ПРЕДМЕТНИ ПРГРАМИ ОД СТУДИСКАТА ПРОГРАМА …old.fzf.ukim.edu.mk/files/00programinovi/predmetni_programi_IBOM... · 1. Наслов на наставниот

ПРЕДМЕТНИ ПРГРАМИ ОД СТУДИСКАТА ПРОГРАМА ПО БЕЗБЕДНОСТ, ОДБРАНА И МИР

I СЕМЕСТАР

1. Наслов на наставниот предмет ПОЛЕМОЛОГИЈА

2. Код БОМ101З

3. Студиска програма Безбедност, одбрана и мир

4. Организатор на студиската програма (единица,

односно институт, катедра, оддел)

Институт за безбедност, одбрана и мир

5. Степен (прв, втор, трет) прв

6. Академска година/семестар прва

година/прв

семестар

Број на

ЕКТС

кредити

6

8. Наставник Проф.д-р Митко Котовчевски

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување на знаења за научните

достигнувања и закономерностите од областа на Полемологијата и развивање на нивните

способности за научно следење, детектирање и прогноза во сите облици на примена на

воена/убиствена/ сила низ историјата и во современата меѓународна заедниза. Исто така,

значајна цел ќе биде создавање на солидна научна основа за успешно следење и

освојување на знаења од другите научни области во одбранбено-безбедносната сфера.

Паралелно ќе се прават научни продори во расветлување на историската перспектива на

односот помеѓу војната и мирот.

11. Содржина на предметната програма:Силата, моќта и политиката во контекст на војната и

војувањето; Конфликти, видови и нивна трансформација; Надворешни вооружени

конфликти; Војна; Народна војна; Војни за ресурси; Глобализациски војни; Превентивна

војна; Вооружена агресија; Воена интервенција; Погранични вооружени судири; Конфликт

со низок интезитет; Државен удар со надоврешно мешање; Граѓански конфликти; Вооружен

бунт; Панбунт; Револуција.

12. Методи на учење: предавања и вежби

13. Вкупен расположлив фонд на време 180 часа

14. Распределба на расположивото време (4+2)

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања –

теоретска

настава

60 часови

15.2 Вежби

(лабораториски,

аудиториски),

семинари, тимска

работа

30 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 15 часови

16.2 Самостојни 25 часови

задачи

16.3 Домашно учење 50 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови Тест 1: минимум 18 максимум 35 бодови

Тест 2: минимум 18 максимум 35 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 51 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен

испит

Редовност во наставата и реализација на

тековните задолженија

20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на

наставата

Евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Митко Котовчевски Полемологија Филозофски

факултет

2011

22.2 Дополнителна литература


1. Митко Котовчевски Етиологија на

вооружените конфликти

Бомат

графикс

2007

2. Мартин Ван

Кревелд

Трансформација на

војната

Табернакул 2009

3.

*Доколку студентот не го положил испитот преку предвидените активности за континуирано

оценување, тогаш завршниот испит може да се полага писмeно или усно

1. Наслов на наставниот предмет ПОЛИТИЧКИ СИСТЕМ








година/прв

семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6

8. Наставник Проф.д-р Билјана Ванковска


10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање со базичните концепти на

политиката, политичкиот систем, демократските институции и политики, како и со

значењето на човековите права и нивната заштита. Главна цел е стекнување научни

знаења и практични способности во анализа на институционално-функционалните и

динамички аспекти на политичкиот систем на Република Македонија. Развивање критичко

мислење за односот на нормативното и стварното. Студентите ќе развијат способности за

анализа и критичко размислување во однос на институционалните решенија ставени во

компаративна перспектива.

11. Содржина на предметната програма: Поим, облици и детерминанти на политичкиот систем;

структура на политичкиот систем; демократски политики и демократски институции;

демократијата како начин на решавање на конфликтите по мирен пат (модел на

споделување на власта); историски преглед и карактеристики на политичкиот систем на

Република Македонија; институции на власта; основи на човековите права и нивната

заштита.





теоретска настава

60 часови

15.2 Вежби




работа

30 часови


16.2 Самостојни задачи 25 часови

16.3 Домашно учење 50

часови












19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовност во наставата и реализација

на тековните задолженија


21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација




1. Билјана Ванковска Политички систем Бомат

Графикс,

Скопје

2007

2.

3.



1. Ило Трајковски Политика на човековите

права

Филозофски

факултет

2006

2. С. Шкариќ- Г.

Силјановска

Уставно право Правен

факултет

2008

3.



1. Наслов на наставниот предмет ЕКОЛОГИЈА






5. Степен (прв, втор, трет) Прв


година/прв

семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6

8. Наставник Проф.д-р Тони Милески

9. Предуслови за запишување на предметот Нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Да се добијат научни и продлабочени

сознанија за еколошките процеси и нивното влијание врз безбедноста. Предметната

програма треба да овозможи подигнување на свеста на студентите за важноста на

еколошките закани и нивната грижа кон животната средина. Програмата овозможува

стекнување на соодветни компетенции за понатамошна практична имплементација на

сознанијата во сферата на безбедноста и одбраната, но и во други различни сфери од

општественото живеење.

11. Содржина на предметната програма: Врската помеѓу животната средина и безбедноста.

Теории за концептот на безбедноста и еколошката безбедност. Поимно дефинирање на

еколошката безбедност. Меѓународните организации и еколошката безбедност. Политика

за заштита на животната средина во Европската унија. Дефинирање на концептот на

одржлив развој. Одржливиот развој на светско и на европско ниво. Одржливиот развој во

Република Македонија. Одржливиот развој како безбедносен императив. Притисоци на

животната средина врз глобалната безбедност. Климатските промени и глобалното

затополување. Осиромашување на озонската обвивка. Еколошки бегалци. Безбедност на

храната. Демографски растеж. Нафтата, природниот гас и водата како природни

стратегиски ресурси и извори на конфликти. Воениот фактор како деструктор на животната

средина. Обесшумување. Техничко-технолошки и природни катастрофи. Регионален

пристап кон еколошките закани. Република Македонија и еколошката безбедност.






60 часови

15.2 Вежби




30 часови

работа















19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовност во наставата и реализација на







1. Тони Милески Еколошка безбедност Филозофски

факултет

2011

2.



1. Manwaring,

G.M.(ed.)

Environmental Secirity

and Global Stability-

Problems and

Responses

Lanham:

Lexington

Books

2002

2. Daniel Moran CLIMATE CHANGE AND

NATIONAL SECURITY -

Georgetown

University

Press,

Washington

2011

3. Jessica LeAnn

Urban

Nation, Immigration and

Environmental Security

Palgrave

McMillan

2008



1. Наслов на наставниот предмет МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ








година/прв

семестар

Број на

ЕКТС

кредити

6

8. Наставник Доц. д-р Рина Киркова Танеска


10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите ќе се стекнат со научни

сознанија и ќе се оспособат да ја разберат суштината на меѓународните односи и

креирањето на меќународната политика. Со стекнување на знаења од оваа предметна

програма студентите ќе можат успешно да ги следат програмите од предметите кои

разработуваат содржини поврзани со регионалната и меѓународната безбедност,

меѓународните организации и институции, дипломатијата, како и глобалните безбедносни

трендови. Преку односот на силите во светот студентите ќе можат да ја разберат

суштината на современите политички односи се со цел да се оспособат да дадат критички

осврт кон истите

11. Содржина на предметната програма: Историски развој на меѓународните односи, пристапи

кон проучување на меѓународните односи, теори на меѓународни односи, фактори, субјекти

и системи на меѓународни односи, поим и структурана меѓународна заедница, дејствување

на државите во меѓународните односи, начини и средства за општење меѓу државите,

типови на меѓународни односи, глобализација и новиот светски поредок.






60 часови

15.2 Вежби




работа

30 часови














од 91 до 100

бода

10 (десет) (А)








1. Vukadinović,

Radovan

Međunarodi politički

odnosi

Politička

kultura

2004

2.

3.



1. Denko Malevski Me|unarodna politika Praven

fakultet

2000

2. Burchill, Scott ed Theories of International

Relations

Theories of

International

Relations

2005

3.



II СЕМЕСТАР

1. Наслов на наставниот предмет ТЕОРИИ ЗА МИРОТ








година/втор

семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6

8. Наставник Проф.д-р Лидија Георгиева


10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување знаења за базичните концепти

и прашања за мирот. Преку следење на историскиот развој, теориската рамка,

институционалните решенија и актери на меѓународно и регионално ниво, современите

проблеми на мирот и конфликтите на различни нивоа, целта е оспособување на студентите

за анализирање и дискутирање за современите пристапи за творење на мирот и за нивната

апликација во справувањето со конфликтите.

11. Содржина на предметната програма: Вовед во студиите за мир; Мировните истражувања и

меѓународните односи; Традиционална и современа агенда на мировните истражувања;

Теорија на мирот; Еволуирање на концептот за мир-Мирот како отсуство на насилство, Мир

како рамнотежа на сили,негативен мир, позитивен мир; Мирот и насилството-директно,

индиректно(структурно) и културно насилство; Мирот и безбедноста-вредносен пристап;

Мирот и конфликтите; теорија на конфликтите; Конфликтен триаголники-ставови,

контрадикции, однесување; Меѓународен и внатрешен конфликт; Пристапи за творење на

мирот-Мир како присила (одвраќањеи употреба на сила, колективна и взаемна безбедност,

разоружување и контрола на вооружување); Мир преку регулирање на меѓународните

односи (почитување на човековите права и владеење на правото-демократски мир); Мир

преку алтернативно разрешување на конфликтите (ненасилно разрешување и

трансформација на конфликтите-реконсилијација, образование за мир, демократизација,

градење на мир; Меѓународните организации и мирот-Улогата на ООН и на агенциите на

ООН за оддржување на мирот и развој на културата на мирот; Република Македонија и

европските димензии на мирот.





теоретска

настава

60 часови

15.2 Вежби



30 часови


работа


16.2 Самостојни

задачи

25 часови




















1. Лидија Георгиева Творење на мирот Филозофски

факултет

2007



1. Мишелин Илшеј Човековите права од

Библијата до денес

МИАН 2002

2. Билјана Ванковска Есеи за мирот и

демократијата

Бомат

графикс

2007



1. Наслов на наставниот предмет ОСНОВИ НА БЕЗБЕДНОСНИОТ МЕНАЏМЕНТ









семестар

7.

Број на

ЕКТС

кредити

6

8. Наставник Проф. Д-р Оливер Бакрески


10. Цели на предметната програма (компетенции):

Да се добијат научни и продлабочени сознанија за менаџментот и особено спецификите на

безбедносниот менаџмент со неопходните критички способности за изучување на работата

и спецификите на менаџирањето на безбедносните институции, како и развивање на

способности за раководење, координирање и менаџирање.

11. Содржина на предметната програма: Теоретски основи на менаџментот; општо за

менаџмент, зошто се изучува менаџментот, функции и нивоа на менаџментот, менаџерски

вештини и улоги, основни теории за менаџментот, основи на безбедносниот менаџмент,

поим, цели и задачи на безбедносниот менаџмент, принципи на безбедносен менаџмент,

улога на менаџерот во безбедносниот сектор, способности на менаџерот за раководење на

безбедносниот сектор, одговорноста на менаџерот на безбедносниот сектор, успешност на

менаџерот во безбедносниот сектор, функции на безбедносниот менаџмент (планирање,

организирање, раководење, одлучување, координација, мотивација, контрола).

12. Методи на учење: метод на усно излагање и метод на проблемска настава





60 часови

15.2 Вежби




работа

30 часови



задачи

25 часови



17.1 Тестови Тест 1: минимум 18 максимум 35

бодови

Тест 2: минимум 18 максимум 35

бодови






од 71 до 80 бода 8 (осум) ©









Р. Бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Бакрески Оливер

Основи на

безбедносниот

менаџмент


факултет и

Аутопринт-

Скопје

2011

2.

3.



1. Dragišić Zoran Bezbednosni menažment

Službeni

glasnjik i

Fakultet

bezbednosti-

Beograd

2007

2.

Brian R. Johnson,

Principles of Security

Management

Pearson

Prentice Hall

2004

3.



1. Наслов на наставниот предмет ХУМАНА БЕЗБЕДНОСТ









семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6

8. Наставник Проф.д-р Марина Митревсска


10. Цели на предметната програма (компетенции): Преглед на базичните концепти, прашања за развој

на концептот за безбедност, разбирање на концепскиот развој, институционалните решенија и

примената на овој концепт. Студентите треба да се оспособат да ги анализираат и да дискутираат

за современите прашања на хуманата безбедност и нејзиниот однос кон традиционалното

остварување на безбедноста.

11. Содржина на предметната програма:

1. Концепциски пристап кон безбедноста во современите меѓународни односи: теорија на

безбедноста; карактеристики и видови на безбедност; хуманизирање на безбедноста. 2.

Основи на концептот за хумана безбедност: генеза на идејата за хумана безбедност;

дефиниции за хуманата безбедност, теориски одговор на дегашното сфаќање за хуманата

безбедност; концепт на хумана безбедност (имплементација на хуманата безбедност и

Европска доктрина за хумана безбедност); карактеристики на хуманата безбедност; мрежа на

хуманата безбедност. 3. ООН и хумана безбедност: повелба и структура на ООН; извештај на

ООН за 2010 година; УНДП-програма за развој на обединетите нации, УНДП и Хуманата

безбедност; Светски конференции за хуманата безбедност во 90-тите; акти на

институционализација на концептот за хумана безбедност во ООН; пристапот на ООН кон

развивањето на концептот на хумана безбедност; Канадскиот пристап и пристапот на

Регионалните сили кон Хуманата Безбедност; приоди на ОН и Канада- Компарација. 4.

Предизвици и перспективи за концептот на хумана безбедност во Македонија: човековата

безбедност и развојот; регионална комплексност како рамка за концептуализација и

практикување на човековата безбедност; хуманизирање на безбедноста преку регионалните и

локалните перспективи; локална микросфера на човековата безбедност; градење на

човековата безбедност во постконфликтна Македонија.




15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска

настава

60 часови

15.2 Вежби (лабораториски,

аудиториски), семинари,

тимска работа

30 часови









18. Критериуми за оценување (бодови /

оценка)

до 51 бода 5 (пет) (F)







испит*

Редовност во наставата и реализација на тековните

задолженија



наставата




Р.

бр.

Автор Наслов Издавач Година

1. Марина

Митревска

Хумана Безбедност Филозофски

факултет-Скопје

2012



1. Марина

Митревска

Превенција и менаџирање на

конфликти-Случај Македонија Бомат графикс-

Скопје

2009

*Доколку студентот не го положил испитот преку предвидените активности за континуирано оценување,

тогаш завршниот испит може да се полага писмeно или усно

1. Наслов на наставниот предмет

ВОЕНО ПОЛИТИЧКИ ГРУПАЦИИ И ГЛОБАЛИЗАЦИЈАТА









семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6

8. Наставник Проф.д-р Синиша Даскаловски


10. Цели на предметната програма (компетенции): Да се добијат научни и продлабочени сознанија за

потребата и важноста на формирањето на воено политичките групации како соодветен одговор на

безбедностните предизвици и ризици и тоа со посебен акцент и конкретна анализа на периодот на

глобализацијата.

11. Содржина на предметната програма: Краток историски приказ и важноста на сознанието за потребата од

воено политичко групирање во периодот непосредно и за време на големите вооружени конфликти.

Алијансите-Сојузите, како најстари облици на воено и политичко групирање и безбедносна соработка.

Промените во рамките на воено-политичките групации во периодот по завршувањето на големите конфликти.

Колективната безбедност како модел за воено и политичко групирање и безбедносна соработка на

планетарниот простор. Безбедносните заедници како модел на групирање во повеќе димензии.Обликување

на новата конфликтна средина и нејзиното влијание врз промените на военото, политичкото и друго

групирање на народите и државите по завршувањето на Студената војна. Рефлексиите на глобализацијата

врз военото, политичкото и друго групирање на народите и државите во современиот свет. Потребата и

интересот на Република Македонија за интеграција со позначајните воено политички групации во

Меѓународната заедница.






60 часови

15.2 Вежби




работа

30 часови







17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и

усна)

15 бодови







од 91 до 100

бода



испит





наставата





1. Јан Арт Шолте Глобализација Академски печат

(стр.78-158 и 337-

413)

2008

2. An IISS strategic

dossier

European Military

Capabilities,p 22-79

IISS 2008

3. Alyson J.K.Bailles and

Andrew Cottey

Regional security

cooperation in theearly

21st century,p.195-221

Oxford University

press

2006


Р.

бр.


1. Синиша

Даскаловски

Рефлексиите на глобализацијата врз

конвенционалните сили на

северностланската алијанса, стр.309-

319 и Создавање на нови воени сили

како одговор на новите закани,

Министерство за

одбрана на РМ и

Филозофски Факултет.

Филозофски Факултет

2008

Годишен зборник, Книга-60,стр.693-

707

2007

2. Haftendorn,H.,

Keohane, R.O.

and Wallander,

C.A.,

Imerfect Unions: Security Institutions

over Time and Space

Oxford University press 1999

3. Прирачник за НАТО, стр.369-403 Office of Information and

Press NATO

2001



III СЕМЕСТАР

1. Наслов на наставниот предмет НАЦИОНАЛНА БЕЗБЕДНОСТ







6. Академска година/семестар втора

година/трет

семестар

Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување на солиден квантум на научни

знаења и сознанија за националната безбедност, успешно детектирање на сите закани на

националната безбедност (со посебен акцент на сите облици на загрозувања на

националната безбедност на Р.Македонија). Паралелна цел ќе претставува изградба на

високи стандарди за професионален однос кон сферата на националната безбедност, како

и изградба на безбедносна свест и култура за успешна заштита на сите витални

опшествени вредности.

11. Содржина на предметната програма: Теорија за безбедноста, Безбедноста како атрибут и

функција на државата, Различни сфаќања на поимот безбедност; Основни концепти и

видови на безбедноста со посебен акцент на националната безбедност; Поим и суштина на

националната безбедност. Безбедносна политика, безбедносна анализа и безбедносна

проценка; Компоненти на системот за национална безбедност, Системи за националната

безбедност на современите држави; Проекција на моделот на системот за национална

безбедност на Р.Македонија; Организациона поставеност на новиот модел на системот за

национална безбедност на Р. Македонија -2011 година, Витални опшествени вредности и

нивна заштита; Извори на загрозување на националната безбедност.






