Tailieu.vncty.com nghien cuu tac dong cua vu kien chong ban pha gia hoa ky doi voi hoat dong xuat nhap khau den cay tu trung quoc

KILO

BOOK

S.CO

M

1

CHÖÔNG 1: TÌM HIEÅU VEÀ LUAÄT CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙ VAØ TAÙC ÑOÄNG CUÛA NOÙ ÑOÁI VÔÙI HOAÏT ÑOÄNG NHAÄP KHAÅU CUÛA HOA KYØ I. TÌM HIEÅU VEÀ BAÙN PHAÙ GIA Ù 1. Khaùi nieäm veà “Baùn phaù giaù” Khoaûn 1, Ñieàu VI cuûa GATT 1994 ñònh nghóa nhö sau: “Phaù giaù laø haønh vi maø saûn phaåm cuûa moät quoác giaù ñöôïc baùn ôû quoác gia khaùc

taïi möùc giaù thaáp hôn giaù trò thoâng thöôøng vaø laøm thieät haïi hay ñe doaï laøm thieät haïi veà maët vaät chaát cuûa moät ngaønh cuûa quoác gia khaùc hoaëc laøm chaäm treã söï thieát laäp moät ngaønh ôû moät quoác gia khaùc”.

Ñieàu 2.1, Hieäp ñònh Choáng baùn phaù giaù cuûa WTO (The Anti-dumping Agreement-ADA)

“Moät haøng hoaù ñöôïc xem laø bò baùn phaù giaù, coù nghóa laø ñöôïc ñöa vaøo thò tröôøng cuûa moät nöôùc khaùc ôû möùc giaù thaáp hôn giaù trò thoâng thöôøng, neáu giaù xuaát khaåu cuûa moät haøng hoaù ñöôïc xuaát khaåu töø moät nöôùc sang nöôùc khaùc thaáp hôn giaù coù theå so saùnh ñöôïc, trong ñieàu kieän thöông maïi thoâng thöôøng, laø giaù cuûa haøng hoaù töông töï ñöôïc baùn ñeå tieâu duøng taïi nöôùc xuaát khaåu ñoù”.

Noùi toùm laïi, baùn phaù giaù ñöôïc xaùc ñònh baèng caùch so saùnh “giaù xuaát khaåu” vôùi “giaù trò thoâng thöôøng”. Baùn phaù giaù xaûy ra khi “giaù xuaát khaåu” thaáp hôn “giaù trò thoâng thöôøng”. Treân thöïc teá, quaù trình xaùc ñònh lieäu moät nhaø xuaát khaåu coù baùn phaù giaù ñeán möùc gaây thieät haïi ñaùng keå cho ngaønh saûn xuaát trong nöôùc taïi thò tröôøng nöôùc nhaäp khaåu hay khoâng phöùc taïp hôn nhieàu so vôùi vieäc so saùnh giaù moät caùch giaûn ñôn. Noù ñoøi hoûi phaûi coù moät cuoäc ñieàu tra kyõ löôõng- ñieàu tra choáng baùn phaù giaù (Antidumping Investigation) ñeå hoäi ñuû caùc ñieàu kieän thöïc teá tröôùc khi aùp duïng bieän phaùp choáng baùn phaù giaù. Trong quaù trình ñieàu tra choáng baùn phaù giaù, Cô quan ñieàu tra cuûa nöôùc nhaäp khaåu phaûi xaùc ñònh ñöôïc:

+ Coù baùn phaù giaù (“Xaùc ñònh baùn phaù giaù”) vaø bieân ñoä baùn phaù giaù cuï theå. + Ngaønh coâng nghieäp trong nöôùc saûn xuaát haøng töông töï taïi nöôùc nhaäp khaåu: @ Xaùc ñònh thieät haïi: - Bò thieät haïi ñaùng keå, hoaëc - Bò ñe doaï gaây ra thieät haïi ñaùng keå, hoaëc

- Gaây khoù khaên cho vieäc hình thaønh moät ngaønh saûn xuaát trong nöôùc.

http://kilobooks.comTHÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

http://kilobooks.com


http://kilobooks.com/showthread.php?t=2007

KILO

BOOK

S.CO

M

2

@ Xaùc ñònh moái quan heä nhaân quaû - Thieät haïi maø ngaønh saûn xuaát trong nöôùc phaûi gaùnh chòu xaûy ra hoaëc bò ñe doaï xaûy ra laø do haøng hoaù nhaäp khaåu bò baùn phaù giaù gaây ra.

Theo luaät Thöông maïi Hoa Kyø 1930, baùn phaù giaù nhìn chung laø tình huoáng phaân bieät giaù quoác teá, theo ñoù, haøng hoaù ñöôïc baùn ra moät nöôùc vôùi giaù thaáp hôn giaù taïi thò tröôøng nöôùc xuaát khaåu hoaëc ôû thò tröôøng nöôùc xuaát khaåu khaùc cuûa nöôùc xuaát khaåu ñoù. Vieäc baùn saûn phaåm taïi moät thò tröôøng vôùi giaù thaáp hôn giaù ñang thònh haønh ôû thò tröôøng trong nöôùc hoaëc giaù baùn cho moät thò tröôøng khaùc laø bieåu hieän cuûa söï kyø thò giaù treân thò tröôøng quoác teá vaø caïnh tranh khoâng laønh maïnh.

2. Nguyeân nhaân baùn phaù giaù Thöïc teá thöông maïi theá giôùi cho thaáy, moãi nöôùc coù lyù do rieâng ñeå thöïc hieän

haønh vi baùn phaù giaù cuûa mình. Nhöng caùc chuyeân gia kinh teá cuûa theá giôùi cho raèng coù 3 nguyeân nhaân cô baûn sau:

2.1 Baùn phaù giaù nhaèm chieám lónh thò tröôøng môùi thoâng qua caïnh tranh veà giaù vôùi caùc maët haøng cuøng loaïi. Ñaây laø haønh vi caïnh tranh khoâng laønh maïnh. Do ñoù, theo GATT 1994, nhöõng maët haøng baùn phaù giaù ñeàu bò ñaùnh thueá choáng baùn phaù giaù ñeå ñaûm baûo caïnh tranh bình ñaúng, laønh maïnh, khuyeán khích tieán boä khoa hoïc coâng ngheä, taêng naêng suaát lao ñoäng, giaûm chi phí vaø giaûm giaù thaønh chính ñaùng. Ñaây laø muïc ñích cao caû cuûa noäi dung GATT 1994. Tuy nhieân, nhöõng haønh vi baùn phaù giaù khoâng nhaèm tieâu dieät ñoái thuû caïnh tranh nhö vieäc baùn haï giaù caùc saûn phaåm toàn kho ñaõ loãi thôøi veà kieåu daùng vaø coâng ngheä nhöng vaãn coøn thôøi haïn söû duïng, baùn caùc saûn phaåm saép heát haïn söû duïng, v.v… khoâng ñöôïc xem laø haønh vi baùn phaù giaù.

2.2 Baùn phaù giaù nhaèm thu ngoaïi teä ñeå giaûi quyeát nhöõng nhieäm vuï caáp thieát cuûa quoác gia. Ñaây cuõng laø caùch maø nhieàu nöôùc thöôøng aùp duïng, thoâng qua vieäc khuyeán khích xuaát khaåu baèng caùch trôï giaù hay mieãn giaûm thueá cho caùc maët haøng xuaát khaåu ñeå thu ngoaïi teä veà cho ñaát nöôùc.

2.3 Baùn phaù giaù nhaèm muïc tieâu chính trò. Caùch naøy thöôøng ñöôïc aùp duïng ñeå choáng laïi nöôùc ñoái ñòch thoâng qua vieäc haï giaù ñeå tieâu dieät caùc maët haøng cuøng loaïi cuûa ñoái phöông treân cuøng thò tröôøng vôùi mình. Caùch naøy coù theå laøm cho doanh nghieäp ñoái phöông bò phaù saûn hoaëc bò thieät haïi caû veà kinh teá laãn chính trò treân tröôøng quoác teá.





KILO

BOOK

S.CO

M

3

3. Ý nghĩa kinh tế của việc bán phá giá. Trong thöông maïi quoác teá, baùn phaù giaù laø haønh vi “caïnh tranh khoâng laønh

maïnh” vaø caùc nöôùc thaønh vieân coù quyeàn aùp duïng caùc bieän phaùp thueá quan ñaëc bieät (khoâng theo quy ñònh cuûa nguyeân taéc Toái hueä quoác) ñeå choáng laïi hoaëc ngaên chaën nhöõng aûnh höôûng tieâu cöïc cuûa noù ñoái vôùi ngaønh coâng nghieäp cuûa nöôùc mình.

Theo caùc chuyeân gia kinh teá theá giôùi, coù 3 loaïi haønh vi phaù giaù phoå bieán sau: Phaân bieät giaù quoác teá; Baùn döôùi giaù thaønh vaø Baùn phaù giaù nhaèm tieâu dieät ñoái thuû caïnh tranh.

3.1 Phaân bieät giaù quoác teá Ñieàu VI cuûa GATT 1994 quy ñònh: phaân bieät giaù quoác teá laø tröôøng hôïp nhaø

xuaát khaåu baùn haøng hoaù sang moät thò tröôøng nöôùc ngoaøi (nöôùc nhaäp khaåu) vôùi möùc giaù thaáp hôn möùc giaù thoâng thöôøng hoï baùn treân thò tröôøng noäi ñòa (nöôùc xuaát khaåu).

Töø goùc ñoä kinh teá, haønh vi phaân bieät giaù phaûi ñi ñoâi vôùi hai ñieàu kieän: @ thöù nhaát, doanh nghieäp phaûi coù vò theá ñoäc quyeàn hoaëc gaàn nhö ñoäc quyeàn

ñuû ñeå chi phoái möùc giaù treân thò tröôøng noäi ñòa. @ thöù hai, doanh nghieäp phaûi ñöôïc baûo veä khoûi söï caïnh tranh quoác teá treân thò

tröôøng noäi ñòa bôûi caùc haøng raøo thöông maïi cuûa nöôùc sôû taïi. Phaù giaù seõ khoù coù theå xaûy ra neáu khoâng coù nhöõng haøng thöông maïi nhaân taïo ngaên caûn söï löu chuyeån cuûa caùc haøng hoaù bò baùn giaù ngöôïc trôû laïi thò tröôøng noäi ñòa cuûa doanh nghieäp xuaát khaåu.

Khi hoäi ñuû hai ñieàu kieän naøy, vieäc doanh nghieäp baùn phaù giaù laø töï nhieân. Chaúng haïn, doanh nghieäp A xuaát khaåu saûn phaåm X tôùi thò tröôøng nöôùc B. Neáu

doanh nghieäp coù ñöôïc vò theá ñoäc quyeàn treân thò tröôøng noäi ñòa cuûa mình thì möùc caàu saûn phaåm X cuûa hoï seõ oån ñònh hôn, khoâng thay ñoåi nhieàu do nhöõng bieán ñoåi veà giaù nhö taïi caùc thò tröôøng haûi ngoaïi. Do ñoù, ñoà thò cuûa möùc caàu saûn phaåm X treân thò tröôøng noäi ñòa (D(a)) doác hôn ñoà thò veà möùc caàu cuûa saûn phaåm naøy treân thò tröôøng nöôùc nhaäp khaåu (D(b)). Phaân tích moät caùch ñôn giaûn thì giaû söû doanh nghieäp cuõng coù möùc chi phí bieân MC nhö nhau treân caû hai thò tröôøng thì hoï seõ baùn moät khoái löôïng Q(a) cuûa saûn phaåm X vôùi giaù P(a) treân thò tröôøng noäi ñòa vaø baùn khoái löôïng haøng Q(b) vôùi giaù P(b) taïi nöôùc nhaäp khaåu ñeå qua ñoù toái ña hoaù lôïi nhuaän cho doanh nghieäp (Bieåu ñoà 1).





KILO

BOOK

S.CO

M

4

Baùn vôùi giaù thaáp laø moät hieän töôïng khaù phoå bieán trong kinh doanh vaø khoâng nhaát thieát mang tính khoâng laønh maïnh neáu doanh nghieäp khoâng coù hai ñieàu kieän treân. Do ñoù, seõ khoâng coù cô sôû kinh teá ñeå bieän minh cho caùc quy ñònh veà choáng baùn phaù giaù nhaèm tôùi vieäc xöû phaït taát caû caùc haøng hoaù xuaát khaåu ñöôïc baùn vôùi giaù thaáp hôn giaù treân thò tröôøng noäi ñòa.

MC: Ñöôøng chi phí bieân D: Ñöôøng caàu treân thò tröôøng. MR: Ñöôøng thu nhaäp bieân Q: Khoái löôïng haøng baùn ra Vaán ñeà ôû ñaây khoâng phaûi laø choáng laïi vieäc baùn giaù thaáp treân thò tröôøng nöôùc

nhaäp khaåu maø phaûi laø höôùng tôùi loaïi tröø möùc giaù cao baát hôïp lyù ôû thò tröôøng noäi ñòa. Baùn phaù giaù naøy ñöôïc hình thaønh do laïm duïng vò theá ñoäc quyeàn cuûa doanh nghieäp treân thò tröôøng noäi ñòa chöù khoâng phaûi treân thò tröôøng nöôùc nhaäp khaåu. Ñoäc quyeàn seõ aûnh höôûng tieâu cöïc tôùi lôïi ích kinh teá- xaõ hoäi cuûa nöôùc xuaát khaåu nhöng möùc giaù thaáp thöïc teá seõ laø yeáu toá tích cöïc cho lôïi ích kinh teá- xaõ hoäi cuûa nöôùc nhaäp khaåu. Do ñoù, nguyeân lyù veà choáng phaân bieät giaù quoác teá cuûa moâ hình luaät choáng baùn phaù giaù phoå bieán hieän nay treân theá giôùi khoâng thaät söï giaûi quyeát heát vaán ñeà phaù giaù vaø muïc ñích maø noù ñeà ra, ñaëc bieät laø xeùt töø goùc ñoä lôïi ích kinh teá- xaõ hoäi cuûa nöôùc nhaäp khaåu.

3.2 Baùn döôùi giaù thaønh “Baùn döôùi giaù thaønh” xaûy ra khi doanh nghieäp xaùc ñònh moät möùc giaù thaáp hôn

möùc chi phí saûn xuaát trung bình. Vieäc xaùc ñònh giaù nhö vaäy ñöôïc coi laø bình thöôøng töø goùc ñoä kinh teá. Khi chi phí saûn xuaát trung bình cuûa saûn phaåm ñaõ ñöôïc oån ñònh, chuùng ta hoaøn toaøn coù theå lyù giaûi vieäc doanh nghieäp baùn haøng döôùi giaù





KILO

BOOK

S.CO

M

5

thaønh trung bình ôû möùc giaù treân chi phí bieân (Bieåu ñoà 2). Trong giai ñoaïn ngaén haïn, doanh nghieäp toái ña hoaù lôïi nhuaän cuûa mình baèng

caùch löïa choïn ñaàu ra q* maø taïi ñoù chi phí bieân cuûa doanh nghieäp baèng vôùi giaù p cuûa saûn phaåm vaø baèng thu nhaäp bieân MR. Lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp chính laø hình chöõ nhaät ABCD. Möùc saûn löôïng q1 thaáp hôn q* hay möùc saûn löôïng q2 cao hôn q* ñeàu daãn tôùi vieäc haï thaáp lôïi nhuaän. Vuøng toâ maøu laø möùc giaûm lôïi nhuaän töông öùng vôùi vieäc löïa choïn möùc saûn löôïng q1 vaø q2.

MC: Ñöôøng chi phí bieân. ATC: Ñöôøng chi phí trung bình. MR: Ñöôøng thu nhaäp bieân. AVC: Ñöôøng chi phí bieán ñoåi trung bình. Caùc ñöôøng MR vaø MC cuøng caét nhau taïi E, töông öùng vôùi möùc saûn löôïng q0.

Tuy nhieân, taïi möùc saûn löôïng q0, lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp chöa ñöôïc toái ña hoaù. Taêng saûn löôïng vöôït quaù q0 seõ taêng ñöôïc lôïi nhuaän vì chi phí bieân vaãn thaáp hôn thu nhaäp bieân. Do ñoù, ñieàu kieän ñeå toái ña hoaù lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp laø thu nhaäp bieân baèng chi phí bieân ôû ñieåm maø taïi ñoù chi phí bieân bieán thieân taêng chöù khoâng giaûm.

Trong ngaén haïn, khi thò tröôøng suy thoaùi, baát kyø doanh nghieäp naøo duø laø caïnh tranh hoaøn haûo hay khoâng hoaøn haûo cuõng coù theå baùn saûn phaåm vôùi giaù thaáp hôn chi phí trung bình, chæ caàn möùc giaù cao hôn giao ñieåm cuûa chi phí bieân vaø chi phí bieán ñoåi trung bình. Haønh vi naøy chính laø ñeå buø ñaép chi phí coá ñònh. Doanh nghieäp coù theå hy voïng raèng sau moät thôøi gian suy giaûm taïm thôøi, thò tröôøng seõ hoài phuïc vaø doanh nghieäp coù theå taêng giaù; hoaëc chæ ñôn giaûn laø doanh nghieäp ñang coá gaéng giaûm thieåu thua loã tröôùc khi ruùt khoûi thò tröôøng. Trong tröôøng hôïp naøy, yù nghóa kinh teá cuûa vieäc haïn cheá phaù giaù chæ treân cô sôû doanh nghieäp baùn döôùi giaù thaønh trôû neân khoâng thieát thöïc.





KILO

BOOK

S.CO

M

6

Bieåu ñoà 3 döôùi ñaây seõ giuùp chuùng ta hieåu roõ hôn veà haønh vi naøy. Trong thôøi gian ngaén haïn, doanh nghieäp coù theå chòu loã neáu noù vaãn taïo ra thu

nhaäp ñuû ñeå buø ñaép chi phieán bieán ñoåi. Vôùi möùc giaù p thaáp hôn chi phí trung bình nhö hình veõ, doanh nghieäp vaãn tieáp tuïc saûn xuaát ôû möùc saûn löôïng q*. Taïi möùc saûn löôïng naøy, doanh nghieäp seõ bò loã vôùi dieän tích phaàn hình chöõ nhaät ABCD do giaù baùn thaáp hôn chi phí saûn xuaát trung bình.

MC: Ñöôøng chi phí bieân. ATC: Ñöôøng chi phí trung bình. MR: Ñöôøng thu nhaäp bieân. AVC: Ñöôøng chi phí bieán ñoåi trung bình.

Tuy nhieân, doanh nghieäp vaãn duy trì saûn xuaát vì neáu ñoùng cöûa thì noù thaäm chí coøn phaûi thua loã naëng hôn, ñöôïc bieåu dieãn bằng dieän tích hình chöõ nhaät CBEF. Bôûi vì, soá cheânh leäch giöõa chi phí trung bình ATC vaø chi phí bieán ñoåi trung bình laø chi phí coá ñònh trung bình. Ñoaïn BE chính laø bieåu thò chi phí coá ñònh trung bình taïi möùc saûn löôïng q* vaø dieän hình chöõ nhaät CBEF bieåu thò toång chi phí coá ñònh cuûa saûn xuaát. Khi doanh nghieäp ñoùng cöûa, töùc laø khoâng saûn xuaát moät ñaàu ra naøo thì doanh nghieäp vaãn phaûi chòu maát phaàn chi phí coá ñònh ñaõ ñaàu tö CBEF.

Khi caû nhaø saûn xuaát trong nöôùc vaø nhaø xuaát khaåu ñeàu baùn phaù giaù döôùi chi phí trung bình do suy thoaùi thò tröôøng thì vieäc ñaùnh thueá choáng baùn phaù giaù ñoái vôùi nhaø xuaát khaåu laø khoâng hôïp lyù. Trong tröôøng hôïp naøy, bieän phaùp choáng baùn phaù giaù chæ mang tính baûo hoä ñôn thuaàn nhaèm laøm giaûm taùc ñoäng baát lôïi ñoái vôùi caùc nhaø saûn xuaát trong nöôùc khi thò tröôøng suy thoaùi.

Cô caáu chi phí saûn xuaát cuûa doanh nghieäp seõ quyeát ñònh ñieåm hoaø voán (giao ñieåm G giöõa ñöôøng MC vaø ATC) vaø ñieåm ñoùng cöûa (giao ñieåm H giöõa ñöôøng MC vaø ñöôøng AVC). Doanh nghieäp naøo coù chi phí coá ñònh lôùn hôn seõ chaáp nhaän möùc giaù baùn thaáp hôn nhaèm coá gaéng buø ñaép chi phí coá ñònh ñaõ boû ra.

Söï khaùc bieät veà cô caáu chi phí saûn xuaát cuûa caùc doanh nghieäp treân theá giôùi coù





KILO

BOOK

S.CO

M

7

theå do nhieàu nguyeân nhaân. Ví duï nhö caùc doanh nghieäp cuûa Hoa Kyø thöôøng ñaàu tö lôùn vaøo maùy moùc, thieát bò khieán cho tæ leä chi phí coá ñònh trong toång chi phí cuûa caùc doanh nghieäp naøy thöôøng cao hôn caùc nhaø caïnh tranh khaùc ôû nöôùc ngoaøi. Do ñoù, caùc doanh nghieäp cuûa Hoa Kyø deã bò coi laø baùn phaù giaù trong thôøi gian caàu treân theá giôùi giaûm.

Neáu vieäc baùn phaù giaù laø do söï khaùc bieät veà cô caáu chi phí gaây ra thì nöôùc nhaäp khaåu coù theå ñònh höôùng nhaø saûn xuaát trong nöôùc thay ñoåi cô caáu chi phí cho phuø hôïp, qua ñoù goùp phaàn laøm giaûm gaùnh naëng thueá khoaù cho ngöôøi tieâu duøng do khoâng phaûi chòu thueá choáng baùn phaù giaù vaø ngöôøi tieâu duøng ñöôïc höôûng lôïi töø vieäc tieâu duøng saûn phaåm vôùi giaù thaáp. Ñieàu naøy ñöôïc giaûi thích qua bieåu ñoà 4 döôùi ñaây.

Tröôùc khi coù saûn phaåm cuûa moät nöôùc khaùc ñöôïc baùn treân thò tröôøng vôùi giaù

thaáp hôn giaù hieän haønh, cung vaø caàu cuûa saûn phaåm naøy ñaït traïng thaùi caân baèng taïi ñieåm E, vôùi giaù p1 vaø löôïng tieâu thuï q1 vaø ñaây laø haøng saûn xuaát trong nöôùc. Tuy nhieân, khi coù haøng nöôùc ngoaøi traøn vaøo thò tröôøng vaø ñöôïc baùn vôùi möùc giaù p2 thaáp hôn giaù p1 thì löôïng tieâu thuï cuûa saûn phaåm naøy seõ taêng leân q2, trong ñoù löôïng haøng saûn xuaát trong nöôùc giaûm xuoáng chæ coøn q’2 vaø löôïng haøng nhaäp khaåu laø q2-q’2. Khi ñoù, thaëng dö ngöôøi tieâu duøng taêng theâm moät löôïng baèng dieän tích hình thang ABDE, trong khi, thaëng dö nhaø saûn xuaát trong nöôùc giaûm xuoáng moät löôïng baèng dieän tích hình thang ABCE. Nhö vaäy, nhìn toång theå thì lôïi ích kinh teá- xaõ hoäi cuûa nöôùc nhaäp khaåu taêng theâm moät löôïng baèng dieän tích cuûa tam giaùc CDE maëc duø haønh vi baùn phaù giaù coù gaây thieät haïi cho nhaø saûn xuaát trong nöôùc.

Thöïc teá, taïi voøng ñaøm phaùn Uruguay, vaán ñeà baùn döôùi giaù thaønh coù theå ñöôïc coi laø moät phaàn cuûa caùch tính möùc giaù thoâng thöôøng cuûa saûn phaåm hay khoâng ñaõ laø moät trong nhöõng vaán ñeà tranh caõi gay gaét giöõa caùc beân tham gia ñaøm phaùn. Cuoái cuøng, caùc beân ñaõ ñi ñeán thoaû hieäp raèng baùn döôùi giaù thaønh coù theå ñöôïc coâng





KILO

BOOK

S.CO

M

8

nhaän laø theå hieän cuûa giaù trò thoâng thöôøng khi ñaûm baûo moät soá ñieàu kieän nhaát ñònh. Tuy nhieân, thöïc teá cho thaáy raèng quy ñònh nhö vaäy coù theå laïi vaãn khoâng bao truøm heát nhöõng tröôøng hôïp khi doanh nghieäp môùi baét ñaàu saûn xuaát vaø chu kyø kinh doanh.

3.3 Baùn phaù giaù nhaèm loaïi tröø ñoái thuû caïnh tranh Ñoäng cô cuûa haønh vi baùn phaù giaù naøy laø doanh nghieäp baùn haøng vôùi giaù thaáp

ñeå coá gaéng toái ña hoaù doanh soá nhaèm thoân tính vaø ñoäc chieám thò tröôøng. Sau moät thôøi gian daøi chòu loã, doanh nghieäp seõ loaïi ñöôïc caùc ñoái thuû caïnh tranh khaùc ra khoûi thò tröôøng vaø khi ñaït ñöôïc ñieàu naøy thì doanh nghieäp seõ taêng giaù leân cao nhaèm thu lôïi nhuaän ñoäc quyeàn. Coù theå thaáy raèng, trong tröôøng hôïp naøy, doanh nghieäp ñaõ hy sinh lôïi nhuaän ngaén haïn ñeå toái ña hoaù lôïi nhuaän daøi haïn. Ngöôøi tieâu duøng cuûa nöôùc nhaäp khaåu coù theå ñöôïc höôûng lôïi taïm thôøi töø möùc giaù thaáp, tuy nhieân, cuoái cuøng hoï seõ phaûi chòu thieät haïi khi doanh nghieäp tieán haønh thu lôïi töø vò theá ñoäc quyeàn.

Ñaây cuõng laø lyù luaän coå ñieån cuûa caùc hoïc giaû vaø nhaø laäp phaùp uûng hoä vieäc aùp duïng caùc chính saùch choáng baùn phaù giaù. Tuy nhieân, tröôøng hôïp baùn phaù giaù naøy trong thöïc teá raát khoù coù theå xaûy ra bôûi vì ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu tieâu dieät ñoái thuû caïnh tranh ñoù, doanh nghieäp khoâng nhöõng phaûi loaïi tröø taát caû caùc ñoái thuû caïnh tranh cuûa nöôùc nhaäp khaåu maø coøn phaûi coù khaû naêng ngaên chaën söï xuaát hieän treân thò tröôøng cuûa nöôùc nhaäp khaåu nhöõng ñoái thuû caïnh tranh môùi ñeán töø nöôùc khaùc. Noùi caùch khaùc, hoï phaûi thieát laäp ñoäc quyeàn treân phaïm vi toaøn caàu hoaëc thuyeát phuïc nöôùc sôû taïi ngaên caûn söï thaâm nhaäp thò tröôøng cuûa caùc ñoái thuû caïnh tranh môùi- ñieàu naøy raát khoù coù theå xaûy ra. Thöïc teá cho thaáy tyû leä caùc vuï tranh chaáp thöông maïi quoác teá lieân quan tôùi haønh vi baùn phaù giaù nhaèm loaïi tröø ñoái thuû caïnh tranh laø raát hieám. Theo soá lieäu cuûa World Bank, keå töø naêm 1947 cho ñeán nay, tyû leä naøy khoâng quaù 5% toång soá vuï tranh chaáp veà baùn phaù giaù treân theá giôùi.

Coù theå noùi, töø goùc ñoä kinh teá, baùn phaù giaù khoâng haún laø haønh vi thöông maïi tieâu cöïc maëc duø noù coù theå gaây khoù khaên cho hoaït ñoäng caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp nöôùc nhaäp khaåu. Trong chöøng möïc naøo ñoù thì baùn phaù giaù ñem laïi lôïi ích kinh teá- xaõ hoäi cho nöôùc nhaäp khaåu vì noù cho pheùp ngöôøi tieâu duøng höôûng lôïi töø giaù thaáp vaø taïo ra söï taùi cô caáu caùc nguoàn taøi nguyeân trong nhöõng lónh vöïc maø nöôùc nhaäp khaåu coù lôïi theá caïnh tranh.





KILO

BOOK

S.CO

M

9

II. TÌM HIEÅU VEÀ “CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙ” 1. Khaùi nieäm “Choáng baùn phaù giaù” Choáng baùn phaù giaù laø vieäc caùc nöôùc nhaäp khaåu aùp duïng caùc bieän phaùp tröøng

phaït ñoái vôùi vieäc baùn phaù giaù cuûa moät maët haøng naøo ñoù cuûa nöôùc xuaát khaåu. Moãi quoác gia coù nhöõng bieän phaùp rieâng cuûa mình vaø tuyø thuoäc vaøo luaät phaùp cuûa quoác gia ñoù.

Theo Hieäp ñònh Choáng baùn phaù giaù cuûa WTO, nöôùc nhaäp khaåu chæ ñöôïc aùp duïng caùc bieän phaùp choáng baùn phaù giaù khi hoäi ñuû ba ñieàu kieän sau:

a) Haøng nhaäp khaåu bò baùn phaù giaù. b) Haøng nhaäp khaåu gaây thieät haïi ñaùng keå veà vaät chaát cho ngaønh saûn xuaát trong nöôùc hoaëc ñe doaï gaây ra thieät haïi ñaùng keå hoaëc gaây khoù khaên cho vieäc hình thaønh moät ngaønh saûn xuaát trong nöôùc.

c) Cuoäc ñieàu tra baùn phaù giaù ñöôïc tieán haønh theo ñuùng thuû tuïc. 2. Caùc bieän phaùp choáng baùn phaù giaù Thoâng thöôøng, caùc nöôùc nhaäp khaåu thöôøng aùp duïng caùc bieän phaùp sau nhaèm

choáng laïi haønh vi baùn phaù giaù cuûa nöôùc xuaát khaåu: 2.1 Bieän phaùp cam keát giaù ñoái vôùi nöôùc xuaát khaåu. Ñaây laø bieän phaùp ñôn giaûn

nhaát vaø ít toán keùm nhaát trong caùc bieän phaùp choáng baùn phaù giaù. Hieäp ñònh choáng baùn phaù giaù cuûa WTO cho pheùp moät nöôùc xuaát khaåu sau khi

tieán haønh ñieàu tra ñaõ bò keát luaän laø baùn phaù giaù coù theå ñöa ra cam keát seõ söûa laïi giaù sao cho khoâng gaây toån haïi cho ngaønh saûn xuaát trong nöôùc hoaëc seõ ngöng vieäc xuaát khaåu maët haøng ñoù tôùi khu vöïc ñang baùn phaù giaù. Neáu cam keát naøy ñöôïc nöôùc nhaäp khaåu chaáp nhaän thì nöôùc nhaäp khaåu khoâng caàn thieát phaûi ñöa ra möùc thueá choáng baùn phaù giaù ñaùnh vaøo haøng hoaù nhaäp khaåu ñoù. Vaø do ñoù, nöôùc nhaäp khaåu khoâng caàn thieát tìm caùc toån haïi cuûa ngaønh saûn xuaát trong nöôùc vaø cuoäc ñieàu tra choáng baùn phaù giaù seõ ñöôïc taïm ngöng taïi ñoù. Neáu cam keát naøy khoâng ñöôïc thöïc hieän hoaëc bò vi phaïm trong quaù trình thöïc hieän thì cam keát ñoù seõ bò huyû boû vaø cuoäc ñieàu tra choáng baùn phaù giaù seõ ñöôïc tieán haønh nhö ban ñaàu.

