Van Hoa Doanh Nghiep

V N D NG LÝ THUY T ÂM – DẬ Ụ Ế ƯƠNGXÂY DỰNG VĂN HÓA MẠNH TRONG DOANH NGHIỆP

TS. Nguyễn Tiến

Dũng

GAMI

10 - 20041

N I DUNGỘ

1. T ng th Văn hóa doanh nghi pổ ể ệ2. T duy Văn hóa m như ạ3. C u trúc Văn hóa m nh ấ ạ4. Môi tr ng Văn hóa m nh ườ ạ5. Hành đ ng trong Văn hóa m nhộ ạ6. K t lu n và áp d ng ế ậ ụ

2

Đ nh nghĩa VĂN HÓA ị (T đi n Ti ng Vi t)ừ ể ế ệ

1. T ng thổ ể nói chung nh ng giá tr v t ch t và tinh th n ữ ị ậ ấ ầdo con ng i sáng t o ra trong quá trình l ch s . ườ ạ ị ử

2. Tri th c, ki n th c khoa h c.ứ ế ứ ọ3. Trình đ cao trong sinh ho t xã h i, bi u hi n c a văn ộ ạ ộ ể ệ ủ

minh.4. N n văn hóa c a m t th i kỳ l ch s c x a, đ c xác ề ủ ộ ờ ị ử ổ ư ượ

đ nh trên c s m t t ng th nh ng di v t tìm th y ị ơ ở ộ ổ ể ữ ậ ấđ c có nh ng đ c đi m gi ng nhau. ượ ữ ặ ể ố

5. Nh ng ữ ho t đ ngạ ộ c a con ng i nh m th a mãn nhu ủ ườ ằ ỏc u đ i s ng tinh th n.ầ ờ ố ầ

3

Đ nh nghĩa VĂN HÓA (ti p theo)ị ế

Văn hóa là m t ộ h th ngệ ố h u c các giá tr v t ữ ơ ị ậch t và tinh th n do con ng i sáng t o và tích lũy qua ấ ầ ườ ạquá trình ho t đ ng th c ti n, trong s t ng tác gi a ạ ộ ự ễ ự ươ ữcon ng i v i môi tr ng t nhiên và xã h i c a mìnhườ ớ ườ ự ộ ủCác ch c năng chính:ứ

1. T ch cổ ứ2. Đi u ch nh ề ỉ3. Giao ti pế4. Giáo d c ụ

- Tr n Ng c ầ ọThêm –

4

Đ nh nghĩa VĂN HÓA (T đi n Websterị ừ ể )

“là m t khuôn m u ộ ẫ tích h pợ các hành vi con ng i bao ườg m ồ suy nghĩ, l i nóiờ , hành đ ngộ , và các v t d ng ph ậ ụ ụthu c vào kh năng c a con ng i đ ộ ả ủ ườ ể h c h iọ ỏ và chuy n đ t tri th cể ạ ứ cho các th h k ti pế ệ ế ế ”

5

1. VĂN HÓA DOANH NGHI PỆ

“... là t t c các thành t mà chúng ta đang th c hi n trong ấ ả ố ự ệquá trình kinh doanh và di s n đ l i cho th h k ti p.ả ể ạ ế ệ ế ế ”

Marvin Bower, McKinsey Co. Đó là các thành t nào?ố

- Các m c tiêu/chi n l c/chi n thu t/chính sáchụ ế ượ ế ậ- Các quá trình n i b /ho t đ ng kinh doanh hàng ngày/công tác qu n ộ ộ ạ ộ ả

lý- Các h th ng l ng/k toán/thi t k công vi c/b trí văn phòngệ ố ươ ế ế ế ệ ố- Các giá tr /con ng i/sinh ho t/giao ti pị ườ ạ ế=> M i công ty đ u có văn hóa ọ ề

6

1. VĂN HÓA DOANH NGHI PỆ

Bên ngoài Bên trong

- Một dân tộc mạnh là một dân tộc có nền văn hóa phát triển/truyền thống

=> Một công ty xuất sắc có tầm nhìn rộng lớn, tham vọng lâu dài, phải xây dựng được một văn hóa mạnh, đặc thù, nổi trội và bền vững.

• Văn hóa doanh nghiệp là một thể thống nhất

7

2. T DUY VĂN HÓA M NH Ư Ạ

Xét t duy c a m t doanh ư ủ ộnghi p trong:ệT m nhìnầKh năng ng bi n v i th ả ứ ế ớ ếgi i xung quanhớKh năng qu n tr n i t iả ả ị ộ ạ

Đánh giá trình đ t duy ộ ưm t con ng i ộ ườM c đ hi u bi t suy xétứ ộ ể ếKh năng ng phó ngo i ả ứ ạc nhảKh năng làm ch b n ả ủ ảthân

8

2.1. T M NHÌN DOANH NGHI PẦ Ệ

9

T m nhìn g i lên các d ng hình nh:ầ ợ ạ ảChúng ta nghĩ gì v thành t u n i b tề ự ổ ậChúng ta nghĩ đ n nh ng giá tr nh h ng sâu s c k t n i ế ữ ị ả ưở ắ ế ốnh ng con ng i v i nhau trong m t xã h i/c ng đ ngữ ườ ớ ộ ộ ộ ồChúng ta nghĩ v các m c tiêu táo b o làm ph n ch n khích ề ụ ạ ấ ấl lòng ng i ệ ườChúng ta nghĩ t i m t đi u gì đó bên ngoài - nh ng lý do c ớ ộ ề ữ ơb n cho s t n t i c a t ch cả ự ồ ạ ủ ổ ứChúng ta nghĩ t i đi u gì đó n m sâu trong tâm kh m chúng ta ớ ề ằ ảvà đã thúc đ y nh ng n l c l n nh t c a chúng ta ẩ ữ ổ ự ớ ấ ủChúng ta nghĩ v nh ng mong mu n/ c m mà chúng ta ề ữ ố ướ ơv n t i.ươ ớ


10

T m nhìn = Giá tr + S m nh + Nhi m vầ ị ứ ệ ệ ụT m nhìn = Giá tr c t lõi + S m nh then ch t + ầ ị ố ứ ệ ốNhi m v b t kh thi (BKT) + Vi n c nh t ng laiệ ụ ấ ả ễ ả ươT t ng c t lõi = Giá tr c t lõi + S m nh then ư ưở ố ị ố ứ ệch tốT ng lai h ng đ n = nhi m v BKT + vi n c nh ươ ướ ế ệ ụ ễ ảt ng lai ươ

=> T m nhìn = T t ng c t lõi + T ng lai h ng ầ ư ưở ố ươ ướđ nế

2.1. T M NHÌN DOANH NGHI PẦ ỆGiá tr c t lõiị ố

Là các giáo lý thu c v b n ch t và lâu dài c a t ch c ộ ề ả ấ ủ ổ ứ T p h p nh các nguyên t c đ nh h ng, vô th i h n (ậ ợ ỏ ắ ị ướ ờ ạ 6) Xu t phát t nhu c u n i t i c a t ch c ấ ừ ầ ộ ạ ủ ổ ứ• Giá tr bao trùm và l n h n ch là l i nhu n ị ớ ơ ỉ ợ ậ• Giá tr c t lõi không thay đ i hàng 100 năm dù th c ti n và các chi n ị ố ổ ự ễ ế

l c thay đ i theo th i gian ượ ổ ờ• Dù là l i thợ ế hay b t l i ấ ợ v n duy trì ẫ

VD 1. Disney : H c u, lành m như ấ ạGE : Trách nhi m, chân thành, liêm chính ệHP :- Tôn tr ng và c h i cho nhân viên HP, bao g m c ọ ơ ộ ồ ả

c h i chia s thành tích c a doanh nghi p ơ ộ ẻ ủ ệ -L i nhu n và tăng tr ng nh là các ph ng ti n đ ợ ậ ưở ư ươ ệ ể

làm cho t t c các giá tr khác tr nên hi n th c ấ ả ị ở ệ ựVD 2. Vi t Nam: Dân ch , C ng hòa ệ ủ ộVD 3. GAMI: ?

11

2.1. T M NHÌN DOANH NGHI PẦ ỆS m nh then ch tứ ệ ố

Các lý do c s cho s t n t i c a t ch c h n là ch ki m ti nơ ở ự ồ ạ ủ ổ ứ ơ ỉ ế ề Là linh h n c a t ch c, là ngôi sao ch đ ng - d n l i, mãi mãi chi u ồ ủ ổ ứ ỉ ườ ẫ ố ế

sáng, không bao gi r i t t ờ ụ ắ• C n ph i kéo dài hàng 100 năm, khác bi t v i các m c tiêu chuyên bi t ầ ả ệ ớ ụ ệ

và các chi n l c kinh doanh (có th thay đ i nhi u l n)ế ượ ể ổ ề ầ• Khác bi t v i các dòng s n ph m và phân khúc khách hàng ệ ớ ả ẩVD1. Fannie Mae: Làm v ng m nh k t c u xã h i b ng vi c không ữ ạ ế ấ ộ ằ ệ

ng ng dân ch hóa quy n s h u nhà ừ ủ ề ở ữHP: Th c hi n nh ng đóng góp k thu t vào s ti n b và ự ệ ữ ỹ ậ ự ế ộ

th nh v ng c a nhân lo iị ượ ủ ạWalt Disney: làm cho con ng i h nh phúcườ ạ

VD2. Israel: t o d ng m t n i an toàn trên trái đ t cho ng i Do ạ ự ộ ơ ở ấ ườThái

Vi t Nam: Đ c l p - T do - H nh phúc cho m i ng i dân ệ ộ ậ ự ạ ọ ườVi t Namệ

VD3. Gami: ? 12

2.1. T M NHÌN DOANH NGHI PẦ ỆNhi m v BKTệ ụ

Có nh ng m c tiêu áp l c (cũng BKT) trong 1 năm, 3 năm, 5 nămữ ụ ự Nh ng nhi m v BKT trong t m nhìn đòi h i 10-30 nămữ ệ ụ ầ ỏ Nhi m v BKT đòi h i t duy ra ngoài nh ng kh năng hi n t i ệ ụ ỏ ư ữ ả ệ ạ

c a t ch c ngoài nh ng đi u ki n, ngu n l c và xu h ng ủ ổ ứ ữ ề ệ ồ ự ước a môi tr ng hi n t iủ ườ ệ ạ

• BKT v k t qu m c tiêu nh m t i (đ nh l ng/ch t l ng)ề ế ả ụ ắ ớ ị ượ ấ ượVD1: “Tr thành công ty doanh thu 125 t vào năm 2000ở ỷ ” (Wal-Mart, 1990)

Dân ch hóa s d ng ôtô (Ford, 1900s)ủ ử ụ• BKT trong quan h đ i th c nh tranh:ệ ố ủ ạVD2: “V t qua Reynolds tr thành Công ty thu c lá s 1 th gi iượ ở ố ố ế ớ ”

(Philip Moris, 1950s)“Tiêu di t Adidasệ ” (Nike, 1960s)“Yamaha Wo tsubusu” (Chúng ta đ p ch t, nghi n nát, đánh ậ ế ề

b i hoàn toàn Yamaha!) (Honda, 1970s) ạ

13


BKT v hình m u noi theo:ề ẫVD3: “Tr thành Nike trong ngành công nghi p xe đ p ở ệ ạ

th thaoể ” (Giro Sport, 1986)“Tr thành HP nh hôm nay, sau 20 năm n aở ư ữ ”

(Walkins – Johnson 1996)“Tr thành tr ng Havard t i Mi n Tây n c Mở ườ ạ ề ướ ỹ”

(StandFord University, 1940s)BKT trong quá trình bi n đ i n i t i:ế ổ ộ ạ

VD4: “Tr thành s 1 hay 2 trong m i th tr ng chúng ta có ở ố ỗ ị ườm t và cách m ng hóa công ty GE tr nên có s c m nh ặ ạ ở ứ ạc a m t công ty l n đ ng th i duy trì s uy n chuy n và ủ ộ ớ ồ ờ ự ể ểlinh ho t c a m t công ty nhạ ủ ộ ỏ ”

(GE 1980s) 14


GAMI: M c tiêu BKT 2008 ?ụ

125

GAMI: M c tiêu BKT 2025 ?ụ

“Tr thành LG/Hyundai trong n n kinh t VNở ề ế ”

15

2.1. T M NHÌN DOANH NGHI PẦ Ệ Vi n c nh t ng laiễ ả ươ

là s mô t đ c thù, thu hút và n t ng v th i ự ả ặ ấ ượ ề ờđi m khi nhi m v BKT đ t đ c. ể ệ ụ ạ ượ

là vi c chuy n hóa t m nhìn t l i nói thành m t ệ ể ầ ừ ờ ộb c tranh vi n c nh t o ra hình nh mà m i ng i ứ ễ ả ạ ả ỗ ườCBNV mang theo mình trong tâm trí.

VD: Ford, 1990s:“Chúng ta s thi t k 1 lo i ôtô cho s l n ng i s d ng. Giá xe ẽ ế ế ạ ố ớ ườ ử ụs th p sao cho m i ng i có m c l ng v a ph i có th s h u ẽ ấ ỗ ườ ứ ươ ừ ả ể ở ữđ c m t chi c – và h ng th cùng gia đình anh ta, có nh ng gi ượ ộ ế ưở ụ ữ ờphút tuy t di u trên m nh đ t vĩ đ i c a Th ng đ ... nh ng xe ệ ệ ả ấ ạ ủ ượ ế ững a s bi n m t, thay vào đó là con đ ng cao t c, xe h i...” ự ẽ ế ấ ườ ố ơ

16

2.1. T M NHÌN DOANH NGHI PẦ ỆVí d Sony, 1950sụ

T t ng c t lõiư ưở ốCác giá tr c t lõiị ố : Nâng cao giá tr văn hóa và đ a v ị ị ịNh t B nậ ả

Tr thành ng i tiên phong – ở ườkhông theo đuôi k khác, th c hi n nh ng đi u không thẻ ự ệ ữ ề ể

Tôn tr ng và c vũ s sáng t o ọ ổ ự ạvà năng l c cá nhânựS m nh then ch tứ ệ ố : Tr i nghi m nh ng ni m vui tr n v n ả ệ ữ ề ọ ẹtrong sáng t o và áp d ng công ngh m i nh m t o ra ích ạ ụ ệ ớ ằ ạl i và hài lòng cho c ng đ ng xã h i.ợ ộ ồ ộT ng lai h ng đ nươ ướ ếNhi m v BKTệ ụ : Tr thành công ty danh ti ng nh t trong ở ế ấvi c thay đ i hình nh các hàng hóa Nh t B n nh là s n ệ ổ ả ậ ả ư ảph m ch t l ng kém ẩ ấ ượ 17

2.1. T M NHÌN DOANH NGHI PẦ ỆVí d Sony, 1950sụ

Vi n c nh t ng laiễ ả ươ : Chúng ta s t o ra s n ph m tràn ng p th gi i …chúng ẽ ạ ả ẩ ậ ế ớta s là công ty Nh t đ u tiên đi vào th tr ng M và phân ẽ ậ ầ ị ườ ỹph i tr c ti p …Chúng ta s thành công nh nh ng sáng ố ự ế ẽ ờ ữt o nh đài bán d n mà các công ty M th t b i…50 năm ạ ư ẫ ỹ ấ ạn a k t lúc này tên hi u c a chúng ta s đ c bi t đ n ữ ể ừ ệ ủ ẽ ượ ế ếm i mi n Trái đ t … và bi u t ng c a s đ i m i và ọ ề ấ ể ượ ủ ự ổ ớch t l ng đ c nh tranh v i m i công ty công ngh ấ ượ ể ạ ớ ọ ệkhác… “S n xu t t i Nh t B n s đ ng nghĩa đi u gì đó ả ấ ạ ậ ả ẽ ồ ềtuy t v i, khác h n là lo i hàng th ph m”. ệ ờ ơ ạ ứ ẩ

18

2.1. T M NHÌN DOANH NGHI PẦ Ệ Ví d Gami, 2003ụ

T t ng c t lõiư ưở ốCác giá tr c t lõiị ố : Thi n chí-Trách nhi m-Sáng t o-T c đ -ệ ệ ạ ố ộH c h iọ ỏS m nh then ch tứ ệ ố : chúng ta mong mu n góp ph n hoàn thi n ố ầ ệcu c s ng con ng i v i tôn ch : “ộ ố ườ ớ ỉ Nhà đô th và ôtô cho m i ở ị ỗgia đình Vi t Namệ ”

T ng lai h ng đ nươ ướ ếNhi m v BKTệ ụ : Tr thành LG/Hyundai trong n n kinh t Vi t ở ề ế ệNam Vi n c nh t ng laiễ ả ươ : “Xe ta v r n vang t m. Cùng bao h nh ề ộ ổ ấ ạphúc, bao ti ng c i…Nh ng ngôi nhà m c lên r ng r , nh ng ế ườ ữ ọ ạ ỡ ữcông trình ích n c l i nhà, cùng Gami ta đi vào t ng lai…Vì ướ ợ ươm t đ t n c yên vui và ta s luôn đ ng lòng. Cùng nhau đi t i ộ ấ ướ ẽ ồ ớt ng lai, vinh quang ngày mai”ươ .

