2. Bölüm – PROJE ÇALI ŞMALARIcourses.altas.org/BAYE/dersler/Bolum_02.pdf · 2019-09-29 · 3/18/2018 1 Fen Bilimleri Enstitüsü BİLİMSEL ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİ 02 -

3/18/2018

1

Fen Bilimleri Enstitüsü

www.altas.org BİLİMSEL ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİ 02 - 1

Karadeniz Teknik ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü

61080 Trabzon, Turkey



2. Bölüm – PROJE ÇALIŞMALARI2. Bölüm – PROJE ÇALIŞMALARI

02 - 2

3/18/2018

2



• Araştırmacı yönümüzle kendimizi yenileme• Geleceğin bilim insanlarının platformunu oluşturma

Yüksek Lisans, Doktora

• Paylaşım kültürü kazanmaBilim insanları arasında ortaklık tesisi

Proje Yapmanın kazanımları - I

SEKTÖREL BAKIŞİŞ DÜNYASI

Artan RekabetVe

Değişim Hızı

Teknolojininİtici Gücü

GlobalPazarlar

Proje BazlıKısalan

ÜrünÖmrü

Değişen İş Hayatı• İffet İYİGÜN MEYDANLI• ARÇELİK• Sunum Tarihi:Eylül

2012



Katı Sınır

Geçirgen Sınır

Bireysel Çalışma

Disiplinlerarası Çalışma

BİLİM

Takım Çalışması

3/18/2018

3



• Kaynakların daha verimli kullanımı• Sabırlı olma kabiliyetinin gelişimi• Özen göstermeye istekli hale gelme• Grup halinde terfi• Önceden görme kapasitesinde artış.

Vahşi ortam

Ar-Ge ortamı

Filin her bir kısmı doğru analiz yapılabilecek kadar küçük kısımlara ayrılıyor.




Problemler tek bir kaynaktan doğmuyor

Mesela; Özel bir hastalık (Malaria) birbirine yakın oturan veyaaynı diyeti uygulayan iki toplulukta sıklıkla görülmekte olsun(Nigeria).

Hastalığın toplumda yayılma sebebini tespit edebilmek için;§ Hastalık hakkında bilgi (Tıbbi bilgi)§ Hastalığın nasıl ve niçin yayıldığı; (bilgisayar

modellemesi, istatistik bilgisi)§ İlgili toplumun ekonomik ve kültürel yönlerinin incelemesi,§ Bölgenin dili bilinmiyor ise; (dil bilimci)

Çözüm: Ayrı ayrı disiplinlerin biraraya gelmesi.


3/18/2018

4



Disiplinlerarası ÇalışmaZorlukları ve Dezavantajları

• Ortaklaşa çalışmayı sürdürebilme zorluğu• Yönetimsel karmaşa• Genişledikçe Derinliğin azalması




SEKTÖREL BAKIŞ İŞ DÜNYASI

Değişen İş Hayatı

• İffet İYİGÜN MEYDANLI• ARÇELİK• Sunum Tarihi:Eylül

2012

MÜHENDİSLER

•Yabancı Dil•Farklı Kültürler

DisiplinlerarasıÇalışma

AraştıranGeliştiren

TeknolojiyiKullanabilen

Kendini(Yazılı-sözlü)

İfade edebilen

Değişen MühendislikBeklentileri

3/18/2018

5



• Bilimsel çalışmalarımız için destek sağlamaTeçhizat, sarf, seyahat, hizmet alımı vs

• Hayat standardı - Araştırma faaliyetlerine daha iyiyoğunlaşabilme Proje Teşvik İkramiyesi

• Kurumumuzun Gelişmesine katkıda bulunmaKurumun temsili, Kurum Hissesi

• Ülkemizin gelişmesine katkı sağlama ve Proje çıktılarınınekonomiye yol haritasını oluşturmaÜniversite-Sanayi işbirliği, TEYDEB, SANTEZ vs projelerinde yer alma – Patent

