ОБЛЫСТЫҚ ҚОҒАМДЫҚ-САяСИ гАЗЕТ

www.zhaikpress.kz

Бейсенбі,24 қазан 2013 жыл№130 (19891)

+ 5 0С

- 5 0С

Газет 1918 жылғы 17 қарашадан шығып келеді. 1968 жылы "Құрмет Белгісі" орденімен марапатталған oral_oniri@inbox.ru

2, 12-13

20 ҚАДАМ

ТАРИХ

8-9“Біздің тарих –бұл...

3

Орал өңірі

Балық баптаған“Жәдік”

Елбасы Ақ Жайық өңірінде

Сирия кедендік одақтан үмітті

Несиені демеу3 есеге артты

«Қуан сәби»акциясы

«Жас динамошылар» – жеңімпаз

Сирия Кедендік одаққа кіру үшін Қазақстан және Бе-ларусьпен келіссөз жүргізуде. Бұған Ресей тарапы қарсы емес.

Бұл туралы Мәскеуге сапары кезінде Сирия­ның вице-пре­мьері Кадри Жәмел мәлімде-ді. Оның айтуынша, Кедендік одақтың Сирия­ға тигізер пай- дасы орасан зор. «Біз одаққа кіру арқылы жаһандық эконо-микалық кеңістікке шыға ала­мыз. Алдағы уақытта біздің ұсынысымызды Астана мен Минск қолдайды деп сенеміз» - дейді Жәмел.

«Бизнестің жол картасы - 2020» бағдарламасы аясында еліміздегі шағын және орта бизнестің несие-леу ставкаларын демеуқаржылау (субсидиялау) 3 есеге артты.

Өңірлік даму вице-министрі Серік Жұманғариннің айтуынша, егер кәсіп-кердің банктен алған несиесі 14 па- йыздан аспайтын болса, оның 7 пайы­зы бюджеттен субсидия­ланады. «2011 жылы кәсіпкерлер несиесінің пайыз-дық мөлшерлемесін субсидия­лау 741 жобаны қамтыса, 2012 жылы 2 мың 67 жоба бюджеттік қолдауға ие болды», - деді С.Жұманғарин.

Кеше облыстық мамандан-дырылған бөбектер үйінде өткен акцияда бөбектер үйінің ұжымы мен тәрбиеленушілері «Балалық шақ - бұл мен және сен» атты шығармашылық көрме дайындады.

Бөбектер үйінің тәрбиеленушілері қо-нақтарға тілектер жазылған «жүрекше- лер» сыйлады.

Ертеңгілікте облыстық денсаулық сақтау, балалар құқығын қорғау, облыстық білім беру басқармалары, мәслихат депутаттары, «Мирлан» ЖШС, экономикалық қылмысқа және сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес департаментінің өкілдері демеушілік жа­сап, балаларға сыйлықтарын табыс етті.

Зеленов ауданы Үлкен Шаған ауылындағы жалпы орта білім беретін мектептің спорт залында қоян-қолтық ұрыстан облыстық жарыс өтті.

Бұл жарыс «Динамо» - Қазақстан ба­лалары үшін» республикалық жобасы­на және мемлекеттік «Ауыл - ХХІ ғасыр» мемлекеттік бағдарламасына сәйкес ұйымдастырылды. Оған барлығы 8 топ қатысып, 7 салмақ бойынша сайысқа түсті.

Жарыс қорытындысы бойынша «Жас динамошылар» тобы (жаттықтырушысы Н.Озинцов) І орынды, «Көшім» ауыл клубы (жаттықтырушысы Р.Есенғалиев) ІІ орынды жеңіп алды. Ал жүлделі ІІІ орынға «Жас бүркіт» (жаттықтырушысы Е.Қартқожақов) командасы ие бол­ды. Осы бәсекеде «Жас динамошылар» командасының спортшысы Дәурен Өтеуов «Ең шебер балуан» атанды.

АҚПАРАТБейсенбі, 24 қазан 2013 жыл

2oral_oniri@inbox.ru

Осы аптаның сейсен-бісінде ҚР Премьер- министрі Серік Ахметовтің төрағалық етуімен өткен Үкіметтің кезекті отырысын-да «Қолжетімді тұрғын үй – 2020» бағдарламасының 9 айлық қорытындысы талқыланды. Онлайн жүйесінде өткен Үкімет отырысына облыс әкімі Нұрлан Ноғаев қатысты.

- Мемлекеттік тұрғын үй сая­- сатының басты мақсаты – халық-ты қолжетімді тұрғын үймен қамтамасыз ету. Сондықтан да Елбасы бұл бағдарламаның тиім-ді жүзеге асырылуын жіті на­зарда ұстап келеді. Осыған орай біз бүгін «Қолжетімді тұрғын үй – 2020» бағдарламасының барлық бағыттары бойынша ағымдағы

Еламан ӘЙПІШЕВ,«Орал өңірі»

Қолжетімді баспана мәселесі талқыланды

Құны 3,6 млрд. теңгені құрайтын бұл жобаны ҚР Білім және ғылым министрлігі, «Парасат» ұлттық холдингі және Батыс Қазақстан агротехникалық университеті жүзеге асыруда. Тұйықталған су­мен қамту жағдайында бекіре тұқымдас балық түрлерін жетіл­діруді көздейтін мұндай жоба әлем елдерінде аз. Сол себепті мұнда инвестиция­ салуға ниет­теніп отырған шетелдік компания­ көп. Ғылыми-тәжірибелік кешен толық қуатында іске қосылғанда осы жерден жылына 8 тонна қара уылдырық және 86 тонна бекіре еті шығарылмақшы.

Мемлекет басшысы екі учас­кеден тұратын сынамалық ак­вакешен жұмысымен танысты. Біріншісі аналық және шабақ балықтарға арналса, келесісі тағамдық уылдырықты, сон­дай-ақ балықтың жон етін және басқа өнімдерді қайта өңдеу және сақтауға бағытталған. Бұл

Елбасы Ақ Жайық өңіріндеСәкен ӘБІЛХАЛЫҚОВ,«Орал өңірі»

Кеше өңірімізге келген Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың жұмыс сапа-ры Жәңгір хан атындағы БҚАТУ-дың аумағында орналасқан аквакешен жұмысымен танысудан басталды. Республикамызда тұңғыш рет қара уылдырық және тауарлы бекіре өндіруге арналған осы жобаны Мемлекет басшы жоғары бағалады.

жылдың 9 айында орындалу бары­сын талқылап, қажетті шараларды қабылдайтын боламыз, - деді Пре­мьер-министр.

- “Қолжетімді тұрғын үй - 2020” бағдарламасын іске асыру не­гізінде құрылыс саласының қарқын алғаны байқалады. Биыл- ғы 8 айдың қорытындысы бо-йынша тұрғын үйді пайдала-нуға беру көлемі өткен жылдан төмен болса, 9 айдың қорытын-дысында олқылықтың орны толып, 4,6 млн. шаршы метр немесе өткен жылдың осы кезеңіне тең көлемде тұрғын үй салынған. Жылдық жоспардың 69 пайызы орындал­ды (жоспар 6,6 млн. шаршы метр). Осы қарқын биыл өткен жылғыдан артық салуға және 6,8 млн. шаршы метр тұрғын үйді пайдалануға бе­руге мүмкіндік берді, - деді Үкімет отырысында бая­ндама жасаған ҚР Өңірлік даму вице-министрі Қайырбек Өскенбаев.

Вице-министрдің мәлімдеуі бойынша, пайдалануға берілген тұрғын үйдің 59 %-ы немесе 2,7 млн. шаршы метрі жеке тұрғын үй құрылысының үлесіне тие- сілі. Бұл өткен жылдың осы

кезеңімен салыстырғанда 12 па-йызға артық. Жалпы республи­ка бойынша пайдалануға 36864 бірлік тұрғын жай берілді, оның 18148-і жеке тұрғын үй екен. Ал мемлекеттік меншіктегі мекеме-кәсіпорындар 9 айдың ішінде 524,9 мың шаршы метр тұрғын үйді пайдалануға берген.

«Қолжетімді тұрғын үй – 2020» бағдарламасын жүзеге асыруда біздің облыс алдыңғы қатарда- ғы аймақтардың сапында келеді. Биыл жалдамалы және несиеге берілетін тұрғын үй құрылысы және инженерлік инфрақұры- лым жұмыстарына республика- лық бюджеттен 4820 млн. тең-ге қаржы бөлінді. Оған қоса «Қазақстандық ипотекалық ком- пания­» АҚ-дан 1125 млн. теңге бөлінуде. Өткен 9 айда 3991,3 млн. теңге игеріліп, 169,8 мың шар­шы метр тұрғын үй пайдалануға берілді. Бұл өткен жылдың осы кезеңімен салыстырғанда 102,3 пайызды құрайды.

Біздің облыста «Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» АҚ желісі бойынша 9 айда 25 мың шаршы метр тұрғын үй пайдалануға беріл­

ді. Осы мерзімде жылдық тапсыр­ма 119,6 пайызға орындалды. Сон­дай-ақ кезекте тұрғандарға және жас отбасыларына жалға беріле- тін тұрғын үй салу жоспары да асыра орындалып отыр.

Үкімет отырысында соны­мен қатар «Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» АҚ, «Қазақстандық ипотекалық компания­» АҚ және «Жылжымайтын мүлік қоры» АҚ және Маңғыстау, Қарағанды, Павлодар, Оңтүстік Қазақстан облысы және Астана қаласы басшыларының хабарламалары тыңдалды.

Үкіметтік жиынды қорытын-дылаған Премьер-министр Се- рік Ахметов тиісті министрлік- тер мен облыстардың әкімде- ріне құрылысшылардың жа- уапкершілігін күшейте отырып, тұрғын үй құрылысына үлескер-лердің қаржысын тартуды тап­сырды. Осы орайда Үкімет бас­шысы баспана салуда негізгі үлес коммерция­лық тұрғын үй- ге тиесілі екенін атап өтті.

- «Қолжетімді баспана - 2020» бағдарламасы бағыттарының барша әкімшілерінің басты

мақсаты - тұрғын үй құрылысы- на жеке инвестиция­ларды ын- таландыру, оның ішінде ком-мерция­лық және жеке тұрғын үй құрылысы. Алайда бұл жер- де заңнамалық негізде бірқатар проблема бар. Тұрғын үй құры-лысында үлестік қатысу тура­лы заңға енгізілген өзгерістерді ескере отырып, құрылыс жүр- гізуші компания­лар үлескер-лердің қаржысын тартуға құқы- ғы жоқ. Мен Өңірлік даму ми­нистрлігіне құрылыс жүргізетін компания­ мен үлескерлердің көңілінен шығатын тетікті әзір- леуді тапсырдым. Бүгінде тиісті тетік болмағандықтан, үлескер-лердің инвестиция­сын тарта алмай отырмыз. Құрылысшы-ларда үлескерлер мен олардың қаржысын тарту мүмкіндігі бар. Алайда үлескерлерді қорғауға айрықша назар аудару керек. Се­бебі осы күнге дейін үлескерлер проблемасы әр өңірден қылаң беріп қалып жүр, - деді С.Ахметов.

Премьер-министр аталған екі құжатты Үкімет қарауына 15 қарашаға дейін ұсынуды тапсыр­ды.

кешеннің технология­сы Алмания­, АҚШ, Голландия­, Вьетнам, Қытай сынды елдердің технология­сы­на ұқсатып жасалған. Соған орай арнайы патент алынды. Мұнда өндірілетін қара уылдырық пен тауарлық бекіре өнімдері ұлттық брендке айналуы тиіс. Нұрсұлтан Әбішұлы осы мәселеге жете мән беру керектігін қадап айтты. Және бұл жобаға негізінен отандық ин­весторларды тартқан жөн.

Жобаны Президентке таныс-тырған «Парасат» ұлттық холдингі-нің басқарма төрағасы Әбдікәрім Зейнуллиннің айтуынша, бұл ке­шен - еліміз бойынша өндіріске енгізілген ірі ғылыми жобалардың бірі. Оның Орал өңірінен ашы­луы да тегін емес. Ақ Жайық – бекіренің атамекені. Енді бұл бағалы балықты өндірістік жолмен көбейту арқылы экономиканың дамуына үлес қосуға болады. Елбасы ғалымдардың, әсіресе, батысқазақстандық ғалымдардың

аталмыш бастамасын жоғары бағалады. Бір жылдың көлемінде осы өндіріс орнын салуға тапсыр­ма берді. Облыс басшылығы та­рапынан оған жер телімі бөлініп, инфрақұрылым тарту жұмыстары жүруде.

- Елбасымыз жоғары оқу

орындарының алдында білім-ғы-лым және өндірісті ұштастыра отырып индустрия­лды-иннова-ция­лық жобаларды жүзеге асыру міндетін қойды. Соған орай біз жеті жыл бұрын осы жобаны қолға алған едік. Оны өз зертханамыздан сынақтан өткіздік. Міне, бүгін Пре­

зидент біздің бұл жұмысымызды көріп, өзінің ризашылығын біл­дірді, - дейді Жәңгір хан атындағы БҚАТУ-дың ректоры Қазыбай Бо­зымов.

(Жалғасы 12-13-беттерде)

Бейсенбі, 24 қазан 2013 жыл3

oral_oniri@inbox.ru

20 ҚАдАм

Батыс Қазақстан облысында халық саны 621,7 мыңға жетті.

Облыстық статистика департа-ментінен түскен мәліметке қара-ғанда, соның 307,3 мыңы немесе 49,4 пайызы қалада, 314,4 мыңы не­месе 50,6 пайызы ауылда тұрады.

Жыл басынан бері облыс хал-қы 4077 адамға, соның ішінде қа-лалықтар 4216-ге өссе, ауыл тұр-ғындары 184 адамға азайды.

Биылғы сегіз айда 8350 нәресте дүниеге келді, бұл өткен жылғыдан 2,3 пайызға артық.

Облыс халқы 622 мыңға жуықтады

Өз тілшілеріміз

Қазан айының 17-25-і күндері аралығында облыстық «Мейір-бандық күндері» қайырымды-лық айлығы аясында «Қуаныш сыйла!» акциясы ұйымдасты-рылды.

Акция­ шеңберінде Батыс Қа-зақстан облысы білім басқарма-сының қолдауымен, облыстық ББЖҰ «Жас ұлан» ұйымы, «Жас өркен» БЖҰО және «Өркен» қо-сымша білім беру орталығының жас көшбасшылары мүмкіндігі шектеулі балалардың отбасыла­рына барып қайтты. Акция­ «Айда­на» мейрамханасының директоры Маншүк Жүгүнісова және жеке кәсіпкер Алмагүл Досжанованың қаржылық қолдауымен жүзеге асырылды. Көңілді сайқымазаққа айналған жас көшбасшылар ба-лаларға сыйлықтар табыс етіп ме­рекелік көңіл күй сыйлады.

балалардықуантайық!

Ауданымыздағы «Жәдік» шаруа қожалығы жұртты елең еткізерлік тың бастаманың иегері ретінде танылды. Мақсот Бисенғалиевтің басшылығымен жұмысқа кіріскен бұл қожалық балық шаруашылығын дамы-туды қолға алды.

Жуырда аудан әкімі А.Шы-ныбеков су тоғандарына жаңа балық түрлерін бейімдеуге кіріс-кен шаруашылыққа барып, өзен-ге балық шабақтарын жіберу сәтіне куә болды.

Мақсот Бисенғалиев Сырым ауданының Бұлдырты ауылдық округіндегі ескі Көгеріс бақшасы, Амансай өзенінің бастау алатын аймағын балық шаруашылығына лайық деп тауыпты. Сонау Атыраудың Индерінен алып келген сазан, сарытұқыш (ка­рась) секілді балық түрлерінің мыңдаған шабақтарын өзенге жіберді. Бұйырса, келесі жылы балықтың карп тұқымын Аман­сай ая­сына жіберу көзделіп отыр. Осыған орай Мақсот Бисен-ғалиев самаралық балықшылар-мен келісімшарт жасап қойған. Карп тұқымының ерекшелігі

оның өсімталдығында. Егер жақ-сы өсіп кетсе, бұл балық өз кө-лемін бірер жылдың ішінде бір жарым келіге дейін арттырады.

«Балық баптауға бет бұ-руыңызға не себеп?» деген сауалға Мақсат Нәсіполлаұлы: «Бұл шаруа ойыма келгенімен, бір қайнауы кем болып жүр еді. Аудан әкімінің орынбасары Төлеген Төреғалиев осы тұрғыда өз ойын білдіргеннен кейін

мемлекеттен жер алып, бастап көрейін деп шештім», - деді.

Өзен айдыны бөгет арқылы су деңгейін қалыпты сақтап тұра-ды. Шаруа қожалығының қазіргі иелігінде бөгеттің 20 га және өзен аумағындағы 250 га жер бар. Қазір балықтардың алғаш-қы легі жаңа су көздеріне ауыс­тырылды. Балықтардың жаңа жерде өсіп-өнуі өздеріне бай­ланысты. Олардың өсуіне балық

аулаушылар кедергі келтіруі мүмкін. Мақсот ағамыз әзірге бұл бөгетке қармақ тастамаған жөн деп отыр. Ау құруға тіп­ті де жол жоқ. Тағы бір мәселе, көгерістік ағайындар бұл бөгетті мал суаруға лайық дейді. Үлкен шаруашылықтың іргесі қаланып жатқандықтан, бұл шаруаға мүлде бейжай қарауға болмай­ды. Мал суаруды доғару керек. Мақсот Бисенғалиев Көгеріс ауылының тұрғындарынан өзен маңының тазалығы мен қоя­н-қолтық жұмыс атқару турасында мүдделілік күтеді. Аудан әкімі А.Шыныбеков қысқы уақытта балықтарға ауа жіберу үшін жас-тардың мұз ою жұмыстарына жұмылдырылатынын жеткізді.

Бұл жұмысты қолда бар та-биғи жағдайды барынша пай-даланудың тырнақалды қадамы деп есептеуге болады. Алдағы уақытта бұл маңға Ақжайық ауда­нынан ағаш әкеліп, отырғызу да жоспарлануда. Егер ол ойдағы-дай жүзеге асса, бұл жердің жанға жайлы демалыс орынына айналуы мүмкін. Жұртшылықтың ортақ игілігі үшін қолға алынған бұл жұмыстың өркендеуіне біз, әрине, тілектеспіз.

Бауыржан ШиРМЕДиНұЛЫ,

Мүсірбек АЙтАШЕВ,Сырым ауданы

балық баптаған «Жәдік»

Ақоба ауылының тұрғыны Талғат Бере-шов – өткен ғасырдың сонау сексенінші жылдарының соңын-да отарындағы әр 100 саулықтан 135-тен қозы алып, еселі еңбегінің жемісіне кеңшар бас-шылары тарапынан «Урал» мотоциклін тақымына басқан озат шопанның бірі.

Кейін тоқсаныншы жылдар-дағы тоқырау кезінде Ақоба ауылына қарасты Мия­н елді ме­кенінде қысы-жазы азын-аулақ малын бағып, жаз айларында шөбін шауып, бақшасын егіп көштен қалмады.

2007 жылы көппен көрген ұлы той деп Ақоба ауылы орта-лығына отбасымен қоныс ауда­рады.

Басында Талғат ағамыз ау-ласындағы бау-бақшаға ауыл шетіндегі құдықтан арбамен су тасып біраз әбігерге түседі. Бау-бақша дақылдарына су ау­адай қажет екені бесенеден белгілі. Ол ойлана келе, өткен жылы жаз айында өз үйінің ір­гесінен 11 метр тереңдіктен

құдық қазып, сол құдықтан жер асты арқылы ауласына құбыр жүргізіп алады. Қазір электрлі су сорғысын іске қосса болға-ны, ауласындағы моншасы мен бау-бақшасына су жетіп келеді. Бәзбіреулер алыстан арбалап жүрсе, Тәкең шаруақорлығының арқасында жақыннан дорбалап отыр. Ауылдың ақжарма азама­ты ауыз сумен көрші-көлемдерін де жарылқауда. Тәкеңнің өнер-тапқыштығы өз алдына. Ол жаз айында шопандардың құдықтан су тартатын «ЗИД» моторын ат арбаға қондырып, шөп шабады.

Ерте көктемнен қоңыр күзге дейін бел жаздырмайтын бау-бақшаны баптауға Талғаттың Құдай қосқан қосағы Жәннат пен ұлы Әлішер үлкен қолғабыс жа­сайды.

- Берекелі тірлікке не жетеді? Еліміз аман, жұртымыз тыныш. Елбасымыздың салиқалы сая­са­тын жүзеге асыру баршамыздың асыл борышымыз. Қазір мем­лекет тарапынан кәсіпкерлікке көптеген қамқорлық жасалуда. Тек жасампаз еңбектің қиын-дығынан қашпау керек, - дейді ақобалық еңбекқор азамат.

Ахмедияр БАтЫРХАНОВ,Жәнібек ауданы

Кейде таңғаласың... Қол-аяғы балғадай, тепсе темір үзетін азаматтар ертелі-кеш екі қолдарын қайда сыйғызарын біл-мей, бос жүреді. Айта-тындары – жұмыс жоқ. Ал жұмыс та, ақша да тап аяғының астында жатқа-нын көргісі келмейді.

Мысал келтірейік. Қазталов ауылының тұрғыны Нұрлы Айт-мағамбетова - қолына іліккен жұмыстың бәрін жасап, еңбек-тің қандай табыс әкелетінін дәлелдеп жүрген жан. Ол жыл сайын тосап қайнатып, көкөніс тұздап, банкіге жауып, түрлі дәруменді қыс айына әзір-лейді. Апайдың айтуынша, ол жыл сайын 90-100 банкідей көкөніс тұздайды екен. Бұл

бір қысқа артығымен жетеді. Қалғанын көктемге салым базарға шығарып, сатып ақша қылатын көрінеді. Осылайша Нұрлы бір отбасын қыста көкөніспен қамтамасыз етіп, қалғанын қаржығы айналды­рып, жанұя­сының қажетіне жаратуда. Нұрлы қолы қалт ет­кенде, көрпе тігіп, оны сатып та ақша табады. Ол сондай-ақ қолындағы азын-аулақ малына шөпті де қол орақпен өзі шауып алады.

Екі қолын қайда сыйғызарға білмей жүрген азаматтар мен жұмыс сұрап арызданып, әкім-шіліктің есігін тоздыратындар осы Нұрлы Айтмағамбетова секілді еңбекқор әйелдерден үлгі алса нетті!

Гүлфия кӨШБАЕВА,Қазталов ауданы

Нұрлыдан үйренсе ғой...

Қиындықтан қайыспай

Облыс құрамасы жасақталды

Таяуда Орал қаласында дзюдодан Батыс Қазақстан об- лысының чемпионаты мәреге жетті.

Ерлер арасында өткен жарысқа 8 ауданнан және облыс орталығы-нан 4, барлығы 12 команда қатыс-са, әйелдерден 2 команда өкіл-дері, жалпы саны 84 дзюдошы бақ сынады. Екі күнге созылған жа-рыстың чемпиондары төмендегі спортшылар: 60 келі. Қазбек Сұпы-ғалиев (Теректі), 66 келі. Алтын­бек Сұпығалиев (Теректі), 73 келі. Бейбіт Нығметов (Теректі), 81 келі. Олжас Сүлейменов (№4 БЖСМ), 90 келі. Асхат Нұрмұханов (Сырым), 100 келі. Дархан Төлегенов ((№4 БЖСМ), 100 келіден жоғары. Да­мир Қалақов (Сырым), абсолюттік салмақ. Ерназар Хамзин (ОЖШ­СМ). Жалпыкомандалық есепте бас жүлде Теректі ауданының команда­сына бұйырды.

Облыс біріншілігінің нәтижесін-де 2013 жылдың 15-19 қарашасы аралығында Өскемен қаласында өтетін ел чемпионатына қатысатын облыс құрамасы жасақталды.

Бейсенбі, 24 қазан 2013 жыл4

oral_oniri@inbox.ru

Құқықтық сауаттылық қажет

Облыстық ішкі саясат басқармасында «Әділет» құқық қорғау орталығы мен Қазақстан Азаматтық альянсы «Еңбек жанжал-дарының алдын алу жә-не реттеу» тақырыбында семинар өткізді.

- Жұмысшылар еңбек заңдарын дұрыс білмеуі себепті көп жағдай-да өздерінің құқықтарын қорғай алмай жатады. Мәліметтерге сү-йенсек, кәсіподақтар құрылма-ған жерде дау жиі туындайтынын аңғартады. Ал оның бірден-бір шешімі мекемелерде кәсіподақ-тар ұйымын құру. Сондай-ақ ұжым-дық келісімшарттың өзі біраз істің шешуі болмақ. Біздің аймақта үшжақты комиссия­ның жұмысы өз жемісін беруде, - деді семинарда басқосқандар.

- Күні бүгінге дейін облысы-мызда жұмыс беруші және жұмыс-шылар арасындағы жанжал туын-даған 5-6 факт қана тіркелген. Олардың барлығында да кәсіп-одақтар ұйымы мүлдем жоқ. Келең-сіздіктердің туындауы осыдан бас­талады, - дейді БҚО кәсіподақтар кеңесінің төрағасы Самат Оспанов.

Мемлекеттік мекемелердің бас­шы-қосшылары мен ҮЕҰ өкілдері бас қосқан жиында бүгінгі таңда жиі қылақ беретін еңбек жанжал­дарын болдырмау және алдын алу мәселесі талқыға салынды.

Ләззат ШАҒАТАЙ,Орал қаласы

ҚоғАм

Серік иХСАНҒАЛи,«Орал өңірі»

Жиынды ашқан Бақтия­р Мәкен-ұлы: - Біз осы әлеуметтік бағытта- ғы қоғамдық ұйым өкілдерімен көптен бері кездеспеген едік. Бү-гін соның сәті түсіп отыр. Енді сіз- дердің мұң-мұқтажыңызға құлақ түрмекпіз. Өйткені халықтың әлеу-меттік қамқорлыққа мұқтаж осы тобының мүдделерін қашанда ес­тен шығармауымыз керек. Көпке мәлім, тая­уда «Нұр Отан» партия­-сының кезекті сиезі өтіп, онда атал­мыш сая­си-қоғамдық ұйымның алдағы кезеңдегі мақсаттарын белгілеген жаңа тұжырымдама- сы қабылданды. Тұжырымдамада рухани-әлеуметтік мәселелерге

Мұңдарына құлақ түрдіТаяуда «Технопарк»

«Алгоритм» ЖШС-ның мәжіліс залында об-лыс әкімінің орынба-сары Бақтияр Мәкен өңірдегі мүмкіндігі шектеулі жандар мен олардың құқығын қорғайтын қоғамдық ұйым жетекшілерімен кездесті.

басымдық берілгенін байқау қиын емес. Демек, мемлекет келешек­те әлеуметтік мәселелерге үне- мі басымдық беріп отырады, - деді.

Қазақ зағиптар қоғамы облыс-тық бөлімшесінің төрағасы Мұрат Қадырбеков, облыстық саңырау-лар қоғамының төрайымы Манар Түйінбекова, мүмкіндігі шектеулі жандардың ата-анасы мен бауыр­лары жалпыға ортақ және жеке басындағы түйткілдер туралы ке- ңінен әңгімелеп, ресми билік өкі-лінен көмек пен қолдау сұрады. Облыстық жұмыспен қамтуды үй- лестіру және әлеуметтік бағдар-ламалар басқармасы басшысы-ның орынбасары Ділдә Исқақова, Орал қаласы әкімінің орынбаса- ры Ғалым Орынғалиев күн тәр-тібіндегі мәселе бойынша түсінік берді, сұрақтарға жауап қайтарды.

Барлық сөйлеушілердің айтар әңгімесі мазмұндас. Ол - күнде-лікті өмірде мүмкіндігі шектеулі жандардың адами құқықтарының өрескел және жиі бұзылуы. Мә- селен, басқалармен салыстырған-да, олардың оқып, арнаулы білім алуға мүмкіндігі шектеулі. Еңбек-ке орналасуда да қиындық көп. Пәтер немесе жер телімін алуда олардың мүдделері ескеріле бер­мейді. Банктер де осы әлеуметтік

топтағыларға несие беруден тар­тынуда. Мүгедектердің арнаулы құрал-жабдықтармен қамтылуы да кемшін. Осы мақсатқа мемле- кет тарапынан бөлінген қаржы тым аз.

- Әрине, - деді жиын барысын түйіндей келген Бақтия­р Мәкен-ұлы, - Мен бүкіл мәселелерді тап қазір шешіп бере алмаймын. Мә-селелердің заңдық негіздерін анықтап, көп болып кеңесіп, содан соң нақты шешім шығару қажет. Бір жағынан, сіздер де үнемі мем­

лекетке алақан жайып отыра бер- мей, тиісті мәселелерді жиі көте-ріп, белсенділік танытуларыңыз қажет. Бәріміз бірлесе отырып, ел арасындағы ақшалы да арлы азаматтардың ішінен демеушілер мен меценаттар тауып, кейбір әлеуметтік мәселелерді шешу­ге жұмылдыруымыз керек. «Көп түкірсе - көл» деген бар ғой. Сөз жоқ, біз де міндетімізді ешқашан ұмытпаймыз. Сондықтан алдағы уақытта бәріміз бірге өзара ын- тымақтаса отырып, ортақ түйткіл-

дердің түйінін шешуге күш салай-ық. Еліміздің өзге азаматтары сия­қты сіздер де біздің тең құ-қықты отандастарымыз болып та- быласыздар. Демек, мемлекет сіз- дерді ешқашан ұмытқан емес, ұмытпайды да. Әлеуметтік сала- ны Елбасымыздың өзі басты на­зарда ұстап отыр. Олай болса, үмітіңіз үзілмесін ешқашан!

Кездесу соңында Б.Мәкен ке­лушілерге алдағы уақытта да осын­дай дидарласудың жалғасатынын айтты.

Батыс Қазақстан Батыс Қазақстан облысының әкімдігі облыстық мәслихаты №217 №13-1 8 қазан 2013 жыл 10 қазан 2013 жыл

Орал қаласы

ҚАУЛЫ және ШЕШІМ

Батыс Қазақстан облысының Бөкей ордасы ауданының кейбір

елді мекендерін тарату туралы«Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару

және өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы, «Қазақстан Республикасының әкімшілік-аумақтық құрылысы туралы» Қазақстан Республикасының 1993 жылғы 8 желтоқсандағы Заңдарына сәйкес, Бөкей ордасы аудандық әкімдігінің 2012 жылғы 21 желтоқсандағы №263 және Бөкей ордасы аудандық мәслихатының 2012 жылғы 21 желтоқсандағы №7-5 «Бөкей ордасы ауданының кейбір елді мекен­дерін тарату туралы» бірлескен қаулы және шешімі негізінде Батыс Қазақстан облысы әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ және Батыс Қазақстан облыстық мәслихаты ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:

1. Батыс Қазақстан облысының Бөкей ордасы ауданының кейбір елді мекендері таратылсын:

Ұя­лы ауылдық округі бойынша Науша елді мекені;Темір Масин ауылдық округі бойынша Куйбышев елді мекені;Мұратсай ауылдық округі бойынша Көкқамыс елді мекені. 2. Осы қаулы және шешім алғаш ресми жария­ланған күнінен кейін

күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Облыс әкімінің міндетін Сессия төрағасы атқарушы С. Шапкенов А. Иманғалиев

Облыстық мәслихат хатшысы М. Құлшар

Батыс Қазақстан облысыныңӘділет департаментінде

2013 жыл 21 қазанда №3346 болып тіркелді

Ұлы жазушының ұлы өмірден озды

1935 жылы дүниеге келген Михаил Михайлович бала кезі­нен Батыс Қазақстан топырағын басты. Ол Приурал ауданындағы Дария­н орта мектебінде парта-

ға отырып, білім айдынына жол тартты.

1960 жылы М.Ломоносов атындағы Мәскеу мемле­кеттік университетінің био­логия­ факультетін, кейін Ростов мемлекеттік уни­верситеті тарих-философия­ факультетінің аспирантура­сын бітірген.

М.М.Шолохов – филосо­фия­ ғылымдарының кан- дидаты, доцент. Түрлі қыз-меттер атқарған ол М.А.Шо-лохов мемлекеттік музей-қорығының бас кеңесшісі де болды.

Жазушының ұлы туған өлке-сіндей болып кеткен Ақ Жайық өңіріне жиі келіп, көптеген дос-тар тапты.

Марқұмның жанұя­сына об­лыс әкімі Нұрлан Асқарұлы Ноғаев барша батысқазақстан-дықтардың атынан көңіл ай-тып, жеделхат жолдады. Онда «М.М.Шолоховтың жарқын бей­несі оны жақсы білетін барлық батысқазақстандықтардың жа-дында әрдайым сақталады» де-лінген.

Облыс әкімінің баспасөз қызметі

Ұлы орыс жа-зушысы, Нобель сыйлығының лауреаты Михаил Шолоховтың ұлы, Батыс Қазақстан облысымен тығыз байланыста болған Ми-хаил Михайлович Шо-лохов өмірден озды.

Бейсенбі, 24 қазан 2013 жыл5мұРА

oral_oniri@inbox.ru

Қазақ әдебиетінің Төл БАсТАуыБүгінде Елбасымыз «Халық та-

рих толқынында» атауымен тарихи зерттеулердің арнайы бағдарламасын жасақтауды міндеттегесін еліміздегі та-рихшылар мен жазушылар ұлт тарихын жаңа қырынан түгендеуге ден қойғаны баршамызға аян. Бізге ата-баба тарихы нақты жазба деректермен емес, көбіне ауызша үлгіде шежіре, жырмен жеткені ақиқат. Уақытында атақты жыраулар мен ақындар елінің нағыз жанашыры болғандықтан, олардың мұраларында өз заманының тарихы, халқының мұң-мұқтажы мен көңіл күйіне дейін көрініс тапқан. Сондықтан жыраулар мұрасын бас-ты негізге алып, бүгінгі уақытта қолжетімді басқа да дереккөздерін салыстыра оты-рып, өткенімізді саралау шынайы отандық тарихты жасақтауда мол жемісін берері даусыз. Осы тұрғыдан келгенде қазақтың ханы Есімнің тұсында өмір сүрген атақты батыр әрі би Жиембет жыраудың өмірі мен мұрасы жайлы жаңаша пікірімізді жұртшылықпен бөліскенді жөн санадық. Бұл орайда Жиембет жыраудың қазақ әдебиеті, қазақ тарихынан алар орны және жырауды бүгінгі ұрпаққа насихаттаудың маңызына тоқталмақпыз.

