72
[ขขข 1 ขขขขขขขขข-ขขขขขข] ขขขขขขขขขขข ขขขขขขข ขขขขขขขขข ขขขขขข ขขขขขขขขขขขขข ขขขขขขขขขขข 1/62 ขขขขขข-ขขขขขข ขขขขขขขขขข 1 ข.27/5/52 ขขขขขขขข 1 ขขข ขขข kankokub หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหห kankokub หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหห หหหหหหห หหหหหห หหหหหหหหห , หหหหหหหหหหหหหห flie หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห , หหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหห 1 . (หหหหหห หหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหห ) หหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหห หหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหห หหหหหห หหห หหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหห หหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห 16 หหหหหหหหหหหห 50 หหหห หหหห หหหหหหหห หหหหหห 13 หหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหห หหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหห หหหหหหห 1336 หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหห 1336 หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห

สรุปคำบรรยาย เนติภาคค่ำ 1-62 ทรัพย์-ที่ดิน สัปดาห์ที่ 1 พ.27-5-52 ครั้งที่

  • Upload
    kokkok

  • View
    368

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

เรียน กม.

Citation preview

[ข้�อ 1 ทรั�พย์สิ�น-ท��ดิ�น] ท�านอาจารัย์ สิมจ�ตรั ทองศรั�ผู้��บรัรัย์าย์

สิรั�ปคำ�าบรัรัย์าย์ เนต�ภาคำคำ��า 1/62 ทรั�พย์-ท��ดิ�น สิ�ปดิาห์ท�� 1 พ.27/5/52 คำรั�"งท�� 1

โดิย์ คำ�ณ kankokub

หากเอกสารสร�ปคำ�าบรรยายนี้�� มี�ข้�อผิ�ดพลาดประการใด ข้�าพเจ้�า kankokub ข้ออภั�ยและนี้�อมีร�บแต่!เพ�ยงผิ#�เด�ยว หากจ้ะมี�ประโยชนี้'อย#!บ�างข้อมีอบให�แก! ท่!านี้อาจ้ารย' สมีจ้�ต่ร' ท่องศร�ผิ#�บรรยาย , ผิ#�มี�นี้��าใจ้ส!ง flie เส�ยงท่�*ท่�าให�ข้�าพเจ้�าได�มี�โอกาสได�ฟั-งคำ�าบรรยาย , บ�ดามีารดาข้�าพเจ้�าคำร��งท่�* 1 . (ท่ร�พย' ท่ร�พย'ส�นี้ อส�งหาร�มีท่ร�พย' ) สว�สด�คำร�บนี้�กศ.กษา ช�*วโมีงนี้��ท่�*จ้ร�งแล�วเป0นี้ข้องท่!านี้อาจ้ารย' ร� !งโรจ้นี้' ท่!านี้มี�ภัารก�จ้ส�าคำ�ญ เลยมี�การเปล�*ยนี้ช�*วโมีงก�นี้ สองพ�ธ คำ3อ พ�ธนี้��ก�บพ�ธหนี้�า ส!วนี้ท่!านี้อาจ้ารย'ร� !งโรจ้นี้'จ้ะมีาบรรยาย สองช�*วโมีงในี้ช!วงว�นี้ศ�กร' แล�วหล�งจ้ากนี้�� ท่!านี้อาจ้ารย'ว�ช�ยก�บอาจ้ารย'สมีจ้�ต่ร'ก4จ้ะมี�การบรรยายสล�บก�นี้ไปคำร��งละสองช�*วโมีงหากไมี!มี�ภัารก�จ้ก�นี้เวลาเร�ยนี้ข้องว�ชานี้��นี้�อยมีากนี้ะคำร�บ 16 คำร��งคำร��งละ 50 กว!านี้าท่� คำ�ดง!ายๆ ประมีาณ 13

ช�*วโมีงเท่!านี้��นี้ เนี้3�อหาท่�*มี�มีาก ยากท่�*จ้ะบรรยายได�จ้บเพราะเป0นี้เวลาเพ�ยงคำร.*งเด�ยวข้องภัาคำปกต่�เท่!านี้��นี้เอง แต่!ต่�องพ#ดก!อนี้ว!าข้อบเข้ต่ท่�*ออกข้�อสอบได�ไมี!ใช!เฉพาะท่�*บรรยายในี้ภัาคำคำ�*าหร3อภัาคำปกต่�เท่!านี้��นี้ ก!อนี้ข้.�นี้ในี้ว�ชานี้��อยากจ้ะเร�ยนี้ให�นี้�กศ.กษาท่ราบว!า ท่ร�พย'ส�นี้เป0นี้เร3*องท่�*ย�*งใหญ!ข้องมีนี้�ษย'เลยนี้ะคำร�บ การแย!งท่ร�พย'ส�นี้ก4เป0นี้เหต่�หนี้.*งข้องการข้�ดแย�งข้องมีนี้�ษย' เร3*องแรกก4ท่ร�พย'ส�นี้ เร3*องสองก4อ�านี้าจ้ เร3*องส�ดท่�ายก4เร3*องก�เลสข้องมีนี้�ษย'จ้ะเห4นี้ได�ว!ารธนี้ท่�กฉบ�บ ก4เข้�ยนี้รองร�บเลยว!าส�ท่ธ�ในี้ท่ร�พย'ส�นี้ย!อมีได�ร�บการร�บรอง เราจ้ะเห4นี้ว!า ในี้มีาต่รา 1336 เจ้�าข้องท่ร�พย'ส�นี้มี�ส�ท่ธ�มีากเป0นี้ส�ท่ธ�หล�กท่�*กฎหมีายเข้�ยนี้ร�บรองไว� มีาต่รา 1336 ภัายในี้บ�งคำ�บแห!งกฎหมีาย เจ้�าข้องท่ร�พย'ส�นี้มี�ส�ท่ธ�ใช�สอยและจ้�าหนี้!ายท่ร�พย'ส�นี้ข้องต่นี้และได�ซึ่.*งดอกผิลแห!งท่ร�พย'ส�นี้นี้��นี้ ก�บท่��งมี�ส�ท่ธ�ต่�ดต่ามีและเอาคำ3นี้ซึ่.*งท่ร�พย'ส�นี้ข้องต่นี้จ้ากบ�คำคำลผิ#�ไมี!มี�ส�ท่ธ�จ้ะย.ดถื3อไว� และมี�ส�ท่ธ�ข้�ดข้วางมี�ให�ผิ#�อ3*นี้สอดเข้�าเก�*ยวข้�องก�บท่ร�พย'ส�นี้นี้��นี้โดยมี�ชอบด�วยกฎหมีายข้�อสอบก4ออกข้�อนี้.งแนี้!ๆและเป0นี้ข้�อแรกด�วย เนี้3�อหาท่�*เราจ้ะพ#ดก�นี้ ในี้ปพพ จ้ะอย#! 2 บรรพ 137-148 รวมี 12 มีาต่รา และบรรพ 4 1298 -1334 134 มีาต่รา และเก�*ยวก�บกฏ

หมีายท่�*ด�นี้ก�บกฎหมีายอ3*นี้บ�างในี้ส!วนี้ข้องบรรพ 1 นี้��นี้เป0นี้ บท่ข้องกฎหมีายท่�*ก�าหนี้ด ล�กษณะท่�*เป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ต่ามีกฎหมีาย กฎหมีายก4เข้�ยนี้ไว�เพ3*อท่�*จ้ะใช�บ�งคำ�บต่ามีกฎหมีาย จ้.งมี� 137 – 138 บ�ญญ�ต่�เร3*องคำวามีหมีายข้องท่ร�พย' มีาต่รา 137 ท่ร�พย' หมีายคำวามีว!า ว�ต่ถื�มี�ร#ปร!างมีาต่รา 138 ท่ร�พย'ส�นี้ หมีายคำวามีรวมีท่��งท่ร�พย'และว�ต่ถื�ไมี!มี�ร#ปร!างซึ่.*งอาจ้มี�ราคำาและอาจ้ถื3อเอาได�กฎหมีายก4แบ!งประเภัท่ไป 5 ประเภัท่ในี้ป-จ้จ้�บ�นี้นี้อกจ้ากนี้��นี้ย�งบ�ญญ�ต่�ในี้เร3*องข้องส!วนี้ข้องท่ร�พย'ท่�*กฎหมีายเร3*อง ส!วนี้คำวบ อ�ปกรณ'ถื�าเราต่�องการท่ราบว!าอ�กกาบาต่ท่�*ต่กเป0นี้ท่ร�พย'หร3อไมี! ก4ต่�องด#ในี้บรรพ 1

ต่�องการท่ราบว!าบ�านี้เป0นี้ ท่ร�พย'หร3อไมี! ต่�องการท่ราบว!าพายเป0นี้ส!วนี้คำวบข้องเร3อหร3อไมี! ด#ในี้บรรพ 1แต่!ในี้ส!วนี้เร3*อง บรรพ 4 เป0นี้เร3*องข้องต่�วส�ท่ธ�แล�ว เป0นี้ส�ท่ธ�ท่�*มี�ว�ต่ถื�แห!งส�ท่ธ�เป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ เหล!านี้��คำ3อกฎหมีายเร�ยกว!าท่ร�พยส�ท่ธ� จ้ะอย#!ในี้บรรพ 4 เป0นี้ส�ท่ธ�ท่�*ก�าหนี้ดในี้ต่�วท่ร�พย' ย�งก�าหนี้ดการได�มีาว!าได�มีาอย!างไร ได�มีาแล�วเจ้�าข้องมี�ส�ท่ธ�อย!างไรบ�าง คำวามีเป0นี้เจ้�าข้องกรรมีส�ท่ธ�<นี้� �นี้ส��นี้ส�ดอย!างไร ในี้บรรพ 4 นี้��ต่!างก�บบรรพ 1

ก4จ้ะมีาด#ถื.งคำวามีหมีายข้องคำ�าว!าท่ร�พย'และท่ร�พย'ส�นี้นี้��นี้หมีายคำวามีว!าอย!างไร มีาต่รา 137 ท่ร�พย' หมีายคำวามีว!า ว�ต่ถื�มี�ร#ปร!างคำ3อว�ต่ถื�ท่�*มี�ท่��งร#ป และ ร!างในี้ต่�วข้องมี�นี้เอง แว!นี้ต่า รถืยนี้ต่' ท่�กคำนี้คำงร# �แล�วเรามีาด#แนี้วคำ�ดในี้การแปลคำวามี ว!าอะไรเป0นี้ท่ร�พย'มี�อย#!สองแนี้วแนี้วแรก คำ�ดว!าว�ต่ถื�อะไรก4ต่ามีมี�ร#ปร!างก4เป0นี้ท่ร�พย'ท่��งนี้��นี้ เก�าอ�� โต่=ะ ท่�*ด�นี้ บ�านี้ รวมีไปถื.ง ก�อนี้เมีฆ อ�กาบาต่ก4ย�งคำ�ดว!าเป0นี้ท่ร�พย'ต่ามีกฎหมีาย ท่ฤษฏ�หร3อแนี้วคำ�ดนี้��ต่รงก�นี้ข้�ามีก�บแนี้วสอง ท่�*ว!าต่�องแปลรวมีก�บคำ�าว!าท่ร�พย'ส�นี้ ต่�องอย#!ในี้อ�านี้าจ้บ�งคำ�บบ�ญชาท่างกฎหมีายข้องมีนี้�ษย'ได� ถื�าไมี!ต่กอย#!ในี้บ�งคำ�บได� ก4ไมี!ใช!ท่ร�พย' เราก4ต่�องแปลว!าว�ต่ถื�ท่�*มี�ร#ปร!างนี้��นี้ต่�องไปด#นี้�ยามีท่ร�พย'ส�นี้ต่ามี 138 มีาว�เคำราะห'ด�วยมีาต่รา 138 ท่ร�พย'ส�นี้ หมีายคำวามีรวมีท่��งท่ร�พย'และว�ต่ถื�ไมี!มี�ร#ปร!างซึ่.*งอาจ้มี�ราคำาและอาจ้ถื3อเอาได�จ้.งต่�องนี้�าคำ�าว!าอาจ้มี�ราคำาและอาจ้ถื3อเอาได�มีารวมีอย#!ด�วย

ถื�าต่ามีแนี้วคำ�ดนี้�� อ�กกาบาต่ มีนี้�ษย'ไมี!อาจ้ไปคำรอบคำรองได� คำวามีหมีายนี้�� ก4บอกว!าอ�กกาบาต่มี�นี้ไมี!ใช!ท่ร�พย'เพราะมี�นี้ไมี!ได�อย#!ในี้การบ�งคำ�บบ�ญชาได� ก4ต่�องแปลว!าเป0นี้ท่ร�พย' ส!วนี้ท่ร�พย'อ�นี้นี้��นี้ถื3อเอาได�หร3อไมี!รวมีก�นี้ได�หร3อไมี! แนี้วคำ�ดนี้�� มี� 143 เร3*องท่ร�พย'นี้อกพาณ�ชย'ไว�จ้�ดการแล�ว มีาต่รา 143 ท่ร�พย'นี้อกพาณ�ชย' หมีายคำวามีว!า ท่ร�พย'ท่�*ไมี!สามีารถืถื3อเอาได� และท่ร�พย'ท่�*โอนี้แก!ก�นี้มี�ได�โดยชอบด�วยกฎหมีายเพราะฉะนี้��นี้อ�กกาบาต่รนี้��ก4เป0นี้ท่ร�พย'ต่ามีแนี้วคำ�ดท่�*สองเหมี3อนี้ก�นี้จ้ะเห4นี้ได�ว!าคำวามีเห4นี้ท่างว�ชาการเท่!านี้��นี้ท่�*ต่!างก�นี้ ในี้ท่างปฏ�บ�ต่�แท่บไมี!ได�ต่!างอาจ้สงส�ยว!าอ�กกาบาต่รท่�*ต่กมีานี้��นี้ เป0นี้ข้องใคำร คำ�ณเจ้�าข้องบ�านี้หร3อเปล!า หร3อท่างการ หร3อคำนี้ท่�*เก4บได�คำนี้แรก เราอาจ้ด#มีาต่รา 1318

มีาต่รา 1318 บ�คำคำลอาจ้ได�มีาซึ่.*งกรรมีส�ท่ธ�<แห!งท่ร�พย'ส�นี้อ�นี้ไมี!มี�เจ้�าข้องโดยเข้�าถื3อเอา เว�นี้แต่!การเข้�าถื3อเอานี้��นี้ต่�องห�ามีต่ามีกฎหมีายหร3อฝ่Aาฝ่Bนี้ส�ท่ธ�ข้องบ�คำคำลอ3*นี้ท่�*จ้ะเข้�าถื3อเอาส�งหาร�มีท่ร�พย'นี้��นี้ก4คำนี้ท่�*เข้�าท่�*เอาไปได�ส�ท่ธ�เพราะว!าอ�กกาบาต่รนี้��นี้เป0นี้ท่ร�พย'ไมี!มี�เจ้�าข้อง แมี�ว!าการว�เคำราะห'ว!าอะไรเป0นี้ท่ร�พย'หร3อไมี! ไมี!ใช�ในี้คำด�แพ!งแต่!เอาไปใช�ในี้คำด�อาญาได�ฎ.5161/2547

เอกสารข้�อมี#ลเก�*ยวก�บหนี้�งส3อร�บรองข้องบร�ษ�ท่ บ�ญช�รายช3*อผิ#�ถื3อห��นี้ งบบ�ญช�ก�าไร-

ข้าดท่�นี้ และ ส�าเนี้าหนี้�งส3อเด�นี้ท่าง เป0นี้เอกสารท่�*บ�คำคำลสามีารถืไปข้อต่รวจ้สอบและข้อคำ�ดส�าเนี้าได�จ้ากกรมีท่ะเบ�ยนี้การคำ�า กระท่รวงพาณ�ชย'จ้.งไมี!ถื3อเป0นี้คำวามีล�บข้องบร�ษ�ท่ล#กคำ�าโจ้ท่ก'ร!วมีอ�นี้ต่�องปกปCด การท่�*จ้�าเลยใช�เอกสารด�งกล!าวปฏ�บ�ต่�ในี้หนี้�าท่�*ให�แก!โจ้ท่ก'ร!วมีเสร4จ้แล�วไมี!นี้�ากล�บคำ3นี้แก!โจ้ท่ก'ร!วมี จ้.งไมี!นี้!าจ้ะเป0นี้เหต่�ให�โจ้ท่ก'ร!วมีหร3อล#กคำ�าข้องโจ้ท่ก'ร!วมีต่�องเส�ยหาย การกระท่�าข้องจ้�าเลยไมี!เป0นี้คำวามีผิ�ดฐานี้เอาไปเส�ยซึ่.*งเอกสารโดยประการท่�*นี้!าจ้ะเก�ดคำวามีเส�ยหาย แก!โจ้ท่ก'ร!วมีหร3อผิ#�อ3*นี้ ข้�อมี#ล ต่ามีพจ้นี้านี้�กรมีให�คำวามีหมีายว!า ข้�อเท่4จ้จ้ร�ง หร3อ ส�*งท่�*ถื3อหร3อยอมีร�บว!าเป0นี้ข้�อเท่4จ้จ้ร�ง ส�าหร�บใช�เป0นี้หล�กอนี้�มีานี้หาคำวามีจ้ร�งหร3อการคำ�านี้วณ ส!วนี้ข้�อเท่4จ้จ้ร�ง หมีายคำวามีว!า ข้�อคำวามีแห!งเหต่�การณ'ท่�*เป0นี้มีาหร3อท่�*เป0นี้อย#!จ้ร�ง ข้�อคำวามีหร3อเหต่�การณ'ท่�*จ้ะต่�องว�นี้�จ้ฉ�ยว!าเท่4จ้หร3อจ้ร�ง ด�งนี้��นี้ข้�อมี#ลจ้.งไมี!นี้�บเป0นี้ว�ต่ถื�มี�ร#ปร!าง ส�าหร�บต่�วอ�กษร ภัาพ แผินี้ผิ�ง และต่ราสารเป0นี้เพ�ยงส�ญล�กษณ'ท่�*ถื!ายท่อดคำวามีหมีายข้องข้�อมี#ลออกจ้าก

แผิ!นี้บ�นี้ท่.กข้�อมี#ล โดยอาศ�ยเคำร3*องคำอมีพ�วเต่อร' มี�ใช!ร#ปร!างข้องข้�อมี#ล เมี3*อ ป.พ.พ.

มีาต่รา 137 บ�ญญ�ต่�ว!า ท่ร�พย' หมีายคำวามีว!า ว�ต่ถื�มี�ร#ปร!าง ข้�อมี#ลในี้แผิ!นี้บ�นี้ท่.กข้�อมี#ลจ้.งไมี!ถื3อเป0นี้ท่ร�พย' การท่�*จ้�าเลยนี้�าแผิ!นี้บ�นี้ท่.กข้�อมี#ลเปล!าลอกข้�อมี#ลจ้ากแผิ!นี้บ�นี้ท่.กข้�อมี#ลข้องโจ้ท่ก'ร!วมี จ้.งไมี!เป0นี้คำวามีผิ�ดฐานี้ล�กท่ร�พย'

ศาลว�นี้�จ้ฉ�ยว!าข้�อมี#ลในี้แผิ!นี้ซึ่�ด� มีองว!าไมี!เป0นี้ท่ร�พย' ไมี!ได�ว�นี้�จ้ฉ�ยในี้คำด�แพ!งแต่!ว�นี้�จ้ฉ�ยในี้คำด�อาญา เคำ�าไปฟัEองเร3*องเอาไปซึ่.*งเอกสาร และ ล�กท่ร�พย'หร3อร�บข้องโจ้รศาลฏ�กาก4ว�นี้�จ้ฉ�ยว!าไมี!ผิ�ดเพราะข้�อมี#ลท่�*เอาไปคำ�ดลอกนี้��นี้แล�วคำ3นี้แผิ!นี้นี้��นี้ต่รงนี้��นี้ไมี!ใช!ท่ร�พย' เห4นี้ว!าข้�อมี#ลนี้��นี้ ข้�อมี#ลไมี!ถื3อเป0นี้ว�ต่ถื�มี�ร#ปร!าง ก4มี�นี้�กศ.กษาว!าล�กกระแสฎ.2286/2545

ส�ญญาณโท่รศ�พท่'เป0นี้กรรมีว�ธ�แปลงเส�ยงพ#ดให�เป0นี้กระแสไฟัฟัEาแล�วส!งกระแสไฟัฟัEานี้��นี้ไปในี้สายลวดไปเข้�าเคำร3*องท่�*ศ#นี้ย'ช�มีสายประจ้�าภั#มี�ภัาคำข้องการส3*อสารแห!งประเท่ศไท่ยผิ#�เส�ยหาย แล�วแปลงส�ญญาณไฟัฟัEาเป0นี้คำล3*นี้ว�ท่ย�ส!งไปย�งเคำร3*องร�บปลายท่างในี้ต่!างประเท่ศ เคำร3*องร�บปลายท่างจ้ะแปลงส�ญญาณกล�บเป0นี้เส�ยงพ#ดอ�กคำร��งหนี้.*ง ส�ญญาณโท่รศ�พท่'จ้.งเป0นี้กระแสไฟัฟัEาท่�*แปลงมีาจ้ากเส�ยงพ#ดเคำล3*อนี้ท่�*ไปต่ามีสายลวดท่�*จ้�าเลยต่!อพ!วงเป0นี้ต่�วนี้�าจ้ากท่�*หนี้.*งไปย�งอ�กท่�*หนี้.*ง การท่�*จ้�าเลยล�กเอาส�ญญาณโท่รศ�พท่'จ้ากสายโท่รศ�พท่'ซึ่.*งอย#!ในี้คำวามีคำรอบคำรองข้องผิ#�เส�ยหายไปใช�เพ3*อประโยชนี้'ข้องจ้�าเลยโดยท่�จ้ร�ต่ จ้.งเป0นี้คำวามีผิ�ดฐานี้ล�กท่ร�พย' จ้�าเลยกระท่�าผิ�ดฐานี้ล�กท่ร�พย'ต่!อผิ#�เส�ยหายรายเด�ยวก�นี้ล�กษณะการกระท่�าคำวามีผิ�ดอย!างเด�ยวก�นี้ สถืานี้ท่�*เก�ดเหต่�เด�ยวก�นี้และมี�เจ้ต่นี้าประสงคำ'ต่!อผิลอย!างเด�ยวก�นี้ แต่!จ้�าเลยกระท่�าคำวามีผิ�ดแต่!ละคำร��งต่!างว�นี้ต่!างเวลาก�นี้ มี�ได�กระท่�าต่!อเนี้3*องต่�ดต่!อก�นี้ และหล�งจ้ากกระท่�าแต่!ละคำร��งบรรล�ว�ต่ถื�ประสงคำ'สมีด�งเจ้ต่นี้าแล�ว จ้�าเลยก4เล�กกระท่�าโดยถือดเคำร3*องโท่รศ�พท่'ออกจ้ากสายส�ญญาณโท่รศ�พท่'ท่�*ต่!อพ!วงเช3*อมีต่�ดก�นี้ไว�อ�นี้เป0นี้การเล�กกระท่�าคำวามีผิ�ดในี้คำร��งนี้��นี้ ๆ โดยเด4ดข้าด การกระท่�าคำวามีผิ�ดคำร��งต่!อไปต่�องนี้�าเคำร3*องโท่รศ�พท่'ไปพ!วงก�บสายส�ญญาณโท่รศ�พท่'ข้องผิ#�เส�ยหายใหมี!ท่�กคำร��ง การกระท่�าคำวามีผิ�ดข้องจ้�าเลยแต่!ละคำร��งจ้.งแยกต่!างหากจ้ากก�นี้อ�นี้เป0นี้การกระท่�าคำวามีผิ�ดต่!างกรรมีต่!างวาระ คำวามีผิ�ดต่ามีพระราชบ�ญญ�ต่�คำนี้เข้�าเมี3อง พ.ศ. 2522 มีาต่รา 11,12(1),18 วรรคำสอง,48,62 วรรคำหนี้.*ง,81 และคำวามีผิ�ดต่ามีประมีวลกฎหมีายอาญามีาต่รา 335(1)

วรรคำแรก,336 ท่ว� มี�ได�เก�*ยวพ�นี้ก�นี้ ท่��งการท่�*จ้ะบ�งคำ�บใช�ประมีวลกฎหมีายอาญา มีาต่รา 91(2) จ้ะต่�องเป0นี้กรณ�ท่�*หล�งจ้ากลดโท่ษแต่!ละกระท่งคำวามีผิ�ดแล�ว โท่ษจ้�าคำ�กท่��งส��นี้ท่�*จ้ะลงแก!จ้�าเลยเก�นี้ 20 ปF มี�ใช!วางโท่ษท่�กกระท่งก!อนี้เมี3*อเก�นี้ 20 ปF จ้.งลงโท่ษจ้�าคำ�กได�เพ�ยง 20 ปF แล�วจ้.งลดโท่ษภัายหล�ง กรณ�จ้.งไมี!ต่�องด�วยมีาต่รา 91(2)

ฎ.1880/2542

คำ�าว!า "โท่รศ�พท่'" สารานี้�กรมีไท่ยส�าหร�บเยาวชนี้อธ�บายว!าโท่รศ�พท่'เป0นี้ว�ธ�แปลงเส�ยงพ#ดให�เป0นี้กระแสไฟัฟัEาแล�วส!งกระแสไฟัฟัEาให�กล�บเป0นี้เส�ยงพ#ดอ�กคำร��งหนี้.*ง ส�ญญาณโท่รศ�พท่'จ้.งเป0นี้กระแสไฟัฟัEาท่�*แปลงมีาจ้ากเส�ยงพ#ดเคำล3*อนี้ท่�*ไปต่ามีสายลวดต่�วนี้�าจ้ากท่�*หนี้.*งไปย�งอ�กท่�*หนี้.*ง การท่�*จ้�าเลย ล�กเอาส�ญญาณโท่รศ�พท่'จ้ากต่#�โท่รศ�พท่'แห!งประเท่ศไท่ยไปใช� เพ3*อประโยชนี้'ข้องจ้�าเลยโดยท่�จ้ร�ต่ จ้.งเป0นี้คำวามีผิ�ดฐานี้ล�กท่ร�พย'เช!นี้เด�ยวก�บการล�กกระแสไฟัฟัEา จ้�าเลยเป0นี้นี้�กศ.กษา อาย�ย�งนี้�อย ประกอบก�บได� บรรเท่าผิลร�ายโดยชดใช�เง�นี้ให�แก!ผิ#�เส�ยหายไปแล�วและเพ�*ง กระท่�าคำวามีผิ�ดคำร��งนี้��เป0นี้คำร��งแรกจ้.งเห4นี้คำวรให�รอการลงโท่ษ จ้�าเลยไว� แต่!เพ3*อให�จ้�าเลยหลาบจ้�าเห4นี้สมีคำวรลงโท่ษปร�บด�วย

ฎ.877/2501

การล�กกระแสไฟัฟัEา ย!อมีเป0นี้ผิ�ดต่ามีประมีวลกฎหมีายอาญา มีาต่รา 334 หร3อ 335 แล�วแต่!กรณ� (ประช�มีใหญ!คำร��งท่�*8/2501)

ว�นี้�จ้ฉ�ยแนี้วเด�ยวก�นี้หมีดว!า การต่!อส�ญญาณล�กโท่รศ�พท่'บ�านี้เป0นี้ล�กท่ร�พย'ฎ.8771/2543 –คำ�นี้ไมี!พบ จ้#นี้คำล3*นี้โท่รศ�พท่'มี3อถื3อไมี!เป0นี้คำวามีผิ�ดฐานี้ล�กท่ร�พย' ผิ�ดแต่!เพ�ยง พรบ ว�ท่ย�คำมีนี้าคำมีเท่!านี้��นี้ต่!อมีาเราด#คำวามีหมีายข้องคำ�าว!าท่ร�พย'ส�นี้มีาต่รา 138 ท่ร�พย'ส�นี้ หมีายคำวามีรวมีท่��งท่ร�พย'และว�ต่ถื�ไมี!มี�ร#ปร!างซึ่.*งอาจ้มี�ราคำาและอาจ้ถื3อเอาได�ถื�าเข้�ยนี้ไปได�สองประโยคำ ก4คำ3อ ว�ต่ต่ถื�มี�ร#ปร!างท่�*อาจ้มี�ราคำาและอาจ้ถื3อเอาได� และว�ต่ถื�ไมี!มี�ร�ปร!างท่�*อาจ้มี�ราคำาและอาจ้ถื3อเอาได�เช!นี้ส�ท่ธ�ท่��งหลายส!วนี้คำ�าว!า อาจ้มี�ราคำา คำ3อ คำ�ณคำ!า ท่างจ้�ต่ใต่อาจ้ถื3อเอาได�คำ3อ อย#�ในี้อ�านี้าจ้ข้องมีนี้�ญย'ท่�*จ้ะหวงก�นี้ได�

ถื�าเรา มีองว!าท่ร�พย' ต่ามีแนี้วคำ�ดท่�*สองนี้��นี้ ถื�าแปลว!าต่�องอาจ้มี�ราคำาและอาจ้ถื3อเอาได�ด�วยนี้��นี้หมีายคำวามีว!าส�*งใดเป0นี้ท่ร�พย'ส�*งนี้��นี้เป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ด�วยเสมีอ คำ�าถืามีคำ3อ ท่ร�พย' ก�บท่ร�พย'ส�นี้นี้��นี้เป0นี้ได�ด�วยท่�กกรณ�หร3อไมี! ไมี!ท่�กกรณ�มี�ส!วนี้ล��าในี้ส!วนี้ข้อง ว�ต่ถื�ไมี!มี�ร#ปร!างท่�*เปEนี้ท่ร�พย'ส�นี้เท่!านี้��นี้มี�นี้ง!ายเราผิ!านี้ไปเร4วๆก4คำงจ้ะได�นี้ะคำร�บเราก4เร�ยนี้มีาข้นี้าดนี้��แล�วว!าห��นี้เป0นี้ ส�ท่ธ�อย!างหนี้.*งก4เป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ ส�ท่ธ�ส�ญญาจ้ะซึ่3�อจ้ะข้ายนี้�� เป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้หร3อไมี! ส�ท่ธ�ต่ามีใบอนี้�ญาต่เปCดบร�การแมี�ต่ามีพ.ร.บ. สถืานี้บร�การห�ามีโอนี้ก4ต่ามี ก4ถื3อเป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้แล�วเพราะอาจ้มี�ราคำาและอาจ้ถื3อเอาได�ฎ.5466/2539

จ้�าเลยต่กลงข้ายส�ท่ธ�การเช!าซึ่3�อท่�*ด�นี้พร�อมีอาคำารท่�*จ้�าเลยท่�าส�ญญาเช!าซึ่3�อจ้ากการเคำหะแห!งชาต่�แก!โจ้ท่ก'โดยจ้�าเลยต่กลงให�โจ้ท่ก'ผิ!อนี้ส!งเง�นี้ในี้ก�าหนี้ดระยะเวลาหนี้.*งซึ่.*งโจ้ท่ก'ได�ผิ!อนี้ช�าระให�จ้�าเลยแล�วจ้�านี้วนี้ 62,000 บาท่ข้�อต่กลงด�งกล!าวไมี!ได�ท่�าเป0นี้หนี้�งส3อแมี�ข้�อต่กลงด�งกล!าวจ้ะเป0นี้การต่กลงเพ3*อให�โจ้ท่ก'เข้�าไปสวมีส�ท่ธ�ข้องจ้�าเลยท่�*มี�อย#!ต่!อการเคำหะแห!งชาต่�ในี้การท่�*จ้ะร�บโอนี้กรรมีส�ท่ธ�<ท่�*ด�นี้พร�อมีอาคำารต่!อไปก4ต่ามีแต่!โจ้ท่ก'ก4มี�ได�ฟัEองบ�งคำ�บให�การเคำหะแห!งชาต่�โอนี้ท่�*ด�นี้พร�อมีอาคำารให�แก!โจ้ท่ก'อ�นี้จ้ะต่�องอย#!ในี้บ�งคำ�บเร3*องการโอนี้ส�ท่ธ�โจ้ท่ก'ฟัEองบ�งคำ�บให�จ้�าเลยปฏ�บ�ต่�ต่ามีข้�อต่กลงระหว!างโจ้ท่ก'ก�บจ้�าเลยเก�*ยวก�บส�ท่ธ�เช!าซึ่3�อท่�*ด�นี้พร�อมีอาคำารข้องการเคำหะแห!งชาต่�ซึ่.*งส�ท่ธ�เช!าซึ่3�อด�งกล!าวเป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ชนี้�ดหนี้.*งท่�*สามีารถืซึ่3�อข้ายก�นี้ได�ข้�อต่กลงด�งกล!าวจ้.งเป0นี้การซึ่3�อข้ายส�ท่ธ�แมี�ไมี!ท่�าเป0นี้หนี้�งส3อแต่!ก4ได�มี�การช�าระหนี้��เนี้3*องในี้การซึ่3�อข้ายนี้��ก�นี้บ�างแล�วอ�นี้มี�ผิลผิ#กพ�นี้ระหว!างจ้�าเลยผิ#�ข้ายก�บโจ้ท่ก'ผิ#�ซึ่3�อโจ้ท่ก'จ้.งมี�อ�านี้าจ้ฟัEองต่ามีข้�อต่กลงด�งกล!าว (ว�นี้�จ้ฉ�ยโดยมีต่�ท่�*ประช�มีใหญ!คำร��งท่�*3/2539)

อ�นี้นี้��เป0นี้เร3*องท่�*ท่�กคำนี้ต่�องท่ราบแล�วมี�นี้ง!ายมีากเร3*องท่�*สอง ในี้บรรพ 1 คำ3อ ประเภัท่ท่ร�พย'ส�นี้ มี� 5 ประเภัท่1. อส�งฯ 2 ส�งหาฯ 3.ท่ร�พย'แบ!งได� 4.ท่ร�พย'แบ!งไมี!ได� 5.ท่ร�พย'นี้อกพาณ�ชย'อ�นี้แรกคำ3อ อส�งหาร�มีท่ร�พย'มีาต่รา 139 อส�งหาร�มีท่ร�พย' หมีายคำวามีว!า ท่�*ด�นี้และท่ร�พย'อ�นี้ต่�ดอย#!ก�บท่�*ด�นี้มี�ล�กษณะ