60 часови

15.2 Вежби




работа

30 часови



задачи

25 часови



17.1 Тестови Тест 1: минимум 18 максимум 35

бодови

Тест 2: минимум 18 максимум 35

бодови
















1. Митко Котовчевски Национална безбедност Филозофски

факултет

2011



1. Митко Котовчевски Разузнавачко-

безбедносни заедници

на државите во

Југоисточна Европа


факултет

2007



1. Наслов на наставниот предмет РЕГИОНАЛНА БЕЗБЕДНОСТ



4. Организатор на студиската програма

(единица, односно институт, катедра, оддел)





семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции):Да се добијат научни и продлабочени

сознанија за регионалната безбедност, како и да се оспособат студентите за анализа на

современиот контекст на прашања кои ја обликуваат регионалната безбедност и тоа со

посебен осврт и конкретна анализа на државите од регионот на Југоисточна Европа.

11. Содржина на предметната програма: Поим и дефинирање на регионалната безбедност.

Суштина и содржина на регионалната безбедност. Основни фактори и индикатори з

оценување на регионалната безбедност.Новите ризици и предизвици и нивното влијание на

регионалната безбедност.Промени во конфликтите и нивните рефлексии врз регионалната

безбедност. Прогноза и тренд на загрозување на регионалната безбедност. Промените во

Европа и проблемите на регионалната безбедност. Промените во Југоисточна Европа и

нивните импликации врз безбедноста во регионот.Актуелни кризни региони во современиот

свет и нивно влијание врз меѓународната безбедност.






60 часови

15.2 Вежби



семинари,тимска

работа

30 часови












од 71 до 80 бода 8 (осум) I




испит





наставата





1. Luca Gori Evropska Unija i zapadni

Balkan (prevod od

italijanski)

HESPERIJAedu 2007

2. SIPRI Yearbook p.33-225 Oxford University

press

2006

3.



1. Синиша


Искуства од

отварањето на третиот

круг на преговори за

проширување на

северноатлантската

алијанса. Годишен

зборник, Книга-

60,стр.693-707


Факултет.

2009

2. Stanko Nisic Globalna sila i VIZ 2002

bezbednost balkana

(str.277-337)

3.



1. Наслов на наставниот предмет КРИЗЕН МЕНАЏМЕНТ









семестар

Број на

ЕКТС

кредити

6

8. Наставник Проф.д-р Марина Митревска


10. Цели на предметната програма (компетенции): Преглед на базичните концепти и прашања

за кризен менаџмент. Преку разбирање на теориската рамка и примената на овој концепт,

студентите треба да се оспособат да ги анализираат и да дискутираат за современите

прашања на кризен менаџмент и за градењето на современиот концепт на кризен

менаџмент на регионално ниво.


1. Кризен менаџмент: теориски основи; криза и кризна ситуација; анатомија на криза и фактори за проценување на ескалација на кризата.

2. Современи аспекти на кризниот менаџмент: задачи, планирање, управување и стратегии за справување со кризите.

3. Европски кризен менаџмент: компаративни предности. 4. ЕУ: развој на Заедничка европска безбедносна и одбранбена политика Европска

безбедносна стратегија, Имплементација на ЕБОП (воен кризен менаџмент и цивилен кризен менаџмент, фази на управување со кризи), мисии и операции на ЕУ.

5. НАТО: новиот стратегиски концепт и кризен менаџмент, алтернативни стратегии, критериуми на ризик, цели на кризниот менаџмент на НАТО, управување со кризи во ситемот на НАТО, активности на кризен менаџмент на Партнерството за мир.

6. ОБСЕ: основни цели и принципи на ОБСЕ, потреба од кризен менаџмент на ОБСЕ. 7. ООН: основни цели и начела на ООН, системот за кризен менаџмент на ООН, нови

партнерства и нови лекции. 8. Способностите и капацитетите на Р. Македонија за справување со кризи: систем за

кризен менаџмент; од идеја до имплементација; организација, функционирање, спречување на настанување (превенција) и рано предупредување, одлучување, употреба на ресурси, комуникација, коодинација, планирање и финансирање.




15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – 60 часови


15.2 Вежби




работа

30 часови






















1. Марина Митревска Кризен менаџмент


факултет-

Скопје

2008





1. Наслов на наставниот предмет ЕТИОЛОГИЈА НА ЗАКАНИТЕ









семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Целта е преку теориската рамка на мировните и

меѓународните безбедносни студии, запознавање и воведување на студентите во етиологијата

на заканите за мирот и безбедноста на различни нивоа. Со критички пристап ќе се дефинира

односот помеѓу хуманата, националната и меѓународната безбедност и во тие релации ќе се

постават современите ризици и закани. Преку институционални решенија на меѓународните

институции како и на академски и истражувачки програми, студентите ќе се запознаат со модели

за процена на ризици и закани.

11. Содржина на предметната програма: Дефинирање на концепциските основи:закани, ризици и

загрозувања според традиционалните и критичките безбедносни студии; Концептот на

насилството во рамките на мировните студии (директно, физичко и структурно насилство,

културно насилство); Мирот, насилството и конфликтите; Категоризација на ризиците-нивоа и

сектори за анализа на ризиците, индивидуално, национално, системско ниво; Локални и

регионални кризи; Категоризација на заканите-политички, економски, социетални, еколошки и

воени закани; Перцепција на заканите; Закани за мирот и безбедноста по Студената војна-

облици и видови на закани, интензитет и ескалација, хоризонтална и вертикална дистрибуција;

Предизвици за мирот и безбедноста по Студената војна-симетрични и асиметрични закани,

воени и невоени закани, продолжен конфликт, криза, вооружен конфликт, етнички конфликти,

хуманитарни кризи, миграции и бегалци, тероризам, нуклеарно вооружување, мало и лесно

оружје; Националната безбедност и политиката за справување со ризици на Република

Македонија.






60 часови

15.2 Вежби


30 часови



работа






















1. Лидија Георгиева Менаџирање на ризици Филозофски

факултет

2009



1. Алекс Шмид Thesaurus and Glossary

of early warning and

conflict prevention

PIIOM,Erasmus

University

2009

2. CIFP Manual NPSIA 1999



IV СЕМЕСТАР

1. Наслов на наставниот предмет ДЕМОКРАТСКА КОНТРОЛА НА БЕЗБЕДНОСНИОТ СЕКТОР








година/четврт

семестар

7.

Број на

ЕКТС

кредити

6

8. Наставник Проф. д-р Оливер Бакрески



Да се добијат научни и продлабочени сознанија за демократската контрола на

безбедносниот сектор, како и развивање практични способности за практична примена на

механизимите на контрола на безбедносниот сектор.

11. Содржина на предметната програма: поим и значење на контролата; принципи на контрола;

видови контрола; зошто е потребна контрола на безбедносниот сектор, елементи на

демократска цивилна контрола на безбедносниот сектор, видови на контрола на

безбедносниот, главни компоненти на безбедносниот сектор: војска, полиција,

разузнавачко-безбедносни служби, приватни безбедносни компании; формални механизами

на контрола (улогата на парламентот во контролата на безбедносниот сектор, извршната

власт и нејзината улога во контролата на безбедносниот сектор, судска контрола),

неформални механизми на контрола-улогата на цивилното општество во контрола на

безбедносниот сектор, промовирање на демократските вредности во безбедносниот сектор,

контрола на безбедносниот сектор-искуства и практики.

12. Методи на учење: фронтална и интрактивна





60 часови

15.2 Вежби




работа

30 часови
















испит





наставата






Контрола

на безбедносниот

сектор


факултет и

Аутопринт-

Скопје

2011

2.

3.



1.

Борн Х и Иан Ли.

(уредници)

Правни стандарди и

најдобри практики за

надзор над

разузнавачките

агенции

Скен-поинт-

Скопје 2006

2. група уредувачи Parliamentary Oversight

of the Security Sector,

Inter

Parliamentary

Union and

DCAF,

Geneva/Belgrade

2003

3.



1. Наслов на наставниот предмет ИНСТИТУЦИИ НА ЕВРОПСКАТА УНИЈА









семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите стекнуваат знаења за

историјатот, институциите и политиките на Европската Унија. Подеднакво внимание се

посветува на практичните аспекти на градењето на европскиот идентитет, политичкиот и

правниот систем, и особено критериумите и проблемите на асоцирањето на Република

Македонија во Унијата.

11. Содржина на предметната програма: Историја на европската идеја и развојот на

институциите на ЕУ; карактерот на ЕУ како политички систем и како меѓународна

организација; институционално-функционална поставеност на ЕУ; државните и

наддржавните идентитети во Европа; процесот на проширување на ЕУ; основи на

европското право; партиципацијата и граѓанското општество во ЕУ.






60 часови

15.2 Вежби




работа

30 часови






















1. Билјана Ванковска Европски политички

институции: до Лисабон

и по него


факултет,

Скопје

2010

2.

3.



1. Т. Каракамишева -

В. Ефремова

Поимник на

терминологијата на

Европската унија

ГТЗ, Скопје 2009

2. Симон Хикс Политички систем ЕУ Службени

гласник,

Белград

2007

3. Клаус-Дитер

Боршарт

АБВ на правото на ЕУ Европска

унија

2010



1. Наслов на наставниот предмет ПОЛИТИЧКА ГЕОГРАФИЈА И ГЕОПОЛИТИКА




(единица, односно институт, катедра,

оддел)





семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Основната цел на предметната програма е

студентите да се запознаат со современите политичко-географски и геополитички трендови

во меѓународните односи, како и да се оспособат за критичко анализирање на одредени

појави и процеси. Осознавање на поврзаноста на територијата и нејзините квалитативни и

квантитативни карактеристики со политичките појави и процеси. Студентите треба да

стекнат увид во апликативните можности на политичко-географските и геополитичките

истражувања во креирањето на безбедносната политика на државите, како и нивната

севкупна надворешна политика.

11. Содржина на предметната програма: Дефинирање на политичката географија,

геополитиката и геостратегијата. Развој на политичката географија и геополитиката.

Политичко-географскиот процес и политичката карта. Територијални спорови и трговии со

територии. Создавање на светската политичка карта. Формирање на

политичкогеографската карта на Балканот. Политичко-географски процес на Балканот.

Терминолошко редифинирање на Балканот (Балкански полуостров, Југоисточна Европа).

Геостратегиско и геополитичко окружување на Балканот. Локална, регионална и глобална

политичко-географска положба на државите од ЈИЕ. Основни политичко-географски

карактеристики на Република Македонија. Политичкогеографска положба на РМ. Физичко-

географски детерминанти, геополитички детерминанти, геостратегиски детерминанти,

сообра}ајно-географски детерминанти, културно-цивилизациски детерминанти, економско-

географски детерминанти. Позитивни и негативни аспекти од политичко-географската

положба на Република Македонија.






15.2 Вежби




работа

30 часови










оценка)








испит





наставата





1. Тони Милески Политичка географија и

геополитика


факултет

2012

2.

3.



1. Mark Blacksell Political geography Routledge 2006

2. Carolyn Gallaher

at all.

Key Concepts In Political

Geography SAGE

Publications Ltd

2009

3. Klaus Dodds Geopolitics – A very Short

Introduction

Oxford University

Press

2007



1. Наслов на наставниот предмет СТРАТЕГИЈА НА НАЦИОНАЛНА БЕЗБЕДНОСТ И ОДБРАНА









семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6

8. Наставник Проф.д-р Зоран Нацев


10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите да стекнат научно-теориски

знаења за основните безбедносни и одбранбени стравови и определби на Р.Македонија

како и да развијат способности за ажурирање на постојните и проектирање на нови

стратегиски решенија.

11. Содржина на предметната програма: Што е стратегија, потребата од неа видови стратегии.

Детерминанти кои ги условуваат решенијата во стратегијата за националната безбедност и

одбрана, методолошки пристап во изготвувањето на стратегијата и начините за нејзино

ажурирање. Основни ставови и определби на стратегијата за национална безбедност и

одбрана. Споделени безбедносни и одбранбени ставови и определби во контекст за

интеграцијата во НАТО и ЕУ. Супстратегии: надворешно-политичка, економската,

одбранбената, внатрешно-безбедносната и еколошката. Импликациите и остварливоста на

одделни определби.






60 часови

15.2 Вежби




работа

30 часови














од 91 до 100

бода









1. Зоран Нацев Доктрина, теоретски

основи и стратегија на

националната одбрана

НИП Ѓурѓа 1998

2. Зоран Нацев АРМ кон НАТО:

концептуален приод и

организационен развој


факултет

2009

3. Долгорочен план за

развој на одбраната 2011-

2020

Министерство за

одбрана на РМ

2011

Бела книга на одбраната Министерство за

одбрана на РМ

2012



1. Стојан Славески Националната безбедност

на РМ и евроатланските

интеграции

Диги принт 2003

2. Никола Кљусев Интересите на РМ за МАНУ 2007

и др. членство во НАТО

3. НАТО прирачник 2006

4. Европска безбедносна

стратегија

2003



IV СЕМЕСТАР

ИЗБОРНИ ПРЕДМЕТИ

1. Наслов на наставниот предмет НЕВОЕНИ АСПЕКТИ НА БЕЗБЕДНОСТА

2. Код БОМ405И








семестар

Број на

ЕКТС

кредити

6




достигнувања и закономерностите од областа на безбедноста со посебен акцент на

невоените аспекти на безбедноста и развивање на нивните способности за научно

следење, детектирање, и прогноза во сите облици на невоени загрозувања на безбедноста

на сите нивоа (од хумана до глобална безбедност). Исто така, значајна цел ќе биде

создавање на солидна научна основа за успешно следење и освојување на знаења од

другите научни области во мировно-безбедносната сфера. Паралелно ќе се прават научни

продори во расветлување на историската перспектива и современата перспектива на

односот помеѓу безбедноста, загрозувањата и мирот.

11. Содржина на предметната програма: Теории за безбедност; Поим и содржината на

безбедноста; Видови на безбедност; Односот помеѓу традиционалните и глобалните

безбедносни студии; Загрозувања, поим, суштина и класификација; Облици на

загрозувања на мирот и безбедноста; Намерни и ненамерни опасности на безбедноста;

Безбедноста и човековите права; Намерни и ненамерни закани за животот; (Не)намерни

закани за здравјето; (Не)намерни закани за економската благосостојба; (Не)намерни закани

за околината; (Не)намерни закани за политичките права; Природни и човекови опасности за

опстанокот; Меѓусебната поврзаност и условеност на главните глобални проблеми

(Пренаселеноста, неразвиеноста на политичките права и слободи, идеолошкиот

национализам и војната); Хиперинфлацијата, голема депресија, криза на глобалните

долгови, природна деградација, трката во нуклеарно вооружување како извор на

загрозување на безбедноста и мирот; Соодносот помеѓу опасностите и заканите, со

посебен осврт на невоените опасности и закани; Детектирање на современите невоени

загрозувања на безбедноста; Современи тенденции во развојот на невоените аспекти на

безбедноста.


13. Вкупен расположлив фонд на време 180 часови




45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови














од 91 до 100

бода










факултет

2011

2.

3.



1. Роберт Џ. Бункер Не-државни закани и

идни војни

Routledge 2003

2. Питер Хју Поим за глобална

безбедност

Routledge 2006

3.



1. Наслов на наставниот предмет ЕВРОПСКА БЕЗБЕДНОСТ









семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Овозможување преглед и пристап до

базичните концепти и прашања за безбедноста во рамките на Европскиот контекст. Преку

разбирање на историскиот развој, институционалните решенија и теориската рамка вградена

во европската безбедносна архитектура, студентите ќе се оспособат да ги анализираат и да

дискутираат за современите прашања на европската безбедност и градењето на современиот

безбедносен концепт на регионално ниво.

11. Содржина на предметната програма: Европска безбедност: реалистичен и либерално-

институционален пристап; национална, регионална и меѓународна безбедност-теориски

основи; одбранбена и безбедносна дилема; Европски концепт и европски идентитет;

Европската безбедност и Студената војна: блоковска конфронтација, одвраќање и воено-

политички сојузи; детант, процес на КЕБС; Европски иницијативи по студената војна: европски

безбедносни институции (институционална рамка) од колективна одбрана кон взаемна

безбедност; НАТО, ЗЕУ, ОЕБС; Европски безбедносен и одбранбен идентитет; улогата на

Европскиот совет, Европската комисија и Европскиот парламент; развој на заедничка

надворешна и безбедносна политика (кооперативна безбедност, цивилен кризен менаџмент и

превенција на конфликти, градење на мирот; НАТО и ЕУ низ трансатлантските релации:

европски безбедносен и одбранбен идентитет и европска безбедносна и одбранбена политика;

Трансформација и проширување на НАТО (НАТО од Рим до Прага), ЈИЕ и евро-атлантските

интеграции; партнерство и соработка; реформи на безбедносниот сектор; мировни мисии;

Република Македонија и европската безбедност.






45 часови

15.2 Вежби



15 часови


работа






















1. Лидија Георгиева Европска безбедност Филозофски

факултет

2010



1. Гоцевски Т.,

Бакрески О.,

Славевски С.

ЕУ низ призмата на

европската безбедност

2008


факултет

2009



1. Наслов на наставниот предмет МЕЃУНАРОДНИ ОРГАНИЗАЦИИ









семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање на студентите со најважните

сознанија за улогата и дејствувањето на меѓународните организации во денешницата

земајќи ги впредвид нивните импликации врз националниот суверенитет. Теориските

сознанија ќе бидат надополнети со анализа на конкретни примери. Целта е студентите да

ги сватат драматичните промени во природата на националниот суверенитет и глобалните

односи низ призмата на меѓународните организации и институции.

11. Содржина на предметната програма: Дефиниција и рана историја на меѓународните

организации; класификација на меѓународните организаци; улога и функции на

меѓународните организации; легитимитет и афторитет на меѓународните организации; Од

лигата на народите до ООН; меѓународни организации и институции во Европа; вон

европски меѓународни организации;






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови



















наставата





1. Клив Арчер Меѓународни

организации

(International

Organisations)

Routledge 2001

2.

3.



1. С. Аврамов и М.

Креќа

Меѓународно јавно

право

Савремена

администрација

2003

2.

3.



V СЕМЕСТАР

НАСОКА – БЕЗБЕДНОСТ

ЗАДОЛЖИТЕЛНИ ПРЕДМЕТИ

1. Наслов на наставниот предмет РАЗУЗНАВАЊЕ И НАЦИОНАЛНА БЕЗБЕДНОСТ

2. Код Б501З






6. Академска година/семестар трета

година/петти

семестар

Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите да стекнат знаења за “процесот” на

разузнавање, за организацијата и начинот на дејствување на разузнавачките служби со цел

поуспешна заштита на виталните опшествени вредности од нивното разорно дејствување. Овој

предмет треба да претставува вовед во светот на разузнавањето и заштита од дејствувањето на

современите разузнавачки служби.

