ความกาวหนาและการไดมาของกรอบการประเมนคณภาพภายนอก : รอบส

กนยายน ๒๕๕๖

สวสดผบรหารสถานศกษาและผอานทกทาน เขาสปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๗ ซงเปนปท ๔ ของการประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม (พ.ศ. ๒๕๕๔ - ๒๕๕๘) แลว เพอเปนการเตรยมการสำาหรบการประเมนคณภาพภายนอกในรอบตอไป สมศ. จงเรมพฒนาตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกรอบส (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๓) มาตงแตปลาย พ.ศ. ๒๕๕๕

จลสารฉบบนนำาเสนอเรองการปฐมนเทศบคลากรใหมของ สมศ. ซงมแนวคดและแนวปฏบตทดทสามารถนำาไปปรบใชในการพฒนาตนเองและพฒนาองคกรได รวมถงนำาเสนอเรยงความทชนะการประกวดในโครงการประกวดเขยนเรยงความหวขอ “คณลกษณะของนกเรยนทด” ในระดบการอาชวศกษาเสนอตอผอานทกทาน ทงน ทานทสนใจกจกรรมและความเคลอนไหวตางๆ ของ สมศ. สามารถเขาไปดรายละเอยดไดทางเวบไซตของ สมศ. ท www.onesqa.or.th

บรรณาธการบรหารศาสตราจารย ดร.ชาญณรงค พรรงโรจนกองบรรณาธการนายศภชย พงศภคเธยรดร.คมศร วงษรกษานายนาวน วยาภรณนายเอกพงษ เลาหะเทยนสนธนางสาวมาลย ศรศรรงโรจนนางสาวภคพชา ภทบทมนางวนธกานต ไขถาวรนางมณรตน จนทนานางชวณ ชนเกดลาภออกแบบรปเลมบรษท แปลน กราฟค จำากดโทรศพท ๐-๒๒๓๗-๐๐๘๐ ตอ ๒๐๐จดพมพบรษท แปลน พรนทตง จำากดโทรศพท ๐-๒๒๗๗-๔๗๗๗

สำานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน)ชน ๒๔ อาคารพญาไทพลาซา เลขท ๑๒๘ ถนนพญาไท แขวงทงพญาไท เขตราชเทว กรงเทพฯ ๑๐๔๐๐โทรศพท ๐-๒๒๑๖-๓๙๕๕ โทรสาร ๐-๒๒๑๖-๕๐๔๔-๖เวบไซต www.onesqa.or.thE-mail: info@onesqa.or.th

www.onesqa.or.th

บทบรรณาธการEditor’s Note

สมศ. ไดดำาเนนการพฒนาตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกรอบส ทง ๓ ระดบการศกษา ซงทประชมคณะกรรมการบรหาร สมศ. พจารณาและมมตเหนชอบกรอบการดำาเนนการไว ๕ ประเดน คอ ๑. คงมาตรฐานการประเมนคณภาพภายนอก (มาตรฐานตามกฎกระทรวงฯ) ๒. ใชหลกการ Better, Together, Simplify ในการพฒนาตวบงชใหเกดความเชอมโยงระหวางการประกนคณภาพภายใน (IQA) และการประกนคณภาพภายนอก (EQA) ๓. กำาหนดใหตวบงชการประเมนเปนตวบงชสามมต (Three Dimensional KPIs) ไดแก ตวบงชพนฐาน ตวบงชอตลกษณ และตวบงชมาตรการสงเสรม ๔. การประเมนตองไมเพมภาระกบสถานศกษา เนนการประเมนผลผลตและผลลพธของสถานศกษา ๕. คงชอตวบงชเดมจากการประเมนภายนอกรอบสาม แตปรบเกณฑการประเมนใหเขมขน ซงสำานกงานมแผนการดำาเนนงานใหแลวเสรจภายในเดอนพฤศจกายน ๒๕๕๖ เพอทจะสามารถประกาศใหสถานศกษาไดรบทราบกอนลวงหนาอยางนอย ๒ ปกอนเขาสการประเมนจรง

๒ จลสาร สมศ.

