Embed Size (px)
Citation preview
จดหมายขาว ชมรมผสงอายมหาวทยาลยขอนแกนกองบรรณาธการ ผศ. ดร.อนนต หรญสาล รศ. ดร.พนษฐา พานชาชวะกล รศ. สวฒน จตตปราณชย รศ. อมพน หอนาค ผศ. นยะดา หอนาค ผศ. ทพ.อนนต จรวบลย ผศ. วไลวรรณ สมโสภณ นายมนญ บรรณวงศลป
เผยแพรโดย: ชมรมบคลากรอาวโสมหาวทยาลยขอนแกน กองการเจาหนาท ส�นกงานอธการบด มหาวทยาลยขอนแกน อ.เมอง จ.ขอนแกน 40002 โทร 0-4320-23388
การสงบทความ: บทความ ขาวสาร ขอคด สาระประโยชน เพอพจารณาตพมพ (ความยาว 1-4 หนา) สงไดท [email protected], [email protected], [email protected] หรอ นายมนญ บรรณวงศลป กองการเจาหนาท ส�นกงานอธการบด มหาวทยาลยขอนแกน อ.เมอง จ.ขอนแกน 40002 โทร 0-4320-2338
ขอมล ทรรศนะ และขอความใดๆ ทปรากฏในจดหมายขาวน เปนของผเขยนหรอเจาของตนฉบบเดม ชมรมผสงอายมหาวทยาลยขอนแกน ไมจ�เปนตองเหนพองดวย
สารบญ หนา
จากประธานชมรม 1
ขาวชมรม 3
มข.ทนาภมใจ 6
เกบตกเสยมเรยบ 19
ตนพระศรมหาโพธเมองอนราธประศรลงกา 24
น�าดมเพอชวต 27
ประกาศมขเรองชมรมบคลากรผอาวโสฯ 40
คณะกรรมการ 46
1
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
จากประธานชมรมทานสมาชกทเคารพรกครบ จดหมายขาวฉบบนเปนฉบบสดทายของปและเปนฉบบสดทายของคณะกรรมการชมรมชดป2557-2560 เมอวนท2สงหาคม2560ไดมการเปลยนแปลงครงส�าคญของชมรมนนคอการเปลยนชอชมรมจาก “ชมรมผสงอายมหาวทยาลยขอนแกน” เปน“ชมรมบคลากรอาวโสมหาวทยาลยขอนแกน”ตามประกาศมหาวทยาลย(ฉบบท1512/2560)เรองชมรมบคลากรอาวโสมหาวทยาลยขอนแกนจดหมายขาวฉบบนจงไดน�าประกาศดงกลาวลงพมพไวดวยเพอใหสมาชกไดรบทราบรายละเอยดเกยวกบชมรม(สมยกอนเรยกขอบงคบชมรม) ทจรงแลวรางระเบยบ/ประกาศนไดผานความเหนชอบจากทประชมใหญสามญประจ�าปของชมรมตงแตวนท19ธนวาคม2557แตกวาจะผานการปรบปรงแกไข/ความเหนชอบของคณะผบรหารมหาวทยาลยใชเวลาคอนขางนานเหตผลทไดจดท�าประกาศนกเพอใหเกดความชดเจนในความเชอมโยงกบมหาวทยาลยและการปฏบตตางๆ โดยเฉพาะการไดมาซงคณะกรรมการชมรม รวมทงการปรบปรงชอชมรมใหสอดคลองกบคณลกษณะของสมาชกและความเปนทรพยากรอนมคณคาของมหาวทยาลย ตงแตเดอนมกราคม2561จะมคณะกรรมการบรหารชมรมชดใหมทไดมการสรรหาประธานชมรมและแตงตงคณะกรรมการบรหาร ตามระเบยบใหมและส�าหรบผทจะสมครเปนสมาชกใหมได ตองมอายครบ 60 ป (ระเบยบเดมสมครไดตงแตอายครบ50ป) ในปกอนๆชมรมไดจดทศนศกษาตางประเทศปละครง(ชวงปลายหนาว)แตปนชมรมสามารถจดได2ครง(ปลายหนาวและปลายฝน)ท�าใหสมาชกมโอกาสไปทองเทยวรวมกนดวยความสนกสนานเบกบานและไดเพอนใหมมากขนคาดวาในปตอๆไปชมรมกคงไดรกษามาตรฐานนและเพมโอกาสมากขนในกจกรรมทองเทยว
2
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
ปจจบนการตดตอสอสารระหวางสมาชกทสะดวกรวดเรวสวนใหญเปนทางLINEกลมชมรมบคลากรอาวโสจงฝากเพอนสมาชกวาชวยกนเชญชวนเพอนใหมเขากลมเพมเตมเมอมโอกาสและชวยบอกตอขาวคราวรวมกจกรรมส�าหรบเพอนๆทไมไดใช LINEส�าหรบทานทใช Facebook ใครขอเชญชวนใหเขาไปตดตามFacebookชมรมบคลากรอาวโสมข.ดวยเพอใหทราบขาวสารอยางแพรหลายและมสวนรวมในการแสดงความรสกหรอแสดงความคดเหน วนพฤหสท21ธนวาคมศกนจะมการประชมใหญสามญประจ�าป2560ของชมรมทอาคารสรคณากร (ตงแตเวลา8.30–15.00น.)ซงนอกจากการรวมประชมใหญแลวยงไดรวมกจกรรมทางสขภาพ“เกษยณ4.0”(คลายกบปทแลว)เพอไดรบทราบขอมลทเปนประโยชนส�าหรบการดแลสขภาพในวยเกษยณรวมทงรวมรบประทานอาหารกลางวน ในโอกาสใกลถงวนปใหม2561ผมใครขออาราธนาคณพระศรรตนตรยสงศกดสทธรวมทงบารมของเจาพอมอดนแดงไดดลบนดาลใหทานสมาชกและบคคลในครอบครวไดมแตความสขและมสขภาพดทงรางกายและจตใจตลอดทงปใหมทจะมาถงเทอญ
ผชวยศาสตราจารยอนนตหรญสาล
3
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
ขาวชมรมทศนศกษาเมองเสยมเรยบ ประเทศกมพชา
ชมรมบคคลากรอาวโส จดทศนศกษาเมองเสยมเรยบ ประเทศกมพชาระหวางวนท7-10ตลาคม2560(โดยบรษทKKLTour)มผเขารวมเดนทาง36คนโดยวนแรกเดนทางทศนศกษาจงหวดบรรมยและพกคางคนทจงหวดสรนทรวนรงขนจงเดนทางผานแดนไปเมองเสยมเรยบ(เพอไปชมปราสาทนครวด-นครธม)เดนทางกลบในวนท10ตลาคม
4
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
อบรม/เสวนา “สรางอารมณขนวนละนดจตแจมใส”
ชมรมบคคลากรอาวโสมข.ไดจดอบรม/เสวนา“สรางอารมณขนวนละนดจตแจมใส”โดยมรศ.ดร.อดลยอภนนท(อดตคณบดคณะเกษตรศาสตร)และรศ.สวฒนจตตปราณชย(อดตอาจารยคณะเกษตรศาสตร)เปนวทยากรเมอวนพฤหสท23พฤศจกายน2560เวลา9.30-11.30น.ณณหองสรคณากร3อาคารสรคณากรชน2มหาวทยาลยขอนแกน มสมาชกเขารวมกจกรรม60คนไดหวเราะกนถวนหนา
รวมกจกรรมศลปะเพอการผอนคลาย
สมาชกชมรมบคคลากรอาวโสจ�านวน30คนเขารวมกจกรรมศลปะเพอการผอนคลายส�าหรบผสงอาย(ArtActivities:De-StressTherapeuticseriesforoldadult)เมอวนองคารท28พฤศจกายน2560เวลา13.00-16.00น.
5
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
กจกรรมประกอบดวยการเขยนภาพแบบ Zentangle, Doodling art,และกจกรรมMandalaภายใตบรรยากาศสบายๆแบบTeaPartyรวมลอมวงกนสรางสรรคผลงานศลปะ
พบปะสมาชกทอายเกน 80 ป
ชมรมบคลากรอาวโสมข.ไดจดกจกรรมพบปะสมาชกทอายเกน80ปเมอวนพฤหสท30พฤศจกายน2560เวลา9.30-11.30น.ณอาคารสรคณากรชน2มหาวทยาลยขอนแกนเพอใหมโอกาสพบปะระหวางสมาชกอาวโสมากและใหกรรมการชมรมไดสอบถามสาระทกข-สขนอกจากนนยงไดรบขอมลความกาวหนาของมหาวทยาลยจากทานรองอธการบดฝายทรพยากรบคคล(ผศ.ลขตอมาตยคง)อกดวยมสมาชกอาวโสมากมารวมกจกรรมจ�านวน7ทานไดไดพดคยแลกเปลยนความคดเหนในบรรยากาศอบอนและรบฟงเรองราวสมยกอนเกา
6
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
มข. ทนาภมใจมข. เปดตว “สถาบนวจยมะเรงทอน�าด” รบมอปญหาอนภมภาคลมน�าโขง
มข. ตงสถาบนวจยมะเรงทอน�าด วจยแกไขปญหาผปวยมะเรงทอน�าด ศนยกลางรกษาโรคมะเรงทอน�าดทใหญทสดในโลก
เมอวนท 1 กนยายน 2560 รศ.นพ.ชาญชย พานทองวรยะกล คณบดคณะแพทยศาสตร กรรมการอ�านวยการสถาบนวจยมะเรงทอน�าด พรอมดวยรศ.นพ.ณรงค ขนตแกว ผอ�านวยการสถาบนวจยมะเรงทอน�าด รวมแถลงเปดตวสถาบนวจยมะเรงทอน�าด เพอแกไขปญหาสาธารณสข สขภาวะของประชาชนในภาคตะวนออกเฉยงเหนอภาคเหนอและอนภมภาคลมน�าโขงพรอมแจงนอกจากวจยหาทางแกไขปญหาโรงพยาธใบไมตบและมะเรงอยางไดผลจรงจงอยางประสบความส�าเรจแลวยงตงศนยความเปนเลศมะเรงทอน�าด (CholangiocarcinomaExcellentCenter)ศนยกลางทมความเปนเลศทางการรกษาโรคมะเรงทอน�าดทใหญทสดในโลกเพอสนบสนนการด�าเนนงานของสถาบนวจยมะเรงทอน�าดณหองประชมเอราวณโรงแรมพลแมนขอนแกนราชาออคดขอนแกน รศ.นพ.ชาญชยพานทองวรยะกลคณบดคณะแพทยศาสตรและกรรมการอ�านวยการสถาบนวจยมะเรงทอน�าดกลาววา“เมอปพ.ศ.2546มหาวทยาลยขอนแกนไดกอตงศนยวจยพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดขนเพอเปนศนยกลางการวจยและพฒนาทมความเปนเลศทางวชาการในดานพยาธใบไมตบและมะเรงทอ
7
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
