Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
จดพมพและจำ�หน�ยโดยสถาบนสรางสรรคสอเพอการเรยนร (สสร.)๑๕๑๘/๗ ถนนประชาราษฎร ๑ แขวงวงศสวาง เขตบางซอ กรงเทพฯ ๑๐๘๐๐โทรศพท : ๐-๒๕๘๗-๗๙๗๒, ๐-๒๕๘๖-๐๙๔๘, ๐-๒๕๘๗-๙๓๒๒-๒๖โทรสาร : ๐-๒๐๔๔-๔๔๗๒E-mail : [email protected]
พมพครงท ๑สงวนลขสทธตามพระราชบญญตISBN : 978-616-7768-10-6ปทพมพ ๒๕๖๒
ชนประถมศกษาปท ๔กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษาตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช ๒๕๕๑
หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน
150
140
130
120
110
ผเรยบเรยง
ดร.สขพชรา ซมเจรญ
ไพบลย กฤษณจกราวฒน
ชชน พงษด
ผตรวจ
จรนทร โฮสกล
บณณภสสร ยศธรสวสด
สทธพงศ ธรรเทยงธรรม
บรรณาธการ
รศ. ดร.รชน ขวญบญจน
สขศกษาและพลศกษา
คอ ค�าถามทกระตนความรเดมของเดกกอนเขาสบทเรยน
คอ มาตรฐานการเรยนรและตวชวดทหลกสตรฯ ก�าหนดใหเรยน
คอ ใจความส�าคญของเนอหาประจ�าหนวยการเรยนร
กระตนความรสบทเรยน
ประเดนความรมาตรฐานการเรยนรและตวชวด
สาระส�าคญ
ชอหนวยการเรยนร
ภาพประกอบทนาสนใจ
ค�าชแจงการใชสอการเรยนร
องคประกอบตาง ๆ ในแตละหนวยการเรยนร
คอ แผนผงทอธบายหวขอทเรยน ในหนวยการเรยนร
แผนผงการเรยนร
ชอหวขอในแตละบทเรยน
คอ จดเรมตนของบทเรยน น�าเขาสเนอหาความรทเพมขนในหนาตอไป
คอ ความรเพมเตมนอกจากเนอหาในบทเรยน
คอ กจกรรมทเดกไดลงมอปฏบตจรงหลงจากไดเรยนรเนอหาในบทเรยน
วยใสใสใจสขภาพ
เตมความร หนฉลาดคด
กจกรรมทายบทเรยน
ค�าศพทนาร
คอ เกรดความร ทเกยวกบสขภาพใหเดกค�านงถง และน�าไปปฏบต
คอ ค�าศพทเพมเตมทสอดคลองกบ เนอหาในบทเรยน
คอ ขอมลความร เกยวกบสขภาพโรค อาการ และขอแนะน�าอน ๆ
ปลอดภยเมอใกลหมอ
คอ ขอมลแนะน�าเกยวกบเวบไซตและแหลงความรตาง ๆ
แหลงขอมลเพมความร
ตารางแสดงมาตรฐานการเรยนรและตวชวด กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา
ชนประถมศกษาปท ๔ ทตรงกบเนอหาในบทเรยนของแตละหนวยการเรยนร
หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน สขศกษาและพลศกษา ชนประถมศกษาปท ๔ กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษาเลมน จดท�าขนตรง ตามมาตรฐานการเรยนรและตวชวดของหลกสตรแกนกลางการศกษา ขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ การเรยนรวชาสขศกษาและพลศกษา จะท�าใหผเรยนมความรความเขาใจ และสามารถพฒนาทกษะไดตามทกระทรวงศกษาธการก�าหนด ดงน สขศกษา มงเนนใหผเรยนไดเรยนรเกยวกบสขภาพ การปองกนโรค การปฏบตตนเกยวกบสขภาพ และน�าความรไปใชในชวตประจ�าวนได พลศกษา มงเนนใหผเรยนไดเรยนรเกยวกบกจกรรมการเคลอนไหวตาง ๆ ปลกฝงใหออกก�าลงกาย เพอการปองกนโรค มสขภาพรางกาย ทสมบรณแขงแรง สถาบนสรางสรรคสอเพอการเรยนร (สสร.) หวงวา หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน สขศกษาและพลศกษา ชนประถมศกษาปท ๔ เลมนจะเปนประโยชนสงสด รวมทงเกดประสทธภาพในการเรยนร สรางความเขาใจในเนอหาทถกตองและชดเจนตอคร ผเรยน โดยผเรยนสามารถคดอยางเปนระบบ น�าความรไปใชในการแกปญหาไดตามสภาพความเปนจรง และด�าเนนชวตไดอยางมความสข
สถาบนสรางสรรคสอเพอการเรยนร (สสร.)