การปฐมนเทศบคลากรใหม

สำานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) ไดดำาเนนการจดปฐมนเทศบคลากรใหม ในวนจนทรท ๑ กรกฎาคม ๒๕๕๖ เวลา ๐๙.๐๐ – ๑๒.๐๐ น. ณ หองประชมสนถวมตร โดยมวตถประสงคเพอสรางเสรมความรความเขาใจเกยวกบองคกรและปลกฝงทศนคตทดตอองคกร ผบงคบบญชาและเพอนรวมงานในโอกาสแรกทเรมเขาปฏบตงานในการนศาสตราจารย ดร.ชาญณรงค พรรงโรจน ผอำานวยการ สมศ. ไดกลาวเปดงานและปฐมนเทศบคลากรใหม พรอมดวยรองผอำานวยการ ๓ ทาน ซงบรรยายเรองการบรหารจดการภายในองคกร ระบบการประเมนคณภาพภายนอกและการรบรองมาตรฐานสถานศกษา (การศกษาขนพนฐาน ดานการอาชวศกษา และระดบอดมศกษา) การพฒนาระบบประเมน และการพฒนารบรองผประเมนภายนอก สำาหรบการปฐมนเทศในครงนมบคลากรใหม จำานวน ๑๕ คน ศาสตราจารย ดร.ชาญณรงค พรรงโรจน ผอำานวยการ สมศ. ไดกลาวถงปรชญา ปณธาน วสยทศน พนธกจนโยบายการดำาเนนงานขององคกร กรอบแนวคดในการพฒนาตนและพฒนางานตลอดจนโครงสรางการบรหารองคกรรปแบบใหม มาตรฐานคน (ตนแบบกลยาณมตร) มาตรฐานงาน (ตนแบบมาตรฐาน) มาตรฐานสถานท (ตนแบบบรรยากาศ) และขอปฏบตทเปนประโยชนสำาหรบบคลากร ทงนเพอสรางความพรอมใหกบบคลากรใหมของ สมศ. ในการปฏบตงาน อนจะเปนการรกษามาตรฐานของ สมศ. ใหเปนองคกรทมคณภาพตอไป ซงสาระสำาคญของการปฐมนเทศ มดงน สำานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) ไดรบการจดตงเปนองคการมหาชนเพอใหการดำาเนนงานมประสทธภาพ มความเปนอสระ มอำานาจในการตดสนใจทงในดานการบรหารและการจดการ ดวยเหตน วฒนธรรมการดำาเนนงานของ สมศ. จงมลกษณะทรวดเรว กระชบ และฉบไว เพอใหสมกบการเปนองคการมหาชน ปรชญาขององคกร คอ กาวขามขดจำากดสสหสวรรษแหงคณภาพ (Breaking Barriers Towards a Millennium of Quality) ปณธาน คอ ประเมนเพอพฒนา...อยางตอเนอง (Assessing for Continual Improvement) วสยทศน คอ คงความเชยวชาญขององคกร เพมความเชอมนของประชาคม สรางความเชอใจใหประชาชน (ONESQA’s Maintaining Competency, Increasing Credibility, and Enhancing Public Confidence) พนธกจ คอ ประเมนคณภาพและรบรองมาตรฐานการจดการศกษา (Assessing and Accrediting the Quality of Educational Institutions)

นโยบายหมนมตร สรางมตรกบคนทกผทกนามทเกยวของ

คำานยม คอ O กาวขามขดจำากด (Overcome Limitations) N คดอยางสรางสรรค (Nurture Creativity) E ขบเคลอนจรยธรรม (Enhance Ethics) รบผดชอบตอสงคม (Social Responsibility) Q สำานกคณภาพ (Quality Awareness) A องคกรกลยาณมตร (Amicable Agency)

มาตรฐานคน คอ การเปนตนแบบกลยาณมตร เปนมตรกบทกคน ตวบงชทสำาคญ คอ ครองคน ครองตน ครองงาน เกณฑ คอ คณธรรม จรยธรรม จรรยาบรรณ ผอำานวยการ สมศ. ไดอธบายแนวคดเรองวฒนธรรมองคกรซงตงอยบนฐานคดของการยกระดบและพฒนา “มาตรฐานคน” ทงในมตดานการเปนคนด มอธยาศยไมตรจตกบทกคน แนวทางการบรหารจดการคนและงาน การสรางคณคาในตนเองใหเกดประโยชนกบองคกรและสงคมผานทางกาย จต และปญญาอนจะนำาไปสการเปนมนษยทสมบรณ

