การจัดการความรู้...

06/03/56

1

ผชวยศาสตราจารยดวงแข สขโข ศนยการจดการความร

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร

การจดการความร ในมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร

พระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 มาตรา 11 ก าหนดใหสวนราชการมหนาทพฒนาความรในสวนราชการ เพอใหมลกษณะเปนองคกรแหงการเรยนรอยางสม าเสมอ โดยตองรบรขอมลขาวสารและสามารถประมวลผลความรในดานตาง ๆ เพอน ามาประยกตใชในการปฏบตราชการไดอยางถกตอง รวดเรวและเหมาะสมกบสถานการณ รวมทงตองสงเสรมและพฒนาความร ความสามารถ สรางวสยทศนและปรบเปลยนทศนคตของขาราชการในสงกดใหเปนบคลากรทมประสทธภาพและมการเรยนรรวมกน

06/03/56

2

ในการสรางองคกรแหงการเรยนร [Learning Organization : LO]จะตองใหคนในองคกรเรยนรปจจยตาง ๆ ทงจากภายในและภายนอก เพอน ามาใชพฒนาตนเองและการด าเนนงานขององคกรไดอยางมประสทธภาพ จงตองมการจดการความรควบคกนไปเสมอ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนครไดจดตงศนยการจดการความร (Knowledge Management Center) ขนเปนหนวยงานภายในเพอรบผดชอบในการด าเนนงานการจดการความรของมหาวทยาลย

การจดการความร (Knowledge Management : KM) หมายถง การรวบรวมองคความรทมอยในสถาบนอดมศกษาซงกระจดกระจายอยในตวบคคลหรอเอกสารมาพฒนาใหเปนระบบ และน าไปเปนเครองมอในการพฒนาบคลากร เพอใหทกคนในสถาบนอดมศกษาสามารถเขาถงความร และพฒนาตนเองใหเปนผร รวมทงปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ อนจะสงผลใหสถาบนอดมศกษามความสามารถในเชงการแขงขนสงสด

06/03/56

3

เปาหมายในการจดการความร พฒนาองคกร ใหบรรลเปาหมายทไดก าหนดไวตามวสยทศน ยทธศาสตร เกดประสทธภาพ และผรบบรการมความพงพอใจ พฒนากระบวนการท างาน ใหเกดประสทธผลและเกดนวตกรรม พฒนาคน ใหบคลากรเกดการเรยนร มสมรรถนะในการท างาน และ เกดความพงพอใจในการท างาน

ดงนน การตระหนกถงความส าคญและความจ าเปนของการจดการความร จงจ าเปนส าหรบสถาบนอดมศกษา เพอทจะชวยสงเสรมใหคน กระบวนการท างาน และสถาบนใหมการเรยนรพฒนาอยางตอเนองและยงยน

06/03/56

4

ความรจ าแนกออกเปน 2 ประเภท ไดแก 1. ความรทฝงอยในคน (Tacit Knowledge)

ภมความรทอยในตวบคคล เกดจากประสบการณ การเรยนรหรอพรสวรรคตางๆ อธบายออกมาไดยากแตสามารถพฒนาและแบงปนได มอยรอยละ 80

2. ความรทชดแจง (Explicit Knowledge) คอ ความรภายนอกตวบคคลและเปนระบบซงถกบนทกและถายทอดออกมาในรปแบบของสอประเภทตางๆ หนงสอ คมอ เอกสาร วดทศนและสอทางเทคโนโลยสารสนเทศ มอยรอยละ 20

06/03/56

5

ความร ทฝงอยในคนและความร ทชดแจงสามารถสรางและถายทอดกนไดตลอดเวลา ขนอยกบสถานการณทจะท าใหเกดความรใหมๆ โดยผานวงจรความร มการสรางและถายทอดความรผานกระบวนการแลกเปลยนเรยนร การสกดความร การผนวกความร การผนกและพฒนาความร ซงจะท าใหเกดการสรางและถายทอดความรใหมอยางตอเนองไมมทสนสด

