30

روش تحقیق تاریخی

Embed Size (px)

DESCRIPTION

روش تحقیق

Citation preview

Page 2: روش تحقیق تاریخی

روش تحقیق تاریخی

Page 3: روش تحقیق تاریخی

مقدمه

Page 4: روش تحقیق تاریخی

تاریخ عب�ارت از علم تک�وین انس�ان در ط�ول زم�ان اس�ت ک�ه چگ�ونگی سرگذش�ت تکام�ل ص�فات انس�انی را در ادوار مختل�ف تحت تحقی�ق و چگ�ونگي و داده ق�رار مطالع�ه تكام�ل ص�فات انس�اني را در دوره نماي��د. مي بي��ان مختل��ف ه��اي ه�ا چ�یز هم�ه گذش�ته بی�ان "ت�اریخ جری�ان در پوی�ا انس�ان ک�ه اس�ت آورده وج�ود ب�ه خ�ویش زن�دگی از خ�ویش حی�ات درتنظیم اس�ت؛ آن آگاهان�ه س�ود جس�ته اس�ت و در ب�از را خ�ود تکام�ل راه آن پرت�و

کرده است

Page 5: روش تحقیق تاریخی

اهمیت تحقیق در تاريخ

تحقی�ق در ت�اریخ دارای اهمیت ه�ای خیلی زی�اد ب�وده و وس�یله

ایس�ت ب�رای درک عوام�ل ب�روز پ�رابلم ه�ا، کمبودیه�ا و شناس�ایی

ت�اریخ در تحقی�ق ت�اريخي. چ�ون ي�ك حادث�ه ب�اره در مش�کالت

تالش�ی اس�ت ب�رای ش�ناخت گذش�ته، درک ح�ال و تع�یین مس�یر

آین�ده؛ از طری�ق آن میت�وان ب�ه حق�ایق و واقعیت ه�ا پی ب�رده و

آم�وخت ک�ه مس�ایل و ام�ور در گذش�ته چگون�ه ب�وده و ام�روز ب�ه

چ�ه ص�ورتی متجلی گردی�ده و در آین�ده چگون�ه متجلی خواه�د

ش�د و ب�دین طری�ق از تج�ارب ح�وادث گذش�ته ب�راي پیش بی�نی

پ�رابلم ه�ای آين�ده اس�تفاده ک�رده و گ�ام ه�ای م�ؤثر را ب�رای رف�ع

آنها بر داشت.

Page 6: روش تحقیق تاریخی

تحقیق در تاریخ از لحاظ علمي

تحقی�ق مای�ه حی�ات و هس�ته انکش�اف تم�ام عل�وم تحقي�ق س�ايه در زي�را اس�ت؛ ت�اريخ منجمل�ه و مب�احث علمی گس�ترش یافت�ه و ب�ر ش�اخ و ب�رگ آن در نباش�د؛ تحقی�ق اگ�ر میش�ود. اف�زوده آن ] ت�دریجا عل�وم ب�ودی ن�ا و م�رگ زمین�ه ص�ورت

زی�را "تحقي�ق مهی�ا گردی�ده و از بین خواه�د رفت. را ماي�ه حي�ات علم دانس�ته ان�د" و ب�دون انج�ام تحقي��ق علم همچ��ون آبی اس��ت ک��ه در ح��ایی گیرمانده و دچار گنديده گی و لجنزار می گردد.

و زم�ان گذش�ت ب�ا علم ه�ر دیگ�ر ج�انب از پیش�رفت ه�ای انس�ان ه�ا ایج�اب تجدی�د تحقی�ق را نم�وده و در نتیج�ه تحقی�ق اف�ق ه�ای ت�ازه کش�ف و

گ�یرد. می ق�رار ه�ا انس�ان دس�ترس ق�رار در اظه��ار ع��ده یی از دانش��مندان دیگ��ر تحقی��ق حی�ثیت آب را دارد و علم حی�ثیت درخت را و اگ�ر

آب نباشد؛ درخت خشکیده و از بین میرود.