มาตรฐานงาน คอ ตนแบบมาตรฐานตวบงช คอ ถกตอง เทยงตรง โปรงใสเกณฑ คอ เวลา บคลากร งบประมาณ ผอำานวยการ สมศ. ไดอธบายเพมเตมวา บคลากรของ สมศ.ตองยดมนในเรองของความถกตอง ซอสตย ตรงไปตรงมา และโปรงใส โดยเฉพาะในเรองของการปฏบตงานในองคกร ทกคนตองมวนยในการทำางาน ไมใชเวลางานไปเพอการอน อาท การใชอนเทอรเนตเพอความบนเทง หรอการเลน line ทางโทรศพทกบเพอน เปนตน

มาตรฐานสถานท คอ การเปนตนแบบบรรยากาศทดตวบงช คอ สะอาด สขลกษณะ สวยงามเกณฑ คอ ใหม แหง หอม สมศ. ตองเปนองคกรทมมาตรฐานในเรองความสะอาดความเปนระเบยบเรยบรอย และความสวยงามในระดบคณภาพดเยยม อาท หองนำาของ สมศ. ตองสะอาด ใหม แหง และมกลนหอมตลอดเวลา หองนำาของ สมศ. ตองเปนตวอยางทดของหองนำาทกชนในอาคาร

วนจนทรท ๑ กรกฎาคม ๒๕๕๖ เวลา ๐๙.๐๐ – ๑๒.๐๐ น. ณ หองสนถวมตร ชน ๒๔ อาคารพญาไทพลาซา

จลสาร สมศ. ๓

ความกาวหนาและการไดมาของกรอบการประเมนคณภาพภายนอก : รอบส

สมศ. ไดนำาผลการประเมนคณภาพภายนอกทผานมา มาศกษาวเคราะหเปนรายตวบงช หาคาความสอดคลองในการปฏบตของสถานศกษาตามตวบงช ดผลคะแนนภาพรวมของสถานศกษานำามาสงเคราะหเพอใชเปนแนวทางในการสรางตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพภายนอก รอบส (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๓) โดย สมศ. ไดเรมพฒนาตวบงชการประเมนคณภาพภายนอกในรอบส ตงแตปลายป ๒๕๕๕ ทผานมา เพอทจะสามารถประกาศใหสถานศกษาไดรบทราบกอนลวงหนาอยางนอย ๒ ป กอนเขาสรอบของการประเมนจรง กลาวไดวาขณะน (ราง) กรอบการประเมนคณภาพภายนอกรอบส (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๓) ทง ๓ ระดบการศกษา ไดนำาเขาทประชมคณะกรรมการบรหาร สมศ. พจารณาและมมตเหนชอบกรอบการดำาเนนการไว ๕ ประเดน คอ ๑. ใหคงมาตรฐานการประเมนคณภาพภายนอก (มาตรฐานตามกฎกระทรวงศกษาธการ) ๒. ใชหลกการ Better, Together, Simplify ในการพฒนาตวบงช และใหเกดความเชอมโยงระหวางการประกนคณภาพภายใน (IQA) และการประเมนคณภาพภายนอก (EQA) ๓. ตวบงชการประเมนกำาหนดเปนตวบงชสามมต (Three Dimensional KPIs) ไดแก ตวบงชพนฐานตวบงชอตลกษณ และตวบงชมาตรการสงเสรม ๔. การประเมนตองไมเพมภาระกบสถานศกษา เนนการประเมนผลผลตและผลลพธ (output and outcome) ของสถานศกษา ๕. คงชอตวบงชเดมจากการประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม แตปรบเกณฑการประเมนใหเขมขน

ขณะนไดผานชวงครงทางของการประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม (พ.ศ. ๒๕๕๔ - ๒๕๕๘) มาแลว ซงตลอดชวงเวลาทผานมา สมศ. ไดเปดรบฟงเสยงสะทอนกลบจากผรบบรการในเรองตวบงชและเกณฑการประเมนอยางตอเนอง

งานประชมสมชชาคณธรรมครงท ๖ วนศกรท ๒๖ กรกฎาคม ๒๕๕๖ ณ ฮอลล ๙ เมองทองธาน

๔ จลสาร สมศ.

