เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 1

เลมท 4

เรอง มารยาทชาวพทธ

สาระส าคญ

ชาวพทธทดตองปฏบตตนตอบคคลตางๆ ตามมารยาทของชาวพทธ อยางเหมาะสม

ตวชวด ส 1.2 ม1/2 อธบายจรยวตรของสาวกเพอเปนแบบอยางในการประพฤต ปฏบตและปฏบตตนอยางเหมาะสมตอสาวกของศาสนาทตนนบถอ ม1/3 ปฏบตตนอยางเหมาะสมตอบคคลตาง ๆ ตามหลกศาสนาทตนนบถอตามทกาหนด

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 2

สาระการเรยนร

1. การปฏบตตนทเหมาะสม 1.1 การเขาพบพระภกษ 1.2 การแสดงความเคารพ การประนมมอ การไหว การกราบ การเคารพพระรตนตรย การฟงเจรญพระพทธมนต การฟงสวด พระอภธรรม การฟงพระธรรมเทศนา

2. การปฏบตตนอยางเหมาะสมตอเพอนตามหลกพระพทธศาสนา

จดประสงคการเรยนร

1. ปฏบตตนตอพระภกษไดอยางเหมาะสม 2. แสดงความเคารพตอพระรตนตรยไดอยางถกตอง 3. ปฏบตตนในการฟงสวดพระอภธรรม ฟงพระธรรมเทศนา ฟงเจรญ พระพทธมนตได 4. ปฏบตตนอยางเหมาะสมตอเพอน และรจกคบมตร

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 3

ตงใจหนอยนะ...

ค าแนะน าในการใชเอกสารประกอบการเรยน

เลมท 4

เรอง มารยาทชาวพทธ

1. ใหนกเรยนทาแบบทดสอบกอนเรยน จานวน 10 ขอ 2. ศกษาใบความรของแตละเรอง แลวตอบคาถามตามใบงาน จากนนตรวจคาตอบ

เพอทราบผลไดทนท หากตอบหรอทาผดกลบไปศกษาเนอหานน ๆ ใหมอกครง

3. ใหนกเรยนทาแบบทดสอบหลงเรยน จานวน 10 ขอ 4. ตรวจคาตอบแบบทดสอบกอนเรยน และหลงเรยนจากเฉลยทายเลม 5. สรปผลคะแนนทไดรบลงในกระดาษคาตอบ เพอทราบผลการเรยน

และการพฒนา

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 4

กระดาษค าตอบ เลมท 4 เรอง มารยาทชาวพทธ

ชอ..................................................................เลขท.............. ชนมธยมศกษาปท 1 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

กระดาษค าตอบกอนเรยน กระดาษค าตอบหลงเรยน

สรปผลการเรยน ประเมนผล ใบงานท

1.1 ใบงานท 1.2

ใบงานท 2.1

ใบงานท 2.2

กอนเรยน หลงเรยน พฒนา

เตม 10 5 10 10 10 10 ได

ขอ ก ข ค ง 1.

2. 3.

4. 5.

6. 7. 8.

9. 10.

ขอ ก ข ค ง 1.

2. 3.

4. 5.

6. 7. 8.

9. 10.

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 5

แบบทดสอบกอนเรยน

เรอง มารยาทชาวพทธ

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ระดบชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 10 ขอ คะแนนเตม 10 คะแนน เวลา 10 นาท

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองเพยงขอเดยว

1. การแสดงปาฐกถาธรรม หมายถงขอใด ก. การแสดงธรรมในพธทาบญ ข. การแสดงธรรมใหแกประชาชนจานวนมาก ค. การแสดงธรรมทตดรปแบบ และพธกรรมออกไป ง. การแสดงธรรมทใชสานวนโวหารเปนทางราชการ

2. การกราบแบบเบญจางคประดษฐ ตรงกบขอใด ก. การกราบ 3 ครง โดยใชมอครอมเขา และศรษะจรดพน ข. การกราบแบมอโดยใชอวยวะทง 5 คอ เขา 2 แขน 2 และหนาผาก 1 ค. การกราบโดยใชอวยวะทง 5 คอ เขา 2 ฝามอ 2 และหนาผาก 1 จรดพน ง. การกราบพระพทธ พระธรรมพระสงฆ โดยกราบ 3 ครง แบมอ

พรอมราลกถงคณพระรตนตรย

3. งานใดมการจดสวดพระอภธรรม ก. งานศพ ข. งานบวช ค. งานทาบญบาน ง. งานมงคลสมรส

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 6

4. ในการฟงพระธรรมเทศนา จะปฏบตขอใดเปนอนดบแรก

ก. ถวายไทยธรรม ข. รบศล อาราธนาธรรม ค. ประนมมอฟงพระธรรมเทศนา

ง. ตงใจสงกระแสจตไปตามบทสวดมนต

5. การฟงเจรญพระพทธมนต มจดมงหมายใดเปนสาคญ ก. ความเปนมงคล ข. ปองกนอนตราย ค. ราลกถงคณพระพทธเจา ง. ราลกถงคณพระรตนตรย

6. สมพรขาดเรยนบอยมากเพราะเบอการเรยน สมภพถงเตอนสมพรเพราะเกรงวา เธอจะไมมสทธสอบ การกระทาของสมภพสอดคลองกบลกษณะของมตรขอใด

ก. การวางตนเสมอตนเสมอปลาย ข. เมอมภยเอาเปนทพงพานกได ค. ไมละทงเพอนยามทกขยาก ง. ปองกนเพอนเมอเพอนอยในความประมาท

7. กองภพหมนไปเยยมวระทโรงพยาบาลอยางสมาเสมอ การกระทาของกองภพ ตรงกบขอใด

ก. เปนทพงได ข. เผอแผแบงปน ค. มความสจรต ง. ไมทงเพอนยามทกขยาก

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 7

พอท าไดไหมคะ....คะ....