น�าดในภาคพนเอเชยและโอเชยเนยแกไขปญหาโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดอยางจรงจงและมผลงานทประสบความส�าเรจเปนอยางมากโดยมรศ.นพ.ณรงคขนตแกวอาจารยประจ�าภาควชาศลยศาสตรคณะแพทยศาสตรเปนผอ�านวยการตอมามหาวทยาลยใหยบเลกศนยวจยพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดและประกาศจดตงสถาบนวจยมะเรงทอน�าดขนมาแทน” “ซงคณะแพทยศาสตร ไดจดตง ศนยความเปนเลศมะเรงทอน�าด(CholangiocarcinomaExcellentCenter)ขนมาสนบสนนการด�าเนนงานของสถาบนวจยมะเรงทอน�าด โดยศนยความเปนเลศทกอตงขนจะท�าหนาทศนยกลางทมความเปนเลศทางการรกษาโรคมะเรงทอน�าดทใหญทสดในโลก โดยจดใหมหอผปวยขนาด19เตยงมหองผาตด1หองมเตยงICU2เตยงพรอมบคลากรและเครองมอเพอส�าหรบรกษาผปวยโรคมะเรงทอน�าดโดยเฉพาะและเปนศนยฝกอบรมบคลากรและผเชยวชาญรกษาผปวยมะเรงทอน�าดถอวาเปนโรงพยาบาลแหงแรกของโลกทมหองผาตดและหอผปวยส�าหรบโรคมะเรงทอน�าดโดยเฉพาะและในอนาคตกจะเปดแผนกผปวยนอกเฉพาะส�าหรบผปวยมะเรงทอน�าดอกดวยซงทงหมดจะเปนการใหบรการดแลรกษาผปวยมะเรงทอน�าดอยางครบวงจรมากทสดพรอมสรางเครอขายบรหารจดการโรคมะเรงทอน�าดคอโรงพยาบาลศนยและโรงพยาบาลประจ�าจงหวดกวา10แหงในภาคตะวนออกเฉยงเหนอรวมบรณาการการรกษาโรคมะเรงทอน�าดทงแบบใหหายขาด และการรกษาแบบประคบประคอง มงเนน ลดอตราการตายการเจบปวยจากการผาตดผลของการด�าเนนการจะท�าใหประชาชนสามารถเขาสการรกษาโรคมะเรงทอน�าดอยางทวถงและในมาตรฐานทใกลเคยงกนในทกพนท” รศ.นพ.ณรงคขนตแกวผอ�านวยการสถาบนวจยมะเรงทอน�าดกลาววา“สถาบนวจยมะเรงทอน�าดเปนสถาบนหลกทท�าหนาทประสานความรวมมอทงในระดบชาตและนานาชาตเพอด�าเนนการวจย สรางองค ความร นวตกรรมและถายทอดเทคโนโลยในการปองกนวนจฉยและรกษาโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดในประชาชนซงเปนงานทถอเปนความโดดเดนของมหาวทยาลยขอนแกนและเพอใหการท�างานของสถาบนวจยสามารถบรรลตามหนาททไดรบมอบหมายการด�าเนนงานของสถาบนจะแบงเปน3ดานไดแกการวจย(Research)การบรการ(CoreServices)รวมทงการศกษาและการฝกอบรม(Training)ซงจะท�าใหมงานวจยใน
8
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
รปแบบตางๆทสามารถน�าไปใชประโยชนจ�านวนผลงานทตพมพในระดบประเทศและในตางประเทศจ�านวนทรพยสนทางปญญาจ�านวนบณฑตระดบบณฑตศกษารวมทงแพทยและเจาหนาททางสาธารณสขทเกยวของกบการปองกนและรกษาโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด รวมไปถงการสรางนวตกรรมทเกยวของเกยวกบการปองกนและรกษาโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดโดยเนนผลของการด�าเนนงานใหเกดประโยชนแกประชาชนเปนหลก” “นอกจากนการท�างานจะเปนการรวบรวมคณะท�างานทมความเชยวชาญทกๆดานทมาจากคณะวชาตางๆไดแกคณะแพทยศาสตรคณะสาธารณสขศาสตรคณะเทคนคการแพทยคณะสตวแพทยศาสตรคณะเกษตรศาสตรคณะศกษาศาสตรคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตรและส�านกหอสมดมหาวทยาลยขอนแกนรวมทงผเชยวชาญจากมหาวทยาลยและสถาบนวจยชนน�าในตางประเทศใหมาท�างานรวมกนเปนทม อนจะน�ามาสการแกปญหาของโรคในทกมต และสดทายสถาบนจะมการท�างานรวมกบภาคเครอขายในภาคเอกชน เชนมลนธมะเรงทอน�าด ทงของไทยองกฤษและสหรฐอเมรกามลนธส�านกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรยธนาคารไทยพาณชยเปนตนซงจะท�าใหการท�างานมความคลองตวและสงผลกระทบตอประชาชนในวงกวาง” “โดยสถาบนจะชวยลดปญหาพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดในประเทศไทยและกลมประเทศภมภาคลมน�าโขง สรางและบรณาการองคความรของปญหาโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดในประเทศไทยและกลมประเทศภมภาคลมน�าโขงเพอน�าไปใชในการเรยนการสอนการสงเสรมสขภาพการปองกนการวนจฉยและการรกษาไดผลงานวจยทสามารถขยายผลในเชงพาณชยหรอทรพยสนทางปญญาเปนตนแบบในการจดตงสถาบนวจยเฉพาะทางทมประสทธภาพในการบรหารจดการไดนกวจยระดบปรญญาโทปรญญาเอกหลงปรญญาเอกทมคณภาพสงทงในและตางประเทศและเกดความรวมมอระหวางศนยวจยเฉพาะทางกลมวจยคณะ/หนวยงานของมหาวทยาลยขอนแกนและสถาบนวจยทงในและตางประเทศ”รศ.นพ.ณรงคขนตแกวกลาวในทสด
ขาว/ภาพ : วชรา นอยชมพ
1 ก.ย. 2560
9
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
นกวจย มข. คนพบยนเปาหมายในการรกษาโรคมะเรงทอน�าด
นกวจยคนพบยนเปาหมายในผปวยมะเรงทอน�าด พรอมน�าไปตอยอดพฒนาตรวจหาความผดปกตในผปวย หวงคดกรองผปวยใหไดตรวจรกษาจ�าเพาะบคคลไดทน กอนโรคลกลาม
สถาบนวจยมะเรงทอน�าด(CARI)จดพธแถลงขาวผลงานวจยเรอง“การคนพบยนเปาหมายในการรกษาโรคมะเรงทอน�าด”โดยมผรวมแถลงประกอบดวยรศ.นพ.ชาญชยพานทองวรยะกลคณบดคณะแพทยศาสตรและกรรมการอ�านวยการสถาบนวจยมะเรงทอน�าดและคณบดคณะแพทยศาสตรProf.PatrickTanDirectorofSinghealth-Duke-NUSPrecisionMedicineInstituteดร.อภญญาจสกลอาจารยประจ�าคณะเทคนคการแพทยProf.PatrickTan.DirectorofSinghealth-Duke-NUSPrecisionMedicineInstituteและรศ.นพ.ณรงคขนตแกวผอ�านวยการสถาบนวจยมะเรงทอน�าดและProf.SooKheeCheeDirectorofNationalCancerCentreofSingaporeandChairmanoftheGohFoundationเมอวนท1กนยายน2560ณหองประชมเอราวณโรงแรมพลแมนขอนแกนราชาออคดขอนแกน นกวจยมหาวทยาลยขอนแกนรวมมอกบสถาบนวจยระดบนานาชาตในโครงการInternationalCancerGenomeConsortium(ICGC,2007)เปนโครงการซงเกดจากความรวมมอของสถาบนวจยทวโลกเกดโครงการนขนมาเพอพฒนาประสทธภาพในการรกษาโดยเฉพาะการรกษาแบบมงเปา(Targetedtherapy)น�าโดยคณาจารยและนกวจยมหาวทยาลยขอนแกนประกอบดวยคณะเทคนคการแพทย
10
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
คณะแพทยศาสตรและสถาบนวจยมะเรงทอน�าด(CARI)รวมกบสถาบนวจยจากประเทศสงคโปร(NationalCancerCentreSingapore,Duke-NUSandDukeUniversityMedicalSchools,A*STAR’sGenomeInstituteofSingapore)ประเทศญปนและประเทศสหรฐอเมรกา โครงการ ICGC เปนโครงการวจยทมการรวบรวมตวอยางผปวยมะเรงทอน�าดทมสาเหตการเกดโรคทแตกตางกนทมากทสดในปจจบนโดยการศกษาเปรยบเทยบความผดปกตระดบพนธกรรมของโรคมะเรงชนดเดยวกนจากผปวยทวโลกรวมถงโรคมะเรงทอน�าดในประเทศไทยทมอบตการณผปวยสงทสดในโลกโดยเฉพาะในภาคตะวนออกเฉยงเหนอซงเปนสาเหตการตายอนดบตนของผปวยโรคมะเรงในประเทศไทยแสดงวายงตองคนหาวธการปองกนและการรกษามะเรงชนดนอยางมประสทธภาพมากขนโดยเฉพาะวธการสบคนผปวยในระยะแรกกอนโรคลกลาม ทมนกวจยโครงการICGCไดรายงานการศกษาความผดปกตระดบพนธกรรมในผปวยมะเรงทอดจ�านวน489ตวอยางจาก10ประเทศไดแกผปวยทมความสมพนธกบการตดเชอพยาธใบไมในตบจากประเทศไทย150ตวอยางและกลมผปวยจากประเทศอนๆ ทไมมความสมพนธกบการตดเชอพยาธใบไมในตบ339ตวอยางทมวจยตรวจพบความผดปกตทางพนธกรรมทท�าใหสามารถแบงกลมผปวยมะเรง ทอน�าดซงบงชแนวทางการรกษาใหจ�าเพาะโดยยาทออกฤทธแบบมงเปา(Targetedtherapy)และแสดงใหเหนถงแนวทางการรกษาโรคมะเรงทอน�าดทจ�าเพาะตอกลมผปวยขอมลนไดน�าไปสการพฒนาแนวทางการรกษาแบบมงเปาในโรคมะเรงทอน�าดทมประสทธภาพมากขน รศ.นพ.ณรงคขนตแกวผอ�านวยการสถาบนวจยมะเรงทอน�าดกลาวถงการน�าผลงานวจยไปใชในการรกษาผปวยมะเรงทอน�าดวา“มการตรวจพบกลมผปวยทมความสมพนธกบการตดเชอพยาธใบไมในตบทมความผดปกตของยนHER2จงเปนกลมทนาจะมการตอบสนองตอการรกษาดวยยาHER2inhibitorในขณะทกลมผปวยทมสาเหตการเกดโรคทตางออกไปหรอทไมเกยวของกบการตดเชอพยาธใบไมในตบจะมความผดปกตของกลมยนFGFRและIDH1/2เปนตนบงชวาผปวยกลมนนาจะมการตอบสนองตอการรกษาดวยยาFGFRinhibitorและยาIDH1/2inhibitor
11
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
นอกจากนยงมกลมผปวยทมความผดปกตของการแสดงออกของกลมยนทเกยวของกบการตอบสนองตอการรกษาดวยยาทเกยวกบระบบภมคมกน(Immunotherapy)รายงานการวจยนแสดงใหเหนวาโรคมะเรงทอน�าดทมสาเหตการเกดโรคทแตกตางกนน�าไปสความผดปกตทางพนธกรรมในกระบวนการเกดโรคทตางกนดงนนการพฒนาการรกษาทจ�าเพาะตอความผดปกตนนจงมความส�าคญและเปนแนวทางในการพฒนาการรกษาใหมประสทธภาพมากขน” รศ.นพ.ชาญชยพานทองวรยะกลกลาววา“รสกชนชมและยนดกบนกวจยทกทานทท�าใหเกดผลงานทสามารถพฒนาประสทธภาพในการรกษาจนกระทงผลงานวจยเรองWhole-GenomeandEpigenomicLandscapesofEtiologicallyDistinctSubtypesofCholangiocarcinomaไดรบการตพมพในวารสารCancerDiscoveryซงเปนวารสารนานาชาตทมชอเสยงและคณภาพสงมคาImpactFactorสงถง20และโดยเฉพาะการรกษาแบบมงเปา(Targetedtherapy)โดยการศกษาเปรยบเทยบความผดปกตระดบพนธกรรมของโรคมะเรงชนดเดยวกนจากผปวยทวโลกรวมถงโรคมะเรงทอน�าดโดยเฉพาะในภาคตะวนออกเฉยงเหนอของประเทศไทยทมอบตการณผปวยสงทสดในโลกทงยงเปนสาเหตการตายอนดบตนของโรคมะเรงในประเทศไทยแสดงวายงตองคนหาวธการปองกนและการรกษามะเรงชนดนอยางมประสทธภาพมากขน โดยเฉพาะวธการสบคนผปวยในระยะแรกกอนโรคลกลามการคนพบ“ยนเปาหมายในการรกษาโรคมะเรงทอน�าด”จากงานวจยนจงเปนผลดสามารถน�าไปตอยอดเพอพฒนาการตรวจหาความผดปกตทเกดขนในผ ปวยน�าไปสการคดกรองผปวยใหไดรบการรกษาทจ�าเพาะตอตวบคคลเหลานนตอไป”