Жиембет жыраудың қа- зақ әдебиетінен алар орны туралы сөз қоз-

ғағанда оны қазақтың төл әде- биетінің ең бастауында тұрған тұлғалардың бірі деп айтуға әбден болады. Олай дейтініміз, қазақтың біз білетін жыраулық әдебиет өкілдері өмір сүрген уақыттары бойынша Асан Қайғы, Қазтуған ХV ғ. шамасы, Доспамбет жырау ХVІ ғ. өкілі, Доспамбет жыраумен замандас шамамен 1465-1560 жыл-дар аралығында өмір сүрген Шал­киіз жырау болып жүйеленеді. Міне, уақыт жағынан осы жырау­лардан кейін Жиембет жырау есімі аталады. Осы тұста айтпағымыз Жиембет жырауға дейінгі жырау-лар поэзия­сының барлығы өзге де түркілік ағайындардың, атап айтқанда, құмық, ноғай жұртының әдебиеттеріне де ортақ тұлғалар. Ал Жиембет жырау «Қырық таң-балы қырымның, Он таңбалы ұрымның, Он екі баулы Өзбектің, Бұрынғы он сан Ноғайдың, Ке­тейін десе жөн таппай, Адыра қалғыр Үш Қия­н, Қол ұстасып

жүрген жер!» – деп Мұрат ақын жырлағандай, жеті жұрт көшіп, талай аласапыранды бастан кеш­кен қазақтың даласында, соның ішінде біздің кіші жүз аймағында үлкен тарихи бетбұрыс болып, бүгінгі жаңа Қазақ мемлекетінің іргесі қалыптаса бастаған уақытта өмір сүрген. Тарихқа көз жіберсек, қазақтардың Өзбек хандығынан бөлініп, өз алдына мемлекет құруы 1457 жылдар шамасы. Ал бұл кезең жоғарыда аталған Дос-памбет, Шалкиіз жыраулардың дүниеге келген уақыттарына дөп келеді. Әйткенмен кіші жүз жерін мекендеген халық қазақ хандығы құрылған бойда оның құрамына кіре қоймай, біраз замандарға дейін Ноғайлы ұлысының құра-мында көшіп-қонып жүргенін тарихтан білеміз. Көпке белгілі тарихи деректер бойынша қазіргі үш жүз руларының тұтасып, Қазақ хандығының нығаюы Жиембет жыраудың дүниеге келуінің сәл-ақ алдында, Хақназар хан билік құрған заманда жүзеге асады. Сондықтан Жиембет жырау ешбір ортақсыз және талассыз, нағыз қазақтың жырауы, оның шығармашылығы бүгінгі қазақ әдебиетінің төл бастауы дей аламыз. Олай де­уімізге бір себеп, күні кеше ғана

Дағыстанның Ноғайыстан деген ауданында тұратын, аудандық мәдениет бөлімінің меңгерушісі, осы жыраулық поэзия­дан мол хабарлы Яхия­ есімді ноғай ба­уырымызбен телефон арқылы тілдескен болатынмын. Сонда ол «Асан Қайғы, Қазтуған Сүйінішұлы, Доспамбет, Шалкиіз жыраулар ежелгі ноғай жыраулары ғой» деген заңды пікірді алға тарт­ты. Ал жыраулар поэзия­сының өкілдері ішінде өмір сүрген уақыты жағынан дәл осы жырау-лардан кейін аталатын Жиембет атамыздың есімінен ол ноғай бауырларымыз бейхабар болып шықты. Әңгімеміздің дәл осы тұсы Жиембет жыраудың өлке тарихы­нан алатын орнын да айшықтай түседі. Яғни оның дүниеге келген, өмір сүрген заманы біздің батыс өлкедегі рулардың қазақ хандығы құрамына жаңадан толықтай ен­ген уақытымен тұспа-тұс келіп отыр. Әрине, айтып отырған пікіріміз қазақ хандығының ір­гесі бекіп, тұтасуына қатысты уақыт жағынан алғандағы шарт­ты түрдегі ұғым екенін еске­руіміз керек. Әйтпегенде, кешегі Махамбеттей бабаларымыздың жырынан да Қазтуғандай жырау-лардың толғауларымен өте қат-

ты үндесетін сарынды айқын аңғаруға болады. Өйткені сол Қазтуғандай бабалардың зама­ны – біздің қазақ пен ноғай жұр-тының туысқандығының түйісе-тін жері. Сол себепті жыраулар мұрасындағы, жалпы халқымыз-дың дүниетанымындағы рухани жалғастық деген ықылым заман-дарға тереңдеп кететін, уақыт-пен шектелмейтін дүние деп қа-растыруға болады. Ал Жиембет жырау шығармашылығының аса жоғары көркемдік ерекшелігі, тапқыр теңеулері – әдебиет ғылы-мында талданатын, өз алдына үлкен тақырып.

Қазақ хандығының тарихымен үндес

Жиембет жыраудың қазақ тари­хынан алар орнына тоқталғанда оның ең жоғарғы билеуші - ханға аса ықпалды, тура сөйлейтін би, ақылшы болуы, батыр бо­лып, ол бастаған қазақтың қолы көптеген шайқастарда жеңіске жетуі осыған дейін тарих зерттеу­шілері тарапынан жазылған. Біздің айтпағымыз - оның толғауларында сол замандағы нақты тарихи факті қаз-қалпында көрініс тауып оты­ратыны. Мұндай көрініс Жиембет

толғауларының басынан ая­ғына дейін тұтас тұнып тұр. Тіпті оның жыр жолдарындағы әрбір үзіндісі бүгінгі тарихшыларға індете зерт­тейтін, басы ашылмаған үлкен тақырып деуге әбден болады.

Бүгінгі уақытта сол Есім хан за-манындағы ел басындағы жағдай, билеушілердің тартысы осылай­ша бүге-шігесіне дейін бейне­ленген деректі қай мұрағатты ақтарып таба аламыз? Осы тұрғыдан келгенде Жиембет жы­рау – өз заманындағы би, батыр, қалың жұртын меңгерген ел би­леуші ғана емес, бүгінгі ұғыммен қарағанда өз заманының тарихын жазып қалдырушы. Мысал үшін оның толғауынан қай тұсын алып қарасақ та, өзі өмір сүрген кездегі нақты болған оқиға жырланады. Яғни оның толғаулары сол кезең-ге қатысты тарихты тірілей көз алдымызға әкеледі. Сондықтан Жиембет жыраудың тарихтан алар орны қандай дегенде, Жием­бет жырауға қатысты тарих, оның өмірі мен шығармашылығы сол кездегі тұтас қазақ хандығының тарихы деп айтуға толық негіз бар.

Жырауды бүгінгі ұрпаққа насихаттаудың маңызы

Соңғы кездері тәуелсіздігіміз-дің бая­нды болуы үшін еліміздегі адами капитал құндылығы жайлы жиірек сөз қозғала бастады. Осы тұрғыдан келгенде Жиембет жы­рау – тұтас ұлтқа бір өзі жан-жақты үлгі боларлық ірі тұлға. Тарқата айтқанда, оның қол бастаған кө-сем, сөз бастаған шешен болуы – асқан батырлыққа қоса, «Өнер алды қызыл тіл» демекші, ерек­ше өнерпаздықтың да үлгісі. Ал толғауларындағы «Түн ұйқымды бөлгенмін, Жұртымды жөнге са­лам деп» келетін жолдары асқан елжандылық, нағыз халқының қамын ойлаған ел басқарушы тұлғаның келбетін аңғартады. «Бас кессе де басылмай, Ақ ісімді жа­сырмай, Атқа мінген ер едік» деген жолдары болса, шыншылдықтың, тура жолды ұстанушылықтың және сол жолдағы биік намыстың үлгісі іспетті. Осы аталған жол­дары немесе «Еңсегей бойлы ер Есім, Есім сені есірткен, Есіл де менің кеңесім» деп келетін тұстары жыраудың ақылгөй, да-нышпандығын аңғартады. Мұның бәрі Жиембет бабамызды қай жағынан алып қараса да, орасан мықты, бүгінгі тілмен айтқанда, заманының лидері, жан-жақты бәсекеге дайын, ерекше қабілетті тұлға деген сөз.

Нұртас НАБиОЛЛАұЛЫ,«Орал өңірі»

оҚыРмАнБейсенбі, 24 қазан 2013 жыл

6oral_oniri@inbox.ru

«Өрлеу» БАҰО» АҚ «БҚО ПҚ БАИ»-ның ұйымдастыруымен Орал қаласы №30 жалпы білім беретін орта мектепте республикалық «Жыл әдіскері» байқауының облыстық кезеңі өтті.

Білім беру ұйымдарына электрондық оқытуды

енгізу жағдайын қолға ала оты­рып, аталмыш байқау жаңа форматта өткізілді. Online режи-мінде zkoipk виртуалды бөл- месінен көрсетілді. Облыс бойын-ша білім беру мекемелерінен 14 Online аудитория­ әдіскерлердің жұмыстарын көруге қосылды.

Байқау барысында мектеп­ке дейінгі білімге жетекшілік жасайтын аудандық (қалалық) әдістемелік кабинеттерінің әдіскерлері, жалпы орта бі-лімге жетекшілік жасайтын ау-дандық (қалалық) әдістемелік кабинеттерінің әдіскерлері, техникалық және кәсіби білім әдіскерлері, қосымша білім бе-ру ұйымдарының әдіскерлері атты төрт бағыттағы жұмыстар қаралды. Әр бағыт бойынша байқау бірнеше кезеңнен тұр-ды. Байқаудың бағдарламасына сай өзін-өзі таныстыру, шебер-лік сынып көрсету, әдістемелік жұмысының тұсаукесерін жа­сау, ғылыми педагогикалық ма-қаланы рецензия­лау және т.б. кезеңдерде әдіскерлер өз ше­берліктерін, кәсібилігін көрсетті. Жалпы саны 21 әдіскер қатысқан байқауда 4 әдіскердің жұмысы үздік деп танылды.

«Жыл әдіскері» байқауының әділқазы мүшелерінің шешімі бойынша Қаратөбе ауданынан келген мектепке дейінгі білімге жетекшілік жасайтын әдіскер Айгүл Өтеғалиева, Қазталов ауданынан келген бастауыш сынып әдіскері Шынар Темірға-лиева, Орал қаласындағы Орал газ, мұнай және салалық техно-логия­лар колледжінің әдіскері Светлана Обезья­нова және Те­ректі ауданынан келген аудан-дық балалар шығармашылық үйінің әдіскері Жаңылай Жал-келдееваның еңбектері байқау-дың республикалық деңгейіне ұсынылды. Сонымен қатар байқауға қатысқан әдіскерлер «Әдіскер – лидер», «Әдіскер - но­ватор» «Креативті әдіскер», «Ше­бер әдіскер» және «Зерттеуші әдіскер» аталымдарымен мара­патталды.

Аталмыш институтта ши­рек ғасыр еңбек еткен Өтебай Құспанов, Любовь Мәжитова, Мұхамбет Исмағұлов, Сәуле Жан-әлиева, Марат Қадыров байқау-дың қонағы ретінде шақырылды. Олар қатысушылармен тәжірибе бөлісіп, тілектерін білдірді.

Облыстық кезеңнің жүлде-герлері биылғы жылдың 30-31 қазан күндері Алматы қаласын-да өтетін аталмыш байқаудың республикалық кезеңінде об-лыстың намысын қорғайды де­ген үміттеміз.

Айша МАХМЕтОВА,«Өрлеу» БАұО» АҚ

филиалы «БҚО ПҚ БАи»-ның инновациялық

дамуды әдістемелік қамту бөлімінің бас маманы

ӘдіскерлерБАҚ сынАды

Облыс орталығынан шалғай Бөкей ордасы ауданына талай дәрігер-лер келіп, халыққа қызмет жасап бағуда. Бірақ тұрақтап қалғандары осы жерде туып-өскен жер-гілікті мамандар. Соның бірі-невропотолог Алты-най Тауманова.

Біздің Тайғара ауылы ау-дан орталығы Сайқыннан

80 шақырым қашықта. Сонау 2002 жылы өмірлік қосағым ес- түссіз құлап қалды. Түн ішінде құмдағы науқасты дәрігер Қуан Есеев келіп қарады. «Миға аз­дап қан құйылып жатыр» деді. «Әзірге екпе жасай тұрамыз» деп Сайқындағы дәрігерлерге хабарласты. Ертесіне дәрігерлер Әсима Ламашева мен Алтынай Тауманова келіп, тексеріп қарап, аудан орталығына алып кетті. Одан әрі қарай Оралға қаралуға жіберді. Ем-домын ауылдан ала­тын болып келгенде, сол дәрігер-лер жолдасымды ая­ғынан тұрғыз-ды. Міне, он жыл болды, жұбайым ауыл арасының қонақтығына қоса,

қаладағы ұл-қыздарына да қы-дырып барып, жүгіріп жүр.

Қарындасым Асыл Ебенова 10 маусым күні қатты ауырып, екін­ші күні үмітіміз үзілетіндей болып көрінді. Онда да Әсима Әсетқы-зы «Сайқынға жеткізіңдер» деді. Науқас онда Алтынайдың бөлімі-не түсті. Ас ішуден қалған Асыл қарындасым 20 күн емделіп, үйге оралды, бүгінде тәуір. Осындай қиын жағдайларда қолұшын со­зып, жақындарымды қатарға қай-та қосқан Әсима Әсетқызы мен Алтынай Халыққызына өзімнің және Тайғара ауылы тұрғындары атынан алғыс айтқым келеді. Өзім 1980 жылдан бастап Әсима мен Нәсіп Нүркеноваға қаралып, емделемін. Осы есімі аталған абзал жандар - ауылымыздың ғана емес, бүкіл ауданға сыйлы, білгір дәрігерлер. Еңбектерің жана берсін, халыққа көрсет-кен жақсылықтарың отбасыңыз-ға бақыт болып оралсын дегім келеді.

Қабылхан БиАРЫСтАНОВ,тайғара ауылы,

Бөкей ордасы ауданы

бақыт болып оралсын

Қайырымдылық ҚАРҚын АлудА

Сырым елінде аудан әкімінің «Мейірбандық күндері» айлығын

өткізу туралы қаулысын басшылыққа алып, сол қаулыға қосымша

бекітілген іс-шаралар жоспарға сәйкес өткізілуде. Бұл жөнінде аудан

әкімі А.Шыныбеков жуырда өткен аудан әкімдігінің отырысында нақты

тапсырмалар берген болатын.

Қайырымдылық айлығы Қарттар күнінен бастау алғаны белгілі. Аудан бас­

шысы А.Шыныбеков осы мейрам күні қария­ларды аудандық мә-дениет үйінде өткен салтанатты жиын барысында арнайы құттық-тады. Мереке иелеріне аудандық «Демалыс орталығы» көркем-өнерпаздары концерттік бағдар-лама ұсынып, аудан әкімдігі түсте «Мерей» мейрамханасында ас берді.

Аудан әкімі қазан айының 7-сі күні аудан орталығындағы қария­-лардың ұсыныстарына көңіл бөлу мақсатында Жымпиты ауылдық округінің қарттарымен дидар­ласып, қария­лардың сала бас­шыларынан жүзбе-жүз ақпарат алуына жағдай жасады. Осы кезге дейін ауданымыздан жергілік­ті бюджеттің көмегімен 38 адам «Ақжайық» шипажайында дема-лып келді. Қазіргі таңда аудан мекемелері қайырымдылық шара-ларына белсенді атсалысуда. Бірі мұқтаждарға құрылыс материал-дарымен жәрдемдессе, бірі шағын жөндеу жұмыстарына көмекте-суде. Мысалы, Сарой ауылдық округі әкімдігі мұрындық болып, әлеуметтік көмекті қажет ететін 10 отбасының қора-қопсысына 200 000 теңгенің мал азығы түсірілді. Ауылдағы қайырымдылық баста- масына жеке кәсіпкер Е.Сейфул-лин, «Мұхит», «Жомарт», «Кеңес», «Бекжан», «Рахмет», «Қайрат», «Ми- рас-7» шаруа қожалықтары өз

үлестерін қосты. Жосалы ауыл-дық округінде 31 отбасыға же-ңілдетілген бағамен шөп алы­нып, берілді. Аралтөбе ауылдық округінде де шаруа қожалықта-ры тарапынан кей отбасыларға мал азығы мен қысқы отын тегін беріліп, «Мұрагер» оқушылар ұйымы қолғабысқа зәру үйлерге сенбілік жасады.

«Сырым жастары» жастар қо-ғамдық бірлестігі мен «Жас Отан» жастар қанаты Сырым аудандық бөлімшесі де айлықтан сырт қал-май, қолдан келген көмегін жаса­уда. Олардың негізгі бағыттары тұрмысы төмен отбасыларға жәр-демдесу болып отыр.

Мысалы, Жымпиты ауылдық ок-ругінің тұрғындары Өтепқалиева Қарлығаш, Байырова Тұрсынгүл секілді перзенттерін жалғыз тәр-биелеуші аналарды жастар ұйымы тарапынан азық-түлікпен қамтып, қария­лардың үйіне барған жастар олардың үй-жайын жинастырып, ауласын тазалап берді.

Мейірім айлығы аудан көле-міндегі шаралармен ғана көрініс тауып жатқан жоқ. Жуырда аудан көркемөнерпаздарының ұжымы аудан әкімінің орынбасары Ә.Жо- ламановтың бас болуымен жал- пы үлгідегі Орал медициналық әлеуметтік мекемесіне қайырым-дылық акция­сымен барып кел- ді. Тағдырдың жазуымен мемле­кет қамқорлығына қарап қалған қамқөңілдер қатарында біздің 21 жерлесіміз бар. Жерлестер шара­

патты шара барысындағы аудан көркемөнерпаздары ұсынған кон­церттік бағдарламаның көңілден шыққандығын айтуда. Мәдени шарадан соң қария­ларға мекеме асханасында дастарқан жайы­лып, аудан әкімінің орынбасары Ә.Жоламанов сыйлықтар табыста­ды.

Аудандағы мүмкіндігі шектеу-лі балалар да айлықтан сырт қалмауда. Аудандық аурухана мен аудандық педогогикалық жә-не психология­лық түзеу кабинеті 25 балаға арнап тәтті дастарқан ұйымдастырып, А.Жанғожиева, Т.Мұрадимова секілді жеке кә- сіпкерлер мен «Мерей» мей- рамханасы көмек көрсетті. Ауру- ханадағы емделушілер де қайы-рымдылықтан тыс қалған емес.

Бүгінгі күнге дейін барлық ауылдық округтер мен мекемелер­де қария­ларға мүмкіндігі шектеулі жандарға дастарқан жайылды. Бұл игі басталамаларға ауылдық округ­тердегі кәсіпкерлік құрылымдар үлкен белсенділікпен атсалысты. Кеше ғана орталық кітапханада спорт, мәдениет саласының арда­герлерімен кездесу өткен болса, алдағы уақытта ауданда, мүмкін-дігі шектеулі жандар арасында шығармашылық байқаулары мен қария­лардың спорттық сайыста­рын өткізу көзделуде.

Бауыржан ШИРМЕДИНҰЛЫ,Сырым ауданы

Академик алған АсулАР

Біздің жерлесіміз ауыл шаруашылығы ғылы-мының докторы, про-

фессор, ҚР Ұлттық Ғылым ака-демия­сының, Ресей Ауылшаруа-шылығы ғылымдары академия­-сының, Халықаралық Аграрлық бiлiмдер академия­сының акаде­мигi, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, Қазақстан Респуб-ликасының еңбек сіңірген ғылым қайраткері, Қазақ ұлттық аграрлық университеті жанындағы агрохи­мия­ және экология­ ғылыми-зерттеу институтының директоры, универ- ситеттің агрохимия­ және топы- рақтану кафедрасының меңге-рушісі Елешев Рақымжан Елешұлы бүгінде 75 жастың биігінде.

Бейсенбі, 24 қазан 2013 жыл7ТұлғА

oral_oniri@inbox.ru

тiк педагогикалық институтының сол кездегі ректоры, Ұлы Отан соғысының қаһарманы, Кеңес-тер Одағының Батыры, үлкен әдебиетшi-ғалым Мәлiк Ғабдуллин едi. Міне, осылайша Мәлік ба-тырдың шарапатымен химия­-био­логия­ факультетiне оқуға түсіп, аталған институттың студенті ата­нады. Сөйтіп, білім қуған, арма­ны биік Рахымжан Елешевтің ару қалада бұралаңмен басталған өмір жолы жақсы адамдардың шарапа­тымен оң сапарға бет түзейді.

Ата-бабамыздың «Баптай біл­се, жер жомарт» деген ұлағатын жүрегінің түкпіріне берік ұя­латқан Рахымжан Елешевтің ғылыми жұмыста рының алтын арқауы,

академиктері Б.Ягодин, агрохимия­-ның негізін салған А.Петербург-ский, С.Вольфкович, П.Смирнов, Д.Коренков, белорус ғалымы Т.Ку- лаковская­, украиндық П.Дмит-риенко және басқа да ғұлама-лармен дидарласты, талай сим- позиум-семинарларға бірге қа- тысты. Ондай басқосуларға көп-тiң бірі боп қана қоймай, жасап жатқан жұмыстары жөнiнде сөз сөйлеп, бая­ндамалар жасады. Ғылыми еңбегі айтулы ғалым-дар тарапынан екшелді. Соның арқасында 1984 жылы Мәскеуден Тимиря­зев атындағы ауыл ша-руашылығы академия­сының ғы-лыми кеңесінде докторлық дис­сертация­сын ойдағыдай қорғап

көрген Ақмарал, Ардақ, Кәмила есімді үш немересінің қызығына тоймай, бақытты өмір кешуде.

Осыдан бес жыл бұрын, ғалым- ның 70 жылдық мерейтойы қар-саңында, өзі туып-өскен өңірде жерлес ағаға лайықты құрмет көрсетілген еді. Рахымжан Еле- шұлына «Батыс Қазақстан облы-сының құрметті азаматы», кіндік қаны тамған жерінде «Қаратө- бе ауданының құрметті азама­ты», Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университетінде «Университеттің құрметті профессоры» деген ма­рапатты атақтар беріліп, аталған оқу орнында ғылыми-практика-лық конференция­ өткізілді.

Осы ізгі үрдісті жалғастыра отырып, биылғы 75 жасына да жоспарланған ауқымды шара ая­­сында «Топырақ құнарлылығын сақтаудың басымды бағыттары» тақырыбында ғылыми-практика- лық конференция­ ұйымдастырыл-мақ.

«Айналаңа сәулеңді шашып жүр, басқа біреудің көлеңкесi түспесін» деген екен бір данышпан. Айтып тұрған жарық сәулесі – жақсы істерің мен жылы лебіздерің, ал көлеңкесi – кесірлі сөз, кедергі тірлік қой. Адамның бәрін бауыр тұтатын мейірбандығымен, да­ладай дархандығымен, ұстаздық ұлағатымен, ғұлама даналығымен, ұлтын ұлықтайтын білікті ғалым-дығымен ерекшеленетін Рахым­жан ағадан тараған шуақты сәуле айналасына әлі де жарығын шаша бермек.

Қазыбай БОЗЫМОВ,Жәңгір хан атындағы

Батыс Қазақстанаграрлық-техникалық

университетінің ректоры,профессор, ауыл

шаруашылығы ғылымдарының докторы

негізгі бағыты топырақтың құнар-лылығын сақтау және қалпына келтіруде озық технология­ны, ғылым мен техниканың соңғы жетістіктерін тиімді пайдалануға, ауыл шаруашылығы өнімдерінің сапалық жағын және өнімділігін арттыруға, тыңайтқыштар химия­­сына арналған.

ХХ ғасырдың алпысыншы жыл- дарының басында әр түрлі фор-мадағы фосфор тыңайтқыштары мен технология­ларын қант қы- зылшасына пайдаланудың тиім-ділігі мәселелеріне арналған бес жылдық зерттеу жұмыстарының оңды нәтижесі диссертация­лық ізденіске негіз болды. Соның нәтижесінде 1968 жылы ғылым кандидаты дәрежесін сәтті қор- ғап шығады. Ресейлік ғалым, өзiне ұстаздық еңбегін ая­маған азамат А.Соколовпен, кеңесе отырып, фосфорлық тыңайтқыш-тардың өсiмдiктерге тигізетін әсе-рі жөнiнде зерттеуді докторлық тақырыпқа арқау етіп алды. Ізде-ну барысында әлемге осы сала ғылымының асқан майталман

шықты. Бірақ, өкiнiштiсi, әлдекім-нің іштарлығының кесірінен екін­ші мәрте қорғауға мәжбүр болды. Ғылыми кеңес мүшелері тағы да бір кісідей дауыс берді. Қай жақтан келген бәле екенін іші сезгенмен, өзі пір тұтатын Қазақстанның Халық жазушысы, марқұм Қадыр ақын айтқандай «Өзгені кешіре білді, өзiн өсiре білді».

Ұстаздық пен ғылымның тізгінін қатар ұстап келе жатқан академик Р.Елешевтің жетекшілігімен 43 кан-дидаттық, 19 докторлық еңбек қорғалды. Академик Елешев өзінің жылдар бойы жинақтаған білім-ғылымын, тәжірибесін көпшілік-пен бөлісіп, бұқаралық ақпарат құралдарында жария­лап отыра­ды. Оған ғалымның тек ағымдағы жылы ғана жарық көрген ет сапа­сын арттыру, асыл тұқымды мал шаруашылығын жетілдіру, қант қызылшасын өңдеу, бәсекелестік-ті дамыту, ауыл шаруашылығына білікті мамандар тартуға қатыс-ты мақалалары куә. Топырақтың қоректену режимдерін басқару мәселелерін зерттеу бойынша

жүргізген ғылыми жұмыстар цик­лі үшін Д.Пря­нишников атындағы КСРО Мемлекеттiк сыйлығымен, А.Бараев атындағы ҚР Мемле­кеттiк сыйлығымен, “ҚР ғылымға еңбек сiңiрген қайраткер” құрметтi атағымен, “Құрмет”, «Парасат» ордендерімен және бірқатар ме­дальдармен марапатталды.

«Жақсы әйел - Құдайдың сыйы» дейді екен аталарымыз. Отаға-сының көкейіндегі ойын айт-қызбай ұғатын, дегеніне құлақ асып, құрақ ұшатын, азаматым ғой деп, ардақтап ерін арқа тұта-тын Рахаңның сүйікті жары, өзі айтқандай, мың қыздың арасынан таңдап алған Тұрғанай апайымыз да Қазақ ауылшаруашылығы ин­ститутында ұзақ жылдар табан аудармай жемісті еңбек етіп, ғылым кандидаты дәрежесін қорғап, до-цент атағын иеленген жан. Тұр-ғанай апай бүгінде шаңырақтың шаттығын шалқытып, ырысы мен берекесіне ұйытқы болып отыр. Ерлі-зайыпты ғалымдар мәпелеп, ел қызығатындай етіп өсiрген Мұраты мен келіні Индирадан

Бастауыш сыныпты қазақша бітіріп, оқуын әрі қарай орыс мектебінде жалғастыру орысы жоқ Қаратөбенің Саралжынында туып-өскен бала Рахымжанға ауыр тиді. Дегенмен, алғырлығының арқасында білімге құштар жет­кіншек мектепті алтын медаль­мен бітіріп шығады. Мәскеудегі Халықаралық қатынастар инсти-тутының жіберген жолдамасын аудандық партия­ комитетiнiң бiрiншi хатшысы Мұхамбетқали Ғайсиннің қолынан алып шық-қан балаң жігіттің қуанышында шек жоқ еді. Қуанбағанда ше, екiнiң бiрi бара бермейтiн, бар­са да түсе алмайтын алдыңғы қатарлы жоғары оқу орнына бару мүмкіндігі жалғыз өзіне беріліп тұрса? Алайда Мәскеуде оқу маң-дайына бұйырмаған екен. Мұхит мектебінің маңдайалды түлегінің жазба жұмыстары қолына түскен жауапсыз маманның кесірінен ал­тын медаль қолға тигенде, бәрі кеш едi. Мәскеу белгілеген құжаттар қабылданатын уақыттан кешіккен соң, ендi барудың жөнi жоқ едi.

Ендігі кезекте бағын ақбасты Алатаудың етегіндегі ару қала – Алматыда сынап көруге бел буған бозбала Тау-кен институты­на алтын медаль иегері ретінде ешқандай сынақсыз қабылданып, жатақханаға орналасып, студент атанады. Көп ұзамай кездескен тағы бір келеңсіздік қуанышын су сепкендей басты. Денсаулы-ғы жөніндегі анықтамасы дұрыс болмай, оқудан шығарылды. Бұған дейін тек қана мақтау сөз-дер естiп, маңдайы жарқырап өмiрдiң өрiне қарай екпiндеп ұмтылған бозбаланың салы су-ға кеттi. Өмiрiнде тұңғыш рет “әдiлетсiздiк” деген жауыз иттiң жүректi дал-дұл етiп, жаралайты­нын жан дүниесiмен сезiндi. Шын жылады. Барар жер, басар тауы жоқ боп далада қалған соң, жы­ламай қайтсiн?.. Алайда «Жыртық үйдің де құдайы бар» дегендей, дәрменсіз халдегі бозбаланың алдынан әлсіз ғана үміт сәулесі жылтырап көрінгендей болды. Ауыр сәттен арылтып, ойламаған жерде бақыттың шамшырағын жаққан Абай атындағы мемлекет­

Бейсенбі, 24 қазан 2013 жыл8 ТАРих

oral_oniri@inbox.ru

Ағымдағы жылдың маусым айында Елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың бастамасымен қазақ халқының тарихын жаңаша зерделеуді көздеген «Халық тарих толқынында» жобасы қолға алынғаны белгілі. Таяуда облыстық «Орал өңірі» және «Приуралье» газеттерінің қызметкерлері ел ішінде, халық арасында ҚазИИТУ аталып кеткен Қазақстан инновациялық және телекоммуникациялық жүйелер университетінде болып, осы білім шаңырағының студенттерімен кездесті. Бұл кездесуге аталмыш ЖОО-ның ректоры Сайранбек Ахметов, облыстық «Орал өңірі» газетінің бас редакторы Бауыржан Ғұбайдуллин, белгілі тарихшы ғалым Жаңабек Жақсығалиев, сонымен қатар ҚазИИТУ мен БҚМУ-дың бір топ студенті қатысты.

тоқтар кЕНЖЕҒАЛиЕВ, «Орал өңірі»

«біздің тарих – бұл да бір қалың тарих, Бауыржан ҒҰБАЙДУЛЛИН, «Орал өңірі» газетінің бас редакторы:- Қадірлі

жастар, бүгінгі кездесуіміздің басты мақсаты - Мемлекет басшысының бастамасымен қолға алынған «Халық тарих толқынында» атты жобаның жүзеге асырылуын, қазақ халқы-ның ұлт, этнос ретінде қалып-тасу тарихын тәуелсіздікке ие болған ел тұрғысынан қарастыру. «Тарих толқынында» - тарихты бұрмалау емес, керісінше оны деректік-дәйектілік жағынан қай- та зерделейтін жоба. Әрине, бұ-рын да тарих жазылды, бірақ кеңестік идеология­ тарапынан көп бұрмаланды, ұлттық тари-хымыздың кейбір кезеңдерін те-реңірек зерттеуге тыйым салын­ды. Аға толқын тарихшылардың шындықты жазсам деген арма­ны ішінде кетті. Міне, енді Ұлы мәртебелі Тәуелсіздігіміздің ар-қасында төл тарихымызды жан-жақты зерделеуге кең жол ашыл­ды. Сол себепті біз жаңа жобаға қатысты жастардың көзқарасын білгіміз келді. Демек, бүгінгі кезде­суде тек біз сөйлей бермейік, жан-жақты пікір алмасу болсын. Жалпы, менің ойымша, тарих ғылымына қатысты ой-пікірді алдымен тарих­шы ғалымдар айтуы тиіс. Сіздердің алдарыңызға келіп отырған тек біздің өлкеге ғана емес, кең байтақ Қазақстанға танымал тарихшы ғалым Жаңабек Жақсығалиев ба­уырымыз осы тақырыптың отын көсеп, шоғын үрлеп, әңгіме көрігін қыздыра түседі деген ойдамын.