8. วรวรรณวางกระเปาเงนไวบนโตะแลวไปสงการบานทหองพกคร วลยา ซงเปนเพอนสนทของวรวรรณจงนงเฝากระเปาเงนไว จนกระทง

วรวรรณกลบมาทโตะ การกระทาของวลยาจดเปนมตรประเภทใด ก. มตรอปการะ

ข. มตรมนาใจ ค. มตรรวมทกขรวมสข ง. มตรแนะนาประโยชน

9. ขอใดจดเปนลกษณะของมตรมนาใจ ก. เมอมคนชมวายพาเปนคนนสยด ดารณกพดจาสนบสนน ข. สวฒนจะทดลองดมกาวระเหยวามกลนอยางไร แตอธยากหามปรามไว ค. ชยรตนใหขอคดแกชชชยทจะไปเรยน พเศษเพมเตมทงทฐานะการเงนไมด

ง. สภางคเกบความลบของดวงพรเกยวกบเรองทเธอทาความบกพรอง จนถกออกจากงาน

10. “ตอหนาสรรเสรญ ลบหลงนนทา” เปนลกษณะมตรประเภทใด ก. มตรดแตพด ข. มตรปอกลอก ค. มตรหวประจบ ง. มตรชวนไปในทางเสอม

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 8

ตอนท 1 มารยาทชาวพทธ

ค าชแจง นกเรยนศกษาใบความรท 1- 5 จากนนนาความรไปตอบคาถามใบงานท 1.1- 1.2 มารยาทชาวพทธ เปนการแสดงออกอยางมแบบแผนในการประพฤตปฏบต มารยาทชาวพทธหลอหลอมมาจากหลกธรรมคาสอนทางพระพทธศาสนา เปนกรยาวาจา ทบคคลในสงคมพงปฏบตตอกน มสวนสรางความรก ความสามคคอนเปนเอกลกษณ ของสงคมไทย ดงนนคนไทยทกคนควรประพฤตปฏบตและสบทอดตอไป

ใบความรท 1 เรอง การเขาพบพระภกษและการปฏบตตนในเขตวด

การเขาพบพระภกษทวดดวยกรณใด ๆ กตาม ผไปพบควรปฏบตพระภกษดวยความเคารพบชา รกษากรยามารยาททางกาย ทางวาจา ตลอดถงใจใหเรยบรอยอนแสดงออกถง ความมศรทธาเลอมใสเปนอยางดยงโดยมหลกปฏบตดงน

1. การแตงกาย ผทไปหาพระภกษควรแตงกายใหสภาพเรยบรอย สไมฉดฉาด ถาเปนหญงเสอกระโปรงควรเปนแบบสภาพ ไมสนบางและรดรปเกนไป

2. การไปพบพระภกษเพอประสงคจะอาราธนาไปประกอบพธงานมงคลหรองาน อวมงคลควรนาเครองสกการะบชา เชน ดอกไม ธปเทยน ใสพานนาไปถวายเพอเปนเครองแสดง ความเคารพบชาดวย เมอไปถงวด กอนพบทานควรตดตอถามพระภกษสามเณรหรอศษยวด

วาทานอยหรอไม และขออนญาตเขาไปพบ เมอทานอนญาตจงเขาพบ กอนทจะเขาพบ ควรเคาะประตใหเสยงกอน ทานอนญาตแลวจงเขาไปไดเฉพาะชาย สวนหญงไมควรเขาไปหาพระภกษในหองตามลาพง ควรมเพอนไปดวยจงจะเขาไปได

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 9

3. เมอพบทานถามพระพทธรปตงอยตองกราบพระพทธรปกอนแลวจงกราบพระภกษ

แบบเบญจางคประดษฐ แลวนงพบเพยบแบบเกบปลายเทา ไมนงบนอาสนะเสมอกบทาน หรอ เสอผนเดยวกน หรอนงเกาอเสมอกบพระภกษ การนงควรเวนระยะหางพอสมควร

4. ในการสนทนาใหใชคาพดทเหมาะสม สภาพ ไมหยอกลอ ไมพดจาหยาบคาย ไมควรตเสมอเพอนเลนหรอยกตนสงกวาทาน สาหรบหญงไมควรพดกบพระภกษสองตอสอง ในทลบตาคนทงภายในและภายนอกหอง ถาพระภกษรปนนเปนพระเถระผใหญควรประนมมอ พดกบทาน เมอเสรจธระแลวควรรบลากลบ ไมควรสนทนาอยนานเกนควรเพราะเปนการรบกวนทาน กอนกลบใหกราบแบบเบญจางคประดษฐ แลวเดนเขาออกไป

ภาพท 1-2 การแตงกายสภาพไปวด ทมา : dresscodeka.blogspot.com (18 มนาคม 2554)

ภาพท 3 การนงสนทนากบพระสงฆ ทมา : dmc.tv.(19 มนาคม 2554)

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 10

ใบความรท 2 เรอง การแสดงความเคารพพระรตนตรย

พระรตนตรย คอ สงประเสรฐสดสามสงในพระพทธศาสนา ไดแก พระพทธ พระธรรม พระสงฆ สงประเสรฐสดสามสงนถอวาเปนทสกการะบชาของชาวพทธ การแสดง ความเคารพพระรตนตรย ถอวาเปนมารยาทของชาวพทธทดพงปฏบตอย 3 แบบ คอ การประนมมอ การไหว และการกราบ

1. การประนมมอ (อญชล) การประนมมอ คอ การยกมอทงสองตงประนมขนเปนพมโดยใหฝามอ ทงสองชดกนตงไวระหวางอก นวมอทงสบชดกน ไมเหยยดตรงไปขางหนา แขนทงสองกางหางจากลาตว พอสมควร คอ ไมหางมากหรอตดแนนกบลาตว เงยหนามองตรงตอสงทเคารพ ลาตวตงตรงหลงไมงอ

ภาพท 4 การประนมมอ หรออญชล การประนมมอเคารพพระรตนตรยควรทาดวย ทมา : chaonua.net .(19 มนาคม 2554) ความคารพออนนอม อยาปลอยใหนวมองอหงก อยาเอานวประสานกน ไมยกมอประนมใหสงจนจรดคาง และไมปลอยใหมอตกลงมาอยทหนาทอง เปนตน

