Òºñëèéí ¿íäýñëýë

Ýíý õýñýãò ÷óõàì ÿàãààä ýíý òºñëèéã áîëîâñðóóëàõ áîëñîí, õýðýãæèõ ÿìàð

áîëîëöîî áàéãàà, òºñºë õýðýãæèñíýýðýý ¿éëäâýðëýã÷ áà õýðýãëýã÷ òàëóóäàä

ìºí íèéãìèéí õýìæýýíä ÿìàð à÷ õîëáîãäîëòîé áîëîõûã õàðóóëàâ.

2.1. Òºñëèéí òîäîðõîéëîëò, çîðèëò

Ìîíãîë óëñ òºâëºðñºí òºëºâëºãººò ýäèéí çàñãèéí òîãòîëöîîíîîñ çàõ

çýýëèéí ñèñòåìä øèëæèí îðñíîîñ õîéø 10 ãàðóé æèë ºíãºðñºí ýíý õóãàöààíä

àæ ¿éëäâýðèéí, òóõàéëáàë áàðèëãûí ñàëáàðò íýã õýñýã õóãàöààíä ã¿íçãèé

õÿìðàëòàé áàéñíàà ñ¿¿ëèéí æèë¿¿äýýñ ¿éë àæèëëàãàà íü ñýðãýæ õóäàëäàà,

¿éëäâýð, ¿éë÷èëãýýíèé áîëîí íèéòèéí áà õóâèéí îðîí ñóóöíû áàðèëãà áàéøèí

áàðèõ íü ýðñ íýìýãäýæ áàéíà.

Ãýñýí õýäèé ÷ ýð÷èì õ¿÷íèé àñàð èõ õýðýãëýýòýé, õóó÷èðñàí òåõíèê

òåõíîëîãè íü áàéãàëü îð÷èíä èõýýõýí õîõèðîë ó÷ðóóëñààð áàéãàà áàðèëãûí

ìàòåðèàëûí ¿éëäâýð¿¿äýä òåõíîëîãèéí øèíý÷ëýëò õèéãäýæ, õºãæëèéí

äîðâèòîé àõèö ãàðàõã¿é áàéñààð áàéíà.

Èéìä õóó÷íû òåõíèê, õýâøìýë àðãà áàðèëûã, òýðã¿¿íèé, äýâøèëòýò

òåõíîëîãîîð õàëæ, áàéãàëü îð÷èíä õîðòîé íºëººã¿é, ýð÷èì õ¿÷íèé õýðýãëýý

áàãàòàé òåõíîëîãè íýâòð¿¿ëýõ íü îð÷èí ¿åèéí çàõ çýýëèéí õýðýãöýý, áàéãàëü

ýêîëîãèéí àñóóäàë, óëñ îðíû õºãæëèéí øààðäëàãûí àëü àëèíä íèéöýõ áîëíî

Ìàíàé óëñûí òºð çàñãèéí ç¿ãýýñ ¿íäýñíèé ¿éëäâýðëýëèéã òàë á¿ðýýð

äýìæèí õºãæ¿¿ëýõ, øèíýýð àæëûí áàéð íýìýãä¿¿ëýõ áîäëîãî áàðüæ, ÿëàíãóÿà

õóâèéí îðîí ñóóöíû àñóóäëààð òóñãàé õºòºëáºð õýðýãæ¿¿ëýí àæèëëàæ áàéãàà

áèëýý. ̺í ò¿¿íýýñ ãàäíà àãààðûí áîõèðäîë, îé ìîä, íîãîîí á¿ñèéí õîìñäîë,

õºðñíèé ýâäðýë, öºëæèëò çýðýã ýêîëîãèéí õóðö àñóóäëóóäàä îðîí ñóóöíû ò¿ëø

çàðöóóëàëò, ìîäîí ìàòåðèàë, óñ, ýëñ õàéðãà ìýòèéí áàéãàëèéí íººöèéã

èõýýõýí õýìæýýãýýð õýðýãëýäýã áàðèëãûí ñàëáàð øóóä íºëººòýé. ªºðººð

õýëáýë áàðèëãûí ñàëáàðûí øèíý òåõíîëîãè íü ýêîëîãèéí àñóóäëûã íààøòàé

øèéäâýðëýõýä íýã ÷óõàë ò¿ëõýö áîëîõ þì.

Îëîí óëñûí áîëîí äýëõèé íèéòèéí áàéãóóëëàãóóä, áàíê ñàíõ¿¿ãèéí ç¿ãýýñ

ìàíàé óëñàä “Äóëààíû àëäàãäàë áàãàòàé îðîí ñóóö”, “Õóâèéí îðîí ñóóöíû

òºñºë”, “Óòàà òîðòîã áàãàòàé ãýðèéí çóóõíû òºñºë” çýðýã îðîí ñóóö, ýêîëîãèéí

òºñë¿¿äèéã õýðýãæ¿¿ëæ áàéíà.

Äýýð äóðäñàí ç¿éëñ íü ìàíàé òºñºë õýðýãæèõýä ýåðýã íºëºº ¿ç¿¿ëýõ

ãàäíûí òààòàé íºõöºë áîëíî ãýæ ¿çýæ áàéíà.

Èéì íºõöºëä ìàíàé êîìïàíèéí õàìò îëîí áàðèëãûí ñàëáàðò ¿éë

àæèëëàãààãàà ºðãºæ¿¿ëýõýýð øèéäâýðëýæ æèëèéí ºìíººñ òåõíîëîãè,

òåõíèêèéí ñóäàëãàà õèéæ ýõýëñýí. Ñóäàëãààíû ä¿íä çºâõºí ýëñ, öåìåíò, áàãà

çýðýã ñèëèêîí íýìýëò îðñîí, õèéæ¿¿ëýí ñèéðýãæ¿¿ëñýí õºíãºí áåòîí áëîê

¿éëäâýðëýõ òåõíèê, òåõíîëîãèéã ñîíãîæ ýíý òºñëèéã áîëîâñðóóëàâ.

Òåõíîëîãèéí äàâóó òàëóóäààñ äóðäâàë:

- Ìàòåðèàë çàðöóóëàëò áàãà, ýêîëîãèéí õîðò ¿ð äàãàâàðã¿é

- Õºíãºí ñèéðýã, òèéìýýñ ýíý áîë “äóëààí” ìàòåðèàë

- Ýð÷èì õ¿÷íèé çàðöóóëàëò áóñàä òåõíîëîãèîñ ýðñ áàãà

- Äýýðõè õ¿÷èí ç¿éë¿¿äèéí ¿ð ä¿íä áàðüñàí áàéøèíãèéí ºðòºã õÿìä, äóëààíû

àëäàãäàëã¿é, ò¿ëø çàðöóóëàëò íü òîîñãîí áàéøèíãààñ 2-3 äàõèí áàãà

áàéäàã.

Òºñëèéí ãîë çîðèëãî íü áàðèëãûí ìàòåðèàë ¿éëäâýðëýõ øèíý òåõíîëîãè

íýâòð¿¿ëæ, çàõ çýýëä ÷àíàð ¿çýìæ ñàéòàé, ¿íý ºðòºã áàãàòàé á¿òýýãäýõ¿¿í

íèéë¿¿ëýí õýðýãëýã÷äèéí õýðýãöýýã àëü áîëîõ á¿ðýí ä¿¿ðýí õàíãàõ çàìààð

êîìïàíèéõàà àøèã îðëîãûã íýìýãä¿¿ëýí, õàìò îëíûõîî àõóé, íèéãìèéí

õýðýãëýýã ñàéæðóóëàõàä îðøèíî.

2.2. Òºñëèéí ¿ð ä¿í, à÷ õîëáîãäîë

Ýíý òºñºë õýðýãæèñíýýð ¿éëäâýðëýã÷, õýðýãëýã÷ òàëóóä õýí õýí íü çàõ

çýýëèéí íºõöºëä àøèãòàé àæèëëààä çîãñîõã¿é íèéãýì, ýêîëîãèéí äàâõàð à÷

õîëáîãäîëòîé àæèë áîëîõ þì. Ó÷èð íü:

1. Áàðèëãûí ã¿éöýòãýã÷ íàð ÷àíàð ñàéòàé, ¿íý áàãàòàé ìàòåðèàëòàé áîëíî

2. Èðãýä òîõèòîé äóëààí, ò¿ëø çàðöóóëàëò áàãàòàé, àìüäðàõ ýêîëîãèéí îð÷èí

ñàéòàé ñóóöûã áàãà ìºí㺺ð áàðèóëàõ áîëîìæòîé áîëíî

3. Óã òåõíîëîãè íü àãààðûí áîõèðäîëò, õºðñ, óñíû áîëîí îé ìîäíû áàéãàëèéí

òýíöâýð àëäàãäàõ çýðýã ºíººãèéí ýêîëîãèéí õóðö àñóóäëûã øèéäâýðëýõýä

èõýýõýí äýì ò¿ëõýö áîëæ ºãíº

4. Ìîíãîë óëñûí çàñãèéí ãàçàð, õàíäèâëàã÷ îðíóóäûí áîëîí îëîí óëñûí

áàéãóóëëàãóóäûí ç¿ãýýñ õýðýãæ¿¿ëæ áóé õºòºëáºð, ïðîãðàììûí ÿâöàä õóâü

íýìðýý îðóóëíà

5. Õýðýãæ¿¿ëýã÷ êîìïàíèéí ¿éë àæèëëàãàà ºðãºæèæ, àøèã îðëîãî íü

íýìýãäñýíýýð íýãä¿ãýýðò: õàìò îëíû îðîí ñóóö, ñî¸ë àõóé, áîëîâñðîëûí

àñóóäëóóäûã äýñ äàðààòàé øèéäýõ, õî¸ðäóãààðò: äàðààãèéí çîðèëòîî

äýâø¿¿ëýí õýðýãæ¿¿ëýõ íºõöºë áèé áîëíî.

6. Òºâëºðñºí òºñºâò àøãèéí òàòâàð, ͪÒ, Ýð¿¿ë ìýíä, íèéãìèéí äààòãàëûí

øèìòãýë õýëáýðýýð íîîãäñîí îðëîãîî îðóóëæ óëñ îðíûõîî õºãæèëä çîõèõ

äýìæëýã ¿ç¿¿ëíý.

