สารหัวใจ สารหัวใจ สารหัวใจEDITOR TALK

บทบรรณาธิการ

พ.ต.อ.นพ.ศุภฤกษ พัฒนปรีชากุล

สวัสดีครับทานผูอานทุกทานในชวงนี้ก็เขาสู ฤดูฝนซึ่ง

โรคที่มากับฤดูฝนก็คือโรคไขหวัด โดยสวนใหญก็มักจะทำให

เกิดการเจ็บปวยแตมักไมรุนแรงจนถึงนอนโรงพยาบาลหรือ

เสียชีวิต แตในทางตรงขามในผูปวยสูงอายุหรือผูปวยที่มี

โรคประจำตัว เชน โรคหัวใจ โรคปอด การเปนไขหวัดอาจ

ทำใหเกิดการเจ็บปวยที่รุนแรงจนถึงเสียชีวิตได ดวยเหตุนี้

กระทรวงสาธารณสุขจึงไดรณรงคใหฉีดวัคซีนไขหวัดใหญ

โดยไมคิดมูลคาแกประชากรในกลุมเสี่ยง 4 กลุม ไดแก

1.กลุมประชากรท่ีมีโรคเร้ือรังสำคัญ 7 โรค ไดแก โรคปอด

อุดกั้นเรื้อรัง หอบหืด หัวใจ หลอดเลือดสมอง ไตวาย

ผูปวยมะเร็งไดรับยาเคมีบำบัดและเบาหวาน 2.ผูสูงอายุ

มากกวา 65 ปขึ้นไป 3.เด็กอายุ 3 เดือนถึง 2 ป 4.หญิง

ตั้งครรภอายุครรภมากกวา 4 เดือนขึ้นไป โดยเริ่มบริการ

พรอมกันทั่วประเทศตั้งแต 1พ.ค.-30ก.ย. 2557 ทานผูอาน

ทานใดที่อยูในกลุมเสี่ยงดังกลาวหรือมีคนในครอบครัวเปน

กลุมเสี่ยงก็ขอเชิญรับบริการไดนะครับ

ชวง 2-3 เดือนที่ผานมาทานผูอานอาจไดเห็นโฆษณาทาง

โทรทัศนเร่ืองโรคไมติดตอ (non-communicable diseases,

NCD) ซ่ึงเปนโครงการท่ีเกิดจากความรวมมือระหวางกระทรวง

สาธารณสุของคการอนามัยโรค สำนักงานหลักประกันสุขภาพ

แหงชาติ และสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสรางเสริมสุขภาพ

เน่ืองจากโรค NCD เปนโรคท่ีเปนสาเหตุการตายและทุพพลภาพ

สวนใหญของประชากรโลก และยังพบวาโรค NCD สามารถ

ปองกันไดดวยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในวัยเด็ก หนุมสาว

โดยใชการใหความรูรวมกับมาตรการทางสังคมและกฎหมาย

โดยเนนถึง 4 กลุมโรค หลักไดแก กลุมโรคหัวใจและหลอดเลือด

เชน โรคหัวใจ ขาดเลือด โรคหลอดเลือดสมอง อัมพฤกษ

อัมพาต กลุมโรคมะเร็ง กลุมโรคเบาหวาน และกลุมโรคปอด

เรื้อรัง ซึ่ง 4 กลุมโรคดังกลาวเปนสาเหตุการเสียชีวิตถึงรอยละ

38.7 และ 47.2 ของการเสียชีวิตทั้งหมดในประชากรไทยชาย

และหญิงตามลำดับ โดยเนนที่ 4 พฤติกรรมเสี่ยงไดแก การ

สูบบุหรี่ การดื่ม แอลกอฮอล การบริโภคอาหารที่เปนอันตราย

ตอสุขภาพ และการมีกิจกรรมทางกายที่ไมเพียงพอ และ 4

ปจจัยเสี่ยงไดแก ความดันโลหิตสูง น้ำตาลในเลือดสูง ไขมัน

ในเลือดสูง น้ำหนักเกินและโรคอวน ซึ่งรายละเอียดมีมากมาย

ถาทานผูอานสนใจสามารถหาขอมูลเพิ่มเติมไดจาก website

www.thaincdnet.com สุดทายนี้ขอใหทานผูอานมีสุขภาพ

แข็งแรงครับ พบกันใหมในฉบับตอไปครับ สวัสดีครับ

มูลนิธิหัวใจแหงประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ

เลขท่ี 2 ช้ัน 5 อาคารเฉลิมพระบารมี 50 ป ซ.ศูนยวิจัย ถ.เพชรบุรีตัดใหม แขวงบางกระป เขตหวยขวาง กรุงเทพฯ 10310 โทร. 02-716-6658, 02-716-6843 แฟกซ 02--716-5813 www.thaiheartfound.org

กองบรรณาธิการวารสาร “สารหัวใจ”

บรรณาธิการบริหารพล.อ.ต.นพ.บรรหาร กออนันตกูล

บรรณาธิการพ.ต.อ.นพ.ศุภฤกษ พัฒนปรีชากุล

กรรมการพญ.รัชนี แซล้ี

พ.ท.นพ.ธรณิศ จันทรารัตน

มูลนิธ�หัวใจแหงประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ

มูลนิธิหัวใจแหงประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ

ปท่ี 9 ฉบับท่ี 2 เดือนพฤษภาคม - สิงหาคม 2557

กินเค็มมาก.....

อันตรายกับหัวใจ

และหลอดเลือด

ไขปญหา

โรคหัวใจ

ภารกิจ

รำลึก

ภาวะหัวใจสั่นพริ้ว

Atrial Fibrillation

3 9

Review

5 6

Atrial FibrillationAtrial Fibrillation

มูลนิธิหัวใจแหงประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ

ภาวะหัวใจสั่นพริ้วภาวะหัวใจสั่นพริ้ว

Atrial FibrillationAtrial Fibrillation

Review

อันตรายกับหัวใจ

และหลอดเลือดและหลอดเลือด

กินเค็มมาก..... กินเค็มมาก.....

อันตรายกับหัวใจ

และหลอดเลือดและหลอดเลือด โรคหัวใจโรคหัวใจ รำลึกรำลึก Atrial FibrillationAtrial Fibrillation

อันตรายกับหัวใจอันตรายกับหัวใจ

และหลอดเลือดและหลอดเลือด

ปท่ี 9 ฉบับท่ี 2 เดือนพฤษภาคม - สิงหาคม 2557

กินเค็มมาก..... กินเค็มมาก.....

อันตรายกับหัวใจอันตรายกับหัวใจอันตรายกับหัวใจอันตรายกับหัวใจ

และหลอดเลือดและหลอดเลือด

ไขปญหาไขปญหา

โรคหัวใจโรคหัวใจ

ภารกิจภารกิจ

รำลึกรำลึก

ภาวะหัวใจสั่นพริ้วภาวะหัวใจสั่นพริ้ว

Atrial FibrillationAtrial Fibrillation

Review

ปท่ี 9 ฉบับท่ี 2 เดือนพฤษภาคม - สิงหาคม 2557

กินเค็มมาก..... กินเค็มมาก.....

อันตรายกับหัวใจอันตรายกับหัวใจ ไขปญหาไขปญหา ภารกิจภารกิจ ภาวะหัวใจสั่นพริ้วภาวะหัวใจสั่นพริ้ว

Review

มูลนิธิหัวใจแหงประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภรายพระนาม และรายนามคณะกรรมการบริหาร

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีทรงดำรงตำแหนงประธานคณะกรรมการ

1. ทานผูหญิงสุมาลี จาติกวนิช กรรมการท่ีปรึกษา 2. ศาสตราจารยนายแพทยปริญญา สากิยลักษณ รองประธานกรรมการคนท่ี 13. นายวัลลภ เจียรวนนท รองประธานกรรมการคนท่ี 24. ศาสตราจารยนายแพทยศุภชัย ไชยธีระพันธ เลขาธิการ5. นางธัญญา สุรัสวดี เหรัญญิก6. แพทยหญิงคุณสวรรยา เดชอุดม ประธานฝายวิชาการ7. นายสน่ัน อังอุบลกุล ประธานฝายจัดหาทุน8. นางเจียมจิตต จิราธิวัฒน กรรมการ9. พลเอกนายแพทยประวิชช ตันประเสริฐ กรรมการ10. นางนพมาศ ไวยรัชพานิช กรรมการ11. นางสุพัฒนา อาทรไผท กรรมการ12. นางรัชดา บุลยเลิศ กรรมการ