19

S Đ T CH C GAMI VÀO 2025Ơ Ồ Ổ Ứ

20


T t ng c t lõiư ưở ố và t ng lai h ng đ nươ ướ ế là 2 đ c ặtính âm d ng, bù tr , b xung.ươ ừ ổT t ng c t lõiư ưở ố không thay đ i gi i thìch vì sao ổ ảchúng ta t n t i và hành đ ng vì đi u gì. ồ ạ ộ ềT ng lai h ng đ n ươ ướ ế ti t l đi u chúng ta mu n ế ộ ề ốtr thành, đ t t i và sáng t o ra, đòi h i s thay đ i ở ạ ớ ạ ỏ ự ổđáng k và ti n b đ duy trì. ể ế ộ ể

Tư tưởngCốt lõi

Các giá trị cốt lõi sứ mệnh cồt lõi

Tương lai hướng đến Nhiệm vụ BKT

Viễn cảnh tương lai

21

2.2 KH NĂNG NG BI N V I TH GI I XUNG QUANHẢ Ứ Ế Ớ Ế Ớ

“N u m t t ch c mu n đ i m t v i nh ng th thách trong ế ộ ổ ứ ố ố ặ ớ ữ ửth gi i thay đ i, t ch c đó ph i chu n b thay đ i t t c , ế ớ ổ ổ ứ ả ẩ ị ổ ấ ảth m chí chính b n thân nó, ngo i tr nh ng ậ ả ạ ừ ữ ni m tin ch ề ủy u ế th m th u su t t ch c...ẩ ấ ố ổ ứ ”

- T.Watson, IBM, 1960 s -

Theo th i gian c n thay đ i:ờ ầ ổ– Các chu n m c văn hóa ẩ ự– Chi n l c/chi n thu t/m c tiêuế ượ ế ậ ụ– Dây chuy n s n xu t/k năng + năng l c ề ả ấ ỹ ự– Các chính sách qu n lý/ c u trúc t ch c/ chính sách l ng-th ng ả ấ ổ ứ ươ ưở

1 th duy nh t không thay đ i: t t ng c t lõiứ ấ ổ ư ưở ố m t đ ng l c duy nh t c a doanh nghi p xu t s c/ m t t ch c có ộ ộ ự ấ ủ ệ ấ ắ ộ ổ ứ

văn hóa m nh là: ạ

Duy trì c t lõi và khuy n khích ti n bố ế ế ộ 22

2.2 KH NĂNG NG BI N V I TH GI I XUNG QUANHẢ Ứ Ế Ớ Ế ỚN L C CHO TI N B Ổ Ự Ế Ộ

Sự nỗ lực cho tiến bộ xuất phát từ ham muốn mãnh liệt, sâu thẳm trong con người – đi thám hiểm sáng tạo, khám phá, đạt tới, thay đổi, cải tiến. Nổ lực cho tiến bộ không phải là sự ghi nhận khô khan, thực dụng.

Vd.“Tiến bộ là khỏe mạnh trong thế giới thay đổi” hay “Tổ chức lành mạnh cần phải thay đổi và cải tiến”

=> Mà đấy chính là nghị lực nội tại, sâu xa, ép buộc thậm chí là căn nguyên.

23


N L C CHO TI N BỔ Ự Ế Ộ

Đó chính là ngh l c d n d t:ị ự ẫ ắSam Walton trong nh ng ngày cu i cùng đ i mình bên gi ng ữ ố ờ ườb nh th o lu n v bán hàng v i ng i qu n lý 1 c a hàng trong ệ ả ậ ề ớ ườ ả ửvùng. Citi Corp đ t ra m c tiêu tr thành t ch c tài chính r ng l n nh t ặ ụ ở ổ ứ ộ ớ ấtrên th gi i khi nó còn khá nh bé và m c tiêu li u m ng nh ế ớ ỏ ụ ề ạ ưv y có v l b ch, th m chí điên r .ậ ẻ ố ị ậ ồProcter & Gamble thông qua ch ng trình chia s l i nhu n và s ươ ẻ ợ ậ ởh u c ph n vào 1880s r t lâu tr c khi ch ng trình này tr ữ ổ ầ ấ ướ ươ ởthành trào l u/mod.ưSony ch ng th c r ng có th th ng m i hóa các s n ph m bán ứ ự ằ ể ươ ạ ả ẩd n đ u 1950s khi không có m t công ty nào làm nh v y.ẫ ầ ộ ư ậ

N l c cho ti n b nghĩa là không khi nào th a mãnổ ự ế ộ ỏ v i hi n t i k c khi hi n t i đang ti n tri n t t đ pớ ệ ạ ể ả ệ ạ ế ể ố ẹ

24

2.2 KH NĂNG NG BI N V I TH GI I XUNG QUANHẢ Ứ Ế Ớ Ế Ớ NGU N L C N I T IỒ Ự Ộ Ạ

Nh t t ng c t lõi, n l c cho ti n b là 1 s c m nh ư ư ưở ố ỗ ự ế ộ ứ ạn i t i.ộ ạ1 t ch c xu t s c th hi n s k t h p m nh:ổ ứ ấ ắ ể ệ ự ế ợ ạ

t kh ng đ nh + t phê phán ự ẳ ị ựT kh ng đ nh:ự ẳ ị– Thi t l p các m c tiêu BKT đ y áp l c ế ậ ụ ầ ự– Ti n hành các chuy n d ch li u lĩnh và táo b o ế ể ị ề ạ– V t ra kh i s khôn ngoan thông th ng và th n tr ng chi n ượ ỏ ự ườ ậ ọ ế

l cượ

T phê phán: thúc đ y thay đ i t c m th y và c i ti n ự ẩ ổ ự ả ấ ả ếtr c khi th gi i xung quanh đòi h i c n thi t thay đ i và ướ ế ớ ỏ ầ ế ổc i ti nả ế

25

2.2 KH NĂNG NG BI N V I TH GI I XUNG QUANHẢ Ứ Ế Ớ Ế ỚT T NG C T LÕI VÀ NƯ ƯỞ Ố ỗ L C CHO TI N B Ự Ế Ộ

T t ng c t lõiư ưở ốQuy đ nh s liên t c và n ị ự ụ ổđ nhị

Gieo tr ng tích lũy nh ng giá ồ ữtr (v t ch t+tinh th n) t ng ị ậ ấ ầ ươđ i c đ nh trên m t đ t.ố ố ị ặ ấGi i h n các kh năng và ớ ạ ảđ nh h ng công ty (ch th c ị ướ ỉ ựhi n nh ng gì nh t quán v i ệ ữ ấ ớn i dung t t ng) = Quan ộ ư ưởđi m Nhím. ể

N l c cho ti n b ỗ ự ế ộThúc gi c thay đ i liên t c ụ ổ ụ(các đ nh h ng m i, các ị ướ ớchi n l c m i...)ế ượ ớÉp bu c chuy n d ch không ộ ể ịng ng (các m c tiêu phía ừ ụtr c, c i ti n, ...)ướ ả ếPhát tri n m t s l n và đa ể ộ ố ớd ng các kh năng mà ạ ảcông ty có th xem xét (cho ểti n b ) ế ộ

26

2.2 KH NĂNG NG BI N V I TH GI I XUNG QUANHẢ Ứ Ế Ớ Ế ỚT T NG C T LÕI VÀ NƯ ƯỞ Ố ỗ L C CHO TI N BỰ Ế Ộ

Có m t n i dung rõ ràng.ộ ộ

Thi t l p m t t t ng c t ế ậ ộ ư ưở ốlõi v b n ch t, là m t hành ề ả ấ ộđ ng b o th - th n tr ng. ộ ả ủ ậ ọ

Có th n i dung t do (b t ể ộ ự ấkỳ ti n b nào đ u t t n u ế ộ ề ố ếnó nh t quán v i t t ng ấ ớ ư ưởc t lõi).ốTh hi n n l c cho ti n ể ệ ỗ ự ếb có th d n đ n thay đ i ộ ể ẫ ế ổđ t ng t, t n g c r th m ộ ộ ậ ố ễ ậchí tính cách m ng. ạ

27

2.2 KH NĂNG NG BI N V I TH GI I XUNG QUANHẢ Ứ Ế Ớ Ế ỚT T NG C T LÕI VÀ NƯ ƯỞ Ố ỗ L C CHO TI N BỰ Ế Ộ

T duy nh nguyên – hai m tư ị ặHai ph n b xung h tr , ầ ổ ỗ ợthúc đ y l n nhau. ẩ ẫ

Tư tưởng

Cốt lõi

Nỗ lực cho tiến bộ

28

2.2 KH NĂNG NG BI N V I TH GI I XUNG QUANH Ả Ứ Ế Ớ Ế ỚDUY TRÌ C T LÕI VÀ THÚC Đ Y TI N BỐ Ẩ Ế Ộ

Công ty xu t s c ph i th ch hóa t t ng c i ấ ắ ả ể ế ư ưở ốlõi và đ ng l c cho ti n b , đan k t chúng vào ộ ự ế ộ ếm i c u trúc c a t ch c.ỗ ấ ủ ổ ứCông ty xu t s c = 1 t ch c văn hóa m nh ấ ắ ổ ứ ạ– Không ch có: các ham mu n cháy b ng + lòng nhi t ỉ ố ỏ ệ

tình sôi n i ổ– Còn bi t thi t k : các c ch h u hình đ ế ế ế ơ ế ữ ể duy trì c t ố

lõi + thúc đ y ti n bẩ ế ộ

29

2.2 KH NĂNG NG BI N V I TH GI I XUNG QUANHẢ Ứ Ế Ớ Ế ỚDUY TRÌ C T LÕI VÀ THÚC Đ Y TI N BỐ Ẩ Ế Ộ

W.Disney không đ t t ng c t lõi c a công ty thành s ể ư ưở ố ủ ựtình c mà đã l p Disney University và đòi h i t t c các ờ ậ ỏ ấ ảCBNV tham d .ựHewlett-Packard không ch nói v con đ ng HP mà còn ỉ ề ườth ch nó thành các chính sách n i b nh m t giáo đi u ể ế ộ ộ ư ộ ềyêu c u v i t t c CBNV. ầ ớ ấ ảMarriott không ch nói v các giá tr c t lõi mà còn thi t l p ỉ ề ị ố ế ậcác c ch đánh giá nhân viên kh t khe, các quá trình ơ ế ắtruy n bá và so n th o công phu vòng ph n h i ý ki n ề ạ ả ả ồ ếkhách hàng. GAMI: ? Đang trong quá trình th ch hóa. ể ế

30


Thiết kế các cơ chế hữu hình

Lãnh đạo/Quản lýThúc đẩy tiến bộ

Duy trì

cốt lõi

31

2.3 KH NĂNG QU N TR N I T IẢ Ả Ị Ộ ẠLÃNH Đ O VÀ QU N LÝ Ạ Ả

Lãnh đ oạ :– HĐT/CĐT– Chu n m c văn hóa ẩ ự– Chi n l c dài h nế ượ ạ– .........

Qu n lýả :– HĐH/HC– Quy trình, ngân sách, l ng th ngươ ưở– Chi n thu t, sáng ki n ế ậ ế– .........

32

2.3 KH NĂNG QU N TR N I T IẢ Ả Ị Ộ ẠLÃNH Đ O VÀ QU N LÝẠ Ả

Quản trị một tổ chức

LÃNH ĐẠO•HĐT/CĐT•Chuẩn mực văn hóa •Chiến lược

QUẢN LÝ

•HĐH/HC

•Cơ chế

•Chiến thuật

33

2. T DUY VĂN HÓA M NHƯ Ạ

T duy nh nguyên = Văn hóa m nh ư ị ạVăn hóa hai m t g n k t, h tr , thúc đ y ặ ắ ế ỗ ợ ẩvà th ng nh t trong:ố ấ– Ý th c + hành đ ng ứ ộ– T t ng c t lõi + n l c cho ti n b ư ưở ố ỗ ự ế ộ– Duy trì c t lõi + thúc đ y ti n bố ẩ ế ộ

T o d ng 1 t ch c (Công ty) xu t s cạ ự ổ ứ ấ ắ=> T duy văn hóa hai m t (âm - dư ặ ương)

34

3. C U TRÚC VĂN HÓA M NHẤ Ạ

1 Công ty xu t s c ph i xây d ng văn ấ ắ ả ựhóa m nh d a trên 3 n n t ng – nguyên ạ ự ề ảlý:

1. Thi t k t ch c - phù h pế ế ổ ứ ợ2. Ch nh t c ch - đỉ ề ơ ế ội ngũ3. Hài hòa t duy - hành đ ng ư ộ

35

3.1 THI T K T CH C PHÙ H PẾ Ế Ổ Ứ Ợ

1 công ty xu t s c b n v ng lâu dàiấ ắ ề ữ– Không ph i vì có nh ng ý t ng kinh doanh vĩ đ i hay nh ng ả ữ ưở ạ ữ

nhà lãnh đ o tài gi i, bi t m i vi c.ạ ỏ ế ọ ệ– Mà là có 1 t ch c thi t k t t, thích ng v i s thay đ i không ổ ứ ế ế ố ứ ớ ự ổ

ph thu c vào cá nhân lãnh đ o nào.ụ ộ ạ

Nh ng ng i lãnh đ o xu t s c là bi t t p trung s c l c ữ ườ ạ ấ ắ ế ậ ứ ựcho vi c thi t k t ch c phù h p - thích ng.ệ ế ế ổ ứ ợ ứSáng t o l n nh t c a h là chính b n thân t ch c công ty. ạ ớ ấ ủ ọ ả ổ ứT t c m i s n ph m d ch v và các ý t ng vĩ đ i, cu i ấ ả ọ ả ẩ ị ụ ưở ạ ốcùng r i cũng tr lên l i th i.ồ ở ỗ ờNh ng m t công ty xu t s c s không b quên lãng n u nó ư ộ ấ ắ ẽ ị ếcó năng l c t ch c đ thay đ i liên t c và ti n hóa v t ự ổ ứ ể ổ ụ ế ượqua các chu kỳ s ng c a s n ph mố ủ ả ẩ

=> Nhà lãnh đ o ph i tr thành “ạ ả ở 1 ki n trúc sế ư” hay “ng i ườthi t k t ch cế ế ổ ứ ” 36

3.1 THI T K T CH C PHÙ H PẾ Ế Ổ Ứ ỢVí d Wal-Martụ

Sam Walton thành l p WM t m t s c a hàng nh bán l (ý t ng ậ ừ ộ ố ử ỏ ẻ ưởcác c a hàng liên k t, bán l gi m giá đã xu t hi n 4 năm tr c và ử ế ẻ ả ấ ệ ướcó hàng ch c công ty nh v y).ụ ư ậ Walton th c hi n t t nh tự ệ ố ấ

SW là m t ki n trúc s , s d ng ph n l n th i gian đ i mình đ ộ ế ư ử ụ ầ ớ ờ ờ ểthi t k và và phát tri n các năng l c c a t ch c WM.ế ế ể ự ủ ổ ứSW đánh giá s thay đ i, th nghi m và c i ti n liên t c (nh ng ự ổ ử ệ ả ế ụ ưkhông ch truy n giáo các giá tr )ỉ ề ị ông xây d ng các c ch t ch c c th đ khuy n khích thay ự ơ ế ổ ứ ụ ể ể ếđ i và c i ti n.ổ ả ếSM đ a ra khái ni m “ư ệ c a hàng trong c a hàngử ử ” m i qu n lý c a ỗ ả ửhàng đ c t ch đi u hành c a hàng nh là doanh nghi p c a ượ ự ủ ề ử ư ệ ủmình.