2. การไหว (นมสการ) ยกมอทประนมขน

จรดหนาผากพรอมกบนอมหรอกมศรษะลงเลกนอย ใหปลายนวชจรดตนผมปลายนวหวแมมอ จรดกลางหนาผากหรอระหวางคว ไหวครงเดยว แลวลดมอลง สาหรบชายยนสนเทาชด ปลายเทาแยกออก เลกนอย หญงกาวขาขวาออกไป ขางหนายอตวหรอคอม

ภาพท 5 การไหว หรอวนทา ตวตาลงเลกนอย การไหวพระรตนตรยกระทาในโอกาส ทมา : trueplookpanya.com .(19 มนาคม 2554) ตาง ๆ เชน ไหวพระสงฆขณะทนงเกาอหรอยนอย หรอกาลงเดนผาน (ถาพระสงฆนงอยบนพนใชการกราบแทน) การแสดงความเคารพปชนยวตถ และปชนยสถานกกระทาดวยการไหว

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 11

3. การกราบ (อภวาท) การกราบพระรตนตรย

นนใชวธการกราบแบบเบญจางคประดษฐ คอ การกราบ โดยใหอวยวะทง 5 ไดแก เขา 2 มอ 2

หนาผาก 1 จรดพน สาหรบชายนยมนงคกเขา ปลายเทา จรดพนนงทบสนเทา จงหวะทหนง นงประนมมอ จงหวะทสอง ยกมอขนจรดหนาผาก จงหวะทสาม

ภาพท 6 การกราบ หรออภวาท ความอทงสองลงแบนราบพรอมกน เมอมอถงพน ทมา : madchima.org .(19 มนาคม 2554) ใหแยกออกจากกนพอทหนาผากจรดพนได ใหศอกตอกบหวเขาแลวลกนงตวตรง ทาอยางนจนครบ 3 ครง แลวยกมอขน “จบ” อยระหวางคว หรอหนาผากอกครง

สาหรบหญงนงใหเขายนพนโดยใหหวเขาชดกน ทอดปลายเทาเหยยดออกไปดานหลง หงายฝาเทา นงทบสนเทา สวนจงหวะและวธการกราบทาอยางเดยวกบชาย

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 12

ใบความรท 3 เรอง การฟงสวดพระอภธรรม

การสวดพระอภธรรม มกจะจดขนเมอมงานศพ ชาวบานเรยกวา “ สวดศพ ” เมอมการตายเกดขน มประเพณนยมใหผเปนเจาภาพกระทาเพออทศสวนกศลใหแกผตาย และเปนการประกาศใหไดทราบวา ผใดเปนผสบสกล เพราะฉะนนผทมาเยยมเคารพศพ จงมโอกาสทจะรวมทาบญและมาเยยมผสบสกลดวย จงเกดมพธสวดพระอภธรรมขน

ภาพท 7 การฟงพระสวดพระอภธรรม ทมา : med.cmu.ac.th.(19 มนาคม 2554)

การสวดพระอภธรรมนนเปนเรองสอนคนทยงมชวตอยจะไดพจารณา ในมรณานสสตกมมฏฐาน คอ ใหมสตระลกถงความตายอยเสมอ เพราะบทสวดกลาวถงความ ไมเทยงแทของสงขาร ราลกถงความตายเพอจะไมตกอยในความประมาทแหงชวต ผฟงสวดพระอภธรรม พงปฏบตดงน

1. ตงใจฟงโดยเคารพ ถาไมเขาใจกสงกระแสจตไปตามเสยงสวด เพอชวยสรางสมาธในการฟง

2. ถาเขาใจความหมายของบทสวดกใหนอมใจไปตามบทสวดนน สรางศรทธา ในพระพทธ พระธรรม และพระสงฆ

3. พงราลกเสมอวา พระทานสวดใหคนเปนฟง ไมไดสวดใหคนตายฟง จงควรนาธรรมะในบทสวดนนมาเปนแนวทางการดาเนนชวต

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 13

ใบความรท 4 เรอง การฟงพระธรรมเทศนา

พระธรรมคาสอนของพระพทธองคสามารถอานวยประโยชนสขใหแกชาวโลก เพราะพระธรรมสอนใหเปนมตรกน ไมเบยดเบยนกน ไมเอาเปรยบกน ใหอภยกน มเมตตาตอกน มงผลประโยชนสขแกสวนรวมเปนทตง หากแตชาวโลกหนมาสนใจในการประพฤตปฏบตตาม หลกธรรมคาสอนนน ประชาชนในโลกกจะอยรวมกนโดยสนตสข

การฟงพระธรรมเทศนา คอ การสดบตรบฟงพระธรรมคาสอนของพระพทธเจาทพระภกษ นามาถายทอดใหพทธศาสนกชนไดรและเขาใจ พรอมกบนอมนามาเพอการปฏบตอยางถกตองอนจะอานวยประโยชนสขใหแกผประพฤตปฏบต และยอมเกดอานสงสแหงการฟงธรรม 5 ประการ ไดแก

ภาพท 8 การฟงพระธรรมเทศนา ทมา :culturecm.com. .(19 มนาคม 2554)

1. ผฟงธรรมยอมไดฟงสงทยงไมเคยไดฟง ผฟงธรรม จะไดเนอความแหงธรรม ทตนยงไมเคยไดยนไดฟงมาบาง ไมมากกนอย 2. สงใดไดเคยฟงแลว แตไมเขาใจชด ยอมเขาใจสงนนชด ถงแมตนไดเคยฟงธรรม นนมาแลว แตยงไมเขาใจ จะเขาใจธรรมนนชดเจนยงขน

3. บรรเทาความสงสยได เมอไดฟงธรรมเทศนาแลว อาจขจดความสงสยนน ๆเสยได ไมมากกนอย 4. ทาความเหนใหถกตองได เมอไดฟงธรรมทพระธรรมกถกแสดงตามพระไตรปฎก และอรรถกถาแลว กอาจทาความเหนใหตรงได

5. จตใจของผฟงยอมผองใส ในขณะทฟงธรรมนน จตของผฟงยอมผองใสปราศจาก ความขนมวและเศราหมอง ยงกวานน กอาจจะผองใสตลอดไป