Жаңабек ЖАҚСЫҒАЛИЕВ, тарих ғылымдарының

кандидаты: - Осындай

маңызды шара-ны ұйымдас-т ы р ғ а н ҚазИИТУ әкім-шілігіне алғы-сымызды біл­діреміз. Қадірлі студенттер, кез-

десуге келген қауым, бүгінгі әңгімені мынадан бастауымыз ке­рек. Қазақ болашақта қайда бара жатыр? Болашаққа тарих, соның ішінде ұлт тарихы қандай қызмет жасауы керек? Сіздер мектепте оқығанда Қазақстан тарихынан білім алдыңыздар. Қазіргі маман-дықтарыңыз тарихшы болмаса да, Ұлттық бірыңғай тест тапсыр-дыңыздар. Қай елде де ұлттық тарихқа ерекше назар аударыла­ды. Өйткені сол мемлекетті құраушы ұлттың тарихын білмей мемлекет алға жүрмейді. XX

ғасырдың басында өмір сүрген Алаш зия­лылары «Өз ұлтының та­рихын білмейтін баладан өзінің ұлтына қызмет жасай алмайтын адам шығады» деп айтқан. Міне, ұлт тарихының бірінші сатысынан ҰБТ арқылы өтсеңіздер, екінші сатысын жоғары оқу орнының 1-курсында мемлекеттік стандарт бойынша меңгеріп, емтихан тап-сырдыңыздар. Биылғы жылдың маусым айының басында Мемле­кеттік хатшы Марат Тәжин бүкіл республикаға белгілі тарихшылар­ды жинап, Елбасының ұсынысымен «Халық тарих толқынында» деген үлкен кешенді жұмысты, жобаны қолға алды. Неге? Себебі біздің тәуелсіздік алғанымызға ширек ғасырға жуық уақыт өтті. Біз тәуелсіздік алған алғашқы жылда­ры өз елінде қазақ небәрі 42 пайыз ғана болды. Соңғы халық санағы бойынша, әуелі 67, қазір 70 па-йызға жуықтадық. Мемлекеттің та­рихын оқытуда байырғы ұлттың пайыздық үлесі үлкен рөл ат-қарады. Мысалы, біз солтүстік об­лыстарда 20 пайызға дейін құл-дырадық. Тың және тыңайған жерлерді игеру тұсында болды мұның бәрі. Отаршыл өкімет біздің ұлттық тарихымызды оқытқан жоқ. 1947 жылы үнді халқының ұлт-азаттық көтерілісінің көсемі Джа­вахарлал Неру қызына жазған ха­тында былай дейді: «Үстем күш біздің өз тарихымызды оқытпай келді. Өйткені біз өзі тарихымызды біле бастасақ, біз көтеріле бастай­тын едік. Отар болған елдің тари­хын отарлаушы елдің тарихшыла­ры жазады...». Ұлт көшбасшысы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев – «қайтсем қазағымды мәңгілік мем-лекетке айналдырамын» деген аса ұлы мемлекеттік мүдде жолын- да тынымсыз ізденісте жүрген халқымыздың қайраткер перзенті. Ал мәңгілік елді алдына мақсат етіп қойған мемлекет ең бірінші өзінің тек-тамырының, я­ғни тари-хының тереңге тартатындығын білуі керек. Қазақ – негізі таби-ғатынан тарихшыл халық. Көшпелі қоғамның қойнауынан шыққан халықтың бұлай болмауы мүмкін емес. Кезінде Кеңес өкіметі тек қазақ халқының 2 пайызы ғана сау­атты деген теріс түсінікті сандаған жылдар бойы біздің санамызға

сіңіріп келді. Біз қазақ табиғатынан тарихшыл халық дейтін себебіміз – Қазан төңкерісіне дейін қазақ ба­ласы ертегімен, бесік жырымен, аңыз әңгімемен, лиро-эпостық жырлармен тәрбиеленді. Бір қы-зық дерек келтірейін. 1943 жылы Ұлы Отан соғысы жүріп жатқан уақытта аса көрнекті ғалым, Қазақ-станның Ғылым академия­сының тұңғыш президенті Қаныш Сәтбаев Маңғыстауда тұратын әйгілі Мұ-рын жырауды Алматыға алдыртып, «Қырымның қырық батырын» алты ай бойы жырлатқан. Бір адамның алты ай бойы қағазға қарамай жырлауы көп нәрсеге қанықтырып тұр. Айтайын дегенім, қазақта осындай апталап, айлап жыр айта­тын үлкен жыраулар мектебі болған. Шын мәніндегі ұлттың та­рихшылары осылар еді. Өкінішке қарай, біз бодан заманда ұлттық мәдениетімізден, дәстүрімізден, тарихымыздан айырыла бастадық. XX ғасырдың басындағы қазақ ин­телигенция­сына әлі күнге таң қаламыз. Алаш зия­лысы Халел Досмұхамедов, мамандығы – дә-рігер, Санжар Асфендия­ров, ма-мандығы – дәрігер, Мұхамеджан Тынышбаев, мамандығы – инже­нер, Тұрар Рысқұлов – мемлекет және қоғам қайраткері, Телжан Шонанұлы, Әлихан Бөкейханов... Тағы да басқа көптеген ірі тұлғалар «Қобыланды батыр» жырын жік­теп-талдағандай қазіргі тарихшы­лар олай талдай алмайды. Бұлар шын мәніндегі сая­си элита бола­тын. Олар күндіз-түні мемлекеттің өте жауапты жұмыстарына жегілді. Бірақ, соған қарамастан олар ұлтының тарихын жазды. Себебі халықтың сая­си санасын оя­ту ке­рек еді. Алайда олардың зерттеу-лерінің тағдыры өздерінің өмір-лері сия­қты қысқа болды. 1937 жылы Кремль қазақ оқыған-дарының ең мықтыларының жұлынын үзді, атты, асты. Ұлттың генефонын әлсірету үшін артында қалған әйел-баласын АЛЖИР-ге (Акмолинский лагерь жен измен­ников родины) қамады. Көбі сол жерде азап шегіп көз жұмды. Мұның барлығы бір қолына қан, бір қолына нан ұстаған Кремлдің қазақты құрту үшін жоспарланған жымысқы сая­саты деп есептейміз. 1943 жылға қарай А.Панкратова,

М.Вя­ткин, Н.Дружинин, Б.Греков секілді мықты кеңестік тарихшы-лардың Алматыға эвакуация­ла­нуымен жергілікті жас мамандар көтеріле бастады. Ермұхан Бекма­ханов ағамыз 1943 жылы «Қазақ ССР тарихы» деген еңбектің Кене­сары Қасымұлына арналған 14-та­рауын жазды. Сол жылы кан-дидаттық диссертация­, 1946 жылы Мәскеуде осы тақырыпта док-торлық диссертация­сын қорғады. Ермұхан атамыз 1937-38 жылдары Ресейдің Воронеж қаласында сту­дент болған. Сол кездері Халел Досмұхамедов Воронежде айдау­да жүр еді. Халел атамыз Ермұханға «айналайын Ермұхан, мен қазаққа Исатай мен Махамбетті таныс-тырдым. Кенесары қазақтың рухы. Оны қазақ әлі білмей жатыр, басының, денесінің қайда екендігі де белгісіз. Енді сен Кенесарыны жаз» деп айтуы да мүмкін ғой. Е.Бекмаханов үлкен жетістікке жеткенмен, кейін сая­си қуғын-сүргінге ұшырады. Ақыры 1952 жылы 25 жылға сотталды. Осыдан кейін бүкіл тарихшы қауым тұ-салды. Хандар тарихын зерттеуге тиым салынды. Ал хандар тарихы дегеніміз мемлекеттің тарихы ғой. Бүгінгі күннің биігінен қарап отырсақ, Кеңес өкіметі кезінде, отар заманның өзінде жүрегі ұлтым деп соққан қазақтың көп-теген азаматтары өкіметтің тапсы­рысын орындаған жоқ. Мысалы, Мұхтар Әуезов «Абай жолын» жаз­ды. Әлкей Марғұлан қазақтың ар­хеология­сын зерттеп, Беғазы-Дән-дібай мәдениетін ашты. Қаныш Сәтбаев қазақтың жерасты бай-лығын зерттеді. Бір сөзбен айт-қанда, бұлар ұлттың тарихи сана­сын қалыптастыруға ересен еңбек сіңірді. Одан әрі қазақтың тарихын зерттеуге жазушы қауым кірісті. Қазіргі жастардың кітап оқуға ынтасының төмендеуі өкінішті. Кеңес өкіметі тұсында Ілия­с Есен­берлин қазақ тарихының алты ғасырын «Көшпенділер» және «Ал­тын Орда» деген екі кітабында бейнеледі. Әбіш Кекілбаев «Үркерді», Мұхтар Мағауин «Ала­сапыранды», Софы Сматаев «Елім-айды» жазды. Қазақтың ақындары да қарап отырмады. «Тұранға жер бетінде жер жеткен бе? Түрікке адамзатта ел жеткен бе? Кең ақыл,

отты қайрат, жүйрік қия­л, Тұран-ның ерлеріне ер жеткен бе?!» деп жазады Мағжан Жұмабаев. Күні кеше Жұбан Молдағалиев те: «Мен қазақпын, биікпін, байтақ елмін, Қайта тудым, өмірге қайта келдім, Мен мың да бір тірілдім мәңгі өлмеске, Айта бергім келеді, айта бергім!», - деді. Немесе өзіміздің жерлесіміз Қадыр Мырза Әлі: «Біздің тарих – бұл да бір қалың та­рих, Оқулығы жұп-жұқа бірақ-тағы» демеп пе еді?! Еліміз тәуелсіздік алғаннан кейін ақын Есенғали Рау-шанов та «Аулақпын дерегі жоқ болжамдардан, Жұртында әр ғасырдың олжам қалған, Жамағат, біздің тарих – алтын шынжыр, Әр жерден жиі үзіліп, көп жалғанған» деп ой қорытты. Жалпы, тәуелсіздік тарихшылардың тынысын ашты. Академиктер Манаш Қозыбаев, Кеңес Нұрпейісов, профессор Жанұзақ Қасымбаев, Көшім Есма-ғамбетов, Мәмбет Қойгелдиев, Та­лас Омарбеков, Хангелді Әбжанов секілді көрнекті мамандар отан-дық тарих ғылымының көшін әрі қарай жылжытуда. Бірақ бұл зерттеулердің барлығы мәңгілік ел болуды көздеген, екі алып им­перия­ Қытай мен Ресейдің арасын­да орналасқан Қазақстан үшін әлі де аз. Сондықтан Елбасы «Қазақ-стан – 2050» стратегия­сында әлі де болса ұлттық тарихи сананы жаңғыртудың керек екендігін қақ-қан қазықтай қадап айтты. Қазір Ресейде, Қытайда, Иранда, Орта Азия­ елдерінде жатқан мұрағат деректері елге әкелінуде. Жер­гілікті жерлерде ақсақалдардың аузынан этнография­лық-фольк-лорлық деректер жинақталуда. Құлпытастар, тарихи орындар зерттелуде. Кезінде Ахмет Байтұр-сынов атамыз: «әлхамдулилаһи, әйтеуір қазақ 6 миллионға жеттік» депті. Қазір қазақ Қазақстанның өзінде 10 миллионнан асты. Қы-тайда 2 миллиондай қазақ бар. Ре­сейде 1 миллионның үстінде. Өз-бекстанда 1,5 миллиондай қазақ бар дейді. Моңғолия­ның Бая­н Өлгейінде 150 мың қазақ тұрады. Сонда 4,5-5 миллиондай қанда-сымыз сыртта. Әзірше 15 миллион қазақпыз, бұл қазақтың тектік қоры мықты екендігін көрсетеді. Ал көбейген үстіне көбейе түссек, жүдә керім.

ТАРихБейсенбі, 24 қазан 2013 жыл

9oral_oniri@inbox.ru

Бауыржан ҒҰБАЙДУЛЛИН:- ХХ ғасырдың алғашқы жарты­

сында қазақ халқының жалпы саны ашаршылық, сая­си қуғын-сүргін және екінші дүниежүзілік соғыс сықылды нәубет оқиғалардың кесірінен күрт кеміп, өз ел, өз жерінде азшылыққа ұшырады. Тың игеру науқаны бұл мәселе-ні онан сайын ушықтыра түсті. Міне, осындай зауалдардан кейін қазақтың жалпы саны 15 миллион-ға жеткендігіне, әрине, шүкіршілік етеміз. Бірақ қазақ даласының кең байтақтығымен салыстырған-да, 15 миллион тап бір тоқмейіл-ситіндей нәтиже емес.

Демограф-ғалымдар бүгіндері бір отбасындағы төртінші пер­зенттен бастап қана ұлтқа де-мография­лық өсім қосылатын-

дығын жиі айтып жүр. Яғни үш перзенттің екеуі табиғаттың за-ңымен күндердің күнінде өмірден өтетін ата-анасының орнын ба-сады. Ал үш баланың біреуі сүр-бойдақтар мен кәрі қыздардың қатарын толықтыруы ықтимал деп қарастырады демографтар. Де- мек, тек төртінші баладан бас­тап қана ұлттық өсім қамтамасыз етіледі екен.

Күні ертең-ақ сендер де өз теңдеріңді тауып, бірің бір отба-сының отағасы, ал бірің бір ша-ңырақтың шамшырағына айна-ласыңдар. Сол себепті ұлттың демография­лық өсімі туралы осы әңгімені қазірден жадыларыңыз-ға мықтап түйіп алғандарыңызды қалар едік.

оқулығы жұп-жұқа бірақ-тағы»

Сайранбек АХМЕТОВ,

ҚазИИТУ-дың ректоры:

- Құрметті сту- денттер, өздері-ңіз байқап отыр- сыздар, төл та­рихымыз тура- лы келелі әңгіме өрістеуде. Өз тарапымнан, ҚазИИТУ басшылығы атынан сіздерге келелі кеңес, кенен ой-пікірлеріңіз үшін алғыс айтқым келеді. М.Өтемісов атындағы БҚМУ-дан келген Жаңа-бек ініміз аса өзекті мәселелерді көтеріп, кеңінен тарқатып берді. Маған қатты ұнағаны - өзіміздің бетке ұстар, елге тұтқа болар аза­маттарды мысалға келтіруі. Оның ішінде түрлі сала өкілдерінің аты

аталды. Өзім Ілия­с Есенберлин-нің «Көшпенділерін» толық оқып шықтым. Күрделі шығарма, де­генмен әрбір қазақ үшін тарихи тұрғыдан айрықша құнды еңбек деп есептеймін.

Алмас МҰХАНБЕТОВ,

М.Өтемісов атын-дағы БҚМУ тарих

факультетініңІV курс студенті: - Қазіргі таңда-

ғы ақтаңдақ мәселелердің бірі – ол қазақ халқының тарихы, оның зерттелуі. Біз үш ғасырға жуық Ресейдің боданы болдық. Оның ізі әлі жоғалған жоқ. Оны жою­мен біздер, жас буын, айналысуы­мыз керек. Алдымен «Мәдени

XVІІ-XVIII ғ асырдың басындағы Қазақ хандығы

XVII ғасырдың басында ішкі тартыстар нәтижесінде Қазақ хан-дығы әлсіреді. Тауекелдің інісі Есім ханның билікке келуі Қазақ хандығының одан ары құлды-рауына кедергі болады. Қазақтың тағы бір ханы Тұрсын ханмен арадағы күрделі қарым-қатынасқа қарамастан, Есім-хан Қазақ хан–дығын нығайту үшін бірқатар ша­ралар атқарды. «Есімханның ескі жолы» («Древня­я­ дорога хана Еси­ма») атты заң дүниеге келді. Көр–ші мемлекеттермен шайқастарда жетістіктерге қол жеткізілді. Ойрат тайпаларының бірнеше жорықтарына тойтарыс берілді. Қазақтың ұлы билеушілерінің бірі Есім хан 1628 ж. күзінде қайтыс болды. 1635 жылы ойрат тай­палары Қазақ хандығына басты қарсыласына айналған «Орталық

Азия­дағы соңғы көшпенді им­перия­», Жоңғар хандығының негізін қалады. XVII ғасырдың 30-50 жылдары қазақтар жоңғар басқыншылығына қарсы күрес жүргізді. 1643 ж. Орбұлақ шайқа-сы болды. Жәңгір хан қол астын-дағы 600 сарбазымен жоңғардың 50 мың әскеріне тойтарыс берді. 1680 ж. Тәуке-ханның билікке ке­луі Қазақ мемлекеттілігінің жаңа сатыға көтерілуіне себеп бол­ды. XVII ғасырдың ая­ғында Тәуке ханның тұсында қазақ мемлекет­тілігін күшейту бағытында «Жеті Жарғы» – Қазақ хандығының жаңа заңы қабылданды. 1715 ж. қазақ-тың үш жүзіне билігін жүргізген соңғы қазақ билеушісі Тәуке хан қайтыс болды. Оның өлімінен кейін қазақтың әр жүзінде өз ханы пайда болды.

мұра» бағдарламасы қабылданды. Биыл тұсауы кесілген «Халық та­рих толқынында» жобасы тарих ғылымының жаңа бетін ашқандай болды. Белгілі ғалымдар шарта­рапты аралап, мұрағаттардан көне деректерді жинауға мүмкіндік ал- ды. Бүгінгі таңда мектепте біз оқы- ған тарих пен жоғары оқу орнында оқытылатын тарихтың арасында кәдімгідей айырмашылық бар.

Айгүл ОМАРОВА, М.Өтемісов атын-дағы БҚМУ тарих

факультетінің ІV курс студенті: - Тарих сыл­

дыр сөзден құрал-майды. Ол жас ұрпақтың рухани құралына айналғанда ғана құнды. Мемлекеттік хатшы Марат Тәжин өзінің бая­ндамасында «Нағыз ұлттық қадір-қасиет ұлттық тарих­тан басталады» деп атап көрсетті. Елбасымыз «Қазақстан-2050» стра­тегия­сында ең алдымен тарихи сананы қалыптастыру керектігін шегеледі. Ұлттық тарихымызға қатысты ақтаңдақ әлі де көп. Бі-рақ егемендік алып, етек-жеңімізді жинақтағаннан кейін тарихты тү-гендеу парыз. Ол үшін жастарды өткенімізбен таныстыру қажет. Оқушылар мен студенттерді мұ-ражайларға, тарихи орындарға жиі апарып, тарихи сана көкжие-гін кеңейте түскен ләзім.

Альфия ӨСЕРБАЕВА, ҚазИИТУ-дың І курс студенті,болашақ дизайнер:

- Бүгінгі кезде-су барысында төл

тарихымызға қатысты біраз ба-ғалы мағлұмат алдық. Өкінішке қарай, қазір көптеген жастар өткен тарихты білмейтін жағдай қалыптасты. Ал өткенді білмей болашақты болжау күмәнді. Осы тұрғыдан келгенде "Халық тарих толқынында" жобасы менің құр бы-құрдастарымның тарихи та- нымын арттыруға қалтқысыз қыз-мет етері шүбәсіз.

Суреттерді түсірген Темірболат ТОҚМАНБЕТОВ

Зергер

Бейсенбі, 24 қазан 2013 жыл10

oral_oniri@inbox.ru

ел және әлем

2010 жылдан бері жүзеге асып келе жатқан бұл бағдарламаға бүгіндері кәсіпкерлердің қызығу-шылығы күрт артқан. Атап айтқанда, 2011 жылы кәсіпкерлердің неси­елік пайыз мөлшерлемелерін суб-сидия­лау 741 жобаны қамтыса, өт- кен жылы 2067 жоба бюджеттік қолдауға ие болды. Бұл туралы сейсенбі күні ҚР Президенті жа-нындағы Орталық коммуникация­-лар қызметінде өткен брифинг- те Өңірлік даму вице-министрі Серік Жұманғарин мәлім етті.

Вице-министрдің айтуынша, ал- дағы уақытта еліміздің 160 ауда- нында, 119 ауылдық аймақта кә-сіпкерлікті қолдау орталықтарын ашу жоспарланып отыр. «Бұдан бөлек гранттар, кепілдемелік мү- ліктер, сонымен қатар шағын не- сиелеу шаралары сынды тиімді тәсілдерді жаппай енгізу де көз-делуде, - деді ол. - «Бизнестің жол картасы - 2020» бағдарламасының ауылдық жерлерде бәсең жүзеге асуының бірнеше себептері бар. Атап айтқанда, кәсіпкерлер та­рапынан кепілге берілетін мүлік құнының төмендігі, бастапқы ка-питалдың жоқтығы».

Брифингте сөз алған ҚР Бас

прокурорының орынбасары Жа- қып Асанов ағымдағы жылы прокурорлардың араласуымен 11 мың кәсіпкердің құқығы қор-ғалып, 1 мың лауазымды тұлға жазаланғанын айтты. Биылғы жы-лы жоспарланған 2 мың заңсыз тексерулер анықталған болса, былтыр осы көрсеткіш 13 есеге көп болып, 26 мыңды құраған.

- Қазір прокуратураның баста­масымен кәсіпкерлерді құқықтық қорғау жөніндегі түрлі шаралар қолға алынуда. Солардың бірі - заңсыз тексеруді болдырмау. Кә-сіпкерлерді заңсыз тексерулер­ден қорғау үшін 2009 жылдан бері әрбір облыстық, қалалық, аудандық прокуратура жанында ұтқыр топтар құрылған. Заңсыз тексеру туралы дабыл түскенде топ өкілдері тез арада кәсіпкерге барып, жағдайды анықтап, тиісті шаралар қабылдайды. Үстіміздегі жылы ұтқыр топтарға 758 хабар­лама түскен. Олардың жартысына жуығы заңсыз екендігі дәлелденген. Нәтижесінде 4 қылмыстық іс және 32 әкімшілік құқықбұзушылық ту­ралы іс қозғалған. 140 лауазымды тұлға жауапкершілікке тартылды, - деді Жақып Асанов.

Қазір «Бизнестің жол картасы - 2020» бағдарламасы аясында еліміздегі шағын және орта бизнестің несиелік мөлшерлемесін субсидиялау үш есеге өсті.

кәсіпкерлікке заңсыз араласуға жол жоқ

Сәкен ӘБІЛХАЛЫҚОВ,«Орал өңірі»

• Елбасы тапсырмасы орындалуда

Соған орай Президент жанын-дағы Орталық коммуникация­лар қызметінде өткен брифингте Кө-лік және коммуникация­лар ми­нистрі Асқар Жұмағалиев 2020 жылға дейінгі Қазақстан жолдарын дамытудың келешегін жайып сал­ды. Оның айтуынша, 2020 жылға таман еліміздегі жолдардың 78%-ы қанғаттанарлық жағдайда болады. Қазіргі уақытта ондай сапалы жол-дардың көрсеткіші 3% шамасын- да ғана.

- 2020 жылға қарай жүргізілген жұмыстардың нәтижесінде І санат- қа 4 мың шақырым (желінің 4 %-ы), ІІ санатқа 7,2 мың шақырым (же-лінің 7,4%-ы) жол шығарылады. FIDIC талаптарын енгізу есебінен және жаңа технология­ларды, ма- териалдарды пайдаланудың нәти-

жесінде құрылыс және жөндеу жұмыстарының сапасын көтеріп, жол бойындағы көлік апаты салда­рынан болатын адам өлімін 30 %- ға азайту, жолаушылар тасыма­лы инфрақұрылымын заманауи талаптарға сәйкестендіру, жол бойындағы сервис нысандарын автожолдармен қамтуды 76%-ға жеткізу, транзиттік жүктер көлемін жылына 1,46 миллион тоннадан 3,5 миллион тоннаға дейін ұлғайту көзделіп отыр», - деп атап көрсетті А.Жұмағалиев. Министрдің айтуын- ша, бүгінде еліміздің автокөлік саласының бюджеті 310 миллиард теңгені құрайды және 5898 шақы-рым жол жөнделу үстінде.

Өз тілшіміз

Қазанның 11-інде өткен Үкіметтің кеңейтілген мәжілісінде Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев Көлік және комму-никациялар министрлігінің жұмысын сынға алды. Соның ішін-де жолдардың құрылысы барысында жаңа технологиялардың қолданылмайтындығын, жолдарды көп салғанымызбен, Қазақстанның жол сапасы жөнінен 144 елдің арасынан 177-орында тұрғанына баса назар аударған болатын.

Жолдардың 78%-ы жақсарады

Еуропа төріндегі ислам орталығы Көп ұзамай кәрі құрлықтың қақ төріндегі

Страсбург қаласында имамдар дайындайтын университет қалашығы пайда болмақ.

Аталмыш оқу ордасында араб тілі мен қасиетті Құран бес жыл оқытылып, жергілікті жамағаттың ілімін ұштайды. Сондай-ақ дінтану мамандарын дая­рлау осы кешеннің ая­сында жұмыс істейтін орта мек­теп қабырғасынан басталады. Жас-өспірімдер қасиетті Құранның не- гізгі үкімдері мен араб тілін мең-гереді.

Аталмыш кешеннің құрылысын мұсылман елдері қаржыландыра- ды. Жоба құрылысына осы уақыт-қа дейін 15 млн. еуро инвестиция­ құйылған. Мұның бәрі еуропалық мәдениетпен санасы уланған жас ұрпақтың бойына ислам құнды-лықтарын сіңіріп, имамдардың бе­делін арттыру үшін қолға алынып отыр.

55 адам мерт болды...Таяуда Бағдатта екі

бірдей лаңкестік әрекет жасалып, кем дегенде 55 адам көз жұмды, 45-ке тарта адам жарақат алды.

Кеудесіне жарылғыш зат байлаған жанкешті Бағдаттың оңтүстігіндегі Эль-Амель ауда-нындағы дәмханада өзін жарып жіберді. Онымен бір уақытта алдын ала қойылған бомба іске қосылған. Оқиға орнында құтқарушылар мен дәрігерлер бригадасы жұмыс істеуде. За­рдап шеккендердің көбісі ауыр жағдайда ауруханаларға жет­кізілді.

Жексенбі күні таңертең Ирактағы бірқатар лаңкестік әрекеттердің салдарынан 35 адам қаза тапты. Рава қаласында қатарынан бірнеше жарылыс

болды. Содырлар жергілікті өзін-өзі басқару ғимаратын, Ирак әскерінің штаб-пәтері мен полицейлердің учаскелерін күл-талқан етті.

Тағы бір жарылыс Тикрит қаласының оңтүстігінде, жер­гілікті полиция­ бастығы үйінің

жанында болған. Биылғы жыл басынан бері шииттер мен су- ниттер арасындағы діни қақ-тығыстардың салдарынан 6 мыңға тарта адамның өмірі қиылды. Тек өткен айдың өзінде мыңнан астам бейбіт тұрғын қаза тапты.

200 лаңкес аттанды200-ге тарта германиялық лаңкес көтерілісшілер

жағында соғысу үшін Сирияға аттанды. Бұл туралы Германия Федералдық қызметінің құпия дерек- терінде хабарланды.

Лаңкестердің бір бөлігі Си-рия­ға келіп жетті, жартысы жолда. Олардың басым бөлігі Солтүстік Рейн – Вестфалия­ ту­малары. Сонымен қатар соғысқа аттанғандар қатарында Гессен,

Берлин, Гамбург және Бавария­ тұрғындары да бар. Лаңкестердің басым бөлігі - Германия­ азамат­тары.

Неміс лаңкестері Сирия­ның солтүстігінде қоныстанған «не­

міс лагеріне» қосылады. Оларға лагерьде соғысу тәсілдері не­міс тілінде үйретіледі. Еуро­па елдерінен Сирия­ға жалпы саны мыңға тарта адам кеткен. Олардың 120 шақтысы Бельгия­-дан, 90 – Ұлыбритания­дан, 50 – Дания­дан, тағы 150-ге жуық адам Косоводан барғандар. Соғысып жүргендердің арасында Ресей азаматтары да бар көрінеді.

Иракқа зымыран тасымалдаудаРесей Иракқа тікұшақтар мен зымырандар тасымалдай бастады. Екі ел арасында

миллиардтаған қаржыға жасалған келісімшартқа өткен жылы қол қойылған болатын. Ирак премьер-министрінің кеңесшісі Әли әл-Мұсауидің мәліметіне қарағанда, қару-жарақ лаңкестікке қарсы күресу мақсатында сатып алынуда.

Ирак Ресейден «МИ-35» және «МИ-38» ныспылы 40 тікұшақ са­тып алуды жоспарлап отыр. Ирак ұшқыштарының алдыңғы легі «МИ-35» тікұшағын пайдалануды

үйренді. Сонымен қатар Ресей кәсіпорындары Ирак қорғаныс саласына зенитті зымырандар жеткізеді.

Ресей мен Ирак басшылары

2012 жылдың қазан айында $4,3 млрд. долларға келісімшарт жасаған. Ресей - АҚШ-тан кейінгі Иракқа қару-жарақ сатқан екінші мемлекет.

меРейТойБейсенбі, 24 қазан 2013 жыл

11oral_oniri@inbox.ru

Біздің колледждің тари-хына үңілсек, 1877 жылы Оралда әскери реалдық училище қазіргі біздің ғимаратта есігін ашқан екен. Онда 18 қазақ баласы оқыпты. Осы оқу орнының жанында 2-3 жылдық жоғарғы оқу орындары-на түсу үшін дайындық курсы да болған. Сол 18 жастың бәрі түгелге дерлік кейіннен жоғарғы білім алып, ХХ ғасырдың ба-сында елге оралып, қазақ жұртының рухани-саяси көсемдеріне айналды. Ішінде Халел, Жаһанша Досмұхамедовтар, Нұрғали Ипмағамбетов, Сабыржан Сарықожин және басқасы бар. Міне, біздің бүгінгі педагогикалық колледж – осындай қайраткерлерді қанаттандырған ұя.

1913 жылы мұғалімдер семи-нария­сы ретінде жұмыс атқар-ған оқу орнында 1919 жылы Кеңес үкіметінің жарлығымен 3 жылдық педагог дайындай­тын курстар ашылды. Келесі жы-лы ол педагогикалық техникум дәрежесін алды. 1932 жылы пе-дагогикалық институт ашылғанға дейін техникум ел аумағындағы ең беделді және жұмысы ерек­ше бағаланған мұғалім дайын­дайтын оқу орны болған. Оның өткен белестері Қазақстанның тарихымен тікелей байланысты. Отан соғысының қасіреті учили­щеге де кесірін тигізді. Училище қазіргі Жалпақтал (Фурманов) елді мекеніне көшірілген. 1945 жылы Орал қаласына қайта ора­лып, 1957 жылға дейін еліміздің батыс аймағының облыстарына да мұғалім дая­рлайтын оқу ор­нына айналды. 1957 жылы Орал педагогикалық институтының ашылуына байланысты училищені институттың бір факультетіне

мады. «Келіссең, зертханашы боласың, онда да сынақтан өту үшін» деп, директор Ниғмет Ора­зов қабылдау комиссия­сының жұмысына көмектесуге шақырды. Маған жұмыс табылса болғаны, ешкімді танымаймыз, екі чемодан-мен Алматыдан жұбайым екеу-міз Оралға келген едік. Алғашқы танысқан мұғалім Жәмила Құр-манғалиева қабылдау комис-сия­сының хатшысы екен. Содан кейін математикадан қабылдау емтиханына шақырды. Матема­тик Әлібек Қазтуғановпен таныс­тырды. Ә.Қазтуғанов емтихан кезінде оқушының жауабынан гөрі, менің білім-білігімді тексер-ген сия­қты көрінді. Алғашқы ұс-тазым Рахым Абдульманов, өзі математик, әдістеменің атасы, көп сөйлемейтін, таңертеңнен кешке дейін тынымсыз жазатын. Әйтеуір, училище басшылығы жас маман ретінде білім деңгейімді, еңбекқорлығымды бағалап, физи­ка, математика, ТСО пәндерінен қосымша жүктеме берді. Рахым ағайдың бақылауға алғанын сездім, мен оны қабағынан түсінуші едім. Екінші бір өнеге алған адамым – Белоконь, жұмыста қатал, әділет-ті, сыншыл, достықты қадірлейтін тұлға еді. 1978 жылы облыстық бі-лім жетілдіру институтына, баста­уыш класс кабинетінің меңгеруші-сі қызметіне ауыстым. 1979 жылы училищеге М.Құрметов директор болып келіп, мені 1981 жылы оқу-өндірістік машық жұмысы бойын­ша орынбасарлыққа шақырды. Институтта істеген үш жыл мен үшін шыңдалу, маман ретінде тү-бегейлі қалыптасу кезеңі болды. Теория­лық білім беріп, іс жүзін-де оны пайдалану кезеңдерін бақылау, әдістемелік көмек көр-сету, мұғалімдердің білімін көтеру курстарын ұйымдастыру секілді іс-шаралардың маған пайдасы аз болған жоқ. Сол жылдары ша-ғын мектептердің жай-күйі, алты жасар балаларды мектеп алды оқыту сия­қты өзекті мәселелер де қарастырылды. Осындай үлкен тәжірибе жинақтап, ғылыми жұ-

клуб мүшелерінің қолдауымен “Сая­си қуғын-сүргін құрбандарын еске алу” жылы қарсаңында колледж ғимаратының жанына “Алаш” қозғалысының үш белсен­ді қайраткерінің есімі жазылған естелік тақта орнатылды. Тари­хи дерекке қарағанда, Жаһанша қазіргі педколледж орналасқан ғимаратта бірнеше жыл оқыған, сол себепті біздің колледж 1998 жылы Ж.Досмұхамедовтың есімін иелен­ді. Аталмыш клуб мүшелерінің бас­тамасымен колледж жанына оған ескерткіш қойылып, көшенің аты да берілді.

Өткен жылдар бедерінде біздің оқу орнынан 50 мыңнан астам түлек қанаттанды. Олардың қатарында жазушы Виктор Ген­ке, белгілі дирижер-композитор Базарбай Жұмания­зов, Кеңес Одағының Батыры Есен Орақбаев, соғыс және еңбек ардагері Бисен Жұмағалиев, самбодан төрт дүркін Әлем чемпионы Ерболат Байбаты­ров сынды танымал тұлғалар бар. Ж.Досмұхамедов атындағы пе-дагогикалық колледж – қазір заман талабына сай жыл сайын ғылыми-әдістемелік ізденісімен жетіле

ынтымағы жарасқан ұжымда қа-зақ тіліндегі оқулықтар мен оқу бағдарламалары жасақталып, рес- публика көлемінде сынақтан өтіп, оқытушылардың 60 пайызы оқулықтар пен оқу-әдістемелік кешендер, 86 типтік бағдарла-малардың авторы болды. Кол­леджде үш мамандық бойынша жасақталған мемлекеттік стан­дарттар республика колледжде-ріне таратылуда. Біздің саладағы тағы бір жаңалық – заманауи кә-сіптік стандарттарды әзірлеуге, техникалық және кәсіптік білім беруді жаңғыртуға дүниежүзілік банк қарызының есебінен «Техни-калық және кәсіптік білімді жаң-ғырту» жобасы іске асырылуда. Мысалы, 0100000 «Білім» бейіні мамандықтары бойынша 5 кәсіби стандарттар 3 тілде жасақталып, ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің келісімімен, ҚР БжҒМ 2013 ж. 31 шілдеде №310 бұйрықпен бекітілді. ҚР Әділет Министрлігінде тіркелуде. Кәсіби стандарттар жұмыс берушілер, әлеуметтік серіктестермен бірі-гіп дайындалды. Колледжде ақпа-раттық-коммуникация­лық техноло-

мамандық пен 8 жұмысшы білік­тілігі бойынша барлық түлек сын­нан өтті. Барлығы сәйкестік сер­тификатын алды. Білім сапасын арттыру барысында қойылған талаптарға сәйкес, жоғары дең-гейдегі ғылыми әдістемелік жұ-мысты орындауда көш басынан көрініп, педагогикалық қызметтің жауапкершілігі зор ауыр жүгін абыроймен көтеріп жүрген әріп-тестерім: Р.Шынтемірова, Р.Сү-лейменова, Қ.Қазтуғанова, А.Ға- лымова, Г.Жұмалиева, Ш.Нәби-доллина, М.Мұқашев, И.Кальченко, А.Искалиева, Л.Кабенова, А.Мух-синова, А.Қайырлиева, Г.Нұра-шева, Б.Нәбидоллин, Қ.Жақыпова, Н.Хамзин, Н.Спашева, Б.Сәпиев, А.Өтебаева, А.Джамбаева, Ә.Жөре-кенова, Ә.Хамзина, М.Жұматова, С.Капсиева, М.Сарипова, А.Ораз-ғалиева, Р.Ілия­сова, А.Кидришева, Г.Жолдасова, К.Жидебаева, Ә.Сағи-дуллина сынды әріптестеріме кол-ледждің бір ғасырлық мерейтойы­на орай шын жүректен алғысымды білдіремін. Ал біздің колледждің тү-лектері ұстаздарының үмітін ақтап, еліміздің шаруасын өрге сүйрер қайраткерлерге айнала бергей!