13. พลเอกนายแพทยประสาท เหลาถาวร กรรมการ14. ภญ.วีรวรรณ เรืองนิวัติศัย กรรมการ 15. นายแพทยประดิษฐชัย ชัยเสรี กรรมการ16. พลอากาศตรีนายแพทยบรรหาร กออนันตกูล กรรมการ17. นายมณฑป ผลาสินธุ กรรมการ18. ดร.ประภา เหตระกูล ศรีนวลนัด กรรมการ19. นายชัยสิทธ์ิ วิริยะเมตตากุล กรรมการ20. ดร.ธาริษา วัฒนเกส กรรมการ 21. นายแพทยเกรียงไกร เฮงรัศมี กรรมการ22. พลตรีนายแพทยชุมพล เปยมสมบูรณ กรรมการ(ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย)

วัตถุประสงค1. นำเสนอและเผยแพรขอมูลวิชาการทางการแพทยเกี่ยวกับโรคหัวใจและหลอดเลือด กิจกรรมผลงานของมูลนิธิหัวใจฯ สำหรับประชาชนที่สนใจ2. สงเสริมและสนับสนุนการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของประชาชน เพื่อลดปจจัยเสี่ยงและอัตราการตายของโรคหัวใจและหลอดเลือด3. เพื่อเปนแหลงคนควา ศึกษาและใหบริการขอมูลทางการแพทยแกประชาชนที่สนใจ และนักวิชาการ4. ศูนยประสานสรางเครือขาย สถาบันการศึกษา และองคกรตางๆกำหนดการออกปละ 3 ฉบับ จำนวนพิมพ 5,000 เลม

โรคหัวใจจากภาวะ

ตอมไทรอยดเปนพิษ

+ รศ.คลินิก.นพ.วีระศักดิ์ ศรินนภากร

+ รพ.ราชวิถี

ตอมไทรอยดคืออะไร?

ตอมไทรอยดเปนตอมไรทอที่ผลิตฮอรโมนไทรอยด ตำแหนงของตอมไทรอยดอยูใตกลองเสียงหนาตอหลอดลม

ทำไมตอมไทรอยดถึงมีผลตอการเกิดโรคหัวใจได?

ตอมไทรอยดสามารถผลิตฮอรโมนไทรอยดซึ่งทำใหเพิ่มอัตราการเตนของหัวใจและมีการเพิ่มเมตาบอลิซึมในรางกายทำใหหัวใจตอง

ทำงานหนักมากขึ้น

ปจจัยเสี่ยงตอการเกิดโรคไทรอยดเปนพิษมีอะไรบาง?

ผูปวยที่มีความเสี่ยงตอโรคตอมไทรอยดเปนพิษ ไดแก ผูที่มีประวัติโรคไทรอยด ในครอบครัว เพศหญิง การไดรับยาบางชนิด เชน

amiodarone

อาการโรคหัวใจจากตอมไทรอยดจะมีอาการอยางไร?

อาการของโรคตอมไทรอยดเปนพิษ ผูปวยจะมีอาการเน่ืองจากผลของฮอรโมนไทรอยดท่ีมากข้ึนโดยจะมีอาการใจส่ัน หัวใจเตนเร็วหรือเตน

ผิดจังหวะ เหง่ือออก ข้ีรอน มือส่ัน กินจุแตน้ำหนักลดลงนอกจากน้ีลักษณะเดนท่ีทำใหสงสัยโรคน้ีคืออาจจะพบวามีคอโตจากตอมไทรอยด

ท่ีมีขนาดท่ีโตข้ึน (แตบางรายอาจจะไมมีอาการคอโตโดยเฉพาะในเพศชายและผูสูงอายุ) ผูปวยบางรายอาจจะมีอาการตาโปนรวมดวย

(อาการทางตาจะพบประมาณรอยละ 30 ของผูปวยซ่ึงอาจจะไมพบทุกราย)

ผูปวยที่มีคอโตจากตอมไทรอยดที่โตขึ้นจะเปนไทรอยดเปนพิษหรือไม?

การที่ผูปวยมีตอมไทรอยดที่โตขึ้นอาจจะไมไดเปนตอมไทรอยดเปนพิษทุกราย ผูปวยที่มีตอมไทรอยดโตอาจจะมีการทำงานของตอม

ไทรอยดท่ีผิดปกติ การทำงานของตอมไทรอยดท่ีเพ่ิมข้ึนหรือลดลงได การตรวจเพ่ือยืนยันควรไดรับการตรวจเลือดเพ่ือหาวาการทำงาน

ของตอมไทรอยดปกติหรือผิดปกติอยางไร

การรักษา

ปจจุบันการรักษาโรคตอมไทรอยดเปนพิษมี 3 วิธี ไดแก การรับประทานยาตานไทรอยด การรักษาโดยรับประทานรังสีไอโอดีนและ

การทำผาตัด ซึ่งขึ้นกับลักษณะผูปวยแตละราย แตในรายที่มีโรคหัวใจจากตอมไทรอยดรวมดวย ควรไดรับการรักษาดวยยาและตาม

ดวยการรักษาโดยรับประทานรังสีไอโอดีน

การพยากรณโรค

โรคตอมไทรอยดเปนพิษเปนโรคที่สามารถรักษาหายได การปลอยทิ้งไวเปนเวลานานจะเกิดภาวะแทรกซอนทางหัวใจและหัวใจเตนผิด

จังหวะ การรักษาแตเริ่มแรกไดผลดีและกลับสูปกติได แตถาปลอยทิ้งไวนานเกินไปแมวาไดรับการรักษาภาวะไทรอยดเปนพิษหายแลว

การเตนหัวใจที่ผิดจังหวะและโรคกลามเนื้อหัวใจอาจจะคงอยูได ดังนั้นการไดรับการวินิจฉัยและรับการรักษาแตเริ่มแรกจะมีผลการ

รักษาที่ดีและไมควรละเลยกับภาวะดังกลาว

อาหารที่มีรสชาติเค็ม คืออาหารที่มีเกลือเปนสวนประกอบ ซึ่งอาจอยูในรูปของเกลือแกงที่ใชในการปรุงรสหรือถนอมอาหาร น้ําปลา ซีอิ๊ว ซุปกอน ผงปรุงรสตางๆ ในทางวิทยาศาสตรเกลือหมายถึง สวนผสมทางเคมีที่เกิดจากโซเดียมรอยละ 40 และคลอไรดรอยละ 60 โซเดียมเปนสารที่ทําใหรสชาติเค็ม และเปนสวนประกอบสําคัญในของเหลวตางๆ ในรางกาย ถากินเค็มมาก รางกายจะมีปริมาณโซเดียมสูงเหมอืนนํา้ทะเลท่ีเคม็จดั รางกายจําเปนตองด่ืมนํา้มาก เพือ่ทาํใหความเคม็ในเลอืดกลบัมาอยูระดับที่สมดุล ปริมาณนํ้าในหลอดเลือดที่เพิ่มขึ้น สงผลใหเกิดภาวะความดันโลหิตสูง เมื่อเกิดความดันโลหิตสูงนานๆ ทําใหเพิ่มโอกาสที่หลอดเลือดสมองแตกได และยังทําใหหัวใจทํางานหนักข้ึน (เตนเร็วข้ึน) ปริมาณของเหลวในรางกายมากเกินไปทําใหเกิดอาการบวม เสนเลือดคั่ง และหัวใจวายได นอกจากนี้ยังมีการศึกษาพบวาเกลือโซเดยีมทีม่ากเกนิไปยงัมผีลตอ โรคมะเร็งกระเพาะอาหาร และทําใหมีการขับออกของแคลเซียมมากเกินไปดวย ดังน้ันทกุคนจงึไมควรบรโิภคโซเดียมมาก สาํหรบับุคคลทีเ่ปนโรคไต เบาหวาน ความดันโลหติ

สงูและหวัใจ มคีวามจาํเปนอยางยิง่ในการ “ลด” ปรมิาณการบรโิภคโซเดยีม เพือ่ชวยควบคุมโรค และหลีกเลี่ยงภาวะแทรกซอน

ทุกวันนี้คนเรากินอาหารท่ีเค็มหรือมีโซเดียมมากเกินไป จากการสํารวจการบริโภคอาหารพบวาปจจุบันคนไทยไดรับโซเดียมมากกวาท่ีรางกายตองการถึง 3 เทา รางกายตองการโซเดียมประมาณวันละ 525-1600 มิลลิกรัม ซึ่งถาคิดกลับมาเปนเกลือแกงที่ใชในการประกอบอาหารประมาณ 1.3-4.0 กรัม (ไมเกิน 1 ชอนชา)หรือเทากับนํ้าปลาประมาณ 2-4 ชอนชา จะเห็นไดวาทั้งวัน (อาหาร 3 มื้อ) สามารถใชนํ้าปลาในการประกอบอาหารไมเกิน 4 ชอนชา ซึ่งในที่นี้หมายรวมถึงเครื่องปรุงรสชนิดอื่นท่ีใชในการประกอบอาหารดวยที่รวมกันตองไมเกิน 4 ชอนชาตอวัน เชน ซีอิ๊ว 1 ชอนชา ซอสปรุงรส 1 ชอนชา และนํ้าปลา 2 ชอนชา เปนตน ท่ีกลาวเชนนี้เพราะบางทานเขาใจผิดคิดวาไมควรเติมเกลือหรือนํ้าปลา แตสามารถใชเครื่องปรุงรสอืน่ไดซึง่ไมถกูตอง เครือ่งปรงุรสทีอ่อกรสเคม็ทกุชนดิ ลวนมโีซดยีมเปนสวนประกอบทั้งสิ้น อาจมากนอย แตกตางกันบาง