3. Çàõ çýýëèéí ñóäàëãàà, ä¿ãíýëò

Ýíý á¿ëýãò óã òºñ뺺ð õýðýãæ¿¿ëýõ òåõíîëîãèéí áîëîí ¿éëäâýðëýõ

á¿òýýãäýõ¿¿íèé ñóäàëãààã õèéæ áóñàä ìàòåðèàëóóäòàé õàðüöóóëàí ä¿ãíýëò

ºã÷, çàõ çýýëä ººðèéí ºðñºëäºõ äàâóó òàëûã õýðõýí á¿ðä¿¿ëýõ áîëîìæòîéã

õàðóóëíà. ̺í ìàíàé á¿òýýãäýõ¿¿íèé õýðýãëýã÷èéí òàëààðõè ìýäýýëýë,

ºðñºëäºã÷ íàðûí òàëààð õèéñýí ñóäàëãààã òóñãàâ.

3.1. Òåõíîëîãèéí ñóäàëãàà

Ìàíàé óëñûí áàðèëãûí õàíûí ìàòåðèàëûí ¿éëäâýðèéí òåõíîëîãè íü

èõýíõäýý õóó÷èðñàí, òåõíèê-òåõíîëîãèéí øèíý÷ëýëò õèéëã¿é óäñàíààñ

ýëýãäýëä îðæ ýð÷èì õ¿÷, ò¿¿õèé ýäèéí çàðäàë èõòýé áîëîõ íü ñóäàëãààíû

ÿâöàä õàðàãäàæ áàéëàà. Æèøýýëáýë, òºìºð áåòîí õèéö áà õºíãºí øîõîéí

áëîêèéí ¿éëäâýð¿¿ä íü ýëñ, öåìåíò, øîõîé çýðýã ò¿¿õèé ýäèéã èõ õýìæýýãýýð

çàðöóóëäàã, õèéöýý õàòààõ çîðèóëàëòààð 100 ãàðóé ãðàäóñûí ºíäºð

òåìïåðàòóðòàé äàðàëòàò óóð àøèãëàäàã òóë á¿òýýãäýõ¿¿íèé ýð÷èì õ¿÷íèé

àãóóëàìæ, ºðòºã ºíäºð ãàðäàã çýðýã òàëóóä áàéíà.

Ñ¿¿ëèéí ¿åä ìàíàéä òîîñãî öîõèäîã æèæèã íýãæ¿¿ä àæèëëóóëàõ áîëñîí íü

íýã òàëààñ áàðèëãûí ìàòåðèàëûí õýðýãöýýã õàíãàõàä ñàéí òàëòàé ÷ íºãºº

òàëààñ õîöðîãäñîí ãàð àðãààð àæèëëàäàã ýäãýýð öåõ¿¿ä øàð øàâàð àâàõ

çîðèëãîîð ãàçðûí õºðñèéã ñýíäèé÷ýí ñ¿éòãýæ áàéãàëèéí ãîî ¿çýìæèíä

ñýðãýøã¿é ñ¿éðýë ó÷ðóóëàõ, îðîí íóòãèéí õÿìä ò¿ëø áîëîõ ìîä, áóò ñººãèéã

òàéð÷ óñòãàõ çýðãýýð ýêîëîãè, ñýòãýë ç¿éí õîð õîõèðîë ó÷ðóóëäàã.

Íýëýýä ìåõàíèêæñàí òîîñãîíû ¿éëäâýð¿¿ä îëíîîðîî îðæ èðæ áîëçîøã¿é.

Ó÷èð íü Õÿòàäàä òîîñãûã áàðèëãûí õàíûí ìàòåðèàëä àøèãëàõûã õîðèãëîñîí

áºãººä îéðûí 2-3 æèëèéí äîòîð á¿õ òîîñãîíû ¿éëäâýðèéã õààõààð

øèéäâýðëýæýý. Òîîñãî áîë “õ¿éòýí” ìàòåðèàë ó÷èð îëîí òîîñãîîð ºíäºð

ºðòºãòýé çóçààí õàíà ºðºõ áîëäîã, áîñãîñîí áàéøèí íü ò¿ëø èõ çàðöóóëæ

àøèãëàëòûí ºðòãèéã èõýñãýæ, ýêîëîãèéí ñºðºã äàãàâàðòàé áàéäàã, òîîñãîíû

¿éëäâýð ãàçðûí ãàäàðãóó, õºðñíèé ýâäðýëä õ¿ðãýäýã çýðýã øàëòãààíóóä èéì

øèéäâýð ãàðãàõàä õ¿ðãýæýý.

Õàðèí ýíý òåõîëîãè íü áóñäààñ äàðààõ ÿëãààòàé, äàâóó òàëóóäòàé:

- Áàéãàëèéí ò¿¿õèé ýäýýñ îëäîö ýëáýã, ýêîëîãèéí õîõèðîëã¿é çºâõºí ýëñèéã,

¿éëäâýðèéíõýýñ-öåìåíòèéã àøèãëàíà, ýäãýýðèéí îðö áàãà.

- Ýêîëîãèéí öýâýð õººñð¿¿ëýã÷ýýð çóóðìàãàà õººëãºí ñèéðýãæ¿¿ëñýí

áàéäãààñ õàòàõäàà õóðäàí öàõèëãààí, äóëààíû õýðýãëýý áàãà.

- Óã òåõíîëîãè íü ºðãºã÷ êðàí ìýòèéí òóñãàé òåõíèê õýðýãñëèéí øààðäëàãàã¿é,

òºìºð õèéö, òîíîã òºõººðºìæèéí àãóóëàìæ áàãàòàé.

- ¯éëäâýðèéí àæèëëàãààã äóëààíû óëèðàëä çàäãàé òàëáàéãààñ ýõëýí ÿâöûí

äóíä ¿å øàòòàé õºðºí㺠îðóóëàëòààð õ¿÷èí ÷àäëàà íýìýãä¿¿ëýõ áîëîìæòîé

- Ýäãýýð äàâóó òàëóóä íü ÷àíàð ñàéòàé, ºðòºã áàãàòàé ýêîëîãèéí õóâüä ãýâýë

áàéãàëü îð÷èíä ÷, îðøèí ñóóã÷äûí ýð¿¿ë àõóéä ÷ íýí ýýëòýé á¿òýýãäýõ¿¿í

ãàðãàõ áîëîìæ á¿ðä¿¿ëæ áàéãàà þì.

3.2. ¿òýýãäýõ¿¿íèé ñóäàëãàà

ªíººãèéí çàõ çýýëèéí íºõöºëä áàðèëãûí õàíûí ìàòåðèàëûí

çîðèóëàëòààð òîîñãî, òºðºë á¿ðèéí òºìºð áåòîí õàâòàí, ä¿íç, áàëêè çýðýã

ìîäîí ìàòåðèàë, øîõîéí áëîê, êåðàìçèò áëîê, ¿íñýí áëîê, øàõìàë ñ¿ðëèéã

õýðýãëýæ áàéíà. Ýäãýýð ìàòåðèàëóóä äóëààí áàðèõ ÷àíàð, õóâèéí æèí, áàò

áýõ, ãàëûí àþóëã¿é áàéäàë, áàðüñàí áàéøèíãèéí ýð¿¿ë àõóé, ¿éëäâýðëýëèéí

áà àøèãëàëòûí ¿åèéí ýêîëîãèéí ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä, ¿íý ºðòºã çýðýã ôèçèê-

ìåõàíèêèéí áîëîí àøèãëàëò-ýäèéí çàñãèéí îëîí ¿ç¿¿ëýëòòýé þì.

1. Òºìºð áåòîí. Èéì ìàòåðèàë áàò áýõ ÷àíàð ñàéòàé, æèí, íÿãò èõòýé ó÷ðààñ

äóëààí äàìæóóëàõ ÷àäâàð ºíäºðòýé, ººðººð õýëáýë äóëààíàà àìàðõàí

àëääàã áàéíà. Ìåòàëëûí îðö ºíäºð, òóñãàé ìàøèí-òåõíèêýýð òîíîãëîñîí

ýð÷èì õ¿÷íèé õýðëýý ìàø èõòýé ¿éëäâýðò õèéãäýíý. 1ì3 õàâòàí

¿éëäâýðëýõýä 90-100 êã æèøèã ò¿ëø çàðöóóëäàã.

2. Òîîñãî. Á¿õ òºðëèéí áàðèëãà áàéãóóëàìæèä ºðãºí õýðýãëýãääýã óëàìæëàëò

ìàòåðèàë. Ýðñ òýñ óóð àìüñãàëòàé ìàíàé îðíû íºõöºëä ìºí ë íýëýýä

“õ¿éòýí” ìàòåðèàëä îðäîã. Åâðîï, Àìåðèêò ýêîëîãèéí áîëîí ýð÷èì õ¿÷íèé

õýìíýëòèéí àñóóäàëä òýðã¿¿ëýõ à÷ õîëáîãäîë ºãºõ áîëñíîîð ñ¿¿ëèéí

àðâààä æèë áàðèëãûí äóëààí òåõíèêèéí øèíý ñòàíäàðò ìºðäºæ èðñýí, ýíý

ñòàíäàðòûã ÎÕÓ, ÁÍÕÀÓ-ä ìºðäºõ áîëæýý. Ýíý ñòàíäàðòûí äàãóó òîîñãîí

õàíàíû çóçààí 1ì 90ñì áàéõààð áàéíà. 1ì3 òîîñãî ¿éëäâýðëýõýä 150-200êã

æèøèã ò¿ëø çàðöóóëíà.

3. Êåðàìçèò áà ¿íñýí áëîê. Ýäãýýð áëîê íü äóëààí òåõíèêèéí ¿ç¿¿ëýëòýýð

äýýðõ õî¸ðîîñ äàâóó áîëîâ÷ ýð¿¿ë àõóé, ýêîëîãèéí ¿ç¿¿ëýëò íü çºâõºí

¿éëäâýðèéí çîðèóëàëòòàé áàðèëãà áàðèõàä àøèãëàõ áîëîìæòîé. Óñ ÷èéã

äààõ íü ìóó õºãöºð÷ íóðàõ íü àìàðõàí.

