Algılama Tanım

Algılama Tanım Filtre, göndericinin ve alıcının kendilerine ulaşan

mesajları değerlendirmeleriyle ilgilidir ve burada devreye algılama girer.

‘kişinin belli bir bilgiyi duyma, organize etme, anlama ve değerlendirmesi’dir.

‘insanın çevresindeki uyaranların, ya da olayların farkına varması ve onları yorumlaması süreci’dir.

‘duyu organlarından beynimize ulaşan verilerin örgütlenmesi, yorumlanması ve anlamlandırılması’dır.

‘bir olay ve nesnenin varlığı üzerinde duyular yoluyla bilgi edinme’dir.

‘bilgiyi (mesajı) yorumlamada, alıcı tarafından kullanılan zihinsel ve duyumsal bir süreç’tir.

Algılama Sürecini Etkileyen Faktörler

Algılama süreci ile kişi çevresindeki uyarıcılara anlam verir.

Kişinin; içinde bulunduğu durum, beklentileri, geçmiş yaşamı (deneyimleri), toplumsal ve kültürel unsurlar

ALGILAMA Algılamada dışsal faktörler; farklılık,

yoğunluk, sıklık, hareketlilik, tekrarlama, kontrast, yenilik, benzerlik gibi faktörlerdir.

Algılamada içsel faktörler; kişilik, ihtiyaçlar, amaçlar, motivasyon, inançlar, değerler ve tutumlar, umutlar, beklentiler, arzu ve istekler, geçmiş deneyimler ve alışkanlıklar gibi faktörlerdir.

Algılama - (kaynak-hedef)

Mevlana, "sen ne kadar bilirsen bil, senin bildiğin başkasının anladığı kadardır",

Nietczhe,"hiç kimse bilgilerinin elvermediği bir sesi duyacak kulağa sahip değildir"

Geri Bildirim (Feed-Back, Geri Besleme) Geri bildirim, alıcı ve gönderici

arasındaki geriye bilgi akışıdır. Bu sayede, gönderici mesajının

anlaşılıp anlaşılamadığını öğrenir. Geri bildirimin olmadığı bir iletişim "tek yönlü iletişim" iken,

Geri bildirimin olduğu bir iletişim "çift yönlü iletişim"dir.

Geribildirim, bir tür kontrol mekanizmasıdır ve iletişim sürecini etkinleştirir.

Geribildirim Geribildirim: gösterdiğiniz davranışın size her

türlü dönüşü. Geribildirim farklı biçimler alabilir. Kişilerarası iletişimde geribildirimin pekiştireç

rolü var. Ödül Ceza

Yalnızca sağlıklı geribildirimler iletişime katkı yapar.

Sağlıklı geribildirim öfke, etiketleme, suçlama içermez.

Geri bildirim, mesajın içeriğine göre;

Olumlu (pozitif) geri bildirim;

Olumsuz (negatif) geri bildirim

Olumlu (pozitif) geri bildirim

Olumlu (pozitif) geri bildirim; bir davranışı zaten ilerlemekte olduğu yönde destekleyen ya da pekiştiren geri beslemedir (bir söylev sırasındaki alkışlar).

OLUMSUZ FEED-BACK Olumsuz (negatif) geri bildirim ise,

kaynağa mesajın amaçlandığı şekilde alınmadığını bildirmek suretiyle, düzeltici bir işlev gören geri bildirimdir.

İletişimde mesaj alıcı tarafından anlaşılmıyor veya eksik anlaşılıyor ve iletiliyorsa, buna negatif geri-bildirim denir.

Olumsuz geri bildirim kaynağın davranışlarını yeniden yönlendirmesine hizmet eder(Sıkıntı dolu bakışlar, itiraz dolu bağırtılar, gazete politikasını eleştiren mektuplar).

Pozitif geri bildirim- iletişim süreci

Etkin iletişim, pozitif geri-bildirim sayesinde kurulabilir.

1. Mesaj alınmıştır, 2. Mesaj algılanmıştır, 3. Mesaj doğru biçimde

yorumlanmıştır, 4. Alıcı, gelecek adım (geri

bildirim) için hazırdır.