Қайраткерлерді қанаттандырған ұя

мысқа бетбұрыс жасап жүрген кезде бастапқы ұя­ма қайта баруға келісім бердім. Ал 1994 жылдың 15 сәуірінде Оралдағы іргелі оқу орындарының бірі – педагогика-лық колледждің директоры болып тағайындалдым.

1994 жылы 8 маусымда Қазақ-стан Республикасы Білім министрлігі коллегия­сының шешімі негізінде Қазақстандағы училище, техникум-дар колледж мәртебесіне көшті. Орал педагогикалық училищесі де колледж мәртебесін иелен­ді. 1997 жылы ұрпақ сабақтасты-ғына, қоғамдық-сая­си жұмысқа, салт-дәстүрге барынша мән беріп, оқу-тәрбие жұмысына аға ұрпақ өкілдерін қатыстыру үшін, сол кездегі қала әкімінің орынбаса­ры Е.Тарасенконың қолдауымен ардагерлердің “Ұрпақтар сабақ-тастығы” клубын ұйымдастырдық. Оның төрағалығына өлкетанушы, Жаһаншаның атын шығарған Жай-саң Ақбай сайланды. Сол жылы

түскен оқу орны. Оның түлектері 14 мамандық бойынша негізгі мек-тептің 5-9-сыныптарына сабақ бе-руде. Колледж ұстаздарының ара-сында 25 Қазақстан Республикасы білім беру ісінің озаты, 1 Қазақстанға еңбек сіңірген қызметкер, 1 пе­дагогика ғылымының докторы, 4 педагогика ғылымдарының кан-дидаты, 4 магистр, 38 жоғарғы санатты ұстаз, 26 бірінші санатты маман еңбек етуде.

Колледжде ғылыми мектеп ашылған. Мектепте педагогтар-дың біліктілігін арттыруға, кәсіби құзыретін дамытуға, кәсіби са-уаттылығын қалыптастыруға ба-ғытталған ғылыми-машықтық се- минар, шеберлік кластар ұйым- дастырылады. Осындай жұмыс-тың нәтижесінде колледж жа-нында 2000 жылдан бері 12 педа-гогикалық мамандық бойынша базалық республикалық оқу-әдіс-темелік бірлестік жұмыс істей­ді. Кәсіби білім-білігі толысқан,

гия­лар (бұдан әрі–АКТ) орталығы, ақпараттық білім беру ортасы (АБО), электронды оқу залы, ком­пьютерлік техникалық құралдар паркі, теледидар арқылы оқыту белсенді қолданыс табуда. 222 компьютер бар. 2 жылжымалы компьютер класы, 7 мультимедия­-лық проектор, 6 интерактивтік проектор, 1999 жылдан бері 2 электрондық оқу залы, 8 компью­терлік класс, 10 мультимедия­лық кабинет, интерактивтік тақталар, ActivBoard, ActivStudio, ActivTablet, Activout, жылжымалы экрандар, Work-Center мини-типография­сы қолданылуда. Барлығы колледж-ішілік желіге және бүкіләлемдік ғаламтор жүйесіне қосылған. Біз-дің салаға енгізілген тың бағыттың бірі – түлектердің бәсекеге қа-білеттілігін қамтамасыздандыру-дың маңызды саласы кәсіби дайындық деңгейін тәуелсіз бағалау. Ағымдағы жылы кәсіби дая­рлық деңгейін бағалаудан 5

Шалқыма ҚұРМАНӘЛиНА,Ж.Досмұхамедов атындағы педагогикалық колледждің директоры, педагогика ғылымдарының докторы, профессор

айналдырып жапты. 1967 жылы ол қайтадан ашылған. Ұжым әр жылдары еңбек еткен құрметті ұстаздарын жас ұрпақ есіне са­лып отырады. Сонау 1913 жылы семинария­ны басқарған мұғалім С.Өксікбаев, 1937 жылдағы учи­лище директоры К.Ашығалиев, 1949 жылы П.Иванов, 1953 жылы Н.Бойко, Ж.Самарханов сия­қты ең-бегі елге белгілі басшылар есімі тарихта қалды. 1967 жылы қайта ашылған педагогикалық учили-щенің директорлығына Н.Оразов тағайындалды. Педучилищеге инс- титутқа кеткен мұғалімдер: Р.Аб-дульманов (оқу бөлімінің меңге-рушісі 1959-1972 ж.), В.Авдеенко, М.Ахмедзия­нова, В.Попов, Г.Ми-зинов, С.Әлиева, В.Әжмұханова және басқалары кері оралды. Сол кезде оқу орнының көп түле-гі осында қайта келіп, талай жыл жемісті еңбек етті. Өзім түлегі болмасам да, жұмысқа келгеннің бірі едім, бірақ жүктеме табыл­

ел мен елБАсыБейсенбі, 24 қазан 2013 жыл12 oral_oniri@inbox.ru

Өңірімізге іссапармен келген Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы әйнекті өнеркәсіптік өңдеу жөнінен Батыс Қазақстандағы белгілі өндіріс ошағы - «Стекло-Сервис» ЖШС-ның жұмысымен танысты.

Нұрлыбек РАХМАНОВ,"Орал өңірі"

Елбасы Ақ Жайық

2001 жылы құрылған бұл кә-сіпорын қазіргі таңда 65 адамды жұмыспен қамтып отыр. Кәсіпорын әйнек өңдеумен қатар құрылысқа арналған желімделген стеклопа­кеттер, шыңдалған қауіпсіз әйнек (триплекс) өндіреді. Австрия­лық және италия­ндық жабдықтарда өңделетін әйнек әрі қарай жиһаз өндірісінде, әр түрлі өнім алуға пайдаланылып, халықтық тұты-нудағы тауарлар шығарылады. Шынылаудың энерготиімді техно­логия­ларын, қауіпсіз шынылауды қолға алған компания­ еліміздегі инновация­лық технология­лардың дамуына септігін тигізуде. 2010 жылы әйнек өндірісі бойынша облыстағы ең ірі «Мир Стекла» сауда орталығы ашылып, онда «Стекло-Сервис» ЖШС-ның бар-лық өнімі халыққа ұсынылады.

Кәсіпорын «Бизнестің жол кар­тасы – 2020» бағдарламасы ая­­сында жалпы сомасы 923,4 млн. теңгеге несиелердің пайыздық мөлшерлемесін субсидия­лау бо-йынша қолдауға ие болды. Сон­дай-ақ осы бағдарлама шеңбе-рінде кәсіпорынға 167,8 млн. теңге сомасында жетіспейтін ин-фрақұрылымды жүргізу бойынша және 371 млн. теңге сомасында кепілдендіру бойынша қолдау көрсетілді.

«Стекло-Сервис» ЖШС-ның ди- ректоры Аркадий Рубцов кәсіп-орынның келешегі тұтынушыға

өнімді өткізуді кеңейтіп, экспортқа шығару бағытын дамытумен бай­ланысты екенін айтты. «Стекло-Сервис» 2012 жылдың желтоқсан айынан бері 172 мың шаршы метр әйнек өндірсе, оның жартысын Ресейге жөнелткен.

* * *

Елбасы «Стекло-Сервис» ЖШС ғимаратында облыс активімен кездесіп, өңір алдында тұрған басты міндеттерді атап көрсетті.

Елбасы жиналған облыс акти-вімен амандасқаннан кейін: «Ел-дің тұрмысымен, индустрия­лық бағдарламалар қалай іске асуда, аграрлық бағдарламалар, энер-гетикалық кешендер жұмысы қалай, ауыз су мен газданды­ру жұмыстарының жайы қалай – осылармен танысу үшін келдім. Облыстың ішіндегі ауданаралық жолдар әлі нашар. Оған да мем­лекеттен қаржы бөліп жатырмыз», - деген Нұрсұлтан Әбішұлы облыс басшысының өңірдің тыныс-тір­шілігі туралы бая­ндамасына зейін қойды.

Нұрлан Асқарұлы өз бая­ндама­сында Елбасының халықтың әл-ауқатын арттыру, өңірді дамыту жөніндегі тапсырмалары облыста жүзеге асып жатқандығына жан-жақты тоқталды.

- Былтырғы жылдың қорытын-дысы бойынша жалпы өңірлік өнім 1,7 триллион теңгені құрады, жан басына шаққанда 2,8 млн. теңгеден келеді, ол – орташа рес-публикалық деңгейден 1,5 есеге жоғары. Еліміз бойынша газ кон­денсатын өндіру көлемінің 99%-ы,

газ өндіру көлемінің 47%-ы облыс үлесіне тиесілі. Еліміздің жалпы ішкі өніміндегі облысымыздың үлесі соңғы екі жылдың ішін­де 4,8%-дан 5,6%-ға дейін өсті. Ағымдағы жылдың 9 айының қо-рытындысы бойынша өнеркәсіп өндірісінің көлемі - 1,2 трлн. теңге, соның ішінде өңдеу өнеркәсібінде 102,7 млрд. теңгені құрап, 30,6%-ға тұрақты өсім қамтамасыз етіл­ді. Өңдеу өнеркәсібінің еңбек өнімділігі бір адамға шаққанда 26,6 мың АҚШ долларын құрап, 2012 жылдың тиісті кезеңіне қарағанда 45%-ға өсті. Бұл – республика бойынша екінші көрсеткіш.

Индустрия­ландыру картасы ая­сында 1750-ге жуық жұмыс ор­нын құрумен 257,2 млрд. теңгеге 35 инвестиция­лық жоба жүзеге асырылуда. Іске қосылған 30 ин-вестиция­лық жобаның ішінен 21 кәсіпорын белгіленген қуатының 50-ден 100%-ға дейінгі, 9-ы 50%-ға дейінгі жобалық қуатқа шықты. Келесі жылы 4,2 млрд. теңге сома­сына 2 жобаны іске қосу жоспар­ланып отыр. Соның бірі – 6-10 кВ кернеулі сыныптағы күш транс­форматорларын шығаратын зауыт іске қосылады. Сондай-ақ «Омега» бұйым жасау зауыты «Alageum Electric» ЖШС-мен бірлесе отырып, электр техникалық бұйымдарды жасау бойынша жобаны іске асы­руды жоспарлауда. Еуро-5 сапа­лы бензин және дизель отынын шығару зауытын салу жоспарлану­да. Бұл жобалардың бәрі сараптама­дан өтіп, қаржы қарастырылатын болды. Келесі жылы құрылысын бастаймыз, - деп өңірдегі мем­лекеттік бағдарламалардың, ин-

дустрия­лық жобалардың іске асуын бая­ндаған Нұрлан Асқарұлы ауыл шаруашылығына тоқталды. «Ауыл шаруашылығы саласы бір­келкі дамып келеді, жалпы өнімінің көлемі 1,4%-ға ұлғайып, 62,8 млрд. теңге құрады. Ауыл шаруашылығы саласында еңбек өнімділігі жан басына шаққанда 1 мың долларды құрайды. Жиналған егіс өнімдері, дәнді дақылдар облыстың барлық қажеттілігін өтейді. Шағын және орта бизнесте бүгінгі күні 25 мың белсенді әрекет ететін субъек­ті бар, онда 91 мың адам жұмыс жасайды және олар тоғыз айдың қорытындысы бойынша 231 млрд. теңгенің өнімін өндірді. «Бизнестің жол картасы - 2020» бойынша мем­лекет тарапынан көрсетіліп жатқан қолдауларды кәсіпкерлер тиімді қолдануда. Бүгінгі таңда 38 млрд. теңгеге 255 жоба мақұлданып, 2 мыңнан астам жұмыс орны ашыл­ды. Соның бірі – осы «Стекло-Сер­вис» ЖШС аталған бағдарлама арқылы банктен алған несиесін субсидия­лап, инфрақұрылымды дамыту арқасында жұмыс ая­сын кеңейтті. Экспорт та, импорт та былтырғымен салыстырғанда 35 пайызға өсті», - деді облыс әкімі.

Облыстың Кеден одағындағы тауар айналымы 440 млн. теңгені құрайтынын, оның 40 млн. теңгесі экспорт екенін естіген Елбасы импорттың әлі көп екендігін қадап айтты. «Шекарада қиындықтар бар ма?» деген Елбасының сұрағына өңір басшысы «Қиындықтарды мемлекеттік органдармен бірле-сіп шешіп жатырмыз» деп жауап беріп, ет экспортынан мысалдар келтірді.

Облыстағы тұрғын үй құрылы-сына тоқталған облыс басшы­сы ағымдағы жылдың 9 айында 169,8 мың шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілгенін, бұл өткен жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 3,2%-ға көп екен­дігін, жыл соңына дейін әлі 8 үй пайдалануға берілетінін тілге тиек етті. Елбасы орталықтан бөліне-тін қаражаттың жайын сұрады. «Қолжетімді баспана - 2020» бағ- дарламасы бойынша биыл 5 млрд. 900 млн. теңге бөлінген бола­тын. Жоспар асыра орындалып, салалық министрліктен қосымша 3 млрд. теңге сұратып отырмыз» деп жауап берді.

Президент ауруханалар мен мектептердің жағдайын сұрады. Облыс әкімі бүгінде үш ауысымда оқитын мектептердің жоғын, апатты жағдайдағы 6 мектеп барын айт­ты. Қазіргі уақытта 198 орындық мектеп, 350 орындық балабақша құрылысы ая­қталып, 600 орын-дық мектеп және 360 орындық балабақша құрылысы жүріп жат-қанын, 3-6 жас аралығындағы балаларды мектепке дейінгі оқу және тәрбиемен қамту бойынша 95,3 пайызды (республикалық көрсеткіш – 71,5) құрайтынын алға тартты. Биылғы жылдың Ұлт-тық бірыңғай тестілеу нәтижесі бойынша облысымыз Алматы және Астана қалаларынан кейінгі үшінші көрсеткішке ие болғанын естіген Елбасы ризашылығын білдірді. Білім саласының жай-күйін бая­ндаған өңір басшысы «Болашақ» бағдарламасы арқылы шетелден білім алып жатқан ма-мандарға тоқталып өтті.

ел мен елБАсы Бейсенбі, 24 қазан 2013 жылoral_oniri@inbox.ru 13

өңіріндеСондай-ақ облыс басшысы

«Өткен жылы және ағымдағы жылдың 9 айында бірде-бір ана өлімі тіркелген жоқ, сәби өлімі 13,5%-ға азайды. Соңғы жыл­дары жоғары білімді медицина кадрларына деген тапшылық 1,5 есеге төмендеді. 9 денсаулық сақ-тау нысаны құрылысының 4-еуі ая­қталды, қалғаны жоспарлы кес­теге сай жүргізілуде. «Жұмыспен қамтудың жол картасы - 2020» бағдарламасымен еңбек нарығы-на қажетті мамандықтар бойынша 1,6 мың адам оқуын ая­қтап, 3,8 мың адам жұмысқа орналасты. Ауыл кәсіпкерлерінің бастамасын қолдауға 1,1 млрд. теңге қаржы бөлініп, нәтижесінде 602 адам

құрайды. Мемлекеттік бюджетке 223,7 млрд. теңге салық түсімдері жиналды, бұл өткен жылғы тиісті кезең деңгейінен 23,1%-ға көп, жергілікті бюджетке – 37,1 млрд. теңге, бұл 15,6%-ға көп» деп өңір-дің әл-ауқатын айқындайтын са­лаларда атқарылған жұмыстарға кеңінен тоқталып өтті.

Облыстың жағдайымен таныс-қан Елбасы облыс әкімінің орын­басарлары Марат Кәрімов, Серік Сүлеймен, Бақтия­р Мәкеннен әр саладағы атқарылған жұмыс-тар жөнінде нақтылап сұрады. Әсіресе, шағын және орта бизнесті дамыту, жаңа жұмыс орындарын ашу, адамдарды кәсіпкерлікке оқыту, шағын несие бөлу, мал

шағын несие алып, оның ішінде 471 адам өзінің жеке ісін ашты. Бұдан басқа «Сыбаға» бағдарламасымен 283 шаруа қожалығы 2,7 млрд. теңге сомасына несиелер алды. Аудандардың кәсіпкерлік картасы жасалып, қай ауданда қандай сала­ны дамыту қажеттігі айқындалды. Облыста орташа айлық еңбекақы 95,7 мың теңгені құрады. Азық-түлік тауарларының бағасы 0,7%-ға өсті, ал республикалық көрсеткіш 1,6%. Облыс халқын газбен қамту 86%-ға, соның ішін­де ауыл тұрғындарын көгілдір отынмен қамту 72%-ға ұлғайды. «Ақ бұлақ» бағдарламасы бойын­ша облыс тұрғындарын таза ауыз сумен қамту 82%-ға жетті, соның ішінде 69%-ын ауыл тұрғындары

шаруашылығы және басқа мәсе-лелерге ерекше көңіл бөлді. Ай-талық, «Бизнестің жол картасы – 2020» бағдарламасына облыстың алты ауданынан бірде-бір адам қатыспаған, оны қалада ғана жүріп жатыр деп айтуға болады. Екінші деңгейдегі банктер қалада кепіл­ге қоя­тын мүлкі болмағандықтан, ауыл тұрғындарына несие бер-мейді. Сол себепті несие серіктес­тіктері арқылы ауыл тұрғындары-на шағын несие берілуі керек.

«Ақас» шаруа қожалығының басшысы Қатауолла Ашығалиев, «ҚазАрмаПром» АҚ-ның дирек­торы Станислав Качало өз меке­ме-кәсіпорындарындағы ырғақты еңбек тынысын бая­ндап, Елба-сыға өнеркәсіп пен агросекторды

дамытудағы ұдайы қолдауы үшін ризашылықтарын білдірді.

«Мұнай, кен таусылмай тұрып жаңа экономика құру керек. Жаңа жұмыс орындарын көптеп ашу керек. Шағын және орта бизнеске айрықша көңіл бөліп отырғанымыздың себебі, дүние жүзінде мұнай, газ, металл өндіру салалары халықтың 5-7 пайы­зына ғана жұмыс береді. Қалған тоқсан пайызы шағын және орта бизнестің үлесінде. Германия­ның дағдарыстан қиналмай өткенінің сыры, онда өнімнің 80 пайы­зын шағын және орта бизнес өндіреді. Сондықтан шағын несие-ні қалай алуға болатынын, оның маңызын елге түсіндіру керек. Бұл – барлық әкімдердің міндеті. Әр

отбасының өз шаруасы бар, оны жақсарту үшін шағын несиеге мал сатып алуға болады. Екіншіден, өз кәсібін бастаймын деген адамдар­ды оқытып, демеп жіберу қажет. Батыс Қазақстан - әуелден мал шаруашылығы жақсы дамыған өңір. Әсіресе, мал тұқымын асыл- дандыру, мал бордақылау бағы-тында көптеген жұмыстар жасал­ды. Соны қазіргі заман талапта­рына сәйкес неге дамытпасқа?! Ауыл тұрғындары мал өсіргеннен кейін оны өткізу керек. Бұл рет­те мал өнімдерін мұнайшылар-ға, көршілес аймақтарға, Ресей­ге өткізуге көмектесу қажет», - деді Елбасы. Жеріміздің кең-дігін, құнарлылығын, ауыл ша-руашылығын дамытуға барлық

мүмкіндік жасалып отырғанын айтқан Елбасы кездескен кез кел­ген қиындыққа шешім табуға бо­латынын, түрлі бағдарламалардың барлығы халық үшін жасалып жатқанын, бизнес екінші деңгейлі банктерден 14 пайызбен несие алатынын, оның 7 пайызын жабу- ды мемлекет өз мойнына алып отырғанын, мұндай жағдай ешбір елде жасалып отырмағандығын келтіріп, енді тек нақты жұмыс жасау қажеттігін айтты. Индустрия­-лық жобалардың барлығы бірдей жұмыс істеп тұрмағанын сынға алды. «Ауыз сумен бәрін қамту ке­рек, себебі адам денсаулығының отыз пайызы ішкен суының сапа­сына байланысты. Халықты ден- саулықтарын сақтауға үйрету ке- рек. Адам денсаулығының бәрі медицинаға байланысты емес, өмір салтына байланысты. Біздің мақсатымыз – халықтың денсау-лығын түзеп, өмір сүру жасын ұзарту» деді Елбасы өз сөзінде.

Президент сондай-ақ аймақта білім беру, денсаулық сақтау са­лаларында апатты жағдайдағы мектептердің болмауы, білім, ме­дицина мекемелерінің талапқа сай жұмыс істеуін қадағалау, жаңадан салынған нысандарды кадрмен қамту, түрлі кеселдерге тосқауыл қою қажеттігін атап өтті. Ең бастысы, мемлекеттік бағдарламалар бойынша жергілік­ті жерде нақты жұмыс жасалуы ке­рек. Мәселен, «Стекло-Сервисте» жаңа технология­ға негізделген әйнек шығару, сол секілді Жәңгір хан атындағы БҚАТУ-да акваке­шенде қара уылдырық пен бекіре етін өндіруді жаңашылдық деп айтуға болады. Шағын кәсіпорын болса да, жаңалығы бар. Осындай­лардан неге үлгі алмасқа. «Әлем-де не болып жатқанына қарап, жаңашылдықпен жұмыс жасауға ұмтылу керек. Қазақстанда бар-лық сала бойынша бағдарламалар қабылданды. Енді соны жүзеге асыру керек. Облыстың өзінде оң тәжірибелер жоқ емес, бар, соны тарату керек», - деп түйіндеді сөзін Елбасы.

Суреттерді түсірген А.КУпРИЕНКО

деПуТАТБейсенбі, 24 қазан 2013 жыл

14oral_oniri@inbox.ru

Қосымша жарна жАңА жылдАн БАсТАП енгізілмек

Сейсенбіде облыстық жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасының мәжіліс залында міндетті кәсіптік зейнетақы жарнасын түсіндіру мәселесі бойынша семинар-кеңес өтті.

Бұған «Қазақстанның Ұлт- тық экономикалық па­латасы» ЗТБ «Атамекен

одағы» облыстық бөлімшесі мен қалалық санэпидстанция­ қызмет-керлері және жергілікті БАҚ өкіл-дері қатысты.

Жиынды жүргізген облыстық бас мемлекеттік еңбек инспекто­ры Арман Тұйғынбетов елімізде зейнетақы жүйесіне енгізілген өзгерістер жөнінде айтып, оның маңызына тоқталды.

- Елбасы ағымдағы жылдың 7 маусымы күні халыққа арнаған

Үндеуінде халықты әлеуметтік қорғау деңгейіне мемлекеттің, жұмыс берушінің және қызмет-кердің ынтымақты жауапкерші-лігін көздейтін зейнетақымен қам- сыздандыру жүйесін енгізу ту­ралы тапсырма берген болатын. Осыған орай зейнетақы жүйе-сіне бірқатар өзгерістер енгізіл­ді. Жаңа өзгерістерге сәйкес алдағы жылдан бастап адам ден-саулығына зия­нды әсерін тигі­зетін жұмыстармен айналыса­тын мекемелерде қызметкерлер мен жұмысшылардың шоттары-на 15 пайыз зейнетақы жарна­лары түсетін болады. Оның 10 пайызы қызметкердің өзінің ең-бекақы төлеу қорынан және 5 пайызы жұмыс берушінің есебі­нен жүргізіледі. Бұл жағдай, бі-

ріншіден, зейнетақы жүйесінің қаржылық тұрақтылығын күшей-теді және зейнетақы төлемде-рінің сәйкестігі мен зейнетақы- мен қамтылу деңгейінің халықа-ралық стандарттарға сәйкесті-гін қамтамасыз етеді. Екіншіден, зия­нды өндірісте жұмыс істейтін қызметкерлердің әлеумет тік қор-ғалуына оң ықпалын тигізеді және жұмыс берушілердің жауапкерші-лігін арттырады. Жұмысшылары мен қызметкерлеріне 5 пайыз мөлшерінде міндетті кәсіптік зейнетақы жарнасын төлейтін жұмыс берушілерге салық төлем-дері бойынша жеңілдік жасала­ды. Сөйтіп, зейнетақы жарнасын қорға жүйелі түрде (жылына 12 рет) аударған зия­нды және қауіпті еңбек жағдайында жұмыс істей­

тін адамдар 50 жасқа жеткенше зейнетақы қорын тез жинақтап, зейнетақы аннуитетін сатып алу арқылы зейнеткерлікке ерте шыға алады. Зейнетақы жүйесіндегі бұл өзгеріс 2014 жылдың 1 қаңтары-нан бастап қолданысқа енгізілмек, - деген ол жаңа жүйенің еңбек жағдайы зия­нды болып есепте­летін өндіріс жұмысшыларына ға-на қолданылатынын жеткізді.

Облыстың бас еңбек инспекто-рының айтуынша, зия­нды өндіріс түрлері мен қауіпті мамандық тізімін Үкімет бекітеді және мер­зім сайын бұл тізім қайта қаралып отырмақ. Тізбеде қарастырыл-ған мамандықтардың қауіптілігі өндірістік нысандарды еңбек жағдайы бойынша аттестатция­-лау қорытындысы бойынша

расталуға тиіс. Еңбек жөніндегі уәкілетті орган тізімге келіп түскен ұсыныстарды қарау бойынша ко­миссия­ құрады. Оның құрамына республикалық жұмыс берушілер мен қызметкерлер бірлестігінің денсаулық сақтау жөніндегі уә-кілетті орган өкілдері енгізіледі. Бір айта кететін жәйт, өндірістік нысандарды аттестаттаудан өт-кізген кезде жұмыс жағдайы ең-бек қауіпсіздігі және оны қорғау нормативінің талаптарына сәйкес келген жағдайда міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары төленбейді. Егер өндірістік нысандар аттестат­таудан өткізілмесе, онда міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары қызметкерлердің пайдасына тіз­беде қарастырылған мамандық-тар бойынша жүргізіледі. Еңбек жағдайлары бойынша өндірістік нысандарды аттестаттаудан өткізу сапасын бақылауды мемлекеттік еңбек инспекторлары жүзеге асы­рады.

Арман Тұйғынбетовтің сөзін-ше, бүгінгі таңда еңбек жағдай-лары бойынша аттестаттаудың сапалылығына талаптарды артты­ру мақсатында Еңбек Кодексінің мамандандырылған ұйымдарды міндетті аккредиттеу бөліміне өз-гертулер енгізу қарастырылуда.

Айша ӨтЕБӘЛІ,«Орал өңірі»

"Ел-жұрттың сенімін ақтау – парыз"- Қатауолла Мерәліұлы, өзіңіз

депутат болып сайланған сайлау округінің тұрғындарын қандай мәселелер алаңдатады?

- Менің сайлаушыларымның аманаттарының сипаты облыс ау-мағындағы ауыл-аймақтың тұрғын- дары айтып жүрген әлеуметтік мәселелерді қамтиды. Тәжірибе демекші, кезінде сегіз жылдай Орал қалалық атқару комитеті төрағасының орынбасары, төра-ғасы болып қызмет жасадым. Одан кейін тағы сегіз жыл облыстық мәслихатта қаржы және эконо-микалық комиссия­ның төрағасы болып, депутаттық міндетті ат-қарғанмын. Ол кезде де осы сай­лау округінен депутат болғанмын. Осымен үшінші мәрте осы ок­ругтен халық қалаулысы атан­дым. Сондықтан өзім туып-өскен өңірдің тыныс-тірлігі маған бес саусақтай таныс.

Чапаев сайлау округінің сайлау-шыларын ауыз су, газ, жол және

электр жарығымен қамтылу жайы мазалайды. Алғабас ауылдық округіндегі Жаңажол, Тегісжол, Тоған, Қарағай сынды төрт үлкен-үлкен елді мекендерге көгілдір отын тартылмаған, жол да жоқ. Бұл ауылдарда электр жарығы желілердің тозуы салдарынан сәл-пәл жел тұрса, жалп етіп сөніп қалады. Жамбыл ауылдық округінің тұрғындары ауыз су жет­кізуді және газ тартуды сұрайды. Жаңабұлақ ауылының жұрты таза суға «сусап» отыр. Мойылдының басында да ауыз су тапшы. Битілеу ауылына да таза су жеткізу қажет. Осы ауылдарға су тарту мәселесін әріптестерімнің алдына тартып,

заман ағымынан қалды. Кемінде 25 сиыр ұстап, арнайы аппарат­пен саууды жолға қоймаса, іс өр-ге баспайды. 25-30 сүтті сиырды бағып, өсіріп отырған шаруа ада­мына мемлекет өтемақы беріп, жер бөліп, арнайы бағдарламалар бойына қамқорлау керек. Содан кейін фермердің өзі-ақ 25 басын одан әрі асылдандырып, көбей-туге ұмтылады.

Қазір мал өсірушілер малды асылдандыру жұмыстарына мән бере бастады. Алайда одан шы-ғып жатқан нәтиже шамалы де­ген пікірлерді естіп жүрміз. Неге? Өйткені шаруашылықтар кем де­генде 50-100 бас мал ұстамаса, са­

Сырттан әкелінген малмен өте көп жұмыс істеуге тура келеді. Малдың аты - мал, ол да ортаға бейімде­леді. Әрине, басында шығын да аз болмайды. Биыл төртінші жыл жаман емес, «Ақас» ЖШС-ның Вен­грия­дан әкелінген голштино-фриз тұқымды сүтті сиырлары табиғат жағдайына көндігіп қалды. Басты­сы, малдың азығына, күтіміне мән беріп, ветеринария­лық жұмыстар сауатты, жүйелі жүргізілуі тиіс.

- Қатауолла Мерәліұлы, ауыл шаруашылығы өнімдерін өңдеу-шілерге салық мәселесін шешу жайы көтерілуде. Өңдеушілерге өнімдерін сыртқа шығаруға же-

алмайсыз. Ресейде, Беларуссия­-да жазда жұмыртқаның орташа бағасы бойынша мемлекеттік де-меуқаржы беріледі. Одан кейін олар өндірілген өнімін далаға төге ме, әлде шекара асырып арзанға пұлдай ма өздері шешеді. Еліміз­де алдағы жылдан бастап «Агро­бизнес - 2020» бағдарламасы күш алады, онда ауыл шаруашылығы өнімдерін өңдеушілерге қатысты қаралған мәселелер жеткілікті. Үмітіміз сол бағдарламада. Об­лыс бойынша үлкен сүт ферма­сын ашып, жұмыс істеймін деп құлшыныс танытып жатқандар шамалы. Өйткені сүтті мал өсіру етті мал өсіруден әлдеқайда қиын.

Қатауолла АШЫҒАЛИЕВ, «Ақас» ЖШС-ның директоры, №3 Чапаев сайлау округінен сайланған облыстық мәслихаттың депутаты:

шешу жолдары қарастырылып жа­тыр. Қайсыбірін бағдарламаларға енгізіп, шешу жолдарын іздесті-рудеміз. Мысалға, 2014 жылы Жаңа- бұлақ ауылына «Ақбұлақ» бағдар-ламасы бойынша ауыз су тарту жұмыстары жүргізіледі. Қазір құ-рылыс жұмыстарының жобалық-сметалық құжаттамасы дайында- лып, сараптамадан өтті. Енді жоға-рыдан республикалық бюджеттен қаржы бөлу мәселесі шешілуі тиіс.

- Соңғы кезде елімізде ауыл шаруашылығы өнімдерін өң- деу саласына жіті көңіл бөлі- нуде. Осы саланың өкілі және мәслихаттағы ауылды дамыту және аграрлық саясат мәселе-лері жөніндегі тұрақты комис- сияның мүшесі ретінде жал-пы саланы дамытуға қатысты қандай ой-пікір қосар едіңіз?

- Ауылдық жерлерде бұрынғы-дай екі-үш сүтті сиыр ұстап, оның өнімін өткізіп, пайда табамын деу

пасы көрінбейді. Мысалға, «Ақас» агрофирмасы сүзбені тек өзінің фирмалық дүкенінде сатады, өзге сауда орындарына шығармайды деген біржақты көзқарастың бары­нан хабардармыз. Өнімге сұраныс мол болғанымен, ұсыныс шектеу-лі, я­ғни өнімді қазіргіден артық өндіре алмаймыз. Қазір бірінші кезекте мемлекеттік тапсырыстар бойынша жабық мекемелерді сүт өнімдерімен қамтудамыз. Табиғи және экология­лық жағынан та-за, ешқандай қоспасыз сүт тек «Ақаста» десек қателеспейміз. Сиырдың желініне тіпті адамның қолы тимейді, барлығы автомат-тандырылған.

- Кейбіреулер сырттан мал әке-лу дұрыс емес, өзіміздің қол-дағы табиғи жағдайға үйренген төрт түлікті асылдандыру арқы-лы малдың сапасын жақсартуға болады деседі...

- Бұл бір жағынан дұрыс пікір.

ңілдіктер берілу керек пе?

- Облыста сүт өткізуде түйткіл жоқ, өйткені ағыл-тегіл өндіріліп жатқан сүт көрінбейді. Мал өсі-рушілер жеткілікті, сондықтан ет өткізуде қиындықтар бар. Өйткені кедендік кеңістік ая­­сында Ресейден, Беларуссия­дан арзан ет әкелінуде. Біздегімен салыстырғанда Ресейде мал өсі-рушілерге берілетін демеуқаржы 10 есе, Беларуссия­дағы 20 есе көп. Сол себептен екі елдің ет өндірушілері демеуқаржы есебі­нен еттің бағасын төмендетіп, өткізеді. Жазда біздегі құс фаб-рикасының өнімі - жұмыртқаны өткізу қиындайды. Өйткені жыл-дың осы мезгілінде көкөніс піседі де, жұмыртқаны тұтыну азая­ды. Оның үстіне сырттан келетін жұ-мыртқа бар. Бірақ құс фабрикасы дегеніңіз әзірге тоқтай тұр деп өші-ре салатын станок не көлік емес. Жұмыртқа өндірісі - биология­лық үрдіс, сондықтан оны тоқтата

Ауыл шаруашылығы тауарын өнді- рушілер табиғатпен біте қайна-сады, күннің аптап ыстығына не бораны мен қақаған ая­зына қа- рамай жұмыстанады. Ауыл ша-руашылығымен салыстырғанда өнеркәсіп саласында өнім өндіру дегеніңіз қиындығы жағынан түк емес.

