بنام حضرت دوست

و ایمنیمخاطرات

کارکنان شغلیبیمارستان

: تنظیم و تهیه

صبا هادی1393شهریور

مقدمه

محيط در درماني بهداشتي خدمات ارائه روند در

مختلف مواجهات و اشتغال نوع بدليل بيمارستان

و حوادث معرض در افراد اي حرفه و محيطي

از بيشتر نتيجه در دارند، قرار متعدد هاي بيماري

. از شوند بيمار است ممكن يا و ديده آسيب ديگران

تواند مي نيز پرسنل سالمت وضعيت ديگر طرف

. گذارد تأثير نيز آنها خدمات كيفيت و كميت بر

بهداشتی مراقبت کارکنانHCP

(Health Care Personel/provider) بهداشتی مراقبت کارکنان HCPاصطالح

یا و دستمزد با که شود می گفته افرادی تمامی به

و نمایند می ارائه بهداشتی مراقبت دستمزد بدون

عفونی مواد با مواجهه بافتها (احتمال ، خون مانند

و تجهیزات ، پزشکی وسایل و بدن خاص مایعات و

مواد این به آلوده محیطی سطوح . )یا دارند

•HCP ،خدمات کارکنان شامل است ممکن

دندانپزشکی کارکنان ، پزشکی اورژانس

، اتوپسی کارکنان ، آزمایشگاه کارکنان ،

تکنسین ، پزشکان بهیاران، پرستاران،

دانشجویان ، داروسازان ها، درمانگر ها،

خدمات دهندگان ارائه و آموزان کار و

به ... که افرادی و ، منزل در مراقبتی

دخالت بیمار مراقبت در مستقیم طور

آن معرض در بالقوه بصورت اما ندارند

. باشد, هستند

مواجههتعریف

بالقوه مایعات سایر یا بافت خون، تماس یعنی مواجهه

یا پوست در سوزن رفتن فرو طریق از بدن عفونی

غشای با مواد این تماس یا تیز شیء با بریدگی

دیده آسیب پوست یا خورده ( مخاطی ترک پوست مانند

درماتیت به مبتال یا شده خراشیده یا است ) ، ممکن که

HCP (Health Care Personel/provider)

