Embed Size (px)
Citation preview
โครงการ โรงเรยน ส ขาว
หลกสตร คบเดกสรางชาต “โตไปไมโกง”ระดบชน อนบาลศกษาปท 2
พ.ศ. 2553
สำานก การ ศกษา กรงเทพมหานคร
ศนย สาธารณประโยชน และ ประชา สงคม สถาบน บณฑต พฒนบรหารศาสตร
และองคกรเพอความโปรงใสในประเทศไทย
หามจำาหนาย
กลาวนำา
เดกและเยาวชน ถอเปนทรพยากรมนษยทมคณคายงของประเทศ เพราะเดกและเยาวชน
ในวนนจะเตบโตเปนผใหญในวนหนา การใหการศกษาแกเดกและเยาวชนจงมความสำาคญตอการ
กำาหนดทศทางของสงคมในอนาคต ดงนนจงตองบมเพาะใหเปนผมความร ความสามารถควบคไปกบ
การมคณธรรม จรยธรรมในจตใจ เพอใหเตบโตเปนผใหญทมคณภาพสรางสรรคสงคมทด มความสข
เปนสงคมแหงความดงาม โดยมครและโรงเรยนทำาหนาทถายทอดความรและบมเพาะความด
แกเดกตงแตวยเยาว
การจดทำาหลกสตร “โตไปไมโกง” สำาหรบเดกในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร
เปนโครงการทคำานงถงผลในระยะยาว ดวยความหวงวา เดกและเยาวชนทผานกระบวนการเรยนร
ตามแนวทางของหลกสตรจะไดเรยนรและซมซบคณคาของความซอสตย ความรบผดชอบตอหนาท
การมจตสาธารณะ มชวตพอเพยง และรกความเปนธรรม อนจะชวยปลกฝงคานยมและจตสำานก
ใหเยาวชนไทยเตบโตเปนคนทมศกดศร เชอมนในความสจรต กลายนหยดในสงทถกตอง และตอ
ตานการเอารดเอาเปรยบ การทจรตคอรรปชน และการโกงทกประเภท
ผมมความหวงวาดวยความพยายามเชนน จะมผลใหสงคมของกรงเทพมหานครเปนสงคม
ทมความยงยนและกาวหนา เปนเมองทนาอย ผคนมความสข และมจตสำานกแหงความดงาม
และขอขอบคณผมสวนเกยวของทกทานทรวมมอกนสรางสรรคเพอกรงเทพมหานครของเราทกคน
หมอมราชวงศสขมพนธ บรพตร ผวาราชการกรงเทพมหานคร
กลาวนำา
นางทยาทปสวรรณรองผวาราชการกรงเทพมหานคร
กลาวนำา
จดหมายถงคณคร
คณครทรกคะ
ดฉนมความยนดยงทไดมโอกาสฝากขอคดถงคณคร ผซงอยในวชาชพเดยวกบดฉน
ถงแมวาวชาชพครของเราจะถกเปรยบเปรยวาเปนเสมอน “เรอจาง” ทหมดความสำาคญ
สำาหรบผโดยสารเมอเขาไดขามถงฝงแลว แตดฉนเชอเสมอวาความสขทแทจรงของครคอการ
ไดมโอกาสกระตนใหผเรยนไดเปดมมมองใหม และไดนำาเอาขอคดและประเดนจากการเรยน
ไปขบคด ยอยสลาย และดดซม จนกลายเปนระบบความเชอของเขาเองอยางเปนธรรมชาต
หวงวาคณครจะไดใชคมอเปนเครองมอชวยนกเรยนไดเรยนร และซมซบคานยมหลก
ของหลกสตรไดอยางสนกสนานและสรางสรรคนะคะ
จร วจตรวาทการ
ประธานศนยสาธารณประโยชนและประชาสงคมเลขาธการองคกรเพอความโปรงใสในประเทศไทย
กลาวเกรน
หลกสตรคบเดกสรางชาต“โตไปไมโกง”มง หลอ หลอม ปลก ฝง ให เดก เตบโต เปน
ผใหญ ท ม คณภาพ เปยม ไป ดวย คา นยม และ คณสมบต ท พง ปรารถนา เชน ความ ซอสตย สจรต
การม จต สาธารณะ และ ม ความ รบ ผด ชอบ ตอ สงคม รวม ทง ม ความ รก ใน ความ ถก ตอง
และ เปน ธรรม โดย ยด หลก ความ พอ เพยง ใน การ ดำาเนน ชวต ซง จะ เปน พน ฐาน ท ขาด เสย มได
ใน การ สราง ภมคมกน ตอ การ ทจรต ประพฤต ม ชอบ และ ตอ การ เอา รด เอา เปรยบ ผ อน สงคม
และ ประเทศ ชาต
วตถประสงคของหลกสตร
1. เพอ พฒนา กระบวนการ เรยน ร ให รจก อย รวม กบ ผ อน อยาง สนต บน พน ฐาน ของ
ความ ถก ตอง และ เปน ธรรม
2. เพอ สราง จตสำานก คณธรรม ของ นก เรยน ให ไม เหน แก ตว ไม เอา เปรยบ ผ อน รจก
จำาแนก ช ว ด สามารถ แยกแยะ ความ ผด และ ความ ถก ตอง เพ อ เปน ภมค มกน
ตอ ปญหา ทจรต คอรรปชน
3. เพอ พฒนา ให นกเรยน ม คณลกษณะ อน พง ประสงค ไดแก ความ ซอสตย สจรต
การ ม จต สาธารณะ การ ร รบ ผด ชอบ และ ม วนย และ รก ความ พอ เพยง
4. เพอ พฒนา สมรรถนะ ใน การ คด และ ม วจารณญาณ ใน การ แกไข ปญหา ของ นก เรยน
ให คด เปน และ ปฏบต อยาง ถก ตอง กลา หาญ และ ม คณธรรม
ความซอสตยสจรต
HonestyandIntegrity
เปนอยอยางพอเพยง
SufficiencyandModeration
ความเปนธรรมทางสงคม
FairnessandJustice
กระทำาอยางรบผดชอบ
ResponsibilityandAccountability
คณลกษณะอนพงประสงค
หลกสตร คบเดกสรางชาต “โตไปไมโกง” มง พฒนา นกเรยน ให ม คณลกษณะ
อน พง ประสงค สราง นสย ให นกเรยน รก ความ ถก ตอง และ ความ เปน ธรรม เพอ เปน ภมคมกน ตอ
ปญหาการท จรต คอรรปชน ไม ทจรต ไม โกง ไม ยอมรบ และ รงเกยจ พฤตกรรม ทจรต และการ โกง
ทก รป แบบ
การมจตสาธารณะGreaterGood
andpublicspirit
สารบญ
สาระท1ความซอสตยสจรต กจกรรมท 1.1 แหวนแหงความซอสตย 2
กจกรรมท 1.2 ดนสอแกวตา 4
กจกรรมท 1.3 การตดสนใจของตกแตนนอย 6
กจกรรมท 1.4 แมลงเดกด 8
กจกรรมท 1.5 แมเหยยวกบลก 10
กจกรรมท 1.6 เจาโตงตนเชา 12
กจกรรมท 1.7 เจาโตงกบชาวนา 13
กจกรรมท 1.8 เดกเลยงแกะ (1) 14
กจกรรมท 1.9 สญญาตองเปนสญญา 17
กจกรรมท 1.10 หนสญญา 18
กจกรรมท 1.11 สญญาของเดกด 20
กจกรรมท 1.12 ลาเจาอบาย 22
กจกรรมท 1.13 เทพารกษกบคนตดไม 24
กจกรรมท 1.14 คนเจาเลหกลบกลอก 25
กจกรรมท 1.15 เหรยญทอง 15 เหรยญ 26
กจกรรมท 1.16 เดกเลยงแกะ (2) 27
สาระท2การมจตสาธารณะ
กจกรรมท 2.1 รถไฟ ปน ปน 34
กจกรรมท 2.2 รถไฟสามคค 36
กจกรรมท 2.3 อะไรคอสวนตว อะไรคอสวนรวม 38
กจกรรมท 2.4 เกมเกาะกบทะเล (สวนตว-สวนรวม) 39
กจกรรมท 2.5 นกสบคนหาสมบตของสวนรวมภายในโรงเรยน 40
กจกรรมท 2.6 เรารกสวนรวม 42
กจกรรมท 2.7 เรารกประเทศไทย 43
กจกรรมท 2.8 ตำานานปาทองโก 44
กจกรรมท 2.9 คทาวเศษ 45
กจกรรมท 2.10 ดวงยกษกนเมอง 46
กจกรรมท 2.11 อนบาล Walk Rally 48
กจกรรมท 2.12 เขาแถว 49
กจกรรมท 2.13 ความโปรงใส 50
กจกรรมท 2.14 วรบรษนอย 52
กจกรรมท 2.15 ผเสยสละ 53
กจกรรมท 2.16 แสงสวางจากประภาคาร (1) 56
กจกรรมท 2.17 แสงสวางจากประภาคาร (2) 57
สาระท3ความเปนธรรมทางสงคม กจกรรมท 3.1 หนผกลาหาญ 63
กจกรรมท 3.2 เกมพลงหน 64
กจกรรมท 3.3 หนคนเนย 65
กจกรรมท 3.4 พายเรอ 66
กจกรรมท 3.5 กจกรรมพายเรอประกอบทา 68
กจกรรมท 3.6 กจกรรมพายเรอ จบกลม ขอโทษ 69
กจกรรมท 3.7 เรอใบไม 70
กจกรรมท 3.8 พญาลง 71
กจกรรมท 3.9 เจยกๆ พญาลงสง 72
กจกรรมท 3.10 มารชคณธรรม 73
กจกรรมท 3.11 หมาปากบลกแกะ 74
สาระท4กระทำาอยางรบผดชอบ
กจกรรมท 4.1 มอของหน (1) 83
กจกรรมท 4.2 มอของหน (2) 85
กจกรรมท 4.3 มอนมประโยชน 86
กจกรรมท 4.4 มอเขา มอเรา 88
กจกรรมท 4.5 นทานนวโปงขโกง 89
กจกรรมท 4.6 ตกตอกขเกยจเดน 90
กจกรรมท 4.7 ทำาไมหนชอบลม 92
กจกรรมท 4.8 อะไรคอความรบผดชอบ 95
กจกรรมท 4.9 สตวเลยงแสนรก (1) 96
กจกรรมท 4.10 สตวเลยงแสนรก (2) 98
กจกรรมท 4.11 สตวเลยงและคน 99
กจกรรมท 4.12 พบสตวแพทย 100
กจกรรมท 4.13 ระบำาไมกวาด 101
กจกรรมท 4.14 ชายโงกบตนไม 103
สาระท5เปนอยอยางพอเพยง
กจกรรมท 5.1 เดกโลภ 109
กจกรรมท 5.2 คนเลยงแพะ 110
กจกรรมท 5.3 กระตายโลภมาก 112
กจกรรมท 5.4 กากบหงส 114
กจกรรมท 5.5 ลกองอางกบแม 116
กจกรรมท 5.6 หนอนจอมเขมอบ 117
เพลง“โตไปไมโกง”
จตสำานกทเราตองมเพอจะเปนคนดเมอเปนผใหญ
หาขอหาคำาแคทำาใหไดเปนเรองงายๆเทานนเอง
*ขอ1ซอสตยขอ2รบผดชอบ
ขอ3รกในความเปนธรรมขอ4พอเพยง
ขอ5ทำาเพอสวนรวม...แคนทำางายไมยากเลย~ย
**เปนคนดเราจะไมคดโกง
คนคดโกงเขาเปนคนไมด
เมอเปนผใหญจะไมลมเรองน
จะเปนคนด“โตไปไมโกง”
(ซำา*,**)
***ลาลาลาโตไปไมโกง(ซำา4ครง)
###
สาระท1ความซอสตยสจรต
แนวคด การดำาเนนชวตในสงคมนน ความซอสตยสจรตเปนเรองทสำาคญและจำาเปน ไมวาจะ
ซอสตยตอตนเองหรอผอน ดงนน การทเราจะมความซอสตยสจรตนน เราจะตองปลกฝงและ
สรางจตสำานกเกยวกบความซอสตยสจรตอยางถกตอง และใหเหนโทษของการไมซอสตยสจรตวา
จะสงผลตอตนเองและสงคมอยางไรบาง
จดประสงค เพอใหนกเรยนไดเรยนรและเขาใจความหมายของคำาวา “ซอสตย” ซงรวมถงการไมหยบของ
ของคนอนโดยไมไดรบอนญาต การพดความจรงไมโกหก และการไมใชเลหเหลยมคดโกงเอา
เปรยบผอน
เครองมอการเรยนร 1. นทาน
2. คำาคลองจอง
3. กจกรรมการเลน
4. กจกรรมศลปะ
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจและฝกพฤตกรรมการไมเอาของของคนอน มาเปนของ
ตนเอง เกบของไดแลวสงคน การพดความจรง
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครเรมตนดวยการชวนนกเรยนคยเกยวกบ เตา ลกษณะของ เตา
2. ครบอกนกเรยนวา วนนจะเลานทาน ซงเปนเรองของเตาทะเลสองพนองชอวา ตอกแตก
กบ ตวมเตยม นทานเรอง “แหวนแหงความซอสตย”
3. ครอานนทานโดยกระตนใหเดกใชจนตนาการตามเนอเรอง พรอมกบใชหนมอรปสตว
ประกอบการเลานทาน
4. ใหนกเรยนแสดงความคดเหนในประเดนตอไปน
- แหวนเปนของใคร
- ตวมเตยม ทำาอะไรทเรยกวา “ซอสตย”
- ตวมเตยม ทำาอะไรทเรยกวา “ไมซอสตย”
- ตวมเตยม ไมพดความจรงกครง
- ตวมเตยม รสกอยางไรเมอไมพดความจรง
- ตอกแตก พสาวของ ตวมเตยม ชวยใหตวมเตยมหายปวดทองอยางไร
- การท ตอกแตก พดวา “ตวมเตยมทำ�ถกตองแลว” คอการกระทำาอะไร
- ถานกเรยนเจอสงของทตกไว นกเรยนจะทำาอยางไร
กจกรรมเพอความสนกสนานและปลกจตสำานก 1. ประกาศนยบตรสำาหรบเตา
อปกรณ กระดาษและส
วธการ ใหนกเรยนวาดรปเตาทมความซอสตย เพอจดทำาเปนประกาศนยบตร
เพอเปนรางวล (ครอาจตองอธบายความหมายของคำาวา “ประกาศนยบตร”)
แหวนแหงความซอสตยกจกรรมท 1.1
2
2. เกมเตาหาแหวน
อปกรณ แหวนเดกเลน
วธการเลน แบงนกเรยนเปนสองทม ผลดกนเปนทมซอนแหวน อกทมเปน
ทมหาแหวน หากหาไมเจอภายใน 5 นาท ใหทมซอนบอกใบได ทมไหน
ใชเวลาหานอยกวาเปนทมชนะ
สอและอปกรณการเรยนร 1. นทานเรอง “แหวนแหงความซอสตย”
2. กระดาษและส
3. แหวนเดกเลน
4. หนมอรปสตว
3
จดประสงค เพอใหนกเรยนไมเอาของคนอนโดยไมไดรบอนญาต
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครทบทวนนทานเรอง “แหวนแหงความซอสตย” และเตรยมความพรอมดวย
การเลนกจกรรม เพอความสนกสนานและปลกจตสำานก
2. ครเลาเรองตอจากเหตการณทตวมเตยม เอาแหวนไปคน
กจกรรมทดนสอแกวตา
3. คณครใหนกเรยนทองคำาคลองจอง “ดนสอแกวต�”
4. ถามนกเรยนวา สมมตวาเปนดนสอสของโรงเรยน ตวมเตยม จะทำาอยางไร
5. ใหนกเรยนแสดงความคดเหนในประเดนตอไปน
- ตวมเตยม รสกอยางไร ตอดนสอส (ชอบ/ไมชอบ)
- ดนสอสเปนของใคร
- ตวมเตยม ยมดนสอสมาทำาอะไรบาง
- เมอวาดรปเสรจแลว ตวมเตยม ทำาอยางไร
- ถา ตวมเตยม ไมคนดนสอส นกเรยนคดวาจะเกดอะไรขน
- ถานกเรยนเปนเพอน ตวมเตยม จะทำาอยางไร เมอ ตวมเตยม นำาดนสอสไปคน
- ถานกเรยนเปน ตวมเตยม และอยากไดดนสอส นกเรยนจะทำาอยางไร
สอและอปกรณการเรยนร คำาคลองจอง “ดนสอแกวต�”
หลงจากท ตวมเตยม คนของแลว
ตอมาเมอ ตวมเตยม กบเพอนๆ ไปโรงเรยน แลว ตวมเตยม เหนดนสอสของเพอน
เพอนใจดให ตวมเตยม ใชดนสอสของเพอนมาระบายส เปนรปปลา มานำา ปลาดาว
ตวมเตยม วาดรปเพลนไปหนอย เลยยงไมไดคนเพอน
พอ ตวมเตยม วาดรปเสรจ กรบเอาดนสอไปคนเพอนทนท
1.2
4
“ดนสอแกวตา”
ดนเอยดนสอ ขอยมไดไหม
เหนแลวอยากได เพราะวาสวยด
เธอซอทไหน ขอไดไหมน
ดสดซ ชางสวยบาดตา
ดนสอของเธอ ฉนเผลอถอมา
คนใหแกวตา ไมใชของเรา
แมวาอยากได แตไมกลาเอา
เปนของใครเขา เขาตางกรก
ฉนสงคนเธอ เธอยมทายทก
ดนสองามนก ฉนจกแบงเธอ
5
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจและฝกพฤตกรรมการไมเอาของผอนมาเปนของตน
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครเรมตนบทเรยนดวยการชวนนกเรยนคยเกยวกบแมลงชนดตางๆ และใหดรปภาพแมลง
2. ครอานนทานเรอง “ก�รตดสนใจของตกแตนนอย”
3. เมออานนทานจบ ใหนกเรยนแลกเปลยนความคดเหน
- ครชวนนกเรยนคดวา ตกแตนควรทำาอยางไรด
- ครถามวา วาวสฟาแสนสวยตวนเปนสมบตของใคร
- ถานกเรยนเปนเตาทองลายจด นกเรยนจะรสกอยางไร
- ใครเปนคนทเกบวาวสฟาได
- หากตกแตนนอยไมคนวาวสฟาใหเตาทองลายจด นกเรยนคดวาจะเกดอะไรขน
- เมอเราพบของทไมใชของเรา เราควรทำาอยางไร
กจกรรมเพอความสนกสนานและการปลกจตสำานก 1. เกมตกแตนกระโดด
- วธการเลน
o ครชวนนกเรยนเลน เกมตกแตนกระโดด และใหทอง
“ตกแตนอย�มวเลนไป เต�ทองเสยใจ กระโดดเอ�ไปคนเอย พบ (กระโดด)” (ระหว�งทองอ�จตบมอไปดวย)
กจกรรมท
การตดสนใจของตกแตนนอย 1.3
6
o ครทำาเครองหมายในหองเพอใหแตละคนยนประจำาท แลวพอทองเสรจใหกระโดด
• ฝกกระโดดแบบสงๆ
• ฝกกระโดดแลวลงพนเบาๆ
• ฝกใหรจกซายขวา
o เมอทองจบ คร (อาจเปลยนใหนกเรยนมานำา) บอกให กระโดดไปทางขวาหรอซาย
2. เกมมงหนาหาเตาทอง
- วธการเลน
o ตงตกตาหรอใชเกาอ เปนตวแทนเตาทอง
o ใหนกเรยนยนเรยงแถวหนากระดานอยหลงหอง
o ใหนกเรยนทอง “ตกแตนอย�มวเลนไป เต�ทองเสยใจ รบกระโดดไปคนเอย”
พอทองจบใหนกเรยนกระโดดไปขางหนาใหไกลทสด ใครไปถงเตาทองกอน
เปนผชนะ
สอและอปกรณการเรยนร 1. นทานเรอง “การตดสนใจของตกแตนนอย”
2. รปภาพแมลงชนดตางๆ
7
จดประสงค เพอใหนกเรยนเกดความตระหนกวา ความซอสตยสจรตเปนคณสมบตของเดกด
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครทบทวนนทานเรอง “การตดสนใจของตกแตนนอย”
2. สมมตใหนกเรยนเปนแมลงตวนอยแตละประเภท เชน ตกแตนนอย เตาทองลายจด
กวางจอมพลง หงหอยเรองแสง ตวดวง ผเสอ
3. ใหนกเรยนทำาทาทางเลยนแบบแมลงชนดตางๆ
4. ครอธบายความหมายของคำาวา “คว�มซอสตย” เปนคณลกษณะของเดกด หมายถง
การไมหยบของของคนอนโดยไมไดรบอนญาต ไมวาจะเปนของทเจาของลมไว
หรอของทเราเกบไดกตาม
กจกรรมเพอความสนกสนานและปลกจตสำานก ประดษฐวาวจากกระดาษ
สอและอปกรณการเรยนร 1. เพลง/คำาคลองจอง “เดกเอย เดกด”
2. รปภาพแมลงชนดตางๆ
3. อปกรณทำาวาว ไดแก กระดาษ เชอก ไมสำาหรบโครงวาว เทปกาว
กจกรรมทแมลงเดกด 1.4
8
“เดกเอยเดกด”
พวกเรารองเพลง บรรเลงรวมกน เพลงของเรานน คอเพลงเดกด เดกเอยเดกเลก ตวเลกเหลอท เดกเอยเดกด มความจรงใจ ไมลกขโมย ไมหยบของใคร แมเราอยากได แตมนไมด เดกเอยเดกเลก เดกเอยเดกด หวใจเราน มซอสตยเอย.