4. Ìîäîí ìàòåðèàë, ñ¿ðëýí áîîäîë. Ýäãýýð ìàòåðèàë íü ýð¿¿ë àõóéí õóâüä

õàìãèéí ñàéí ìàòåðèàë, ãýõäýý ìîäíû íººö áàãàòàé ìàíàé íºõöºëä

ýêîëîãèéí ñºðºã ¿ð äàãàâàðòàé, ìºí àëü àëü íü ãàë ò¿éìðèéí îñîëä àìàðõàí

ºðòºæ õºðºí㺠ìºíãºíèé, ñýòãýë ñàíààíû öààøèëáàë àìü íàñíû õîõèðîë

¿çýæ áîëîõ ýðñäýë èõòýé.

5. Õºíãºí øîõîéí áëîê. Ñ¿¿ëèéí ¿åä ýðýëò õýðýãöýý èõòýé áàéãàà ýíý

ìàòåðèàë íü ÷óõàì õºíãºí äóëààí, òýýâýð, àøèãëàëòûí çàðäàë áàãà,

áàðèëãûí àæëûí õºäºëìºð, çóóðìàã çàðöóóëàëòûã èõýýõýí õýìíýäýã çýðýã

ñàéí ÷àíàðóóäààðàà èéì äàâóó òàëòàé áîëñîí áàéíà. Ãýâ÷ ýíý ìàòåðèàëûã

ýíåðãè çàðöóóëàëò èõòýé òåõíîëîãîîð ¿éëäâýðëýäýã íü ò¿¿íèé ¿íèéã

èõýñãýäýã. ̺í óñ ÷èéãíèé íºëººíä ºðòºìòãèé, íóðàõ, õàãàðàõ, õºãöðºõ çýðýã

ñóë òàëóóäòàé.

6. Ñèéðýã áåòîí (ÑèÁåò). Äýýðõ ìàòåðèàëóóäûí á¿õ ñàéí òàëóóäûã àãóóëñàí

òèéì ìàòåðèàëûí òåõíîëîãèéã áèä ñóäàëãààíû ¿ð ä¿íä îëñîí. Ýíý áîë ýëñ

öåìåíòèéí çóóðìàãèéã õººëãºí ñèéðýãæ¿¿ëñýí áåòîí áëîê þì. Èéì áëîê íü

ñèéðýã õºíãºí, äóëààí(òîîñãîíîîñ 3 äàõèí äóëààí), áàéãàëèéí öýâýð ò¿¿õèé

ýäýýð õèéñýí òóë ýð¿¿ë àõóé ¿ç¿¿ëýëò áàðàã ìîäîí ìàòåðèàë øèã, áàðüñàí

áàéøèí íü òîõèëîã, ò¿ëø çàðöóóëàëò áàãà, ãàë ò¿éìðèéí àþóëã¿é, ºðòºã

çàðäàë áàãàòàé áîëäîã áàéíà. Íàéðëàãàíä íü îðñîí ñèëèêîí íýìýëò íü ÷èéã

ò¿ëõýõ øèíæ ÷àíàðòàé áîëãîäîã ó÷ðààñ íîðæ íóðàõã¿é, õºëäºæ õàãàðàõã¿é

ýäýëãýý óðòòàé(150 æèë) áàéøèí áîñäîã. Æèí áàãàòàé, õýìæýýãýýðýý 8-10

òîîñãîòîé òýíöýõ òóë òýýâðèéí çàðäàë õÿìä, çàðöóóëàõ çóóðìàã õýä äàõèí

áàãà, áàðèëãûí àæèëä õ¿íä ìåõàíèçì àøèãëàõ õýðýãã¿é, õºäºëìºð

çàðöóóëàëò áàãàòàé.

Ýíý ìàòåðèàëûí òåõíîëîãèéã ÎÕÓ-í ÀÎÇÒ “Ãàçîáåòîí” ãýäýã ýðäýì

øèíæèëãýý ¿éëäâýðëýëèéí êîìïàíè ººðèéí îðíû áîëîí ãàäààäûí òýðã¿¿íèé

îëîí òåõíîëîãèéã ñóäàëñíû ¿ð ä¿íä îðîí íóòãèéí õÿìä ò¿¿õèé ýä àøèãëàõààð,

ýð÷èìèéí õýðýãëýý õàìãèéí áàãàòàéãààð áîëîâñðóóëæýý. Ýíý òåõíîëîãè á¿õ

Îðîñûí õýä õýäýí ¿çýñãýëýí ÿàðìàãíû 5 àëòàí ìåäàëü “Ýêîäîì” îëîí óëñûí

¿çýñãýëýíãýýñ 1-ð áàéðò øàëãàð÷ áàéæýý.

Ýíý ìàòåðèàë íü ÎÕÓ-í ÃÎÑÒ25485-89, ÃÎÑÒ21520-89, áàðèëãûí áóñàä

òåõíèêèéí íºõöë¿¿ä, ýð¿¿ë àõóé, ýêîëîãèéí øààðäëàãàíä á¿ðýí íèéöäýã

áºãººä ýíý òóõàé á¿õ ãýð÷èëãýý, ñåðòèôèêàòûã àâñàí áàéíà.

ÑèÁåòèéí çàðèì ¿ç¿¿ëýëòèéã òîîñãîòîé õàðüöóóëàí õàðóóëáàë:

Ä/

ä

¯ç¿¿ëýëò¿¿ä Òîîñãîí

õàíà

ÑèÁåò õàíà

1 Áàðèëãûí øèíý

íîðìûí äàãóó õàíûí

çóçààíûã

òîäîðõîëáîë

1700

ìì-ýýñ

áàãàã¿é

500 ìì

õàíãàëòòàé

2 1 ì2 ºðëºãºíä îðîõ

çóóðìàã

0.12 ì3 0.01ì3(10äàõ

èí áàãà)

3 1 ì2 õàíûí æèí 2730 êã 250 êã

(10äàõèí

áàãà)

4 Ñóóðèéí çóçààí 2000 500 ìì

ìì

5 Ýêîëîãèéí

êîýô.(Ìîäíûõ Ê=1)

Ê=10 Ê= 2

6 Õàðüöàíãóé ºðòºã (%) 100 %

ãýâýë

70-75 %

7 Ò¿ëø çàðöóóëàëò 100 %

ãýâýë

30-40 %

8 ªðëºãèéí õºäºëìºð

çàðöóóëàëò

100 % 10-20 %

3.3. Ò¿¿õèé ýäèéí ñóäàëãàà

ÑèÁåòèéí òåõíîëîãèéã áîëîâñðóóëàõäàà àíõíààñàà îðîí íóòàãò îëäîö

ýëáýã, ¿íý áàãàòàé ò¿¿õèé ýäèéã ò¿øèãëýñýí áàéëàà. Ýíý íü ÷ ýäèéí çàñãèéí

õ¿íäðýëòýé ìàíàé çàõ çýýëèéí íºõöºëä èë¿¿ òîõèðîìæòîé.

ÑèÁåò-èéí ¿éëäâýðëýëä Óëààíáààòàð õîò îð÷ìûí îðîí íóòãèéí ýëñ, ýõ

îðíû ¿éëäâýðèéí, òóõàéëáàë Õºòºëèéí öåìåíò íèéöíý ãýñýí ëàáîðàòîðûí

ä¿ãíýëò ãàðñàí. Øèíæèëãýýã ÀÎÇÒ Ãàçîáåòîíû ëàáîðàòîðèä õèéëãýñýí áîëíî.

Ýäãýýð ò¿¿õèé ýäèéí îëäîö ñàéí, ¿íý õàíø íü õàðüöàíãóé òîãòâîðòîé áàéíà.

Öààøèä ¿íý õýíøíû îãöîì õýëáýçýëä îðîõ ìàãàäëàë áàãàòàé.

Õàðèí õººëãºæ ñèéðýãæ¿¿ëýõ ¿¿ðýãòýé íýìýëò ìàòåðèàëûã íèéë¿¿ëýã÷

êîìïàíèàñ òîãòìîë àâ÷ áàéõ áºãººä îëäîö ýëáýã, ÎÕÓ-í äîòîîäîä

¿éëäâýðëýäýã áîäèñóóäààñ á¿ðäýõ ó÷ðààñ íèéë¿¿ëýëò òîãòâîðòîé áàéíà.

3.4. Õýðýãëýã÷èéí ñóäàëãàà

ÑèÁåòèéã áîðëóóëàõ íèéò çàõ çýýëèéã õºðºíãèéí ÷àäâàð, áóñàä

¿ç¿¿ëýëòýýðýý àäèëã¿é äàðààõ õýäýí ñåãìåíòýä õóâààæ ¿çëýý. ¯¿íä:

1. Õóâèéí îðîí ñóóö, çóñëàí áàðèõ èðãýä, õóâü õ¿ì¿¿ñ. Èðãýä òºëáºðèéí

÷àäâàðòàé, øèíý òåõíîëîãè õ¿ëýýæ àâàõäàà ñàéí, ýð¿¿ë àõóé, ýêîëîãè,

äèçàéí ¿çýìæ ñàéòàé òîõèëîã ñóóöûã ¿íýëæ ÷àäàõ õýðýãëýã÷èä. Òýä èõýâ÷ëýí

ìîäîí ìàòåðèàë, òîîñãî àøèãëàäàã.

2. Äýëã¿¿ð, ãóàíç, ¿éë÷èëãýýíèé ãàçàð áàðüæ áóé æèæèã äóíä áèçíåñèéíõýí.

Ýíý ñåãìåíòèéíõýí áàò áýõ ÷àíàð, ¿íý ºðòºã, àøèãëàëòûí áàãà çàðäàë çýðýã

¿ç¿¿ëýëò¿¿äèéã èë¿¿ ÷óõàë÷èëíà. Ýäíèé õýðýãëýýíä ãîëöóó ìîä, õºíãºí

øîõîéí áëîê, òîîñãî îðíî.

