หน่วยที่ 4 - Pattayatech · 2017-08-19 · ชื่อหน่วย งานโลหะแผน่และการประกอบขึ้นรูป คาบรวม

1

หนวยท 4 งานโลหะแผนและการประกอบขนรป

1

แผนการสอน/การเรยนรภาคทฤษฎ หนวยท 4

ชอวชา งานเชอมและโลหะแผนเบองตน สอนสปดาหท 8-10

ชอหนวย งานโลหะแผนและการประกอบขนรป คาบรวม 4

ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4

หวขอเรอง 1. โลหะแผน 2. เครองมอทใชในงานโลหะแผน

สาระส าคญ ในการด ารงชวตประจ าวนของมนษยมความใกลชดกบงานหรอผลตภณฑโลหะแผนเปนอยางมาก

เชน หมอ กระทะ ขยน า ตเยน ในการผลตภณฑโลหะแผนนนผทฝกปฏบตตองมความรความเขาใจในการประกอบงานผลตภณฑรวมไปถงหลกการใชเครองมอเครองจกรในการประกอบชนงานโลหะแผนมอยดวยกน 2 ประเภท คอ โลหะแผนเปลอย และโลหะแผนเคลอบ ยงรวมถงการเขาตะเขบและขนตอนการประกอบขนจ าเปนตองมการฝกฝนพอสมควรเพอใหเกดทกษะและช านาญน าไปใชในการปฏบตงานไดอยางถกตอง

สมรรถนะอาชพประจ าหนวย (สงทตองการใหเกดการประยกตใชความร ทกษะ คณธรรม เขาดวยกน) 1. ประกอบขนรปงานผลตภณฑโลหะแผนไดอยางถกตองและไดประสทธภาพของทกขนตอนการปฏบตงาน

จดประสงคการสอน/การเรยนร จดประสงคทวไป / บรณาการเศรษฐกจพอเพยง

(ดานความร) 1. เพอใหมความรความเขาใจของโลหะแผนแตละประเภท (ดานทกษะ) 2. เพอใหมทกษะในการประกอบขนรปงานโลหะแผน (ดานคณธรรม จรยธรรม) 3. เพอใหมเจตคตทดตอการประกอบขนรปงานโลหะแผนดวยความปลอดภยลดคาใชจายและคมคากบการท างานในระยะยาวตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงและคณลกษณะ3D





จดประสงคเชงพฤตกรรม / บรณาการเศรษฐกจพอเพยง (ดานความร) 1. อธบายโลหะแผนแตละประเภทไดอยางถกตอง (ดานทกษะ) 2. บอกหนาทการท างานของเครองมอเครองจกรในงานโลหะแผนไดอยางถกตอง 3. เลอกใชเครองมอเครองจกรในการปฏบตงานโลหะแผนไดอยางถกตอง 4. เลอกใชวธการตอยดชนงานโลหะแผนไดอยางถกตอง 5. ประกอบขนรปงานโลหะแผนไดอยางถกตอง (ดานคณธรรม จรยธรรม/บรณาการเศรษฐกจพอเพยงและคณลกษณะ3D) 6. ใชวธประกอบขนรปโลหะแผนไดถกตองดวยความปลอดภยลดคาใชจายและคมคากบการท างานในระยะยาวตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงและคณลกษณะ3D การบรณาการกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และคณลกษณะ 3D

• หลกความพอประมาณ 1. จ าแนกประเภทของโลหะแผนไดอยางถกตอง 2. ก าหนดวธการประกอบขนรปโลหะแผนใหเหมาะสมกบลกษณะงาน

• หลกความมเหตผล 1. ใชวธการประกอบขนรปโลหะแผนถกตองเหมาะสมกบลกษณะงาน 2. มหลกการเลอกวธตอยดชนงานโลหะแผนเหมาะสมกบลกษณะงาน 3. กลาแสดงความคดอยางมเหตผลในการตอบค าถาม

• หลกความมภมคมกน 1. มทกษะในการประกอบขนรปงานโลหะแผนไดอยางถกตองและมประสทธภาพ 2. ไดรบความรทถกตองในการเลอกประเภทของโลหะแผน 3. สามารถน าไปใชในการประกอบขนรปงานโลหะแผนในการประกอบอาชพ 4. มความรอบคอบในการประกอบขนรปงานโลหะแผนไดเปนอยางด 5. แกปญหาเฉพาะหนาไดดวยตนเอง





การตดสนใจและการด าเนนกจกรรมตางๆใหอยในระดบพอเพยงหรอตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงนน ตองอาศยทงความรและคณธรรมเปนพนฐาน ดงน

• เงอนไขความร 1. มความรความเขาใจในการปฏบตงานโลหะแผนดวยความรอบครอบและปลอดภย (ความสนใจ

ใฝร ความรอบร รอบคอบ ระมดระวง) 2. มความร ความเขาใจในหลกการปองกนอนตรายในขณะปฏบตงาน โลหะแผน 3. เลอกใชวธการประกอบขนรปงาโลหะแผนดวยความละเอยดรอบคอบและปลอดภย

• เงอนไขคณธรรม 1. ใชวธประกอบขนรปงาโลหะแผนทถกตองและปลอดภยเหมาะสมกบงาน 2. เลอกใชชนดของอปกรณในการประกอบขนรปงาโลหะแผนดวยความปลอดภยงายตอการปฏบตงานอยางคมคา ประหยดเวลา (ความประหยด) 3. ใชหลกความปลอดภยตรงตามมาตรฐานสากล (ความซอสตย สจรต)





เนอหาสาระการสอน/การเรยนร

• ดานความร / บรณาการเศรษฐกจพอเพยง

1. โลหะแผน ( Sheet Metal )

1.1 โลหะแผน (จดประสงคเชงพฤตกรรมขอท 1) โลหะแผน หมายถง โลหะทผานกระบวนการ ( Process ) จนกระทงเปนแผนบาง มความหนาไมเกน 3/16 นว ( 4.5 มลลเมตร ) โลหะแผนมหลายประเภท เมอรดออกมาเปนแผนแลวตองเคลอบดวยโลหะอกชนดหนง บางประเภทรดออกมาเปนแผนสามารถใชงานไดเลย โลหะแผนโดยทวไปแบงออกเปน 2 ประเภทใหญ ดงนคอ 1. โลหะแผนเปลอย ( Uncoated Metal or Bare Metal ) 2. โลหะแผนเคลอบ ( Coated Metal ) โลหะแผนเปลอย สวนใหญแลวจะเปนโลหะทไมใชเหลก ( Non Ferrous Metal ) หรอ โลหะผสมทไมท าปฏกรยากบออกซเจนในบรรยากาศ ไมเกดการผกรอน เชน ทองเหลอง ( Bass ) ทองแดง ( Copper ) ดบก ( Tin ) สงกะส ( Zinc ) อะลมเนยม ( Aluminium ) และเหลกไรสนม (Stainless Steel) เปนตน โลหะแผนเคลอบ เปนโลหะทเปนเหลก ( Ferrous Metal ) เนองจากตวของมนเองจะท าปฏกรยากบออกซเจนในอากาศเกดสนม ( Oxide ) และผกรอนไปในทสด ซงจ าเปนตองเคลอบดวยโลหะทไมใชเหลก เพอปองกนการกดกรอน ท าใหชนงานนนมราคาถก และมอายการใชงานไดนาน ดงนน ในการท างานเกยวกบโลหะแผนเคลอยตองระมดระวงไมใหโลหะทเคลอบผวอยหลดออกหรอถกท าลายไป โดยเฉพาะการน าไปเชอม ขดผว และตะไบผว ควรหลกเลยงหรอไมควรท าเพราะจะท าใหโลหะทเคลอบอยหลดออก ท าใหเกดการกดกรอน เปนเหตใหมอายการใชงานสนลง ส าหรบโลหะแผนเคลอบในทนจะขอกลาวเฉพาะโลหะแผนเคลอบสงกะส โดยเฉพาะแผนเหลกอาบสงกะส ซงปจจบนนยมใชกนมากในงานโลหะแผน สงกะสทเคลอบแผนเหลกอย จะมสเทาขาว มนแวววาว ไมเกดสนม ละลายไดงายในกรดเจอจาง มความเปราะ ดงนน ในการเคาะเขาตะเขบ ตองไมควรเคาะจนกระทงสงกะสทเคลอบอยหลดลอนออกมา ซงจะท าใหเกดสนมกบแผนเหลกได ขนาดของโลหะแผน โลหะแผนทผลตและใชกนอยในประเทศไทย มอย 2 ขนาด คอ ขนาด 36 x 96 นว ( 3 x 8 ฟต ) และ 48 x 96 นว ( 4 x 8 ฟต )





เนอหาสาระการสอน/การเรยนร

• ดานทกษะ / บรณาการเศรษฐกจพอเพยง

2. เครองมอทใชในงานโลหะแผน ( Sheet Metal Tool ) 2.1 เครองมอทใชในงานโลหะแผน ( Sheet Metal Tool ) (จดประสงคเชงพฤตกรรมขอท 2) การปฏบตงานโลหะแผนใหไดผลงานหรอผลตภณฑทดนน นอกจากจะตองศกษาคณสมบตของโลหะชนดนนแลว จ าเปนตองมเครองมอและอปกรณในการปฏบตงานทถกตองและเหมาะสม จงจะท าใหการปฏบตงานนนประสบผลส าเรจ เครองมอและอปกรณทใชในงานโลหะแผน มดงน

1. เครองมอวด ( Measuring Tool )

1.1 เกจวดความหนาของโลหะแผน และความโตลวด

เกจชนดนท าจากเหลกกลาคารบอน มลกษณะกลมบากเปนรองรอบตว เพอใชเทยบวดความหนาของโลหะ และความโตลวด ตวเลขบนเกจวดจะบอกความหนาของโลหะแผนเปนทศนยม หรอเศษสวนของนว ดานหนาของเกจจะบอกความหนาเปนนมเบอร ( Number ) สวนดานหลงจะบอกเปนทศนยมของนวในชองทตรงกน โดยมตงแตเบอร 0 ถงเบอร 36 นมเบอรมากความหนากจะลดลง เชน เบอร 28 จะมความหนานอยกวาเบอร 16 เปนตน ดงแสดงในรปท 1

รปท 1 : แสดงเกจวดความหนาโลหะแผน และความโตลวด





ตารางท 1 : แสดงการเปรยบเทยบนมเบอรกบความหนาของโลหะแผน

นมเบอร ความหนาเปนนว ( หรอมลลเมตร )

16

22

28

0.0625 นว หรอประมาณ 1/6 นว ( 1.5 มม. )

0.0312 นว หรอประมารณ 1/32 นว ( 0.8 มม. )

0.0156 นว หรอประมาณ 1/64 นว ( 0.47 มม. )

1.2 บรรทดเหลก ( Steel Rule ) เปนเครองมอวดทรจกกนโดยทวไป สวนใหญจะท าจากเหลกไรสนม สามารถวดไดทงระบบองกฤษ ( นว ) และระบบเมตรก ( มลลเมตร ) มหลายขนาด ต งแต 12 นว 24 นว และ 36 นว 1.3 ฉากเหลก ( Square ) มลกษณะเปนรปตวแอล ( L ) แขนทงสองขางท ามม 90 องศา ใชตรวจวดความฉากของโลหะแผน ดงแสดงในรปท 2