จากกรอบทง ๕ ประเดน เปนโจทยสำาคญท สมศ. นำามาพฒนาในรายตวบงช แบงเปนตวบงชทเกยวของกบคณภาพศษย คณภาพอาจารย และตวบงชทเกยวกบศลปวฒนธรรม เรมตน สมศ. ไดจดทำาคำานยาม “คณภาพศษย” ใหมความหมายเดยวกนทงระดบการศกษาขนพนฐาน ดานการอาชวศกษา และระดบอดมศกษา โดยผลผลตในแตละระดบจะตองสงตอกน คำานยามจะกำากบไมใหเปาหมายบดเบยว หรอผดทศผดทางไปจากทกำาหนดไว ในตวบงชเกยวกบ “คณภาพอาจารย” ไดจดประชมรวมกบอธการบด อาจารย และบคลากรทางการศกษา จากสถาบนอดมศกษาทวประเทศ รวมระดมความคดเหนในการพฒนาเกณฑการประเมนคณภาพอาจารยทสอดคลองกบบรบทการปฏบตงานตามความเปนจรง เพอใหตวบงชมสวนชวยพฒนาคณลกษณะทดของอาจารย และยกระดบคณภาพอาจารยอกทางหนง ในตวบงชทเกยวกบศลปวฒนธรรม สมศ. ไดขบเคลอนใหสถานศกษามสวนรวมสรางเอกลกษณของชมชน อตลกษณของคนในชมชน เพอสรางความภาคภมใจในวฒนธรรมทองถน และภมปญญาชาวบาน โดย สมศ. ไดดำาเนนการควบคไปกบการประชมรบฟงความคดเหนจากนกวชาการ ผทรงคณวฒ และผทเกยวของ ทงในกรงเทพมหานครและระดบภมภาค เพอปรบเกณฑหาวธวดทเหมาะสมและลมลกมากขน

นอกจากน สมศ. ไดทำางานรวมกบหนวยงานอนๆ ใหการประเมนคณภาพภายนอกเชอมโยงประสานไปกบงานของหนวยงานทเกยวของ อาท การประชมรวมกบศาสตราจารยกตตคณ ดร.เทยนฉาย กระนนทน ประธานคณะกรรมการบรหารศนยคณธรรม เพอรวมพฒนาตวบงชและเกณฑการประเมนคณธรรมระดบบคคล เชน นกเรยน นสต นกศกษา คณาจารย เมอวนพธท ๑๒ มถนายน ๒๕๕๖ การประชมรวมกบประธานผตรวจการแผนดน (นางผาณต นตทณฑประภาส) และผตรวจการแผนดน (ดร.ประวช รตนเพยร) ณ สำานกงานผตรวจการแผนดน เมอวนพธท ๓ กรกฎาคม ๒๕๕๖ ซงมมตรวมกนวานอกจากจะประเมนคณธรรมในระดบบคคลแลว ควรจะมการเพมการประเมนธรรมาภบาลสถานศกษา เนองจากสถานศกษาตองรบผดชอบสงคมดวย นอกจากน สมศ. ไดประชมรวมกบ ดร.พรพนธ พาลสข รฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย และผทรงคณวฒดานวทยาศาสตร เมอวนจนทรท ๘ กรกฎาคม ๒๕๕๖ โดยมแนวคดใหการประเมนคณภาพภายนอกในตวบงชวทยาศาสตร สรางพฤตกรรมใหนกเรยนมกระบวนการเรยนรดวยตนเอง ขบเคลอนใหคร/อาจารยทำาการวจยอยางตอเนองและกวางขวาง มผลงานดานวทยาศาสตร เพอสงเสรมใหมการมอบตำาแหนงนกวทยาศาสตรแหงชาตเชนเดยวกบศลปนแหงชาต

ส�าหรบ (ราง) ตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกรอบส (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๓) ทงระดบการศกษาขนพนฐาน การอาชวศกษา และระดบอดมศกษา สมศ. มแผนด�าเนนการใหแลวเสรจในเดอนสงหาคม ๒๕๕๖ และจะมการประชาพจารณ น�ารองทดลองใชกอนน�าเสนอในงานประชมวชาการนานาชาต “การประกนคณภาพการศกษา” ประจ�าป พ.ศ. ๒๕๕๖ ในวนท ๗ - ๘ พฤศจกายน ๒๕๕๖ ณ ศนยนทรรศการและการประชมไบเทค บางนา กรงเทพมหานคร