ขาว/ภาพ : วชรา นอยชมพ
1 ก.ย. 2560
12
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
อธการบด มข. มนใจ! ระบบ ThaiCOC เปนประโยชนตอประชาชนและประเทศชาต
มข. รวมกบส�านกงานเขตสขภาพท 9 กระทรวงสาธารณสข พฒนาระบบ ThaiCOC มทมแพทยและสาธารณสขกวา 5,000 คน ทใชงานตลอด 24 ชวโมง ชวยเหลอ ผปวยมากกวาแสนราย/ป
มหาวทยาลยขอนแกนจดพธลงนามบนทกขอตกลงความรวมมอทางวชาการพฒนาระบบสารสนเทศทางการแพทยโปรแกรมระบบสงตอขอมลและการดแลตอเนองทบานในชอวาThaiCOC(ThaiContinuityofCare)ใหเปนโมดลหนงในThaiCareCloudทงนThaiCareCloudเปนระบบทมงพฒนาใหเปนสารสนเทศสขภาพแหงชาตหรอnHIS(NationalHealthInformationSystem)ระหวางมหาวทยาลยขอนแกนโดยรองศาสตรจารยดร.กตตชยไตรรตนศรชยอธการบดมหาวทยาลยขอนแกน และส�านกงานเขตสขภาพท 9 กระทรวงสาธารณสข โดยนายแพทยสมคด สรยเลศ ผอ�านวยการโรงพยาบาลสรนทร พรอมดวยผชวยศาสตราจารยดร.สมศกดพทกษานรตนคณบดคณะสาธารณสขศาสตรและรองศาสตราจารยดร.บณฑต ถนค�ารพ ผอ�านวยการศนยจดการและวเคราะหขอมลทางสถตลงนามเปนพยานทงนยงไดรบเกยรตจากนายแพทยชยสทธ มทวานนทผอ�านวยการโรงพยาบาลชยภมและแขกผมเกยรตทใหความสนใจอยางเนองแนนณหองสารสนอาคารสรคณากรมหาวทยาลยขอนแกนวนท11กนยายน2560 รองศาสตรจารยดร.กตตชยไตรรตนศรชยกลาววา“สงทนายนดยงคอThaiCOCไดรบการน�าไปใชในการสงตอขอมลและการดแลผปวยตอเนองทบานในเขตสขภาพท9อนประกอบดวยจ.นครราชสมาชยภมบรรมยและสรนทรบงเกด
13
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
ประโยชนจนเปนทประจกษจนไดรบการยอมรบน�าไปใชงานอยางกวางขวางในเขตสขภาพอนๆในอกหลายจงหวดโดยในระยะเวลาเพยงปเดยวนนยงผลใหผปวยทอยในขายตองสงตอเพอดแลตอเนองทบานจ�านวนกวาแสนรายไดรบการดแลมบคลากรดานการแพทยและสาธารณสขกวา5,000คนใชงานThaiCOCตลอด24ชวโมงผลดงกลาว นบเปนความส�าเรจอยางเปนรปธรรม ของมหาวทยาลยขอนแกน ในโอกาส50ปแหงการอทศตนเพอสงคม” อยางไรกตามขอบขายกลมผใชงานThaiCOCยงมอกจ�านวนมากอกทงจ�านวนผปวยทตองไดรบการสงตอเพอรบการดแลตอเนองทบานยงมอกหลายลานคนทงในปจจบน และนบวนมมากขนในอนาคต จงยงมพนธกจทคณะท�างานจากทงสองสถาบน ตองรวมมอกนท�างานอยางหนก และตอเนองยาวนาน เพอใหระบบสารสนเทศดงกลาวมประสทธภาพบงเกดประสทธผลมความยงยนใหไดรบการใชงานในการสงตอผปวยระหวางหนวยงานอยางไรรอยตอและใหการดแลผปวยอยางทวถงและเทาเทยมทวทงประเทศไทย “มหาวทยาลยขอนแกนไดเลงเหนความส�าคญและประโยชนของระบบสารสนเทศดงกลาวเปนอยางยง จงยนดยง ทมพธลงนามลงนามบนทกขอตกลงความรวมมอทางวชาการขนในวนน ระหวางส�านกงานเขตสขภาพท 9 กระทรวงสาธารณสขและมหาวทยาลยขอนแกนในความรวมมอนตนมนใจเปนอยางยงวาระบบสารสนเทศทเกดขนจะเปนประโยชนตอประเทศชาตและประชาชนอยางตอเนองและยงยนอยางแนนอน”อธการบดมหาวทยาลยขอนแกนกลาวในทายทสด การม ThaiCOC ขนใน Thai Care Cloud นบเปนพฒนาการอกกาวหนงในความรวมมอระหวางกระทรวงสาธารณสขกบมหาวทยาลยขอนแกนนอกจากโมดลThaiCOCแลวยงมโมดลอนๆทไดรบการพฒนาขนจากสาขาความเชยวชาญตางๆดานสขภาพจ�านวนมากหนงในนนคอโมดลCKDNETของโครงการปองกนและชะลอโรคไตเรอรงในภาคตะวนออกเฉยงเหนอซงมหาวทยาลยขอนแกนไดใหการสนบสนนงบประมาณในโอกาส50ปแหงการอทศตนเพอสงคม
ขาว/ภาพ : บรพตร ทาส 15 ก.ย. 2560
14
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
วท. ผนก มข. ยกระดบสนคาโอทอปอสานสครวโลก
กรมวทยาศาสตรบรการ กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย รวมกบ คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ยกระดบคณภาพสมาตรฐานผลตภณฑชมชน สนคาโอทอปประเภทอาหารและเครองดมในพนทภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
กรมวทยาศาสตรบรการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยรวมกบคณะวทยาศาสตรมหาวทยาลยขอนแกนเรมด�าเนน“โครงการพฒนาศกยภาพผประกอบการOTOPอาหารและเครองดมตามหลกเกณฑวธทดในการผลตในพนทภาคตะวนออกเฉยงเหนอจงหวดกาฬสนธมหาสารคามหนองบวล�าภและอดรธาน”เมอวนท28ธนวาคม2559เพอยกระดบและพฒนาศกยภาพผประกอบการOTOPประเภทอาหารและ/หรอเครองดมในพนทเปาหมายใหเขาสการรบรองมาตรฐานผลตภณฑชมชน(มผช.)โดยกรมวทยาศาสตรบรการมอบหมายใหภาควชาจลชววทยาคณะวทยาศาสตรมหาวทยาลยขอนแกนเปนทปรกษาโครงการฯเพอพฒนาศกยภาพผประกอบการOTOPประเภทอาหารและเครองดมใหเขาสกระบวนการยนขอมผช.ในการสงเสรมน�าความรทางวทยาศาสตรไปใชพฒนาสนคาใหกบชมชนสอดคลองและตอบรบกบนโยบายของกรมวทยาศาสตรบรการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยและนโยบายการบรการวชาการของมหาวทยาลยขอนแกนและเปนไปตามเปาหมายครวไทยสครวโลกรวมทงนโยบายของรฐบาลในการเขาสประเทศไทย4.0
15
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
เมอวนท14กนยายน2560เวลา9.00น.น.ณหองประชมประชาสโมสร2โรงแรมอวานขอนแกนโฮเทลแอนดคอนเวนชนเซนเตอรจงหวดขอนแกนไดมพธปดเพอประชาสมพนธและเผยแพรการด�าเนนงาน“โครงการพฒนาศกยภาพผประกอบการOTOPอาหารและเครองดมตามหลกเกณฑวธทดในการผลตในพนทภาคตะวนออกเฉยงเหนอ”ซงผศ.ดร.สมเกยรตศรจารนยคณบดคณะวทยาศาสตรไดกลาวตอนรบและกลาวถงการสนบสนนความรวมมอกบกรมวทยาศาสตรบรการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยทสามารถผลกดนกลมผประกอบการOTOPประเภทอาหารและเครองดม เขาสกระบวนการยนขอการรบรองมผช. ใหตนตวและเลงเหนความส�าคญของการผลตสนคาทมคณภาพไดมาตรฐานและปลอดภยแกผบรโภคเพอรองรบการพฒนาผลตภณฑเขาสสมาคมอาเซยนและการสรางเครอขายความรวมมอกบหนวยงานตางๆเปนการพฒนาชมชนและประเทศอยางยงยน นางแนงนอยเวทยพงษรองอธบดกรมวทยาศาสตรบรการใหเกยรตรวมในพธปดเพอประชาสมพนธและเผยแพรการด�าเนนงานโครงการไดกลาวถงนโยบายในการน�าองคความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยไปประยกตใชเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศและเพมโอกาสในการขยายตลาดรวมถงรองรบการเปดเสรทางการคาอาเซยนทเกดขนในป พ.ศ. 2558 และการพฒนาสนคาหนงต�าบลหนงผลตภณฑ (OTOP) ใหไดมาตรฐาน และเขาสการรบรอง มผช. เพอใหสนคามคณภาพและความปลอดภยเปนทยอมรบ สามารถเพมมลคาของผลตภณฑชมชน เพมโอกาสในการขยายตลาดและเพมรายไดใหแกชมชนและประเทศชาต ซงจะน�าไปสการเพมขดความสามารถในการแขงขนทงในระดบชาตและระดบนานาชาต พรอมเดนชมนทรรศการอาหารและเครองดม ทงนผประกอบการในโครงการฯทมความประสงคในการยนขอการรบรองมผช.และเขาอบรมเชงปฏบตการหลกสตรทเกยวของกบสถานทผลตตามหลกPrimaryGMPและแนวทางการพฒนาคณภาพผลตภณฑOTOPประเภทอาหารและเครองดมตามมผช.จ�านวน111รายโดยมวทยากรจากส�านกงานสาธารณสขจงหวดและส�านกงานอตสาหกรรมอบรม/ถายทอดเทคโนโลยพรอมใหค�าปรกษาเชงลกทดสอบผลตภณฑOTOPหลงจากการปรบปรงพฒนาศกยภาพใหเขาสกระบวนการยนขอ
16
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
การรบรองมผช.ในพนท4จงหวดไดแกจงหวดกาฬสนธมหาสารคามหนองบวล�าภและอดรธานรวมทงสน24รายจ�านวน29ผลตภณฑ
ขาว: เพญพกตร ค�าแกว ภาควชาจลชววทยา คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน
Worawit Siripanuwat รายงาน
15 ก.ย. 2560