Page 7: روش تحقیق تاریخی

تحقیق در تاریخ از لحاظ اخالقی

تحقی�ق در ت�اريخ ب�ه خ�اطر شناس�انیدن ی�ک حقیقت و واقعیت ی�ک واقعیت و حقیقت کش�ف و شناس�ی ح�ق از ن�وعی تکلی�ف اخالقی ن�یز اس�ت؛ زی�را بی تف�اوتی در براب�ر ب�دعت اس�ت، گرفت�ه گذش�ته ص�ورت در ييك�ه ه�ا روایی ن�ا و ه�ا حی�ثیت اج�ازه دادن ب�ه ادام�ه خط�ا و اش�تباهات ب�راي آين�ده ب�ردن بین از و ب�ه حقیقت ی�افتن ن�یز دس�ت و اس�ت گ�ان اخالقی مهم ام�ر ی�ک تنه�ا ن�ه حقیقث راه س�ر از موان�ع

است؛ بلکه یم وجیبه مهم انسانی نیز است

Page 8: روش تحقیق تاریخی

تحقیق در تاریخ از لحاظ مکتب شناسی

الع�اده زی�اد ن�یز دارای ارزش ف�وق ت�اریخ تحقی�ق در اس�ت؛ زی�را پ�ا بن�دی م�ردم ب�ه ادی�ان و م�ذاهب مختل�ف گی زن�ده در خ�اص ه�ای ش�یوه آم�دن پدی�د ب�اعث وج�ود ب�ه ن�یز را اختالف و تفرق�ه زمین�ه و گردی�ده تم�ام در ه�ا واقعیت و حق�ایق چ�ون اس�ت. آورده مک�اتب دایم آش�کار نیس�ت و گ�اهی هم از اث�ر جه�ل و غ�رض ورزیه�ا ی�ا دخ�الت دس�ت ه�ای آل�وده؛ حق�ایق ب�ا باط�ل، انحراف�ات و اوه�ام ی�ک ج�ا گردی�ده و و زمین�ه در س�ازد. می مهی�ا اص�لی مس�یر از را انحراف�ات درك و گذش�ته ش�ناخت ب�رای تحقی�ق ح�الت چ�نین از آگ�اهی و باط�ل از ح�ق نادرس�ت، از درس�ت و حتمی ام�ر ی�ک گی زن�ده رس�م و راه چگ�ونگی ض�روری ب�وده و ب�ه وس�یله تحقی�ق می ت�وان درس�ت را از نادرس�ت و ث�واب را ن�ا ث�واب تفکی�ک و جامع�ه را از

سر درگمی نجات داد.

Page 10: روش تحقیق تاریخی

ضرورت تحقیق در تاریخ از دید فردی

تحقی�ق در ت�اریخ می�ل و حس کنجک�اوی را ب�رای محق�ق زن�دهس�اخته و م�واد م�ورد نی�از را در ب�اره ح�وادث و وق�ایعی ک�ه در گذش�ته روی داده ان�د؛ در اختی�ارش ق�رار میده�د و ب�دین طری�ق درذهن محق�ق وق�ایع و ب�اره ح�وادث در را تص�ویر کلی ی�ک

مجسم می سازد، ت�اریخ زمین�ه ش�ناخت گذش�ته، درک زم�ان ح�ال و تحقی�ق در

تخمین آین�ده را میس�ر س�اخته و محق�ق را ق�ادر می س�ازد ت�ا حوادث و وقایع را به طور نسبی تا حدودی پیشبینی نماید،

تحقی�ق در ت�اریخ ب�اعث ره�ایی محق�ق از تعص�بات بی ج�ا و بیم�ورد در اتخ�اذ روش و س�لوک ن�ا مناس�ب در ب�اره ح�وادث و وق�ايع ت�اريخي گردی�ده و ب�ا از بین ب�ردن ذه�نیت ه�ای منفی و ارزی�ابی ک�ور کوران�ه ن�ه تنه�ا زمین�ه دور اندیش�ی و موض�ع گ�ری مناس�ب را ب�رایش می آموزان�د؛ بلک�ه روان او را ش�اداب می