06/03/56

6

คน เทคโนโลยและกระบวนการจดการความร

คอ องคประกอบของการจดการความร

1. การบงชความร

(Knowledge Identification)

2. การสรางและแสวงหาความร (Knowledge Creation and Acquisition)

3. การจดความร

ใหเปนระบบ (Knowledge Organization)

4. การประมวลและกลนกรอง

ความร(Knowledge

Codification and Refinement)

5. การเขาถงความร

(Knowledge Access)

6. การแบงปนแลกเปลยนเรยนร

(Knowledge Sharing)

7. การเรยนร(Learning)

กระบวนการจดการความร

(Knowledge Management Process)

การทมหาวทยาลยจะกาวเขาสระดบแนวหนาและเปนทรจกไดนน ขนกบความสามารถในการสราง การใชสนทรพยทจบตองไมไดในการเพมคณภาพและศกยภาพ โดยเฉพาะความรทเปนสนทรพยนน ยงมการใชมากเทาใดกยงมคณคามากขนเทานน การน าความรเกามาบรณาการกบความรใหมจะกอใหเกดความรใหม ๆ และสามารถน าความรไปใชประโยชนไดมากขน จนกลายเปนวงจรการเรยนรทเพมพนอยางไมมทสนสด

06/03/56

7

การจดการความรของมหาวทยาลยเทคโนโลย ราชมงคลพระนคร ศนยการจดการความร เปนหนวยงานภายในมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร จดตงเมอวนท 26 มนาคม 2551 โดยสภามหาวทยาลย เพอด าเนนการเกยวกบการจดการความรในองคกร ใหเปนไปตามเปาหมายของการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐและเพอพฒนามหาวทยาลยใหเปนองคกรแหงการเรยนร

วตถประสงคของศนยการจดการความร 1.1 เพอเพมศกยภาพบคลากรของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนครใหเปนผมความสามารถในการเรยนรและปรบตวทนตอการเปลยนแปลง 1.2 เพอใชเปนแหลงจดเกบความรและภมปญญา (Intellectual Capital) ของมหาวทยาลย ส าหรบใชพฒนาเปนคลงสมอง 1.3 เพอสรางบรรยากาศในการท างานทมการแสดงความคดรเรมใหม ๆ ในหนาทของตน ท าใหมความสขในการท างาน 1.4 เพอจดใหมระบบในการบรหารการเรยนรเพอรองรบใหเปนองคกรแหงการเรยนร

06/03/56

8

1. รวบรวมองคความรตาง ๆ เพอจดท าเปนคลงความร 2. ใหบรการขอมลสารสนเทศเกยวกบการจดการความร 3. วางแผนพฒนา สงเสรมและผลกดนใหเกดการจดการความร

ภายในองคกร 4. ประสานการด าเนนงานรวมกบหนวยงานตาง ๆ ทงภายในและ

ภายนอกมหาวทยาลย เพอขบเคลอนใหเขาสองคกรแหงการเรยนร

5. ปฏบตงานอน ๆ ตามทไดรบมอบหมาย

หนาทและความรบผดชอบของศนยฯ

http://webkm.rmutp.ac.th/km/

06/03/56

9

คณะกรรมการจดท ายทธศาสตรและบรหารจดการความรในองคกร ประกอบดวย - คณะกรรมการอ านวยการ - คณะกรรมการบรหารจดการความรในองคกร - คณะกรรมการด าเนนงานจดท ายทธศาสตรและ บรหารจดการความรในองคกร และมคณะกรรมการบรหารกจกรรมเครอขายการจดการความรในมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร

06/03/56

10

คณะกรรมการจดท ายทธศาสตรและบรหารจดการความรในองคกร หนาท : ก าหนดว ส ยท ศน พ นธก จ น โยบาย เป าหมาย ยทธศาสตร วตถประสงค และมาตรการ เพอถายทอดลงสคณะ/หนวยงานภายใน มทร.พระนคร วสยทศน : พฒนามหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร ใหเปนองคกรแหงการเรยนรบนพนฐานเศรษฐกจพอเพยง