3. Àëáàí ãàçðûí îôèñ, ãàðàæ, ¿éëäâýðèéí áàðèëãà, áóñàä îáúåêòóóä. ×àíàð,

¿çýìæ, àøèãëàëòûí õýìíýëòèéã ¿íýëýõ õýðýãëýã÷èä. Ýäãýýð õýðýãëýã÷èä

õºðºíãèéí ÷àäâàð ñàéí òóë ÷àíàðòàé, ¿çýìæòýé ìàòåðèàë ñîíãîõ

õàíäëàãàòàé

4. Ýìíýëýã, ñóðãóóëü, íèéãýì àõóéí áàðèëãà, æóóë÷äûí áààçóóä. Õÿìä ºðòºã,

óäààí ýäýëãýý, äóëààí ÷àíàð, ò¿ëøíèé áàãà çàðäëûã èî¿¿ ÷óõàë÷èëäàã

õýðýãëýã÷èä.

5. Íèéòèéí îðîí ñóóöíû òîìîîõîí êîìïàíèóä. Ñàéí ÷àíàðòàé, ¿íý áàãàòàé

ìàòåðèàëààñ áóöàõã¿é. Òºìºð áåòîí õèéö, òîîñãî, ÿëàíãóÿà õºíãºí áëîê

èõýýð õýðýãëýäýã õóäàëäàí àâàã÷èä.

Íýëýýä ºðãºí, áèäíèé õóâüä øèíý ýíýõ¿¿ çàõ çýýëýýñ ººðèéí õýðýãëýã÷äèéã

òàòàõûí

òóëä ÑèÁåòèéí ºðñºëäºõ äàâóó òàëûã çàõ çýýëèéí ñåãìåíò á¿ðä íèéöñýí

õýëáýðýýð õ¿ðãýæ îéëãóóëàõ àæëûã ýõíýýñ íü ìàðêåòèíãèéí òóñãàé

õºòºëáºðººð õýðýãæ¿¿ëíý.

Õýðýãëýã÷èäòýé àæèëëàõäàà òýäíèé õýðýãëýýíèé óëàìæëàëò õýëáýð,

òºëáºðèéí ÷àäâàð, ñîíãîëò õèéõ ìîòèâàöè çýðýã ñýòãýë ç¿éí áîëîí ñàíõ¿¿ãèéí

õ¿÷èí ç¿éë¿¿äèéã àíõààðàëäàà àâ÷ àæèëëàõ õýðýãòýé.

3.5. ªðñºëäºã÷èéí ñóäàëãàà

ªðñºëäºã÷èéí ñóäàëãààã õèéõäýý çàõ çýýëä ýðýëò õýðýãöýý èõòýé áàéãàà

ìàòåðèàëûã ¿éëäâýðëýäýã ãàçðóóäûã ñîíãîí àâ÷ òåõíîëîãèéí îíöëîã,

á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíæ ÷àíàð, ¿íèéã õàðüöóóëæ ¿çëýý

1. Òîîñãîíû ¿éëäâýð¿¿ä. ªíººäºð òîîñãî öîõèäîã öººíã¿é òîîíû

¿éëäâýð¿¿ä ÓÁ, Äàðõàí, Íàëàéõ çýðýã õîò ñóóðèí ãàçàð, òýäãýýðèéí îéðîëöîî

àæèëëàæ áàéíà. Òýäíèé òåõíîëîãè íü èæèë òºñòýé, óëàìæëàëò àðãààð õèéäýã,

ãàð àæèëëàãààòàé þì. Èéìýýñ õ¿í õ¿÷, ò¿ëýý ò¿ëø, òàëáàé îðîí çàé èõýýð

øààðääàã í¿ñýðä¿¿ öåõ¿¿ä áàéäàã áàéíà. ¯¿íýýñ ãàäíà áàþóãàà ä¿¿ðòýë

ò¿¿õèé òîîñãîî öîõèæ áàéæ äàðàà íü øàòààõ áîëäîã íü öàã õóãàöààíû õóâüä

ýðãýëò ìóóòàéã õàðóóëíà. ̺í áàéãàëü îð÷èíä õîõèðîë èõòýéã äýýð äóðäñàí

áèëýý. Ãýâ÷ ýäãýýð ºðñºëäºã÷èä çàõ çýýëä ººðèéí áàéðàà îë÷èõñîí, õýðýãëýã÷

íàðòàà òàíèë íü òýäíèé äàâóó òàë.

Òîîñãîíû äóíäàæ ¿íý: 60-70 ¥/ø áóþó 35000 ¥/ì3

2. Ìîíãîë äýýâýð ÕÕÊ. Ýíý êîìïàíè äýýâðèéí õàâòàí õèéõýýñ ãàäíà

êåðàìçèò áëîê, òºìºð áåòîí õèéö, õàøààíû õàâòàí õèéæ áîðëóóëäàã.

Êåðàìçèò áëîê áàò áýõ ÷àíàðòàé áîëîâ÷ ÑèÁåò áëîêîîñ “õ¿éòýí”, õóâèéí æèí

èõòýé (íýã áëîê-20êã), òåõíèê áîëîí õºäºëìºð çàðöóóëàëò ºíäºð. ¯íý: 42000

¥/ì3

3. Êîíâåðñèÿ ÕÕÊ. Îðîñûí õºðºí㺠îðóóëàëòòàé ýíý êîìïàíè áàéãóóëàãäààä

æèë áîëæ áàéãàà þì áàéíà. Òåõíîëîãèéí õóâüä ìàíàéõòàé íýëýýä òºñººòýé

÷ ¿íñ àøèãëàäàã ó÷ðààñ õ¿íä ìåòàëëûí öàöðàãòàé, îðîí ñóóö, ñóðãóóëü,

ýìíýëýãèéí áàðèëãàíä àøèãëàæ áîëîõã¿é.

¯íý: 43000 ¥/ì3

4. Õºíãºí Áåòîí ÕÕê. Ïîëüøèéí òåõíîëîãèòîé ýíý ¿éëäâýð øîõîéí áëîê,

ãóëäìàé ¿éëäâýðëýäýã. Çàõ çýýëä íýëýýä õýäýí æèë àæèëëàñàí áàðèëãûí

ã¿éöýòãýã÷ íàðûí ñàéí òàíèë ýíý êîìïàíè ìàãàäã¿é õàìãèéí õ¿÷òýé

ºðñºëäºã÷ áàéõ. Ýäíèé áëîê íü óñ ÷èéãèéã èõ øèíãýýäýã òóë ºâºë õàãà

õºëäºõ, çóí 캺ãºíöºðäºõ ìóó òàëòàé. Ýíý áàéäëààñ ãàðàõ ãýæ äîòîð ãàäíà

òàëààñ íü ñàéí øàâàðäàæ ºíãºëºõ õýðýã ãàðäàã íü íýìýëò çàðäàë.

¯íý: 49450 ¥/ì3

Ýäãýýð ¿éëäâýðèéí ãàçðóóä áèäíèé õóâüä çàõ çýýëèéí ãîë ºðñºëäºã÷ áàéõ

áîëíî. ªðñºëäºã÷äèéí òîîíä òºìºð áåòîí õèéö ¿éëäâýðëýäýã õàíûí

ìàòåðèàëûí òîì êîìáèíàòóóäûã îðóóëñàíã¿é íü òýäíèé õèéäýã õó÷èëòûí

õàâòàí, äýýâðèéí õàâòàí çýðýã íü ìàíàé áëîêòîé íýã èæèë òºðëèéíõ áóñ.

Ñàíõ¿¿ãèéí á¿ëýãò õèéñýí òîîöîîíîîñ íýã øîî ìåòð ÑèÁåò áëîêíû ººðèéí

ºðòºã íü 30000¥ áîëæ áàéãàà íü 30-40%-èéí àøèãòàé àæèëëàõ á¿ðýí

áîëîëöîîòîéã õàðóóëæ áàéíà. ªºðººð õýëáýë 1 ì3 ÑèÁåò áëîêíû áîðëóóëàõ

äóíäàæ ¿íý íü ÍªÒ îðóóëààä 45000 ¥. Èéì àøèãòàé àæèëëàõàä áèäíèé

áîðëóóëàõ äóíäàæ ¿íý áóñàä á¿òýýãäýõ¿¿íèé çàõ çýýëèéí ¿íýýñ èë¿¿ ãàðàõã¿é

áàéãàà íü ìàíàé á¿òýýãäýõ¿¿í ¿íèéí õóâüä ºðñºëäºõ ÷àäâàðòàéã õàðóóëíà.

4. ¯éëäâýðèéí õ¿÷èí ÷àäàë, ò¿¿íèé àøèãëàëò

Ýíý á¿ëýãò òºñëèéã õýðýãæ¿¿ëýõ ¿éë àæèëëàãààíû ýõíèé ýýëæèéí òºëºâëºëò,

õèéãäýõ àæëóóäûã, õàðèóöàõ ýçýäòýé íü ñàð óëèðëààð ãàðãàæ ¿éëäâýðèéí

õ¿÷èí ÷àäëûã òîäîðõîéëæ, ò¿¿íèé àøèãëàëòûí õóâààðèéã 5 æèëýýð ãàðãàí

¿ç¿¿ëýâ.

4.1. ¯éëäâýðèéí õ¿÷èí ÷àäàë

¯éëäâýðèéí õ¿÷èí ÷àäëûã òîîöîõäîî íýã òàëààñ óã ¿éëäâýðëýëèéí

òåõíîëîãèéí îíöëîã , á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíæ ÷àíàðóóä, ¿íý ºðòºã, òºñëèéã

õýðýãæ¿¿ëýõ õàìò îëíû àæèë-ìýðãýæëèéí ÷àäâàð áîëîí íºãºº òàëààñ çàõ

çýýëèéí ñóäàëãàà, ò¿¿íä õèéñýí ä¿ãíýëò çýðýãò òóëãóóðëàí àëü áîëîõîîð

áîäèòîé, õýðýãæèõ á¿ðýí áîëîëöîîòîé õóâèëáàðûã ñîíãîõ ¸ñòîé.

Áàðèëãûí õàíûí ìàòåðèàëûí ¿éëäâýðèéí õ¿÷èí ÷àäëûã æèëä ¿éëäâýðëýõ

á¿òýýãäýõ¿¿íèé òîî õýìæýýãýýð èëýðõèéëýõ áºãººä ýíý íü ¿éëäâýðëýõ áëîêèéí

òîî øèðõýã áà ò¿¿íèé ýçýëõ¿¿íèéã øîî ìåòð áóþó ì3-ýýð èëýðõèéëñýí õî¸ð

ÿíçûí ¿ç¿¿ëýëò áàéäàã.

