Upload
others
View
12
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
เอกสารประกอบการสอน
รหส ED14401 วชาการวจยทางการศกษา
(Educational Research)
ดร.นครชย ชาญอไร
คณะครศาสตร
มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน
ปการศกษา 2559
เอกสารประกอบการสอน
รายวชาการวจยทางการศกษา
ดร.นครชย ชาญอไร
ปร.ด.(วจยและประเมนผลการศกษา)
คณะครศาสตร
มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน
2559
ค ำน ำ
เอกสารประกอบการสอนวชาการวจยทางการศกษาเลมน ไดเรยบเรยงขนเพอวตถประสงคในการประกอบการสอนในรายวชาการวจยทางการศกษา (Educational Research) รหส ED14401
ซงจะเปนประโยชนแกผศกษาและผสนใจทวไปเกยวกบความรเบองตนเกยวกบการวจย การเลอกปญหาการวจย การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ ตวแปรและสมมตฐานในการวจย
ประชากรและกลมตวอยาง เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล การออกแบบการวจย การวเคราะหขอมล และสถตพนฐาน
สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน การแปลผลและการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล การเขยนรายงานการวจย และการประเมนผลการวจย
ผเรยบเรยงขอกราบขอบพระคณทกๆทานทมสวนสนบสนนในการเรยบเรยงเอกสารประกอบการสอนฉบบนจนส าเรจลลวงไปดวยด หากมขอผดพลาดประการใด ผเรยบเรยงขอรบผดชอบทงหมดและหากทานใดมขอเสนอแนะเพมเตมทจะน ามาปรบปรงเอกสารฉบบนใหดยงขนไป ผเรยบเรยงยนดนอมรบและขอขอบคณในความอนเคราะหนนมา ณ โอกาสนดวย
ดร.นครชย ชาญอไร
29 มนาคม 2559
ข
สารบญ
เรอง หนา
ค าน า ก
สารบญ ข
สารบญตาราง ซ
สารบญภาพ ฏ
แผนบรหารการสอนรายวชา (11) แผนบรหารการสอนประจ าบทท 1 1
บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย………………………………………………..…… 3
ความน า ………………………………………………………………………....... 3
วธการเสาะแสวงหาความร ……………………………………………………….. 3
ความหมายของการวจย…………………………………………………………….. 10
ลกษณะทส าคญของการวจย……………………………………………………….. 11
ลกษณะทไมใชการวจย……………………………………………………………. 12
จดมงหมายของการวจย……………………………………………………………. 13
ธรรมชาตของการวจย……………………………………………………………… 14
ประโยชนของการวจย……………………………………………………………… 16
การจดประเภทการวจย…………………………………………………………….. 17
ขนตอนในการวจย……………………………………………………………........ 21
การจดกระท าขอมล………………………………………………………………… 23
คณลกษณะของนกวจย…………………………………………………………….. 24
จรรยาบรรณนกวจย………………………………………………………………… 25
กฎหมายทเกยวของทางการศกษา…………………………………………………… 27
สรป…………………………………………………………………………………. 28
แบบฝกหด................………………………………………………………………. 28
เอกสารอางอง………………………………………………………………………………… 29
ค
สารบญ (ตอ) เรอง หนา
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 2 30
บทท 2 การเลอกปญหาการวจย……………………………………………………………... 33
ความน า ………………………………………………………………………....... 33
แหลงทมาของปญหาการวจย………………………….……………………........... 33
เกณฑในการเลอกปญหาการวจย……………………………………………………. 36
การวเคราะหปญหาการวจยทางการศกษา……………………………………………. 36
แนวทางในการเลอกปญหาการวจย………………………………………………… 40
ขอควรระวงในการเลอกปญหาการวจย………………………………………......... 41
การก าหนดขอบเขตของการวจย…………………………………………………….. 41
การก าหนดวตถประสงคของการวจย…………………………………………......... 41
การบอกความส าคญหรอประโยชนของการวจย…………………………………….. 43
สรป…………………………………………………………………………………. 44
แบบฝกหด................……………………………………………………………… 45
เอกสารอางอง……………………………………………………………………………….. 46
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 3 47
บทท 3 การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ.................................................................... 49
ความน า ……………………………………………………………………….......... 49
วตถประสงคในการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ........................................ 49
ประโยชนของการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ.......................................... 50
แหลงและวธสบคนเอกสารและงานวจย................................................................... 52
ขอควรพจารณาในการเลอกศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ............................ 58
การจดบนทกผลการศกษาเอกสารและงานวจย........................................................ 59
การสรปเอกสารทเกยวของกบการวจย..................................................................... 61
การสรปงานวจยทเกยวของ...................................................................................... 61
การน าเสนอผลการศกษาเอกสารงานและงานวจยทเกยวของ................................... 62
กรอบแนวคดในการวจย........................................................................................... 63
แหลงทมาของกรอบแนวคดการวจย........................................................................ 64
ง
สารบญ (ตอ) เรอง หนา
หลกในการเลอกกรอบแนวคด................................................................................. 65
วธสรางกรอบแนวคด................................................................................................ 65
วธการเขยนกรอบแนวคด........................................................................................ 65
สรป.......................................................................................................................... 66
แบบฝกหด................................................................................................................ 67
เอกสารอางอง................................................................................................................ ....... 68
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 4 69
บทท 4 ตวแปรและสมมตฐานในการวจย................................................................................ 70
ความน า .................................................................................................................... 71
ความหมายของตวแปรและตวคงท........................................................................... 71
ประเภทของตวแปร.................................................................................................. 72
วธการควบคมตวแปรแทรกซอนหรอตวแปรเกน.................................................... 76
ประเภทความแปรปรวน........................................................................................... 76
หลกการควบคมความแปรปรวน ............................................................................ 77
มาตรวดตวแปร................................................................................................ ........ 78
การนยามตวแปร...................................................................................................... 80
สมมตฐาน....................................................................................... ......................... 81
ความส าคญของสมมตฐาน....................................................................................... 81
แนวทางในการก าหนดสมมตฐาน............................................................................. 81
ลกษณะของสมมตฐานทด......................................................................................... 82
ประเภทของสมมตฐาน............................................................................................. 83
ประโยชนของสมมตฐานการวจย............................................................................ 89
สรป.......................................................................................................................... 91
แบบฝกหด............................................................................................................... 92
เอกสารอางอง......................................................................................................................... 93
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 5 94
บทท 5 ประชากรและกลมตวอยาง.......................................................................................... 97
จ
สารบญ (ตอ) เรอง หนา
ความน า ................................................................................................................... 97
ความหมายของประชากรและกลมตวอยาง.............................................................. 97
ประเภทของประชากร.............................................................................................. 99
ความจ าเปนทตองเลอกกลมตวอยาง......................................................................... 100
ลกษณะของกลมตวอยางทด..................................................................................... 101
ขนตอนในการเลอกกลมตวอยาง.............................................................................. 101
ขนาดของกลมตวอยาง .............................................................................................. 104
แนวทางในการก าหนดขนาดของกลมตวอยาง............................................................. 106
เทคนคการสมตวอยาง................................................................................................... 112
จดเดนและขอจ ากดของวธทใชในการเลอกกลมตวอยาง........................................... 122
ปญหาทพบเกยวกบการเลอกกลมตวอยาง................................................................ 125
แนวทางการแกไขปญหาเกยวกบกลมตวอยาง.......................................................... 126
สรป........................................................................................................................... 127
แบบฝกหด................................................................................................................ 128
เอกสารอางอง.......................................................................................................................... 129
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 6 131
บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล.............................................................. 133
ความน า ……………………………………………………………………….......... 133
ความหมายของขอมล................................................................................................ 133
ประเภทของขอมล.................................................................................................... 134
ขนตอนในการรวบรวมขอมล.................................................................................. 135
การเกบรวบรวมขอมล.............................................................................................. 136
แหลงความคลาดเคลอนในการเกบรวบรวมขอมล................................................... 138
เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล................................................................... 140
เทคนคทใชในการรวบรวมขอมล............................................................................. 161
กระบวนการสรางและพฒนาเครองมอเกบรวบรวมขอมล....................................... 166
สรป.......................................................................................................................... 167
ฉ
สารบญ (ตอ) เรอง หนา
แบบฝกหด.................................................................................................................... 169
เอกสารอางอง......................................................................................................................... 170
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 7 171
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล.......................................... 173
ความน า ………………………………………………………………………........ 173
คณสมบตทบงบอกคณภาพของเครองมอ................................................................. 173
การตรวจสอบคณภาพเครองมอชนดตางๆ................................................................ 179
สรป........................................................................................................................... 209
แบบฝกหด................................................................................................................ 210
เอกสารอางอง......................................................................................................................... 211
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 8 212
บทท 8 การออกแบบการวจย.................................................................................................... 212
ความน า ………………………………………………………………………........ 215
ความหมายของการออกแบบการวจย....................................................................... 215
จดมงหมายในการออกแบบการวจย......................................................................... 216
เกณฑทใชในการออกแบบการวจย........................................................................... 217
การควบคมความแปรปรวน...................................................................................... 218
ความเทยงตรงของการวจย....................................................................................... 219
หลกการในการออกแบบการวจย.............................................................................. 221
ประเดนในการออกแบบการวจย.............................................................................. 224
การพจารณาขอจ ากดในการด าเนนการวจย.............................................................. 236
การออกแบบวธด าเนนการวจย................................................................................. 236
ประโยชนของการออกแบบการวจย......................................................................... 239
สรป.......................................................................................................................... 240
แบบฝกหด................................................................................................................ 241
ช
สารบญ (ตอ) เรอง หนา
เอกสารอางอง......................................................................................................................... 242
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 9 243
บทท 9 การวเคราะหขอมล และสถตพนฐาน............................................................................ 243
ความน า ………………………………………………………………………........ 245
การวเคราะหขอมล................................................................................................ 245
สถตพนฐาน.......................................................................................................... 250
แบบฝกหด................................................................................................................ 269
เอกสารอางอง......................................................................................................................... 270
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 10 271
บทท 10 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน.............................................................................. 271
ความน า ………………………………………………………………………........ 273
การทดสอบสมมตฐานทางสถต............................................................................. 273
การทดสอบสมมตฐานเกยวกบการทดสอบคาเฉลยของกลมประชากร………….. 278
การทดสอบสมมตฐานเกยวกบความสมพนธของประชากร................................. 291
สรป.......................................................................................................................... 296
แบบฝกหด................................................................................................................ 297
เอกสารอางอง......................................................................................................................... 298
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 11 299
บทท 11 การแปลผลและการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล.................................................... 299
ความน า ………………………………………………………………………........ 301
การแปลความหมายผลการวเคราะหดวยสถตพนฐาน ไดแก การแปลความหมาย รอยละ การวดแนวโนมเขาสสวนกลางและการวดการกระจาย... 301
การแปลความหมายผลการวเคราะหดวยสถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน........... 304
สรป.......................................................................................................................... 315
แบบฝกหด................................................................................................................ 316
เอกสารอางอง......................................................................................................................... 317
ซ
สารบญ (ตอ) เรอง หนา
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 12 319
บทท 12 การเขยนรายงานการวจยและการประเมนผลการวจย............................................... 321
ความน า ………………………………………………………………………........ 321
การเขยนรายงานการวจย.......................................................................................... 321
การประเมนผลการวจย............................................................................................. 333
แบบประเมนผลการวจย........................................................................................... 345
สรป.......................................................................................................................... 352
แบบฝกหด................................................................................................................ 353
เอกสารอางอง......................................................................................................................... 354
บรรณานกรม.......................................................................................................................... 355
ภาคผนวก ตารางทางสถตทเกยวของ.................................................................................... 360
ฌ
สารบญตาราง
ตารางท หนา
4.1 คณสมบตของมาตรการวดในแตละมาตรา.............................................................. 80
4.2 แสดงสญลกษณของคาพารามเตอร คาสถตและความหมายของสญลกษณ........... 87
5.1 จ านวนประชากรและจ านวนกลมตวอยางจากตารางของ Krejcie and Morgan 106
5.2 จ านวนประชากรและจ านวนกลมตวอยางจากตาราง Yamane
ทความเชอมน 95% Sample Size (n) ทระดบความคลาดเคลอนตางๆ............... 107
5.3 ตารางเลขสม.......................................................................................................... 116
5.4 จ านวนประชากรและกลมตวอยางครในโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนท
การศกษาประถมศกษาหนองบวล าภ จ าแนกตามอ าเภอและขนาดโรงเรยน.............. 120
6.1 เกณฑและการจ าแนกประเภทของแบบทดสอบแบบตางๆ.................................... 143
7.1 วธการวเคราะหหาคณภาพแบบองกลมและแบบองเกณฑ..................................... 181
7.2 เกณฑพจารณาคาความยากและคาอ านาจจ าแนกของตวเลอกทเปน “ตวถก”...... 187
7.3 เกณฑพจารณาคาความยากและคาอ านาจจ าแนกของตวเลอกทเปน “ตวลวง”.... 187
7.4 ตวอยางการวเคราะหคาอ านาจจ าแนกของขอสอบโดยใชดชน บ.......................... 190
7.5 เกณฑการแปลความหมายคาความยากขอสอบของแบบวดองเกณฑ กรณสอบสองครง.................................................................................................... 192
7.6 ตวอยางการวเคราะหคาดชนบ................................................................................ 193
7.7 ตวอยางขอมลผลการสอบครงท 1 และครงท 2 เพอค านวณคาความเชอมน......... 195
7.8 ตวอยางขอมลประกอบการหาคาความเชอมนวธของคเดอร-รชารดสน.............. 198
7.9 ตวอยาง ผลการสอบแบบวดองเกณฑแบบคขนาน 2 ฉบบ ฉบบละ 20 ขอ