รปท 2 : แสดงลกษณะของฉากในงานโลหะแผน

2. เครองมอรางแบบ ( Lay-Out ) สวนมากแลวเปนเครองมอทมลกษณะปลายเหลม เพอใชในการขดเขยน เครองมอรางแบบนถาใชงานดวยตวของมนเองแลวไมเกดประโยชนสงสด จะตองใชรวมกบเครองมอประเภทอน เชน ในงานรวมกบไมบรรทด เปนตน




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 2.1 เหลกขด ( Scrilber ) ท าหนาทขดเสนลงบนแผนโลหะ เปรยบเสมอนดนสอ หรอปากกาทใชในงานเขยนแบบทวไป เหลกขดจะตองมความแขงกวาโลหะทจะรางแบบ ซงท าจากเหลกกลาคารบอน บรเวณปลายแหลมจะผานการชบแขง เพอใหทนตอการสกหรอไดด ดงแสดงในรปท 3 2.2 วงเวยน ( Divider ) เปนเครองมอรางแบบทใชเปนประจ าในงานโลหะแผน ใชส าหรบเขยนวงกลม หรอสวนโคง หรอใชในการถายขนาด ดงแสดงในรปท 4

รปท 4 : แสดงวงเวยนเหลก และการใชงาน

2.3 วงเวยนเลอน ( Trammel Point ) ในงานโลหะแผน ชนงานทท าอาจมขนาดใหญ เครองมอทใชในการรางแบบตองมความสารมารถในการสรางเพยงพอ วงเวยนธรรมดาไมสามารถใชเขยนสวนโคงได ตองใชวงเวยนเลอน เพราะเปนเครองมอทใชเขยนวงกลม หรอสวนโคงใหญ ๆ ได ขาทงสองขาง ของวงเวยนจะสอดอยกบคานไม หรอคานเหลก ซงมความยาวเทาไรกไดตามตองการ ขาเหลกแหลมทงสองขางสามารถเลอนไปมาบนคานไม หรอเหลก เพอปรบหารศมของวงกลมได ดงแสดงในรปท 5





รปท 5 : แสดงรปรางของวงเวยนเลอน และลกษณะการท างาน

3. เครองมอ Hand Tool ในงานโลหะแผน(จดประสงคเชงพฤตกรรมขอท 3) 3.1 คอน ( Hammer ) เปนเครองมอพนฐาน ซงจะขาดไมไดในงานโลหะแผนใชส าหรบต เคาะขนรป ดด พบ เปนตน มรปรางตาง ตามลกษณะการใชงาน ดงน 3.1.1 คอนหวแขง ใชเคาะดด ขนรปงานทวไป แบงออกเปน

คอนหวกลม คอนหวขวาง คอนหวตรง

รปท 6 : แสดงคอนหวแขง




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 3.1.2 คอนย าตะเขบ ( Setting Hammer ) หวคอนจะมลกษณะเปนเหลยม หนาคอนจะมผวเรยบ เพอใชในการเคาะตะเขบตาง ๆ ในงานโลหะแผน ดานหางคอนจะตดเฉยงดานเดยว เพอความสะดวกในการเคาะตะเขบกนกระปอง ดงแสดงในรปท 7 และ 8

รปท 7 : แสดงคอนเคาะตะเขบ

รปท 8 : แสดงการใชคอนเคาะตะเขบ

3.1.3 คอนเคาะขนรป ( Raising Hammer ) คอนชนดนจะมรปรางตาง ๆ กน ใชส าหรบขนรปโลหะแผนใหเปนรปรางของภาชนะ หรอเครองประดบตาง ๆ เชน เคาะขนรปจาน ถวย เปนตน ดงแสดงในรปท 9

รปท 9 : แสดงคอนเคาะขนรป




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 3.1.4 คอนย าหมด ( Riveting Hammer ) ลกษณะหวคอนจะเปนรปสเหลยมลบมมดานขางทง 4 มม บรเวณผวหนาของหวคอนจะมผวโคงเลกนอย เพอใชในการแตงหวย าหมด สวนของหางคอนจะเรยว ( Taper ) เปนมมเทากนทงสองดาน และบรเวณปลายสดจะมลกษณะมน ดงแสดงในรปท 10

รปท 10 : แสดงคอนย าหมด รปท 11 : แสดงการใชคอนเคาะขนรป รปท 12 : แสดงการใชคอนย าหมดท าการย าหมดหางหมด 3.2 คอนหวออน เปนคอนทท าจากวสดออน เหมาะส าหรบเคาะ ดด ต ขนรปโลหะทออน เชน ทองแดง อะลมเนยม หรอใชเคาะโลหะทเคลอบผวทไมตองการใหโลหะทเคลอบอยหลด หรอลอกออก เชน แผนเหลกอาบสงกะส เปนตน




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 3.2.1 คอนยาง ( Rubber Hammer ) หวคอนท าดวยยางทมสวนผสมทางเคม มสด า คณสมบตเหนยวนม ดงแสดงในรปท 13

รปท 13 : แสดงลกษณะของคอนยาง รปท 14 : แสดงลกษณะของคอนพลาสตก 3.2.2 คอนพลาสตก ( Plastic Hammer ) หวคอนจะท าจากพลาสตกแขงหลอเปนรปหวคอน ภายในท าเกลยวเพอขนตดกบโครงโลหะทงสองขาง ประกอบอยกบดามไม ดงแสดงในรปท 14 3.2.3 คอนไม ( Wood Hammer ) หวคอนท ามาจากไมเนอแขง และมความเหนยว ไมแตกงาย เหมาะส าหรบเคาะงานทมผวออน เชน อะลมเนยม แผนเหลกเคลอบสงกะส ซงไมตองการใหแผน โลหะยบตว หรอท าใหโลหะทเคลอบอยหลดลอนออก ดงแสดงในรปท 15

รปท 15 : แสดงลกษณะของคอนไม




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 3.3 คม ( Pliers ) เปนเครองมอทจ าเปนในงานชางอตสาหกรรมทกสาขา คมมประโยชนหลายอยาง เชน ใชจบ บด พบ ตด ขนรปวสดได ส าหรบงานโลหะแผนกเชนกน คมเปนเครองมอท างานเกยวกบโลหะแผนไดเปนอยางด คมในงานโลหะแผนมรปรางตามลกษณะการใชงานดงน 3.3.1 คมปากแบน ( Flat Nose Pliers ) คมชนดนปากจะมลกษณะแบน บรเวณสวนปลายของปากจะตรงเรยบ มความกวางปากประมาณ 10 มลลเมตร เหมาะส าหรบจบขอบชนงาน เพอพบขนรป ดงแสดงในรปท 16

รปท 16 : แสดงลกษณะและการพบขอบชนงานดวยคมปากแบน 3.3.2 คมพบตะเขบ ( Hand Seamer ) มรปรางและกลไกเหมอนกบคมทว ๆ ไป แตจะแตกตางกนทปาก ซงคมพบตะเขบนปากจะมความกวางถง 3 ½ นว ( 89 มม. ) ลก 1 นว ( 25 มม. ) เหมาะส าหรบการขนรป หรอการพบชนงานดวยมอ ในขณะทเครองพบไมสามารถท าได หรอตองการความรวดเรวในการท างาน หรอท างานนอกสถานท ซงไมมเครองพบ ดงแสดงในรปท 17 ( ก )




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 จากรปท 17 ( ข) เปนคมพบตะเขบชนดตงระยะพบได ( Adjusting Hand Seamer ) บรเวณดานหลงของปากจะมสกรปรบ ( Adjusting Screw ) ใชปรบตงระยะในการพบตะเขบ ท าใหการพบของตะเขบเทากนทกดาน และมความรวดเรวในการพบ

รปท 17 : แสดงลกษณะของคมพบตะเขบ

จากรปท 18 เปนคมลอกพบตะเขบ ( Vise Grip Hand Seamer ) คมพบตะเขบชนดนมประโยชน และชวยในการพบตะเ ขบไดเปนอยางด ลกษณะของคมเมอจบชนงานไดต าแหนงทตองการแลว คมลอกจะชวยยดลอกใหแนน ท าใหชนงานขยบเลอนหนไปจากแนวขณะท าการพบ

รปท 18 : แสดงลกษณะของคมลอกพบตะเขบ

3.4 กรรไกร ( Snips ) เปนเครองมอตดอกชนดหนง ซงท างานเกยวกบโลหะแผนเทานน การตดแผนโลหะดวยกรรไกรจะสะดวก งาย และประหยดกวาการตดดวยสกด ความสามารถของกรรไกรขนอยกบการออกแบบกรรไกร ความหนา และความแขงแกรงของโลหะทจะน ามาตด กรรไกรมหลายชนด ซงผปฏบตงานดานโลหะแผนตองพจารณาเลอกใชใหถกตอง และเหมาะสมกบลกษณะงาน




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 การตดนนม 2 แบบใหญ ๆ คอ

1. ตดตรง 2. ตดโคง ( ตดโคงซาย และตดโคงขวา )

ลกษณะคมตดของกรรไกรตดตรง และตดโคง มรปรางดงแสดงในรปท 19

รปท 19 : แสดงภาพหนาตดของคมตดกรรไกรตดตรง และตดโคง กรรไกรชนดนแบงประเภทของการตดไวชดเจน ม 3 แบบ คอ

ชนดตดตรง ( Straight Cutting ) สงเกตไดจากทดาม บรษทผผลตจะก าหนดไวเปนส เหลอง ดงแสดงในรปท 20 (ค)

ชนดตดโคงซาย ( Left Curve Cutting ) ดามจะมสแดง ดงแสดงในรปท 20 (ก) ชนดตดโคงขวา ( Right Curve Cutting ) ดามจะมสเขยว ดงแสดงในรปท 20 (ข)




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 กรรไกรตดโคงซาย ดามสแดง กรรไกรตดโคงขวา ดามสเขยว กรรไกรตดตรง ดามสเหลอง

รปท 20 : แสดงรปรางของกรรไกร Aviation ในขณะท าการเลอกคมตด ผปฏบตงานอาจจ าสของกรรไดไมไดวาสอะไรใชโคงซายหรอขวา ถาเปนกรรไกรดดตรงไมมปญหา เพราะปากจะมลกษณะตรงอยแลว สวนกรรไกรตดโคงจะตดโคงใดนน ใหจ าทศทางของใบตดดงน ถามองกรรไกรในลกษณะของภาพดานบน จะสงเกตเหนวา

กรรไกรตดโคงซาย ใบตดทอยขางลางจะอยทางซายมอ กรรไกรตดโคงขวา ใบตดทอยขางลางจะอยทางขวามอ กรรไกรตดตรง ( Straight Snips ) จากภาพตดขวางของคมตด จะเหนวา ผวหนา

ดานขางของคมตดจะมลกษณะตรงตลอด ใชในการตดแนวตรง ไมสามารถตดโคงได




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 กรรไกรตดโคง ( Scroll Snips ) จากภาพตดขวางของคมตด จะเหนวา ผวดานขาง

