Upload
-
View
303
Download
20
Embed Size (px)
DESCRIPTION
zhaikpress.kz
Citation preview
ОБЛЫСТЫҚ ҚОғАМдЫҚ-САяСИ ГАЗЕТ
www.zhaiKpress.Kz
Газет 1918 жылғы 17 қарашадан шығып келеді. 1968 жылы "Құрмет Белгісі" орденімен марапатталған [email protected]
Орал өңірі Бейсенбі,17 шілде 2014 жыл№79 (20008)
+ 34 0С
+ 17 0С
мозайкасыжаңалықтар
Құлаққап саңырау,ғАЛАМТоР МеңіРеу ҚыЛМАсын
бөрліліктер жеңімпаз атанды
Теректі ауданында өткен БҚО ауыл жасөспірімдерінің ІІ жазғы ойындарының қорытындысы бойынша жалпыкомандалық есепте Бөрлі ауданы жеңімпаз атанды.
Соңғы жылдары әлемде ұялы байланыс операторларының саны мен байланыс қызметінің осы түрін
пайдаланушылар күрт көбеюде. Ғылыми тәжірибеден белгілі болғандай, егер ұялы телефонмен 10 жылдан астам сөйлессең, есту жүйесі ісігіне ұшырау қаупі екі есеге өседі екен. Бүгінде бесіктен белі шықпаған баланың өзі үлкендерге қарағанда ұялы телефонды тез меңгеретінін көріп жүрміз. Ал балалардың есту жүйесі мен сүйек тіндері жұқа болғандықтан, ересектерге қарағанда тез зақымданады. Мәліметтерге сүйенсек, 2013 жылы әлемде 360 миллионнан астам адамның құлағы естімейтіні анықталған. Соның 165 миллионы 65 жастан асқан құлағы шамалы еститіндер, 32 миллионы 15 жасқа дейінгі балалар.
«Көп адамның ұялы телефоннан айтарлықтай қауіп жоқ дегеніне таңғаламын. Он жыл бойғы зерттеулер ұялы телефонды пайдалану ісіктің дамуына әкеп соқтыратынын дәлелдеді» – дейді Орберо Швед университетінің профессоры Кьелл Мильд. Бірақ ол ұялы телефонның адамның жүйке жүйесіне әсерін ұзақ жылдар бойы зерттеу керектігін айтады. Мысалы, телефонды үнемі пайдаланатын бір адамды 810 жыл бойы бақылауға алып, оның денсаулығын үнемі тексеріп тұру керек.
(Жалғасы 9-бетте)
Облыстық дене шынықтыру және спорт басқармасынан түскен мәліметке қара ғанда, Ақжайық ауданы екінші, теректіліктер үшінші орынды иеленді. Жекелеген спорт түрлері бойынша волейболдан ұлдардан Ақжайық, қыз дардан Бөрлі ауданы командасы озық шықты. Асық ату, қазақ күресі, тоғызқұмалақ
және президенттік көпсайыстан бөрліліктер алдына жан салған жоқ. Үстел теннисінен ақжайықтықтар үздік өнер көрсетсе, таэквондодан Зеленов жеңіс тұғырына көтерілді. Шағын футболдан теректіліктер қарсылас шақ келтірмесе, еркін күрестен Ақжайық балуандарының мерейі үстем болды.
Қисықсайдағы киіктерТасқала ауданы
Қазақстан ауылдық округінің Қисықсай елді мекеніне қарасты Волжанка қыстағына Қазталов ауданынан 16 бас киік әкелінді.
Бұған дейін Қазақстан ауылдық округінде асыл тұқымды «Ақжайық» қойы өсірілген еді, Жәңгір хан атындағы БҚАТУ енді қоймен қатар киік те ұстап көрмекші. Ғалымдардың айтуынша, қатары сиреп бара жатқан түз аңын олар тәжірибе ретінде қолда ұстап, санын көбейтіп көрмек.
Қазір қолдағы киіктің алтауы – құралай. Аңды бағумен атамекендік Құсайыновтар отбасы айналысуда.
Рамазан айында
зекет бердіРамазан айының тұла бойы із
гілікке толы. Жаңақала ауданы, Жаңақазан ауылдық округінің тұр ғыны, «Достар» шаруа қожалығының жетекшісі Думан Қарағойшин жыл сайынғы дәстүрден жаңылмай, биыл да сауапты іс қылды. Ауылымыздың «Атымтай Жомарты» 1 ірі қара, 7 қойын зекетке беріп, аз қамтылған 20 отбасына үлестірді. Пайғамбарымыз (с.ғ.с) «Зекет – Исламның көпірі» деп, мұсылмандарды әрқашан тер төгіп, еңбек етуге шақырады. 3екет қоғамдағы кедейкепшіктің орташа өмір сүруіне ықпал жасап, мемлекетті әлсіздіктен сақтайды.
Барлық ауқатты адамдар қасиетті Рамазан айында Думаннан үлгі алса ғой!
Кеше облыстық әкімдіктің кіші залында мемлекеттік органдардың нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы іс-қимылға бағытталған қызметін үйлестіру жөніндегі ведомствоаралық штабының отыры-сы өтті. Оған облыс әкімінің орынбасары Бақтияр Мәкен қатысып, төрағалық етті.
АҚПАРАТБейсенбі, 17 шілде 2014 жыл
P Апта басында облыстық жастар саясаты мәселелері басқармасының қолдауымен «Болашақ жастардікі» жастар қоғамдық
қоры шағын футболдан турнир ұйымдастырды. П. Атоян атындағы стадионда өткен бұл турнир Халықаралық жастар күніне арналды. Жарыста қаламыздағы 6 аула клубы бақ сынады. Нәтижесінде «Арман» аула клубы алдарына жан салмай, бірінші орынға табан тіреді. Ал «Атамекен» және «Өркен» аула клубтарының аяқдопшылары екінші, үшінші орындарды бөлісті. Ұйымдастырушылардың айтуынша, жеңімпаздар 12 тамыз – Халықаралық жастар күнінде өтетін салтанатты шарада марапатталмақ.
Батыс Қазақстан облыстық мәслихатының шешіміБҚО әділет департаментінде
09.07.2014 ж. №3582 болып тіркелді
Орал қаласы №18-8 27 маусым 2014 жыл
Азаматтардың жекелеген санаттарына амбулаториялық емделу кезінде тегін
және жеңілдікті шарттармен дәрілік заттарды қосымша беру туралы
«Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Кодексі не және «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзінөзі басқару туралы» Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы Заңына сәйкес облыстық мәслихат ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:
1. Қосымшаға сәйкес облыстық бюджет қаражаты есебінен азаматтардың жекелеген санаттары на амбулаториялық емделу кезінде тегін және жеңілдікті шарттар
мен дәрілік заттар қосымша берілсін.
2. Осы шешімнің орындалуын бақылау облыстық мәслихаттың білім, денсаулық сақтау және әлеуметтік қамту мәселелері бойын ша тұрақты комиссиясына жүктелсін.
3. Осы шешім алғаш рет ресми жарияланған күннен бастап он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
Сессия төрайымы З. МуСина,
облыстық мәслихатхатшысы М. Құлшар
P Жуырда Ақжайық ауданы Көнеккеткен ауылында «Елеулі есімдер, ғибратты ғұмырлар» ескерткіш тақтасы ашылды. Бұл
бастамаға ауыл және мектеп әкімшіліктері ұйытқы болды. Тақтада аталмыш ауылда елеулі еңбек еткен азаматтар мен аза
матшалар есімі жазылған. Салтанатты шарада мұғалім А. Сейілханова ескерткіш тақтаға жазылғандар туралы баяндады. Сондайақ есімі ұлықталғандар жайында олардың көзін көрген, бірге жұмыстас бол ған ауыл үлкендері әңгімелеп берді. Бұған дейін осы ауылдағы саяси қуғынсүргін құрбандарына арналған ескерткіш тақта жөндеу ден өткізілген еді.
P Зеленов ауданында да егін ору науқаны басталды. Аудандық ауыл шаруашылығы бөлімінің мәліметінше, 42011 гектар алқапқа
себілген егіннің бүгінде 14033 гектары орылып, оның 13679 гектары бастырылған. Бидайдың шығымдылығы гектарынан 17,3 центнерді құрап отыр.
Егін орағына 83 комбайн қатысады деп жоспарланса, әзірге олардың 78і ғана алқапта жүр.
2014 жылғы 27 маусымдағы №188 Батыс Қазақстан облыстық мәслихатының шешіміне қосымша
Азаматтардың жекелеген санаттарына амбулаториялық емделу кезінде тегін және жеңілдікті шарттармен қосымша берілетін дәрілік заттар
№ Аурулар Халық санаты
Дәрілік заттарды тағайындау үшін
айғақтар (дәрежесі, сатысы, ауыр ағым)
Дәрілік заттың атауы (шығару нысаны)
1. Бастапқы өкпе гипертензиясы
Диспансерлік есепте тұрған барлық санаттар
Ауырлықтың барлық сатысы мен дәрежесі
Босентан қабығымен қапталған таблеткалар; Силденафил қабығымен қапталған таблеткалар
2. Юневильдық артрит Диспансерлік есепте тұрған балалар
Ауырлықтың барлық сатысы мен дәрежесі
Тоцилизумаб инфузиялық ерітінді дайындауға арналған
концентрат
3. Ревматоидтық артрит Диспансерлік есепте тұрған ересектер
Ауырлықтың барлық сатысы мен дәрежесі
Тоцилизумаб инфузиялық ерітінді дайындауға арналған
концентрат
4.
Ағзалармен тіндерді ауыстырып
қондырылғаннан кейінгі жағдай
Диспансерлік есепте тұрған барлық санаттар
Ауырлықтың барлық сатысы мен дәрежесі
Тенофовир үлбірлі қабығымен қапталған таблеткалар
5. Эпилепсия Диспансерлік есепте тұрған барлық санаттар
Ауырлықтың барлық сатысы мен дәрежесі
Леветирацетам үлбірлі қабығымен қапталған
таблеткалар
Күн тәртібінде Бөрлі, Терек ті және Зеленов аудандарын
дағы осы бағыттағы алдын алу шараларының нәтижелері, аудан аумағында құрамында есірткі бар өсімдіктерді заңсыз өсіру фактілері және оның жолын кесу жұмыстары туралы баяндамалар жа салды. Бөрлі ауданы әкімінің орын басары Азамат Ағелеуовтың мәліметінше, ауданда 51 есірткіге тәуелді адам болса, соның екеуі – әйел. Кәмелетке толмағандар ара сында мұндай дерек жоқ. Осы жар тыжылдықта бір адам есепке алын ған. Нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрес шаралары ауданда жүйелі жүргізілуде. Жасырын сауалнамалар, күдікті адам дарды тексеру, психолог, наркологтардың қатысуымен жүргізілетін жұмыстар, рейдтер нәтижесіз емес. Білім беру ұйымдарында үгітнасихат топтарының қызметі үйлес тірілген, ауданның 24 мектебінде наркобекеттер жұмыс жасап отыр. Ағымдағы жылы осыған қатысты 4 қылмыстық, 29 әкімшілік құқықбұзушылық орын алған. Аудан дық ішкі істер бөлімі қызметкер лерінің жедел алдын алу жұмыста ры нәтижесінде құрамында есірт кі бар өсімдікті өсіру бойынша бір дерек тіркелген.
Теректі ауданы да бұл бағыттағы
Штабтардың жұмысын жАндАндыРу ҚАжеТ
жұмыстарын белсенді дамытуда. Өткен жылы 50ден аса ісшара
жүргізіліп, өз нәтижесін берді. Ағымдағы жылы да ол жұмыстар заңды жалғасын тауып отыр. Бұқаралық ақпарат құралдарымен тығыз жұмыс жасаймыз. Мектеп оқушыларының бос уақытын тиім ді ұйымдастыру мақсатында көркемдік, техникалық, экологиялық, ғылымизерттеу үйірмелер жұмысы жолға қойылды және олар тегін спорттық секциялармен де қамтылуда. Наркобекеттер арасында өзара байқаулар ұйымдастырып, жұмыстарды ширатудамыз, дейді Теректі ауданы әкімінің орынбасары Алтай Тоғжанов.
Отырысқа қатысқан БҚО ІІД есірткіге қарсы күрес басқармасы басшысының орынбасары Ержан Шонаев аталмыш аудандар аумағында құрамында есірткі бар өсімдіктерді өсіру деректерін анықтап, оның жолын кесу жұмыстарын жандандыруға және барлық мем лекеттік және қоғамдық ұйымдарды бірлесіп жұмыстануға шақырды.
Сондайақ күн тәртібінде үкіметтік емес ұйымдардың, қоғамдық бірлестіктердің және облыстық ішкі саясат басқармасының осы бағыттағы жұмыстарының нәтижелері қаралды. Облыстық ішкі саясат бас
қармасының басшысы Айгүл Есеке нованың айтуынша, «Жастар арасында салауатты өмір салтын насихаттау және нашақорлықтың ал дын алуға қарсы ісшаралар ұйымдастыру» жобасы бойынша «БҚО жас ғалымдар кеңесі» қоғамдық бірлестігі жұмыстануда. Жоба бойынша аталған бірлестікке 446428,57 теңге бөлініп, игерілуде. Бірлестік қазіргі таңда білім беру мекемелерінде дәрістер, түрлі акциялар ұйымдастырып, бейнетүсірілімдер дайындап, облыстық телеарналар арқылы таратып отыр. Сондайақ бұқаралық ақпарат құралдарында насихат жұмыстары жүйелі жолға қойылған.
Отырысты қорытындылаған Бақ тияр Мәкенұлы Орал қаласы мен аудандардағы аталмыш штабтар дың жұмысын жақсартуды, профи лактикалық ісшараларды нәтижелі ұйымдастыруды, кінәлілерді заң талабына сай жауапкершілікке тартуды тапсырды. Сондайақ есірткіге тәуелді адамдарды емдеу мен оңалту жұмыстарын жандандыруды, атқарылған жұмыстардың ақпаратын уақтылы ұсынуды, БАҚта үгітнасихат шараларын кеңінен жариялауды да қаперде ұстау қажеттігін айтты.
ақмоншақ МаҚСОТҚЫЗЫ
Батысқазақстандық дзюдошы Азамат Мұ-қанов жуырда Германияның Зинденфилген қаласында Еуропаның ашық кубогі үшін өт-кен жарыста жеңімпаз атанды.
БҚО дене шынықтыру және спорт басқармасының бөлім басшысы Әскербек Нұрмұқановтың айтуынша, 73 келі салмақта әуелі Германия, Кипр, Румыния және Франция елдерінің дзюдошыларын жеңген Азамат финалда тағы бір қазақстандық Сергей Лиммен белдесіп, одан басым түсті. С. Лим А. Мұқановтың Қазақстандағы негізгі қарсыласы болып есептеледі. Өткен жылы Азамат Сергейден ұтылып қалған болатын. Бірақ Азамат соның есесін РиодеЖанейрода дзюдодан өткен әлем чемпионатын да қайырып, қазақ жастары арасынан алғаш рет күміс жүлдегер атан ған еді.
А. Мұқановты бапкерлері Берік Жетпісбаев пен Сайын Ерғалиев жаттықтырады. Биылғы басты жарыс – Оңтүстік Кореяның Инчхон қаласында 19 қыркүйек – 4 қазан аралығында өтетін ХVІІ жазғы Азия ойындары. Осы додада Азамат 66 келі салмақта қазақ елінің намысын қорғайды.
Азаматтың алтын жүлдесі
Бейсенбі, 17 шілде 2014 жыл3
ҚоғАМ
– «Инновациялық форсаж» бағ дарламасының басты мақсаты ел тұрғындарына NIF50K байқауы туралы толық ақпарат беру, әле уетті қатысушыларды оған белсенді қатысуға үндеу. Биыл бұл автобус үшінші рет келіп отыр. «Технологиялық даму жөніндегі ұлттық агенттігі» АҚның сарапшылары инновациялық идеялар дың авторларымен кездесіп, инновациялық гранттар жөнінде кеңес береді. Біздің облыстағы жоғары оқу орындарының ғалымдары мен студент жастары бірнеше ғылыми жаңалықтарды өндіріске енгізуде. Бүгін біздер осы жетістіктерімізді ұялмай қо нақтарға көрсетеміз. Инновациялық бизнесжоспарлардың республикалық байқауына 18 жоба иелері қатысуда. Оларға сәттілік тілейміз, деді Бақтияр Мәкенұлы.
– Жылданжылға аймақтарда инновациялық белсенділік арта түсуде. Біз осы жолы сіздің облыстағы республикалық биз несжоспарлардың байқауына қа тысуға тілек білдірген жобалар мен танысып, оларға кеңестер береміз. Байқау жеңімпаздарына қомақты қаржы беріледі. Мыса
Кеше ҚР Индустрия және жаңа тех-нологиялар министрлігінің «Техно- логиялық даму жөніндегі ұлттық агент-тігі» АҚ ұйымдастырған инновация- лық автобус Орал қаласына келіп жетті. Ол бізге дейін еліміздің он екі облысында болды. Астанадан келген қонақтарды «ҚАЗИИТУ» ғылыми-білім кешенінде салтанатты түрде қарсы алу рәсімі өтті. Салтанатты шараға облыс әкімінің орынбасары Бақтияр Мәкен қатысып, сөз сөйледі.
лы, бірінші орын алған жоба иесі не 7,5 миллион, екінші және үшін ші орын алғандарға 2,51 млн. теңге көлемінде қайтарымсыз грант беріледі, деді инновациялық белсенділікті арттыру орталығының басқарушы директоры Бауыржан Айтілеу.
Байқауды ұйымдастырушылар дың айтуынша, осы жолы барлық облыс орталықтарында кәсіп керлерге қызмет көрсететін «Да му» кәсіпкерлікті қолдау қоры» АҚ орталықтары жанынан байқау дың фронтофисі құрылады. Өнертапқыштардың өтініштерін осы фронтофистің кеңесшілері қабылдайды. Сонымен қатар байқауға қатысуға WWW.natd.gov.kz. сайтында онлайнтәртіпте өтініш беру де қарастырылған. Облыстағы кәсіпкерлер, инноваторлар үшін арнайы шеберлікдәрістері өткізеді.
Қазіргі таңда бүкіл әлем жаңа технология мен инновацияға ерекше көңіл бөліп отыр. Осыған орай біздің облыста осы бағытқа қомақты қаржы қарастырылуда.
Соңғы жылдары бөлінген қаржы 4,5 млрд.тан 9 млрд. теңгеге жет ті.
Салтанатты шараға қатысушылар «ҚАЗИИТУ» ғылымибілім кешенінде ғылымиинновациялық жұмыстар қойылған көрмені ара лады. Көрмеге қойылған күн энер гиясын пайдалану арқылы су жы лытатын гелиосужылытқыш, крем ний фотоэлементтері негізінде жа сақталған 130 Ватт электр энергиясын беретін қондырғы, АS5000 гелиоэлектромобиль, гибридтік желкүн энергоқондырғысы жә не күн энергиясы арқылы жүре тін велосипед көпшіліктің наза рын аударды.
Сол сияқты энергияны үнемдеу мақсатында ғылымибілім кешенінде біраз жұмыстар атқарыл ған. Оның айқын мысалы – «ҚАЗИИТУ» ғылымибілім кешенінің жалпы ауданы 18 мың шаршы метр үйлер мен оқу ғимараттарын жылумен қамтамасыз ететін же ке жылуқуат орталығы. Қондыр ғының нақты қуаттылығы 36 мың
шаршы метрлік ауданды жылу және ыстық сумен қамтиды. Газбен жұмыс жасайтын бұл қондырғы жылу беру маусымында 5 млн. теңгедей қаржыны үнемдейді.
Осы күні облыс аудандары мен Орал қаласынан келген кәсіп керлер «Технологиялық даму жө ніндегі ұлттық агенттігі» АҚның сарапшылары ұйымдастырған тре нингке қатысып, өздерін мазалайтын сұрақтарына жауап алды. Тәжірибелі тренерлер идеяны инновациялық жобаға айналдыру, бизнесжоспар дайындау және де жобаны ең аз ресурстарды қолдана отырып жүзеге асыру жайлы ойпікірлерімен бөлісті.
– Мен бүгінгі шараға қатысуға арнайы келдім. Сүт өнімдерін өңдеуді жетілдіру үшін инновациялық жобаны жүзеге асыруға бел сене қатысып келемін. Өткен жылы Павлодар қаласындағы инно вациялық университеттің ғалымы Елизавета Назаренконың ұйымдастыруымен өткізілген байқауға қатысып, өзімнің жобамды таныстырдым. Сонда 1орынды жеңіп алдым. Осы байқауда биотехно логия бойынша сүт өнімдерін өңдеуге біздің шаруашылықты таңдады. Алайда қаржының бол мауына байланысты жобамыз жүзеге аспай жатыр. Біздің шаруашылықта сүт өнімдерін өндіру және өңдеуге мүмкіндік зор. Сондықтан биылғы республикалық бизнесжоспарлар байқауына қатысып отырмын, – дейді Сырым ауданының Шолақаңқаты округіндегі «Исмагил» ШҚның жетекшісі Гүлайым Қабекешева.
Күнненкүнге дамып, жаңарып жатқан әлемдегі технологиялық прогресті өмірге батыл енгізуге талпынған осындай инноваторлар қатары облысымызда көп. Ат туризмін дамыту, қымыз өндіру және тағы басқа инновациялық жобаларын ұсынған ғалымдар мен бизнес өкілдері байқауға қа тысып, инновациялық грантты жеңіп алуға үміт артып отыр. Қол ға алған істерің оңға бассын дейміз.
Суреттерді түсірген Темірболат ТОҚМаМБЕТОв
Мемлекеттік бағдарламалар арқылы атқарылған істер
ге куә болып, Елбасы Жолдауында көрсетілген негізгі ба сымдықтардың жүзеге асырылу барысымен танысты. Ок ругтегі күрделі жөндеуден өт кен отбасылықдәрігерлік ам булаторияның және жеке кәсіпкер Е. Ибрагимов жетекші лік ететін халық игілігіне арналып, жаңадан бой көтерген «Айсана» тойханасының тынысымен танысты. Нысандарды аралаған соң, халықпен ауылдық мәдениет үйінде бетпебет жүздесті.
Депутат С. Оразов «Бизнестің жол картасы – 2020» бағ дарламасына көбірек тоқталды. Облыс көлемінде жөнде ліп жатырған жолдар жайын сөз етті. Биыл облыс жолдарын жөндеуге 7 млрд. теңге қаржы бөлінген. Ал депутат В. Киян ский қоршаған ортаны қорғау, жасыл экономиканы дамыту сықылды мәселелердің өзектілігін тілге тиек етті. Ауылдық кітапханаға «Алтын сөздер» республикалық байқауында бас жүлдеге ие болған өзінің кі табын және экологиялық оқу орындарының студенттеріне арналған кітабын табыстады. Кездесуде тұрғындар Еуразиялық одақ, мемлекет дамуы, жаңа қабылданған заңдар жөнін де толыққанды ақпарат алды.
Жолдарды жөндеу, мұғалімдер дайындайтын институттар ашу, төмен пайызбен тұр ғын үйлерді жаңғырту, мал дә рігерлік саласына қатысты ең қажетті деген дәрідәрмекті әкелу секілді ауыл тұрғындары көтерген мәселелер халық қалаулыларының назарына алынды.
ҚР Парламенті Мәжілісі депутаттарының Сырым еліне сапары ауданның ірі шаруашылық құрылымында жалғасты. «Жібек жолы» ШҚның асыл тұқымды ірі қара мал басын өсіру кешенінің жоспарымен таныстырған қожалық басшысы Ғ. Нұрмұханов мемлекеттен жақсы қолдаулар, яғни бағдарламалар барын, алайда оларды алу үшін құжаттарда кейбір кедергілер кездесетінін айтты.
Мәншүк ЕрнияЗОва,Сырым ауданы
Халық қалаулылары
СырымдаҚР Парламенті Мәжі-
лісінің депутаттары, «Нұр Отан» партиясы фракциясының мүшелері Шавхат Өтемісов, Сами-ғолла Оразов, Виктор Киянский Сырым ауда-нының Алғабас ауылына ат басын бұрды.
Үміткер инноваторларАҚ жАйыҚТА дА көП
Еламан ӘЙПІшЕв,«Орал өңірі»
Бейсенбі, 17 шілде 2014 жыл4
еЛ жӘне ӘЛеМ
Аталмыш ауданда биылғы 1 шілдедегі есеп бойынша
17677 тұрғын бар. Ауданның әкімшілікаумақтық құрылымы 9 ауылдық округ 28 елді мекеннен құрылған. Аудан халқының 91% мекен еткен 15 елді мекен сапалы ауыз су және табиғи газбен қамтылған.
Ауданда ауыл шаруашылығы жақсы дамыған. Бүгінде аудан бойынша бұл салада 166 шаруашылық болса, оның 107сі малмен, 21і егінмен айналысса, 37сі егін шар уашылығымен қатар мал өсі ретіндер. Барлық дақылдардың егістік алқабы 31 мың гектар. Қазіргі кезде күздік дақылдар егінін жинау жұмыстары басталған. Егілген күздік дақылдар алқабының 57,2%ы жиналып, 1 гектардан орташа 10,7 центнер өнімділігімен жалпы 1329 тонна өнім алынды.
Аудан бойынша ауыл шаруашылығы саласын есептемегенде жалпы 552 шағын бизнес субъектілері тіркелген. Бұл салада жыл басынан бері 51 жаңа жұмыс орны ашылып, 1831 адам тұрақты жұмыспен қамтылған. Шағын бизнестен есепті кезеңде 17 млн. 968 мың теңге салық төлемі түсіп, 271 млн. 462 мың теңгенің өнімі өндіріліп, қызметі көрсетілген.
Тілшілердің әкімге қойған сұрақтарының бірі жер мәселесі, егіс алқабының азаюына қатысты еді. Санжар
Тасқалада «Қазақстан-Орал»
телеарнасының тіке-лей эфирінде өткен баспасөз брифингінде Тасқала ауданының әкімі Санжар Әлиев ауданның әлеуметтік-экономикалық тыныс-тіршілігінен жан-жақты ақпар беріп, тілшілердің сұрақтарына жауап қайтарды.
шиншиЛЛА өсіРіЛМекЖұматайұлы 20132014 жылдары жүргізілген түгендеу жұмыстары нәтижесінде 47 мың 208 гектар пайдаланылмай жатқан жер анықталып, 13 мың 857 гектары мемлекет қорына қайтарылса, 7 мың 485 гектар жер иесіз мүлік ретінде есепке алынғанын айтты.
Тасқала несие серіктестігі арқылы 11 шаруашылық 24 миллион 650 мың теңгеге көктемгі далалық жұмыстарды ұйымдастыруға несие алды. «Сыбаға» бағдарла масы бойынша үш жылда ауданның 27 шаруа қожалығы 201,6 миллион теңге несие алып, 1071 қашар және 52 асыл тұқымды бұқа сатып алған. Биыл аталмыш бағдарлама бойынша 3 шаруа қожалығы 30 млн. 790 мың теңге несие алуға өтініш беріп, олар 140 қашар және 5 асыл тұқымды бұқа сатып алуды жоспарлауда.
Аудан әкімінің сөзіне сенсек, жұмыссыздық деңгейі 0,7 пайыз, яғни жұмыссыздар саны – 75. Ал мүгедектер саны 569 адамды құрайды. Жұмысқа жарамды ІІІ топқа жататын мүмкіндігі шектеулі 224 жанның бүгінгі таңда 96сы жұмыспен қамтылған. Соның ішінде ағымдағы жыл дың 6 айында 28 мүгедек жұмысқа орналасқан.
«Дипломмен ауылға» бағдарламасы арқылы аудан бойынша 182 маманға 19,6 млн. теңгеге көтермеақы төленіп, 113 маман тұрғын үй сатып алуға 241 млн. теңге несие алған. Соның ішінде биылғы 6 айда 12 жас 32,8 млн. теңге тұрғын үй несиесін алған.
Білім саласына келсек, биылғы 127 мектеп түлегінің 83і Ұлттық бірыңғай тестілеуге қатысып, 13 бала 100ден жоғары балл жинаған. 1 тү лек «Алтын белгі» иегері ата нып, 1 түлек «Ерекше аттестатқа» ие болды.
теңгеге саябақты абаттандыру, 1,7 млн. теңгеге көшелерді асфальттау, 0,7 млн. теңгеге ауыл ішіндегі жолдарды жөн деу, 1,5 млн. теңгеге балабақ шаға қоршау орнату жұмыстары жүргізілу жоспарланған.
«Ақ бұлақ» бағдарламасы аясында 2013 жылы Тасқала, Оян, Ақтау, Достық ауылдарының су жүйелерін қайта құру жұмыстары атқарыл ды. Ағымдағы жылы Екінші Шежін ауылының су жүйесін қайта құру жұмыстары жүргізіліп, Амангелді, Мерей ауылының құжаттары дайындалуда.
«Қолжетімді тұрғын үй» бағдарламасы бойынша екі қабатты 18 және 24 пәтерлік жалдамалы тұрғын үйлер жә не екіүш пәтерлік жалдамалы тұрғын үй құрылысына жобалар дайындалуда.
Аудан әкімі қолға алынған бірқатар жобаларды да тілге тиек етті. Мәселен, ауданда «Даму Тасқала» ЖШС мен композиттік арматура өндіретін цех жұмысын бастап кетті. Аталмыш цех темірбетон бұйымдары өндірісінде қолданылатын темір арматура орнына композиттік әй некпластик арматура өнді
бордақылау алаңын салу үшін «ҚазАгроҚаржы» АҚ арқылы 26 млн. теңге несие алуға құжаттарын тапсырып, бүгінгі таңда өз қаражатына қора құ рылысын аяқтады. Ал «Аг роАДМ» ЖШС асыл тұқымды ірі қара малға репродуктор салу жұмыстарын бас тап кеткен. Биыл 100 млн. теңге инвестициялық қара жат игеріп, 3 жылда шаруашылықтағы мал санын 5 мың басқа жеткізу көзделген.
Тасқала ауданында Қазақстанда алғашқы болып 100 басқа арналған шиншилла өсіру фермасының құрылысы басталып кетті. Тамыз айында құрылысы аяқталмақ. Қоянға ұқсас кішігірім кеміргіш аң жабайы күйінде тек Америка құрлығын мекен етеді. Шиншилла терісі – сән индустриясындағы аң терісі бұйымдарының ішіндегі ең қымбаттарының қатарында. Келесі жылы шиншиллала рын 1000 басқа жеткізуді жоспарлаған бұл ферма өнімін экспортқа да шығармақ.
нұрлыбек нұрланұлЫ,«Орал өңірі»
Соңғы бір жылда 138 сәби дүние есігін ашып, ана өлімі тіркелмеген. Есептік кезең ішінде туберкулез ауруымен ауыратын 4 адам анықталып, аудан бойынша 164 адамды құрап отыр. Бұл аурумен ауы ратындар өткен жылмен са лыстырғанда 53 адамға азайған.
«20112020 жылдары тұр ғын үйкоммуналдық шаруа шылығын жаңғырту» бағдарламасы бойынша 2013 жы лы 33 млн. теңгеге екі қабатты 3 үй жөнделген. Биыл 9 көп қабатты тұрғын үйлерге жөндеу жұмыстары жүргізілмек.
Өңірлерді дамыту бағдарламасы бойынша 15,7 млн. теңге бөлініп, 3 ауылда 3,4 млн.теңгеге балалар ойын ала ңы салынып, 1,2 млн. теңгеге автокөлік көпірі жөнделген. Жыл аяғына дейін 1,8 млн.
ретін болады. Аталған өндірісте 4 тұрақты жұмыс орны ашылды. «КиКо Строй Сер вис» ЖШС пеноәйнек өнді ру зауытының құрылысын жоспарлауда. Яғни құрылыс та керамзит орнына қолданылатын, опока шикізатынан ылғал алмайтын көпіршік әй нек қиыршығы мен блоктар өндірісі қолға алынуда. Қазіргі таңда жобаның сметалық құжаттамасы, өңдеу технологиясы жасақталып, құрылыс аймағы анықталған. Жобаны іске асыру үшін 900 млн. тең ге көлемінде тікелей инвес тиция тартылады. Пайдалануға беру мерзімі 2015 жыл, ал толық жобалық қуатына 2016 жылы шығу көзделуде. Бұл жоба аясында 50 тұрақты жұмыс орнын құру жоспарлануда.
«Арай» ШҚ 500 бас ірі қара малына арналған мал
Обамаауызашар берді
АҚШ президенті Барак Обама Ақүйде ауызашар беріп, Пайғамбарымыздың (с.ғ.с.) хадисін айтты.
Дәстүрлі ауызашарға мұсылман елдерінің өкілдері, Америка қоғамының алдыңғы қатар лы дін басылары мен құрметті қонақтар қатысты.
Ауызашар кезінде Обама Рамазанның қайырымдылық және бейбіт ай екенін атап өтті. Содан соң Таяу Шығыста орын алып отырған оқиғаларға тоқталды. Сирия және Ирактағы оқиғаларға ерекше назар аударды.
Әлемдегіең үлкен Құран
Әлемдегі ең үлкен Құран кітабы Болга-рияда сақтаулы тұр. Оның салмағы 800 келіні құрайды.
BNews.kzтың хабарлауынша, ең үлкен қасиетті кітап Болгария мұражай қорығының Ескерткіш таңба орталық залындағы қорғаныс капсуласында орналасқан. Бірегей кітап «Белый город» (Ресей) баспасы мен Ватикан баспаханасының бірлескен жобасы болып табылады. Ол Татарстанның тарих және мәдениет ескерткіштерін жаңғырту республикалық қорының тапсырысымен жасалған. Әлемдегі ең үлкен Құранның қалыңдығы – 25 см, ал ені – 1,5 м, биіктігі – 2 м. Алып кітап 632 беттен тұрады. Оның әр парақшасы 250 грамм тартады. Кітаптың мәтіні металл торымен арматураланған шотландық қағазда алтынмен жазылған. Құран мұқабасын әшекейлеуде алтын, күміс, бирюза, яшма, авантюрин, топаз, малахит ті лімшелері қолданылған. Басаяғы 120 асыл тастың салмағы 300 келіден асады.