ผสอบ 10 คน คะแนนจดตด 10 คะแนน จงหาคาความเชอมนของแบบวด........ 199
7.10 ตวอยาง ผลการวดจากแบบวดองเกณฑฉบบทหนงซงม 10 ขอ ท าการวดนกเรยน 5 คน ปรากฏผลถาก าหนดจดตด 8 คะแนน
จงหาคาความเชอมนของแบบวดฉบบน................................................................ 201
10.1 การตดสนใจในการทดสอบสมมตฐานทางสถต................................................... 275
11.1 ผลการศกษาทกษะปฏบตงานคอมพวเตอรของนกเรยน โดยใชการสอนทางตรงทเนนเพอนชวยเพอน...................................................... 302
ญ
สารบญตาราง (ตอ) ตารางท หนา
11.2 จ านวนรอยละของปจจยขอมลพนฐานของนกเรยนทมความฉลาด
ทางอารมณสงและต า............................................................................................ 303
11.3 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยน
โดยใชวงจรการเรยนรแบบ 5E เสรมดวยเทคนค POE
และกระบวนการแกปญหาของโพลยา ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5............ 304
11.4 ผลการวเคราะหขอมลผลสมฤทธทางการเรยนระหวางกอนเรยนและหลงเรยน 305
11.5 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความสามารถในการเผชญและฝาฟนอปสรรค ความฉลาดทางอารมณและการคดวเคราะหของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จงหวด นครพนม ระหวางกอนและหลงการเขารวมกจกรรม (แบบระบคาสถตครบทกประเดน)........................................................................ 306
11.6 การเปรยบเทยบเจตคตตอการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยน
ชนมธยมศกษาปท 3 ระหวางกลมทดลองกบกลมควบคม.................................... 307
11.7 คาเฉลย ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และการเปรยบเทยบ
ภาวะความเครยดของบคลากรเรอนจ ากลางอดรธาน จ าแนกตามเพศโดยรวม
โดยรวมและรายดาน.............................................................................................. 307
11.8 ผลการวเคราะหความแปรปรวนของผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร
ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยมหาสารคาม
ทสอนโดยวธสอน 3 แบบ..................................................................................... 308
11.9 ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2
โรงเรยนสาธต มหาวทยาลยมหาสารคาม จ าแนกตามวธสอน............................. 309
11.10 คาเฉลย ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และการเปรยบเทยบแรงจงใจ
ในการ ท างานของพนกงานองคกรปกครองสวนทองถนระดบต าบล
จ าแนกตามระดบการศกษา โดยภาพรวม........................................................... 310
11.11 ผลการทดสอบความแตกตางเปนรายคแรงจงใจในการท างานของ
พนกงานองคกรปกครองสวนทองถนระดบต าบลโดยภาพรวม
ของระดบการศกษาทแตกตางกน....................................................................... 311
ฌ
สารบญตาราง (ตอ) ตารางท หนา
11.12 ความสมพนธระหวางทกษะการเขยน ทกษะการอาน และทกษะ
การฟงภาษาองกฤษของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ในจงหวดมหาสารคาม 312
11.13 เมตรกซคาสมประสทธสหสมพนธระหวางองคประกอบคณภาพชวต
กบแรงจงใจในการเรยนของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม............ 313
11.14 ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณระหวางองคประกอบคณภาพชวต
กบแรงจงใจในการเรยน ของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม
โดยใชวเคราะหการถดถอยพหคณแบบเปนขนตอน (Stepwise Multiple Regression Analysis)........................................................... 314
12.1 แสดงตวบงชคณภาพวทยานพนธ ระดบบณฑตทางการศกษา............................. 346
ฎ
ฏ
สารบญภาพ
ภาพท หนา
3.1 หนาจอส าหรบสบคนฐานขอมลออนไลนของส านกวทยบรการ มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน…………………………………………………… 54
3.2 ผลการสบคนฐานขอมลออนไลนของส านกวทยบรการ มหาวทยาลย
ราชภฏอดรธาน………………………………………………………………... 55
4.1 ตวแปรปรบ (Moderator Variable)……………………………………………. 75
4.2 ตวแปรสอดแทรก (Intervening Variable)…………………………………….. 75
4.3 ตวแปรกดดน (Suppressor Variable)…………………………………………... 75
5.1 ความสมพนธระหวางประชากรกบกลมตวอยางในเชงสถต…………………… 103
5.2 ความสมพนธระหวางจ านวนกลมตวอยางกบขนาดของความคลาดเคลอน.......... 106
5.3 แนวคดการสมแบบแบงชน................................................................................. 118
10.1 เขตวกฤตส าหรบการทดสอบแบบสองทาง...................................................... 276
10.2 บรเวณวกฤตส าหรบการทดสอบแบบทางเดยว................................................ 287
10.3 การวเคราะหผล One Way ANOVA…………………………………………… 289
10.4 ผลการวเคราะหความแตกตางดวยวธการของ วธเชฟเฟ(Scheffe’) …………… 290
10.5 แบบแผนการทดลองเพอเปรยบเทยบคาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยน ทเกดจากผลของการสอน 2 วธ ในนกเรยนชายและหญง…………….............. 291
แผนบรหารการสอนรายวชา
รหสวชา ED14401 3(2-2-5)
รายวชา การวจยทางการศกษา
(Educational Research) ผสอน ดร.นครชย ชาญอไร
ค าอธบายรายวชา
ศกษาทฤษฎ รปแบบและเทคนคการวจยการศกษา จรรยาบรรณนกวจยและกฎหมายทเกยวของ ระเบยบวธวจยและการออกแบบการวจยการศกษา ปฏบตการจดท าโครงการวจยเพอพฒนาหลกสตรแล ะการจดการเรยนร ปฏบตการเขยนรายงานการวจยการศกษาปฏบตการวพากษงานวจยและน าผลงานวจยไปใชในการพฒนาหลกสตรและการจดการเรยนร
วตถประสงคทวไป
ในการเรยนการสอน รายวชาการวจยทางการศกษา มวตถประสงคเพอใหผเรยนมพฤตกรรม ดงน
1. เพอใหนกศกษามความรความเขาใจเกยวกบการวจยทางการศกษา
2. เพอใหนกศกษาสามารถวางแผนการวจยและการเกบรวบรวมขอมลได
3. เพอใหนกศกษาสามารถเลอกสถตในการวเคราะหขอมลไดอยางเหมาะสม
4. เพอใหนกศกษาสามารถเขยนโครงการวจยได 5. เพอใหนกศกษาเขยนรายงานการวจยและประเมนงานวจยได
เนอหา
รายละเอยดเนอหาของรายวชาการวจยทางการศกษา มดงน
บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย 4 ชวโมง
ความน า
วธการเสาะแสวงหาความร ความหมายของการวจย
ลกษณะทส าคญของการวจย
ขอจ ากดของการวจยทางการศกษา
จดมงหมายของการวจย
ประโยชนของการวจย
การจดประเภทการวจย
ขนตอนในการวจย
(12)
การจดกระท าขอมล
คณลกษณะของนกวจย
จรรยาบรรณนกวจย
กฎหมายทเกยวของทางการศกษา
บทท 2 การเลอกปญหาการวจย 4 ชวโมง
ความน า
แหลงทมาของปญหาการวจย
เกณฑในการเลอกปญหาการวจย
แนวทางในการตงชอเรองวจย
ขอควรระวงในการเลอกปญหาการวจย
การก าหนดวตถประสงคของการวจย
การก าหนดขอบเขตของการวจย
การบอกความส าคญหรอประโยชนของการวจย
บทท 3 การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ 4 ชวโมง
ความน า
วตถประสงคในการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
ประโยชนของการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
แหลงและวธสบคนเอกสารและงานวจย
ขอควรพจารณาในการเลอกศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
การจดบนทกผลการศกษาเอกสารและงานวจย
การสรปเอกสารทเกยวของกบการวจย
การสรปงานวจยทเกยวของ
บทท 4 ตวแปรและสมมตฐานในการวจย 4 ชวโมง
ความน า
ความหมายของตวแปรและตวคงท ประเภทของตวแปร วธการควบคมตวแปรแทรกซอนและตวแปรเกน
ประเภทของความแปรปรวน
หลกการควบคมความแปรปรวน มาตรวดตวแปร
การนยามตวแปร
ความหมายของสมมตฐานสมมตฐาน ความส าคญของสมมตฐาน และแนวทางในการก าหนด
(13)
สมมตฐาน
ลกษณะสมมตฐานทด
ประเภทของสมมตฐาน
ประโยชนของสมมตฐานการวจย
บทท 5 ประชากรและกลมตวอยาง 4 ชวโมง
ความน า
ความหมายของประชากร
ประเภทของประชากร
ความหมายของกลมตวอยาง
ความจ าเปนทตองเลอกกลมตวอยาง
วธการเลอกตวอยาง
จดเดนและขอจ ากดของวธทใชในการเลอกกลมตวอยาง
ขนาดของกลมตวอยาง (Sample Size)
แนวทางในการก าหนดขนาดของกลมตวอยาง
ปญหาทพบเกยวกบการเลอกกลมตวอยาง
แนวทางการแกไขปญหาเกยวกบกลมตวอยาง บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล 4 ชวโมง
ความน า
ความหมายของขอมล
ประเภทของขอมล
การเกบรวบรวมขอมล (Data Collection)
เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล
เทคนคทใชในการรวบรวมขอมล
กระบวนการสรางและพฒนาเครองมอเกบรวบรวมขอมล
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล 4 ชวโมง
ความน า
คณสมบตทบงบอกคณภาพของเครองมอ
การตรวจสอบคณภาพเครองมอชนดตางๆ
บทท 8 การออกแบบการวจย 8 ชวโมง
ความน า
ความหมายการออกแบบการวจย
จดมงหมายในการออกแบบการวจย
(14)
เกณฑทใชในการออกแบบการวจย
การควบคมความแปรปรวน
ความเทยงตรงของการวจย
หลกการในการออกแบบการวจย
ประเดนในการออกแบบการวจย
การพจารณาขอจ ากดในการด าเนนการวจย
การออกแบบวธด าเนนการวจย
ประโยชนของการออกแบบการวจย
บทท 9 การวเคราะหขอมลและสถตพนฐาน 8 ชวโมง
ความน า
ตอนท 1 การวเคราะหขอมล
ตอนท 2 สถตพนฐาน
บทท 10 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน 8 ชวโมง
ความน า
การทดสอบสมมตฐานทางสถต
การทดสอบสมมตฐานเกยวกบการทดสอบคาเฉลยของกลมประชากร
การทดสอบสมมตฐานเกยวกบความสมพนธของประชากร
บทท 11 การแปรผลและการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล
ความน า
1 การแปลความหมายผลการวเคราะหดวยสถตพนฐาน ไดแก การแปลความหมาย รอยละ การวดแนวโนมเขาสสวนกลางและการวดการกระจาย
2 การแปลความหมายผลการวเคราะหดวยสถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน
บทท 12 การเขยนรายงานการวจยและการประเมนผลการวจย 4 ชวโมง
ความน า
การเขยนรายงานการวจย
การเขยนรายงานการวจยฉบบสมบรณ หรอการเขยนวทยานพนธ
การเขยนรายงานการวจยลงในวารสารทางวชาการ
การประเมนผลการวจย
แบบประเมนผลการวจย
(15)
วธสอนและกจกรรม
การจดกจกรรมการเรยนการสอนในรายวชานเนนผเรยนเปนศนยกลาง ไดมโอกาสศกษาคนควาท างานเปนกลม สงเสรมการสรางงาน สงเสรมกระบวนการคด และการน าเสนองาน โดยครผสอนเปนผน าสรปเพมเตมความรใหผเรยนเกดความรความเขาใจถกตองตามหลกทฤษฎ โดยมกจกรรมการเรยน
การสอนดงน
1. ผเรยนศกษา คนควาดวยตนเอง เปนรายบคคล
2. ผเรยนน าเสนอผลการท างานมการแลกเปลยนเรยนรทงในกลมยอยและกลมใหญ
3. ผสอนสรป อธบายความรเพมเตมโดยใชสไลดน าเสนอความร ประกอบการซกถาม อภปราย และสรปในรปแบบของแผนผงความคด
4. ผเรยนจดท ารายงาน ผลงานและบนทกการเรยนร
สอการเรยนการสอน
สอการเรยนการสอนประกอบดวย
1. เอกสารประกอบการเรยนการสอนวชาการวจยทางการศกษา
2. เอกสารต ารา หนงสอทเกยวของกบการวจยทางการศกษา
3. สไลดน าเสนอ ความรทเกยวของ
4. เครอขายการเรยนรเกยวกบการวจยทางการศกษา
5. บคลากรและหนวยงานทเกยวของกบการวจย
การวดผล
การใหคะแนน
1. คะแนนระหวางเรยน 60%
1.1 ความสนใจ ใฝเรยน จากการเขาชนเรยนและการรวมกจกรรม 10 %
1.2 คะแนนจากแบบบนทกการเรยนร 10 %
1.3 คะแนนรายงาน และผลงานระหวางเรยน 40 %
2. คะแนนปลายภาคจากการทดสอบ 40 %
(16)
การประเมนผล
การประเมนผลแบบองเกณฑ ระบบคาระดบคะแนนแบงเปน 8 ระดบ
ระดบคะแนน A ส าหรบผไดคะแนน 80-100 คะแนน
ระดบคะแนน B+ ส าหรบผไดคะแนน 75-79 คะแนน
ระดบคะแนน B ส าหรบผไดคะแนน 70-74 คะแนน
ระดบคะแนน C+ ส าหรบผไดคะแนน 65-69 คะแนน
ระดบคะแนน C ส าหรบผไดคะแนน 60-64 คะแนน
ระดบคะแนน D+ ส าหรบผไดคะแนน 55-59 คะแนน
ระดบคะแนน D ส าหรบผไดคะแนน 50-54 คะแนน
ระดบคะแนน F ส าหรบผไดคะแนน 0-49 คะแนน
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 1
ความรเบองตนเกยวกบการวจย
จดประสงคเชงพฤตกรรม
เมอเรยนจบบทเรยนน ผเรยนมความสามารถดงน
1. บอกความหมายของการวจย และอธบายลกษณะของการวจยทางการศกษาได 2. อธบายวธการเสาะแสวงหาความร ประโยชนของการวจยได
3. จ าแนกประเภทของการวจย และการจดประเภทของการวจยแบบตางๆได
4. อธบายขนตอนในการด าเนนการวจยได
5. บอกลกษณะของนกวจยและจรรยาบรรณนกวจยได
เนอหาสาระ
เนอหาสาระในบทนประกอบดวย
1. วธการเสาะแสวงหาความร 2. ความหมายของการวจย
3. ลกษณะทส าคญของการวจย
4. ขอจ ากดของการวจยทางการศกษา
5. จดมงหมายของการวจย
6. ประโยชนของการวจย
7. การจดประเภทการวจย
8. ขนตอนในการวจย
9. การจดกระท าขอมล
10. คณลกษณะของนกวจย
11. จรรยาบรรณนกวจย
12 . กฎหมายทเกยวของทางการศกษา
วธสอนและกจกรรม
กจกรรมการเรยนการสอนเรอง ความรเบองตนเกยวกบการวจย มดงน
1. ปฐมนเทศการเรยนรายวชาการวจยทางการศกษาและผสอนบรรยายหวขอ ความรเบองตนเกยวกบการวจย
บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย
2
2. ใหผเรยนแบงกลมศกษาความหมาย องคประกอบ การจดองคประกอบและความส าคญของวจย แลวรวมกนสรปท าแผนผงความคด
4. ผสอนใหผเรยนจดประเภทของการวจย จากชอเรองการวจยทยกตวอยางมาให 10 ชอเรอง รวมอภปรายทละประเดน และสรปรวมกนในแตละประเดน
5. ผสอนสรป เพมเตมในแตละประเดนและผเรยนจดท าบนทกการเรยนร
สอการเรยนการสอน
สอการเรยนการสอนทใชประกอบกจกรรมการเรยนการสอน มดงน
1. เอกสารประกอบการเรยนการสอน การวจยทางการศกษา 2. ต ารา ไพศาล วรค า. (2550). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ.
บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน (ฉบบปรบปรงใหม). พมพครงท 7. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.
3. สไลดน าเสนอ เรอง ความรเบองตนเกยวกบการวจย
4. เครอขายอนเทอรเนต www.watpon.com , http://library.udru.ac.th
การวดผลและการประเมนผล
จดประสงค วธการ เครองมอ เกณฑการวดและ
ประเมนผล
1. บอกความหมายของการวจย และอธบายลกษณะของการวจยทางการศกษาได
2. อธบายวธการเสาะแสวงหาความร ประโยชนของการวจยได
3. จ าแนกประเภทของการวจย และการจดประเภทของการวจยแบบตางๆได
4. อธบายขนตอนในการด าเนนการวจยได
5. บอกลกษณะของนกวจยและจรรยาบรรณนกวจยได
ซกถามความรความเขาใจในประเดนส าคญทกหวขอเรองการตอบค าถามและการอภปราย
แบบสงเกตพฤตกรรม
1.พฤตกรรมการแสดงออกทงการตอบค าถาม/การรวมอภปราย/การท าแบบฝกหดผานเกณฑรอยละ 80
2.ชนงานทท าสอดคลองกบจดประสงคคลอบคลมเนอหา เสนอความคดเหนชดเจน สงงานตรงเวลาผานรอยละ 80
การวจยทางการศกษา
3
บทท 1
ความรเบองตนเกยวกบการวจย
ความน า
การทมนษยสามารถมชวตอยสบทอดกนมาอยางชานานไดเปนเพราะ มนษยมการเรยนรและแสวงหาความร เพอใชในการด ารงชวตอยอยางผาสก โดยมววฒนาการอยางตอเนองจนถงยคปจจบน ไดใชวธการแสวงหาความรชนสง อาศยผลและหลกวชาซงนนกคอการวจย ซงบทนจะกลาวถงความรเบองตนของการวจยการวจยนบวาเปนรากฐานทส าคญในการแสวงหาและสงสมองคความรของศาสตรในสาขาตางๆ กอใหเกดองคความรหรอการคนพบความจรงทเปนแกนสารในศาสตรเหลานน เพอน าไปบรรยาย อธบาย ท านายและควบคมปรากฏการณตางๆ กจกรรมในกระบวนการวจย ประเภทของการวจย หนาทของการวจยทางการศกษา และจรรยาบรรณของนกวจยโดยล าดบ
วธการเสาะแสวงหาความร (Methods of Acquiring Knowledge)
ปจจบนการวจยเปนกระบวนการหาความรทไดรบการยอมรบวา ความรทไดรบนน เปน ความรทเปนทนาเชอถอสามารถน าไปใชหรอประยกตใชไดเปนอยางด อยางไรกตามมนษยมความสามารถในการใชเหตผลและมความอยากรอยากเหนตามธรรมชาต จงสามารถหาแนวทางในการแกปญหาเพอความอยรอดและแสวงหาความรความจรงอยเสมอ องคความรทไดคนพบไดถกสงสมตกทอดกนมาจากรนหนงสอกรนหนงกอใหเกดศาสตรหรอสาขาวชาการขนมากมายในขณะเดยวกนวธการทใชแสวงหาความรความจรงกมพฒนาการเพมขนตามล าดบเราไดมกระบวนการหาความรมาเปนเวลานาและความรทไดหลายอยางกยงคงสามารถใชไดอยใน วธการหาความรนสามารถแบงเปนหลายวธ แตละวธมรายละเอยดดงน (บญชม ศรสะอาด, 2545: 11-13;
สรวาท ทองบ, 2550: 4-5; สมบต ทายเรอค า, 2551: 5-11) 1. วธโบราณ (Older Methods) ในสมยโบราณมนษยไดความรมาโดย
1.1 การสอบถามผรหรอผมอ านาจ (Authority) เปนการไดความรจากการสอบถามผร หรอผมอ านาจ ในยคโบราณมนษยไดอยอาศยรวมกนเปนหม มการแสวงหาแนวทางในการอยรวมกนอยางสงบสข ความรความจรงบางอยางถกก าหนดโดย ผมอ านาจ เชน ผน าชนเผาหรอผทคน
บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย
4
ในหมเหลาใหความเคารพเชอถอ ไดก าหนดวธการปฏบตเมอ ปฏบตตามความรความจรงนนแลวจะท าใหอยไดอยางสงบสข จงยดถอเปนความรความจรงเรอยมาเชน ในสมยโบราณเกดโรคระบาด
ผคนกจะถามจากผทมอ านาจวาควรท าอยางไร ซงในสมยนนผมอ านาจกจะแนะน าใหท าพธสวดมนตออนวอนตอสงศกดสทธตาง ๆ ใหชวยคลคลายเหตการณตาง ๆ คนจงเชอถอโดยไมมการพสจน
1.2 ความบงเอญ (Chance) เปนการไดความรมาโดยไมตงใจ ซงไมไดเจตนาทจะศกษาเรองนนโดยตรง แตบงเอญเกดเหตการณหรอปรากฏการณบางอยางท าใหมนษยไดรบความรนน เชน นายพรานเดนปาไปพบ น าเมรย อยบนโพรงไม ซงเกดจากสตวจ าพวกนกจกเอาขาวนงแลว ท าหลนไวบนคาคบไมซงมน าฝนตกคางไว เมดขาวไดแชน าเปนเวลาพอควร ท าใหแปงในเมดขาว
กลายเปนแอลกอฮอร ท าใหไดรบความรความจรงในการท าเมรย หรอสราสาโท เปนตน
1.3 ขนบธรรมเนยมประเพณ (Tradition) เปนการไดความรมาจากสงทคนในสงคมประพฤตปฏบตสบทอดกนมาจนเปนขนบธรรมเนยมประเพณ และวฒนธรรม ผทใชวธการน ควรตระหนกดวยวาสงตาง ๆ ทเกดขนในอดตจนเปนขนบธรรมเนยมประเพณนน ไมใชจะเปนสงทถกตองและเทยงตรงเสมอไป เชน พธการสตรขวญของชาวอสาน ซงมความร ความจรงเกยวกบพธกรรม ขนตอน แนวปฏบตอนเปนความรความจรงทคนรนหลงจดจ าและปฏบต ตามพธกรรมนซงเชอวาหากประกอบพธกรรมแลวจะท าใหมขวญก าลงใจ มความสงบสข ประสบ ความโชคดและมโชคลาภ เปนตน ดงนนผทใชวธการนควรจะไดน ามาประเมนอยางรอบคอบเสยกอนทจะยอมรบวาเปนขอเทจจรง
1.4 ผเชยวชาญ (Expert) ผทมประสบการณในเรองใดเรองหนงมาเปนเวลานาน จะไดรบการสงสมองคความรในเรองนนๆ ใหเปนผทมภมความรความสามารถหรอทเรยกวา ผรหรอผเชยวชาญในเรองนนๆ องคความรเหลานกจะถกถายทอดใหแกลกหลานและผสนใจเปนมรดกตกทอดกนไป เชน หมอยา ครเพลง ครชาง เปนตน
1.5 ประสบการณสวนตว (Personal Experience) เปนการไดความรจากประสบการณทตนเคยผานมา ประสบการณของแตละบคคลชวยเพมความรใหบคคลนน เมอประสบปญหากพยายามระลกถงเหตการณ หรอวธการแกปญหาในอดตเพอเปนแนวทางในการแกปญหาทประสบอย 1.6 การลองผดลองถก (Trial and Error) เปนการไดความรมาโดยการลองแกปญหาเฉพาะหนา หรอปญหาทไมเคยทราบมากอน เมอแกปญหานนไดถกตองเปนทพงพอใจ กจะกลายเปนความรใหมทจดจ าไวใชตอไป ถาแกปญหาผดกจะไมใชวธการนอก
การวจยทางการศกษา
5
2. วธการอนมาน (Deductive Method) คดขนโดยอรสโตเตล (Aristotle) เปนวธการคด
เชงเหตผล ซงเปนกระบวนการคดคนจากเรองทว ๆ ไปสเรองเฉพาะเจาะจง หรอคดจากสวนใหญไปสสวนยอยจากสงทรไปสสงทไมร วธการอนมานนจะประกอบดวย
ขอเทจจรงใหญ ซงเปนเหตการณทเปนจรงอยในตวมนเอง หรอเปนขอตกลงทก าหนดขนเปนกฎเกณฑ
ขอเทจจรงยอย ซงมความสมพนธกบขอเทจจรงใหญ หรอเปนเหตผลเฉพาะกรณทตองการทราบความจรง
ผลสรป เปนขอสรปทไดจากการพจารณาความสมพนธของเหตใหญและเหตยอย
ตวอยางการหาความจรงแบบน เชน
2.1 การอนมานเฉพาะกลม (Categorical Deduction) เปนวธการหาเหตผลทสามารถลงสรปในตวเองได
ตวอยางท 1 ขอเทจจรงใหญ: สตวทกชนดตองตาย
ขอเทจจรงยอย: นกเปนสตวชนดหนง
ผลสรป: นกตองตาย
2.2 การอนมานตามสมมตฐาน (Hypothetical Education) เปนวธการหาเหตผลทก าหนดสถานการณขน มกจะมค าวา “ถา..........แลว..........” (If….then….) การหาเหตผลชนดนผลสรปจะเปนจรงหรอไมแลวแตสภาพการณ เพยงแตเปนเหตผลทถกตองตามหลกตรรกศาสตรเทานน ตวอยางท 2 ขอเทจจรงใหญ: ถาโรงเรยนถกไฟไหม
ขอเทจจรงยอย: โรงเรยนถกไฟไหม
ผลสรป: นกเรยนเปนอนตราย
2.3 การอนมานทมทางเลอกให (Alternative Deduction) เปนวธการหาเหตผลทก าหนดสถานการณทเปนทางเลอก ไมอยางใดกอยางหนง (Either….or) หรออยในรปทเปน อาจจะ อยางใดอยางหนงกได
ตวอยางท 3
ขอเทจจรงใหญ: ฉนอาจจะไดโทรศพทมอถอหรอคอมพวเตอรเปนรางวล
ขอเทจจรงยอย: ฉนไมไดคอมพวเตอรเปนรางวล
ผลสรป: ฉนไดโทรศพทมอถอเปนรางวล
2.4 การอนมานทตางออกไป (Disjunctive Deduction) เปนวธการหาเหตผลทอาศย
การเชอมโยงกน โดยทเหตยอยเปนตวบอกกรณบางสวนในเหตใหญ
บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย
6
ตวอยางท 4
ขอเทจจรงใหญ: การทฝนตกและไมตก ไมเปนเหตทจะหยดงาน
ขอเทจจรงยอย: วนนฝนตก
ผลสรป: วนนไมเหมาะทจะท างาน
ถงแมวาการแสวงหาความรโดยวธการอนมาน จะเปนวธการทมประโยชนอยางยง แตกมขอจ ากด ดงน
1. ผลสรปจะถกตองหรอไม ขนอยกบขอเทจจรงใหญกบขอเทจจรงยอย หรอทงค ไมถกตองกจะท าใหขอสรปพลาด ไปดวย ดงเชนตวอยางท 2 นน การทโรงเรยนถกไฟไหม นกเรยนในโรงเรยนอาจจะไมเปนอนตรายเลยกได
2. ผลสรปทไดเปนวธการสรปจากสงทรไปสสงทไมร แตวธการนไมไดเปนการยนยนเสมอไปวา ผลสรปทไดจะเชอถอไดเสมอไป เนองจากถาสงทรแตแรกเปนขอมลทคลาดเคลอนกจะสงผลใหขอสรปนนคลาดเคลอนไปดวย
3. วธการอปมาน (Inductive Method) เกดขนโดยฟรานซส เบคอน (Francis Bacon)
เนองจากขอจ ากดของวธการอปมานในแงทวาขอสรปนน จะเปนจรงไดตอเมอขอเทจจรงจะตองถกเสยกอน จงไดเสนอแนะวธการเสาะแสวงหาความร โดยรวบรวมขอเทจจรงยอยๆ เสยกอนแลวจงสรปรวบไปหาสวนใหญโดยกระบวนการ 3 ขนตอน ดงน 3.1 เกบรวบรวมขอมลหรอขอเทจจรงทเปนรายละเอยดยอยๆ กอน
3.2 วเคราะหขอมลเพอดความสมพนธระหวางขอเทจจรงยอยเหลานน
3.3 สรปผล
หลกในการอปมานนนมอย 2 แบบดวยกนคอ
1.1 วธการอปมานแบบสมบรณ (Perfect Inductive Method) เปนวธการแสวงหาความรโดยรวบรวม ขอเทจจรงยอย ๆ จากทกหนวยของกลมประชากร แลวจงสรปรวมไปสสวนใหญวธน
ปฏบตไดยากเพราะบางอยางไมสามารถน ามาศกษาไดครบทกหนวย นอกจากนยงสนเปลองเวลา แรงงาน และคาใชจายมาก เชน จากการส ารวจรายชอนกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน พบวา ทกคนมภมล าเนาอย ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สรปไดวา นกศกษามหาวทยาลยราชภฏอดรธาน (ทกคน) มภมล าเนาอยใน ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
1.2วธการอปมานแบบไมสมบรณ (Imperfect Inductive Method) เปนวธการ
เสาะแสวงหาความร โดยรวบรวมขอเทจจรงยอย ๆ จากบางสวนของกลมประชากร แลวสรปรวมไปสสวนใหญ โดยทขอมลทศกษานนถอวาเปนตวแทนของสงทจะศกษาทงหมด ผลสรปหรอ
การวจยทางการศกษา
7
ความรทไดรบสามารถอางองไปสกลมทศกษาทงหมดได วธการนเปนทนยมมากกวาวธอปมานแบบสมบรณ เนองจากสะดวกในการปฏบตและประหยดเวลา แรงงานและคาใชจาย เชน
ตวอยางท 1 จากการสงเกตตนมะพราวจ านวน 500 ตน และผลการสงเกต พบวา
ตนท 1 "ไมแตกกง", ตนท 2 "ไมแตกกง", ตนท 3 "ไมแตกกง",…,ตนท 500 "ไมแตกกง"
ดงนนจงสรปวา "ตนมะพราวทกตน ไมแตกกง"
ตวอยางท 2 การหาพจนล าดบท 25 ของรปแบบความสมพนธ 1, 3, 5, 7, 9,...