ของคมตดจะมลกษณะโคง ซงชวยในการตดโคงไดด รปท 21 : แสดงการใชกรรไกรตดผสม ( Combination Snip ) ท าการ ตดตรงงานโลหะแผน

รปท 22 : แสดงการใชกรรไกรตดผสม

( Combination Snip ) ท าการ ตดโคงโลหะแผน

3.5 เหลกเจาะรโลหะแผน ( Punch ) เปนเครองมอส าหรบตอกเจาะรโลหะแผน ปกตแลวจะเปนโลหะแผนทมความหนาไมมากนก และจะเปนโลหะทคอนขางออน เชน แผนทองแดง แผนทองเหลอง แผนดบก แผนหนง และแผนยาง เพอนไปใชท าปะเกนตาง ๆ 3.5.1 เหลกเจาะรชนดแทงตน ( Solid Punch ) มลกษณะคลายกบเหลกสง ท าจากเหลกเค รองมอ หรอเหลกกลาคารบอน ชบแขงสวนปลายไว เพอเพมความแขงแรงในการเจาะร ซงในการตอกเจาะนนตองมวสดออนรองรบ โดยปกตจะใชแผนตะกว หรอแทงไม การตอกเจาะดวย Solid Punch เมอชนงานขาดแลวรทไดจะมรอยนนทขอบของร ดงนน หล งจากตอกเจาะรแลวตองใชคอนเคาะใหเรยบอกครงหนง ดงแสดงในรปท 23





ดานทกษะ / บรณาการเศรษฐกจพอเพยง

รปท 23 : แสดงเหลกเจาะรชนดแทงตน ( Solid Punch ) และลกษณะการท างาน 3.5.2 เหลกเจาะรโลหะแผนชนดกลวง ( Hollow Punch ) มรปรางคลายทอ บรเวณขอบจะมลกษณะเปนคมตด ซงผานการชบแขงมาเปนอยางด บรเวณดามจะขนลายไวเพอใชส าหรบจบโดยไมลน สามารถตอกเจาะโลหะแผน ซงมขนาดโตกวาเหลกตอกเจาะชนดตน ( Solid Punch ) เมอท าการตอกเจาะคมตดของ Hollow Punch จะกดตดแผนวสดนนขาดออก และเศษวสดจะอยภายในร โดยทวสดทถกตดไมจมลงวตถทรองรบเหมอนเชนการตอกเจาะดวย Solid Punch

รปท 24 : แสดงลกษณะของเหลกเจาะรโลหะชนดกลวง




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 ดานทกษะ / บรณาการเศรษฐกจพอเพยง

3.5.3 เครองกดเจาะรดวยมอ ( Hand Punch ) เปนเครองมอกดเจาะรกลมในงานโลหะแผนอกชนดหนง ซงจะชวยในการเจาะรบนแผนโลหะไดงาย และสะดวกขน เครองกดเจาะรดวยมอนสามารถถอดเปลยนขนาดขอบขอบรเจาะได ( Punch and Die ) ดงแสดงในรปท 25 รปท 25 : แสดงเครองกดเจาะดวยมอ 3.5.4 เครองเจาะโลหะแผนชนดหมนเปลยนขนาดของรเจาะ ( Hand-Operated Turret Punch ) มขนาดของ Punch หลายขนาดอยบนแทนกลม หมนเปลยนขนาดของ Punch ตามขนาดของรเจาะทตองการได มความสะดวกและรวดเรวในการเปลยนขนาดของรเจาะ เหมาะส าหรบชนงานทมขนาดใหญมากนก เพราะถาโลหะแผนมขนาดใหญ ถาจะใชการกดเจาะดวยเครองนตองใชก าลงคนในการจบยกจ านวนมากนน เอง ดงแสดงในรปท 26




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 3.6 เหลกย าตะเขบ ( Hand Groove ) เหลกย าตะเขบท ามาจากเหลกเครองมอ ( Tool Steel ) หรอเหลกกลาคารบอนสง ( High Carbon Steel ) ปลายขางทใชย าจะมลกษณะเปนรปสเหลยมผนผา มรองยาวตลอดความยาวนน เมอใชคอนตอกลงไปบนปลายอกขางหนง รองยาวนจะกดย าใหตะเขบลอกกนแนนไมหลดออกไดโดยงาย เหล กย าตะเขบนมหลายขนาดใหเลอกใชตามความกวางของตะเขบทตองการบนชนงาน ดงแสดงในรปท 27 รปท 27 : แสดงรปรางของเหลกย าตะเขบ

ตารางท 2 : แสดงเหลกย าตะเขบขนาดตาง ๆ




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 3.7 เหลกย าหวหมด ( Rivet Set ) เปนแทงเหลกทท าจากเหลกเครองมอ ( Tool Steel ) มลกษณะเปนแทงยาวประมาณ 4 นว ทบรเวณหนาตดของปลายขางหนงเจาะเปนรลก เพอใหหมดสอดเขาไปภายในแลวใชคอนตอกเพอกดใหโลหะแผนทงสองชนแนบสนทกน และใกล ๆ กนนนจะเจยรไนใหเปนเบากลม เพอใชส าหรบย าแตงหวหมด ดงแสดงใน รปท 28

รปท 28 : แสดงการพบและการย าตะเขบ

ตารางท 3 : แสดงขนาดของหมดย าทเหมาะสมกบขนาดเหลกย าหมด

รปท 29 : แสดงเหลกย าหมด มาตรฐานใหม





รปท 30 : แสดงการขนรปหวหมดดวยเหลกย าหมด ( Rivet Set ) 4. หลกขนรปหรอเครองมอชวยขนรป ( Stakes )(จดประสงคเชงพฤตกรรมขอท 4) ในงานโลหะแผน การพบขนรปชนงานลกษณะตาง ๆ สามารถกระท าไดโดยงาย เพราะมเครองจกร เชน เครองพบซงชวยใหพบไดด เทยงตรง และรวดเรว ในขณะเดยวกนชนงานทมขนาดเลกหรอมการพบทซบซอน เครองพบไมสามารถท างานได จงจ าเปนตองพบด วยมอ เครองมอทจะชวยในการพบขนรปชนงานไดดนนคอ เครองมอชวยขนรป ( Stakes ) นนเอง เครองมอชวยในการขนรป ท าจากเหลกเครองมอมความแขงแรงเหนยวทนตอการเคาะไดเปนอยางด มจ านวนหลายชนดวยกน แตละชนมรปรางแตกตาง กนไปตามลกษณะของการใชงาน เครองมอชวยในการขนรปนตองใชรวมกบแผนรองรบ ( Bench Plate ) ซงขณะใชงานขาของ Stakes จะเสยบอยในรเรยว ( Taper ) ของแผนรองนน




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 เครองมอชวยในการขนรป ประกอบดวยสวนตาง ๆ ดงน

สวนกาน ( Shank ) สวนหว ( Head ) สวนแขน ( Horn )

เครองมอขนรป ( Stakes ) มรปรางและลกษณะการใชงานดงน 4.1 Bench Plate or Stake Holder เปนตวรองรบ หรอยด Stake เปนแผนสเหลยมผนผา ภายในท าเปนรปสเหลยม และเรยว ( Taper ) มขนาดของรปแตกตางกนใหเลอกใชตามขนาดของกาน ดงแสดงในรปท 31 ( A ) 4.2 Beakhorn Stake เปน Stake ทมขนาดใหญกวา Stake ชนดอน ขางหนงมรปรางกลมเรยว อกขางหนงหนาตดเปนสเหลยมผนผาเรยวออกไป ใชส าหรบการขนรป ย าหมด เขาตะเขบ และเคาะงานทวไป ดงแสดงในรปท 31 ( B ) 4.3 Bottom Stake มรปรางเปนแทงยาว บรเวณหวมรปรางเหมอนพดขนาดเลกบากมมดานเดยวทขอบ มความโคงเลกนอย เหมาะส าหรบพบขอบ และครบของกนกระปองทเปนวงกลม ดงแสดงในรปท 31 ( C ) 4.4 Copper Smith Stake หวมรปรางแบน ขอบขางหนงมลกษณะเหลยม อกขางหนงมลกษณะโคง เหมาะส าหรบงานเคาะขนรปงานทว ๆ ไป ดงแสดงในรปท 31 ( D ) 4.5 Common Square Stake สวนหวมรปรางเปนสเหลยม ดานบนแบนราบ ใชส าหรบเคาะขนรปงานทวไปตามความตองการ ดงแสดงในรปท 31 ( E ) 4.6 Bevel – Edge Stake เครองมอชวยเคาะขนรปชนดนจะออกแบบกานใหเยองศนยหวดายบนเปนรปสเหลยมมมฉาก ทขอบของมมฉากจะมการบากความหนาใหเอยงหลบจากบนลงขางลางเลกนอย เหมาะส าหรบการพบตะเขบ 2 ชน ( Double Seam ) ดงแสดงในรปท 31 ( F ) 4.7 Double Seam Stake มแขนยนออกไปสนขางหนงยาวขางหนง บรเวณสวนปลายของแขนจะมหวซงอยในระดบสงกวาแขนเลกนอย หนาตดของหวจะมลกษณะเปนวงร ใชส าหรบเคาะขนรปตะเขบกนกระปองกลม ( Bottom Seam ) ดงแสดงในรปท 31 ( G )




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 4.8 Round Head Stake สวนหวจะมรปรางกลม ผวดานบนจะโคงนนเลกนอย ใชส าหรบงานเคาะขนรป ดงแสดงในรปท 31 ( H ) 4.9 Hatch Stake จะมแขนยนออกไปจากกานขางละเทา ๆ กน ขอบดานบนจะมการบากขอบขางเดยว ( Bevel One Side ) ขอบดานบนจงมลกษณะเปนมมแหลม และตรงตลอดความยาว ใชส าหรบตดงอแผนโลหะทตองการรศมการดดนอย และใชส าหรบพบขนรปขอบของงานทมลกษณะตรง เปนตน ดงแสดงในรปท 31 ( I ) 4.10 Creasing Stake แขนขางหนงจะมลกษณะกลมเรยวยาวออกไป อก ขางหนงผวดานบนจะมลกษณะแบน มรองขนาดตาง ๆ พาดผาน เพอใหลวดวางอยในรอง เหมาะส าหรบการเขาขอบลวด หรอเคาะตบแตงชนงานทประกอบลวดอย ดงแสดงในรปท 31 ( J ) 4.11 Needle Case Stake แขนทยนออกมาขางหนงจะมลกษณะกลมเลก และเรยวเหมาะส าหรบเคาะขนรปงานกลมหรอทอขนาดเลก หรอเคาะขนรปลวดใหเปนแหวน ( O – Ring ) แขนอกขางหนงจะมหนาตดเปนรปสเหลยมมมฉากยนยาวออกไป ผวดานบนแบนราบ เหมาะส าหรบขนรปงานทวไปตามวตถประสงค ดงแสดงในรปท 31 ( K ) 4.12 Candle Mold Stake มแขนรปรางกลมเรยวยนออกไป 2 ขาง มความโตแตกตางกนแขนดานทเรยวเลกจะมความยาวเปน 2 เทา ของแขนอกขางหนง เหมาะส าหรบเคาะขนรปตะเขบและย าหมดของงานกลมทมความยาวมาก ดงแสดงในรปท 31 ( L ) 4.13 Blowhorn Stake ขางหนงจะมลกษณะกลมเรยวยาวออกไป อกขางหนงจะมลกษณะเปนสวนโคงใหญเรยวสน เหมาะส าหรบเคาะขนรปงานรปกรวยขนาดใหญ ใชย าหมด ย าตะเขบและขนรปงานทวไป ดงแสดงในรปท 31 ( M ) 4.14 Conductor Stake มแขนทยนออกไปทงสองขางเปนรปทรงกระบอก มขนาดเสนผา ศนยกลางแตกตางกน ใชส าหรบงานเคาะขนรป งานย าหมด และงานย าตะเขบทอขนาดเลก ดงแสดงใน รปท 31 ( N )