2.2 Bieän phaùp thueá choáng baùn phaù giaù Muïc tieâu chính cuûa thueá choáng baùn phaù giaù laø nhaèm voâ hieäu hoaù vieäc baùn phaù

giaù, buø ñaép laïi nhöõng toån thaát do baùn phaù giaù, caïnh tranh khoâng laønh maïnh gaây ra cho neàn kinh teá noùi chung hay neàn saûn xuaát trong nöôùc noùi rieâng cuûa nöôùc nhaäp





KILO

BOOK

S.CO

M

10

khaåu. Thueá choáng baùn phaù giaù chæ ñöôïc aùp duïng sau khi nöôùc nhaäp khaåu ñieàu tra xaùc minh ñöôïc tình traïng baùn phaù giaù ñaõ gaây thieät haïi cho caùc nhaø saûn xuaát trong nöôùc. Keát quaû ñieàu tra phaûi neâu leân ñöôïc: bieân ñoä phaù giaù quaù möùc cho pheùp, quy moâ thieät haïi vaø quan heä nhaân quaû giöõa baùn phaù giaù vaø thieät haïi cho saûn xuaát trong nöôùc.

Möùc thueá choáng baùn phaù giaù veà nguyeân taéc phaûi cao hôn möùc thueá quan (möùc thueá suaát aùp duïng cho caùc maët haøng nhaäp khaåu chòu thueá taïi cöûa khaåu) vaø chæ ñöôïc aùp duïng taïm thôøi (khoâng quaù 5 naêm) vaø phuï thuoäc vaøo bieân ñoä phaù giaù.

Hieän nay, bieän phaùp thueá choáng baùn phaù giaù bao goàm 3 bieän phaùp cô baûn sau: 2.2.1 Thueá choáng baùn phaù giaù taïm thôøi: Neáu keát quaû ñieàu tra cho thaáy vieäc baùn phaù giaù gaây ra thieät haïi cho ngaønh saûn

xuaát haøng hoaù cuøng loaïi hoaëc töông töï trong nöôùc vaø coù quan heä nhaân quaû giöõa chuùng thì nöôùc nhaäp khaåu coù theå aùp duïng caùc bieän phaùp thueá choáng baùn phaù giaù taïm thôøi döôùi 3 hình thöùc nhö sau:

a) Taïm thu moät möùc thueá choáng baùn phaù giaù ñoái vôùi haøng nhaäp khaåu bò nghi laø baùn phaù giaù vaø möùc thueá naøy khoâng ñöôïc ñaët ra cao hôn bieân ñoä phaù giaù ban ñaàu.

b) Buoäc nhaø nhaäp khaåu noäp moät khoaûn tieàn kyù quyõ töông ñöông vôùi khoaûn thueá choáng baùn phaù giaù döï kieán. Ñaây laø bieän phaùp thöôøng ñöôïc söû duïng nhaèm ñaûm baûo cho vieäc thu thueá choáng baùn phaù giaù coù theå ñöôïc aùp duïng ñoái vôùi maët haøng nhaäp khaåu ñoù. Tieàn kyù quyõ baûo ñaûm ñöôïc hoaøn laïi neáu quyeát ñònh cuoái cuøng ñöa ra möùc thueá choáng baùn phaù giaù chính thöùc thaáp hôn möùc thueá taïm thôøi.

c) Cho thoâng quan nhöng löu quyeàn ñaùnh thueá vaø neâu roõ möùc thueá nhaäp khaåu thoâng thöôøng cuõng nhö möùc thueá choáng baùn phaù giaù döï kieán aùp duïng.

Qui ñònh thôøi gian tieán haønh ñieàu tra ñeå ñi ñeán moät quyeát ñònh taïm thôøi laø khoâng vöôït quaù 4 thaùng. Tuy nhieân, neáu vuï vieäc phöùc taïp vaø caàn nhieàu thôøi gian ñeå thu thaäp thoâng tin thì thôøi gian treân coù theå keùo daøi ñeán 6 thaùng.

2.2.2 Thueá choáng baùn phaù giaù chính thöùc: Neáu keát quaû ñieàu tra chính thöùc ñi ñeán keát luaän cuoái cuøng cho thaáy coù haønh vi

baùn phaù giaù, coù gaây thieät haïi cho ngaønh saûn xuaát trong nöôùc vaø moái quan heä nhaân quaû giöõa chuùng thì nöôùc nhaäp khaåu seõ ban haønh moät möùc thueá choáng baùn phaù giaù chính thöùc ñoái vôùi maët haøng nhaäp khaåu ñoù.

Möùc thueá choáng baùn phaù giaù chính thöùc khoâng ñöôïc vöôït quaù bieân ñoä baùn phaù





KILO

BOOK

S.CO

M

11

giaù ñaõ ñöôïc xaùc ñònh trong quyeát ñònh cuoái cuøng. Veà nguyeân taéc, thueá choáng baùn phaù giaù chæ ñöôïc aùp duïng trong voøng 5 naêm. Trong thôøi haïn naøy, quyeát ñònh thu thueá choáng baùn phaù giaù coù theå ñöôïc xem xeùt laïi theo yeâu caàu cuûa caùc beân lieân quan (ñieàu khoaûn Hoaøng hoân- Sunset review) vaø möùc thueá choáng baùn phaù giaù coù theå ñöôïc thay ñoåi. Tröôùc khi heát thôøi haïn treân, cô quan chöùc naêng seõ töï tieán haønh raø soaùt hoaëc theo ñeà nghò cuûa ñaïi dieän ngaønh saûn xuaát trong nöôùc. Neáu nhö sau khi raø soaùt (thöôøng laø 12 thaùng), cô quan chöùc naêng xaùc ñònh ñöôïc laø vieäc ngöøng ñaùnh thueá choáng baùn phaù giaù coù theå daãn ñeán thieät haïi cho ngaønh saûn xuaát trong nöôùc thì seõ tieáp tuïc ñaùnh thueá choáng baùn phaù giaù ñoái vôùi maët haøng nhaäp khaåu ñoù.

2.2.3 Thueá ñoái khaùng Khi moät Chính phuû hay moät cô quan coâng coäng nöôùc ngoaøi trôï caáp taøi chính

hoaëc tieàn thöôûng ñoái vôùi ngaønh saûn xuaát, vaän chuyeån vaø xuaát khaåu haøng hoaù maø gaây ra hoaëc ñe doaï gaây ra thieät haïi vaät chaát ñoái vôùi ngaønh saûn xuaát trong nöôùc thì ñöôïc pheùp tieán haønh haønh ñoäng ñoái khaùng choáng laïi caùc nhaäp khaåu coù lieân quan döôùi daïng aùp ñaët moät loaïi thueá ñaëc bieät goïi laø “thueá ñoái khaùng”- chieán tranh thöông maïi thöôøng duøng loaïi thueá naøy.

III. GIÔÙI THIEÄU LUAÄT CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙ CUÛA HOA KYØ 1. Lòch söû hình thaønh Hoa Kyø khoâng phaûi laø nöôùc ñaàu tieân coù luaät Choáng baùn phaù giaù. Ñaïo luaät ñaàu

tieân veà vaán ñeà naøy ñöôïc ban haønh taïi Canada naêm 1904. Thaønh ngöõ phoå bieán luùc baáy giôø laø “duøng giaù ñeå chieám ñoaït” (predatory pricing)- moät khaùi nieäm coù nghóa laø moät coâng ty ngoaïi quoác baùn vôùi giaù reû, thaäm chí buø loã nhaèm chieám lónh thò tröôøng. Daàn daàn, thaønh ngöõ naøy ñöôïc thay theá bôûi “baùn phaù giaù” vôùi lyù do ñôn giaûn laø deå gaùn gheùp cho nhieàu “bò caùo” hôn vì khoâng caàn phaûi chöùng minh laø haønh vi ñoù chöùa ñöïng moät chieán löôïc thao tuùng thò tröôøng.

Vaán ñeà choáng baùn phaù giaù laàn ñaàu tieân ñöôïc ñeà caäp ñeán trong Luaät thueá (Revenue Act) naêm 1916 cuûa Hoa Kyø taïi 2 ñieàu 800-801. Sau ñoù, tình hình phaùt trieån cuûa caùc quan heä thöông maïi quoác teá ñaët ra yeâu caàu phaûi coù moät ñaïo luaät rieâng bieät ñieàu chænh vaán ñeà naøy. Naêm 1921, Ñaïo luaät “Choáng baùn phaù giaù” ñaõ ra ñôøi. Ñaïo luaät naøy quy ñònh Kho baïc nhaø nöôùc Hoa Kyø ñöôïc giao nhieäm vuï ñieàu tra caùc haønh vi baùn phaù giaù vaø aán ñònh möùc thueá choáng baùn phaù giaù. Quy ñònh





KILO

BOOK

S.CO

M

12

treân toàn taïi gaàn 60 naêm cho ñeán khi Quoác hoäi Hoa Kyø thoâng qua moät ñaïo luaät môùi veà vieäc thöïc thi Hieäp ñònh Thöông maïi (Trade Agreement Act) naêm 1979 thì nhieäm vuï ñieàu tra vaø aùp ñaët möùc thueá choáng baùn phaù giaù ñöôïc chuyeån giao cho Boä Thöông maïi Hoa Kyø.Trong nhieàu naêm tieáp theo, phaùp luaät veà choáng baùn phaù giaù cuûa Hoa Kyø coù söï thay ñoåi nhaèm thích öùng vôùi tình hình phaùt trieån cuûa caùc quan heä thöông maïi quoác teá. Sau khi Toå chöùc thöông maïi theá giôùi (WTO) ra ñôøi, caùc quy ñònh cuûa Hoa Kyø veà choáng baùn phaù giaù phaûi tuaân thuû theo Hieäp ñònh veà choáng baùn phaù giaù cuûa WTO. Treân cô sôû ñoù, Hoa Kyø ban haønh Quy ñònh veà choáng baùn phaù giaù vaø choáng trôï caáp (Antidumping and Countervailing Duty Laws) vaøo naêm 1997 vôùi nhöõng quy ñònh höôùng daãn tieán haønh ñieàu tra vaø aùp duïng thueá choáng baùn phaù giaù.

2. Caùc khaùi nieäm: - Moät saûn phaåm bò coi laø baùn phaù giaù (töùc laø ñöôïc ñöa vaøo löu thoâng thöông

maïi cuûa moät nöôùc khaùc vôùi giaù thaáp hôn giaù trò thoâng thöôøng cuûa saûn phaåm ñoù) neáu nhö giaù xuaát khaåu cuûa saûn phaåm ñöôïc xuaát khaåu töø moät nöôùc naøy sang moät nöôùc khaùc thaáp hôn möùc giaù coù theå so saùnh ñöôïc cuûa saûn phaåm töông töï ñöôïc tieâu duøng taïi nöôùc xuaát khaåu theo caùc ñieàu kieän thöông maïi thoâng thöôøng.

- Giaù xuaát khaåu (Export price- EP) laø giaù thöïc teá phaûi traû hoaëc coù theå traû cho saûn phaåm bò ñieàu tra khi baùn ra nöôùc ngoaøi töø nöôùc xuaát khaåu tôùi quoác gia ñang ñieàu tra. Trong tröôøng hôïp khoâng coù giaù xuaát khaåu hoaëc tröôøng hôïp döôøng nhö laø ñoái vôùi Cô quan ñieàu tra giaù xuaát khaåu laø khoâng ñaùng tin caäy bôûi vì coù hieäp hoäi hoaëc moät thoaû thuaän boài hoaøn giöõa nöôùc xuaát khaåu vaø nhaø nhaäp khaåu hoaëc moät beân thöù ba thì:

@ Giaù xuaát khaåu coù theå ñöôïc xaây döïng treân cô sôû giaù ôû ñoù saûn phaåm nhaäp khaåu ñöôïc baùn laïi laàn ñaàu tieân cho moät beân mua ñoäc laäp; hoaëc

@ Neáu saûn phaåm khoâng ñöôïc baùn cho moät beân mua ñoäc laäp hoaëc khoâng ñöôïc baùn laïi trong ñieàu kieän nhö ñöôïc nhaäp khaåu, treân cô sôû hôïp lyù ñeå cô quan ñieàu tra coù theå quyeát ñònh.

- Giaù coù theå so saùnh ñöôïc trong ñieàu kieän thöông maïi thoâng thöôøng ñöôïc goïi laø giaù trò thoâng thöôøng (Normal Value- NV).

- Saûn phaåm töông töï (Like product- LP) coù nghóa laø saûn phaåm gioáng heät veà moïi maët vôùi saûn phaåm ñang bò ñieàu tra, hoaëc neáu khoâng coù saûn phaåm gioáng heät,





KILO

BOOK

S.CO

M

13

thì caùc saûn phaåm maø maëc duø khoâng hoaøn toaøn gioáng heät veà moïi maët nhöng coù ñaëc tính gioáng nhö saûn phaåm ñang bò ñieàu tra. Thöïc teá thì nhöõng saûn phaåm ñöôïc xem laø saûn phaåm töông töï cuûa nhau thöôøng ñöôïc xeáp vaøo moät loaïi maõ HS trong phaân loaïi haøng hoaù cuûa Haûi quan vì chuùng thöôøng gioáng nhau veà ñaëc tính vaät lyù, hoaù hoïc, muïc ñích söû duïng, khaû naêng thay theá töø goùc ñoä ngöôøi tieâu duøng, v.v…

Vieäc xaùc ñònh saûn phaåm töông töï lieân quan tröïc tieáp ñeán vieäc xaùc ñònh NV vaø laø moät khaâu quan troïng trong quaù trình xaùc ñònh baùn phaù giaù. Thoâng qua LP, nöôùc nhaäp khaåu seõ ñöa ra ñöôïc danh saùch nhöõng nhaø saûn xuaát/ nhaø xuaát khaåu bò coi laø coù haønh vi baùn phaù giaù treân thò tröôøng nöôùc nhaäp khaåu; ñoàng thôøi laø cô sôû ñeå nöôùc nhaäp khaåu xaùc ñònh phaïm vi tieán haønh ñieàu tra thieät haïi; xaùc ñònh möùc ñoä thieät haïi cuõng nhö caùc toån thaát lieân quan.

- Bieân ñoä phaù giaù (Dumping margin- DM) laø khoaûn cheânh leäch giöõa NV vaø EP cuûa saûn phaåm ñöôïc xuaát khaåu. Bieân ñoä phaù giaù coù yù nghóa raát lôùn trong vieäc xaùc ñònh coù baùn phaù giaù hay khoâng vaø ôû möùc ñoä naøo thì caàn aùp duïng caùc bieän phaùp choáng baùn phaù giaù.

b) Nguyeân taéc xaùc ñònh phaù giaù DM = (NV-EP)/EP

Neáu DM > 0%, coù hieän töôïng baùn phaù giaù. Thoâng thöôøng, bieân ñoä phaù giaù ñöôïc xeùt ñeán trong caùc tính toaùn cuûa cô quan

coù thaåm quyeàn phaûi khoâng nhoû hôn 2%. Neáu DM < 2%, khoâng coù hieän töôïng baùn phaù giaù, ñaây laø vieäc ñònh giaù khoâng saùt vôùi thöïc teá vaø chæ bò ñieàu chænh cho phuø hôïp maø khoâng bò aùp duïng thueá choáng baùn phaù giaù. Cô quan coù thaåm quyeàn seõ khoâng tieán haønh cuoäc ñieàu tra neáu kieåm tra sô boä thaáy bieân ñoä phaù giaù thaáp hôn 2%. Neáu nhö cuoäc ñieàu tra ñaõ baét ñaàu thì cô quan coù thaåm quyeàn seõ ñình chæ vieäc ñieàu tra.

Bieân ñoä phaù giaù ñöôïc tính rieâng cho töøng nhaø saûn xuaát, xuaát khaåu lieân quan. Treân cô sôû bieân ñoä phaù giaù, cô quan coù thaåm quyeàn cuûa nöôùc nhaäp khaåu seõ tính toaùn möùc thueá choáng baùn phaù giaù- möùc naøy khoâng bao giôø ñöôïc cao hôn bieân ñoä phaù giaù. Neáu soá löôïng nhaø saûn xuaát, xuaát khaåu lieân quan quaù lôùn khieán cho vieäc tính toaùn bieân ñoä phaù giaù ñôn leû khoâng theå thöïc hieän ñöôïc thì cô quan coù thaåm quyeàn nöôùc nhaäp khaåu coù theå chæ löïa choïn moät soá löôïng thích hôïp caùc nhaø saûn xuaát, xuaát khaåu ñeå ñieàu tra. Nhöõng nhaø saûn xuaát, xuaát khaåu ñöôïc choïn seõ ñöôïc





KILO

BOOK

S.CO

M

14

tính bieân ñoä phaù giaù rieâng. Nhöõng nhaø saûn xuaát, xuaát khaåu coøn laïi seõ ñöôïc tính chung moät bieân ñoä phaù giaù theo nguyeân taéc laáy bình quaân caùc bieân ñoä rieâng leû.

3. Xaùc ñònh thieät haïi 3.1. Ñònh nghóa “Thieät haïi” & “Ngaønh saûn xuaát trong nöôùc”: 3.1.1 Thuaät ngöõ “Thieät haïi” (Injury) ñöôïc hieåu laø söï thieät haïi vaät chaát ñoái vôùi

ngaønh coâng nghieäp trong nöôùc, söï ñe doaï thieät haïi vaät chaát ñoái vôùi ngaønh coâng nghieäp trong nöôùc hoaëc ngaên caûn vieäc hình thaønh ngaønh coâng nghieäp trong nöôùc.

3.1.2 Ngaønh saûn xuaát trong nöôùc: laø taát caû caùc nhaø saûn xuaát cuûa nöôùc nhaäp khaåu saûn xuaát caùc saûn phaåm töông töï haøng nhaäp khaåu hoaëc caùc nhaø saûn xuaát coù toång saûn löôïng chieám phaàn caên baûn cuûa ngaønh saûn xuaát saûn phaåm ñoù, ngoaïi tröø caùc nhaø saûn xuaát coù lieân quan tôùi caùc nhaø xuaát khaåu hoaëc nhaø nhaäp khaåu hoaëc caùc nhaø saûn xuaát tröï tieáp nhaäp khaåu saûn phaåm ñang bò ñieàu tra veà baùn phaù giaù.

Caùc nhaø saûn xuaát bò coi laø lieân quan tôùi nhaø xuaát khaåu hoaëc nhaø nhaäp khaåu chæ trong caùc tröôøng hôïp sau:

@ Beân naøy tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp kieåm soaùt beân kia; hoaëc @ Taát caû ñeàu tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp bò kieåm soaùt bôûi moät beân thöù ba; hoaëc @ Cuøng tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp kieåm soaùt beân thöù ba. Moät beân coù theå bò coi laø kieåm soaùt ñöôïc moät beân khaùc khi beân ñoù coù khaû naêng

haïn cheá hoaëc chæ ñaïo beân khaùc ñoù moät caùch hôïp phaùp hoaëc thöïc teá. Trong thöïc teá, coù moät soá tröôøng hôïp ñaëc thuø daãn tôùi vieäc xaùc ñònh cuï theå

ngaønh saûn xuaát trong nöôùc nhö sau: - Neáu nhaø saûn xuaát/ nhaø xuaát khaåu vaø nhaø nhaäp khaåu coù lieân quan vôùi nhau thì

ngaønh saûn xuaát trong nöôùc laø caùc nhaø saûn xuaát coøn laïi. - Neáu laõnh thoå nöôùc nhaäp khaåu bò chia thaønh nhieàu thò tröôøng rieâng thì caùc nhaø

saûn xuaát ôû moãi thò tröôøng coù theå coi laø moät ngaønh saûn xuaát rieâng neáu: @ Baùn toaøn boä saûn phaåm hoaëc phaàn lôùn saûn phaåm lieân quan ra thò tröôøng ñoù. @ Nhu caàu cuûa thò tröôøng ñoù ñoái vôùi saûn phaåm töông töï nhaäp khaåu töø nöôùc

khaùc laø khoâng ñaùng keå. 3.2. Xaùc ñònh thieät haïi: Ñeå xaùc ñònh thieät haïi, caàn xem xeùt hai nhaân toá sau: a) Khoái löôïng haøng nhaäp khaåu bò baùn phaù giaù vaø aûnh höôûng cuûa vieäc naøy ñeán

giaù cuûa saûn phaåm töông töï taïi thò tröôøng noäi ñòa cuûa nöôùc nhaäp khaåu.





KILO

BOOK

S.CO

M

15

Veà khoái löôïng cuûa saûn phaåm nhaäp khaåu bò ñieàu tra, cô quan ñieàu tra phaûi xem xeùt treân thöïc teá coù söï gia taêng ñaùng keå cuûa haøng nhaäp khaåu baùn phaù giaù so vôùi möùc saûn xuaát hoaëc nhu caàu tieâu duøng trong nöôùc cuûa nöôùc nhaäp khaåu hay khoâng.

Veà aûnh höôûng cuûa haøng nhaäp khaåu baùn phaù giaù ñoái vôùi giaù cuûa saûn phaåm töông töï taïi thò tröôøng nöôùc nhaäp khaåu, cô quan chöùc naêng seõ xem xeùt treân hai phöông dieän:

a.1) Haøng nhaäp khaåu baùn phaù giaù coù phaûi ñaõ ñöôïc baùn vôùi giaù thaáp hôn moät caùch ñaùng keå so vôùi giaù cuûa saûn phaåm töông töï taïi thò tröôøng nöôùc nhaäp khaåu hay khoâng; hoaëc

a.2) Vieäc haøng nhaäp khaåu baùn phaù giaù coù laøm giaûm giaù baùn cuûa saûn phaåm töông töï treân thò tröôøng nöôùc nhaäp khaåu ôû möùc ñaùng keå hoaëc ngaên khoâng cho giaù taêng ñaùng keå hay khoâng.

Tuy nhieân, nöôùc nhaäp khaåu seõ khoâng tieán haønh ñieàu tra phaù giaù neáu saûn phaåm nhaäp khaåu thuoäc caùc dieän sau ñaây:

+ Neáu saûn phaåm baùn phaù giaù ñöôïc nhaäp khaåu töø moät quoác gia: khoái löôïng nhaäp khaåu saûn phaåm naøy nhoû hôn 3% toång löôïng nhaäp khaåu saûn phaåm töông töï; hoaëc

+ Neáu saûn phaåm baùn phaù giaù ñöôïc nhaäp khaåu töø nhieàu quoác gia: khoái löôïng nhaäp khaåu saûn phaåm naøy töø töøng quoác gia nhoû hôn 3% toång löôïng nhaäp khaåu saûn phaåm töông töï vaø khoái löôïng nhaäp khaåu goäp cuûa nhöõng quoác gia naøy phaûi nhoû hôn 7% toång löôïng nhaäp khaåu saûn phaåm töông töï.

+ Bieân ñoä phaù giaù nhoû hôn 2%. Vieäc khaûo saùt taùc ñoäng cuûa haøng nhaäp khaåu bò baùn phaù giaù ñoái vôùi moät ngaønh

saûn xuaát trong nöôùc phaûi xem xeùt taát caû caùc yeáu toá kinh teá coù theå aûnh höôûng ñeán ngaønh saûn xuaát ñoù, bao goàm: Naêng suaát; Thò phaàn; Bieân ñoä phaù giaù; Giaù noäi ñòa ôû nöôùc nhaäp khaåu; Suy giaûm thöïc teá vaø nguy cô suy giaûm doanh soá baùn haøng; Soá löôïng haøng toàn kho; Saûn löôïng; Tình traïng thaát nghieäp; Löông; Taùc ñoäng tieâu cöïc ñeán luoàng tieàn teä; Huy ñoäng nguoàn löïc; Lôïi nhuaän; Tyû leä thu hoài voán ñaàu tö; Ñaàu tö; Khaû naêng huy ñoäng voán; Toác ñoä taêng tröôûng; v.v…

Khi xaùc ñònh moái lieân heä giöõa vieäc baùn phaù giaù haøng nhaäp khaåu vaø thieät haïi cho moät ngaønh saûn xuaát trong nöôùc thì cô quan chöùc naêng caàn tính ñeán nhöõng yeáu toá khaùc ngoaøi vieäc baùn phaù giaù. Vaø neáu caùc yeáu toá naøy gaây thieät haïi cho ngaønh





KILO

BOOK

S.CO

M

16

saûn xuaát trong nöôùc thì khoâng ñöôïc quy thieät haïi cuûa ngaønh saûn xuaát ñoù do haøng nhaäp khaåu bò baùn phaù giaù gaây ra.

b) Heä quaû cuûa vieäc nhaäp khaåu naøy ñoái vôùi nhaø saûn xuaát, ñoái vôùi neàn kinh teá cuûa nöôùc nhaäp khaåu.

- Thieät haïi thöïc teá; - Nguy cô gaây thieät haïi trong töông lai, bao goàm: + Toác ñoä taêng nhaäp khaåu vaø khaû naêng taêng nhaäp khaåu trong töông lai; + Khaû naêng taêng naêng löïc xuaát khaåu cuûa nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu daãn ñeán

khaû naêng taêng nhaäp khaåu; + Tình hình haøng nhaäp khaåu laøm giaûm giaù saûn phaåm töông töï ôû nöôùc nhaäp;

+ Soá löôïng toàn kho cuûa saûn phaåm töông töï ôû nöôùc nhaäp khaåu; - Ngaên caûn söï hình thaønh moät ngaønh saûn xuaát trong nöôùc; 4. Sô löôïc quaù trình ñieàu tra: 4.1 Cô sôû tieán haønh ñieàu tra: Thoâng thöôøng, vieäc tieán haønh ñieàu tra choáng baùn phaù giaù ñöôïc baét ñaàu treân cô

sôû toå chöùc vaø caù nhaân ñaïi dieän cho ngaønh saûn xuaát töông töï trong nöôùc noäp ñôn ñeà nghò ñieàu tra phaù giaù ñoái vôùi maët haøng nhaäp khaåu. Ñieàu kieän hôïp leä cuûa ñôn laø saûn löôïng cuûa caùc nhaø saûn xuaát uûng hoä ñôn phaûi chieám ít nhaát 25% toång saûn löôïng cuûa toaøn ngaønh saûn xuaát saûn phaåm töông töï trong nöôùc vaø lôùn hôn saûn löôïng cuûa caùc nhaø saûn xuaát phaûn ñoái ñôn. Ñôn ñeà nghò ñieàu tra baùn phaù giaù seõ ñöôïc göûi ñoàng thôøi ñeán hai cô quan coù thaåm quyeàn tieán haønh ñieàu tra baùn phaù giaù vaø aùp ñaët thueá choáng baùn phaù giaù cuûa Hoa Kyø, ñoù laø Boä Thöông maïi (Department of Commerce- DOC) vaø Uyû ban Thöông maïi quoác teá (International Trade Committee- ITC). Vaø soá lieäu thöïc teá, caùc ñôn naøy ít khi bò baùc boû hay baát hôïp leä bôûi vì ITC vaø DOC thöôøng yeâu caàu caùc doanh nghieäp trong nöôùc göûi ñôn nhaùp tröôùc ñeå xem xeùt khoâng chính thöùc vaø goùp yù veà khía caïnh kyõ thuaät cuõng nhö boå sung moät soá thoâng tin caàn thieát.

4.2 Quaù trình ñieàu tra - Boä Thöông maïi- DOC laø cô quan chòu traùch nhieäm tieán haønh ñieàu tra veà vieäc

baùn phaù giaù. - Uyû ban Thöông maïi quoác teá- ITC laø cô quan chòu traùch nhieäm ñieàu tra veà

möùc ñoä thieät haïi xaûy ra hoaëc coù nguy cô xaûy thieät haïi ñoái vôùi ngaønh saûn xuaát





KILO

BOOK

S.CO

M

17

trong nöôùc, moái quan heä nhaân quaû giöõa vieäc baùn phaù giaù vôùi thieät haïi hoaëc nguy cô xaûy ra thieät haïi.

Khi nhaän ñöôïc ñôn yeâu caàu ñieàu tra baùn phaù giaù, trong voøng 20 ngaøy, DOC phaûi ra quyeát ñònh coù tieán haønh ñieàu tra hay khoâng vaø giaûi trình cuï theå lyù do daãn tôùi quyeát ñònh naøy. Trong tröôøng hôïp ñaëc bieät, vôùi nhöõng vuï vieäc phöùc taïp, khoâng ñöôïc quaù 40 ngaøy keå töø ngaøy nhaän ñôn.

Ñoái vôùi ITC, sau 45 ngaøy (tröôøng hôïp ñaëc bieät, toái ña laø 60 ngaøy) keå töø ngaøy nhaän ñôn, seõ phaûi ñöa ra ñaùnh giaù sô boä veà thieät haïi xaûy ra hoaëc coù nguy cô xaûy ra thieät haïi ñoái vôùi ngaønh saûn xuaát trong nöôùc theo nhöõng thoâng tin ñöôïc cung caáp trong ñôn. Neáu ñaùnh giaù sô boä keát luaän khoâng coù thieät haïi hoaëc nguy cô gaây thieät haïi, ITC seõ ngöng quaù trình ñieàu tra.

Neáu ñaùnh giaù sô boä cuûa ITC theå hieän laø coù thieät haïi hoaëc coù nguy cô gaây thieät haïi thì DOC seõ tieáp tuïc ñieàu tra vaø 115 ngaøy sau ñoù cuõng phaûi coù ñaùnh giaù sô boä veà vieäc coù haønh vi baùn phaù giaù hay khoâng. Vieäc ñaùnh giaù daãn tôùi hai heä quaû cô baûn sau:

+ Neáu khoâng coù haønh vi baùn phaù giaù thì DOC coù theå ra quyeát ñònh chaám döùt ñieàu tra; hoaëc

+ Neáu coù haønh vi baùn phaù giaù thì DOC coù theå aùp duïng caùc bieän phaùp taïm thôøi ñoái vôùi haøng hoùa thuoäc ñoái töôïng ñieàu tra ñeå haïn cheá nhöõng thieät haïi xaûy ra cho ngaønh saûn xuaát trong nöôùc nhö: ñaùnh thueá taïm thôøi; kyù quyõ hoaëc ñình chæ vieäc ñònh giaù tính thueá vôùi ñieàu kieän phaûi chæ roõ möùc thueá thoâng thöôøng vaø möùc thueá choáng baùn phaù giaù döï tính aùp duïng. Thôøi gian aùp duïng bieän phaùp taïm thôøi khoâng ñöôïc vöôït quaù 4 thaùng (tröôøng hôïp ñaëc bieät khoâng vöôït quaù 6 thaùng). Vieäc aán ñònh thôøi gian nhaèm ñaåy maïnh tính tích cöïc cuûa caùc cô quan höõu traùch, traùnh laïm duïng coá tình keùo daøi thôøi gian gaây thieät haïi cho nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu cuõng nhö ngöôøi tieâu duøng.

Sau ñoù, ITC vaø DOC seõ cuøng phoái hôïp laøm saùng toû caùc keát luaän trong ñaùnh giaù sô boä thoâng qua caùc buoåi tham vaán vôùi caùc beân coù lieân quan ñeán quaù trình ñieàu tra nhaèm taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc beân coù theå ñöa ra nhöõng thoâng tin, baèng chöùng baûo veä lôïi ích cuûa mình.