ในความเปนจริงแล วอาหารท่ีไม มี

รสชาติ เค็มก็ มี โซ เดี ยมอยูดวยเชนกัน ทั้งนี้เพราะโซเดียมอาจจะอยูในองคประกอบอืน่ทีไ่มใชโซเดียมคลอไรดหรือเกลือ เชนโซเดียมที่อยู ในผงชูรส หรือท่ีเรียกวาโซเดียมกลูตาเมต โซเดียมมีอยูในผงฟู เบกก้ิงโซดา (โซเดียมไบคารบอเนต) ที่ชวยทําใหอาหารขึ้นฟู หรือใชในการทําผลิตภัณฑเบเกอรี่ตางๆ ดังนั้นเราจึงควรหลีกเลี่ยงไมใชผงชูรสในการประกอบอาหารมาก รวมท้ังหลีกเล่ียงอาหารที่ผ านการแปรรูปตางๆ เพราะอาหารเหลานี้มักมีโซเดียมในรูปแบบตางๆ ปนอยูมาก รวมทั้งผลิตภัณฑเบเกอร่ีตางๆ ดวย อาหารเกือบทุกชนิดมีโซเดียมเปนองคประกอบดวยท้ังสิ้น แตจะมีปริมาณมากนอยแตกตางกันข้ึนอยูกับชนิดอาหารและการปรงุแตง อาหารประเภทธญัพืช ผกั ผลไม มักมีโซเดยีมนอยกวาอาหารประเภทเนื้อสัตว

กินเค็มมาก.....

อันตรายกับหัวใจ

และหลอดเลือด

ผศ.วันทนีย เกรียงสินยศ

สถาบันโภชนาการ มหาวิทยาลัยมหิดล

“ลด “เค็ม” ครึ่งหนึ่ง คนไทยหางไกลโรค” เปนสโลแกนของเครือขายลดบริโภคเค็ม ใชในการรณรงคใน

ชวง 2 ปท่ีผานมา เพ่ือใหคนไทยบรโิภคอาหารท่ีมีความเค็มลดลง เพือ่ลดความเสีย่งของการเปนโรคความดันโลหิต

สูง ซึ่งเปนปจจัยที่สงผลใหเปนโรคที่เกี่ยวกับหัวใจและหลอดเลือด โดยเฉพาะหลอดเลือดสมองแตกหรือที่เรียกวา

สโตรค (stroke) นอกจากนี้ยังลดความเสี่ยงของไตวายดวย

สารหัวใจ ปที่ 9 ฉบับที่ 2 เดือนพฤษภาคม - สิงหาคม 3

มูลนิธิหัวใจแหงประทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ

โซเดียม

โดยเฉลี่ย 50 มิลลิกรัม

ตอหนึ่งหนวยบริโภค

โดยเฉลี่ย 120 มิลลิกรัม

ตอหนึ่งหนวยบริโภค

โดยเฉลี่ย 250 มิลลิกรัม

ตอหนึ่งหนวยบริโภค

โดยเฉลี่ย 500

มิลลิกรัมตอหนึ่งหนวย

บริโภค

ขาวสวย 2 ทัพพี ขนมปงปอนด 1 แผน ไขเค็ม 1 ฟอง เตาหูยี้ 1 ชอนโตะ

เนื้อหมู / ไก (ไมปรุงรส) 2 ชอนโตะ

ไขตม 1 ฟอง นํ้าพริกเผา 1 ชอนโตะ ปลาทูนึ่ง 1 ตัว (50 กรัม)

ผักสด นมสด 1 แกว กุง (ไมปรุงรส) 2 ชอนโตะ ปลาแผนอบ1 ซอง (30 กรมั)

ผลไมสด เนื้อปลา (ไมปรุงรส) 2 ชอนโตะ ไสกรอก / หมูยอ 30 กรัม ยําถั่วพู 1 จาน (110 กรัม)

ผลไมอบกรอบ 30 กรัม เนย / มารการีน 1 ชอนโตะ ขนมปงไสตาง ๆ 1 ช้ิน (80 กรัม) หอยแครงลวก 100 กรัม

ถั่วอบกรอบ 30 กรัม ขาวเกรียบกุง 30 กรัม เนยแข็ง (ชีส) 30 กรัม

นํ้าผัก / นํ้ามะเขือเทศ 1 กระปอง (180 ซีซี)

โดยเฉลี่ย 750 มิลลิกรัม

ตอหนึ่งหนวยบริโภค

โดยเฉลี่ย 1000 มิลลิกรัม

ตอหนึ่งหนวยบริโภค

โดยเฉลี่ย 1500 มิลลิกรัม

ตอหนึ่งหนวยบริโภค

โดยเฉลี่ย 2000

มิลลิกรัมตอหนึ่งหนวย

บริโภค

เบกกิ้งโซดา 1 ชอนชา นํ้าปลา / ซีอิ้ว 1 ชอนโตะ บะหมี่สําเร็จรูปพรอมเครื่องปรุง

1 ซอง

เกลือ 1 ชอนชา

ตั้งฉาย 1 ชอนโตะ ขาวหมกไก 1 จาน ขาวผัดกะเพรา 1 จาน ปลารา 30 กรัม

ปลาเสน 1 ซอง (30 กรัม) ขาวหมูแดง 1 จาน ขาวคลุกกะป 1 จาน ปลา – กุงจอม 100 กรัม

ปลาทูนา / ซารดีน 1 กระปอง หนอไมดอง 100 กรัม กวยเตี๋ยวเนื้อสับ 1 จาน เสนเล็กเนื้อเปอยนํ้า 1 ชาม

ขนมจีนซาวนํ้า 1 จาน ผักกาดดอง 100 กรัม ขนมจีนนํ้ายา 1 จาน ขาวเหนียว สมตํา ไกยาง

1 ชุดยําวุนเสน 1 จาน (110 กรัม) โจกกึ่งสําเร็จรูปพรอมเครื่องปรุง

1 ถวย

ยําหมูยอ 1 จาน (120 กรัม)

ลาบปลาดุก 1 จาน 150 กรัม) ขาวยํา 1 จาน หอยลายทอดบรรจุกระปอง

100 กรัม

จากตารางจะเห็นไดวาทุกวันนี้เราไดรับโซเดียมจากอาหารมากเกินกวาที่ตองการ จนอาจเปนอันตรายตอสุขภาพของเรา ดังนั้นมาชวยกันลดการกินโชเดียม โดยลดการกินเค็มจากการใชเครื่องปรุงรสท่ีมีรสเค็มลงคร่ึงหน่ีงท้ังปริมาณและชนิด เพื่อใหไดรับ

โซเดียมลดลง และที่สําคัญ “ชิมกอนปรุง” ทุกครั้ง และควรงดการปรุงเพิ่ม เพื่อลดโอกาสการไดรับโซเดียมมากเกินไป จนเปน

ผลเสียตอสุขภาพ

ตาราง แบงกลุม อาหารตามปริมาณโดยเฉลี่ย

ของโซเดียมที่มีอยูในอาหารนั้นตอหนึ่งหนวยบริโภค

มูลนิธิหัวใจแหงประทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ

4 สารหัวใจ ปที่ 9 ฉบับที่ 2 เดือนพฤษภาคม - สิงหาคม

ไขปญหาโรคหัวใจ

คุณหมอสัง่ใหทานยาละลายลิม่เลอืด Warfarin ตองมีขอปฎบัิติอยางไร

บางครับ ?

