TITLE

Бие даасан инженерийн шугам сүлжээ, зорчих, амрах зам талбайгаар хангах

замаар гэр хорооллын гудамжны орчин, оршин суугчдын тав тухтай амьдрах

нөхцлийг сайжруулах, хөрсний бохирдлыг бууруулах, дахин ашиглах бие даасан

цэвэрлэх байгууламж бүхий бохирын системийг нэвтрүүлснээр усны хэрэгцээг зөв

зохистой болгох зорилготой.

Тохижилт хийгдсэн гудамжны нийт айл өрхүүдэд газрын хэмжээнд нь тохируулан төрөл бүрийн хэлбэр хэмжээ, өнгө дизайн, материалын өргөн шийдэлтэйгээр хийгдсэн хувийн сууцны зураг төсвийг гаргаж өгөх ба төлбөрийн уян хатан нөхцөлтэйгээр санал болгож барьж өгнө.

Газрын хөрсийг бохирдуулагч гол зүйл нь агаарт цацагдсан хорт бодис,

утаа тортог, газар дээрх хуурай, нойтон хог хаягдлаас үүсэлтэй.

Улаанбаатар хотын хөрсний хамгийн их бохирдлыг бий болгодог эх үүсвэр

нь гэр хороолол болох нь судалгаагаар тогтоогджээ. Мөн хотын хөрсний

унаган төрх алдагдан эвдэрч, хөрсний үржил шимт үе нь бүхэлдээ

устгагдан байгалийн унаган ургамал үгүй болж шарилж, лууль мэтийн хөл

газрын ургамал зонхилон тархах болсон.

Улаанбаатар хотын нийт нутаг дэвсгэрийн 20.6% нь хүчтэй, 74.5% нь

дунд зэргийн доройтолд орсон бөгөөд дөнгөж 5% нь доройтоогүй буюу бага

зэрэг доройтсон байна.

1990 оноос Улаанбаатар хотын нутаг дэвсгэрийн даац, ачаалал хэтэрч дулааны цахилгаан станц, гэр хороолол, тээврийн хэрэгслийн утаа, элэгдэл эвдрэлд орсон газрын гадаргуугаас босдог тоос шороотой холбоотойгоор агаар дахь хүхэрлэг хий (SO2), азотын давхар исэл (NO2), нүүрстөрөгчийн дутуу исэл (CO)-ийн хэмжээ стандартаас 10 дахин хэтэрч дэлхийн агаарын бохирдол ихтэй хотуудын тоонд ороод байна. Агаарын бохирдлын гол эх үүсвэрүүдэд:167196 гэр хорооллын айл өрхийн хэрэглэж буй зуух 50.0%3 дулааны цахилгаан станц 6.0%131444 тээврийн хэрэгсэл 20.0%1400 бага болон дунд оврын нам даралтын зуух 10.0%Бусад эх үүсвэр болох шороон зам, баригдаж буй барилга байгууламж 14.0% эзэлж байна гэсэн тооцоо судалгаа гарсан байна.

Улаанбаатар хотод жилд дунджаар 260-280 мянган тонн орчим

хуурай хог хаягдал гардаг бөгөөд үүний 40-50 орчим хувийг тээвэрлэн

зайлуулж, үлдсэн хэсэг нь гэр хорооллын орчим гуу жалга, голын сав

газарт хуримтлагдан хөрс, усыг бохирдуулахын зэрэгцээ үер, усны

эрсдлийг нэмэгдүүлж байна.

Мөн үүний зэрэгцээ хотын хүн амын 61,2 хувь нь амьдарч буй гэр

хорооллын 167196 өрхийн /НСГазар-2009 оны эмхэтгэл/ стандартын бус

ариун цэврийн байгууламжийн болон ил задгай бохир ус хөрсөнд нэвчиж

газрын доорх болон гадаргын ус, агаарыг хүчтэй бохирдуулж хотын эрүүл

ахуйг ихээхэн доройтуулж байна.

Төслийн эхний шатанд БЗДүүргийн 2-р хороонд нийт 150 м урт гудамж сонгон авч 750 м2 талбайд хатуу хучилттай, гэрэлтүүлэг бүхий авто зам, 212 м2 явган хүний гэрэлтүүлэгтэй зам талбай, 212 м2 талбайд ногоон байгаууламж, 132 м2 талбайд амрах болон, тоглоомын талбайн ажил хийгдэх ба, мөн 17 айлын гудамж талын хашааг бетон сууртай модон хашаагаар жигд байхаар төлөвлөсөн. Сантехник угсралтын талаасаа хоногт 15 м3 ус цэвэрлэх хүчин чадал бүхий цэвэршүүлэх байгууламж барьж, 372 м цэвэр ус, саарал усны болон бохир усны магистрал шугам/төв шугам/, 255 м урт цэвэр ус, саарал ус, бохир усны туслах шугам угсарч айл өрхийг бүрэн хэрэглээний цэвэр болон бохир усаар хангана. Энэхүү төсөлд шаардагдах нийт төсөв нь 387,247,890 төгрөг болно.

Энэхүү төсөл өргөн хүрээнд хэрэгжсэнээр гэр хорооллын орчин, ахуйн нөхцөл сайжирч, нийтийн орон сууц худалдан авахаас бага зардлаар түүнээс ч илүү тохь тухтай, цаг хугацаа алдалгүй, үнэт үл хөдлөх хөрөнгөтэй болохоос гадна нөгөө талаараа хотын төлөвлөлт сайжирч, агаар болон хөрсний бохирдол, тоосжилтыг бууруулж эрүүл мэндэд ээлтэй орчин нөхцөлийг бүрдүүлнэ.

Эсгий саарал хотоо эко хот болгоход иргэн таны оролцоо энэ төслөөс эхэлнэ.