สารบัญpvnweb.dpt.go.th/pathumthani/images/Pdfjob/Flood-risk-area.pdf · สารบัญ (ต่อ) เรื่อง หน้า บทที่ 3 วสิัยทัศน์วัตถุประสงค์ยุทธศาสตร์และเป้าหมาย

สารบญ

เรอง หนา บทท 1 บทน า 1 1.1 หลกการและเหตผล 1 1.2 วตถประสงค 2 1.3 พนทโครงการ 2 1.4 เปาหมายดานระยะเวลาและการด าเนนการ 3 1.5 ขอบเขตและวธการศกษา 4 1.6 ผลทคาดวาจะไดรบ 8 บทท 2 การศกษาวเคราะหขอมลเชงบรณาการ 9 2.1 ขอมลพนฐาน 9 2.1.1 นโยบายการพฒนา โครงการ และแผนงานในการรบมอน าทวมในพนท 9 2.1.2 ลกษณะทางภมศาสตร 22 2.1.3 สภาพทางชลศาสตรและการระบายน า 27 2.1.4 พนทเสยงภยอน ๆ 62 2.1.5 สถตน าทวมจากอดต - ปจจบน 64 2.1.6 สรปปญหาและทมาของเหตการณภาวะน าทวม 72 2.1.7 การประชม/สมภาษณประชาชนและความตองการของประชาชน 79 2.2 การวเคราะหปจจยทมผลตอการเกดอทกภย 92 2.3 การวเคราะหและบรณาการขอมล 98 2.3.1 แนวโนมการพฒนาจากนโยบายและแผนพฒนาในพนทจงหวดปทมธาน

ในดานการรบมออทกภย 98

2.3.2 การคาดการณปรมาณน า 100 2.3.3 ผลกระทบตอประชากร เศรษฐกจ สงคมในอนาคต 110 บทท 3 วสยทศน วตถประสงค ยทธศาสตร และเปาหมาย 113 3.1 การวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และภยคกคาม 113 3.1.1 จดแขง (Strengths) 113 3.1.2 จดออน (Weakness) 113 3.1.3 โอกาส (Opportunities) 114 3.1.4 ภยคกคาม (Threat) 114

สารบญ (ตอ)

เรอง หนา บทท 3 วสยทศน วตถประสงค ยทธศาสตร และเปาหมาย (ตอ) 113 3.2 แนวคดการพฒนา 115 3.2.1 แนวคดการพฒนาระบบคมนาคม และโครงสรางพนฐาน 115 3.2.2 แนวคดการใชประโยชนทดน 116 3.2.3 การบรณาการขอมลเชงพนท 117 3.2.4 แนวคดการปองกนและนโยบาย 119 3.2.5 แนวคดดานกฎหมาย 120 3.3 วสยทศน 122 3.4 วตถประสงค 122 3.5 เปาหมาย 122 3.6 แนวทางในการปองกนและแกไขปญหาน าทวม 122 บทท 4 การจดท าแผนและแนวทางปองกน 126 4.1 การจดท าแผนและแนวทางปองกน 126 4.1.1 ระยะเรงดวน 127 4.1.2 ระยะกลาง 149 4.1.3 ระยะยาว 158 4.2 สรปการด าเนนงานโครงการ 171 ภาคผนวก ก การออกส ารวจและการสมภาษณประชาชน 176 ภาคผนวก ข ขอมลแผนทฐาน 200

สารบญรป

รปท หนา 2-1 โครงการเตรยมพรอมในการปองกนและแกไขปญหาอทกภย จ.ปทมธาน ของรฐบาล

11

2-2 ขอบเขตการปกครอง 22 2-3 แหลงน า 24 2-4 แผนทกลมชดดน 27 2-5 ปรมาณน าฝนสะสมรายปเปรยบเทยบคาเฉลย 28 2-6 ปรมาณน าฝนสะสมรายปในพนทจงหวดปทมธาน 28 2-7 ประตระบายน า 44 2-8 ทศทางการไหลของน าในจงหวดปทมธาน 57 2-9 พนทน าทวมซ าซากในจงหวดปทมธาน 58 2-10 แผนทต าแหนงต าบลทมจดวกฤตน าทวม 61 2-11 แผนทต าแหนงจดวกฤตน าทวม 62 2-12 แผนทเสยงภยธรรมชาตของกรงเทพมหานครและปรมณฑล 63 2-13 พนทเสยงภยกรงเทพมหานครและปรมณฑล 63 2-14 แผนทพนทน าทวมในจงหวดปทมธาน ป พ.ศ. 2554 65 2-15 แผนทพนทน าทวมในจงหวดปทมธาน ป พ.ศ. 2553 66 2-16 แผนทพนทน าทวมในจงหวดปทมธาน ป พ.ศ. 2549 66 2-17 ปรมาณน าฝนสะสมในประเทศไทยป พ.ศ. 2554 73 2-18 สภาพน าในเขอนภมพลป พ.ศ. 2554 75 2-19 สภาพน าในเขอนสรกตป พ.ศ. 2554 75 2-20 สมภาษณผยนค ารองขอคาชดเชย ณ ทวาการอ าเภอสามโคก วนท 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2555

80

2-21 สมภาษณชาวบานทอาศยอยบรเวณรมน า ณ วดจนทนกะพอ วนท 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2555

81

2-22 สมภาษณชาวบานหม 3 ต าบลสามโคก อ าเภอสามโคก ณ ประตน าคลองปาฝาย

82

2-23 สมภาษณแมคา ณ ตลาดเทศบาลเมองปทมธาน วนท 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2555 83

สารบญรป (ตอ)

รปท หนา 2-24 ผยนค ารองของคาชดเชยน าทวม วนท 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2555 84 2-25 ผยนค ารองของคาชดเชยน าทวม วนท 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2555 85 2-26 ทมงานส ารวจภาคสนาม วนท 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2555 85 2-27 พนทเสยงภยน าทวมในจงหวดปทมธาน 97 2-28 แผนทแสดงปรมาณน าฝนสะสมในรอบปในชวงทศวรรษ 1980 และการเปลยนแปลง (%) ตลอดชวงศตวรรษท 21

101

2-29 แผนทแสดงจ านวนวนทฝนตกในรอบปในชวงทศวรรษ 1980 และการเปลยนแปลง (%) ตลอดชวงศตวรรษท 21

102

2-30 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 20 เซนตเมตร ในอ าเภอลาดหลมแกว

103

2-31 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 1 เมตรในอ าเภอลาดหลมแกว 104 2-32โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 20 เซนตเมตรในอ าเภอสามโคก 104 2-33 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 1 เมตรในอ าเภอสามโคก 105 2-34 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 20 เซนตเมตรในอ าเภอเมอง 105 2-35 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 1 เมตรในอ าเภอเมอง 106 2-36 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 20 เซนตเมตรในอ าเภอคลองหลวง 106 2-37 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 1 เมตรในอ าเภอคลองหลวง 107 2-38 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 20 เซนตเมตรในอ าเภอธญบร 107 2-39 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 1 เมตรในอ าเภอธญบร 108 2-40 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 20 เซนตเมตรในอ าเภอล าลกกา 108 2-41 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 1 เมตรในอ าเภอล าลกกา 109 2-42 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 20 เซนตเมตรในอ าเภอหนองเสอ 109 2-44 จ านวนการเกดภยพบตประเภทตาง ๆ 111 2-45 จ านวนผเสยชวตทเกดจากเหตการณน าทวม 111 2-46 ความเสยหายทางเศรษฐกจทเกดจากเหตการณน าทวม 112 2-47 การจ าลองพนททไดรบผลกระทบกรณทระดบน าสง 20 เซนตเมตร 123 2-48 ภาพการจ าลองพนททไดรบผลกระทบกรณทระดบน าสง 1 เมตร 123

สารบญตาราง

ตารางท หนา 2-1 โครงการเพอเตรยมความพรอมในการปองกนและแกไขปญหาอทกภยจงหวด

ปทมธานของรฐบาล 12

2-2 โครงการเพอเตรยมความพรอมในการปองกนและแกไขปญหาอทกภยส าหรบนคมอตสาหกรรมในจงหวดปทมธานของรฐบาล

16

2-3 โครงการเพอเตรยมพรอมในการปองกนและแกไขปญหาอทกภยในจงหวดปทมธาน ของกรมชลประทาน

16

2-4 โครงการตามแผนพฒนาของจ.ปทมธานทเกยวของกบการปองกนและแกไขปญหา น าทวม

2-5 โครงการของเทศบาลตางๆในปทมธานทเกยวของกบการปองกนและแกไขปญหา น าทวม 2-6 ขอมลปรมาณน าฝนจงหวดปทมธานในระหวางป พ.ศ. 2551-2555 2-7 ขอมลปรมาณน าฝนจงหวดปทมธานในระหวางป พ.ศ. 2546-2550 2-8 ขอมลปรมาณน าฝนจงหวดปทมธานในระหวางป พ.ศ. 2541-2545 2-9 ขอมลสรปปรมาณน าฝนจงหวดปทมธานในแตละปตงแตป พ.ศ. 2541-2545 2-10 รายละเอยดของคลองชลประทานจงหวดปทมธาน 2-11 รายละเอยดของอาคารชลประทานจงหวดปทมธาน 2-12 ขอมลรายชอหมบานทน าทวมซ าซากในจงหวดปทมธาน 2-13 ความเสยหายจากน าทวมจงหวดปทมธาน 2-14 ความเสยหายในนคมอตสาหกรรมจงหวดปทมธาน 2-15 ความเสยหายภายนอกนคมอตสาหกรรมจงหวดปทมธาน 2-16 ความคดเหนตอแผนงานโครงการปองกนและแกไขปญหาน าทวมจงหวดปทมธาน 4-1 แผนงานโครงการปองกนและบรรเทาอทกภยจงหวดปทมธานดวยมาตรการใช สงกอสราง 4-2 แผนงานโครงการปองกนและบรรเทาอทกภยจงหวดปทมธานดวยมาตรการไมใช สงกอสราง

18

19

29 30 31 32 33 44 59 64 67 68

86 161

166

1

บทท 1

บทน ำ

1.1 หลกกำรและเหตผล

ประเทศไทยประสบกบปญหาอทกภยเปนประจ าทกปในทวทกภาคของประเทศ อนเนองมาจาก

ปจจยทางดานภมศาสตร ทต งอยในเขตรอนชนคาบสมทร ท าใหไดรบอทธพลจากลมมรสม และพาย

พาดผานตลอดป การเกดอทกภยแตละครงไดสรางความเสยหาย เดอดรอนตอชวตและทรพยสนของ

ประชาชนเปนจ านวนมากท งทางดานสงคม และเศรษฐกจ ผ ประสบภยสวนใหญตองไรทอยอาศย

บานเรอนและพชผลทางการเกษตรถกท าลาย ซงอทกภยในประเทศไทย พ.ศ. 2554 เปนอทกภยรนแรงท

เกดขนระหวางฤดมรสมในประเทศไทย พ.ศ. 2554 เกดผลกระทบตอบรเวณลมแมน าเจาพระยา

และลมน าโขง เรมตงแตปลายเดอนกรกฎาคมและสนสดเมอ 19 มกราคม พ.ศ. 2555 มประชาชนไดรบ

ผลกระทบแลวมากกวา 12.8 ลานคน ธนาคารโลกประเมนมลคาความเสยหายเมอเดอนธนวาคม พ.ศ. 2554

สงถง 1.44 ลานลานบาท และจดใหเปนภยพบตครงสรางความเสยหายมากทสดเปนอนดบสของโลก

จงหวดปทมธานเปน 1 ใน 7 จงหวดปลายน า ซงเกดอทกภยใหญเมอปลายป 2554 ทผานมา

เมองปทมธานจมบาดาล บานเรอน ชมชน พนทเกษตร สถาบนการศกษา และภาคอตสาหกรรมไดรบ

เสยหายจ านวนมาก โดยพนททไดรบความเสยหายประกอบดวย 7 อ าเภอ 60 ต าบล 522 หมบาน ซงคดเปน

98.7% ของจ านวนหมบานทงหมดในจงหวด นอกจากนมภาคอตสาหกรรมซงไดรบความเสยหายทงในสวน

ของในนคมอตสาหกรรมและนอกนคมอตสาหกรรม ซงในนคมอตสาหกรรมไดรบความเสยหายจ านวน

2 นคม ไดแก นคมอตสาหกรรมนวนคร และสวนอตสาหกรรมบางกะด รวมมลคาความเสยหายทงหมดกวา

แสนลานบาท การเกดอทกภยครงทผานมาเกดจากการทไมมการบรหารน าอยางมประสทธภาพ เนองจาก

เครองมอในการบรหารจดการมนอยและไมมเปาหมายในการบรหารน าทชดเจน

ในขณะทหลายประเทศมการศกษาโดยน าระบบเทคโนโลยททนสมยมาใชในการจดการอทกภยให

มประสทธภาพ ทงในดานการปองกน การเตรยมการ การเฝาระวง การแจงเตอน ซงสงผลใหการใหความ

ชวยเหลอผประสบภยด าเนนการอยางเปนระบบ ท าใหสามารถลดความสญเสยทเกดขนไดอยางรวดเรว ทน

ตอเหตการณ ส าหรบประเทศไทยหนวยงานตางๆ ไดน าระบบเทคโนโลยททนสมยมาประยกตใชในการ

จดการอทกภยบางแลว และบางหนวยงานยงสามารถน ามาประยกตใชกบระบบสารสนเทศภมศาสตรไดเปน

อยางดท าใหการบรหารจดการอทกภยมประสทธภาพมากยงขน

2

จากเหตผลดงกลาวจงมความจ าเปนอยางยงทจะตองน าขอมลทเปนปจจยส าคญแตละดาน เชน

ขอมลสภาพภมประเทศ ขอมลเชงพนททงในเขตเมองหรอชมชน เขตนอกเมอง หมบาน ขอมลอตนยมวทยา

ขอมลปรมาณน าและระดบน าทงจากแหลงน าธรรมชาตและแหลงน าทมนษยสรางขน ขอมลประชากร ขอมล

การใชประโยชนทดน ขอมลปาไม ขอมลธรณวทยา สถตการเกดอทกภย และขอมลดานอนๆทเกยวของ มา

รวบรวมจดเกบเปนฐานขอมล เพอวเคราะหพนทสถานการณการเกดอทกภย ส าหรบน าไปใชในการบรหาร

จดการ การเตรยมการปองกนเพอลดผลกระทบ หรอการตดสนใจสงอพยพประชาชนไปอยในพนทปลอดภย

เพอลดความสญเสยทอาจเกดขน ตลอดจนสามารถน าผลการวเคราะหขอมลของแตละพนทไปใช

ประกอบการวางแผน การจดท านโยบายหรอวางมาตรการตางๆทงระยะสน ระยะยาว เพอใหประชาชนม

ความปลอดภยจากอทกภยตอไป

1.2 วตถประสงค

1. เพอศกษาพนทเสยงภยน าทวม และพนทไดรบผลกระทบจากน าทวมในจงหวดปทมธาน

2. เพอรวบรวมขอมลพนทเสยงภยในพนทจงหวดปทมธาน

3. เพอเปนขอมลในการวางแผนปองกนและแกไขปญหาน าทวมในจงหวดปทมธาน

4. เพอลดปญหาความเดอดรอนแกประชาชน

1.3 พนทโครงกำร

พนทโครงการครอบคลมพนททงหมดในเขตจงหวดปทมธาน ซงประกอบดวย 7 อ าเภอ 60 ต าบล

ดงน

อ าเภอเมอง

อ าเภอธญบร

อ าเภอคลองหลวง

อ าเภอสามโคก

อ าเภอลาดหลมแกว

อ าเภอหนองเสอ

อ าเภอล าลกกา

3

1.4 เปำหมำยดำนเวลำและกำรด ำเนนกำร

กำรด ำเนนกำร

ป พ.ศ. 2555

เดอน

เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย.

1. ศกษา ออกแบบ และจดท าระบบจดเกบขอมล โดยน าขอมลมาจากหนวยงานตาง ๆ ทมอยแลว เชน กรมโยธาธการและผงเมอง กรมอตนยมวทยา กรมทรพยากรน า กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย เปนตน

2. ศกษา วเคราะหปจจยทมอทธพลตอการเกดอทกภยของแตละพนท เพอใหสามารถบงชไดวาในแตละพนท ปจจยใดมความส าคญตอการเกดอทกภย

3. จดท ารายงานการศกษาขนตน จ านวน 20 ชด

4. วเคราะหปจจยตาง ๆ ของแตละพนท เพอก าหนดเปนพนทเสยงอทกภย ตามระดบความรนแรงมาก ปานกลาง หรอต า พจารณาโดยใชซอฟตแวร ArcGIS และอน ๆ ตามความเหมาะสม

5. จดท าแผนทพนทเสยงอทกภยของจงหวดปทมธาน

6. ศกษาและพจารณาก าหนดแนวทางในการบรหารจดการของแตละพนททเปนพนทเสยงอทกภย เชน

แนวทางการจดการกอนเกดภย ขณะเกดภย หลงเกดภย

7. ศกษาแนวทางในการปองกนพนทเสยงอทกภย ของแตละพนท เพอปองกนหรอลดผลกระทบทอาจเกดขน โดยมแผนหรอมาตรการปองกนและแกไขปญหาทงในระยะเรงดวน ระยะปานกลาง และระยะยาว

4

กำรด ำเนนกำร

ป พ.ศ. 2555

เดอน

เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย.

8. จดประชมเพอรบทราบความตองการ ปญหา แนวคด ขอคดเหน และขอเสนอแนะตาง ๆ จาก ผทเกยวของ

9. น าผลทไดจากการจดประชมมาปรบปรงแกไขแผนงานโครงการปองกนแกไขปญหาน าทวม

10. จดท ารายงานการศกษาฉบบกลาง จ านวน 20 ชด

11. ด าเนนการฝกอบรมการใชโปรแกรม การวเคราะห ประมวลผล หรอระบบตาง ๆ ทเกยวของ ใหกบเจาหน า ท เพ อ ใหส าม ารถใช ง านไดอย า ง มประสทธภาพ

12. จดท าเอกสารรายงานฉบบสมบรณทงในรปแบบทเปนรปเลม และ Digital File จ านวน 40 ชด

1.5 ขอบเขตและวธกำรศกษำ

1.5.1 ขอบเขตกำรด ำเนนงำน

1.5.1.1 การจดเกบขอมลพนทเสยงภยน าทวม และพนทเสยงภยทส าคญ ประมวลผล และศกษาขอมล

โดยการส ารวจ สมภาษณ จดประชม สมมนา และผ ม สวนไดสวนเสยในพน ทจงหวดปทมธาน

โดยมรายละเอยดดงน

1) สภาพทางชลศาสตร และระบบระบายน าธรรมชาต ขอมลโครงขายระบบระบายน าธรรมชาต

ความสามารถระบายน าของโครงขายธรรมชาต ทศทางการระบายน า การไหลของน า

2) พนทมปญหาแผนดนทรด พนทน าทวม การพงทลายของดน และการกดเซาะตลง

3) ความเสยหายจากภาวะน าทวมจากอดตถงปจจบน

5

4) ขอมลพนทน าทวมซ าซาก บรเวณทมน าทวมในจงหวดปทมธาน อดตและปจจบน ยอนหลง 30 ป

หรอเทาทหนวยงานเจาของขอมลจดเกบไว

5) ปรมาณน าฝน ในอดตและปจจบนยอนหลง 30 ป หรอเทาทหนวยงานเจาของขอมลจดเกบไว

6) ปญหาและทมาของพนททท าใหเกดภาวะน าทวม

ขอมลดานพนทประกอบดวย

1) ขอมลแผนทฐาน (Base Map)

การใชประโยชนทดนและอาคาร

ระบบการระบายน า

แหลงน า พนทลมน า และพนทรองรบน า

พนทเสยงภยน าทวม ในอดตและปจจบน และแนวโนมการเปลยนแปลง

ปรมาณน าฝนและปรมาณน าในแมน าล าคลอง ในพนทจงหวดปทมธาน

ประตระบายน าและพนทกกเกบน า

อน ๆ ทเกยวของกบขอมลดานอทกวทยา หรอการบรหารจดการน า

2) ขอมลดานสงคม ประชากร และเศรษฐกจ

ขอมลดานประชากร และผไดรบผลกระทบ

ผลกระทบดานสงคม และปญหาทไดรบจากภาวะน าทวม

ผลกระทบดานเศรษฐกจ และปญหาทไดรบจากภาวะน าทวม

1.5.1.2 วเคราะหพนทเสยงภย ความเหมาะสมของการต งถนฐาน และก าหนดพนทเสยงภยและ

พนทเฝาระวง ดงน

1) วเคราะหดานนโยบาย แผนพฒนาและโครงการพฒนา ศกษาวเคราะห นโยบาย โครงการพฒนาและ

แผนพฒนาตาง ๆ ทสงผลตอการพฒนาพนท และผลกระทบดานพนทเสยงภย

2) คาดการณปรมาณน าในอนาคต เพอจ าลองสภาพน าไหลหลาก โดยใชหลกการวเคราะหดานปรมาณ

น าฝน รวมทงความสอดคลองกบการพฒนาชมชน และการตงถนฐาน

3) วเคราะหและประเมนศกยภาพ ปญหา ขอจ ากด และแนวโนมเพอก าหนดวสยทศน เปาหมาย

วตถประสงค และการวางแผนในการใชประโยชนในดานกายภาพ แนวคดการใชประโยชนทดนและอาคาร

การคมนาคมขนสง พนทเสยงภย รวมทงดานกฎหมาย นโยบายการปองกน แผนงานในการปองกนและ

ความตองการของทองถน

6

1.5.1.3 เสนอแนวทางปองกนและแกไขปญหาน าทวมในพนทจงหวดปทมธาน

1) ระบพนทเสยงภยน าทวมในจงหวดปทมธาน พรอมเสนอแนวทางแกไขในแตละพนททไดระบให

เปนพนทเสยงภยน าทวมทมาจากกระบวนการวเคราะหเสนอแนวทางปองกนและแกไขปญหาน าทวม

มาตรการในการพฒนา

1.5.1.4 เสนอแผนและแนวทางปองกนและแกไขปญหาน าทวมโดยระบชวงระยะเวลาดงน

1) ระยะเรงดวน ไดแก โครงการทมความจ าเปนตอการพฒนาหรอปรบปรงในระยะเรงดวนเพอปองกน

และแกไขปญหาน าทวมพรอมเสนอแนวคดการพฒนาและงบประมาณเบองตนของโครงการ

ในชวงระยะเวลา 1-5 ป

2) ระยะปานกลาง ไดแก การพฒนาตอเนองจากระยะเรงดวนในชวงระยะเวลา 6-10 ป

3) ระยะยาว ไดแก การพฒนาในชวงระยะเวลาทมากกวา 10 ป ใหบรรลเปาหมายการปองกนและแกไข

ปญหาน าทวม

1.5.2 วธกำรศกษำ

1.5.2.1 ศกษา ออกแบบ และจดท าระบบฐานขอมล

ศกษา ออกแบบ และจดท าฐานขอมลอทกภย โดยสบคนจากฐานขอมลของหนวยงานตางๆ

ทจดท าไวแลว หรอหาขอมลททนสมยเพมเตมใหเพยงพอและเหมาะสมตอความตองการเพอน ามาใชงาน

ทงขอมลทเปนลกษณะ Static และ Dynamic โดยตองมขอมลตาง ๆ เชน

- แผนทภมประเทศมาตราสวน - ขอมลผงเมอง และแผนท - ขอมลเสนชนความสง - ขอมลขอบเขตการปกครอง และต าแหนงทตงของหมบาน - ขอมลประชากร - ขอมลเสนทางคมนาคม ขนสง - ขอมลชดดน หรอทางธรณวทยา - ขอมลการใชประโยชนทดนในปจจบน - ขอมลขอบเขตลมน าหลก และลมน ายอย - ขอมลอตนยมวทยา - ขอมลการเกดอทกภย และความเสยหายทเกดขนในอดต - ขอมลสถานตรวจวดปรมาณน าฝน หรอน าทา

7

- ขอมลเสนล าน า และแหลงน าธรรมชาต - ขอมลทตงอาคารชลประทาน เชน อางเกบน า ฝาย ประตระบายน า - ขอมลแหลงกกเกบน าขนาดเลก - ขอมลเสนชนน าฝน - ขอมลทตงสงกดขวางทางน า - ขอมลความลาดชน - ขอมล DEM (Digital Elevation Model) - ขอมลทางดานเศรษฐกจและสงคม - ขอมลสถานทตงหนวยงานราชการ หรอเอกชนทส าคญ

1.5.2.2 การวเคราะหขอมลทมอทธพลตอการเกดอทกภยโดยใชโปรแกรมประยกต

ศกษา วเคราะหตวแปรทมอทธพลตอการเกดอทกภย โดยการหาคาความสมพนธระหวางตวแปร

หรอวธการอน ๆ ทเหมาะสม เปนไปตามหลกวชาการ และตองบงชระดบความส าคญของตวแปรแตละตว

ตอการเกดอทกภย และจดท าโปรแกรมประยกตระบบสารสนเทศภมศาสตรทสามารถน าคาความสมพนธ

ของตวแปรมาใชในการวเคราะหสถานการณได รวมถงจ าแนกระดบความรนแรงแตละพนททเสยง

ตอการเกดอทกภยวาอยในระดบรนแรงมาก ปานกลาง หรอต า โดยพจารณาดวยซอฟตแวร ตางๆตาม

ความเหมาะสมซงผ ใชงานจะตองวเคราะหระดบความเสยง /ความรนแรง ของอทกภยไดเ มอใส

คาปจจยตาง ๆ เขาไปในซอฟตแวรประยกต

1.5.2.3 การจดท าแผนทแสดงพนทเสยงภยจากอทกภย

จดท าแผนทแสดงพนทเสยงภยจากอทกภย ของจงหวดทมความละเอยดอยางเหมาะสมทงในระดบ

จงหวด และเฉพาะพนททเสยงภย ส าหรบรายละเอยดภายในแผนทพนทเสยงภยจากอทกภย โดยแบงเปน

ระดบความเสยง เชน มาก ปานกลาง ต า โดยแยกสญลกษณอยางชดเจน

8

1.5.2.4 การบรหารจดการพนทเสยงภยอทกภย

พจารณาก าหนดแนวทางในการบรหารจดการของแตละพนททเปนพนทเสยงภยอทกภย ใหชดเจน

ในระดบจงหวด ซงแนวทางการจดการทก าหนดนนตองประกอบดวยขนตอนตางๆ เชน

- กอนเกดภย (การเตรยมการและการเฝาระวง) - ขณะเกดภย (การอพยพประชาชนไปในทปลอดภย การเขาชวยเหลอ ฯลฯ) - หลงเกดภย (การชวยเหลอฟนฟ ประเมนความเสยหาย ฯลฯ)

1.5.2.5 มาตรการและแนวทางในการปองกน

ศกษาแนวทางในการปองกนพนทเสยงอทกภย ของแตละพนทอยางเปนระบบ เพอเปนการปองกน

และลดผลกระทบทอาจเกดขน โดยเฉพาะอยางยงการปองกนและแกไขปญหาในพนททเกดอทกภยซ าซาก

โดยมแผนหรอมาตรการปองกนทงในระยะสนและระยะยาว

1.6 ผลทคำดวำจะไดรบ

1. ทราบปจจยเสยงและเงอนไขทมผลตอการเกดน าทวม เพอวางแผนเฝาระวงการเกดวกฤตการณในอนาคต

2. มแผนท เ สยงภยน าท วม ท จ าแนกระดบความรนแรงของแตละพ น ทส าหรบใชใน การบรหารจดการ หรอวางแผนการด าเนนการปองกนในเบองตน เพอลดความสญเสยทอาจเกดขนได

3. หนวยงานทเกยวของสามารถน าขอมล และผลการศกษาไปใชในการวางแผน การตดสนใจ และการปองกนแกไขปญหาน าทวมในพนทเสยงได

9

บทท 2

กำรศกษำวเครำะหขอมลเชงบรณำกำร

2.1 ขอมลพนฐำน

2.1.1 นโยบำยกำรพฒนำ โครงกำร และแผนงำนในกำรรบมอน ำทวมในพนท

จากเหตการณมหาอทกภยซงเกดขนกบภาคเหนอตอนลาง ภาคกลาง และเกอบครงของพนท

กรงเทพมหานครในชวงปลายป พ.ศ. 2554 ถอวาเปนภยพบตทางธรรมชาตครงทรายแรงทสดของประเทศ

ไทยในรอบ 50 ป มผเสยชวตกวา 600 คน กระทบภาคครวเรอนกวา 1.2-1.5 ลานครวเรอน โดยเฉพาะ

กรงเทพมหานครและปรมณฑล พบวามครวเรอนไดรบผลกระทบกวา 1 ลานครวเรอน สวนภาคเกษตรไดรบ

ผลกระทบ 11.20 ลานไร คดเปนรอยละ 14 ของพนททงประเทศ ส าหรบอตสาหกรรม 9,895 แหง ไดรบ

ผลกระทบจากน าทวม กระทบตอแรงงานเฉพาะภาคอตสาหกรรม 660,000 คน โดยเฉพาะ 7 นคม

อตสาหกรรมทจงหวดปทมธานและอยธยา มโรงงาน 838 แหง ไดรบความเสยหาย โดยรอยละ 30 เปน

อตสาหกรรมชนสวนยานยนต ส าหรบผลกระทบดานการทองเทยว สงผลกระทบตอจ านวนนกทองเทยว

ทลดลงถงรอยละ 30 (สมาคมวศวกรทปรกษาแหงประเทศไทย, 2554) ซงธนาคารโลกไดประเมนมลคา

ความเสยหายจากน าทวมเปนมลคา 1.44 ลานลานบาท

รฐบาลตระหนกถงความส าคญของปญหาน าทวมดงกลาว จงไดแตงตงคณะกรรมการยทธศาสตร

เพอวางระบบการบรหารจดการน า (กยน.) ขน ซงไดจดท าแผนแมบทในการบรหารจดการน าอยางย งยน

ทงแผนระยะเรงดวนและแผนระยะยาว เพอใหการพฒนาประเทศเปนไปอยางตอเนอง และไมเกดการ

หยดชะงกจากปญหาน าทวมและน าแลงในอนาคต ซงคณะกรรมการ กยน. ไดนอมน าแนวทางตาม

พระราชด ารและหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาเปนแนวทางในการท างานและศกษาวเคราะหปญหาตาง ๆ

ทเ กยวของ เพอก าหนดแนวทางในการแกไขปญหาน าทวม ซงประกอบดวย 8 แผนงานหลก

และ 2 แผนปฏบตการ คอ 1) แผนปฏบตการเพอบรรเทาปญหาอทกภยระยะเรงดวน 2) แผนปฏบตการ

บรรเทาอทกภยในพนทลมน าแบบบรณาการและย งยน ซงแนวคดในการบรหารจดการน า ไดแบงตามพนท

คอ พนทตนน า ใหความส าคญกบการชะลอน า มใหไหลบาอยางรนแรง พนทกลางน า ใหความส าคญกบการ

บรหารจดการน ารวมกบการจดการประตระบายน าและการระบายน าตลอดแนวพนทกลางน า เพอปองกน

ความเสยหายจากน าทวมใหเกดขนนอยทสด และพนทปลายน า ใหความส าคญกบการเรงระบายน าและ

ผลกดนน าออกสทะเลอยางรวดเรว ซงรายละเอยด 8 แผนงานหลก มดงตอไปน

10

1) แผนงานฟนฟและอนรกษปาและระบบนเวศ เพอฟนฟพนทปาตนน า กลางน า และปลายน า

ซงเปนแหลงส าคญในการดดซบและชะลอน า และพฒนาแหลงกกเกบน าเพมเตมตามความสามารถของพนท

และจดท าแผนการใชประโยชนทดน ใหสอดคลองกบสภาพพนท โดยการปรบปรง รกษาพนทปาตนน า

เสอมโทรม จดท าโครงการรกษาดนและน า สงเสรมใหมการปลกปาเศรษฐกจ และปาชมชน รกษาและฟนฟ

พนทปาชายเลน ปรบปรงการใชน าและการใชประโยชนทดน เพมความสามารถการกกเกบน า ปรบปรงและ

ยกรางกฎหมายทเกยวของ

2) แผนงานบรหารจดการเขอนเกบน าหลก และจดท าแผนบรหารจดการน าของประเทศประจ าป ให

สามารถปองกนและลดปญหาน าทวมทจะเกดขนในแตละป โดยพฒนาแผนการบรหารจดการน าใน เขอน

ส าคญในลมน าส าคญ จดท าแผนการบรหารจดการน าในกรณตาง ๆ ปรบปรงกราฟจดการน าใหสะทอน

ความสมดลในการบรหารของภาคสวนตาง ๆ และน าเสนอขอมลน าและแผนททเกยวของ สประชาชนกลม

ตาง ๆ

3) แผนงานฟนฟและปรบปรงประสทธภาพสงกอสรางเดมหรอตามแผนทวางไว เพอปองกนและ

บรรเทาปญหาน าทวม โดยการด าเนนการประกอบดวย 4 แผนงานยอย ไดแก (1) การปรบปรงคนกนน า

อาคารบงคบน า ระบบระบายน า ใหมประสทธภาพในพนททวไป (2) การปรบปรงทางระบายน า ขดคลอง

ขจดสงกดขวางในคคลอง และทางระบายน า (3) การเพมประสทธภาพในการระบายน าและบรหารจดการน า

หลากในพนทเฉพาะ และ (4) การเสรมคนกนน าและการด าเนนการตามแนวพระราชด าร ในระยะยาวจะม

การจดท าทางน าหลาก หรอทางผนน า การจดท าผงการใชประโยชนทดน และแนวทางปองกนพนทเศรษฐกจ

ทส าคญ และชมชนหนาแนน เปนตน

4) แผนงานพฒนาคลงขอมล ระบบพยากรณ และเตอนภย โดยการพฒนาระบบขอมล

สรางแบบจ าลองสถานการณสมมตโดยใชหลกวชาการและองคกรในการบรหารจดการน า และการเตอนภย

ทมประสทธภาพ โดย (๑) การจดต งศนยขอมลน าแหงชาต (๒) การสรางสถานการณสมมตดานน า

การคาดการณและระบบเตอนภย และ (๓) การปรบปรงระบบเตอนภยของประเทศใหเปนองคกรทสามารถ

ตดตามและวเคราะหสถานการณน าไดอยางทนการณ โดยการปรบปรงและเพมสถานตรวจวดน าเตอนภยใน

ล าน าส าคญ ตดตงระบบโทรทศนวงจรปดทประตระบายน าและสถานสบน าตางๆ การเพมประสทธภาพ

ระบบดาวเทยมและระบบตดตามผลระยะไกลเพอการตดตามสถานการณน าของประเทศ และการจดองคกร

และพฒนาระบบแจงเตอนภย

5) แผนงานเผชญเหตเฉพาะพนท เพอใหมความสามารถในการเตรยมพรอมปองกน บรรเทาปญหาน าทวม โดยการพฒนาระบบปองกน บรรเทาน าทวมในพนททมความส าคญ เชน พนทเกษตรกรรม

11

พนทอตสาหกรรม และพนทชมชนหนาแนนเปนตน พฒนาระบบการเจรจากบผไดรบผลกระทบ และจดใหมระบบการสรางคลงเครองมอ รวมถงจดใหมการวเคราะหผลกระทบระบบปองกนทด าเนนการโดยเอกชน เปนตน 6) แผนงานก าหนดพนทรบน านอง และมาตรการชวยเหลอผทไดรบผลกระทบจากการใชพนทเพอการรบน า โดยก าหนดพนทแกมลงในเขตเจาพระยาตอนบนและเจาพระยาตอนลาง ปรบปรงและพฒนาพนทแกมลงเพอใชเปนพนทชะลอน าหลากในภาวะน าทวมฉบพลน และจดท าแผนการผนน าลงสพนท แกมลง รวมกบการก าหนดมาตรการจายคาความเสยหายเปนกรณพเศษส าหรบพนททถกก าหนดเปนพนทแกมลง 7) แผนงานปรบปรงองคกรเพอบรหารจดการน า จดใหมองคกรบรหารจดการน าแบบผสมผสาน ท าหนาทวางแผน ก ากบดแล ตดตาม ประเมนผล ปรบปรงกฎระเบยบ และสามารถตดสนใจไดอยางฉบพลนในลกษณะเบดเสรจ เดดขาด ในภาวะฉกเฉน หรอเมอเกดวกฤตน าทวม โดยในระยะเรงดวน มคณะกรรมการเฉพาะกจโดยม นายกรฐมนตรหรอรองนายกรฐมนตรทไดรบมอบหมายเปนประธาน มรฐมนตรหรอปลดกระทรวงทเกยวของเปนกรรมการ สวนในระยะยาว จะมองคกรบรหารจดการน าของประเทศแบบผสมผสานเปนการถาวร 8) แผนงานสรางความเขาใจ การยอมรบ และการมสวนรวมในการบรหารจดการอทกภย ขนาดใหญของทกภาคสวน เพอสรางความรวมมอในการด าเนนการรบมอกบน าทวมของทกภาคสวน และสรางขดความสามารถในการจดการน าทวม ใหสามารถรบมอกบน าทวมไดอยางเหมาะสม

ส าหรบจงหวดปทมธาน ซงเปนพนทปลายน า รฐบาลมแผนรองรบการเรงระบายน าและผลกดนน าออกสทะเลอยางรวดเรว โดยมโครงการเพอเตรยมพรอมในการปองกนและแกไขปญหาอทกภย จ านวน 57 โครงการ ซงมแสดงรายละเอยดดงตารางท 2-1 รวมมลคา 708,327,000 บาท และ รปท 2-1 นอกจากนยงมโครงการเพอเตรยมพรอมในการปองกนและแกไขปญหาอทกภย ส าหรบนคมอตสาหกรรม จ านวน2โครงการ ซงมแสดงรายละเอยดดงตารางท 2-2 รวมมลคา 972,000,000 บาท

ต าแหนงโครงการของรฐบาล

รปท 2-1 โครงการเตรยมพรอมในการปองกนและแกไขปญหาอทกภย จ.ปทมธานของรฐบาล

12

ตำรำงท 2-1 โครงการเพอเตรยมพรอมในการปองกนและแกไขปญหาอทกภยใน จ.ปทมธาน ของรฐบาล

ท รำยกำร บรเวณ

งบประมำณ ปงบประมำณ ต ำบล อ ำเภอ

1 ขดลอกคลอง 1 สายกลาง ประชาธปตย ธญบร 1,500,000 2555 2 ขดลอกคลอง 2 สายกลาง ประชาธปตย ธญบร 2,000,000 2555 3 ขดลอกคลอง 3 สายกลาง ประชาธปตย ธญบร 2,200,000 2555 4 ขดลอกคลอง 4 สายกลาง ประชาธปตย ธญบร 2,300,000 2555 5 ขดลอกคลอง 5 สายกลาง ประชาธปตย ธญบร 2,600,000 2555 6 ปรบปรงตอมออาคาร

ประตระบายน า 20 แหง อยธยา,นครปฐม,ปทมธาน

และนนทบร 5,000,000 2555

7 ปรบปรงบานระบาย 21 แหง และบานประตน า 2 แหง

อยธยา,นครปฐม,ปทมธานและนนทบร

4,600,000 2555

8 ขดลอกคลอง 13 สายกลาง-สายลาง

ล าผกกด

ธญบร

6,000,000 2555

9 ขดลอกคลองหกวาสายลาง จากคลอง 2 ถง สน.กลางคลองหกวา

พชอดม ล าลกกา 10,000,000 2555

10 ขดลอกคลองบงปลารา ศาลาบงคร บงกาสาม

หนองเสอ 1,994,000 2555

11 ขดลอกคลองเปรมประชากร เชยงรากนอย,บานปทม, บางพด,

สวนพรกไทย, บางพน

สามโคก เมอง

9,000,000 2555

12 ขดลอกคลองแมน าใน ศาลาคร หนองหม

หนองเสอ 2,849,000 2555

13 ขดลอกคลองรงสต จาก สน.จฬาลงกรณ ถงประตน ากลางคลองรงสตฯ ชวงคลอง 12-13

ประชาธปตยบงคอไห

ธญบร ล าลกกา

25,000,000 2555

14 ขดลอกคลอง 6 จากคลองรงสตฯ ถงคลองหกวาสายลาง

ธญบร บงค าพรอย

ธญบร ล าลกกา

2,000,000 2555

15 ขดลอกคลอง 7 จากคลองรงสตฯ ธญบร ธญบร 2,500,000 2555

13



ถงคลองหกวาสายลาง บงค าพรอย ล าลกกา 16 ขดลอกคลอง 8

สายกลาง-สายลาง ล าผกกด

ธญบร 3,500,000 2555


ล าผกกด ธญบร 4,000,000 2555


ล าผกกด

ธญบร 4,200,000 2555


ล าผกกด

ธญบร 4,200,000 2555


ล าผกกด

ธญบร 4,500,000 2555

21 ขดลอกคลอง 1 ต.ระพพฒนแยกใต

บงกาสาม หนองเสอ 256,000 2555

22 ขดลอกคลอง 1 อ.ระพพฒนแยกใต

ศาลาคร หนองเสอ 256,000 2555

23 ขดลอกคลอง 2 ต.ระพพฒนแยกใต

หนองสามวง หนองเสอ 256,000 2555

24 ขดลอกคลอง 2 อ.ระพพฒนแยกใต

หนองสามวง หนองเสอ 598,000 2555

25 ขดลอกคลอง 1 ต.แยก1ขวา บงกาสาม หนองเสอ 256,000 2555 26 ขดลอกคลอง 1 อ.แยก1ขวา นพรตน หนองเสอ 256,000 2555 27 ขดลอกคลอง 2 ต.แยก1ขวา บงกาสาม หนองเสอ 342,000 2555 28 ขดลอกคลอง 2 อ.แยก1ขวา หนองสามวง หนองเสอ 427,000 2555 29 ขดลอกคลองหกวาสายบน บงกาสาม หนองเสอ 3,718,000 2555 30 ขดลอกคลองลาดผกขวง ศาลาคร หนองเสอ 2,845,000 2555 31 ปรบปรงประตระบายน า

คลองสงน า 9 ซาย คลองสอง คลองหลวง 6,000,000 2555

32 ปรบปรงทอระบายน า ปากคลองระบายน าท 2

คลองสอง คลองหลวง 2,500,000 2555

14




คลองสาม คลองหลวง 2,500,000 2555


คลองส คลองหลวง 2,500,000 2555


คลองหา คลองหลวง 2,500,000 2555


คลองหก คลองหลวง 2,500,000 2555


บงช าออ หนองเสอ 2,500,000 2555




บงกาสาม หนองเสอ 2,500,000 2555

40 กอสรางท านบชวคราว ปากคลองขด

ประชาธปตย ธญบร 4,000,000 2555

41 กอสรางท านบชวคราว ปากคลอง1


42 กอสรางท านบชวคราว ปากคลองคขนานวภาวดรงสต


43 กอสรางท านบชวคราว ปากคลอง 6 สายกลาง

รงสต ธญบร 4,000,000 2555


รงสต ธญบร 4,000,000 2555

45 กอสรางท านบชวคราว กลางคลองหกวาสายลาง

บงค าพรอย ล าลกกา 4,000,000 2555

46 ปรบปรงประตระบายน า ปากคลองสงน า 1 ซาย

บงกาสาม หนองเสอ 6,000,000 2555

47 ปรบปรงประตระบายน า บงช าออ หนองเสอ 6,000,000 2555

15



ปากคลองสงน า 2 ซาย 48 ปรบปรงประตระบายน า

ปากคลองสงน า 3 ซาย บงช าออ หนองเสอ 6,000,000 2555






คลองหา คลองหลวง 6,000,000 2555


คลองส คลองหลวง 6,000,000 2555


คลองสาม คลองหลวง 6,000,000 2555

54 Flood wall ใตคลองรงสตฯ จากประตระบายน าจฬาลงกรณ ไปคลอง 1


55 ก าแพงกนน าแบบตนเปด ใตคลองรงสต ชวงท 1

ประชาธปตย, บงยโถ, รงสต

ธญบร 110,000,000 2555



ธญบร 110,000,000 2555



ธญบร 110,000,000 2555

รวม 708,327,000 ทมา: กรมชลประทาน

16

ตำรำงท 2-2 โครงการเพอเตรยมพรอมในการปองกนและแกไขปญหาอทกภยส าหรบนคมอตสาหกรรม ใน

จ.ปทมธาน ของรฐบาล

ท รำยกำร งบประมำณ ปงบประมำณ

1 สรางเขอนปองกนน าลอมรอบนคมอตสาหกรรมนวนคร ยาว 18 กโลเมตร

700,000,000 2555

2 สรางเขอนปองกนน าลอมรอบสวนอตสาหกรรมบางกะด ยาว8.5 กโลเมตร

272,000,000 2555

รวม 972,000,000

นอกจากนมโครงการกอสรางททางกรมชลประทานก าลงเสนอของบประมาณ ซงเกยวของกบ

จงหวดปทมธานอก 16 โครงการ ใชงบประมาณเปนมลคา 491,333,000 บาท ดงตารางท 2-3

ตำรำงท 2-3 โครงการเพอเตรยมพรอมในการปองกนและแกไขปญหาอทกภยในจงหวดปทมธานของ

กรมชลประทาน



1 โครงการกอสรางในพนท บรเวณคลองบางนางจน จงหวดปทมธาน

บางแขยง เมอง 20,000,000 2555

2 โครงการกอสรางในพนทบรเวณคลองยายยย

บางแขยง เมอง 100,000,000 2555

3 โครงการกอสรางทอระบายน าปากคลองบางสะแก โครงการสงน าและบ ารงรกษาพระยาบรรลอ

ลาดหลมแกว ลาดหลมแกว 12,000,000 2555

4 โครงการกอสรางประตระบายน าปากคลองควาย โครงการสงน าและบ ารงรกษาพระยาบรรลอ

คลองควาย สามโคก 14,572,000 2555

5 โครงการตดตงเครองสบน า ประตระบายน าบางเตย โครงการชลประทานปทมธาน

บางเตย สามโคก 10,000,000 2555

17



6 โครงการตดตงเครองสบน า ประตระบายน าคลองควาย พรอมเสรมตอมอ โครงการชลประทานปทมธาน

กระแชง สามโคก 12,000,000 2555

7 โครงการกอสรางประตระบายน า และสถานสบน าจฬาลงกรณใหม โครงการสงน าและบ ารงรกษารงสตใต


8 โครงการกอสรางดาดคอนกรตคลองสงน า 9 ซาย โครงการสงน าและบ ารงรกษารงสตเหนอ

คลองหนง คลองหลวง 35,000,000 2555

9 โครงการกอสรางประตระบายน ากลางคลองระบายน าท 12 โครงการสงน าและบ ารงรกษารงสตเหนอ

นพรตน หนองเสอ 27,000,000 2555

10 โครงการกอสรางประตระบายน าคลองระพพฒนแยกตก กม.14+800 โครงการสงน าและบ ารงรกษารงสตเหนอ



คลองสอง คลองหลวง 27,000,000 2555

12 โครงการกอสรางในบรเวณคลองระพพฒนแยกใต โครงการสงน าและบ ารงรกษารงสตเหนอ

หนองสามวง หนองเสอ 21,000,000 2555

13 โครงการกอสรางในบรเวณคลอง 13 (พรอมสะพาน) 1 งานโครงการสงน าและ

บงน ารกษ ธญบร 45,000,000 2555

18



บ ารงรกษารงสตเหนอ 14 โครงการปรบปรงคลอง 14

จงหวดปทมธาน จงหวดฉะเชงเทรา และกรงเทพมหานคร

พชอดม ล าลกกา 15,271,000 2555

15 โครงการกอสรางประตระบายน าปากคลองซอยท 11 สายลาง

ล าไทร ล าลกกา 32,405,000 2555

16 โครงการกอสราง ประตระบายน าปากคลองสามวา

บงค าพรอย ล าลกกา 35,085,000 2555

รวม 491,333,000 ทมา: กรมชลประทาน

จากการศกษานโยบาย แผนพฒนาและโครงการพฒนาทเกยวของกบการปองกนบรหารจดการ

น าทวมของจงหวดปทมธาน พบวา ทางจงหวดปทมธานมแผนงาน โครงการตาง ๆ เชน โครงการกอสราง

วางทอระบายน า โครงการยกระดบถนนและสะพาน โครงการกอสรางประตระบายน า โครงการเพมพนท

สเขยว ซงรายละเอยดดงตารางท 2-4 และทางจงหวดปทมธานมการน าเสนอแผนแมบทของจงหวดแก

รฐบาล จ านวน 5 แผนงานหลก ไดแก 1) การเรงสรางประตระบายน าเพมเตมบรเวณถนนตวานนทระหวาง

ประตระบายน าจฬาลงกรณถงปากแมน าเจาพระยา 2) เรงซอมแซมประตระบายน าทไดรบความเสยหาย

3) การกอสรางแนวคนดนกงถาวรรอบคลองระพพฒน 4) การกอสรางแนวคนดนกนน าแนวคลองรงสต

และ 5) การขดลองคคลองตาง ๆ

ตำรำงท 2-4 โครงการตามแผนพฒนาของจงหวดปทมธานทเกยวของกบการปองกนแกไขปญหาน าทวม

ล ำดบ โครงกำร หนวยงำน

งบประมำณ

ท (บำท)

1 โครงการกอสรางทอระบายน าพรอมทางเทาหมท 4 อ.เมองปทมธาน 1,989,000

2 โครงการกอสรางประตระบายน าปากคลองระแหง

ฝงคลองพระอดม หมท 2

อ.ลาดหลมแกว 12,000,000

19



ท (บำท)

3 โครงการปองกนน าทวม ต.บานใหม อ.เมองปทมธาน 10,000,000

4 โครงการเพมพนทสเขยวจงหวดปทมธาน สนง.

