SPECIFICATIONSµÒÂ

ʶһ¹Ô¡ä·Â10

COST

LAW

PROGRAMMINGDOCUMENT PAPERTEAMLEADER

CONSTRUCTION PROCESSLOW FEE

2 LANQUAGEND

ENGLISHUPNOT

¨Ø´คำนยมโดย อ.ยอดเยยม เทพธรานนท

เรยบเรยงโดย ผชวยศาสตราจารยรชด ชมภนช

Weakness of Thai (Archi) Tects

FOLLOW

เรยบเรยงโดย ผชวยศาสตราจารยรชด ชมภนชพมพครงแรก พฤษภาคม 2554

ขอมลทางบรรณานกรมของสำนกหอสมดแหงชาตNational Library of Thailand Cataloging in Publication Dataรชด ชมภนช10 จดตายสถาปนกไทย.-- กรงเทพฯ : ททเอฟ อนเตอรเนชนแนล, 2554.120 หนา.

1. สถาปนก--ไทย. I. ชอเรอง.

92/.2ISBN-978-974-350-247-7

จดพมพบรษท ททเอฟ อนเตอรเนชนแนล จำกดโทรศพท (66) 2717-2477โทรสาร (66) 2717-2466อเมล info@ttfintl.comเวบไซต www.ttfintl.com

สงวนลขสทธโดยผแตงและบรษท ททเอฟ อนเตอรเนชนแนล จำกด หามการลอกเลยนไมวาสวนหนงสวนใดของหนงสอนอกจากจะไดรบอนญาตยกเวนเพอใชประโยชนทางวชาการ

พมพทบรษท พลสเพรส จำกด

Font SuperMarket & Circular www.f0nt.comภาพถาย ศรรฎฐ สมสวสดปก กรรณการ วฒภาดาดร

µÒÂʶһ¹Ô¡ä·Â10¨Ø

Weakness of Thai (Archi) Tects

ผประสบความสำเรจทกคนยอมม "จดเดน" เปนธรรมดาแตไมมผประสบความสำเรจรายใด จะยนสงาไดยาวนานหากม "จดดอย" หรอ "จดดบ" ในชวตหรอความสามารถการกลาหาจดดอยและกำจดมนทงเสย จงจำเปนตอชวต

¤คÓำ¹นÔÂยÁม

ยอดเยยม เทพธรานนท

เมอซอแปในวงการสถาปนกทานหนงแจกแจงถงแนวคดในการจดสมมนาในงาน BuildTech’11 ใหฟงวาหวขอหนงของการสมมนาจะเปนการนำปญหา “หญาปากคอก” ของสถาปนกไทยมาตแผผมกเหนดวยในทนทเลยวา หวขอนจะเปนประโยชนตอวงการนกออกแบบทงหลายอยางแนนอน รวมไปถงผทอยในอาชพอนดวย หากนำเอาไปปรบใช   เพราะคนเรา โดยธรรมชาตแลว มกจะ “ลม”  “มองขาม” หรอไมสนใจในสงทดเปนเรอง “สามญประจำบาน” ทงๆทนาจะเปนเรองพนฐานกอนทจะใหความสนใจในสงทไกล-กาวหนาไปกวานน ในเมอผรกรณามาช “จดตาย” ใหทกคนไดตระหนกยอมหมายถงการทไมตองการใหทกคนตองตาย โดยทยงไมสมควรตาย TTF จงความยนดเปนอยางยงทไดมสวนรวมในการเปดเผยจดตายของสถาปนกไทยในการจดสมมนาและหนงสอเลมน ดวยหวงทจะใหทกคนในวชาชพนอยรอดปลอดภย และประสพความสำเรจในวชาชพตามกำลงความสามารถททกทานม ชาตร มรรคากรรมการผจดการบรษท ททเอฟ อนเตอรเนชนแนล จำกด    

¤คÓำ¹นÓำ¨จÒา¡ก¼ผÙ�Œ¨จÑ´ด¾พÔÁม¾พ�

ปญหาของการขาดองคความรในการปฏบตวชาชพสถาปตยกรรมของสถาปนกในประเทศไทย สามารถจำแนกไดเปน 2 สวนหลกๆ คอ ปญหาทเกดขนจาก Hardwares หรอระบบทเกยวของในวชาชพไมวาจะเปนการผลตบณฑตสถาปตยกรรม มาตรฐานการทำงานวชาชพ และระบบการสนบสนนผปฏบตวชาชพจากองคกรทเกยวของ

สำหรบสวนทสองเปน Softwares หรอจากตวสถาปนกผปฏบตวชาชพเอง ซงเปนเรององคความรทสะสมมาระหวางการศกษาในสถาบนการศกษาสถาปตยกรรม การสะสมประสบการณความรระหวางการปฏบตงาน และสงสำคญทสดคอจตสำนกในการพฒนาองคความรของตนเองอยางตอเนองตลอดเวลาแหงความเปนสถาปนกของตนเอง

เนอหาของหนงสอเลมน ไดเรยบเรยงจากการรบฟงการบรรยายจากคณยอดเยยม เทพธรานนท อดตนายกสมาคมสถาปนกสยาม ในพระบรมราชปถมภ ในหวขอการสมมนา “ P.M. ฤ าจะเปนทางเลอกทงดงามของสถานกไทย” เมอวนท 8 สงหาคม พ.ศ. 2551 ซงกลาวถงปญหาทเปนจดออนหรอขอดอยในการปฏบตวชาชพของสถาปนกไทยจำนวน 10 ประเดน จากการประมวลรวมผานประสบการณของทานทไดรบระหวางการทำงานในแวดวงวชาชพและการสอนนสต นกศกษาสถาปตยกรรมมาอยางยาวนาน

หลงจากนน ผเขยนจงไดตอยอดและแตกแขนงความคดจากประเดนดงกลาวโดยเพมเตมสวนทมาของปญหาในแตละเรองราวยอนกลบไปจนถงชวงเรมตนชวตของยวสถาปนกในสถาบนการศกษา รวมทงไดเสนอทางแกไขในมมมองของตนเองในฐานะทเปนอาจารยในสถาบนการศกษาสถาปตยกรรม เพอเปนการแบงปนประสบการณในฐานะทไดมโอกาสเพาะบมนสตสถาปตยกรรมในสถาบนของตนเองมายาวนาน มากกวา 10 ป ผนวกกบการทไดมสวนรวมในการสนบสนนการพฒนา

¤คÓำ¹นÓำ¨จÒา¡ก¼ผÙ�Œàเ¢ขÕÂย¹น

วชาชพผานองคกรวชาชพทเกยวของไมวาจะเปนสภาสถาปนก และสมาคมสถาปนกสยามฯ ในระยะเวลาใกลเคยงกน

แตอยางไรกตาม เนอหาในหนงสอเลมน คงเปนเพยงการเปดประเดนเพอกระตนเตอนใหบคคลในวชาชพไดรบรถงปญหาพนฐานในการปฏบตวชาชพของตนเอง และคงจะเปนประโยชนยงหากสถาปนกทกทานทมสวนรบผดชอบตอทงการใหบรการสงคมของตนเอง และการพฒนาวชาชพในภาพรวม รวมทงหากมการ “คดตอยอด” ทางแกไขในมมมองของผอานเพมเตมจากทผเขยนไดเสนอแนะไวในสวนบนทกทายเนอหาแตละเรอง แลวนำมาใชใหเปนประโยนตอตนเองและแบงปนตอผอนไดกคงจะเปนเรองดๆ ทเราในฐานะสถาปนกไทยไดทำใหเกดประโยชนตอวชาชพอนเปนทรกของเราและเพอสงคมสาธารณะในฐานะ “นกวชาชพ” อนพงกระทำตอไป

ผชวยศาสตราจารยรขด ชมภนขเมษายน 2554

ÊสÒาÃรºบÑ­Þญ

1

6

12

20

30

38

46

54

62

70

78

86

98

108

118

คำนยม

คำนำจากผจดพมพ

คำนำจากผเขยน

กำเนดแหงกรรม

การคดราคากอสราง

ขอกฎหมายและขอกำหนด

ทเกยวของกบการออกแบบ

รายการประกอบแบบ

การทำโปรแกรมการใชสอยอาคาร

การจดทำเอกสารประกอบงาน

ภาวะผนำ

กระบวนการงานกอสราง

ภาษาองกฤษ

ทำงานไมจบ (ครบวงจรงาน)

คาออกแบบตำ (ทสดในโลก)

ของแถมทายเลม กำจดจดตาย

จำแนกขอมล (การออกแบบ)…อยางผไมร

คดแบบ Mind Map

เขาใจ ….. สถาปนก (ตว) เลก

ประวตผเขยน

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

¡Óà¹Ô´áË‹§¡ÃÃÁ

สถาปนกไทยสวนใหญ มกถกปลกฝงผานหลกสตรและระบบการเรยนการสอน (รวมทงพวกรนพๆ และอทธพลจากเพอนๆ) ใหมความแอบชอบ ชอบ และหลงรกในวชาออกแบบสถาปตยกรรมหรอ Project Design มากกวาวชาเรยนอนๆ โดยไมรตว ความรสกนจะเขมขนขนไปตามปเรยนทเพมขนจนพฒนากลายไปเปนความหลงรกอยางหวปกหวปำและกนไมไดนอนไมหลบหากไมไดคดแบบกนเลยทเดยว ดงนนตงแตเรมตนการเรยนจนถงการประกอบอาชพ นกเรยนสถาปนกและสถาปนกทงหลายจงทมเทเวลาสวนใหญใหกบการทำแบบ การ Sketch แบบ ไปจนถงการคดแบบรางใหเปนแบบจรงกนอยตลอดเวลา

และเมอเรายอนดบรรดาสรรพหลกสตรของสรรพสถาบนการศกษาสถาปตยกรรมในบานเรา ยงมองเหนไดชดเจนวาครบาอาจารยเราตองการใหนสต นกศกษาสถาปตยจบไปเปนสถาปนกททำงานดานออกแบบกนเปนสวนใหญ เพราะฉะนนแลวไซรเนอหาหลกสตรแทบทกสถาบนจะเนนหนกและใหความสำคญไปทวชาการออกแบบ

2

¡กÓำàเ¹นÔ´ดáแËห�‹§ง¡กÃรÃรÁม

(สถาปตยกรรม) รวมไปจนถงการเตรยมโครงสรางหลกสตรและวชาเรยนทเกยวของจะจดขนเพอสนบสนนวชาออกแบบกนอยางออกหนาออกตาเลยทเดยว

ดงนน เราจงเหนไดวาหนวยกตของวชาออกแบบสถาปตยกรรมจะมมากกวาวชาอนๆ และใชเวลาเรยนตอสปดาหมากกวา รวมทงยงไมนบรวมเวลาทนกเรยนสถาปตยจะเอาแบบมานงคดในชวโมงเรยนอน หรอโดดเรยนไปทำงานแบบ อกนบไมถวน

จาก (เวร) กรรมดงกลาว จงไมนาแปลกใจเลยวา นกเรยนสถาปนกและนกเปนสถาปนกจงอยากทำแตงานออกแบบกนโดยไมใสใจใฝรในวชาความรดานตางๆ ทประกอบขนเปนวธการและพธกรรมใหเกดตวอาคารสถาปตยกรรมจรงๆ แตอยางใด ทงๆ ทงานออกแบบเปนงานเพยงสวนหนงของกระบวนการสรางงานสถาปตยกรรมทงระบบ โดยมไดนกถงงานมากมายอนๆ ไมวาจะเปนงานหลงการออกแบบ งานระหวางการกอสรางและงานหลงการกอสรางแตอยางใด

แหม กทมเทกนซะขนาดน จะไมใหสถาปนกไทยเราหลงใหลใฝฝนอยากเปน Superstar Architects หรอ Great Architect อยางป Frank อยางคณพ Rem หรอนา Saha คณอา Toyo กนไดอยางไรกนละครบ ปจจบน ในวงวชาชพสถาปนกเราจงมแตสถาปนกทถนดหรอไมถนดแตคดวาถนดการคดแบบ ออกแบบ ทำแบบ เพอใหลกคาประทบใจในผลงานแบบของตวเองกนเปนจำนวนมากเตมประเทศไปหมด ราวกบวา….เรา….. สถาปนกไทย….. เกดมาเพอสงน (ออกแบบ) เลยจรงๆ แตถาหากเราดตอไปถงเนอหาของงานสถาปตยกรรมทเกดขนภายหลงจากนน เชน การหาขอมลสนบสนนการทำงาน การศกษาขอกฎหมายและมาตรฐานทเกยวของ การประสานขอมลกบวศวกร การทำแบบงานระบบทเกยวของ การทำแบบพมพเขยว การทำเอกสาร Specification ตลอดจนงานอกรอยพนอยางไปจนถงชวงกอสรางจรง

3

เชน การประมลงาน การควบคมงานกอสรางใหแลวเสรจแลวไซร จะกลบกลายเปนวา สถาปนกไทยเรามกจะใบรบประทานและเกดภาวะโรคเออฉบพลนกบงานทำแบบใหเปนอาคารจรงเหลานกนทกถวนหนา

อยางไรกตาม ในความจรงทปรากฎในสงคมโลกและสงคมเรา เมอเปรยบเทยบความสามารถทางการออกแบบทสถาปนกไทยเราชนชอบกนนกหนาผานทกษะ Creativity, Performance และ Skill ในการทำงาน ไปจนถงมาตรฐานการปฏบตงานและผลงานการออกแบบอาคารทเปนทยอมรบในสากล ยงถอวาอยในเกณฑเฉลยคอนขางตำอยดเมอเทยบกบสถาปนกในภมภาคทงไกลและใกลบานของเรา ความจรงอนนาเศรานสะทอนความเปนมาและเปนไป และบงบอกถงปญหาหลายตอหลายอยางในวงการศกษาและวงการวชาชพสถาปตยบานเรา ซงดเหมอนจะเปนสงยากแกไขใหหมดสนหรอบรรเทาเบาบางลงไดดวยใครคนใดคนหนงหรอตอใหอกหลายๆ คนกตาม

กรรมของสถาปนกนถกสะสมมาตงแตสมยเรยนมาเปนเวลายาวนานไปจนถงตอนทำงานจรง และเปนกรรมทกระทำซำๆ กนจนตดเปนนสยไปจนถงสนดอนของตวเอง จงเปนเรองยากทจะตดกรรมหรอขดสนดาน เอย สนดอนของสถาปนกไทยใหสนซากหรอเหยนเตไปไดทนททนใดไดอยางแนนอน

จากผลแหงกรรมเหลาน คงไมใชเวลาทเราจะมาหาแพะใหมารอง ..แบะ..แบะ วาใครเปนผสรางบาปนใหเกดขนกบสงคมสถาปนกไทย เพราะจรงๆ แลว ไมวาจะเปนสถาบนการศกษา องคกรวชาชพ ครบาอาจารยสถาปตยกรรม สถาปนกรนพ รนพอ รนเพอน ในอดตและปจจบน หรอแมแตนกเรยนสถาปนกทจะกลายรางเปนสถาปนกในอนาคต ลวนแลวแตตองมสวนรบผดชอบกบบาปกรรมนกนทกถวนหนา เพยงแตใครจะรบไปมากหรอนอยกคงตองมาจดประชมหารอเพอแบงบาปกนอกท

4

หลงจากเกรนนำมาพอควรแลว เมอลองทบทวนปญหาทเกดขนในการปฏบตวชาชพสถาปตยกรรมจากบาปกรรมตางๆ ทเกดและกอขนโดยชาวสถาปนกในบานเรา กพอจะมองเหนไดวาสถาปนกไทยในยคปจจบนม (บาป) กรรมทนำไปสจดออนหรอจดดอยกบองคความรดานตางๆ ทตองใชเอามาทำมาหากนในวชาชพสถาปนกจำนวน 10 เรอง ดงตอไปน

5

CONSTRUCTIONCOST :

¡ÒäԴÃÒ¤Ò¡‹ÍÊÌҧ 1

เรองการคดราคาและประมาณราคากอสรางอาคาร เปนเหมอนยาขมหมอใหญสำหรบสถาปนกไทยทชอบนกเหมาเอาวาตนเองเปน Great Architect เขาจงไมจำเปนตองรเรองราคากอสรางใหมากไปกวาความเชอทวา การประมาณราคากอสรางคอ “เอาตารางเมตรคณพนทกอสราง”

หนำซำแลวเรากยงเชออยางฝงหวอกวาวธนเปนสงทถกตองและเชอถอได ผลกรรมทตามมาในชาตนกคอ แบบบานหรออาคารทสถาปนกออกแบบรอยละ 99.99 จงเกนงบประมาณทเคยบอกกลาวกบลกคาเมอตอนแรกเรมตนเสมอ และเปนเหตใหสถาปนกเราจะถกลกคาตอวาเรองความไมนาเชอถอทางราคาและงบประมาณการกอสรางกนอยเสมอ

วธการคำนวณราคากอสรางแบบเหมารวมตอตารางเมตรทสถาปนกไทยชอบใช (และเอาไปคดตอเปนประมาณการคาแบบของตวเองได

8

CONSTRUCTION COST :

¡กÒาÃร¤คÔ´ดÃรÒา¤คÒา¡ก�‹ÍอÊสÃร�ŒÒา§ง1

แบบเรวๆ) ถอเปนวธประมาณราคาทหยาบและไมถกตองมากทสดในบรรดาวธคดราคาทมอยในโลก เพราะวาในอาคารแตละประเภท หรอการใชงานพนทในแตละจดยอมมตนทนทางราคาและรปแบบวสดการตกแตงทตางกน และยงรวมไปถงอปกรณและการตกแตงพนฐานทควรมในหองหรอพนท เพราะมนคงเปนไปไมไดทเราจะใชคากอสรางตงแต 8,000 ไปจนถง 15,000 หรอ 20,000 บาทตอตารางเมตรมาเหมาคดเทากนตลอดอาคารทงสวนระเบยง ดาดฟากบสวนหองนำหรอหองนอนแหงๆ

จดเรมตนของกรรมนนาจะเกดขนจากสมยเรยน นกเรยนสถาปนกทงหลายไมตองคำนงถงราคาคากอสรางอาคาร เพราะโปรแกรมการออกแบบทอาจารยมอบใหทกเทอมๆ ไมเคยมการใหคะแนนหรอพดคยวพากษวจารณทเกยวของกบงบประมาณและราคาคากอสรางจากงานของนกเรยนสถาปนกแมแตนอย สงนจงเปนจดทนกเรยนสถาปนกซมและซบมาโดยตลอดชวตการเรยน และคดเหมาเอาวาตนเองไมตองรบผดชอบเรองราคากอสรางแตอยางใด

นอกจากนทศนคตในแงลบทตวสถาปนกมตองานประมาณราคากเปนเหตผลสำคญ เพราะในฐานะผออกแบบเรากมกคดเอาเองอกวางานเหลานเปนงานในระดบผปฏบตการ ไมใชงานของหวหนาหรอ Team Leader อยางผออกแบบ เราจงคดอยางมนใจวางานนจะมคนมาทำตอจากเราใหแลวเสรจ และเรากไมตองสนใจกบเรองนอกตอไป ทงทความรความเขาใจเรองราคา เรองการเลอกใชวสดมผลสำคญยงตอการออกแบบ การกอสรางไปจนถงการควบคมงบประมาณใหตรงตามเปาหมายเปนอยางยง

9

ทางแกไข : สถาปนกเราพงระลกวาการประมาณราคาทควรจะเปน ตองตงอยบนความเปนจรงของการใชงานแตละสวนของอาคาร โดยกอนประมาณราคาแบบหยาบๆ นเราตองกำหนดใหอาคารแตละสวนมคาถวงเฉลยทมากนอยตางกนตามมลคากอสรางจรงของพนทนนๆ ซงตงอยบนพนฐานของรปแบบการใชสอย วสดตกแตงพนฐานสวนงานสถาปตยกรรมและปจจยอนๆ ทเกยวของตามความเปนจรง เชน การประเมนราคากอสรางอาคารสวนระเบยงบานจะมคาถวงเฉลยเปน 0.5 ของราคากอสรางพนฐานตอหนงหนวยพนทเมอเทยบกบหองนอน และเชนเดยวกนท การประมาณคากอสรางหองนำจะมคาถวงเฉลยเปน 1.5 เมอเทยบกบหองนอน เปนตน