سازد،

Page 11: روش تحقیق تاریخی

ضرورت تحقیق در تاریخ از دید فردی

تحقیق در تاریخ باعث رشد و انکشاف فعالیت های فکری محقق گردیده ووی را یاری میرساند تا به کمک دالیل علمی و منطقی به دریافت حقایق و

واقعیت ها در باره حوادث و وقايع تاريخي موفق گردیده و بینش او عمیق تر گردد.

تحقیق در تاریخ محقق را با حوادث و وقایع گذشته تا حدودی آشنا ساخته وطرز دید محقق را در باره موضوع روشن تر می سازد،

تحقیق در تاریخ بنیان دید محقق را در باره یک حادثه عوض کرده و معلوماتجدید را در اختیار او قرار میدهد،

تحقیق در تاریخ اظهار نظر ها را در باره یک موضوع تاریخی دقیق تر وعلمی تر ساخته و زمینه وصول به حقیقت را نزدیک تر می سازد،

تحقیق در تاریخ محقق را قادر به پیشبینی حوادث و وقایع کرده و زمینهپیشگیری از حوادث نا گوار را مهیا می سازد.

تحقیق یگانه عامل مهم جلو گیری از بروز مخاطرات و بر آورده ساختنحاجات نیز است.

Page 12: روش تحقیق تاریخی

ضرورت تحقیق در تاریخ از دید اجتماعی

تحقیق در تاريخ میتواند انسان را به درک مسایل مختلفزندگی موفق گردانیده و قادر سازد تا در مورد توانمندی و نا

توانی های اجتماع خود و دیگران معلومات کامل راحاصل نماید. بنا بر قول یک نویسنده کسانیکه از قدرت و توان خود و

تجارب دیگران بی خبراند؛ مغلوب، مظلوم و محکوم می گردند.

تحقیق در تاريخ صداقت، راستی و دروغگویی داعیان مختلفرا بر مال ساخته و زمينه درك و تفكيك دوست را از دشمن

مهيا مي سازد. تحقیق در تاریخ ریشه تفرقه و تعصبات را از میان برده و با

كاهش دادن برخورد های فکری و عملی شیوه ادامه حیات مسالمت آمیز و شرافتمندانه را در يك جامعه مهیا می سازد.

تحقیق در تاريخ برای مردم می آموزاند تا راه و رسم درستزنده گی را انتخاب کرده و با درس گرفتن و عبرت گرفتن از گذشنگان؛ شيوه هاي بهتر زنده گي را انتخاب نمايند و بدانند

که چرا زنده گی میکنند و دارای کدام وظایف و رسالت در جامعه مي باشند

Page 13: روش تحقیق تاریخی

اهداف روش تحقیق تاریخی

Page 14: روش تحقیق تاریخی

اهداف روش تحقیق تاریخی

تحقی�ق در ت�اريخ ب�ه ه�ر س�طح و پیمان�ه ایک�ه باش�د دارای اه�داف ن�ا ممکن اس�ت؛ زی�را ه�دف ب�دون ه�دف تحقی�ق ب�وده و معین عب�ارت از نقط�ه ایس�ت ک�ه قص�د وص�ول ب�ه آن را داریم و در تحقی�ق ت�اريخ ممکن ه�دف عم�ده اف�زودن اطالع�ات ارزش�مند ب�ه هن�وز م�ورد ت�ا ک�ه ه�ای عالمان�ه تکنی�ک ی�ا کس�ب و معلوم�ات اس�تفاده ق�رار نگرفت�ه اس�ت؛ باش�د و ی�ا هم ممکن ه�دف کش�ف حقیقت و واقعیت در ب�اره ي�ك حادث�ه ت�اريخي باش�د ک�ه در زی�ر و حقیقت روی از میخواه�د محق�ق و دارد ق�رار ابه�ام پ�رده