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 14

ใบความรท 5 เรอง การฟงเจรญพระพทธมนต

การเจรญพระพทธมนต เปนพธกรรมฝายสงฆพงปฏบตโดยเฉพาะในงานมงคลตาง ๆ ไดแก การทพระสงฆตามจานวนนยมของพธรวมกนสาธยายมนตจากคาถาพทธภาษตบาง จากพระสตรบาง จากมนตของเกจอาจารยเปนธรรมคตบาง ตามทพระโบราณาจารยกาหนดไว โดยควรแกพธนน ๆ การสาธยายมนตของพระสงฆในพธทาบญ ถาเปนงานมงคลนยมเรยกวา

“ เจรญพระพทธมนต ”

ภาพท 9 การฟงพระเจรญพทธมนต ทมา :pr.prd.go.th. .(19 มนาคม 2554)

แตถาเปนงานอวมงคล นยมเรยกเปนระเบยบวา “ สวดพระพทธมนต ” เรยก คากรยาสาธยายวา “ เจรญ หรอ สวด” ตางกนตามประเภทของงานเทานน แตเมอพดอยางภาษา ชาวบานทวไปกพดกนเพยงเขาใจงาย ๆ วา “สวดมนต” ทงในงานมงคลและงานอวมงคล ฉะนน ผเขารวมฟงเจรญพระพทธมนต จงควรไดประนมมอและตงใจฟงพระเจรญพระพทธมนต หรอ สวดมนตดวยความเคารพ และนอมนาธรรมจากการเจรญพระพทธมนตเขามาใสตวจะทาใหเกด สมาธกอใหเกดพลงจตทเขมแขง และบคคลผมสมาธยอมสามารถเรยนรและเกดการเรยนร ไดอยางรวดเรว

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 15

ใบงานท 1.1 เรอง มารยาทชาวพทธ 1

........ ตอนท 1 นอง ๆ ตอบคาถามตอไปน (10 คะแนน) 1. การแตงกาย

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................ 2. การเขาพบพระสงฆ

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................ ตอนท 2 พจารณารปภาพทกาหนดให จากนนเตมขอความใตภาพ และบอกวธการทา ความเคารพนน ๆ ใหถกตอง

...................................................................................

...................................................................................

...................................................................................

...................................................................................

......................................................................

......

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 16

................................................................................

................................................................................

................................................................................

................................................................................

................................................................................

...............................................................................

............................................................................... ............................................................................... .............................................................................. ...............................................................................

ภาพท 10-12 การแสดงความเคารพทมา: kanchanpisek.or.th. .(19 มนาคม 2554)

.....................................................................

.......

.....................................................................

.......

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 17

ใบงานท 1.2 เรอง มารยาทชาวพทธ 2 ...... นอง ๆ ตอบคาถามตอไปน (5 คะแนน) ....

1. งานมงคลกบงานอวมงคล ตางกนอยางไร จงอธบาย

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................ 2. ใหนกเรยนยกตวอยางมารยาทชาวพทธทสาคญ ทางดานกาย วาจา และใจ มาดานละ 3 ขอ

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 18

ตอนท 2 การเปนเพอนทด ตามหลกทศเบองซาย ในทศ 6

ค าชแจง นกเรยนศกษาใบความรท 1- 2 จากนน นาความรไปตอบคาถามใบงานท 2.1 – 2.2

ใบความรท 1 เรอง ทศ 6

ภาพท 13 แสดงทศ 6 ทมา : kalyanamitra.org. (19 มนาคม 2554)

ทศ 6 ในทางพระพทธศาสนา หมายถง นยเปรยบเทยบถงบคคลประเภทตาง ๆ ทสาคญเกยวของกนในสงคม ซงหลกธรรมทศ 6 ถอเปนหลกธรรมทกอใหเกดความสามคค และเกอกลกนระหวางบคคลตาง ๆ ประกอบดวย

1. ทศเบองหนา ไดแก บดามารดา 2. ทศเบองขวา ไดแก ครอาจารย 3. ทศเบองหลง ไดแก สามภรรยา 4. ทศเบองซาย ไดแก มตรสหาย 5. ทศเบองลาง ไดแก คนงานหรอลกจาง

6. ทศเบองบน ไดแก พระสงฆ

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 19

ใบความรท 2 เรอง มตรแทมตรเทยม

คาวา มตร มความหมายวา ความรกใครหวงใยปรารถนาใหผอนเปนสข เพราะฉะนน คาวามตรจงหมายถง ผทรกใครชอบพอกน ปรารถนาดตอกน กลาวคอมความเมตตาทง ทางกาย วาจา ใจ ตอกนทงตอหนาและลบหลง มตรม 2 ประเภท คอ มตรแท และมตรเทยม

1. มตรแท คอ มตรทรวมสขรวมทกขและพงพาอาศยกนในยามคบขน เปนมตรดวยความจรงใจ ถอวาเปนบคคลทควรคบเปนมตรอยางยง มลกษณะ 4 ประการ คอ 1.1 มตรมอปการะ มลกษณะ 4 ประการ ดงนคอ

1. ชวยรกษาเพอนเมอเพอนผประมาท เชน ใหขอคดเตอนใจ ดแลเพอน เปนตน 2. รกษาทรพยสมบตของเพอนจากอนตรายตาง ๆ เมอเพอนประมาท เชน อนตรายจากโจรผราย อคคภย เปนตน

3. เปนทพงพานกไดเมอเพอนมภย หรอชวยเหลอยามตกทกขไดยาก 4. ชวยเหลอเกนกวาทออกปาก เมอเพอนมความจาเปนตองใชเงน ออกปากขอยมเงน กตอบสนองดวยด

1.2 มตรรวมสขรวมทกข มลกษณะ 4 ประการ 1. บอกความลบของตนแกเพอน แสดงใหเหนความรกและจรงใจตอกน 2. ปดความลบของเพอนมใหแพรงพราย ไมเปดเผยความลบของเพอนไมใหผอนร 3. ไมละทงยามวบต หมายถง เมอเวลา

ทเพอนตกทกขไดยากกคอยชวยเหลอ ภาพท 14 แสดงความเปนมตรแท ไมละทงกน ทมา : dhammadelivery.com.(24 มนาคม 2554)