นอกจากน ในการเรยนการสอนสถาปตยกรรม ในวชาออกแบบสถาปตยกรรม สถาบนการศกษาควรนำประเดนเรองราคากอสรางเขามาเกยวของกบผเรยนโดยตลอดตงแตการทำแบบรางไปจนถงแบบ Final และตองมการ Critic แบบและตรวจสอบขอมลในสวนทเกยวของกบงบประมาณกอสรางอยางจรงจง ตงแต การควบคมพนทใชอาคารใหเหมาะสมกบงบประมาณ การศกษาราคาคากอสรางและราคาวสดควบคไปกบการเลอกวสดกอสรางในงานแบบ ไปจนถงการเลอกวธการกอสราง และการประเมนราคากอสรางจากงานททำอยางเปนรปธรรม เพอจำลองสภาพการเรยนใหใกลเคยงกบการปฏบตงานจรงใหมากทสด

10

11

ªช�‹ÇวÂย¡กѹน¤คÔ´ด ªช�‹ÇวÂย¡กѹนáแ¡ก�Œ:

BUILDING CODES :¢ŒÍ¡®ËÁÒÂáÅТŒÍ¡Ó˹´·Õèà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¡Ñº¡ÒÃÍ͡Ẻ 2

ยาขมหมอทสองและเปนเรองทสถาปนกไทยมกเกดโรคเออรบประทานกระทนหนเมอตองเรยนและตองรกคอ ขอกฎหมายและขอกำหนดทใชในการออกแบบอาคารบานเรอน ซงเปนทนาของใจของผเขยนเปนอยางยงวา เหตใดสถาปนกไทยถงไมคอยชอบเรยนหรอคนควากฎหมายอาคารกนซกเทาใด ทงๆ ทเรองนเปนเรองขอมลพนฐานทสถาปนกตองคนควาและเรยนรเพอใชเปนแนวทางการออกแบบอาคารเสยกอนในลำดบตนๆ เลยทเดยว

เราจะเหนภาวะโรคเออนไดจากเวลาเรยนเมอพดถงขอกฎหมายครงใด นกเรยนสถาปนกไทยจะปด Mode การรบรดวยการไมสนใจเรยน กนขนม งวงเหงาซมเซา และเมาทแตก ไปจนถงนงคดแบบหรอแมแตฝกหลบแบบไมใหอาจารยจบไดเสมอ ผลจากภาวะสมองตายทางกฎหมายนจงตอเนองมาทการเรยนในวชา Project Design เราจงไมใหความสนใจและใสใจออกแบบ (ฝกหด) อาคารใหถกตองตามกฎหมายอยางจรงจงแมแตตอนตนเองทำวทยานพนธเองกตาม

14

BUILDING CODES :

¢ข�ŒÍอ¡ก®ฎËหÁมÒาÂยáแÅลÐะ¢ข�ŒÍอ¡กÓำËห¹น´ด·ท∙Õèàเ¡กÕèÂยÇว¢ข�ŒÍอ§ง¡กѺบ¡กÒาÃรÍอÍอ¡กáแºบºบ2

หลงจากนน เมอจบมาทำงานเปนสถาปนก เรากยงปด Mode การรบรทางกฎหมายอาคารมาอยางตอเนอง ไมวาจะเปน การไมสนใจอาน ไมสนใจศกษาเรองกฎหมายเพมเตม ไมทำความเขาใจกบกฎหมาย ไม Update ขอมลกฎหมายใหม และอกหลายๆ ไม แตในความเปนจรงสถาปนกไทยเราจะมาตนเตนศกษาคนควากฎหมายอาคารกนซกทกตอเมอจะตองเรมทำแบบกนทหนง หลงจากนนแลวความตนเตนจะลดระดบลงจนกลายเปนความเยนชาและ Fade หายไปกบสายลมและแบบรางในทสด จนเมอตองเรมโปรเจคใหมเรากมาเตนและตนเพอหาความรกนอกครงหนงอยางนไปเรอยๆ

เหตผลทสถาปนกไทยเราไมสนใจขอมลกฎหมายนาจะเกดขนจากความเชอทวา กฎหมายเปนอปสรรคและตนตอปญหาในการสรางสรรคผลงานระดบ Master ของตนเองอยตลอดเวลาเพราะกฎหมายอาคารมกมขอหามหรอคำสงไมใหทำโนนทำนมากมายหลายอยาง และดวยเหตทเรา (มก) คดวาเราชาวสถาปนกเปนเสรชน ไมชอบใหใครมาบงคบ และไมชอบอยภายใตกรอบหรอกฎระเบยบ ดงนน เราจงมกมองกฎหมายอาคารวาเปนสงทตองพงหลบเลยงใหไดดวยวธใดกตาม ถาใครทำไดหรอเอาชนะกฎหมายไดแลวเกง เชนเดยวกบพฤตกรรมชอบหลบเลยงกฎหมายในชวตประจำวนของคนไทยเรา

สงเหลานจงสงผลใหสถาปนกไทยออกแบบอาคารบานเรอนใหลกคาหรอผวาจางอยบนพนฐานของการหลบและหลกกฎหมายอาคารเปนทตง และเรากไมยอมรบและไมเขาใจวาแนวคดของกฎหมายเหลานนเปนเรองของความปลอดภยและสวสดภาพของผใชอาคารเปนสำคญ และเปนเพยงเกณฑขนตำใหปฏบตหรอออกแบบ แตไมใชขอกำหนดใหหลกเลยงปฏบตหรอเปนแนวทางการทำงานใหพอผานๆ ตาม ขอกำหนดเหลานนไปแตอยางใด

ในสงคมออกแบบบานเราจงมกเหนตกแถวกวาง 4.00 เมตรตรงตามกฎหมายเปะ หรอเจอกบอาคารทมความสง 22.99999…… เมตรและ

15

มพนท 9,999.99999…..ตารางเมตรกนเตมประเทศ เพอหลบกฎหมาย (อาคารสงและอาคารขนาดใหญพเศษ) เชนเดยวกบการออกแบบความสงฝาเพดานและความกวางทจอดรถยนตทเรามกออกแบบใหเทากบ 2.40 ยนพนเสมอ ทงทความเปนจรงเราสามารถกำหนดใหสงกวาหรอกวางไดมากกวานตามความเหมาะสมของพนท Space ทเกดขน และการใชงานตามความเปนจรง

หลงจากออกแบบเสรจแลว การไมเขาใจเรองกฎหมายอาคารอยางถองแท ยงสรางปญหาใหญตอมาในชวงหลงจากทำแบบแลวเสรจ เพราะสถาปนกเรามกตองเปนผรบผดชอบในการยนแบบและเอกสารขออนญาตปลกสรางอาคารจนไดใบอนญาต ในขนตอนนมกเปนเรองทนาปวดหว และนาเบอสำหรบคนทรบผดชอบเปนอยางยง เพราะแบบอาคารของเราจะมขอผด ขอบกพรอง ขอแกไขใหเราตองเอาแบบกลบมาแกไมรกครง ทงขอกฎหมายทเปนเรองใหญ เรองกลาง เรองเลกหรอเรองจวซงมทงทเราเคยเหน ไมเคยเหนและไมอยากเหนกนเปนปกตวสย

วธการแกปญหาเรองกฎหมายแบบงายๆ วธแรกของนกเรยนสถาปนกและสถาปนกไทย คอการตงกระทถามเรองกฎหมายทงจากชวตเรยนและชวตจรงในเวบบอรดของสมาคมสถาปนกสยามฯ เสมอๆ ทงทคำทถามเหลานนเปนเรองพนฐานทเราควรรควรทราบตงแตสมยเรยน และแนนอนวาการหาขอมลจากการตงใจอานขอกฎหมายอยางจรงจงซก 5-10 นาท ไมใชเรองยากกวาการตงกระทในเวบบอรดเลย เพราะเรามแหลงขอมลใหสบคนหรอหนงสอใหเปดอานอยางมากมายกายกอง และนาเชอถอกวาขอมลในเวบบอรดทบางทกไมรวาใครเปนคนมาตอบเสยดวยซำ

สำหรบการแกปญหาวธทสอง ทดงายกวาไมตองตงกระท ไมตองรอคนมาตอบ และปฏบตกนเปนทแพรหลายมากกคอใชเงน (ใตโตะ) ซอปญหาเรองขอกฎหมายมนซะเลย วธนเปนวธตดขาดจากกรรมโดยสน

16

เชงของสถาปนกไทย เพราะเรามกไมสนกกบการเรยนรเรองกฎหมายไมวาจะดวยวธใดกตาม เมอเราไมอยากทำเรากตองไปหาคนอนมาทำเรองนแทนเรา และคนทนาจะรเรองกฎหมายไดดทสดกนาจะเปนคนทถอกฎหมายอย ดงนนสถาปนกไทยเรากใชวธการใหคนทถอกฎหมายนนมาทำเรองทตนเองไมชอบแทนซะเลย และรบประกนไดเลยวา แบบนนาจะถกกฎหมายแนนอนรอยเปอรเซนต ไมตองมานงแกไขกนอก สถาปนกเรากไมตองมาเหนอยกบเรองทไมสนกนอกตอไป แตผเขยนกไมคอยแนใจนกวาวธการนจะเปนการแกปญหาอยางยงยนหรอไม

17

ทางแกไข : เรองขอกฎหมายเปนเรองไมสนกและสรางความเบอหนายและหาวเรอทงคนเรยน คนสอนและคนทำงาน การแกไขกรรมน กตองเรมตนตงแตจดเรมตนของกรรมคอตงแตสมยเรยน โดยการเรยนการสอนวชาออกแบบทกๆ ชนป ควรใหผเรยนสนใจและใสใจเรมตงแต การปลกฝงแนวคดการใชงานกฎหมายใหเปนเครองมอชวยทำงานไมใชอปสรรคในการทำงาน

ตอมาในเนอหาการเรยนวชาออกแบบ สถาบนการศกษาควรฝกใหผเรยนมโอกาสไดศกษาคนควาขอมลจากแหลงขอมลจรงอยางเปนระบบและรปธรรม รวมทงมการประเมนผลการออกแบบทมประเดนทางกฎหมายอยางเปนรปธรรม หรออาจเพมขนตอนการตรวจแบบอาคารเพอพจารณาความถกตองตามกฎหมายเชนเดยวกบการทำงานจรงกเปนได วธการเหลานจะชวยปลกฝงเรองขอกฎหมายใหเขากบพฤตกรรมการทำงานของนกเรยนสถาปนกทจะมผลตอเนองมาถงเมอวนทเขากลายมาเปนสถาปนกในชวตจรง ทเขาจะสามารถผสมผสานเรองกฎหมายใหกลมกลนไปกบการทำงานของเขาไดตอไป

ตอจากนนเมอเขาสการทำงานจรง สถาปนกไทยเราควรเจยดเวลาวางวนละนดวนละหนอยนงอานทบทวนขอกฎหมายอาคาร ฝกหดวพากษวจารณและวเคราะหเพอใชขอมลกฎหมายกบการออกแบบในหมเพอนฝง และสถาปนกรนพๆ รวมทงยงตองไมลม Update กฎหมายอาคารใหมๆ อยเปนประจำผานแหลงขอมลทเกยวของกบวชาชพเราเชน กรงเทพมหานคร กรมโยธาฯ สภาสถาปนก และสมาคมสถาปนกสยามฯ เปนตน กจะเปนประโยชนตอการทำงานของตนเองเปนอยางยง

18

19

ªช�‹ÇวÂย¡กѹน¤คÔ´ด ªช�‹ÇวÂย¡กѹนáแ¡ก�Œ:

SPECIFICATIONS :ÃÒ¡ÒûÃСͺẺ 3

รายการประกอบแบบกอสรางเปนเอกสารในการทำงานทสำคญมากชนหนงของสถาปนก เปนขอมลทใชเปนบรรทดฐานและมาตรฐานในการปฏบตสำหรบผเกยวของในการกอสรางอาคาร รวมทงเปนเครองมอทสถาปนกเองจะไดใชกำหนดคณสมบตและลกษณะของวสดตางๆ ในการออกแบบ และใชตรวจสอบการทำงานของผรบเหมากอสราง รวมทงยงเปนหลกฐานในการวางแผนการใชงานและบำรงรกษาอาคารระหวางการใชงานของเจาของอาคารและผรบผดชอบอกดวย

แตสงทนาตกใจคอ ขอมลทดจะมประโยชนและสำคญมากเหลานเปนสงทนกเรยนสถาปนกและสถาปนกมกไมคอยไดเรยนรใหเขาใจและอยากมความรเรองนใหถองแทกนเทาใดนกอกเชนกน

สาเหตของจดออนน คงเปนเพราะลกษณะกายภาพของขอมลเปนตวหนงสอ (Text) และวธการเรยนการสอนทมกเปนการบรรยายแบบ One-Way Communication เปนหลก จงไมถกกบจรตของ (Great)

22

SPECIFICATIONS :

ÃรÒาÂย¡กÒาÃร»ปÃรÐะ¡กÍอºบáแºบºบ3

Architect ทงหลายทชอบคดแบบทำแบบรางมากกวาเรยน รวมทงชอบศกษาและชอบเรยนรจากภาพและขอมล Graphic มากกวาเรยนจากตวหนงสอ ซงคงเปนปญหาคลายคลงกบปญหาทเกดขนในการเรยนรเรองกฎหมายของนกเรยนสถาปนกและสถาปนกเชนกน

นอกจากน ตงแตสมยเรยนในรวมหาวทยาลย นกเรยนสถาปนกกไมตองจดทำเอกสารทเกยวของกบ Spec. ใดๆ เพอใชประกอบการสงงานแบบ Project Design ตออาจารยของเรา ในเมอเราไมตองสงเปนงานเอาคะแนน นกเรยนสถาปนกกไมตองใหความสำคญหรอใสใจกบเรองพวกน ดงนนเวลาทำงานจรง เราคงไมตองหวงวาสถาปนกจะมความรหรอหนมาสนใจกบงานเรองนกนเทาใดนก

ปญหาความไมรเรอง Specification ของนกเรยนสถาปนกและสถาปนกไทย จะแบงไดเปน 2 ประเดนคอ ประเดนแรกคอ การอานและทำความเขาใจกบตวเอกสาร Spec. เนองจากสถาปนกไทยเราไมเขาใจวาเอกสาร Spec. มความสำคญอยางไรกบงานออกแบบของตนเอง ไมเขาใจวาตว Spec. มผลตอการควบคมคณภาพของการแปรงานแบบในกระดาษของตนเองใหเปนงานกอสรางจรงๆ มากนอย เพยงใด

นอกจากน เรองของทศนคตมมมองทมตอเอกสารเหลาน สถาปนกเรามกมองสงทเปนขอมลเอกสารเหมอนเปนคมภร หรอเปนตำราเรยนทไมนาแตะตองหรอยงเกยว สมควรตงบชาไวทขางฝาและหวเตยง และคดเหมาเอาวาไมใชความรบผดชอบของตนเอง ทงทจรงแลวเอกสาร Spec. เหลานเปนขอมลทสถาปนกเราหากเขาใจและเรยนร ยอมสามารถ “ออกแบบ” เอกสารเหลานไดอยางงายๆ ทงหมดทงสน เพยงแตลกษณะทางกายภาพทเราออกแบบจะไมออกมาเปนภาพหรอแบบอาคารทคนเคย แตหากจะแสดงออกมาเปนตวหนงสอ และขอมลตวเลขเทานนเอง

23

แนนอนวา เมอเราไมเขาใจแนวคดของการทำ Spec. เรากอาน Spec. ไมเปน เมอเราอานไมเปนเรากไมสามารถเขยน Spec. ได ดงนน สถาปนกไทยกยอมไมเขาใจการใชงานและการตรวจสอบการทำงานและพจารณาคณสมบตของวสดใหเปนไปตาม Spec. ซงเปนงานตอเนองสำคญจากผลงานแบบของตนเองอยางแนนอน

การทำงานและความรบผดชอบในสวนงานน เปนสงทสถาปนกอาจไมเคยรมากอนเลยวา สวสดภาพและความปลอดภยของผใชอาคารและสงคมสาธารณะ มความเกยวของกบการเลอกใชและการตรวจสอบความถกตองของวสดประกอบอาคารทตวเองเลอกอยางหลกเลยงไมได และสถาปนกมสทธไดรบโทษอาญาหรอตดคกเอางายๆ ถาการออกแบบและการเลอกใชวสดของตนเอง ทำใหผใชอาคารนาจะไดรบอนตรายและสงคมไดรบความเดอดรอน

ในปญหาประเดนทสองของเรองน เปนขน Advanced กลาวคอ การเขยน Spec. ซงเปนเรองทแทบจะหาคนรและคนสอนไดยากในวงการสถาปนกบานเรา เพราะเราไมเคยรำเรยนในเรองทมา ทไปของวสดกอสรางและวสดอนๆ ทนำมาใชกบงานของตนเองใหเขาใจถง Concept หรอแนวคดแตอยางใด เพราะสถาปนกเรามกทำตวเปน End User ในการใชงานขอมลวสดประกอบอาคารอยางเตมรปแบบ

เมอเราพอใจแคการเปน End User เรากจะไมสนใจหาความรตอไปวาทมาของการเขยน Spec. เพอใหไดมาซงวสดทมคณภาพทใชงานกนนนนนมสาเหตทมาจากอะไร เราจะเลอกกระจกใชงานตองใชมาตรฐานใดรองรบ ทำไมเหลกหรอคอนกรตตองมมาตรฐาน มอก. ทำไมผนง อลมเนยม Cladding ตองใช Series -3000 ขนไป หรอแมแตจะใชฉนวนตองดคาการตานทานความรอนมากนอยเพยงใด และยงไมเขาใจวาคา k ทปรากฎในตารางคณสมบตวสดแทบทกชนด มผลตอการถายเทความรอนในอาคารอยางไร

24

เมอเราไมรทมาแลวเรากไมรทไปตอไปวา การเลอกใชวสดกอสรางตางๆ ตองใช Criteria ใดเปนแนวทางพจารณา และสวนใหญแลวสถาปนกกมกไมรวาเราสามารถกำหนดหรอเลอกไดวาเราอยากใชวสดอยางไหน ประเภทใด มคณสมบตอยางไร

ปญหานจงสงผลยอนเปนงกนหางแสดงออกมาทการเลอกใชวสดกอสรางในอาคารบานเรอน เพราะในปจจบนสถาปนกเรากยงเคยชนกบการ Spec. ใชอฐมอญเปนผนงบานหรออาคารกนเหมอนเมอครงคณป คณพอสถาปนกของเราในอดตเมอ 20-30 ปทผานมา แมวาปจจบนจะมวสดผนงอาคารเกดขนใหมๆ อยางมากมาย และมคณสมบตในดานตางๆ ดกวาอฐมอญเสยดวยซำ

ประเพณหรอลทธ Spec. ผนงอฐมอญน อาจเปนตวอยางทแสดงใหเหนวา สถาปนกบานเราใหความสำคญกบเปลอกมากกวากระพ เพราะเราจะใหความสำคญกบ Features ทเหนภายนอกแตเพยงถายเดยว เรามองเหนผนงเปนเพยงเครองมอในการออกแบบ Solid กบ Void ใหสวยงาม แตเราไมเคยรบรขอมลคณลกษณะวสดกอสรางอยางเพยงพอ และไมเคยมองเหนใหลกไปวาผนงอาคารหรอวสดประกอบอาคารอนๆ ยงมหนาทปองกนความรอน ความชน และสงไมพงประสงคจากภายนอกอกซงลวนแลวแตเปนภาระหนาทแทจรงของผนงหรอเปลอกอาคารมากกวา เปนตน

วธการแกปญหาเรองความไมรในการทำ Spec.ในบานเราทเกดขนเปนเรองปกต กคอการใชวธ Cut/ Copy /Paste จากไฟลขอมลหรอ คดลอกจากรายการประกอบแบบเกาๆ เดมๆ สมยฮองเตองคไหนกไมปรากฎ และทสำคญเรายงไมเคยรเลยวาใครเปนตนฉบบ และเรากไมรวาถาเราไมลอกแลวเราจะมวธการเขยน Spec. สำหรบใชงานวสดตางๆ ตามทเราตองการอยางไร ดงนนจงสงผลตอเนองมายงการเลอกใชวสดของสถาปนกไทยทมกใชตามๆ กนมาทงทไมรวาทำไมตองใชดงกลาวแลว