37

3.1 THI T K T CH C PHÙ H PẾ Ế Ổ Ứ ỢVí d Wal-Mart (ti p)ụ ế

SW t o ra c ch th ng ti n m t và ghi nh n công khai đ các ạ ơ ế ưở ề ặ ậ ểqu n lý đóng góp vào gi m chi phí và đ y m nh d ch v .ả ả ẩ ạ ị ụ các đi n hình đ c áp d ng cho các c a hàng khácể ượ ụ ửC vũ các qu n lý th nghi m đ i m i.ổ ả ử ệ ổ ớT ch c các h i th o bán hàng bàn lu n các th nghi m. ổ ứ ộ ả ậ ử ệ l a ch n kinh nghi m h u ích cho toàn công ty ự ọ ệ ữChia s l i nhu n và s h u c ph n th c hi n ngay trong chính ẻ ợ ậ ở ữ ổ ầ ự ệsách l ng th ng.ươ ưởCác ý t ng m i đ c công b trong b n tin n i b .ưở ớ ượ ố ả ộ ộĐ u t vào h th ng thông tin v tinh đ truy n bá m i th c ti n ầ ư ệ ố ệ ể ề ọ ự ễnh nh t đ n toàn công ty nhanh nh t có th . ỏ ấ ế ấ ểSW m t 1992, 1990 ông đ t nhi m v BKT (ấ ặ ệ ụ 2000 đ t doanh thu 125 ạtỷ) đã đ t đ c 1998, hi n nay v n là công ty bán l No 1 n c M . ạ ượ ệ ẫ ẻ ướ ỹ

38

3.2 CH NH T C CH - ĐỈ Ề Ơ Ế ỘI NGŨ

Văn hóa (doanh nghi p) m nh chuy n bi n t t ng c t lõi ệ ạ ể ế ư ưở ốvà n l c cho ti n b vào m i t bào c u trúc c a t ch c.ỗ ự ế ộ ỗ ế ấ ủ ổ ứ m c tiêu/chi n l c/chi n thu t/chính sách/quá trình/sinh ho t văn ụ ế ượ ế ậ ạhóa/hành vi qu n lý/hình nh t ch c/h th ng l ng th ng/k ả ả ổ ứ ệ ố ươ ưở ếtoán/mô t công vi c...ả ệ Mang t m nhìn vào cu c s ng, chuy n bi n nh ng mong c t t ầ ộ ố ể ế ữ ướ ốđ p thành hi n th c c th .ẹ ệ ự ụ ể Ch nh t t ch c và t m nhìn. ỉ ề ổ ứ ầ

HC giúp làm ch nh t đ i ngũ ỉ ề ộ bi n các nhi m v BKT thành hi n th c ế ệ ụ ệ ự

=> C ch - đ i ngũ th ng hàng v i vi c duy trì c t lõi và thúc đ y ti n b .ơ ế ộ ẳ ớ ệ ố ẩ ế ộ

39

3.2 CH NH T C CH - ĐỈ Ề Ơ Ế ỘI NGŨ

Văn hóa mạnh + Công ty xuất sắc bền vững

Tầm nhìn tổ chứcNổ lực cho

tiến bộ

Tư tưởng cốt lõi

Chỉnh tề cơ chế

Chỉnh tề đội ngũ +

Hệ điểm cân bằng

Thẳng hàng đếnThúc đẩy

tiến bộ

Duy trì cốt lõi

40

3.3 HÀI HÒA T DUY- HÀNH Đ NG Ư Ộ

Công ty xu t s c t duy nh nguyên, dung n p ấ ắ ư ị ạđ ng th i các ý t ng hay s c m nh d ng ồ ờ ưở ứ ạ ườnh đ i ngh ch nhau.ư ố ịVăn hóa m nh đòi h i s hài hòa trong t duy, ạ ỏ ự ưhành đ ng nh t quán đ t o ra m t t ch c ộ ấ ể ạ ộ ổ ứxu t s c, b n v ng. ấ ắ ề ữ

41

3.3 HÀI HÒA T DUY- HÀNH Đ NG Ư Ộ

1 công ty thông thường chỉ lựa chọn giữa A hoặc B.Ví d :ụ

•B n có thạ ể thay đ iổ ho c ặ n đ nh.ổ ị

•B n có thạ ể b o thả ủ ho c ặ táo b oạ .

•B n ch p nh nạ ấ ậ chi phí th pấ ho c ặ ch t l ng cao.ấ ượ

•B n có đ n vạ ơ ị t qu n sáng t oự ả ạ ho c ặ t p trung ki m soát. ậ ể

•B n có thạ ể đ u t cho t ng lai ầ ư ươ ho c ặ thu ho ch t t trong ng n ạ ố ắh n.ạ

•B n có thạ ể t o ra ti n b nh k ho chạ ế ộ ờ ế ạ ho c ặ dò tìm c h iơ ộ .

•B n có th là ạ ể giàu có cho c đôngổ ho c ặ t o ra s n ph m giá tr cho ạ ả ẩ ịth gi i. ế ớ

•B n có th làạ ể lý t ng (d n d t b i giá tr ) ưở ẫ ắ ở ị ho c ặ là th c d ng (d n ự ụ ẫd t b i l i nhu n).ắ ở ợ ậ

42

3.3 HÀI HÒA T DUY- HÀNH Đ NGƯ Ộ

Hài hòa th hi n đ ng th i trong:ể ệ ồ ờM t m tộ ặ M t khácặ

-S m nh to l n h n là l i nhu nứ ệ ớ ơ ợ ậ-T t ng c t lõi c đ nh ư ưở ố ố ị-B o th xung quanh c t lõi ả ủ ố-T m nhìn rõ ràng, ỳ th c đ nh h ng ầ ứ ị ướ-Các m c tiêu BKTụ-L a ch n qu n lý g n ch t v i c t lõi ự ọ ả ắ ặ ớ ố-Ki m soát t t ng ể ư ưở-Văn hóa c c đoan g n nh giáo đi uự ầ ư ề

-Đ u t cho lâu dài ầ ư-Minh tri t nhìn xa trông r ng, h ng ế ộ ướt ng lai (v lai)ươ ị

-T ch c th ng hàng v i t t ng c t ổ ứ ẳ ớ ư ưở ốlõi

-Theo đu i th c t cho l i nhu nổ ự ế ợ ậ-Chuy n d ch và thay đ i m nh mể ị ổ ạ ẽ-Các hành đ ng m o hi m táo b oộ ạ ể ạ-Th nghi m và dò tìm c h iử ệ ơ ộ-Ti n b nh chu i quá trình c i ti n nh ế ộ ờ ỗ ả ế ỏ-L a ch n qu n lý thông qua thay đ iự ọ ả ổ-T qu n đi u hành ự ả ề-Kh năng công ty thay đ i, chuy n d ch ả ồ ể ịvà thích ng ứ-Nhu c u v i các k t qu ng n h n ầ ớ ế ả ắ ạ-Th c hi n hàng ngày tuy t v i v i ự ệ ệ ờ ớ“bulông” và “đinh c” (trong các chi ti t ố ềnh nh t)ỏ ặ-T ch c thích ng v i môi tr ng ổ ứ ứ ớ ườ

43

3. C U TRÚC VĂN HÓA M NH Ấ Ạ

Hài hòa

Thiết kế Chỉnh tề

Thúc đẩy tiến bộ

Duy trì cốt lõi

Văn hóa mạnh = cấu trúc hệ thống bền vững

= 3 nguyên lý (thiết kế+chỉnh tề+hài hòa)

Thiết kế tổ chức; Chỉnh tề Hướng đích; Hài hòa Thẩm mỹ

Văn hóa mạnh = 3 nguyên lý (tổ chức+hướng đích + thẩm mỹ ) 44

4. MÔI TR NG VĂN HÓA M NHƯỜ Ạ

Văn hóa doanh nghi p hình thành t các ệ ừthành ph n sau:ầ

1. Các giá tr tinh th nị ầ2. Các nhân v t hình m uậ ẫ3. Các t p t c l nghiậ ụ ễ4. Giao ti p và truy n đ t ế ề ạ

45

4.1 CÁC GIÁ TR TINH TH NỊ Ầ

Giá tr tinh th n = giá tr c t lõi + ni m tin khácị ầ ị ố ềGiá tr tinh th n là nh p đ p con tim c a văn hóa doanh nghi pị ầ ị ậ ủ ệGiá tr tinh th n thi t l p các chu n m c thành công trong t ch cị ầ ế ậ ẩ ự ổ ứTrong công ty xu t s c: giá tr tinh th n là m t h th ng các giá ấ ắ ị ầ ộ ệ ốtr /nguyên t c/giáo lý n i b + đ c chia s trong CBNVị ắ ộ ộ ượ ẻGiá tr : đ a ra b n ch t đ nh h ng chung c a doanh nghi p + ị ư ả ấ ị ướ ủ ệh ng d n CBNV cách th c ng x hàng ngàyướ ẫ ứ ứ ửGiá tr hình thành:ị

– T đ c thù ho t đ ng kinh doanh c a t ch c ừ ặ ạ ộ ủ ổ ứ– T tính cách giá tr + ni m tin c a cá nhân các nhà lãnh đ o + ng i sáng ừ ị ề ủ ạ ườ

l p t ch c ậ ổ ứ– Đóng góp c a toàn th CBNV trong quá trình ho t đ ng ủ ể ạ ộ– Tích lũy, đi u ch nh theo th i gianề ỉ ờ

46

4.1 CÁC GIÁ TR TINH TH NỊ ẦVí d Joe Girardụ

JG: ng i bán ô tô nhi u nh t th gi i – ườ ề ấ ế ớ 13.000 ôtô/10 năm

Nh n th y: ậ ấ chăm sóc khách hàng là con đ ng duy ườnh t đ kéo h quay l i l n n aấ ể ọ ạ ầ ữ– Giá tr c t lõi c a JG – “ị ố ủ d ch v khách hàngị ụ ”:– JG đ a ra m t lo t ni m tin:ư ộ ạ ề

• B n th ng xuyên ph i tr l i t t c các phàn nàn t khách ạ ườ ả ả ờ ấ ả ừhàng

• Đ m b o r ng các v n đ d ch v đã đ c gi i quy t ả ả ằ ấ ề ị ụ ượ ả ế• G i cho khách hàng thi p m ng/card visit nhân ngày Noel, sinh ử ế ừ

nh t (có m t s tháng JG g i h n 13.000 thi p đ n khách ậ ộ ố ử ơ ế ếhàng)

=> làm th nào đ có nhi u nhân viên nh JG ??? ế ể ề ư 47

4.1 CÁC GIÁ TR TINH TH N Ị ẦVí d HPụ

Hewlett (26 tu i), Packard (26 tu i) thành l p HP năm 1937, ổ ổ ậk thu t đi n ỹ ậ ệ1957: doanh thu $30 tri u, H và P t ch c m t cu c h p ệ ổ ứ ộ ộ ọtách kh i công vi c, g m 20 thành viên qu n lý cao c p ỏ ệ ồ ả ấ Xác l p các nguyên lý ho t đ ng then ch t c a công tyậ ạ ộ ố ủ “Con đ ng HPườ ” - v n ti p t c th c hi n đ n nay.ẫ ế ụ ự ệ ế 1. L i nhu nợ ậ : là s đo đúng duy nh t đánh giá s đóng góp c a ố ấ ự ủ

chúng ta cho xã h i và là ngu n l c c b n c a s c m nh ộ ồ ự ơ ả ủ ứ ạCông ty. Chúng ta c n ph i c g ng đ t t i l i nhu n l n ầ ả ố ắ ạ ớ ợ ậ ớnh t có th nh t quán v i các m c tiêu khác c a chúng taấ ể ấ ớ ụ ủ

48


1. Khách hàng: chúng ta ph n đ u c i ti n liên t c trong v n ấ ấ ả ế ụ ấđ ch t l ng h u ích và giá tr c a s n ph m và d ch v ế ấ ượ ữ ị ủ ả ẩ ị ụchúng ta cung c p cho khách hàngấ

2. Lĩnh v c quan tâmự : Ph i t p trung toàn b n l c c a ả ậ ộ ổ ự ủchúng ta, đ ng th i liên t c tìm ki m các c h i m i cho ồ ờ ụ ế ơ ộ ớs tăng tr ng nh ng ph i gi i h n ch tham gia vào các ự ưở ư ả ớ ạ ỉlĩnh v c mà chúng ta có kh năng đóng góp.ự ả


4. Tăng tr ngưở : chúng ta kh ng đ nh tăng tr ng là th c đo s c ẳ ị ưở ướ ứm nh và đòi h i cho s t n t iạ ỏ ự ồ ạ

5. Ng i lao đ ngườ ộ : Chúng ta ph i đ a ra các c h i làm vi c cho ả ư ơ ộ ệm i ng i trong HP bao g m c c h i chia s thành tích công ọ ườ ồ ả ơ ộ ẻty mà h đã giúp t o ra. ọ ạ

6. T ch c:ổ ứ Chúng ta duy trì m t môi tr ng t ch c đ nuôi d ng ộ ườ ổ ứ ể ưỡcác ham mu n đ i m i và sáng t o cá nhân, t o m t s t do ố ổ ớ ạ ạ ộ ự ựr ng l n trong công vi c nh m đ t t i các m c tiêu đ ra. ộ ớ ệ ằ ạ ớ ụ ề

7. T cách công dân:ư chúng ta ph i th c hi n trách nhi m công dân ả ự ệ ệb ng các đóng góp cho c ng đ ng và các vi n đ i h c trong xã ằ ộ ồ ệ ạ ọh i mà chúng ta đang làm vi c” ộ ệ

50

4.1 CÁC GIÁ TR TINH TH NỊ ẦVí d GAMIụ

Giá tr c t lõi: ị ố Thi n chí – Trách nhi m – Sáng t o - T c đ - ệ ệ ạ ố ộH c h iọ ỏNi m tin khác:ề– Chúng ta tin vào m t s nghi p cao quý, xây d ng m t t ch c kinh ộ ự ệ ự ộ ổ ứ

doanh hùng m nh góp ph n phát tri n kinh t Vi t Nam mà chúng ta là ạ ầ ể ế ệm t thành viên. ộ

– Chúng ta mong mu n l i nhu n cao nh t có th , nh ng đó ch là h ố ợ ậ ấ ể ư ỉ ệqu t t y u t nh ng vi c đúng đ n mà chúng ta theo đu i và l i ả ấ ế ừ ữ ệ ắ ổ ợnhu n đó c n cho s phát tri n doanh nghi p, tăng tr ng con ng i ậ ầ ự ể ệ ưở ườh n là đ tích lũy. ơ ể

– Chúng ta hi u r ng nh ng vi c nh hàng ngày t o ra k t qu l n. ể ằ ữ ệ ỏ ạ ế ả ớChúng ta dành cho nh ng ng i có trách nhi m, lao đ ng hăng say và ữ ườ ệ ộsáng t o s t do cao nh t trong t ch c lòng tin và s tôn vinh, c h i ạ ự ự ấ ổ ứ ự ơ ộchia s thành tích và c phi u doanh nghi p mà h đóng góp giá tr vào. ẻ ổ ế ệ ọ ị

Còn gì khác? Khách hàng ?...51

4.2 CÁC NHÂN V T HÌNH M UẬ Ẫ

Các giá tr là linh h n văn hóa ị ồ Các hình m u (anh hùng) là hi n thân c a giá tr và th hi n s c ẫ ệ ủ ị ể ệ ứ

m nh c a t ch cạ ủ ổ ứ Nhân v t nòng c t c a văn hóa m nhậ ố ủ ạ

M t s anh hùng là do sinh ra – ngộ ố ười sáng l p ra các doanh ậnghi p (Tom Watson-IBM, W.Durant-GM, J.Rockefeller-ệStandard Oil, H.Ford Motor, D.Packard –HP...)M t s khác là do t o lên t trong lòng công ty, môi tr ng ộ ố ạ ừ ườcông vi c (siêu bàn hàng trong tháng, nhà phát minh sáng ki n ệ ếtrong năm, nhà lãnh đ o tr ng thành t n i b ...)ạ ưở ừ ộ ộ1 văn hóa m nh là bi t t o ra nhi u anh hùng ạ ế ạ ề GAMI có anh hùng không?

52

4.2 CÁC NHÂN V T HÌNH M UẬ ẪTÁC Đ NG C A CÁC ANH HÙNGỘ Ủ

Làm cho thành tích tr nên đ t đ c và tính ng i (không ở ạ ượ ườph i siêu nhân)ảT o ra vai trò hình m u (đ ng i khác noi theo)ạ ẫ ể ườBi u t ng cho công ty ra th gi i bên ngoài (t o hình nh ể ượ ế ớ ạ ảcông ty)Duy trì đi u làm cho công ty tr nên khác bi t (vì th là công ty ề ở ệ ếxu t s c)ấ ắXác l p chu n m c thành tích (đ a công ty lên nh ng t m ậ ẩ ự ư ữ ầcao m i)ớThúc đ y ng i lao đ ng (t o ra nh h ng trong lòng t ẩ ườ ộ ạ ả ưở ổch c ứ c ng c văn hóa m nh)ủ ố ạ

53

4.3 CÁC T P T C L NGHIẬ Ụ Ễ

Là m t lo t các l thói đ c h th ng và l p trình tr c ộ ạ ề ượ ệ ố ậ ướtrong sinh ho t hàng ngày c a công ty ạ ủCác t p t c – trong các th hi n tr n t c (thông th ng) ậ ụ ể ệ ầ ụ ườch cho ng i lao đ ng lo i hành vi nào c a h mà công ỉ ườ ộ ạ ủ ọty mong đ iợCác l nghi – trong các d p l h i (khác th ng) đ a ra ễ ị ễ ộ ườ ưcác d ng m u nhìn th y và thuy t ph c công ty đang ạ ẫ ấ ế ụt n t i vì cái gìồ ạ

=> Các công ty có văn hóa m nh th ng gi i thích chi ti t ạ ườ ả ếc n k các sinh ho t l nghi nào mà công ty mong đ i ặ ẽ ạ ễ ợng i lao đ ng c n theoườ ộ ầ

54

4.3 CÁC T P T C L NGHI Ậ Ụ Ễ

N u là m t qu n lý, khi b n ch a nói cho m i ng i bi t b n ế ộ ả ạ ư ọ ườ ế ạmu n h làm gì và làm nh th nào ố ọ ư ế b n không có quy n mong ạ ềđ i h - ng i lao đ ng suy đoán ra b n đang nghĩ gì.ợ ọ ườ ộ ạ

b n không có quy n mong đ i h th c hi n đi u b n mu n h làm. ạ ề ợ ọ ự ệ ề ạ ố ọ• Các công ty xu t s c (văn hóa m nh) th ng làm:ấ ắ ạ ườ

- mô t chi ti t các chu n m c hành vi – l ch thi p ch p nh n đ c ả ế ẩ ự ị ệ ấ ậ ượt i ch làm vi c, trong giao ti p c n có cho ng i lao đ ng ạ ỗ ệ ế ầ ườ ộ

- G i nh c nhân viên chú ý trong cách th c th c hi n các th t c ọ ắ ứ ự ệ ủ ụ(ch ng h n nh : l p k ho ch chi n l c và l p ngân sách thanh ẳ ạ ư ậ ế ạ ế ượ ậtoán chi phí...)