Qua quaù trình ñieàu tra vaø cung caáp thoâng tin cuûa caùc beân, DOC seõ coù ñaùnh giaù cuoái cuøng sau 235 ngaøy keå töø ngaøy coù hoà sô yeâu caàu tieán haønh ñieàu tra, khaúng





KILO

BOOK

S.CO

M

18

ñònh coù hay khoâng vieäc baùn phaù giaù, chæ roõ bieân ñoä phaù giaù vaø caùc soá lieäu lieân quan. Sau 45 ngaøy, ITC seõ ñaùnh giaù cuoái cuøng khaúng ñònh coù thieät haïi hay ñe doïa gaây thieät haïi hay khoâng ñoái vôùi ngaønh saûn xuaát saûn phaåm töông töï trong nöôùc do haønh vi baùn phaù giaù haøng nhaäp khaåu vaøo Hoa Kyø.

Quaù trình ñieàu tra naøy laø moät vuõ khí lôïi haïi maø Hoa Kyø söû duïng ñeå choáng laïi moät caùch trieät ñeå nhöõng haønh vi caïnh tranh khoâng laønh maïnh aûnh höôûng ñeán ngaønh saûn xuaát noäi ñòa. Treân thöïc teá, trong nhieàu vuï giaûi quyeát tranh chaáp lieân quan ñeán haønh vi baùn phaù giaù, DOC ñaõ söû duïng thaåm quyeàn naøy cuûa mình ñeå gaây khoù deã cho caùc doanh nghieäp xuaát khaåu nöôùc ngoaøi. Sau khi thuï lyù ñôn kieän, böôùc ñaàu tieân trong quaù trình ñieàu tra laø DOC seõ göûi ñeán caùc doanh nghieäp bò kieän moät hoaëc nhieàu baûng caâu hoûi (Questionaires) ñeå hoï coù cô hoäi traû lôøi vaø töï baøo chöõa. Neáu xeùt veà maët caâu chöõ cuûa quy ñònh naøy thì chaúng coù vaán ñeà gì nhöng treân thöïc teá, nhöõng baûng caâu hoûi aáy ñeàu raát phöùc taïp, ñaëc bieät ñoái vôùi caùc doanh nghieäp xuaát khaåu ôû nhöõng nöôùc chöa coù kinh nghieäm coï saùt trong thöông tröôøng quoác teá vaø chöa phaûi ñoái phoù nhöõng vuï kieän baùn phaù giaù tröôùc ñaây. Chaúng haïn, khoâng hieåu hoaëc hieåu khoâng roõ caâu hoûi maø ñöa ra nhöõng con soá khoâng ñaày ñuû, khoâng theo nhöõng tieâu chuaån, maãu qui ñònh. Do ñoù, DOC coù theå caên cöù vaøo nhöõng soá lieäu coù saün hoaëc nhöõng soá lieäu thu thaäp ñöôïc qua caùc “keânh” khaùc gaây baát lôïi cho beân bò kieän. Hôn nöõa, thôøi gian ñeå traû lôøi nhöõng caâu hoûi naøy thöôøng raát ngaén. Cho neân, caùc doanh nghieäp nöôùc ngoaøi thöôøng rôi vaøo theá bò ñoäng khi bò kieän. Neáu khoâng coù kinh nghieäm thì hoï khoâng theå ñoái phoù kòp thôøi trong khi caùc doanh nghieäp Hoa Kyø laïi chuû ñoäng thueâ luaät sö, thu thaäp thoâng tin baát lôïi cho ñoái phöông. Neáu beân bò kieän coù nhöõng chöùng cöù xaùc ñaùng, DOC seõ cöû phaùi ñoaøn ñieàu tra ñeán taän nôi nghieân cöùu vaø xem xeùt. Lieäu söï phaûn aùnh cuûa phaùi ñoaøn naøy coù trung thöïc hay khoâng laø moät vaán ñeà khoâng roõ raøng trong quaù trình ñieàu tra.

Hoa Kyø coøn aùp duïng quy cheá neàn kinh teá thò tröôøng vaøo trong vieäc xaùc ñònh phaù giaù. Neáu caùc doanh nghieäp bò kieän khoâng chöùng minh ñöôïc hoï coù ñuû ñieàu kieän ñeå höôûng quy cheá ñoù, DOC coù quyeàn löïa choïn moät nöôùc thöù ba hay coøn ñöôïc goïi laø nöôùc thay theá ñeå xaùc ñònh giaù trò thoâng thöôøng cuûa saûn phaåm. Nöôùc thöù ba ñoù phaûi coù ñieàu kieän töông ñoàng vôùi nöôùc bò kieän veà trình ñoä phaùt trieån kinh teá, quan heä thöông maïi, v.v… DOC seõ duøng soá lieäu veà giaù caû cuûa nöôùc naøy ñeå aùp cho nöôùc bò kieän vaø xaùc ñònh bieân ñoä phaù giaù. Thoâng thöôøng, vieäc duøng nöôùc thay theá





KILO

BOOK

S.CO

M

19

ñeå tính giaù cho nöôùc bò kieän thöôøng ñem laïi nhöõng keát quaû khoâng khaû quan vì coù nhieàu yeáu toá chi phoái nhö söï khaùc bieät veà hoaøn caûnh xaõ hoäi, giaù nhaân coâng lao ñoäng, taøi nguyeân, moâi tröôøng… Vaø vieäc löïa choïn nöôùc thay theá naøy ñaõ ñuû khaùch quan hay khoâng laïi laø vaán ñeà khaùc.

Do vaäy, neáu quoác gia cuûa caùc doanh nghieäp bò kieän bò xem laø neàn kinh teá phi thò tröôøng thì bò ñôn thöôøng gaëp raát nhieàu khoù khaên trong vieäc baûo veä quyeàn lôïi cuûa mình.

4.3 Ra phaùn quyeát cuoái cuøng Keát thuùc quaù trình ñieàu tra, sau khi xem xeùt ñaùnh giaù cuoái cuøng cuûa DOC, ITC

seõ caân nhaéc kyõ treân nhieàu phöông dieän veà thieät haïi vaät chaát, veà moái quan heä nhaân quaû giöõa haønh vi baùn phaù giaù cuûa caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu nöôùc ngoaøi vaø thieät haïi thöïc teá cuûa ngaønh saûn xuaát trong nöôùc tröôùc khi ñöa ra quyeát ñònh cuoái cuøng vaø ñöôïc thoâng baùo coâng khai cho caùc beân lieân quan bieát.

4.4 Cô cheá kieåm tra vieäc thöïc hieän thueá choáng baùn phaù giaù Nhaèm ñaûm baûo cho phaùn quyeát ñöa ra ñöôïc thöïc hieän vaø tieáp tuïc giaûi quyeát

nhöõng heä quaû coù theå phaùt sinh trong quaù trình thöïc hieän, Phaùp luaät Hoa Kyø coøn quy ñònh DOC laø cô quan coù traùch nhieäm kieåm tra vieäc aùp duïng thueá choáng baùn phaù giaù ñöôïc aán ñònh cho caùc doanh nghieäp xuaát khaåu sau khi ñaõ ñöôïc aùp duïng 5 naêm vôùi trình töï & thuû tuïc ñöôïc quy ñònh nhö aùp duïng thueá choáng baùn phaù giaù ban ñaàu.

Noäi dung cuûa vieäc kieåm tra laø xem xeùt tính hieäu quaû cuûa vieäc aùp duïng thueá choáng baùn phaù giaù ñeå coù theå quyeát ñònh: hoaëc laø giöõ nguyeân möùc thueá, hoaëc laø giaûm, hoaëc laø baõi boû möùc thueá ñoù. Tuy nhieân, neáu nhu caàu saûn phaåm taïi thò tröôøng noäi ñòa ñang cao vaø naêng löïc saûn xuaát cuûa caùc nhaø saûn xuaát trong nöôùc khoâng ñaùp öùng ñöôïc thì Hoa Kyø coù theå seõ baõi boû vieäc aùp duïng thueá choáng baùn phaù giaù tröôùc thôøi haïn.

Tuy nhieân, DOC coù theå tieáp tuïc aùp duïng thueá choáng baùn phaù giaù sau 5 naêm neáu vieäc baõi boû thueá choáng baùn phaù giaù seõ laøm cho ngaønh saûn xuaát trong nöôùc seõ bò thieät haïi. Do ñoù, caùc nhaø saûn xuaát cuûa Hoa Kyø luoân tìm caùch keùo daøi thôøi gian aùp duïng thueá choáng baùn phaù giaù ñoái vôùi haøng nhaäp khaåu caøng laâu caøng toát.

Nhö vaäy, vôùi caùc nhaø saûn xuaát haøng hoaù töông töï trong nöôùc cuûa Hoa Kyø thì luaät Choáng baùn phaù giaù cuûa Hoa Kyø laø coâng cuï baûo hoä hieäu quaû.





KILO

BOOK

S.CO

M

20

5. Xaùc ñònh baùn phaù gia ù 5.1 Moâ hình so saùnh giaù trò thoâng thöôøng (NV) vaø Giaù taïi Hoa Kyø (UP)

a) Giaù taïi thò tröôøng Hoa Kyø (U.S Price- UP) ñöôïc tính döïa vaøo giaù xuaát khaåu (Export price- EP) hoaëc giaù xuaát khaåu suy ñònh (Constructed export price- CEP).

b) Giaù trò thoâng thöôøng (Normal Value- NV) cuûa saûn phaåm ñöôïc xaùc ñònh thoâng qua giaù baùn taïi thò tröôøng noäi ñòa cuûa nöôùc xuaát khaåu (Home market price- HMP) hoaëc moät nöôùc thöù ba töông ñoàng (Third country price- TCP) hoaëc giaù trò suy ñònh (Constructed Value- CV).

* Caùc nguyeân taéc so saùnh: Khi tieán haønh so saùnh NV vaø UP, caàn phaûi tuaân thuû 4 ñieàu cô baûn sau: @ Hai giaù naøy phaûi ñöôïc so saùnh trong cuøng moät caáp ñoä thöông maïi (töùc laø

cuøng laø giaù baùn sæ hay giaù baùn leû hay giaù xuaát xöôûng, v.v…); @ Hai giaù naøy phaûi ñöôïc xaùc ñònh taïi cuøng thôøi ñieåm (hoaëc taïi caùc thôøi ñieåm

gaàn nhau); @ Phaûi tính ñeán söï khaùc bieät coù theå aûnh höôûng ñeán vieäc so saùnh ñeå ñieàu chænh

cho phuø hôïp (nhö nhöõng ñieàu kieän veà baùn haøng, thueá, v.v…); @ Neáu NV vaø UP ñöôïc xaùc ñònh theo hai loaïi ñôn vò tieàn teä khaùc nhau thì tyû

giaù chuyeån ñoåi hai ñoàng tieàn naøy laø tæ giaù coù hieäu löïc taïi thôøi ñieåm baùn haøng. Vieäc so saùnh NV vaø UP laø moät quaù trình tính toaùn raát phöùc taïp, vì khoâng phaûi

luùc naøo cuõng coù möùc giaù xuaát cuûa NV vaø UP maø chæ coù möùc giaù baùn sæ & baùn leû cuûa LP ôû thò tröôøng nöôùc xuaát khaåu (NV*) vaø giaù tính thueá Haûi quan, giaù hôïp ñoàng hoaëc giaù baùn sæ/ leû LP cuûa nhaø nhaäp khaåu (UP*). Cho neân, thoâng thöôøng, NV vaø UP caàn phaûi ñöôïc ñieàu chænh ñeå coù theå so saùnh vôùi nhau moät caùch coâng baèng. Caùc khoaûn ñieàu chænh bao goàm:

+ Ñieàu kieän baùn haøng + Caùc loaïi thueá + Soá löôïng & ñaëc tính vaät lyù cuûa saûn phaåm





KILO

BOOK

S.CO

M

21

+ Nhöõng yeáu toá khaùc aûnh höôûng ñeán vieäc so saùnh hai giaù naøy. Ví duï, khi laáy giaù baùn LP cho moät ngöôøi mua ñoäc laäp ôû nöôùc nhaäp khaåu laøm

EP* thì EP seõ ñöôïc xaùc ñònh baèng caùch ñieàu chænh nhö sau: UP=UP*-[lôïi nhuaän]-[caùc loaïi thueá + chi phí töø khaâu nhaäp khaåu ñeán khaâu baùn haøng]

* Tieán haønh so saùnh: coù 3 caùch so saùnh NV vaø UP nhö sau: - Bình quaân gia quyeàn NV so vôùi bình quaân gia quyeàn UP cuûa taát caû caùc giao

dòch cuûa töøng nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu; hoaëc - NV cuûa töøng giao dòch so vôùi UP cuûa töøng giao dòch; hoaëc - Bình quaân gia quyeàn NV so vôùi UP cuûa töøng giao dòch. Caùch naøy chæ ñöôïc aùp

duïng khi coù söï cheânh leäch ñaùng keå UP* giöõa nhöõng ngöôøi mua, vuøng hoaëc caùc khoaûng thôøi gian khaùc nhau.

Trong tröôøng hôïp LP ñöôïc xuaát khaåu sang nöôùc nhaäp khaåu qua moät nöôùc trung gian (nöôùc xuaát khaåu) thì:

NV cuûa LP ôû nöôùc xuaát khaåu so vôùi giaù baùn LP töø nöôùc xuaát khaåu sang nöôùc nhaäp khaåu.

Neáu LP chæ ñôn thuaàn ñöôïc chuyeån caûng qua nöôùc trung gian thì: NV cuûa LP ôû nöôùc saûn xuaát so vôùi giaù baùn LP töø nöôùc xuaát khaåu sang nöôùc

nhaäp khaåu. 5.2 Xaùc ñònh & tính toaùn giaù xuaát khaåu vaø giaù xuaát khaåu suy ñònh: Giaù xuaát khaåu EP laø giaù baùn cho ngöôøi mua ñaàu tieân ôû Hoa Kyø, ñoäc laäp vôùi

nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu hoaëc cho ngöôøi mua ñaàu tieân, ñoäc laäp vôùi nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu ñeå xuaát vaøo thò tröôøng Hoa Kyø tröôùc khi haøng hoaù ñöôïc nhaäp khaåu. Ví duï, doanh nghieäp Hoa Kyø muoán phaân phoái saûn phaåm naøo ñoù taïi thò tröôøng Hoa Kyø vaø hoï töï lieân laïc vôùi nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu nöôùc ngoaøi vaø ñaøm phaùn thöïc hieän caùc cam keát veà giaù caû, soá löôïng, thôøi gian giao haøng, v.v… Ñeå xaùc ñònh EP, caàn xaùc ñònh giaù cô sôû ban ñaàu cuûa giao dòch. Giaù cô sôû naøy seõ ñöôïc ñieàu chænh theo qui ñònh taïi muïc c khoaûn 772 cuûa Luaät thueá 1930 Hoa Kyø tröôùc khi ñem so saùnh vôùi giaù trò thoâng thöôøng. Coù 3 caùch tính EP nhö sau:

a) Caùch 1 (Caùch tính EP chuaån): EP laø giaù trong giao dòch mua baùn giöõa nhaø saûn xuaát hoaëc nhaø xuaát khaåu cuûa nöôùc xuaát khaåu vôùi nhaø nhaäp khaåu cuûa Hoa Kỳ. Vieäc xaùc ñònh EP ñöôïc thöïc hieän thoâng qua caùc chöùng töø mua baùn giöõa nhaø saûn xuaát, nhaø xuaát khaåu nöôùc ngoaøi vôùi nhaø nhaäp khaåu nhö: Hôïp ñoàng mua baùn





KILO

BOOK

S.CO

M

22

(Sales Contract), Hoaù ñôn thöông maïi (Commercial Invoice), Vaän ñôn (Bill of Lading), Thö tín duïng (Letter of Credit), v.v…

Ñeå aùp duïng ñöôïc caùch tính EP chuaån naøy, hoaït ñoäng mua baùn, trao ñoåi haøng hoaù giöõa nhaø saûn xuaát hoaëc nhaø xuaát khaåu cuûa nöôùc xuaát khaåu vôùi nhaø nhaäp khaåu cuûa Hoa Kyø phaûi ñaùp öùng ñöôïc hai ñieàu kieän cô baûn sau:

a.1) Coù giaù xuaát khaåu, töùc laø saûn phaåm ñöôïc xuaát khaåu theo Hôïp ñoàng mua baùn giöõa nhaø saûn xuaát/xuaát khaåu vôùi nhaø nhaäp khaåu.

a.2) Giaù xuaát khaåu laø giaù trong Hôïp ñoàng mua baùn thoâng thöôøng. Nhö vaäy, hoaït ñoäng mua baùn haøng hoaù caàn phaûi ñöôïc theå hieän roõ baèng Hôïp

ñoàng mua baùn nhaèm laøm cô sôû cho vieäc tính EP chuaån. Tuy nhieân, thöïc teá thì coù nhieàu giao dòch thöông maïi xuaát khaåu haøng hoaù töø nöôùc naøy sang nöôùc khaùc ñöôïc thöïc hieän maø khoâng caàn kyù keát Hôïp ñoàng mua baùn ngoaïi thöông, chaúng haïn nhö vieäc chuyeån haøng hoaù, nguyeân vaät lieäu töø nöôùc naøy sang nöôùc khaùc trong noäi boä doanh nghieäp, hoaëc trao ñoåi haøng hoaù giöõa caùc doanh nghieäp cuûa hai nöôùc, v.v… Vaø nhöõng tröôøng hôïp naøy seõ khoâng coù giaù giao dòch ñeå xaùc ñònh EP theo caùch tính chuaån. Beân caïnh ñoù, coù nhöõng tröôøng hôïp maëc duø coù Hôïp ñoàng mua baùn ngoaïi thöông nhöng giaù giao dòch khoâng ñaùng tin caäy, chaúng haïn nhö: xuaát khaåu nhaèm buø tröø giaù trò cuûa giao dòch tröôùc; giaù giao dòch ñöôïc daøn xeáp giöõa nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu vaø nhaø nhaäp khaåu hoaëc coù beân thöù ba tham gia, v.v… Do vaäy, khoâng phaûi luùc naøo thì caùch tính naøy cuõng coù theå aùp duïng ñöôïc. Vaø caàn thieát ñöa theâm hai caùch tính khaùc phuø hôïp hôn vaø minh baïch hôn.

b) Caùch 2: EP laø giaù baùn cuûa saûn phaåm nhaäp khaåu cho ngöôøi mua ñaàu tieân taïi Hoa Kyø vôùi ñieàu kieän ngöôøi mua ñoäc laäp vôùi nhaø xuaát khaåu vaø nhaø nhaäp khaåu.

c) Caùch 3: EP laø giaù tính toaùn do cô quan coù thaåm quyeàn töï tính toaùn döïa treân caùc caên cöù hôïp lyù. Caùch naøy chæ ñöôïc aùp duïng khi hai caùch xaùc ñònh EP treân khoâng söû duïng ñöôïc.

Neáu ngöôøi mua/ nhaø nhaäp khaåu coù lieân quan vôùi nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu, giaù xuaát khaåu seõ ñöôïc cô quan coù thaåm quyeàn tính vaø aùp ñaët cho saûn phaåm nhaäp khaåu. Giaù naøy ñöôïc goïi laø giaù xuaát khaåu suy ñònh CEP. Ñeå xaùc ñònh CEP, caàn xaùc ñònh giaù cô sôû ban ñaàu cuûa giao dòch. Giaù cô sôû naøy seõ ñöôïc ñieàu chænh theo qui ñònh taïi muïc c & d khoaûn 772 cuûa Luaät thueá 1930 Hoa Kyø tröôùc khi ñem so saùnh vôùi giaù trò thoâng thöôøng.





KILO

BOOK

S.CO

M

23

Vieäc xaùc ñònh EP ñöôïc theå hieän toùm taét qua sô ñoà 2 nhö sau:

5.3 Ñieàu chænh giaù veà giaù cô sôû Caùc thoâng soá giaù caû caàn ñöôïc ñieàu chænh tröôùc veà möùc giaù cô sôû ñeå phuïc vuï

cho vieäc tính EP vaø CEP tröôùc khi ñem so saùnh vôùi giaù trò thoâng thöôøng cuûa saûn phaåm. Nhöõng söï ñieàu chænh giaù naøy seõ laø moät phaàn giaù trò roøng maø ngöôøi mua ñaõ thöïc söï chi traû. Thuaät ngöõ “ñieàu chænh giaù” ñöôïc hieåu laø nhöõng söï ñieàu chænh ñoái vôùi giaù danh nghóa (chaúng haïn nhö giaù ghi treân catalogue hay baûng giaù nieâm yeát), ví duï nhö caùc khoaûn giaûm giaù hay trích giaûm. Vaø söï ñieàu chænh naøy coù theå laø ñieàu chænh giaûm hoaëc ñieàu chænh taêng. Sau ñaây laø nhöõng söï ñieàu chænh giaù ñöôïc qui ñònh trong Luaät thueá 1930 Hoa Kyø:

a) Caùc khoaûn boå sung a.1 Ñoùng goùi (Packing): Neáu giaù baùn cho ngöôøi mua ñoäc laäp ñaàu tieân taïi Hoa

Kyø chöa bao goàm chi phí ñoùng goùi thì giaù cô sôû seõ ñöôïc coäng moät khoaûn baèng vôùi chi phí cho taát caû bao bì, nhaõn maùc vaø caùc khoaûn chi khaùc ñeå saûn phaåm ñöôïc hoaøn thieän tröôùc khi xuaát vaøo Hoa Kyø.

a.2 Hoaøn/trích giaûm thueá nhaäp khaåu (Import Duty Drawback) Neáu vì lyù do khuyeán khích haøng hoaù xuaát khaåu vaøo Hoa Kyø, nöôùc xuaát khaåu

hoaøn/ trích giaûm thueá nhaäp khaåu cho nhaø saûn xuaát ñoái vôùi nguyeân vaät lieäu nhaäp khaåu duøng ñeå saûn xuaát saûn phaåm xuaát khaåu thì giaù cô sôû ñeå tính EP hay CEP seõ ñöôïc ñieàu chænh taêng baèng vôùi khoaûn hoaøn/ trích giaûm aáy.

Ñeå DOC quyeát ñònh xem lieäu coù neân ñieàu chænh taêng vôùi khoaûn hoaøn/ trích giaûm naøy khoâng thì nhaø saûn xuaát caàn phaûi chöùng minh moái quan heä höõu cô giöõa





KILO

BOOK

S.CO

M

24

möùc thueá vaø trò giaù thueá nhaäp khaåu ñaõ ñoùng vôùi khoaûn hoaøn/ trích giaûm ñöôïc höôûng. Chaúng haïn, nhaø saûn xuaát ñeøn caày Vieät Nam phaûi chöùng minh ñöôïc khoaûn thueá nhaäp khaåu caùc nguyeân phuï lieäu vaø khoaûn hoaøn thueá khi saûn phaåm ñöôïc xuaát khaåu coù lieân quan vôùi nhau, ñieàu ñoù ñöôïc theå hieän thoâng qua soá löôïng vaø ñôn vò tính cuûa löôïng haøng nhaäp & xuaát.

a.3 Caùc khoaûn trôï giaù xuaát khaåu cuûa chính phuû (Export subsidies). b) Caùc khoaûn giaûm tröø b.1 Chi phí cho vieäc di chuyeån haøng hoaù Caùc chi phí, phuï phí vaø caùc khoaûn thueá nhaäp khaåu thoâng thöôøng cuûa Hoa Kyø

lieân quan ñeán vieäc di chuyeån haøng hoaù töø nôi xuaát haøng taïi nöôùc xuaát khaåu cho ñeán nôi giao haøng taïi Hoa Kyø ñöôïc xem laø caùc khoaûn chi phí cho vieäc di chuyeån haøng hoaù vaø ñöôïc giaûm tröø trong giaù cô sôû tính EP vaø CEP. Tuy nhieân, caùc khoaûn chi phí di chuyeån haøng hoaù noäi boä khoâng ñöôïc tính trong khoaûn phí naøy.

Neáu nhaø saûn xuaát baùn haøng cho coâng ty thöông maïi ñoäc laäp thì khoaûn chi phí naøy ñöôïc tính töø nôi xuaát haøng cuûa coâng ty thöông maïi, khoâng bao goàm caùc chi phí lieân quan ñeán vieäc di chuyeån haøng hoaù giöõa nhaø saûn xuaát vaø coâng ty thöông maïi ñoù.

Sau ñaây laø caùc khoaûn giaûm tröø thöôøng gaëp: - Cöôùc vaän taûi noäi ñòa vaø baûo hieåm taïi Hoa Kyø (töø caûng nhaäp ñeán nhaø nhaäp

khaåu). - Chi phí moâi giôùi, taùc nghieäp vaø caûng phí taïi Hoa Kyø. - Caùc khoaûn thueá Haûi quan Hoa Kyø. - Cöôùc vaän taûi & baûo hieåm quoác teá (ñöôøng bieån, haøng khoâng, ñöôøng boä). - Cöôùc vaän taûi noäi ñòa vaø baûo hieåm taïi nöôùc xuaát khaåu (töø kho nhaø saûn xuaát/

xuaát khaåu ñeán caûng xuaát). - Chi phí moâi giôùi, taùc nghieäp vaø caûng phí taïi nöôùc xuaát khaåu. Xeùt veà ñieàu kieän giao haøng: Caùc khoaûn chi phí cho vieäc di chuyeån haøng hoaù

caàn ñöôïc theå hieän roõ trong ñieàu kieän giao haøng cuûa töøng giao dòch. Sau ñaây laø caùc ñieàu kieän giao haøng thöôøng gaëp vaø caùc khoaûn phí ñöôïc tính:

+ Ex-work/ Ex-factory: khoâng coù khoaûn phí di chuyeån naøo ñöôïc tính. + F.O.B (Free On Board): Bao goàm cöôùc vaän taûi noäi ñòa & baûo hieåm ñeán caûng

xuaát, caùc khoaûn phí taùc nghieäp vaø ñöa haøng leân taøu.





KILO

BOOK

S.CO

M

25

+ F.A.S (Free along side): Bao goàm cöôùc vaän taûi noäi ñòa vaø baûo hieåm haøng hoaù ñeán caûng xuaát.

+ C&F (Cost & Freight): Bao goàm cöôùc vaän taûi noäi ñòa vaø baûo hieåm haøng hoaù ñeán caûng xuaát, chi phí taùc nghieäp vaø ñöa haøng leân taøu, chi phí moâi giôùi nöôùc ngoaøi vaø cöôùc vaän taûi quoác teá.

+ C.I.F (Cost, Insurance and Freight): Bao goàm caùc khoaûn phí trong ñieàu kieän C&F vaø phí baûo hieåm vaän taûi quoác teá.

+ C.I.F- Duty paid: Bao goàm caùc khoaûn phí trong ñieàu kieän C.I.F vaø khoaûn thueá taïi Hoa Kyø vaø coù theå coù chi phí moâi giôùi taïi Hoa Kyø.

+ Delivered: Bao goàm caùc khoaûn phí trong ñieàu kieän C.I.F- Duty paid vaø chi phí vaän taûi noäi ñòa vaø baûo hieåm haøng hoaù taïi Hoa Kyø.

Neáu nhaø saûn xuaát ñoùng taïi neàn kinh teá phi thò tröôøng thì DOC seõ döïa vaøo chi phí taïi nöôùc thay theá ñeå tính toaùn. Chaúng haïn, vôùi Vieät Nam, ñeå xaùc ñònh cöôùc vaän taûi noäi ñòa töø xöôûng saûn xuaát cuûa coâng ty CFL ñeán caûng Saøi Goøn, DOC seõ laáy khoaûng caùch thöïc teá töø xöôûng CFL ñeán caûng Saøi Goøn sau ñoù nhaân vôùi möùc cöôùc vaän taûi trung bình cuûa phöông tieän töông öùng taïi nöôùc thay theá.

Tuy nhieân, neáu nhaø saûn xuaát taïi neàn kinh teá phi thò tröôøng duøng dòch vuï cuûa caùc nhaø cung caáp ôû nöôùc coù neàn kinh teá thò tröôøng vaø thanh toaùn baèng ñoàng tieàn cuûa nöôùc coù neàn kinh teá thò tröôøng thì DOC seõ duøng caùc chi phí thöïc teá phaùt sinh chöù khoâng döïa vaøo chi phí cuûa nöôùc thay theá. Ví duï, caùc doanh nghieäp Vieät Nam söû duïng dòch vuï cuûa caùc haõng taøu Hoa Kyø ñeå vaän chuyeån haøng xuaát khaåu vaøo Hoa Kyø vaø thanh toaùn cöôùc vaän taûi baèng ñoàng USD thì cöôùc vaän taûi ñöôøng bieån naøy seõ döïa vaøo chi phí thöïc teá maø doanh nghieäp Vieät Nam chi traû cho coâng ty vaän taûi cuûa Hoa Kyø.

b.2 Caùc khoaûn thueá xuaát khaåu b.3 Caùc khoaûn thueá choáng baùn phaù giaù maø nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu boài hoaøn

hay thanh toaùn thay cho nhaø nhaäp khaåu Hoa Kyø. b.4 Caùc khoaûn thanh toaùn khaùc nhö hoa hoàng cho caùc ñaïi lyù ñoäc laäp taïi Hoa

Kyø baùn saûn phaåm ñang bò ñieàu tra, v.v… 5.4 Xaùc ñònh vaø tính toaùn giaù trò thoâng thöôøng (NV) vaø giaù trò suy ñònh (CV) Giaù trò thoâng thöôøng ñöôïc xaùc ñònh vaøo giaù cuûa saûn phaåm töông töï ñöôïc baùn

cho ngöôøi tieâu duøng ñaàu tieân taïi nöôùc xuaát khaåu hoaëc laø giaù baùn cuûa saûn phaåm





KILO

BOOK

S.CO

M

26

töông töï taïi nöôùc thöù ba neáu nhö thò tröôøng trong nöôùc khoâng ñaït ñöôïc möùc phoå bieán cuûa saûn phaåm hoaëc khoâng theå laøm cô sôû so saùnh do tính chaát ñaëc bieät cuûa thò tröôøng ñoù.

Moät thò tröôøng ñöôïc xem laø ñaït möùc ñoä phoå bieán khi toång soá löôïng saûn phaåm töông töï ñöôïc baùn treân thò tröôøng ñoù khoâng thaáp hôn 5% toång soá löôïng cuûa saûn phaåm ñang bò ñieàu tra ñöôïc baùn cho ngöôøi mua ñoäc laäp taïi Hoa Kyø. Neáu thò tröôøng trong nöôùc khoâng ñaït ñöôïc möùc ñoä phoå bieán theo yeâu caàu thì NV seõ ñöôïc döïa vaøo nöôùc thöù ba hoaëc döïa vaøo giaù trò suy ñònh CV. Möùc ñoä phoå bieán cuûa saûn phaåm töông töï taïi thò tröôøng nöôùc thöù ba naøy vaãn phaûi ñöôïc xem xeùt gioáng nhö ñoái vôùi thò tröôøng xuaát khaåu.

Neáu coù nhieàu hôn 1 nöôùc thöù ba ñaït yeâu caàu thì DOC seõ choïn ra chæ moät nöôùc thöù ba ñeå tính NV theo caùc tieâu chí sau:

+ Saûn phaåm töông töï treân thò tröôøng nöôùc naøy raát gioáng vôùi saûn phaåm ñang bò ñieàu tra baùn phaù giaù vaøo thò tröôøng Hoa Kyø.

+ Möùc ñoä phoå bieán cuûa saûn phaåm töông töï taïi thò tröôøng naøy cao hôn taïi caùc thò tröôøng khaùc.