25

26

จดออนขอนเปนขอเสยเปรยบใหญหลวงของสถาปนกชาวไทย เพราะในอนาคตอนใกลนจากการเปดเสรทางการคาจะทำใหเกดการหลงไหลเขาสประเทศของบรรดาสถาปนกตางชาตหวแดง หวทอง และหวดำทพด อานภาษาฝรงเปนไฟทลวนแลวแตมระบบ ระเบยบ ตลอดจนเอกสาร รายการประกอบแบบ ตลอดจนมาตรฐานการประกอบวชาชพในระดบทเปนสากลมากกวาของบานเรามากมายหลายขม

เมอเราไมเขาใจ ไมสนใจการทำเอกสาร Spec. เราอาน Spec. ไมเปน เราเขยน Spec. แบบไทยๆ ไมเปน เรากไมสามารถสอสารทำความเขาใจ และทำใหเกดการแกไขเปลยนแปลงขอมลทเปนประโยชน หรอสอดคลองกบบรบทของบานเราได ปญหาเหลานยอมนำไปสการเสยดลการคาทางวสดกอสรางและวสดประกอบอาคารทตอง Imported มาจากตางประเทศอยางมากมาย และทสำคญลกคากจะไมไดรบสนคาหรอวสดกอสรางทมคณสมบตเหมาะสมกบการใชงานอยางแทจรง รวมทงอาคารกจะขาดประสทธภาพในการใชสอยตามทควรจะเปนดวยสาเหตทมาจากความไมรของสถาปนกเราเองไดในทสด

ทางแกไข : คงตองยอนกลบไปทกำเนดของกรรมน คอสมยเรยนสถาปตยในรวมหาวทยาลยของสถาปนกบานเราทตองจรงจงกบเรอง Spec. นตงแตเดกๆ แมวามนอาจจะเปนยาขมอกหนงหมอกตาม นกเรยนสถาปนกควรตองแบงสมองไวเรยนรเรองวสดใหมากกวาการพจารณารปลกษณภายนอกเพยงอยางเดยว แตนกเรยนสถาปนกและสถาปนกเรา คงตองเรยนรถงเกณการพจารณาเลอกใชวสดแตละชนดแตละแบบ ตงแตในระดบขอมลพนฐานทวไป เชน ความแขงแรง ความยดหยน คาความเปนฉนวน คาการปองกนความรอน ปองกนเสยง ฯลฯ ไปจนถงขอมลตวเลขทแสดงถงมาตรฐานเฉพาะของวสด และคณสมบตเฉพาะของวสดนนๆ ไมวาจะเปน กระจก สแตนเลส อลมเนยม และอกหลายตอหลายวสด

นอกจากน ในการทำงานจรงสถาปนกตองเปดหเปดตารบขอมลทเปนประโยชนตอการปฏบตวชาชพใหมากขน โดยใชเวลาวางๆ จากเลน msn ในเวลาทำงาน กลองไปรอคนเอกสารพวกนมาอานดบาง หรอศกษาหาความรจาก Sales หรอผแทนจำหนายวสดกอสรางมากกวาการพดคยเอาสนกแตอยางเดยว ไปจนถงการคนควาขอมลจากหนงสอตำราตางๆ

และประเดนสดทาย สถาปนกไทยเราควรตงใจอานเอกสารมาตรฐาน Spec. ประกอบวสดประกอบอาคารชนดตางๆ ทมอยอยางจรงจงและจรงใจใหจบอยางนอยหนงรอบ และควรคดตอถงวธการเลอกใชงานวสดและการเขยน Spec. ในฐานะผนำการใช ไมใชผใชตามอกตอไป และทสำคญจงอยาลมวา Spec. ไมใชความรก (ทออกแบบไมได) เราจงออกแบบขอมลวสดทเปนตวหนงสอเหลานไดเหมอนงานแบบทเปนรปภาพอาคารเชนกน

27

28

ªช�‹ÇวÂย¡กѹน¤คÔ´ด ªช�‹ÇวÂย¡กѹนáแ¡ก�Œ:

29

PROGRAMMING :¡Ò÷Óâ»Ãá¡ÃÁ¡ÒÃ㪌ÊÍÂÍÒ¤Òà 4

กนกตกไมแตก นองใหมไฟแรงแหงป 1 สถาปตยมอดนแดงหมายมนปนมอจะทำแบบบานหลงแรกในชวตใหงามหยดยอย ดวยการใชโปรแกรมความตองการของผอยอาศยและจำนวนหองในบานทครบถวนจากอาจารยประจำวชา

เฉลมชยมงคล นกเรยนสถาปนกชนปท 4 จากสถาบนดงยานคลองบางบว เตรยมตวเรมตนออกแบบงาน Project โรงแรมหรหราหาดาวจำนวน 200 หอง ดวยการรบโปรแกรมทเพยบพรอมจากอาจารยผสอนอกเหมอนกน

หรอแมแต นพพรอมรศร นกเรยนสถาปนกวาทเกยรตนยมจากรวจามจรก เรมตนทำงานออกแบบใน Studio 3 ดวยโปรเจคอาคาร สำนกงานหรกลางใจเมองพนท 15,000 ตารางเมตร ซงอาจารย ผสอนไดเตรยมโจทยเปนพนทใชสอยและ Function ตางๆ ไวแลวอยางครบถวนสมบรณอกแลวครบทาน

32

PROGRAMMING :

¡กÒาÃร·ท∙Óำâโ»ปÃรáแ¡กÃรÁม¡กÒาÃรãใªช�ŒÊสÍอÂยÍอÒา¤คÒาÃร4

เรองเลาเมอเชานทเปนเรองจรงในตอนบาย จากการเรยนของนกเรยนสถาปนกขางตน ทำใหเราเหนภาพวา ไมวาจะเปนการออกแบบบานหลงนอยๆ หรออาคารหลงใหญๆ ยวสถาปนกของเราไมเคยไดทำหรอตองเหนดเหนอยกบการคดโปรแกรมการใชสอยของอาคารเลย เพราะเรามอาจารยทานปนผอนเคราะหจดทำโปรแกรม (สำเรจรป) ทมขอมลครบถวนทกดานใหพวกเรายอยโดยไมตองเคยวกนทงสน

แมแตการทำวทยานพนธทดเหมอนวา นกเรยนสถาปนกจะตองเปนผทำขอมลโปรแกรมการออกแบบดวยตวเราเอง ในความเปนจรงเรากไมไดทำเองซกเทาไร เพราะเรามกลอกเอาขอมลโปรแกรมความตองการจากงานของรนพททำงานประเภทเดยวกนมาซะเลย หรอบางทกซอเทยนมาแลวนง (จด) เทยนจนไดโปรแกรมกมไมนอย ทสำคญกคอวธการคดโปรแกรมในการออกแบบของเราทเคยทำๆ กนมายอมหาความนาเชอถอไดนอยเหลอเกน เพราะเปนการคดมมเดยวจากนกเรยนสถาปนกในฐานะทตวเองเปนเจาของอาคารดวย (ซงในชวตจรงไมใชแตอยางใด) โดยขาดขนตอนการตรวจสอบขอมลยอนกลบจากผใชอาคารหรอเจาของอาคารจรงๆ

ในเมอเราไมเคยฝกหดทำโปรแกรมการออกแบบเองมาเลยเมอตอนเรยน สถาปนกไทยจงมความเคยชนและเรยนรทางผวหนงบนความเชอวา ลกคาจะเตรยมขอมลทใชในการออกแบบมาใหเราอยางพรอมมลเหมอนสมยไดรบจากอาจารยทเคารพของเรา แตในความเปนจรงแลว เชอวาสถาปนกไทยจำนวนมากคงตองมนและงงกบการนงฟงขอมลความตองการของลกคาทลอยไปมาอยในคำพดโดยไมสามารถจบประเดนเนอความเอามาใชได

สงสำคญในการจดทำโปรแกรมการออกแบบของสถาปนกคอ เราตองมความสามารถในการแยกแยะขอมลทอยในคำพดคำบอกกลาวของ

33

ลกคาใหออกมาเปนประเดนอยางชดเจนเพอนำมาใชงานตอได ซงขอมลเหลานจะประกอบดวย 4 สวนคอ

1. Concept ขอมลแนวคดหลกของการออกแบบอาคารซงอาจมาจากเจาของหรอเราเองกตาม เพอใชเปนกรอบใหญในการสรางสรรคงาน2. Requirement เปนความตองการพนฐานในการใชงานอาคารซงลกคาจะบอกเรามาเองวาเขาตองการอะไรบาง และเรากตองศกษาขอมลสวนนมาเพมเตมเพอใหการใชงานอาคารสมบรณ 3. Preferences เปนสวนของความอยากได อยากมของลกคา (ไมควรมตวเราเขาไปเกยวอยางเดดขาด) ซงความยากในการทำงานจรงคอเราตองแยกแยะใหออกวาอะไรเปน Requirement ทตองมในอาคารแหงๆ ไมมไมไดเลยและมขอมลไหนทเปน Preferences ทมกไดไมมกได 4. Criteria คอขอกำหนดหรอมาตรฐานตางๆ ทใชกำกบหรอเปนแนวทางในการออกแบบอาคารใหเปนไปตามมาตรฐาน

นอกจากนแลว สถาปนกไทยพงสงวรณวาปญหาสำคญจากการไมไดฝกฝนทกษะการทำโปรแกรมการออกแบบดวยตนเองอยางเพยงพอ เปนเรองใหญและซเรยส (Serious) มากในการทำงานจรง เพราะการจดทำโปรแกรมการออกแบบไมวาจะเปนอาคารหลงเลกหลงใหญลวนแลวแตตองการขอมลทถกตองแมนยำ เพราะจะมความสมพนธกบทงผคนในสวนของลกคา ผใชอาคาร ผออกแบบสาขาอนๆ และผรบเหมากอสราง ไปจนถงความเกยวของกบเนอหางานทงแผนการทำงาน งบประมาณ เวลาการกอสราง ตลอดจนการเสยโอกาสทางธรกจหรอการอยอาศยของลกคาอกดวย

นอกจากน ปญหาของการทำขอมลโปรแกรมการออกแบบยงมสวนกบงานทสถาปนกไมชอบไมอยากทำไมอยากสนใจอกหลายเรองหลายราว ไดแก ความเปนไปไดของขอกฎหมาย ความเปนไปไดทางการเงน

34

รปแบบการปลกสรางบนพนทดน การ Set-back ความสงอาคาร F.A.R. O.S.R. การคดทจอดรถยนต การคดหองนำหองสวม การจดเตรยมพนทอาคารใหเพยงพอกบการใชงานจรงของลกคา ไปจนถงการตดตอประสานกบวศวกรระบบงานตางๆ ไมวาจะเปนการเตรยมพนทหรอความสงอาคารใหเหมาะสมกบรปแบบโครงสราง การเตรยมพนทอาคารใหกบอปกรณระบบไฟฟา ประปา แอร และระบบอาคารอนๆ ตามการใชงานของอาคาร

ดงนนระหวางการกอสรางอาคารจรง เราจงมกเหนปญหาความสบสนในการออกแบบหลายอยาง เชน หองเครองไฟฟามพนทไมพอ ระยะใตฝาเพดานไมพอสำหรบเดนทอ หองเครองแอรไมม หรอแมแตหอง A.H.U. มความสงนอยเกนไปอยเสมอๆ ซงปญหาเหลานมสาเหตสำคญประการหนงมาจากการจดทำโปรแกรมการออกแบบทไมถกตองและครบถวนเพยงพอ

35

ทางแกไข : เรากคงยอนกลบไปทกำเนดของกรรมนเหมอนอกหลายๆ กรรมขางตน นกเรยนสถาปนกควรไดรบการฝกฝนทกษะการคดคำนวนโปรแกรมการใชสอย (ทถกตอง) ซะตงแตเนนๆ ไมใชรอจนป 5 แลวคอยมาคดมาทำกน นกเรยนสถาปนกควรถกฝกใหทำโปรแกรมการออกแบบดวยตวเองตงแตปเดกๆ ครอาจารยควรใชเวลากบการสอนวธการทำงานทถกตองใหผเรยน ความรเรองการทำโปรแกรมจะตองถกปลกฝงใหอยใน DNA ของนกเรยนสถาปนกทกคนเพอเพาะบมใหเปนผออกแบบทดมความรตามมาตรฐานทควร จะเปนดวย เราตองนกไวเสมอวา “เรา…สถาปนก…เปนผสรางบานหรออาคารตามทเราคดเราฝน โดยใชเงนของลกคาเพอตอบสนองความตองการใชสอยของลกคาไมใชความอยากหรอความตองการของตวเราแตอยางใด”

นอกจากนหลกการในการทำโปรแกรมการออกแบบทสำคญ คอ เราตองทำความเขาใจกบคณลกษณะของขอมลทไดรบจากลกคาเพอนำไปสการแยกแยะขอมล 4 สวนในการทำงานออกแบบใหไดอยางชดเจนและถกตองมากทสดดงกลาวแลวคอ Concept, Requirement, Preferences และ Criteria (ดรายละเอยดเพมเตมไดจากของแถมทายเลม-1)

เมอไดขอมลจากการพดคยกบลกคาแลว เราตองทำความเขาใจใหชดเจนวาขอมลใดเปนอะไร และจะเอาไปใชเมอไร ใชตรงไหนอยางไร มอะไรตองคนควาเพมเตม ความตองการนตดออกไดไหม ความอยากไดของลกคาควรมไหม ใชเงนเทาไร เพราะเราตองไมลมวาในชวตสถาปนกจรงๆ ลกคาไมเคยจำแนกขอมลความตองการเหลานมาใหเราอยางชดเจนแตอยางใด จงเปนหนาทของเราทตองจดการแบงประเภท แบงกลมขอมลเหลานใหอยถกทถกทาง เพอนำไปสการจดทำขอมลโปรแกรมและการออกแบบทถกตองไดในทสด และเพอการออกแบบกอสรางอาคารทเปนไปตามความตองการของลกคาอยางครบถวนมากทสด

36

37

ªช�‹ÇวÂย¡กѹน¤คÔ´ด ªช�‹ÇวÂย¡กѹนáแ¡ก�Œ:

DOCUMENT PAPER :¡ÒèѴ·ÓàÍ¡ÊÒÃ

»ÃСͺ§Ò¹ 5

สรพลภญโญ ผจดการโครงการบรษทสถาปนกชนนำยานสขมวท มอบหมายให อภสทธสดฤทธสดเดช สถาปนกนองใหมในสำนกงานบนทกการประชมการสงแบบรางโครงการศนยการคา 5,000 ลานระหวางบรษทเครอเซนเถอะกบสำนกงานของเขา อภสทธสดฤทธเดช จะเรมตนอยางไร ?

นภสวนจนทรองคารพธ สถาปนกสาวมนไดรบการวาจางใหออกแบบบานหลงใหญคาแบบ 1.5 ลานบาท ลกคาของเธอบอกวาใหทำรางสญญามาใหดเพอเตรยมเซนสญญาจายเงนลวงหนา 30 เปอรเซนตทนท นภสวนจนทรองคารพธ จะเขยนสญญาอยางไรใหเปนธรรมทงสองฝายและตวเองไมโดนลกคาโกง ??

สเทพเปนเทอก สถาปนกโครงการคอนโดมเนยมหรยานทองหลอตกอยในฐานะแพะรบผดและรบพลาด เนองจากผรบเหมากอสรางโวยวายการแกไขแบบโถสวมโดยไมมใบสงแกไขและพจารณาอนมตจากเจาของโครงการทำใหโครงการลาชา ตองคดราคางานโถสวมเพม และไมสามารถโอนหองพกใหลกคาไดตามกำหนด สเทพเปนเทอก นงนกดวยความงงวาทำไมเขาถงสงเปลยนโถสวมไมไดในเมอเขาเปนผออกแบบ

40

DOCUMENT PAPER :

¡กÒาÃร¨จÑ´ด·ท∙ÓำàเÍอ¡กÊสÒาÃร»ปÃรÐะ¡กÍอºบ§งÒา¹น5

ตวอยางเหลานแสดงใหเหนถง ความไมรในเนอหางานดานเอกสารสญญาธรรมดาๆ ทเกยวของกบการทำงานในชวตจรงของสถาปนก ธรรมดาๆ ทเกดขนแบบธรรมดาๆ เสมอๆ และทสำคญตวสถาปนกเองกยงไมรเรองรราววางานเอกสารตางๆ เหลานเปนสงทมอยจรงและเปนความรบผดชอบของตนเอง นอกเหนอจากแบบพมพเขยว หนจำลองและภาพ Perspective ทคนเคยกนอย

ทำไมเราจงพบวา ทกษะการเขยน (ตว) หนงสอภาษาไทยใหเปนภาษาคน (อานรเรอง) ของชาวสถาปนกไทยเรารวมไปจนถงความสามารถในการคดวเคราะหเปนตวหนงสอ การยอความ สรปความ และการบนทกความรในการทำงานผานเอกสารนานาชนด ดจะเปนเรองลำบากยากเยนแสนเขญในชวตนกเรยนสถาปนกและสถาปนกไทยเสยเหลอเกน เพราะเอากนแคเวลาตอบขอสอบอตนยสงอาจารย เรากไมเคยเขยนคำตอบไดตรงประเดน หรอรความเทาใดนก หนำซำเรากยงมความสามารถเขยนภาษา (คน) ไทยเปนภาษาเทพใหคนอานไดไมรเรองเสมอ แลวเราจะหวงใหสถาปนกไทยเขยนบนทกประชมหรอรางสญญาใหไดเรองไดอยางไรกน

ความสามารถเรองการเขยนเหลานเปนสงทขาดหายในชวตการเรยนของนกเรยนสถาปนก เพราะเราเคยชนกบการอธบายความและสงงานอาจารยเปนแบบราง แบบจรง เปนภาพ เปน Graphic กนเปนหลกและอยางเอาเปนเอาตาย ดงนนเราจงมความเชยวชาญการใชโปรแกม 3D Sketch-Up และ CAD ทวายากๆ ไดงายเหมอนปอกกลวยและงงเออทนทเมอตองใชงานโปรแกรมไมโครซอฟทออฟฟศพนฐาน ปลาดาว 3.1 และการเขยนไทยดวยลายมอ

นอกจากน (บาป) กรรมขอนยงมเหตผลสำคญจากการขาดการฝกฝนวธคดใหเปนระบบผานหลกฐานงานเอกสาร เพราะเราถกสอนใหมงเนนไปทการทำงาน (ออก) แบบเปนหลกโดยขาดมตในดานขอมลทเปนตวหนงสอ ตวเลขมาประกอบการทำงาน ทงทในกระบวนการเรยนการ

41

สอนของเราเคยชนและถกสอนใหมวธคดเปนระบบและเปนแบบองครวมไดมากทสดในบรรดาอาชพอนๆ

กลาวคอเราจะมองเหนภาพของกระบวนการขนตอนในการทำงานตางๆ หรอเขาใจระบบเรองราวตางๆ ไดอยางรวดเรวและชดเจน และสามารถอธบายใหคนอนฟงไดเขาใจงายๆ ดวยภาพ แตสงทขาดหายคอเราไมสามารถถายทอดความเขาใจเหลานออกมาเปนตวหนงสอ ตวอกษรได

ปญหาเรองเอกสารการทำงาน อาจจะยงไมสงผลชดเจนแตอยางใดในระยะเวลาการศกษาของนกเรยนสถาปนก แตจะมผลเสยอยางชดเจนระหวางการทำงานวชาชพจรงของตนเอง ไมวาจะเปนการบนทกประชม การตดตอประสานงานเรองการจดทำโปรแกรมการออกแบบ การจดทำขอเสนอโครงการในการออกแบบ การจดทำเอกสารสญญาวาจาง การจดเตรยมเอกสารการประมล การจดทำราคากลางกอสราง และอกหลายตอหลายงานชวงกอนการกอสรางอาคาร

ตอจากนนยงมเอกสารอกหลายอยางทสถาปนกตองเขาไปเกยวของระหวางการกอสรางไดแก เอกสารรายงานการประชม Site เอกสารการอนมตแบบ Shop Drawing และเอกสารขออนมตการใชวสดและตดตงอปกรณตางๆ ไปจนถงเอกสารประกอบการพจารณาปญหางานเพม งานลดและการแกปญหาทเกดขนหนางาน เปนตน