عفونت معرض در . HCVو HIV ،HBVرا دهد قرار

گروه مشكالت ترين شايعبيمارستان در شاغلين

( LBP - ... ارگونومی ) -1

( HIV – HBV- ...) بیولوژیک -2

(LASER – Ionization – noise - ...) فیزیکی -3

( Latex – ETO – Formalin - ...شیمیایی )-4

) Shift Work - ...سایکولوژی) -5

6-( (Falls – Sharps - ...مکانیکی

پرسنل در شایع بیماریهایبیمارستانی

اسکلتی -1 عضالنی بیماریهای

تماسی -2 درماتیتهای

عفونی : -3 ریه بیماریهای راه خون –از راه از

پوست – راه از

تنفسی -4 بیماریهای

شیفتی -5 کار از ناشی عوارض

از پیشگیری راههایشغلی بیماریهای

اولیه : پیشگیری

آنها- گیری اندازه و کار محیط آور زیان عوامل شناسایی

مهندسی- اقدامات

مدیریتی- اقدامات

فردی- حفاظت وسایل از استفاده

ثانویه : پیشگیری

تخصصی- – مراکز به بیماران ارجاع و غربالگری ادواری معاینات انجام

ثالثیه : پیشگیری

دیده- آسیب افراد نوتوانی و بازتوانی

غرامت-

بالقوه عفونت مایعاتزا

زا خون عفونت تواند می که است بدن مایع مهمترین

شوند. می محسوب آلوده بالقوه نیز زیر مایعات : باشد

نخاعی ‹ مغزی مایع

سینوویال ‹ مایع

پلور ‹ مایع

صفاقی ‹ مایع

پریکارد ‹ مایع

آمینوتیک ‹ مایع

عفونت انتقال خطر ، HIVمیزان HBV وHCV مایعات این از

نیست . مشخص

ادامهاستفراغی، • مواد مدفوع، ، ،خلط بزاق ادرار،

زا عفونت عرق ،اشک، بینی ترشحات

باشند نیستند، خونی آشکارا اینکه .مگر

عفونت • ندرت HIVانتقال به گرفتگی گاز راه از

. است شده گزارش

• ، خونی آشکارا مایعات و خون بر و عالوه منی

گرفته نظر در آلوده بالقوه نیز واژن ترشحات

. شوند می

خطر iافزایندۀ عواملانتقال

وسایل • روی بر واضح خون وجود

یا • شریان در سوزن مستقیم رفتن فرو

ورید

عمیق • جراحت

باال • ویروسی بار با یا پیشرفته بیماری

منبع فرد در

توخالی • سوزنهای رفتن فرو

محافظت اقدام نخستین

است پیشگیری

محافظت

از • بعد و قبل کامل طور به و دفعات به را دستها

بشویند وصابون آب با بیمار .مراقبت

وضعیت • با مناسب فردی حفاظت وسایل از

عینک ) , , ...(. ماسک گان کنند استفاده مراقبت

یا • شریانی شامل گیری رگ گونه هر زمان در

. بپوشند دستکش باید وریدی

ادامه

به • تیز وسایل با کارکردن هنگام در

: کنند زیرتوجه موارد

راحت – دسترسی با امن فضای کردن فراهم

تیز وسایل انداختن دور مخصوص ظرف .به

شده – استفاده تیز نوک وسایل نداختن ا دور

.Safety Boxدر

– . سوزنها مجدد گذاری سرپوش عدم

–. مناسب ایمنی وسایل از استفاده

مواجهه محل مداوای

آب از بااستفاده را مواجهه محل فرصت اولین در

. دهید شستشو معمولی

و معمولی آب با را یافته مواجهه مخاطی غشاهای

. دهید شستشو فراوان

نرمال محلول یا فراوان آب با را یافته مواجهه چشم

. دهید شستشو سالین

نمایید خودداری مواجهه محل کاری دست گونه هر از

تمیز برای کننده عفونی ضد یا زدا گند مواد از و

استفاده زخم نکنید.کردن

فشردن مکیدن از كنيد یا خودداري آسيب .محل

و 5-10گرفتن منبع از خون سی .HCPسی

دهان به پاشيدن براي

بيرون • دهان خارج به را مايع qفورا

.بريزيد

كامل • را دهان نمكي سرم يا آب با

بار چندين و بریزید بيرون و بشوييد

كنيد ضد (تكرار مواد يا صابون دهان در

نبريد بكار كننده .)عفوني

دهی وگزارش ثبت

مواجهه • زمان و تاریخ

محل ( • مواجهه، چگونگی مواجهه جزئیات

روی یافته مواجهه منطقه حادثه، وقوع

در ترشحات، حجم ترشحات، نوع بدن،

(... و تماس عمق تیز ابزار با تماس صورت

مواجهه ارزیابی مواجهه نوع

پوستی ‹ آسیب

مخاطی ‹ غشای مواجهه

ناسالم ‹ پوست مواجهه

مایع بافت/ نوع

مواجهه شدت

خون ‹ مقدار شامل

پوستی ‹ های تماس در مواجهه عمق

بافت /مایع :نوع

خون

رویت قابل خون حاوی مایعات

عفونی بالقوه بافت یا ترشحات ،منی(مایع

نخاعی ، واژینال مغزی مایع ،مایع

پلور ،سینوویال صفاقی ،مایع مایع ،مایع

آمینوتیک وپریکارد )مایع

آزمایشگاه در ویروس با مستقیم تماس

مواجهه منبع ارزیابی

مواجهه (• منبع بودن گرفتن مشخص

منبع 10-5 از خون سی ) سی

•) نیست مشخص نیازمند منبع

است )ارزیابی

مواجهه منبع وضعیتبه – مبتال منبع فرد بیماری، باشد HIVاگر مرحله ،

سلول ویروسی CD4تعداد بار ،HIV درمان تاریخچه ،

در اطالعاتی دسترسی صورت در و رترویروسی ضد

رتروویروسی؛ ضد داروهای به مقاومت باره

یافته HCPسوابق – :مواجهه

هپاتیت • واکسیناسیون به Bوضعیت پاسخ و

واکسن؛

عفونت • قبلی سایر HCVیا HIV ، HBVسابقه و

بیماریها؛

دارویی؛ • های آلرژی و استفاده مورد داروهای