• Yeni çözümler üretebilme ve bunları gerçekleştirmekğltürü oluşturma Düşünden Gerçeğine

Proje Yapmanın kazanımları - II



Bilimsel Çalışma Niçin Yapılır ?Bilimsel araştırmalar eşyayı araştırmak, problemlere çözümüretmek, sosyal ve kültürel unsurların tanımlanmasını sağlamakiçin yapılır.Elde edilen neticelerin toplum yararına kullanımı ve çalışmalarındevamlılığı esastır. Bundan dolayı yapılan araştırma neticelerininpaylaşılması zaruridir.

3/18/2018

6



PROJE NEDİR ?Proje, oluşturulan bir strateji çerçevesinde bir sorunuçözmeye / araştırmaya yönelik, belirli bir zaman içindetamamlanması gereken, yapılacak faaliyetlerindetaylandırıldığı ve bu faaliyetleri gerçekleştirmek içinkullanılacak kaynakların tanımlandığı bir metindir.

§ Proje sürekli devam eden bir çalışma değildir.§ Durağan bir organizasyon değildir.§ Varlığı garanti altında olan bir çalışma veya

çalışma birimi değildir.

Proje, belirli bir bütçe ile belirli bir sürede yapılan iştir.



PROJE YÖNETİMİProjeyle ilgili süreçlerde tüm kaynakların en etkinşekilde kullanılması için izlenen yönetim sistemidir.

Proje yönetimi;bir işin, belirli bir bütçe ile belirli bir sürede bitirilmesidir.

3/18/2018

7



Proje Yönetimi Nedir?Beceri ve Yöntemler

• Zamanında• Belirli Bütçe ile• Belirli özelliklere

ulaşmak için

Uygulamasıdır.

o Sadece bilgi değil!o Başarılı Proje yöneticisi değilsinizo PM sınavını geçmeyeceksiniz.

Sizin yapacağınız şey bilgiyi öğrenmektir.

Aslında çok basit.Çünkü hergün bir proje yönetimi zaten yapıyorsunuz.

Basit mi? Değil!Proje yönetimi neydi?



ÖRNEK

İşe zamanında yetişme projesi

Yapacağınız iş, işe zamanında yetişecek şekilde birplanlama yapmak.

Bir Proje planlaması yapmanız gerekiyor.

Proje Bileşenleri

6:00 alarm çalıyor6:10 duş6:30 giyinime6:45 Kahvaltı7:30 Çocuklar8:00 İşe gitme zamanı

3/18/2018

8



ÖRNEK (Devam)

Proje Bileşenleri

6:00 alarm çalıyor6:10 duş6:30 giyinime6:45 Kahvaltı7:30 Çocuklar8:00 İşe gitme zamanı

iptal!

Ekmek yok!, peynir yok!Harçlık ver (5 TL)Servisi yakalasınlar!

İşe gidiş saatinde hazırsınız!

Kendinizi bitkin hissediyorsunuz.Birkaç dakika daha….Elektrik, telefon faturalarıEFT…



• Zaman

• Bütçe

• Özellikler

Projenizi başarılı bir şekilde yönettiniz mi?

Ne oldu?Zamanında işe gidebildiniz.

Bütçenize uydunuz mu? Belki değil.Çocuklara hiç yokken harçlık verdiniz.Kahvaltı yapmadınız. Gittyiğiniz yerde kahvaltıiçin ödeme yapacaksınız ve daha pahalıyagelecek.

Tartışılabilir.Ama zamanında işe yetiştiniz.Amaç da bu değil miydi zaten?

ÖRNEK (Devam)

Yönettiniz.

3/18/2018

9



Bu küçük bir uygulama, küçük bir projeydi.Her gün yapılan türden.

Büyük projelerin farkı ne?