หากสถาปนกมความเขาใจในแนวคดเนอหาและวธการตดตอประสานงานเอกสารแตละชนด จะทำใหการทำงานระหวางตนเองกบผเกยวของแตละฝาย เชน เจาของ ทปรกษาโครงการ ผรบเหมากอสราง ฯลฯ เปนไปดวยความสะดวกรวดเรวและถกตอง รวมทงยงชวยลดขอเสยเปรยบของสถาปนกทเกดขนจากการตดตอประสานงานและการเจรจาตอรองในระหวางการทำงานอกดวย

42

นอกจากนแลว ความไมชอบเขยน (ตว) หนงสอในหมสถาปนกบานเรา ยงเกดผลขางเคยงตอเนองมาทการขาดวฒนธรรมการบนทกความรความสามารถในการปฏบตวชาชพของตนเอง ทงทสงเหลานจะเปนขอมลทมประโยชนตอการสงสมและถายทอดความรจากรนสรน ดงนน วงการสถาปตยกรรมบานเราจงขาดการเรยนรจากอดตและจากประสบการณการทำงานของสถาปนกรนเกาๆ ไปอยางนาเสยดาย สถาปนกรนใหมๆ จงไมคอยมขอมลหรอแหลงความรจากสถาปนกรนพๆ และรนอาวโสใหศกษามากมายเทาผลงานของสถาปนกตางชาต

มหนำซำยงทำใหหนงสอและตำราดานสถาปตยในบานเรามอยนอยและมกเปนภาษาตางประเทศทงสน (ทปรากฏอยในปจจบนมกเปนหนงสอจากสมาคมสถาปนกสยามฯ จากสำนกพมพลายเสน และสถาบนการศกษาสถาปตยกรรมบางแหงเทานน) แตสงสำคญทขาดไปกคอ การสญหายขององคความรในวงการวชาชพสถาปตยกรรม การเสยโอกาสในการพฒนาวชาชพและขาดการพฒนาองคความรจากการศกษาขอผดพลาดจากบทเรยนในอดตของตนเองอกดวย

43

ทางแกไข : องคความรเรองเอกสารในการทำงานวชาชพเปนสงทสอนใหเขาใจไดยากลำบากระหวางการศกษา เพราะประเดนเหลานเปนเรองละเอยดซบซอนทตองเรยนรและศกษาระหวางการทำงานจรงเปนหลก ฉะนนแลว การเรมตนเสนทางวชาชพของสถาปนกใหม ดวยการเรยนรขอมลงานเอกสารจากการปฏบตงานและเรยนรจากสถาปนกรนพในสำนกงานทมมาตรฐานเปนสงจำเปนยงเพอความรความเขาใจในกระบวนการทำงานสถาปตยกรรมอยางเปนระบบ และมประโยชนตอการสงสมประสบการณของตนเอง มากกวาการปฏบตงานโดยลำพง นอกจากนอกวธการหนงทมประสทธภาพกคอการศกษาเพมเตมจากการอบรมสมมนาหรอเอกสารหนงสอในวงการวชาชพสถาปตยกรรมในประเดนทเกยวของ

สำหรบปญหาเรองการขาดวฒนธรรมบนทกขอมลในหมสถาปนกบานเรา กเปนสงทตองปลกฝงใหเกดขนอยางแพรหลายในวงการวชาชพ ดวยการเรมตนขดๆ เขยนๆ บนทกขอมลความคดเปนตวหนงสอควบคไปกบการทำงานแบบ รวมทงฝกนสยการบนทกดวยการมสมดคมอเลมเลกๆ ไวจดบนทกเรองราวทพบเหนในชวตประจำวน และจดประเดนความคดทนาสนใจไวเสมอๆ กเปนสงทสมควรกระทำอกเชนกน นอกจากน การฝกวธการคดเปนตวหนงสอใหเปนระบบดวยการเขยนแผนทความคดหรอ Mind Map จะเปนเครองมอทดในการเรมตนการขดเขยน (ดวยคำสนๆ ) และขยายความตอไปยงการเรยบเรยงและบนทกขอมลเปนตวอกษรอยางเปนระบบมากยงขน (ดรายละเอยดเพมเตมไดจากของแถมทายเลม-2)

44

45

ªช�‹ÇวÂย¡กѹน¤คÔ´ด ªช�‹ÇวÂย¡กѹนáแ¡ก�Œ:

TEAM LEADERÀÒÇмٌ¹Ó 6

เคยมเรองเลาวา “สถาปนกไทยเมอตองไปคยกบ Engineer เรากมกงดเอาความเปน Artist เขาตอสหกลางเพอเอาชนะกนทางความคด เพราะเรามความรและความคดทเปน Science และ Systematic นอยกวา แตเมอเราตองไปปรกษาหารอเรองงานออกแบบกบ Interior Designer เรากมกงดเอาความเปนวทยาศาสตร และขอกำหนดทางกฎหมายและโครงสราง (ทเราดจะรมากกวา) เพอชนะคะคานเขาเพราะตวเรามความรทางดานศลปทนอยกวา”

เรองตลกรายน หากเรามองในแงดกคงเปนเรองนาภมใจในความเกงกาจทเรามกนำเอาความรอนนอยนดของเรามาเอาตวรอดไดเสมอๆ แตจรงๆ แลวเมอมองใหลกลงไปถงแกนแหงความจรงกจะพบวาทเรารบชนะเปนเพยงการไดชยในสนามรบเลกๆ แตเมอมองในภาพรวมแลวเรากลบเปนผพายแพในสมรภมใหญเสมอ (Thai Architects always win the BATTLE but lost the WAR)

48

TEAM LEADER

ÀภÒาÇวÐะ¼ผÙ�Œ¹นÓำ6

ความจรงทแฝงอยในเรองเลาน คอจรงๆ แลวเรามกขาดองคความรหลายตอหลายเรองทตองใชในการประกอบวชาชพ และตองนำเอาขอมลความรเหลานนมาใชงานดวยการพดคยหาแนวทางแกปญหากบผรวมงานทเกยวของในดานตางๆ แตปญหาคอ เมอเราขาดความรในเรองราวเหลานน เราจงไมสามารถพดคยปรกษาหารอ ไปจนถงไมสามารถนำเสนอความคดของเราตอผเกยวของอยางมหลกการและเปนรปธรรมได

ดงนน เราจงมวธแกไขแบบ (มก) งายดวยการใชความเปนสถาปนกของตนเองมาออกหนาสกบคนอนเสมอๆ ดงเรองเลาขางตน ความจรงทเจบปวดกคอ แมวาโดยบทบาทการทำงานสถาปนกจะเปนผนำทมของผออกแบบ แตเมอเราไมมความรพอจะไปใชตอสหกลางกนทางความคดกบทมงานคนอนไดเพยงพอ เรากทำไดแคเออออหอหมกไปกบเขาเพอรกษาฟอรมของตนเอง หรอพดงายๆ กคอ สถาปนกเรากทำไดแตเพยงผตาม (ทางความคด) ของทมงานออกแบบเทานนเอง

หากเรามคำถามหรอขอสงสยเกยวกบความรบผดชอบในฐานะ Team Leader ของตนเองวาทำไมเราถงตองมภาระรบผดชอบมากมายขนาดนละก กลองยอนกลบมาดทคาบรการวชาชพของเรากพอจะบงบอกไดวา สถาปนกเราถกยกยองใหมบทบาทเปนผนำในการประสานงาน การออกแบบ เพราะสดสวนของคาบรการวชาชพทเราไดรบจะมากกวาทมวศวกรผออกแบบอนๆ

และทสำคญเราเองนบไดวาเปนผเรมตนการทำงานในทกโปรเจค และตองทำหนาทตดตอประสานขอมลตางๆ ระหวางเจาของและทมวศวกรจนงานแลวเสรจ นอกจากนระหวางเจาของกบสถาปนกนนเราเองกมหนาทเปนผ (แนะ) นำขอมลทเปนประโยชนตอการออกแบบแกลกคาอยางชดเจนเชนกน

49

50

ดงนน สถาปนกเราจงตองตระหนกในความรบผดชอบอนสำคญในฐานะผนำในการทำงานของเราโดยไมตองแกตวหรองดเอาไมตายไหนๆ มาใชตอรองอกตอไป แตเราควรไปศกษาหาความรเพมเตมในเรองเราทเราไมรเพอมาใชเอาตวรอดในการทำงานจะเปนเรองทนากระทำเปนทสด

ทางแกไข : การฟตซอมกอนลงสนามของนกกฬาเปนเหมอนการสะสมความพรอมกอนลงสนามฉนใด การสะสมองคความรระหวางการศกษาเปนเรองจำเปนอยางยงสำหรบสถาปนกฉนนน หลงจากนนเมอเขาสสถานะวชาชพจรงเราเองกตองหมนศกษาหาความรทขาดอยเพมเตมดวยการหมนอานแบบกอสราง ศกษา Spec. ดหนางานกอสรางเพอเรยนรจากงานจรง ไปจนถงการศกษาปญหาทเกดขนระหวางการกอสราง เหลาน จะชวยใหสถาปนกเรามความมนใจในความรความสามารถของตนเองเพอใชในการทำงานของตนเองไดตอไป

ตอจากนนการแกปญหาในระดบวธคดของเรากเปนสงทตองฝกปฏบตกนตอไป วธทดกคอเราตองฝกฝนใหตวเราเลกเปนสถาปนกเปนการชวคราวเมอตองพดคยปรกษาหารอกบผรวมงานในวชาชพอนๆ และพงตงสตในการตดสนปญหาดวยหลกการ ความร และความเปนเหตผลมาถกเถยงกนระหวางการทำงานเปนสำคญเพอใหไดวธการแกปญหาและขอสรปทดทสด แทนทการใชความเปนศลปนหรอ Artist ผานปจจยทางอารมณ ความงาม ความรสกแบบสถาปนกมาแกปญหาซงไมเกดผลดในระยะยาวทงตนเองและผเกยวของแตอยางใด

51

52

ªช�‹ÇวÂย¡กѹน¤คÔ´ด ªช�‹ÇวÂย¡กѹนáแ¡ก�Œ:

53

CONSTRUCTIONPROCESS

¡Ãкǹ¡Òçҹ¡‹ÍÊÌҧ 7

อาจารยเฉลมศกด : เกยรตศกดเสนา เธอชวยอธบายแนวคดของงานนใหฟงหนอยซ

เกยรตศกดเสนา : ออ ไดครบ จดเรมตนของงานนกมาจากแรงบนดาลใจทพบเหนเปลอกหอยลอยเกลอนกลนอยในบรบทของวฒนธรรม ซงมความเขมแขงและทรงพลงในตวมนเองอนจะแสดงออกมาอยางชดเจนในเสนโคงขนดปมคลายเปลอกของหอยทพงเขาหา Space ทเปน Function หลก และขมวดเกลยวออกมาหาทางเดนหลกเพอนำไปสโถงตอนรบทประดบประดาดวยหนโมเสกจากประเทศโมรอกโค ………

อาจารยเฉลมศกด : ยอดเยยมกระเทยมดองจรงๆ เออ คณชวยอธบายตอถงระบบโครงสรางอาคาร วธการเลอกวสดเปลอกอาคาร คณสมบตกระจก และระบบการกอสรางของอาคารนใหฟงหนอย เอาใหหยดยอยเหมอนตะกเลยนะ

เกยรตศกดเสนา : เออ…อา….อม…ออ…!!!!????!!!##@@????!!!LLLNNNMMM

56

CONSTRUCTION PROCESS

¡กÃรÐะºบÇว¹น¡กÒาÃร§งÒา¹น¡ก�‹ÍอÊสÃร�ŒÒา§ง7

ตวอยางคำสนทนาขณะ Jury งานออกแบบ Project Design ในลกษณะดงกลาวนเปนสงทพบเหนกนเสมอในคณะสถาปตยแทบทกสถาบนในบานเรา เรองนแสดงใหเหนวานกเรยนสถาปนกและสถาปนกไทยจะรบรงานออกแบบบานและอาคารของตนเพยงแตสวนงานแบบในกระดาษทมสสนสวยงามตามความนกความฝนของตนเองแตเพยงอยางเดยว

เพราะหากเราถามตอไปถงรายละเอยดการเลอกใชวสดกอสรางวาใชผนงแบบไหนบาง กระจกสอะไร รนไหน เพราะอะไร ทาสหรอไม และทาสชนดไหนอยางไร ไปจนถงแบบทออกมานจะสรางเสรจในระยะเวลาเทาไร มวธการกอสรางอยางไร และอกหลายๆ คำถามทมงเนนไปทความเปนจรงจากสวนงานหลงงานออกแบบของตนเอง เชอวาคงมสถาปนกจำนวนไมนอยทตอบขอมลเหลานไมไดอยางครบถวนกระบวนความ หรอแมแตพดอธบายไดอยางฉาดฉานดวยความมนใจ และเรากเชอไดอกเชนกนวาคงมนกเรยนสถาปนกอกเปนจำนวนมากททำหนาเออและมนๆ งงๆ เบลอตอคำถามทงหมดนเวลาอาจารยถามอยางแนนอน

จดออนนเกดจากกรรมทนกเรยนสถาปนกทวไปจะดำรงตนอยางแขงแรงอยในโลกแหงจนตนาการของตนเองโดยไมคำนงถงความจรงอนโหดรายในการทำงานแบบใหเปนจรงขนมาในชวตการทำงาน เพราะพวกเขาจะทำงาน Project Design สงอาจารยแคแบบ (กระดาษ) โดยไมตองรบผดชอบวาแบบทสงไปนน จะสรางไดยากไดงายแคไหนอยางไร เพราะเขาจะมองเหนผลงานออกแบบขนสดทายของตวเองไดเพยงจากการตดกระดาษทำ Model หรอทำภาพ Perspective จาก Sketch -Up เทานนเอง

จงเปนเรองนาเศราทวา สถาปนกไทยเราไมมความตระหนกรถงความสำคญของกระบวนการสรางงานแบบใหกลายเปนงานอาคารจรงแตอยางใด และผลเสยนยงสงผลมายงการขาดองคความรในประเดนท

57

58

เกยวของกบการกอสรางอกหลายประการ ตงแต การเลอกวสดประกอบอาคาร การจดทำแบบรายละเอยดกอสราง การจดทำเอกสารประกอบการกอสรางดงกลาวแลว

นอกจากน ประเดนสำคญของ (บาป) กรรมน คอเมอนกเรยนสถาปนกสงงานเรยบรอย เขาจะถอวาภารกจใหญหลวงของ Great Architect อยางเขาสำเรจเสรจสนโดยสมบรณแลว ขอวพากษหรอคำ Critic ท ไดรบจากอาจารยขณะ Jury เปนสงทอยนอกเหนอ Mode การรบรอกตอไป เหตผลทไมสนใจเพราะการตดสนงานหรอการใหเกรดของอาจารยจบสนลง ณ กระบวนการสงแบบและ Present แลวอยางสมบรณไปแลว

ดงนน คำวพากษวจารณทนกเรยนสถาปนกไดรบจากอาจารยผสอนขณะนำเสนองานจงเปนเหมอนคำสวดของพระภกษในพธธรรมตางๆ ซงเราไมเคยเขาใจและใสใจ หนำซำพวกเขากยงไมเคยตองนำคำแนะนำ คำตหรอคำดาเหลานน มาแกไขแบบหรอทำใหงานดขนเพอสงอาจารยอกครงแตอยางใด

เพราะเมอพธการ Jury งานชนปจจบนสนสดลง วาท (Great) Architects ทงหลายจะถอวาเวรและกรรมในงานโปรเจคนนสนสดลงแลวอยางสมบรณ พวกเขาเหลานนกจะมาตงตารองานหรอโปรแกรมออกแบบใหมจากผสอนในแตละปการศกษาเพอฝกฝนการเปนสถาปนกตามทฝนไวตอไปเปนวฏจกรแบบนไปเรอยๆ จนจบการศกษา

ตอมา เมอมาสโลกแหงความจรงในอาชพสถาปนก จากกรรมทสะสมมาในตอนเรยน สถาปนกไทยจงมกมความเคยชนและสนกกบการทำแตสวนงานออกแบบ และอยากออกแบบใหมไปเรอยๆ และเรอยๆ และเรอยๆ เปนวฏจกรทำแบบตอเนองไป โดยหลงลมไปวาในชวตจรงนนแบบทตนเองออกแบบมาตองมขนตอนของงานเตรยมการกอสราง การประมลงาน และกระบวนการกอสรางอกเปนเวลานบป และยงม

59

ปญหาระหวางงานกอสรางทรอใหตวเองตองรบผดชอบเขาไปแกไขอกมากมายจนกวาอาคารจะสรางแลวเสรจ

งานแบบทสถาปนกทงหลายทำขนมานนจะมปญหาในการกอสรางมากหรอนอยกขนอยกบกนและประสบการณของสถาปนกวามมากนอยแคไหน และทสำคญเมอเกดปญหาแลวสถาปนกคนนนจะมวธการแกไขปญหาทเกดขนใหลลวงไดอยางไร

รวมทงตวเราจะนำประสบการณความผดพลาดนนมาเปนขอมลแกไขเพอไมใหตนเองกระทำผดซำไดมากแคไหน แตหากเราปด Mode การรบรและคดแคเพยงวางานของสถาปนกสนสดแคทำแบบ เขยน Tive หรอตด Model แลวละก คงเปนเรองยากทเราจะสามารถพฒนาคณภาพในการทำงานใหครบถวนกระบวนความได เพราะองคความรสวนหลกของการทำงานสถาปตยกรรมจะมใหเราศกษาคนควาอยทในการทำงานหลงการออกแบบและระหวางการกอสรางหนางานอกไมนอย

ทางแกไข : สถาปนกไทยเราควรจะลมตาและตนจากโลกแหงการสรางสรรคและจนตนาการของตนเองเสยท และพงรบรวายงมงานทเกยวของกบตนเองรออยระหวางการกอสรางอกเปนจำนวนมาก เพราะงานเหลานไมไดถกสอนไวเลยในหลกสตรดวยเหตผลทางดานเวลาและโครงสรางหลกสตร สถาปตยบานเรา

ดงนน เมอตวเรามโอกาสเขามาทำงานวชาชพจรงๆ เราควรใหความสนใจกบกระบวนการทำใหงานของตนเองเปนจรงผานการกอสรางดวยการแวะเวยนเขา Site งานกอสรางทตนเองออกแบบอยเปนประจำ เพอเตมเตมความรทขาดหายไประหวางเรยนและเพอใหตนเองมความเขาใจงานกอสรางอาคารตงแตตนจนจบสมบรณ และเรยนรจากความผดพลาดของตนเอง เปรยบเทยบขอดขอเสยทเกดจากการทำงานแบบของตนเองกบงานในการกอสรางจรง ทงในแงมมของภาพรวมของงานกอสราง โครงสราง ไปจนถงรายละเอยดในการกอสรางในแงมมตางๆ กจะเปนประโยชนตอการพฒนา ความรของเราไดในทสด

60

61

ªช�‹ÇวÂย¡กѹน¤คÔ´ด ªช�‹ÇวÂย¡กѹนáแ¡ก�Œ:

2 LANGUAGE :ENGLISH LANGUAGE

ÀÒÉÒÍѧ¡ÄÉ 8ND

เมองไทยไมเคยเปนเมองขนฝรงฉนใด สถาปนกไทยจงไมจำเปน ตองรภาษาฝรงใหมากกวา YES, NO, OK และ Thank You ฉนนน

ความภมใจของประเทศไทยตงแตอดตมาจนปจจบนคอ ความสามารถในการรกษาเอกราชของประเทศมาเปนเวลาชานาน และประเทศไทยเรากไมเคยตกอยภายใตอาณานคมและลทธใดๆ เหมอนประเทศ เพอนบานใกลเคยง ดงนนเราจงไมมความจำเปนตองใชภาษาอนๆ โดยเฉพาะภาษาองกฤษเพอสอสารใหเขาใจมากมายเปนภาษาทสองเหมอนประเทศอนๆ เพราะเรามภาษาไทยเปนภาษาราชการและใชเปนภาษาหลกประจำชาตมาโดยตลอด

ความภมใจเรองนจงแพรหลายกระจายตวมาทวชาชพสถาปนกและนกเรยนสถาปนกไทยอยางหลกเลยงไมได เราจงพบวาสถาปนกไทยและนกเรยนสถาปนกมทกษะความรภาษาองกฤษตำจนถงตำมากหรอตำทสดเมอเทยบกบสถาปนกในประเทศเพอนบาน