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 4.15 Hollow Mandrel Stake แขนขางหนงผวดานบนมลกษณะโคงขนาดใหญ อกดานหนงผวบนมพนทกวางแบนราบ มรองอยดานใตตลอดความยาว มสลกเกลยวเลอนอยภายในรองนน ใชส าหรบยดกบโตะ เหมาะส าหรบขนรปขอบของงานกลม งานย าหมด เคาะตะเขบ 2 ชน บรเวณมม ( Double Seaming Corners ) ของกระทะหรอกลอง ดงแสดงในรปท 31 ( O ) 4.16 Double-Seaming Stake With Four heads ใชส าหรบเคาะตะเขบ 2 ชน ( Double Seam ) งานทมขนาดใหญ เนองจากมขาเยองศนยยาวกวาแบบอน มหวส าหรบเปลยนตามลกษณะการใช งาน 4 หว ดงแสดงในรปท 32

รปท 31 : แสดงเครองมอชวยในการขนรป ( Stake ) แบบตาง ๆ





รปท 32 : แสดงลกษณะของ Double – Seaming Stake With Four Heads 5. เครองจกรทใชในงานโลหะแผน ( Machine in Sheet Metal ) ปจจบนในงานโลหะแผนไดมการน าเครองจกตาง ๆ มาชวยในการท างาน ซงเครองจกรเหลานสามารถท างานไดเทยงตรง เหมาะส าหรบงานทตองการใชแรงมาก มความรวดเรวในการท างานนบไดวาชวยผอนแรงแกผปฏบตไดเปนอยางมาก การทมเครองจกรททนสมยจะชวยเพมผลผลตในดานโลหะแผนใหกบบรษทผผลตไดมาก เครองจกรทใชในงานโลหะแผนมหลายชนด ซงจะขอกลาวพอสงเขปดงน 5.1 เครองตดตรงชนดปอนแรงดวยเทา ( Square Shear ) เครองตดชนดนใชตดเปนเสนตรงเทานน เพราะมใบมดบน และใบมดลางจะอยคกนเปนแนวตรง ใบมดจะเอยงท าม มกนประมาณ 10 – 15 องศา เพอใหใบมดคอย ๆ กนงานในลกษณะตดเฉอนเหมอนกรรไกร ชวยไมใหใบตดรบแรงสะทอนคนจากการกดตดมากเกนไป




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 เครองตดชนดนมใชกนอยท วไป จะบอกเปนขนาดของความยาวใบตด คอ 3 ฟต ( 90 cm ) และ 4 ฟต ( 120 cm ) สวนความหนาของโลหะแผนขนอยกบชนดของโลหะ ซงบรษทผผลตจะก าหนดไวในคมอการใชงาน ดงนนกอนใชงานจากคมอ เพอไมใหเกดความผดพลาดอนจะกอใหเกดความเสยหายกบงานและเครองตด ดงแสดงในรป รปท 33 : แสดงเครองตดตรง ( Square Shear )

5.2 เครองตดตรงขบเคลอนดวยมอเตอรไฟฟา ( Power Squaring Shear ) เปนเครองตดชนดตดตรงเชนเดยวกบแบบใชเทาเหยยบ เพยงแตเครองตดชนดนจะใชพลงงานไฟฟาท าใหมอเตอรหมนสง ก าลงไปขบกลไก ( Mechanic ) ท าใหใบมดกดตดลงตามความตองการ ในการตดโลหะแผนดวยเครองตด ผปฏบตงานตองระวงเปนอยางมาก ตองยนและวางมอในต าแหนงทถกตอง มฉะนนอาจจะเกดอนตรายกบผปฏบตงานได โดยเฉพาะนวตองระวงเปน พเศษ ดงแสดงในรปท 34

รปท 34 : แสดงเครองตดขบเคลอนดวยมอเตอรไฟฟา ( Power Squaring Shear )




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 5.3 เครองตดมม ( Notcher Machine ) เปนเครองจกรทสรางขนเพอใชในการตดมมโดยเฉพาะ สวนใหญแลวจะก าหนดไวเปนมมฉาก ( 90 องศา ) มทงชนดการโยกตดดวยมอ ( Hand Operated ) และการตดดวยเครอง ( Power-Operated Machine ) การท างานของเครองตดมมนจะตดมมฉากเพอพบเปนกลอง กระทะ หรอหบ เปนตน ชวยใหสามารถตดมมไดรวดเรวกวาการใชกรรไกร ดงแสดงในรปท 35 รปท 35 : แสดงเครองตดมม 5.4 เครองพบโลหะแผน ( Bending Sheet Machine ) เปนเครองจกรกลทออกแบบขนมาเพอใชส าหรบพบโลหะแผนไดด แบงออกเปน 2 ประเภท คอ แบบ Brake และแบบ Folder

เครองพบแบบ Brake เปนเครองพบทสามารถพบขอบของโลหะแผน ไมจ ากดความ ลกในการพบ เพราะสามารถสอดแผนโลหะผานออกไปดานหลงได สวนมากแลวจะใชพบโลหะแผนทมความลกมาก ๆ

เครองพบแบบ Folder เปนเครองพบทพบขอบไดลกไมมากนก เพราะดานหลงจะม ตวปรบระยะพบตดตงและกนอย ใชส าหรบพบขอบแผนโลหะทมความลกไมมากนก 5.4.1 เครองพบ Cornice Brake เปนเครองพบทสามารถพบแผนโลหะไดโดยไมจ ากดความลก ปากกดพบ ( Top Nosebar ) จะท าเปนชน ๆ มความกวางแตกตางกนเพอน ามาประกอบใชในการพบกลองขนาดใหญหรอพบแผนโลหะทมความหนามากและงานยาว ๆ ไดด เชน รางน า ทอ พบเขาตะเขบ หรอพบเขาขอบลวด เปนตน ดงแสดงในรปท 36





รปท 36 : แสดงเครองพบแบบ Cornice Brake 5.4.2 เครองพบกลอง และกระทะ ( Box and Pan Brake Bending Machine ) มสวนประกอบตาง ๆ ของเครองคลายกบเครองพบแบบ Cornice Brake เพยงแตใบกดพบ ( Top Nosebar ) ของกเครองพบกลองจะแยกออกเปนชน ๆ ได มจ านวนหลายชนใหเลอกใชงาน เชน มความกวางของปากตงแต 1” , 2”, 3”, 4”, 5” และ 6” ตามล าดบ เราเรยกปากทแยกออกเปนชนเหลานวา Finger ในการพบกลองหรอหบ ตองเลอกปากใหพอดกบความกวางของกลอง หรอหบท าใหสามารถพบขนรปกลองทง 4 ดานได ดงแสดงในรปท 37 และรปท 38

รปท 37 : แสดงเครองพบกลองหรอกระทะ ( A Box and Pan Brake )





รปท 38 : แสดงการพบกลองทง 4 ดาน ของเครองพบ 5.4.3 เครองพบโลหะแผนแบบบารโฟลเดอร (Bending Sheet Metal on a Bar Folder ) เปนเครองพบท างานไดงายสะดวก และรวดเรว ดานหลงจะมตวตงระยะ สามารถพบงานจ านวนมาก ๆ ไดโดยไมตองรางแบบ อาศยตวปรบตงระยะพบของเครอง ท าใหไมสามารถพบขอบานลก ๆ ไดเนองจากไมสามารถสอดแผนโลหะทะลออกดานหลงได จงเหมาะส าหรบพบขอบงานแคบ ๆ เครองพบ Bar Folder แบบธรรมดาทใชกนทวไปสวนมากจะใชขนาด 762 มม. ( 30 นว) ปากของเครองจะเปดเมอแขนตกลง และจะปดเมอยกพบ โดยปากจะอาไดกวาง 3.2 มม. ( ½ นว ) ถง 25.4 มม. ( 1 นว ) สามารถพบแผนโลหะไดหนาถงเบอร 22 ( 0.65 มม. ) ดานบนจะมสเกลบอกความลกของการพบ หลงจากตงระยะเรยบรอยแลว สามารถลอกสเกลโดยหมนทสกรลอก เมอพบแลวจะไดรอยพบทมความคมสง หรอรศมรอยพบนอย ดงแสดงในรปท 39 และรปท 40

รปท 39 : แสดงการพบดวยเครองพบแบบ รปท 40 : แสดงสวนขอบการปรบตงความลก Bar Folder ในการพบ





5.5 เครองมวนขนรปโลหะแผน ( Slip-Roll Forming Machine ) เปนเครองส าหรบมวนโลหะแผน บรเวณขวามอของลกกลงจะท ารองไวหลายขนาดเพอใชส าหรบมวยลวด หรอเหลกเสนกลม

เครองมวนนจะมลกกลงจ านวน 3 ลก คอ ลกกลงบน ( Upper Roll ) ลกกลงลาง ( Lower Roll ) และลกกลงดดใหเงย ( Rear Roll ) ประกอบอยบนโครงเหลกหลอ ( Housing )

ในการท างานใชมอหมน ลกกลงดานหนาสองลกจะหมนไปดวยกนดวยเฟอง ( Gear ) ซงอยในโครงทปดอยทางซายมอ ขณะทลกกลง 2 ลก ดานหนาหมน ในขณะเดยวกนมนกจะจบพาใหชนงานเคลอนไปดวย และเมอลกกลงท 3 มนจะดนใหโลหะแผนเงยขนเกดการมวนงอ การทจะใหเกดการมวนมากหรอนอยนน ตองปรบทสกรสองตวทดานหลงของลกกลง ตวท 3 สวนลกกลง 2 ตวแรก สามารถปรบใหพาชนงานไปไดดวยสกร 2 ตว อยดานใตของโครง ลกกลงดานบนสามารถยกขนไดเมอตองการน าชนงานออก ดงแสดงในรปท 41 และรปท 42

รปท 41 : แสดงลกษณะของเครองมวน รปท 42 : แสดงการมวนโลหะแผนทเขาขอบลวด

รปท 41 : แสดงลกษณะของเครองมวน รปท 42 : แสดงการมวนโลหะแผนทเขาขอบลวด





การเคาะขนขอบโดยทวไปจะเปนการเคาะขนขอบเพอท าตะเขบกนกระปอง ( Double Bottom Seam )

และเพอเขาขอบลวด ( Wire Edge )