Khi m khuy t trong th t c là đáng k , ch không ch là do sai ế ế ủ ụ ể ứ ỉl m th c hi n quy trình quy đ nh. ầ ự ệ ị

b i vì th t c là m t ph n c a văn hóa doanh nghi pở ủ ụ ộ ầ ủ ệ- T o d ng hay s p đ t cách th c đ m i ng i có th vui ch i và ạ ự ắ ặ ứ ể ọ ườ ể ơ

tho i mái và làm h hi u r ng h đang là thành viên c a 1 t ch c – ả ọ ể ằ ọ ủ ổ ứxã h i hoàn thi n và ch c năng. ộ ệ ứ

• GAMI s làm gì ? ẽ 55

4.3 CÁC T P T C L NGHIẬ Ụ Ễ

Trong công ty xu t s c không có gì là quá t m th ngấ ắ ầ ườ M i s ki n trong công vi c đ u đ c s p đ t (đ m t)ọ ự ệ ệ ầ ượ ắ ặ ể ắ Công ty th hi n t hào v con đ ng đang đi và làm vi c hăng say đ đ m ể ệ ự ề ườ ệ ể ả

b o r ng l a ch n đó là đúng đ n. ả ằ ự ọ ắ CBNV ti n hành công vi c chính xác nh nh ng hình m u s c m nh văn ế ệ ư ữ ẫ ứ ạ

hóa. VD 1: Nhân viên IBM không khi nào t t p đám đông đ tán g u. H đi ăn sáng hay ụ ậ ể ẫ ọđi u ng cafe (t i nhà ăn công ty) th ng v i 1, 2 đ ng nghi p ho c khách hàng đ ố ạ ườ ớ ồ ệ ặ ểbàn công vi c. ệVD 2: TGĐ công ty Vector m t l n đ n thăm 1đ n v trong công ty th y toàn nh ng ộ ầ ế ơ ị ấ ững i l n đ u g p, trong khi đ n v luôn hoàn thành t t nh ng vi c c a công ty. ườ ầ ầ ặ ơ ị ố ữ ệ ủNh ng nhân viên không bi t m t đó đang đóng góp r t nhi u cho thành công c a ữ ế ặ ấ ề ủcông ty.

– Thông báo “bu i ăn tr a bè b n” hàng tu n, 9 ng i CBNV trên toàn công ty có th ổ ư ạ ầ ườ ểđăng ký ăn tr a v i 1 trong các thành viên c a Ban TGĐ.ư ớ ủ

GAMI s làm gì? ẽ56

4.3 CÁC T P T C L NGHIẬ Ụ ỄNGHI TH C XÃ H IỨ Ộ

Nh ng quy t c b t thành văn trong giao ti p cá nhân chi m 1 l ng th i ữ ắ ấ ế ế ượ ờgian đáng kinh ng c trong đ i s ng doanh nghi p.ạ ờ ố ệĐó là nh ng nghi th c trong quan h :ữ ứ ệ

– Gi a c p trên và c p d iữ ấ ấ ướ– Gi a ng i già và ng i trữ ườ ườ ẻ– Gi a nhân viên chuyên môn và NV d ch v ữ ị ụ– Gi a đàn ông và đàn bà ữ– Gi a ng i n i b và ngoài công tyữ ườ ộ ộ– Vi t Nam có c m t kho t v ng x ng hô vô cùng phong phú và sâu ệ ả ộ ừ ự ư

s cắ

Nh ng nghi th c trong đám đông ữ ứ– Ai ng i vào bàn ăn tr c tiên?ồ ướ– Ai phát bi u tr c trong cu c h p?ể ướ ộ ọ– Ai chào h i tr c ? Ai chúc r u tr c ? Ai b t tay tr c? ỏ ướ ượ ướ ắ ướ– Ăn m c trong gi /ngoài gi ?ặ ờ ờ

GAMI s làm gì? ẽ 57

4.3. CÁC T P T C L NGHIẬ Ụ ỄNGHI TH C CÔNG VI CỨ Ệ

• S nghiêm túc trong công vi c m i ngày là m t nghi th c – văn hóa ự ệ ỗ ộ ứm nh.ạ

• Nh n m nh các nghi th c:ấ ạ ứ

- Ch đ báo cáo công vi c/báo cáo sau khi hoàn thànhế ộ ệ

- Đi n tho i/tr l i khi cu c g i nhệ ạ ả ờ ộ ọ ỡ

- Nh n tin/tr l iắ ả ờ

- Email/tr l iả ờ

- V sinh ch làm/ti t ki m s d ngệ ỗ ế ệ ử ụ

- B o qu n tài s n Công ty đ c giao giả ả ả ượ ữ

- Bí m t thông tin/b o m t tài li uậ ả ậ ệ

58

4.3. CÁC T P T C L NGHI Ậ Ụ Ễ NGHI TH C TRONG QU N LÝỨ Ả

- Nghi th c qu n lý th hi n qua công tác qu n lý nh cách th c k t h p, y ứ ả ể ệ ả ư ứ ế ợ ủquy n, phân công, h i h p và ra quy t đ nh.ề ộ ọ ế ị

-> phong cách + văn hóa c a ng i qu n lýủ ườ ả

- Ph n l n nghi th c qu n lý th hi n trong các cu c h p chính th c:ầ ớ ứ ả ể ệ ộ ọ ứ

* S l n h p nhi u hay ít, đ nh kỳ hay đ t xu tố ầ ọ ề ị ộ ấ

* Ch h p t i phòng riêng, bàn hay h i tr ngỗ ọ ạ ộ ườ

* B trí lo i bàn gh nào cho phù h pố ạ ế ợ

* Ai - ng i đâu trong cu c h pồ ở ộ ọ

* Cách th c ti n hành (m đ u, nghe báo cáo, th o lu n, ra quy t đ nh, k t ứ ế ở ầ ả ậ ế ị ếlu n, th ký cu c h p)ậ ư ộ ọ

- C n quy c chu n m c m t s hành vi:ầ ướ ẩ ự ộ ố

* Ngôn ng giao ti p, x ng hô theo th b c - v tríữ ế ư ứ ậ ị

* Đúng m c tr c đám đông, có đ c c t ngang l i ng i khác?ự ướ ượ ắ ờ ườ

* Hành vi cá nhân, đàm ti u cá nhân? ng t đi n tho i di đ ngế ắ ệ ạ ộ ?……. 59

4.3. CÁC T P T C L NGHIẬ Ụ Ễ

NGHI TH C GHI NH NỨ Ậ

• Thi u các s ki n n t ng, m i văn hóa đ u ch t y uế ự ệ ấ ượ ọ ề ế ể

V ng m t các l h i, các giá tr không có nh h ng quan tr ngắ ặ ễ ộ ị ả ưở ọ

L h i đ i v i văn hóa nh là phim truy n đ i v i k ch b nễ ộ ố ớ ư ệ ố ớ ị ả

L h i đ i v i văn hóa nh là bu i hòa nh c đ i v i b n nh cễ ộ ố ớ ư ổ ạ ố ớ ả ạ

• Các công ty xu t s c đ u tìm m i c h i đ bi u d ng thành tíchấ ắ ề ọ ơ ộ ể ể ươ

(xem “Lương - Thưởng tổng thể”)

m i đóng góp vào thành tích chung đ u quan tr ngọ ề ọ

• Thông báo tuyên d ng treo nh, trao quà, t ng k v t, b ng khen, b a ươ ả ặ ỷ ậ ằ ữăn chia tay lúc đ ng nghi p ngh h u…đ u là các nghi th c c n đ c chú ồ ệ ỉ ư ề ứ ầ ượý, chu n b và có quy c.ẩ ị ướ

60

4.3. CÁC T P T C L NGHIẬ Ụ Ễ

NGHI TH C GHI NH NỨ Ậ

• Đ c bi t chú ý các cu c h p t ng k tặ ệ ộ ọ ổ ế hàng năm, ngày l k ễ ỷni m l n, các sinh ho t t p th .ệ ớ ạ ậ ể

S n t ng, cu n hút, náo nhi t, nh n m nh s ki n và con ự ấ ượ ố ệ ấ ạ ự ệng i s đ l i nh ng k ni m khó phai ườ ẽ ể ạ ữ ỷ ệ thôi thúc, duy trì các giá trị và khuy n khích ti n bế ế ộ.

• Ví d Intelụ ở : Khi m t ai làm đ c vi c gì t t, ng i qu n lý (và c ộ ượ ệ ố ườ ả ảTGĐ) g i anh ta/cô ta đ n, m i ng i, h i chuy n và trao m t nhóm k o ọ ế ờ ồ ỏ ệ ộ ẹM&m (socolat) nh là m t d u hi u ghi nh n. L h i đã di n ra t đ u ư ộ ấ ệ ậ ễ ộ ễ ừ ầnăm (ho c s p t i), nh ng lúc này c n luôn có các thanh k o d tr đ ặ ắ ớ ư ầ ẹ ự ữ ểdùng. Vi c cho và nh n quà làm m i ng i đ u c m giác thân ái h n.ệ ậ ỗ ườ ề ả ơ

•C n xây d ng m t văn hóa m nh theo phong cách:ầ ự ộ ạ

LÀM VIỆC CẬT LỰC – CHƠI THÌ THỎA THÍCH

(Work hard – Play hard) 61

4.4. GIAO TI P VÀ D Y - H CẾ Ạ Ọ

M t văn hóa m nh truy n đ t và th m th u ộ ạ ề ạ ẩ ấcác giá tr thông qua:ị

1.M ng l i văn hóa (không chính th c)ạ ướ ứ

2.Ph ng ti n truy n thông (chính th c/không chính th c)ươ ệ ề ứ ứ

3.T ch c D y - H c (chính th c/không chính th c)ổ ứ ạ ọ ứ ứ

62


M NG L I VĂN HÓAẠ ƯỚ

• 80% - 90% nh ng đi u di n ra trong t ch c không liên quan đ n các ữ ề ễ ổ ứ ếs ki n chính th c (h i h p, t ng k t, h i th o…)ự ệ ứ ộ ọ ổ ế ộ ả

Kinh doanh th c t hàng ngày di n ra trong m ng l i văn ự ế ễ ạ ướhóa không chính th c.ứ

• Ngay trong cu c h p quan tr ng nh t (đ c ki m soát ch t ch ), ộ ọ ọ ấ ượ ể ặ ẽph n l n giao ti p là không chính th c – các quan h nghi th c, nh ng ầ ớ ế ứ ệ ứ ữánh m t ra hi u, các l i nói bóng gió ám ch , vv…….ắ ệ ờ ỉ

Các quá trình ra quy t đ nh thu th p s ng h , hay phát ế ị ậ ự ủ ộtri n các quan đi m th ng di n ra ể ể ườ ễ tr cướ ho c ặ sau cu c h p.ộ ọ

• M ng l i văn hóa bao g m nh ng nhân t sau:ạ ướ ồ ữ ố

Ng i k chuy n/tu sĩ/ng i đ a chuy n/ngu n văn th /ng i do ườ ể ệ ườ ư ệ ồ ư ườthám/nhóm t phátự .

63


M NG L I VĂN HÓAẠ ƯỚ• Nh ng ng i k chuy nữ ườ ể ệ th ng là các lãnh đ o cao c p ho c nh ng ườ ạ ấ ặ ững i thâm niên lâu năm, có uy tín và hi u bi t v t ch c.ườ ể ế ề ổ ứ

- H truy n đ t nh ng huy n tho i công ty đ n nhân viên m iọ ề ạ ữ ề ạ ế ớ

- Gi i thích nh ng đi u gì x y ra trong công ty b ng nh n th c riêng c a hả ữ ề ả ằ ậ ứ ủ ọ

- Truy n t i nh ng câu truy n v các nhân v t anh hùng, tài năng đ c bi t trong các ề ả ữ ệ ề ậ ặ ệgiao ti p không chính th c.ế ứ

- H c n có đ thông tin, t o hình t ng, nhìn th u đáo và hi u b n ch t s vi c ọ ầ ủ ạ ượ ấ ể ả ấ ự ệ câu truy n không th tr u t ng khó hi u.ệ ể ừ ượ ể

Ví d IBM/Watsonụ :

Đoàn v t gi i ị ờ bay v ph ng Nam ề ươ m t s con đ c nuôi d ng ộ ố ượ ưỡ

thu n hóa: béo, n ng ầ ặ không bao gi bay ờ không bao gi thành v t gi i n a.ờ ị ờ ữ

K t lu n 1ế ậ : Chúng ta kh ng đ nh kinh doanh không bao gi c n nh ng con ẳ ị ờ ầ ữv t gi i đ c thu n hóa (nh ng tài năng cá bi t)ị ờ ượ ầ ữ ệ

nh ng con v t gi i bay trong đ i hình nghiêm kh cữ ị ờ ộ ắ

K t lu n 2ế ậ : Chúng ta t t c đ u đi theo cùng m t h ngấ ả ề ộ ướ 64

4.4. GIAO TI P VÀ D Y - H C Ế Ạ ỌM NG L I VĂN HÓAẠ ƯỚ

Nh ng tu sĩữ : nh ng ng i lo l ng cho Công ty và b o v các giá tr văn hóa. Đ y là ữ ườ ắ ả ệ ị ấvi c c a Ch t ch hay TGĐ, nh ng l i th ng khó ti p c n ệ ủ ủ ị ư ạ ườ ế ậ các tu sĩ th c ựhi n vi c này.ệ ệ

- H (nh ng tu sĩ) th ng có th i gian đ nghe nh ng l i t thu t và ọ ữ ườ ờ ể ữ ờ ự ậluôn có gi i pháp cho b t kỳ tình hu ng xung đ t nào (k c đ o đ c).ả ấ ố ộ ể ả ạ ứ

- H th òng cao tu i, có v trí nh t đ nh trong Công ty, nh “Giám đ c ọ ư ổ ị ấ ị ư ốphòng các v n đ kinh t ”, “Giám đ c trung tâm…”, có uy tín và th ng không ấ ề ế ố ườqu n lý ai.ả

- H khác ọ ng i k chuy nườ ể ệ , ít khi quan tâm đ n chi ti t, th ng đ a ế ế ườ ưra nh n xét d i d ng n d . L ch s Công ty s đ c dùng nh d ng kinh ậ ướ ạ ẩ ụ ị ử ẽ ượ ư ạthánh đ tr l i cho m t s th c m c.ể ả ờ ộ ố ắ ắ

- H làm vi c cho Công ty nhi u năm, hi u rõ văn hóa Công ty, bi t t t ọ ệ ề ể ế ấc m i đi u, có nh h ng l n, g n nh vô hình.ả ọ ề ả ưở ớ ầ ư

Ai đó?65

4.4. GIAO TI P VÀ D Y - H C Ế Ạ Ọ

M NG L I VĂN HÓAẠ ƯỚ• Nh ng ng i đ a chuy nữ ườ ư ệ : nhi u khi không m y d ch u, nh ng l i không thi u ề ấ ễ ị ư ạ ếđ c nh nh ng ng i hát rong c a văn hóa.ượ ư ữ ườ ủ

- Trong khi các tu sĩ ch nói d i d ng n d , t ng t (nh trong kinh thánh ỉ ướ ạ ẩ ụ ươ ự ưv y), ậ ng i đ a chuy nườ ư ệ th ng đ a ra các tên tu i, ngày tháng, các m c l ng ườ ư ổ ứ ươb ng và các s ki n ngay trong Công ty.ổ ự ệ

- Nh ng vi c t m th ng x y ra hàng ngày đ c nh ng ữ ệ ầ ườ ả ượ ữ ng i đ a chuy nườ ư ệ d n ẫd t: H đ c m i ng i quý m n dù c khi l i c a h s c nh n.ắ ọ ượ ọ ườ ế ả ưỡ ủ ọ ắ ọ

Công b ng: cu c s ng s th t bu n t - xám x t – vô giác n u thi u nh ng ằ ộ ố ẽ ậ ồ ẻ ị ế ế ững i đ a tin này.ườ ư

- Ng i k chuy nườ ể ệ t o ra huy n tho i và các anh hùng, còn ạ ề ạ ng i đ a chuy nườ ư ệ giúp cho các quá trình t o anh hùng t o ra nh vi c thêu d t cho thành công trong quá ạ ạ ờ ệ ệkh và thêm m m mu i vào các chi n tích m i c a các anh hùng.ứ ắ ố ế ớ ủ

- Ng i đ a chuy nườ ư ệ có th phát tán thông tin nhanh chóng t i bàn ăn tr a, trong ể ạ ưđám đông, ngh gi a gi …ỉ ữ ờ

Ai đó?