شیردهی؛ • یا بارداری

با مواجهه HBV

HBV انتقال خطرشغلی

صورتیکه • دو HBe Agو HBS Agدر هر منبع

، بالینی هپاتیت ایجاد خطر باشد % 31-22مثبت

سرولوژیک، تغییرات ایجاد احتمال و ،37-62 %

. است شده برآورد

و HBe Agچنانچه • باشد، HBS Agمنفی مثبت

، آلوده سوزن از بالینی هپاتیت ایجاد 1-6خطر

عفونت% سرولوژیک شواهد ایجاد خطر و

HBV ، 37-23. است %

Vaccination and exposed person

Unvaccinated

Previously vaccinated Known responder

Known nonresponder

Antibody response unknown

source is HBsAg positive

HBIG x 1 and initiate hepatitis B

vaccine series

No treatment

HBIG x 1 and initiate re-vaccination or

HBIG x 2

Test exposed person for anti-HBs

1. If adequate, no treatment2. If inadequate, HBIG x 1 and vaccine booster

Recommended Postexposure Management: ((PEP for Exposure to HBV

exposed person

Unvaccinated

Previously vaccinated Known responder

Known nonresponder

Antibody response unknown

source is not tested or status unknown

Initiate hepatitis B vaccine series

No treatment

If known high-risk source treat as if source were HBsAg positive

Test exposed person for anti-

HBs1. If adequate, no treatment2. If inadequate, vaccine

booster and recheck titer in 1-2 m

Recommended Postexposure Management: )PEP for Exposure to HBV(

با مواجهه HCV

شغلی انتقال HCVخطر

در • سرمی تغییرات متوسط صد 1.8بطور در

پوستی ) 0-7محدوده( مواجهه از بعد موارد صد در

منبع با .HCVاتفاقی میکند بروز مثبت،

با • مخاطی غشاهای مواجهه اثر در ندرت به انتقال

تماس اثر در انتقالی هیچ و گیرد می صورت خون

در خون با سالم غیر یا سالم اثبات HCPپوست به

. است نرسیده

ادامهبرای • ای توصیه هیچ حاضر حال در

برای تماس از بعد دارویی پروفیالکسی

HCV . موثر ایمنوگلوبولین ندارد وجود

. برای . ندارد وجود نیز واکسن نیست

مشاوره باید یافته مواجهه کارکنان

. شود انجام پیگیری و آزمایش مناسب،

با مواجهه HIV

انواع HIVخطرانتقال درها مواجهه

انتقال • تخميني خطر ميزان هر HIV بيشترين در

، استفاده خون تزريق در ترتیب به مواجهه نوبت

تزريقي كنندگان مصرف در مشترك سوزن از

و مقعدي آمیزش یک در بودن مفعول ، مواد

پوست در سوزن فرورفتن از ناشي جراحتهاي

. است شده مشاهده

زير موارد در عفونت خطرباالتراست

عفوني مايعات ساير يا خون بيشتر مقادير با .مواجهه

به مبتال منبع يك بدن عفوني مايعات يا و خون با مواجهه

پيشرفته حاد HIVبيماري مرحله یا ،.

پوست طريق از عميق .آسيب

هپاتيت زمان هم عفونت به مبتال منبع با در Cمواجهه

خون با های .مواجهه

مواجهه يا منبع افراد يك هر در آميزشي عفونت وجود

.يافته

تعداد بيشتر، مخاطي آسيب دليل به جنسي تجاوز

مواجهه فرد کم سن تروماتيك، مقاربت يا و مهاجمان

.یافته

شغلی انتقال HIVخطر

به • آلوده خون با پوستی مواجهه از ، HIVبعد

غشای 0.3حدود مواجهه از بعد و صد در

حدود .0.09مخاطی است شده برآورد صد در

بافتها • و مایعات با مواجهه از بعد انتقال خطر

به آلوده خون نشده HIVبجز گیری اندازه

آلوده خون از کمتر بسیار احتماال ولی است،

است.

انتقال خطر در HIVتخمینها مواجهه انواع

کاندوم • از هر ، استفاده خطر

را .20مواجهه کند می کم برابر

شروع معیارهایپروفیالکسی

در • افتاده 72مواجهه اتفاق اخیر ساعت)GOLDEN TIME = 6 hr(باشد

وعفونت • به مبتال یافته مواجهه نیست HIVفردوبا • تماس در دیده آسیب پوست یا و مخاط

اند گرفته قرار بدن عفونی بالقوه مایعاتوعفونت • به مبتال جزء HIVمنبع یا و است

دارد قرار خطر پر گروههای

ادامهوضعیت • بودن فردی HIVنامشخص در

برای مانعی شده، مواجهه دچار که

با پروفیالکسی . ARVشروع نیست

ادامه برای تصمیم آزمایش نتیجه

. کرد خواهد مشخص را درمان

ادامهوضعیت • اما باشد می اختیار در منبع وی HIVاگر

داشته خطر پر رفتارهای سابقه اما نامشخص

:است

ظرف – در امکان 48-24اگر اليزا آزمایش انجام ساعت

تشخيصي هاي تست نيست شود Rapidپذیر .انجام

يا – مثبت شروع rapidاليزا كننده پيشنهاد مثبت تست

باشد می اندیکاسیون وجود صورت در .پروفیالکسی

جواب – شدن آماده تا نبايد پروفيالكسي شروع

بيافتد تاخير به . آزمايشات

پرخطر منابع–. تزریقی مخدر مواد کنندگان مصرف

–. اند داشته زندان سابقه افرادیکه

پرخطر – جنسی رفتارهای سابقه افرادیکه

دارند.