64

8 2ND LANGUAGE :ENGLISH LANGUAGE

ÀภÒาÉษÒาÍอѧง¡กÄฤÉษ

ดงนน เวลาอานหนงสอหรอตำราภาษาองกฤษ สถาปนกไทยเราจงทำไดแคดรปภาพเปนหลกเพราะเราอานภาษาองกฤษไมเขาใจ และเรากพงพอใจเพยงแคนำรปดานหรอ Detail สวยๆ จากอาคารในตางประเทศมาใชแบบฉาบฉวยโดยไมเขาใจทมาทไปอยางลกซง นอกจากนเรากยงขาดความสามารถในการอานและจบประเดนความรทเปนประโยชนตอการทำงานวชาชพจากตำราภาษาองกฤษใหเขาใจไดเพราะเราไมเคยถกฝกใหเคยชนกบอานภาษาองกฤษ (แมแตภาษาไทยกเชนกน) สงเหลานถอไดวาเปนความเสยโอกาสทางความรของนกเรยนสถาปนกและสถาปนกบานเราเปนอยางยง

ครวนเราลองมาดทกษะดานการพด (องกฤษ) กนดบาง มเรองเลา เมอวานนทนาเศราเกยวกบความรในการสอสารภาษาองกฤษของสถาปนกชาวไทยอกเรอง คอมคำกลาวของสถาปนกตางชาตในการประชมของสภาสถาปนกแหงเอเซยหรอ Arcasia เมอหลายปทผานมาถงการแบงประเภทของประเทศในทวปเอเซยทควรเขาไปทำงานและไมควรเขาไปหางานทำ พบวาประเทศไทยมาเปนตวเลอกลำดบแรกทสถาปนก ตางชาตควรเขามาทำงานดวยเหตผลวา “ Thai Architects understand English good enough to receive order, But they can’t understand English good enough to give order” หรอแปลเปนไทยไดความวา สถาปนกไทยมความเขาใจภาษาองกฤษดพอสำหรบรบคำสง และแตกลบไมสามารถใชงานไดดอยางเพยงพอในการออกคำสง ซงเปนความนยทนาเศราวา สถาปนกไทยเราทำไดเพยงแครบคำสงจากสถาปนกตางชาตเทานนเอง

ลองยอนกลบมาดปญหาทมกพบเสมอในวงการศกษาบานเรา เราจะพบวานกเรยนสถาปนกไทยมกทำหนาเหมอนกนยาขมหมอใหญ (อกหนงหมอ) หรอถอเปนเรองคอขาดบาดตายเสมอ เมออาจารย มอบหมายใหอานบทความหรอตำราภาษาองกฤษใหเขาใจและรเรอง และในวงการวชาชพสถาปนกเราเอง สถาปนกไทยเรากมกไมคนและเคยชนกบการทำความเขาใจขอมลความรทเปนภาษาองกฤษในดาน

65

66

ตางๆ ในทกๆ เรอง ทงยงรวมไปจนถงเรากมกไมเขาใจคำศพทเฉพาะหรอ Technical term ทเปนภาษาองกฤษในการทำงานอกดวย

วธการแกไขของสถาปนกไทยเราคอทำหนาเออเมอลกคาหรอวศวกรพดคำอะไรกไมรเปนภาษาองกฤษออกมาและถามยอนกลบไปแบบสภาพวาคำนคออะไร หรอไมงนเรากรกษาฟอรมทมอยมากมายดวยการพยกหนาเออออกนไปเสมอนวารเรองเปนอยางด พรอมกบการไปตายเพราะภาษาองกฤษเอาในดาบนหรอดาบหนาตอไป

จดตายหรอจดออนนขยายผลมาสความดอยโอกาสหลายประการในปจจบนของสถาปนกไทย เพราะปจจบนภาษาองกฤษถอไดวาเปนภาษาโลกและเปนภาษาหลกทใชในการตดตอสอสารปฏสมพนธหรอการหางานกบชาวตางชาต และโดยเฉพาะอยางการสบคนขอมล ความรจาก Internet ทถอเปนแหลงขอมลความรขนาดอภมหาอมตะ นรนดรกาลใหตกตวงอยางไมสนสด

นอกจากนผลกระทบจากการเปดเสรทางการคาของประเทศไทยในระยะเวลาอนใกลน พรอมๆ กบการเกดประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ประเดนนจงเปนเรองปกตทสถาปนกไทยเราจะตองพบปะหรอทำงานรวมกบสถาปนก วศวกรและลกคาจากตางชาตในปรมาณทเพมมากขนกวาปจจบนอยางหลกเลยงไมได ดงนน หากเราขาดทกษะทงการสอสารและทกษะการอานภาษาองกฤษกบบคคลเหลาน เราลองถามตวเองวาเราจะปฏสมพนธกบพวกเขาอยางมประสทธภาพไดดวยภาษาไทยอนเปนภาษาประจำชาตของเราอยางนนฤ า หรอเราคดวาเราจะใชภาษาใบและภาษามอมาสอสารอธบายความกนใหเขาใจกนหรออยางไรหนอ

67

ทางแกไข : ทางแกไขความกลวทดทสดคอ การหนหนาเขาสหรอเอาตวเขาไปอยในสถานการณนนๆ จนกวาจะหายจากความกลวดงกลาว ดงนนเมอสถาปนกไทยเรากลวฝรงและไมชอบภาษาองกฤษกตองหนหนาเขาหาภาษาองกฤษและคนฝรงดวยวธการตางๆ อยางเตมรปแบบทงการอาน พดและเขยน ซงเรมตนไดจากการหยบจบหนงสอภาษาองกฤษแบบงายๆ มาอานอยางนอยเดอนละหนงเลมจนตนเองเรมมความเคยชนกบตวหนงสอและภาษาองกฤษมากยงขน หลงจากนนกเรมเพมความยากดวยการหดอานตำราภาษาองกฤษทเกยวของกบการทำงานซงเราเองนาจะทำความเขาใจไมยากเพราะมพนฐานความรอยเปนทนเดมอยแลว

นอกจากนสถาปนกไทยเราควรใหความสำคญกบศพทเทคนคทางสถาปตยกรรมและวศวกรรม เพราะคำศพทเหลานเปนเรองพนฐานในการสอสารทำความเขาใจระหวางตนเองกบผรวมงาน และเปนภาษามาตรฐานททกฝายตองรบรขอมลรวมกนตงแตแรกเรมโดยไมตองเสยเวลาอธบายเพมเตมแต อยางใด

อกหนทางแกไขทสำคญคอ สรางโอกาสฝกฝนทกษะการสอสารภาษาองกฤษกบชาวตางชาตหรอการเดนทาง ทองเทยวในตางประเทศกเปนหนทางทจะพฒนาทกษะภาษาองกฤษของตนใหดยงขน

68

ªช�‹ÇวÂย¡กѹน¤คÔ´ด ªช�‹ÇวÂย¡กѹนáแ¡ก�Œ:

69

NOT FOLLOW UP·Ó§Ò¹äÁ‹¨º

(¤ÃºÇ§¨Ã§Ò¹) 9

ความพงพอใจสงสดยอดของสถาปนกและนกเรยนสถาปนก คอการเสพ (ความ) สข จากผลงานออกแบบอาคารของตวเองผานภาพ Perspective และ Model เพราะเขาเหลานนจะถอวาความรบผดชอบในการทำงานออกแบบสถาปตยกรรมของตนเองสนสดลงแลว ณ เวลาดงกลาว หลงจากนนเขาเหลานนทงเขาผหญงและเขาผชายกจะเฝารอโปรแกรมจากอาจารยหรอแสวงหางานออกแบบชนใหมจากลกคามาทำตอไป

ดงนนจงเปนเรองปกตวสยทสถาปนกและนกเรยนสถาปนกจะไมชอบคดถงงานทตนเองตองทำหรอรบผดชอบตอจากสวนงานออกแบบ ไมวาจะเปน การเขยนแบบกอสราง การทำ Spec. การคดราคา หรอคดตอไปถงกระบวนการทำใหอาคารนนเกดขนหรอสามารถกอสรางไดจรงแตอยางใด

เพราะสถาปนกเราจะรบรเสมอวาเมอเราทำแบบรางเสรจแลว กจะมพ Draftsmanใจดมาชวยจดการแบบรางเหลานนใหกลายเปนแบบจรง

72

NOT FOLLOW UP

·ท∙Óำ§งÒา¹นäไÁม�‹¨จºบ (¤คÃรºบÇว§ง¨จÃร§งÒา¹น)9

หรอพมพเขยวทนำไปใชทำงานตอได และเรากเขาใจเสมออกวาแบบจรงหรอแบบพมพเขยวทมรายละเอยดงานสถาปตยกรรมครบถวน เหลานจะถกนำไปออกแบบงานโครงสรางและระบบประกอบอาคารตางๆ ทเกยวของจนแลวเสรจโดยตวเราไมตองยงเกยวดวยความสามารถของพๆ อาๆ วศวกรใจดจนได และนอกจากนยงมอกหลาย ตอหลายงานในความเปนจรงทสถาปนกเราตองรบผดชอบแตเรากลบไมคดอยากจะทำและรบรถงความมอยของงานนนแตอยางใดอยเสมอ

พฤตกรรมนทำใหสถาปนกมความเคยชนกบการทำงานแบบครงๆ กลางๆ โดยไมครบวงจร และไมเคยชนกบการตดตามงานของตนเองหรอ Follow Up งานทคนอนชวยเราทำใหสำเรจเพราะคดวาเปนหนาทของคนอนไมใชหนาทของเรา (แลว) และมกชนชอบกบการมงานออกแบบชนใหมมาใหตนเองทำเสมอๆ โดยไมสนใจงานเกาทยงคางคาอย ซงดไมแตกตางจากเดกนอยทเมอไดเลนของเลนชนใหม กจะทงของเลนชนเกากวาไปอยางไมใยด

ดวยวธคดทตอเนองกนมาจากพฤตกรรมขางตนสงผลมายงการขาดความรบผดชอบตงแตจดเลกๆ ในการทำงานไปจนถงเรองใหญๆ ในระดบทสงผลรายแรง อาท ไปประชมสายหนอยกไมเปนไรเพราะมคนอนๆ ในทมรบภาระไปดวยอยแลว คงชวยรบหนาแทนเราได หรอคดเอาเองวาเราทำงานแคสวนออกแบบทเรารบผดชอบอยกมากพอ เพราะงานอนๆ คงมคนอนๆ มาทำใหเราอยแลวจนได รวมไปจนถงการหลกเลยงการรบรปญหาทจะเกดขนจากการทำงานทงของตวเองและภาพรวมดวยการเพกเฉยไมสนใจ ไมหอ ไมอม ไมรบร ไมรเรอง และแกลงไมร เตะถวงรอใหเวลาเปนเครองแกปญหาหรอมคนททนไมไดมาชวยแกปญหาใหลลวงไปในทสด

ความเชอเหลานทำใหสถาปนกเรายากทจะจดการกบงานหรอความ รบผดชอบทใหญเกนไปกวางานแบบกระดาษทอยตรงหนาตวเอง เพราะลำพงแคทำงานแบบรางใหเปนแบบจรงนกตองหาคนมาลงแขก

73

74

ชวยใหสำเรจลงไปจนแทบจะทวทงสำนกงานกน แลวสถาปนกเราจะไปทำงานอนๆ ทยากและซบซอนไปกวานไดอยางไร

นอกจากนงานขนสดทายของกระบวนการสรางงานสถาปตยกรรมทเรามกไมใหความสนใจใยดแตอยางใดกคอ การประเมนผลการใชงานอาคาร (Building Evaluation) ดวยวธคดทวางานของตนเองเสรจสนสมบรณแลวเมอทำแบบเสรจดงกลาว เราจงไมมความจำเปนตองไปดแลหนางานกอสราง หรอตองไปประเมนสภาพการใชงานอาคารหลงกอสรางแลวเสรจ และอนๆ อกหลายอยางอกตอไป

ทงทจรงแลวในการออกแบบสถาปตยกรรมทด การทสถาปนกเราในฐานะผออกแบบจะทราบไดวาสงทตนเองคดหรอตงสมมตฐานขนเพอแกปญหาของลกคาผานงานออกแบบสถาปตยกรรมของตนเองนน จะเปนจรงหรอไมจรงไดอยางไร หากเราไมมการตรวจสอบและประเมนผลขอมลจากความคดเหนของผใชอาคารและผเกยวของอนๆ และนำขอมลเหลานนมาคดวเคราะหเพอแกไขปรบปรงงานใหดยงขนตอไป นอกจากนแลวกระบวนการศกษาเหลานยงจะเปนประโยชนตอการฝกฝนทกษะในการคนควาและการวจยประกอบการออกแบบสถาปตยกรรม ซงเปนสงทวงการวชาชพของไทยขาดหายอยไดเปนอยางด

ทางแกไข : การปลกฝงความรบผดชอบของสถาปนกไทย ตองเรมตนกนตงแตสมยรำเรยนในสถาบนการศกษาใหเหนภาพรวมของงานและความรบผดชอบของตนเองในกระบวนการทำงานสถาปตยกรรมทงระบบ ตงแตเรมตนทำแบบจนกอสรางเสรจมคนเขาไปใชงาน รวมทงชใหเหนถงความสำคญของการตดตามและประเมนผลขอมลอาคารทตนเองออกแบบระหวางการใชงานจรงวาเปนงานของตนเองทพงกระทำใหสำเรจลลวง และเปนขอมลสำคญทผออกแบบควรรบรเพอนำมาคดวเคราะหและใชเปนแนวทางปรบปรงการทำงานออกแบบของตนเองใหดยงขนตอไป

นอกจากน สถาปนกเราควรฝกฝนทกษะการศกษาคนควา การวจยและพฒนา (Research & Development) รวมทงการคดวเคราะหปญหาทเกดขนจากการออกแบบอาคารจรงของตนเองใหเปนพฤตกรรมปกตวสย เพราะเปนความรบผดชอบของผออกแบบทตองรบรรบทราบขอมลทงในแงดและแงลบจากการทำงานของตนเอง รวมทงไมหลงลมการคดหาทางแกไขปญหาทตนเองคดวพากษไวใหลลวงไปดวย และควรหมนสะสมคำถามพรอมๆ กบการสะสมคำตอบในการทำงานในรปแบบของตนเองโดยไมทงปญหาทเกดขนใหคนอนเปนผแกอยรำไป

75

76

ªช�‹ÇวÂย¡กѹน¤คÔ´ด ªช�‹ÇวÂย¡กѹนáแ¡ก�Œ:

77

LOW FEE :¤‹ÒÍ͡ẺµèÓ(·ÕèÊØ´ã¹âÅ¡) 10

คาแบบหรอคาบรการวชาชพของสถาปนกในประเทศไทย ถอไดวาถกทสดในโลก ซงคงเปนกรรมเกาทตกทอดกนมาตงแตสมยบรรพบรษของสถาปนกไทยเรา เหตผลดงกลาวมสาเหตสำคญมาจากสงคมไทยไม (เคย) เขาใจและไมอยากทำความเขาใจกบบทบาทการทำงานของสถาปนกมาตงแตแรกเรมมวชาชพสถาปนก ทงทเรามสมาคมสถาปนกสยามฯ มามากกวา 75 ปมาแลว

เมอสงคมไมเขาใจหรอไมรจกบทบาทการทำงานของสถาปนก ประชาชนกจะไมรบรความยากลำบากในการทำงานของเราตงแต การคดแบบราง แบบจรง การคดโปรแกรมหรอ Concept ของงานและไมเขาใจขนตอนและวธการออกแบบ จดทำแบบ เขยนแบบ และงานอนๆ ทสถาปนกใหบรการลกคาตงแตเรมตนจนกอสรางแลวเสรจ รวมทงไมรบรวาผวาจางจะไดรบประโยชนมากนอยเพยงใดในการใชบรการสถาปนก เพราะงานนามธรรมพวกเหลานลกคาจะไมสามารถมองเหนไดเนองจากเปน กระบวนการทางความคดทอยในหวสมองของสถาปนกเราเปนหลก

80

LOW FEE :

¤ค�‹ÒาÍอÍอ¡กáแºบºบµต�‹Óำ (·ท∙ÕèÊสØ´ดãใ¹นâโÅล¡ก)10

ดงนน คาแบบของสถาปนกไทยเราจงมกถกประเมนผานเพยงสงของรปธรรมหรอเอกสารทลกคาจบตองไดไมกอยางไดแก แบบบาน แบบอาคาร ภาพทศนยภาพหรอหนจำลองกตาม ซงเมอตมลคาของงานออกแบบผานกระดาษและแบบพมพเขยว ไปจนถงเอกสารประกอบแบบทงหลาย กจะดแปรเปนตวเงนไดไมมากมายเทาใดนก หรอบางทลกคาบางรายกใชการนบแผนแบบอาคารคณออกมาเปนคาแบบของสถาปนกเราเองเลยกมไมนอย เหตเพราะลกคามองวามนคอกระดาษธรรมดา ชงกโลขายไดไมกสตางคเทานนเอง คำถามทนาเศราในประเดนนกคอ สถาปนกเปนแคคนขายกระดาษจรงหรอ ???

เมอยอนกลบมาดการคดคาแบบของสถาปนกตามมาตรฐานของสมาคมสถาปนกสยามฯ ทเราคนเคยกน ถอเปนความฝนอนสงสดของสถาปนกชาวไทย ดงนนเมอเปนความฝนแลวจงเปนสงทไมเคยเปนจรงในชวตของเราแตอยางใด นอกจากนเมอเราดใหไกลตอไปถงมาตรฐานคาออกแบบอาคารราชการทมคาเทากบรอยละ 1.75 ของมลคากอสราง กเปนเรองเศราทอาจเรยกไดวาโศกนาฏกรรมสำหรบสถาปนกไทยเลยทเดยว เพราะคาแบบจำนวนน (ซงตองแบงใหวศวกร ชางเขยน

81

82

แบบ และทปรกษาอนๆ อกมากมาย) กไมรวาสถาปนกจะหลงเหลอทนรอนใดใหใชสำหรบสรางสรรคงานใหมมาตรฐานเทยบเทาสากลไดอยางไร

ประการตอมา มความนาสนใจเกยวกบการคดคาแบบของสถาปนกไทยอกประการคอ เราจะคดแบบเหมาโดยรวมเอาคาออกแบบของวศวกรและผเกยวของทกอยางใหมาอยในสวนของสถาปนกทงหมด ซงตางจากตางประเทศทมการจำแนกออกเปน Specialist ตางๆ ดงนนหากสถาปนกตองการใหงานของตนมเนอหาครบถวนสมบรณขนตามการใชสอยทซบซอนขน อาท การจางผเชยวชาญดานพลงงาน ผเชยวชาญดานเสยง ผเชยวชาญดานการออกแบบแสงสวาง ฯลฯ เหลาน คาใชจายทเพมขนมาจะเปนคำถามวาใครจะเปนผรบผดชอบ หรอจะเปนภาระการเสยเงนของใคร

ปญหาทสำคญอกประการคอ ในสงคมไทยมกใชตรรกะ หรอวธการตดสนใจเลอกสนคาหรอบรการดวยราคาหรอ Pricing เปนสำคญโดยไมสนใจวาสงใดตองใชปจจยทางดานราคาเปนตวตดสน หรอสงใดตองใชปจจยดานคณภาพมาใชตดสน วธคดแบบนจงหมายความวา สงคมเราจะตดสนใจเลอกสถาปนกหรอบรการของสถาปนกดวยการดราคาวาถกหรอแพงเพยงปจจยเดยวเหมอนกบซอผก ซอหมในตลาดนด โดยไมสนใจวาคณภาพหรองานทตนเองจะไดรบเปนอยางใด

แตสงทนาสนใจตอมากคอ ถาสนคาหรอบรการนนเปนเรองเกยวกบความเปนหรอความตาย ความสวย ความหลอ หรอความอวน ความผอมของตนเองเมอใด เชน คารกษาพยาบาล รกษาสว ไปจนถงซอคอรสลดความอวน ไมวาแพงเทาใด คนไทยกยนยอมจายโดยไมมขอตอรองใดทงสน

ดงนนจะเหนไดวา หากสงคมไทยยงใชตรรกะดงกลาวขางตนมาตดสนการใหบรการของสถาปนกและประเมนคาใชจายในการวาจางสถาปนก