ค�าน�า
ตารางแสดงมาตรฐานการเรยนรและตวชวด กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา
ชนประถมศกษาปท ๔ ทตรงกบเนอหาในบทเรยนของแตละหนวยการเรยนร
(หนวยการเรยนรท ๑)
สาระท ๑ การเจรญเตบโตและพฒนาการของมนษย
มาตรฐาน พ ๑.๑ เขาใจธรรมชาตของการเจรญเตบโตและพฒนาการของมนษย
ตวชวดท ๑ อธบายการเจรญเตบโตและพฒนาการของรางกายและจตใจตามวย
ตวชวดท ๒ อธบายความส�าคญของกลามเนอ กระดกและขอทมผลตอสขภาพ
การเจรญเตบโตและพฒนาการ
ตวชวดท ๓ อธบายวธดแลกลามเนอ กระดก และขอใหท�างานอยางมประสทธภาพ
(หนวยการเรยนรท ๒)
สาระท ๒ ชวตและครอบครว
มาตรฐาน พ ๒.๑ เขาใจและเหนคณคาตนเอง ครอบครว เพศศกษา และมทกษะในการด�าเนนชวต
ตวชวดท ๑ อธบายคณลกษณะของความเปนเพอนและสมาชกทดของครอบครว
ตวชวดท ๒ แสดงพฤตกรรมทเหมาะสมกบเพศของตนตามวฒนธรรมไทย
ตวชวดท ๓ ยกตวอยางวธการปฏเสธการกระท�าทเปนอนตรายและไมเหมาะสมในเรองเพศ
(หนวยการเรยนรท ๓)
(หนวยการเรยนรท ๔)
สาระท ๓ การเคลอนไหว การออกก�าลงกาย การเลนเกม กฬาไทย และกฬาสากล
มาตรฐาน พ ๓.๑ เขาใจ มทกษะในการเคลอนไหว กจกรรมทางกาย การเลนเกม และกฬา
สาระท ๓ การเคลอนไหว การออกก�าลงกาย การเลนเกม กฬาไทย และกฬาสากล
มาตรฐาน พ ๓.๒ รกการออกก�าลงกาย การเลนเกม และการเลนกฬา ปฏบตเปนประจ�าอยางสม�าเสมอ มวนย เคารพสทธ กฎ กตกา
มน�าใจนกกฬา มจตวญญาณในการแขงขน และชนชมในสนทรยภาพของการกฬา
ตวชวดท ๑ ควบคมตนเองเมอใชทกษะการเคลอนไหวในลกษณะผสมผสานไดทงแบบ
อยกบท เคลอนท และใชอปกรณประกอบ
ตวชวดท ๒ ฝกกายบรหารทามอเปลาประกอบจงหวะ
ตวชวดท ๓ เลนเกมเลยนแบบและกจกรรมแบบผลด
ตวชวดท ๔ เลนกฬาพนฐานไดอยางนอย ๑ ชนด (อยในหนวยการเรยนรท ๔)
ตวชวดท ๑ ออกก�าลงกาย เลนเกม และกฬาทตนเองชอบ และมความสามารถในการวเคราะหผล
พฒนาการของตนเองตามตวอยาง และแบบปฏบตของผอน
ตวชวดท ๒ ปฏบตตามกฎ กตกาการเลนกฬาพนฐานตามชนดกฬาทเลน
(หนวยการเรยนรท ๕)
สาระท ๔ การสรางเสรมสขภาพ สมรรถภาพ และการปองกนโรค
มาตรฐาน พ ๔.๑ เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การด�ารงสขภาพ การปองกนโรค และการสรางเสรมสมรรถภาพเพอสขภาพ
ตวชวดท ๑ อธบายความสมพนธระหวางสงแวดลอมกบสขภาพ
ตวชวดท ๒ อธบายสภาวะอารมณ ความรสกทมผลตอสขภาพ
ตวชวดท ๓ วเคราะหขอมลบนฉลากอาหารและผลตภณฑสขภาพ เพอการเลอกบรโภค
ตวชวดท ๔ ทดสอบและปรบปรงสมรรถภาพทางกายตามผลการทดสอบสมรรถภาพทางกาย
(อยในหนวยการเรยนรท ๔)
(หนวยการเรยนรท ๖)
สาระท ๕ ความปลอดภยในชวต
มาตรฐาน พ ๕.๑ ปองกนและหลกเลยงปจจยเสยง พฤตกรรมเสยงตอสขภาพ อบตเหต การใชยา สารเสพตด และความรนแรง
ตวชวดท ๑ อธบายความส�าคญของการใชยาและใชยาอยางถกวธ
ตวชวดท ๒ แสดงวธปฐมพยาบาลเมอไดรบอนตรายจากการใชยาผด สารเคม แมลงสตวกดตอย
และการบาดเจบจากการเลนกฬา
