Багш хүнд байх сайн шинж чанарууд

Номхон дөлгөөнАмгаланАмирлангуйЭрдэм чадлаар үлэмжХичээнгүйАрвин мэдлэгтэйОршихуйн мөн чанарыг ухаарсанУран илтгэдэгЭнэрэнгүй Ажилдаа дур сонирхолтойШавиа дүгнэн шинжих чадвартай

Номхон дөлгөөн шинж чанарБагш хүн юуны өмнө өөрийн сэтгэлийг

номхотгосон байх учиртай. Сэтгэлийг номхотгоно гэдэг нь ёс зүйн заавар журам дагана гэсэн үг. Нэг үгээр багш хүн ёсзүйн ямар ч алдаа эндэгдэлд өртөхгүй байх хат суусан байх ёстой.

Амгалан шинж чанарЭнэ шинж чанар нь санамж сэрэмждээ

тулгуурлан зөвийг дагаж буруугаас зайлсхийж, дотоод сэтгэлийн амгаланг олдог сэтгэлээ төвлөрүүлэх чадварыг багшлах хүн эзэмшсэн байх явдал юм.

Амирлангуй шинж чанарЭнэ шинж чанар нь сэтгэлээ төвлөрүүлэх

чадвартаа түшиглэн, үнэмлэхүй үнэнийг задлан шинжлэх “онолын эрдэмтэй” байх явдал юм.

Эрдэм чадлаар үлэмж шинж чанарБагш хүн үнэмлэхүй үнэнийг задлан шинжлэх

онолын буюу 3 савын мэдлэг эзэмшсэн байх явдал юм. Багш хүн чадвар мэдлэгээрээ сурагчаасаа доогуур эсвэл адилхан байж таарахгүй. Харин үлэмж илүү байх ёстой.

Өөрөөсөө доорхийг дууриаваас уруудахӨөр шигтэйгээ зэрэгцвэл ахихгүй мухардахӨндөрт байгааг дагавал улам дээшлэхӨмнөө тэргүүлэгчийг ямагт дагагтун

Хичээнгүй шинж чанарБагш хүн “Хүн бүрийн хэр хэмжээнд

тохирсон, хэн бүхэнд хэрэг болох заавар\танин мэдэх түгээмэл арга барил, арга зүй\ өгч чаддаг байх учиртай”буюу нэг үгээр хэлвэл бусдад туслах гэсэн эрмэлзлэлийн илэрхийлэл юм.

Оршихуйн мөн чанарыг ухаарах шинж чанарЮмс үзэгдлийн Би-үгүй мөн чанарыг

ойлгосон билэг оюуны охь болсон “онцгой чадвар” эзэмшсэн байх явдал буюу онолын учир шалтгааны үүднээс аливааг тайлбарлах арга зүй, мэдлэг эзэмшсэн байх.

Уран өгүүлэх шинж чанарБагш хүн “номлолын утгыг ямар дарааллаар

зааж шавийн ухаанд шингээх” чадвар арга барилыг эзэмшсэн байх явдал болно.

Энэрэнгүй шинж чанарБагш хүний ёс зүйн төлөвшлийг илэрхийлэх

бөгөөд багшийн эрхэм зориго нь “ариун буюу ямар нэг ашиг хонжоо, нэр хүнд горьдохгүй” зөвхөн энэрэл хайранд хөтлөгдөн байх.

Ужиг өвчтэй ч эм гуйхгүйУнтмаар байсан ч хэвтэр гуйхгүйУндаасч өлслөө ч идэш гуйхгүйУлаан нүцгэрсэн ч хувцас гуйхгүйУлдаж тамирдсан ч унаа гуйхгүйУчир нь, багш шунах ёсгүй “Дээдийн номлол цагаан линхуа”

Ажилдаа дур сонирхолтой шинж чанарБагш хүн шавьдаа эрдэм мэдлэг олгохын

төлөө чармайх зүтгэлт чанар, махруу зан төлөвийн илэрхийлэл болно. Нэг ухагдахууныг нэг хүнд дахин дахин заасан ч ядардаггүй, зааж сургах бэрхшээлээс хальшардаггүй байх сайхан чанарыг эзэмшсэн байх.

Шавиа дүгнэн шинжих чадвар

Багш шавийнхаа “ хүссэн байлаа ч номлол сонсоод хэрэгжүүлж чадах эсэхийг нь шинж. Харин номлолыг хэрэгжүүлж чадахаар нэгэн байвал өөрөө хүсээгүй байсан ч зааж болно”.