11. Содржина на предметната програма: Поимовно определување на разузнавањето; Типови,

категории и нивоа на разузнавање; Разузнавачки круг; Атрибути на разузнавањето; Категории на

завршното разузнавање; Разузнавачки служби; Методологија на работа на разузнавачките

служби; Видови на разузнавачките служби; Демократска контрола и надзор на разузнавачките

служби; Разузнавачко-безбедносната заедница на САД после 11 септември 2001 година.






60 часови

15.2 Вежби




работа

30 часови






















1. Митко Котовчевски Разузнавачката заедница

на САД пред и после 11

септември 2001 година

Митко

Котовчевски

2007

2. Митко Котовчевски Современи разузнавачки

служби

Македонска

цивилизација

2002



1. Митко Котовчевски Тајните служби на Балканот Филозофски

факултет

2008

2. Митко Котовчевски Англиско-македонски речник

на разузнавачка

терминологија


факултет

2007

3. Томас Квигнин Да се види невидливото:

Разузнавањето за

националната безбедност во

несигурно време

World Science

Publishing

2007



1. Наслов на наставниот предмет ВОВЕД ВО КРИМИНАЛИСТИКА

2. Код Б502З




Факултет за безбедност




семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6

8. Наставник


10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање со поимот, предметот и

содржината на науката за криминалистика и претставување на нејзината трихотомна

поделба. Стекнување на знаења за местото и улогата на криминалистиката во системот на

откривање и расветлување на кривичните дела и криминалистичко оперативната дејност.

11. Содржина на предметната програма: Поим, предмет и методи на криминалистиката,

трихтомната поделба на криминалистиката, значењето и улогата на полициските

службеници во откривањето и докажувањето на кривичните дела, структурната поставеност

на криминалистичката полиција во борбата со криминалот; основните принципи и начела на

криминалистиката, криминалистичко оперативната дејност и почетни сознанија за сторено

кривично дело, индиции како иницијални методи за откривање и расветлување на

кривичните дела и стекнување вештини за анализа и примена на златните криминалистички

прашања.





теоретска

настава

60 часови

15.2 Вежби




работа

30 часови



задачи

25 часови




















1. Џуклески Гоце Вовед во

криминалистика

Соларис

принт, Скопје 2009



1. Методија Ангелески Вовед во

криминалистика

Куманово:

Графос

2007

2. Кривокапиќ

Владимир

Криминалистика / 1991

3.



V СЕМЕСТАР



1. Наслов на наставниот предмет МЕЃУНАРОДНА БЕЗБЕДНОСТ

2. Код Б503И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање со најважните теориски

концепти и пристапи во анализата на меѓународната безбедност. Развивање на критичко и

креативно размислување на причинско-последичните врски на појавите во меѓународните

односи, кои имаат глобални безбедносни импликации. Теориските сознанија ќе бидат

надополнети со апликација на емпириски примери за меѓународна хармонија и/или

несогласувања. Главната цел е студентите да се стекнат со вештини во смисла на вршење

анализа на конкретни и актуелни меѓународни безбедносни проблеми.

11. Содржина на предметната програма: Карактерситики на научната дисциплина. Клучни

концепти на меѓународната безбедност, како меѓународна анархија, безбедносна дилема,

трансформација на војната и конфликтите во 21 век, приватизација на безбедноста,

биополитика. Главни актери на меѓународната безбедност (држави, меѓународни

организации, глобални недржавни актери). Главни глобални безбедносни закани во 21 век

(типологизација на Оксфордската истражувачка група). Начини и механизми на

разрешување на безбедносните проблеми.






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови






















1. Билјана Ванковска Меѓународна



факултет,

Скопје

2011



1. B. Buzan and L.

Hansen

The Evolution of

International Security

Studies

Cambridge

University

Press

2009

2. Ken Booth Theory of World Security Cambridge

University

Press

2008

3.



1. Наслов на наставниот предмет ЕНЕРГЕТСКА БЕЗБЕДНОСТ

2. Код Б504И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Предметната програма треба да овозможи

стекнуваwе на научни и продлабочени сознанија за клучните фактори кои ја детеминираат

енергетската безбедност, односно сегашната употреба и идната слика за клучните форми

на енергија - нафта, јаглен, природен гас, нуклеарна енергија, електрична енергија,

искористливост и обновливост на енергијата.

11. Содржина на предметната програма: Дефинирање на енергетската безбедност. Употребата на енергијата во светски рамки. Централната позиција на енергијата во нашите животи (модернизам наспроти камено доба). Нуклеарна енергија и радиоактивен отпад. Енергетска зависност. Регионални состојби и конфликти за енергетски ресурси, Европа, Америка, Азија, Африка. Енергетската безбедност и геополитиката. Алтернативни енергетски извори. Енергетска политика. Геостратегиска важност на нафтоводите и гасоводите. Националната безбедност и енергетската зависност. НАТО и енергетската безбедносна дилема. Енергетска стратегија на Русија за 21 век. Геополитички и енергетски игри во Југоисточна Европа. Стратегија за искористување на обновливите извори на енергија во Република Македонија до 2020 година.






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови
















испит





наставата





1. Тони Милески Енергетска безбедност

- прирачник


факултет

2012

2.

3.



1. Antonio Marquina Energy security : visions

from Asia and Europe

Palgrave

MacMilan

2008

2. Gal Luft and Anne

Korin

Energy security

challenges for the 21st

century: a reference

handbook

ABC Clio 2009

3.



1. Наслов на наставниот предмет ИНФОРМАТИЧКА БЕЗБЕДНОСТ

2. Код Б505И




ФИНКИ




семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6

8. Наставник Доц. д-р Весна Димитрова



Запознавање со постапките и механизмите за заштита кај компјутерските системи од

безбедносен аспект; запознавање со основните криптографски принципи и методи;

изучување на основните криптографски алгоритми; изучување на постапки што се

применуваат кај компјутерските системи за подигање на нивото на безбедност во однос на

неовластен пристап; изучување на основните сигурносни модели за контрола на пристап;

запознавање со основните заштитни механизми кај оперативните системи; изучување на

безбедносните протоколи.

11. Содржина на предметната програма

Потреба од заштита на компјутерските системи; Компјутерска безбедност; Етички норми и

одговорност; Основни поими од криптографија; Примери на протоколи за криптирање;

Криптографски алгоритми; Криптирање со тајни клучеви; Криптирање со јавни клучеви;

Пробивање на криптирани системи; Дигитални потписи; Автентикација и методи за

автентикација; Авторизација; Лозинки; Биометрика; Современи протоколи за безбедно

комуницирање; Безбедност на интернет протоколи; Web сигурност; Безбедност на мрежи;

Основни заштитни механизми кај оперативните системи; Архитектура на системите за

заштита кај оперативни системи; Злонамерници; Злонамерни софтвери; Заштитни ѕидови

(Firewalls); Детекција на вируси, тројански коњи и обиди за неовластено најавување; Spam

(преку e-mail подсистем). Заштита кај smart и други видови на картички. Протоколи за

безбедни електронски трансакции.

12. Методи на учење: предавања, проекти, дискусии, работилници





45 часови

15.2 Вежби


15 часови



работа






















1. M. Stamp Information security

principles and practice

Wiley-

Interscience 2006

2. N. Smart Cryptography: An introduction

McGraw-Hill 2003

3. D. Gollmann Computer Security John Wiley &

Sons 1999



1. W. Stalings Cryptography and

network security –

Prentice Hall 2003

Principles and practice

2. C. P. Pfleeger, S. L.

Pfleeger Security in Computing Prentice Hall 2005

3. N. Ferguson, B.

Schneier Practical Cryptography

John Wiley &

Sons 2003



1. Наслов на наставниот предмет АНАЛИЗА НА РАЗРЕШУВАЊЕ НА КОНФЛИКТИ

2. Код Б506И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции):Развивање на дијагонистички и аналитички

вештини за утврдување на причините за конфликтите, динамиката на конфликтниот процес,

ескалацијата на конфликтите и можните интервенции во конфликтот. Врз основа на овие

вештини, студентите треба да ја надминат бариерата на теориското и практичното

анализирање, како и да извлекуваат и креираат препораки за управување со конфликтниот

процес.

11. Содржина на предметната програма: Вовед во решавањето на конфликтите:Анализа на

конфликтот(структура и динамика на конфликтот, дистрибуција на конфликтот и видови

конфликти); традиционален пристап за решавање на конфликтите; Теорија за решавање на

конфликти(Боулдинг, Галтунг, Бартон, Харвардски пристап, Ледерах); конструкција и

реконструкција; Теориска рамка на современите конфликти (продолжен социјален

конфликт, меѓународен и внатрешен конфликт, етнички конфликт, вооруѓен конфликт);

Конфликтите во современата меѓународна заедница; причини за конфликти (структурален

пристап, идеологија и идентитет, миграции, технологија и комуникации); индикатори за

анализа на конфликтите; Стратегии за справување со конфликтите: превенција на насилни

конфликти; управување со конфликтите (решавање и разрешување); интервенција на трета

страна; градење на мирот; Меѓународните организации и управувањето со конфликтите:

ООН (колективна безбедност, Совет за безбедност); ЕУ превенција на конфликти и

управување со кризи; ОЕБС и заемната безбедност; Улогата на НАТО во управувањето со

конфликти.





теоретска

настава

45 часови

15.2 Вежби 15 часови




работа



задачи

30 часови












од 91 до 100

бода










Ортаковски В.,

Георгиева Л.

Анализа и разрешување

на конфликти

БЦМ 1999



1. Георгиева Лидија Творење на мирот Филозофски

факултет

2007

2. Wallenstain Peter Understanding Conflict

Resolution:War, Peace

SAGE 2002

and Global System

3. Miall H.,

Ramsbolhan O.,

Woodhouse T.

Contemporary Conflict

Resolution

2000



VI СЕМЕСТАР



1. Наслов на наставниот предмет ЗАШТИТА НА КУЛТУРНОТО НАСЛЕДСТВО

2. Код Б601З







година/шести

семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6

8. Наставник Доц. д-р Зорица Салтировска


10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување на научни и продлабочени

знаења за значењето на културата и културното наследство во зачувувањето на

идентитетот на народот и одржувањето на мирот како крајна цел на безбедноста и

одбраната, како и за формите и начините на загрозувањето и заштитата ка културното

наследство (како темелна вредност со траен карактер) во кризни ситуации, вонредни и

воени состојби. Значајна цел ќе биде и подигањето на протекторската свест за значењето

на културното наследство и неговата заштита од секаков вид криминални и други дејствија

насочени кон истото.

11. Содржина на предметната програма: Дефинирање на културното наследство; Поделба на

културното наследство- видови и категории; Значењето на културното наследство;

Загрозување на културното наследство; Еколошкото загадување и културното наследство;

Организираниот криминал како фактор на загрозување на културното наследство;

Културното наследство во вооружените конфликти; Меѓународна заштита на културното

наследство; Меѓународна заштита на културното наследство во вооружените конфликти;

Засилена заштита на културното наследство- стекнување и губење на правото на засилена

заштита; Правна заштита на културното наследство во Р. Македонија; Заштита на

културното наследство од незаконски (криминални дејствија); Заштита на културното

наследство во вооружените конфликти и во случај на природни непогоди; Заштита на

културното наследство од последиците од загадувањето на животната средина;

Институционална заштита на културното наследство во Р. Македонија; Развивање

протекторска свест.





настава

60 часови




30 часови






















1. Зорица

Салтировска

Заштита на културното

наследство


факултет

2011




факултет

2011

2. Tomak Jiri The protection of cultural

property in the event of

armed conflict

UNESCO 1996



1. Наслов на наставниот предмет СОВРЕМЕНИ ВООРУЖЕНИ СИСТЕНИ

2. Код Б602З








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6

8. Наставник Проф.д-р Ванчо Кенков


10. Цели на предметната програма (компетенции): Основна цел е студентите да се стекнат со

научни знаења и сознанија за современите борбени системи, карактеристиките и

можностите на современите борбени средства, начелата на употреба и тенденциите во

развојот на современите борбени средства.

11. Содржина на предметната програма: Современи вооружени системи-поим; Состојба,

перспективи и тенденции во натамошниот развој на вооружените системи; општи тенденции

за натамошен развој на борбените средства во пешадиските единици, можности на

пешадиските единици и натамошен развој и перспективи; вооружените системи во

артилериските и артилериско-ракетните единици, оклопните единици, системи на ПВО.

Военото воздухопловство и противвоздушната одбрана, вооружените системи во

воздухопловите и опрема, поделба, основни карактеристики и тенденции во развојот.

Воената морнарица, вооружување и опрема, поделба и основни карактеристики и

тенденции во развојот; Противелектронски дејства, значење на ПЕД и нивното влијание врз

водењето на војна, организирање на ПЕД, средства и единици, основни карактеристики и

можности, употребата на средствата, перспективи во развојот; Средства за масовно

уништување, борбени системи кои користат нуклеарни боеви глави, интерконтинентални

ракети, крстаречки ракети, вселенски средства. Нови видови на оружја.






60 часови

15.2 Вежби




работа

30 часови





17.1 Тестови


















1. Ванчо Кенков Современи вооружени

системи


факултет

2010

2.

3.



1. Жика Кузмановски

Светот на

хеликоптерите

Винсент

Графика,

Скопје

2003

2. Анастас Лакоски

Нуклеарно оружје Филозофски

факултет

2002

3. Изток Кочевар,

Савремени тенкови у

свету

ВИНЦ,

Београд

1988

4. Александар

Резингер

Електронска дејства, Сплит 1977



VI СЕМЕСТАР



1. Наслов на наставниот предмет ГЛОБАЛЕН ТЕРОРИЗАМ

2. Код Б603И








семестар

Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување на солидна едукација за

феноменот тероризам како современа глобална безбедносна закана, неговото влијание врз

загрозување на глобалната безбедност, како и разорното влијание врз националната

безбедност на определени држави. Врз основа на стекнатите научни сознанија студентите

да се оспособат за да бидат во можност да ја детектираат глобалната безбедносна закана-

тероризам и безбедносните импликации врз националната безбедност.

11. Содржина на предметната програма: Етиологија и дефинирање на глобалната безбедносна

закана-тероризмот; Основните детерминанти на глобалниот тероризам; Основните причини

за појава на глобалниот тероризам; Основните класификации и поделби на глобалниот

тероризам; Терористичките мотивации и стратегии; Организација и функционирање на

глобалните терористички организации; Тактика за дејствување на глобалните терористи;

Категории на терористички групи; Видови на тероризам кои се идентификуваат како облик

на војна; Трансдржавна и глобална безбедност; Односот помеѓу традиционалните и

глобалните безбедносни студии; Рангирање на глобалните безбедносни закани според

жестокоста и интезитетот на нивното манифестирање; Нови тенденции на глобалниот

тероризам.

12. Методи на учење:





45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови






















1. Митко Котовчевски Современ тероризам Македонска


2003

2. Митко Котовчевски Менаџирање на

терористички закани


факултет

2011



1. Wilkinson P. Terrorism versus

democracy

London-

Portland

2000



Routledge 2006

3. Митко Котовчевски Борба против

тероризмот



2004



1. Наслов на наставниот предмет РОДОТ, МИРОТ И БЕЗБЕДНОСТА

2. Код Б604И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање со најзначајните теоретски

пристапи во анализата на реалната поставеност на половите во однос на војната и мирот и

во нив објективно одиграната улога на жените. Студентите притоа треба да стекнат знаења

за родовата димензија на современите војни и вооружени конфликти, влијанието на новата

безбедносна средина врз улогата на жените во вооружените сили, придонесот и улогата на

жените во креирањето на безбедносната политика и јакнењето на мирот, како и можностите

за вклучување во мировните процеси.

11. Содржина на предметната програма: Пол, род, идентитет и нееднаквост; Статусот на

жените и нивната борба за еманципација и еднаков третман; Современо војување и

современи армии- учество на жените; Насилството врз жените во современите војни;

Современите безбедносни предизвици и безбедноста на луѓето во новата безбедносна

средина; Мирот, ненасилството и жените; Мировни движења на жените; Феминистички

пристапи кон мирот; Учество на жените во мировните процеси.






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови














од 91 до 100

бода









1. Зорица


Род, мир и безбедност Филозофски

факултет

2011




факултет

2007

2. Марија Ивановска Водич во

феминистичката и

родовата терминологија

Акција

Здруженска

2007

3.



1. Наслов на наставниот предмет МЕНАЏИРАЊЕ НА ПРИРОДНИ РЕСУРСИ

2. Код Б605И




оддел)





семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Предметната програма овозможува

стекнување на знаења за значењето на природните ресурси и нивното правилно

искористување. Студентите ќе бидат оспособени за примена на стекнатите знаења во

сферата на заштитата на животната средина, креирањето на политики за заштита и

правилно искористување на природните ресурси. Една од главните цели на предметната

програма е поттикнување на критичкото мислење на студентите и развивање вештини и

способности за решавање на одредени проблеми во конкретната сфера.

11. Содржина на предметната програма: Основи на менаџментот во сферата на животната средина. Обновливи и необновливи ресурси. Институции за менаџирање на природните ресурси. Одржлив менаџмент – одржлив екосистем. Растот на популацијата и искористувањето на природните ресурси. Заштита и конзервација на природните ресурси. Природни ресурси и безбедноста. Војни за ресурси. Процена и менаџмент на ризиците на животната средина. Процена на ризикот на животната средина во бизнисот. Процена на ризикот и менаџмент за обработка и складирање на отпад. Процена на ризикот и менаџмент на копнените води. Процена на ризикот и менаџмент во експлоатацијата на морињата. Проектирање на животната средина: политика на „развој на природата“. Еколошко менаџерство: еколошките студии како образование моќ/знаење.





настава

45 часови




15 часови





17.1

Тестови






оценка)








испит





наставата





1. Тони Милески Менаџирање на

природни ресурси -

прирачник


факултет

2012



1. Питер Калоу Прирачник за

процена и менаџмент

на ризиците на

животната средина

Датапонс 2009

2. Френк Фишер и

Мартин А. Хајер

Живеење со

природата




1. Наслов на наставниот предмет КРИМИНАЛИСТИЧКА ТАКТИКА

2. Код Б606И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување на знаења и умеења за

криминалистичко тактички и оперативни дејствија во насока на расветлување на

кривичните дела и разбирање на постапките за нивна примена. Покажување знаење и

разбирање во насока на примена на современите методи при соочување со тешки форми

на криминал, како и способност за постапување со сведоци, осомничени и жртви.