ทรพยากรธรรมชาต

2,525,000

5 โครงการจดการภยพบตโดยอาศยชมชนเปนฐาน สนง.ปองกนและ

บรรเทา

สาธารณภยจงหวด

339,100

6 โครงการพฒนาคลองสวยน าใสเฉลมพระเกยรต

คลองรงสตประยรศกด

สนง.ทองถนจงหวด 10,000,000

7 โครงการขดลอกคคลองทตนเขนและก าจดวชพช

หมท 5-6

อ.หนองเสอ 310,400

รวม 37,163,500

ทมา: แผนพฒนาจงหวดปทมธาน และกลมจงหวด (แผนปฏบตการไทยเขมแขง 2555)

ตำรำงท 2-5 โครงการของเทศบาลตาง ๆ ในปทมธานทเกยวของกบการปองกนแกไขปญหาน าทวม



ท (บำท)

1 โครงการกอสรางเขอน คสล. ปองกนตลง

ตลอดแนวเลยบคลองรงสต-ประยรศกด คลอง 3-5

อ.ธญบร 6,000,000

2 โครงการจางเหมาเครองจกรกลส าหรบงานปองกน

น าทวมและปรบปรงการระบายน า

อ.ธญบร 1,500,000

3 โครงการขดลอกทอระบายน า อ.ธญบร 600,000

4 โครงการกอสรางประตระบายน าบรเวณชมชนทวสน อ.ธญบร 100,000

5 โครงการจดท าแนวคนดน เพอปองกนน าทวมใน

ชมชนบรเวณคลองสาธารณะ

อ.ธญบร 600,000

20



ท (บำท)

6 โครงการกอสรางเสรมระดบถนน คสล. พรอมวางทอ

ระบายน าบอพกรางว ถนนบางกะดสายใน หมท 2

อ.เมองปทมธาน 3,000,000

7 โครงการกอสรางถนน คสล. และทอระบายน า

บอพกรางว ซอยสนามกฬา หมท 1


8 โครงการกอสรางถนน คสล. และทอระบายน า

บอพกรางว ซอยสนามกฬา หมท 2

อ.เมองปทมธาน 718,000

9 โครงการกอสรางเขอนก าแพงกนดนและปรบปรง

ภมทศนสวนสาธารณะเฉลมพระเกยรตหมท 4


10 โครงการกอสรางเสรมระดบถนน คสล. พรอมวาง

ทอระบายน า บอพกรางว ถนนบางกะดสายใน หมท 2


11 โครงการกอสรางเขอนกนดนพง พรอมถนน คสล.

ซอย สภ.สามโคก

อ.สามโคก 15,000,000

12 โครงการกอสรางคนดนกนน า หมท 1-4 อ.สามโคก 1,500,000

13 โครงการกอสรางเขอน/ก าแพง คสล.กนน า อ.สามโคก 12,000,000

14 โครงการกอสรางทอระบายน า หมท 1-4 อ.สามโคก 3,000,000

15 โครงการลอกทอระบายน า หมท 1-4 อ.สามโคก 300,000

16 โครงการจดท าแผนปองกนบรรเทาสาธารณภย อ.คลองหลวง 100,000

17 โครงการรณรงครกษาคณภาพน าและพฒนาคคลอง

สาธารณะ

อ.คลองหลวง 600,000

18 โครงการกอสรางถนน ค.ส.ล. ทอระบายน า หมท 4

คลองหนง

อ.คลองหลวง 3,960,000


คลองหนง ซอยจดนไข


21 โครงการกอสรางถนน ค.ส.ล. ทอระบายน า หมท 4 อ.คลองหลวง 6,660,000

21



ท (บำท)

คลองหนง ซอยอสานเขยว


คลองสอง ซอยนาว 2

อ.คลองหลวง 250,000

23 โครงการกอสรางปรบปรงถนน คสล. พรอม

ปรบปรงบอพก คลองหนง ซอยคลองหลวง 3,5


24 โครงการกอสรางถนน ค.ส.ล. ทอระบายน า หมท4

คลองหนง ซอยฮายม


ทมา: แผนพฒนาสามป 2554-2556 และ 2555-2557 องคการบรหารสวนต าบลและเทศบาลจงหวดปทมธาน

จากการศกษาโครงการและแผนพฒนาททางจงหวดปทมธานไดด าเนนการสวนใหญนนจะเปน

โครงการทเปนการปองกนและรบมอกบอทกภยทจะเกดขนในอนาคต โดยการใชมาตรการสงกอสราง

เชน การสรางเขอนหรออางเกบน า การสรางคลองผนน า การสรางพนงกนน า การขดลอกหรอขยายล าน า

เปนตน ซงแผนงานหรอโครงการดงกลาวจะชวยลดระดบความรนแรงของน าทวมทจะเกดขนในอนาคต

ท าใหสามารถแกไขปญหาไดเรวขน เชน สามารถระบายน าออกจากพนทประสบภยไดเรวขน มน าทวมขง

ในแตละพนทนอยลง แตจะตองใชงบประมาณคอนขางสงในการด าเนนงานบางโครงการอาจจะสงผล

กระทบตอชวตความเปนอยของประชาชน รวมทงสงผลกระทบตอสงแวดลอม ดงนนล าพงมาตรการการใช

สงกอสรางไมสามารถแกไขปญหาไดอยางย งยน ควรใชมาตรการไมใชสงกอสรางรวมดวย ซงมาตรการ

ไมใชสงกอสรางประกอบดวย 2 มาตรการไดแก มาตรการทพยายามจะท าใหเกดน าทวมไดยากขน

เชน การจดการใชประโยชนทดน การวางผงเมอง การควบคมสงปลกสรางและการขยายเมอง การเวนคน

ทดนและการรอถอนสงปลกสรางบรเวณทางน าทวม การปรบปรงสภาพอางเกบน า การกกและควบคม

ปรมาณน าในพนท เปนตน และมาตรการลดผลกระทบจากน าทวมซงจะชวยใหประชาชนไดรบ

ความเสยหายและมผลกระทบกบชวตประจ าวนนอยลง เชน การพยากรณและเตอนภยน าทวม การใหความร

และขอมล การปองกนน าทวมสงปลกสราง การอพยพออกจากพนทเสยงภย แผนรบมอน าทวม

การประกนภยน าทวม เปนตน

22

2.1.2 ลกษณะทำงภมศำสตร

อำณำเขตและทตง

จงหวดปทมธานตงอยในภาคกลางประมาณละตจดท 14 องศาเหนอ และลองจจดท 100องศา

ตะวนออก อยเหนอระดบน าทะเลปานกลาง 2.30 เมตร มเนอทประมาณ 1,520.068 ตารางกโลเมตร หรอ

ประมาณ 953,660 ไร หางจากกรงเทพมหานครไปทางทศเหนอ ตามทางหลวงแผนดนหมายเลข 1

(ถนนพหลโยธน) 27.80 กโลเมตร มอาณาเขตตดตอกบจงหวดใกลเคยง คอ

ทศเหนอ ตดตอกบอ าเภอบางไทร อ าเภอบางปะอนและอ าเภอวงนอย จงหวดพระนครศรอยธยา

อ าเภอหนองแค และอ าเภอวหารแดง จงหวดสระบร

ทศตะวนออก ตดตอกบอ าเภอองครกษ จงหวดนครนายก และ อ าเภอบางน าเปรยว

จงหวดฉะเชงเทรา

ทศตะวนตก ตดตอกบอ าเภอลาดบวหลวง จงหวดพระนครศรอยธยา อ าเภอบางเลน

จงหวดนครปฐม และอ าเภอไทรนอย จงหวดนนทบร

ทศใต ตดตอกบเขตหนองจอก เขตคลองสามวา เขตสายไหม เขตบางเขน เขตดอนเมอง

กรงเทพมหานคร และอ าเภอปากเกรด อ าเภอบางบวทอง จงหวดนนทบร

รปท 2-2 ขอบเขตการปกครอง

23

ลกษณะภมประเทศ

พนทสวนใหญเปนทราบลมรมสองฝงแมน าเจาพระยา สงกวาระดบน าทะเลประมาณ 2.30 เมตรม

แมน าเจาพระยาไหลผานสวนกลางของจงหวด ท าใหพนทถกแบงออกเปนสองสวนคอ ฝงตะวนตกหรอฝง

ขวาของแมน าเจาพระยา ไดแก พนทของอ าเภอเมองปทมธานบางสวน พนททงหมดของอ าเภอลาดหลมแกว

และพนทของอ าเภอสามโคกบางสวน พนททางฝงตะวนออกหรอฝงซายของแมน าเจาพระยา ไดแก พนท

บางสวนของอ าเภอเมองปทมธาน พนทบางสวนของอ าเภอสามโคกพนทท งหมดของอ าเภอธญบร

อ าเภอคลองหลวง อ าเภอล าลกกา และอ าเภอหนองเสอ

ในฤดฝนระดบน าในแมน าเจาพระยาจะเพมสงขนเฉลยประมาณ 50 เซนตเมตรโดยเฉพาะฝงขวา

ของแมน าเจาพระยา ท าใหเกดน าทวมขงในพนทราบลมรมฝงแมน าเจาพระยาเปนบรเวณกวาง สวนฝงซาย

ของแมน าเจาพระยา จะประสบปญหาน าทวมขงเฉพาะบรเวณทอยตามรมฝงแมน าเจาพระยา พนทภายใน

จงหวดสวนใหญเปนทราบลม ดนเปนดนเหนยว อมน า ปรมาณความเปนกรด-ดาง การไหลของน าบนผวดน

ท าไดชา ผวหนาดนจงอดมสมบรณดวยแรธาต การระบายน าท าไดยาก

ลกษณะภมอำกำศ

จงหวดปทมธานอยในพนทภาคกลาง ไดรบอทธพลจากลมมรสมตะวนตกเฉยงใตทพดมาจาก

อาวไทยในระหวางเดอน มถนายน ถงเดอน พฤศจกายน ท าใหเกดฝนตกชก ในระหวางเดอนธนวาคมถง

เดอนกมภาพนธ อากาศจะเยนลง เพราะไดรบอทธพลจากลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอทพดมาจาก

ประเทศจน ในฤดรอนระหวางเดอนมนาคมถงเดอนเมษายน อากาศรอน ปทมธานเปนจงหวดทไดรบ

อทธพลจากลมมรสม แตละปจะมฝนตกปรมาณมาก ซงเหนไดจากขอมลปรมาณน าฝนยอนหลงตงแต

ป พ.ศ. 2541 ถงป พ.ศ. 2555

แหลงน ำ

จงหวดปทมธานไมมแหลงน าขนาดใหญ ดงนน นอกจากแมน าเจาพระยาแลว น าทใชเพอการ

อปโภคบรโภค และการเกษตรตางๆ มาจากคลองสงน าชลประทาน และคลองธรรมชาต ซงรบน าจาก

เขอนชยนาท จงหวดชยนาท สงมาตามคลองอนศาสนนนท เชอมตอกบคลองระพพฒน และรบน าจาก

แมน า ปาสก สวนหนง ท เ ขอนพระราม 6 จงหวดสระบร แหลงน าส าคญของจงหวดปทมธาน

แสดงดงรปท 2-3 มดงน

24

รปท 2-3 แหลงน า

แหลงน ำธรรมชำต จงหวดปทมธานมแมน าส าคญไหลผาน คอแมน าเจาพระยา ซงไหลผาน

อ าเภอเมองปทมธาน และอ าเภอสามโคก มความยาวประมาณ 30 กโลเมตร และจงหวดย งม

คลองน าธรรมชาตทรบน าจากแมน าเจาพระยาไหลผานอ าเภอตางๆ ดงน

- อ าเภอเมองปทมธาน มคลองบางโพธใต คลองบางหลวง คลองบางปรอก และคลองเมอง

- อ าเภอสามโคก มคลองบางโพธเหนอ คลองบางเตย คลองควาย คลองสระ คลองเชยงราก

- อ าเภอลาดหลมแกว มคลองพระอดม คลองบางหลวง คลองลาดหลมแกว คลองบางสระแกว

คลองระแหง คลองสามวา และคลองบางโพธ

แหลงน ำชลประทำน จงหวดปทมธานไดรบน าชลประทานจากโครงการเจาพระยาใหญ แยกเปน

โครงการชลประทานปทมธาน โครงการสงน าและบ ารงรกษารงสตเหนอ โครงการสงน าและบ ารงรกษา

รงสตใต และโครงการสงน าและบ ารงรกษาพระยาบรรลอ รวมมพนทรบน าชลประทาน ประมาณ

643,330 ไร หรอรอยละ 67.46 ของพนททงจงหวด โดยมการสงน าผานคลองรงสตประยรศกด คลองหกวา

สายลาง และคลองระบายน าตางๆ ตงแตคลองหนงจนถงคลองสบส ทงสายบนและสายลาง ครอบคลมพนท

อ าเภอตางๆ ดงน

25

- อ.ธญบร ไดแก คลองรงสตประยรศกด และคลองระบายน าท 1-14

- อ.คลองหลวง ไดแก คลองชลประทานท 1-7 และคลองรพพฒน

- อ.ล าลกกา ไดแก คลองหกวาสายลาง และคลองระบายน าท 1-14

- อ.หนองเสอ ไดแก คลองชลประทานท 8-14 และคลองรพพฒน

คลองรงสตประยรศกด เปนคลองทขดขนโดยพระราชด ารของพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลา

เจาอยหว รชกาลท 5 ไดพระราชทานพระบรมราชานญาตใหบรษทขดคลองคนา สยาม พฒนา ทงหลวง

(อ าเภอธญบร) ซงเดมเปนทงหญาไรประโยชนใหเปนพนทกสกรรม เมอ พ.ศ. 2433 โดยไดขดคลองรงสต

ประยรศกด กวาง 8 วา และคลองหกวาสายลาง รวมทงคลองซอยตางๆ รวม 34 สาย มประตน า 3 แหง

ไดแก ประตน าจฬาลงกรณ ประตน าเสาวภาผองศร และประตน าสมบรณ รวมทงประตระบายน าอก 1 แหง

สามารถปด เปด เพอระบายน าในคลองรงสต ซงแยกออกเปนคลองซอยตางๆ และไปเชอมกบแมน า

นครนายก ซงมเขอนทดน ารองรบดานทศเหนอ ตามแนวคลองรงสตและเนองจากระบบคลองสงน า

ชลประทานในจงหวดปทมธาน เปนคลองทขดไดเปนแนวตรงมากทสดในประเทศไทย นอกจากนยงม

โครงการเชยงราก-คลองดาน ซงไดรบน าจากคลองชยนาท-ปาสก ท าใหทงรงสตและทงโครงการเชยงราก

คลองดาน มน าสมบรณสามารถระบายน าไดตามความตองการใชน าของเกษตรกร

ลกษณะดน

ลกษณะดนของจงหวดปทมธำน แบงออกได 2 กลมใหญ คอ กลมดนนาทมสภาพเปนกรดจด

ครอบคลมพนทประมาณรอยละ 70 ของพนททงจงหวด กลมทสอง กลมดนนาไมเปนกรด ครอบคลมพนท

ประมาณรอยละ 30 ของพนทจงหวด สภาพดนในจงหวดปทมธานแบงออกเปน 6 กลมชดดน ดงรปท 2-4

รายละเอยดดงตอไปน

กลมชดดนท 1 มเนอดนเปนพวกดนเหนยว บางแหงมกอนปนหรอผลกยบซมปะปนอย

ดนบนจะมสด า ดนลางเปนสน าตาลหรอเทา อาจมจดประสน าตาลและสเหลองปะปนอยบาง เปนดนลก

มการระบายน าเลวถงคอนขางเลว ดนมความอดมสมบรณตามธรรมชาตปานกลางถงสง ปฏกรยาดนเปน

กรดปานกลางถงเปนดางปานกลาง มคาความเปนกรดเปนดางประมาณ 6.0 – 8.0 ปจจบนบรเวณดงกลาว

สวนใหญใชท านา นอกฤดท านาบางแหงใชปลกขาวไร ฝายและถวตาง ๆ

กลมชดดนท 2 มเนอดนเปนพวกดนเหนยว ดนบนเปนสเทาหรอเทาแก ดนลางสเทาม

จด ประสน าตาลและสเหลองหรอสแดง ถาเกดบรเวณชายฝงทะเลหรอทราบลมภาคกลาง พบจดประ

สเหลองของสารจาโรไซท ในระดบความลกประมาณ 100 – 150 ซม. จากผวดน มการระบายน าเลว

26

มความอดมสมบรณตามธรรมชาตปานกลาง ปฏกรยาดนเปนกรดจด มคาความเปนกรดเปนดางประมาณ

4.5 – 5.0 ปจจบนบรเวณดงกลาวใชท านา บางแหงยกรองปลกไมยนตนและไมผลบางชนด ถามการจดการ

ทดดนนจะใหผลผลตคอนขางสง

กลมชดดนท 3 มเนอดนเปนพวกดนเหนยว ดนบนมสด า สวนดนลางมสเทาหรอน าตาล

ออน มจดประสเหลองและสน าตาลหรอสแดง บางแหงพบผลกยบซมและเปลอกหอยในดนชนเปนดนลก

มการระบายน าเลวถงคอนขางเลว ดนมความอดมสมบรณตามธรรมชาตปานกลาง ปฏกรยาดนเปนกรดแก

ถงดางปานกลาง มคาความเปนกรดเปนดางประมาณ 5.5 – 8.0 ปจจบนบรเวณดงกลาวสวนใหญใชท านา

หรอยกรองปลกพชผกและไมผล ซงไมคอยจะมปญหาในการใชประโยชนทดน แตถาเปนทลมมาก ๆ จะม

ปญหาเรองน าทวมในฤดฝน

กลมชดดนท 8 มเนอดนเปนดนเหนยว ดนบนมลกษณะการทบถมเปนชน ๆ ของดนและ

อนทรยวตถทไดจากการขดลอกรองน า ดนลางมสเทา บางแหงมเปลอกหอยปะปนอยดวยพบบรเวณทราบ

ลม ดนทมความอดมสมบรณตามธรรมชาตปานกลางถงสง ปฏกรยาดนเปนกรดแกถงเปนดางออน มคา

ความเปนกรดเปนดางประมาณ 5.5 – 7.5 ปจจบนเกษตรกรไดท าการขดยกรองเพอปลกพชผลตาง ๆ ท าให

สภาพผวพนดนเดมเปลยนแปลงไป ดนในกลมนไดรบการปรบปรงบ ารงดนเปนอยางด และไดท ากนมา

นานแลว จงถอวาไมมปญหาแตประการใดในเรองคณภาพของดน

กลมชดดนท 10 มเนอดนเปนพวกดนเหนยว ดนบนเปนสเทาหรอสด า ดนลางสเทา ม

จดประ สน าตาลปนเหลองหรอแดงและพบจดประสเหลองฟางขาวของสารจาโรไซท ภายในระดบความลก

100 เซนตเมตรจากผวดนเปนดนลก มการระบายน าเลว ดนมความอดมสมบรณต า เนองจากเปนกรดจด

มากมคาความเปนกรดเปนดางนอยกวา 4.5 ปจจบนบรเวณดงกลาวใชท านา บางแหงมการยกรองปลก

พชผก สมเขยวหวานและสนปฏพทธ ถาไมมการใชปนมารลเพอแกไขความเปนกรดของดน พชทปลกมก

ไมคอยไดผล

กลมชดดนท 11 มเนอดนเปนพวกดนเหนยว ดนบนมสด าหรอสเทาแก ดนลางมสเทา

และมจดประสน าตาล สเหลองหรอสแดงปะปนอยเปนจ านวนมาก ในชวงดนลางตอนบน และพบจดประ

สเหลองฟางขาวของสารจาโรไซทในระดบความลก 50 – 100 ซม.จากผวดน เปนดนลก มการระบายน าเลว

มความอดมสมบรณคอนขางต า เนองจากดนมปฏกรยาเปนกรดจดมากถงเปนกรดจดคาความเปนกรดเปน

ดางประมาณ 4.5 – 5.0 ปจจบนบรเวณดงกลาวใชท านา บางแหงยกรองปลกพชผก สมเขยวหวานและสน

ปฏพทธ ถาดนเหลานไดรบการปรบปรงบ ารงดน ใชปยและปนมารลในอตราทเหมาะสม และมการควบคม

น าหรอจดระบบชลประทานทมประสทธภาพพชทปลกจะใหผลผลตดขน

27

รปท 2-4 แผนทกลมชดดน

2.1.3 สภำพทำงชลศำสตรและกำรระบำยน ำ

จากการศกษาปรมาณน าฝนสะสมรายปของสถานตรวจอากาศกรมอตนยมวทยา พบวาป 2554

ปรมาณฝนรวมทงประเทศในแตละภาคมปรมาณมากกวาคาเฉลยป 2493-2540 อกทงยงมากกวาปรมาณฝน

รวมของป 2549 และป 2553 ซงเปนปทมปรมาณฝนคอนขางมาก และเปนปทเกดน าทวมหนก โดยปรมาณ

ฝนรวมตงแตเดอนมกราคมถงเดอนพฤศจกายน 2554 อยท 1,781 มลลเมตร มากกวาคาเฉลย 407 มลลเมตร

และมากกวาป 2549 และ 2553 อย 247 และ 345 มลลเมตร ตามล าดบ ปรากฏดงรปท 2-5

กลมชดดนท 11 กลมชดดนท 2 กลมชดดนท 3 กลมชดดนท 8

28

ทมา: สถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร

รปท 2-5 ปรมาณน าฝนสะสมรายปเปรยบเทยบคาเฉลย

และจากการศกษาปรมาณฝนสะสมรายปเฉพาะจงหวดปทมธานโดยใชขอมลของสถาบน

สารสนเทศทรพยากรน า พบวาป 2554 ปรมาณฝนรวมทงจงหวดมปรมาณมากกวาปรมาณฝนรวมของป

2538 ป 2549 และป 2553 ซงเปนปทมปรมาณฝนคอนขางมาก และเปนปทเกดน าทวมหนก โดยปรมาณฝน

รวมตงแตเดอนมกราคมถงเดอนพฤศจกายน 2554 อยท 1,530.10 มลลเมตร ปรากฏดงรปท 2-6


รปท 2-6 ปรมาณน าฝนสะสมรายปในพนทจงหวดปทมธาน

29

ส าหรบปรมาณน าฝนซงอางองจากการเกบขอมลของกรมอตนยมวทยาในพนทจงหวดปทมธาน

ประกอบดวยปรมาณน าฝนระหวางป พ.ศ. 2541 ถงป พ.ศ. 2555 ปรากฏรายละเอยดดงตารางท 2-6 ถง

ตารางท 2-8

ตำรำงท 2-6 ขอมลปรมาณน าฝนจงหวดปทมธานในระหวางป พ.ศ. 2551-2555

รำยกำร

2551 2552 2553 2554 2555

ปรมำณ

น ำฝน

(ม.ม.)

จ ำนวน

วนท

ฝนตก

(วน)

ปรมำณ

น ำฝน

(ม.ม.)

จ ำนวน

วนท

ฝนตก

(วน)

ปรมำณ

น ำฝน

(ม.ม.)

จ ำนวน

วนท

ฝนตก

(วน)

ปรมำณ

น ำฝน

(ม.ม.)

จ ำนวน

วนท

ฝนตก

(วน)

ปรมำณ

น ำฝน

(ม.ม.)

จ ำนวน

วนท

ฝนตก

(วน)

มกราคม 0 0 0 0 23.2 5 0 0 21.9 5

กมภาพนธ 0 0 0 0 5.3 1 75.1 2 102.6 4

มนาคม 50.2 1 140.7 10 4.3 1 145.8 10 15.4 7

เมษายน 84.6 14 129.4 10 51.5 6 77.2 9 18.1 4

พฤษภาคม 235.3 17 251.3 20 100.6 13 260.1 25 106.9 14

มถนายน 224.9 20 156.3 12 234.1 11 86.1 20 0 0

กรกฎาคม 117.3 19 176.8 15 228.2 17 115.9 19 0 0

สงหาคม 252.4 18 144.7 13 226.3 25 167.5 20 0 0

กนยายน 207.7 24 161.9 19 535.6 21 307.6 22 0 0

ตลาคม 171.5 20 245 17 223.9 18 279.6 21 0 0

พฤศจกายน 77.4 4 6 3 0 0 15.2 1 0 0

ธนวาคม 0 0 0.2 1 39.8 3 0 0 0 0

รวม 1,421.30 137 1,412.30 120 1,672.80 121 1,530.10 149 264.9 34

ทมา: กรมอตนยมวทยา

30


รำยกำร

2546 2547 2548 2549 2550

ปรมำณ

น ำฝน

(ม.ม.)

จ ำนวน

วนท

ฝนตก

(วน)

ปรมำณ

น ำฝน

(ม.ม.)

จ ำนวน

วนท

ฝนตก

(วน)

ปรมำณ

น ำฝน

(ม.ม.)

จ ำนวน

วนท

ฝนตก

(วน)

ปรมำณ

น ำฝน

(ม.ม.)

จ ำนวน

วนท

ฝนตก

(วน)

ปรมำณ

น ำฝน

(ม.ม.)

จ ำนวน

วนท

ฝนตก

(วน)

มกราคม 0 0 2.7 2 3.6 3 1.3 1 0.4 3

กมภาพนธ 75.2 5 49.9 2 0 0 2.6 2 0 0

มนาคม 99.1 16 28.1 1 51.5 4 134.8 5 0.1 1

เมษายน 6.3 3 23.4 6 108 9 49.6 10 224.1 10

พฤษภาคม 236.5 14 186.2 16 134.5 17 153.1 19 239.6 20

มถนายน 234.9 20 83.7 13 166.1 17 219.6 16 168.1 21

กรกฎาคม 379.1 20 72.4 16 92.7 15 171.8 16 143.6 16

สงหาคม 266.3 18 88.8 17 48 16 117.4 16 116.7 18

กนยายน 372.1 22 105.7 18 463.3 17 377.6 24 291.3 16

ตลาคม 150.7 15 57.7 6 129.5 14 167.5 16 118.7 16

พฤศจกายน 0.4 1 0.2 1 117.7 11 14.5 6 6 2

ธนวาคม 0 0 0 0 5.5 2 22.1 2 0 0

รวม 1,820.60 134 698.80 98 1,320.40 125 1,431.90 133 1308.6 123


31


รำยกำร 2541 2542 2543 2544 2545

ปรมำณ

น ำฝน

(ม.ม.)

จ ำนวน

วนท

ฝนตก

(วน)

ปรมำณ

น ำฝน

(ม.ม.)

จ ำนวน

วนท

ฝนตก

(วน)

ปรมำณ

น ำฝน

(ม.ม.)

จ ำนวน

วนท

ฝนตก

(วน)

ปรมำณ

น ำฝน

(ม.ม.)

จ ำนวน

วนท

ฝนตก

(วน)

ปรมำณ

น ำฝน

(ม.ม.)

จ ำนวน

วนท

ฝนตก

(วน)

มกราคม 0 0 13.4 3 0 0 0 0 0 0

กมภาพนธ 0 0 31.3 2 38.1 3 17 2 15.2 3

มนาคม 0 0 82.2 7 2.8 2 180.7 13 88.5 5

เมษายน 52.3 4 317.7 19 370.3 15 60.2 2 10 5

พฤษภาคม 146.5 16 437.3 22 117.7 13 130.5 18 175 18

มถนายน 212.8 17 166 18 224.5 17 159.5 15 70.1 14

กรกฎาคม 295.2 19 64.4 17 83.6 17 110.9 16 115.5 11

สงหาคม 167.4 18 186.9 17 208.9 22 155.6 17 186.7 17

กนยายน 137.8 18 194.4 19 212.2 22 199.9 18 156.4 18

ตลาคม 123 13 180.4 16 192.7 18 212.6 23 190.2 12

พฤศจกายน 39.4 8 77.9 8 2.8 2 58.4 3 114.2 8

ธนวาคม 14.5 2 0 0 5.1 1 0 0 9.6 4

รวม 1,188.90 115 1,751.90 148 1,458.70 132 1,285.30 127 1131.4 115


32

จากการศกษาขอมลปรมาณน าฝนระหวางป พ.ศ.2541 ถงป พ.ศ.2555 พบวา ปทมปรมาณน าฝนสง

ทสด คอ พ.ศ. 2546 มปรมาณ 1,820.60 มลลเมตร พ.ศ.2543 มปรมาณ 1,751.90 มลลเมตร พ.ศ.2553

มปรมาณ 1,672.80 มลลเมตร และพ.ศ.2554 มปรมาณ 1,530.10 มลลเมตร ตามล าดบ ซงจากขอมลปรมาณ

น าฝนดงกลาวท าใหเหนไดวาบางป มปรมาณน าฝนในพนทมากแตไมไดประสบปญหาน าทวมอยางรนแรง

เทาปพ.ศ. 2554 ซงมปรมาณน าฝนสงเปนอนดบท 4 จากทงหมด 15 ป รายละเอยดดงตารางท 2-9 ท าให

สามารถสรปไดวายงมปจจยอน ๆ ทมผลตอการเกดอทกภยในพนทจงหวดปทมธาน เชน ปรมาณน าฝน

รวมทงประเทศ การบรหารจดการน าในเขอนกกเกบน าตาง ๆ ความลาดชนของพนท สงกดขวางทางน าใน

พนท ความหนาแนนทางน า ความสงจากระดบน าทะเล ขนาดของพนทลมน ายอย ความสามารถในการ

ระบายน าของดน และการใชประโยชนทดน เปนตน

ตำรำงท 2-9 ขอมลสรปปรมาณน าฝนจงหวดปทมธานในแตละปตงแตป พ.ศ. 2541-2545

ปพ.ศ. ปรมำณน ำฝน (มม.) จ ำนวนวนทฝนตก(วน)

2555 264.90 34

2554 1,530.10 149

2553 1,672.80 121

2552 1,412.30 120

2551 1,421.30 137

2550 1,308.60 123

2549 1,431.90 133

2548 1,320.40 125

2547 698.80 98

2546 1,820.60 134

2545 1,131.40 115

33

ปพ.ศ. ปรมำณน ำฝน (มม.) จ ำนวนวนทฝนตก(วน)

2544 1,285.30 127

2543 1,458.70 132

2542 1,751.90 148

2541 1,188.90 115


ควำมสำมำรถในกำรระบำยน ำ

จากการศกษาพบวาระบบระบายน าภายในจงหวดปทมธาน ประกอบดวยคลองระบายน า ประต

ระบายน า และทอระบายน าจ านวนมาก ถามการขดลอกบ ารงรกษาสม าเสมอไมใหตนเขนและไมมวชพช

หนานแนนในคลองจะสงผลใหสามารถรองรบปรมาณน าฝนทเกดจากฝนตกหนก ลดปญหาการเกดน าทวม

ได ซงรายละเอยดคลองชลประทานแสดงในตารางท 2-10

ตำรำงท 2-10 รายละเอยดของคลองชลประทานจงหวดปทมธาน

ล ำดบ

ท คลอง

ทองท

ต ำบล อ ำเภอ จงหวด

1 คลองระพพฒนแยกตก บงกาสาม, บงช าออ, คลอง

เจด, คลองหก, คลองหา,

คลองส, คลองสาม, เทศบาล

ทาโขลง, วงนอย, พะยอม

หนองเสอ, คลอง

หลวง, วงนอย

ปทมธาน, อยธยา

2 คลองระพพฒนแยกใต หนองหม, นพรตน, ศาลาคร,

หนองสามวง, บงน ารกษ

หนองเสอ, วหาร

แดง, ธญบร

สระบร,ปทมธาน

3 คลอง 1 ซาย บงกาสาม, บงบา หนองเสอ ปทมธาน

4 คลอง 2 ซาย บงช าออ, บงบอน หนองเสอ ปทมธาน

5 คลอง 3 ซาย บงช าออ, บงบอน หนองเสอ ปทมธาน

34

ล ำดบ

ท คลอง

ทองท


6 คลอง 4 ซาย คลองหก, คลองเจด คลองหลวง ปทมธาน

7 คลอง 5 ซาย คลองหา, คลองหก คลองหลวง ปทมธาน

8 คลอง 6 ซาย คลองส, คลองหา คลองหลวง ปทมธาน

9 คลอง 7 ซาย คลองสาม, คลองส คลองหลวง ปทมธาน

10 คลอง 8 ซาย เทศบาลทาโขลง, เทศบาล

คลองหลวง, คลองสาม

คลองหลวง ปทมธาน

11 คลอง 9 ซาย เทศบาลทาโขลง, เทศบาล

คลองหลวง


12 คลอง 1 พยอม, เทศบาลทาโขลง,

เทศบาลคลองหลวง,

ประชาธปตย

วงนอย, คลอง

หลวง, ธญบร

อยธยา,ปทมธาน

13 คลอง 2 เทศบาลทาโขลง, เทศบาล

คลองหลวง, ประชาธปตย

คลองหลวง,

ธญบร

ปทมธาน

14 คลอง 3 คลองสาม, ประชาธปตย,

บงยโถ

คลองหลวง,

ธญบร

ปทมธาน

15 คลอง 4 คลองส, บงยโถ คลองหลวง,

ธญบร

ปทมธาน

16 คลอง 5 คลองหา, บงยโถ, รงสต คลองหลวง,

ธญบร

ปทมธาน

17 คลอง 6 คลองหก, รงสต คลองหลวง,

ธญบร

ปทมธาน

18 คลอง 7 คลองเจด, บงช าออ, บงบอน, หนองเสอ, คลอง ปทมธาน

35

ล ำดบ

ท คลอง

ทองท


รงสต, ล าผกกด หลวง, ธญบร

19 คลอง 8 บงช าออ, บงบอน,

ล าผกกด

หนองเสอ, ธญบร ปทมธาน

20 คลอง 9 บงช าออ, บงกาสาม, บงบอน,

บงบา, ล าผกกด, บงสนน


21 คลอง 10 บงกาสาม, บงบา, บงสนน หนองเสอ, ธญบร ปทมธาน

22 คลอง 11 หนองสามวง, บงน ารกษ หนองเสอ, ธญบร ปทมธาน

23 คลอง 12 นพรตน, ศาลาคร, หนองสาม

วง, บงน ารกษ


24 คลอง 14 ศาลาคร, หนองสามวง, บงน า

รกษ


25 คลองแยก 1 ขวา นพรตน, ศาลาคร, หนองสามวง หนองเสอ ปทมธาน

26 คลอง 1ต. ระพพฒนแยกใต นพรตน หนองเสอ ปทมธาน

27 คลอง 1อ. ระพพฒนแยกใต ศาลาคร หนองเสอ ปทมธาน

28 คลอง 2ต. ระพพฒนแยกใต หนองสามวง หนองเสอ ปทมธาน

29 คลอง 2อ. ระพพฒนแยกใต หนองสามวง หนองเสอ ปทมธาน

30 คลอง 1ต. แยก 1 ขวา บงกาสาม หนองเสอ ปทมธาน

31 คลอง 1อ. แยก 1 ขวา นพรตน หนองเสอ ปทมธาน

32 คลอง 2ต. แยก 1 ขวา บงบา หนองเสอ ปทมธาน

33 คลอง 2อ. แยก 1 ขวา หนองสามวง หนองเสอ ปทมธาน

36

ล ำดบ

ท คลอง

ทองท


34 คลอง 32 ศาลาคร หนองเสอ ปทมธาน

35 คลอง 33 ศาลาคร, หนองหม หนองเสอ, วหาร

แดง

ปทมธาน, สระบร

36 คลองเปรมประชากร เทศบาลทาโขลง, เทศบาล

คลองหลวง, บางพน


37 คลองเชยงรากนอย เทศบาลทาโขลง, เทศบาล

พระอนทราชา

คลองหลวง, บาง

ปะอน

ปทมธาน, อยธยา

38 คลองเชยงราก-บางขน เทศบาลคลองหลวง คลองหลวง ปทมธาน

39 แมน าใน ศาลาคร, หนองหม หนองเสอ, วหาร

แดง

ปทมธาน, สระบร

40 คลอง 1 ประชาธปตย , คคต ธญบร , ล าลกกา ปทมธาน

41 คลอง 2 แขวงสายไหม สายไหม กรงเทพมหานคร

ประชาธปตย , คคต ธญบร , ล าลกกา ปทมธาน

42 คลอง 3 บงยโถ , ประชาธปตย , คคต ,

ลาดสวาย

ธญบร , ล าลกกา ปทมธาน

43 คลอง 4 บงยโถ , ลาดสวาย ธญบร , ล าลกกา ปทมธาน

44 คลอง 5 บงยโถ , รงสต , บงค าพรอย ,

ลาดสวาย


45 คลอง 6 รงสต , บงค าพรอย ธญบร , ล าลกกา ปทมธาน

46 คลอง 7 รงสต , ล าผกกด , บงค าพรอย ,

ล าลกกา


37

ล ำดบ

ท คลอง

ทองท


47 คลอง 8 ล าผกกด , ล าลกกา ธญบร , ล าลกกา ปทมธาน

48 คลอง 9

แขวงสามวาตะวนออก , แขวง

คลองสบ

คลองสามวา , หนอง

จอก

กรงเทพมหานคร

บงสนน , ล าผกกด , บง

ทองหลาง , ล าลกกา


49 คลอง 10 แขวงคลองสบ หนองจอก กรงเทพมหานคร

บงสนน , บงทองหลาง ธญบร , ล าลกกา ปทมธาน

50 คลอง 11

แขวงคลองสบ หนองจอก กรงเทพมหานคร

บงน ารกษ , บงสนน , บงคอไห

, บงทองหลาง , ล าไทร


51 คลอง 12 คลองสบสอง , หนองจอก หนองจอก กรงเทพมหานคร

บงน ารกษ , บงคอไห, ล าไทร ธญบร , ล าลกกา ปทมธาน

52 คลอง 13 คลองสบสอง , หนองจอก หนองจอก กรงเทพมหานคร

53 คลอง 14

คลองสบสอง , หนองจอก หนองจอก กรงเทพมหานคร

บงน ารกษ , ศาลาแดง บางน าเปรยว ฉะเชงเทรา

ชมพล , บงศาล องครกษ นครนายก

พชอดม ล าลกกา ปทมธาน

54 คลองรงสตประยรศกด

คลองใหญ , ทรายมล, บงศาล,

องครกษ

องครกษ นครนายก

บงน ารกษ , บงยโถ , บงสนน ,

ประชาธปตย , รงสต , ล าผกกด ,

ธญบร , เมอง ปทมธาน

38

ล ำดบ

ท คลอง

ทองท


บางพน , บานใหม , หลกหก ปทมธาน

55 คลองหกวาสายลาง

สายไหม สายไหม กรงเทพมหานคร

ดอนเกาะกา , ดอนฉมพล , บง

น ารกษ , โยธะกา

บางน าเปรยว ฉะเชงเทรา

ชมพล , บางสมบรณ , พระ

อาจารย

องครกษ นครนายก

คคต , บงค าพรอย , บง

ทองหลาง , พชอดม , ลาดสวาย

,

ล าไทร , ล าลกกา

ล าลกกา ปทมธาน

56 คลองสามวา

ทรายกองดน , บางชน , สามวา

ตะวนตก , สามวาตะวนออก ,

มนบร

คลองสามวา , มนบร กรงเทพมหานคร

บงค าพรอย ล าลกกา ปทมธาน

57 คลองพระราชด าร 2

ทรายกองดนใต , สามวา

ตะวนออก

คลองสามวา กรงเทพมหานคร

ล าลกกา ล าลกกา ปทมธาน

ทมา : ส านกชลประทานท 11 กรมชลประทาน กระทรวงเกษตรและสหกรณ

39

รายละเอยดคลองชลประทานดงกลาว มดงน

คลองระพพฒนแยกตก ความยาวคลองประมาณ 24+600 กม. เปนคลองดน ตนคลองเรมจากดาน

ทายน าประตระบายน าพระศรศลป ซงในเขตโครงการ จะเรมบรเวณ กม.12+000 ปลายคลองปลอยน าลงส

คลอง 1 ผานทางประตระบายน าพระอนทราชา อาคารชลประทานในคลองประกอบดวยประตระบายน า

พระศรศลป และประตระบายน าพระอนทราชา เปนคลองสงน าสายหลกของโครงการผนน าเขาคลอง 1 ซาย

ถง 9 ซาย

คลองระพพฒนแยกใต ความยาวคลองประมาณ 28+380 กม. เปนคลองดน ตนคลองเรมจากประต

ระบายน าพระศรเสาวภาค ซงในเขตโครงการจะเรมบรเวณ กม.6+400 ปลายคลองระบายน าลงสพนท

ตอนลางโดยผานไซฟอนลอดใตคลองรงสตประยรศกด เปนคลองสงน าสายหลกเพยงสายเดยวทสงน าผาน

ไปยงพนทตอนลาง

คลอง 1 ซำย ความยาวคลองประมาณ 19+180 กม. เปนคลองดน ตนคลองรบน าจากคลองระพพฒน

แยกตก ปลายคลองตน















40



คลอง 1 ต.ระพพฒนแยกใต ความยาวคลองประมาณ 2+430 กม. เปนคลองดน ตนคลองรบน าจาก

คลองระพพฒนแยกใต ปลายคลองปลอยน าลงสคลอง 12

คลอง 1 อ.ระพพฒนแยกใต ความยาวคลองประมาณ 2+330 กม. เปนคลองดน ตนคลองรบน าจาก


คลอง 2 ต.ระพพฒนแยกใต ความยาวคลองประมาณ 2+420 กม. เปนคลองดน ตนคลองรบน าจาก


คลอง 2 อ.ระพพฒนแยกใต ความยาวคลองประมาณ 2+210 กม. เปนคลองดน ตนคลองรบน าจาก


คลอง 1 ต.แยก 1 ขวำ ความยาวคลองประมาณ 2+410 กม. เปนคลองดน ตนคลองรบน าจาก

คลองแยก 1 ขวา ปลายคลองปลอยน าลงสคลอง 10

คลอง 1 อ.แยก 1 ขวำ ความยาวคลองประมาณ 2+370 กม. เปนคลองดน ตนคลองรบน าจาก


คลอง 2 ต.แยก 1 ขวำ ความยาวคลองประมาณ 2+370 กม. เปนคลองดน ตนคลองรบน าจาก


คลอง 2 อ.แยก 1 ขวำ ความยาวคลองประมาณ 2+400 กม.เปนคลองดน ตนคลองรบน าจาก


คลองเปรมประชำกร ความยาวคลองประมาณ 24+950 กม. เปนคลองดน ตนคลองรบน าจาก

แมน าเจาพระยา และคลองเชยงรากนอย ปลายคลองระบายน าลงคลองรงสตประยรศกด ผานทาง

ประตระบายน าเปรมเหนอรงสต

คลองเชยงรำกนอย ความยาวคลองประมาณ 8+310 กม. เปนคลองดน ตนคลองรบน าจาก

คลองระพพฒนแยกตก และคลอง 1 ผานทางไซฟอนพระอนทราชา และทอระบายน าเอสเคปตามล าดบ

ปลายคลองปลอยน าลงสคลองเปรมประชากร และแมน าเจาพระยา

คลองเชยงรำกบำงขน ความยาวคลองประมาณ 3+830 กม. เปนคลองดน ตนคลองรบน าจาก

คลอง 1 ผานทางทอระบายน าเชยงรากบางขน

41

คลอง 1 ความยาวคลองประมาณ 21+500 กม. เปนคลองดน ตนคลองรบน าทเหลอใชจาก

โครงการนครหลวง ผานทางคลองระบายน าธรรมชาต และคลอง 26 ทอยทางดานเหนอน าของโครงการ

ปลายคลองปลอยน าลงสคลองรงสตประยรศกด

คลอง 2 ความยาวคลองประมาณ 18+136 กม. เปนคลองดน ตนคลองรบน าจากคลองระพพฒน

แยกตก ปลายคลองปลอยน าลงสคลองรงสตประยรศกด



คลอง 4 ความยาวคลองประมาณ 19+890 กม.ตนคลองรบน าจากคลองระพพฒนแยกตก ปลายคลอง

ปลอยน าลงสคลองรงสตประยรศกด











คลอง 10 ความยาวคลองประมาณ 21+000 กม. เปนคลองดน ตนคลองเรมจากประตระบายน า

ปากคลอง 10 ปลายคลองปลอยน าลงสคลองรงสตประยรศกด

คลองแยก 1 ขวำ ความยาวคลองประมาณ 18+780 กม. เปนคลองดน ตนคลองเ รมจาก

ประตระบายน าคลองแยก 1 ขวา รบน าจากคลองระพพฒนแยกใต ปลายคลองปลอยน าลงคลอง 11

คลอง 11 ความยาวคลองประมาณ 8+350 กม. เปนคลองดน ตนคลองรบน าจากประตระบายน า

ปลายคลองแยก 1 ขวา ปลายคลองปลอยน าลงสคลองรงสตประยรศกด

คลอง 12 ความยาวคลองประมาณ 21+500 กม. เปนคลองดน ตนคลองรบน าจากคลองแยก 1 ขวา


42

คลอง 14 ความยาวคลองประมาณ 15+000 กม. เปนคลองดน ตนคลองรบน าตอจากคลอง 32


คลอง 32 ความยาวคลองประมาณ 3+960 กม. เปนคลองดน ตนคลองรบน าจากแมน าในผานทาง

ประตระบายน าคลอง 32 ปลายคลองปลอยน าลงคลอง 14


แยกใต ปลายคลองปลอยน าลงสแมน าใน

แมน ำใน ความยาวคลองประมาณ 7+000 กม. เปนคลองดน ตนคลองรบน าจากคลองหกวาสายบน

ผานทางประตระบายน าหนองหม

คลอง 1 (สำยกลำง) มลกษณะเปนคลองดนยาวประมาณ 5 กม. ไมมถนนบนคนคลอง ลาดคนคลอง

เปลยนแปลงเปนระยะๆ ไมเหลอรปรางของคลองโดยมบานเรอนราษฎรและรวชดตลง

คลอง 2 (สำยกลำง) มลกษณะเปนคลองดนยาวประมาณ 8 กม. มบานเรอนราษฎรรมตลงเปนแหงๆ

และมบานเรอนรกล าเขามาในคลองบาง

คลอง 3 (สำยกลำง) มลกษณะเปนคลองดนยาวประมาณ 7 กม. ไมมถนนบนคนคลอง มบานเรอน

ราษฎรรมตลงจ านวนมากและมบานเรอนรกล าเขามาในคลองมาก

คลอง 4 (สำยกลำง) มลกษณะเปนคลองดนยาวประมาณ 7.5 กม. มบานเรอนราษฎรรมตลงเปน

แหงๆ และมบานเรอนรกล าเขามาในคลอง

คลอง 5 (สำยกลำง) มลกษณะเปนคลองดนยาวประมาณ 10 กม. มบานเรอนราษฎรรมตลงเปน




คลอง 7 (สำยกลำง) มลกษณะเปนคลองดนยาวประมาณ 12.5 กม. มบานเรอนราษฎรรมตลงและ

มบานเรอนรกล าเขามาในคลองคอนขางหนาแนน

คลอง 8 (สำยกลำง) มลกษณะเปนคลองดนยาวประมาณ 11 กม. ลาดคน มบานเรอนราษฎรรมตลง

เปนระยะๆ และมบานเรอนรกล าเขามาในคลองเลกนอย

คลอง 8 (สำยลำง) มลกษณะเปนคลองดนยาวประมาณ 4 กม. ไมมถนนบนคนคลอง มบานเรอน

ราษฎรรมตลงเปนระยะๆ และมบานเรอนรกล าเขามาในคลองเลกนอย

43


ระยะๆ และมบานเรอนรกล าเขามาในคลองเลกนอย

คลอง 9 (สำยลำง) มลกษณะเปนคลองดนยาวประมาณ 7 กม.