+ Vaø moät vaøi nhaân toá khaùc maø DOC seõ xem xeùt trong töøng tröôøng hôïp. Moät thò tröôøng ñöôïc xem laø coù tính chaát ñaëc bieät neáu nhö: + Moät giao dòch taïi thò tröôøng ñoù ñaït toái thieåu 5% toång soá löôïng xuaát khaåu vaøo

Hoa Kyø. + Chính phuû cuûa nöôùc ñoù can thieäp saâu roäng vaøo ñieàu tieát giaù caû thò tröôøng. + Coù söï khaùc bieät lôùn trong thò hieáu tieâu duøng ôû thò tröôøng ñoù so vôùi Hoa Kyø. Tuy nhieân, NV vaãn coù theå ñöôïc xaùc ñònh thoâng qua caùc döõ lieäu veà chi phí saûn

xuaát neáu nhö khoâng tìm moät nöôùc thöù ba mang tính töông ñoàng vôùi nöôùc xuaát khaåu hoaëc giaù baùn taïi caùc thò tröôøng khaùc ñeàu thaáp hôn chi phí saûn xuaát saûn phaåm (cost of production- COP). Vaø giaù trò naøy ñöôïc goïi laø giaù trò suy ñònh (constructed value- CV).

Coù 3 caùch tính NV nhö sau: a) Caùch 1 (Caùch tính NV chuaån): NV laø giaù cuûa saûn phaåm töông töï ñöôïc baùn

treân thò tröôøng noäi ñòa cuûa nöôùc xuaát khaåu. Trong tröôøng hôïp nhaø saûn xuaát vaø nhaø phaân phoái taïi nöôùc xuaát khaåu coù quan heä phuï thuoäc (laøm cho giaù baùn cuûa nhaø saûn xuaát cho nhaø phaân phoái coù theå thaáp hôn giaù hôn bình thöôøng) thì coù theå laáy giaù





KILO

BOOK

S.CO

M

27

baùn cuûa nhaø phaân phoái cho ngöôøi mua ñoäc laäp ñaàu tieân laøm NV. Caùch tính NV chuaån chæ ñöôïc aùp duïng khi saûn phaåm töông töï ñaùp öùng ñöôïc

hai ñieàu kieän cô baûn sau: a.1) Saûn phaåm töông töï LP ñöôïc baùn taïi thò tröôøng noäi ñòa nöôùc xuaát khaåu

trong ñieàu kieän thöông maïi thoâng thöôøng. Luaät khoâng giaûi thích nhö theá naøo laø ñieàu kieän thöông maïi thoâng thöôøng

nhöng neáu nhö LP ñöôïc baùn taïi thò tröôøng noäi ñòa hay baùn sang moät nöôùc thöù ba vôùi möùc giaù khoâng ñuû buø ñaép chi phí saûn xuaát tính theo ñôn vò saûn phaåm (Giaù thaønh saûn xuaát + Chi phí baùn haøng + Chi phí quaûn lyù + Chi phí chung), töùc laø baùn loã voán, trong moät khoaûng thôøi gian daøi (6-12 thaùng) vaø baùn vôùi soá löôïng lôùn thì ñöôïc xem laø LP khoâng ñöôïc baùn trong ñieàu kieän thöông maïi thoâng thöôøng.

a.2) Saûn phaåm töông töï phaûi ñöôïc baùn taïi thò tröôøng noäi ñòa nöôùc xuaát khaåu vôùi soá löôïng ñaùng keå (khoâng thaáp hôn 5% soá löôïng saûn phaåm bò ñieàu tra xuaát sang nöôùc nhaäp khaåu).

Ngoaøi ra, Luaät Choáng baùn phaù giaù cuûa Hoa Kyø coøn quy ñònh, maëc duø LP ñaùp öùng ñöôïc hai yeâu caàu treân, neáu thò tröôøng noäi ñòa cuûa nöôùc xuaát khaåu ñang ôû trong tình traïng ñaëc bieät thì caùch tính NV chuaån vaãn khoâng ñöôïc aùp duïng. Tuy nhieân, noù khoâng qui ñònh roõ nhö theá naøo laø tình traïng thò tröôøng ñaëc bieät, cho neân noù thöôøng ñöôïc aùp duïng moät caùch tuyø tieän.

Neáu NV khoâng ñöôïc tính theo caùch tính chuaån thì coù theå löïa choïn hai caùch tính sau.

b) Caùch 2: NV laø giaù cuûa saûn phaåm töông töï ñöôïc saûn xuaát taïi moät nöôùc thöù ba coù ñieàu kieän töông ñoàng vôùi nöôùc xuaát khaåu; vôùi ñieàu kieän laø möùc giaù naøy coù theå so saùnh ñöôïc vaø phaûi mang tính ñaïi dieän.

Neáu khoâng tìm ra ñöôïc nöôùc thöù ba coù ñieàu kieän töông ñoàng thì phaûi duøng caùch 3.

c) Caùch 3: Döïa treân möùc “giaù suy ñònh”. Khi ñoù, NV seõ bao goàm chi phí saûn xuaát trong ñieàu kieän bình thöôøng (giaù thaønh saûn xuaát vaø caùc chi phí lieân quan) vaø lôïi nhuaän hôïp lyù.

Tuy nhieân, neáu nöôùc xuaát khaåu coù neàn kinh teá phi thò tröôøng thì caû ba caùch tính treân ñaây coù theå khoâng ñöôïc aùp duïng. Khi ñoù, NV seõ ñöôïc tính döïa vaøo giaù cuûa saûn phaåm töông töï ñöôïc saûn xuaát ôû moät nöôùc thöù ba coù neàn kinh teá thò tröôøng.





KILO

BOOK

S.CO

M

28

Caùch tính NV ñöôïc toùm taét qua sô ñoà 2 nhö sau:

Trong tröôøng hôïp saûn phaåm khoâng ñöôïc nhaäp khaåu tröïc tieáp töø nôi xuaát xöù

haøng hoaù maø ñöôïc nhaäp khaåu töø moät nöôùc trung gian, NV laø giaù cuûa haøng hoaù khi ñöôïc khi baùn töø nöôùc xuaát khaåu sang nöôùc nhaäp khaåu. Tuy nhieân, coù theå ñem so saùnh vôùi möùc giaù taïi nöôùc xuaát xöù haøng hoaù, ví duï nhö trong tröôøng hôïp saûn phaåm chæ ñôn thuaàn chuyeån caûng qua nöôùc xuaát khaåu hoaëc saûn phaåm ñoù khoâng ñöôïc saûn xuaát taïi nöôùc xuaát khaåu hoaëc khi khoâng coù möùc giaù töông ñöông naøo coù theå ñem ra so saùnh taïi nöôùc xuaát khaåu haøng hoaù. IV. TAÙC ÑOÄNG CUÛA LUAÄT CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙ ÑOÁI VÔÙI HOAÏT ÑOÄNG NHAÄP KHAÅU CUÛA HOA KYØ

Caùc chuyeân gia phaân tích kinh teá cuûa theá giôùi cho raèng, trong nhöõng bieän phaùp

choáng baùn phaù giaù maø moät soá nöôùc ñaõ aùp duïng vöøa qua, chæ coù khoaûng 5% mang yù nghóa ñích thöïc choáng laïi caïnh tranh khoâng laønh maïnh vaø thieáu trung thöïc. 95% coøn laïi laø laïm duïng quy cheá choáng baùn phaù giaù ñeå baûo veä saûn xuaát trong nöôùc, nhaát laø baûo veä nhöõng maët haøng “nhaïy caûm” ñoái vôùi cung-caàu.

Trong boái caûnh hoäi nhaäp kinh teá vaø töï do hoaù thöông maïi theá giôùi, luaät choáng baùn phaù giaù cuûa Hoa Kyø vöøa laø coâng cuï baûo hoä, laø raøo caûn kyõ thuaät hôïp phaùp ñeå baûo veä caùc nhaø saûn xuaát saûn phaåm töông töï cuûa Hoa Kyø tröôùc söï caïnh tranh cuûa haøng nhaäp khaåu, vöøa giuùp Hoa Kyø ñaùp öùng nguyeân taéc môû cöûa thò tröôøng, giaûm daàn haøng raøo thueá quan, ñaûm baûo khaû naêng töï do caïnh tranh laønh maïnh & trung





KILO

BOOK

S.CO

M

29

thöïc, trong khi vaán ñeà ñieàu tra caùc vuï aùp ñaët thueá choáng baùn phaù giaù tuyø tieän, laïm duïng quy cheá choáng baùn phaù giaù, caïnh tranh khoâng laønh maïnh, thieáu trung thöïc, baûo veä khoâng hôïp lyù saûn xuaát trong nöôùc, laøm haïi ñeán lôïi ích cuûa ngöôøi tieâu duøng, aûnh höôûng xaáu ñeán tieán boä khoa hoïc- coâng ngheä vaø tình hình phaùt trieån kinh teá toaøn caàu laïi laø vieäc laøm khaù phöùc taïp vaø khoù thöïc hieän.

Nhöõng ngöôøi uûng hoä chính saùch choáng baùn phaù giaù Hoa Kyø thì cho raèng chính saùch naøy seõ baûo veä toát ngaønh saûn xuaát trong nöôùc, khuyeán khích tieâu duøng haøng noäi ñòa, choáng laïi chieán tranh giaù caû laøm naùo loaïn thò tröôøng, gaây baát oån trong neàn kinh teá.

Coøn nhöõng ngöôøi choáng laïi chính saùch choáng baùn phaù giaù Hoa Kyø thì cho raèng, chính saùch naøy seõ baûo hoä, khoâng khuyeán khích caùc nhaø saûn xuaát trong nöôùc aùp duïng nhöõng tieán boä khoa hoïc coâng ngheä vaøo saûn xuaát, do ñoù, hoï khoâng laøm ra ñöôïc nhöõng saûn phaåm chaát löôïng cao, giaù reû, phuø hôïp vôùi thò hieáu sinh hoaït chung cuûa ngöôøi tieâu duøng Hoa Kyø. Ngöôøi tieâu duøng Hoa Kyø bò töôùc ñi cô hoäi ñöôïc höôûng nhöõng thaønh töïu cuûa tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät.

Vaø yù kieán chung cho raèng, nhöõng bieän phaùp choáng baùn phaù giaù Hoa Kyø ít nhieàu ñeàu aûnh höôûng tieâu cöïc ñeán nhöõng nöôùc bò ñieàu tra choáng baùn phaù giaù. Noù laøm ñaûo loän hoaït ñoäng bình thöôøng cuûa doanh nghieäp/ nhaø saûn xuaát vaø cuûa ngöôøi lao ñoäng trong ngaønh saûn xuaát cuûa nöôùc xuaát khaåu. Doanh nghieäp nöôùc xuaát khaåu phaûi gaùnh chòu nhöõng khoaûn chi phí khoång loà lieân quan ñeán vieäc khaùng kieän, bao goàm caùc chi phí lieân quan ñeán traû lôøi caâu hoûi, thueâ luaät sö tö vaán, chi phí vaän ñoäng haønh lang, tham gia toá tuïng, v.v… Nöôùc coù saûn phaåm bò aùp thueá choáng baùn phaù giaù seõ tìm caùch traû ñuõa kinh teá ñoái vôùi Hoa Kyø, gaây ra chieán tranh giaù caû, phaù vôõ nhöõng quan heä toát ñeïp trong hoaït ñoäng thöông maïi quoác teá. Cho ñeán nay, chöa ai coù theå xaùc ñònh heát nhöõng heä quaû cuûa caùc bieän phaùp choáng baùn phaù giaù Hoa Kyø ñoái vôùi neàn kinh teá nhöng thöïc teá cho thaáy, Luaät Choáng baùn phaù giaù cuûa Hoa Kyø ñaõ laøm giaûm löôïng haøng nhaäp khaåu vaøo thò tröôøng Hoa Kyø vaø daàn gaït caùc nhaø xuaát khaåu nöôùc ngoaøi ra khoûi thò tröôøng Hoa Kyø- thò tröôøng lôùn tieâu thuï saûn phaåm cuûa hoï.

Vaø thöïc teá laø, möùc baûo hoä cho caùc saûn phaåm cuûa caùc nhaø saûn xuaát Hoa Kyø baèng vôùi bieân ñoä phaù giaù cuûa saûn phaåm nhaäp khaåu. Vieäc aùp duïng thueá choáng baùn phaù giaù seõ goùp phaàn duy trì saûn xuaát cuûa ngaønh haøng trong nöôùc Hoa Kyø, qua ñoù





KILO

BOOK

S.CO

M

30

taïo söï oån ñònh chính trò, giaûm thaát nghieäp trong neàn kinh teá Hoa Kyø vaø giaûm soá löôïng doanh nghieäp Hoa Kyø bò phaù saûn do saûn phaåm cuûa hoï khoâng ñuû söùc caïnh tranh vôùi haøng nhaäp khaåu baùn phaù giaù. Vai troø baûo hoä cuûa chính saùch choáng baùn phaù giaù ñöôïc giaûi thích qua bieåu ñoà 5.

Bieän phaùp ñöôïc pheùp söû duïng trong choáng baùn phaù giaù laø thueá theo tyû leä phaàn

traêm, do vaäy, taùc ñoäng veà maët lôïi ích ñoái vôùi xaõ hoäi cuûa bieän phaùp naøy cuõng gioáng nhö taùc ñoäng cuûa thueá nhaäp khaåu thoâng thöôøng theo tyû leä phaàn traêm.

Khi moät saéc thueá choáng baùn phaù giaù t ñöôïc aùp duïng, giaù caû cuûa saûn phaåm baùn treân thò tröôøng taïi Hoa Kyø seõ taêng leân moät löôïng töông öùng t. Do vaäy, vôùi caùc yeáu toá veà caàu cuûa thò tröôøng Hoa Kyø ñoái vôùi saûn phaåm ñoù khoâng thay ñoåi thì löôïng tieâu thuï saûn phaåm treân thò tröôøng Hoa Kyø seõ giaûm töø q2 xuoáng coøn q3, trong ñoù, löôïng haøng saûn xuaát trong nöôùc Hoa Kyø taêng moät löôïng q’3 – q’2 vaø löôïng haøng nhaäp khaåu giaûm moät löôïng q2 – q3. Nhö vaäy, taùc ñoäng cuûa thueá choáng baùn phaù giaù Hoa Kyø ñoái vôùi vieäc baûo hoä saûn xuaát trong nöôùc ñöôïc theå hieän qua: giaù saûn phaåm trong nöôùc taêng, taêng saûn xuaát trong nöôùc, giaûm tieâu thuï haøng nhaäp khaåu.

Caùc nhaø saûn xuaát Hoa Kyø ñöôïc höôûng lôïi töø chính saùch naøy vôùi giaù trò thaëng dö ñöôïc gia taêng theâm baèng dieän tích hình thang BCFM.

Nhaø nöôùc Hoa Kyø ñöôïc höôûng lôïi khi ngaân saùch thu vaøo töø thueá nhaäp khaåu taêng moät löôïng baèng dieän tích hình chöõ nhaät NHGF.

Tuy nhieân, cuøng vôùi vieäc höôûng lôïi cuûa caùc nhaø saûn xuaát Hoa Kyø, ngöôøi tieâu duøng Hoa Kyø bò thieät haïi. Giaù trò thaëng dö tieâu duøng giaûm moät löôïng baèng dieän tích hình thang BDGM.

Nhö vaäy, xeùt veà toång theå, lôïi ích cuûa toaøn boä xaõ hoäi Hoa Kyø seõ bò thieät haïi do lôïi ích cuûa ngöôøi tieâu duøng Hoa Kyø ñoái vôùi saûn phaåm bò ñaùnh thueá choáng baùn phaù





KILO

BOOK

S.CO

M

31

giaù bò giaûm nhieàu hôn toång lôïi ích mang laïi cho caùc nhaø saûn xuaát Hoa Kyø vaø Nhaø nöôùc Hoa Kyø. Löôïng thieät haïi ñoù ñöôïc xaùc ñònh baèng toång dieän tích hai tam giaùc CNF vaø HDG.

Ngoaøi ra, quaù trình daãn ñeán vieäc aùp duïng bieän phaùp thueá choáng baùn phaù giaù cuõng goùp phaàn vaøo söï baûo hoä saûn xuaát. Caùc nhaø nhaäp khaåu Hoa Kyø laäp töùc giaûm löôïng haøng nhaäp khaåu ngay töø khi coù thoâng tin veà khaû naêng saûn phaåm nhaäp khaåu cuûa hoï bò ñieàu tra baùn phaù giaù. Cho duø cuoäc ñieàu tra cuoái cuøng coù keát luaän laø saûn phaåm nhaäp khaåu khoâng bò aùp thueá choáng baùn phaù giaù thì löôïng haøng nhaäp khaåu vaøo Hoa Kyø cuõng ñaõ bò giaûm ñaùng keå trong thôøi gian cuoäc ñieàu tra ñöôïc dieãn ra.

Vaø quan troïng hôn laø, taùc ñoäng kinh teá khoâng döøng laïi ôû baûn thaân ngaønh bò ñieàu tra choáng baùn phaù giaù maø coøn lan roäng sang caùc ngaønh khaùc, nhaát laø caùc ngaønh söû duïng caùc saûn phaåm bò choáng baùn phaù giaù laøm nguyeân lieäu ñaàu vaøo. Khi ñoù, ngaønh saûn xuaát lieân quan cuûa Hoa Kyø seõ bò khan hieám ñaàu vaøo, chi phí saûn xuaát taêng, giaûm khaû naêng caïnh tranh cuûa saûn phaåm treân thò tröôøng Hoa Kyø vaø quoác teá.

Tuy nhieân, trong daøi haïn, thueá choáng baùn phaù giaù Hoa Kyø cuõng coù theå laøm giaûm khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc nhaø saûn xuaát Hoa Kyø. Vì ñöôïc baûo hoä, caùc nhaø saûn xuaát Hoa Kyø raát coù theå chaäm hoaëc khoâng ñoåi môùi coâng ngheä saûn xuaát nhaèm giaûm chi phí saûn xuaát vaø taêng tính caïnh tranh cuûa saûn phaåm. Trong khi ñoù, caùc nhaø saûn xuaát nöôùc ngoaøi coù theå coù nhöõng bieän phaùp laøm giaûm chi phí saûn xuaát vaø hoï caøng coù lôïi theá caïnh tranh veà giaù. Do ñoù, giaù xuaát khaåu cuûa hoï coù theå khoâng ñoåi hoaëc ngaøy caøng thaáp ñi, maëc duø haøng nhaäp khaåu khoâng coøn ñöôïc baùn phaù giaù nöõa, caùc nhaø saûn xuaát Hoa Kyø cuõng khoù loøng caïnh tranh. Nhö vaäy, caùc nhaø saûn xuaát Hoa Kyø ñöôïc baûo hoä phaûi khoâng ngöøng ñoåi môùi coâng ngheä saûn xuaát ñeå naâng cao khaû naêng caïnh tranh vaø giöõ ñöôïc thò tröôøng noäi ñòa tröôùc haøng hoaù nhaäp khaåu.





KILO

BOOK

S.CO

M

32

CHÖÔNG 2: TAÙC ÑOÄNG CUÛA VUÏ KIEÄN CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙ CUÛA HOA KYØ ÑOÁI VÔÙI HOAÏT ÑOÄNG XUAÁT KHAÅU ÑEØN CAÀY TRUNG QUOÁC

I. VUÏ KIEÄN CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙ CUÛA HOA KYØ ÑOÁI VÔÙI SAÛN PHAÅM ÑEØN CAÀY NHAÄP KHAÅU TÖØ TRUNG QUOÁC

Ngaøy 4/9/1985, Hieäp hoäi Ñeøn caày Quoác gia Hoa Kyø (National Candle Association- NCA) ñeä ñôn kieän caùc nhaø saûn xuaát Ñeøn caày Trung Quoác leân DOC & ITC vôùi lyù do laø ngaønh saûn xuaát Ñeøn caày cuûa Hoa Kyø bò thieät haïi do saûn phaåm Ñeøn caày Paraffin (sau ñaây ñöôïc goïi taét laø Ñeøn caày) nhaäp khaåu töø Trung Quoác bò baùn phaù giaù taïi thò tröôøng Hoa Kyø. Ngaøy 10/07/1986, DOC ñaõ ra quyeát ñònh cuoái cuøng veà vieäc saûn phaåm Ñeøn caày nhaäp khaåu töø Trung Quoác ñöôïc baùn “döôùi giaù coâng baèng” (Less than Fair value- LTFV). Vaø ngaøy 13/08/1986, DOC ñaõ coù baùo caùo chính thöùc veà thieät haïi cuûa ngaønh saûn xuaát trong nöôùc. Ngaøy 28/08/1986, DOC ban haønh Phaùp leänh Choáng baùn phaù giaù vôùi möùc thueá trung bình 54,21% ñöôïc aùp duïng cho taát caû caùc nhaø saûn xuaát & xuaát khaåu Trung Quoác. Ngaøy 04/01/1999, DOC khôûi xöôùng vieäc raø soaùt 5 naêm laàn thöù nhaát vaø quyeát ñònh baét ñaàu tieán haønh raø soaùt vaøo ngaøy 08/04/1999. Ngaøy 17/06/1999, DOC quyeát ñònh giöõ möùc thueá choáng baùn phaù giaù 54,21% cho 5 naêm tieáp theo vôùi lyù do laø ngaønh saûn xuaát trong nöôùc vaãn seõ bò thieät haïi neáu nhö Phaùp leänh Choáng baùn phaù giaù bò huyû. Sau ñoù, ngaøy 08/09/1999, DOC coù baùo caùo chính thöùc veà thieät haïi cuûa ngaønh haøng saûn xuaát trong nöôùc vaø coâng boá veà vieäc tieáp tuïc aùp duïng Phaùp leänh Choáng baùn phaù giaù cho 5 naêm tieáp theo vaøo ngaøy 23/09/1999. Kim ngaïch Ñeøn caày nhaäp khaåu cuûa taát caû caùc nhaø saûn xuaát & xuaát khaåu Trung Quoác ñaõ ñöôïc ñieàu tra trong quaù trình raø soaùt.

Keå töø sau ñôït raø soaùt naøy, caùc doanh nghieäp Trung Quoác ñaõ töï cheá taïo ra nhöõng thieát bò saûn xuaát ñôn giaûn nhöng naêng suaát cao ñeå ñaùp öùng nhu caàu ngaøy caøng taêng cuûa thò tröôøng Hoa Kyø. Vôùi söï ñaàu tö hieäu quaû naøy, giaù thaønh saûn xuaát saûn phaåm ngaøy caøng giaûm. Do ñoù, giaù xuaát khaåu cuûa hoï ngaøy caøng thaáp hôn vaø saûn phaåm Ñeøn caày Trung Quoác ngaøy caøng coù lôïi theá caïnh tranh veà giaù so vôùi caùc nhaø saûn xuaát Ñeøn caày Hoa Kyø. Ñaây laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân cuûa söï taêng kim ngaïch xuaát khaåu Ñeøn caày cuûa Trung Quoác vaøo Hoa Kyø trong giai ñoaïn 1999- 2004 tröôùc khi möùc thueá choáng baùn phaù giaù môùi ñöôïc aùp duïng.





KILO

BOOK

S.CO

M

33

Vaøo thaùng 08/2002, NCA ñeä ñôn yeâu caàu DOC tieán haønh raø soaùt möùc thueá choáng baùn phaù giaù ñoái vôùi caùc nhaø saûn xuaát & xuaát khaåu Ñeøn caày Trung Quoác. Thay vì DOC seõ göûi caùc baûng caâu hoûi ñieàu tra tôùi caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu cuûa Trung Quoác, DOC laïi tieán haønh “khaûo saùt” hôn 90 nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu ñaõ töøng naèm trong danh saùch Choáng baùn phaù giaù nhaèm xaùc ñònh lieäu toaøn boä caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu naøy vaãn tieáp tuïc xuaát khaåu Ñeøn caày vaøo Hoa Kyø trong thôøi gian DOC tieán haønh raø soaùt hay khoâng. Vaø do ñoù, DOC seõ bieát laø caàn göûi baûng caâu hoûi ñieàu tra ñeán nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu naøo. Nhö vaäy, DOC ñaõ trì hoaõn vieäc xuùc tieán göûi & thu thaäp thoâng tin qua baûng caâu hoûi ñieàu tra töø caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu cuûa Trung Quoác. Thoâng qua “khaûo saùt”, DOC chæ göûi baûng caâu hoûi ñieàu tra ñeán nhöõng nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu coù xuaát khaåu Ñeøn caày trong giai ñoaïn raø soaùt. Nhöõng coâng ty naøo traû lôøi ñaày ñuû thoâng tin vaø ñuùng haïn seõ ñöôïc xem xeùt ñeå aùp möùc thueá môùi döïa vaøo thoâng tin maø hoï traû lôøi. Vaø möùc naøy coù theå thaáp hoaëc cao hôn möùc 54,21% hieän haønh tuyø theo töøng tröôøng hôïp. Tuy nhieân, ñoái vôùi nhöõng coâng ty naøo traû lôøi khoâng ñaày ñuû, khoâng ñuùng haïn hoaëc khoâng traû lôøi thì DOC seõ döïa treân “döõ lieäu saün coù” ñeå xaùc ñònh möùc thueá môùi. Vaø möùc 95,22% ñöôïc aùp duïng cho caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu Trung Quoác khoâng hôïp taùc tích cöïc vôùi Cô quan ñieàu tra. Vaø möùc naøy ñaàu tieân ñöôïc aùp duïng ñoái vôùi hai coâng ty: Shanghai New Star Import Co., Ltd vaø Dongguan Fay Candle Co., Ltd.

Tuy nhieân, DOC ñaõ khoâng theå thu thaäp ñöôïc ñaày ñuû thoâng tin veà hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa ngaønh haøng naøy do caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu Ñeøn caày cuûa Trung Quoác khoâng hôïp taùc trong vieäc cung caáp thoâng tin veà hoaït ñoäng cuûa mình. Caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu Trung Quoác döïa vaøo lôïi theá veà giaù vaø nhöõng söï trôï caáp cuûa Chính phuû trong vieäc khuyeán khích xuaát khaåu saûn phaåm Ñeøn caày ñeå tin raèng thueá choáng baùn phaù giaû cuûa Hoa Kyø seõ khoâng aûnh höôûng ñeán kim ngaïch xuaát khaåu cuûa hoï; cho neân, hoï ñaõ nghó laø khoâng caàn thieát phaûi hôïp taùc vôùi cô quan ñieàu tra vaø cuõng khoâng caàn quan taâm ñeán möùc thueá choáng baùn phaù giaù maø beân phía Hoa Kyø seõ aùp ñaët. Tröôùc thaùi ñoä khoâng hôïp taùc naøy, DOC ñaõ döïa vaøo “döõ lieäu saün coù” ñeå tính toaùn möùc thueá môùi. Ngaøy 09/09/2003, DOC thoâng baùo veà möùc thueá môùi aùp duïng ñaïi traø cho caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu cuûa Trung Quoác coù theå laø 95,74%. Vaø neáu möùc thueá naøy ñöôïc chính thöùc aùp duïng thì hôn 90 coâng ty trong ñôït ñieàu tra treân vaø nhöõng coâng ty chöa coù möùc thueá cuï theå seõ gaùnh





KILO

BOOK

S.CO

M

34

chòu möùc môùi naøy. Ngaøy 15/09/2003, DOC tieán haønh ñieàu tra 23 nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu lôùn cuûa Trung Quoác vaø choïn ra 5 nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu thuoäc daïng “bò ñôn baét buoäc” ñeå tieán haønh ñieàu tra (nhöõng bò ñôn naøy coù möùc thueá hieän haønh töø 13,64% ñeán 95,74%):

Dongguan Fay Candle Co., Ltd Smartcord International Co., Ltd (Rich Talent Trading Co., Ltd) Qingdao Kingking Applied Chemistry Co., Ltd Amstar Business Co., Ltd Jiangsu Holly Corporation.

Sau quaù trình raø soaùt, ngaøy 15/03/2004, DOC coâng boá giöõ nguyeân möùc thueá choáng baùn phaù giaù ban ñaàu laø 54,21% vaø möùc thueá môùi aùp duïng cho moät soá nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu Ñeøn caày Trung Quoác laø 95,95% vaø möùc thueá naøy coù hieäu löïc keå töø ngaøy 15/03/2004. Khoâng coù nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu naøo trong danh saùch raø soaùt ñaït ñöôïc möùc thueá thaáp hôn möùc naøy.

Ñaàu naêm 2004, caùc nhaø saûn xuaát Ñeøn caày Hoa Kyø baét ñaàu quan taâm ñeán vieäc saûn xuaát caùc saûn phaåm Ñeøn caày vôùi Saùp thöïc vaät vaø hoïc cuõng ñaõ gaëp phaûi söï caïnh tranh gay gaét vôùi saûn phaåm cuøng loaïi nhaäp khaåu töø Trung Quoác. Cho neân, ñaàu thaùng 10/2004, NCA ñeä ñôn leân DOC yeâu caàu xem xeùt vaø ñöa saûn phaåm Ñeøn caày saûn xuaát töø daàu coï vaø saùp thöïc vaät vaøo danh saùch saûn phaåm bò Choáng baùn phaù giaù. Sau khi tieán haønh xem xeùt & ñieàu tra, DOC xeùt thaáy Ñeøn caày nhaäp khaåu töø Trung Quoác vaãn coù theå gaây ra nhieàu thieät haïi cho ngaønh saûn xuaát trong nöôùc. Cho neân, ngaøy 16/12/2004, DOC coâng boá veà vieäc tieáp tuïc aùp duïng Phaùp leänh Choáng baùn phaù giaù ñoái vôùi saûn phaåm Ñeøn caày nhaäp khaåu töø Trung Quoác vôùi möùc thueá môùi laø 108,30% vaø coù hieäu löïc baét ñaàu töø ngaøy 25/02/2005.

Caùc nhaø saûn xuaát Ñeøn caày Trung Quoác ñaõ khoâng theå ngôø raèng söï chuû quan vaø baát hôïp taùc cuûa hoï vôùi vuï kieän ñaõ gaây ra haäu quaû nghieâm troïng khi DOC “giaùng moät ñoøn chí töû” baèng möùc thueá choáng baùn phaù giaù 108,30%. Vôùi möùc thueá naøy, giaù nhaäp khaåu Ñeøn caày töø Trung Quoác taêng ñoät bieán vaø caùc nhaø nhaäp khaåu Hoa Kyø ñaõ khoâng tìm thaáy cô hoäi kinh doanh ñoái vôùi saûn phaåm naøy. Hoï ñaõ chuyeån dòch nguoàn nhaäp khaåu sang caùc nöôùc khaùc, nhö Vieät Nam, AÁn Ñoä, Indonesia, Malaysia, Thaùi Lan, v.v… Saûn phaåm Ñeøn caày Trung Quoác ñang daàn bò ñaåy luøi ra khoûi thò tröôøng Hoa Kyø.