คนในวชาชพเราคงยากทจะแสวงหาความรำรวยหรอความมนคงทางการเงนไดเหมอนบคคลในอาชพอนๆ ทสงคมรจกหรอยอมรบ (ในประโยชนของวชาชพ) มากกวา ไมวาจะเปน แพทย วศวกร นก การเงน ฯลฯ

แตอยางไรกตาม ผเขยนยงมความหวงวาสถาปนกไทยเราไมควรทอถอยหรอหมดความหวงตออนาคตทางวชาชพ แตเราควรยดมนและตงมนในการใหบรการลกคาและสงคมดวยงานทมคณภาพและมมาตรฐานอยางตอเนองตลอดการทำงานของตนเองและองคกร อกทงไมควรหยดยงในการพฒนาตนเองผานการเรยนรรปแบบตางๆ เชน การอบรมพฒนา การขอคำแนะนำจากผร ระหวางชวตการทำงาน ตลอดจนพงไมละทงจตอาสาในการชวยเหลอสงคมและบำเพญสาธารณประโยชนดวยความรทางวชาชพตามโอกาสอนควรอยางสมำเสมอ เพอยกระดบความร ความเขาใจตอบทบาทของเราและสรางเสรมความสำคญของวชาชพสถาปนกทมตอประชาชนและสงคมให จงได

83

ทางแกไข : การสรางการรบรถงความสำคญของวชาชพเปนสงทสถาปนกในระดบบคคลและองคกรวชาชพตองกระทำควบคกนอยางตอเนองโดยไมทอถอยควบคไปกบการใหบรการตอสงคมและลกคาอยางเตมประสทธภาพ เพอใหสงคมไดรบรประโยชนและเขาใจถงคณภาพของงานทจะเกดขนจากการใหบรการของสถาปนก

ในสวนขององคกรวชาชพกคงตองผลกดนแนวคดและนโยบายเรองคณภาพของงานสถาปตยกรรมควบคไปกบคาใชจายทเปนธรรมของสถาปนกตอหนวยงานราชการทมหนาทรบผดชอบใหมความรความเขาใจ และดำเนนการแกไขปญหานใหลลวงอยางเปนรปธรรมตอไป

84

85

ªช�‹ÇวÂย¡กѹน¤คÔ´ด ªช�‹ÇวÂย¡กѹนáแ¡ก�Œ:

1¡Ó¨Ñ´¨Ø´µÒ¨Óṡ¢ŒÍÁÙÅ

(¡ÒÃÍ͡Ẻ)…Í‹ҧ¼ÙŒäÁ‹ÃÙŒ

¢Í§á¶Á·ŒÒÂàÅ‹Á

จดออนประการหนงของสถาปนกไทยคอ การขาดทกษะและความเขาใจการทำโปรแกรมการออกแบบ เพราะสมยเรยนเวลาออกแบบ อาคารใดๆ กตาม นกเรยนสถาปนกไมตองทำโปรแกรมการออกแบบอาคารดวยตวเอง เพราะครอาจารยจะเปนผปอนโปรแกรมความตองการตางๆ ใหแทบจะถงปากนกเรยน (สถาปตย) กนเลย

นสย(เสย) นสงผลกรรมตอมายงสถาปนกทงหลายตอนทำงานจรง ทเราสวนใหญแลวมกไมมความรความเขาใจในการแยกแยะขอมลความตองการของลกคาซงมอยมากมายใหเปนงานออกแบบได ทงทงานนเปนภาระอนยงใหญและสำคญของสถาปนกเรา

ในกระบวนการไดมาซงขอมลในการออกแบบของสถาปนก มกเกดขนจากการพดคยสมภาษณเจาของอาคารหรอผมอำนาจตดสนใจใน อาคารนนๆ เมอไดรบขอมลมาแลวเรากจะนำขอมล 0 มตทลองลอยเปนคำพดในอากาศมาเรยบเรยงเปนขอมลความตองการหรอโปรแกรมการออกแบบ

88

¡กÓำ¨จÑ´ด¨จØ´ดµตÒาÂย¨จÓำáแ¹น¡ก¢ข�ŒÍอÁมÙÅล

(¡กÒาÃรÍอÍอ¡กáแºบºบ)…ÍอÂย�‹Òา§ง¼ผÙ�ŒäไÁม�‹ÃรÙ�Œ

¢ขÍอ§งáแ¶ถÁม·ท∙�ŒÒาÂยàเÅล�‹Áม

1

แตสงทยากคอลกคารอยละรอยยสบ (หรอมากกวาทงหมด) ไมเคยแยกแยะขอมลความตองการมาใหสถาปนกวา อะไรเปน Concept หรอแนวคด อะไรคอความตองการหลก อะไรเปนความตองการรอง หรอขอมลใดเปนเพยงความอยากของตนเอง ซงไมเหมอนกบโปรแกรมออกแบบตอนเรยนทแยกแยะขอมลใหอยางเรยบรอย

วธการแกไขแบบอาหารจานดวน คงตองเรมตนจากเราตองทำความเขาใจกบ 4 Keywords ในการทำโปรแกรมการออกแบบ ประกอบดวย Concept, Requirement , Criteria และ Preferences กนใหดยงขน

คำสคำนมความสำคญอยางยงในการทำงานออกแบบ และมความจำเปนทสถาปนกตองเขาใจความแตกตางของขอมล 4 ประเดนนใหชดเจน เพราะหากไมสามารถแยกแยะขอมลเหลานออกจากกนได เมอเขาสขนตอนการออกแบบแลวจะทำใหเกดตนเองเกดความสบสนไปจนถงเกดความยงเหยงและวนวายโกลาหลในการทำงานไดเลยทเดยว

Concept คออะไร เราลองมาดความหมายของขอมลสวนแรก จากคำวา Concept ทเราคนเคยกนดกบความหมายวาแนวความคด เมอเราแยกออกเปนสองคำจะไดวา แนว + ความคด ซงกคอ ความคดทมแนวทางหรอกรอบสำหรบประพฤตปฏบต

หรออาจกลาวไดวาเปนคำอธบายทแสดงถงความคดหลกในการสรางสรรค ในการออกแบบอาคารทผออกแบบไดกำหนดไว และผออกแบบจะใชแนว (ทาง) ความคดนเปนจดเรมตนในการสรางสรรคผลงานการออกแบบของตนเองตงแตเรมตนจนกอสรางแลวเสรจไมวาจะเปนบานหลงเลกหรออาคารหลงใหญโตกตาม

แนวคดในการออกแบบกบการออกแบบเปนเรองสำคญทจะทำใหอาคารทเราออกแบบมความชดเจน มเอกลกษณ มความโดดเดนและ

89

90

แตกตางจากอาคารทมรปแบบลกษณะเดยวกน รวมทงถอเปนการสรางมลคาเพมใหอาคารและตวผออกแบบเองอกดวย

เมอพจารณาขอมลทง 4 สวน จะพบวา ตวแนวคดในการออกแบบจะเปนขอมลทมความเปนนามธรรมมากทสดในบรรดาขอมลทงหมด และเปนกรอบใหญทใชกำหนดทศทางการทำงานของผออกแบบทจะใชนำไปสการทำงานในลำดบขนตอนตอไป

หากเปรยบเทยบใหเขาใจงายๆ เราอาจเปรยบไดวา Concept เปนขอมลขนอดมคตของ Preferences สวน Requirement กถอเปนขอมลทเปนรปธรรมของ Preferences และม Criteria เปนกรอบแนวทางการปฏบตการออกแบบหรอเกณฑกำกบการปฏบตและทำงาน

Concept มความสำคญกบการทำงานออกแบบอยางไรแนวคดหลกในการออกแบบจะเปนกลไกหลกในการขบเคลอนใหการออกแบบอาคารเปนไปอยางมทศทางทถกตอง และเปนตวรอยเรยงความสมพนธของขอมลใหสอดคลองกน

การสรางแนวความคดในการออกแบบทดควรมความเกยวของกบเนอหาการใชงานของอาคาร และมคณลกษณะสงเสรมกน ทมาของ Concept หรอแนวคดในการออกแบบเกดขนไดทงจากธรรมชาต สตว สงใกลตว ไปจนถงบรบท ประวตศาสตรความเปนมา และวฒนธรรมของพนทตงอาคารกเปนได และแนวความคดนบเปนตวกระตนและเปนเครองมอสรางแรงบนดาลใจใหผออกแบบทำงานใหบรรลเปาหมายทกำหนดไวตงแตแรกเรม

การสรางแนวความคดทเหมาะสมกบรปแบบการใชสอยอาคาร หรอพฤตกรรมการอยอาศยของผใชอาคารหรอประเดนอนๆ ทเกยวของกบอาคารหลงดงกลาวจนเปนทยอมรบหลงการใชงาน ถอเปนสงเสรมสรางมลคาเพมใหกบตวอาคาร เจาของอาคาร และรวมทงผออกแบบอกดวย

91

Requirement และ Criteria เรามาทำความเขาใจกบคำวา Requirement กนกอน Requirement มความหมายวา Something that is required หรอสงทจำเปนตองทำ

เมอเปนสงท Required จงถอวา Requirement เปนขอมลพนฐานทผออกแบบตองวเคราะหและแยกแยะประเดนออกมาใหไดจากขอมลตางๆ ทไดรบมาจากลกคาวาขอมลไหนประเดนใดเปน Requirement หรอความตองการทแทจรงของโครงการ เพราะจากขอมลความตองการหลกนเราจะใชเปนโจทยทใชเปนเครองมอแกไขปญหาใหอาคารหลงนนๆ

และทสำคญตองอยาลมวา ถาตงโจทยผดแลวไซร ทกงานททำ ทก Element ในการทำงานออกแบบนนกจะเดนไปอยางผดเพยนไปจนจบหรอสนสดการทำงาน ซงหมายความวาบานหรออาคารทสรางมายอมผดไปจากความตองการของลกคาทตงไวอยางแนนอน

สวนคำวา Criteria หมายถง เกณฑหรอกรอบแนวทางการปฏบต ขอกำหนดหรอมาตรฐาน ซงเมอเราสนใจในประเดนการออกแบบหรอ Design Criteria คำวา Criteria จะเปนขอมลทเปนเกณฑปฏบต แนวทางการทำงาน หรอมาตรฐาน ขอกำหนดรวมทงกฎหมายตางๆ ทเกยวของกบการออกแบบตาม Requirement ทเราไดรบขอมลมา

ดงนน การวเคราะหขอมล Requirement ของอาคารตองกระทำควบคไปกบการคนควาขอมล Criteria ทใชประกอบกบการศกษาหรอการทำงานออกแบบทเกยวของกบ Requirement หรอความตองการของโครงการในแตละประเดน

อาคารแตละชนดแตละประเภทจะมขอกำหนดทางการใชสอย และขอมลความตองการทแตกตางกน และเปนเรองพนฐานทสถาปนกผออกแบบตองทราบโดยอตโนมตหรอตองศกษาขอมลเพมเตมวา ดวย

92

ลกษณะรปแบบของอาคาร ดวยความตองการของโครงการทกำหนดมาน เราจะมแนวทางหรอ Criteria ทตองปฏบตหรอตองใชในการออกแบบในลกษณะใดบาง

ตวอยางเชน การออกแบบโรงแรม 200 หอง ยอมม Requirement และ Criteria ทแตกตางกนโดยสนเชงกบคอนโดมเนยมจำนวน 200 หองแมจะดวาเปนอาคารทมการใชสอยสำหรบพกอาศยเหมอนๆ กน แตเมอพจารณาละเอยดถง Function ความตองการการใชสอยกจะมความแตกตางกนอยางมาก และรวมทง Criteria ของโรงแรมกจะมกฎหมายหรอมาตรฐานทเกยวของกบการออกแบบโรงแรมเขามาเกยวของซงอาคารคอนโดมเนยมไมตองปฏบต เชนเดยวกบทคอนโดมเนยมกจะมกฎหมายบางประการเชน กฎหมายอาคารชดซงไมเกยวของกบอาคารโรงแรมแตอยางใด

เราลองมาดอกตวอยางในกรณทเปนอาคารขนาดใหญพเศษ มพนท 20,000 ตารางเมตรเหมอนกนทงสองอาคาร ในการออกแบบอาคารสงพนท 20,000 ตารางเมตรเพอเปนสำนกงานยอมมความตองการขอมลเชงเทคนค (เปน Requirement) ขอกำหนดทางการออกแบบและมาตรฐานความปลอดภย (เปน Criteria) ทแตกตางกนโดยสนเชงกบโรงงาน 3 ชนทมพนท 20,000 ตารางเมตรเทากนเชนกน

ดงนน ถาหากสถาปนกสามารถแยกแยะและสรปขอมลความตองการในดานตางๆ ทเกยวของกบการออกแบบอาคารนนๆ จากลกคาไดอยางชดเจน กจะทำใหการทำงานดำเนนไปสเปาหมายไดอยางรวดเรวตรงตามวตถประสงค และมความถกตองตามมาตรฐานการใชสอยและการใชงานตามประเภทอาคารโดยอาศย Criteria ทเกยวของกบอาคารเปนบรรทดฐานในการทำงานทงในแงมมเชงการออกแบบอาคารพนฐานทวไป และขอมลทมลกษณะจำเพาะเจาะจง (Specific)

93

ยงมขอสงเกตเพมเตมทสำคญกคอ ขอมลทเปน Requirement และ Criteria ทงสองประการน จะเปนขอมลเชงรปธรรมทางกายภาพทมองเหนและจบตองไดอยางชดเจน

สรปวาวธงายๆ ทจะตรวจสอบวาขอมลสวนใดเปน Requirement ของโครงการ และม Criteria อะไรบางทตองประพฤตปฏบต และใชเปนแนวทางการออกแบบกคอ ยอนกลบไปดทวตถประสงคหลกของโครงการและประเภทการใชสอยของอาคาร เรากพอจะบอกไดวาอาคารของเราม Requirement การใชสอยหลกๆ เปนเรองอะไร และตองศกษาขอกำหนด มาตรฐานการออกแบบ กฎหมาย ขอกำหนดและม Criteria เรองใดมาใชประกอบการออกแบบกนบาง

การแยกแยะ Preferences กบ Requirement หรอ Criteria เมอเราพอเขาใจความหมายวาขอมลทตนเองไดรบจากลกคามประเดนใดเขาขายเปน Requirement หรอไมใชอยางไรและ ตองใช Criteria ใดเปนตวจบหรอใชเปนบรรทดฐานในการออกแบบกนแลว ตอไปเราคงตองมาทำความเขาใจกบขอมลตวสดทายซงมกสรางความสบสนใหกบผออกแบบเสมอๆ กคอ Preference

คำวา Preference แปลไดวา Something that prefer หรอเปนสงทชอบ สงทตองการ สงทอยากไดหรอใฝฝนใหม ดวยความหมายและลกษณะขอมลทใกลเคยงกบขอมลความตองการ จงมกทำใหลกคาและสถาปนกเองมกเขาใจผดและสบสนกบขอมลสองชดนเสมอๆ

โดยเฉพาะอยางยง เรามกเหมาเอาสงทเปน Preference ของลกคามาสรปเปน Requirement ของอาคาร หรอยกเอา Requirement มาเปน Preference เขาเลยกม หรอบางโครงการกมแต Preference โดยไมม Requirement หรออกหลายกรณทผสมปนเปกนไป และใชขอสรปนนำไปสการศกษาขอมลและแกไขปญหาดวยการออกแบบไปจนจบการทำงาน

94

ขอผดพลาดทเกดขนจากความสบสนน จะทำใหเราและลกคาไมทราบและเขาใจวา จรงๆ แลวบานหรออาคารหลงนมความตองการจรงๆ หรอมวตถประสงคในการใชงานเปนอยางไร เพราะอาคารทสรางเสรจออกมาอาจมแต Preference ทเราแยกแยะไมออกเตมไปหมดทงอาคาร โดยไมเกดการใชงานทเหมาะสมตามพฤตกรรมของผใชงาน (ซงเปนขอมลสวน Requirement ) และเปนไปอยางถกตองตามขอกฎหมายและมาตรฐานการออกแบบอาคาร (ซงเปนขอมลสวน Criteria)แตอยางใด

ถาจะอธบายใหเขาใจไดงายขน เราอาจเทยบสองคำนกบคำวา Need : ความจำเปนพนฐาน กบคำวา Want : ความอยากหรอความตองการในชวตประจำวนของเรานนเอง

ดงนนเมอยอนกลบมาทการออกแบบบานหรออาคาร กลมขอมลสวน Requirement ควรจะเปนขอมลความตองการพนฐานของผใช รปแบบการใชสอยตามลกษณะประเภทอาคาร การออกแบบอาคารปองกนสภาพแวดลอมภายนอก การอนรกษพลงงาน โดยม Criteria ทใชประกอบการออกแบบเปนขอมลขนาดและพนทตามพนฐานการใชสอย กฎหมายอาคาร แนวทางการออกแบบอาคารเพอการประหยดพลงงาน มาตรฐานการเลอกใชวสดประกอบอาคาร ฯลฯ เปนตน

สำหรบขอมลสวน Preference จะเปนขอมลทตอบสนองความตองการของลกคาหรอผใชทเกนจากขนพนฐานเชน เปนบานทมกระจกมากทสด เปนอาคารทสงทสดในประเทศไทย เปนอาคารทแสดงเอกลกษณของไทย เปนอาคารทสรางบรรยากาศการเรยนรใหผใช หรอแมแตอยากสรางโรงเรยนทมรปดานเหมอนโรงเรยนของแฮร พอตเตอร อยางนเปนตน

จะเหนไดวา เมอเรานกถงการออกแบบบานหรออาคาร ถาเราออกแบบแลวขาด Preference ไปบางดวยเหตผลหรอขอจำกดบางประการ อาคารกคงยงใชงานไดอยอาศยได แตอาจจะสบายนอยไปนด หรอไม

95

ถกใจเจาของเตมท แตถาบานหรออาคารไมสามารถตอบสนอง Requirement ไดครบทกขอ กคงไมสามารถใชงานหรออยอาศยไดอยางแนนอน

ประเดนการทำงานออกแบบทนาสนใจสำหรบขอมลสองสวนน คอถาเราสามารถออกแบบอาคารใหม Preference ครบถวนและสามารถสนบสนน Requirement ของอาคารไดอยางสอดคลองกลมกลนและเปนไปตาม Criteria ไดทกประการ ถอไดวาอาคารหลงนมความสมบรณแบบทกประการ

แตถาเราออกแบบอาคารดวยความเขาใจผด โดยยกเอา Preference มาเปนโจทยตวตงสำหรบออกแบบแทนท Requirement กรณนกจะทำใหอาคารมกมรปแบบการใชงานหรอการออกแบบรปลกษณทเกนปกตธรรมดา และมกมปญหาเรองงบประมาณกอสรางทถกใชไปกบสงทไมจำเปนในการออกแบบ และอาจตามมาดวยปญหาและอปสรรคในการใชงานอกหลายประการ

สวนกรณความเขาใจความผดในขอมลทไดรบสถานหนก อาจเปนไปในรปแบบทเราอาจออกแบบอาคารโดยมแตสวนทเปน Preference แตไมมสงทเปน Requirement ใดๆ อยเลย ซงปญหานยอมทำใหอาคารทเกดขนมความผดเพยนไปในหลายรปแบบโดยเฉพาะอยางยงการใชสอยขนพนฐานของผใชอาคาร และเปนปญหาในระยะยาวในการใชงานอาคารทแกไขไดยากลำบาก

96

บทสรปการจดทำโปรแกรมการออกแบบจากขอมลมากมายทเราไดรบจากลกคากอนการออกแบบดงกลาวแลว การแยกแยะและสรปประเดนจากขอมลทไดรบใหเปนกลมกอนอยางชดเจนกอนนำไปใชงานเปนหนาทสำคญทผออกแบบพงกระทำ เพอใหไดขอมลประกอบการออกแบบสำหรบสวนงานทตนเองรบผดชอบ และประสานขอมลตางๆ ไปยงผออกแบบอนๆ ทเกยวของ รวมทงใชเปนขอมลพนฐานในการจดทำโปรแกรมการออกแบบอาคารหลงดงกลาวตอไป

ทกษะความสามารถในการแยกแยะและจำแนกขอมลเปนสงตองฝกฝนอยางสมำเสมอเพอความเชยวชาญ และสงสำคญคอการจดทำสรปเอกสารจำแนกกลมขอมลดงกลาวขางตนไวศกษาประกอบการทำงานไวตลอดเวลา เหมอนเปนคมอการออกแบบอาคารหลงใดๆ ของตนเอง