วธทำาวาวแบบงาย
- วสดอปกรณ
o กระดาษขนาดเอ4 : ถาเปนกระดาษทยงไมไดใช กจะสามารถใชวาดรประบายส
เพอตกแตงได
o โครงวาว : ไมเสยบลกชนตดปลาย
o เชอกวาว
o อปกรณตกแตง เชน ดนสอส, สตกเกอร
o เทปกาว
- วธทำา
o นำากระดาษขนาดเอ4 มาพบและตดตามรป
o ตดแกนไมเสยบลกชนตามแนว A-B และ C-D
o ผกเชอกทจด E
AA
B B B
CD
9
กจกรรมทแมเหยยวกบลก 1.5
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจถงผลของการลกขโมย
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครเรมตนดวยการชวนนกเรยนคยเกยวกบแมและลก
2. ครอานนทานเรอง “แมเหยยวกบลก” โดยกระตนใหเดกใชจนตนาการตามเนอเรอง
3. เมออานนทานจบ ใหนกเรยนแลกเปลยนความคดเหน
- เกดอะไรขนกบลกเหยยว
- แมเหยยวรสกตอลกเหยยวอยางไร
- ลกเหยยวบอกใหแมทำาอะไร
- แมเหยยวทำาตามคำาบอกลกไดหรอไม เพราะเหตใด
- ใหนกเรยนชวยกนระบพฤตกรรมอะไรบางทไมด (เชน โกหก ขโมย ไมรบผดชอบ
กลาวรายตอคนอน ฯลฯ)
- ทำาไมพฤตกรรมดงกลาวถงไมด ใหนกเรยนระบผลกระทบทเกดขนตอคนอน
และตอตนเอง
- นกเรยนเคยรสกผดหรอรสกไมด หลงจากทำาพฤตกรรมดงกลาวหรอไม รสกอยางไร
ตอไปจะแกปญหาอยางไร
- ครอาจสรปวา
o ถาเราทำาไมดกบคนอน เราจะรสกไมดกบตวเอง และคนอนจะไมชวยเหลอเรา
o ควรทำาดกบคนอนเสมอ
o อยาขโมยของคนอน
10
กจกรรมเพอความสนกสนานและปลกจตสำานก - เหยยวบนหารง
o ครใหนกเรยนหดทอง
o ขณะททองใหนกเรยนยนขนเปนเหยยว ทำาทาบนและโยกซายขวา
o ครสงแลวใหนกเรยนทำาตามคำาสง
“บนไปท�งซ�ย บนไปท�งขว� บนไปข�งหน� บนไปข�งหลง”
สอและอปกรณการเรยนร 1. นทานเรอง “แมเหยยวกบลก”
2. คำาคลองจอง “เหยยวบนหารง”
“เหยยวบนหารง”
“เหยยวเอย เหยยว บนมาตวเดยว เลยวไปกเลยวมา บนไปทางซาย ยายไปทางขวา แหงนมองทองฟา หาทางกลบเอย”
11
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจเกยวกบการทำาหนาทของตนเอง อยางซอสตยสจรต
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. คณครถามนกเรยนวารจก ไกโตง หรอไม
2. ใหนกเรยนลองทำาเสยงไกขนพรอมแสดงทาทาง
3. ฝกใหนกเรยนทองคำาคลองจอง “เจาโตงตนเชา”
4. ครถามนกเรยนวา “เจาโตงทำาหนาทอะไร ทำาเวลาไหน”
5. เมอทองคำาคลองจองแลวใหฝกรองเพลง “เจาโตงตนเชา”
สอและอปกรณการเรยนร คำาคลองจอง “เจาโตงตนเชา”
กจกรรมท
เจาโตงตนเชา
“เจาโตงตนเชา”
ไกเอยไกโตง โกงคอขนค ตนแตเชาตร รหนาทตน ตะวนตนเชา เจาโตงฝกฝน รอดรทน โกงคอขนเตอน บอกเชาวนใหม ไมโกหกเพอน ไมเคยแชเชอน เตอนตะวนมา เอกอเอกเอก เมฆลอยเตมฟา แสงแดดฉายจา หยดขนเถดเอย
1.6
12
กจกรรมท
เจาโตงกบชาวนา 1.7
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจเกยวกบการทำาหนาทของตนเอง อยางซอสตยสจรต
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครอานนทานเรอง “เจาโตงกบชาวนา” โดยกระตนใหเดกใชจนตนาการตามเนอเรอง
2. เมออานนทานจบ ใหนกเรยนแลกเปลยนความคดเหน
- หนาทของปของปของปของปของเจาโตงคออะไร
- เมอชาวนาโมโหปของปของปของปของเจาโตงแลวเกดอะไรขนในเวลาตอมา
- ถานกเรยนเปนชาวนา นกเรยนจะทำาอยางไร
3. ทองคำาคลองจอง/รองเพลง “เจาโตงตนเชา”
สอและอปกรณการเรยนร 1. นทานเรอง “เจาโตงกบชาวนาขเกยจ”
2. เพลง/คำาคลองจอง “เจาโตงตนเชา”
13
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจความสำาคญของการพดความจรงและโทษของการโกหก
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครเรมตนดวยการชวนนกเรยนคยเกยวกบ แกะ และการใชประโยชนจาก แกะ
โดยใชหนมอ “แกะ” ประกอบการอธบาย
2. ครอานนทานเรอง “เดกเลยงแกะ” โดยกระตนใหนกเรยนนกภาพตาม โดยถามถงส รปราง
และลกษณะของสงตางๆ ในเรองพรอมกบใชหนมอ “แกะ” ประกอบการเลานทาน
3. เมออานนทานจบ ใหนกเรยนแลกเปลยนความคดเหน
- เดกเลยงแกะโกหกกครง
- การโกหกของเดกเลยงแกะทำาใหเกดอะไรขน (ชาวบานมาชวย ทกคนหยด
ทำางาน แกะตาย หมาปามา ชาวบานเลกเชอ ฯลฯ)
- ทำาไมชาวบานเลกเชอเดกเลยงแกะทงทมหมาปามาจรงๆ (เพราะเดก
เลยงแกะเปนคนทไมนาเชอถอ)
- จะทำาอยางไรใหคนเชอถอเรา (ตองพดความจรง ไมโกหก)
- สำารวจพฤตกรรมและอารมณโดยใชคำาถาม เชน
o ใครเคยโกหก โกหกใคร โกหกวาอะไร
o ถาถกโกหกจะรสกอยางไร (อาจสมมตสถานการณใกลตว เชน ถกโกหกวา
แมจะมารบ)
- คำาวา “โกหก” อาจใชแทนดวยคำาอน เชน “พดไมจรง” หรอ “หลอกลวง”
กจกรรมทเดกเลยงแกะ(1)1.8
14
กจกรรมเพอความสนกสนานและปลกจตสำานก 1. รองเพลง “แกะดำา” พรอมแสดงทาทางประกอบ (ทำานอง Bla Bla Black Sheep)
ครอาจใหรองโดย
• เปลยนทอนจบเปน สองถงใหญ.. สาม ส และหา นบไปเรอยๆ หรอฝกให
นกเรยนนบเลขยอนกลบ เปน หาถงใหญ สถงใหญ...เปนตน
2. กจกรรมประดษฐภาพ “แกะนอยปกปย” โดยใชแบบทเตรยมมาให และใหนกเรยน
ตดสำาลทตวแกะ แลวตกแตงสตามใจชอบ
สอและอปกรณการเรยนร 1. นทานเรอง “เดกเลยงแกะ”
2. เพลง “แกะดำา”
3. แบบรปแกะ
4. หนมอ “แกะ”
“แกะดำา”
แบะแบะแกะดำาเธอมขนหรอไม
นนไงนนไงหนงถงใหญ
แบะแบะแกะดำาเธอมขนหรอไม
นนไงนนไงสองถงใหญ
แบะแบะแกะดำาเธอมขนหรอไม
นนไงนนไงสามถงใหญ
15
ภาพตวอยาง
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจความสำาคญของสญญาและการรกษาคำาพด
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ถามนกเรยนวาเคยไดยนคำาวา “สญญา” หรอไม
2. อธบายความหมายของ “สญญา” และยกตวอยาง
- สญญา หมายถง การทคนสองคนหรอมากกวา ทำาขอตกลงรวมกนวาจะทำาอะไร
หรอไมทำาอะไร คำาสญญาเปนสงสำาคญ ทตองรกษา มฉะนนจะไมมใครเชอเรา
- ประโยชนของสญญา ทำาใหเกดความนาเชอถอ
- เดกดตองรกษาสญญา ผใหญกมสญญาและตองลงชอรบรองสญญา
3. ครอานนทานเรอง “โฉมง�มกบเจ�ช�ยอสร” โดยแบงเลาเปนตอน วนละ 1 ตอน
เพอใหนกเรยนสนใจตดตาม
4. กอนจะเลาตอนใหม ควรทบทวนตอนเดมทกครงโดยใหนกเรยนชวยเลา
5. เมออานนทานจบ ใหนกเรยนแลกเปลยนความคดเหนในประเดนตอไปน
- สญญาในเรองมอะไรบาง
- ใครสญญากบใคร
- ถาผดสญญาจะเกดอะไรขน
- นกเรยนเคยสญญากบใครวาอะไร
สอและอปกรณการเรยนร นทานเรอง “โฉมงามกบเจาชายอสร”
กจกรรมทสญญาตองเปนสญญา 1.9
17
จดประสงค เพอใหนกเรยนฝกพฤตกรรมการรกษาสญญาและการรกษาคำาพด
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ถามนกเรยนวา หองเรยนของเราจะนาอยและมความสข ทกคนจะตองทำาอะไรบาง เชน - เกบของเลนเขาท - เกบรองเทา - เกบอปกรณการเรยน ฯลฯ 2. ใหนกเรยนทบทวนขอตกลง และตกลงวาจะปฏบตรวมกน 3. ครเขยนใบสญญาระบขอตกลงทตกลงรวมกนในกระดาษโปสเตอร แลวใหนกเรยน ทกคนเขยนชอของตนเองในสญญา 4. นำาใบสญญาตดไวในทททกคนมองเหน 5. ทดลองทำาตามสญญาเรอง การเกบของเลน 6. ครสอนรองเพลง “เลนแลวเกบ”
สอและอปกรณการเรยนร 1. กระดาษโปสเตอรและสเมจก
2. เพลง “เลนแลวเกบ”
กจกรรมทหนสญญา 1.10
18
“เลนแลวเกบ”
เลนกนเลนกนดดตองสามคค เราเปนเพอนกน
ของเลนเราเลนดวยกนเมอเลกเลนพลน ชวยกนเกบเอย
19
จดประสงค เพอใหนกเรยนฝกพฤตกรรมการรกษาสญญาและการรกษาคำาพด
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครทบทวนความสำาคญของคำาสญญาและความนาเชอถอ ขนอยกบการรกษาคำาสญญา
2. ครถามนกเรยนวา “เดกด” คอเดกทเปนอยางไร ใหนกเรยนแสดงความคดเหน
3. เมอแสดงความคดเหนเกยวกบ “เดกด” แลว ครตงคำาถามดวยการยกตวอยาง
สถานการณ
- เมอตนนอนตอนเชา เดกดจะ..............................
- เมอเลนกบเพอน เดกดจะ...................................
- เมอมาโรงเรยน เดกดจะ......................................
- เมอเหนเงนตกอยบนพน เดกดจะ........................
4. ทองคำาคลองจอง/รองเพลง “เดกเอย เดกด ”
5. ครชวนนกเรยนวาดรป ระบายสดาวสญญาของเดกด และใหนำากลบบานเพอมอบ
ใหผปกครอง
สอและอปกรณการเรยนร 1. เพลง/คำาคลองจอง “เดกเอย เดกด”
2. กระดาษและส
กจกรรมท
สญญาของเดกด 1.11
20
“เดกเอยเดกด”
พวกเรารองเพลง บรรเลงรวมกน เพลงของเรานน คอเพลงเดกด เดกเอยเดกเลก ตวเลกเหลอท เดกเอยเดกด มความจรงใจ ไมลกขโมย ไมหยบของใคร แมเราอยากได แตมนไมด เดกเอยเดกเลก เดกเอยเดกด หวใจเราน มซอสตยเอย.