Оройн дээд номлолоосоо урьтаж Оюуны савыг нь шинжээд үзээрэйАриун савтай, гэгээрэх хүнийг болАсуухаас нь өмнө номлоод эхлээрэй

“Бясалгалын хаан” судраас

Багш хүний үйл ажиллагааны явцад цээрлэх зүйлс

Бусдыг өөрөөсөө илүү гарчихвий гэж атаархах

Хойшлуулан залхуурахАхин дахин номлохоос зүрхшээхАмиа аргацаахӨөрийгөө магтаж, өрөөлийг муулахХоосон мэдэмхийрэхСураг ярьж дүйвүүлэхНомоо харамлахЭд таваар горьдохНомлолоос гажууд зүйл шаардах

Багшийн үйл эрхлэхэд харшлах зүйлБилэг оюун, арга эв дүй, бодь сэтгэл

эзэмшээгүй байхИх мэдлэгтэй бишТэвчээр муутайУран илтгэх чадваргүй байх

Ном заах үйл ажиллагаанд баримтлах үндсэн зарчим

1. Номлол бүхэнтэй зөрчилдөхгүй байх

\сургах, суралцах заавар журмууд нь шавийг гэгээрүүлэх зам мөр болно\. Мөн гол ба гол бус чанарыг мэддэг байх явдал.

2. “Үүсэл гарлын учир шалтгаан далд нарийн тул

Үнэн учрыг тайлбарлан таниулах нь маш бэрх” учир:

Сургаж заах гэж багаа зүйлээ өөрөө гарцаагүй ухаарсан буюу төгс өөриймшүүлэн эзэмшсэн байх ёстой бөгөөд “өөрөө бүрэн дүүрэн ойлгоогүй зүйлээ бусдад заан сургаж чадахгүй”

Хүнд ойлгуулах эрмэлзэл хүсэлд хөтлөгдсөн байх

Огт алдаа эндэгдэл гаргахгүйгээр үнэн зөв, бүрэн мэдээллийг шавьдаа өгөх чадварыг алхам тутамдаа чанд мөрдөх

3. Аливаа мэдлэг, үзэл санааг шавьдаа төвөггүй ойлгуулах суу билэгтэй байх

4. Багш ба сурагч нь бүх зүйлийг сурах ёс зүйн бүх хэм хэмжээг сахин мөрдөх ёстой. Номонд энэ нь, тэр нь сайн муу гэх алагчлах үзэлгүйгээр ёс зүйн хэм хэмжээг баримтлах

Ном заах багшид тавигдах үндсэн шаардлага, мөрдөх зарчим

А. Багшийн ёс зүйн мөрдлөг

- ашиг хонжоо, алдар нэр, эд хөрөнгө харахгүй байх явдал

Б. Ач тусыг эргэцүүлэх –ашиг хүнжоо харахгүй байх шинж чанарыг багш эрхэмлэн, шавиа эрдмийн мөрд хөтөлж чадвал дараах ач тустай ажээ.

- ой санамж сайжирна - ухаан саруусах- Ухаарч ойлгох- Тууштай байх- Билэг ухаантай болох- Хүсэл шунал багасах- Уур, уцаар багасах- Төөрөгдөлгүй болох- Муу сэтгэлд автахгүй байх- Бусдын хорлолд өртөхгүй болох- Айх аюулгүй болох- Сэтгэлийн амгалан ундрах- Бусдад хүндлэгдэх- Хэлсэн үг нь итгэгдэх- Магтан сайшаагдах- Хожим дуурсагдах

В. Багш болон номлолыг хүндэтгэх

Аливаа юмсын мөн чанар, үзэгдлийн учир шалтгаан, үйл ба түүний үр дагаврын хоорон дахь шалтгаант холбоог онол, практикийн үүднээс оновчтой зөв тайлбарлах.

Г. Номлол заах санаа, дүр байдал

- багш хүн өөрийгөө эмч- Зааж буй эрдмээ эм- Сурагчаа өвчтөн хэмээн санах

Багш хичээлдээ орохдоо дараах шаардлагуудыг биелүүлсэн байна. Эхлээд хувийн бэлтгэлээ хангах хэрэгтэй. Үүний тулд:

- Усанд орж, цэвэрхэн хувцаслана- Сэтгэлдээ тааламжтай цэвэрхэн орчин бүрдүүлэх- Өөрийн муу сэтгэлээ хянан, засамжлах- Номыг баясгалантай төрх байдлаар заана- Зааж буй номоо ойлгомжтой болгохын тухайд

Утгыг нь гаргахуйц жишээ авах Гаргалгаа, нотолгоо хийх Эх бүтээлүүдээс иш татан авч заах

Д. Хэнд заах, хэнд зааахгүйн ялгааСурах хүсэл эрмэлзэл хэдийгээр их байвч ном

сонсоод өөриймшүүлж чадах авъяас билэг байгаа эсэхийг багш хүн заавал шинжих ёстой. Хэрэв суралцагч нь өөриймшүүлэх чадвар султай бол ямар дараалал аргаар, хэр түвшингийн мэдээлэл олгох, ямар дадал олгох тактикаа төлөвлөх .

