Upload
tranduong
View
227
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
Уул уурхайн салбарын хөдөлмөрийн эрүүл
мэнд, аюулгүй байдал ба урьдчилан сэргийлэх
соёл хамтын ажиллагааг бэхжүүлэх
•G.ERDENETUGS- Chief
• Safety and health inspection
• Department
• GASI
2012.03.22
“НЭН ТҮРҮҮНД-ХАБ” 2012
•Агуулгын танилцуулга
I.Оршил
II.Олон улсын конвенци
III. Хууль эрх зүйн байдал
IV.Үйлдвэрлэлийн осол, мэргэжлээс шалтгаалсан
өвчлөлийн шалтгаан, хүчин зүйл
V.Урьдчилан сэргийлэх соёл, хамтын ажиллагааг
бүрдүүлэх
Монгол Улсын Засгийн газар уул уурхайн
салбарыг тус орны эдийн засгийн тэргүүлэх
салбар гэж тодорхойлсон,
Хүний амь нас, эрүүл мэнд, нийгмийн болон
орчны аюулгүй байдалд сөрөг нөлөөлөл
багатай тэргүүлэх техник, технологи
нэвтрүүлэх, эцсийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх
таатай нөхцөл бүрдүүлэхийг чухалчилж
байна.
I.Оршил
Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуй гэдэг нь:
Үйлдвэрлэл, үйлчилгээний явцад;
Техник, технологийн үйл ажиллагаанаас шалтгаалан
Ажилтны эрүүл мэндэд хими, физик, биологийн
болон бие, сэтгэл зүйн хүчин зүйл нөлөөлснөөр;
Ажилтны бие махбодь, мэдрэл сэтгэхүйд өөрчлөлт
орж, хөдөлмөрийн чадвар буурах, өвчлөх, осолд
орохоос урьдчилан сэргийлэхэд чиглэсэн;
Нийгэм, эдийн засаг, техник, технологи, зохион
байгуулалтын арга хэмжээний цогц юм.
ХАБЭА
Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал,эрүүл ахуйн
зорилго нь;
Ажил хөдөлмөр эрхэлж байгаа
ажилтны эрүүл мэнд, хөдөлмөрийн
чадварыг хэвээр хадгалж, эрүүл
аюулгүй орчинд хөдөлмөрлөх
нөхцлөөр хангахад оршино.
ХАБЭА
Энэхүү зорилгыг хэрэгжүүлэхийн тулд
хөдөлмөрийн хууль, тогтоомж, нийгэм, эдийн
засаг, менежмент, техник, ариун цэвэр эрүүл
ахуйн асуудлыг иж бүрэн шийдвэрлэж,
хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуй,
үйлдвэрлэлийн орчны хүчин зүйлийн сөрөг
нөлөөлөл, үйлдвэрлэлийн осол, мэргэжлээс
шалтгаалсан өвчнийг бууруулж, урьдчилан
сэргийлэх соёл, хамтын ажиллагааг
бүрдүүлэх явдал юм
ХАБЭА
Монгол улс 1968 онд ОУХБ-ын гишүүн орон болсон,
1997 онд ОУХБ-ын “Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал,
эрүүл ахуй, үйлдвэрлэлийн орчны тухай” 155 дугаар
конвенцид нэгдэн орж,
“Хөдөлмөрийн эрүүл ахуйн албаны тухай” 161 дүгээр
конвенци,
“Аж үйлдвэр, худалдаан дахь хөдөлмөрийн
хяналтын тухай” 81 дүгээр конвенци,
“Уул уурхай дахь аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн тухай”
176 дугаар конвеци,
Дээрх конвенцид улс орнууд нэгдэн орохын ач тусыг
таниулан, нэгдэн орох талаар ОУХБ-тай хамтран
ажиллаж байна
II. Олон улсын конвенци
1997 оны ЗГ-ын 257-р тогтоолоор “Хөдөлмөрийн аюулгүй
байдал, эрүүл ахуйн орчныг сайжруулах үндэсний хөтөлбөр”-ийг
баталж, 1997-2010 оны хооронд 3 үе шаттайгаар хэрэгжүүлж,
Үндэсний дөрөв дэх хөтөлбөрийг батлах.
2008 оны 05-22-нд “Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн
тухай” хуулийг батлан, гаргасан /10 гаруй хууль/
1999 оны ЗГ-ын 123 дугаар тогтоолоор ”Хөдөлмөр, нийгмийн
зөвшлийн гурван талт Үндэсний хороо”-г ЗГ-ын дэргэд байгуулж
дүрмийг баталсан
2009 онд “Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн үндэсний
хороо”-г НХХЯ- ны дэргэд байгуулсан
Монгол улсад олон улсын чиг хандлагад баримжаалсан
хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагаа эрүүл ахуйн чиглэлээр 120
орчим стандарт байна.