66



• Ngu n văn thồ ư: Công vi c văn th , l u tr , tr c đi n tho i…làm cho các ệ ư ư ữ ự ệ ạth ký văn phòng bi t đ c r t nhi u chuy n c a Công ty.ư ế ượ ấ ề ệ ủ

- M t s th ký có th đóng vai trò tu sĩ (khi đ thâm niên) ho c là ng i ộ ố ư ể ủ ặ ườđ a chuy n.ư ệ

- H có th tr giúp r t t t cho ng i qu n lý trong vi c truy n đ n nh ng ọ ể ợ ấ ố ườ ả ệ ề ế ữthông tin không chính th c ho c t i đi nh ng thông tin c nh báo, ám ch thay ứ ặ ả ữ ả ỉvì ra quy t đ nh. ế ị

• Ng i do thámườ : ph n l n các qu n lý t t đ u s d ng do thám. ầ ớ ả ố ề ử ụ

- H giúp đ a thông tin xác th t, h ti p xúc đ c nhi u ng i, nghe đ c ọ ư ậ ọ ế ượ ề ườ ượnhi u chuy n d th ng, lo l ng cho công ty hay ng i qu n lý c a mình.ề ệ ị ườ ắ ườ ả ủ

- Ng i do thám t t, không khi nào nói nh ng l i không hay v b t kỳ ai, h ườ ố ữ ờ ề ấ ọđ n gi n ch đ a s ki n, không bàn lu n theo ch quan.ơ ả ỉ ư ự ệ ậ ủ

67



• Nhóm t phátự : khá ph bi n trong các t ch c dù nh hay l n ổ ế ổ ứ ỏ ớnh : h i đ ng h ng, h i tr ng th , câu l c b nh ng ng i vô ư ộ ồ ươ ộ ọ ọ ạ ộ ữ ườđ ch…là n i truy n đ t và duy trì các giá tr r t t t.ị ơ ề ạ ị ấ ố

- M t văn hóa m nh c n bi t l a ch n nhóm t phát nào đ h tr , ộ ạ ầ ế ự ọ ự ể ỗ ợth m chí t o d ng ra các nhóm nh v y.ậ ạ ự ư ậ

- Công ty phát tri n, s ng i tăng, đ a bàn r ng, các nhóm nh t ể ố ườ ị ộ ỏ ựphát c n thi t nh các ti u văn hóa - b l c trong m t v ng qu c ầ ế ư ể ộ ạ ộ ươ ốchung. Quan tr ng là chung các giá tr c t lõi.ọ ị ố

các tù tr ng b l c (không nh t thi t là các qu n lý) là ưở ộ ạ ấ ế ảng i truy n đ t giá tr đ n th n dân c a mình.ườ ề ạ ị ế ầ ủ

68



• M ng l i văn hóa là ph ng ti n m nh h u hi u đ giao ti p trong ạ ướ ươ ệ ạ ữ ệ ể ếlòng t ch c.ổ ứ

• Trong m t công ty xu t s c, m ng l i văn hóa truy n t i các ni m ộ ấ ắ ạ ướ ề ả ềtin và các giá tr , làm cho văn hóa s ng đ ng, xuyên su t các c p b c, ị ố ộ ố ấ ậkh i – đ n v , vùng và gi a các con ng i. T o ra s cân b ng thông ố ơ ị ữ ườ ạ ự ằtin chính th c và phi chính th c.ứ ứ

• M ng l i văn hóa c n đ c xây d ng, có hành vi đúng m c, có đ nh ạ ướ ầ ượ ự ự ịh ng, ch d n, ho t đ ng vì t ch c và ng i lãnh đ o.ướ ỉ ẫ ạ ộ ổ ứ ườ ạ

• M ng l i văn hóa th ng t o ra nhi u giai tho i, câu chuy n, sáng ạ ướ ườ ạ ề ạ ệtác (k c xuyên t c nh ng có l i), xây d ng tình b n, b ng h u, ể ả ạ ư ợ ự ạ ằ ữđ ng đ i ngoài công vi c.ồ ộ ệ

• Các mô hình t ng t : ươ ự

Vi t Minhệ , M t tr n th ng nh tặ ậ ố ấ , H i ngh hi p th ngộ ị ệ ươ … 69

4.4. GIAO TI P VÀ D Y - H C Ế Ạ Ọ PH NG TI N TRUY N THÔNGƯƠ Ệ Ề

M¤I TR¦êng giao tiÕp Cã nhiÒu çch ®Ó truyÒn ®¹t giá trị vµ văn hãa m¹nh

đÕn tõng nh©n viªn. Mét sè thµnh phÇn chÝnh nh sau: Çc cuéc häp quý: §Çu tiªn çc nhµ l·nh ®¹o sö dông häp quý

®Ó giíi thiÖu vÒ quan ®iÓm văn hãa m¹nh. Khi quan ®iÓm ®· ® îc thiÕt lËp, hä sö dông çc häp quý ®Ó tãm t¾t l¹i thµnh tÝch võa qua cña tæ chøc vµ thóc ®Èy çc gi¶i ph¸p cho t ¬ng lai.

Tê giíi thiÖu: mét trang m« t¶ çc môc tiªu giá trị vµ çch thøc ®o l êng chóng.

Çc b¶n tin néi bé: ®Çu tiªn çc tin néi bé x¸c ®Þnh vµ m« t¶ vÒ v¨n hãa m¹nh, tiÕp ®Õn çc b¶n tin sÏ cung cÊp çc b¸o ço ®Þnh kú vÒ çc sè ®o vµ c©u chuyÖn vÒ çc s¸ng kiÕn cña CBNV cho viÖc c¶i tiÕn thµnh tÝch c«ng viÖc.

Çc ch ¬ng tr×nh ®µo t¹o: b»ng viÖc kÕt nèi v¨n hãa m¹nh vµo tÊt c¶ çc ch ¬ng tr×nh ®µo t¹o - h íng dÉn, t¸i kh¼ng ®Þnh v¨n hãa m¹nh lµ con ® êng tèi u thùc thi gi¸ trÞ.

Intranet (m¹ng néi bé): giíi thiÖu vÒ v¨n hãa m¹nh, m« t¶ chiÕn l îc tæng thÓ vµ gi¶i thÝch çc môc tiªu ç nh©n, çc sè ®o, môc ®Ých vµ s¸ng kiÕn. Th«ng ®iÖp cña çc nhµ l·nh ®¹o.

70

4.4. GIAO TIẾP VÀ DẠY - HỌC PHƯƠNG TIỆN TRUYỀN THÔNG

• Méi ®èi mét/ mÆt ®èi mÆt giao tiÕp • Giao tiÕp ngoµi hµnh lang/bªn b×nh trµ - cafe• Çc héi th¶o, häp nhãm nhá• Héi th¶o qua Video trùc tuyÕn• Th¶o luËn qua ®iÖn tho¹i• Nh¾n tin• Th ®iÖn tö - email• Héi th¶o nhãm lín• Çc ghi chÐp tay ç nh©n• Göi tµi liÖu ®äc tr íc• Çc b¶n Fax• Çc ghi nhí t¹i b¶ng tin v¨n phßng• Çc ph¸t biÓu chÝnh thøc• Çc th riªng • Çc b¶n tin néi bé• Çc b¸o ço ®Þnh kú

Çc kªnh th«ng tin ®¾t gi¸

Çc kªnh th«ng tin tiÕt kiÖm

M«i tr êng truyÒn th«ng

• Sö dông hçn hîp c¶ hai lo¹i kªnh th«ng tin

• Ban ®Çu th êng dïng çc kªnh th«ng tin chÝnh thøc, mét khi v¨n hãa m¹nh ®· g¾n chÆt vµo qu¸ tr×nh qu¶n lý hiÖn thêi viÖc dïng th«ng tin chÝnh thøc biÕn mÊt dÇn.

71

4.4. GIAO TIẾP VÀ DẠY - HỌC tæ chøc d¹y - häc

• §Þnh nghÜa “ NÒn kinh tÕ trÝ thøc ” - Thomas Stewart, Fortune

*Tri thøc cã thÓ * tri thøc thµnh tµi s¶n * HÖ tõ vùng míi Mua + B¸n quan träng h¬n * Kü thuËt qu¶n lý míi * Nh©n tè chÝnh trong Vèn + Tµi s¶n h÷u h×nh * C«ng nghÖ + ChiÕn l îc míi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt + Kinh doanh

Ng êi chiÕn th¾ng (Tæ chøc xuÊt s¾c) (TËp hîp + Chia sÎ) kiÕn thøc Tæ chøc D¹y - Häc

72

4.4. GIAO TIẾP VÀ DẠY - HỌC tæ chøc d¹y - häc

Mục tiêu tối thượng:

Chu trình đào tạo tích cực(CĐT)

Tăng trưởng lợi nhuận

Giá trị sáng tạo không ngừng

Kết quả

Quy mô tốc độ

Tổ chức

Thông minhNăng động

Chỉnh tề

Con người

Tæ chøc d¹y - Häc

* GE: “ L·nh ®¹o 1 c«ng ty lín víi phong çch qu¶n lý 1 c«ng ty nhá” - J.Welch -

73

4.4. GIAO TI P VÀ D Y - H C Ế Ạ Ọ tæ chøc d¹y - häc

Thu hút nhà lãnh đ o vào quá ạtrình đào t o t ng hạ ươ ỗ

T o ra khung c nh cho vi c ạ ả ệđào t o nhân viên t ng hạ ươ ỗ

Trò Th yầSáng t o tri th cạ ứ

- Cam k t xây d ng HDT quan ế ự

đi m đào t o riêng.ể ạ

- T tin đ h c và d yự ể ọ ạ

- Có h c thuy t đào t oọ ế ạ

- Gi m b t th b cả ớ ứ ậ

- Cam k t h cế ọ

- T o ra quá trình t ng tác 2 chi uạ ươ ề

- VHCDT Chu trình đào t o tích c c ạ ự H t nhân AND c a t ch cạ ủ ổ ứVH Văn hóa m nh ạ

HDT Quan đi m đào t oể ạ • H th ng đào t oệ ố ạ• H c thuy t đào t oọ ế ạ• Lý lu n đào t oậ ạ• Lý thuy t kinh doanhế 74

1. CHU TR×NH §µO T¹O TÝCH CùC Lµ MéT VßNG XO¸YTù DUY TR× Vµ T¡NG

TR¦ëng L·nh ®¹o/ng êi thÇy cëi më ®èi tho¹i, t×m kiÕm. L«i

cuèn tri thøc tõ nh©n viªn/Häc trß.• Mçi ng êi ®Òu trë nªn thÝch hîp h¬n, ®¹t ®Õn sù

hiÓu biÕt vµ chia xÎ tri thøc cïng ng êi kh¸c.2. ý t ëng chñ ®¹o: D¹y vµ häc lµ çc nh©n tè

c¹nh tranh then chèt Çc l·nh ®¹o thiÕt kÕ thêi gian biÓu cña m×nh cho

viÖc ®µo t¹o vµ suy ngÉm. Çc quy tr×nh c«ng viÖc hµng ngµy ® îc thiÕt kÕ

theo çch D¹y - Häc h¬n lµ MÖnh lÖnh - Gi¸m s¸t.3. H¹ tÇng: t¹o ra c¬ héi cho mçi ng êi ® îc D¹y vµ Häc

X©y dùng h¹ tÇng D¹y – Häc trong c«ng ty. §¶m b¶o r»ng mäi ng êi ®Òu ® îc tham gia,

t¹o ®iÒu kiÖn tèi ®a ph¸t triÓn tµi n¨ng.


tæ chøc d¹y - häc

75

MÔI TR NG VĂN HÓA M NHƯỜ Ạ

Các giá tr ịtinh th nầ

Các nhân v t ậhình m uẫ

Các t p t c ậ ụl nghiễ

Giao ti p và ếtruy n đ tề ạVăn hóa + + +

= 4 thành ph n (giá tr + nhân v t + l nghi + truy n đ t)ầ ị ậ ễ ề ạ

Môi tr ng th m th uườ ẩ ấ

Văn hóa m nh / 1 t ch c xu t s c khi: ạ ổ ứ ấ ắ Truy n đ t ề ạ D y - H cạ ọ

Văn hóa m nh = 4 thành ph n (giá tr + nhân v t + l nghi + D y -H c)ạ ầ ị ậ ễ ạ ọ

76

5. HÀNH Đ NG TRONG VĂN HÓA M NHỘ Ạ

• M t Công ty xu t s c ph i có t duy:ộ ấ ắ ả ư

“Duy trì c t lõi và thúc đ y ti n bố ẩ ế ộ”

ph i có nh ng hành đ ng nh th nào đ th c hi n t duy đó?ả ữ ộ ư ế ể ự ệ ư

văn hóa doanh nghi p m nh th hi n nh th nào trong các hành ệ ạ ể ệ ư ếđ ng?ộ

• Có 5 nguyên t c hành đ ng:ắ ộ

1. Làm các vi c BKTệ ( thúc đ y ti n b )ẩ ế ộ

2. Ch l a ch n ng i thích h pỉ ự ọ ườ ợ ( duy trì c t lõi)ố

3. Luôn hành đ ng và th nghi mộ ử ệ ( thúc đ y ti n b )ẩ ế ộ

4. T o ngu n lãnh đ o n i bạ ồ ạ ộ ộ ( duy trì c t lõi)ố

5. Luôn ti n t i đích cao h nế ớ ơ ( thúc đ y ti n b )ẩ ế ộ 77

5.1. LÀM CÁC VI C B T KH THI (BKT)Ệ Ấ Ả

• Nhi m v BKT là m t c ch m nh đ thúc đ y ti n bệ ụ ộ ơ ế ạ ể ẩ ế ộ

• Nhi m v BKT:ệ ụ

- Đi th ng vào lòng ng i, c vũ con ng iẳ ườ ổ ườ

- Là hi n h u, mãnh li t và h ng đích cao đệ ữ ệ ướ ộ

- Là m t m c tiêu, ch không ph i là l i kh ng đ nhộ ụ ứ ả ờ ẳ ị

rõ ràng, d hi u, r ng l n, không c n nhi u l i gi i thíchễ ể ộ ớ ầ ề ờ ả

- Nh t quán, g n ch t v i t t ng c t lõi c a Doanh nghi pấ ắ ặ ớ ư ưở ố ủ ệ

• Ví dụ: - “S m nh m t trăng”, J. Kennedy, 1961, USAứ ệ ặ

- Leo lên đ nh núi Everestỉ

78

5.1. LÀM CÁC VIỆC BẤT KHẢ THI

General Electric

GE, 1982 Westinghouse, 1989

• Tr thành s 1 hay 2 trong m i th ở ố ỗ ịtr ng chúng ta ph c v và cách ườ ụ ụm ng hóa Công ty đ có t c đ và s ạ ể ố ộ ựuy n chuy n c a m t Doanh nghi p ể ể ủ ộ ệnhỏ

• Ch t l ng toàn di nấ ượ ệ• Lãnh đ o th tr ngạ ị ườ• D n đ u công nghẫ ầ ệ• Toàn c uầ• T p trung tăng tr ngậ ưở• Đa d ng nghành nghạ ề

• “GE – chúng tôi mang đến những điều tốt đẹp cho cuộc sống”. Phần lớn mọi người không tiếp nhận điều này, nhưng mỗi CBNV GE đều rùng mình khi nghe thấy điệp khúc đó. Đơn giản là câu nói cỗ lỗ đó đã thu hút tình cảm của họ về công ty…Điều này có nghĩa việc làm, tăng trưởng cho nền kinh tế; chất lượng và dịch vụ cho khách hàng; các tiện ích và đào tạo cho người lao động; thử thách và hài lòng cho mỗi cá nhân. Nó còn là sự chính trực, chân thành và trung kiên ở mọi cấp bậc. Và nếu thiếu nguồn tích tụ các giá trị và cam kết này, J. Well không thể tiến hành được cuộc cách mạng của mình.”

Hồi ký J. Well, TGĐ - GE 79

5.1. LÀM CÁC VI C B T KH THI Ệ Ấ Ả

Philip - Morris

• 1961, J. Reylnods – 35% th tr ng, No 1, l i nhu n l n nh t.ị ườ ợ ậ ớ ấ

hình nh m t công ty kh ng l , ch m ch p, h ng th , không ả ộ ổ ồ ậ ạ ưở ụcó tham v ng rõ ràng ngoài vi c duy trì l i nhu n cao.ọ ệ ợ ậ

• P. Morris < 10% th tr ng, No 6, ch y u là thu c lá ph n ít n i ti ng.ị ườ ủ ế ố ụ ữ ổ ế

m c tiêu BKT: “ụ tr thành 1 GM trong nghành công nghi p thu c ở ệ ốlá”

Đánh th ng vào v trí s 1 c a Reylnods: David ch ng Goliath !ẳ ị ố ủ ố

t o ra s khích l kh ng lạ ự ệ ổ ồ

No 6 No 5 No 3 No 2 No 1 (1980)

• Năm 1960s, ch có duy nh t P. Morris có m c tiêu BKT và th c ch t cũng ỉ ấ ụ ự ấkhông đ các ngu n l c, tài s n và k năng đ làm đ c đi u nàyủ ồ ự ả ỷ ể ượ ề .