Õ¿÷èí ÷àäëûí ýäãýýð ¿ç¿¿ëýëòýýñ ãàäíà “æèøèã áàéøèí”, “æèøèã îðö”

ãýñýí õàðüöóóëàõ íýãæ àøèãëàñàí íü æèëä ¿éëäâýðëýõ íèéò á¿òýýãäýõ¿¿íýýð

õýð õýìæýýíèé áàðèëãà áàéøèí áàðüæ áîëîõûã õàðóóëàõ þì. Ýíý íü

¿éëäâýðèéí õ¿÷èí ÷àäëûã áîäèò áàéãóóëàìæòàé õîëáîæ ä¿ãíýëò õèéõýä

äºõºìòýé àðãà÷ëàë áîëñîí ãýæ ¿çýæ áàéíà.

“Æèøèã áàéøèí” ãýäýãò 100 ì2 íèéò òàëáàé á¿õèé, ºâºë çóíû äºðâºí

óëèðàëä àìüäðàõ 1-2 äàâõàð àìèíû îðîí ñóóöûã àâ÷ ¿çýõ áºãººä èéì áàéøèí

íü îäîî ìàíàéõíû áàðüæ ñóóäàã áàéøèíãóóäûí äóíäàæ õýìæýý þì. “Æèøèã

áàéøèí”-ã áèäíèé ¿éëäâýðëýõ ìàòåðèàëààð áàðèõàä 100-120 ì3 áëîê îðîõ

áîëíî.

“Æèøèã îðö” ãýâýë 9 äàâõàð óãñàðìàë îðîí ñóóöíû 36 àéëòàé íýã îðöûã

õàðüöóóëàõ íýãæ áîëãîæ àâ÷ýý ãýñýí ¿ã. “Æèøèã îðö”-îíä çàðöóóëàõ

ìàòåðèàëûí õýìæýý äóíäæààð 2100-2400 ì3.

Èíãýýä æèëäýý 50-60 “æèøèã áàéøèí” áóþó 3-4 “æèøèã îðö”-íû ìàòåðèàë

¿éëäâýðëýõ õ¿÷èí ÷àäàëòàé ¿éëäâýðèéí òîíîã òºõººðºìæ íèéë¿¿ëæ

òåõíîëîãèéã ýçýìøèõ ñîíãîëò õèéëýý.

Íèéë¿¿ëýã÷ êîìïàíè æèëä 20000 øèðõýã áóþó 300 ì3 áëîê ¿éëäâýðëýõ

õ¿÷èí ÷àäàëòàé òåõíîëîãèéí æèæèã øóãàìààñ àâààä 1.5-2 ñàÿ áëîê ãàðãàõ

òîìîîõîí ¿éëäâýðèéí öåõ õ¿ðòýë õýä õýäýí òºðëèéí èæ á¿ðäýë òîíîã

òºõººðºìæ ¿éëäâýðëýäãýýñ “Ïîëèãîí-2” ãýñýí èæ á¿ðäýë íü áèäíèé ñîíãîëòîíä

õàìãèéí îéðîëöîî ó÷ðààñ ¿¿íèéã ñîíãîâ.

Ïîëèãîí-2 ¿éëäâýðèéí õ¿÷èí ÷àäëûí ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä

1. Æèëèéí õ¿÷èí ÷àäàë: 500000 ø áóþó 7000 ì3 áëîê

(60-68 æ/á áóþó 3-3.4 æ/îðö)

2. Æèëä àæèëëàõ õîíîã: 300 ºäºð

3. Àæëûí ºäðèéí ýýëæ : 2 ýýëæ

4. Íýã ýýëæèéí àæèë÷èä: 7 õ¿í

5. Õýâíèé òîî: 60 ø

6. Õýâíèé àøèãëàëò/ýðãýëò/: ýýëæèíä 2, ºäºðò 4 óäàà

7. Ñóóðèëàãäàõ öàõèëãààíû ÷àäàë: 50-70 êÂò

8. Õîíîãèéí öàõèëãààíû õýðýãëýý: 700 êÂò*öàã

9. Õîíîãèéí öåìåíòèéí õýðýãëýý: äýýä òàë íü 8 òí

10. Õîíîãèéí ýëñíèé õýðýãëýý: äýýä òàë íü 8 ì3

11. Õîíîãèéí óñíû õýðýãëýý: äýýä òàë íü 4 ì3

12. Õýâíèé íèéò æèí: 7 òí

13. Áóñàä òºõººðºìæèéí æèí: 8.5 òí.

500000ø ÑèÁåò áëîê íü 7000 ì3 áàðèëãûí õàíûí ìàòåðèàë áºãººä

áèäíèé ýíý íü 55-60 æèøèã áàéøèí áóþó ýñâýë 3-3.4 æèøèã îðö áàðèõàä

õ¿ðýëöýõ¿éö á¿òýýãäýõ¿¿í þì.

4.2. Õ¿÷èí ÷àäëûí àøèãëàëò

¯éëäâýð áàéãóóëàõ ýõíèé øàòíû áýëòãýë àæëûã 2003 îíû 4 ñàðûí 30

ãýõýä á¿ðýí äóóñãàæ 5 ñàðûí 1 íèé ºäðººñ ýõëýí á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éëäâýðëýæ

ýõýëíý. Ýíý íü óðèí äóëààíû óëèðàë ýõýëæ ìàíàé ¿éëäâýðëýë äóëààí áàéð,

íýìýãäýë öàõèëãààí ýð÷èì õ¿÷íèé õýðýãëýý øààðäàõã¿éãýýð çàäãàé òàëáàéä

¿éë àæèëëàãààãàà ÿâóóëàõ áîëîëöîîòîé áîëñîí áàéõ ¿å.

2003 îíû 10 ñàðûã äóóñòàë àæèëëàõàä æèëèéí õ¿÷èí ÷àäëûíõàà 60%

àøèãëàíà. Ýíý õóãàöààíä ¿éëäâýðèéí àæèë÷èä àæëûíõàà àðãà áàðèëûã á¿ðýí

àâ÷, òåõíîëîãèéí ãîðèìûí äàãóó àæèëëàõ äàäëàãà ÷àäâàðòàé áîëñîí áàéíà.

Ýíý íü äàðààãèéí æèëä àøèãëàëòûã 85% õ¿ðãýõ áîëîìæèéã îëãîõ áîëíî.

ͺ㺺 òàëààñ ¿éëäâýðèéí ìåíåæìåíò, ìàðêåòèíã æèãäýð÷ á¿òýýãäýõ¿¿íèé íýð

òºðºë øèíýýð íýìýãäýõ íºõöºë á¿ðäñýí áàéõ þì.

2003 îíû 9-ð ñàðààñ ýõëýí ¿éëäâýðèéí áàéð áàðèõ àæëûã ººðèéí

¿éëäâýðèéí á¿òýýãäýõ¿¿í, àæèëëàõ õ¿÷èíäýý òóëãóóðëàí ýõë¿¿ëæ 2003 îíû

ºâëèéí óëèðàë, 2004 îíäîî áàãòààí äóóñãàæ æèëèéí äºðâºí óëèðàëä

òàñðàëòã¿é ¿éëäâýðëýë ÿâóóëàõ áîëñíîîð 2005 îíîîñ ýõëýí õ¿÷èí ÷àäëàà

100% àøèãëàõ áîëíî.

Ñ¿¿ëèéí æèë¿¿äýýñ òºðºë á¿ðèéí çîðèóëàëòààð áàðèëãà áàéøèí áàðèõ íü

ýðñ íýìýãäýæ òýð õýìæýýãýýðýý áàðèëãûí ìàòåðèàëûí ýðýëò õýðýãöýý ºñºæ

áàéãàà (òýð òóñìàà ÷àíàð ñàéòàé ìàòåðèàëûí), íèéë¿¿ëýëò íü òýð á¿ð

õàíãàëòã¿é áàéãàà (2002 îíû 7 ñàð õ¿ðòýë òîîñãîíû íèéë¿¿ëýëò òàñàëäàæ

áàéæýý) çýðýã íü 2006 îíîîñ õ¿÷èí ÷àäëàà õî¸ð äàõèí íýìýãä¿¿ëýõ ¿íäýñëýë

áîëñîí þì. ̺í ýíý õóãàöààíä áèä çàõ çýýëä ººðèéí áàéð ñóóðüòàé, øèíý íýð

òºðëèéí á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éëäâýðëýõ òåõíîëîãè-àðãà áàðèëòàé áîë÷èõñîí

áàéõààð áèçíåñýý òºëºâëºí àæèëëàõ þì. Æèøýýëáýë, õààëãà öîíõíû çàðèì

õèéö, çàì òàëáàéí ýâë¿¿ëäýã ºíãºò áëîê, äýýâðèéí áîëîí õó÷èëòûí õàâòàí,

õàøààíû áåòîí õàâòàí ã.ì.

Õ¿÷èí ÷àäëûí àøèãëàëòûí õóâààðèéã õ¿ñíýãòýýð õàðóóëàâ:

Õ¿÷èí ÷àäëûí àøèãëàëò %

200

3

200

4

200

5

2006,õ¿÷è

í ÷àäàë 2

äàõèí

íýìýãäýíý

200

7

60% 85% 100

% 75%

100

%

Ñèáåò

áëîê, ø

ìÿí.

øèðõýã 300 425 500 750

100

0

áëîê

Ñèáåò

áëîê,ì3

øîî ìåòð

áóþó

ì3 áëîê

420

0

595

0

700

0 10500

140

00

Æèøèã

áàéøèí

100 ì2

íèéò

òàëáàéòàé

35-

40

50-

55

60-

68 85-100

115

-

130

Æèøèã

îðö

36 àéëòàé

íýã îðö

1.75

-2

2.5-

2.75

3-

3.4 4.25-5

5.7

5-

6.5

4.3. ¯éëäâýð áàéãóóëàõ áýëòãýë àæëûí ãðàôèê

2002 îíû 11 ñàðûí 1-ýýñ ¿éëäâýð áàéãóóëàõ àæëûã äàðààõ ãðàôèêèéí

äàãóó äýñ äàðààòàé ã¿éöýòãýæ 2003 îíû 4ñàðûí 31 ãýõýä ¿éëäâýðèéí öåõ

àæèëäàà îðæ á¿òýýãäýõ¿¿íèé ýõíèé ýýëæèéã ãàðãàæ ýõýëñýí áàéíà.