21
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจเกยวกบการทำาหนาทอยางซอสตยสจรต
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครอธบายใหนกเรยนรจก “ลา” (สตวสเทา รปรางคลายมา หยาว แตตวเลกกวา)
และใหนกเรยนดรป “ลา” ประกอบ
2. ครอานเรอง “ล�เจ�อบ�ย” โดยกระตนใหเดกใชจนตนาการตามเนอเรอง
3. เมออานนทานจบ ใหนกเรยนแลกเปลยนความคดเหน
- หลงจาก ลนลา ลมลงไปในนำาแลว อะไรหนกกวากน เกลอหรอสำาล
- เมอ ลนลา ลมลงไปในนำา อะไรทละลายในนำาได เกลอหรอสำาล
- ทำาไมเวลา ลนลา แบกเกลอ ลนลาชอบแกลงลม
- การทเจาของลงโทษ ลนลา ถกตองหรอไม
- ควรทำาอยางไรกบลาขโกง นกเรยนรสกอยางไร ถามเพอนขโกง
กจกรรมเพอความสนกสนานและปลกจตสำานก ประดษฐหนลาแสนดไมขโกง
1. นำากระดาษหนงสอพมพหรอกระดาษขนาดเอ4 ทไมใชแลวมาพบครง แลวทากาว
ทขอบจะไดกระดาษรปทรงกระบอก
2. ตดกระดาษนตยสารทไมใชแลว เปนรปหลา (ทรงยาวร คลายหกระตายขนาดใหญ)
แลวนำามาตดกบกระดาษทรงกระบอกทเตรยมไว ตกแตงตา จมก ปาก ดวยการระบายส
หรอปะดวยกระดาษ
3. เอามอสอดเขาไปในทรงกระบอกจะได หนลาแสนด ไมขโกง แลวถามนกเรยนวา
ลาแสนดไมขโกงของนกเรยนมนสยอยางไรบาง (นสยตรงขามกบ เจาลนลา ใน
เรองทงหมด)
สอและอปกรณการเรยนร 1. นทานเรอง “ลาเจาอบาย”
2. รปลา
3. กระดาษหนงสอพมพ หรอกระดาษขนาดเอ4
4. แบบรปลา
กจกรรมทลาเจาอบาย 1.12
22
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจเกยวกบความสำาคญของการพดความจรงและโทษของ
การโกหก
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครอธบายใหนกเรยนฟงวา เทพารกษ คอ เทวดาทรกษาตนไม ซงเปนความเชอ
ของคนไทยและชนชาตอนบางชาต
2. ครอานเรอง “เทพ�รกษกบคนตดไม” โดยกระตนใหเดกใชจนตนาการตามเนอเรอง
3. เมออานนทานจบ ใหนกเรยนแลกเปลยนความคดเหน
- นกเรยนอยากเปนใคร
- นายแกว ทำาอะไรตกลงไปในนำา
- นายขวญ ทำาอะไรตกลงไปในนำา
- ใครเปนคนไดขวานทองจาก เทพารกษ เพราะเหตใด
- ถานกเรยนเปน นายขวญ นกเรยนจะทำาอยางไร
- การพดความจรงของ นายแกว ทำาใหเกดอะไรขน
- การพดเทจของ นายขวญ ทำาใหเกดอะไรขน
- ทำาไม นายขวญ จงพดเทจ
- สมมตวานกเรยนเปน นายแกว ทำาของตกลงไปในแมนำาลก แตไมมเทพารกษหรอ
ใครมาชวยเลย เดกๆ จะทำาอยางไร
3. ครอธบายความหมายของคำาวา “ซอสตย” (พดความจรง ทำาตามความจรง)
และ“โลภ” (อยากได) กจกรรมเพอความสนกสนานและปลกจตสำานก (ครพด : นายแกว) แลวใหนกเรยนทอง
“ขวาน 1 อน หลนนำา 1 อน พดจรง 1 ครง ไดขวาน 3 อน”
(ครพด : นายขวญ) แลวใหนกเรยนทอง
“ขวาน 1 อน หลนนำา 1 อน โกหก 1 ครง ไดขวาน 0 อน”
สอและอปกรณการเรยนร นทานเรอง “เทพารกษกบคนตดไม”
กจกรรมทเทพารกษกบคนตดไม 1.13
24
กจกรรมทคนเจาเลหกลบกลอก
จดประสงค เพอใหนกเรยนเกดการตระหนกตอโทษของการใชเลหเหลยมหลอกลวงผอน
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครเรมตนดวยการใหนกเรยนทองอาขยาน “ก�เอยก� บนม�ไวไว ม�จบตนโพธ โผม�ตนไทร” 2. ถามนกเรยนวารจก กา หรอไม (กา คอ นกประเภทหนง มสดำา) และอาจใหนกเรยน รองเลยนเสยง กา 3. ครอานนทานเรอง “กากบนก” โดยกระตนใหเดกใชจนตนาการตามเนอเรอง 4. เมออานนทานจบ ใหนกเรยนแลกเปลยนความคดเหน - นกเรยนชอบนก หรอชอบกา ในเรองน เพราะเหตใด - กาทำาอะไร - นกทำาอะไร 5. ครสรป คนทเจาเลหคำาพดไมตรงกบการกระทำายอมไดรบผลรายในทสด
กจกรรมเพอความสนกสนานและปลกจตสำานก 1. เกมมดอโมงค - เอาลงหรอกลองใหญหลายๆ ใบ มาเจาะเปนรเรยงตอกนเปนอโมงคใหเดกๆ ลอดได หรอใหเดกจบมอกนตอกนเปนอโมงค - ใหนกเรยนทอง มดเข�มดออก มดเข�มดออก ใครพดลวงหลอก ไมใชพวกเร� ระหวางทองใหมดอโมงคเลน - อาจแบงเปนหลายๆ ทม แลวใหมดแขงกน 2. เกมมาทำาใหตรง - ใหนกเรยนทอง พวกเร�ม�ทำ�ใหตรง พวกเร�ม�ทำ�ใหตรง ใครคดใครโกงอยไดไมน�น - แบงนกเรยนเปนทม แลวใหเชอกหรอดายยาวๆ ทความยาวเทากนไปคนละเสน - ใหนกเรยนวางเชอกบนพนแลวทำาใหตรงทสด ทมทดายตรงทสด จะยาวทสด ฉะนนจะเปนทมทชนะ
สอและอปกรณการเรยนร นทานเรอง “กากบนก”
1.14
25
จดประสงค เพอใหนกเรยนเกดความซอสตย
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครอานนทานเรอง ”เหรยญทอง 15 เหรยญ” โดยกระตนใหเดกใชจนตนาการ
ตามเนอเรอง
2. เมออานนทานจบ ใหนกเรยนแลกเปลยนความคดเหน
- เดกชายพบอะไรในตลาด
- ในกระเปามเหรยญกเหรยญ
- ใครพดความจรง
- ใครพดเทจ
- ทำาไมเขาจงพดเทจ
- ผลทเกดขนจากการพดเทจคออะไร
3. ชวยกนนบเหรยญ 15 เหรยญใสถง
สอและอปกรณการเรยนร 1. นทานเรอง “เหรยญทอง 15 เหรยญ”
2. เหรยญและถง
กจกรรมทเหรยญทอง15เหรยญ 1.15
26
กจกรรมทเดกเลยงแกะ(2) 1.16
จดประสงค เพอใหนกเรยน เรยนรโทษของการพดโกหก
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครบอกวา เราจะเลนละครเรอง “เดกเลยงแกะ”
2. คดเลอกตวแสดง
3. ซอมบทละครและทำาฉากประกอบละคร
4. ซอมใหญเพอเตรยมความพรอมกอนแสดงจรง
สอและอปกรณการเรยนร บทละครเรอง “เดกเลยงแกะ”
27
“ครสรางคนคนสรางชาต”พล.ต.อ.วสษฐเดชกญชรรองประธานองคกรเพอความโปรงใสในประเทศไทย
28
“ครทถกตองมอยในโลก...กเปนประโยชนแกโลก... เพราะวาอยเหมอนกบ ดวงประทปทสองสวางใหคนเดนถกทาง” ทานพทธทาส
30
สาระท2การมจตสาธารณะ
แนวคด การอยรวมกนของสมาชกในสงคมหนงนน ตองอาศยความเออเฟอเผอแผ ความเขาใจ
ซงกนและกน รวมทงการทสมาชกในสงคมคดและทำาเพอสวนรวม รจกการใหเพอสงคม ไมเหนแก
ประโยชนสวนตนเปนใหญ และพรอมทจะเสยสละหรอชวยปกปองผลประโยชนของสวนรวม
จดประสงค 1. เพอใหนกเรยนเขาใจความสำาคญของสวนรวม และรจกจำาแนกสวนตวสวนรวม
2. เพอฝกใหนกเรยนปฏบตการเปนสมาชกทดของสงคม ไดแก การเสยสละเพอสวนรวม
การเคารพกฎกตกา
3. เพอใหนกเรยนเขาใจลกษณะของผนำาทเหนแกประโยชนสวนรวม
เครองมอการเรยนร 1. นทาน
2. คำาคลองจอง
3. กจกรรมการเลน
4. กจกรรมศลปะ
33
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจความหมายและความสำาคญของการอยรวมกน เราอยคนเดยวไมได สวนรวมจะดได ถาทกคนเสยสละทำาตามกตกา และทำาเพอประโยชนของสวนรวม
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครถามนกเรยนวา รจกรถไฟหรอไม อธบายรถไฟคออะไร (ประกอบดวย หวรถจกร และต หรอโบกโดยสาร) ใหนกเรยนดรป หรอวาดรปประกอบ 2. จดขบวนรถไฟ - ชวนนกเรยนเลนตอขบวนรถไฟ โดยหนงขบวนใหมจำานวนนกเรยนไมเกนสบคน - จดแถวนกเรยนเปนขบวน แลวใหนกเรยนชวยนบจำานวน - ใหนกเรยนใชแขนเกาะบาเพอนขางหนา สมมตคนหนาสดเปนหวรถจกร คนทเหลอ เปนโบกโดยสาร แลวเดนเปนขบวน รองเปนเสยงรถไฟ “ปน ปน กระชกกระชก” 3. เดนทางสจดหมายปลายทาง - ตงชอขบวนรถ แลวกำาหนดสถานทเปนจดหมายปลายทางใหแตกตางกน (ครอาจ ตงชอให เชน สถานดอกไม สถานทองฟา สถานสายรง หรอจะใชชอสถานทจรงกได) - ใหนกเรยนผลดเปลยนกนเปนหวจกรรถไฟ - ครออกคำาสงใหแตละขบวนออกเดนทางไปยงสถานจดหมายปลายทาง เชน “รถไฟส�ยสสม เดนท�งไปสถ�นหวลำ�โพง” ตอมาใหนกเรยนรวมตดสนใจดวย ตนเองวา ตองการไปสถานใด - ตอขบวนใหยาวขนแลวออกเดนทาง 4. ธงสแดง ธงสเขยว (รถไฟหยด รถไฟเดนทาง) - ครกำาหนดกตกา อธบายถาครยกธงสแดง (ใชผาหรอกระดาษส) ใหขบวนรถไฟหยด ถายกธงสเขยว ใหออกเดนทาง 5. ใหนกเรยนคดและตอบคำาถามวา เหตการณทเกดขนตอไปนจะทำาใหเกดอะไรขน
กจกรรมทรถไฟปนปน 2.1
34
เหตการณ
ผลของเหตการณ
(เหตการณดงกลาวนาจะทำาใหเกด
อะไรขนตามมาอกไดบาง)โบกรถไฟเอาแตใจตนเอง
โบกไมอยากเดนทาง
หวจกรรถไฟไมยอมออกเดนทาง
โบกรถไฟแยงกนเปนหวรถจกร
โบกรถไฟตดสนใจไปคนละสถาน
โบกรถไฟเหลอเพยงหนงต
ขบวนรถไฟเหลอเพยงหวรถจกร
หวรถจกรหลงทาง
ขบวนรถไฟทงขบวนหลงทาง
รถไฟไมหยดตามสญญาณธง
สอและอปกรณการเรยนร 1. รปรถไฟ 2. ธงสเขยว ธงสแดง
35
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจความหมายและความสำาคญของการอยรวมกนเราอย
คนเดยวไมได สวนรวมจะดไดถาทกคนเสยสละทำาตามกตกาและทำาเพอประโยชน
ของสวนรวม
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครอานคำาคลองจองหรอรองเพลง “รถไฟสามคค”
2. ใหนกเรยนเกาะไหลเพอนเปนขบวนรถไฟ พรอมทองคำาคลองจองหรอรองเพลงไปดวย
กจกรรมเพอความสนกสนานและปลกจตสำานก 1. ครตดกระดาษเปนแผนเลกๆ รปสเหลยม และวงกลม หลายๆ อน
กจกรรมทรถไฟสามคค
2. ใหนกเรยนนำารปทรงมาทากาวตดบนกระดาษ ตอเปนรปรถไฟ
3. สามารถสอนเรองจดเรยงรปแบบ เชน วงกลม สลบ สเหลยม
สอและอปกรณการเรยนร 1. เพลง/คำาคลองจอง “รถไฟสามคค”
2. กระดาษและส
2.2
36
“รถไฟสามคค”
รถเอยรถไฟ วงไปทกท
รวมกนทกท สนกจรงเชยว
วงเลนรถไฟ ตอทายทางเดยว
เกาะกนกลมเกลยว ปน ปน ปน ปน
จบไหล ตอไหล นำาใจ เกอกล
รองเพลง ปน ปน เปนเสยง รถไฟ
รองเลนทกครา เรงรา สดใส
กอดคอ กนไว รถไฟ สามคค
คำาอธบาย : รถไฟ คอ สวนรวม สวนรวมจะอยรอดปลอดภยได ถารบฟงและผอนปรนกน
ยอมเสยสละสวนตวเพอรกษาสวนรวม ถาสวนรวมอยไมได เรากอยไมได
หวจกรรถไฟ คอ ผนำ� ผนำาตองมความรบผดชอบ เหนอย และเสยสละมากกวาคนอน
37
จดประสงค 1. เพอใหนกเรยนเรยนรความแตกตางระหวางสวนตวกบสวนรวม
2. เพอใหนกเรยนสามารถระบสถานท สงของทเปนของสวนรวม
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครตงคำาถาม (เพอใหนกเรยนคนหาคณลกษณะของของทเปนสวนรวม ไดแก ของท
ทกคนเปนเจาของรวมกน ทกคนมสทธใช ทกคนตองชวยกนรกษา ของสวนตวคอ
ของทมเจาของเฉพาะ)
2. สงทเรยกวา “ของสวนรวม” มลกษณะอยางไร
- ครสามารถใหนกเรยนดภาพสงทเปนสมบตของสวนรวม (อากาศ ปาไม สายฝน
ทะเล โรงพยาบาล โรงเรยน สถานตำารวจ ถนน สวนสาธารณะ รถเมล รถไฟ)
- คนหาสมบตสวนรวมในหองเรยน (โตะ เกาอ กระดานดำา)
- หากไมมของสวนรวมจะเกดอะไรขน
3. สงทเรยกวา “ของสวนตว” มลกษณะอยางไร
- ใหนกเรยนคนหาสงของภายในหองท เปนสมบตสวนตว (เสอ กางเกง
บานพกอาศย กระเปา)
สอและอปกรณการเรยนร รปภาพสมบตสวนรวม สวนตว แหลงวนอทยานแหงชาต
กจกรรมทอะไรคอสวนตวอะไรคอสวนรวม 2.3
38
กจกรรมทเกมเกาะกบทะเล(สวนตว-สวนรวม)
2.4จดประสงค เพอใหนกเรยนไดเรยนรความแตกตางระหวางสวนตวกบสวนรวม
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครเตรยมอปกรณ 2. หดรองเพลง “ระบำาชาวเกาะ” 3. ครพานกเรยนออกไปทสนามหญา หรอสนามเดกเลนทมพนทเพยงพอสำาหรบการวง 4. อธบายกตกาการเลนกบนกเรยน ดงน - ใหนกเรยนเลอกพนทเฉพาะทสมมตวา เปนเกาะสวนตว โดยวางของสวนตวเปน เครองหมายไว เชน กลองดนสอ ยางลบ หน - ครกำาหนดพนทกวางเปนพนททะเล โดยใชเชอกฟางกำาหนดขอบเขต ประมาณ ระยะใหเพยงพอสำาหรบทกคนทรวมกจกรรม - ใหนกเรยนยนประจำาทเกาะของตวเอง ซงเปนตำาแหนงทมของสวนตววางอย 5. รองเพลงระบำาชาวเกาะพรอมตบมอเขาจงหวะ เพลงจบใหรอคำาสงคร - เมอออกคำาสง “ทะเลสวนรวม” ใหวงมาพนทสวนกลางทครกำาหนด - ครออกคำาสง “เปลยนเกาะ” ใหนกเรยนรบวงไปยนตามเกาะทไมใชเกาะของตวเอง - ครออกคำาสง “เกาะสวนตว” นกเรยนตองรบวงกลบมาทเกาะของตวเอง 6. กลบเขามาในหอง ถามนกเรยนวา เกาะสวนตวกบทะเลแตกตางกนอยางไร (อธบาย ความหมายสวนตวและสวนรวม สวนตว คอของของตนเอง แตสวนรวม คอของคนทกคน)
สอและอปกรณการเรยนร 1. เชอกฟาง 2. นกหวด 3. ของสวนตวของนกเรยนคนละ1 ชน เชน กลองดนสอ ยางลบ
“ระบำาชาวเกาะ”
รำาระบำาชาวเกาะ ไพเราะเสนาะจบใจ เสยงนำาหลงไหล เสยงนำาหลงไหล
กระทบหาดทรายดงครนๆ กระทบหาดทรายดงครนๆ
39
จดประสงค 1. เพอใหนกเรยนเรยนรความแตกตางระหวางสวนตวกบสวนรวม
2. เพอใหนกเรยนสามารถระบสถานท/สงของทเปนของสวนรวม
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครบอกนกเรยนวา เราจะเปนนกสบ นกสบตองมสายตาเปนสบปะรด หวขอการสบ
วนน คอการคนหาสมบตของสวนรวม
2. ครนำานกเรยนเดนแถวสำารวจสงของและสถานทภายในโรงเรยน ใหนกเรยนสงเกต
สมบตสวนรวมภายในโรงเรยน
3. กลบมาอภปรายในชนเรยนวา นกเรยนเหนอะไรบางทเปนสมบตของสวนรวม
4. ใหนกเรยนวาดรปในสงทเหน
5. ชวนนกเรยนออกมาทละคน เพออธบายรปของตนเองวา อะไรทนกเรยนเหนวาเปน
สมบตสวนรวม
6. กระตนใหนกเรยนคดโดยถามวา หากสมบตสวนรวมถกทำาลายจะเกดอะไรขน
7. คร สร ปโดยอธ บายความหมายและความส ำาค ญของสมบต ของส วนรวม
(ความแตกตางระหวางสวนตวและสวนรวม โดยสวนรวม หมายถงสมบตททกคน
เปนเจาของ แตสวนตว หมายถงเปนสมบตของใครคนใดคนหนง สวนรวมยงรวม
ไปถงประเทศชาต)
8. ครถามวา ประเทศไทยเปนของใคร
9. สรปใหนกเรยนเหนวา ประเทศไทยเปนของพวกเราทกคน พวกเราทกคนเปนเจาของ
สอและอปกรณการเรยนร กระดาษและส
กจกรรมทนกสบคนหาสมบตของสวนรวมภายในโรงเรยน 2.5
40
เหตการณ ผลทเกดขน
หากสนามหญาถกทำาลาย
หากมคนทงขยะลงพน
เปนจำานวนมาก
หากมคนเอาชอลกไปเขยนเลน
หากมคนเอาดนสอ
กลบบานจนหมด
หากมคนเขาหองนำา
แลวไมทำาความสะอาด
หากมคนขโมยหลอดไฟ
หากมคนทำาใหอากาศสกปรก
หากแมนำาเหอดแหง
41
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจวา นกเรยนควรมหนาทตอสวนรวมในโรงเรยนอยางไร
ขนตอนการดำาเนนการ 1. ครทบทวนบทเรยนรถไฟ ทองคำาคลองจอง/รองเพลง “รถไฟสามคค”
2. ใหนกเรยนชวยกนยกตวอยางอะไรบางคอ สมบตของสวนรวม
3. ครอธบายวา สวนรวม หมายถงเหตการณ หรอเรองราว หรอการกระทำา เชน การเรยน
ในหองเรยน การเขาแถวเคารพธงชาต การปลกตนไมในโรงเรยน การจราจรบนทองถนน
การเลนในสนามเดกเลน
4. ครถามวา เราควรทำาอยางไรตอเรองของสวนตว และเรองของสวนรวม เชน
- สนามเดกเลน
- สวนดอกไมของโรงเรยน
- เมอเดนผานหนาหองเรยนขณะทกำาลงมการเรยนการสอน
- เมอเหนกระดาษทงอยบนพน
5. ครพานกเรยนเดนสำารวจสถานททมการระบถง เมอถงสถานทหรอเหนเหตการณ
ทเกยวของกบสวนรวม ใหนกเรยนปฏบตตามทบอกไวในชนเรยน
6. กลบมาอภปรายในหอง ใครทำาอะไรบาง ครชมเชยและขอใหนกเรยนปรบมอใหทกคน
กจกรรมทเรารกสวนรวม 2.6
42
จดประสงค เพอใหนกเรยนสรางความผกพนตอชาตบานเมอง
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. อธบายทตงของประเทศไทยและธงชาต ซงเปนสญลกษณของชาตไทย
2. ประดษฐธงชาตโดยใชกระดาษสฉกเปนรว
3. รองเพลง “ธงไตรรงค” และโบกธง
4. รองเพลง “ชาต” รวมกนและโบกธง
สอและอปกรณการเรยนร 1. แผนทประเทศไทย
2. ธงชาตไทย
3. เพลง “ธงไตรรงค”
4. กระดาษสและกาว
กจกรรมทเรารกประเทศไทย 2.7
ไตรรงคธงไทยปลวไสวสวยงามสงา
สแดงหมายถงชาตสขาวคอศาสนา
นำาเงนคอพระราชาเราจงเรยกวาธงไตรรงค
“ธงไตรรงค”
43
กจกรรมท
ตำานานปาทองโก 2.8
ทอดทอดทอดทอดทอดเทนำามนใสกะทะ
แลวหยบปาทองโก/ไปทอดทอดทอดทอดทอดทอด
มคนขโกง/สองคนจบมดโยน/ลงกะทะทอด
ทอดทอดทอดทอดทอด(อ�จเปลยนเปนหนงคน สองคน
ส�มคน สคน และห�คน)
จดประสงค เพอใหนกเรยนเหนวา คนโกงสามารถทำาลายคนดไดอยางไร
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครเรมตนโดยบอกนกเรยนวา จะเลาเรองเกยวกบประเทศจน
2. ครถามวา ใครมเชอสายจน คนจนมประเพณอะไรบาง อาหารอะไรบาง นกเรยนเคย
รบประทานปาทองโกหรอไม ปาทองโกมลกษณะอยางไร
3. ครอานนทานเรอง “ตำานานปาทองโก” ใหนกเรยนฟง
4. เมออานจบ ครตงคำาถามเพอกระตนใหนกเรยนคดและแลกเปลยนความเหน
- นกเรยนชอบใครมากทสดในเรองน เพราะอะไร
- เพราะเหตใดประชาชนจนจงรกขนพลทหาร
- ผมาเยยมหลมศพสองผวเมยขโกงทำาอะไรกบหลมศพเขา
- ทำาไมคนเหลานนจงทำาเชนนน
5. ใหนกเรยนทำาทาทอดปาทองโกแลวทองคำาคลองจอง (อาจใหนกเรยนจบค หนหนา
เขาหากน แลวเลนตบมอกบคของตน โดยทองคำาคลองจองไปดวย ทงนเมอทอง
ถงทอน “ทอด ทอด ทอด ทอด ทอด” ใหเปนทาพเศษทไมใชตบมอ เชน
หมนมอซายและขวา สลบกนไปเปนวงกลม)
สอและอปกรณการเรยนร นทานเรอง “ตำานานปาทองโก”
44
จดประสงค เพอใหนกเรยนฝกปฏบตตามกฎกตกา
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ประดษฐคทา
- ตดกระดาษเปนรปดาว 2 ดวง ใหนกเรยนระบายส
- นำาดาวทระบายสแลว มาทากาวตดกบปลายดนสอ จากนนทงใหแหง
2. ครอธบายเกยวกบคทาวเศษ
- ใหทกคนถอคทาและคดวา จะขอพรอะไรใหหองเรยนของเรา
- ใหนกเรยนออกมาพดทละคน โดยใชประโยค “หนขอให .....”