ตวชวดท ๓ วเคราะหผลเสยของการสบบหรและการดมสราทมตอสขภาพและการปองกน
บทท ๑ รางกายและจตใจ ๒บทท ๒ กลามเนอแขงแรง ๑๑บทท ๓ กระดกและขอตอ ๑๙
บทท ๑ กฬาแชรบอล ๗๔บทท ๒ กฬาแฮนดบอล ๘๖บทท ๓ หวงขามตาขาย ๙๕บทท ๔ สมรรถภาพทางกาย ๑๐๐
บทท ๑ สงแวดลอมกบสขภาพ ๑๑๓บทท ๒ อารมณกบสขภาพ ๑๒๒บทท ๓ ฉลากอาหารและผลตภณฑสขภาพ ๑๓๐
บทท ๑ การใชยาบ�าบดโรค ๑๓๙บทท ๒ การปฐมพยาบาล ๑๔๘บทท ๓ ภยจากการสบบหรและการดมสรา ๑๕๘
บทท ๑ ครอบครวและเพอนผใกลชด ๒๙บทท ๒ พฤตกรรมทางเพศทเหมาะสม ๓๕
บทท ๑ การเคลอนไหวรางกาย ๔๕บทท ๒ กายบรหารประกอบจงหวะ ๕๓บทท ๓ เกมและกจกรรมแบบผลด ๖๕
๑
๗๓
๑๑๒
๑๓๘
๑๖๖
๒๘
๔๔
ก�รเจรญเตบโตต�มวย
ทกษะก�รเลนกฬ�
ก�รสร�งเสรมสขภ�พ
ชวตทปลอดภย
ชวตและครอบครว
ก�รเคลอนไหวและก�รเลนเกม
หนาหนวยก�รเรยนรท ๑
หนวยก�รเรยนรท ๔
หนวยก�รเรยนรท ๕
หนวยก�รเรยนรท ๖
บรรณ�นกรม
หนวยก�รเรยนรท ๒
หนวยก�รเรยนรท ๓
สารบญ
แผนผงการเรยนร
หนวยการเรยนรท
มาตรฐานการเรยนร
และตวชวด
๑ การเจรญเตบโตตามวย
๑. อธบายการเจรญเตบโตและพฒนาการของรางกายและจตใจตามวย
(มฐ.พ๑.๑ป.๔/๑)
๒. อธบายความส�าคญของกลามเนอกระดกและขอทมผลตอสขภาพ
การเจรญเตบโตและพฒนาการ(มฐ.พ๑.๑ป.๔/๒)
๓. อธบายวธดแลกลามเนอกระดกและขอใหท�างานอยางมประสทธภาพ
(มฐ.พ๑.๑ป.๔/๓)
บทท ๑รางกายและจตใจ
บทท ๒กลามเนอ
แขงแรง
บทท ๓กระดกและขอตอ
การเจรญเตบโตตามวย
สาระส�าคญ
๑.การเจรญเตบโตและพฒนาการของมนษยเปนกระบวนการเปลยนแปลงทเกดขน อยางตอเนองตลอดชวตทงทางรางกายอารมณจตใจสงคมและสตปญญา อยางเปนขนตอนของแตละชวงวย นกเรยนจงควรเรยนรเพอใหด�ารงชวตได อยางปกตสข๒.กลามเนอเปนระบบการเคลอนไหวของรางกายท�าใหกระดกและขอตอเกด การเคลอนไหวโดยกลามเนอจะแบงออกเปน๓ชนดคอกลามเนอเรยบ กลามเนอลายและกลามเนอหวใจซงทงหมดเปนตวชวยใหรางกายทรงตวได และเคลอนไหวได๓.กระดกและขอตอเปนเนอเยอทแขงแตมน�าหนกเบาเชอมตอกนเปนโครงสราง มเอนกลามเนอกระดกออนเปนสวนประกอบท�าใหรางกายยนเคลอนไหว หรอเคลอนทไดดเราควรเรยนรลกษณะและวธดแลรกษาเพอใหปฏบตตนไดถกตอง
สขศกษาและพละศกษา ป.๔ ๒
แมครบท�ำไมเสอตวเดมคบ และแนนไมเหมอนตวน ใสสบำยกวำ
ของหนกเหมอนกนคะ รองเทำดวยคะ
ลกทงสองคนโตขนแลวนะ
อวยวะภายนอกรางกายบทท
๑๑.นกเรยนคดวาตนเองมการเจรญเตบโตหรอไมเพราะอะไร๒.นกเรยนและเพอนมการเจรญเตบโตทเหมอนหรอแตกตางกนเพราะอะไร๓.จากบทสนทนานนกเรยนอธบายไดไหมวาเกดอะไรขนกบเดกสองคนน
รางกายของเราจะมการเจรญเตบโตและมการพฒนาการอยางตอเนอง
ไปตามชวงอายซงนกเรยนควรเรยนรท�าความเขาใจเพอใหปฏบตตนไดเหมาะสม
กบการเจรญเตบโตของรางกายและพฒนาการของตวเราเอง
รางกายและจตใจบทท
๑กระตนความรสบทเรยนBrain stimulation
ประเดนความร Important point
วยทารก วยเดก วยเรยน วยรน วยผ ใหญ วยชรา
สขศกษาและพลศกษา ป.๔ ๓
การเจรญเตบโตและพฒนาการตามวย