Á¿òýýãäýõ¿¿íèé äýýæèéã ÷àíàð ñòàíäàðòûí çîõèõ àëáàäààð áàòàëãààæóóëæ,

÷àíàðûí ãýð÷èëãýý, ñåðòèôèêàòûã àâñíààð çàõ çýýëä ººðèéí ìàòåðèàëûã

íèéë¿¿ëýõ á¿ðýí áîëîëöîîòîé áîëîõ þì. Ýíý àæëûã åðºíõèéä íü êîìïàíèéí

çàõèðàë Á.̺íõíÿì óäèðäàí çîõèîí áàéãóóëæ, ã¿éöýòãýëä õÿíàëò òàâüæ

àæèëëàíà.

ä/

ä Õèéãäýõ àæëóóä

Õàðèóöàõ

ýçýí

11

-ð

ñà

ð

12

-ð

ñà

ð

1-

ð

ñà

ð

2-

ð

ñà

ð

3-

ð

ñà

ð

4-

ð

ñà

ð

1 Òåõíîëîãèéí

ñóäàëãàà,

ä¿ãíýëò, ñîíãîëò

̺íõíÿì

2 Ãýðýý õèéæ,

çàõèàëãà ºãºõ

̺íõíÿì

3 Òåõíîëîãèéí

ñóðãàëò

̺íõíÿì,

èíæåíåð

4 Òàëáàéí áýëòãýë

àæèë, óñ

̺íõíÿì,

̺íõæàðãàë,

öàõèëãààíû

õàíãàìæ

èíæåíåð

5 Òîíîã òºõººðºìæ

íèéë¿¿ëýõ,

óãñðàõ

̺íõíÿì,

èíæåíåð,

6 Ãàçðûí

çºâøººðºë àâàõ

̺íõæàðãàë,

̺íõíÿì

7 Ò¿¿õèé ýäèéí

íèéë¿¿ëýëò

Èíæåíåð,

áóñàä

8 Àøèãëàëòàíä

îðóóëàõ,

àæèë÷äûí

ñóðãàëò

̺íõíÿì,

̺íõæàðãàë,

á¿õ àæèë÷èä

5. Õºðºí㺠îðóóëàëò

Õºðºí㺠îðóóëàëòûã ¿éëäâýðèéí áàéð áàéøèí áóþó ¿ë õºäëºõ õºðºíãèéí,

òåõíîëîãèéí òîíîã òºõººðºìæ áóþó ¿éëäâýðëýëèéí ¿íäñýí õºðºíãèéí,

ìàòåðèàë, ò¿¿õèé ýä, áóñàä óðñãàë çàðäëûí áóþó ýðãýëòèéí õºðºíãèéí,

áýëòãýë àæèë, ñóóðèëóóëàõòàé õîëáîãäîí ãàðàõ çàðäàë ãýñýí ¿íäñýí äºðâºí

õýñýãò õóâààí àâ÷ ¿çüå.

5.1. ¯éëäâýðèéí áàéð, ¿ë õºäëºõ õºðºíãº

Óã òºñ뺺ð õýðýãæèõ òåõíîëîãè íü óðèí äóëààíû óëèðàëä çàäãàé òàëáàéä

àæèëëàõ áîëîìæòîé òóë ýõíèé ýýëæèíä ¿éëäâýðèéí áàéðíû çîðèóëàëò á¿õèé

¿ë õºäëºõ õºðºíãºíä ìºí㺠çàðöóóëàõã¿éãýýð àíõíû õºðºí㺠îðóóëàëòûã

èõýýõýí õýìíýõ áîäëîãî áàðüæ àæèëëàõ áîëíî. Ýíý çîðèëãîîð àæëûí

òºëºâëºãººíä á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éëäâýðëýëèéã 2003 îíû 5-ð ñàðààñ çàäãàé

òàëáàéä ýõëýõýýð òóñãàëàà. Õàðèí 2003 îíû 9 ñàðààñ õóðèìòëàãñàí àøèã,

ººðèéí ¿éëäâýðëýñýí ìàòåðèàëààð ¿éëäâýðèéí áàðèëãà áàðèõ àæëûã òóñãàé

òºëºâëºãººíèé äàãóó ýõëýí øàò äàðààòàé õýðýãæ¿¿ëæ 2004 îíû ñ¿¿ë÷ýýð

äóóñãàíà. Èíãýñíýýð 2005 îíîîñ æèë òîéðîí òàñðàëòã¿é àæèëëàæ õ¿÷èí

÷àäëûã 100% àøèãëàõ íºõöºë á¿ðäýíý.

5.2. Òåõíîëîãèéí òîíîã òºõººðºìæ

Òîíîã òºõººðºìæèéí õºðºí㺠îðóóëàëòûí òîîöîîã õèéõäýý ýõëýýä

¿éëäâýðëýë ÿâóóëàõàä çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé òåõíèê õýðýãñýë, òåõíîëîãèéí

áàðèìò áè÷èã, íýìýëò ìàòåðèàëóóäûã òóñãàñàí.

Õàðèí ººðèéí õ¿÷ýýð õèéæ áîëîõ çàðèì òºõººðºìæèéã çóðàã, òåõíèêèéí

áè÷èã áàðèòûí äàãóó ýíäýý õèéõ, ÿâöûí äóíä õ¿÷èí ÷àäëàà íýìýãä¿¿ëæ òîíîã

òºõººðºìæ íýìæ õóäàëäàí àâàõ þì. Òºñ뺺ð ñîíãîæ áàéãàà Ïîëèãîí-2 öåõèéí

¿íäñýí òºõººðºìæ¿¿äèéí òóñ á¿ðèéí ¿íý, õºðºí㺠îðóóëàëòûí íèéò õýìæýýã

ðóáëü, òºãðºã, àì.äîëëàðûí ºíººãèéí õàíøûã àøèãëàí òîîöñîíûã õàðóóëáàë

Òåõíîëîãèéí òîíîã òºõººðºìæ¿¿ä ¯íý, ÎÕÓ-í ðóáëü

1. Òåõíîëîãèéí áà áóñàä áàðèìò áè÷èã, 1êîìï 102000 ðóáëü

2. Êîíâåéåð, 1ø 45000 ðóáëü

3. Òðàíñïîðòåð, 1ø 48000 ðóáëü

4. Àêòèâàòîð-çóóðàã÷, 1ø 80000 ðóáëü

5. Õàãàñ àâòîìàò äîçàòîð, 1ø 55000 ðóáëü

6. Ñèëèêîíû íýìýëò çóóðàã÷, 1ø 30000 ðóáëü

7. Õýâ/îëîí í¿äòýé/, 1êîìï 175000 ðóáëü

8. Õýâíèé ìàòðèöóóä, 1êîìï 35000 ðóáëü

9. Õÿíàëò øàëãàëòûí áàãàæ, 1êîìï 10000 ðóáëü

10.Ñóðãàëò, òåõíîëîãè õýâø¿¿ëýõ, 5% 29000 ðóáëü

Á¿ãä: 609000 ðóáëü

Òºëáºðèéí íýãæýýð: 609000ð/31= 19645$

Òýýâðèéí çàðäàë: 2000$

Èìïîðòûí ãààëü, ÍªÒ 21%: 4545$

Òîíîã òºõººðºìæèéí õºðºí㺠îðóóëàëò: 26190$

áóþó 26190*1130¥= 29594700 ¥

5.3. Ýðãýëòèéí õºðºíãº

¯éëäâýðëýëèéí ¿éë àæèëëàãààã õýâèéí ÿâóóëàõàä øààðäëàãàòàé

ýðãýëòèéí õºðºíãèéí òîîöîîã íàðèéí õèéõã¿éãýýñ áîëæ òºñëèéí õýðýãæèëò

ýõíýýñýý õ¿íäðýëä îðæ áîëçîøã¿é. Èíãýõäýý 14 õîíîãèéí õýâèéí ¿éëäâýðëýë

ÿâóóëàõ áîëîìæòîé ìàòåðèàë ò¿¿õèé ýä áîëîí áóñàä çàðäëûí íººö, íýã ñàðûí

öàëèíãèéí ôîíäûí ¿ëäýãäýëòýé áàéõààð òîîöëîî?

Çàðäëûí òºðºë Õýìæýý, ¥

1. Ìàòåðèàë /14 õîíîãèéí íººö/ 5000000

2. Ìåíåæìåíòèéí çàðäàë 100000

3. Òýýâðèéí çàðäàë 150000

4. Ýð÷èì õ¿÷ 500000

5. Öàëèíãèéí ôîíä / íýã ñàð/ 1143000

Íèéò ýðãýëòèéí õºðºíãº: 6893000 ¥

5.4. Ñóóðèëóóëàõ, áýëòãýë àæëûí çàðäàë

Òîíîã òºõººðºìæ¿¿äèéí áîëîëöîîòîé çàðèìûã ººðèéí õ¿÷ýýð îðîí

íóòàãòàà õèéæ áýëýí áîëãîõ, óãñàð÷ ñóóðèëóóëàõ àæëûã óã òåõíîëîãèéã ãàçàð

äýýð íü î÷èí ñóäàëæ, íèéë¿¿ëýã÷ òàëòàé ãýðýý õèéæ àæëûí çóðãóóäûã àâñíû

¿íäñýí äýýð òåõíîëîãè÷ èíæåíåð óäèðäàí ã¿éöýòãýíý.

Ìºí ¿éëäâýðèéí áàéðëàõ ãàçðûí çºâøººðëèéã àâ÷ ãýðýý áàéãóóëàõ,

òàëáàéã çàñàæ áýëäýõ, öàõèëãààíû áîëîí óñíû øóãàì õîîëîé òàòàõ, öåìåíò,

ýëñ çýðýã ò¿¿õèé ýäèéã òàñðàëòã¿é íèéë¿¿ëýõ òàëààð çîõèõ ãàçðóóäòàé ãýðýý

õýëöýë áàéãóóëàõ, òîíîã òºõººðºì溺 òàòàí àâ÷ ìîíòàæ õèéõýä ãàðàõ íèéò

çàðäëûí ä¿íã ýíý õýñýãò ¿ç¿¿ëýâ.