วธท า พจารณาแตละพจนของล าดบดงน
พจนล าดบท 1 คอ 1 เขยนไดเปน 1
พจนล าดบท 2 คอ 3 เขยนไดเปน 1 + 2
พจนล าดบท 3 คอ 5 เขยนไดเปน 1 + 2 + 2
พจนล าดบท 4 คอ 7 เขยนไดเปน 1 + 2 + 2 + 2
พจนล าดบท 5 คอ 9 เขยนไดเปน 1 + 2 + 2 + 2 + 2
จะสงเกตเหนวาความถของ 2 ในแตละพจนขางตน นอยกวาล าดบทของพจนอย 1 ดงนนถาตองการหาพจนล าดบท 25 จงสามารถหาไดจากการเอา 2 คณดวย 24 และน าไปบวก 1 ซงสามารถแสดงไดในรปสมการ คอ พจนล าดบท 25 = (24 x 2) + 1 = 49 และจากขอมลดงกลาวสามารถน าสรางเปนสมการส าหรบการท านายคาของพจนในล าดบท n ได ดงน an = 2n-1
จะเหนไดวาการใหเหตผลเชงอปมานกอใหเกดการคาดการณหรอการท านายขน และถอวาเปนพนฐานของการคดรเรมเพอสรางทฤษฎใหม การท านายจะมโอกาสเปนจรงหรอใกลเคยงความจรงมากหรอนอยขนอยกบเหตหรอสงทสงเกตไดวาเปนจรงนน มจ านวนมากพอหรอไม ถาตวอยางจากการสงเกต ไมมากพอ แลวน าไปสรปกอาจผดพลาดไดงาย
4. วธการทางวทยาศาสตร (Scientific Method) เปนการเสาะแสวงหาความรโดยใช หลกการของวธการอนมานและวธการอปมานมาผสมผสานกน Charles Darwin เปนผรเรมน าวธการนมาใช ซงเมอตองการคนควาหาความร หรอแกปญหาในเรองใดกตองรวบรวมขอมลเกยวกบเรองนนกอน แลวน าขอมลมาใชในการสรางสมมตฐาน ซงเปนการคาดคะเนค าตอบลวงหนา ตอจากนนเปนการตรวจสอบปรบปรงสมมตฐาน การเกบรวบรวมขอมล และการทดสอบสมมตฐาน และ John Dewey ปรบปรงใหดขนแลวใหชอวธนวา การคดแบบใครครวญรอบคอบ
(Reflective Thinking) ซงตอมาเปนทรจกกนในชอของวธการทางวทยาศาสตร
บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย
8
วธการทางวทยาศาสตร เปนวธการเสาะแสวงหาความรทดในการแกปญหาตางๆ ไมเพยงแต ปญหาทเ กด ขนในหองปฏบตการวทยาศาสตรเทาน น แตย งสามารถน ามาประยกตใชใน
การแกปญหาทางการศกษาดวย ผทคดวธการนคอ จอหน ดวอ (John Dewey) เขาไดเขยนไวในหนงสอ “How We Think” เมอป ค.ศ.1910 แบงขนการคดไว 5 ขน คอ
1. ขนปรากฏความยงยากเปนปญหาขน (A felt Difficulty) หรอขนปญหา
2. ขนจ ากดขอบเขตและนยามความยงยาก (Location and Definition of the Difficulty)
เปนขนทพยายามท าใหปญหากระจางขน ซงอาจไดจากการสงเกต การเกบรวบรวมขอเทจจรง
3. ขนเสนอแนะการแกปญหาหรอสมมตฐาน (Suggested Solutions of the Problem
Hypotheses) ขนนไดจากการคนควาขอเทจจรงแลวใชปญญาของตนเดาค าตอบของปญหาทเกดขน
จงเรยกกนวา ขนตงสมมตฐาน
4. ขนอนมานเหตผลของสมมตฐานทตงขน (Deductively Reasoning out the
Consequences of the Suggested Solution) ขนนเปนขนรวบรวมขอมล
5. ขนทดสอบสมมตฐาน (Testing the Hypotheses by Action) ขนนเปนการวเคราะหขอมลเพอจะทดสอบดวา สมมตฐานทตงขนมานนเชอถอไดหรอไม ตอมาเรยกวา “วธการทางวทยาศาสตร (Scientific Method)” กลาวคอ เรมตนดวยปญหากอน
แลวจงใชการอนมานเพอจะเดาค าตอบของปญหาหรอเปนการตงสมมตฐานขน ตอมากม
การเกบรวบรวมขอมลเพอทดสอบสมมตฐาน และใชหลกของการอปมานสรปผลออกมา วธการทางวทยาศาสตรมวธการ 5 ขนตอน คอ
ขนตอนของวธการแกปญหาทางวทยาศาสตร
1. ขนปญหา (Problem) เปนขนตอนทเราจะสงเกตพบปญหาในความ ตองการความรความจรงหนงวา มเหตการณหรอสภาพการณเปนอยางไร มเหตหรอปจจยอะไรทท า ใหเกดเหตการณหรอสภาพการณนน
2. ขนตงสมมตฐาน (Hypothesis) ในขนตอนนเราจะตองศกษาและทบทวน ความรทมอยเดมมาประกอบการพจารณาวา ค าตอบของปญหาในขนท 1 นนจะเปนอยางไร ซงเรยกวา การตงสมมตฐาน ซงจะเปนแนวในการตรวจสอบวา สมมตฐานทตงขนนจะเปนจรงหรอไม
3. ขนรวบรวมขอมล (Gathering Data) ในขนนเราจะท าการเกบรวบรวม ขอมล ทเกยวของมาอยางเพยงพอและตรงกบสงทตองการศกษา
4. ขนวเคราะหขอมล (Analysis) ในขนนจะเปนการน าขอมลทรวบรวมมา ท าการวเคราะห เพอมาหาลกษณะรวมหรอสอดคลองกนของขอมลเหลานน และพจารณาวาขอมล เหลานมกลกษณะและแตกตางอยางไร เปนตน
การวจยทางการศกษา
9
5. ขนสรป (Conclusion) ในขนตอนนเปนการน าผลการวเคราะหมาแปลผล และตความผลการวจยทพบ อนเปนการสรปผล
ขนตอนของวธการทางวทยาศาสตรทใชแกปญหาทางการศกษา
1. การตระหนกถงปญหา ขนนผเสาะแสวงหาความรมความรสก หรอตระหนกวาปญหาคออะไร หรอมความสงสยใครรเกดขนวาค าตอบของปญหานนคออะไร
2. ก าหนดขอบเขตของปญหาอยางชดเจนและเฉพาะเจาะจง ขนนจะตองก าหนดขอบเขตของปญหาทตนจะศกษาหาค าตอบนนมขอบเขตกวางขวางแคไหน
3. ก าหนดสมมตฐาน ผแสวงหาความร คาดคะเนค าตอบของปญหาโดยการสงเกตจากขอเทจจรงตาง ๆ ทมอย 4. ก าหนดเทคนคการรวบรวมขอมล รวมทงการพฒนาเครองมอทมคณภาพไวใชในการรวบรวมขอมลทจะตอบปญหาทตองการ
5. รวบรวมขอมล ผเสาะแสวงหาความร น าเครองมอทพฒนาไวในขนท 4 มารวบรวมขอมลทจะตอบปญหาทตองการทราบ
6. วเคราะหขอมล น าขอมลทรวบรวมไดในขนท 5 มาจดกระท าเพอหาค าตอบ
7. สรปผลการวเคราะหขอมล ผเสาะแสวงหาความร สรปผลการวเคราะหขอมลท
เกยวของกบสมมตฐานทคาดคะเนไวบนพนฐานของผลทไดจากการวเคราะหขอมล
5. วธการวจย (Research Method) วธการวจยถอวาเปนวธการทวไปในการแสวงหาความรความจรงของศาสตรทกสาขา ถงแมวาการวจยในศาสตรบางสาขาจะมเทคนควธทแตกตางกนไปบาง แตโดยทวไปแลววธการวจยจะมขนตอนทคลายกบวธการทางวทยาศาสตรดงน
1. ขนก าหนดประเดนปญหา
2. ขนทบทวนสารสนเทศ
3. ขนเกบรวบรวมขอมล
4. ขนวเคราะหขอมล
5. ขนลงขอสรป
ขนตอนของวธการวจยนจะไดกลาวละเอยดอกครงในหวขอตอไป แตในเบองตนนจะเหนวาขนตอนของวธการวจยนนสามารถเทยบเคยงไดกบวธการทางวทยาศาสตร
บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย
10
ความหมายของการวจย
การวจย ซงตรงกบภาษาองกฤษวา “Research” ถาจะแปลตามตวหมายถง การคนหาซ าแลวซ าอก ซงความหมายของค าวาวจย ทางดานวชาการไดมผใหความหมายไวตาง ๆ กน เชน เบสท (Best & Kahn, 1989 อางถงใน บญเรยง ขจรศลป, 2533 : 5) ไดใหความหมายของการวจยไววาเปนวธการทเปนระบบระเบยบ และมจดมงหมายในการวเคราะห และคดบนทกการสงเกตทม การควบคมเพอน าไปสขอสรปอางอง หลกการหรอทฤษฎซงจะเปนประโยชนในการท างานและการควบคมเหตการณตาง ๆ ได
บญเรยง ขจรศลป (2533 : 5) ไดใหความหมายของค าวา การวจยทางดานวชาการ หมายถง
กระบวนการเสาะแสวงหาความรใหม ๆ หรอกระบวนการเสาะแสวงหาความรเพอตอบปญหาทมอยอยางมระบบ และมวตถประสงคทแนนอน โดยอาศยวธการทางวทยาศาสตร
นงลกษณ วรชชย (2542 : 1) ไดใหความหมายของการวจยไววา การวจย หมายถง
กระบวนการศกษาความสมพนธระหวางปรากฏการณธรรมชาตตามสมมตฐานทนรนยจากทฤษฎ โดยใชระเบยบวธทางวทยาศาสตรทมระบบ มการใชขอมลเชงประจกษ มการควบคม และม
การด าเนนการเปนขนเปนตอน โดยทแตละขนตอนมความสมพนธเกยวเนองกน น าไปสค าตอบปญหาการวจย ผลการวจยทไดเปนความรใหมหรอเปนผลของการพฒนาสงใหม ๆ ซงจะเปนประโยชนตอมวลมนษยและสงคม
รตนะ บวสนธ (2543 : 3) ไดใหความหมาย ของการวจยไววา เปนการหาความจรงเชงสาธารณะดวยวธการทเรยกวากระบวนการวจยซงมลกษณะเปนระบบมขนตอน
ผองพรรณ ตรยมงคลกล (2544 : 21) สรปความหมายของการวจยไววา การวจยคอการศกษาคนควาอยางมระบบระเบยบเพอท าความเขาใจปญหาและแสวงหาค าตอบเปนกระบวนการทอาศยวธการทางวทยาศาสตรเปนหลก
พวงรตน ทวรตน (2543 : 14 ) ไดใหความหมายของการวจยตามตวอกษร ดงน
R = Recruitment & Relationships หมายถง การฝกตนใหมความรรวมทงรวบรวมผมความรเพอปฏบตงานรวมกน การตดตอสมพนธและการประสานงานกน
E = Education & Efficiency หมายถง ผวจยจะตองมการศกษา มความรและ สมรรถภาพสงในการวจย
S = Science & Stimulation หมายถง เปนศาสตรทตองพสจนคนควาเพอหาความจรง และผวจยตองมพลงกระตนความคดรเรม และกระตอรอรนทจะท าวจย
E = Evaluation & Environments หมายถง รจกการประเมนผลดวามประโยชนสมควร จะท าตอไปหรอไม และตองรจกใชเครองมออปกรณตาง ๆ ในการวจย
การวจยทางการศกษา
11
A = Aim & Attitude หมายถง มจดมงหมายหรอเปาหมายทแนนอน และมทศนคตทดตอ
การตดตามผลของการวจย
R = Result หมายถง ผลการวจยทไดมาจะเปนผลแบบใดกตามจะตองยอมรบผลการวจยนนอยางดษณ เพราะเปนผลทไดมาจากการคนควาศกษาอยางมระบบ
C = Curiosity หมายถง ผวจยจะตองมความอยากรอยากเหน มความสนใจและขวนขวายในงานการวจยตลอดเวลา แมวาความอยากรอยากเหนนนจะมเพยงเลกนอยกตาม
H = Horizon หมายถง เมอผลการวจยปรากฏมาแลวยอมท าใหทราบและเขาใจในปญหาเหลานนไดเหมอนกบการเกดแสงสวางขน แตถายงไมเกดแสงสวางขน ผวจยจะตองด าเนนการตอไปจนกวาจะพบแสงสวาง และในทางสงคมแสงสวางหมายถงผลการวจยกอใหเกดสนตสขแกสงคม
ดงนน การวจยทางการศกษาจงหมายถง กระบวนการเสาะแสวงหาความรใหมๆ ทเปนความจรงเชงตรรกะ (Logical) หรอความจรงเชงประจกษ (Empirical) เพอตอบปญหาทางการศกษาอยางมระบบ และมวตถประสงคทชดเจน โดยอาศยวธการทางวทยาศาสตรเปนหลก รวมถง
การประยกตใชวธการของศาสตรสาขาตางๆ ทเปนทยอมรบวาจะท าใหไดความจรงทเชอถอได
และมการด าเนนการตามล าดบขนตอนแตละขนตอนมความเกยวของสมพนธกน
ลกษณะทส าคญของการวจย
เบสท (Best & Kahn, 1989 อางถงใน บญเรยง ขจรศลป, 2533: 5) ไดสรปลกษณะทส าคญของการวจยไวดงน
1. เปาหมายของการวจยมงทจะหาค าตอบตาง ๆ เพอจะน ามาใชแกปญหาทมอยโดยพยายามทจะศกษาถงความสมพนธ ระหวาง ตวแปรในลกษณะความเปนเหตเปนผลซงกนและกน
2. การวจยเนนถงการพฒนาขอสรป หลกเกณฑหรอทฤษฎตาง ๆ เพอทจะเปนประโยชนในการท านายเหตการณตาง ๆ ทจะเกดขนในอนาคต เปาหมายของการวจยนนมไดหยดอยเฉพาะกลมตวอยางทน ามาศกษาเทานน แตขอสรปทไดมงทจะอางองไปสกลมประชากรเปาหมาย
3. การวจยจะอาศยขอมล หรอเหตการณตาง ๆ ทสามารถสงเกตไดรวบรวมได ค าถามทนาสนใจบางค าถามไมสามารถท าการวจยได เพราะไมสามารถรวบรวมขอมลมาศกษาได
4. การวจยตองการเครองมอและการรวบรวมขอมลทแมนย า เทยงตรง
5. การวจยจะเกยวของกบการรวบรวมขอมลใหม ๆ จากแหลงปฐมภมหรอใชขอมลทมอยเดม เพอหาค าตอบของวตถประสงคใหม 6. กจกรรมทใชในการวจย เปนกจกรรมทก าหนดไวอยางมระบบแบบแผน
บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย
12
7. การวจยตองการผรจรงในเนอหาทจะท าการวจย
8. การวจยเปนกระบวนการทมเหตผล และมความเปนปรนยสามารถทจะท า
การตรวจสอบความตรงของวธการทใชขอมลทรวบรวมมา และขอสรปทได
9. สามารถทจะท าซ าได โดยใชวธเดยวกน หรอวธการทคลายคลงกนถามการเปลยนแปลงกลมประชากร สถานการณ หรอระยะเวลา
10. การท าวจยนนจะตองมความอดทนและรบรอนไมได นกวจยควรจะเตรยมใจไวดวยวา อาจจะตองมความล าบากในบางเรอง ในบางกรณทจะแสวงหาค าตอบของค าถามทยาก ๆ
11. การเขยนรายงานการวจยควรจะท าอยางละเอยดรอบคอบ ศพทเทคนคทใชควรจะบญญตความหมายไว วธการทใชในการวจยอธบายอยางละเอยด รายงายผลการวจยอยางตรงไป
ตรงมาโดยไมใชความคดเหนสวนตว ไมบดเบอนผลการวจย
12. การวจยนนตองการความซอสตยและกลาหาญในการรายงานผลการวจยในบางครง ซงอาจจะไปขดกบความรสกหรอผลการวจยของคนอนกตาม
ลกษณะทไมใชการวจย
การวจยมลกษณะส าคญทเปนการวจย เพอใหเกดความชดเจนจงขอเสนอตวอยางของ
ลกษณะทไมใชการวจย ดงน (สรวาท ทองบ, 2550 : 6) 1. การทนสตนกศกษาไปคนควาเอกสารต าราแลวน ามาเรยบเรยง ตดตอ เขยนรายงาน
สงอาจารยผสอน
2. การคนพบ (Discovery) โดยทวไปโดยบงเอญ เชนมการขดพบกระดกไดโนเสาร บนเชงเขา