เป0นี้การถืาวรหร3อประกอบเป0นี้อ�นี้เด�ยวก�บท่�* ด�นี้นี้��นี้ และหมีายคำวามีรวมีถื.งท่ร�พย'ส�นี้อ�นี้เก�*ยวก�บท่�*ด�นี้ หร3อท่ร�พย'อ�นี้ต่�ดอย#!ก�บท่�*ด�นี้หร3อประกอบเป0นี้อ�นี้เด�ยวก�บท่�*ด�นี้นี้��นี้ด�วยเพราะฉะนี้��นี้ในี้ต่�าราก4แยกได�ง!ายๆว!าอส�งหาร�มีท่ร�พย'นี้��นี้แยกได�เป0นี้ส�*อย!างคำ3อ1.ท่�*ด�นี้2.ท่ร�พย'อ�นี้ต่�ดอย#!ก�บท่�*ด�นี้มี�ล�กษณะเป0นี้การถืาวร3.ท่ร�พย'ประกอบเป0นี้อ�นี้เด�ยวก�บท่�* ด�นี้4.ท่ร�พย'ส�นี้อ�นี้เก�*ยวก�บท่�*ด�นี้ หร3อท่ร�พย'อ�นี้ต่�ดอย#!ก�บท่�*ด�นี้หร3อประกอบเป0นี้อ�นี้เด�ยวก�บท่�*ด�นี้เพราะฉะนี้��นี้เวลาเราพ#ดถื.งอส�งหาร�มีท่ร�พย'ก4นี้.กถื.งจ้�Hกซึ่อส�*ช��นี้นี้��เป0นี้ผิ3นี้เด�ยวไป 1.ท่�*ด�นี้ ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งพาณ�ชย'นี้��นี้ ก4คำ3อท่�*ด�นี้ท่�*เราร# �จ้�กนี้�*นี้แหละ ซึ่.*งคำ�านี้�ยามีจ้ะต่!างก�บท่�*ด�นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายท่�*ด�นี้ เพราะท่�*ด�นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายท่�*ด�นี้นี้��นี้ให�หมีายคำวามีรวมีถื.ง ห�วยหนี้องคำลองบ.ง เกาะ ชายท่ะเลด�วย ท่�*ด�นี้ต่ามีกฎหมีายแพ!งจ้ะแคำบกว!า ท่�*ด�นี้ต่ามีกฎหมีายท่�*ด�นี้ต่!อไปอ�นี้ท่�* 2.ท่ร�พย'อ�นี้ต่�ดอย#!ก�บท่�*ด�นี้มี�ล�กษณะเป0นี้การถืาวร หมีายถื.งท่ร�พยท่�*ต่�ดมี�*นี้คำงคำงท่นี้ กรณ�อย!างนี้�� หมีายถื.ง ต่�ดโดยธรรมีชาต่�ถื�าต่�ดเป0นี้การมี�*นี้คำง ย�*งย3นี้คำงท่นี้ถื3อว!าท่ร�พย'อ�นี้นี้��นี้เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย' ฉะนี้��นี้ ไมี!ย3นี้ต่�นี้เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย' แล�วไมี�ล�มีล�กก4ไมี!ถื3อว!าถืาวร ในี้ท่างพฤกษศาสต่ร' ไมี�ท่�*มี�อาย� เก�นี้กว!า 3 ปF เป0นี้ไมี�ย3นี้ต่�นี้แล�ว ก4ต่�องท่ราบ เป0นี้เร3*องข้องท่�*ต่�ดโดยธรรมีชาต่�ด#ท่�*ประเภัท่ ถื�าเป0นี้ไมี�ย3นี้ต่�นี้ท่�*ไมี!ต่�ดก�บท่�*ด�นี้ ต่�นี้มีะมี!วงเป0นี้อย!างไรในี้กระถืางไมี!ต่�ดก�บท่�*ด�นี้ก4ไมี!เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'ประเภัท่ท่�*สอง ต่�ดก�บท่�*ด�นี้โดยมี�ผิ#�นี้�ามีาต่�ด ท่�*เราใช�ก�นี้ต่ลอดก4พวกต่.ก อาคำารต่!างๆ ฉะนี้��นี้ มี�นี้ก4เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'ถืามีว!าต่�วสะพานี้ หอนี้าร�กา ต่�ดก�บท่�*ด�นี้เป0นี้อส�งหาร�มี3ร�พย3หร3อไมี! แนี้วคำ�ดข้องอาจ้ารย' นี้��นี้คำ�ดว!า ท่ร�พย'ท่�*มี�ผิ#�นี้�ามีาต่�ดเป0นี้การถืาวรจ้ะเป0นี้อส�งฯ ถื�าร3�อถือนี้แล�วจ้ะเส�ยหาย จ้ะร3�อถือนี้แล�วบ�พสลาย เส�ยร#ปท่รง แล�ว ก4นี้!าจ้ะเป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย3ได�แต่!มี�นี้ก4มี�ข้�อยกเว�นี้ ไมี!ได�เป0นี้อย!างนี้��นี้ เสมีอไป เช!นี้มี�การย�ายต่.กใช�คำวามีร# �ข้� �นี้ส#งย�ายไปจ้ากเมี3*อหนี้.*งได�โดยไมี!เส�ยหาย เอาหล!ะเราร� �ว!าเร3*องต่.กเร3*อง บ�านี้ได� แต่!ก4มี�กรณ�ท่�*หาฎ.499/2491

โรงเร3อนี้ท่�*โดยสภัาพเป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'นี้��นี้ถื�าเจ้�าข้องยกให�โดยให�ร3�อถือนี้ไปจ้ากท่�*ด�นี้

ผิ#�ร �บจ้.งร3�อถือนี้ไปนี้��นี้สภัาพข้องเร3อนี้ต่อนี้ท่�*ถื#กร3�อโดยคำ�าส�*งข้องผิ#�ให�นี้�� ไมี!อย#!ในี้ล�กษณะท่�*จ้ะเป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'ต่!อไป แต่!ได�กลายสภัาพเป0นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย'แล�วแต่!บ�ดนี้��นี้ การยกให�แมี�จ้ะไมี!ได�ท่�าเป0นี้หนี้�งส3อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้ก4ย!อมีสมีบ#รณ'

ฎ.799/2492

การซึ่3�อข้ายเร3อนี้ซึ่.*งไมี!ได�ท่�าเป0นี้หนี้�งส3อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�*นี้� �นี้ ย!อมีไมี!เป0นี้โมีฆะเสมีอไป ย�งต่�องอาศ�ยข้�อเท่4จ้จ้ร�งในี้ท่างพ�จ้ารณาอย#!ว!าเป0นี้การซึ่3�อข้ายเร3อนี้เพ3*อร3�อเอาไป หร3อว!าเป0นี้การซึ่3�อข้ายเพ3*อให�เร3อนี้คำงอย#!ในี้สภัาพเด�มี ซึ่.*งข้�อบ�ญญ�ต่�ข้องกฎหมีายย!อมีมี�นี้�ยต่!างก�นี้

บอกว!าให�ด#ท่�*เจ้ต่นี้า บางคำร��งถื�าเป0นี้การข้ายเร3อนี้ให�ในี้ภัาคำเหนี้3อ เป0นี้การข้ายไมี�ส�กในี้ล�กษณะข้องอส�งหาร�มีท่ร�พย' แต่!ร3*องท่�*เนี้สส�บสนี้ท่�*ต่�องเนี้�นี้ให�มีากคำ3ออะไรเป0นี้อส�งหาร�มี3ร�พย' อะไรเป0นี้ส!วนี้คำวบคำ�าถืามีมี�ว!า โรงร�านี้ท่�*เจ้�าข้องร�านี้ไปก!ออ�ฐถื3อป#นี้เป0นี้อย!างด� พาย�ธรรมีดามีาไมี!พ�ง แต่!สร�างเพ3*อแสดงส�นี้คำ�า 20 ว�นี้ เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'หร3อไมี! ด#มีาต่รา 139 มีาต่ราเด�ยว เพราะฉะนี้��นี้อย!าไปด#เจ้ต่นี้าด#ท่�*กายภัาพ เมี3*อต่�ดถืาวร ก4เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'ถืามีต่!อว!าเป0นี้ส!วนี้คำวบหร3อไมี! ต่อบได�เลยว!าไมี!เป0นี้เพราะมี�นี้ต่�ดช�*วคำราวคำ�าถืามีใหมี!ว!า ต่�นี้มีะมี!วงท่�*ข้.�นี้อย�!บนี้ท่�*ด�นี้เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'หร3อไมี! เป0นี้ก4เราพ�ดอย�!หยกๆ ว!าท่ร�พย'ท่�*ต่�ดท่�*ด�นี้ต่ามีธรรมีชาต่� ถืาวรก4เป0นี้อส�งหาร�มีท่3ร�พย'ถืามีว!ามีะมี!วงเป0นี้ส!วนี้คำวบหร3อไมี! ก4ไมี�ย3นี้ต่�นี้ก4เป0นี้ส!วนี้คำวบโดยอ�ต่โนี้มี�ต่�เลย ด�งนี้��นี้ต่�นี้มีะมี!วงท่�*ข้.�นี้มีามี�นี้ก4เป0นี้ส!วนี้คำวบ เรามีาด#ส�ดท่�ายใช�เวลา 5 นี้าท่� ประเภัท่ท่�* สามี 3.ท่ร�พย'ประกอบเป0นี้อ�นี้เด�ยวก�บท่�* ด�นี้มี�นี้เก�ดได�โดยธรรมีชาต่�พวกห�วยหนี้องคำลองบ.ง ฎ.5699/2546 – คำ�นี้ไมี!พบเก�ดข้.�นี้โดยมีนี้�ษย'ท่�า เป0นี้ไปได�ไหมี ถืนี้นี้ลาดยางมีะต่อย คำอนี้กร�ต่ มีนี้�ษย'ท่�าประกอบเป0นี้อ�นี้ท่�*ด�นี้ ถืนี้นี้ก�โมีเมีต่รหนี้.*งหลายล�านี้นี้ะคำร�บ ฎ.755/2527

จ้�าเลยเช!าท่�*ด�นี้ข้องโจ้ท่ก'ท่�าไร! แล�วจ้�าเลยข้�ดเอาด�นี้จ้ากท่�*ด�นี้นี้��นี้ไปข้ายโดยท่�จ้ร�ต่ จ้�าเลยมี�คำวามีผิ�ดฐานี้ล�กท่ร�พย'ไมี!ผิ�ดฐานี้ย�กยอก เพราะการเช!าท่�*ด�นี้นี้��นี้ ผิ#�ให�เช!าให�เช!าท่ร�พย'ส�นี้ในี้

สภัาพท่�*เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย' เมี3*อท่�*ด�นี้ถื#กข้�ดข้.�นี้มีาแล�วย!อมีเปล�*ยนี้สภัาพเป0นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย' จ้.งถื3อไมี!ได�ว!าเป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ท่�*เช!า ด�นี้ท่�*ถื#กข้�ดข้.�นี้มีาจ้.งคำงอย#!ในี้คำวามีคำรอบคำรองข้องผิ#�ให�เช!า (ประช�มีใหญ! คำร��งท่�* 3/2527)

ก4มี�เร3*องท่�*พวกท่�*เช!าท่�*ด�นี้เข้าแล�วข้�ดท่�*ไปข้ายผิ�ดล�กท่ร�พย'หร3อคำรอบคำรองศาลต่�ดส�นี้ว!าเป0นี้ล�กท่ร�พย'เพราะเข้าให�คำรอบคำรองอย!างอส�งหาร�มีท่ร�พย3แต่!คำ�ณไปข้�ดอย!างส�งหาประการท่�* 4 ท่ร�พย'ส�นี้อ�นี้เก�*ยวก�บท่�*ด�นี้ หร3อท่ร�พย'อ�นี้ต่�ดอย#!ก�บท่�*ด�นี้หร3อประกอบเป0นี้อ�นี้เด�ยวก�บท่�*ด�นี้ อ�นี้นี้��เป0นี้นี้ามีธรรมีคำร�บ อาจ้มีองไมี!เห4นี้ได�ด�วยต่า ( แต่!ร�บร# �ได�ด�วยใจ้ ) ถืามีว!าต่�วกรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'หร3อไมี!คำร�บ ก4เป0นี้ ท่ร�พยส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บท่�*ด�นี้ ถืามีว!าสร�างบ�านี้ในี้ท่�*ด�นี้กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ต่�วบ�านี้ เป0นี้อะไร ก4เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'ต่�งอต่ามีให�ท่�นี้ส�ท่ธ�อาศ�ย ก4เป0นี้ส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บบ�านี้อ�นี้ต่�ดก�บท่�*ด�นี้ ในี้เช�งปฏ�บ�ต่�ไมี!คำ!อยมี�ป-ญหา กรรมีส�ท่ธ�<ในี้หนี้องในี้คำลองในี้บ.งข้องเราท่�*ไมี!ใช!ข้องสาธารณะ ก4เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'ในี้ว�นี้นี้��เป0นี้เร3*องการวอร'มี อ�พ ก4แล�วก�นี้นี้ะคำร�บก4กล�บไปย�อนี้ด# ว�นี้ศ�กร'( 29/05/09)ท่!านี้อาจ้ารย'ร� !งโรจ้นี้'มีาเจ้อพวกเราแท่นี้ ส!วนี้เราเจ้อก�นี้อ�กท่�ในี้ว�นี้พ�ธหนี้�า(3/06/09 )นี้ะคำร�บ

สิรั�ปคำ�าบรัรัย์าย์ เนต�ภาคำคำ��า ทรั�พย์ สิ�ปดิาห์ท�� 2 พ 03/06/52

หากเอกสารสร�ปคำ�าบรรยายนี้�� มี�ข้�อผิ�ดพลาดประการใด ข้�าพเจ้�า kankokub ข้ออภั�ยและนี้�อมีร�บแต่!เพ�ยงผิ#�เด�ยว หากจ้ะมี�ประโยชนี้'อย#!บ�างข้อมีอบให�แก! ท่!านี้อาจ้ารย' สมีจ้�ต่ร' ท่องศร�ผิ#�บรรยาย , ผิ#�มี�นี้��าใจ้ส!ง flie เส�ยงท่�*ท่�าให�ข้�าพเจ้�าได�มี�โอกาสได�ฟั-งคำ�าบรรยาย , บ�ดามีารดาข้�าพเจ้�าคำร��งท่�* 2 . ( ส�งหาร�มีท่ร�พย' ส!วนี้คำวบ )สว�สด�คำร�บนี้�กศ.กษาท่�กท่!านี้คำร�บว�นี้นี้��พบก�นี้คำร��งท่�*สอง บรรยายอย#!ในี้ช!วงเวลาข้องท่!านี้อาจ้ารย'ร� !งโรจ้นี้'ซึ่.*งถื�ดจ้ากคำร��งนี้��ไป ผิมีก4จ้ะกล�บไปในี้ช!วงเวลาข้องผิมีต่ามีปกต่� ในี้ว�นี้พ�ธท่�*แล�วได�บรรยายไปถื.งประเภัท่ข้องท่ร�พย'ส�นี้ โดยได�พ#ดถื.งประเภัท่ข้องท่ร�พย'ประเภัท่แรกท่�*ส�าคำ�ญคำ3อ อส�งหาร�มีท่ร�พย'จ้บไปแล�ว ว�นี้นี้��ก4จ้ะพ�ด ประเภัท่ท่�*สองท่�*ส�าคำ�ญมีากและใช�ก�นี้มีาก เช!นี้ก�นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย' มีาต่รา 140 ส�งหาร�มีท่ร�พย' หมีายคำวามีว!า ท่ร�พย'ส�นี้อ3*นี้นี้อกจ้ากอส�งหาร�มีท่ร�พย' และหมีายคำวามีรวมีถื.งส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บท่ร�พย'ส�นี้นี้��นี้ด�วย เราด#นี้ะคำร�บว!า

หมีายคำวามีว!าอะไร แยกได�เป0นี้สองพวก 1.ท่ร�พย'ส�นี้อ3*นี้นี้อกจ้ากอส�งหาร�มีท่ร�พย'2.ส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บท่ร�พย'ส�นี้นี้��นี้มีาต่รา 140 ท่�าให�เราแปลคำวามีหมีายได�ง!ายมีาก เปEนี้การก�าหนี้ดเป0นี้บท่ปฏ�เสธข้องอส�งหาร�มีท่ร�พย' ด�งนี้��นี้ส�*งใดไมี!เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'ส�*งนี้��นี้ก4เป0นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย'ถื�าเราด#ก4ท่ราบว!า เก�าอ�� แว!นี้ต่า ไมีคำโคำรโฟันี้ โนี้�ต่บ�=คำ ก4เป0นี้ส�งหาฯ ก4มี�ร#ปร!าง แต่!ถื�าท่ร�พย'ส�นี้อ3*นี้นี้อกจ้ากอส�งหาร�มีท่ร�พย' ด�งนี้��นี้ท่ร�พย'ส�นี้อ3*นี้ท่�*ไมี!มี�ร#ปร!างมี�นี้ก4เป0นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย'ด�วย ท่�นี้��มีาด#บท่ท่�*บอกว!าให�หมีายคำวามีรวมีถื.งส�ท่ธ�ในี้ท่ร�พย'ส�นี้นี้��นี้คำงเห4นี้ว!าต่�วส�ท่ธ�ต่�วนี้��เป0นี้นี้ามีธรรมี ส�ท่ธ�เก�*ยวก�บท่ร�พย'ส�นี้นี้��นี้ เช!นี้กรรมีส�ท่ธ�<ในี้แหวนี้กรรมี�สท่ธ�ในี้นี้าฬิ�กา ส�ท่ธ�ในี้การเช!าท่�*รถืยนี้ต่' เป0นี้ส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บส�งหาร�มีท่ร�พย' ก4เป0นี้ส�งหาร�มี3ร�พย'ด�วยส�ท่ธ�เข้!ารถืยนี้ต่'เป0นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย'หร3อไมี!คำร�บ ก4เป0นี้ ส�ท่ธ�ท่�*ได�ร�บคำ!าชดเชยต่ามีกฎหมีายแรงงานี้ก4ไมี!เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย' ก4ต่�องเป0นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย3 ก4เป0นี้ส�งหาฯไมี!มี�ร#ปร!าง ส�ท่ธ�ต่ามีส�ญญาก#�เป0นี้ส�งหาฯหร3อไมี!คำร�บ ก4เป0นี้ต่ามี 140 ท่�นี้��เรามีาด#ส�คำร�บว!า ถื�าเรามีาด#ส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บอส�งหาร�มีท่ร�พย3 เราต่อบได�หร3อไมี!ว!าอ�นี้ไหนี้เป0นี้ อส�งฯ หร3อเป0นี้ ส�งหา ฯ ส�ท่ธ�ต่รงนี้��มี�คำวามีหมีายกว�าง อาจ้แยกได�ว!าเป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�อย!างหนี้.*ง ก�บบ�คำคำลส�ท่ธ�อ�กอย!างหนี้.*งกรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้เป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<ประเภัท่ใด ก4เป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�เหนี้3อท่ร�พย'ส�นี้อ�นี้เป0นี้ว�ต่ถื�แห!งส�ท่ธ� ส�ท่ธ�เก4บก�นี้ในี้ท่�*ด�นี้ ส�ท่�เหนี้3อพ3�นี้ด�นี้ เหล!านี้��เป0นี้ส�ท่ธ�ท่�*เร�ยกว!าท่ร�พยส�ท่ธ�ในี้อส�งฯคำราวท่�*แล�วเราได�พ#ดไปแล�วว!า เป0นี้ประเภัท่ท่�*ส�* ท่!จ้ะเป0นี้อส�งฯ แล�วถื�าเป0นี้ส�ท่ธ�การเช!าอส�งฯหล!ะ ก4เป0นี้ส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บอส�งฯ เป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้หร3อไมี! จ้�ดว!าเป0นี้อส�งฯ หร3อส�งหาฯ ส�ท่ธ�การเช!าอส�งหา เช!นี้การเช!า 10 ปF ก4มี�ราคำาถื3อเอาได�อาจ้โอนี้ก�นี้ ส�ท่ธ�การเช!าอส�งหาร�มีท่ร�พย3นี้��นี้ มี�นี้ใช�บ�งคำ�บก�นี้ได�ระหว!างคำ#!ส�ญญาเท่!านี้��นี้เอง ส�ท่ธ�ประเภัท่นี้��เป0นี้ประเภัท่ท่�*เราเร�ยกว!า บ�คำคำลส�ท่ธ� เพราะเหนี้3อบ�คำคำล ไปบ�งคำ�บคำนี้อ3*นี้ไมี!ได� เพราะฉะนี้��นี้ พอมีาถื.งต่รงนี้�� เป0นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย'ไมี!ใช!อส�งหาร�มีท่ร�พย'

ถื�าอย!างนี้��นี้ส�ท่ธ�การเช!าซึ่3�ออส�งหา ก4เป0นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย'ฎ.546/2539 – คำ�นี้ไมี!พบ กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้เป0นี้อส�งหา กรรมีส�ท่ธ�<ในี้รถืยนี้ต่'เป0นี้ส�งหาฯ มี�นี้ต่!างก�นี้ อ�นี้นี้��คำ3อคำวามีหมีายท่�*ต่!างก�นี้ ส�*งท่�*พ#ดแล�วต่�องนี้�าไปใช� อย!าไปคำ�ดว!าเป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�แล�วจ้ะเป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'เสมีอไปมี�คำ�าพ�พากษาฏ�กาในี้เร3*องหล�งๆมี�คำวามีหมีายคำรอบคำล�มีถื.ง ท่ร�พย'ส�นี้ท่างป-ญญาเหมี3อนี้ก�นี้ จ้ะเป0นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย' หร3ออส�งฯก4ไล!คำ�ณสมีบ�ต่� ท่�*จ้ะเป0นี้ได�ในี้อส�งหาร�มีท่ร�พย3แล�ว มี�นี้ไมี!ใช!ก4จ้�ดว!าเป0นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย'ต่ามีมีาต่รา 140 ท่�*เราพ�ดถื.ง ฎ.9544/2542 เคำร3*องหมีายการคำ�าเป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ท่างป-ญญาอย!างหนี้.*ง ไมี!ใช!อส�งหาร�มีท่ร�พย'หร3อส�งหาร�มีท่ร�พย' ไมี!มี�ร#ปร!าง ท่��งไมี!อาจ้ย.ดถื3อคำรอบคำรองได�อย!างท่ร�พย'ส�นี้ท่�*วไปด�งท่�*บ�ญญ�ต่�ไว�ในี้ประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' บรรพ 4 ว!าด�วยท่ร�พย'ส�นี้การท่�*จ้�าเลยนี้�าเคำร3*องหมีายการคำ�าอ�กษรโรมี�นี้คำ�าว!า PEAK และ PEAK ก�บร#ปประด�ษฐ'คำล�ายภั#เข้าข้องผิ#�อ3*นี้มีาใช�ก�บส�นี้คำ�าข้องต่นี้โดยไมี!ได�ร�บอนี้�ญาต่จ้ากเจ้�าข้องแมี�เป0นี้ระยะเวลานี้านี้เพ�ยงใด ก4ไมี!ท่�าให�จ้�าเลยมี�ส�ท่ธ�ในี้เคำร3*องหมีายการคำ�านี้��นี้ด�กว!าโจ้ท่ก'ได� บท่บ�ญญ�ต่�ว!าด�วยการได�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่ร�พย'ส�นี้โดยการคำรอบคำรองปรป-กษ'ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1382 หาอาจ้นี้�ามีาใช�บ�งคำ�บแก!ส�ท่ธ�ในี้เคำร3*องหมีายการคำ�าอ�นี้เป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ท่างป-ญญาได�ไมี! โจ้ท่ก'มี�ได�บรรยายฟัEองว!าจ้�าเลยได�กระท่�าละเมี�ดโดยนี้�าเคำร3*องหมีายการคำ�าข้องโจ้ท่ก'ไปใช�ก�บส�นี้คำ�าข้องจ้�าเลยในี้ล�กษณะลวงข้ายว!าเป0นี้ส�นี้คำ�าข้องโจ้ท่ก'เพ�ยงแต่!คำาดคำะเนี้ว!าหากจ้�าเลยกระท่�าการด�งนี้��นี้ ผิลเส�ยหายจ้ะต่กแก!โจ้ท่ก'อย!างไร จ้.งไมี!มี�ประเด4นี้ท่�*จ้ะต่�องว�นี้�จ้ฉ�ยว!า จ้�าเลยได�นี้�าส�นี้คำ�าข้องต่นี้ไปลวงข้ายว!าเป0นี้ส�นี้คำ�าข้องโจ้ท่ก'หร3อไมี! การท่�*ศาลช��นี้ต่�นี้ว�นี้�จ้ฉ�ยว!า จ้�าเลยได�นี้�าเอาส�นี้คำ�าข้องต่นี้ไปลวงข้ายว!าเป0นี้ส�นี้คำ�าข้องโจ้ท่ก' เป0นี้การใช�ส�ท่ธ�ไมี!ส�จ้ร�ต่ เป0นี้การละเมี�ดต่!อโจ้ท่ก' จ้.งเป0นี้พ�พากษาเก�นี้ไปกว!าหร3อนี้อกจ้ากท่�*ปรากฏในี้ฟัEอง โจ้ท่ก'เป0นี้เจ้�าข้องเคำร3*องหมีายการคำ�าอ�กษรโรมี�นี้ คำ�าว!า PEAK และ PEAK ก�บร#ปประด�ษฐ'คำล�ายภั#เข้า แต่!โจ้ท่ก'ย�งมี�ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้เคำร3*องหมีายการคำ�าด�งกล!าวในี้ประเท่ศไท่ย โจ้ท่ก'จ้.งมี�อ�านี้าจ้ฟัEองเร�ยกคำ!าส�นี้ไหมีท่ดแท่นี้จ้ากจ้�าเลยได�เฉพาะในี้กรณ�ท่�*จ้�าเลยได�นี้�าส�นี้คำ�าข้องจ้�าเลยไปลวงข้ายว!าเป0นี้ส�นี้คำ�าข้องโจ้ท่ก'เพ�ยงกรณ�เด�ยวเท่!านี้��นี้ว�นี้�จ้ฉ�นี้ว!าเคำร3*องหมีายการคำ�าไมี!ใช! อส�งหาร�มีท่ร�พย' หร3อ ส�งหาร�มีท่ร�พย3 คำรอบคำรอง

ปรป-กษ'ไมี!ได� ผิมีย�งมีองด�วยคำวามีเคำารพนี้ะคำร�บว!ามี�นี้นี้!าจ้ะเป0นี้ต่�วส�งหาร�มีท่ร�พย' แต่!มี�นี้จ้ะคำรอบคำรองปรป-กษ'ไมี!ได� เช!นี้เด�ยวก�นี้ฎ.846/2544 - คำ�นี้ไมี!พบก4ต่��งข้�อส�งเกต่เอาไว�แต่!ในี้ท่างปฏ�บ�ต่�ไมี!มี�ป-ญหา เราจ้ะผิ!านี้ในี้ส!วนี้ข้องประเภัท่ท่ร�พย'ประเภัท่ท่�*สอง ผิมีว!าเรานี้!าจ้ะท่�าคำวามีเข้�าใจ้ได�ไมี!ได�พ#ดในี้เร3*องรายละเอ�ยดมีาก นี้�กต่!อไปท่ร�พย'แบ!งได� ก�บแบ!งไมี!ได� 141 – 142

มีาต่รา 141 ท่ร�พย'แบ!งได� หมีายคำวามีว!า ท่ร�พย'อ�นี้อาจ้แยกออกจ้ากก�นี้เป0นี้ส!วนี้ ๆ ได�จ้ร�งถืนี้�ดช�ดแจ้�ง แต่!ละส!วนี้ได�ร#ปบร�บ#รณ'ล�าพ�งต่�วมีาต่รา 142 ท่ร�พย'แบ!งไมี!ได� หมีายคำวามีว!า ท่ร�พย'อ�นี้จ้ะแยกออกจ้ากก�นี้ไมี!ได�นี้อกจ้ากเปล�*ยนี้แปลงภัาวะข้องท่ร�พย' และหมีายคำวามีรวมีถื.งท่ร�พย'ท่�*มี�กฎหมีายบ�ญญ�ต่�ว!าแบ!งไมี!ได�ด�วยคำ�ดว!านี้!าจ้ะท่�าคำวามีเข้�าใจ้คำวามีหมีายได� โดบต่นี้เองไมี!มี�ประเด4นี้อะไรท่�*นี้!าสนี้ใจ้มีากมีาย อยากต่��งข้�อส�งเกต่นี้�ดเด�ยวว!าท่ร�พย'แบ!งไมี!ได�โดยสภัาพนี้��นี้ ท่�*เข้มีรหร3อเว�ยดนี้ามี หย!าก�นี้ ก4ไปแบ!งบ�านี้ไปสองซึ่�กต่ามีสภัาพเลย มีาต่รา 1118 อ�นี้ห��นี้นี้��นี้ ท่!านี้ว!าจ้ะแบ!งแยกหาได�ไมี! ถื�าบ�คำคำลมี�จ้�านี้วนี้แต่!สองคำนี้ข้.�นี้ไปถื3อห��นี้ ๆ เด�ยวร!วมีก�นี้ ท่!านี้ว!าต่�องต่��งให�คำนี้ใดคำนี้หนี้.*งในี้จ้�านี้วนี้นี้��นี้แต่!คำนี้เด�ยวเป0นี้ผิ#�ใช�ส�ท่ธ�ในี้ฐานี้เป0นี้ผิ#�ถื3อห��นี้อนี้.*งบ�คำคำลท่��งหลายซึ่.*งถื3อห��นี้ ๆ เด�ยวร!วมีก�นี้ ต่�องร!วมีก�นี้ร�บผิ�ดต่!อบร�ษ�ท่ในี้การส!งใช�มี#ลคำ!าข้องห��นี้ อ�นี้ว!าห��นี้นี้��นี้หาแบ!งแยกได�ไมี! อ�กกรณ�หนี้.*งก4คำ3อเร3*องส!วนี้คำวบ แบ!งไมี!ได�เพราะใคำรเป0นี้เจ้�าข้องท่ร�พย'อ�นี้นี้��นี้ก4เป0นี้เจ้�าข้องส!วนี้คำวบ หร3อภัาระจ้�ายอมีก4เช!นี้ก�นี้ต่�องต่กต่�ดไปก�บท่ร�พย'เสมีอ เพราะฉะนี้��นี้ต่รงนี้��ก4เข้�ยนี้ไว�ช�ดว!า ส�ท่ธ�จ้�านี้องคำลอบไปท่�กส!วนี้ ต่!อไปท่ร�พย'นี้อกพาณ�ชย'ต่ามี มีาต่รา 143 ท่ร�พย'นี้อกพาณ�ชย' หมีายคำวามีว!า ท่ร�พย'ท่�*ไมี!สามีารถืถื3อเอาได� และท่ร�พย'ท่�*โอนี้แก!ก�นี้มี�ได�โดยชอบด�วยกฎหมีายก4ท่�*เคำยบอกไปคำราวท่�*แล�วพวกอ�กกาบาต่รา

ต่!อไปด#ในี้ประเด4นี้ท่�*ว!าโอนี้ไมี!ได�โดยชอบด�วยกฎหมีายคำ3อไมี!ได�อย#!ในี้อ�านี้าจ้คำนี้ท่�*วๆไป ยกต่�วอย!างเช!นี้ประมีวลกฎหมีายแพ!งพาณ�ชย' 1305 ท่ร�พย'ส�นี้ซึ่.*งเป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้นี้��นี้จ้ะโอนี้แก!ก�นี้มี�ได� เว�นี้แต่!อาศ�ยอ�านี้าจ้แห!งบท่กฎหมีายเฉพาะหร3อพระราชกฤษฎ�กา สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้ โอนี้ให�แก!ก�นี้ไมี!ได� ถื�าจ้ะโอนี้ ต่�องออกเป0นี้พระราชบ�ญญ�ต่� หร3อ พระราชกฤษฎ�กา ,มีาต่รา 1598/41 คำ!าอ�ปการะเล��ยงด# ส�ท่ธ�นี้��นี้จ้ะสละหร3อโอนี้ไมี!ได� หร3อต่ามีกฎหมีายพ�เศษ พ.ร.บ.คำณะสงฆ' มีาต่รา 34 บอกท่�*ธรณ�สงฆ'โอนี้ไมี!ได� และใช�อาย�คำวามีย�นี้ไมี!ได� มี�นี้จ้ะมีาเก�*ยวข้�องกรณ�ท่�*มี�การจ้�าหนี้!ายจ้!ายโอนี้ท่ร�พย'แล�วส!วนี้หนี้.*งเป0นี้ท่ร�พย'นี้อกพาณ�ชย' ท่�*มี�ประเด4นี้มีากก4คำ3อเป0นี้การออกโฉนี้ดท่�บท่�*สาธาณะบางส!วนี้ ไมี!อาจ้ซึ่3�อข้ายก�นี้ได�เป0นี้โมีฆะ ข้�อส�งเกต่ ท่�*บอกว!าไมี!อาจ้โอนี้แก!ก�นี้ได�โดยชอบ ต่�องเป0นี้กรณ�ข้องท่ร�พย'ห�ามีโอนี้โดยเด4ดข้าดต่ามีมีาต่รา 1305 แต่!ถื�าเป0นี้กรณ�ท่�*กฎหมีายก�าหนี้ดเง3*อนี้เวลาห�ามีโอนี้เอาไว� เช!นี้ห�ามีโอนี้ 5 ปF 10 ปF ไมี!ได�ห�ามีเด4ดข้าด กรณ�นี้��นี้ก4ไมี!ใช!ท่ร�พย3นี้อกพาณ�ชย3ป.ท่�*ด�นี้มีาต่รา 31 กรณ�เหล!านี้��ท่�*เร�ยกว!าท่�*ด�นี้หล�งเข้�ยว หร3อหล�งแดงไมี!ใช!ท่ร�พย'นี้อกพาณ�ชย'ท่!านี้อาจ้เข้�าใจ้ว!าง!าย ต่!อไปเราด#ส!วนี้ท่�*สอง คำ3อเร3*องส!วนี้คำวบ อ�ปกรณ' ดอกผิล สามีเร3*องนี้�� มี�ประโยชนี้'มีากเอาไปใช�เป0นี้พ3�นี้ฐานี้กฎหมีายอ3*นี้ๆด�วยจ้ะพ�ดในี้เร3*องส!วนี้คำวบ ซึ่.*งมี�คำวามีส�าคำ�ญจ้ะพ�ดเฉพาะหล�ก ส!วนี้ต่�วอย!างหร3อล�กษณะข้องมี�นี้ก4ด#ในี้ต่�าระข้องท่!านี้อาจ้ารย'บ�ญญ�ต่� หร3อข้องอาจ้ารย'ท่!านี้อ3*นี้ก4ได�ในี้เร3*องส!วนี้คำวบมีาต่รา 144 บ�ญญ�ต่�ถื.งหล�กเกณฑ์'ท่�*ว!าท่ร�พย'ส�นี้ใดเป0นี้ส!วนี้คำวบต่�องมี�หล�กเกณฑ์'อย!างไรและก4มี� 145 ไมี�ย3นี้ต่�นี้เป0นี้ส!วนี้คำวบก�บท่�*ด�นี้ท่�*ไมี�นี้� �นี้ข้.�นี้อย#!ไมี�ล�มีล�กหร3อธ�ญชาต่�อ�นี้จ้ะเก4บเก�*ยวรวงผิลได�คำราวหนี้.*งหร3อหลายคำราวต่!อปFไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบก�บท่�*ด�นี้บอกไว�เลยว!าไมี�ย3นี้ต่�นี้เป0นี้ส!วนี้คำวบ และ 146 ท่ร�พย'ซึ่.*งต่�ดก�บท่�*ด�นี้หร3อต่�ดก�บโรงเร3อนี้เพ�ยงช�*วคำราวไมี!ถื3อว!าเป0นี้ส!วนี้คำวบก�บท่�*ด�นี้หร3อโรงเร3อนี้นี้��นี้ คำวามีข้�อนี้��ให�ใช�บ�งคำ�บแก!โรงเร3อนี้หร3อส�*งปล#กสร�างอย!างอ3*นี้ ซึ่.*งผิ#�มี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้ข้องผิ#�อ3*นี้ใช�ส�ท่ธ�นี้��นี้ปล#กสร�างไว�ในี้ท่�*ด�นี้นี้��นี้ด�วย