2002 îíû 11 ñàðä ÎÕÓ-ä òîìèëîëòîîð ÿâæ óðüä÷èëñàí ãýðýý áàéãóóëæ

ÿìàð òºðëèéí òºõººðºìæ¿¿äèéã ýíäýý óãñðàõ áîëîìæòîé, òýäãýýðèéí ìàíàé

çàõ çýýë äàõü äóíäàæ ¿íèéí ñóäàëãàà õèéñýí, çîõèîí áàéãóóëàëòûí áóñàä

àæèëä ãàðàõ çàðäëûí åðºíõèé òîéìûã ãàðãàæ ¿çñýíýýð íèéòäýý:

Ñóóðèëóóëàëò, áýëãýë àæèëä çàðöóóëàõ: 4500000 ¥

5.5. Íèéò õºðºí㺠îðóóëàëò

Òºñëèéí íèéò õºðºí㺠îðóóëàëòûã íýãòãýí òîîöâîë:

1. ¯éëäâýðèéí òîíîã òºõººðºìæ 29594700 ¥

2. Ñóóðèëóóëàõ áýëòãýë àæèëä 4500000 ¥

3. Ýðãýëòèéí õºðºí㺠6893000 ¥

Íèéò õºðºí㺠îðóóëàëò : 40987700 ¥

6. Òºñëèéí ñàíõ¿¿ãèéí ïðîãíîç, ýäèéí çàñãèéí ¿ð àøèã

Ñàíõ¿¿ãèéí ïðîãíîç õèéæ ýäèéí çàñãèéí ¿ð ºãººæèéí õýòèéí òºëºâèéã

óðüä÷èëàí òîîöíî ãýäýã òºëºâëºëòèéí õàìãèéí õ¿íä, õàðèóöëàãàòàé õýñýã.

Èéìýýñ ¿¿íèéã òåõíîëîãèéí á¿ðýí òºãñ ìýäëýã, çàõ çýýëèéí íàðèéí ñóäàëãàà,

ò¿¿íèé õàíäëàãà, òóõàéí ñàëáàðûí õºãæëèéí òàëààðõè ìýðãýæèëòí¿¿äèéí

ñàíàë áîäîë çýðýãò ¿íäýñëýí õèéõ õýðýãòýé.

Ýíý òàëààð õèéñýí ººðñäèéí ñóäàëãààíû òóõàé áîëîí õèéñýí ä¿ãíýëòèéí

òàëààðõè ìýäýýëëèéã áèä 3, 4-ð á¿ëýãò îðóóëñàí.

3-5 æèëèéí òýðòýýõèéã óðüä÷èëàí õàðæ ÿìàð ÷ àëäàà ìàäàãã¿é ïðîãíîç

õèéíý ãýäýã àìàðã¿é ç¿éë áîëîâ÷ äýýðõè çàð÷ìûã áàðèìòëàí àæëûíõàà

õýìæýý, õ¿ðýõ çîðèëòîî ñàíàæ áîäîñíîîñîî àðàé ò¿ëõ¿¿ òºëºâ뺺ä

ã¿éöýòãýëèéí ÿâöàä áàéíãûí, á¿ð ºäºð òóòìûí õÿíàëò òàâüæ øààðäëàãàòàé

çàñâàð êîððåêöè õèéæ àæèëëàâàë çîðüñîíäîî õ¿ðýõ ¸ñòîé.

Ñàíõ¿¿ ýäèéí çàñãèéí òîîöîîã õèéõäýý ¿éëäâýðëýõ á¿òýýãäýõ¿¿íèé íýãæèä

îðîõ ìàòåðèàë ò¿¿õèé-ýäèéí îðöíû õýìæýýã òîäîðõîéëæ ýõýëíý

6.1. Íýãæ á¿òýýãäýõ¿¿íèé ìàòåðèàëûí îðö, çàðäàë

ÑèÁåò áëîê íü òîì æèæèã ÿíç á¿ðèéí õýìæýý, õýëáýð õèéö, ºíãºòýé

õèéãäýõ ó÷ðààñ ¿éëäâýðëýõ, áîðëóóëàõäàà øèðõýãýýð áóñ õàðèí ýçýëõ¿¿íýýð

íü õýìæèæ, íýãæèéí îðö, ºðòºã-çàðäàë, ¿íý áîëîí áóñàä òîîöîîã õèéâýë èë¿¿

äºõºìòýé áîëíî. ̺í á¿òýýãäýõ¿¿íèé îðö íü ò¿¿íèé çîèóëàëòààñ õàìààðàí

òîäîðõîé õýìæýýíä õýëáýëçýæ áàéäàã.

Òåõíîëîãèéí çààâðûí äàãóó 1ì3 á¿òýýãäýõ¿¿íèé îðö:

Ìàòåðèàë îðö íýãæ/¿íý îðöûí ¿íý

1. Öåìåíò 0.14- 0.25 òí 70000¥ 9800- 17500¥

2. Ýëñ 0.09- 0.4 ì3 7100¥ 640 – 2840¥

3. Ñèëèêîí 2.3 –3.5 êã 1900¥ 4500- 6500¥

4. Óñ 0.1- 0.15 ì3 200¥ 20- 30¥

5. Áóäàã,áà áóñàä 240-530¥

Íýãæ á¿òýýãäýõ¿¿íèé îðöûí ¿íýëãýý 15200 – 27400¥

Îðöûí õýìæýý íü ÑèÁåò áëîêèéí çîðèóëàëò, ò¿¿íèé ìåõàíèê-ôèçèêèéí

øèíæ ÷àíàðààñ õàìààðàí ÿíç á¿ð áàéãàà íü äýýðõ õ¿ñíýãòýýñ õàðàãäàæ áàéíà.

Æèøýýëáýë, 15200¥-èéí îðöòîé áëîê íü õàìãèéí õºíãºí, äóëààí òóë

áàðèëãûí õàíûí äîòîðëîãîîíä, õàðèí êàðêàñàí áàðèëãûí õóâüä õàíûí íèéò

ýçýëõ¿¿íèéã ä¿¿ðãýæ ºðºõºä àøèãëàõ çîðèóëàëòòàé. Õàðèí 27400¥-èéí îðö

á¿õèé áëîê áîë õàíûí ãàäíà ºíãºí äàâõàðãûã ºðºõ çîðèóëàëòòàé, íÿãò íü èõ,

äààö èë¿¿òýé, òºðºë á¿ðèéí ºíãº, ºíãºë㺺òýé õàðüöàíãóé ºíäºð ¿íýòýé

ìàòåðèàë þì.

1-3 äàâõàðòàé ñóóö, îôèñ, ¿éëäâýð ¿éë÷èëãýýíèé áàéð áîëîí áóñàä

áàðèëãà áàðèõàä ºíãºë㺺íèé áà äîòîðëîãîîíû áëîê èæèë õýìæýýòýé îðíî,

õàðèí îëîí äàâõàð êàðêàñàí áàðèëãûí õàíûí ºðºëãºíä çºâõºí äîòîðëîãîîíû

äóëààí õÿìä áëîê àøèãëàíà.

Èéìä öààøäûí òîîöîîíä ¿éëäâýðëýõ ìàòåðèàëûíõàà òàë õóâüä íü

ºíãºë㺺íèé, òàëä íü äîòîðëîãîîíû áëîê õèéõýýð áîäîæ äóíäàæ îðöûí

íîðìûã /ÄÎÍ/ àâ÷ õýðýãëýå:

ÄÎÍ = (15200+27400)/2= 21300 ¥/ì3

6.2. Ýð÷èì õ¿÷íèé çàðäàë

Ýð÷èì õ¿÷íèé çàðäàë íü òåõíîëîãèéí õýðýãöýýò öàõèëãààíû çàðäàë

áà õàëààëòûí çàðäàë ãýñýí ¿íäñýí õî¸ð õýñãýýñ á¿ðäýíý.

Ñóóðèëàãäàõ õ¿÷èí ÷àäàë 50-70 êÂò, ºäºðò ¿éëäâýðëýõ á¿òýýãäýõ¿¿íèé õýìæýý

äóíäæààð 25 ì3 áºãººä ¿¿íä çàðöóóëàõ öàõèëãààíû áîëîí äóëààíû ýíåðãè

çàðöóóëàëòûã òåõíîëîãèéí áàðèìòàä òóëãóóðëàí òºãðºãò øèëæ¿¿ëýí

õàðóóëáàë:

1 ì3 áëîê ¿éëäâýðëýõ ýð÷èì õ¿÷íèé çàðäàë

1. Öàõèëãààí 25êÂò*ö 56¥ 1400¥

2. Äóëààí 1000¥

3. Îôèñûí õýðýãëýý 10% 240¥

Íèéò çàðäàë: 2640¥

6.3. Ìåíåæìåíò, ìàðêåòèíãèéí çàðäàë

Çàðäëûí ýíý õýñýãò áè÷èã õýðýã, õîëáîî õàðèëöàà, õýâëýë ìýäýýëýë,

ðåêëàì çàð ñóðòàë÷èëãààòàé õîëáîãäîëòîé çàðäëóóäûã áàãòààâ.

Çàðäëûí òºðºë 1 ñàðä,¥ Æèëä,¥

1. Îôèñûí çàðäàë 70000 840000

2. Õîëáîî, øóóäàí 100000 1200000

3. Õýâëýë çàõèàëãà 10000 120000

4. Ðåêëàì, çàð 100000 1200000

Íèéò çàðäàë: 3360000

6.4. Òýýâðèéí çàðäàë

¯éëäâýðèéí ºäºð òóòìûí ¿éë àæèëëàãààíû çîðèóëàëòààð ñóóäëûí õºíãºí

òýðýã íýãèéã, ìºí à÷ààíû ìàøèíûã çàõèàëàã÷äûí áàðààã õ¿ðãýæ ºãºõ, ò¿¿õèé-

ýä, ìàòåðèàëàà òàòàõ áîëîí áóñàä àæèëä àøèãëàõààð òîîöîâ. Ýäãýýð

àâòîìàøèíóóä íü ò¿ðýýñèéí áóñ ººðèéí òýýâðèéí õýðýãñýë ó÷ðààñ çºâõºí

àæëûí ºäðèéí äóíäàæ ìàðøðóò, ò¿¿íä çàðöóóëàõ øàòàõóóíû õýìæýýã

íîðì÷ëîí òîãòîîñîí áîëíî.