แตกแขนงตอยอดความคดจากการบรรยายของคณยอดเยยม เทพธรานนทเรอง “P.M. ..... เปนอกทางเลอกทงดงามของวชาชพ” วนท 02/08/08 หองประชมใหญ สมาคมสถาปนกสยาม ในพระบรมราชปถมภ

97

ตวอยางการจดทำตารางสรปประกอบการจำแนกขอมลเพอจดทำโปรแกรมการออกแบบ

2¡Ó¨Ñ´¨Ø´µÒ¤ԴẺ Mind Map

¢Í§á¶Á·ŒÒÂàÅ‹Á

แผนภมความคดหรอ Mind Map ถอเปนเครองมอชวยจดระเบยบขอมลทยงเหยงอยในสมองของเราใหเปนระบบ เปนหมวดหมงายตอการนำไปใช Mind Map เปนเครองมอสากลทรเรมโดย Mr. Tony BUZAN นำมาใชจนแพรหลายและไดรบความนยมไปทวโลก แผนภมนเลยนแบบการทำงานของสมองดวยการใชรปภาพสญญลกษณแทนคำหรอเนอหาในเรองราวทเราสนใจหรอคดใหมความเขาใจไดงายขนเพอความสะดวกในการนำไปใชงานในลกษณะอนๆ ตอไป เชน แกปญหา เขยนบทความ เขยนหนงสอ และอนๆ นอกจากน ภาพความคดจาก Mind Map ยงทำใหเรามองเหนกระบวนการเชอมโยงเนอหาของขอมลดงกลาวไดทงในแงภาพรวมและในแงรายละเอยด รวมทงยงเออตอการแตกแขนงขอมลยอยๆ ในความคดใหขยายตอเนองไปโดยไมสนสดอกดวย

แนวคดการนำภาพหรอกลมคำมาแทนขอความทมากมายและซบซอนจะเปนประโยชนอยางมากตอคนทวไปทไมคนเคยกบภาษาภาพ ใหมอง

100

¡กÓำ¨จÑ´ด¨จØ´ดµตÒาÂย¤คÔ´ดáแºบºบ Mind Map

¢ขÍอ§งáแ¶ถÁม·ท∙�ŒÒาÂยàเÅล�‹Áม

2

เหนความคด (ทเปนตวอกษร) เปนรปภาพและใชภาพสอแทนความหมายในความคดของตนเองไดอยางชดเจนและรวดเรว แตเมอพจารณาระเบยบวธคดของสถาปนกจะเหนไดวา เราเคยชนกบวธการคดและการอธบายความดวยภาพอยแลวมาโดยตลอดทงการเรยนและการทำงาน จนอาจกลาวไดวาสถาปนกเรามวธคดแบบ Mind Map กนอยแลว

สงทนาสนใจคอ เมอสถาปนกตองการนำขอมล (ภาพ) ในความคดตนเองมาอธบายความในประเดนตางๆ ทเกยวของกบการทำงานให ผอนเขาใจเปนตวหนงสอกลบเปนเรองยากลำบากอยางยง เพราะสถาปนกเรามกมจดดอยในการอธบายความและถายทอดขอมลออกมาเปนตวอกษร ดงนน เราจงควรหนมาคดรวมกนวาจะมวธการหรอเครองมอใดทสามารถทำใหสถาปนกสอสารอธบายความคดของตนเองออกมาเปนตวหนงสอไดอยางงายๆ ได

ในเมอสถาปนกมระบบวธคดแบบ Mind Map อยแลว เราลองมาคดแบบมมกลบใหสถาปนกเราคดเปนตวหนงสอโดยใช Mind Map เปนพนฐานโครงรางความคด แลวตอยอดขยายความเคาโครงดวยกลมคำหรอคำอธบายสนๆ เพอใชสอสารอธบายความกบตวเองและผอน จงควรจะเปนแนวทางทดในการแกไขปญหาดงกลาว และยงสามารถประยกตใช Mind Map ในรปแบบตางๆ ตอเนองไปยงกระบวนการทำงานออกแบบหรอกจกรรมอนๆ ของตนเองไดอกมากมายหลายอยางอกดวย

ประเดนสำคญอกประการหนงคอ หากสถาปนกไทยสามารถจดระบบความคดในสมองของตนเองดวย Mind Map อยางสมำเสมอในชวตประจำวน ยอมสามารถชวยแกไขปญหาเรองการขาดพฤตกรรมบนทกขอมลและประสบการณทางวชาชพของสถาปนกบานเราใหลดนอยถอยลงได และจะถอเปนมตใหมในการเรยนรรวมกนในวงวชาชพไดเปนอยางด

101

102

ทผานมาผเขยนไดรบการบอกเลาใหฝกฝนการจดบนทกและฝกการคดดวย Mind Map มาจากคณยอดเยยม เทพธรานนทมาตงแตป 2543 และพบวาเปนเครองมอทดในการแกปญหาตางๆ ในการทำงาน การวางแผน การเตรยมการสอนและการจดบนทกเนอหาการบรรยาย และการอบรมสมมนาตางๆ เพอนำมาเรยบเรยงเปนบทความในเวลาตอมา รวมทงเปนประโยชนอยางยงตอการจดระบบความคดของตนเองไดเปนอยางด และไดนำความรนมาเผยแพรตอยงลกศษยและคนใกลชดมาโดยตลอด ตอจากนนอกหลายป ไดมโอกาสพดคยกบคณชาตร ลดาลลตสกล แหงตนศลปสตดโอ วาไดใชเครองมอนประกอบการออกแบบงานสถาปตยกรรมของตนเองเชนกน จงเกดแรงบนดาลใจในการบอกเลาแนวทางการประยกตใชเครองมอนกบเพอนๆ ลกศษยและผประกอบวชาชพสถาปตยกรรมมาในโอกาสน

แนวทางการใชงาน Mind Map กบงานตางๆ 1. การใช Mind Map ในการแกปญหา: เมอเราตองการคดวเคราะห

เพอหาแนวทางแกปญหาตางๆ ในการทำงาน การเรยนและอนๆ Mind Map จะชวยเรมตนชวยเราคดและคนหาวธการแกปญหาไดงายขนโดยเรมตนจาก “ปญหา” ในสวนกลางของหนากระดาษและคอยๆ แตกแขนงความคดออกไปตามหวขอทเกยวของกบปญหาหรอความคด เชน ตองการเขาใจทมาของปญหาวามาจากไหน เรากเขยนบนทกลงไปเปนกลมคำสนๆ วาเราจะคดหาวธการแกไขปญหาไดอยางไรบาง ไปจนถงการแสวงหาแหลงขอมลเพอสนบสนนวธการแกไขไดอยางถกตอง เปนตน นอกจากน เครองมอนจะชวยทำใหผเขยนมองเหนภาพรวมและความสมพนธของขอมล (ความคด) ในการแกปญหาทงระบบไดชดเจนและเขาใจงาย

2. การใช Mind Map ในการจดบนทกประชม : การบนทกรายงานการประชมทเคยประพฤตปฏบตจะเปนการเขยนบนทกเนอหาเรยงกนไปตามระเบยบวาระเหมอนการเขยนเรยงความ แตการบนทกดวย Mind Map จะชวยทำใหผบนทกสามารถเขยนสรปประเดนและใจความของวาระการประชมแตละวาระไดงายขน ผเขยนจะ

103

มองเหนขอมลเรองราวตางๆ ทเกดขนในการประชมนนๆ ไดอยางครบถวนพรอมมลดวยกระดาษเพยงแผนเดยว ไมวาจะเปนวาระการประชม แนวทางการแกไขปญหา การสรปการพจารณาอนมต ไปจนถงผรบผดชอบดำเนนการ และสงสำคญอกประการคอ จะเปนประโยชนอยางยงตอการนำขอมลไปใชตดตามเรองหรอวาระในการประชมครงตอไป

3. การใช Mind Map ในการทำโปรแกรมการออกแบบ/ วทยานพนธ : การเรมตนการคดขอมลโปรแกรมการออกแบบอาคารหรอวทยานพนธของสถาปนกและนกเรยนสถาปนก ควรเรมตนจากการเขยนหวขอหรอแนวคดของโครงการทเราตองการออกแบบ ณ ตำแหนงกลางหนากระดาษแลวแตกแขนงประเดนยอยทเกยวของกบโครงการออกแบบของเราโดยควรเรมตนจากประเดนหลกคอ Requirement, Criteria และ Preferences แลวแตกแขนงตอยอดขอมลทเราตองการศกษาหรอตองการดำเนนการ (ออกแบบ) จากประเดนเหลานนจนครบถวน และสามารถเพมเตมประเดนหรอหวขออนๆ ทผออกแบบตองการหรอเหนวาเกยวของอยางจำเพาะเจาะจงกบโครงการนนๆ ไดอกดวย เชน หวขอกฎหมาย มาตรฐานทเกยวของ แนวทางการออกแบบตางๆ กลยทธการประหยดพลงงาน หรอ กรณศกษาอาคาร เปนตน

4. การใช Mind Map ในการบนทกขอมลการบรรยาย/ อบรม/ สมมนา : การบนทกขอมลทไดรบจากการบรรยาย อบรม สมมนาทเขารวมดวย Mind Map จะทำใหเราเขาใจเนอหาของการบรรยายไดงายและชดเจนกวาการเขยนบนทกแบบ Short note เปนบรรทดเรยงกนไปดงทเคยปฏบตมา เพราะการเขยน Mind Map จะบนทกขอมลเพยงการเขยนสรปประเดนสำคญหรอ Keywords ของแตละหวขอหลกและหวขอรองในการบรรยายนนๆ ตอเนองไปเรอยๆ จนจบการบนทกขอมลหรอเตมหนากระดาษ พรอมกนน เรายงสามารถเพมเตมประเดนปลกยอยทเกยวของหรอการตอยอดความคดไดงาย รวมทงยงทำใหเราอานทบทวนขอมลความคดของเราและนำไปใชงานตอในรปแบบอนๆ ไดสะดวกและรวดเรว

104

นอกจากน จากผงความเชอมโยงของเนอหาขอมลเหลานจะทำใหเรามองเหนโครงขายความสมพนธของขอมลทกประเดนในการบรรยายไดอยางชดเจน และเมอนำมาอานทบทวนกใชเวลาไมมากเพราะเราจะใชเวลาทำความเขาใจเนอหาทกประเดนของเรองดงกลาวดวยกระดาษแผนเดยวอกเชนกน

5. การใช Mind Map ในการเขยนวทยานพนธ/ บทความและหนงสอ : การเขยนรายงานวทยานพนธในระดบปรญญามหา-บณฑตขนไปเปนขอมลทมรปแบบโครงรางเปนมาตรฐานผนวกกบขอมลทมความซบซอนจำนวนมากสมพนธกน ดงนน การใช Mind Map จะชวยเรยบเรยงโครงรางของขอมลวทยานพนธทมรปแบบมาตรฐานไดเปนหมวดหมและเปนระบบตามรปแบบหรอ Format ของวทยานพนธ ตงแต บทนำ การทบทวนงานวจยทเกยวของ ระเบยบวธวธวจย เปนตน นอกจากนเครองมอนยงชวยจดลำดบความสมพนธของขอมลของวทยานพนธในทกสวนและทกมตไดชดเจนมากขน โดยเฉพาะอยางยงการจดทำ Literature Review ทมปรมาณขอมลเปนจำนวนมากและแสดงการเชอมโยงขอมลนนๆ ไปยงแหลงขอมลอางองทสบคนมาไดอยางชดเจนและถกตองเชนเดยวกนกบการเขยนบทความและหนงสอตำราตางๆ เรายอมสามารถเรมตนเคาโครงเนอหาบทความหรอหนงสอตำราของเราจากการกระทำในลกษณะเดยวกนคอเรมจากหวขอเรอง และกำหนดโครงรางของเนอหาทเราตองการนำเสนอจนครบหวขอ และแตกแขนงความคด/ เนอหายอยๆ ลงไปจากโครงรางเนอหาหลกและรองตอเนองกนไปจนครบถวน

105

ประโยชนของ Mind Map in Architectureจากแนวทางการใชงานของ Mind Map สามารถชวยสถาปนกและนกเรยนสถาปนกแกปญหาทเปนจดดอยในระบบวธคดแบบภาษาภาพของตนเองไดดวยการจำแนกขอมลในสมองใหเปนระบบ และเปนหมวดหม รวมทงสรางความเขาใจในความเชอมโยงของขอมลทงในแงภาพรวมและรายละเอยด ตามประเดนดงตอไปน

1. ชวยสรางความเขาใจกลไกความสมพนธของขอมลทเปนตวหนงสอในรปแบบลกษณะภาษาภาพและกราฟฟกและระบบภาพรวม (Whole System) ทคนเคยกบวธคดแบบปกตของสถาปนก

2. สรางทกษะใหสถาปนกมความสามารถเขยนยอความ และสรปความและอธบายตอผอนใหเขาใจไดโดยงายดวยการเชอมโยงกบรปแบบวธคดแบบภาษาภาพในสมองของตน

3. ชวยจำแนกขอมลทเกยวของกบหวขอ/ เรองราว/ ปญหาเราทสนใจ ไดอยางเปนระบบ อยางมระเบยบและเปนหมวดหมหรอ สราง System Thinking ทเปนภาษาตวหนงสอในระบบความคด

4. ทำใหมองเหนภาพรวมและเขาใจภาพรวมและการเชอมโยงความสมพนธของหวขอ/ เรองราว/ ปญหาเราทสนใจไดดยงขนดวยการพจารณาขอมลจากหนากระดาษเพยงแผนเดยว ซงจะเปนประโยชนตอการคดแกไขและคดตอยอดสงทเปนอยไดโดยสะดวก

5. สามารถลดปรมาณการจดเกบเอกสารรายงานตางๆ ซงเปนขอมลจำนวนมากไดดวยการสรปความเพยงกระดาษ A 4 จำนวน 1 แผน

6. นำขอมลจากแผนภาพ Mind Map ไปประยกตใชงานตอไดทงในกระบวนการแกปญหา และการเขยนอธบายความตางๆ ซงชวยลดจดดอยดานการเขยนอธบายความของสถาปนกไดเปนอยางด

106

รปแบบการใชงาน Mind Map ประกอบการทำงานของผเขยน

" การใช mind map ประกอบการจำแนกขอมลวทยานพนธการออกแบบสถาปตยกรรมของ น.ส.ปรยา เกยรตธระชย บณฑตคณะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ปการศกษา 2553"

3¡Ó¨Ñ´¨Ø´µÒÂࢌÒ㨠... ʶһ¹Ô¡ (µÑÇ) àÅç¡

¢Í§á¶Á·ŒÒÂàÅ‹Á

ทำไม..ตองเขาใจ (รน) เลกในการบรหารจดการองคกรสถาปตยกรรมปจจบน ปญหาสำคญทมกจะไดยนไดฟงจากผบรหารบรษท หรอสถาปนกรนพๆ เพอนๆ ซงมอาวโสใกลเคยงหรอมากกวาผเขยนอยเสมอคอ อปสรรคในการสอสารปฏสมพนธกบสถาปนก (รน) เลกรนใหมดวยความไมเขาใจในพฤตกรรม (รวมสมย) หลายตอหลายเรองของสถาปนกรนเลก รนเดกๆ เหลานน ดงจะเหนไดจากจากตวอยางคำบนวามากมาย เชน

“ ทำไมไมมความอดทน ทำงานแปบเดยว เดยวกเปลยนงานอกแลว”

“ทำไมไมตงใจทำงาน ชอบทำงานแลวเปดเนท MSN แชทกบเพอน”

“ชอบด Clip หนง ฟง MP3 ไปดวยเวลาทำงาน จะทำงานรเรองไดยงไง” “ทำไมไมชอบอานหนงสอ ดแต Internet อยได”

110

¡กÓำ¨จÑ´ด¨จØ´ดµตÒาÂยàเ¢ข�ŒÒาãใ¨จ ... Êส¶ถÒา»ป¹นÔ¡ก (µตÑÇว) àเÅลç¡ก

¢ขÍอ§งáแ¶ถÁม·ท∙�ŒÒาÂยàเÅล�‹Áม

3

“ทำไมเขยนหนงสอไมรเรอง เขยนรายงานเปนวล เขยนเปนคำๆ ไมเปนประโยค”

…………………………………………………………………..

เชนเดยวกบจากประสบการณการเรยนการสอนของตนเองในคณะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตรมาเปนเวลามากกวาสบป ผเขยนกไดพบเหนปญหาลกษณะนสย และพฤตกรรมการเรยนของนสตตามขางตนเชนกน ไมวาจะเปน เรองการขาดสมาธ การขาดกาละเทศะ การสอสารทงการพดและเขยน เพราะหากพจารณาจากวยแลวสถาปนกรนเลกดงกลาวกบนสต นกศกษาในสถาบนการศกษาตางๆ กสามารถจดอยในวยหรอรนราวคราวเดยวกนได

จากการศกษาทบทวนขอมลทเกยวของกบพฤตกรรมแหงยคสมยของบคคลในวยดงกลาว ทำใหตนเองเกดความเขาใจถงสาเหตแหงปญหาทประสบมามากขนวาแทนทจะกลาวตำหนบคคลเหลานจากมมมองของตนเพยงอยางเดยวยอมไมเกดมรรคผลหรอทางแกไขแตอยางใด แตหากเราพยายามทำความเขาใจพวกเขาผานมมมอง วธคด หรอพฤตกรรมการดำเนนชวตและสภาพแวดลอมของเขาอยางเปนกลาง ยอมจะชวยใหเกดความเขาใจทมาและสาเหตแหงพฤตกรรม (ทเราคดวา) ไมพงประสงคเหลาน รวมทงสามารถเปลยนวกฤตเปนโอกาสในการสอสารปฏสมพนธ และการบรหารจดการ สถาปนกวยรนหรอรนเลกเหลาน จนสามารถทำความเขาใจและใชชวตอยรวมกน ทำงานรวมกนอยางมความสขพรอมกบประสทธภาพการทำงานทมากขนอยางแนนอน

111

112

รทน…..บคลกลกษณะ (รน) เลกสถาปนกใหมรนเลกในยดปจจบนสามารถจดไดวาเปนผทอยในยด Y Generaion หรอ Net Generation โดยแทจรง (เกดหลงคศ. 1980) เพราะเดกเหลานเตบโตขนมาในยคดจตอลพรอมกบเทคโนโลยสารสนเทศหรอ Internet และเทคโนโลยตางๆ มากมายทพฒนาขนอยางมากมายและรวดเรว ไมวาจะเปน เกมคอมพวเตอร X Box Webcam Mobile phone Touchscreen Phone Netbook MSN และการเปนสมาชกสงคมออนไลนอาท Hi5 Facebook Twitter ระบบ เครอขายแบบ World Wide Web และ Web Blog จงทำใหเดกในยคนมลกษณะพฤตกรรมทแตกตางจากชวตในวยเยาวของสถาปนกรนใหญมากหรอนอยตามแตชองวางระหวางวย ดวยเหตดงกลาว ทำใหเราพอจะสรปเปนพฤตกรรมรวมยคสมยของเดกในยคสมยดจตอลนไดดงน

1. มความสนใจหลากหลายพรอมๆ กน : ดวยศกยภาพของสอเทคโนโลยสารสนเทศ และการเรยนรอปกรณไฮเทคมาตงแตเดกๆ สงผลทำใหเดกในยคนไมกลวการเรยนรสงใหมๆ และยนดเปดรบเรองราวใหมๆทตนเองสนใจไดตลอดเวลาและรวดเรว และทสำคญเดกในวยนจะมความสนใจเรองราวหลายอยางไดพรอมๆ กนในเวลาเดยวกน เราจงเหนเดกๆ ในสำนกงานของเรา Draft งานไปพรอมกบการเลน MSN และฟงเพลงจาก I-Pod ไปพรอมกบดโทรทศน เมาทโทรศพทดวยอปกรณ Bluetooth และกนขนมไปพรอมๆ กน และแนนอนดวยพฤตกรรมรวมของชาว Internet Fever เขาจงนงทำงานกบเราไปพรอมๆ กบการคดแบบและนงคยกบเพอน พรอมกบดมกนเครองดมไปพรอมกนโดยไมรสกวาเปนเรองผดหรอไมถกตองแตอยางใด และจะรสกไมพอใจเสมอเมอถกผสอนวากลาวตกเตอนถงพฤตกรรมดงกลาว