ก4บ�ญญ�ต่�ยกเว�นี้ในี้เร3*องส!วนี้คำวบไว� ผิมีอยากให�ท่!านี้จ้�าหล�กเกณฑ์'ข้องมีาต่รา 144 ให�ได� การท่�*เราจ้ะพ�จ้ารณาว!าเป0นี้ส!วนี้คำวบหร3อไมี! ต่�อง เป0นี้สาระส�าคำ�ญในี้คำวามีเป0นี้อย#!ข้องท่ร�พย' หมีายคำวามีว!าอย!างไรหมีายคำวามีว!าถื�าไมี!มี�ส!วนี้นี้��อย#!หร3อแยกส!วนี้นี้��ออกจ้ากท่ร�พย'ต่�วนี้��นี้จ้ะไมี!มี�คำวามีเป0นี้อย#!อย!างท่ร�พย'นี้��นี้ เช!นี้แว!นี้ต่า ถื�าเอาเลนี้ท่'ออกมี�นี้ย�งเป0นี้อย#!อย!างแว!นี้สายต่าหร3อไมี! ก4ไมี!มี�คำวามีเป0นี้อย#!อย!างแว!นี้สายต่าเพราะมี�นี้ใช�ไมี!ได� ถื�าแยกออกนี้�� แยกจ้ากก�นี้ได�หร3อไมี! ถื�าแยกท่�าให�เปล�*ยนี้แปลงร#ปท่รงโดยสภัาพหร3อไมี! ยกต่�วอย!างเช!นี้รถืยนี้ต่' เคำร3องยนี้ต่'เป0นี้สาระส�าคำ�ญในี้การคำงอย#!แล�ว ถื�าแยกเอาเคำร3*องยนี้ต่'ออก รถืมี�นี้จ้ะไมี!มี�สภัาพในี้การเป0นี้รถื ถืามีว!าหล�งคำาต่.กท่�*เราเร�ยนี้อย#!นี้��มี�นี้จ้ะเป0นี้ส!วนี้คำวบข้องต่.กหร3อไมี! สาระส�าคำ�ญโดยสภัาพข้องมี�นี้ใช!หร3อไมี! ก4เป0นี้ถื�าไมี!มี�ถื�าฝ่นี้ต่กแดดออกก4เร�ยนี้ไมี!ได� ไมี!ได� ถื�าแยกออกมี�นี้ก4ท่�าลาย บ�บสลาย ฝ่าฝ่นี้�งบ�านี้ ฝ่าบ�านี้มี�นี้เป0นี้ไหมี ก4ใช�ล�กษณะเช!นี้นี้��แหละ เอาใหมี!ถื�าเราไปบอก!ว!าบ�านี้เป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้หร3อไมี! มี�นี้ต่!างก�บแว!นี้ต่าเมี3*อส�กคำร# !หร3อไมี! ท่�*ด�นี้ท่�*ไมี!มี�บ�านี้เป0นี้ท่�*ด�นี้ไหมี มี�นี้ก4ย�งเป0นี้ท่�*ด�นี้อย#!ฉะนี้��นี้สาระส�าคำ�ญโดยสภัาพไมี!เก�*ยวเลยแต่!ว!ามี�นี้เป0นี้สาระส�าคำ�ญโดยจ้าร�ต่ประเพณ�หร3อไมี! กฎหมีายถื3อมีาต่ลอดว!า เป0นี้โดยจ้าร�ต่ประเพณ� ท่�ด�นี้ท่�*มี�บ�านี้อย�!จ้ะมี�มี#ลคำ!าเพ�*มีมีากมีายฎ.802/2544

บ�านี้ท่�*ปล#กอย#!บนี้ท่�*ด�นี้ในี้ล�กษณะต่ร.งต่ราถืาวรนี้�บได�ว!าเป0นี้ส!วนี้ซึ่.*งโดยสภัาพเป0นี้สาระส�าคำ�ญในี้คำวามีเป0นี้อย#!ข้องท่ร�พย'นี้��นี้และไมี!อาจ้แยกจ้ากก�นี้ได� นี้อกจ้ากจ้ะท่�าลาย ท่�าให�บ�บสลาย หร3อท่�าให�ท่ร�พย'นี้��นี้เปล�*ยนี้แปลงร#ปท่รงหร3อสภัาพไป บ�านี้จ้.งเป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้ ผิ#�ซึ่3�อท่�*ด�นี้ย!อมีมี�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้บ�านี้ซึ่.*งเป0นี้ส!วนี้คำวบนี้��นี้ด�วยต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 144

คำร�วก4เหมี3อนี้ก�นี้เป0นี้ส!วนี้คำวบข้องเร3อนี้หล�กเด�มีก�นี้ฎ.1251/2549

ปEายพ�พาท่เป0นี้ปEายท่�*จ้�าเลยได�ร�บส�ท่ธ�ต่�ดต่��งโฆษณาในี้ศาลาท่�*พ�กผิ#�โดยสารรถืประจ้�าท่างต่ามีส�ญญา เพ3*อประโยชนี้'ในี้ท่างการคำ�าข้องจ้�าเลย จ้.งเป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ข้องจ้�าเลยโดยต่รง ซึ่.*งจ้�าเลยย3*นี้แบบแสดงรายการภัาษ�ปEายพ�พาท่ต่!อโจ้ท่ก'ต่ลอดมีา แมี�มี�ข้�อต่กลงต่ามี

ส�ญญาข้�อ 3 ว!า ให�ศาลาท่�*พ�กผิ#�โดยสารรถืประจ้�าท่างต่ลอดจ้นี้ส!วนี้คำวบต่กเป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<แก!โจ้ท่ก'ท่�นี้ท่�ท่�*ก!อสร�างเสร4จ้ แต่!ปEายพ�พาท่ท่�*จ้�าเลยต่�ดต่��งไว�นี้� �นี้ไมี!มี�สภัาพเป0นี้ส!วนี้คำวบ และแมี�จ้ะมี�ข้�อส�ญญาระบ�ว!า ถื�าโจ้ท่ก'บอกเล�กส�ญญาแล�วให�บรรดาว�สด�ก!อสร�างและส�*งก!อสร�างท่�*ด�าเนี้�นี้การแล�วต่กเป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<ข้องโจ้ท่ก'ท่�นี้ท่�นี้��นี้ ส�*งก!อสร�างคำ3อ ศาลาท่�*พ�กผิ#�โดยสารรถืประจ้�าท่างส!วนี้ว�สด�ก!อสร�างคำ3อ ว�สด�ท่�*ใช�ก!อสร�างศาลาท่�*พ�กผิ#�โดยสารรถืประจ้�าท่าง แต่!ปEายโฆษณาเป0นี้ส�*งท่�*จ้�าเลยนี้�ามีาต่�ดต่��งเพ3*อโฆษณา หาใช!ว�สด�ก!อสร�างไมี! จ้�าเลยจ้.งย�งคำงเป0นี้เจ้�าข้องปEายด�งกล!าว หาได�ต่กเป0นี้ข้องโจ้ท่ก'ไมี! เมี3*อโจ้ท่ก'บอกเล�กส�ญญาแล�ว จ้�าเลยในี้ฐานี้ะเจ้�าข้องปEายพ�พาท่ย!อมีมี�หนี้�าท่�*ต่�องร3�อถือนี้ปEายพ�พาท่ออกไป แต่!จ้�าเลยละเว�นี้เส�ยย�งคำงต่�ดต่��งปEายโฆษณาข้องต่นี้จ้นี้ล!วงเข้�าปF 2544 จ้�าเลยจ้.งมี�หนี้�าท่�*ต่�องเส�ยภัาษ�ปEายประจ้�าปF 2544 ต่ามี พ.ร.บ.ภัาษ�ปEายฯ มีาต่รา 7 เมี3*อโจ้ท่ก'แจ้�งการประเมี�นี้ภัาษ�ปEายให�จ้�าเลยท่ราบแล�ว จ้�าเลยไมี!อ�ท่ธรณ'การประเมี�นี้ต่!อผิ#�ว!าราชการกร�งเท่พมีหานี้คำรต่ามีท่�*บ�ญญ�ต่�ไว�ในี้ พ.ร.บ.ภัาษ�ปEายฯ มีาต่รา 30 วรรคำหนี้.*ง การประเมี�นี้ข้องพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�*จ้.งเป0นี้อ�นี้ย�ต่� จ้�าเลยจ้.งต่�องเส�ยภัาษ�ปEายต่ามีท่�*โจ้ท่ก'ประเมี�นี้พร�อมีเง�นี้เพ�*มีต่ามีมีาต่รา 25 (3)

บอกว!าปEายโฆษณาท่�*ต่�ดศาลาท่�*พ�กก4ไมี!ใช!ส!วนี้คำวบ ก4ไมี!ใช!สาระส�าคำ�ญท่��งโดยสภัาพและโดยประเพณ�

สิรั�ปคำ�าบรัรัย์าย์ เนต�ภาคำคำ��า ทรั�พย์ สิ�ปดิาห์ท�� 3 ชั่��วโมงท��3-4 ศ 12/06/52

หากเอกสารสร�ปคำ�าบรรยายนี้�� มี�ข้�อผิ�ดพลาดประการใด ข้�าพเจ้�า kankokub ข้ออภั�ยและนี้�อมีร�บแต่!เพ�ยงผิ#�เด�ยว หากจ้ะมี�ประโยชนี้'อย#!บ�างข้อมีอบให�แก! ท่!านี้อาจ้ารย' สมีจ้�ต่ร' ท่องศร�ผิ#�บรรยาย , ผิ#�มี�นี้��าใจ้ส!ง flie เส�ยงท่�*ท่�าให�ข้�าพเจ้�าได�มี�โอกาสได�ฟั-งคำ�าบรรยาย , บ�ดามีารดาข้�าพเจ้�าคำร��งท่�* 3 . ()

ในี้ช!วงแรกก4ถื3อว!าเป0นี้คำร��งท่�*สามีท่�*พบก�นี้ ว�นี้ท่�* 12 มี�ถื�นี้ายนี้ 52 นี้�� คำราวท่�*แล�วพ#ดเร3*องส!วนี้คำวบแล�วจ้บท่�*หล�กเกณฑ์'การเป0นี้ส!วนี้คำวบ

คำราวนี้��จ้ะพ#ดถื.งหล�กยกเว�นี้ ท่�*ไมี!ประสงคำ'ให�เป0นี้ส!วนี้คำวบ

ซึ่.*งก4แบ!งได�เป0นี้สามีกรณ� กรณ�แรกก4คำ3อ มีาต่รา 145 ไมี�ย3นี้ต่�นี้เป0นี้ส!วนี้คำวบก�บท่�*ด�นี้ท่�*ไมี�

นี้��นี้ข้.�นี้อย#!ไมี�ล�มีล�กหร3อธ�ญชาต่�อ�นี้จ้ะเก4บเก�*ยวรวงผิลได�คำราวหนี้.*งหร3อหลายคำราวต่!อปFไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบก�บท่�*ด�นี้

กรณ�สองคำ3อ ท่ร�พย'ต่�ดช�*วคำราว มีาต่รา 146 ท่ร�พย'ซึ่.*งต่�ดก�บท่�*ด�นี้หร3อต่�ดก�บโรงเร3อนี้เพ�ยงช�*วคำราว ไมี!ถื3อว!าเป0นี้ส!วนี้คำวบก�บท่�*ด�นี้หร3อโรงเร3อนี้นี้��นี้ คำวามีข้�อนี้��ให�ใช�บ�งคำ�บแก!โรงเร3อนี้หร3อส�*งปล#กสร�างอย!างอ3*นี้ ซึ่.*งผิ#�มี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้ข้องผิ#�อ3*นี้ใช�ส�ท่ธ�นี้��นี้ปล#กสร�างไว�ในี้ท่�*ด�นี้นี้��นี้ด�วย

หร3อกรณ�ส�*งปล#กสร�างโดยมี�ส�ท่ธ� กฎหมีายก�าหนี้ดว!าไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบ เป0นี้กรณ�ท่�*สามี

กรณ�แรกนี้��นี้ เป0นี้บท่บ�ญญ�ต่�ท่�*เข้�ยนี้ไว�โดยเฉพาะ อะไรเป0นี้ไมี�ล�มีล�ก หร3อ ธ�ญชาต่� ก4เห4นี้ได�ง!าย

ส�งเกต่ 4089/2532

ส�บปะรด เป0นี้พ3ชถืาวรจ้�าพวกใบเล��ยงเด�*ยว ท่�*มี�อาย�หลายปF ล�าต่�นี้ส�บปะรด ไมี!มี�เนี้3�อไมี�ให�เห4นี้เด!นี้ช�ด ส�บปะรด จ้.งไมี!ใช!ไมี�ย3นี้ต่�นี้ นี้ายกร�ฐมีนี้ต่ร�ในี้ฐานี้ะผิ#�บ�งคำ�บบ�ญชาส#งส�ดข้องจ้�าเลยท่�* 1 ได�แต่!งต่��งคำณะกรรมีการเวนี้คำ3นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'ต่ามีมีต่�คำณะร�ฐมีนี้ต่ร�เพ3*อสร�างท่!าเร3อนี้��าล.กต่ามีพระราชบ�ญญ�ต่�เวนี้คำ3นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'ในี้ท่�องท่�*ต่�าบลท่�!งส�ข้ลาอ�าเภัอศร�ราชาและต่�าบลบางละมี�ง อ�าเภัอบางละมี�งจ้�งหว�ด ชลบ�ร� พ.ศ. 2521 คำณะกรรมีการเวนี้คำ3นี้ด�งกล!าวย!อมีมี�อ�านี้าจ้แต่!งต่��งคำณะอนี้�กรรมีการให�ท่�าหนี้�าท่�*ไกล!เกล�*ยเจ้�าข้องท่�*ด�นี้ท่�*ถื#กเวนี้คำ3นี้ให�ต่กลงก�นี้ในี้เร3*องจ้�านี้วนี้คำ!าท่ดแท่นี้ต่ามีมีาต่รา 18222526 แห!งพระราชบ�ญญ�ต่�ว!าด�วยการเวนี้คำ3นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย' พ.ศ. 2497 ซึ่.*งเป0นี้กฎหมีายท่�*ใช�บ�งคำ�บอย#!ในี้ข้ณะพ�พาท่ เมี3*อคำณะกรรมีการเวนี้คำ3นี้ได�ร�บการแต่!งต่��งโดยชอบด�วยกฎหมีายแล�ว คำณะอนี้�กรรมีการท่�*คำณะกรรมีการเวนี้คำ3นี้แต่!งต่��งย!อมีเป0นี้ต่�วแท่นี้ข้องคำณะกรรมีการเวนี้คำ3นี้ด�งนี้��นี้การกระท่�าข้องคำณะอนี้�กรรมีการด�งกล!าวจ้.งชอบด�วยกฎหมีายและข้�อต่กลงท่�*คำณะอนี้�กรรมีการได�กระท่�าไว�ก�บโจ้ท่ก'จ้.งเป0นี้การกระท่�าแท่นี้คำณะกรรมีการเวนี้คำ3นี้และเมี3*อคำณะกรรมีการเวนี้คำ3นี้ก4ได�เห4นี้ชอบต่ามีข้�อต่กลงด�งกล!าว จ้.งย!อมีมี�ผิลใช�บ�งคำ�บ.

คำวามีส�าคำ�ญข้องการว�นี้�จ้ฉ�ยว!าส�*งใดเป0นี้ไมี�ย3นี้ต่�นี้ หร3อ ล�มีล�ก หร3อเป0นี้ส!วนี้คำวบหร3อไมี! เป0นี้ส�*งส�าคำ�ญ ในี้กรณ�ข้องการพ�ส#จ้นี้'การเป0นี้เจ้�ากรรมีส�ท่ธ�< ส�ท่ธ�ในี้การได�คำ!าท่ดแท่นี้การเวนี้คำ3นี้ท่�*ด�นี้

ประเด4นี้อย#!ท่�*ว!าส�ปปะรดจ้ะได�ท่ดแท่นี้กรณ�นี้��หร3อไมี! เนี้3*องจ้าก ต่ามี พรบการเวนี้คำ3นี้นี้��นี้ให�เจ้�าข้องได�คำ!าท่ดแท่นี้เฉพาะไมี�ย3นี้ต่�นี้ เพราะฉะนี้��นี้ประเด4นี้แห!งคำด� คำด�นี้��คำ3อไมี�ย3นี้ต่�นี้เป0นี้ไมี�ย3นี้ต่�นี้หร3อไมี!ล�มีล�ก ก4ได�จ้ากการเบ�กคำวามีข้องผิ#�เช�*ยวชาญว!า ไมี!ใช!ไมี�ย3นี้ต่�นี้ จ้.งได�ว!าไมี!ใช!ส!วนี้คำวบ

3181/2533 ต่�นี้อ�อยเป0นี้ไมี�ล�มีล�ก ไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้ เมี3*อจ้�าเลยเป0นี้ผิ#�ปล#กกรรมีส�ท่ธ�<ในี้ต่�นี้อ�อยจ้.งเป0นี้ข้องจ้�าเลย ส�ญญาซึ่3�อข้ายท่�*ด�นี้ไมี!มี�ข้�อคำวามีระบ�ว!าได�ข้ายต่�นี้อ�อยในี้ท่�*ด�นี้นี้��นี้แก!ผิ#�เส�ยหายข้�อต่กลงซึ่.*งท่�าไว�ก�บพนี้�กงานี้สอบสวนี้ว!า จ้ะไปแบ!งแยกท่�*ด�นี้ก�นี้หล�งฤด#ห�บอ�อยก4ด�และยอมีให�ต่อ อ�อยต่กเป0นี้ข้องผิ#�เส�ยหายก4ด� แสดงให�เห4นี้ว!าการซึ่3�อข้ายท่�*ด�นี้นี้!าจ้ะไมี!รวมีถื.งการข้ายต่�นี้อ�อยในี้ท่�*ด�นี้ด�งกล!าวด�วย การข้ายท่�*ด�นี้ย!อมีไมี!มี�ผิลให�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ต่�นี้อ�อยโอนี้ไปเป0นี้ข้องผิ#�เส�ยหายแต่!อย!างใด เมี3*อจ้�าเลยต่�ดต่�นี้อ�อยด�งกล!าวไปจ้.งไมี!เป0นี้คำวามีผิ�ดฐานี้ล�กท่ร�พย'.

ต่�นี้อ�อยก4ไมี!ใช!ไมี�ย3นี้ต่�นี้ จ้.งไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบก�บท่�*ด�นี้ ในี้เร3*องนี้��ก4เป0นี้คำด�อาญาก4เป0นี้เร3*องท่�*มี�การท่�าส�ญญาข้ายท่�*ด�นี้ ซึ่.*งปล#กอ�อยอย#!ด�วย ให�ผิ#�เส�ยหาย ฝ่Aายผิ#�เส�ยหายซึ่3�อท่�*ด�นี้ไปแล�ว

ผิ#�เส�ยหายก4ไปร�องท่�กข้'ให�ด�าเนี้�นี้คำด�ก�บจ้�าเลยว!าเข้าซึ่3�อท่�*ด�นี้มีาแล�ว

ประเด4นี้แห!งคำด�ก4คำ3อเป0นี้ส!วนี้คำวบหร3อไมี! เมี3*อได�ข้�อเท่4จ้จ้ร�งว!าไมี!ใช!ไมี�ย3นี้ต่�นี้ก4ไมี!ใช!ส!วนี้คำวบ

44/2534 – คำ�นี้ไมี!พบ

ป-ญหาก4คำ3อจ้�าเลยเข้�าไปไถืท่�*ด�นี้ในี้ส!วนี้นี้��นี้แล�วท่�าให�ต่�นี้กล�วยเส�ยหาย ต่�นี้กล�วยไมี!ใช!ไมี�ย3นี้ต่�นี้ก4เป0นี้ข้องโจ้ท่ก'

1450/2510

โจ้ท่ก'เช!าท่�*ด�นี้ซึ่.*งมี�บ!อเล��ยงปลา แต่!โจ้ท่ก'ได�ปCดก��นี้บ!อ ปล#กต่�นี้ไมี�ล�มีล�กและล�อมีร��วลวดหนี้ามีไว� ต่!อมีาจ้�าเลยซึ่3�อท่�*ด�นี้แปลงนี้��นี้ แต่!โจ้ท่ก'ย�งคำงคำรอบคำรองในี้ฐานี้ะเป0นี้ผิ#�เช!า แล�วจ้�าเลยไปว�ดปลาในี้บ!อ ต่�ดต่�นี้ไมี�ล�มีล�กและร3�อลวดหนี้ามีเหล!านี้��นี้ จ้�าเลยย!อมีมี�คำวามีผิ�ดฐานี้ล�กท่ร�พย'และท่�าให�เส�ยท่ร�พย'

ผิ#�เช!าท่�*ด�นี้ได�ปล#กต่�นี้ไมี�ล�มีล�กไว� เมี3*อออกจ้ากท่�*ด�นี้ไป ผิ#�เช!าท่�*ด�นี้มี�ส�ท่ธ�เอาไมี�ล�มีล�กไปได�

เหมี3อนี้ก�นี้ต่รงโจ้ท่ก'เช!าท่�*ด�นี้ และมี�ไมี�ล�มีล�ก แล�ว ก4ข้ายท่�*ด�นี้ไป ก4มี�คำวามีผิ#กพ�นี้ต่�องให�เช!าต่!อไป แล�วไปท่�าคำวามีเส�ยหาย จ้�บปลาและฟั-นี้ไมี�ล�มีล�ก ก4เป0นี้เร3*องส�าคำ�ญ ท่�*นี้�าไปว�นี้�จ้ฉ�ยเร3*องอ3*นี้ๆได�ด�วย

อ�นี้นี้��คำ3อประเด4นี้แรก ซึ่.*งไมี!ยาก

กรณ�ท่�*สอง กฎหมีายใช�คำ�าว!าท่ร�พย'ซึ่.*งต่�ดก�บท่�*ด�นี้หร3อโรงเร3อนี้ช�*วคำราวไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบ

ท่�นี้��ต่� �งข้�อส�งเกต่ว!า ท่ร�พย'ท่�*ต่�ดก�บท่�*ด�นี้หร3อโรงเร3อนี้ เพ�ยงช�*วคำราว การแปล กรณ�นี้�� ต่�องเป0นี้การต่�ดก�บท่�*ด�นี้หร3อโรงเร3อนี้เท่!านี้��นี้ ถื�าต่�ดก�บส�*งอ3*นี้นี้��นี้ต่กเป0นี้ส!วนี้คำวบได� เพราะฉะนี้��นี้ใคำรเห4นี้ ราวสะพานี้ ห�ก แล�วใคำรไปเช3*อมีต่�ดอ�นี้นี้��นี้ก4เป0นี้ส!วนี้คำวบเพราะเป0นี้การต่�ดก�บราวสะพานี้

อ�กประการคำ3อการท่�*จ้ะด#ว!าท่ร�พย3นี้��นี้ต่�ดก�บ ท่�*ด�นี้หร3อโรงเร3อนี้เพ�ยงช�*วคำราวเป0นี้ป-ญหาข้�อเท่4จ้จ้ร�ง

ยกต่�วอย!างว!ามี�คำนี้ไปปล#กโรงร�านี้เพ3*อแสดงส�นี้คำ�า โรงร�านี้นี้��นี้มี�การข้�ดหล�มีฝ่-งเสา

เป0นี้ส!วนี้คำวบหร3อไมี! ก4จ้ะคำ�ดเร3*องอส�งหาร�มีท่ร�พย' ว!าการท่�*ว�นี้�จ้ฉ�ยว!าส�*งใดเป0นี้อส�งฯนี้��นี้ก4พ�จ้ารณาด#แคำ! 139 ถื�ามี�*นี้คำงถืาวรต่ามีต่�วบท่ท่ร�พย'นี้��นี้ก4เป0นี้อส�งฯ

แต่!กรณ�นี้��แมี�เป0นี้อส�งฯ แต่!สร�างมีาเพ3*อใช�งานี้แคำ! 20 ว�นี้แล�วร3�อไปท่ร�พย'นี้��ก4ไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบเพราะว!าต่�ดเพ�ยงช�*วคำราว

108/2516 (ญ) ให�หล�กอย!างท่�*บอกไปว!าการด#ว!าส�*งใดเป0นี้อส�งฯ ด# สภัาพ ส!วนี้เร3*องส!วนี้คำวบนี้��นี้ด#ท่�*เจ้ต่นี้า ด#ท่�*ข้�อเท่4จ้จ้ร�ง มีาถื.งต่อนี้นี้��คำงเข้�าใจ้ในี้ข้�อส�งเกต่การณ'พ�จ้ารณา

ข้�อส�งเกต่ 1380/2532 ( ญ )ไมี�ย3นี้ต่�นี้เป0นี้ส!วนี้คำวบก�บท่�*ด�นี้ท่�*ปล#กไมี�นี้��นี้ ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 108 วรรคำแรก แต่! ถื�า ไมี�ย3นี้ต่�นี้นี้��นี้ ผิ#�ปล#กมี�เจ้ต่นี้าจ้ะปล#กลงในี้ท่�*ด�นี้ช�*วระยะเวลาอ�นี้มี�จ้�าก�ดเพ�ยงช�*วคำราว ย!อมีถื3อได�ว!าเป0นี้ท่ร�พย'ท่�*ต่�ด ก�บท่�*ด�นี้เพ�ยงช�*วคำราวไมี!กลายเป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้ต่ามี ประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย'มีาต่รา 109 จ้�าเลยต่กลง ให�ผิ#�ร �องปล#กต่�นี้สนี้ ลงในี้ท่�*ด�นี้ข้องจ้�าเลย เมี3*อต่�นี้สนี้โต่ เต่4มีท่�*จ้ะต่�ด ข้ายเอาเง�นี้มีาแบ!งก�นี้ ต่�นี้สนี้ ไมี!ต่กเป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้แต่! เป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<รวมีระหว!างจ้�าเลยก�บผิ#�ร �อง จ้�าเลยนี้�าท่�*ด�นี้ไปจ้�านี้องไว�ก�บโจ้ท่ก' โจ้ท่ก'ไมี!มี�ส�ท่ธ�บ�งคำ�บคำด�เอาจ้ากต่�นี้สนี้ส!วนี้ข้องผิ#�ร �องซึ่.*ง เป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก ผิ#�ร �องมี�ส�ท่ธ�ข้อก�นี้ส!วนี้ได� (วรรคำแรก ว�นี้�จ้ฉ�ยโดย มีต่�ท่�*ประช�มีใหญ! คำร��งท่�* 1/2532)

คำ3อต่กลงให�ปล#กต่�นี้สนี้แล�วส�ญญาว!าเมี3*อปล#กโต่แล�ว อย!างช�า 8 ปF อย!างเร4ว 6 ปF ก4ต่�ดท่�าประโยชนี้'ได� ผิ#�ร �องเป0นี้ผิ#�ซึ่3�อมีาด�าเนี้�นี้การเอง แล�วจ้ะแบ!งประโยชนี้'ให�

ต่�วจ้�าเลย ก4 มี�หนี้��ก�บบ�คำคำลภัายนี้อก ถื#กฟัEอง แพ�คำด�แล�วถื#กบ�งคำ�บคำด�นี้�าท่�*ด�นี้แปลงพ�พาท่ไปข้ายท่อดต่ลาดแล�วมีาย3*นี้คำ�าร�อง เอาต่�นี้สนี้ส!วนี้ท่�*เป0นี้ต่นี้เองไมี!ได� เพราะฉะนี้��นี้ป-ญหาท่�*ว�นี้�จ้ฉ�ยช��นี้บ�งคำ�บคำด� ก4เข้�าประช�มีใหญ!ว!า ต่�นี้สนี้เป0นี้ข้องผิ#�ร �องหร3อไมี!

กรณ�นี้��ก4คำ3อท่ร�พย'ต่�ดก�บท่�*ด�นี้ช�*วคำราวต่รงไหนี้ 8 ปF ช�*วคำราวกรณ�นี้��ก4คำ3อต่�ดส�นี้ว!าไมี!ได�ต่�ดต่ลอดไป ก4คำ3อได�ข้�อส�งเกต่ว!า

ท่ร�พย'ท่�*ต่�ดท่�*ด�นี้หร3อโรงเร3อนี้ช�*วคำราว ก4 802/2544 บ�านี้ท่�*ปล#กอย#!บนี้ท่�*ด�นี้ในี้ล�กษณะต่ร.งต่ราถืาวรนี้�บได�ว!าเป0นี้ส!วนี้ซึ่.*งโดยสภัาพเป0นี้สาระส�าคำ�ญในี้คำวามีเป0นี้อย#!ข้องท่ร�พย'นี้��นี้และไมี!อาจ้แยกจ้ากก�นี้ได� นี้อกจ้ากจ้ะท่�าลาย ท่�าให�บ�บสลาย หร3อท่�าให�ท่ร�พย'นี้��นี้เปล�*ยนี้แปลงร#ปท่รงหร3อสภัาพไป บ�านี้จ้.งเป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้ ผิ#�ซึ่3�อท่�*ด�นี้ย!อมีมี�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้บ�านี้ซึ่.*งเป0นี้ส!วนี้คำวบนี้��นี้ด�วยต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 144 คำราวท่�*แล�วเร�ยนี้ว!า บ�านี้คำ3อส!วนี้คำวบ

แต่!อยากให�ใช�ว!า เพราะเป0นี้สาระส�าคำ�ญ โดยจ้าร�ต่ประเพณ� สองไมี!อาจ้แยกจ้ากท่�*ด�นี้ได�โดยไมี!เส�ยร#ปท่รง

กรณ�ท่�*สองนี้��ก4ใช�เยอะในี้ท่างปฏ�บ�ต่�

กรณ�ท่�*สามีคำ3อโรงเร3อนี้หร3อส�*งปล#กสร�างอย!างอ3*นี้ ท่�* ปล#กโดยมี�ส�ท่ธ�เพราะได�ร�บอนี้�ญาต่

ต่รงนี้��ต่�องท่�าคำวามีเข้�าใจ้ก!อนี้ ว!า ถื�าเจ้�าข้องท่�*ด�นี้ปล#กสร�างเอง กรณ�นี้��คำ3อ การท่�*ท่�าให�โรงเร3อนี้หร3อส�*งปล#กสร�างนี้��นี้ ไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบ ต่�องเป0นี้กรณ� ผิ#�มี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้คำนี้อ3*นี้เป0นี้ผิ#�ปล#กหร3อผิ#�สร�าง

คำ�าว!าผิ#�มี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้ข้องผิ#�อ3*นี้มี�คำวามีหมีายกว�าง เช!นี้มี�ส�ท่ธ�เหนี้3อพ3�นี้ด�นี้ และการมี�ส�ท่ธ�เหนี้3อนี้��นี้ไปท่�าต่ามีแบบ 1299

แล�วมี�การจ้ดท่ะเบ�ยนี้ก!อต่��งส�ท่ธ�เหนี้3อพ3�นี้ด�นี้ต่ามี 1410 ไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้ด�งนี้��นี้เมี3*อสร�างบ�านี้ บ�านี้หล�งนี้��จ้.งไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบ เมี3*อข้ายไปบ�านี้ก4เป0นี้ข้องอาจ้ารย'อย#!คำ3อมี�ส�ท่ธ�กรณ� ท่ร�พยส�ท่ธ� คำ3อไปท่�าต่ามีแบบ 1299 วรรคำ 1 แล�ว

ส!วนี้กรณ�ท่�*เป0นี้บ�คำคำลส�ท่ธ�คำ3อ ใช�ได�เฉพาะคำ#!กรณ� เช!นี้ มี�ส�ญญาให�เช!าท่�*ด�นี้ปล#กบ�านี้ ส�บปF เป0นี้บ�คำคำลส�ท่ธ� ส�ท่ธ�พวกนี้��ใช�บ�งคำ�บได�บ�านี้ เป0นี้ส!วนี้คำวบ

7193/2547 พ.ร.บ.แร! พ.ศ. 2510 มีาต่รา 73 ให�ส�ท่ธ�แก!ผิ#�ถื3อประท่านี้บ�ต่รใช�ท่�*ด�นี้ในี้เข้ต่เหมี3องแร!ท่�*มี�แร!ไมี!สมีบ#รณ'พอท่�*จ้ะเปCดท่�าเหมี3องเพ3*อเกษต่รกรรมีในี้ระหว!างอาย�ประท่านี้บ�ต่รได� การท่�*โจ้ท่ก'ปล#กต่�นี้ยางพาราลงในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ซึ่.*งอย#!ในี้เข้ต่เหมี3องแร! เป0นี้การใช�ส�ท่ธ�ในี้ฐานี้ะผิ#�ถื3อประท่านี้บ�ต่ร ไมี!ท่�าให�ต่�นี้ยางพาราท่�*ปล#กสร�างไว�เป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้ ต่ามี ป.พ.พ. มีาต่รา 146 และย�งคำงเป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ข้องโจ้ท่ก' การท่�*จ้�าเลยกร�ดเอานี้��ายางพาราจ้ากต่�นี้ยางพาราข้องโจ้ท่ก'ไป จ้.งเป0นี้คำวามีผิ�ดฐานี้ล�กท่ร�พย'

ท่�*ด�นี้พ�พาท่อย#!ในี้เข้ต่ปAาสงวนี้แห!งชาต่�และจ้�าเลยเข้�าไปกร�ดเอานี้��ายางพาราภัายหล�งประท่านี้บ�ต่รข้องโจ้ท่ก'หมีดอาย�แล�วเพ3*อการย�งช�พมี�ได�มี�เถืยจ้�ต่เป0นี้โจ้รผิ#�ร �ายแต่!อย!างใด ก�บท่��งภัายหล�งเก�ดเหต่�จ้�าเลยได�ร�บอนี้�ญาต่จ้ากร�ฐให�มี�ส�ท่ธ�ท่�าก�นี้ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ กรณ�มี�

เหต่�อ�นี้สมีคำวรให�คำวามีปรานี้�แก!จ้�าเลยโดยรอการลงโท่ษไว�มี�ก�าหนี้ด 2 ปF ต่ามี ป.อ.

มีาต่รา 56

ซึ่.*งจ้ร�งๆแล�วก4ว�นี้�จ้ฉ�ยข้ยายต่!อไปว!าส�ท่ธ�เหล!านี้��ต่�องเป0นี้ส�ท่ธ�ท่�*กฏหมีายบ�ญญ�ต่�ไว�ด�วยฏ�กานี้��ก4ใช�รวมีถื.งกรณ�ท่�*กฎหมีายให�ด�วย เป0นี้ต่�วอย!างท่�*นี้!าสนี้ใจ้ ท่�* ฝ่Aายผิ#�เส�ยหาย ฝ่Aายโจ้ท่ก' เป0นี้ผิ#�ถื3อประท่านี้บ�ต่รเหมี3องแร! ในี้เข้ต่ปAาสงวนี้ ส!วนี้ท่�*ไมี!ได�ท่�าเหมี3องแร!ก4ปล#กต่�นี้ยางพาราต่!อมีาประธานี้บ�ต่รหมีดอาย� ก4เข้�าไปสร�างบ�านี้เร3อนี้แล�วไปกร�ดยางพารา โจ้ท่ก'ก4มีาฟัEอง ในี้กรณ�ล�กท่ร�พย'คำ3อนี้��ายางพารา ศาลต่�นี้ไต่!สวนี้แล�วมี�มี#ลพ�พากษาผิ�ดล�กท่ร�พย' ก4มีาจ้ากฐานี้ท่�*ว!าต่�นี้ยางพาราเป0นี้ข้องโจ้ท่ก' ไมี!ได�เป0นี้ส!วนี้คำวบท่�*ด�นี้ เพราะปล#กโดยมี�ส�ท่ธ� ศาลอ�ท่ธรณ'ยกฟัEอง โจ้ท่ก'ฏ�กา ประเด4นี้คำ3อ ต่�นี้ยางพาราท่�*ประท่านี้บ�ต่รหมีดอาย� เป0นี้ข้องร�ฐหร3อไมี!