คลอง 10 (สำยกลำง) มลกษณะเปนคลองดนยาวประมาณ 13.5 กม.

คลอง 10 (สำยลำง) มลกษณะเปนคลองดนยาวประมาณ 6.5 กม. มบานเรอนราษฎรรมตลงและม

บานเรอนรกล าเขามาในคลองเลกนอย

คลอง 11 (สำยกลำง) มลกษณะเปนคลองดนยาวประมาณ 11 กม.

คลอง 11 (สำยลำง) มลกษณะเปนคลองดนยาวประมาณ 5.2 กม.


คลอง 12 (สำยลำง) มลกษณะเปนคลองดนยาวประมาณ 11.5 กม. มบานเรอนราษฎรรมตลงและม

บานเรอนรกล าเขามาในคลองเลกนอย





คลองรงสตประยรศกด มลกษณะเปนคลองดนยาวประมาณ 45.5 กม.

คลองหกวำ มลกษณะเปนคลองดนยาวประมาณ 54.5 กม. มบานเรอนราษฎรรมตลงและมบานเรอน

รกล าเขามาในคลองเลกนอย

คลองสำมวำ มลกษณะเปนคลองดนยาวประมาณ 7.6 กม. มบานเรอนราษฎรรมตลงเปนระยะๆ

และมบานเรอนรกล าเขามาในคลองเลกนอย

คลองพระรำชด ำร 2 มลกษณะเปนคลองดนยาวประมาณ 9 กม.

นอกเหนอจากคลองชลประทานซงท าหนา ทในการระบายน าแลว นอกจากนในแตละ

คลองชลประทานประกอบดวยประตระบายน าตาง ๆ แสดงดงรปท 2-7 ซงรายละเอยดประตระบายน าใน

จงหวดปทมธานมรายละเอยดดงตารางท 2-11

44

รปท 2-7 ประตระบายน า

ตำรำงท 2-11 รายละเอยดของอาคารชลประทานจงหวดปทมธาน

ล ำดบท รำยละเอยดอำคำรชลประทำน

อำคำร คลอง

1 ปตร.กลางคลอง 1 คลอง 1

2 ปตร.เชยงรากนอย เปรมประชากร

3 ปตร.กลางคลองเปรมประชากร เปรมประชากร

4 ปตร.ศาลาพน เปรมประชากร

5 ปตร.เชยงรากใหญ เปรมประชากร

6 ทรบ.บางสงห เปรมประชากร

7 ทรบ.บางหลวง เปรมประชากร

8 ปตร.เปรมเหนอรงสต เปรมประชากร

9 ปตร.ไมหวคลอง 1 คลอง 1

45



10 ปตร.ปากคลอง 6 ซาย ระพพฒนแยกตก




14 ทรบ.ปากคลอง 2 ระพพฒนแยกตก




18 ปตร.ปลายคลอง 2 คลอง 2




22 ทรบ.บางขน คลอง 1

23 ปตร.ล าเรอแตก เชยงรากนอย

24 ทรบ.เอสเคป คลอง 1

25 ปตร.คลอง 10 ระพพฒนแยกตก




46














40 ปตร.ปากคลองแยก 1 ขวา ระพพฒนแยกใต

41 ปตร.ศาลาคร ระพพฒนแยกใต

42 ปตร.หนองหม แมน าใน

43 ทรบ.ปากคลอง 12 คลองแยก 1 ขวา

44 ทรบ.ปากคลอง 33 ระพพฒนแยกใต

45 ทรบ.ปลายคลอง 33 คลอง 33

46 ทรบ.ลาดผกขวง คลอง 33

47 ทรบ.ปากคลอง 1อ. ระพฯแยกใต ระพพฒนแยกใต

47



48 ทรบ.ปลายคลอง 1อ. ระพฯแยกใต 1อ. ระพฯแยกใต

49 ทรบ.ปากคลอง 1ต. ระพฯแยกใต ระพพฒนแยกใต

50 ปตร.ปากคลอง 2อ. ระพฯแยกใต ระพพฒนแยกใต

51 ปตร.ปลายคลอง 2อ. ระพฯแยกใต 2อ. ระพฯแยกใต

52 ทรบ.ปากคลอง 2ต. ระพฯแยกใต ระพพฒนแยกใต

53 ทรบ.ปากคลอง 1อ. แยก 1 ขวา คลองแยก 1 ขวา

54 ทรบ.ปากคลอง 1ต. แยก 1 ขวา คลองแยก 1 ขวา

55 ทรบ.ปากคลอง 2อ. แยก 1 ขวา คลองแยก 1 ขวา

56 ทรบ.ปากคลอง 2ต. แยก 1 ขวา คลองแยก 1 ขวา

57 ปตร.พระธรรมราชา ระพพฒนแยกใต

58 ไซฟอนพระธรรมราชา ระพพฒนแยกใต(คลองแยกซาย)

59 ปตน.พระธรรมราชา ระพพฒนแยกใต

60 ปตร.ปลายคลอง แยก 1 ขวา คลองแยก 1 ขวา



63 ปตร.บงปลารา บงปลารา

64 ปตน.จฬาลงกรณ คลองรงสตประยรศกด

65 สถานสบน าจฬาลงกรณ คลองรงสตประยรศกด

66 ปตร.จฬาลงกรณ คลองรงสตประยรศกด

48



67 ปตร.เปรมใตรงสต คลองเปรมประชากร

68 ปตร.คลอง 1 คลอง 1




72 ปตร.กลางคลองรงสต (8-9) คลองรงสตประยรศกด

73 ปตร.กลางคลองรงสต (12-13) คลองรงสตประยรศกด



76 ปตร.กลางคลอง 7 คลอง 7

77 ปตร.กลางคลอง 8 คลอง 8 (สายกลาง)





82 ปตร.หกวา คลองหกวา



85 ปตร.คลอง 16 คลอง 16 (สายกลาง)

ทมา : ส านกชลประทานท 11 กรมชลประทาน กระทรวงเกษตรและสหกรณ

49

รายละเอยดอาคารชลประทานดงกลาว มดงน

ประตระบำยน ำ (ปตร.) ไมหวคลอง 1 เปนอาคารควบคมน า อยดานบนสดรบน าทเหลอใชจาก

โครงการนครหลวงเขามาทคลอง 1 เปนประตโครงสรางไม ประกอบดวยชองอดน ากวาง 4 เมตร

ทอระบำยน ำ (ทรบ. ) เอสเคป เ ปนอาคารควบคมน า รบน าจากคลอง 1 เพอระบายลง

คลองเชยงรากนอย เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 2 บาน

กวางบานละ 3 เมตร ควบคมการปด-เปด ดวยแรงคน

ประตระบำยน ำ (ปตร.) ล ำเรอแตก เปนอาคารควบคมน าเขาคลองเชยงรากนอย ปจจบนไมได

ใชงานแลว ตวอาคารเปนคอนกรตเสรมเหลกประกอบดวย บานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน

กวาง 4 เมตร ควบคมการปด-เปด ดวยแรงคน

ประตระบำยน ำ (ปตร.) กลำงคลอง 1 เปนอาคารควบคมน ากลางคลอง 1 ตวอาคารเปนคอนกรต

เสรมเหลกประกอบดวย บานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง 6 เมตร ควบคมการปด-เปดดวย

มอเตอรไฟฟา

ทอระบำยน ำ (ทรบ.) ปำกคลอง 2 เปนอาคารควบคมน าปากคลอง 2 เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลก

ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 2 บาน กวางบานละ 2 เมตร ควบคมการปด-เปด ดวยแรงคน










ตนคลองรบน าเขาอาคารผานทอคอนกรตเสรมเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 2 บาน


50




ทอระบำยน ำ (ทรบ.) ปำกคลอง 9 เปนอาคารควบคมน าปากคลอง เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลก



ทอระบำยน ำ (ทรบ.) ปำกคลอง 12 เปนอาคารควบคมน าปากคลอง 12 เปนอาคารคอนกรตเสรม

เหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 2 บาน กวางบานละ 2 เมตร ควบคมการปด-เปด

ดวยแรงคน

ประตระบำยน ำ (ปตร.) คลอง 10 เปนอาคารควบคมน าทปากคลอง 10 ตวอาคารเปนคอนกรตเสรม

เหลกประกอบดวย บานระบาย (บานโคง) จ านวน 2 บาน กวางบานละ 4 เมตร ควบคมการปด-เปด

ดวยมอเตอรไฟฟา

ประตระบำยน ำ (ปตร.) พระธรรมรำชำ เปนอาคารควบคมน าทปลายคลองระพพฒนแยกใต ตว

อาคารเปนคอนกรตเสรมเหลก ประกอบดวย บานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง 6 เมตร ควบคม

การปด-เปด ดวยมอเตอรไฟฟา

ประตน ำ (ปตน.) พระธรรมรำชำ เปนอาคารทใชส าหรบควบคมการสญจรทางน า ซงปจจบนน

ไมไดใชงานแลว เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 4 บาน

กวางบานละ 3 เมตร ปดหว-ทายอาคาร ควบคมการปด-เปด ดวยแรงคน

ไซฟอนพระธรรมรำชำ เปนอาคารควบคมน า รบน าจากคลองขดทแยกออกมาจากคลองระพพฒน

แยกใต เพอจดสรรน าลงสพนทตอนลาง เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง)

จ านวน 2 บาน กวางบานละ 3.50 เมตร ควบคมการปด-เปด ดวยแรงคน

ประตระบำยน ำ (ปตร.) ปลำยคลอง 2 เปนอาคารควบคมน าปลายคลอง 2 ตวอาคารเปนคอนกรต

เสรมเหลกประกอบดวย บานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง 6 เมตร


เสรมเหลกประกอบดวย บานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง 6 เมตร ควบคมการปด-เปด ดวยแรงคน



51

















ประตระบำยน ำ (ปตร.) ปำกคลอง 1 ซำย เปนอาคารควบคมน าปากคลอง 1 ซาย เปนอาคาร

คอนกรตเสรมเหลก ตนคลองรบน าเขาอาคารผานทอคอนกรตเสรมเหลกประกอบดวย บานระบาย

(บานโคง) จ านวน 1 บาน กวาง 3 เมตร ควบคมการปด-เปด ดวยแรงคน







52


คอนกรตเสรมเหลกประกอบดวย บานระบาย (บานโคง) จ านวน 1 บาน กวาง 3 เมตร ควบคมการปด-เปด

















ประตระบำยน ำ (ปตร.) ปำกคลองแยก 1 ขวำ เปนอาคารควบคมน าปากคลองแยก 1 ขวา เปนอาคาร

คอนกรตเสรมเหลกประกอบดวย บานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง 6 เมตร ควบคมการปด-เปด


ประตระบำยน ำ (ปตร.) ปลำยคลองแยก 1 ขวำ เปนอาคารควบคมน าปลายคลองแยก 1 ขวา เปน

อาคารคอนกรตเสรมเหลกประกอบดวย บานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง 4 เมตร ควบคมการปด-

เปด ดวยแรงคน

ประตระบำยน ำ (ปตร.) ศำลำคร เปนอาคารควบคมน าปากคลองหกวาสายบน เปนอาคารคอนกรต

เสรมเหลกประกอบดวย บานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง 6 เมตร ควบคมการปด-เปด


53

ประตระบำยน ำ (ปตร.) หนองหม เปนอาคารควบคมน าปากคลองแมน าใน เปนอาคารคอนกรต

เสรมเหลกประกอบดวย บานระบาย (บานตรง) จ านวน 3 บาน ชองรมกวาง 6 เมตร ชองกลางกวาง 3 เมตร

ควบคมการปด-เปด ดวยมอเตอรไฟฟา

ทอระบำยน ำ (ทรบ.) ปำกคลอง 33 เปนอาคารควบคมน าปากคลอง 33 เปนอาคารคอนกรต

เสรมเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 2 บาน กวางบานละ 2 เมตร ควบคมการปด-เปด


ทอระบำยน ำ (ทรบ.) ลำดผกขวง เปนอาคารควบคมน าปากคลองลาดผกขวง เปนอาคารคอนกรต

เสรมเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 2 บาน กวางบานละ 2 เมตร ควบคมการปด-เปด


ทอระบำยน ำ (ทรบ.) ปำกคลอง 1อ.ระพพฒนแยกใต เปนอาคารควบคมน าปากคลอง 1

อ.ระพพฒนแยกใต เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 2 บาน


ทอระบำยน ำ (ทรบ.) ปลำยคลอง 1อ.ระพพฒนแยกใต เปนอาคารควบคมน าปลายคลอง 1

อ.ระพพฒนแยกใต กอนไหลลงสคลอง 14 เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บาน

ตรง) จ านวน 2 บาน กวางบานละ 2 เมตร ควบคมการปด-เปด ดวยแรงคน

ทอระบำยน ำ (ทรบ.) ปำกคลอง 1ต.ระพพฒนแยกใต เปนอาคารควบคมน าปากคลอง 1

ต.ระพพฒนแยกใต เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง

1 เมตร ควบคมการปด-เปด ดวยแรงคน

ประตระบำยน ำ (ปตร.) ปำกคลอง 2อ.ระพพฒนแยกใต เปนอาคารควบคมน าปากคลอง 2

อ.ระพพฒนแยกใต เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลกประกอบดวย บานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง


ประตระบำยน ำ (ปตร.) ปลำยคลอง 2อ.ระพพฒนแยกใต เปนอาคารควบคมน าปลายคลอง 2

อ.ระพพฒนแยกใต เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลกประกอบดวย บานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน

กวาง 6 เมตร ควบคมการปด-เปด ดวยมอเตอรไฟฟา

ทอระบำยน ำ (ทรบ.) ปำกคลอง 2ต.ระพพฒนแยกใต เปนอาคารควบคมน าปากคลอง 2

ต.ระพพฒนแยกใต เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง


54

ทอระบำยน ำ (ทรบ.) ปำกคลอง 1อ.แยก 1 ขวำ เปนอาคารควบคมน าปากคลอง 1อ.แยก 1 ขวา เปน

อาคารคอนกรตเสรมเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 2 บาน กวางบานละ 1 เมตร ควบคม

การปด-เปด ดวยแรงคน

ทอระบำยน ำ (ทรบ.) ปำกคลอง 1ต.แยก 1 ขวำ เปนอาคารควบคมน าปากคลอง 1ต.แยก 1 ขวา เปน



ทอระบำยน ำ (ทรบ.) ปำกคลอง 2อ.แยก 1 ขวำ เปนอาคารควบคมน าปากคลอง 2อ.แยก 1 ขวา เปน



ทอระบำยน ำ (ทรบ.) ปำกคลอง 2ต.แยก 1 ขวำ เปนอาคารควบคมน าปากคลอง 2ต.แยก 1 ขวา เปน



ประตระบำยน ำ (ปตร.) เชยงรำกนอย เปนอาคารควบคมน าฝงขวา โดยรบน าจากคลองเปรม

ประชากรบรเวณกม.8+010 เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลกประกอบดวย บานระบาย (บานตรง)

จ านวน 1 บาน กวาง 6 เมตร ควบคมการปด-เปด ดวยแรงคน

ประตระบำยน ำ (ปตร.) กลำงคลองเปรมประชำกร เปนอาคารควบคมน าบรเวณกม.8+450 ของ

คลองเปรมประชากร เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลกประกอบดวย บานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน


ประตระบำยน ำ (ปตร.) ศำลำพน เปนอาคารควบคมน าฝงขวา โดยรบน าจากคลองเปรมประชากร

บรเวณกม.11+530 เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลกประกอบดวย บานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน


ประตระบำยน ำ (ปตร . ) เ ชยงรำกใหญ เ ปนอาคารควบคมน า ฝ งขวา โดย รบน าจาก

คลองเปรมประชากรบรเวณกม.16+790 เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลกประกอบดวย บานระบาย (บานตรง)

จ านวน 1 บาน กวาง 6 เมตร ควบคมการปด-เปด ดวยแรงคน

ประตระบำยน ำ (ปตร.) บงปลำรำ เปนอาคารควบคมน าจากคลองบงปลารา กอนไหลลงสคลอง 14

เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลกประกอบดวย บานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง 4 เมตร

ควบคมการปด-เปด ดวยแรงคน

55

ทอระบำยน ำ (ทรบ.) บำงขน เปนอาคารทแยกออกทางฝงขวาของคลอง 1 โดยรบน าจากคลอง 1

เขาคลองเชยงราก-บางขน แลวไหลลงสคลองเปรมประชากร เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลก ประกอบดวย

บานระบาย (บานตรง) จ านวน 2 บาน กวางบานละ 3 เมตร ควบคมการปด-เปด ดวยแรงคน

ทอระบำยน ำ (ทรบ.) บำงสงห เปนอำคำรควบคมน ำฝงขวำ โดยรบน าจากคลองเปรมประชากร

บรเวณกม.19+610 เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 2 บาน


ทอระบำยน ำ (ทรบ.) บำงหลวง เปนอาคารควบคมน าฝงขวา โดยรบน าจากคลองเปรมประชากร

บรเวณกม.21+100 เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 2 บาน


ประตระบำยน ำ (ปตร.) เปรมเหนอรงสต เปนอาคารควบคมน าบรเวณกม.24+390 ของ

คลองเปรมประชากร เปนอาคารตวสดทายกอนไหลลงสคลองรงสตประยรศกด เปนอาคารคอนกรตเสรม

เหลกประกอบดวย บานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง 6 เมตร ควบคมการปด-เปด ดวยแรงคน

ปตร. จฬำลงกรณ ตงอยท ต าบลประชาธปตย อ าเภอธญบร จงหวดปทมธาน เปนประตโครงสราง

เหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 4 บาน กวาง 3.00 เมตร

สถำนสบน ำจฬำลงกรณ ตงอยท ต าบลประชาธปตย อ าเภอธญบร จงหวดปทมธาน มอตราการ สบน า 3 ลบ.ม./วนาท จ านวน 12 เครอง ปตน. จฬำลงกรณ ตงอยท ต าบลประชาธปตย อ าเภอธญบร จงหวดปทมธาน เปนอาคารควบคมการสญจรทางน าตนคลองรงสต เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลก ประกอบดวย บานประต กวาง 6 เมตร ปตร. หกวำ ตงอยท ต าบลพชอดม อ าเภอล าลกกา จงหวดปทมธาน เปนประตโครงสรางเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 2 บาน กวาง 3.00 เมตร ปตร. คลอง 1 ตงอยท ต าบลประชาธปตย อ าเภอธญบร จงหวดปทมธาน เปนประตโครงสรางเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง 6.00 เมตร ปตร. คลอง 2 ตงอยท ต าบลประชาธปตย อ าเภอธญบร จงหวดปทมธาน เปนประตโครงสรางเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง 6.00 ปตร. คลอง 3 ตงอยท ต าบลประชาธปตย อ าเภอธญบร จงหวดปทมธาน เปนประตโครงสรางเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง 6.00 เมตร ปตร. คลอง 4 ต งอยท ต าบลบงยโถ อ าเภอธญบร จงหวดปทมธาน เปนประตโครงสรางเหลก

ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง 6.00 เมตร

56

ปตร. คลอง 5 ต งอยท ต าบลบงยโถ อ าเภอธญบร จงหวดปทมธาน เปนประตโครงสรางเหลก

ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง 6.00 เมตร

ปตร. คลอง 6 ตงอยท ต าบลบงค าพรอย อ าเภอล าลกกา จงหวดปทมธาน เปนประตโครงสรางเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง 6.00 เมตร ปตร. คลอง 7 ต งอยทฝายสงน าและบ ารงรกษาท 2 ต าบลบงค าพรอย อ าเภอล าลกกา จงหวด

ปทมธาน เปนประตโครงสรางเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง 6.00 เมตร

ปตร. กลำงคลอง 8 (สำยกลำง) ตงอยทฝายสงน าและบ ารงรกษาท 2 ต าบลล าลกกา อ าเภอล าลกกา

จงหวดปทมธาน เปนประตโครงสรางเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน

กวาง 6.00 เมตร

ปตร. กลำงคลอง 9 (สำยกลำง) ตงอยท ต าบลล าลกกา อ าเภอล าลกกา จงหวดปทมธาน เปนประต

โครงสรางเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง 6.00 เมตร

ปตร. กลำงคลอง 10 (สำยกลำง) ต งอยท ต าบลบงทองหลาง อ าเภอล าลกกา จงหวดปทมธาน เปนประตโครงสรางเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง 6.00 เมตร ปตร. กลำงคลอง 11 (สำยกลำง) ต งอยท ต าบลบงทองหลาง อ าเภอล าลกกา จงหวดปทมธาน

เปนประตโครงสรางเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง 6.00 เมตร

ปตร. กลำงคลอง 12 (สำยกลำง) ตงอยท ต าบลล าไทร อ าเภอล าลกกา จงหวดปทมธาน เปนประต

โครงสรางเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง 6.00 เมตร

ปตร. เปรมใตรงสต ตงอยท ต าบลหลกหก อ าเภอเมอง จงหวดปทมธาน เปนประตโครงสรางเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 1 บาน กวาง 6.00 เมตร ปตร. กลำงคลองรงสต (ระหวาง คลอง 8-9) ตงอยท ต าบลล าผกกด อ าเภอธญบร จงหวดปทมธาน เปนอาคารคอนกรตเสรมเหลก มชอง STOP LOG จ านวน 3 ชอง กวาง 2.50 เมตร 7.00 เมตร และ 2.50 เมตร ไมมบานระบายและเครองยกบาน ปตร. กลำงคลองรงสต (ระหวาง คลอง 12-13) ต งอย ท ต าบลบงน า รกษ อ า เภอธญบร

จงหวดปทมธาน เปนประตโครงสรางเหลก ประกอบดวยบานระบาย (บานตรง) จ านวน 2 บาน

กวาง 6.00 เมตร

ทศทำงกำรไหลของน ำ

จากการศกษาสภาพทางชลศาสตร พบวา จงหวดปทมธานมแมน าล าคลองเปนจ านวนมาก

ซงทศทางการไหลของล าคลองสายหลก แสดงในรปท 2-8 ซงมรายละเอยด ดงตอไปน

57

รปท 2-8 ทศทางการไหลของน าในจงหวดปทมธาน

คลองระพพฒนแยกตก ปลอยน าลงสคลองตาง ๆ ไดแก คลอง 1 ซาย คลอง 2 ซาย คลอง 3 ซาย

คลอง 4 ซาย คลอง 5 ซาย คลอง 6 ซาย คลอง 7 ซาย คลอง 8 ซาย และคลอง 9 ซาย ซงคลองตาง ๆ ขางตน

ปลายคลองเปนคลองตน นอกจากนคลองระพพฒนยงปลอยน าลงสคลองอน ๆ ไดแก คลอง 1 คลอง 2

คลอง 3 คลอง 4 คลอง 5 คลอง 6 คลอง 7 คลอง 8 คลอง 9 ซงคลองเหลานจะปลอยน าลงส

คลองรงสตประยรศกดตอไป

คลองระพพฒนแยกใต ปลอยน าลงสคลองตาง ๆ ไดแก คลอง 1 ต.ระพพฒน และคลอง 2

ต.ระพพฒน ซงคลองขางตนจะปลอยน าลงสคลอง 12 นอกจากนคลองระพพฒนแยกใตยงปลอยน าลงส

คลองอน ๆ ไดแก คลอง 1 อ.ระพพฒน และคลอง 2 อ.ระพพฒน ซงคลองเหลานจะปลอยน าลงสคลอง 14

ตอไป

แมน ำเจำพระยำและคลองเชยงรำกนอย ปลอยน าสคลองเปรมประชากร และคลองเปรมประชากร

ปลอยน าผานประตน าเปรมรงสตเหนอไปยงคลองรงสตประยรศกด

คลอง 1 แยกขวำ ปลอยน าลงสคลองตาง ๆ ไดแก คลอง 1 ต.แยกขวา 1 และคลอง 2 ต.แยกขวา 2

ซงคลองขางตนจะปลอยน าลงสคลอง 10 นอกจากนคลองแยกขวา 1 ยงปลอยน าลงสคลองอน ๆ ไดแก

คลอง 1 อ.แยกขวา 1 และคลอง 2 อ.แยกขวา 2 ซงคลองเหลานจะปลอยน าลงสคลอง 12 ตอไป

58

ปญหำอปสรรคในกำรระบำยน ำ

จากการศกษาพบวาในปจจบนมปญหาอปสรรคซงจะสงผลตอการระบายน า ซงสามารถสรปได

ดงน

1) ปญหาวชพชหนาแนนในทางน า

2) การปลกสรางบานเรอนรกล าเขาไปในเขตคลอง

3) การถมคลองเพอท าทางขาม โดยวางทอลอดทมขนาดเลกเกนไป

4) ตอมอของสะพานทางดวนสายตาง ๆ ทพาดผานพนทจงหวดปทมธาน พบวา ตอมอของสะพาน

มขนาดใหญ และมต าแหนงกดขวางทางน า ซงเปนอปสรรคตอการไหลของน า

พนทน ำทวมซ ำซำก

จากขอมลน าทวมในอดต ป พ.ศ. 2554 พ.ศ. 2553 และพ.ศ.2549 พบวาจงหวดปทมธานทง 7 อ าเภอ

มพนทน าทวมซ าซากเปนประจ าโดยประสบน าทวมทง 3 ครงใน 3 ป และเสยงตอการลงทนพฒนาทาง

การเกษตร ซงแสดงรายละเอยดดงตารางท 2-12 และรปท 2-9 พนทน าทวมซ าซากในจงหวดปทมธาน

พนทน าไมทวมซ าซาก น าทวมซ าซาก

รปท 2-9 พนทน าทวมซ าซากในจงหวดปทมธาน

59

ตำรำงท 2-12 ขอมลรายชอหมบานทน าทวมซ าซากในจงหวดปทมธาน

โอกำสเกดน ำทวมซ ำซำก อ ำเภอ ต ำบล หมบำน น าทวมซ าซาก 3 ครงใน 3 ป

(จากขอมลน าทวมในอดตป 2549 2553 และ 2554 )

สามโคก

บานปทม ศาลาพน บางเตย ลาดบว

ล าลาด บางเตย

คลองควาย คลองควาย คลองสระ ทางยาว

ทายเกาะ ลาดทองวง แกงรอน ขนมเปยก

บางกระบอ ทายดง บานงว บานสมคร สามโคก บานธาต

ตนมะขามปอม ลาดหลมแกว ระแหง ปลายคลองระแหง

หนาไม คลองลากคอนเลก คลองโตะเซนต

ลาดหลมแกว คลองบางสะแก คลองลาดหลมแกว คลองขวางบน คลองขวางลาง

คลองพระอดม คลองพระอดม บอเงน คลองแขยด

คลองบางหลวง ระแหง คลองโยธา

คบางหลวง คลองบางเตย คขวางไทย

60

โอกำสเกดน ำทวมซ ำซำก อ ำเภอ ต ำบล หมบำน เมอง สวนพรกไทย คลองบางสงห

คลองเปรม บางควด พระโอย

ไผลอม ปลายบว

บางพด ทากะชะ คลองหลวง คลองหนง หมท 14

คลองส หมท 9 หมท 12 หมท 13 หมท 16

คลองหา หมท 13 หมท 14 หมท 15

คลองหก หมท 13 หมท 14

ธญบร บงยโถ หมท 3 หมท 4

บงน ารกษ หมท 5 หมท 6

ล าลกกา ลาดสวาย บานคลองส คคต บานขจรเนตยตร

บงค าพรอย บานคลองหา บานคลองหก

ล าลกกา คลองซอยทเจด บานคลองหกวา

บงทองหลาง บานคลองเกาหกวา บานคลองหกวา บานค.11 หกวา

61

โอกำสเกดน ำทวมซ ำซำก อ ำเภอ ต ำบล หมบำน ล าไทร บานค.12 สายกลาง

บานล าไทร คลองหกวา บานค.11 หกวา บานค.11 สายกลาง

บงคอไห บานคลอง12 บานคลอง11

พชอดม บานคลอง 13 สายกลาง หนองเสอ บงกาสาม บานระพพฒน

ศาลาคร บานวงทองสามคค บานลาดผกขวง

นพรตน บานเกาะแขม

จดวกฤตน ำทวม

จากสถานการณน าทวมในอดต พบวา จงหวดปทมธานมพนททเปนจดวกฤตกระจายอยในอ าเภอ

ตางๆ ไดแก อ าเภอสามโคก เมอง คลองหลวง และธญบร ดงรปท 2-10 ซงมรายละเอยดดงน

อ าเภอสามโคก ไดแก ต าบลเชยงรากนอย เชยงรากใหญ บานปทม และบางเตย อ าเภอเมอง ไดแก ต าบลบางควด และหลกหก อ าเภอคลองหลวง ไดแก ต าบลคลองหนง อ าเภอธญบร ไดแก ต าบลประชาธปตย

รปท 2-10 แผนทต ำแหนงต ำบลทมจดวกฤตน าทวม

62

จงหวดปทมธานมพนททเปนจดวกฤตกระจายอย ดงรปท 2-11 ซงมรายละเอยดดงตอไปน

หมบานฉตรหลวง หมบานบานพราว หมบานปทม หมบานรตนโกสนทร 200 ป หมบานไวทเฮาส หมบานเมองเอก บางควด เชยงราก

รปท 2-11 แผนทต ำแหนงจดวกฤตน าทวม

2.1.4 พนทเสยงภยอน ๆ

พนทเสยงแผนดนทรดและวกฤตน ำบำดำล

ปญหาแผนดนทรดและวกฤตน าบาดาลยงคงมอยางตอเนอง แมวาจะไมอนญาตใหมการเจาะและใช

น าบาดาลแลว อยางไรกตามสถานการณแผนดนทรด มอตราการทรดตว 3-5 เซนตเมตร บรเวณอ าเภอธญบร

อ าเภอเมอง และอ าเภอล าลกกา จงหวดปทมธาน ซงการเกดแผนดนทรดจะมความสมพนธกบระดบน าใตดน

โดยตรง แตจะขนอยกบปจจยอน ๆ รวมดวย เชน ลกษณะของดน การใชประโยชนทดน เปนตน ดงนนพนท

ทอยในเขตวกฤตน าบาดาล อาจจะพบปญหาแผนดนทรดในระดบความรนแรงทตางกน

63

ทมา: กรมโยธาธการและผงเมอง กระทรวงมหาดไทย

รปท 2-12 แผนทเสยงภยธรรมชาตของกรงเทพมหานครและปรมณฑล

ทมา: กรมโยธาธการและผงเมอง กระทรวงมหาดไทย

รปท 2-13 พนทเสยงภยกรงเทพมหานครและปรมณฑล

64

2.1.5 สถตน ำทวมจำกอดต - ปจจบน

ในชวงระยะ เวลา 6 ป ทผานมา จงหวดปทมธาน เ กดเหตการณน าทวม จ านวน 3 ค รง

คอ ป พ.ศ. 2549 ป พ.ศ.2553 และ ป พ.ศ. 2554 ซงมรายละเอยดชวงเวลาทเกด ความเสยหายทไดรบ

งบประมาณทใชในการด าเนนการ ดงตารางท 2-13

ตำรำงท 2-13 ความเสยหายจากน าทวมปทมธาน

ป ชวงเวลำ

ระยะ

เวลำ

ผลกระทบ (ควำมเสยหำย) งบประมำณ

ทมำ

(บำท)

กำรใชงบประมำณในกำรด ำเนนกำร ประชำกร

(คน)

บำนเรอน

(หลง)

พนท

เกษตร

(ไร)

2549

27 ส.ค. 49

ถง

30 ต.ค. 49

65

วน

120,682

46,420

ไมระบ

เงนทดรองราชการ จงหวด ไมระบจ านวน

- ถงยงชพจ านวน 5,924 ชด

- กระสอบทราย จ านวน 150,000 ใบ

2553 7 ต.ค. 53

ถง

20 พ.ย.

53

45

วน

25,250 139 370 เงนทดรอง

ราชการ

จงหวด

5,231,862

- ซอมแซมถนน 4,043,150

- จดซอวสดในการปองกนน าทวม 543,852

- คาน ามนเชอเพลง 282,474

- ชวยเหลอดานพช 337,386

- คาจดการศพ 25,000

2554 9 ก.ย. 54

ถง

30 พ.ย. 54

62 วน

64,500 3,043 50,000 เงนทดรองราชการจงหวด52,890,806

- จดซอถงยงชพ 10,728,500

- อาหาร/น าดม 382,000

- ซอมแซมทอยอาศย 12,675,720

- คาเบยเลยง/คาตอบแทน 369,469

- คาจดการศพ 75,000

- จดซอวสดในการปองกนน าทวม

26,535,770

- คาน ามนเชอเพลง/กระแสไฟฟา 2,124,347

ทมา: ส านกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดปทมธาน

65

โดยสรปพบวาความเสยหายทงสามครงในรอบ 6 ปทผานมาของการเกดเหตการณน าทวมท าให

เกดผลเสยหายแกประชาชน บานเรอน และพนทเกษตรเปนจ านวนมาก ระยะเวลาของการเกดเหตการณ

คอนขางใชเวลานาน ท าใหประชาชนในพนทน าทวมตองประสบกบความยากล าบากในการด ารงชวต

ประจ าวน มปญหาความไมปลอดภยในชวตและทรพยสน การคมนาคมไมสะดวก การขาดแคลนน าดม

เครองอปโภค และภาครฐเสยงบประมาณในการแกไขจดการปญหาน าทวมและบรรเทาความเดอดรอน

ของประชาชน เปนเงนมากกวา 58 ลานบาท

ขอมลแผนทพนทน ำทวมในอดต

พนทน าทวม พนทน าไมทวม

รปท 2-14 แผนทพนทน าทวมในจงหวดปทมธาน ป พ.ศ. 2554

ทมา สทอภ.(gistda)

66







67

ควำมเสยหำยจำกอทกภยครงทผำนมำ

จากขอมลของกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดปทมธาน พบวา ความเสยหายตอชวต

และทรพยสนของประชาชนในจงหวดปทมธาน พบวาม 7 อ าเภอ 60 ต าบลไดรบความเสยหายจาก

เหตการณน าทวม คดเปน 100% จากจ านวนอ าเภอและต าบลทงหมด ม 522 หมบานทไดรบความเสยหาย

คดเปน 98.7% จากจ านวนหมบานทงหมด จ านวนครวเรอนทไดรบความเสยหายม 307,560 ครวเรอน

คดเปน 58.5% จากจ านวนครวเรอนทงหมด จ านวนประชากรทไดรบผลกระทบม 749,349 คน คดเปน

56.5% จากจ านวนประชากรทงหมด สวนผเสยชวตมจ านวน 34 คน

ควำมเสยหำยตอภำคอตสำหกรรม(ในนคมอตสำหกรรม)

โดยสรปพบวา นคมอตสาหกรรมทไดรบความเสยหายจากเหตการณน าทวมมท งหมด

7 นคมอตสาหกรรม รวมมลคาความเสยหายประมาณ 237,410 ลานบาท ซงนคมอตสาหกรรมทไดรบ

ความเสยหายสงทสด คอ นคมอตสาหกรรมนวนคร มมลคาความเสยหายทงสน 86,511 ลานบาท รองลงมา

คอ นคมอตสาหกรรมโรจนะ และนคมอตสาหกรรมไฮเทค นคมอตสาหกรรมบางปะอน นคมอตสาหกรรม

สหรตนนคร นคมอตสาหกรรมบางกะด นคมอตสาหกรรมแฟคตอร ตามล าดบ

ตำรำงท 2-14 ความเสยหายในนคมอตสาหกรรม

ทมา: นคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย หนวย: ลานบาท

68

นคมอตสาหกรรมในจงหวดปทมธานทไดรบความเสยหายจากเหตการณน าทวมในครงน ไดแก

นคมอตสาหกรรมนวนคร ซงเปนศนยกลางของอตสาหกรรมชนสวน ชนสวนอเลกทรอนกส ชนสวน

รถยนต และอาหารแปรรป มโรงงานอตสาหกรรมมากถง 400 โรง มลคาการลงทน 100,000 ลานบาท และ

แรงงาน 170,000 คน ซงน าไดเขาทวมโรงงานทงสน 270 โรง และนคมอตสาหกรรมบางกะด ซงเปน

ศนยกลางของอตสาหกรรมเครองใชไฟฟา และชนสวนอเลกทรอนกส มโรงงานจ านวน 44 โรง แรงงาน

จ านวน 30,000 คน มลคาการลงทน 22,000 ลานบาท สามารถประเมนคาความเสยหายได ดงตารางท 2-14

ควำมเสยหำยตอภำคอตสำหกรรม(นอกนคมอตสำหกรรม)

ภาคอตสาหกรรมในจงหวดปทมธานทไดรบความเสยหายจากเหตการณน าทวม สามารถประเมน

คาความเสยหายได ดงตารางท 2-15

ตำรำงท 2-15 ความเสยหายภายนอกนคมอตสาหกรรม

ทมา: กรมโรงงานอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม หนวย: ลานบาท

โดยสรปพบวา ภาคอตสาหกรรมทไดรบความเสยหายจากเหตการณน าทวมมทงหมด 8 จงหวด

รวมมลคาความเสยหายประมาณ 237,340 ลานบาท ซงภาคอตสาหกรรมทไดรบความเสยหายสงทสด

คอ จงหวดพระนครศรอยธยา มมลคาความเสยหายทงสน 91,320 ลานบาท รองลงมา คอ จงหวดปทมธาน ม

มลคาความเสยหายทงสน 62,925 ลานบาท ลพบร มมลคาความเสยหายทงสน 37,483 ลานบาท นนทบร

นครสวรรค ชยนาท อางทอง และอทยธาน ตามล าดบ

69

พนทประสบอทกภยในป 2554

มหำวทยำลยธรรมศำสตร ศนยรงสต

ในชวงทประเทศไทยเกดอทกภยครงใหญในป 2554 มหาวทยาลยธรรมศาสตรไดเปดเปน

ศนยพกพงผประสบอทกภย ตงแต 9 ตลาคม 2554 ซงมหาวทยาลยมพนงกนน าสง 4.20 เมตร โดยมเจาหนาท

อาสาสมครและทหารประมาณ 600 คน ท างานอยางหนกในการตอสเพอรกษาพนทไมใหถกน าทวม แตขาด

เครองจกรขนาดใหญ รถขนดน รวมถงเครองสบน า ท าใหไมสามารถตอสกบมวลน าไดตลอดในวนท 22

ตลาคม 2554 น าไดเขาทวมพนทมหาวทยาลยสงกวา 1 เมตร และน าทวมเตมพนทในวนท 23 ตลาคม 2554

นคมอตสำหกรรมนวนคร

ตงอยท ถนนพหลโยธน อ าเภอคลองหลวง หางจากกรงเทพมหานคร 46 กโลเมตร โดยมเสนทาง

เชอมตอกบทางหลวงยกระดบ และหางจากถนนวงแหวนรอบนอกเพยง 5 กโลเมตร จงสะดวกสบายในการ

เดนทาง และการขนสง ปจจบนมโรงงาน 200 กวาบรษท เปนนคมอตสาหกรรมสดทายทถกน าทวม

ในป 2554 ระดบน าสงกวา 2 เมตร เรมทวมตงแต 16 ตลาคม 2554 ถงตนเดอนพฤศจกายน 2554

นคมอตสำหกรรมบำงกะด

ตงอยท ถนนตวานนท ต าบลบางกะด อ าเภอเมอง มโรงงานตงอย 91 โรง ในชวงน าทวมป 2554

หลงจากนคมอตสาหกรรมในจงหวดพระนครศรอยธยาประสบอทกภยเสยหาย นคมอตสาหกรรมบางกะด

ไดเตรยมแผนปองกนไว โดยมแนวปองกนดานนอกนคมทใชถนนส าคญทอยโดยรอบและแนวคนดนทสง

4.5 เมตร รวมทงมแนวปองกนสดทายรอบโรงงานแตละโรงดวย ในวนท 19 ตลาคม 2554 คนดนบรเวณ

ถนนบางกะดแตก น าไดทะลกเขาทวมชมชนและถนนตวานนท ท าใหสวนอตสาหกรรมบางกะดเปนพนท

แหงเดยวทยงไมถกน าทวม ในวนท 21 ตลาคม 2554 นคมกประสบอทกภยเมอคนดนทกนตรง

โรงงานลแกน ทางดานทศตะวนออกของสวนอตสาหกรรม ถกน าซดขาดกวางกวา 10 เมตร สงผลใหน าจาก

คลองประปาไหลทะลกเขาสพนทดานใน และไหลไปยงพนทสวนอตสาหกรรมอยางรวดเรว จนน าม

ระดบสงกวา 2 เมตร ตองเขาชวยเหลอพนกงานทตดอยตามโรงงานตาง ๆ กวา 100 คน และประชาชนใน

ชมชนตาง ๆ ทอยโดยรอบ

ฟวเจอรพำรค รงสต

เปนศนยการคาขนาดใหญทสดของเอเชย ต งอยรมถนนพหลโยธน อ าเภอธญบร ในชวงทเกด

อทกภยป 2554 ฟวเจอรพารค รงสต ประกาศโครงการชวยเหลอผประสบภยน าทวมโดยใหผทไดรบความ

เดอดรอนจากภยน าทวม สามารถน ารถมาจอดไดทอาคารจอดรถของศนยการคาฟวเจอรพารค โดยไมม

คาใชจายใด ๆ ทงสน และมผประสบภยน ารถไปจอดถง 3,000 คน ในวนท 18 ตลาคม 2554 น าเรมเออเขาส