Гиннес рекордтар тізіміне енген киелі кітаптың бағасы 1,5 млн. еуроны құрайды. Оны безендіруге жұмсалған асыл тастар Үндістан мен Оңтүстік Америкадан әкелінген. Құран жай ескерткіш қана емес, оны оқуға да болады. Алайда оның бетін парақтау үшін қолғап кию қа жет. Оның үстіне парақты 46 адам бір мезетте ауыстыру керек. Алып Құран 2011 жылы ха лық назарына ұсынылды. Бастапқыда Қазан қаласындағы мешітте сақталған ол 2012 жыл дың 21 мамырында Болгария мұражайына ауыстырылды.
Ғаламтор бойынша дайындағанСәкен МұраТұлЫ
[email protected] Бейсенбі, 17 шілде 2014 жыл5
сҰхБАТ
«еуразиялық кеңістікте – Әліби Науханұлы, Елба-
сымыз жоғары оқу орындары-ның алдына бәсекеге қабілетті мамандарды даярлаумен қо- са үдемелі индустриялық-ин- новациялық даму бағдарлама-сына үлес қосуды тапсырған бо-латын. Осы тұрғыдан алғанда, жаңалықта құрылған Еуразия-лық экономикалық одақ уни-верситеттерге өз міндет-мис-сияларын орындауда жаңа мүмкіндіктер бере ме?
– Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаев тың 1994 жылы М. Ломоносов атындағы Мәскеу университетінде Еуразиялық экономикалық одақ құру жөніндегі ұсынған бастама сы бүгінде ақиқатқа айналды. Жаhандану заманында көштен қалмай, заманауи үдеріспен дамуға ұмтылған талабымыз оң, қада мымыз сәттілікке ұштасып, теңдесі жоқ мүмкіндікке ие болдық. Ендігі жерде оның баянды болуы тек өзімізге байланысты. Әлем дегі қандай да болмасын, дамыған елдер барлық жетістіктерге тек жанжақты зерттелінген, жос парланған интеграция арқылы жеткендігі әлемдік экономикадан белгілі. Жаңа кезең нарықтың кеңеюіне, бәсекелік қабілетіміздің шыңдалуына, сонымен бірге еліміздің заман талабына сай да муына мүмкіндік береді. Ол мүмкіндікті тек қоғамның әр мүшесінің Отан, қоғам алдындағы міндеттері мен парыздарын терең ұғынып, еңбек, ғылым арқылы, инновациялық жаңалықтарды өндіріске кеңінен енгізген жағдайда толығымен қол жеткіземіз деп сенемін.
Еуразиялық экономикалық одақ жағдайында Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлықтехникалық университетіне жаңа мүмкіндіктер жолы ашылатынына се нім мол. Жалпы, білім ордасының ауыл шаруашылығы өндірісін интеграциялаудағы тәжірибесінің мол екендігін айта кеткен жөн.
– Сіз еңбек ететін Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аг-рарлық-техникалық универси-теті Елбасы тапсырмасын жүзе-ге асыруда қалай еңбектенуде?
– Университетте мал шаруашы
лығына ғылымиинновациялық озық жетістіктерді енгізу мақса
ғы басқармасы және «ҚазАгроҚаржы» мекемесі тарапынан үкі меттік бағдарламалар шеңберінде ет экспортын дамытуға бағыт талған үлкен ісшаралар жүргізілуде. Әрине, бұл бір күнде шеші летін мәселе емес, мемлекет қолдауының нәтижесінде мал шар уашылығы өнімдерінің өнеркә сіптік жүйесін құру арқылы экс порттық әулетті арттыру бағытында көлемді істер атқарылуда. Жобаны жүзеге асырудың басты шарты ірі инвестициялық жоба лар негізінде ірі қара етінің кластерін құру болып табылады.
Облысымызда етті бағыттағы қазақ ақбас тұқымын өсірумен айналысатын 70 шаруашылық бар. Негізінен етті ірі қара тұқымдарының генетикалық әлеуеті жоғары, мысалы, бақылап өсіруде сапалы азықтандыру барысында қазақ ақ бас тұқымының бұқашықтары 815 ай аралықтарында тәулігіне 1000 грамм тірілей салмақ қосып, 15 айлығында 582 келі, ал аналық табын 3 жасында 456 келі жоғары көрсеткіштерге ие бола алады. Бір айта кететін жай, облыстық әкімшілік тек тауар өндірушілерді қолдап қана қоймай, сонымен бірге «Мал шаруашылығына озық инновациялық технологияларды енгізу және тарту туралы» 019 бағдарламаны іске қосуы университет ғалымдарына үлкен серпіліс әкелді.
Бастысы, 170 миллион халқы бар экономикалық кеңістікте көп тің бірі болмай, экологиялық тұрғыдан таза, биологиялық қоспасыз өндірілген азықтүлік тауарларымызды дәріптей білуіміз керек. Біз Еуразиялық кеңістікте сапамен ұтамыз. Оған жарқын мысал, бүгінде өңірімізде өндірілетін Ресей нарығында өз тұтынушысын тапқан «Премиум» жоғары клас ты сиыр етін айтуға болады. Жалпы, қоғамның қай саласында болмасын, жаһандық бәсекелестік ке қабілетті болу үшін, ұстанымымыз тек еңбек, жауапкершілік және сапа болуы шарт.
– Әңгімеңізге рақмет.
Сұхбаттасқан Гүлбаршын ӘЖІГЕрЕЕва,
«Орал өңірі»
Әліби БаяХОв,Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университеті «Биотехнология және ветери-нария» ғылыми-зерттеу зертханасының меңгерушісі, ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы:
Мұндай ісшараларға жастарымыз көптеп қатынасуда, тек мал шаруашылығы өнімдерін өндіру және өңдеу, биотехнология салалалары бойынша 30дан астам магистранттардың білім алуы ғылыми мүмкіндігіміздің мол екендігін көрсетеді. Жастарымыз өз білімдерін Германия, Ресей, Беларусь мемлекеттерінің белді ғылымизерттеу орталықтарында жетілдіруде. Сонымен бірге өзіміздің қаракөздеріміз Беларусь елінде, Брянск мемлекеттік ауыл шаруашылығы академиясында қа лаған ғылым салалары бойынша білімдерін тереңдетуде. Бұл жастарға Елбасы тарапынан жа салған зор қамқорлық деп бағалаймыз.
Әрине, ғылым мен білім саласында интеграция жұмыстары жалпы әлемдік деңгейде өтіп жат қан саясиэкономикалық өзгерістерге қарамастан бір үзілген жоқ, үнемі үздіксіз жалғасып отырды. Университет қабырғасында біріккен кандидаттық және доктор лық диссертация қорғау кеңесінің құрамында Орынбор мемлекеттік аграрлық университетінің, Ресей етті ірі қара ғылымизерттеу институтының, Самара, Саратов қалаларының белді ғалымдары табысты еңбек етті. Бүгінде Ресей Ғылым академиясының Н. Вавилов атындағы жалпы генетика институтымен бірлесіп жұмыстар жүргізуге қол жеткізілді.
2014 жылдан бастап біздің университет ғалымдарының басшылығымен мемлекеттік тапсырыс шеңберінде «Қазақстан Респуб ликасының түрлі аймақтарында ауыл шаруашылығы жануарла рын, балықтарды, құстарды және араларды азықтандыру, өсіріпкөбейту технологиясын жетілдіру және генетикалық әлеуетінің өнімділігін жоғарылату» және «Ин новациялық тәжірибелерді енгізу және тарату қызметтері» бағдар ламалары бойынша БҚОның он бес, Ақтөбе облысының жеті, Қы зылорда облысының бес шаруашылығында арнайы гранттар арқылы ғылымизерттеу жұмыстары жүргізілуде. Осының нәтижесінде бүгінгі таңда тек бір ғана Маңғыстау облысында «Кішкене құм», «Қарағантүбек» еттімайлы бағыт
ғылымды қажет ететін экономи каны қалыптастыру бағытында жұмыстарымыздың нәтижелері баршылық. Қазақ мал шаруашылығы ғылымизерттеу институтымен бірлесе отырып, алғаш рет облыс шаруашылықтарында әлем дік тәжірибеге сай ірі қара тұқымдық малдың шығу тегін ДНК деңгейде зерттеу және құжаттау жұмыстары басталды. АҚШ, Франция және Канада сияқты ірі елдерде ірі қараның саны мен сапасын жақсарту шетелден асыл тұқымды малды тасымалдау ар қылы емес, гендік сұрыптау технологиясы арқылы малдың тұқымдық құрамын біртебірте асыл дандыру жолымен жүзеге асырылуда. Болашақта бұл озық әдіс тердің өзімізде қолданыста болатындығына сенемін. Жақында ғылымизерттеу зертханамыз жаңа шетелдік ультрадыбыс сканерімен толықтырылды. Егер ірі қара малын ректальды зерттейтін болсақ, кем дегенде үш ай шамасында болашақ төл туралы болжам жасаймыз. Ал ультрадыбысты сканер бір ай көлемінде нақты ақпарат алуға мүмкіндік береді. Бұл экономикалық тұрғыдан тиімді, себебі ірі қара мал шаруашылығы саласында қысыр қалған аналықтың 1 күні шаруашылыққа орта есеппен 1500 теңге көлемінде шығын әкеледі.
Мамандарымыздың біліктілігін жетілдіру мақсатында Орынбор мемлекеттік аграрлық университетінің ғалымы В. Сорокиннің «Қазіргі таңдағы мал табынның генетикалық әлеуетін жоғарылату және ірі қара малының өнімділі гін арттыру технологиясы» атты іс тәжірибе алмасуы университетте басталып, Орал ауыл шаруа шылығы станциясында жалғас тырылды. Жұмыс барысында ірі қара малдың нәсілдік қорын сақ тау және тиімді пайдалану, төлдегіштікті жоғарылату, ұрықтың сапасын анықтау, эмбриондарды көшіріп орналастыру және ірі қара малының қысыр қалу және олардың алдын алу шараларымен танысып, өзекті мәселелер жанжақты талқыланды. Өңірімізге жұмыс сапарымен келген «Дженвизион» француз компаниясының өкілі М.Үсенов және Ресейдің
«Уралплемцентр» мекемесінің өкілдері университеттің ғылымизерттеу орталығына жоғары ба ға беріп, болашақта генетика саласы бойынша тереңдетілген ғы лыми зерттеулер жүргізуге және асыл тұқымды ірі қара мал шаруашылығын дамытуда бірлесіп жұмыс жасауға мүдделі екендігін білдірді.
– Мал шаруашылығын зерт-теген белгілі ғалымдардың бірі ретінде облыстың ет экспорты мүмкіндігі туралы не айтар еді-ңіз?
– Қазақстандық ет экспортының әлеуетін көтеру бойынша 2013 жылы экспортқа 4,5 тонна ет және ет өнімдері, соның ішінде 300 тонна жоғары сапалы сиыр еті тасымалданған болатын. 2014 жылғы жоспар бойынша ет экспорты 10 мың тонна құрап, соның ішінде бордақылау алаңдарын дағы сиыр еті 5 мың тоннаға жетуі тиіс деп күтілуде. Облыс тық әкімшілік, ауыл шаруашылы
тында «Биотехнология және ветеринария» ғылымизерттеу зертханасы құрылды. Ғалымдар білім ордасының ғылымитехникалық мүмкіндіктерін және жинақталған тәжірибелерін пайдалана отырып, жергілікті аймаққа жақсы бейімделген, өнімділігі жоғары мал тұқымдарын сапалық тұрғыдан жетілдіру, ет өндіруді дамыту, асыл тұқымды малды генетикалық не гізден шығу тегін зерттеу (ДНК арқылы құжаттау), иммунногенетикалық зерттеулер, криоконсервациялау әдісін өндірісте қолда ну бағытында жұмыстар атқаруда.
тағы, «Көшімбет» асыл тұқымды адай жылқысын өсіретін шаруашылықтар қалыптасты.
Соңғы жылдары ірі қара шаруашылығының даму бағыты қалып тасқан нарыққа байланысты аздыкөпті өзгерістерге ұшырады, яғни Ақтөбе облысының шаруа шылықтарында негізінен қазақтың ақбас сиыры, әулиекөл, абердинангус, қалмақ тұқымдары кеңінен тараса, Батыс Қазақстан облысында қазақтың ақбас сиыры, ге рефорд, қалмақ, Қызылорда облысының «Берекет» және тағы бас қа шаруашылықтарында, сонымен бірге Маңғыстау облысының Бейнеу ауданындағы «Көктөбе» шаруашылығында тек қазақтың ақбас сиыр тұқымы өсірілуде. Бастапқы нәтижелері көңілден шығады.
Ғылымиинновациялық озық жетістіктерді өндіріске енгізуін,
сАПАМен ҰТАМыз»
– Біздің серіктестік Беларусь, Украина және Ресей мемлекеттерінен ауыл шаруашылығы тех никаларын тасымалдаумен айналысады. Бұған қоса өзіміз жеткізген техникалармен бірге «ҚазАгроҚаржы» АҚ БҚО бойынша өкілдігі арқылы алынған ауыл шаруашылығы техникаларын да жөндейміз. Біз мемлекеттер ара сындағы қарымқатынастың жақсарғанын ең алғаш Бірыңғай экономикалық одақ құрылған кезден бастап сезіндік. Одан кейін Кедендік одақтың құрылуы аталған елдерден техника тасып жүрген біз үшін өте жақсы болды. Бұл Одақтар бір мемлекеттен екінші бір мемлекетке өтер кез де болатын кедендік кедергі лерді жойды. Бүгінде көлік тасымалында еш кідіріс жоқ, кедендегілер тиісті құжаттарды қа райды да, бәрі дұрыс болған жағдайда, келесі мемлекетке өтуге рұқсатын береді. Енді, міне, Еуразиялық экономикалық одақ құрылды. Бұл Одақ біздің жұмысымызды бұрынғыдан да жақсартпаса, зиянын тигізбес деп ойлаймын.
Одақ жұмысымызды оңға бастырады
Рамин КАБУЕВ,«ОралАгро» ЖШС директоры:
Ақжайық алдыңғы қатарға енді
«Агробизнес – 2050» бағдар- ламасы аясында БҚО-да жүзе- ге асырылып жатқан жұмыстар республика бойынша оң баға-ланып отырса, облыс ет экс-порты әлеуеті жөнінен І орын-да келе жатса, мұнда Ақжайық ауданының үлесі сүбелі.
Жылдың 5 айында шаруалар 523 бас асыл тұқымды мал сатып алды, бұл өткен жылғымен салыстырғанда едәуір (48,6%) көп. Бірінші жартыжылдық бойынша ақпараттықталдау жүйесінің мәліметтеріне қарасақ, палатада тіркелген аталық түлік (336 бас) және тұқымдық түрлендіруге қатысатын аналық мал саны (8649 бас) жөнінен аудан елімізде алдыңғы қатарға енді. Ақжайықтың тұрқы жақсы түліктермен қамтылуы келер күнге зор нәтиже ашады деп бағаланып отыр. Аудан бойынша І жартыжыл қорытындысымен ақпараттықталдау жүйесінде тіркелген ірі қара аналығы – 11476.
Саладағы ақжайықтық жекелеген еңбеккерлер де ел бойынша елеулі көрсеткіштерді иеленуде. Айталық, мергендік Нұқ Қайыров өзінің шаруа қожалығына соңғы екі жылдың өзінде 12 ірі қара аталығын сатып алды.
Бекем БЕкұлЫ
оҚыРМАнБейсенбі, 17 шілде 2014 жыл
Бірі – ХХ ғасырдың орта тұсында отарлау саясатының нағыз күшіне ен
ген, қылышынан қан тамған кезінде тәуелсіздікті талап еткен Ғұбайдолла Әнес, екіншісі – 1617ғасырларда қазақ елін тәуелді ел болу қаупінен сақтандырған, қолбасшы, жырау, әрдайым әділ дікті жақтаған, атқарған ісі, айтқан сөзінен сусындаған ұрпақ тардан талай елге пана болар тұлғалар шыққан Жиембет Бортоғашұлы. Өкініштісі – осы бабаларымызды бүгінгі ұрпағының жете білмеуі. Бұл үшін жастарды кінә лаудан аулақпыз. Бұны жастарға жеткізуді ұйымдастыра алмай отырған аға буынның хәліне налимын...
жан азығы«Dana.kaz» журналының алғашқы нөмірлерінен-ақ осы өңірден шыққан, бар-ша қазақ елінің болашағы үшін өлшеусіз қызмет ет-кен тұлғаларымыз кеңінен насихатталады.
1982 жылдары бірі А.Пушкин атындағы педагогикалық инсти туттың географиябиология факультетін, бірі Орал педагогикалық училищесінің бастауыш сынып мамандығы бойынша бітірген қос ұстаз Артық Кәрімұлы мен Ләззат Жетісқызы тағдыр қосып, 1985 жылы үйленіп, Қаратөбе ауданы Аққозы ауылына ұстаздық қызметке орналасты. Жиырма сегіз жыл бірге ғұмыр кешкен жұбайлық өмірлерінде отағасы Артық өзінің азаматтығына, адалдығына қылау түсіріп көрген жоқ. Бұл ұстаздардың қарапайым тірлігін өзін кейінгі жастарға үлгі, ұлағат, арождан алдындағы тазалық ретінде мысалға алып мақта на айтуға болады.
Біліктілігі мен іскерлігі үйлескен ардагер ұстаз Артық Кәрімұлы Аққозы орта жалпы білім беретін мектебінде 25 жыл оқу ісінің меңгерушісі болып адал еңбек етті. Шәкірттері – сан түрлі мамандық иелері. Бірі – ұстаз, бірі – дәрігер. Облыстық аурухананың бас дәрігері Ерлан Тоқсанов, кардиология бөлімінің меңгерушісі Жанайдар Қазтуғанов сынды біл гір маман иелері де Артық Кә рімұлының алдынан шыққан мықтылар.
«Жақсы әйел – теңі жоқ жолдас, түбі жоқ сырлас» деген дана сөз Артық Кәрімұлының зайыбы
Жайсаң жандар
Ләззат Жетісқызына лайық десек, қателеспеген болармыз. Оқушының негізі бастауыш сынып та қалыптасады емес пе?! Оларды кішкентайларынан көп оқуға, жанжақты болуға, үлкеннің ақылкеңесінен тағылым ала білуге қалыптастыруға бағыттап, бар күш жігерін салады. Ерлізайыпты ұстаздар қашанда бірбіріне қамқор, тіреу бола жүріп, үлкен жетістіктерге жетті.
Бір мектептегі жоғары санатты қос ұстазға шәкірттерінің құрметі мен олардың алған биік асуларынан артық марапат бола ма?
Сыйластығы жарасқан отбасында екі ұл, бір қыз тәрбиелеп, немере сүйіп отырған Артық ағай мен Ләззат апай – атаенелеріне де үлкен құрмет көрсетіп, мәпелеп бағыпқағып, соңғы сапарларына арулап аттандырған жандар. Биыл ғы жылы отбасындағы жалғыз қыз дарын ұзатқалы отыр. Қыздары Нұргүл атаанасының ақ сүтін ақтап, үш бірдей қызыл дипломды маман, бес жыл еңбек етіп, рұқсат сұрап отыр.
Шаңырақтарының шайқалмауына отағасы Артық басшылық етсе, отбасынан ізгіліктің шуағы – төгіліп, мейірім тарап жатса, ол ұстазана Ләззат Жетісқызының арқасы.
а.арМанҚЫЗЫ
Жыл парақтарын аудара бастасаңыз, кімнің де болса өт-кені көз алдына келіп, ерекше қиял қанатына мінері сөзсіз.
қайсысы да бодандық бұғауын бұзуға белсене атсалысып, болашақ ұрпағының азат елде ғұмыр ке шуін біртабан жақындатқандар. Бірақ осы 300 жылға дейінгі ке зеңдегі жаужүрек ба тырларымыз бен ел дегенде егілген абыздарымыз, бишешен, ақын жырау, әнші, күйшілерімізді неге ескермейміз? 1731 жылы қазақ халқы жер бетінен жойылып кету қаупі орын алғандықтан, амалсыз бодандықтың қамытын мойынға бастап кигізген кез болса, тап осы жылдан 250350 жыл бұрын қасіреттің боларын сезіп, хандарын сақтандырып, шалыс бас қан жерлерін ескертпеп пе еді ел қамын жеген ақылгөй бабаларымыз?!.
Өз заманында төрткүл дүние
ге танылған, бүгін есімі аңызға айналған жырауларымыз Асан қайғы Сәбитұлы, Шалкиіз Тілен шіұлы, Доспамбет Азауұлы, Қазту ған Сүйінішұлы, Жиембет Бортоғашұлы, батырларымыз Едіге, Орақ, Мамай, Қарасай, Нәрік, Шо ра, тағы басқаларына тарих кітабының бетінен басқа ештеңе бұйырмады. Бұл бабалардың елге сі ңірген еңбектерінің кемдігінен емес, ұрпағының өз тарихын дұ рыс білмей, насихаттамағандығынан орын алып тұр.
Тамыры тереңге жайылмаған
Елді құрметтеу деген туған жерді құрметтеуден басталады. Туған жерді, туған жерден шыққан ұлы тұлғаларды терең білгендер еліміздің нағыз патриоты болары және мемлекетке адал қызмет ететіні анық. Сондықтан туған жерді және тұлғаларды насихаттауда тек жазып қоймай, көше атауларын беріп, ескерткіштер қоюды да уақтылы қолға алған жөн. Осы мәселені тереңнен ойлап, ғалымдар, тарихшылар, білікті өлкетанушылармен кеңесе отырып шешсе, оң болар еді.
Қала мен ауылаймақта бабаларымыздың құрметіне жаңадан көше атаулары беріліп, ескерткіш тер орнатылуда. Жаңадан көше атауы берілген, ескерткіш қойылған тұлғалардың дені соңғы 300 жылда өмір сүрген. Бұл 300 жыл Ресейге бодан болған кезең емес пе? Әрине, тұлғаларымыздың қай
ағаш қатты жел болса, ылғал аз болса, әйтеуір, бір кез келген қолайсыз жағдай орын алса, опырылып құлары анық. Мемлекеттің терең тамыры – тарихы. Егер мемлекеттің халқы өз тарихын те рең білмесе, кез келген сын сағаттарда аман шығуы қиын. Тарихын білмеген халыққа өзінің тілі де, діні де бітпейтін дауға айналады, бір елдің ішінде алауыздықтар пайда болып, өнбейтін іспен айналысады. Бұл халық үшін қасірет. Сыртыңдағы да, ішіңдегі де дұшпаның бұған жадырап, осы кемшіліктерді пайдаланып, әрдайым аяқтан шалумен болады. Бұл мәселені түбегейлі шешу үшін тарихты терең зерттеп, зерделеу қажет. Тарихың дұрыс жазылған соң барша халыққа, соның ішінде жас ұрпаққа терең ұғындыру қажет. Білім мен ғылымды терең игеріп, қажырлы, адал еңбек етіп, салауатты өмір салтын сақтап, ұр пағымызға оң тәрбие берсек, еліміздің ертеңі ашық болары хақ.
ақбай БарЖЫұлЫ
Бауыржан ҒұБаЙДуллин
ҰБТ – үлкен сынақ. 11 жыл бойы алған
білімімізді сарапқа салып, болашағымыз
ды айқындаймыз. Әрқайсысымызда осы
сынақтан сүрінбей өтіп, атаананың, ұстаз
дарымыздың сенімін ақтап, мамандық иесі
болсам деген арманның болатыны шындық.
3 маусым күні ҰБТда барлық пәндерімді
қарап болып, Қазақстан тарихын ашсам,
алғашқы 11 сұрағы (бірінші парағы) жоқ
болып шықты. Дереу аудиториядағы ко
миссия мүшесіне ескерттім. Бірнеше ми
нуттан кейін комиссия көшірмеден өткізіл
ген (12 сұрақтан тұратын) парақшаны әке
ліп берді. Содан сұрақ кітапшамдағы 12
сұрақ пен парақшадағы 12сұрақ сәйкес
келмеді. Уақыт шектеулі. Оның үстіне мате
матика мен химияның есебін шығаруға көп
уақыт жұмсадым. Мазасыздану, қобалжу,
абыржу – бәрі ойланып жатуға кедергі кел
тірді ме, әйтеуір, тапсырмамды тез орын
дап, аудиториядан шығып кеттім. Сөйтіп,
Қазақстан тарихынан 11 балл алдым. Кеш
кісін ауылға қайттық. Сабақты «5» пен «4»ке
оқып келіп, ҰБТда жақсы нәтиже көрсете
алмағаным өкініштіақ. Ертемен анам мек
тептегі емтиханына кетті. ҰБТның қалай
өткендігі туралы 5 маусым күні атаанама
айттым. Қазақстан тарихынан берген жа
уабымда шикіліктің барын сезген атаанам
мектеп директоры А. Губашеваға, аудан
дық тестілеу орталығының директоры
С. Ұшыроваға хабарласты.
Олардың бастамасымен облыстың
білім саласын бақылау департаментінің
директоры С. Бахишеваға хабарлама түсір
дік. Светлана Меңдіғалиқызы дер кезін
де апелляциялық комиссияға бермегені
мізді, тест аяқталып, комиссияның кетіп
қалғандығын ескерте отырып, қолынан
келгенше көмектесетінін айтты. Бағымыз
ға қарай, Астанадан келген өкіл ҰБТның
кезінде орын алған жағдаймен (баспадан
кеткен қателіктен) хабардар екендігін жә
не бұл іспен Астанаға жеткеннен кейін
(хабарласқанымызда Астанаға кеткелі жа
тыр еді) айналысатынын айтып, ұялы те
лефон арқылы сөйлесті.
Сөйтіп, бірнеше күн өтіп кетті, бұл іс
аяқсыз қалған шығар деген күдігіміздің
де болғаны рас. Алайда үмітіміз үзілмепті.
Аудандық тестілеу орталығының дирек
торы С. Ұшыровадан «Сіздің шағымыңыз
қаралып, Қазақстан тарихынан 5 балл қо
сылды» деген жақсы хабар алдық. Менің
бұл өмірде шындықтың барына көзім
жетті. Осы мақалам арқылы республика
лық білім саласындағы бақылау комитеті
нің төрайымы З. Оразалиеваға, облыстың
білім саласын бақылау департаментінің
директоры С. Бахишеваға алғыс айтқым ке
леді. Егер ол кісі уақыттың өтіп кеткендігін
айтып, шағымымды қабылдамаса, жабулы
қазан жабулы күйінде қалар ма еді? Сондай
ақ көңілім алаң болып жүрген сәтте маған
қолдау көрсеткен мектеп директоры А. Гу
башеваға, аудандық тестілеу орталығының
директоры С. Ұшыроваға да өз ризашы
лығымды білдіремін. Алда
ғы уақытта ҰБТ тапсырушы
түлектерде осындай келең
сіз жағдайлар орын алса,
дер кезінде жұмыс танып,
қателікке жол бермеңіздер
дегім келеді.
Тимур БОлаТ,
Жаңақазан ауылы,Жаңақала ауданы
ұбТ-да кеткен олқылық тез түзелді
Бейсенбі, 17 шілде 2014 жыл7
ТАғзыМ
Соңында өшпес ізі ҚАЛғАн
Кешегі өткен ғасырда еліміздегі белгілі де беделді қайраткерлерінің бі-регейі болған Мұзаппар ағаны елі ұмытпақ емес. Ақ Жайық өңірінің түлегі болып табылатын ол ең алдымен азаматтық қасиеттерімен ерекшеленетін. Үлкен ұйымдастырушылық қабілетімен қатар, кішіпейіл, ақжарқын, адам-ды бірден ішіне тартып тұратын, байсалды болатын. Тек туған өлкесінде ғана емес, Қазақстанның бірқатар аймақтарында өшпес із қалдырып, зор құрметке бөленді.
Мұзаппар Дайыров 1914 жылы 15 нау рызда Астрахан облысының Қара
бала ауданындағы Ахтуба ауылында дүниеге келді. Қозыбақ ақсақалдың он баласының бірі болып өсті. Үлкен жанұяның иесі өмір бойы қой баққан. Колхоз құрылғанда, алғашқылардың қатарында оған мүше болып кірді. Мұзаппардың өзі де еңбек жолын колхоздың қойын бағудан бастаған.
Интернатта жатып, 7класты бітірген Мұзаппар Саратов, Астрахан қалаларына барып, білім алады. Еліне қайтып оралып, өз колхозында комсомол ұйымының хатшысы болып істеді. Жігерлі жас жігіт жастардың арасында беделге ие болды. Сталинградта өткен комсомол ұйымының конференциясына делегат болып қа тысты. «Ол уақытта жастар ойындағысын ашық айтатын, сөз жарыстары қызу да қызғылықты болатын, деп еске алатын Мұзаппар аға. – Жалығып, қалғу дейтін болмайтын. Маған үлкен әсер еткен Өлкелік партия комитетінің сол кездегі бірінші хатшысы, революционер И.Варейкс болды».
1939 жылы Оралдағы Комвуз деп аталып кеткен оқу орнын бітірген Мұзаппар Орда аудандық комсомол комитетінің хатшысы болып сайланды. Осы кезден бастап талапты жас өрлеу жолына түсті. Көп кешікпей аудандық партия комитетінің ұйымдастыру бөлімінің меңгерушілігіне тағайындалды. Бір жылдан кейін Ба тыс Қазақстан обкомындағы ұйымдастыру бөлімі бастығының орынбасары, соғыс басталардың азақ алдында Жаңақала аудандық партия комитетінің кадр жөніндегі хатшысы болып сайланды. Бір жылдың ішінде іскерлігімен, елмен тіл таба білетіндігімен көрінген Мұзаппар 28 жасында аудандық партия комитетінің бірінші хатшысы болып бекітілді. Бұл 1942 жылдың наурызы еді.
Ол кезде соғыстағылардың ғана емес, тылда қалған шалшауқан, қатынқалаш, балашағалардың да басына түскен ауыртпалық аз емес. Жаңақала – облыс орталығынан шалғайда жатқан, мал өсіретін үлкен аудан. Онда 47 колхоз, 2 машинатрактор стансасы бар. Майданға азықтүлік, жылы киім
жөнелту жоспарын мүлтіксіз орындау керек. Украинадан, Ресейден босқан, арыпашып келгендерді жайғастыру қажет. Сөйтіп, ең кемінде 4000 адам орналастырылды. Оларға баспана, азықтүлік берілді. Бұл тек айтар ауызға ғана жеңіл. Сталинград майданының тылы болып есептелген Жаңақала, Жәнібек, Орда аудандарының халқы бомба астында қалған уақыттар болды.
Жігерлі де іскер Мұзаппар Дайыров басқарған Жаңақала ауданының еңбекшілері майданға мал өнімдерін қажетінше жөнелте отырып, соғыс жылдарында мал басын едәуір өсіруді қамтамасыз етті. Жанқиярлық еңбектерін жоғары бағалап, КСРО мемлекеттік қорғаныс комитеті (сол кездегі ең жоғарғы билік орны) Жаңақала ауданына Қызыл Туды бес рет табыс етті, 100 000 сом ақшасы және бар. Қазақстандағы ең көп алғыс алған – осы Жаңақала ауданы. Бірталай адамы мемлекеттік наградалар алды. Мұзаппардың өзі Отан соғысы орденіне ие болды.
1945 жылдың басында Мұзаппар ағаны Орда аудандық партия комитетінің бірінші хатшысы жұмысына ауыстырады. Соғыс жылдарында бұл аудан құлдырап қалғанды. Сталинград шайқасына жақын тұрғанның да әсері тигені анық. Екі теміржол стансасы, бірнеше елді мекен бомба астында қалып, көп зиян шеккенді. Халықтың да әлахуалы күйзелісте екен. Ауданның жаңа басшысы білекті сыбанып жіберіп, шаруашылықты қалпына келтіруге кірісті. Ел аралап, жеңістің жақын қалғанын айтып, адамдардың рухын көтерді. «Жұмыла көтерген жүк жеңіл» демекші, көп кешікпей іс алға басты. Бірекі жылдың ішіндеақ елдің еңсесі көтерілді. Негізгі кәсіп – мал шаруашылығы тез дамыды. 19451947 жылдардың қорытындысы бойынша Орда ауданы алға шықты. Мына бір мәлімет таңғалдырмай қоймайды. Негізгі түліктер – жылқы мен қой. Осыларды өсіруден жедел алға кеткен Карл Маркс атындағы колхоздың сегіз адамы ең үлкен марапатқа ие болды. Колхоз төрағасы Қарасай Сариев, жылқы фермасының меңгерушісі Қалеш Ғалымжанов, жылқышылар Қабден Темірғалиев, Кенже Құрмашев, аға шопан Төлеген Өтешев Со
циалистік Еңбек Ері атағын алды, аға шопандар Нәсия Дәулетова, Қанат Кенжәлиев, Хасен Әжіғалиев Ленин орденіне ие болды.
1946 жылдың күзінде Ордаға сол кездегі Қазақстан Компартиясы Орталық комитетінің бірінші хатшысы Жұмабай Шаяхметов барады. Оның астары қалай болғаны турасында Жұмекеңнің өз аузынан естідім. Соны айта кетейін.
1955 жылдың жазында Алматыда үлкен актив жиналысы өтті. Оған Н. Хрущевтің өзі қатысты. Сол жиыннан қайтқанда поезда Жұмекеңмен бірге келгенім бар. Ол кезде Жұмекең Оңтүстік Қазақстан обкомының бірінші хатшысы, Шымкентке келе жатыр. Ақжарқын, елгезек кісі екен, қайдан, кім екенімді сұрап жатыр.
Иә, Оралда болғанмын. Қаймағы бұзылмаған қалың ел, «жігіттері жігерлі, қыздары сүйкімді» дегендей. 1946 жылы барғанмын. Ол кезде сізде обкомның бірінші хатшысы Мінәйдар Салин болатын. «Ордаға барайық» десем, «Ойбай, оған барыпкелу үшін бір жеті керек. Тым алыс, жақын аудандарды аралайық» дейді. «Киелі жер ғой, барайық және тезірек қамданайық» деймін мен. Сонымен жолға шықтық. Екі қонып, үшінші күні жеттік. Орданың халқы қатты ұнады, қыңқылы жоқ, бәрі жайдары, шаруашылық басшылары өз істеріне мығым. Аудандық комитеттің бірінші хатшысы М. Дайыров инабатты, байсалды жас жігіт, бірталай тәжірибе жинақтаған, болашағы зор қызметкер екен. Елді көтеріп тастаған. Көргенімізге көп разы болып оралдық, деді ол.