III. Хууль эрх зүйн байдал
4.1.1. Хүний амь нас, эрүүл
мэнд, нийгмийн болон орчны
аюулгүй байдал нь бусад
аливаа сонирхол зорилгоос
илүүд байх;
•Төрийн хяналт шалгалтын тухай
•хуулийн зарчим /2010/
IV.Үйлдвэрлэлийн осол, мэргэжлээс шалтгаалсан
өвчлөлийн шалтгаан, хүчин зүйл
Уул уурхайн салбарт: 50-100 орчим мянган хүн ажиллаж байна
Уул уурхай бол хамгийн осолтой ажил мэргэжлийн нэг гэж үздэг
-Овор хэмжээ их, хүнд даацын, хүчдэл өндөр техник хэрэгсэл
- Тэсрэмтгий
-Хүнд жинтэй овор ихтэй материал тээвэрлэдэг
-Агаар дахь тоосжилт
Түүнчлэн газар доогуур:
-Байгалийн гэрэлтүүлэг, агааржуулалт байхгүй
-Хөрсний үе давхаргаас гарах нөлөөлөл
-Амьсгал боогдуулах, эсвэл дэлбэрэлтээс үүсэх хорт хий
-Цахилгаан хэрэгсэл
-Өндөр хүчдэл бүхий зүсэгч төхөөрөмж
-Газар хөдлөлт, /гулсалт нуралт/
IV.Үйлдвэрлэлийн осол, мэргэжлээс шалтгаалсан
өвчлөлийн шалтгаан, хүчин зүйл
Бичил уурхай: Судалгаагаар 30.000 иргэд гар аргаар
ашигт малтмал олборлож байна
Хувиараа ашигт малтмал олборлогч иргэдийн
үйл ажиллагааг зохицуулах журам /МУЗГ-ын 2010
оны 308-р тогтоол/
Зөвхөн Налайхын нүүрсний бичил уурхайн 200 гаруй
аманд, 2500 гаруй хүн ажиллан,
Налайхын нүүрсний уурхайд 2010 онд 17 хүний, 2011
онд 18 хүний амь нас эрсэдсэн,
Гар аргаар ашигт малтмал олборлож байгаа иргэд
хууль, дүрэм, журам, стандартыг огт хэрэгжүүлэхгүй
байна
Үйлдвэрлэлийн осол, мэргэжлээс шалтгаалсан
өвчлөлийн шалтгаан, хүчин зүйл
Ослын 72.2 хувь угаарт цохиулсан,
агааргүйдсэн
Ослын 16.6 хувь нь нуралт,
дарагдсан
Ослын 11.1хувь нь троссонд орооцолдсон,
боллонд зохиулсан
Он/
Салбар
ҮО өртсөн
хүний
тоо
Эрчим
хүч
Уул
уурхай Барилга
Зам
тээвэр Бусад
Дүн 3115/661/ 175/33/ 573/179/ 545/205/ 290/52/ 595/88/
2011 431/75/ 25/3/ 80/31/ 72/25/ 50/5/ 90/7/
2010 398/80/
22/5/ 98/18/ 52/21/ 33/6/ 83/13/
2009 410/54/
17/1/ 81/23/ 55/12/ 54/2/ 87/11/
2008 671/162/
30/5/ 123/42/ 149/63/ 57/13/ 130/16/
2007 379/88/
32/8/ 37/8/ 67/18/ 38/12/ 93/28/
2006 460/134/
29/7/ 89/44/ 79/41/ 28/5/ 71/10/
2005 366/68/
20/4/ 65/13/ 71/25/ 30/9/ 41/3/
Үйлдвэрлэлийн осолд өртсөн хүний тоо /нас барсан/
Үйлдвэрлэлийн ослын улмаас 661 хүн
нас барж,
1321 мэргэжлийн өвчний тохиолдол
шинээр бүртгэгдэн,
ҮОМШӨ-ний даатгалын сангаас 83940,5
сая төгрөгийг тэтгэвэр, тэтгэмж, нөхөн
төлбөрт зарцуулсан,
Шууд бус зардал 4 дахин их /Хаинрихигын арга/
•Үйлдвэрлэлийн осол/2005-2011он/
Үйлдвэрлэлийн осол- 3115 хүн /573/
Ослын улмаас 661 хүний амь эрсдэж /179/
437 хүн тахир дутуу болж /63/
1976 хүн хөдөлмөрийн чадвараа түр алдаж
/330/
36 хүн өөр ажилд шилжиж /00/