KILO

BOOK

S.CO

M

35

Sau khi bò aùp möùc thueá môùi, caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu Ñeøn caày Trung Quoác ñaõ coá gaéng khaùng kieän nhöng hoï ñaõ thaát baïi. Hoï ñaõ tieán haønh nhieàu cuoäc vaän ñoäng haønh lang, ñaøm phaùn vôùi caùc nhaø saûn xuaát Hoa Kyø, vaän ñoäng caùc nhaø nhaäp khaåu leân tieáng uûng hoä & baûo veä hoï, thueâ tö vaán Luaät, v.v… nhöng moïi vieäc ñeàu ñaõ quaù treã vaø khoâng theå cöùu vaõn. Söï thaát baïi naøy ñaõ laøm cho caû moät ngaønh haøng lôùn cuûa Trung Quoác bò thieät haïi naëng neà do söï tuït giaûm kim ngaïch xuaát khaåu vaøo Hoa Kyø- thò tröôøng tieâu thuï lôùn nhaát ñoái vôùi hoï. II. CHÍNH SAÙCH CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙ CUÛA HOA KYØ

1. Loaïi Ñeøn caày: Thoâng thöôøng, Ñeøn caày coù theå ñöôïc saûn xuaát töø moät hay nhieàu loaïi nguyeân

lieäu troän laãn vôùi nhau. Coù 3 loaïi nguyeân lieäu chính nhö sau: Thöù nhaát, Saùp Paraffin. Ñaây laø loaïi nguyeân lieäu coù nguoàn goác töø daàu moû vaø laø

loaïi ñöôïc duøng phoå bieán trong ngaønh coâng nghieäp saûn xuaát Ñeøn caày. Loaïi Ñeøn caày naøy phuïc vuï cho taát caû moïi taàng lôùp ngöôøi tieâu duøng.

Thöù hai, Saùp Ong. Loaïi naøy chæ coù ít nhaø saûn xuaát duøng laøm nguyeân lieäu ñaàu vaøo cho vieäc saûn xuaát do nguoàn cung caáp nguyeân lieäu naøy raát haïn cheá vaø ñaét hôn raát nhieàu so vôùi caùc loaïi nguyeân lieäu khaùc. Loaïi Ñeøn caày naøy thöôøng ñöôïc duøng trong caùc muïc ñích nhö thôø phöôïng (toân giaùo) vaø caùc dòp ñaëc bieät. Khaùch haøng muïc tieâu cuûa loaïi Ñeøn caày naøy laø nhöõng ngöôøi giaøu coù.

Thöù ba, Saùp thöïc vaät. Ñaây laø loaïi ñöôïc saûn xuaát töø caùc loaïi quaû caây thöïc vaät coù chaát daàu nhö caùc loaïi quaû thuoäc hoï Caây Coï, Ñaäu naønh, v.v… Do loaïi nguyeân lieäu naøy taän duïng ñöôïc nguoàn nguyeân lieäu töï nhieân do ñoù giaù thaønh khoâng cao vaø coù theå ñöôïc duøng thay theá cho loaïi Saùp Paraffin trong moät soá saûn phaåm.

2. Saûn phaåm thuoäc phaïm vi ñieàu chænh cuûa Chính saùch DOC qui ñònh caùc loaïi saûn phaåm nhaäp khaåu töø Trung Quoác sau ñaây thuoäc

phaïm vi ñieàu chænh cuûa Chính saùch Choáng baùn phaù giaù: Saûn phaåm Ñeøn caày coù muøi thôm hoaëc khoâng muøi thôm ñöôïc laøm töø Paraffin

vaø coù tim daïng sôïi hoaëc ruoät giaáy. Nhöõng saûn phaåm naøy ñöôïc baùn döôùi caùc hình thuø nhö sau: Truï nhoïn (taper), truï ñöùng trôn vaø truï ñöùng xoaén nhoû; Caùc loaïi ñeøn truï troøn, truï vuoâng lôùn nhoû vaø caùc saûn phaåm chöùa saùp ñoát beân trong. Nhöõng saûn phaåm naøy ñöôïc xeáp trong nhoùm 755.25 trong Bieåu thueá cuûa Hoa Kyø (The Tariff





KILO

BOOK

S.CO

M

36

Schedules of the United States- TSUS) vaø thuoäc nhoùm coù maõ HS 3406.00.00 trong Heä thoáng Thueá quan xuaát nhaäp khaåu (Harmonized System- HS). Maõ HS naøy bao goàm nhöõng loaïi saûn phaåm thuoäc vaø khoâng thuoäc phaïm vi ñieàu chænh cuûa Chính saùch Choáng baùn phaù giaù. Tuy nhieân, do tính thay theá cao giöõa nhöõng loaïi saûn phaåm thuoäc vaø khoâng thuoäc phaïm vi ñieàu chænh cuûa Chính saùch, döõ lieäu cuûa kim ngaïch nhaäp khaåu Ñeøn caày töø Trung Quoác döôùi maõ HS naøy hoaøn toaøn coù theå phaûn aùnh chính xaùc hoaït ñoäng nhaäp khaåu saûn phaåm naøy cuûa Hoa Kyø.

Tuy nhieân, trong qui ñònh naøy, DOC khoâng ñöa ra con soá chính xaùc veà tæ leä Paraffin trong thaønh phaàn cuûa saûn phaåm ñeå xaùc ñònh xem lieäu saûn phaåm ñoù coù thuoäc phaïm vi ñieàu chænh cuûa Chính saùch naøy hay khoâng. Trong baûng qui ñònh môùi naêm 1998, DOC ñöa theâm thoâng tin: nhöõng saûn phaåm Ñeøn caày nhaäp khaåu töø Trung Quoác maø thaønh phaàn cuûa noù chöùa khoâng quaù 50% Paraffin khoâng thuoäc phaïm vi ñieàu chænh cuûa Chính saùch naøy. Ñeå coù theå ñöa ra quyeát ñònh naøy, DOC döïa vaøo qui ñònh ban ñaàu cuûa hoï trong vieäc xaùc ñònh saûn phaåm Ñeøn caày noäi ñòa, theo ñoù, hoï qui ñònh saûn phaåm Ñeøn caày ñöôïc laøm töø Paraffin do caùc nhaø saûn xuaát Hoa Kyø saûn xuaát laø nhöõng saûn phaåm coù chöùa hôn 50% Paraffin. Vaø do ñoù, nhöõng saûn phaåm chöùa hôn 50% saùp thöïc vaät vaø ít hôn 50% Paraffin seõ khoâng thuoäc phaïm vi ñieàu chænh.

3. Saûn phaåm töông töï Theo cuoäc ñieàu tra ban ñaàu, DOC ñònh nghóa saûn phaåm töông töï ñeå xem xeùt

trong ñieàu tra laø nhöõng saûn phaåm coù chöùa hôn 50% thaønh phaàn Paraffin. Nhöõng saûn phaåm coù chöùa hôn 50% thaønh phaàn Saùp Ong khoâng ñöôïc xem laø saûn phaåm töông töï do Ñeøn caày Saùp Ong coù tính chaát vaät lyù, muïc ñích söû duïng vaø keânh phaân phoái saûn phaåm khaùc vôùi loaïi Ñeøn caày Paraffin. Giaù baùn cuûa loaïi Ñeøn Saùp Ong cao hôn Ñeøn Paraffin vaø soá löôïng saûn xuaát khoâng ñaùng keå so vôùi loaïi Ñeøn caày Paraffin. Ñoàng thôøi, theo caûm nhaän söû duïng cuûa ngöôøi tieâu duøng thì hai loaïi naøy khoâng theå thay theá nhau ñöôïc & khoâng phaûi laø hai saûn phaåm caïnh tranh vôùi nhau.

Trong quaù trình raø soaùt laàn 2, NCA yeâu caàu DOC xem xeùt laïi ñònh nghóa saûn phaåm töông töï vaø ñeà nghò ñöa saûn phaåm coù chöùa baát kyø thaønh phaàn Saùp thöïc vaät vaøo ñònh nghóa ñoù. Ñoù laø do baét ñaàu töø khoaûng naêm 1990, moät soá nhaø saûn xuaát Ñeøn caày Hoa Kyø baét ñaàu vieäc saûn xuaát Ñeøn caày coù chöùa Saùp thöïc vaät thay cho Saùp Ong ñeå giaûm giaù thaønh saûn xuaát. Ñoàng thôøi, nhöõng saûn phaåm coù chöùa Saùp





KILO

BOOK

S.CO

M

37

thöïc vaät coù cuøng veû beà ngoaøi, maøu saéc, muøi thôm vaø caùc ñaëc ñieåm lyù tính gioáng nhö loaïi saûn phaåm coù chöùa hôn 50% thaønh phaàn Paraffin. Ngoaøi ra, baát keå thaønh phaàn cuûa Paraffin, taát caû caùc saûn phaåm Ñeøn caày khoâng chöùa Saùp Ong ñeàu coù cuøng muïc ñích söû duïng thoâng thöôøng, chaúng haïn nhö duøng trong gia ñình hay ngoaøi vöôøn ñeå thaép saùng, söôûi aám, laøm thôm phoøng hay ñaùm tieäc vaø thöôøng ñöôïc phaân phoái qua caùc keânh nhö nhau. Qui trình, trang thieát bò vaø nhaân löïc saûn xuaát ñoái vôùi loaïi coù troän Saùp thöïc vaät hoaøn toaøn gioáng nhö saûn xuaát Ñeøn caày Paraffin.

Do ñoù, saûn phaåm töông töï ñöôïc xaùc ñònh laø taát caû caùc loaïi Ñeøn caày coù tim sôïi hay ruoät giaáy vaø coù chöùa baát kyø thaønh phaàn Paraffin naøo, ngoaïi tröø saûn phaåm Ñeøn caày coù chöùa nhieàu hôn 50% Saùp Ong. III. TÍNH TOAÙN EP, CEP, NV VAØ CV

Nhaèm giuùp caùc doanh nghieäp Vieät Nam hieåu roõ hôn veà Luaät Choáng baùn phaù giaù cuûa Hoa Kyø ñeå coù chính saùch kinh doanh phuø hôïp, taùc giaû xin ñöa ra moät vaøi ví duï minh hoaï nhöõng tröôøng hôïp tính EP, CEP cuõng nhö NV vaø CV.

1) Nhöõng tröôøng hôïp aùp duïng caùch tính EP thoâng thöôøng Tröôøng hôïp 1: Ngöôøi mua ñoäc laäp taïi thò tröôøng Hoa Kyø

Giaû söû, coâng ty CFL Ñeøn caày cuûa Vieät Nam muoán xuaát khaåu saûn phaåm ñeøn caày vaøo thò tröôøng Hoa Kyø. Thaùng 1 naêm 2002, coâng ty CFL chaøo haøng ñeán nhaø baùn leû Hoa Kyø vaø ñaït ñöôïc moät thoaû thuaän veà vieäc baùn 20.000 saûn phaåm Pillar 4x6” vôùi ñôn giaù US$2,50/caây vaø doanh soá baùn US$50.000. Ngaøy 10/2/2002, hai beân thoáng nhaát vaø tieán haønh kyù keát hôïp ñoàng mua baùn vôùi thôøi gian giao haøng veà kho beân mua laø 20/03/2002.

Vôùi giao dòch naøy, EP ñöôïc xaùc ñònh theo caùch tính thoâng thöôøng, taïi vì: @ Giao dòch naøy dieãn ra vaøo 10/2/2002 tröôùc ngaøy saûn phaåm ñöôïc nhaäp khaåu vaøo Hoa Kyø. @ CFL vaø nhaø baùn leû treân ñaây khoâng coù lieân quan vôùi nhau.

Hoäp soá 1

Tröôøng hôïp 2: Ngöôøi mua ñoäc laäp ôû nöôùc xuaát khaåu hoaëc nöôùc thöù ba nhöng nhaø saûn xuaát bieát saûn phaåm seõ ñöôïc xuaát sang Hoa Kyø.

Trong nhieàu tröôøng hôïp, do khoâng coù ñieàu kieän veà nhaân löïc hoaëc do haïn cheá





KILO

BOOK

S.CO

M

38

veà taøi chính, caùc nhaø saûn xuaát Vieät Nam coù theå hoaït ñoäng hieäu quaû hôn nhôø vieäc baùn haøng cho caùc coâng ty thöông maïi ñeå hoï xuaát haøng vaøo Hoa Kyø. Caùc coâng ty thöông maïi naøy seõ lo caùc thuû tuïc caàn thieát cho loâ haøng ñöôïc xuaát ñi töø Vieät Nam, vaän chuyeån haøng treân bieån/ haøng khoâng vaø treân ñaát lieàn, nhaäp vaøo Hoa Kyø. Caùc coâng ty naøy coù theå laø nhöõng coâng ty ñoùng treân ñòa baøn Vieät Nam hoaëc ñoùng ôû nöôùc thöù ba.

Chaúng haïn, CFL muoán baùn loâ haøng 20.000 saûn phaåm ñeøn caày vaøo Hoa Kyø. Nhöng CFL thaáy raèng vieäc baùn haøng qua caùc coâng ty thöông maïi seõ mang laïi hieäu quaû cao hôn so vôùi vieäc coâng ty baùn haøng tröïc tieáp qua Hoa Kyø, cho neân CFL quyeát ñònh baùn loâ haøng naøy cho coâng ty TSIMEX ñoùng taïi Vieät Nam vôùi giaù US$2,30/saûn phaåm vaø seõ giaûm giaù 10% neáu nhö TSIMEX mua heát loâ haøng. Trong giao dòch naøy, giaû söû hai beân thöïc hieän thaønh coâng vieäc mua baùn loâ haøng vaø CFL bieát TSIMEX seõ xuaát loâ haøng naøy cho nhaø nhaäp khaåu ñoäc laäp taïi thò tröôøng Hoa Kyø, giaù trò xuaát khaåu EP vaãn ñöôïc tính theo caùch thoâng thöôøng vôùi giaù cô sôû laø US$2,07/saûn phaåm (US$2,30 – US$2,30 x 10%). Neáu loâ haøng treân ñaây ñöôïc baùn cho coâng ty T ôû moät nöôùc thöù ba naøo ñoù thì EP vaãn ñöôïc tính theo caùch thoâng thöôøng vôùi giaù cô sôû vaãn laø US$2,07/saûn phaåm.

Hoäp soá 2

Tröôøng hôïp 3: Coâng ty thöông maïi ñoäc laäp ôû nöôùc xuaát khaåu hoaëc nöôùc thöù ba vaø nhaø saûn xuaát khoâng bieát saûn phaåm seõ ñöôïc xuaát sang Hoa Kyø

Giaû söû khi baùn loâ haøng treân cho TSIMEX, CFL khoâng bieát laø TSIMEX seõ xuaát baùn loâ haøng treân vaøo Hoa Kyø. TSIMEX xuaát baùn loâ haøng treân vôùi giaù US$2,75/saûn phaåm cho ngöôøi mua ñoäc laäp taïi thò tröôøng Hoa Kyø vaø seõ giaûm giaù US$0,05/saûn phaåm. Trong tröôøng hôïp naøy, do giao dòch ñöôïc thöïc hieän tröôùc khi haøng ñöôïc nhaäp khaåu vaøo Hoa Kyø vaø TSIMEX baùn cho ngöôøi mua ñoäc laäp taïi Hoa Kyø cho neân EP ñöôïc xaùc ñònh theo caùch thoâng thöôøng vaø giaù cô sôû ñeå tính EP laø US$2,70/saûn phaåm. Neáu CFL baùn cho coâng ty T taïi moät nöôùc thöù ba, sau ñoù coâng ty T xuaát baùn loâ haøng cho ngöôøi mua ñoäc laäp taïi Hoa Kyø vôùi giaù US$2,95/saûn phaåm vaø giaûm giaù US$0,05/saûn phaåm thì EP vaãn ñöôïc tính theo caùch thoâng thöôøng vaø giaù cô sô seõ laø US$2,90/saûn phaåm.

Hoäp soá 3





KILO

BOOK

S.CO

M

39

Tröôøng hôïp 4: Coâng ty thöông maïi ôû nöôùc xuaát khaåu hay ôû nöôùc thöù ba coù lieân quan ñeán nhaø saûn xuaát

Neáu coâng ty thöông maïi ôû nöôùc xuaát khaåu hoaëc ôû coâng ty thöù ba coù lieân quan vôùi nhaø saûn xuaát, thì giaù cô sôû duøng ñeå tính EP seõ laø giaù maø coâng ty thöông maïi ñoù baùn cho ngöôøi mua ñoäc laäp taïi Hoa Kyø.

Tröôøng hôïp 5: Coâng ty thöông maïi ñoäc laäp baùn phaù giaù

Giaû söû CFL baùn loâ haøng treân cho coâng ty C (ôû Vieät Nam hoaëc ôû nöôùc thöù ba) vôùi giaù US$2,25/saûn phaåm vaø coâng ty C naøy xuaát baùn loâ haøng naøy cho moät coâng ty ñoäc laäp taïi Hoa Kyø vôùi giaù US$1,95/saûn phaåm & chính saùch giaûm giaù US$0,15/saûn phaåm. Ñaây laø tröôøng hôïp ñaëc bieät lieân quan ñeán coâng ty trung gian baùn phaù giaù. Khi ñoù, giaù cô sôû ñöôïc xem xeùt laø US$1,80/saûn phaåm.

Hoäp soá 4

Tröôøng hôïp 6: Ñaïi dieän thöông maïi taïi Hoa Kyø Khi nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu Vieät Nam xuaát khaåu haøng hoaù vaøo thò tröôøng Hoa

Kyø thoâng qua ñaïi dieän thöông maïi thì cô quan thaåm quyeàn seõ xem xeùt moät soá yeáu toá cô baûn veà hoaït ñoäng thöông maïi cuûa ñaïi dieän ñoù tröôùc khi aùp duïng caùch tính EP hay CEP. Caùc yeáu toá cô baûn ñoù goàm coù:

1. Giao dòch mua baùn ñoù xaûy ra tröôùc khi haøng hoaù ñöôïc nhaäp khaåu. 2. Haøng hoaù ñang nghi vaán ñöôïc xuaát vaø giao thaúng töø nhaø saûn xuaát ñeán ngöôøi

mua ñoäc laäp maø khoâng ñöa vaøo kho haøng cuûa ñaïi dieän thöông maïi ñoù. 3. Ñaây laø phöông thöùc kinh doanh thoâng thöôøng cuûa caùc beân lieân quan ñoái vôùi

loaïi haøng hoaù naøy. 4. Ñaïi dieän thöông maïi taïi Hoa Kyø chæ coù vai troø xöû lyù caùc giaáy tôø lieân quan

ñeán vieäc kinh doanh cuûa nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu taïi Hoa Kyø vaø hoaït ñoäng nhö laø ñaàu moái lieân laïc vôùi caùc nhaø nhaäp khaåu taïi Hoa Kyø.

Neáu nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu ñaùp öùng ñöôïc caùc yeáu toá treân ñaây thì cô quan thaåm quyeàn seõ aùp duïng caùch tính EP thoâng thöôøng vì ñaây chaúng qua laø tröôøng hôïp thay ñoåi vò trí ñòa lyù cuûa vaên phoøng thöông maïi cuûa nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu töø nöôùc xuaát khaåu sang Hoa Kyø. Cho duø ñaïi dieän thöông maïi naøy ñoùng taïi Hoa Kyø hay ôû moät nöôùc khaùc thì cuõng khoâng thay ñoåi tính chaát kinh doanh hay hoaït ñoäng thöông maïi cuûa hoï.





KILO

BOOK

S.CO

M

40

Chaúng haïn, CFL thöïc hieän moät giao dòch baùn loâ haøng ôû tröôøng hôïp 1 cho moät nhaø baùn leû taïi Hoa Kyø. Vaø CFL coù ñaïi dieän thöông maïi laø coâng ty R taïi Hoa Kyø. Coâng ty R thöïc hieän nhieäm vuï lieân laïc vaø thoâng baùo cho nhaø baùn leû ñoù veà vieäc loâ haøng ñöôïc xuaát vaø giao thaúng ñeán kho cuûa nhaø baùn leû vaø seõ chòu traùch nhieäm veà giaáy tôø chöùng töø cho loâ haøng. Khi ñoù, EP seõ ñöôïc tính theo caùch thoâng thöôøng vaø giaù cô sôû seõ laø US$2,50/saûn phaåm.

Hoäp soá 5

2) Nhöõng tröôøng hôïp aùp duïng caùch tính CEP: Tröôøng hôïp 1: Loâ haøng ñöôïc baùn cho moät ñoái taùc ñoäc laäp sau khi nhaäp khaåu

CFL cung caáp ñeøn caày cho moät coâng ty coù quan heä vôùi mình- coâng ty A taïi Hoa Kyø vaø löôïng ñeøn naøy ñöôïc nhaäp tröïc tieáp vaøo kho cuûa coâng ty A. Sau ñoù, saûn phaåm ñöôïc baùn cho nhaø baùn leû vôùi giaù US$2,75/saûn phaåm vaø trích giaûm US$0,20/saûn phaåm. Khi ñoù, giaù xuaát khaåu seõ ñöôïc tính theo caùch CEP vôùi giaù cô sôû laø US$2,55/saûn phaåm- ñaây laø giaù maø coâng ty A baùn cho ngöôøi mua ñoäc laäp taïi Hoa Kyø.

Hoäp soá 6

Tröôøng hôïp 2: Loâ haøng ñöôïc baùn cho moät ñoái taùc ñoäc laäp tröôùc khi nhaäp khaåu

Trong tröôøng hôïp naøy, maëc duø saûn phaåm ñöôïc giao dòch vaø xuaát thaúng ñeán kho cuûa nhaø baùn leû nhöng giaù xuaát khaåu vaãn ñöôïc tính theo caùch CEP bôûi vì coâng ty A ñaûm nhieäm nhieàu vai troø quan troïng trong hoaït ñoäng kinh doanh cuûa nhaø saûn xuaát. Vaø giaù cô sôû vaãn ñöôïc xaùc ñònh töông töï nhö tröôøng hôïp 1.

3. Toå chöùc tö vaán & höôùng daãn söû duïng saûn phaåm cho caùc nhaø baùn leû, v.v… 2. Thöïc hieän caùc chieán dòch quaûng caùo saûn phaåm taïi Hoa Kyø. 1. Baûo haønh saûn phaåm vaø giaûi quyeát caùc phaùt sinh haäu maõi.

Môû roäng tröôøng hôïp 1, coâng ty A vöøa baùn haøng trong kho cho nhöõng nhaø baùn leû ñoäc laäp vaø cuõng thöôøng xuyeân thoâng baùo cho CFL thöïc hieän vieäc xuaát baùn vaø giao thaúng ñeán kho cuûa nhaø baùn leû ñoäc laäp. Ngoaøi vieäc thöïc hieän caùc thuû tuïc & giaáy tôø chöùng töø mua baùn haøng hoaù cho CFL, coâng ty A coøn laøm caùc coâng vieäc khaùc nhö:

Hoäp soá 7





KILO

BOOK

S.CO

M

41

Tröôøng hôïp 3: Uyû thaùc kinh doanh

CFL ñaøm phaùn vaø thoaû thuaän vôùi moät coâng ty ñoäc laäp D taïi Hoa Kyø veà vieäc uyû thaùc kinh doanh saûn phaåm ñeøn caày taïi Hoa Kyø. CFL aán ñònh möùc giaù uyû thaùc US$1,80/saûn phaåm. Ñeøn caày ñöôïc xuaát khaåu töø Vieät Nam vaøo Hoa Kyø nhaèm baùn cho caùc nhaø baùn leû. Giaû söû coù moät nhaø baùn leû mua 5.000 saûn phaåm töø coâng ty D vôùi giaù US$3,50/saûn phaåm vaø ñöôïc trích giaûm US$0,15/saûn phaåm.

3) Tính EP vôùi giaû ñònh “Vieät Nam coù neàn kinh teá thò tröôøng”

Trong nhöõng tröôøng hôïp giao dòch töông töï nhö theá naøy, giaù xuaát khaåu seõ ñöôïc tính theo caùch CEP cho coâng ty D, bôûi vì haøng hoaù ñöôïc giao dòch vôùi ngöôøi mua ñoäc laäp (nhaø baùn leû) taïi Hoa Kyø sau khi noù ñöôïc nhaäp khaåu vaøo Hoa Kyø. Giao dòch uyû thaùc ñoù khoâng ñöôïc xem laø moät giao dòch mua baùn thöïc söï. Vaø giaù cô sôû ñeå tính CEP seõ laø US$3,35/saûn phaåm (US$3,50 – US$0,15), caên cöù vaøo giaù baùn saûn phaåm töø coâng ty D cho nhaø baùn leû ñoäc laäp tröø caùc khoaûn giaûm giaù.

Hoäp soá 8

Giaû söû CFL baùn saûn phaåm Ñeøn caày Pillar 4x6” cho nhaø nhaäp khaåu ñoäc laäp taïi Hoa Kyø vôùi giaù FOB.HCM US$2,50/saûn phaåm vaø tæ giaù hoái ñoaùi 1USD = 15.800VND. Moãi saûn phaåm naøy ñöôïc xuaát ra seõ ñöôïc nhaø nöôùc hoaøn thueá nhaäp khaåu nguyeân lieäu 5.056VND. Chi phí taùc nghieäp 474VND/saûn phaåm vaø cöôùc vaän taûi noäi ñòa 158VND/saûn phaåm. Khi ñoù, giaù xuaát khaåu EP ñöôïc tính nhö sau:

* Giaù baùn saûn phaåm: US$2,50 * Caùc khoaûn boå sung: + Hoaøn thueá (5.000/15.800) US$0,32 * Caùc khoaûn giaûm tröø: - Chi phí taùc nghieäp (474/15.800) US$0,03 - Cöôùc vaän taûi noäi ñòa (158/15.800) US$0,01

EP = US$2,78

Hoäp soá 9





KILO

BOOK

S.CO

M

42

4) Tính CEP vôùi giaû ñònh “Vieät Nam coù neàn kinh teá thò tröôøng” 5) Tính toaùn NV Giaù trò thoâng thöôøng cuûa saûn phaåm caàn ñöôïc ñieàu chænh theo khoaûn 773 Luaät

thueá 1930 Hoa Kyø. Caùc khoaûn ñieàu chænh bao goàm: 5.1 Chi phí ñoùng goùi Giaù caû cuûa saûn phaåm taïi nöôùc xuaát khaåu seõ ñöôïc ñieàu chænh giaûm ñoái vôùi chi

phí ñoùng goùi taïi nöôùc ñoù vaø ñieàu chænh taêng vôùi khoaûn chi phí ñoùng goùi xuaát khaåu vaøo Hoa Kyø. Chi phí ñoùng goùi bao goàm nguyeân vaät lieäu ñoùng goùi, nhaân coâng vaø caùc khoaûn chi phí khaùc lieân quan ñeán vieäc hoaøn thaønh ñoùng goùi saûn phaåm ñeå xuaát

Giaû söû CFL cung caáp ñeøn caày cho moät coâng ty coù quan heä vôùi mình- coâng ty A taïi Hoa Kyø vaø löôïng ñeøn naøy ñöôïc nhaäp tröïc tieáp vaøo kho cuûa coâng ty A. Sau ñoù, saûn phaåm ñöôïc baùn cho nhaø baùn leû vôùi giaù US$2,75/saûn phaåm vaø trích giaûm US$0,20/saûn phaåm, Khi ñoù, giaù xuaát khaåu seõ ñöôïc tính theo caùch CEP vôùi giaù cô sôû laø US$2,55/saûn phaåm- ñaây laø giaù maø coâng ty A baùn cho ngöôøi mua ñoäc laäp taïi Hoa Kyø. Thoâng tin theâm: Tæ giaù hoái ñoaùi 1USD = 15,800 VND,

GIAÙ TRÒ ÑÔN VÒ

Hoäp soá 10

N MUÏC ÑIEÀU CHÆNH VND USD

GIAÙ TRÒ QUY ÑOÅI (USD)

STT KHOAÛ

1 Nhaø nöôùc hoaøn thueá nhaäp khaåu nguyeân lieäu Taêng 5056 0,32

2 Chi phí taùc nghieäp noäi ñòa Giaûm 474 0,03

3 Cöôùc vaän taûi noäi ñòa Giaûm 158 0,01

4 Cöôùc vaän taûi ñöôøng bieån Giaûm 0,08 0,08

5 Phí baûo hieåm haøng haûi Giaûm 0,01 0,01

6 Thueá nhaäp khaåu vaøo Hoa Kyø Giaûm 0,00 0,00

7 Phí taùc nghieäp taïi Hoa Kyø Giaûm 0,05 0,05

8 Vaän taûi noäi ñòa taïi Hoa Kyø Giaûm 0,04 0,04

9 Chi phí quaûng caùo taïi Hoa Kyø Giaûm 0,10 0,10

10 Chi phí quaûn lyù taïi Hoa Kyø Giaûm 0,02 0,02

11 Chi phí kho baõi löu tröõ haøng hoaù taïi Hoa Kyø Giaûm 0,02 0,02

12 Giaû ñònh lôïi nhuaän hôïp lyù trong giao dòch Giaûm 0,25 0,25

TOÅNG ÑIEÀU CHÆNH (TOÅNG TAÊNG - TOÅNG GIAÛM) -0,29

Khi ñoù, CEP ñöôïc xaùc ñònh baèng US$2,55 – US$0,29 = US$2,26/saûn phaåm.





KILO

BOOK

S.CO

M

43

khaåu vaøo Hoa Kyø. Neáu saûn phaåm ñöôïc nhaäp khaåu vaø löu taïi kho cuûa moät coâng ty taïi Hoa Kyø coù

quan heä vôùi nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu thì caùc khoaûn chi phí lieân quan ñeán vieäc ñoùng goùi laïi saûn phaåm tröôùc khi baùn cho ngöôøi mua ñoäc laäp taïi Hoa Kyø seõ khoâng ñöôïc tính vaøo chi phí ñoùng goùi ñeå xuaát khaåu vaøo Hoa Kyø.

Ví duï, giaù baùn saûn phaåm ñeøn caày Pillar 4x6” cuûa coâng ty CFL taïi thò tröôøng Vieät Nam laø 37.920VND/saûn phaåm. Chi phí ñoùng goùi cho saûn phaåm naøy laø 3.160VND/saûn phaåm. Cuõng vôùi saûn phaåm naøy, do yeâu caàu ñoùng goùi ñaëc bieät cuûa nhaø nhaäp khaåu Hoa Kyø, chi phí ñoùng goùi ñeå xuaát khaåu vaøo Hoa Kyø laø 7.900VND/saûn phaåm. Tæ giaù hoái ñoaùi khi thöïc hieän giao dòch 15.800VND/USD. Khi ñoù, NV cuûa saûn phaåm ñöôïc xaùc ñònh nhö sau:

* Giaù baùn taïi Vieät Nam (37.920/15.800) US$2,40 * Chi phí ñoùng goùi cho thò tröôøng Vieät Nam (3.160/15.800) US$0,20 * Chi phí ñoùng goùi cho xuaát khaåu vaøo Hoa Kyø (7.900/15.800) US$0,50

NV sau khi ñieàu chænh chi phí ñoùng goùi laø: US$2,70

Hoäp soá 11

5.2 Caùc khoaûn phí di chuyeån haøng hoaù Caùc khoaûn naøy bao goàm chi phí vaän chuyeån haøng hoaù vaø caùc khoaûn khaùc nhö

löu kho baõi, baûo hieåm noäi ñòa, ñoùng dôõ haøng, moâi giôùi, taùc nghieäp, v.v… do nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu chi traû sau khi haøng hoaù rôøi khoûi ñòa ñieåm ñoùng haøng xuaát. Caùch tính NV luùc naøy cuõng töông töï nhö tính EP vaø CEP ñaõ trình baøy ôû treân.