ยา Warfarin เปนยาตานการแข็งตัวของเลือดใชในการรักษาโรคเสนเลือดสมองตีบ ลิ่มเลือดอุดตันท่ีขาหรือปอด และปองกันเสนเลือดสมองตีบท่ีเกิดจากการเตนหัวใจผิดจังหวะชนิด Atrial Fibrillation เปนยาที่มีประโยชนแตจะอันตรายถาระดับยาในเลือดเกินกวาปกติซ่ึงระดับยาจะมีการเปลี่ยนแปลงไดถาผูปวยทานยาอื่นหรืออาหารบางชนิด โดยมีขอแนะนําคือ หลีกเลี่ยงการทานอาหารเสริม สมุนไพร และถาจะทานยาอืน่ เชน ยาฆาเชือ้ ยาลดการอกัเสบแนะนาํใหปรกึษาแพทยกอน รวมทัง้อาหารบางชนิดอาจมีผลกับระดบัยาได ไดแก อาหารที่มวีติามินเคสงู เชน ตบั ผกัใบเขยีว ชาเขียวเปนตน และถามีเลือดออกผิดปกติควรรีบปรึกษาแพทย

Q:

A:

ตรวจพบเปนเสนเลือดหัวใจตีบจะทําบอลลูนหรือ Bypass ดี ?

ปจจุบันแนวทางการรักษาโรคหลอดเลือดหัวใจตีบมี 3 วิธีหลักๆ คือ การรับประทานยา การขยายหลอดเลือดดวยบอลลูน การทําผาตัด Bypass คงบอกไมไดวาวิธีใดดีที่สุดขอแยกขอดีขอเสียของแตละวิธีดังนี้

• การรักษาดวยยามีขอดีคือไมเจ็บตัวแตขอเสียคือใชไดในกรณีที่หลอดเลือดหัวใจตีบไมมากหรือมีขอจํากัดท่ีไมสามารถทําบอลลูนหรือ Bypass ได เชน ไตเสื่อม อายุมาก โดยทั่วไปถามีหลอดเลือดหัวใจตีบมากวิธีนี้จะไดผลการรักษาแยที่สุด

• การรักษาดวยการขยายหลอดเลือดดวยบอลลูน มีขอดีคือไมตองผาตัด ใชเวลาพักฟนไมนาน แตขอเสียคือมักตองทําหลายครั้งถึงจะแกปญหาไดหมด นอกจากนี้ยังอาจขยายไมไดในบางจุด เชน บริเวณขั้วหัวใจหรือกรณีหลอดเลือดตีบสนิท และอาจตีบซํ้าไดบอยในผูปวยเบาหวาน โรคไต เปนตน

• การผาตัด Bypass ขอดีคือแกไขหลอดเลือดที่ตีบตันไดทุกจุด ไดผลดีในผูปวยเบาหวาน โรคไต แตแนนอนขอเสียคือเปนการผาตัดใหญตองการการพักฟนนาน

โดยสรปุคงบอกไมไดวาวธิใีดดีกวากนัข้ึนกบัความรนุแรงของหลอดเลอืดหวัใจตบี โรคประจาํตวั โดยพจิารณารวมกันระหวางผูปวย ญาติและแพทยผูรักษา

Q:

A:

ทานยาละลายลิ่มเลือดถาจะผาตัดหรือถอนฟนจะตองทําอยางไร ?

กอนอื่นตองบอกกอนวายาละลายลิ่มเลือดในปจจุบันมี 2 กลุมหลักๆ คือ ยา Warfarin กับยาตานเกล็ดเลือดไดแก Aspirin Clopidogrel ซ่ึงมอีายขุองยาในรางกายตางกนัคอืถายา Warfarin จะตองหยดุยา 5 วนัจงึหมดฤทธิ ์สวนยาตานเกร็ดเลือดจะตองหยุดยา 7 วันจึงหมดฤทธิ์ แตขอสําคัญคือตองปรึกษาแพทยเจาของไขกอนเนื่องจากผูปวยบางคนมีความเสี่ยงที่จะหยุดยา เชน ใสขดลวดเพื่อขยายหลอดเลือดมาไมนาน ผูปวยที่เปลี่ยนลิ้นหัวใจเทียม ซึ่งตองมีแนวทางพิเศษในชวงหยุดยา

Q:

A:

มูลนิธิหัวใจแหงประทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ

สารหัวใจ ปที่ 9 ฉบับที่ 2 เดือนพฤษภาคม - สิงหาคม 5

กิจกรรมมูลนิธิหัวใจแหงประเทศไทยฯ

1. วันท่ี 19 พ.ค. 57

ประชมุใหญสามญัประจาํป 2557โดยสมเด็จพระเทพรตันราชสุดาฯ สยามบรมราชกมุาร ีเสดจ็พระราชดาํเนนิทรงเปนประธานในการประชมุ ณ อาคารเฉลมิพระบารม ี50 ป ซอยศนูยวจิยั ถนนเพชรบรุตัีดใหม

2. วันที่ 8-11 พ.ค. 57

รวมออกบูธนิทรรศการและจัดกิจกรรมภายในบูธ งาน Money Expo 2014 ณ อาคารชาเลนเจอร 2 – 3 อิมแพ็ค เมืองทองธานี

3. วนัท่ี 16-24 ส.ค. 57 รวมออกบูธนิทรรศการและจัดกจิกรรมภายในบธู งาน Bangkok International Grand Motor Sale 2014 ณ หอง Welcome Hall ศูนยนิทรรศการและการ

ประชมุไบเทค บางนา

กิจกรรมโครงการ “กระโดด

เชือก ทางเลือกเยาวชน

พนโรคหัวใจ”

1. วนัท่ี 28- 30 พ.ค. 57

อบรมทักษะกีฬากระโดดเชือกระดับพื้นฐาน (ภาคใต) ครั้งท่ี1 ณ หาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา จ.สงขลา เพื่ออบรมทักษะ เทคนิค และแทคติคการเลนกระโดดเชือกในระดับพื้นฐาน และสรางเครือขายความรวมมือในสวนภูมิภาค มีผูเขารวม 13 ทีม จํานวน 69 คน

2. วันที่ 2 - 8 มิ.ย. 57 อบรมทีมสาธิตกีฬากระโดดเชือกประจํ ามูลนิธิหั ว ใจฯ ณ สถา บันการพลศึกษา วิทยาเขตชลบุรี เพื่อสรางทีมสาธิตในการประชาสัมพันธ

และการนําเสนอการเลนกระโดดเชือก ไดรับเกียรติจากโคชกระโดดเชือกจากฮองกง มีผูอบรม 10 คน

3. วันที่ 18 - 20 มิ.ย. 57 อบรมทักษะกีฬากระโดดเชือกระดับพื้นฐาน (กรุงเทพมหานคร) ครั้งท่ี ๖ ณ ศูนยกีฬาประชานิเวศน กรุงเทพฯ เพื่ออบรมทักษะ เทคนิค และแทคติคการเลนกระโดดเชือกตามมาตรฐานสากล และเผยแพรนําวิธีการเลนกระโดดเชือกไปใชไดอยางถูกตอง มีโรงเรียนที่เขารวมจํานวน 20 แหง ผูเขาอบรม100 คน

1. วันท่ี 19 พ.ค. 57 1. วันท่ี 19 พ.ค. 57

เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกมุาร ีเสดจ็พระราชดาํเนนิทรงเปนประธานในการประชมุ ราชกมุาร ีเสดจ็พระราชดาํเนนิทรงเปนประธานในการประชมุ ณ อาคารเฉลิมพระบารม ี50 ป ซอยศนูยวจิยั ถนนเพชรบรุตีดัใหมณ อาคารเฉลิมพระบารม ี50 ป ซอยศนูยวจิยั ถนนเพชรบรุตีดัใหม

รวมออกบูธนิทรรศการและจัดรวมออกบูธนิทรรศการและจัดกิจกรรมภายในบูธ งาน Money กิจกรรมภายในบูธ งาน Money Expo 2014 ณ อาคารชาเลนExpo 2014 ณ อาคารชาเลนเจอร 2 – 3 อิมแพ็ค เมืองทองเจอร 2 – 3 อิมแพ็ค เมืองทองธานีธานี

รวมออกบูธนิทรรศการและจัดรวมออกบูธนิทรรศการและจัดกจิกรรมภายในบธู งาน Bangkok กจิกรรมภายในบธู งาน Bangkok International Grand Motor International Grand Motor Sale 2014 ณ หอง Welcome Sale 2014 ณ หอง Welcome Hall ศูนยนิทรรศการและการHall ศูนยนิทรรศการและการ

ธานีธานี

เทคนิค และแทคติคการเลนกระโดดเชือกในระดับพื้นฐาน และเทคนิค และแทคติคการเลนกระโดดเชือกในระดับพื้นฐาน และ

อบรมทีมสาธิตกีฬากระโดดอบรมทีมสาธิตกีฬากระโดดเชือกประจํามูลนิธิหั ว ใจฯ เชือกประจํามูลนิธิหั ว ใจฯ ณ สถา บันการพลศึกษา ณ สถา บันการพลศึกษา วิทยาเขตชลบุรี เพื่อสรางทีมวิทยาเขตชลบุรี เพื่อสรางทีมสาธิตในการประชาสัมพันธ สาธิตในการประชาสัมพันธ