70

ฟวเจอรพารค รงสต และปดบรการในวนท 19 ตลาคม 2554 เนองจากน าทวมรอบนอกสงกวา 50 เซนตเมตร

ท าใหการเดนทางไมสะดวก และเรมเปดใหบรการใหมวนท 18 พฤศจกายน 2554

บำงควด

ต าบลบางควด อ าเภอเมอง เปนพนทราบลม มแมน าล าคลองไหลผาน เปนทตงของหมบานจดสรร

ขนาดใหญหลายหมบาน สถานการณน าทวมป 2554 น าทวมต าบลบางควด ตงแต 17 ตลาคม 2554

และไดทวมสงกวา 2 เมตร ในวนท 18 ตลาคม 2554 การชวยเหลอผประสบภยเปนไปอยางยากล าบาก

เนองจากระดบน าสงมาก พนทนเขาสภาวะปกตในวนท 10 ธนวาคม 2554

ประตระบำยน ำคลองบำนพรำว

เปนประตระบายน าทกนระหวางแมน าเจาพระยากบคลองเชยงรากใหญ ในอ าเภอสามโคก ลกษณะ

พนทสวนใหญเปนทราบลม โดยประตทปองกนปรมาณน าในแมน าเจาพระยา ไมใหน าไหลเขาทวมพนท

ส าคญในเมองปทมธาน ไดแก ต าบลเชยงรากนอย เชยงรากใหญ บานปทม และบานงว อยางไรกตาม

ประตไดเกดช ารดและน าไหลเขาทวมบรเวณดงกลาว และไหลเขาสรงสต นวนคร

บำนปทม

ตงอยทต าบลเชยงราก อ าเภอสามโคก ลกษณะพนทเปนทราบตดแมน าเจาพระยา เรมประสบกบ

ภาวะน าทวมในกลางเดอนกนยายน 2554 แมมการวางกระสอบทรายกนน าสงกวา 1.20 เมตร แตกไม

สามารถกนไวได บานปทมจงตองเผชญกบน าทวมจนถงตนเดอนธนวาคม 2554 ระดบน าทวมสงประมาณ

20-80 เซนตเมตร

หมบำนรตนโกสนทร 200 ป

ตงอยท อ าเภอธญบร วนท 18 ตลาคม 2554 น าเรมทวมเสนทางหนาตลาดรงสต และเขาทวม

หมบานรตนโกสนทร 200 ป จนกลายเปนพนททวกฤตทสดในเขตเทศบาลรงสต แมเทศบาลเขาชวยเหลอท า

แนวคนกนน าไว และสบน าออกจากหมบานระบายลงคลองรงสต แตกไมสามารถปองกนได มระดบน าทวม

สงกวา 1 เมตร จากผวถนนของหมบาน วนท 24 พฤศจกายน 2554 ชาวบานไดรอแนวกระสอบทรายเพอก

ตลาดรงสต และน าลดลงในวนท 9 ธนวาคม 2554 ท าใหหมบานตองผจญกบปญหาขยะทบถมอยในหมบาน

กองเปนภเขาสงกลนเนาเหมน จนชาวบานมาประทวงเพอเรยกรองใหทางเทศบาลเรงด าเนนการเกบกวาด

คลองรงสตประยรศกด

เปนคลองสายหลก มความยาว 54 กโลเมตร เรมตงแตปากแมน าเจาพระยาทต าบลบานใหม

อ าเภอเมอง ถงจงหวดนครนายก ปจจบนคลองรงสตเปนคลองชลประทานส าหรบการระบายน า คลองรงสต

71

มบทบาทส าคญในอทกภยป 2554 โดยเปนแหลงระบายน าจากคลองระพพฒนฝงตะวนตกไมใหเขาส

กรงเทพมหานคร แนวคลองของพนททงสองฝงประสบอทกภยนานกวา 1 เดอน

มหำวทยำลยรงสต

ต งอย ทต าบลหลกหก ถนนพหลโยธน อ า เภอเมอง อย ห างจากทาอากาศยานดอนเมอง

เพยง 3 กโลเมตร บรเวณรอบขางมหาวทยาลยเปนชมชนเมองเอก ลกษณะพนทเปนแองขนาดใหญ อทกภย

ป 2554 น าไดเขาทวมมหาวทยาลยและชมชนเมองเอก โดยระดบน าทวมสงสด 2.8-4 เมตร รวมระยะเวลา

ทวมขงประมาณ 1 เดอน

สนำมกอลฟธญธำน คนทรคลบ

ต งอยท ต าบลลาดสวาย อ าเภอล าลกกา หางจากสนามบนดอนเมองไปทางดานตะวนออก

สถานการณน าทวมป 2554 น าเรมเขาทวมสนามกอลฟและหมบานในวนท 26 ตลาคม 2554 ระดบน าสง

ถง 2 เมตร และทวมขงจนถงเดอนธนวาคม 2554

ถนนรงสต-นครนำยก

เรมตนจากถนนพหลโยธนบรเวณทางแยกตางระดบทรงสต เลยบคลองรงสตประยรศกดและสนสด

ทถนนสวรรณศร สถานการณน าทวมป 2554 ถนนรงสต-นครนายกเรมถกน าทวมประมาณกลางเดอน

ตลาคม 2554 และน าทวมขงนานกวา 1 เดอน ระดบน าทวมสงประมาณ 30-50 เซนตเมตร ท าใหการสญจร

ไมสามารถผานได

หมบำนเมองเอก

ตงอยตดกบมหาวทยาลยรงสต ลกษณะพนทเปนแองขนาดใหญ เปนหมบานทพยายามปองกนน า

ทวมอยางสดความสามารถแตไมสามารถตานทานไวได ในวนท 25 ตลาคม 2554 น าไดทวมเตมพนทของ

หมบานสงกวา 2 เมตร น าทวมขงนานกวา 1 เดอน จนวนท 15 ธนวาคม 2554 จงกลบสภาวะปกต

แตคงเหลอบางจดยงมน าทวมขง

คลองสำม

ต าบลคลองสาม อ าเภอคลองหลวง มสภาพภมประเทศเปนทราบลม สถานการณน าทวม

ต าบลคลองสามเรมขนประมาณกลางเดอนตลาคม 2554 ระดบน าสงประมาณ 1.6 เมตร และทวมขง

นานกวา 2 เดอน จนกระทง 5 ธนวาคม 2554 จงไดมการกดดนใหเปดประตระบายน าคลองพระยาสเรนทร

จาก 1 เมตร เปน 1.5 เมตร ท าใหระดบน าลดลง

72

โรงงำนสแตนเลย

ตงอยท ต าบลบานกลาง อ าเภอเมอง เปนโรงงานผลตอปกรณไฟสองสวางส าหรบยานยนตรายใหญ

ของไทย เรมประสบภาวะน าทวมในชวงปลายเดอนตลาคม จนตองปดสายการผลตชวคราว จนกระทงน าลด

ในตนเดอนพฤศจกายน ระดบน าทวมสงประมาณ 15 เซนตเมตร ถง 1 เมตร

หมบำนฉตรหลวง

ต งอย ทต าบลสามโคก อ า เภอสามโคก เ กอบท งหมบานมการปองกนน าทวมป 2554

ดวยกระสอบทราย อฐบลอค แตไมสามรถตานทานอทกภยไวได น าเรมไหลเขาทวมหมบานฉตรหลวง

ในวนท 11 ตลาคม 2554 ระดบน าสงขนเรอย ๆ ประมาณ 1 เมตร จนถง 1.5 เมตร จนกระทง

ปลายเดอนตลาคม ซอยหมบาน ฉตรหลวง ยงคงมน าทวมสง 0.15 เมตร นบเปนหมบานทไดรบ

ความเดอดรอนจากภาวะน าทวมยาวนานอกหมบานหนง

2.1.6 สรปปญหำและทมำของเหตกำรณภำวะน ำทวม

การเกดอทกภยเปนสภาวะผดปกตของสภาพภมอากาศในพนทนน สภาพภมอากาศของประเทศไทย

ในป 2554 มความผนแปรไปจากปกตมาก ทงอณหภมทคอนขางต ากวาปกต และปรมาณน าฝนทมมากและ

ตกตอเนองยาวนาน โดยไมมภาวะฝนทงชวง จากขอมลของกรมอตนยมวทยาปรมาณน าฝนเฉลยทงป 2554

สงกวาคาปกตประมาณ 35% ปรากฏดงรปท 2-17 และมคามากทสดในรอบ 61 ป (2494-2554) สาเหต

เนองมาจากพายหมนเขตรอนทพดเขาสประเทศไทยถง 5 ลก ซงสงผลใหบรเวณประเทศไทยตอนบนมฝนตก

หนาแนนอยางตอเนอง ท าใหเกดน าเหนอไหลหลากเขาทวมหลายพนท รวมทงภาวะน าทะเลหนนสงในชวง

ครงหลงของเดอนตลาคม ซงสงผลใหเกดอทกภยรนแรงในทราบลมภาคกลาง รวมถงจงหวดปทมธาน

เนองจากปรมาณฝนทตกหนกและตอเนองตงแตตนป 2554 ท าใหหลายเขอนตองรบน ามากกวา

100% ความจอาง โดยเขอนภมพลมปรมาณการไหลเขาของน า 300 ลานลกบาศกเมตร ถอเปนสถตน าไหล

เขาอางเกบน าสงสดเปนประวตการณตงแตสรางเขอนมา จนตองระบายน าจากเขอนถง 3-4 พนลกบาศกเมตร

ตอวนาท ประกอบกบมวลน าทเกดจากฝนตกในคคลอง และล าหวยสาขาตาง ๆ ไหลลงแมน า สงผลใหเกด

น าทวมรนแรงตอเนองในหลายพนท การบรหารจดการน าไดมการเตรยมพนทเพอรองรบน าหนา

เขอนเจาพระยา พรอมเรงระบายน าดานทายเขอนลงสทะเล

อยางไรกตามปรมาณน าทสงถง 35,598 ลานลกบาศกเมตร ซงสงกวาป 2538 ถง 9,549

ลานลกบาศกเมตร ท าใหคนกนน าและประตระบายน าหลายแหงในลมน าเจาพระยาช ารด ปรมาณน า

73

จ านวนมากไหลบาเขาสพนททงสองฝง โดยไมสามารถควบคมได ท าใหปรมาณน าสะสมเพมมากขน

และยกตวสงขนจนเออลนขามแมน าปาสก ถนนสายเอเชย และประตระบายน าเขาทวมนคมอตสาหกรรม

ในจงหวดพระนครศรอยธยา และไดไหลลนขามถนนพหลโยธนบรเวณวงนอย ขามประตน าพระอนทรราชา

เขาสคลอง 1 คลองเชยงราก คลองบานพราว เขาทวมนคมอตสาหกรรมนวนคร สถาบนเทคโนโลยแหงเอเชย

มหาวทยาลยธรรมศาสตร วทยาเขตรงสต จงหวดปทมธาน


รปท 2-17 ปรมาณน าฝนสะสมในประเทศไทยป พ.ศ. 2554

จากการศกษาและวเคราะหสถานการณน าทวมในป 2554 ของจงหวดปทมธานและพนทใกลเคยง

พบวามหลายปจจยทท าใหเกดเหตการณน าทวม ซงสามารถจ าแนกไดดงน

ปจจยทสงผลท ำใหเกดอทกภย ปจจยธรรมชำต

1. ฝน ทมาเรวกวาปกตและปรมาณฝนสะสมทงประเทศตงแตเดอนมกราคม – ตลาคม 2554 สงกวาคาเฉลย 35%

2. ปรำกฏกำรณลำนญำ ทเกดขนในชวงครงแรกของป 2554 โดยชวงเดอนมกราคม ดชน ENSO เทากบ -1.6 ซงเปนลานญาคอนขางแรง แตสภาพลานญาออนตวลงจนเขาสสภาพเปนกลาง (ดชน ENSO อยระหวาง -0.5 ถง 0.5) ชวงระหวางเดอนม.ย.- ก.ย. และคอยๆ เรมกลบสสภาวะลานญาอกครง ชวงปลายป สงผลใหป 2554 ฝนมาเรวกวาปกตตงแตเดอนมนาคม และมปรมาณฝนมากกวาปกตเกอบ

74

ทกเดอน โดยเฉพาะอยางยงในเดอนมนาคม และเดอนเมษายนมปรมาณฝนสงกวาคาเฉลยถงรอยละ 277 และ 45 ตามล าดบ

3. พำย ป 2554 ประเทศไทยไดรบอทธพลท งโดยตรงและโดยออมจากพายทเคลอนตวมาจาก ทะเลจนใต ทงหมด 5 ลก ไดแก พายโซนรอนไหหมา นกเตน ไหถาง เนสาด และนาลแก โดยพนทภาคเหนอเปนพนททไดรบผลกระทบหนกทสด โดยชวงปลายเดอนมถนายน มพายโซนรอน "ไหหมา" พดถลมพนทภาคเหนอและภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สงผลใหปรมาณน าในแมน ายมเพมขนอยางมาก ถดมาในชวงปลายเดอนกรกฎาคม น าในพนทภาคเหนอยงไมทนระบายไดหมด พาย “นกเตน” ไดพดถลมซ าพนทเดมอก ท าใหปรมาณน ายงเพมสงขน หลงจากนไดมพายทสงผลกระทบอยางตอเนองอกคอ พาย “ไหถาง” ทสงผลกระทบตอภาคตะวนออกเฉยงเหนอบรเวณพนทรมแมน าโขง ในชวงวนท 27-29 กนยายน 2554 ตอมาคอ พาย “เนสาด” ไดสงผลกระทบตอประเทศไทยตอเนองจากพาย “ไหถาง” บรเวณทไดรบผลกระทบยงคงเปนพนทภาคตะวนออกเฉยงเหนอและดานตะวนออกของภาคเหนอ สวนพายลกสดทายคอ พายนาลแก ทอทธพลของพายสงผลใหลมมรสมตะวนตกเฉยงใตมก าลงแรงขนและท าใหมฝนมากในพนท ภาคกลางและภาคตะวนออก ชวงวนท 5-7 ตลาคม 2554

4. รองมรสมและลมประจ ำทองถน ชวงเดอนพฤษภาคมถงเดอนตลาคม มรองมรสมพาดผานบรเวณประเทศไทยอยางตอเนอง โดยเฉพาะบรเวณตอนบนและตอนกลางของประเทศ สงผลใหเกดฝนตกหนกและน าทวมในหลายพนท นอกจากนมรสมตะวนตกเฉยงใตทพดบรเวณทะเลอนดามน ประเทศไทย และอาวไทย มก าลงคอนขางแรง เปนปจจยทเสรมใหปรมาณฝนยงเพมทวมากขน นอกจากนเมอพจารณาเฉพาะปรมาณฝนในพนทปทมธาน ยงพบอกวาป 2554 ปรมาณฝนสะสมตงแตตนปมคาสงเปนอนดบทส เมอเทยบกบปรมาณฝนรายปสะสมของกรมอตนยมวทยาเฉลยคาบ 12 ป (2541-2553) มปรมาณฝนสะสมตงแตตนปอยท 1,530.10 มลลเมตร

5. ปรมำณน ำไหลลงอำงสะสมของเขอนภมพลและเขอนสรกตสงสดเปนประวตการณ และมขอจ ากดในการระบายเนองจากสภาพน าทวมในพนททายเขอน ปรากฏดงรปท 2-18 และรปท 2-19

6. น ำทะเลหนนบรเวณอำวไทย ชวงปลายเดอนตลาคม กลางเดอนพฤศจกายน และปลายเดอนพฤศจกายน ท าใหการระบายน าเปนไปอยางลาชา

75


รปท 2-18 สภาพน าในเขอนภมพลป พ.ศ. 2554


รปท 2-19 สภาพน าในเขอนสรกตป พ.ศ. 2554

76

ปจจยทำงกำยภำพ 1. พนทตนน า มปาไมรวมทงคณภาพปาไมลดลง 2. โครงสรางน าไมมความยดหยนในการรบมอกบสถานการณฝนในปจจบน 3. ระบบโครงสรางปองกนน าทวมมประสทธภาพลดลง จากการทรดตวของพนท ขาดการบ ารงรกษา

และการใชประโยชนทดนทเปลยนไป 4. มศกยภาพการปอนน าเขาสระบบสบและอโมงคระบายน าไมสมดลกบศกยภาพของระบบสบน า 5. สะพานหลายแหงเปนปญหาตอการระบายน า จากขนาดตอมอใหญ ชองสะพานขวางทางน า 6. สงปลกสรางรกล าล าน า ล าคลอง การขาดการดแลรกษาแมน า ล าคลอง สงผลใหไมสามารถ

ระบายน าไดอยางเตมประสทธภาพ

ปจจยทำงดำนกำรบรหำรจดกำรน ำ 1. พนทหนวงน าในภาคเหนอตอนลางขาดการดแลและถกรกล า ท าใหความจหนวงน าลดลง

เชน บงบอระเพด บงสไฟ เปนตน 2. การผนน าออกทางฝงตะวนออกและฝงตะวนตกของแมน า เจาพระยาเปนไปอยางไม เตม

ศกยภาพสงสด 3. ปรมาณน าระบายจากเขอนปาสกชลสทธ ทไหลมาย ง เ ขอนพระรามหก ไมไดผ นเขา ส

คลองระพพฒนแยกใตอยางเตมศกยภาพ ท าใหน าสวนใหญไหลเขาสอ าเภอพระนครศรอยธยาและปทมธาน 4. คลองระพพฒนไมสามารถผนน าเขาทงตะวนออกได และในทางกลบกน เรอกสวนไรนาใน

ทงตะวนออกกลบสบน าเขาสคลองระพพฒน 5. ปญหาการบรหารการระบายน าผานแนวรอยตอทมหลายหนวยงานรบผดชอบ 6. ประชาชนและองคกรสวนยอย สรางพนงและคนกนน าของตนเอง ท าใหการระบายในภาพรวม

ไมสามารถด าเนนการได

ปจจยอน ๆ

ปรมาณน าจากลมแมน ายมทไหลมารวมกบแมน าเจาพระยา ในป 2554 มมากถง 6,000

ลานลกบาศกเมตร

ประตระบายน าพลเทพ และประตระบายน าบรมธาต ไมไดเปดรบน าเพอผนน าเขาสทงตะวนตก

แมจะมการเปดรบน ามากขนในภายหลง แตมการควบคมน าใหอยเฉพาะในล าน า ไมมการปลอยน าเขาทง

เพอใหเปนแกมลงชะลอน า

การปลอยใหประตระบายน าบางโฉมศร พงทลายโดยไมมการรบซอมแซม สงผลใหปรมาณน าไหล

เขาสจงหวดลพบรมากเกนไป และปรมาณน าทงหมดไดไหลกลบมายงพระนครศรอยธยาทางแมน าลพบร

77

ปรมาณน าจ านวนมากทระบายจากเขอนปาสกทไหลมายงเขอนพระรามหก ไมมการผนน าเขาส

คลองระพพฒนแยกใตอยางเตมศกยภาพ ท าใหปรมาณน าสวนใหญไหลเขาสอ าเภอพระนครศรอยธยา

ปรมาณน าทไหลมารวมทจงหวดพระนครศรอยธยามากเกนไป ท าใหน าจ านวนมากไหลยอนขาม

ประตประบายน าคลองขาวเมา เขาสนคมอตสาหกรรมโรจนะ และไหลไปรวมกนกบปรมาณน าทลนมาจาก

แมน าปาสก เขาสนคมอตสาหกรรมนวนคร และสวนอตสาหกรรมบางกระด

พนทรองรบน าหลากของกรงเทพมหานครเกดการเปลยนสภาพการใชประโยชนทดนเปนหมบาน

จดสรรและพนทอตสาหกรรม ท าใหไมสามารถระบายน าเขาสระบบสถานสบน ารมชายทะเลได สงผลให

ปรมาณน าทอยทางดานเหนอกรงเทพมหานคร บรเวณอ าเภอล าลกกา จงหวดปทมธาน เขตสายไหม

และเขตคลองสามวา ไมสามารถระบายลงสระบบคลองไปยงสถานสบชายทะเลได

คณขจรศกด สงโตกล ผวาราชการจงหวดปทมธานกลาววา "ปญหาน าทวมใหญปทแลว เกดจากการ

บรหารจดการน าผดพลาด มวลน ามหาศาลสรางความเสยหายใหกบประตระบายน า 13 บาน ในชลประทาน

ปทมธานพง และกลายเปนเมองบาดาล เวลานรฐบาลตงหลกและแบงพนทแกมลงรบน า หากบรหารไดดงน

ปรมาณน าทไหลสปลายน าจะเหลอ 10,000 ลานลกบาศกเมตร จงหวดปลายน ามหนาทบรหารจดการน า

ใหไหลลงอาวไทยอยางรวดเรว"

นอกจากนอาจารยนพนธ ลาวณยโกวท ผอ านวยการฝายอาคารสถานท มหาวทยาลยกรงเทพ

กลาววา "อดตปทมธานเปนแหลงผลตขาว เรามระบบคคลองชลประทานอยางด แตเหตการณน าทวมครงท

ผานมานคมอตสาหกรรม มหาวทยาลยกรงเทพ รวมถงธรรมศาสตร กท าก าแพง สรางคกปกปองตวเอง เปน

โอเอซส ทแหงกลางน า เพราะ จงหวดปทมธานจะเปน Buffer ตามนโยบายรฐบาลทไมยอมใหน าไหลผาน

เขา กทม. ใชปทมธานเปนตวกน แลวบงคบน าออกซาย - ขวา การไหลของน าคงไปไดชา และพยายามจะ

กลบมาในทางของมนน ามาทกป แตมาแลวกลายเปนปญหาไมใชเราปองกนน าอยหรอไม เพราะปทแลวม

บทเรยนเอาไมอยซกท ปญหาคอ น ามาแลวไมมทไป หากมาตรการจดการไมด ไรผล จะกลายเปนถงน าดๆ

นาเปนหวงวาเวลานยทธศาสตรการจดการน าของรฐบาลหรอระดบจงหวดมเรองพนทรบ น า ตงแตระดบ

ทวมมาก ทวมนอย จะไดรบการชดเชย แตไมเคยพดถงวาจะทวมนานเทาใด จะตองดแลอยางเหมาะสมและ

เปนธรรม"

78

ผลกระทบทำงดำนประชำกร เสยชวต จากการจมน า หรอถกวสดตาง ๆ ทน าพดพามาเชน ดนโคลน ตนไมหรอทอนซงทบ ท าใหจมน าได หรออาจเกดจากอบตเหตทเกดขนขณะเกดอทกภยเชนถกไฟฟาชอต หรอถกสงกอสรางถลมทบ เปนตน บางครงอาจเกดแผนดนเลอน แผนดนถลมจากกระแสน าพดพาลงมาจากทสงเชงเขา เนนเขาลงส ทราบ มทงกระแสน า ทราย หน ดนโคลน ไหลลงมา พรอมทงตนไมทหกโคนถกกระแสน าพดพาลงมาทบอาคารบานเรอนทอยบรเวณทราบ ทรพยสนเสยหาย เกดการบาดเจบและเสยชวตได

กำรบำดเจบ จากการถกวสดตาง ๆ ทกระแสน าพดพามากระแทกท าใหเกดการบาดเจบ หรออาจเกดจากอบตเหตตาง ๆ เชน ตะปต า การลนหกลม หรออาจเกดจากสตวทมพษและไมมพษกดตอย เปนตน

กำรเจบปวยดวยโรคตำง ๆ มกเกดขนในกรณทเกดอทกภยขนเปนเวลานานๆ เชน เกดน าทวมขงเปนเวลานาน อาจเกดโรคเทาเปอยจากการแชน า โรคฉหนหรอเลปโตสไปโรซส โรคของ ระบบทางเดนอาหารและโรคระบบทางเดนหายใจ เชน โรคอจจาระรวงเฉยบพลน หรอโรคไขหวดตางๆ โรคบด ไทฟอยด เปนตน

สขภำพจตเสอม เนองจากขวญเสย ไรทอยอาศย คนรจกเสยชวต การขาดแคลนเครองอปโภคบรโภค ความยากล าบากในการด ารงชวตในชวตประจ าวน ปญหาความไมปลอดภยในชวตและทรพยสน การคมนาคมไมสะดวก การขาดแคลนน าดม เครองอปโภคบรโภค สขาภบาลช ารด สงแวดลอมทเลวราย ลวนเปนอปสรรคตอการด ารงชวต ซงจะมผลท าใหสขภาพจตเสอมเปนตน ผลกระทบทำงเศรษฐกจ ผลกระทบดานเศรษฐกจทเกดจากอทกภยมหลายประการ โดยผลกระทบทางเศรษฐกจสวนใหญ มผลมาจากเหตอทกภยและผลกระทบนนยงคงมอยแมวาเหตอทกภยจะสนสดไปแลวกตาม เราสามารถยกตวอยางผลกระทบทางเศรษฐกจไดดงน สงกอสรำง ระบบสาธารณปโภคและทอยอาศยเสยหายจากน าทวมขงหรอถกน าพดพาไป ซงหลงจากเหตอทกภยสนสดแลวกตองเสยงบประมาณ คาใชจายจ านวนมากในการซอมแซมใหอยใน สภาพทดดงเดม

พนทเกษตรกรรมและกำรปศสตวไดรบควำมเสยหำย ทงทเกดจากอทกภยโดยตรงหรอเกดจาก โรคระบาดทเกดขนหลงจากเหตอทกภยสนสดแลว

ระบบเศรษฐกจเกดกำรหยดชะงก สนคาตาง ๆ ไดรบความเสยหาย ท าใหธรกจบางแหงอาจจะตองปดตวลง บางแหงอาจจะตองใชเวลานานในการฟนฟกจการใหดดงเดม บางแหงอาจตองลดการจางงาน หรอลดขนาดของธรกจลง เกดการชะงกของระบบเศรษฐกจในภาพรวม เศรษฐกจสวนบคคล เชน การคาขาย การจางงาน การวางงาน เนองจากการคมนาคมไมสะดวก หรอไมสามารถด าเนนธรกจได

79

รฐตองเสยงบประมำณมหำศำลในกำรบรรเทำควำมเดอดรอน ทเกดจากเหตอทกภย ทงการอพยพ การจดหาทอยชวคราว การรกษาพยาบาลและฟนฟสภาพจตใจ การฟนฟระบบสาธารณปโภคตาง ๆ ทถกน าทวมท าความเสยหาย รวมทงระบบคมนาคม เชน ถนน ทางรถไฟ สนามบน เปนตน ระบบสอสารกเสยหาย เชน โทรศพท ท าใหเงนงบประมาณสวนหนงถกน ามาใชเพอการฟนฟ ซงยอมมผลกระทบ ตองบประมาณของประเทศ เพราะแทนทจะใชเงนเพอพฒนาประเทศ กลบตองน าเงนจ านวนนน มาชวยเหลอผประสบภย และบรรเทาความเดอดรอนทเกดขน ผลกระทบทำงสงคม เมอเกดเหตอทกภย ท าใหฐานะทางเศรษฐกจไดรบผลกระทบ ท าใหผประสบภยมฐานะทางสงคม

ทเปลยนแปลงไป และถาไมไดรบการดแลจากหนวยงานทมหนาทในการดแลความเปนอยของประชาชน

แลว จะท าใหผประสบภยขาดความเชอมนศรทธาตอการท างานของเจาหนาท ซงอาจสงผลถงความรวมมอ

ของชมชนกบภาครฐในภายภาคหนา

2.1.7 กำรประชม/สมภำษณประชำชนและควำมตองกำรของประชำชน

กำรสมภำษณประชำชน

น าทวมปทผานมาสงผลกระทบท าใหพนทในจงหวดเสยหายเยอะ ถนนขาด น าทวมถนนท าให

ประชาชนไมสามารถเดนทางไปท างานได ปกตกจะทวมแตรถยงสามารถวงได ยงสามารถไปท างานได

เนองจากน าทวมไมถงบรเวณบาน บางครงทวมถงบางแตกนดหนอย สงผลกระทบไมมาก แตปทผานมาน

ทวมจนไมสามารถท าอะไรไดเลย รสกเครยด เหมอนจะเปนโรคประสาทโรคจต เพราะตองอยบานทงวน

ท าอะไรไมไดเลย ใหนงเรอไปท างานกไมคม ทท างานกน าทวม บางคนตองออกจากงานไปท างานไมได

ทางบรษทใหพจารณาตนเองจงตองลาออกจากงานไป ปกตทน าทวมเปนประจ าทกปนน มสาเหตจากการ

เออลนของแมน าเจาพระยา ซงน าทเออลนมาไมมากเทาปทผานมาและไมทวมเปนระยะเวลานาน นานๆ ท

น าจะทวมถงถนน ปทผานมาน าทวมขงเปนระยะเวลานาน สงผลใหพชสวนเสยหาย ตนมะพราวทปลกมา

20 ปตาย ตนไมในสวนตายหมด พนทเสยหายเปนหลาย 10 ไร ขาดผลผลตจากการขายผลไมในสวนท าให

ขาดรายไดในสวนนไป ในการทจะปลกไมผลขนมาใหมตองใชเวลานานหลายป เงนชดเชยกจายบางไมจาย

บาง ชาวบานทประสบภยไดรบความเสยหายเยอะ จงตองเรยกรองคาชดเชย ซงคาชดเชยทไดรบไมเปนท

พอใจ เนองจากคาชดเชยใหแตละหลงคาเรอนไดรบไมเทากน ท าใหชาวบานรวมตวกนประทวง

ทางหนวยงานทรบผดชอบจงใหเขยนค ารองยนขอใหม ผใหสมภาษณรสกวายงยากมากมาย ท างานซ าซอน

80

ระบบใชไมได ผบรหาร อบต. ความรนอยท างานไมเปน อยากใหเปลยนเจาหนาท อบต. ใหม ใหมการศกษา

เกดความไมเทาเทยมกนจงเกดปญหา ไมอยากใหเกดปญหาน าทวมขนมาอก อยากใหหาวธปองกน

รปท 2-20 สมภาษณผยนค ารองขอคาชดเชย ณ ทวาการอ าเภอสามโคก วนท 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2555

เมอปทผานมามการน ากระสอบทรายมากนรมแมน าเพอปองกนน าทวม แตน ามาแรงซดกระสอบ

ทรายพงท าใหน าทะลกเขามา เกบขาวของทกอยางไมทน รถถกน าทวมไปครงคน ซงตอนเชาน ายงไมม

ในบรเวณบาน พอตอนสายน าทะลกทวมไปแลว ระดบน าขนเรวมาก หมบานกฤษณาทไดรบความเสยหาย

ชาวบานกเกบของกนไมทน ซงบรเวณน (รมแมน าเจาพระยา) น ามาตงแตกลางเดอนสงหาคมระดบน าขน

ถงพนบาน แตลดลงไปไดหนงสปดาห เนองจากบานอยรมน าจงไมไวใจ ไดทยอยเกบของขนชนบนไป

เรอยๆ โดยพวกทอยรมน าจะเตรยมพรอมกนทกคน แตครงนระดบน าขนมาสงมากและรวดเรว แรงน าอดมา

จากทางเหนอแลวไหลมาเมอวนท 4 กนยายน 2554 การใชชวตล าบากมาก ขาวของราคาแพงมาก ของจาก

ราคา 100 บาท มคนน ามาขายตอในราคา 200 บาท คะนาขายกโลกรมละ 200 บาท จากราคาทน 40-60 บาท

หม กโลกรมละ 100 บาท มาขายตอกโลกรมละ 200 บาท คารถไปกลบ 100 บาท นงเรอไปกลบ 600 บาท

พายเรอไปซอของทโลตสตงแต 4 โมงเชา กลบถงบานบาย 3

81

รปท 2-21 สมภาษณชาวบานทอาศยอยบรเวณรมน า ณ วดจนทนกะพอ วนท 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2555

ชาวบานบางคนทอยรมน าไดรบเงนคาชดเชย หลงละ 400 บาท 200 บาท บาง ชาวบานไมยอม จงไดรวมตวกนประทวง ไมมหนวยงานไหนยนมอมารบผดชอบ จากประตน าคลองปาฝายแตก ท าใหทะลกทวมเกอบมดชนลาง บรเวณชนลางเกบของไมทนถกท าซดพงหมด บานนองสาวเพงจะ ปลกใหมหมดไปแสนสอง พงท งหลง ทางหนวยงานทรบผดชอบประเมนคาชดเชยใหไม เทากน ซงปทมธานเปนเขตพนทสแดง ไดรบความเดอดรอนเหมอนกนทงหมด ถนนสามารถพายเรอได เรอรบจางคดคาจางครงละ 400 บาท เพอออกไปถนนใหญไปหากบขาวกน เมอตอนน าทวมมสถานโทรทศนมาท าขาวทกชอง แตผลสดทายไมมหนวยงานไหนจะมารบผดชอบ แตมาถามวาตองการความชวยเหลออยางไรบาง แตไมมการใหความชวยเหลอ พอถงก าหนดจายคาชดเชย ไดเงนมา 10,200 บาท ซงตามจรงแลวตองได เงนชดเชยหลงละ 20,000 บาท เมอเอาเรองไปรองเรยนแลวผใหญบานไมรบเรอง จงน าเรองไปสงอ าเภอ เจาหนาททางอ าเภอบอกวา “ทไดมำยงไมพออกร” หนาน าทวมจะมของแจกมากมาย แตของแจกไมเคยมาถงประชาชน ตองเดนเรองไปรองเรยนของแจกจงมาถง แตของอยท อบต. มากมายจนเนาเสยไมน ามาแจกประชาชน เวลาประมาณทมกวาๆ กอนทประตน าคลองปาฝายแตกทางกรมชลประทานไดน ากระสอบทรายมากนตรงบรเวณน ารว เวลาประมาณ 4-5ทม ลกชายไดยนเสยงดง บรเวณประตน า จงลงจากบนบานมาบอกวา เขอนพงแลว ตวผ ใหสมภาษณและสามถกแรงน าซดจนหงายทอง ในเวลาไมถง 5 นาท น าเตมบรเวณบานสงถงระดบเอว ขาวของลอยน าไปหมด สวนบานทอยตรงขามเขาหลบอย จงไปปลกบอกเขาวาขาวของลอยน าไปหมดแลว รถเกงจมน าหมดทงคน คาดวาปนน าจะทวมอก คดวาประตน าคลองปา

82

ฝายทก าลงซอมแซมใหทนรบมอ น าทวมปนจะตานแรงน าไวไมอย เพราะวาเขอนคด มบานอยตดคลอง ไมกลวแตกลวประตกนน าแตกอก ความเสยหายทไดรบ คอ โรงเรอนทปลกไวโดนน าซดหายไปหมด ของทกอยางเกบไมทนเสยหายหมด น าทวมมดหลงคาหองน า บานทไดรบความเสยหายไดท าการรอแลวปลกใหมทงหมด ฐานะทางบานไมไดดเทาไหร ตองกเงนมาท าบานใหม ซงตอนทน าทวมถกกระแสน าซดจนบานเคลอนไปหมด โดยทางการน านกโทษจากเรอนจ ามาชวยผกเชอกเพอยดบานไว สวนมะมวงทปลกไวตายหมด โดยปนไดมการเตรยมเกบของตางๆ ปกตทสามโคกทวมทกปแตทวมรมแมน า ไมมาถงบาน ของผใหสมภาษณ เนองจากมประตน ากนอย แตมเหตการณน าทวมใน พ.ศ. 2526 และ พ.ศ. 2538 ทน ามาถงบรเวณบานและพนทโดยรอบ แตสามารถออกไปหาซอกบขาวมากนได ในป 2554 น าทวมท งหมด ตงแต มาอยทปทมธาน 37 ป ครงนเปนครงทน าทวมรนแรงมาก ออกไปซอกบขาวขนเรอครงละ 200 บาท ตองไปเขาแถวรอซอกบขาวทโลตส ผกราคาแพง มะเขอ มะระ กโลกรมละ 100 บาท หม กโลกรมละ 250 บาท ไขลกละ 10 บาท ฟกทอง กโลกรมละ 70 บาท ผกบงทอยบรเวณบานกถกแรงงานพมาเกบไปกน เขาไมมทอย บานเชาถกน าทวมหมด อาศยอยบนแพโฟม เกบผกบงไปหมด ตดกลวยทผใหสมภาษณปลกไวจนหมดเพอน าหยวกกลวยไปกน มะพราวกตดไปกนหมด ไมมหนวยงานไหนใหความชวยเหลอเพราะเขาเปนพมา

รปท 2-22 สมภาษณชาวบานหม 3 ต าบลสามโคก อ าเภอสามโคก ณ ประตน าคลองปาฝาย

83

ตลาดเทศบาลเมองปทมธาน ต.บางปรอก อ.เมอง จ.ปทมธาน ทางเทศบาลเมองปทมธานไดท าการ

ปองกนน าทวมโดยท าคนปองกนตลอดแนวรมแมน าเจาพระยาบรเวณหลงตลาด แตน ากลบทะลก เขาทาง

ดานหนาตลาด เขาบานเรอนประชาชน และอาคารพาณชยในตลาดสดปทมธาน โดยระดบน าทไหล เขามา

นนสงประมาณกวา 1 เมตร ซงบานผ ใหสมภาษณอยบรเวณต าบลสามโคกมน าทวมขงอยประมาณ

2 เดอน ท าใหตองอยบนบาน รสกเครยดมาก ขาดรายไดไมสามารถออกมาขายของได เรองอาหารนนไดท า

การซอมากกตนไวจงไมตองออกไปหาซอขาวของนอกบานในชวงน าทวม ตนไมไมผลตางๆ ทปลกไว

ทบานตายหมด จะปลกใหมกไมกลาปลกกลวน าจะทวมอกเหมอนเดม ตเยนยงต งไวช นบนของบาน

เนองจากไมไวใจสถานการณน าในปน คดวาปนน าจะมาเรว เพราะน าใตดนเยอะ บางหมบานฝนตก

นดเดยวน ากทวมระบายไมทน

รปท 2-23 สมภาษณแมคา ณ ตลาดเทศบาลเมองปทมธาน วนท 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2555

สรปผลกำรสมภำษณ

น าทวมในปกอนๆ สวนมากทวมบรเวณรมฝงแมน าเจาพระยา เนองจากน าเออลน ไดรบผลกระทบ

เฉพาะชาวบานรมฝงแมน า เทาน น ซงชาวบานทอยรมฝงแมน าเตรยมพรอม ในการรบมน าทวม

จากการเออลนเปนประจ าทกป

84

น าทวมในป 2554 ขยายพนทไปทวทงจงหวดปทมธาน ชาวบานไมคาดคดวาน าจะมากขนาดน

และเขาทวมพนทอยางรวดเรว ท าใหเกบขาวของหนน าไมทน ขาวของเสยหายจากน าแชขงเปนเวลา

2 เดอน พชสวนไมผลตายเนองจากแชอยในน าเปนเวลานาน

ผลกระทบตอการด ารงชวต เนองจากถนนถกน าทวมไมสามารถออกไปท างานได ตองอาศย

อยบรเวณชน 2 ของบาน ขาดรายได ไมสะดวกในการออกไปซอขาวของ ถกผทมรถหรอเรอโดยสาร

เอาเปรยบ คดคาบรการในการเดนทางราคาสง สนคาในการอปโภคบรโภคราคาแพง ของบรจาคไดรบ

ไมทวถง หมบานหรอชมชนทอยลกเขาไปไมไดรบของบรจาค บางชมชนของบรจาคคางอยท อบต.

ไมมเจาหนาทน ามาแจกจายใหประชาชนตอ

ผลกระทบตอสภาพจตใจ ผประสบภยน าทวมรสกเครยดกบการอยบานในชวงน าทวมไมสามารถ

ออกไปประกอบอาชพได ขาดรายได ผทฐานะทางบานไมคอยดมความกงวลเรองคาใชจายในการซอมแซม

อาคารบานเรอน ซอสงของเครองใชใหม และลงทนในการประกอบอาชพ

ผลกระทบทสงมาถงปจจบน มภาระหนสนทตองกยมมาซอมแซมอาคารบานเรอน ซอสงของ

เครองใชใหม ไมกลาปลกพชสวนไมผลทดแทนตนทตายเนองจากกลวน าทวมซ าอก เกดปญหาเรองการจาย

คาชดเชย ใหแตละหลงคาเรอนไมเทากน จงไดรวมตวกนประทวง

รปท 2-24 ผยนค ารองของคาชดเชยน าทวม วนท 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2555

85

รปท2-25 ผยนค ารองของคาชดเชยน าทวม วนท 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2555

รปท 2-26 ทมงานส ารวจภาคสนาม วนท 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2555

86

กำรจดประชม

จากการจดประชมประชาชนเพอรบทราบความตองการ พจารณาพนทเสยงภยน าทวม ส ารวจและ

รบฟงความคดเหนเกยวกบแผนและแนวทางปองกนแกไขปญหาน าทวมจงหวดปทมธาน มผเขารวม

จ านวน 107 คน ซงมรายละเอยดดงน

ผบรหารองคกรองคกรปกครองสวนทองถน จ านวน 2 คน คดเปนรอยละ 1.9

ก านน-ผใหญบาน จ านวน 66 คน คดเปนรอยละ 61.7

ตวแทนสถาบนการศกษา จ านวน 21 คน คดเปนรอยละ 19.6

ประชาคมในพนทจงหวด จ านวน 11 คน คดเปนรอยละ 10.3

อนๆ จ านวน 7 คน คดเปนรอยละ 6.5

ในการจดประชมครงนมการน าเสนอแผนงานโครงการปองกนแกไขปญหาน าทวมจงหวดปทมธาน

จ านวน 32 โครงการ โดยแบงเปนโครงการระยะเรงดวน 22 โครงการ โครงการระยะกลาง 8 โครงการ

และโครงการระยะยาว 2 โครงการ จากการประมวลผลแบบสอบถาม พบวา ผเขารวมประชมเหนดวย

กบแผนงานโครงการปองกนแกไขปญหาน าทวมจงหวดปทมธาน จ านวน 32 โครงการ อยระหวาง

82-100% ของโครงการทงหมด รายละเอยดดงตารางท 2-16

ตำรำงท 2-16 ความคดเหนตอแผนงานโครงการปองกนแกไขปญหาน าทวมจงหวดปทมธาน

ท โครงกำร

ระยะเวลำ

หนวยงำน

ควำมคดเหน

2555

25

56

2557

25

58

2559

25

60

2561

25

62

2563

25

64

2565

เปนต

นไป

รอยละของผท เหนดวย (%)

รอยละของผท ไมเหนดวย

(%)

1 แผนการจดอบรมใหความรแกประชาชนในพนทในการเตอนภยและเฝาระวงน าทวม

ปภ. 100 0

2 แผนการจดท าแผนท พนทเสยงภย

ปภ. 97.2 2.8

3 แผนการจดท า แผนทปลอดภย

ปภ. 99.1 0.9

87





2555

25

56

2557

25

58

2559

25

60

2561

25

62

2563

25

64

2565

เปนต

นไป



(%)

4 แผนการพฒนาระบบพยากรณและเตอนภย น าทวม

ปภ. ชป.

97.2 2.8

5 แผนการพฒนาระบบฐานขอมลเพอเกบขอมลชองทางตดตอผน าทองท

ปภ. อบต.

98.1 1.9

6 แผนการส ารวจและจดท าทะเบยนสถานภาพขอมล เครองมอ อปกรณทมอยในปจจบน

ปภ. อบต.

94.4 5.6

7 แผนการจดท าระบบฐานขอมลก าลงเจาหนาทและอาสาสมคร

ปภ. อบต.

94.4 5.6

8 แผนการก าจดวชพชในค คลอง และแหลงน า

ชป. อบต.

99.1 0.9

9 แผนการตรวจสอบสภาพ ค คลอง ประตระบายน า และแหลงน า

ชป. อบต.

98.1 1.9

10 แผนการจดท าผงเมองเพอรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

ยผ. 88.8 11.2

11 แผนการควบคมการรกล าเขตคลองเพมเตม

อปท. 95.3 4.7

12 แผนการจดตงกลมผใชน าเพอชวยดแลรกษาระบบคลองและอาคารชลประทาน

ชป. อบต.

91.6 8.4

88





2555

25

56

2557

25

58

2559

25

60

2561

25

62

2563

25

64

2565

เปนต

นไป



(%)

13 แผนการอพยพประชาชนไปยงพนทปลอดภย

ปภ. อปท.

92.5 7.5

14 แผนการมสวนรวมของประชาชน

ปภ. ชป. อปท.

95.3 4.7

15 แผนการเชอมโยง และแลกเปลยนขอมลสารสนเทศระหวางหนวยงาน

หนวยงาน ทม สวน

เกยวของ

91.6 8.4

16 แผนการจดการภยพบตโดยชมชน

ปภ. อบต.

89.7 10.3

17 แผนการบรณาการในการปองกนแกไขปญหาน าทวมรวมกบจงหวดใกลเคยง



97.2 2.8

18 แผนการฟนฟประสทธภาพการจดการขยะมลฝอย

อบต. 95.3 4.7

19 แผนการปลกหญาแฝก

กรมพฒนาทดน

86 14

20 แผนการศกษาความเปนไปไดในการเวนคน /จดรปทดนเพอกอสรางสาธารณปโภคปองกน น าทวม



82.2 17.8

89





2555

25

56

2557

25

58

2559

25

60

2561

25

62

2563

25

64

2565

เปนต

นไป



(%)

21 แผนการควบคมการใช น าบาดาลเพอลดปญหาแผนดนทรด

อปท. กรมพฒนา

ทดน

87.9 12.1

22 แผนการศกษาส ารวจ เพอก าหนดระยะถอยรนตามแนวล าน า

ชป. กรม

ทรพยากรน า

94.4 5.6

23 แผนการปรบปรงระบบพยากรณและเตอนภย น าทวม

ปภ. ชป.

91.6 8.4

24 แผนการปรบปรงแผนทพนทเสยงภย

ปภ.

94.4 5.6

25 แผนการปรบปรงแผนทปลอดภย

ปภ.