Ví duï, tieáp theo ví duï ôû phaàn chi phí ñoùng goùi, chi phí taùc nghieäp 474VND/saûn phaåm, cöôùc vaän taûi noäi ñòa 158VND/saûn phaåm. Khi ñoù, NV sau khi ñieàu chænh chi phí di chuyeån ñöôïc xaùc ñònh nhö sau:

* NV sau khi ñieàu chænh chi phí ñoùng goùi US$2,70 * Chi phí taùc nghieäp (474/15.800) US$0,03 * Cöôùc vaän taûi noäi ñòa (158/15.800) US$0,01

NV sau khi ñieàu chænh chi phí di chuyeån US$2,66

Hoäp soá 12

5.3 Ñieàu chænh do söï khaùc bieät trong ñieàu kieän kinh doanh Trong caùc giao dòch kinh doanh khaùc nhau, nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu coù nhöõng

khoaûn chi phí khaùc nhau do ñieàu kieän kinh doanh taïi caùc thò tröôøng khaùc nhau laø





KILO

BOOK

S.CO

M

44

khaùc nhau. Vaø do ñoù, caàn coù söï ñieàu chænh töông öùng tröôùc khi ñem so saùnh vôùi EP hay CEP.

5.3.1 Caùc khoaûn ñieàu chænh nhö sau: a) Chi phí taøi chính (Credit cost- CC): Ñaây laø khoaûn muïc thöôøng ñöôïc xem xeùt trong vieäc ñieàu chænh söï khaùc bieät

trong ñieàu kieän kinh doanh. Thoâng thöôøng, nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu seõ ñöôïc thanh toaùn sau moät khoaûng thôøi gian nhaát ñònh (tuyø thuoäc vaøo thò tröôøng vaø caùc ñaøm phaùn ñoái vôùi töøng khaùch haøng) sau khi xuaát haøng. Trong thôøi gian naøy, caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu maát moät khoaûn chi phí cô hoäi do vieäc chaäm nhaän thanh toaùn tieàn haøng. Chi phí taøi chính ñöôïc xaùc ñònh baèng soá ngaøy chaäm nhaän thanh toaùn thöïc söï vaø laõi suaát vay ngaén haïn cho khoaûn tieàn chaäm thanh toaùn ñoù.

Chi phí naøy ñöôïc xaùc ñònh theo töøng loâ haøng xuaát vaø tính baèng coâng thöùc sau: xIxSPDoSDoPRCC

365−

=Trong ñoù:

DoPR: Ngaøy nhaän thanh toaùn (Date of payment received) DoS: Ngaøy xuaát haøng (Date of shipment) I: Laõi suaát vay (Interest) SP: Giaù baùn ñôn vò saûn phaåm (Selling price) Neáu nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu tính theo naêm taøi chính 360 ngaøy thì coâng thöùc

treân ñöôïc ñieàu chænh thaønh: xIxSPDoSDoPRCC

360−

=

Ví duï: Giaû söû CFL xuaát baùn 1 loâ haøng 2.000 saûn phaåm Pillar 4x6” cho 1 nhaø nhaäp khaåu ñoäc laäp taïi Hoa Kyø vôùi giaù US$2,50/saûn phaåm. Ngaøy CFL xuaát haøng laø ngaøy 16 thaùng 8 naêm 2007 vaø ngaøy CFL nhaän ñöôïc thanh toaùn laø ngaøy 12 thaùng 9 naêm 2007 (töùc 27 ngaøy sau khi xuaát haøng). Laõi suaát vay USD taïi Hoa Kyø laø 6%/naêm. Vaø saûn phaåm töông töï taïi thò tröôøng Vieät Nam laø 37.920VND/saûn phaåm vaø laõi suaát vay VND laø 12%/naêm. Khi ñoù, chi phí taøi chính taïi Hoa Kyø vaø taïi Vieät Nam ñöôïc xaùc ñònh nhö sau: @ Taïi Vieät Nam: CCVN = 27/365 x 0.12 x 37.920 = 336 VND/saûn phaåm/naêm. @ Taïi Hoa Kyø: CCHK = 27/365 x 0.06 x 2,50 = 0,011USD/saûn phaåm/naêm.

Hoäp soá 13





KILO

BOOK

S.CO

M

45

b) Chi phí quaûng caùo-khuyeán maõi (Advertising& Sales Promotion cost- ASC) Neáu hoaït ñoäng quaûng caùo, khuyeán maõi cuûa nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu höôùng

ñeán ngöôøi tieâu duøng thì khoaûn chi phí lieân quan seõ khoâng ñöôïc xem xeùt trong vieäc ñieàu chænh giaù trò thoâng thöôøng. Tuy nhieân, neáu hoaït ñoäng quaûng caùo/ khuyeán maõi treân nhaèm vaøo caùc nhaø nhaäp khaåu, phaân phoái sæ hoaëc leû thì ngöôïc laïi.

c) Chi phí dòch vuï kyõ thuaät (Technical Service expenses- TSE) Khoaûn chi phí naøy thöôøng aùp duïng cho caùc loaïi saûn phaåm thuoäc loaïi cô khí

coâng nghieäp. Chæ nhöõng khoaûn chi phí lieân quan ñeán vieäc söû duïng caùc nguyeân vaät lieäu coâng nghieäp hoaëc vaän haønh maùy moùc môùi ñöôïc tính laø chi phí dòch vuï kyõ thuaät. Coøn caùc khoaûn chi cho dòch vuï nghieân cöùu phaùt trieån tính naêng saûn phaåm trong töông lai seõ khoâng ñöôïc tính vaøo khoaûn chi dòch vuï kyõ thuaät.

d) Chi phí kho baõi tröôùc khi xuaát (Pre-shipment Warehousing Cost- PWC) Neáu nhö nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu chöùng minh ñöôïc raèng, saûn phaåm tröôùc khi

xuaát caàn ñöôïc löu kho theo yeâu caàu cuûa moät khaùch haøng thöôøng xuyeân naøo ñoù thì khoaûn chi phí naøy seõ ñöôïc tính trong danh muïc ñieàu chænh do söï khaùc bieät ñieàu kieän kinh doanh. Chæ chi phí löu kho baõi lieân quan ñeán saûn phaåm ñöôïc yeâu caàu môùi ñöôïc tính toaùn.

Ví duï, theo yeâu caàu cuûa P1 (US) Imports, CFL caàn phaûi ñöa 2.000 saûn phaåm Pillar 4x6” vaøo kho APLL 5 ngaøy tröôùc khi xuaát haøng vaø saûn phaåm naøy ñang trong quaù trình ñieàu tra choáng baùn phaù giaù. Giaû söû cuõng cuøng thôøi gian naøy, CFL ñöa 500 saûn phaåm Votive 2x2” vaøo kho APLL chuaån bò xuaát cho P1. Vaø chi phí kho baõi cho ñôït haøng naøy laø 5 trieäu ñoàng. Khi ñoù, chi phí kho baõi taïi Vieät Nam ñöôïc tính toaùn ñeå ñieàu chænh nhö sau:

PWC = 2.000/(2.000 + 500) x 5.000.000 = 4.000.000 VND. Thoâng thöôøng, khoâng coù khoaûn PWC naøy phaùt sinh taïi Hoa Kyø.

Hoäp soá 14

e) Chi phí baûo haønh saûn phaåm (Warranty & Guarantee Cost- WGC) Khoaûn chi phí naøy bao goàm caùc chi phí phaùt sinh do vieäc söûa chöõa, thay theá

linh kieän lieân quan tröïc tieáp ñeán saûn phaåm ñang bò ñieàu tra. Caùc khoaûn chi phí phaùt sinh do dòch vuï haäu maõi khoâng lieân quan ñeán vieäc baûo haønh saûn phaåm seõ khoâng ñöôïc tính. Neáu thôøi haïn baûo haønh saûn phaåm vöôït quaù thôøi gian ñieàu tra





KILO

BOOK

S.CO

M

46

hoaëc taùi xeùt thì chi phí naøy seõ ñöôïc tính bình quaân cho töøng saûn phaåm trong ba naêm tröôùc ñoù.

Hoäp soá 15

Ví duï, CFL coù chính saùch baûo haønh saûn phaåm trong vieäc ñoát khoâng khoùi vaø moùp meùo saûn phaåm. Theo thoáng keâ cuûa CFL trong 3 naêm qua, taïi Vieät Nam, chi phí thay theá saûn phaåm khoâng ñaït chuaån laø 1% trò giaù baùn vaø chi phí cho nhaân vieân thöïc hieän dòch vuï laø 0,4% trò giaù baùn. Trong khi taïi Hoa Kyø, chi phí thay theá saûn phaåm khoâng ñaït bò nhaø nhaäp khaåu phaøn naøn leân ñeán 2.25% trò giaù saûn phaåm. Khi ñoù, chi phí baûo haønh saûn phaåm taïi Vieät Nam vaø Hoa Kyø ñöôïc xaùc ñònh nhö sau:

+ Taïi Vieät Nam: WGCVN = 0,01 x 37.920 = 379,2 VND/saûn phaåm. + Taïi Hoa Kyø: WGCHK = 0,0225 x 2,50 = 0,05625 USD/saûn phaåm.

f) Chi phí baûn quyeàn (Royalty cost- RC) Ñaây laø khoaûn chi phí phaûi traû khi nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu kinh doanh saûn

phaåm theo söï nhöôïng quyeàn cuûa coâng ty khaùc. 5.3.2 Tieán haønh ñieàu chænh giaù trò thoâng thöôøng NV a) Ñieàu chænh NV khi duøng EP Khi so saùnh EP & NV, caùc khoaûn chi phí (tính baèng USD) trong thöông maïi

taïi nöôùc xuaát khaåu (exporting country- EC) seõ ñöôïc loaïi ra khoûi giaù baùn (Selling price- SP) taïi thò tröôøng noäi ñòa nöôùc xuaát khaåu nhöng caùc khoaûn chi phí thöông maïi phaùt sinh taïi thò tröôøng Hoa Kyø seõ ñöôïc tính vaøo NV.

NV = SPEC-CCEC-ASCEC-TSEEC-PWCEC-WGCEC- RCEC+CCHK+ASCHK+TSEHK+PWCHK+WGCHK+RCHK

b) Ñieàu chænh NV khi duøng CEP Khi so saùnh CEP vôùi NV, caùc khoaûn ñieàu chænh sau caàn ñöôïc tính ñeán tröôùc

khi so saùnh. b.1 Ñieàu chænh CEP töø giaù baùn taïi Hoa Kyø nhö sau:

CEPHK = SPHK-CCHK-ASCHK-TSEHK-PWCHK-WGCHK-RCHK

b.2 Ñieàu chænh NV töø giaù baùn taïi thò tröôøng noäi ñòa nöôùc xuaát khaåu nhö sau: NV = SPEC-CCEC-ASCEC-TSEEC-PWCEC-WGCEC-RCEC





KILO

BOOK

S.CO

M

47

6) Tính toaùn CV 6.1 Ñieàu kieän aùp duïng: Giaù trò CV ñöôïc duøng thay giaù trò NV khi: a) Thò tröôøng nöôùc xuaát khaåu vaø nöôùc thöù ba khoâng ñuû tieâu chuaån ñeå tieán haønh

tính NV theo caùch thoâng thöôøng. b) Thò tröôøng nöôùc xuaát khaåu hoaëc nöôùc thöù ba ñuû tieâu chuaån nhöng do tình

traïng thò tröôøng ñaëc bieät cho neân vieäc so saùnh giaù trò thoâng thöôøng vôùi giaù xuaát khaåu khoâng phuø hôïp.

c) Khoâng xaùc ñònh ñöôïc caùc chi khoaûn chi phí lieân quan ñeán taát caû caùc giao dòch mua baùn.

d) Neáu toàn taïi moät soá giao dòch mua baùn nhöng ñieàu kieän thöông maïi cuûa giao dòch khoâng bình thöôøng (haøng thanh lyù, haøng loãi thôøi, v.v…) hoaëc giao dòch ñoù xaûy ra khoâng cuøng khoaûng thôøi gian vôùi caùc giao dòch taïi Hoa Kyø.

6.2 Nguyeân taéc tính CV DOC döïa vaøo caùc taøi lieäu, döõ lieäu do nhaø xuaát khaåu/xuaát khaåu bò kieän cung

caáp ñeå xem xeùt tính toaùn CV. Neáu nhö caùc döõ lieäu ñoù ñaùp öùng ñaày ñuû caùc nguyeân taéc keá toaùn cuûa quoác gia ñoù vaø phaûn aùnh ñaày ñuû caùc chi phí saûn xuaát haøng hoaù lieân quan thì seõ ñöôïc laøm cô sôû cho vieäc tính COM & CV.

CV goàm coù 3 thaønh phaàn chính nhö sau: a) Giaù thaønh saûn xuaát (Cost of manufacturing- COM): Bao goàm chi phí

nguyeân nhieân vaät lieäu, chi phí saûn xuaát vaø caùc chi phí phaùt sinh trong quy trình saûn xuaát haøng hoaù. Chæ caùc chi phí lieân quan ñeán haøng hoaù ñang bò ñieàu tra xuaát vaøo Hoa Kyø môùi ñöôïc tính trong CV.

b) Caùc khoaûn chi phí thöïc söï phuïc vuï vieäc baùn haøng, chi phí chung, chi phí quaûn lyù (Selling, General and Administrative expenses- SG&A) vaø lôïi nhuaän cuûa vieäc kinh doanh saûn phaåm töông töï ôû thò tröôøng nöôùc xuaát khaåu hoaëc nöôùc thöù ba.

Caùc khoaûn chi phí taøi chính, kieåm keâ kho baõi, v.v… khoâng ñöôïc tính laø caùc khoaûn chi phí thöïc söï. Neáu nhaø xuaát khaåu khoâng tröïc tieáp saûn xuaát ra saûn phaåm vaø khoâng coù quan heä vôùi nhaø saûn xuaát thì caùc khoaûn chi phí cuûa nhaø saûn xuaát seõ ñöôïc tính goäp vôùi caùc chi phí cuûa nhaø xuaát khaåu ñeå xaùc ñònh CV.

SG&A vaø lôïi nhuaän ñöôïc tính toaùn theo caùc nguyeân taéc sau: b.1) Caên cöù chuû yeáu vaøo döõ lieäu kinh doanh cuûa thò tröôøng ñöôïc choïn (nöôùc

xuaát khaåu hoaëc nöôùc thöù ba).





KILO

BOOK

S.CO

M

48

b.2) SG&A vaø khoaûn lôïi nhuaän ñöôïc xaùc ñònh baèng giaù trò trung bình cuûa saûn phaåm nhaäp khaåu ñöôïc baùn treân thò tröôøng ñöôïc choïn.

b.3) Lôïi nhuaän ñöôïc xaùc ñònh baèng caùch laáy giaù baùn taïi thò tröôøng ñöôïc choïn tröø ñi chi phí saûn xuaát.

b.4) Chi phí chung vaø chi phí quaûn lyù (G&A) ñöôïc tính baèng caùch laáy phaàn traêm giöõa chi phí G&A thaät söï ñaõ boû ra trong naêm taøi chính vaø chi phí ñaõ ñieàu chænh cuûa haøng hoaù ñaõ baùn ra trong naêm ñoù roài nhaân vôùi COM.

b.5) Chi phí baùn haøng ñöôïc tính toaùn döïa vaøo danh saùch caùc giao dòch mua baùn trong nöôùc.

c) Caùc chi phí thöïc söï phuïc vuï vieäc ñoùng goùi saûn phaåm xuaát vaøo Hoa Kyø. 6.3 Ñieàu chænh CV a) Neáu giaù xuaát khaåu ñöôïc DOC xaùc ñònh theo caùch tính CEP thì CV ñöôïc

ñieàu chænh giaûm vôùi caùc khoaûn chi phí nhö sau: quaûng caùo, dòch vuï kyõ thuaät, löu kho baõi tröôùc khi xuaát haøng, baûo haønh, baûn quyeàn taïi nöôùc xuaát khaåu.

b) Neáu giaù xuaát khaåu ñöôïc DOC xaùc ñònh theo caùch tính EP thoâng thöôøng thì CV ñöôïc ñieàu chænh nhö sau:

b.1) Caùc khoaûn chi phí ñöôïc ñieàu chænh giaûm: quaûng caùo, dòch vuï kyõ thuaät, löu kho baõi tröôùc khi xuaát haøng, baûo haønh, baûn quyeàn taïi nöôùc xuaát khaåu.

b.2) Caùc khoaûn chi phí ñöôïc ñieàu chænh taêng: taøi chính, quaûng caùo, dòch vuï kyõ thuaät, löu kho baõi tröôùc khi xuaát baùn, baûo haønh vaø baûn quyeàn taïi Hoa Kyø.

6.4 Ví duï minh hoaï

Giaû söû toàn taïi caùc thoâng tin sau ñoái vôùi 1 saûn phaåm Pillar 4x6” taïi coâng ty CFL:

GIAÙ TRÒ ÑÔN VÒ STT KHOAÛN MUÏC KÍ HIEÄU

VND USD

1 Nguyeân vaät lieäu saûn xuaát (Materials cost) M 20.000

2 Chi phí nhaân coâng saûn xuaát (Labor cost) L 2.500

3 Chi phí khaùc trong saûn xuaát (Overhead cost) O 1.250

4 Chi phí chung & quaûn lyù G&A (20% toång CPSX) G&A 4.750

5 Chi phí baùn haøng tröïc tieáp (Direct selling expenses) D 1.500

6 Chi phí baùn haøng giaùn tieáp (Indirect selling expenses) I 1.000

7 Chi phí baûo haønh saûn phaåm taïi Vieät Nam WGCVN 397,2

8 Chi phí quaûng caùo saûn phaåm taïi Vieät Nam ASCVN 62,8

Hoäp soá 16





KILO

BOOK

S.CO

M

49

GIAÙ TRÒ ÑÔN VÒ

STT KHOAÛN MUÏC KÍ HIEÄU VND USD

10 Chi phí ñoùng goùi xuaát vaøo Hoa Kyø (Packaging cost) Pa 7.900

11 Chi phí taøi chính taïi Hoa Kyø (Credit Cost) CCHK 0,01

12 Chi phí baûo haønh saûn phaåm taïi Hoa Kyø WGCHK 0,06

13 Chi phí quaûng caùo saûn phaåm taïi Hoa Kyø ASCHK 0,03

+ Tæ giaù hoái ñoaùi 15.800VND/USD. a) Tính CV ñeå so saùnh vôùi CEP do DOC xaùc ñònh: * Toång chi phí saûn xuaát (COM) = M + L + O = 23.750VND. * Toång SG&A = G&A + D + I = 0,2 x COM + D + I = 9.050VND. * CVU chöa ñieàu chænh = COM + SG&A + Pr + Pa = 44.620VND. * CVA-CEP ñieàu chænh = CVU - WGCVN - ASCVN = 44.160VND Qui ñoåi tieàn teä: CVA-CEP= 44.160/15.800 = 2,79USD. b) Tính CV ñeå so saùnh vôùi EP do DOC xaùc ñònh: * CVA-EP = CVA-CEP + CCHK + WGCHK + ASCHK =

= 2,89 USD.

Hoäp soá 16 (tieáp theo)

IV. KIM NGAÏCH NHAÄP KHAÅU ÑEØN CAÀY TRUNG QUOÁC TÖØ 1990- 2007

Trong cuoäc ñieàu tra ban ñaàu, NCA xaùc ñònh coù 44 cô sôû vaø taäp ñoaøn CNPC (China Native Products Corporation) xaùc ñònh coù 11 cô sôû chuyeân saûn xuaát saûn phaåm Ñeøn caày xuaát khaåu. Coù raát nhieàu nhaø saûn xuaát laø caùc doanh nghieäp hoaït ñoäng ôû caùc vuøng queâ vaø theo moâ hình saûn xuaát khoâng taäp trung. CNPC laø taäp ñoaøn xuaát nhaäp khaåu vaø laø moät trong nhöõng nhaø xuaát khaåu saûn phaåm Ñeøn caày lôùn cuûa Trung Quoác. CNPC thu mua saûn phaåm Ñeøn caày töø caùc nhaø saûn xuaát/ cô sôû saûn xuaát Ñeøn caày xuaát khaåu vaø xuaát khaåu vaøo thò tröôøng Hoa Kyø.

Theo thoâng tin ñeä trình leân Ban ñieàu tra trong ñôït raø soaùt laàn 2, NCA xaùc ñònh coù khoaûng 70 nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu saûn phaåm Ñeøn caày hoaït ñoäng taïi Trung Quoác. Baûng caâu hoûi ñieàu tra ñaõ ñöôïc fax ñeán 41 nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu trong soá ñoù vaø hoï khoâng phaûn hoài baát kyø thoâng tin gì. Do ñoù, Ñaïi söù Quaùn Hoa Kyø taïi Baéc Kinh ñaõ tröïc tieáp lieân heä vôùi Phoøng Thöông maïi Trung Quoác vaø moät soá nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu rieâng leû ñeå thu thaäp thoâng tin veà ngaønh coâng nghieäp Ñeøn caày cuûa





KILO

BOOK

S.CO

M

50

Trung Quoác. Phoøng Thöông maïi Trung Quoác phaûn hoài coù 104 doanh nghieäp Trung Quoác hoaït ñoäng trong ngaønh saûn xuaát xuaát khaåu Ñeøn caày. Tuy nhieân, thöïc teá thì soá löôïng nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu naøy coù theå ít hôn 104 bôûi vì coù moät soá doanh nghieäp coù theå coù nhieàu teân khaùc nhau. Ñaïi söù Quaùn Hoa Kyø taïi Baéc Kinh ñaõ coá gaéng lieân heä vôùi 89 nhaø saûn xuaát trong soá ñoù vaø keát quaû phaûn hoài nhö sau: coù 8 doanh nghieäp cung caáp raát ít thoâng tin veà hoaït ñoäng saûn xuaát Ñeøn caày; 11 doanh nghieäp xaùc nhaän raèng hoï khoâng coøn xuaát khaåu Ñeøn caày nöõa; 11 doanh nghieäp töø choái khoâng cung caáp baát kyø thoâng tin gì; vaø 59 doanh nghieäp khaùc khoâng theå lieân heä ñöôïc hay tìm ra truï sôû.

Caùc nhaø saûn xuaát Trung Quoác ñaõ taän duïng nguoàn nhaân coâng doài daøo ñeå saûn xuaát thay vì ñaàu tö caùc trang thieát bò saûn xuaát vôùi chi phí ñaàu tö lôùn do ñoù giaù thaønh saûn xuaát cuûa saûn phaåm Ñeøn caày Trung Quoác raát caïnh tranh. Ngoaøi phöông phaùp saûn xuaát truyeàn thoáng ra, keå töø khi Hoa Kyø aùp duïng Chính saùch Choáng baùn phaù giaù ñoái vôùi saûn phaåm Ñeøn caày Trung Quoác, caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu cuûa Trung Quoác ñaõ saùng cheá ra moät soá trang thieát bò ñôn giaûn vôùi chi phí ñaàu tö thaáp nhöng hieäu quaû cao giuùp taêng naêng suaát saûn xuaát ñaùng keå. Ñoàng thôøi, caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu saûn phaåm Ñeøn caày cuûa Trung Quoác coù lôïi theá veà nguoàn nguyeân lieäu saûn xuaát doài daøo vaø reû- ñoù laø saùp Paraffin- saûn phaåm trong quaù trình loïc daàu theo söï môû roäng qui moâ saûn xuaát cuûa ngaønh loïc daàu quoác gia.

Trong heä thoáng Thueá quan, saûn phaåm Ñeøn caày coù maõ HS 3406.00.00. Theo soá lieäu thoáng keâ cuûa Cuïc Thoáng keâ Hoa Kyø, toång kim ngaïch nhaäp khaåu cuûa saûn phaåm Ñeøn caày vaø kim ngaïch nhaäp khaåu cuûa saûn phaåm Ñeøn caày Trung Quoác töø naêm 1990 cho ñeán heát naêm 2007 ñöôïc theå hieän qua baûng 1.

Theo ñoù, kim ngaïch nhaäp khaåu saûn phaåm Ñeøn caày cuûa Trung Quoác vaøo thò tröôøng Hoa Kyø lieân tuïc taêng töø naêm 1990 cho ñeán naêm 1998. Möùc taêng kim ngaïch giöõa caùc naêm khaù cao vaø möùc taêng bình quaân naêm trong giai ñoaïn naøy khoaûng 30%. Cuõng trong giai ñoaïn naøy, chuùng ta thaáy nhu caàu tieâu thuï saûn phaåm Ñeøn caày treân thò tröôøng Hoa Kyø cuõng taêng leân ñaùng keå. Möùc taêng bình quaân naêm cuûa toång kim ngaïch nhaäp khaåu ñöôïc xaùc ñònh laø khoaûng 31,5%. Ngoaøi ra, xem xeùt 3 naêm lieân tuïc 1996- 1997- 1998, chuùng ta thaáy raèng möùc taêng cuûa toång kim ngaïch nhaäp khaåu cao hôn raát nhieàu so vôùi möùc taêng kim ngaïch nhaäp khaåu cuûa saûn phaåm Trung Quoác vaø tæ leä kim ngaïch nhaäp khaåu saûn phaåm Trung Quoác so vôùi toång kim





KILO

BOOK

S.CO

M

51

ngaïch nhaäp khaåu trong 3 naêm naøy giaûm lieân tuïc. Do ñoù, chuùng ta coù theå noùi, Hoa Kyø laø thò tröôøng tieâu thuï lôùn ñoái vôùi saûn phaåm Ñeøn caày vaø Trung Quoác vaãn chöa theå ñaùp öùng nhu caàu tieâu thuï cuûa thò tröôøng naøy maëc duø ngaøy caøng nhieàu saûn phaåm Ñeøn caày cuûa Trung Quoác ñöôïc nhaäp khaåu vaøo Hoa Kyø qua caùc naêm- ñieàu naøy ñöôïc theå hieän qua tæ leä kim ngaïch nhaäp khaåu cuûa saûn phaåm töø Trung Quoác so vôùi toång kim ngaïch nhaäp khaåu qua caùc naêm.

Baûng: Toång kim ngaïch nhaäp khaåu (KNNK) Ñeøn caày cuûa Hoa Kyø vaø Kim ngaïch nhaäp khaåu töø Trung Quoác giai ñoaïn 1990-2007

Ñôn vò tính: nghìn USD

TOÅNG KNNK CUÛA HOA KYØ KNNK TÖØ TRUNG QUOÁC

NAÊM TOÅNG KNNK

MÖÙC TAÊNG/ GIAÛMLIEÂN HOAØN

KNNK TÖØ TRUNG QUOÁC

MÖÙC TAÊNG/ GIAÛM LIEÂN HOAØN

TÆ LEÄ SO VÔÙI TOÅNG KNNK

1990 40.075 11.605 28,96%

1991 43.423 8,35% 12.481 7,55% 28,74%

1992 53.239 22,61% 16.094 28,95% 30,23%

1993 67.654 27,08% 24.088 49,67% 35,60%

1994 95.098 40,57% 36.059 49,70% 37,92%

1995 135.725 42,72% 54.490 51,11% 40,15%

1996 197.794 45,73% 68.246 25,24% 34,50%

1997 226.687 14,61% 70.024 2,61% 30,89%

1998 341.750 50,76% 86.180 23,07% 25,22%

1999 484.190 41,68% 131.760 52,89% 27,21%

2000 504.626 4,22% 151.669 15,11% 30,06%

2001 434.779 -13,84% 135.781 -10,48% 31,23%

2002 413.670 -4,86% 161.360 18,84% 39,01%

2003 414.424 0,18% 164.863 2,17% 39,78%

2004 426.257 2,86% 197.353 19,71% 46,30%

2005 414.821 -2,68% 125.994 -36,16% 30,37%

2006 441.730 6,49% 61.021 -51,57% 13,81%

2007 485.153 9,83% 43.044 -29,46% 8,87%

Nguoàn: Cuïc Thoáng keâ Hoa Kyø

Tuy nhieân, tình hình xuaát khaåu cuûa saûn phaåm Ñeøn caày Trung Quoác vaøo Hoa





KILO

BOOK

S.CO

M

52

Kyø ñöôïc ñaùnh giaù laø khaû quan hôn keå töø khi DOC tieán haønh quaù trình raø soaùt 5 naêm laàn thöù nhaát vaøo naêm 1999. Möùc thueá choáng baùn phaù giaù 54,21% cho giai ñoaïn 1999- 2004 vaãn khoâng caûn trôû ñöôïc söï “xaâm nhaäp” cuûa saûn phaåm Ñeøn caày Trung Quoác vaøo Hoa Kyø.

BIEÅU ÑOÀ KNNK TÖØ TRUNG QUOÁC & TOÅNG KNNK CUÛA HOA KYØ

0

100,000

200,000

300,000

400,000

500,000

600,00019

90

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

TOÅNG KNNKKNNK TÖØ TQ

Do naêng suaát saûn xuaát ñöôïc naâng cao, ngaønh saûn xuaát Ñeøn caày xuaát khaåu cuûa Trung Quoác ñaõ khaúng ñònh khaû naêng caïnh tranh cuûa saûn phaåm mình treân thò tröôøng Hoa Kyø. Möùc taêng kim ngaïch nhaäp khaåu cuûa saûn phaåm Trung Quoác trong giai ñoaïn naøy cao hôn haún möùc taêng cuûa toång kim ngaïch nhaäp khaåu vaø saûn phaåm Ñeøn caày Trung Quoác ngaøy caøng trôû neân phoå bieán ñoái vôùi ngöôøi tieâu duøng Hoa Kyø vôùi tæ leä nhaäp khaåu saûn phaåm Trung Quoác ngaøy caøng cao trong toång kim ngaïch nhaäp khaåu haøng naêm. Tuy nhieân, rieâng naêm 2001, chuùng ta thaáy coù söï suït giaûm nghieâm troïng trong toång kim ngaïch nhaäp khaåu noùi chung vaø kim ngaïch nhaäp khaåu saûn phaåm Trung Quoác noùi rieâng. Ñieàu naøy ñöôïc giaûi thích vôùi söï xuaát hieän cuûa caùc saûn phaåm Trung Quoác khoâng thuoäc phaïm vi ñieàu chænh cuûa Chính saùch Choáng baùn phaù giaù- ñoù laø nhöõng saûn phaåm Ñeøn caày laøm töø Saùp Coï vaø nhöõng saûn phaåm coù ít hôn 50% thaønh phaàn Paraffin (ngoaïi tröø saûn phaåm coù chöùa hôn 50% Saùp Ong). Nhöõng saûn phaåm naøy reû hôn nhöõng saûn phaåm Ñeøn caày coù chöùa hôn 50% thaønh phaàn Paraffin.

Naêm 2004 ñöôïc xem laø naêm thaønh coâng nhaát ñoái vôùi ngaønh saûn xuaát Ñeøn caày cuûa

ñaùnh daáu

Trung Quoác xuaát khaåu vaøo thò tröôøng Hoa Kyø. Vôùi kim ngaïch xuaát khaåu hôn 197 trieäu USD trong toång kim ngaïch nhaäp khaåu saûn phaåm Ñeøn caày hôn 426 trieäu USD, saûn phaåm Ñeøn caày Trung Quoác ñaõ chieám hôn 46% thò tröôøng tieâu thuï.