4. แมชวตกอาจสละแทนได ยามทเพอนตกอยในอนตราย กเขา ถงแมตวเองจะตองเสยงชวตกตาม

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 20

1.3 มตรแนะน าประโยชน มลกษณะ 4 ประการ คอ

1. หามปรามเมอเหนเพอจะกระทาความชว 2. แนะนาใหทาแตความด นอกจากหามไมใหเพอนทาชวแลว ยงสอนเพอน ใหรจกคณความดสอนใหประพฤตด 3. เมอเหนสงทเปนประโยชนกบอกใหเพอนรหลกธรรม คณความด กฎแหงกรรมมาเลาใหเพอนฟง 4. บอกความสขให เชน การประกอบการกศล การใหทาน รกษาศล

1.4 มตรมความรกใคร มลกษณะ 4 ประการคอ 1. เมอเหนเพอนมความทกขไมวาทางใด ทางกายใจ กใหความชวยเหลอ

ในทกดานปลอบโยน แสดงถงความเหนใจ 2. เมอเพอมความสข กพลอยยนดกบเพอนดวย 3. เมอเหนคนอนตเตยนเพอน กชวยพดจาชแจงความจรงใหเขาใจซงกนและกน อยางถกตอง 4. เมอมคนพดสรรเสรญเพอน กพดจาสนบสนนวาเปนความจรงตามทพดกน

2. มตรเทยม คอ ศตรในรางของมตร ไมควรคบหา ม 4 ประเภท คอ 2.1 มตรปอกลอก มลกษณะ 4 ประการคอ 1. คดเอาแตไดฝายเดยว ไมคดถงผลประโยชนของผอน 2. ยอมเสยนอยโดยหวงจะเอามาก คดแตแตจะเอาเปรยบ แตไมยอมขาดทน 3. ไมรบทากจของเพอนเมอยามมภย 4. คบเพอนเพราะเหนแกประโยชนสวนตว คอ หวงกาลงทรพย กาลงกาย

กาลงความคดเพยงฝายเดยว 2.2 มตรดแตพด มลกษณะ 4 ประการคอ 1. พดแตเรองทผานมาแลว เชน กลาวทวงบญคณ เปนตน 2. พดแตเรองทยงไกลยงมาไมถง เชน อวดอางวาตนสามารถชวยเหลอ

กจการทกอยางได แตเมอถงคราวจาเปนกไมสามารถทาอะไรได 3. สงเคราะหดวยสงทไมมประโยชน 4. เมอเพอมกจกอางแตเหตขดของ ไมสนใจใหความชวยเหลอบายเบยง แบงรบแบงส

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 21

2.3 มตรหวประจบ มลกษณะ 4 ประการคอ 1. ทาชวกคลอยตาม เมอเหนเพอนทาชวกไมหามปรามกลบชวยสนบสนน

2. ทาดกคลอยตาม เมอเพอนทาดกเหนดวยคอยสนบสนนเอาใจเพอน 3. ตอหนาสรรเสรญ คอยยกยองเพอนตอหนาเพอเอาใจเพอน 4. ลบหลงนนทา เมอเพอนไมเหน ไมไดยน กลบนนทาวารายตางๆ 2.4 มตรชกชวนในทางเสอม มลกษณะ 4 ประการคอ 1. ชกชวนดมนาเมา ชกชวนใหเพอนดมสราเมรยซงเปนโทษทงตอตนเอง และผอน 2. ชกชวนเทยวกลางคน เชน เทยวตามสถานบรการบนเทงตางๆ 3. ชกชวนใหมวเมาในการเลน เชนกฬาหรอเกมตาง ๆ ทมการพนนอยดวย 4. ชกชวนเลนการพนน

ภาพท 15 – 16 อบายมขตาง ๆ ทมา : home.truelife.comdmc.tv.(23 มนาคม 2554)

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 22

ใบงานท 2.1 เรอง ทศ 6 .......นอง ๆ นาตวเลขหนาขอความ ซงมความสมพนธกบทศ 6 มาใส ทกาหนดให (10 คะแนน)

1. พอ แม เสมอนพระพรหมของลก ลกควรกราบไหวทานทกวน ไมวาทานจะมชวตอย หรอลวงลบไปแลว

2. ครครบ ..ครจาผมไดไหม ผมเรยนกบครตงอย ม. 1 ทโรงเรยนเกาเลยววทยา 3. วนน 16 มกราคม วนคร พวกเราเชญครทเคยสอนเราตงแตอนบาล มารวมทาบญ

และอทศสวนกศลใหแกครทจากพวกเราไปแลว ..เธอวาดไหม.. ด...พวกเราเหนดวย 4. ถาไมไดแมทเลยงดฉนมา.. ปานนฉนคงไมเรยบจบปรญญาตรหรอก ฉนสวดมนต

ระลกถงพระคณของทานทกวน 5. โธ... นกวาใคร ทแทปาของมาล มาลเปนเพอนหน ปาปวยเปนอะไร หนจะจดยาให 6. แหม..ฉนรสกวาเธอเอาใจแมแจวของเธอจรงนะ เธอเอย..ถาไมไดยายแจวฉนตายแน

ทกวนนแบงเบาภาระในบานไดตงเยอะ 7. หลวงพครบ.. ผมพาลกชายมาใหทานบวชเณรภาคฤดรอนสกหนงเดอน ซงสงสอน

ลกผมใหเปนคนดมคณธรรมดวยครบ 8. นคณ... ซองเงนเดอน เดอนนเปนคาใชจายในบาน และผมเพมใหคณ 1, 000 บาท เผอคณอยากซอ ของแตงตว

ทศเบองบน

...............................

.

ทศเบองลาง .........................

ทศเบองหนา ...................................

ทศเบองซาย .................................

ทศเบองหลง ................................

ทศเบองขวา ....................................

ทศ 6

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 23

9. ป ยา ตา ยาย พอและแมของฉน ทกคนพดเสมอวากอนนอนใหไหวพระสวดมนต

จะไดนอนหลบฝนด และเปนสรมงคลกบตนเอง 10. ถงแมนวาเธอจะเปนหลานชายลงจอม ลกจางพอของฉน ถาเธอขดสนอะไร

.... เธอกบอกฉนไดนะฉนจะชวย ...