การเจรญเตบโต คอการเปลยนแปลงโครงสรางทางรางกายขนาดรปราง
น�าหนกสวนสงเชนมสวนสงเพมขนอวยวะตางๆ ของรางกายรวมถงสมอง
มการเจรญเตบโตและพฒนามากขน
พฒนาการของมนษย คอการเปลยนแปลงทางดานรางกายอารมณจตใจ
สงคมและสตปญญาและจะพฒนาตอไปเรอยๆตามชวงอายเชนเดกทารก
เรมยนได เมออาย ๑๐ เดอน ถง ๑ ป และพดไดเมอม อาย ๑-๒ ป ลกษณะ
การเจรญเตบโตและพฒนาการของมนษยมดงน
ตงแตแรกเกดทารกไดรบการเลยงดจากพอแมเมอเจรญเตบโตขนรางกาย
เปลยนแปลงไปตามชวงอายซงแบงออกเปน๖ชวงอายไดแก
ลกษณะการเจรญเตบโตของมนษย
วยทารก วยเดก วยเรยน วยรน วยผ ใหญ วยชราชวงอาย
แรกเกด-๑ป
ชวงอาย
๑-๖ป
ชวงอาย
๖-๑๒ป
ชวงอาย
๑๒-๒๐ป
ชวงอาย
๒๐-๖๐ป
ชวงอาย
๖๐ปขนไป
กำรเจรญเตบโตและพฒนำกำรตำมวยของเพศชำย
สขศกษาและพลศกษา ป.๔๔
กำรเจรญเตบโตและพฒนำกำรตำมวยของเพศหญง
วยทารก วยเดก วยเรยน วยรน วยผ ใหญ วยชราชวงอาย
แรกเกด-๑ป
ชวงอาย
๑-๖ป
ชวงอาย
๖-๑๒ป
ชวงอาย
๑๒-๒๐ป
ชวงอาย
๒๐-๖๐ป
ชวงอาย
๖๐ปขนไป
ระยะท ๒ เขาสวยรนเดกหญงอาจเรมตงแต๑๐-๑๒ปเดกชายอาจเรม
๑๒-๑๔ ป และมการเจรญเตบโตในชวงวยรนชากวาเดกหญง แตจะมปจจย
ดานอนๆมาประกอบดวยเชนดานกรรมพนธ ดานโภชนาการดานสงคม
พฤตกรรมและสงแวดลอม
ลกษณะการเจรญเตบโตในวยเรยน
ระยะท ๑วยเรยน จะมการเจรญเตบโตทางรางกายเปนไปตามล�าดบ
โดยสงเกตไดจากน�าหนกทเพมขนเฉลยปละ๒-๓กโลกรมและสวนสงจะเพมขน
เฉลยปละ๔-๖เซนตเมตรศรษะขยายชาลงฟนน�านมเรมหลดเมออาย๖-๗ป
ฟนแทซแรกขนแทนฟนน�านมทหลดไปปละ๔ซและในระยะนจะเรมเขาสงคม
ไดดขน
สขศกษาและพลศกษา ป.๔ 5
๑)เสยงแตกและทม
๒)เรมมหนวดเคราบนใบหนา
๓)ขนาดของไหลกวางผายออก
๔)สะโพกจะผายออกเลกนอย
5)ไขมนใตผวหนงบางลงจะมกลามเนอ
มากขน
๖)กลามเนอเพมมากขนจงท�าใหมความ
แขงแรงและมพละก�าลงมาก
๗)มขนขนบรเวณรกแรและอวยวะเพศ
ผชาย
ผหญง
ลกษณะพฒนาการของวยเรยน
๑. พฒนาการทางดานรางกายในชวงอาย ๙-๑๒ ป
ชวงวยเรยนทก�าลงเขาสการเปลยนแปลงเปนวยรน จะมพฒนาการดาน
ตางๆ ทงดานรางกายอารมณสงคมจตใจและสตปญญาทเพมขนและพฒนา
มากขนตามวยดงน
อณฑะเรมสรำงอสจ
มขนรกแร
มขนรกแร
กลองเสยงขยำยท�ำใหเสยงทม
ผมยำวเรว
๙ ป ๑๒ ป
เตำนมขยำยสะโพกขยำยรงไขสรำงไขเรมเกดกำรตกไขและมประจ�ำเดอน
๙ ป ๑๒ ป
๑)ขนาดของไหลกวางขนแตนอยกวา
ผชาย
๒)หนาอกเรมขยายใหญขน
๓)สะโพกผายออกกวาง
๔)มการสะสมไขมนใตผวหนงเพมขน
โดยเฉพาะทเตานมและสะโพก
5)การเจรญเตบโตของกลามเนอมากขน
แตนอยกวาผชาย
๖)มขนขนบรเวณรกแรและอวยวะเพศ
สขศกษาและพลศกษา ป.๔๖
๑)มความภาคภมใจทเกดจากการเปนทยอมรบของเพอนและคนอนๆ
๒)มความหมกมนกบการเปลยนแปลงอวยวะเพศของตนเอง
๓)ผหญงมความวตกกงวลเมอมประจ�าเดอนครงแรก
๔)ผชายมความวตกกงวลเมอมฝนเปยก
5)รสกประหมาอายตอสายตาและค�าพดของเพศตรงขาม
๖)มอารมณแปรปรวนแตมความสามารถควบคมอารมณไดดขนและ
เรยนรวธจดการกบภาวะทางอารมณตางๆ
๑)ผชายจะเลนกฬาหรอกจกรรมทใชทกษะและก�าลงสวนผหญงชอบ