การเคาะขนขอบเพอท าตะเขบกนกระปอง(จดประสงคเชงพฤตกรรมขอท 5) 1. ขนขอบชนล าตวกระปอง และแผนกนกระปองดวยคมปากแบน หรอใชคอนเคาะบน ( Double Seaming

Stake ) ดงแสดงในรปท 43 (ก) และ (ข)

2. น าชนสวนตวกระปองซงเคาะขนรปเปนปกแลววางลงบนชนสวนกนกระปองจงเคาะขนรปอยในลกษณะตงฉาก และท าการเคาะดวยคอนเคาะตะเขบใหขอบของชนสวนกนพบลงไปบนปกของชนสวนล าตว ดงแสดงในรปท 43 (ค) และ (ง)

3. น าตะเขบชนเดยว ( Single Seam ) มาพบขอบสองชน ( Double Bottom Seam ) บน Stake ดงแสดงในรปท 43 (จ) และ (ฉ)

รปท 43 : แสดงขนตอนการเคาะตะเขบกนกระปองดวยมอ

การเคาะขนขอบดวยมอและเครอง




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 การเคาะขนขอบเพอท าการขนขอบลวด

1. เคาะพบขอบชนงานใหตงฉากบนแบบของ Brake Horn Stake ดงแสดงในรปท 43 (ก)

2. วางลวดลงบนมมฉากของชนงานใชคมปากแบนจบชนงานกบลวดไดวจากนนใชคอนไมเคาะขอบใหแนบลงกบลวด ดงแสดงในรปท 44 (ข) และ (ค)

3. ใชมอชวยจบยกชนงานขนโดยใหดานทเขาขอบลวดวางอยบนโตะใชหางของคอนเคาะตะเขบท าการเคาะขอบโลหะแผนใหแนบไปตามผวโคงของลวด ดงแสดงในรปท 44 (ง) และ (จ)

รปท 44 : แสดงการเขาขอบลวดดวยมอ

การเขาขอบดวยเครอง การขนขอบของชนงานดวยเครองมขนตอน ดงน

1. ขนขอบกนกระปองดวยเครองโดยคอย ๆ ปรบใหขอบงอขนทละนอย ดงแสดงในรปท 45 (ก) และ (ข)

2. ขนขอบล าตวกระปองดวยเครองขนขอบ ( Burring Machine ) เชนกน โดยปรบลกกลงใหขนทละนอย เพอใหโลหะแผนคอย ๆ ยดตว การขนขอบครงละมาก ๆ อาจท าใหขอบฉกขาดหรอตวกระปองบรเวณใกล ๆ กนขอบเกดบบบได ดงแสดงในรปท 45 (ค) และ (ง)




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 3. น าชนสวนล าตวทขนขอบจนมลกษณะเปนปกกวางลงบนชนสวนกน จากนนใหหางของคอนเคาะตะเขบท าการเคาะขอบของชนสวนกนกระปองใหเอนลงเลยมมฉากมาเลกนอยโดยรอบ ดงแสดงใน

รปท 45 (จ) 4. จากข นตอนท 3 น ากระปองมาเหยยบใหขอบแนบชดลงไปดวยเครองรดตะเขบ ( Setting Doun Machine ) ดงแสดงในรปท 45 (ช)

รปท 45 : แสดงขนตอนการขนขอบและการรดตะเขบดวยเครอง




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 5. ท าตะเขบกนกระปองดวยเครองพบตะเขบสองชน ( Double-Seaming Maching ) ดงแสดงใน

รปท 46 (ข) และ (ค)

รปท 46 : แสดงการพบตะเขบกนกระปองดวยเครองรดตะเขบ

6. ท าการขนเสนนนเพอเพมความแขงแรงของกระปองดวยเครองขนสน ( Bead Maching ) ดงแสดงในรปท 47

การเขาขอบลวดดวยเครอง มขนตอนดงน 1. พบขอบของชนงานดวยเครองพบแบบ Bar Folder Machine 2. น าลวดสอดเขาไปในขอบขอบชนงานทพบไว 3. น าชนงานทสอดลวดไวไปเขาขอบลวดดวยเครองเขาขอบลวด ( Wiring Machine )





(ดานคณธรรม จรยธรรม/บรณาการเศรษฐกจพอเพยงและคณลกษณะ3D) 6. ใชวธประกอบขนรปโลหะแผนไดถกตองดวยความปลอดภยลดคาใชจายและคมคากบการท างานในระยะยาวตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงและคณลกษณะ3D (จดประสงคเชงพฤตกรรมขอท 6)

ใบรายละเอยดการสอน

วชา งานเชอมและโลหะแผนเบองตน รหสวชา 2103 – 1005 หนวยท 4 ชอหนวย งานโลหะแผนและการประกอบขนรป ผสอน นายมนญ วนทะไชย ============================================================================================

1. จดประสงคเชงพฤตกรรม (นกศกษาสามารถ....) (ดานความร) 1. อธบายโลหะแผนแตละประเภทไดอยางถกตอง (ดานทกษะ) 2. บอกหนาทการท างานของเครองมอเครองจกรในงานโลหะแผนไดอยางถกตอง 3. เลอกใชเครองมอเครองจกรในการปฏบตงานโลหะแผนไดอยางถกตอง 4. เลอกใชวธการตอยดชนงานโลหะแผนไดอยางถกตอง 5. ประกอบขนรปงานโลหะแผนไดอยางถกตอง (ดานคณธรรม จรยธรรม/บรณาการเศรษฐกจพอเพยงและคณลกษณะ3D) 5. ใชวธประกอบขนรปโลหะแผนไดถกตองดวยความปลอดภยลดคาใชจายและคมคากบการท างานในระยะยาวตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงและคณลกษณะ3D 2. การน าเขาสบทเรยน (อปกรณชวยสอน) - สอ powerpoint , เครองฉายโปรเจทเตอร , หนงสอเรยน วชางานเชอมและโลหะแผนเบองตน 3. ปฏบตการ

เวลา - นาท 10 40 10 150 20 10 หมายเหต จดประสงค

ขนน าเขาสบทเรยน ขนบอกกลาว บรรยาย

ถาม-ตอบ ศกษาดวยตนเอง สรป

ขนบรรยาย แบบสาธต แบบฝกหด

ขนส าเรจ ระดบกจกรรมของนกเรยนนกศกษา

สง ปานกลาง ต า

อปกรณชวยสอน

เครองฉายโปรเจทเตอร ใบความร ใบบอกกลาว ใบงาน ใบทดสอบ ต ารา ของจรง,ตวอยาง อปกรณการทดลอง เครองมอเครองจกร วสดฝก

ใบกจกรรมการเรยนการสอน

วชา งานเชอมและโลหะแผนเบองตน รหสวชา 2103 –1005 หนวยท 4 ชอหนวย งานโลหะแผนและการประกอบขนรป ระดบ ปวช

ล าดบขนการสอน การเรยนการสอน รายการสอ, อปกรณ

,เครองมอ 1. ขนสนใจ

ปญหา (Motivation)

2. ขนศกษา

ขอมล (Information)

3. ขนพยายาม

(Application) 4. ขนส าเรจผล

(Progress)

1. ท าแบบทดสอบกอนเรยน เพอวดความรพนฐาน 2. แจงจดประสงคการเรยนของหนวยเรยนท 4 งานโลหะแผนและการประกอบขนรป และ การใหความรวมมอของนกศกษาในการท ากจกรรม 3. ครเลาถงงานผลตภณฑโลหะแผนและการประกอบขนรปตางๆ 4. ครถามนกเรยนถงงานผลตภณฑโลหะแผนทใชในปจจบนไดแกอะไรบาง

5. ผเรยนมการตอบค าถามการอสระ(Democracy ดานประชาธปไตย:3D) 6. ใหผเรยนศกษาคนควาเนอหาใน หนวยการเรยนท 4 งานโลหะแผนและการประกอบขนรป

7. ครผสอนอธบายเนอหาในหนวยท 4 ตามจดประสงคการการเรยนรเชงพฤตกรรม 8. ผเรยนฟงครค าบรรยายตามเนอหาในสไลดสอการเรยน 9. ผเรยนคดตามและท าความเขาใจในเนอหาในงานโลหะแผนและการประกอบขนรป 10. ครอธบายหลกการประกอบขนรปโลหะแผนของผลตภณฑ 11. ผเรยนมการถาม -ตอบภายในกลมอยางอสระ 12. ครผสอนอธบายเนอหาเพมเตมในหนวยท 4 งานโลหะแผนและการประกอบขนรป 13. ผเรยนแสดงความคดเหนมการตอบค าถามการอสระ 14. ครสรปจากทนกศกษาน าเสนอขอมลพรอมทงอธบายเพมเตม และสรปเนอหาตามจดประสงคเชงพฤตกรรม ตามหวขอสาระส าคญพรอมทงปลกฝงใหนกศกษาเอาใจใสในการเรยนร ดหนงสอและเอกสารประกอบการเรยนอยางสม าเสมอ และฝกการคดวเคราะหสงเสรมใหใชเวลาวางใหเปนประโยชน (สงผลท าใหหางไกลจากยาเสพตดอยางแทจรง Drug-Free ดานภมคมกนภยจากยาเสพตด : 3D 15. ใหแตละคนท าแบบทดสอบหลงเรยน 16. ตรวจแบบทดสอบ

- เครองฉายโปรเจทเตอร - หนงสอเรยนวชา งานงานเชอมและโลหะแผนเบองตน - .ใบงาน - ใบทดสอบ

12





การบรณาการกบคณลกษณะ 3 D แกผเรยน

ดานประชาธปไตย (Democracy) 1. การท างานรวมกนโดยแลกเปลยนความคดเหนในชนเรยน 2. การใหผฟงแสดงความคดเหนภายในชนเรยน 3. การยกมอในการถาม-ตอบค าถาม

ดานคณธรรมจรยธรรมและความเปนไทย (Decency) 1. มความตรงตอเวลาในการเรยน (ความรบผดชอบ) 2. เลอกวธการตอยดโลหะแผนอยางถกตองระเอยดรอบคอบ และประหยดเวลาในการใชงาน(ความประหยด) 3. มความเพยรพยายามใฝเรยนรในการเรยน (ความ ขยน ความอดทน) 4. ใหความรวมมอและความสามคคกบการท ากจกรรมของสวนรวม

ดานภมคมกนภยจากยาเสพตด(Drug - Free) ปลกฝงใหนกศกษาเอาใจใสในการเรยนร ดหนงสออยางสม าเสมอ และฝกการคดวเคราะหสงเสรมใหใชเวลาวางใหเปนประโยชน (สงผลท าใหหางไกลจากยาเสพตดอยางแทจรง Drug-Free ดานภมคมกนภยจากยาเสพตด : 3D





งานทมอบหมายหรอกจกรรมการวดผลและประเมนผล

กอนเรยน

1. จดเตรยมเอกสารประกอบการเรยน สอการเรยนการสอนตามทอาจารยผสอนและบทเรยนก าหนด 2. ท าแบบทดสอบกอนเรยนเรองความรพนฐานงานโลหะแผนแลวเปลยนกนตรวจค าตอบ 3. ท าความเขาใจเกยวกบจดประสงคการเรยนของหนวยเรยนท 4

