ՀԵՆԱՇԱՐԺԻՉ ՀԱՄԱԿԱՐԳ

ՄԱՐՄՆԻ ԽՈՌՈՉՆԵՐԸ  Մարմնի խոռոչները մարմնի մեջ գտնվող տարածություններն

, : են որոնցում գտնվում են ներքին օրգանները Մարդու մարմնի , կարևոր խոռոչներն են՝ գանգի կրծքավանդակի և որովայնի

( .2.1)խոռոչները նկ : Գանգի խոռոչը գտնվում Է գլխում Գանգի խոռոչում գտնվում

, Է գլխուղեղը որը վնասվածքներից պաշտպանված է գանգի:ոսկրերով

Կրծքավանդակի խոռոչը գտնվում Է իրանի վերին մասում և որովայնի խոռոչից բաժանված Է գմբեթաձև մկանով՝

: , ստոծանիով Կրծքավանդակը որը ձևավորվում Է կողերի՝ , կրծոսկրին և ողերին միանալով պաշտպանում Է իր մեջ

( , ):եղած օրգանները սիրտ թոքեր և այլն Որովայնի խոռոչը գտնվում Է իրանի ստորին մասում։

, , Որովայնի խոռոչում են գտնվում ստամոքսը աղիները, , , լյարդը լեղապարկը փայծաղը միզային և սեռական

օրգանները և այլն։Որովայնի խոռոչի օրգանները միայն , :հետևից են պաշտպանված ոսկրերով հետնաբար խոցելի են

ՄԱՐՄՆԻ ԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔԸ  , Մարմինը բաղկացած Է բազմաթիվ բջիջներից որոնք հանդիսանում են բոլոր

կենդանի հյուսվածքների փոքրագույն կառուցվածքային և ֆունկցիոնալ , միավորները։ Մարմնում կան տարբեր տեսակի բջիջներ և ամեն մի տեսակ

յուրովի ապահովում Է մարմնի նորմալ կենսագործունեությունը։ Նույնանման կառուցվածք ունեցող բջիջների բազմությունը կոչվում Է հյուսվածք։ Համակցված

գործող տարբեր հյուսվածքներ ձևավորում են մարմնի օրգանները։ Օրգանները և որոշակի գործունեություն իրականացնող գոյացությունները ձևավորում են

մարմնի կենսական համակարգերը։ Մարդու մարմնի կենսական համակարգերն են՝

,նյարդային համակարգը ,շնչառական համակարգը ( ) ,սրտանոթային արյան շրջանառության համակարգը ,ավշային համակարգը ( ) ,ոսկրամկանային հենաշարժիչ համակարգը ,ծածկույթային համակարգը ,մարսողական համակարգը ,ներզատիչ համակարգը ,միզային համակարգը :սեռական համակարգը

, Կենսական կարևոր են համարվում այն համակարգերը որոնց գործունեության լուրջ : խանգարումը կամ դադարը կարճ ժամանակում բերում Է մահվան Մարդու

, կենսական կարևոր համակարգերն են նյարդային շնչառական և սրտանոթային:համակարգերը

ՈՍԿՐԱՄԿԱՆԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳ

( ) Ոսկրամկանային հենաշարժիչ համակարգն , իրականացնում է մարմնի հենման ներքին օրգանների, , պաշտպանման շարժումների ապահովման աղերի

, , պահեստավորման արյան բջիջների ստեղծման :ջերմարտադրման ֆունկցիաներ

, Ոսկրամկանային համակարգը բաղկացած է ոսկրերից , :կմախքային մկաններից ջլերից ու կապաններից

200- : Մարմինն ունի ից ավելի ոսկրեր Ոսկրը կմախքը , ձևավորող օրգան է որի հիմնական մասը կազմված է

, : ամուր պինդ հյուսվածքից Ոսկրերը տարիքի հետ որոշակի : փոփոխություններ են կրում Երիտասարդ տարիքում

, դրանք ավելի ճկուն են և դժվար են կոտրվում իսկ տարեց մարդկանց ոսկրերն ավելի փխրուն են և հեշտ են

կոտրվում։Ոսկրերն ըստ կառուցվածքի լինում են ( , ), ( , խողովակավոր ազդրոսկր բազկոսկր տափակ կրծոսկր

, ) ( , ): կողեր թիակ և խառը ողներ ստորին ծնոտ Կմախքը կատարում է հենարանի դեր՝ պաշտպանելով ներքին :օրգանները և հյուսվածքները

, Գանգը որը պաշտպանում է գլխուղեղը, վնասվածքներից կազմված է գանգի

( , , ոսկրերից ծոծրակոսկր գագաթոսկր ): քունքոսկր և այլն Իրանի կմախքը կազմված

:է ողնաշարից և կրծքավանդակից

, , Ողնաշարը որը պաշտպանում է ողնուղեղը , բաղկացած է ողներից որոնք միմյանցից բաժանված են աճառային հյուսվածքի

; շերտով Կրծքավանդակը ձևավորվում է կողերի՝ կրծոսկրին ու ողներին

: միանալուց Այն պաշտպանում է իր ներսում գտնվող օրգանները

Տարբերում ենք ոսկրերի միացման երեք ձև՝ ( , անշարժ միացում գանգի ոսկրեր սրբոսկրը ), ( կազմող ողները կիսաշարժուն միացում ողների

, ) միացումը միմյանց կողերի միացումը կրծոսկրին ( , և շարժուն միացում կամ հոդ արմնկային

, ): կոնքազդրային սրունքթաթային Անշարժ , միացումը ձևավորվում Է ոսկրերի սերտաճման

: կարանների միջոցով Ոսկրերի կիսաշարժուն միացումը ձևավորվում է աճառային հյուսվածքի և

: կապանների միջոցով Ոսկրերի շարժուն , ( . միացումը՝ հոդը ունի բարդ կառուցվածք նկ

2.9): Այն կազմված Է ոսկրերի ներհոդային, ծայրերից ներհոդային հեղուկից և հոդը դրսից

: պատող թաղանթից՝ հոդաշապիկից Սովորաբար հոդը կազմող ոսկրերի հոդային մակերեսներից , : մեկը լինում Է ուռուցիկ մյուսը՝ գոգավոր Հոդի

, ամրությունն ապահովում են կապանները :որոնցով ոսկրերը կապվում են միմյանց

Մկան Մկանն , օրգան Է որի կծկման

շնորհիվ առաջանում Է: շարժում Մկանները ոսկրերին

, ամրանում են ջլերով որոնք կազմված են ամուր կապակցող

: հյուսվածքից Մկանների աշխատանքի ընթացքում

:անջատվում Է ջերմություն

Մկանները լինում են կամային և ոչ: կամային Կամային մկանները կծկվում են

: մարդու կամքով Օրինակ՝ մարդը իր : ցանկությամբ շարժում է ձեռքը Այս խմբի

, , մեջ են մտնում գլխի պարանոցի իրանի , վերջույթների բոլոր մկանները ինչպես

, , նաև որոշ ներքին օրգանների կոկորդի : լեզվի մկանները Ոչ կամային մկանները

գտնվում են ներքին օրգանների և : արյունատար անոթների պատերում Այս

մկանների կծկումը կախված չէ մարդու:կամքից