- ขณะทเพอนพดนกเรยนตองฟงคำาขอพรของเพอน
3. ครทบทวนวา พรของหองเรยนของเรามอะไรบาง
- ครเลอกพรบางขอ และถามนกเรยนวา พรจะเปนจรงได
- ถาหนตอง......... และทกคนตองทำาตามขอตกลงรวมกน
4. ครถามกลบวาถาหนไมทำา....... (ตามทตกลงรวมกน) จะเกดอะไรขน........
5. ฝกรองเพลง “ดาวดวงนอย” พรอมยกคทาวเศษ
สอและอปกรณการเรยนร 1. กระดาษและส
2. เพลง “ดาวดวงนอย”
กจกรรมทคทาวเศษ 2.9
“ดาวดวงนอย”แวววาววบวบดาวนอยระยบตา
เธอคอใครกนไหนบอกมา
สงสงขนไปไกลเหลอคณา
เธอเหมอนดงเพชรบนฟากฟา
45
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจความสำาคญของกฎเกณฑกตกา และโทษของการไมปฏบต
ตามกฎเกณฑกตกา
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครเรมตนดวยการถามนกเรยนวา รจกแมลงหรอไม แมลงมอะไรบาง ประกอบกบให
นกเรยนดรปแมลงชนดตางๆ พรอมอธบาย
2. ครอานนทานเรอง “ดวงยกษกนเมอง” ใหนกเรยนฟง
3. เมออานจบ ครตงคำาถามเพอกระตนใหนกเรยนคดและแลกเปลยนความเหนในประเดน
ตอไปน
- ดวงยกษเขามาในเมองไดอยางไร
- กฎหรอขอตกลงของเมองมไววาอยางไร
- เกดอะไรขน เมอดวงยกษเขามาในเมอง
- ใครทำาหนาทสกบดวงยกษ
- เดกหญงลกแกวสญญาวาอยางไร
- ถานกเรยนเปนเพอนของลกแกว นกเรยนจะบอกลกแกววาอยางไร
- นกเรยนคดวา ควรทำาอยางไรกบเดกหญงลกแกว เพราะอะไรจงทำาเชนนน
- ถาเมองนไมมกฎการนำาผลไมเขามาในเมอง นกเรยนคดวา จะเกดอะไรขน
- นกเรยนคดวา รจกกฎเกณฑอะไรบางในโรงเรยน (เชน เขาแถว เวลาเขาโรงเรยน
เวลาโรงเรยนเลก การเลนกบเพอน ครอาจชวยนกเรยนคดดวยการใชรปประกอบ
เชน ไฟเขยวไฟแดง ชงชาหรอเครองเลน นกเรยนเขาแถวเคารพธงชาต กฬา)
- ถาไมมกฎกตกาหรอขอตกลงตอไปน จะเกดอะไรขน
- ใครมหนาทควบคมกฎกตกา และบอกวาอะไรควรทำา ไมควรทำา (ตวเรา คณพอคณแม
คร ผใหญ ตำารวจ ฯลฯ)
กจกรรมทดวงยกษกนเมอง 2.10
46
กฎกตกา เหตผล
ไฟสญญาณจราจร
เวลาเขาโรงเรยน
เวลาโรงเรยนเลก
4. ครสรป
- กฎกตกาหรอขอตกลงคอการทมขอหามอะไรบางอยางเพอความสงบสขและความสข
ของสวนรวม
- กฎตองเปนกฎ ไมมขอยกเวน มฉะนนจะเกดความเสยหาย หากไมมใครปฏบตตาม
สอและอปกรณการเรยนร 1. นทานเรอง “ดวงยกษกนเมอง”
2. รปแมลงชนดตางๆ
47
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจวา กฎเกณฑอาจเหมอนหรอแตกตางกนขนอยกบสถานท
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. พบกระดาษเอ4 พบครงเปนสมดสตกเกอรใหนกเรยน
2. ครบอกนกเรยนวา วนนจะสำารวจสถานทของโรงเรยน
3. ใหนกเรยนระบายสตกแตงหนาปกสมดสตกเกอรของตวเอง
4. ครนำานกเรยนออกไปดสถานทตางๆ ในโรงเรยน เชน
- โรงอาหาร
- หองสมด
- สนามเดกเลน
5. กอนออกเดนทาง ครขอใหนกเรยนตกลงรวมกนวา จะเดนจงมอกนเปนกลม กลมละ
5 คน และไมเลนหยอกลอกนตลอดการเดนทาง
6. เมอไปถงสถานทแตละแหง ขอใหผดแลสถานทแหงนนอธบายใหนกเรยนฟงวา ทแหงน
มไวเพออะไร ตองมกฎเกณฑอะไร เพออะไร เชน ไมรบประทานในหองสมด
เพราะจะมแมลงตามมากดกนหนงสอเสยหาย
7. ครตดสตกเกอรใหรางวลแกนกเรยน เมอผานจดสถานทในแตละแหง โดยเรยกวา
เปนผทำาตามกฎ
8. เมอกลบไปทชนเรยน ใหนกเรยนอภปรายการทำาตามกฎวา แตละสถานทแตละแหง
ตองทำา และไมตองทำาอะไรบาง
สอและอปกรณการเรยนร 1. กระดาษและส
2. ตรายาง
กจกรรมทอนบาลWalkRally 2.11
48
จดประสงค เพอใหนกเรยนฝกปฏบตตามกฎเกณฑกตกา
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครทบทวนเรอง กฎเกณฑกตกา ผลด และผลเสย ของการทำาตามกฎ
2. การเขาแถวเปนการทำาตามกฎอยางหนง
3. ใหนกเรยนฝกทองคำาคลองจอง “เขาแถว” ใหนกเรยนตบมอตาม
4. เมอครออกคำาสง ทงหมดแถวตรง ใหนกเรยนเขาแถวและทองคำาคลองจอง “เขาแถว”
5. ฝกปฏบตเขาแถว โดยครสง ทงหมดแถวตรง แลวการเขาแถวตามคำาสงเปน
รปทรงตางๆ เชน เขาแถวหนากระดาน เขาแถวเรยงหนง เขาแถวเรยงสอง เขาแถว
เปนวงกลม (ครอาจใชนกหวดชวยเพอความสนกสนาน)
สอและอปกรณการเรยนร 1. คำาคลองจอง “เขาแถว”
2. นกหวด
กจกรรมทเขาแถว
“เขาแถว”
จบมอ จบมอ จบมอ จบไหล เขาแถวเรวไว เขาใหตรงตรง เราจบไหลกน แถวนนอยาโคง เขาแถวใหตรง อยาพะวงสงใด เรวเรวเขาส รบรบ ไวไว เราตางจรงใจ สรางวนยดวยกน จะเลนหรอเรยน พากเพยรสขสนต ยมใหแกกน เรานนมวนย
2.12
49
กจกรรมท
ความโปรงใส 2.13
จดประสงค เพอใหนกเรยนเรมเรยนร และคนเคยกบแนวคดเรองความโปรงใส
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครสาธตเกยวกบคำาวา “โปรงใส” โดยใชภาชนะใส 2 ใบใสนำาคอนแกว (ใหนกเรยน
ดวา ในแกวไมมอะไร)
2. ใสเหรยญบาทลงไปในแกวทง 2 ใบ (ใหนกเรยนดวา สามารถมองเหนเหรยญบาท
ในแกวอยางชดเจน)
3. ครหยดสนำาลงในแกว 1 ใบ แลวใหนกเรยนเปรยบเทยบวา มองเหนเหรยญในแกว
ใบไหนชดเจนมากกวา
4. ครอธบายวา โปรงใส หมายถง การมองเหนอยางชดเจน ทะลปรโปรง
5. ครอานนทานเรอง “เมองโปรงใสและเมองมดมด” โดยกระตนใหนกเรยนคดตามเนอเรอง
6. เมออานจบครตงคำาถาม และใหนกเรยนแสดงความเหนในประเดนตอไปน
- ขโมยชอบอยเมองไหน
- คนใจรายชอบอยเมองไหน แมคาขโกงชอบอยเมองไหน (อาจเลอกตวละครอนๆ
จากเรองเพม)
- เพราะเหตใดคนเหลานนจงเลอกเมองน
- พระราชาแหงเมองโปรงใสจะทำาอยางไรด
7. ความโปรงใสทำาใหเรามองเหนอะไรไดชดเจน เมอมคนมองเหนคนชวยอมไมกลาทำาผด
50
กจกรรมเพอความสนกสนานและปลกจตสำานก
เกมมอญซอนผาดดแปลง
อปกรณ
เศษผา หรอ ผาเชดหนา 1ผน
วธการ
1. ใหนกเรยนทอง
“ใครซอนผ� ไมออกม�ใหโปรงใส ถ�เปนแบบนฉนจะตกนเธอ”
2. เดกๆ นงลอมวง เลอกคนเปนคนซอนผา ระหวางทเพอนทองอยใหคนซอน
แอบวางผาไวหลงเพอน เมอวางแลวใหวงไปรอบวง เมอเดกคนไหนรวา
เพอนมาซอนผาไวขางหลงใหรบควาผามา แลววงไลคนซอนใหทนกอนทคน
ซอนจะมานงทตวเอง ถาไมทนคนทวงไลตองเปนคนซอนผาคนตอไป
สอและอปกรณการเรยนร 1. นทานเรอง “เมองโปรงใสและเมองมดมด”
2. แกวนำาและเหรยญ
3. สนำาหรอหมก
4. อปกรณเลนเกม (ผา)
51
จดประสงค เพอใหนกเรยนไดเรยนรการเสยสละเพอสวนรวม
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครเรมตนบทเรยนดวยการถามนกเรยนวา ใครคอบคคลทนาชนชม เปนคนด เสยสละเพอ
สวนรวม (หมายถง วรบรษ วรสตร)
2. ครอานนทานเรอง “วรบรษนอย” โดยกระตนใหนกเรยนคดตามเนอเรอง
3. เมออานจบครตงคำาถาม และใหนกเรยนแสดงความเหน
- เกดอะไรขนในเรอง
- ถากลาหาญไมเอานวอดรรวไวจะเกดอะไรขน
- ถากลาหาญวงหนจะเกดอะไรขน
- ใครบางทตองขอบคณกลาหาญ
4. ทำาเหรยญกลาหาญใหเดกชายกลาหาญ โดยใหนกเรยนระบายสบนกระดาษทม
เหรยญอยดานลาง จะเหนลวดลายทอยบนเหรยญ ตกแตงเพมเตมดวยกระดาษส
5. สรปความกลาหาญและเสยสละ ทำาใหสวนรวมและประเทศชาตอยรอด
กจกรรมเสรม - อธบายเกยวกบเขอน เขอนคออะไร
- วาดรป รเลก รใหญ
- ใหนกเรยนทดลองเอานวอดรบนกระดาษทเตรยมไว
สอและอปกรณการเรยนร 1. นทานเรอง “วรบรษนอย”
2. กระดาษและดนสอ
กจกรรมทวรบรษนอย 2.14
52
จดประสงค เพอใหนกเรยนไดเรยนรการเสยสละเพอสวนรวม
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ทบทวนนทานเรอง “วรบรษนอย” ทครเคยเลาใหฟง
2. ครเลาเรอง “ชาวบานบางระจน” และตวอยางผเสยสละอนๆ เชน ทหาร ตำารวจ ใหนกเรยน
ชวยยกตวอยางเพมเตม
3. ครถามวา เราสามารถเสยสละเพอสวนรวมไดอยางไร ยกตวอยาง
4. ใหนกเรยนชวยกนทำาบตรแสดงความขอบคณผเสยสละเพอประเทศชาต โดยอาจใช
กระดาษสฉกเพอตกแตง หรอระบายส
5. ฝกรองเพลง “ศกบางระจน”
กจกรรมเสรมประสบการณ เชญผทมหนาทเพอสวนรวม เชน ทหาร ตำารวจ แพทย คนกวาดถนน มาคยกบนกเรยน
และซกถาม
สอและอปกรณการเรยนร 1. เพลง “ศกบางระจน”
2. กระดาษและส
กจกรรมทผเสยสละ 2.15
“ศกบางระจน”
ศกบางระจนจำาใหมนพนองชาตไทย เกยรตประวตสรางไว
แดชนชาตไทยรนหลง แมชวตยอมอทศเพอชาตอบปาง
เลอดไทยตองมาไหลหลง ทาทวพนแผนดนทอง
ไทยคงเปนไทยมใชชาตเปนเชลย ไทยมเคยถอยรนชนชาตศตร
บางระจนแมสนอาวธจะส สองดาบฟาดฟนศตรสจนชพตนมลาย
ตวตายดกวาชาตตาย เพยงเลอดหยาดสดทาย ขอใหไทยคงอย
แดนทองของไทยมใชศตร แมใครรกรานตองส เพอกแหลมถนไทยงาม
53
เอกสารประกอบกจกรรมท2.15
ชาวบานบางระจน(กลมวรชนผกลา)
ชาวบานบางระจน เปนกลมบคคลทถอเปนตวอยางบคคลสำาคญในภาคกลาง ซงไดรบ
การยกยองวา เปนกลมบคคลผกลาหาญและเสยสละชวตตอชาตบานเมอง
ประวต ในสมยกรงศรอยธยาตอนปลาย กอนจะเสยกรงศรอยธยาครงท 2 พระเจามงระกษตรยพมา
ไดยกทพมาตกรงศรอยธยาโดยไดยกกองทพมา 2 ทาง คอ ทางเมองกาญจนบรและ
ทางเมองตาก โดยมเนเมยวสหบดและมงมหานรธาเปนแมทพ โดยทพแรกใหเนเมยวสหบด
เปนแมทพยกมาตหวเมองฝายเหนอของกรงศรอยธยาแลวใหยอนกลบมาตกรงศรอยธยา
สวนทพท 2 มอบใหมหานรธาเปนแมทพยกมาตเมองทวายและกาญจนบร แลวใหยกกองทพ
มาสมทบกบเนเมยวสหบดเพอลอมกรงศรอยธยาพรอมกน
ทพของเนเมยวสหบดไดมาตงคายอยทเมองวเศษไชยชาญ แลวใหทหารออกปลน
สะดมทรพยสมบต เสบยงอาหาร และขมเหงราษฎรไทย จนชาวเมองวเศษไชยชาญไม
สามารถอดทนตอการขมเหงของพวกพมาได กลมชาวบานทบางระจนประกอบดวย นายแทน
นายโชต นายอน นายเมอง นายดอก และนายทองแกว จงไดรวบรวมชาวบานตอสกบพมา
โดยไดอญเชญพระอาจารยธรรมโชตจากสำานกวดเขานางบวชแขวงเมองสพรรณบร ซงชาวบาน ให
ความเคารพศรทธาใหมาชวยคมครองและมารวมใหกำาลงใจ และไดมบคคลชนหวหนาเพมขนอก
ไดแก ขนสวรรค นายจนหนวดเขยว นายทองเหมน นายทองแสงใหญและพนเรอง เมอมชาว
บานอพยพเขามามากขน จงชวยกนตงคายบางระจนขนเพอตอสขดขวางการรกรานของพมา
54
วรกรรมสำาคญ ชาวบานบางระจนรวบรวมชาวบานไดจำานวนมาก จงตงคายสรบกบพมา โดยมกลมผนำา
รวม 11 คน พมาไดพยายามเขาตคายบางระจนถง 7 ครงแตกไมสำาเรจ
ในทสดสกซงเปนพระนายกองของพมาไดอาสาปราบชาวบานบางระจน โดยตงคาย
ประชดคายบางระจน แลวใชปนใหญยงเขาไปในคายแทนการสรบกนกลางแจง ทำาใหชาวบาน
เสยชวตไปจำานวนมาก
ชาวบานบางระจนไมมปนใหญยงตอบโตฝายพมา จงมใบบอกไปทางกรงศรอยธยา
ใหสงปนใหญมาใหแตทางกรงศรอยธยาไมกลาสงมาใหเพราะเกรงวาจะถกฝายพมาดกปลน
ระหวางทาง ชาวบานจงชวยกนหลอปนใหญโดยบรจาคของใชทกอยางททำาดวยทองเหลอง
มาหลอปนไดสองกระบอก แตพอทดลองนำาไปยง ปนกแตกราวจนใชการไมได
ถงแมวาไมมปนใหญชาวบานบางระจนกยงคงยนหยดตอสกบพมาตอไป จนกระทง
วนแรม 2 คำา เดอน 8 พ.ศ.2309 คายบางระจนกถกพมาตแตกและสามารถยดคายไวได
หลงจากทยนหยดตอสกบขาศกมานานถง 5 เดอน
จากวรกรรมของชาวบานบางระจนทำาใหไดรบการยกยองวา เปนวรกรรมของคนไทย
ทมคณคาอยางยงในการเสยสละชวตใหแกชาตบานเมอง และแสดงใหเหนถงความสามคค
และความกลาหาญของคนไทยในการตอสกบขาศก และถอเปนแบบอยางทดของอนชนรนหลง
ทางราชการ จงไดสรางอนสาวรยวรชนคายบางระจน เปนรปหลอวรชนทเปนหวหนาทง 11 คน
ขนบรเวณหนาคายบางระจน อ.บางระจน จ.สงหบร เพอเปนอนสรณสบตอไป
ทมา : เอกรนทร สมหาศาลและคณะ. ประวตศาสตร ป.5 .