Білгіштер айтатын «Жұмекең кісі танығыш, көңілінен шыққан жас кадрларды ұмытпайды, тезірек өсіргенше асығады, олар жөнінде сұрап, біліп отырады». Сондай көңі лінен шыққан, бір көргеннен ұна ған осы біздің Мұзаппар аға болған.
1947 жылдың қысында Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің сайлауы өтті. Мұзаппар аға депутат болып сайланды. Ал наурызда болған сессияда Жоғарғы Кеңес президиумының хатшысы болып сайланды. Оған Жұмекеңнің шапағаты тигені анық.
Бұрын аудан шеңберінен шықпаған маған алғашқы кезде оңай болған жоқ, дейтін Мұзаппар аға. – Республика деңгейі тым ау
қымды, бұрын кеңес жұмысында болмағандық та әсерін тигізді. Ал Жоғарғы Кеңес президиумының құзырында өте маңызды, күрделі мәселелер шешіледі. Бастықтарым Даниял Керімбаев, И.Лукьянец, Шекер Ермағамбетова, Әліби Жангелдин – өте тәжірибелі адамдар, тез баулыды. Жұмысымды игеріп алдым, қарамағымдағылармен тез түсінісіп кеттім. Үкімет адамдарымен, министрлермен, депутаттармен қарымқатынастарымыз да айтарлықтай болды. Әрине, алдымен, Жұмекеңе алғысым мол. Республиканың бірінші басшысы андасанда шақырып алып, жұмысымның жайын сұрайтын, кейде облыстарға шыққанда бірге алып жүретін. Жасырмайын, үлкен кісі қолтығымнан демеп отырды, өнебойы көз қырын салып жүрді. Жұмекеңнің кадрларға деген қамқорлығы айтарлықтайақ еді. Оның алақанының жылуынан шабыт алғандар көптін. Ардақты ағаның аты ұмытылып бара жатқанына қынжыласың. Бірақ амал қанша, деп күрсініп қоятын.
«Шалғайдағы Нарыннан, Оралды аттап, Алматыдан бірақ шықтың, облыс деңгейінде істеу де керек шығар» деп достары айтып жүретін. Өзінің ойы да осыған саятын. Жоғарғы Кеңесте төрт жыл жұмыс істеп, едәуір тәжірибе жинақтады.
1951 жылдың басында оны Жұмабай Шаяхметов шақырып алып «Ақмола облыстық партия комитетіне хатшы болып барасың. Ел көру керек, жер көру керек», деді. Аталмыш облыста үш жыл істеген соң, 1954 жылдың басында Павлодар облыстық партия конференциясында Дайыров бірінші хатшы болып сайланды. Сол жылдың наурыз айында Қазақстан Компартиясының кезектен тыс съезі өтті. Онда тың жерлерді игеруді жедел жүргізу мәселесі қаралып, республиканың, партия ұйымының басшылары жаңарды. П. Пономаренко мен Л. Брежнев келді. Жұмабай Шаяхметов қатардағы хатшы болып сайланды. Екінші хатшы болған Афоновты Павлодар обкомына бірінші хатшы етіп жіберді. Үш ай ғана істеген М. Дайыров екінші хатшы болып қалды. Екі жыл Мәскеуге барып білімін жетілдіріп келгеннен соң М. Дайыров Солтүстік Қазақстан облыстық партия комитетінің екінші
хатшысы болды. Халық құрметіне бөленіп, бұл облыста да төрт жыл істеді. Нағыз тың игерушілердің қақ ортасында, мол астықтың басықасында жүрді.
1961 жылдың басында Мұзаппар Дайыров Семей облыстық кеңесі атқару комитетінің төрағасы болып сайланды. Табаны күректей жеті жыл істеген соң, Алматыға шақырылады. Қазақстанның мол астығын қабылдап, тазартып, ылғалдан кептіріп, жоғары сапаға жеткізіп, КСРОның барлық түкпіріне, шет елге де жіберетін министрлікті басқару тапсырылады. Бұл жерде он бес жыл абыроймен жұмыс істеп, зейнет демалысына шықты. Бұл кезде Мұзаппар аға 69 жаста еді. Зейнет жасқа жеткеннен кейін тоғыз жыл жұмыс істеудің өзі көп нәрсені аңғартады.
М. Дайыров дайындау министрлігін басқарған уақытта оның ықпалы артып, материалдықтех никалық базасы нығайды. Мұзаппар ағаның айтуынша, сол он бес жылда 300 элеватор, 111 ұн, құрама азық зауыттары, 157 шақырым теміржол салынды. Осы, басқа да қажеттілікке 3 миллиард сомнан аса қаржы жұмсалды.
Д. Қонаевтың өзі аса үлкен ұйымдастырушы, қабілетті үш министр деп Дайыровты, Гончаровты, Мусинді айтып отыратын. Жыл сайын егін орағының алдында дәстүрлі жиындар алдында 23 күн бұрын Мұзаппар өз шаруашылықтарын аралайтын. Сол кездерде Дінмұхаммед Қонаев «Жігіттер мол астық береміз деп отыр, қалай, Мұзаппар Дайырович, сенің қоймаларыңа сыймай қалып жүрмей ме?» дейтін. Ол «Біздің жігіттер миллиардтан артығын да қабылдауға әзір, оған күмәнданбаңыз» деп жауап беретін. Екеуін көрген сайын Қонаевтың Мұзаппар ағаға зор ілтипатпен қарайтынын байқап жүр дік. Ел аралағанда өзімен бірге алып жүретін. Өз құрметіне жайылған дастарқанда Мұзаппар аға да болатын.
Дайыров Арқаның төрт облысында істеді, ол жақта да айшықты ізі қалды. Республиканың басшылық қызметіне қырық жылдай араласып, зор беделге ие болды. Туған өлкесін де ұмытқан жоқ. Мәскеуден келе жатып Оралға түсті. Қарсы алуға келген ресми тұлғаларға «Сіздер тұра тұрыңыз» деп, жастық шағының достары Мәжит Тауышов, Бақтығали Валиевпен шүйіркелесті. Әңгімелерінің бітпей қалғанына куә болып едім.
Мұзаппар аға ұзақ та жарқын өмір сүрді. Отағасы болып, бала, немере сүйді. Өзінің адал еңбегінің, қажырлы қайратының арқасында ел сыйлаған, халқы қалаған үлкен мемлекет қайраткері дәрежесіне көтерілді. Ерен еңбегін үкімет жоғары бағалады. Ленин, Октябрь революциясы, Еңбек Қызыл Ту (4 рет), «Халықтар Достығы», «Құрмет белгісі» (2 рет) ордендерімен марапатталды.
Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің депутаттығына 8 рет, яғни 32 жыл бойына сайланды. Партияның үлкендікішілі съездеріне қатысты. Осындай үлкен сенімге ие болған ағаны қалай мақтасақ та артық емес.
Бисен ЖұМаҒалиЕв,соғыс және еңбек ардагері,
Орал қаласы
денсАуЛыҚБейсенбі, 17 шілде 2014 жыл
Қан тапсыру – сАуАПТы іс
Қатерлі ісік секілді ауыр дертке шалдыққан, әр түрлі факторлардың кесірінен қан-сыраған немесе жол-көлік оқиғасы, өндірістік жарақат секілді оқыс жағдайға ұшы-рағандарға донор қанын құю арқылы оларды ажалдан арашалау – ғылыми меди-цинада көптен бар тәсіл. Әлгіндей жағдайларда қажетті қан мөлшері қан орталығы сықылды арнайы мекемелерден алынады немесе ел-жұртты шұғыл құлақтандырудың нәтижесінде донорлардан қан алу арқылы тікелей қамтамасыз етіледі. Ал қан орталығындағы қан қоры донорлар күн ілгері тапсырған қан арқылы қалыптасады.
Біз бүгін Батыс Қазақстан облыстық денсаулық сақ тау басқармасына қарас
ты «Облыстық қан орталығы» мекемесінің директоры Ғизатолла Лямов ұсынған соңғы 34 жылға қатысты инфографикалық кестені оқырмандарымыздың назарына ұсынып отырмыз.
Бұл статистикалық мәліметтер бір қарағанда донорлардың қан тапсыру көрсеткіші төмендеп бара жатқандай әсер қалдыруы кәдік.
Ал, шын мәнінде, донорлық үрдіс бәсеңдеген жоқ, тек бұл мәселеге жаңа көзқарас қалыптасты. Мысалы, бұрындары қажет жағдайда қан жаппай толық құрамда құйылатын. Ал бүгіндері науқастың ағзасына қанның құрамындағы плазма керек пе, демек сол ғана жіберіледі. Сондайақ сырқат кісіге қанның құрамындағы эритроцит немесе тромбоцит қажет болса, ауру ағза өзіне тікелей керекті қан компоненттерімен қамтамасыз етіледі. Мұндай тәсіл қан қорын ұқыпты
да тиімді пайдалануға әрі донор қауымды беймезгіл мазаламауға мүмкіндік береді. Әлі күнге дейін донор қанын алмастыратын дәрідәрмек ойлап табылған жоқ. Донор қаны тек донорлардың қан тапсыруы арқылы ғана даярланады. Сөйте тұра донация 100% ерікті түрде жүргізілетіндігін елжұрттың жадына сала кеткен артықтық етпес, дейді Ғизатолла Темірұлы.
Ислам діні қан тапсыру миссиясына теріс қарамайды. Өйткені қан
Инфографикалық кесте облыстық қан орталығы МКҚКның мәліметіне негізделіп құрылды
2011 жыл – 200692012 жыл – 201202013 жыл – 155612014 жыл (6 айда) – 7550
донор қан тапсырды.
тапсыру арқылы адамды ажалдан арашалау немесе қан беру негізінде науқас кісінің денсаулығының нығаюына үлес қосу бұл сауапты іс екендігі сөзсіз. Дені сау адам қан шығару арқылы қанын жаңартыпжаңғыртып отыру бұл – қасиетті Ислам дінінің негізін қалаған Мұ хаммед пайғамбарымыздың дәуі рінен бар сүннет, амал. Мәселен, Орал қалалық мешітінің наиб имамы Бейімбет Дүйсенәлі, халық арасында «Қызыл мешіт» атанып кеткен мешіттің наиб имамы Әзілхан Бисенғалиев, Ақ жайық ауданындағы Ілбішін ауыл дық мешітінің бас имамы Тұрсынғали Қожанов сынды діни қызметкерлер және Жұмасейіт Құсайынов, Альберт Мұстафа секілді жамағаттарымыз жиі қан тапсырып, сауапты іске тікелей үлес қосып жүр, деді осы тақырыптағы бізбен әңгіме барысында Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының Батыс Қазақстан облысындағы өкіл имамы Сұлтанов Руслан бауырымыз.
Демек, егер денсаулығыңыз көтерсе, сауапты істен шет қалмаңыз, ағайын.
ФаЙЗОлланЫҢ Бауыржаны,
«Орал өңірі»
балаға екпе егу – дінге қайшы емес
Ислам діні екпеге қарсы ма? Екпе егу Алланың тағ
дырына қарсы шығу ма? Бұл мәселеде ислам ғалымдары қандай ұстанымда? Осы сауалдарға жауап қарастырсақ. Екпе егу Пайғамбарымыз саллаллаху алайхи уа сәлләмнің дәуірінде болмаған. Сол үшін де тікелей «екпе егуге болады немесе болмайды» деген хадис кездестіре алмаймыз. Олай болса, бұл мәселе шариғат негіздері мен нормаларына қайшы ма? Екпеге діни негізде қарсылық білдірушілер де осы тұрғыдан харамға шығаруға тырысады. Олар «Әлі келмеген, келуі күмәнді болған аурудан қорқып, екпе егу–Алланың тағдырына қарсы шығу, болашақты болжау. Бұлай істеу – харам» дегенді алға тартады. Әлі болмаған пәленің алдын алу – дінге қайшы емес. Керісінше, асыл дініміз «Ауырып ем іздегенше, ауырмайтын жол ізде» деген қағидатты мұсылмандарға үйретеді. Оған пайғамбарымыздың «Кімдекім таңертең (Медине қаласының) әжуа құрмасынан жеті данасын жейтін болса, сол күні оған сиқырдың және удың зияны жетпейді» деген хадисі дәлел.
Осы орайда сириялық ғалым Мухаммад Ротиб әнНәбулсидің сөзімен бөліскім келіп отыр. Ол кісі дәрістерінің бірінде адам иммунитетінің жұмыс істеу жүйесін түсіндіреді. Иммунитет ерекше қызық жаратылыс. Оны аурумен күресуде бес топтан тұратын әскерге ұқсатуға болады. Бірінші топ дененің вирус, микроб түскен жеріне барып, вирустың кодын алып, антивирус жасайтын екінші топқа әлгі кодты табыстайды. Екінші топ сол код бойынша қарсы қару жасайды. Үшінші топ сол қарумен барып, вирус түскен жерде шайқасады. Ең қызығы – иммунитеттің мәліметтер сақтау қоймасында әр адам денесіне түскен вирусқа жеке папка ашылады. Ішінде вирустың коды және оған қарсы қару. Әлгі вирус отыз жылдан кейін қайта түссе, папкада сақтаулы тұрған код бойынша қарсы қару іске қосылады. Егер иммунитетте осы есте сақтау қабілеті болмағанда екпе егудің түкке де пайдасы болмас еді. Мұны білген адам екпені де түсінеді деп сенемін.
«Бәрін айт та бірін айт» дегендей, қандай жағдайда болса да, дінді қалқан етіп, екпе егуге қарсы тұру – надандық. Діни мәтіндерден екпе егуді қолдайтын дәлелдер табуға болады, бірақ қарсы тұратын дәлел кездеспейді. Сол үшін де Ислам әлемі ғалымдарының барлығы дерлік екпе егудің қажеттілігі мен дұрыстығын айтып отыр. Сауд Арабиясы елінің шейхтары да осы пікірде. Олай болса, өзіміз білмеуден, білгеннің тілін алмаудан сақтанайық, ағайын!
Әміре Бекайдарұлы,
«Шапағат» теріс діни ағымдардан жапа шеккен-
дерге көмек орталығы» ҚҚ-ның төрағасы,
дінтанушы
көкейкесТіБейсенбі, 17 шілде 2014 жыл
(Жалғасы. Басы 1бетте)
Ғалымдар мен дәрігерлер не дейді?
Олардың айтуынша, ұялы телефон альцгеймер, паркинсон ауруларын тудырады, ми ісігіне ұшыратады. Қалта телефонын үнемі қолынан тастамайтындардың басы ауырады, тез шаршайды, байқампаздығы әлсірейді, ұйқысы бұзылады. Бірақ «ұялы телефонды пайдаланғанда, сақтық шараларын сақтасаңыз, залал әкелмейді» дейді мамандар. Негізі телефоннан тараған радиотолқынды азайту өз қолымызда екен. Ол үшін телефонмен сөйлесуді азайту қажет. Әр қоңырауда 3 минут, ал күніне 1015 минут қана сөйлесу керек. Адам телефон тұтқасынан 30 сантиметр қашық болса, сәулемен зақымдану 100 рет төмен болады. Байланыс шамалы жерлерде, лифт, жертөле, көлік ішінде келе жатып, телефонды пайдаланбаңыз. Себебі ол кезде телефон байланысты іздейтін себепті сәулемен зақымдану қаупі бірнеше рет көтеріліп кетеді.
Құлаққаптың зияны
Бүгінгі жастар кішкентай дыбыс құралын көшеде, көлікте, жұмыста, үйде, ұйықтар алдында, тіпті 24 сағат бойы құлағынан тастамайтын ауруға ұшырады. Бір қарағанда, залалсыз көрінгенімен, құлаққапта жасырын қауіп бар. Себебі ол адамның есту қабілетін төмендетіп, ауруға шалдықтырады. Қатты дыбыс құлақтың жүйке жасушасының қабатын зақымдап, тас кереңдікке әкеледі. Отоларингологтардың айтуынша, сау құлақ еститін ең төмен дыбыс 1015 дБ. Сыбыр 20 дБ, әңгіме 3035 дБ, ал айқай 60 дБ. Құлаққа ең қауіпті күшті дыбыс 90 дБдан басталады. Ол пойыз бен метроның дыбысына тең. Бүгінгі заманғы музыка аспаптарының жоғары дыбысы 105 дБны құрайды. Бір сағат музыка тыңдаған адамның қалыпты жүйке жұмысы бұзылып, қозба ауруына немесе керісінше төңірегінде не болып жатқанымен ісі жоқ немқұрайлылыққа ұшырайды екен. Құлаққаптың кесірінен өзіңе қажет маңызды ақпаратты естімей қалу қаупі мол. Тіпті жолкөлік апатына да ұрыну көп кездеседі. Осыған байланысты көптеген елде көлік жүргізушілерге құлаққап киюге заңмен тыйым салынған. Мысалы, Жапонияда. Ал Ресейде 18 жасқа толмағандар мен жүкті әйелдерге ұялы телефонды аз пайдалану ұсынылған.
Құлаққап саңырау,ғаламтор меңіреу қылмасын
ұлдай СариЕва,«Орал өңірі»
Ғалымдардың зерттеуі бойынша, соңғы 6 жылда құлаққаптан зардап шегіп өлген немесе ауыр жарақат алғандардың 68 пайызы 30 жасқа толмаған жастар болса, олардың әр оныншысы 18 жаста екен. Құлаққаптың кесірінен көліктің дыбысын естімей, жол апатына түскендердің 70 пайызы өмірмен қоштасқан, соның 89 пайызы қалалықтар.
Сегіз түрлі ауру
Жалпы, мобильді құрылғылар мен ғаламторды (интернетті) ұзақ пайдалану адамға сегіз түрлі зиян әкелетін көрінеді. Мысалы, адам сөмкесіндегі немесе қалтасындағы телефонының шырылдағанын естиді. Бірақ оған ешкім телефон шалмаған. Бұны фонтомды синдром деп атайды.
Екіншісі - номофобия. Адам бұнда телефонды жоғалтып алу
қолына таққан сағаты да бұнікіне қарағанда қымбаттау екенін көріп, күйзеліске ұшырайды.
Интернетке тәуелділік. Ғалым дар бұл тәуелділікті нашақорлыққа парапар және психикалық ауыт қушылық деп бағалауда.
Онлайн ойындар. Бұл белгілі және күйреуге әкелетін ауру. Ойынның кесірінен адам жұмысын, отбасын жоғалтады. Адам бойындағы мазасыздық жүдепжадауға, тіпті өзінөзі өлтіруге дейін апарады.
Киберхондрия. Бұған шалдыққан адамдар интернетте оқыған аурулардың бәрін өз бойынан тапқандай болады. Нәтижесінде жәй бас ауруын басқа қауіпті дертке балаған ол, шынында да, жоқ ауруды өзіне шақырып, ауыр кеселге ұшырайды.
Gooqle эффектісі. Бұл аурумен ауыратындар маған білім керек емес деп ойлайды. Адамның ер
Шолпан ҚАЗИМОВА,жоғары санатты сурдолог, облыстық клиникалық аурухананың сурдология кабинетінің меңгерушісі:
Бүгінде құлағына құлаққап киіп алған жастарды көп кездестіреміз. Бұл – денсаулыққа өте зиян. Есту қабілетінің төмендеуіне үнемі музыканы бар даусына шығарып және құлаққаппен тыңдау әсер етеді. Құлаққаппен тыңдаған саз құлақ құрышы жасушаларына (ішкі құлаққа) бірден әсер етеді. Құлақтың жарғақша қуысында дыбыс анализаторы үшін зиянды шектен тыс қатты жоғары және төмен жиілікті дыбыстардың түсуін тежейтін бұлшықеттер болады. Өте ұзақ уақытқа созылған әсерден бұл бұлшықеттер шаршап, өз қызметтерін атқарудан қалады. Соның салдарынан ақыр аяғында құлақ құрышы жасушалары (ішкі құлақ) өліп, сенсоневральды құлақ мүкістігі және кереңдік пайда болады.
Заманауи плеерлер қуаттылығы 110120 дБға дейінгі дыбыстар шығаруға қауқарлы. Құлаққап қолданушылардың тең жартысы әуенді 8090 дБдан жоғары қатты дауыста күніне екі немесе одан да көп сағат бойына тыңдайды. Зерттеу нәтижелеріне көз жүгіртсек, әр бесінші бозбала дыбыс бұзылуынан зардап шегеді. Бұл жағдайға лайық ең жақсы кеңес – есту қабілетін сақтауды бақылауға алу. Есту қабілетін келесі жағдайларды сақтау арқылы қалыпта ұстауға болады. Құлаққапты пайдалану уақыты шектеулі және қатаң мөлшерленген болуы тиіс. Әуенді құлаққап арқылы бір сағаттан артық тыңдауға болмайды және дыбыс қаттылығы ең жоғарғы көрсеткіштен 60%ға төмен болуы керек. Дыбыс шуының қауіпсіздік деңгейін 70 дБға дейін арттыру шу зақымын немесе есту қабілетінен айырылуға апаруы мүмкін. Біздің есту жүйеміз үшін заманауи телефондар жаппай жабдықталған құлаққапішпектер зиянды, себе бі олар дыбыс көзін ішкі құлаққа барынша жақындатады. Сол себепті құлақ жарғақшасын толықтай жауып тұратын қаптамалы құлаққаптарды пайдалану керек. Өйткені олардың айналадағы шу ды азайтатын шу басқыш қызметі бар. Шулы ортада «беруш» қолдану керек. Егер есту қабілетінің төмендегенінен хабар беретін құлақтағы шу, бас айналуы секілді алғашқы белгілер білінсе, біздің сурдологиялық кабинетке келіп, қаралыңыз. Жастарға айтарым, құлаққаптан аулақ болған дұрыс.
дан қатты қорқады. Ал кейбірі телефонының қуат көзі таусылып қалса, мазасызданады, тіпті айқайшу көтеруге дейін барады.
Киберауру адамның басы ай налып, электронды құралдар пайдаланғанда жүрегі айнып, құсқы сы келеді. Екінші баламасы «сандық теңіз ауруы».
Fасеbook-күйзеліс. Мұнда адам әлеуметтік желідегі шексіз байланыстан немесе керісінше байланысты жоғалтса, күйзеліске ұшырайды.
Fасеbookта көп отырған адамның көңіл күйі бұзылып, өз өміріне немқұрайлы қарайды. Себебі адамдар желіге ең жақсы суреттері мен өзі туралы жақсы хабарларды ғана салады. Ол желідегі достарының өмірін өзінікімен салыстырады. Сөйтіп, олардың өмірінің жарқын әрі қызықты, суреті әдемі, дене пішіні сұлу, тіпті
кінен тыс оның миы еске сақтай алмайды. Ол ақпараттарды еске сақтағаннан гөрі, керек кезінде тапқан әлдеқайда жеңіл деп ойлайды.
Сонымен, «Технологияның да муы пайдасымен қатар зиянын да әкеледі. «Болашақта адам сөйлескісі келетін адамына телефонының түймесін баспайақ сөйлесе береді. Ойдың күшімен компьютердің тінтуірін (мышка) қозғалтып, базадан керек ақпаратты алады» дейді ғалымдар. Егер коммуникациялық технология мен нейрофизиология одан әрі шарықтап, қарапайым адам миы жете алмайтындай дәре жеде дамып кетсе, бірнеше жылдан кейін АҚШтың заманауи тың шылық әдісі пайдаға аспай қалады екен. Бүгінде бұл бағытта зерт теу жұмыстары жүруде. Ең сорақысы, уақыт өте келе «адамдық тұлға күйрейді» деп ескертеді ғалымдар.
Рухани жаңару айы – Рамазан құтты болсын!
ӘдеБиеТ ӘЛеМіБейсенбі, 17 шілде 2014 жыл
Уақыт
Қоңырларда үлгі тұтар өмір бар
Айтқали НӘРІКОВ
Қанағат Домалантып сойып тастар қойым жоқ,Қойым жоқ деп налитұғын ойым жоқ.Қасап етін сатып алып базардан,Өткізетін қонақтығым, тойым көп.
Коттеджім жоқ шаңырағы шалқайған,Соған бола кемідім деп айта алман.Хрущобам тарлық етіп көрген жоқКелгендерге Алатаудан, Алтайдан.
Джип түгіл, велосипед жоқ менде,Сонда-дағы тоқкөңілмін, тоқкеуде....Қырағы көз аңдып мені тұрғандай,Тура жолды қия басып өтпеуге.
Мен қайтемін құпиясын жер-көктің,Алақандай ауылда өсіп, ержеттім.Құдай қосқан қосағым бар қасымда,Басқа ешкімге көзім салып көрмеппін.
Бір қалыпты өтіп жатыр ай-күнім,Айналама зиянсызбын – жайлымын.Мен ешкімді кедейсініп көргем жоқ,Мен ешкімнің қызғанбаймын байлығын.
Жүрсем деймін арқаламай жаман ат,Жақсылардың жарқын ісін бағалап.Әзәзілге ашылмайтын құлыппын,Тұла бойым тұнып тұрған қанағат.
Дос-жараным дәл өзімдей қоңырлар,Қоңырларда үлгі тұтар өмір бар.... Алас! Алас! Албастымен аталас,Аулақ жүр! Содыр, сойқын, обырлар!
МазасыздықТау қопарып тастағым кеп тұрадыОй жеткенмен, күшім жетпей тежелем.Көңілімнің алып ұшқан пырағыЖүйрік едің, жүйрік едің не деген!
Өзен өрлеп, теңіз құшқым келеді,Ой жеткенмен, жетпейді ғой құлашым.Талабымның болмай ешбір дерегі,Түңілетін кездерім көп - расым.
Түнгі ұйқымды төрт бөлемін қиялмен,Содан болар, сезім шіркін тым нәзік.Тарының да қауызына сиям мен,Алып болам, жүрген кезде жыр жазып.
Үйімде құл, түзде мырза болсам деп,Көп мінімді тезіме сап түзедім.Бейтаныстау бір ортаға барсам тек,Ниеті ақты пейіліме тіземін.
Қарауларды қабағынан танимын,Қоңсы болып қонбасымды сездірем.Сөз – қылышты кек – қайраққа жанимын,Етек алып кетпесін деп ез кілең...
Пенделер көп өз-өзінен бұйыққан,Тасбақадай басын ішке жасырып.Мезі болдық анау зуқит – сұйықтанБір-бірінен жүрген айла асырып.
О, Жаратқан, жүрек бердің езілген,Сәл нәрседен артатұғын лүпілі.Қуат берші түпата қып төзіммен,Жалғайтұғын үмітімді үкілі.
Қиял жүйрік, мүмкіндігім біртұтам,Десем-дағы безінетін жайым жоқ.Сондықтан да заманды осы пір тұтам,Болса-дағы арман, мақсат, уайым көп...
ЕстелікНәсіпқали Қайырқомовқа
Шөкімдей бір ауыл Мешей деген,Мен сонда етек жауып есейген ем.Бағымды басымдағы барымталап,Сұм соғыс мұз жөргегін төсей келген.
Бұл жағдай бірге емес, мыңға мәлім,Үстейді көңілге мұң, жырға жалын.Бір ызғар өн бойымды құрсап алып,Сәбилік бесігінде «іңгәладым».
Батыста жүріп жатты майдан қатты,Бел алып дұшпан біраз сайрандапты.Әкемнің бет-әлпеті есімде жоқ,Жаратқан қайтарған ба тайған бақты.
Бөрідей ұлитұғын қыста боран,Дейтіндей сыртқа шықсаң, ұстап алам.Жүдеу өң, жадау көңіл, жыртық иін,Болсайшы бір күн жанды қыстамаған.
Өткердім осылайша балалықтыБұл күнде қала мықты, дала құтты.Апыр-ай, қалай ғана қостым екен,Жоқтық пен тоқтық деген аралықты.
Жас буын, есірмегін, есірмегін,Қашан да жақын тұрар кесірге мін.Жүрсіңдер сайран салып, арқасында Кешегі жетімдер мен жесірлердің.
Осындай ойларменен өтер күнім,Көңілім қанағатқа бекем бүгін.Өкініш – кей пенделер білмей жүр-ау,Судың да сұрауы бар екендігін.
ДауаЖалқының жалмап жалғызын,Таптаған гүлді алқызыл.Атылған тура оқ екен,Ажалға дауа жоқ екен.
Атағы асқан дарындыАқылы кеміс, жарымды.Дейтұғын бәрін тең етемКөрге де дауа жоқ екен.
Сызылып қойған бұрыннанБағыттан кім бар бұрылған?О бастан дайын тор екен,Тағдырға дауа жоқ екен.
Отырып тақта «ысқырған»,Төрт құбылаға күш қылған,Өлген соң патша, қор екен,Мансапқа дауа жоқ екен.
Көбелектерде кәрі жоқ,Қарттық шіркінге дәрі жоқ.Бәрі де жалған, б...қ екен.Жылдарға дауа жоқ екен.
Мәңгілік өмір сүрердей,Бір өзі бәрін білердей.«Ішкен мас, жеген тоқ екен»,Пендеге дауа жоқ екен.
Ауыл
Ауылға келдім тағы да,Ауасын, суын сағына...Өзгеріп мүлде кетіпті-ау,Соры ма, әлде бағы ма?
Көлемі сонша тарылып,Көп есік қапты жабылып...Қонақтары да сирепті,Жан-жақтан келер ағылып.
Томаға-тұйық қоғамы,Ұйқыда десе болады.Сесті заманнан селт етпей,Ояна қойған жоқ әлі.
Нетемін енді, нетемін?Қалайша үнсіз кетемін.«Жауырды жаба тоқысам»,Болам да шығам бөтенің.
Қалайша бұған барады ар, (Болмай ма жүрек жарадар).Қанатыменен су сепкен,Қарлығашқа мен барабар.
Ойланту үшін бастарды,Толғанту үшін жастарды,Санаға сәуле түссін деп,Жаздым бір өлең астарлы...
Туған жергеКезімде сонау жас, балаң,Өлеңді сенде бастағам.Егделік келіп қалыпты,Не дейсің бұған, Тасқалам?
Мен үшін – ыстық дарасың,Көркейіп, өсіп барасың.Жүйткіген жылдар жалғапты,Жастық пен қарттық арасын.
Жырымда барлық сырларым,Сезерсің онда мұң барын.Көлбеп бір жатыр алдымдаҚызғалдақ терген қырларым.
Мешейім, сонау Ояным,Сендерді қайда қоямын.Іздерім қалған жерлердіңАуасын жұтсам тоямын.
Жұлқыған дүлей «дауылдар»,Көрместі көрген ауыл бар.Куәгерлердің жоқ көбі:Қарауытады қауымдар.
...Бір ойдан бір ой жетегі,Жүректі шарпып өтеді.Туған жер, сені еске алсам,Көңілім босап кетеді...
АлматыТауларды көріп, ән салдым,Бауларды көріп, тамсандым.Жолымды ашқан жыр қалаӨзіңді мендей аңсар кім?!.
Шыңдар-ай көкпен таласқан,Бұлттарды бұзып, әрі асқан.Әлемді бүркеп тұрса даАлматы үшін – тар аспан.
Шадыман шаһар – гүл дене,Оранған үлде-бүлдеге.Жүрегі дүрс-дүрс соғадыДамылсыз күндіз-түнде де.
Талай да талай келдім мен,Ерлерді көрдім ел білген.Іштегі ұяң үмітке,Одақтың1 өзі берді дем.
Әрқашан жырдың көші – құт,Шабытты жүрек оты қып.Жұматай2 бастап, біз қостап,Жарыса өлең оқыдық.
Одақтың іші кіл ақын,Қияннан күткен мұратын.Жұлқынған өңшең бозбасқа,Қызыға қарап тұратын.
Соңынан талай еріп ек,Тіріден қазір өлі көп.Жылы сөз айтқан жырыма,Сол ағалардың көбі жоқ.
Кімдерге қажет тоқтығың,Төмендеп тұрса шоқтығың.Өлеңді өрге сүйреген,Қадырдай ақын жоқ бүгін.
Кеудеме сыйған кең жүрек,Тұрады дәйім елжіреп.Қара жер хабар көп айтып,Қатарым қапты селдіреп.
...Көңілімде көп жайт түйген,Дей алман артық, айттым кем.Таудай боп барып, Алматы,Тарыдай болып қайттым мен!..
1. Одақ - Қазақстан Жазушылар одағы 2. Жұматай - Дарынды ақын Жұматай Жақыпбаев
Балалар әдебиетінің атасы, ХІХ ғасыр ағартушыларының еңбек шырақшысына айналған Ыбырай Алтынсариннің «Қыпшақ Сейітқұл» әңгімесін (таза, адал еңбекке туралайтын көркем дүниесін) кім білмейді. Сөйтіп, өз тұсында тек мал шаруашылығы ғана емес, егін, бау-бақша өсірумен шұғылданған жанның осы тіршілікке ойып тұрып өнегелік із тастағанын танимыз.
«Қорғанның» ісі – көПке үЛГі
АйнАМкөзБейсенбі, 17 шілде 2014 жыл[email protected]
Бейсенбі, 17 шілде 2014 жыл12 [email protected] 13АуыЛ-АйМАҚ
жаңақаланың жоЛдАРы ТүзеЛМек
Жаңақаладағы көше жолдарын асфальттау қажеттілігі – халқы күн санап артып келе жатырған аудан орталығының кезек күттірмейтін мәселелерінің бірі-тұғын. Сол жұмыс қолға алынып, «Сәтті қадам І» акциясы атауымен өткен салтанатты шарада аудан әкімі Лавр Хайретдинов сөз алып, ауданымызда жасалып жатқан жұмыстардың барысын хабарлады.
Облыс орталығына қатынайтын күре жолдың да біраз бөлігі биыл қат
қыл табанды болатынын жеткізген аудан басшысы ауыл ішіндегі көше жолдарына асфальт төсеу ісі бүгінмен аяқталмайтынын да айтты. Ал соғыс және еңбек ардагері Мәжит Жаданов бүгінгі тынған жұмысқа, қолға алынған іске «тамаша» деп бағасын берді. Құрылысты қолға алған мердігер «ЕвразияЖолҚұрылыс» ЖШС басшысы Сұңғат Ақашаев жұмысты уақытында бітіруге уәде беріп, «Аталы ел, баталы жерде, қасиетті Рамазан айында батасыз іс бас
күре жол жөндеЛуде
Аудан орталығы Жәнібек ауданын Тау, Қамысты, Борсы, Жақсыбай және Талов ауылдық округтерімен қамтитын күре жолдың сыйқы кеткелі қай заман еді? Бұл бағыттағы күре жолға өткен ғасырдың сексенінші жылдары салынған асфальттың ой-шұңқыры да көбейіп, ауданымыздың солтүстігіндегі бес бірдей ауылдық округ тұрғындарының көлік қатынасына айтарлықтай қиындық тудырып келген-ді.