1192 хүн хүнд бэртэл /176/
1262 хүн хөнгөн бэртэл авсан байна /205/
•Нийт үйлдвэрлэлийн осол, үүнээс уул уурхайн
• салбарын осол /2005-2011он/
Шалтгаан
Нийт
Эрчим
хүч
Уул
уурхай
Барилга Хөнгөн
хүнс
Зам
тээвэр,
холбоо
Бусад
/АБС/
1.Уналт, нуралт 766 30 133 226 58 47 129
2.Тээврийн хэрэгсл
ийн эвдрэл, гэмтэл 345 13 49 27 19 64 106
3.Өргөх механизм
ын эвдрэл гэмтэл 114 11 28 44 9 11 7
4.Тоног төхөөрөмж
ийн эвдрэл гэмтэл 198 16 47 40 36 8 33
5.Технологийн
процес зөрчсөн 265 22 78 54 55 15 19
6.Аюулгүй ажилла
х арга барилд ханг
алтгүй суралцсан
548 35 151 103 60 51 71
7.Ажлын хувцас 105 16 12 28 17 3 10
8.Бусад/шат,зам, га
рц/ 774 33 71 57 66 91 218
•Ослын шалтгаан /2005-2011/
1.Îñëûí øàëòãààíûã àâч ¿çâýë óíàëò íóðàëòààñ
-24,6 õóâü
2.Тýýâðèéí õýðýãñэл, тоног төхөөрөмж, өргөх механ
измын эвдрэл гэмтлээс-21,1 хувь
3.Аþóëã¿é àæèëëàãààíû àðãà áàðèëä õàíãàëòã¿é
ñóðàëöñàíààñ -17,6 õóâü
3.Тåõíîëîãèéí ïðîöåññ çºðчñºíººñ -8,5 õóâü
4.Аæëûí õóâöàñ õàìãààëàõ õýðýãñýë
õýðýãëýýã¿éãýýñ -3,4 õóâü
8.Бóñàä çºðчë¿¿äýýñ -24,8 õóâü
•Ослын шалтгаан ба эзлэх хувь
Нийт салбарт бүртгэгдсэн ослын хүчин зүйлс
( 3115 осол)
Хүний хүчин зүйлс69%
Техникийн хүчин
зүйлс
22%
Бусад 8,2%
“Багануур ХК ”-ний овоолгын замд гарсан
КАТ-7770 осол
“Ухаа худаг” уурхайгаа нүүрс тээвэрлэж байсан Хурд
авто ХХК, Транс партнерс ХХК-ний осол
“Ухаа худаг” уурхайгаа нүүрс тээвэрлэж байсан Хурд
авто ХХК, Транс партнерс ХХК-ний осол
Нүүрсний уурхайнуудад гарч байгаа галын осол
Манай хамгийн өндөр бүтээмжтэй
техник LIEBHERR R-996
V.Урьдчилан сэргийлэх соёл, хамтын
ажиллагааг бүрдүүлэх
Хамтын ажиллагааг бүрдүүлэх, тэдний соёл, үнэт
зүйлсииг хүндэтгэх нь хамгийн үр дүнтэй менежмент
Хамтын ажиллагааг бүрдүүлсэн менежмент нь ажлын
байран дахь шударга ёс, амжилтыг бүрдүүлдэг,
Харин Менежментийн босоо бүтэц буюу дээрээс
доош удирдах бодлого, зохицуулалт нь уруудах
урсгалтай бөгөөд ажлын байранд аюул үүсгэх
эрсдэлийг нэмэгдүүлдэг,
Ийм удирдлагын менежмент нь ажилчинд их
хэмжээний стресс өгч, хяналтаа алдахад хүргэдэг,
Соёл, хамтын ажиллагааг бүрдүүлэх
Байнгын их стресс нь адреналин, кортизол зэрэг
даавруудын гинжин урвалыг сэдээж эдгээр нь эрүүл
мэнд, аюулгүй байдалд нөлөөлснөөр осол гэмтэлд
өртөх, алдаа гаргах хэмжээг ихэсгэдэг.
Хүний организм бага хэмжээний стрессийг хүлээн авч
түүнийгээ гаргаж байх физиологийн зохицуулалттай
байдаг
Байнгын стресс нь дааврын гинжин урвалд нөлөөлж,
судас хатуурах, зүрх судасны эмгэг, харвалт зэрэг
олон эрсдэлийг ихэсгэж ой тогтоолт, санамж муудах
нөхцөлийг бүрдүүлдэг.