นกวจย มข. เจง พฒนากระบวนการผลตกาซไฮเทนจากน�าออยหนนอตสาหกรรม 4.0
นกวจย มข. ผลตแกสไฮเทน พลงงานทดแทนใหม ตอลมหายใจพลงงานโลก
เมอวนท22กนยายน2560มหาวทยาลยขอนแกนจดการแถลงขาวนกวจยมข.พบสอมวลชนประจ�าเดอนกนยายน2560เรองนกวจยมข.ผลตแกสไฮเทนพลงงานทดแทนใหมตอลมหายใจพลงงานโลกโดยมศ.ดร.ศภชยปทมนากลรองอธการบดฝายวจยและการถายทอดเทคโนโลยพรอมดวยรศ.ดร.พรเทพถนนแกวคณบดคณะเทคโนโลยศ.ดร.อลศราเรองแสงอาจารยประจ�าภาควชาเทคโนโลยชวภาพคณะเทคโนโลยมหาวทยาลยขอนแกนรวมแถลงขาวในการนมคณะนกวจยสอมวลชนรวมงานเปนจ�านวนมากณหองประชมสรคณากร4ส�านกงานอธการบดมหาวทยาลยขอนแกน ศ.ดร.ศภชยปทมนากลรองอธการบดฝายวจยและการถายทอดเทคโนโลยกลาววาปจจบนเปนททราบกนดวาประเทศไทยก�าลงขบเคลอนเชงนโยบายเพอพฒนาเศรษฐกจของประเทศไทยใหเปนเศรษฐกจใหม(NewEnginesofGrowth)
17
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
โดยมงเนนการวจยผนวกความคดสรางสรรคนวตกรรมวทยาศาสตรตลอดจนเทคโนโลยชวภาพ เพอขบเคลอนน�าพาประเทศไทยไปสเปาหมายไทยแลนด 4.0 “มหาวทยาลยขอนแกนในฐานะศนยรวมองคความรแหงภมภาคตะวนออกเฉยงเหนอจงสนองตอบนโยบายรฐโดยการผลตงานวจยทตอบโจทยดานเทคโนโลยชวภาพมงเนนใหเกดพลงงานทดแทนทสามารถตอยอดในเชงพาณชยภายใตผลงานชอการพฒนากระบวนการผลตกาซไฮเทนพลงงานทดแทนใหมจากน�าออยผลงานวจยของศ.ดร.อลศราเรองแสงภาควชาเทคโนโลยชวภาพคณะเทคโนโลยมหาวทยาลยขอนแกนความส�าเรจของงานวจยในครงนขอชนชมในความทมเทก�าลงกายและก�าลงสตปญญาของนกวจยในการศกษาวจยจนเกดประโยชนตอการพฒนาประเทศชาตและยงเปนการสนบสนนวสยทศนการกาวสการเปนมหาวทยาลยวจยแหงชาตของมหาวทยาลยขอนแกน ซงเปนบทพสจนหนงทแสดงใหเหนวามหาวทยาลยขอนแกนประสบความส�าเรจ มความเขมแขงทางดานวชาการ เปนความภาคภมใจของชาวมหาวทยาลยขอนแกนอยางแทจรง”ศ.ดร.ศภชยกลาว ศ.ดร.อลศราเรองแสงเปดเผยวาการวจยครงนเปนการใชประโยชนจากน�าออยเพอผลตพลงงานซงเปนอกทางเลอกหนงของการใชประโยชนจากออยนอกเหนอจากการใชผลตน�าตาลโดยไดรบทนสนบสนนการวจยจากส�านกงานคณะกรรมการออยและน�าตาลและจากส�านกงานพฒนาการวจยการเกษตร(สวก.)ขนตอนการวจยเรมจากการผลตไฮโดรเจนในถงหมกไฮโดรเจนโดยใชน�าออยเปนวตถดบในการผลตภายใตกระบวนการหมกแบบไรอากาศน�าหมกจากกระบวนการผลตไฮโดรเจนถกสงไปใชเปนวตถดบในการผลตมเทนในถงหมกมเทนตอไปแกสไฮโดรเจนและมเทนทผลตไดถกน�ามาผสมกนไดแกสผสมระหวางไฮโดรเจนและมเทนทเรยกวา“ไฮเทน”(hythane)ไฮเทนทผลตไดถกน�าไปทดลองผลตกระแสไฟฟาในเครองปนไฟขนาดเลกผลการทดสอบกบเครองยนตพบวาไฮเทนสามารถใชเปนเชอเพลงส�าหรบเครองปนไฟไดเปนอยางดโดยมประสทธภาพการท�างานทใกลเคยงกบการใชน�ามนเชอเพลงปกตและคาการสกหรอของเครองปนไฟทใชไฮเทนกไมมความแตกตางกบเครองปนไฟทใชน�ามนเชอเพลงปกต ไฮเทนมคาพลงงานสงกวาแกสธรรมชาต(CNG)การใชไฮเทนในเครองยนตสนดาปภายในจะชวยเพมประสทธภาพใหกบเครองยนตชวยใหประหยดเชอเพลงและ
18
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
ชวยลดการปลดปลอยแกสเรอนกระจกและสารประกอบไฮโดรคารบอนลงไดมากกวา80%เมอเทยบกบการใชแกสธรรมชาตซงแสดงใหเหนถงศกยภาพของไฮเทนทสามารถน�าไปพฒนาตอยอดเปนเชอเพลงทางเลอกในอนาคตของประเทศไทยไดเปนอยางด นอกจากน�าออยแลววตถดบอนๆสามารถน�าไปใชในการผลตไฮเทนไดเชนกนเชนน�าเสยจากโรงงานผลตแปงมนส�าปะหลงน�าเสยจากโรงงานผลตน�าตาลและของเหลอทงจากอตสาหกรรมเกษตรเชนชานออยล�าตนปาลมน�ามนเปนตนดงนนงานวจยนจงสามารถน�าไปใชเปนตนแบบส�าหรบการผลตไฮเทนจากชวมวลชนดอนๆไดอกดวยซงจดวาเปนการตอยอดวตถดบทมอยภายในประเทศและของเหลอทงจากอตสาหกรรมเกษตรใหเปนเชอเพลงทมประสทธภาพสงเปนการลดการพงพาเชอเพลงจากตางประเทศนอกจากนยงถอเปนการสนบสนนนโยบายรฐในการมงสอตสาหกรรมสเขยวในยคไทยแลนด4.0อยางยงยน ภาคอตสาหกรรมทสนใจสามารถตดตอไดทสาขาวชาเทคโนโลยชวภาพคณะเทคโนโลยเบอรฝายวจยมหาวทยาลยขอนแกนโทร0817086137
ขาว : รวพร สายแสนทอง ภาพ : อรรถพล ฮามพงษ
22 ก.ย. 2560
19
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
เกบตก เสยมเรยบ
อนนต หรญสาล
ระหวางวนท 7-10ตลาคมทผานมาชมรมบคลากรอาวโส (ชมรมผสงอายมข.)ไดจดทศนศกษานครธม-นครวดทเมองเสยมเรยบประเทศกมพชามสมาชกและผตดตามรวมเดนทาง36คน เนองจากเปนการเดนทางโดยรถบสจากขอนแกนซงปกตบรษททวรมกจดใหเดนทางตอนดกเพอใหถงดานชายแดนตอนเชาพอดแตคราวนชมรมไมตองการใหผรวมเดนทางสะบกสะบอมเกนไปจงเพมวนเดนทางโดยออกเดนทางตอนเชาแวะเทยวกลางทางแลวไปพกคางแรมทสรนทร เพอใหเดนทางไปชายแดนตอนเชาไดงายขน ระหวางทางวนแรกจงมโปรแกรมเยยมชมอทยานสวนดอกไม(ในโรงเรอน)“เพ-ลา-เพลน”และสนามฟตบอลมาตรฐานโลก“ไอโมบายสเตเดยม”สนามเหยาของทมฟตบอล“บรรมยยไนเตด”(ชมเฉพาะดานนอก) เชาของวนทสอง เดนทางไปดาน “ชองสะง�า” ชายแดนไทย-กมพชาทจงหวดศรสะเกษ เมอเสรจขนตอนพธการตรวจคนเขาเมองแลวมรถบสมารบ(ไปเมองเสยมเรยบ)พรอมไกดชาวเขมรทพดไทยไดคลอง(แมส�าเนยงจะเพยนไปบาง)บรรยายตลอดการเดนทาง (ไดทราบวาไกดทกคนตองสวมเสอเหมอนกนหมดตามทรฐบาลก�าหนด)ดเหมอนกนนะจะไดรวาคนไหนเปนไกด ถงเมองเสยมเรยบประมาณเทยง ไดเวลาอาหารกลางวน เสรจแลวเดนทางตอไปชม “โตนเลสาป (Tonle Sap) ทะเลสาบน�าจดทใหญทสดในเอเชยมประชาชนเชอชาตเขมรและเวยดนามอาศยเรอนแพอยตามรมรอบ เปนชมชนกลางน�า(floatingvillage)ทมตลาดรานคาโรงเรยนโบสถครสตอยพรอม สงทเหนแปลกตางไปจากบานเรากคอเรอยนตทพานกทองเทยวออกไปชมมหางเสอตดตงนอกทายเรอโดยมโครงเหลกตดตงยนออกไปจากทายเรอมองเหน
20
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
โซเชอมตอไปทพวงมาลยดานหวเรอเพอควบคมทศทางของหางเสอ(บานเราอยใตทายเรอมองไมเหน) ตอนค�าเขาพาไปทานอาหารบฟเฟในรานทใหญมทนง(โตะยาวและเกาอ)จ�านวนมากมเวทดานหนาไวจดรายการแสดงใหลกคาชม(เขาใจวาสวนใหญเปนการแสดงทางวฒนธรรมเชนฟอนร�าการร�าชดโขน)รานมอาหารคาวหวานใหเลอกมากมายทงเขมรเวยดนามและไทย(เชนสมต�ากวยเตยวผดไทย)ทานเสรจไมไดไปชม
เมองทไหนสงเขาโรงแรม เชาวนทสามเปนโปรแกรมหลกของทวรครงนคอการชมปราสาทของนครธม (Angor Thom) - นครวด (AngorWat) หรอโบราณสถานองกอรทงวน(เดนทงวนดวย)เนองจากองคการยเนสโก(UNESCO)
21
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
ขนทะเบยนใหปราสาทกลมนเปนมรดกโลก ยเนสโกจงไดชวยจดระเบยบการเขาเยยมชมใหเกดความเรยบรอยและยงยน ตงแตการซอตวเขาชม (ทตองไปถายรปท�าบตรประจ�าตวทกคนส�าหรบเขาชมเปนวนๆ)การจดระเบยบจอดรถยนตการจดรถจกรยานยนตพวง(ทนงคลายรถมาเมองล�าปาง)ไวขนสงนกทองเทยวจากจดจอดรถไปยงปราสาทตางๆ ปราสาทแรกทไปชมชวงเชาคอ“ปราสาทตาพรหม(TaProhm)”ซงตงอยทางตะวนออกของอทยานโบราณสถานองกอรปราสาทตาพรหม(เรมสรางในปพ.ศ.1729)เปนวดในพทธศาสนาทมขนาดใหญโตมากตงอยกลางปาและมแมกไมปกคลมมระเบยงคดและลานกวางขวางปจจบนเหนตนไมมรากใหญคลมสวนของปราสาทเปนชวงๆ
จากนนนงรถมาเอย!มอไซดพวงไปชม“ปราสาทบายน(Bayon)”(สรางระหวางปพ.ศ.1724-1763)เปนปราสาทหนอยบรเวณใจกลางนครธมเปนสดยอดปราสาททมโครงสรางซบซอนแตละยอดปราสาท(สวนของหอ,จ�านวน49หอ)
22
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
แกะสลกเปนเทวพกตรสวนใหญมสหนาหนออกไปทอดพระเนตรความเปนไปและทกขสขของประชาชนทงสทศเปนศาสนสถานทยงใหญแหงหนงของโลก
ชวงกลางวนนงรถบสไปทานบฟเฟ(อกแลว)หลงอาหารเหนฝนตงเคามาไกดจงสลบรายการเลกนอยเพอใหการไปชมปราสาทนครวด(เปาหมายหลก)ไดปลอดฝนโดยพาไปชมปราสาทขนาดเลกกอนคอ“ปราสาทบนทายศร”หรอชาวเขมรออกเสยงวา“บนเตยเสรย”(BanteaySrei) ระหวางเดนทางมฝนโปรยลงมาตลอดทางแตพอถงบรเวณปราสาทนฝนหยดพอดแดดไมจาไมรอนท�าใหถายรปกนงายขนเยอะปราสาทนเปนปราสาทหลงเลกๆกลมหนงสรางดวยหนทรายสชมพแกะสลกภาพนนต�าละเอยดงดงามและถอเปนปราสาทหนทงดงามทสดในประเทศกมพชาแมสรางเสรจแลวกวา1000ปแตลวดลายกยงมความคมชดเหมอนกบสรางเสรจใหมๆ