Күзгі және көктемгі мезгілдердегі батпақты жол ауылдағы ағайындарды
әбден азапқа салғанын қалай жа сырайық. Жаңбырлы күндері тастақ жолдың шетімен жүрем деген автокөлік жол жиегінен шығып кетсе, ойыққа толы асфальт жолдың ортасы одан бетер азап тудыратынды. Осы бір күрмеуі қиын жол мәселесі ағымдағы жылы 24 маусым күні облыс орталығында аудан әкімі Мұрат Мұқаевтың облыстың бұқаралық ақпарат құралдарымен болған кездесуінде де қозғалған еді. Міне, енді отыз жылға жуық уақыт қолға алынбаған күрмеуі қиын іс жүзеге асуда.
Аудан орталығынан Тау ауылдық округі бағытындағы күре жолға жүргізіліп жатқан күрделі жөндеу жұмысына аудан басшысы Мұрат Рахметұлы арнайы барып, шіліңгір шілдедегі ыстыққа қарамай өз жұмыстарына бі лек түре кіріскен жолшылардың негізгі қызметтерімен танысып, ауыл халқы үшін атқарып жатқан
Аталған кейіпкерден үлгі алғандай Ақжайық ауданындағы алмалылық
«Қорған» шаруа қожалығының жетекшісі Нұрлан Өмірәлиев Бағырлай өзенінің бойынан 6 гектар жерге қарбыз, қауын, қызанақ, қияр егіп, түскен өнімнің алдын базарларға шығаруда. Қазір 3 тонна қияр, 6 тонна қарбыз Атырау, Орал қалаларына жөнелтіпті. Бұл – өнімнің басы ғана.
Нұрланның басты жаңалығы – осы бақшалығына суды тамшылатып жіберу әдісімен қолдануында. Мұндай жоба облыс бойынша да көп емес. Аталмыш жүйемен су көп жұмсалмайды. Шағын сусорғының күшімен 5 литр бензин шығындай отырып, олар бақшалықты бір күнде суарып шығады. Бақшалықтың қақ ортасынан тартылып жатқан «Лайфлет» магистралі арқылы келген су жіңішке желілер арқылы әр түптің түбінен өтіп, түптүзу орналасқан бақшалық көшеттердің тамырына су жеткізіп тұрады.
Тамшылатып жіберу әдісінің экономикалық жағынан тиімді екенін көзіміз көрді. Біріншіден, қазір қолданылып жүрген үлкен сусорғының қажеті шамалы. Ол жанаржағармайды көп жұмсайды. Арық салудың түкке керегі жоқ. Мұның өзі бақшашы еңбегін жеңілдетеді. Сондайақ артық су болмаған соң әдеттегідей арам шөп қаптамайды. Бақшалық таптаза болады. Жәй тамырланатын көкөніс те бар. Бірі ерте, бірі кеш піседі. Сонда суды бөлектеп жіберуге де болады. Сөйтіп, көкөністердің алды піскен кезде жаппай суарудың қажеттігі шамалы. Жыл сайын жерді ауыстырудың да жөні жоқ. Бастысы, жер сортаңдалмайды. Топырақтың құна
таған жөн болмас» деп, барша қауымды жайылған дастарқанға шақырды. Аудандық мешіт имамы Мұратбек қажы Жахатов Құран оқып, ел басталған істің игілігін көрсін деп дұға тіледі.
Жоспар бойынша биыл аудан орталығының Халықтар достығы, И. Еділбаев, А. Дауылбаев, А. Жантурин, М. Мәметова, С. Айтқұлов, С. Сапаров, И. Тайманұлы және 1 мамыр көшелері, жалпы ұзындығы 4,1 шақырым ауыл іші жолдарына қатқыл табан төселмек.
Қаһарман Зинуллин,Жаңақала ауданы
игілікті істеріне тілектестігін білдірді.
Бұл жұмысты «Қанат» ЖШС қолға алды.
Жөндеу жұмысына кірісіп те кеттік. Керекті материалдар жеткілікті. Техникалық жабдықтары мыз да бар. Ауқымды жұмыстарымызды атқару үшін мекемемізден «К700», «Т130», «Т158» трак торлары және «XG32001I» маркалы автогрейдер тартылды. Шұрықшұрық тесілген тастақ жолды қопару үшін арнайы қондырылған істік және тегістеуге арналған тір кемелеріміз де бар. Жалпы жұмысымыз аудан әкімдігі тарапынан қадағалануда, дейді аталмыш мекеме директоры Төлеген Әмірғалиев.
Иә, күрделі жөндеу жұмысы өз нәтижесін берсе, осы бағыттағы жол азабын бір кісідей көрген ауылдастар үшін қуанышқа толы күн болғалы тұр.
ахмедияр ҚУаНұлы, Жәнібек ауданы
ры қашпайды. Осының өзі осы тамшылатып суарудың тиімді тұс тарын әйгілепақ тұр. Қоршаған айналамыздың таза, қалыпты сақталуына барынша мүдделі болуымыз керек. Жыл сайын бақшалық аймақта жүздеген гектар жер ылғалданып, сортаңға айналуда. Ал мұны тоқтатудың бірденбір ықтимал жолы тамшылатып суару екенін білген жөн.
Нұрланның қолында 9 ат күшіне тең мотоагрегат та бар. Мұнымен еккен бақшалықтың бетіне пленка жабу, жерді өңдеу т.б. жұмыстарын жүргізеді. Осы техника шамамен алты адамның шаруасын бір өзі атқарады. Сөйтіп, қол жұмысын жеңілдету арқылы тиімді әдіс орнықса, екіншіден, бақшалықты ғылыми тұрғыдан өсірудің негізі игерілуде.
Осы бақша өсіруді қолға алар тұста балакелінім ҚорғанНұрлымен, зайыбым Гүлмирамен пікірлестім. Жалпы тәуір тұрмыс өзіненөзі келмейді. Еңбектену керек. Тіпті бірер жылда да ойыңдағыдай болмауы мүмкін. Шыдам керек. Жастардың еңбекке деген құлшынысын арттыру төмендеп барады. «Жеңілдің астымен, ауырдың үстімен» жүруге дағдылану жарамайды. Мен мұны өмірден көрген соң айтып тұрмын, дейді Нұрлан Мақсотұлы.
Бұл сөз, әрине, қазір бәріміздің де көкейіміздегі жай. Ақша табудың жолы көбейген заман. Ал осы кезде, тәрбиеңнің төркінін «әйтеуір ақша тапса болды» деген жалаң оймен түптей алмайсың. Сондықтан, адал еңбектің өзін насихаттау іс жүзінде көрсетілуі керек.
Нұрлан бақшалықта жұмыс жасап жатқан жігіттердің қайқайсысын да бөлектемей ортақ шаруаға жұмылдыруда. Осы там
шылатып суарудың әдісін көмекшісі Бекболат Балмағамбетов те бір кісідей үйренген. «Келіп көру шілерге қарсылығымыз жоқ, дейді Бекболат. Көрсін, үйренсін. Өзіміздің тәжірибеміздің жетістігін өзгелер де пайдаланса, еш қызғанбаймыз. Ізденісіміз өзге шаруа қожалықтарына үлгі болса дейміз».
Кейіпкеріміз осы әдісті қолға алмастан бұрын ғаламтор арқылы көршілес Ресейдің бірқатар бақшашыларымен байланысқа шығып, қажетті мәліметтер жинапты. Өзін қызықтырған іске осылай келіпті. Сөйтіп, сатып алуға ұмтылған. Ол алдағы уақытта Алмалыға жақын жердегі бұрынғы алма бағынан жер алып, алма көшеттерін отырғызуды қолға алмақ. Оны да тамшылатып суару әдісімен бастамақ.
Нұрланның бақша салуға деген құлшынысы құптарлықақ. Биыл ауыл іргесінен жылыжай салуды да көздеп отыр. Қазір бақша өнімдерін Орал қаласындағы базарларға өткізуде кемшін тұстар бар. Сататын орын берілмейді. Берсе де, қымбат сұрайды. Бұл жай жылда да әңгіме болып жүр. Оңтүстіктен келген бақша өнімдері базардың ортасынан ойып тұрып орын алады. Ал бізге келгенде, түрлі сылтау айтады, дейді Алмалы ауылдық округінің әкімі Айдынғали Елеусінов.
Иә, бақшашының еңбегін көрдік. Маңдайдан ащы тер шығарып, Жерананың игілігін көріп жүрген осындай азаматтар қатары Алмалыда баршылық. Олардың еңбегін бағалайық. Қолдан келсе қолдау көрсету қайқайсысымызға да артық етпес.
Тілес ЖаЗыҚБай,ақжайық ауданы
Суретті түсірген автор
АйнАМкөзБейсенбі, 17 шілде 2014 жыл[email protected]
Бейсенбі, 17 шілде 2014 жыл12 [email protected] 13АуыЛ-АйМАҚ
19.12.2012 жыл. Құдайым-ай, сонша қинағаның не? Не жа-зып қойып ем, не жазып ем... Бір қылмайды екенсің, онымен жолықтырудың қажеті қан-ша ед?! Қандай қателегімнің өтеуі бұл, айтшы, қай жердегі қателігім үшін жаным жылап жатыр... Енді қанша жылауым керек, айтшы, қанша?! Қанша күнім, қанша түнім пәк сезімді күтумен өтуі керек... Немене мені темірден жаралды деп пе едің, Сонша, сонша кінәлайтындай өзгелерден не кемшілігім бар еді?! Бүйтіп күттіргеніңше, бүйтіп жылатқаныңша жолық-пағаның жақсы еді... Білесің бе, жұмыс телефоныма хабар-ласып, танымайтын адамша сөй-лесетінің жаныма қатты бата-ды, ең болмаса халімді сұрасаң болмас па еді?! Әй, қайдам, сірә, тағдырым бұл күндеріме күтуді, сағынуды, сағым сынуды жазған болса керек... Адам қанша өзін қайраттандырғанымен, тағдыр- дың сынағына төзуді үйренге-німен, бір қалған көңіл... қал- ған көңіліңнің орнын ешнәрсемен толтыра алмайды екенсің. Құ- дайым-ай, өзім онсыз да сезім-ге шөлдеп жүргенімде, тағы да сағымды сындырғаның не? Әлде, өзіңе деген көңілімді суы-тайын дедің бе, онсыз да әлсіз жүрегімді бір мұңға батсын дедің бе? Бәлкім, егіліп жылар да басылар деген боларсың, Иә, рас, иә, әлсіз жүрегім мұңға батты, мұңға батқан жүрегімнен қос жанарым арқылы мөлдір тамшы ақты... Бірақ саған деген көңілім суынбады. Иә, саған оңай, бірақ мен егіліп жылап, бәрін ұмыт қалдыра алмадым... Ұмыт қал-дыра алмадым. Төзім, шыдам! Төзімімнің таусылып, шыдамым шегіне жеткелі қашан?! Төзімім мен шыдамым баяғыда-ақ мені тастап кеткен. Бұларды ке-удеме қайта қондырған, қайта тірілткен, үзіліп кеткір үмітім, үзіліп кеткір үмітім... Иә, алдағы күндерімнен бір жақсылықты күтетін де осы үмітім, жүрегім емес, үмітім, жүрегім күте-күте шаршаған, ендігі бір нәрсені, біреу-ді күткісі жоқ бұл күпті болған жүрегімнің. Сірә, бар адам бала-сын қайғыдан да, қасіреттен де,
сүрінуден де, түңілуден де аман алып шығар өлермен Үміт пе деймін кейде...
Кабинетіме біреу кірді, бұ-рылып қарасам, осы жазбамды арнап отырған адамым тұр ал-дымда. Ішімнен «Бақытты бо-лады екенсің, бақытты болғыр» дедім. Бірақ бақытың менімен бір емес екенін білем, мен бәрін де білемін. Тек соны менің есіме сала берудің қажеті жоқ! Ұзын шаш-ты бойжеткенмен қол ұстасып, алдымнан былай да былай өтіп, есіме сала берудің қажеті жоқ. Ең болмаса сөйтіп менің жаным-ды қуырып, жүрегімді ауырт-пашы. Амандық-саулық сұрасқан соң, шығып бара жатып, «Жа-райды, хабарласамыз ғой» дейді. Мен не «Иә, хабарласармыз» деп, не «Сау бол» деп те айтпадым. Әлгі «хабарласамыз» деген бір ауыз сөзді шын көріп, қанша рет қоңырау күттім десеңші?! Тек үнсіз жымиып, мұңды жанарым-мен шығарып салдым. Шығарып салған мұңды жанарымнан бір нәрсені ұға қалатындай-ақ ...
Иә, осыдан жыл жарым уақыт бұрын күнделігіме осылай деп сыр шертіппін. Бұрын жігіт үшін, махаббат үшін жылап жататын қыздарды көргенде «Жігіт үшін жылағаны несі?!» деп ойлайтынмын таңырқай. Сөйтсем, ол адам өміріңнің мәні болған соң жылайды екенсің ғой. Енді түсіндім. Әр қыз баласының өмірінде азаматым, ерім, пірім деп бағалар бір ада-мы болады екен. Иә, мен де сон-дай адамды кездестірдім. Міне, содан бері ол адамды тапқаным үшін бақыттымын ба, жоқ әлде, бақытсызбын ба, соны түсіне алмай далмын. Осыдан біраз уақыт бұрын 25 жасымды атап өткен кезде кей дос-жаран «Сені 25 жасқа келді деуге ау-зым бармайды, 18-дегі өндірдей бойжеткендейсің» деген. Иә, жоқтықты көріп өскен мен «Қайтсем бұл өмірде адам болам, қайтсем отбасыма көмектесе алам» деген ойлардың жетегін-де ғана жүретінмін. Жо-жоқ, жоқтықты көрдім деп налымай-мын. Таяқтың екі ұшы бар секіл-ді. Адам өмірінде болып жатқан бар құбылыс-оқиғаның жақсысы
мен жаманы қатар жүреді екен. Сол «жоқтық» барға қанағат тұтуды, бардың қадірін білуді үйретті маған. Ал бүгіндері жа-нымда жүрген кей кісі «Сен соңғы кез өзгеріп кеттің, есейгенің енді білінеді» дейді. Мені есейткен ол – Махаббат. Иә, сол бір адамға деген сезімім, жауапсыз сезімім. Бүгінде ол адамға ғашықпын. Тағдырымды тек сол адаммен ғана бір қылғым келетінін, сол адамды ғана бақытты еткім келетінін түсіндім. Бірақ ол адам мендік сезімге сезіммен жауап бере алмады. Сағынам, аңсаймын... Енді ол адамды ұмыту керек екендігін, ол адамға енді ғашық болуға болмайтынын ақылым түсінгенімен, жүрегім қабылдай алмай-ақ қойды... Ақылым, ой-санам бәрін түсінеді, «Сен қазақ қызысың, сен қыз баласың ғой, сезіміңді ақылыңа жеңдір» дейді, ал жүрегім, сезімім «Ол адамды ұмыту мүмкін емес» десе, үмітім «күт, шыдамды бол, төзе біл, ол адам келеді, сенің адал сезіміңе адал сезіммен жауап береді» дейді. Ендеше, сол рас болса неге қиын кездерде қасымнан табылмайды. Неге??? Міне, ғашықтықтың азабы, адал сүю осылай болады екен. Осылай....
Бүгінде үмітім өшті, жүрегім жылап қалды, ақылым былай дейді:
Мәңгілік сағынышым, аза-матым, ерім деп бағалаған бақытым! Бұл менің саған деген ең соңғы хатым. Сенімен кез-дескен күннен-ақ арманымдағы адам екеніңді түсіндім. Сені-мен кездескен күннен-ақ санам сан-саққа, қиялым қым-қиғаш ойларға толып, сенімен бірге болатын болашағыма жоспар құратынмын. Жағаңды кір-летпейтін, абыройыңды төк-пейтін жарың болам деуші едім. Сен отбасыңның жалғыз ұл перзентісің ғой, сол себепті ата-анаңа лайықты келін болуға дайындайтынмын өзімді іштей. Армандаппын-ау! Жан дүнием отқа оранып отырса да, езуіме ащы күлкі келді... Ойлап отыр-сам, мен ғана сені сағынып, мен ғана сені іздейді екенмін... Ал сенің мені сағынып, іздеп
Сәлеметсіз бе, «Орал өңірі» газеті. Өзіңізге бұл хатты жазар алдында көп ойландым, өзімшіл болмайын, бұл өмірде қиналып жүрген жалғыз мен емес қой деп ойладым. Сөйте тұра, сырға толы хатымды өзіңізге жолдадым. Егер мүмкіндік болса, газет бетіне жариялауыңызды өтіне сұраймын. Олай дейтінім, мемлекеттік қызметшілердің
барлығы осы газетті оқиды ғой, ол адам да осы жазғанымды оқыса деп едім... (Желіккен қыздың жазбасы деп сөге көрмеңіз...)
келмейтініңе «ол жұмыста ғой» деп өз-өзімді жұбататынмын. Иә, өзімді-өзім алдай беріппін, алдай беріппін. Сенен қамқорлық күтетінмін, маған қорған бол-ғаныңды қалайтынмын. Әке қамқорлығын, аға қорғанышын сезініп көрмегендіктен бе, се-нен соның бәрін күтетінмін. Бірақ сен маған не қамқор, не қорған бола алмадың... Қорғансыз мені қамқорлығыңа ала алмадың, құшағыңмен жы-лыта да алмадың... Ол үшін сені қайтып қана кінәлайын... Егер сен кінәлі болмасаң, онда менің кінәлі болғаным ғой. Иә, бәлкім, сені шын сүйгенім үшін кінәлі шығармын...
Әрине, егер мүмкін болса, сені ұмытып, жаңа өмір бастағым келеді. Әйтпесе, саған ғашық болған күннен бастап сенен басқа өзгенің бәрін ұмыттым. Телефон нөміріңді өшіріп, сені ұмытамын деп айтқаныммен, оның бәріне уақыт керек. Өйткені жүректі кернеген сезімді, санаңды жаулаған сағынышты телефон нөмірі секілді өшіріп тастай алмайсың ғой. Сезімі үшін күресе алмады дей көрме. Саған ұнауым үшін сен қалағандай өзгеріп, сендік жүректі жаулап алуға болар еді. Бірақ мен оны дұрыс көрмедім. Қалай жаралдым, қалай бой түзедім, сол қалпыммен біреуді ұнатып, сол қалпыммен біреуге ұнауды жөн көрдім. Адамның шын бейнесі бүгін болмаса ер-теңгі күн білінері анық қой. Күндерім өтіп жатыр... жара-лы жаныма емші болар уақыт та жетер бір күні, маңдайыма жазылған болса, бағым да кезде-сер. Бірақ... мына кеудемде соғып тұрған жүрек түкпірінде сенің
есімің мәңгіге жазылып қалады. Естимісің, мәңгіге, мәңгіге!.. Хатымның соңында айтарым, кімді сүйсең де, БАҚЫТТЫ БОЛ, ЖАНЫМ! Бұл өмірде қанша уақытым бар екенін білмей-мін, бір білерім қанша уақыт болса, сонша уақыт сіз менің жүрегімдесіз. Жүрегім тірі тұрғанда, ондағы Сізге деген пәк сезімімнің оты сөнбек емес! Сендей жанға ғашық болып, сезіміме жауап ала алмағаным үшін еш өкінбеймін. Тек біздің бір болмайтынымызды біле тұра бізді жолықтырған тағдырға налимын... Қош, сау бол!
* * *
Ол кезде мен 20 жаста бола-тынмын. Кешкісін жұмыстан үйге келсем, 5 жасар сіңлім ағыл-тегіл жылап отыр екен, үйде-гі бір жағдайларға байланыс-ты... Көкірегіме өксік тола сол сіңлімді құшақтай алдым да «Е, Құдай менің бағымды ашпасаң ашпа, мен бұл сіңлімнің қасынан ешқайда кетпеймін, тұрмысқа да шықпай-ақ қояйын, тек кіш-кентай ғана сіңлімнің бақытты балалық шағы болсыншы, ол мен сияқты жылап өспесінші» деп тілеп едім. Иә, дәл осылай тілеп едім. Бүгін, Аллаға шүкір! Бар мүмкіндігімше сол бота-шымды қатарынан қалдырмай соңымнан ертіп келемін. Құдай көп көрмесін! Бірақ Жаратқан иеме «...бағымды ашпасаң, ашпа...» деген тілеуім бекер бол-ды ма деймін кейде. Қазір тіле-гім басқа. Өйткені Махаббат-сыз өмірдің мәнсіз ғұмыр екенін енді ұқтым...
Жарың болсамдеуші едім...
жаңақаланың жоЛдАРы ТүзеЛМек
ӘЛеуМеТБейсенбі, 17 шілде 2014 жыл
жұмыспен қамтылған хАЛыҚ есеПке АЛынудА
Батыс Қазақстан облысының статистика депар-таменті 2001 жылдан бері тоқсан сайын халықтың жұмыспен қамтылуына әлеуметтік зерттеу жүргізеді. Осындай шара барысында 15 жас және одан жоғары жастағы 2 мыңға жуық адам зерттеледі.
жыл басынан бері 44 адам жұмысқа орналасты
Республиканың халыққа қызмет көрсету орталықтары мүмкіндігі шектеулі адамдарды ХҚКО-ға жұмысқа тарту бойынша белсенді жұмыстар жүргізуде. Бүгінде осындай қызметкерлердің саны 142 адамды құрайды, ал жылдың соңына дейін оның санын 200 адамға дейін арттыру жоспарланып отыр.
Елжұрттың пікірін жинау сұрақтардың жүйелік логика
лық ұстанымдарына негізделген іріктеп зерттеу сауалнамасы түрінде жүргізіледі. Респонденттердің жауаптары бойынша азаматтар эко номикалық тұрғыдан белсенді жұмыспен қамтылғандарға (жалдамалы және өз бетінше жұмыспен қам тылу), жұмыссыздарға және экономикалық тұрғыдан енжар болып жіктеледі.
Өз бетінше жұмыспен қамтыл ғандар деген кімдер? Өз бетінше жұмыспен қамтылғандарды келесі топтарға бөлуге болады: жұмыс берушілер; өз бетінше жұмыс істейтін қызметкер лер; отбасылы кәсіпорындары ның ақы төленбейтін қызметкерлері; кооператив мүшелері.
Жұмыс берушілерге қандай да бір экономикалық қызмет түрінде кәсіпкерлікпен айналысатын және тұрақты негізде бір немесе одан да көп қызметкерлердің жалдамалы еңбегін қолданатын тұлғалар жатқызылады.
Өз бетінше жұмыс істейтін қызметкерлер – ол экономикалық қызметтің қандай да бір түрін жүзеге асыратын және қызметкерлерді тұрақты негізде жалдамайтын тұл
ғалар.Кооператив мүшелеріне кәсіп
керлік қызметпен айналысатын еңбек кооперативінің мүшесі болып табылатын тұлғалар жатқызылады.
Батыс Қазақстан облысында 2013 жылғы халықтың жұмыспен қамтылуын іріктеп зерттеу сауалнамасының қорытындысы негізін де өз бетінше жұмыспен қамтылған халықтың саны 124 мың адам ды құрады (жұмыспен қамтылғандардың жалпы санының 39,2%ы), соның ішінде жұмыс берушілер – 3,7 мың адам, өз бетінше жұмыс істейтін қызметкерлер – 119,3 мың адам, отбасы кәсіпорнының көмекші қызметкерлері және кооператив мүшелері – 1,0 мың адам.
Өз бетінше жұмыспен қамтылған қызметкерлердің ішінде (61,8 мың адам) – 49,8% жеке негізде жұмыс атқарады (тіркелген және тіркелмеген жеке кәсіпкерлер), 46,4% жеке үй іргесінде өнім өндірумен қамтылғандар (өз тұтынуы үшін, сонымен қатар сату үшін). 2013 жылғы халықтың жұмыспен қамтылуын зерттеудің деректері бойынша жеке үй іргесіндегі аулада жұмыспен қамтылғандардың жартысынан көбі (72,6%) жеке үй іргесіндегі ауладан алған өнімдерді
өткізуден түскен табыс алған.Халықтың жұмыспен қамтылуын
зерттеудің нәтижесі бойынша орташа алғанда өз бетінше жұмыспен қамтылған бір қызметкер аптасына 30 сағат жұмыс істейтінін көрсетеді (2012 жылы – 28 сағат).
ҚР Статистика агенттігі өз бетінше жұмыспен қамтылғандар санын, олардың орташа айлық табыстарының деңгейiн және жұмыссыз халықтың санын анықтаудың жаңа әдістемесін бекітті. Жаңа әдістемеге сәйкес Қазақстанда барлық өз бетінше жұмыспен қамтылған тұлғалар нәтижелі және нәтижесіз жұмыспен қамтылғандар болып екі топқа бөлінеді.
Топқа бөлу кезінде негізгі критерий тауарларды, жұмыстарды және қызметтерді өндіруден алынатын орташа айлық табыстар деңгейі болып табылады. Сонымен қатар Батыс Қазақстан облысында қалыптасқан орташа айлық табыс деңгейінің ең төменгі күнкөріс мөлшерімен арақатынасы сәйкестендірілген.
2013 жылдың қорытындысы бойынша өз бетінше жұмыспен қамтылғандардың жалпы санының ішінде нәтижелі жұмыспен қамтылғандардың үлесі – 72,3%, нәтиже сіз жұмыспен қамтылғандардың үлесі – 27,7%ды құрап отыр.
абай ХаМЗин,БҚО статистика департаментінің
басшысы
Халыққа қызмет көрсету орталықтарындағы жұмыс – бұл
ең алдымен клиенттермен жұмыс жасау. Мұндай жұмыс жауапкершілік, коммуникабельділік, ымыраға келу сияқты ерекше жеке бас қасиеттерін талап етеді. Әдетте, мүмкіндігі шектеулі адамдар осы барлық қасиеттерге ие жақсы қызметкерлер болып келеді. Бүгінде мүмкіндігі шектеулі үш адам ХҚКОда басқарушы лауазымда жұмыс жасауда, жүзден астам адам – ХҚКО мамандары мен инспекторлары. Болашақта ХҚКОда осындай қызметкерлер саны тек қана артады деген үміттеміз» деп атап өтті «ХҚКО» РМК бас директорының орынбасары Әсемгүл Балташева.
Әсемгүл Балташеваның айтуынша, осындай қызметкерлердің лауазымдық міндеттеріне қызметке алуға өтініштер қабылдау, өтініштердің дұрыс толтырылуын және құжаттар топтамасының қалыптастырылуын тексеру, өтініш иелеріне дайын құжаттарды беру және т.т. жатады. Мүмкіндігі шектеулі адамдар реттеу залдарында ғана емес, сондайақ жинақтау секторы мен дайын құжаттарды беру секторында да жұмыс істейді.
Мүгедекқызметкерлерге ХҚКО да қысқартылған – аптасына 36 са
ғаттан аспайтын жұмыс уақыты көз делген. Осылайша, мүгедектігі бар ХҚКО қызметкері жұмыста күніне 6 сағаттан аспайтын уақыт өткізеді.
Сондайақ Елбасының халықтың кеңінен таралған тобының мемлекеттік қызметтерге қолжетім ділігін қамтамасыз ету бойынша алға қойған міндеттерін орындау шеңберінде халыққа қызмет көрсету орталықтарында мүмкіндігі шектеулі адамдардың мемлекеттік қызметтер алуы үшін қажетті жағдайлар жасауға баса назар аударылып жатқандығын атап өту керек. Бұл үшін әр ХҚКОда мүмкіндігі шектеулі адамдардан құжаттар қабылдау үшін жеке жұмыс орындары бөлінді, сондайақ пандустар мен шақырту батырмалары орнатылған.
1 және 2 санаттағы мүгедектерге мемлекеттік қызмет көрсету үшін халыққа қызмет көрсету орталықтарында арнайы мобильдік топтар жұмыс жасауда. Осындай мобильдік топты шақырту үшін адамға 1414 нөмірі бойынша Бірыңғай байланыс орталығына жүгіну қажет. Айтпақшы, 2014 жылғы 6 айда мобильдік топтар 5 мыңнан астам мемлекеттік қызмет көрсеткен.
ХҚкО-ның баспасөз қызметі
«
Осы жоспарға сәйкес аталмыш басқарманың Дін мә
селелерін зерттеу орталығының мамандары қалалық №6 емхана да болып, ақпараттықтүсінік бер ген кездесу өткізді. Шараға облыстық денсаулық сақтау басқарма сы басшысының орынбасары Мән шүк Аймұрзиева, дін істері басқармасының бөлім басшысы Саялбек Ғиззатов қатысты.
Кездесу барысында медицина қызметкерлері теологтарға дін мәсе
лесіне қатысты өздерін мазалаған сұрақтарын қойды.
– Жақында еліміздің барлық өңірінде дін істері басқармалары на қарасты «Дін мәселелерін зерт теу орталықтары» өз жұмысын бас тады. Басты мақсатымыз – халықтың діни сауаттылығын арттыру. Медициналық мекемелерде өт кен кездесулерде бізге көптеген сауалдар қойылуда. Ең көп қозғалған мәселе – тұрғындар арасындағы екпеден бас тартатын
тұлғалармен жұмыс жүргізу. Екпені қабылдау немесе қабылда мау діннің мәселесі емес. Ислам дінінде ол жайлы айтылмайды. Ауырып ем іздегенше, ауырмаудың жолын ізде делінеді. Біз бұл кез десулерде дәстүрлі және дәстүр лі емес дінді ажырата білуге үйретудеміз, дейді Дін мәселелерін зерттеу орталығының инспекторы Азамат Төлепов.
нұрлыбек нұрланұлЫ,«Орал өңірі»
Дәрігерлерге – дәрісШілденің 4-і мен 15 тамыз аралығында облыстық дін істері басқармасы Орал
қаласының медициналық мекемелерінде медицина қызметкерлерінің діни сауаттылығын арттыру мақсатында оқыту семинарларын өткізеді.
Шараның ашылуында Ресей Федерациясы жоғарғы Бас
құншақ кенті муниципалды округі әкімшілік басшысының орынбасары Александр Осташкин және аудан әкімінің орынбасары Лариса Қайырғалиева қатысушыларға сәттілік тіледі.
Тартысты өткен спорттық ойында ресейлік жастар командасы –
бірінші, Бөкей ордасы аудандық ар дагерлер тобы – екінші, Нарын жас тарынан құралған команда – үшін ші орынға қол жеткізді. Шара соңын да жақсы ойын көрсеткен спортшылар алғысхат пен арнайы сыйлықтарға ие болды.
Гүлнар ТаСБОлаТҚЫЗЫ,Бөкей ордасы ауданы
Ресейліктердің ҚАнжығАсы МАйЛАнды
М-С.Бабажанов атындағы орта мектептің спорт залында елордамыз Астана күніне және «Нарын жастары» қоғамдық бірлестігінің 10 жылдық мерей-тойына арналған ерлер арасындағы волейболдан жолдастық кездесу болып өтті. Спорттық шара екі елдің Әнұранымен басталды.
Қоңырларда үлгі тұтар өмір бар
Бейсенбі, 17 шілде 2014 жыл15
АРдАГеР
Әскери борышын өтегеннен кейін Тәкең бала кезден жүрегінің бір
түкпірінде жататын Қазақстанға тартып кетті. Бұл ретте әскер қатарына алынар қарсаңда түскен Омбыдағы Ауыл шаруашылығы ин
өзі ерсі көрінетін сонау 1980 жылдардың өзінде Тәкең – туған тілін насихаттауды қолға алып, бұл бағытта әжептәуір игілікті істер атқарған санаулы азаматтардың бірі. Мысал үшін айтсақ, 1985 жы лы Орал облысында бірыңғай сая си күн науқанының таза қазақ тілінде өтуіне бірденбір мұрын дық болған адам осы біздің Тәкең.
Және бір мысал келтірелік. Ол кезде баспасөзге жазылу мәселесінің ойдағыдай өтуіне пар тия комитеттері жауап беретін. Тәкең Орал облыстық партия комитеті үгітнасихат бөлімінің меңгерушісі ретінде осы істің барысына баскөз болуға міндетті. Осы міндетін пайдаланып, Тәкең әдетте қазақ басылымдарына жа зылуға селқос қарайтын өз саласының қазағы да, қазақтығы да аз қызметкерлерін қазақ тіліндегі газетжурналдарға жазылуға жұ мылдыра білген басшы еді. Сондағы «Біз қазақ тілін білмейміз. Бос ысыраптың керегі не?» деп сылтау айтатындарға Тәкеңнің қайтаратын уәжі «Қазақ және орыс тіліндегі газеттерді салыстырып оқу арқылы тілдеріңді ұш тайсыңдар. Қазақ тілін үйренудің ең төте жолы осы емес пе?» дегендей болып келеді.
Талғатбек Махметұлының туған тіліне, туған еліне деген бойында бұрыннан бар жанашырлығы қазақ тіліне мемлекеттік мәртебе беруге байланысты оны халық арасында қызу талқылау барысында да көрініс тапты.
Кеңес үкіметінің тұсында коммунистік партияның жүргізген саясатының адалдығына шын пейілмен сеніп, еңбек етті. Ал бір бармағын ішке бүккен жымысқы пиғылдағылар ақыры сазайын тартты емес пе?! Арам пиғылдың ақыры Қазақстанның тәуелсіздік алуымен аяқталған жоқ па?! Бұған да тәубе, мың шүкір. Өткенге салауат, бүгінге қанағат ету қазаққа тән қасиет қой. Сол қазақтың бірі – Талғатбек Махметұлы. Өмірлік тәжірибесіне сүйеніп, тіршілікті әрі қарай жалғастыруда. Еліміз егемендік алған жылдары төртбес жыл Әділет министрлігінде, Президенттің және Министрлер Кабинетінің аппараттарында, Жо ғарғы Кеңестің Бақылау Палатасында және Хатшылығында мем
лекеттік қызметтерді мінсіз атқарды.
Қазақ «Тесік моншақ жерде қалмайды» деп қыз балаға қарата айтқанымен,
осы мәтелдің өңін өзгертсек, іскер адамның қашан да, қай кезде де өз орнын табатынына көз жеткіземіз. Әсіресе, әңгіме екі тілді тел емген тәжірибелі маман туралы өрбігенде ол кісінің 1996 жылдан бастап зейнет жасына жетіп, құрметті еңбек демалысына шыққанға дейін Қазақ стан Республикасы Парламенті Сенаты аппаратының редакция лықбаспа бөлімінде бас консультант болып абыройлы еңбек ет кені ойға оралады.