11. Содржина на предметната програма: Поим и предмет на криминалистичката тактика,

криминалистичко-оперативни евиденции согласно позитивното законодавство, превземање

на оперативно тактички мерки и полициски овластувања: утврдување идентитет, собирање

информации, повикување, приведување, задржување, заседа, блокада, привремено

одземање на предмети, преглед и претрес на лице и обезбедување и преглед на местото

на настанот. Тактика на спроведување на истражни дејствија:увид, претрес, испитување на

сведоци, испитување на осомнничени, препознавање и реконструкција. Третирање на

жртвите од кривичните дела и водење информативен разговор. Криминалистичко-тактички

аспекти на обработка на местото на настанот и прелиминарни анализи. Примена на

полиграф.





теоретска

настава

45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови



задачи

30 часови




















1. Котески Марјан Криминалистичка

тактика

Факултет за


2009



1. Владимир

Кривокапић, Милан

Жарковић,

Бранислав

Симоновић

Криминалистика-тактика Београд:

Виша школа

унутрашњих

послова

2003

2. Владимир

Водинелиќ

Криминалистика, 1, 2

издание,

Београд,

1985

3.



VII СЕМЕСТАР



1. Наслов на наставниот предмет ГЛОБАЛНИ БЕЗБЕДНОСНИ ЗАКАНИ

2. Код Б701З






6. Академска година/семестар четврта

година/седми

семестар

. Број на

ЕКТС

кредити

6




феноменот на современите транснационални безбедносни закани и нивното влијание врз

загрозување на меѓународната безбедност, како и нивното разорно влијание врз

националната безбедност на определени држави. Врз основа на стекнатите научни

сознанија студентите да се оспособат за да бидат во можност да ги детектираат новите

транснационални безбедносни закани и нивните импликации врз националната безбедност.

11. Содржина на предметната програма: Етиологија и дефинирање на транснационалните

безбедносни закани; Трансдржавна и глобална безбедност; Односот помеѓу

традиционалните и глобалните безбедносни студии; Транснационалниот организиран

криминал; Меѓународниот тероризам; Тирани и тирански режими како транснационална

безбедносна закана; Глобалните еко-закани; Верските секти; Пролиферацијата на оружјето

за масовно уништување; Сиромаштија, глад и хидроцид, Концептот на нарко-тероризам;

Модели на поврзаност на тероризмот и транснационалниот организиран криминал; Нови

транснационални безбедносни закани; Импликациите на загрозувањата на глобалната

безбедност врз националната безбедност на определени држави; Рангирање на

транснационалните безбедносни закани според жестокоста и интезитетот на нивното

манифестирање.






60 часови

15.2 Вежби




работа

30 часови























факултет

2011





2004

3.


Р.

бр.




Routledge 2006


идни војни

Routledge 2003

3. Wolfgang Benedek, Transnational Terrorism,

Organized Crime and

Palgrave 2010

Christopher Daase,

Vojin Dimitrijevic and

Petrus van Duyne (Ed)

Peace-building Macmillan



1. Наслов на наставниот предмет НАДВОРЕШНО ПОЛИТИЧКА АНАЛИЗА

2. Код Б702З








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6




Запознавање на студентите со основните приоди за вршење на надворешно политичка

анализа; целта на предметот е да се разбере комплексната реалност намеѓународните

односи и како тие се креираат, а преку знаењата што ќе ги добијат студентите целта е да се

оспособат за опишување, објаснување, анализирање и пренесување на надворешно

политичките актуелности.

11. Содржина на предметната програма: Поим на надворешно политичка анализа; надворешно

политичката анализа како приод во изучувањето на меѓународните односи; Индивидуа,

држава, систем како фактори во креирањето на надворешната политика; Компаративен

приод на остварување на надворешната политика; Улогата на лидерите во надворешната

политика; Модели на процеси на донесување на одлуки; проблеми во евалуацијата на

„добрите одлуки“; Улогата на советниците и бирократијата во креирањето на надворешната

политика; детерминанти на надворешна политика; Проучување на конкретни примери






60 часови

15.2 Вежби




работа

30 часови






















1. Марике Брунинг Надворешно политичка

анализа (foreign policy

analysis)

Palgrave

Macmilan

2007

2.

3.



1. D. Frei, Handbook of Foreign

Policy Analysis

Springer 1989

2.

3.






1. Наслов на наставниот предмет СОВРЕМЕНИ РАЗУЗНАВАЧКИ СЛУЖБИ

2. Код Б703И








семестар

Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите да стекнат научни и

продлабочени знаења за “процесот” на разузнавање, за организацијата и начинот на

дејствување на разузнавачките служби со цел поуспешна заштита на виталните

општествени вредности од нивното разорно дејствување.

11. Содржина на предметната програма- Типови, категории и нивоа на разузнавање;

Разузнавачки круг; Атрибути на разузнавањето; Категории на завршното разузнавање;

Разузнавачки служби; Методологија на работа на разузнавачките служби; Видови на

разузнавачките служби; Односот помеѓу разузнавањето и шпионажата; Современите

контраразузнавачки служби-состојби и тенденции; Разузнавачко-безбедносната заедница

на САД после 11 септември 2001 година; Форми и методи на разузнавачко дејствување;

Разузнавачко безбедносни заедници на современите држави со посебен акцент на

разузнавачко-безбедносните заедници на балканските држави; Разузнавачко-

безбедносната заедница на Република Македонија; Демократска и парламентарна

контрола на разузнавачко-безбедносните заедници.






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови






















1. Митко Котовчевски Современи

разузнавачки служби



2002

2. Митко Котовчевски Тајните служби на

Балканот


факултет

2008



1. Митко Котовчевски Англиско-македонски

речник на разузнавачка

терминологија


факултет

2007

2. Томас Квигнин Да се види невидливото:

Разузнавањето за

националната безбедност

во несигурно време

World

Science

Publishing

2007



1. Наслов на наставниот предмет ПРИВАТНА БЕЗБЕДНОСТ

2. Код Б704И




оддел)





семестар

7.

Број на ЕКТС

кредити 6




Да се добијат научни и продлабочени сознанија за приватниот безбедносен сектор, како и

да се поседува способност за активно ангажирање во работата на приватниот безбедносен

сектор и особено во безбедносниот сектор во Република Македонија.

11. Содржина на предметната програма: Основни категоријални поими врзани за

безбедносниот сектор и приватниот безбедносен сектор, односот меѓу приватната и

корпоративната безбедност, основни карактеристики на корпоративната безбедност,

принципи на функционирање во корпорациите, цели и задачи на корпоративната

безбедност, функции на корпоративната безбедност, влијание на корпоративната врз

националната безбедност, причини за појавување на приватни безбедносни и воени

компании, приватни безбедносни организации, приватни воени компании, класификација на

приватните воени компании, корпоративни организации, приватни компании за

обезбедување, приватни агенции за обезбедување во Република Македонија, законска

основа за формирање на агенции за обезбедување, услуги што ги даваат агенциите за

обезбедување, врска со безбедносниот сектор, врска со политиката.





настава

45 часови




15 часови










оценка)








испит





наставата






и др.

Корпоративна

безбедност-работна

верзија

во подготовка 2013



1. Спасески Ј. и

други

Приватна


Полициска академија-

Скопје и Центар за

научноистражувачка

работа при Факултет

за туризам и

угостителство-Охрид

2008

2.

Бакрески Оливер

Контрола

на безбедносниот

сектор

Филозофски факултет

и Аутопринт-Скопје 2011



1. Наслов на наставниот предмет НАДВОРЕШНА И БЕЗБЕДНОСНА ПОЛИТИКА НА ЕУ

2. Код Б705И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување знаења и воведување во

основите на формулирањето на надворешната и безбедносната политика на ЕУ и нејзините

концепциски и институционални аспекти. Студентите ќе можат да дискутираат и да ги

разликуваат инструментите на ЗНБП на ЕУ применети во конретни случаи.

11. Содржина на предметната програма: Концепти за надворешна и безбедносна политика;

Безбедноста како европски концепт, Формулирање на екстерните акции и ЗНБП на ЕУ;

Правни основи на ЗНБП и ЕБОП; Цели и инструменти (заеднички стратегии, заеднички

акции, заеднички позиции); Институционална рамка (ЕС, ЕК, ЕП, ПБК, ЕППРП); тела на

ЗНБП; Воен и цивилен кризен менаџмент на ЕУ; Финансирање и процес на одлучување,

Случаи на примена на инструменти на ЗНБП на ЕУ.





теоретска

настава

45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови



задачи

30 часови




















1. Лидија Георгиева Европска безбедност Филозофски

факултет

2010



1. Георгиева Лидија Менаџирање на ризици Филозофски

факултет

2009

2. Wessel, R.A. The European Union

Foreign and Security

Policy

The

Hague:Kluwer

Law

International

1999

3.



1. Наслов на наставниот предмет УПРАВУВАЊЕ И ЛИДЕРСТВО

2. Код Б706И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите да стекнат општо теоретски

знаења од областа на управувањето и раководењето како процес на насочување на

поединци,организациски делови и на системот за одбрана на Р.Македонија и да развијат

способности за нивна практична примена во остварувањето на функциите на системот.

11. Содржина на предметната програма: Теоретски основи на лидерство, менаџмент,

раководење и управување; Основни фактори и проблеми на современото раководење;

Методи, модели и системи на раководењето; Процес на раководењето со одбраната;

Функции на раководењето, планирање, организирање, координација и контрола;

Раководење со цивилната одбрана; Раководење и командување со АРМ; Раководење со

системот на одбрана во услови на криза и војна; Суштина на лидерство; Квалитети и

техники на лидерите и лидерството; Лидерски модел за потребите на раководењето со

одбраната на Р. Македонија.






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови






















1. Борис Николовски Основи на военото

раководење

АЛФА 94 1999

2. Љубомир

Дракулевски

Лидерство-основа за

ефективен стратегиски

менаџмент

Економски

факултет

1999

3. Зоран Нацев Менаџмент,

раководење и

лидерство со одбраната

на Р.Македонија

Во

подготовка



1. Алекса

Стаменковски

Менаџмент со

одбраната

НИП Ѓурѓа 2004

2. Смит Пери Преземање

одговорност-практичен

водич за раководители

Министерство

за одбрана на

РМ

2004



1. Наслов на наставниот предмет КРИМИНАЛИСТИЧКА ТЕХНИКА

2. Код Б707И




оддел)





семестар

7. Број на ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување на потребни знаења за

криминалистичка регистрација и идентификација на осомничени лица. Демонстрирање на

способност за истрага на место на настанот и детекција, обезбедување и толкување на

материјалните траги и докази. Покажување знаење и разбирање во насока на примена на

современи методи при трасеолошките експертизи и вештачења.

11. Содржина на предметната програма: Поим и предмет на криминалистичката техника,

современи методи на криминалистичката техника, криминалистичка регистрација и

идентификација на осомничени лица и неидентификувани мртви тела, основи на истрага на

местото на настанот и реконструкција, поим за траги и поделба на трагите според

природата, потеклото и големината, детекција и обезбедување на материјалните траги и

докази, фиксирање на местото на настанот со скицирање, видео и фотографирање,

трасолошки анализи и вештачења на материјалните траги.





настава

45 часови




работа

15 часови










оценка)








испит





наставата





1. Ричард

Сеиферстин

Криминалистика –

Вовед во форензика

Скопје –

Табернакул

2010



1. Радојица

Максимовиќ

Криминалистика

техника

Београд –

Полициска

Академија

2000

2.

3.



VIII СЕМЕСТАР



1. Наслов на наставниот предмет БЕЗБЕДНОСНИ ПРОЦЕНКИ

2. Код Б801З







година/осми

семестар

Број на

ЕКТС

кредити

6

8. Наставник Проф.д-р


10. Цели на предметната програма (компетенции): Посебна цел на овој предмет е оспособување

на студентите за самостојна изработка на безбедносни проценки, планови, анализи на

безбедносните закани, како и стекнување способност за самостојно управување со

безбедносните активности во рамки на различни организации.

11. Содржина на предметната програма: Поимовно дефинирање на безбедносната проценка.

Значење, проценка и содржина на безбедносните проценки. Видови на безбедносна проценка.

Безбедносни проценки на безбедносните предизвици, ризици и закани на општеството.

Природата на безбедносните закани и нивното манифестирање во проценетиот временски

период. Анализа на безбедносните закани (краткорочни, среднорочни и долгорочни). Носители

(извори) на безбедносното загрозување и нивно рангирање според веројатноста на нивното

пројавување и според жестокоста на нивното дејствување. Улогата на разузнавањето во

донесувањето на валидни безбедносни проценки. Завршното разузнавање во функција на

успешно креирање на безбедносните проценки и безбедносната политика на државата.

Модели и методологија за утврдување на безбедносните закани. Методологија за оценување

на индексот на глобалниот и внатрешниот тероризам.





настава

60 часови




30 часови


























2004




факултет

2011



1. Џон Бејлис, Џејмс

Вирц, Колин Греј и

Елиот Коен

Стратегија во

современиот свет

Oxford University

Press

2007

2. Brynjar Lia Globalisation and the

Future of Terrorism-

Patterns and Predictions

Routledge

Taylor&Francis

Group

2005






1. Наслов на наставниот предмет ОРГАНИЗИРАН КРИМИНАЛ

2. Код Б803И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6




сознанија за елементите и формите на организираниот криминал. Стекнување на солидна

едукација за феноменот на организираниот криминал и безбедносните импликации врз

националната безбедност. Врз основа на стекнатите научни сознанија студентите да се

оспособат за да бидат во можност да ја детектираат оваа безбедносна закана и да понудат

можни модели за превенција и сузбивање на организираниот криминал.

11. Содржина на предметната програма: Поимовно определување на организираниот

криминал; Структура на организираните криминални организации. Етиологија на

организиран криминал; Динамика на организираниот криминал; Производството и

трговијата со наркотици и импликациите врз националната безбедност; Концептот на

организиран криминал; Регионалните димензии на незаконската трговија со оружје и

муниција; Трансферот на оружје како потенцијален безбедносен проблем; Трговија со луѓе;

Шверц; Организација и функционирање на нелегалниот пазар; Перење на пари; Корупција;

Политичко-криминална врска; Криминал на злоупотреба на власта; Превенција и улогата на

регионалната соработка во борбата против организираниот криминал; Модели на

поврзаност на тероризмот и транснационалниот организиран криминал.






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови






















1. Лајман Д, Потер

Гари

Организиран криминал Магор 2009



1. Манојлович Д. Организоване

криминалне групе

БеоСинг-

Белград

2006

2. Howard Abadinsky Organized Crime Nelson-Hall 2000

3. Frank G. Shanty (ed) Organized Crime: From

Trafficking to Terrorism

ABC-CLIO,

Ins. California

2008



1. Наслов на наставниот предмет ПЛАНИРАЊЕ, ПРОГРАМИРАЊЕ И БУЏЕТИРАЊЕ

2. Код Б804И








семестар

7.

Број на

ЕКТС

кредити

6




Студентите да стекнат знаења за научните достигања во областа на планирањето и да

развијат способности за нивна практична примена, како и да развијат способности за

изработка на безбедносни процени, анализи и прогнози.

11. Содржина на предметната програма: Општо за планирањето; поим и предмет на

планирањето, значење на планирањето; цели и задачи на планирањето, видови

планирање, процес на планирање, принципи на планирање, методи на планирање,

елементи на планирање: цели, политика и процена, планови; системи на планирање:

систем на изведбено планирање и буџетирање, систем на планирање, програмирање и

буџетирање; систем за буџетирање на нулта основа, систем на стратешко планирање,

Република Македонија и системот на планирање, програмирање и буџетирање.






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови



задачи

30 часови





















Планирање,

програмирање и

буџетирање,

(универзитетско

помагало)

Аутопринт и


факултет-

Скопје

2010



1. Davis K. P.

New Challenges for

Defense Planning

Rand Santa

Monica 1994



1. Наслов на наставниот предмет КАРТОГРАФИЈА И ТОПОГРАФИЈА

2. Код Б805И




оддел)





семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Проучувањето на содржините по предметот

Картографија и топографија на студентите ќе им овозможи стекнување на знаења и

вештини за користење на сите видови карти и ориентација во просторот. Покрај

осознавањето на вештините за читање на топографските карти, студентите треба да се

запознаат и оспособат да ги користат техниките за изработка на скици и шеми на просторот,

сите постапки во рамките на картометријата, дешифрирање на аерофотоснимки, користење

на системите за глобално позиционирање и нивна практична примена.

11. Содржина на предметната програма: Поим за картографија и топографија. Историски развој

на картографијата. Форма и големина на Земјата. Координатни системи. Картографски

проекции. Општа картографија и топографија. Елементи на картите. Претставување на

релјефот на топографски карти. Картометрија.Ориентација на земјиште со помош на карта.

Ориентација во просторот. Одредување на положби на точки на карта. Движеwе по

непознато земјиште. Фотограметрија. ГИС и ГПС технологија. Гармин Етреx

Еуро/Суммит/Легенд/Нуви 660.





настава

45 часови




15 часови










оценка)








испит





наставата





1. Змејковски, М.

Талевски, Ј.

Основи на картографија

и топографија

Универзитет „Св.

Кирил и Методиј”;

2000



Милески, Т.

Ѓорѓиевски, Г.

Практикум по

основи на картографија

и топографија.


Кирил и Методиј” ;

2002



1. Милески, Т. Прирачник за користење

на приемници за

глобално

позиционирање.


факултет.

2007



1. Наслов на наставниот предмет ПРЕВЕНТИВНА ДИПЛОМАТИЈА И МИРОВНИ ОПЕРАЦИИ

2. Код Б806И








семестар


кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Да се воведат студентите во теориската рамка на

интервенцијата на трета страна во конфликт и да се осознае улогата и целите на превентивната

дипломатија и на мировните операции во одржувањето на мирот и безбедноста; Студентите треба

да ја осознаат комплексноста на мировните операции и нивната употреба во различни фази од

ескалација на конфликтите.


1. Дипломатијата во системот на меѓународните односи: начини и средства на општење во меѓународните односи; генеза на дипломатијата; функции, задачи и начин на водење на дипломатијата, стратегија на дипломатска акција; видови дипломатија.

2. Превентивна дипломатија во современите меѓународни односи: поим и генеза на превентивната дипломатија, преговарање, фактори на успешност на превентивната дипломатија, механизми на превентивна акција, иницијативи за навремена превенција.