80


• Các m c tiêu BKT th ng có v nh không h p lý, không logich, quá ụ ườ ẻ ư ợm o hi m, li u lĩnh, h i điên r , có v ng o m n và nghe ch ng tai v i ạ ể ề ơ ồ ẻ ạ ạ ướ ớng i trong cu c. Nh ng r t nh t quán v i giá tr c t lõi c a Công ty ườ ộ ư ấ ấ ớ ị ố ủ v i ng i ngoài cu c (CBNV) có ni m tin mãnh li t vào tính hi n th c c a ớ ườ ộ ề ệ ệ ự ủnó.

• 1907, Ford –43 tu i, đ t ra nhi m v BKT: “dân ch hóa ôtô”ổ ặ ệ ụ ủ

“c vũ toàn b nhóm thi t k ôtô làm vi c nhi u ngày li n liên ổ ộ ế ế ệ ề ềt c đ n 11h th m chí qua đêm. Đôi l n Mr Ford làm vi c luôn m t lèo h n ụ ế ậ ầ ệ ộ ơ40h không ngh ”. ỉ

Ford (14% th tr ng) đ u v i GM (22%) và m t lo t công ty ị ườ ấ ớ ộ ạkhác.

15 năm sau: Ford No 1 (>25%)

GM No 3 (10%)81


Sony

• 1945, Tokyo Tsashin Koyo, áp d ng m t s k thu t công ngh đ t o ụ ộ ố ỹ ậ ệ ể ạra các s n ph m tiêu dùng đ đi n. Hai ng i ch và năm công nhân.ả ẩ ồ ệ ườ ủ

• 1952, còn nh bé, ít ai bi t đ n ngoài Nh t, ỏ ế ế ậ 200 CBNV. Bán d n m i ẫ ớxu t hi n, còn trong phòng thí nghi m c a M , chi phí đ u t l n kh ng ấ ệ ệ ủ ỹ ầ ư ớ ổl , ch dùng trong công ngh qu c phòng.ồ ỉ ệ ố

• 1953 đ t m c tiêu BKT:ặ ụ

“Làm ra đài bán d n b túiẫ ỏ ”

“ Thay đ i hình nh v hàng hóa ch t l ng t i s n xu t t i ổ ả ề ấ ượ ồ ả ấ ạNh t B n”ậ ả

• 1955 đ i tên công ty thành Sony đ cho th gi i d nh , d g i.ổ ể ế ớ ễ ớ ễ ọ

=> sau 30 năm hàng nhãn mác Sony tràn ng p th gi i.ậ ế ớ

82


Wal Mart

• 1945, Sam Waton (27tu i), c a hàng 5 xu đ u tiên t i th tr n nh Newport, ổ ử ầ ạ ị ấ ỏArkansas.

• M c tiêu đ u tiên: c a hàng t p ph m t t và l i nhu n nh t Arkansas – 5 ụ ầ ử ạ ẩ ố ợ ậ ấ ởnăm.

ph i tăng doanh thu 3 l n t $72.000 ả ầ ừ $ 250.000/ m i c a hàng.ỗ ử

• 1950, Wal Mart tr nên l i nhu n nh t Arkansas và có m t 5 bang khác.ở ợ ậ ấ ặ ở

• 1977, S. Walton đ t m c tiêu BKT: tr thành công ty 1 t dolla doanh thu vào ặ ụ ở ỷnăm 1980 (tăng g p 2 l n hi n t i)ấ ầ ệ ạ

• 1990, S.W. tăng g p đôi c a hàng hi n có, tăng doanh thu lên $ 125 t vào năm ấ ử ệ ỷ2000 (1991. WM có doanh thu $ 31 t )ỷ

C n c M ch có GM m i có doanh thu $ 125 t .ả ướ ỹ ỉ ớ ỷ

• 1992, S.W. ch tế

• 1998 WM đ t v t ng ng $ 125 t .ạ ượ ưỡ ỷ83


IBM

• 1911, s n xu t đ ng h , máy tính c h c cho th qu Computing ả ấ ồ ồ ơ ọ ủ ỹTabulating Recording Co (CTR).

• 1921, g n phá s n do kinh t xu ng d c, s ng qua đ c ch y u nh ầ ả ế ố ố ố ượ ủ ế ờvay n .ợ

• 1924, còn nh nh hàng trăm công ty khác. c m s n ph m s có ỏ ư Ướ ơ ả ẩ ẽtên tu i qu c t ổ ố ế đ i tên International Business Machine (IBM).ổ

• 1930 – No 1 trên th tr ng máy tính c d p l .ị ườ ơ ậ ỗ

• 1960 - M c tiêu BKT: s n xu t IBM 360 (máy tính l n)ụ ả ấ ớ

đòi h i đ u t cho d án g n $5 t (> c d án Manhatan, ỏ ầ ư ự ầ ỷ ả ựs n xu t bom nguyên t ) ả ấ ử No 1 trong th tr ng máy tính l nị ườ ớ

• IBM 360 hút h t các ngu n l c IBM, nhi u tháng li n s ng b ng ti n vay ế ồ ự ề ề ố ằ ềngân hàng tr l ng CBNV.ả ươ

84


IBM

• Các dòng s n ph m c a IBM b h n ch đ n g n d ng ả ẩ ủ ị ạ ế ế ầ ừ toàn b ộnhân viên IBM đ i m t v i vi c d ng nh ph i nh y qua m t h m núi ố ặ ớ ệ ườ ư ả ả ộ ẻsâu th m mà không có đ ng lùi.ẳ ườ

• “… đây không có ch cho s sai l m. Đó là quy t đ nh l n nh t, Ở ỗ ự ầ ế ị ớ ấm o hi m nh t mà tôi đã đ a ra t tr c đ n nay. Tôi đã trăn tr ạ ể ấ ư ừ ướ ế ởnhi u tu n, nh ng trong sâu th m tôi tin r ng không có gì IBM ề ầ ư ẳ ằkhông th th c hi n đ cể ự ệ ượ ”

- T. Watson, IBM –

• Tham v ng to l n, kh ng l c a IBM, v i m c tiêu còn l n h n ch vì ọ ớ ổ ồ ủ ớ ụ ớ ơ ỉl i nhu n, đã d n d t t o s cam k t đ ng lòng s t đá c a CBNV IBM.ợ ậ ẫ ắ ạ ự ế ồ ắ ủ

85


Gami và các m c tiêuụ

• M c tiêu: “Th y Tú - tr n ĐBP” 2004 – 2010ụ ủ ậ

• M c tiêu: “ụ 125 vào 2008”

• M c tiêu: “Hyundai/LG c a n n kinh t Vi t Nam – ụ ủ ề ế ệ18% GDP” vào năm 2025.

86


• Các nhi m v BKT đ c đ t ra n i ti p, khi đ t đ c l i có m t ệ ụ ượ ặ ố ế ạ ượ ạ ộm c tiêu m i, t o đà – thúc đ y ti n b liên t c cho Công ty xu t s c.ụ ớ ạ ẩ ế ộ ụ ấ ắ

• Đ th c hi n đ c các m c tiêu đó, lãnh đ o các Công ty xu t s c ể ự ệ ượ ụ ạ ấ ắluôn t p trung ch y u cho:ậ ủ ế

- Đào t o l p qu n tr k ti p và c u trúc t ch c thích h pạ ớ ả ị ế ế ấ ổ ứ ợ

nâng cao ch t l ng qu n lýấ ượ ả

- Xây d ng các quy trình tuy n ch n, đào t o và h tr cho ự ể ọ ạ ỗ ợCBNV

bi n Công ty thành m t Vi n Đ i h c l n.ế ộ ệ ạ ọ ớ

• T m c tiêu BKT c a Công ty, các qu n lý, lãnh đ o đ n v thành ừ ụ ủ ả ạ ơ ịviên xây d ng các m c tiêu BKT cho đ n v mình t o m t s s ng ự ụ ơ ị ạ ộ ự ốđ ng th ng hàng trên toàn t ch cộ ẳ ổ ứ

87

5.1. LÀM CÁC VI C B T KH THIỆ Ấ Ả

=> Nhi u năm trôi qua, nhi u th h lãnh đ o m i thay ề ề ế ệ ạ ớchân nh ng t ch c v n gi nh p đ tăng tr ng cao, không b ư ổ ứ ẫ ữ ị ộ ưở ịh t h ng, không ng i ngh trên chi n th ng.ụ ẫ ơ ỉ ế ắ

• Nhi m v BKT không ch xây d ng cho các Công ty kh ng l mà ệ ụ ỉ ự ổ ồcho c nh ng Công ty v a và nh lúc kh i nghi p (nh Sony, Wal ả ữ ừ ỏ ở ệ ư– Mart…) đ tr thành các công ty kh ng l và xu t s c.ể ở ổ ồ ấ ắ

• Đ th c hi n các m c tiêu BKT đòi h i t ch c ph i l a ch n, ể ự ệ ụ ỏ ổ ứ ả ự ọđào t o nh ng con ng i thích h p nh t, nh t quán và chia s ạ ữ ườ ợ ấ ấ ẻcác giá tr c t lõi c a công ty.ị ố ủ

=> làm cho các thành viên trong công ty c m nh n mình ả ậnh thu c v m t ư ộ ề ộ t ch c đ c bi t, đ ng c p, khác th ng và ổ ứ ặ ệ ẳ ấ ườv t tr i.ượ ộ

88

5.2. CH L A CH N NG I THÍCH H P NH TỈ Ự Ọ ƯỜ Ợ Ấ

Công ty xu t s c không xây d ng m t môi tr ng văn hóa “ấ ắ ự ộ ườ thu n l iậ ợ ”, “m m ềm ngỏ ”, mà th ng ng c l i.ườ ượ ạ

• Công ty xu t s c bi t rõ h là ai, h đang làm gì, và đi u gì h mu n đ t t i.ấ ắ ế ọ ọ ề ọ ố ạ ớ

không có nhi u ch cho nh ng ng i không mong mu n, không phù h p ề ỗ ữ ườ ố ợv i nh ng chu n m c giá tr h đ t ra.ớ ữ ẩ ự ị ọ ặ

Công ty t o ra môi tr ng đ m đ c nét văn hóa riêng, đ c thù.ạ ườ ậ ặ ặ

n u b n không thích h p, không tiêu hóa đ c, xin m i ra ngoài, ho c b n ế ạ ợ ượ ờ ặ ạs là con virus s m mu n cũng b di t.ẽ ớ ộ ị ệ

• Đ l a ch n đúng ng i, các công ty xu t s c th ng hành đ ng theo d ng ể ự ọ ườ ấ ắ ườ ộ ạ văn hóa sùng bái (nh là m t ư ộ tôn giáo) v i các hình th c:ớ ứ

1. Truy n bá m nh m t t ng c t lõi c a công tyề ạ ẽ ư ưở ố ủ

2. K t h p ng i thích h p v i các giá tr c a công tyế ợ ườ ợ ớ ị ủ

3. T o ra ý ni m v đ ng c p v t tr i trong m i ng iạ ệ ề ẳ ấ ượ ổ ỗ ườ 89


IBM

• 1914, công ty còn khá nh . Watson đã mu n t o ra m t môi tr ng văn hóa ỏ ố ạ ộ ườ– d ng tôn giáo trong công ty. Trên t ng văn phòng th ng có các kh u ạ ườ ườ ẩhi u kích đ ng nh :ệ ộ ư

“Th i gian lãng phí không bao gi tr l i”, “Không có ch cho ờ ờ ở ạ ỗs b t đ ng”, “Chúng ta s không bao gi th a mãn”, “Chúng ta bán ự ấ ộ ẽ ờ ỏd ch v ”… ị ụ

• Watson đ t ra các quy t c nghiêm ng t v hành vi cá nhân - t t c nhân ặ ắ ặ ề ấ ảviên bán hàng ph i m c đ p, qu n áo l h i, khuy n khích l p gia đình (nh ả ặ ẹ ầ ễ ộ ế ậ ưv y s làm vi c chăm ch h n), không khuy n khích hút thu c, c m r u, c ậ ẽ ệ ỉ ơ ế ố ấ ượ ờb c.ạ

• Watson xây d ng các ch ng trình đào t o truy n bá cho nhân viên m i ự ươ ạ ề ớm t cách h th ng các giá tr c a công ty, tìm ki m các nhân viên tr , có ộ ệ ố ị ủ ế ẻtri n v ng, đ a vào th vi c trong m t môi tr ng đ nh h ng - h tr ể ọ ư ử ệ ộ ườ ị ướ ỗ ợđ c tính toán chi li.ượ

• Sau này Wason thành l p m t s câu l c b IBM đ khuy n khích CBNV ậ ộ ố ạ ộ ể ếgiao ti p v i chính ng i IBM, nh ng không v i bên ngoài.ế ớ ườ ư ớ 90


IBM (ti p theo)ế

• Nh ng ng i xu t s c đ c nêu tên, treo nh, đ c vi t t i trong các n ph m ữ ườ ấ ắ ượ ả ượ ế ớ ấ ẩn i b . Nh n m nh vai trò quan tr ng c a các sáng ki n và n l c cá nhân trong ộ ộ ấ ạ ọ ủ ế ỗ ựcác c g ng chung c a t p th .ố ắ ủ ậ ể

• IBM xây d ng m t trung tâm đào t o riêng, t t c các nhân viên m i đ u ph i đi ự ộ ạ ấ ả ớ ề ảqua, sinh viên đ c th m th u các giá tr , h c h i các k năng, hát các bài hát t ượ ẩ ấ ị ọ ỏ ỹ ừt p sách “ậ Các bài hát c a IBMủ ”, h c cách ng x nh ng i IBM, h c cách th ọ ứ ử ư ườ ọ ểhi n chuyên nghi p IBM, ti p nh n ý ni m IBM làệ ệ ế ậ ệ đ c bi t, đ ng c pặ ệ ẳ ấ và v t tr iượ ộ . R t chú tr ng nhân viên trong vi cấ ọ ệ b o m tả ậ và ki m soát thông tin n i bể ộ ộ.

Ví dụ: 1 trong bài hát IBM có l iờ

“Hành quân cùng IBM

Tay trong tay xi t ch tế ặ

Nh ng con ng i sáng t o ti n b cữ ườ ạ ế ướ

đ n m i mi n đ t m iế ọ ề ấ ớ ”.

91


Công ty xu t s c l a ch n ng i thích h p thông qua vi c xây ấ ắ ự ọ ườ ợ ệd ng m t văn hóa d ng tôn giáo thông qua m t lo t hành đ ng có ự ộ ạ ộ ạ ộch đích:ủ

• Các ch ng trình th c t p đ nh h ng và ph c p, g n ch t t t ng ươ ự ậ ị ướ ổ ậ ắ ặ ư ưởv i th c hành, đào t o v các giá tr , chu n m c, l ch s và truy n ớ ự ạ ề ị ẩ ự ị ử ềth ng.ố

• Các “Tr ng t ng h p”, ườ ổ ợ các “Trung tâm đào t oạ nội bộ”.

• Xã h i hóa trong công vi c v i các đ ng nghi p trong lòng t ch c (câu ộ ệ ớ ồ ệ ổ ứ l c b …)ạ ộ

92


• Các chính sách tuy n ch n nghiêm ng t, h tr - đ nh h ng - ch nh ể ọ ặ ỗ ợ ị ướ ỉs a t t ng cho nhân viên t lúc nh p cu c.ử ư ưở ừ ậ ộ

• Tuyên truy n r ng kh p các huy n thoa n i b , nh ng hành đ ng anh ề ộ ắ ề ị ộ ộ ữ ộhùng, hình m u trong công ty.ẫ

• Ngôn ng và thu t ng chuyên bi t (nh ữ ậ ữ ệ ư “H i kín Gami”, “ng i ộ ườGami”…) nh m tái kh ng đ nh m i ng i nh thu c v m t nhóm đ c ằ ẳ ị ọ ườ ư ộ ề ộ ặbi t, đ ng c p.ệ ẳ ấ

• Các bài hát công ty, chuy n đùa, các l i kh ng đ nh – phát bi u nh n ệ ờ ẳ ị ể ấm nh s cam k t g n ch t v i giá tr c t lõi.ạ ự ế ắ ặ ớ ị ố

93


• Tiêu chí th ng và khuy n khích liên k t rõ ràng v i t ưở ế ế ớ ưt ng c t lõi c a công ty.ưở ố ủ

• Các ph n th ng, các cu c thi đua, ghi nh n công khai ầ ưở ộ ậnh m khen th ng nh ng ai n l c làm vi c nh t quán v i ằ ưở ữ ỗ ự ệ ấ ớt t ng. Các hình ph t hi n v t và công khai cho nh ng ai ư ưở ạ ệ ậ ữvi ph m các gi i h n giá tr .ạ ớ ạ ị

• Các c ch g n ch t, lâu dài (mua CP, th ng CP).ơ ế ắ ặ ưở

• Th ng xuyên nh n m nh b ng l i ho c vi t v các giá tr ườ ấ ạ ằ ờ ặ ế ề ịcông ty, truy n th ng, t o c m giác thu c v m t đi u gì đó ề ố ạ ả ộ ề ộ ềđ c bi tặ ệ .