97.2 2.8

26 แผนการบรหารจดการ ผบกรกล าน า คคลอง และ แหลงน าธรรมชาต

ยผ. และ หนวยงาน ทเกยวของ

95.3 4.7

27 แผนการสงเสรม การออกแบบกอสรางอาคารเพอลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงภมอากาศ


89.7 10.3

28 แผนการควบคมการใชทดนและผงเมอง


89.7 10.3

90





2555

25

56

2557

25

58

2559

25

60

2561

25

62

2563

25

64

2565

เปนต

นไป



(%)

29 แผนการส ารวจเพอออกขอบญญตในการก าหนดระยะถอยรนตามแนว ล าน า


90.7 9.3

30 แผนการสงเสรม การพฒนา/ปรบปรงทอยอาศยใหเปนไปตามรปแบบอาคารตามขอบญญตทองถน

ยผ. อปท.

90.7 9.3

31 แผนการปรบปรงระบบพยากรณและเตอนภยน าทวมเพมเตม

ปภ. ชป.

95.3 4.7

32 แผนการปรบเปลยนระบบการควบคมการเปดปดประตระบายน าแบบอตโนมต

ชป. 96.3 3.7

หมำยเหต

คอ แผนงานระยะเรงดวน

คอ แผนงานระยะกลาง

คอ แผนงานระยะยาว

ปภ. คอ กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดปทมธาน

ชป. คอ กรมชลประทานจงหวดปทมธาน

ยผ. คอ กรมโยธาธการและผงเมองจงหวดปทมธาน

อปท. คอ องคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดปทมธาน

อบต. คอ องคการบรหารสวนต าบลในจงหวดปทมธาน

91

นอกจากนผเขารวมประชมเสนอความคดเหนเพมเตมเกยวกบความตองการและแผนงานทควร

ด าเนนการในการปองกนแกไขปญหาน าทวมจงหวดปทมธาน ดงตอไปน

แผนงำนระยะเรงดวน

1. ก าจดผกตบชวา และขยะมลฝอย

2. ฟนฟบรเวณพนทน าทวม

3. สนบสนนสงของอปโภค บรโภค

4. ฟนฟจตใจของประชาชนในชมชน

5. สรางศนยอพยพผประสบภยกรณเรงดวนทเพยงพอ

6. สรางเขอน/คนดนรมคลอง ปองกนดนสไลด

7. สรางแนวคนกนน าตามแนวถนน

8. พฒนาระบบเตอนภยน าทวม

9. ขดลอกคคลอง

10. การตดตาม ประเมนผลการท างานอยางสม าเสมอและมความตอเนอง

แผนงำนระยะกลำง

1. มหนวยสงเกตการณ

2. ล าดบความส าคญของปญหากอนการแกไข

3. จดอบรมความรแกประชาชนเกยวกบน าทวม

4. แกปญหาสงปลกสรางในบานเรอน

5. ท าถนนยกสงกนน าบรเวณรมคลอง แตทงนไมควรท าถนนสงจนเกนไป เพราะจะสงผลกระทบ

ตอชาวบาน

6. หนวยงานทรบผดชอบควรศกษาขอมลอยางครบถวนกอนลงมอปรบปรงและพฒนาพนทตางๆ

แผนงำนระยะยำว

1. สรางคนกนน าสายหลก

2. วางแผนและด าเนนงานตามแผนตลอดทงโครงการ รวมกบจงหวดใกลเคยง

3. ทบทวนแผนงานทใชในระยะเรงดวนและพฒนาประสทธภาพ รวมถงมการเตรยมความพรอม

ลวงหนา

4. สรางคลองสงน าเพอระบายน าลงสทะเล

5. ศกษาและท าแกมลง

92

ขอคดเหนอน ๆ

1. อดตเปนบทเรยนใหญในการน ามาแกไขปรบปรง ไมควรใหฝายใดฉกฉวยประโยชนจากสวนน

2. ไมควรกนน า ควรปลอยไหลลงทะเล

3. ท าประตเปดปดน าในทกคลอง / ยกระดบถนนรมคลองสงน า

4. การโยกยายขาราชการ ผวา นายอ าเภอตางๆ มผลท าใหคนใหมทมาอาจยงไมรจกภมประเทศ

ดพอท าใหความสามารถในการแกปญหาไมตรงจด

5. วางระบบหนาทงานใหชดเจน ย งยน เพอไมเกดความขดแยงหรอเกยงงาน

6. ควรเรงปฏบตตามแผนใหทน และรวดเรว

7. จดสรรงบประมาณสวนนใหมากขน

8. ตรวจจบผบกรกแหลงน า คคลองและแหลงน าธรรมชาต

2.2 กำรวเครำะหปจจยทมผลตอกำรเกดอทกภย

การศกษาปจจยทมผลตอการเกดอทกภยบรเวณพนทจงหวดปทมธาน ประกอบดวย

1. ศกษาพนทน าทวมในอดต ชวงป พ.ศ.2544 ถงป พ.ศ. 2554 โดยใชแผนทภมประเทศ รวมกบขอมลรายงานการเกดอทกภย เพอวเคราะหลกษณะทางกายภาพของพนททประสบอทกภย สาเหตการเกด ระยะเวลาทเกด และความเสยหาย

2. ศกษาปจจยทมผลตอการเกดอทกภย โดยแบงเปน 2.1 ปจจยดานอตนยมวทยาโดยท าการศกษาจากขอมลปรมาณน าฝนชวงปพ.ศ.2541- 2554

2.2 ปจจยดานกายภาพของพนท เปนการศกษาความลาดชนของพนท ความสง จาก

ระดบน าทะเล ความหนาแนนทางน า ขนาดของพนทลมน ายอย สงกดขวางทางน า ความสามารถในการ

ระบายน าของดน และการใชประโยชนทดน ซงรายละเอยดแตละปจจย มดงน

ปรมำณน ำฝน ปรมาณน าฝนทตกในพนทลมน ามความสมพนธโดยตรงกบปรมาณของน า

ในทางน า ซงสงผลตอการเกดน าทวมในพนทนน พนททมปรมาณน าฝนตกหนกยอมจะมโอกาสเสยงตอ

การเกดอทกภยมากตามล าดบ โดยการพจารณาจากปรมาณน าฝนสงสดรวม 1 วน ในแตละป ครอบคลม

พนททศกษา สามารถจดล าดบปรมาณน าฝนไดดงน (สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหง

ประเทศไทย, 2542: 3-19)

93

100

ชนท 1 ปรมาณน าฝน > 3,800 มลลเมตร/ป

ชนท 2 ปรมาณน าฝน 3,500-3,800 มลลเมตร/ป

ชนท 3 ปรมาณน าฝน 3,200-3,500 มลลเมตร/ป

ชนท 4 ปรมาณน าฝน < 3,200 มลลเมตร/ป

พนทน ำทวมในอดต รวบรวมสถานการณอทกภยทเกดขนในพนทศกษา จากส านกงาน

ปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดปทมธาน ซงไดขอบเขตพนทประสบอทกภย ชวงป พ.ศ.2545-2554

เพอน าไปจดเตรยมชนแผนทของตวแปร ดงน (สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย,

2542: 3-19)

ชนท 1 น าทวม ≥ 3 ป

ชนท 2 น าทวม ≥ 2 ป

ชนท 3 น าทวมปใดปหนง

ชนท 3 ไมทวม

ควำมลำดชนของพนท ในพนททมความลาดชนนอยกมโอกาสทจะเกดอทกภยไดงายกวา

พนททมความลาดชนของพนทมากกวา มผลโดยตรงตอระดบการเกดอทกภย ซงหาไดจากสมการตอไปน

ความลาดชน(%) = ความสงในแนวดง

ระยะทางในแนวราบ

ซงไดจดล าดบความลาดชนของพนท ดงน (ส านกงานนโยบายสงแวดลอม, 2541:8)

ชนท 1 ความลาดชน 0-5%



ชนท 4 ความลาดชน >15%

ควำมสงจำกระดบน ำทะเล น าทะเลจะมการเคลอนไหวขน-ลงโดยธรรมชาต สงผลใหระดบน า

ในแมน าเจาพระยามการขนลงตามไปดวย ในชวงเดอนกนยายนถงตลาคมเปนชวงฝนตกหนกในภาคกลาง

และมปรมาณน านองจากพนทลมน าตอนบนของแมน าเจาพระยาไหลลงมาเปนจ านวนมาก ถาน าทะเลหนน

ในชวงนจะท าใหเกดน าทวมในพนททเปนทต าได โดยไดแบงชนความสงจากระดบน าทะเล ดงน

94

ชนท 1 ความสง 1 เมตร



ชนท 4 ความสง > =4 เมตร

ควำมหนำแนนของทำงน ำในพนทลมน ำยอย พนทลมน าใดทมทางน าหนาแนน การระบายน าของ

พนทกจะด โอกาสทจะเกดอทกภยกจะนอยตามไปดวย การพจารณาความหนาแนนของทางน า

ไดใชสมการดงน

A

LDd

เมอ Dd = ความหนาแนนของทางน า (กม./ตร.กม.)

L = ความยาวของทางน าทงหมดในลมน า (กม.)

A = พนทลมน า (ตร.กม.)

โดยไดจดล าดบชนความหนาแนนของทางน า ดงน (สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหง

ประเทศไทย, 2542: 3-19)

ชนท 1 ความหนาแนนของทางน า 0.10-0.35 กม./ตร.กม.



ชนท 4 ความหนาแนนของทางน า >1.00 กม./ตร.กม.

สงกดขวำงทำงน ำ โดยพจารณาจากเสนทางคมนาคม ซงไดแก ถนน หนทาง เสนทางล าเลยงตาง ๆ

ในบรเวณพนททมเสนทางคมนาคมมากกจะเปนอปสรรคตอการไหลของน าสงผลตอการระบายน าออก

เพราะมสงกดขวางเสนทางการไหลของน า และท าใหการระบายน าสวนเกนออกจากพนทเปนไปอยางลาชา

โอกาสเกดอทกภยกจะเพมสงขนตามไปดวย การจดชนจะพจารณาจากความยาวของเสนทางคมนาคมใน

แตละเสนทางรวมกนเปนความยาวท งหมดและหารดวยขนาดของพนททศกษา ดงน (สถาบนวจย

วทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย, 2542: 3-19)

ชนท 1 ความหนาแนน >0.60 กม./ตร.กม.

ชนท 2 ความหนาแนน 0.41-0.60 กม./ตร.กม.



95

ขนำดของพนทลมน ำยอย ขนาดของพนทลมน ายอยจะเกยวของกบปรมาณของน าทจะไหลลงส

ทางน า พนทลมน าขนาดใหญสามารถรองรบน าไดมาก โอกาสทจะเกดน าทวมยอมมากขนดวย จากการ

พจารณาสภาพความเปนจรงของพนททมกเกดอทกภยในพนทศกษา สามารถจดขนาดของลมน าออกเปน

ล าดบตาง ๆ ดงน (มหาวทยาลยสงขลานครนทร คณะทรพยากรธรรมชาต, 2540: 418)

ชนท 1 มขนาด > 350 กม./ตร.กม.

ชนท 2 มขนาด 251-350 กม./ตร.กม.

ชนท 3 มขนาด 151-250 กม./ตร.กม.

ชนท 4 มขนาด < 150 กม./ตร.กม.

ควำมสำมำรถในกำรระบำยน ำของดน เนอดนทมผลตอการเกดอทกภย คอ ดนทมเนอละเอยด

โดยเฉพาะดนทมคาอนภาคของดนเหนยวสงจะมการระบายน าไมด ท าใหเกดการแชขงของน า ในทาง

กลบกนดนทมอนภาคของดนเหนยวต าจะมการระบายน าไดด ซงจะชวยใหการระบายน าสวนเกนออกจาก

พนทประสบอทกภยเปนไปอยางรวดเรว ท าใหไมเกดการแชขงของน า โดยไดจดกลมความสามารถในการ

ระบายน าของดนตามศกยภาพในการระบายน า ดงน

ชนท 1 การระบายน าเลว

ชนท 2 การระบายน าคอนขางเลว

ชนท 3 การระบายน าดปานกลาง

ชนท 4 การระบายน าด

กำรใชประโยชนทดน ลกษณะของสงปกคลมดนหรอการใชประโยชนทดนสงผลตอการเกด

อทกภย ในบรเวณพนททมพชพรรณปกคลมดน เชน พนทปาไม ไมยนตน และสวนผลไม อยมากพนทนน

จะมโอกาสเกดอทกภยนอย เนองจากพชพรรณดงกลาวสามารถชวยดดซบน าไดด ท าใหน าสวนเกนม

ปรมาณลดลงและยงชวยชะลอการไหลบาของน าดวย การใชประโยชนทดนทมผลตอการเกดอทกภยจง

พจารณาจากชนดของพชพรรณทปกคลม โดยจดล าดบดงน

ชนท 1 พนทอยอาศย,อตสาหกรรม

ชนท 2 นาขาว พชไร

ชนท 3 พนทการใชประโยชนอน

ชนท 4 พชสวน ไมยนตน

96

กำรวเครำะหขอมล

การใหคาน าหนกคะแนนความเหมาะสมของปจจย (Weighting) และการใหคาน าหนก คะแนนระดบของปจจย (Rating) ทใชในการศกษา โดยปจจยใดทมอทธพลหรอมความสมพนธตอการเกดอทกภยมากกวาจะก าหนดใหมคาถวงน าหนกทสงกวาปจจยทม อทธพลหรอมคาความสมพนธนอยกวา ซงก าหนดใหคาน าหนกคะแนนอยในชวง 0 – 10 โดยการใหคาน าหนกคะแนนความเหมาะสมของ ปจจย (Weighting) คะแนน 0 หมายถง ปจจยทไมมความเหมาะสมในการ ศกษา คะแนน 1 หมายถง ปจจยทมความเหมาะสมในการศกษานอยทสด คะแนน 10 หมายถง ปจจยทมความเหมาะสมในการศกษามากทสด สวนการใหคาน าหนกคะแนนระดบของปจจย (Rating) คะแนนหมายถง กลมหรอระดบของปจจยทไมสงผลตอการเกดอทกภย คะแนน 1 หมายถง กลมหรอระดบของปจจยทสงผลตอการเกดอทกภยนอยทสด และคะแนน 10 หมายถง กลมหรอระดบของปจจยทสงผลตอการเกดอทกภยมากทสด ซงคาถวงน าหนก จะไดจากการเฉลยคาคะแนนจากผเชยวชาญของหนวยงานในสาขาตาง ๆ ทเกยวของ จากนนจงท าการหาคาน าหนกคะแนนจากแบบสอบถามความเหนของผเชยวชาญทงหมดเพอน าไปใชในการซอนทบขอมล

การซอนทบแผนทและการค านวณหาคาคะแนนของขอมลในแตละชนปจจย โดยรวมคาคะแนนของขอมลทไดรบการถวงน าหนกแลวของแตละปจจย ซงจะท าใหไดพนททมคาคะแนนรวมตางๆ กน หลงจากทท าการซอนทบแผนทปจจยทงหมดแลว ซงการคดคาคะแนนรวมในการวเคราะหขอมลและ จดระดบความเสยงตอการเกดอทกภย เปนดงสมการ (1) S = (R1W1) + (R2W2) + (R3W3) + (R4W4) +(R5W5)+ (R6W6) + (R7W7) + (R8W8) + (R9W9) (1)

การแบงระดบความเหมาะสมของพนทคะแนนรวมของปจจยเสยงตอการเกดอทกภย (คา S) จะถกน ามาแบงระดบความเหมาะสมของพนท โดยใชหลกทางสถตหาคาเบยงเบนมาตรฐาน(Standard Deviation) มาก าหนดคาพสย (Range) ของคะแนนในแตละชวงโอกาส ดงสมการ (2)

อนตรภาคชน = คาคะแนนสงสด – คาคะแนนต าสด จ านวนชวง/ระดบความเหมาะสม (2) ซงแบงพนทเสยงอทกภยออกเปน 3 ระดบ คอ พนทเสยงอทกภยระดบสง พนทเสยงอทกภย ระดบปานกลาง และพนทเสยงอทกภยระดบต า

จดท าแผนทแสดงพนทเสยงอทกภย

พนทเสยงทไดจำกกำรวเครำะห

ผลการศกษาสาเหตและปจจยทมผลตอการเกดอทกภยในพนทจงหวดปทมธาน พบวา อทกภยท

เกดขนในพนท เกดจากสาเหตหลก 2 ประการ ประการแรก เกดจากระดบน าในแมน าเจาพระยาสงกวาระดบ

ตลง ซงเปนผลมาจากฝนตกหนกตดตอกนหลายวนทางลมน าเจาพระยาตอนบน ท าใหเกดน าปรมาณมาก

97

ไหลบามาตามแมน า สาเหตประการทสอง คอ มฝนตกหนกในพนทจนเกดภาวะน าทวมขงบรเวณทลมต า

และหากปใดมฝนตกหนกตดตอกนหลายวนในคราวเดยวกนทระดบน าในแมน าเจาพระยามประมาณสงอย

แลว ปรมาณน าฝนทตกลงมาจะระบายไมทน นอกจากนลกษณะทางกายภาพของจงหวดปทมธานยง

เอออ านวยตอการเกดอทกภยเปนอยางมาก เนองจากตงอยบรเวณลมน าเจาพระยาตอนลาง จงเปนพนท

รองรบน าหลากลมน าเจาพระยาตอนบนและตอนกลาง รวมถงอน ๆ เชน ความลาดชนของพนทต า พนท

สวนใหญเปนทราบลม ประสทธภาพการระบายน าของดนต า เปนตน จงเปนเหตใหทมเสยงตอการเกด

อทกภย ส าหรบผลการวเคราะหพนทในจงหวดปทมธาน พบวา จงหวดปทมธานมพนทเสยงอทกภยสง

3 อ าเภอ ไดแก อ าเภอลาดหลมแกว อ าเภอสามโคก และอ าเภอเมอง พนทเสยงภยปานกลาง 3 อ าเภอ กระจาย

ในทกอ าเภอ ส าหรบพนทเสยงภยนอย คอ อ าเภอหนองเสอและอ าเภอล าลกกา แสดงดงรปท 2-27

รปท 2-27 พนทเสยงภยน าทวมในจงหวดปทมธาน

98

2.3 กำรวเครำะหและบรณำกำรขอมล

2.3.1 แนวโนมกำรพฒนำจำกนโยบำยและแผนพฒนำในพนทจงหวดปทมธำนในดำนกำรรบมออทกภย

จากการทรฐบาลทราบและตระหนกถงความส าคญในการแกปญหาน าอยางเรงดวน โดยมแผนงาน

และการจดท าโครงการตาง ๆ เพอแกไขปญหาน าท งประเทศ รวมถงการด าเนนการในสวนของ

จงหวดปทมธานทเปนพนทปลายน าจะใหความส าคญกบการเรงระบายน าและแกไขอปสรรคในการ

ระบายน า ซงแผนงานโครงการสวนใหญใชมาตรการสงกอสรางในการปรบปรงระบบระบายน าทมอยเดม

หรอสรางขนใหมเพอใหสามารถระบายน าไดมประสทธภาพเพมขน เชน การขดลอกคคลอง การซอมแซม

ประตระบาย น า การปรบปรงทอระบายน า และการสรางก าแพงกนน า เปนตน ซงในการจดท าแผนส าหรบ

ปองกนและแกไขปญหาน าทวมนน ปจจยทส าคญทควรพจารณาเปนล าดบแรก คอ ความคดเหนและ

ความตองการของประชาชนในพนทนน ๆ เพราะบคคลเหลานเปนผมสวนไดสวนเสยและไดรบประโยชน

หรอผลกระทบจากแผนงานดงกลาว จงควรมการส ารวจความคดเหนของประชาชนกอนวาสวนใหญ

เหนดวยหรอไมเหนดวยกบแตละแผนงาน เพราะเหตใด จะเหนไดวาแนวทางในการบรหารจดการแกไข

ปญหาน าทวมทผานมาบางแผนหรอบางมาตรการเปนวธการทดทจะใชในการแกไขปญหา แตไมไดมการ

ชแจง ไมมการสอบถามความคดเหน หรอไมไดแจงขอมลทเปนขอเทจจรงแกประชาชนผมสวนไดสวนเสย

ครบทกฝาย สงผลใหการด าเนนการตามมาตรการหรอแผนไมสามารถด าเนนการไดอยางเตมประสทธภาพ

ประชาชนบางสวนอาจจะไมยอมรบ จงท าใหเกดการตอตาน ขดขวาง การด าเนนงานการจดท าแผน

ประกอบดวยแผน 3 กลม คอ แผนปองกนกอนเกดอทกภย ขณะเกดภย และหลงเกดภย ในการส ารวจ

สอบถามความคดเหนของประชาชนในทองถนจะตองด าเนนการใหครบทงสามสวน เพราะมฉะนนแลว

อาจจะเกดปญหาตามมาอยางเชนทเหนไดในปจจบน ทมประชาชนจ านวนหนงออกมาเรยกรองความ

ยตธรรมในการจายเงนชวยเหลอผประสบภยในจงหวดปทมธาน ประเดนขอเรยกรองคอ ความเสยหาย

ทเกดขน ในแตละครวเรอนเทากนแตท าไมถงไดรบเงนชดเชยทแตกตางกน หรอบางครวเรอนท าไมถง

ไดรบเงนชดเชยมากกวา 1 ครง เมอเกดปญหาลกษณะนจะตองด าเนนการตรวจสอบขอเทจจรงทเกดขนวา

ขอเรยกรองดงกลาวเปนความจรงหรอไม ถาจรงจะตองด าเนนการสอบสวนผทเกยวของเพอหาสาเหตทท า

ใหเกดปญหาดงกลาว เพอจะไดด าเนนการแกไขขอผดพลาดทเกดขน และลงโทษผทมสวนในการกระท า

ความผดครงน แตถาไมเปนความจรงจะตองอธบายใหประชาชนไดรบทราบถงเหตผลของการจายเงน

ชดเชยดงกลาว วามเกณฑหรอขอก าหนดใด ท าไมถงเปนเชนนน

99

จากการส ารวจ สมภาษณความคดเหนของประชาชนบางสวนในจงหวดปทมธาน พบวา ประชาชน

ในจงหวดปทมธานตองการแผนงานในการบรหารจดการแกไขปญหาน าทวม โดยมรายละเอยดเบองตน

ทสรปได ดงตอไปน

กอนเกดภย

ควรมการแจงเตอนประชาชนในจดเสยง เพอเตรยมพรอมรบมอกบสถานการณทจะเกดขน

ควรมการจดเตรยมพนทส าหรบจดต งศนยอ านวยการเฉพาะกจในการชวยเหลอ

ผประสบภย เชน มศนยพกพงผประสบภย ซงควรเลอกพนททมความปลอดภยตอสถานการณน าทวม

ทจะเกดขน และสามารถรองรบจ านวนผประสบภยไดอยางเพยงพอ

ควรมการจดเตรยมเครองมอ เครองจกรกล ยานพาหนะ วสดอปกรณทจะเปนใหพรอม

ใชงานไดทนทเมอเกดภย

ควรจดเตรยมบคลากรส าหรบรบผดชอบในการบรหารจดการและแกไขปญหา

ควรจดเตรยมแผนปฏบตการและแผนส ารอง เพอใหมความพรอมทจะปฏบตไดทนท

เมอเกดเหตการณ

ขณะเกดภย

ควรใหการชวยเหลอในดานทรพยากรและสงจ าเปนตอการด ารงชวต เชน อาหาร น าดม

ยารกษาโรค เครองนงหม ถงยงชพ เปนตน ทงนจะตองด าเนนการแจกจายอยางทวถงและยตธรรม

ควรอพยพผประสบภยไปยงสถานททไดจดเตรยมไว เมอผประสบภยรองขอ หรอประเมน

สถานการณแลวเหนวาไมปลอดภยหรอเสยงทจะอยในพนทนนตอไป

ควรมบรการใหการชวยเหลอทางดานการแพทยแกผประสบภยอยางทวถง

ควรมการรายงานสถานการณทเกดขนอยางสม าเสมอ ทนตอสถานการณ และตาม

ขอเทจจรง กรณเกดขาวเชงลบควรด าเนนการตรวจสอบขอมล พรอมชแจงขอเทจจรงใหสาธารณชน

รบทราบ

ควรมการเสรมสรางความมนคง แขงแรง ของสงปองกนเชงโครงสราง เชน เขอน ฝาย

คนกนน า เปนตน เพอไมใหเกดเหตการณทสงกอสรางเหลานนไดรบความเสยหายหรอพงทลาย

ควรมการตรวจตราปองกนการโจรกรรมในพนทประสบภย

ควรมการเฝาระวง ตดตาม และประเมนสถานการณอทกภยตลอด 24 ชวโมง

100

หลงเกดภย

ควรมการประเมนความเสยหาย เพอเยยวยาผประสบภย

ควรมการประเมนความเสยหาย เพอซอมแซมสถานททไดรบความเสยหายจากอทกภย

ควรมมาตรการชวยเหลอทางดานการเงนแกผประสบภย เชน ลดดอกเบยเงนก ลดภาษ

พกการช าระหน เปนตน

ควรมบรการใหการชวยเหลอทางดานการแพทยแกผประสบภยอยางทวถง

ควรมการสรางอาชพใหผประสบภยในระหวางทไดรบผลกระทบจากอทกภย

ควรมการปรบปรงสงแวดลอม

ควรมการตดตาม ตรวจสอบ การใหความชวยเหลอผประสบภยวาเปนไปโดยยตธรรม

และเทาเทยมกน

2.3.2 กำรคำดกำรณปรมำณน ำ

กำรเปลยนแปลงปรมำณน ำฝนรำยป

จากขอมลการศกษาการพจารณาปรมาณน าฝนสะสมในรอบ 1 ปเฉลยในรอบทศวรรษของ กรมอตนยมวทยา พบวา พนทสวนใหญบรเวณภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคกลาง มปรมาณน าฝนสะสมรายปในชวง 1,000-1500 มลลเมตร สวนในภาคตะวนออก มปรมาณน าฝนสะสมรายปประมาณ 1,500-2,500 มลลเมตร และพนทสวนใหญของภาคใตมปรมาณน าฝนสะสมรายปมากกวา 2,000 มลลเมตร และสงมากกวา 3,000 มลลเมตรในหลายพนท ผลสรปจากภาพแสดงใหเหนวาปรมาณน าฝนเฉลยรายปมแนวโนมเพมขนในทวทกภาคของประเทศไทยทงในดานปรมาณซงในชวงปลายศตวรรษอาจเพมสงขนถงประมาณ15-25% และ 25-50%ในหลายพนทโดยเฉพาะในเขตพนทภาคกลางตอกบภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และในภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน และนอกจากน การกระจายตวของพนททมจ านวนฝนตกเพมมาก กสงขนเชนกน ซงสามารถแสดงผลไดดงรปท 2-28 และ รปท 2-29 เมอพจารณาถงจ านวนวนทฝนตกใน รอบป คอ วนทมฝนตกเกนกวา 3 มลลเมตรขนไป ผลสรปจากภาพแสดงใหเหนวาจ านวนวนทฝนตกเฉลยในแตละปในเกอบทกพนทยงคงใกลเคยงกบทเคยเปนมาในอดต ซงบงชวาความยาวนานของฤดฝนในอนาคตนาจะยงคงไมเปลยนแปลงไปจากทเคยเปนอยมากนก นอกจากในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ซงอาจมฤดฝนยาวนานขน 1-2 สปดาห และภาคตะวนออกจะมฤดฝนยาวนานขน 2-4 สปดาห ซงจากการทปรมาณฝนรายปในอนาคตเกอบทกพนทมแนวโนมเพมสงขนโดยทการกระจายตวยงคงเปนไปประมาณทเปนอยในปจจบนน อาจจะบงชวาปรมาณน าฝนทตกในแตละครง ในอนาคตจะเพม

101

สงขนหรออาจจะเรยกไดวาฝนทตกแตละครงจะตกหนกมากขนกวาทเปนมาในอดต ซงหมายถงความเสยงตอภาวะน าทวมฉบพลน น าหลากและภยธรรมชาตทจะเกดตามมาจากอทกภยอกหลายชนด

ทมา : กรมอตนยมวทยา

รปท 2-28 แผนทแสดงปรมาณน าฝนสะสมในรอบปในชวงทศวรรษ 1980 และการเปลยนแปลง(%) ตลอดชวงศตวรรษท 21

102

ทมา : กรมอตนยมวทยา รปท 2-29 แผนทแสดงจ านวนวนทฝนตกในรอบปในชวงทศวรรษ 1980 และการเปลยนแปลง (%)

ตลอดชวงศตวรรษท 21

103

กำรจ ำลองพนทน ำทวม

โปรแกรมจ าลองพนทน าทวมทพฒนาขนมาสามารถท าใหผใชงานเหนสภาพการเกดน าทวมตามบรเวณตางๆได โดยผใชสามารถปอนขอมลความสงของน าทตองการทราบสภาพน าทวม โปรแกรม จะแสดงผลบรเวณท เปนพน ทน าทวมโดยแสดงเปนพน ท ส ฟา เ ชน การจ าลองพนทน าทวมใน อ าเภอลาดหลมแกว รปท 2-30 กรณทระบปรมาณน าสงขน 20 เซนตเมตร สวนรปท 2-31 กรณทระบปรมาณน า 1 เมตร พบวาทง 2 รป มบรเวณทแสดงผลเปนพนทสฟาแตกตางกน นนหมายถงบรเวณทถกน าทวมในแตละกรณตางกน สวนความลกของการทวมเหนไดจากความเขมของสในภาพ ถาเขมมาก หมายถง ลกมาก เขมนอยหมายถงลกนอยกวา ซงโปรแกรมนจะชวยใหผใชสามารถประเมนสถานการณน าทวมเบองตนได วาถาปรมาณน าขนาดน น าจะทวมบรเวณใดบาง เพอเตรยมพรอมรบมอกบสถานการณน าทวมทจะเกดขน ในอนาคต (โดยอางองระดบน าทะเลปานกลาง ณ ประตระบายน าจฬาลงกรณ)

รปท 2-30 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 20 เซนตเมตรในอ าเภอลาดหลมแกว

104

รปท 2-31 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 1 เมตรในอ าเภอลาดหลมแกว

การจ าลองพนทน าทวมในอ าเภอสามโคก รปท 2-32 กรณทระบปรมาณน าสงขน 20 เซนตเมตร สวนรปท 2-33 กรณทระบปรมาณน า 1 เมตร พบวาทง 2 รป มบรเวณทแสดงผลเปนพนทสฟาแตกตางกน นนหมายถงบรเวณทถกน าทวมในแตละกรณตางกน สวนความลกของการทวมเหนไดจากความเขมของสในภาพ ถาเขมมาก หมายถง ลกมาก เขมนอยหมายถงลกนอยกวา ซงโปรแกรมนจะชวยใหผใชสามารถประเมนสถานการณน าทวมเบองตนได วาถาปรมาณน าขนาดน น าจะทวมบรเวณใดบาง เพอเตรยมพรอมรบมอกบสถานการณน าทวมทจะเกดขนในอนาคต (โดยอางองระดบน าทะเลปานกลาง ณ ประตระบายน าจฬาลงกรณ)

รปท 2-32โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 20 เซนตเมตรในอ าเภอสามโคก

105

รปท 2-33 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 1 เมตรในอ าเภอสามโคก

การจ าลองพนทน าทวมในอ าเภอเมอง รปท 2-34 กรณทระบปรมาณน าสงขน 20 เซนตเมตร สวนรปท 2-35 กรณทระบปรมาณน า 1 เมตร พบวาทง 2 รป มบรเวณทแสดงผลเปนพนทสฟาแตกตางกน นนหมายถงบรเวณทถกน าทวมในแตละกรณตางกน สวนความลกของการทวมเหนไดจากความเขมของสในภาพ ถาเขมมาก หมายถง ลกมาก เขมนอยหมายถงลกนอยกวา ซงโปรแกรมนจะชวยใหผใชสามารถประเมนสถานการณน าทวมเบองตนได วาถาปรมาณน าขนาดน น าจะทวมบรเวณใดบาง เพอเตรยมพรอมรบมอกบสถานการณน าทวมทจะเกดขนในอนาคต (โดยอางองระดบน าทะเลปานกลาง ณ ประตระบายน าจฬาลงกรณ)

รปท 2-34 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 20 เซนตเมตรในอ าเภอเมอง

106

รปท 2-35 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 1 เมตรในอ าเภอเมอง

การจ าลองพนทน าทวมในอ าเภอคลองหลวง รปท 2-36 กรณทระบปรมาณน าสงขน 20 เซนตเมตร สวนรปท 2-37 กรณทระบปรมาณน า 1 เมตร พบวาทง 2 รป มบรเวณทแสดงผลเปนพนทสฟาแตกตางกน นนหมายถงบรเวณทถกน าทวมในแตละกรณตางกน สวนความลกของการทวมเหนไดจากความเขมของสในภาพ ถาเขมมาก หมายถง ลกมาก เขมนอยหมายถงลกนอยกวา ซงโปรแกรมนจะชวยใหผใชสามารถประเมนสถานการณน าทวมเบองตนได วาถาปรมาณน าขนาดน น าจะทวมบรเวณใดบาง เพอเตรยมพรอมรบมอกบสถานการณน าทวมทจะเกดขนในอนาคต (โดยอางองระดบน าทะเลปานกลาง ณ ประตระบายน าจฬาลงกรณ)

รปท 2-36 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 20 เซนตเมตรในอ าเภอคลองหลวง

107

รปท 2-37 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 1 เมตรในอ าเภอคลองหลวง

การจ าลองพนทน าทวมในอ าเภอธญบร รปท 2-38 กรณทระบปรมาณน าสงขน 20 เซนตเมตร สวนรปท 2-39 กรณทระบปรมาณน า 1 เมตร พบวาทง 2 รป มบรเวณทแสดงผลเปนพนทสฟาแตกตางกน นนหมายถงบรเวณทถกน าทวมในแตละกรณตางกน สวนความลกของการทวมเหนไดจากความเขมของสในภาพ ถาเขมมาก หมายถง ลกมาก เขมนอยหมายถงลกนอยกวา ซงโปรแกรมนจะชวยใหผใชสามารถประเมนสถานการณน าทวมเบองตนได วาถาปรมาณน าขนาดน น าจะทวมบรเวณใดบาง เพอเตรยมพรอมรบมอกบสถานการณน าทวมทจะเกดขนในอนาคต (โดยอางองระดบน าทะเลปานกลาง ณ ประตระบายน าจฬาลงกรณ)

รปท 2-38 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 20 เซนตเมตรในอ าเภอธญบร

108

รปท 2-39 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 1 เมตรในอ าเภอธญบร

การจ าลองพนทน าทวมในอ าเภอล าลกกา รปท 2-40 กรณทระบปรมาณน าสงขน 20 เซนตเมตร สวนรปท 2-41 กรณทระบปรมาณน า 1 เมตร พบวาทง 2 รป มบรเวณทแสดงผลเปนพนทสฟาแตกตางกน นนหมายถงบรเวณทถกน าทวมในแตละกรณตางกน สวนความลกของการทวมเหนไดจากความเขมของสในภาพ ถาเขมมาก หมายถง ลกมาก เขมนอยหมายถงลกนอยกวา ซงโปรแกรมนจะชวยใหผใชสามารถประเมนสถานการณน าทวมเบองตนได วาถาปรมาณน าขนาดน น าจะทวมบรเวณใดบาง เพอเตรยมพรอมรบมอกบสถานการณน าทวมทจะเกดขนในอนาคต (โดยอางองระดบน าทะเลปานกลาง ณ ประตระบายน าจฬาลงกรณ)

รปท 2-40 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 20 เซนตเมตรในอ าเภอล าลกกา

109

รปท 2-41 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 1 เมตรในอ าเภอล าลกกา

การจ าลองพนทน าทวมในอ าเภอหนองเสอ รปท 2-42 กรณทระบปรมาณน าสงขน 20 เซนตเมตร สวนรปท 2-43 กรณทระบปรมาณน า 1 เมตร พบวาทง 2 รป มบรเวณทแสดงผลเปนพนทสฟาแตกตางกน นนหมายถงบรเวณทถกน าทวมในแตละกรณตางกน สวนความลกของการทวมเหนไดจากความเขมของสในภาพ ถาเขมมาก หมายถง ลกมาก เขมนอยหมายถงลกนอยกวา ซงโปรแกรมนจะชวยใหผใชสามารถประเมนสถานการณน าทวมเบองตนได วาถาปรมาณน าขนาดน น าจะทวมบรเวณใดบาง เพอเตรยมพรอมรบมอกบสถานการณน าทวมทจะเกดขนในอนาคต (โดยอางองระดบน าทะเลปานกลาง ณ ประตระบายน าจฬาลงกรณ)

รปท 2-42 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 20 เซนตเมตรในอ าเภอหนองเสอ

110

รปท 2-43 โปรแกรมจ าลองพนทน าทวม กรณระดบน า 1 เมตรในอ าเภอหนองเสอ

2.3.3 ผลกระทบตอประชำกร เศรษฐกจ สงคมในอนำคต

ในภาวะทเมองก าลงมการขยายตวและมประชากรเพมขน รวมถงสภาพภมอากาศโลกทมแนวโนม

ทจะเปลยนแปลงในระยะยาว อทกภยเปนภยพบตธรรมชาตทเกดขนบอยกวาภยพบตประเภทอนๆ ปรากฏ

ดงรปท 2-44 โดยในภมภาคเอเชยตะวนออกและแปซฟก รวมถงเอเชยใตนนมโอกาสเกดน าทวมมากกวา

ภมภาคอนๆ ในโลก ในชวง 30 ปทผานมา จ านวนครงของการเกดน าทวมในเอเชยสงถงรอยละ 40 ของ

จ านวนครงการเกดน าทวมทวโลกทงหมด และประชากรทไดรบผลกระทบจากน าทวมมากกวารอยละ 90

ของโลกอาศยอยในเอเชย นอกจากความเสยหายทางเศรษฐกจโดยตรงแลว อทกภยยงสงผลกระทบตอเนอง

กบเรองอนๆ โดยเฉพาะผลกระทบทเกดตอประชาชนในพนท จากขอมลของธนาคารโลกพบวา

ในป ค.ศ.2010 มผไดรบผลกระทบจากเหตการณน าทวมทวโลกถง 178 ลานคน และมผลกระทบอนๆ

ตามมา เชน จ านวนผเสยชวต การสญเสยโอกาสทางการศกษา การเจบปวยจากโรคทมาจากน าทวม

ภาวะขาดแคลนอาหาร ซงปญหาเหลานไดสงผลกระทบอยางใหญหลวง ตอการพฒนาประเทศ

ในระยะยาวได

111

ทมา : ธนาคารโลก

รปท 2-44 จ านวนการเกดภยพบตประเภทตาง ๆ


รปท 2-45 จ านวนผเสยชวตทเกดจากเหตการณน าทวม

112

ในภาวะทเมองมการขยายตวอยางรวดเรว ประชากรเพมมากขน และมปญหาการเปลยนแปลง

สภาพภมอากาศในระยะยาว ท าใหปญหาน าทวมในเขตเมองมความรนแรงเพมขนตามไปดวย ประเทศก าลง

พฒนาโดยเฉพาะแถบเอเชยตะวนออกและแปซฟก เมองตางๆ มการขยายตวอยางรวดเรวท าใหเกดการ

กระจกตวของประชากรและทรพยสน เมอเกดปญหาน าทวม ความเสยหายจงมมลคาเพมมากขน และการ

รบมอแกไขปญหาน าทวมในเขตเมองยงยากขนและมคาใชจายสงขนกวาในอดต และเนองจากเหตการณ

น าทวมหนกจะปรากฏใหเหนในทก ๆ รอบ 10 หรอ 20 ป ดงนนเหตการณน าทวมเชนป 2554 จะเกดขนให

เหนอก ซงถาเกดขนอกครงความเสยหายจะมมากกวาป 2554 เมอเปรยบเทยบเหตการณน าทวม

กรงเทพมหานครและปรมณฑลเมอ พ.ศ. 2526 มลคาความเสยหายประมาณ 6,000 ลานบาท พ.ศ. 2538

มลคาความเสยหายประมาณ 34,000 ลานบาท และลาสดในป พ.ศ. 2554 มลคาความเสยหายประมาณ 1.44

ลานลานบาท ดงนนจงควรมการเตรยมพรอมรบมอในการปองกนและแกไขปญหาน าทวมทจะเกดขนใน

อนาคต เพอบรรเทาปญหาดงกลาวใหไดรบความเสยหายนอยลง


รปท 2-46 ความเสยหายทางเศรษฐกจทเกดจากเหตการณน าทวม

113

บทท 3

วสยทศน วตถประสงค ยทธศำสตร และเปำหมำย

3.1 กำรวเครำะหจดแขง จดออน โอกำส และภยคกคำม

การวเคราะหปจจยภายในและปจจยภายนอกของจงหวดปทมธาน ไดแก ดานจดแขง (Strength)

และจดออน (Weakness) ซงเปนปจจยภายใน สวนโอกาส (Opportunity) และ ภยคกคาม (Threat) ซงเปน

ปจจยภายนอก เพอใหทราบถงสถานภาพ ความพรอม ปญหา โอกาส และขอจ ากดในการพฒนาทท าให

สามารถก าหนดแผนยทธศาสตรไดตรงตามเปาหมายทวางไว ซงมรายละเอยดแตละสวน ดงตอไปน

3.1.1 จดแขง (Strengths)

มโครงการปองกนแกไขปญหาน าทวมหลายโครงการ เชน โครงการกอสรางวางทอระบายน า โครงการยกระดบถนนและสะพาน โครงการกอสรางประตระบายน า โครงการเพมพนทสเขยว เปนตน

มงบประมาณเกยวกบสาธารณภยของจงหวด วาดวยเงนทดรองราชการเพอชวยเหลอผประสบภยพบตกรณฉกเฉน

มค คลองระบายน าจ านวนมาก ถาบรหารจดการใหมการใชงานไดอยางเตมประสทธภาพ จะชวยใหระบายน าไดดขนและลดความรนแรงจากเหตการณอทกภย

มส านกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวด ท าหนาทก ากบ ดแล และสนบสนนชวยเหลอในการปองกนและบรรเทาความเดอดรอนทเกดจากอทกภย

3.1.2 จดออน (Weakness)

บางพนทเปนพนทน าทวมซ าซาก ถงแมมปรมาณฝนจ านวนไมมากกจะท าใหเกดน าทวมในบรเวณดงกลาว

การทรดตวของดน เนองจากมสงกอสรางหรอสบน าบาดาลใชมากเกนไป ท าใหดนทรดเปนทลมมน าขง น าไมสามารถระบายตามธรรมชาตได

ถนนสายหลกและสงปลกสรางตาง ๆ กดขวางทางน าธรรมชาตทจะระบายน า มสงปลกสรางลกล าเขาไปในแมน าล าคลอง การขาดการดแลรกษาแมน าล าคลอง สงผลให

ไมสามารถระบายน าไดอยางเตมประสทธภาพ คคลองขาดศกยภาพในการระบายน า คคลองมอยมากแตใชประโยชนจรงไมได แหลงน าธรรมชาตทมอยตนเขน เนองจากวชพชทปกคลมหนาแนน ท าใหการระบายน า

ไมสะดวก

114

ปญหาเรองผงเมอง สงผลใหการระบายน ามปญหา มแตแผนรองรบสถานการณน าทวมระดบปกต วาจะผนน าไปทางใด คลองสายไหน ขาดแผนฉกเฉนส าหรบสถานการณน าทวมระดบวกฤต ขาดระบบฐานขอมลทใชส าหรบการเตอนภย

3.1.3 โอกำส (Opportunities)

รฐบาลใหการสนบสนนในดานงบประมาณทใชในการด าเนนการแกไข ปองกนอทกภย รฐบาลแตงตงคณะกรรมการยทธศาสตรเพอวางระบบการบรหารจดการทรพยากรน า ซงจะ

เขามาดแลลมน า 25 ลมน าทวประเทศ จะท าใหสามารถบรหารจดการน าไดทงระบบ รฐบาลจะด าเนนการสรางฟลดเวย ในฝงตะวนออกและฟลดเวยฝงตะวนตก เพอตดน าใน

พนทตอนบน ซงจะสามารถลดพนทประสบอทกภยลงได การสรางฟลดเวยทงสองฝงดงกลาว จะชวยไมใหจงหวดปทมธานและกรงเทพฯ ถกน าทวม

รฐบาลมโครงการทจะวางผงเมองหรอผงภาค ใหครอบคลมพนท ในเขตกรงเทพฯและปรมณฑล ซงประกอบดวย นนทบร ปทมธาน นครปฐม สมทรปราการ สมทรสาคร เพอใหการบงคบใช ผงเมองมประสทธภาพ และปองกนปญหาผงเมองหมดอาย

3.1.4 ภยคกคำม (Threat)