- Депутат ретінде алдағы жұ-мыс жоспарыңызбен бөліссеңіз?

- Алдағы депутаттық қызметім-де өз сайлау округімдегі тұрғын-дардың тұрмыс сапасын жақсарту бағытында жұмыстана бермекпін. Өз сайлаушыларымның алды­на жиі барып, тікелей байланыс ұстаймын. Бәрінен бұрын сайлау-шыларымның аманаттарын орын­дау, ел-жұрт көрсеткен сенімнен шығу – азаматтық парызым.

Сұхбаттасқан Гүлбаршын ӘЖІГЕРЕЕВА,

«Орал өңірі»

кәсіПБейсенбі, 24 қазан 2013 жыл

15oral_oniri@inbox.ru

Жеке кәсіппен айналысқысы келген адамға бүгінде барлық жағдай жасалған. Оларға мемлекет тарапынан көрсетіліп жатқан қолдау-көмектің түрі көп-ақ. «Бизнестің жол картасы - 2020», «Жұмыспен қамту - 2020» секілді мемлекеттік бағдарламалардың көмегімен талай адам жеке кәсібін ашып, халыққа қызмет етуде.

Сондай кәсіпкерлердің бірі – Ерлан Бектенов. Ол М.Өтемісов атындағы

Батыс Қазақстан мемлекеттік уни­верситетінде сәндік қолданбалы өнер мамандығы бойынша тәмам-даған. Ерлан - тек зергер ғана емес, сонымен қатар өз елін жан-тәнімен сүйетін нағыз отан­шыл азамат. Оның туған еліне де­ген ыстық ықыласы өзі жасаған бұйымдарынан айқын көрініп тұ-рады. Қазақы ою-өрнекпен әсем нақышталған сақина, жүзік, біле-зіктер көздің жауын алады. Әдемі қаптамалармен қапталған зер­герлік бұйымдар саудагерлердің әлдеқайдан тасып әкелетін сырға, сақиналарынан артық болмаса, кем емес. Ерлан мұндай жетістікке салонын қажетті құрылғылармен толық жабдықтаудың арқасында ержетті.

- Бала кезімнен қолыма түскен кез келген заттан бірдеңелерді құрастырып, түрлі ойыншық, бұйымдар жасауға әуес бол­дым. Мектеп бітірген соң көп ойланбай-ақ, М.Өтемісов атында-ғы Батыс Қазақстан мемлекет­тік университетінің сәндік қол-данбалы өнер бөліміне оқуға түстім. Жоғары оқу орнын бітірген соң Ақжайық аудандық балалар шығармашылығы орталығында мамандығым бойынша қызмет іс­тедім. Зергерлік бұйым жасауға ниеттенгенім де осы тұс. Кейін заман талабына сай аталмыш орталықта қызметімді атқара жүріп, өзімнің жеке кәсібімді

аштым. Алғашында шағын несие ұйымдарынан қомақты қаржы алып, Қазақстанның басқа облыс­тарынан қажетті құрал-жабдықтар мен шикізаттар сатып алдым. Жұмыс жасайтын орынды жалға алдым. Сөйтіп, сырға, сақина секілді сұранысқа ие бұйымдарды жасап, оларды саттыққа шығара бастадым. Тапсырыс берушілер уа- қыт өткен сайын молая­ бер­ді. Бұл жағдай менің жұмысқа деген ықыласымды арттырып, бұйымдарды бұрынғыдан да әдемі әрі сапалы жасауға жетеледі. Ол үшін қосымша құрал-жабдықтар сатып алу керек болды. Ондай қомақты қаржыны «Бизнестің жол картасы - 2020» бағдарламасы арқылы алуға тырыстым. Сөйтіп, тиісті орындарға құжаттарымды тапсырып едім, бақытыма қарай жобам мақұлданып, 3 млн. теңге көлеміндегі мемлекеттік грантқа ие болдым. Берілген қаржыға былтыр фрезер, қымбат металды өңдеуге арналған құрылғылар са- тып алдым. Бұл жағдай жұмысым- ды жетілдіріп, жергілікті тұрғын-дарды сапалы зергерлік бұйым- дармен қамтамасыз етуге мүм-кіндік берді, - дейді зергер.

Жеке жұмысы бір арнаға түскен Ерлан былтыр зайыбы Лунарамен бірігіп, аудан орталығы – Чапаев кентінде салон құрылысын жүргізді. Ерлі-зайыпты шеберлер жаңадан салынған жеке жұмыс орнын «Ай-ару» деп қыздарының есімімен ата­ды. Мұнда қосымша шебер және сатушы қызметке алынып, екі адам тұрақты жұмысқа тартылды. Ерлі-

зайыпты шебер деп отырған себебіміз, Ерланның жары Лунара негізінен қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі болғанымен, жұбайына көмектесіп жүріп, зергерлікпен қалай айна­лысып кеткенін өзі де аңғармай қалды. Кейін жаңа жұмысын ұна-тып, кәсіпкерлікпен айналысуға біржолата ден қойды. Бүгінде Лу­нара салонның құжат жұмысын жүргізіп, арасында үзілген алқа, сынған сақиналарды жөндеп, ауылдастарының алғысына бө-ленуде. Ал Ерлан болса, жеке жұмысымен бірге аудандық ба­лалар шығармашылығы орталы-ғындағы жұмысын да қатар ат-қарып, «Жас зергер» үйірмесін жүргізу арқылы балаларды баба-лардан қалған атакәсіпке баулуда.

«Айару» зергерлік салоны жұрттың тапсырысы бойынша тек жаңа бұйымдар жасап қана қоймай, сонымен қатар қымбат бұйымдарды жөндейді де. Ауыл­дастары сынған сырға-жүзіктерін, сыр берген алқаларын жөндету үшін енді бұрынғыдай Оралға жүгірмейді, өйткені олардың әлгіндей шаруасын ауылдағы «Айару» бітіріп береді. Оның үстіне Ерланның сынып қалған бұйымды басқа түрге ауыстырып немесе әбден ескірген қымбат бұйымдарды жаңалап-жаңғыртып беретін шеберлігі және бар. Мұндай зергерлік салоны ауылдық жерде тұңғыш рет ашылып отыр.

Ерланға тапсы-рыс берушілер негі-

зінен ауылдастары, аудан төңіре- гіндегілер. «Айарудың» жүзіктері дүкендікінен артық болмаса, кем түспейтінін білетін жерлестері қыздарын ұзатып, ұлдарын үйлен-діргенде, құда шақырысқанда осы «Айарудың» көмегіне жүгінеді. Тұ-тынушылар жергілікті салоннан сырға, сақина, білезіктің небір түрін табады.

Жас кәсіпкер жұмыстан тыс уақытында қоғамдық өмірге де белсене араласады. Мінсіз қыз-метінің арқасында ауылдастары-ның құрметіне бөленген Ерлан жергілікті билік тарапынан та­лай рет алғысхат алды. Ол “Жаңа міндеттемелер ая­сында шағын және орта кәсіпкерліктің да­муы”, “Ілгерілеу стратегия­сы” атты жастардың І бизнес форумы-на, кәсіпкерлердің V халықара-лық форумына және «Нұр Отан» партия­сының ХІІ сиезіне қатысып, арнайы дипломдармен марапат­талды. Сондай-ақ Ерлан Бектенов Қазақстан тұтынушылары ұлттық лигасының «Мінсіз» халықтық сапа белгісіне ие. Заман талабы­на сай қолдарынан келген өне-рін халықтың игілігіне жаратып жүрген ерлі-зайыпты Бектеновтер отбасының тыныс-тіршілігі кісі қызығарлықтай.

Айша ӨтЕБӘЛІ,«Орал өңірі»,

Ақжайық ауданы

шөп жоспары оРындАлды

Жаңақала аудандық ауыл шаруашылығы және жер қатынастары бөлімінен аудан бойынша биылғы мал азығын дайындау тапсырмасы орындалғаны жөнінде жағымды хабар алдық.

Мал шаруашылығымен ғана айналысатын ау-

дан тұрғындары үшін мал азы-ғын уақтылы дайындап алу - маңызды мәселе. Әсіресе, биылғыдай қуаңшылық болып, қырда шөп шықпаған жылда­ры ауылдастарымыздың алаңы болған шаруаның орайы кел­гені көңіл қуантты.

Мамыр, маусым айлары жаңбырсыз өтіп, қырдағы ша-бындықты шабудан күдер үзген аудан әкімдігі биылға қажетті мал азығын дайындап алу ісін уақтылы құнттады.

Аудан аймағындағы шабын-дық жерлерді аралап, жеріне шөп шықпай қалған шаруалар-ға шабындық жер тауып беріп, тиісті ұйымдастыру жұмыста-рын жүргізуді ауылдық округ әкімдеріне міндеттеген еді.

Тамыз, қыркүйек айлары жауынды болып, құмдағы ша-бындық қоюланды. Қырлықтан жарыта алмағандардың құмға қостанып барып, мал азығын молырақ дайындап алуларына мүмкіндік берді.

Нәтижесі – алдағы қысқа қажетті деген 119 мың тонна мал азығын дайындау тапсыр ­масы орындалды. Бұл дайын-далған шөп аудан бойынша жоспарланған қысқа кіреді деген 38000 бас сиыр малы, 136000 бас қой мен ешкі, 11500 бас жылқы, 944 бас түйе малы­на толық жетуі тиіс-ті.

Десе де ет бағасының тү-суінен аудандағы мал басы әлі азая­ қойған жоқ. Қыркүйек айындағы аудандық статисти­ка басқармасының мәліметі бойынша аудан тұрғындары есебінде 43080 бас мүйізді ірі қара, 164828 бас ұсақ жандық, 13078 бас қылқұйрық пен 988 бас түйе малы бар. Бұл қысқа қалады деген мал басы саны­нан 5080 бас сиыр, 28828 бас қой мен ешкі, 1578 бас жылқы, 44 түйе әзірге дейін артық деген сөз. Қысқа дейін бұл мал өтпесе, қыс ая­ғы ұзарған жағдайда мал азығының тап-шылығын тудыруы мүмкін-ау деген күдік те жоқ емес.

Көңілге тоқтық берер бір жай – соңғы айлардағы мол түскен ылғалдан жердің көктеуі. Бұл қырдағы мал қысқа қоңсыз кіре ме деген күдікті сейілтеді.

Қорыта айтқанда, мал азы-ғын дайындау тапсырмасының орындалуы көңіл қуантты. Шөбі болса, мал жұтамайды, малы болса, тұрғындар тарықпайды емес пе?!

Өмірзақ ТҰРАҚБАЕВ,Жаңақала ауданы

Зергер

Еуропа төріндегі ислам орталығы

гүлдәуРенБейсенбі, 24 қазан 2013 жыл

16oral_oniri@inbox.ru

ТектілікҚазақта «Ата көрген оқ жонар, ана көрген

тон пішер» және «Анасын көріп, қызын ал, Ыдыс-аяғын көріп, асын іш» деген сөз бар. Бұлардан шығатын қорытынды – ұл-қызының қандай болмағы ата-ананың өзіне байланысты.

Ауылдағы «екі жұлдыз»

...Бая­ғыда бір жігіт жолаушылап келе жатып, жолында кездескен өзеннен су ішеді. Сол мезетте өзен ағысымен ағып келе жатқан алманы көріп, қолына алады да, жейді. Әбден жеп болған соң оған «Бұл біреудің қаншама еңбектеніп өсірген жемісі ғой. Ал мен мұны рұқсатсыз жеп қойдым. Біреудің ақысын мойныма жүктедім-ау» деген ой келеді. Не де болса, әлгі жемістің иесін тауып, алманың ақысын кешуді өтінуге бел буады. Сөйтіп, жігіт өзен бойымен өрлеп, ағысқа қарсы жүре береді. Көп ұзамай бір бау-бақшаға тап болып, өзеннің жағасында бір алма ағашы өсіп тұрғанын көреді. Жаңағы өзі жеген алма сол алма ағашынан үзіліп түссе керек. Айналасына анықтап қараса, кесек лақтырым жерде бір үй тұр екен. Жігіт үй ие-сіне барып, мән-жайды түсіндіреді. Сонда үй иесі сәл ойланып тұрып: «Менің үйімде екі жыл құл бо­лып, қара жұмыс істейсің. Сонда

Сканвордты құрастырған Ержан НҰРСҰЛТАНОВ, Орал қаласы

Мектебімізде тұңғыш рет «Екі жұлдыз» байқауы өтті. Оған 8 жұп қатысты. Бұл шара жоғары деңгейде ұйымдастырылуы үшін мектеп басшысы бастап, оқушылары қостап, бәрі де өз өнерлерін ортаға салды.

Мәселен, мектеп ди­ректоры Дания­р Дүй-

сенғалиев өзінің 10-сыныпта оқитын ұлы Нұрәділмен жұп болып, «Қазақ елі» әнін орында­ды. Ал саз пәнінің мұғалімі Ел­дар Шайдуллин мен 11-сынып оқушысы Ая­зби Әубекеровтың орындауында «Ән мен әнші» де тамаша шықты.

Әрбір жұп сахнаға шықпас бұрын бейнеролик көрсетіліп, олардың байқауға дайынды-ғы бая­ндалды. Ал өнерлерін көрсетіп болған әншілер кейін сахна сыртындағы оқушы-жур-налистерге сұхбат беріп, бай-қауға байланысты өз ойларын ортаға салды.

Қазылар алқасына жеңімпаз жұпты анықтау қиынға соқты. Байқауға қатысушылар бірі­нен-бірі кем түскен жоқ. Деген­мен сайыс болғасын жеңімпаз

анықталуы керек. Сөйтіп, «Екі жұлдыздың» жеңімпазы болып информатика пәнінің мұғалімі Орынгүл Қанатқызы мен 11-сы­нып оқушысы Нұргүл Махамбе­това танылды. Қалғандары «Жас жұп», «Өнерлі жұп», «Көрермен көзайымы», «Патриоттық жұп», «Сәнді жұп», «Сымбатты жұп» аталымдарына ие болды.

Шарадан үлкен әсер алған ауыл тұрғындары көңілді әрі тамаша мереке сыйлағандары үшін ұйымдастырушыларға ал-ғыстарын білдіріп, мұндай игі іс алдағы уақытта да жалғасын тапса деген ниетпен тарасты.

Қуаныш МАЮКОВ,Мереке орта мектеп-

балабақшасы директорының

орынбасары,Тасқала ауданы

Сканворд

ғана алманың ақысын кешемін», - дейді. Жігіт екі сөзге келмей келі­седі. Арада екі жыл зымырап өте шығады. Жігіт осы уақыт ішінде үйдің бар шаруасын атқарып, уәделі күн келген кезде үй иесінен рұқсат сұрайды. Бірақ ол: «Тағы бір шартым бар. Менің екі көзі көрмейтін, екі құлағы естімейтін, сөйлей алмайтын, екі қолы мен екі ая­ғы жұмыс істемейтін мүгедек бір қызым бар. Егер сол қызыма үйленіп, оған өмір бойы қамқор болып, жағдайын жасап өтсең ғана, алманың ақысын кешемін», - дейді. Жігіт ойланып қалады: «Егер ол кемтар қызға үйленсем, бар өмірім қорлықпен өтеді. Бәлкім, бір тентектің маңдайынан иіскеуге де жарымаспын. Бірақ Алланың алдына барған кезде жүзім нұрлы болып, мойнымда ешкімнің ақысы болмаса, мен үшін ең бастысы – сол». Осыны ойлаған жігіт келісімін береді. Сонда үй иесі қария­: «Менің қызымның екі көзі көрмейді де­

генім – екі көзі жаман нәрселерге қарамаған, екі құлағы естімей­ді дегенім – екі құлағы жаман сөздерді, өсек-ая­ңды тыңдамаған, сөйлей алмайды дегенім – жаман сөздерді айтпаған, өзгелердің артынан ғайбаттамаған, екі қолы жұмыс істемейді дегенім – екі қолы жамандық, қия­нат атаулыны жасап көрмеген, екі ая­ғы жүре алмайды дегенім – жаман, харам жерлер­ге баспаған. Балам, мен осындай періштедей пәк қызыма лайықты жігітті көптен бері іздеп келемін. Қызыма сенен артық жігіт табыл­майтынына анық көзім жетті. Енді менің қызым да, бар дүние-мүлкім де сенікі», – дейді. Сөйтіп, әлгі жо­лаушы жігіт пен қария­ның қызы үйленеді. Арада көптеген жылдар өтеді. Олардың бір баласы бола-ды. Бір күні асүйде тамақ пісіріп жатқан анасына жүгіріп келген ұлы:

– Апа, апа, «Құранды» толықтай жаттап алдым! – дейді қуанышы қойнына сыймай. Сонда алты жа­

сар ұлына мейіріммен, сүйсіне қараған анасы:

– Егер әкең сол кезде білместік­пен әлгі алманы жеп қоймағанда, сен «Құранды» алты емес, бес жасыңда жаттап алатын едің, – де­ген екен.

Бұл бала Ислам дініндегі Хана­фи мәзһабының негізін салған Әбу Ханифа болатын. Ислам дінінің ұлы ғұламасы, міне, осындай текті әке мен текті анадан туған...

Иә, ұрпақтың қандай болмағы ата-анаға байланысты. Тағы бір мысал.

Қазіргі Үндістанның солтүстік-шығысында өмір сүрген Шакь елін біздің заманымызға дейінгі VI ғасырдың екінші жартысында Шудходан атты патша басқарған екен. Тарихи жазбалар оған дейін Шакь елінде Шудходандай сыйлы билеуші болмағанын дәйектейді. Өйткені Шудходан тура жолдан таймай, пендешілікке салынбай, елді асқан әділдікпен билеген

екен. Оның бірінші әйелі өте сұлу болыпты. Көпшілік оны асқан сұлулығы үшін «иллюзия­» деген мағына беретін Майя­ есімімен атап кетеді. Біздің заманымыздан бұрынғы 623 жылы Майя­ шекесі торсықтай бір ұл табады. Сәбидің атын Сиддхартха Гаутама деп қоя­ды. Әділ әке мен сұлу анадан туған Гаутама кейін Будда дінінің негізін қалайды...

Тарихқа көз жүгіртсек, өмірде үлкен жетістіктерге жеткен ұлы адамдардың барлығының да ата-тегі тегін болмаған. Яғни биік шыңдарды бағындырған біртуар тұлғалар, ең алдымен, арына кір шалдырмаған, адамдығына сызат түсірмеген әкесіне және анасы­на қарыздар. Өйткені ақ жолдан айнымаған адамға Алла ерекше дарынды ұрпақ нәсіп етеді. Бұл – өмір тәжірибесінде дәлелденген қағида. Ойланайық, замандас-тар!.. Әсіресе, жастар. Отанымыз-дың келешекте қандай болмағы болашақ ұрпаққа, ал болашақ ұрпақтың қандай болмағы бізге байланысты. Күні ертең-ақ біріміз үйленіп, біріміз тұрмысқа шығып, әрқайсысымыз бір-бір шаңырақ көтеріп, біз де ата-ана боламыз. Сондықтан қазірден бастап әрбір ісіміз бен әрбір сөзіміздің дұрыс болуын қадағалағанымыз жөн. Со­нымен қатар біз – ата-анамыздың айнасымыз. Сырт көз біздің тәлім-тәрбиемізге қарап ата-анамызға баға береді...

Алпамыс ФАЙЗОЛЛА, студент,

Алматы қаласы

жазушы

ыРыздыҚБейсенбі, 24 қазан 2013 жыл

17oral_oniri@inbox.ru

Міне, алғашқы қар

да қылаулап, қара күз

қысты жақындата түсуде.

Ресми түрде 15 қазанда

Орал қаласы бойынша

саяжай маусымы жа-

былды. Ал өткен маусым

қалай болды, нәтижелері

қандай? Бұл жөнінде

Орал қалалық саяжайшы-

лар қауымдастығының

төрағасы Алексей Саб-

линге жолыққан едік.

- Маусымның алғашқы кезеңі біз үшін сәтсіз болды, - деді Алек­сей Федорович бірден, - өйткені көктемнің басында жауған қыш-қыл жаңбыр жүйектегі қызанақ пен қия­р өскіндерін құртып кет­ті. Тек жабық жылыжайдағы не­месе беті бүркелген көкөніс қана аман қалды. Байқаған боларсыз, биыл соның салдарынан Орал базарында жергілікті қызанақ пен қия­р аз болды. Орнын шым­кенттік, жамбылдық өнімдер бас­ты. Ал қалған жеміс пен көкөніс түрінен аса көп болмаса да, қалыпты мөлшерде өнім жина­лып, біздің сая­жайшылар артығын сатуға кеңінен мүмкіндік алды. «Кеңінен» деуім де бекер емес. Орал қаласының әкімдігіне мың да бір рақмет! Әкімшіліктің қолдау-көмегінің нәтижесінде сая­жайшы­лар қала мен оның төңірегіндегі 14 базарда өздері өсірген алма мен алмұрт, қызылша мен ботташық және басқасын алаңсыз сатып, отбасылық бюджетін толықтырды.

Алексей Федоровичтің айтуын­ша, маусым бойына сорғы стан­сасынан суару жүйелеріне ылғал айдайтын құрылғылар қалыпты жұмыс істеп тұрған. Сол жұмысқа

қалалық еңбек биржасы арқылы 20 адам тартылған екен. Оларға төленетін жалақының жартысы қала бюджетінен бөлінсе, қалғаны қауымдастық есебінен өтелді. Бір жақсысы, әлеуметтік жұмысқа келгендер міндетін қалыпты ат-қарыпты. Әйтеуір, сая­жайшылар тарапынан жұмысына шағым түс-кен жоқ.

– Бұл күндері тағы да сая­­жайды күзету үшін адамдар жинақтаудамыз. Қазірдің өзінде 34 кісі қабылдадық. Олардың әр-біреуіне ай сайын 18620 теңге жалақы төленбек. Оның 10 мың теңгесі – еңбек биржасының есебінен. Негізі күзетшіге қажет-тілік 70 адамды құрайды. Егер қала әкімдігінен қолдау мен өз мүмкіндігіміз болса, тағы да адам-дар қабылдамақпыз. Бұл – «Жол картасы» әлеуметтік бағдарлама-сының ая­сында атқарылып жат-қан шара. Тағы бір оңды ахуал – сая­жай күзетшілері және сақ-шылармен байланыс қалыпты. Егер бос тұрған сая­жай үйлеріне

қауіп төніп, ұрлық, қарақшылық жағдайы байқалса, күзетшілер де­реу хабар беріп, қоғамдық тәртіп сақшылары сол аймаққа жетіп үлгереді, - деді қанағаттанғандық сезіммен Алексей Федорович.

Төраға қала іргесіндегі “Зача­ганск” бағбандар қауымдастығы мәселесін де тілге тиек етті. Оның айтуынша, енді ол сая­жай деген­нен гөрі шағын елді мекен ата­уына әбден лайық. Өйткені мұнда көптен бері тұрақты өмір сүріп жатқан 5600-ден астам адам бар. Олар ауылдан көшіп келіп, бұрынғы сая­жай үйлерін сатып немесе соны қайтадан бұзып, жаңадан үй салған жерлестер. Жер телімдерін қоныс салуға пайдаланушылар да аз емес. Әрі бұл көші-қон үдерімі жыл өткен сайын ұлғайып келе-ді. Қазір аумағы 140 гектар жерде 600-дей үй бар. Елді мекенге электр желісі тартылған. Газбен қамту жұмысы да ая­қталу қарсаңында. Қалып тұрғаны - су құбырын тарту. Оның жобасы шамамен 185 мил­лион теңгені құрайды. Әзірге осы

кей саяжай ауылға айналды

елді мекеннің инфрақұрылымын әрі қарай дамыту үшін не қалалық, не облыстық бюджеттен қаржы та­былмауда.

- Қателеспесем, биыл мамыр айының 16-сы күні ҚР Ауыл шар-уашылығы министрінің орынба-сары қалалар төңірегіндегі сая­­жайлар орнында пайда болған елді мекендерді сол белгілі бір қаланың теңгеріміне алу жөнінде айтқан-ды. Сол сия­қты мен сөз еткен елді мекен де Орал қаласы-ның теңгеріміне алынса, қандай жақсы! - дейді А.Саблин.

Маусым бойына сая­жай аума-ғына 5 трансформатор қойылып, электр жарығы мен қуатынан еш-кім үзіліс көрмепті. Айтпақшы, мү-шелік жарнаны қауымдастықтың басым көпшілігі төлеп, тиесілі міндетінен құтылған. Төлемеген-дердің саны - 28. Оның ішінде «Факел», «Коммунальник» және басқа да сая­жай қоғамдары бар. Алексей Федорович қарызы бар­ларды 2014 жылға дейін төлеп құтылуға шақырады. Төрағаның

өзі де кеңсесін қалалық әкімдік ғимаратынан жалға алып отыр.

Қауымдастықта жылдар бойы шешілмей келе жатқан түйткіл – сая­жайларға баратын қатқыл табанды көлік жолының болма­уы. Тек «Ветеран» және «Берез­ка» қауымдастығына баратын жол «қалыпты» десек те, біреуінің әбден тозығы жетсе керек. Әзірге тек жол төсемін биіктетумен ғана күн көруге мүмкін болып отыр. Жолдың нашарлығына қарамастан, маусымда 15 бағыт бойынша ав­тобус күн сайын ертеңгі сегізден кешкі тоғызға дейін қатынап тұрды. А.Саблин биыл да сая­жайшыларға қатынау үшін өзен көлігі арқы-лы Учужный және Барбастауға өзен арқылы қатынасты қалыпты ұйымдастырғаны үшін қала әкім-дігіне ризалығын жасырған жоқ. Жылдағыдай биыл да қала бюд­жетінен сол мақсатқа 7,1 млн. жұм-салған. Қатынас әр аптаның бей- сенбі, жұма, сенбі, жексенбі күнде- рі тегін ұйымдастырылған екен.

Серік иХСАНҒАЛи,«Орал өңірі»

«Б» корпусы бойынша бос әкімшілік мемлекеттік лауазымына орналасуға конкурс туралы хабарландыруБҚО, Теректі ауданы «Ақсоғым селолық округі

әкімінің аппараты» ММ 091102 Теректі ауданы, Ақсоғым ауылы,

Қазақстан көшесі, №48 Анықтама үшін телефондар: 8 (71143) 95-5-23,

95-5-26, eljan_200589@mail.ru «Б» корпусына мемлекеттік әкімшілік бос лауа­

зымына орналасуға конкурс жария­лайды. Ақсоғым селолық округі әкімі аппаратының

жетекші маманы, E-G-4 санаты, лауазымдық жа-лақысы еңбек сіңірген жылдарына байланысты 48047 теңгеден 64700 теңгеге дейін.

Функционалдық міндеттері:Селолық округ әкімі аппаратының есепшілік

жұмысына ықпал жасау, мемлекеттік сатып алу жоспарын жасау, мемлекеттік сатып алуды ұйым- дастыру, келісімшарттар жасау. Селолық округ бойынша салық жинауды ұйымдастыру және жүр-гізу. Тұрғындарды есепке алу, шығару және әске- ри міндеттілермен жұмыс.

Конкурсқа қатысушыларға қойылатын та-

лаптар:Жоғары немесе ортадан кейінгі білім не орта

техникалық немесе кәсіптік білім.Әлеуметтік ғылымдар және бизнес. Ауыл шаруа-

шылығы ғылымдары. Гуманитарлық ғылымдары. Ветеринария­. Қазақстан Республикасының Консти-туция­сын, Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасының Президенті туралы», «Қазақстан Республикасының Парламенті және оның депу-таттарының мәртебесі туралы», «Қазақстан Рес-публикасының Үкіметі туралы» Конституция­лық заңдарын, Қазақстан Республикасының «Мемле- кеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Қазақстан Республикасын-дағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы», «Нормативтік-құқықтық актілер туралы», «Әкімшілік рәміздер туралы» заңдарын, «Қазақстан-2050» стратегия­сы – қалыптасқан мем- лекеттің жаңа сая­си бағыты» стратегия­сын білу. ҚР мемлекеттік қызмет туралы, еңбек туралы заңнамаларын, «Нормалық-құқылық актілер тура-

лы», «Әкімшілік рәсімдер туралы», «Жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау туралы» за- ңын білу және басқа да жұмыс бабында қолда-нылатын нормалық-құқылық актілерді білу.

Осы санаттағы лауазымдар бойынша функцио-налдық міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер.

Конкурсқа қатысуға қажетті құжаттар:- Белгіленген нысандағы өтініш; - 3х4 үлгідегі суреті жапсырылған белгіленген

нысандағы толтырылған сауалнама;- Білімі туралы құжаттардың нотариалдық куә-

ландырылған көшірмелері;- Еңбек қызметін растайтын құжаттың нота-

риалдық куәландырылған көшірмесі;Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау ми-

нистрлігінің 2010 жылғы 23 қарашадағы №907 бұйрығымен бекітілген (Қазақстан Республикасы-ның нормативтік-құқықтық актілердің тізілімінде 2010 жылы 21 желтоқсанда №6697 болып тіркел­ген) нысандағы денсаулығы туралы анықтама;

Қазақстан Республикасы азаматының жеке куә-лігінің көшірмесі;

Құжаттарды тапсыру сәтінде уәкілетті орган- мен белгіленген шекті мәннен төмен емес нәти-жемен тестілеуден өткені туралы қолданыстағы сертификат;

Құжаттарды қабылдау мерзімі:Конкурс өткізу туралы хабарландыру жария­-

ланған күннен бастап 10 жұмыс күн ішінде көр-сетілген мекенжай бойынша сәйкесті мемлекет- тік органға тапсырылуы тиіс.

Конкурс комиссия­ның қарауына қоса тігілген құжаттардың тізбесі көрсетілген құжат тігілген пап- када орналастырылған құжаттар қолма-қол қабыл-данған немесе поштамен жіберілген құжаттар қабылданады. Әңгімелесуге жіберілген канди­даттар оларға хабар етілген күннен бастап бес жұ- мыс күн ішінде Ақсоғым селолық округі әкімінің аппаратында әңгімелесуден өтеді. Аталмыш лауа-зымға орналасатын үміткерлер үшін көтермеақы шығындары, жеңілдіктер берілмейді.

ТылсымБейсенбі, 24 қазан 2013 жыл

18oral_oniri@inbox.ru

Ғарыш пен табиғат, жал-пы жаратылыс жұмбағы шексіз екені даусыз. Адам-зат көптеген түсініксіз жайларға тап келіп, жа-уабын таба алмай, бас қатырып жатады. Мыса-лы, аруақтың байланысқа шығуы, адамға сыңарының көрінуі, «жателдіктер не-месе ұшатын тәрелке»…

Танысы болып келгенТюмень облысы. 1990 жыл. 4 та-

мыздың таңында Надежда деген әйелдің терезесін біреу қағады. «Кімсің?» деп есікке жақындаған әйел өзінің танысы Олегті да-уысынан таниды. Бірақ сапарға кеткен Олегтің келетін уақыты болмағаны себепті Надежда есікті ашпайды. Қорыққан әйел Олегке «Терезеге келіп, көрін» дейді. Ол шынында да Олег сия­қты, бірақ сақалсыз, шашының да түсі өзге әрі бұл білетін Олегтен әлдеқайда жас көрінеді. Еркек әйнекке бетін тақап, әйелге бақырайып қарап тұрады. «Сен Олег емессің, кет!» деген әйелдің сөзін құлағына ілме­ген ол есікті төмпештей бастайды. Амалы таусылған әйел есікке келіп, Олегке сұрақтар қоя­ды. Кейбіріне дұрыс жауап берген еркек соңғы үш жылда болған оқиғаларды және Надежданың кішкентай қызының дүниеге келгенін білмейді. Ақыры есік ашпаған Надежда бір аптадан соң Олегті қаладан көреді. Сол бая­ғы сақалды әрі өзі көрген Олег. Ол өзінің алыс сапардан кеше ғана келгенін айтады...

«Егер адам өзінің болмаса танысының сыңарын көрсе, ол аруақты көрдім деп ойламасын. «жателдіктер» адаммен сөйлесу немесе оны ұрлап кету үшін оның танысының не туысының кейпі­не еніп келеді. Бірақ олардың бет бейнесі сол адамға ұқсаса да, өзін ұстауы, жүріс-тұрысы роботты еске түсіреді» дейді уфологтар.

О дүниеден телефон шалған брейс

Пекин қаласының тұрғындары түн ауа қала телефонына қоңы-рау шалынатынын, тұтқаның ар-ғы жағында біреулердің жылап, адамның төбе құйқасын шымыр­лататын дыбыстар шығатынын айтып, полиция­ға шағымданған. Тәулігіне бірнеше рет түн ауа соғылатын қоңырауда түсініксіз дыбыстар, көмек сұраған дауыс-тар естіліп, ең соңында қатты шың-ғырған айқай шығады екен. Үй иелері қайта сол нөмірге телефон шалса, «Сіз терген нөмір жүйеде тіркелмеген» деген дауысты ес­тиді. Журналистер зерттеп көрсе, ол нөмірлер «China Unicom» бай­ланыс операторына тән, бірақ еш жерде тіркелмеген болып шығады.