واقعیت پرده را برداشته جوانب و ابعاد و عوام�ل ب�روز حادث�ه و چگ�ونگي ت�اثيرات آن را در آين�ده شناس�ایی

نماید. ه�دف ب�ه م�ا می آموزان�د ک�ه م�ا چ�ه چ�یز را میخ�واهیم ؟ و در م�ورد ك�دام موض�وعات ميخ�واهيم حق�ايق را كش�ف و در اختي�ار ب�رای ک�دام س�واالت میخ�واهیم ب�االخره ديگ�ران ق�رار دهيم؟ و

پاسخ تهیه نماییم.

Page 15: روش تحقیق تاریخی

اهداف روش تحقیق تاریخی

ب�ا مرتب�ط واقعیت ه�ای ب�ه مرب�وط داده ه�ای ب�ردن به ک�ار ت�اریخی تحقی�ق هدف روی�دادهای گذش�ته و تفس�یر آن ه�ا اس�ت. از این طری�ق می ت�وان ب�ه عوام�ل م�ؤثر در ب�روز وق�ایعی ک�ه در گذش�ته رخ داده اس�ت، پی ب�رد و روی�دادهای زم�ان ح�ال را به�تر ش�ناخت. تحقی�ق ت�اریخی کم�ک می کن�د ت�ا ب�ا تحلی�ل داده ه�ای مرب�وط ب�ه ع�ادات، رس�وم، بیش�تری درک بوده ان�د، گذش�ته در به نح�وی ک�ه ام�وری انج�ام چگ�ونگی و س�نت ها

به دست آوریم.شناخت پدیده های تاریخی از دو جهت مفید است:

. ض�رورت ش�ناخت تغی�یرات اجتم�اعی؛ یکی از مهم�ترین فوای�د ش�ناخت ت�اریخی و 1پدی�ده های ت�اریخی، س�نجش و ان�دازه گیری دگرگونیه�ا، مس�یر و آهن�گ آنه�ا اس�ت. مبحث اجتماعی-انس�انی دانش�های مب�احث فراگ�یرترین و مهم�ترین از اجتم�اعی تغی�یرات ت�ا هگ�ل؛ از جمل�ه س�ن س�یمون، اس�ت. از همین� رو، تم�امی دانش�مندان، از افالط�ون تغی�یر مس�ئله پ�رودون، و دورکیم کنت، اگوس�ت ه�ردرف ویک�و، ماکی�اول، بوس�وئه، اجتم�اعی را آن چن�ان مطمح نظ�ر ق�رار داده ان�د ک�ه به� زعم دورکیم ط�رح مس�ئله تغی�یر در

جامعه و مسیر حرکت جوامع از جامعه شناختی نیز قدیم تر است.. ش�ناخت و پیش بی�نی آین�ده؛ ش�ناخت و پیش� بینی آین�ده ب�رای ه�ر ف�رد و ه�ر جامع�ه 2

ضروریس�ت و در راه تحق�ق این مهم، ش�ناخت ت�اریخی، گ�امی اجتناب ناپ�ذیر اس�ت؛ زی�را ب�رای پیش� بینی ح�رکت پدی�ده ها بای�د ب�ه عقب بازگش�ت و گذش�ته آن�ان را ش�ناخت. در

اصطالح به آن "فرافکنی روند" اطالق می شود.

Page 16: روش تحقیق تاریخی

ماهیت پدیده های تاریخی غ�یر زنده ان�د؛ ح�وادث ت�اریخی زن�ده نیس�تند؛ بلک�ه مرب�وط ب�ه گذش�ته دور ی�ا

آن ه�ا ممکن نیس�ت. پس هم�واره نزدیک ان�د. از این رو، درک و فهم مس�تقیم به طور باواسطه، مطالعه و یا ارزیابی می شوند.