พมพครงท 3 กรงเทพ ฯ : อกษรเจรญทศน
55
จดประสงค เพอใหนกเรยนไดเรยนรการเสยสละเพอสวนรวม
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครเรมตนบทเรยนดวยการอธบายวา “ประภาคาร” หมายถงอะไร
2. ครอานนทานเรอง “แสงสวางจากประภาคาร”
3. เมอครอานจบ ตงคำาถามและแลกเปลยนความคดเหนกบนกเรยนในประเดนตอไปน
- มใครบางทออกเดนทางกบเรอประมง
- เกดอะไรขนกบเรอประมง
- เมอเกดพายครงทสอง ไมขดไฟ หนงสอ ไมกวาด และดนสอ ทำาอะไรททำาให
ประภาคารสองสวางขนไดอกครง
- ไมขดไฟ หนงสอ ไมกวาด และดนสอ ทำาอะไรทเรยกวาเปนการเสยสละ
- ทำาไมพวกเขาจงทำาเชนนน
- นกเรยนคดวา ไมขดไฟ หนงสอ ไมกวาด และดนสอ จะรสกอยางไร เมอรวาพวกเขา
สามารถชวยชวตคนไดเปนจำานวนมาก
- ถานกเรยนเปนผรอดชวต จากการเสยสละของไมขดไฟ หนงสอ และไมกวาด นกเรยน
จะบอกอะไรแกพวกเขาเหลานน
4. สมมตวานกเรยนเปนตวละครในนทาน แลวฝกรองเพลง “พายเรอนอย” และทำาทาพายเรอ
สอและอปกรณการเรยนร 1. นทานเรอง “แสงสวางจากประภาคาร”
2. เพลง “พายเรอนอย”
กจกรรมทแสงสวางจากประภาคาร(1) 2.16
“พายเรอนอย”พาย พาย พาย เรอนอย
ลอยอยกลางทะเลพายพด คลนซดสาดลอยเรอ กลางทะเล
56
เอกสารประกอบ
ชาวเรอถอกนว า “ประภาคาร” เปรยบเสมอน “ดวงประทปแหงทองทะเล”
ประภาคาร หมายถง เครองหมายชวยการเดนเรอทมความสำาคญมาก โดยใชแสงไฟแสดงทหมายใน
การนำาเรอเขารองนำา อาว เขตทาเรอ หรอเตอนตำาบลท ทเรอจะวงเขาหากองหน ทตน และสงกดขวาง
ทเปนอนตรายตอการเดนเรอ ดงนน ไฟดวงนจะดบไมได จงตองมเจาหนาทควบคมดแลอยตลอดเวลา
และกรมอทกศาสตรไดบรรจตำาแหนงเจาหนาทประภาคาร เพอควบคมดแลประภาคารเปนเครองหมาย
ชวยการเดนเรอประเภทหนงเปน “แสงสวาง” ทตงไวในตำาบลท หรอชองทางสำาคญ เพออำานวย
ความสะดวกและความปลอดภย ในการเดนเรอใหแกชาวเรอทงหลายทสญจรไปมาในทองทะเล
ปจจบนยงใชประภาคารกนอยยกตวอยางทใชในประเทศไทย ประภาคารเหลานอยในความ
รบผดชอบของกรมอทกศาสตร กองทพเรอ
จดประสงค เพอใหนกเรยนไดเรยนรการเสยสละเพอสวนรวม
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครบอกวา เราจะเลนละครเรอง “แสงสวางจากประภาคาร”
2. คดเลอกตวแสดง
3. ซอมบทละครและทำาฉากประกอบละคร
4. ซอมรองเพลง “พายเรอนอย”
5. ซอมใหญเพอเตรยมความพรอมกอนแสดงจรง
สอและอปกรณการเรยนร 1. บทละครเรอง “แสงสวางจากประภาคาร”
2. เพลง “พายเรอนอย”
กจกรรมทแสงสวางจากประภาคาร(2) 2.17
57
58
59
“ปราการตานการทจรตกคอจรยธรรมและคณธรรมประจำาใจอนนเปน
เรองของอปนสยเปนเรองของการอบรมการทพอแมครบาอาจารย
เพอนฝงและผใหญในสงคมทำาใหดเปนตวอยาง”
อานนทปนยารชนประธานองคกรเพอความโปรงใสในประเทศไทย
60
สาระท3ความเปนธรรมทางสงคม
แนวคด ทกคนควรไดรบความเปนธรรมอยางเสมอภาคและเทาเทยมกน ไมวาจะแตกตางกนดวย
เชอชาต ศาสนา ภมกำาเนด ฐานะ หรอการศกษา และกตองไมละเมดสทธของผอนดวย ดงนน
การใหความเคารพ ในศกดศรความเปนมนษยของผอน การไมเอาเปรยบผอน และการเขาใจ
สทธและหนาทของตนเองจะชวยใหรกความเปนธรรมในสงคมไดมากขน
จดประสงค เพอใหนกเรยนไดเรยนรถงความกลาหาญทางจรยธรรม ทงการยดมนทจะรกษาความ
ถกตอง และการยอมรบผลการกระทำาของตน ตลอดจนเรยนรคณลกษณะของการเปนผนำาท
กลาหาญและยดมนในความด
เครองมอการเรยนร 1. นทาน
2. กจกรรมการเลน
3. กจกรรมศลปะ
4. กจกรรมการเรยนรตางๆ
62
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจถงความกลาหาญทางจรยธรรมวา มาจากจตใจทกลาหาญ
เปนสำาคญ ดงนนพลงความกลาหาญไมไดขนอยกบขนาดของรางกาย ทกคน
สามารถเปนคนกลาหาญ และยนหยดในสงทถกตองได
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครเกรนถงเรอง ความกลาหาญ วานกเรยนคดวา คนทกลาหาญนาจะมลกษณะอยางไร
2. ครวาดรปหน หรอนำารปหนมาใหนกเรยนด แลวใหนกเรยนแสดงความคดเหนวา
- หนเปนสตวทมลกษณะอยางไร (เชน ตวเลก วงเรว)
- หนมความแขงแรงหรอไม
3. ครเลานทานเรอง “ราชสหกบหน” ใหนกเรยนฟง พรอมกบใชหนมอ “หน”
ประกอบการเลานทาน
4. เมอเลาจบแลวชวนนกเรยนคด และรวมแสดงความคดเหน
- ราชสหถงแมจะตวใหญ แตกไมสามารถแกไขสถานการณได
- ทำาไมตอนแรกราชสหถงคดวา หนไมสามารถชวยได
- หนชวยราชสหไดดวยวธใด
5. ประเดนแลกเปลยนเสรมอนๆ อาจรวมถง
- นกเรยนรจกใครทมความกลาหาญหรอไม (อาจเปนบคคล สตว หรอตวละครในนทาน)
- นกเรยนเคยมความกลวหรอไม กลวอะไรมากทสด ความกลวเปนสงตรงกนขาม
กบความกลาหาญ เราสามารถเอาชนะความกลวไดดวยความกลาหาญ แตตอง
เปนความกลาหาญทถกตองดวย
6. สรปประเดนวา
- ความกลาหาญไมไดขนอยกบขนาดของรางกาย แตขนอยกบการกระทำาสงทถกตอง
คนตวเลกๆ กสามารถทำาสงทยงใหญได
- สงถกตองและยงใหญคอการทำาความด ปกปองคนด การตอสกบความชว
- การตอสกบความชวอาจมอนตราย จงตองใชพลงของความกลาหาญ
สอและอปกรณการเรยนร 1. รปภาพหน
2. หนมอ “หน”
3. นทานเรอง “ราชสหกบหน”
กจกรรมท
หนผกลาหาญ3.1
63
จดประสงค เพอใหนกเรยนไดเรยนรเรองความกลาหาญ และความสามคค
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครทบทวนนทานและการเรยนรจากเรอง “ราชสหกบหน”
2. ครอธบายเกมพลงหน
- กำาหนดใหนกเรยนคนหนงเปนสงโต และอกคนเปนนายพราน นกเรยนทเหลอเปนหน
- ใหหนจบมอกนเปนวงกลมลอมรอบสงโตไว แลวใหนายพรานอยนอกวง
- นายพรานตองพยายามแหวกวงลอมของหนเขามาจบสงโตใหได
- หนทงหมดตองพยายามปองกนสงโตไวไมใหนายพรานเขามาจบได โดยตอง
พยายามจบมอกนไว
- หากนายพรานหลดเขามาในวงไดแลว ใหสงโตรบวงหนออกไปนอกวง แลวหนก
ตองชวยกน ปองกนไมใหนายพรานออกไป
3. ครสรปเนนวา ไมวาเราจะเปนใคร ตวใหญหรอเลก หากมความกลาหาญและ
สามคค กจะสามารถทำาสงดๆ ใหสำาเรจได
กจกรรมทเกมพลงหน 3.2
64
จดประสงค เพ อใหน กเร ยนไดเร ยนร ถ งความกลาหาญท จะยอมรบผลการกระทำา
และแกไขในความผดพลาด
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ใหเดกๆ นงเปนวงกลม แลวหาลกบอลสมมตวาเปนเนย
2. ทอง “เนย เนย เนย เนยจ�อยไหน อยทใครออกม�บอกท” (ทองประมาณ 2-3 รอบ
แลวแตครกำาหนด)
3. ระหวางทองสงผานเนยไปเรอยๆ
4. เมอทองจบหากเนยไปตกอยทใครใหยนขน แลวพดดงๆวา
5. “เนยทห�ยไปอยทหน/ผม คะ/ครบ ผมขอคนให (เรยกชอเพอน)” แลวใหเอาไป
ใหเพอน แลวไปนงขางหลงเพอนคนนน เดกทเหลอเขยบใหวงแคบลง จากนนเรม
วนใหมจนเหลอคนสดทาย
** ห�กเดกมจำ�นวนม�กอ�จเลนเกมสโดยใชเนยทละ 2 หรอ 3 อน สงวนแตละรอบ
เลยกได แตละรอบกจะมคนหล�ยคนทเนยไปตกอย จะทำ�ใหเกมสดำ�เนนไปเรวขน
สอและอปกรณการเรยนร ลกบอล เพอนำามาสมมตวาเปนเนย
กจกรรมทหนคนเนย 3.3
65
จดประสงค เพอใหนกเรยนไดเรยนรวา เมอกระทำาผดตองกลาวขอโทษและรจกการใหอภย
เมอผทำาผดสำานกผดแลว
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครชวนนกเรยนคยถงเรอง “เรอ” วา มใครเคยเหนเรอบาง รหรอไมวาเปนเรอประเภทใด
เรอมประโยชนอะไร
2. ครใหแนะนำาเรอประเภททตองใชคนพายหลายๆ คน โดยใหดภาพเรอจากใน
หนงสอใหนกเรยนแสดงความคดเหนวาเคยเหนเรอท ม คนพายหลายๆคน
ประเภทอนอกหรอไม
3. ครใหแนะนำาบทกลอนพายเรอ และใหนกเรยนหดทองกลอน
4. ครสรปประเดนวา การพายเรอเปนตวอยางของการอยรวมกนในสงคม ทมคนหลายๆ คน
ตองชวยกนทำาหนาทของตวเองใหดทสด เรอจงจะไปถงจดหมายปลายทางไดอยางไร
กตามอาจมคนทำาผดพลาด ซงเมอพลาดไปแลวตองรจกขอโทษและแกไขใหดขน
และเมอผทำาผดสำานกผดแลวเรากตองรจกใหอภย
สอและอปกรณการเรยนร 1. คำาคลองจอง “พายเรอ”
2. รปเรอ
กจกรรมทพายเรอ 3.4
66
“พายเรอ” พายเอยพายเรอ เมอยามหนาฝน พวกเราทกคน เลนเพลงเรอพาย พายเรอชวยกน ฉนบงคบทาย เรอเราวงวาย พายไปกลางนำา เรอโอนโยกเยก เมฆฝนพดฉำา หวเรอคะมำา จนหมนเปนวง ฉนบอกขอโทษ เธอโกรธไมลง เรอเรายงคง พายไดใหมเอย
67
จดประสงค กจกรรมตอเนองเพอเสรมกจกรรมพายเรอ เพอใหนกเรยนเรยนรเร อง
การสำานกผด การกลาวขอโทษ และการใหอภยแกผทสำานกผด
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครใหนกเรยนทบทวนคำาคลองจอง “พายเรอ”
2. ใหนกเรยนแบงเปนกลมๆ กลมละ 5-10 คน ครตดแบงเชอกใหแตละกลมสมมตวา
เชอกเปนเรอ
3. ใหนกเรยนจบเชอกไวสมมตวาเปนเรอ ทองอาขยานพรอมทาประกอบดงน
สอและอปกรณการเรยนร 1. เชอก
2. คำาคลองจอง “พายเรอ”
กจกรรมทกจกรรมพายเรอประกอบทา 3.5
พายเรอชวยกน ฉนบงคบทาย
เรอเราวงวาย พายไปกลางนำา
มอซาย จบเรอ (เชอก) ไว
มอขวา ทำาทาพายเรอไปเรอยๆ
ฉนบอกขอโทษ เธอโกรธไมลง
เรอเรายงคง พายไดใหมเอย
ทำาทายกมอไหวขอโทษกน
ลกขนยนเรมพายใหม
เรอโอนโยกเยก เมฆฝนพดฉำา
หวเรอคะมำา จนหมนเปนวง
ทำาทาโยกเยกไปซายขวา
ทำาทาหมนตวเปนวง แลวนงลง
พายเอยพายเรอ เมอยามหนาฝน
พวกเราทกคน เลนเพลงเรอพาย
มอซายจบเรอ (เชอก) ไว
มอขวา ทำาทาพายเรอไปเรอยๆ
68
จดประสงค กจกรรมตอเนองเพอเสรมกจกรรมพายเรอ เพอใหนกเรยนเรยนรเร อง
การสำานกผด การกลาวขอโทษ และการใหอภยแกผทสำานกผด
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครทบทวนกจกรรมการพายเรอทผานมา รวมทงการขอโทษเมอคนพายทำาหวเรอคะมำา
2. ครแนะนำาเกมและเพลง “พายเรอไปในนาวา”
3. ใหนกเรยนจบกลม จำานวนตามทครบอก แลวใหจบมอขอโทษกน จบกลมไดแลวให
รบนงลง
สอและอปกรณการเรยนร เพลง “พายเรอไปในนาวา”
กจกรรมท
กจกรรมพายเรอจบกลมขอโทษ
“พายเรอไปในนาวา”
พายเรอไปในนาวา กง หอย ป ปลา แหวกวาย เวยนวน (ซำา)
พายเรอกนมาหลายคน พายเรอกนมาหลายคน
ใครทำาเรอหมนวน อาว.. ใครทำาเรอหมนวน
ใหคน (....ครบอกวากคน เชน 2 คน 5 คน...) จบมอขอโทษกน
3.6
69
จดประสงค กจกรรมตอเนองเพอเสรมการเรยนรกจกรรมพายเรอ
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครจดเตรยมอปกรณ โดยใชกะละมงใสนำาและใชเชอกมาผกสมมตเปนสญลกษณ
เสนชย
2. ใหนกเรยนเกบใบไมมาคนละหนงใบ เพอเอามาลอยนำาพยายามเกบใบไมหลากหลาย
ประเภทและขนาด
3. ใหเอาใบไมไปลอยนำาเสมอนเปนเรอ
4. ใหเดกสงเกตดวา ใบไมแตละใบตางกนอยางไร เชน ความเรวของการไปขางหนา
การทรงตว จมชาจมเรว
5. เลนเกมแขงเรอ โดยใหเปาหรอใชมอพด ทำาใหเรอไปขางหนา ใครถงเสนชยกอนเปน
ผชนะ
6. หากมผเลนจำานวนมากอาจแบงเปนกลมๆ แลวใหแตละกลมคดเลอกใบไมของกลม
มาเพยงหนงใบ
7. กจกรรมเพมเตม
- ใหเดกวาดรปใบไมทตวเองเกบมาแลวระบายส
- เอากระดาษมาลอกลายใบไม โดยวางกระดาษลงบนใบไมแลวใชดนสอ หรอดนสอส
ระบายบรเวณทวางใบไม (ใบไมทมเสนลายแขงและนนจะสามารถลอกลายไดชดกวา)
สอและอปกรณการเรยนร 1. ใบไมลกษณะตางๆ
2. กะละมงและนำา
3. กระดาษและส (สำาหรบลอกลายใบไม)
กจกรรมท
เรอใบไม 3.7
70
จดประสงค เพอใหนกเรยนไดเรยนรถงคณสมบตของผนำาวาตองมความด ความกลาหาญ
และความเสยสละ
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครเกรนถงเรอง ความเปนผนำา วานกเรยนคดวาคนทเปนผนำาหรอเปนหวหนา นาจะ
มลกษณะอยางไร
2. ครเลานทานเรอง “พญาลง” พรอมกบใชหนมอ “ลง” ประกอบการเลานทาน
3. เมอเลาจบแลว ครตงคำาถามเพอชวนใหนกเรยนคดและแลกเปลยน เชน
- เพราะเหตใดทหารแมนธนจงจองจะยงฝงลง
- พญาลงชวยฝงลงไวไดอยางไร
- ถาพญาลงไมเสยสละใชรางกายตวเองเพอเปนสะพาน แตกลบหนไปคนเดยว
จะเกดอะไรขนไดบาง
4. ครสรปประเดนวา ผทเปนผนำาหรอหวหนา เปนผทมคณสมบตพเศษ คอ ยดมนใน
ความด กลาหาญ และเสยสละเพอสวนรวม
สอและอปกรณการเรยนร 1. นทานเรอง “พญาลง”
2. หนมอ “ลง”
กจกรรมท
พญาลง 3.8
71
จดประสงค เพอใหนกเรยนไดเรยนรเกยวกบคณสมบตของผนำาและการเปนผตามทด
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครทบทวนการเรยนรจากนทานเรอง “พญาลง” ซงเปนผนำาทกลาหาญ
2. ครอธบายการเลนกจกรรม “เจยกๆ พญาลง” ซงมกตกาอยวา
- พญาลงเปนหวหนา เราเปนลกนอง ถาพญาลงสงอะไรเราถงทำา ถาไมใช
คำาสงจากพญาลงหามทำา
- พญาลงจะสงดวยคำาเรมตนวา “เจยก เจยก” ถาไมมคำาเรมตนแบบนแสดงวา
ไมใชคำาสงของพญาลง ใครเผลอทำาตามถอวาแพ
3. ครใหนกเรยนทกคนยนขนและเรมตนสาธตการเลน ดวยการเลนเปนพญาลง โดยสง
ใหนกเรยนทำาทาทางตางๆ โดยใชคำาวา “เจยก เจยก” นำาหนาคำาสง เชน
- เจยกๆ...นงลง (นกเรยนนงลง)
- เจยกๆ... เกาแขน (นกเรยนเกาแขน)
- เจยกๆ...กระโดด 3 ท (นกเรยนกระโดด 3 ท)
- ยนขน (หามทำาตาม เพราะพญาลงไมไดพดคำาวา เจยกๆ)
- ใครทเผลอทำาตามแพ ตองนงลง คนทเหลอสดทายเปนผชนะ (อาจใหเปนพญาลง
คนตอไป)
4. ครสรปประเดนวา
- เราตองรจกการเปนผนำาผตาม