Etkin bir geri bildirim l. Kaynağa yardımcı olmayı

amaçlar, 2. Mesajın tam bir karşılığıdır, 3. Zamanlaması tamdır, 4. Kaynağın amacına ulaşmasını

sağlayacak kadar açık ve seçiktir,

5. Yapıcıdır ve davranış üzerinde durur.

Etkin olmayan geri bildirim

1. Mesajın anlamını özel olarak içermez ve geneldir,

2. Mesajın anlamı ile doğrudan ilgisi yoktur,

3. Zamanlama olarak hatalıdır, kişiyi ve kişiliği vurgular,

4. Anlaşılmayacak kadar karmaşıktır,

5. Spekülasyonlara dayalıdır, veri ve bilgi içermez, yorum ağırlıklıdır.

Geri bildirim (besleme) iletişim sürecine ne kazandırır? l. İletişimin amacına ulaşıp ulaşmadığını ortaya koyar. 2. Mesajın amaçlandığı gibi; doğru zamanda, doğru

hedefe, doğru anlamda ulaşıp ulaşmadığını ortaya koyar. 3. Kaynağın başarılı olup olmadığını ortaya koyar. 4. Mesajı iletmede kullanılan kanalın doğru olup olmadığını

ortaya koyar. 5. Geri beslemenin doğru şekilde, doğru araçlarla alınıp

alınmadığını ortaya koyar. 6. Süreç içinde hangi aşamada niçin başarısız olunduğunu

ortaya koyar. 7. Bir sonraki iletişim sürecinde kullanabileceğimiz bilgileri

sağlar. 8. Bir sonraki iletişim sürecini doğru bilgilerle

oluşturmamızı sağlar.

İletişim - İleri besleme İleri besleme, bir göndericinin

alıcılarla iletişimi başlatmadan önce, alıcılar ve onların olası tepkileri hakkında topladığı ön bilgidir.

Özellikle planlı iletişimde önceden alıcılar ve alıcıların gereksinimlerine ilişkin ne kadar çok şey bilinirse, etkili iletişim olanağının da o kadar çok olacağı kabul edilir.

Eylem

Etkili iletişim yalnızca kuralların bilinmesiyle gerçekleşmiyor.

Uygulamaların olması gerekli. Derste anlatılanları öğrendik ama sınavda

yapamıyoruz??? Organizasyonlarda, kamusal alanda verilen

eğitimler? Teori ve pratik arasında denge

kurulmalı.

Amaç yönünde etkili iletişim sonucu 1. Hedefin bilgi düzeyinde ortaya çıkan

değişme, 2. Hedefin tutumunda görülen değişme, 3. Hedefin açık davranışlarında görülen

değişme. Her zaman olmasa bile çoğu kez bu üç

değişme ard arda görülür; bilgide değişme tutum takınmadan önce, tutum takınma ise davranış değişikliğinden önce gelir.

Gürültü (parazit)

İletişim sürecinin herhangi bir aşamasında, istem dışı ortaya çıkan, iletişimi engelleyen, iletişim sürecini etkileyen bir faktördür.

Gürültü iletişimin; kaynak, kanal, alıcı ya da mesaj gibi herhangi bir aşamasında ortaya çıkar ve iletişimi bozar.

Gürültü (ketleme-parazit)

Mesajın kaynaktan gönderildiği gibi algılanmasına engel olan; çevresel, psikolojik, fizyolojik ve nöro-fizyolojik engellerdir.

Ketleme (Gürültü) Gönderilen iletiyi bozan ya da

alıcının iletiyi almasını güçleştiren her türlü etken.

İletinin verilmesinin ardından gönderici çoğunlukla iletinin alındığını varsayar.

İletinin alınmadığına dair bilgiler (örn. tepki alamamak) kafa karıştırıcı ya da öfke verici olabilir.

Ketleme

Ketleme her iletişim kanalında görülebilir.

Ketleyicilerin sesli olması gerekmez. Dumanlı bir sınıf, göz alıcı

biçimde giyinmiş bir ileti kaynağı, kuvvetli parfümler…

Ketleme

İki tip ketlemeden söz edilebilir. Teknik ketleme Anlamsal ketleme

Ketleme Teknik ketleme: Alıcının

verilmek istenen ileti ya da uyaranda bozulma algılamasına neden olan her etken.

Gönderci de ketlenme yaratabilir: Konuşması anlaşılmayan bir konuşmacı. Kantindeki gürültü nedeniyle iki arkadaşın

birbirini duyamaması Telefondaki parazit

Ketleme Anlamsal Ketleme: Alıcının

göndericinin iletisine onunla aynı anlamı yüklememesi

Suçun nedenleri üzerine bir tartışmada sürecinde; Polis memuru----ekonomik nedenleri Sosyal çalışmacı-----sosyal nedenleri

vurguluyor Aynı olguya farklı terminolojilerle

yaklaşılması ketleme yaratıyor.

Gürültü çeşitleri

1. Fiziksel gürültü 2. Kültürel gürültü 3. Nöro-fizyolojik gürültü 4. Psikolojik gürültü

Fiziksel gürültü Dış dünyadan gelen ve iletişimi

engelleyen, insandan, çeşitli araçlardan veya somut nesnelerden kaynaklanan gürültüdür.