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 24

ใบงานท 2.2 เรอง มตรแทมตรเทยม ........นอง ๆ อานขอความทกาหนดให และแยกวาขอใด เปนมตรแทมตรเทยม (10 คะแนน)

.................1. เราเตอนนายจรง ๆ นะ เลกเลนการพนนบอลซะท เกบเงนไวให ลกไปโรงเรยนดกวา .................2. นเธอ....งวดนฉนมเลขเดด ฉนไปหาหลวงพอมา..เราจะรวยกนแลว .................3. พร...แหมเสอเธอตวนสวยจงเธอออกเงนซอใหเรากอนนะ ...ถาเงนเดอนออกจะคนให .................4. เอ..ฉนไมเคยบอกใครเลยวาเดกทเธอเลยงไวไมใชลกแท ๆ ของเธอ ฉนไมเขาใจ วายายนา...รไดอยางไรวาฉนขอเธอมาเลยงจากสถานสงเคราะหเดก ................5. คาแลว...เธออยายนคนเดยวเลยเดยวฉนกบแฟนฉนจะยนสงเธอขนรถเมลกอน เธอจะไดปลอดภย..ขอบใจเธอมากนะสนย ................6. เราไปมาเลเซยมา...เอา..เอาบหรมาฝาก...ยหอนเขาวาดจรง ๆ นะ ................7. ฉนอยากจะไปเปนเพอนเธอจรง ๆ นะ..กานดา แตวนอาทตยฉนนดกบแฟนไว ฉนกสงสารเธอ ตองเดนทางไปคนเดยว ...............8. แหม....วนนคณวไลแตงตวสวยจงคะ... ยายคนนแหละ เธอเอย ! ควงผชายไมเลอกหนา ...............9. ฉนเอาหนงสอธรรมะของทานปญญานนทภกขมาใหเธออาน ฉนอานแลวรสกมกาลงใจ

ในการตอสชวต ...ตอไป .............10. วนนเธอจะรบกลบบานไปทาไม..พวกเราจะไปรองเพลงคาราโอเกะกน เขาวารานน เปดใหม.... เพลงมน ๆ เยอะ....คงสนกจรง ๆ

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 25

แบบทดสอบหลงเรยน

เรอง มารยาทชาวพทธ

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ระดบชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 10 ขอ คะแนนเตม 10 คะแนน เวลา 10 นาท -----------------------------------------------------------------------------------------------------------

ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองเพยงขอเดยว

1. งานใดมการจดสวดพระอภธรรม ก. งานมงคลสมรส ข. งานทาบญบาน ค. งานบวช ง. งานศพ

2. การฟงเจรญพระพทธมนต มจดมงหมายใดเปนสาคญ ก. ความเปนมงคล ข. ปองกนอนตราย ค. ราลกถงคณพระรตนตรย ง. ราลกถงคณพระพทธเจา

3. ขอใดจดเปนลกษณะของมตรมนาใจ ก. เมอมคนชมวายพาเปนคนนสยด ดารณกพดจาสนบสนน ข. สวฒนจะทดลองดมกาวระเหยวามกลนอยางไร แตอธยากหามปรามไว ค. ชยรตนใหขอคดแกชชชยทจะไปเรยน พเศษเพมเตมทงทฐานะการเงนไมด

ง. สภางคเกบความลบของดวงพรเกยวกบเรองทเธอทาความบกพรอง จนถกออกจากงาน

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 26

4. วรวรรณวางกระเปาเงนไวบนโตะแลวไปสงการบานทหองพกคร วลยา ซงเปนเพอนสนทของวรวรรณจงนงเฝากระเปาเงนไว จนกระทงวรวรรณกลบมาทโตะ

การกระทาของวลยาจดเปนมตรประเภทใด ก. มตรอปการะ

ข. มตรมนาใจ ค. มตรรวมทกขรวมสข ง. มตรแนะนาประโยชน

5. สมพรขาดเรยนบอยมากเพราะเบอการเรยน สมภพถงเตอนสมพรเพราะเกรงวา เธอจะไมมสทธสอบ การกระทาของสมภพสอดคลองกบลกษณะของมตรขอใด

ก. การวางตนเสมอตนเสมอปลาย ข. เมอมภยเอาเปนทพงพานกได ค. ไมละทงเพอนยามทกขยาก ง. ปองกนเพอนเมอเพอนอยในความประมาท

6. การกราบแบบเบญจางคประดษฐ ตรงกบขอใด ก. การกราบ 3 ครง โดยใชมอครอมเขา และศรษะจรดพน ข. การกราบแบมอโดยใชอวยวะทง 5 คอ เขา 2 แขน 2 และหนาผาก 1 ค. การกราบโดยใชอวยวะทง 5 คอ เขา 2 ฝามอ 2 และหนาผาก 1 จรดพน ง. การกราบพระพทธ พระธรรมพระสงฆ โดยกราบ 3 ครง แบมอ

พรอมราลกถงคณพระรตนตรย

7. “ตอหนาสรรเสรญ ลบหลงนนทา” เปนลกษณะมตรประเภทใด ก. มตรชวนไปในทางเสอม ข. มตรหวประจบ ค. มตรปอกลอก ง. มตรดแตพด

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 27

เยยมมากเลย ...

8. ในการฟงพระธรรมเทศนา จะปฏบตขอใดเปนอนดบแรก ก. ถวายไทยธรรม ข. รบศล อาราธนาธรรม ค. ประนมมอฟงพระธรรมเทศนา

ง. ตงใจสงกระแสจตไปตามบทสวดมนต

9. การแสดงปาฐกถาธรรม หมายถงขอใด ก. การแสดงธรรมในพธทาบญ ข. การแสดงธรรมใหแกประชาชนจานวนมาก ค. การแสดงธรรมทใชสานวนโวหารเปนทางราชการ ง. การแสดงธรรมทตดรปแบบ และพธกรรมออกไป

10. กองภพหมนไปเยยมวระทโรงพยาบาลอยางสมาเสมอ การกระทาของกองภพ ตรงกบขอใด

ก. ไมทงเพอนยามทกขยาก ข. เผอแผแบงปน ค. มความสจรต ง. เปนทพงได

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 28

บรรณานกรม

แกว ชดตะขบ. (2550). พทธธรรมเพอสงเสรมเศรษฐกจ. กรงเทพมหานคร : โรงพมพ สานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต.