Бұл іспен Пекиннің қоғамдық қауіпсіздік басқармасы айналы­сады. Олар мұны біреулердің қасақана ісі десе, байланыс жүйесі қызметкерлері телефон нөмірін өзгертетін арнайы бағдарламаны пайдаланып жүрген тентектердің ісі дейді. Бірақ тұрғындар оны о дүниемен байланыстырып отыр. Осы тұста 1965 жылы Колорадо штатында (АҚШ) профессор Уол­тер Апхоффтың басынан кешкен оқиғасын айтайын. Оның хат­шысы Айрис Брейс ая­қ астынан қайтыс болып кетеді. Соның сәл алдында ғана профессор Брейс ханымға бір әріптесіне телефон соғуды тапсырған екен. Хатшы оған үлгермейді. Жерлеу күні профессордың өзі әлгі әріптесіне қоңырау шалады. Тұтқаны алған әріптесі: «Күте тұрыңыз, маған басқа желіден қоңырау шалып жатыр» дейді. Біраз уақыттан соң желіге қайта қосылған әріптесі: «Иә, сіздің тапсырмаңыз туралы

бары бұдан 60 жыл бұрын шетел­дік баспасөздерде айтылыпты. «Бірақ күні бүгінге дейін АҚШ-тың НАСА агенттігі бұл туралы жұмған аузын ашпай отыр» дей­ді мамандар. 1950 жыл. 4 шілде. Hью-Мексико штатындағы Уайт-Сендс құпия­ зымыран полигоны. Ұшу алаңында тұрған инженер Д.Фрайдың қасына дыбыссыз, биіктігі 8, ұзындығы 9 метр «дөң-гелек бірдеңе» келіп қонады. Фрай оған жақындап қолымен ұс-тағысы келген сәтте әлдеқайдан ағылшын тілінде: «Қымбаттым, жақындамаңыз, ол әлі суыған жоқ» деген дауыс естіледі. Және оның алыстан басқарылатын «Ч» ап­параты екенін, ал басты корабль жерге жақын орбитада жүргенін, оның қожалары бірнеше жүздеген жыл бойы Жерге сапарлап келіп жүргенін айтады және Фрайға Нью-Йорк қаласына жарты сағатта ба­рып келуді ұсынады. «Бірнеше се­кундта Жер асқан жылдамдықпен

Мың бір жұмбақ дүниеұлдай ҚАБОШҚЫЗЫ,«Орал өңірі»

естідім, маған жаңа ғана сіздің хатшыңыз Брейс ханым телефон шалып айтты» депті. Мұны естіген профессор аң-таң болыпты. Соған қарағанда Пекин тұрғындарының болжамы шындыққа келетіндей ме, қалай?

«Ұшатын тәрелке»

Ғаламшар орбитасында біздің ғарыш кемелері ғана емес, бізге белгісіз ғарыштық корабльдер

көз алдымда жоғалып кетті, ал бір­неше минутта Нью-Йорктың түнгі шамдарын тамашаладым» дейді Фрай. Әлгі аппарат жарты сағатта инженерді Уайт-Сендстегі полиго­нына қайтып әкеліпті.

Жылқының жалы тік тұрған

«Ұшатын тәрелке» жан-жа-нуарларға ерекше үрей әкелетін көрінеді. Оны көрген жылқылар

атқорада айналып шауып, иттер дірілдеп, ұлып, жүні үрпиіп тік тұрған мысық төсектің астына тығылатын көрінеді. 1963 жылы Австралия­да бір фермердің мал қорасының үстіне 30 метр биік­тікте «тәрелке» келіп тұрып алып­ты. Сол кезде сиырлар құлап, қара жерде тайғанап домалай жөнелсе, ал жылқылардың жалы тік тұрған... Бұл мәселенің бір жағы ғана. Әлемнің әр түкпірінде көрініп жүрген «ұшатын тәрелке» туралы қарама-қайшы пікірлер, ғылыми болжамдар көп-ақ. Мы­салы, 1950 жылы «Ридерз дай­джест» жорналында сая­си ком­ментатор Генри Тейлор жоғарыда айтылған Фрайды сая­хаттатып әкелген «Ч» ұшатын тәрелкелері АҚШ-тың ғылыми сынағы екенін мәлімдеген. Ал 1968 жылы АҚШ- тың Әскери әуе күштері ака­демия­сы “ұшатын тәрелкелер” атаулысын экипажы бар немесе алыстан басқарылатын, материал­дан жасалған аппарат деп жазған. Алпысыншы жылдары 86 «ұшатын тәрелкені» зерттеген француз

ғалымы Ф.Лагардэ олардың 37 пайызын жер қабығының айыры­лу жүйесімен байланыстырған. Содан соң ғалымдар жер сілкінісі мен басқа да табиғат апаттарының олармен байланысы туралы зерт­теп, бас қатыра бастаған. 1961 жылы 19 наурыз күні Мендоза провинция­сы үстінде өте жарық сәуле шашқан жұмбақ нысан көрінген. Ал келесі күні жер сіл­кініп, мыңдаған адамдар құрбан болыпты. 1968 жылы жаңағы «тәрелке» ауыл үстіне тағы келіп, артынша тағы да алапат жер сілкі-нісі болған. Олар пайда болған сәт-те радиостанция­лардың жұмысы бұзылып, басқа да неше түрлі жұмбақ әсерлер болып отырған.

Мысалы, 1958 жылы Қазақстанда далада от жағып демалып отырған жастардың үстіне белгісіз аппа­рат ұшып келген. Сол сәтте олар-дың сағаттары тоқтап қалыпты... “Ұшатын тәрелкелер” ұрлап кеткен адамдар өздерін бірнеше минутқа ғана жоқ болдық деп ойлайды екен, ал шындығында олардың жоғалғанына бір апта, тіпті кейде үш ай өткен болып шығады. Екін­ші дүниежүзілік соғыстан кейін немістер диск тәрізді ұшатын ап­парат ойлап шығарған. Мысалы, Виктор Шаубергердің жасаған аппараты бүгінгі айтып жүрген «ұшатын тәрелкелерге» өте ұқсас. 1957 жылы Жердің тұңғыш жасан­ды серігі (спутник) ұшырылғаны белгілі. Сол сәтте Жер орбитасын­да тағы да екі жасанды белгісіз дене ұшып жүріпті. Бұл туралы сол кезде шулап жазған шетелдік журналистер олардың «ұшатын тәрелкеге» ұқсайтынын, Жерге ха­бар беріп отырған бұлардың бір­неше мемлекеттің бақылауында болғанын жазған. Оның ішінде Кеңес одағы мен АҚШ бар...

19oral_oniri@inbox.ru

ҚызмеТБейсенбі, 24 қазан 2013 жыл

Сырым ауданы әкімінің аппараты, 090900, БҚО, Сырым ауданы Жымпиты ауылы, Қазақстан көшесі, 8-үй, 1-қабат, 9-бөлме, анықтама алу үшін телефондар: 8-(71134) 22210, факс: 31276, электрондық мекенжайы: Akim_sirim@mail.ru,

бос әкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды1. Сырым ауданы әкімі аппаратының

ұйымдастыру жұмыстары, мемлекеттік қызметтер мониторингі және бақылау жө-ніндегі бөлімінің бас маманы, Е-4 санаты

Функционалдық міндеттері: ҚР Прези-дентінің Жарлықтарын, ҚР Үкіметінің қаулыла- рын, хаттамаларын, облыс әкімдігінің қаулы-ларын, облыс әкімінің өкім, шешімдерін, облыс және аудан әкімдері және олардың орынба-сарларының төрағалық етулерімен өткізілген кеңестердің хаттамаларын бақылауға алу, орындалуын қадағалау. Аудан әкімі жанында-ғы өндірістік лездеменің хаттамасын жүргізу және оның орындалуын бақылау. Сонымен қатар аудан әкімі аппаратына жоғарғы орган­дардан келіп түскен, орындалу мерзімдері көрсетілген құжаттардың уақтылы орын­далуына бақылау жасау және орындалуын ұйымдастыру. Бақылауда тұрған құжаттардың уақтылы орындау жөнінде орындаушыларға ескертулер беріп отыру. Бақылау монито­рингін жүргізеді. Аудан әкімі аппаратындағы барлық деңгейдегі құрылған комиссия­лар отырыстарының уақтылы өткізілуін қадағалау және ұйымдастыру. Аудан әкімінің экономи­ка, ішкi сая­сат және әлеуметтiк сала жөнiндегi орынбасарының ауылдық округ әкімдері ап­параттары мен басшылық ететін бөлімдері арасындағы жұмысты ұйымдастыру.

Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Гуманитарлық ғылымдар, білім, құ-қық, әлеуметтік ғылымдар және бизнес, ауыл шаруашылығы ғылымдары, қызметтер, вете­ринария­, техникалық ғылымдар және техно­логия­лар салаларындағы мамандықтар бо- йынша. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауа-зымның функционалдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білім барларға рұқсат етіледі.

Е-4, Е-R-4 санаты бойынша конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жо-ғары білім. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жыл­дан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сәй- кес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі бі- лімі барларға рұқсат етіледі.

E-G-1 санаты бойынша конкурсқа қаты-сушыларға қойылатын талаптар: Жоғары білім. Гуманитарлық ғылымдар, білім, құқық, әлеуметтік ғылымдар және бизнес, табиғи ғылымдар, техникалық ғылымдар және тех­нология­лар, ауыл шаруашылығы ғылымдары салаларындағы мамандықтар бойынша.

E-G-3 санаты бойынша конкурсқа қаты-сушыларға қойылатын талаптар: Жоғары білім. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауа-зымның функционалдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. Гуманитарлық ғылым-дар, білім, құқық, әлеуметтік ғылымдар және бизнес, табиғи ғылымдар, техникалық ғылым-дар және технология­лар, ауыл шаруашылы- ғы ғылымдары салаларындағы мамандықтар бойынша.

E-G-4 санаты бойынша конкурсқа қаты-сушыларға қойылатын талаптар: Жоғары немесе ортадан кейінгі білім не орта техника-лық немесе кәсіптік білім. Ауыл шаруашылығы ғылымдары, әлеуметтік ғылымдар және биз­нес, гуманитарлық ғылымдар, техникалық ғы- лымдар және технология­лар, білім, құқық, та-биғи ғылымдар салаларының мамандықтары бойынша.

2. Cырым аудандық жер қатынастары бөлімінің бас маманы, E-R-4 санаты

Функционалдық міндеттері: Иесіз жер учаскелерін есепке алу, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергілікті атқарушы органының жер учаскелерін беру және олар-дың нысаналы мақсатын өзгерту жөніндегі ұсыныстары мен шешімдерінің жобаларын да-йындау, мемлекеттік қажеттер үшін жер учас-келерін мәжбүрлеп иеліктен шығару жөнін-дегі ұсыныстар дайындау, жер учаскелерінің бөлінетіндігі мен бөлінбейтіндігін айқындау, мемлекет меншікке сататын нақты жер учас-

Әкімшілік мемлекеттік қызметшілердің лауазымдық жалақылары

СанатЕңбек сіңірген жылдарына байланысты

СанатЕңбек сіңірген жылдарына байланысты

min max min maxЕ-4 59578 80719 Е-G-1 94172 126845Е-R-4 56375 76235 Е-G-3 53808 72386

Е-G-4 48047 64704

келерінің кадастрлық (бағалау) құнын бекіту, жерге орналастыруды жүргізуді ұйымдасты- ру және жер учаскелерін қалыптастыру жө- ніндегі жерге орналастыру жобаларын бекі- ту, жерді аймақтарға бөлу жобаларын және аудандардың (облыстық маңызы бар қала-лардың) жерді ұтымды пайдалану жөніндегі бағдарламаларды, жобалар мен схемаларды әзірлеуді ұйымдастыру, елді мекендер аума-ғының жер-шаруашылық орналастыру жо­баларын әзірлеуді ұйымдастыру, жер сауда-саттығын (конкурстар, аукциондар) жүргізуді ұйымдастыру, жерді пайдалану мен қорғау мәселелеріне қатысты қалалық, аудандық бағдарламалардың жобалар мен схемалар- дың сараптамасын жүргізу, ауданның (облыс-тық маңызы бар қаланың) жер балансын жа­сау, жер учаскелерінің меншік иелері мен жер пайдаланушылардың, сондай-ақ құқық-тық қатынастардың басқа да субъектілерінің есебін жүргізу, жер учаскесіне сәйкестенді-ру құжаттарын беру, жер учаскелерінің бар немесе жоқ екендігі туралы анықтамалар беру, ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскелерінің паспорттарын беру, жер учас­келерін сатып алу-сату шарттары мен жал­дау және жерді уақытша өтеусіз пайдалану шарттарын жасау, Жер кодексінің 71-бабына сәйкес ауданның (облыстық маңызы бар қала-ның) жергілікті атқарушы органның іздестіру жұмыстарын жүргізу үшін жер учаскелерін пайдалануға рұқсат беруі жөнінде ұсыныстар дайындау, ауыл шаруашылығы алқаптарын бір түрден екіншісіне ауыстыру жөнінде ұсы-ныстар дайындау, ведомоствалық мұрағат, 1-ОЛ нысан есебін, арыз-шағымдарын тіркелуін және орындалуын қадағалау. Өз жұмысын ұйымдастыру, бақылау қабілеті, мониторинг және аналитикалық ақпараттық әдістер мен түрлерін білу.

Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Ауыл шаруашылығы ғылымдары саласының агроном мамандығы, қызмет көрсету саласының жерге орналастырушы мамандығы бойынша.

3. Жымпиты ауылдық округі әкімінің орынбасары, E-G-1 санаты

Функционалдық міндеттері: Ауыл айма- ғында экономикалық әлеуметтік инфрақұры-лымдардың дамуы бағытында жұмыстарды, ауыл шаруашылығы мәселелерін үйлестіреді. Шағын және орта бизнесті дамыту жұмыс-тарын үйлестіреді. Ауылдық округі әкімі ап-паратының жылдық және тоқсандық жұмыс жоспарларын әзірлейді. Ауылдың санитарлық тазалығын ұйымдастыру, көгалдандыру мен абаттандыру, жұмыстарын жүргізу, қадағалау, көше жарықтарының жұмысын қадағалау. Ауылдық округі әкімі аппаратында іс-жүргізу, құжат айналымын, құжаттардың орындалуын бақылайды. Төтенше жағдайлардың алдын алу және жою жөніндегі мәселелерімен ай­налысады. Ауылдық округтегі сатып алынған коммуналдық үйлерді пайдалану жағдайын қадағалау. Округ көлемінде сатып алу жұмыс-тары бойынша атқарылған жұмыстардың орындалуын қадағалау. Ауылдық округтегі мәдени ескерткіштер мен қорымдарды күтіп ұстауды ұйымдастыру.

4. Жымпиты ауылдық округі әкімі ап-паратының бас маманы-есепші, E-G-3 са-наты

Функционалдық міндеттері: Ауылдық округі әкімі аппаратының жылдық шығыс жобасын әзірлеу, бекітуге ұсыну. Тиісті бе-кітілген штаттық кесте бойынша уақтылы қызметкерлердің еңбекақыларын есептеу, тиісті төлемдерді зейнетақы қорларына, әлеу-меттік төлемдерді және салық төлемдерін уақтылы аудару. Қаржы және аппарат есе- біндегі құнды заттардың есебін жүргізу, сақ-талуына бақылау жасау, жыл ая­ғында инвен-

таризация­ өткізу. Жұмсалған қаржы құжатта-рының дұрыс рәсімделуін, олардың заңдылы-ғын, қаржының мақсатты және дұрыс жұмса- луын жүзеге асыру. Бухгалтерлік, статистика- лық есептерді уақытында жасау және тапсы- ру. Мемлекеттік сатып алу жөніндегі комис-сия­ның жұмысын ұйымдастыру. Ауылдық ок- ругтегі сатып алынған коммуналдық үйлерді балансқа алу және есебін жүргізу. Округ көле- міндегі көшелерді жарықтандыру, көгалдан-дыру мен абаттандыру, санитарлық тазалық жұмыстарына бөлінетін қаржыларды құжат-тар әзірленгеннен кейін уақытында аудару, жұмсалуын қадағалау.

Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Әлеуметтік ғылымдар және бизнес саласы бойынша қаржы, есеп және аудит, эко­номика мамандықтары бойынша.

5. Жымпиты ауылдық округі әкімі ап-паратының бас маманы E-G-3 санаты

Функционалдық міндеттері: Ауылдық ок­руг әкіміне келіп түскен, әкім қабылдауында болған, жеке және заңды тұлғалардан түскен арыз-шағым, өтініштерге жауап беру. Өлеңті, 1 Май ауылдары бойынша мектепке дейінгі және мектеп жасындағы оқушылардың және мүгедектердің есебін жүргізу. Өлеңті ауылы бойынша шаруашылық кітаптарын жүргізу, жанұя­ құрамы және тұрғылықты жері бойын­ша анықтама беру, Өлеңті, 1 Май ауылдары бойынша ауыл тұрғындарын тұрғылықты жерлері бойынша есепке алу және шығару, сайлаушылардың есебін жүргізу және жы­лына екі рет мал санағын жүргізу, салық жи­науды қамтамасыз етеді және тұрғындарға ескертпелер тарату, түскен төлемдерді бюд­жетке өткізу. Өлеңті ауылы бойынша әлеуметтік экономикалық даму мәселелерімен айналы­су, сондай-ақ аз қорғалған топтармен жұмыс /АӘК, жәрдемақы төлеу комиссия­ларының жұмысына қатысу, кедейшілікті азайту жұмыс-тары/. Округ әкімінің өткізетін жиналыста- рын және комиссия­лардың жұмысын ұйым-дастыру, хаттамалар толтыру. Өлеңті, 1 Май ауылдары бойынша сараптамалар жасайды, хабарламалар, анықтамалар, есептер дайын­дайды. Өзінің жұмысын ұйымдастыру, азамат­тарды қабылдау жұмысында тәжірибесі болу, мониторинг және аналитикалық ақпараттық әдістері мен түрлерін білу.

6. Жымпиты ауылдық округі әкімі ап-паратының бас маманы, E-G-3 санаты

Функционалдық міндеттері: Ауылдық округ бойынша әскери міндеттілерді әскер қатарына шақыруды ұйымдастыру. Тұрғын үй құрылысы үшін жер сұраушылардың есебін жүргізу /кезекке қою, нысаналы мақсатта пай- далануын қадағалау/. Округ көлеміндегі үкімет-тік емес ұйымдармен жұмыс жасау. Округ көлемінде өткізілетін мәдени-спорттық шара­ларды ұйымдастыру. Округ әкімінің өткізетін жиналыстарын және комиссия­лардың жұмы-сын ұйымдастыру, хаттамалар толтыру. Округ бойынша сараптамалар жасайды, хабарлама­лар, анықтамалар, есептер дайындайды.

7. Алғабас, Аралтөбе, Бұлдырты, Қособа, ауылдық округі әкімі аппаратының жетек-ші маманы, Е-G-4 санаты

Функционалдық міндеттері: Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулыларын, облыс және аудан әкімдерінің шешім, өкімдерін, әкімдік қаулыларын орындалуын қамтамасыз етеді және бақылайды. Округ әкімінің алған өкім, шешімдерінің жобаларын дайындау­ды «Нормативтік-құқықтық актілер туралы», «Әкімшілік рәсімдер туралы», Қазақстан Рес-публикасының заңдарына және ауылдық ок-руг әкімі аппаратының регламентіне сәйкес дайындауды жүзеге асырады. Төтенше жағ-дайлардың алдын алу және жою жөнiндегi мәселелерiмен айналасады. Кiшi және орта кәсiпкерлiктi қолдау және дамыту жөнiндегi

және көлеңкелi экономиканың алдын алу жөнiндегi мәселелерiмен айналасады. Мүге- дектермен жұмыс жүргізу. Тұрғын үй мәселе-лерімен айналысу. Мектепке дейінгі және мек- теп жасындағы оқушылардың тәрбие жұмыс- тарымен айналысу, қоғамдық тәртіп мәселе-лерімен айналысу, статистикалық есепті уақы- тында жүргізіп отырады. Округте халық сана- ғын өткізу және мал санын анықтау. Шаруа-шылық кітабын жүргізу. Округтің ауыл шаруа-шылығы мәселелерімен айналысады. Жастар қоғамдық ұйымының жұмысына көмектесіп, округтегі жастар мәселесімен айналысады. Ауылдық округ бойынша сараптамалар жа­сайды, хабарламалар, анықтамалар, есептер дайындайды.

8. Жымпиты ауылдық округі әкімі ап-паратының жетекші маманы-заңгер, Е-G-4 санат

Функционалдық міндеттері: Ауылдық округ әкімі аппаратында алынған өкім, ше- шімдердің жобаларын дайындауда ҚР заңда-рына және Жымпиты ауылдық округі әкімі аппаратының регламенттеріне сәйкес дайын­дауды жүзеге асырады.

Ауылдық округі әкімі аппаратына келіп түскен арыз-шағымдарды ОЛ бағдарламасы-на тіркейді, арыздарға уақтылы жауап беруін қадағалайды, тиісті орынға есебін тапсырады. Мемлекеттік қызметкерлердің құқықтық оқу- ды өткізуді ұйымдастырады. Тұрғын үй құры-лысы үшін жер сұраушылардың есебін жүргі- зу /кезекке қою, нысаналы мақсатта пайдала­нуын қадағалау/ Өзінің жұмысын ұйымдасты- ру, азаматтарды қабылдау жұмысында тәжіри-бесі болу, мониторинг және аналитикалық ақпараттық әдістері мен түрлерін білу. Ұжым- мен, адамдармен жұмыс істей білу, жан-жақты байланыс қарым-қатынаста болу, білімін үне- мі жетілдіруге ынталану.

Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Құқық саласының мамандықтары бойынша.

Конкурсқа қатысу үшін қажетті құжат-тар:

1) өкілетті орган белгілеген нысандағы өті-ніш;

2) 3х4 үлгідегі фотосурет;3) өкілетті орган белгілеген нысандағы са­

уалнама; 4) бiлiмi туралы құжаттардың нотариалдық

куәландырылған көшірмелері; 5) еңбек қызметін растайтын құжаттың

нотариалдық куәландырылған көшірмесі; 6) денсаулығы туралы анықтама (ҚР Ден-

саулық сақтау министрлігінің 2010 жылғы 23 қарашадағы №907 бұйрығымен бекітілген ( ҚР нормативтік-құқықтық актілердің тізілімінде №6697 болып тіркелген) нысандағы;

7) ҚР азаматының жеке куәлігінің көшір-месі;

8) құжаттарды тапсыру сәтінде уәкілетті органмен белгіленген шекті мәннен төмен емес нәтижемен тестілеуден өткені туралы қолданыстағы сертификат.

Құжаттарды қабылдау мерзімі конкурс өт-кізу туралы хабарландыру соңғы жария­лан-ған күнінен бастап 10 жұмыс күнінің ішінде, көрсетілген мекенжай бойынша сәйкесті мем­лекеттік органға тапсырылуы тиіс.

Конкурс комиссия­сының қарауына құжат-тарды қабылдау мерзімінде азаматтардың өздері әкеліп берген немесе поштамен жібе- рілген (қоса тіркелген құжаттардың тізбесі көрсетілген құжат тігілетін папкада орналас-тырылған) құжаттары қабылданады.

Құжаттардың толық емес пакетін ұсыну конкурс комиссия­сының оларды қараудан бас тартуы үшін негіз болып табылады. Конкурсқа қатысу үшін құжаттарды электрондық пошта арқылы берген азаматтар құжаттардың түп-нұсқасын әңгімелесу басталғанға дейін бір жұмыс күн бұрын кешіктірілмей беріледі. Осы құжаттардың түпнұсқасы берілмеген жағдайда тұлға әңгімелесуден өтуге жіберілмейді.

Әңгімелесуге жіберілген кандидаттар одан кандидаттарды әңгімелесуге жіберу туралы хабардар ету күнінен бастап бес жұмыс күні ішінде конкурс жария­лаған Сырым ауданы әкімі аппаратында өтеді.

ДҮйСЕНбІ, 28 ҚАзАНҚАЗАҚСТАН 6.00 «ТАҢШОЛПАН».8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 22.55 ЖАҢАЛЫҚТАР8.40 «Апта.Kz» 9.45, 20.05 «Айтуға оңай...» 10.25, 14.55 «Тәуіп Хо Жун» 11.45 «Қазақтың қолөнері» 11.55 «Дауа» 12.25 «Ақсауыт». 12.55, 18.30 «Алғашқы махаббат». 13.55 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Ток-шоу 16.00 «Менің Қазақстаным» 16.50 «ӨЗЕКЖАРДЫ» 17.10 «... Үй болу қиын». 16-бөлім 17.55 «Еңбек түбі - береке» 18.00 «ЗАҢ ЖӘНЕ БІЗ». Тікелей эфир 20.50 «ОЛИМП ШЫҢЫ». 21.40 «КЕЛІН». 22.25 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоя­нбаев» 23.30 «SPORT.KZ» 23.50 «Шығанақтағы үй» К/ф 1.25 «Көкпар» Ұлттық ойын2.05 «Түнгі студия­да Нұрлан Қоя­нбаев» 2.35 «Өзекжарды» 2.50 «... Үй болу қиын». 3.30 «Кітапхана»

ОРАЛ16.50 «Апта» 17.40 “Жандауа”

ҚАЗАҚСТАН-ОРАЛ 06.55 Аңдатпа 07.00 Деректі фильм07.25 «Телемаркет», жарнама07.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама. 08.00 Деректі фильм08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.09.00 “Менің ұлдарым”. Телехикая­10.00 «Будьте здоровы»10.20 “Сыр толғау”10.40 “Темірқазық”11.00 “Балапаннан” базарлық12.00 “БАЛА КҮТУШІ”. 15-бөлім12.30 Мультфильм12.45 “ АСПАН АРУЫ”. Телехикая­13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ»14.00 17.55 Үзіліс17.55 Аңдатпа18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары. Тікелей эфир18.15 «Телемаркет», жарнама18.20 “СОҚЫР СЕНІМ НЕМЕСЕ АДАСҚАНДАР”. Деректі фильм

19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ». Тікелей эфир19.15 «Телемаркет», жарнама19.20 “ЗАҢҒА СҮЙЕН”20.00 “ЖАЙЫҚ ЖАУҺАРЛАРЫ”20.30 “ТОПЖАРҒАН”20.50 «Телемаркет», жарнама21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ»22.00 “Менің ұлдарым”. Телехикая­.23.00 “Аспан аруы”. Телехикая­.00.00 «Ақжайық» жаңалықтары00.30 Новости «Ақжайық»01.00 Аңдатпа

ХАБАР06.00 «Жаңа күн».08.00 Ақпарат арнасы – Жетi күн. 9.00 Жетi күн 10.00 Бармысың, бауырым? 10.50 «Мужская­ история­».11.30 Көзқарас12.00, 16.00, 19.00, 22.30, 00.30 Жаңалықтар12.10 «Сәби жүрек». 13.05 «Білгенге маржан...»13.45 «Халық сарапшысы».14.00, 17.00, 20.00, 23.30 Новости14.10 «Танго с ангелом».15.00 «Битва умов». 15.50 «Подари детя­м жизнь».

16.15, 17.15 «Сүлейман сұлтан». 18.10 «Біз». Ток-шоу.19.30 «Бюро расследований».20.30 «Мужская­ история­».21.10 «След».22.00 Тотальный футбол.23.00 Журналдар00.00 Журналдар Бизнес Ауа райы Спорт Журналдар

ЕЛ АРНА7.30 “Ән арна”. 8.25 “Дәрігер Ахметова”. 9.50 Мультфильм.10.05 Д/ф “Гео-джуниор”.10.40 “Экипаж”. 11.50 “Ұзақ жол”. /Қазақстан/ 12.30, 18.00, 23.20 «Жар@йсың».13.00 “Дон И”. /Корея­/ 14.10 “10 поводов влюбиться­”.15.10 “Әселдің құрбы - құрдастары”. /Қазақстан/ 15.40 “Бакуган: Жанкешті жауынгерлер”.16.10 “Закрытая­ школа”. /Россия­/17.00 “Ән арна”. 18.30 Реалити-шоу “Инновационный форсаж”.19.00 Премьера. Юмористическо-ку­кольное шоу “Сноски”.19.20 “Бәрі де мүмкін”.

20.00 “Кәнизак”. /Корея­/ 21.10 “Ұзақ жол”. /Қазақстан/ 21.45 Х/ф “Уимблдон”.

ЕУРАЗИЯ5.00 «МАРУСЯ. ИСПЫТАНИЕ» (каз.) 6.00 Телеканал «Доброе утро»9.00 Новости9.05 «ЖДИ МЕНЯ» 10.05 «ДОМРАБОТНИЦА» 11.10 «ЖЕНСКИЙ ДОКТОР 2» 12.00 «ДОБРЫЙ ВЕЧЕР, КАЗАХСТАН!» 13.05 Х/ф «ППС» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.30 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.25 Х/ф «ЗВЕРОБОЙ» 16.25 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.30 НОВОСТИ 18.00 Х/ф «ВЕРОНИКА. БЕГЛЯНКА» 19.00 «БРАТСТВО ДЕСАНТА». Х/ф 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.35 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 22.00 Х/ф «МОЯ БОЛЬШАЯ СЕМЬЯ» 0.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)0.30 ЖАҢАЛЫҚТАР 1.00 «Контрольная­ закупка» (каз.) 1.25 «МАРУСЯ. ИСПЫТАНИЕ» (каз.) 2.10 «Поня­ть. Простить» (каз.) 2.40 Фильм «ДЕВЧАТА» (каз.) 4.15 «Контрольная­ закупка» (каз.)

ҚАЗАҚСТАН 6.00 «ТАҢШОЛПАН».8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 22.55 ЖАҢАЛЫҚТАР8.45, 20.50 «Олимп шыңы». 9.40, 20.05 «Айтуға оңай...» 10.25, 14.55 «Тәуіп Хо Жун» 11.45 «Sport.kz» 12.10 «Алаң» ток-шоуы 12.55, 18.30 «Алғашқы махаббат». 13.55 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Ток-шоу 16.00 «ҰЛТТЫҚ ӨНІМ16.25 «Еңбек түбі - береке» 16.50 «Еңселі Елорда» 17.10 «... Үй болу қиын». 17-бөлім 17.55 Мультфильм18.05 «EXPO ЖОЛЫ» (EXPO және Шанқай)21.40 «КЕЛІН». 22.25 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоя­нбаев»23.30 «Солтүстік шұғыласы» К/ф 1.10 «EXPO жолы» 1.30 «Түнгі студия­да Нұрлан Қоя­нбаев» 2.00 «Еңселі Елорда»2.10 «Ұлттық өнім» 2.30 «... Үй болу қиын». 17-бөлім 3.05 «Әлі есімде»

ОРАЛ16.50 «Ақжайық» жаңалықтары17.40 «Жайық жауһарлары»

ҚАЗАҚСТАН-ОРАЛ 06.55 Аңдатпа07.00 «Ақжайық» жаңалықтары07.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.07.55 «Телемаркет», жарнама08.00 Новости «Акжайык»08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.09.00 “Менің ұлдарым”. Телехикая­. 10.00 “Заңға сүйен”10.30 “Бәрекелді”10.50 «Арнайы репортаж»11.10 “Замансөз”11.40 “ЖОЛЫҢ БОЛСЫН, БАЛАҚАЙ!”12.10 “БАЛА КҮТУШІ”. 12.50 “АСПАН АРУЫ”. Телехикая­. 13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ»13.55 «Телемаркет», жарнама, аңдатпа14.00 17.55 Үзіліс17.55 Аңдатпа 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары. Тікелей эфир18.15 «Телемаркет», жарнама18.20 Деректі фильм19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ». Тікелей эфир19.15 «Телемаркет», жарнама19.20 “ЕЛ АЛДЫНДА”. Тікелей эфир19.50 “СЫРТТАН СҮЙРЕГЕН...”. Дерек-

ті фильм20.20 “АТАМЕКЕН”20.40 “СВОЕ ДЕЛО”21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары21.30 «Телемаркет», жарнама21.35 Новости «АҚЖАЙЫҚ»22.00 “МЕНІҢ ҰЛДАРЫМ”. Телехикая­. 23.00 “Аспан аруы”. Телехикая­. 00.00 «Ақжайық» жаңалықтары00.30 Новости «Ақжайық»01.00 Аңдатпа

ХАБАР06.00 «Жаңа күн».08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.45, 00.30 Жаңалықтар08.10 «Бюро расследований».08.40 Вектор развития­.9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 23.30 Ново­сти9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу.10.10, 21.10 «След».10.50 «Мужская­ история­».11.30 Көзқарас12.10 «Сәби жүрек». 13.05 «Білгенге маржан...»13.45 Музыкальные путешествия­ 14.10 «Танго с ангелом».15.00 «Соқыр сенім». Д/ф.15.30 Журналы15.50 «Подари детя­м жизнь».

16.15, 17.15 «Сүлейман сұлтан». 19.30 Арнайы хабар 20.30 «Мужская­ история­».22.00 «Жансарай». Әшірбек Сығай. 23.15 Журнал00.00 ЖурналыБизнес Ауа райы Спорт Журналдар

ЕЛ АРНА7.30 “Ән арна”. 8.25 “Дәрігер Ахметова”. 9.50 Мультфильм10.05 Реалити-шоу “Инновационный форсаж”.10.35 “Экипаж”.11.50 “Ұзақ жол”. /Қазақстан/12.30, 18.00, 23.10 «Жар@йсың».13.00 “Дон И”. /Корея­/14.10 “Сноски”.14.30 Пя­тый угол. 15.10 “Әселдің құрбы - құрдастары”.15.40 “Бакуган: Жанкешті жауынгер­лер”. 16.10 “Закрытая­ школа”. /Россия­/ 17.00 “Ән арна”. 18.30 “Шіркін, life - Бурабайда!”. 19.20 “Архифакт”19.40 “Әзіл Tube” бағдарламасы. 20.00 “Кәнизак”. /Корея­/21.10 “Ұзақ жол”. /Қазақстан/ 21.45 Х/ф “Положись на друзей”.

ЕУРАЗИЯ5.00 «Поня­ть. Простить» (каз.) 5.45 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «Доброе утро»9.00 Новости9.05 «САПА БАҚЫЛАУДА» 9.35 ЖАҢАЛЫҚТАР 10.05 «ДОМРАБОТНИЦА» 11.10 «ЖЕНСКИЙ ДОКТОР 2» 12.00 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР»13.05 Х/ф «ППС» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.30 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.25 Х/ф «ЗВЕРОБОЙ» 16.25 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.30 НОВОСТИ 17.55 Погода 18.00 Х/ф «ВЕРОНИКА. БЕГЛЯНКА» 19.00 «БРАТСТВО ДЕСАНТА». Х/ф 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 Погода 20.35 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 22.00 «МОЯ БОЛЬШАЯ СЕМЬЯ». Заключительные серии 0.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.) 0.30 ЖАҢАЛЫҚТАР 1.00 «Контрольная­ закупка» (каз.) 1.25 «МАРУСЯ. ИСПЫТАНИЕ» (каз.) 2.10 «Поня­ть. Простить» (каз.) 2.40 ДОЖИВЕМ ДО ПОНЕДЕЛЬНИКА 4.20 «Контрольная­ закупка» (каз.)