23
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
เสรจจากชมปราสาทนจงไดนงรถไปชมปราสาทใหญ“ปราสาทนครวด”ปราสาทหนทยงใหญทสดแหงหนงของโลกนบเปนสงกอสรางทางศาสนาทมขนาดใหญทสดของโลกงดงามอลงการตระการตาเปนทสดของสถาปตยกรรมเขมรสมยรงเรองไดรบการยกยองใหเปนสงมหศจรรย1ใน7ของโลก(สรางระหวางพทธศตวรรษท17ใชเวลาสราง37ป)ตวปราสาทสง60เมตรกวาง80เมตรยาว100เมตรประกอบดวยปราสาท5หลงตงอยบนฐานสงตามคตของศนยกลางจกรวาลมทางเดนขนชนมากกวา50องศาภายในมภาพสลกนนต�าบนฝาผนงระเบยงจ�านวนมาก
เปนเรองทนาอศจรรยอยางมากทคนสมยโนนท�างานดวยความปราณตงดงามสม�าเสมอละเอยดรอบคอบถถวนอดทนสามารถสรางสงปลกสรางขนาดใหญทแขงแรงและสวยงามดวยสถาปตยกรรมและศลปะกรรมทยอดเยยมทงทไมมเครองทนแรงหรอเทคโนโลยมาชวยแตกตางชดเจนกบการกอสรางในสมยปจจบนทมเทคโนโลยและเครองทนแรงมากมายแตสรางไดไมแขงแรงทนทานและไมปราณตแปลกไหม
24
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
ตนพระศรมหาโพธ เมองอนราธประ ศรลงกา รศ. ดร.พนษฐา พานชาชวะกล
การไปเยอนศรลงกาเมอกลางป2558กบเพอนกลมเลกๆสงทประทบใจอยางหนงคอการไดไปสกการะตนพระศรมหาโพธทกรงอนราธประการสบทอดพระพทธศาสนาเมองไทยเรามการกลาวถงตนโพธทน�ามาจากศรลงกาตงแตยคสโขทยอยธยามาจนถงยครตนโกสนทรตนโพธทเหนอยตามพระอารามหลวงตางๆ ลวนมาจากตนพระศรมหาโพธแหงศรลงกาตนนกรมพระยาด�ารงราชานภาพไดกลาวไวในหนงสอนทานโบราณคดถงตนพระศรมหาโพธทมในเมองไทยมาแตโบราณ ลวนไดพนธมาจากตนทพระเจาอโศกมหาราชสงไปปลกไวทเมองอนราธบรในลงกาทวปทงนน ครงทปรากฏในพงศาวดารกรงรตนโกสนทรวาเมอรชกาลท2พระอาจารยเทพนายกสมาคมสมณะทตไทยกลบจากลงกาเมอพ.ศ.2361ไดน�าตนโพธจากเมองอนราธประมาถวาย3ตน โปรดใหปลกไวทวดมหาธาตวดสทศนและวดสระเกศซงยงปรากฏอยทกวนน การไปเยอนอนเดยเมอสบปกอนผเขยนประทบใจยงทมโอกาสไปสกการะตนพระศรมหาโพธทพทธคยาสถานทตรสรของพระสมมาสมพทธเจาพระบรมศาสดาและไดไปสกการะอานนทโพธทวดเชตวนมหาวหารเมองสาวตถซงเปนตนโพธทพระพทธองคมอบใหพระอานนทน�าเมลดพนธจากตนพระศรมหาโพธแหงพทธคยาไปปลก ใหศษยไดสกการะบชาแทนพระองค เพอใหเหลาศษยอบอนใจมทพงเมอพระองคไปจารกจ�าพรรษาในเมองอนๆ ตนพระศรมหาโพธไดรบการดแลบ�ารงรกษาเปนอยางดตอเนองอายกวา2,560ปนบเปนตนโพธทอายยนทสดตนขนาดใหญแผกงกานสาขามไมค�ายนกงขนาดใหญทแผออกไปใบสเขยวสดสมบรณมองดใบแกวงไกวเมอตองลมสวยงดงามเมอสกการะเกดความปตสขยงมคคเทศกไดเลาถงตนโพธทพระเจาอโศกมหาราชสงไปสบทอดศาสนาทศรลงกาไดรบการดแลอยางดยง และเปนตนทน�าไปเผยแพรสบทอดตอยงประเทศไทยตงแตยคโบราณนบเปนสวนหนงของการสบทอดพระพทธศาสนาใหยนยาวและกวางขวางออกไปท�าใหผเขยนอยากไปสกการะตนพระศรมหาโพธทเมองอนราชประเมอมโอกาสไดไปศรลงกาจงขอไปสกการะตนพระศรมหาโพธดงกลาว
25
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
ตนพระศรมหาโพธเมองอนราชประอยในบรเวณวดพระศรมหาโพธซงเปนสถานททพทธศาสนกชนชาวศรลงกาตองมาบชาสวดมนตเพราะเปนทประดษฐานตนพระศรมหาโพธทมอายยนนบไดถง2,324ป(นบถงปพ.ศ.2560)โดยไมมใครมาท�ารายเชนตนพระศรมหาโพธทพทธคยาตามประวตพระภกษณพระนามสงฆมตตาเปนผน�ามาเมอพ.ศ.236พระนางเปนพระราชธดาของพระเจาอโศกมหาราชแหงอนเดยผทรงบ�าเพญเพยรในพระพทธศาสนาและเปนผทเผยแผพทธศาสนาออกไปอยางกวางไกลพระองคไดมอบกงตอนของตนพระศรมหาโพธแหงพทธคยาสถานทตรสรของพระพทธองคพรอมกบคมภรทางพทธศาสนาใหพระราชธดาน�ามาทางเรอถวายแดพระเจาเทวานมปยะตสสะกษตรยครองกรงอนราธประขณะนนพระองคทรงน�ามาปลกไวณ ทแหงน ทรงท�านบ�ารงรกษาไวอยางด ตกทอดมาเปนสมบตล�าคาของชาวพทธศรลงกาชาวศรลงกาไดท�านบ�ารงรกษาเอาใจใสเปนอยางดตลอดมาโดยไมขาดชวงมหลกฐานภาพวาดตอนทเรอเทยบทาพระเจาเทวานมปยะตสสะทรงลงไปรบกงโพธดวยความเคารพศรทธาดวยพระองคเองยงมเรองเลาวากงโพธนเปนกงดานขวาของตนพระศรมหาโพธโดยทพระเจาอโศกมหาราชใชเพยงพกนลากรอบกงกงโพธกแยกออกมาเปนทอศจรรยยง คณะของเรามาถงบรเวณหนาวดประมาณ8.00น.พบพทธศาสนกชนชาวศรลงกาในชดขาวเดนเปนแถวยาวมงตรงไปทประตวดและเหนขบวนกลองศรลงกาก�าลงเดนออกนอกวดดตนตาเมอคณะของเราเดนไปตอแถวเขาวดกไดรบการทกทายอยาง
อบอนพบเดกๆชาวพทธเขามาทกถามวาพวกเรามาจากไหนกนพอรเปนชาวไทยเขายมกวางอยางดใจทไดเจอชาวพทธจากเมองไทยพรอมไปหาดอกบวสายสขาวมาใหพวกเราคนละดอกเพอน�าไปสกการะมองไปจะเหนวาคณะทเดนทางมาสกการะ ตางกถอดอกบวหลากสสวนใหญจะเปนสขาวเหมอนทอยในมอพวกเราบรเวณวดพระศรมหาโพธกวางขวางใหญโตเดนตามกนไปมองเหนตนพระศรมหาโพธมก�าแพงสงกนและมไมค�าสทองอรามคนเดนไหลตามกนไปกราบสกการะดวยความปตทไดมาถงทนตนพระศรมหาโพธประวตศาสตรขนาดใหญแผกงกานมนคงแขงแรงใบโพธสเขยวสดแกวงปลวไสวบรเวณใกลโคนตนมก�าแพงสทองกนลอมไมใหผใดเขาใกลมเฉพาะเจาหนาทรฐผดแลเทานนเพอเปนการรกษาความปลอดภย
26
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
มนตนงสมาธกนเปนครอบครวเปนกลมๆพบคนทกเพศทกวยพอแมลกวยรนคณป คณยา และวยทารกในออมแขน หนาตาเปยมดวยสข ปฏบตศาสนกจดวยความศรทธาในพทธศาสนา มคคเทศกเลาวาชวงประมาณเจดโมงเชา และหาโมงเยน จะมพธสกการะบชาตนพระศรมหาโพธอยางเปนทางการทกวน มวงดนตรประกอบดวยคนเปาปหนงคนตกลองสคนเชนเดยวกบพธบชาพระเขยวแกวทกรงแคนดการสบสานประเพณนมมาตลอดกวาสองพนปและมพทธศาสนกชนชาวศรลงกานงขาวหมขาวมาสกการะปฏบตศาสนกจทกวนเมอพวกเราไดมารวมสกการะตางเกดปตไดรบผลแหงความรมเยนเปนสข
ประสบการณทไดรบในการมาสกการะตนพระศรมหาโพธครงนนอกจากเปนการเตมเตมทไดสกการะตนพระศรมหาโพธ3ตนทส�าคญในพทธศาสนา(พระศรมหาโพธแหงพทธคยา,อานนทโพธแหงสาวตถ,และพระศรมหาโพธแหงอนราธประ)ได
ครบแลว ยงท�าใหไดทบทวนตนเองวาไดท�าหนาทในการเปนพทธศาสนกชนอยางเตมทหรอยงทงการปฏบตตามค�าสอนของพระพทธองคและการเผยแผการปฏบตอนจะน�าไปสความสขความสงบและเกดสนตสขในสงคมตอไป
มใหพวกนอกศาสนามาท�าลาย(ดงทเคยเกดขนกบตนพระศรมหาโพธแหงพทธคยา) บรเวณรอบๆวดรมรนมตนโพธตนอน ซงอาจเปนลกหลานของตนนอยหลายตน มพทธศาสนกชนหลายรอยคนสวด
27
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
น�าดมเพอชวต
ศ.ดร.นพ.สมศ�กด วรคามน
น�าเปนสงทใหประโยชนตอทกชวตบนโลกอยางมหาศาลมนษยขาดน�าไมได ถงแมน�าไมมวนหมดไปแตน�าสะอาดก�าลงหาไดยากยงในอก 20ปขางหนาดวยอตราการเพมประชากรของโลก อตราการปลอยสารเคมออกมาในสงแวดลอมเพมขนอยางรวดเรวท�าใหแนวโนมปญหาน�าดมในอนาคตทเกยวของกบโรคแหงความเสอมซงเปนปจจยส�าคญของโรคเรอรงแทบทกชนดนนรนแรงยงกวาปญหาพลงงาน
น�าเปนสงจ�าเปนของชวต (Water for life) นกวจยอวกาศจะคนหาวาดาวดวงไหนนาจะมหรอเคยมสงมชวตอยจะใชเพยงวธเดยวคอหารองรอยของน�าถาพบน�าแสดงวาสงมชวตสามารถจะอยได ความคลองจองกนในเรองของน�าคอ น�าครอบคลมพนทโลกรอยละ70 น�ามในรางกายมนษยรอยละ70 น�าอยในเซลลรางกายมนษย(ซงม60ลานลานเซลล)รอยละ70 น�าอยในแกนกลางของเซลล(Nucleus)รอยละ70อกเชนกน น�าจงเปนสวนประกอบทส�าคญของทกสงทกอยางแมวาน�าจะครอบคลมโลก2ใน3แตมเพยงรอยละ1เทานนทเปนน�าจดและน�ามาท�าเปนน�าเพออปโภคและบรโภคซงกวาจะมาถงปากผบรโภคน�าไดไหลผานทตางๆพรอมปนเปอนมากบเชอโรคโลหะหนกและสารเคมเพราะน�าเปนตวท�าละลายทดนนเองขาดน�า3วนถงตายได น�าเปนสงส�าคญของชวตรางกายมสวนประกอบทเปนน�ารอยละ70เมอเราดมน�าน�ากจะเปนสวนประกอบของตวเราเราจงตองดมน�าทมคณภาพเพราะน�าจะเขาไปท�าหนาทหลายอยางชวยยอยอาหารละลายสารอาหารและออกซเจนเพอขนสงใหเซลลตางๆในรางกายควบคมอณหภมท�าใหเลอดไหลเวยนละลายสารพษ
28
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