งานฝมอหรอกจกรรมเกยวกบความสวยความงาม
๒)มกเลอกคบเพอนทมนสยคลายคลงกนและใหความส�าคญกบสงคม
ในกลมเพอน
๒. พฒนาการดานอารมณ
๔. พฒนาการดานสงคม
๑)ตองการความรกและความเอาใจใสแตไมตองการ
ใหแสดงออกตลอดเวลา
๒)ตองการเปนทยอมรบในความส�าเรจของตน
๓)มความอยากรอยากเหนอยากลองผดลองถก
๔)ตองการหาประสบการณแปลกใหมความตนเตน
ทาทาย
5)ใหความส�าคญกบตนเองในดานหนาตารปราง
ความสวยความหลอขอดและขอดอยทางรางกาย
๖)เรมแสดงออกถงสงทตนเองชอบสงทตนเอง
ถนดทโดดเดน ไดแก วชาทชอบเรยน กฬาท
ชอบเลนงานอดเรกทชอบท�า
๓. พฒนาการดานจตใจ
วยรนเพศชำย
วยรนเพศหญง
สขศกษาและพลศกษา ป.๔ ๗
๓)ใหความสนใจสงคมสงแวดลอมพยายาม
ปรบตนเองให เข ากบกฎเกณฑและกตกา
ของสงคม
๔)มทกษะการเขาสงคม การสอสาร เจรจา
การแกปญหาการประนประนอมการยดหยน
และการท�างานรวมกบผอน
5)การเขาสงคมจะขยายวงกวางออกไปมทงเพอน
เพศเดยวกนและเพอนตางเพศ
๑)สามารถใชความคดของตนเองในการตดสนใจไดอยางมเหตผล
๒)แสดงความสามารถทางสตปญญาดวยการพด อภปราย หรอแสดง
ความคดเหนรวมกบผอน
๓)ชอบเรยนรดวยการลงมอท�าเองตองการความเปนอสระในการคด
ตองการการยอมรบค�าแนะน�าและค�าชนชมจากผใหญ
๔)มความสามารถในการคดและแกปญหาตางๆไดดขน
เตมความร หนฉลาดคดAdd the knowledge
• ถาตองการใหรางกายเจรญเตบโตและมสวนสงทไดมาตรฐาน
ตองท�าอยางไร
๑. รบประทานอาหารทมประโยชนครบ5หมและดมนมเพมแคลเซยม
ใหกบกระดกและฟน
๒.พกผอนนอนหลบใหสนทและเพยงพอเพราะฮอรโมนหลกทชวย
ในกระบวนการเพมความสงจะหลงในชวงทเราหลบสนท
๓. ออกก�าลงกายหรอกระตนรางกายโดยการยดเหยยดเชนวายน�า
เลนบาสเกตบอลโหนบาร
๕. พฒนาการดานสตปญญา
วยรนเขำใจสงคมและปรบตวได
สขศกษาและพลศกษา ป.๔8
แหลงขอมลเพมความร- เวบไซตส�านกโภชนาการกรมอนามย:http://nutrition.anamai.moph.go.th
/images/files/AW-WeightHeight.PDF
- เวบไซตสารานกรมไทยส�าหรบเยาวชนฯ:http://kanchanapisek.or.th/kp6/
sub/book/book.php?book=8&chap=2&page=t8-2-infodetail05.html
ถาม-ตอบย�าความร
๑.ในชวงวย๙-๑๒ปจะมการเจรญเตบโตทแตกตางกนอยางเดนชดของเพศชาย
และเพศหญงในดานใดบาง
๒.ควรท�าอยางไรเมอการเจรญเตบโตของตนเองไมเปนไปตามเกณฑมาตรฐาน
กจกรรมพฒนาความร Active Learning
กจกรรมทายบทเรยน End of lessonกจกรรมทายบทเรยน Activities of lesson
กจกรรมท ๑ เธอกบฉน
วตถประสงค
๑.สงเสรมความสมพนธระหวางเพอนและเรยนรการปรบตวเขากบเพอน
เพศตรงขาม
๒.พฒนาทกษะการคดและการแกปญหาอยางมวจารณญาณ
๓.พฒนาทกษะดานการสอสารสารสนเทศและรเทาทน
๔.มความคดรเรมสรางสรรคและเปนตวของตวเอง
สอ-อปกรณ
๑.เพลง
๒.ปายชอเลน
สขศกษาและพลศกษา ป.๔ ๙
นกตวอยำงปำยชอ
ขนตอนการด�าเนนกจกรรม
๑.ใหนกเรยนทบทวนความร เกยวกบการเจรญเตบโตและพฒนาการของ
ผชายและผหญง
๒.ใหนกเรยนเลนเกมรวมกนโดยเขยนชอเลนของตนเองลงบนปายแลวแขวนไว