3. การรวบรวมขอมลแลวน ามาจดท าตารางเพอใหดแลวเขาใจไดงาย ไมไดมการเกบ
รวบรวมขอมลใหม หรอวเคราะหใหม 4. การทดลองปฏบตการ ตามคมอทแนะน าไวเชนนกเรยนท าการทดลองเพอให ทราบวา
น าประกอบดวยธาตใดบาง ซงเปนความรความจรงทไดขอยตแลว
การวจยทางการศกษา
13
จญดมงหมายของการวจย
ในการด าเนนการวจยนนโดยปกตเราจะมจดมงหมายของการวจยส าคญตอไปน
(สรวาท ทองบ, 2550 : 7)
1. เพอการบรรยาย (Description) เพอใชในการพรรณนาหรอบรรยาย ผลทไดจากการวจยสามารถทจะบรรยาย ลกษณะของสงทท าการศกษาวจยนน วาเปนเชนไร อยทใด มกประเภท มากนอยเพยงใด มสภาพเปนอยางไร มพฒนาการหรอเปลยนแปลงไปอยางไร หรอมปญหาอะไร มความพงพอใจมากนอยเพยงใด เปนตน
2. เพอการอธบาย (Explanation) เพอใชในการอธบาย ผลทไดจากการวจยจะสามารถบอกเหตผลของสงทเกดขนได วา มสาเหตมาจากสงใดหรอไดรบอทธพลจาก ตวแปรใดหรอปจจยใด รวมทง ปจจยใดมอทธพลมาก นอยกวากน ซงผวจยอาจทดลองใสปจจยลงไป ในสงทศกษาแลวสงเกตการเปลยนแปลงหรอปฏกรยา ทเกดขน แลวจะชวยอธบายไดวา การเปลยนแปลงหรอปฏกรยาทเกดขนนน เปนเพราะสาเหตใดหรอ ไดรบอทธพลจากสงใด
3. เพอการท านาย (Prediction) เพอใชในการท านาย ในบางครง เราจ าเปนทจะตองทราบอนาคตของสงทศกษา วาเปนเชนไร อนจะชวยใหมนษยสามารถทจะเตรยมการ ปรบตวใหทนการเปลยนแปลงทจะเกดขน ในอนาคตไดซงการวจยนอาจจะอาศยขอมลทเกดขน มาแลวในอดตจนถงปจจบนแลวท า การวเคราะหแนวโนมทจะเกดขนในอนาคต ซงอาจจะอาศยวธการทางสถตหรออาศยประสบการณ ของผเชยวชาญหลาย ๆ คน เปนตน
4. เพอการควบคม (Control) เพอใชในการควบคม ในการด าเนนกจกรรมอยางใดอยางหนงซงตองการ ประสทธภาพและคณภาพของงาน จ าเปนทจะตองเฝาตดตามการเปลยนแปลง และมการปรบปรง การด าเนนกจกรรมนน ๆ อยเสมอ เพอใหสามารถไดขอมลทถกตองทนเหตการณและเพยงพอ ตอการตดสนใจ แกปญหาและปรบปรงงานนน ๆ จ าเปนจะตองอาศยกระบวนการวจยทรอบคอบ รดกมยงขน
5. เพอการพฒนา (Development) ในการวจยจะชวยใหทราบสภาพความเปนอย หรอสภาพ
การด าเนนการใด ๆ วามประสทธภาพ หรอมปญหา หรอความตองการเพยงใด และสามารถทดลอง
แกปญหาหรอปรบปรงสภาพการด าเนนงานใด ๆ อยเสมอ กจะท าใหสภาพความเปนอย หรอ สภาพด าเนนการใด ๆ ไดรบการพฒนาใหมประสทธภาพและสงผลตอคณภาพของงานนน อนจะสงผลตอความสงบสขของมนษยนนเอง
บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย
14
ธรรมชาตของการวจย
การวจยนบวาเปนกระบวนการหรอกจกรรมทมลกษณะพเศษ โดยคณลกษณะธรรมชาตของการวจยมลกษณะทว ๆ ไปดงน (ไพศาล วรค า, 2550: 7 - 12) 1. การวจยสามารถด าเนนการไดในหลากหลายรปแบบ (Research can take a variety
of form) ขนอยกบลกษณะเฉพาะของสาขาวชาหรอหวขอในการศกษา เชน ใชการส ารวจ การสงเคราะหจากเอกสาร การทดลอง เปนตน ซงโดยทวไปการวจยจะมเปาหมายทส าคญอย 2 ประการ คอ เพอสงสม เพมพนหรอขยายองคความร และเพอคนหาค าตอบของปญหา การวจยทว ๆไปกอาจจะมเปาหมายใดเปาหมายหนงหรอมทงสองเปาหมายนในคราเดยวกน แตส าหรบ
การวจยทางการศกษาแลวสวนใหญจะมเพยงเปาหมายเดยวเทานนคอ หากตองการพฒนาองคความรกมกจะไมคอยสนใจการแกปญหา หรอหากตองการวจยเพอแกปญหากจะมงแกปญหาใดปญหาหนงเปนการเฉพาะโดยประยกตใชองคความรทมอยเดม อยางเชน ครคณตศาสตรในโรงเรยนแหงหนงพบวาผลสมฤทธในวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาต า จงไดเลอกวธสอนทแตกตางกน 3 วธมาทดลองสอน การตดสนใจเลอกวธการสอนมาใชยกระดบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน ยอมเปนวธใดวธหนงในสามวธน ดงนนการวจยในครงนกเพยงเพอใหทราบวา วธสอนใดในสามวธดงกลาวสามารถยกระดบผลสมฤทธทางการเรยนไดดกวากนเทานน 2. การวจยควรมความเทยงตรง (Research should be valid) นอกจากมรปแบบ
หรอเปาหมายในการวจยเปนเครองก าหนดทศทางการวจยแลว เรายงตองการงานวจยทมความเทยงตรง (Validity) อกดวย ซงงานวจยทมความเทยงตรงนนตองมคณลกษณะสองประการตอไปนพรอม ๆ กน คอ ประการแรก ผลการวจยทไดตองสามารถตอบค าถามการวจยไดอยางถกตองตรงตามเปาหมายในการศกษา ซงเรยกวา ความเทยงตรงภายใน (Internal Validity) ประการทสอง ผลการวจยทไดตองสามารถสรปอางองไปยงประชากรของเงอนไขหรอประชากรของกลมตวอยางได ซงเรยกวา ความเทยงตรงภายนอก (External Validity)
2.1 ความเทยงตรงภายใน งานวจยทมความเทยงตรงภายในหรอสามารถตอบค าถาม การวจยไดอยางถกตองตรงตามเปาหมายของการศกษาไดนน ผลการวจยจะตองเปนผลจากตวแปรทผวจยท าการศกษา หรอคาทสงเกตไดจากตวแปรตามเปนผลมาจากตวแปรตนอยางแทจรง ไมใชเปนผลมาจากสงอนหรอตวแปรอนทไมไดศกษา ความเทยงตรงภายในของการวจยถอวาเปนสงส าคญทสดในการด าเนนการวจย ไมวาจะเปนการวจยประเภทใดลวนตองการผลการวจยทสามารถตอบค าถามการวจยไดอยางถกตองทงสน ซงถาหากผลการวจยทไดรบนนไมสามารถตอบค าถามการวจยไดอยางชดเจนหรอผวจยไมแนใจในผลดงกลาว คณคาของงานวจยกดอยลงไปดวย
การวจยทางการศกษา
15
2.2 ความเทยงตรงภายนอก การวจยทมความเทยงตรงภายนอก ผลการวจยจะตองสามารถวางนยทวไปในการสรปอาง (Generalization) ไปยงประชากรของเงอนไขหรอประชากรของกลมตวอยางได (ค าวาประชากรเงอนไขนน หมายถง เงอนไขหรอสถานการณทงหมดทมลกษณะเหมอนกบเงอนไขหรอสถานการณทท าการศกษา) หรอขอคนพบจากการวจยสามารถน าไปใชไดกบสถานการณอน ๆ ทเหมอนหรอคลายคลงกบสถานการณทศกษาไดนนเอง อยางไรกตามการวจยจะมความเทยงตรงภายนอกได จ าเปนมความเทยงตรงภายในเสยกอน แตการวจยทมความเทยงตรงภายในอาจจะมความเทยงตรงภายนอกหรอไมกได 3. การวจยควรมความเชอมน (Research should be reliable) ความเชอมนของ
การวจยนนเกยวของกบการท าซ าได (Replicable) และความคงเสนคงวา (Consistency) ของวธการเงอนไขและผลการวจย ซงบางทอาจแบงออกเปนความเชอมนภายใน (Internal Reliability) และความเชอมนภายนอก (External Reliability) เชนเดยวกบความเทยงตรง โดยความเชอมนภายในนน หมายถง ความคงเสนคงวาของการเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหและการแปลผล เชน เมอใชผ รวบรวมขอมลหลาย ๆ คน ขอมลทไดจากผเกบขอมลแตละคนกยงมความสอดคลองกน เปนตน สวนความเชอมนภายนอกนน หมายถง ความเปนอสระจากผวจย นนคอ ในสถานการณหนงๆ ไมวาจะใหใครท าวจยกจะไดผลการวจยเชนเดยวกน หรอผวจยคนอนสามารถท าการวจยซ าโดยใชวธการเดยวกน ภายใตเงอนไขเดยวกนกจะไดผลการวจยเหมอนกนกบผวจยคนกอน
4. การวจยควรด าเนนการอยางเปนระบบ (Research should be systematic) การทจะท าการวจยใหมความเทยงตรงและความเชอมนนนจะท าอยางไร? ค าตอบงาย ๆ กคอ เมอ
การวจยเปน “กระบวนการ” กควรท ากระบวนการวจยใหเปนกระบวนการเชงระบบ (Systematic
process) อยางค ากลาวของแมกมลแลนและชมาคเกอร (McMillan & Schumacher, 1984: 4) ทนยามการวจยไววา “เปนกระบวนการเชงระบบของการเกบรวบรวมและวเคราะหสารสนเทศ (ขอมล) เพอจดมงหมายบางประการ” หรอ เคอรลนเจอร (Kerlinger, 1973: 11) ทใหความหมายของการวจยทางวทยาศาสตรไววา “เปนการคนควาเชงวพากษและเชงประจกษทมการควบคมเปนระบบของขอเสนอเชงสมมตฐานเกยวกบความสมพนธระหวางปรากฏการณธรรมชาตทสนนษฐานไว” ส าหรบการวจยเปนกระบวนการเชงระบบนนประกอบดวยขนตอนตอไปนคอ 1) ก าหนดประเดนปญหา 2) ทบทวนสารสนเทศ (เอกสารและงานวจยทเกยวของ) 3) เกบรวบรวมขอมล 4) วเคราะหขอมล และ 5) ลงขอสรป ซงแตละขนตอนของการวจยมรายละเอยดดงน
4.1 ขนตอนท 1 ก าหนดประเดนปญหา (Identifying the Problem) เพอใหการวจยเหนกระบวนการเชงระบบ ตองนยามธรรมชาตของปญหาทท าการศกษานนใหชดเจน ถงแมวาปญหาดงกลาวจะเปนทเขาใจกนในวงกวางกตาม ตลอดจนระบความรความจรงทเกยวของกบ
บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย
16
ปญหา และกรอบแนวคดของการวจย ซงกรอบแนวคดในการวจยนจะท าใหสามารถระบขอบเขต ขอตกลงเบองตนหรอเงอนไขทจ าเปนเกยวกบปญหาทท าการวจยได
4.2 ขนตอนท 2 ทบทวนสารสนเทศ (Reviewing Information) เปนการรวบรวมและศกษาสารสนเทศทเกยวของกบปญหา ตลอดจนวธการทใชคนหาค าตอบของปญหาทท าการศกษาหรอปญหาอนทคลายคลงกน ซงสารสนเทศเหลานอาจหาไดจากเอกสารและงานวจยของคนอน ๆ ทท าการศกษาไวแลว
4.3 ขนตอนท 3 เกบรวบรวมขอมล (Collecting Data) การเกบรวบรวมขอมลทเกยวของกบปญหานบเปนขนตอนหนงในกระบวนการวจยเชงระบบ การไดมาซงขอมลจงมอาจปลอยใหเปนไปตามบญตามกรรมได กระบวนการเกบรวบรวมขอมลจะตองมการควบคมและรวบรวมขนอยางสมเหตสมผลและรดกม ขอมลทไดจงจะมความเทยงตรง
4.4 ขนตอนท 4 วเคราะหขอมล (Analyzing Data) วธการวเคราะหขอมลทน ามาใชตองมความเหมาะสมกบขอมลทเกบรวบรวมมาเพอตอบปญหาการวจย
4.5 ขนตอนท 5 ลงขอสรป (Drawing Conclusions) การลงขอสรปหรอการสรปอางองเปนขนตอนตอจากการวเคราะหขอมลเรยบรอยแลว ขอสรปทไดจงขนอยกบขอมลและผลการวเคราะหภายในกรอบแนวคดของการวจยนน ๆ
ถงแมขนตอนของกระบวนการวจยจะจดเรยงล าดบกนอยางเปนระบบ และควรจะด าเนนการวจยไปตามล าดบของขนตอนเหลานน แตในการปฏบตจรงอาจมบางขนตอนทสามารถด าเนนการไปพรอม ๆ กนหรอด าเนนการคาบเกยวกนได
ประโยชนของการวจย
ผลจากการด าเนนการวจย ท าใหมนษยไดรบความรทจะเปนประโยชนตอมวลมนษย ชวยใหการด าเนนกจกรรมตาง ๆ มประสทธภาพ และประสทธผล หลายประการอนจะน าไปส
การด ารงชวตอยรวมกนอยางผาสกดงน (บญชม ศรสะอาด, 2545: 14) 1. ชวยใหไดความรใหม ทงทางทฤษฎและปฏบต
2. ชวยพสจนหรอตรวจสอบความถกตองของกฎเกณฑหลกการและทฤษฎตาง ๆ
3. ชวยใหเขาใจสถานการณ ปรากฏการณและ พฤตกรรมตาง ๆ
4. ชวยพยากรณผลภายหนาของสถานการณ ปรากฏการณและพฤตกรรมตาง ๆ ไดอยางถกตอง
5. ชวยแกไขปญหาไดอยางถกตองและมประสทธภาพ
การวจยทางการศกษา
17
6. ชวยในการวนจฉย ตดสนใจไดอยางเหมาะสม
7. ชวยปรบปรงการท างานใหมประสทธภาพมากขน
8. ชวยปรบปรงและพฒนาสภาพความเปนอย และวถด ารงชวตไดดยงขน
9. ชวยกระตนบคคลใหมเหตผล รจกคดและคนควาหาความรอยเสมอ
การจดประเภทการวจย
การจดประเภทการวจยทางการศกษานนสามารถจดไดหลายแบบแลวแตวาจะใชอะไรเปนเกณฑในการแบง ซงพอสรป ไดดงน (บญชม ศรสะอาด, 2545: 124-127; ไพศาล วรค า, 2550:
17-19; สรวาท ทองบ, 2550: 16-19) 1. ใชระเบยบวธวจยเปนเกณฑในการแบง
1.1 เชงประวตศาสตร
1.2 เชงบรรยาย
1.3 เชงทดลอง
2. ใชจดมงหมายของงานวจยเปนเกณฑในการแบง
2.1 บรสทธ
2.2 ประยกต
2.3 เชงปฏบตการ
3. ใชลกษณะและวธการวเคราะหขอมลเปนเกณฑในการแบง
3.1 เชงปรมาณ
3.2 เชงคณภาพ
3.3 แบบผสมผสาน
4. ใชลกษณะศาสตรและสาขาวชาทเกยวของกบการวจยเปนเกณฑในการแบง
4.1 วทยาศาสตร
4.2 สงคมศาสตร
4.3 มนษยศาสตร
5. ใชวธการควบคมตวแปรเปนเกณฑในการแบง
5.1 เชงทดลอง
5.2 เชงกงทดลอง
5.3 เชงธรรมชาต
บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย
18
1. การใชระเบยบวจยเปนเกณฑในการแบง
1.1 การวจยเชงประวตศาสตร (Historical Research) เปนการวจยทเนนถงการศกษา
คนควา รวบรวมขอมลหรอเหตการณตางๆ ทเกดขนมาแลวในอดต (What was?) ประโยชนของ การวจย ชนดนกคอ สามารถน ามาใชเปนแนวทางในการศกษาเหตการณตางๆ ในปจจบน หรอสามารถน ามาใชประกอบการตดสนใจ เพอแกไขปญหา ตางๆ ทเกดขนในปจจบนไดดวย