ตางๆเพอขบออกจากรางกายน�ายงท�าใหขอเคลอนไหวสะดวกและกนการกระทบกระแทกของอวยวะตางๆ เมอรางกายขาดน�าหยดดมน�าประมาณ3วนจะตายได และถาขาดน�าเรอรง(ChronicDehydration)คอดมน�าไมเพยงพอเปนประจ�าทกวนท�าใหเกดโรคตางๆตามมาได คนสวนใหญดมน�านอยเกนไปและรางกายตองพยายามดนรนและปรบตวกบการขาดน�าเรอรงอยภายในอยางเงยบๆท�าใหสขภาพเสอมโทรม
น�าส�าคญอยางไร รางกายเราตองการน�าวนละประมาณ2.5ลตรและขบน�าออกจากรางกายวนละ2.5ลตรโดยน�าจะหมนเวยนในรางกายเขา-ออกในเซลลตางๆตลอดเวลาน�าในรปของเลอดจะพาโปรตนไขมนน�าตาลวตามนเกลอแรฯลฯไปยงอวยวะจดหมายปลายทาง เลอดมน�าเปนองคประกอบรอยละ 92 มนสมองมน�าเปนองคประกอบรอยละ85น�าดมทมคณภาพและจ�านวนพอเพยงจะท�าใหสมองเฉยบแหลมผวพรรณดชมชนออนนมไมเหยวยนลกตาจะมน�าหลอเลยงและเสนผมจะดเปนเงางาม งานวจยในยคปจจบนไดรายงานถงความส�าคญและประโยชนของน�าทมตอสขภาพและการมอายยนยาวของมนษยและสตวมากยงขนเพราะความชราภาพของเรา (Aging) จะเกดขนเรวหรอชานน เกยวพนถงเรองเซลลในรางกายขาดน�าเรอรงรวมกบปญหาอนมลอสระท�าใหเซลลตองเสอมสภาพลงไป
จ�านวนน�าทดมตอวน จ�านวนน�าดมทรางกายตองการตอวนเพอสรางสมดล(Homeostasis)กคอน�าทดมกบทขบถายออกตอวนควรจะเทากนในสภาวะปกตจะตองดมน�า8แกวตอวน(แกวละ240ซซ)ผเขยนแนะน�าวาถาดมน�า2แกวตอนเชาทนททตนนอนจะท�าใหรางกายไดรบการกระตนระบบอจจาระปสสาวะและระบบประสาทจะพรอมท�างานไดสขภาพจะดขน
29
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
น�าดมอาจตองเพมมากกวา8-10แกวตอวนถาอยในทอากาศรอนท�างานหนกหรอออกก�าลงกายเมอเรมขาดน�าจะรสกวาน�าลายแหงความไมสมดลทเกดจากการขาดน�านจะกระตนสมองสวนลาง(Hypothalamus)ใหเรารสกกระหายน�าความรสกกระหายน�าเปนตวชวารางกายตองการน�า แตกรณออกก�าลงกายอยางหนกความรสกกระหายน�าจะกลบถกกดไวชวระยะเวลาหนงซงควรใหน�าดมอยางเพยงพอตงแตชวงกอนระหวางและหลงการออกก�าลงกายโดยตองไมเชอความรสกกระหายน�าเพยงอยางเดยวผลการวจยของAmericanCollegeofSportMedicine(1996)พบวารอยละ37ของนกกฬาทงๆทมสภาวะขาดน�าอยางรนแรงแตกลบไมมความรสกกระหายท�าใหเสอมสภาพการเปนนกกฬาเรวขน อยางไรกดไมควรดมน�ามากๆกอนอาหารเพราะท�าใหน�ายอยเจอจางลงการยอยอาหารจะไมดเทาทควร
น�าส�าคญส�าหรบชวต การดมน�าจะชะลอความแกลดการปวดตามขอปวดหลงความดนโลหตสงและการปวดศรษะขางเดยวผลดของการดมน�าพอเพยงคอ8แกวตอวนนนเปนทยอมรบในวงการแพทยวาน�าดมทสะอาดจะชวยลดการเกดนวชนดออกซาเลตในไตทเลาการอกเสบของทางเดนปสสาวะลดอาการทองผกน�าทสะอาดจะเรงการขบสารพษและของเสยออกไป น�าทพอเพยงจะหลอลนขอกระดกตางๆ ท�าใหอาการปวดขอปวดหลงและปวดเอวทเลาลง สขภาพทดและการหยดยงความชราขนอยกบน�าจงใหรางกายไดรบน�าจ�านวนเพยงพอและดทสดเพอใหโอกาสกบเซลลของรางกายมพลง ตานความเจบปวยรวมทงความชราจากประสบการณผเขยนพบวาความเจบปวยสวนใหญของมนษยดขนไดถาผปวย(ผใหญ)ดมน�าสะอาดอยางพอเพยง การไมรจกดแลสขภาพตนเองอาจดวยความไมรหรอดวยความประมาทนนไดท�าลายระบบความตานทานของรางกายจนถงจดทรางกายตานทานไมไดพายแพเกดโรคเรอรงโรคความเสอม(DegenerativeDiseases)และความแก(Aging)
30
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
แมในปจจบนเทคโนโลยการรกษากาวหนาไปมากชวยใหเราตายชาลงแตนาแปลกวาเรากลบแกเรวขนจากหลายๆสาเหตนนหมายถงตายชาแตแกเรวกอนวยอนควร
ปญหาความปลอดภยจากน�าดม
น�ากลน ดมน�ากลนประจ�า อนตรายตอสขภาพ นายแพทยJosephMercolaเขยนบทความเรอง“การตายกอนวยอนควรเนองจากดมน�าทเปนน�ากลน”(Earlydeathcomesfromdrinkingdistilledwater)กลาววาน�าดมทประชาชนสวนใหญใชคอน�าประปาจากกอกน�าโดยตรงมอนตรายตอสขภาพเพราะมกมการปนเปอนสารเคมทซงใชในการท�าน�าประปา ตอมา จงมการผลตน�าดมประเภทน�ากลน ซงก�าจดสารเคมตกคางในน�าประปาใหหมดไปได แตจะไดน�าซงไมมแรธาตทมประโยชนและละลายอยเลย ถาใชประจ�าจะดงแรธาตทจ�าเปนซงสะสมอยตามอวยวะของรางกาย เขน แคลเซยมแมกนเซยมและเกลอแรอนๆออกไปท�าใหอวยวะนนๆขาดเกลอแร มงานวจยระบวาการดงธาตแคลเซยมออกจากกระดกและหวใจอยางตอเนองจะท�าใหเกดโรกระดกพรนและการทกลามเนอหวใจมแคลเซยมแมกนเซยมไมพอจะท�าใหเกดโรคหวใจและหลอดเลอดตามมาได นายแพทยทานนไดกลาวอกวามความสมพนธโดยตรงระหวางการดมน�ากลนเปนประจ�ากบการเกดโรคหวใจและหลอดเลอดเนองจากน�ากลนเปนน�าออนอยางแรง(Distilledwaterisextremelysoft)ถาดมบอยเปนประจ�ามากเทาใดกเกดโรคหวใจมากขนตามไปดวยเทานน น�ากลนมฤทธเปนกรดออนๆ ซงรางกายไมประสงค น�ากลน เมอตงทงไว จะดดแกสคารบอนไดออกไซดจากอากาศมาเปนกรดคารบอนคน�ากลนจงมฤทธเปนกรดออนๆเพราะไมมเกลอแรควบคมยงดมน�ากลนมากเทาใดรางกายจะมสภาวะเปนกรดในเลอดสงมากเทานน สถาบนปองกนสงแวดลอมของอเมรกา(U.S.EnvironmentalProtectionAgency)กลาววาน�ากลนไมมแรธาตเจอปนอยเลยจะนากลวเพราะมนพยายาม
31
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
ละลายสารทกอยางทมนสมผสเขาในตวของมน เชนแกสคารบอนไดออกไซดจะถกละลายเขาไปในน�าดวยอยางรวดเรวท�าใหน�ากลนนนมสภาวะเปนกรดทนากลวมากกวาคอโลหะหนกตางๆจะถกละลายเขาไปอยในน�ากลนนนดวย อยางไรกดการดมน�ากลนนานๆครง(เชน2สปดาหตอครง)จะชวยละลายสารพษในรางกายใหขบมาทางปสสาวะแตการดมเปนประจ�าทกวนเปนความคดทผดดวยเหตผลขางตน
น�าดมบรรจขวด (น�าขวด) ในสหรฐอเมรกาพบวามสงตางๆปนเปอนในน�าดมจ�านวนมากกวา2,100ชนดม190ชนดทอนตรายตอสขภาพและ97ชนดเปนสารกอมะเรง บรษทผลตน�าบรรจขวดทไมไดมาตรฐาน จะมองขามปญหาสงปนเปอนเพราะรวาผบรโภคจะไมทราบไมสงเกตเหนสารเคมและโลหะหนกทปนเปอนมาในน�าดมเปนอนตรายตอสขภาพอยางยงน�าดมบรรจขวดจะดใสและดปลอดภยกวาน�าประปาแตความจรงแลวรอยละ25ของน�าดมบรรจขวดนนเปนเพยงน�าน�าประปามาใสขวดและปรบปรงอกเลกนอยเทานน อยางไรกดน�าดมบรรจขวดในประเทศไทยมการควบคมจากคณะกรรมการอาหารและยาจงอาจมนใจในความปลอดภยไดระดบหนง
น�าประปา น�าประปาใชคลอรนฆาเชอโรค ในป พ.ศ. 2453 เรมมการใชผงคลอรนใสในน�าเพอฆาเชอจลนทรย(Chlorination)เพราะราคาถกใชงายท�าลายเชอแบคทเรยไดแตคลอรนเปนพษในระยะยาวอกทงไมสามารถฆาเชอไวรสและไขพยาธได ตอมาปพ.ศ.2524นกวจยญปนไดรายงานผลการศกษาวาประชาชนทดมน�าเตมคลอรนมโอกาสเกดมะเรงล�าไสใหญหรอมะเรงกระเพาะปสสาวะสงกวาผทดมน�าทปราศจากคลอรนซงประชาชนทตองดมน�ามคลอรนนอยในเขตเมองเสยเปนสวนใหญ สถาบนปองกนสงแวดลอมของอเมรกาไดใหทนกบดร.คาลสน(Dr.RobertCarlson) ศกษาเรองผลของคลอรนในน�าประปา พบวา การท�าน�าประปาโดยใส
32
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
คลอรน จะกอปญหาเทยบเทากบมลพษในอากาศ แตถามการใชสารใหมชนดอนแทนคลอรนกจะตองเกดปญหาใหมขนมาอก ตอมาคณะมนตรคณภาพสงแวดลอมของอเมรกา (US. Council ofEnvironmentalQuality)ไดรายงานผลการศกษาวาโอกาสเสยงตอการเกดมะเรงในประชาชนทดมน�ามคลอรนจะสงกวารอยละ93ของประชาชนทดมน�าไมมคลอรน คลอรนมอนตรายโดยตวของมนเองแลวยงกอเกดสารพษจากการทคลอรนท�าปฏกรยากบดนและซากใบไมเนาทมอยตามน�าธรรมชาตทน�ามาท�าน�าประปาจงเกดเปนสารพษกลมไตรฮาโลมเทนอนเปนสารกอมะเรง(Carcinogenic)และเปนสาเหตหนงของหลอดเลอดหวใจแขงตว น�าประปาใชสารสมเรงการเกดโรคความจ�าเสอม อลมนมซลเฟตหรอสารสมท�าใหน�าใสขนความขนรวมทงแบคทเรยกจะถกก�าจดออกไปจากน�าประปาโดยการตกตะกอนจากสารสมตอมาสารสมจะถกกรองออกดวยทรายละเอยดในขนตอนของการท�าน�าประปาแตทรายละเอยดไมสามารถจะกรองสารทขนาดเลกกวา5ไมครอนจงไมอาจกรองสารสมใหหมดไปได นกวจยทางการแพทยตางพศวงเมอพบธาตอลมนมในระดบสงมากในเนอสมองของคนเปนโรคแอลไซเมอร(โรคสมองเสอมในผสงอาย)ซงมอาการความจ�าเสอมจ�าเหตการณปจจบนไมไดลมชอคนรจกผดปกตทางการใชภาษาคดเลขไมถกบางครงไมรวาขณะนนอยทใดอารมณเปลยนแปลงงายระแวงโมโหรายและอาจชกบรรดานกวจยจงเรมคดกนวา ธาตอลมนมอาจจะเปนตวการหนงทกอใหเกดโรคแอลไซเมอรกบผสงอาย นกวทยาศาสตรออสเตรเลยไดรายงานผลวจยในสตวทดลองพบวาสารสมทใชในระบบประปานนเขาไปสะสมในมนสมองของหนทดลองการศกษานแสดงวาสารสมในน�าดมจะถกดดซมเขาสรางกายและไปสะสมในสมองไดจงเปนเหตผลอกขอหนงททานตองกรองน�าประปาในบานกอนจะใชดม