ในแตละปงบประมาณ จะด าเนนการ 1. จดท าเปาหมาย 2. จ าแนกองคความรทจ าเปนตอการผลกดนตามประเดน ยทธศาสตร 3. จดท าแผนการจดการความร ตาม 7 ขนตอนของ กระบวนการจดการความรและตวชวด 4. ตดตามประเมนผลและวางแผนการด าเนนการอยาง ตอเนอง (PDCA)

06/03/56

11

1. การบงชความร 2. การสรางและแสวงหาความร 3. การจดการความรใหเปนระบบ 4. การประมวลและกลนกรองความร 5. การเขาถงความร 6. การแบงปนแลกเปลยนเรยนร 7. การเรยนร

กระบวนการจดการความร 7 ขนตอน ในแผนการจดการความร

การบรณาการกระบวนการจดการความร และกระบวนการบรหารการเปลยนแปลง

ขอบเขต KM เปาหมาย

KM

06/03/56

12

1. การใหความรเกยวกบ KM แกบคลากรทกระดบ 2. สงบคลากรผเกยวของกบการด าเนนงาน KM เขารบการฝกอบรมและ การเรยนร 3. สรางบรรยากาศการเรยนร 4. ใชระบบเทคโนโลยสารสนเทศเปนเครองมอในการสอสารและ เพอการเขาถงความรไดรวดเรว ถกตอง แมนย าและเชอถอได 5. ใชกระบวนการยกยองชมเชยและการใหรางวล เพอกระตน กระบวนการ KM และปรบเปลยนพฤตกรรม 6. มทะเบยนความรและคลงความรทกคณะ/หนวยงาน 7. สรางเครอขายการจดการความรภายใน/ภายนอก 8. ประชมตดตามการด าเนนงานทกไตรมาสและประเมนผลเพอ การพฒนา (PDCA)

ขนตอนการด าเนนการ

HAPPY BRAIN

06/03/56

13

การฝกอบรมการท าเวบไซต

Website ของคณะ / หนวยงานสนบสนน

06/03/56

14

การฝกอบรมการท า KM Blog

KM Blog

06/03/56

15

การมอบรางวลการประกวด KM Blog ประจ าปงบประมาณ พ.ศ.2553 ใน วนท 28 กนยายน 2553 ณ หองประชมรพพฒน ชน 3 อาคารส านกงานอธการบด มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร

อนดบท 1 KM blog เคลดลบพชตงานกบ อ.หลว

อนดบท 2 KM blog System Program-Java-Assembly-AI-ธรรมะ-Blog

อนดบท 3 KM blog สายลมทหวงด

ผรบรางวลและคณะกรรมการ KM Blog

06/03/56

16

ชมชนนกปฏบต (Communities of Practice : CoP)

ชมชนนกปฏบต (CoP) เปนกลมคนทมารวมตวกนอยางไมเปนทางการ มวตถประสงคเพอแลกเปลยนเรยนรและสรางองคความรใหม ๆ เพอชวยใหการท างานมประสทธภาพและประสทธผลทดขน สวนใหญการรวมตวกนในลกษณะนมกจะมาจากคนทอยในกลมงานเดยวกนหรอมความสนใจในเรองใดเรองหนงรวมกน ซงความไววางใจและความเชอมนในการแลกเปลยนขอมลความรระหวางกนจะเปนสงทส าคญ