จรส พยคฆราชศกด และคณะ. (2551). คมอการสอนเพอครผสอนพระพทธศาสนา ชนมธยมศกษาปท1. กรงเทพมหานคร : วฒนาพานช.

______ . (2546). แบบฝกหดพฒนาการเรยนรพระพทธศาสนา ม.1. พมพครงท 1 กรงเทพมหานคร : วฒนาพานช. พระมหาวฒชย วชรเมธ และพระมหาอมรวชญ ชาครเมธ. (2553). หนงสอเรยนรายวชา

พระพทธศาสนา ชนมธยมศกษาปท1. กรงเทพมหานคร : แมค. วทย วศทเวทย และเสฐยรพงษ วรรณปก. (2553). หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน พระพทธศาสนา ชนมธยมศกษาปท1. กรงเทพมหานคร : อกษรเจรญทศน. สวาง วงศฟาเลอน. (2553). หนงสอเสรมฝกประสบการณ พระพทธศาสนา 1 ชนมธยมศกษา

ปท1. กรงเทพมหานคร : เอมพนธ. มารยาทชาวพทธ (ออนไลน). (2554). สบคนนจาก : https://sites.google.com/

[ 18 มนาคม 2554 ] มารยาทชาวพทธ (ออนไลน). (2554). สบคนจาก : http://mediacenter.mcu.ac.th/

[ 18 มนาคม 2554 ]

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 29

ภาคผนวก

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 30

เฉลย ใบงานท 1.1 เรอง มารยาทชาวพทธ 1 ........มาตรวจคาตอบกนดกวา ........

ตอนท 1 ตอบค าถาทมในชองวางใหสมบรณ 1. การแตงกาย

สวมชดทสภาพเรยบรอย สไมฉดฉาด ถาเปนหญงเสอกระโปรงควรเปนแบบสภาพ ไมสนบางและรดรปเกนไป ถาเปนผาลายควรเปนลายทสภาพ ไมควรสวมเสอสายเดยว คอเวา คอกวางหรอลกจนเกนไป

2. การเขาพบพระสงฆ 1. ควรตดตอประสานงานกอนลวงหนา นดหมายใหชดเจน ถงวดใหสอบถามกอนวา

ทานอยหรอไมและขออนญาตเขาไปพบเมอทานอนญาตจงเขาพบ ควรเคาะประตใหเสยงกอน ทานอนญาตแลวจงเขาไปไดเฉพาะชาย สวนหญงไมควรเขาไปหาพระภกษในหองตามล าพง ควรมเพอนไปดวยจงจะเขาไปได

2. เมอพบทานถามพระพทธรปตงอย ตองกราบพระพทธรปกอนแลวจงกราบ พระภกษแบบเบญจางคประดษฐ แลวนงพบเพยบแบบเกบปลายเทา ไมนงบนอาสนะ เสมอกบทานหรอเสอผนเดยวกน หรอนงเกาอเสมอกบพระภกษ การนงควรเวน ระยะหางพอสมควร

3. การสนทนาใหใชค าพดทเหมาะสม สภาพ ไมหยอกลอ ไมพดจาหยาบคาย ไมควรตเสมอเพอนเลนหรอยกตนสงกวาทาน ควรประนมมอเมอพดกบทาน

4. เมอเสรจธระแลวควรรบลากลบ ไมควรสนทนาอยนานเกนควร เพราะเปนการ รบกวน กอนกลบใหกราบแบบเบญจางคประดษฐ แลวเดนเขาออกไป

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 31

ตอนท 2 พจารณารปภาพทกาหนดให จากนนเตมขอความใตภาพ และบอกวธการทา ความเคารพนน ๆ ใหถกตอง

คอ การกระพมมอทงสองขน โดยใหฝามอ

ทงสองชดกนอยระหวางอก นวมอทงสบชดกน เหยยดตรงไปขางบน แขนทงสอง กางหางจากล าตวพอสมควร เปนอาการพนฐานซงแสดงความเคารพ เชน การฟงพระเจรญพระพทธมนต ฟงธรรมเทศนา ฟงพระสวดอภธรรม

1. ประนมมอยกขนจรดหนาผาก โดยใหปลายนวหวแมมอจรดอยระหวางคว

2. คอมศรษะลงใหปลายนวชจรดชายผม 3. ใหมอแนบชดหนาผาก คอมตว

ลงมาใหมาก ๆ ไหวตรง ๆ ไมเอยงซายหรอเอยงขวา 4. ผชายใหยนสนเทาชดกน ปลายเทาแยก

หางกนเลกนอย

5. ผหญงยนตรง กาวเทาขวาออกมาดานหนาเลกนอย ยอตวลง คอมศรษะลงพองาม

.........การไหว หรอวนทา .........

...การท าอญชล ..หรอประนมมอ.......

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 32

การนง ชาย นงคกเขาหรอนงบนสนเทา

แยกปลายเขาออกหางกนเลกนอย ปลายเทาชด นงบนสนเทา ทาเทพบตร

หญง นงทาเทพธดา หรอทาราบ ใหปลายเทาลงไปกบพน หงายฝาเทานงบนฝาเทา

การกมลงกราบ โดยการแบมอใหขอศอก แขน และฝามอขนานแนบพน โดยใหฝามอ ทงสองขาง แยกหางกนพอประมาณ เพอใหหนาผากจรดพน ชาย ใหขอศอกทงสองตอเขา หญง ใหขอศอกทงสองครอมเขา กราบจนครบ 3 ครง

....การกราบ หรออภวาท.............

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 33

ใบงานท 1.2 เรอง มารยาทชาวพทธ 2 ....... มาตรวจคาตอบกนดกวา .......