• Büyüklük• Süre• Çok fazla bileşeni olabilir• Bütçe çok büyük olabilir.• Özellikler çok fazla ve karmaşık olabilir.

Fakat yöntem aynı!

Her gün yapılanın genişletilmiş versiyonu.

Beceri ve Yöntemlerin uygulanması

ÖRNEK (Devam)

Proje yönetimi, proje yönetimidir!



İşe zamanında yetişme projesine tekrar bakalım.

İşe zamanında yetişme planlaması yapacaksınız

Proje Bileşenleri

6:00 alarm çalıyor

6:10 duş

6:30 giyinime

6:45 Kahvaltı

7:30 Çocuklar

8:00 İşe gitme zamanı İşe zamanında yetişiyorsunuz!

Giderken yoldan simit alırım.

Yorgunsunuz. Canınızkalkmak istemiyor.

6:10

Bileşenlerle oynamak istiyorsunuz

İyi bir proje yönetimi!

ÖRNEK (Devam)

Ekstra harçlık.

3/18/2018

10



- Çok yorgunum. Biraz daha fazla

- İşe geç gitsem de olur

- Nasıl olsa yarın da o işi yapabilirim.

- Bir günlük gecikmeden bir şey olmaz.

İyi bir proje yönetimi değil!

İşini erteleme, yarına bırakma!

ÖRNEK (Devam)

Ne yazik ki bu her zaman böyle olmaz.



Başa dönelim…

Proje nedir?Biz proje yönetimine odaklanıyoruz.Proje yönetimi de projeye odaklanıyor.

• Çok özeldir.• Şirketin devam eden operasyonlarından değil• Müşterilerden sipariş alıp ürün göndermek değil.• Rutin bakım-onarım değil• Şirketin finansal durumunu yönetmek değil.• Özeldirler.

Projeler;

• Geçicidir• Tanımlanmış bir neden• Başlangıç ve bitiş• İnsan ve diğer kaynaklar

Projeler;

Temel tanım

3/18/2018

11



• Geçicidir

• Tanımlanmış bir neden

• Başlangıç ve bitiş

• İnsan ve diğer kaynaklar

Bağıl bir terim.Zamanında işi yapmak!1.5 saat, 5 gün, 6 ay, 6 yıl Sürebilir.

Projenin son sonucu. Amaçlanan.İşe zamanında gitmek. Yeni bir şey.

Mutlaka bir başlama ve bitiş zamanı vardır.Bitiş zamanı belli değilse hedef yok demektir.Veya hedef değişiyordur. Extra süregerekebilir. Bitiş zamanı değişebilir.Fakat bitmek zorundadır.Çalışma peiyotları oluşturulabilir.Faz 1, faz 2. .... gibi

Çalışma ekibi ve diğer kaynaklarTek başına olmaz. Takım olmalı. Gereklimateryeller olmalı.

Proje nedir?

Faz IFaz IIFaz III

Projeler;



Ne istiyoruz? BAŞARI• İyi tanımlanmış bir kapsamı• Destekleyenler, yatırımcı• Bütçe• İstek, hedef, rekabet• Onay

Bir projenin başarılıolabilmesi için:

• Teknik beceri yok• Özel malzeme, cihaz yok• Detaylı takım bilgisi yok

Dikkat edilirse, Bu başarıfaktörleri arasında

• Yetiştirilebilir.• Eğitilebilir.• Satınalınabilir.

Gerekli değil mi?Elbette gerekli. Fakat bunlartemelde gerekli şeyler değil.

Kritik başarı etkenleri değiller.

Proje başarılı bir şekildetanımlandıktan sonra bunlar ayrıca

3/18/2018

12



Proje Yönetimi Nedir?

1. Kapsam2. Süre3. Bütçe4. Kalite5. İnsan kaynakları6. İletişim7. Risk8. Tedarik

9. Birbiriyle tümüyle bağlantılı.

• Birinin ihmali projeyi başarısızlığa götürür.• Bazılarını dikkate alıp bazılarını almamak başarısızlığa götürür.• Hepsi birbirine bağlıdır ve dikkate alınması gerekir.• Bunların bir birleriyle nasıl bağlantılı oldukları gösterilmelidir.