،تکرارناپذیرن�د؛ گذش�ته ت�اریخی هرگ�ز عین�ا تکرارش�دنی نیس�ت؛ چراک�ه م�ورخخ�واه ن�اخواه، ب�ا معیاره�ای جامع�ه زم�ان خ�ود ب�ا گذش�ته مواج�ه می ش�ود؛ پس

باید ضریب انحراف خاصی را در ارزیابی خود بپذیرد. فق�ط در اس�ناد و م�دارک نیس�تند؛ ح�وادث ت�اریخی هرگ�ز تمام�ا در اس�ناد و

جهت اس�تنتاجی، روش� های از اس�ت ناچ�ار م�ورخ و نمی گ�یرد ج�ای م�دارک ت�اریخی ب�ر واقعیت ت�ازه این خأل اس�تفاده کن�د، ک�ه طبیعت�ا عنص�ری تکمی�ل

می افزاید. ا و در تجری�د معن�ا ن�دارد و این ا نیس�تند؛ هیچ واقع�ه ت�اریخی به ط�ور مج�ز� مج�ز�

قاعده کلی پدیده های اجتماعی در همه زمانها است. از م�ا دورن�د؛ در م�وارد بس�یاری این پدی�ده ها از م�ا دورن�د و ب�ه هم�ان نس�بت ب�ا

روش ه�ای محق�ق و زم�ان او متفاوتن�د. از این رو نیازمن�د ت�رک ارزش� های زمان�ه خویش و جای گرفتن در زمانه خاص حادثه به منظور درک درست آن است.

غ�یر روش� منداند؛ امک�ان اس�تفاده از روش� هایی همچ�ون مش�اهده، مص�احبه و ... در آنها نیست.

باواس�طه مطالع�ه می ش�وند؛ در پدی�ده های ت�اریخی امک�ان مطالع�ه بی واس�طه آنها نیست و راهی جز مطالعه باواسطه آنها وجود ندارد.

Page 18: روش تحقیق تاریخی

روش تحقیق تاریخیاصول اساسی

. اصل نسیان؛ در برابر خود میان بینی قرار دارد. محقق باید به 1چند صورت این اصل را تحقق بخشد:

الف( فرازمانی؛ محقق باید ارزش های زمانه خود را بر زمان تحقیق، تحمیل نکند.

ب( فراغت ارزشی؛ باید از ارزش های خاص ذهنی خود، آگاهی یابد و از تحمیل آنان به موضوع تحقیق اجتناب ورزد.

ج( فرامکانی؛ تحقیق تاریخی معموال به نوعی تمایز مکانی را به همراه دارد. باید به ضرایب تأثیر مکان بر ارزش ها، مراسم، عادات

و ... توجه داشت. 

. اصل تأمل و شک گرایی مثبت؛ محقق باید در پذیرش داده ها، 2به صور مختلف تأمل ورزد و در این راه، از عوامل بسیاری مثل

عقل سلیم و شناخت نویسنده، مدد گیرد. 

Page 19: روش تحقیق تاریخی

. اصل استقراء؛ محق�ق در اسناد گوناگون غور می کند، جزء 3جزء حوادث را شناسایی می نماید و در هر گام، احتیاط را

نصب العین خود می سازد تا در نهایت، به شناخت جامع دست یابد.

 . اصل جامعیت، بازساخت کلی؛ هر حادثه در درون مجموعه ای 4

یا شبکه ای عل�ی جای یافته و در آن معنی پیدا می کند. شناخت مجموعه، بدون شناخت هریک از عناصر، ممکن نیست؛

همچنانکه شناخت هر حادثه جز در کل یا مجموعه به دست نمی آید.