94


• Công ty xu t s c m t m t, yêu c u ki m soát t t ng ch t ch , m t ấ ắ ộ ặ ầ ể ư ưở ặ ẽ ặkhác, ng h ho t đ ng t ch cao nh t.ủ ộ ạ ộ ự ủ ấ

c vũ cho các sáng ki n cá nhânổ ế

• Văn hóa m nh - d ng tôn giáoạ ạ , g n ch t quanh t t ng c t lõi cho ắ ặ ư ưở ốphép công ty t o ra cho CBNV s t do đáng k trong m t c ng đ ng ạ ự ự ể ộ ộ ồđ c bi t, thúc đ y h th nghi m, thay đ i, hi u ch nh, và cao h n t t ặ ệ ẩ ọ ử ệ ổ ệ ỉ ơ ấc là hành đ ng làm m i th có th đ vì s ti n b .ả ộ ọ ứ ể ể ự ế ộ


Duy trì cốt lõi

Tự chủ hoạt động

Kiểm soát tư tưởng

95

5.3. LUÔN HÀNH Đ NG VÀ TH NGHI MỘ Ử Ệ

Ví d 1ụ : • Johnson & Johnson, 1890, cung c p các g c bông kh trùng và th ch cao y h c ấ ạ ử ạ ọ(bó b t), nh n đ c th t m t bác sĩ phàn nàn v vi c da b nh nhân b t y đ vì m t ộ ậ ượ ư ừ ộ ề ệ ệ ị ấ ỏ ộlo i th ch cao nào đó ạ ạ J & J chuy n ngay đ n b nh vi n m t lo i b t m n đ xóa da ể ế ệ ệ ộ ạ ộ ị ể nhu c u l nầ ớ

Ra đ i ng u nhiên s n ph m n i ti ng: “ờ ẫ ả ẩ ổ ế Ph n tr em và v sinh ấ ẻ ệJohnson” chi m 44% doanh thu J & J.ế

• M t nhân viên J & J, vì v đ t tay trong b p, t o ra m t lo i băng v t th ng ộ ợ ứ ế ạ ộ ạ ế ươ(băng dính, cu n tròn, d c t r i) ộ ễ ắ ờ tr thành s n ph m bán ch y nh t trong l ch s J & ở ả ẩ ạ ấ ị ửJ.

• Các chuy n d ch ng u nhiên đã bi n J & J thành công ty cung c p các s n ể ị ẫ ế ấ ảph m tiêu dùngẩ .

96


Ví d 2ụ : American Express, 1850, chuyên d ch v v n chuy n nhanh các ki n hàng ị ụ ậ ể ệnh . Do d ch v chuy n ti n qua b u đi n tăng m nh, khách hàng không còn mu n ỏ ị ụ ể ề ư ệ ạ ốchuy n ti n m t qua Amex n a ể ề ặ ữ d ch v “ị ụ chuy n ti n nhanhể ề ” tr nên phát tri n ở ểkh p M ắ ỹ Amex thành công ty d ch v tài chính.ị ụ

• 1892, J. Fargo (ch t ch công ty Amex, sáng l p Well-Fargo Bank) đi ngh hè Châu ủ ị ậ ỉ ởÂu, không làm sao đ i ti n m t t tín d ng th mang theo ổ ề ặ ừ ụ ư yêu c u phòng d ch v ầ ị ụsuy nghĩ “sec du l ch Amexị ” n i ti ng kh p toàn c u ổ ế ắ ầ t o ra l ng d th a ti n ạ ượ ư ừ ềm t c c l n cho Amex ặ ự ớ t o ra m t lo i ngo i t m i Amex sec. ạ ộ ạ ạ ệ ớ

• 1912, t nhu c u c a khách du l ch s d ng “ừ ầ ủ ị ử ụ Amex sec” ra đ i phòng d ch v du ờ ị ụl ch ị đóng góp doanh thu l n th hai trong Amex.ớ ứ

=> Amex chuy n thành m t công ty d ch v - tài chính – du l chể ộ ị ụ ị

Trong các công ty xu t s c, nhi u hành đ ng xu t s c, t o ra cú đ y phát tri n ấ ắ ề ộ ấ ắ ạ ẩ ểv t b c không ph i t nh ng k ho ch chi n l c đ nh tr c, mà t các th ựơ ậ ả ừ ữ ế ạ ế ượ ị ướ ừ ửnghi m ng u nhiên.ệ ẫ

• GAMI có nh ng hành đ ng nh v y ữ ộ ư ậ ?97

5.3. LUÔN HÀNH Đ NG VÀ TH NGHI MỘ Ử Ệ Các công ty nh nh ng sinh v t ti n hóaư ữ ậ ế

Nhi m v BKTệ ụM c tiêu rõ ràng và đ y tham ụ ầv ngọCác cú nh y v t, ng t quãng, ả ọ ắtính cách m ngạ

L p k ho ch chi n l c nghiêm ậ ế ạ ế ượng t ặ

Quá trình ti n hóaếKhông rõ đích, th nghi m nhi u ử ệ ềl n và l a ch nầ ự ọCác b c nh c i ti n và bi n ướ ỏ ả ế ếđ i khi có c h i b t ng xu t ổ ơ ộ ấ ờ ấhi n, s phát tri n nhanh thành ệ ẽ ểcác d ch chuy n chi n l c.ị ể ế ượ

M t quá trình không đ c l p k ộ ượ ậ ếho ch tr c, ng u nhiênạ ướ ẫ

Có 2 d ng ti n b trong doanh nghi pạ ế ộ ệ :- Các nhi m v BKTệ ụ- Quá trình ti n hóa d n d nế ầ ầ

S khác bi t:ự ệ

98


Áp d ng h c thuy t Darwinụ ọ ế

• Theo Darwin, các sinh v t ti n hóa b i m t quá trình các thay đ i ậ ế ở ộ ổkhông đ nh h ng (bi n đ i gen ng u nhiên) và s l a ch n t nhiên.ị ướ ế ổ ẫ ự ự ọ ự

• Sinh v t sinh sôi + tác đ ng môi tr ng ậ ộ ườ bi n đ i ế ổ loài kh e m nh ỏ ạnh t t n t i, loài y u h n b ch t l i.ấ ồ ạ ế ơ ị ế ụ

• Ví d Amex, 1913 – Chính ph M trao đ c quy n v n chuy n hàng ụ ủ ỹ ặ ề ậ ểb u đi n cho B u đi n M , 1918 -> cho phép b u đi n đ c quy n -> ư ệ ư ệ ỹ ư ệ ộ ềhàng lo t công ty v n chuy n hàng bi n m t.ạ ậ ể ế ấ

- Amex nh các th nghi m tr c đó, ng u nhiên, không d đ nh ờ ử ệ ướ ẫ ự ịtr c, trong qua trình phát tri n ướ ể Công ty d ch v - tài chính – du l ch ị ụ ịkh ng l .ổ ồ

• R t nhi u công ty xu t s c (J & J, P & G, Wal-Mart, 3M…) s d ng ấ ề ấ ắ ử ụph ng pháp này đ thích ng và phát tri n trong môi tr ng kinh ươ ể ứ ể ườdoanh bi n đ ng.ế ộ

99


• L a ch n t nhiên là m t ự ọ ự ộ quá trình vô th cứ , các bi n đ i nào phù h p ế ổ ợv i môi tr ng thì s ng sót, còn nh ng bi n đ i y u nh t s bi n ớ ườ ố ữ ế ổ ế ấ ẽ ếm t.ấ

Trong t nhiên không ph i loài sinh v t l a ch n bi n đ i ự ả ậ ự ọ ế ổnào, mà t nhiên l a ch nự ự ọ .

• Các t ch c con ng i (nh các công ty) l i có th th c hi n ổ ứ ườ ư ạ ể ự ệ l a ựch n ý th cọ ứ các công ty xu t s c thúc đ y quá trình ti n hóa (ti n ấ ắ ẩ ế ếb ) th ng đ n k t qu mong mu n trong s g n ch t v i t t ng ộ ẳ ế ế ả ố ự ắ ặ ớ ư ưởc t lõiố

đó là quá trình ti n hóa có ch đíchế ủ .

• Các công ty xu t s c khai thác tri t đ các s c m nh c a quá trình ấ ắ ệ ể ứ ạ ủti n hóa (hành đ ng, th nghi m, l a ch n) đ thúc đ y ti n bế ộ ử ệ ự ọ ể ẩ ế ộ

t o ra các c ch thích h p đ đ y m nh quá trình này.ạ ơ ế ợ ể ẩ ạ 100


Các công ty xu t s c t o ra m t văn hóa m nh v i các nguyên t c ấ ắ ạ ộ ạ ớ ắhành đ ng thích h p đ đ y m nh quá trình ti n hóa:ộ ợ ể ẩ ạ ế

1. Cho phép th nghi m – và nhanh chóng ti n hànhử ệ ế

Th c hi n. Ch nh s a. Th l i. Làm ti p. Đi u ch nh. Chuy n ự ệ ỉ ử ử ạ ế ề ỉ ểd ch. Hành đ ng. Nh ng không đ c b t đ ng.ị ộ ư ượ ấ ộ

2. Ch p nh n có th sai l m nh , b qua n u không vi ph m đ n ấ ậ ể ầ ỏ ỏ ế ạ ết t ng c t lõi.ư ưở ố

“Sai l m là s n ph m quan tr ng nh t c a chúng ầ ả ẩ ọ ấ ủta” – W. Johnson

101


3. Th c hi n các b c nh - th c nghi m và l a ch n.ự ệ ướ ỏ ự ệ ự ọ

Ý t ngưở : C ng thêm các cành m i vào thân cây, xén b t có ý ộ ớ ớth c nh ng cành x u (khô héo) ứ ữ ấ t o ra m t cây kh e m nh.ạ ộ ỏ ạ

4. T o cho m i ng i c h i th nghi m:ạ ọ ườ ơ ộ ử ệ

C u trúc công ty phi t p trung, tăng t ch cho các đ n v và cá ấ ậ ự ủ ơ ịnhân, tăng tính sáng t o và hành đ ng cho m i ng i.ạ ộ ọ ườ

5. Các c ch phù h p đ thúc đ y.ơ ế ợ ể ẩ

L ng th ng, ghi nh n, cho t ch , c p ngân sách, l p nhóm ươ ưở ậ ự ủ ấ ậnh ng ng i sáng t o, huy ch ng danh d …ữ ườ ạ ươ ự

102


Các công ty xu t s c đ ng th i s d ng:ấ ắ ồ ờ ử ụ

Nhi m v BKT + Quá trình th nghi m - l a ch nệ ụ ử ệ ự ọ

thúc đ y ti n bẩ ế ộ

• Vi c duy trì t t ng c t lõi, hành vi văn hóa nh t quán, c ch phù ệ ư ưở ố ấ ơ ếh p (trong c u trúc văn hóa) là đi u b t bu c đ đ m b o ti n đ đi ợ ấ ề ắ ộ ể ả ả ế ộđúng h ng.ướ

• T t ng c t lõi là keo k t dính và l c h ng d n, gi cho công ty ư ưở ố ế ự ướ ẫ ữxu t s c đi đúng đ ng trong quá trình bi n đ i và ti n hóa.ấ ắ ườ ế ổ ế

quá trình ti n b là có ch đích và đ y h ng kh i.ế ộ ủ ầ ứ ở

• S d ch chuy n, bi n đ i, sáng t o có th di n ra v i các m c đ ự ị ể ế ổ ạ ể ễ ớ ứ ộkhác nhau các c p b c, đ n v , phòng – ban, công ty thành viên, ở ấ ậ ơ ịnh ng đ u v i m t tinh th n chung, m t t t ng th ng nh t.ư ề ớ ộ ầ ộ ư ưở ố ấ

giá tr c a m t văn hóa doanh nghi p m nh.ị ủ ộ ệ ạ103

5.4. T O NGU N LÃNH Đ O N I BẠ Ồ Ạ Ộ Ộ

Các công ty xu t s c, có t m nhìn r ng l n, đ u tìm các nhà ấ ắ ầ ộ ớ ềđi u hành t trong lòng công ty.ề ừ

h xây d ng m t môi tr ng văn hóa D y - H c đ ọ ự ộ ườ ạ ọ ểthúc đ y đào t o lãnh đ o ngu n.ẩ ạ ạ ồ

• Ch có các qu n tr t trong lòng công ty m i đ m b o cho ỉ ả ị ừ ớ ả ảcông ty v a phát tri n mà v n duy trì giá tr c t lõi.ừ ể ẫ ị ố

• Th c t ch ng minh, nhi u công ty th t b i, không duy trì ự ế ứ ề ấ ạđ c nh p đ phát tri n ho c chuy n h ng vì đã ti p ượ ị ộ ể ặ ể ướ ếnh n các nhà lãnh đ o - qu n lý t bên ngoài.ậ ạ ả ừ

104

5.4. T O NGU N LÃNH Đ O N I BẠ Ồ Ạ Ộ Ộ

Vòng tròn lãnh đ o ạliên t cụ Thúc đẩy

tiến bộ

Duy trì cốt lõi


Duy trì cốt lõi

H ng h t ẫ ụlãnh đ o và ạh i ch ng v ộ ứ ị

c u tinhứ

Không chú tr ng phát ọ

tri n qu n lý ể ả

Khan hi m ếcác ng c ứ ửviên m nhạ

H ng h tẫ ụlãnh đ oạ

Doanh nghi p ệchòng chành

tìm v c u tinh ị ứ

Phát tri n ểqu n lý + ảK ho ch ế ạ

ngu n nhân ồl cự

L a ch n ự ọcác ng c ứ ửviên m nhạ

Liên t c xu t ụ ấs c trong ắlãnh đ o ạn i b ộ ộ

105

5.4 T O NGU N LÃNH Đ O N I BẠ Ồ Ạ Ộ Ộ

Công ty xuất sắc thiết lập một quá trình phát triển quản lý và tạo nguồn nhân sự rất cụ thể chi tiết dự trù cho lâu dàiPhương pháp duy nhất đúng là:– Tạo dựng, phát tiển môi trường văn hóa Dạy-Học – Xây dựng chu trình đào tạo tích cực (CDT) 2 chiều– Thực hiện CDT ở mọi nơi, mọi lúc, mọi cấp bậc trong

công tác lãnh đạo– Thiết kế các khóa đào tạo phù hợp, gắn chặt với giá trị

cốt lõi của công ty– Sử dụng mọi công cụ xây dựng hạ tầng dạy học tạo

điều kiện học tập cho CBNV– Tạo lãnh đạo nguồn từ các mục tiêu áp lực BKT, yêu

cầu mọi quản lý – lãnh đạo phải biết dạy và học

106

5.5 LUÔN TI N T I ĐÍCH CAO H NẾ Ớ Ơ

Công ty xu t s c luôn đ t cho mình câu h i “ấ ắ ặ ỏ làm sao chúng ta có th t t h n n a ngày mai so v i hôm nayể ố ơ ữ ớ ”Th ch hóa đi u này thành m t l s ng – nh m t t p quán trong t ể ế ề ộ ẽ ố ư ộ ậ ư

duy và hành đ ng ộTh hi n vào t ng c u trúc c a t ch c + c ch hi n h u trong hành ể ệ ừ ấ ủ ổ ứ ơ ế ệ ữ

đ ng:ộ- Đ u t dài h n cho t ng laiầ ư ạ ươ- Đ u t cho phát tri n nhân viênầ ư ể- Ti p nh n các ý t ng và công ngh m iế ậ ưở ệ ớ

- ... 1 quá trình c i ti n liên t c + t thúc đ y ti n b ả ế ụ ự ẩ ế ộ Văn hóa đòi h i b n thân cao đ , luôn ti n t i đ nh cao h nỏ ả ộ ế ớ ỉ ơ

“Đ ng hài lòng v i đi u là đã t t h n nh ng ng i đ ng nghi p ừ ớ ề ố ơ ữ ườ ồ ệhay ti n nhi m. Hãy c g ng đ t t h n chính b n thân mìnhề ệ ố ắ ể ố ơ ả ”

- W.Fulkner - 107

5.5 LUÔN TI N T I ĐÍCH CAO H NẾ Ớ ƠKHÔNG HÀI LÒNG V I HI N T I Ớ Ệ Ạ

Công ty xu t s c thi t l p các c ch đ t o ra s không ấ ắ ế ậ ơ ế ể ạ ựhài lòng Tiêu h y s th a mãnủ ự ỏ Thúc đ y thay đ i và c i ti n tr c c khi th gi i bên ngoài đòi h iẩ ổ ả ế ướ ả ế ớ ỏ

Ví d 1ụ : 1920s P&G đã r t thành công, không còn đ i th nào x ng t m ấ ố ủ ứ ầ 1931s: c ch c nh tranh th ng hi u n i b ơ ế ạ ươ ệ ộ ộ

=> s phát tri n v t b c ti p theoự ể ượ ự ếVí d 2ụ : 1950s – Merck luôn gây áp l c n i b đ y sáng t o đ i m i liên ự ộ ộ ẩ ạ ổ ớ

t c các s n ph m t t h n. ụ ả ẩ ố ơVí d 3ụ : Motorola có m t chính sách nh t quán – “B n đ đ nh h ng k ộ ấ ả ồ ị ướ ỹ

thu t” ậ gi m đ n d ng h n s n xu t s n ph m chu kỳ hoàn thi n –ả ế ừ ẳ ả ấ ả ẩ ở ệchu kỳ bão hòa t o áp l c các đ n v ph i tìm ra các s n ph m m i.ạ ự ơ ị ả ả ẩ ớ

108

Ví dụ 4: GE thiết lập quá trình “work out” – là việc cật lực giữa các phòng ban nội bộ để thúc đẩy giải quyết nhanh nhất mọi vấn đề, tìm kiếm sự sáng tạo đổi mới từ trong lòng.