9 Bilgi alanına bölünüyor.



Proje Yönetimi Nedir?Beceri ve Yöntemler

• Zaman• Bütçe• Hedeflenen Özellikler

Uygulaması

Proje Yönetim becerileriİyi tanımlanmış gereklilikler.

3/18/2018

13



Proje Yönetimi Nedir?

Beceri ve Yöntemler

• Zaman• Bütçe• Özellikler

1. Kapsam2. Süre3. Bütçe4. Kalite5. İnsan kaynakları6. İletişim7. Risk8. Tedarik

İçin gerekliolanlar

Proje Proje Yönetimi



Proje sürecinde oluşacak her türlü• Baskı,• Kaygı• Ve olumsuzluklara

• Dayanmak• Gerekli becerileri göstermek• Başarılı bir proje bitirmektir.

Proje Yönetimi Nedir?Proje Yönetimi

3/18/2018

14



PROJE DÖNGÜSÜ ve AŞAMALARI

Proje döngüsü;ü fikrin ortaya çıkışı

ü bu fikrin kâğıda dökülmesi ve

geliştirilmesi,

ü fon başvurularının yapılması,

ü projenin yürütülmesi,

ü bitirilmesi ve değerlendirilmesi,

ü ardından yeni proje fikirlerinin türetilmesi.



PROJE DÖNGÜSÜ ve AŞAMALARI

Projenin tanımlanması

Proje formülasyonu

Onay ve finansmansağlanması

Projenin Yürütülmesi

Değerlendirilmesi

3/18/2018

15



PROJENİN TANIMLANMASI

Projenin tanımlanması: Proje fikrinin ortaya çıkmasındansonra, projenin amacı, hedefleri, çıktıları ve uygulamaadımlarının tanımlanmasıdır.

q Proje hangi bağlamda gerçekleşecek?

q Hangi değişiklikleri oluşturmaya çalışacak?

q Neden bu proje yürütülecek?

q Beklenen sonuç ne?

q Proje kimler için tasarlandı?

q Gündemdeki konular neler? (Öncelikli alanlar)



PROJENİN TANIMLANMASI

ü Bu adımları doğru tanımlayabilmek ve projeyisomutlaştırabilmek için, çözüm yolları bulabilmek için,ortak aklı yakalayabilmek için ilgi sahipleriyle toplantılardüzenlenmeli.

ü Hedefler proje gerçekleştirilirken ve uygulama sırasındakaybedilmemeli,

ü Projenin tarafları iyi analiz edilmeli, bilgilendirilmeli,sahiplenme sağlanmalı,

3/18/2018

16



PROJE FORMÜLASYONU

analizlerinin yapılması

Proje formülasyonu: proje ile ilgili tüm detayların ortayaçıkarılarak fon kaynağı sağlayan kurum tarafındandeğerlendirmeye alınması için proje metninin ve bütçesininhazır hale getirilmesidir.

§ Projeyi oluşturan faaliyetlerin belirlenmesi,§ Projeye faaliyetlerine ilişkin süre, kaynak ve maliyet

analizlerinin yapılması



PROJE FORMÜLASYONU

q Lojistik olarak neler gerekli?qHangi pratik konularla uğraşılması gerekecek?

q Proje nerede uygulanacak?qNe kadar sürecek?qNe zaman başlayacak/bitecek?

Nerede ve Ne zaman ?

Uygulama

q Projede kimler yer alacaklar?q Rolleri ne?q Koordinasyon için yapılan düzenlemeler neler?

Ortaklar

3/18/2018

17



PROJEYE KAYNAK SAĞLANMASI

Proje için nasıl kaynak bulunacağını ve kullanılacağınıgösteren aşamadır.