มหนวยงานภายนอกทเกยวของหลายหนวยงานทมภารกจเกยวกบการจดการทรพยากรน า

ในลมน า ท าใหการจดการในปจจบนยงไมเปนแบบบรณาการ

มงบประมาณจ ากดในการทจะพฒนาระบบควบคม ระบบเตอนภย อยางมประสทธภาพ

ขอจ ากดดานงบประมาณและบคลากรทมความรความสามารถมไมเพยงพอ

ประชาชนและองคกรตาง ๆ มการสรางพนงและคนกนน าของตวเอง ท าใหการระบายน า

ในภาพรวมไมสามารถด าเนนการไดอยางมประสทธภาพ

การพฒนาโครงการขนาดใหญในลมน าตอนบนและโครงการผนน าเพอเพมประสทธภาพ

ในลมน ามการพฒนาลาชาไมเปนไปตามแผน เนองจากความคดเหนขดแยงกนในกลมองคกรตาง ๆ ในสงคม

115

3.2 แนวคดกำรพฒนำ

3.2.1 แนวคดกำรพฒนำระบบคมนำคม และโครงสรำงพนฐำน

การก าหนดแนวทางการพฒนาสาธารณปโภค สาธารณปการ โครงขายคมนาคมขนสง พรอมการ

บรหารจดการทรพยากรน า โดยมการออกแบบกอสรางสะพานและถนนทมความคงทนส าหรบพนท

ทมความเสยงตอภยน าทวม เพราะการซอมแซมหรอกอสรางขนใหมใชเวลาและงบประมาณจ านวนมาก

ตองใหความส าคญกบระดบและลกษณะการไหลของน าไมใหการพฒนาสาธารณปโภคหรอสาธารณปการ

ตาง ๆ เปนอปสรรคกดขวางการไหลของน าจนเกดปญหาและใหสามารถใชงานไดเมอเกดน าทวมใหญเพราะ

สะพานและถนนเปนเสนทางล าเลยงยาและอาหารเขาสพนทในกรณทเกดน าทวม แนวถนนทพาดผาน

เสนทางการไหลของน าอาจท าหนาทเปนไดทงเขอนปองกนและชะลอน าหลาก แตถนนอาจกลายเปน

อปสรรคกดขวางทางน า จนเกดผลกระทบกบพนทมากยงขนหากการออกแบบชองทางระบายน าม

ขดความสามารถในการระบายน าต าเกนไป ดงนนการออกแบบถนนและโครงขายสาธารณปโภคจงตอง

ค านงถงทศทางการไหลของน า และความสอดคลองกบสภาพพนทตามทก าหนดไวในผงเมอง

ส าหรบการลดความเสยงดานโลจสตกสเปนประเดนทควรพจารณาอยางเรงดวนในการ

เตรยมพรอมรบมอกบภยพบตทจะเกดขนในอนาคต เนองจากปญหาอทกภยเมอปลายป 2554 ท าใหพนทซง

น าไมทวมกลบไดรบผลกระทบจากการขาดแคลนสนคาและวตถดบ เนองมาจากการทโลจสตกสเปน

อมพาต จนท าใหการผลตสนคาตองหยดชะงก ดงนนจงมความจ าเปนตองสนบสนนใหมแผนการกระจาย

สนคาไดอยางตอเนองภายใตสถานการณฉกเฉน ซงเกยวของดานโลจสตกส เปนการจดท าแผนรวมกน

ระหวางภาคอตสาหกรรม และหนวยงานรฐทเกยวของกบโครงสรางพนฐานคมนาคมขนสง ผบรหาร

กรมศลกากร และหนวยงานทหาร-ต ารวจ รวมทงผบรหารหนวยงานตาง ๆ เชน ทาเรอ สนามบน เสนทาง

รถไฟ ฯลฯ ในการจดท าแผนขนสงสนคาและกระจายสนคาไดอยางตอเนองภายใตสถานการณภยพบต

ตาง ๆ โดยใชวธการจ าลองสถานการณและจดท าคมอและหรอเวบไซตเสนทางส าหรบขนสงสนคาใหกบ

ลกคาทงในและตางประเทศโดยเฉพาะการกระจายสนคาทเปนเครองอปโภคบรโภคสประชาชนในพนทภย

พบตไดอยางมประสทธภาพ ซงประเทศไทยภายใตวกฤตโลกรอน ในระยะตอจากนไป จะตองเผชญกบ

ความไมแนนอนและความแปรปรวนจากภมอากาศ ซงไมสามารถจะคาดเดาได ตวอยางความเสยหายทง

ชวตและทรพยสนจากมหาอทกภยครงทผานมา คงจะเปนบทเรยนทมคาส าหรบผรบผดชอบในการรบมอ

กบภยพบตจากธรรมชาตในอนาคต

116

3.2.2 แนวคดกำรใชประโยชนทดน

ทผานมามการก าหนดผงเมองอยางชดเจนวาพนทใดจะตองมการใชประโยชนทดนอยางไร

เชน ผงเมองก าหนดใหพนทสเขยวเปนพนทเกษตรกรรม แตปญหาคอ การใชงานจรงในพนทนนอาจจะ

ไมไดเปนไปตามรายละเอยดทก าหนดในผงเมอง สงผลใหเมอเกดอทกภยจงไมสามารถแกปญหาไดตามท

ควรจะเปน ยกตวอยางกรณทมอาคารบานเรอนประชาชนตงอยในบรเวณรมคลองเปรมประชากรตลอดจน

เตมพนท มบานเรอนนบหมนหลงตลอดแนวกวา 70 กโลเมตร สงผลใหคลองเปรมประชากรทเดมม

ความกวาง 30 เมตร เหลอชองระบายน าเพยง 10 เมตรเทานน แมวาทผานมาจะมการออกพระราชกฤษฎกา

เวนคนทดนดงกลาวเพอสรางถนน 2-4 ชองจราจร ตลอด 2 ขางฝงคลองยาวจนสดเขตกรงเทพมหานครและ

เชอมตอมายงปทมธาน เพอกนแนวเขตคลองทชดเจน และตองการเพมขนาดคลอง แตชาวบานกออกมา

ตอตาน ดงนนควรมการก าหนดรายละเอยดขอบงคบทางกฎหมายไวในรางผงเมองและมบทลงโทษอยาง

ชดเจน เพอปองกนการบกรก รวมถงจะตองมการควบคม ตรวจสอบ ตดตามอยางจรงจงวาพนททใชจรงใน

ปจจบนตรงกบผงเมองทไดก าหนดไวหรอไม เพอจะไดด าเนนการปรบปรง แกไข กนตอไป ซงในการ

ด าเนนการนอกจากกรมโยธาธการและผงเมองแลว องคการปกครองสวนทองถนกจะเปนก าลงส าคญในการ

ปฏบตงาน สามารถดแลตดตามไดอยางใกลชด เพราะสามารถเขาถงประชาชนและพนทไดอยางทวถง

นอกจากนควรมการพจารณาการใชประโยชนทดนและการวงผงเมองในประเดนตอไปน

กำรก ำหนดทศทำงกำรขยำยตวของเมองไมใหขยำยไปในพนทลมต ำหรอพนทเสยงภยน ำทวม

เนองจากการขยายตวของประชากรและชมชนไดมการบกรกเขาไปตงถนฐานในพนทเสยงภยและอยอาศย

กนอยางแออด ประกอบกบปญหาภมอากาศเปลยนแปลง ยงสงผลใหเกดความเสยงตอภยธรรมชาตขยาย

เปนบรเวณกวางมากขน รวมทงผลกระทบตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคม จงจ าเปนตองมการพจารณา

ทบทวน และก าหนดพนทเสยงภยตอการตงถนฐานและพฒนาโครงสรางพนฐานตาง ๆ รวมทงปรบปรง

ขอก าหนดและแนวทางการใชประโยชน ท ดน เพ อ ชวยบรร เทาผลกระทบจากภยธรรมชา ต

โดยมแนวทาง ดงน

ควบคมการขดดน ถมดน หรอการปรบระดบพนผวดนทจะสงผลกระทบใหเกดการชะลาง

พงทลายของดนหรอเกดการกดขวางการไหลของน าท าใหผลกระทบจากภยน าทวมขยายวงกวางมากยงขน

ควบคมและหามการปลกสงปลกสรางขวางทางระบายน าตามธรรมชาตหรอท าใหเกดการ

ปรบเปลยนทศทางหรอแนวการไหลของน า ระดบน าและความเรวของน าอนจะท าใหเกดผลกระทบตอ

พนทอน

117

กำรก ำหนดระยะถอยรนจำกแนวล ำน ำเพอเปนพนทรบน ำ เพอปองกนและรกษาแนวล าน า และ

พนทราบน าทวมถงจากแนวล าน า ตลอดจนอนรกษ รกษาสภาพพนทตามธรรมชาตทชวยปองกนภยน าทวม

โดยตองเวนระยะถอยรนจากแนวล าน า ใหปลอดภยจากแนวน าทวม 2 ฝงล าน า ใหเปนทางน าผาน หามการ

อยอาศยหรอสงกอสรางอนจะเปนการขวางทางไหลของน า ซงตามพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522

ก าหนดใหมระยะถอยรน 3 เมตร ในขนาดล าน าทต ากวา 10 เมตร และถอยรน 6 เมตร ในขนาดล าน าทกวาง

เกน 10 เมตร อยางไรกตามควรมการศกษาและก าหนดระยะถอยรนใหมระยะกวางเพยงพอทจะเปนทางผาน

ในพนททมปญหาน าหลาก

กำรก ำหนดรปแบบอำคำรทสำมำรถทนตอสภำพน ำทวมหรอใหน ำผำนได มาตรการดานการ

ควบคมอาคารและสงปลกสรางเปนอกปจจยหนงทตองไดรบการปรบปรงและพฒนาเพอบรรเทาผลกระทบ

และความสญเสยจากภยน าทวมในพนททมพนทราบ จ ากดการมสงปลกสรางเกดขนหนาแนนแลว หรอม

ความจ าเปนตองผอนปรนใหมการใชประโยชนทดนในพนทเสยงภยน าทวม กรณดงกลาวจ าเปนตองมการ

ก าหนดมาตรฐานดานการกอสราง โดยใหเปนสงปลกสรางททนทานตอสภาวะน าทวม หากเปนสถานทเกบ

สนคาเกษตร หรอโรงเลยงสตวตองมแผนล าเลยงใหพนจากพนทประสบภยไดอยางรวดเรวเมอเกด

เหตการณน าทวม

3.2.3 กำรบรณำกำรขอมลเชงพนท

ในปจจบน หนวยงานทเกยวของโดยตรงในการจดการน าทวมของประเทศ มอยหลายหนวยงาน

ไดแก กรมอตนยมวทยา กรมชลประทาน และกรมการปกครอง นอกจากนน ส านกงานพฒนาเทคโนโลย

อวกาศและภมสารสนเทศนน เรมน าเทคโนโลยภาพจากดาวเทยมมาชวยในการรายงานการตดตามสภาพน า

ทวม ซงถาเปรยบเทยบกบกระบวนการและขนตอนในการจดการภยพบตน าทวม ตามหลกการทางวชาการ

ทประกอบดวยขนตอนตางๆ ไดแก การปองกน (Prevent) การเตรยมการ (Preparation) การแกไขปญหา

ในชวงวกฤต (Crisis) และการประเมนความเสยหาย (Assess) หลงเกดวกฤต (Post-Crisis) หนวยงาน

ทงหลายดงกลาวขางตนมศกยภาพและสามารถปฏบตงานตามกรอบภารกจของตนเอง ใหสอดคลองตาม

กระบวนการและขนตอนทางวชาการดงกลาวขางตน ไดในระดบหนง แตในความเปนจรง ความสามารถ

ของหนวยงานเหลานยงสามารถปฏบตงานใหเกดประสทธภาพมากขน ถามการบรณาการในการบรหาร

จดการรวมกน อยางมระบบเปนล าดบอยางตอเนองและเชอมโยงกน โดยมกรอบกระบวนการทแนนอนใน

แตละชวงเวลา โดยอาศยและมการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศเชงพนททเหมาะสม ไดแก ระบบ

สารสนเทศภมศาสตร (Geographic Information Systems: GIS) และเทคโนโลยภาพจากดาวเทยม

http://www.gisthai.org/about-gis/gis.html

http://www.gisthai.org/about-gis/gis.html

http://www.gisthai.org/about-gis/remote-sensing.html

118

(Remote Sensing) มาเปนเครองมอชวยในการจดการ จดเกบ วเคราะหและประมวลผลแบบจ าลอง

จากขอมลเชงพนททตองใชในการจดการรวมกนอยางถาวร ไมใชการท างานเฉพาะกจทแยกสวนกน

ปฏบตงานแบบเดมๆทเคยปฏบตกนมา ทใชประสบการณมาใชในการบรหารและตดสนใจ แตควรให

ความส าคญตอขอมลและสารสนเทศเชงพนทในแตละชวงเวลา ทจะสงผลกระทบตอพนทอนๆ มาใชใน

การบรหารจดการเชงรก

กรมอตนยมวทยำ เปนกรมทสามารถค านวณปรมาณน าฝนทจะตกลงมาไดเปนปรมาณน าฝน

ทสามารถคาดการณวาตกลงในพนทลมน าตางๆไดกอนลวงหนาในชวงเวลาเปนรายชวโมง รายวน

ถงรายอาทตย ทมความส าคญมากตอขนตอนของการเตรยมการ (Preparation) ซง เปนขนตอนหลกของ

การจดการทจดท ากอนการเกดน าทวม แตการรายงานสภาพอากาศในระหวางเกดอทกภยสวนใหญ กมกเปน

การรายงานเชงขาวทเปนเอกสารทมความเปนรปธรรมนอยมาก ส าหรบการจดการในเชงพนทเฉพาะในแต

ละลมน าทมความส าคญอยางมากตอการท างานรวมกบขอมลเชงพนทของกรมชลประทานในล าดบตอไป

ในสวนของ กรมชลประทำน มการจดท า ศนยเฉพาะกจปองกนและแกไขปญหาน าทวม แตการ

รายงานสถานการณน าทวมในระหวางเกดอทกภยสวนใหญ กมกเปนการรายงานเชงขาวทเปนเอกสารทเปน

นามธรรมเฉพาะความเรวของน าในแมน าหรอน าทปลอยออกมาจากเขอนเปนหลกเทานน การแจงถง

ปรมาณหรอพนททชดเจนตามการคาดการณทเปนระบบดวยแบบจ าลองทางอทกศาสตรนน ยงไมไดมการ

น าเสนอเพอการจดการและรายงานตอสาธารณชนมากนก ขอมลทสถานตรวจวดน าฝนและน าทาในลมน า

ตางๆของกรมชลประทานทมอยมากมายนน จะสามารถน ามาใชประโยชนไดอยางมประสทธผลอยางยง

ในชวงขนตอนของการเตรยมการ (Preparation) และการปฏบตการในชวงวกฤต (Crisis) ของการจดการ

น าทวมไดอยางเปนรปธรรมอยางมากเมอมาประยกตและประมวลผลแบบจ าลองเชอมโยงรวมกนกบ

กรมอตนยมวทยา และประมวลผลรวมกบความสามารถของเทคโนโลยระบบสารสนเทศภมศาสตร (GIS)

และ ภาพจากดาวเทยมท ส านกงานพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ (องคการมหาชน) ซงได

จดท าศนยปฏบตการเฉพาะกจตดตามสภาพน าทวมดวยภาพจากดาวเทยม ทไดรายงานผลพนททเกดน าทวม

แลวในภาพกวาง ผานเวบไซต ของตนเองเปนหลกอยตลอดเวลาในชวงวกฤตการณน าทวมของ

เดอนกนยายนน

ส าหรบ กรมกำรปกครอง ทม ส านกงานเลขาธการปองกนภยฝายพลเรอน ท าหนาทหลกในการ

อ านวยการใหความชวยเหลอผประสบอทกภย มศนยอ านวยการใหความชวยเหลอผประสบอทกภยในชวง

วกฤตน าทวม ดวยเชนกน แตสวนใหญกเปนการด าเนนการในลกษณะการตงรบทปฏบตการหลงจากการ

119

เกดน าทวมและเกดความเสยหายแลวเปนหลก การเชอมโยงและบรณาการสารสนเทศเชงพนทของ

หนวยงานทเกยวของทงหลายดงกลาวขางตนทปฏบตงานตงแตการเตรยมการและในระหวางชวงวกฤต

น ามาใชประโยชนในการท างานอยางเปนรปธรรมไดนอยมาก นอกจากการชวยเหลอในสภาวะฉกเฉนเปน

การเฉพาะหนาเทานน ส าหรบขนการประเมนความเสยหาย (Assess) หลงเกดวกฤต (Post-Crisis) นน

กนบวามความส าคญทจะสามารถใชประโยชนของบทเรยน ประสบการณและขอจ ากด ทเปนสารสนเทศ

เชงพนทซงตองน าไปประมวลผลเพอการปองกนและการเตรยมการในระยะยาว

กำรบรหำรจดกำรอยำงเปนระบบทมแกนกลำงถำวรและตอเนอง มผรบผดชอบทชดเจนในการ

สงการและตดสนใจอยางมล าดบตอเนองกนเชอมโยงกน ประสานงานและบรณาการเชอมโยงการ

ปฏบตงานรวมกบหนวยงานดงกลาวขางตน ใหสอดคลองตาม กระบวนการและขนตอนในการจดการภย

พบตน าทวม ดงกลาวขางตน โดยอาศยและมการประยกตใช เทคโนโลยสารสนเทศเชงพนท ของ

ระบบสารสนเทศภมศาสตร (GIS) และเทคโนโลยภาพจากดาวเทยม มาเปนเครองมอชวยในการจดการ

จดเกบ วเคราะหและประมวลผลแบบจ าลอง จากขอมลเชงพนททงหลายทตองใชในการจดการรวมกนอยาง

ถาวร โดยเนนถงการปองกนปญหาทงในระยะส นและระยะยาว มากกวาการแกไขปญหาเฉพาะหนา

ซงประเทศเรายงไมมหนวยงานหรอการท างานดงกลาว ทอาจจะไมจ าเปนตองตงหนวยงานใหม แตควรใช

รปแบบการบรหารจดการทมประสทธภาพ ทรฐควรจะพจารณาเพมเตมภารกจ รวมไปกบการปรบปรง

ภารกจภาครฐในการปฏรปราชการปจจบน ซงรปแบการบรหารจดการดงกลาวน คงตองประสานการจดการ

รวมกบการจดการภยพบตอนทเกยวของดวยเชนกน เชน ภยพบตจากดนถลมและน าทวมฉบพลน

ดานภยแลง เปนตน โดยเนนการจดการทสามารถบรณาการภารกจทเกยวของกนไดอยางเปนระบบ ทใช

กรอบพนทของลมน าหลกของประเทศ เปนกรอบแนวคดในการจดการอยางย งยนตอไป

3.2.4 แนวคดกำรปองกนและนโยบำย

ในปจจบนทางรฐบาลจดท าแผนแมบทส าหรบการบรหารจดการทรพยากรน าขนมาส าหรบปองกน

แกไขปญหาน าทวมทง 25 ลมน าในประเทศไทย โดยในระยะเรงดวนจะใหความส าคญกบลมน าเจาพระยา

เปนลมน าหลก ซงจะชวยลดจดออนหรอลดปญหาของการบรหารจดการน าลงได แตทงนยงมบางแนวคด

หรอบางนโยบายทยงไมมการกลาวถงในแผนงานดงกลาว ซงแนวคดดงกลาว มดงน

กำรประยกตใชมำตรกำรเกยวกบกำรสงเสรมกำรประกนภย ซงเปนการประกนความเสยงเพอเตรยม

แผนรองรบภยธรรมชาตและใหความชวยเหลอบรรเทาส าหรบลดความเสยหายจากน าทวมในแตละพนท

120

ซงมลกษณะและระดบความเสยงแตกตางกนดวยคาสนไหมทดแทนหลงภยพบต การประกนภยน าทวม

จะสมพนธกบการใชประโยชนทดน พนททมความเสยงสงทจะเกดน าทวม ซงเปนบรเวณทไมเหมาะตอการ

ตงถนฐาน การปลกสรางอาคารกดขวางทางน า หรอการขยายตวของชมชนในพนทลมต า การก าหนดเงน

ชวยเหลอตองพจารณาความเหมาะสมแตละพนทและเงอนไขทก าหนด ซงการประกนภยไมสามารถบรรเทา

ความรนแรงของน าทวมไดโดยตรง เปนเพยงการชดเชยความสญเสยจากภยน าทวมหลงเหตการณ ทงนใน

หลายประเทศ เชน สหรฐอเมรกา เยอรมณ ไดประยกตใชระบบการประกนภยเปนเครองมอการบรหาร

จดการความเสยงอทกภยอยางมประสทธภาพ โดยมการสรางแนวทางการประกนความเสยงในหลายรปแบบ

เชน ในประเทศเยอรมณหากผซอบานเลอกซอบานทตงอยในพนทเสยงภย ผใหกตองก าหนดใหผก ยนก

พรอมสญญาประกนความเสยงอทกภย เปนตน

มำตรกำรสรำงแรงจงใจ ส าหรบการสงเสรมปรบปรงสงปลกสรางใหทนทานตอสภาวะน าทวมใน

ระดบตาง ๆ หรอยายต าแหนงทตงใหม โดยอาจจดท าโครงการระดมทนจากผมสวนไดสวนเสยโครงการ

เปลยนผถอครองทดนหรอการจดรปทดน หรอลดหยอนภาษในพนทเหมาะสมตอการตงถนฐาน

มำตรกำรสงเสรมกำรปรบตวใหเขำกบสภำพน ำทวม ควรมการจดการหรอจดกจกรรมใหชมชน

ตระหนกวาน าทวมเปนสงทหลกเลยงไมไดหากอาศยอยในพนทลมน า และยอมรบวาจะตองเผชญหนากบ

น าทวมเปนครงคราว ดงนนการใหขอมลและความรเรองน าทวมแกประชาชนจงเปนสงทจ าเปนอยางยง

ขอมลดงกลาว ไดแก ขอมลเกยวกบระดบน า วธการจดการทอยอาศย พนทการเกษตร รวมทงขอมลเกยวกบ

หนวยงานฉกเฉนทพรอมใหความชวยเหลอหากเกดน าทวม ผทอยอาศยในพนททมแนวโนมจะเกดน าทวม

ควรศกษาและลงมอปฏบตตามมาตรการเพอบรรเทาภยน าทวมดวยตนเอง โดยรฐใหความชวยเหลอบางสวน

เชน การท าก าแพงกนน า การเตรยมเสบยงอาหาร การอพยพไปยงสถานทหลบภย เปนตน

3.2.5 แนวคดดำนกฎหมำย

หนวยงานและองคกรทมบทบาทและภารกจเกยวของกบการบรหารจดการความเสยงตออทกภย

ประกอบดวยหลายหนวยงาน การด าเนนการจดการแกไขปญหาแบบแยกสวนจะสามารถบรรเทาปญหาได

เฉพาะสวน เฉพาะพนท แตไมอาจกอใหเกดผลหรอการปองกนแกไขในระยะยาว แตการสรางแนวทางหรอ

เครองมอเพอสนบสนนใหเกดการบรณาการแนวคดและแนวทางการด าเนนงานระหวางหนวยงาน ไดแก

หนวยงานดานผงเมอง การคมนาคมขนสง ชลประทาน การปองกนและบรรเทาสาธารณภย ปาไม และ

สงแวดลอม ตลอดจนหนวยงานสวนทองถนเพอการบรหารจดการความเสยงตออทกภยจะกอใหเกดการ

121

บรหารจดการเพอปองกนและบรรเทาอทกภยไดอยางย งยน และประเดนทหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของ

ไมควรมองขาม คอ การน าพระราชบญญตและกฎหมายทเกยวของกบการบรหารจดการน า การจดการ

ผงเมอง มาบงคบใชอยางเครงครด หรอพจารณาทบทวนถงความเหมาะสมกบสภาพปจจบน รวมทงการ

รางพระราชบญญตและกฎหมายใหมในการปองกนและบรรเทาความเสยหายจากเหตการณน าทวม

ซงพระราชบญญตตาง ๆ ทเกยวของ มดงน

พระรำชบญญตกำรผงเมอง พ.ศ. 2518 เปนกฎหมายหลกทใชก าหนด ควบคมการใชประโยชนทดน

ใหเกดประโยชนสงสดในดานเศรษฐกจ การรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม สงคม วฒนธรรม

และความปลอดภยของประชาชน ใหสอดคลองกบสภาพของพนทและคณภาพชวตทไดมาตรฐานวชาการ

ทางผงเมอง

พระรำชบญญตควบคมอำคำร พ.ศ. 2522 เปนกฎหมายทควบคมอาคารบานเรอน ตกรามบานชอง

อาคารพาณชย หรอสงปลกสรางตาง ๆ ทประชาชนอาจไดรบอนตรายจากความไมปลอดภยของตวอาคารได

เชน มการกอสรางทไมไดมาตรฐาน มการดแลรกษาไมด ปลอยใหอาคารเกา ผพง ทรดโทรม จงจ าเปนท

กฎหมายตองเขาไปก ากบ ควบคม และดแล เพอคมครองความปลอดภยในชวต รางกาย และทรพยสนของ

ประชาชน โดยอาจก าหนดใหมการขออนญาตกอนการกอสรางอาคาร มการสรางอาคารทไดมาตรฐาน มการ

ตรวจสอบโดยผเชยวชาญ มการดแลบ ารงรกษาอาคารใหไดมาตรฐานอยตลอดเวลา ตองสรางอาคารใน

รปแบบทปลอดภย มระยะหางระหวางอาคารทเหมาะสม มระยะถอยรนมาจากถนนพอสมควร เปนตน

พระรำชบญญตกำรขดดนและถมดน พ.ศ. 2543 เปนกฎหมายทก าหนดหลกเกณฑการขดดนและถม

ดนวา ในพนทตาง ๆ นน พนทใดหามขดหรอถมดน และหากท าไดจะท าไดเพยงใด เพราะการขดหรอถมดน

ซงไมถกตองตามหลกวชาการนนจะกระทบตอสภาพรากฐานทางธรณวทยาและภมศาสตร ซงอาจกระทบตอ

เจาของทดนขางเคยง และอาจกอใหเกดอนตรายแกทรพยสนและความปลอดภยของประชาชน

พระรำชบญญตน ำบำดำล พ.ศ. 2520 เปนกฎหมายทเกยวกบการควบคมการขดเจาะและการใชน า

บาดาลหรอน าใตดน อยในความรบผดชอบของกรมทรพยากรน าบาดาล กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม เปนกฎหมายทเกยวกบการดแลรกษาคลองทใชในการเพาะปลก สญจรคาขาย อยใน

ความรบผดชอบของกระทรวงเกษตรและสหกรณ

ขอบญญตทองถน ทก าหนดรายละเอยดเพมเตมจากทก าหนดไวในกฎกระทรวง โดยไมขดหรอแยง

กบกฎกระทรวงนน ๆ

122

3.3 วสยทศน

บรณาการงานจากทกภาคสวนในการปองกนและบรรเทาอทกภย อยางเปนระบบ มประสทธภาพ

เพอใหจงหวดปทมธาน เปนเมองปลอดภยและนาอย

3.4 วตถประสงค

1. ปองกนและลดผลกระทบจากอทกภยทงเชงโครงสรางและไมใชโครงสราง 2. ลดความเสยงของประชาชนจากภยพบต 3. สรางความพรอมการบรหารจดการอทกภย 4. บรหารจดการในสถานการณฉกเฉนไดอยางมประสทธภาพ 5. ประชาชนไดรบความชวยเหลอ และฟนฟหลงเกดภยพบตอยางเปนธรรม 6. โครงสรางพนฐานทไดรบความเสยหายตองไดรบการปรบปรงซอมบ ารงใหสามารถใชงานได 7. ประชาชนผประสบภยและผมสวนไดสวนเสยมความพงพอใจ

3.5 เปำหมำย

1. วางแผน เฝาระวง ปองกน และเตอนภย จดท าแผนในการปองกนอทกภย กอสรางและปรบปรง

โครงสรางพนฐานเพอการปองกนและบรรเทาอทกภย สงเสรมการมสวนรวมของประชาชน เตรยม

เครองมอ อปกรณ บคลากร จดใหมการฝกอบรมและฝกซอมในการปองกนและบรรเทาอทกภย

2. ปฏบตการปองกนและบรรเทาอทกภย ประเมนสถานการณ ประเมนความตองการ รายงาน

สถานการณ ชวยเหลอประชาชนในพนทเสยงและประสานงานสนบสนนการปองกนและบรรเทาอทกภย

3. ใหความชวยเหลอผประสบภย

4. ฟนฟพนทประสบภย จดท าโครงการฟนฟสภาพพนทและโครงสรางพนฐานทไดรบความเสยหาย

จากอทกภย

3.6 แนวทำงในกำรปองกนและแกไขปญหำน ำทวม

การจ าลองพนทน าทวมในจงหวดปทมธานพบวา ถาระดบน าสง 20 เซนตเมตรจะสงผลกระทบตอ

อ าเภอดงตอไปน อ าเภอสามโคก และเมอง แสดงในรปท 2-47 ส าหรบกรณทระบปรมาณน าสง 1 เมตร

พบวา จะสงผลกระทบตออ าเภอดงตอไปน อ าเภอสามโคก เมอง ลาดหลมแกว คลองหลวง และล าลกกา

แสดงในรปท 2-48 ในทนบรเวณทแสดงผลเปนพนทสฟา หมายถงบรเวณทถกน าทวม (โดยอางอง

ระดบน าทะเลปานกลาง ณ ประตระบายน าจฬาลงกรณ)

123

รปท 2-47 การจ าลองพนททไดรบผลกระทบกรณทระดบน าสง 20 เซนตเมตร

รปท 2-48 ภาพการจ าลองพนททไดรบผลกระทบกรณทระดบน าสง 1 เมตร

124

การเตรยมพรอมทจะรบมอในการปองกนและแกไขปญหาน าทวมทจะเกดขนในอนาคต

แบงเปน 4 ระยะ ดงน

ระยะท 1 ภำวะปกต ไดแก

1. การเตรยมพรอมรบภย ไดแก การซกซอมแผน เสนทางและจดอพยพหนภย การขดลอกชองทาง

ระบายน า การเตรยมระบบไฟฟาส ารอง น าดมน าใช อาหารในพนทอพยพ การจดระบบรบความชวยเหลอ

ทดของพนทใหกระจายถงผเดอดรอนทแทจรง

2. การพยากรณจดเสยงของลมน า มกจะเปนกจกรรมทถกละเลยและถกมองขามไป ไดแก กจกรรม

ทนกวชาการ นกวจย หรอผรในทองถน สามารถคาดการณไดวาลมน านจะเกดภยพบต

3. การพยากรณภย เมอสอเคาวาจะเกดภย ไดแก การท านายขนาดและสภาพพาย จดทเกดฝน จดท

จะเกดน าหลาก ระดบน าและขนาดน าหลาก

ระยะท 2 เมอเกดภย ไดแก ชวงทภยเกดขนแตยงไมมาถงตว เชน เมอฝนตกหนกตดตอกนหลายวน

เปนสญญาณวาจะกอใหเกดอนตราย ฝายพยากรณตองสงสญญาณเตอนภย กจกรรมระยะน คอ

1. การเตอนภย ไดแก ระบบการเตอนภยทรวดเรวและทวถง จากผพยากรณถงผเสยงภย ในพนทภย

พบต

2. การอพยพ เปนการเคลอนยายไปยงพนทปลอดภย ตองพรอมทจะท าไดทนทเมอมการเตอนภย

ระยะท 3 เมอภยมำถง ไดแก กจกรรมทตอเนองหรออาจเกดขนใกล ๆ กบการเตอนภย กจกรรมตาง ๆ

ไดแก

1. การตานภย ไดแก การส ารวจผสญหายและออกชวยเหลอผทอพยพไมทน ผทคาดวายงรอดชวต

หรอตดอยทามกลางความมด ขาดอาหาร การด ารงชวตในพนทอพยพรวมกนของผประสบภย

2. การผจญกบภย ไดแก ผประสบภยทตองด ารงชวตอยในความมด ความหว และภาวะบาดเจบ

ชวยเหลอตวเองไมได ตลอดถงการปฐมพยาบาลเบองตนในกรณอบตเหตหรอเจบปวยเลกนอย กอนสงตอ

ผปวยหนกใหถงมอแพทยโดยเรวทสด

ระยะท 4 เมอภยสนสด ไดแก กจกรรมทตอเนองหรออาจเกดขนใกล ๆ กบการเตอนภย

กจกรรมตางๆ ไดแก

1. การฟนฟบรณะ ระบบสาธารณปโภคและสาธารณปการ

2. การฟนฟทางดานรางกายและจตใจ ไดแก การรกษาในกรณเจบปวย

125

นอกจากนมประเดนส าคญทตองเตรยมพรอม ดงน

1. รวบรวมขอมลน าส าหรบการท างาน ใหประชาชนสามารถเขาถงไดงาย ท งเรองสภาพฝน

ระดบน าและปรมาณน า ซงหนวยงานทเปนตวอยางทดในขณะนของประเทศไทย ไดแก สถาบนสารสนเทศ

ทรพยากรน าและการเกษตร (http://www.haii.or.th) และส าหรบเวบไซตทใหความรเรองน าในประเทศไทย

ไดแก http://www.thaiwater.net

2. การท างานเชงรก ตงแตระยะท 1 ถง 4 ระยะใดทมจดออน ใหมนโยบายสงเสรมใหเขมแขง

แพรหลาย ทงดานงบประมาณและก าลงคน

3. การประสานงาน ภาครฐ เอกชน และประชาชนในพนท ใหสามารถท างานสอดรบกนไดด และ

ความรบผดชอบของหนวยงานตาง ๆ ทตองประสานงานกน ท างานกนในระยะยาว โดยตองเนนการท างาน

ในระยะท 1 คอ ภาวะปกต มใชการประชมกนเมอเกดปญหาหรอเกดภยแลว

4. จดหาแมงาน ทจะรบผดชอบทกกจกรรมในระยะท 1 ถง 4 ใหครบถวน ถากจกรรมในทกระยะ

มหนวยงานหลกในการรบผดชอบ คอมแมงานหรอเจาภาพทถกตองตามกฎหมายใหครบถวนสมบรณแลว

การปองกนและแกไขปญหาน าทวมกนาจะประสบความส าเรจไดไมยาก

126

บทท 4

กำรจดท ำแผนและแนวทำงปองกน

4.1 กำรจดท ำแผนและแนวทำงปองกน

การเตรยมความพรอมเพอรบมอกบเหตการณหรอภยพบตทางธรรมชาตเปนสงทมความจ าเปน

อยางยง ทงนเพอใหครอบคลมการปองกนและบรรเทาความเดอดรอนเสยหายตอทงชวตและทรพยสนของ

ประชาชนในพนทเสยงภย จ าเปนตองมการวางแผนงานทเหมาะสมกบสถานการณภยพบตทอาจเกดขน

นอกจากนย งตองตระหนกถงแผนงานทก าหนดไวใหสามารถปฏบตไดจรงเมอเกดเหตการณขน

และบรรเทาความเดอดรอนใหทนทวงทกบความตองการของประชาชนผประสบภยอกดวย ซงในขณะน

ทางรฐบาลจดท าแผนแมบทส าหรบการบรหารจดการทรพยากรน าขนมาส าหรบปองกนแกไขปญหาน าทวม

ทจะเกดขนในอนาคต ประกอบดวย 8 แผนงานหลก ไดแก แผนงานฟนฟและอนรกษปาและระบบนเวศ

แผนงานบรหารจดการเขอนกกเกบน าหลกและจดท าแผนบรหารจดการน าของประเทศประจ าป แผนงาน

ฟนฟและปรบปรงประสทธภาพสงกอสรางเดมหรอตามแผนทวางไว แผนพฒนาคลงขอมลระบบพยากรณ

และเตอนภย แผนงานเผชญเหตเฉพาะพนท แผนงานก าหนดพนทรบน านองและมาตรการชวยเหลอ

ผทไดรบผลกระทบจากการใชพนทเพอการรบน า แผนงานปรบปรงองคกรเพอการบรหารจดการน า และ

แผนงานสรางความเขาใจ การยอมรบและการมสวนรวมในการบรหารจดการอทกภยขนาดใหญของทก

ภาคสวน ในแตละแผนงานประกอบดวยโครงการตาง ๆ จ านวนมาก ซงมโครงการทเกยวของกบพนท

จงหวดปทมธานใชงบประมาณเปนมลคา 708,327,000 บาท จ านวน 57 โครงการ และมโครงการกอสรางท

ทาง กรมชลประทานก าลงเสนอของบประมาณ ซงเกยวของกบจงหวดปทมธานอก 16 โครงการ

ใชงบประมาณเปนมลคา 491,333,000 บาท

จากแผนแมบทส าหรบการบรหารจดการทรพยากรน าและโครงการของกรมชลประทานดงทกลาว

มา พบวาแผนงาน/โครงการเปนการใชมาตรการสงกอสรางและด าเนนการในภาพรวมทงประเทศ แตทงน

ทางจงหวดควรก าหนดแผนงานเพมเตมเพอใหครอบคลมทกกระบวนการปองกนแกไขปญหาน าทวม ทงใน

สวนของแผนกอนเกดภย ระหวางเกดภย และหลงเกดภย เพอเพมประสทธภาพในการเตรยมพรอมรบมอตอ

สถานการณน าทวมในพนท โดยแผนการด าเนนการแบงออกเปน 3 ระยะ ดงน

127

4.1.1 ระยะเรงดวน

แผนงานระยะเรงดวนมหลกการส าคญ คอ ลดระดบความเสยหายทอาจเกดขนจากน าทวมใน

ระยะเวลาอนใกล หากเกดขนจะสงผลกระทบตอเศรษฐกจและสงคมนอยทสด กรอบระยะเวลาใน

การด าเนนการตามแผนอยในชวงระยะเวลา 1-5 ป ซงรายละเอยดแตละแผนงานมดงตอไปน

1. แผนกำรจดอบรมใหควำมรแกประชำชนในพนทในกำรเตอนภยและเฝำระวงน ำทวม

หลกกำรและเหตผล

ในการเตรยมความพรอมเพอรบมอกบเหตการณน าทวมจ าเปนอยางยงทประชาชนในพนท

ตองมความร ความเขาใจ ถงสาเหตการเกดอทกภย ลกษณะหรอพฤตกรรมของน าทวม การเฝาระวง

ขนตอนการเตอนภย เพอใหมความรเทาทน และสามารถเตรยมพรอมในการรบมอกบเหตการณ

ทจะเกดขน ดงนนควรมแผนในการใหความรแกประชาชนทอาศยอยในชมชน เกยวกบการ

เตรยมรบและการปรบตวตอภยน าทวมทอาจจะเกดขนในอนาคต

วตถประสงค

1. เพอใหความรแกประชาชนในพนทในการเตอนภยและการเฝาระวงน าทวม

2. เพอใหประชาชนเกดความรความเขาใจ และสามารถปฏบตตวไดอยางถกตองเมอตองอย

ในสถานการณทเสยงตอการเกดน าทวม

วธด ำเนนกำร

จดอบรมใหความรแกประชาชนในพนทเกยวกบการเตอนภยและการเฝาระวงน าทวม

จากวทยากรทมความร ความช านาญ และเปดโอกาสใหประชาชนไดซกถาม

ระยะเวลำด ำเนนกำร

5 วน


3,000,000 บาท

หนวยงำนทรบผดชอบ

กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดปทมธาน

ดชนชวดควำมส ำเรจ

ความรความเขาใจของประชาชนในพนทตอการเตอนภยและการเฝาระวงน าทวม

128

2. แผนกำรจดท ำแผนทพนทเสยงภย


จงหวดปทมธานมแนวโนมของการเกดปญหาน าทวมมความถและความรนแรงเพมมากขน

อนเปนผลมาจากสภาวะความแปรปรวนของสภาพอากาศโลก ดงน นเพอสนบสนนใหการ

พฒนาการปองกนและบรรเทาภยจากน าเปนไปอยางมประสทธภาพ นอกเหนอจากใชมาตรการทาง

โครงสราง ควรมการจดท าแผนทเสยงภยน าทวมควบคไปดวย เพอใชในการเฝาระวงเหตการณ

น าทวมทจะเกดขนในอนาคต


เพอจดท าแผนทเสยงภยน าทวม ในพนทจงหวดปทมธาน ส าหรบการวางแผนรบมอน าทวม


ศกษาสาเหตและปจจยทมผลตอการเกดอทกภย เชน พนทน าทวมในอดต ขอมล

ดานอตนยมวทยา ขอมลดานกายภาพของพนท เปนตน

ใหคาน าหนกคะแนนความเหมาะสมของปจจย และใหคาน าหนกคะแนนระดบของปจจย

โดยปจจยใดทมอทธพลหรอมความสมพนธตอการเกดอทกภยมากกวากจะก าหนดใหม

คาถวงน าหนกทสงกวาปจจยทมอทธพลหรอมคาความสมพนธนอยกวา

จดท าแผนทเสยงภยจากการค านวณหาคาคะแนนของขอมลในแตละชนปจจย


6 เดอน


2,000,000 บาท




ไดแผนทแสดงพนทเสยงภยตอการเกดน าทวม

129

3. แผนกำรจดท ำแผนทปลอดภย


ลกษณะการเกดน าทวมน าหลากจะเกดขนอยางรวดเรวและรนแรง เพราะฉะนนการก าหนด

ขอบเขตพนทปลอดภยใหประชาชนสามารถอพยพ เคลอนยาย เพอหลบภยชวคราวจงเปนสงท

ส าคญและจ าเปนอยางยง เพอความปลอดภยในชวตและทรพยสน และลดการสญเสยจากการเกด

น าทวมไดอยางทนทวงท


เพอจดท าแผนทปลอดภยตอการเกดน าทวม และพนทอพยพลภย


น าขอมลพนทเสยงตอการเกดน าทวม ทไดจากการศกษาของโครงการ มาวเคราะหและระบ

ขอบเขตของพนทปลอดภย

ตรวจสอบขอมลทมกบพนทจรง

สรางแผนทพนทปลอดภยตอการเกดน าทวม


6 เดอน


1,000,000 บาท




มแผนทแสดงพนทปลอดภยตอการเกดน าทวม

130

4. แผนกำรพฒนำระบบพยำกรณและเตอนภยน ำทวม


มาตรการพยากรณและเตอนภยน าทวม สามารถลดอนตรายและความสญเสยจากอทกภย

ดงนนควรมระบบแจงเตอนภยใหทราบลวงหนาเพอเตรยมรบสถานการณ โดยยดพนททงลมน าเปน

หลก ทงนเพราะภยธรรมชาตอาจอยในพนททางตอนบนของลมน า แตพนททไดรบความเสยหาย

จากภยธรรมชาตเปนจงหวดทอยบรเวณพนทลมน าตอนลาง ดงนนการมระบบพยากรณและ

เตอนภยน าทวมทมประสทธภาพ มความถกตองแมนย าและทนตอเหตการณจะสามารถลด

ความเสยหายและอนตรายจากอทกภยไดเปนอยางด


1. เพอพฒนาระบบพยากรณระดบน าทวมของแมน าเจาพระยาลวงหนาในบรเวณจ.ปทมธาน

2. เพอพฒนาระบบเตอนภยน าทวมในพนทเขตจงหวดปทมธาน


รบขอมลปรมาณน าทารายวนจากระบบโทรมาตร

ใชแบบจ าลองในการหาเกณฑควบคมปรมาณน าทเหมาะสมทจะปลอย ณ จดประตควบคม

ตางๆ เพอหนวงเหนยวการไหลของน าหลาก

พฒนาระบบการพยากรณและบรหารจดการน าหลาก โดยศกษาแนวทางการเปด-ปดประต

ระบายน าตางๆ ทอยในพนทลมน า

พฒนาระบบเตอนภยน าทวม โดยเตอนภยผานเวบไซตกรมปองกนสาธารณภย

จงหวดปทมธานหรอเวบไซตของหนวยงานทเกยวของของจงหวด


1 ป


5,000,000 บาท


กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดปทมธาน กรมชลประทานปทมธาน


มระบบพยากรณและเตอนภยน าทวมในพนทจงหวดปทมธาน

131

5. แผนกำรพฒนำระบบฐำนขอมลเพอเกบขอมลชองทำงตดตอผน ำทองท


ในชวงเวลากอนเกดเหตการณน าทวมและระหวางเกดเหตการณน าทวมผทท าหนาทในการ

ตดตอประสานงานและใหความชวยเหลอประชาชนในแตละพนทไดดทสดคอผน าของแตละทองท

เพราะมความคนเคยในหมบานนน ๆ เปนอยางด รวมถงมชองทางในการตดตอประชาชนได

อยางทวถง ดงนนขอมลในการตดตอผน าแตละทองท เชน เบอรโทรศพท ทอย อเมล เปนขอมลทม

ความส าคญเพอใชในการตดตอเตอนภยหรอแจงขอมลขาวสารตาง ๆ ใหประชาชนรบทราบ


1. เพอพฒนาระบบฐานขอมลในการจดเกบขอมลส าหรบตดตอผน าในแตละหมบานของ

จงหวดปทมธาน


ส ารวจขอมลของผน าหมบานในจงหวดปทมธาน

น าขอมลทไดจากการส ารวจมาจดท าระบบฐานขอมล


3 เดอน


1,000,000 บาท


กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดปทมธาน องคการบรหารสวนต าบล