ขณะเรยน 2. จากการจดบนทกการบรรยายและตามสอการเรยนการสอน 3. จากการถาม – ตอบค าถาม 4. รวมกนสรปเนอหางานโลหะแผนและการประกอบขนรป 5. การท าใบงานโลหะแผน

หลงเรยน

1. ท าแบบทดสอบหลงเรยน 2. ท าแบบฝกหดทายบทเรยน

ผลงาน/ชนงาน/ความส าเรจของผเรยน

1. ใบงานโลหะแผน





สอการเรยนการสอน/การเรยนร สอสงพมพ 1. หนงสอเรยนวชา งานเชอมและโลหะแผนเบองตน (ใชประกอบการเรยนการสอนจดประสงคเชงพฤตกรรมขอท 1-5) 2. แบบทดสอบกอนเรยน ใชประกอบการสอนขนเตรยม ขอ 1 3. แบบทดสอบหลงเรยน ใชประกอบการสอนขนส าเรจ ขอ 4 4. แบบฝกหดทายบทเรยน ใชประกอบการสอนขนสรป ขอ 4 5. แบบเฉลยทดสอบกอนเรยน - หลงเรยน และแบบฝกหดทายบทเรยน ใชประกอบในขนเตรยมและขนสรป 6. แบบประเมนผลงานตามใบงาน ใชประกอบการสอนขนการเรยนการสอน ขอ 2 7. แบบประเมนพฤตกรรมการท างานกลม ใชประกอบการสอนขนการเรยนการสอน ขอ 2 สอโสตทศน (ถาม)

-- สอของจรง _

14





แหลงการเรยนร ในสถานศกษา

1. หองสมด ตกวทยบรการ ในหนงสอวชางานเชอมและโลหะแผนเบองตน, , งานโลหะแผนพนฐาน เปนตน

2. หองปฏบตการคอมพวเตอร ศกษาหาขอมลทาง Internet นอกสถานศกษา

1. การฝกปฏบตงานเชอมในสถานประกอบการอตสาหกรรม ในพนท

2. กรมพฒนาฝมอแรงงาน

การบรณาการ/ความสมพนธกบวชาอน

1. บรณาการกบวชางานเชอมโลหะ1 และงานเชอมโลหะ 2 2. บรณาการกบวชางานโลหะแผนพนฐาน 3. บรณาการกบวชางานประกอบชนสวนอตสาหกรรม 4. บรณาการกบวชาวถธรรมวถไทย ดานการพด การอาน การเขยน และการฝกปฏบตตน

ทางสงคมดานการเตรยมความพรอม ความรบผดชอบ และความสนใจใฝร

15





การประเมนผลการเรยนร หลกการประเมนผลการเรยนร

กอนเรยน. ตรวจแบบทดสอบกอนเรยน ขณะเรยน

1. แบบประเมนการท างานเปนกลม 2. สงเกตการท างานกลมในการท างาน

หลงเรยน

1. ตรวจแบบทดสอบหลงเรยน 2. ตรวจแบบฝกหดทายบทเรยน

ผลงาน/ชนงาน/ผลส าเรจของผเรยน -

16





รายละเอยดการประเมนผลการเรยนร (จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอท 1 - 5) การวดและประเมนผล 1. การวดผล วดผลโดยวธการดงน

1.1 แบบฝกหดปรนย 1 ตอน ตอนละ 5 คะแนน รวม 5 คะแนน 1.2 การท าใบงาเปนกลม 5 คะแนน (การเตรยมตว 2 คะแนน,รปแบบการน าเสนอ 3 คะแนน) 1.3 แบบวดบรณาการคณธรรม จรยธรรม รอยขด( / ) ละ 1 คะแนนสะสมปลายภาค 30 คะแนน

2. การประเมนผล การประเมนโดยถอเกณฑ เกณฑ ( คะแนนเตม 20 คะแนน) คะแนนระหวาง 0 -7 คะแนน อยระดบตองปรบปรงแกไข (1) คะแนนระหวาง 8 – 10 คะแนน อยระดบตองปรบปรงแกไข (2) คะแนนระหวาง 11 – 15 คะแนน อยระดบตองปรบปรงแกไข (3) คะแนนระหวาง 16 – 20 คะแนน อยระดบตองปรบปรงแกไข (4) เกณฑการแบงกลมจากการทดสอบกอนเรยน ( คะแนนเตม 10 คะแนน) คะแนนระหวาง 0 -2 คะแนน จดเปนกลมออน คะแนนระหวาง 3 – 4 คะแนน จดเปนกลมปานกลาง คะแนนระหวาง 5 – 10 คะแนน จดเปนกลมเกง

17





รายละเอยดการประเมนผลการเรยนร จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอท 1 อธบายโลหะแผนแตละประเภทไดอยางถกตอง

1. วธการประเมน : ทดสอบ

2. เครองมอ : แบบฝกหด ปรนย 3 ขอๆละ 1 คะแนน

3. เกณฑการใหคะแนน : อธบายประเภทของโลหะแผนได 3 คะแนน

4. เกณฑการตดสนการผาน : ผานระดบรอยละ 80

จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอท 2 บอกหนาทการท างานของเครองมอเครองจกรในงานโลหะแผนไดอยางถกตอง


2.เครองมอ : แบบฝกหด ปรนย 3 ขอๆละ 1 คะแนน

3. เกณฑการใหคะแนน : บอกหนาทของเครองมอแตละชนดได 3 คะแนน


จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอท 3 เลอกใชเครองมอเครองจกรในการปฏบตงานโลหะแผนไดอยางถกตอง


2. เครองมอ : แบบฝกหด ปรนย 3 ขอๆละ 1 คะแนน

3. เกณฑการใหคะแนน : เลอกชนดของเครองมอเครองจกรได 3 คะแนน 3 คะแนน


18





รายละเอยดการประเมนผลการเรยนร จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอท 4 เลอกใชวธการตอยดชนงานโลหะแผนไดอยางถกตอง


2. เครองมอ : แบบฝกหด อตนยตอนท 3 3 ขอๆละ 1 คะแนน

3. เกณฑการใหคะแนน : ปฏบตการตอยดชนงานดลหะแผนได 3 คะแนน 3 คะแนน


จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอท 5 ประกอบขนรปงานโลหะแผนไดอยางถกตอง


2. เครองมอ : แบบฝกหด อตนยตอนท 3 3 ขอๆละ 1 คะแนน

3. เกณฑการใหคะแนน : ประกอบขนรปงานโลหะแผนได 3 คะแนน 3 คะแนน


จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอท 6. ใชวธประกอบขนรปโลหะแผนไดถกตองดวยความปลอดภยลดคาใชจายและคมคากบการท างานในระยะยาวตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงและคณลกษณะ3D

1. แบบวดบรณาการคณธรรม จรยธรรมหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงและคณลกษณะ3D รอยขด ( / ) ละ 1 คะแนนสะสมปลายภาค 30 คะแนน

แบบฝกหด หนวยท 4



ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 ตอนท 1 : จงเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว 1. โลหะแผน หมายถงขอใด

ก. แผนเหลกทมความหนามาก ๆ

ข. โลหะแผนทผานการอดขนรป

ค. โลหะทผานกระบวนการ ( Process ) มความหนาไมเกน 3/16 นว ง. ถกทกขอ

2. โลหะแผนทวไปแบงออกเปนกประเภท

ก. 2 ประเภท ข . 3 ประเภท

ค. 4 ประเภท ง. 5 ประเภท

3. ขนาดของโลหะแผนทใชกนอยในประเทศไทยมอยกชนด ก. 2 ประเภท ข . 3 ประเภท

ค. 4 ประเภท ง . 5 ประเภท

4. ขอใด ไมใช เครองมอทใชในงานโลหะแผน ( Sheet Metal Tools )

ก. เครองมอวด ข. เหลกขด

ค. คอน ง . หนากากเชอม

5. ขอใดกลาวถงเกจวดความหนาของโลหะแผน ไมถกตอง ก. ท าจากเหลกกลาคารบอน ข. มตงแตเบอร 0 ถง เบอร 36

ค. นมเบอรมากมความหนามาก ง. นมเบอรนอยมความหนามาก

6. เครองมอรางแบบ ( Lay – Out ) คอขอใด

ก. เหลกขด ( Scriber ) ข. วงเวยน ( Divider )

ค. วงเวยนเลอน ( Trammel Point ) ง. ถกทกขอ

7. คอน ( Hammer ) ในงานโลหะแผนมลกษณะการใชงานอยางไร ก. ใชทบแผนเหลกใหตดกน ข. ใชตอกวงเวยนในการเจาะร ค. ใชในการเคาะขนรปโลหะแผน ง. ไมมขอใดถก

8. กรรไกรทใชในการตดงานโลหะแผนแบงออกเปน 2 ชนด คอขอใด

ก. กรรไกรตดตรงและตดโคง ข. กรรไกรตดโคงซายและขวา ค. กรรไกรตดตรงและซกแซก ง. กรรไกรตดโคงและสลบฟนปลา




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 9. กรรไกรตดตรง มสอะไร ก. สด า ข. สแดง ค. สเขยว ง . สเหลอง 10. กรรไกรทมดามสแดง คอกรรไกรชนดใด

ก. กรรไกรตดโคงซาย ข. กรรไกรตดโคงขวา ค. กรรไกรตดตรง ง . กรรไกรตดไดทงโคงซายและขวา 11. ถามองกรรไกรดานบนจะเหนใบตดดานลางอยดทางซายมอจะเปนกรรไกรตดชนดใด ก. กรรไกรตดตรง ข . กรรไกรตดโคงขวา ค. กรรไกรตดโคงซาย ง . กรรไกรตดทงตรงและโคง 12. ขอใดคอลกษณะของเหลกย าตะเขบ

ก. มลกษณะเปนสเหลยมผนผามรองยาวตลอดแนวตรงกลาง ข. มลกษณะผวหนาแบนเรยบ

ค. มลกษณะคลายเหลกขดปลายแหลมตน

ง. มลกษณะเปนรตรงกลาง 2 ร ขนาดไมเทากน

13. ขอใด ไมใช สวนประกอบของเครองมอชวยในการขนรป

ก. สวนกาน ( Shamk ) ข. สวนล าตว ( Body )f

ค. สวนหว ( Head ) ง. สวนแขน ( Horn )

14. Bench Plate or Stake Holder คอขอใด

ก. ขางหนงมรปรางกลมเรยว อกดานหนงเปนสเหลยมผนผา ข. มรปรางเปนแทงยาว บรเวณหวเหมอนพด

ค. เปนตวรองรบ หรอยด Stake เปนสเหลยมผนผา มรเรยว ง. มลกษณะกลมเรยวยาว ดานบนจะแบนเรยบ

15. เครองจกรทใชในงานโลหะแผนคอขอใด ก. เครองตดตรงชนดปอนแรงดวยเทา ข. เครองตดตรงชนดปอนแรงดวยมอเตอร

ค. เครองพบแบบ Brake และแบบ Folder ง. ถกทกขอ

20




ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 16. เครองตดตรงชนดปอนแรงดวยเทา ใบมดจะเอยงท ามมมกนประมาณกองศา ก. ประมาณ 10 – 15 องศา ข. ประมาณ 10 – 18 องศา ค. ประมาณ 15 – 20 องศา ง. ประมาณ 20 – 25 องศา 17. เครองพบโลหะแผน ( Bending Sheet Machine ) แบงออกเปนกประเภท