Бір кезде қазақ тілі үшін қабырғасы қайысып, соны қатарға қосу жолында талай айтыстартыстың бел ортасында жүрген адамның туған тілді дамытуға, оның сөздік қорын байытуға ті келей үлес қосуға мүмкіндіктің жасалуы да Тәкеңе тартқан тағдырдың өзіндік бір сыйындай.
Мұнда Тәкең орыс тілінен қазақ тіліне, қазақ тілінен орыс тіліне аударма жасаудың хас шебері болып қана қоймай, екі тілде ілеспе аударма жасаудың, санамалайтын болсақ, Қазақстан бойынша бір қолдың саусағына толмайтын бірегей маманның бірі болып қалыптасты. Астанадағы түрлі мекемелер ілеспе аударма көмегі қажет кезде әлі де Тәкеңе өтініш жасап жатады.
Зымырап өтіп бара жатқан уақыт. Тәкеңнің Парламент Сенаты аппаратынан құрметті демалыс қа шыққаны күні кеше сияқты еді. Содан бері де жеті жыл өте шығыпты. Бүгінде жасы 70ке тол ған Тәкең өзін әлі де дер шағындағыдай сезінеді.
Зейнетке шықты деген аты болмаса, одан бергі кезеңде де Тәкең талай игі істердің басын қайырып тастады. Тарих ғылымдарының кандидаты ғылыми атағына Пар ламент Сенатының аппаратында еңбек етіп жүргенде ие бол ғанды. Оның үстіне сонау пар тиялық қызметте жүрген уақыттан бері түрлі оқу орындарында саясаттану пәнінен лекция оқуды жалғастыратын. Сол еңбек зая кет педі. 2008 жылдан бастап күні бү гінге дейін «Астана медицина уни верситеті» акционерлік қоғамы
ның «Қазақстан тарихы» кафедрасының меңгерушісі, университеттің қауымдастырылған профессоры (доценті), экономика, тарих, саясат тану пәндері бойынша студенттерге арналған бірнеше оқу құралдарының авторы. Биылғы жылы Тәкең ғылым саласында және бір абыройлы атаққа ие болды. Астана қаласындағы Тарих және қоғамтану ғылымдарының академиясы Талғатбек Махметұлының ғылымға сіңірген көп жылдық еңбегін, ұлағатты ұстаздық қызметін ескере отырып, оны академияның толық мүшесі (академик) етіп қабылдады.
Тәкеңді қайраткер дегенде біз оның негізгі жұмысынан бөлек, қоғамдық істерге белсене араласатын қасиетін ерекше атап өтуге тиіспіз. Оның спорттың шахмат, дойбы ойындары түрлерінен университет бойынша алдына жан салмайтын шеберлігі, университет қабырғасында өткізілетін түрлі спорттық жарыстарға ұжымды бас тап барып, жасының келгеніне қа рамастан, тың серпін танытып жүретіні – жастарға өнеге.
Осы орайда Талғатбек Махметұлының бүгінгі «Нұр Отан» партиясы құрылуының басықасында бол ғанын біреу білсе, біреу білмес. Тәкең 19981999 жылдары Қазақстан Республикасы Президенттігіне кандидат Н.Ә. Назарбаевты қолдаудың республикалық қоғамдық штабында қызмет етті. Сайлау аяқталған нан кейін осы штабтың басшылығымен жұмыс істеген қоғамдық күштер «Отан» партиясының құрылуына үлкен үлес қосты. Ал Тә кең болса, осы партияның жер гілікті жердегі бастауыш ұйымын өз қолымен құрып, құрметті демалысқа кеткенше қоғамдық негіз де басқарды.
Сөз соңында туған елінің игілігі жолындағы мемлекеттік, қоғамдық жұмыстарға бір кісідей атсалысып жүрген Талғатбек Махметұлының Отан алдындағы еңбегі ескеріліп, бірнеше мемлекеттік медальдар мен, үкіметтік дәрежедегі құрмет грамоталарымен марапатталды. Бүгінде жетпістің асуына шарша май, шалдықпай жетіп, жан жарының, балашағасы мен немерелерінің ортасында жаймашуақ өмір өткізіп жатқан Тәкеңе бар болы ңыз, мұнан былайғы жылдарыңыз да осыған дейінгідей мағына мен мазмұнға толып, шатшадыман күй кеше беріңіз демекпіз.
Орынбек ЖОлДЫБаЙ,филология ғылымдарының
кандидаты
Мақалаға қайраткер деген тақырыпты бостан босқа қойып отырған жоқпыз. Талғатбек Әминовтың бүкіл бол-мысы оны осылай атауға әбден лайық. Өйткені әскери борышын өтеген жылдары басталған осы қайраткерлік Тәкеңнің өмірлік қағидасына айналған ба дерсің. Әскерде жүргенде комсомол жұмысына белсене араласып, шекаралық отрядтың комсомол комитетінің аудандық ком-сомол комитеті құқығындағы бірінші хатшысы лауазымын атқарса, кейін бұл тәжірибені партиялық қызметте одан әрі шыңдай түсті.
Қайраткер азаматститутын тастап кетуіне тура келді. Өзінің алғырлығына сенгені бо лар. Сезімі алдамапты. Әскерде комсомол ұйымын басқарғаны сеп болып, Алматы жоғары партия мектебіне оқуға түсті. Оны үздік бі тіріп, Алматы қаласындағы Ка линин ауданының саяси ағарту кабинетінің меңгерушісі қызметін атқара жүріп, Алматы халық шар уашылығы институтын экономика мамандығы бойынша тәмамдағаны және бар.
Қайраткерлік қабілетін мұнда да көрсете білді. Сөйтіп, Ресейдің қияндағы Қоянбай ауылынан шыққан бір кездегі қаршадай са ры бала өзінің қарымқабілетінің, тиянақтылығының, іске деген сер гек көзқарасының арқасында Қазақстан Компартиясы Орталық Ко митетінің үгітнасихат бөлімінің нұсқаушылығына дейін көтерілді. Бұл – сол кездегі өлшеммен алғанда үлкен жауапты қызмет.
Кейін Орал облыстық партия комитетінің бөлім меңгерушісі, Орал қалалық партия комитетінің екінші хатшысы тәрізді жауапты қызметтерді абыроймен атқарды.
Қазақстандағы Желтоқсан оқиғасы партиялық қызметте жүрген Талғатбек Әминовтың жүрегін жа ралады. Ол Алматыда, сондайақ Қазақстанның жержерінде орын алған оқиғаларға байланысты ауыр ойға шомып, делсал күй кешті. «Халық пен партия біртұ тас», «Партия – халықтың қыз метшісі», «Лениндік ұлт саясаты мызғымайды», «Халықтар достығы мәңгі жасайды!» тәрізді, тағы басқа да тәтті ұрандарға құдай дай сеніп, халыққа қалтқысыз қызмет етіп жүрмін деген сеніммен жантәнін сала жұмыс істегенде гі жеткен жерім осы ма деген мазасыз ойлар санасын тілгіледі. Дегенмен сабыр сақтауға тыры сып, әліптің артын бақты.
Көп ұзамай Қазақстанда демократия лебі есе бастады. Қазақ тіліне мемлекеттік тіл мәртебесі берілді. Халықтың жүрегін жылытып, ризашылығын оятатын тағы да басқа игілікті шаралар кезегімен атқарылып жатты.
Туған тілдің болашағы үшін мылтықсыз майдан жүріп жатқан сол тұста Талғатбек Махметұлы Орал қалалық партия комитетінің екінші хатшысы еді.
Жоғарыда айтқанымыздай, Ресей жерінде ержетсе де, ана тілін ұмытпай, оны құрмет тұтып қана қоймай, ешкім жүктемесе де, қазақ тілін насихаттай жүру Тәкеңнің қанына сіңген қасиет пе дерсің. Ұлт тілі жөнінде әңгіме айтудың
Сіздердің өнегелі өмірлеріңіз – біздер үшін үлгі. Кіндігіңіз Ордада
кесілгенімен, еңбек жолыңыздың дені Жәнібекте өтіпті. Зей нет жасына шыққаныңызға едә уір уақыт болса да, бұл күнге дейін қоғамдық жұмыстардың бел ортасынан табыласыз. Ақса қалдарымызға әрдайым құрметіміз зор, – деді аудан басшысы өз сөзінде.
Мертен Кенжеғалиев қарапайым механизаторлықтан бастап, өз іскерлігінің арқасында ауылдық округ әкімі іспетті жа уапты қызметтер атқарған. Аудандық газет редакциясында тіл ші болып еңбек еткен. Бүгінде аудандық ардагерлер кеңесінің белсенді мүшесі.
Кездесу барысында аудан басшысы құрмет иесімен салиқалы әңгіме өрбітті, ауданда қол ға алынып жатқан бірқатар іс шараларды атап өтіп, жағымды жаңалықтарды ортаға салды. Мертен Мұстақұлы өзінің өмір жолын тілге тиек етіп, әске ритеңіз флотында Отан алдындағы борышын атқарғаны жөнінде қызғылықты жайттарды айтып берді. Шаруашылық саласындағы табысты қадамдарға қуанышты екенін, елдің бел омыртқасы болып саналатын әкімдіктің игі ісі жетістікпен ұш тасуын, ел азаматтарының өз сөзінде табандылық танытулары тиіс екенін айтып, кейбір қордаланған мәселелер бойынша өзіндік ұсыныстарын жеткізуді де ұмытпады. Жылы шырайлы әңгімеден соң аудан әкімі Мұрат Мұқаев еңбек ардагеріне өз атынан құттықтау хат тапсырып, сыйсияпат тарту етті.
нұртай ТЕкЕБаЕв,Жәнібек ауданы
Ақсақалға құрмет
Жәнібек ауданының
әкімі Мұрат Мұқаев
еңбек ардагері Мертен
Кенжеғалиевті қабылдап,
мерейлі 70 жасымен
құттықтады. Сонымен
қатар қуанышты сәтке
аудандық мәслихаттың
хатшысы Тахир Қадимов
пен аудандық ардагерлер
кеңесінің төрағасы Аман-
гелді Уәлиев ортақтасты.
–
өМіР-өзенБейсенбі, 17 шілде 2014 жыл
мыз түгел, бізге үлкендердің осы қылығы ұнайды. Олар өте тату болатын.
Ол кезде біз Сайқұдық елді ме кенінің Мысқал деген бөлімшесінде тұрдық. Тұрмыстың ауырт пашылығын аналарымыз еншіледі. Олар шөп шапты, жер жырт ты. Техника болмағандықтан, жер жыртуға колхоздың азынаулақ өгіздерін, өздерінің үйіндегі са уып отырған сиырларын жекті. Жер жыртудан шаршап келген сиырлар кешкісін сүт бермейтін. Сондықтан оларды ауыл шетіндегі ойпаңға жіберетін. Шөбі шүйгін, өзен жағасы сиырларға, өгіздер ге таптырмайтын өріс еді. Таңсәріде колхоздың бақташысы өгіздерді, сиырларды ауылға айдап келіп, әжелеріміз аһлапүһлеп жү ріп, соғысқа лағынет айтатын. «Алла Тағала, кешіре гөр, сиырларға жер жыртқызғанымыз аздай, сәбилеріміз үшін амалсыздан сүтін де сауып алып жатырмыз» деп зарлағанын талай естідік.
Колхоз егістігіне шыққан азынаулақ бидайды, тарыны өгізге тіркеген америкалық «лафет»пен орып, дестеге түсіретін. Ауылдағы қырманға өгіз арбамен тасып, сайсаладағы егісті қол орақпен оратын. Келдек теруге балашаға әжелерімен баратын. Біздер, ауыл балаларының кішкентайлары, қырмандағы дәнді аналарымыз қолмен ұшырып, тазалағанын қызықтайтынбыз. Ал балалардың ересектеулері қойдан қозыны айырып, бөлек бағатын. Түс кезін де қозыларды көгендеп, әжелеріміз қойларды сауып, келіндеріне қолғабыс ететін. Ауылымызда атарба да некенсаяқ.
1946 жылдың ақпан айында әкем соғыстан оралып, Кеңсуат деген ауылдағы сельпоға төраға болды.
Көп кешікпей әжем о дүниелік болды. Мен өзімді жетім қозыдай сезініп
жүрдім. Осыны анық түсінген әкем мені қамқорлай бастады. Қайда барса да, өзімен бірге алып жүреді. Арбаға ат жегуді, ат айдау ды, шідерлеуді, жайылымнан алып келуді үйретті. Атты ойпаңға қо йып, жалына жармасып, атқа қонудың өзі мен үшін үлкен қуа ныш еді.
Әкем ағам Қайыр екеумізге екі табамен пытыра жасауды көрсе тіп, дәрінің мөлшерін баса түсін
діретін. Егер «Дәріні көп салсаңдар, мылтықтың құндағы жары лып, өздеріңе қате болады» дейді. Сол жылы жаздан бастап әкем біздерді өзен жағасына апарып, балық аулауды, мылтық атуды, суда жүзуді үйретуді дағдыға ай налдырды. Бір күні таңертеңгі шайдан кейін әкем маған үй сыр тынан ұзай қоймаған шідерлеуді қасқа атты алдырды да, «Арбаға жек» деді. Аттың қамыты арбаның үстінде екен, қуанып кеттім. Әйтпесе, жерде тұрып, ат мойнына қамытты кигізе алмас едім. Атты жетелеп, арбаға апардым да, мойнына қамытты кигізіп, ағі лептерді кеңдеу қойып, атты ше гіндіріп, орнына апардым. Ендігі жұмыстарын білгенмен, бойым ның қысқалығынан әкеме қарадым. Әкем отырған орнынан тұрып, атты арбаға жекті де, мені ар баның алдына отырғызып, қолыма аттың делбесін берді де, «Кеттік» деді. Үй алдына шыққан анам бізге үнсіз қарап тұр екен. Аңғарғаным, қолындағы орамалымен әлсінәлсін бетін сүрте береді. Сірә, осы күнге жеткізген Алла Тағалаға рақметін айтқан сияқты. Делбені жай ғана қағыпқағып, ақ маманың «мәңгілік мекеніне» барып тоқтадым. Әкем арбадан түсіп, мені жанына отырғызып, қауымға Құран бағыштады. Ақ мамаға да Құран оқып, топырақ салдық.
Арбаға бет алғанда мен жылап жіберіп, кері бұрылып едім, әкем:
– Әжеңе енді сенен керегі – есіңе алып, андасанда осылай келіп тұруың. Биыл мен саған Құран сабағын үйретіп, құлқуалланы үш рет қайталауды жаттатамын. Ақ мамаңа келгенде соны оқып, топырақ саласың, деді. Мен басымды изедім. Арбаға отырысымен ол маған: «Оңға бұрыл, Қурайлысай ауылына барамыз», деді. Екі сағаттай жүріп, Базартөбе МТСның орталығы Қурайлысайға да келдік. Тоқтағанымыз МТС директоры Жұмалиев Тыныстың үйі. Әкем төргі бөлмеге өтіп, төсекте жантайып отырған қарт адаммен көрісті. Маған да көріс деп ымдады. Менің қолымды алған үлкен кісі алақанымды сипап отырып:
– Аздап жұмыс жасайды екенсің, нешедесің, балам? – деді.
– Алтыдамын, ата. – Иә, жігіт болып қалыпсың,
бақытты бол. Әкеңнің атының делбесін ұстап келген екенсің ғой,
деді. Олар амансаулық сұрасып отырғанда, осы үйдің әжесі келіп, бәрімізді дастарқанға шақырды. Әже үлкен кісінің қолынан жетелеп алып жүрді. Бақсам, ол кісі су қараңғы соқыр екен.
Түскі асқа әкемнің құрдасы Тыныс ағай, Өтеген Қауымбаев, Байжан Құрбақов, Құрман Сүндетов, Қайыржан Үмбетовтер де келген екен. Тыныс құрдасы:
– Мана біздің үйге сенің келгеніңді естіп, мына құрдастарымызды да ала келдім. Бізді ауылда ғы қара жұмысқа бронмен қалдырып, төрт жыл үкіметтің поегін жеп келген батыр, қош келдің, деді. Төрде отырған Жұмалы қарт әкеме: «Жанбөпеге уақыт болған екен, ақырының қайыры болсын. Дінмұханбет әкеңе менен сәлем айт», деді.
ұрқия әже, осы үйдің ке ліні Жамиға апалар дас тарқанға барларын қо
йыпты. Бөктірілген тары, сары су, құрт, ірімшік, май, бауырсақ көздің жауын алады. Олар әңгі мелесіп ұзақ отырып, домбыра тартып, өлең айтты. Мен әкемнен рұқсат сұрап, сыртқа шықтым. Көлеңкеде бірдеңе шұқылап отырған қара баладан басқа көзіме ешкім түсе қоймады. Арбаға барып, дорбаға салып алып жүретін бесалты асығымды алып, балаға келіп:
– Асық ойнайсың ба? деп едім:– Көрмейсің бе, өзім ойнап
отырмын ғой, деді. Қолындағы қамыс, қурайды шүберекпен орап отырғанын көріп: – Асық ойнай алмасаң, жүр, тақырға барып кү ресейік. Сені жықсам да, жәй жығам, қорықпа, – дегеніме үндей қоймағасын, ең болмаса жалтыраған шекесінен кертіқұл алайын деп жақындай бергенімде:
– Маған күресуге болмайды, мен қызбын ғой, деді. Тақыр шеке қа ра баланың қыз болып шыққа нына қайран қалып, тек тұрмай:
– Осындай да қыз болады екен ау, дедім. Қыз жұлып алғандай:
– Қауын сияқты шикіл сары, көк көз де бала болады екен ау, – деді. Таңтамаша болып тұрғанымда, үлкендер жұмыстарына кетті де, көлеңкеде әкем мен Тыныс құрдасы ғана қалды. Кейіннен білдім, жиырма бес колхозды біріктіретін Базартөбе МТСның халқына азықтүлік, тұрмысқа керекті зат тарды тасу әкем басқаратын сель
поның құзырында екен. Олар кең сеге бармайақ, мәселелерін өздері осы жерде отырып шешкендей болды. Біз жолға жиналғанда, үй иесі:
– Ақ Зәйдөк, мамаңа айт, қонақтарға сусын әкелсін, деді.
Қызының қашан мектепке баратынын сұраған әкеме құрдасы:
– Қызым өте зерек, келесі жазда мектепке барады, деді.
– Менің балам да келесі жылы мектепке барады, бірге оқитын болды ғой, деді. Екеуі де үнсіз қалды. Олар әрқайсысының ойларын іштей түсінген сияқты.
Жамиға апай екі тостағанмен бәрімізге айран бере келіп, қызына:
– Сен де шөлдеген боларсың, мә, іше ғой, деп менен босаған тостағанға айран құйып қызына берді:
– Мына баланың тостағанынан айран ішпеймін, мана ол менімен күреспек болды, деді. Үлкендер мәзмейрам болып күліп жатыр.
– Қазір қонақтарды шығарып салғасын ішерсің, деп анасы қызына тоқтау айтты.
Үлкендер орындарынан тұрғанша жүгіріп барып, арбаның ал дындағы орныма отырдым да, үнемі басымнан тастамайтын әкемнің пилоткасын кидім де, қолыма шыбыртқымды алып, екі бүктеп, «мені көрдің бе?» дегендей сес көрсетіп, қызға қарадым. Ол да қарап тұрмай, маған тілін шығарды. Әкем де байқаған сияқты. Қыздың мынаусы мен үшін қорлық болды.
Ой, өмірай!Сол күні мен болашақ неме
ре, шөберелерімнің әжесімен кездескенімді қайдан білейін... Жол бойы үндемедім, әкем де өз ойымен болды. Үйге келгесін халжағдайымызды сұраған анама:
– Құрдасымыздың үйіші мұз дай аман. Балам екеуміз Ақ Зәйдөкпен танысып қайттық, деді. Қызға өкпем қара қазандай болғандықтан, бұл танысу маған өте ұнай қоймады.
Күн артынан күндер өтіп жат ты. Біз келесі жылы мектепке бардық. Мектепте парта да, отыратын орындықтар да жоқ. Колхоздың берген түйе тастарын қалап, үсті не тақтай салып, парта, орындықтар жасалған екен. Мұғаліміміз біздерді бөліп, бір тақтайға бесалты баладан отырғызды. Үштөрт балада ғана қарындаш, екіүштен газеттеріміз ғана бар. Ал дәптер ешкімде жоқ. Мұғаліміміз бізге: «Соғыстан кейін осылай болып тұр. Келесі оқу жылында бәрі жақ сы болады. Қолдарыңдағы газеттеріңді, қарындаштарыңды достарыңмен бөлісіңдер. Газеттердің ақ жеріне әріп салып үйренесіңдер» деді. Бір бөлмеде бі рінші және үшінші сынып оқушылары қатар отырып оқыдық. Қасымда отырған құрдасым әрі туысқаным Меңдәлі Аңдалиевке қарындашымның жартысын сындырып беруге ыңғайлана берге німде, мұғалім: «Қарындаштарыңды сындырмаңдар, өзім бөліп, ұштап беремін» деді. Мұғалімнің айтқаны келді. Біртебірте жағда йымыз жақсара берді. Сөйтіп жүріп, алтыншы сыныпқа барған жы лы қыркүйекте байқағаным, қа сымда отырған қыздың шашы үрпиіп, жылдағыдай тықырлап алынбапты. Тек отырмай:
– Шашыңды неге алдырмадың, дедім.
– Саған не жоқ, тыныш отыр, шаш қоятын болдым.
– Иә, қыз болады екенсің ғой, жақында саған кекіл шығады.
– Тек кекілді ғана емес, тұлымды да, бұрымды да көрерсің әлі. Ал саған тентектігіңді қоятын уақыт жетті, қашанға сәби боласың.
Мен үндей алмай қалдым. Шынында да, балалықты қоятын кез келген сияқты. Сөйтіп, күн өткен сайын осы қызға ұнағым келіп тұратын дертке шалдықтым...
амангелді ҚұраҚОв
Біздің сәби кездеріміз Ұлы Отан соғысымен тұспатұс келді де, жадымда
ұмытылмастай із қалдырды. 1942 жылдың жазында әкеміз соғысқа алынды, әжем мен анамның қа сында үйелмелісүйелмелі төртеуміз ғана қалдық. Үлкеніміз Ақмаржан жеті жаста. Анамыз Жона отыздар шамасында, ал әжеміз Жанбөпе сексенге аяқ басса да, өте тегеурінді, өз дегені болмаса, көнбейтін, ал бізге үнемі қамқор бола білетін.
Біздер Калмыковтан Сайқұдыққа түйе арбамен көшіп келдік. Нағашымдар бізді тастан салған үйлердің біріне кіргізді.
Жатағандау, аласа үйдің іші екіге бөлініп, ортақ бір қазандық қойылған. Бір жағында біздер, екінші жағында бригадир Тәжімұқан мен Сара апай бесалты баласымен тұрады. Кененғали, Сая, Құрманғали, Жұбанғали біздер шамалас. Қара қазанымызға жа ғылатын отын қурай. Ол да өлшеулі. Ал ортақ ішетін тамағымыз көже. Әуелі екі үйдің балалары ішеді, қалғанын үлкендер өзара бөліседі. Суық түсе тамақ тапшылығы біліне бастады. Үнемі үйді жинап, өлең айтып жүретін апам бір күні қазан басында жылап тұрғанын көріп, мен де қа занға үңілдім. Қазан бос тұр. Апам Қайыр аға екеуі жаз күндері диірменге бидай тартатыны есіме түсіп, бұрышта жатқан диірмен нің үстіндегі тулақты сүйрей бастап едім, апам: «Тулақты орнына қой, бізде енді диірменге тарта тын бидай жоқ» деді. Сырттан кірген әжем: «Неменеге қазан ба сында мөлиіп тұрсыңдар. Қы зым, інілеріңе жазусызуды үйрет» дегенде, апам: «Ақ мама, әкем қайда?» деп жылап жіберіп, «Әкемай, етай» деп боздамасы бар ма. Осы күнге дейін қайран қалам. Қызына қосылып, дауыс қылудың орнына, әжем: «Тәйт, боркемік болма. Жауды жеңгесін әкең де келеді. Ал ет бүгін болмаса, ертең болады. Соған да кісі жылай ма екен», деді.
«Ақ мама, ет ертең бола ма» деп, апам жылағанын қоя қойды. Сәбидің көктен тілегені жерден келді. Ертеңіне колхоздың бір ірі қарасы «қара саннан» өлді де, малшы оны бауыздап, ауыл сыртындағы шұңқырдың қасына апарып тастайды. Сол күні ауылдың бесалты иті байланып, ал қараңғы түсісімен колхозшылар етті бөлісіп алды. Әжем де екі үй дің үлесін алып, қапшықпен етті арқалап келіп, бәріміз қарық болдық та қалдық. Әжем келініне, көрші апайға етті әбден пісіруді тапсырды. Ұзақ қайнатқанда еттегі «қарасанның» микробтары да өледі екен. Оны кейіннен білдік.
Екіүш күннен кейін әжемнің арқасына жара шығып, қызуы қатты көтерілді. Мамамдар оны «түйнеме» деп жатты. Әжемнің ар қасын қапшық қажап, еттің қанынан әжеме «қарасанның» микробы жұққан болып шықты. Үйүй ден тарбақа жинап, әжемнің жарасына тарбақа басып, төртбес тарбақа өлгесін, әжемнің қызуы тү сіп, әрең дегенде аман қалды.
Балалардың арасында үнемі тоқ жүретін – інім Аманғали екеу міз. Аманғали мамамды, ал мен әжемді емемін. Әжемді «ақ мама» дейтінмін.
Бір күні сырттан кірсем, Аманғали мамасын борпылдатып еміп жатыр екен, мен де ақ мамам ның қойнына қойып кеттім. Мамам:
– Ене, мына баспақ сізден не қалдырады. Қойсаңызшы, сізді өлтіретін болды ғой. Сүтіңіз де жоқ болар, демесі бар ма.
Ақ мамам мені қоя тұрып, келінінің бетіне сауып жібергенінде, мамамның беті ағалжағал бол ды. Ақ мамам да, келіні де мәзмейрам. Ал інім екеуміздің шаруа
Ақ Зәйдөк(«Өмір деректері» повесінен үзінді)
[email protected] Бейсенбі, 17 шілде 2014 жыл
еЛ-жҰРТ
Бүгінгі бақытты шақ атаәжелеріміздің арқасында бұйырды. Біз осыны
жақсы түсінетінбіз. Олар қасық қаны қалғанша елі мен жері үшін жан берісіп, жан алысты. Мына бейбіт заманды бізге сый әрі мұра етіп қалдырды.
Фашистік геноцид қазақ, орыс, беларусь, еврей, украин секілді еркіндік пен достықты сүйетін халықтарды жер жүзінен құртып жіберуге әрекеттенді. Фашистер қазақ топырағына аяқ басады деген ойдың өзі қорқынышты.
Қариялар азайып бара жатыр…
Ұлы Отан соғысының аяқталғанына алдағы жылы 70 жыл тола-ды. Біз дүниеге келген уақыт Кеңес өкіметінің кезеңі деп аталатын. Рухани-адамгершілік құндылықтарды алдыңғы орынға қойған сол за-ман өз елінің патриоты болатын тұлғаларды тәрбиелегенін ерекше мақтанышпен айта ала-мыз.
Сондықтан да мен соғыс тақырыбындағы фильмдерді үлкен толғаныспен қараймын, соғыс кезі нің әуендерін тыңдағанда атаәжелеріміздің көз жасы көңілімді босатпай қоймайды. Бұл – құр аяу шылық пен әлсіздік емес, бойымызға сіңген дұрыс тәрбие.
«Соғыстан қайтқан солдаттар», «Священная война», «День Победы» сияқты мектеп қабырғасынан санамызда жатталған әндер еш ұмытылмайды.
Неменеге жетістің, бала батыр?Қариялар азайып бара жатыр.Бірі мініп келместің кемесіне,Бірі күтіп, әнеки, жағада тұр,
деп Мұқағали ақын жырлағандай, Жеңіс күні мерекесіндегі салтанаттарда жыл сайын сап түзеп
тұратын ардагерлеріміз сиреп барады. Ауылдарда олардың қатары қалмауға айналды. Сөйтіп, қазіргі жас ұрпақтың көз алдында батыр аталарымыздың бейнесі сүртіліп қала ма деген күдік кеудені тырнайды. Дегенмен осы жерде біздің Бөрлі ауданында игілікті істің қолға алынғанын айта кеткен жөн. Сөз аудан бойынша жарық көрген «Жеңіс тарихы» естелік кітабы жайлы.
Бұл кітап сонау зұлым соғыс жылдарынан сыр шертеді. Кітапқа соғысқа қатысқан 69 адам тіркеліпті. Соның ішінде Бөрлі ауылы бойынша 4 ардагеріміз бүгінде саусаламат. Олар жастармен бо латын кездесу шараларында жасаған ерліктерімен мақтанған
емес. Әрдайым кішіпейіл, қара пайым. Соңғы жылдары аталарымыз көп сөйлеуге де жоқ, өйткені олардың жасында толғану денсаулықтарына зиян. Дегенмен ар дагерлер жастармен болатын кез десулерден бас тартқан емес. Төрт жылдық соғыста жан кешіп, бүгінде ауылымыздың ардақты ақсақалдарына айналған Иван Рублевский, Павел Белый, Михаил Шепель, Виктор Ланцев аталары мыз – өлкеміздің мақтанышы, ұрпаққа үлгі болар қаһармандар.
Қазіргі жас ұрпақ соғыс тақырыбын тарих, әдебиет пәндері мен сынып сағаттарында, ісшараларда жиі қозғайды.
Жақында Бөрлі ауыл шаруашылығы колледжінде Жеңістің 70 жылдығына орай бірнеше шаралар оздырылды. Оқу орнында жастардың әскерипатриоттық тәрбиесіне ерекше көңіл бөлінеді. Қазіргі Отан қорғаушы қан дай болуы керек, нағыз еразаматтың бойында қандай қасиет тер болғаны дұрыс деген сұрақ тар – бүгінгі көптеген ісшара ларымыздың өзекті тақырыбы. Колледжімізде әскерипатриоттық тәрбие айлығы өткізіліп, со ңы ІІ курстағы әскерге шақырылушы жасөспірімдердің дәстүр лі әскеридалалық жиынымен қо рытындыланады. Аптаға созылған әскерисаптық жаттығулар
дан оқу орнымыздың 70 бозбаласы өтті. Жаттығудың үшінші күніненақ кешегі сабаққа кешігушілер мен ғаламтор тұтқынына айналған жастар нағыз сарбазға айналды. Әскери киім мен саптық тәртіп, жанардағы жастық жалын, міне, нағыз әскерге шақырылатын азаматқа қажетті қасиет.
Бірінші курс оқушылары бойларындағы патриоттық рухты тәрбие шараларында шыңдайды. Олар үшін колледж кітапханашылары Ф. Ихсангалиева мен Л. Хамзина қазақтың батыр ұшқыш қызы Хиуаз Доспанова туралы көрнек ті шара өткізді. Оқушылар «Ночные ведьмы» фильмінен үзінді тамашалап, «Орал өңірі» газетінде жарияланған деректі материалмен таныстырылды.
«Жер жүзіндегі өмір үшін» деген айдармен орыс тілі мен әдебиеті пәнінің оқытушысы Н. Швецова бірінші курс білім алушыларының қатысуымен әдебимузыкалық кеш ұйымдастырды. Бұл шарада со ғыс ызғарын көрген М. Әлімбаев, Ж. Жабаев, А. Твардовский, М. Исаковский, К. Симонов, Ю. Друнина жырларын оқушылар мәнерлеп оқып, жеңіс әндерін шырқады.
назгүл ҚаПанОва,Бөрлі ауыл шаруашылығы
колледжінің оқытушысы,Бөрлі ауылы
Ол 1973 жылы Орал пе дагогикалық институтының химиябиология
факультетін бітіріп шықты. Содан бері ол шебер ұйымдастырушы, мықты педагог ретінде ретінде таныла білді. Шәрәпи Тәжібайұлы 20 жылға жуық мектеп директо
герін арттырып отыру – мектеп басшысының қалыптасқан дағдысы. Бүгінгі таңда Хамза Есен жанов атындағы орта мектеп ау дан көлемінде өзіндік орны бар елеулі мектептер қатарында.
Ол шәкірттерге биология пәні нен білім бере отырып, күнделік ті сабағын елімізде орын алып отырған экологиялық мәселелер мен үнемі тығыз байланыста өт кізеді. «Ұстаз еңбегі шәкірт жетістігімен бағалы» дегендей, оның бірнеше шәкірттері аудандық пәндік олимпиадаларда, облыстық ғылыми жоба сайыстарында «Жергілікті жер экологиясы және әлеуметтік жағдайдың адам ағзасына әсері», «Адам ағзасына макромикро элементтердің әсері, олардың күнделікті тамақта болуы» тақырыптарында әзірле
20 жыл мектеп басқарған
Өмір жолын бала оқыту-ға арнаған ұлағатты ұстаз, Хамза Есенжанов атын- дағы ЖОББМ-ның дирек-торы Шәрәпи Шотановтың өнегелі өмірі көпке үлгі.
ген жұмыстары жүлделі орындарға ие болып, ұстаз еңбегін ақтады.
Өскелең ұрпаққа оқутәрбие беру жолында кәсіби шеберлігімен ерекшеленіп, аянбай еңбек еткені үшін ол Білім және ғылым министрлігінің «Білім беру ісінің үздігі» белгісімен, «Қазақстан Рес публикасының 10 жылдығы» ме далімен және бірнеше рет аудандық, облыстық білім басқармасының дипломдарымен марапатталды.
Ол – отбасында ұлдарын ұяға, қыздарын қияға қондырған абзал әке.
шынар ҚаЙЫрҚұл,Хамза Есенжанов атындағы
орта мектеп мұғалімі, Теректі ауданы
Құрметті ұстаз ағасыз,Қоғамшыл болып барасыз.«Інісімін, деп, Жұбанның»Сарапқа тілді саласыз.
Ана тілді де қорғайсыз,Жалпақтап, жасып қалмайсыз.Мақала жазып дәлелді,Тілменен бірге самғайсыз.