การประชมพฒนาตวบงชดานวทยาศาสตร วนจนทรท ๘ กรกฎาคม ๒๕๕๖ ณ หอประชม กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย

การประชมพฒนาตวบงชและเกณฑการประเมนดานคณธรรม จรยธรรม วนพธท ๓ กรกฎาคม ๒๕๕๖ ณ หองประชม ๕๐๑ สำานกงานผตรวจการแผนดน

จลสาร สมศ. ๕

ป ๒๕๕๔ จนถงปจจบน “โครงการ ๑ ชวย ๙” ไดเขาสปท ๓ แลว โดยมสถานศกษาทมจตอาสา สมคร เสยสละ และมนำาใจเขามารวมโครงการรวม ๓ รน ในรนท ๑ มสถานศกษา จำานวน ๙ แหง ทเปนแกนนำาอาสาเขามาชวยเหลอสถานศกษาอนๆ ไดแก จฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม มหาวทยาลยขอนแกน มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาลยอาชวศกษานครศรธรรมราช โรงเรยนพายพเทคโนโลยและบรหารธรกจ โรงเรยนปรนสรอยแยลสวทยาลย โรงเรยนสวนกหลาบวทยาลย และโรงเรยนสามเสนวทยาลย รนท ๒ ในป ๒๕๕๕ และรนท ๓ ในป ๒๕๕๖ มสถานศกษาแกนนำารนละ ๙๙ แหง สมศ. ไดตดตามผลการดำาเนนงานโครงการ ๑ ชวย ๙ อยางตอเนอง และในชวงเดอนมถนายนของทกป สมศ. ไดจดงานรวมพลคนจตอาสาโดยมสถานศกษาแกนนำาและสถานศกษาเครอขายจากทกรนมารวมงาน เพอแลกเปลยนประสบการณ แบงปนความดใหกนและกน และเมอวนท ๒๘ - ๒๙ มถนายน ๒๕๕๖ ทผานมา สมศ. ไดจดงาน “รวมพลคนจตอาสา” ครงท ๒ ณ โรงแรมแอมบาสเดอร ซต จอมเทยน พทยา จงหวดชลบร เหลาคนดในโครงการ ๑ ชวย ๙ ไดเดนทางมารวมตวกน เพอถายทอดความร ถอดบทเรยนความด และแบงปนประสบการณอนนาประทบใจใหกนและกน

ตวอยางความสำาเรจหนงเกดขนทจงหวดสรนทร พนทของการรวมแรงรวมใจพฒนาของโรงเรยนแกนนำา รนท ๑ “โรงเรยนสวนกหลาบวทยาลย” โดยมอาจารยผองศร ชนนาค ผรบผดชอบโครงการ มาบอกเลาใหฟงวา โรงเรยนสวนกหลาบวทยาลย มนโยบายสงเสรมและสนบสนนใหผเรยนมจตอาสา ควบคไปกบเกงวชาการ โดยเราทำางานผานโครงการ “ความเปนเลศทางวชาการ” (Gifted and Talented Education Program : GATE Program) ซงเดกทอยในชมรมนมจำานวน ๑๔๐ คน ทเขามารวมโครงการ โดยเราเลอกสถานศกษาในเครอขายในจงหวดสรนทร เรมแรกมโรงเรยนสมครเปนเครอขายจำานวนมาก จนตองมการพจารณา ซงเราคดเลอกโรงเรยนทง ๙ แหง ทตงอยไมหางไกลกนมาก เพอสามารถดแลไดทวถง และสามารถบรหารจดการการทำางานไดงาย โดยเรามการวางแผนการทำางานในแตละเดอน และมการลงพนทจรงเดกๆ มสวนรวมอยางมาก ลงไปทำางานกบเรา พวกเขาไดแสดงบทบาทผนำา บทบาทของพชวยนอง เพอนชวยเพอน เปนการพฒนาคณลกษณะของเดกไดอยางชดเจนเปนรปธรรม เนองจากโครงการนไมมงบประมาณ เดกมบทบาทมากในการหาทนและงบประมาณจากหลายๆ แหลง โดยเฉพาะจากรนพ ดวยการเขยนจดหมายเลาถงรายละเอยดโครงการ ซงรนพศษยเกาสนบสนนงบประมาณเปนอยางด เบองตนเราไดสำารวจ