มระบบฐานขอมลเพอเกบขอมลชองทางตดตอผน าทองทในจงหวดปทมธาน

132

6. แผนกำรส ำรวจและจดท ำทะเบยนสถำนภำพขอมล เครองมอ อปกรณทมอยในปจจบน


การจดเตรยมเครองจกรกล ยานพาหนะ เครองมอ วสดอปกรณทจ าเปนใหพรอมใชงานได

ทนท เปนสงทส าคญในการบรรเทาแกไขปญหาทเกดจากเหตการณน าทวม ถาไมมการเตรยมพรอม

ทดจะท าใหเมอเกดภย เครองมอ/อปกรณ อาจไมเพยงพอส าหรบใชในการแกไขปญหา หรอใชการ

ไมได ท าใหการแกไขปญหาท าไดไมมประสทธภาพหรอเกดความลาชา ดงนนการจดท าบญช

เครองจกรกล ยานพาหนะ เครองมอ วสดอปกรณของหนวยงานทมอยในปจจบนเปนเรอง

ทไมควรมองขาม


เพอพฒนาระบบฐานขอมลในการจดเกบขอมลสถานภาพเครองจกรกล ยานพาหนะ เครองมอ

วสดอปกรณของหนวยงานทมอยในปจจบน


ส ารวจขอมลสถานภาพเครองจกรกล ยานพาหนะ เครองมอ วสดอปกรณของหนวยงาน

ทมอยในปจจบน



3 เดอน


1,000,000 บาท




มระบบฐานขอมลสถานภาพเครองจกรกล ยานพาหนะ เครองมอ วสดอปกรณของหนวยงาน

ทมอยในปจจบน

133

7. แผนกำรจดท ำระบบฐำนขอมลก ำลงเจำหนำทและอำสำสมคร


การจดเตรยมก าลงเจาหนาทและอาสาสมคร เปนเรองทส าคญในการบรรเทาแกไขปญหา

ทเกดจากเหตการณน าทวมเชนเดยวกบการจดเตรยมเครองมอ/อปกรณทจ าเปนตองใชใน

การปฏบตงาน เพราะถาไมมการเตรยมพรอมทดจะท าใหเมอเกดภย ก าลงเจาหนาทหรออาสาสมคร

ทท าหนาทชวยเหลอผประสบภย อาจจะไมเพยงพอหรอไมตรงกบลกษณะงานทตองปฏบต ท าให

การแกไขปญหาท าไดไมมประสทธภาพ เกดความลาชา หรอเกดความผดพลาดได ดงนนการจดท า

ระบบฐานขอมลก าลง เจาหนาทและอาสาสมครท าใหสามารถประเมนสถานการณไดวา

ควรขอความรวมมอจากหนวยงานอนหรอเตรยมพรอมรบมออยางไร


เพอพฒนาระบบฐานขอมลในการจดเกบก าลงเจาหนาทและอาสาสมครในการแกไข



ส ารวจขอมลก าลงเจาหนาทและอาสาสมคร



3 เดอน


1,000,000 บาท




มระบบฐานขอมลระบบฐานขอมลในการจดเกบก าลงเจาหนาทและอาสาสมครในการแกไข


134

8. แผนกำรก ำจดวชพชในค คลอง และแหลงน ำ


ปญหาการบ ารงรกษาทตองพจารณาเปนพเศษ ไดแก งานก าจดวชพช ซงวชพชทส าคญ คอ

ผกตบชวา พบอยหนาแนนตามคลองตาง ๆ ซงเปนอปสรรคตอการระบายน า สาเหตทไมสามารถ

ก าจดวชพชใหหมดไปไดในเวลาทตองการเพราะตองใชงบประมาณจ านวนมากและวชพชสามารถ

เกดขนใหมไดอกเมอมน าในคลอง ซงปจจบนการจดสรรงบประมาณบ ารงรกษาไมเพยงพอ และถา

พจารณาความส าคญตามล าดบจะใชงบประมาณทมอยส าหรบงานซอมแซมและบ ารงรกษาอาคาร

กอน ท าใหไมเหลองบประมาณส าหรบงานก าจดวชพช จงจ าเปนตองวางแผนจดสรรงบประมาณ

เพมเตมส าหรบงานก าจดวชพชโดยก าหนดหลกเกณฑเบองตนใหคลองทกสายควรมการก าจด

วชพชอกอยางนอยปละ 2 ครง เพราะท าใหลดปญหาในการระบายน าเมอเกดเหตการณน าทวม


เพอก าจดวชพชในค คลอง และแหลงน าตาง ๆ ภายในจงหวดปทมธาน


ส ารวจค คลอง และแหลงน าตาง ๆ ภายในจงหวดปทมธาน

วางแผนในการก าจดวชพชในแตละพนท

ด าเนนการตามแผนทก าหนดไว


3 เดอน


35,000,000 บาท


กรมชลประทานปทมธาน, องคการบรหารสวนต าบลในแตละพนท


มวชพชในค คลอง และแหลงน านอยทสด

135

9. แผนกำรตรวจสอบสภำพ ค คลอง ประตระบำยน ำ และแหลงน ำ


จากเหตการณน าทวมครงทผานมาในป พ.ศ. 2554 พบวาปญหาทท าใหการระบายน าท าไดไมม

ประสทธภาพมากนกเปนเพราะสภาพล าน า ค คลอง ตาง ๆ เกดการตนเขน หรอสภาพโดยรวมไมมนคง

แขงแรง สงผลใหไดรบความเสยหายและไมสามารถระบายน าไดตามเกณฑทควรจะเปน ดงนนจงควรม

แผนส าหรบการตรวจสอบสภาพค คลอง ประตระบายน า และแหลงน าอยางนอยปละ 2 ครง เพอ

เตรยมพรอมรบมอกบเหตการณน าทวมทจะเกดขนในอนาคต


เพอตรวจสอบสภาพค คลอง ประตระบายน า และแหลงน าใหมความพรอมในการระบายน าไดอยาง

เหมาะสม


ส ารวจค คลอง และแหลงน าตาง ๆ ภายในจงหวดปทมธาน

วางแผนในการซอมแซมกรณช ารดเสยหาย หรอขดลอกเพมเตมกรณตนเขน


2 เดอน


20,000,000 บาท


กรมชลประทานปทมธาน, องคการบรหารสวนต าบลในแตละพนท


ค คลอง ประตระบายน า และแหลงน าใหมความพรอมใชส าหรบรองรบและระบายน า

136

10. แผนกำรจดท ำผงเมองเพอรองรบกำรเปลยนแปลงสภำพภมอำกำศ


การจดท าผงเมองเพอรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ เนองจากสภาพแวดลอมม

ความผนผวนอยางทไมเคยเปนมากอน ผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศกอใหเกดภย

พบตในรปแบบตางๆ กน การปรบปรงผงเมองจงจ าเปนอยางยงเพราะกจกรรมตางๆ ในเมองลวน

สงผลตอการปลดปลอยกาซเรอนกระจก ไมวาจะในประเดนการก าหนดประเภทการใชประโยชน

ทดน การจดหาพนทสเขยว พนทเปดโลง พนทรบน า ระบบคมนาคมขนสง ระบบสาธารณปโภค

อตราสวนความหนาแนนของประชากร การปลกสรางอาคาร ฯลฯ ทงน เพอใหการวางและจดท า

ผงเมองสมดลกบระบบนเวศของเมองและลดผลกระทบจากสภาพภมอากาศเปลยนแปลง


เพอจดท าผงเมองใหมส าหรบรองรบการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศ


วเคราะหปญหาและความตองการของชมชน

ก าหนดเปาหมายและวตถประสงค

รวบรวมและวเคราะหขอมล

วางแผนและจดท าผงเมองรวม

ด าเนนการตามแผน

ตดตามและประเมนผล


1 ป


5,000,000 บาท


กรมโยธาธการและผงเมองจงหวดปทมธาน


ผงเมองใหมทสามารถรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

137

11. แผนกำรควบคมกำรรกล ำเขตคลองเพมเตม


น าทวมใหญเมอปลายปทผานมา ไดสรางบทเรยนอยางมากกบทกหนวยงานทเกยวของ

ทกฝาย โดยเฉพาะในกทม.และปรมณฑล แมมคคลองระบายน าจ านวนมาก แตกมปญหา

การระบายน าไมมประสทธภาพ บวกกบการรกล าขวางทางน าของบานเรอน ท าใหเจาหนาท ไม

สามารถน าเครองจกรเขาไปแกปญหาบรเวณคลองเหลานนได สงผลใหน าจากตอนเหนอกวาจะ

ไหลออกไปยงคลองธรรมชาตและไปยงพนทรบน าสอาวไทยจงเปนไปไดยาก ดงนนแผนใน

ระยะสนควรมการควบคมคมการลกล าเขตคลองไมใหมจ านวนเพมขนจากเดม สวนบานเรอนท

ลกล าอยแลวในปจจบนควรมแผนศกษาความเปนไปไดในการจดการแกไขปญหาตอไปในอนาคต


เพอควบคมการรกล าแมน า ล าคลอง เพมเตมจากทมอยในปจจบน


ส ารวจสาเหต ขอผดพลาด ทท าใหเกดการรกล าแมน า ล าคลองทเปนอยในปจจบน

ประชมหนวยงานทเกยวของเพอหาแนวทางในการควบคมไมใหเกดการรกล าเพมเตม

รางแผนปฏบตการในการควบคมการรกล าเพมเตม

แบงหนาทความรบผดชอบใหกบแตละหนวยงาน

การตดตามและประเมนผล


1 ป


3,000,000 บาท


องคการบรหารสวนทองถน, ต ารวจ


ไมมการรกล าแมน า ล าคลอง เพมเตมจากทเปนอยในปจจบน

138

12. แผนกำรจดตงกลมผใชน ำเพอชวยดแลรกษำระบบคลองและอำคำรชลประทำน


จากเหตการณน าทวมหลาย ๆ ครงทผานมา พบวาปญหาทพบคอนขางบอย คอ มการ

ลกลอบเปด-ปด ประตระบายน าโดยไมไดรบอนญาต ท าใหไมสามารถควบคมน าได สงผลกระทบ

ตอประสทธภาพในการบรหารจดการน าในพนทน าทวม ปจจบนหนวยงานทเกยวของม

ผรบผดชอบดแลรกษาอย แตอาจไมเพยงพอ เพราะชวงระหวางเกดเหตการณน าทวมบคลากร

อาจจะมไมเพยงพอทจะดแลไดอยางทวถง ดงนนควรมการจดตงกลมผใชน าขนมาเพอท าหนาทใน

การชวยกนดแลรกษาระบบคลองและอาคารชลประทานไมใหมการลกลอบเปด-ปดโดยไมได

รบอนญาต รวมถงการชวยตรวจสอบเมอมการช ารดเสยหายเพอด าเนนการแกไขใหทนกบ

สถานการณทเกดขน


เพอดแลรกษาระบบคลองและอาคารชลประทานไมใหมการลกลอบเปด-ปดประตระบายน า


รวมกลมประชาชนเพอจดตงกลมผใชน า

เลอกตงคณะกรรมการและผน ากลม

จดท าแผนงาน/ระเบยบขอบงคบ/บทบาทหนาท

จดท าทะเบยนกลมเพอขนบญชกบกรมชลประทานหรอหนวยงานทเกยวของ

ปฏบตตามแผนงาน


3 เดอน


1,000,000 บาท


กรมชลประทาน,องคการบรหารสวนทองถน


ไมมการลกลอบเปด-ปดประตระบายน าในระบบคลองและอาคารชลประทาน

139

13. แผนกำรอพยพประชำชนไปยงพนทปลอดภย


ในปจจบนการเกดปญหาอทกภยในพนทหลายจงหวดของประเทศ มความรนแรงแตกตางกนไปน ามาซงความสญเสยอยางมหาศาลตอทงชวตและทรพยสนของประชาชน จงหวดปทมธานเปนจงหวดหนงซงมหลายพนทประสบปญหาดงกลาวเชนเดยวกน เพอความปลอดภยในชวตและทรพยสนของประชาชน จงควรมการเตรยมพรอมในการจดท าแผนอพยพผประสบภยน าทวม โดยการจดหาทพกอาศยชวคราวใหบรการประชาชน ซงเปนการจดการแกไขปญหาในระยะสน ขณะทก าลงประสบภย ท งนการจดการแกไขปญหาในระยะยาวควรมการศกษาความเปนไปไดใน การจดสรรทอยใหมใหแกผประสบภย ในกรณทมความถในการเกดน าทวมเปนประจ า รนแรง และ ไมสามารถแกไขปญหาได วตถประสงค

1. เพอเปนการปองกน แกไขและบรรเทาปญหาน าทวมทจะสงผลกระทบตอชวตและทรพยสนของประชาชนในชมชนทประสบภย

2. เพ อใหการด า เ นนการชวย เหลอประชาชนในชมชนทประสบภย เ ปนไปอยา ง มประสทธภาพ วธด ำเนนกำร

จดท าแผนอพยพผประสบภยน าทวม พรอมจดต งศนยอ านวยการเฉพาะกจปองกน และแกไขปญหาน าทวม

ประสานงานหนวยงานทเกยวของในการเตรยมการปองกน แกไข และอพยพผประสบภย จดหาสถานทเพอเปดศนยอพยพ โดยเลอกพนทจากแผนทพนทปลอดภย ประสานงานขอการสนบสนนรถ GMCจากหนวยงานทหารเพอชวยเคลอนยายผประสบภย


1 เดอน


ขนอยกบสถานการณน าทวมในแตละป


กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดปทมธาน,องคการบรหารสวนทองถน


ผประสบภยมทพกอาศยชวคราวอยางเพยงพอ

140

14. แผนกำรมสวนรวมของประชำชน


การมสวนรวมของประชาชน ถอเปนหลกการสากลทอารยประเทศใหความส าคญ และเปน

ประเดนหลกทสงคมไทยใหความสนใจ เพอพฒนาการด าเนนงานของภาครฐใหตรงตามแนวทาง

ประชาธปไตยทสงเสรมใหประชาชนเขามามสวนรวมในการรบร รวมคด รวมตดสนใจ เพอเปนท

ยอมรบรวมกนของทก ๆ ฝาย ในการปองกนแกไขปญหาน าทวมกเชนเดยวกน ถากระบวนการ

ตาง ๆ ไดรบการยอมรบจากประชาชน สงผลใหการด าเนนการตาง ๆ ท าไดงายและไดรบ

ความรวมมอจากประชาชนเปนอยางด


1. เพอสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนในการแกไขและจดการปญหาน าทวม

2. เพอกอใหเกดความรวมมอและการยอมรบจากประชาชน


กอนด าเนนการโครงการ เปดโอกาสใหประชาชนผมสวนไดสวนเสยเขามามสวนรวมใน

การแสดงความคดเหนเพอพจารณาโครงการ

ในระหวางด า เนนการโครงการ เปดโอกาสใหประชาชนแสดงความคดเหนและ

ขอเสนอแนะ

หลงการด าเนนการโครงการ เปดโอกาสใหประชาชนแสดงความคดเหนเกยวกบประโยชน

และผลกระทบทจากโครงการ รวมถงเสนอแนะแนวทางในการด าเนนงานในสวนตอไป


ตลอดระยะเวลาทมการด าเนนการโครงการตาง ๆ


ขนอยกบจ านวนโครงการทจดท าในแตละป


กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดปทมธาน กรมชลประทาน และองคการบรหาร

สวนทองถน


การมสวนรวมของประชาชน

141

15. แผนกำรเชอมโยงและแลกเปลยนขอมลสำรสนเทศระหวำงหนวยงำน


หลงจากเหตการณน าทวมปทผานมา พบจดออนของการแกปญหาอยท การขาดขอมล และขอมลเชงพนทอยางละเอยด อกทงขอมลจากแตละหนวยงานทไมตรงกน ขาดการเชอมโยงขอมลระหวางหนวยงาน จงสรางความสบสนใหกบผเขามาท าหนาทบรหารจดการน าทงสวนกลางและระดบทองถนวาขอมลทถกตองควรเลอกจากหนวยงานใดหรอถาตองการขอมลจะตองเขาถงจากหนวยงานใด ดงนนควรจะมแผนเชอมโยงและแลกเปลยนขอมลของแตละหนวยงาน ซงจะสงผลใหสามารถน าขอมลมาใชสนบสนนการตดสนใจแกไขปญหาน าทวมไดอยางรวดเรวและมประสทธภาพมากขน


1. เพอเชอมโยงแลกเปลยนขอมลสารสนเทศของแตละหนวยงานทมสวนเกยวของ

ในการบรหารจดการแกไขปญหาน าทวมในจงหวดปทมธาน


วเคราะหความตองการในการใชงาน ศกษาความเปนไปได วเคราะหและออกแบบระบบ

ก าหนดกรอบการด าเนนงานและประสทธภาพของระบบ

จดท ารางขอก าหนดและรายละเอยดของระบบงาน (TOR)

จดจางผเชยวชาญ/ทปรกษาเพอด าเนนการตามขอก าหนดและรายละเอยดของระบบงาน

(TOR)

ด าเนนการใหค าแนะน าค าปรกษาและใหขอเสนอแนะกบทปรกษาโครงการ

ด าเนนการตรวจรบตามระเบยบพสด

สรปและประเมนผลการด าเนนโครงการ


1 ป


10,000,000 บาท


ทกหนวยงานทมสวนเกยวของในการบรหารจดการแกไขปญหาน าทวมในจงหวดปทมธาน


ขอมลจากเวบไซตของแตละหนวยงานมความถกตองตรงกน

142

16. แผนกำรจดกำรภยพบตโดยชมชน


สาเหตส าคญประการหนงทท าใหเกดความสญเสยจ านวนมากตอชวตและทรพยสน คอชมชนไมมแผนในการรบมอกบภยพบตทเกดขนและไมมระบบเตอนภยทด ขาดระบบการสอสารทประชาชนสามารถเขาถงไดงาย ขาดความรความเขาใจในการปองกนตนเองใหรอดพนจากภยพบตทเกดขน ชมชนควรใชกระบวนการการเรยนรของชมชนในการจดการปญหาภาวะวกฤตน าทวมดวยความรวมมอรวมใจของคนในชมชน เพอบรรเทาความเดอดรอน ลดการสญเสยชวตและทรพยสน โดยมการจดท าแผน ๓ ระยะ (กอนน าทวม-ระหวางน าทวม-หลงน าทวม) เพอรองรบสถานการณน าทวมและซกซอมกอนฤดน าหลาก มการระดมทนจดตงกองทนรวมน าใจผประสบภย และคดเลอกกรรมการกองทน มแผนปองกนน าทวมของชมชน และมการจดการเตรยมพรอมของชมชนในการรบมอกบภยพบตอยางเปนระบบ วตถประสงค

1. เพอสรางความตระหนกและเตรยมความพรอมของประชาชนในการปองกนแกไขปญหา

น าทวม

2. เพอกอใหเกดความเขมแขงในชมชนใหสามารถจดการภยพบตในเบองตนไดดวยตนเอง


จดท าแผนปองกนและบรรเทาน าทวมระดบชมชน/หมบาน

แตงตงคณะกรรมการฝายตางๆ ใหมหนาทรบผดชอบตามความเหมาะสมของแตละชมชน

สวนกลางท าหนาทก าหนดแนวทางการด าเนนงาน จดสรรเงนงบประมาณ

จดท าเอกสารเผยแพร จดฝกอบรมและใหความรแกผ น าชมชนในเรองตางๆ เชน

แนวทางการจดการภยพบตโดยมชมชนเปนฐาน แผนปองกน การจ าลองฝกซอมแผน


1 ป


3,000,000 บาท


กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดปทมธาน และองคการบรหารสวนต าบล


ชมชนสามารถบรหารจดการภยพบตทเกดขนได

143

17. แผนกำรบรณำกำรในกำรปองกนแกไขปญหำน ำทวมรวมกบจงหวดใกลเคยง


ในอนาคตเหตการณน าทวมใหญมแนวโนมการเกดทถมากขน และทวความรนแรงมากขนกวาในยคอดตทงในประเทศไทยและในภมภาคอนๆทวโลก โดยทโลกก าลงเผชญกบภาวะวกฤตโลกรอนและภาวะผนผวนของภมอากาศทรนแรงหนกขนกวาเดม จนกอใหเกดความเสยงจากพบตภยธรรมชาตมากขน ท งพาย แผนดนไหว ฝนแลงและน าทวมใหญ ดงน น การทรฐบาลและหนวยงานทเกยวของทงหลายตางตระหนกถงพบตภยธรรมชาต โดยเฉพาะน าทวมใหญ และพยายามเรงหามาตรการในการปองกนและแกไขปญหาความเสยงจากวกฤตน าทวมอยางจรงจง โดยการวางแผนและปรบปรงระบบการบรหารจดการน าทวมทกดานอยางบรณาการ เพอเพมประสทธภาพในทกระบบงานทเกยวของ นอกจากนควรมการบรณาการแกไขปญหาภายในพนทลมน าเจาพระยาหรอจงหวดใกลเคยงดวย เพอไมใหเกดปญหาตางคนตางท า เพราะการแกปญหาของพนทหนงอาจจะสงผลกระทบใหอกพนทหนง ดงนนควรมการรวมมอเพอใหสามารถแกไขปญหาไดโดยไมสงผลกระทบตอกน


1. เพอปองกนแกไขและรบมอกบอทกภยทอาจเกดขนไดอยางเปนระบบและมประสทธภาพ

มากขน

2. เพอลดความซ าซอนในเรองการจดท างบประมาณ และการบรหารจดการแกไขปญหาน า

ทวม

3. เพอลดผลกระทบทอาจจะเกดขนจากการแกไขปญหาของพนทอน ๆ


จดประชมหนวยงานทเกยวของในการแกไขปญหาน าทวมของจงหวดปทมธาน เพอ

วางแผนในการจดการแกไขปญหาน าทวมรวมกน

ตดตอประสานงานกบหนวยงานทเกยวของในการแกไขปญหาน าทวมของจงหวด

ใกลเคยงหรอจงหวดในลมน าเจาพระยาเพอรบทราบนโยบายการจดการแกไขปญหาของ

แตละจงหวด ซงจะน าไปสการก าหนดแนวทางแกไขปญหาน าทวมไมใหกระทบตอจงหวด

อน ๆ


1 ป


2,000,000 บาท

144




สามารถรบมอกบอทกภยทเกดขนไดอยางเปนระบบและมประสทธภาพมากขน

18. แผนกำรฟนฟประสทธภำพกำรจดกำรขยะมลฝอย


เนองจากภายหลงการเกดเหตการณน าทวม จะมการสะสมและทบถมของขยะมลฝอย ในพนทเปนจ านวนมาก ซงขยะทมากบน ามหลายประเภทปะปนกน เชน ขยะทสามารถน ากลบมาใชใหม ขยะทสามารถยอยสลายไดงาย และขยะทยากตอการยอยสลาย จงมความจ าเปนอยางยงทควรมการจดการขยะใหมประสทธภาพเพอปองกนหรอบรรเทามลพษทจะเกดขน


1. เพอคาดการณปรมาณขยะมลฝอยและสงปฏกลในพนทแตละชมชนของจงหวดปทมธาน

ภายหลงเกดเหตการณน าทวม

2. เพอหาระบบวธการรวบรวมและก าจดขยะ สงปฏกลประเภทตาง ๆ อยางถกตองและ

เหมาะสม


ศกษาและรวบรวมปรมาณขยะมลฝอย ประเภทขยะมลฝอย และวธการก าจดขยะมลฝอย

และสงปฏกลของแตละชมชนในพนทจงหวดปทมธาน

วเคราะหและคาดการณปรมาณขยะมลฝอยและสงปฏกลทอาจสะสมในพนทภายหลงเกด

เหตการณน าทวม เพอใชเปนขอมลพนฐานในการวางแผนการจดการกบปรมาณขยะและ

สงปฏกลในอนาคตตอไป

ศกษาและหาระบบการจดการขยะมลฝอยและสงปฏกลทเหมาะสม


1 ป


ขนอยกบสถานการณน าทวมในแตละป

145


องคการบรหารสวนต าบล


มขอมลปรมาณและสถานภาพในปจจบนของขยะมลฝอยและสงปฏกลในแตละชมชนของ

พนทจงหวดปทมธาน และมแนวทางก าจดขยะมลฝอยและสงปฏกลทเหมาะสม

19. แผนกำรปลกหญำแฝก


สาเหตหลกของการเกดน าทวม คอ การตดไมท าลายปา ท าใหไมมตนไมดดซบน าและ ขวางกนทางน า เมอเกดฝนตกหนกและดนไมสามารถอมน าได จงท าใหเกดน าทวม การฟนฟปาขนมาใหมเปนสงทจ าเปนซงตองด าเนนการในระยะยาว ส าหรบในระยะเรงดวนจงเลงเหนถงศกยภาพของหญาแฝก ทมความสามารถในการยดเกาะเมดดนและสามารถดดซบน าฝนทตกลงมาไดในปรมาณหนง ซงจะชวยบรรเทาปญหาน าทวมได


เพอฟนฟทรพยากรดนในพนท และสามารถปองกนการชะลางพงทลายของดน อนรกษ

ระบบนเวศของแหลงน า รวมทงชวยรกษาความชมชนของดน


ศกษาและคดเลอกพนททเหมาะสมในการปลกหญาแฝก โดยพจารณาจากความเสยงตอการ

เกดน าทวม ความลาดชนของพนท ระยะทาง ความหางจากแหลงน าหรอทางน าธรรมชาต

เปนตน

ด าเนนการหากลาพนธทมความแขงแรงในปรมาณทเพยงพอกบพนท

ด าเนนการปลกหญาแฝกตามพนททไดคดเลอกไว โดยปลกในแนวขวาง 1 แถว เหนอ

บรเวณรองลกและใชถงทรายหรอดนเรยงเปนแนวเพอชวยชะลอความเรวของน าทไหลบา

ในระยะทแฝกเรมตงตวเพอแกปญหาบรเวณรองลก โดยการปลกแฝกในแนวขวางจะชวย

ชะลอความเรวของน าไหลบาใหซมลงดนไดลก ส าหรบพนทลาดชนปลกหญาแฝกใหเปน

แนวรวบรเวณคนคขอบเขา หรอรมบนไดดนดานนอก โดยควรปลกแฝกเปนแถว

ตามแนวขวาง ในตนฤดฝน

146


6 เดอน


1,000,000 บาท




รอยละการรอดตายของหญาแฝกตงแตรอยละ 80 ขนไป

20. แผนกำรศกษำควำมเปนไปไดในกำรเวนคน/จดรปทดนเพอกอสรำงสำธำรณปโภคปองกนน ำทวม


วกฤตการณน าทวมในปทผานมานบเปนเหตการณทไมมใครคาดคดมากอนวาจะเกดขน นกวชาการบางทานมความเหนวาเหตการณนเปนผลมาจากปรากฏการณ La Nina รวมกบ ปรากฏการณ Indian Ocean Dipole และยงมความเหนวาระบบการจดการทไมไดมาตรฐานในกรงเทพฯและจงหวดใกลเคยงเปนสาเหตทท าใหสถานการณน าทวมทวความรนแรงยงขน ดงนนเพอเปนการเตรยมรบมอกบอทกภยทจะเกดขนในอนาคต จงจ าเปนตองมการบรหารจดการเมองทด รวมทงการสรางระบบสาธารณปโภคทไดมาตรฐานโดยสามารถน าวธการเวนคนหรอจดรปทดน มาใชในการพฒนาโครงสรางพนฐานของเมองได ซงการแกไขปญหาในระยะเรงดวนควรมการศกษาความเปนไปไดของวธการเวนคนหรอจดรปทดน วามความเปนไปไดเพยงใด ผลด ผลเสยทจะไดรบมอะไรบาง เพอน าขอมลไปใชในการแกไขปญหาในระยะกลางและระยะยาวตอไป


เพอฟนฟบรรเทาและปกปองทอยอาศยจากภยพบตทางธรรมชาตทอาจเกดขนในอนาคต


ส ารวจพนทซงจะใชในการสรางสาธารณปโภคในการปองกนและแกไขปญหาน าทวม

ศกษาพนทเหลานนวาเหมาะสมทจะใชวธการเวนคนทดนหรอใชแควธการจดรปทดน

เปรยบเทยบผลด ผลเสยของแตละวธ

ประชมผมสวนไดสวนเสยทงหมด เชน ประชาชนทอาศยอยบรเวณนน ๆ หนวยงานตาง ๆ

ทเกยวของ และสอบถามความคดเหนของบคคลแตละกลม

สรปแตละแนวทางเพอใชเปนขอมลส าหรบการตดสนใจในอนาคต

147


6 เดอน


2,000,000 บาท




มแนวทางในการเลอกวธการระหวางการเวนคนและจดรปทดนส าหรบสรางสาธารณปโภค

เพอปองกนแกไขปญหาน าทวม

21. แผนกำรควบคมกำรใชน ำบำดำลเพอลดปญหำแผนดนทรด


ปญหาแผนดนทรดตวควรจะไดรบการควบคมกนอยางจรงจง เพราะการทรดตวของแผนดนบรเวณทราบภาคกลางตอนลางจะสงผลใหมน าทวมมากขน ระบบคนปองกนน าทวมทสรางไวหากมการทรดตวของแผนดนจะท าใหพนทปดลอมบางแหงตองมการเสรมแนวคนปองกนใหสงขน อกทงการทรดตวของแผนดนเปนอปสรรคตอการระบายน าจากคคลองสแมน า เพราะระดบน าในแมน ามระดบสงกวาน าในคลอง จงเกดปญหาน าทวม โดยเฉพาะขณะทมฝนตกหนก ในเขตชมชนเมอง จงตองมการสบน าเพอเปนการระบายน าออกจากพนท ซงสาเหตหนงทจะท าใหเกดปญหาแผนดนทรด คอ การสบน าบาดาลมาใชมากเกนไป ดงนนควรมแผนในการควบคมการใชน าบาดาลอยางเครงครดตามประกาศในการควบคมปรมาณการใชน าบาดาลทมอย


1. เพอปองกนปญหาแผนดนทรดตวของแผนดนบรเวณจงหวดปทมธาน

2. เพอลดอปสรรคในการระบายน าจากคคลองสแมน า


ศ กษ าประ ก าศก า รค วบ คม ก า ร ใชน า บ า ด าลขอ งก รมท รพ ย าก รน า บ า ด า ล

กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ตดตามตรวจสอบการใชน าบาดาลในพนทจงหวดปทมธาน โดยการขดเจาะน าบาดาล

จะตองไดรบอนญาตจากหนวยงานทเกยวของภายในจงหวดกอน

148


6 เดอน


1,000,000 บาท


กรมพฒนาทดน, องคกรปกครองสวนทองถน


ปญหาแผนดนทรดลดนอยลง

22. แผนกำรศกษำส ำรวจ เพอก ำหนดระยะถอยรนตำมแนวล ำน ำ


ในอดตมกมการตงบานเรอนหรอชมชนตางๆตามรมแมน า เพราะน าเปนปจจยส าคญตอการด ารงชวต แตดวยภมปญญาของคนยคกอนทเฝาสงเกตและเรยนรทจะอยกบธรรมชาต ดงนน การสรางบานเรอนรมน าจงมกมการยกใตถนสงใหตวบานพนระดบน าหลากสงสดทเคยทวมเพอหนปญหา และแมน าจะทวมใตถนเรอนกไมเดอดรอนเพราะมเรอพายหรอเรอแจวชวยในการสญจรไปไหนมาไหนได เวลาผานไปชมชนดงกลาวมการขยายตวขนเรอยๆตามจ านวนประชากรทเพมมากขน แตระยะหลงผคนใสใจและเรยนรทจะอยกบธรรมชาตนอยลง และหนไปใสใจกบเศรษฐกจและความมงคงตามวถตะวนตกมากขน วถชวตและความเปนอยเปลยนแปลงไป สภาพบานเรอนเปลยนจากวถไทยแบบบานมใตถนสงไมเดอดรอนแมถกน าทวมมาเปนสไตลยโรปหรอตะวนตก เนนความสวยงามของรปทรงทแปลกตาทงบานชนเดยวบานสองชนทเหนกนอยทวไปในปจจบนโดยทกคนมไดตระหนกถงปญหาทจะตามมาในอนาคต ซงปจจบนเกดปญหาน าทวมตามมาท าใหประชาชนทอาศยอยบรเวณรมน าเกดความเดอดรอน ทรพยสนไดรบความเสยหาย และบานเรอนบางสวนยงกระทบตอการจดการแกไขปญหาน าทวม เพราะมการขวางทางระบายน า ท าใหระบายน าไดไมสะดวกหรอไมสามารถด าเนนการได ดงนนการแกปญหาระยะเรงดวนควรมการศกษาความเปนไปไดในการก าหนดระยะถอยรนตามแนวล าน า เพอใชส าหรบกอสรางคนกนน าหรอสงกอสรางอน ๆ ส าหรบบรรเทาแกไขปญหาน าทวมในอนาคต


1. เพอศกษาความเปนไปไดในการก าหนดระยะถอยรนตามแนวล าน าในจงหวดปทมธาน

2. เพอเปนแนวทางในการบรรเทาแกไขปญหาน าทวมในอนาคต


ส ารวจอาคารบานเรอนทตงอยตามแนวล าน าในจงหวดปทมธาน

149

ศกษาวธการปองกนบรรเทาปญหาน าทวมบรเวณแนวล าน าโดยใชสงกอสรางตาง ๆ

เชน คนกนน า flood way เปนตน

เปรยบเทยบผลด ผลเสย ของแตละวธ

สอบถามความคดเหนจากประชาชนและผมสวนเกยวของ

ท ารายงานสรปผลการศกษา


1 ป


2,000,000 บาท


กรมชลประทานจงหวดปทมธาน,กรมทรพยากรน า


มขอมลบานเรอนทตงอยบรเวณแนวล าน าทงหมดในจงหวดปทมธาน และมแนวทางใน

การกอสรางเพอบรรเทาแกไขปญหาน าทวม

4.1.2 ระยะกลำง

แผนงานระยะกลางมหลกการส าคญ คอ เปนการพฒนาตอจากระยะเรงดวนเพอท าใหแผนงานม

ความตอเนองและมความสมบรณมากขน ซงจะท าใหใชในการปองกนและแกไขปญหาน าทวมไดอยางม

ประสทธภาพมากขน กรอบระยะเวลาในการด าเนนการตามแผนอยในชวงระยะเวลา 6-10 ป ซงรายละเอยด

แตละแผนงานมดงตอไปน

1. แผนกำรปรบปรงระบบพยำกรณและเตอนภยน ำทวม





จากภยธรรมชาตเปนจงหวดทอยบรเวณพนทลมน าตอนลาง ดงนน การมระบบพยากรณและ

เตอนภยน าทวมทมประสทธภาพ มความถกตองแมนย าและทนตอเหตการณจะสามารถลด

150

ความเสยหายและอนตรายจากอทกภยไดเปนอยางด ระบบพยากรณและเตอนภยทดจ าเปนตองม

การพฒนาอยางตอเนองเพราะจะท าใหผลการพยากรณมความถกตองและแมนย ามากขน ใชเวลาใน

การพยากรณนอยลง และพยากรณไดครอบคลมระยะเวลามากขน ซงจะสงผลใหการเตรยมพรอม

ในการรบมอกบสถานการณน าทวมทจะเกดขนมประสทธภาพเพมขน


1. เพอปรบปรงระบบพยากรณระดบน าทวมของแมน าเจาพระยาลวงหนาในพนทเขต


2. เพอปรบปรงระบบเตอนภยน าทวมในพนทเขตจงหวดปทมธาน


รบขอมลปรมาณน าท ารายว นจากระบบโทรมาตร และปรบปรง เพม เ ตมกรณ

ระบบโทรมาตรขดของใชแบบจ าลองเพ อท านายปรมาณน าท ารายว นในพน ท

ลมน าเจาพระยา




ระบายน าตางๆ ทอยในพนทลมน า ปรบปรงเพมเตมโดยมการแสดงแผนทพนทน าทวมดวย

แบบจ าลอง MIKE 11 GIS เพอใหเหนสภาพการเกดน าทวมทงในเชงพนท ระดบความลก

และเวลาของการทวม

พฒนาระบบเตอนภยน าทวม โดยเตอนภยผานเวบไซตกรมปองกนสาธารณภย

จงหวดปทมธานหรอเวบไซตของหนวยงานทเกยวของของจงหวด


1 ป


5,000,000 บาท


กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดปทมธาน กรมชลประทาน

151


ไดระบบพยากรณและเตอนภยน าทวมทมความถกตองแมนย ามากขนในพนทจงหวดปทมธาน

2. แผนกำรปรบปรงแผนทพนทเสยงภย


จงหวดปทมธานมแนวโนมของการเกดปญหาน าทวมมความถและความรนแรงเพมมากขน

อนเปนผลมาจากสภาวะความแปรปรวนของสภาพอากาศของโลก ดงนนเพอสนบสนนใหการ

พฒนาการปองกนและบรรเทาภยจากน าเปนไปอยางมประสทธภาพ นอกเหนอจากใชมาตรการทาง

โครงสราง ควรมการจดท าแผนทเสยงภยน าทวมควบคไปดวย เพอใชในการเฝาระวงเหตการณน า

ทวมทจะเกดขนในอนาคต ในการจดท าพนทเสยงภยเมอใชงานไประยะเวลาหนง ควรมการกลบมา

ทบทวนใหมเพอพจารณาถงปจจยทใชในการวเคราะหพนทเสยงวาควรจะมการเพมหรอตดปจจย

ใดทงไปหรอไม ซงจะสงผลใหมแผนทเสยงภยทเปนปจจบนและขอมลมความถกตองมากยงขน


เพอปรบปรงแผนทเสยงภยน าทวม ในพนทจงหวดปทมธาน ส าหรบการวางแผนรบมอ

น าทวม


พจารณาสาเหตและปจจยทมผลตอการเกดอทกภยทมอยเดมวาควรมการเพมเตม ตดออก

หรอแกไขรายละเอยดหรอไม

พจารณาการใหคาน าหนกคะแนนความเหมาะสมของปจจยวามความเหมาะสมหรอไม

ควรมการปรบปรงเกณฑใดหรอไม แกไขการใหคาน าหนกคะแนนระดบของปจจย

โดยปจจยใดทมอทธพลหรอมความสมพนธตอการเกดอทกภยมากกวากจะก าหนดใหม

คาถวงน าหนกทสงกวาปจจยทมอทธพลหรอมคาความสมพนธนอยกวา

จดท าแผนทเสยงภยจากการค านวณหาคาคะแนนของขอมลในแตละชนปจจย


2 เดอน


1,000,000 บาท

152




ไดแผนทแสดงพนทเสยงภยตอการเกดน าทวม

3. แผนกำรปรบปรงแผนทปลอดภย


ลกษณะการเกดน าทวม น าหลากจะเกดขนอยางรวดเรวและรนแรง เพราะฉะนนการ

ก าหนดขอบเขตพนทปลอดภยใหประชาชนสามารถอพยพ เคลอนยาย เพอหลบภยชวคราวจงเปน

สงทส าคญและจ าเปนอยางยง เพอความปลอดภยในชวตและทรพยสน และลดการสญเสยจากการ

เกดน าทวมไดอยางทนทวงท พนทปลอดภยทจดท าไวชวงระยะเวลาหนงอาจจะน ามาใชไมไดเมอ

เวลาผานไป เพราะอาจมการเปลยนแปลงโครงสรางทางกายภาพภายในพนท เชน มสงกอสราง

เพมเตม ท าใหพนทเดมทปลอดภยอาจจะเปลยนเปนไมปลอดภย และจากไมปลอดภยอาจจะ

เปลยนเปนปลอดภยกเปนได ดงนนควรมการปรบปรงแผนทปลอดภยใหทนตอการเปลยนแปลง

ภายในพนทดวย


เพอปรบปรงแผนทปลอดภยตอการเกดน าทวม และพนทอพยพหนภย


น าขอมลพนทเสยงตอการเกดน าทวมทปรบปรงใหม ทไดจากการศกษาของโครงการมา

วเคราะหและระบขอบเขตของพนทปลอดภย

ตรวจสอบขอมลทมกบพนทจรง

ปรบปรงแผนทพนทปลอดภยตอการเกดน าทวม


1 เดอน


1,000,000 บาท

153




ไดแผนทแสดงพนทปลอดภยตอการเกดน าทวม

4. แผนกำรบรหำรจดกำรผบกรกล ำน ำ คคลอง และ แหลงน ำธรรมชำต


น าทวมใหญเมอปลายปทผานมา ไดสรางบทเรยนอยางมากกบทกหนวยงานทเกยวของ ทกฝาย โดยเฉพาะในกรงเทพฯและปรมณฑล แมมคคลอง ระบายน าจ านวนมาก แตกมปญหา การระบายน าไมมประสทธภาพ บวกกบการรกล าขวางทางน าของบานเรอน ท าใหเจาหนาท ไมสามารถน าเจาหนาทและเครองจกรเขาไปแกปญหาบรเวณคลองเหลานนได ท าใหน าจากตอนเหนอกวาจะไหลออกไปยงคลองธรรมชาตและไปยงพนทรบน าสอาวไทยจงเปนไปไดยาก ซงแผนในระยะสนมการควบคมคมการลกล าเขตคลองไมใหมจ านวนเพมขนจากเดมแลว ในระยะกลางควรมการบรหารจดการผบกรกล าน า คคลอง และแหลงน าธรรมชาต โดยการจดหาทอยหรอพนทท ากนใหใหม เพอขจดปญหาทมอยใหหมดไป


เพอแกไขปญหาการรกล าล าน า คคลอง และแหลงน าธรรมชาตทมอยในปจจบนใหหมดไป


ส ารวจการรกล าล าน า คคลอง และแหลงน าธรรมชาตทมอยในปจจบน

ประชมหนวยงานทเกยวของเพอหาจดหาพนทส าหรบอยอาศย ท ากนใหม และจดท า

แผนปฏบตงานโครงการ

ด าเนนการของบประมาณเพอน ามาใชส าหรบโครงการ

ปฏบตงานตามแผนงานโครงการ



5 ป


ขนอยกบจ านวนผรกล าล าน า คคลอง และแหลงน าธรรมชาตทมอยในปจจบน

154


กรมโยธาธการและผงเมองจงหวดปทมธาน และหนวยงานอนทเกยวของ


ไมมการรกล าล าน า คคลอง และแหลงน าธรรมชาต

5. แผนกำรสงเสรมกำรออกแบบกอสรำงอำคำรเพอลดผลกระทบตอกำรเปลยนแปลงภมอำกำศ


เหตการณน าทวมในป 2554 ถอวาเปนภยธรรมชาตครงทรายแรงมากทสด ครงหนงในประวตศาสตรของประเทศไทย ความเสยหายทเกดขนกบชวตและทรพยสนมมากเกนจะบรรยายอาคารบานเรอนนบแสนหลงกเชนเดยวกน ถกน าทวมจนเสยหายเหลอคณานบ ทผานมาตองยอมรบวาการออกแบบและกอสรางอาคารบานเรอนและสงกอสรางตางๆในประเทศไทยสวนใหญไมไดค านงถงเรองน าทวมแตอยางใด ดงนนการทจะกอสรางอาคารบานเรอนใหมจะตองปรบแนวความคดใหมในการออกแบบและกอสรางอาคารเพอรบมอน าทวมทจะเกดขนในอนาคต เพอลดความสญเสยและความเดอดรอนทจะตามมา


1. เพอปองกนปญหาน าทวมทอยอาศย อาคารบานเรอนทอยในทลม หรอเกดน าทวมซ าซาก

ท าใหเมอเกดเหตการณน าทวมสามารถอยอาศยไดตามปกต

2. เพอท าใหการชวยเหลอของทางราชการท าไดสะดวกมากยงขน


เปดโอกาสใหแตละหนวยงานน าเสนอการออกแบบอาคารบานเรอนทเหมาะสมกบการ

รบมอสถานการณน าทวม

หนวยงานทเกยวของรวบรวมการออกแบบทงหมดน าเสนอแกประชาชนและองคกรตาง ๆ

ในจงหวดปทมธาน เพอเปนแนวทางในการจดสราง

เผยแพรขอมลใหประชาชนรบทราบโดยผานเวบไซตของหนวยงานทเกยวของใน




1 ป

155


1,000,000 บาท




ผประสบอทกภยไมตองเผชญปญหาการอยอาศยอยางทเคยพบในอดต

6. แผนกำรควบคมกำรใชทดนและผงเมอง


ในการแกไขปญหาระยะเรงดวนมการจดท าผงเมองเพอรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศไว ดงนนในระยะกลางควรมการควบคมใหเปนไปตามผงเมองทไดก าหนดไว เชน พนททมความเสยงภยตอน าทวมสงควรมมาตรการควบคมการใชทดนไวใหเปนพนทเกษตรกรรม ไมควรสรางสงปลกสรางเพอรกษาพนทแกมลงธรรมชาต เปนตน ซงควรมการควบคมไมใหมการด าเนนการใด ๆ หรอการใชประโยชนทดนนอกเหนอทก าหนดไวในผงเมอง โดยบงคบใชกฎหมายผงเมองและกฎหมายทเกยวของ


เพอปองกนและบรรเทาความรนแรงของโอกาสเสยงภยและอตราความสญเสยชวต

ทรพยสนของประชาชน


ศกษาโครงสรางผงเมองทก าหนดและประกาศใชใหม

ตรวจสอบ/ตดตาม/ควบคม ใหเปนไปตามผงเมองทก าหนดและประกาศใชใหม

บงคบใชกฎหมายผงเมองและกฎหมายทเกยวของ

กรณมผฝาฝนไมกระท าตามใหลงโทษตามกฎหมายผงเมองและกฎหมายทเกยวของ


1 ป


1,000,000 บาท

156




ผประสบอทกภยไมตองเผชญปญหาการอยอาศยอยางทเคยพบในอดต

7. แผนกำรส ำรวจเพอออกขอบญญตในกำรก ำหนดระยะถอยรนตำมแนวล ำน ำ


จากการศกษาความเปนไปไดในการก าหนดระยะถอยรนตามแนวล าน าในระยะเรงดวน เพอใชส าหรบกอสรางคนก นน าหรอสงกอสรางอน ๆ ส าหรบบรรเทาแกไขปญหาน าทวม ในอนาคต ท าใหมแนวทางทใชส าหรบแกไขบรรเทาปญหาน าทวม ซงน ามาสการส ารวจและการออกขอบญญตทองถนเพอก าหนดแนวทางในการกอสรางและก าหนดระยะถอยรนตามแนวล าน า


1. เพอออกขอบญญตในการก าหนดระยะถอยรนตามแนวล าน า

2. เพอรองรบการกอสรางสงกอสรางในการปองกนและบรรเทาปญหาน าทวม


ศกษารายงานผลการศกษาการส ารวจการก าหนดระยะถอยรนตามแนวล าน า จากระยะ

เรงดวน

ประชมหนวยงานทเกยวของเพอก าหนดขอบญญตในการก าหนดระยะถอยรนตาม

แนวล าน า

ออกขอบญญตเพอก าหนดระยะถอยรนตามแนวล าน าเพอบงคบใชในทองถน

ประกาศ/ชแจงใหประชาชนรบทราบ

บงคบใชขอบญญตทก าหนดไว


1 ป


1,000,000 บาท


กรมโยธาธการและผงเมองจงหวดปทมธาน,องคกรปกครองสวนทองถน

157


มขอบญญตในการก าหนดระยะถอยรนตามแนวล าน าของจงหวดปทมธาน

8. แผนกำรสงเสรมกำรพฒนำ/ปรบปรงทอยอำศยใหเปนไปตำมรปแบบอำคำรตำมขอบญญตทองถน


จากการออกขอบญญตทองถนเพอก าหนดแนวทางในการกอสรางและก าหนดระยะถอยรนตามแนวล าน า เพอใหการด าเนนการดงกลาวประสบความส าเรจควรมการสงเสรมสนบสนนงบประมาณบางสวนส าหรบการปรบปรงทอยอาศยใหแกประชาชนทอาศยอยในพนทดงกลาวหรอการเวนคนทดนเพอจดหาทอยอาศยใหม เพอใหสามารถด าเนนโครงการกอสรางตาง ๆ ในการปองกนแกไขปญหาน าทวมภายในพนทได