Мұғалім – жолың, ізің бар,Апанық жоспар сызылған.Жақсы жар, әке, атасыз,
ры қызметін атқарып келеді. Ол үшін шағын ауылдағы білім ошағы екінші үйіндей болып кетті. Өз ұжымын іскерлікке, ұқыптылық қа, жауапкершілікке дағдыландыра отырып, әр ұстаздың ізденіс пен және шығармашылықпен жұмыс істеуіне ықпал етті. Тәжіри белі басшы педагогикалық ұжымды басқарумен қатар, мектептің заман талабына сай материалдықтехникалық базасын жетілдіру, педагогикалық кадрлармен қамтамасыз ету, мектеп айналасын көгалдандыру, оқушыларды еңбек тәрбиесіне баулу, олардың денсаулығын сақтау, мектепті күр делі жөндеуден өткізу жұмыстарын да тиімді шешіп келеді. Мектептің үздік оқушылары мен озат ұстаздарды марапаттап, олардың оқуға, еңбекке деген ынтажі
Тілменен бірге самғайсыз...(Ардагер ұстаз Пұсырманов Социал ағайға)
Қызық көр ұл мен қызыңнан.
Тұсауын кесті жинағың,Оқырман, автор жинадың.Аман жүр, ұстазқаламгер,Жұбанжыр болғай сыйларың.
Қоғамның жырын жырладың,Ұрпаққа жетсін сырларың.Ортада, ағай, жүре бер,Шақырып ауыл, қырларың.
ақмаржан ТауБаЕва,Орал қаласы
Бір айта кететін жәйт, бұл шараны ауыл адамдары өз қаржыларына өткізді. Тасаттық кезінде жүзге жуық адам ортақ дастарқаннан дәм ауыз тиіп, ауылдың амандығын, елдің тыныштығын тіледі. Халықты жұмылдыруға Өлеңтінің әлеуметтік қызметтер орталығы жәрдемдесіп, ауылдың азаматтары техника жағынан айта қаларлықтай көмек көрсетті.
– Тасаттық – Құдайдан жаңбыр тілеу. Ас берілгеннен кейін жаңбыр жаумай қалса, тасаттықты бекер жасаған екенбіз дейтіндер де бар. Бұл – қате пікір. Біздер, Өлеңті ауылы болып ұйымдастырған бұл ісімізді ең бірінші, ауылдың аман
Тасаттық – игі дәстүр
Жақында Сырым ауданы, Өлеңті ауылының тұрғында- ры ауыл маңында тасаттық берді. Жиылған көпшілік аруақ-тарға Құран бағыштап, ауылдың амандығы үшін құрбан-дық шалды.
дығы үшін жасадық. Одан кейінгі мақсатымыз – атадан балаға жалғасып келе жатқан осындай игі дәстүрімізді жастар көріп, үй ренсе және мұны одан әрі жалғастырса деген тілек. Садақаға ауылдың қарттарымен бірге жастар да көптеп қатысты. Біздің қалағанымыз да осы болатын, дейді шараны ұйымдастырушылардың бірі Т. Елубаев.
Садақа – Құдайға жақындататын ең ізгі амалдардың бірі. Берекелі ауылдың осындай өнегелі іске ұйытқы болғаны қуантады.
Бауыржан ширМЕДЕнұлЫ, Сырым ауданы
Бейсенбі, 17 шілде 2014 жыл18
ҚАуЛы-ҚАРАР
Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы3 маусым 2014 жыл №143 Орал қаласы
БҚО әділет департаментінде 27.06.2014 жылы №3580 болып тіркелді
Батыс Қазақстан облысы бойынша отбасы және балалар саласында мемлекеттік қызмет көрсетілетін регламенттерін бекіту туралы
2014 жылғы 3 маусым № 143Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің
қаулысымен бекітілген
«Кәмелетке толмаған балаларға меншік құқығында тиесілі мүлікпен жасалатын мәмілелерді ресімдеу үшін
қорғаншылық немесе қамқоршылық бойынша функция-ларды жүзеге асыратын органдардың анықтамаларын
беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламенті 1. Жалпы ережелер
1. «Кәмелетке толмаған балаларға меншік құқығында тиесілі мүлікпен жасалатын мәмілелерді ресімдеу үшін қорғаншылық немесе қамқоршылық бойынша функцияларды жүзеге асыратын органдардың анықтамаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін қызметі (бұдан әрі – мемлекеттік көрсетілетін қызмет).
Мемлекеттік көрсетілетін қызметті Орал қаласының және аудандардың білім бөлімдері (бұдан әрі – көрсетілетін қызметті беруші), Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 19 ақпандағы №115 «Отбасы және балалар саласында жергілікті атқарушы органдар көрсететін мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандарттарын бекіту және Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне өзгерістер енгізу туралы» қаулысымен бекітілген «Кәмелетке толмаған балаларға меншік құқығында тиесілі мүлікпен жасалатын мәмілелерді ресімдеу үшін қорғаншылық немесе қамқоршылық бойынша функцияларды жүзеге асыратын органдардың анықтамаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартының (бұдан әрі – стандарт) негізінде көрсетеді.
Мемлекеттік қызмет жеке тұлғаларға (бұдан әрі – көрсетілетін қызметті алушы) тегін көрсетіледі.
2. Мемлекеттік қызмет көрсету нысаны: электрондық (ішінара автоматтандырылған) және (немесе) қағаз түрінде.
3. Мемлекеттік қызмет көрсетудің нәтижесі:1) стандарттың 1қосымшасына сәйкес кәмелетке
толмаған балаларға меншік құқығында тиесілі мүлікпен жасалатын мәмілелерді ресімдеу үшін қорғаншылық немесе қамқоршылық бойынша функцияларды жүзеге асыратын органдардың жылжымайтын мүліктің орналасқан жері бойынша беретін анықтама немесе дәлелді бас тарту туралы жауап;
2) портал арқылы өтініш берген кезде: көрсетілетін қызметті берушінің уәкілетті тұлғасының электрондық цифрлық қолтаңбасымен (бұдан әрі – ЭЦҚ) куәландырылған электрондық құжат нысанындағы кәмелетке толмаған балаларға меншік құқығында тиесілі мүлікпен жасалатын мәмілелерді ресімдеу үшін қорғаншылық немесе қамқоршылық бойынша функцияларды жүзеге асыратын органдардың жылжымайтын мүліктің орналасқан жері бойынша беретін анықтама немесе дәлелді бас тарту туралы жауап болып табылады.
2. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінде көрсеті-летін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) іс-қимыл тәртібін сипаттау
4. Мемлекеттік қызметті көрсету бойынша рәсімді ісқимылды бастауға негіздеме:
көрсетілетін қызметті берушіге және ХҚОқа өтініш берген кезде стандарттың 2, 3қосымшаларына сәйкес нысан бойынша өтініш;
портал арқылы өтініш берген кезде көрсетілетін қызметті алушының ЭЦҚ қойылған электрондық құжат нысанындағы сұрау болып табылады.
5. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінің құрамына кіретін әрбір рәсімнің (ісқимылдың) мазмұны, оның орындалу ұзақтығы:
1) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсесінің қызметкері қажетті құжаттар тапсырылған сәттен бастап 15 (он бес) минут ішінде қабылдауды және тіркеуді жүргізеді және оларды көрсетілетін қызметті берушінің басшысына бұрыштама қоюға жолдайды;
2) көрсетілетін қызметті берушінің басшысы 1(бір) жұмыс күні ішінде бұрыштама қояды және құжаттарды көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушысына жолдайды;
3) көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушысы 3 (үш) жұмыс күні ішінде келіп түскен құжаттарды қарайды, көрсетілетін қызметті алушыға анықтама жобасын немесе дәлелді бас тарту туралы жауапты дайындайды;
4) көрсетілетін қызметті беруші басшысы 1 (бір) жұмыс күні ішінде анықтамаға немесе дәлелді бас тарту туралы жауапқа қол қояды;
5) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсесінің қызметкері 15 (он бес) минут ішінде мемлекеттік қызмет көрсетудің дайын нәтижесін көрсетілетін қызметті алушыға береді.
6. Келесі рәсімді (ісқимылды) орындауды бастауға негіздеме болатын мемлекеттік қызмет көрсету бойынша рәсімінің (ісқимылдың) нәтижесі:
1) көрсетілетін қызметті алушыдан құжаттарды қабылдау және көрсетілетін қызметті берушінің басшысына құжаттарды беру;
2) көрсетілетін қызметті берушінің басшысы құжаттарды көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушысына жолдауы;
3) көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушысының мемлекеттік көрсетілетін қызмет нәтижесінің немесе бас тарту туралы дәлелді жауаптың жобасын әзірлеуі;
4) көрсетілетін қызметті берушінің басшысының көрсетілетін қызмет нәтижесін немесе бас тарту туралы дәлелді жауапқа қол қоюы;
5) көрсетілетін қызметті берушінің қызметкерінің көрсетілетін қызметті алушыға дайын мемлекеттік көрсетілетін қызмет нәтижесін беруі.
3. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінде көрсетіле-тін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қыз-меткерлерінің) өзара іс-қимыл тәртібін сипаттау
7. Мемлекеттік қызмет көрсету процесіне қатысатын көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелердің (қызметкерлердің) тізбесі:
1) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсесінің қызметкері;2) көрсетілетін қызметті берушінің басшысы; 3) көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушы
сы.8. Әрбір рәсімнің (ісқимылдың) ұзақтығын көрсете оты
рып, әрбір рәсімнің (ісқимылдың) өту блоксхемасы осы «Кәмелетке толмаған балаларға меншік құқығында тиесілі мүлікпен жасалатын мәмілелерді ресімдеу үшін қорғаншылық немесе қамқоршылық бойынша функцияларды жүзеге асыратын органдардың анықтамаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентінің (бұдан әрі регламент) 1қосымшасымен сүйемелденеді.
Мемлекеттік қызмет көрсету процесінде көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) рәсімдері (ісқимылдары) мен өзара ісқимылдары реттілігінің толық сипаттамасы, сондайақ өзге көрсетілетін қызметті берушілермен және (немесе) ХҚОмен өзара ісқимыл тәртібінің және мемлекеттік қызмет көрсету процесінде ақпараттық жүйелерді қолдану тәртібінің сипаттамасы осы регламенттің 2, 3қосымшаларына сәйкес мемлекеттік қызмет көрсетудің бизнеспроцестерінің анықтамалығында көрсетіледі.
4. Халыққа қызмет көрсету орталығымен және (не-месе) өзге де көрсетілетін қызметті берушілермен өзара іс-қимыл тәртібін, сондай-ақ мемлекеттік қызмет көрсету процесінде ақпараттық жүйелерді пайдалану тәртібін си-паттау
9. ХҚОқа және (немесе) өзге де көрсетілетін қызмет берушілерге жүгіну тәртібін, көрсетілетін қызмет алушының өтінішін өңдеу ұзақтығын сипаттау:
1) көрсетілетін қызметті алушы стандарттың 2, 3қосымшаларына сәйкес өтінішті және қажетті құжаттарды ХҚО қызметкеріне береді, ол электрондық кезек ретімен «кедергісіз» қызмет көрсету арқылы операциялық залда жүзеге асырылады (2 минут ішінде);
2) 1процесс – ХҚО қызметкері қызмет көрсету үшін Халыққа қызмет көрсету орталығы ықпалдастырылған ақпараттық жүйесінің автоматтандырылған жұмыс орнына (бұдан әрі – ХҚО ЫАЖ АЖО) логинді және парольді енгізеді (авторизациялау процесі) (1 минут ішінде);
3) 2процесс – ХҚО қызметкері қызметті таңдайды, экранға мемлекеттік қызметті көрсетуге арналған сұраныс нысаны шығады және ХҚО қызметкері көрсетілетін қызметті алушының немесе сенімхат бойынша көрсетілетін қызметті алушы өкілінің (нотариалды куәландырылған сенімхаттың болуы қажет, басқалай куәландырылған сенімхаттың мәліметтері толтырылмайды) мәліметтерін енгізеді (2 минут ішінде);
4) 3процесс – электрондық үкімет шлюзі (бұдан әрі ЭҮШ) арқылы жеке тұлғалардың мемлекеттік деректер қорына (бұдан әрі – ЖТ МДҚ) немесе заңды тұлғалардың мемлекеттік деректер қорына (бұдан әрі ЗТ МДҚ) көрсетілетін қызметті алушының мәліметтері туралы, сондайақ бірыңғай нотариалдық ақпараттық жүйесіне (бұдан әрі БНАЖ) көрсетілетін қызметті алушы өкілінің сенімхат мәліметтері туралы сұрау жолданады (2 минут ішінде);
5) 1 шарт ЖТ МДҚ/ЗТ МДҚ көрсетілетін қызметті алушы мәліметтерінің және БНАЖда сенімхат мәліметтерінің болуы тексеріледі (1 минут ішінде);
6) 4процесс – ЖТ МДҚ/ЗТ МДҚда көрсетілетін қызметті алушы мәліметтерінің немесе БНАЖда сенімхат мәліметтерінің болмауына байланысты мәліметтерді алу мүмкіндігінің жоқтығы туралы хабарлама қалыптастырылады (2 минут ішінде);
7) 5процесс – ХҚО қызметкері ЭЦҚмен куәландырылған (қол қойылған) электрондық құжаттар (көрсетілетін қызметті алушының сұранысы) ЭҮШ арқылы электрондық үкіметтің аймақтық шлюзінің автоматтандырылған жұмыс орнына (бұдан әрі – ЭҮАШ АЖО) жолданады (2 минут ішінде);
ХҚО арқылы мемлекеттік қызметті көрсетуге тартылған ақпараттық жүйелердің функционалдық өзара ісқимыл диаграммасы осы регламенттің 4қосымшасында көрсетілген.
10. ХҚО арқылы мемлекеттік қызмет көрсетудің нәтижесін алу процесін сипаттау:
1) 6процесс электрондық құжатты ЭҮАШ АЖОда тіркеу (2 минут ішінде);
2) 2шарт – көрсетілетін қызметті беруші көрсетілетін қызметті алушы ұсынған қызмет көрсетуге негіз болып табылатын, стандартта көрсетілген құжаттардың сәйкестігін тексереді (өңдейді) (2 минут ішінде);
3) 7процесс – көрсетілетін қызметті алушының құжаттарында кемшіліктердің болуына байланысты сұратылып отырған қызметтен бас тарту туралы хабарлама қалыптастырылады (2 минут ішінде);
4) 8процесс – көрсетілетін қызметті алушы орталықтың операторы арқылы ЭҮАШ АЖОда қалыптастырылған қызметтің нәтижесін (кәмелетке толмаған балаларға меншік құқығында тиесілі мүлікпен жасалатын мәмілелерді ресімдеу үшін қорғаншылық немесе қамқоршылық бойынша функцияларды жүзеге асыратын органдардың жылжымайтын мүліктің орналасқан жері бойынша беретін анықтама) алады (2 минут ішінде);
11. Портал арқылы мемлекеттік қызмет көрсету кезінде көрсетілген қызметті беруші мен көрсетілетін қызметті алушының жүгіну және рәсімдердің (ісқимылдардың) реттілігі тәртібін сипаттау:
1) көрсетілетін қызметті алушы жеке сәйкестендіру нөмірінің (бұдан әрі ЖСН) және парольдің (порталда тіркелмеген қызмет алушылар үшін іске асырылады) көмегімен порталға тіркеледі;
2) 1процесс – көрсетілетін қызметті алу үшін көрсетілетін қызметті алушының порталда ЖСН және паролін енгізу процесі (авторизациялау процесі);
3) 1шарт порталда ЖСН және пароль арқылы тіркелген көрсетілетін қызметті алушы мәліметтерінің дұрыстығы тексеріледі;
4) 2процесс көрсетілетін қызметті алушының мәліметтерінде кемшіліктердің болуына байланысты порталда авторизациялаудан бас тарту туралы хабарлама қалыптастырылады;
5) 3процесс – көрсетілетін қызметті алушы осы регламентте көрсетілген қызметті таңдайды, экранға қызметті көрсетуге арналған сұраныс нысаны шығады және көрсетілетін қызметті алушы нысанды оның құрылымы мен үлгілік талаптарын ескере отырып толтырады (мәліметтерді енгізеді), стандарттың 9тармағында көрсетілген қажетті құжаттардың көшірмелерін электрондық түрде сұраныс нысанына жалғайды, сондайақ сұранысты куәландыру (қол қою) үшін көрсетілетін қызметті алушы ЭЦҚ тіркеу куәлігін таңдайды;
6) 2шарт – порталда ЭЦҚ тіркеу куәлігінің қолданылу мерзімі және қайтарып алынған (күші жойылған) тіркеу куәліктерінің тізімінде жоқтығы, сондайақ бірдейлендіру мәліметтерінің (сұраныста көрсетілген ЖСН мен ЭЦҚ тіркеу куәлігінде көрсетілген ЖСН арасындағы) сәйкестігі тексеріледі;
7) 4процесс – көрсетілетін қызметті алушының ЭЦҚ түпнұсқалығының расталмауына байланысты сұратылып отырған қызметтен бас тарту жөнінде хабарлама қалыптастырылады;
8) 5процесс – көрсетілетін қызметті алушының сұранысын өңдеу үшін көрсетілетін қызметті алушының ЭЦҚ куәландырылған (қол қойылған) электрондық құжаттарды (қызмет алушының сұранысы) ЭҮШ арқылы ЭҮАШ АЖОға жолданады;
9) 3шарт көрсетілетін қызметті беруші көрсетілетін қыз
метті алушының стандартта көрсетілген, қызмет көрсетуге негіз болатын жалғаған құжаттарының сәйкестігін тексереді;
10) 6процесс көрсетілетін қызметті алушының құжаттарында кемшіліктердің болуына байланысты сұратылып отырған қызметтен бас тарту туралы хабарлама қалыптастырылады;
11) 7процесс – көрсетілетін қызметті алушы порталда қалыптастырылған қызметтің нәтижесін (электрондық құжат нысанындағы хабарлама) алады. Мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесі көрсетілетін қызметті алушының «жеке кабинетіне»
көрсетілетін қызметті берушінің уәкілетті тұлғасының ЭЦҚмен куәландырылған электрондық құжат нысанында жолданады.
Портал арқылы мемлекеттік қызметті көрсетуге тартылған ақпараттық жүйелердің функционалдық өзара ісқимыл диаграммасы осы регламенттің 4, 5қосымшаларында көрсетілген.
12. Мемлекеттік қызмет көрсету мәселелері бойынша көрсетілетін қызметті берушінің және (немесе) олардың лауазымды адамдарының шешімдеріне, әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) шағымдану тәртібі стандарттың 3бөліміне сәйкес жүзеге асырылады.
«Кәмелетке толмаған балаларға меншік құқығында тиесілі мүлікпен жасалатын мәмілелерді ресімдеу үшін қорғаншылық немесе қамқоршылық бойынша функцияларды жүзеге асыратын органдардың анықтамаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін
қызмет регламентіне 1-қосымша
Әрбір рәсімнің (іс-қимылдың) ұзақтығын көрсете отырып, әрбір рәсімнің (іс-қимылдың) өту блок-схемасы
«Кәмелетке толмаған балаларға меншік құқығында тиесілі мүлікпен жасалатын мәмілелерді ресімдеу үшін қорғаншылық немесе қамқоршылық бойынша функцияларды жүзеге асыратын органдардың анықтамаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін
қызмет регламентіне 2-қосымша
Мемлекеттік қызмет көрсетудің бизнес-процестерінің анықтамалығы «Кәмелетке толмаған балаларға меншік құқығында тиесілі мүлікпен жасалатын мәмілелерді ресімдеу үшін қорғаншылық немесе қамқоршылық бойынша функци-
яларды жүзеге асыратын органдардың анықтамаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламенті
- мемлекеттік қызмет көрсетудің басталуы немесе аяқталуы;
- көрсетілетін қызметті алушы рәсімінің (іс-қимылының) атауы;
- таңдау нұсқасы;
- келесі рәсімге (іс-қимылға) өту.
(Жалғасы. Басы газеттің №77 санында)
Бейсенбі, 17 шілде 2014 жыл19
ҚАуЛы-ҚАРАР
«Кәмелетке толмаған балаларға меншік құқығында тиесілі мүлікпен жасалатын мәмілелерді ресімдеу үшін қорғаншылық немесе қамқоршылық бойынша функцияларды жүзеге асыратын органдардың анықтамаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін
қызмет регламентіне 3қосымша
Мемлекеттік қызмет көрсетудің бизнес-процестерінің анықтамалығы «Кәмелетке толмаған балаларға меншік құқығында тиесілі мүлікпен жасалатын мәмілелерді ресімдеу үшін қорғаншылық немесе қамқоршылық бойынша функ-
цияларды жүзеге асыратын органдардың анықтамаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламенті
«Кәмелетке толмаған балаларға меншік құқығында тиесілі мүлікпен жасалатын мәмілелерді ресімдеу үшін қорғаншылық немесе қамқоршылық бойынша функцияларды жүзеге асыратын органдардың анықтамаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін
қызмет регламентіне 4қосымша
ХҚО арқылы мемлекеттік қызметті көрсетуге тартылған ақпараттық жүйелердің функционалдық өзара іс-қимыл диаграммасы
мемлекеттік қызмет көрсетудің басталуы немесе аяқталуы;
көрсетілетін қызметті алушы рәсімінің (ісқимылының) атауы;
келесі рәсімге (ісқимылға) өту.
«Кәмелетке толмаған балаларға меншік құқығында тиесілі мүлікпен жасалатын мәмілелерді ресімдеу үшін қорғаншылық немесе қамқоршылық бойынша функцияларды жүзеге асыратын органдардың анықтамаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін
қызмет регламентіне 5қосымша
Портал арқылы мемлекеттік қызметті көрсетуге тартылған ақпараттық жүйелердің функционалдық өзара іс-қимыл диаграммасы
2014 жылғы 3 маусым № 143Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің
қаулысымен бекітілген
«Шалғайдағы ауылдық елді мекендерде тұратын балалар-ды жалпы білім беру ұйымдарына және кері қарай үйлеріне тегін тасымалдауды ұсыну» мемлекеттік көрсетілетін қызмет
регламенті 1. Жалпы ережелер1. «Шалғайдағы ауылдық елді мекендерде тұратын балаларды
жалпы білім беру ұйымдарына және кері қарай үйлеріне тегін тасымалдауды ұсыну» мемлекеттік көрсетілетін қызметті (бұдан әрі – мемлекеттік көрсетілетін қызмет).
Мемлекеттік көрсетілетін қызметті Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 19 ақпандағы №115 «Отбасы және балалар саласында жергілікті атқарушы органдар көрсететін мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандарттарын бекіту және Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне өзгерістер енгізу туралы» қаулысымен бекітілген «Шалғайдағы ауылдық елді мекендерде тұратын балаларды жалпы білім беру ұйымдарына және кері қарай үйлеріне тегін тасымалдауды ұсыну» мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандарты негізінде (бұдан әрі – стандарт) кент, ауыл, ауылдық округ әкімінің аппараты (бұдан әрі – көрсетілетін қызметті беруші) көрсетеді.
Өтініштерді қабылдау және мемлекеттік қызмет көрсетудің нәтижелерін беру көрсетілетін қызметті берушінің кеңсесі арқылы жүзеге асырылады.
Мемлекеттік қызмет жеке тұлғаларға (бұдан әрі – көрсетілетін қызметті алушы) тегін көрсетіледі.
2. Мемлекеттік қызмет көрсету нысаны: қағаз түрінде.
3. Мемлекеттік қызмет көрсетудің нәтижесі стандарттың 1қосымшасына сәйкес нысан бойынша жалпы білім беру ұйымдарына және кері қарай үйлеріне тегін тасымалдауды қамтамасыз ету жөніндегі анықтама болып табылады.
2. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінде құрылым-дық бөлімшелер (қызметкерлер) мен көрсетілетін қызметті берушінің іс-қимыл тәртібін сипаттау
4. Мемлекеттік қызметті көрсету бойынша рәсімді (ісқимылды) бастауға негіздеме:
Көрсетілетін қызметті берушіге өтініш берген кезде стандарттың 2қосымшасына сәйкес нысан бойынша өтініш болып табылады.
5. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінің құрамына кіретін әрбір рәсімнің (ісқимылдың) мазмұны, оны орындаудың ұзақтығы:
1) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсе қызметкері стандарттың 9тармағында көрсетілген қажетті құжаттар тапсырылған сәттен бастап 20 минут ішінде қабылдауды және тіркеуді жүргізеді және оларды көрсетілетін қызметті берушінің басшысына бұрыштама қоюға жолдайды;
2) көрсетілетін қызметті берушінің басшысы 1 жұмыс күні ішінде бұрыштама қояды және құжаттарды көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушысына жолдайды;
3) көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушысы 3 жұмыс күні ішінде келіп түскен құжаттарды қарайды, көрсетілетін қызметті алушыға анықтама жобасын дайындайды;
4) көрсетілетін қызметті берушінің басшысы 1 жұмыс күні ішінде анықтамаға қол қояды;
5) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсе қызметкері 20 минут ішінде мемлекеттік қызмет көрсетудің дайын нәтижесін көрсетілетін қызметті алушыға береді.
6. Келесі рәсімді (ісқимылды) орындауды бастауға негізде
«Шалғайдағы ауылдық елді мекендерде тұратын балаларды жалпы білім беру ұйымдарына және кері қарай үйлеріне тегін тасымалдауды ұсыну» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентіне
1қосымша
Әрбір рәсімнің (іс-қимылдың) ұзақтығын көрсете отырып, құрылымдық бөлімшелер (қызметкерлер) арасындағы рәсімдердің (іс-қимылдардың) реттілігін сипаттаудың блок-схемасы
мемлекеттік қызмет көрсетудің басталуы немесе аяқталуы;
көрсетілетін қызметті алушы рәсімінің (ісқимылының) атауы;
«Шалғайдағы ауылдық елді мекендерде тұратын балаларды жалпы білім беру ұйымдарына және кері қарай үйлеріне тегін тасымалдауды ұсыну» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентіне
2қосымша
«Шалғайдағы ауылдық елді мекендерде тұратын балаларды жалпы білім беру ұйымдарына және кері қарай үйлеріне тегін тасымалдауды ұсыну» мемлекеттік қызмет көрсету бизнес-процестерінің анықтамалығы
ме болатын мемлекеттік қызмет көрсету рәсімінің (ісқимылдың) нәтижесі.
1) көрсетілетін қызметті алушыдан құжаттарды қабылдау және көрсетілетін қызметті беруші басшысына құжаттарды бұрыштама қоюға жолдауы;
2) көрсетілетін қызметті берушінің басшысы құжаттарды көрсетілетін қызметті берушінің кеңсе қызметкеріне жолдауы;
3) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсе қызметкері жалпы білім беру ұйымдарына және кері қарай үйлеріне тегін тасымалдауды қамтамасыз ету жөніндегі анықтама әзірлеуі;
4) көрсетілетін қызметті берушінің басшысының көрсетілетін қызмет нәтижесіне қол қоюы;
5) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсе қызметкері көрсетілетін қызметті алушыға дайын мемлекеттік көрсетілетін қызмет нәтижесін беруі.
3. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінде құрылым-дық бөлімшелер (қызметкерлер) мен көрсетілетін қызметті берушінің өзара іс-қимыл тәртібін сипаттау
7. Мемлекеттік қызмет көрсету процесіне қатысатын көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің
(қызметкерлерінің) тізбесі:1) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсе қызметкері;2) көрсетілетін қызметті берушінің басшысы; 3) көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушысы.8. Әрбір рәсімнің (ісқимылдың) ұзақтығын көрсете отырып,
құрылымдық бөлімшелер (қызметкерлер) арасындағы өту блоксхемасы «Шалғайдағы ауылдық елді мекендерде тұратын балаларды жалпы білім беру ұйымдарына және кері қарай үйлеріне тегін тасымалдауды ұсыну» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентінің (бұдан әрі – регламент) 1 қосымшасына сәйкес сүйемелденеді.
9. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінде көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) рәсімдерінің (ісқимылдарының), өзара ісқимылдарының реттілігінің толық сипаттамасы осы регламенттің 2қосымшасына сәйкес мемлекеттік қызмет көрсетудің бизнеспроцестерінің анықтамалығында көрсетіледі.
10. Мемлекеттік қызмет көрсету мәселелері бойынша көрсетілетін қызметті берушінің және (немесе) оның лауазымды адамдарының шешімдеріне, әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) шағымдану тәртібі стандарттың 3бөліміне сәйкес жүзеге асырылады.
(Жалғасы бар) келесі рәсімге (ісқимылға) өту.
ҚАЗАҚСТАН6.00 «Таңшолпан».9.00 «Ауыл сақшысы». 8-бөлім 9.50, 20.05 «Айтуға оңай...» 10.35, 18.30 «Өмір өткелдері». 11.30, 16.30, 19.30, 23.00, 2.00 ЖАҢАЛЫҚТАР11.45 «Sport.kz» 12.10 «Алаң» ток-шоуы 13.00 Жаңа маусым. «Саяхатшы Дара». 25-26 бөлімдері 13.55 «ДЖУНГЛИ КІТАБЫ». 20- бөлім 14.05 «Әйел бақыты». Ток-шоу15.10 «КЕЛІН». 986-987-бөлімдері 16.00 «Келбет» 16.50 «Ас болсын!» 17.35 «Сыр-сұхбат»18.05 «EXPO жолы» 18.30 «Өмір өткелдері». 5-бөлім 21.40 «КЕЛІН». 988, 989-бөлімдері 22.30 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 23.00 ЮРМАЛА. «НОВАЯ ВОЛНА - 2014» БАЙҚАУЫНЫҢ АШЫЛУЫ. ТІКЕЛЕЙ ЭФИР
ОРАЛ16.50 «Ақжайық» жаңалықтары17.15 “Темірқазық”17.35 «Сыр толғау»
ҚАЗАҚСТАН-ОРАЛ06.55 Аңдатпа 07.00 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары /сурдоаудармамен/ 07.30 “Телемаркет”, жарнама
07.35 “АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ” таңғы сазды-ақпараттық бағдарлама 08.05 Новости “АҚЖАЙЫҚ” /сурдоаудармамен/ 08.35 “АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ” таңғы сазды-ақпараттық бағдарлама 09.05 “Без срока давности”. Телехикая. 23-бөлім 10.00 “Опираясь на закон” /сурдоаудармамен/ 10.30 “Замансөз” 10.50 “Арнайы репортаж”/сурдоаудармамен/ 11.10 “Марвел”. Мультсериал 12.00 Орал қаласының әкімі А.Көлгіновтің қатысуымен тікелей эфирдегі баспасөз мәслихаты 13.00 “Балапаннан” базарлық 13.30 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары 13.45 Новости “АҚЖАЙЫҚ” 14.00 “Телемаркет”, жарнама, аңдатпа 14.05-17.55 Үзіліс 17.55 Аңдатпа 18.00 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары. Тікелей эфир 18.20 “Телемаркет”, жарнама 18.25 “Табиғат таңғажайыптары”. Деректі сериал 19.00 Новости “АҚЖАЙЫҚ”. Тікелей эфир 19.15 Орал қаласының әкімі А.Көлгіновтің қатысуымен баспасөз мәслихаты /сурдоаудармамен/ 20.15 “АТАМЕКЕН” 20.35 “БУДЬТЕ ЗДОРОВЫ” 20.55 “Телемаркет”, жарнама
21.00 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары /сурдоаудармамен/ 21.30 “Телемаркет”, жарнама 21.35 Новости “АҚЖАЙЫҚ” /сурдоаудармамен/ 22.05 “БЕЗ СРОКА ДАВНОСТИ”. Телехикая. 24-бөлім 23.00 “МАРУСЯ”. Телехикая. 37-бөлім 00.00 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары /сурдоаудармамен/ 00.30 Новости “АҚЖАЙЫҚ” /сурдоаудармамен/ 01.00 Аңдатпа ХАБАР6.00 «Жаңа күн» 8.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 23.10 Жаңалықтар8.10 «Бюро расследований»8.35 «Моя планета»9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 23.40 Новости9.10 «Аймақтар аламаны» 10.10, 20.30 «Сулейман Великолепный» 3-й сезон12.15 «Дәм дүниесі»12.45 Деректі драма. «Әр үйдің сыры басқа»13.15 «Айтұмар»14.10, 19.30 «Перекресток в Астане». 14.45 «Машины сказки» 14.55 «Подарок судьбы» 15.50 «Подари детям жизнь». 16.15 «Арнайы хабар»16.35 «100 бизнес-историй»
17.15 «Тракторшының махаббаты» .18.10 «Біз» Ток-шоу22.00 «Жансарай»22.40 «Көзқарас»0.10 «Арнайы хабар»0.30 Жаңалықтар, Бизнес, Ауа райы, Спорт
ЕУРАЗИЯ5.00 «КӨК ТАРЛАНДАРЫ» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «ДОБРОЕ УТРО» 10.00 Х/ф «Шаман» 11.00 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз.)12.00 «Сүйген жар». 13.00 «НАЕДИНЕ СО ВСЕМИ» с Юлией Меньшовой
13.55 Юрий Батурин, Кирилл Жандаров, Елена Шилова в многосерийном фильме «ПРОСТАЯ ЖИЗНЬ» 14.45 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.50 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 17.30 Тұсаукесер. «Сүйген жар». 18.30 «П@УТINA» 19.00 Х/ф «БРАТАНЫ 3» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 Летняя комедия «СВАТЫ 5» 21.45 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 23.10 «ДАВАЙ ПОЦЕЛУЕМСЯ». Заключ. серии 1.10 «КАТИНА ЛЮБОВЬ» (каз.) 2.00 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз.)