ทคอกตกาคอใหนกเรยนเคลอนไหวรางกายตามเพลงเมอครหยดเพลง
ใหจบคชาย-หญงแลวแลกปายชอกนท�ากจกรรมนประมาณ๔-5รอบจากนน
ใหทกคนนงลงเปนวงกลม
๓.ใหนกเรยนยนขนทละคนแลวบอกวาตนไดสลบปายชอกบใครบางตอนน
ชอทแขวนอยคอชอใคร
๔.ใหนกเรยนบอกประโยชนทไดรบจากการเลนเกมนเชนท�าใหนกเรยนรจก
เพอนมากขนท�าใหนกเรยนปรบตวเขากบเพอนไดไมเขนอาย
กจกรรมท ๒ มมมองของชายและหญง
วตถประสงค
๑.ทกษะดานการสอสารสารสนเทศ
๒.มความยดหยนและการปรบตวอยรวมกนในสงคม
สอและอปกรณ
๑.กระดาษปรฟ
๒.ปากกาเคม
๓.กระดาษA4หรอสมด
ขนตอนการด�าเนนกจกรรม
๑.นกเรยนแบงกลมกลมละ๔คนและชวยกนเขยนพฤตกรรมทางอารมณและ
การแสดงออกทางกายของเพอนในหองทงเพศหญงและเพศชายลงใน
กระดาษปรฟ
สขศกษาและพลศกษา ป.๔๑๐
๒.ใหช วยกนสรปพฤตกรรมทแสดงออกของเพศชายและเพศหญงว าม
ความเหมอนและความแตกตางกนอยางไรลงในกระดาษปรฟ
๓.ใหจบค แลวแลกเปลยนความคดเกยวกบพฤตกรรมของตนและสงทตองปรบตว
ใหเขากบเพอนลงในกระดาษA4หรอสมดของตนเอง
๔.นกเรยนวาดภาพของตนเองและเขยนขอมลทตองการพฒนาลงในสมด
ภาพของฉน
สงทฉนตองการใหมการพฒนา.......................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................
ใหนกเรยนบนทกลงในสมด
สขศกษาและพลศกษา ป.๔ ๑๑
อวยวะภายนอกรางกายบทท
๑๑.นกเรยนคดวากลามเนออยตรงสวนใดของรางกาย๒.นกเรยนคดวาตนเองมกลามเนอทแขงแรงหรอไมเพราะอะไร๓.จากเรองตอไปนนกเรยนมความคดเหนอยางไร
กลามเนอมอยทวบรเวณรางกายซงตดกบโครงกระดกและขอตอท�าให
รางกายเคลอนไหวไดด มความยดหยน นกเรยนสามารถพฒนากลามเนอ
ใหมขนาดเพมขนและมความแขงแรงมากขนไดดวยวธทถกตอง
กลามเนอแขงแรงบทท
๒
กลำมเนอของผชำยทอย ในทว ใหญจงเลยครบ
เพรำะเขำมวธออกก�ำลงกำยเพอพฒนำกลำมเนอสวนตำง ๆ
ไงลกแมกอยำกมกลำมเนอ
ทแขงแรงนะ
กระตนความรสบทเรยนBrain stimulation
ประเดนความร Important point
สขศกษาและพลศกษา ป.๔๑๒
ความส�าคญของกลามเนอ
กลามเนอ เปนอวยวะชวยใหโครงกระดกยดเกาะ
และท�าใหรางกายของเราเคลอนไหวไดและยดหยนไปตาม
ลกษณะของการเคลอนไหว โดยมสมองคอยสงการ
แตกลามเนอบางสวนสามารถท�างานไดเองไมสามารถ
ควบคมได
กระดก
ลกษณะของกลำมเนอทเปนเสนใยยอยรวมกนเปนมด
กลามเนอแตละมดจะมเสนใยกลามเนอและเนอเยอเกยวพนตดกบกระดก
กลามเนอสวนใดมการใชงานมากจะมความแขงแรงมาก
ลกษณะกลามเนอทเกยวพนกบกระดก
กลำมเนอเลก
มดของเสนใยกลำมเนอ เอน
เนอเยอเกยวพน
สขศกษาและพลศกษา ป.๔ ๑๓
กลามเนอแบงออกเปน๓ประเภทแตละประเภทมลกษณะและหนาทดงน
๑. กลามเนอลาย
กลามเนอลายเปนกลามเนอ
ทมขนาดใหญทสดในรางกายลกษณะ
ภายในกลามเนอจะมเซลลรปรางยาว
สเขมและจางสลบกนไปสามารถยด
และหดไดอยรวมกนเปนมดเชน
กลามเนอแขนขาคอศรษะ
ลำยบนเซลลกลำมเนอ
นวเคลยส
เซลลของกลำมเนอ
ประเภทของกลามเนอ
หนาทของกลามเนอลาย