1.2 การวจยเชงบรรยาย หรอการวจยเชงพรรณนา (Descriptive Research) เปนการวจยทเนนถงการศกษารวบรวมขอมลตางๆ ทเกดขนในปจจบน (What is ?) ในการด าเนนการวจย นกวจยไมสามารถทจะไปจดสรางสถานการณหรอควบคมตวแปรตางๆ ไดตามใจชอบ การวจยแบบนเปนการคนควาหาขอเทจจรงหรอเหตการณตาง ๆ ทเกดขนอยแลว เชน การศกษาความสมพนธระหวางเพศ และความสนใจตอการเมอง มการวจยหลายชนดทจดไววาเปนการวจยเชงบรรยาย ไดแก
1.2.1 การวจยเชงส ารวจ (Survey Research)
1.2.2 การวจยเชงสงเกต (Observational Research)
1.2.3 การวจยเชงเปรยบเทยบสาเหต (Causal Comparative Research)
1.2.4 การวจยเชงสหสมพนธ (Correlational Research)
1.2.5 การศกษาเฉพาะกรณ (Case Study)
1.3 การวจยเชงทดลอง (Experimental Research) เปนการวจยเพอพสจนความสมพนธเชงเหตผลของ ปรากฏการณตาง ๆ (What Will Be ?) โดยมการจดกระท ากบตวแปรอสระเพอศกษาผลทมตอตวแปรตาม และมการควบคมตวแปรอนมใหมผลกระทบตอตวแปรตาม ซงนยมมากทางดานวทยาศาสตร ส าหรบทางดานการศกษา คอนขางล าบาก ในแงของการควบคมตวแปรเกนลกษณะทส าคญของการวจยเชงทดลองคอ
1.3.1 ควบคมตวแปรเกนได (Control)
1.3.2 จดการเปลยนแปลงคาของตวแปรอสระได (Manipulation)
1.3.3 สงเกตได (Observation)
1.3.4 ท าซ าได (Replication)
2. การใชจดมงหมายของการวจยเปนเกณฑในการแบง
2.1 การวจยบรสทธ (Pure Research) หมายถง การวจยทมจดมงหมายเพอการตอบสนองความอยากรหรอมงทจะหาความรเทานน โดยไมไดค านงวาจะน าผลการวจยทไดไปใชไดหรอไม การวจยประเภทนกอใหเกดทฤษฎใหม ๆ ตามมา
การวจยทางการศกษา
19
2.2 การวจยประยกต (Applied Research) หมายถง การวจยทมจดมงหมายเพอน าผลการวจยทไดไปใชใน การแกปญหา หรอปรบปรงความเปนอยและสงคมของมนษยใหดขนไดแก การวจยทางดานเศรษฐกจ การเมอง การศกษาเปนตน
2.3 การวจยเชงปฏบตการหรอวจยเฉพาะกจ (Action Research) เปนการวจยเพอน าผลมาใชแกปญหาอยางรบดวนหรอปจจบนทนท ซงมจดมงหมายเฉพาะเพอจะน าผลทไดมาใชแกปญหาเฉพาะเรองในวงจ ากด โดยไมไดสนใจวาจะใชประโยชนหรอแกปญหาอนได หรอไม 2.4 การวจยสถาบน (Institutional Research) เปนการวจยทมงน าผลการวจยมาใชเพอปรบปรงงานดานการบรหารของหนวยงานหรอ สถาบนนนๆ โดยไมมจดมงหมายในการน าผลการวจยไปใชกบหนวยงานหรอสถาบนอน
3. การใชลกษณะและวธการวเคราะหขอมลเปนเกณฑในการแบง
3.1 การวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) เปนการวจยทมงคนควาหาขอเทจจรงตาง ๆ ทเกดขนในสถานการณตาง ๆ ตามธรรมชาต โดยพยายามทจะศกษาขอมลดานตาง ๆ มาบรรยายถงความสมพนธของ เงอนไขตาง ๆ ทเกดขนกบสภาพแวดลอมทเปนอย การวจยเชงคณภาพนนเปนการศกษาคนควาในแนวลกมากกวาแนวกวาง การรวบรวมขอมล จะใหความส าคญกบขอมลทเกยวกบประวตสวนตว แนวคด ความรสกตาง ๆ ของแตละบคคล วธการรวบรวมขอมล ไดแก
การสงเกตอยางมสวนรวม การสมภาษณแบบไมเปนทางการจะเปนวธการหลกของการวจยเชงคณภาพ การวเคราะหขอมล จะใชวธการสรปบรรยายทฤษฎและแนวคดตาง ๆ ในการอธบายและวเคราะหเหตการณตาง ๆ
3.2 การวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) เปนงานวจยทมงคนควาขอเทจจรง ตางๆ
เพอหาขอสรปในเชงปรมาณ เปนการศกษาในแนวกวางมากกวาแนวลก เพอทจะน าขอสรป ตางๆ ทไดจากกลมตวอยางอางองไปใชกบกลมประชากร โดยอาศยวธการทางสถต การรวบรวมขอมล เนนหนกไปในทางปรมาณหรอคาตาง ๆ ทสามารถวดไดในเชงปรมาณ วธการรวบรวม ขอมล มหลายรปแบบ เชน การสงแบบสอบถาม การสมภาษณ การสงเกต การสรางสถานการณสมมตการ
ทดลองและการทดสอบ เปนตน การวเคราะหขอมล จะใชวธการทางสถตเขามาใชในการวเคราะหขอมล
3.3 การวจยแบบผสมผสาน (Mixed Method Research) มรปแบบการวจย 2 แนวทาง คอ
3.3.1 รปแบบการวจยแบบผสมผสานรปแบบ (Mix - Model Research) เปน การผสมผสานการวจยเชงคณภาพและการวจยเชงปรมาณภายในขนตอนหรอขามขนตอน เชน
บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย
20
การวเคราะหขอมลดวยวธการวเคราะหขอมลในเชงปรมาณและเชงคณภาพ หรอเกบรวบรวมขอมลทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ โดยใชแบบสอบถามทเปนแบบมาตรประเมนคา (Rating Scale) และแบบสอบถามแบบปลายเปดประกอบเขาดวยกนเปนตน การวจยรปแบบน ไดแก การวจยและพฒนา (Research and Development) และการวจยปฏบตการ (Action Research) เปนตน
3.3.2 วธการวจยแบบผสมผสานวธ (Mix-Method Research) เปนการน าวธการวจยเชงคณภาพและวธการวจยเชงปรมาณมารวมกนท าการศกษาวจยในเรองเดยวกน โดยแตละวธใชวธการวจยในแบบของตนเองท าการศกษาปญหานนต งแตขนตอนแรกจนถงขนตอนสดทาย
จากนนน าเอาผลการวจยทไดจากการศกษาทงสองวธมาชวยอธบายตความซงกนและกน เพอสรปผลการวจย
4. การใชลกษณะศาสตรและสาขาวชาทเกยวกบการวจยเปนเกณฑในการแบง
4.1 การวจยทางสงคมศาสตร ไดแก การวจยเกยวกบสงคม การเมอง การปกครอง การศกษา เศรษฐกจ เปนตน
4.2 การวจยทางมนษยศาสตร ไดแก การวจยเกยวกบคณคาของมนษย เชน ภาษาศาสตร
ดนตร ศาสนา โบราณคด ปรชญา เปนตน
4.3 การวจยทางวทยาศาสตร ไดแก การวจยทางชววทยา เคม ฟสกส วศวกรรม แพทย พยาบาล เทคนคการแพทย เภสชศาสตร เปนตน
5. การใชวธการควบคมตวแปรเปนเกณฑในการแบง
5.1 การวจยเชงทดลอง (Experimental Research) เปนการวจยเพอพสจนความสมพนธเชงสาเหต โดยมการจดสถานการณทดลอง ดวยการควบคมระดบของตวแปรตน และก าจดอทธพลของตวแปรภายนอกตาง ๆ ทไมเกยวของแลววดผลตวแปรตามออกมา
5.2 การวจยเชงกงทดลอง (Quasi Experimental Research) เปนการวจยทสามารถควบคมตวแปรภายนอกทไมตองการไดเพยง บางตว เนองจากไมสามารถสมตวอยางใหเทากนได
5.3 การวจยเชงธรรมชาต (Naturalistic Research) เปนการวจยทคนหาความจรงของ สภาพการณในสงคม ใชการสงเกตการณเปนส าคญ และสรปผลโดยใชการวเคราะห สงเคราะห
ประเมนคาอนมาน และอปมาน
การวจยทางการศกษา
21
ขนตอนในการวจย
ในการวจยแตละประเภท อาจมขนตอนแตกตางไป ในทนจะกลาวถงขนตอนในการวจยซงไมไดหมายคลมไปถงวาการวจยทกประเภท ตองมขนตอนตามทจะกลาว ตอไปน ทกประการ (ไพศาล วรค า, 2550: 17-22). 1. เลอกหวขอปญหา เปนการตอบค าถามทวาเราจะท าวจยเรองอะไร ซงจะตองพจารณาใหรอบคอบดวยความมนใจและเขยนชอเรองทจะวจยออกมา
2. การก าหนดขอบเขตของปญหา เมอไดปญหาทจะท าการวจยแนนอนแลวควรจะก าหนดขอบเขตของปญหาใหชดแจง เนองจากการก าหนดปญหาทแนนอนชวยผวจยไดดงน
2.1 วางแผนรวบรวมขอมลดวยวธการตาง ๆ ทเหมาะสม
2.2 รถงเทคนคตาง ๆ ทเหมาะสมในการเลอกกลมตวอยาง สถตทใชในการวเคราะหขอมล ตลอดจนการแปลผลการวจย
2.3 มองเหนภาพอยางชดเจนวาจะตองท าอะไรบาง
3. การศกษาเอกสารและผลงานวจยทเกยวของ โดยการศกษาสาระความร แนวคด ทฤษฎ
และผลงานวจยทเกยวกบเรองนนในต ารา หนงสอ วารสาร รายงานการวจยและเอกสาร อน ๆ ซงจะมประโยชนตอผวจยในขอตอไปน
3.1 ชวยใหไมเกดการซ าซอนในการวจย
3.2 ชวยใหก าหนดขอบเขตของการท าวจยไดถกตองชดเจน (กรอบแนวคด) 3.3 ไดแนวทางในการก าหนดสมมตฐาน (กรณทมสมมตฐาน) 3.4 ไดแนวทางในการสรางเครองมอเพอรวบรวมขอมล
3.5 ไดแนวทางในการสมตวอยาง
3.6 ไดแนวทางในการใชคาสถตในการวเคราะหขอมล
3.7 ไดแนวทางการแปลผลการวจยและการเขยนรายงานการวจย
4. การก าหนดสมมตฐาน หมายถง การเขยนขอความ ท เปนขอคาดหวงเ กยวกบ
ความแตกตางทอาจเปนไปได ระหวางตวแปรตาง ๆ ซงสมมตฐานนนไมจ าเปนวาจะตองเปนจรงเสมอไป
5. การเขยนเคาโครงการวจย การเขยนเคาโครงการวจยเปนขนตอนทส าคญขนหนง
เนองจากเคาโครงการวจยน นจะเปนแบบแผนในการด าเนนงานวจย อยางมระบบควรจะประกอบดวย
5.1 ชองานวจย
5.2 ภมหลงหรอทมาของปญหา
บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย
22
5.3 วตถประสงค
5.4 ขอบเขตของการวจย
5.5 ตวแปรตาง ๆ ทวจย
5.6 ค านยามศพทเฉพาะ (ในกรณทจ าเปน) 5.7 สมมตฐาน (ถาม) 5.8 วธด าเนนการวจย
5.9 รปแบบของงานวจย
5.10 การสมตวอยาง
5.11 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล
5.12 การวเคราะหขอมล
5.13 แผนการท างาน
5.14 งบประมาณ
6. การสรางเครองมอรวบรวมขอมล กอนทจะด าเนนการรวบรวมขอมล ผวจยจะตองทราบวา จะใชเครองมออะไรในการเกบรวบรวมขอมล และเครองมอนนมหรอยง ถายงไมมตองด าเนนการสรางและน าเครองมอนนไป ทดลองใช เพอหาคณภาพของเครองมอ อยางไรกตาม ผวจยไมจ าเปนตองสรางเครองมอรวบรวมขอมลเองเสมอไป กรณททราบวามเครองมอทสรางขนอยางเปนมาตรฐานเหมาะสมกบการทจะน าไปใชในการเกบรวบรวมขอมล กอาจยมเครองมอดงกลาวมาใชไดถาสงสยในเรองคณภาพของเครองมอ เนองจากสรางไวนานแลวกอาจน ามาทดลองใชและวเคราะหหาคณภาพใหมอกครงหนงเมอพบวามคณภาพเขาเกณฑกน ามาใชเกบรวบรวมขอมลได
(การวจยบางเรองอาจไมใชเครองมอรวบรวมขอมลทเปนแบบแผนกจะตดขนตอนนออกไป) 7. ขนด าเนนการเกบรวบรวมขอมล ในการด าเนนการเกบรวบรวมขอมลผวจยจะตองทราบวาในการท าการวจยนนสามารถจะรวบรวมขอมลจากกลมประชากรทงหมด หรอสมตวอยาง ซงในการสมตวอยางนนกตองทราบวาจะตองสมตวอยางโดยวธการใดทจะใหไดกลมตวอยางทเปนตวแทนทดของกลมประชากร ขอมลทผวจยจะท าการรวบรวมน นมาจากไหน ปฐมภม (Primary
Source) หรอทตยภม (Secondary Source) วธการรวบรวมขอมลทนยมใชในการวจยทางการศกษา ไดแก
7.1 การใชแบบทดสอบ
7.2 การใชแบบวดเจตคต
7.3 การสงแบบสอบถาม
7.4 การสมภาษณ
การวจยทางการศกษา
23
7.5 การสงเกต
7.6 การใชเทคนคสงคมมต
7.7 การทดลอง
7.8 การจดกระท าขอมล (Data Processing) การจดกระท าขอมลเปนวธด าเนน
การอยางมระบบตามล าดบขน กบขอมลตาง ๆ เพอใหบรรลผลส าเรจตามความมงหมาย
การจดกระท าขอมล
ในการวจยแตครงผวจยตองมการจดกระท าขอมลในการวจยทกครง เพอจะชวยท าใหการวจยมระบบมากขน ขน (ไพศาล วรค า, 2550: 19-24; บญชม ศรสะอาด, 2553: 40-49). 1. Input เปนการจดเตรยมขอมลเพอการวเคราะห เชน การบนทกรอยคะแนน การลงรหสขอมล การถายขอมลลงคอมพวเตอร เปนตน
2. Processing เปนขนตอนของการจดแบงประเภทของขอมล ส าหรบการวจยเชงคณภาพและเปนขนตอนการค านวณ ส าหรบการวจยเชงปรมาณ ซงในขนตอนนอาจจะค านวณดวยมอ ใชเครองคดเลข หรอใชเครองคอมพวเตอรขนอยกบปรมาณของขอมลและปจจยเอออ านวย
3. Output เปนขนตอนทน าผลจากการขนตอนทไดจากขน Processing มาเขยนเปนรายงาน
หรอเสนอในรปแบบของตารางหรอแผนภมตางๆ แลวแปลความหมายของผลทได
4. การสรปผลการวจยและเขยนรายงาน ขนนจะเปนขนสดทายของการวจย โดยการสรปผลการวจย และเขยนรายงานการวจย ซงโดยทวไปในรายงานการวจยประกอบดวย
4.1 บทน า ซงประกอบดวยความส าคญและความเปนมาของปญหา วตถประสงคในการวจย สมมตฐานในการวจย ขอบเขตของการวจย ขอตกลงเบองตน ความไมสมบรณของการวจยและค านยามศพทเฉพาะ
4.2 การตรวจสอบเอกสาร
4.3 วธการด าเนนการวจย ซงประกอบดวย กลมประชากร กลมตวอยาง วธการสม ตวอยาง เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล และขนตอนการด าเนนการรวบรวมขอมล ตลอดจนวธการวเคราะหขอมล
4.4 ผลการวจย
4.5 สรปผลการวจย อภปรายผลและขอเสนอแนะ
บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย
24
คณลกษณะของนกวจย
ผทประสบความส าเรจในงานวจยจงมกจะมบคลกภาพ และความสามารถตามทรวบรวมไดดงน
1. ดานอารมณหรอทศนคต ผทประสบความส าเรจในการวจยนนมกจะมความมงหวงและแรงขบทางอารมณตางๆ (บญชม ศรสะอาด, 2545: 12-19).