Tuy nhieân, söï suy thoaùi cuûa ngaønh saûn xuaát Ñeøn caày Trung Quoác ñöôïc baèng möùc thueá choáng baùn phaù giaù 108,30% coù hieäu löïc töø thaùng 2/2005. Keå





KILO

BOOK

S.CO

M

53

töø naêm 2005, kim ngaïch xuaát khaåu cuûa saûn phaåm Ñeøn caày Trung Quoác vaøo Hoa Kyø giaûm moät caùch traàm troïng- bình quaân giaûm khoaûng 39%/naêm. Neáu nhö naêm 2004, hôn 46% thò tröôøng thuoäc veà saûn phaåm Ñeøn caày Trung Quoác thì töông öùng naêm 2005, 2006 vaø 2007, tæ leä aáy chæ coøn 30,37%, 13,81% vaø 8,87%. Vaø theo xu höôùng naøy, saûn phaåm Ñeøn caày Paraffin Trung Quoác seõ bò loaïi hoaøn toaøn ra khoûi thò tröôøng Hoa Kyø vaø taát nhieân, ngaønh saûn xuaát Ñeøn caày Trung Quoác phaûi gaùnh chòu nhöõng toån thaát lôùn lao trong thôøi gian tôùi. V. TAÙC ÑOÄNG CUÛA LUAÄT CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙ HOA KYØ ÑOÁI VÔÙI

y Trung Quoác ñaõ,

HOAÏT ÑOÄNG XUAÁT KHAÅU ÑEØN CAÀY CUÛA TRUNG QUOÁC Luaät Choáng baùn phaù giaù cuûa Hoa Kyø ñoái vôùi saûn phaåm Ñeøn caà ñang vaø seõ aûnh höôûng saâu saéc ñeán ngaønh coâng nghieäp saûn xuaát Ñeøn caày xuaát

khaåu cuûa Trung Quoác. Taùc ñoäng lôùn nhaát maø ngaønh haøng saûn xuaát Ñeøn caày Trung Quoác hieän phaûi gaùnh chòu laø khaû naêng caïnh tranh giaù cuûa saûn phaåm Ñeøn caày Trung Quoác treân thò tröôøng Hoa Kyø bò giaûm maïnh vaø do ñoù, kim ngaïch xuaát khaåu saûn phaåm naøy vaøo Hoa Kyø- thò tröôøng tieâu thuï lôùn cuûa theá giôùi bò giaûm suùt nghieâm troïng. Qua phaân tích tình hình xuaát khaåu cuûa saûn phaåm Ñeøn caày Trung Quoác nhö treân, löôïng nhaäp khaåu saûn phaåm Ñeøn caày Paraffin vaøo Hoa Kyø giaûm moät caùch nhanh choùng lieân tuïc töø naêm 2005- 2007. Vaø ñieàu naøy ñaõ laøm cho haàu heát caùc nhaø saûn xuaát nhoû cuûa Trung Quoác phaûi ñoùng cöûa vaø nhieàu nhaø saûn xuaát lôùn cuõng nhö caùc doanh nghieäp xuaát khaåu Ñeøn caày Trung Quoác gaëp nhieàu khoù khaên trong vieäc tìm ñaàu ra cho hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa mình. Ñeå thaâm nhaäp vaø kinh doanh thaønh coâng taïi moät thò tröôøng tieâu thuï môùi cho saûn phaåm ñoøi hoûi söï ñaàu tö veà thôøi gian vaø tieàn baïc maø khoâng phaûi söï ñaàu tö naøo cuõng mang laïi keát quaû tích cöïc nhö mong muoán caûu caùc nhaø ñaàu tö. Thöïc teá laø caùc doanh nghieäp Trung Quoác ñaõ chuû ñoäng taêng cöôøng xuaát khaåu saûn phaåm Ñeøn caày sang thò tröôøng Chaâu AÂu nhöng vôùi nhöõng yeâu caàu gaét gao cuûa thò tröôøng vaø raøo caûn kyõ thuaät nghieâm ngaët ñaõ laøm cho ngaønh saûn xuaát Ñeøn caày Paraffin Trung Quoác phaûi ñoái ñaàu vôùi baøi toaùn nan giaûi- “tìm thò tröôøng ñaàu ra”. Baøi toaùn naøy seõ dai daúng cho ñeán heát ngaøy 24/02/2010- thôøi haïn cho quaù trình raø soaùt tieáp theo. Tuy nhieân, cho ñeán thôøi haïn ñoù, lieäu baøi toaùn treân coù theå ñöôïc giaûi ñaùp hay chöa vaãn coøn tuyø thuoäc raát nhieàu vaøo caùc ñoäng thaùi vaø chính saùch kinh doanh cuûa caùc nhaø saûn xuaát/





KILO

BOOK

S.CO

M

54

xuaát khaåu cuûa Trung Quoác. Ñoàng thôøi, xuaát phaùt töø tình hình xuaát khaåu saûn phaåm trong 3 naêm vöøa qua, neáu nhö caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu ñieàu chænh giaù xuaát khaåu ñeå khoâng coøn bò choáng baùn phaù giaù nöõa thì lieäu hoï coù theå khoâi phuïc laïi thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm Ñeøn caày nhö giai ñoaïn 1999- 2004 hay khoâng?

Hieän taïi, moät soá nhaø saûn xuaát lôùn ñaõ chuyeån sang saûn xuaát saûn phaåm Ñeøn caày laøm

ñaõ

caày cuûa caùc

ieân, maëc duø ngaønh haøng saûn xuaát Ñeøn caày xuaát khaåu bò aûnh höôûng tieâu

töø Saùp thöïc vaät, chaúng haïn nhö Saùp Coï vaø Saùp Ñaäu naønh, nhaèm taïo ra nhöõng saûn phaåm khoâng thuoäc phaïm vi ñieàu chænh cuûa Chính saùch Choáng baùn phaù giaù cuûa Hoa Kyø. Tuy nhieân, nguoàn nguyeân lieäu naøy khoâng laø lôïi theá cuûa Trung Quoác.

Vaø moät trong nhöõng taùc ñoäng quan troïng khaùc maø nhieàu hoïc giaû treân theá giôùi nghieân cöùu ñoù laø söï chuyeån dòch thöông maïi giöõa caùc nöôùc. Luoàng haøng nhaäp

khaåu seõ ñöôïc chuyeån töø nöôùc naøy sang nöôùc khaùc. Taùc ñoäng naøy ñöôïc chöùng minh roõ neùt ngay chính ngaønh haøng Ñeøn caày xuaát khaåu cuûa Trung Quoác.

Nhö ñaõ trình baøy ôû treân, vaán ñeà tìm thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm Ñeøn nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu Trung Quoác khoâng theå tìm ñöôïc caâu traû lôøi deã daøng.

Do ñoù, vôùi nhöõng chính saùch keâu goïi ñaàu tö nöôùc ngoaøi raát haáp daãn cuûa moät soá nöôùc nhö Vieät Nam, Indonesia, Malaysia, v.v…, caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu Ñeøn caày cuûa Trung Quoác trôû thaønh nhöõng nhaø ñaàu tö FDI taïi moät soá nöôùc ñoù vôùi nhieäm vuï laø tieáp tuïc saûn xuaát vaø xuaát khaåu saûn phaåm Ñeøn caày sang thò tröôøng Hoa Kyø nhöng vôùi nguoàn goác saûn phaåm khoâng coøn laø cuûa Trung Quoác. Vaø ñaây ñöôïc xem laø höôùng giaûi quyeát phuø hôïp vôùi tình hình hieän taïi cuûa ngaønh haøng naøy cuûa Trung Quoác. Söï chuyeån dòch doøng ñaàu tö keùo theo söï chuyeån dòch nguoàn cung caáp saûn phaåm Ñeøn caày cho thò tröôøng Hoa Kyø. Ñoù chính laø lyù do taïi sao ngaønh haøng saûn xuaát Ñeøn caày xuaát khaåu cuûa Vieät Nam coù theå ñaït möùc taêng kim ngaïch thaàn toác trong 3 naêm 2005, 2006 vaø 2007 khi maø ngaønh saûn xuaát Ñeøn caày xuaát khaåu cuûa Trung Quoác phaûi gaùnh chòu aûnh höôûng naëng neà töø Chính saùch Choáng baùn phaù giaù cuûa Hoa Kyø. Theo soá lieäu cuûa Cuïc Thoáng keâ Hoa Kyø, kim ngaïch xuaát khaåu cuûa saûn phaåm Ñeøn caày Vieät Nam vaøo Hoa Kyø tröôùc naêm 2005 chæ ñaït 953 nghìn USD nhöng kim ngaïch xuaát khaåu naêm 2005 ñaït gaàn 25 trieäu USD, naêm 2006 ñaït gaàn 70,5 trieäu USD vaø naêm 2007 ñaït hôn 121 trieäu USD. Naêm 2007, Vieät Nam ñöôïc xaùc ñònh laø nöôùc xuaát khaåu Ñeøn caày nhieàu nhaát vaøo Hoa Kyø.

Tuy nh





KILO

BOOK

S.CO

M

55

cöïc

I. KINH NGHIEÄM CUÛA TRUNG QUOÁC TRONG VIEÄC ÑOÁI PHOÙ VÔÙI

ieàu baát caäp, söï phaùt trie

uï kieän baùn phaù giaù naøy, caùc doanh nghieäp Tru

n sôùm veà vuï

hieåu veà Luaät Choáng baùn phaù giaù cuûa Ho

, hoaït ñoäng xuaát khaåu Saùp Paraffin sang moät soá nöôùc tröïc tieáp saûn xuaát Ñeøn caày laïi ñöôïc höôûng lôïi. Vaø do ñoù, xeùt veà toång theå thì caùn caân thöông maïi quoác gia cuûa Trung Quoác khoâng bò aûnh höôûng nghieâm troïng. VCHÍNH SAÙCH CHOÁNG BAÙN PHAÙ GIAÙ CUÛA HOA KYØ

Cô caáu kinh teá cuûa Trung Quoác vaãn coøn toàn taïi nhöõng ñån ngaønh ngheà thieáu quy hoaïch laâu daøi, töông ñoái chuù troïng lôïi ích tröôùc maét.

Khi nhöõng nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu Ñeøn caày ñaàu tieân cuûa Trung Quoác thaâm nhaäp thò tröôøng Hoa Kyø thaønh coâng vaø do möùc tæ suaát lôïi nhuaän cuûa ngaønh haøng môùi naøy khaù cao cho neân nhieàu nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu khaùc gia nhaäp ngaønh. Vôùi hình thöùc kinh doanh phaân taùn, vieäc quaûn lyù vaø ñieàu hoaø ngaønh saûn xuaát Ñeøn caày xuaát khaåu cuûa cô quan chöùc naêng coøn yeáu keùm, kinh nghieäm trong hoaït ñoäng thöông maïi quoác teá cuûa caùc doanh nghieäp coøn nhieàu haïn cheá, cho neân chính caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu töï canh tranh nhau vaø eùp giaù laãn nhau vaø ñieàu naøy ñaõ laøm cho möùc thueá choáng baùn phaù giaù cuûa Hoa Kyø aùp vaøo saûn phaåm Ñeøn caày xuaát khaåu töø Trung Quoác ngaøy caøng cao.

Ngoaøi ra, vôùi söï thaát baïi trong vng Quoác ñaõ nhìn nhaän söï thieáu soùt trong vieäc xaùc ñònh vai troø quan troïng cuûa

cô cheá phoái hôïp giöõa doanh nghieäp, thöông hoäi vaø cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc cuûa Trung Quoác, vaán ñeà ñaøm phaùn song phöông vôùi Hoa Kyø, vaán ñeà caûnh baùo sôùm khaû naêng xaûy ra vuï kieän, vaán ñeà toå chöùc khaùng kieän, thueâ luaät sö, v.v…

Do caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu Trung Quoác khoâng coù ñöôïc thoâng tikieän, hoï ñaõ khoâng kòp chuaån bò nhöõng thoâng tin caàn thieát ñeå ñaùp öùng yeâu caàu

cuûa DOC ñuùng haïn. Neáu coù ñöôïc thoâng tin sôùm thì thöông hoäi ngaønh Ñeøn caày seõ coù ñuû thôøi gian chuaån bò khaùng kieän. Maët khaùc, do caùc doanh nghieäp Trung Quoác naèm raûi raùc treân toaøn quoác, vieäc taäp hôïp löïc löôïng vaø thoáng nhaát chieán löôïc khaùng kieän laø cöïc kyø khoù khaên. Cho neân, ñaây ñöôïc xem laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân ñaõ laøm cho ngaønh coâng nghieäp Ñeøn caày Trung Quoác thaát baïi trong vuï kieän baùn phaù giaù do NCA ñöùng ñôn.

Moät nguyeân nhaân khaùc, söï khoâng ama Kyø cuûa caùc nhaø saûn xuaát Trung Quoác ñaõ laøm cho hoï khoâng coù thaùi ñoä ñuùng





KILO

BOOK

S.CO

M

56

ñoái vôùi vuï kieän vaø ñaõ khoâng hôïp taùc toát ñoái vôùi Cô quan ñieàu tra. Hoï ñaõ khoâng traû lôøi, hoaëc neáu coù traû lôøi thì laïi traû lôøi sô saøi hoaëc cung caáp thoâng tin khoâng tin caäy cho Cô quan ñieàu tra hoaëc khoâng tích cöïc khaùng kieän vaø do ñoù, Cô quan ñieàu tra ñaõ aùp duïng caùch tính döïa vaøo thoâng tin saün coù do NCA cung caáp ñeå tính toaùn bieân ñoä phaù giaù cho ngaønh haøng Ñeøn caày Trung Quoác. Cho neân, bieân ñoä phaù giaù ñöôïc tính toaùn khaù cao vaø daãn ñeán möùc thueá choáng baùn phaù giaù cuõng khaù cao.

Beân caïnh ñoù, vieäc löïa choïn coâng ty tö vaán Luaät cuõng laø moät trong nhöõng nhaân toá q

ày cuûa Tru

uan troïng coù aûnh höôûng lôùn ñeán keát quaû cuûa vuï kieän. Tröôùc ñaây, caùc nhaø saûn xuaát Ñeøn caày Trung Quoác thueâ coâng ty Luaät taïi Hoa Kyø ñeå tö vaán vaø toå chöùc khaùng kieän vì hoï cho raèng, coâng ty Luaät taïi Hoa Kyø seõ naém roõ heä thoáng Luaät cuûa Hoa Kyø vaø do ñoù seõ deã daøng giuùp hoï khaùng kieän thaønh coâng. Tuy nhieân hoï ñaõ gaëp hai khoù khaên lôùn, ñoù laø chi phí thueâ raát cao vaø baûn thaân caùc coâng ty Luaät nöôùc ngoaøi coù kieán thöùc haïn cheá veà luaät phaùp cuûa Trung Quoác vaø heä thoáng doanh nghieäp cuõng nhö thoâng leä saûn xuaát kinh doanh taïi Trung Quoác. Do ñoù, maëc duø caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu vaø thöông hoäi Ñeøn caày Trung Quoác ñaõ thueâ coâng ty tö vaán Luaät cuûa Hoa Kyø nhöng vieäc khaùng kieän vaãn khoâng thaønh coâng. Cho neân, hoï cho raèng vieäc thueâ tö vaán Luaät caàn phaûi keát hôïp thueâ caû coâng ty Luaät cuûa Hoa Kyø vaø coâng ty tö vaán Luaät cuûa Trung Quoác ñeå vieäc khaùng kieän coù keát quaû toát.

Vaø moät thieáu soùt quan troïng maø caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu Ñeøn cang Quoác ñaõ vaáp phaûi laø vaán ñeà vaän ñoäng haønh lang (lobby) cuõng nhö dung

hoaø lôïi ích kinh teá vôùi caùc nhaø saûn xuaát Hoa Kyø. Hoï khoâng xaây döïng ñöôïc moái quan heä khaêng khít vôùi caùc nhaø nhaäp khaåu Hoa Kyø ñeå coù theå toå chöùc thaønh coâng moät soá cuoäc vaän ñoäng haønh lang nhaèm nhôø tieáng noùi cuûa caùc nhaø nhaäp khaåu Hoa Kyø ñeå giaûm thieåu caùc baát lôïi trong quaù trình ñieàu tra vaø ra quyeát ñònh cuûa Cô quan ñieàu tra. Ñoàng thôøi, chính caùc nhaø nhaäp khaåu Hoa Kyø coù theå hoã trôï ñaøm phaùn vôùi caùc nhaø saûn xuaát Hoa Kyø ñeå ruùt ñôn kieän. Tuy nhieân, hoï ñaõ khoâng laøm ñöôïc ñieàu naøy. Ngoaøi ra, do haàu heát caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu Trung Quoác ñaõ khoâng ñaàu tö ñuùng möùc veà vaán ñeà phaùt trieån maãu maõ maø hoï ñaõ saûn xuaát laïi hoaëc nhaùi laïi caùc maãu haøng ñang kinh doanh cuûa caùc nhaø saûn xuaát Hoa Kyø vaø do ñoù, vieäc kinh doanh cuûa caùc nhaø saûn xuaát Hoa Kyø bò caïnh tranh ngay chính treân saûn phaåm cuûa hoï. Vaán ñeà ñuïng chaïm kinh teá naøy ñaõ khoâng theå giaûi hoaø trong suoát thôøi gian qua.





KILO

BOOK

S.CO

M

57

CHÖÔNG 3: BAØI HOÏC KINH NGHIEÄM VAØ GIAÛI PHAÙP XUAÁT KHAÅU

. NGUY CÔ ÑEØN CAÀY VIEÄT NAM XUAÁT KHAÅU VAØO HOA KYØ BÒ KIEÄN

át Ñeøn caày cuûa Vieät Nam ñöôïc hình thaønh töø khaù laâu nhöng qui mo

ûn xuaát baét ñaàu qua

aän xeùt cuûa caùc nhaø nhaäp khaåu Hoa Kyø, saûn phaåm Ñeøn caày xuaát khaåu cuûa

ÑEØN CAÀY VIEÄT NAM

IBAÙN PHAÙ GIAÙ

Ngaønh saûn xuaâ nhoû vaø chæ phuïc vuï cho nhu caàu thò tröôøng trong nöôùc. Caùc cô sôû saûn xuaát haàu

nhö thuoäc thaønh phaàn kinh teá hoä gia ñình vaø naèm raûi raùc taïi caùc thaønh phoá lôùn nhö Tp. HCM, Haø Noäi, Haûi Phoøng, Ñaø Naüng vaø moät soá trung taâm daân cö khaùc. Toaøn boä qui trình saûn xuaát ñeàu ñöôïc tieán haønh baèng lao ñoäng tay chaân cuûa con ngöôøi vôùi nhöõng duïng cuï thoâ sô nhö: noài ñeå ñun Saùp tan chaûy, ca/gaùo ñeå muùc Saùp, aám ñun ñeå pha maøu hoaëc roùt Saùp vaøo khuoân, loø than, xoâ ñeå chöùa Saùp tan chaûy ñeå ñöa ñeán khu vöïc roùt, oáng nöôùc hoaëc caùc daïng khaùc duøng laøm khuoân saûn xuaát, boàn nöôùc ñeå laøm nguoäi khuoân vaø ñoâng Saùp, v.v… Caùc saûn phaåm saûn xuaát ra ñeàu raát ñôn giaûn, maãu maõ khoâng ña daïng, khoâng muøi thôm. Thoâng thöôøng, nhöõng saûn phaåm naøy ñöôïc duøng ñeå thaép saùng nhaø cöûa hoaëc caùc buoåi cuùng kieán, thôø phöôïng hay moät soá söï kieän nhö cöôùi hoûi, sinh nhaät, v.v… Keânh phaân phoái chuû yeáu laø caùc cöûa haøng taïp hoaù, sieâu thò, vaø caùc cöûa haøng kinh doanh haøng maõ.

Do dung löôïng thò tröôøng noäi ñòa khoâng lôùn, vaø caùc cô sôû san taâm ñeán thò tröôøng quoác teá ñeå môû roäng qui moâ saûn xuaát, naêm 2002, kim

ngaïch xuaát khaåu Ñeøn caày Vieät Nam vaøo Hoa Kyø chæ ñaït möùc raát khieâm toán 70 nghìn USD. Vôùi qui moâ vaø nhu caàu tieâu thuï saûn phaåm Ñeøn caày cuûa thò tröôøng Hoa Kyø, caùc cô sôû saûn xuaát vaø caùc doanh nghieäp xuaát khaåu cuûa Vieät Nam baét ñaàu quan taâm tôùi ngaønh haøng xuaát khaåu môùi meû naøy. Ñeå roài, naêm 2003, kim ngaïch ñaït 285 nghìn USD vaø ñeán naêm 2004 ñaït 953 nghìn USD. Kim ngaïch xuaát khaåu cuûa Vieät Nam ñaït toác ñoä taêng cöïc nhanh keå töø khi ngaønh saûn xuaát Ñeøn caày xuaát khaåu cuûa Trung Quoác bò ñaùnh thueá choáng baùn phaù giaù vôùi möùc 108,30% vaøo ñaàu naêm 2005.

Theo nh Vieät Nam cuõng coù tính chaát vaø beà ngoaøi gioáng nhö saûn phaåm Ñeøn caày xuaát

khaåu cuûa Trung Quoác nhöng chaát löôïng saûn phaåm cuûa Vieät Nam ñöôïc ñaùnh giaù laø toát hôn.





KILO

BOOK

S.CO

M

58

Theo keát quaû thaêm doø thò tröôøng saûn xuaát Ñeøn caày, Vieät Nam hieän coù hôn 30 nha

haät Baû

thöïc vaät: Chuû yeáu nhaäp töø Singapore, Thaùi Lan vaø Malaysia.

haùi Lan vaø Ñöùc. Saûn pha

vaø Trung Quoác. öùc.

Na

ûn xuaát ñeàu laøm

eøn caày xuaát khaåu cuûa Trung Quoác bò aùp mö

ø saûn xuaát Ñeøn caày vaø haàu heát caùc nhaø saûn xuaát naøy ñeàu söû duïng nguoàn nguyeân lieäu nhaäp khaåu töø caùc nöôùc treân theá giôùi ñeå saûn xuaát, cuï theå nhö sau:

+ Saùp Paraffin: Chuû yeáu nhaäp töø Trung Quoác; Moät phaàn raát nhoû nhaäp töø Nn ñeå coù chaát löôïng saûn phaåm toát ñaùp öùng moät soá nhaø nhaäp khaåu khoù tính cuûa

Hoa Kyø. + Saùp + Axít Stearic: Chuû yeáu nhaäp töø Indonesia vaø Malaysia. + Maøu & phaåm nhuoäm: Chuû yeáu nhaäp töø Trung Quoác, Tåm cuûa Ñöùc coù chaát löôïng toát nhaát nhöng giaù thaønh khaù cao; do ñoù, caùc nhaø saûn

xuaát lôùn duøng saûn phaåm cuûa Ñöùc ñeå naâng cao chaát löôïng saûn phaåm cuûa mình nhaèm taïo uy tín ñoái vôùi caùc nhaø nhaäp khaåu cuûa Hoa Kyø.

+ Höông lieäu: Nhaäp töø Hoa Kyø, Anh, Phaùp, Singapore+ Tim ñeøn: Duøng tim saûn xuaát trong nöôùc, nhaäp töø Trung Quoác hoaëc töø ÑNoùi chung, thaønh phaàn nguyeân vaät lieäu duøng trong saûn xuaát Ñeøn caày cuûa Vieätm raát gioáng vôùi loaïi duøng trong saûn xuaát Ñeøn caày cuûa Trung Quoác. Noùi veà kyõ thuaät saûn xuaát Ñeøn caày cuûa Vieät Nam, haàu heát caùc nhaø sa baèng thuû coâng vôùi caùc duïng cuï ñôn giaûn nhö ñaõ trình baøy ôû treân nhöng vôùi

chaát löôïng toát hôn nhaèm ñaùp öùng yeâu caàu cuûa thò tröôøng xuaát khaåu. Chæ coù 3 nhaø maùy saûn xuaát ñöôïc saûn xuaát theo coâng ngheä tieân tieán: 2 nhaø maùy ôû Ñoàng Nai vaø 1 ôû Haø Noäi. Vôùi caùch laøm thuû coâng cuûa Vieät Nam, saûn phaåm Ñeøn caày Vieät Nam xuaát khaåu ñeàu mang neùt ñoäc ñaùo rieâng vaø giaù trò cuûa saûn phaåm ñöôïc toân vinh qua baøn tay kheùo leùo cuûa nhöõng ngöôøi tham gia saûn xuaát. Ñaây laø ñieàu khaùc nhau cô baûn giöõa Ñeøn caày Vieät Nam vaø Ñeøn caày Trung Quoác. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, Trung Quoác ñaõ ñaàu tö moät soá daây chuyeàn saûn xuaát hieän ñaïi. Saûn phaåm cuûa hoï ñaõ maát daàn neùt thuû coâng vaø chi phí saûn xuaát ñöôïc giaûm ñaùng keå vaø do ñoù, saûn phaåm cuûa hoï bò xem laø baùn phaù giaù vôùi bieân ñoä ngaøy caøng cao- ñieàu naøy giaûi thích taïi sao möùc thueá choáng baùn phaù giaù cuûa Hoa Kyø aùp duïng vôùi saûn phaåm Ñeøn caày Trung Quoác laïi ngaøy caøng cao nhö vaäy.

Tuy nhieân, keå töø khi ngaønh saûn xuaát Ñùc thueá choáng baùn phaù giaù 108,30%, nhieàu nhaø saûn xuaát cuûa Trung Quoác ñaõ

ñaàu tö laäp nhaø maùy taïi Vieät Nam vaø ñieàu naøy ñaõ giaûi thích taïi sao kim ngaïch xuaát





KILO

BOOK

S.CO

M

59

khaåu Ñeøn caày cuûa Vieät Nam trong 3 naêm qua laïi coù theå ñaït ñöôïc toác ñoä phaùt trieån nhanh choùng nhö theá. Neáu nhö naêm 2005, Vieät Nam ñöôïc xeáp thöù 4 (sau Trung Quoác, Canada vaø Ñaøi Loan) veà kim ngaïch xuaát khaåu Ñeøn caày vaøo Hoa Kyø thì naêm 2006, Vieät Nam ñöôïc xeáp thöù 2 (sau Canada) vaø naêm 2007 vöøa qua, vôùi kim ngaïch xuaát khaåu hôn 121 trieäu USD vaøo Hoa Kyø, Vieät Nam vöôn leân ñöùng thöù nhaát treân theá giôùi.

Ngoaøi ra, xeùt veà cô caáu giaù thaønh saûn xuaát vaø xuaát khaåu giöõa caùc nhaø saûn xuaát Ñeøn caày Trung Quoác & Vieät Nam, chuùng ta coù theå noùi raèng coù söï töông ñoàng cao maëc duø giaù xuaát khaåu cuûa Ñeøn caày Vieät Nam thöôøng cao hôn giaù cuûa Ñeøn caày Trung Quoác khoaûng 15%. Möùc cao hôn naøy ñöôïc giaûi thích qua caùc khoaûn chi phí phaùt sinh trong vieäc nhaäp khaåu nguoàn nguyeân lieäu saûn xuaát töø Trung Quoác vaø vieäc saûn xuaát thuû coâng cuûa ngaønh Ñeøn caày Vieät Nam. Quy veà maët baèng chung, trong Quyù I/2008, giaù saûn xuaát bình quaân cuûa caùc nhaø saûn xuaát Trung Quoác khoaûng USD1,75/kg saùp vaø cuûa caùc nhaø saûn xuaát Vieät Nam khoaûng USD1,95/kg. So saùnh giöõa möùc thueá choáng baùn phaù giaù hieän haønh 108,30% ñoái vôùi Ñeøn caày Trung Quoác vaø möùc cheânh leäch 15% neâu treân, keå theâm chaát löôïng saûn phaåm caûu Vieät Nam toát hôn thì giaù cuûa Ñeøn caày Vieät Nam so vôùi giaù Ñeøn caày Trung Quoác coù theå noùi laø baèng nhau. Ñieàu naøy seõ goùp phaàn quan troïng vaøo nguy cô ngaønh Ñeøn caày xuaát khaåu cuûa Vieät Nam bò kieän baùn phaù giaù taïi Hoa Kyø.





KILO

BOOK

S.CO

M

60

Thoâng thöôøng, giaù thaønh cuûa saûn phaåm ñöôïc caáu taïo töø caùc thaønh phaàn tham gia vaøo quaù trình saûn xuaát vaø quaûn lyù; chaúng haïn nhö: giaù nguyeân lieäu saùp, acid, muøi höông, tim ñeøn, nhieân lieäu, bao bì, nhaân coâng thao taùc, quaûn lyù, v.v… Tuyø vaøo töøng doanh nghieäp maø caùc khoaûn chi phí naøy coù theå khaùc nhau nhöng xeùt treân goùc ñoä toång theå thì caùc khoaûn naøy coù theå ñöôïc xem laø nhö nhau.

Theo kinh nghieäm cuûa moät soá ngaønh haøng bò kieän baùn phaù giaù cuûa moät soá nöôùc noùi chung vaø cuûa Vieät Nam noùi rieâng, nguy cô bò kieän baùn phaù giaù taïi thò tröôøng nöôùc ngoaøi laø khaù cao neáu nhö ngaønh haøng ñoù ñöôïc xuaát ra vôùi toác ñoä “noùng”. Vaø theo döï baùo, ngaønh haøng Ñeøn caày xuaát khaåu vaøo Hoa Kyø seõ coù theå bò DOC tieán haønh ñieàu tra baùn phaù giaù trong moät vaøi naêm tôùi. Vaø töông lai cuûa ngaønh Ñeøn caày Vieät Nam cuõng seõ khoâng “saùng suûa” hôn tình traïng cuûa ngaønh Ñeøn caày Trung Quoác hieän nay. II. BAØI HOÏC KINH NGHIEÄM CHO NGAØNH ÑEØN CAÀY XUAÁT KHAÅU CUÛA VIEÄT NAM

Hieän taïi, caùc nhaø saûn xuaát cuûa Vieät Nam coù qui moâ vöøa- nhoû vaø ñöôïc phaân boá raûi raùc taïi moät soá thaønh phoá lôùn nhö Tp.HCM, Haø Noäi, Haûi Phoøng vaø caùc trung taâm daân cö lôùn. Cho ñeán nay, caùc nhaø saûn xuaát naøy chöa coù cô hoäi lieân keát vôùi nhau ñeå laäp ra Hieäp hoäi caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu Ñeøn caày Vieät Nam (goïi taét laø Hieäp hoäi Ñeøn caày Vieät Nam). Vaø cuõng nhö caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu cuûa Trung Quoác, hoï töï caïnh tranh vaø eùp giaù laãn nhau ñeå giaønh khaùch haøng- ñieàu naøy laøm cho lôïi nhuaän cuûa hoï thaáp ñi vaø tình traïng boùc loät söùc lao ñoäng cuûa coâng nhaân ngaøy caøng toài teä. Moät khía caïnh khaùc laø ñieàu naøy seõ khieán ngaønh haøng saûn xuaát Ñeøn caày xuaát khaåu cuûa Vieät Nam caùng coù nguy cô bò kieän baùn phaù giaù taïi Hoa Kyø. Do ñoù, ñieàu caàn thieát ñeå caùc doanh nghieäp saûn xuaát/ xuaát khaåu Ñeøn caày cuûa Vieät Nam coù theå traùnh hoaëc giaûm thieåu ruûi ro/ toån thaát trong thôøi gian tôùi laø vieäc thaønh laäp moät Hieäp hoäi chính thöùc ñeå baûo veä caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu tröôùc nguy cô ñoù.