СӘРСеНбІ, 23 ШІЛДе
СейСеНбІ, 22 ШІЛДе
ҚАЗАҚСТАН6.00 «Таңшолпан».9.00 «Ауыл сақшысы». 9-бөлім 9.50, 20.05 «Айтуға оңай...» 10.35, 18.30 «Өмір өткелдері». 11.30, 16.30, 19.30, 23.00, 2.00 ЖАҢАЛЫҚТАР11.45 «EXPO жолы»12.05 «Сәнді баспана» 12.30 «Заң және біз» 13.00 Жаңа маусым. «Саяхатшы Дара». 27-28 бөлімдері 13.55 «ДЖУНГЛИ КІТАБЫ». 21- бөлім 14.05 «Әйел бақыты». Ток-шоу15.10 «КЕЛІН». 988-989-бөлімдері 16.00 «Шетелдегі қазақ балалары». (с субтитрами)16.50 «ӨЗЕКЖАРДЫ»17.05 «Еңселі Елорда»17.20 «Толағай». 18.05 «ИМАН АЙНАСЫ» 18.30 «Өмір өткелдері». 6-бөлім 21.40 «КЕЛІН». 990, 991-бөлімдері 22.30 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 23.00 ЮРМАЛА. «НОВАЯ ВОЛНА - 2014» БАЙҚАУЫ. ТІКЕЛЕЙ ЭФИР
ОРАЛ16.50 «Ақжайық» жаңалықтары17.15 “Арнайы репортаж”17.35 «Бәрекелді»
ҚАЗАҚСТАН-ОРАЛ06.55 Аңдатпа 07.00 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары /сурдоаудармамен/ 07.30 “Телемаркет”, жарнама 07.35 “АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ” таңғы сазды-ақпараттық бағдарлама 08.05 Новости “АҚЖАЙЫҚ” /сурдоаудармамен/ 08.35 “АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ” таңғы сазды-ақпараттық бағдарлама 09.05 “Без срока давности”. Телехикая. 24-бөлім 10.00 “Жайық жауһарлары” 10.30 “Топжарған” 10.50 “Марвел”. Мультсериал 11.35 “Телемаркет”, жарнама 11.40 “Балапаннан” базарлық 12.40 “Ән салайық” 13.05 “Қос қарақшы” 13.30 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары 13.45 Новости “АҚЖАЙЫҚ” 13.55 “Телемаркет”, жарнама 14.00-17.55 Үзіліс
17.55 Аңдатпа 18.00 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары. Тікелей эфир 18.15 “Телемаркет”, жарнама 18.20 “Табиғат таңғажайыптары”. Деректі сериал 19.00 Новости “АҚЖАЙЫҚ”. Тікелей эфир 19.20 “ВРЕМЯ ВАШЕГО ВОПРОСА”. Тікелей эфир 19.50 “Телемаркет”, жарнама 20.00 Деректі фильм 20.30 “Жасампаздық белесі-2050” 20.50 “Телемаркет”, жарнама 21.00 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары /сурдоаудармамен/ 21.30 “Телемаркет”, жарнама 21.35 Новости “АҚЖАЙЫҚ” /сурдоаудармамен/ 22.05 “БЕЗ СРОКА ДАВНОСТИ”. Телехикая. 25-бөлім 23.00 “МАРУСЯ”. Телехикая. 38-бөлім 00.00 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары /сурдоаудармамен/ 00.30 Новости “АҚЖАЙЫҚ” /сурдоаудармамен/
ХАБАР6.00 «Жаңа күн» 8.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 23.20 Жаңалықтар8.10 «Арнайы хабар»8.30 «Ұлт саулығы» 9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 23.50 Новости9.10 «Аймақтар аламаны» 10.10, 20.30 «Сулейман Великолепный» 3-й сезон12.10 «Дәм дүниесі»12.45 Деректі драма. «Әр үйдің сыры басқа»13.15 «Айтұмар»14.10, 19.30 «Перекресток в Астане» 14.40 «Машины сказки» 15.00 «Подарок судьбы» 15.55 «Подари детям жизнь»16.15 «Жаңа қоғам»16.20 «Табиғаттың тартуы»16.45 «Бизнес сыры»17.15 «Тракторшының махаббаты» .18.10 «Біз» Ток-шоу 22.10 «Көзкөрген» 22.50 «Көзқарас»
0.20 «Жаңа қоғам»0.30 Жаңалықтар, Бизнес, Ауа райы, Спорт
ЕУРАЗИЯ5.00 «КӨК ТАРЛАНДАРЫ» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «ДОБРОЕ УТРО» 10.00 Х/ф «Шаман» 11.00 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз.)12.00 «Сүйген жар». 13.00 «НАЕДИНЕ СО ВСЕМИ» с Юлией Меньшовой13.55 Т/с «ПРОСТАЯ ЖИЗНЬ» 14.45 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.50 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 17.30 Тұсаукесер. «Сүйген жар». 18.30 «П@УТINA» 19.00 Т/с «БРАТАНЫ 3» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 Летняя комедия «СВАТЫ 5» 21.45 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 23.10 «МАНЕКЕНЩИЦА». Х/ф 1.15 «КАТИНА ЛЮБОВЬ» (каз.) 2.05 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз.)
ДҮйСеНбІ, 21 ШІЛДе ҚАЗАҚСТАН6.00 «Таңшолпан».9.00 «Дауа»9.35 «Қазақстан би әлемі»9.50, 20.05 «Айтуға оңай...» 10.35, 18.30 «Өмір өткелдері». 11.30, 16.30, 19.30, 23.00, 2.00 ЖАҢАЛЫҚТАР11.45 «Апта. Kz»12.50 «Ақсауыт». 13.25 «Жолың болсын, балақай!»13.50 «ДЖУНГЛИ КІТАБЫ». 14.05 «Әйел бақыты». Ток-шоу15.10 «Келін». 984-985-бөлімдері 16.00 «Арнайы репортаж» 16.50 «ӨЗЕКЖАРДЫ»17.10 «EXPO жолы» 17.30 «Шарайна». 18.00 «ЗАҢ ЖӘНЕ БІЗ». 20.50 «Ауыл сақшысы». 8-бөлім 21.40 «КЕЛІН». 986, 987-бөлімдері 22.30 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 23.35 «SPORT.KZ» 23.55 «Өзекжарды»0.10 «Шарайна».
0.40 «Дауа»1.10 «EXPO жолы» 1.30 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев»
ОРАЛ16.50 «Апта» 17.30 “Тарихтан тағылым”
ҚАЗАҚСТАН-ОРАЛ06.55 Аңдатпа 07.00 “АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ” таңғы сазды-ақпараттық бағдарлама 07.30 “Телемаркет”, жарнама 07.35 “Арнада әсем әуен” 08.00 “АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ” таңғы сазды-ақпараттық бағдарлама 08.30 “Сыр толғау” 09.00 “Свое дело” /сурдоаудармамен/ 09.20 “Темірқазық” 09.40 “Телемаркет”, жарнама 09.45 “Марвел”. Мультсериал 10.30 “Бал көмей”. Көркем фильм 12.15 “Балапаннан” базарлық 13.30 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары
13.45 Новости “АҚЖАЙЫҚ” 14.00 “Телемаркет”, жарнама, аңдатпа 14.05-17.55 Үзіліс 17.55 Аңдатпа 18.00 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары. Тікелей эфир 18.20 “Телемаркет”, жарнама 18.25 “Табиғат таңғажайыптары”. Деректі сериал 19.00 Новости “АҚЖАЙЫҚ” 19.20 “ОПИРАЯСЬ НА ЗАКОН”. Тікелей эфир 20.00 “Жайық жауһарлары” 20.30 “ТОПЖАРҒАН” 20.50 “Телемаркет”, жарнама 21.00 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары 21.30 “Телемаркет”, жарнама 21.35 Новости “АҚЖАЙЫҚ” 22.05 “БЕЗ СРОКА ДАВНОСТИ”. Телехикая. 23-бөлім 23.00 “МАРУСЯ”. Телехикая. 36-бөлім 00.00 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары 00.30 Новости “АҚЖАЙЫҚ” 01.00 Аңдатпа
ХАБАР6.00 «Жаңа күн» 8.00 Кино. «Я прихожу с дождем». 10.00 «Моя планета». 10.30 «Аймақтар аламаны». 12.00, 16.00, 19.00, 23.20 Жаңалықтар1315 «Дәм дүниесі». 12.45 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма. 13.15 «Айтұмар». Бағдарлама14.00, 17.00, 20.00, 23.50 Новости14.10 Д/ф «Телефон доверия».15.00 «Мать и мачеха». 15.50 «Подари детям жизнь» 16.15 «Қосөзен аралығы - әлемдік өркениет бесігі»17.15 «Тракторшының махаббаты». 18.10 «Біз» Ток-шоу19.30 «Бюро расследований»20.30 Телемост по вопросам легализации /каз.рус/22.00 «Сулейман Великолепный» 22.50 «Тотальный футбол»0.20 Журнал
0.50 Жаңалықтар, Бизнес, Ауа райы, Спорт
ЕУРАЗИЯ5.00 «КӨК ТАРЛАНДАРЫ» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «ДОБРОе утро» 10.00 Владимир Скворцов в многосерийном фильме «Шаман» 11.00 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз.)12.00 «Сүйген жар». ҮНДІ 13.00 «НАЕДИНЕ СО ВСЕМИ» с Юлией Меньшовой13.55 Х/ф «ПРОСТАЯ ЖИЗНЬ» 14.45 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.50 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 17.30 Тұсаукесер. «Сүйген жар». 18.30 «П@УТINA» 19.00 Т/с «БРАТАНЫ 3» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 Летняя комедия «СВАТЫ 5» 21.45 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 23.10 Т/с «ДАВАЙ ПОЦЕЛУЕМСЯ». 1.10 «КАТИНА ЛЮБОВЬ» (каз.) 2.00 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз.)
ТеЛежосыҚБейсенбі, 17 шілде 2014 жыл
Қазақстан Республикасы “Динамо” ДСҚ“Мамандандырылған оқу орталығы” ЖШС БҚО филиалы
бейСеНбІ, 24 ШІЛДе ҚАЗАҚСТАН6.00 «Таңшолпан»9.00 «Ауыл сақшысы». 10- бөлім 9.50, 20.05 «Айтуға оңай...» 10.35, 18.30 «Өмір өткелдері». 11.30, 16.30, 19.30, 23.00, 2.00 ЖАҢАЛЫҚТАР11.45 «Агробизнес»12.10 «Сіз не дейсіз?» 12.35 «Қазақ даласының құпиялары». Деректі фильм13.05 «Саяхатшы Дара». 13.55 «ДЖУНГЛИ КІТАБЫ». 14.05 «Әйел бақыты». Ток-шоу15.10 «Келін». 990-991-бөлімдері 16.00 «Мың түрлі мамандық»16.50 «Жаңа Қазақстан - 2050» 17.15 «Қазақстанның жиырма кереметі» 17.40 «EXPO жолы» 18.05 «ҚЫЛМЫС ПЕН ЖАЗА». 18.30 «Өмір өткелдері». 7-бөлім 21.40 «КЕЛІН». 992, 993-бөлімдері 22.30 «Түнгі студияда Н. Қоянбаев» 23.00 ЮРМАЛА. «НОВАЯ ВОЛНА
- 2014» БАЙҚАУЫ. ТІКЕЛЕЙ ЭФИР
ОРАЛ16.50 «Ақжайық» жаңалықтары17.15 “Топжарған”17.35 «Жандауа»
ҚАЗАҚСТАН-ОРАЛ06.55 Аңдатпа 07.00 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары 07.30 “Телемаркет”, жарнама 07.35 “АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ” таңғы сазды-ақпараттық бағдарлама 08.05 Новости “АҚЖАЙЫҚ” 08.35 “АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ” таңғы сазды-ақпараттық бағдарлама 09.05 “Без срока давности”. Телехикая. 25-бөлім 10.00 “Время вашего вопроса”. 10.30 “Атамекен” 10.50 “Будьте здоровы” 11.10 “Молодежный проспект” 11.30 “Марвел”. Мультсериал 12.15 “Балапаннан” базарлық 13.30 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары
13.45 Новости “АҚЖАЙЫҚ” 13.55 “Телемаркет”, жарнама 14.00-17.55 Үзіліс 17.55 Аңдатпа 18.00 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары. 18.15 “Телемаркет”, жарнама 18.20 “Табиғат таңғажайыптары”. 19.00 Новости “АҚЖАЙЫҚ”. 19.20 “ЕЛ АЛДЫНДА”. Тікелей эфир 19.50 “Телемаркет”, жарнама 20.00 Деректі фильм 20.20 “Жандауа” 20.40 “АЛТЫН БЕСІК” 20.50 “Телемаркет”, жарнама 21.00 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары 21.30 “Телемаркет”, жарнама 21.35 Новости “АҚЖАЙЫҚ” 22.05 “ПРИ ЗАГАДОЧНЫХ ОБСТОЯТЕЛЬСТВАХ” 23.00 “МАРУСЯ”. 00.00 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары 00.30 Новости “АҚЖАЙЫҚ” ХАБАР6.00 «Жаңа күн» 8.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00,
22.30 Жаңалықтар8.10 «Жаңа қоғам»8.20 «Бизнес сыры»8.40 «Моя планета». 9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 0.55 Новости9.10 «Аймақтар аламаны» 10.10, 20.30 «Сулейман Великолепный» 3-й сезон12.10 «Дәм дүниесі»12.45 «Әр үйдің сыры басқа»13.15 «Айтұмар»14.12 «Перекресток в Астане» 14.45 «Машины сказки» 15.00 «Подарок судьбы».15.55 «Подари детям жизнь» 16.15 «Арнайы Хабар»16.45 «Табиғаттың тартуы»17.25 Футбол.Лига Европы. Шахтер-Атлантас. Прямая трансляция из Караганды.22.00 «Көзқарас»22.55 Футбол. Лига Европы. Эсбьерг-Қайрат. Прямая трансляция из Дании.
1.25 «Арнайы Хабар»1.45 Жаңалықтар, Бизнес, Ауа райы, Спорт.
ЕУРАЗИЯ5.00 «КӨК ТАРЛАНДАРЫ» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «ДОБРОЕ УТРО» 10.00 Х/ф «Шаман» 11.00 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз.)12.00 «Сүйген жар». 13.00 «НАЕДИНЕ СО ВСЕМИ» с Юлией Меньшовой13.55 Т/с «ПРОСТАЯ ЖИЗНЬ» 14.45 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.50 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 17.30 Тұсаукесер. «Сүйген жар». 18.30 «П@УТINA» 19.00 Х/ф «БРАТАНЫ 3» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 Летняя комедия «СВАТЫ 5» 21.45 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 23.10 «МАНЕКЕНЩИЦА». Х/ф 1.15 «КАТИНА ЛЮБОВЬ» (каз.)
жұмА, 25 ШІЛДеҚАЗАҚСТАН6.00 «Таңшолпан».9.00 «Ауыл сақшысы». 11-бөлім 9.50, 20.05 «Айтуға оңай...» 10.35, 18.30 «Өмір өткелдері». 11.30, 16.30, 19.30, 23.00, 2.00 ЖАҢАЛЫҚТАР11.45 «Мәлім де беймәлім Қазақстан»12.20 «Ғасырлар үні». 13.05 Жаңа маусым. «Саяхатшы Дара». 31-32 бөлімдері 13.55 «ДЖУНГЛИ КІТАБЫ». 14.05 «Әйел бақыты». Ток-шоу15.10 «Келін». 992-993 бөлімдері 16.00 «Жан жылуы» 16.25 «Еңбек түбі - береке» 16.50 «ӨЗЕКЖАРДЫ»17.10 «Жаңа Қазақстан - 2050» 17.35 «Еңбек түбі - береке» 17.45 «Батырлар жалғасы». 18.30 «Өмір өткелдері». 8-бөлім 20.50 «ҰЛТТЫҚ ШОУ»21.55 «КЕЛІН». 994-995 бөлімдері 22.40 «Жайдарман». Үздік әзілдер23.00 ЮРМАЛА. «НОВАЯ ВОЛНА
- 2014» БАЙҚАУЫ. ТІКЕЛЕЙ ЭФИР
ОРАЛ16.50 «Ақжайық» жаңалықтары17.15 «Атамекен»17.35 “Алтын бесік”
ҚАЗАҚСТАН-ОРАЛ06.55 Аңдатпа 07.00 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары 07.30 “Телемаркет”, жарнама 07.35 “АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ” таңғы сазды-ақпараттық бағдарлама 08.05 Новости “АҚЖАЙЫҚ” 08.35 “АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ” таңғы сазды-ақпараттық бағдарлама 09.05 “При загадочных обстоятельствах”. 10.00 “Ел алдында” 10.30 “Жасампаздық белесі-2050” 10.50 “Телемаркет”, жарнама 11.00 “Марвел”. Мультсериал 11.45 “Балапаннан” базарлық 13.05 “Ән салайық” 13.30 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары 13.45 Новости “АҚЖАЙЫҚ”
13.55 “Телемаркет”, жарнама 14.00-17.55 Үзіліс 17.55 Аңдатпа 18.00 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары.18.15 “Телемаркет”, жарнама 18.20 “Табиғат таңғажайыптары”. 19.00 Новости “АҚЖАЙЫҚ”. 19.20 “ВРЕМЯ ВАШЕГО ВОПРОСА”. 19.50 “Телемаркет”, жарнама 20.00 “ТАРИХТАН ТАҒЫЛЫМ” 20.30 “Жан сәулесі” 20.50 “Телемаркет”, жарнама 21.00 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары 21.30 “Телемаркет”, жарнама 21.35 Новости “АҚЖАЙЫҚ” 22.05 “ПРИ ЗАГАДОЧНЫХ ОБСТОЯТЕЛЬСТВАХ. 23.00 “МАРУСЯ”. Телехикая. 00.00 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары 00.30 Новости “АҚЖАЙЫҚ” 01.00 Аңдатпа ХАБАР6.00 «Жаңа күн» 8.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 23.15 Жаңалықтар
8.10 «Арнайы Хабар»8.30 “Моя планета”9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 0.15 Новости9.10 «Аймақтар аламаны» 10.10, 20.30 «Сулейман Великолепный» 3-й сезон12.10 «Дәм дүниесі»12.45 «Әр үйдің сыры басқа»13.45 «Айтұмар»14.10, 19.30 «Перекресток в Астане». 15.00 «Машины сказки» 15.30 «Подарок судьбы» .15.55 «Подари детям жизнь» 16.15 «Вектор развития»16.30 «Табиғаттың тартуы»17.15 «Әселдің құрбы-құрдастары». 18.00 «Орталық Хабар» 20.30 Мегахит. Уилл Смит в боевике «День Независимости».22.45 «Көзқарас»23.45 Журнал0.45 «Вектор развития»1.00 Жаңалықтар, Бизнес, Ауа райы, Спорт
ЕУРАЗИЯ5.00 «КӨК ТАРЛАНДАРЫ» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «ДОБРОЕ УТРО» 10.00 Юрий Стоянов в фильме «ЧЕЛОВЕК У ОКНА» 11.00 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз.) 12.00 «ЖҰМА УАҒЫЗЫ» 12.15 «Сүйген жар». 13.10 «НАЕДИНЕ СО ВСЕМИ» 14.00 Т/с «ПРОСТАЯ ЖИЗНЬ» 15.50 «ЖДИ МЕНЯ». КАЗАХСТАН 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 17.30 Тұсаукесер. «Сүйген жар». 18.30 «П@УТINA» 19.00 Х/ф «БРАТАНЫ 3» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ПОЛЕ ЧУДЕС»21.45 «КЛУБ ВЕСЕЛЫХ И НАХОДЧИВЫХ». Высшая лига 0.35 ПАМЯТИ ВЛАДИМИРА ВЫСОЦКОГО. «ПОСЛЕДНИЙ КОНЦЕРТ»1.30 «КАТИНА ЛЮБОВЬ» (каз.) 3.05 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз.)
СеНбІ, 26 ШІЛДеҚАЗАҚСТАН6.00 Қазақстан эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерт7.00 «Шарайна». 7.30 «Сенбілік таң». 8.35 «АГРОБИЗНЕС» 9.00 «ДАУА»9.35 «АC БОЛСЫН!» 10.20 «ЖАЙДАРМАН»11.55 «Телқоңыр» 12.40 «Айналайын». 13.55 «ЕЛ ҚОРҒАҒАН ЕР ЖӘНІБЕК». Республикалық ақындар айтысы (1-бөлім)15.30 «ЖАРҚЫН БЕЙНЕ» 16.00 «МЫҢ ТҮРЛІ МАМАНДЫҚ» 16.30, 19.30, 22.25, 2.00 ЖАҢАЛЫҚТАР16.50 Х/ф «Шоқан Уәлиханов» 18.30 «Еңбек түбі - береке»18.40 «Жан жылуы» 19.05 «АРНАЙЫ РЕПОРТАЖ» 20.05 «Жігіттер» квартетінің концерті
21.50 «СІЗ НЕ ДЕЙСІЗ?» 23.00 Юрмала. Ресейдің, КСРО-ның халық әртісі Алла Пугачеваның шығармашылық кеші. Тікелей эфир
ҚАЗАҚСТАН-ОРАЛ08.55 Аңдатпа 09.00 “АҚЖАЙЫҚ” жаңалықтары 09.30 “Телемаркет”, жарнама 09.35 “Алтын бесік” 10.00 Новости “АҚЖАЙЫҚ” 10.30 “Время вашего вопроса” /сурдоаудармамен/ 11.00 “Жандауа” /сурдоаудармамен/ 11.20 “При загадочных обстоятельствах”. 12.05 “Телемаркет”, жарнама 12.10 “ДЖЕЙМС ЖӘНЕ АЛЫП ШАБДАЛЫ”. Көркем фильм 13.30 “ҚОС ҚАРАҚШЫ” 13.55 “Телемаркет”, жарнама 14.00-16.55 Үзіліс 16.55 Аңдатпа, “Телемаркет” 17.00 “Балапаннан” базарлық
18.00 “Шалқар шабыт” 19.00 “АПТА”. Сараптамалық шолу 19.40 “Телемаркет”, жарнама 19.45 “ТЕМІРҚАЗЫҚ” 20.05 “ПАНОРАМА НЕДЕЛИ”. Информационный выпуск 20.45 “СВОЕ ДЕЛО” 21.05 “СЫР ТОЛҒАУ” 21.30 “Телемаркет”, жарнама 21.35 “СЕНБІЛІК ШОУ” 22.20 “АЛТЫН ҮШІН АРПАЛЫС”. 23.45 “ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ”. 01.00 Аңдатпа ХАБАР6.00 Телехикая «Махаббат мерейі» .7.30 Мультфильм. «Динофроз» .8.00 «Табиғаттың тартуы»8.20 «Ұлт саулығы» 8.50 «Подари детям жизнь» .9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 22.30 Новости9.10 Мультфильм. «Приключения маленького Марко Пола». 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.00
Жаңалықтар 10.10 Деректі драма. «Әр үйдің сыры басқа»11.15 «Дело вкуса с Татьяной Веденеевой». Кулинарная программа11.40 Продвопрос12.10 Любимое кино. Роберт Патинсон, Кристен Стюарт в мелодраме «Сумерки. Сага. Затмение»14.10 «Жансарай»15.00 «Орталық Хабар» 16.15 «Бармысың, бауырым?» 17.15 «Серпер». Құрманғазы оркестрі және қазақ өнер шеберлерінің концерті.19.30 «Энергия будущего» 20.30 Мегахит по выходным. Колин Фёрт, Кэмерон Диаз в комедии «Гамбит» 23.00 Қазақтың мемлекеттік М.Әуезов атындағы академиялы драма театры. Флорид Бөлеков, реж. Ә. Рахим «Отыз ұлың
болғанша...» /мұңды комедия/0.35 «Көкжалдар мекені» .
ЕУРАЗИЯ5.00 «ИДЕАЛЬНЫЙ РЕМОНТ» (каз.) 6.00 «КАТИНА ЛЮБОВЬ» (каз.) 7.30 «ТАҢҒЫ ПОШТА» 8.00 Новости 8.10 «СМАК» 8.45 Х/ф «КОГДА ЦВЕТЕТ СИРЕНЬ» 10.35 «ФАБРИКА ГРЕЗ» с Ольгой Артамоновой 11.05 «ИДЕАЛЬНЫЙ РЕМОНТ» (каз.) 12.05 Х/ф «ТРАВМА» (каз.) 13.00 Х/ф «СТАНИЦА» 20.00 «НОВОСТИ В СУББОТУ» 20.30 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР» 20.45 «ТІЛШІ ТҮЙІНІ» 21.15 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР» 21.35 «КЕШКІ КЕЗДЕСУ» 23.05 «ТОЧЬ-В-ТОЧЬ». 2.10 «КАТИНА ЛЮБОВЬ» (каз.) 3.00 Х/ф «ТРАВМА» (каз.)
жекСеНбІ, 27 ШІЛДеҚАЗАҚСТАН6.00 Қазақстан эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерт6.30 Геннадий Головкин мен Дэниэл Гил арасындағы жекпе-жек. 9.00 VI маусым. «АЙГӨЛЕК». Республикалық балалар байқауы. 10.05 «1 KZ ЛОТО». Тікелей эфир10.35 «Ақсауыт» 11.10 «СӘНДІ БАСПАНА» 11.40 «Ұлттық шоу» 12.40 «Айналайын». 13.55 «ЕЛ ҚОРҒАҒАН ЕР ЖӘНІБЕК». Республикалық ақындар айтысы (2-бөлім)15.30 «МӘЛІМ ДЕ БЕЙМӘЛІМ ҚАЗАҚСТАН»16.00 «СЫР-СҰХБАТ» 16.35 «ШАРАЙНА». 17.05 «Әзіл әлемі»18.40 «АЛАҢ» ток-шоуы 19.30 «АПТА. КZ» 20.05 «Жайдарман».
21.50 «Телқоңыр» 22.35 «Арнайы репортаж» 23.00 ЮРМАЛА. «НОВАЯ ВОЛНА - 2014» БАЙҚАУЫНЫҢ ЖАБЫЛУ САЛТАНАТЫ. ТІКЕЛЕЙ ЭФИР
ҚАЗАҚСТАН-ОРАЛ08.55 Аңдатпа 09.00 “Апта”. Сараптамалық шолу 09.40 “Телемаркет”, жарнама 09.45 “Жан сәулесі” 10.05 “Панорама недели”. Информационный выпуск 10.45 “Тарихтан тағылым” 11.15 “Сенбілік шоу” 12.00 “Телемаркет”, жарнама 12.05 “Алтын үшін арпалыс”. 13.30 “ҚОС ҚАРАҚШЫ” 13.55 “Телемаркет”, жарнама 14.00-16.55 Үзіліс 16.55 Аңдатпа, “Телемаркет”, жарнама 17.00 “Балапаннан” базарлық 18.00 “ТУҒАН ЖЕР, СЕНІ ҚОСАМ
ӘУЕНІМЕ”. Облыстық әуесқой композиторлар байқауының гала концерті 19.30 Деректі фильм 19.50 “Телемаркет”, жарнама 20.00 “АРНАЙЫ РЕПОРТАЖ” 20.20 “БӘРЕКЕЛДІ” 20.40 “ЗАМАНСӨЗ” 21.10 “ҚОҚЫС ЖИНАУШЫНЫҢ ФУТБОЛШЫҒА АЙНАЛУЫ”. 22.40 “ҮШ КҮН”. Көркем фильм 00.15 “Мәлім де беймәлім Қазақстан”. Деректі фильм 01.00 Аңдатпа ХАБАР6.00 Телехикая «Махаббат мерейі». 7.30 «Айбын»8.00 Мультфильм. «Роботым екеуміз» 9.00 «Куб удачи» Лотерея9.10 Мультфильм. «Приключения маленького Марко Поло» 10.00 Фильм детям. «Сказки
братьев Гримм. Спящая красавица»11.00 Мультфильм. «Шевели ластами» 12.20 «Ас арқау»12.40 «Самға жұлдыз». Республикалық дарынды балалар мен жасөспірімдер ән байқауы.14.30 В прямом эфире – «ТВ Бинго» 15.30 Кино. Александр Михайлов «Кетпеші» драмасында17.10 Толқын, Дильназ орындауындағы әндер.18.10 «Көзкөрген» 19.00 Жаңалықтар19.15 «Жұлдызды дода - Звездные войны» 20.00 Новости20.15 «Жұлдызды дода - Звездные войны» 21.00 Мегахит по выходным. Уильям Хёрт в фантастическом фильме «Гостья»23.00 «Көкжалдар мекені».
ЕУРАЗИЯ5.00 «ОНИ И МЫ» (каз.) 6.00 «КАТИНА ЛЮБОВЬ» (каз.) 6.45 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР» 7.00 «ТІЛШІ ТҮЙІНІ» 7.30 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР» 7.45 «ВОСКРЕСНЫЕ БЕСЕДЫ» 8.00 Новости 8.10 «ЗДОРОВЬЕ» 9.10 «КАЗЛОТО». Прямой эфир (каз/рус)9.55 «ЧТО? ГДЕ? КОГДА?» 11.10 «БОЙ БЕЗ ПРАВИЛ» (каз.) 12.05 Х/ф «ТРАВМА» (каз.) 13.05 «МИНУТА СЛАВЫ» 15.00 «ДОБРЫЙ ВЕЧЕР, КАЗАХСТАН!» 16.10 Х/ф «Я БУДУ РЯДОМ» 21.10 Х/ф «ДВОЕ В ЧУЖОМ ДОМЕ» 23.30 Х/ф «Дом большой мамочки 2» 1.30 «КАТИНА ЛЮБОВЬ» (каз.) 3.05 Х/ф «ТРАВМА» (каз.)
ТеЛежосыҚБейсенбі, 17 шілде 2014 жыл
хАТ-хАБАРБейсенбі, 17 шілде 2014 жыл
Тәжірибелі биоток иесі классикалық, нүктелі массаж жасайды (бас, мойын, омыртқа, остеохондроз, жарақаттан соңғы сарысуды тарату). Бағасы келісім бойынша.
Тел.: 8 705 145 67 56, 8 778 105 05 52
Жаңақала ауданы Жаңақала ауылы Мамыр көшесіндегі №30 үйдің 1 пәтері сатылады. Жанында жаңа мектеп пен жаңа аурухана бар. Жылу жүйесі тартылған. Ауыз суы, көл суы кіріп тұр. Аулада 16 метр сарайы екі бөлмелі, моншасы, гаражы, мал қорасы мен су құятын құдығы және қорада мал суаратын құды ғы бар, Жер астынан өнген, жеміс ағаштары, баубақша өсіп тұр.
ұялы тел: 8-778-105-98-13, 8-771-025-10-72
Жаңақала ауылынан үй сатылады, қасында мектепгимназия, көше қатқыл жол. Бағасы келісім бойынша.
Тел.: 8-777-530-01-73
Орал қаласы Деркөл ауылынан 9 (тоғыз) сотық жер телімін сатамын. Барлық құжаттары бар, орталық су құбыры, электр жүйесі, газ. Бағасы келісімді.
Тел.: 8-777-183-43-14, 8-747-834-69-74, 8-747-834-69-74
Орал қаласынан 25 шақырым жердегі Теректі ауданы, Юбилейный ауылында орналасқан өте жақсы жағдайдағы үй шұғыл түрде сатылады. Газдалған, пластикалық терезелер, кіреберіс есіктер металдан, ауданы – 66 ш.м., ауласы 10 сотық, қосалқы шаруашылығы, қасында өзен бар. Бағасы – 28 000 АҚШ доллары. Орал қаласынан айырбастау жолдары да бар, бағасы келісім бойынша.
Мына телефондар арқылы хабарласа аласыз: 28-05-3, 23-46-79,
ұялы: +7 777 317 70 47, 8 705 142 95 54
Желаев күрежолы бойындағы жасыл аймақтан (карьер) жеке үй сатылады. Аумағы – 160 м², 15 сотық жер телімі, мал ұстауға арналған арнайы орны бар. Барлық жағдай (газ, су, құйылыс). Бағасы – 90 000 ш.б., саудаласуға болады.
Тел.: 8-701-371-43-12, 8-705-541-98-17
Жайық2 саяжайынан 12 сотық жер телімі сатылады. Орталық су құбыры, құдық, фундамент 8×10 га, жарық, газ.
Тұрғын үй салуға қолайлы. Қымбат емес.Тел.: 25-42-26, 8-771-999-87-94
Балконы бар бір бөлмелі жатақханаға жалға жіберемін. Орал қ., Гагарин көшесі, 36/4, 44пәтер.
Тел.: 8-778-277-05-63, үй тел.: 27-47-42
Тасқала ауылынан кірпіштен салынған үй сатылады. Қора, монша, жеміс ағаштары бар, орталықта орналасқан. Үйде су, телефон, газ, электр жарығы бар.
Үй – 60 кв.м. жері 8 сотық.уй тел.: 51-61-69
Автокрандар сатамын.Тел.: 8-701-330-79-50
VOLKSWAGEN Jeto автокөлігін сатамын, 1998 ж., америкалық седан, жасыл түсті, металик, көлемі 2 куб, орталық кілт (центр. замок), механикалық титанды диск, автозавод кері байланыс (обрат. связь). Қалада 1 ғана иесі бар. Бағасы келісім бойынша.
Тел.: 8-777-671-66-24, үй тел.: 21-93-37
Зашаған кентінен мансард үй сатылады. Аулада шағын үй, дүкен, монша бар, алаңы – 10 сотық. ГринькоЦветоч. көшесі қиылысында.
Тел.: 8-705-602-27-27
Сарытау ауданында ішкі жұмыстары бітпей тұрған 2 қабатты үй сатылады, 205 ш.м. 10 сотық жері, бұрышта газ, электр жарығы бар. Бағасы келісім бойынша.
Тел.: 8-771-236-65-65, 8-777-861-19-78
Массаж: остеохондроз, бас ауру, бел ауру, мойын, тізе сарысу, тұз. Нүктелі, балмен емдейміз немесе компьютерлік тексеруден өтуге болады.
Тел.: 8-705-145-67-56, 8-705-822-57-56
Қызмет көрсетуҚұрылыс қызметі, сантехник, элек
трик қызметі, плотниктік, жөндеу, кафельдік, кірпіштік жұмыстар, ГВЛ, ГКЛ. Үй, коттеджерді даярлап тапсыру. Балқыту жұмыстары. Жобалық, сметалық есептемелер. Қымбат емес!
Тел.: 8-705-328-60-54, 8-701-849-07-78
Репетиторлық, бастауыш сынып мұғалімі (04сынып).
ұялы тел.: 8-775-235-30-35, 8-705-512-75-56, үй тел.: 28-90-12
Сауда-саттық
1. Аудандық тұрғын үй-коммунал- дық шаруашылық, жолаушылар көлі- гі және автомобиль жолдары бөлі-мінің бас маманы. Санаты ER4. Қыз мет еткен жылдарына байланысты лауа зымдық жалақысы 56375 теңгеден 74953 теңгеге дейін.