1.1 มความฉลาดทางอารมณ (EQ) เปนผทมความฉลาดทางศลธรรม (MQ) รวมทงเปนคนมคณธรรมจรยธรรมดวย
1.2 มแรงกระตนเตอนภายในตวเอง อนเกดขนจากความอยากรอยากเหนมากเปนพเศษ
1.3 เปนคนทมความสข เพลดเพลนตอการงานคดสรางสรรคของใหม 1.4 เปนบคคลทมแรงจงใจใฝสมฤทธ (Achievement Motive) หรอเปนคนทมงหวงหรอตองการจะท าอะไรใหส าเรจมาก เพราะคดวาผลงานนนจะมประโยชนตอตนเองและผอน
2. ดานความรความสามารถ มกจะมลกษณะเดน ๆ ในทางความรทมประสทธภาพ คอเปนความรทใชงานแตมใชความรทเกบสะสมไว ไดแก
2.1 เปนผมความฉลาดทางปญญา (IQ) สง รวมถงเปนผทมความสามารถในการคนหา
เลอก และใชผลงานการวจยของคนอนไดอยางดและรวดเรวดวย
2.2 เปนคนทมความรและทกษะในการใชแบบแผนการวจย (Research Design) วธการทางวทยาศาสตร และทกษะในการใชหลกตรรกวทยาในการแกปญหา
2.3 เปนคนทมความรและทกษะในการใชเครองมอการวจยประเภทตางๆ
2.4 เปนคนทมความรและทกษะในวธการวเคราะหขอมล วธการทางสถตวเคราะห
2.5 เปนคนทมความสามารถในการสรปความคดใหเปนขอยต แลวน าไปใชอางองไดอยางกวางขวาง (Generalization)
2.6 เปนคนทมความสามารถในการตรวจสอบ วพากษวจารณและคาดคะเนได
2.7 เปนคนทมระบบในการท างาน โดยท างานมระเบยบ และสามารถจดหมวดหมของความคดสามารถเขยนรายงานการวจยไดด
3. ดานความสามารถในการตดสนใจ ผทประสบความส าเรจในการวจยมกจะมความสามารถในการเลอกกระท า หรอสามารถตดสนใจไดด เชน
3.1 เปนคนทกลาคด กลาตดสนใจในสงทด
3.2 เปนคนทอดทน ความสามารถในการเผชญฝาฟนปญหาและอปสรรค (AQ) สง
3.3 เปนคนใจกวาง รบฟงความคดเหนของคนอน
การวจยทางการศกษา
25
3.4 เปนคนทถอมตน รอบคอบ สภาพตอคนทวไป ไมใชอารมณในการตดสนใจ
แตใชปญญาทรอบคอบในการตดสนใจทก ๆ อยาง
3.5 เปนคนทมแรงศรทธาในปญญา และมรสนยมในทางวทยาศาสตร นนคอ
เปนผยดมนในหลกวชาทดงามและยตธรรม
3.6 เปนคนทมความคดเปนอสระและท างานไปในทางทดงาม
3.7 เปนคนทประมาณตวเองได คอ รฐานะแหงตน รก าลงของตน รขอบเขตของตน
3.8 เปนคนทมความสามารถในการควบคมตวเองใหเปนไปตามหลกวชาทดงามและยตธรรม
3.9 เปนผทมความเชอมนในกฎเกณฑธรรมชาต เชอมนตามหลกเหตผล
3.10 เปนคนทมความหวงทจะเหนผลงานวจยอยเสมอ
คณสมบตทงหมดทกลาวมาแลวนนบไดวาเปนลกษณะทเดน ๆ โดยเฉพาะของนกวจยผทประสบความส าเรจทางการวจย ดงนนถาทานตองการเปนนกวจยทมคณสมบตและความสามารถดงกลาวมาแลว กควรจะไดฝกฝนตนเองในดานตาง ๆ เทาทจะกระท าได
จรรยาบรรณนกวจย
คณะกรรมการบรหารสภาวจยแหงชาต ในการประชมเมอวนท 8 เมษายน พ.ศ.2541 ไดก าหนดจรรยาบรรณนกวจยขนเพอใชเปนแนวหลกเกณฑทควรประพฤตของนกวจยทวไป ไมวาจะเปนสาขาวชาการใด ๆ โดยใหมลกษณะเปนขอพงสงวร คณธรรมและจรยธรรมในการท างานวจยของนกวจยไทยม ดงน (ส านกงานคณะกรรมการการวจยแหงชาต, 2541: 8-12) “นกวจย” หมายถง ผทด าเนนการคนควาหาความรอยางเปนระบบ เพอตอบประเดนทสงสย โดยมระเบยบวธอนเปนทยอมรบในแตละศาสตรทเกยวของ ระเบยบวธดงกลาวจงครอบคลมทงแนวคด มโนทศน และวธการทใชในการรวบรวมและวเคราะหขอมล
“จรรยาบรรณ” หมายถง หลกความประพฤตอนเหมาะสม แสดงถงคณธรรมและจรยธรรมในการประกอบอาชพ ทกลมบคคลแตละสาขาวชาชพประมวลขนไวเปนหลกเพอใหสมาชกในสาขาวชาชพนน ๆ ยดถอปฏบตเพอรกษาชอเสยงและสงเสรมเกยรตคณของสาขาวชาชพของตน
จรรยาบรรณในการวจย จดเปนองคประกอบทส าคญของระเบยบวธวจย เนองดวยในกระบวนการคนควาวจย นกวจยจะตองเขาไปเกยวของใกลชดกบสงทศกษา ไมวาจะเปนสงมชวตหรอไมมชวต การวจยจงอาจสงผลกระทบในทางลบตอสงทศกษาได หากผวจยขาดความรอบคอบระมดระวง การวจยเปนกจกรรมทมความส าคญอยางยงตอการวางแผนและก าหนดนโยบายใน
บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย
26
การพฒนาประเทศทกดาน โดยเฉพาะในการพฒนาคณภาพชวตของคนในประเทศ ผลงานวจยทมคณภาพขนอยกบความรความสามารถของนกวจยในเรองทจะศกษา และขนอยกบคณธรรมจรยธรรมของนกวจยในการท างานวจยดวย ผลงานวจยทดอยคณภาพดวยสาเหตใดกตาม หากเผยแพรออกไป อาจเปนผลเสยตอวงวชาการและประเทศชาตได
ดวยเหตนสภาวจยแหงชาตจงก าหนด “จรรยาบรรณนกวจย” ไวเปนแนวทางส าหรบนกวจยยดถอปฏบต เพอใหการด าเนนงานวจยตงอยบนพนฐานของจรยธรรมและหลกวชาการ ทเหมาะสม ตลอดจนประกนมาตรฐานของการศกษาคนควาใหเปนไปอยางสมศกดศรและเกยรตภมของนกวจยไว 9 ประการ (ส านกงานคณะกรรมการการวจยแหงชาต, 2541: 12-15)
1. นกวจยตองซอสตยและมคณธรรมในทางวชาการและการจดการ
นกวจยตองมความซอสตยตอตนเอง ไมน าผลงานของผอนมาเปนของตน ไมลอกเลยนงานของผอน ตองใหเกยรต และอางถงบคคลหรอแหลงทมาของขอมลทนามาใชในวจยตองซอตรงตอการแสวงหาทนวจย และมความเปนธรรมเกยวกบผลประโยชนทไดจากการวจย
2. นกวจยตองตระหนกถงพนธกรณในการท างานวจย ตามขอตกลงทท าไวกบหนวยงานทสนบสนนการวจย และตอหนวยงานทตนสงกด
นกวจยตองปฏบตตามพนธกรณและขอตกลงการวจยทผเกยวของทกฝายยอมรบรวมกน อทศเวลาท างานวจยใหไดผลทดทสดและเปนไปตามก าหนดเวลา มความรบผดชอบ
ไมละทงงานระหวางด าเนนการ
3. นกวจยตองมพนฐานความรในสาขาวชาการทท าวจย
นกวจยตองมพนฐานความรในสาขาวชาการทท าวจยอยางเพยงพอ และมความรความช านาญ หรอมประสบการณเกยวเนองกบเรองทท าวจย เพอน าไปสงานวจยทมคณภาพ และเพอปองกนปญหาการวเคราะห การตความ หรอการสรปทผดพลาด อนอาจกอใหเกดความเสยหายตองานวจย
4. นกวจยตองมความรบผดชอบตอสงทศกษาวจย ไมวาจะเปนสงทมชวตหรอไมมชวต
นกวจยตองด าเนนการดวยความรอบคอบ ระมดระวง และเทยงตรงในการท าวจยทเกยวของกบคน สตว พช ศลปวฒนธรรม ทรพยากร และสงแวดลอม มจตส านกและมปณธานทจะอนรกษศลปวฒนธรรม ทรพยากรและสงแวดลอม
5. นกวจยตองเคารพศกดศร และสทธของมนษยทใชเปนตวอยางในการวจย
นกวจยตองไมค านงถงผลประโยชนทางวชาการจนละเลยและขาดความเคารพในศกดศรของเพอนมนษย ตองถอเปนภาระหนาททจะอธบายจดมงหมายของการวจยแกบคคลทเปนกลมตวอยาง โดยไมหลอกลวงหรอบบบงคบ และไมละเมดสทธสวนบคคล
การวจยทางการศกษา
27
6. นกวจยตองมอสระทางความคด โดยปราศจากอคตในทกขนตอนของการท าวจย
นกวจยตองมอสระทางความคด ตองตระหนกวา อคตสวนตน หรอความล าเอยงทางวชาการ อาจสงผลใหมการบดเบอนขอมลและขอคนพบทางวชาการ อนเปนเหตใหเกดผลเสยหายตองานวจย
7. นกวจยพงน าผลงานวจยไปใชประโยชนในทางทชอบ
นกวจยพงเผยแพรผลงานวจยเพอประโยชนทางวชาการและสงคม ไมขยายผล ขอคนพบจนเกนความเปนจรง และไมใชผลงานวจยไปในทางมชอบ
8. นกวจยพงเคารพความคดเหนทางวชาการของผอน
นกวจยพงมใจกวาง พรอมทจะเปดเผยขอมลและขนตอนการวจย ยอมรบฟงความคดเหนและเหตผลทางวชาการของผอน และพรอมทจะปรบปรงแกไขงานวจยของตนใหถกตอง
9. นกวจยพงมความรบผดชอบตอสงคมทกระดบ
นกวจยพงมจตส านกทจะอทศก าลงสตปญญาในการท าวจย เพอความกาวหนาทางวชาการ เพอความเจรญและประโยชนสขของสงคมและมวลมนษยชาต
กฎหมายทเกยวของทางการศกษา
จรยธรรมการท าวจยในคนฉบบนจะกลาวถงหลกจรยธรรมและแนวทางปฏบต หรอการประยกตใช โดยบางสวนน ามาจาก “แนวทางจรยธรรมการท าวจยในคนในประเทศไทย พ.ศ. 2550” ของชมรมจรยธรรมการท าวจยในคนในประเทศไทย (Forum for Ethical Review Committee in
Thailand หรอ FERCIT) หลกจรยธรรมสากล และรายงานโครงการสงเสรมพฒนามาตรฐานดานจรยธรรมการวจยในคน (สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต, 2541 : 3) หลกจรยธรรมการท าวจยในคนทวไป หรอ Belmont Report ประกอบดวยหลก 3 ประการ ไดแก
1. หลกความเคารพในบคคล (Respect for person)
2. หลกคณประโยชน ไมกออนตราย (Beneficence)
3. หลกความยตธรรม (Justice)
ซงเดกอาย 7 - ต ากวา 18 ป ใหขอการยนยอม (Assent) “การยอมตาม” เดกอาย 7 -12 ป ใหมเอกสารขอมลฉบบทงายส าหรบเดกทจะเขาใจได อาจมรปภาพ ประกอบค าอธบาย ใหผปกครองลงนามในเอกสารการยนยอมของเดกดวย เดกอายเกน 12 - ต ากวา 18 ป ใหใชเอกสารขอมลทมขอความเหมอนฉบบสาหรบผปกครองไดโดยปรบสรรพนามใหสอดคลอง การก าหนดอายของเดกทจะใหการยนยอม อาจแตกตางกนในแตละสถาบน
บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย
28
สรป
การวจยเปนกระบวนการคนควาหาความรความจรงใหมๆ อยางเปนระบบ เพอจดมงหมายการวจยระดบใดระดบหนง ไดแก เพอการบรรยาย เพอการอธบาย เพอการท านาย หรอเพอ
การควบคม กอนทจะเปนกระบวนการวจยเชนในปจจบน กระบวนการวจยไดมววฒนาการมาจากวธการและแสวงหาความรความจรงจากยคโบราณ ผานยคกอนปจจบน จนกระทงถงยคปจจบน ทเรยกวา “วธการวจย” การวจยทางการศกษานนสามารถจดไดหลายแบบแลวแตวาจะใชอะไรเปนเกณฑในการแบง และนกวจยจะตองมคณลกษณะและความสามารถในการท าวจยเปนอยางด
รวมทงมคณธรรมจรยธรรมตามจรรยาบรรณของนกวจย
แบบฝกหด
ค าชแจง ใหทานตอบค าถามตามประเดนทก าหนดใหพอสงเขป
1. จงอธบายการแสวงหาความร ความจรงของมนษยมาใหเขาใจ
หาความรความจรง ใหอธบายตามความเขาใจ
2. การวจยทางการศกษามความจ าเปนอยางไร
3. การแบงประเภทของการวจยแบงไดอยางไรบาง
4. การวจยมประโยชนอยางไร
5. จรรยาบรรณนกวจยตามทส านกงานคณะกรรมการการวจยแหงชาตก าหนดไว ขอใดส าคญทสด เพราะเหตใด
การวจยทางการศกษา
29
เอกสารอางอง
นงลกษณ วรชชย. (2542). ความสมพนธโครงสรางเชงเสน (LISREL) สถตวเคราะหส าหรบ
การวจยทาง สงคมศาสตรและพฤตกรรมศาสตร. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณ มหาวทยาลย.
บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน (ฉบบปรบปรงใหม). พมพครงท 7. กรงเทพฯ:
สวรยาสาสน. บญเรยง ขจรศลป. (2533). วธการวจยทางการศกษา. กรงเทพ: ฟสกสเซนเตอร. ผองพรรณ ตรยมงคลกล. (2544). การวจยในชนเรยน. พมพครงท 3. กรงเทพฯ:
มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
พวงรตน ทวรตน. (2543). วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 8.
กรงเทพฯ: เจรญผล.
ไพศาล วรค า. (2550). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ. รตนะ บวสนธ. (2543). เอกสารค าสอนการวจยและพฒนาการศกษา. พษณโลก: คณะศกษาศาสตร
มหาวทยาลยนเรศวร.
สภาวจยแหงชาต. (2541). จรรยาบรรณนกวจย. กรงเทพฯ: ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต. สมบต ทายเรอค า. (2551). ระเบยบวธวจยส าหรบมนษยศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 3.
มหาสารคาม : โรงพมพมหาวทยาลยมหาสารคาม.
สรวาท ทองบ. (2550).การวจยทางการศกษา. มหาสารคาม: อภชาตการพมพ. Best, J. W., & Kahn J, V. (1989). Research in Education. 6
th ed. Englewood Cliffs, New Jersey:
Prentice hall.
Kerlinger, F. N. (1973). Fundations of behavioral research. New York: Holt,Rinehart &
Winston.
McMillan, J.H, & Schumacher. S. (1984). Research in education: A conceptual
introduction. Boston : Little, Brown.
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 2
การเลอกปญหาการวจย
จดประสงคเชงพฤตกรรม
เมอเรยนจบบทเรยนน ผเรยนมความสามารถดงน
1. บอกแหลงทมาของปญหา และอธบายเกณฑในการเลอกปญหาการวจยทางการศกษาได
2. บอกหลกการในการตงชอ และอธบายแนวทางในการตงชอเรองวจยได
3. รวบรวมความรเพอก าหนดวตถประสงคและขอบเขตการท าวจยได
4. บอกความส าคญและประโยชนของการวจยทางการศกษาได
เนอหาสาระ
เนอหาสาระในบทนประกอบดวย
1. แหลงทมาของปญหาการวจย
2. เกณฑในการเลอกปญหาการวจย
3. แนวทางในการตงชอเรองวจย
4. ขอควรระวงในการเลอกปญหาการวจย
5. การก าหนดวตถประสงคของการวจย
6. การก าหนดขอบเขตของการวจย
7. การบอกความส าคญหรอประโยชนของการวจย
การวจยทางการศกษา
31
วธสอนและกจกรรม
กจกรรมการเรยนการสอนเรอง การเลอกปญหาการวจย ดงน
1. ผสอนทบทวนเกยวกบความรเบองตนเกยวกบการวจย โดยการใชค าถามเปนสอ
2. ผสอนบรรยายหวขอการเลอกปญหาการวจย
3. ผสอนมอบหมายใหผเรยนแบงกลมหาสาเหตของปญหาการวจย แลวน าเสนอโดยผสอนสมผเรยนในกลมเปนหวหนาการน าเสนอ และสรปความรแตละรปแบบของสาเหตของปญหาการวจย โดยเพอนสมาชกทฟงท าหนาทตงค าถาม และอภปรายเสนอแนะ
4. ผเรยนรวมกนจดท าแผนผงความคด แลวบนทกความรเปนรายบคคล
5. ผสอนสรปเพมเตมในแตละประเดน
6. ผเรยนจดท าบนทกการเรยนร
สอการเรยนการสอน
สอการเรยนการสอนทใชประกอบกจกรรมการเรยนการสอน มดงน
1. เอกสารประกอบการเรยนการสอน การวจยทางการศกษา 2. ต ารา ไพศาล วรค า. (2550). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ.
บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน (ฉบบปรบปรงใหม). พมพครงท 7. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.