คำ3อท่�าเกษต่รกรรมีในี้อาย�ประท่านี้บ�ต่รได� ก4มี�การต่�คำวามีว!าต่�นี้ยางพาราท่�*ท่�าไว� ศาลฏ�กาว�นี้�จ้ฉ�ยว!าผิ#�ถื3อประท่านี้บ�ต่ร มี�ส�ท่ธ�ท่�าเกษต่รกรรมีในี้เข้ต่เหมี3องแร!ท่�*ได�ร�บประท่านี้บ�ต่ร ต่�นี้ยางพาราจ้.งไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบ ไมี�ยางพารา ก4เป0นี้ข้องโจ้ท่ก' นี้��ายางพาราจ้.งเป0นี้ดอกผิล การไปกร�ดก4เป0นี้การล�กท่ร�พย'

ในี้กรณ�ท่�*มี�ส�ท่ธ�ท่�*ปล#กสร�างท่�*ด�นี้คำนี้อ3*นี้นี้��นี้ ต่�องแปลว!า ผิ#�สร�าง มี�ส�ท่ธ�โดยต่รง เช!นี้ เช!าท่�*ด�นี้ ปล#กสร�างบ�านี้ส�ท่ธ�ข้องผิ#�เช!าคำ3อปล#กสร�างบ�านี้ๆเลยไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบ แต่!ถื�าเช!าบ�านี้แล�วผิ��เช!าไปท่�าถืนี้นี้ซึ่�เมีนี้ต่'เข้�าบ�านี้พอหมีดอาย�หร3อส�ญญาเช!าบ�านี้ ผิ#�เช!าจ้ะร3�อถืนี้นี้ออกไปได�หร3อไมี! กรณ�นี้��ผิ#�เช!ามี�ส�ท่ธ�ใช�สอยบ�านี้ ส�ท่ธ�ท่�*จ้ะใช�บ�านี้ไมี!ใช!ท่�*ด�นี้โดยต่รง เมี3*อไมี!เป0นี้ส�ท่ธ�โดยต่รง

723/2490 ผิ#�เช!าได�ก!อสร�างส�*งใดๆ ลงในี้ท่�*ท่�*เช!า ซึ่.*งถื3อได�ว!าเป0นี้อ�นี้หนี้.*งอ�นี้เด�ยวก�บท่�*ด�นี้ กฎหมีายถื3อว!าเป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้ ผิ#�เป0นี้เจ้�าข้องท่�*ย!อมีได�กรรมีส�ท่ธ�<ต่ามีประมีวลแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 107 ถื�าผิ#�เช!าร3�อถือนี้ก4ต่�องร�บผิ�ดฐานี้ละเมี�ด

ถื.งจ้�ดต่รงนี้��ก4คำงเข้�าใจ้ ส!วนี้ กรณ� ท่�* เป0นี้บ�คำคำลส�ท่ธ�ต่��งข้�อส�งเกต่นี้�ดหนี้.*ง ส�ท่ธ�ต่รงนี้��จ้ร�งๆแล�ว มี�หล�กฐานี้ก4ได� ไมี!มี�ก4ได�

เร3*องการท่�าส�ญญาเป0นี้หนี้�งส3อ แต่!ไมี!ได�ไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้ ยอมีให�ปล#กสร�างบ�านี้ เป0นี้บ�คำคำล

ส�ท่ธ� เมี3*อสร�างไปแล�ว บ�านี้ไมี!ต่กเป0นี้ส!วนี้คำวบ ต่กลงด�วยวาจ้าไมี!มี�หล�กฐานี้เป0นี้หนี้�งส3อให�ปล#กสร�างโกด�งส�นี้คำ�า เอาไว� โดย ไมี!ได�ก�าหนี้ดระยะเวลา ถืามีว!า พอ เก�ดข้�ดแย�งก�นี้ ก4จ้ะร3�อออกไป ก4เก�ดข้�ดแย�งก�นี้

คำ�าต่อบคำ3อ ในี้เมี3*อมี�ส�ท่ธ�ในี้การก!อสร�างโกด�ง ก4ไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบ โกด�งนี้�� ก4ร3�อเอาได�

เปล�*ยนี้ใหมี!ถื�าสร�างข้�อเท่4จ้จ้ร�งอย!างนี้�� ว!ามี�กรณ�เศรษฐก�จ้แย! ก4ท่��งร�างก4บอกไมี!ได�แล�วมี�นี้เกะกะ บ�งคำ�บไมี!ให�อย#!ต่!อให�ร3�อไป กรณ�นี้��ต่�องร3�อในี้กรณ�เป0นี้เจ้�าข้องกรรมีส�ท่ธ�<ต่กลงไมี!มี�ระยะเวลา ถื�าอย#!ต่!อไปเป0นี้ละเมี�ด นี้�*นี้คำ3อต่�วอย!างเหมี3อนี้ก�นี้ กรณ�นี้��มีาแท่รกออกข้�อสอบก4ท่�าได�

ด�กร�ท่�*ต่�*าส�ดเลยคำ3อมี�ส�ท่ธ�โดยปร�ยายย�งได�เลย สมีมี�ต่�ว!าไปแต่!งงานี้แล�วไปอย#!บ�านี้พ!อต่า อย�!หล�งเด�ยวก�นี้อ.ดอ�ด ก4พ!อต่าก4ให�ไปปล#กเร3อนี้อ�กหล�งหนี้.*ง พ!อต่าก4เฉยไมี!ได�ว!าอะไร เห4นี้มี�การก!อสร�างก4มีาช!วยคำ�มีงานี้ก!อสร�าง อ�นี้นี้��ก4คำ3อการอนี้�ญาต่ให�สร�างบ�านี้โดยปร�ยาย บ�านี้หร3อโรงเร3อนี้นี้��เป0นี้ส!วนี้คำวบเจ้�าหนี้��ย.ดไมี!ได� ล#กเข้ยร�องให�ปล!อยท่ร�พย'ท่�*ย.ดได�

329/2516 – คำ�นี้ไมี!พบ ญ ช อย#!ก�นี้โดยไมี!จ้ดท่ะเบ�ยนี้สมีรส ร!วมีก�นี้ปล#กเร3อนี้บนี้ท่�*ด�นี้ข้องชาย ปรากฏว!า อย#!ก�นี้ก�นี้ไปเร3*อยๆ ชายคำนี้หนี้��เป0นี้หนี้��เข้า แพ�คำด�แพ!ง ถื�า ญ มีาปร.กษา ว!าจ้ะท่�าอย!างไร สมีมี�ต่�ว!าบ�านี้ ราคำา ไมี!ร!วมีท่�*ด�นี้ 2 ล�านี้ แล�วสองคำนี้นี้��ร !วมีก�นี้สร�างจ้ากเง�นี้ท่�*ท่�ามีาหาได� ถืามีว!ามี�การเย�ยวยาได�หร3อไมี! หร3อเอาหล�กกฎหมีายใดไปจ้�บ

ต่อบหล�กส!วนี้คำวบใช!ไหมีคำร�บ ถื3อว!าเป0นี้เจ้�าข้องรวมี บ�านี้หล�งนี้��ปล#ก ก4ถื3อเป0นี้การย�นี้ยอมี โดยปร�ยาย ภัร�ยาก4จ้.งเป0นี้เจ้�าข้องรวมี ต่�องข้อก�นี้ส!วนี้ต่ามีว�แพ!ง 287

610/2514 ผิ#�ร �องซึ่3�อท่�*ด�นี้จ้ากจ้�าเลยและได�ใช�ส�ท่ธ�คำรอบคำรองท่�*ด�นี้ต่ลอดมีาต่��งแต่!ซึ่3�อและปล#กเร3อนี้ลงในี้ท่�*ด�นี้นี้��นี้ แต่!จ้�าเลยย�งไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้กรรมีส�ท่ธ�ท่�*ด�นี้ให�ผิ#�ร �อง ต่!อมีาจ้�าเลยถื#กพ�พากษาให�เป0นี้บ�คำคำลล�มีละลาย เมี3*อเจ้�าพนี้�กงานี้พ�ท่�กษ'ท่ร�พย'ย.ดท่�*ด�นี้แปลงนี้�� ก4จ้ะย.ดเร3อนี้ข้องผิ#�ร �องด�วยไมี!ได� เพราะกรณ�เข้�าข้�อยกเว�นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 109 ซึ่.*งไมี!ถื3อว!าเร3อนี้ข้องผิ#�ร �องเป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้จ้�าเลย

ซึ่3�อท่�*ด�นี้มี�โฉนี้ด แล�วปล#กบ�านี้ เข้�าคำรอบคำรองย�งไมีได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้ แล�ว ถื#กเจ้�าหนี้��ต่ามี

คำ�าพ�พากษาย.ดท่ร�พย' ผิ#�ร �องมี�ส�ท่ธ�ให�ร�องข้อปล!อยท่ร�พย'อ�นี้นี้��หร3อไมี! อ�นี้นี้��เอาหล�กเร3*องส!วนี้คำวบไปจ้�บได� นี้�*นี้เป0นี้ต่�วอย!างข้องฏ�กา

1856/2512 จ้�าเลยได�บ�ต่รสาวผิ#�ร �องเป0นี้ภัร�ยา และได�ปล#กเร3อนี้พ�พาท่บนี้ท่�*ด�นี้ข้องผิ#�ร �องใช�เป0นี้ท่�*อย#!อาศ�ยข้องจ้�าเลยและภัร�ยา แมี�เร3อนี้จ้ะมี�ล�กษณะถืาวรต่�ดท่�*ด�นี้ แต่!เมี3*อต่ามีพฤต่�การณ'เห4นี้ได�ว!าผิ#�ร �องก�บสามี�ย�นี้ยอมีให�ปล#กเพ3*อใช�เป0นี้ท่�*อย#!อาศ�ย กรณ�จ้.งเข้�าข้�อยกเว�นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 109 ไมี!ถื3อว!าเร3อนี้พ�พาท่เป0นี้ส!วนี้คำวบก�บท่�*ด�นี้ข้องผิ#�ร �องและสามี� ผิ#�ร �องจ้.งไมี!อาจ้ร�องข้�ดท่ร�พย'เร3อนี้พ�พาท่ข้องจ้�าเลยท่�*เจ้�าหนี้��ต่ามีคำ�าพ�พากษานี้�าย.ดบ�งคำ�บคำด�ได�

ช�*วโมีงท่�* 4

ในี้ช!วงนี้��เราพบก�นี้ถื3อเป0นี้คำร��งท่�*ส�* เมี3*อก��พ#ดถื.งข้�อยกเว�นี้ส!วนี้คำวบ จ้บแล�ว คำาดว!าหลายคำนี้ส�บสนี้อย#!ยกต่�วอย!าฏ�กาท่�*ผิ#�ร �องไปซึ่3�อท่�*ด�นี้จ้�าเลยเป0นี้ท่�*ด�นี้มี�โฉนี้ด ผิ#�ร �องสร�างบ�านี้อย�!มีาระยะหนี้.*งจ้�าเลยถื#กเจ้�าหนี้��ต่ามีคำ�าพ�พากษามีาย.ดท่�*ด�นี้และอ�างรวมีถื.งบ�านี้ด�วยเพราะอ�างว!าเป0นี้ส!วนี้คำวบด�วย

อาจ้สงส�ยว!า บ�านี้มี�นี้อย#!บนี้ท่�*ด�นี้แล�วถื�าศาลส�*งอนี้�ญาต่ แล�วท่�าอย!างไร เวลาใช�บ�านี้แล�วเป0นี้อย!างไร เป0นี้ได� ในี้กรณ�ท่�*เป0นี้บ�คำคำลส�ท่ธ� อย!างนี้�� ผิ#�ท่�*ซึ่3�อท่ร�พย'ไปถื�าซึ่3�อไปศาลส�*งปล!อยก4จ้ร�ง เข้ามี�ส�ท่ธ�ให�ผิ#�ร �องซึ่3�อบ�านี้ไปได�นี้ะคำร�บ

ถืามีใหมี!ว!าถื�า เจ้�าข้องบ�านี้ คำ3อ ผิ#�ร �อง มี�อ�ธยาศ�ยด� จ้ดท่ะเบ�ยนี้ก!อต่��งส�ท่ธ�เหนี้3อพ3�นี้ด�นี้ ก!อต่��งท่ร�พยส�ท่ธ� คำ3อ ส�ท่ธ�เหนี้3อพ3�นี้ด�นี้ ต่ามี มีาต่รา 1310 ท่�าได�หร3อไมี! ก4ได� ถื�าคำนี้ท่�*ซึ่3�อท่ร�พย'ต่ามีคำ�าพ�พากษาย�นี้ยอมี

นี้�*นี้หมีายคำวามีว!าเราเป0นี้เจ้�าข้องท่�*ด�นี้ บ�านี้ท่�*ปล#กนี้��นี้ก4เป0นี้เจ้�าข้องกรรมีส�ท่ธ�<นี้� �นี้ด�วยต่ามี 144 วรรคำสอง ท่�นี้��

ข้�อส�งเกต่ต่!อไปว!าถื�ากรณ�ท่�*โอนี้ท่ร�พย' โดยไมี!ได�พ#ดถื.งส!วนี้คำวบด�วย หร3อจ้�านี้องท่�*ด�นี้โดย

ไมี!ได�พ#ดถื.งส�*งปล#กสร�างท่�*มี�อย#!ด�วย ส�*งปล#กสร�าง ก4ได�กรรมีส�ท่ธ�<โดยหล�กส!วนี้คำวบด�วย เช!นี้ ข้ายท่�*ด�นี้ 200 ต่ารางวา แต่!ไมี!ได�เข้�ยนี้ถื.งบ�านี้เลย ก4ถื3อว!าบ�านี้เป0นี้ส!วนี้คำวบ

แล�วราคำาบ�านี้ อ�ก 1 ล�านี้ห�า ท่างกฎหมีายก4ไมี!ต่�องช�าระเพราะถื3อว!าการได�ส!วนี้คำวบมีาเป0นี้การได�มีาโดยผิลกฎหมีาย ผิ#�ได�มีาไมี!ต่�องช�าระราคำาท่ร�พย'ส!วนี้คำวบ

ข้�อส�งเกต่ 144 วรรคำสองท่�*บอกว!าเจ้�ากรรมีส�ท่ธ�<มี�ส�ท่ธ�นี้��นี้ไมี!ใช!บท่บ�ญญ�ต่�เด4ดข้าดคำ#!กรณ�อาจ้ต่กลงก�นี้ก4ได�คำร�บ

กรณ�ต่!อไปคำ3อโอนี้เฉพาะส!วนี้คำวบให�คำนี้อ3*นี้ แล�วต่!อมีาโอนี้ท่��งท่ร�พย'และส!วนี้คำวบให�แก!อ�กคำนี้หนี้.*ง ผิลจ้ะเป0นี้อย!างไร เช!นี้ เป0นี้เจ้�าข้องท่�*ด�นี้มี�บ�านี้เร3อนี้ไท่ยไมี�ส�กท่องหล�งหนี้.*ง ได�ข้ายเฉพาะบ�านี้เร3อนี้ไท่ยส�กท่อง ข้ายให�นี้ายก ร3อ�ไปอย!างส�งหา ภัายในี้ 30 ว�นี้ ว�นี้ต่!อมีา ก4ได� ข้ายให�นี้าย ข้ อ�ก คำ3อข้ายท่��งบ�านี้และโฉนี้ด ถืามีว!าใคำรมี�ส�ท่ธ�ในี้บ�านี้เร3อนี้ไท่ยส�กท่องด�กว!าก�นี้

ก4เมี3*อย�งเป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'อย#! ข้ณะท่�*ร �บโอนี้มีา ผิ#�ซึ่3�อก4ต่�องได�บ�านี้ในี้ฐานี้ะท่�*เป0นี้ส!วนี้คำวบต่ามีมีาต่รา 144 คำนี้ซึ่3�อภัายหล�งย!อมีมี�ส�ท่ธ�ด�กว!า หล�กก4โอเคำ อย#!ต่รงนี้�� มี�ฏ�กาท่�*เก�*ยวข้�องกได�พ�ดบ�างแล�ว 144 วรรคำสอง เจ้�าข้องท่ร�พย'มี�กรรมีส�ท่ธ�ในี้ส!วนี้คำวบนี้��นี้

975/2519 จ้�าเลยข้ายฝ่ากท่�*ด�นี้ นี้.ส.3 พร�อมีบ�านี้พ�พาท่ซึ่.*งปล#กอย#!ในี้ท่�*ด�นี้ด�งกล!าวไว�ก�บ ส. ข้ายท่�*ด�นี้และบ�านี้ด�งกล!าวให�แก!ผิ#�ร �องโดยท่�าส�ญญาซึ่3�อข้ายก�นี้เองด�งนี้�� แมี�ส�ญญาซึ่3�อข้ายบ�านี้พ�พาท่ระหว!าง ส. ก�บผิ#�ร �องโมีฆะเพราะไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�*ก4ด� แต่!บ�านี้พ�พาท่ปล#กอย#!บนี้ท่�*ด�นี้ นี้.ส.3 ซึ่.*งมี�ได�แต่!ส�ท่ธ�คำรอบคำรอง บ�านี้พ�พาท่อ�นี้เป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้ด�งกล!าวจ้.งได�แต่!เพ�ยงส�ท่ธ�คำรอบคำรองเช!นี้เด�ยวก�นี้ เมี3*อ ส. ได�สละเจ้ต่นี้าคำรอบคำรองบ�านี้พ�พาท่ให�ผิ#�ร �อง การคำรอบคำรองข้อง ส. ก4ส��นี้ลงต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1377 และผิ#�ร �องซึ่.*งเป0นี้ผิ#�ร �บโอนี้ก4ได�ไปซึ่.*งการคำรอบคำรองต่ามีมีาต่รา 1378 จ้�าเลยไมี!มี�ส�ท่ธ�ใด ๆ ในี้บ�านี้พ�พาท่ โจ้ท่ก'จ้.งไมี!มี�ส�ท่ธ�ย.ดบ�านี้พ�พาท่เพ3*อข้ายท่อดต่ลาด

ไมี!ได�บอกว!ามี�กรรมีส�ท่ธ�< เป0นี้ส�ท่ธ�คำรอบคำรอง บ�านี้ก4เป0นี้ส�ท่ธ�คำรอบคำรองด�วย

เพราะฉะนี้��นี้กรรมีส�ท่ธ�<ต่ามี 144 วรรคำสอง คำงต่�องแปลคำวามีรวมีถื.งส�ท่ธ�คำรอบคำรองด�วย

การสร�างโรงเร3อนี้ โดยมี�ข้�อต่กลงก�นี้ว!าให�โรงเร3อนี้ต่กเป0นี้ข้องเจ้�าข้องท่�*ด�นี้ท่�*ปล�กโรงเร3อนี้

คำ3อถื�าท่�าส�ญญาว!า สร�างบ�านี้บนี้ท่�*ด�นี้แล�วต่กลงให� ปล#กหร3อสร�างบ�านี้ได� 15 ปF ไมี!ต่กเป0นี้ข้องเจ้�าข้องท่�*ด�นี้ ระหว!างย�งไมี!คำรบ 15 ปF บ�านี้ก4ย�งไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบ

561/2488 เช!าท่�*ด�นี้ข้องผิ#�อ3*นี้ปล#กต่.กโดยต่กลงว!าจ้ะให�ต่.กเป0นี้ส�ท่ธ�แก!เจ้�าข้องท่�*ด�นี้จ้ะเป0นี้ในี้ท่�นี้ท่�หร3อในี้ภัายหนี้�าก4ต่ามี เมี3*อถื.งก�าหนี้ดนี้��นี้ ๆ แล�วต่.กย!อมีต่กเป0นี้กรรมีส�ท่ธ�แก!เจ้�าข้องท่�*ด�นี้โดยไมี!ต่�องมี�การโอนี้ท่ะเบ�ยนี้ ในี้กรณ�เช!นี้นี้��ถื�าโจ้ท่ก'ฟัEองข้อให�จ้�าเลยท่�าการโอนี้ก4ต่�องต่�ดส�นี้ยกฟัEอง

เป0นี้ฏ�กาท่�*แก!มีาก สร�างบ�านี้แล�ว เช!าต่.กโดยก�าหนี้ดให�ต่.กต่กเป0นี้เจ้�าข้องท่�*ด�นี้ท่�นี้ท่� หร3อภัายหนี้�า

882/2544 โจ้ท่ก'ท่�าส�ญญาเช!าอส�งหาร�มีท่ร�พย'ต่ามีโคำรงการจ้�ดสรรประโยชนี้'ก�บการรถืไฟัแห!งประเท่ศไท่ย โดยโจ้ท่ก'ในี้ฐานี้ะผิ#�เช!าจ้ะปล#กสร�างอาคำาร ส�*งปล#กสร�างและส!วนี้คำวบต่!าง ๆ และให�บรรดาอาคำาร ส�*งปล#กสร�างท่��งหมีดในี้พ3�นี้ท่�*เช!าท่�*ปล#กสร�างต่!อเต่�มี ด�ดแปลง หร3อต่�ดต่��งข้.�นี้นี้��นี้ต่กเป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<ข้องการรถืไฟัแห!งประเท่ศไท่ยท่�นี้ท่�ท่�*ลงมี3อปล#กสร�างหร3อต่�ดต่��งแล�วโจ้ท่ก'มี�ส�ท่ธ�นี้�าอาคำารด�งกล!าวไปประกอบก�จ้การให�เช!าอส�งหาร�มีท่ร�พย'ได�จ้นี้กว!าจ้ะคำรบอาย�ส�ญญาเช!า 23 ปF พฤต่�การณ'ด�งกล!าวถื3อได�ว!าเป0นี้กรณ�ท่�*โจ้ท่ก'ซึ่.*งเป0นี้ผิ#�มี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้ข้องการรถืไฟัแห!งประเท่ศไท่ยต่ามีส�ญญาเช!าอส�งหาร�มีท่ร�พย'ใช�ส�ท่ธ�นี้��นี้ปล#กสร�างโรงเร3อนี้หร3อส�*งปล#กสร�างอย!างอ3*นี้ไว�ในี้ท่�*ด�นี้ท่�*เช!า บรรดาอาคำาร ส�*งปล#กสร�างรวมีท่��งว�สด�อ�ปกรณ'ต่!าง ๆท่�*เป0นี้ส!วนี้ต่ร.งอาคำารส�*งปล#กสร�างท่��งหมีดหาได�ต่กเป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้ท่�*โจ้ท่ก'เช!าจ้ากการรถืไฟัแห!งประเท่ศไท่ยต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 146 ไมี! การรถืไฟัแห!งประเท่ศไท่ยย!อมีไมี!มี�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้บรรดาอาคำาร ส�*งปล#กสร�างรวมีท่��งว�สด�อ�ปกรณ'ต่!าง ๆ ท่�*เป0นี้ส!วนี้ต่ร.งอาคำาร

ส�*งปล#กสร�างต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 144 วรรคำสอง แต่!การรถืไฟัแห!งประเท่ศไท่ยได�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้บรรดาอาคำาร ส�*งปล#กสร�างรวมีท่��งว�สด�อ�ปกรณ'ต่!าง ๆ ท่�*เป0นี้ส!วนี้ต่ร.งอาคำารส�*งปล#กสร�างท่��งหมีดเนี้3*องมีาจ้ากข้�อส�ญญาเช!าฯ ท่�*โจ้ท่ก'ต่กลงให�ต่กเป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<ข้องการรถืไฟัแห!งประเท่ศไท่ยอ�นี้เป0นี้การแสดงให�เห4นี้อย#!ในี้ต่�วว!าโจ้ท่ก'มี�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้อาคำาร ส�*งปล#กสร�างและว�สด�อ�ปกรณ'ต่!าง ๆด�งกล!าว เพราะหากโจ้ท่ก'ไมี!มี�กรรมีส�ท่ธ�<แล�วโจ้ท่ก'ย!อมีไมี!อาจ้จ้ะต่กลงให�อาคำาร ส�*งปล#กสร�าง รวมีท่��งว�สด�อ�ปกรณ'ต่!าง ๆด�งกล!าวต่กเป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<แก!เจ้�าข้องท่�*ด�นี้ในี้ท่�นี้ท่�ได� กรณ�ด�งกล!าวถื3อได�ว!าโจ้ท่ก'ได�จ้�าหนี้!ายจ้!ายโอนี้อาคำาร ส�*งปล#กสร�าง รวมีท่��งว�สด�อ�ปกรณ'ต่!าง ๆ ด�งกล!าวอ�นี้เข้�าบท่นี้�ยามีคำ�าว!า "ข้าย" ต่ามีประมีวลร�ษฎากรฯ มีาต่รา 91/1(4) แล�ว จ้.งเป0นี้การข้ายอส�งหาร�มีท่ร�พย'ท่�*ผิ#�ข้ายมี�ไว�ในี้การประกอบก�จ้การ อ�นี้เป0นี้การข้ายอส�งหาร�มีท่ร�พย'เป0นี้การคำ�าหร3อหาก�าไรต่ามีมีาต่รา 91/2(6) ประกอบด�วยพระราชกฤษฎ�กาออกต่ามีคำวามีในี้ ประมีวลร�ษฎากรว!าด�วยการข้ายอส�งหาร�มีท่ร�พย'ท่�*เป0นี้ท่างคำ�าหร3อหาก�าไร(ฉบ�บท่�* 244)ฯ มีาต่รา 3(5) ท่�*ใช�บ�งคำ�บอย#!ในี้ข้ณะนี้��นี้

คำ�าพ�พากษาส!วนี้นี้��นี้เป0นี้เร3*องภัาษ� กรณ�นี้��ต่�องมี�คำวามีหมีายว!าต่�วส�*งปล#กสร�างเป0นี้ข้องเจ้�าข้องท่�*ด�นี้

เรามีาด#ต่!อไปในี้ส!วนี้นี้�� 1711-12/2546- คำ�นี้ไมี!พบ ก�เป0นี้เร3*องข้องการสร�างส�*งปล#กสร�างส�*งท่�*แปลกคำ3อเนี้�นี้ไปท่�*ส�ญญา ปล#กสร�างอาคำารแล�วโดยส�ญญา โจ้ท่ก'ไปเข้�ยนี้ว!าผิ#�เช!าสละส�ท่ธ�ข้องต่นี้

การท่�าส�ญญานี้�กกฎหมีายต่�องพ�นี้�จ้พ�เคำราะห'ในี้การท่�าส�ญยาให�มีาก

ในี้เร3*องส!วนี้คำวบ 144 วรรคำสองนี้��มี�นี้คำ3อหล�กท่�*วไปและกฎหมีายมี�ข้�อยกเว�นี้ เยอะ ถื�ากรณ�ต่�องด�วยข้�อยกเว�นี้ เราก4พ�ดในี้รายละเอ�ยดท่�หนี้.*ง ในี้กรณ� สร�างโรงเร3อนี้ในี้ส�*งปล#กสร�างคำนี้อ3*นี้โดยส�จ้ร�ต่หร3อไมี!ส�จ้ร�ต่ ก4ต่�องไปว!าก�นี้ในี้ข้�อยกเว�นี้ อ�นี้นี้��ก4เกร�*นี้เก�นี้ไป แล�วคำ!อยไปศ.กษาก�นี้ อย!างจ้ร�งจ้�งในี้เร3*องนี้��นี้ๆ

คำ�ดว!ามีาต่รา 144 – 146 เป0นี้มีาต่ราคำ!อนี้ข้�างส�าคำ�ญในี้ท่างปฏ�บ�ต่�

ต่!อไปในี้เร3*องข้องท่ร�พย' มี� เร3*องอ�ปกรณ'ก�บเร3*องดอกผิล คำ�ดว!านี้�กศ.กษาหลายท่!านี้คำงเห4นี้ว!าไมี!ยากสามีารถืด#ได�ต่ามีต่�วบท่ ป-ญหาท่�*มี�กเก�ดก4ไมี!ส�บซึ่�อนี้ จ้ะข้�ามีส!วนี้นี้��ไป เพราะปFนี้��ต่� �งใจ้จ้ะพ#ดในี้ส!วนี้ท่ร�พยส�ท่ธ� ให�จ้บ แต่!อย!างท่�*ท่�าคำวามีเข้�าใจ้คำ3อ สอนี้ข้�ามีได�แต่!มี�ส�ท่ธ�ออกข้�อสอบ

เกร�*นี้บรรพ 4

เป0นี้อ�นี้ว!าสร�ปด3�อๆเลยแล�วก�นี้ว!าเราจ้บบรรพ 1 แล�ว ท่�นี้��เรามีาข้.�นี้บรรพ 4 ใช�คำ�าว!า ท่ร�พยส�ท่ธ�ก4แล�วก�นี้ เป0นี้บท่ท่�*บ�ญญ�ต่�เร3*องข้องท่ร�พยส�ท่ธ�

การมี�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้ มี�ท่�*ด�นี้เป0นี้ว�ต่ถื�แห!งส�ท่ธ�หร3อจ้ะมีองอ�กมี�มีคำ3อกรรมีส�ท่ธ�<นี้� �นี้อย#!เหนี้3อท่�*ด�นี้ท่�*เป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้

เพราะฉะนี้��นี้ต่�วท่ร�พยส�ท่ธ�พวกนี้��มี�ว�ต่ถื�แห!งส�ท่ธ�เป0นี้ท่ร�พยส�นี้ ท่�*เป0นี้ว�ต่ถื�ท่�*มี�ร#ปร!าง แล�วท่ร�พยส�ท่ธ�ท่�*มี�เหนี้3อท่ร�ย'ส�นี้ ส�ท่ธ�คำรอบคำรองท่�*ด�นี้มี3อเปล!า ส�ท่ธ�เหล!านี้�� มี�สถืานี้ะท่�*ด�นี้ท่�*มี�ส�ท่ธ�คำรอบคำรอง อาศ�ย ส�ท่ธ�อาศ�ยท่�*อย#!ในี้โรงเร3อนี้ข้องคำนี้อ3*นี้ เป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�หร3อไมี! อ�นี้นี้��เป0นี้นี้ามีธรรมี คำ3อมี�อย�!เหนี้3อบ�านี้ เอาจ้ากบ�านี้นี้��นี้โดยต่รง มี�โดยไมี!ต่�องเส�ยคำ!าเช!า ส�ท่ธ�ต่�วนี้�� เหมี3อนี้ก�บภัร�ยาท่�*จ้ดท่ะเบ�ยนี้สมีรส คำ3อถื�าจ้ะให�บ�งคำ�บได�เต่4มีท่�*ก4ต่�องไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้

หร3อต่�วอย!างอ3*นี้เร3*องข้องภัาระจ้�ายอมี ผิมีต่กลงท่�*จ้ะเด�นี้จ้ากท่�*ด�นี้ข้องท่!านี้ไปออกท่�*ด�นี้สาธารณะ โดยท่!านี้ก�บผิมีต่กลงก�นี้ไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้ก!อต่��งภัาระจ้�ายอมี เท่!าก�บ เป0นี้เจ้�าข้องท่�*ด�นี้ ยอมีให�ผิ!านี้ เป0นี้การก!อต่��ง ต่�วภัาระจ้�ายอมีต่�วนี้��เป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�หร3อต่�วอย!างเมี3*อส�กคำร# !คำ3อให�สร�างบ�านี้ แล�วไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้ก!อต่��ง ส�ท่ธ�อ�นี้หนี้.*งท่�*เร�ยกว!าส�ท่ธ�เหนี้3อพ3�นี้ด�นี้

ก4มี�ป-ญหาว!าเป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ� ท่�*เข้�ยนี้อย#!ในี้บรรพ 4 ส!วนี้บ�คำคำลส�ท่ธ� เป0นี้ส�ท่ธ�ท่�*กระท่�าหร3องดเว�นี้กระท่�า หร3อส�ท่ธ�ท่�*เหนี้3อต่�วบ�คำคำล

ข้�อแต่กต่!างประการแรกคำ3อท่ร�พยส�ท่ธ�มี�ว�ต่ถื�แห!งส�ท่ธ�เป0นี้ท่ร�พย' โดยต่รง ส�ท่ธ�อ�นี้นี้��นี้จ้ะมี�ไมี!ได�ถื�าไมี!มี�ว�ต่ถื�แห!งส�ท่ธ�

ก4ต่�องท่ราบในี้เร3*องการต่!างก�บ ท่ร�พย'ส�ท่ธ�ก�บบ�คำคำลส�ท่ธ� คำราวหนี้�าก4จ้ะพ�ดอย!างรวดเร4วข้อจ้บเพ�ยงเท่!านี้��พบก�นี้คำราวหนี้�าคำร�บ

สิรั�ปคำ�าบรัรัย์าย์ เนต�ภาคำคำ��า ทรั�พย์ สิ�ปดิาห์ท�� 5 ชั่��วโมงท��5-6 ศ 26/06/52

หากเอกสารสร�ปคำ�าบรรยายนี้�� มี�ข้�อผิ�ดพลาดประการใด ข้�าพเจ้�า kankokub ข้ออภั�ยและนี้�อมีร�บแต่!เพ�ยงผิ#�เด�ยว หากจ้ะมี�ประโยชนี้'อย#!บ�างข้อมีอบให�แก! ท่!านี้อาจ้ารย' สมีจ้�ต่ร' ท่องศร�ผิ#�บรรยาย , ผิ#�มี�นี้��าใจ้ส!ง flie เส�ยงท่�*ท่�าให�ข้�าพเจ้�าได�มี�โอกาสได�ฟั-งคำ�าบรรยาย , บ�ดามีารดาข้�าพเจ้�า

ช�*วโมีงท่�* 5 – 6 . ()

ถื3อเป0นี้ช�*วโมีงท่�* 5 ก�บ ช�*วโมีงท่�* 6 คำราวท่�*แล�วได�พ#ดถื.งเร3*องท่ร�พย'ส�ท่ธ�ก�บบ�คำคำลส�ท่ธ�มี�นี้ต่!างก�นี้อย!างไร ก!อนี้ เราเข้�าใจ้มีาต่รา 1299 ท่�าคำวามีเข้�าใจ้เบ3�องต่�นี้ก!อนี้ว!าการได�ท่ร�พยส�ท่ธ� มี�ท่างได�มีาก�*ประการ โดยหล�กการได�มีาซึ่.*งท่ร�พย'ส�ท่ธ� ได� แบ!งได�เป0นี้ สองกรณ�

คำ3อการได�มีาท่างนี้�ต่�กรรมี ก�บ ได�มีาโดยท่างอ3*นี้ หร3อได�มีาโดยท่างผิลข้องกฎหมีาย

คำงจ้ะเข้�าใจ้แล�วว!าการได�มีาท่างท่ร�พย'ส�ท่ธ� หร3อท่�*เข้�าใจ้ง!ายเช!นี้ กรรมีส�ท่ธ�<

ในี้เร3*องข้องซึ่3�อข้าย เราซึ่3�อรถืยนี้ต่'มีา ซึ่3�อท่�*ด�นี้มีาก4ได�มีาซึ่.*ง ท่ร�พยส�ท่ธ� หร3อเราได�มี�การแลกเปล�*ยนี้ หร3อเราได�มี�การยกท่�*ด�นี้ให�แก!คำนี้ท่�*เราต่�องการให�

และส!วนี้หนี้.*งท่�*เราถื3อว!าเป0นี้การได�มีาซึ่.*งท่ร�พยส�ท่ธ�นี้��นี้ก4คำ3อการท่�าส�ญญาก!อต่��งท่ร�พยส�ท่ธ�เป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�ท่�*กฎหมีายร�บรองแล�ว

เช!นี้ ภัาระจ้�ายอมี การท่�*เราได�ภัาระจ้�ายอมีนี้��นี้ ท่างหนี้.*งเราได�มีาท่างนี้�ต่�กรรมี เช!นี้มี�ท่�*ด�นี้ต่�ดต่!อก�นี้ ก4เจ้รจ้า ข้อผิ!านี้ท่�*ด�นี้ ออกถืนี้นี้สาธารณะเป0นี้ท่�*ด�นี้กว�างส�*เมีต่รยาวต่ลอดเข้ต่ ประมีาณ ย�*ส�บเมีต่ร ก4ท่�านี้�ต่�กรรมีก�นี้ โดยท่�าเป0นี้หนี้�งส3อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้ ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�*ต่ามีหล�กมีาต่รา 1299 อย!างนี้��ถื3อว!าได�ภัาระจ้�ายอมีมีาโดยนี้�ต่�กรรมี

