1

ملاریا :تعریف

ښځینه ملاریا د او کیږی ته رامنځ واسطه په پلازمودیم د چی ده ناروغی پروتوزوائی یوه لیږدیږی ته کس بل څخه کس یوه له واسطه په میاشی .انافیل

.

اپیدیمولوجی نړی د چی کیږی، لیدل کی برخو ډیرو په نړی د ملاریا نظره له اپیدیمولوجی ۱۰۳د

لری شتون کی .هیوادونوکال میلیون ۳-۱هر یو څخه ډلی هغی د چی کیږی اخته ملاریا په خلک میلیونه

دی ماشومان یې برخه ډیره چی کیږی مړه خلکپه کی افغانستان په کیږی لیدل کی سیمو نږدی ته ګرمو او ګرمو په زیاتره ناروغی دا

څخه بحر د چی کی سیمو شتون ۱۵۰۰هغه ډول انډیمک په وی واقع ښکته متره چی او ۹۰-۸۰لری، وایواکس پلازمودیم د یې په ٪۱۰-۲۰ فلسیپارم پلازمودیم د یې ٪

کیږی ته منځ را .واسطه

:لاملونهدی ډوله څلور په لاملونه ملاریا !د

1. P vivax2. P falciform3. P oval4. P malaria

:پتوجنیزسچیچلو د ته بدن انسان د ماشی انافیل ښځینه چی پیښیږی مهال هغه کیدل منتن انسان د

دغه بیا وروسته چی کړی دننه سپوروزیټ پلازمودیم د څخه غدی لعابیه خپلی له وخت پرکیږی وړل ته یني لاری له دوران د وینی د سره چټکی په اورګانیزم مایکروسکوپیک خوځنده

کوی پیل ډیرښت زوجی غیر په وروسته ننوتلو تر ته پارانشیم ځیګر د .او

یو کی ویش میروګویي یا شیزوګونی ایروتروسینتیک پری یا انتراهیپاټیک د ډل دی پهکی ۳۰۰۰۰-۱۰۰۰۰سپوروزویټ پایله په چاودلو د ژونکو د ځیګر د او جوړیږی میروزیتونه

د او کوی اخته ژونکی سره وینی د چی لویږی ته دوران میروزوینتونه ۷۲الی ۴۸خوځنده کی موده په کوی ۲۰الی ۶ساعتونو زیاتیدنه چنده

.

بدلونونه کی ژوندینکیو سرو :په

او کوی حمله باندی ژوندینکیو سرو په نو شی آازاد میروزویټونه څخه ځیګر د چی کله) هیم ) او رسوی مصرف په هیموګلوبین ټول ژوندینکیو سرو د لومړی چی کوی وده همدلته

) ته ) ژوندینکیو سرو چی کله او وایې هم صباغ ملاریا د بیا دیته چی بدلوی هیموزوین په یېکوی ته رامنځ پکی بدلونونه لاندی :ننوت

۱ خربوی ترانسپورت کی غشاء په ژوندینکیو سرو د .ـ

۲ کوی ته رامنځ شکل سوء کی بعضی په او خرابوی ژوندینکیو سرو د ـچو او تیریدای نشی څخه کپیلاریو وړو د چی

Cytoadherence ـ۳

Rosette formation ـ۴

Agglutination ـ۵

غبرګون کوربه :دښي « غبرګون وړاندی په پرازیت د پواسطه میخانیکیت وصفی غیر د کی پیل .په

لوړوالی « کی دندو فلتریشن او ایمونولو‌ژیک په توری .د

چی « لامل ۴۰تبه کیدو سنکرونایز د سایکل پرازیت د نو ورسیږی ته درجو

.ګرځی

کیدل « ته رامنځ ایمیونیټی ژوندینکیزه او . همورال

بڼه :کلینکی

کتنی :لابراتواری ۱ بیوشیمکی !؛

هایپوګلاسیمیا«

» لکتیمیا هایپر

اسیدوزس«

» لوړوالی کریاټینین د سیروم د

» لوړوالی بیلروبین

» لوړوالی یوریت

۲ هیماتولوژي ؛ !

» لوړالی ژوندینکیو سپینو د

» لږي وینه شدیده

» صفحات وی ۵۰۰۰۰دمویه کم ځخه .

» د / ۲۰۰فایبرینوجن وي ښکته څخه لیټر دیسی ګرام ملی .

۳ پرازیتولوژی :؛ » پرازیتیمیا هایپر

ـ : د الف که لوړوالی کچه مړینی لیټر/ ۱۰۰۰۰۰د مایکرو وی پورته .څخه

د : که مړینه لوړه ـ وی/ ۵۰۰۰۰۰۰ب پورته څخه لیټر مایکرو .

ـ: په ۲۰ج او وی زیاتی ژونکی پرازیتی څخه زیات ٪۵ څخه ٪ شي ولیدل سره صباغ .نوتروفیل

:اختلاطات۱ ملاریا دماغی ـ

۲ ګلایسیمیا هایپو ـ

۳ اسیډوزس لکټییک ـ

۴ ادیما ریوی قلبی غیر ـ

۵ کډوډي پښتورګو د ـ

۶ ابنارملتی هیماتولوژیک ـ

۷ ګډوډی دندو د ځیګر د ـChronic complication

Tropical splenomegaly

Quartan Malaria Nephropathy

Bhorechat lymphoma

Epstein Barr Virus infection

تشخیص :توپیریشی تشخیص توپیری سره ناروغیو لاندی د باید ملاریا اختلاطی غیر

تبه «

» غټوالی توری د

» لږی وینه

» ځیګرلویوالی د

لکه شی توپیر څخه لاملونو زیاتو نورو له باید لویوالی دځیګر ! ـ

انفلوینزا«

» انتانات بولی

» تبه وچکی د

» هیپاټایټس انتانی

» ابسی امیبی ځیګر د

باکتریمیا«

» شستوزومیازس بیړنې

او

» څخه تبه تکراری

:مخنیوی ۱ کارول وژونکو حشره د ـ

۲ اخیستل ګټه ماشلوموڅخه لرونکی پیرمټرن د ـ

۳ د وختونه دا ځکه ساتل څان کی وخت سهار او ،شپی ماښام په څخه ماشی د ـدي غوره لپاره چیچلو د .ماشی

کیږي کارول کی درملنه په ملاریا د چی درمل هغه :ـ

4-Amino quinoline

Diamino pyrimidine

Biguanides

8-amino quinoline

Cinchona alkaloid

Sulfonamides

Sulfones

4-Quinidine Carbinolamin

Antibiotics

OTHER DRUD LIKE

Halofantrin

Artimisinin

Atovaquene

:درملنه