- หวหนาเปนผทตองมความรบผดชอบสง เพราะสงอะไรเพอนจะทำาตาม ถาสงใน
สงทไมดจะเกดความเสยหายได
- ผตามตองพจารณาดวยวาผนำาสงในสงทดหรอไม ถาเปนสงทไมดกไมควรตอง
ปฏบตตาม
กจกรรมท
เจยกๆพญาลงสง 3.9
72
จดประสงค เพอใหนกเรยนไดเรยนรเรองคณธรรมและการเปนผนำา
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครแนะนำามารชคณธรรม เพอใหนกเรยนทองตาม
(ผนำา) หนง...สอง เดกไทยตอง มคณธรรม
(ผตามรองตาม) เดกไทยตอง มคณธรรม
(ผนำา) สาม...ส ยดความด เรามความกลา
(ผตามรองตาม) ยดความด เรามความกลา
(ผนำา) หา...หก เราจะไมปกปองคนเทจ
(ผตามรองตาม) เราจะไมปกปองคนเทจ
(ผนำา) เจด...แปด ฝนตกแดดออกเราอดทนเอา
(ผตามรองตาม) ฝนตกแดดออกเราอดทนเอา
(ผนำา) เกา...สบ ถาเราผดเรายอมขอโทษ
(ผตามรองตาม) ถาเราผดเรายอมขอโทษ
2. ใหนกเรยนทองตาม และเดนจงหวะมารช
สอและอปกรณการเรยนร มารชคณธรรม
กจกรรมทมารชคณธรรม3.10
73
จดประสงค เพอใหนกเรยนไดเรยนรเรองความสามคคเพอการตอสกบความชว
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครเรมตนบทเรยนดวยการแนะนำาใหนกเรยนรจก “แกะ” และเลนเลยนเสยง “แกะ”
2. ครอานนทานคำากลอนเรอง “หมาปากบลกแกะ” พรอมกบใชหนมอ “แกะ”
ประกอบการเลานทาน
3. เมออานนทานจบ ครถามคำาถามและใหนกเรยนแลกเปลยนความคดเหน
- หมาปามกตว
- หมาปาบอกลกแกะวาอะไร
- หมาปากำาลงจะทำาอะไรกบลกแกะ
- ลกแกะกลวหมาปาหรอไม เพราะเหตใด
- ลกแกะบอกหมาปาวาอยางไร
- ตอนจบของเรองหมาปาเปนอยางไร
4. ฝกรองเพลง “หมาปากบลกแกะ”
5. ครชวนนกเรยนเลานทาน โดยใชหนมอสตวตางๆ
สอและอปกรณการเรยนร 1. นทานคำากลอน/ เพลงเรอง “หมาปากบลกแกะ”
2. หนมอ “แกะ” และสตวตางๆ
กจกรรมท
หมาปากบลกแกะ3.11
74
“หมาปากบลกแกะ”
คำารอง/ทำานอง วงสองวย
วนหนงทมาถง มหมาปาหนาตานากลว
งมงายหลงเมามววา มอำานาจนากลวนาเกรง
ทองเทยวไปในปา หาอาหารเลยงตวเอง
วางทานาอวดเบง เปนนกเลงรกรานทวไป
ตะวนกจวนจะคลอย มนเดนลนหอยหวโซ
ดนเดนมากไกลโข ยงหาเหยอไมไดซกตว
เดนทองมาตามลำาธาร หวจนลนลานหนาตามว
เหนลกแกะยนอยหนงตว เดยวจะเคยวใหหายเขดฟน
ลกแกะตวนอยนอย ยนดมนำาอยปลายลำาธาร
แกลงกลวตวลนลาน เมอเหนอนธพาลเดนเขามา
ขมใจไมใหกลว แลวหนตวเขาประจน
รองทกออกไปพลน วนนสบายดหรอไร
เจาหมาปามนไมตอบ นกขอบใจฟาขอบใจสวรรค
สงอาหารมาเปนชนเปนอน ขอบคณสวรรคเบองบน
จงตวาดไอแกะนอย ใยมาทำาออยสรอยใหนำาขนขน
ลำาธารขางลางและบน เปนของตวตนขาเพยงผเดยว
แกะนอยจงรองวา ชาไปกอนพทานเอย
กแหงนขานเคย ใชมนมาแตชาแตนาน
อยามาทำาอวดตว ขาไมกลวหรอกเจาตวพาล
75
หากทำาตวมวระราน อกไมนานจะโดนด
เจาหมาปานกฉนเฉยว วะเดยวนทำาอวดด
ไมรหรอนคอใคร ใยไมใสใจนำาพา
ฉบพลนในทนท หมาปากรเขาไปหา
แตตองรบถอยออกมา ทำาหนาตานาตกใจ
ลกแกะตวนอยนอย ยนเปนรอยอยเรยงราย
ยนกลาไมกลวตาย หากหมาปาหมายจะเขามา
สงเสยงรองแชงดา ไอหมาปาใจดานชา
หากเองกดขบฑา ตองเจอกบขาผรกความเปนธรรม
ลกแกะตวนอยนอย ยนเปนรอยอยเรยงราย
หมาปาไมกลายางกราย ทจะหมายเขามาจบกน
หมดสนแลวซก ยนหางลกมหนาดดน
ชอเสยงเหนทจะสน ตอไปนจะหากนยงไง
ลกแกะตวนอยนอย ยนเปนรอยอยเรยงราย
รวมพลงทงใจกาย ขบไลวายรายทมารกราน
ทำาใจใหเขมแขง เขารวมแรงกนอยางอาจหาญ
ขบไลไอตวมารทคอยรกรานและคอยทำาลาย
76
นกเรยนเปนศนยกลาง
78
ผลงานของเรณปญญาดแบบเรยน(กง)สำาเรจรป
79
บทบาทของคร
80
ผลงานของเรณปญญาดแบบเรยน(กง)สำาเรจรป
81
สาระท4กระทำาอยางรบผดชอบ
แนวคด ในทกสงคมประกอบดวยสมาชกหรอบคคลทแตกตางหลากหลาย ตามบทบาทและหนาท
ตางๆ ทเหมอนกนบางและตางกนบาง ตงแตเปนสมาชกของครอบครว สมาชกของโรงเรยน
สมาชกของททำางาน และสมาชกของสงคม ดงนน การอยรวมกนอยางสนตสข เขาใจซงกน
และกน ไมละเมดผอน และพรอมยอมรบในการกระทำาของตนเองนน สมาชกทกคนจะตอง
เขาใจความรบผดชอบในบทบาทและหนาทของตนเองและบคคลตางๆ รวมทงการปฏบตหนาท
ตางๆ อยางมความรบผดชอบ พรอมทจะใหมการตรวจสอบได มความเคารพตอกฎเกณฑกตกา
อยางมวนย
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจความสำาคญของหนาทและฝกฝนลกษณะนสยความรบผดชอบ
อนเปนพนฐานตอการกระทำาอยางรบผดชอบและการยอมรบผด
เครองมอการเรยนร 1. นทาน
2. คำาคลองจอง/เพลง
3. กจกรรมการเลน
4. กจกรรมศลปะ
82
จดประสงค เพอใหนกเรยนไดเรยนรเกยวกบมอวาสามารถทำาหนาทและทำาประโยชนตางๆ ได ไมวาจะเปนมอเดกหรอมอผใหญ
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครอธบายเกยวกบ มอ แลกเปลยนกบนกเรยนเรอง มอ 2. รองเพลง “นว...อยไหน” และตบมอประกอบจงหวะ 3. อธบายใหนกเรยนรจก มอ นวมอ เปนอวยวะสำาคญของรางกายรจกการเปลยนส ตางๆ รจกการเปรยบเทยบขนาดของมอ ระหวางมอตนเองกบคนอน ดวามอ ใครใหญ-มอใครเลก วดขนาดของมอ 4. หลงจากดำาเนนกจกรรมรจกมอแลว ครเรมตนดวยการถามคำาถามวา “เดกเดกรไหมว� มอทำ�อะไรไดบ�ง” 5. ใหนกเรยนตอบ แลวครอธบาย เชน - ไหวทกทาย สวสด ไหวแสดงการขอบคณ ไหวแสดงการขอโทษ ไหวแสดงความเคารพ - จบมอ / เลนแมงมมลาย เลนหนเงา / ปนดนนำามน/ ปลกตนไม / ใสเสอผา ดแล เอาใจใส ชวยเหลอผอน/ กอด/ โบกมอ 6. มอนทำาไมดไดหรอไม ใหนกเรยนตอบ ไมควรทำาอะไร เชน หยบของของคนอนโดย
ไมไดรบอนญาต
สอและอปกรณการเรยนร
1. เพลง “นว...อยไหน” (รองประกอบจงหวะ)
2. สผสมนำา กระดาษวาดเขยนและจานพลาสตก
กจกรรมทมอของหน(1) 4.1
83
“นว.....อยไหน”
นวโปงอยไหน นวโปงอยไหนอยนจะ อยนจะ
สขสบายดหรอไร สขสบายดหรอไรไปกอนนะ สวสด
(นวช นวกล�ง นวน�ง นวกอย มอฉน)
จงหวะตบมอ
มอ/ มอ/ มอ/ เลก เลก/ (เท� เท� เท� เลก เลก)
84
จดประสงค เพอใหนกเรยนไดเรยนรเกยวกบมอวาสามารถทำาหนาทและทำาประโยชนตางๆ ได ไมวาจะเปนมอเดกหรอมอผใหญ
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครทบทวนเรอง มอ แลวแจกกระดาษใหนกเรยน
2. ใหนกเรยนกางมอ แลวลากเสนตามนวมอของตนเองลงบนกระดาษทเตรยมไว
3. ลองวาดทงมอซายและมอขวา
4. ใหรจก มอ นวมอ เปนอวยวะสำาคญของรางกาย รจกการเปรยบเทยบขนาดของมอ
ระหวางมอตนเองกบคนอน ดวามอใครใหญ-มอใครเลก วดขนาดของมอ
5. หล งจากดำ า เนนกจกรรมร จ กมอแล ว คร เร มตนด วยการถามคำ าถามว า
“เดกเดกรไหมว� มอทำ�อะไรไดบ�ง”
6. ใหนกเรยนตอบ แลวครอธบาย เชน
- ไหวทกทาย สวสด ไหวแสดงการขอบคณ ไหวแสดงการขอโทษ ไหวแสดงความเคารพ
- จบมอ/ กอด/ โบกมอ
- เลนแมงมมลาย เลนหนเงา
- ปนดนนำามน/ ปลกตนไม
- ใสเสอผา ดแลเอาใจใส ชวยเหลอผอน
7. มอนทำาไมดไดหรอไม ใหนกเรยนตอบ เชน แกลงเพอน หยบของของคนอนโดยไมได
รบอนญาต
8. รองเพลงและเตนรำาประกอบจงหวะ
สอและอปกรณการเรยนร 1. เพลง “นว....อยไหน” ตบมอตามจงหวะ
2. กระดาษวาดเขยน/ส
กจกรรมทมอของหน(2) 4.2
85
มอนมประโยชน
จดประสงค เพอใหนกเรยนไดเรยนรเกยวกบมอวาสามารถทำาหนาทและทำาประโยชนตางๆ
ไดไมวาจะเปนมอเดกหรอมอผใหญ
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ใหนกเรยนทองคำาคลองจอง/รองเพลง “มอฉนมประโยชน”
2. ครถามนกเรยนวา มอทำาความดอะไรไดบาง เชน การดแลตนเอง (ตดกระดม ผกเชอก
รองเทา) การชวยเหลอผอน แบงขนม การชวยงานบาน เกบของเลน มอสวสด
มอขอโทษ
3. ครชวนนกเรยนไปใชมอทำาความด เชน เกบของเลนเขาท จดโตะ ลางแกวนำาของ
ตนเอง กวาดหอง พบผา งานบานอนๆ
4. เมองานเสรจแลว ครจบมอเดกทกคน ชมเชยโดยใชเพลง
“มอเลกเลก ทำ�ใหโลกยงใหญ”
5. ครถามวา กลบไปจะใชมอทำาประโยชนอะไรบาง
6. ครใหนกเรยนดภาพอาชพราชการ พรอมกบอธบายวา มอของแตละคนทำาความด
อะไรไดบาง
สอและอปกรณการเรยนร 1. เพลง/คำาคลองจอง “มอฉนนมประโยชน”
2. เพลง “มอเลกๆ”
3. รปภาพอาชพราชการตางๆ
กจกรรมท 4.3
86
“มอเลกเลก”
มอเลกเลก สรางโลกยงใหญ
มอเลกเลก สรางโลกยงใหญ
มอเลกเลก ทำาใหโลกสวย
โลกสวยงาม ดวยมอของเรา
(เท�เลกเลก เอวเลกเลก)
“มอฉนนมประโยชน”
มอฉนน มประโยชน
ไมมโทษ แกใครใคร
หยบจบ นบเลขได
ใชทกทาย สวสด
ใชขอบคณ ใชขอโทษ
ใชวาดรป ระบายส
ปลกตนไม เลนดนตร
มอฉนน ดจรงเอย
87
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจวา ทกคนมความรสกไมควรทำารายกน มอไมไดมไว
เพอทำารายใคร
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครใหนกเรยนปดตาแลวใหเดกเดกสมผสสงของทเตรยมมาทละชน (นำาแขง นำาอน
วสดพนผวขรขระ วสดพนผวออนนม)
2. ถามนกเรยนวา รสกอยางไร มใครรสกเหมอนหรอแตกตางอยางไร
3. ใหนกเรยน จบ สมผส มอเพอน มอคร ดวาเหมอนหรอตางจากมอของเราอยางไร
4. ครสรปวา มอคนทกคนมความรสกไมแตกตางกน จะทำาอะไรควรนก มอเขา มอเรา
และใจเขา ใจเรา
5. มออยางไรคอมอทำาด (มอชวยเหลอ มอทำาหนาท มอรบผดชอบ) มออยางไร
คอมอทำาราย (มอไมทำางาน มอรงแก มอเอาเปรยบ)
6. ทองคำาคลองจอง/รองเพลง “มอฉนนมประโยชน”
สอและอปกรณการเรยนร 1. วสดตางชนด เชน นำาแขง นำาอน สำาล กอนหน
2. เพลง/คำาคลองจอง “มอฉนนมประโยชน”
กจกรรมท
มอเขามอเรา 4.4
88
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจวา การขโมยเปนการกระทำาทไมถกตอง และไมสามารถยอมรบได
(โดยใชมอเปนตวดำาเนนเรอง)
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครเรมตนบทเรยนดวยการรองเพลง “หากพวกเรากำาลงสบาย”
2. ครนำาเขาเรองดวยการอานนทานเรอง “นวโปงขโกง” โดยกระตนใหนกเรยน
ใชจนตนาการตามเนอเรอง
3. เมอครอานจบ ตงคำาถามและใหนกเรยนแลกเปลยนความคดเหน
- ทำาไมนวอนๆ จงโกรธนวโปง
- ควรทำาอยางไรเพอใหนวอนๆ หายโกรธ
สอและอปกรณการเรยนร 1. นทานเรอง “นวโปงขโกง”
2. เพลง “หากพวกเรากำาลงสบาย”
กจกรรมท
นทานนวโปงขโกง 4.5
“หากพวกเรากำาลงสบาย”
หากพวกเรากำาลงสบายจง (ตบมอ) พลน
หากพวกเรากำาลงสบายจง (ตบมอ) พลน
หากพวกเรากำาลงมสข หมดความทกขไปแลวทกสง
มวประวงอะไรกนเลา จง (ตบมอ) พลน
(กระทบเท� ผงกหว สงเสยงดง)
89
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจเกยวกบหนาทและความรบผดชอบ
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครเรมตนบทเรยนดวยการถามนกเรยนวา รจกนาฬกาหรอไม และอธบายสวน
ประกอบของนาฬกา ความสำาคญของนาฬกา
2. ครอานนทานเรอง “ตกตอกขเกยจเดน” โดยกระตนใหนกเรยนคด และมจนตนาการ
ตามเนอเรอง
3. เมออานนทานจบแลว ครตงคำาถามแลวใหนกเรยนแลกเปลยนในประเดนตอไปน
- เขมสนและเขมยาว มหนาทอะไร
- อะไรเกดขนเมอเขมสนและเขมยาว รสกเบอหนาย
4. วาดรปนาฬกา
5. รองเพลง “ตกตอก”
สอและอปกรณการเรยนร 1. นทานเรอง “ตกตอกขเกยจเดน”
2. เพลง “ตกตอก”
กจกรรมทตกตอกขเกยจเดน 4.6
“ตกตอก”ตกตอกเสยงนาฬกา
พอถงเวลาเรามาชวยกน
ตกตอกฉนเปนเขมสน
ตกตอกฉนเปนเขมยาว
ตกตอกเสยงนาฬกา
พอถงเวลาเรามาชวยกน
90
91
จดประสงค เพอใหนกเรยนฝกฝนการมความรบผดชอบตอหนาทขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครถามนกเรยนวารจก กระแต หรอไม 2. ครอานนทานเรอง “กระแตนอยขลม” ใหนกเรยนฟงโดยกระตนใหนกเรยนคด และจนตนาการตามเนอเรอง 3. เมออานจบแลว ครตงคำาถามใหนกเรยนแลกเปลยนความคดเหนในประเดนตอไปน - ใหนกเรยนทบทวนวา กระแตนอย จำาอะไรไดและลมอะไรบาง - ใหนกเรยนวเคราะหผลทอาจเกดขนจากการลมของ กระแตนอย - คณครถามวา นกเรยนจำาอะไรไดบาง ลมทจะทำาอะไรบาง
กจกรรมททำาไมหนชอบลม
เหตการณ ผลทเกดขนลมทำาการบานแลวทำาให
ลมทงขยะแลวทำาให
ลมรดนำาตนไมแลวทำาให
ลมใหอาหารปลาทองแลวทำาให
ลมแปรงฟนแลวทำาให
ลมถสบแลวทำาให
ลมปดประตบานแลวทำาให
4.7
92
4. ครเปานกหวด(ป ด ป ป ด) แลวใหนกเรยนทองคาถาวเศษของคณครนกฮก พรอมกน ใหนกเรยนแตละคนเตมคำาพดในสงทนกเรยนมกจะลม เชน ทำาการบาน/ ทงขยะ/ รดนำาตนไม/ ใหอาหารปลาทอง/ แปรงฟน/ ถสบ/ ปดประต และอนๆ ท นกเรยนอาจลมทจะทำา 5. ครสรปโดยชใหเหนวา การจำาไดวา จะตองทำาอะไรบาง ทตองทำาคอ ความรบผดชอบ และความรบผดชอบสำาคญมาก เพราะเปนลกษณะของเดกด คนด พอแมและคณคร จะรกและไววางใจ ตอไปเมอนกเรยนโตขน หากมความรบผดชอบกจะสามารถทำางาน เลยงชพดแลตวเองได 6. ครถามนกเรยนวา นกเรยนตองรบผดชอบอะไรบางทงทบานและโรงเรยน 7. ใหนกเรยนวาดรปเกยวกบความรบผดชอบ
กจกรรมเสรมเพอความสนกสนานและปลกฝงจตสำานก รองเพลง “กระแตตนเชา”
สอและอปกรณการเรยนร 1. นทานเรอง “กระแตนอยขลม” 2. นกหวด 3. กระดาษและส 4. เพลง “กระแตตนเชา”
“คาถาวเศษของคณครนกฮก”
ปด ป ปด
“จำา จำา จำา วาหนตอง .....