البته در هرگونه تفسیر و تحلیل تاریخی نکاتی را باید در نظر داشت:

.    حذر از کل گرایی؛1.    حذر از دادن قانون علمی برای مجموع تاریخ؛2.    دانستن اینکه هیچ گونه جبر علمی در تاریخ نیست؛3.    حذر از پیشگویی در مجموع تاریخ و ....4

روش تحقیق تاریخیاصول اساسی

Page 21: روش تحقیق تاریخی

مراحل تحقیق تاریخی

این ب��ه مق��دماتی مرحل��ه این در مس��ئله؛ ص��ورت بندی چ�ه ب�ه و ک�نیم؟ ح�ل بای�د را مس�أله ای چ�ه ک�ه می پ�ردازیم

مسأله ای باید بپردازیم؟ ت�دوین فرض�یه؛ بای�د محق��ق، مق�دمتا بی�ان کن�د ک�ه چ�ه فرض�یه

ای را برای شروع تحقیق مد نظر قرار داده است؟ ،تحقی�ق ب�ه پ�رداختن از قب�ل محق�ق، اس�ناد؛ و من�ابع نق�د

ناگزیر از منابع و اسناد است.

Page 22: روش تحقیق تاریخی

توصیف تاریخی؛ در مقام توصیف، به این می پردازیم که این .پدیده تاریخی یا دیدگاه مورد مطالعه، کی، کجا، درچه

موقعیتی، چگونه، به وسیله چه کسی یا کسانی و به چه صورتی ظهور یافته است؟

،مورخ در این مقام، محتاج اسناد و مدارک است. توصیفلزوما کشفی نیست بلکه غالبا مورخ، ناچار از بازسازی است و این، صعوبت توصیف تاریخی را نشان می دهد.

هرچند توصیف، دقیق تر باشد، مراحل بعدی کامل تر می گردد. به هر روی، آغاز مطالعه تاریخی همین مرحله است. محقق در مقام توصیف غالبا با سه مسأله عمده

مواجه است: توصیف ظهور، تطو�ر و وضعیت نهایی حادثه تاریخی.

تبیین تاریخی؛ تبیین، بیان علت وقوع حادثه یا تطو�ر آن در پرتو قانون کلی است. در مقام تبیین نیز مانند توصیف، سه

مسأله عمده وجود دارد: تبیین ظهور، تطو�ر و وضعیت حادثه تاریخی

مراحل تحقیق تاریخی

Page 24: روش تحقیق تاریخی

. اسناد و مدارکی که توسط ناظران واقعی، ضبط و 1

نوشته شده اند.

. بقایایی که از فرد یا گروه به جا مانده است مانند: فسیل 2

ها، اسکلت ها، ابزارها، لباس ها، سکه ها و مانند آنها.

. گواهی شفاهی فرد ناظر در جریان وقوع حادثه. 3

معموال کسب این اطالعات از طریق مصاحبه شخصی

صورت می کیرد

منابع دست اول

Page 25: روش تحقیق تاریخی

منابع دست دوم

. منابع مکتوب؛ کتاب ها، روزنامه ها، شرح وقایع تاریخی، 1

سالنامه ها، بیوگرافی ها و ...؛

. منابع شفاهی؛ منابع و مطالبی که سینه به سینه از نسلی 2

به نسلی دیگر منتقل می شود؛ مثل تصانیف، اشعار، داستان ها،

افسانه ها، ضرب المثل ها و فولکلور ملل و سنن ملی؛

. منابع تصویری؛ فیلم، نقاشی و ...؛3

. منابع ساختمانی؛ ابنیه تاریخی، مقبره ها، محل های مسکونی 4

مربوط به گذشتگان؛

. منابع مادی و ابزاری؛ سفال ها، سکه ها، ظروف، آالت، ابزار 5

و کتیبه ها؛

. اسناد الکترونیکی؛ فیلم، نوار صوتی، صفحه و ....6

Page 27: روش تحقیق تاریخی

و 1 علت جس�تجوی در م�ورخ کوش�ش �ت؛ عی�نی معم�ای .مس�ئله غ�ایت، او را ب�ا معم�ای عی�نیت مواج�ه می کن�د. چ�ون در کش�ف عل�ل، م�ورخ فق�ط اکتف�ا ب�ه این نمی کن�د ک�ه عل�ت ه�ای غالب�ا ناچ�ار بیاب�د، را ح�وادث ب�رای ض�روری ی�ا ک�افی می کوش�د، بین آنچ�ه علت واقعی و مس�تقیم واقع�ه اس�ت، ب�ا آنچ�ه عل�ت مس�تقیم و مرب�وط نیس�ت، تف�اوت بگ�ذارد و این، ام�ری اس�ت ک�ه او را وارد قلم�رو ارزش� ها می کن�د. قض�اوت های �ت م�ا را وارد قلم�روی می کن�د دور از بی ط�رفی در مس�ئله علی