1. เพอรองรบการกอสรางสงกอสรางในการปองกนและบรรเทาปญหาน าทวม

2. เพอสนบสนนงบประมาณในการชวยเหลอประชาชนทอยอาศยในบรเวณทก าหนดไว

ในขอบญญต


ศกษารายงานผลการศกษาการส ารวจการก าหนดระยะถอยรนตามแนวล าน า

จากระยะเรงดวน

ประมาณการคาใชจายในการสนบสนนเงนชวยเหลอประชาชนจากรายงานผลการศกษา

การส ารวจการก าหนดระยะถอยรนตามแนวล าน า

จดท าแผนและขออนมตงบประมาณ

ด าเนนการตามแผน

ตดตาม/ตรวจสอบ/ประเมนผล


5 ป


ขนอยกบจ านวนบานเรอนทตงอยบรเวณแนวล าน า


กรมโยธาธการและผงเมองจงหวดปทมธาน,องคกรปกครองสวนทองถน

158


ไมมบานเรอนประชาชนทตงอยบรเวณแนวล าน าตามระยะถอยรนตามแนวล าน าทก าหนด

ในขอบญญต

4.1.3 ระยะยำว

แผนงานระยะยาวมหลกการส าคญ คอ เปนการพฒนาตอจากระยะเรงดวนและระยะกลางเพอท าให

แผนงานมความตอเนองและมความสมบรณมากทสด ซงท าใหสามารถน าไปใชในการปองกนและแกไข

ปญหาน าทวมไดอยางมประสทธภาพและเกดความย งยน กรอบระยะเวลาในการด าเนนการตามแผนอย

ในชวงระยะเวลามากกวา 10 ปขนไปซงรายละเอยดแตละแผนงานมดงตอไปน

1. แผนกำรปรบปรงระบบพยำกรณและเตอนภยน ำทวมเพมเตม





จากภยธรรมชาตเปนจงหวดทอยบรเวณพนทลมน าตอนลาง ดงนน การมระบบพยากรณและเตอน

ภยน าทวมทมประสทธภาพ มความถกตองแมนย าและทนตอเหตการณจะสามารถลดความเสยหาย

และอนตรายจากอทกภยไดเปนอยางด ระบบพยากรณและเตอนภยทดจ าเปนตองมการพฒนาอยาง

ตอเนองเพราะจะท าใหผลการพยากรณมความถกตองและแมนย ามากขน ใชเวลาในการพยากรณ

นอยลง พยากรณไดครอบคลมระยะเวลามากขน รวมถงเพมชองทางในการรบรของประชาชน ซง

จะสงผลใหการเตรยมพรอมในการรบมอกบสถานการณน าทวมทจะเกดขนมประสทธภาพเพมขน


1. เพอปรบปรงระบบพยากรณระดบน าทวมของแมน าเจาพระยาลวงหนาในพนทเขตจงหวด

ปทมธาน

2. เพอปรบปรงระบบเตอนภยน าทวมในพนทเขตจงหวดปทมธาน

159


รบขอมลปรมาณน าทารายวนจากระบบโทรมาตร และปรบปรงเพมเตมกรณ

ระบบโทรมาตรขดของใชแบบจ าลองเพอท านายปรมาณน าทารายวนในพนทลมน า

เจาพระยา




ระบายน าตางๆ ทอยในพนทลมน า ปรบปรงเพมเตมโดยมการแสดงแผนทพนทน าทวมดวย

แบบจ าลอง MIKE 11 GIS เพอใหเหนสภาพการเกดน าทวมทงในเชงพนท ระดบความลก

และเวลาของการทวม

พฒนาระบบเตอนภยน าทวม

o เตอนภยผานเวบไซตกรมปองกนสาธารณภยจงหวดปทมธานหรอเวบไซตของ

หนวยงานทเกยวของของจงหวด

o เตอนภยผานระบบ SMS


1 ป


5,000,000 บาท


กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดปทมธาน กรมชลประทาน


ไดระบบพยากรณและเตอนภยน าทวมทมความถกตองแมนย ามากขนและเขาถงประชาชนได

อยางทวถงในพนทจงหวดปทมธาน

160

2. แผนกำรปรบเปลยนระบบกำรควบคมกำรเปดปดประตระบำยน ำแบบอตโนมต


การทไมสามารถเปด-ปดบานประตระบายน าไดถอเปนปญหาส าคญอยางหนง ของการ

บรหารจดการอทกภยในครงทผานมา เพราะวาการเปดปดประตระบายน า หากไมสอดคลองกบ

การบรหารจดการระบายน าในภาพรวมแลว ยอมท าใหไมสามารถควบคมทศทางและอตราการไหล

ของน าไดอยางรวดเรว ดงนนเพอเตรยมความพรอมรบมอกบสถานการณน าทวมทอาจจะเกดขนอก

ควรมการตดตง “ระบบเปดปดประตระบายน าอตโนมต” ในพนทจงหวดปทมธาน เพอใหสามารถ

ควบคมการเปดปดประตระบายน าไดอยางเปนระบบและทนตอเหตการณ รวมถงแมน าจะทวม

จนเขาพนทไมไดหรอวามมอบขวางทาง กสามารถสงการเปดหรอปดประตน าไดทนท


1. เพอควบคมการไหลของน าไดโดยไมมขอจ ากดในเรองการเขาไปยงพนท

2. เพอเพมประสทธภาพในการบรหารจดการน า


ส ารวจประตระบายน าท งหมดในจงหวดปทมธาน พรอมท งส ารวจวาพนทใดใชการ

ควบคมแบบอตโนมต หรอควบคมโดยใชคน

จดท าแผนประมาณการงบประมาณทงหมดทตองใชในการปรบเปลยนระบบการควบคม

การเปด-ปดประตระบายน าแบบอตโนมต

ขออนมตงบประมาณ

ด าเนนการจดซอ

ตดตงชดควบคมการเปดปดบานประตระบายน าจากระยะไกล รวมถงชดเครองมอสอสาร

โดยตอพวงกบมอเตอรประตทมอยเดม


1 ป


ขนอยกบจ านวนประตระบายน าทงหมดของจงหวดปทมธาน


กรมชลประทานจงหวดปทมธาน องคกรปกครองสวนทองถน

161


มระบบระบบทสามารถสงการควบคมมอเตอรเพอใหเปด-ปดประตระบายน าในต าแหนง

ความสงทตองการ

ในการด าเนนการแกไขปญหาอทกภยของจงหวดปทมธานจ าเปนตองใชมาตรการทางดาน

สงกอสรางเพอการกกเกบน า ชะลอน า การระบายน าและการบรหารจดการน าท งระบบ และเพอให

การปองกนและบรรเทาปญหาอทกภยมความสมบรณ และปองกนปญหาไดในระยะยาว จ าเปนตองอาศย

มาตรการทไมใชสงกอสรางควบคกนไปดวย โดยตองแกปญหาอยางบรณาการดวยมาตรการทางผงเมอง

ซงประกอบดวยโครงการทใชสงกอสราง 74 โครงการ และโครงการไมใชสงกอสราง 32 โครงการ ซงกลาว

มาแลวขางตน และสามารถสรปไดดงตารางท 4-1 และตารางท 4-2

ตำรำงท 4-1 แผนงานโครงการปองกนและบรรเทาอทกภยจงหวดปทมธานดวยมาตรการใชสงกอสราง

ท โครงกำร งบประมำณ (ลำนบำท)

ระยะเวลำ 25

55

2556

25

57

2558

25

59

2560

25

61

2562

25

63

2564

2565

เปนต

นไป

1 ขดลอกคลอง 1 สายกลาง 1.5 2 ขดลอกคลอง 2 สายกลาง 2.0 3 ขดลอกคลอง 3 สายกลาง 2.2 4 ขดลอกคลอง 3 สายกลาง 2.3 5 ขดลอกคลอง 3 สายกลาง 2.6 6 ปรบปรงตอมออาคาร ประตระบายน า

20 แหง 5.0

7 ปรบปรงบานระบาย 21 แหง และบานประตน า 2 แหง

4.6

8 ขดลอกคลอง 13 สายกลาง-สายลาง 6.0 9 ขดลอกคลองหกวาสายลาง จากคลอง 2

ถง สน.กลางคลองหกวา 10.0

10 ขดลอกคลองบงปลารา 1.994 11 ขดลอกคลองเปรมประชากร 9.0 12 ขดลอกคลองแมน าใน 2.849

162



2555

25

56

2557

25

58

2559

25

60

2561

25

62

2563

25

64

2565

เปนต

นไป

13 ขดลอกคลองรงสต จาก สน.จฬาลงกรณ ถงประตน ากลาง คลองรงสตฯ ชวงคลอง 12-13

25.0


2.0


2.5

16 ขดลอกคลอง 8 สายกลาง-สายลาง 3.5 17 ขดลอกคลอง 9 สายกลาง-สายลาง 4.0 18 ขดลอกคลอง 10 สายกลาง-สายลาง 4.2 19 ขดลอกคลอง 11 สายกลาง-สายลาง 4.2 20 ขดลอกคลอง 12 สายกลาง-สายลาง 4.5 21 ขดลอกคลอง 1 ต.ระพพฒนแยกใต 0.256 22 ขดลอกคลอง 1 อ.ระพพฒนแยกใต 0.256 23 ขดลอกคลอง 2 ต.ระพพฒนแยกใต 0.256 24 ขดลอกคลอง 2 อ.ระพพฒนแยกใต 0.598 25 ขดลอกคลอง 1 ต.แยก1ขวา 0.256 26 ขดลอกคลอง 1 อ.แยก1ขวา 0.256 27 ขดลอกคลอง 2 ต.แยก1ขวา 0.342 28 ขดลอกคลอง 2 อ.แยก1ขวา 0.427 29 ขดลอกคลองหกวาสายบน 3.718 30 ขดลอกคลองลาดผกขวง 2.845 31 ปรบปรงประตระบายน าคลองสงน า 9

ซาย 6.0


2.5


2.5

163



2555

25

56

2557

25

58

2559

25

60

2561

25

62

2563

25

64

2565

เปนต

นไป


2.5

35

ปรบปรงทอระบายน า ปากคลองระบายน าท 5

2.5


2.5

37 ปรบปรงทอระบายน า ปากคลอง ระบายน าท 7

2.5


2.5


2.5

40 กอสรางท านบชวคราว ปากคลองขด 4.0 41 กอสรางท านบชวคราว ปากคลอง1 4.0 42 กอสรางท านบชวคราว ปากคลอง

คขนานวภาวดรงสต 4.0


4.0


4.0

45 กอสรางท านบชวคราวกลาง คลองหกวาสายลาง

4.0


6.0


6.0


6.0

164



2555

25

56

2557

25

58

2559

25

60

2561

25

62

2563

25

64

2565

เปนต

นไป


6.0


6.0


6.0


6.0


6.0

54 Flood wall ใตคลองรงสตฯ จาก ประตระบายน าจฬาลงกรณ ไปคลอง 1

171.174

55 Flood wall ใตคลองรงสตฯ จาก ประตระบายน าจฬาลงกรณ ไปคลอง 1

171.174

56 ก าแพงกนน าแบบตนเปดใต คลองรงสต ชวงท 1

110.0


110.0


110.0

59 โครงการกอสรางในพนทบรเวณ คลองบางนางจน จงหวดปทมธาน

20.0

60 โครงการกอสรางในพนทบรเวณ คลองยายยย

100.0

61 โครงการกอสรางทอระบายน าปากคลองบางสะแก โครงการสงน าและบ ารงรกษาพระยาบรรลอ

12.0

62 โครงการกอสรางประตระบายน าปาก 14.572

165



2555

25

56

2557

25

58

2559

25

60

2561

25

62

2563

25

64

2565

เปนต

นไป

คลองควาย โครงการสงน าและบ ารงรกษาพระยาบรรลอ

63 โครงการตดตงเครองสบน า ประตระบายน าบางเตย โครงการชลประทานปทมธาน

10.0

64 โครงการตดตงเครองสบน า ประตระบายน าคลองควาย พรอมเสรมตอมอ โครงการชลประทานปทมธาน

12.0

65 โครงการกอสรางประตระบายน า และสถานสบน าจฬาลงกรณใหม โครงการสงน าและบ ารงรกษารงสตใต

45.0

66 โครงการกอสรางดาดคอนกรตคลองสงน า 9 ซาย โครงการสงน าและบ ารงรกษารงสตเหนอ

35.0


27.0

68 โครงการกอสรางประตระบายน าคลองระพพฒนแยกตก กม.14+800 โครงการสงน าและบ ารงรกษารงสตเหนอ

40.0


27.0

70 โครงการกอสรางในบรเวณ คลองระพพฒนแยกใต โครงการสงน าและบ ารงรกษารงสตเหนอ

21.0

71 โครงการกอสรางในบรเวณคลอง 13 (พรอมสะพาน) 1 งานโครงการสงน า

45.0

166



2555

25

56

2557

25

58

2559

25

60

2561

25

62

2563

25

64

2565

เปนต

นไป

และบ ารงรกษารงสตเหนอ 72 โครงการปรบปรงคลอง 14 จงหวด

ปทมธาน จงหวดฉะเชงเทรา และกรงเทพมหานคร

15.271

73 โครงการกอสรางประตระบายน า ปากคลองซอยท 11 สายลาง

32.405

74 โครงการกอสรางประตระบายน า ปากคลองสามวา

35.085

ตำรำงท 4-2 แผนงานโครงการปองกนและบรรเทาอทกภยจงหวดปทมธานดวยมาตรการไมใชสงกอสราง




2555

25

56

2557

25

58

2559

25

60

2561

25

62

2563

25

64

2565

เปนต

นไป


3 ปภ.

2 แผนการจดท าแผนทพนทเสยงภย

2 ปภ.

3 แผนการจดท าแผนทปลอดภย

1 ปภ.

4 แผนการพฒนาระบบพยากรณและเตอนภยน าทวม

5 ปภ. ชป.


1 ปภ. อบต.

167




2555

25

56

2557

25

58

2559

25

60

2561

25

62

2563

25

64

2565

เปนต

นไป

6 แผนการส ารวจและจดท าทะเบยนสถานภาพขอมล เครองมอ อปกรณทมอยในปจจบน


7 แผนการจดท าระบบฐานขอมลก าลงเจาหนาทและอาสาสมคร



35 ชป. อบต.




5 ยผ.


3 อปท.




* ปภ. อปท.


* ปภ. ชป. อปท.

15 แผนการเชอมโยงและแลกเปลยนขอมล

10 หนวยงาน ทม

168




2555

25

56

2557

25

58

2559

25

60

2561

25

62

2563

25

64

2565

เปนต

นไป

สารสนเทศระหวางหนวยงาน

สวนเกยวของ




2 หนวยงาน ทม สวนเกยวของ


* อบต.


1 กรมพฒนาทดน

20 แผนการศกษาความเปนไปไดในการเวนคน/จดรปทดนเพอกอสรางสาธารณปโภคปองกนน าทวม

2 หนวยงาน ทม สวนเกยวของ

21 แผนการควบคมการใชน าบาดาลเพอลดปญหาแผนดนทรด

1 อปท. กรมพฒนา ทดน


2 ชป. กรมทรพยากรน า

23 แผนการปรบปรงระบบพยากรณและเตอนภยน าทวม

5 ปภ. ชป.

169




2555

25

56

2557

25

58

2559

25

60

2561

25

62

2563

25

64

2565

เปนต

นไป


1 ปภ.


1 ปภ.

26 แผนการบรหารจดการผ บกรกล าน า คคลอง และ แหลงน าธรรมชาต

* ยผ. และหนวย งานทเกยวของ

27 แผนการสงเสรมการออกแบบกอสรางอาคารเพอลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงภมอากาศ

1 ยผ. และหนวย งานทเกยวของ



29 แผนการส ารวจเพอออกขอบญญตในการก าหนดระยะถอยรนตามแนวล าน า


30 แผนการสงเสรมการพฒนา/ปรบปรงทอยอาศยใหเปนไปตามรปแบบอาคารตามขอบญญตทองถน

* ยผ. อปท.


5 ปภ. ชป.

170




2555

25

56

2557

25

58

2559

25

60

2561

25

62

2563

25

64

2565

เปนต

นไป


* ชป.

หมำยเหต






* คอ ยงไมสามารถระบงบประมาณได

171

4.2 สรปกำรด ำเนนงำนโครงกำร

สรปภำพรวมสถำนกำรณน ำทวมจงหวดปทมธำน

จงหวดปทมธานเปนจงหวดหนงทมความเสยงตอการประสบภยน าทวม เพราะนอกจากจะตงอย

ในทราบภาคกลาง ซงมระบบการบรหารจดการน าสมพนธกบ 2 ลมน าหลกของประเทศ คอ ลมน าเจาพระยา

และลมน าปาสก การขยายตวของชมชน การพฒนาโครงสรางพนฐาน ตลอดจนการเปลยนแปลงสภาพ

ภมอากาศ สงผลใหชวงเวลาทเกดฝนตกและปรมาณน าฝนเปลยนแปลงไปอยางมาก ท าใหผลกระทบจาก

ภยน าทวมมแนวโนมสงมากขน โดยจะเหนไดจากมลคาความเสยหายในป 2554 ทผานมา

จากการวเคราะหสถานการณน าทวมจงหวดปทมธาน พบวา พนทประสบปญหาน าทวมกระจายอย

เกอบทกอ าเภอ พนททไดรบผลกระทบและมมลคาความเสยหายสง ไดแก อ าเภอสามโคก อ าเภอเมอง

อ าเภอลาดหลมแกว อ าเภอคลองหลวง อ าเภอธญบร และอ าเภอล าลกกา สวนอ าเภอหนองเสอไดรบ

ผลกระทบนอยทสดในเหตการณน าทวมครงทผานมา

แนวคดเพอกำรปองกนและบรรเทำปญหำน ำทวมจงหวดปทมธำน พนทจงหวดปทมธานประสบปญหาและไดรบผลกระทบจากภยน าทวมรนแรง จ าเปนตองแกไข

ปญหาอยางเรงดวน ในการด าเนนการโครงการจดท ามาตรการเพอปองกนและบรรเทาปญหาอทกภย

จงหวดปทมธาน จงไดก าหนดแนวคดเพอปองกนและบรรเทาปญหาในพนทประสบภย ดงน

1) สงเสรมการบรหารจดการน าในพนทใหสอดคลองตามบทบาทของพนทในระดบลมน า

2) สงเสรมใหมการน ามาตรการดานผงเมอง ก าหนดการใชประโยชนทดนและควบคม

การขยายตวของเมองและชมชนอยางเหมาะสม เพอใหเกดการแกไขปญหาอยางบรณาการ

3) สงเสรมใหเกดการประสานงานโครงการทใชสงกอสรางและไมใชสงกอสรางของหนวยงาน

ทเกยวของตาง ๆ เพอปองกนและบรรเทาปญหาน าทวม

4) สงเสรมและผลกดนใหเกดการบงคบใชกฎหมายเพอควบคมการใชประโยชนทดน การปลก

สรางอาคาร การรกษาแนวล าน าธรรมชาตและการขดดน ถมดน ตลอดจนมาตรการจงใจตางๆ

เพอแกปญหาอยางมประสทธภาพ และสามารถก าหนดแนวทางในการปองกนและบรรเทาปญหาน าทวม

ไดอยางสอดคลองกบสภาพทางธรรมชาต

172

ขอเสนอแนะ

เพอใหเกดการแกปญหาอยางเปนรปธรรมหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของควรจะใหความส าคญกบ

ประเดนตาง ๆ ดงน

1) การใชผงเมองเปนกรอบการใชประโยชนทดน ดงน

ควรมการวางผงเมอง เพอก าหนดทศทางการขยายตวของเมองไมใหขยายตวเขาไปในพนท

เสยงภยน าทวม ไมรกล าล าน า การก าหนดเขตทางเดนของน าทชดเจน

ควรมประกาศขอบญญตทองถนก าหนดรปแบบอาคารและหามอาคารบางประเภท

โดยตองมการศกษารปแบบอาคารและสภาพปญหาเพอก าหนดรปแบบอาคารทสอดคลอง

กบสภาพพนท โดยเฉพาะในพนทเสยงภยน าทวมสงและน าทวมซ าซาก

ควรควบคมการขดดน ถมดน โดยเฉพาะอยางยงในพนทเสยงภยน าทวม เพอมใหมการ

ถมดนสงเกนไป และปดกนทางน า ซงจะสงผลใหเกดปญหาน าทวมชมชนมากขน

ควรมการวางผงโครงขายคมนาคมและโครงสรางพนฐานตาง ๆ ตองมการศกษาสภาพ

พนท ทศทางการไหลของน า โดยตองพจารณามาตรการเสนอแนะทางดานผงเมองรวมดวย

เพอปองกนและบรรเทาปญหาน าทวมเมองและชมชน

2) จดท าระบบปองกนและบรรเทาปญหาน าทวมของจงหวดดวยการบรหารจดการน า ควบคกบ

การบรหารจดการดานพนทเพอปองกนและบรรเทาผลกระทบจากอทกภยตอประชาชน

3) จดท าระบบเตอนภย แผนอพยพ และฝกซอม นอกจากการวางผงเพอก าหนดการใชประโยชน

ทดนแลว การคาดการณและการพฒนาระบบเตอนภย ตลอดจนแผนการอพยพหลบหนเมอเกดภยยงจดเปน

กลไกส าคญอกประการหนง การคาดการณทแมนย าและการเตอนภยทมประสทธภาพจะชวยลดผลกระทบ

ตอเศรษฐกจและความสญเสยทเกดขนกบชวตและทรพยสนไดอยางมาก

4) จดท ามาตรการจงใจ ดวยการพฒนามาตรการดานภาษ ระบบการประกนภย ตลอดจนการ

ก าหนดแนวทางการจายเงนชดเชย และการสงเสรมใหบรณะ ปรบปรง และปลกสรางอาคารในพนทและ

รปแบบทเหมาะสมกบสภาพพนท

5) ประชาสมพนธและใหความรแกประชาชน โดยอาจจะด าเนนการไดโดยการจดท าแผนทพนท

ประสบอทกภย และเผยแพรขอมลอทกภย จดตงศนยประชาสมพนธขอมล ขาวสารแกประชาชน

173

6) การด าเนนการโครงการตามมาตรการตาง ๆ ตองตระหนกถงความพรอมของประชาชน ทงใน

ยามปกต ยามประสบภย และหลงประสบภย เพอใหเกดความเขาใจ ความรวมมอ และความตระหนกใน

การสรางทอยอาศยและประกอบอาชพอยางปลอดภย

ขอเสนอแนะเพอน ำไปสกำรปฏบต

การแกปญหาน าทวม โดยทวไปจะด าเนนการโดยหลายหนวยงาน เพอสนบสนนใหการด าเนนงาน

ตามภารกจของแตละหนวยงานทเกยวของเกดการบรณาการรวมกนอยางมประสทธภาพ จงควรจดต ง

ศนยอ านวยการปองกนและบรรเทาอทกภย ซงมผวาราชการจงหวดเปนประธาน และมหนวยงานทเกยวของ

รบผดชอบด าเนนการตามความรบผดชอบของแตละสงกด โดยใชมาตรการทางผงเมองควบคไปดวย

เพอการบรรเทาปญหาในเชงปองกนและแกปญหาในระยะยาว ดงน

1. ศนยอ านวยการปองกนและบรรเทาอทกภยจงหวดปทมธาน เ ปนศนยกลาง

การด าเนนการโดยผวาราชการจงหวดเปนประธาน เปนศนยกลางการด าเนนการ

2. แตงตงคณะท างาน โดยมหนวยงานรบผดชอบ ไดแก ส านกงานโยธาธการและผงเมอง

จงหวด ชลประทานจงหวด ส านกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวด ปาไมจงหวด ส านกงาน

เกษตรจงหวด ส านกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวด ทางหลวง นายอ าเภอ ผแทนทองถน

ภาคเอกชน ภาคประชาชน ฯลฯ

3. ก าหนดนโยบายการด าเนนงาน สามารถใชโครงการปองกนและแกไขปญหาน าทวมใน

บรเวณเสยงภยจงหวดปทมธาน เปนแนวทางเพอพจารณาโครงการ และงบประมาณ พรอมมาตรการ

การด าเนนการ

4. ก าหนดหนวยงานรบผดชอบหลกในการประสานงานและระบบการบรหารงาน ทงใน

ยามปกตและยามเกดเหต โดยสามารถจ าแนกภารกจหลก ๆ ได 4 ดาน คอ

1) กำรปองกนและบรรเทำปญหำพนทเสยงอทกภย ซงตองศกษาวเคราะหก าหนดพนท

เสยงภยตามระดบความเสยงและพนทเสยงภยซ าซาก เพอใหหนวยงานทเกยวของไดด าเนนการปองกนและ

แกไขปญหาในสวนทเกยวของ

ภำรกจหลก คอ การก าหนดเกณฑการใชประโยชนทดน พนทเสยงภยและการ

ปองกนปญหาโดยพนทเสยงภยดงกลาวตองมการจดท าผงเมอง ก าหนดพนทอนรกษ ปาไม แหลงน า

เกษตรกรรม และประเภทการใชประโยชนทดน กจกรรมหลก กจกรรมทหาม กจกรรมสงเสรมการจดหา

พนทเพอเปนทรบน า การจดท าแกมลง เพอเกบน าในชมชนในฤดน าหลาก นอกจากนยงก าหนดทศทาง และ

174

ควบคมการขยายตวของเมองใหไปในทศทางทเหมาะสม ก าหนดรปแบบอาคารทเหมาะสมกบสภาพพนท

และทนตอสภาพน าทวมได หามอาคารบางประเภท หามการจดสรรทดน อาคารขนาดใหญ อาคารสง

ในพนทเสยงภย ตลอดจนก าหนดระยะถอยรนจากแนวล าน า ในระยะปลอดภยเพอเปดพนทใหน าไหลได

สะดวก หามการถมดนในระดบทจะกดขวางตอการไหลของน า เปนตน นอกจากนยงรวมถงการควบคมการ

ใชทดนและอาคาร ตลอดจนสนบสนนใหมการใชทดนและปรบปรงทอยอาศยใหมความปลอดภย โดยอาศย

การใหการสนบสนน ชดเชย หรอเวนคนตามความเหมาะสม หรอมาตรการอน ๆ การประชาสมพนธให

ความรแกประชาชน และการมสวนรวมของหนวยงานทเกยวของ หนวยงานในทองถน และประชาชน

ทกภาคสวน

หนวยงำนหลก ส านกงานโยธาธการและผงเมองจงหวด ส านกงานปองกนและ

บรรเทาสาธารณภยจงหวด ส านกงานจงหวด อบจ. อบต. อ าเภอ เทศบาล ประชาสมพนธจงหวด ส านกงาน

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวด ส านกงานเกษตรจงหวด ฯลฯ

2) งำนตดตำมเฝำระวงน ำทวม เนนการตดตามสถานการณน า ซงจะตองสงตอขอมล

แกงานคาดการณเพอการเตอนภย โดยตดตามสถานการณในพนทเสยงภยเปนพเศษ

ภำรกจหลก ตดตามสถานการณน า ควบคมระดบน า และบรหารจดการน า

ทงระบบ โดยค านงถงการศกษาส ารวจความสามารถในการระบายน าของคคลองตาง ๆ การจดหาพนทรบ

น าและเกบกกน าเพมเตม เพอหนวงน า รวมถงการเพมประสทธภาพการกกเกบน าในพนทและควบคมระบบ

การระบายน า ทงนตองมการประชาสมพนธ และใหความรแกหนวยงานทเกยวของในพนทและประชาชน

หนวยงำนหลก ชลประทานเขต 11 ชลประทานจงหวด ส านกงานโยธาธการ

และผงเมองจงหวด อบจ. อบต. เทศบาล ฯลฯ

3) งำนคำดกำรณและเตอนอทกภย ศกษาภมอากาศของภมภาค ตดตอขอขอมลกบ

งานตดตามเฝาระวงและจงหวดอนในลมน า เพอการคาดการณอยางแมนย าพรอมเตอนภย

ภำรกจหลก วางระบบการสงตอขอมล เชอมโยงขอมลกบหนวยงานอน และ

จงหวดอนในลมน า วางระบบการเกบขอมล และเชอมโยงขอมลกบหนวยงานทเกยวของ เพอสามารถไดรบ

ขอมล และคาดการณไดอยางมประสทธภาพ รวมทงวางระบบการเตอนภย และประสานงานกบหนวยงานท

เกยวของ ประชาชนในพนท ไดอยางรวดเรว จดท าแผนการอพยพประชาชน พนทศนยหลบภย ทพกพง

ชวคราว และฝกซอม โดยตองมการประชาสมพนธและใหความรแกหนวยงานทเกยวของ และประชาชน

175

หนวยงำนหลก ชลประทานเขต 11 ชลประทานจงหวด ส านกงานปองกนและ

บรรเทาสาธารณภยจงหวด อบจ. อบต. เทศบาล ส านกงานเกษตรจงหวด สงแวดลอมจงหวด ฯลฯ

4) งำนปองกนและบรรเทำอทกภย ศกษาสถานการณเมอเกดภยน าทวม เชอมโยง

ขอมลกบหนวยงานทง 3 งานขางตน วเคราะหความเสยหายและเตรยมการชวยเหลอ

ภำรกจหลก จดท าบญชผ ไดรบความเสยหาย และเตรยมการเพอให

ความชวยเหลอ ประสานงานหนวยงานทเกยวของ เพอชวยชวต และรกษาทรพยสนของประชาชน จดเตรยม

สงของบรรเทาทกขใหแกประชาชนผเดอดรอน โดยประสานงานขอขอมลจากหนวยงานทเกยวของ

ประชาสมพนธใหทกหนวยงานทเกยวของทราบ และแจงความตองการความชวยเหลอ

หนวยงำนหลก ส านกงานปองกนและบรร เทาสาธารณภยจงหวด

ประชาสมพนธจงหวด หนวยงานทเกยวของ อบจ. อบต. เทศบาล อ าเภอ และองคกรตาง ๆ ทกภาคสวน

ในสวนของประชาชน เมอไดรบขอมลพนทเสยงภยแลวสามารถตดสนใจไดวาจะเลอกอย

ทเดม ยายทอย หรอปรบปรงทอยอาศย โดยมความรเบองตนแลวจากขอมลทไดรบจากหนวยงานตาง ๆ

ประกอบกบการไดรบความร ท าใหสามารถมสวนรวมในการดแลครอบครวตนเอง ชมชน และพนท

โดยรวมไดอยางมประสทธภาพมากขน การใหชมชนสามารถดแลตนเองได ดแลกนและกนได โดยม

แผนงานและมาตรการทชดเจน ชวยใหเกดการปองกนและบรรเทาปญหาอยางย งยน และชมชน

มความปลอดภยมากขน

การแกปญหาอทกภยจ าเปนตองแกปญหาในภาพรวมอยางบรณาการและตองแกไขใน

ระดบลมน า เพราะการแกไขปญหาตามสถานการณเปนเพยงแนวทางหนงในการบรรเทาปญหา

การแกปญหาในระดบจงหวดทด าเนนการอยมกเนนการแกปญหาดวยมาตรการทใชสงกอสราง ซงนบเปน

ความจ าเปนทจะตองด าเนนการแกปญหาในระยะเรงดวน ทงนรายงานฉบบนไดน าเสนอมาตรการทใช

สงกอสรางและไมใชสงกอสรางเพอใหเกดการปองกนและบรรเทาปญหาในระยะยาวอยางบรณาการและได

เสนอแนะถงมาตรการดานผงเมองเพอใชเปนอกแนวทางหนงทจะชวยปองกนและบรรเทาอทกภยของ

จงหวด และสนบสนนภารกจทหนวยงานในจงหวดด าเนนการอยแลว ใหเกดประสทธภาพและบรณาการ

แนวทางการแกปญหาเพอความปลอดภยและความย งยนของชมชนตอไป

176

ภาคผนวก ก

การออกส ารวจและการสมภาษณประชาชน

177

แบบสอบถามความคดเหนเกยวกบแผนและแนวทางปองกนแกไขปญหาน าทวมจงหวดปทมธาน

แบบสอบถามนเปนสวนหนงของการจดท าโครงการปองกนและแกไขปญหาน าทวมในบรเวณ

เสยงภยจงหวดปทมธาน โดยมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ขอความกรณาจากทานในการใหขอมลอยาง

ครบถวนตามความเปนจรง เพอเปนประโยชนตอการปองกนแกไขปญหารวมกน และขอขอบพระคณทาน

ทไดสละเวลาอนมคาเพอตอบแบบสอบถาม ณ โอกาสน

ตอนท 1 ขอมลสวนตว

อาชพ ผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน ก านน-ผใหญบาน ผแทนสถาบนการศกษา

ประชาคมในพนทจงหวด อน ๆ

ตอนท 2 ความคดเหนตอแผนงานโครงการปองกนแกไขปญหาน าทวมจงหวดปทมธาน

ท โครงการ

ระยะเวลา

หนวยงาน

ความคดเหน

2555

25

56

2557

25

58

2559

25

60

2561

25

62

2563

25

64

2565

เปนต

นไป

เหนดวย ไมเหนดวย


ปภ.

2 แผนการจดท าแผนทพนทเสยงภย

ปภ.

3 แผนการจดท าแผนทปลอดภย

ปภ.

4 แผนการพฒนาระบบพยากรณและเตอนภย น าทวม

ปภ. ชป.


ปภ. อบต.

6 แผนการส ารวจและจดท าทะเบยนสถานภาพขอมล เครองมอ อปกรณทมอย

ปภ. อบต.

178





2555

25

56

2557

25

58

2559

25

60

2561

25

62

2563

25

64

2565

เปนต

นไป


ในปจจบน 7 แผนการจดท าระบบ

ฐานขอมลก าลงเจาหนาทและอาสาสมคร

ปภ. อบต.


ชป. อบต.


ชป. อบต.


ยผ.


อปท.


ชป. อบต.


ปภ. อปท.


ปภ. ชป. อปท.

15 แผนการเชอมโยงและแลกเปลยนขอมลสารสนเทศระหวางหนวยงาน




ปภ. อบต.

179





2555

25

56

2557

25

58

2559

25

60

2561

25

62

2563

25

64

2565

เปนต

นไป






อบต.



20 แผนการศกษาความเปนไปไดในการเวนคน/จดรปทดนเพอกอสรางสาธารณปโภคปองกนน าทวม



21 แผนการควบคมการใชน าบาดาลเพอลดปญหาแผนดนทรด

อปท. กรมพฒนา

ทดน


ชป. กรม

ทรพยากรน า

23 แผนการปรบปรงระบบพยากรณและเตอนภยน าทวม

ปภ. ชป.


ปภ.


ปภ.

180





2555

25

56

2557

25

58

2559

25

60

2561

25

62

2563

25

64

2565

เปนต

นไป


26 แผนการบรหารจดการ ผบกรกล าน า คคลอง และ แหลงน าธรรมชาต


27 แผนการสงเสรม การออกแบบกอสรางอาคารเพอลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงภมอากาศ




29 แผนการส ารวจเพอออกขอบญญตในการก าหนดระยะถอยรนตามแนวล าน า


30 แผนการสงเสรม การพฒนา/ปรบปรงทอยอาศยใหเปนไปตามรปแบบอาคารตามขอบญญตทองถน

ยผ. อปท.


ปภ. ชป.


ชป.

181

หมายเหต

คอ แผนงานระยะเรงดวน

คอ แผนงานระยะกลาง

คอ แผนงานระยะยาว






ตอนท 3 ความคดเหนเพมเตมเกยวกบแผนงานโครงการปองกนแกไขปญหาน าทวมจงหวดปทมธาน

แผนงานระยะเรงดวน.......................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

แผนงานระยะกลาง............................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

แผนงานระยะยาว..............................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

ขอคดเหนอน ๆ .................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

------------------------------------------------------------------

182

สรปผลแบบสอบถามความคดเหนเกยวกบแผนและแนวทางปองกนแกไขปญหาน าทวมจงหวดปทมธาน

ตอนท 1 ขอมลสวนตว

ผบรหารองคกรองคกรปกครองสวนทองถน = 1 ก านน-ผใหญบาน = 2 ตวแทนสถาบนการศกษา = 3 ประชาคมในพนทจงหวด = 4 อนๆ = 5

ล าดบท ต าแหนง ล าดบท ต าแหนง ล าดบท ต าแหนง ล าดบท ต าแหนง 1 2 35 2 48 2 82 2

2 2 36 2 49 2 83 2

3 2 37 2 50 2 84 2

4 2 38 2 51 2 85 3

5 3 39 2 52 2 86 3

6 2 40 2 53 3 87 3

7 2 41 2 54 4 88 3

8 2 42 2 55 4 89 3

9 2 43 2 56 4 90 2

10 2 44 2 57 2 91 2

11 2 45 2 58 5 92 2

12 3 46 2 59 2 93 1

13 3 47 3 60 4 94 1

14 2 48 2 61 3 95 5

15 5 49 2 62 2 96 2

16 3 50 2 63 2 97 2

17 2 51 2 64 2 98 5

18 5 52 2 65 2 99 2

19 4 53 3 66 4 100 5

20 2 54 4 67 4 101 2

21 2 55 4 68 4 102 2

22 2 35 2 69 3 103 2

23 4 36 2 70 2 104 5

24 4 37 2 71 2 105 2

25 3 38 2 72 3 106 2

26 2 39 2 73 3 107 2

27 2 40 2 74 2

28 3 41 2 75 2

29 2 42 2 76 3

30 2 43 2 77 2

31 2 44 2 78 2

32 4 45 2 79 3

33 2 46 2 80 3

34 2 47 3 81 3

183

ตอนท 2 ความคดเหนตอแผนงานโครงการปองกนแกไขปญหาน าทวมจงหวดปทมธาน (1 = เหนดวย, 0 = ไมเหนดวย)

ล าดบ/ขอ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 4 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 5 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 6 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 7 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 8 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 9 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

10 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 11 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 12 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 0 0 1 0 0 0 1 0 0 1 0 1 0 1 0 1 1 13 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 14 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 15 1 1 0 1 0 0 0 1 1 1 0 0 1 1 0 0 1 0 1 0 0 1 0 0 0 1 0 1 1 0 0 1 16 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 17 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

184

ตอนท 2 ความคดเหนตอแผนงานโครงการปองกนแกไขปญหาน าทวมจงหวดปทมธาน (ตอ)

ล าดบ/ขอ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 18 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 19 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 20 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 21 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 0 0 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 22 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 23 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 24 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 25 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 26 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 27 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 28 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 29 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 30 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 31 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 32 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 33 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

185


ล าดบ/ขอ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 34 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 35 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 36 1 0 1 1 1 0 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 1 1 1 0 0 0 0 1 1 1 37 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 38 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 39 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 40 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 41 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 42 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 43 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 44 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 45 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 46 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 47 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 0 1 48 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 49 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 1 1 1

186


ล าดบ/ขอ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 50 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 51 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 52 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 53 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 54 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 55 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 56 1 1 1 1 0 0 0 1 1 1 0 0 1 1 0 0 1 0 1 0 0 1 0 0 0 1 1 0 0 1 1 0 57 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 58 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 59 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 60 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 0 0 1 1 0 0 61 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 62 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 63 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 64 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 65 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1

187


ล าดบ/ขอ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 66 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 67 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 68 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 69 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 70 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 71 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 72 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 73 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 74 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 75 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 0 0 0 1 1 0 0 1 0 0 0 0 0 1 1 76 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 77 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 78 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 79 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 80 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 81 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

188


ล าดบ/ขอ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 82 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 83 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 84 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 85 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 86 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 87 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 88 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 89 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 90 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 91 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 92 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 93 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 94 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 95 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 96 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 97 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

189


ล าดบ/ขอ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 98 1 1 1 1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 1

99 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 0 0 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1

100 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

101 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

102 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1

103 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

104 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 0 1

105 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

106 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

107 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

190

สรปผลการวเคราะหขอมล

สรป 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 เหนดวย 107 104 106 104 105 101 101 106 105 95 102 98 99 102 98 96 104 102 92 88 94 รอยละ 100 97.2 99.1 97.2 98.1 94.4 94.4 99.1 98.1 88.8 95.3 91.6 92.5 95.3 91.6 89.7 97.2 95.3 86 82.2 87.9

ไมเหนดวย 0 3 1 3 2 6 6 1 2 12 5 9 8 5 9 11 3 5 15 19 13 รอยละ 0 2.8 0.9 2.8 1.9 5.6 5.6 0.9 1.9 11.2 4.7 8.4 7.5 4.7 8.4 10.3 2.8 4.7 14 17.8 12.1

สรป 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 เหนดวย 101 98 101 104 102 96 96 97 97 102 103 รอยละ 94.4 91.6 94.4 97.2 95.3 89.7 89.7 90.7 90.7 95.3 96.3

ไมเหนดวย 6 9 6 3 5 11 11 10 10 5 4 รอยละ 5.6 8.4 5.6 2.8 4.7 10.3 10.3 9.3 9.3 4.7 3.7

191

ภาพการออกส ารวจและการสมภาษณประชาชน

รปท 1 ประชาคมลงทะเบยนเขารวมการน าเสนอแผนปองกนและแกไขปญหาน าทวม

รปท 2 ก านนและผใหญบานลงทะเบยนเขารวมการน าเสนอแผนปองกนและแกไขปญหาน าทวม

192

รปท 3 ก านนและผใหญบานลงทะเบยนเขารวมการน าเสนอแผนปองกนและแกไขปญหาน าทวม

รปท 4 บรรยากาศการพดคยกอนเรมการน าเสนอแผนปองกนและแกไขปญหาน าทวม

193

รปท 5 นายอ าเภอลาดหลมแกวใหเกยรตกลาวเปดน าเสนอแผนปองกนและแกไขปญหาน าทวม

รปท 6 นายอ าเภอลาดหลมแกวรวมแสดงความคดเหนเกยวกบแผนปองกนและแกไขปญหาน าทวม

194

รปท 7 บรรยากาศระหวางการกลาวเปดการน าเสนอแผนปองกนและแกไขปญหาน าทวม

รปท 8 รองศาสตราจารย ดร.คณต ไขมกด กลาวแนะน าโครงการและมหาวทยาลย

http://reg.sut.ac.th/registrar/teach_time.asp?officerid=209&f_cmd=2&officercode=144011&officername=%C3%CD%A7%C8%D2%CA%B5%C3%D2%A8%D2%C3%C2%EC+%B4%C3%2E+%A4%B3%D4%B5+%E4%A2%E8%C1%D8%A1%B4%EC&remark=&officeremail=kkanit%40sut%2Eac%2Eth

195

รปท 9 อาจารยสพตรา พฒเนาวรตนน าเสนอแผนงานโครงการปองกนแกไขปญหาน าทวม

รปท 10 บรรยากาศการน าเสนอแผนงานโครงการปองกนแกไขปญหาน าทวม

196

รปท 11 การรวมแสดงความคดเหนของผเขารวมการน าเสนอแผนงานเกยวกบบรเวณจดเสยงภย

รปท 12 การรวมแสดงความคดเหนของผเขารวมการน าเสนอแผนงานเกยวกบบรเวณจดเสยงภย

197

รปท 13 การรวมแสดงความคดเหนเกยวกบบรเวณจดเสยงภยในจงหวดปทมธาน

รปท 14 การรวมแสดงความคดเหนเกยวกบบรเวณจดเสยงภยในจงหวดปทมธาน

198

รปท 15 ผชวยศาสตราจารย ดร.ปรเมศวร หอแกวรวมแสดงความคดเหนเกยวกบบรเวณจดเสยงภย

รปท 16 การแสดงความคดเหนรวมกนเกยวกบบรเวณจดเสยงภยในจงหวดปทมธาน

199

รปท 17 การแสดงความคดเหนรวมกนเกยวกบบรเวณจดเสยงภยในจงหวดปทมธาน

รปท 18 การแลกเปลยนขอมลบรเวณจดเสยงภยระหวางทมงานและประชาคมจงหวดปทมธาน

200

ภาคผนวก ข

ขอมลแผนทฐาน

201

ตารางสรปแผนทฐาน

แผนท หนา

แผนท 1 โครงการเตรยมพรอมในการปองกนและแกไขปญหาอทกภยจงหวดปทมธาน

ของรฐบาล

แผนท 2 พนทน าทวมซ าซาก

แผนท 3 แผนทพนทน าทวมในจงหวดปทมธาน ป พ.ศ. 2554



แผนท 6 การใชประโยชนทดนและอาคาร

แผนท 7 ระบบการระบายน า

แผนท 8 แหลงน าและพนทลมน า พนทรองรบน า

แผนท 9 พนทเสยงภยน าทวม

แผนท 10 ประตระบายน าและพนทกกเกบน า

แผนท 11 การใชน าบาดาล

แผนท 12 ความสงของภมประเทศ

แผนท 13 ขอบเขตการปกครอง

แผนท 14 เสนทางคมนาคม

แผนท 15 แผนทกลมชดดน

แผนท 16 แผนทต าแหนงจดวกฤต

แผนท 17 แผนทต าบลทมจดวกฤต

202

203

204

205

206

207

208

209

210

211

212

213

214

215

216

217

218

202

แผนท 1 โครงการเตรยมพรอมในการปองกนและแกไขปญหาอทกภยจงหวดปทมธานของรฐบาล

203

แผนท 2 พนทน าทวมซ าซาก

204


205


206


207

แผนท 6 การใชประโยชนทดนและอาคาร

208

แผนท 7 ระบบการระบายน า

209

แผนท 8 แหลงน าและพนทลมน า พนทรองรบน า

210

แผนท 9 พนทเสยงภยน าทวม

211

แผนท 10 ประตระบายน าและพนทกกเกบน า

212

แผนท 11 การใชน าบาดาล

213

แผนท 12 ความสงของภมประเทศ

214

แผนท 13 ขอบเขตการปกครอง

215

แผนท 14 เสนทางคมนาคม

216

แผนท 15 แผนทกลมชดดน

กลมชดดนท 11 กลมชดดนท 2 กลมชดดนท 3 กลมชดดนท 8

แผนทกลมชดดน

217

แผนท 16 แผนทต าแหนงจดวกฤต

218

แผนท 17 แผนทต าบลทมจดวกฤต

Documents

สารบัญpvnweb.dpt.go.th/pathumthani/images/Pdfjob/Flood-risk-area.pdf · สารบัญ (ต่อ) เรื่อง หน้า บทที่ 3 วสิัยทัศน์วัตถุประสงค์ยุทธศาสตร์และเป้าหมาย