และการนําเสนอการเลนกระโดดเชือก ไดรับเกียรติจากโคชและการนําเสนอการเลนกระโดดเชือก ไดรับเกียรติจากโคช

ภารกิจรําลึก

มูลนิธิหัวใจแหงประทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ

6 สารหัวใจ ปที่ 9 ฉบับที่ 2 เดือนพฤษภาคม - สิงหาคม

กิจกรรมโครงการ “อาหารไทย

หัวใจดี ”

1. วันท่ี 8 – 11 พ.ค. 57 งาน Money Expo 2014 ณ อาคารชาเลนเจอร 2 – 3 อิมแพ็ค เมืองทองธานี – โดยบริการใหคาํแนะนาํในการเลอืกรบัประทาน อาหาร

ที่ไมกอใหเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด ประกอบธงโภชนาการ โดยนักโภชนาการจาก ม.มหิดล

2. วันท่ี 19 พ.ค. 57 งานประชุมใหญสามัญประจําป 2557 ของมูลนิธิฯ – ถวาย

กระเชาผลิตภัณฑอาหารที่ไดรับการรับรองและอนุญาตใหใชตราสัญลักษณฯ จากป 2556

3. วันที่ 21 -23 พ.ค. 57

งาน THAIFEX World of Food Asia 2014 ครั้งที่ 11 – โครงการ TFGH ประชาสมัพันธตราสัญลักษณ “อาหารรักษหัวใจ” เพื่อหาสมาชิกใหม และรวมประชาสัมพันธกับ

สมาชิกที่ออกแสดงสินคาในงาน4. วันที่ 29 – 30 พ.ค. 57

ชมรมโภชนวิทยามหิดล จัดประชุมวิชาการโภชนวิทยา ครั้งที่ 13 เร่ือง “โภชนาการทางเลือกเพื่อการส งเสริมสุขภาพและชะลอวัย” ณ โรงแรมมิราเคิล แกรนด

กิจกรรมโครงการ “โครงการฝกอบรมการ

ชวยชีวิตขั้นพื้นฐาน”

โครงการฝ กอบรมการช วยชีวิตข้ันพื้นฐาน มีจุดมุงหมายใหประชาชนไทยไดทราบและสามารถปฏิบัติการชวยชีวิตข้ันพื้นฐานใหกับคนที่หัวใจหยุดเตนและหยุดหายใจกะทันหันไดทันทวงที และปลอดภยั ภายใน 4 นาท ีเปนการชวยโดยไมตองใชเครือ่งมอืแพทย เพยีงแตใชมอืกดทีห่นาอก และเปาลมหายใจเขาปากผูปวย ตลอด 6 ปท่ีผานมาต้ังแตเริ่มโครงการฯ ป 2550-2556 ซ่ึงกิจกรรมที่ผานมาตั้งแตเดือนพฤษภาคม – สิงหาคม 2557 มีจํานวนทั้งสิ้น 12 หนวยงาน ดังนี้

1. HIV-NAT ศูนยวิจัยโรคเอดส สภากาชาด2. คณะวนศาสตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร3. สํานักควบคุมโรค ดานควบคุมโรคสุวรรณภูมิ4. บริษัท ฟลิปส อิเล็กทรอนิกส (ประเทศไทย) จํากัด5. กันยากายภาพบําบัด6. บริษัท ทีโอที จํากัด (มหาชน) สาขาเพลินจิต7. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลาธนบุรี8. สาธารณสุขวัดธาตุทอง9. โรงแรมคอนราด10. โรงแรมอมารี บูเลอวารด11. ทรู ฟตเนส ( 3 สาขา )12. สมาคมแพทยสตรีแหง

ประเทศไทย

3. วันที่ 21 -23 พ.ค. 57 3. วันที่ 21 -23 พ.ค. 57

งาน THAIFEX World of งาน THAIFEX World of

หัวใจ” เพื่อหาสมาชิกใหม และรวมประชาสัมพันธกับหัวใจ” เพื่อหาสมาชิกใหม และรวมประชาสัมพันธกับ

ที่ไมกอใหเกิดโรคหัวใจและหลอดที่ไมกอใหเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด ประกอบธงโภชนาการ โดยเลือด ประกอบธงโภชนาการ โดยนักโภชนาการจาก ม.มหิดลนักโภชนาการจาก ม.มหิดล

งานประชุมใหญสามัญประจํางานประชุมใหญสามัญประจําป 2557 ของมูลนิธิฯ – ถวายป 2557 ของมูลนิธิฯ – ถวาย

กระเชาผลิตภัณฑอาหารที่ไดรับการรับรองและอนุญาตใหใชตรากระเชาผลิตภัณฑอาหารที่ไดรับการรับรองและอนุญาตใหใชตรา

สมาชิกที่ออกแสดงสินคาในงานสมาชิกที่ออกแสดงสินคาในงาน

ชมรมโภชนวิทยามหิดล จัดประชุม ชมรมโภชนวิทยามหิดล จัดประชุมวิชาการโภชนวิทยา ครั้งที่ 13 เรื่อง วิชาการโภชนวิทยา ครั้งที่ 13 เรื่อง “โภชนาการทางเลือกเพื่อการส ง“โภชนาการทางเลือกเพื่อการส งเสริมสุขภาพและชะลอวัย” ณ โรงแรมเสริมสุขภาพและชะลอวัย” ณ โรงแรมมิราเคิล แกรนด มิราเคิล แกรนด

กิจกรรมของมูลนิธิหัวใจฯ

1. วันท่ี 28 ก.ย. 57 งานเดินเฉลิมพระเกียรติฯ เนื่องในวันหัวใจโลก 2557 ณ สวนหลวง ร.๙ เวลา 06.00 น.2. วนัท่ี 7-9 ต.ค. 57 มลูนธิฯิ รวมกบัธนาคารกรงุเทพ จาํกดั (มหาชน) จดั “นทิรรศการใตรมพระบารมเีพือ่หวัใจไทย วนัหวัใจโลก”

ตั้งแตเวลา 07.30 - 15.00 น. ณ อาคารสํานักงานใหญ ธนาคารกรุงเทพ (ถนนสีลม)3. วันท่ี 14 พ.ย. 57 มูลนิธิฯ รวมกับสมาคมแพทยโรคหัวใจแหงประเทศไทยฯ จัดโครงการหัวใจสัญจร ณ โรงพยาบาลกาฬสินธุ

บันทึกภารกิจ

มูลนิธิหัวใจแหงประทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ

สารหัวใจ ปที่ 9 ฉบับที่ 2 เดือนพฤษภาคม - สิงหาคม 7

กิจกรรมโครงการ “กระโดดเชือกทางเลือกเยาวชน พนโรคหัวใจ”

1. กจิกรรม “1st Thailand Rope Skipping Championship 2014” รวมกับสมาคมกระโดดเชือก (ประเทศไทย) จัดขึ้นวันที่ 2 ก.ย. 57 ณ อาคารกีฬาเวสน 2 ศูนยเยาวชนกรุงเทพมหานคร (ไทย-ญี่ปุน) ดินแดง กรุงเทพฯ เปนกิจกรรมแขงขันกีฬากระโดดเชือกตามหลักสากล และเปดตัวสมาคมกระโดดเชือก (ประเทศไทย)

2. กิจกรรม “การแขงขันกระโดดเชือกชิงถวยพระราชทาน” คร้ังท่ี 8 จัดขึ้นในวันที่ 18 ธ.ค. 57 ณ อาคารกีฬาเวสน 2 ศูนยเยาวชนกรงุเทพมหานคร (ไทย-ญ่ีปุน) ดินแดง กรุงเทพฯ ชงิถวยพระราชทานและถวยประทานจากสมเดจ็พระนางเจา ฯ พระบรมราชนินีาถสมเด็จพระเทพรตันราชสดุา ฯ พระเจาวรวงศเธอ พระองคเจาศรรีศัมิ ์ฯ และพระเจาหลานเธอ พระองคเจาสริวิณัณวร ีฯ รวมจาํนวน 23 ถวย

โครงการ “ผาตัดหัวใจเฉลิมพระเกียรติ

๓๐๐ ราย”