ก. 2 ประเภท ข. 3 ประเภท

ค. 4 ประเภท ง . 5 ประเภท

18. ขอใดคอเครองพบทมตวตงปรบระยะความลกดานหลง ก. เครองพบแบบ Brake ข. เครองพบ Cornice Brake

ค. เครองพบแบบ Bar folder ง. เครองพบกลอง กระทะ 19. เครองมวนขนรปโลหะแผน มจ านวนลกกลงกลก

ก. จ านวน 2 ลก ข . จ านวน 3 ลก

ค. จ านวน 4 ลก ง. จ านวน 5 ลก

20. เพราะเหตใดจงมการขนขอบลวดดวยเครอง ก. เพราะไมสามารถขนขอบลวดดวยมอได

ข. เพราะขาดความช านาญในการขนขอบลวด

ค. เพราะการขนขอบตองขนขอบดวยเครองเทานน

ง. เพราะจะท าใหในการขนขอบลวดนนมความสวยงามและถกตองตามแบบ

20

ใบงานท 1 หนวยท 4


ชอหนวย งานโลหะแผนและงานประกอบขนรป คาบรวม 4

1 : 1 เบอร 30 (0.47 มม.) 1 ชน แผนเหลกอาบสงกะส 80 X 80 มม. มาตราสวน ความหนาโลหะ จ านวน ชนดโลหะแผน ขนาดโลหะแผน

เครองมอและอปกรณ ล าดบขนการท างาน 1. บรรทดเหลก

2. เหลกขด 3. ฉากผสม 4. กรรไกรตดตรง 5. คอนไม

6. แผนเหลกอาบสงกะสเบอร 30 7. เครองตดโลหะแผน

1. จดเตรยมเครองมอใหพรอม 2. ตดแผนเหลกอาบสงกะสเบอร 30 ใหไดขนาด 80 X 80 มม. ดวยเครองตด 3. รางแบบงานตามแบบทมอบหมาย 4. ตรวจสอบความถกตอง 5. วางแผนการตดวาควรตดสวนใดกอน 6. ท าการตดดวยกรรไกรตดตรง 7. ตบแตงรอยตดดวยคอนไม แลวสงตรวจ



ชอหนวย งานโลหะแผนและงานประกอบขนรป คาบรวม 4 เทคนคและวธปฏบตงาน

1. การตดแผนเหลกอาบสงกะสดวยกรรไกร โดยใชมอขวาจบกรรไกร มอซายตองจบทชนงาน เพอไมใหงาน กระดก และอดเบยดอยระหวางใบตดทงสอง 2. ตดชนงานตามแบบ โดยเรมตนตดทขอบดานนอกของชนงานกอน 3. จากนนจงหมนชนงาน และตดมมแหลมทงสองขาง มอบงาน : (ใหนกศกษาปฏบตการตดตรงตามแบบทใหมาดวยกรรไกรตดตรง )

ใบประเมนผล ใบงานท 1 หนวยท 4


ชอหนวย งานโลหะแผนและงานประกอบขนรป คาบรวม 4 ชอ / สกล …………………………………………… วนทปฏบตงาน ……….…./……….……../……………. ระดบชน ปวช ………….กลม ………………………. แผนกชาง ………………………………………………

ชองาน การตดตรงดวยกรรไกร / ตามใบงานท 1 หนวยท 4

รายการตรวจ

ระดบคะแนน

3 4 5 25

ปานกลาง คอนขางด ด คะแนนทได

1. การรางแบบ 2. การตดมมฉาก

3. การตดมมแหลม 4. ความเรยบรอยสวยงามโดยรวม 5. พฤตกรรมขณะปฏบตงาน

รวม

บนทกพเศษ …………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

หมายเหตการใหคะแนน :

คะแนนทได คะแนนเตม (25) = ………………..……คะแนน X (100) 10 = ………………… คะแนนทไดในใบงานนคอ …………………… คะแนน ( คะแนนรวมเตม 10 คะแนน ) ลงชอ ………………………………. ผตรวจ (นายมนญ วนทะไชย) วนท ……. /……………. /………………




1 : 2 เบอร 28(0.47 มม.) 1 ชน แผนเหลกอาบสงกะส 140 X 140 มม. มาตราสวน ความหนาโลหะ จ านวน ชนดโลหะแผน ขนาดโลหะแผน


2. เหลกขด 3. ฉากผสม 4. กรรไกรตดตรง 5. คอนไม

6. แผนเหลกอาบสงกะสเบอร 30 7. เครองตดโลหะแผน

1. เตรยมเครองมอใหพรอม 2. ตดแผนเหลกอาบสงกะสใหไดขนาด 140 X 140

มม. 3. รางแบบงานตามทก าหนดให 4. ตรวจสอบความถกตองของแบบ 5. วางแผนการตดโคง 6. ท าการตดดวยกรรไกร 7. เคาะตกแตงชนงาน 8. สงตรวจ




1. รางแบบงานการตดโคงตามทก าหนดดวยวงเวยน และตรวจสอบความถกตองของแบบกอน 2. ตดกรอบสเหลยมนอกออกกอน ใหเหลอวงกลมโตสดดวยกรรไกรตดโคงซาย ตดไปทางซายทวนเขม

นาฬกา 3. เรมตดวงกลมวงแรก ตดโคงซายตามเสนรอบวง 4. เมอตดไปจนกระทงใกลถงจดเรมตนเดมประมาณ 10 มม. ใหวกไปขนวงกลมวงใหม ตดใหครบวงกลมท

ก าหนดตามแบบจนกระทงวงกลมในหลดออกมา มอบงาน : (ใหนกศกษาปฏบตการตดโคงตามแบบทใหมาดวยกรรไกรตดโคง )




ชองาน การตดโคง / ตามใบงานท 2 หนวยท 4



3 4 5 25


1. การรางแบบ 2. การตดโคง

3. การตดยายโคง 4. ความเรยบรอยสวยงามโดยรวม 5. พฤตกรรมขณะปฏบตงาน

รวม

บนทกพเศษ …………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………








2. เหลกขด 3. ฉากผสม 4. กรรไกรตดตรงและกรรไกรตดโคง 5. คอนไม

6. แผนเหลกอาบสงกะสเบอร 30 7. เครองตดโลหะแผน 8. คอนหวกลม (Ball Peen) 9. เครองมอย าตะเขบเบอร 4 หรอขนาดรอง 5.5 มม. ( Hand Groove)

1. เตรยมเครองมอในการพบขอบและย าตะเขบใหพรอม

2. ตดแผนเหลกอาบสงกะสใหไดขนาด 100 X 50 มม. จ านวน 2 แผน ดวยเครองตด

3. ค านวนการเผอตะเขบ 4. รางแบบพบขอบและรางแบบการพบท าตะเขบ

Hand Groove 5. ตรวจสอบความถกตองของแบบงาน 6. พบขอบ (Hem) และพบชนงานเพอท าตะเขบ Hand

Groove 7. ใชคอนไมตบแตงรอยเกยวของตะเขบ และย าดวย

เครองย าตะเขบ ( Hand Groove) 8. ตรวจสอบความเรยบรอยแลวสงตรวจ




1. ตดแผนเหลกอาบสงกะสใหไดขนาด 100 X 50 มม. จ านวน 2 แผน ดวยเครองตด 2. หาระยะเผอของการตอตะเขบ Groove Seem ระยะเผอของการตอตะเขบ Groove Seem A = 3W 2 ตองการตะเขบกวาง 5 มม. เพราะฉะนน A = 3 5 = 7.5 มม. 2 ดงนน ตองเผอขางละ 7.5 มม. แตผบเกยวทความกวาง 5 มม. ดงน 3. พบขอบงานทงสองชนกวาง 5 มม. ดวยเครองพบแบบบารโฟรเดอร 4. น าชนงานทพบขอบแลวน ามาเกยวกนดงรป 5. ใชเหลกย าตะเขบครอบทรอยเกยวนน และใชคอนตย าลงไป ชนงานทงสองชนจะลอกตวไมหลดออก 6. พบขอบชนเดยว และพบขอบสองชนทขอบทงสองขางของตะเขบ Groove Seem มอบงาน : (ใหนกศกษาปฏบตการพบขอบ (Hem) และการเขาตะเขบ Groove Seam )




ชองาน การพบขอบ (Hem) และการเขาตะเขบ (Groove Seam) / ตามใบงานท 3 หนวยท 4



3 4 5 30


1. การเตรยมงาน 2. การพบขอบชนเดยว

3. การพบขอบสองชน 4. การท าตะเขบ Groove Seam

5. ความเรยบรอยสวยงามโดยรวม 6. พฤตกรรมขณะปฏบตงาน

รวม

บนทกพเศษ …………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………



ใบงานท 4 หนวยท4






6. แผนเหลกอาบสงกะสเบอร 30 7. เครองตดโลหะแผน 8. คอนย าตะเขบ 9. เหลกชวยเคาะขนรป

1. เตรยมเครองมอในการย าตะเขบใหพรอม 2. ตดแผนเหลกอาบสงกะสใหไดขนาด 100 X 50

มม. จ านวน 2 แผน ดวยเครองตด 3. รางแบบชนงาน เพอหาระยะพบในการย าตะเขบ

สองชน 4. พบชนงานทงสองชนตามแบบ 5. เคาะขนรปตะเขบ 2 ชนบน Stake 6. ตรวจสอบความเรยบรอย 7. ท าความสะอาดแลวสงตรวจ




1. น าโลหะแผนทตดไว จ านวน 2 แผน โดยทแผนหนงพบฉากดวยเครองพบแบบ Bar Folder ขนาด 5 มม. 2. น าแผนโลหะอกแผนหนงพบขอบ 3. น าชนงานพบชนทหนงสอดเขาไปในรองพบของชนงานชนทสอง แลวน าไปเคาะพบดวย Stake จะไดตะเขบ 2 ชน (Double Seam) น าชนพบฉากสอดเขา ใชคอนไมเคาะพบและรองรบดวย Stake ตะเขบ Double Seam ไปในชนพบขอบ (Hem) มอบงาน : (ใหนกศกษาปฏบตการพบ และท าตะเขบสองชน Double Seam)




ชองาน การพบตะเขบ 2 ชน (Double Seam) / ตามใบงานท 4 หนวยท 4



3 4 5 25


1. การเตรยมงาน 2. ความสม าเสมอของตะเขบ

3. ขนาดของตะเขบ 4. ความเรยบรอยสวยงามโดยรวม 5. พฤตกรรมขณะปฏบตงาน

รวม

บนทกพเศษ …………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………









6. แผนเหลกอาบสงกะสเบอร 30 7. เครองตดโลหะแผน 8. คอนย าตะเขบ

1. เตรยมเครองมอในการเขาขอบลวดใหพรอม 2. ตดแผนเหลกอาบสงกะสใหไดขนาด 120 X 50

มม. จ านวน 1 แผน ดวยเครองตด 3. ค านวนระยะเผอการเขาขอบลวด 4. พบขอบเผอวางลวด 5. ใชคอนเคาะโลหะแผนใหหมลวด 6. ตบแตงใหเรยบรอยสวยงาม 7. ท าความสะอาดแลวสงตรวจ