از – یک هر جنسی شریک یا همسر

. فوق گروههای

مشخص منبع که زمانینیست

راه • از شونده منتقل عوامل با مواجهه احتمال

در ها پاتوژن این شیوع به توجه با را خون

ارزیابی ، بوده جمعیت آن از منبع فرد که جمعیتی

کنید.

برای • شده ریخته دور سوزنهای آزمایش

. است ممنوع خونی پاتوژنهای

معتادین • تردد محل که پارکهای در که هایی سوزن

مواجهه و شده محسوب آلوده باشند می تزریقی

می پروفیالکسی شروع نیازمند آنها با جلدی

باشد.

انتخابی دارویی رژیم

•Zidovudine (AZT) 300 mg BID

•Lamivudine (3TC) 150 mg BID

)روزانه(ترودا •

ماندن زنده زمان مدتبدن از خارج در ویروسها

•HIV ..............دقیقه چند تا

HBV ............. هفته یک تا

HCV............3 ماه 6تا

انتقال درصد

•HBV 30 درصد

•HCV 3 درصد

•HIV 0/3 درصد

داروهای با مواجهه راههایدرمانی شیمی

تخت - کنار در داروها این ویال شدن باز جریان در مواجهه

بیمار.

-. تزریق سرنگ در موجود هوای تخلیه حین مواجهه

تماس - یا داروها با پوستی تماس جریان در مواجهه

. بیماران ادرار با پوستی

دارو - به آلوده که بیماران مالفه با تماس اثر در مواجهه

. باشد شده

كردن آماده هنگام ايمني نكاتدرمانی شیمی داروهای دارو

1-. بشوييد كامل بطور را دستها

بسته -2 جلو ، پرز بدون ، كم پذري نفوذ با مخصوص گان از

. كنيد استفاده كشي مچ و بلند آستينهاي با

كنيد - 3 استفاده نزده پودر التكس جراحي دستكش از

دارو) با دست تماس باعث تواند مي زده پودر دستكشهاي

شوند (. پودر باقيمانده طريق از

4-. شود استفاده دستكش جفت دو از امكان صورت در

5- ، شوند نمي دارو استنشاق مانع جراحي ماسكهاي

تهويه داراي بايد دارو كردن آماده مخصوص اتاق بنابراين

. باشد خارج سمت به مناسب

بيولوژيك -6 ايمني قفسه از هنگام( ( Biological safety cabinetاستفاده

يك . از سيستم اين وجود عدم صورت در است ضروري دارو كردن آماده

صورت پالستيكي پوششهاي همراه به قوي فيلترهاي با رسپيراتور

(. گردد یا Type B of Class 2استفاده ( Class 3و

آماده -7 از بعد و قبل دارو سازي آماده مكان و قفسه سطوح تمام

الكل با .70سازي كنيد % تميز مصرف يكبار حوله و

8-. كنيد استفاده آسپتيك روش از دارو سازي آماده مراحل تمام در

به -9 را حالل و كنيد خودداري دارو ظروف حد از بيش نمودن پر از

كنيد اضافه ظرف به آهستگي

پنبه -10 يا استريل گاز يك از ، اي شيشه آمپولهاي كردن باز هنگام

در را آمپول ، كنيد استفاده آمپول گردن اطراف در الكل به آغشته

. كنيد باز بدن از دورتر اي فاصله

11-. كنيد اجتناب چشم و دهان با دست تماس از

نگهداري -12 و آدامس جويدن ، سيگار استعمال ، آشاميدن ، خوردن از

. كنيد خودداري آن نزديك يا دارو سازي آماده محل در غذا

نکته

انجام کانادا و آمریکا متحده ایاالت در که تحقیق یک در

داد : نشان داروها% 75شده تهیه های اتاق

و

انکولوژی 65% های بخش

سطوح ) آلودگی با( surface contamination دارای

. هستند خطرناک داروهای

موفق باشید