คณเออ สนบสนน สงเสรม

คณอ านวย บรหารจดการ

คณประสาน ประสานงาน

คณกจ ถายทอดความร คณลขต บนทกองคความร คณวศาสตร จดระบบสารสนเทศ

06/03/56

17

CoP จะมความแตกตางจากการจดตงทมงานเนองจากเปนการรวมกนอยางสมครใจ เปนการเชอมโยงสมาชกเขาดวยกนโดยกจกรรมทางสงคม ไมไดมการมอบหมายงานเฉพาะหรอเปนโครงการ แตจะเลอกท าในหวขอเรองทสนใจรวมกนเทานน การท า CoP จะมระยะเวลาในการเรมตนและสนสด โดยหากสมาชกในกลมหมดความสนใจหรอบรรลวตถประสงครวมกนแลว กลม CoP กอาจมการเปลยนแปลงเกดขน เชน เปลยนหวขอของกลมหรอมการจดตงกลม CoP ใหม ๆ ขนมา ทงน ระหวางการอยรวมกนควรมการบนทกสงทเรยนรระหวางกนใสไวในคลงความรเพอน าไปใชใหเกดประโยชนตอไปดวย

บนทกการเลาเรอง & Mind map

06/03/56

18

การถอดบทเรยนการเรยนรดวยการวเคราะหหลงการปฏบต (After Action Review : AAR) ของสมาชกกลม CoP

เปาหมายของการเขารวมประชม CoPครงนคออะไร สงทบรรลเปาหมายคออะไร เพราะอะไร

สงทเกนความคาดหวงคออะไร สงทไมบรรลเปาหมายคออะไร เพราะอะไร คดจะกลบไปท าอะไรตอ

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร มความตระหนกและใหความส าคญกบการสรางแรงจงใจ สงเสรม สนบสนน การสรางชมชนนกปฏบตในทกหนวยงานเพอเปนแหลงพบปะแลกเปลยนเรยนรของบคลากรในการสรางองคความรเพอพฒนาคน พฒนางาน พฒนามหาวทยาลยไปสองคกรแหงการเรยนรตอไป

06/03/56

19

06/03/56

20

การประชมตดตามผลการด าเนนงาน

กจกรรมเครอขาย KM ภายนอก

06/03/56

21

กจกรรมเครอขายการจดการความร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล

การประกนคณภาพการศกษากบ KM

คณะกรรมการผรบผดชอบงาน KM จะรบผดชอบตวบงช/ตวชวดทกตวของ KM

(ปการศกษา 2553) ตวบงช 7.2 การพฒนาสถาบนสสถาบนการเรยนร ตวบงช 7.1 ขอ 5 ผบรหารถายทอดความรและสงเสรมพฒนาผรวมงานเพอใหสามารถท างานบรรลวตถประสงคของสถาบนเตมตามศกยภาพ ตวบงช ท 2.6 ขอ 5 มการจดการเรยนรทพฒนาจากการวจยหรอจากกระบวนการจดการความรเพอพฒนาการเรยนการสอน ตวบงช ท 4.2 ระบบและกลไกการจดการความรจากงานวจยหรองานสรางสรรค ตวบงช ท 9.1 ขอ 8 มเครอขายการแลกเปลยนเรยนรดานการประกนคณภาพการศกษาระหวางสถาบนและมกจกรรมรวมกน

สกอ.

06/03/56

22

(ปงบประมาณ 2553) ตวชวดท 15.2 ระดบความส าเรจของการจดการความรของสถาบนอดมศกษา

ก.พ.ร.

PMQA (Publie Sector Management Quality Award) IT7 สวนราชการตองจดท าแผนการจดการความรและน าแผนไปปฏบต

EdPEx (Education Criterior for Performance Excellence) ขอ 4.2 การจดการสารสนเทศ เทคโนโลยสารสนเทศและการจดการความร

3 หนวยงานรวมบรณาการจดระบบการประเมนผลสถาบนอดมศกษาใหเปนเอกภาพ

สกอ. , ก.พ.ร. และ สมศ.

สกอ. (2553) ตวบงช 7.2 การพฒนาสถาบนสสถาบนเรยนร ก.พ.ร. (2554) ตวชวดท 13 ระดบความส าเรจของแผนพฒนาบคลากร การจดการความรเพอพฒนาบคลากรและการปฏบตตามจรรยาบรรณวชาชพคณาจารยของสถาบนอดมศกษา (รอยละ 5) สมศ. ไมม *ใชผลการประเมนจากระบบ CHE QA Online

*