น�าอดลม มการศกษาพบวาผชอบดมน�าอดลม(ไมวาจะเปนชนดทมหรอไมมน�าตาลกตาม)จะสญเสยแคลเซยมแมกนเซยมและเกลอแรออกมาทางปสสาวะท�าใหมโอกาส
33
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
เกดโรคกระดกพรนขออกเสบการท�างานของตอมไทรอยดต�า(Hypothyroidism)และโรคแหงความเสอมตางๆน�ามาซงความแกกอนวยโดยเหตมาจากน�ากลนทใชท�าน�าอดลมไดละลายเกลอแรจ�าเปนของรางกายออกไป แพทยและนกวทยาศาสตรจ�านวนมากในปจจบนก�าลงศกษาถงเรองความชราและความเจบปวยวามสาเหตโดยตรงจากระบบของเสยทเปนกรด(Acidicwaste)ในรางกายจากการดมเครองดมประเภทน�าอดลมและอาหารจานดวน การดมน�าอดลม หรอชา กาแฟ เหลาเบยร ไมใชทางแกปญหาการขาดน�าหรอกระหายน�าแตตรงกนขามเครองดมบรรจขวดสวนใหญท�าใหเกดการขบน�าออกจากรางกายมากยงขน (เพราะฤทธสารคาเฟอนในเครองดมจะกระตนการขบปสสาวะท�าใหสญเสยน�ามากขน)เราตองชดเชยโดยดมน�าเปลาใหมากขนจากเดมอกทกๆ1แกว(240ซซ)ตอการดมกาแฟหรอโคลา1แกว
ปญหาสงปนเปอนในน�าดม นกวจยชาวญปนเชอวารางกายมนษยถกโจมตโดยอนมลอสระตลอดเวลาเพราะสงปนเปอนทเปนตนเหตส�าคญของการเกดอนมลอสระพบไดทวๆไปทงในอากาศอาหารและน�าเมออนมลอสระแทรกซมในรางกายจะเขาท�าลายภมตานทานท�าใหเราออนแอแกกอนวยเมอภมตานทานพายแพกเกดความเจบปวยรวมถงเกดเปนมะเรงได กลมนกวจยยงพบวาน�าดมมความสมพนธกบความเจบปวยและความชรารางกายจะตอสกบความเจบปวยและชะลอความชราไดกตองอาศยน�าดมทมคณภาพ ประเทศทเจรญแลวดานการสขาภบาลแมแตสหรฐอเมรกากมปญหาสารเคมปนเปอนโดยเฉพาะสารเคมเพอการเกษตรเชนยาฆาแมลงยาฆาหญาปยรวมทงมลสตวตางๆสารเคมเหลานแทรกซมเขามาในน�าดบและยงสามารถผานระบบผลตประปาออกมาเปนน�าประปาไดอกถาเราดมน�าประปาโดยไมไดกรองสงปนเปอนตางๆทไดผานเขามาในน�าประปายอมเปนอนตรายตอเราอยางแนนอน
34
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
สารเคม สารเคมมาจากโรงงานอตสาหกรรมเปนสวนใหญ ปญหานรนแรงมากกบทกประเทศไมมของเสยซงเปนสารเคมจากโรงงานอตสาหกรรมใดๆจะปลอดภยเลยแมแตหยดเดยวในอเมรกาพบวาประชาชนทอยตอนลางของแมน�ามสซสซปป(ไหลผานโรงงานตางๆทตงอยจากทางตอนเหนอลงมา)มอตราการเปนมะเรงสงกวาประชาชนทอยตนน�าตอนบนเหนอจากโรงงานขนไป น�าทมสารเคมและโลหะหนกปนเปอนแมจะน�าน�ามาตมจนเดอดแลวกก�าจดสารเคมและโลหะหนกออกไปไมไดแตกลบจะท�าใหความเขมขนและอนตรายของสารเคมสงขนไปอก สารเคมในน�าควบคมไดยาก เพราะยากทจะตรวจพบวธวเคราะหหาสารเคมแตละชนดกซบซอนมากเครองมอแพงและสวนใหญมไดท�าใหน�าดมมรสชาตผดปกตไปจนสงเกตไดผดมน�ามสารเคมปนเปอนอาจรสกเพยงปวดศรษะเปนผนโดยไมทราบสาเหตไมมใครทจะนกถงวาเหตเกดจากน�าดม อนตรายยงขน กคอโอกาสเกดโรคมะเรงสง คลอดลกออกมาพการรางกายเจรญเตบโตผดปกตเปนหมนได
โลหะหนก (Heavy Metal) ไมปลอดภยกบสขภาพในทกกรณ โลหะหนกทพบในน�าดมและเปนไปญหาสาธารณสขคอแคดเมยมตะกวและปรอทพษของโลหะหนกโดยทวไปคอท�าลายภมตานทานมนษยท�าลายเซลลทมนเขาไปสะสมท�าลายเชอแบคทเรยเชอราซงเชอโรคเหลานจะเกดการปรบตวอยรอดยอนกลบเขาไปอยทอวยวะซงมโลหะหนกสะสมอยอยางมากนนไดอยางเดมอกครง ตะกวเปนโลหะหนกทปนเปอนอาหารและน�ามากทสดทมาคอสทาบานแบตเตอรรถยนตยายอมผมแตแหลงทเรานกไมถงคอสผสมอาหารทท�าจากตะกวจะท�าใหอาหารมสสดใส(สทใชใสอาหารไดจรงๆนนมกจะสไมสวยและราคาแพงกวา) เดกในชนบทมกจะชอบขนมสสดๆ ราคาถก จงไดกนขนมใสสตะกว ไมใชสผสมอาหาร
35
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
ตะกวจะปนเปอนกบน�าดม และทกสงทกอยางรอบตวเรา โดยการดมน�าทปนเปอนสารตะกวขางตน หรอดมน�าจากทอน�าทมตะกวเปนสวนประกอบบางครงชางซอมประปาใชตะกวเพอเชอมตอทอน�าประปาท�าใหน�ามตะกวปนเปอนมาดวย ฝนตะกวจากอากาศทเราหายใจ มกจะมาจากทอไอเสยรถยนต หรอควนจากโรงงานอตสาหกรรม เครองส�าอางและสทาบานบางชนดกมตะกว ฝนสทตกหลนจากฝาผนงมาบนพน เดกทคลานกจะไดรบสารตะกว การใชภาชนะใสอาหารคณภาพต�าเขาไมโครเวฟตะกวจากสจะซมออกจากภาชนะนนมาทอาหารมอทเปอนยายอมผมแลวมาจบตองอาหารถานไฟฉายเกาททงไวในแหลงน�าน�ากปนเปอนสารตะกวเชนกน อาการตะกวเปนพษเรมจากปวดทองทองผกเบออาหารถาเปนมากๆจะปวดกระดก ขอตางๆซดเพราะเลอดจางความดนโลหตสงน�าหนกลดชาปลายมอปลายเทาบางครงเจบเสนประสาทความจ�าเสอมหมดสมรรถภาพทางเพศทละนอยไตวายถาเปนเดกจะเตบโตชามปญหาเรองการเรยนสมองทบตดเชอโรคไดงาย(ในชวงทน�ามนเบนซนใสตะกวปญหาของคนกรงเทพฯเรองความสามารถทางเพศเสอมมมากขน) โลหะปนเปอนทเราไดรบบอยๆ และมากทสดคอ อลมนม (อลมนมไมจดอยในกลมโลหะหนก)พบในยาระงบเหงอและกลนตวยาสฟนแปงฝนของเดกเครองส�าอางกนกรองบหรนอกจากนเรายงพบไดในน�าดมทปนเปอนเนยแขงผงฟแอสไพรนและยาลดกรด(ยาลดกรดบางชนดมอลมนมเปนตวยาส�าคญสงเกตเหนไดวามลกษณะสขาวคลายน�านม) อลมนมยงอาจรวจากกระดาษหออาหารส�าหรบปง (Aluminum foil)เรามกใชฟอยลอลมนมนหอปลาแลวปงไฟอลมนมกจะซมออกมาทปลากระปองใสเครองดมท�าจากอลมนม สบปะรดบรรจในกระปองอลมนม น�าอดลมกระปองอลมนมพบไดแมในต�ารบยาทแพทยสงจงควรอานฉลากยาททานหรอลกหลานจะตองกนวาไมมอลมนมเปนสวนประกอบ อนงในสารอดฟนชนดอมลกม(Amalgam)มปรอทผสมอยถง50เปอรเซนตแลวยงมอลมนมผสมอยอกดวยอลมนมยงท�าใหปญหาปรอทเปนพษในสมองเพมขนอกดวย
36
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
เมอหวน�า กตองดมน�า เมอเรารสกหวน�าความรสกนจะกระตนใหเราตองรบหาน�าสะอาดมาดมแตไมควรเปนน�าดมประเภทน�าชากาแฟน�าอดลม(ประเภทโคลา)เพราะมสารขบปสสาวะคอคาเฟอนท�าใหรางกายกลบตองเสยน�าเพมขนทงๆทรางกายเราตองการน�าสะอาดทอณหภมปกตเทานน น�าผลไมบรรจในกลองหรอขวดสวนใหญเปนเพยงน�าตาลผสมน�าใสสแลวเตมหวเชอกลนผลไมจงไมเหมาะจะใชดมแกกระหายเทากบการดมน�าเปลาธรรมดาผลไมแทๆจะมประโยชนมากกวาและไดใยอาหารอกดวย
สถตโรคทเกดจากการตดเชอจากน�า องคการอนามยโลก(WHO)ประมาณวาโลกของเราทกวนนมคนตายซงเกยวพนกบโรคตดเชอทมากบน�าเปนจ�านวนถง25,000คนตอวนบางปทแหงแลงอาจถง50,000คนตอวน มผปวยเปนโรคทองรวงเนองจากน�าจ�านวน 88 ราย จากผปวยทงหมดทงคนไขนอกและคนไขใน100ราย(เทากบ88เปอรเซนต) รอยละ25ของเตยงคนไขในโรงพยาบาลเปนคนปวยจากโรคตดเชอจากน�า
น�าทดตอสขภาพเปนอยางไร องคการอนามยโลกไดก�าหนดแนวทางในการพจารณามาตรฐานน�าดมไวดงน 1.ปจจยทางกายภาพ ไดแกลกษณะส รสกลนความขนความเปนกรด/ดางความกระดางสารแขวนลอย 2.ปจจยการปนเปอนของสงมชวต(เชอโรค) 3.ปจจยการปนเปอนของสารเคม 4.ปจจยการปนเปอนของโลหะหนกและสารกมมนตภาพรงส สงปนเปอนทมากบน�าขนกบปจจยทมอยมากมายซงอาจบ�าบดใหมคณภาพไดเชนการตมเพอฆาเชอโรคแตถาเปนสารเคมบางชนดและโลหะหนกอาจมขนตอนการก�าจดทตองใชเครองมอท�าใหน�าบรสทธ
37
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
ตารางเปรยบเทยบลกษณะของน�าดมแตละชนด
แหลงน�า น�าบรสทธ
น�าประปา แหลงน�าธรรมชาต Solid Carbon Reverse Osmosis น�ากลน
คลอรน ม อาจมถาเตมลงไป ถกก�าจด ไมถกก�าจด ถกก�าจด
ฟลออไรด ถาไมเตม ตามธรรมชาต ไมถกก�าจด ถกก�าจด ถกก�าจด
แบคทเรย ไมนาจะม มไดตามธรรมชาต ม/ไมถกก�าจด ถกก�าจด ถกก�าจด
พาราไซด มได มได ถกก�าจด ถกก�าจด ถกก�าจด
สารเคม มได มได ถกก�าจด ถกก�าจด อาจมปนเปอน
เกลอแร นอย มได ไมถกก�าจด ไมถกก�าจด
เวนแตใชคารบอน
อาจมปนเปอน
โลหะหนก มได มได ก�าจดบางสวน ถกก�าจด อาจมปนเปอน
ขอมลจาก The water system analysis, Elson M. Haas, M.D. the complete
guide to diet and nutrition medicine.