Proje için kaynak aktarımı onaylandıktan sonra buaşamada, fon kaynağı sağlayan kurum ve projeyiyürütecek olan kurum arasında finansman anlaşmasıyapılacaktır.

q Toplam maliyet ne kadar?

q Gerekli fon nereden gelecek ?

q Var olan imkanları (koşulları) kullanabilir mi?

q Proje, herhangi bir finansal destek için yeterli mi ?

Finansman



PROJENİN YÜRÜTÜLMESİ

Bu aşamada, finansman anlaşmasında yer alan kaynaklarve süre içinde, projenin önceden belirlenmiş hedefler,çıktılar ve uygulama adımlarına göre proje yürütülür.

İç İletişim: Bilgi, proje ekibi içerisinde nasıl dolaşacak ?Dış İletişim: Projenin başka yerlerde duyurulmagereksinimi var mı? (Neden? Nasıl? Hangi yönleriyle?)Mesela: askeri gizlilik içeren projeler

İletişim

3/18/2018

18



PROJENİN İZLENMESİ VE DEĞERLENİRİLMESİ

Projenin İzlenmesi ve kapatılması: Proje performansının tespitve/veya tenkit edileceği aşamadır.

Proje süresince belli aralıklarla ve proje sona erdikten sonraprojenin sonuçlarının değerlendirmesi yapılır.

q Projenin her aşamasında denetim, raporlama vearşivlemeye önem verilmeli

q Proje nasıl ve ne zaman değerlendirilecek ?

q Hangi yönleri? Neden? Nasıl bir izleme planlandı?



Etik Meseleler -I

q “Etik” terimi Yunanca ethos yani "töre" sözcüğünden türemiştir.

q İnsanların kurduğu bireysel ve toplumsal ilişkilerin temelinioluşturan değerleri, normları, kuralları, iyi- kötü, doğru-yanlışgibi durumlarını ifade eder.

q Türkçede etik sözcüğü “ahlak” sözcüğüyle eş anlamlıdır.

İNSANLAR HER ZAMAN, HER YERDE ACIKMIŞLARDIR; AMAHER ZAMAN HER YERDE ERDEMLİ OLAMAMIŞLARDIR.

SOKRATES

3/18/2018

19



Etik Meseleler - II

Karşılaşılan ETİK Meseleler :

q Daha önce yapılmış ve sonuçları yayınlanmış projelerinakademik proje olarak sunulması

q Klinik araştırmalar ile ciddi biçimde sınanmış ve üzerinde metaanalizlerle ve konuyu irdeleyen ciddi derlemelerle fikir birliğioluşmuş bazı araştırma konularının hipotez haline getirilerekdeney hayvanlarında da araştırma planlanması.

q Bilimsel sorunun veya hipotezin o alana özgül yeterli deneyimive birikimi olan kişi veya kişilerce oluşturulmaması.

Mesela, ilaç ile ilişkili alanda yeterli ve geçerli eğitime sahipolmayan bir sağlık bilimleri alanı çalışanının ilaç araştırmaları ileilişkili doğrudan hipotez geliştirmesi ve çalışma planlaması



Etik Meseleler - III

q Başkasının fikrinden veya verilerinden esinlenilerek geçerli ve etkili birhipotez oluşturulup hipotezin doğrudan kendine aitmiş gibi ortayakoyulması.

q Çalışmanın gerektirdiği etik kurul onayını almadan çalışmaya başlama.q Uygun istatistik kullanıldığında anlamsız çıkan ve hipotezin

çürütülmesine neden olan bir sonucun, uygun olmayan bir istatistikkullanılarak anlamlı ve hipotezi destekler şekilde sunulması.

q Belli bir protokol ile yürütülen, birbiri ile bağlantılı çok merkezliçalışmalarda, elde edilen ilginç bir sonucun aynı protokole bağlı olarakçalışan diğer birimlerle paylaşılmaksızın bağımsız bir şekilde yayınagönderilmesi.

q İnternet ile ilgili etik !(Mesela; elektronik kaynaklardan kes yapıştır türü bilgi elde etme)

Karşılaşılan ETİK Problemler:

3/18/2018

20



DİKKAT EDİLMESİ GEREKLİ HUSUSLAR- I

Ø Proje döngüsü süresince doğru zamanda doğru kararıalma disiplini sağlanmalıdır.