ในป 2557 น้ี มูลนิธิฯ จัดกิจกรรม “โครงการผาตัดหัวใจเฉลิมพระเกียรติ ๓๐๐ ราย” โดยมีวัตถุประสงคเพื่อชวยใหผูปวยโรคหัวใจผูยากไรที่ตองรอคิวการผาตัดใหไดรับการผาตัดเร็วขึ้น โดยใหมีการผาตัดนอกเวลาราชการ ซึ่งมูลนิธิฯ จะออกคาใชจายใหแกทมีผาตดัเปนเงิน 40,000 บาท และคาใชจายในการเดนิทางรวมทัง้คาใชจายอืน่ๆ ทีเ่กีย่วของใหแกผูปวยทีไ่ดรับการผาตดัเปนเงิน 10,000 บาท รวมเปนเงิน 50,000 บาทตอราย รวมเปนเงินทั้งสิ้น 15 ลานบาท โดยมีโรงพยาบาลที่รวมโครงการทั้งหมดกวา 20 โรงพยาบาลทั่วประเทศ

ซึ่งมูลนิธิฯ ขอเชิญชวนทานผูสนใจรวมบริจาคเงินสนับสนุนกิจกรรมได โดยโอนเงินเข าบัญชี “โครงการผ าตัดหัวใจเฉลมิพระเกียรต ิ- มลูนธิหิวัใจแหงประเทศไทยฯ” ผานธนาคาร:

• ธนาคารไทยพาณชิย สาขาถนนเพชรบรุตัีดใหม ประเภทออมทรพัย เลขที ่043-272076-3

• ธนาคารกรุงไทย สาขาถนนเพชรบุรีตัดใหม ประเภทออมทรพัย เลขที ่041-0-10697-6

• ธนาคารกรุงเทพ สาขาถนนเพชรบุรีตัดใหม ประเภทออมทรพัย เลขที ่153-4-18982-2

• ธนาคารทหารไทย สาขาโรงพยาบาลกรงุเทพ อาคารศนูยทันตกรรม ประเภทออมทรัพย เลขที ่196-2-12335-0

สอบถามรายละเอยีดการบรจิาคไดที ่มลูนธิหิวัใจแหงประเทศไทย โทร.02-7166843 หรอื 02-7166658 โทรสาร 02-7165813

โครงการ “ฝกอบรม การชวยชีวิต

ขั้นพื้นฐาน”

โครงการฝกอบรมการชวยชีวิตขั้นพื้นฐาน ในมูลนิธิหัวใจแหงประเทศไทย ในพระบรมราชปูถัมภ เปดรบัฝกอบรม BLS ( Basic Life Support ) ป 2557 ใหกับหนวยงานทั้งภาครัฐ และเอกชน ตั้งแต 40 คนขึ้นไป เพื่อถวายเปนพระราชกุศล สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี องคประธานมูลนิธิหัวใจฯ สอบถามรายละเอียดขั้นตอนการเขารวมโครงการฯ ไดท่ี มูลนิธิหัวใจแหงประเทศไทย 02-716-5661 หรือ 02-716-6658 ในวันและเวลาราชการ “เพือ่คนท่ีคุณรกัจะอยูกบัคุณไดนาน” หากครอบครวัของคณุมผีูสงูอาย ุมคีนเปนโรคหัวใจ หอบหดื ความดันโลหติสงู ฯลฯ มโีอกาสเสีย่งกบัการเกดิหวัใจหยดุเตนกะทันหนั สิง่ท่ีคุณควรมีท่ีสุดคือความรูในการชวยชีวิตข้ันพื้นฐาน เพ่ือประวิงเวลารอรถพยาบาล “หุนสมชาย” สําหรับสอนการชวยชีวิตขั้นพื้นฐาน ชวยคุณได ในชุด “หุนสมชาย” จะมีคูมือ มีวีดิทัศนที่ใหทานทําตามไดโดยงายที่บาน มีไวเพื่อสอนคนในครอบครัว เพื่อชวยใหเคาอยูกับคุณไดนานๆ “หุนสมชาย” มีมูลคา 1,200 บาท สามารถบริจาคไดที่ มูลนิธิหัวใจแหงประเทศไทยฯ 02-7165661 หรือ 02- 7166658 ในวันและเวลาราชการ

ภารกิจ

2557

มูลนิธิหัวใจแหงประทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ

8 สารหัวใจ ปที่ 9 ฉบับที่ 2 เดือนพฤษภาคม - สิงหาคม

ภาวะหัวใจสั่นพริ้ว Atrial Fibrillation (AF) เปนภาวะหัวใจเตนผิดปกติที่พบบอยที่สุดในประชากรทั่วไปโดยอาจพบความชุกของภาวะนี้ไดถึง 4-5% ของประชากรในชวงอายุตั้งแต 65 ปขึ้นไป แตเมื่ออายุตั้งแต 80 ป ก็อาจพบอัตราความชุกไดถึง 11% ภาวะนี้สวนใหญเปน โรคของความเสือ่ม และความชรา ตามอายทุีม่ากขึน้ ภาวะนีจ้ะเกดิการเตนผดิจงัหวะของหวัใจหองบน โดยเฉพาะหองบนดานซาย ที่จากเดิมมีการบีบตัวเปนจังหวะสมํ่าเสมอและแข็งแรงดี แตพอเกิดภาวะนี้ ก็จะเกิดการเตนเร็วที่มากกวาปกติเปนรอยเทา และไมสมํ่าเสมอ จึงเปนที่มาของคําวา “หัวใจสั่นพริ้ว” สงผลใหการบีบตัวของหัวใจหองบนลดลงอยางมาก ถึงแมวาภาวะหัวใจเตนผิดจังหวะนีจ้ะไมทําใหเกดิการเสยีชวิีตแบบเฉยีบพลัน แตจะทาํใหผูปวยเพิม่ความเสีย่งตอการเกดิภาวะหลอดเลอืดสมองตบีทีเ่กดิจากลิม่เลอืดในหัวใจ และภาวะหัวใจลมเหลว ซึ่งเปนการเพิ่มอัตราการเสียชีวิต และทุพพลภาพภาพจําลองการเตนของกระแสไฟฟาในหัวใจหองบนที่เกิดการเตนผิดจังหวะและเกิดการสั่นพริ้ว เพราะมีวงจรของกระแสไฟฟาเปนวงจรขนาดเล็กๆ จํานวนมาก ทําใหหัวใจหองบนเตนดวยอัตราเร็วเทากับ 400-600 ครั้งตอนาที

ผูปวยจะมีอาการอยางไรบาง

ผูปวยบางสวนจะไมแสดงอาการทีผ่ดิปกตใิดๆ นอกจากไดรบัการตรวจพบโดยบงัเอญิจากแพทย จากการเจบ็ปวยจากโรคอืน่ๆ หรอืจากการตรวจสุขภาพประจําป แตผูปวยสวนใหญมักจะมีอาการแสดง อันไดแก ใจสั่น หรือหัวใจเตนไมสมํ่าเสมอ มีอาการออนเพลียงาย และเหนื่อยงายกวาปกติ และในบางกรณีอาจพบวามีการเตนของชีพจรที่ชากวาปกติ ทําใหเกิดอาการวูบ หนามืด หรือหมดสติได ผูปวยอกีสวนหน่ึงกอ็าจมาดวยอาการทีเ่กดิจากภาวะแทรกซอนคอื อาการหลอดเลอืดสมองอดุตนัอนัเปนผลจากลิม่เลอืดในหวัใจ ทาํใหมีอาการอัมพฤกษ หรืออัมพาต

ภาวะนี้จะวินิจฉัยไดอยางไร

แพทยจะตรวจพบวามีการเตนของหัวใจ และชีพจรไมสมํา่เสมอ และตองมกีารตรวจยนืยนัดวยคลืน่ไฟฟาหวัใจทุกรายแตความลาํบากในการวนิจิฉยันัน้มกัจะพบในผูปวยทีไ่มไดมกีารเตนของหัวใจผิดปกติตลอดเวลา เชน วันละครั้ง หรือนอยกวานัน้ ซึง่ขณะทีม่าพบแพทยกจ็ะปกต ิจึงตองอาศยัการตรวจคลืน่ไฟฟาหัวใจเปนระยะเวลาที่นานขึ้น เชน ติดไว 24 หรือ 48 ชม. ที่เรียกวา โฮลเตอร ( Holter)

ภาวะหัวใจสัน่พร้ิว

Atrial Fibrillation

นพ.ธรณิศ จันทรารัตน

รพ.พระมงกุฎเกลา

สารหัวใจ ปที่ 9 ฉบับที่ 2 เดือนพฤษภาคม - สิงหาคม 9

มูลนิธิหัวใจแหงประทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ

ใครบางที่เปนกลุมเสี่ยงที่จะเกิดภาวะนี้

สวนใหญจะไมมีสาเหตุที่ชัดเจน ซึ่งมักจะเกิดในผูสูงอายุ แตมีบุคคล และผูปวยบางกลุมที่เพิ่มความเสี่ยงอันไดแก ผูปวยที่มีภาวะไทรอยดเปนพิษ ผูปวยโรคความดันโลหิตสูง ผูปวยโรคลิ้นหัวใจผิดปกติ หรือมีโรคหัวใจลมเหลวอยูเดิม และผูปวยที่มีภาวะอวนซึ่งมักจะสัมพันธกับภาวะการหยุดหายใจขณะหลับ ( sleep apnea) ทําใหมีการกระตุนภาวะ AF มากขึ้น และผูที่มีการดื่มสุราหรือเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล โดยเฉพาะอยางยิ่งถาดื่มในปริมาณมาก ก็เปนปจจัยกระตุนการเกิดภาวะนี้ที่ชัดเจน