จากแนวคดจตอาสาและความรบผดชอบตอสงคมไทย รากเหงาของวฒนธรรม อนดของไทย ซงเปนจดเรมตนของโครงการ ๑ ชวย ๙ โครงการทดของ สมศ. ทสงเสรมสนบสนนใหสถานศกษาทมผลการประเมนคณภาพระดบดมาก หรอเรยกวาสถานศกษาคณภาพโดดเดน ใหเขามามสวนพฒนาคณภาพการศกษา โดยเขามาชวยเหลอสถานศกษาอนๆ ทงในระดบเดยวกนหรอตางระดบการศกษา ในพนทเดยวกนหรอตางพนทกน โดยไมใชงบประมาณสนบสนนจาก สมศ.

หลกศรทธาของโครงการจตอาสา ๑ ชวย ๙

“ยงให...ยงได”

๖ จลสาร สมศ.

ความตองการของโรงเรยนเครอขาย สวนใหญตองการใหเราไปชวยพฒนาวชาการของเขาใหดขน ซงเปนจดเดนของโรงเรยนสวนกหลาบวทยาลย เราพาเดกของเราลงไปสอนคณตศาสตร วทยาศาสตร ภาษาองกฤษ ภาษาไทย และสงคม แนะนำาเทคนควธคด นอกจากนเราไดจดใหมกจกรรมสงเสรมดานอนๆ ดวย เชน กจกรรมหองสมด กจกรรมนนทนาการ “เราไมตองการใหเดกของเราเกงวชาการเพยงอยางเดยวแตเขาตองมจตใจทด รจกแบงปน ชวยเหลอคนอนดวย โครงการ ๑ ชวย ๙ จงไดนำานกเรยนเขามามสวนรวมในการดำาเนนงาน ตงแตการหางบประมาณ รวมคด รวมทำา และลงพนทไปกบคณครทำากจกรรมพฒนาสถานศกษาเครอขาย พวกเขาบอกวาเขามความสข ภมใจทไดเปนผให และไดมโอกาสเรยนรสงใหม โดยเฉพาะภาษาเขมรจากเพอนๆ นองๆ เพราะจงหวดสรนทรพดภาษาขะแมรเปนภาษาหลก” อกหนงตวอยางจากสถานศกษาดานการอาชวศกษา วทยาลยอาชวศกษาเชยงใหม “อาจารยศรญญา กจเจรญสน” ตำาแหนงหวหนางานประกน บอกถงแนวคดการดำาเนนงานและผลทเกดขน หลงจากทวทยาลยอาชวศกษาเชยงใหม (สถานศกษาแกนนำารนท ๒) ไดตดสนใจเขารวมโครงการ ๑ ชวย ๙ คอ ตองการชวยเหลอสถานศกษาอาชวศกษาดวยกน โดยโทรศพทไปสอบถามความตองการเขารวมโครงการ ซงไดรบเสยงตอบรบในตางพนท ไดแก จงหวดลำาปาง พะเยา พษณโลก เพชรบรณ สโขทย และอตรดตถ จากนนไดสอบถามถงความตองการในการชวยเหลอ ซงสวนใหญขอใหชวยเตรยมความพรอมและสรางความเขาใจเพอรบการประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม เนองจากเครอขายอยหางไกล เราจงทำาหนาทใหคำาแนะนำาปรกษา ตอบขอซกถามตางๆ ซงเราไดพบวา หลายแหงยงไมเขาใจในเรองการเกบขอมลตางๆ ใหเปนระบบ และการทำางานประกนคณภาพภายในสถานศกษาอยางเปนระบบ หลงจากนนทเราไดไปชวยเหลอ ตดตามโดยการโทรศพท