หร3อกรณ�ส�ท่ธ�อาศ�ย ไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้ก!อต่��งส�ท่ธ�อาศ�ยว!านี้�องสาวผิมีให�ผิมีอาศ�ยอย#!ในี้บ�านี้ข้องเข้าต่ลอดช�ว�ต่ ถื3อว!า เป0นี้การได�มีาโดยนี้�ต่�กรรมี

หร3อว!าส�ท่ธ�เหนี้3อพ3�นี้ด�นี้ ต่ามีมีาต่รา 1410 ว!าเจ้�าข้องท่�*ด�นี้อาจ้ก!อต่��ง ให�เป0นี้เจ้�าข้องโรงเร3อนี้หร3อส�*งปล#กสร�างบนี้ท่�*ด�นี้ข้องเข้าก4ได�

ท่�านี้องเด�ยวก�นี้ในี้ส!วนี้ข้องส�ท่ธ�เก4บก�นี้ก4เช!นี้เด�ยวก�นี้ ซึ่.*งมีาต่รา 1417 บอกว!า

สมีมี�ต่�ว!ามี�ท่�*ด�นี้และต่.ก ส�กส�บคำ#หา จ้ะยกท่�*ด�นี้ให�แก!ล#กแต่!ก�ล�วว!าล#กจ้ะไมี!เล��ยงด# ก4เลยยกให�แต่!ท่�าส�ญญาส�ท่ธ�เก4บก�นี้ ในี้ต่.กนี้��ต่ลอดช�ว�ต่ ส�ท่ธ�เก4บก�นี้นี้��เปEนี้ท่ร�พยส�ท่ธ�

หร3อกรณ�1429 ภัาระต่�ดพ�นี้ในี้อส�งหาร�มีท่ร�พย' อาจ้เป0นี้ได�ว!ายายยกท่�*ด�นี้ท่�*สวนี้ให�หลานี้ไปและท่�าส�ญญาภัาระต่�ดพ�นี้ว!า หลานี้ต่�องจ้!ายเง�นี้ให�ยายปFละหนี้.*งแสนี้บาท่ กรณ�นี้��ก4เป0นี้ภัาระต่�ดพ�นี้ในี้อส�งฯ โดยท่างนี้�ต่�กรรมี

ส!วนี้การได�มีาซึ่.*ท่ร�พยส�ท่ธ�โดยท่างอ3*นี้ มีาต่รา 144 วรรคำสอง บ�านี้ก4เป0นี้ส!วนี้คำวบก4ได�มีาโดยหล�กข้องส!วนี้คำวบ ก4เป0นี้บท่บ�ญญ�ต่�ข้องกฎหมีายท่�*เข้�ยนี้ไว� คำ3อหากใคำรไปปล#กสร�างโรงเร3อนี้ในี้ท่�*ด�นี้ข้องคำนี้อ3*นี้โดยส�จ้ร�ต่ ท่�*นี้� �นี้ก4ได� ไป ได�ส�ท่ธ�คำรอบคำรองต่ามีมีาต่รา 1367

การคำรอบคำรองแมี�จ้ะย.ดถื3อเพ3*อต่นี้ การคำรอบคำรองปรป-กษ'มีาต่รา 1382 เช!นี้การได�ร�บภัาระจ้�ายอมีโดยผิลข้องกฎหมีายต่�ดต่!อก�นี้ ส�บปF ก4ได�ท่างภัาระจ้�ายอมีโดยผิลข้องกฎหมีายโดยอาย�คำวามี มีาถื.งต่รงนี้��ก4จ้ะส�งเกต่เห4นี้ว!าท่างภัาระจ้�ายอมีมี�นี้มี�ท่างได�มีาโดยสองท่างเลยคำ3อได�มีาท่��งท่างนี้�ต่�กรรมีและโดยผิลข้องกฎหมีาย จ้ะไมี!มี�ช!องว!าง 1306 ส�*งเหล!านี้��เป0นี้การได�มีาโดยผิลกฎหมีายท่��งส��นี้

เมี3*อเห4นี้ภัาพรวมีแล�วจ้ะเข้�ารายละเอ�ยดต่ามีมีาต่รา 1299 วรรคำหนี้.*ง

มีาต่รา 1299 ภัายในี้บ�งคำ�บแห!งบท่บ�ญญ�ต่�ในี้ประมีวลกฎหมีายนี้��หร3อกฎหมีายอ3*นี้ ท่!านี้ว!าการได�มีาโดยนี้�ต่�กรรมีซึ่.*งอส�งหาร�มีท่ร�พย'หร3อท่ร�พยส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บอส�งหาร�มีท่ร�พย'นี้��นี้ไมี!บร�บ#รณ' เว�นี้แต่!นี้�ต่�กรรมีจ้ะได�ท่�าเป0นี้หนี้�งส3อและได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้การได�มีาก�บพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�*

ถื�ามี�ผิ#�ได�มีาซึ่.*งอส�งหาร�มีท่ร�พย'หร3อท่ร�พยส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บอส�งหาร�มีท่ร�พย'โดยท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี ส�ท่ธ�ข้องผิ#�ได�มีานี้��นี้ ถื�าย�งมี�ได�จ้ะท่ะเบ�ยนี้ไซึ่ร� ท่!านี้ว!าจ้ะมี�การเปล�*ยนี้แปลงท่างท่ะเบ�ยนี้ไมี!ได�และส�ท่ธ�อ�นี้ย�งมี�ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้นี้��นี้ มี�ให�ยกข้.�นี้เป0นี้ข้�อต่!อส#�

บ�คำคำลภัายนี้อกผิ#�ได�ส�ท่ธ�มีาโดยเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้และโดยส�จ้ร�ต่ และได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�โดยส�จ้ร�ต่แล�ว

ท่�*เราจ้ะศ.กษาต่!อไปเจ้าะเฉพาะท่�*เก�*ยวก�บอส�งหาร�มีท่ร�พย' และท่ร�พยส�ท่ธ�เก�*ยวก�บอส�งฯ

พอเราด#โคำรงสร�างข้องมีาต่รา 1299 แล�วจ้ะเห4นี้ได�ว!า วรรคำหนี้.*งเป0นี้การได�มีาโดย นี้�ต่�กรรมี

ส!วนี้วรรคำสองเป0นี้ท่างอ3*นี้

ก!อนี้เข้�าเนี้3�อหาเรามีาเจ้าะว!ามี�การได�มีาโดยท่างใดบ�าง ต่ามีฏ�กา แบ!งย!อยได�สามีกล�!มีหร3อสามีกรณ�

หนี้.*ง ได�มีาโดยมี�กฎหมีายบ�ญญ�ต่�ไว� เช!นี้ ส!วนี้คำวบ หร3อได�มีาโดยการคำรอบคำรองปรป-กษ' หร3อได�มีาโดยอาย�คำวามี อ�นี้นี้��เห4นี้ช�ดได�มีาโดยมี�กฎหมีายบ�ญญ�ต่�ไว�โดยช�ดแจ้�ง

หร3อได�มีาหล�กส!วนี้คำวบคำ3อท่�*งอก

อ�กกรณ�คำ3อท่างอ3*นี้ คำ3อการได�มีาโดยคำ�าพ�พากษาข้องศาลในี้คำด�ส!วนี้แพ!ง ถื�าศาลมี�คำ�าพ�พากษา ถื3อว!าเป0นี้การได�มีาโดยคำ�าพ�พากษา เป0นี้การได�มีาโดยท่างอ3*นี้ แต่!ข้�อส�งเกต่คำ3อ ถื�าจ้�าได� แยกเป0นี้กล�!มีใหญ!ๆก4แยกได�สองกล�!มี คำ3อกรณ�มี�ข้�อพ�พากแล�วศาลได�ว�นี้�จ้ฉ�ยข้�อพ�พาท่

อย!างนี้��ได� มีาต่ามีคำ�าพ�พากษาได�มีาโดยท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี แต่!ต่!างก�นี้หากระหว!างพ�จ้ารณาคำ#!คำวามีต่กลงก�นี้ได� ศาลพ�พากษาต่ามียอมีได�ถื�าข้�อต่กลงนี้��นี้ไมี!ข้�ดต่!อกฎหมีาย กรณ�อย!างนี้��ถื3อว!าได�มีาโดยนี้�ต่�กรรมี ไมี!ถื3อว!าเป0นี้การได�มีาโดยท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี และผิ#�ท่�*ได�มีาโดยศาลพ�พากษาต่ามียอมีนี้��นี้ถื3อว!าเป0นี้ผิ#�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ได�ก!อนี้ต่ามีมีาต่รา 1300

เรามีาด#คำ�าพ�พากษาฏ�กาเหล!านี้��แยกเป0นี้สองกล�!มี

352/2488

ผิ#�อาศ�ยซึ่.*งชนี้ะคำด�ผิ#�ให�อาศ�ยย!อมีได�ร�บส�ท่ธ�ต่ามีคำ�าพ�พากษาโดยไมี!จ้�าเป0นี้ต่�องข้อให�ศาลบ�งคำ�บเสมีอไปและใช�ย�นี้คำ#!กรณ�ได� โดยไมี!ต่�องจ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�นี้��นี้

จ้�าเลยมี�ส�ท่ธ�อาศ�ยใช�ลานี้นี้วดข้�าวในี้ท่�*ด�นี้ข้องโจ้ท่ก' เพ�ยงแต่!จ้�าเลยข้�ดหล�มี ปCดประต่#และร3�อร� �วด�งนี้�� เป0นี้การใช�ส�ท่ธ�อาศ�ยเก�นี้ข้อบเข้ต่ไปบ�างเล4กนี้�อยย�งไมี!เป0นี้ปฏ�ป-กษ'แก!กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้ข้องโจ้ท่ก'อ�นี้เป0นี้เหต่�ให�ระง�บต่�ดส�ท่ธ�อาศ�ยข้องจ้�าเลยได� โจ้ท่ก'ร�บต่ามีรายงานี้พ�จ้ารณาว!าจ้ะเป0นี้ผิ#�นี้�าส3บก!อนี้แล�วจ้ะมีาโต่�แย�งหนี้�าท่�*นี้�าส3บในี้ภัายหล�งไมี!ได�

โจ้ท่ก'ฟัEองว!าจ้�าเลยผิ#�อาศ�ยใช�ส�ท่ธ�เก�นี้ข้อบเข้ต่ จ้�าเลยให�การปฏ�เสธด�งนี้�� เป0นี้หนี้�าท่�*โจ้ท่ก'ต่�องนี้�าส3บก!อนี้

ก4คำ3อหล�กคำ�าพ�พากษาว�นี้�จ้ฉ�ยคำด� ก4ถื3อเป0นี้การได�มีาโดยท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี

949/2496

ผิ#�มี�ช3*อในี้โฉนี้ดได�เป0นี้คำวามีฟัEองข้อแบ!งแยกโฉนี้ดจ้ากก�นี้และก�นี้โดยฝ่Aายโจ้ท่ก'อ�างว!าต่นี้มี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้ 2 ในี้ 3 ฝ่Aายจ้�าเลยต่!อส#�ว!า มี�ส�ท่ธ�คำนี้ละคำร.*ง ศาลพ�พากษาว!าต่!างปกคำรองเป0นี้ส!วนี้ส�ดก�นี้มีาฝ่Aายละคำร.*ง 30 ปFเศษแล�ว จ้.งข้อให�แบ!งโฉนี้ดต่ามีท่�*ปกคำรองมีา คำด�ถื.งท่�*ส�ด ด�งนี้��

คำร��นี้ท่�*ด�นี้ต่ามีโฉนี้ดด�งกล!าวต่กได�แก!ผิ#�อ3*นี้ต่!อมีาท่��งสองฝ่Aายแมี�ผิ#�อ3*นี้นี้��นี้จ้ะไมี!ได�เป0นี้คำ#!คำวามีในี้คำด�ก!อนี้ก4เป0นี้ผิ#�ส3บส�ท่ธ� มีาจ้ากคำ#!คำวามีในี้คำด�ก!อนี้ คำ�าพ�พากษาคำด�ก!อนี้จ้.งผิ#กมี�ดผิ#�นี้� �นี้ด�วย ฉะนี้��นี้ ผิ#�ได�ร�บท่�*ด�นี้ต่ามีโฉนี้ดด�งกล!าวจ้ะมีาฟัEองร�องต่��งข้�อพ�พาท่ว!ามี�ส!วนี้ในี้ท่�*ด�นี้ต่ามีโฉนี้ดนี้��นี้ผิ�ดไปจ้ากคำ�าพ�พากษาในี้คำด�เด�มีย!อมีไมี!ได�

739/2511

เมี3*อท่�*พ�พาท่มี� ส.คำ.1 แล�ว ก4แสดงว!าเป0นี้ท่�*ด�นี้ท่�*มี�ผิ#�คำรอบคำรองและท่�าประโยชนี้'อย#!แล�ว

ต่ามีพระราชบ�ญญ�ต่�ให�ใช�ประมีวลกฎหมีายท่�*ด�นี้ พ.ศ.2497 มีาต่รา 5 และในี้เมี3*อเป0นี้ท่�*ท่�*ท่�าประโยชนี้'อย#!แล�วเช!นี้นี้�� เพ�ยงแต่!มี�คำ�าร�บรองจ้ากนี้ายอ�าเภัอก4โอนี้ก�นี้ได�ต่ามีมีาต่รา 9

โดยมี�หนี้�งส3อส�าคำ�ญแสดงส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้มีาจ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายท่�*ด�นี้มีาต่รา 72

ด�งนี้��นี้ผิ#�ร �องจ้.งอย#!ในี้ฐานี้ะท่�*จ้ะจ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�ข้องต่นี้ต่ามีคำ�าพ�พากษาต่ามียอมีได� ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1300 ด�วยเหต่�นี้�� แมี�ท่�*ด�นี้จ้ะย�งเป0นี้ข้องจ้�าเลยอย#!ก4ต่ามี แต่!โจ้ท่ก'ก4จ้ะบ�งคำ�บคำด�แก!ท่ร�พย'ส�นี้นี้��นี้ให�กระท่บกระท่�*งถื.งส�ท่ธ�ข้องผิ#�ร �องด�งกล!าวแล�วหาได�ไมี! ต่ามีประมีวลกฎหมีายว�ธ�พ�จ้ารณาคำวามีแพ!ง มีาต่รา 287(ประช�มีใหญ! คำร��งท่�* 13/2511)

7143/2546 (ญ) เป0นี้คำ�าพ�พากษาท่�*คำวรจ้ะจ้�าท่�*ส�ด

กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ต่กเป0นี้ข้อง ส. ผิ#�ซึ่3�อฝ่ากนี้�บแต่!โจ้ท่ก'ก�บ ส. ได�ท่�าส�ญญาข้ายฝ่าก การท่�* ส. จ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�แก!จ้�าเลยร!วมี จ้�าเลยร!วมีจ้.งเป0นี้เจ้�าข้องกรรมีส�ท่ธ�<โดยชอบ แต่!การท่�*จ้�าเลยร!วมีฟัEองข้�บไล!โจ้ท่ก'และได�มี�การท่�าส�ญญาประนี้�ประนี้อมียอมีคำวามีก�นี้โดยศาลช��นี้ต่�นี้พ�พากษาต่ามียอมี คำ�าพ�พากษาด�งกล!าวย!อมีผิ#กพ�นี้คำ#!คำวามีต่ามีประมีวลกฎหมีายว�ธ�พ�จ้ารณาคำวามีแพ!ง มีาต่รา 145 วรรคำหนี้.*ง ด�งนี้�� เมี3*อโจ้ท่ก'ปฏ�บ�ต่�ต่ามีส�ญญาประนี้�ประนี้อมียอมีคำวามีโดยช�าระเง�นี้คำ!าเช!าซึ่3�อให�แก!จ้�าเลยร!วมีคำรบถื�วนี้แล�ว ท่�*ด�นี้พ�พาท่ย!อมีต่กเป0นี้ข้องโจ้ท่ก'และเป0นี้การได�มีาโดยท่างนี้�ต่�กรรมีต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1299 วรรคำหนี้.*งแมี�จ้ะย�งมี�ได�มี�การจ้ดท่ะเบ�ยนี้ ก4ไมี!มี�ผิลให�นี้�ต่�กรรมีต่กเป0นี้โมีฆะหร3อไมี!สมีบ#รณ' เพ�ยงแต่!ท่�าให�ไมี!บร�บ#รณ'ถื.งข้��นี้เป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ� แต่!ระหว!างคำ#!กรณ�ย!อมีมี�ผิลผิ#กพ�นี้ต่!อก�นี้ในี้ฐานี้ะเป0นี้บ�คำคำลส�ท่ธ� ท่�าให�โจ้ท่ก'มี�ส�ท่ธ�เข้�าย.ดถื3อคำรอบคำรองใช�ย�นี้จ้�าเลยร!วมีได� และมี�ส�ท่ธ�เร�ยกร�องให�จ้�าเลยร!วมีจ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้กรรมีส�ท่ธ�<ให�แก!โจ้ท่ก'ได�ด�วย เมี3*อโจ้ท่ก'ได�เข้�าท่�าการปร�บปร�งบร�เวณท่�*ด�นี้พ�พาท่ต่ลอดมีา เพ3*อจ้ะสร�างอาคำารโรงเร�ยนี้ข้.�นี้ใหมี!ในี้ล�กษณะแสดงส�ท่ธ�คำวามีเป0นี้เจ้�าข้อง การท่�*จ้�าเลยเข้�าไปปล#กเพ�งอย#!ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่โดยอ�างว!าอาศ�ยส�ท่ธ�ข้องจ้�าเลยร!วมีจ้.งเป0นี้การโต่�แย�งส�ท่ธ�ข้องโจ้ท่ก' โจ้ท่ก'จ้.งมี�อ�านี้าจ้ฟัEองจ้�าเลยร!วมี

คำด�ก!อนี้มี�ประเด4นี้ข้�อพ�พาท่เพ�ยงว!าจ้�าเลยร!วมีจ้ะต่�องจ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้กรรมีส�ท่ธ�<ท่�*ด�นี้พ�พาท่

ให�แก!โจ้ท่ก'หร3อไมี! ต่!างก�บคำด�นี้��ท่�*โจ้ท่ก'ต่��งประเด4นี้ในี้ฐานี้ะเจ้�าข้องท่�*ด�นี้พ�พาท่ท่�*โจ้ท่ก'ได�มีาโดยส�ญญาเช!าซึ่3�อต่ามีส�ญญาประนี้�ประนี้อมียอมีคำวามีระหว!างโจ้ท่ก'ก�บจ้�าเลยร!วมี ข้อให�ข้�บไล!จ้�าเลยซึ่.*งอ�างว!าอาศ�ยส�ท่ธ�ข้องจ้�าเลยร!วมีเข้�าไปปล#กสร�างโรงเร3อนี้ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ จ้.งไมี!เป0นี้ฟัEองซึ่��า

ท่�*ด�นี้พ�พาท่แมี�จ้�าเลยร!วมีมี�ช3*อเป0นี้ผิ#�ถื3อกรรมีส�ท่ธ�<ต่ามีโฉนี้ดท่�*ด�นี้อย#! แต่!ส�ท่ธ�และหนี้�าท่�*ระหว!างโจ้ท่ก'ก�บจ้�าเลยร!วมีย�งคำงมี�ผิลผิ#กพ�นี้ต่!อก�นี้ต่ามีส�ญญาประนี้�ประนี้อมียอมีคำวามีในี้ฐานี้ะเป0นี้บ�คำคำลส�ท่ธ� การท่�*โจ้ท่ก'ได�ใช�ส�ท่ธ�ด�งกล!าวเข้�าท่�าการปร�บปร�งท่�*ด�นี้โดยถืางหญ�าก�บท่�าคำวามีสะอาดภัายในี้บร�เวณท่�*ด�นี้พ�พาท่อ�กคำร��งหนี้.*งเพ3*อเต่ร�ยมีก!อสร�างอาคำารโรงเร�ยนี้ข้.�นี้ใหมี!เป0นี้การย3นี้ย�นี้ว!าโจ้ท่ก'เป0นี้ฝ่Aายคำรอบคำรองท่�*ด�นี้พ�พาท่ต่ลอดมีาจ้นี้กระท่�*งถื#กจ้�าเลยซึ่.*งเป0นี้บร�วารข้องจ้�าเลยร!วมีบ�กร�กเข้�าไปสร�างโรงเร3อนี้ล�กษณะเป0นี้เพ�งช��นี้เด�ยวฟัEองโจ้ท่ก'ในี้ส!วนี้ท่�*เก�*ยวก�บจ้�าเลยร!วมีจ้.งไมี!ข้าดอาย�คำวามี

เป0นี้คำ�าพ�พากษาท่�*ว�นี้�จ้ฉ�ยว!าการได�มีาซึ่.*งอส�งฯ ต่ามีคำ�าพ�พากษาหร3อต่ามีส�ญญาประนี้�ประนี้อมียอมีคำวามีนี้��นี้เป0นี้การได�มีาโดยท่างนี้�ต่�กรรมี

นี้อกจ้ากโจ้ท่ก'จ้ะเป0นี้ผิ#�อย#!ในี้ฐานี้ะท่�*จ้ะจ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�<ได�ก!อนี้แล�ว ย�งว�นี้�จ้ฉ�ยไปอ�กว!าเป0นี้การได�มีาโดยท่างนี้�ต่�กรรมี

2828/2529 - คำ�นี้ไมี!พบ

คำ�าพ�พากษาเหล!านี้��เพ�ยงบอกว!าผิ#�ได�มีาโดยอส�งฯนี้��นี้ เป0นี้ผิ#�อย#!ในี้ฐานี้ะเป0นี้ผิ#�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�ได�ก!อนี้ต่ามีมีาต่รา 1300

แต่!ส!วนี้ท่�*ต่�องจ้�าในี้ข้�อสองคำ3อ การได�มีาโดยคำ�าพ�พากษานี้��นี้ เป0นี้การได�มีาโดยอย!างไร

สองกรณ�ผิ!านี้ไปแล�ว

กรณ�ท่�*สามีได�มีาโดย ท่างมีรดก ก4เป0นี้การได�มีาโดยท่างอ3*นี้ แต่!ได�ศ.กษาแล�ว ว!าอาจ้ได�มีาโดยท่ายาท่โดยธรรมี หร3อเป0นี้ผิ#�ร �บพ�นี้�ยกรรมี ท่��งสองกรณ�นี้��ต่ามีคำ�าพ�พากษา ว�นี้�จ้ฉ�ยว!า

เป0นี้การได�มีาโดยท่างอ3*นี้

อาจ้มี�ผิ#�ส!งส�ยว!าการได�มีาโดยท่างพ�นี้�ยกรรมีก4เป0นี้พ�นี้�ยกรรมีฝ่Aายเด�ยวมี�ใช!หร3อ ท่�*เปEนี้อย!างนี้��เพราะ ว!าส�ท่ธ�เร�ยกร�องเหล!านี้��มี�ผิลเมี3*อผิ#�ท่�าพ�นี้�ยกรรมีได�ต่ายไป มี�นี้ก4เก�ดข้.�นี้ต่!อเมี3*อ ผิ#�ท่�าพ�นี้�ยกรรมีได�ต่ายไป

1619/2506 เป0นี้การได�มีาโดยท่�*ด�นี้

สถืานี้ท่�*เช!าเป0นี้เคำหะสถืานี้อ�นี้ได�ร�บคำวามีคำ��มีคำรองจ้ากพระราชบ�ญญ�ต่�คำวบคำ�มีคำ!าเช!าหร3อไมี!นี้��นี้ จ้�าเลยต่�องนี้�าส3บก!อนี้

ข้�อพ�พาท่ด�วยกรรมีส�ท่ธ�<ต่ามีประมีวลกฎหมีายว�ธ�พ�จ้ารณาคำวามีแพ!งมีาต่รา 224 นี้��นี้ เป0นี้เร3*องท่�*คำ#!คำวามีโต่�เถื�ยงก�นี้ว!าฝ่Aายใดมี�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'เป0นี้ประการส�าคำ�ญ การท่�*อ�างว!าผิ#�ใดไมี!มี�อ�านี้าจ้ฟัEองเพราะไมี!มี�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่ร�พย'พ�พาท่ ไมี!ใช!ข้�อพ�พาท่ด�วยกรรมีส�ท่ธ�<ในี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'

จ้�าเลยอ�ท่ธรณ'ในี้ป-ญหาข้�อเท่4จ้จ้ร�ง ศาลช��นี้ต่�นี้ส�*งว!า"ร�บเป0นี้อ�ท่ธรณ'ข้องจ้�าเลยให�นี้�าส!งส�าเนี้าให�โจ้ท่ก'ภัายในี้ 15 ว�นี้" ศาลฎ�กาเห4นี้ว!า ศาลช��นี้ต่�นี้ส�*งร�บอ�ท่ธรณ'ต่ามีธรรมีดา ไมี!ได�ส� *งในี้ร#ปร�บรองให�อ�ท่ธรณ'ในี้ป-ญหาข้�อเท่4จ้จ้ร�งต่ามีประมีวลกฎหมีายว�ธ�พ�จ้ารณาคำวามีแพ!งมีาต่รา 230 วรรคำสอง เมี3*อศาลอ�ท่ธรณ'เห4นี้ว!าประเด4นี้ใดเป0นี้ประเด4นี้ข้�อเท่4จ้จ้ร�งต่�องห�ามีไมี!ให�อ�ท่ธรณ' ก4ไมี!หย�บยกประเด4นี้นี้��นี้ๆ ข้.�นี้ว�นี้�จ้ฉ�ยเป0นี้การถื#กต่�องแล�ว

ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย'มีาต่รา 1599 ท่ายาท่ย!อมีได�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่ร�พย'มีรดกต่��งแต่!เจ้�ามีรดกต่าย แมี�จ้ะย�งไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�นี้��นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1299 ก4ต่ามี

1812/2506

(1) เมี3*อผิ#�ท่�าพ�นี้�ยกรรมีต่าย ท่�*ด�นี้ซึ่.*งระบ�ไว�ในี้พ�นี้�ยกรรมีย!อมีต่กได�แก!ผิ#�ร �บพ�นี้�ยกรรมีท่�นี้ท่�ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1673 โดยมี�พ�กต่�องท่�าพ�ธ�ร�บมีรดก

และหร3อเข้�าคำรอบคำรองท่�*ด�นี้นี้��นี้ โดยเหต่�นี้�� เจ้�าข้องท่�*ด�นี้เช!นี้ว!านี้��ย!อมีมี�อ�านี้าจ้ฟัEองให�ศาลส�*งแสดงกรรมีส�ท่ธ�<และข้�บไล!ผิ#�อาศ�ย (2) ใบนี้�าเพ3*อจ้ะไปเส�ยเง�นี้บ�าร�งท่�องท่�*นี้� �นี้ ไมี!ใช!เอกสารแสดงกรรมีส�ท่ธ�<ท่�*ด�นี้ (3) เนี้3*องจ้ากคำ�าให�การต่!อส#�ข้องจ้�าเลยจ้.งเป0นี้เหต่�ให�โจ้ท่ก'ข้อให�ศาลเร�ยกจ้�าเลยร!วมีเข้�ามีาในี้คำด� อ�นี้เป0นี้อ�านี้าจ้ท่�*โจ้ท่ก'และศาลจ้ะกระท่�าได�ต่ามีประมีวลกฎหมีายว�ธ�พ�จ้ารณาคำวามีแพ!ง มีาต่รา 57 ด�งนี้��นี้ฎ�กาจ้�าเลยท่�*ว!าก!อนี้ฟัEองโจ้ท่ก'มี�ได�บอกกล!าวจ้�าเลยร!วมีและโจ้ท่ก'มี�ได�โต่�แย�งส�ท่ธ�ข้องจ้�าเลย จ้.งฟั-งไมี!ข้.�นี้

ประเด4นี้คำ3อโจ้ท่ก'มี�อ�านี้าจ้ฟัEองหร3อไมี! เร3*องนี้��เป0นี้เร3*องท่�*เจ้�ามีรดกท่�าพ�นี้�ยกรรมียกท่�*ด�นี้พร�อมีส�*งปล#กสร�างให�โจ้ท่ก'โดยท่างอ3*นี้ พอเจ้�ามีรดกถื.งแก!กรรมี โจ้ท่ก'ย�งไมี!ได�ไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้ ต่ามีมีาต่รา 1299 วรรคำสองคำ3อย�งไมี!ได�ไปเปล�*ยนี้ช3*อท่�*ด�นี้แปลงนี้��มีาเป0นี้ช3*อโจ้ท่ก'แต่!โจ้ท่ก'ฟัEองข้�บไล!ผิ#�เช!า ผิ#�เช!าซึ่.*งเป0นี้จ้�าเลยต่!อส#�ว!าไมี!มี�อ�านี้าจ้ฟัEองข้�บไล! ศาลฏ�กาก4 ว�นี้�จ้ฉ�ยว!าผิ#�มี�ช3*อในี้โฉนี้ด ผิ#�ได�ร�บมีรดกโดยพ�นี้�ยกรรมีแมี�ย�งไมี!จ้ดท่ะเบ�ยนี้ก4ได�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้นี้��นี้มี�อ�านี้าจ้ฟัEอง นี้��เป0นี้ส!วนี้ข้องท่�*ด�นี้ ได�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้ แต่!ว!ามี�ข้�อส�งเกต่ 1840/2544 มีาฉายซึ่��า ท่�*พ#ดถื.งเร3*องนี้��ก4คำ3อ คำ�าพ�พากษาฏ�กาท่�* 1840/2514 นี้��นี้มี�การว�นี้�จ้ฉ�ยว!าการได�มีาซึ่.*งส�ท่ธ�อาศ�ยอ�นี้เป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�เก�*ยวก�บอส�งฯโดยพ�นี้�ยกรรมี เปEนี้การได�มีาโดยนี้�ต่�กรรมี อ!าววววววววว

ก4เร�*มีสงส�ยส�าหร�บคำนี้ท่�*ไมี!เคำยอ!านี้ หร3ออ!านี้แล�วย�งไมี!เข้�าใจ้ ก4ในี้เมี3*อ ส�กคำร# !ได�อธ�บายว!าเป0นี้ท่างอ3*นี้ ต่ามีวรรคำสองอย#!เลย แล�วท่�าไมีการได�มีาโดยส�ท่ธ�อาศ�ยต่รงนี้��จ้.งเป0นี้การได�มีาโดยท่างนี้�ต่�กรรมี ด#รายละเอ�ยดในี้คำ�าพ�พากษาฏ�กาสองอ�นี้นี้�� สร�ปส��นี้ๆคำ3อ ท่�*ด�นี้มี�โฉนี้ด เป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<ร !วมี และอนี้�ญาต่ให�อย#!อาศ�ย ต่!อมีา มีาฟัEองแย�งกรรมีส�ท่ธ3 จ้.งห�ามีไมี!ให�อย#! แต่!ได�นี้�าจ้�าเลยมีาอย#!อาศ�ย โจ้ท่ก'ให�ท่�าส�ญญาเช!าก4ไมี!ยอมีท่�า ข้อให�ข้�บไล! หล�กก4เป0นี้การฟัEองข้�บไล!

ศาลช��นี้ต่�นี้หมีายเร�ยกให�มีาเป0นี้จ้�าเลยร!วมีก4เป0นี้จ้�าเลยร!วมี

ข้อให�ส�งเกต่ ว!าเป0นี้การมีาซึ่.*งต่�วท่�*ด�นี้และได�มีาซึ่.*งกรรมีส�ท่ธ�< เวลาเราได�มีาถื�าเราท่�าต่ามีแบบ ต่�วกรรมีส�ท่ธ�<ต่�วนี้��ไมี!ต่�องไปสถืาปนี้าไมี!ต่�องไปท่�าอะไรอ�กแล�ว แต่!ต่�ว ส�ท่ธ� ซึ่.*งเป0นี้นี้ามีธรรมีคำ3อส�ท่ธ�ท่�*เร�ยกว!าท่ร�พยส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บอส�งฯท่�*บ�ญญ�ต่�ในี้ประมีวลกฎหมีายแพ!ง

พาณ�ชย' เหล!านี้��จ้ะก!อต่��งก�นี้ได�ก4แต่!ต่�องท่�าเป0นี้หนี้�งส3อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�*มี�นี้จ้.งจ้ะบร�บ#รณ'ในี้ท่ร�พย'ส�ท่ธ�มี�นี้ต่!างก�นี้ต่รงนี้�� ถื�าแปลว!าคำนี้หนี้.*งให�นี้�องสาวมี�ส�ท่ธ�อาศ�ยในี้บ�านี้หล�งนี้��ต่ลอดช�วต่�เป0นี้การได�มีาโดยท่างอ3*นี้ถืามีว!าจ้ะเป0นี้เร3*องข้องการเช�าท่างหล�งบ�านี้แสดงว!าถื�าคำ�ณเข้�ยนี้แล�วเจ้�ามีรดกต่าย การก!อต่��งต่รงนี้��ไมี!ต่�องท่�าแบบหร3อ

ถื�าเจ้�ามีรดกไมี!ต่าย ไมี!ท่�าพ�นี้�ยกรรมีมี�นี้จ้ะสมีบ#รณ'เป0นี้ท่ร�พย'ส�ท่ธ�<ก4ต่!อเมี3*อได�ท่�าเป0นี้หนี้�งส3อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�* ใคำรซึ่3�อไปก4ต่�องยอมีให�อย#!

ช�*วโมีงท่�*หก

เรามีาด#มีาต่รา 1299 วรรคำ 1

มีาต่รา 1299 ภัายในี้บ�งคำ�บแห!งบท่บ�ญญ�ต่�ในี้ประมีวลกฎหมีายนี้��หร3อกฎหมีายอ3*นี้ ท่!านี้ว!าการได�มีาโดยนี้�ต่�กรรมีซึ่.*งอส�งหาร�มีท่ร�พย'หร3อท่ร�พยส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บอส�งหาร�มีท่ร�พย'นี้��นี้ไมี!บร�บ#รณ' เว�นี้แต่!นี้�ต่�กรรมีจ้ะได�ท่�าเป0นี้หนี้�งส3อและได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้การได�มีาก�บพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�*

เพราะฉะนี้��นี้สร�ปได� ว!าการได�มีาโดยนี้�ต่�กรรมี ในี้อส�งฯ หร3อท่ร�พย'ส�ท่ธ� ในี้อส�งฯ

ข้�อส�งเกต่คำ3อคำ�าว!า ว!า ภัายใต่�บ�งคำ�บในี้กฎหมีายนี้��หร3อกฎหมีายอ3*นี้ ถื�ามี�บท่บ�ญญ�ต่�ในี้กฏหมีายนี้��บ�ญญ�ต่�ไว�ว!าอย!างไรก4ต่�องเป0นี้ไปต่ามีบท่บ�ญญ�ต่�ท่�*เก�*ยวก�นี้ไว�

ก4ต่�องปฏ�บ�ต่�ต่ามีกฎหมีายเฉพาะนี้��นี้ ถื�าไมี!มี�กฎหมีายเฉพาะในี้เร3*องนี้��เอาไว� การได�มีา ซึ่.*งอส�งฯ หร3อท่ร�พยส�ท่ธ�ในี้อส�งฯนี้��นี้จ้ะบร�บ#รณ'ก4ต่!อเมี3*อได�ท่�าต่ามีแบบ อ�นี้นี้��คำ3อคำวามีหมีายอ�นี้แรกท่�*ต่� �งข้�อส�งเกต่ ว!าต่�องท่�าคำวามีเข้�าใจ้

ต่อนี้นี้��เร3*องกฎหมีายอ3*นี้ย�งไมี!พบ แต่!ในี้กฎหมีายแพ!งมี�หลายเร3*องเช!นี้การซึ่3�อข้ายต่ามีมีาต่รา 456 วรรคำ 1 เป0นี้โมีฆะ ไมี!ได�เป0นี้เพ�ยงไมี!บร�บ#รณ'

ผิลข้องโมีฆะก�บไมี!บร�บ#ณณ'นี้��นี้ต่!างก�นี้ต่ามีกฏหมีายอ�กต่�วอย!างคำ3อเร3*องข้องการแลกเปล�*ยนี้ท่�*ให�นี้�าเร3*องซึ่3�อข้ายมีาใช�ในี้เร3*องซึ่3�อข้ายด�วย ก4เช!นี้เด�ยวก�นี้ การให�ต่ามีมีาต่รา 525

หร3อจ้�านี้องต่�องเป0นี้หนี้�งส3อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�*หร3อข้ายฝ่ากก4ต่�องท่�าต่ามีแบบ

นี้�*นี้คำ3อคำวามีหมีาย ในี้ข้�อคำวามีส!วนี้แรกในี้ส!วนี้ท่�*บอกว!าภัายใต่�

ถืามีว!าการได�มีาโดยท่างนี้�ต่�กรรมีเก�*ยวก�บอส�งฯ ก4แท่บไมี!มี�เหล3อแล�วส� ก4การได�มีาโดยนี้�ต่�กรรมีก4ใหญ! ๆ ซึ่3�อข้ายแลกเปล�*ยนี้ให�แท่บจ้ะคำรบแล�วนี้� แล�วมี�ท่�*ใช�หร3อไมี!