จะรักษาภาวะหัวใจสั่นพริ้ว Atrial Fibrillationไดอยางไร

แนวทางการรักษาพอจะสรุปไดดังนี้

1.รักษาโรคหรือภาวะที่เปนสาเหตุของการเกิดโรคนี้ เชน ภาวะไทรอยดเปนพิษ ผูปวยโรคความดันโลหิตสูง ผูปวยโรคลิ้นหัวใจผิดปกติ หรือมีโรคหัวใจลมเหลว และภาวะอวน

2. ปรับเปลี่ยนวิถีชีวิต และพฤติกรรมการดําเนินชีวิตบางอยาง เขน 2.1 ) หยุดดื่มสุราหรือเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล 2.2 ) หยุดสูบบุหรี่ เพราะเปนตัวกระตุนการเกิด AF2.3 ) ในผูปวยที่แพทยใหการรักษาดวยยาละลายลิ่มเลือดชนิดวอฟาริน (Warfarin )จําเปนตองควบคมุการบรโิภคผกัใบเขยีวใหมปีรมิาณ ใกลเคยีงกันในแตละวนั เพราะปรมิาณวติามนิ K ในผักใบเขียวจะสงผลกับระดับยาละลายลิ่มเลือด2.4 ) ออกกําลังกายเพื่อควบคุมนํ้าหนัก และทําใหการ

นอนหลับมีคุณภาพ และควบคุมการบริโภคเกลือเพื่อชวยลดความดันโลหิต 2.5 ) หลีกเลีย่งภาวะเครยีดทีเ่กดิขึน้จากการเจบ็ปวยจากภาวะนี ้โดยทําความเขาใจกับภาวะที่เปน และปรึกษาแพทยในขอที่ยังสงสัย เพื่อไมใหเกิดความวิตกกังวล

3. ยาควบคุมจังหวะการเตนของหัวใจใหสมํ่าเสมอ4. ยาควบคุมการเตนของชีพจรไมใหเร็วเกินไป5. ยาละลายลิ่มเลือด เพื่อปองกันไมใหเกิดลิ่มเลือดในหัวใจท่ีจะหลุดไปท่ีเสนเลือดสมอง อัน

อาจเกิดอาการอัมพฤกษ หรืออัมพาต6. การรักษาดวยการใชคลื่นไฟฟาความถี่สูงโดยผานสายสวนหัวใจ เพื่อไปตัดวงจรไฟฟาที่ผิด

ปกติในหัวใจหองบน ซึ่งจะเหมาะสมในผูปวยที่เปนมาไมนาน หรือเปนในระยะไมกี่ป

สาํหรับแนวทางการรกัษาดวยการใชยาจากแพทยนัน้ สิง่สาํคัญทีส่ดุคอืการรบัประทานยาละลายลิม่เลอืดในผูทีม่ขีอบงชี ้ซึง่แพทยจะเปนผูพจิารณาในผูปวยแตละรายตามปจจยัเสีย่ง เพราะเปนยาทีจ่ะชวยลดภาวะทพุพลภาพ และการเสยีชวีติจากอมัพฤกษหรอือมัพาต ซึ่งมักจะตองกินตอเนื่องเปนระยะเวลานาน หรือตลอดไป และถารับประทานยาวอฟาริน( Warfarin ) ก็จะตองมีการตรวจเลือดเพื่อดูระดับยาอยางสมํ่าเสมอ เนื่องจากวาถาระดับยาสูงมากเกินไป ก็อาจทําใหเกิดเลือดออก และเสียชีวิตได แตถาระดับยานอยเกินไปก็จะไมมีประสิทธิภาพในการปองกันลิ่มเลือด และตองระมัดระวังการใชยาอื่นๆ รวมดวยเพราะอาจจะมีปฏิกิริยากับยาละลายลิ่มเลือด สวนการที่จะใชยาควบคุมจังหวะ หรืออัตราการเตนของชีพจรนั้นก็จะขึ้นอยูกับสภาพของผูปวยแตละรายไป

มูลนิธิหัวใจแหงประทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ

10 สารหัวใจ ปที่ 9 ฉบับที่ 2 เดือนพฤษภาคม - สิงหาคม

มูลนิธิหัวใจแหงประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภรายพระนาม และรายนามคณะกรรมการบริหาร

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีทรงดำรงตำแหนงประธานคณะกรรมการ

1. ทานผูหญิงสุมาลี จาติกวนิช กรรมการท่ีปรึกษา 2. ศาสตราจารยนายแพทยปริญญา สากิยลักษณ รองประธานกรรมการคนท่ี 13. นายวัลลภ เจียรวนนท รองประธานกรรมการคนท่ี 24. ศาสตราจารยนายแพทยศุภชัย ไชยธีระพันธ เลขาธิการ5. นางธัญญา สุรัสวดี เหรัญญิก6. แพทยหญิงคุณสวรรยา เดชอุดม ประธานฝายวิชาการ7. นายสน่ัน อังอุบลกุล ประธานฝายจัดหาทุน8. นางเจียมจิตต จิราธิวัฒน กรรมการ9. พลเอกนายแพทยประวิชช ตันประเสริฐ กรรมการ10. นางนพมาศ ไวยรัชพานิช กรรมการ11. นางสุพัฒนา อาทรไผท กรรมการ12. นางรัชดา บุลยเลิศ กรรมการ

13. พลเอกนายแพทยประสาท เหลาถาวร กรรมการ14. ภญ.วีรวรรณ เรืองนิวัติศัย กรรมการ 15. นายแพทยประดิษฐชัย ชัยเสรี กรรมการ16. พลอากาศตรีนายแพทยบรรหาร กออนันตกูล กรรมการ17. นายมณฑป ผลาสินธุ กรรมการ18. ดร.ประภา เหตระกูล ศรีนวลนัด กรรมการ19. นายชัยสิทธ์ิ วิริยะเมตตากุล กรรมการ20. ดร.ธาริษา วัฒนเกส กรรมการ 21. นายแพทยเกรียงไกร เฮงรัศมี กรรมการ22. พลตรีนายแพทยชุมพล เปยมสมบูรณ กรรมการ(ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย)

วัตถุประสงค1. นำเสนอและเผยแพรขอมูลวิชาการทางการแพทยเกี่ยวกับโรคหัวใจและหลอดเลือด กิจกรรมผลงานของมูลนิธิหัวใจฯ สำหรับประชาชนที่สนใจ2. สงเสริมและสนับสนุนการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของประชาชน เพื่อลดปจจัยเสี่ยงและอัตราการตายของโรคหัวใจและหลอดเลือด3. เพื่อเปนแหลงคนควา ศึกษาและใหบริการขอมูลทางการแพทยแกประชาชนที่สนใจ และนักวิชาการ4. ศูนยประสานสรางเครือขาย สถาบันการศึกษา และองคกรตางๆกำหนดการออกปละ 3 ฉบับ จำนวนพิมพ 5,000 เลม

โรคหัวใจจากภาวะ

ตอมไทรอยดเปนพิษ

+ รศ.คลินิก.นพ.วีระศักดิ์ ศรินนภากร

+ รพ.ราชวิถี

ตอมไทรอยดคืออะไร?

ตอมไทรอยดเปนตอมไรทอที่ผลิตฮอรโมนไทรอยด ตำแหนงของตอมไทรอยดอยูใตกลองเสียงหนาตอหลอดลม

ทำไมตอมไทรอยดถึงมีผลตอการเกิดโรคหัวใจได?

ตอมไทรอยดสามารถผลิตฮอรโมนไทรอยดซึ่งทำใหเพิ่มอัตราการเตนของหัวใจและมีการเพิ่มเมตาบอลิซึมในรางกายทำใหหัวใจตอง

ทำงานหนักมากขึ้น

ปจจัยเสี่ยงตอการเกิดโรคไทรอยดเปนพิษมีอะไรบาง?

ผูปวยที่มีความเสี่ยงตอโรคตอมไทรอยดเปนพิษ ไดแก ผูที่มีประวัติโรคไทรอยด ในครอบครัว เพศหญิง การไดรับยาบางชนิด เชน

amiodarone

อาการโรคหัวใจจากตอมไทรอยดจะมีอาการอยางไร?