Òýýâðèéí Òóóëàõ,êì Áåíçèí,ë Íýãæ Íèéò Æèëä

õýðýãñýë çàì/ºäºðò/ /ºäºðò/ ¿íý,¥ ¿íý,¥ ¥

Ñóóäëûí 80 6 450 2700 810000

À÷ààíû 50 17.5 400 7000 2100000

Æèëèéí íèéò ä¿í: 2910000¥

6.5. ¯íäñýí õºðºíãèéí ýëýãäëèéí òîîöîî

¯éëäâýðèéí ¿ë õºäëºõ õºðºí㺠áîëîí ¿íäñýí òîíîã òºõººðºìæ¿¿äèéí

ýëýãäëèéã òîîöîõäîî “Àæ àõóéí íýãæèéí ¿íäñýí õºðºí㺺ñ ýëýãäýë òîîöîõîä

áàðèìòëàõ õóãàöàà, æèëä áàéãóóëàõ ýëýãäëèéí õýìæýý íîðìàòèâ” áîëîí óëñûí

õýìæýýíä ìºðäºæ áóé íîðìàòèâûã ¿íäýñëýñýí áîëíî.

¯éë àæèëëàãàà ýõýëñíýýñ õîéø íýã æèëèéí äàðàà ººðèéí ¿éëäâýðèéí

áàðèëãà- áàéðòàé áîëæ ìºí äàõèí íýã æèëèéí äàðàà òîíîã òºõººðºì溺

íýìýãä¿¿ëñíýýð õ¿÷èí ÷àäëàà õî¸ð äàõèí ºñãºõ òºëºâëºãººòýé. Ýäãýýð íü

ýëýãäýë õîðîãäëûí òîîöîîíä òóñãàëàà îëîõ ¸ñòîé.

¯íäñýí õºðºí㺠Íýãæ Àíõíû ºðòºã Ýëýãäýë Íèéò ýëýãäýë

1. ¯éëäâýðèéí êîìï 30000000 10% 3000000

òîíîã òºõººðºìæ

2. Àâòîìàøèí ø 7000000 10% 700000

3. Àâòîìàøèí ø 5000000 10% 500000

4. ¯éëäâýðèéí ø 20000000 2.5% 500000

áàðèëãà

5. ¯éëäâýðèéí êîìï 10000000 10% 1000000

Æèëèéí íèéò ýëýãäýë: 5700000¥

6.6. Õºäºëìºð õàìãààëëûí çàðäàë

Íýð Íýãæ ¯íý,¥ Æèëä, ø Æèëèéí çàðäàë,¥

1. Áýýëèé ø 1500 14*4= 56 84000

2. Ìàñê ø 300 14*12= 168 50400

3. Àæëûí õóâöàñ êîìï 20000 14*2 = 28 560000

Æèëèéí íèéò çàðäàë: 694400¥

6.7. Ýäýëáýð ãàçðûí òºëáºð

Óëààíáààòàð õîòûí íèéò íóòãèéã õýä õýäýí á¿ñýä õóâààñàí, òýäãýýð íü

õîòûí òºâººñ õýð àëñëàãäñàí, ¿éëäâýðèéí áîëîí ¿éë÷èëãýýíèé á¿ñèéí àëèíä

õàìðàãäàæ áàéãàà çýðãýýñýý õàìààðàí ýäýëáýð ãàçðûí òºëáºð íü ÿëãààòàé

áàéäàã.

Ìàíàé îäîîãîîð òºëºâ뺺ä áàéãàà ãàçàð íü õîòûí áàðóóí õýñýãò 2-ð

çýðãèéí á¿ñýä õàìðàãäàíà. 2-ð á¿ñèéí ¿éëäâýðèéí çîðèóëàëòòàé 1 ì2 ãàçðûí

òºëáºð íü æèëäýý 68¥ áîëíî. Õýòèéí õºãæëèéí òºëºâºº òîîöîîëîí 2000 ì2

òàëáàéòàé ãàçàð àøèãëàíà ãýâýë:

1 æèëèéí ýäýëáýð ãàçðûí òºëáºð : 2000 ì2* 68 ¥ = 136000¥

6.8. Îðîí òîî, öàëèíãèéí òîîöîî

Óã ¿éëäâýðèéí òîíîã òºõººðºìæèéí õ¿÷èí ÷àäàë íü íýã ýýëæèíäýý 7

àæèë÷èí, àæëûí ºäºðò 14 àæèë÷èí àæèëëàõ òîîöîîòîé. Ýäãýýðýýñ ãàäíà

çàõèðàë, òåõíîëîãè èíæåíåð, íÿ/áî ãýñýí îðîí òîîòîé áàéõààð òîîöîâ.

Àëáàí òóøààë Î/òîî Ñàðûí öàëèí Æèëäýý

1. Ìåíåæåð 1 100000 ¥ 1200000 ¥

2. Òåõíîëîãè÷ 1 80000 ¥ 960000 ¥

3. Íÿãòëàí/áîä-÷ 1 80000 ¥ 960000 ¥

4. Àæèë÷èä 14 50000 ¥ 8400000 ¥

Íèéò : 960000 ¥ 11520000¥

5. Í/ä øèìòãýë 13.5% 129600 ¥ 1555200 ¥

6. Ý/ì äààòãàë 3.0% 28800 ¥ 345600 ¥

7. Òýòãýâýðèéí 1.5% 14400 ¥ 172800 ¥

8. Ãýíýòèéí îñëûí 0.5% 4800 ¥ 57600 ¥

9. Àæèëã¿éäëèéí 0.5% 4800 ¥ 57600 ¥

Ä¿í : 19% 182400 ¥ 2188800 ¥

Àæèëëàõ õ¿÷íèé íèéò çàðäàë : 1142400 ¥ 13708800¥

6.9. ¯éëäâýðëýëèéí ¿ð àøãèéí òîîöîî, ä¿ãíýëò

Îäîî áèä ¿éëäâýðëýëèéí ¿ð àøãèéí òîîöîîã ýöýñëýí õèéæ ä¿ãíýëò

¿íýëýëò ºãºõ áîëîëöîîòîé áîëëîî. ¯¿íèé òóëä 7.2-ò õèéñýí ¿éëäâýðèéí õ¿÷èí

÷àäëûí àøèãëàëòûí õóâààðèéí äàãóó ýõíèé 5 æèëèéí áîðëóóëàëòûí îðëîãûã

òîîöîîëíî.

¯íäñýí ¿ç¿¿ëýëò 2003 2004 2005 2006 2007

1.Á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éëäâýðëýë (õ.÷.60%) (85%) (100%) (75%) (100%)

(1ì3-í ¿íý 45000¥), ì3 4200 5950 7000 10500 14000

2.Áîðëóóëàëò, ìÿí.¥ 189000 267750 315000 472500 630000

3.Íèéò çàðäàë, ìÿí.¥ 126000 169000 195500 292000 377000

1.Ò/ýä, ìàòåðèàë 89460 126735 149100 223650 298200

2.Öàëèí õºëñ 11520 11520 11520 19920 19920

3.Ýð÷èì õ¿÷ 11088 15708 18480 27720 36960

4.Ìåíåæìåíò 3360 4000 4500 5000 5500

5.Ýëýãäýë, õîðîãäîë 4200 4700 4700 5700 5700

6.Òýýâýð 2910 2910 3500 4000 4500

7.ÝÌÍ äààòãàë 2189 2189 2189 3785 3785

8.Õºäºëìºð õàìãààëàë 695 695 695 1390 1390

9.Ýäýëáýð ãàçàð 136 136 136 136 136

10.Áóñàä 442 407 680 699 909

4.ÍªÒ (áîðëóóëàëò*15%) 24655 35000 41100 61635 82200

5.Àøèã (2-3-4), ìÿí. ¥ 38345 63750 78400 118865 170800

6.Àøãèéí òàòâàð, 15% 5752 9563 11760 17830

25620

7.Öýâýð àøèã, ìÿí. ¥ 32593 54187 66640 101035

145180

Óã òºñëèéã õýðýãæ¿¿ëñíýýð:

- Áàðèëãûí ñàéí ÷àíàðûí, ºðòºã áàãàòàé õàíûí ìàòåðèàëûí ¿éëäâýðòýé

áîëæ, çàõ çýýëä ýêîëîãèéí õóâüä öýâýð, äóëààíû õýìíýëòòýé ò¿¿õèé ýä

íèéë¿¿ëýõ áîëîëöîîòîé áîëíî.

- Ýõíèé óäàà 17, öààøèä 35 õ¿íèéã àæëûí áàéð, öàëèí õºëñººð õàíãàíà.

- Óðüä÷èëñàí òîîöîîãîîð ýõíèé 5 æèëä óëñûí òºñºâò ͪÒ- 244590000 ¥,

àøãèéí òàòâàðààð- 70525000, íèéò 315115000¥ îðóóëàõààð áàéíà.

- Êîìïàíè ººðºº 5 æèëèéí õóãàöààíä 399635000 ¥-èéí öýâýð àøèãòàé

àæèëëàæ, õàìò îëíûõîî îðîí ñóóö, íèéãýì àõóéí àñóóäëûã øèéäâýðëýõ,

óëìààð ¿éë àæèëëàãààãàà ºðãºòãºí òýëýõ áîëîìæ á¿ðäýõ þì.

- Òºñëèéí õºðºí㺠îðóóëàëòûí çàðäëûã îéðîëöîîãîîð òîîöîõîä

40987700/32593000 = 1.26 æèëä îðóóëñàí õºðºí㺺 íºõíº.

- Àøèãò àæèëëàãààíû ò¿âøèí 32593000/40987700 = 79.5% áàéõ áà íèéò

çàðäàë, íèéò îðëîãûí õàðüöàà íü: 126000000/189000000 = 0.667 áîëæ

áàéãàà íü îðëîãûíõîî 66.7%-èàð çàðäëàà íºõºõ ýäèéí çàñãèéí õóâüä

àøèãòàé ¿éë àæèëëàãààã òóñãàñàí òºñºë áîëîõûã õàðóóëæ áàéíà.

- Мºí Çàñãèéí ãàçðààñ