จำา จำา จำา วาตองทำาทนท
ผลดวนประกนพรงไมด
หนตองมความรบผดชอบ”
93
“กระแตตนเชา”
คำารองทำานองสองวย
ดเจากระแตนอย
เตนวอยวอยวองไว
ชางแจมใสราเรงเสยจรง
จบกงโนนกมากงน
จบกงนกไปกงนน
โลดกระชนไปมาตามเสยงเพลง
ตน ตน ตนเชา เชา
ไมซมเซาเศราใจ
ไมหลบใหลลวงเลยสกครา
กระแตนอย เจากระแตนอย เตนวอย วอย ออกกำาลง
ฟงสฟง ฟง ฟง ฟงเสยงมน
ปด ป ปด/ ปด ปด ป ปด/ ป ปด
หนง สอง หนง สอง หนง สอง สาม ส
ออกกำาลงกาย
โยกยายไปมา
มาฉนจะพา
เตนไปดวยกน
94
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจวา อะไรคอรบผดชอบ อะไรคอไมรบผดชอบ
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. คณครทบทวนนทานเรอง “กระแตตนเชา”
2. คณครและนกเรยนทอง “มนตวเศษของครนกฮก” และรองเพลง “กระแตตนเชา”
ดวยกน
3. ใหนกเรยนดรปภาพความรบผดชอบของกระแต แลวถามวารปใดคอรบผดชอบ รปใดคอ
ไมรบผดชอบ
- รปกระแตเกบทนอน
- รปกระแตทำาการบาน
- รปกระแตชวยทำาความสะอาดบาน
- รปกระแตทงขยะลงถง
- รปกระแตเกบของหายไปฝากกบคณคร
- รปกระแตใหอาหารปลา
- รปกระแตเดดดอกไมในแปลงดอกไม
- รปกระแตไมแปรงฟน
- รปกระแตเปดไฟ/ โทรทศนทงไวเมอไมใชงาน
4. ใหนกเรยนดรปและอานใหฟงอกครง โดยใหตบมอสามครง หากรปนนหมายถง
ความรบผดชอบ และไมตบมอคอไมรบผดชอบ โดยคณครอธบายวาการตบมอ
คอการชมเชยในการทำาสงทถกตอง
สอและอปกรณการเเรยนร 1. รปภาพความรบผดชอบ
2. เพลง”กระแตตนเชา”
กจกรรมทอะไรคอความรบผดชอบ 4.8
“คาถาวเศษของคณครนกฮก”
ปด ป ปด
“จำา จำา จำา วาหนตอง.....
จำา จำา จำา วาตองทำาทนท
ผลดวนประกนพรงไมด
หนตองมความรบผดชอบ”
95
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจความสำาคญของการรบผดชอบตอการมสตวเลยง
และการดแลสตวเลยง
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครเรมตนบทเรยน ดวยการชวนนกเรยนคยเกยวกบสตวเลยง ใครรจกสตวเลยง สตวเลยง
คออะไร (สตวเลยง หมายถง สตวทมนษยเลยงไวเปนเพอน ไวใชงาน เชน หมา แมว
นก ชาง) พรอมกบใชหนมอสตวชนดตางๆ ประกอบการอธบาย
2. อธบายวาวนนเราจะนบจำานวนสตวเลยงทนกเรยนชอบ
3. ครตดกระดาษชารตและวาดแกนกราฟแทงบนกระดาษ ใหแกนนอนเปนจำานวน
แกนตงเปนประเภทของสตวเลยง แลวแจกกระดาษสทตดเปนสเหลยมใหนกเรยน
4. ครถามนกเรยนวา สตวเลยงทนกเรยนชอบคออะไร แลวใหมาตดกระดาษสท
แผนกราฟหนาหอง
5. เมอนกเรยนตดกระดาษเลอกสตวเลยงเรยบรอย ชวยกนนบวาจำานวนคนทชอบสตวเลยง
แตละประเภทเปนอยางไร อะไรมากทสด อะไรนอยทสด
กจกรรมเสรมเพอความสนกสนานและปลกฝงจตสำานก 1. เลยนแบบเสยงรองของสตวเลยง แลวรองเพลง “ลกสตว” (ครกบนกเรยนอาจชวย
กนแตงเพลง เพอเพมเตมเสยงลกสตวอนๆ)
2. เลยนแบบทาเดนและลกษณะทาทางของสตวเลยง
3. เลนเกม “ลกแมวบอกวา” โดยใชหนมอเปนตวชวย
การบาน ใหนกเรยนไปคยกบผปกครองวา เราตองดแลสตวเลยงอยางไรบาง และนำาถงเทาท
ไมใชแลว (ขาดกได) มาโรงเรยน 1 ค ใครมมากกวา 1 ค ใหเอามาฝากเพอนดวยเพอ
มาทำาหนมอ
สอและอปกรณการเรยนร 1. กระดาษและปากกาเคม
2. กระดาษสตดเปนชนเลกๆ
3. หนมอสตวชนดตางๆ
4. เพลง “ลกสตว”
กจกรรมท
สตวเลยงแสนรก(1) 4.9
96
“ลกแมวบอกวา”
ลกแมวบอกวา “เหมยว เหมยว ใครรกสตวเลยงใหยกมอขน” แลวใหเอามอลงลกแมวบอกวา “เหมยว เหมยว ใครมหมาใหเหา โฮงโฮง” ขอใหนกเรยนอาสาสมครออกมาเปนคนนำาพด ลกแมวบอกวา“เหมยว เหมยว ใคร.............................”
“ลกสตว”
ลกเปดมนรองกาบกาบ
ลกไกมนรองเจยบเจยบ
ลกหมาเหาบอกบอกบอก
ลกแมวกรองเหมยวเหมยว
ลกหมมนรองอดอด
ลกกบมนรองอบอบ
ลกนกรองจบจบจบ
ลกววกรองมอมอ
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจความสำาคญของการรบผดชอบตอการมสตวเลยง
และการดแลสตวเลยง
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครชวนคยเกยวกบสตวเลยงทนกเรยนชนชอบ
2. ครชวนประดษฐตกตาหนมอโดยใชถงเทาทเตรยมมาจากบาน นกเรยนคนไหนมเกน
ใหแบงใหเพอน โดยใชวสดอปกรณ (กาว ไหมพรม กระดม เศษผา ลกปด
ปากกาเมจก)
3. ครถามนกเรยนแตละคนวา ใครประดษฐหนมอสตวเลยงอะไร แลวใหเวลานกเรยนคยกบ
สตวเลยง
4. ครถามนกเรยนวา คยอะไรกบสตวเลยง แลวตงคำาถามทเกยวของกบการดแล
สตวเลยง เชน สตวเลยงหวหรอไม หวแลวเจาของควรทำาอยางไร สตวเลยง
อยากเขาหองนำาหรอไม
สอและอปกรณการเรยนร 1. ถงเทา (เตรยมจากบาน)
2. อปกรณตกแตง ไดแก ไหมพรม กระดม ลกปด เศษผา ส
กจกรรมท
สตวเลยงแสนรก(2) 4.10
98
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจความตองการทไมแตกตางกนระหวางสตวเลยง
และคน
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ทบทวนการเรยนรตามกจกรรมสตวเลยง
2. ครถามนกเรยนวานกเรยนตองทำาอะไรทกวน และทำาไมสงเหลานจงสำาคญ เชน
กนอาหารเชา แตงตว อาบนำา
3. ครถามนกเรยนวาสตวเลยงตองการอะไรบาง
4. เมอไดคำาตอบแลว ใหครตงประเดนและใหนกเรยนแลกเปลยนในประเดนตอไปน
- ความตองการของสตวเลยงเหมอนคนหรอไม อะไรทเหมอน อะไรทแตกตาง
- สตวสามารถสนองความตองการของตนเองไดหรอไม
- คณครชใหเหนวาเปนความรบผดชอบของใครทตองทำาหนาทตอบสนองความ
ตองการของสตวเลยง
- ฝกใหนกเรยนคดวาถาเจาของไมดแลสตวเลยงจะเกดอะไรขน เชน ถาแมวไมได
กนขาว ถาหมาออกไปเลนนอกบาน ถาแมวไมสบาย ถาหมาไปถายนอกบาน
- แลกเปลยนประสบการณการดแลสตวเลยง เชน
o ใหทอยอาศย
o ใหนำา ใหอาหาร
o แปรงขน
o เลนดวย
o พดคยกบสตวเลยง
o ทำาความสะอาดสงทสตวเลยงขบถาย
- ดรายการการดแลสตวเลยงทงหมด และแสดงทาทางประกอบการดแลสตวเลยง
กจกรรมทสตวเลยงและคน4.11
99
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจความสำาคญของการรบผดชอบตอการมสตวเลยง
และการดแลสตวเลยง
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. คณครถามนกเรยนวา เวลานกเรยนปวยทำาอยางไร ไปหาใคร บอกวาอะไร
2. ใหแบงกลมยอยเลนบทบาทสมมตวาสตวเลยงของนกเรยนปวย แลวพาสตวไปหา
สตวแพทย (อธบาย : สตวแพทยคอหมอรกษาหมาแมวและสตวเลยงอนๆ) ใหแสดง
บทบาทวา หมอรกษาสตวอยางไร โดยใชหนมอสตวชนดตางๆ ประกอบการเลน
บทบาทสมมต
3. ใหแบงกลมยอยเลนบทบาทสมมตการดแลสตวเลยง
4. ครสรปวา เจาของสตวเลยงมหนาทและรบผดชอบ ทำาใหสตวมความสข
5. ใหนกเรยนวาดรปสตวเลยง
กจกรรมเสรมประสบการณ เชญสตวแพทยหรอเจาหนาททเกยวของกบการดแลสตวเลยงมาเยยมโรงเรยน เลาใหนกเรยน
ฟงเกยวกบสตว การดแลสตวและสตวทถกทอดทงจากเจาของ หรอการไปเยยมโรงพยาบาลสตวเลยง
สอและอปกรณการเรยนร หนมอสตวชนดตางๆ
กจกรรมท
พบสตวแพทย 4.12
100
จดประสงค เพอใหนกเรยนฝกความรบผดชอบตอสวนรวม
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. คยกบนกเรยนวา ทกคนเปนเดกด มความรบผดชอบ อยากใหนกเรยนรวมกนรบผดชอบ
เรองตางๆ ทกคนเปนเจาของหองเรยน
2. ครถามวา หองเรยนทนาอยและมความสขเปนอยางไร
3. ถานกเรยนอยากใหหองเรยนนาอยและมความสข ตองรวมดวยชวยกน สงทงายทสด คอ
การทำาความสะอาดและรกษาความสะอาด
4. ครถามนกเรยนวา รจกไมกวาดหรอไม (อธบาย: อปกรณทำาความสะอาด) แลวสอนรอง
เพลง “ระบำาไมกวาด”
5. ชวนนกเรยนทำาความสะอาดหองเพอทกคนจะไดอยในหองทสะอาดและขณะททำาความ
สะอาดอาจเปดเพลงใหเดกเดกรองตาม
6. ฝกใหนกเรยนรบผดชอบงานอนในหองเรยน เชน
o เกบของเลนทเลนแลวเขาทใหเรยบรอย
o ทำาความสะอาดหองเรยน
o เตรยมทนอนกลางวน
o เกบทนอนกลางวน
o ตกแตงหองเรยน
หม�ยเหต อ�จเปดเพลงสำ�หรบเดกไปดวยขณะทใหนกเรยนรบผดชอบตอก�รง�น
สอและอปกรณการเรยนร เพลง “ระบำาไมกวาด”
กจกรรมทระบำาไมกวาด4.13
101
เอกสารประกอบ
“ระบำาไมกวาด” คำารอง/ทำานอง สองวย
รไหม รไหม รไหม
รไหมฝนนนไมสะอาด
ไมกวาด มนกไมไป
เดกเดก ควรจำาใสใจ
เดกเดกควรจำาใสใจ
ไมกวาด ไมไป ขฝนยงม
บานเราตองมระเบยบ
เรยบหรคอยจบคอยด
อยาวางเวนเหนแลวตองชวยถ
อยาวางเวนเหนแลวตองชวยถ
เพอใหนาอยเจรญหเจรญตา
หดไว หดไว นะเรา
ยามเชา ยามบาย ยามสาย
กวาดบานเปนของงายดาย
ถาไมใสใจ ขฝนจะเตมเมอง
กวาด กวาด กวาด กวาด เอา
กวาด กวาด กวาด กวาด กวาด
102
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจเกยวกบหนาทและความรบผดชอบขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครอานนทานเรอง “ชายโงกบตนไม” โดยกระตนใหนกเรยนคดและมจนตนาการตาม เนอเรอง 2. เมออานนทานจบแลว ครตงคำาถามแลวใหนกเรยนแลกเปลยนในประเดนตอไปน - นายกวยจบ กบ นายกวยเตยว เปนอะไรกน - ทำาไม นายกวยจบ จงปลกตนไผ - เมอ นายกวยจบ ปลกตนไผแลวเกดอะไรขน - ทำาไม นายกวยเตยว จงตดตนไผทง - เมอ นายกวยเตยว ตดตนไผแลวเกดอะไรขน - ใหนกเรยนชวยกนคดหาประโยชนของสงของตางๆ - จนตนาการวา ถาวนหนงไมมของบางอยาง (เชน นำา/ ไฟ/ ของเลน/ ดนสอ/ กระดาษ/ เสอผา) เดกๆ จะทำาอยางไร และจะลำาบากอยางไร จะแกปญหาอยางไร - เดกๆ จะดแลรบผดชอบขาวของตางๆ ดวยวธใดบาง (เชน เสอผา-ซก พบ เกบ/ จานชาม-ลาง เกบ/ ดนสอส-เกบเปนทเปนทาง ฯลฯ) 3. ครสรปวา - ของทกอยางมประโยชน อยาทงขวาง และตองใชอยางประหยด เพราะถาวนหนง ไมมแลวจะมาเสยใจภายหลง (เชน เลนของเลนแลวตองเกบ/ อยาเปดนำา เปดไฟ ทงไว) - ของทกอยางมประโยชน เราจงตองดแลรบผดชอบ (เชน ทำาความสะอาดของเลน ของใช เหมอนตนไมทเราตองกวาดใบไมใตตนดวย)
สอและอปกรณการเรยนร นทานเรอง “ชายโงกบตนไม”
กจกรรมท
ชายโงกบตนไม 4.14
103
104
สาระท5เปนอยอยางพอเพยง
แนวคด การดำาเนนชวตตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงนน ถอวาเปนแบบอยางทด ทควรถอปฏบต
การรจกความพอด พอประมาณในการใชชวต การรสกพอใจในสงทตนเองมอย การรจกประหยด
และรคณคาสงของเปนเรองสำาคญในการสรางนสยทเปนอยอยางพอเพยง จะไมทำาใหเกดการดนรน
แบบเหนแกตวและขาดสต ไมเอาเปรยบผอนและสงคมในภาพรวมดวย
จดประสงค เพอใหนกเรยนไดเรยนรแนวคดการมชวตทพอเพยง โดยเฉพาะเรองโทษของความโลภ
และการทำาอะไรเกนตว
เครองมอการเรยนร 1. นทาน
2. กจกรรมการเลน
3. กจกรรมศลปะ
4. กจกรรมการเรยนรตางๆ
108
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจวาความโลภเปนสงทไมด
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครเกรนถงเรอง ความโลภ ซงหมายถง ความอยากไดไมรจกพอ1
2. เลานทานเรอง “เดกโลภ” 3. เมอเลาจบแลวชวนนกเรยน ทบทวนเรองและรวมแสดงความคดเหน - แมสอนเดกชายขนชางใหทองวาอยางไร ทำาไมแมจงตองสอนใหขนชางแบบนน (เดกชายขนชางมนสยอยางไร) o แมสอนขนชางใหทองวา “ไมพอคอยเอ�ใหม ไมพอคอยเอ�ใหม ไมพอคอยเอ�ใหม” o ครใหนกเรยนทองตามขนชาง 4. ครสรปประเดน - ความโลภเปนสงไมด - หยบตกอะไรกเอามาแตพอด ถาไมพอคอยเอาใหมกได - ควรรจกแบงปนกน 5. กจกรรมเสรมการเรยนรอนๆ - ชวงรบประทานของวางหรออาหารเทยง ใหนกเรยนสงเกตดวาปกตกนขาว ขนม นำาเทาไหรจงจะอมพอด - ใหนกเรยนชวยกนคดวา หากหยบอาหารหรอขนมมามากเกนไป จนกนไมไหว มขอเสยอยางไรบาง และควรแกไขอยางไร
สอและอปกรณการเรยนร นทานเรอง “เดกโลภ”
กจกรรมทเดกโลภ
1 พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542
5.1
109
กจกรรมท
คนเลยงแพะ
จดประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจวาความโลภเปนสงทไมด
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครเลานทานเรอง “คนเลยงแพะ”
2. เมอเลาจบแลวชวนนกเรยน ทบทวนเรองและรวมแสดงความคดเหน
- เพราะเหตใด ฝงแพะเดมจงวงหนคณลงไป
- คณลงแบะแบะถกคณปาดวาอะไร
3. ครสรปประเดนเรอง ความโลภ วาเปนพฤตกรรมทไมด คนทมความโลภมากๆ
มกตองลงเอยดวยความสญเสยเพราะความโลภของเขานนเอง
4. กจกรรมเพอความสนกสนานและเสรมการเรยนร
- หนากากแพะ
o ครใหนกเรยนตกแตงระบายสหนากากแพะใหสวยงาม
สอและอปกรณการเรยนร 1. นทานเรอง “คนเลยงแพะ”
2. แบบหนากากแพะ เพอใชตกแตงระบายส
5.2
110
ภาพตวอยาง
111
จดประสงค เพอยำาใหนกเรยนเขาใจเรอง “ความโลภ”
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. จดพนทเลน โดยใหนำาของเลนมากองรวมไว หรอใสถงไว ทดานหนงของหอง (ตำาแหนง ก.)
