1

Тагнуулын байгууллагын тамга, тэмдэг

ДЯЯ-ны Төв байр. 1936 он

Тагнуулын ерөнхий газрын төв байр. 2018 он

ТАГНУУЛЫН БАЙГУУЛЛАГЫН ТАМГА, ТЭМДЭГ

Тагнуулын байгууллагын 97 жилийн ой, Тагнуулын ажилтны өдөрт зориулан Тагнуулын ерөнхий газрын Тусгай архиваас тус архивын музейн сан хөмрөгт хадгалагдаж буй тамга, тэмдэгүүдээр сэдэвчилсэн үзэсгэлэнг дэглэж Та бүхэнд хүргэж байна. Тагнуулын байгууллага нь 1922 оны 7 дугаар сарын 3-нд Засгийн газрын 28 дугаар хурлын тогтоолоор Дотоодыг хамгаалах газар хэмээн байгуулагдсан цагаас эхлэн Шүүх явдлын яамны бичээч Д.Цэрэнпил, Балдан, Цэвээнноров нарын хуурамч бичиг үйлдэж, Манзушир хутагтаар тамга даруулахыг оролдсон зэрэг тамга, тэмдэг, албан бичиг хуурамчаар үйлдсэн хэргүүдийг илрүүлж, таслан зогсоож

2

Тагнуулын байгууллагын тамга, тэмдэг

иржээ. Улмаар 1924 онд Үндсэн хууль батлагдсантай холбогдуулан Дотоодыг хамгаалах газар нь улсын хэмжээнд тамга, тэмдгийн зөвшөөрөл олгох, үйлдвэрлэх, ашиглалтанд хяналт тавих асуудлыг хариуцаж байв. Мөн тамга, тэмдэг хэрэглэх заавар дүрмийг боловсруулж, тамга, тэмдэг ташааран дарсан этгээдэд хариуцлага тооцох дүрмийг боловсруулан төрийн байгууллагуудад мөрдүүлж иржээ. Энэхүү үзэсгэлэнд Дотоодыг хамгаалах газрын анхны тэмдэг, Өвөрмонголын ардын намын Төв хорооны модон тамга, Бүх Монголын хувьсгалт залуучуудын эвлэлийн Төв хорооны тамга, Дэлгэрэх уулын аймгийн Батсүмбэр уулын хошууны захируулагч тамга, Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улсын Цагдан сэргийлэх ерөнхий газрын тамга, Засгийн газрын тусгай төлөөлөгчийн тэмдэг зэрэг 100 гаруй тамга, тэмдгийг дэглэн толилуулж байна. Тагнуулын Ерөнхий Газрын

Тусгай архив

ДотооДыг ХамгаалаХ газрын тэмДэгний ДарДас

3

Тагнуулын байгууллагын тамга, тэмдэг

ДОТООДЫГ ХАМГААЛАХ ГАЗРЫН ТЭМДЭГ.1922.

Өргөн: 5,1 смУрт: 5,2 смБүтэц: Зэс

Монголын Үндэсний Музей

4

Тагнуулын байгууллагын тамга, тэмдэг

ДЭЛГЭРЭХ УУЛЫН АЙМГИЙН БАТСҮМБЭР УУЛЫН

ХОШУУНЫ ЗАХИРУУЛАГЧ ТАМГА. 1915.

Өргөн: 6,7 смУрт: 6,7 см

Бүтэц: Ган төмөр

5

Тагнуулын байгууллагын тамга, тэмдэг

БҮХ МОНГОЛЫН ХУВЬСГАЛТ ЗАЛУУЧУУДЫН ЭВЛЭЛИЙН ТӨВ ХОРООНЫ ТАМГА.

1922.Өргөн: 8,7 смУрт: 8,9 см

Бүтэц: Ган төмөр

6

Тагнуулын байгууллагын тамга, тэмдэг

ӨВӨРМОНГОЛЫН АРДЫН НАМЫН ТӨВ ХОРООНЫ

ТАМГА.

Өргөн: 6,1 смУрт: 6,1 смБүтэц: Мод

7

Тагнуулын байгууллагын тамга, тэмдэг

ДОТООДЫГ ХАМГААЛАХ ГАЗРЫН РАШААНТ ДАХЬ БАЙЦААН ӨНГӨРҮҮЛЭХ

АНГИЙН ТЭМДЭГ.