ประโยชนของการกรองน�าเพอใชดมในบาน สารพษ (Toxin) ในปจจบนมมากขนทงจ�านวนและชนดใหมๆออกมาปนเปอนทงในอาหารและน�าดมรางกายจงตองท�างานอยางหนกในการใชน�าละลายสารพษเพอขบออกไปจากรางกายอยตลอดเวลา การตมน�าประปาทมไดกรองกอน แมฆาเชอโรคได แตกลบท�าใหสารไนเตรทเขมขนยงขนประสทธภาพของเมดเลอดแดงในการพาออกซเจนไปใหเซลลตางๆในรางกายจงลดลง(เพราะน�าไดระเหยเปนไอไปมากจากการตมไนเตรททยงคงอยในน�าตมจงเขมขนขนมาก)อนตรายกเพมขน การตมน�าประปาทไมไดกรองยงท�าใหคลอรนทเหลอในน�า(Residualchlorine) เรงท�าปฏกรยากบสารอนทรยไดงายขน และกลายเปนสารพษไตรฮาโลมเทน ดงนน เมอจะตมน�าเพอชงนมใหเดก ถาไมมเครองกรองน�าดมในบาน ทานตองเลอกน�าดมชนดขวดมาใชตม จงจะปลอดภยขน
38
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
เครองกรองน�าดมในบานไมวาจะมคณภาพสงหรอต�ายอมมประโยชนตอทกคนในบานไมมากกนอยดกวาดมน�าประปาทไมไดกรองเพอทจะกรองสงตางๆทเจอปนมากบน�าประปาออกไปเพราะถาเหนเพยงน�าทดใสสะอาดไมมกลนไมมสจะมนใจไดอยางไรวาน�านนเปนน�าดมทดมคณภาพ
ควรเลอกน�าดมชนดขวดอยางไร น�าดมทใสขวดขาย ใชวาจะปลอดภยทงหมดแมแตในสหรฐอเมรกา ไดศกษาน�าดมจากโรงงานผลตน�าบรรจขวดกวา700ยหอเปรยบเทยบกบมาตรฐานน�าสะอาดและมาตรฐานน�าประปาแหงชาตโดยตรวจน�าดมบรรจขวดมากกวา1,000ขวดสรปไดวาไมสามารถจะรบรองความปลอดภยของน�าดมบรรจขวดไดทงหมด น�าดมบรรจขวดในประเทศไทย ถาผลตจากบรษทชนน�าจะนาเชอถอไดเพราะจะควบคมคณภาพการผลตอยางตอเนอง เพอคงชอเสยงไวแตโรงงานผลตน�าดมบางแหงอาจมคณภาพเพยงตอนขอใบอนญาตเทานน บางแหงไมมหนงสอรบรองGoodManufacturingPractice(GMP)บางครงไมผานการกรองแมแตระดบเดยวเพยงแตบรรจน�าเขาไปในขวดจากน�าประปาททงใหกลนคลอรนระเหยไปกอนเทานนเราอาจตดสนใจซอเพยงเพราะเหนขวดทดนาจะสะอาดดและราคาถกกวาเทานนดงนนหากทานจะซอน�าดมชนดขวดกควรเลอกจากบรษทผผลตทเชอถอไดเทานน
ดมน�า ชะลอความชรา มผกลาววา น�าทมคณสมบตตามอดมคต จะชวยสงความชราคนกลบไป(ReverseAgingAgent)น�าดมทดมประโยชนตอสขภาพชวยชะลอความชราระบบเลอดดขนเพราะเมดเลอดแดงไมขาดน�า(Betterbloodfrombetterhydration)น�าชวยปองกนมะเรงเพราะเซลลมะเรงไมชอบอยในสงแวดลอมทมออกซเจนสมบรณ(Canceroccursintheabsenceoffreeoxygen(Warburg1932)) ดร.อเลกซสคารเรล(Dr.AlexisCarrel)ไดรบรางวลโนเบลสาขาวทยาศาสตร(เนองจากคดคนเทคโนโลยเพาะเลยงเซลลกลามเนอหวใจไกในหลอดทดลองใหมชวต
39
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
ไดนานถง34ป)กลาววาเซลลนนเปนอมตะไมมวนตายเพยงแตคณภาพน�าทลอมรอบเซลลเสอมสภาพไป(จงท�าใหเซลลตาย)ถาเปลยนเอาน�าทดเขาไปทดแทนน�าเกาทหมดสภาพและใหสารอาหารจ�าเปนทเซลลตองการชวตกยนยาวอยตลอดไปน�าดมทดจะน�าสารอาหารวตามนเกลอแรและออกซเจนเขาไปในรางกายท�าใหอวยวะตางๆท�างานเตมทเสมอนหนวยสงก�าลงบ�ารงใหแกทหารขณะสรบน�าชวยพาของเสยไปทงทไตทปอดทผวหนงและทล�าไสในรปของปสสาวะลมหายใจออกเหงอและอจจาระสขภาพทดและชะลอความชราจงเกยวของกบน�าใน2ประเดนคอคณภาพของน�าและปรมาณของน�า น�าจงส�าคญตอชวตเปนล�าดบทสองรองจากออกซเจนทเราใชหายใจเราตองการน�าทดเพอดมตลอดวนและทกๆวนวธทดทสดคอควรมน�าดมสะอาดพกตดตวเพอดมน�าดวยวธการจบบอยๆตลอดเวลาอยาใหรสกกระหายน�ากอนแลวคอยดมโปรดสงเกตวาในหองประชมระดบชาตมเพยงขวดน�าดมเทานนทวางไวเปนเครองดมของผเขารวมประชม
จากหนงสอ: การดแลสขภาพผสงอายแบบบรณาการ (ฉบบปรบปรง) (2553). จดท�าโดย
คณะกรรมาธการกจการเดก เยาวชน สตร ผสงอาย และผพการ สภาผแทนราษฎร รวม
กบ กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก กระทรวงสาธารณสข และกรม
สนบสนนบรการสขภาพ กระทรวงสาธารณสข.
40
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
41
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
42
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
43
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
44
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
45
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
46
ชมรมบคลากรอาวโส มหาวทยาลยขอนแกน ปท 10 ฉบบท 3
รายชอ - ทตดตอ คณะกรรมการชมรมบคลากรอาวโส (2559-2561)
ล�าดบ ชอ - สกล ทอย เบอรโทรศพท/e-mail
1 ผศ.อนนตหรญสาลประธานชมรม
12หม20ถ.สหราชเดโชชยต.บานเปดอ.เมองจ.ขอนแกน40000
[email protected],[email protected]
2 รศ.อมพนหอนาครองประธานคนท 1
734หม14ซ.หนองไผ-รพช.ถ.หนองไผ-โกธาต.ศลาอ.เมองจ.ขอนแกน40000
[email protected],[email protected]
3 นางสาวชศรคชยสทธรองประธานคนท 2
366หม21ซ.โชคชย2ถ.ศรจนทรต.บานเปดอ.เมองจ.ขอนกน40000
4 ผศ.จงรกอฐรตนกรรมการ
388/5หม14ซอยอทยถ.มตรภาพต.ศลาอ.เมองจ.ขอนแกน40000
5 รศ.จ�าลองลมตระกลกรรมการ
123/668หม16ถ.มตรภาพต.ในเมองอ.เมองจ.ขอนแกน40002
6 นางนาฏชดาอรญนารถกรรมการ
345/13หม2บานสายฝนถ.มตรภาพต.ศลาอ.เมองจ.ขอนแกน40000
7 ผศ.นยะดาหอนาคกรรมการ
734หม14ซ.หนองไผ-รพช.ถ.หนองไผ-โกธาต.ศลาอ.เมองจ.ขอนแกน40000
8 รศ.บ�าเพญวงศศรแกวกรรมการ
324/115หม3หมบานศรพร3ถ.มตรภาพต.ศลาอ.เมองจ.ขอนแกน40000
9 ผศ.วไลวรรณสมโสภณกรรมการ
18/105 หม 14 หมบานพมานหรรษาต.ในเมองอ.เมองจ.ขอนแกน40000
10 รศ.นพ.สมเดชพนจสนทรกรรมการ
345/11หม2หมบานสายฝน1ถ.มตรภาพต.ศลาอ.เมองจ.ขอนแกน40000
11 รศ.สวฒนจตตปราณชยกรรมการ
ภาควชาสงเสรมการเกษตรคณะเกษตรศาสตรมหาวทยาลยขอนแกนอ.เมองจ.ขอนแกน40002
12 ผศ.ทพ.อนนตจระวบลยกรรมการ
123/1070หม16หมบานศนยแพทย4อ.เมองจ.ขอนแกน40002
13 รศ.ดร.พนษฐาพานชชาชวะกลกรรมการ
324/118หม3ถ.มตรภาพหมบานศรพร3ต.ศลาอ.เมองจ.ขอนแกน40000
14 ผศ.พวงทองออนจ�ารสกรรมการ
175/66หมบานพดชาซอยกสกรทงสรางถ.กสกรทงสรางต.ในเมองอ.เมองจ.ขอนแกน40000
15 นายกตตพงษวงศวชตกรรมการ
263หม 14ซ.มตรสมพนธ ถ.กลางเมองต.เมองเกาอ.เมองจ.ขอนแกน40000
089-6177799