3. สไลดน าเสนอ เรอง ความรเบองตนเกยวกบการวจย
4. เครอขายอนเทอรเนต www.watpon.com , http://library.udru.ac.th
บทท 2 การเลอกปญหาการวจย
32
การวดผลและการประเมนผล
จดประสงค วธการ เครองมอ เกณฑการวดและ
ประเมนผล
1. บอกแหลงทมาของปญหา และอธบายเกณฑในการเลอกปญหาการวจยทางการศกษาได
2. บอกหลกการในการตงชอ
และอธบายแนวทางในการตงชอเรองวจยได
3. บอกวธการก าหนดวตถประสงคและขอบเขตของการท าวจยได
4. บอกความส าคญและประโยชนของการวจยทางการศกษาได
ซกถามความรความเขาใจในประเดนส าคญทกหวขอเรองการตอบค าถามและการอภปราย
แบบสงเกตพฤตกรรม
1.พฤตกรรมการแสดงออกทงการตอบค าถาม/การรวมอภปราย/การท าแบบฝกหดผานเกณฑรอยละ 80
2.ชนงานทท าสอดคลองกบจดประสงคคลอบคลมเนอหา เสนอความคดเหนชดเจน สงงานตรงเวลาผานรอยละ 80
การวจยทางการศกษา
33
บทท 2
การเลอกปญหาการวจย
ความน า
สงทนกวจยยงไมทราบ กอใหเกดความสงสยอยากทราบค าตอบ และตองการคนหาค าตอบ ปญหาการวจยจะตองมความชดเจนเพยงพอ ซงถอวาเปนขนตอนทยากทสดขนตอนหนงของการวจย การก าหนดปญหาการวจยทมความชดเจนเพยงพอจะน าไปสกระบวนการวจยทมประสทธภาพ รายละเอยดในการก าหนดปญหาการวจยนนอาจจะแตกตางกนไปตามประเภทของการวจย คณคาของงานวจยจะเรมตงแตการเลอกปญหาการวจยทมคณคามาท า ดงนนผวจยจะตองเลอกปญหาอยางรอบคอบ และสามารถท าไดส าเรจ และในบทนจะกลาวถงแหลงทมาของปญหาการวจย เกณฑในการเลอกปญหาการวจย ขอควรระวงในการเลอกปญหาการวจย การก าหนดขอบเขตของการวจย และการบอกถงความส าคญของการวจย น าเสนอแนวทางทจะชวยใหผทจะท าวจยสามารถก าหนดหวขอเรองและประเดนของการวจยไดงายขน
แหลงทมาของปญหาการวจย
การเลอกปญหาการวจยนบวาเปนเรองทยากอยางยงส าหรบนกวจยทมประสบการณนอย เพราะไมทราบวาจะท าวจยเพอแกไขปญหาอะไร จะคนหาประเดนปญหาการวจยจากแหลงใด และสวนมากมกจะไปขอค าปรกษาจากนกวจยทมประสบการณสง แตอยางไรกตาม ปญหาการวจยมาจากผมประสบการณสงเทานน ผวจยอาจไดปญหาการวจยจากแหลงตาง ๆ ดงน (ไพศาล วรค า, 2550: 32-33)
1. จากประสบการณของผวจย มาจากความสนใจ ประสบการณและภมหลงของผวจยเอง ซงอาจเปนเรองราวทผวจยสนใจจะหาค าตอบหรอขอเทจจรง หรออาจเปนเรองทผวจยประสบเองแตยงไมสามารถหาค าตอบมาอธบายไดหรอยงมขอสงสยอย 2. จากงานประจ า ผทปฏบตงานประจ ายอมมความรความเขาใจในงานทตนเองท าไดด และ อาจไดปญหาการวจยจากปญหาทประสบอยในการปฏบตงานหรอจากการสงเกตเหตการณ
ความเคลอนไหว ความเปลยนแปลงในสงคมไมวาจะเปนปญหาในระดบบคคลหรอปญหาในระดบองคกร ปญหาเหลานหากน ามาคดตอกจะสามารถพฒนาเปนหวของานวจยไดเปนอยางด การวจย
บทท 2 การเลอกปญหาการวจย
34
ลกษณะนเรยกวา “R2R” (Routine to Research) ท าใหเกดความสงสยและตองการคนหาความร เพออธบายปรากฏการณหรอตองการคนหาแนวทางวธการแกไขเหลานน 3. จากเอกสารและงานวจยทเกยวของ ถอเปนแหลงทมาของหวขอการวจยทดอกแหลงหนง เอกสารและงานวจยทเกยวของ หมายถง ผลงานทางดานเอกสาร ผลงานทางดานการวจยและทฤษฎตาง ๆ ทมอยในสาขาวชาหรอทเกยวของกบสาขาวชา ซงอาจแยกเปนแหลงยอย ๆ ดงน 3.1 ต ารา การอานต าราตาง ๆ จะท าใหเกดความรสกนกคด และอาจเกดขอสงสยใครรในบางประการทจะตองมการตรวจสอบดวยกระบวนการวจย หรอไมกมองเหนประโยชนทจะน าหลกการหรอทฤษฎในต ารานนไปใชแกปญหา โดยใชกระบวนการวจยเปนการตรวจสอบแนวคดความเปนไปได หรอประสทธผลของหลกการและทฤษฎเหลานน เชน การอานต าราเกยวกบแนวคดการเรยนรทมการวจยเปนพนฐาน (Research Based Learning) ผทสนใจเมออานพบอาจคดหารปแบบการจดการเรยนรเพอน าไปทดลองใชกบนสต นกศกษาในรายวชาทตนเองสอนอย เปนตน
3.2 รายงานการวจย การอานงานวจยใหมๆ อยเสมอจะชวยใหผอานมความรทนสมย นอกจากแนวคดในการวจยทผ วจ ยน าเสนอในรายงานการวจยแลว รายงานการวจยจะมขอเสนอแนะทงทเปนขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช และขอเสนอแนะในการศกษาคนควาหรอวจยตอ ขอเสนอแนะดงกลาวนจะมประโยชนอยางมากส าหรบผทสนใจและอยากท าวจยในเรองนน ผทจะท าวจยสามารถน าขอเสนอแนะนน ๆ ไปท าวจยไดทนท 3.3 รวมบทคดยองานวจย แหลงทมาของหวของานวจยทส าคญอกแหลงหนงกคอ รวมบทคดยองานวจย ซงหนวยงานทมภารกจในการวจยจะท าการวบรวมบทคดยองานวจยของหนวยงานเปนประจ าทกป การอานรวมบทคดยอจะท าใหไดแนวคดทหลากหลาย ไดเหนภาพ
กวางๆ วามใครท าการศกษาเรองใดไวบาง เนองจากมบทคดยองานวจยหลายสบเรองในรวมบทคดยอแตละเลม
3.4 วารสาร จลสาร และเวบไซต แหลงทมาของหวของานวจยทถอวาทนสมยทสดกคอ วารสาร จลสาร และเวบไซต เนองจากแหลงสารสนเทศเหลานมการน าเสนอสารสนเทศใหม ๆ รวมทงรายงานการจดวจยทกวน ทกสปดาหหรอทกเดอน การอานวารสาร จลสาร และเวบไซต ทเกยวของกบสงทตนเองสนใจเปนประจ า จะท าใหทราบความเคลอนไหวในสงเหลานนและน ามาคดพจารณาเปนหวขอการวจยไดเปนอยางด
4. จากทฤษฎ ผวจยอาจไดปญหาจากทฤษฎตาง ๆ ทเกยวของกบเรองทสนใจ ผวจยอาจเกดความสงสยวาเมอสถานการณ หรอวนเวลาเปลยนไป เหตการณตาง ๆ จะเปนไปตามททฤษฎกลาว
การวจยทางการศกษา
35
ไวหรอไม ทงนเนองจากเหตการณตาง ๆ มการเปลยนแปลงไปไดตามสถานการณ และวนเวลาทเปลยนไป จงจ าเปนตองมการพสจนยนยนความรความจรงตลอดเวลา 5. จากการเขารวมสมมนาหรอประชมทางวชาการในเรองตาง ๆ อาจชวยใหผวจยพบปญหาทควรท าการวจยได 6. จากการเสนอหวขอทควรท าการวจยของหนวยงานทใหทนสงเสรมสนบสนนการวจย เชน ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต ส านกงานกองทนสนบสนนงานวจย ส านกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา เปนตน ซงหนวยงานเหลานจะมการใหทนอดหนนการวจยโดยระบลกษณะโครงการวจยหรอโดยการก าหนดเรอง ของการวจย ซงอาจชวยใหผวจยเลอกเรองทจะท าวจยได 7. จากผน าทางวชาการ แหลงทมาของหวขอการวจยทส าคญอกแหลงหนงคอ ผน าทางวชาการ เนองจากผน าทางวชาการแตละสาขาเปนผทมประสบการณ คลกคลอยกบวชาการดาน
นน ๆ มาเปนเวลานาน ท าใหทราบถงความเคลอนไหวตาง ๆ ในสาขาวชาเหลานน ท งทเปนความกาวหนา และทงทเปนปญหาละอปสรรคในวชาการสาขานน ๆ จงเปนผทสามารถประเมนไดวาเรองใดมความส าคญและควรท าการศกษา ขอคดเหนตาง ๆ ของผน าทางวชาการจงสามารถน ามาคดเปนหวขอการวจยไดเปนอยางด นอกจากนผน าทางวชาการเหลานยงสามารถชแนะชองทางในการท าการศกษา รวมทงใหค าปรกษาในการวจยเรองนน ๆ ไดอกดวย ผน าทางวชาการเหลานไดแก นกวชาการในหนวยงานตาง ๆ อาจารยและผวจยทท าการสอนและวจยอยในสถาบนการศกษาในสาขาวชาตาง ๆ ตลอดจนผวจยของหนวยงานทท าวจย
8. จากการศกษาคนควาทางอนเทอรเนต (Internet) จากหนวยงานทสงเสรมการศกษาวจย หรอหนวยงานทจดการศกษาระดบบณฑตศกษา เชน
www.nrct.go.th (ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต)
www.trf.or.th (ส านกงานกองทนสนบสนนงานวจย)
www.thaihealth.or.th (ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ)
www.onec.go.th (ส านกงานคณะกรรมการศกษาแหงชาต)
www.moe.ac.th (กระทรวงศกษาธการ)
www.udru.ac.th (มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน)
www.kku.ac.th (มหาวทยาลยขอนแกน)
www.cmu.ac.th (มหาวทยาลยเชยงใหม) www.mu.ac.th (มหาวทยาลยมหดล)
www.msu.ac.th (มหาวทยาลยมหาสารคาม)
บทท 2 การเลอกปญหาการวจย
36
www.swu.ac.th (มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ)
www.nu.ac.th (มหาวทยาลยนเรศวร)
www.tu.ac.th (มหาวทยาลยธรรมศาสตร)
www.chula.ac.th (จฬาลงกรณมหาวทยาลย)
โดยสรป แหลงทมาของปญหาการวจยนนอาจมาจากประสบการณของผวจย จากงานประจ า การศกษาเอกสารหรองานวจยทเกยวของ จากทฤษฎ จากผน าทางวชาการ จากแหลงทนสนบสนนการวจย จากการศกษาคนควาทางอนเตอรเนต แตโดยสวนใหญแลวจะมาจากผวจยเปนหลก โดยมแหลงอน ๆ เปนแหลงทจะชวยเสรม
เกณฑในการเลอกปญหาการวจย
เพอจะใหงานวจยมคณคาและประโยชนสงสด ปจจยตาง ๆ ทผวจยควรน ามาพจารณาในการตดสนเลอกปญหาการวจย ดวยเกณฑการตดสนทหลากหลายดานประกอบกน ไดแก ความส าคญของหวขอการวจย ขอพจารณาสวนตวของผวจย และขอพจารณาทางสงคม ในแตละปจจยถอวาเปนปจจยหลกทผวจยจะตองพจารณากอนทจะตดสนใจเลอกหวขอการวจย โดยแตละปจจยยงมปจจยยอย ๆ ผวจยควรพจารณาเลอกอยางรอบคอบ เพอใหปญหาการวจยทตดสนใจเลอกนนเปนปญหาทสามารถท าการวจยไดส าเรจ ดงน (บญชม ศรสะอาด, 2553 : 12-13; สมบต ทายเรอค า, 2551: 24-25)
1. ดานขอพจารณาสวนตวของผวจย (Self Consideration) เปนการพจารณาคณลกษณะสวนตวของผวจยเองวามความพรอมในการท าวจยเรองนนๆ มากนอยเพยงใด ประเดนทควรพจารณาไดแก
1.1 ความรความสามารถในเรองทท าวจย (Well Organized Body of Knowledge) เปนเรองทผวจยมความสนใจใครรอยางแทจรงและสอดคลองกบความรความสามารถของผวจย ในการแสวงหาค าตอบการวจยเปนกจกรรมทตองอาศยความเพยร ความอดทน ความตงใจทางอยางระมดระวง จงจ าเปนอยางยงทจะตองเลอกปญหาทตนสนใจ ถาเปนปญหาทไมสนใจอาจท าใหงานวจยนนขาดคณภาพ หรอผวจยเกดความเบอหนาย เลกลมกลางคนได การเลอกงานวจยทตน ไมถนดหรอขาดความสามารถจะท าใหเกดปญหาอยางมากตองพจารณาถงขดจ ากดของความสามารถพนฐานและประสบการณของตนอยางเทยงธรรม อยางไรกตามความสนใจอยางเดยวยงไมเพยงพอ เพราะเรองทผวจยสนใจอาจเปนเรองราวทไมคอยมความส าคญ หรอมปญหาเรองคาใชจายสง ซงตองพจารณาดวย
การวจยทางการศกษา
37
1.2 ความมงมนและความตงใจ (Courage and Confidence) ผวจยตองมความมงมนทจะท าวจยและมความเชอมนวาตนเองสามารถท าวจยในเรองนน ๆ ได
1.3 เวลาและงบประมาณ (Timing and Funding) เวลาและงบประมาณเปนปจจยทจ าเปนตองพจารณา ผวจยตองประเมนตนเองวามเวลาในการท าวจยมากนอยเพยงใด เหมาะสมกบปญหาการวจยทจะเลอกหรอไม เปนเรองทมทนวจยเพยงพอ คาใชจายในการวจยเปนองคประกอบหนงทจะตองพจารณาใหรอบคอบ ควรท าประมาณการคาใชจายในโครงการวจยใหละเอยด ไมวาจะเปนคาจางบคลากร คาใชคอมพวเตอร คาวสดอปกรณตาง ๆ คาเดนทางเกบรวบรวมขอมล คาจางพมพรายงานการวจย คาใชจายเปนองคประกอบส าคญอยางหนงในการก าหนดความสมบรณ หรอ
ความกวางขวางของเรองทวจย ถามทนมากกจะเออตอการวจยในเรองทมความลมลก มความสมบรณมากขน แตการวจยในเรองทมคณคา ไมจ าเปนตองลงทนมากเสมอไป ในเรองทนการวจยนบางครงอาจไดรบการสนบสนนใหทนอดหนนจากหนวยงาน สถาบนทสงเสรมการวจยถาเสนอโครงการวจยในเรองทอยในความสนใจ เปนเรองทเขาเกณฑตามทวางไว หรอใชงบประมาณของหนวยงานของตน ลกษณะดงกลาวนจะชวยขจดปญหาเกยวกบทนวจยได
2. ดานปญหาทจะท าการวจย 2.1 ความนาสนใจของปญหา (Interesting) ปญหาการวจยทควรน ามาศกษานนไม
เพยงแตเปนปญหาทผวจยใหความสนใจเทานน แตควรเปนปญหาทก าลงอยในความสนใจของสาธารณชนหรอกลมคนในวงการนนดวย การทผวจยมความสนใจอยางแทจรงในหวขอทเลอกยอมเปนแรงขบทส าคญในการท าการวจยใหลลวงส าเรจผล ยงถาหวขอทเลอกนนก าลงอยใน ความสนใจของบคคลในวงการดวยแลว หวขอทเลอกกจะมความทนสมย มคณคา สามารถเรยกความสนใจในการสนบสนนไดเปนอยางด
2.2 ความส าคญของปญหา (Importance) การวจยไมวาจะเปนเรองใดกตาม เมอลงมอกระท าแลวยอมตองสญเสยคาใชจาย สนเปลองเวลา เงนทน และแรงงาน โดยความส าคญของปญหาอาจพจารณาจากจ านวนบคคลทเกยวของหรอไดผลกระทบจากปญหาหรอเรองทจะท า การวจย ถามบคคลจ านวนมากไดรบผลกระทบจากปญหาทศกษาหวขอนนกจะมความส าคญมาก แตถามบคคลทไดรบผลกระทบจากปญหานนนอย ความส าคญของปญหากจะลดนอยลงดวยนอกจากนความส าคญของปญหายงขนอยกบความถและความกวางขวางหรอการกระจายตวของปญหา ถาปญหาใดเกดขนบอยและกระทบตอบคคลในบรเวณกวางยอมมความส าคญมากกวาปญหาทนาน ๆ จะเกดขนและมผลกบบคคลเฉพาะกลม
2.3 ความเปนไปไดในการวจย (Feasibility) ปจจยทจ าเปนตองน ามาพจารณาใน การเลอกปญหาการวจยอกประการหนงกคอ ความเปนไปไดในการวจย ซงปญหาทนาจะท าการ
บทท 2 การเลอกปญหาการวจย
38
วจยหลาย ๆ เรองไมอาจน ามาท าการวจยอยางจรงจงได อาจดวยสาเหตหลาย ๆ ประการ เชน ผวจย ไมสามารถหาระเบยบวธวจยเพอใหไดค าตอบทถกตองได ใชเวลาในการเกบรวบรวมขอมลยาวนานเกนไป นอกจากนความเปนไปไดในการท าวจยยงขนอยกบความร ความเขาใจ และความสามารถของผวจยดวย ดงนนการจะเลอกหวขอปญหาเพอมาท าวจย ควรพจารณาความเปนไปไดในประเดนตาง ๆ เหลานดวย ความเปนไปไดในการวจยอาจแยกพจารณาตามประเดนทเกยวของในการด าเนนการวจยดงน 1.) การไดมาซงขอมล (Availability of Data) ผวจยจะตองพจารณาลวงหนาวาเรองทจะท าวจยนนจะไดขอมลมาจากไหน อยางไร จ าเปนตองขออนญาตกอนหรอไม ถาจ าเปนผวจยจะไดรบอนญาตหรอไม ตลอดจนขอมลทไดมามความถกตองและเพยงพอตอการลงขอสรปในเรองทศกษาหรอไม 2.) การไดมาซงความรวมมอ (Availability of Cooperation) ผวจยควรพจารณาถงความเปนไปไดในความรวมมอจากทกฝายทเกยวของกบเรองทจะท าวจย ทกฝายทเกยวของยนดทจะใหการสนบสนนและใหความชวยเหลอหรอไม อยางไร หากไมไดรบความรวมมอผวจยจะท าอยางไร มแนวทางอนทจะด าเนนการวจยใหส าเรจลลวงหรอไม 3. การไดมาซงค าแนะน า (Availability of Guidance) การวจยในบางเรองจ าเปนตองอาศยผรลกหรอผเชยวชาญพเศษในเรองนน ๆ หากผวจยตองการค าแนะน าหรอค าปรกษาจากบคคลเหลานจะมความเปนไปไดหรอไม อยางไร ถาหากเปนนสตนกศกษาทตองท าการวจยเพอขอรบปรญญาตามหลกสตร ตองค านงดวยวาเรองทจะท าวจยนนจะมอาจารยทานใดรบเปนทปรกษาวทยานพนธหรอไม และ 4. การไดมาซงสงอ านวยความสะดวก (Availability of Facility) ในกระบวนการวจยนน บางครงผวจยจ าเปนตองใชวสด อปกรณ เครองมอ หรอสงอ านวยความสะดวกบางอยาง ซงผวจยจะตองค านงดวยวา สงอ านวยความสะดวกเหลานผวจยสามารถหามาไดหรอไม อยางไร จ าเปนตองไปพงพาบคคลหรอหนวยงานอนหรอไม ถาจ าเปนกควรมการประสานตดตอไวลวงหนา หรอไมสามารถหาสงเหลานมาไดกจ าเปนตองเลอกหวขอการวจยอน
3. ดานสภาพทเออตอการวจย 3.1 มแหลงส าหรบคนควาเรองทเกยวของกบการวจยอยางเพยงพอ อาจจะเปนหองสมด หรอบรการสบคนดวยระบบคอมพวเตอร 3.2 สามารถขอความรวมมอจากผทเกยวของในการวจย เชน จากผสรางเครองมอรวบรวมขอมล (กรณไมไดสรางเอง) ความรวมมอจากกลมตวอยาง ความรวมมอจากหนวยงานวเคราะหขอมล