สอบถาม สถานศกษาเครอขายไดรบการรบรองมาตรฐานในการประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม จำานวน ๙ แหง” ไปดความสำาเรจอกหนงตวอยาง ภายในรวมหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตกำาแพงแสน สถานศกษารนท ๓ ซงมจดเดนและจดแขงในเรองการเกษตร “อาจารยเพม สรกษา” ผรบผดชอบโครงการ ไดนำาเสนอผลงานทมชอและความหมายทนาสนใจวา “๙ บวร” หมายถง ๙ โรงเรยน ๙ วด ๙ ชมชน ซงเปนโครงการทเปดรวมหาวทยาลยสชมชนเพอพฒนารวมกน ทงบาน วด และโรงเรยน แนวคดหลกเพอตองการขยายองคความรสการพฒนาชมชนรวมกน ดวยพนทสวนใหญของอำาเภอกำาแพงแสนเปนพนทเกษตร จงเปนโจทยของมหาวทยาลยเกษตรศาสตรวา “มหาวทยาลยตงอยทามกลางชมชนททำาการเกษตร” ทมาของโจทยมาจากหมบาน ชมชน และสงคม จงเปนแนวคดใหเกดโครงการ ๙ บวร จะชวยพฒนาองครวมโดยใชการบรการทองถนเปนหลกในการพฒนาโดยตรง และสงผลตอยอดไปถงเรองของการศกษา เนองจากรากฐานของชมชน คอ เรองปากทอง สขภาพ สงแวดลอม มการจดโครงการสงเสรมใหมอาหารกลางวนปลอดสารพษ อาหารคณภาพ มาเปนกจกรรมสรางความรและทกษะการเกษตร เปนการสนบสนนใหนกเรยนปลกผกใหพอเพยงตามแนวคดเศรษฐกจพอเพยง เพอเปนอาหารกลางวนใหกบนกเรยนในโรงเรยน มหาวทยาลยเชอวาเดกจะมมาตรฐานการเรยนรทด ตองอาศยพฒนาดานสขภาพกายและสงแวดลอม และการเกดทกษะความชำานาญกจะนำาไปสการจำาหนายเพอเปนรายได เราวางแผนขยายโครงการ ๙ บวรในปน โดยเพมจำานวนเปน ๑๕ ตำาบล ๑ เทศบาล และกำาลงเตรยมจดทะเบยนเปนมลนธในชอ “มลนธ ๙ บวร” เพอใหโครงการนคงอย และมความยงยนคกบชมชนตลอดไป

จลสาร สมศ. ๗

๘ จลสาร สมศ.

“ความรบผดชอบ” เปนสงทนกเรยนทกคนควรมอยในตวเอง เราควรรจกบทบาทหนาทของตนเอง มความรบผดชอบ เมออาจารยมอบหมายงานอะไร ควรทำาเตมทเตมความสามารถและเสรจตามกำาหนด ไมใชรอแตจะใหเพอนทำา เพอนชวย ขอตวชวยตลอดเวลา เพราะไมมใครชวยเราไดตลอดเวลา หากเราไมเรยนรทจะชวยเหลอตวเอง “การรจกการอยรวมกบผอน” เมอเรามความรบผดชอบแลว สงตอไปทเราควรมกคอ การรจกการอยรวมกบผอน เนองจากการศกษาไมไดจำากดอยเพยงแคหองสเหลยม หนาจอคอมพวเตอร หรอหนาปกหนงสอเทานน โลกนยงมอะไรใหคนหามากมาย กจกรรมกเปนอยางหนงทนกเรยนทดควรเขารวมเพราะจะทำาใหเราเรยนรสงตางๆ มากมาย จากการทำางานรวมกบผอน รจกการแกปญหาเฉพาะหนา รจกการเปนผนำาและผตามทด บอยครงทมกจะพบวา นกเรยนทเรยนอยางเดยวมกจะมปญหาดานการทำางานรวมกบผอน จนตนเองไมมเพอน นกเรยนทดควรม “นำาใจ” ทงกบเพอนนกเรยนดวยกนและกบครอาจารย การมนำาใจตอเพอนไมใชการใหเพอนลอกการบานหรอลอกขอสอบ แตการมนำาใจ คอ การชวยเหลอเมอเพอนลำาบากในทางทถกตอง หากเรารจก การมนำาใจใหกบเพอนหรอใหกบครอาจารย เรากจะไดความรกจากเพอนและความรกจากครอาจารยกลบมา เหมอนอยางเชนทเราไดมอบให