3. Одржување на мирот и безбедноста во современите меѓународни односи: Организацијата на обединетите нации и превентивната дипломатија; превентивна дипломатија инструмент на ОН (зачувување на мирот, превентивната дипломатија и миротворството, мерки за градење доверба, утврдување факти, рано предупредување, превентивно распоредување, демилитаризирана зона); ОБСЕ и превентивната дипломатија (инструменти и механизми, соработка со меѓународни и регионални организации); НАТО и превентивната дипломатија; ЕУ и превентивната дипломатија (институции и инструменти во спроведувањето на безбедносната политика, мисии на ЕУ, научени лекции од превентивната дипломатија).

4. Мировни операции: дефинирање и генеза на мировните операции; типологии на мировните операции; мировни операции на ООН (процедури, операции за поддршка на мирот, превентивно распоредување на мировни сили, превентивно распоредување -случај Р. Македонија).





настава

45 часови




15 часови






















1. Марина Митревска Превентивна

дипломатија и

мировни операции



2010





1. Наслов на наставниот предмет КРИМИНАЛИСТИЧКА МЕТОДИКА

2. Код Б807И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување на знаења во врска со

појавните облици на различни видови на криминалитет, мотивите на сторителот и

разбирање на начинот на извршување на определени видови на кривични дела. Развивање

на способност и вештина за практична примена на криминалистичко оперативни методи за

откривање и докажување на кривичните дела. Стекнување стручни знаења и вештини во

однос на искористување на информациите и фактите добиени од форензичките вештачња

со цел идентификација на сторителот на кривичното дело и нивно толкување во состав на

добиените оперативни информации.

11. Содржина на предметната програма:Поим, предмет и задачи на криминалистичката

методика, класификација на криминалот спрема нападнатото добро и мотивите поради кои

се врши. Крвни деликти(поим, видови и мотиви), начин на дознавање и методика на

вршење на истраги кај убиства, методика на откривање на сторителите. Самоубиства и

фингирање на самоубиствата (поим, мотиви и начини на извршување). Сексуални деликти

(поим и начин на дознавање), откривање на сторител кај сексуални делитки. Поим и видови

на имотни деликти, поделба според објектот на напад и мотивот на сторителот. Методика

на расветлување на пожари и палевини. Поим и расветлување на кривични дела поврзани

со фалсификување на документи.





теоретска

настава

45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови



задачи

30 часови




















1. Методија

Ангелески

Криминалистичка

методика

Куманово - Графос 2008



1. Андра Петровиќ Криминалистичка

методика

Виша школа

унутрашнјих послова

– Београд

1978

2. Росе Смилески Методика на

истражување на

пожари и палевини

Скопје – Ван Гог 2010



V СЕМЕСТАР

НАСОКА – ОДБРАНА


1. Наслов на наставниот предмет СИСТЕМ НА НАЦИОНАЛНА ОДБРАНА

2. Код О511З








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите да стекнат научни знаења за

основите на системот за одбрана на Р. Македонија и да развијат способности за

реализација на систем и на неговите сегменти во практика.

11. Содржина на предметната програма: Теорија на системот како основа за формирање на

системот за одбрана на Р. Македонија. Операционализација на концепциските и

стратегиските определби на одбраната во системски решенија. Структурата на одбранбено-

заштитниот систем на Р. Македонија. Решенијата, достигнувањата и развојните аспекти на

елементите од системот на одбрана. Националните и интегративните обележја на

системот. Улогата на Собранието на Р. Македонија, Претседателот, Владата,

Министерството за одбрана, АРМ, Дирекцијата за заштита и спасување, Центарот за

управување со кризи и други државни институции во остварувањето на одбраната во мир,

вонредни околности и во војна.





настава

60 часови




работа

30 часови






















1. Трајан Гоцевски Основи на системот на

националната одбрана


факултет

2006

2. Зоран Нацев Систем на национална

одбрана

Во


/

3. Долгорочен план за

развој на одбраната

2011-2020



РМ

2011

4. Бела книга на

одбраната



РМ

2012



1. Стојан Кузев Збирка на документи од

областа на безбедноста

и одбраната

Југореклам 2002



1. Наслов на наставниот предмет ПЛАНИРАЊЕ, ПРОГРАМИРАЊЕ И БУЦЕТИРАЊЕ

2. Код О512З








семестар

7.

Број на

ЕКТС

кредити

6




Студентите да стекнат знаења за научните достигања во областа на планирањето и да

развијат способности за нивна практична примена, како и да развијат способности за

изработка на безбедносни процени, анализи и прогнози.

11. Содржина на предметната програма: Општо за планирањето; поим и предмет на

планирањето, значење на планирањето; цели и задачи на планирањето, видови

планирање, процес на планирање, принципи на планирање, методи на планирање,

елементи на планирање: цели, политика и процена, планови; системи на планирање:

систем на изведбено планирање и буџетирање, систем на планирање, програмирање и

буџетирање; систем за буџетирање на нулта основа, систем на стратешко планирање,

Република Македонија и системот на планирање, програмирање и буџетирање.






60 часови

15.2 Вежби




работа

30 часови



задачи

25 часови





















Планирање,

програмирање и

буџетирање,

(универзитетско

помагало)

Аутопринт и


факултет-

Скопје

2010

2.

3.



1. Davis K. P.

New Challenges for

Defense Planning

Rand Santa

Monica 1994

2.

3.



V СЕМЕСТАР



1. Наслов на наставниот предмет СОВРЕМЕНИ ВООРУЖЕНИ СИСТЕМИ

2. Код О513И





(одбрана - изборен)




семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6




научни знаења и сознанија за современите борбени системи, карактеристиките и

можностите на современите борбени средства, начелата на употреба и тенденциите во

развојот на современите борбени средства.

11. Содржина на предметната програма: Современи вооружени системи-поим; Состојба,

перспективи и тенденции во натамошниот развој на вооружените системи; општи тенденции

за натамошен развој на борбените средства во пешадиските единици, можности на

пешадиските единици и натамошен развој и перспективи; вооружените системи во

артилериските и артилериско-ракетните единици, оклопните единици, системи на ПВО.

Военото воздухопловство и противвоздушната одбрана, вооружените системи во

воздухопловите и опрема, поделба, основни карактеристики и тенденции во развојот.

Воената морнарица, вооружување и опрема, поделба и основни карактеристики и

тенденции во развојот; Противелектронски дејства, значење на ПЕД и нивното влијание врз

водењето на војна, организирање на ПЕД, средства и единици, основни карактеристики и

можности, употребата на средствата, перспективи во развојот; Средства за масовно

уништување, борбени системи кои користат нуклеарни боеви глави, интерконтинентални

ракети, крстаречки ракети, вселенски средства. Нови видови на оружја.






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови






















1. Ванчо Кенков Современи вооружени

системи


факултет

2010

2.

3.



1. Жика Кузмановски

Светот на

хеликоптерите

Винсент

Графика,

Скопје

2003

2. Анастас Лакоски

Нуклеарно оружје Филозофски

факултет

2002

3. Изток Кочевар, Савремени тенкови у

свету

ВИНЦ, Београд 1988

4. Александар

Резингер

Електронска дејства, Сплит 1977



1. Наслов на наставниот предмет ГЛОБАЛНИ БЕЗБЕДНОСНИ ЗАКАНИ

2. Код О514И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6




феноменот на современите транснационални безбедносни закани и нивното влијание врз

загрозување на меѓународната безбедност, како и нивното разорно влијание врз

националната безбедност на определени држави. Врз основа на стекнатите научни

сознанија студентите да се оспособат за да бидат во можност да ги детектираат новите

транснационални безбедносни закани и нивните импликации врз националната безбедност.

11. Содржина на предметната програма: Етиологија и дефинирање на транснационалните

безбедносни закани; Трансдржавна и глобална безбедност; Односот помеѓу

традиционалните и глобалните безбедносни студии; Транснационалниот организиран

криминал; Меѓународниот тероризам; Тирани и тирански режими како транснационална

безбедносна закана; Глобалните еко-закани; Верските секти; Пролиферацијата на оружјето

за масовно уништување; Сиромаштија, глад и хидроцид, Концептот на нарко-тероризам;

Модели на поврзаност на тероризмот и транснационалниот организиран криминал; Нови

транснационални безбедносни закани; Импликациите на загрозувањата на глобалната

безбедност врз националната безбедност на определени држави; Рангирање на

транснационалните безбедносни закани според жестокоста и интезитетот на нивното

манифестирање.






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови























факултет

2011





2004

3.


Р.

бр.




Routledge 2006


идни војни

Routledge 2003

3. Wolfgang Benedek, Transnational Terrorism,

Organized Crime and

Palgrave 2010

Christopher Daase,

Vojin Dimitrijevic and

Petrus van Duyne (Ed)

Peace-building Macmillan



1. Наслов на наставниот предмет ТЕОРИИ НА ГЛОБАЛИЗАЦИЈАТА

2. Код О515И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите да стекнат општи знаења за

теоретските основи на процесите на глобализација, како и развивање на способности за

уочување на позитивните и негативните аспекти на глобализацијата.

11. Содржина на предметната програма: Генеза, поим и дефинирање на глобализацијата;

Теоретски пристапи на процесите на глобализацијата; Детерминирање на политичките,

економските, културолошките, безбедносните и другите аспекти на глобализацијата;

Определување на процесите на фрагментација, регионализација и интеграција;

Глобализацијата и националниот суверенитет; Улогата и ставовите на меѓународните

организации, институции и недржавни актери по однос на глобализацијата; Богатите и

сиромашните земји во услови на глобализација; Евроатланските интегративни процеси и

глобализацијата; Безбедносните импликации од глобализацијата;Алтернативи на

глобализацијата и прашањето на мирот и безбедноста во 21 век.






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови






















1. Малколм

Вотерс

Глобализација Институт за

демократија,

солидарност и

цивилно општество

2003

2. Урлих Бек Што е глобализација? Тера Магика 1997

3. Зоран

Нацев и

Горан

Зенделовски

Глобализацијата,

мирот и безбедноста

Во подготовка

4. Дејвид Хелд

и Мекгру Е.

Управување со

глобализацијата:Моќ,

власт и глобално

управување

Академски печат 2010



1. Карл

Полањи

Велика

Трансформација

Филип Вишњич 2003

2. Jan Art Solte Globalizacija:kriticki CID 2009

uvod

3.

4.



1. Наслов на наставниот предмет ЦИВИЛЕН КРИЗЕН МЕНАЏМЕНТ

2. Код О516И


4. Организатор на студиската

програма (единица, односно

институт, катедра, оддел)





семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6


9. Предуслови за запишување на

предметот

нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Преглед на базичните концепти и

прашања за цивилниот кризен менаxмент. Преку разбирање на теориската рамка и

примената на овој концепт, студентите треба да се оспособат да ги анализираат и да

дискутираат за современите прашања на цивилниот кризен менаџмент на Европската

унија и за начинот на примена на неговите инструменти во функција на регионалниот и

меѓународниот мир и безбедност.


1. Кризен менаџмент на Европската унија: развој на системот за кризен менаџмент во ЕУ; инволвирање на ЕУ во кризниот менаџмент; интегриран приод кон кризниот менаџмент; управување со кризниот менаџмент (процедури за координација, цивилно-воена координација, стратегии на иновација); градење на капацитети- структура и инструменти на системот за кризен менаџмент.

2. Цивилен кризен менаџмент на ЕУ: цивилни способности; институционална обврска за Цивилен кризен менаџмент; акција на Заедницата во превенција и одговор на кризите; соработка со други организации и земји надвор од Унијата.

3. Приоритетни области на цивилниот кризен менаџмент: полиција; Зајакнување на владеењето на правото; цивилна администрација; цивилна заштита; мониторинг.

4. Способности за цивилен кризен менаџмент: Зацврстување на цивилниот кризен менаџмент на ЕУ; Улога на Високиот претставник; Рано предупредување и политичка анализа; ЕУ-мониториг мисии и специјални емисари; Улога на Комисијата на Европската унија; Меѓуинституционална соработка; Хуманитарна помош на ЕУ.

5. Мисии на цивилен кризен менаџмент на Европската унија (Улога, генерални карактеристики, недостатоци и извлечени поуки)

6. Од цивилен кризен менаџмент до проширување (Внатрешно безбедносни цели и надворешно управување).






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови








усна)

15 бодови



оценка)







19. Услов за потпис и полагање на

завршен испит





наставата




Р.

Бр.


1. Марина

Митревска

Кризен менаџмент Филозофски

факултет-

Скопје

2008

2. Сергеј

Цветковски

Европската унија како актер

за менаџирање кризи:

Научени лекции од

2008

Република Македонија –

Магистерски труд.


Р.

Бр.


1. Сергеј


ЕУ: Глобален актер во

менаџирање на кризи. Годишен

зборник,

Филозофси

факултет

Скопје

2010

2. Сергеј


Двонасочна стратегија на

проширување и цивилен

кризен менаџмент на

Европската унија во Западен

Балкан.

Годишен

зборник,


Факултет,

Скопје

2011

3. Сергеј


The instruments of the EU

nlargement in Western

Balkans State-

Безбедноста на

постконфликтниот (Западен)

Балкан: Транзицијата и

предизвиците на Република

Македонија.

Зборник на

трудови:

Факултет за

безбедност-

Скопје

2011



VI СЕМЕСТАР



1. Наслов на наставниот предмет ЦИВИЛНА ОДБРАНА

2. Код О611З








семестар

Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Да им се овозможи на студентите преглед

на базичните концепти и прашања за развој на системот за цивилна одбрана. Преку

разбирање на историскиот развој и системските решенија на цивилната одбрана,

студентите треба да се оспособат да ги анализираат и да дискутираат за современите

прашања на цивилната одбрана и градењето современ систем на цивилна одбрана.

11. Содр`ина на предметната програма:

1. Цивилна одбрана: појмовно определување, историски и глобални аспекти на цивилната одбрана; современи детерминанти на цивилната одбрана: теориски основи, цивилната одбрана и заштитната функција, улогата на цивилната одбрана во безбедносните системи.

2. Современи аспекти на цивилната одбрана: цели, насоки, задачи и општи начела во структурирањето на цивилната одбрана.

3. Развојот на концептот за цивилна одбрана: општ пристап во изградбата на системот цивилна одбрана.

4. Меѓународно правен статус на цивилната одбрана: МОЦО и женевските конвенции и дополнителните протоколи; ООН (МЦДА и МЦДУ, одделение за хуманитарни работи во Женева), третманот на ЦО во ЕУ, НАТО (улогата во мировни активности и опасности во мир, цивилна поддршка, планирање на вонредни состојби од невоен карактер Дирекција за планирање на вонредни состојби) и ОБСЕ.

5. Современите аспекти на техничката вредност на цивилната одбрана во однос на природните непогоди; техничките катастрофи, нуклеарното оружје, хуманитарното осигурување, одвраќањето, контролирање на кризата и опстанок на државата како образложенија за целите на цивилната одбрана.

6. Компаративен приказ на системите на цивилна одбрана на одделни држави (земји членки на НАТО и неутрални држави).

7. Современи детерминанти на цивилната одбрана во Р. Македонија.






15.2 Вежби




работа

30 часови






















1. Марина Митревска Цивилна одбрана Филозофски


2010





1. Наслов на наставниот предмет КАРТОГРАФИЈА И ТОПОГРАФИЈА

2. Код О612З








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Проучувањето на содржините по предметот

Картографија и топографија на студентите ќе им овозможи стекнување на знаења и

вештини за користење на сите видови карти и ориентација во просторот. Покрај

осознавањето на вештините за читање на топографските карти, студентите треба да се

запознаат и оспособат да ги користат техниките за изработка на скици и шеми на просторот,

сите постапки во рамките на картометријата, дешифрирање на аерофотоснимки, користење

на системите за глобално позиционирање и нивна практична примена.

11. Содржина на предметната програма: Поим за картографија и топографија. Историски развој

на картографијата. Форма и големина на Земјата. Координатни системи. Картографски

проекции. Општа картографија и топографија. Елементи на картите. Претставување на

релјефот на топографски карти. Картометрија.Ориентација на земјиште со помош на карта.

Ориентација во просторот. Одредување на положби на точки на карта. Движеwе по

непознато земјиште. Фотограметрија. ГИС и ГПС технологија. Гармин Етреx

Еуро/Суммит/Легенд/Нуви 660.





настава

60 часови




работа

30 часови
















испит





наставата







Основи на

картографија и

топографија


Кирил и Методиј”;

2000



Милески, Т.

Ѓорѓиевски, Г.

Практикум по

основи на

картографија и

топографија.


Кирил и

Методиј” ;

2002



1. Милески, Т. Прирачник за

користење на

приемници за

глобално

позиционирање.


факултет.

2007



VI СЕМЕСТАР



1. Наслов на наставниот предмет КРЕИРАЊЕ НА ПОЛИТИКИ

2. Код О613И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции):Запознавање на студентите со поимот и

фазите на процесот на креирање на јавни политики, почнувајќи од идентификацијата на

потребата за формулирање политичко решение, па до неговото реализирање.Преку

дискусии за субјектите кои учествуваат и влијаат врз креирањето на политиката, студентите

ќе се стекнат со целосна слика за начинот на креирање на политиката, како и со знаење за

нејзиното критично промислување и осмислување.

11. Содржина на предметната програма: Дефинирање на поимот политика и разликување на

политика и стратегија; Етиката и јавните политики; Контексти на дефинирање на јавните

политики; Утврдување на потребата за донесување на определена политика; Процес на

донесување на политики (актери,процедури, правна основа, правни акти); пронаоѓање

решенија; Оценување и подобрување на политиките; Презентирање, аргументирање и

информирање за избраната политика; Следење и евалуација на политиките;Облици на

учество на граѓаните во креирањето политики; Лобирање и застапување; Науката и

креирањето на јавните политики.






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови






















1. Мартин Потучек и

др.

Јавна политика во

Средна и во Источна

Европа:теории, методи

и практики

ФИООМ 2005

2. Прирачник за креирање

на политики

Влада на РМ 2007

3. Оин Јанг и Лиса

Квин

Пишување на

делотворни предлози за

јавна практична

политика

ОСИ/ЛГИ 2002



1. Michael Kraft Public policy:Politics,

Analysis and Alternatives

CQ Press 2007



1. Наслов на наставниот предмет ЕКОНОМИКА НА ОДБРАНАТА

2. Код О614И




Институт за педагогија




семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6

8. Наставник Проф.д-р Трајан Гоцевски


10. Цели на предметната програма (компетенции): Преку совладување на содржините од оваа

предметна програма студентите се стекнуваат со знаења од областа на економијата и

економските законитости, како и критичко усвојување на научните сознанија од областа на

економиката на одбраната.

11. Содржина на предметната програма: Поим и предмет на економиката. Методи на

истражување на економиката. Стопански систем и економска политика. Паричен систем.