(Mesela: Proje yürütülmesi esnasında öngörülmeyendurumlara zamanında doğru karar alabilecek yetkinlikteolunması)

* * *Ø Proje sonuçlarını etkileyen devlet politikaları ya da ilgili

diğer politikalar dikkate alınmalı.(Mesela: Proje çıktısını ……….. Bakanlığının kullanmasınınbeklenmesi)

* * *



DİKKAT EDİLMESİ GEREKLİ HUSUSLAR- II

Ø Projede belirlenen hedefler, projeden fayda sağlayan gruplara sürdürülebilirhizmet vermelidir.

(Mesela: Projenin tamamlanmasıyla, fon kaynağı sağlayan kurumun sunduğufinansman kaynağı ve teknik danışmanlığın da sona ermesiyle; projehedeflenen gruplara yeterli bir süre içinde fayda sağlamaya devam ediyorsa buprojenin sürdürülebilir olduğunun göstergesidir. Kısaca, proje tamamlandıktansonra proje amaçlarının yerine getiriliyor olmasıdır.)

Fayda sağlayan gruplar, projenin amaçları doğrultusunda ortaya çıkacakürünlerden fayda sağlayacak kesimdir. Mesela; sağlık konusunda yapılanprojelerin hedef aldığı proje çıktılarını kullanıcı kesimler olabilir.

Proje planı eğer dar bir grup tarafından tasarlanırsa proje yürütmeaşamalarında diğer gruplar tarafından işbirliği desteği alınmasında güçlüklerlekarşılaşılabilir. Projede paydaşlarının proje planını onaylaması önemlidir.

3/18/2018

21



DİKKAT EDİLMESİ GEREKLİ HUSUSLAR- IIIØ Çevresel değerler ve doğal kaynakların korunması dikkate

alınmalıdır.(Mesela: Proje yapılırken zehirli (tıbbi atık) veya radyasyoniçerikli atıkların nasıl bertaraf edileceği)

* * *Ø Uygun teknoloji ve yenilenebilir kaynaklar kullanılmalıdır.(Mesela: Proje uygulama esnasında demode komponentlerkullanılmamalı ve kullanılan malzemelerin maliyet muhasebesigöz ardı edilmemeli. )

* * *Ø Proje yürütüldüğü sürece ilgili kişilerin yönetim kapasitesi

gelişiyor olmalıdır.(Mesela: Projenin bütün katılımcılara sağladığı yararlar (eğiticiliğiveya öğreticiliği) olmalıdır.)



DİKKAT EDİLMESİ GEREKLİ HUSUSLAR- IV

Ø Sadece proje devam ettiği sürece değil, proje sona erdiktensonra da ekonomik ve finansal yeterlilik sağlanmalıdır.

(Mesela: Proje kapatıldıktan sonra rafa kaldırılacak tarzdaolmamalıdır.)

* * *Ø Olası riskler önceden tespit edilmeli ve dikkate alınmalıdır(Mesela: Proje planında diyelim veri toplama işlemi var. Veritoplanacak yerde çıkacak bir problemden dolayı bu verilerinbaşka bir yerden toplanması mümkün olacak mı?)

3/18/2018

22



Documents

2. Bölüm – PROJE ÇALI ŞMALARIcourses.altas.org/BAYE/dersler/Bolum_02.pdf · 2019-09-29 · 3/18/2018 1 Fen Bilimleri Enstitüsü BİLİMSEL ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİ 02 -