1. งานมงคลกบงานอวมงคล ตางกนอยางไร จงอธบาย

งานมงคล ไดแก การท าบญเพอความสขความเจรญ เชน ท าบญคลายวนเกด หรอพธมงคลสมรส การท าบญขนบานใหม งานอวมงคล ไดแก การท าบญในโอกาสทประสบในสงทไมพงปรารถนา หรอเกดการสญเสย เชน การตาย หรอการก าหนดใหมการท าบญอทศสวนกศลให งานศพ หรอพธทเกยวเนองกบงานศพทกชนด

2. ใหนกเรยนยกตวอยางมารยาทชาวพทธทสาคญ ทางดานกาย วาจา และใจ มาดานละ3 ขอ

ทางกาย เชน การแสดงความเคารพดวยการตอนรบ การจดอาสนะใหพระสงฆนง การนงฟงพระสวดมนตดวยการประนมมอ ทางวาจา เชน สนทนากบพระสงฆดวยความเคารพ ใชวาจาสภาพ การอาราธนาศล อาราธนาธรรม ทางใจ เชน การเลอมใสเคารพย าเกรง ไมลบหล เปนโยมอปฐากทานดวยปจจย 4

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 34

เฉลยใบงานท 2.1 เรอง ทศ 6

........มาตรวจคาตอบกนดกวา.......

1. พอ แม เสมอนพระพรหมของลก ลกควรกราบไหวทานทกวน ไมวาทานจะมชวตอย

หรอลวงลบไปแลว 2. ครครบ ..ครจาผมไดไหม ผมเรยนกบครตงอย ม. 1 ทโรงเรยนเกาเลยววทยา 3. วนน 16 มกราคม วนคร พวกเราเชญครทเคยสอนเราตงแตอนบาล มารวมทาบญ

และอทศสวนกศลใหแกครทจากพวกเราไปแลว ..เธอวาดไหม.. ด...พวกเราเหนดวย 4. ถาไมไดแมทเลยงดฉนมา.. ปานนฉนคงไมเรยบจบปรญญาตรหรอก ฉนสวดมนตระลก

ถงพระคณของทานทกวน

5. โธ... นกวาใคร ทแทปาของมาล มาลเปนเพอนหน ปาปวยเปนอะไร หนจะจดยาให 6. แหม..ฉนรสกวาเธอเอาใจแมแจวของเธอจรงนะ เธอเอย..ถาไมไดยายแจวฉนตายแน

ทกวนนแบงเบาภาระในบานไดตงเยอะ 7. หลวงพครบ.. ผมพาลกชายมาใหทานบวชเณรภาคฤดรอนสกหนงเดอน ซงสงสอน

ลกผมใหเปนคนดมคณธรรมดวยครบ 8. นคณ... ซองเงนเดอน เดอนนเปนคาใชจายในบาน และผมเพมใหคณ 1, 000 บาท เผอคณอยากซอ

ของแตงตว

ทศเบองบน

....7,9.......

ทศเบองลาง ........6,10......

ทศเบองหนา .....1,4...........

ทศเบองซาย ....5.........

ทศเบองหลง .......8............

ทศเบองขวา .....2,3...........

ทศ 6

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 35

9. ป ยา ตา ยาย พอและแมของฉน ทกคนพดเสมอวากอนนอนใหไหวพระสวดมนต จะไดนอนหลบฝนดและเปนสรมงคลกบตนเอง

10. ถงแมนวาเธอจะเปนหลานชายลงจอม ลกจางพอของฉน ถาเธอขดสนอะไร .... เธอกบอกฉนไดนะฉนจะชวย ...

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 36

เฉลยใบงานท 2.2 เรอง มตรแทมตรเทยม

......มาตรวจคาตอบกนดกวา..........

....มตรแท........1. เราเตอนนายจรง ๆ นะ เลกเลนการพนนบอลซะท เกบเงนไวใหลก ไปโรงเรยนดกวา ...มตรเทยม.... 2. นเธอ....งวดนฉนมเลขเดด ฉนไปหาหลวงพอมา..เราจะรวยกนแลว.... ...มตรเทยม.....3. พร...แหมเสอเธอตวนสวยจงเธอออกเงนซอใหเรากอนนะ ...ถาเงนเดอน ออกจะคนให ...มตรเทยม.....4. เอ..ฉนไมเคยบอกใครเลยวาเดกทเธอเลยงไวไมใชลกแท ๆ ของเธอ ฉนไมเขาใจวายายนา...รไดอยางไรวาฉนขอเธอมาเลยงจาก สถานสงเคราะหเดก ...มตรแท....... 5. คาแลว...เธออยายนคนเดยวเลยเดยวฉนกบแฟนฉนจะยนสงเธอขนรถเมล กอนเธอจะไดปลอดภย..ขอบใจเธอมากนะสนย ...มตรเทยม.. 6. เราไปมาเลเซยมา...เอา..เอาบหรมาฝาก...ยหอนเขาวาดจรง ๆ นะ ...มตรเทยม... 7. ฉนอยากจะไปเปนเพอนเธอจรง ๆ นะ..กานดา แตวนอาทตยฉนนด กบแฟนไว ฉนกสงสารเธอตองเดนทางไปคนเดยว ...มตรเทยม... 8. แหม....วนนคณวไลแตงตวสวยจงคะ... ยายคนนแหละ เธอเอย! ควงผชายไมเลอกหนา ...มตรแท..... 9. ฉนเอาหนงสอธรรมะของทานปญญานนทภกขมาใหธออาน ฉนอานแลว รสกมกาลงใจในการตอสชวต...ตอไป ...มตรเทยม..10. วนนเธอจะรบกลบบานไปทาไม..พวกเราจะไปรองเพลงคาราโอเกะกน เขาวารานนเปดใหม.... เพลงมน ๆ เยอะ....คงสนกจรง ๆ

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 37

เฉลย แบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน เอกสารประกอบการเรยน เลมท 4

เรอง มารยาทชาวพทธ

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยนเฉลยแบบทดสอบกอนเรยนเฉลยแบบทดสอบกอนเรยน

1. ค 2. ค 3. ก 4. ข 5. ค

6. ง 7. ง 8. ก 9. ก 10. ค

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยนเฉลยแบบทดสอบหลงเรยนเฉลยแบบทดสอบหลงเรยน

1. ง 2. ง 3. ก 4. ก 5. ง

6. ค 7. ข 8. ข 9. ง 10. ก

เอกสารประกอบการเรยน เรอง มารยาทชาวพทธ 38