หวขอ : คณลกษณะของนกเรยนทด

ประกวดการเขยนเรยงความ ชนะเลศลำาดบท 1

“ความพยายาม” การเปนนกเรยนทดไมจำาเปนจะตองเรยนด เรยนเกงเสมอไป คนทเรยนไมเกงแตมความพยายามตงใจเรยน ยอมนายกยองมากกวาคนทคดวาตนเองเรยนเกง รหมดทกอยางในโลก เพราะคนทคดวาตนเองรหมดทกอยาง จะไมมความสนใจใฝหาความรเพมเตม ไมมการฝกฝนตนเอง และถาเปนเชนนกจะไมมความร ไมมความคดใหมๆ เกดขน ผดกบคนทพยายามใฝหาความร ความคดใหมๆ และพยายามฝกฝน ขยน อดทน ถงแมวาตนเองจะเรยนไมเกง แตสกวนผทพยายามหาความรเพมเตมนน ยอมประสบผลสำาเรจมากกวาผอนเปนแน “คณธรรม จรยธรรม” ทกคนควรมอยในจตสำานกทด มคณธรรมจรยธรรม นกเรยนทดควรรจกกาลเทศะ รวาควรพดเชนไร ควรแตงกายแบบใด มใชวาเมออาจารยกำาลงสอนอย กพดแทรกขนมา หรอการแตงกายไมเหมาะสมจนมองดแลวไมเหมอนมาเรยนหนงสอ รวมถงการเดนเขาออกหองเรยน โดยไมขออนญาตจากครอาจารยกอน ซงถอเปนกรยามารยาททไมเหมาะสมเปนอยางยง นกเรยนทดควรมกรยามารยาททดความนารก ออนนอมถอมตน พดจาไพเราะ ไมเกเรกาวราว ตอครอาจารยและกบเพอนนกเรยนดวยกน “ความกตญญกตเวท” คณลกษณะสำาคญอกประการหนง ทนกเรยนทกคนควรจะม คอ ความกตญญกตเวท เราควรกตญญกตเวทและใหความเคารพเชอฟงพอแม ญาตผใหญและครอาจารยทกทาน เราควรเชอฟงคำาสงสอน ไมนนทาครอาจารยลบหลง และพยายามปฏบตตนใหตงอยในความกตญญกตเวท สมดงคำาทวา “ความกตญญกตเวท เปนเครองหมายของคนด”

โดยรวมแลว นกเรยนทดไมจ�าเปนทจะตองเรยนด เรยนเกงเพยงอยางเดยว แตจะตองมความรบผดชอบ มความตงใจ มความพยายามในการท�างานใหเสรจ มความซอสตย ขยน และอดทน ยดถอความดและคณธรรมจรยธรรมเปนทตง มน�าใจกบเพอนนกเรยน แนะน�าเพอนไปในทางทถกทควร มความรกความหวงดกบผอน มกรยามารยาทออนนอมถอมตน สภาพเรยบรอย และเปนคนดของสงคม ถาหากเราท�าไดตามลกษณะทกลาวมาน เรากสามารถทจะเปน “นกเรยนทด” ไดอยางนาภาคภมใจ

นางสาวพมทพย ฟทะนนชย ปวช.1 วทยาลยอาชวศกษาลำาปาง

ในระดบการศกษา : อาชวศกษาถาถามวา “การเปนนกเรยนทดจ�าเปนทจะตองเรยนเกงไหม” ค�าตอบทไดคงจะเปนค�าตอบเดยวกนวา “จ�าเปน” แตถาหากนกเรยนทเรยนเกงแตกลบมกรยามารยาททไมด ไมรกาลเทศะ เรายงจะเรยกวา นกเรยนทดไดอกหรอ? ขาพเจาคดวาการเปนนกเรยนทด ไมจ�าเปนทจะตองเรยนด เรยนเกง แตนกเรยนทดนน ตองรจกบทบาทหนาทของตนเองและตองมคณธรรม จรยธรรม ซงถาหากนกเรยนปฏบตดปฏบตชอบ และฝกฝนตนเองอยางสม�าเสมอ ผนนยอมจะไดชอวาเปน “นกเรยนทด” อยางแนนอน