Банкарско-кредитен и девизен систем. Надворешно-трговски систем. Систем на јавни

приходи и јавни расходи. Фактори на економскиот развој. Економскиот систем и одбраната.

Научно-техничкиот развој и одбраната. Економска војна. Инвестиции за потребите на

одбраната. Воено-економски потенцијал. Потрошувачката за одбраната. Финансирање на

одбраната. Планирање на одбраната. Стопанството и одбраната. Нестопанските дејности и

одбраната.





теоретска

настава

45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови



задачи

30 часови




















1. Гоцевски Т. Економика на

одбраната


факултет

Скопје

2012



1. Sandler.T., Hartley.K The Economics of

Defence

Cambridge

University

Press

2000

2.

3.



1. Наслов на наставниот предмет СОВРЕМЕНО ВОЈУВАЊЕ

2. Код О615И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6




сознанија за промените кои ја детерминираат новата конфликтна околина и нејзините

импликации врз обликувањето на современото војување.

11. Содржина на предметната програма: Индустрискиот пристап на апликација на сила.

Војната како примарно технолошки проблем. Конфликтна околина исполнета со борбени

операции на регуларни сили. За поимот на револуција во воените работи (РМА) и

усвојување на новиот стил на војување кон крајот на 20 век. Промена на конфликтите во

почетокот на 21 век и отварањето на нова ера во војувањето. Најзначајни фактори кои ја

обликуваат новата конфликтна околина. Влијанието на просторот во физичка, човечка и

информациска смисла. Различните видови на закани, транснационалниот тероризам,

Вооружените сили (ВС) и други закани. Постоењето на концепциски разлики во пристапот

на војувањето. Ирегуларен начин на војување. Нивоа на војна, дифузирање на борбата на

стратегиското оперативно и тактичко ниво на војна. Променливоста на актерите.

Интеграцијата на конвенционалните и специјални операции. Приватните компании

есенцијален елемент на конфликтот. ВС една од компонентите на националниот одговор и

просторот на мисија.






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови






















1. Роберт Џ.Бункер Не-државни закони и

идни војни

НАМПРЕС 2009

2. Даскаловски

Синиша

Кризата во Македонија

2001: Внатрешен

вооружен конфликт или

војна?


Факултет

(Годишен

зборник

книга 58)

2005

3.



1. Мирковиќ Тодор Стратегије и ратне

доктрине супер сила и

блокова

ВИЗ

2003

2. The MILITARY

BALANCE 2010

The war in Afghanistan

p.9-19

Routledge 2010

3.

*Доколку студентот не го положил испитот преку предвидените активности за континуирано оценување, тогаш

завршниот испит може да се полага писмeно или усно

1. Наслов на наставниот предмет МИГРАЦИИ И КОНФЛИКТИ

2. Код О616И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Предметната програма ќе овозможи

стекнување на знаења за влијанието на миграционите движења и нивната поврзаност со

појавата на конфликти. Студентите треба да се стекната со компетенции за правилно

анализирање на последично-причинските односи помеѓу миграциите и конфликтите.

11. Содржина на предметната програма: Миграции и класификација на миграционите движења. Популациони движења, растеж и фактори за растеж на населението. Фактори кои влијаат на миграциониот потенцијал. Миграциони политики. Линк помеѓу миграциите и конфликтите. Климатските промени како причинители на миграциони движења. Еколошки мигранти и конфликти. Анализа на конфликти причинети од миграциони движења: глобални и регионални аспекти.





настава

45 часови




работа

15 часови
















испит





наставата





1. Тони Милески Миграции и конфликти



факултет

2012

2.

3.



1. Јове Талевски Демографија Универзитет Св.

Климент

Охридски –

Битола

2004

2.

3.






1. Наслов на наставниот предмет МОДЕЛИ НА ВОЕНА ОРГАНИЗАЦИЈА

2. Код О711З








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6




сознанија за воената организација како државна институција par excellance и нејзино

инкорпорирање во одбранбените потреби и интереси на Републиката

11. Содржина на предметната програма: Поими и дефинирање на организацијата воопшто и

воената организација посебно. Фактори кои ја детерминираат изградбата на вооружените

сили (ВС). Главни делови на ВС и нивните меѓусебни односи. Избор на моделот на воената

организација(ВО) со целта, критериумите, трошоците и алтернативите како негови

најзначајно карактеристики. Моделот на ВО на Републиката како еден од столбовите на

одбраната, независноста и вкупната безбедност на државата, компатабилна на НАТО

воените структури. Супранационално воено организирање: мировните на ОН и НАТО како

градител на мирот и стабилноста во кризните региони, и тоа со посебен осврт на силите за

брза реакција.






60 часови

15.2 Вежби




работа

30 часови






















1. Синиша


Вооружените сили на

Македонија-

општествени

претпоставки на

изградбата

НИП

,,Студентски

збор’’

1998

2. Синиша


Создавање на нови

сили како одговор на

новите закани


Факултет

2007



1. The Military Balance

2012

Routledge 2012



1. Наслов на наставниот предмет ОСНОВИ НА ВОЕНАТА ВЕШТИНА

2. Код О712З

3. Студиска програма Безбедност, одбрана и мир (одбрана)







семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6




научни сознанија од соодветната област, да се оспособат за самостојна работа и работа во

институциите на државата кои се занимаваат со проблемите од одбраната

11. Содржина на предметната програма: Воена вештина, поим, предмет и содржини на воената

вештина; стратегија, оператика, тактика - гранки на воената вештина; принципи на воената

вештина; воружени сили на Р. Македонија; армијата на Р. Македонија во системот на

одбраната; армијата на Р. Македонија во реализација на воената доктрина; вооружена

борба, подготовки за вооружена борба, видови на борбени дејства, основни облици на

борбените дејства, основни содржини на вооружената борба; искуствата од локалните војни

во СФРЈ; Заливската војна, интервенцијата на НАТО врз Југославија, интервенцијата врз

Авганистан и Ирак.






60 часови

15.2 Вежби




работа

30 часови






















1. Ванчо Кенков Основи на воената

вештина со тактика на

чета

Mакедонска

ризница

Куманово

2011



1. Слободан

Цветковиќ

Тактиката како вештина Алфа-94, Скопје 2002

2. Слободан

Цветковиќ

Општа тактика, ЦИНОМ

Скопје

2000

3. Peter Paret Makers of Modern

Strategy

Princeton

University Press,

Princeton, New

Jersy






1. Наслов на наставниот предмет ГЛОБАЛЕН ТЕРОРИЗАМ

2. Код О713И








семестар

Број на

ЕКТС

кредити

6




феноменот тероризам како современа глобална безбедносна закана, неговото влијание врз

загрозување на глобалната безбедност, како и разорното влијание врз националната

безбедност на определени држави. Врз основа на стекнатите научни сознанија студентите

да се оспособат за да бидат во можност да ја детектираат глобалната безбедносна закана-

тероризам и безбедносните импликации врз националната безбедност.

11. Содржина на предметната програма: Етиологија и дефинирање на глобалната безбедносна

закана-тероризмот; Основните детерминанти на глобалниот тероризам; Основните причини

за појава на глобалниот тероризам; Основните класификации и поделби на глобалниот

тероризам; Терористичките мотивации и стратегии; Организација и функционирање на

глобалните терористички организации; Тактика за дејствување на глобалните терористи;

Категории на терористички групи; Видови на тероризам кои се идентификуваат како облик

на војна; Трансдржавна и глобална безбедност; Односот помеѓу традиционалните и

глобалните безбедносни студии; Рангирање на глобалните безбедносни закани според

жестокоста и интезитетот на нивното манифестирање; Нови тенденции на глобалниот

тероризам.

12. Методи на учење:





45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови






















1. Митко Котовчевски Современ тероризам Македонска


2003




факултет

2011



1. Wilkinson P. Terrorism versus

democracy

London-

Portland

2000



Routledge 2006





2004



1. Наслов на наставниот предмет МЕЃУНАРОДНИ ИНТЕРВЕНЦИИ

2. Код О714И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите преку теориски и концепциски

содржини ќе стекнат знаења за основните цели, принципи и видови на меѓународни

интервенции, за развојните, воените и невоените интервенции и процесот на промени

предизвикан од интервенциите. Студентите ќе бидат способни да ги разграничуваат

академсите и практичните катактеристики на концептите.


Интервенциите во меѓународните односи-теориски и концептуален пристап; Суверенитетот

и интервенциите; Одговорност за заштита; Одговорност за превенција; Одговорност за

интервенција; Пост-интервенциски прашања-администрација; авторитет; Развојни

интервенции( градење мир); Не-воени интервенции (дипломатија и преговарање);

Операционални аспекти на воени интервенции; Интервенциите и пост-интервенциски

промени.





теоретска

настава

45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови



задачи

30 часови





















факултет

2009



1. Kimberly A. Hudson Justice, Intervention and

Force in International

Relations: Reassessing

Just War Theory in the

21st Century

Taylor &

Francis

2009

2.

3.



http://www.google.mk/search?tbo=p&tbm=bks&q=inauthor:%22Kimberly+A.+Hudson%22

1. Наслов на наставниот предмет ВОЕНА ДИПЛОМАТИЈА

2. Код О715И








семестар

7.

Број на

ЕКТС

кредити

6

8. Наставник Проф. Д-р Оливер Бакрески



Да се добијат научни и продлабочени сознанија за дипломатијата и посебно воената

дипломатија. Исто така студентите треба да ги добијат и потребните компетенции за

правење анализи и спсобност за примена на дипломатските методи во решавање на

конфликтни систуации.

11. Содржина на предметната програма: oпшто за дипломатијата; некои аспекти за

дипломатијата; видови на дипломатија; политичка дипломатија; економска дипломатија;

воена дипломатија; воената дипломатија и нејзините специфичности; задачи на воената

дипломатија; цели на воената дипломатија, искуства од воената дипломатија; видови

дипломатски мисии; поновата дипломатија на Република Македонија; воената дипломатија

на Република Македонија.






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови



задачи

30 часови




















1. Бакрески Оливер Воена дипломатија –

интерна скрипта - 2011

2.

3.



1. Zecević Milan Vojna diplomatija VINC:

Beograd 1990

2.

Berridge G.R Diplomacy, Theory and

Practice

Prentice hall

Harvester

Wheatsheaf,

Hemel

Hempstead

1995

3.



1. Наслов на наставниот предмет КРИЗИ И КРИЗНА ДИПЛОМАТИЈА

2. Код О716И








семестар


кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Преглед на базичните концепти и прашања за

кризна дипломатија. Преку разбирање на теориската рамка и начинот на примена на овие

концепти, студентите треба да се оспособат за основна анализа и дискусија во врска со улогата

на дипломатите во кризна ситуација како и карактеристиките на дипломатската акција во таквата

ситуација.


1. Поимовно определување на кризата; кризи и нивна распространетост; учесници во кризите и одлуки (механизми и процедури) за преземено дејство.

2. Поимовно определување на кризната дипломатија; генеза на кризна дипломатија. 3. Видови дипломатија и методи на дипломатско делување во криза: преговори, медијација

и специјални претставници; улогата на разрешувачите на кризата и релација со посредниците.

4. Инволвираност на дипломататот во кризата (директна и индиректна) за постигнување на компромис: предуслови и општ интерес.

5. Уметност на преговарањето; техники во посредувањето; односи со јавноста; Постигнување договор: (временска рамка и специфичен контекст).

6. Шатл дипломатија и регионални конфликти (подвижност и комуникација): употреба и ограничувања





настава

45 часови




15 часови





Тестови












испит





наставата




Р.

бр.


1. Марина Митревска

Превентивна





2010


Р.

бр.



Кризен менаџмент Филозофски


2008






1. Наслов на наставниот предмет УПРАВУВАЊЕ И ЛИДЕРСТВО

2. Код О811З








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите да стекнат општо теоретски

знаења од областа на управувањето и раководењето како процес на насочување на

поединци,организациски делови и на системот за одбрана на Р.Македонија и да развијат

способности за нивна практична примена во остварувањето на функциите на системот.

11. Содржина на предметната програма: Теоретски основи на лидерство, менаџмент,

раководење и управување; Основни фактори и проблеми на современото раководење;

Методи, модели и системи на раководењето; Процес на раководењето со одбраната;

Функции на раководењето, планирање, организирање, координација и контрола;

Раководење со цивилната одбрана; Раководење и командување со АРМ; Раководење со

системот на одбрана во услови на криза и војна; Суштина на лидерство; Квалитети и

техники на лидерите и лидерството; Лидерски модел за потребите на раководењето со

одбраната на Р. Македонија.





настава

60 часови




30 часови






















1. Борис Николовски Основи на военото

раководење

АЛФА 94 1999

2. Љубомир

Дракулевски

Лидерство-основа за

ефективен стратегиски

менаџмент

Економски

факултет

1999

3. Зоран Нацев Менаџмент, раководење и

лидерство со одбраната

на Р.Македонија

Во подготовка



1. Алекса

Стаменковски

Менаџмент со одбраната НИП Ѓурѓа 2004

2. Смит Пери Преземање одговорност-

практичен водич за

раководители



РМ

2004







2. Код О813И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Посебна цел на овој предмет е

оспособување на студентите за самостојна изработка на безбедносни проценки, планови,

анализи на безбедносните закани, како и стекнување способност за самостојно управување

со безбедносните активности во рамки на различни организации.


Значење, проценка и содржина на безбедносните проценки. Видови на безбедносна

проценка. Безбедносни проценки на безбедносните предизвици, ризици и закани на

општеството. Природата на безбедносните закани и нивното манифестирање во

проценетиот временски период. Анализа на безбедносните закани (краткорочни,

среднорочни и долгорочни). Носители (извори) на безбедносното загрозување и нивно

рангирање според веројатноста на нивното пројавување и според жестокоста на нивното

дејствување. Улогата на разузнавањето во донесувањето на валидни безбедносни

проценки. Завршното разузнавање во функција на успешно креирање на безбедносните

проценки и безбедносната политика на државата. Модели и методологија за утврдување на

безбедносните закани. Методологија за оценување на индексот на глобалниот и

внатрешниот тероризам.





настава

45 часови




15 часови


























2004




факултет

2011





Елиот Коен



Oxford

University

Press

2007




Routledge

Taylor&Francis

Group

2005



1. Наслов на наставниот предмет ХУМАНИТАРНИ ИНТЕРВЕНЦИИ

2. Код О814И








семестар


кредити

6



10. Цели на предметната програма- Студентите да стекнат научни сознанија и да се оспособат да ја

осознаат улогата и целите на хуманитарните интервенции во одржувањето на мирот и



1. Главни прашања на хуманитарната интервенција: што е хуманитарна интервенција, аргументи што се спротивставуваат на интервенцијата.

2. Заштита на универзалните човекови права и основни слободи и хуманитарната интервенција.

3. Принципи и техники за планирање и изведување на хуманитарните интервенции; дестабилизаторски ефекти на интервенцијата: примена на стопански санкции, невоена интервенција или воена интервенција.

4. Типови операции за зачувување на мирот (според марак Гоулдинг); Хуманитарна помош и Хуманитарна интервенција.

5. Процедури за воспоставување на хуманитарни операции. 6. Операции за поддршка на мирот (хуманитарни операции); Превентивно распоредување

(хуманитарна помош). 7. ООН и чувањето на мирот и безбедноста: развој на безбедносни механизми и

инструменти за хуманитарна интервенција.





настава

45 часови




15 часови





17.1

Тестови












испит





наставата




Р.

бр.








2010


Р.

бр.




1. Наслов на наставниот предмет МИРОВНИ ОПЕРАЦИИ

2. Код О815И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување знаења за теориската рамка на

интервенцијата на трета страна во конфликт и осознавање на улогата и целите на

мировните операции во одржувањето на мирот и безбедноста. Студентите ќе ја осознаат

комплексноста на мировните операции и нивната употреба во различни фази од

ескалацијата на конфликтите.

11. Содржина на предметната програма: Меѓународните односи и конфликтите по Студената

војна; Суверенитетот и интервенциите низ етичките и правните аспекти; Формална и

неформална дипломатија во разрешување на конфликтите; Улогата на третата страна во

интервенциите; ООН и чувањето на мирот: од превентивна дипломатија до градење на мир;

Принципи на Агендата за мир; Регионалните актери и чувањето на мирот; Еволуција на

мировните операции: традиционално и комплексно чување на мирот; мировните операции и

внатрешните конфликти; мировните операции и комплексните хуманитарни кризи; Присила

кон мир (вооружени сили и цивилна полиција во операции за поддршка на мирот);

Институционално уредување на мировните операции; Принципи и техники за планирање и

изведување на мировни операции; фактори за успех на мировните операции;

Меѓународните организации и мировните операции: ООН, НАТО, ЕУ; координација и

цивилно-воена соработка, улогата на цивилниот сектор и на НВО; Мировни процеси и

договори: улогата на мировната дипломатија.





настава

45 часови




15 часови























факултет

2007



1. Steven Ratner The New UN

Peacekeeping

St. Martins Press 1995

2. Thomas J. Watson A Guide to Peace

Support Operations

Brown University 1996

3. Report of the Panel on

UN Peace Ooperations

Brahimi Report Executive

Summary

2000



1. Наслов на наставниот предмет ВНАТРЕШНИ БЕЗБЕДНОСНИ ПОЛИТИКИ НА ЕВРОПСКАТА УНИЈА

2. Код О816И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите да стекнат научни и

продлабочени знаења за развојот и основните карактеристики на безбедносната политика

на ЕУ, нејзиниот политички систем, безбедносната функција и правниот систем. Студентите

треба да се оспособат за анализа и дискусии поврзани со политиката на слобода,

безбедност и правда за сите субјекти во ЕУ како политичка заедница на суверени држави и

нивните граѓани.

11. Содржина на предметната програма: Историски преглед на европското обединување до

Лисабонскиот договор; Договорот од Мастрихт и развој на концептот за правд аи внатрешни

работи; Европски институции за правда и внатрешни работи; Еволуција на идејата за

Европа како простор на слобод, безбедност и правда; Судска и полициска соработка во

казнената област; Соработка во борбата против тероризмот и организираниот криминал-

европска мрежа во превенција на криминалот; Договорот од Лисабон- измени и реформски

перспективи; Европска безбедносна и одбранбена политика- развој, институции и

стратегија; Закани за безбедноста на ЕУ според европската безбедносна стратегија.





настава

45 часови




15 часови






















1. Биљана Ванковска Институции на

ЕУ- до Лисабон и

по него

Филозофски факултет 2010



1. Владо Камбовски Правда и

внатрешни

работи на ЕУ

Правен факултет

“Јустинијан Први”

2005

2. Т. Гоцевски, О.