ท�าหนาทยดเกาะโครงกระดกท�าใหมนษยทรงตวได เคลอนไหวได โดยการ
เคลอนไหวของกลามเนอลายจะถกสมองสงการและควบคมเชนการเดนยนนง
งอแขนงอขาการยดหรอเหยยดอวยวะ
กลามเนอเรยบเปนกลามเนอทซอนกนเปนชนลกษณะภายในกลามเนอ
จะมเซลลรปรางยาว หวทายแหลม สามารถยดและหดได ท�างานดวยตนเอง
โดยอตโนมตไมสามารถควบคมได
เชนกลามเนอบผนงกระเพาะอาหาร
กลามเนอบผนงล�าไสกลามเนอบ
หลอดเลอดกลามเนอหรดทวารหนกนวเคลยส
เซลลของกลำมเนอ
๒. กลามเนอเรยบ
สขศกษาและพลศกษา ป.๔๑๔
ท�าหนาทควบคมการท�างานของอวยวะยอย
อาหารและอวยวะภายในตางๆเชนผนง
กระเพาะอาหารผนงล�าไสผนงหลอดเลอด
และมานตา
หนาทของกลามเนอเรยบ
อวยวะยอยอำหำรมกลำมเนอเรยบเปนสวนประกอบ
หนาทของกลามเนอหวใจ
๓. กลามเนอหวใจ
กลามเนอหวใจ เปนกลามเนอทส�าคญ
และมความแขงแรงทสดในรางกายมนษย
ลกษณะภายในกลามเนอจะมเซลลเสนใยยาว
รปทรงกระบอก สทบและจางสลบกน
สามารถยดและหดแบบเปนจงหวะ ท�างาน
ดวยตนเองโดยอตโนมตไมสามารถควบคมได
ท�าหนาทในระบบหมนเวยนโลหตซงส�าคญ
ตอการมชวตอยของมนษย กลามเนอหวใจจะ
สบฉดเลอดเพอไปเลยงสวนตางๆ ของรางกาย
การสบฉดเลอดแตละครงจะสมพนธกบการเตน
ของหวใจ
นวเคลยส
เซลลของกลำมเนอ
ล�ำไสเลก
ล�ำไส ใหญ
กระเพำะอำหำร
สขศกษาและพลศกษา ป.๔ ๑5
หวใจวาย หรอภาวะกลามเนอหวใจตายเฉยบพลนเกดจากมการอดตนท
หลอดเลอดหวใจอยางเฉยบพลนและขดขวางการไหลของเลอดจนท�าใหเลอดไมสามารถ
ไปเลยงหวใจไดเมอหวใจขาดเลอดกลามเนอหวใจถกท�าลายอาการคอเจบแนนหนาอก
ราวไปยงบรเวณคอกรามไหลและแขนทง๒ขางมเหงอออกตามรางกายเหนอยงายหายใจถ
วงเวยนหนามดชพจรเตนเรวควรรบพบแพทยทนท
ปลอดภยเมอใกลหมอDoctor's tip
เมอสมองสงการใหรางกายเคลอนไหว กลามเนอจะหดตว เพอใหเกดแรง
และประสานไปทเอนและกระดกท�าใหเกดการเคลอนทไปในทศทางทตองการ
โดยมระบบประสาทเปนตวควบคมการท�างานซงจะสมพนธกบการเคลอนไหว
รางกายของมนษยในการท�ากจกรรมตางๆในชวตประจ�าวน
การท�างานของกลามเนอ
การเคลอนไหวทผดวธ จะท�าใหกลามเนอบาดเจบหรอปวยไดโดยเฉพาะ
การออกก�าลงทหนกเชนการยกสงของมผลท�าใหเกดอาการปวดหลงเปนโรค
กระดกทบเสนประสาทหรอเขาเสอมจงควรปฏบตใหถกตองวธยกสงของท�าไดดงน
การเคลอนไหวรางกายสมพนธกบกลามเนอ
๑)ยนใหชดกบสงของกางขาเลกนอยเพอปองกนการเสยสมดลของรางกาย
ใหสงของอยทหวางขา
๒)ยอเขาลงใหหลงเปนแนวตรงใชมอ๒ขางยกสงของขนพรอมกนจากนน
ยดหลงใหตรงและยดเขาเพอยนขนโดยใชก�าลงจากกลามเนอขาในการยนขน
สขศกษาและพลศกษา ป.๔๑๖
• กฬาเพาะกายเปนอยางไร
กฬาเพาะกายเปนกฬาทท�าใหกลามเนอทกสวนของรางกายมความ
แขงแรงมาก ผทเลนกฬาเพาะกายนจะเรยกวา นกเพาะกาย กฬาชนดนตอง
ฝกฝนใหรางกายมกลามเนอทแขงแรง โดยการรบประทานอาหารใหครบ5 หม
เพมน�าหนกทจะใชฝกและพกผอนอยางเพยงพอเพอใหกลามเนอทกสวน
ไดรบการพฒนาอยางสมบรณ
เตมความร หนฉลาดคดAdd the knowledge
การดแลรกษากลามเนอ
การยกของขนบนไดล�าตวตองตรง