Харин хүсэхгүй мөртлөө билэг төгөлдөр шавийг ятган ухааруулах

Хөгжсөн сайн багш байхын тулд ямар чадваруудыг

эзэмшсэн байх ёстой вэ?

1. Багшийн бүтээлч хандлагын чадварШинэчлэгдэх чадварАсуудлыг олон талаас нь иж бүрэн авч

үзэх чадварОлон хувилбараар сэтгэх чадварШийдвэр гаргах чадвар-хамтын шийдэлӨөриийгөө хөгжүүлэх чадварСургалт, судалгааг хослуулах чадвар

2. Багшийн дидактик чадварОнолын мэдлэгээ сургалтанд хэрэглэх

чадварСудалгааны арга зүйг эзэмшсэн байхХүүхдийн үйл ажиллагааг судлан оношлох

чадварБүлгийн хөгжлийн зүй тогтлыг мэдэж,

хэрэглэх чадварҮзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх чадварХууль, эрх зүйн мэдлэгтэй байх

Хөгжсөн багшийн үнэт зүйлсБүтээлч хандлагатай байхБагшийн ёс зүйтэй байхХарилцааны соёлтой байхБагшлах ажилд дур сонирхолтой байхХөрвөх чадвартай байхСоёл, иргэншил, нийгэмшил сайтай байх

Та ямар хэв шинжийн багш вэ? Шинэчлэл хөгжилд

хандах хэв шинжХэв шинжийн тодорхойлолт

1 “Шинэчлэл, бүтээлч хэв шинж”

•Шинэ зүйлд татагдаж хэрэгжүүлэхийг санаархдаг•Аливаа өөрчлөлтийг хүлээн авах чадвартай байх•Идэвхи, санаачлагатай байх•Бүтээлч •Нийтэч буюу нийгэмшсэн•Эрсдэлд сандардаггүй, хөлөө олох чадвартай•Янз бүрийн шинээр санаа оноо гаргадаг

2 “Нөлөөлөгч” хэв шинж •Дэвшүүлсэн санаа оноо үнэ цэнэтэй•Бусдад нөлөөлөх чадвартай•Аливаа шинэлэг зүйлд нухацтай тэргүүлэх хандлагатай•Бусдын өөрчлөлт, хөгжилд нөлөөлж, хариуцлага хүлээх чадвартай•Бусдын итгэл найдварыг хүлээх чадвар

Шинэчлэл хөгжилд хандах хэв шинж

Хэв шинжийн тодорхойлолт

3 “Болгоомжтой аялдан дагалдах” хэв шинж

•Шинэчлэл өөрчлөлт, дэвшлийг хүлээж авах шийдвэр гаргахдаа туйлын болгоомжтой хянуур ханддаг•Дэмжихээс бус, анхны шан татагч, манлайлагч байж чаддаггүй•Дагалдагч хандлагатай, удирдах хүмүүсийн заавар зөвлөгөөг хүлээн авч хэрэгжүүлдэг

Шинэчлэл хөгжилд хандах

хэв шинж

Хэв шинжийн тодорхойлолт

4 “ Дургүйд хүчгүй” хэв шинж

•Аливаа шинэ санал, санаачлага нийтлэг зүйлд байнга эрмэлздэг•Монголын хууль 3 хоног гэсэн баримтлалтай бөгөөд тэгсхийгээд л өнгөрнө гэж боддог тийм болохыг нь хүлээдэг•Өөрөө”цөөнх” болж үлдсэн нөхцөлд л уг зүйлийг авч үздэг•Өөрт нь тусалж дэмжинэ гэсэн баталгаа шаарддаг•Шинэ зүйлд шахалт шаардлагаар л хөдөлдөг

5 “Эсэргүүцэгч” хэв шинж

•Шинэ санал, санаа, шинэчлэл өөрчлөлтийг эсэргүүцэх хандлагатай•Бусдын нөлөөнд орох нь бага тийм ч учраас нийт олонхын шинэчлэлээс хол хөндий тэдэнд элдэв нэр хаяг зүүх дуртай•Шинэчлэлийн төлөөх сургалт, семинар зэргээс тойрдог, оролцох хүсэлгүй•Хэрэгжиж чадаагүй түүхэн жишээ, баримт олноор нь иш татах чадвартай, дуртай

Анхаарал тавьсанд

баярлалаа