มีาต่รานี้��มี�ท่�*ใช�หร3อไมี! โดยสร�ปแล�วมีาต่รานี้��มี�ท่�*ใช�หล�กๆสองกรณ� กรณ�ท่�*ใหญ!ท่�*ส�ดคำ3อกรณ�แรกใช�บ�งคำ�บในี้เร3*องก!อต่��งท่ร�พยส�ท่ธ�ในี้อส�งฯ ท่�*บ�ญญ�ต่�ไว�ในี้ประมีวลแพ!ง บรรพ 4

ไมี!ว!าจ้ะเป0นี้เร3*องข้องภัาระจ้�ายอมี ส�ท่ธ�อาศ�ย ส�ท่ธ�เก4บก�นี้ต่�วพวกนี้�� เปEนี้พวกท่�*เร�ยกว!า ถื�าสถืาปนี้า จ้ะเป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�ใช!หร3อไมี! ส�ท่ธ�พวกนี้�� กฎหมีายจ้�ดเป0นี้ท่ร�พยประเภัท่อส�งฯ ใช!หร3อไมี! ถื�าจ้ะเข้�าใจ้ต่รงนี้��

กรณ�ท่�*ใช�นี้�อยแท่บจ้ะไมี!มี�เลย ก4คำ3อ กรณ�ข้องการยกอส�งฯ ต่�ใช�หนี้�� กรณ�ท่�*ล#กหนี้��ยกอส�งฯต่�ใช�หนี้��ให�แก!เจ้�าหนี้�� ไมี!ใช!เร3*องซึ่3�อข้ายไมี!ใช!แลกเปล�*ยนี้ไมี!ใช!เร3*องให� เพราะฉะนี้��นี้เจ้�าหนี้��ซึ่.*งได�ร�บอส�งฯนี้��นี้

พอได�มีาแล�วก4เป0นี้การยกให�ต่ามีเจ้ต่นี้าก4เป0นี้ไปต่ามีนี้�ต่�กรรมีเป0นี้การได�มีาโดยนี้�ต่�กรรมีอย!างหนี้.*งเมี3*อไมี!มี�กฎหมีายเฉพาะบ�ญญ�ต่�ไว�ก4ใช�กฎหมีายท่�*วไปต่ามีมีาต่รา 1299 วรรคำ 1

435/2509 – คำ�นี้ไมี!พบ

เรามีาด#ต่�วอย!าง

4892/2542

บ. มีารดาโจ้ท่ก'ได�ยกท่�*ด�นี้พ�พาท่ต่�ใช�หนี้��เง�นี้ก#�ให�แก!จ้�าเลย โดยโจ้ท่ก'และบ�ต่รอ3*นี้ข้อง บ. ร# �เห4นี้ย�นี้ยอมีด�วย แมี�การยกท่�*ด�นี้พ�พาท่ต่�ใช�หนี้��เง�นี้ก#�จ้ะไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�*ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1299 วรรคำหนี้.*งท่�าให�การได�มีาซึ่.*งท่�*ด�นี้พ�พาท่ไมี!บร�บ#รณ'ก4ต่ามี แต่!หาเป0นี้โมีฆะเส�ยเปล!าไมี! การยกท่�*ด�นี้พ�พาท่ต่�ใช�หนี้��ย�งคำงใช�

บ�งคำ�บก�นี้ได�ระหว!างคำ#!ส�ญญา รวมีท่��งท่ายาท่หร3อผิ#�ส3บส�ท่ธ�ข้องคำ#!ส�ญญาในี้ฐานี้ะเป0นี้บ�คำคำลส�ท่ธ� ด�งนี้�� โจ้ท่ก'ซึ่.*งร# �เห4นี้ย�นี้ยอมีด�วยในี้การยกท่�*ด�นี้พ�พาท่ต่�ใช�หนี้��ให�แก!จ้�าเลยและเป0นี้ผิ#�ส3บส�ท่ธ�มีาจ้าก บ. จ้.งไมี!มี�ส�ท่ธ�ฟัEองข้�บไล!จ้�าเลยออกจ้ากท่�*ด�นี้พ�พาท่

พอสร�ปได�ว!า 1299 ใช�ได�สองกรณ� อธ�บายต่!อ ก4คำ3อ คำ�าว!าไมี!บร�บ#รณ'ในี้ 1299 นี้��นี้เข้�าใจ้ว!าไมี!บร�บ#ณณ'ในี้ฐานี้ะเป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�< แต่!คำ#!ส�ญญาร# �ได� ด�วยคำ#!กรณ� หมีายคำวามีว!าถื�าไมี!จ้ดท่ะเบ�ยนี้ จ้ะไปใช�ย�นี้ใคำรไมี!ได�เลย ยกเว�นี้แคำ!คำ#!ส�ญญาเท่!านี้��นี้ ถืามีใหมี!เร3*องเมี3*อส�กคำร# ! ถื�าโจ้ท่ก'จ้ดท่ะเบ�ยนี้ข้ายให�แก!บ�คำคำลภัายนี้อกไป ถืามีว!าบ�คำคำลภัายนี้อกต่�องผิ#กพ�นี้ข้�อต่กลงต่�ใช�หนี้��หร3อไมี!

ถื�ายกต่�วอย!างในี้เร3*องข้องภัาระจ้�ายอมี ในี้ล�กษณะเด�ยวก�นี้ก4คำ3อถื�าเราก!อต่��งภัาระจ้�ายอมีระหว!าง ท่างเด�นี้ ระหว!างเจ้�าข้องสามียท่ร�พย' ก�บเจ้�าข้องภัาระท่ร�พย' ระหว!างก�นี้เองบ�งคำ�ยได�ใช!หร3อไมี! ใช! แต่!ว!าถื�าข้ายไป คำนี้ท่�*ซึ่3�อห�ามีได�หร3อไมี! ได� ไมี!ว!าเข้�าจ้ะส�จ้ร�ต่หร3อไมี! อ�นี้นี้��ไมี!ไปมีองเลย เพราะมี�นี้เข้�าวรรคำแรก เปEนี้โดยท่างนี้�ต่�กรรมี มี�นี้ไมี!บร�บ#รณ'เมี3*อไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ ไมี!ได�ท่�าเป0นี้หนี้�งส3อ มี�นี้ไมี!บร�บ#ณณ3 ไมี!บร�บ#รณ'คำ3อใช�ได�เฉพาะก�บ คำ#!กรณ�ท่�*ต่กลงเท่!านี้��นี้

คำ#!ส�ญญานี้��นี้หมีายถื.งใคำร ก4หมีายรวมีส�ท่ธ�ข้องคำ#!ส�ญญาด�วย เช!นี้ด�าให�แดงอาศ�ยห�าปF ไมี!ได�ไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้ พอแดงอย#!ได�สองปF ด�าต่าย มี�ล#กคำ3อ เอ เอจ้ะไมี!ให�อย#!โดยอ�าง 1299

วรรคำ 1 ไมี!ได� เพราะเอเป0นี้ผิ#�ส3บส�ท่ธ�ข้องด�า

ข้�อส�งเกต่ต่!อมีาคำ3อ บ�คำคำลส�ท่ธ�ท่�*พ#ดถื.งนี้��นี้ เป0นี้กรณ�ท่�*ไมี!บร�บ#รณ'ในี้ฐานี้ะเป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�

จ้ะส�จ้ร�ต่หร3อไมี!ส�จ้ร�ต่หร3อเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้หร3อไมี!

560/2537 – คำ�นี้ไมี!พบ ออกข้�อสอบเมี3*อสองหร3อสามีปFท่�*แล�ว

เร3*องเป0นี้เร3*องท่�* ท่�*ด�นี้ แปลงหนี้.*ง ข้องจ้�าเลย ซึ่.*งมี�ฮวงซึ่��ยฝ่-งศพอย#!ด�วย ถื#กเจ้�าหนี้��บ�งคำ�บคำด�ข้ายท่อดต่ลาด ซึ่3�อได� ไปต่กลงก�บจ้�าเลยด�วยวาจ้า

เสร4จ้แล�วต่!อมีา ก4 ข้าย ท่�*ด�นี้ ให�โจ้ท่ก' พอข้ายไปแล�ว โจ้ท่ก'ก4ฟัEองข้�บไล!ให�ร3�อฮวงซึ่��ยออกไป ประเด4นี้หนี้.*งคำ3อโจ้ท่ก'ซึ่3�อไปท่��งๆท่�*ร# �ว!าเข้าต่กลงก�นี้ถืามีว!าโจ้ท่ก'ต่�องผิ#กพ�นี้หร3อไมี! ก4เป0นี้

ประเด4นี้ส�าคำ�ญคำ3อร# �หร3อไมี!ไมี!ส�าคำ�ญ

6872/2539

2229/2542 นี้!าสนี้ใจ้จ้ะพ#ดต่อนี้วรรคำสอง

แมี� ท่. เจ้�าข้องท่�*ด�นี้เด�มีย�นี้ยอมีให�ท่างพ�พาท่เป0นี้ท่างภัารจ้�ายอมีแก!ท่�*ด�นี้ข้องโจ้ท่ก' อ�นี้เป0นี้กรณ� ท่�*โจ้ท่ก'ได�ภัารจ้�ายอมีโดยท่างนี้�ต่�กรรมีก4ต่ามี แต่!เมี3*อ ย�งมี�ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�* การได�มีาย!อมี ไมี!บร�บ#รณ'ต่ามี ประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1299

วรรคำหนี้.*งและคำงใช�บ�งคำ�บได�ในี้ฐานี้ะบ�คำคำลส�ท่ธ�เฉพาะโจ้ท่ก'ก�บท่.ซึ่.*งเป0นี้คำ#!ส�ญญาเท่!านี้��นี้ แต่!ไมี!มี�ผิลผิ#กพ�นี้บ�คำคำลภัายนี้อกด�วยเมี3*อ ท่. ยกท่�*ด�นี้แปลงด�งกล!าวให�จ้�าเลยถื3อว!าจ้�าเลยเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก ท่��งในี้เร3*องให� หาได�มี�บท่บ�ญญ�ต่�ให�ผิ#�ร �บต่�องร�บหนี้�าท่�*และคำวามีร�บผิ�ดต่!าง ๆ ข้องผิ#�ให�ไปด�วยอย!างกรณ�ท่ายาท่ร�บมีรดกไมี! คำวามีย�นี้ยอมีด�งกล!าวจ้.งไมี!มี� ผิลผิ#กพ�นี้ให�จ้�าเลยต่�องจ้ดท่ะเบ�ยนี้ภัารจ้�ายอมีหร3อเปCดท่างพ�พาท่ แก!โจ้ท่ก' การท่�*กรมีชลประท่านี้ให�ราษฎรร3�อสะพานี้ข้�ามีคำลองสาธารณะ เมี3*อมี�การข้�ดลอกคำลองเนี้3*องจ้ากสะพานี้ด�งกล!าว ก�ดข้วางการข้�ดลอกคำลอง หาใช!กรมีชลประท่านี้ห�ามีราษฎร ใช�เป0นี้ท่างส�ญจ้รท่างนี้��าไมี! คำลองนี้��นี้จ้.งย�งเป0นี้ท่างสาธารณะ ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1349,1350 และการท่�*ราษฎรมี�ได�ใช�คำลองนี้��นี้เป0นี้ท่างส�ญจ้รท่างนี้��า เนี้3*องจ้ากไมี!สะดวกเท่!าการส�ญจ้รท่างบก ก4หาได�ท่�าให� คำลองนี้��นี้ส��นี้สภัาพการเป0นี้ท่างสาธารณะไปไมี! ท่�*ด�นี้ข้องโจ้ท่ก'อย#!ต่�ดคำลองซึ่.*งเป0นี้ท่างสาธารณะ อย#!แล�ว โจ้ท่ก'ย!อมีไมี!มี�ส�ท่ธ�เร�ยกให�จ้�าเลยเปCดท่างพ�พาท่เป0นี้ท่างจ้�าเป0นี้ได�อ�ก

ส!วนี้เร3*องจ้ดท่ะเบ�ยนี้ ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�*หร3อท่�าเป0นี้หนี้�งส3อ คำาดว!าท่ราบก�นี้อย#!แล�วจ้ะข้อผิ!านี้ไปนี้ะคำร�บสิรั�ปคำ�าบรัรัย์าย์ ทรั�พย์ ชั่��วโมงท�� 8 (ข้าดิชั่��วโมงท�� 7 ) . ( 10-07-09 ) ภาคำคำ��า หากเอกสารสร�ปคำ�าบรรยายนี้�� มี�ข้�อผิ�ดพลาดประการใด ข้�าพเจ้�า kankokub ข้ออภั�ยและนี้�อมีร�บแต่!เพ�ยงผิ#�เด�ยว หากจ้ะมี�ประโยชนี้'อย#!บ�างข้อมีอบให�แก! ท่!านี้อาจ้ารย' สมีจ้�ต่ร' ท่องศร�ผิ#�บรรยาย , ผิ#�มี�นี้��าใจ้ส!ง flie เส�ยงท่�*ท่�าให�ข้�าพเจ้�าได�มี�โอกาสได�ฟั-งคำ�าบรรยาย , บ�ดามีารดาข้�าพเจ้�าช�*วโมีงท่�* 8 (ข้าดช�*วโมีงท่�* 7 ) . ( 10-07-09 )

ย�อนี้ไปด#สมี�ยก!อนี้ๆท่�*ผิ!านี้มีาก4ออกข้�อสอบเนี้ฯไปแล�วเป0นี้เร3*องท่�*บ�ดาข้องจ้�าเลยไปออกโฉนี้ดท่�*ด�นี้แปลงหนี้.*งไปท่�บท่�*ด�นี้ข้องโจ้ท่ก' สองไร! เป0นี้ข้องต่�วเอง แปดไร! พอออกโฉนี้ดมีา แล�วบ�ดาจ้�าเลยก4จ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้ท่�*ด�นี้ต่ามีโฉนี้ดท่��งส�บไร!ให�แก!จ้�าเลย จ้�าเลยร�บท่�*ด�นี้มีาก4คำรอบคำรองท่�าประโยชนี้'ต่ลอดมีาสมีมี�ต่�ว!าส�บเอ4ดปF ฝ่Aายโจ้ท่ก'ไปต่รวจ้สอบท่�*ด�นี้ต่นี้เองก4ท่ราบเร3*อง ก4ไปฟัEองเพ�กถือนี้การออกโฉนี้ด ศาลพ�พากษาท่�*ส�ดให�เพ�กถือนี้ ก4เหล3อเนี้3�อท่�*ต่ามีโฉนี้ด แปดไร! ป-ญหาว!าเนี้3�อท่�*ด�นี้สองไร! ระหว!างโจ้ท่ก'ก�บจ้�าเลยใคำรมี�ส�ท่ธ�ด�กว!าก�นี้ โจ้ท่ก'เจ้�าข้องท่�*ด�นี้เด�มีสองไร! หร3อว!าจ้�าเลย การท่�*ยกต่�วอย!างนี้�� เอามีาจ้�บก4ด#เหมี3อนี้ยาก ถื�าเราเอาข้�อเท่4จ้จ้ร�งต่!างๆต่ามีฏ�กานี้��มีาก4จ้ะส�บสนี้ จ้ะเห4นี้ได�ว!าไอ�สองไร!นี้��เป0นี้ท่�*ด�นี้ท่�*จ้�าเลยคำรอบคำรองปรป-กษ'แล�ว การท่�*เข้าคำรอบคำรองปรป-กษ'จ้นี้ได�กรรมีส�ท่ธ�<โดยอาย�การคำรอบคำรองปรป-กษ'แล�ว การท่�*ศาลเพ�กถือนี้การออกโฉนี้ดนี้��นี้ เป0นี้การเพ�กถือนี้ท่างเอกสารเท่!านี้��นี้ การมีองต่ามีส�ท่ธ� แล�ว ระหว!างจ้�าเลย ก�บโจ้ท่ก' คำ�าพ�พากษาท่�*ให�เพ�กถือนี้ไมี!ได�ไปแต่ะถื.งต่�วส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้เลย จ้�าเลยได�ส�ท่ธ�ต่ามีมีาต่รา 1299 วรรคำสองแล�ว คำ3อ ย�งไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ ก4 แคำ!เพ�ยงเปล�*ยนี้แปลงท่างท่ะเบ�ยนี้ไมี!ได� และยกต่!อส#�บ�คำคำลภัายนี้อกผิ#�ส�จ้ร�ต่ไมี!ได�เพ�ยงเท่!านี้��นี้ ยกไมี!ได�แคำ!สองประเด4นี้ คำด�นี้��โจ้ท่ก'จ้ะมีาอ�างว!าต่นี้เป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อกไมี!ได� มี�นี้ไมี!เข้�าหล�กกฎหมีายท่�*ว!าจ้�าเลยเป0นี้ผิ#�ได�มีาท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมีนี้��นี้จ้ะยกข้.�นี้ต่!อส#�บ�คำคำลภัายนี้อกไมี!ได� นี้�*เป0นี้ต่�วอย!างให�เห4นี้ว!าโจ้ท่ก'ไมี!ใช!บ�คำคำลภัายนี้อก ต่�วท่�*ด�นี้จ้ร�งๆย�งถื#กคำรอบคำรองอย#!ข้�อเท่4จ้จ้ร�งไมี!ต่!างว!า จ้�าเลยย�งไมี!ได�ไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้ ถืามีว!าโจ้ท่ก'ก�บจ้�าเลยใคำรมี�ส�ท่ธ�ด�กว!า อาจ้ารย'ชอบฏ�กานี้�� เผิอ�ญออกสอบไปแล�วในี้สองสมี�ยท่�*ผิ!านี้มีา ป-ญหาว!าใคำรเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อกศาลว�นี้�จ้ฉ�ยว!า บ�คำคำลภัายนี้อกไมี!รวมีถื.งผิ#�ส3บส�ท่ธ�หร3อท่ายาท่ข้องเจ้�าข้องเด�มี ถืามีว!าแดงคำรอบคำรองปรป-กษ'ท่�*ด�นี้ข้องด�า ด�าต่าย ล#กข้าวจ้ะมีาเร�ยกร�องให�ออกจ้ากท่�*ด�นี้ มีรดกไมี!ได� เพราะ ข้าวก4ไมี!ใช!บ�คำคำลภัายนี้อก 1069/2522โจ้ท่ก'ได�กรรมีส�ท่ธ�<ท่�*ด�นี้มีาโดยการร�บมีรดกต่�องร�บไปท่��งส�ท่ธ�หนี้�าท่�*และคำวามีร�บผิ�ดต่!าง ๆ โจ้ท่ก'จ้.งไมี!ใช!บ�คำคำลภัายนี้อกผิ#�ได�กรรมีส�ท่ธ�<มีาโดยเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้ต่ามีท่�*บ�ญญ�ต่�ไว�ในี้ประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1299 จ้�าเลยจ้.งยกกรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*พ�พาท่อ�นี้ได�มีาโดยการคำรอบคำรองปรป-กษ'ข้.�นี้ต่!อส#�โจ้ท่ก'ได� แมี�จ้�าเลยจ้ะย�งมี�ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้การได�มีาก4ต่ามี

คำ3อมี�การคำรอบคำรองปรป-กษ'ท่�*พ�พาท่ แมี�ไถื!ถือนี้แล�วก4ต่ามี จ้�าเลยจ้.งยกกรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*พ�พาท่ ข้องโจ้ท่ก'ได� ฏ�กานี้��ก4คำลาสส�คำ คำ3ออย!างไร คำ3อท่�*ด�นี้พ�พาท่ในี้คำด�นี้��จ้�าเลยไปคำรอบคำรองปรป-กษ' แต่!ว!าย�งไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ เผิอ�ญว!าเจ้�ามีรดกต่ายท่�*ด�นี้นี้��นี้ต่กท่อดแก!โจ้ท่ก'ผิ#�เป0นี้ท่ายาท่ เจ้�ามีรดกไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้จ้�านี้องท่�*ด�นี้แปลงนี้��ไว�ก�บธนี้าคำาร โจ้ท่ก'ก4จ้!ายไป ห�าแสนี้ จ้!ายไปเร�ยบร�อยก4ฟัEองข้�บไล!จ้�าเลย โจ้ท่ก'ต่!อส#�ถืามีว!าโจ้ท่ก'ก�บจ้�าเลยใคำรมี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้แปลงนี้��ด�กว!าก�นี้ คำ�าต่อบก4คำ3อจ้�าเลย เพราะจ้�าเลยได�มีาโดยท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี ต่�วโจ้ท่ก'ก4ได�มีาโดยท่างอ3*นี้ โจ้ท่ก'ได�มีาโดยร�บมีรดก จ้�าเลยได�มีาโดยท่างคำรอบคำรองปรป-กษ' ถื3อว!าโจ้ท่ก'เส�ยคำ!าต่อบแท่นี้หร3อไมี! กรณ�นี้��ก4ไมี!เข้�า 1299 วรรคำสองท่�*บอกว!าเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก เพราะโดยหล�กแมี�ได�มีาโดยการไถื!ถือนี้จ้�านี้องก4ต่ามีแต่!ท่�*ส�าคำ�ญคำ3อโจ้ท่ก'เป0นี้ ท่ายาท่ โจ้ท่ก'จ้.งไมี!ใช!บ�คำคำลภัายนี้อกระหว!างโจ้ท่ก'จ้�าเลยคำด�นี้�� โจ้ท่ก'ก4สามีารถืยกเป0นี้ข้�อต่!อส#�ได� 456/2491เจ้�าหนี้��สามี�ญ มี�ได�มี�บ�ร�มีส�ท่ธ�เหนี้3อท่ร�พย'ส�นี้เฉพาะส�*งข้องล#กหนี้��ย!อมีมี�ส�ท่ธ�ท่�*จ้ะได�ร�บช�าระหนี้��จ้ากท่ร�พย'ส�นี้ข้องล#กหนี้�� เจ้�าหนี้��ย.ดท่�*ด�นี้โฉนี้ดมี�ช3*อจ้�าเลยซึ่.*งเป0นี้ล#กหนี้��เป0นี้เจ้�าข้องร!วมีก�บบ�คำคำลอ3*นี้เพ3*อข้ายท่อดต่ลาดเอาเง�นี้ช�าระหนี้��ผิ#�ท่�*มี�ได�มี�ช3*อในี้โฉนี้ดแต่!ได�ปกคำรองท่�*แปลงนี้��นี้บางส!วนี้มีาเก�นี้ 10 ปFโดยท่างปรป-กษ'แล�ว มี�ส�ท่ธ�ร�องข้�ดท่ร�พย'ได� เพราะเจ้�าหนี้��สามี�ญหาได�อย#!ในี้ฐานี้ะบ�คำคำลภัายนี้อกด�งท่�*บ�ญญ�ต่�ไว�ในี้ ประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1299 วรรคำสอง นี้��นี้ไมี! ท่ะเบ�ยนี้ในี้โฉนี้ดท่�*ด�นี้เป0นี้เพ�ยงหล�กฐานี้ในี้เบ3�องต่�นี้ให�ส�นี้นี้�ษฐานี้ว!าผิ#�มี�ช3*อถื3อกรรมีส�ท่ธ�<ต่ามีโฉนี้ดท่�*ด�นี้เป0นี้เจ้�าข้องกรรมีส�ท่ธ�<เท่!านี้��นี้ แต่!ข้�อเท่4จ้จ้ร�งท่�*แท่�จ้ร�งเป0นี้ประการใดอาจ้นี้�าส3บห�กล�างได�

1212/2510 ศาลช��นี้ต่�นี้ส�*งให�ข้ายท่�*ด�นี้เฉพาะส!วนี้ข้องจ้�าเลย โดยย�งไมี!ร# �ว!าท่�*ด�นี้ส!วนี้ข้องจ้�าเลยเป0นี้ด�งผิ#�ร �องอ�างหร3อเป0นี้ด�งโจ้ท่ก'และจ้�าเลยอ�างจ้.งย�งไมี!ถื#กต่�อง ศาลอ�ท่ธรณ'พ�พากษาให�ข้ายท่�*ด�นี้ท่��งแปลงโดยไมี!ว�นี้�จ้ฉ�ยว!าท่�*ด�นี้แปลงนี้��เจ้�าข้องรวมีได�แบ!งท่ร�พย'ส�นี้ก�นี้แล�วหร3อย�ง จ้.งไมี!ถื#กต่�องเพราะถื�าได�แบ!งท่�*ด�นี้ส!วนี้ใดเป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<ข้องผิ#�ร �องเด4ดข้าดไปแล�วจ้ะข้ายท่�*ด�นี้รวมีถื.งส!วนี้ข้องผิ#�ร �องไมี!ได�

ว�นี้�จ้ฉ�ยว!าเจ้�าหนี้��สามี�ญข้องท่ร�พย'เด�มีไมี!ใช!บ�คำคำลภัายนี้อก กรณ�พวกนี้��เป0นี้เร3*องท่�*ส!วนี้

ใหญ!เก�ดในี้ช��นี้บ�งคำ�บคำด�เป0นี้เร3*องท่�านี้องท่�*ว!า ท่�*ด�นี้แปลงหนี้.*งสมีมี�ต่�ว!าเป0นี้ข้องจ้�าเลย จ้�าเลยเป0นี้หนี้�� บ�คำคำลภัายนี้อก บ�คำคำลภัายนี้อกฟัEองจ้�าเลยให�แพ�คำด� บ�คำคำลภัายนี้อกจ้ะบ�งคำ�บท่�*ด�นี้แปลงนี้��ออกข้ายท่อดต่ลาดเพ3*อช�าระหนี้�� แต่!ท่�*ด�นี้แปลงนี้��ผิ#�ร �องคำรอบคำรองปรป-กษ' ต่ามีมีาต่รา 1382 แต่!ย�งไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ กรณ�เช!นี้นี้��ถื�าผิ#�ร �องร�องให�ปล!อยท่ร�พย'ถืามีว!า ต่�องปล!อยท่ร�พย'หร3อไมี! และเจ้�าหนี้��เส�ยคำ!าต่อบแท่นี้และส�จ้ร�ต่ได�หร3อไมี! ศาลฏ�กาก4บอกว!าเจ้�าหนี้��สามี�ญมี�นี้ไมี!ใช!บ�คำคำลภัายนี้อกมี�นี้จ้.งจ้ะอ�างเอามีาต่รา 1299 วรรคำสองมีาอ�างไมี!ได� ก4ไปด#ในี้ส!วนี้นี้��ป-จ้จ้�บ�นี้มี�ฏ�กาปF 50 ถื�าจ้�าไมี!ผิ�ดแต่!เจ้�าหนี้��จ้�านี้องเจ้�าหนี้��บ�ร�มีส�ท่ธ�นี้��นี้ถื3อว!าเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก 1064/2507จ้�าเลยท่�* 1,2 จ้�านี้องท่�*ด�นี้แปลงหนี้.*งแก!โจ้ท่ก' เมี3*อจ้�านี้องแล�ว จ้�าเลยท่�* 3 ได�กรรมีส�ท่ธ�<ส!วนี้หนี้.*งข้องท่�*ด�นี้แปลงนี้��นี้ไปด�วยการคำรอบคำรองปรป-กษ' แต่!ย�งไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ ด�งนี้��โจ้ท่ก'มี�ส�ท่ธ�บ�งคำ�บจ้�านี้องท่�*ด�นี้แปลงนี้��นี้ได� แมี�ส!วนี้หนี้.*งข้องท่�*ด�นี้แปลงนี้��นี้ต่กเป0นี้ข้องจ้�าเลยท่�* 3 แล�วและจ้�าเลยท่�* 3 ไมี!ได�เป0นี้ล#กหนี้��โจ้ท่ก'ก4ต่ามี ท่��งนี้��เพราะส�ท่ธ�จ้�านี้องเป0นี้ส�ท่ธ�คำรอบเหนี้3อท่ร�พย'ท่��งหมีด เมี3*อจ้�าเลยท่�* 3 ได�กรรมีส�ท่ธ�<ท่�*ด�นี้โดยการคำรอบคำรองแต่!ย�งไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้จ้ะยกข้.�นี้ต่!อส#�ผิ#�ร �บจ้�านี้องซึ่.*งได�ส�ท่ธ�โดยเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้โดยส�จ้ร�ต่และได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�โดยส�จ้ร�ต่ไมี!ได�

1189/2545 เมี3*อบท่บ�ญญ�ต่�ต่ามีประมีวลกฎหมีายว�ธ�พ�จ้ารณาคำวามีแพ!งมีาต่รา 288 อย#!ภัายใต่�บ�งคำ�บแห!งบท่บ�ญญ�ต่�มีาต่รา 55 การท่�*ผิ#�ร �องจ้ะอ�างการได�มีาในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่โดยการคำรอบคำรองปรป-กษ'ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1382 มีาเป0นี้ข้�อต่!อส#�โจ้ท่ก'ในี้คำด�ร�องข้�ดท่ร�พย'ได�นี้� �นี้ ผิ#�ร �องต่�องบรรยายมีาในี้คำ�าร�องข้อโดยช�ดแจ้�งให�เห4นี้ว!ามี�ข้�อโต่�แย�งเก�*ยวก�บส�ท่ธ�และหนี้�าท่�*ระหว!างผิ#�ร �องก�บโจ้ท่ก' อ�นี้เป0นี้ข้�ออ�างท่�*อาศ�ยเป0นี้หล�กแห!งข้�อหาเช!นี้ว!านี้��นี้ผิ#�ร �องจ้.งจ้ะมี�ส�ท่ธ�นี้�าพยานี้หล�กฐานี้เข้�ามีาส3บต่ามีข้�ออ�างได� การท่�*ผิ#�ร �องมี�ได�บรรยายในี้คำ�าร�องข้อว!าโจ้ท่ก'ร�บจ้�านี้องโดยไมี!ส�จ้ร�ต่จ้.งไมี!มี�ประเด4นี้ท่�*ผิ#�ร �องจ้ะนี้�าพยานี้เข้�ามีาส3บเป0นี้ข้�อต่!อส#�โจ้ท่ก'ในี้ประเด4นี้ด�งกล!าวและกรณ�มี�ใช!เร3*องท่�*คำ#!คำวามีสามีารถืนี้�าพยานี้เข้�ามีาส3บประกอบได�เองโดยไมี!จ้�าต่�องกล!าวบรรยายมีาในี้คำ�าร�องด�งนี้��นี้ ท่�*ศาลล!างท่��งสองยกคำ�าร�องข้อข้องผิ#�ร �องโดยไมี!ท่�าการไต่!สวนี้จ้.งชอบแล�ว การท่�*ผิ#�ร �องอ�ท่ธรณ'และฎ�กาข้อให�ย�อนี้ส�านี้วนี้ให�ศาลช��นี้ต่�นี้ร�บคำ�าร�องข้อไว�ไต่!สวนี้ต่!อไปนี้��นี้ เป0นี้คำด�มี�คำ�าข้อให�ปลดเปล3�องท่�กข้'อ�นี้ไมี!อาจ้คำ�านี้วณเป0นี้ราคำาเง�นี้ได�ต่�องเส�ยคำ!าข้.�นี้ศาล

เพ�ยงช��นี้ศาลละ 200 บาท่ ต่ามีบ�ญช�ท่�ายประมีวลกฎหมีายว�ธ�พ�จ้ารณาคำวามีแพ!งต่าราง 1

ข้�อ 2(ก)

เรามีาด#นี้ะคำร�บ 1064 บอกว!าจ้�าเลยท่�*หนี้.*งท่�*สองจ้�านี้องท่�*ด�นี้แก!โจ้ท่ก'ไว� แต่!จ้�าเลยท่�*สามีได�ร�บจ้�านี้องโดยคำรอบคำรองปรป-กษ'เพราะคำรอบเหนี้3อท่ร�พย'ท่��งหมีด และได�ส�ท่ธ�โดยส�จ้ร�ต่แล�วไมี!ได� หล�กพวกนี้��จ้ะเก�ดข้.�นี้บ!อย คำ3อท่�*ด�นี้ท่�*เจ้�าข้องเอาไปจ้�านี้องไว�แต่!มี�คำนี้มีาคำรอบคำรองปรป-กษ'จ้นี้ได�กรรมีส�ท่ธ�<แล�ว ผิ#�ร �บจ้�านี้องศาลฏ�กาว�นี้�จ้ฉ�ยว!าธนี้าคำารมี�ส�ท่ธ�ด�กว!าเพราะถื3อว!าธนี้าคำารเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก ต่รงนี้��มี�คำด�ท่�านี้องนี้��มีากแต่!ว!าเจ้�าข้องรวมีไมี!ถื3อว!าเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก 3487/2537 ท่�*ด�นี้ท่�*มี�บ�คำคำลหลายคำนี้เป0นี้เจ้�าข้องร!วมีก�นี้ มี�ผิ#�คำรอบคำรองปรป-กษ' ท่�*ด�นี้บางส!วนี้จ้นี้ได�กรรมีส�ท่ธ�<แล�ว แต่!ย�งมี�ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้การได�มีา การท่�*เจ้�าข้องรวมีคำนี้อ3*นี้โอนี้กรรมีส�ท่ธ�<ท่�*ด�นี้มีาเป0นี้ข้องเจ้�าข้องรวมีคำนี้หนี้.*งเพ�ยงคำนี้เด�ยว ไมี!ถื3อว!าเจ้�าข้องรวมีผิ#�ร �บโอนี้นี้��นี้เป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อกต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1299 วรรคำสองผิ#�คำรอบคำรองปรป-กษ'ยกเอาการได�มีาข้.�นี้ต่!อส#�ได�

ข้�อเท่4จ้จ้ร�งคำ3อท่�*ด�นี้แปลงหนี้.*งมี� ก ข้ คำ เป0นี้เจ้�าข้องรวมีแล�วจ้�าเลยคำรอบคำรองปรป-กษ'ท่�*ด�นี้นี้��นี้ส!วนี้หนี้.*งจ้นี้ได�กรรมีส�ท่ธ�<แล�ว แต่!ย�งไมี!จ้ดท่ะเบ�ยนี้หล�งจ้ากคำรอบคำรองปรป-กษ'คำรบเง3*อนี้ไข้ แล�ว โอนี้ท่�*ด�นี้ให�เหล3อเป0นี้ข้อง ก คำนี้เด�ยว แล�วให� ก ข้�บไล!จ้�าเลย ถืามีว!าจ้�าเลยก�บ ก ในี้ท่�*ด�นี้หนี้.*งไร!นี้��ใคำรมี�ส�ท่ธ�ด�กว!าก�นี้ นี้!าจ้ะร# �แล�วนี้ะคำร�บ ก4บอกแล�วว!าไมี!ถื3อเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก จ้�าเลยก4ย!อมีจ้ะมี�ส�ท่ธ�ด�กว!าใช!ไหมีคำร�บ ฏ�กาพวกนี้��ไปด#มีาบ�างเพราะเป0นี้การอธ�บายคำ�าในี้ต่�วบท่ ท่�*แต่กออกมีาข้�อส�งเกต่ประการท่�*สอง การได�ท่ร�พย'ส�ท่ธ�<ท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมีนี้��นี้ บ�คำคำลภัายนี้อกนี้��นี้ต่�องคำรบสามีอย!าง จ้.งจ้ะมี�ส�ท่ธ�ด�กว!าผิ#�ได�มีาโดยท่างอ3*นี้นี้��นี้ ข้�อส�งเกต่ประการแรกในี้เร3*องนี้�� ศาลฏ�กา ว�นี้�จ้ฉ�ยวางหล�กไว�ว!า มีาต่รา 1299 วรรคำสอง กรณ�ท่�*จ้ะเข้�ามีาต่รา 1299 วรรคำสองนี้��นี้ ส�ท่ธ�ท่�*ผิ#�ได�มีาโดยท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมีนี้��นี้ ต่�องเป0นี้ส�ท่ธ�ประเภัท่เด�ยวก�บท่�*บ�คำคำลภัายนี้อกได�ไปจ้.งจ้ะเข้�าเง3*อนี้ไข้มีาต่รา 1299 วรรคำสองท่�*จ้ะท่�าให�บ�คำคำลภัายนี้อกได�ส�ท่ธ�ไป ถื�าเป0นี้ส�ท่ธ�คำนี้ละประเภัท่ ไมี!ต่�องด�วยมีาต่รา 1299 มีาด#ฏ�กาหล�ก ซึ่3�อท่�*ด�นี้มีาโดยส�จ้ร�ต่ไมี!ร# �ว!าท่�ด�นี้ต่กอย#!ในี้ภัาระจ้�ายอมีไมี!อาจ้ยกได� ว!า ท่�*ด�นี้

นี้��นี้ต่กอย#!ในี้ภัาระจ้�ายอมี ยกต่�วอย!างจ้�าเลย เด�นี้ผิ!านี้ท่�*ด�นี้แปลงนี้��ออกส#!ท่างสาธารณะ จ้�าเลยได� ภัาระจ้�ายอมีโดยอาย�คำวามี ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' ประกอบมีาต่รา 1382 ได�ภัาระจ้�ายอมีโดยอาย�คำวามี ถืามีว!าภัาระจ้�ายอมีต่�วนี้��เป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บอส�งฯ จ้�าเลยในี้กรณ�นี้��เป0นี้ผิ#�ได�มีาโดยอส�งหาร�มีท่ร�พย'ท่างอ3*นี้ นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี ต่ามีมีาต่รา 1299 วรรคำสอง ปรากฏว!าท่�*ด�นี้แปลงนี้�� แดงเป0นี้เจ้�าข้อง แดงได�ข้ายให�โจ้ท่ก' โจ้ท่ก'ซึ่3�อไป โดยส�จ้ร�ต่คำ3อไมี!ร# �ว!าเข้าเด�นี้ได�ภัาระจ้�ายอมีแล�ว เส�ยคำ!าต่อบแท่นี้คำ3อคำ!าท่�*ด�นี้แล�ว และโจ้ท่ก'จ้ดท่ะเบ�ยนี้การซึ่3�อข้ายท่�*ด�นี้แปลงนี้��มีาแล�ว ถืามีว!ากรณ�อย!างนี้�� โจ้ท่ก'จ้ะไปห�ามีไมี!ใช!จ้�าเลยเด�นี้ต่!อไปไมี!ได�เพราะส�*งท่�*โจ้ท่ก'ได�มีาคำ3อกรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้ท่��งแปลงส!วนี้ ส�ท่ธ�ข้องจ้�าเลยคำ3อ ส�ท่ธ�ท่างภัาระจ้�ายอมี เป0นี้ส�ท่ธ�คำนี้ละประเภัท่ก�นี้ เพราะภัาระจ้�ายอมีเป0นี้ส�ท่ธ�ท่�*บ� *นี้ท่อนี้กรรมีส�ท่ธ�< สร�ปได�ว!าโจ้ท่ก'ซึ่3�อไปแล�ว ถื�าปCดท่างไมี!ใช!จ้�าเลยเด�นี้นี้��นี้ท่�าไมี!ได� เหมี3อนี้จ้ะแปลก แต่!ศาลฏ�กา5808/2537 ธรรมีเนี้�ยมีปฏ�บ�ต่�ข้องชาวบ�านี้ในี้ท่�องถื�*นี้ท่�*เอ3�อเฟัB� อก�นี้กรณ�ผิ#�ท่�*อย#!ในี้สวนี้ท่�*ล.กจ้ะต่�องอาศ�ยเด�นี้ผิ!านี้สวนี้ข้องผิ#�อ3*นี้ออกไปส#!ภัายนี้อกได� การอนี้�ญาต่ด�งกล!าวเป0นี้การแสดงออกช�ดโดยท่างปฏ�บ�ต่�ข้องเจ้�าข้องท่�*ด�นี้เป0นี้การท่�*วไปท่�*ไมี!หวงห�ามีหร3อสงวนี้ส�ท่ธ�ในี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'ข้องต่นี้ ยอมีร�บกรรมีบางอย!างซึ่.*งกระท่บถื.งท่ร�พย'ส�นี้ข้องต่นี้เป0นี้ภัารจ้�ายอมีท่�*เก�ดข้.�นี้โดยสมี�คำรใจ้ จ้.งมี�ใช!การอนี้�ญาต่ด�วยคำวามีคำ��นี้เคำยหร3อว�สาสะเป0นี้การเฉพาะต่�ว ด�งนี้��นี้การใช�ท่างพ�พาท่ข้องโจ้ท่ก'ในี้ล�กษณะด�งกล!าวจ้.งได�ส�ท่ธ�ภัารจ้�ายอมีโดยอาย�คำวามี ส�ท่ธ�ภัารจ้�ายอมีข้องโจ้ท่ก'ได�มี�ข้.�นี้โดยผิลแห!งกฎหมีายร�บรองและจ้ะส��นี้ส�ดไปก4โดยเหต่�ต่!าง ๆ ท่�*กฎหมีายก�าหนี้ด ส!วนี้ข้องจ้�าเลยท่��งหมีดท่�*ได�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้ภัารยท่ร�พย'นี้��เป0นี้ส�ท่ธ�คำนี้ละอ�นี้ก�บส�ท่ธ�ภัารจ้�ายอมีข้องโจ้ท่ก' การได�มีาซึ่.*งกรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้ภัารยท่ร�พย'โดยท่างท่ะเบ�ยนี้ไมี!เป0นี้เหต่�ให�ส�ท่ธ�ภัารจ้�ายอมีข้องโจ้ท่ก'ส��นี้ส�ดลงได�

ก4ว�นี้�จ้ฉ�ยในี้ท่างเด�ยวก�นี้ คำ3อส�ท่ธ�ภัาระจ้�ายอมีมี�ได�โดยผิลกฎหมีาย จ้ะร�บรองหร3อส��นี้ไปก4โดยผิลแห!งกฎหมีาย การได�มีาซึ่.*งกรรมีส�ท่ธ�<ท่างภัาระท่ร�พย'ท่างท่ะเบ�ยนี้ไมี!ท่�าให�ส�ท่ธ�ข้องโจ้ท่ก'ส��นี้ส�ดลง ฏ�กาเร3*องนี้��ก4เป0นี้เร3*องปCดท่างแล�วโจ้ท่ก'ได�ท่างอ3*นี้ นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี แล�ว ก4นี้.กออกแล�วใช!ไหมีคำร�บว!าภัาระจ้�ายอมีอาจ้ได�มีาท่��งท่างนี้�ต่�กรรมีและท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี ต่�วท่างอ3*นี้มี�ส�ท่ธ�ได�มีาท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมีนี้��นี้นี้ะคำร�บ ถืามีว!า ในี้กรณ�นี้�� นี้�กศ.กษาต่�องจ้�าในี้กล�!มีสามีฏ�กานี้��

ข้�อคำวรระว�งคำ3อเร3*องการภัาระจ้�ายอมีโดยอาย�คำวามีจ้ะเข้�ากรณ�มีาต่รา 1299 วรรคำสองได�หร3อไมี! มี�นี้อาจ้เก�ดข้.�นี้ได�นี้ะ ยกต่�วอย!างใหมี! ท่�*ด�นี้ข้องแดงต่�ดก�บท่�*ด�นี้ข้องด�า และต่�ดก�บท่�*ด�นี้ข้องข้าว ก4ต่�องนี้.กภัาพท่�*ด�นี้ให�ออกนี้ะคำร�บ แดงเด�นี้ผิ!านี้ท่�*ด�นี้ข้องด�าท่างด�านี้ท่�ศใต่� ออกส#!ท่างสาธารณะจ้นี้ได�ภัาระจ้�ายอมีโดยอาย�คำวามีแดงย�งไมี!จ้ดท่ะเบ�ยนี้ พอกล�บมีา ข้าวไมี!มี�ท่างออก ก4ไปเจ้รจ้าก�บด�าซึ่3�อท่าง คำ3อข้าวไปต่กลงก!อต่��งท่างภัารจ้�ายอมีก�บด�าท่�บซึ่�อนี้ท่างส!วนี้หนี้.*งท่�*แดงออกส#!ท่างสาธารณะ ซึ่�อนี้ก�นี้ ข้าวไปก!อต่��งภัาระจ้�ายอมีโดยนี้�ต่�กรรมีคำ3อท่�าเป0นี้หนี้�งส3อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้โดยเจ้�าหนี้�าท่�* ข้าวไมี!ร# � พอข้าวจ้ดท่ะเบ�ยนี้มีาแล�วจ้.งร# � ถื�าข้างปCดท่างไมี!ให�แดงเด�นี้ผิ!านี้ ข้าวมี�ส�ท่ธ�ปCดท่างหร3อไมี! ท่�*ด�นี้ข้องด�าเป0นี้ท่�*ภัารยท่ร�พย' ถืามีว!าข้าวก�บแดงใคำรมี�ส�ท่ธ�ด�กว!าก�นี้ ข้าวมี�ส�ท่ธ�ด�กว!า เพราะข้าวเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก ท่�*ส�าคำ�ญคำ3อ ข้าวได�ท่ร�พย'ส�ท่ธ�มีา ซึ่.*งเป0นี้ประเภัท่เด�ยวก�บท่�* แดงมี� สามีารถืเข้�าวรรคำสองต่ามีมีาต่รา 1299 ได�ด�วย ท่�นี้��เรามีาด#ในี้เร3*องข้องเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้ ผิมีคำ�ดว!าเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้จ้ะเป0นี้ต่�วเง�นี้หร3อเป0นี้ประโยชนี้'อย!างอ3*นี้ก4ได� 712/2535 จ้�าเลยคำรอบคำรองปล#กบ�านี้และท่�าประโยชนี้'ในี้ท่�*พ�พาท่ซึ่.*งเป0นี้ท่�*ด�นี้มี�โฉนี้ดด�วยคำวามีสงบและเปCดเผิยด�วยเจ้ต่นี้าเป0นี้เจ้�าข้องต่�ดต่!อก�นี้เร3*อยมีาเป0นี้เวลานี้านี้หลายส�บปF ท่�*พ�พาท่จ้.งต่กเป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<ข้องจ้�าเลยโดยการคำรอบคำรองต่ามีกฎหมีาย แมี�โจ้ท่ก'จ้ะจ้ดท่ะเบ�ยนี้การได�มีาซึ่.*งท่�*พ�พาท่โดยการคำรอบคำรองต่ามีคำ�าส�*งศาลไปก!อนี้แล�ว โจ้ท่ก'ก4หามี�ส�ท่ธ�ด�กว!าอ�นี้จ้ะเป0นี้เหต่�ให�มี�อ�านี้าจ้ฟัEองข้�บไล!จ้�าเลยไมี! เพราะโจ้ท่ก'มี�ใช!ผิ#�ได�ส�ท่ธ�มีาโดยเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1299 วรรคำสอง

ส!วนี้ฏ�กา 3641/2535

จ้.ข้ายฝ่ากท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�แก!โจ้ท่ก' โจ้ท่ก'ร�บซึ่3�อไว�โดยเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้และโดยส�จ้ร�ต่และได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้โดยส�จ้ร�ต่ กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ย!อมีต่กเป0นี้ข้องโจ้ท่ก'ต่��งแต่!ว�นี้ข้ายฝ่ากต่ามี ป.พ.พ.มีาต่รา 491 ด�งนี้��นี้ แมี�จ้�าเลยได�คำรอบคำรองท่�*ด�นี้พ�พาท่โดยคำวามีสงบและโดยเปCดเผิยด�วยเจ้ต่นี้าเป0นี้เจ้�าข้องต่�ดต่!อก�นี้เป0นี้เวลา 10 ปFจ้นี้ได�กรรมีส�ท่ธ�<และศาลพ�พากษาให�จ้�าเลยมี�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ก4ต่ามี เมี3*อจ้�าเลยมี�ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้การได�มีาในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่จ้�าเลยก4ไมี!อาจ้ยกข้.�นี้ต่!อส#�โจ้ท่ก'ซึ่.*งเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก ผิ#�ได�ส�ท่ธ�มีาโดยเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้และโดยส�จ้ร�ต่และได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�โดยส�จ้ร�ต่ได�ต่ามี ป.พ.พ. มีาต่รา 1299

วรรคำสอง คำ�าพ�พากษาข้องศาลด�งกล!าวไมี!ผิ#กพ�นี้โจ้ท่ก' และใช�ย�นี้โจ้ท่ก'ไมี!ได�.

เป0นี้เร3*องข้องซึ่3�อข้ายฝ่าก คำรอบคำรองปรป-กษ'แล�วได�กรรมีส�ท่ธ�<แล�ว เจ้�าข้องท่�*ด�นี้เด�มีไป ฏ�กานี้��ต่�องท่�าคำวามีเข้�าใจ้เพราะมี�ข้�อเท่4จ้จ้ร�งอ3*นี้มีาแท่รก ข้�อส�งเกต่ คำ3อการได�ส�ท่ธ�มีาต่�องได�มีาโดยส�จ้ร�ต่ หร3อไมี! เป0นี้ป-ญหาข้�อเท่4จ้จ้ร�ง หล�กก4คำ3อว!าถื�าบ�คำคำลภัายนี้อกไมี!ร# �ว!าผิ#�อ3*นี้ได�ส�ท่ธ�ในี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'โดยท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมีมีาก!อนี้ก4เป0นี้การส�จ้ร�ต่ อย!างนี้��ถื3อว!าบ�คำคำลภัายนี้อกนี้��นี้ส�จ้ร�ต่ ถืามีว!าหากข้�อเท่4จ้จ้ร�งท่�*ยกต่�วอย!างเปล�*ยนี้ไปผิ#�ได�อส�งหาร�มีท่ร�พย'มีาโดยท่างอ3*นี้ต่!อส#�บ�คำคำลภัายนี้อกได�นี้ะคำร�บ 2491/2535จ้�าเลยท่�* 1 ให�การไว�ว!าโจ้ท่ก'ซึ่3�อท่�*ด�นี้จ้าก จ้. โดยไมี!ส�จ้ร�ต่ศาลช��นี้ต่�นี้ก�าหนี้ดประเด4นี้ข้�อพ�พาท่ว!าโจ้ท่ก'หร3อจ้�าเลยท่�* 1 ใคำรมี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ด�กว!าก�นี้ ถื3อว!าเป0นี้การก�าหนี้ดคำรอบคำล�มีถื.งประเด4นี้ท่�*ว!าโจ้ท่ก'ซึ่3�อท่�*ด�นี้พ�พาท่มีาโดยส�จ้ร�ต่หร3อไมี!ด�วย โจ้ท่ก'ซึ่3�อท่�*ด�นี้มี�โฉนี้ดจ้าก จ้. โดยจ้ดท่ะเบ�ยนี้ถื#กต่�อง ก!อนี้ซึ่3�อจ้. บอกว!าได�ให�จ้�าเลยท่�* 1 ปล#กบ�านี้อย#!ในี้ท่�*พ�พาท่ และโจ้ท่ก'ก4เห4นี้จ้�าเลยท่�* 1 ปล#กบ�านี้อย#!ในี้ท่�*พ�พาท่มีากว!า 10 ปF แต่!โจ้ท่ก'ไมี!ได�สอบถืามีจ้�าเลยท่�* 1 ว!าอาศ�ย จ้. อย#!ในี้ท่�*พ�พาท่จ้ร�งหร3อไมี!ถื3อว!าโจ้ท่ก'ซึ่3�อท่�*พ�พาท่มีาจ้าก จ้.

โดยไมี!ส�จ้ร�ต่ จ้�าเลยท่�* 1 ย!อมียกการคำรอบคำรองปรป-กษ'ท่�*พ�พาท่ข้.�นี้เป0นี้ข้�อต่!อส#�โจ้ท่ก'ได�.

เป0นี้ต่�วอย!างท่�*ว�นี้�จ้ฉ�ยว!าส�จ้ร�ต่หร3อไมี! ไปด#ข้�อเท่4จ้จ้ร�งในี้ส!วนี้นี้��นี้ ก4ข้อให�จ้บ และต่�ดอย#!นี้�ดเด�ยวจ้ะพ#ดส!วนี้ท่�*เหล3อในี้คำราวหนี้�า เจ้อก�นี้อ�กคำร��งหนี้.*งจ้ากศ�กร'ถื�ดจ้ากศ�กร' หนี้�าไป

สิรั�ปคำ�าบรัรัย์าย์ เนต�ภาคำคำ��า ทรั�พย์ สิ�ปดิาห์ท�� 9 ชั่��วโมงท��9-10 ศ 24/07/52

หากเอกสารสร�ปคำ�าบรรยายนี้�� มี�ข้�อผิ�ดพลาดประการใด ข้�าพเจ้�า kankokub ข้ออภั�ยและนี้�อมีร�บแต่!เพ�ยงผิ#�เด�ยว หากจ้ะมี�ประโยชนี้'อย#!บ�างข้อมีอบให�แก! ท่!านี้อาจ้ารย' สมีจ้�ต่ร' ท่องศร�ผิ#�บรรยาย , ผิ#�มี�นี้��าใจ้ส!ง flie เส�ยงท่�*ท่�าให�ข้�าพเจ้�าได�มี�โอกาสได�ฟั-งคำ�าบรรยาย , บ�ดามีารดาข้�าพเจ้�าข้อบคำ�ณ. http://www.muansuen.com และคำ�ณ admin ท่�*นี้�า flie

เส�ยงมีาลงแบ!งป-นี้ให�โดยไมี!คำ�ดคำ!าใช�จ้!ายช�*วโมีงท่�* 9 - 10 . ( 24-07-09 )

ว�นี้นี้��ก4พบก�นี้สองช�*วโมีง พ#ดคำราวท่�*แล�วถื.ง 1299 วรรคำสอง ถื.งประเด4นี้ส�ดท่�ายข้องมีาต่รานี้�� เร3*องนี้��ท่�*จ้ร�งแล�วประเด4นี้ท่�*ว!าท่�*ด�นี้มี3อเปล!าท่�*มี�เอกสารส�ท่ธ�นี้��นี้ ใช� มีาต่รา 1299

วรรคำสอง เช!นี้เด�ยวก�บท่�*ด�นี้มี�โฉนี้ดหร3อไมี!นี้��นี้

เด�มี ฎ.326/2495

การซึ่3�อข้ายท่�*ด�นี้มี3อเปล!าก�นี้โดยท่�าหนี้�งส3อซึ่3�อข้ายและจ้ดท่ะเบ�ยนี้ท่�*อ�าเภัอนี้��นี้ถื�าผิ#�ซึ่3�อซึ่3�อโดยส�จ้ร�ต่แล�วผิ#�ซึ่3�อก4ย!อมีได�ท่ร�พย'ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้นี้��นี้ไปผิ#�ท่�*มี�ท่ร�พย'ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้นี้��นี้มีาก!อนี้แต่!มี�ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ไว�จ้ะยกข้.�นี้เป0นี้ข้�อต่!อส#�ผิ#�ซึ่3�อโดยส�จ้ร�ต่ ไมี!ได�

ก4คำ3อว!าใช�ได� แต่!ก4กล�บโดยฏ�กาปF 33

แต่!พอถื.งปF 2538 ก4มี�คำ�าพ�พากษาฏ�กา ฎ.427/2538

ท่�*ด�นี้พ�พาท่เป0นี้ท่�*ด�นี้ท่�*มี�หนี้�งส3อร�บรองการท่�าประโยชนี้'(นี้.ส.3)แมี�โจ้ท่ก'จ้ะได�ส�ท่ธ�คำรอบคำรองในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่มีาจ้ร�งด�งโจ้ท่ก'กล!าวอ�างการได�มีาข้องโจ้ท่ก'ก4เป0นี้การได�มีาซึ่.*งท่ร�พยส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บอส�งหาร�มีท่ร�พย'ซึ่.*งถื�าย�งมี�ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ไซึ่ร�โจ้ท่ก'ก4จ้ะยกข้.�นี้เป0นี้ข้�อต่!อส#�จ้�าเลยท่�*2 ซึ่.*งเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อกผิ#�ได�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่มีาจ้ากจ้�าเลยท่�*1 โดยเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้และโดยส�จ้ร�ต่และได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้โดยส�จ้ร�ต่แล�วหาได�ไมี!ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย'มีาต่รา 1299 วรรคำสอง

ก4ว�นี้�จ้ฉ�ยว!าใช� 1299 วรรคำสองก�บท่�*ด�นี้ท่�*มี�เอกสารส�ท่ธ�เป0นี้ นี้ส.3 ได� เพราะฉะนี้��นี้ฏ�กา นี้�� ก4ข้อให�เข้�าใจ้ว!าท่�*นี้�า 1299 วรรคำสองมีาใช�เพราะมี�นี้จ้ดท่ะเบ�ยนี้ได� ส!วนี้ท่�*ด�นี้มี3อเปล!าอย!างอ3*นี้มี�นี้จ้ดท่ะเบ�ยนี้ไมี!ได�

ศาลฏ�กาก4ว�นี้�จ้ฉ�ยว!าเข้�า 1299 วรรคำสอง ว!าเมี3*อไปแย!งการคำรอบคำรองก4ได�มีาท่างอ3*นี้นี้อกเหนี้3อจ้ากนี้�ต่�กรรมี และส�ท่ธ�ท่�*ย�งไมี!เปล�*ยนี้แปลงท่างท่ะเบ�ยนี้ก4จ้ะยกต่!อส#� ก4เป0นี้ปLญหาในี้ท่างปฏ�บ�ต่�เพราะท่�*ด�นี้มี3อเปล!ามี�นี้ไมี!มี�กฎกระท่รวงเหมี3อนี้อยากอ3*นี้

ป-ญหาต่!อไปว!าผิ��ท่�*ไปแย!งการคำรอบคำรองท่�*ด�นี้ท่�*มี�เอกสารส�ท่ธ�เป0นี้ นี้ส 3 ก นี้��นี้

ฎ.7149/2538

จ้�าเลยข้ายท่�*พ�พาท่ซึ่.*งเป0นี้ท่�*ด�นี้ท่�*มี�หนี้�งส3อร�บรองการท่�าประโยชนี้'ให�แก!ผิ#�ร �องโดยไมี!ได�ท่�าเป0นี้หนี้�งส3อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้ส�ท่ธ�ก�นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายท่�*ด�นี้มีาต่รา 4 ท่ว�แต่!การท่�*ผิ#�ร �องได�ร�บการคำรอบคำรองแล�วผิ#�ร �องย!อมีได�ส�ท่ธ�คำรอบคำรองไปต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย'มีาต่รา 1377 และ 1378 เมี3*อจ้�าเลยผิ#�จ้�านี้องมี�ใช!เจ้�าข้องท่�*ด�นี้นี้�าท่�*ด�นี้ไปจ้�านี้องเป0นี้การต่�องห�ามีต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย'มีาต่รา 705 การจ้�านี้องจ้.งไมี!มี�ผิลโดยไมี!ต่�องคำ�านี้.งว!าผิ#�ร �บจ้�านี้องส�จ้ร�ต่หร3อไมี! การได�ท่�*ด�นี้มีาโดยการซึ่3�อข้ายและด�วยว�ธ�ส!งมีอบการคำรอบคำรองเป0นี้การได�มีาโดยท่างนี้�ต่�กรรมีไมี!อย#!ในี้บ�งคำ�บข้องมีาต่รา 1299 วรรคำสอง

บอกว!ามี�การข้ายท่�*ด�นี้ ข้ายโดยการส!งมีอบให�ผิ#�ร �อง ผิ#�ร �องเข้�าคำรอบคำรองแล�ว ต่!อมีาจ้�าเลยนี้�า นี้ส 3 ก ท่�*มี�ช3*อจ้�าเลยไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้จ้�านี้องไว�ก�บโจ้ท่ก' ศาลฏ�กาว�นี้�จ้ฉ�ยว!าผิ#�ร �องได�มีาโดยการซึ่3�อข้ายและส!งมีอบการคำรอบคำรองแปลว!าได�มีาโดยท่าง นี้�ต่�กรรมี จ้.งไมี!อย#!ในี้บ�งคำ�บ 1299 วรรคำ 2

เราก4ได�หล�กว!าถื�าแย!งการคำรอบคำรอง ได�มีาท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี ถื�ามี�การซึ่3�อข้ายท่�*ด�นี้ นี้ส 3 ก ซึ่.*งกระท่�าการโดยการส!งมีอบ ไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่ามีมีาต่รา 4 ท่ว� ถื3อว!าได�มีาโดยท่างนี้�ต่�กรรมี

ป-ญหาคำ3อหากเราถื3อว!าฏ�กานี้�� ก4คำ3อไมี!ได�นี้�า 1299 วรรคำสองมีาใช�แล�ว ไปใช�วรรคำหนี้.*งแท่นี้แล�ว

เจ้ต่นี้าข้องคำ#!กรณ� คำ3อจ้ะซึ่3�อข้ายเพ�ยงแต่!การกระท่�ามี�นี้ผิ�ดแบบเท่!านี้��นี้เอง แต่!มี�นี้สมีบ#รณ'ก�นี้ได�โดยการส!งมีอบก4ต่�องถื3อว!า ได�ไปโดยท่างนี้�ต่�กรรมี

ฎ. 944/2546

การนี้�าส3บเพ3*อพ�ส#จ้นี้'ว!าท่�*ด�นี้พ�พาท่เป0นี้ข้องผิ#�ใด การออกเอกสารส�ท่ธ�ท่�*พ�พาท่ชอบหร3อไมี! ไมี!มี�กฎหมีายบ�งคำ�บให�ต่�องมี�เอกสารมีาแสดง อ�กท่��งมี�ใช!การนี้�าส3บเพ�*มีเต่�มี ต่�ดท่อนี้หร3อเปล�*ยนี้แปลงแก�ไข้ข้�อคำวามีในี้เอกสาร จ้.งสามีารถืนี้�าส3บพยานี้บ�คำคำลได�ไมี!ต่�องห�ามีต่ามี

ประมีวลกฎหมีายว�ธ�พ�จ้ารณาคำวามีแพ!ง มีาต่รา 94

ท่�*ด�นี้พ�พาท่เป0นี้ข้องโจ้ท่ก' ว. นี้�าท่�*ด�นี้พ�พาท่ข้องโจ้ท่ก'ไปข้อออกหนี้�งส3อร�บรองการท่�าประโยชนี้'โดยไมี!ชอบ และ ว. ไมี!ได�คำรอบคำรองท่�าประโยชนี้'ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ การท่�*ว. นี้�าไปข้ายให�จ้�าเลยท่��งสอง แมี�จ้�าเลยท่��งสองจ้ะซึ่3�อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้การซึ่3�อข้ายโดยส�จ้ร�ต่ก4หามี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ไมี! เพราะผิ#�ซึ่3�อต่�องร�บไปเพ�ยงส�ท่ธ�ข้องผิ#�ข้ายเท่!านี้��นี้เมี3*อ ว. ผิ#�ข้ายไมี!มี�ส�ท่ธ� จ้�าเลยท่��งสองย!อมีไมี!มี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ด�วย

ประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1373 เพ�ยงให�เป0นี้ข้�อส�นี้นี้�ษฐานี้ไว�เท่!านี้��นี้ อส�งหาร�มีท่ร�พย'ท่�*ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ไว�ในี้ท่ะเบ�ยนี้ท่�*ด�นี้ ผิ#�มี�ช3*อในี้ท่ะเบ�ยนี้เป0นี้ผิ#�มี�ส�ท่ธ�คำรอบคำรอง ด�งนี้��นี้จ้.งสามีารถืนี้�าส3บข้�อเท่4จ้จ้ร�งห�กล�างข้�อส�นี้นี้�ษฐานี้ด�งกล!าวได�

คำ�าข้อท่�ายฟัEองโจ้ท่ก'ข้อให�จ้�าเลยท่�* 2 จ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้โฉนี้ดท่�*ด�นี้พ�พาท่เป0นี้ช3*อข้องโจ้ท่ก' แต่!มี�ข้�อคำวามีต่!อไปว!า ถื�าจ้�าเลยท่�* 1 ไมี!ไปให�ถื3อเอาคำ�าพ�พากษาข้องศาลแท่นี้การแสดงเจ้ต่นี้าข้องจ้�าเลยท่�* 1 ด�วย ข้�อคำวามีด�งกล!าวย!อมีช�ดแจ้�งว!า เป0นี้เพ�ยงการพ�มีพ'ผิ�ดเท่!านี้��นี้ ท่�*ถื#กโจ้ท่ก'ต่�องการให�จ้�าเลยท่�* 1 โอนี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�โจ้ท่ก' แต่!พ�มีพ'ผิ�ดเป0นี้จ้�าเลยท่�* 2 โจ้ท่ก'หาได�ประสงคำ'ให�จ้�าเลยท่�* 2 โอนี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�โจ้ท่ก'ไมี! คำ�าพ�พากษาศาลอ�ท่ธรณ'ท่�*พ�พากษาให�จ้�าเลยท่�* 1 เป0นี้ผิ#�ด�าเนี้�นี้การจ้.งไมี!เก�นี้คำ�าข้อ

โฉนี้ดท่�*ด�นี้ออกโดยไมี!ชอบด�วยกฎหมีาย แมี�โจ้ท่ก'จ้ะมี�ได�ข้อให�ศาลเพ�กถือนี้ ศาลก4ชอบท่�*จ้ะพ�พากษาให�เพ�กถือนี้ได� คำ�าพ�พากษาศาลช��นี้ต่�นี้ท่�*ให�เพ�กถือนี้โฉนี้ดท่�*ด�นี้มี�ได�บ�งคำ�บแก!ผิ#�ท่�*มี�อ�านี้าจ้ส�*งเพ�กถือนี้โฉนี้ดท่�*ด�นี้ซึ่.*งเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก แต่!เป0นี้การบ�งคำ�บเฉพาะคำ#!คำวามีในี้คำด�เท่!านี้��นี้ ศาลช��นี้ต่�นี้จ้.งพ�พากษาให�เพ�กถือนี้โฉนี้ดท่�*ด�นี้ได�

ฎ.4001-2/2548

การนี้�าส3บเพ3*อพ�ส#จ้นี้'ว!าท่�*ด�นี้พ�พาท่เป0นี้ข้องผิ#�ใด การออกเอกสารส�ท่ธ�ท่�*พ�พาท่ชอบหร3อไมี! ไมี!มี�กฎหมีายบ�งคำ�บให�ต่�องมี�เอกสารมีาแสดง อ�กท่��งมี�ใช!การนี้�าส3บเพ�*มีเต่�มี ต่�ดท่อนี้หร3อเปล�*ยนี้แปลงแก�ไข้ข้�อคำวามีในี้เอกสาร จ้.งสามีารถืนี้�าส3บพยานี้บ�คำคำลได�ไมี!ต่�องห�ามีต่ามี

ประมีวลกฎหมีายว�ธ�พ�จ้ารณาคำวามีแพ!ง มีาต่รา 94

ท่�*ด�นี้พ�พาท่เป0นี้ข้องโจ้ท่ก' ว. นี้�าท่�*ด�นี้พ�พาท่ข้องโจ้ท่ก'ไปข้อออกหนี้�งส3อร�บรองการท่�าประโยชนี้'โดยไมี!ชอบ และ ว. ไมี!ได�คำรอบคำรองท่�าประโยชนี้'ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ การท่�*ว. นี้�าไปข้ายให�จ้�าเลยท่��งสอง แมี�จ้�าเลยท่��งสองจ้ะซึ่3�อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้การซึ่3�อข้ายโดยส�จ้ร�ต่ก4หามี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ไมี! เพราะผิ#�ซึ่3�อต่�องร�บไปเพ�ยงส�ท่ธ�ข้องผิ#�ข้ายเท่!านี้��นี้เมี3*อ ว. ผิ#�ข้ายไมี!มี�ส�ท่ธ� จ้�าเลยท่��งสองย!อมีไมี!มี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ด�วย

ประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1373 เพ�ยงให�เป0นี้ข้�อส�นี้นี้�ษฐานี้ไว�เท่!านี้��นี้ อส�งหาร�มีท่ร�พย'ท่�*ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ไว�ในี้ท่ะเบ�ยนี้ท่�*ด�นี้ ผิ#�มี�ช3*อในี้ท่ะเบ�ยนี้เป0นี้ผิ#�มี�ส�ท่ธ�คำรอบคำรอง ด�งนี้��นี้จ้.งสามีารถืนี้�าส3บข้�อเท่4จ้จ้ร�งห�กล�างข้�อส�นี้นี้�ษฐานี้ด�งกล!าวได�

คำ�าข้อท่�ายฟัEองโจ้ท่ก'ข้อให�จ้�าเลยท่�* 2 จ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้โฉนี้ดท่�*ด�นี้พ�พาท่เป0นี้ช3*อข้องโจ้ท่ก' แต่!มี�ข้�อคำวามีต่!อไปว!า ถื�าจ้�าเลยท่�* 1 ไมี!ไปให�ถื3อเอาคำ�าพ�พากษาข้องศาลแท่นี้การแสดงเจ้ต่นี้าข้องจ้�าเลยท่�* 1 ด�วย ข้�อคำวามีด�งกล!าวย!อมีช�ดแจ้�งว!า เป0นี้เพ�ยงการพ�มีพ'ผิ�ดเท่!านี้��นี้ ท่�*ถื#กโจ้ท่ก'ต่�องการให�จ้�าเลยท่�* 1 โอนี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�โจ้ท่ก' แต่!พ�มีพ'ผิ�ดเป0นี้จ้�าเลยท่�* 2 โจ้ท่ก'หาได�ประสงคำ'ให�จ้�าเลยท่�* 2 โอนี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�โจ้ท่ก'ไมี! คำ�าพ�พากษาศาลอ�ท่ธรณ'ท่�*พ�พากษาให�จ้�าเลยท่�* 1 เป0นี้ผิ#�ด�าเนี้�นี้การจ้.งไมี!เก�นี้คำ�าข้อ

โฉนี้ดท่�*ด�นี้ออกโดยไมี!ชอบด�วยกฎหมีาย แมี�โจ้ท่ก'จ้ะมี�ได�ข้อให�ศาลเพ�กถือนี้ ศาลก4ชอบท่�*จ้ะพ�พากษาให�เพ�กถือนี้ได� คำ�าพ�พากษาศาลช��นี้ต่�นี้ท่�*ให�เพ�กถือนี้โฉนี้ดท่�*ด�นี้มี�ได�บ�งคำ�บแก!ผิ#�ท่�*มี�อ�านี้าจ้ส�*งเพ�กถือนี้โฉนี้ดท่�*ด�นี้ซึ่.*งเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก แต่!เป0นี้การบ�งคำ�บเฉพาะคำ#!คำวามีในี้คำด�เท่!านี้��นี้ ศาลช��นี้ต่�นี้จ้.งพ�พากษาให�เพ�กถือนี้โฉนี้ดท่�*ด�นี้ได�

ว�นี้�จ้ฉ�ยท่�านี้องเด�ยวก�นี้คำ3อข้ายท่�*พ�พาท่ให�แต่!ย�งไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�* นี้�บเป0นี้การสละเจ้ต่นี้าคำรอบคำรอง

ฎ.2512/2549

จ้�าเลยท่�* 1 เป0นี้เจ้�าข้องท่�*ด�นี้พ�พาท่ต่ามีหนี้�งส3อร�บรองการท่�าประโยชนี้' (นี้.ส.3 ก.) จ้�าเลยท่�* 1 ข้ายและส!งมีอบการคำรอบคำรองท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�แก! ส. โดยมี�ได�ท่�าเป0นี้หนี้�งส3อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�* ส. ข้ายและส!งมีอบการคำรอบคำรองท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�แก!โจ้ท่ก' ต่!อมีาจ้�าเลยท่�* 1 จ้ดท่ะเบ�ยนี้ข้ายฝ่ากท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�แก!จ้�าเลยท่�* 2 โดยเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้และโดยส�จ้ร�ต่ คำร��นี้คำรบก�าหนี้ดจ้�าเลยท่�*1 ไมี!ใช�ส�ท่ธ�ไถื!คำ3นี้ แต่!หนี้�งส3อร�บรองการท่�าประโยชนี้' (นี้.ส.3 ก.) มี�ใช!หนี้�งส3อส�าคำ�ญแสดงกรรมีส�ท่ธ�<บ�คำคำลจ้ะพ.งมี�ส�ท่ธ�เหนี้3อท่�*ด�นี้พ�พาท่คำงมี�แต่!ส�ท่ธ�คำรอบคำรอง แมี�โจ้ท่ก'จ้ะได�ส�ท่ธ�คำรอบคำรองในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ แต่!การได�มีาข้องโจ้ท่ก'ก4เป0นี้การได�มีาซึ่.*งท่ร�พยส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บอส�งหาร�มีท่ร�พย'โดยท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากท่างนี้�ต่�กรรมีซึ่.*งถื�าย�งมี�ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ โจ้ท่ก'จ้ะยกข้.�นี้เป0นี้ข้�อต่!อส#�จ้�าเลยท่�* 2 ซึ่.*งเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อกผิ#�ได�ส�ท่ธ�มีาโดยเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้และโดยส�จ้ร�ต่และได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�โดยส�จ้ร�ต่แล�วหาได�ไมี!ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1299 วรรคำสอง จ้�าเลยท่�* 2 จ้.งเป0นี้ผิ#�มี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่

การได�มีาซึ่.*ง ท่�*ด�นี้แปลงนี้��ข้องโจ้ท่ก'เป0นี้การได�มีาซึ่.*งท่ร�พยส�ท่ธ�โดยท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี

ฎ.6229/2549

อ. ข้ายท่�*ด�นี้พ�พาท่ซึ่.*งเป0นี้ท่�*ด�นี้ท่�มี�หนี้�งส3อร�บรองการท่�าประโยชนี้'ให�แก!โจ้ท่ก'โดยท่�าเป0นี้หนี้�งส3อแต่!ไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้ส�ท่ธ�ก�นี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�* แต่! อ. ได�สละเจ้ต่นี้าคำรอบคำรองท่�*ด�นี้พ�พาท่และโอนี้การคำรอบคำรองโดยส!งมีอบท่�*ด�นี้พ�พาท่แก!โจ้ท่ก' และโจ้ท่ก'เข้�าคำรอบคำรองโดยเจ้ต่นี้าย.ดถื3อเพ3*อต่นี้ในี้ว�นี้ท่�*ซึ่3�อข้ายแล�ว ด�งนี้��นี้ การคำรอบคำรองท่�*ด�นี้พ�พาท่ข้อง อ. จ้.งส��นี้ส�ดลง และโจ้ท่ก'ย!อมีได�ส�ท่ธ�คำรอบคำรองไปต่ามี ป.พ.พ. มีาต่รา 1367,

1377 และ 1378 อ. ไมี!ใช!เจ้�าข้อง อ. และไมี!มี�ส�ท่ธ�นี้�าท่�*ด�นี้พ�พาท่ไปจ้�านี้องแก!จ้�าเลยท่�* 2

เพราะต่�องห�ามีต่ามี ป.พ.พ. มีาต่รา 705 การจ้�านี้องจ้.งไมี!มี�ผิล โดยไมี!ต่�องคำ�านี้.งว!าจ้�าเลยท่�* 2 ซึ่.*งเป0นี้ผิ#�ร �บจ้�านี้องส�จ้ร�ต่หร3อไมี!เพราะส�ท่ธ�ข้องผิ#�ได�มีาซึ่.*งอส�งหาร�มีท่ร�พย'ท่�*ห�ามีมี�ให�ยกเป0นี้ข้�อต่!อส#�บ�คำคำลภัายนี้อกผิ#�ได�ส�ท่ธ�มีาโดยเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้ โดยส�จ้ร�ต่ และได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�โดยส�จ้ร�ต่แล�วต่ามี ป.พ.พ. มีาต่รา 1299 วรรคำสอง นี้��นี้ ต่�องเป0นี้การได�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้ท่�*ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้แล�ว และส�ท่ธ�ท่�*ได�นี้� �นี้ต่�องเก�ดจ้ากเอกสารส�ท่ธ�ข้องท่�*ด�นี้ท่�*ออกโดยชอบ เมี3*อการออกโฉนี้ดท่�*ด�นี้พ�พาท่ไมี!ชอบ จ้�าเลยท่�* 2 จ้ะอ�างส�ท่ธ�ท่�*เก�ดจ้ากท่�*ด�นี้ส!วนี้ท่�*

ออกโดยไมี!ชอบด�งกล!าวหาได�ไมี! กรณ�ไมี!อย#!ในี้บ�งคำ�บข้องมีาต่รา 1299 วรรคำสอง โจ้ท่ก'จ้.งมี�อ�านี้าจ้ฟัEองข้อให�เพ�กถือนี้นี้�ต่�กรรมีการจ้�านี้องท่�*ด�นี้พ�พาท่ระหว!าง อ. ก�บจ้�าเลยท่�* 2

ได�

ฏ�กานี้��กล�บฏ�กาเก!าแล�วหร3อย�ง ปรากฏว!า อ. ข้ายท่�*ด�นี้ นี้ส 3 ก บางส!วนี้ ต่!อมีา ก ก4กล�บนี้�า นี้ส 3 ก ท่��งแปลงไปออกโฉนี้ด ต่!อมีาเอาท่�*ด�นี้ท่��งแปลงไปจ้�านี้องไมี!อย#!ในี้ 1299 วรรคำ 2

แต่!จ้ะกล�บหล�กหร3อไมี! ในี้คำวามีเห4นี้ข้องอาจ้ารย' นี้��นี้เห4นี้ว!าเป0นี้การได�มีาโดยท่างนี้�ต่�กรรมี ก4อาจ้จ้ะไมี!เก�*ยวก�บเร3*องนี้��โดยต่รง

..........................................................................................................

เราผิ!านี้ ไป มีาต่รา 1300 มีาด#เร3*องการเพ�กถือนี้การได�ท่ร�พยส�ท่ธ�ท่างท่ะเบ�ยนี้ เป0นี้บท่ต่!อเนี้3*องจ้าก 1299

เจ้ต่นี้ารมีณ'หล�กๆก4นี้!าจ้ะเพ3*อ วรรคำสองเป0นี้พ�เศษ แต่!ก4ใช�ก�บท่��งสองวรรคำแหละคำร�บ คำ3อใคำรก4ต่ามีมี�ส�ท่ธ�ก!อนี้ คำ3อ อย#!ในี้ฐานี้ะท่�*จ้ะจ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�ได� ก!อนี้ คำล�ายๆ

สมีมี�ต่�ว!า ก ยกท่�*ด�นี้ท่�*มี�โฉนี้ดต่�ใช�หนี้��ให� ข้ โดยไมี!จ้ดท่ะเบ�ยนี้ ต่!อมีา ก ข้ายให� คำ ถืามีว!า ข้ จ้ะฟัEองเพ�กถือนี้ได�หร3อไมี! ถื�าได�ก4เร�ยกว!าอย#!ในี้ฐานี้ะจ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�ได�ก!อนี้

หร3อกรณ�ท่�*ศาลพ�พากษาต่ามียอมี ให�ใคำรคำนี้ใดคำนี้หนี้.*งมี�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้ถื3อว!าบ�คำคำลนี้��นี้ อย#!ในี้ฐานี้ะได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�ได�ก!อนี้

มีาต่รา 1300 เป0นี้เคำร3*องมี3อข้องผิ#�ได�มีาซึ่.*งท่ร�พย'ส�ท่ธ� หร3ออส�งฯ ในี้ท่างนี้�ต่�กรรมีท่�*ไปฟัEองเคำ�าเพ�กถือนี้การโอนี้ส�ท่ธ�ต่�วนี้��นี้

ฎ.1007/2529

จ้�าเลยท่�*1 ได�ท่�าส�ญญาข้ายท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�โจ้ท่ก'ท่��งห�าก�บพวกแล�วจ้�าเลยท่�*1 ได�มีอบท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�โจ้ท่ก'ท่��งห�าก�บพวกเข้�าคำรอบคำรองท่�านี้าในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ต่ลอดมีาโดยส�ญญาว!าจ้ะโอนี้ส�ท่ธ�ท่างท่ะเบ�ยนี้ให�ในี้ภัายหล�งซึ่.*งข้ณะนี้��นี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่มี�หนี้�งส3อร�บรองการท่�า

ประโยชนี้'(นี้.ส.3)แล�วและต่!อมีาจ้�าเลยท่�*1 ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ข้ายฝ่ากท่�*ด�นี้พ�พาท่ไว�ก�บจ้�าเลยท่�*2 จ้�าเลยท่�*1 ไมี!ไถื!คำ3นี้ภัายในี้ก�าหนี้ดโดยจ้�าเลยท่�*2 ไมี!เคำยเก�*ยวข้�องก�บท่�*ด�นี้พ�พาท่เลยท่��งซึ่3�อฝ่ากท่�*ด�นี้พ�พาท่โดยไมี!มี�คำ!าต่อบแท่นี้และไมี!ส�จ้ร�ต่เป0นี้ท่างให�โจ้ท่ก'ท่��งห�าซึ่.*งอย#!ในี้ฐานี้ะท่�*จ้ะบ�งคำ�บให�จ้�าเลยท่�*1 จ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้ส�ท่ธ�คำรอบคำรองท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�ต่นี้ได�อย#!ก!อนี้แล�วเส�ยเปร�ยบโจ้ท่ก'ท่��งห�ามี�ส�ท่ธ�ฟัEองข้อให�เพ�กถือนี้นี้�ต่�กรรมีข้ายฝ่ากท่�*ด�นี้พ�พาท่ระหว!างจ้�าเลยท่��งสองได�ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย'มีาต่รา 1300 และบ�งคำ�บให�จ้�าเลยท่�*1 จ้ดท่ะเบ�ยนี้ข้ายท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�ต่นี้จ้�าเลยท่�*2 ไมี!มี�ส�ท่ธ�ฟัEองแย�งเอาคำ3นี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ท่�*ต่นี้ได�มีาโดยไมี!มี�คำ!าต่อบแท่นี้และไมี!ส�จ้ร�ต่.

ก4ว�นี้�จ้ฉ�ยหล�กเด�ยวก�นี้

ช�*วโมีงท่�* 10

กล�!มีท่�*สามี คำ3อ ผิ#�ได�โดยท่างอ3*นี้แต่!ย�งไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้การได� มีา 1299 วรรคำ 2 นี้�*คำ3อจ้�ดประสงคำ'ท่�*ต่รงไปต่รงมีาท่�*ส�ดคำ3อต่�องการให�ส�ท่ธ�ผิ��ท่�*ได�มีาท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี นี้�*นี้แหละ

ผิ#�ได�อย#!ในี้ฐานี้ะท่�*จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�ข้องต่นี้ได�ก!อนี้ คำ3อได�ส�ท่ธ�โดยศาลพ�พากษาต่ามียอมี

ฎ.6655/2542

เด�มีจ้�าเลยเป0นี้เจ้�าข้องกรรมีส�ท่ธ�<บ�านี้พ�พาท่ ต่!อมีาได�ข้ายให�แก! คำ. และ คำ.ฟัEองข้�บไล!จ้�าเลยออกจ้ากบ�านี้พ�พาท่ระหว!างพ�จ้ารณาคำด�คำ. และจ้�าเลยท่�าส�ญญาประนี้�ประนี้อมียอมีคำวามีว!า จ้�าเลยจ้ะซึ่3�อท่�*ด�นี้พร�อมีบ�านี้พ�พาท่คำ3นี้และจ้ะช�าระเง�นี้ให�ภัายในี้ 6 เด3อนี้ ซึ่.*งศาลได�พ�พากษาไปต่ามีส�ญญาประนี้�ประนี้อมียอมีคำวามีด�งกล!าว แต่!หล�งจ้ากท่�*จ้�าเลยช�าระราคำาบ�านี้และท่�*ด�นี้ให�แก! คำ.คำรบถื�วนี้แล�วคำ. ได�ข้ายบ�านี้พ�พาท่ให�แก!โจ้ท่ก' โดยท่�าหนี้�งส3อส�ญญาและจ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�* ปรากฏว!าหล�งจ้ากจ้�าเลยช�าระราคำาบ�านี้และท่�*ด�นี้ให� คำ. แล�วก4ย�งไมี!มี�การจ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้กรรมีส�ท่ธ�<แต่!อย!างใด ท่�าให�บ�านี้พ�พาท่ด�งกล!าวย�งไมี!ต่กเป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<ข้องจ้�าเลย จ้�าเลยจ้.งเป0นี้เพ�ยงบ�คำคำลผิ#�อย#!ในี้ฐานี้ะอ�นี้จ้ะให�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�ข้องต่นี้ได�อย#!ก!อนี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1300 เท่!านี้��นี้ ซึ่.*งจ้�าเลยอาจ้ยกเป0นี้ข้�อต่!อส#�โจ้ท่ก'ได� หากการโอนี้กรรมีส�ท่ธ�<ระหว!างโจ้ท่ก'และ คำ. ไมี!เส�ยคำ!า

ต่อบแท่นี้หร3อกระท่�าการโดยไมี!ส�จ้ร�ต่ แต่!เมี3*อคำ�าให�การข้องจ้�าเลยมี�ได�ให�การต่!อส#�ว!าโจ้ท่ก'ร�บโอนี้บ�านี้พ�พาท่โดยไมี!มี�คำ!าต่อบแท่นี้หร3อโดยไมี!ส�จ้ร�ต่อย!างไรคำด�จ้.งไมี!มี�ประเด4นี้ท่�*จ้�าเลยจ้ะนี้�าส3บเพ3*อยกเป0นี้ข้�อต่!อส#�โจ้ท่ก'ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1300 ได�แมี�ก!อนี้หนี้�านี้��จ้�าเลยจ้ะเคำยแถืลงต่!อศาลท่�านี้องว!า โจ้ท่ก'ร�บโอนี้บ�านี้พ�พาท่มีาโดยไมี!ส�จ้ร�ต่ แต่!การต่��งประเด4นี้ในี้คำด�ต่�องต่��งด�วยคำ�าคำ#!คำวามี จ้ะต่��งด�วยคำ�าแถืลงข้องคำ#!คำวามีเพ�ยงฝ่Aายหนี้.*งฝ่Aายใดหาได�ไมี! ด�งนี้��นี้ เมี3*อโจ้ท่ก'ได�ร�บโอนี้บ�านี้พ�พาท่มีาจ้าก คำ. ต่ามีส�ญญาซึ่3�อข้ายท่�*สมีบ#รณ'และมี�ผิลบ�งคำ�บโดยชอบด�วยกฎหมีายแล�ว โจ้ท่ก'จ้.งเป0นี้เจ้�าข้องบ�านี้พ�พาท่มี�ส�ท่ธ�ฟัEองข้�บไล!จ้�าเลยได�

ฎ. 7205/2543

ศาลช��นี้ต่�นี้พ�พากษาต่ามีส�ญญาประนี้�ประนี้อมียอมีคำวามีให�จ้�าเลยไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้ท่�*ด�นี้พร�อมีส�*งปล#กสร�างให�แก!ผิ#�ร �อง โดยผิ#�ร �องต่กลงช�าระเง�นี้ท่�*เหล3อจ้�านี้วนี้หนี้.*งให�แก!จ้�าเลย ด�งนี้��ส�ท่ธ�ข้องผิ#�ร �องต่ามีคำ�าพ�พากษาท่�*จ้ะเร�ยกร�องให�จ้�าเลยปฏ�บ�ต่�ต่ามีคำ�าพ�พากษาโดยไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้ท่�*ด�นี้พร�อมีส�*งปล#กสร�างให�แก!ต่นี้ได�เก�ดข้.�นี้แล�วท่�นี้ท่�เพ�ยงแต่!ผิ#�ร �องต่�องช�าระเง�นี้ท่�*เหล3อต่อบแท่นี้ให�คำรบถื�วนี้ต่ามีคำ�าพ�พากษาด�วยเท่!านี้��นี้การท่�*ผิ#�ร �องย�งไมี!ช�าระเง�นี้ด�งกล!าวให�แก!จ้�าเลยมี�ผิลเพ�ยงท่�าให�ผิ#�ร �องย�งไมี!อาจ้จ้ะเร�ยกร�องให�จ้�าเลยช�าระหนี้��ต่อบแท่นี้ หามี�ผิลท่�าให�ส�ท่ธ�ข้องผิ#�ร �องท่�*จ้ะเร�ยกร�องให�จ้�าเลยปฏ�บ�ต่�ต่ามีคำ�าพ�พากษาหมีดไปไมี! การท่�*ผิ#�ร �องย�งคำงมี�ส�ท่ธ�เช!นี้นี้��เมี3*อผิ#�ร �องได�ช�าระเง�นี้ท่�*เหล3อต่อบแท่นี้นี้��นี้ถื3อว!าผิ#�ร �องอย#!ในี้ฐานี้ะอ�นี้จ้ะให�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�ข้องต่นี้เหนี้3อท่�*ด�นี้พร�อมีส�*งปล#กสร�างพ�พาท่ได�อย#!ก!อนี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย'มีาต่รา 1300 โจ้ท่ก'จ้.งหามี�ส�ท่ธ�ข้อให�บ�งคำ�บคำด�ย.ดท่�*ด�นี้พร�อมีส�*งปล#กสร�างด�งกล!าวอ�นี้เป0นี้การกระท่บถื.งส�ท่ธ�ข้องผิ#�ร �องต่ามีประมีวลกฎหมีายว�ธ�พ�จ้ารณาคำวามีแพ!ง มีาต่รา 287 ไมี!

ไปด#เองจ้ะได�ไมี!เส�ยเวลา มี�แง!มี�มีเล4กนี้�อย

237 เป0นี้หนี้��ท่�*มี�เจ้�าหนี้�� ต่�องเก�ด เร3*องบ�คำคำลส�ท่ธ�ก!อนี้ เป0นี้เร3*องท่�*มี�เจ้�าหนี้�� แต่! 1300 ไมี!

จ้�าเป0นี้ต่�องมี�เจ้�าหนี้��

จ้ร�งๆก4ส3บเนี้3*องจ้ากข้�อสองแหละคำ3อเร�*มีจ้ากไมี!มี�เจ้�าหนี้��ล#กหนี้��ก�นี้ก4ช�งต่�ดหนี้�าโอนี้ไปก!อนี้

237 เป0นี้เร3*องข้องหนี้�� หร3อ บ�คำคำลส�ท่ธ� แต่!มีาต่รา 1300 เป0นี้เร3*องข้องท่ร�พย'ส�ท่ธ� เป0นี้เร3*องข้องการคำรอบคำรอง ไว� โดยได� หร3อศาล ให�พ�พากษาต่ามียอมีว!าได� ให�มี�ส�ท่ธ�โดย เข้าช�าระหนี้��เท่!านี้��นี้เท่!านี้��แล�ว

237 เก�*ยวก�บอส�งฯ

เวลาเราไปท่�างานี้ถื�าเป0นี้การเพ�กถือนี้ ส�งหาฯ ก4ต่�องเข้�า 237 ก4เป0นี้การเต่3อนี้ใจ้ท่!านี้ว!า 237 ก�บ 1300 ก4ใกล�เคำ�ยงก�นี้มีาก

เราผิ!านี้ 1300 ไป ก4ข้�ามี 1301 – 3 ก4แล�วก�นี้

..........................................................................................................

............................

ท่ร�พย'ส�นี้ข้องแผิ!นี้ด�นี้ สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้ –

มีาด#หล�กข้องมี�นี้ก!อนี้แล�วก�นี้ เราศ.กษาเร3*องท่ร�พย'ส�นี้ข้องแผิ!นี้ด�นี้นี้��นี้มี�สองประเภัท่

คำ3อ ท่ร�พย'ส�นี้ข้องแผิ!นี้ด�นี้ธรรมีดา อ�นี้นี้�� ไมี!มี�ป-ญหาอะไรมีากก4เป0นี้ข้องร�ฐ เป0นี้ข้องราชการ นี้อกจ้ากนี้��ย�งแปลคำวามีรวมีถื.งส�*งท่�*ศาลส�*งร�บในี้คำด�อาญา ไมี!ว!าจ้ะเป0นี้อาว�ธปBนี้ หร3อ ส�*งอ3*นี้ใด

ส!วนี้สาธารณประโยชนี้' ก4เป0นี้ ส�*มีาต่รา 1304 – 1308

เรามีาด# 1304 ( 1 ) ท่�*รกร�างว!างเปล!า ต่รงนี้�� หมีายถื.งท่�*ด�นี้ท่�*ไมี!เคำย มี�เอกชนี้เข้�ามีาคำรอบคำรองมีาก!อนี้เลย

การเวนี้คำ3นี้ก4เพ3*อสาธารณประโยชนี้'เท่!านี้��นี้อ�นี้นี้��ไมี!คำ!อยมี�ป-ญหา

( 2 ) ท่�*ชายต่ล�*ง หมีายถื.งท่�*ท่�*อย�!ต่�ดก�บแมี!นี้��าล�าคำลองและในี้ฤด�นี้��า นี้��าจ้ะท่!วมีถื.งท่�กปF เป0นี้ท่�*ชายต่ล�*งคำนี้ล!ะอย!างก�บท่�*งอกร�มีต่ล�*ง

ท่�*ชายต่ล�*งเป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้

ฎ.149/2543

เด�มีท่�*พ�พาท่เป0นี้ท่�*ชายต่ล�*งท่�*นี้��าท่!วมีถื.งจ้.งเป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้ส�าหร�บพลเมี3องใช�ร!วมีก�นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1304(2)ท่�*พ�พาท่เพ�*งกลายเป0นี้ท่�*งอกหล�งจ้ากมี�การสร�างถืนี้นี้เมี3*อ 4 ถื.ง 5 ปF มีานี้�� ด�งนี้��นี้ก!อนี้หนี้�าท่�*พ�พาท่เป0นี้ท่�*งอกแมี�โจ้ท่ก'จ้ะคำรอบคำรองมีานี้านี้เท่!าใดก4ไมี!ได�กรรมีส�ท่ธ�< หล�งจ้ากท่�*พ�พาท่กลายเป0นี้ท่�*งอกท่�*เช3*อมีต่�ดก�บท่�*ด�นี้ข้องจ้�าเลยท่�* 1 ท่�*งอกพ�พาท่จ้.งเป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<ข้องจ้�าเลยท่�* 1 ด�วย เมี3*อโจ้ท่ก'คำรอบคำรองย�งไมี!ถื.ง 10 ปF โจ้ท่ก'จ้.งไมี!ได�กรรมีส�ท่ธ�<ต่ามีมีาต่รา 1382

ท่ร�พย'ส�นี้ใดมี�นี้จ้ะเป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้ได�จ้ะต่�องอย#!ในี้สภัาพท่�*ท่ร�พย'ส�นี้นี้��นี้ราษฏร'ใช�ร!วมีก�นี้ ไมี!ใช!อย#!เฉพาะกายภัาพ ยกต่�วอย!างเช!นี้

ฎ.244/2545

ท่ร�พย'ส�นี้ข้องแผิ!นี้ด�นี้จ้ะเป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้หร3อไมี!ข้.�นี้อย#!ก�บสภัาพข้องต่�วท่ร�พย'นี้��นี้ว!าราษฎรได�ใช�เพ3*อสาธารณประโยชนี้'หร3อสงวนี้ไว�เพ3*อประโยชนี้'ร!วมีก�นี้ เมี3*อท่�*ด�นี้พ�พาท่เป0นี้ส!วนี้หนี้.*งข้องท่�*ด�นี้สาธารณประโยชนี้'ท่�*ราษฎรใช�ประโยชนี้'ร!วมีก�นี้ ท่�*ด�นี้พ�พาท่จ้.งเป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ข้องแผิ!นี้ด�นี้ส�าหร�บพลเมี3องใช�ร!วมีก�นี้ แมี�ท่างราชการจ้ะไมี!ได�ท่�าหล�กฐานี้หร3อข้.�นี้ท่ะเบ�ยนี้ไว� ท่�*ด�นี้พ�พาท่ก4ย�งคำงเป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้ต่ามีกฎหมีายท่�*ไมี!อาจ้ยกอาย�คำวามีข้.�นี้ต่!อส#�ก�บแผิ!นี้ด�นี้และไมี!อาจ้โอนี้ให�แก!ก�นี้ได� เว�นี้แต่!จ้ะอาศ�ยอ�านี้าจ้แห!งบท่กฎหมีายเฉพาะหร3อพระราชกฤษฎ�กา

ต่�องมี�สภัาพท่�*ชาวบ�านี้ใช�ร!วมีก�นี้ ฏ�กานี้��ย�งไมี!ช�ดเท่!า

ฎ.3093/2523

เมี3*อข้�อคำวามีในี้บ�นี้ท่.กต่ามีรายงานี้ประจ้�าว�นี้แสดงถื.งเจ้ต่นี้าข้องโจ้ท่ก'ก�บพวกจ้ะว!ากล!าวเอาผิ�ดฐานี้บ�กร�กแก!จ้�าเลยแล�ว ก4ถื3อได�ว!าโจ้ท่ก'ซึ่.*งเป0นี้เจ้�าข้องร!วมีได�ร�องท่�กข้'ต่ามีกฎหมีายแล�ว แมี�จ้ะมี�ข้�อคำวามีว!าโจ้ท่ก'ก�บพวกผิ!อนี้ผิ�นี้ให�จ้�าเลยร3�อส�*งปล#กสร�างออกไปภัายในี้ก�าหนี้ด 2 เด3อนี้ก4ต่ามี ก4เป0นี้เพ�ยงรอการด�าเนี้�นี้คำด�ไว�เท่!านี้��นี้ หาใช!โจ้ท่ก'ย�นี้ยอมีไมี!เอาคำวามีก�บจ้�าเลยต่!อไปแต่!ประการใดไมี!

เมี3*อข้�อเท่4จ้จ้ร�งฟั-งได�ว!าท่�*พ�พาท่ย�งเป0นี้ข้องโจ้ท่ก'ก�บพวกอย#! แมี�นี้��าจ้ะเซึ่าะท่�*ด�นี้โจ้ท่ก'ก�บพวกต่รงท่�*พ�พาท่จ้นี้กลายสภัาพเป0นี้ท่�*ชายต่ล�*งไปแล�วก4ต่ามี แต่!โจ้ท่ก'ก�บพวกก4ย�งใช�ส�ท่ธ�เป0นี้เจ้�าข้องโดยใช�เป0นี้ท่างเข้�าออกอย#! มี�ได�ท่อดท่��งให�เป0นี้ท่�*ส�าหร�บพลเมี3องใช�ร!วมีก�นี้ ท่�*พ�พาท่จ้.งไมี!เป0นี้ท่�*สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้

ด#ฏ�กานี้��ท่�*ว!า แมี�เป0นี้ท่�*นี้��าท่!วมีถื.งแต่!เจ้�าข้องย�งไมี!ได�สละส�ท่ธ�< ให�ประชาชนี้เข้�ามีาใช� อย!างท่�*สาธารณะ

ฎ.2744/2546

จ้�าเลยปล#กบ�านี้ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ท่�*เช!าจ้ากโจ้ท่ก' ต่!อมีาท่�*ด�นี้พ�พาท่ใต่�อาคำารบ�านี้ท่�*จ้�าเลยปล#กสร�างถื#กนี้��าก�ดเซึ่าะเป0นี้เหต่�ให�ต่ล�*งพ�งท่ลายลงส#!แมี!นี้��า ท่�*ด�นี้พ�พาท่กลายสภัาพเป0นี้ท่�*ชายต่ล�*งโดยท่�*จ้�าเลยย�งคำงท่�าส�ญญาเช!าท่�*ด�นี้พ�พาท่ก�บโจ้ท่ก'ต่ลอดมีาซึ่.*งโจ้ท่ก'ก4ย�งคำงสงวนี้ส�ท่ธ�แห!งคำวามีเป0นี้เจ้�าข้องท่�*ด�นี้พ�พาท่โดยเก4บเก�*ยวผิลประโยชนี้'เป0นี้คำ!าเช!าท่�*ด�นี้พ�พาท่อย#! มี�ได�ปล!อยท่��งให�เป0นี้ท่�*ชายต่ล�*งท่�*ประชาชนี้ท่�*วไปจ้ะเข้�ามีาใช�ประโยชนี้'ร!วมีก�นี้ได� ด�งนี้��นี้ ท่�*ด�นี้พ�พาท่จ้.งมี�ใช!ท่�*ชายต่ล�*งอ�นี้เป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1304(2) เมี3*อส�ญญาเช!าท่�*ด�นี้พ�พาท่ส��นี้ส�ดลงและล!วงเลยเวลาท่�*โจ้ท่ก'ผิ!อนี้ผิ�นี้ให�จ้�าเลยอย#!ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ได� จ้�าเลยจ้.งไมี!มี�ส�ท่ธ�ท่�*จ้ะอย#!ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ข้องโจ้ท่ก'อ�กต่!อไป โจ้ท่ก'มี�ส�ท่ธ�ฟัEองข้�บไล!จ้�าเลยได�

ฎ.1206/2530

ฟัEองโจ้ท่ก'บรรยายข้�อเท่4จ้จ้ร�งแห!งข้�อหาว!าจ้�าเลยบ�กร�กท่�*ด�นี้ข้องโจ้ท่ก'ท่างด�านี้ท่�ศเหนี้3อซึ่.*งอย#!ต่�ดก�บแมี!นี้��าโข้ง เนี้3�อท่�*150 ต่ารางวา ท่�าให�โจ้ท่ก'เส�ยหาย โดยมี�แผินี้ท่�*ส�งเข้ปแสดงแนี้วเข้ต่ท่�*ด�นี้ข้องโจ้ท่ก'ส!วนี้ท่�*จ้�าเลยบ�กร�กแนี้บมีาท่�ายฟัEอง ซึ่.*งถื3อเป0นี้ส!วนี้หนี้.*งข้องคำ�าฟัEองด�วยและมี�คำ�าข้อบ�งคำ�บข้อให�ข้�บไล!และให�ใช�คำ!าเส�ยหาย ฟัEองโจ้ท่ก'จ้.งเป0นี้ฟัEองท่�*ได�บรรยายสภัาพแห!งข้�อหาและคำ�าข้อบ�งคำ�บท่��งข้�ออ�างท่�*อาศ�ยเป0นี้หล�กข้�อหาช�ดเจ้นี้ชอบด�วย ป.ว.พ. มีาต่รา 172 แล�ว จ้.งไมี!เคำล3อบคำล�มี

โจ้ท่ก'เป0นี้ว�ดท่�*ต่� �งข้.�นี้โดยชอบด�วยกฎหมีาย แมี�บางคำร��งจ้ะไมี!มี�พระภั�กษ�จ้�าพรรษาอย#!ในี้ว�ดโดยมี�ล�กษณะเป0นี้ว�ดร�าง แต่!เมี3*อไมี!มี�การย�บเล�กว�ด จ้.งต่�องถื3อว!าย�งคำงมี�ฐานี้ะเป0นี้ว�ดอย#!

ท่�*ด�นี้ข้องโจ้ท่ก'ส!วนี้ท่�*เป0นี้ท่�*ลาดลงไปส#!แมี!นี้��าถื#กนี้��าท่!วมีถื.งเป0นี้บางฤด#กาล เพราะท่�*ด�นี้ส!วนี้นี้��ถื#กนี้��าเซึ่าะพ�งเป0นี้ท่�*ลาดต่�*าลงไป เมี3*อไมี!ปรากฏว!ามี�ประชาชนี้เข้�าใช�ท่�*ส!วนี้นี้��เพ3*อประโยชนี้'ร!วมีก�นี้ ท่�*ส!วนี้นี้��ก4ย�งเป0นี้ท่�*ด�นี้ข้องโจ้ท่ก' หากลายเป0นี้ท่างนี้��าหร3อท่�*ชายต่ล�*งอ�นี้เป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้ไมี!.(ท่�*มีา-ส!งเสร�มีฯ)

ก4เด�นี้ต่ามี ก4ด#ด�และคำ!อนี้ข้�างเป0นี้ธรรมี

อ�นี้ท่�*สอง การท่�*ท่�*ด�นี้ได�เปEนี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้นี้��นี้ ท่�าได�โดยปร�ยายเช!นี้ก�นี้

ฎ.127/2536

ท่�*สาธารณสมีบ�ต่�ย�งไมี!มี�การถือนี้สภัาพไปแล�วก4ย�งเป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้อย#! การถือนี้สภัาพก4ต่ามีประมีวลกฎหมีายท่�*ด�นี้ มีาต่รา 8 ออกเป0นี้พระราชบ�ญญ�ต่� แต่!ถื�าสาธารณสมีบ�ต่�นี้��พลเมี3องเล�กใช�ประโยชนี้'แล�ว ร�ฐเพ�กถือนี้ได�เป0นี้พระราชกฤฎ�กา

ฎ.428/2511

ล�าคำลองอ�นี้เป0นี้ท่างนี้��าท่�*ประชาชนี้ใช�ส�ญจ้รไปมีาร!วมีก�นี้เป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1304 แมี�ล�าคำลองนี้��นี้ได�ต่3�นี้เข้�นี้ข้.�นี้โดยธรรมีชาต่� ไมี!มี�สภัาพเป0นี้ล�าคำลองมีาประมีาณ 30 ปFเศษ และไมี!มี�ราษฎรได�ใช�ประโยชนี้'ก4ต่ามีแต่!ย�งไมี!มี�พระราชกฤษฎ�กาถือนี้สภัาพล�าคำลองนี้��นี้จ้ากการเป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายท่�*ด�นี้ มีาต่รา 8 วรรคำสอง และท่างราชการย�งถื3อเป0นี้ท่�*หลวงหวงห�ามีล�าคำลองนี้��นี้จ้.งย�งคำงเป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้ จ้ะโอนี้แก!ก�นี้มี�ได� และจ้ะยกอาย�คำวามีข้.�นี้ต่!อส#�แผิ!นี้ด�นี้ก4ไมี!ได� ต่�องห�ามีต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1305,1306

คำราวหนี้�าจ้ะข้.�นี้มีาต่รา 1305 และท่�*งอกไป อาท่�ต่ย'หนี้�าก4เป0นี้อาจ้ารย'สอนี้ สองช�*วโมีงในี้ศ�กร'หนี้�าคำร�บ