Бакрески, С.

Славески

ЕУ низ призмата

на европската


Филозофски факултет 2007

3. Договор од

Лисабон

Konrad-Adenauer

Stiftung во Република

Македонија

2010



V СЕМЕСТАР

НАСОКА – МИР


1. Наслов на наставниот предмет АНАЛИЗА НА РАЗРЕШУВАЊЕ НА КОНФЛИКТИ

2. Код М521З








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции):Развивање на дијагонистички и аналитички

вештини за утврдување на причините за конфликтите, динамиката на конфликтниот процес,

ескалацијата на конфликтите и можните интервенции во конфликтот. Врз основа на овие

вештини, студентите треба да ја надминат бариерата на теориското и практичното

анализирање, како и да извлекуваат и креираат препораки за управување со конфликтниот

процес.

11. Содржина на предметната програма: Вовед во решавањето на конфликтите:Анализа на

конфликтот(структура и динамика на конфликтот, дистрибуција на конфликтот и видови

конфликти); традиционален пристап за решавање на конфликтите; Теорија за решавање на

конфликти(Боулдинг, Галтунг, Бартон, Харвардски пристап, Ледерах); конструкција и

реконструкција; Теориска рамка на современите конфликти (продолжен социјален

конфликт, меѓународен и внатрешен конфликт, етнички конфликт, вооруѓен конфликт);

Конфликтите во современата меѓународна заедница; причини за конфликти (структурален

пристап, идеологија и идентитет, миграции, технологија и комуникации); индикатори за

анализа на конфликтите; Стратегии за справување со конфликтите: превенција на насилни

конфликти; управување со конфликтите (решавање и разрешување); интервенција на трета

страна; градење на мирот; Меѓународните организации и управувањето со конфликтите:

ООН (колективна безбедност, Совет за безбедност); ЕУ превенција на конфликти и

управување со кризи; ОЕБС и заемната безбедност; Улогата на НАТО во управувањето со

конфликти.





теоретска

настава

60 часови





работа



задачи

25 часови

























БЦМ 1999



1. Георгиева Лидија Творење на мирот Филозофски

факултет

2007

2. Wallenstain Peter Understanding Conflict

Resolution:War, Peace

and Global System

SAGE 2002

3. Miall H.,

Ramsbolhan O.,

Woodhouse T.

Contemporary Conflict

Resolution

2000



1. Наслов на наставниот предмет ПРАВОТО И МИРОТ

2. Код М522З








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Преку запознавање на студентите со

основите на правот и тероијата на правото студентите ќе се оспособат да го разберат

концептот владеењето на правото и правните инструменти врз превенција на насилните

конфликти и постконфликтната реконсилијација. Практичните сознанија ќе бидат поврзани

со запознавањето со основните правни категории и механизми, а особено на оние за

кривична одговорност на сторителите на воени злосторства и тешки кршења на човековите

права.

11. Содржина на предметната програма: Вовед во право, Правни норми, правни акти, субјекти

на правото, објекти на правото, право и политика, национално и меѓународно право,

меѓународни правни институции, меѓународен мир преку правото, помирување наспроти

одмазда, судски средства за градење на мирот, амнестија.






60 часови

15.2 Вежби




работа

30 часови






















1. Василевски

Воислав

Меѓународно

хуманитарно право

Воена

академија

2002

2. Бајалџиев Димитар Вовед во право Правен

факултет

2000

3.



1. Кристина Греј Меѓународното право и

употребата на сила

Просветно

дело

2009

2.

3.



V СЕМЕСТАР



1. Наслов на наставниот предмет МЕЃУНАРОДНА БЕЗБЕДНОСТ

2. Код М523И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање со најважните теориски

концепти и пристапи во анализата на меѓународната безбедност. Развивање на критичко и

креативно размислување на причинско-последичните врски на појавите во меѓународните

односи, кои имаат глобални безбедносни импликации. Теориските сознанија ќе бидат

надополнети со апликација на емпириски примери за меѓународна хармонија и/или

несогласувања. Главната цел е студентите да се стекнат со вештини во смисла на вршење

анализа на конкретни и актуелни меѓународни безбедносни проблеми.

11. Содржина на предметната програма: Карактерситики на научната дисциплина. Клучни

концепти на меѓународната безбедност, како меѓународна анархија, безбедносна дилема,

трансформација на војната и конфликтите во 21 век, приватизација на безбедноста,

биополитика. Главни актери на меѓународната безбедност (држави, меѓународни

организации, глобални недржавни актери). Главни глобални безбедносни закани во 21 век

(типологизација на Оксфордската истражувачка група). Начини и механизми на

разрешување на безбедносните проблеми.






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови






















1. Билјана Ванковска Меѓународна



факултет,

Скопје

2011

2.

3.



1. B. Buzan and L.

Hansen

The Evolution of

International Security

Studies

Cambridge

University

Press

2009

2. Ken Booth Theory of World Security Cambridge

University

Press

2008

3.



1. Наслов на наставниот предмет ЕКОНОМСКИ РАЗВОЈ И МИРОТ

2. Код М524И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Со совладувањето на содржините од оваа

предметна програма студентите се стекнуваат со знаења од областа на економскиот развој

и неговото влијание на мирот и стабилноста на локален, регионален и глобален план.

11. Содржина на предметната програма: Поврзаноста на економскиот развој и мирот. Поимот

економски раст и економски развој. Поим за мир и мировни истражувања. Цели на

економскиот развој. Фактори на економскиот развој. Лимитирачки фактори на развојот и

нивното влијание врз мирот и безбедноста. Општо за мирот и безбедноста во услови на

глобални движења. Проценка на општите извори на загрозување на мирот и безбедноста.

Придонесот на меѓународните организации за економскиот развој и за зачувувањето на

мирот и безбедноста. Модели за рано предупредување, превенција на конфликти и

механизми за зачувување на мирот. Придонесот на Р. Македонија за зачувувањето на

мирот и безбедноста на глобален план. Преглед на досега остварените мисии на Р.

Македонија за превенција, зачувување и одржување на мирот и безбедноста во светот.





теоретска

настава

45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови



задачи

30 часови




















1. Гоцевски Т. Економскиот развој и

мирот


факултет

Скопје

2011



1. Георгиева Л. Творење на мирот Филозофски

факултет

Скопје

2009

2.

3.



1. Наслов на наставниот предмет МИРОВНИ СТРАТЕГИИ

2. Код М525И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции):Стекнување на научно-теоретски знаења за

стратегиите, ставовите, определбите, програмските содржини и мерките и активностите кои

ги превземаат меѓународните организации, невладините организации и движења и други

актери во светот на зацврстување на мирот на глобално ниво.

11. Содржина на предметната програма: Идеи, видувања и концепти за мирот низ историјата

на човештвото. Основни меѓународни текови и активности за обезбедување и

зацврснување на мирот по Втората светска војна. Суштински либерални и

функционалистички институционални патишта кон мирот. Концептите за глобално цивилно

општество, процесите на глобализацијата и мирот. Пристапите на невладините

организации, третиот и непрофитниот сектор и на фондациите во творењето на мирот.

Стратегиско-програмски концепти на мировните движења (еколошки, антивоени,

антинуклеарни, антиглобалистички и др.). Стратегија на ненасилно дејствување во

функција на подршка на мирот.






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови























факултет

2007

2. Кегли Ц.В и Виткоф

Џ.Р.

Светска политика Прометеј 2006

3. Зоран Нацев Мировни и безбедносни

стратегии

Во




1. Група автори Теории на ненасилство Балкански

центар за

мир

1999

2. Аврамов С. Алтернативни модел

светскe заједнице

Нова Европа 2005

3.

4.



1. Наслов на наставниот предмет МИГРАЦИИ И КОНФЛИКТИ

2. Код М526И








семестар

7.петти

(насока

мир)

Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Предметната програма ќе овозможи

стекнување на знаења за влијанието на миграционите движења и нивната поврзаност со

појавата на конфликти. Студентите треба да се стекната со компетенции за правилно

анализирање на последично-причинските односи помеѓу миграциите и конфликтите.

11. Содржина на предметната програма: Миграции и класификација на миграционите движења. Популациони движења, растеж и фактори за растеж на населението. Фактори кои влијаат на миграциониот потенцијал. Миграциони политики. Линк помеѓу миграциите и конфликтите. Климатските промени како причинители на миграциони движења. Еколошки мигранти и конфликти. Анализа на конфликти причинети од миграциони движења: глобални и регионални аспекти.






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови
















испит





наставата





1. Тони Милески Миграции и конфликти



факултет

2012

2.

3.



1. Јове Талевски Демографија Универзитет Св.

Климент

Охридски –

Битола

2004

2.

3.



VI СЕМЕСТАР



1. Наслов на наставниот предмет РОДОТ, МИРОТ И БЕЗБЕДНОСТА

2. Код М621З








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање со најзначајните теоретски

пристапи во анализата на реалната поставеност на половите во однос на војната и мирот и

во нив објективно одиграната улога на жените. Студентите притоа треба да стекнат знаења

за родовата димензија на современите војни и вооружени конфликти, влијанието на новата

безбедносна средина врз улогата на жените во вооружените сили, придонесот и улогата на

жените во креирањето на безбедносната политика и јакнењето на мирот, како и можностите

за вклучување во мировните процеси.

11. Содржина на предметната програма: Пол, род, идентитет и нееднаквост; Статусот на

жените и нивната борба за еманципација и еднаков третман; Современо војување и

современи армии- учество на жените; Насилството врз жените во современите војни;

Современите безбедносни предизвици и безбедноста на луѓето во новата безбедносна

средина; Мирот, ненасилството и жените; Мировни движења на жените; Феминистички

пристапи кон мирот; Учество на жените во мировните процеси.






60 часови

15.2 Вежби




работа

30 часови






















1. Зорица


Род, мир и безбедност Филозофски

факултет

2011

2.

3.




факултет

2007

2. Марија Ивановска Водич во

феминистичката и

родовата терминологија

Акција

Здруженска

2007

3.



1. Наслов на наставниот предмет ТРАНЗИЦИОНА ПРАВДА

2. Код М622З








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање со концептот на транзициона

правда и примерите на негова конкретна примена. Развивање критичко мислење за

неговата (не)компатибилност со традиционалните концепти на правото, правдата, мирот и

помирувањето. Студентите ќе развијат способности за анализа и критичко размислување

во однос на механизмите применети во регионот на поранешна Југославија, и особено оние

применети во Република Македонија по конфликтот од 2001 година..

11. Содржина на предметната програма: Право и правда; правдата во пост-конфликтните

општества; облици и механизми на транзиционата правда (амнестија и заборав, судења за

воени злосторства, комисии на вистината и помирувањето, заздравување преку сеќавање,

лустрација, итн.); помирување и простување; студии на случај: Јужноафриканската

Република, Северна Ирска, Шпанија, бивша Југославија, Република Македонија.






60 часови

15.2 Вежби




работа

30 часови






















1. Билјана Ванковска

(ур.)

Соочување со

конфликтното минато:

зошто и како да се

стори тоа

Евро-Балкан

Прес, Скопје

2006

2. Алекс Борејн Земња здеране маске Б92, Белград 2000

3.



1. Rothberg-Thomson Truth v. Justice Oxford

University

Press, Oxford

2000

2. Handbook Reconciliation After

Violent Conflict

IDEA,

Stocholm

2003

3.



VI СЕМЕСТАР



1. Наслов на наставниот предмет ИНФОРМАТИЧКА БЕЗБЕДНОСТ

2. Код М623И




ФИНКИ




семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6

8. Наставник Доц. д-р Весна Димитрова



Запознавање со постапките и механизмите за заштита кај компјутерските системи од

безбедносен аспект; запознавање со основните криптографски принципи и методи;

изучување на основните криптографски алгоритми; изучување на постапки што се

применуваат кај компјутерските системи за подигање на нивото на безбедност во однос на

неовластен пристап; изучување на основните сигурносни модели за контрола на пристап;

запознавање со основните заштитни механизми кај оперативните системи; изучување на

безбедносните протоколи.

11. Содржина на предметната програма

Потреба од заштита на компјутерските системи; Компјутерска безбедност; Етички норми и

одговорност; Основни поими од криптографија; Примери на протоколи за криптирање;

Криптографски алгоритми; Криптирање со тајни клучеви; Криптирање со јавни клучеви;

Пробивање на криптирани системи; Дигитални потписи; Автентикација и методи за

автентикација; Авторизација; Лозинки; Биометрика; Современи протоколи за безбедно

комуницирање; Безбедност на интернет протоколи; Web сигурност; Безбедност на мрежи;

Основни заштитни механизми кај оперативните системи; Архитектура на системите за

заштита кај оперативни системи; Злонамерници; Злонамерни софтвери; Заштитни ѕидови

(Firewalls); Детекција на вируси, тројански коњи и обиди за неовластено најавување; Spam

(преку e-mail подсистем). Заштита кај smart и други видови на картички. Протоколи за

безбедни електронски трансакции.

12. Методи на учење: предавања, проекти, дискусии, работилници





45 часови





работа






















1. M. Stamp Information security

principles and practice

Wiley-

Interscience 2006

2. N. Smart Cryptography: An introduction

McGraw-Hill 2003

3. D. Gollmann Computer Security John Wiley &

Sons 1999



1. W. Stalings Cryptography and

network security –

Prentice Hall 2003

Principles and practice

2. C. P. Pfleeger, S. L.

Pfleeger Security in Computing Prentice Hall 2005

3. N. Ferguson, B.

Schneier Practical Cryptography

John Wiley &

Sons 2003



1. Наслов на наставниот предмет

ИДЕНТИТЕТИ И КОНФЛИКТИ

2. Код М624И









семестар


кредити

6


9. Предуслови за запишување

на предметот

нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање со концептот на идентитетот,

условите и начините на негово формирање и мен ување; разбирање на повеќеслојноста на

идентитетите. Развивање на аналитички и критички способности за разликување на

интегративната и/или деструктивната страна на идентитетите. Етничка безбедносна дилема

и социетална безбедност во регионот на бивша Југославија. Идентитетите и конфликтите

во Република Македонија. .

11. Содржина на предметната програма: Поим на идентитет; повеќеслојноста на идентитетите;

видови на идентитети; групните наспроти индивидуалните идентитети во демократијата ;

формирање и менливата природа на идентитетите; стереотипи и имиџот на непријателот;

социетална безбедност и етничка безбедносна дилема; конфликтот на идентитетите во

бивша Југославија и во Република Македонија.


13. Вкупен расположлив фонд на

време

180 часови

14. Распределба на

расположивото време

(3+1)

15. Форми на наставните

активности

15.1 Предавања – теоретска настава 45 часови

15.2 Вежби (лабораториски, аудиториски),

семинари, тимска работа

15 часови








усна)

15 бодови


18. Критериуми за оценување

(бодови / оценка)







19. Услов за потпис и полагање

на завршен испит



20. Јазик на кој се изведува

наставата

Македонски јазик

21. Метод на следење на

квалитетот на наставата




Р.

б

р.


1. Збирка на

трудови

Идентитет/нарати

в

/историја/

национализам

Електронска библиотека,

http://nenasilje.org/lib/identitet-

narativ-istorija-nacionalizam/

2012

2. Ерик

Хобсбаум

Нациите и

национализмот

Култура, Скопје 1993

3. Амин

Малуф

Погубни

идентитети

Матица македонска, Скопје 2001


Р.

б

р.


1. B. Buzan et Security: A New

Framework for

Lynne Reinner, London 1998

http://nenasilje.org/lib/identitet-narativ-istorija-nacionalizam/

http://nenasilje.org/lib/identitet-narativ-istorija-nacionalizam/

al Analysis

2.

3.




2. Код М625И








семестар

Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Посебна цел на овој предмет е

оспособување на студентите за самостојна изработка на безбедносни проценки, планови,

анализи на безбедносните закани, како и стекнување способност за самостојно управување

со безбедносните активности во рамки на различни организации.


Значење, проценка и содржина на безбедносните проценки. Видови на безбедносна

проценка. Безбедносни проценки на безбедносните предизвици, ризици и закани на

општеството. Природата на безбедносните закани и нивното манифестирање во

проценетиот временски период. Анализа на безбедносните закани (краткорочни,

среднорочни и долгорочни). Носители (извори) на безбедносното загрозување и нивно

рангирање според веројатноста на нивното пројавување и според жестокоста на нивното

дејствување. Улогата на разузнавањето во донесувањето на валидни безбедносни

проценки. Завршното разузнавање во функција на успешно креирање на безбедносните

проценки и безбедносната политика на државата. Модели и методологија за утврдување на

безбедносните закани. Методологија за оценување на индексот на глобалниот и

внатрешниот тероризам.






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови






















1. Митко Котовчевски Национална



факултет

Скопје

2011





2004





Елиот Коен



Oxford

University

Press

2007




Routledge

Taylor&Francis

Group

2005



1. Наслов на наставниот предмет МЕНАЏИРАЊЕ НА ЧОВЕКОВИ РЕСУРСИ

2. Код М626И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Преку совладување на содржините од оваа

предметна програма студентите се стекнуваат со знаења за човечките ресурси, принципите

на планирање и управување со човековите ресурси, избор и управување со кадрите,

наградувањето и мотивацијата на човековите ресурси и сл.

11. Содржина на предметната програма: Настанување, историски развој и современи

тенденции на МЧР. Општо за менаџментот-дефинирање, видови, нивоа, успешност,

активности, претприемачки способности, општествена одговорност и сл. Поим за

менаџментот на човековите ресурси. Стратешки менаџмент со човечки ресурси. Начини на

менаџирање и односот кон вработените. Организациски промени, комуникацијата и

интерактивни способности на ЧР. Планирање на ЧР и анализа на пазарот на трудот.

Специфичности во планирањето на ЧР во безбедноста и одбраната. Селекција и избор на

кандидати, политики на задржување и стратегии за отпуштање од работа, со посебен осврт

за спецификите за безбедносниот и одбранбениот сектор. Оценување на перфомансите на

ЧР со посебен осврт за спецификите за безбедносниот и одбранбениот сектор. Развој на

ЧР-обуки, учење, преквалификации, компетенции, градење на кариера. Политики на

наградување-плати, премии, бонуси, прекувремена работа, стимулации, бенефиции, услови

за пензионирање. Здравје, стрес и управување со стресот, безбедност на работното место.