Соёл, хамтын ажиллагааг бүрдүүлэх
2.Аюулгүй ажиллагаа ба менежментийн бүтэц:
Бид удирдлагын уламжлалт, дээрээс доош чиглэсэн пирамид
бүтэц арга барилтай.
Энэ нь үр ашигтай, тодорхой, хэрэгжүүлэхэд амархан зэрэг
олон давуу талтай, удирдах, удирдуулах ёс буюу шатлан
захирах ёсыг агуулсан байдаг.
Гэвч энэ нь зөвхөн биеийн аюулгүй байдлыг хангах ба
ажилчдын сэтгэл санаа болон физиологийн аюулгүй байдалд
нөлөөлдөггүй.
Удирдлагын энэ менежиментийг Английн судлаачид 20 жилийн
турш судалсан Whitehall -2 study судалгаа байдаг.
Уг судалгаагаар дээрээс доош чиглэсэн удирдлагын менежмент
нь доод хэсэг буюу ажилчдад хамгийн их, байнгын тогтвортой
стресс үүсгэдгийг баталжээ.
Соёл, хамтын ажиллагааг бүрдүүлэх
1.Өндөр шаардлага
2.Сул хяналт
Шаардлага өндөр байх нь өөрөө их хүндрэлтэй, түүнийг тэр
хэрээр нь хянаж чадахгүй бол барын аманд зэвсэггүйгээр
орсонтой адил.
Байнгын энэ их стресс нь ажилчдын бие дэх дааврын
өөрчлөлтөнд хүргэдэг.
Тэгэхээр ажлын байран дахь стресс аюулгүй байдалд хамгийн
чухал нөлөөтэй байна.
American Stress Institute-н судалгаагаар осол гэмтлийн 60-80%
нь ажлын байрны стрессээс болдог нь батлагдсан,
АНУ-ын Gross National Product-н судалгаагаар ажлын байрны
стресс осол гэмтлийн 10%-г эзэлж, хөдөлмөрийн бүтээмжийг
бууруулдаг байна.
Соёл, хамтын ажиллагааг бүрдүүлэх
3.Тархи ба аюулгүй байдал:
Юуны өмнө бид өөрсдийнхөө тухай сайн мэдэх
хэрэгтэй.
Бид ухамсарт ухаан ба ухаангүйгээр аюулгүй
байдлаас хамгаалагдаж байдаг. Өөрөөр хэлбэл
бидний тархины гадна буюу бор давхарга ухамсарт
ухаанаар биднийг хамгаалж, харин дотор давхарга
нь автоматаар аюулаас сэргийлж, / айх, түгшүүр
төрөх гм/ хариу урвалыг бий болгож байдаг.
Тэгэхлээр ажлын байранд хүнийг хамгаална гэдэг нь
зөвхөн биеийг нь төдийгүй сэтгэл санаа / ууртай
дарга, өндөр тоноор ярих гм,/ физиологийн
аюулгүй байдлыг хангахыг хэлнэ.
Соёл, хамтын ажиллагааг бүрдүүлэх
4.Аюулгүй байдал ба соёл:
UNESCO-с соёлыг нийгмийн ба нийгмийн хэсэг бүлгийн
оюун ухаан, материаллаг байдал, сэтгэл санааны өвөрмөц
цогц бөгөөд урлаг утга зохиол, амьдралын хэвшил, хамтран
амьдрах арга зам, үнэлгээний систем, уламжлал, итгэл
үнэмшил зэргийг хамардаг зүйл юм гэж тодорхойлсон
байдаг.
Mkhize хүнийг уг сурвалж , гарлыг нь / тухайн хүн хэн бэ? гэдгийг
нь/ мэдэхгүйгээр томъёолж болохгүй бөгөөд үүнийг соёл гэнэ
гэж товчхоноор тодорхойлсон байна.
Тэгэхээр бид хувь хүний тухай мэдлэгээ дээшлүүлж харилцаа,
хамтын ажиллагааг эрхэмлэх ёстой юм.
Соёл, хамтын ажиллагааг бүрдүүлэх
5.Аюулгүй байдал ба харилцаа хамтын ажиллагаа:
Chinnock найз нөхөрлөл гэдэг бол уялдаа холбоо, үйл явдлаас
илүүтэй тийм гэхийн аргагүй итгэл байдаг гэж хэлсэн байдаг.
Аюулгүй байдал нь хүмүүсийн харилцаанаас шалтгаалсан
нийгмийн үйл явц бөгөөд хүмүүс хоорондоо харилцаж байж
аюулгүй ажиллагааны хөтөлбөрийг бүтээж, хэрэгжүүлдэг.