Ví dụ 5: Boing có cơ chế “dõi theo đối thủ” – tìm kiếm điểm yếu/mạnh của đối thủ, họ đang dự định gì, sức mạnh của họ từ đâu ?

phản ứng sẽ như thế nào?.

Ví dụ 6: Wal Mart sử dụng cơ chế “vượt ngày hôm qua” - mỗi nhân viên bán hàng có một sổ cái ghi chính xác những việc đã làm hôm nay so với ngày đó trong tuần của năm trước đó luôn tạo ra chuẩn mực cao hơn.

5.5 LUÔN TI N T I ĐÍCH CAO H NẾ Ớ ƠKHÔNG HÀI LÒNG V I HI N T I Ớ Ệ Ạ

109

5.5 LUÔN TI N T I ĐÍCH CAO H NẾ Ớ ƠKHÔNG HÀI LÒNG V I HI N T IỚ Ệ Ạ

Ví dụ 7: Nordstrom xác định số đo doanh thu bán hàng theo giờ so với đồng nghiệp + nối kết lương thưởng với mức độ hài lòng của khách hàng (thông qua người mua hàng huyền bí).– Không ngừng cải tiến bán hàng

Ví dụ 8: HP có cơ chế đánh giá người quản lý so với đồng nghiệp xếp hạng người quản lý khá nhất + ghi nhận đặc biệt

HP đưa ra chính sách “bạn là chủ doanh nghiệp mỗi đơn vị như là một doanh nghiệp độc lập +duy trì việc vay dài hạn với một lãi suất nhất định, trong nội bộ hoặc từ bên ngoài ”.

Các đơn vị phải hành động mức tốt nhất có mức lợi nhuận luôn phải tối thiểu vượt hai lần sồ lãi suất phải trả hàng năm.

110

5.5 LUÔN TI N T I ĐÍCH CAO H NẾ Ớ ƠN L C CHO T NG LAIỔ Ự ƯƠ

1946 sau chi n tranh th gi i chính ph c t gi m các đ t hàng ế ế ớ ủ ắ ả ặ HP b gi m doanh thu t $ 1.5 tri u ị ả ừ ệ $ 0.5 tri uệ

– HP (1 công ty nh ỏ 200 CBNV; $1tr (1946) $15tr (1950) quy t đ nh: ế ị1. Gi m l ng 20% + chính sách ti t ki m chi phí (không cho nhân viên ả ươ ế ệ

ngh )ỉ2. Tìm m t hàng m i, không ph thu c vào đ t hàng t chính ph ặ ớ ụ ộ ặ ừ ủ3. Thuê m i 1 lo t các nhà khoa h c + k s tài năng b m t vi c t sau ớ ạ ọ ỹ ư ị ấ ệ ừ

chi n tranh ế th t là m t canh b cậ ộ ạ

=> th c t ch ng minh s đúng đ n (sau 5 năm, HP m i v c d yự ế ứ ự ắ ớ ự ậ )

Các công ty xu t s c đ u đ u t đáng k cho nghiên c u và ấ ắ ề ầ ư ể ứphàt tri n (ngân sách chi n l c)ể ế ượ

T 8% (doanh nghi p phân ph i d ch v )ừ ệ ố ị ụ30% (doanh nghi p y d c công ngh )/doanh thuệ ượ ệ

111

5.5 LUÔN TI N T I ĐÍCH CAO H NẾ Ớ ƠN L C CHO T NG LAIỔ Ự ƯƠ

Công ty xu t s c đ u t p trung chú ý cho phát tri n ngu n l c ấ ắ ề ậ ể ồ ự– Các ch ng trình tuy n ch n đào t o nâng cao t r t s mươ ể ọ ạ ừ ấ ớ– Đ u t l n cho “Tr ng t ng h p” hay “Trung tâm đào t o” n i bầ ư ớ ườ ổ ợ ạ ộ ộVd. Motorola: đòi h i m i nhân viên m i năm ph i có m t tu n (40h) h c ỏ ỗ ỗ ả ộ ầ ọ

t p t i trung tâm + m i đ n v dùng 1.5% qu l ng cho đào t o.ậ ạ ỗ ơ ị ỹ ươ ạVd HP: m i nhân viên m i tr c khi đ c nh n chính th c ph i qua t i ỗ ớ ướ ượ ậ ứ ả ố

thi u 8 l n ph ng v n.ể ầ ỏ ấVd GE: đ i m t v i s thay đ i môi tr ng kinh doanh GE luôn tích c c ố ặ ớ ự ổ ườ ự

tri t đ s d ng các ph ng pháp qu n lý m i – MBO, phi t p trung, ệ ể ử ụ ươ ả ớ ậy quy n, 6 Sigma. ủ ề

1956: 2 t p sách “v nh ng ph ng pháp qu n lý kinh đi n” t t c ậ ề ữ ươ ả ể ấ ảqu n lý –lãnh đ o ph i đ c. ả ạ ả ọ

112

5.5 LUÔN TI N T I ĐÍCH CAO H NẾ Ớ ƠMarriott

M i ng i th ng h i cha tôi: “Oh, ngài đã làm đ c ọ ườ ườ ỏ ượquá nhi u đi u t t đ p r i, gi ngài có th ngh ng i” ề ề ố ẹ ồ ờ ể ỉ ơVà cha tôi đã tr l i: “không đâu, s đi ti p ch và làm ả ờ ẽ ế ứt t h n n a”ố ơ ữ

- Jr W.Marriott, 1987 -

Mariott đã chuy n hóa nh ng n l c cá nhân vào t ng ể ữ ổ ự ừc u trúc c a t ch c:ấ ủ ổ ứ– Ch s d ch v khách hàng (CDK) báo cáo d a trên s góp ý ỉ ố ị ụ ự ố

ki n c a khách hàng + ph ng v n khách hàng ng u nhiên ế ủ ỏ ấ ẫ

xác đ nh l ng - th ng CBNVị ươ ưở– Đánh giá thành tích hàng năm cho t t c CBNV ấ ả

113

5.5 LUÔN TI N T I ĐÍCH CAO H NẾ Ớ ƠMarriott (ti p)ế

– Chính sách th ng cho t t c d a trên d ch v /ch t ưở ấ ả ự ị ụ ấl ng/s ch/chi phí hi u qu .ượ ạ ệ ả

– Ch ng trình chia s l i nhu n cho m i CBNV, 10% ươ ẻ ợ ậ ọl ng mua CP.ươ

– Kh o sát đánh giá vòng tròn ch t l ng CBNV (NV ả ấ ượcũ/m i/các đ n v ).ớ ơ ị

– Các ch ng trình phát tri n qu n lý và k năng nhân ươ ể ả ỹviên, ngân sách 5% l i nhu n tr c thu .ợ ậ ướ ế

114

5.5 LUÔN TI N T I ĐÍCH CAO H NẾ Ớ ƠMarriott (ti p)ế

Đ u t “ầ ư Trung tâm h c t pọ ậ ” (1970) trang b hi n ị ệđ i nh tạ ấ“Ng i khách hàng huy n bí” đánh gía ch t l ng ườ ề ấ ượd ch v d a trên các phi u th ng/ph t $10. Ai b ị ụ ự ế ưở ạ ịph t quá 3 l n b h 1 b c l ng, 3 l n h l ng ạ ầ ị ạ ậ ươ ầ ạ ươ thôi vi c. ệ

115

Các công ty xu t s c đ ng th iấ ắ ồ ờC i ti n liên t c cho m t chu n m c cao h n trong hi n t i và ả ế ụ ộ ẩ ự ơ ệ ạn l c đ u t đ nh h ng dài h n cho t ng laiỗ ự ầ ư ị ướ ạ ươ

Cố gắng liên tục trong hiện tại

Đầu tư dài hạn cho tương lai

116

5.5 LUÔN TI N T I ĐÍCH CAO H NẾ Ớ Ơ

5. HÀNH ĐỘNG TRONG VĂN HÓA MẠNH

Duy trì cốt lõi


Luôn hành động

và thử nghiệm

Tạo nguồn lãnh đạo nội bộ Chỉ lựa chọn

người thích hợp

Luôn tiến tới đỉnh cao hơn

Làm các việc bất khả thi 117

5. HÀNH Đ NG TRONG VĂN HÓA M NHỘ ẠCÂU CHUY N ĐAI ĐENỆ

Sau nhiều năm phấn đấu, luyện tập miệt mài, người trò đã đến đỉnh cao nhất của môn phái võ thuật. Tại buổi lễ tiếp nhận đai đen, võ sư đã nói với trò đang nghiêm cẩn quỳ trước mặt mình:

- “Trước khi nhận vòng đai này, con cần phải qua kỳ kiểm tra cuối cùng”

- “Dạ, con đã sẳn sàng”- người trò đáp lại và chờ đợi một cuộc thi đấu cuối cùng.

- “Con phải trả lời câu hỏi sau: Ý nghĩa thực thụ của đai đen là gì?”

- “Đó là kết thúc chặng đường luyện tập của con”, trò đáp - “là một phần thưởng ghi nhận cho tất cả nỗ lực trước đó của con”Võ sư chờ đợi thêm một chút, rõ ràng là ông đã không hài lòng. Cuối cùng, ông nói: “Con còn chưa chuẩn bị cho đai đen. Hãy luyện tập thêm một năm nữa”

118

5. HÀNH Đ NG TRONG VĂN HÓA M NHỘ ẠCÂU CHUY N ĐAI ĐEN (ti p)Ệ ế

M t năm sau, ng i trò l i quỳ xu ng m t l n n a tr c m t th y.ộ ườ ạ ố ộ ầ ữ ướ ặ ầ- “Ý nghĩa th c th c a đai đen là gì” võ s h iự ụ ủ ư ỏ- “Đó là bi u t ng phân bi t và m c đ cao nh t trong môn phái ể ượ ệ ứ ộ ấ

chúng ta”Võ s không nói gì trong vài phút, ch đ i. Rõ ràng là ông không ư ờ ợth a mãn. Cu i cùng, ông nói: “Con còn ch a chu n b cho đai ỏ ố ư ẩ ịđen. Hãy luy n t p thêm m t năm n a”.ệ ậ ộ ữM t năm sau, ng i trò l i l n n a quỳ nghiêm c n tr c s ộ ườ ạ ầ ữ ẩ ướ ưph , và ông l i h i đúng câu đó “Ý nghĩa th c th c a đai đen là ụ ạ ỏ ự ụ ủgì?”“Đai đen đánh d u cho kh i đi m s b t đ u m t con đ ng ấ ở ể ự ắ ầ ộ ườkhông bao gi k t thúc cho k lu t, rèn luy n và nh ng n l c đ t ờ ế ỷ ậ ệ ữ ổ ự ạt i m t đ ng c p cao h n n a” - ớ ộ ẳ ấ ơ ữ Người trò trả lời

- “Đúng r i, con đã s n sàng đ đón nh n vòng đai đen và b t đ u ồ ẵ ể ậ ắ ầcon đ ng m i c a mình”ườ ớ ủ 119

6. KẾT LUẬN

QUẢN TRỊ XUẤT SẮC

QUẢN TRỊ MỘT TỔ CHỨC

LÃNH ĐẠO

• HDT/CDT

• Chuẩn mực văn hóa

• Chiến lượcQUẢN LÝ

• HĐH/HC

• Cơ chế

• Chiến thuật

HÌNH CHÓP QUẢN LÝ LÃNH ĐẠO

HDT

DC1DK2 DC2

HC

VH

CDT

S3

S2

S1

HDH

DK1

120

VĂN HÓA MẠNH


Các giá trị cốt lõi

Sứ mệnh cốt lõi

Tương lai hướng đến

Nhiệm vụ BKT


Duy trì

cốt lõi

Khuyến khích

tiến bộ

Duy trì

cốt lõi

Thúc đẩy

tiến bộ

Tổng thể

Tư duy

Cấu trúc

Môi trường

Hành động

GIÁ TRỊ + NHÂN VẬT + LỄ NGHI + DẠY - HỌC

Hài hòa


Luôn hành động và thử nghiệm

Tạo nguồn lãnh đạo nội bộ Chỉ lựa chọn người

thích hợp

Luôn tiến tới đỉnh cao hơn Làm các việc

bất khả thi

Duy trì

cốt lõi

Thúc đẩy

tiến bộ

121

VĂN HÓA MẠNH VÀ THUYẾT ÂM DƯƠNG

Tương lai hướng đến

Nhiệm vụ BKT


Duy trì

cốt lõi

Khuyến khích

tiến bộ

Duy trì

cốt lõi

Thúc đẩy

tiến bộ

Văn hóa

- Tổng thể

Văn hóa

– Tư duy

Văn hóa

– Hệ thống

Văn hóa

– Môi trường

Văn hóa

– Hành động

GIÁ TRỊ + NHÂN VẬT + LỄ NGHI + DẠY - HỌC

Vô cực

Lưỡng nghi

Tam tài

Tứ tượng

Ngũ hành


Các giá trị cốt lõi

Sứ mệnh cốt lõi

Hài hòa


Luôn hành động và thử nghiệm

Chỉ lựa chọn người thích hợp

Làm các việc bất khả thi

Luôn tiến tới đỉnh cao hơn

Tạo nguồn lãnh đạo nội bộ

122

XÂY D NG M T CÔNG TY VĨ Đ IỰ Ộ Ạ

Công ty vĩ đ i = Công ty (khá ạ xu t s c) + ấ ắvăn hóa M.Công ty vĩ đ i – Công ty xu t s c, có t m ạ ấ ắ ầnhìn r ng l n, ộ ớ tham v ng tr ng t n.ọ ườ ồVăn hóa M – văn hóa mạnh, riêng biệt, nổi trội, bền vững, giáo điều.

123

PH NG TRÌNH VĂN HÓA MƯƠ

Văn hóa M 1 th ể th ng nh tố ấ 2 m t ặ t duyư 3 nguyên lý h th ngệ ố 4 thành ph n ầ môi tr ngườ

5 nguyên t c ắ hành đ ngộ

124

Văn hóa M Th ng nh t ố ấ T duy ư H th ng ệ ố Môi tr ng ườ Hành đ ngộ

H PH NG TRÌNH QU N TR GAMIỆ ƯƠ Ả Ị

HĐT = T m nhìn + Cty (K ầ XS) + Chi n l cế ượ

Thực hiện CL = HC + Qu n lý chi n l cả ế ượ

HĐH = CĐT (S1, S2, S3) Công ty vĩ đ i = Công ty (K ạ XS) + Văn hóa M

125

H PH NG TRÌNH H TRỆ ƯƠ Ỗ Ợ

T m nhìnầ = Giá tr + S m nh + Nhi m v BKT + Vi n c nhị ứ ệ ệ ụ ễ ảCông ty (K XS) = LĐ 5 + Ai? Gì? + Đ i m t + Quan đi m Nhím + K ố ặ ể ỷ

lu t VH + Công ngh thông tinậ ệCĐT = D y - H c 2 chi uạ ọ ềHC = B n đ chi n l c (PTC, PKH, PNB, PDH) + s đoả ồ ế ượ ốVăn hóa M = Th ng nh t + T duy + H th ng + Môi tr ng + Hành đ ngố ấ ư ệ ố ườ ộQuan đi m Nhímể Nhi m v BKTệ ụ

126

“Chẳng thà vẫy vùng trong gian nan còn hơn không bao giờ cố gắng để chiến thắng. Đối với chúng ta, không bao giờ là thất bại, tất cả chỉ là thử thách đi đến thành công…Dám làm những việc phi thường, bất khả thi, đạt tới chiến thắng vang dội, cho dù phải đương đầu với những thử thách to lớn – gian nan vô bờ, hơn là đứng vào hàng ngũ những Công ty nhỏ bé, làm những con người ảm đạm đáng thương, không thụ hưởng nhiều mà cũng chẳng đau khổ bao nhiêu.”

Gami

127

VĂN HÓA MẠNH

128

Sports

Van Hoa Doanh Nghiep