Өргөн: 6,1 смУрт: 5,8 смБүтэц: Мод

8

Тагнуулын байгууллагын тамга, тэмдэг

БҮГД НАЙРАМДАХ МОНГОЛ АРД УЛСЫН ЦАГДАН СЭРГИЙЛЭХ ЕРӨНХИЙ

ГАЗРЫН ТАМГА. 1926.

Өргөн: 6,9 смУрт: 6,9 см

Бүтэц: Ган төмөр

9

Тагнуулын байгууллагын тамга, тэмдэг

БҮГД НАЙРАМДАХ МОНГОЛ АРД УЛСЫН ХӨВСГӨЛ АЙМГИЙН ШҮҮХИЙН

ТЭМДЭГ. 1932.

Өргөн: 5,5 смУрт: 5,5 см

Бүтэц: Гууль, мөнгө

10

Тагнуулын байгууллагын тамга, тэмдэг

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН ТУСГАЙ ТӨЛӨӨЛӨГЧИЙН

ТЭМДЭГ. 1927.

Өргөн: 4,7 смУрт: 4,7 смБүтэц: Гууль

11

Тагнуулын байгууллагын тамга, тэмдэг

БҮГД НАЙРАМДАХ МОНГОЛ АРД УЛСЫН ХӨВСГӨЛ АЙМГИЙН ШҮҮХИЙН

ТЭМДЭГ. 1932.

Өргөн: 5,5 смУрт: 5,5 см

Бүтэц: Гууль, мөнгө

12

Тагнуулын байгууллагын тамга, тэмдэг

СЭЛЭНГЭ АЙМГИЙН АРДЫН ДУНД СУРГУУЛИЙН

ТЭМДЭГ. 1925.

Өргөн: 4,6 смУрт: 4,6 смБүтэц: Гууль

13

Тагнуулын байгууллагын тамга, тэмдэг

ДОТООД ЯВДЛЫН ЯАМНЫ ТЭМДЭГ. 1931.

Өргөн: 5,5 смУрт: 5,5 см

Бүтэц: Ган төмөр

14

Тагнуулын байгууллагын тамга, тэмдэг

ДОТООД ЯАМНЫ АРХАНГАЙН ЗАГ ДАХЬ ТУСГАЙ

ТӨЛӨӨЛӨГЧИЙН ТЭМДЭГ.

Өргөн: 2,9 смУрт: 2,9 смБүтэц: Төмөр

15

Тагнуулын байгууллагын тамга, тэмдэг

ДОТООДЫГ ХАМГААЛАХ ГАЗРЫН ХАНХ ДАХЬ АНГИЙН

ТЭМДЭГ. 1926.

Өргөн: 3,2 смУрт: 3,2 см

Бүтэц: Ган төмөр

16

Тагнуулын байгууллагын тамга, тэмдэг

ДОТООДЫГ ХАМГААЛАХ ГАЗРЫН ХЭНТИЙ ДЭХ АНГИЙН ТЭМДЭГ.

Өргөн: 4 смУрт: 4 см

Бүтэц: Гууль

ДОТООДЫГ ХАМГААЛАХ ГАЗРЫН ӨВӨРХАНГАЙ АНГИЙН ТЭМДЭГ.

Өргөн: 2,3 смУрт: 2,3 смБүтэц: Төмөр

БАЯНХОНГОР ХЭЛТСИЙН ХЭСГИЙН ТӨЛӨӨЛӨГЧИЙН ЛАЦ.

Өргөн: 2,5 смУрт: 2,5 смБүтэц: Төмөр

БҮГД НАЙРАМДАХ МОНГОЛ АРД УЛС. ДОТООД ЯВДЛЫН ЯАМ.

Өргөн: 2,8 смУрт: 2,8 смБүтэц: Гууль

МАШ БАТ ЛАЦ.

Өргөн: 1,7 смУрт: 1,7 смБүтэц: Гууль

ӨНДӨР ХАНЫ ТӨЛӨӨЛӨГЧИЙН ТЭМДЭГ.

Өргөн: 3,3 смУрт: 3,3 смБүтэц: Төмөр

ДОТООД ЯАМНЫ ХЯЗГААРЫН ГАЗРЫН ШҮҮХ ТАСЛАХЫН ЛАЦ.

Өргөн: 2,2 смУрт: 2,2 смБүтэц: Төмөр

ДОТООД ЯАМНЫ ШАШНЫ ХЭРЭГ ЭРХЛЭХ ГАЗРЫН ЛАЦ.

Өргөн: 2,8 смУрт: 2,8 смБүтэц: Төмөр