Fiziksel gürültü genellikle mesaja ciddi bir zarar vermez. Çünkü onun varlığının farkındayızdır. Örneğin; evimizde, odamızda, büromuzda sese karşı bazı önlemler alırız.

Kültürel gürültü -Dildeki ve geleneklerdeki farklılıklardan

kaynaklanır. -Kaynak ve hedef arasında, bir

iletişimsizlik biçimi başlar ve bu nedenle hem kaynak, hem de hedef olan şeyin farkına varamaz.

-Organizasyonlarda, farklı kültür, ahlak sistemlerinden gelen işgörenler arasında kültürel gürültü söz konusu olabilir.

-Böyle bir durumda basit bir mesaj, farklı kültürel gruplar arasında farklı algılanır.

Nöro-fizyolojik gürültü

Çeşitli biyolojik rahatsızlıklardan kaynaklanabilir; Hedefin kulaklarının ağır işitmesi, görme sorunları…..

Psikolojik gürültü

Önyargılı birinin mesajı doğru algılayamamasından kaynaklanan gürültü olabileceği gibi, dikkat dağınıklığından kaynaklanan bir gürültü biçimi de olabilir.

Psikolojik gürültüde hedefin kaynağa direnmesi, ilgisinin dağılması vb. içsel faktörler de etkilidir.

İletişim Bağlamı

Kişilerarası iletişim Kültürlerarası iletişim Grup iletişimi Kamusal iletişim Organizasyonel (örgütsel) iletişim Kitle iletişimi (toplumsal iletişim) Kişisel iletişim

Kişilerarası iletişim Temel iletişim bağlamıdır. İletişimdeki taraflar arasındaki yakınlık

önemlidir. Sözlü, sözsüz gerçekleşebilir. Hem gündelik hem de yakın ilişkileri

kapsar. Etkili olduğunda işletme gelişimine

katkıda bulunur. Etkili olmama; birbirini sevmeme, güven

duymama ve anlaşamama durumunda söz konusudur.

Kültürlerarası iletişim Kültür: bir insan grubu tarafından

yaratılan ve paylaşılan, nesilden nesile aktarılan yaşam biçimi.

Kültürlerin aynı davranışına verdikleri anlam farklı olabilir. Sözel ve sözel olmayan davranış

farklılıkları Göz teması kurmak Bazı sözcüklere verilen yerel anlamlar

Grup iletişimi

Bir grubun üç ya da daha fazla üyesi arasında birbirlerini etkilemek amacıyla sözel ve sözel olmayan iletilerin değişimi sürecidir.

Bireyler arasındaki yakınlık, katılım ve tatmin düzeyi kişilerarası ilişkilerde olduğundan düşüktür.

Formal, informal olabilir. İletişimde; iletişim kanalları, üyelerin

iletişim yetenekleri, örgütsel amaçlara olan ilgi düzeyleri etkilidir.

Kamusal iletişim

Özel yerlerden çok topluma açık yerlerde gerçekleşir.

Göreceli olarak resmi bir iletişimdir. Çoğunlukla önceden planlanmıştır. Göreceli olarak belirlenmiş ve net

davranışsal normlara sahiptir. Açık oturumlar, paneller vb.

Kişisel iletişim Kişinin kendisiyle kurduğu

iletişimdir. Kaynak ve hedef aynı kişidir. Çoğunlukla zihinsel süreci kapsar. Kişinin en çok kullandığı iletişimdir. Kişinin kendini anlaması, tanıması ve

psikolojik yapısı için gereklidir. Kişiler arası iletişimin alt yapısını

oluşturur.

Kitle İletişim Teknolojinin gelişmesiyle kitle

iletişim araçları da gelişmektedir. Örneğin, matbaanın bulunuşu ile

yazılı kitle iletişim araçları gelişmiştir. (Gazeteler, dergiler)

- Elektronik alandaki buluşlar ile radyo, televizyon, bilgisayar ve mobil telefon kitle iletişiminin hizmetine girmiştir.

Kitle iletişimi Toplumu bilgilendirme, bir konuyu tanıtma,

suçlama, koruma vb. amaçlıdır. İletiler yazılı ya da elektronik ortamda aktarılır. En resmi ve pahalı iletişim bağlamıdır. Reklamlar, toplumsal kampanyalar vb. Dinleyici ve izleyici kitlesi geniş, heterojen ve

ileti kaynağı için belirsizdir. İnternet vb. teknolojik gelişmelerle çok hızlı ve

etkili kullanılabilir.

kitle iletişim araçlarının işlevleri

Haber verme Eğitim Eğlendirme Mal ve hizmetlerin kitlelere tanıtılması İnandırıcılık ve harekete geçirme Günümüzde bu işlevlere iki madde daha

eklememiz mümkündür Denetim ve eleştiri Kamuoyu oluşturma

Haber verme işlevi(kit.ile.araç) İnsanlar iletişimde bulunmalarından itibaren

devamlı haber alma ve haber verme durumu ile iç içedirler.