Хувь хүний боловсрол, соёл, биеэ авч явах байдал зэрэг үндсэн
зүйлүүд дээр харилцаа үүсч түүний хэрээр хамтын ажиллагаа
өргөждөг.
Харилцаа нь ажлын байрны анхны мэдрэмжээс эхэлдэг.
Энэ мэдрэмж нь хандлага, туршлага, уламжлал зэргээс
аажмаар бий болох бөгөөд харилцаа үргэлж амьд байж
хөдөлгөөнд оршино.
Өөрөөр хэлбэл харилцаа нь хүн өөрийгөө болон амьдралыг
танин мэдэх явцад өргөжин тэлж байдаг амьдралын зам юм.
Соёл, хамтын ажиллагааг бүрдүүлэх
1.Ажилчдын аюулгүй байдлын хамгаалагч нь удирдлагатайгаа
хамтран ажиллах
2.Аюулгүй ажиллагааны газар, хэлтэс, баг ажилчдын эрүүл,
аюулгүй орчны төлөө ажиллах
3.Удирдлага нь ажилчидтай уулзаж хэрэгцээ, шаардлагыг
ярилцах, шийдэх
4.Ажилчид өөр хоорондоо ярилцах.
Нэг нэгэнтэйгээ ярилцах нь нэгнийхээ төлөө анхаарал тавих зөв
замыг сонгох сайн талтай.
Хүмүүс хэн нэгэндээ анхаарал тавьж чадаж байвал энэ нь
удирдлага болон ажилчдын харилцаа хэвийн байгааг илтгэнэ.
Соёл, хамтын ажиллагааг бүрдүүлэх
Бид соёлыг бүтээх гэж оролдох
хэрэггүй бид зөвхөн зөвшөөрөх хэрэгтэй.
Гэхдээ соёлын талаарх ойлголт бидний гэр бүл, харилцаа, хот
хөдөөд хэдийнээ ороод ирсэн гэдгийг мартаж болохгүй,
Бид нэг нэгэндээ анхаарал тавьж мэдлэг, үнэ цэнийг нь үнэлэх
соёлтой болсон
Соёл, хамтын ажиллагааг бүрдүүлэх
6.Харилцааны менежментийн шинэ парадигм:
Хуучин удирдлагын менежмент, хөтөлбөр,
зохицуулалт, практикыг өөрчилж шинэ
парадигм, шинэ зүйлийг гаргах шаардлагатай
болсон, өөрөөр хэлбэл удирдлагын
пирамидыг эргүүлж ажилчдын оролцоог
идэвхжүүлсэн хөтөлбөр, зорилтуудыг
нэвтрүүлэх хэрэгтэй болжээ.
Энэ нь бүхэлдээ шинэ загвар юм.
Соёл, хамтын ажиллагааг бүрдүүлэх
McKenzie шинэ загварын мод гаргасан бөгөөд бүх ажилчдын
оролцоотойгоор зохион байгуулалт, менежмент нь эрүүл байх
шаардлагатай гэж үзсэн,
Модны их бие нь удирдлага байх ба үндэснээсээ нөөцөө авч
зохион байгуулалтын дэмжлэг үзүүлэх,
Ажилчид нь түүний салаа мөчрүүд байх бөгөөд нөөцөөсөө олон
сувгаар тэтгэгдэж их бүтээмжийг бий болгоно,
Модны үндэс болох менежмент нь цалин мөнгө, багаж тоног
төхөөрөмж, ажиллах орчин, аюулгүй ажиллагааны зохицуулалт,
ажлын туршлага гэх мэт бүх зүйлүүдийг хангах нөөц нь болж
өгөх ба найз нөхөрлөл, соёл, энэрэн хайрлах, хүндлэл гэх мэт
харилцааны хамгийн гол нөөц болж өгнө,
Энэ бүхэн нь ажилчдад амьдралын таатай сайн сайхан аж
байдлыг бий болгоход нь тусалдаг байна.
Соёл, хамтын ажиллагааг бүрдүүлэх
Эцэст нь дүгнэхэд:
Бид менежмент болон харилцааны
хэвийн байдлыг хангаж, бодьгал хүний
тухай мэдлэг ба соёлыг бий болгож
чадвал ажилчдын аюулгүй, эрүүл
таатай орчин, сайн сайхан аж байдлыг
бий болгох болно.
Соёл, хамтын ажиллагааг бүрдүүлэх
АНХААРАЛ ТАВЬСАН ЯВДАЛД
БАЯРЛАЛАА