Ngoaøi ra, caùc Cô quan Nhaø nöôùc nhö Ñaïi Söù quaùn, Toång Laõnh Söï quaùn cuûa Vieät Nam taïi Hoa Kyø, Phoøng Thöông maïi & Coâng nghieäp Vieät Nam (VCCI) vaø caùc toå chöùc thoâng taán, baùo chí ñaïi dieän taïi Hoa Kyø caàn hoã trôï caùc doanh nghieäp Vieät Nam trong vieäc caäp nhaät thoâng tin veà caùc ñoäng thaùi cuûa caùc nhaø saûn xuaát





KILO

BOOK

S.CO

M

61

Ñeøn caày Hoa Kyø, Boä Thöông maïi Hoa Kyø- DOC vaø Uyû ban Thöông maïi quoác teá Hoa Kyø- ITC ñeå caùc doanh nghieäp Vieät Nam coù thôøi gian chuaån bò hoà sô ñaày ñuû vaø tích cöïc tham gia khaùng kieän cuõng nhö giôùi thieäu Luaät sö gioûi ñeå goùp phaàn taêng khaû naêng thaéng kieän cho phía Vieät Nam.

Hieän nay, caùc doanh nghieäp Vieät Nam coù theå caäp nhaät kieán thöùc veà baùn phaù giaù; choáng baùn phaù giaù; Luaät Choáng baùn phaù giaù cuûa moät soá nöôùc; moät soá vuï kieän ñaõ vaø ñang dieãn ra, v.v… qua trang web cung caáp thoâng tin veà choáng baùn phaù giaù cuûa VCCI: www.chongbanphagia.com hoaëc www.antidumping.vn. Ngoaøi ra, caùc doanh nghieäp Vieät Nam cuõng caàn tích cöïc tìm hieåu Luaät Choáng baùn phaù giaù cuûa Hoa Kyø thoâng qua caùc keânh thoâng tin treân internet, caùc buoåi hoäi thaûo do Boä Thöông maïi, VCCI toå chöùc hoaëc caùc khoaù ñaøo taïo veà Luaät Choáng baùn phaù giaù. Töø ñoù, hoï seõ coù nhöõng chieán löôïc kinh doanh thích hôïp nhaèm vöøa coù theå chieám lónh thò tröôøng tieâu thuï Ñeøn caày Hoa Kyø vöøa traùnh bò kieän baùn phaù giaù hoaëc neáu bò kieän thì hoï cuõng bieát caàn phaûi laøm gì ñeå giaûm bieân ñoä baùn phaù giaù xuoáng möùc thaáp nhaát nhaèm giaûm möùc thueá choáng baùn phaù giaù xuoáng möùc thaáp nhaát coù theå.

Ñoái vôùi nhieàu quoác gia vaø ñaëc bieät laø caùc quoác gia ñang phaùt trieån, Luaät Choáng baùn phaù giaù cuûa Hoa Kyø laø moät ñaïo luaät khaù phöùc taïp vaø khoù aùp duïng trong thöïc teá. Cho neân, vieäc tieáp caän vôùi caùc coâng ty tö vaán Luaät cuûa Hoa Kyø, ñoàng thôøi keát hôïp vôùi caùc coâng ty tö vaán Luaät cuûa Vieät Nam seõ giuùp cho caùc doanh nghieäp xuaát khaåu cuûa Vieät Nam hieåu roõ hôn veà Luaät Choáng baùn phaù giaù cuûa Hoa Kyø. Ngoaøi vieäc baøo chöõa khi caùc doanh nghieäp Vieät Nam bò kieän, caùc coâng ty tö vaán Luaät Hoa Kyø coøn laø nguoàn cung caáp thoâng tin quan troïng veà caùc ñoäng thaùi cuûa caùc nhaø saûn xuaát Hoa Kyø, DOC vaø ITC; hoï coøn höôùng daãn cho caùc doanh nghieäp Vieät Nam caàn chuaån bò nhöõng hoà sô gì, traû lôøi caùc baûng caâu hoûi do DOC yeâu caàu nhö theá naøo, ñoái phoù vôùi vieäc kieåm tra thöïc ñòa cuûa Cô quan ñieàu tra nhö theá naøo, v.v… Noùi chung laø hoï seõ hoã trôï toái ña ñeå baûo veä khaùch haøng cuûa hoï- caùc doanh nghieäp Vieät Nam. Maëc duø chi phí thueâ tö vaán naøy khaù cao nhöng so vôùi nhöõng thieät haïi maø caû ngaønh haøng phaûi gaùnh chòu khi bò thaát baïi trong vuï kieän thì chi phí aáy quaû laø khoâng ñaùng ngaïi.

Ruùt kinh nghieäm töø caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu Ñeøn caày cuûa Trung Quoác, khi coù thoâng tin veà ñieàu tra baùn phaù giaù ñoái vôùi saûn phaåm Ñeøn caày xuaát khaåu cuûa Vieät Nam, caùc doanh nghieäp cuõng nhö Hieäp hoäi Ñeøn caày Vieät Nam caàn tranh thuû


http://www.chongbanphagia.vn/

http://www.antidumping.vn/




KILO

BOOK

S.CO

M

62

caùc cô hoäi vaän ñoäng haønh lang ôû caùc caáp ñoä nhö Chính phuû, Hieäp hoäi vaø Doanh nghieäp. Cuï theå hôn, Chính phuû Vieät Nam coù theå thöïc hieän caùc cuoäc ñaøm phaùn song phöông vôùi Hoa Kyø ñeå tìm ra giaûi phaùp thích hôïp coù lôïi cho caû 2 beân. Hieäp hoäi Ñeøn caày Vieät Nam coù theå tieán haønh ñaøm phaùn vôùi NCA ñeå ñöa ra nhöõng höôùng xöû lyù toát ñeïp hoaëc hoï coù theå cuøng caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu cuûa Vieät Nam tích cöïc vaän ñoäng caùc nhaø nhaäp khaåu cuûa Hoa Kyø ñeå ñeà nghò nguyeân ñôn ruùt ñôn kieän. Ñeå laøm ñöôïc ñieàu naøy, xaây döïng moái quan heä toát ñeïp vôùi caùc nhaø nhaäp khaåu Hoa Kyø laø vieäc laøm caàn thieát vaø quan troïng.

Ngoaøi ra, caùc doanh nghieäp Vieät Nam caàn neù traùnh caùc baát hoaø kinh teá vôùi caùc nhaø saûn xuaát Ñeøn caày Hoa Kyø neáu coù theå. Töùc laø chính hoï caàn ñaàu tö phaùt trieån maãu maõ rieâng cho hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa mình chöù khoâng neân saûn xuaát laïi hoaëc nhaùi saûn phaåm do caùc nhaø saûn xuaát Hoa Kyø thöïc hieän. Thoâng thöôøng, caùc nhaø nhaäp khaåu Hoa Kyø coù xu höôùng yeâu caàu caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu Vieät Nam nhaùi laïi saûn phaåm ñang baùn chaïy hoaëc maãu môùi ñöôïc tung ra treân thò tröôøng. Neáu caùc doanh nghieäp Vieät Nam khoâng coù ñoäi nguõ thieát keá chuyeân nghieäp thì aét haún hoï seõ thöïc hieän yeâu caàu cuûa nhaäp khaåu. Tuy nhieân, neáu doanh nghieäp coù ñoäi nguõ thieát keá rieâng, chính nhöõng maãu môùi cuûa caùc doanh nghieäp Vieät Nam cuõng ñuû haáp daãn ñeå caùc nhaø nhaäp khaåu Hoa Kyø tìm thaáy cô hoäi kinh doanh chöù khoâng caàn thieát phaûi nhaùi laïi saûn phaåm ñang coù treân thò tröôøng. Vieät Nam coù nguoàn vaät lieäu töï nhieân doài daøo phuïc vuï cho muïc ñích trang trí & taïo maãu saûn phaåm ñoäc ñaùo maø nhieàu quoác gia khoâng coù ñöôïc, chaúng haïn nhö: Luïc bình, Coùi, Döøa, Maây, Tre, v.v… Chính nhöõng vaät lieäu naøy ñaõ goùp phaàn taïo ra giaù trò gia taêng cho saûn phaåm thuû coâng cuûa Vieät Nam. Tuy nhieân, vieäc thueâ nhöõng nhaø thieát keá am hieåu thò hieáu ngöôøi tieâu duøng Hoa Kyø laïi laø vaán ñeà khoâng ñôn giaûn ñoái vôùi nhieàu nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu Vieät Nam. III. GIAÛI PHAÙP XUAÁT KHAÅU ÑEØN CAÀY VIEÄT NAM

Qua nhöõng taùc ñoäng ñöôïc phaân tích nhö treân, trong hoaït ñoäng thöông maïi quoác teá, traùnh caùc vuï kieän baùn phaù giaù ñöôïc xem laø chieán löôïc quan troïng nhaèm giöõ vöõng vaø phaùt trieån thò tröôøng xuaát khaåu cuûa mình. Nhöng neáu bò kieän thì vaán ñeà ñoái phoù toát vôùi caùc vuï kieän seõ giuùp caùc doanh nghieäp xuaát khaåu khoâng bò aùp thueá choáng baùn phaù giaù hoaëc ñöôïc ñoái xöû öu ñaõi neáu hôïp taùc tích cöïc vôùi Cô quan





KILO

BOOK

S.CO

M

63

ñieàu tra. Theo cam keát cuûa Chính phuû Vieät Nam trong quaù trình gia nhaäp WTO, Vieät Nam bò xem laø nöôùc coù neàn kinh teá phi thò tröôøng cho ñeán naêm 2019. Chính ñieàu naøy ñaõ haïn cheá maïnh meõ khaû naêng thaéng kieän cuûa doanh nghieäp Vieät Nam trong caùc vuï kieän bôûi vì khi ñoù vieäc xaùc ñònh giaù trò thoâng thöôøng seõ döïa treân giaù hoaëc giaù tính toaùn cuûa saûn phaåm töông töï cuûa nöôùc thöù ba- nöôùc töông töï coù neàn kinh teá thò tröôøng. Vaø ñieàu naøy hoaøn toaøn khoâng coù lôïi cho caùc doanh nghieäp Vieät Nam. Ngoaøi ra, vuï kieän naøo cuõng seõ ñeå laïi haäu quaû naëng neà cho caùc doanh nghieäp vaø ngaønh haøng bò kieän. Cho neân, sau vuï kieän choáng baùn phaù giaù, doanh nghieäp vaø ngaønh haøng caàn phaûi coù nhöõng chieán löôïc ñuùng ñaén ñeå haïn cheá suït giaûm thò tröôøng xuaát khaåu cuõng nhö söï phaù saûn caùc doanh nghieäp trong ngaønh. Do ñoù, taùc giaû xin ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp nhö sau:

1. Giaûi phaùp giuùp ngaønh Ñeøn caày Vieät Nam xuaát khaåu traùnh bò kieän baùn phaù giaù taïi Hoa Ky ø

a) Caùc doanh nghieäp saûn xuaát/ xuaát khaåu Ñeøn caày phaûi lieân keát chaët cheõ vôùi nhau vaø nhanh choùng thaønh laäp Hieäp hoäi Ñeøn caày Vieät Nam ñeå baûo veä laãn nhau, traùnh tình traïng caïnh tranh khoâng laønh maïnh giöõa caùc hoäi vieân vaø ñaûm nhieäm ñaàu moái thoâng tin cho ngaønh saûn xuaát Ñeøn caày xuaát khaåu vaø caùc hoäi vieân. Beân caïnh ñoù, caùc doanh nghieäp naøy caàn phaûi aùp duïng caùc tieâu chuaån quoác teá trong hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa mình.

b) Naâng cao chaát löôïng saûn phaåm cuõng nhö saùng taïo nhieàu maãu maõ môùi nhaèm taïo söùc caïnh tranh cuûa saûn phaåm treân goùc ñoä chaát löôïng vaø maãu maõ chöù khoâng caïnh tranh giaù.

c) Xaây döïng thöông hieäu cho saûn phaåm Ñeøn caày cuûa Vieät Nam. Ñieàu naøy seõ giuùp cho giaù caû cuûa saûn phaåm ñöôïc naâng leân traùnh bò kieän. Ngoaøi ra, moät khi Ñeøn caày Vieät Nam xuaát khaåu coù thöông hieäu treân thò tröôøng Hoa Kyø vaø coù thò phaàn lôùn thì ít coù nguy cô bò kieän baùn phaù giaù. Neáu bò kieän vaø aùp duïng thueá choáng baùn phaù giaù thì möùc thueá seõ khoâng cao, do luùc ñoù, Cô quan ñieàu tra seõ xem xeùt ñeán lôïi ích cuûa ngöôøi tieâu duøng saûn phaåm.

d) Caùc doanh nghieäp caàn trang bò cho mình nhöõng kieán thöùc veà Luaät choáng baùn phaù giaù cuûa Hoa Kyø ñeå coù nhöõng chieán löôïc kinh doanh phuø hôïp. Beân caïnh ñoù, caàn hoaøn thieän heä thoáng soå saùch keá toaùn, löu giöõ taøi lieäu, chöùng töø, chöông trình maùy tính, naâng cao chaát löôïng nguoàn nhaân löïc Keá toaùn, thöôøng xuyeân kieåm





KILO

BOOK

S.CO

M

64

toaùn, v.v… nhaèm ñaùp öùng yeâu caàu trong giai ñoaïn môùi- hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. Ñieàu naøy seõ giuùp cho hoà sô doanh nghieäp ñöôïc minh baïch hôn ñeå laøm cô sôû, baèng chöùng cho vieäc ñoái phoù vôùi vuï kieän khi bò kieän.

e) Caùc doanh nghieäp caàn ña daïng hoaù thò tröôøng xuaát khaåu nhaèm giaûm ruûi ro vaø thieät haïi cho ngaønh saûn xuaát trong nöôùc. Thò tröôøng xuaát khaåu maø caùc doanh nghieäp Ñeøn caày Vieät Nam caàn quan taâm bao goàm: EU, Trung Ñoâng vaø moät soá quoác gia thuoäc khu vöïc Chaâu Phi.

f) Thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø khuyeán khích caùc nhaø saûn xuaát Hoa Kyø lieân doanh vôùi caùc doanh nghieäp Vieät Nam nhaèm dung hoaø lôïi ích kinh teá vôùi hoï.

2. Giaûi phaùp ñoái phoù khi ngaønh haøng Ñeøn caày Vieät Nam xuaát khaåu bò kieän baùn phaù giaù

a) Caùc doanh nghieäp Vieät Nam coù theå caân nhaéc bieän phaùp nhaân nhöôïng, chaúng haïn nhö cam keát taêng giaù xuaát khaåu, giaûm kim ngaïch xuaát khaåu vaøo Hoa Kyø, v.v… neáu xeùt thaáy khaû naêng thaéng kieän khoâng cao vaø ñieàu kieän taøi chính khoâng cho pheùp vieäc theo ñuoåi ñeán cuøng. Beân phía Hoa Kyø khoâng deã chaáp nhaän bieän phaùp naøy nhöng ñaây laø cô hoäi ñeå thöû phaûn öùng cuûa caùc nhaø saûn xuaát Hoa Kyø. Bieän phaùp naøy coù öu ñieåm laø ñôn giaûn, ít toán keùm. Neáu bieän phaùp naøy ñöôïc chaáp nhaän thì vuï kieän seõ bò huyû vaø khoâng aùp duïng bieän phaùp choáng baùn phaù giaù.

Neáu khaû naêng thaéng kieän cao, caùc doanh nghieäp neân aùp duïng caùc giaûi phaùp sau ñaây.

b) Chính phuû Vieät Nam caàn tích cöïc ñaøm phaùn song phöông vôùi Hoa Kyø nhaèm tìm ra giaûi phaùp coù lôïi cho caû 2 beân hoaëc giaûm thieåu möùc thueá choáng baùn phaù giaù maø Hoa Kyø coù theå aùp ñaët. Ngoaøi ra, trong caùc cuoäc ñaøm phaùn song phöông vaø ña phöông, Chính phuû caàn tranh thuû söï uûng hoä cuûa caùc nöôùc ñeå hoï thöøa nhaän Vieät Nam laø nöôùc coù neàn kinh teá thò tröôøng ñeå Cô quan ñieàu tra söû duïng caùc thoâng tin do caùc doanh nghieäp Vieät Nam cung caáp khi tính toaùn bieân ñoä baùn phaù giaù.

c) Caùc doanh nghieäp vaø Hieäp hoäi Ñeøn caày Vieät Nam caàn tìm hieåu saâu saéc vuï kieän baùn phaù giaù cuûa Hoa Kyø ñoái vôùi saûn phaåm Ñeøn caày Trung Quoác xuaát khaåu vaøo Hoa Kyø nhaèm naém baét ñöôïc nhöõng lyù leõ maø ngaønh haøng Trung Quoác vieän daãn cuõng nhö nhöõng cô sôû maø Cô quan ñieàu tra ñaõ ñöa ra trong quaù trình ñieàu tra, raø soaùt vaø ra quyeát ñònh, ñeå töø ñoù, caùc doanh nghieäp Vieät Nam coù nhöõng böôùc chuaån bò thích hôïp cho vieäc khaùng kieän. Ñoàng thôøi, thaønh laäp moät cô quan chuyeân





KILO

BOOK

S.CO

M

65

traùch haàu kieän; cô quan naøy coù theå bao goàm caùc luaät sö (Hoa Kyø & Vieät Nam), Keá toaùn vaø caùc chuyeân gia trong lónh vöïc luaät choáng baùn phaù giaù.

d) Caùc doanh nghieäp Vieät Nam caàn phaûi hôïp taùc chaët cheõ vôùi nhau vaø bình tónh chuû ñoäng ñoái phoù vuï kieän. Söï hôïp taùc toát vaø bình tónh giuùp cho caùc doanh nghieäp Vieät Nam nhìn nhaän vaán ñeà moät caùch roõ raøng hôn, kyõ caøng hôn, chính xaùc hôn vaø do ñoù coù theå tìm ra höôùng giaûi quyeát toát hôn, tìm ra nhöõng thieáu soùt cuûa vuï kieän cuõng nhö nhöõng loå hoång trong quaù trình ñieàu tra ñeå coù nhöõng phaùn quyeát, khieáu kieän ngöôïc trôû laïi cô quan ñieàu tra.

e) Caùc doanh nghieäp Vieät Nam caàn tích cöïc tham gia vaø theo ñuoåi vuï kieän. Do chi phí theo ñuoåi vuï kieän raát toán keùm, khaû naêng ruûi ro laïi lôùn, thôøi gian xöû lyù moät vuï kieän keùo daøi vaø caùc doanh nghieäp chöa coù nhieàu kinh nghieäm treân thöông tröôøng quoác teá cuõng nhö Vieät Nam chöa coù ñöôïc ñoäi nguõ luaät sö gioûi, am hieåu veà Luaät phaùp quoác teá vaø Luaät phaùp Hoa Kyø ñeå coù theå giuùp caùc doanh nghieäp thaéng kieän, cho neân, haàu heát caùc doanh nghieäp raát ngaïi theo ñuoåi khaùng kieän. Theo qui ñònh cuûa WTO trong giaûi quyeát caùc vuï kieän baùn phaù giaù, doanh nghieäp ñoùng vai troø chính trong vuï kieän, coøn Chính phuû chæ coù theå hoã trôï doanh nghieäp maø thoâi. Do ñoù, neáu caùc doanh nghieäp töø boû quyeàn khaùng kieän thì cho duø bò oan thì Chính phuû cuõng khoâng coù caùch naøo cöùu vaõn ñoái vôùi phaùn quyeát cuoái cuøng cuûa cuoäc ñieàu tra. Ñoàng thôøi, khi caùc doanh nghieäp khoâng tích cöïc tham gia vuï kieän, hay khoâng hôïp taùc vôùi Cô quan ñieàu tra trong quaù trình ñieàu tra thì möùc thueá choáng baùn phaù giaù ñaùnh vaøo haøng hoaù cuûa nhöõng doanh nghieäp naøy luoân ôû möùc cao nhaát, do khi ñoù, Cô quan ñieàu tra seõ tính toaùn möùc thueá döïa vaøo “Döõ lieäu saün coù” do nguyeân ñôn cung caáp. Maët khaùc, khi caùc caùc doanh nghieäp Hoa Kyø thaéng kieän thì hoï raát coù theå seõ tieán haønh ñieàu tra baùn phaù giaù ñoái vôùi moät soá saûn phaåm lieân quan khaùc maø ngaønh haøng Ñeøn caày cuûa Vieät Nam ñang coù öu theá xuaát khaåu. Vaø do ñoù, tình hình xuaát khaåu cuûa caùc doanh nghieäp Vieät Nam seõ ngaøy caøng toài teä hôn. Cho neân, khi bò kieän thì caùc doanh nghieäp caàn thieát phaûi tích cöïc tham gia vaø hôïp taùc toát vôùi Cô quan ñieàu tra baèng caùch chuaån bò ñaày ñuû hoà sô thaåm vaán, traû lôøi ñaày ñuû caùc baûng caâu hoûi ñieàu tra, cung caáp soå saùch, chöùng töø roõ raøng vaø ñuùng haïn yeâu caàu cuûa Cô quan ñieàu tra.

f) Hieäp hoäi Ñeøn caày Vieät Nam caàn thieát laäp moái quan heä vôùi coâng ty tö vaán Luaät cuûa Hoa Kyø ñeå coù ñöôïc nhöõng trôï giuùp thích ñaùng trong vieäc keâ khai & traû





KILO

BOOK

S.CO

M

66

lôøi caùc baûng caâu hoûi do DOC yeâu caàu vaø tham gia baøo chöõa sau naøy. Ngoaøi ra, Hieäp hoäi cuõng caàn lieân heä vôùi coâng ty tö vaán Luaät cuûa Vieät Nam, nhaát laø vôùi nhöõng chuyeân gia trong lónh vöïc choáng baùn phaù giaù ñeå coù nhöõng höôùng daãn phuø hôïp vaø cuøng vôùi coâng ty tö vaán Luaät cuûa Hoa Kyø ñaûm nhieäm vieäc khaùng kieän sau naøy.

g) Nhöõng doanh nghieäp coù hoà sô, chöùng töø roõ raøng vaø chöùng minh ñöôïc mình hoaït ñoäng theo nguyeân taéc thò tröôøng caàn taän duïng cô hoäi yeâu caàu Cô quan ñieàu tra aùp duïng caùch tính giaù trò thoâng thöôøng theo neàn kinh teá thò tröôøng. Bôûi vì, khi ñoù, giaù thöïc teá do caùc doanh nghieäp Vieät Nam cung caáp seõ ñöôïc söû duïng vaø do ñoù, hoï seõ bò aùp möùc thueá choáng baùn phaù giaù thaáp hôn.

h) Trong tröôøng hôïp khoâng chaáp nhaän phaùn quyeát cuûa DOC, caùc doanh nghieäp Vieät Nam coù theå yeâu caàu Cô quan tö phaùp cuûa Hoa Kyø (Toaø aùn thöông maïi quoác teá, Toaø aùn Lieân bang) ñeå can thieäp hoaëc ñeà nghò Chính phuû Vieät Nam kieän leân WTO giaûi quyeát.

i) Caùc doanh nghieäp Vieät Nam cuõng caàn chuù troïng ñeán phaùt trieån thò tröôøng tieâu thuï noäi ñòa. Hieän nay, thu nhaäp cuûa ngöôøi daân Vieät Nam ñöôïc caûi thieän ñaùng keå vaø nhu caàu thö giaõn cuõng ñöôïc quan taâm. Do ñoù, chieám lónh thò tröôøng trong nöôùc seõ giuùp ngaønh saûn xuaát Ñeøn caày Vieät Nam coù theå toàn taïi trong nhöõng tröôøng hôïp xaáu nhaát khi bò kieän baùn phaù giaù.

j) Neáu keát quaû cuoái cuøng laø ngaønh Ñeøn caày Vieät Nam xuaát khaåu coù baùn phaù giaù vaø bò aùp thueá choáng baùn phaù giaù thì trong thôøi haïn 5 naêm keå töø ngaøy coâng boá, neáu caùc doanh nghieäp Vieät Nam ñaõ chaám döùt haønh vi baùn phaù giaù thì hoï coù theå ñeà nghò vôùi DOC & ITC xem xeùt vieäc huyû boû hình thöùc xöû phaït theo ñieàu khoaûn Hoaøng hoân (Sunset review) trong Luaät Choáng baùn phaù giaù cuûa Hoa Kyø.





KILO

BOOK

S.CO

M

67

KEÁT LUAÄN & KIEÁN NGHÒ Hoa Kyø laø moät trong nhöõng thò tröôøng tieâu thuï lôùn treân theá giôùi vaø laø ñoái taùc

chieán löôïc cuûa nhieàu ngaønh haøng xuaát khaåu cuûa Vieät Nam. Tuy nhieân, Hoa Kyø laø thò tröôøng khoù tính vôùi nhieàu raøo caûn thöông maïi, trong ñoù coù Luaät Choáng baùn phaù giaù. Vieäc tìm hieåu Luaät naøy vaø vaän duïng vaøo hoaït ñoäng thöông maïi vôùi Hoa Kyø laø caàn thieát vaø quan troïng ñoái vôùi caùc doanh nghieäp xuaát khaåu cuûa Vieät Nam, trong ñoù coù caùc nhaø saûn xuaát/ xuaát khaåu Ñeøn caày Vieät Nam. Ruùt keát nhöõng kinh nghieäm quyù baùu töø ngaønh haøng Ñeøn caày xuaát khaåu cuûa Trung Quoác vaø döï baùo nguy cô ngaønh haøng Ñeøn caày xuaát khaåu cuûa Vieät Nam bò caùc nhaø saûn xuaát Ñeøn caày Hoa Kyø kieän baùn phaù giaù, taùc giaû ñöa ra nhöõng baøi hoïc chieán löôïc vaø giaûi phaùp cuï theå giuùp cho ngaønh Ñeøn caày xuaát khaåu cuûa Vieät Nam coù theå traùnh & ñoái phoù vôùi vuï kieän trong töông lai.

Tuy nhieân, ñeå nhöõng giaûi phaùp treân coù theå ñöôïc thöïc thi, taùc giaû xin ñeà xuaát moät soá kieán nghò nhö sau:

a) Nhaèm laøm cô sôû ñeå caùc quoác gia treân theá giôùi, ñaëc bieät laø Hoa Kyø, coâng nhaän Vieät Nam laø nöôùc coù neàn kinh teá thò tröôøng, heä thoáng luaät phaùp Vieät Nam caàn ñöôïc hoaøn thieän phuø hôïp vôùi heä thoáng luaät phaùp quoác teá. Trong ñoù, caàn phaûi xaây döïng vaø taïo moâi tröôøng thuaän lôïi ñeå thöïc hieän caùc qui phaïm phaùp luaät veà chöùng töø, soå saùch keá toaùn, kieåm toaùn moät caùch ñoàng boä, hoaøn chænh vaø phuø hôïp vôùi caùc chuaån möïc keá toaùn, kieåm toaùn quoác teá. Beân caïnh ñoù, vaán ñeà ñaøo taïo ñoäi nguõ keá toaùn, kieåm toaùn chuyeân nghieäp laø vieäc laøm quan troïng trong giai ñoaïn môùi. Cho neân, chöông trình & noäi dung giaûng daïy ñaøo taïo caùn boä keá toaùn, kieåm toaùn trong caùc tröôøng ñaïi hoïc, cao ñaúng, trung hoïc chuyeân nghieäp caàn phaûi ñöôïc caäp nhaät vaø thay ñoåi phuø hôïp.

b) Trong ñieàu kieän Vieät Nam laø nöôùc coù neàn kinh teá phi thò tröôøng nhö hieän nay, vieäc Cô quan ñieàu tra choïn nöôùc thöù ba laøm cô sôû xaùc ñònh giaù trò thoâng thöôøng cho saûn phaåm Ñeøn caày seõ gaây ra nhieàu baát lôïi cho caùc doanh nghieäp Vieät Nam. Maëc duø söï löïa choïn naøy thuoäc veà Cô quan ñieàu tra cuûa Hoa Kyø song tröôùc khi quyeát ñònh, Cô quan ñieàu tra luoâân tham khaûo yù kieán cuûa caû 2 beân trong vuï kieän. Vì vaäy, Hieäp hoäi Ñeøn caày Vieät Nam caàn chuû ñoäng nghieân cöùu, xaùc ñònh caùc quoác gia- ñöôïc thöøa nhaän laø nöôùc coù neàn kinh teá thò tröôøng, coù caùc ñieàu kieän saûn xuaát, kinh doanh töông öùng vôùi möùc chi phí phuø hôïp, coù lôïi nhaát cho caùc doanh





KILO

BOOK

S.CO

M

68

nghieäp Vieät Nam. Beân caïnh ñoù, ñeå quoác gia thöù ba do phía Vieät Nam ñeà xuaát ñöôïc löïa choïn, caàn coù caùc bieän phaùp vaän ñoäng, ñaáu tranh meàm deûo vôùi Cô quan ñieàu tra vaø beân nguyeân ñôn.

c) Theo kinh nghieäm töø nhöõng vuï kieän baùn phaù giaù vôùi Hoa Kyø trong thôøi gian vöøa qua, caùc cô quan höõu quan cuûa Vieät Nam caàn toå chöùc, höôùng daãn vaø nghieân cöùu chi tieát caùc ñieàu khoaûn cuûa Hieäp ñònh Thöông maïi Vieät- Hoa Kyø cho caùc doanh nghieäp Vieät Nam quaùn trieät vaän duïng trong quan heä thöông maïi vôùi Hoa Kyø. Vieäc thöïc thi Hieäp ñònh naøy laø moät quaù trình phöùc taïp, khoâng chæ laø vaán ñeà kinh teá maø coøn phuï thuoäc vaøo tình hình chính trò ôû Hoa Kyø, chaúng haïn nhö ñieàu 402 cuûa Tu chính aùn Jackson- Vanik cho pheùp Hoa Kyø baùc boû Hieäp ñònh naøy (keå caû baùc boû caùc nguoàn tín duïng, baûo laõnh tín duïng vaø ñaàu tö cuûa Chính phuû Hoa Kyø) ñoái vôùi nhöõng quoác gia maø Toång thoáng Hoa Kyø cho raèng khoâng thoaû ñaùng moät soá vaán ñeà nhö daân chuû, nhaân quyeàn, quyeàn töï do di truù cuûa coâng daân, v.v…

d) Song song vôùi quaù trình khaùng kieän, caàn huy ñoäng söï tham gia cuûa caùc ban ngaønh coù lieân quan, bao goàm Cô quan laäp phaùp (Uyû ban ñoái ngoaïi cuûa Quoác hoäi), Cô quan haønh phaùp (Boä Thöông maïi), Hieäp hoäi Ñeøn caày Vieät Nam vaø caùc doanh nghieäp tieán haønh caùc cuoäc vaän ñoäng haønh lang ñoái vôùi ngöôøi tieâu duøng, nhaø nhaäp khaåu Hoa Kyø ñeå taïo aùp löïc ñoái vôùi Cô quan ñieàu tra cuûa Hoa Kyø.

e) Trong daøi haïn, Vieät Nam caàn coi troïng coâng taùc ñaøo taïo caùn boä, luaät sö, chuyeân gia coù kieán thöùc & am hieåu veà Luaät Choáng baùn phaù giaù quoác teá vaø Luaät Choáng baùn phaù giaù Hoa Kyø. Ñieàu naøy coù theå ñöôïc thöïc hieän thoâng qua vieäc ñöa noäi dung Luaät Choáng baùn phaù giaù vaøo chöông trình giaûng daïy taïi caùc tröôøng cao ñaúng, ñaïi hoïc luaät, thöông maïi, taøi chính.





Investor Relations

Tailieu.vncty.com nghien cuu tac dong cua vu kien chong ban pha gia hoa ky doi voi hoat dong xuat nhap khau den cay tu trung quoc