อาการของโรคตอมไทรอยดเปนพิษ ผูปวยจะมีอาการเน่ืองจากผลของฮอรโมนไทรอยดท่ีมากข้ึนโดยจะมีอาการใจส่ัน หัวใจเตนเร็วหรือเตน

ผิดจังหวะ เหง่ือออก ข้ีรอน มือส่ัน กินจุแตน้ำหนักลดลงนอกจากน้ีลักษณะเดนท่ีทำใหสงสัยโรคน้ีคืออาจจะพบวามีคอโตจากตอมไทรอยด

ท่ีมีขนาดท่ีโตข้ึน (แตบางรายอาจจะไมมีอาการคอโตโดยเฉพาะในเพศชายและผูสูงอายุ) ผูปวยบางรายอาจจะมีอาการตาโปนรวมดวย

(อาการทางตาจะพบประมาณรอยละ 30 ของผูปวยซ่ึงอาจจะไมพบทุกราย)

ผูปวยที่มีคอโตจากตอมไทรอยดที่โตขึ้นจะเปนไทรอยดเปนพิษหรือไม?

การที่ผูปวยมีตอมไทรอยดที่โตขึ้นอาจจะไมไดเปนตอมไทรอยดเปนพิษทุกราย ผูปวยที่มีตอมไทรอยดโตอาจจะมีการทำงานของตอม

ไทรอยดท่ีผิดปกติ การทำงานของตอมไทรอยดท่ีเพ่ิมข้ึนหรือลดลงได การตรวจเพ่ือยืนยันควรไดรับการตรวจเลือดเพ่ือหาวาการทำงาน

ของตอมไทรอยดปกติหรือผิดปกติอยางไร

การรักษา

ปจจุบันการรักษาโรคตอมไทรอยดเปนพิษมี 3 วิธี ไดแก การรับประทานยาตานไทรอยด การรักษาโดยรับประทานรังสีไอโอดีนและ

การทำผาตัด ซึ่งขึ้นกับลักษณะผูปวยแตละราย แตในรายที่มีโรคหัวใจจากตอมไทรอยดรวมดวย ควรไดรับการรักษาดวยยาและตาม

ดวยการรักษาโดยรับประทานรังสีไอโอดีน

การพยากรณโรค

โรคตอมไทรอยดเปนพิษเปนโรคที่สามารถรักษาหายได การปลอยทิ้งไวเปนเวลานานจะเกิดภาวะแทรกซอนทางหัวใจและหัวใจเตนผิด

จังหวะ การรักษาแตเริ่มแรกไดผลดีและกลับสูปกติได แตถาปลอยทิ้งไวนานเกินไปแมวาไดรับการรักษาภาวะไทรอยดเปนพิษหายแลว

การเตนหัวใจที่ผิดจังหวะและโรคกลามเนื้อหัวใจอาจจะคงอยูได ดังนั้นการไดรับการวินิจฉัยและรับการรักษาแตเริ่มแรกจะมีผลการ

รักษาที่ดีและไมควรละเลยกับภาวะดังกลาว

สารหัวใจ สารหัวใจ สารหัวใจEDITOR TALK

บทบรรณาธิการ

พ.ต.อ.นพ.ศุภฤกษ พัฒนปรีชากุล

สวัสดีครับทานผูอานทุกทานในชวงนี้ก็เขาสู ฤดูฝนซึ่ง

โรคที่มากับฤดูฝนก็คือโรคไขหวัด โดยสวนใหญก็มักจะทำให

เกิดการเจ็บปวยแตมักไมรุนแรงจนถึงนอนโรงพยาบาลหรือ

เสียชีวิต แตในทางตรงขามในผูปวยสูงอายุหรือผูปวยที่มี

โรคประจำตัว เชน โรคหัวใจ โรคปอด การเปนไขหวัดอาจ

ทำใหเกิดการเจ็บปวยที่รุนแรงจนถึงเสียชีวิตได ดวยเหตุนี้

กระทรวงสาธารณสุขจึงไดรณรงคใหฉีดวัคซีนไขหวัดใหญ

โดยไมคิดมูลคาแกประชากรในกลุมเสี่ยง 4 กลุม ไดแก

1.กลุมประชากรท่ีมีโรคเร้ือรังสำคัญ 7 โรค ไดแก โรคปอด

อุดกั้นเรื้อรัง หอบหืด หัวใจ หลอดเลือดสมอง ไตวาย

ผูปวยมะเร็งไดรับยาเคมีบำบัดและเบาหวาน 2.ผูสูงอายุ

มากกวา 65 ปขึ้นไป 3.เด็กอายุ 3 เดือนถึง 2 ป 4.หญิง

ตั้งครรภอายุครรภมากกวา 4 เดือนขึ้นไป โดยเริ่มบริการ

พรอมกันทั่วประเทศตั้งแต 1พ.ค.-30ก.ย. 2557 ทานผูอาน

ทานใดที่อยูในกลุมเสี่ยงดังกลาวหรือมีคนในครอบครัวเปน

กลุมเสี่ยงก็ขอเชิญรับบริการไดนะครับ

ชวง 2-3 เดือนที่ผานมาทานผูอานอาจไดเห็นโฆษณาทาง

โทรทัศนเร่ืองโรคไมติดตอ (non-communicable diseases,

NCD) ซ่ึงเปนโครงการท่ีเกิดจากความรวมมือระหวางกระทรวง

สาธารณสุของคการอนามัยโรค สำนักงานหลักประกันสุขภาพ

แหงชาติ และสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสรางเสริมสุขภาพ

เน่ืองจากโรค NCD เปนโรคท่ีเปนสาเหตุการตายและทุพพลภาพ

สวนใหญของประชากรโลก และยังพบวาโรค NCD สามารถ

ปองกันไดดวยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในวัยเด็ก หนุมสาว

โดยใชการใหความรูรวมกับมาตรการทางสังคมและกฎหมาย

โดยเนนถึง 4 กลุมโรค หลักไดแก กลุมโรคหัวใจและหลอดเลือด

เชน โรคหัวใจ ขาดเลือด โรคหลอดเลือดสมอง อัมพฤกษ

อัมพาต กลุมโรคมะเร็ง กลุมโรคเบาหวาน และกลุมโรคปอด

เรื้อรัง ซึ่ง 4 กลุมโรคดังกลาวเปนสาเหตุการเสียชีวิตถึงรอยละ

38.7 และ 47.2 ของการเสียชีวิตทั้งหมดในประชากรไทยชาย

และหญิงตามลำดับ โดยเนนที่ 4 พฤติกรรมเสี่ยงไดแก การ

สูบบุหรี่ การดื่ม แอลกอฮอล การบริโภคอาหารที่เปนอันตราย

ตอสุขภาพ และการมีกิจกรรมทางกายที่ไมเพียงพอ และ 4

ปจจัยเสี่ยงไดแก ความดันโลหิตสูง น้ำตาลในเลือดสูง ไขมัน

ในเลือดสูง น้ำหนักเกินและโรคอวน ซึ่งรายละเอียดมีมากมาย

ถาทานผูอานสนใจสามารถหาขอมูลเพิ่มเติมไดจาก website

www.thaincdnet.com สุดทายนี้ขอใหทานผูอานมีสุขภาพ

แข็งแรงครับ พบกันใหมในฉบับตอไปครับ สวัสดีครับ

มูลนิธิหัวใจแหงประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ

เลขท่ี 2 ช้ัน 5 อาคารเฉลิมพระบารมี 50 ป ซ.ศูนยวิจัย ถ.เพชรบุรีตัดใหม แขวงบางกระป เขตหวยขวาง กรุงเทพฯ 10310 โทร. 02-716-6658, 02-716-6843 แฟกซ 02--716-5813 www.thaiheartfound.org

กองบรรณาธิการวารสาร “สารหัวใจ”

บรรณาธิการบริหารพล.อ.ต.นพ.บรรหาร กออนันตกูล

บรรณาธิการพ.ต.อ.นพ.ศุภฤกษ พัฒนปรีชากุล

กรรมการพญ.รัชนี แซล้ี

พ.ท.นพ.ธรณิศ จันทรารัตน

มูลนิธ�หัวใจแหงประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ

มูลนิธิหัวใจแหงประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ

ปท่ี 9 ฉบับท่ี 2 เดือนพฤษภาคม - สิงหาคม 2557

กินเค็มมาก.....

อันตรายกับหัวใจ

และหลอดเลือด

ไขปญหา

โรคหัวใจ

ภารกิจ

รำลึก

ภาวะหัวใจสั่นพริ้ว

Atrial Fibrillation

3 9

Review

5 6