СӘрСЕНбІ, 30 ҚАзАН

СЕйСЕНбІ, 29 ҚАзАН

ТележосыҚ20oral_oniri@inbox.ruБейсенбі, 24 қазан 2013 жыл

ҚАЗАҚСТАН 6.00 «ТАҢШОЛПАН».8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 22.55 ЖАҢАЛЫҚТАР8.45, 20.50 «Олимп шыңы». 9.40, 20.05 «Айтуға оңай...» 10.25, 14.55 «Тәуіп Хо Жун» 11.45 «Жаңа Қазақстан» 12.05 «EXPO жолы» 12.25 «Заң және біз» 12.55, 18.30 «Алғашқы махаббат». 13.55 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Ток-шоу. 16.00 «Рух діңгегі». 16.50 «ӨЗЕКЖАРДЫ»17.10 «... Үй болу қиын». 18-бөлім 17.55 Мультфильм18.05 «ҚЫЛМЫС ПЕН ЖАЗА» 21.40 «КЕЛІН». 22.25 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоя­нбаев» 23.30 «Қолды болған миллион» К/ф 1.05 «Сыр-сұхбат» 1.35 «Түнгі студия­да Нұрлан Қоя­нбаев» 2.05 «Өзекжарды»2.20 «Жаңа Қазақстан» 2.40 «Рух діңгегі». Арнайы жоба 3.10 «... Үй болу қиын». 18-бөлім

ОРАЛ16.50 «Ақжайық» жаңалықтары17.15 «Алтын бесік»17.35 “Бәрекелді”

ҚАЗАҚСТАН-ОРАЛ 06.55 Аңдатпа07.00 «Ақжайық» жаңалықтары07.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.08.00 Новости «Акжайык»08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.09.00 “Менің ұлдарым”. Телехикая­. 10.00 “Ел алдында”10.35 “Жайық жауһарлары”11.00 «Топжарған»11.20 “Другой Уральск”11.40 Мультфильм12.15 “БАЛА КҮТУШІ”. 17-бөлім12.45 “ АСПАН АРУЫ”. Телехикая­. 13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ»14.00 17.55 Үзіліс17.55 Аңдатпа18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары. Тікелей эфир18.30 Деректі фильм19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ». Тікелей эфир19.20 “ВРЕМЯ ВАШЕГО ВОПРОСА”. Тікелей эфир19.50 Деректі фильм20.40 “ЖАСАМПАЗДЫҚ БЕЛЕСІ 2050”21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ»22.00 “МЕНІҢ ҰЛДАРЫМ”. Телесериал23.00 “Аспан аруы”. Телехикая­. 00.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары

00.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ»01.00 Аңдатпа

ХАБАР06.00 «Жаңа күн».08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.45, 00.30 Жаңалықтар08.10 Арнайы хабар08.35 «Табиғи микроәлемдер». Д/с.9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 23.30 Новости9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу.10.10, 21.10 «След».10.50 «Мужская­ история­».11.30 Көзқарас12.10 «Сәби жүрек». 13.05 «Білгенге маржан...»13.45 Музыкальные путешествия­ 14.10 «Танго с ангелом».15.00 «Телефон доверия­». 15.50 «Подари детя­м жизнь».16.15, 17.15 «Сүлейман сұлтан». 19.30 Жаңа қоғам20.30 «Мужская­ история­».22.00 Көзкөрген .23.15 Журналдар00.00 Журналдар

ЕЛ АРНА7.30 “Ән арна”. 8.25 “Дәрігер Ахметова”. 9.50 Мультфильм

10.05 “Ең қауіпті алпыс жыртқыш”.10.40 “Үпит-сүпит”.11.50 “Ұзақ жол”. /Қазақстан/ 12.30, 18.00, 23.10 «Жар@йсың».13.00 “Дон И”. /Корея­/14.10 “Әуен әлеміне сая­хат”.14.30 “Что наша жизнь...”. 15.10 “Әселдің құрбы - құрдастары”. /Қазақстан/ 15.40 “Әсем әуен Ел арнада”. 15.55 Кубок Казахстана. Полуфинал. Шахтер – Иртыш. Пря­мая­ трансля­ция­18.30 “Ән арна”. 19.20 “Пя­тый угол”. 20.00 “Кәнизак”. /Корея­/ 21.10 “Ұзақ жол”. /Қазақстан/21.45 Х/ф “Легко не сдаваться­”.

ЕУРАЗИЯ5.00 «Поня­ть. Простить» (каз.) 5.45 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «Доброе утро»9.00 Новости9.05 «САПА БАҚЫЛАУДА»

9.35 ЖАҢАЛЫҚТАР 10.05 «ДОМРАБОТНИЦА» 11.10 «ЖЕНСКИЙ ДОКТОР 2» 12.00 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР»13.05 Х/ф «ППС» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.30 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.25 Х/ф «ЗВЕРОБОЙ» 16.25 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.30 НОВОСТИ 17.55 Погода 18.00 Х/ф «ВЕРОНИКА. БЕГЛЯНКА» 19.00 «БРАТСТВО ДЕСАНТА». Х/ф 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 Погода 20.35 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 22.00 «ВЫСОЦКИЙ». Х/ф 0.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.) 0.30 ЖАҢАЛЫҚТАР 1.00 «Контрольная­ закупка» (каз.) 1.25 «МАРУСЯ. ИСПЫТАНИЕ» (каз.) 2.10 «Поня­ть. Простить» (каз.) 2.40 Фильм «СЛУЖИЛИ ДВА ТОВАРИ­ЩА» (каз.) 4.20 «Контрольная­ закупка» (каз.)

Жоғары қабілетті және сәулелік жүктемесі айтарлықтай төмен соңғы үлгідегі аппаратта компьютерлік томография­ (қабатталған рентгеноло­гия­) өткізіледі.

Мекенжайымыз: Орал қаласы, Есенжанов көшесі, 19-үй (“Омега” за­уыты ауданы). “Медициналық орталық” ЖШС.

Анықтама алу үшін телефон: 53-72-59.

бЕйСЕНбІ, 31 ҚАзАНҚАЗАҚСТАН 6.00 «ТАҢШОЛПАН».8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 22.55 ЖАҢАЛЫҚТАР8.45, 20.50 «Олимп шыңы». 9.40, 20.05 «Айтуға оңай...» 10.25, 14.55 «Тәуіп Хо Жун» 11.45 «Агробизнес» 12.10 «Біз қазақша сөйлейміз». Реалити шоу12.55, 18.30 «Алғашқы махаббат». 13.55 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Ток-шоу. 16.00 «Мың түрлі мамандық» 16.50 «Қылмыс пен жаза» 17.10 «... Үй болу қиын». 19-бөлім 18.00 «ШЕТЕЛДЕГІ ҚАЗАҚ БАЛАЛАРЫ»21.40 «КЕЛІН». 22.25 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоя­нбаев» 23.30 «Шарпейдің таңғажайып кешірмелері» К/ф 1.15 «Қылмыс пен жаза». 1.35 «Түнгі студия­да Нұрлан Қоя­нбаев» 2.05 «... Үй болу қиын». 19-бөлім 2.35 «Мың түрлі мамандық» 3.05 «Қылқалам»

ОРАЛ16.50 «Ақжайық» жаңалықтары17.15 «Топжарған»17.35 “Атамекен”

ҚАЗАҚСТАН-ОРАЛ 06.55 Аңдатпа07.00 «Ақжайық» жаңалықтары07.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.07.55 «Телемаркет», жарнама08.00 Новости «Акжайык»08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.09.00 “Менің ұлдарым”. Телехикая­10.00 «Время­ вашего вопроса»10.30 «Атамекен»10.50 “Свое дело”11.10 “Жолың болсын, балақай!”11.40 Мультсериал12.15 “БАЛА КҮТУШІ”. 18-бөлім12.45 “АСПАН АРУЫ”. Телехикая­. 13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ»13.55 «Телемаркет», жарнама, аңдатпа14.00 17.55 Үзіліс

17.55 Аңдатпа18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары. Тікелей эфир18.15 «Телемаркет», жарнама18.20 Деректі фильм19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ». Тікелей эфир19.15 «Телемаркет», жарнама19.20 “ЕЛ АЛДЫНДА”. Тікелей эфир19.50 “Ашық күнде адасқандар”. Деректі фильм20.20 “АЛТЫН БЕСІК”20.40 “ЖЕРГІЛІКТІ УАҚЫТ”21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары21.25 «Телемаркет», жарнама21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ»22.00 “МЕНІҢ ҰЛДАРЫМ”. Телесериал. 34-бөлім23.00 “Аспан аруы”. Телехикая­. 00.00 «Ақжайық» жаңалықтары00.30 Новости «Ақжайық»01.00 Аңдатпа

ХАБАР06.00 «Жаңа күн».08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.30, 00.30 Жаңалықтар

08.10 Жаңа қоғам08.20 Дела армейские 9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 23.30 Новости9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу.10.10, 21.10 «След».10.50 «Мужская­ история­».11.30 Көзқарас12.10 «Сәби жүрек».13.05 «Білгенге маржан...»13.45 Музыкальные путешествия­ 14.10 «Танго с ангелом».15.00 «Телефон доверия­». 15.50 «Подари детя­м жизнь».16.15, 17.15 «Сүлейман сұлтан». 19.30 Арнайы хабар 20.30 «Мужская­ история­».22.00 «Саентология­ сойқаны». Деректі фильм.23.00 Журналдар00.00 ЖурналдарБизнес Ауа райы Спорт Журналдар

ЕЛ АРНА7.30 “Ән арна”. 8.25 “Дәрігер Ахметова”.

9.50 Мультфильм10.05 “Ең қауіпті алпыс жыртқыш”.10.40 “Үпит-сүпит”.11.50 “Ұзақ жол”. /Қазақстан/ 12.30, 18.00, 23.10 «Жар@йсың».13.00 “Дон И”. /Корея­/ 14.10 “Әуен әлеміне сая­хат”.14.30 “Сенім. Білім. KZ”.14.50 Мультфильм 15.10 “Әселдің құрбы - құрдастары”. /Қазақстан/15.40 Д/ф “Соқыр сенім”. /Қазақстан/16.10 “Закрытая­ школа”. /Россия­/ 17.00 “Ән арна”. 18.30 “Махаббатқа 10 қадам”. 19.20 “Побочный эффект”. 19.30 “Туған өлке”20.00 “Кәнизак”. /Корея­/ 21.10 “Ұзақ жол”. /Қазақстан/ 21.45 Х/ф “Прокля­тие золотого цветка”.

ЕУРАЗИЯ5.00 «Поня­ть. Простить» (каз.) 5.45 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «Доброе утро»

9.00 Новости9.05 «САПА БАҚЫЛАУДА» 9.35 ЖАҢАЛЫҚТАР 10.05 «ДОМРАБОТНИЦА» 11.10 «ЖЕНСКИЙ ДОКТОР 2» 12.00 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР»13.05 Х/ф «ППС» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.30 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.25 Х/ф «ЗВЕРОБОЙ» 16.25 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.30 НОВОСТИ 17.55 Погода 18.00 Х/ф «ВЕРОНИКА. БЕГЛЯНКА» 19.00 «БРАТСТВО ДЕСАНТА». Х/ф 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 Погода 20.35 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 22.00 «ВЫСОЦКИЙ». Х/ф 0.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.) 0.30 ЖАҢАЛЫҚТАР 1.00 «Контрольная закупка» (каз.) 1.25 «МАРУСЯ. ИСПЫТАНИЕ» (каз.) 2.10 Фильм «УКРОЩЕНИЕ ОГНЯ» (каз.)

ЖҰМА, 1 ҚАрАшАҚАЗАҚСТАН 6.00 «ТАҢШОЛПАН».8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 22.45 ЖАҢАЛЫҚТАР8.45, 20.50 «Олимп шыңы». 9.40, 20.05 «Айтуға оңай...» 10.25, 14.55 «Тәуіп Хо Жун» 11.45 «МЕНІҢ ҚАЗАҚСТАНЫМ» 12.20 «Жарқын бейне» 12.50, 18.30 «Алғашқы махаббат». 13.55 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ».Ток-шоу. 16.00 «Жан жылуы»16.25 «Еңбек түбі - береке» 16.50 «ӨЗЕКЖАРДЫ»17.10 «ЖАҢА ҚАЗАҚСТАН» 17.40 «ПАРЛАМЕНТ» 18.05 «ИМАН АЙНАСЫ» 21.55 «КЕЛІН». 23.15 «Жайдарман» 23.40 «Әулие» К/ф 1.40 «Парламент»2.00 «Өзекжарды» 2.15 «Иман айнасы» 2.40 «Жан жылуы» 3.05 «Жарқын бейне» 3.30 «Ғасырлар пернесі»

ОРАЛ16.50 «Ақжайық» жаңалықтары17.15 “Сыр толғау”17.35 “Арнайы репортаж”

ҚАЗАҚСТАН-ОРАЛ 06.55 Аңдатпа07.00 «Ақжайық» жаңалықтары07.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.07.55 «Телемаркет», жарнама08.00 Новости «Акжайык»08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.09.00 “Менің ұлдарым”. Телехикая. 34-бөлім10.00 «Ел алдында»10.30 “Жасампаздық белесі 2050”10.50 Мультсериал11.35 “БАЛА КҮТУШІ”. 19-бөлім12.05 “АСПАН АРУЫ”. Телехикая. 35-бөлім12.50 Деректі фильм13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары

13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ»13.55 «Телемаркет», жарнама, аңдатпа14.00 17.55 Үзіліс17.55 Аңдатпа18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары. Тікелей эфир18.15 «Телемаркет», жарнама18.20 Деректі фильм19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ». Тікелей эфир19.15 «Телемаркет», жарнама19.20 “ВРЕМЯ ВАШЕГО ВОПРОСА”. Тікелей эфир20.00 “МӘҢГІЛІК ЕЛ”20.30 «ЖАНДАУА»20.50 «Телемаркет», жарнама21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары21.30 «Телемаркет», жарнама21.35 Новости «АҚЖАЙЫҚ»22.00 “Менің ұлдарым”. Телесериал. 35-бөлім23.00 “Аспан аруы”. Телехикая. 35-бөлім00.00 «Ақжайық» жаңалықтары00.30 Новости «Ақжайық»01.00 Аңдатпа

ХАБАР06.00 «Жаңа күн».08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.50, 00.30 Жаңалықтар08.10 Арнайы хабар08.35 «Табиғи микроәлемдер». Д/с.9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 23.30 Новости9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу.10.10, 21.10 «След».10.50 «Мужская история».11.30 Көзқарас12.10 «Сәби жүрек».13.05 «Білгенге маржан...»13.45 Музыкальные путешествия 14.10 «Танго с ангелом».15.00 «Телефон доверия». 15.50 «Подари детям жизнь».16.15, 17.15 «Сүлейман сұлтан». 19.30 Вектор развития20.30 «Мужская история».21.10 Орталык Хабар.23.20 Журналдар00.00 Журналдар

ЕЛ АРНА7.30 “Ән арна”. 8.25 “Дәрігер Ахметова”. 9.50 Мультфильм10.05 “Соңғы сапар”. 11.50 “Ұзақ жол”. /Қазақстан/ 12.30, 18.00, 23.45 «Жар@йсың».13.00 “Дон И”. /Корея/ 14.10 Х/ф “Молоко, сметана, творог”.15.10 “Әселдің құрбы - құрдастары”. /Қазақстан/ 15.40 “Бакуган: Жанкешті жауынгерлер”. 16.10 “Закрытая школа”. /Россия/ 17.00 “Ән арна”. 18.30 “Фобия” 19.20 “Бәрі есімде”. 20.00 “Кәнизак”. /Корея/ 21.10 “Ұзақ жол”. /Қазақстан/ 21.45 Х/ф “Залог семейного счастья”.

ЕУРАЗИЯ5.00 «Понять. Простить» (каз.) 5.45 ЖАҢАЛЫҚТАР

6.00 Телеканал «Доброе утро»9.00 Новости9.05 «САПА БАҚЫЛАУДА» 9.35 ЖАҢАЛЫҚТАР 10.00 «ЖҰМА УАҒЫЗЫ» 10.15 Х/ф «ДОЧЕНЬКА МОЯ» 12.05 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» 13.10 Х/ф «ППС» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.30 Х/ф «ЖАРА» 16.25 «ЖДИ МЕНЯ» 17.30 НОВОСТИ 17.55 Погода 18.00 Х/ф «ВЕРОНИКА. БЕГЛЯНКА» 19.00 «БРАТСТВО ДЕСАНТА». Х/ф 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 Погода 20.35 «ПОЛЕ ЧУДЕС» 22.00 Х/ф «НОСТАЛЬГИЯ ПО БУДУЩЕМУ» 0.00 «ЧЕЛОВЕК И ЗАКОН»1.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 1.30 «МАРУСЯ. ИСПЫТАНИЕ» (каз.) 2.15 Фильм «БОЛЬШАЯ ПЕРЕМЕНА» (каз.) 4.30 «Контрольная закупка» (каз.)

СЕНбІ, 2 ҚАрАшАҚАЗАҚСТАН 6.00 Қазақстан эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерт7.10 «Жиһанкез» 7.40 «Еріншектер елі». 8.35 «АГРОБИЗНЕС» 9.00 «ДАУА»9.35 «АС МӘЗІРІ»10.10 «ҚАЗАҚСТАН ДАУЫСЫ» 11.35 «ЕҢСЕЛІ ЕЛОРДА» 11.50 «ТЕЛҚОҢЫР» 12.35 «МЫҢ ТҮРЛІ МАМАНДЫҚ» 13.05 «БІЛГІРЛЕР ОТАУЫ». 14.00 «Туған елдің түтіні». 15.00 «Жүзден жүйрік»15.30 «КЕЛБЕТ» 16.00 «МӘЛІМ ДЕ БЕЙМӘЛІМ ҚАЗАҚСТАН» 16.30, 19.30, 22.10 ЖАҢАЛЫҚТАР16.50 «Келін». 18.40 «ЖАН ЖЫЛУЫ»

19.05 «АРНАЙЫ РЕПОРТАЖ» 20.05 «Әзіл әлемі» 21.40 «СІЗ НЕ ДЕЙСІЗ?». 22.45 «Тарихта қалған ойын» К/ф 1.10 «Ұлттық шоу» 2.10 «Арнайы репортаж»2.35 «Еңселі Елорда»2.45 «Дауа»3.15 «Ас мәзірі»

ҚАЗАҚСТАН-ОРАЛ 08.55 Аңдатпа 09.00 «Ақжайық» жаңалықтары09.30 «Алтын бесік»09.50 «Телемаркет», жарнама10.00 Новости «Ақжайық»10.30 “Время вашего вопроса”11.00 «Жергілікті уақыт» 11.20 “ӘЛІППЕ” бағдарламасы11.40 «Балапаннан» базарлық12.40 Көркем фильм13.50 “Телемаркет”, жарнама, аңдатпа

14.00 16.55 Үзіліс16.55 Аңдатпа, «Телемаркет», жарнама17.00 “Әліппе” бағдарламасы17.20 “Балапаннан” базарлық17.50 “Дәрібаевтар ансамбілінің концерті”. 1-бөлім19.00 «АПТА» 19.40 “ТЕМІРҚАЗЫҚ”20.00 «ПАНОРАМА НЕДЕЛИ»20.40 «БУДЬТЕ ЗДОРОВЫ» 21.00 «СЫР ТОЛҒАУ»21.20 «Телемаркет», жарнама21.30 Көркем фильм 23.30 Көркем фильм 01.00 Аңдатпа

ХАБАР06.00 «Махаббат мерейі ». 07.35 Балалар уақыты. «Егор». 08.45 «Пух қонаққа барады». Мультфильм. 08.55 Подари детям жизнь.9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 23.05 Новости

9.10 Народный эксперт.9.25 Ұлт саулығы. 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.50, 00.30 Жаңалықтар10.10 Едим дом10.40 ПРОД.ВОПРОС11.00 Халық сарапшысы11.15 «Наследие Земли». 11.30 «Контуры на карте».12.10 «Жансарай». Әшірбек Сығай.12.50 «Аймақтар аламаны». 13.10 Орталык Хабар.14.10 Кино. Мьюзикл «Золотая рыбка».16.15 Бармысың, бауырым?17.15 «Сүлейман сұлтан». 19.30 «Менің жерім. Өлкетану». 20.30 «Сол бір кеш...».21.45 Х/ф «Социальная сеть».00.05 Қазақтың мемлекеттік М.Әуезов атындағы академиялы драма театры.Р.Белецкий «Желіккен жастар»/комедия/ .

ЕЛ АРНА7.30 “Әсем әуенЕл арнада”. 8.00 “Архифакт”8.20 “Оян.KZ”. 9.10 “Суперпапа”. 10.00 “Саз әлемі”эстрадалық әндер байқауы.11.10 “Сенім. Білім. КZ”. 11.30 “Жақсы адам” 11.50 “Алтыбақан” дәстүрлі музыка думаны. 12.20 “Ду-Думан”. 13.55 Футбол. Премьер-лига. 32 тур. Шахтер – Астана. Прямая трансляция16.00 Х/ф “Жаным менің” 18.00 Х/ф “Две судьбы.Новая жизнь”.18.50 “Что наша жизнь...”19.20 Х/ф “Венецианский купец”.21.25 “Қамысқалпақ”.

ЕУРАЗИЯ5.00 «МАРУСЯ. ИСПЫТАНИЕ» (каз.) 5.45 Фильм «ГДЕ НАХОДИТСЯ НОФЕЛЕТ?» (каз.) 7.15 ЖАҢАЛЫҚТАР 7.45 «СМЕШАРИКИ. НОВЫЕ ПРИКЛЮЧЕНИЯ» 8.00 Новости8.10 «ПРАВО НА КАЧЕСТВО» 8.55 Х/ф «БЕРЕГА ЛЮБВИ» 10.30 «ФАБРИКА ГРЕЗ» 11.00, 11.45 Сенбілік ЖАҢАЛЫҚТАР 11.15 «ТІЛШІ ТҮЙІНІ» 12.00 «ДУ ҚОЛ ШОКОЛАД» 13.00 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 13.40 Х/ф «КАСЫМ» 18.20 «МИНУТА СЛАВЫ. ДОРОГА НА ОЛИМП» 20.00 «НОВОСТИ В СУББОТУ» 20.35 «ЛЕДНИКОВЫЙ ПЕРИОД» 0.05 «ЧТО? ГДЕ? КОГДА?»1.15 Х/ф «КОМИССАР МОНТАЛЬБАНО» 2.10 Фильм «БОЛЬШАЯ ПЕРЕМЕНА» (каз.) 4.30 «Контрольная закупка» (каз.)

ЖЕкСЕНбІ, 3 ҚАрАшАҚАЗАҚСТАН 6.00 Қазақстан эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерт6.45 КӘСІПҚОЙ БОКС. Әлем чемпионы атағы үшін жекпе-жек. Г.Головкин (Қазақстан) – Кертис Стивенс (АҚШ). 9.00 V маусым. «АЙГӨЛЕК». 10.35 «СЫР-СҰХБАТ» 11.05 «АҚСАУЫТ» 11.35 «Сіз не дейсіз?» 12.10 «Ұлттық шоу» 13.15 «Шетелдегі қазақ балалары» 13.45 «ТОЛАҒАЙ». 14.35 «Туған елдің түтіні». 15.35 «ҰЛТ МАҚТАНЫШЫ». 16.05 «БІЗ ҚАЗАҚША СӨЙЛЕЙМІЗ». 16.50 «Келін». 18.40 Қазақстан эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерт 19.30 «АПТА. КZ»

20.35 «ҚАЗАҚСТАН ДАУЫСЫ»22.00 «АЛАҢ» ток-шоуы 22.50 «КӨКПАР». 23.30 «Шоқан Уалиханов» К/ф 1.10 «Телқоңыр» 1.50 «Сіз не дейсіз?» 2.25 «Жайдарман» 2.45 «Мәлім де беймәлім Қазақстан»

ҚАЗАҚСТАН-ОРАЛ 08.55 Аңдатпа09.00 «Апта»09.40 «Жандауа»10.00 «Панорама недели»10.30 «Телемаркет», жарнама10.40 “Мәңгілік ел”11.00 “ӘЛІППЕ” бағдарламасы11.20 «Балапаннан» базарлық12.20 Мультфильм13.00 Деректі фильм 13.50 «Телемаркет», жарнама, аңдатпа14.00 16.55 Үзіліс 16.55 Аңдатпа, «Телемаркет», жарнама

17.00 “Әліппе” бағдарламасы17.20 “Дәрібаевтар ансамбілінің концерті”. 2-бөлім18.30 «Телемаркет», жарнама18.40 “ТУҒАН ӨЛКЕМ ҚАНДАЙ КӨРКЕМ”. Казталов ауданы өнерпаздарының концерті20.00 «АРНАЙЫ РЕПОРТАЖ» 20.20 «БӘРЕКЕЛДІ»20.40 “ЖЕНСКИЕ СЕКРЕТЫ” 21.00 “ЗАМАНСӨЗ”21.30 “МОЛОДЕЖНЫЙ ПРОСПЕКТ”21.50 «Телемаркет», жарнама22.00 Көркем фильм 23.30 Көркем фильм 01.00 Аңдатпа

ХАБАР06.00 «Махаббат мерейі ». 06.50 Дела армейские. 07.20 АС АРҚАУ 07.40 Айбын. 08.10 «Кішкентай өрт сөндергіш Финли».

9.00 «Битва умов». 9.45 Кино. «Три ниндзя наносят ответный удар».11.15 М/ф «Робинзон Крузо: Предводитель пиратов». 12.35 «Наследие Земли».12.50 «Ән гәккуі». Әлия Әбікенова. 14.30 ТВ Бинго. 15.30 Кино. «Все говорят, что я люблю тебя».17.00 Көзкөрген.17.45 «Сол бір кеш...».19.00 Ақпарат арнасы – Жетi күн. 20.00 Жетi күн21.00 «Посмотрим, обсудим» с Олегом Борецким. Кино. «Юнайтед. Мюнхенская трагедия».23.15 Кино. «Қылмыс пен жаза».

ЕЛ АРНА7.30 “Бакуган: Жанкешті жауынгерлер”. 8.20 “Оян.KZ”. 9.20 “Побочный эффект”. 9.40 “Маша и медведь”.

10.00 “Миссия студент”.10.45 Д/ф “Әуен әлеміне саяхат”.11.00 “Алтыбақан” дәстүрлі музыка думаны.11.30 “В городе А”.12.40 “Суперпапа”. 13.30 “Жаным”.14.50 “Адамдар арасындағы бөлтірік”. /Қазақфильм/ 16.10 Концерт“Дискотека 80-х”.17.30 “Әзіл Tube” бағдарламасы. 18.00 Х/ф “Две судьбы. Новая жизнь”.18.50 “Бәрі де мүмкін”. 19.40 “Саз әлемі”эстрадалық әндербайқауы. 21.00 Х/ф “Испанский-английский”.23.10 “Әсем әуенЕл арнада”.

ЕУРАЗИЯ5.00 «МАРУСЯ. ИСПЫТАНИЕ» (каз.) 5.45 «Понять. Простить» (каз.) 6.10, 6.55 Сенбілік ЖАҢАЛЫҚТАР 6.25 «ТІЛШІ ТҮЙІНІ» 7.10 «ИГРАЙ, ГАРМОНЬ ЛЮБИМАЯ!» 7.45 «ВОСКРЕСНЫЕ БЕСЕДЫ» 8.00 Новости8.10 «ЗДОРОВЬЕ»9.10 «КАЗЛОТО». Прямой эфир (каз/рус)9.55 «НАРОДНАЯ МЕДИЦИНА» 11.05 «СВАТЫ У ПЛИТЫ» 11.40 Х/ф «ЗНАКОМЬТЕСЬ. ДЭЙВ» 13.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.05 «УГАДАЙ МЕЛОДИЮ» 14.45 «ДОБРЫЙ ВЕЧЕР, КАЗАХСТАН!» 15.50 Х/ф «СЕКТА» 20.00 «АНАЛИТИКА» 21.00 Премьера. «ПОВТОРИ!». 0.00 «Сегодня вечером» 1.30 Х/ф «ДЕНЬ, КОГДА ЗЕМЛЯ ОСТАНОВИЛАСЬ»3.05 Фильм «ВЕСНА НА ЗАРЕЧНОЙ УЛИЦЕ» (каз.) 4.35 «Контрольная закупка» (каз.)

ТележосыҚБейсенбі, 24 қазан 2013 жыл

21oral_oniri@inbox.ru

хАБАР-ошАРБейсенбі, 24 қазан 2013 жыл

22oral_oniri@inbox.ru

Сырым ауданы Бұлдырты ауылының тұр-ғыны болған Елеусіз Бержановтың өмір-ден өткеніне 30 қазанда 5 жыл болуына орай сағына еске аламыз.

Өзіңізсіз таң да атар, күн де батар,Жоқтығы бір өзіңнің жанға батар.Сағынып сарғаюмен күн кешеміз,Иманың жолдас болғай бізден айтар.

Еске алушылар: апасы күлән, жиендері Ермек, Ғарифолла, Жұмазия, Ғабит, Раушангүл,

Айман, Нұрберген, Айдос, Айсана, Бағжан

Сырым ауданы Қызылту селосының бі-рінші бөлімшесінің тұрғыны болған бірімізге ая­улы қыз, бірімізге қимас бауыр, асыл ана бола білген Майра Дауылбайқызы Мә-диеваны сағына еске аламыз.

Мейіріммен жан-жағына шуақ шашқан, бауырмалдығымен талайды өзіне баураған, ақ жүректі, кең пейілді Майраны қара жер- дің қойнына тапсырғалы, міне, биыл 27 қа- зан күні 10 жыл болмақ. Артында қалған бауыр еті баласын желеп- жебеп жүрсін, өлімге әлі де қимайтын жақындарының есінде болсын деп мына өлең жолдарын бағыштаймыз.

Сұлу бейнең көз алдымда сақталған,Сенің әнің құлағымда жатталған.Еске аламыз сенің тәтті сөзіңді,Кеткенің бе мәңгілікке мына ортадан, - дей отырып, сұм ажалға ара­

ша бола алмай, тек қолдан келеріміз – қара жер мамық, жатқан жері жәннат, топырағы торқа болсын дейміз.

Еске алушылар: анасы Меңсұлу, апа-жездесі клара-Өркен, аға-жеңгесі Серік-Ардақ, ұлы Жарас

Ұзынкөл селолық округі әкімінің аппараты, (091124, Теректі ауданы, Ұзынкөл ауылы Школьная көшесі, 4-үй. Анықтама алу үшін телефондар: (8-71132) 35316, 35372, электронды мекенжай: YMWMSKKe8E@yandex.ru бос мемлекеттік әкімшілік лауазымына орналасуға конкурс жариялайды.

Ұзынкөл селолық округі әкімінің аппаратының жетекші маманы. Лауа-зымдық нөмірі – 1-1-3, 1 бірлік, санаты «E-G-4».

«E-G-4» санаты үшін лауазымдық жалақысы қызмет өткерген жылда-рына байланысты 42922 теңгеден 64704 теңгеге дейін.

Функционалдық міндеттері: Жергілікті ауыл азаматтарының жиналыстарын дайындау және өткізуді

ұйымдастыру, әскер жасындағы жастармен жұмыс және әскер бөлімшілеріне келуін қамтамасыз ету. АИС-сайлау бағдарламасын жүргізу, әлеуметтік карта- сын жүргізу және басқа да заңмен белгіленген міндеттерді атқарады.

Конкурсқа қатынасушыларға қойылатын талаптар: Жоғары немесе ортадан кейінгі білім. Ауыл шаруашылығы, малдәрігерлік,

экономикалық, қаржылық, құқықтық, педагогикалық, гуманитарлық, инженерлік технология­лық, техникалық шығармашылық, жұмыс өтіліне талап қойылмайды.

Қазақстан Республикасының Конституция­сын, Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасының Президенті туралы», «Қазақстан Республикасы-ның Парламентi және оның депутаттарының мәртебесi туралы», «Қазақстан Республикасының Үкіметі туралы» Конституция­лық заңдарын, Қазақстан Рес-публикасының «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Әкімшілік рәсімдер туралы», «Жеке және заңды тұлғалардың өтiнiштерiн қарау тәртiбi туралы» заңдарын, осы санаттағы нақты лауазымның мамандануына сәйкес облыстардағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін, «Қазақстан – 2050» страте­гия­сы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа сая­си бағыты» стратегия­сын білуі. Осы санаттағы лауазымдар бойынша функционалдық міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер.

Конкурсқа қатысуға қажетті құжаттар:- Белгіленген нысандағы өтініш;- 3х4 үлгідегі суреті жапсырылған белгіленген нысандағы толтырылған са-

уалнама;- Бiлiмi туралы құжаттардың нотариалдық куәландырылған көшiрмелерi;- Еңбек қызметін растайтын құжаттың нотариалдық куәландырылған кө-

шiрмесi;- Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің 2010 жылғы 23

қарашадағы №907 бұйрығымен бекітілген (Қазақстан Республикасының Нор- мативтік-құқықтық актілердің тізілімінде 2010 жылы 21 желтоқсанда №6697 болып тіркелген) нысандағы денсаулығы туралы анықтама;

- Қазақстан Республикасы азаматының жеке куәлігінің көшірмесі.Құжаттарды тапсыру сәтінде уәкілетті органмен белгіленген шекті мәннен

төмен емес нәтижемен тестілеуден өткені туралы қолданыстағы сертификат.Құжаттарды қабылдау мерзіміКонкурс өткізу туралы хабарландыру жария­ланған күннен бастап 10 жұмыс

күнінің ішінде көрсетілген мекенжай бойынша сәйкесті мемлекеттік органға тапсырылуы тиіс.