теоретска

настава

45 часови

15.2 Вежби




15 часови

работа



задачи

30 часови




















1. Бојаџиоски Д. Менаџмент на

човечките ресурси

Економски

факултет

Скопје

2009



1. Гоцевски Т. Образовен менаџмент Филозофски

факултет

Скопје

2010






1. Наслов на наставниот предмет ГЛОБАЛИЗАЦИЈАТА И МИРОТ

2. Код М721З








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите да стекнат општи знаења за

теоретските основи на процесите на глобализација, развивање на способности за уочување

на позитивните и негативните аспекти на глобализацијата, како и осознавање на новите

патишта кои водат кон мир и безбедност на национално и наднационално ниво.

11. Содржина на предметната програма: Генеза, поим и дефинирање на

глобализацијата;Теоретски пристапи на процесите на глобализацијата; Детерминирање на

политичките, економските, културолошките, безбедносните и другите аспекти на

глобализацијата; Определување на процесите на фрагментација, регионализација и

интеграција; Глобализацијата и националниот суверенитет; Улогата и влијанието на

меѓународните организации, институции и недржавни актери во промовирањето на мирот и

конфликтите во глобализираниот свет; Богатите и сиромашните земји во услови на

глобализација; Безбедносните импликации од глобализацијата; Алтернативи на

глобализацијата и прашањето на мирот и безбедноста во 21 век.





настава

60 часови




30 часови






















1. Малколм Вотерс Глобализација Институт за

демократија,

солидарност

и цивилно

општество

2003

2. Зоран Нацев и

Горан Зенделовски

Глобализацијата, мирот

и безбедноста

Во


3. Дејвид Хелд и

Мекгру Е.

Управување со

глобализацијата: Моќ,

власт и глобално

управување

Академски

печат

2010



1. Карл Полањи Велика

Трансформација

Филип

Вишњич

2003

2. Jan Art Solte Globalizacija:kriticki uvod CID 2009



1. Наслов на наставниот предмет КОНТРОЛА НА ВООРУЖУВАЊЕ И РАЗОРУЖУВАЊЕ

2. Код М722З

3. Студиска програма Безбедност, одбрана и мир (мир)








семестар


кредити

6


9. Предуслови за запишување на

предметот

Нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Основна цел при изучувањето на

предметот е студентите да се стекнат со научни знаења и сознанија за базичните

концепти и прашања за контролата на вооружувањето и разоружувањето, влијанието врз

меѓународните односи, пролиферацијата на оружје и импликациите во меѓународните

односи.

11. Содржина на предметната програма: Вооружувањето и разоружувањето во

меѓународните односи; Улогата на меѓународните организации врз контролата на

вооружувањето и разоружувањето; Разоружувањето и трансферот на оружје;

Меѓународни договори за контрола и ограничување на вооружувањето и разоружувањето;

Класификација на оружјето; Контрола на конвенционалното и нуклеарното вооружување и

разоружување; Контрола на трансферот на оружје (легален-нелегален) и прашањето на

разоружувањето; Контрола на производството на нуклеарното, хемиското, биолошкото

оружје и разоружувањето; Разоружувањето во спрега со стратегиските цели и политиката;

Разоружувањето и тероризмот.


13. Вкупен расположлив фонд на

време

180 часа

14. Распределба на расположивото

време

(4+2)


настава

60 часови




30 часови







17.2 Семинарска работа / проект (презентација:

писмена и усна)

15 бодови


18. Критериуми за оценување

(бодови / оценка)







19. Услов за потпис и полагање на

завршен испит



20. Јазик на кој се изведува

наставата

Македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот

на наставата




Р.

бр.


1. SIPRI Наоружање и разоружање

у нуклеарном добу

Глобус, Загреб 1976

2. Young,E. A Farewell to Arms Control Harmondsworth,

Penguin

1973

3. Brennan, D.G Arms Control, Disarmаment

and National Security

George Braziller 1961


Р.

бр.


1. Женевски конвенции за контрола на

вооружување и разоружување

2. Резолуција на ООН за неупотреба на

нагазни мини (паштети)

3. Договор Салт I и II, Старт I и II






1. Наслов на наставниот предмет НЕВОЕНИ АСПЕКТИ НА БЕЗБЕДНОСТА

2. Код М723И








семестар

Број на

ЕКТС

кредити

6




достигнувања и закономерностите од областа на безбедноста со посебен акцент на

невоените аспекти на безбедноста и развивање на нивните способности за научно

следење, детектирање, и прогноза во сите облици на невоени загрозувања на безбедноста

на сите нивоа (од хумана до глобална безбедност). Исто така, значајна цел ќе биде

создавање на солидна научна основа за успешно следење и освојување на знаења од

другите научни области во мировно-безбедносната сфера. Паралелно ќе се прават научни

продори во расветлување на историската перспектива и современата перспектива на

односот помеѓу безбедноста, загрозувањата и мирот.

11. Содржина на предметната програма: Теории за безбедност; Поим и содржината на

безбедноста; Видови на безбедност; Односот помеѓу традиционалните и глобалните

безбедносни студии; Загрозувања, поим, суштина и класификација; Облици на

загрозувања на мирот и безбедноста; Намерни и ненамерни опасности на безбедноста;

Безбедноста и човековите права; Намерни и ненамерни закани за животот; (Не)намерни

закани за здравјето; (Не)намерни закани за економската благосостојба; (Не)намерни закани

за околината; (Не)намерни закани за политичките права; Природни и човекови опасности за

опстанокот; Меѓусебната поврзаност и условеност на главните глобални проблеми

(Пренаселеноста, неразвиеноста на политичките права и слободи, идеолошкиот

национализам и војната); Хиперинфлацијата, голема депресија, криза на глобалните

долгови, природна деградација, трката во нуклеарно вооружување како извор на

загрозување на безбедноста и мирот; Соодносот помеѓу опасностите и заканите, со

посебен осврт на невоените опасности и закани; Детектирање на современите невоени

загрозувања на безбедноста; Современи тенденции во развојот на невоените аспекти на







45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови



16.3 Домашно учење 70

часови




















факултет

2011

2.



1. Роберт Џ. Бункер Не-државни закани и Routledge 2003

идни војни



Routledge 2006



1. Наслов на наставниот предмет ХУМАНИТАРНИ ИНТЕРВЕНЦИИ

2. Код М724И








семестар


кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите да стекнат научни сознанија и да се

оспособат да ја осознаат улогата и целите на хуманитарните интервенции во одржувањето на

мирот и безбедноста.


1. Главни прашања на хуманитарната интервенција: што е хуманитарна интервенција, аргументи што се спротивставуваат на интервенцијата.

2. Заштита на универзалните човекови права и основни слободи и хуманитарната интервенција.

3. Принципи и техники за планирање и изведување на хуманитарните интервенции; дестабилизаторски ефекти на интервенцијата: примена на стопански санкции, невоена интервенција или воена интервенција.

4. Типови операции за зачувување на мирот (според марак Гоулдинг); Хуманитарна помош и Хуманитарна интервенција.

5. Процедури за воспоставување на хуманитарни операции. 6. Операции за поддршка на мирот (хуманитарни операции); Превентивно распоредување

(хуманитарна помош). 7. ООН и чувањето на мирот и безбедноста: развој на безбедносни механизми и

инструменти за хуманитарна интервенција.





настава

45 часови




15 часови





17.1

Тестови












испит





наставата




Р.

бр.








2010


Р.

бр.




1. Наслов на наставниот предмет ГРАДЕЊЕ НА МИРОТ

2. Код М725И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување знаења и развивање на

дијагностички и аналитички вештини кај студентите за конфликтите, динамиката на

конфликтниот процес и улогата на градењето на мирот во конфликтниот процес. Врз основа

на овие вештини, студентите треба да се оспособат за практично анализирање и

извлекување препораки за градење мир во конкретни случаи.

11. Содржина на предметната програма: Меѓинародните интервенции и меѓународните односи

по студената војна; Концептот за градење на мирот и постконфликтните интервенции;

Институционализација на концептот во ООН, Комисија за градење на мир; Краткорочни и

долгорочни концепти и интервенции за градење на мир; Меѓународните организации и

градењето на мирот; Воени и хуманитарни аспекти на градење на мир; Реформи во

безбедносниот сектор; ДДР, улогата на жените и децата; реконсилијација; Развојот и

градењето мир; Локални аспекти на градењето мир; Градење мир во БиХ, Косово,

Сомалија.





настава

45 часови




15 часови



























БЦМ 1999



1. Георгиева Лидија Творење на мирот:Мирот,

Безбедноста и

конфликтите по Студената

војна


факултет

2007

2. Paris R. Peacebuilding and the limits

of liberal internationalism

Fall 1997

3. Kuhne W. Winning the Peace: Concept

an lessons learned of post-

conflict peace-building

Stiftung

Wissenschaff

und Politik

1996



1. Наслов на наставниот предмет ЗАШТИТА НА КУЛТУРНОТО НАСЛЕДСТВО

2. Код М726И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6

8. Наставник Доц. Д-р Зорица Салтировска


10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување на научни и продлабочени

знаења за значењето на културата и културното наследство во зачувувањето на

идентитетот на народот и одржувањето на мирот како крајна цел на безбедноста и

одбраната, како и за формите и начините на загрозувањето и заштитата ка културното

наследство (како темелна вредност со траен карактер) во кризни ситуации, вонредни и

воени состојби. Значајна цел ќе биде и подигањето на протекторската свест за значењето

на културното наследство и неговата заштита од секаков вид криминални и други дејствија

насочени кон истото.

11. Содржина на предметната програма: Дефинирање на културното наследство; Поделба на

културното наследство- видови и категории; Значењето на културното наследство;

Загрозување на културното наследство; Еколошкото загадување и културното наследство;

Организираниот криминал како фактор на загрозување на културното наследство;

Културното наследство во вооружените конфликти; Меѓународна заштита на културното

наследство; Меѓународна заштита на културното наследство во вооружените конфликти;

Засилена заштита на културното наследство- стекнување и губење на правото на засилена

заштита; Правна заштита на културното наследство во Р. Македонија; Заштита на

културното наследство од незаконски (криминални дејствија); Заштита на културното

наследство во вооружените конфликти и во случај на природни непогоди; Заштита на

културното наследство од последиците од загадувањето на животната средина;

Институционална заштита на културното наследство во Р. Македонија; Развивање

протекторска свест.





настава

45 часови




15 часови






















1. Зорица


Заштита на културното

наследство


факултет

2011




факултет

2011

2. Tomak Jiri The protection of cultural

property in the event of

armed conflict

UNESCO 1996






1. Наслов на наставниот предмет ПРЕВЕНТИВНА ДИПЛОМАТИЈА И МИРОВНИ ОПЕРАЦИИ

2. Код М821З








семестар


кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Да се воведат студентите во теориската рамка на

интервенцијата на трета страна во конфликт и да се осознае улогата и целите на превентивната

дипломатија и на мировните операции во одржувањето на мирот и безбедноста; Студентите треба

да ја осознаат комплексноста на мировните операции и нивната употреба во различни фази од

ескалација на конфликтите.


5. Дипломатијата во системот на меѓународните односи: начини и средства на општење во меѓународните односи; генеза на дипломатијата; функции, задачи и начин на водење на дипломатијата, стратегија на дипломатска акција; видови дипломатија.

6. Превентивна дипломатија во современите меѓународни односи: поим и генеза на превентивната дипломатија, преговарање, фактори на успешност на превентивната дипломатија, механизми на превентивна акција, иницијативи за навремена превенција.

7. Одржување на мирот и безбедноста во современите меѓународни односи: Организацијата на обединетите нации и превентивната дипломатија; превентивна дипломатија инструмент на ОН (зачувување на мирот, превентивната дипломатија и миротворството, мерки за градење доверба, утврдување факти, рано предупредување, превентивно распоредување, демилитаризирана зона); ОБСЕ и превентивната дипломатија (инструменти и механизми, соработка со меѓународни и регионални организации); НАТО и превентивната дипломатија; ЕУ и превентивната дипломатија (институции и инструменти во спроведувањето на безбедносната политика, мисии на ЕУ, научени лекции од превентивната дипломатија).

8. Мировни операции: дефинирање и генеза на мировните операции; типологии на мировните операции; мировни операции на ООН (процедури, операции за поддршка на мирот, превентивно распоредување на мировни сили, превентивно распоредување -случај Р. Македонија).




15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска 60 часови

настава




30 часови






















1. Марина Митревска Превентивна





2010








1. Наслов на наставниот предмет НАДВОРЕШНО ПОЛИТИЧКА АНАЛИЗА

2. Код М823И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6




Запознавање на студентите со основните приоди за вршење на надворешно политичка

анализа; целта на предметот е да се разбере комплексната реалност на меѓународните

односи и како тие се креираат, а преку знаењата што ќе ги добијат студентите целта е да се

оспособат за опишување, објаснување, анализирање и пренесување на надворешно

политичките актуелности.

11. Содржина на предметната програма: Поим на надворешно политичка анализа; надворешно

политичката анализа како приод во изучувањето на меѓународните односи; Индивидуа,

држава, систем како фактори во креирањето на надворешната политика; Компаративен

приод на остварување на надворешната политика; Улогата на лидерите во надворешната

политика; Модели на процеси на донесување на одлуки; проблеми во евалуацијата на

„добрите одлуки“; Улогата на советниците и бирократијата во креирањето на надворешната

политика; детерминанти на надворешна политика; Проучување на конкретни примери






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови






















1. Марике Брунинг Надворешно политичка

анализа (foreign policy

analysis)

Palgrave

Macmilan

2007



1. D. Frei, Handbook of Foreign

Policy Analysis

Springer 1989



1. Наслов на наставниот предмет ВОЕНА ДИПЛОМАТИЈА

2. Код М824И








семестар

7.

Број на

ЕКТС

кредити 6




Да се добијат научни и продлабочени сознанија за дипломатијата и посебно воената

дипломатија. Исто така студентите треба да ги добијат и потребните компетенции за

правење анализи и спсобност за примена на дипломатските методи во решавање на

конфликтни систуации.

11. Содржина на предметната програма: oпшто за дипломатијата; некои аспекти за

дипломатијата; видови на дипломатија; политичка дипломатија; економска дипломатија;

воена дипломатија; воената дипломатија и нејзините специфичности; задачи на воената

дипломатија; цели на воената дипломатија, искуства од воената дипломатија; видови

дипломатски мисии; поновата дипломатија на Република Македонија; воената дипломатија

на Република Македонија.






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови



задачи

30 часови




















1. Бакрески Оливер Воена дипломатија -

интерна скрипта - 2011



1. Zecević Milan Vojna diplomatija VINC:

Beograd 1990

2.

Berridge G.R Diplomacy, Theory and

Practice

Prentice hall

Harvester

Wheatsheaf,

Hemel

Hempstead

1995



1. Наслов на наставниот предмет РЕЛИГИИТЕ И МИРОТ

2. Код М825И




Институт за социологија




семестар


кредити

6

8. Наставник Проф.д-р Зоран Матевски


10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите да стекнат научни и продлабочени

знаења за улогата на религијата во современото македонско општество и поширокиот регион во

контекст на мировните процеси. Курсот ќе им овозможи на студентите да се запознаат со улогата

на религијата во конфликтните и постконфликтните периоди во македонското општество и

поширокиот регион на Западен Балкан и Југоисточна Европа. Студентите да стекнат научни

сознанија за процесите на реконсилијација и соработка во контекст на религиските и етничките

конфликти во ера на конфликтни процеси во македонското и европското општество.

11. Содржина на предметната програма: Социолошка перспектива на религијата; Религиските

контури на една заедница; Религијата и општествената кохезија; Религиски конфликти; Религиска

толеранција; Религиска социјализација; Улогата на религијата во мир и конфликт; Практичното

спроведување на религискта толеранција во Р. Македонија; Право на разлики и можност на

религиска толеранција; Религијата како култура на мирот; Религијата и воените конфликти;

Тензиите помеѓу Црквата и државата во мултикултурните општества; Homo religious и културата

на мирот; Религијата и насилството; Влијанието на религискиот фундаментализам врз мирот;

Влијанието на радикалниот Ислам врз мирот.




15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања теоретска

настава

45 часови




15 часови










оценка)














1. Љубиша

Митровић

Homo religious и култура мира ЈУНИР 2010



1. Miroljub Jeftic

Religion and Power Centre for study of religion and religious tolerance, Belgrade

2008

2. Зоран Матевски

Улогата на религијата во мир и конфликт. Во зборник: Социологијата и општествените промени

Филозофски факултет, Скопје

2011

3. Zoran Matevski

Religious dialogue and tolerance-theoretical and practical experiences of differences and similarities. In Monograph: Politics and Religion

Centre for study of Religion and religious tolerance, Belgrade

2007



1. Наслов на наставниот предмет МЕНАЏИРАЊЕ НА ПРИРОДНИ РЕСУРСИ

2. Код М826И








семестар

7. Број на

ЕКТС

кредити

6



10. Цели на предметната програма (компетенции): Предметната програма овозможува

стекнување на знаења за значењето на природните ресурси и нивното правилно

искористување. Студентите ќе бидат оспособени за примена на стекнатите знаења во

сферата на заштитата на животната средина, креирањето на политики за заштита и

правилно искористување на природните ресурси. Една од главните цели на предметната

програма е поттикнување на критичкото мислење на студентите и развивање вештини и

способности за решавање на одредени проблеми во конкретната сфера.

11. Содржина на предметната програма: Основи на менаџментот во сферата на животната средина. Обновливи и необновливи ресурси. Институции за менаџирање на природните ресурси. Одржлив менаџмент – одржлив екосистем. Растот на популацијата и искористувањето на природните ресурси. Заштита и конзервација на природните ресурси. Природни ресурси и безбедноста. Војни за ресурси. Процена и менаџмент на ризиците на животната средина. Процена на ризикот на животната средина во бизнисот. Процена на ризикот и менаџмент за обработка и складирање на отпад. Процена на ризикот и менаџмент на копнените води. Процена на ризикот и менаџмент во експлоатацијата на морињата. Проектирање на животната средина: политика на „развој на природата“. Еколошко менаџерство: еколошките студии како образование моќ/знаење.






45 часови

15.2 Вежби




работа

15 часови





17.1

Тестови












испит





наставата





1. Тони Милески Менаџирање на

природни ресурси -

прирачник


факултет

2012



1. Питер Калоу Прирачник за процена

и менаџмент на

ризиците на животната

средина

Датапонс 2009

2. Френк Фишер и

Мартин А. Хајер

Живеење со

природата



оценување, тогаш завршниот испит може да се полага писмeно или усно.

Documents

ПРЕДМЕТНИ ПРГРАМИ ОД СТУДИСКАТА ПРОГРАМА …old.fzf.ukim.edu.mk/files/00programinovi/predmetni_programi_IBOM... · 1. Наслов на наставниот