Teknolojinin gelişmesiyle haber iletme ve haber alma daha açık, daha net şekilde gelişmiştir.

Ülkenin en ücra köşelerine, çeşitli haberleri ileten kitle iletişim araçları insanların, güncel olaylara, yakın olmalarına yardımcı olmaktadır.

Günümüzde toplumların haber alma hakları en doğal haklarından sayılmakta ve özellikle demokratik düzene sahip ülkelerde bu haklar yasa kapsamına alınarak korunmaktadır.

Eğitim (Kit.İle.Araç) Kalkınmakta olan ülkelerde kitle

iletişim araçları eğitimin gelişmesine yardımcı, gelişmiş ülkelerde eğitimi tamamlayıcı özellikte,

Eğitim sistemlerinde özellikle yaygın eğitimde radyo, televizyon ve basılı araçlarla eğitim yapma fırsatı verilmektedir (Anadolu Üni. Açıkögretim ve Eğitim Programları)

Örgün eğitimde de yardımcı bir kaynak (kültür verici programlarla).

Eğlendirme

Oranları, kitle iletişim araçlarının yönetimine bağlı olarak değişmektedir.

Mal ve Hizmetlerin Kitlelere Tanıtılması Reklam (özellikle radyo ve TV özel

sektör elindeyse) Reklama yer verilmeyen ülkelerde

yayınlanan haber ve diğer programlarla (ürün ya da firma ile ilgili bir haberin verilmesi ya da yeni çıkan bir şarkının bir programda çalınması vb.)

İnandırıcılık ve Harekete Geçirme

Kitle iletişim araçları bireyleri etkilemişlerse, harekete geçirme olasılıkları da fazladır.

Kamuoyu Oluşturma Kitle iletişim araçları, siyasal vb. olayları,

konuları ve etkinlikleri sergileyerek kamuoyu oluşumuna katkı sağlayan temel etmenlerin en önemlisidir.

Basın, çeşitli görüşlerin ifade edilebildiği bir forum olma özelliği taşıdığından, ülkedeki çok sesliliğe ve dolayısıyla demokrasiye büyük katkı sağlar.

Basının görevi, belirli görüşlerin propogandasını yapmak değil, bireylerin kendi başlarına bir görüşe ulaşmalarına yardımcı olmaktır.

Kitle İletişim Araçları İletişim süreci içinde incelediğimiz

kitle iletişim araçları iki şekilde karşımıza çıkmaktadır;

kanal olarak (mesajların iletildiği araç-nesne olarak TV)

kaynak olarak (spikerler, sunucular, yapımcılar )

(Örneğin, televizyon izlediğimizde)

Kitle iletişim araçları

1.Görsel iletişim; fotoğraf ve afişlerle..

2.Yazılı ve görsel iletişim; gazete, dergi, broşür vb.

Uzaktan yapılan sesli iletişim; radyo, TV, sinema vb…sesli ve görüntülü iletişim

Kitle iletişim araçları

Basılı (Yazılı) Kitle İletişim Araçları

Elektronik Kitle İletişim Araçları

Basılı (Yazılı) Kitle İletişim Araçları

Gazeteler Dergiler Kitaplar Broşürler Yayın Ekleri Mektuplar El İlanları Firma/Şirket

Bültenleri Dinleyici-Tüketici

Mektupları

Süreli Yayınlar Afış ve Pankartlar Basın Bültenleri Grafik/Şemalar İlan Tahtaları Araştırmalar Anketler Raporlar Yıllıklar vb.

Elektronik Kitle İletişim Araçları

Elektronik kitle iletişim araçları kulağa ve göze hitabeden araçlardır;

Radyo Televizyon Film Bilgisayar ve projeksiyon bağlantıları Telefon Mobil telefon

Kitle İletişim Araçlarının Olumsuzlukları Aile iletişimin azalması, yabancılaşma, Bireylerin aşırı bağımlılığı (özellikle

internet); toplumsal olaylardan, grup tartışmalarından uzaklaştırmakta, toplumsal dayanışmayı yok etme,

Bireylerde akılcı olmayan tüketim davranışlarına yol açma,

İnsanların alışkanlık ve tutumlarını da etkileme (kuşku, saldırganlık, güvensizlik),

Değer yargılarında aşınma ve değişmeye yol açma.