که منطق تاریخ یا علم شناخت تاریخ است.آس�تانه 2 در جامعه شناس�ی پیش بی�نی: و تعمیم وسوس�ه .

پدی�ده های ت�اریخی ه�ر لحظ�ه در وسوس�ه تعمیم و پیش� بینی است. فلسفه تاریخ و تاریخ زدگی عینا همین بود.

Page 28: روش تحقیق تاریخی

در 3 ن�اخواه خ�واه محق�ق خویش�تن؛ زم�ان ناآگ�اه تحمی�ل .مع�رض این خط�ر ق�رار دارد ک�ه ح�تی ب�رای ی�ک لحظ�ه زم�ان خ�ود را ب�ا زم�ان م�ورد مطالع�ه یکس�ان انگ�ارد و در نتیج�ه ح�رکت

و ناهمسانی ناشی از آن را از یاد برد.. عنص�ر گ�زینش؛ پدی�ده های ت�اریخی بی واس�طه مطالع�ه ش�دنی 4

دور، واس�طه ها گ�اه نیس�ت. ن�یز آنه�ا احی�ای امک�ان نیس�تند، دس�ت نی�افتنی و متعددن�د، در م�واردی بین اندیش�ه ها، تض�اد و تخ�الف دی�ده می ش�ود و این از آن روس�ت ک�ه ذه�نیت، ع�املی م�ؤثر در نق�ل پدیده هاس�ت. یکی از این عوام�ل ذه�نی، گ�زینش خ از زاوی�ه دی�دی خ�اص نظ�ر می کن�د و از روزن�ه اس�ت. ه�ر م�ور�آن ه�ا را ب�ر می گزین�د. هیچ دو �بات هم�ان زاوی�ه ح�وادث و مس�بب�ه نمی نویس�د. ت�اریخ و ن�وع تفس�یر ی�ک ی�ک حادث�ه از م�ورخی تع�داد مورخ�ان، می ت�وان ت�اریخ داش�ت؛ یع�نی ن�ه تنه�ا در گزی�دن ح�وادث خ�ود گزی�دن در بلک�ه ن�اگزیریم، ح�وادث از چهره� ای

چاره نداریم.

Page 29: روش تحقیق تاریخی

نکات مثبت روشهای تاریخی

منظ�ومه نگری؛ منظ�ور این اس�ت ک�ه محق�ق ت�اریخی، ب�اتوج�ه ب�ه فاص�له ای ک�ه ب�ا واقعیت م�ورد مطالع�ه دارد،

می تواند آن را همچون منج�م در یک کهکشان ببیند. ضد محی�ط ب�ودن؛ محق�ق نبای�د ب�ا واقعیت م�ورد تحقی�ق

چنان خو گیرد که جهات مثبت و منفی آن را نبیند. به�تر از واقعیت، ی�افتن ب�ا فاص�له صیقل یابی واقعیت؛

می ت�وان آن واقع�ه و عوام�ل درس�ت و پش�ت پ�رده آن را دید. با گذشت زمان، اندیشه ها مطرح می شوند.

ق ب�رخالف محق�� ت�اریخی، ق ی�ا اس�تمرار؛ محق�� پیوس�ت �ت، بلک�ه تبع�ات و جامعه شناس�ی، می توان�د ن�ه تنه�ا واقعیاس�تمرار آن� را ن�یز ببین�د. تالش دش�وار پیش� بینی در ت�اریخ ح�رکت جری�ان در زی�را می پ�ذیرد؛ کاس�تی جه�تی از

واقعیت عینا دیده می شود