แลวใหนกเรยนทเลนเกมไปอยอกดานหนงของหอง (ตำาแหนง ข.) ซงหางจากตำาแหนง ก.
พอสมควร
2. ครแบงนกเรยนเปน 2 กลมจำานวนเทาๆ กน
3. ครใหนกเรยนเลนทละกลม กลมทยงไมไดเลนเปนกรรมการคอยดวา กลมทเลนอย
มของตกกชน
4. ครอธบายวธการเลนเกมดงน
- ใหแตละกลมขนของจากตำาแหนง ก. กลบมายงตำาแหนง ข. ใหไดมากทสด
โดยในแตละกลมใหทำาทละคน
- โดยขากลบตองกระโดดแบบกระตาย (ขาเดยวหรอสองขากได)
- ของทหลนพนไมตองเกบ ใหไปตอจนถงทหมาย (ตำาแหนง ข.)
- ขนเสรจแลวตองไปตอแถวขางหลง (หรอออกไปนงรอ)
- กอนคนตอไปจะเรม ใหครหรอเพอน (กลมอน) เกบของทตกออกไปกองรวมไว
ดงนนกลมทยงไมไดเลน ใหจบตาดวามของหลนกชน
- ของทขนมาไดนบใหชนละ 1 คะแนน ของททำาตกจะถกหกคะแนนชนละ 10 คะแนน
5. ครชกชวนนกเรยนใหสะทอนความรสกและความเหนจากการเลนเกม
- กลมทชนะทำาอยางไร (ใหนกเรยนแสดงความคดเหนรวมกน)
- คนทหยบของมามากเกนไปเกดอะไรขน
6. ครสรปประเดนเรอง “ความโลภ” และความพอด
สอและอปกรณการเรยนร ของเลนทนมๆ หรอตกไมแตก มากองรวมกนไว หรอใสถงไว
กจกรรมทกระตายโลภมาก 5.3
112
วธการเลนเกม
จดรวมของทผเลนทำาตกระหวางทาง
ตำาแหนงก.
ตำาแหนงข.
นกเรยนเขาแถวอยหลงตำาแหนงข.
2.เมอหยบไดจำานวนทตองการใหกระโดด
แบบกระตายนำากลบมาทตำาแหนงข.
1.นกเรยนวงจากตำาแหนงข.
ไปหยบของทตำาแหนงก.
113
จดประสงค เพอใหนกเรยนเรยนรทจะภมใจและพอใจในสงทตวเองเปนสงทตวเองม
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครเลานทานเรอง “กากบหงส”
2. เมอเลาจบแลวชวนนกเรยน ทบทวนเรองและรวมแสดงความคดเหน
- กา มประโยชนอยางไร
- ทำาไมกาจงลงไปวายนำาทงๆ ทวายไมเปน
3. ครสรปประเดน
- เราควรภมใจและพอใจในสงทตวเองเปนและในสงทตวเองม
- การพอใจในสงทตวเองมและเปน ไมใชการหยดแสวงหาความกาวหนา หรออย
เฉยๆ
- เชนเดยวกบ กา ทมหนาททสำาคญและนาภาคภมใจ เรากควรภมใจในตวเอง
และทำาหนาท ใหดทสด
4. กจกรรมเพอความสนกสนานและเสรมการเรยนร
- กจกรรมระบายสรปกา
- คำาอธบาย กา ปกตมสดำาสวยงามอยแลว แตหาก กา จะตองกลายเปนสอน
จะเปนสอะไรไดบาง ใหนกเรยนระบายสรปกา โดยไมใหใชสดำา
สอและอปกรณการเรยนร 1. นทานเรอง “กากบหงส”
2. รปกา (ใชระบายส)
กจกรรมทกากบหงส 5.4
114
ภาพตวอยาง
115
จดประสงค เพอใหนกเรยนเรยนรทจะไมทำาอะไรเกนตว
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครเลานทานเรอง “ลกองอางกบแม ”
2. เมอเลาจบแลว ชวนนกเรยนทบทวนเรองและรวมแสดงความคดเหน
- ใหนกเรยนสะทอนจากเรองวา ทำาไมแมองอางถงพองจนลอยไป แลวจะเกดผล
ตามมาอยางไร
- ใหนกเรยนคดวา มสงใดบางทตวเองยงทำาไมได
- ใหเดกๆ ยกตวอยางสงททำามากไปแลวเกดผลเสย เชน ฝนเลนนำาไมยอมหยด
จนปวย งวงแลวฝนจนงอแง กนเยอะเกนไปจนปวดทอง เปนตน
3. กจกรรมเพอความสนกสนาน
- กลอน “องอางจบมด”
o ใหนกเรยนทองกลอน “องอางจบมด”
o สามารถทำาทาประกอบได โดย
• ทกครงทพดคำาวา “องอางใหทำาทาตวพอง”
• ทกครงทพดคำาวา “มดใหทำาทาตวเลกๆ มากทสด”
- เกมองอางจบมด
o เลอกนกเรยนสองคนเปนองอาง นกเรยนทเหลอเปนมด
o องอางกระโดดไดขาเดยว ไลจบมด
o มดตวไหนโดนจบตองสลบกลายเปนองอางไลจบมดตวอน สวนองอางเมอ
จบเพอนไดตองกลายเปนมด
สอและอปกรณการเรยนร 1. นทานเรอง “ลกองอางกบแม”
2. กลอน “องอางจบมด”
กจกรรมทลกองอางกบแม 5.5
“องอางจบมด”
องอางมานงขางโอง มานงหลงโกงจะคอยกนมด (ซำา)
เดกเอยอยาโลภอยาคด จะเปนเหมอนมดเปนเหยอองอาง
116
จดประสงค เพอใหนกเรยนเรยนรถงโทษของความโลภและการใชชวตอยางไมพอเพยง
ขนตอนการดำาเนนกจกรรม 1. ครเลานทานเรอง “หนอนจอมเขมอบ”
2. เมอเลาจบแลวชวนนกเรยน ทบทวนเรองและรวมแสดงความคดเหน
- หนอนทำาอะไรทมากเกนไป
- เมอหนอนทำาเชนนนเกดผลรายอยางไร
3. ครสรปประเดน
- โยงถงเรอง “ลกองอางกบแม” (หากสอนแลว) วาการกระทำาอะไรกตามทเกนพอด
จะนำามาซงผลเสยและอนตรายได
4. กจกรรมเพอความสนกสนานและเสรมการเรยนร
- เกมหนอนจอมเขมอบ
• ครใหนกเรยนเขาแถว (หากนกเรยนมจำานวนมากอาจมหลายแถว) ยนจบ
ไหลคนขางหนาไวทำาตวเปนหนอน
• หวแถวเรยกวา “หวหนอน” หางแถวเรยกวา “หางหนอน”
• ครแจกผาใหนกเรยนคนทเปน “หางหนอน” คนละผน
• เมอครสงสญญาณใหเรมเลนเกม คนทเปน “หวหนอน” ตองพยายามวงไลเอา
ผาจาก “หางหนอน” ใหได โดยหนอนทอยในแถวตองพยายามเกาะไหลเพอนไว
อยาใหขาดออกจากกน
สอและอปกรณ 1. นทานเรอง “หนอนจอมเขมอบ”
2. ผาสำาหรบเลนเกมหนอนจอมเขมอบ แถวละ 2 ผน
กจกรรมทหนอนจอมเขมอบ 5.6
117
หนอนนอยจอมเขมอบ
ในเชาสดใสวนหนงเปนวนทมแสงแดดอบอนและอากาศสดชน
เสยงนกนอยรองดงจบจบจบ
หนอนนอยตวหนงคบคลานออกจากรงนอนอนอบอน
วนนเปนวนแรกทมนลมตาดโลกและมองเหนตนไมผลใบสเขยวออน
หนอนนอยรสกวาใบไมยอดออนดนากนจรงจรง
มนจงคลานกระดบกระดบกระดบไปกนใบไม
จากใบไมใบทหนงไปใบไมใบทสองใบไมใบทสาม....
จนใบไมใบทหนงรอย
หนอนนอยกนอยางเพลดเพลนไมรจกอม
ในไมชาใบไมสเขยวกหมดลงเหลอแตลำาตนสนำาตาล
เสยงนกรองดงจบจบจบ
นกตวหนงมองเหนหนอนนอยตวอวนเขยวอยบนลำาตนสนำาตาล
นกคดในใจวาหนอนตวนอวนพดนากนจรงๆ
มนจงบนโฉบลงมา
แลวคาบหนอนนอยไปกน
118
119
for the teacherโดย ไตรรงค ประสทธผล
121
122
123
124
125
126
127
128
oทปรกษาโครงการ
1. ทานเจาคณ พระศรญาณโสภณ (ปยโสภณ)
2. คณหญงอมพร มศข
3. ดร. สเมธ ตนตเวชกล
4. นายมชย วระไวทยะ
5. พล.ต.อ. วสษฐ เดชกญชร
6. นายปานเทพ กลาณรงคราญ
7. นายภญโญ ทองชย
8. ศ. นพ. วจารณ พานช
9. ศ. ดร. อมมาร สยามวาลา
10. ศ. ดร. สมบต ธำารงธญวงศ
11. ศ. ดร. ยงยทธ ยทธวงศ
12. ศ. นพ. เทพ หมะทองคำา
13. นางสรางค เปรมปรด
14. รศ. อรชมา ยทธวงศ
15. นายวลลภ ตงคณานรกษ
16. ดร. อมรวทย นาครทรรพ
17. นางอษา ถนอมพงษพนธ
18. นายวระศกด ขขนธน
19. นายชาญชย พณทเสน
oคณะกรรมการดำาเนนการ1. รศ. ดร. จร วจตรวาทการ
2. ผศ. ดร. จรวรรณ ภกดบตร
3. ผศ. ดร. วฒเทพ อนทปญญา
4. รศ. ดร. ทพวรรณ หลอสวรรณรตน
5. ดร. กนกกาญจน อนแกนทราย
ขอขอบคณ
130
6. ดร. ศทธนา วจตรานนท
7. นางสาวพมพรำาไพ พนธวชาตกล
8. นางสาวศรญญการ เทยมบญกจ
9. นางจตราภา หมะทองคำา
10. นางรชน มณโรจน
11. นางสาวพรรณทพา ทพยโสตถ
12. นางสาวสตพร มทาพร
13. นางแกวตา ประภาโส
14. นางดาราวลย มวงนอย
oผเชยวชาญดานตอตานคอรรปชน1. รศ. ดร. จร วจตรวาทการ
2. ผศ. ดร. จรวรรณ ภกดบตร
3. ดร. กนกกาญจน อนแกนทราย
4. ดร. ศทธนา วจตรานนท
5. นางสาวรสนา โตสตระกล
6. รศ. ดร. ตอตระกล ยมนาค
7. นายประสงค เลศรตนวสทธ
8. นายวนชย วงศมชย
oผเชยวชาญดานการบรหารการพฒนา1. พ.ต.ท. ดร. เกษมศานต โชตชาครพนธ
2. ผศ. ดร. จนทรานช มหากาญจนะ
3. ผศ. ดร. อชกร วงศปรด
4. ผศ. ดร. พลอย สบวเศษ
oผเชยวชาญดานการผลตสอ1. นางสรางค เปรมปรด
2. นางสาวศรรวรศา เมฆไพบลย
3. นายสนต แตพานช
4. นายจตรการ แกวถนคอย
5. นายประชา วทยาเรองเดช
6. นายบรรจง เวยงพล
7. นางสาวสจนตนา ภาวสทธ
8. นายประกอบ สทธกาโมทย
9. นางสาวสภาพร ชยฤกษ
10. นายธระพจน คำารณฤทธศร
11. นายคณศร ทบทม
12. นายรตนชย นาคปานเสอ
13. นายศภนมต เทยมบญกจ
14. นางสาวณฐพร อาจหาญ
15. นายสธรรมะ ธรรมศกด
16. นายขนกลาง ขขนธน
oผเชยวชาญดานสอรณรงคและการประชาสมพนธ 1. ดร. สมชาต วศษฐชยชาญ
2. นายคงชลช เครออย
3. นายวรตต วจตรวาทการ
4. นางสาวจฑาทพย วงศไพศาล
5. นายสนต แตพานช
6. นายชาญชย พณทเสน
7. นายวเชยร เจษฎากานต
8. นายฉตรชย เชอรามญ
9. พระมหาพงษนรนทร
10. นางสาวนนทวรรรณ คงอรยะทรพย
131
oผเชยวชาญดานพฒนาการและจตวทยาเดก1. รศ. ดร. นงลกษณ จนตนาดลก
2. รศ. กรรณการ วจตรสคนธ
3. รศ. ดร. ธร สนทรายทธ
4. นพ. ทวศกด สรรตนเรขา
5. นางสาวนวลปรางค สนทพนธ
6. นางศลดา รงสกรรพม
7. นางสาวลดดา ทองศรแกว
oภาพประกอบและภาพถาย1. เรณ ปญญาด
2. นายไตรรงค ประสทธผล (หจก.หวแจกน)
3. นายปฎฐวจน เฟองเพชร
4. นายอรรถพล เชดชยฤทธ
5. นายฐตภทร มงคลช
6. นางสาวสมญญา สทธกาญจน
oสอการเรยนการสอนประกอบหลกสตร1. เพลง กระแตตนเชา ระบำาไมกวาด และหมาปากบลกแกะ
อนเคราะหโดย นายวระศกด ขขนธน และวงสองวย
2. ความคดสรางสรรคอน ๆ โดย ครมย (ณภทร ชยสบรรณกนก)
132