2. มสมาธสนถงสนมาก : เนองจากสถาปนกรนเลกสมยนมสอความบนเทงและอปกรณอำนวยความสะดวกคอยบำรงชวตอยางมากมาย พวกเขาเหลานจงไมสามารถจดจออยกบอะไร (ทตนเองรสกวานาเบอ) ไดนานเพราะตองจดสรรเวลาไปปฏสมพนธกบสอ

113

เรองบนเทงและอปกรณเหลานใหครบถวนในแตละวนของชวต ดงนนเดกในยคนจงมสมาธจำกด นงอยเฉยๆ ไมไดนานโดยเฉพาะการตงใจเรยนในหองเรยน นงโตะทำงานหรออานหนงสอไดนานๆ แตเขากลบมความสามารถนงเลนเกมส หรอ Chat Online หนาจอคอมพวเตอรไดเปนวนๆ โดยไมเบอเพราะเปนเรองสนกและตนเองใหความสนใจ และชนชอบและเคยชนกบภาวะถกกระตนดวยการปฏสมพนธแบบ Interactive ทหวอหวานาสนใจจากหนาจอคอมพวเตอรอยตลอดเวลา ดงนนเมอตองถกบงคบใหนงทำงาน นงประชมในออฟฟศเปนเวลานานๆ เมอใด กมกจะเกดอาการเบอหนาย งวงเหงาหาวนอน หรอตองมอปกรณไฮเทคตางๆ อยใกลๆ มอเปนเครองชวยลดความเบออยเสมอ

3. Fast Food Habit : ดวยความเคยชนกบระบบการคลกเพอสบคนขอมลผาน Internet และการกดเปลยน Remote Control ผสมปนเปกบกลไกทางการตลาดทมงเนนกระตนการบรโภคของสงคมในปจจบน ทำใหเดกยคนเบองาย ขาดความอดทนรอคอย เวลาจะทำอะไรกตามตองไดมาในระยะเวลารวดเรวเหมอนกด Remote และคลก Mouse ของอปกรณคอมพวเตอร ตลอดจนการเปลยนรนอยางรวดเรวของอปกรณไฮเทค และเมอผนวกรวมกบความเคยชนกบการใชเวลาสวนใหญในแตละวนทหนาจอคอมพวเตอรเพอทอง Internet ทมขอมลปรมาณมหมาและหลากหลาย เดกในยคนจงตองเรงรบในการดชอมลแบบลวกๆ หรอขอไปทเพอใหตนเองใชเวลาคนหาขอมลหรอไปยงหนาเวบไซตอนๆ ไดอยางรวดเรว สงเหลานจงหลอหลอมใหเกดเดกยคนมพฤตกรรมทสนใจเรองราวตางๆ ไดแตเพยงผวเผนหรอเปลอกนอกโดยไมลงลกในรายละเอยดแตอยางใด เพราะตองเรงรบไปใหความสนใจกบเรองอนๆ ทรออยเปนจำนวนมากในชวตทงเรองทจำเปนและไมจำเปนแตคดวาจำเปนกตาม

4. ขาดทกษะการคดวเคราะหและการใชวจารณญาณในการตดสนใจ : เนองจากศกยภาพในการเขาถงขอมลเปนจำนวนมากไดอยางรวดเรวในระดบ Terra-Bit เดกยคนจงใชวธการคนควา

114

ขอมลทตองการแบบเหวยงแหและเอาเขาตวไวกอน โดยไมเคยพจารณากลนกรองอยางถถวนวาอะไรเปนขอมลทตองการหรอไม นอกจากนเดกยคนยงขาดทกษะการคดวเคราะหขอมลทตนเองสบคนมาไดอยางถกตอง และดวยพฤตกรรมแบบเรงดวนในชวตของตนจงมกคดเหมาเอาเสมอวาขอมลทตนเองหามาจาก Internet หรอแหลงขอมลใดๆ เปนสงทถกตองเสมอแบบลวกๆ โดยไมเคยสนใจขอมลนนนำมากลนกรองและศกษาทบทวนวเคราะหความถกตองหรอใชหลกการทฤษฎทถกตองมาใชประกอบการพจารณาตดสนใจแตอยางใด สงนอาจจะเปนเพราะการขาด Criteria หรอหลกการทใชในการตดสนใจเรองราวตางๆ ในการดำเนนชวตของตนเองอกดวย

5. ขาดทกษะการเขยน (ตวหนงสอ) : ดวยความเคยชนจากการอานหนา Webpage จำนวนมากตลอดเวลาในระยะเวลาอนสน เดกในยคนจงเคยชนกบ Icon และคำวลมากกวาตวหนงสอทยดยาว นอกจากนพฤตกรรมการเรยนรของเดกในยคนกเปลยนแปลงไปจากการซมซบความรผานตวหนงสอในตำราไปสการเรยนรจากหนาจอคอมพวเตอร เดกในยคนจงไมสนใจและใสใจกบทกษะการเขยนอธบายความในรปแบบตางๆ ทใชในการเรยนการสอนแตอยางใด เพราะตวเขาคนเคยกบการใชคำวลสนๆ ในการอธบายความในแบบฉบบการสอสารของตนเอง ดงนนเราจงพบเหนการตอบคำถามแบบอตนยดวยภาษาแบบคอมพวเตอรหรอภาษา Chat ทเปนเอกลกษณแหงยคสมย เชน ห ห ห ห คร คร ฯลฯ และสอดแทรกความบนเทงลงไปในเนอความคำตอบของตนเองอยเสมอ

6. Blur Effect1 & Virtual Social Network : ดวยความเคยชนกบการทำอะไรหลายๆ อยางพรอมกนโดยเฉพาะเมอตองอยรวมกบอปกรณไฮเทคตางๆ ควบคไปกบการใชชวตทามกลางสงคมเสมอนเชน Facebook Hi 5 ฯลฯ ในโลกออนไลนของเขาตลอดเวลาในชวงเวลาพรอมๆ กน เราจงมกมองเหนวาเดกยค Y Generation มก

1 พร วรกษ : Global Trend & : Property Development การบรรยายพเศษรายวชา 2401597 สมมนานวตกรรมอาคาร คณะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วนท 11 พฤศจกายน 2552

115

ไมคอยใหความสนใจหรอปฏสมพนธกบสงคมแวดลอมของตนเองเทาใดนก และมกเหนภาพการมนๆ งงๆ ซมๆ ถามไมตอบ ตอบแบบมนๆ ของบคคลเหลานเมอปราศจากการตดตอกบอปกรณไฮเทคของตนเอง ไปจนถงการไมใสใจความเปนไปของตนเอง (ผมยงเหยง เสอยด รองเทาแตะ) รวมทงความเปลยนแปลงของสงคมและโลกแตอยางใด ผลแหงสภาวะนคอสงทผใหญอยางเรามกตำหนวาเดกๆ เหลานไมมมารยาท ไมรจกกาละเทศะ รวมทงขาดจตสำนกสาธารณะท โดยทเขาเองมไดคดวาพฤตกรรมเหลานเปนเรองทไมถกตอง ไมควรปฏบต (ในสายตาผใหญ) แมแตนอย

7. ชอบแสดงออกและกลาเรยนร : ขอดของเดกในยคสมยนคอ มความกลาในการเรยนรและทดลองของใหมๆ โดยไมกลวความผดพลาด อนเนองมาจากความอสระในระบบความคดทเกดขนตงแตวยเยาวและศกยภาพดานเครองมออปกรณและสอในการคนควาขอมลทเพยบพรอม และรวมถงการตดนสยมาจากการใชคอมพวเตอรทสามารถ Delete และ Restart ไดใหมตลอดเวลา ดงนนการมอบหมายงานใหมโอกาสทดลองและทาทายใหคดเรองราวความรใหมๆ ในระยะเวลาสนๆ จงเปนสงทถกกบจรตของเดกๆ เหลานทสมควรพจารณานำมาใชใหเหมาะสมกบความตองการของการทำงานเปนอยางยง

รทน….แลวรทำจากการทำความเขาใจวธคดและวถทางความคดของเดกในยค Net Generation จะชวยใหเราทำความเขาใจหรอรทนในตวสถาปนกรนเลกของเราเองไดดยงขน เมอเราเขาใจเขามากขนจะทำใหเราเขาใจสาเหตแหงปญหาไดในระดบหนง และเมอเราเขาใจเหตแหงปญหาหรอสมทยแลวเรากจะสามารถแสวงหานโรธเพอนำไปสมรรคาในการแกไขปญหาของเราไดอยางลลวงไดในทสด ทงน ผเขยนขอนำเสนอวธการเบองตนในการปรบปรงรปแบบการบรหารจดการองคกรและการปฏบตงาน รวมทงวธการอยรวมกบสถาปนกรนเลกเหลานไดอยางเทาทนไมเกดชองวางระหวางวย และสามารถพฒนาศกยภาพทมอยของสถาปนกเดกๆ เหลานจากเลกธรรมดาๆ ใหกลายเปนเลก..พรกขหนไดดงตอไปน

116

1. รปแบบการทำงาน และการบรหารจดการแบบ Online : เพอใหถกจรตกบสถาปนกยคใหมในปจจบน การปฏบตงานตามรปแบบปกตวสยทเคยใชกนมากอาจตองปรบเปลยนใหทนสมยขน เรมตงแตการเปลยนแปลงเวลาทำงานทแนนอนจาก 9 โมงเชาถง 6 โมงเยนเปนใหมความยดหยนกบพฤตกรรมทหลากหลายของบคคลเหลานมากขนโดยพจารณาจากผลสมฤทธของงาน หรอควบคมผาน Time Sheet ทแสดงจำนวนชวโมงการปฏบตงานตาม Project มากกวาการควบคมแบบเดมๆ นอกจากนวธการบรหาร สงการ การสงงานและตรวจแกไขผานระบบ Network ขององคกรในลกษณะ Push Mail หรอทาง E-mail กเปนอกวธหนงทสมควรนำมาใชแทนทเพอเพมศกยภาพในการปฏบตงานไดอยางทกสถานทและทกเวลามากขน วธการมอบหมายงานอกประการทผเขยนประยกตจากวธการทำงานของตนเอง คออนเนองมาจากสภาวะสมาธสน ขเบอของสถาปนกรนใหมเหลาน เราจงควรการมอบหมายงานหลายชน หรองานหลายลกษณะใหบคคลเหลานทำพรอมๆ กน เพอลดความเบอหนายในการทำงานชนเดมๆ เปนเวลานาน และยงปองกนมใหบคคลเหลานตองใชเวลาอยกบงานใดงานหนงโดยเฉพาะมากเกนไป ขอดทเกดขนคอสามารถใชศกยภาพของเขาไดอยางเตมท ลดความเบอหนายในการทำงานเดมๆ และทำงานหลายๆ ชนไดสำเรจพรอมกนหรอในระยะเวลาใกลเคยงกน

2. การจดการสภาพแวดลอม Play @ Work : รปแบบของสถานททำงานของคนรนใหมควรพจารณาใหสอดคลองกบสถานททบคคลในรนนมความคนเคยกคอศนยการคา ราน Net สถานทบนเทง และบานของตนเอง ดงนนเราจงมกเหนเดกๆ ยคนนงทำงานหรอประชมอยางเครงเครยดในรานกาแฟหรๆ บรรยากาศสบายๆ เหมอนบานพรอมกบการใหบรการInternet ดงนนสำนกงานยคใหมจงจำเปนตองมระบบ Wi-Fi ความเรวสงใหเขาไดใชทำงานควบคไปกบการพกผอน พรอมกบการตกแตงภายในใหมบรรยากาศสบายๆ ไมเครงเครยดและมกจกรรมภายในททำใหเกด Movement จากทง

117

การมองเหนระหวางกน เสยงเพลง และการขบเคลอนดวยกจกรรมและสภาพแวดลอมทสนกสนานภายในองคกร อาท การมลวง บนไดเลอน ในสำนกงานใหญแหงใหมของบรษทโทรคมนาคมแหงหนงในบานเรา

3. การพฒนาศกยภาพรวมกน : Reverse Mentor 2 แนวคดนเปนสงทสามารถเชอมโยงการปฏสมพนธและลดชองวางระหวางวยของคนรนเกากบคนรนใหมไดเปนอยางด หากเพยงแตเราเปดกวางและยอมรบในทกษะความสามารถ (ทเราขาดอย) ของบคคลเหลาน ดวยการเปดโอกาสใหคนรนใหมไดมโอกาสแนะนำคนรนเกาไดทดลองใชเครองมอสอสารไฮเทค การโหลดเพลง โหลดบท การเขยน Blog ไปจนถงการเขารวมเปนสมาชกในสงคมออนไลนตางๆ ยอมจะเปนการสรางปฏสมพนธในองคกรเพมมากขน เพมโอกาสในการเรยนรและทำความเขาใจตวตนและมมมองระหวางกน และการเปดโลกทศนและโอกาสการเรยนรใหมของคนรนเกาทสามารถพฒนาและตอยอดออกไปไดไมมทสนสด รวมทงเปนการสรางความยอมรบในองคกรของสถาปนกรนเลกเหลานไดเปนอยางด

4. การเปดโอกาสการแสดงออก และการยกยองความสามารถ : สถาปนกรนเลกและนสต นกศกษาปจจบนมขอแขงคอชอบการทาทาย ชอบทดลอง และชอบแสดงออก ดงนนการใชประโยชนจากศกยภาพเหลานผานการมอบหมายงานใหคดคนและคนควาขอมลหรอเรองราวใหมๆ มานำเสนอ การคดแบบรางหลายๆ แบบมาแขงขนกน หรอการพฒนางานแบบของลกคาดวยการแขงขนประกวดแบบภายในองคกรพรอมกบการยกยองความสามารถ นอกจากนการมพนทแสดงออกทางความสามารถทหลากหลายดานตางๆ นอกเหนอจากงานประจำของเขา เชน การถายภาพ การรองเพลง การเขยนหนงสอ การทำหนงสอทำมอ การเขยนการตน เหลานจะทำใหบคคลรนใหมนมความกระตอรอรนในการปฏบตงาน มการพฒนาการเรยนร และมความเชอมนในศกยภาพความสามารถของตนเองมากยงขน

2 อางแลว

เมอจบการศกษาจากโรงเรยนสวนกหลาบวทยาลยในป 2528 ไดเขาสอบผานเขาศกษาตอในคณะสถาปตยกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยจนสำเรจการศกษาระดบปรญญาตรสาขาวชาสถาปตยกรรมศาสตร เมอป 2533

หลงจากทำงานวชาชพไดชวงเวลาหนงจงเขาศกษาตอจนจบการศกษาระดบปรญญาโทสถาปตยกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาเทคโนโลยทางอาคาร จากจฬาลงกรณมหาวทยาลย ในป 2542 ทงนระหวางการศกษาและหลงจบการศกษาในระดบปรญญาตรไดรวมแสดงละคอนเวทประจำปของคณะเปนเวลายาวนานตอเนองกนมากกวา 14 เรอง

ประสบการณบรหารงานภายนอกในชวงแรกจะเปนการปฏบตวชาชพสถาปตยกรรมในสำนกงานสถาปนก โดยมผลงานการออกแบบ/ ดแลการกอสราง เปนอาคารสง อาคารขนาดใหญพเศษ และอาคารสาธารณะหลายอาคาร ซงมพนทการออกแบบอาคารทรบผดชอบรวมกนมากกวา 80,000 ตารางเมตร จนไดรบการเลอนระดบใบอนญาตประกอบวชาชพสถาปตยกรรมจากภาคสถาปนกเปนสามญสถาปนกจนในปจจบน

หลงจากจบการศกษาในระดบปรญญาโทไดสมครเขาปฏบตราชการในคณะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ตงแตป 2543 จนถงปจจบน ในระหวางการปฏบตราชการไดรบความไววางใจใหดำรงตำแหนงงานสำคญๆ ในคณะมาโดยตลอดอาท ผชวยคณบดและรองคณบดฝายกจการนสต รองคณบดฝายวชาการ และรองคณบดฝายบรหาร จนในปจจบนดำรงตำแหนงคณบด คณะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตรในวาระป 2552-2556

งานดานสงคมวชาชพไดเขาสนบสนนกจกรรมของสมาคมสถาปนกสยาม ในพระบรมราชปถมภมาตงแตป 2543 จนปจจบน เรมตงแตตำแหนงผชวยประชาสมพนธรบผดชอบการจดทำ “จดหมายเหตอาษา” ของสมาคมฯ ระหวางป 2543-44 รบผดชอบกจกรรม ASA Student Workshop หลายปตดตอกน จนดำรงตำแหนงกรรมการบรหารของสมาคมในหนาทอปนายกฝายวชาการ ในป 2547-49 ในวาระการบรหารของพลเรอตรฐนธ กตตอำพน (ยศขณะนน) โดยมผลงานทสำคญคอการจดกจกรรมอบรมสมมนาทางวชาการของสมาคม “ ASA สดสปดาหวชาการ”

»ปÃรÐะÇวѵตÔ¼ผÙ�Œàเ¢ขÕÂย¹น :

ตอมาไดรบการมอบหมายใหดำรงตำแหนงเลขาธการ สมาคมสถาปนกสยามฯ ชวงป 2549-50 ในวาระการบรหารของคณสน พงษหาญยทธ และไดปรบเปลยนบทบาทเปนอปนายก ดแลกจกรรมสถาปนกภมภาคและไดรบการแตงตงเปนรองประธานจดงานสถาปนก 51 เพอรบผดชอบกจกรรมและการแสดงนทรรศการตางๆ ของสมาคมในวาระป 49-51 ในงานสถาปนก 51 และรบผดชอบการจดทำหนงสอและสงพมพของสมาคมฯ เพอใชจำหนายและเผยแพรในงานสถาปนก 51 จำนวน 6 รายการ ซงมหนงสอทมสำคญตอการเผยแพรวชาชพตอสาธารณะ “รจก…สถาปนก” รวมยอดพมพ 3 ครงมากกวา 30,000 เลม

สำหรบกจกรรมของสภาสถาปนกไดเขารวมเปนอนกรรมการในคณะกรรมการชดตางๆ หลายคณะตงแตป 2547 จนปจจบน อาท อนกรรมการฝกอบรม อนกรรมการประสานความรวมมอระหวางสถาบนการศกษา อนกรรมการจดสอบความร และสอบเทยบวทยฐานะผขอรบใบอนญาตฯ ฯลฯ พรอมกบไดรบมอบหมายเปนหวหนากองบรรณาธการวารสารวชาการของสภาสถาปนกหรอ ACT Journal เพอเผยแพรขอมลความรทางวชาชพสถาปตยกรรมแกสมาชก 4 สาขาวชาชพ

งานทางสงคมวชาชพทดำเนนการอยในปจจบนเปนผทรงคณวฒ ประจำสถาบนสถาปนกสยาม สมาคมสถาปนกสยาม ในพระบรมราชปถมภ รบผดชอบวางแผน อำนวยการและกำกบดแลการจดอบรมสมมนาวชาการของสถาบนสถาปนกสยาม สำหรบรางวลหรอประกาศเกยรตคณทเคยไดรบ เคยไดรบรางวลชมเชย งานประกวดแนวความคดทางสถาปตยกรรม “บานรกหวใจ” จดโดยสมาคมสถาปนกสยาม ในพระบรมราชปถมภ และกรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข พ.ศ. 2544 ไดรบการเสนอชอเขารบรางวลนสตเกาดเดน ประเภทวชาการ จากสมาคมนสตเกาคณะสถาปตยกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ป พ.ศ. 2552 ในปตอมาไดรบรางวลบคลากรดเดนผทำชอเสยงใหแกมหาวทยาลยเกษตรศาสตร ป พ.ศ. 2553 และไดรบการยกยองเปน “คนดศรสวนฯ” จากสมาคมศษยเกาโรงสวนกหลาบวทยาลย ในพระบรมราชปถมภในปเดยวกน

แลกเปลยนความคดเหนเพอกำจดจดตายสถาปนกไทยไดท ratchot@gmail.com และ www.facebook/Ratchot Chompunich

บร�ษท ททเอฟ อนเตอรเนชนแนล จำกด

บร�ษท ททเอฟ อนเตอรเนชนแนล จำกด

จดพมพโดย