Конкурс комиссия­сының қарауына қоса тіркелген құжаттардың тізбесі көр- сетілген құжат тігілетін папкада орналастырылған құжаттар қолма-қол қабыл-данған немесе поштамен жіберілген құжаттар қабылданады. Әңгімелесуге жіберілген кандидаттар оларға хабардар етілген күннен бастап бес жұмыс күн ішінде Ұзынкөл селолық округі әкімінің аппаратында әңгімелесуден өтеді.Аталмыш лауазымға орналасатын үміткерлер үшін көтермеақы шығындары, жеңілдіктер берілмейді.

Ұзынкөл селолық округі әкімінің аппараты «Б» корпусының бос мемлекеттік әкімшілік лауазымына

орналасуға конкурс жариялайды

Жаңақала ауданы әкімінің аппа-раты, 090400, Жаңақала ауылы, Ха-лықтар достығы көшесі, 44-үй, 309-бөлме, анықтама алу үшін телефондар: 8-71141 21-8-47, 21-8-41, факс: 21-8-41, электр. мекенжайы: akim jangala@ mail.ru бос мемлекеттік әкімшілік лауазым- ға орналасуға конкурс жариялайды.

Барлық конкурсқа қатысушылар- ға қойылатын жалпы біліктілік та- лаптары:

Е-4, E-G-3 санаттары үшін: жоғары білім. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жыл­дан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі.

E-G-4 санаты үшін: жоғары немесе ортадан білім не орта техникалық не- месе кәсіптік білім.

Е-4, E-G-3, E-G-4 санаттары үшін: Осы санаттағы нақты лауазымның ма­мандануына сәйкес облыстардағы қа- тынастарды реттейтін Қазақстан Респуб-ликасының нормативтік-құқықтық акті- лерін, тестілеу бағдарламасына сәйкес нормативтік-құқықтық актілерді білу, «Қазақстан-2050» стратегия­сы – қалып-тасқан мемлекеттің жаңа сая­си бағыты» стратегия­сын білуі. Осы санаттағы ла-уазымдар бойынша функционалдық мін­деттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер.

«Б» корпусы мемлекеттік әкімшілік лауазымдарының санаттарының үлгілік біліктілік талаптарын бекіту туралы Қа- зақстан Республикасы Мемлекеттік қыз- мет істері агенттігі төрағасы бірінші орын-басарының 2008 жылғы 9 қаңтардағы №02-01-02/5 бұйрығымен бекітілген (Қа- зақстан Республикасы Әділет министр­лігінде 2008 жылғы 10 қаңтардағы №5084 болып тіркелген).

1. Жаңақала ауданы әкімі аппа-ратының бас маманы, E-4 санаты (не-гізгі қызметкердің бала күту демалы-сы мерзімінде).

Функционалдық міндеттері: Аудан әкімі аппаратындағы кіріс-шығыс құжат- тарын, аудан әкімдігі мен әкімі шығар-ған нормативтік актілерді тіркеу, «Lotus» бағдарламасымен жұмыс жасауын қа-дағалау және жүргізу; арыз-шағымдар- мен жұмыс, тоқсандық және айлық есеп- терді уақтылы тапсырып отыру; ауыл- дық округ әкімі аппаратының іс-қағаз-дарына методикалық көмектер көрсету, іс-қағаздар номенклатурасын жүргізу аппараттың жұмысына қатысты беріл- ген басқа да тапсырмаларды орындау.

Конкурсқа қатысушыларға қойы-латын талаптар: мамандығы білім, гу- манитарлық, ауыл шаруашылығы, әлеу-меттік ғылым және бизнес, техникалық ғылым және технология­.

2. Көпжасар, С.Мендешев, Жаңа- қала, Мәстексай, Жаңақазан, Жаңа-жол, Қызылоба ауылдық округтер әкімі аппаратының бас маманы, E-G-3 санаты.

Функционалдық міндеттері: Ауыл- дық әлеуметтік-экономикалық мәселе- лерін шешуге қатысу.

Қоғамдық жұмыстарды, жастар тәжі-рибесін және әлеуметтік жұмыс орын­

«Б» корпусының бос әкімшілік мемлекеттік лауазымына орналасуға конкурс туралы хабарландыру

дарын ұйымдастыруға жәрдемдеседі. Округ бойынша табысы аз адамдарды анықтайды, оларды еңбекпен қамтуды және атаулы әлеуметтік көмек көрсету жөнінде ұсыныстар әзірлейді. Өз құзы- реті шегінде әскери міндеттілік және әскери қызмет, азаматтық қорғаныс, сондай-ақ жұмылдыру дайындығы тура- лы мәселелер бойынша ҚР заңнамасы-ның орындалуын ұйымдастырады. Шар- уашылық кітабын толтырады. Сайлаушы- лар есебін жүргізеді. Шаруа қожалық-тарының жұмысын, кәсіпкерлік қызмет- ті дамытуға жәрдемдеседі. Жалпы ұқ- сас басқа да қызметтер атқарады.

3. Бірлік ауылдық округі әкімі аппаратының бас маман - ветеринар-лық дәрігері, E-G-3 санаты.

Функционалдық міндеттері: Ауыл-дық округ көлемінде ветеринарлық-санитарлық қауіпсіздікті қамтамасыз жасау.

Ауыл шаруашылығы малдарын бір- дейлендіру жөніндегі іс-шаралар ұйым-дастырады, дерекқорды жүргізеді. Жан-уарлардың аса қауіпті және эпизоотия­- лық ауруларына қарсы ветеринария­- лық-профилактикалық іс-шаралардың орындалуын қамтамасыз етеді.

Конкурсқа қатысушыларға қойы-латын талаптар: Мамандығы ветери­нария­.

4. Жаңақала, Мәстексай, Жаңажол, Қызылоба, Бірлік, Көпжасар, Жаңа-қазан (2 бірлік) ауылдық округтер әкімі аппаратының жетекші мама- ны E-G-4 санаты.

Функционалдық міндеттері: Ауыл- дық әлеуметтік-экономикалық мәселе-лерін шешуге қатысу.

Ауыл тұрғындарының әр түрлі сұра-ныстарына қарай аңықтама береді.Шаруашылық кітабын жүргізеді. Салық және бюджетке төленетін басқа да мін­детті төлемдерді жинауға жәрдемде- седі. Көші-қон, демография­ есебін жүр- гізу. Келген құжаттарды тіркеу және олардың уақтылы орындалуын қадаға-лау. Округ бойынша сайлаушылардың санын анықтау, есебін жүргізу. Жалпы ұқсас басқа да қызметтер атқарады.

5. пятимар ауылдық округі әкімі аппаратының жетекші маманы - есеп-шісі, E-G-4 санаты.

Функционалдық міндеттері: 1. Ауылдық округі әкімі аппараты-

ның қаржылық есептерін жүргізу, салық төлемдерінің жиналуын ұйымдастыру.

2. Қаржының мақсатты тиімді жұм-салуын ұйымдастыру.

Мамандығы: әлеуметтік ғылым және бизнес (бухгалтер, қаржыгер, экономист).

Конкурсқа қатысу үшін қажетті құжаттар:

1) өкілетті орган белгілеген нысан-

Әкімшілік мемлекеттік қызметшілердің лауазымдық жалақылары

СанатЕңбек сіңірген жылдарына байланыстыmin max

Е-4 59578 74386E-G-3 53808 72386E-G-4 48047 64704

дағы өтініш;2) 3х4 үлгідегі суретпен өкілетті ор­

ган белгілеген нысандағы толтырылған сауалнама;

3) білімі туралы құжаттардың нота-риалдық куәландырылған көшірмелері мемлекеттік қызметшілер тапсыратын құжаттарды олар жұмыс істейтін мем­лекеттік органдардың кадр қызметі куәландыра алады;

4) еңбек қызметін растайтын құжат-тың нотариалдық куәландырылған кө-шірмесі мемлекеттік қызметшілер тап- сыратын құжаттарды олар жұмыс іс­тейтін мемлекеттік органдардың кадр қызметі куәландыра алады;

5) Қазақстан Республикасы Денсау- лық сақтау министрлігінің 2010 жылғы 23 қарашадағы №907 бұйрығымен бекі-

тілген (Қазақстан Республикасының Нор-мативтік-құқықтық актілердің тізілімінде 2010 жылы 21 желтоқсанда №6697 бо­лып тіркелген) нысандағы денсаулығы туралы анықтама;

6) Қазақстан Республикасы азаматы-ның жеке куәлігінің көшірмесі;

7) Құжаттарды тапсыру сәтінде уәкі-летті органмен белгіленген шекті мән- нен төмен емес нәтижемен тестілеуден өткені туралы қолданыстағы сертифи­кат.

Құжаттарды қабылдау мерзімі кон­курс өткізу туралы хабарландыру соңғы жария­ланған күннен бастап 10 жұмыс күнінің ішінде, көрсетілген мекенжай бойынша сәйкесті мемлекеттік органға тапсырылуы тиіс. Конкурс комиссия­сы-ның қарауына құжаттарды қабылдау мерзімінде азаматтардың өздері әке- ліп берген, поштамен немесе электрон- дық мекенжайына жіберілген (қоса тір­келген құжаттардың тізбесі көрсетілген құжат тігілетін папкада орналастырыл- ған) құжаттары қабылданады.

Құжаттардың толық емес пакетін ұсыну конкурс комиссия­сының олар­ды қараудан бас тартуы үшін негіз болып табылады. Конкурсқа қатысу үшін құжаттарды электрондық пошта арқылы берген азаматтар құжаттардың түпнұсқасын әңгімелесу басталғанға дейін бір жұмыс күн бұрын кешіктіріл­мей беріледі.

Осы құжаттардың түпнұсқасы беріл­меген жағдайда тұлға әңгімелесуден өтуге жіберілмейді.

Әңгімелесуге жіберілген кандидат- тар оны кандидаттарды әңгімелесуге жіберу туралы хабардар ету күнінен бас­тап бес жұма күні ішінде Жаңақала ау- даны әкімі аппаратында өтеді.

Аталмыш лауазымдарға орналаса-тын үміткерлер конкурсқа қатысу шы-ғындарын (әңгімелесу өтетін жерге ке- лу және қайту, тұратын жер жалдау, байланыс қызметінің барлық түрлерін пайдалану) өздерінің жеке қаражаттары есебінен жүргізеді.

Сауда-саттықСатамын немесе бидайға айырбас-

таймын:- К-700 тракторы, өте жақсы күйде

– 30000$. Саудаласу;- ДТ-75 тракторы (2 дана) - 3000$. Са­

удаласу;- ЖВП-9 егін оратын аударылмалы

машина (жатка свальная­) – 1 200 000. Саудаласу;

- СК-5 «Нива» бидай жинайтын ком-байны, 2002 ж.ш., күнба ғыс жинауға не-гізделген сұрыптауышы бар;

- «КамАЗ» автокөлігіне арналған жар­тылай тіркеме, 9 м;

- ПД-3,3 дискілі соқа.Тел.: 8-777-256-75-31,

8-775-132-55-57,8-777-195-40-20

Ақжайық ауданы Чапаев ауылынан үй сатылады. Газ және сумен жабдықталған.

Гаражы, жазғы асүйі, моншасы мен шаруашылық нысандары бар, ауласы кең.

Тел.: 91-3-74,ұялы тел.: 8-701-318-82-95

Екі үйір жылқы сатылады. Тел: 8-701-261-31-65,

8-705-830-58-92

Кеңсе ретінде қолдануға Строи тель ш/а-да орналасқан жалпы ауданы 62 ш.м. ғимаратты сатамын. Бағасы – 80 000 ш.б.

Тел. 8-702-330-02-43

d-54 жаңа теледидар сатылады. Баға-сы арзан.

Тел.: 27-72-21

- Орал қ. НҚК-дан 2-кл. арпа сатамын, бағасы келісім бойынша;

- Орал қ. қоймадан астық сатамын:

ж/с – 63 тг/кг, 1/с – 53 тг/кг, 2/с – 42 тг/кг. Сапа сертификаты бар.

Тел.: 8-777-256-75-31,8-702-514-85-82,

8-777-195-40-20, 24-03-34

Ағаш шебері жұмыстары, жиһаз жөндеу, есік қондыру, балкон рамасын жасау.

Тел.: +7-778-997-5368

Қызмет көрсетуҚұрылыс жұмыстары: сантехника, су

құбыры, кәріз жүйесі, электрлік, ағаш ұстасының жұмыстары, кафельдік жә-не ішкі жұмыстарды орындаймын. ГВЛ, ГКЛ орнату, іргетасын қалаудан төбе- сін жабуға дейінгі жұмыстарды жасай­мын, “кілтін тапсыру”. Тас қалау. Сапалы! Қымбат емес!

Тел.: 8-705-328-60-54,8-701-849-07-78

«ОРАЛ ӨҢІРІ» Батыс Қазақстан облыстық қоғамдық-саяси газеті. 090000, Орал қаласы, Мұхит көшесі, 57/1. Е-mаіl: оral_oniri@inbox.ru

Газет облыстық «Орал өңірі» газетi редакциясының компью­терлiк орталығында терiлiп, беттелдi."Жайық Пресс" ЖШС баспаханасында басылдыИндексі: 65428 Таралымы: 16058, 6 баспа табақ. Газет аптасына үш рет шығады.Корректорлар: Н.СҰЛТАНОВА, Д.ШАНКИШеВА, Ж.ЖАйЛАуОВАКезекшi редакторлар: ұ.САРиЕВА, Е.ӘЙПІШЕВ

Меншік иесі: «Жайық Пресс» ЖШС

Бас директорЖантас Набиоллаұлы САФУЛЛиН

Бас редактор Бауыржан ҒұБАЙДУЛЛиН Газет ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінде2006 жылғы 4 мамырда тіркеліп, №7201-г куәлігі берілгенБас редактор 51-25-80,

Бас редактордың орынбасарлары 24-17-08, 51-18-08,

МЕНШІктІ тІЛШІЛЕР: тілес ЖАЗЫҚБАЙ (Ақжайық ауданы) 8-711-42-21-720,Нұрымбек ЖАПАҚОВ (Жәнібек ауданы) 8-711-35-21-770, Өмірзақ АҚБАСОВ (Жаңақала ауданы) 8-711-41-21-755, Серік ЖұМАҒАЛиЕВ (Қазталов ауданы) 8-711-44-31-468, Мүсірбек АЙтАШЕВ (Сырым ауданы) 8-711-34-31-126

Редакция алқасы: Есенжол ҚЫСтАУБАЕВ,Сырымбек тұяҚОВ (бас редактордың орынбасарлары), Жаннат ЕСПОЛАЕВА (жауапты хатшы),тоқтар кЕНЖЕҒАЛиЕВ (қоғамдық-саяси бөлім), Қазбек ҚАБЖАНОВ (арнайы тілші),Сәкен ӘБІЛХАЛЫҚОВ (экономика бөлімі),Нұрлыбек РАХМАНОВ (гуманитарлық бөлім).

Қолжазбаларға пiкiр айтылмайды және пайдаланылмаған хат авторларына жауап қайтарылмайды. Деректердің дәлдiгi үшiн автор жауапты. Жарияланым авторларының пiкiрлерi редакция көзқарасын бiлдiрмейдi. Редакция тапсырысымен жазылмаған материалдар үшін қаламақы төленбейді. «Орал өңірінде» жарияланған материалдарды сілтемесіз көшіріп ба-суға болмайды. Мақалалар электрондық нұсқада қабылдана-ды.

белгісімен жарияланған материалдар ақылы болып есептеледі.

Ж

Жауапты хатшы 50-83-99.Жарнама қабылдау

тел/факс: 51-51-09; Бухгалтерия 50-63-99.

е-mail: zhaikpress@inbox.ru

телефондар:

хАТ-хАБАРБейсенбі, 24 қазан 2013 жыл

23oral_oniri@inbox.ru

Салық төлеушінің назарынаБҚО Теректі ауданы «Шағатай селолық округі әкімінің аппараты» ММ

091126 Теректі ауданы, Шағатай ауылы, Ишмаков көшесі, №23Анықтама алу үшін телефондар: 8 (71143) 94-3-50, 94-3-16

Е-mail: shagatai_akimat@mail.ru.

Шағатай селолық округі әкімі аппаратының жетекші маманы - 3 бір-лік

(E-G-4 санаты). Қызмет еткен жылдарына байланысты лауазымдық жалақысы 48047 теңгеден 64703 теңгеге дейін.

Функционалдық міндеттері:Есепші және аудит жұмыстарын жүргізу, банк құжаттарын рәсімдеу және

қадағалау, шығыс сметасын, бюджеттік тапсырыстар және баланс жасау, бас кітап жүргізу, бухгалтерлік есептің шот жоспарларын жасау, ауылдық округ әкімі аппараты қызметшілерінің еңбекақыларын, демалыс ақыларын, еңбекке жарамсыздықтары жөніндегі парақтарын есептеп түсіру, төленетін еңбекақы көздерінен жеке адамдардан ұсталатын салықтарды есептеу, өз қызметі бағыттары бойынша белгіленген үлгідегі есептерді қаржы, салық, статисти­ка органдарына дер кезінде түсіру, қызметшілердің зейнетақы аударымда­рын есептеу және аудару, зейнетақы аударымдарының жеке карточкаларын жүргізу. Жеке және заңды тұлғалардың өтініштерінің статистикалық есеп­терін жүргізу, мемлекеттік сатып алу жұмыстарын жүргізу және қадағалау, ауданда жастар сая­саты бағдарламасын іске асыру. Салық жұмыстарын толықтай жүргізу, әскер жасындағы және әскери жасына дейінгі жастармен жұмыс жүргізу, әскери бөлімшелеріне келуін қамтамасыз ету жұмыстары, діни және мәдениет бірлестіктерінің, жастар мен спорттық ұйымдар және селолық округтегі қоғамдық бірлестіктермен, үкіметтік емес ұйымдармен жұмыстар жүргізу. Төтенше жағдай жөніндегі жұмыстарды жүргізу.

Конкурсқа қатысушы үміткерлерге қойылатын талаптар:Жоғары немесе ортадан кейінгі білім не орта техникалық немесе кәсіп-

тік білім.Мамандығы-әлеуметтік ғылымдар және бизнес саласы соның ішін­

де экономика, есеп және аудит, қаржы, құқық, білім беру, гуманитарлық ғылымдар.

Қазақстан Республикасының Конституция­сын, Қазақстан Республика-сының «Қазақстан Республикасының Президенті туралы», «Қазақстан Рес-публикасының Парламенті және оның депутаттарының мәртебесі тура- лы», «Қазақстан Республикасының Үкіметі туралы» Конституция­лық заң-дарын, Қазақстан Республикасының «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сы­байлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Әкімшілік рәсімдер туралы», «Жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тәртібі туралы» заңда- рын, осы санаттағы нақты лауазымның мамандануына сәйкес облыстар- дағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құ-қықтық актілерін, «Қазақстан – 2050» стратегия­сы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа сая­си бағыты» стратегия­сын білуі. Осы санаттағы лауазымдар бойын- ша функционалдық міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер.

Ақпараттық-аналитикалық жұмыс әдісін білуі. Компьютерде Word, EXCEL, E-mail, Internet бағдарламаларымен жұмыс істей білуі. Мемлекеттік тілді білуі.

Қажетті құжаттар тізбесі:1. Белгіленген нысандағы өтініш;2. 3х4 өлшемдегі суреті бар белгіленген нысандағы сауалнама;3. Нотариалдық куәландырылған білім туралы құжаттардың көшірмелері;4. Нотариалдық куәландырылған еңбек қызметін растайтын құжаттар-

дың көшірмелері;5. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің 2010 жыл-

ғы 23 қарашадағы №907 бұйрығымен бекітілген нысандағы денсаулық жағдайы туралы анықтама;

6. Қазақстан Республикасы азаматының жеке куәлігінің көшірмесі;7. Құжаттарды тапсыру сәтінде күші бар шекті мәннен төмен емес нә-

тижелі тестілеуден өткені туралы сертификат.Қабылдау мерзімі конкурс өткізу туралы хабарландыру соңғы жария­-

ланған күнінен бастап 10 жұмыс күнінің ішінде көрсетілген мекенжай бойынша сәйкесті мемлекеттік органға тапсырылуы тиіс. Конкурс комис-сия­сының қарауына құжаттарды қабылдау мерзімінде азаматтардың өздері әкеліп берген, поштамен немесе электрондық мекенжайына жіберілген (қоса тіркелген құжаттардың тізбесі көрсетілген құжат тігілетін папкада орналастырылған) құжаттары қабылданады.

Құжаттардың толық емес пакетін ұсыну конкурс комиссия­сының олар­ды қараудан бас тартуы үшін негіз болып табылады. Конкурсқа қатысу үшін құжаттарды электрондық пошта арқылы берген азаматтар құжаттардың түпнұсқасын әңгімелесу басталғанға дейін бір жұмыс күн бұрын кешік­тірілмей береді. Осы құжаттардың түпнұсқасы берілмеген жағдайда тұлға әңгімелесуден өтуге жіберілмейді.

Әңгімелесуге жіберілген кандидаттар оны кандидаттарды әңгімелесу- ге жіберу туралы хабардар ету күнінен бастап 5 күн ішінде конкурс жария­лаған Теректі ауданы, «Шағатай селолық округі әкімінің аппараты» ММ-да өтеді.

«Б» корпусы бойынша бос әкімшілік мемлекеттік лауазымына орналасуға конкурс жариялаймыз

ҚР Қаржы министрлігінің Са- лық комитеті мен ҚР ҰҚК төр-ағаларының ағымдағы жылғы біріккен бұйрықтары негізінде дайындалған бұл талонды тол-тырған кезде жүргізушінің емес, жүк иесінің аты-жөні көрсетілуі керек. Әрі қарай ҚР ҰҚК Шека­ра қызметі бұл мәліметті салық

Енді Қазақстан мен Ресей арасындағы шекара бе-кеттеріндегі мемлекеттік бақылаудан өткен кезде ҚР ҰҚК Шекара қызметінің белгіленген үлгідегі талондары беріледі.

органына жолдайды. Сөйтіп, ол жүк тасушының Кеден Одағы шеңберіндегі төленетін жанама салықтарды төлеп немесе төле-мегені анықталады.

Бұрын импортталған тауар- ларға қосымша құн салығын төле- ту үшін түрлі шаралар өткізілетін еді. Бұл салық органы маманының

да, жүргізушінің де көптеген уа-қытын босқа рәсуалау екені сөзсіз. Сондықтан жүк тасушы шекара қызметінің белгісі соғылған та­лонды жүк иесіне тапсыруы ке­рек. Осыған байланысты шекара бекетінен өткен жүк тасушы жеке және заңды тұлғалар міндетті түрде тауарды өткізу талонын толтырып, салық органына беруі үшін сақтауы қажет.

Батыс Қазақстан облысы бойынша салық

департаменті

«Жауынгер жігіттер» жарады

Орал қаласындағы 5517-әскери бөлімінде «Қызметте де күлкіге орын бар» атты КТК ойыны мәреге жетті.

«Батыс» өңірлік қолбасшылығы баспасөз қызме- тінің бастығы, майор Ерболат Сұлтановтың хабар-лағанындай, оған атқыштар ротасының «Жауынгер жігіттері», материалдық-техникалық қамтамасыз ету ротасынан «Алаш ұлдары», жедел бағыттағы бата­льоннан «Домашние мамины бауырсаки», «Юмор в камуфля­же», «Шапалақ» командалары, сондай-ақ оқушылардан құралған «Жас бүркіт» әскери-пат-риоттық клубы қатысты.

Төрт кезеңнен тұрған байқау қорытындысында тапқыр әзіл, ойнақы қимылымен ерекшеленген «Жа­уынгер жігіттер» жеңіске жетті. «Алаш ұлдары» – екін­ші, «Жас бүркіт» үшінші орынды еншіледі. Оларға ку­бок, грамоталар, бағалы сыйлықтар тапсырылды.

Арман БОЛАтұЛЫ

Қолбасшылықтың баспасөз қызметінен түскен мәліметке қарағанда, шараға Орал гарнизоны әскери прокуратурасы, әскери полиция­, БҚО дін істері басқармасы, діни конфессия­лар өкілдері де қатысып, өз пікірлерін ортаға салды.

Орал гарнизоны прокурорының аға көмекші-сі, әділет аға лейтенанты Мейірбек Мұсабеков, «Батыс» өңірлік қолбасшылығы тәрбие және әлеуметтік-құқықтық жұмыстар басқармасының бастығы, подполковник Әлішер Әбдірасыл және басқалар сөз алып, әскери қызметкерлер арасын­да діни ағартушылық жұмыстар жүргізу, экстре­мистік бағыттағы пиғылдарға тосқауыл қоюдың қажеттігін атап көрсетті. Жат ағымдардың тара- луына жастардың хабардар болмауы, діни сауа-тының төмендігі, қоғамның әлеуметтік жіктелуі сеп болады. Мұның алдын алу үшін тиісті үгіт-насихат жұмыстарын жүргізудің маңызы зор.

Жиын қорытындысы бойынша әскерде діни экстремизмнің алдын алу бағытында бірлескен шаралар жүргізу жөнінде шешім қабылданды.

Ғайса БӘЙМЕН

Жат ағымнан аулақ бол

ҚР ІІМ ішкі әскерлері «Батыс» өңірлік қолбасшылығында «Әскерде діни экстремизмнің алдын алу» тақырыбында дөңгелек үстел отырысы болды.

“БҚО АШБ облыстық ветеринарлық станция­­сы” МКК өз қаржыгерлерін мекеменің жарғылық капиталының мөлшері азайтылғанын хабарлайды.

БҚО бойынша мамандандырылған аудан- аралық экономикалық сотының 23.09.2013 ж. шығарған анықтамасына сай “Жалгер” ШҚ-ны банкрот деп тануға өндірістік іс қозғалды.

Батыс Қазақстан облысы бойынша салық департаменті

БҚО бойынша мамандандырылған ауданаралық экономикалық сотының 08.10.2013 ж. шығарған анықтамасына сай “Жангирхан” ЖШС-ын банкрот деп тануға өндірістік іс қозғалды.

Батыс Қазақстан облысы бойынша салық департаменті

БҚО бойынша мамандандырылған ауданаралық экономикалық сотының 08.10.2013 ж. шығарған анықтамасына сай “ДарынНур” ЖШС-ын банкрот деп тануға өндірістік іс қозғалды.

Батыс Қазақстан облысы бойынша салық департаменті

БҚО бойынша мамандандырылған ауданаралық экономикалық сотының 08.10.2013 ж. шығарған анықтамасына сай “ОралТехПром” ЖШС-ын банкрот деп тануға өндірістік іс қозғалды.

Батыс Қазақстан облысы бойынша салық департаменті

БҚО бойынша мамандандырылған ауданаралық экономикалық сотының 27.09.2013 ж. шығарған анықтамасына сай “Торгсинтез” ЖШС-ын банкрот деп тануға өндірістік іс қозғалды.

Батыс Қазақстан облысы бойынша салық департаменті

Полицейлер терек ектіТаяуда БҚО ішкі

істер департамен-ті қызметкерлері сенбілік өткізіп, ғимаратқа іргелес жатқан аумақтар мен Шалқар көлінің жағасына 700 ағаш көшетін отырғызды.

кеРуен сАРАйБейсенбі, 24 қазан 2013 жыл24 oral_oniri@inbox.ru

Құттықтаймыз!

Орал қ., 4-ш/а, 28-үй. «CAR CITY URAL» ғимаратыТел./факс: 8 (7112) 22-65-22, 8 701 376 88 66, 8 702 790 59 12, 8 701 383 06 86

Жедел желі: 8 800 070 44 04Қазақстан бойынша кез келген телефон арқылы қоңырау шалу тегін

Сапа мен қолжетімділік – біздің абыройымыз!

www.uzdaewoo.kz

3 жылға кепілдік немесе 100 000 км жүрісіАвтокөліктерді несиеге рәсімдеуге мүмкіндік бар

Жаңақала ауданы Мәстексай ауылының тұрғы- ны құрметті, адал жүрек, алтын жүз ая­улы ана, асыл әже Мерует Құрманқызы ҚАРЖАУОВА! Сізді асқаралы алпыс жасыңызбен құттықтаймыз!

Ата-ана батасы бар, текті елдің келіні ең,Ақ босағаң мақтанады сенімен.Алты ондығың келді бүгін, төрлет бізді қуантып,Бүгін сізді құттықтайды ұлың, қызың, немерең.

Құттықтаушылар: ұл-қыздарыңыз Айдынғали-Гүлназ, Медет-Гүлайхан, Мейірбек-Ақжарқын, Мерлан-Ақмарал, Қасым-Гүлсая және

немере-жиендеріңіз

Қазталов ауданы Қошанкөл ауылының тұрғыны сүйікті жар, ая­улы әке, ұлағатты ұстаз Сатыбалды Өтесбайұлы БОРАНБАЕВТЫ 60 жас мерейтойымен құттықтай отырып, ақ тілегімізді жолдаймыз.

Арқаладың алпыс деген жасты, әке,Қартаймашы, шырақташы тек қана.Құттықтайды бүгін сізді үй ішің,Аман болшы, ұзақ жаса, жан әке.

тілек білдірушілер: зайыбыңыз Гүлбағида, бала-келіндеріңіз Серік-Райгүл, Жақсылық-

Мира, қыз-күйеу балаларыңыз Мұхит-Гилжиян, Марс-ұлжан, Ахмет-Мейрамгүл, қызыңыз Құралай және немере-жиендеріңіз

Қазталов ауданы Қошанкөл ауылының тұрғыны ардақты құдамыз Сатыбалды Өтесбайұлы БОРАНБАЕВТЫ 60 жас мерейтойымен құттықтап, деніне саулық, отбасына амандық тілейміз.

Құтты болсын 60 деген жасыңыз,Аман болсын әрқашанда басыңыз.Бейнет көрмей қызығы мол өмірде, Әлі талай асулардан асыңыз.

тілек білдірушілер: құда-құдағиыңыз тасқали-Рахила

«Ер жігіт өмірінде үш нәрсені орындау керек. Ол - ағаш отырғызу, үй тұрғызу және бала тәрбиелеу» деген қағиданы ұстанған полицей­лер: «Біз бұл сенбілікке бар ынтамызбен атсалыстық. Сү- йікті қаламыз әрдайым таза, жасыл желекті болып, тұр-ғындарға қуаныш сыйласа екен деген ниеттеміз» деді.

Мұндай сенбілік Шалқар көлі жағасындағы «БҚО ІІД қоғамдық тәртіпті сақтау жә-

не туризм мен спортты да­мыту» базасында да өткізілді. Теректі аудандық полиция­ бөлімі қызметкерлері 270 түп қарағаш пен үйеңкі отыр-ғызды.

Далалық аймақта орналас-қан Шалқар көлі маңында ор- ман алқабы жоқ. Жаз мезгі- лінде демалушыларды күн

көзінен қорғайтын желек жетіспейді. Міне, сондықтан да тәртіп сақшылары осы аймақта ағаш егіп, айнала- сын қоршауды жөн деп тап­ты.

Асылай ҒұБАШЕВА,

БҚО ІІД баспасөз қызметі

Акция­ кезінде облыс ау- мағындағы жасыл желектер-дің өрісі кеңіген болатын. 19 қазанда облыстың орман алабын және Орал қаласы мен оның айналасын көгал- дандыру мен тазарту жұмыс-тары атқарылды. Хан тоғайы- на Жәңгір хан атындағы БҚАТУ, Перевалочный тоғайына ҚАЗИИТУ, Коминтерн ауылы­на дейінгі Шаған көпірінің екі жағына М.Өтемісұлы атында-

«Жасыл даму» аясында 2010-2014 жылдарға арналған

«Жасыл даму» бағдарламасы аясында 2013 жылдың 22 наурыз-22 сәуірі аралығында республикалық «Жасыл жапырақ - Зеленый лист» акциясы өткізілді.

ғы БҚМУ, Пугачев көшесінен монументке дейін Досмұха-медов атындағы колледж, Саратов трассасы бұрылысы-нан Свистун тауына дейінгі аралыққа Батыс Қазақстан медициналық колледжі сту-денттерінің қатысуымен сен­білік ұйымдастырылды. Бұл шараны өткізуге қала бойын­ша 288 студент қатысып, 35 тонна қоқыс шығарылды.

Подстепное ауылы аума-

ғында орман шаруашылығы қызметкерлері мен ауыл тұр- ғындары және мектеп оқу-шыларының қатысуымен кө- шеттер егіліп, орман жолақ- тары тұрмыстық қалдық-тардан тазартылды. Бұл ау-мақта 260 дана сүмбіл тере- гі отырғызылды және 10 тон­на қоқыс шығарылды.

Сая­бақтар мен гүлзарлар аумағында жасыл көшеттер отырғызу және орман ала- бын қоқыстан тазарту ша­ралары облыстың барлық аудандарында өткізілді.

БҚО табиғи ресурстар және табиғат

пайдалануды реттеу басқармасы

БАспАсөЗ – 20142014 жылдың бірінші жартыжылдығына облыстық газеттерге жазылу жалғасуда

“Орал өңірі” – 65428 “приуралье” – 65429

Байланыс телефондары: - «Қазпошта» АҚ БҚ ОФ-ның жазылу бөлімі 51-54-56- «Курьер» ЖК-ның жазылу бөлімі 50-86-75, 51-36-03

кәріс қарияларға концерт

Қайырымдылық айлығы аясында Корей этномәдени қоғамдық бірлестігі мен Мек-тептен тыс жұмыстар орталығы бірлесіп, қаламыздағы кәріс ұлтының қарттарына концерт қойды. Концертке Атырау қаласының «Тхоньи» корей этномәдени қоғамдық бірлестігінің басқарма төрағасының орынбасары Людми-ла Ли және «Саранг» әжелер қоры арнайы келді.

Кеште Батыс Қазақстан об- лысы Қазақстан халқы ассам- блея­сы төрағасының орынба-сары Ғайса Қапақов құттық- тау сөз сөйлеп, кәріс ұлтының өкілдеріне еліміздің өркен- деуіне қосқан ортақ үлестері үшін алғыс білдірді. Өнерпаз- дар кәріс, орыс, қазақ ұлты-

ның ән-күйі мен биін көрер-мен назарына ұсынды. Атырау қаласынан келген қонақтар да өз өнерлерін ортаға сал­ды. Мектептен тыс жұмыстар орталығында жаттығатын шә- кірттер кәріс халқының ұлт-тық спорты таэкван-доның әдіс-тәсілдерін көрсетті.

Нұртас НАБиОЛЛАұЛЫ,«Орал өңірі»