ใหน�าหนกสงของทอย ในมอ ๒ ขาง
เทาๆกนคอยๆเดนขนบนไดใหหลง
ตรงสม�าเสมอ
๑)ออกก�าลงกายอยางสม�าเสมอ
และพกผอนใหเพยงพอ
๒)รบประทานอาหารให
ครบ5หม
๓)ดมน�าสะอาดในปรมาณ
ทเหมาะสมอยางนอย
วนละ8-๑๐แกว
๖)ไมเลนผาดโผนอนตราย
หรอกจกรรมทเสยงตอ
การบาดเจบ
5)ไมใชกลามเนอหนกเกนไป
เชนยกของหนกหรอออก
ก�าลงกายหนก
๔)เมอเกดการบาดเจบของ
กลามเนอใหพบแพทย
สขศกษาและพลศกษา ป.๔ ๑๗
แหลงขอมลเพมความร
เวบไซตวกพเดยสารานกรมเสร:https://th.wikipedia.org/wiki/กลามเนอ
ถาม-ตอบย�าความร
๑.เหตใดกลามเนอหวใจจงท�างานอยตลอดเวลาและไมมวนหยดพก
๒.กลามเนอมความส�าคญตอรางกายของมนษยเพราะเหตใด
๓.ถามนษยไมเคลอนไหวจะสงผลตอรางกายอยางไร
๔.นกเรยนมวธการดแลรกษากลามเนอใหเจรญเตบโตแขงแรงไดอยางไรบาง
กจกรรมทายบทเรยน End of lessonกจกรรมทายบทเรยน Activities of lesson
กจกรรมพฒนาความร Active Learning
กจกรรม พฒนากลามเนอ
วตถประสงค
๑.เพอใหนกเรยนทบทวนความรความเขาใจเกยวกบกลามเนอสวนตางๆ
๒.พฒนาทกษะดานการสอสารสารสนเทศและรเทาทน
๓.พฒนาทกษะความคดรเรมสรางสรรค
๔.พฒนาทกษะชวตการน�าไปใชในชวตประจ�าวน
สอ-อปกรณ
๑.แผนภาพความคดเรองกลามเนอ
๒.แผนชารต
๓.สเทยนหรอปากกาเมจก
สขศกษาและพลศกษา ป.๔๑8
ขนตอนการด�าเนนกจกรรม
๑.ใหนกเรยนทบทวนความรเกยวกบกลามเนอลกษณะหนาทโดยระดม
ความคดรวมกน ครบนทกความคดเหนของนกเรยนลงบนกระดานด�า
๒.ใหนกเรยนบอกการน�าไปใชในชวตประจ�าวนตามหวขอดงน
๒.๑พฒนากลามเนออยางไรใหแขงแรง
๒.๒ดแลรกษากลามเนออยางไร
๒.๓กฬาทพฒนากลามเนอใหแขงแรง
๓.แบงกลมนกเรยนเลอกหวขอกลมละ๑หวขอใหนกเรยนเลอกประธาน
เลขานการกลมและตวแทนกลมเสนอผลงานประธานท�าหนาทกระตน
เพอใหสมาชกศกษาคนควารวมกนคดวเคราะหออกแบบแผนภาพความคด
รวมกนอภปรายสรปตามหวขอทไดรบมอบหมายและน�าเสนอทละกลม
๔.สรปกจกรรมรวมกนน�าแผนชารตไปตดบนปายนเทศจากนนใหนกเรยน
บนทกลงในแผนภาพความคดเรองกลามเนอ
กลามเนอ
๑.กลามเนอ.......................
หนาท...........................................................................................................................................................................................
แผนภาพความคดเรอง กลามเนอ
หนาท...........................................................................................................................................................................................
หนาท...........................................................................................................................................................................................
๒.กลามเนอ.......................
๓.กลามเนอ.......................
ใหนกเรยนบนทกลงในสมด