1. น าแผนโลหะมารางแบบงาน เพอหาระยะเผอในการเขาขอบลวด สตร การเผอเขาขอบลวด A = ระยะเผอ A = 1 D = เสนผาศนยกลาง 2

2. น าชนงานทรางแบบแลวตามขอ 1 มาพบฉาก เพอน าลวดทเคาะใหตรงวางบรเวณมมฉากนน 3. ใชคอนไมเคาะพบโลหะแผนปดลงบนลวด 4. ใชคอนเคาะตะเขบใหโลหะแผนมวนลงโดยรอบลวด โดยการใชมอซายจบชนงานตะแคงขนแลวใชหาง

คอนทมสนแหลมเคาะแทรกลงไป โลหะแผนจะปดครอบลงบนลวดจนหมดตลอดความยาวของลวด มอบงาน : (ใหนกศกษาปฏบตการเขาขอบลวดดวยมอตามขนาดทก าหนดใหและใชเทคนควธตามขนตอนทน า เสนอ)

D 2




ชองาน การเขาขอบลวด / ตามใบงานท 5 หนวยท 4



3 4 5 25


1. การเตรยมงาน 2. ความสม าเสมอในการเขาขอบลวด

3. ความแขงแรงของขอบลวด 4. ความเรยบรอยสวยงามโดยรวม 5. พฤตกรรมขณะปฏบตงาน

รวม

บนทกพเศษ …………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………






1 : 4.7 เบอร 30(0.47 มม.) 1 ชน แผนเหลกอาบสงกะส 554 X 376 มม. มาตราสวน ความหนาโลหะ จ านวน ชนดโลหะแผน ขนาดโลหะแผน



6. คอนย าตะเขบ

7. คมปากแบน 8. แผนเหลกอาบสงกะส เบอร 30 9. เครองตดโลหะแผน 10. เครองเชอมจม (Spot welding) 11. Stake

1. เตรยมเครองมอในการท าถาดเหลยม 2. ตดแผนเหลกอาบสงกะสใหไดขนาด 554 X 376

มม. จ านวน 1 แผน ดวยเครองตด 3. เขยนแบบแผนคลของถาดสเหลยม 4. ตรวจสอบความถกตองของแบบ 5. ตดดวยกรรไกร 6. พบขอบและพบขนรปถาด 7. ตบแตงใหเรยบรอย 8. ท าการบดกรหรอเชอมจดบรเวณตะเขบเกย 9. ท าความสะอาดแลวสงตรวจ

พบขอบสองชน ขนาด 5 มม.

บดกร




1. เขยนแบบแผนคลโดยใชวธการคลอยางงาย โดยเรมตนคลออกมาจากจดศนยกลาง 2. เผอระยะในการพบขอบ (Hem) และเผอตะเขบเกย (Lap Seam) เพอใชในการเชอมจด (Spot welding) 3. จากนนน าไปเจาะร ขนาด 3 มม. บรเวณจดพบบรเวณมมทง 4 มม เพอปองกนการฉกน าขณะพบ (อยาลม

ตองเจาะกอนตดเทานน) 4. ท าการตดสวนทไมตองการออกไป แลวตกแตงขอบหรอครบทคมดวยตะไบละเอยด 5. น าไปพบขนรปดวยเครองพบแบบพบกลอง 6. เคาะตกแตงรอยพบใหเขารป 7. น าไปบดกรรอยตอเกย ท าความสะอาดแลวสงตรวจ มอบงาน : (ใหนกศกษาปฏบตการท าถาดสเหลยมมมฉากตามแบบและตามขนตอนทน าเสนอมา)




ชองาน การท าถาดสเหลยมมมฉาก / ตามใบงานท 6 หนวยท 4



3 4 5 45


1. การเขยนแบบแผนคล 2. การพบขอบ

3. การพบขนรปประกอบ 4. การบดกรหรอเชอมจด ตะเขบเกย 5. ขนาดความยาวกลอง 330 มม. 6. ขนาดความกวางกลอง 152 มม. 7. ขนาดความสงกลอง 102 มม. 8. ความเรยบรอยสวยงามโดยรวม 9. พฤตกรรมขณะปฏบตงาน

รวม

บนทกพเศษ ……………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... หมายเหตการใหคะแนน :





1 : 2 เบอร 30(0.47 มม.) 1 ชน แผนเหลกอาบสงกะส ล าตว 215 X 50 มม. กน 70 X 70 มม.

มาตราสวน ความหนาโลหะ จ านวน ชนดโลหะแผน ขนาดโลหะแผน เครองมอและอปกรณ ล าดบขนการท างาน

1. บรรทดเหลก

2. เหลกขด 3. วงเวยนเหลก 4. ฉากผสม 5. กรรไกรตดตรงและกรรไกรตดโคง 6. คอนไม


8. คมปากแบน 9. แผนเหลกอาบสงกะส เบอร 30 10. เครองตดโลหะแผน 11. Stake

1. เตรยมเครองมอในการท างานใหพรอม 2. ตดแผนเหลกอาบสงกะสใหไดขนาด 215 X 50

มม. เพอท าล าตวกลอง และตดชนกนกลอง 70 X 70 มม.

3. เขยนแบบแผนคลบนแผนโลหะ 4. ตรวจสอบความถกตองของแบบ 5. ตดสวนทไมตองการออกดวยกรรไกร 6. พบขนรปตวกลอง และพบขอบ (Hem) 7. พบขนรปชนกนกลอง 8. น าล าตวกลอง และชนกนกลองมาประกอบกน 9. เคาะพบเพอท าตะเขบสองชนกนกระปอง




1. เขยนแบบแผนคลดวยวธเสนขนาน 2. พบขนรปกลองสเหลยมและเขาตะเขบสองชน (Double Seam) 3. เขยนแบบกนกระปอง และเคาะพบล าตวกระปองบรเวณขอบดานลางขนาด 5 มม. ใหตงฉากกบล าตวกลอง 4. วางล าตวกลองลงบนกนกระปอง จากนนท าการเคาะพบตะเขบกนกระปอง มอบงาน : (ใหนกศกษาสรางกลองสเหลยมตามแบบทใหมา)

ใชคอนเคาะใหแนบกบ

ปกของล าตวกระปอง ท าการเคาะพบ

ตะเขบชนทสอง




ชองาน การท ากลองสเหลยม / ตามใบงานท 7 หนวยท 4



3 4 5 40


1. การรางแบบ 2. การพบขอบ (Hem)

3. การเคาะพบตะเขบกนกระปอง 4. การพบตะเขบสองชน 5. ขนาดกนกระปอง 50 X 50 มม. 6. ความสง 40 มม. 7. ความเรยบรอยสวยงามโดยรวม 8. พฤตกรรมขณะปฏบตงาน

รวม

บนทกพเศษ ……………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... หมายเหตการใหคะแนน :





1 : 4 เบอร 30(0.47 มม.) 1 ชน แผนเหลกอาบสงกะส หาไดจากการคล มาตราสวน ความหนาโลหะ จ านวน ชนดโลหะแผน ขนาดโลหะแผน


2. เหลกขด 3. วงเวยนเหลก 4. ฉากผสม 5. กรรไกรตดตรงและกรรไกรตดโคง 6. คอนไม


12. แผนเหลกอาบสงกะส เบอร 30 13. เครองตดโลหะแผน 14. เครองมวน 15. เหลกย าตะเขบ

1. เตรยมเครองมอในการท างานใหครบ 2. เขยนแบบบนกระดาษเขยนแบบ 3. ตรวจสอบความถกตองของแบบ 4. ถายแบบแผนคลกระปองลงบนแผนเหลกอาบ

สงกะส 5. ตดสวนทไมตองการออกทง 6. มวนพบขนรปตามแบบ 7. ประกอบกนกระปอง 8. บดกรมอจบตดกบตวกระปอง 9. ตบแตงใหสวยงาม 10. ท าความสะอาด แลวสงตรวจ




1. เขยนแบบแผนคลสวนล าตวกระปองดวยวธการเขยนแบบเสนขนาน สตร การเผอขนาดเพอเขาตะเขบ Groove Seam A = 3W = 3 X 5 = 7.5 mm. 2 2 ดงนนใหเผอเขาตะเขบขางละ 7.5 มม. แตพบทระยะ 5 มม. สตร การเผอขนาดเพอเขาขอบลวด 1 2 ดงนนใหเผอเขาขอบลวดดานบนเพมขนอก 10 มม. 2. รางแบบเผอการเขาตะเขบ เขาขอบลวด และตะเขบกนกระปอง

2 D = 2.5 X 4 = 10 มม. A =



ชอหนวย งานโลหะแผนและงานประกอบขนรป คาบรวม 4 3. เขยนแบบแผนคลกนกระปอง ตดและพบขอบชนสวนกนกระปอง 4. วางชนสวนล าตวลงบนกนกระปอง จากนนท าการเคาะขนรปตะเขบกนกระปอง 5. น าแผนคลมอจบกระปองมาพบขอบสองชน Double Seam และเคาะพบขนรป ดงรปขางลางน 6. น ามอจบกระปองมาบดกรยดตดกบตวกระปอง ดงรป

มอบงาน : (ใหนกศกษาฝกปฏบตการพบขอบสองชน การมวนขนรปยดประกอบกนดวยตะเขบลอก และท าตะเขบกนกระปองเพอจดท าเปนผลตภณฑรปกระปองกลม )




ชองาน การท ากระปองกลม / ตามใบงานท 8 หนวยท 4



3 4 5 50


1. การรางแบบ 2. การพบขอบ สองชน

3. การตอตะเขบลอก 4. การมวนขนรป 5. การท าตะเขบกนกระปอง 6. ขนาดความโตกระปอง 88 มม. 7. ความสง 100 มม. 8. การท าดามจบ 9. ความเรยบรอยสวยงามโดยรวม 10. พฤตกรรมขณะปฏบตงาน

รวม

บนทกพเศษ ……………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… หมายเหตการใหคะแนน :


เฉลยแบบทดสอบ หนวยท 4

ชอวชา งานผลตภณฑและโลหะแผน 1 สอนสปดาหท 8-10


ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 เฉลย

1. ค

2. ก

3. ก

4. ง 5. ค

6. ง 7. ค

8. ก

9. ง 10. ก

11. ค

12. ก

13. ข

14. ค

15. ง 16. ก

17. ก

18. ค

19. ข

20. ง

23

บนทกหลงการสอน หนวยท 4



ชอเรอง. งานโลหะแผนและการประกอบขนรป จ านวนคาบ 4 1. ผลการสอน ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2. ปญหาทพบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 3. การแกไขปญหา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 4. เรองทน าไปสการวจยในชนเรยน …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………….. …………………................. ............................................. ( นายมนญ วนทะไชย ) ( ) ( ) ผสอน หวหนาแผนกวชาโลหะการ รองผอ านวยการฝายวชาการ

Documents

หน่วยที่ 4 - Pattayatech · 2017-08-19 · ชื่อหน่วย งานโลหะแผน่และการประกอบขึ้นรูป คาบรวม