Функционалдық міндеттері: Коммуналдық шаруашылық мәселе
лері, сумен жабдықтау, газбен жабдықтау, кәріздік. Ауданның әлеуметтік ны сандарын күзгіқысқы маусымына дайын дық. Ауданның елді мекендерін абаттандыру. Ауданның елді мекендерінің санитарлықэкологиялық жағдайы.
Конкурсқа қатысушы үміткерге қойылатын талаптар: Техникалық ғы лымдар және технология, құқық (құқықтану), әлеуметтік ғылымдар және бизнес (экономика) мамандықтары бойынша жоғары кәсіби білім.
2. Аудандық кәсіпкерлік бөлімінің бас маманы-есепшісі. Санаты ER4. Қызмет еткен жылдарына байланысты лауазымдық жалақысы 56375 теңгеден 74953 теңгеге дейін.
Функционалдық міндеттері: Бухгалтерлік есеп беру жұмыстарын
жүргізу, статистикалық және жеделдік есеп беру. Материалдар мен ақшалай қаражаттың сақталуына жауапкершілік.
Конкурсқа қатысушы үміткерге қойылатын талаптар: Әлеуметтік ғылымдар және бизнес (экономика, есеп және аудит, қаржы) мамандықтары бойын ша кәсіби білім.
Тармақтар үшін
Жұмыс тәжірибесі келесі талап-тардың біріне сәйкес болуы тиіс: мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі.
Конкурстық комиссия отырысы-на байқаушылар мен сарапшыларды қатыстыруға жол беріледі.
Конкурсқа құжат тапсыру бары-сында шетелдік оқу орындарын бі-тірген азаматтар білімі бойынша құжаттарын нострификациялау рә-сімінен өткізу қажет.
Конкурсқа қатысу үшін қажетті құ-жаттар:
1) өкілетті орган белгілеген нысандағы өтініш;
2) 3х4 үлгідегі суретпен өкілетті орган белгілеген нысандағы толтырылған сауалнама;
3) бiлiмi туралы құжаттардың нотариалдық куәландырылған көшiрмелерi;
4) еңбек қызметін растайтын құжаттың нотариалдық куәландырылған көшiрмесi;
5) Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің 2010 жылғы 23 қарашадағы №907 бұйрығымен бекітілген (Қазақстан Республикасының нормативтікқұқықтық актілердің тізілімінде 2010 жылы 21 желтоқсанда №6697 болып тіркелген) нысандағы денсаулығы туралы анықтама;
6) Қазақстан Республикасы азаматының жеке куәлігінің көшірмесі;
7) құжаттарды тапсыру сәтінде уәкілетті органмен белгіленген шекті мәннен төмен емес нәтижемен тестілеуден өткені туралы қолданыстағы сертификат.
Қабылдау мерзімі конкурс өткізу туралы хабарландыру соңғы жарияланған күнінен бастап 10 жұмыс күнінің ішінде көрсетілген мекенжай бойынша сәйкесті мемлекеттік органға тапсырылуы тиіс. Конкурс комиссиясының қарауына құжаттарды қабылдау мерзімінде азаматтардың өздері әкеліп берген, поштамен немесе электрондық адресіне жіберілген (қоса тіркелген құжаттардың тізбесі көрсетілген құжат тігі летін папкада орналастырылған) құжаттары қабылданады.
Құжаттардың толық емес пакетін ұсыну конкурс комиссиясының оларды қараудан бас тартуы үшін негіз болып табылады. Конкурсқа қатысу үшін құжаттарды электрондық пошта арқылы берген азаматтар құжаттардың түпнұсқасын әңгімелесу басталғанға дейін бір жұмыс күн бұрын кешіктірілмей береді. Осы құжаттардың түпнұсқасы берілмеген жағдайда тұлға әңгімелесуден өтуге жіберілмейді.
Әңгімелесуге жіберілген кандидаттар оны кандидаттарды әңгімелесуге жіберу туралы хабардар ету күнінен бастап бес күн ішінде конкурс жариялаған Зеленов ауданы әкімінің аппаратында өтеді.
«Зеленов ауданы әкімі аппараты» ММ: 090600, Зеленов ауданы, Переметный ауылы, Гагарин көшесі, 139, 2-қабат, 19-каби-нет, анықтама үшін телефондар: 8-(71130) 22-2-25, электрондық мекенжайы: [email protected] «Б» корпусы бойынша
бос мемлекеттік әкімшілік лауазымға орналасуға конкурс жариялайды.
Бөрлі ауданының Березов жалпы орта білім беретін мектебі вакантты бос орынға конкурс жариялайды.
Математика пәнінің мұғалімі (орыс сыныптарында) – 1,5 жүктемеФизика пәнінің мұғалімі (қазақ, орыс сыныптарында) – 21 сағат.Тұрғын үймен қамтамасыз етеміз.
Байланыс телефондары: 23-2-69, 8-705-177-96-95Мекеменің заңды мекенжайы: индекс 090314,
Қазақстан Республикасы, Батыс Қазақстан облысы, Бөрлі ауданы,
Березов селосы
№ Тегі Аты Әкесінің аты Туған жылы ұлты Туған жері Қаза тапқан
уақыты Лагерь атауы Жерленген жері
61 Дженкаев Андрей Дженкай 29.12.03 қазақ Орал 18.12.42 Unklar Влодомирц62 Джимаалиев Джигали 01.01.07 қазақ Орал 13.02.43 Unklar Медсхибаш63 Джумаалиев Ажигали 01.01.07 қазақ Коуирад Батыс Қазақстан 13.02.43 Unklar Медсхибаш64 Джумашов Латип Джумаш 01.01.05 қазақ Орал 09.11.44 Stalag IX B Витмаршен65 Джуменов Бархан 01.01.02 қазақ Батыс Қазақстан обл. Unklar Белгісіз66 Джуменов Батрахан 01.01.02 қазақ Батыс Қазақстан Unklar белгісіз67 Джурдюбеков Бахыт Джурдюбек 01.01.23 қазақ Петиман Батыс Қазақстан обл. 11.11.44 VIII F (318) Ламсфорф 68 Досалиев Имаш Дусали 05.01.18 қазақ БҚО Жаңақала ауд. Жігер 29.12.42 324 Хорошь69 Дуйсенгалиев Шарпек 01.01.04 қазақ Орда Батыс Қазақстан обл. 03.12.42 Unklar Проскуров/Ракова70 Дусаев Кангирей Дусай 01.01.02 қазақ Батыс Қазақстан 21.02.44 VIII F (318) Кенингсбрюк71 Дускалиев Рахмет Дускалий 21.02.03 қазақ Батыс Қазақстан 12.04.43 Unklar Медсхибаш72 Дусмухамбетов Чавын Исымбелан 01.01.03 қазақ Батыс Қазақстан обл. 09.07.43 339 БергенБельсен73 Дустаев Ухач Дустай 01.01.17 қазақ Батыс Қазақстан Stalag VI K (326) Белгісіз74 Душанов Жужагалин 01.01.08 қазақ Чесноков Батыс Қазақстан 14.09.42 Unklar Проскуров/Ракова75 Душанов Жмуг 01.01.08 қазақ Батыс Қазақстан 14.09.42 Unklar Проскуров/Ракова76 Дющанов Елен 28.12.02 қазақ Батыс Қазақстан 25.12.42 Unklar Белгісіз77 Дяров Байдавлет Дяр 18.03.02 қазақ Миргородоский Батыс Қазақстан 23.02.43 Stalag VI K (326) Арнольдскайлер78 Ебив Кани Ебип 28.12.01 қазақ БҚО Жаңақала ауд. Таубирцк 28.06.43 VIII F (318) белгісіз79 Езингалип Махтгали Езингалип 28.12.01 қазақ Жаңақала аудн. Орал 05.12.42 Stalag 339 Дарница80 Елимез Шунгали Елимез 01.01.12 қазақ Батыс Қазақстан 14.11.42 Stalag VI В Альтенграбов81 Ергали Сармалай Ергали 01.01.06 қазақ Орал обл. (Батыс Қазақстан) 17.12.42 Stalag VI С Bathrom белгісіз82 Ергалиев Бурамбай Ергали 28.12.00 қазақ Бурсинский Батыс Қазақстан обл. 16.11.42 Unklar Дарница83 Ергенов Мендигали 01.01.04 қазақ БҚО Чапаев ауд. 04.04.44 ІХ В БергенБельсен84 Ермуханов Абдрахман 01.01.07 қазақ Батыс Қазақстан Unklar белгісіз85 Есенгалиев Хабан 01.01.07 қазақ Конный завод Батыс Қазақстан 23.02.43 Unklar Проскуров/Ракова86 Есиналиев Басарбай 01.01.07 қазақ Орал 09.03.43 ІХ В белгісіз87 Исатаев Хаджигали 28.12.01 қазақ Орал 08.10.42 Unklar Проскуров/Ракова88 Исекенов Кабибулла Исекен 28.12.01 қазақ Жымпиты Қазақстан 02.04.43 349 белгісіз89 Искабулов Басар 01.01.05 қазақ Батыс Қазақстан 28.11.42 Unklar белгісіз90 Искожиев Ирдвай Искожай 01.01.16 қазақ Амангелді 14.12.41 ІІ В (302) Гросс Борн Редеритц
«Жеңіс – 70»
Тұтқында тұйықталған тағдырларОблыс әкімінің
поштасынан
(Жалғасы бар)
(Жалғасы. Басы газеттің №77-78 сандарында)
2014 жылғы 10 шілдедегі №76 «Орал өңірі» газетінің «Батыс Қазақстан облысының экономика және бюджеттік жоспарлау бас-қармасы» ММ бойынша жарияланған хабарландырудың 5 абза-цы келесі мәтінде мазмұндалсын:
Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республи касының «Қазақстан Республикасының Президенті туралы» Конституциялық заңын, Қазақстан Республикасының «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Әкімшілік рәсімдер туралы», «Жеке және заңды тұлғалардың өтiнiштерiн қарау тәртiбi туралы», «Мемлекеттiк көрсетiлетiн қызметтер туралы», «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзінөзі басқару туралы» Заңдарын, қаржыэкономикалық қызметті реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтікқұқықтық актілерін, «Қазақстан – 2050» стратегиясы: қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» стратегиясын білуі. Іс жүргізу негіздерін, компьютерде жұмыс істей білу.
хАБАР-ошАРБейсенбі, 17 шілде 2014 жыл
«Орал ӨҢІрІ» Батыс Қазақстан облыстық қоғамдық-саяси газеті. 090000, Орал қаласы, Мұхит көшесі, 57/1. Е-mаіl: о[email protected]
Газет облыстық «Орал өңірі» газетi редакциясының компьютерлiк орталығында терiлiп, беттелдi."Жайық Пресс" ЖШС баспаханасында басылдыИндексі: 65428 Таралымы: 15415, 6 баспа табақ. Газет аптасына үш рет шығады.Корректорлар: Н. СҰЛТАНОВА, Д. ШАНКИШеВА, Ж. ЖАйЛАуОВАКезекшi редактор: Г. КеНЖеғАЛИеВА
Меншік иесі: «Жайық Пресс» ЖшС
Бас директорЖантас набиоллаұлы СаФуллин
Бас редактор Бауыржан ҒұБаЙДуллин Газет Қр Мәдениет және ақпарат министрлігінде2006 жылғы 4 мамырда тіркеліп, №7201-г куәлігі берілгенБас редактор 51-25-80,
Бас редактордың орынбасарлары 24-17-08, 51-18-08,
МЕншІкТІ ТІлшІлЕр: Тілес ЖаЗЫҚБаЙ (ақжайық ауданы) 8-711-42-21-720,нұрымбек ЖаПаҚОв (Жәнібек ауданы) 8-711-35-21-770, Өмірзақ аҚБаСОв (Жаңақала ауданы) 8-711-41-21-755, Серік ЖұМаҒалиЕв (Қазталов ауданы) 8-711-44-31-468, Мүсірбек аЙТашЕв (Сырым ауданы) 8-711-34-31-126
редакция алқасы: Есенжол ҚЫСТауБаЕв,Сырымбек ТұяҚОв (бас редактордың орынбасарлары), Жаннат ЕСПОлаЕва (жауапты хатшы),Тоқтар кЕнЖЕҒалиЕв (қоғамдық-саяси бөлім), Қазбек ҚаБЖанОв (арнайы тілші),Сәкен ӘБІлХалЫҚОв (экономика бөлімі),нұрлыбек раХМанОв (гуманитарлық бөлім).
Қолжазбаларға пiкiр айтылмайды және пайдаланылмаған хат авторларына жауап қайтарылмайды. Деректердің дәлдiгi үшiн автор жауапты. Жарияланым авторларының пiкiрлерi редакция көзқарасын бiлдiрмейдi. Редакция тапсырысымен жазылмаған материалдар үшін қаламақы төленбейді. «Орал өңірінде» жарияланған материалдарды сілтемесіз көшіріп ба-суға болмайды. Мақалалар электрондық нұсқада қабылдана-ды.
белгісімен жарияланған материалдар ақылы болып есептеледі.
Ж
Жауапты хатшы 50-83-99.Жарнама қабылдау
тел/факс: 51-51-09; Бухгалтерия 50-63-99.
е-mail: [email protected]
Телефондар:
Қазталов ауданы Әжібай ауылының тұрғыны болған бірімізге ұлымыз, бірімізге сүйікті ініміз, бірімізге сүйкімді қайын ініміз Роман Наукешов- тың бақилық болғанына 23 шілде 1 жыл болады. Осыған орай сағынышпен еске аламыз.
Пендеміз пешенемен өлшенетін,Алланың жазғанына бағынамыз.Жан едің жүрегі кең, ел сенетін,Бауырым, ақ жүзіңді сағынамыз.
Сағына еске алушылар: атасы Ерлан, әжесі Қапия, аға-жеңгелері асан-Құралай, Серік-алиса,
іні-қарындастары руслан, рустам, азиза, наргиза
БҚО ӘББ «Орал политехникалық колледжі» МКҚК20142015 жаңа оқу жылына күндізгі оқу бөліміне төмендегідей мамандықтарды
қабылдайтыны туралы хабарлайды:Бюджет тобы:
9-сынып базасында Оқу тілі Оқу мерзімі қазақша орысша1403082 Электргазбен дәнекерлеуші қазақша орысша 2 жыл 10 ай1402162 Автомобиль кранының машинисі орысша 2 жыл 10 ай1201011 Автокөліктерді жөндеуші слесарі қазақша 2 жыл 10 ай1401032 Құрылыс шебері қазақша орысша 2 жыл 10 ай1401252 Өңдеу құрылыс жұмыстарының маманы қазақша 2 жыл 10 ай0910032 Жарық беруші және жарықтандыру желілері бойынша электр монтаждаушы қазақша 2 жыл 10 ай11-сынып базасында 1402162 Автомобиль кранының машинисі орысша 10 ай1401202 Құрғақ әдіс құрылысының маманы қазақша 10 ай1401213 Техникқұрылысшы қазақша 2 жыл 6 ай
Осы жылдың немесе өткен жылдың ҰБТ тапсырмаған 11сынып түлектері колледжде кешенді тест тапсырады. Кешенді тест 22 тамыз күні өткізіледі.
Күндізгі оқу бөліміне құжаттарды қабылдау 2014 жылдың 20 маусымынан бастап 20 тамызына дейін жалғасады.
Қабылдауға қажетті құжаттар тізімі төмендегідей:1. Жеке куәлік немесе тууы туралы куәлік2. Білімі туралы куәлігі (түпнұсқа)3. Фотосурет 3х4 – 4 дана4. Медициналық анықтама №086у, 063
Мекенжайы: Орал қаласы, Еуразия даңғылы, 238,Тел.: 8 (7112) 54-35-34, 54-35-23
Жаңақала ауданы әкімінің аппараты, 090400, Жаңақала ауылы, Халықтар достығы көшесі, 44-үй, 309-бөлме, анықтама алу үшін тел/факс: 8-71141 21-8-41, электр. мекенжай: akim [email protected]. бос мемлекеттік әкімшілік лауазымға орналасуға конкурс жариялайды.
Барлық конкурсқа қатысушылар-ға қойылатын жалпы біліктілік талап-тары:
Е-R-1 санаты үшін: жоғары білім; жұмыс тәжірибесі келесі талаптардың біріне сәйкес болуы тиіс: 1) мемлекеттік қызмет өтілі үш жылдан кем емес; 2) жоғары немесе жоғары оқу орындарынан кейінгі білім бағдарламалары бойынша Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырыс негізінде немесе шетелдің жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар бойынша оқуды аяқтаған жағдайда мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес; 3) ғылыми дәрежесінің болуы; 4) мемлекеттік органдарда басшылық немесе өзге лауазымдарда жұмыс өтілі бір жылдан кем емес; 5) осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағыттарына сәйкес облыстарда жұмыс өтілі төрт жылдан кем емес, оның ішінде басшылық лауазымдарда бір жылдан кем емес болуы тиіс.
Е-R-1 санаты үшін: Осы санаттағы нақ ты лауазымның мамандануына сәйкес облыстардағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін, тестілеу бағдарламасына сәйкес нормативтікқұқықтық актілерді білу, «Қазақстан2050» стратегиясы: қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» стратегиясын білуі. Осы санаттағы лауазымдар бойынша функ
ционалдық міндеттерді орындау үшін қа жетті басқа да міндетті білімдер.
«Б» корпусы мемлекеттік әкімшілік лауазымдарының санаттарының үлгілік біліктілік талаптарын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері агентігі төрағасы бірінші орынбасарының 2008 жылғы 9 қаңтардағы №020102/5 бұйрығымен бекітілген (Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2008 жылғы 10 қаңтардағы №5084 тіркелген).
Әкімшілік мемлекеттік қызметшілердің лауазымдық
жалақылары.
Санат
Еңбек сіңірген жылдарына байланысты min max ER1 109548 147986
1. Жаңақала аудандық білім беру бөлімінің басшысы, E-R-1 санаты.
Функционалдық міндеттері: ҚР білім саласындағы мемлекеттік саясатты жүргізу, бөлімге жалпы басшылық жасау, бөлім жұмыстарын ұйымдастыру, білім жүйесі қызметін қадағалау, даму тактикасы, стратегиясын, саясатын айқындау, білім саласындағы мемлекеттік бағдарламалардың, отбасы және балаға қатысты нормативтіқұқықты актілерді іске асыру; ҚР білім беру саласындағы заңдылықтардың орындалуын, мемлекеттік және мемлекеттік емес білім мекемелерінде мемлекеттік білім
стандарттарының сақталуын бақылау, оларды өз құзыреті шегінде лицензиялау, аттестациялау; ҚР заңдарын, Үкімет қаулылары мен облыстық білім басқарманың, облыс, аудан әкімі нормативтік актілерінің орындалуын қамта масыз ету, аймақтық білімді дамыту бағдарламаларын жасақтап, жүзеге асыру, білім мекемелерінің материалдықтехникалық базасын дамыту; жетім, атаана сының қамқорлығынан айырылған, кем тар балаларды оқыту, тәрбиелеу олардың құқығын қорғау жұмыстарын ұйымдастыру.
Конкурсқа қатысушылардың маман- дығына қойылатын талаптар: Жоғары кәсіптік: Білім.
2. Жаңақала аудандық ішкі саясат бөлімінің басшысы, E-R-1 санаты.
Функционалдық міндеттері: Аудан да қоғамдықсаяси тұрақтылықты қалыптастыру, қоғамдық процестерді демо кратияландыру және қоғамды топтастыру жөніндегі мемлекеттік саясатты қалыптастыруға және іске асыруға қатысу. Аудандық деңгейде мемлекеттік, ақпараттық саясатты іске асыру, мемлекеттік тапсырысты орындау, оны жүргізу жөніндегі аудандық бұқаралық ақпарат құралдарының қызметін үйлестіріп отыру. Саяси партиялармен, ұлттықмәдени бірлестіктермен, құқық қор ғау, діни және басқа да қоғамдық ұйымдармен байланысты жүзеге асыру. ҚР заң намаларына сәйкес басқа да өкілдіктерді жүзеге асыру.
Конкурсқа қатысушылардың маман-
дығына қойылатын талаптар: Жоғары кәсіптік: Білім, Гуманитарлық, Құқық, Әлеу меттік ғылым және бизнес.
Конкурсқа қатысу үшін қажетті құ-жаттар:
1) өкілетті орган белгілеген нысандағы өтініш;
2) 3х4 үлгідегі суретпен өкілетті орган белгілеген нысандағы толтырылған сауалнама;
3) білімі туралы құжаттардың нотариалдық куәландырылған көшірмелері мемлекеттік қызметшілер тапсыратын құжаттарды олар жұмыс істейтін мемлекеттік органдардың кадр қызметі куәландыра алады;
4) еңбек қызметін растайтын құжаттың нотариалдық куәландырылған кө шірмесі мемлекеттік қызметшілер тапсыратын құжаттарды олар жұмыс істей тін мемлекеттік органдардың кадр қызметі куәландыра алады;
5) Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің 2010 жылғы 23 қарашадағы №907 бұйрығымен бекітілген (Қазақстан Республикасының нор мативтікқұқықтық актілердің тізілімінде 2010 жылы 21 желтоқсанда №6697 болып тіркелген) нысандағы денсаулығы туралы анықтама;
6) Қазақстан Республикасы азаматының жеке куәлігінің көшірмесі;
7) Құжаттарды тапсыру сәтінде уәкі летті органмен белгіленген шекті мәннен төмен емес нәтижемен тестілеуден өткені туралы қолданыстағы сертификат.
Құжаттарды қабылдау мерзімі конкурс өткізу туралы хабарландыру соңғы жария ланған күннен бастап 10 жұмыс күнінің ішінде, көрсетілген мекенжай бойынша сәйкесті мемлекеттік органға тапсырылуы тиіс. Конкурс комиссиясының қарауына құжаттарды қабылдау мерзімінде азаматтардың өздері әкеліп берген, поштамен немесе электрондық мекенжайына жіберілген (қоса тіркелген құжаттардың тізбесі көрсетілген құжат тігілетін папкада орналастырылған) құжаттары қабылданады.
Құжаттардың толық емес пакетін ұсыну конкурс комиссиясының оларды қараудан бас тартуы үшін негіз болып табылады. Конкурсқа қатысу үшін құжаттарды электрондық пошта арқылы берген аза маттар құжаттардың түпнұсқасын әңгімелесу басталғанға дейін бір жұмыс күн бұрын кешіктірілмей беріледі.
Осы құжаттардың түпнұсқасы берілмеген жағдайда тұлға әңгімелесуден өту ге жіберілмейді.
Әңгімелесуге жіберілген кандидаттар оны кандидаттарды әңгімелесуге жіберу туралы хабардар ету күнінен бастап бес жұмыс күні ішінде Жаңақала ауданы әкімі аппаратында өтеді.
Аталмыш лауазымдарға орналасатын үміткерлер конкурсқа қатысу шығындарын (әңгімелесу өтетін жерге келу және қайту, тұратын жер жалдау, байланыс қыз метінің барлық түрлерін пайдалану) өз дерінің жеке қаражаттары есебінен жүргізеді.
«ҚазТрансГаз Аймақ» акционерлік қоғамының Батыс Қазақстан өндірістік филиалының есептеу құрал-дары жоқ тұтынушыларына тауарлық газдық тұтыну нормаларын 2014 жылдың 1 тамызынан бастап 2019 жылдың 31 шілдесіне дейін төмендегідей бекітілді:
1.1. газ плитасы және орталықтандырылған ыстық сумен жабдықтау болған жағдайда – айына 1 адамға 10,6 м³;1.2. газ плитасы, газ су қыздырғыш болған жағдайда және орталықтандырылған ыстық сумен жабдықтау
болмаған жағдайда – айына 1 адамға 18,5 м³;1.3. газ плитасы болған және орталықтандырылған ыстық сумен жабдықтау және газбен су қыздырғыш
болмаған жағдайда – айына 1 адамға 13,5 м³;1.4. жеке (пәтерішілік) жылытуға тұрғын ғимараттардың (жеке тұрғын үйлердің, пәтерлердің, бөлмелердің)
жылытылатын алаңның 1 шаршы метріне: аумағы 80 шаршы метрге дейін ғимараттарға 5,5 м³; аумағы 80 шаршы метрден жоғары ғимараттарға 6,5 м³.
Орал қ. №2 сотына Ольга Викторовна Ястребовадан 1953 жылы 12 сәуірде дүниеге келген, Батыс Қазақстан облысы, Орал қ. тумасы, бұрын Орал қ., Жданов көш., 46, 42пәтер мекенжайы бойынша тұрған Людмила Анатольевна Корчагинаны (Шишонкованы) хабарошарсыз кеткен деп тану туралы арыз түсті.
Людмила Анатольевна Корчагина (Шишонкова) туралы ақпарат білетін тұлғаларға мәліметті хабарландыру жарияланған күннен бастап үш ай мерзім ішінде Батыс Қазақстан облысының Орал қ. №2 сотына (судья А.К. Қосанова) хабарлауларын ұсынамыз.
Штабтардың жұмысын жАндАндыРу ҚАжеТ
«Тамаша» ауызашар бердіБиылғы Рамазан айында Тас-
қала ауданының жүзден астам тұрғыны ораза ұстады. Айт басталғалы бері ораза ұстау-шыларға ауызашар беру аудан бойынша үрдіске айналды.
Ауызашарды ең алғаш аудандық мешіт қызметкерлері ұйымдастырған болатын. Одан кейін бұл игі істі аудан көлеміндегі дәмханалар жалғастырып әкетті.
Солардың бірі Тасқала ауданының орталығындағы «Тамаша» мей рамханасы жақында ауызашар ұйым дастырып, 30ға жуық ораза ұстаушыларға дастарқан жайды. Бұл шараға аудандық мешіттің има мы Айдын Ибрашев және ауыл тұрғындары қатысты.
Манас МАРАТұЛЫ,Тасқала ауданы
кеРуен сАРАйБейсенбі, 17 шілде 2014 жыл24 [email protected]
Құттықтаймыз!
Белгілі ақын, ардагер журна-лист Жанғали Набиуллиннің «Тіл ұшындағы тікенектер» атты жаңа жинағы «Полиграф-сервис» баспасынан жарық көрді.
«Тіл ұшындағы тікенектер»
Әлемнің әр түкпірінде жүрген қандастарымыздан «Фейсбук» желісі арқылы жиі хабар алып тұрамыз. Оңтүстік Корея елінің астанасында тұратын жер-лесіміз, «JMT Korea» компаниясының менеджері Гали-на Әлімова жақында мынадай хабарымен бөлісті. Жан тебірентерлік жақсы жаңалықты «Орал өңірі» газетінің оқырмандарына да таныстыруды жөн көрдік.
Қазталов ауданы Бостандық ауылының тұрғыны әкеміз Жаннетқали МОЛДАҒАЛИЕВТІ 55 жасымен құттықтаймыз!
Мереке күн нұрға толсын жүзіңіз,Қуаныңыз, шаттаныңыз, күліңіз.Балашаға қызығына кенеліп,Ортамызда аманесен жүріңіз.
Құттықтаушылар: зайыбыңыз Тұрсынжамал, ұл-қызыңыз, бала-келініңіз, қыз-күйеу балаларыңыз,
немере-жиендеріңіз
Ақынның көп жылдар бойы жинаған нақыл сөзафо
ризмдері осы жинақта топтастырылған. Аз сөзбен көп мағына беретін, мірдің оғындай осы бір қысқа оралымдар жеңіл оқылады. Үлкенге де, кішіге де тәрбиелік маңызы зор.
Осы кітапты аламын деушілер бол
са, «Орал өңірі» газетінің редакциясына, 506688 телефонына хабарласуына болады.
Төрехан кӘрІМБаЙ
ҚАЗТЕЛЕРАДИОұЛТТЫҚ ОПЕРАТОР НАЦИОНАЛЬНЫЙ ОПЕРАТОР
OTAU
ЦИФРЛЫҚ ЭФИРЛІК ТЕЛЕВИЗИЯЦИФРОВОЕ ЭФИРНОЕ ТЕЛЕВИДЕНИЕ
30 ОТАНДЫҚ АРНАЛАРҒА ДЕЙІНАБОНЕНТТІК АҚЫ “0 ТЕңГЕ”КЕСКІН САПАСЫ МЕН ДЫБЫС ТАЗАЛЫҒЫБАРЛЫҚ ОБЛЫС ОРТАЛЫҚТАРЫНДА, АЛМАТЫ, АСТАНА ҚАЛАЛАРЫНДА ЖӘНЕ ТОЛЫҒЫМЕН МАңҒЫСТАУ ОБЛЫСЫНДА
ДО 30 ОТЕчЕСТВЕННЫХ КАНАЛОВ“0 ТЕНГЕ” АБОНЕНТСКОЙ ПЛАТЫчИСТОТА ЗВУКА И КАчЕСТВО ИЗОБРАЖЕНИЯВО ВСЕХ ОБЛАСТНЫХ ЦЕНТРАХ, г. АЛМАТЫ, АСТАНА И ПОЛНОСТЬю В МАНГЫСТАУСКОЙ ОБЛАСТИ
Call-center:+7 (7112) 285544;+7 (7112) 554155 (і.н/вн. 4819, 4820, 4811)e-mail: [email protected]
САМ-модуль немесе қабылдағышарқылы қосылу мүмкіндігі барподключение возможно через приемник или САМ-модуль
эфирлік телевизияэфирное телевидение
лицензия №12016835 лицензиясы
Сәуір айында Сеул каласындағы Қазақстан елшілігі
нен «Сізді Дүниежүзілік Банкінің Корея бөлімі (Korea Exchange Bank) марапаттағысы келеді. Құжаттарыңызды тезірек жинап, тапсырыңыз» деген хат алдым. Қуанышымда шек болмады. Бәрін жазып, жинап, жібердім. Бірнеше күн өткесін сол банктің Президенті 윤용로님 (Юн Уонг Ро мырза) қоңырау шалды: «Сізге сыйлығымыз бар, шілденің 1інде келіңіз. Сыйлығымыз $5000. Бұған қоса грамота және Пусан қаласына демалыс жолдамасы бар» деді. Естігенде қуанып, секіріпсекіріп алдым, – дей ді алғашқы әсерін Галина қарындасымыз.
Бірақ Галина сәлден кейін ойлана бастапты. «Осы қаржының бәрін өз қалтама салам ба? Шын мұқтаж адамдар бар ғой...» Осылайша, көп ойланбай, Галина бұл көмекті басқа қандастарына беруге шешім қабылдайды.
«Осы елде тұратын Дина деген досым бар еді. Динаның жағдайы
мені күнде қинап, мазалайтын. Ол өте қатты ауыратын. Досымның науқасы есіме түскенде «Қалай көмек берсем екен?» деп жүрегім қысылатын. «Қалай қуантсам екен?!» деген ойда жүрген едім. Сөйтіп, сол досыма көмек берейін деген оймен барлық жоспарды өзгерттім. Динаға «Сен де банкке құжаттарыңды жібер» дедім. Өзім Korea Exchange Bankке телефон шалып, маған деген сый лықты Динаға беруін өтіндім. Ал ғашында олар түсінбеді. Банк қызметкерлері үйге дейін іздеп келді. «Неге, не үшін бас тартасыз? Қандай оймен осындай өзгеріске келдіңіз?» деп сұрайды. Мен бәрін айтып түсіндірдім. «Өкінбейсіз бе? Тағы да ойланып көріңіз!» деп бірнеше мәрте қайталады. «Маған ақша керек, бірақ досымның қуанышы қымбат» дедім. «Егер сіз қатыспасаңыз, онда ол қызға да бермейміз» деп тұрып алды. Көп өтініп, сол банкке өтініш хат тар жаздым. Құдайым маған көмек беріп, ақыры сол қызды қабылдады.
Жақында, 1 шілде күні Дина досым сол сыйлықты алды!
Үйге келсем, Korea Exchange Bank Президентінен сыйлық пен хат келіпті. Көріп, қуанып қалдым, көзімнен жас шықты. Өте жылы сөз болып, жүрегіме әсер етті.
Ал Динаның қуанышында шек болмады! Телефон шалып, дауысын естіп, өзім де бір қуанып қалдым. Жазуға сөз жетпейді сол сағатты!» деп жазыпты Галина қарындасымыз.
«Сіздер мені «мақтанып жатыр» деп ойлайтын боларсыздар. Жоқ! Қиналған қандасыма көмек бергім келді. Осындай жолмен бір
адамды қуанттым. Өмір қызық, мұңайма, жылама, Дина досым! Бәрі сенің қолыңда, тез жазылып кет! Сенің қасыңда әрқашан біз бармыз, соны ұмытпа, жан досым Дина! Ал маған да Құдайым жақсылығын береді деп ойлаймын. Маған әрқашан көмек беріп жүретін Қазақстан елшілігіне мың алғыс айтамын! Юн Уонг Ро мырза, Сізге де мың рақмет, жақсылықтарыңыз бір Алладан қайтсын!» деп аяқтапты Галина Әлімова.
Қазбек ҚұТТЫМұраТұлЫ
жерлесіміздің жАҚсыЛығы
Зеленов колледжінің директоры азамат Б. қызметтік өкілеттігін
пайдалану арқылы 2012 жылдың ма мыры мен қыркүйек айлары аралығында ешқандай келісімшартсыз Зеле нов колледжіне тиесілі ауыл шаруашылығы техникасын өзгелерге жал ға беріп отырған. Бұған қоса ол 2013 жылдың сәуірқыркүйек айлары аралығында есеп бөліміндегі автокөлік жүргізушілерді дайындаудан түскен қолмақол ақша қаражаттарын ием деніп және оны ысырап еткен. Сөй тіп, ол осындай қылмыстық әрекеттерімен Зеленов колледжіне жалпы сомасы 1 169 000 теңге көлемінде мате риалдық шығын келтірді.
Осыған орай, ағымдағы жылдың 16 мамырында Зеленов колледжінің бұрынғы директорының үстінен қызмет өкілеттігін теріс пайдаланып, өзіне сеніп тапсырылған бөтен мүлікті иемдену және ысырап қылу дерегі бойынша қылмыстық іс қозғалды.
Бүгінгі таңда қылмыстық іс айып тау қорытындысымен прокуратураға жолданды.
БҚО бойынша ЭСЖҚД баспасөз қызметі
БҚО бойынша қаржы поли-циясы департаментіне Зеле-нов ауданындағы колледждің бұрынғы директорының бөтен мүлікті иемдену дерегі бойынша жедел ақпарат келіп түскен болатын.
бөтен мүлікті иемденді деп
айыпталуда
–