4. ขอพจารณาทางสงคม (Social Consideration) นอกจากผวจยตองพจารณาศกยภาพสวนตวแลว ในการเลอกหวขอการวจยควรพจารณาผลกระทบในทางสงคมดวย ซงประเดนทควรพจารณาในการเลอกหวขอการวจยมดงน
การวจยทางการศกษา
39
4.1 เปนประโยชนตอสงคม (Utility) ผวจยควรเลอกหวขอการวจยทมประโยชนตอสงคมโดยรวม ยงมประโยชนตอสงคมในวงกวางยงมความเหมาะสมทจะเลอกหวขอนนมาท าวจย
4.2 เสรมสรางความรในวงวชาชพ (Frontier of Knowledge) ผวจยควรพจารณาเลอกหวขอวจยทเปนการขยายพรมแดนความรในวงวชาชพนนๆใหกวางขวางยงๆขนไปในการตดสนใจวาจะเลอกหวขอใดมาท าวจยนน ผวจยตองพจารณาอยางรอบคอบ เพอสามารถด าเนนการวจย ในหวขอทเลอกนนอยางราบรนและมความสขในการวจย
การวเคราะหปญหาการวจยทางการศกษา
ในบรบททางการศกษา การวเคราะหปญหาเปนการศกษาและตรวจสอบคณภาพของผเรยนทเปนอยเทยบกบมาตรฐานการเรยนร เพอน าไปสการระบปญหาทตรงกบสภาพความเปนจรงกอนทจะท าการศกษาลกษณะหรออาการของปญหาทปรากฏกบผเรยนในลกษณะการวนจฉยเพอใหทราบถงลกษณะและสาเหตทแทจรงของปญหา ซงจะน าไปสการหาแนวทางแกไขทถกตองหรอเลอกนวตกรรมมาใชแกปญหาไดอยางบรรลและมประสทธภาพ ค า ว า “ ป ญ ห า ” ก ค อ ค ว า มแตกตางระหวางสภาพทคาดหวงกบสภาพทเปนจรง โดยสภาพทคาดหวงในการจดการเรยนรกคอมาตรฐานการเรยนรนนเอง ในการศกษาสภาพปญหาจงศกษาไดจากตวผเรยน โดยพจารณาใหครอบคลมในหลาย ๆ ดาน ดงน (ไพศาล วรค า, 2550: 39-44) 1. ดานผลสมฤทธทางการเรยน ไดแก ความรและทกษะดานตาง ๆ เชน ทกษะในการใชภาษา การอาน การเขยน การแกปญหา การค านวณ เปนตน
2. ดานคณลกษณะทพงประสงค ไดแก คณธรรมจรยธรรม คานยมทด ลกษณะนสยตาง ๆ เชน ความรบผดชอบ ความซอสตย ความประหยด ความมระเบยบ เปนตน
3. ดานสขภาพ ไดแก ความสมบรณแขงแรงของรางกาย ความคลองแคลววองไว ความมสขภาพจตทด เปนตน
สวนการวเคราะหสาเหตของปญหานน ปจจยหลกทเปนสาเหตของปญหาเกยวกบ การจดการเรยนรกคอ คร ผเรยน และปจจยอน ๆ ทเกยวของ โดยอาจแยกวเคราะหปจจยสาเหตออกเปนองคประกอบยอย ๆ ดงน
1. ผเรยน อาจพจารณาใน 2 องคประกอบคอ ปจจยสวนตว ไดแก ระดบสตปญญา ความถนด ความสนใจ ภาวะสขภาพ เจตคตตอคร/วชาทเรยน/โรงเรยน/เพอน สภาพครอบครว เปนตน และพฤตกรรมการเรยน ไดแก ความตงใจ การท างาน ความกระตอรอรน เปนตน
บทท 2 การเลอกปญหาการวจย
40
2. คร อาจพจารณาใน 2 องคประกอบคอ ปจจยสวนตว ไดแก ความร ความถนด ความสนใจ ความสามารถในการถายทอด เจตคตตอผเรยน เปนตน พฤตกรรมการสอน ไดแก การใชเทคนค/กจกรรมการสอน การใชสอ การวดและประเมนผล การมปฏสมพนธกบผเรยน เชน ใชอารมณ ปดกนความคด เจาระเบยบ เครงครด เฉอยชา ไมยตธรรม เปนตน และปจจยอนๆ เชน การขาดแคลนสอ/อปกรณ แบบฝก เอกสาร/ต ารา แหลงการเรยนรสภาพแวดลอมในโรงเรยน เปนตน
แนวทางในการตงชอเรองวจย
หลงจากเลอกปญหาการวจยไดแลวยงไมเพยงพอทจะก าหนดแนวทางการด าเนนการวจยได ผวจยจ าเปนตองปรบปรงปญหาการวจยใหอยในรปแบบทเหมาะสม เพอใหสามารถด าเนน การวจยไดอยางมประสทธภาพมากทสด ดงนนหวขอการวจยจงตองมความเฉพาะพอทจะใหมความชดเจนในสงทท าการศกษา โดยทวไปแลวปญหาการวจยจะมลกษณะกวาง ๆ ในบางครงอาจไมเปนทยอมรบเพราะมลกษณะกวางมากเกนไป และไมสามารถชใหผอนเหนจดส าคญของหวขอทจะท าวจยได ผวจยจ าเปนตองตงชอเรองใหผอานทราบถงเนอหาสาระของการวจยใหชดเจนและกระชบทสดเทาทจะท าได ซงในขนตอนนบางทตองอาศยการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของดวยชอเรองเปนจดส าคญอยางยงทจะดงดดความสนใจของผอาน และชอเรองจะสอใหผอานไดเขาใจถงปญหาและวธการด าเนนการวจย ดงนนการตงชอเรองวจยจงตองเขยนใหชดเจนและเขาใจงาย โดยมแนวทางในการตงชอเรองดงน (นภา ศรไพโรจน, 253: 42-43)
1. ตงชอเรองวจยใหสนดวยค าเฉพาะ ใชภาษาทเขาใจงาย กะทดรด 2. ตงชอเรองวจยใหตรงกบประเดนปญหาการวจย เพอใหผอานทราบถงปญหาวจยไดทนททเหนชอเรอง 3. ตงชอเรองโดยใชค าทบงบอกถงประเภทของการวจย
3.1 การวจยเชงส ารวจ ใชค าวา “การส ารวจ หรอ การศกษา” ไวทสวนหนาของชอเรอง 3.2 การวจยเชงเปรยบเทยบ ใชค าวา “การเปรยบเทยบ หรอ การศกษาเปรยบเทยบ” ไวทสวนหนาของชอเรอง 3.3 การวจยเชงสหสมพนธ ใชค าวา “การศกษาความสมพนธ หรอความสมพนธ หรอการศกษาปจจยทสงผลตอ หรอปจจยทสงผลตอ” ไวทสวนหนาของชอเรอง 3.4 การวจยเชงการศกษาพฒนาการ ใชค าวา “การศกษาพฒนาการ หรอพฒนาการ” ไวทสวนหนาของชอเรอง 3.5 การวจยและพฒนา ใชค าวา”การพฒนา หรอการสราง” ไวทสวนหนาของชอเรอง
การวจยทางการศกษา
41
ขอควรระวงในการเลอกปญหาการวจย
สงทท าใหการวจยไมส าเรจสวนใหญมสาเหต ดงน (บญชม ศรสะอาด, 254: 20) 1. เลอกหวขอปญหาตามผอนหรอผอนมอบปญหาการวจยใหโดยทผวจยไมมความรหรอความสนใจเพยงพอ 2. การเลอกปญหาทกวางเกนไป เกนก าลงความสามารถของตนเอง 3. การเลอกปญหาอยางรบรอน และลงมอวจยโดยไมไดวางแผนใหรอบคอบลวงหนา 4. การไมศกษาเอกสารทเกยวของกบการวจย หรอศกษาเอกสารทเกยวของกบการวจย
ไมเพยงพอท าใหมความคดคบแคบท าการวจยไมรดกม
การก าหนดขอบเขตของการวจย
การวจยทกเรองจะตองมการก าหนดขอบเขตในการศกษา เพราะผวจยไมสามารถท า
การวจยไดครอบคลมทงหมดได จงจ าเปนตองจ ากดขอบเขตของการวจยใหแคบลงวาจะศกษา
เรองใด กบใคร ในประเดนใด เปนตน ในการก าหนดปญหาการวจยใหมความชดเจนนนผวจยจ าเปนตองพจารณาก าหนดขอบเขตของปญหาหรอขอบเขตของการศกษาในแงมมตาง ๆ ดวย (สมบต ทายเรอค า, 255: 25)
1. ขอบเขตประชากร ซงอาจเกยวของกบชนดของประชากร แหลงพนทของ
ประชากรขนาดของประชากร เชน ประชากรทใชในการศกษาครงนเปนผอ านวยการโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาอดรธาน เขต 1
2. ขอบเขตของตวแปรทศกษา ซงอาจเกยวของกบชนดของตวแปร โครงสราง
หรอองคประกอบของตวแปร เชน ธรรมาภบาลของผอ านวยการโรงเรยนทใชในการศกษาครงน มองคประกอบ 6 ดาน ดงน คอ หลกนตธรรม หลกคณธรรม หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม หลกความรบผดชอบ และหลกความคมคา
3. ขอบเขตของระยะเวลาทศกษา เปนการก าหนดชวงระยะเวลาของเรองหรอ
เหตการณทตองการศกษา เชน การศกษาครงนเปนการเกบรวบรวมขอมลในชวงเดอน กรกฎาคม-กนยายน พ.ศ. 2558 เปนตน
การก าหนดวตถประสงคของการวจย การก าหนดวตถประสงคหรอจดมงหมายของการวจย เปนขนตอนทส าคญอกขนตอนหนงของการวจย ถาก าหนดวตถประสงคไมชดเจนจะท าใหผลการวจยทไดไมสอดคลองกบ
บทท 2 การเลอกปญหาการวจย
42
ความตองการของปญหาทจะศกษา ในบางครงถาพจารณาชอเรองอยางเดยวไมสามารถตอบ ขอค าถามไดครบตามตองการจงจ าเปนจะตองก าหนดวตถประสงค เพอเปนแนวทางใหผท าการวจยสามารถบอกรายละเอยดไดวา จะตองศกษาอะไรบาง เพอเปนแนวทางในการวเคราะหขอมล และการเสนอผลการวจยไดอยางชดเจน (ไพศาล วรค า, 2550: 41) 1. หลกในการก าหนดประเดนหรอวตถประสงค การก าหนดประเดนหรอวตถประสงคของการวจยมหลกในการปฏบตงาย ๆ คอ ความชดเจน ความไมซ าซอน และความสมพนธระหวางประเดน ซงมรายละเอยดดงน
1.1 ความชดเจน ผวจยจะตองแยกแยะเนอหาสาระของหวขอทจะท าการวจยออกมาเปนหวขอยอย ๆ ใหเหนวาผวจยตองการศกษาเรองอะไรบางภายใตหวขอนน ๆ ซงผวจยจะตองม ความเขาใจและรชดวาตนเองตองการศกษาเรองใดบาง จงจะสามารถระบประเดนตาง ๆ ทตองการศกษาไดชดเจน หากแยกแยะประเดนทตองการศกษาภายใตหวขอการวจยไดแลวในระดบหนง แตประเดนเหลานนยงมความชดเจนพอ กอาจจะแยกประเดนเหลานนออกมาเปนประเดนทยอยลงไปไดอก เพอใหมความชดเจนมากทสด
1.2 ความไมซ าซอน ผวจยหนาใหมหลาย ๆ คนมกจะระบประเดนหรอวตถประสงคของการวจยขอหนงซ าซอนกบวตถประสงคอกขอหนงทไดก าหนดไวแลว ซงอาจเปนเพราะใชค าศพททแตกตางกนหรอมการเรยบเรยงค าใหมซงดเหมอนวาไมมความซ าซอน หรอบางทกก าหนดประเดนหรอวตถประสงคทมบางสวนซอนทบกนอยไมแยกขาดจากกน ปญหาเหลานสามารถหลกเลยงไดดวยการทบทวนประเดนทศกษาวาใชตวแปรและขอมลชดเดยวกนหรอไม ถาใชกจะเปนประเดนหรอวตถประสงคเดยวกน
1.3 ความสมพนธระหวางประเดน การก าหนดประเดนหรอวตถประสงคของการวจยทดควรจดเรยงตามล าดบความสมพนธระหวางประเดนทจะท าการศกษา หรอแสดงใหเหนความลดหลนกนของประเดนทศกษา ซงนอกจากจะท าใหสามารถตรวจสอบความซ าซอนไดชดเจนแลว ยงบงชถงล าดบของกจกรรมในการวจยอกดวย
2. ประโยชนของการก าหนดวตถประสงคของการวจย ประโยชนทเหนไดชดเจนจาก การก าหนดประเดนหรอวตถประสงคของการวจย คอ ท าใหผวจ ยมความชดเจนในเรองทจะท าการศกษา ท าใหทราบถงแนวทางในการเกบรวบรวมขอมล และท าใหผอานรายงานผลการวจยตดตามและประเมนผลการวจยได เนองจากการก าหนดประเดนหรอวตถประสงคของการวจยนน เปนการแยกแยะรายละเอยดเกยวกบหวขอทจะศกษา ท าใหผวจ ยไดทบทวนหวขอ พจารณาแยกแยะประเดนในเรองทจะท า กอใหเกดความชดเจนในเรองทจะท าวจย เมอผวจยทราบแนชดวาตองการศกษาในประเดนใดบาง จะท าใหผวจยทราบวาจะตองเกบรวบรวมขอมลอะไรบาง และ
การวจยทางการศกษา
43
ขอมลทตองจดเกบในแตละดานจะตองมรายละเอยดมากนอยเพยงใด การก าหนดประเดนหรอวตถประสงคจงเปนเสมอนเครองชทางเบองตนทจะชวยใหผวจยสามารถเกบรวบรวมขอมลไดถกตองตามตองการ นอกจากจะชวยใหผวจยมความชดเจนในเรองทศกษาและแนวทางในการเกบรวบรวมขอมลแลว การก าหนดประเดนหรอวตถประสงคยงชวยใหผอานรายงานการวจยสามารถเขาใจไดวา ผวจยตองการศกษาอะไรบาง และผวจยไดด าเนนการศกษาตามวตถประสงคหรอประเดนทก าหนดหรอไม ซงเปนการชวยประเมนงานวจยไดวา ผวจยไดท าการศกษาส าเรจลลวงตามวตถประสงคหรอประเดนทตงไวหรอไม 3. ความสมพนธระหวางวตถประสงคกบประโยชนทคาดวาจะไดรบ ส าหรบผทเรมท า การวจยครงแรกเปนนกวจยหนาใหม มกมความสบสนระหวางวตถประสงคของการวจยหรอประเดนทศกษากบประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย เพราะทงสองสวนนมความสมพนธใกลชดกนมาก แตหากพจารณาใหดจะพบวาทงสองสวนนแตกตางกนอยางมากเชนเดยวกน วตถประสงคของการวจยนนเปนประเดนทจะท าการวจย สวนประโยชนทคาดวาจะไดรบนนเปนประโยชนทผวจยมงหมายทจะใหเกดขน หลงจากมการน าเอาขอคนพบและขอเสนอแนะทไดจากการวจยไปใชประโยชน ภายหลงการวจยเสรจสนลง
การบอกความส าคญหรอประโยชนของการวจย
การท าวจยแตละเรองจะตองทราบวาเมอท าวจยเสรจแลวจะน าผลการวจยไปใชประโยชนอยางไร ประโยชนของการวจยอาจใชไดหลายลกษณะ (ไพศาล วรค า, 2550: 34-41; สรวาท ทองบ, 2550: 181-183)
1. การใชประโยชนเชงวชาการ หมายถง พจารณาจากการอางองผลงานวจยทมการตพมพในวารสารวชาการ โดยไมนบการตพมพวารสารวชาการ ไดรบหนงสอเรยนเชญเปนวทยากรเพอใหความรในกรอบของผลงานวจยจากหนวยงานตาง ๆ
2. การใชประโยชนเชงนโยบาย หมายถง พจารณาจากการมหลกฐานการน าขอมลไปประกอบการตดสนใจในการบรหาร/ก าหนดนโยบาย
3. การใชประโยชนเชงชมชน/สงคม หมายถง พจารณาจากการมหลกฐานการถายทอดเทคโนโลยทไดจากงานวจยในชมชน/ทองถน ไดรบหนงสอเรยนเชญใหความรจากชมชน/องคกร/ หนวยงานในพนทตาง ๆ
4. การใชประโยชนเชงพาณชย หมายถง พจารณาจากการมหลกฐานการเจรจาทางธรกจ ไมนบการยน/จดทะเบยนคมครองทรพยสนทางปญญา เปนตน โดยประโยชนของการวจยจะมมาก
บทท 2 การเลอกปญหาการวจย
44
นอยเพยงใดนนขนอยกบขอมลและวธการเกบรวบรวมขอมลทมความเชอถอและถกตองมากนอยเพยงใด ถาขอมลเปนเทจผลการวจยทไดแทนทจะเปนประโยชนจะกลบกลายเปนโทษตอผน าผลการวจยนนไปใช ดงนน การวจยจะมประโยชนอยางแทจรงหรอไมยอมขนอยกบความรบผดชอบของนกวจย ตลอดจนความรวมมอของผใหขอมลดวย
สรป
การก าหนดปญหาเปนขนตอนแรกทน าไปสความส าเรจของการวจย ในการก าหนดปญหานนผวจยสามารถคนหาปญหาการวจยไดจากแหลงตาง ๆ เชน ประสบการณของผท าการวจย จากการทบทวนวรรณกรรม แนวคด ทฤษฎ รวมท งความตองการของหนวยงานและแหลงทสนบสนนทนในการวจย เมอไดปญหาการวจยมาแลว ก าหนดแนวทางการด าเนนการวจยได ผวจยจ าเปนตองปรบปรงปญหาการวจยใหอยในรปแบบทเหมาะสม เพอใหสามารถด าเนนการวจยไดอยางมประสทธภาพมากทสดกอนทจะตดสนใจในการท าวจยเรองนน ๆ การก าหนดวตถประสงค ผวจยสามารถบอกรายละเอยดไดวา จะตองศกษาอะไรบาง เพอเปนแนวทางในการวเคราะหขอมล และการเสนอผลการวจยไดอยางชดเจน ผวจยตองพจารณาวาผลการวจยทไดมาจะตองกอใหเกดประโยชนแกทงตวผวจยและบคคลรอบขางทเกยวของมากนอยเพยงใด ดงนนการตดสนใจเลอกปญหา ผวจยตองอาศยหลกในการเลอกปญหา ไดแก ความส าคญของปญหาการวจย ความเปนไปไดในการท าการวจย ความนาสนใจและทนตอเหตการณ ความสนใจของผวจย ความเชยวชาญและสามารถของผวจย ความคมคาของผลลพธการวจยกบคาใชจายทตองลงทน ผลประโยชนตอตนเองและสวนรวม เปนงานวจยทไมมผ ใดท ามากอน การต งชอเรองวจยและการเขยนความส าคญของปญหาใหนาสนใจจะชวยดงดดใหผอานสนใจอยากตดตามงานวจยนน ๆ
การวจยทางการศกษา
45
แบบฝกหด
ค าชแจง ใหทานตอบค าถามตามประเดนทก าหนดใหพอสงเขป
1. แหลงทมาของปญหาการวจย มความส าคญตอกระบวนการวจยอยางไร
2. การก าหนดปญหาการวจย ประกอบดวยประเดนทส าคญอะไรบางอธบายพรอมยกตวอยางใหเขาใจ
3. ใหก าหนดหวขอปญหาวจยตามทสนใจมา 1 หวขอ พรอมกบระบเหตผลทเลอกหวขอ ปญหาวจยนนมา 3 ขอ
4. การวเคราะหปญหาทางการศกษาน ามาตงชอหวขอการวจยไดอยางไร
5. การตงชอหวขอวจยทางการศกษาควรประกอบดวยอะไรบาง
บทท 2 การเลอกปญหาการวจย
46
เอกสารอางอง
นภา ศรไพโรจน. (2531). หลกการวจยเบองตน. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ศกษาพร. บญชม ศรสะอาด. (2554). การวจยเบองตน (ฉบบปรบปรงใหม). พมพครงท 7. กรงเทพฯ:
สวรยาสาสน. ไพศาล วรค า. (2552). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ. สมบต ทายเรอค า. (2551). ระเบยบวธวจยส าหรบมนษยศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 3.
มหาสารคาม: มหาวทยาลยมหาสารคาม.
สรวาท ทองบ. (2550). การวจยทางการศกษา. มหาสารคาม: อภชาตการพมพ.
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 3
การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
จดประสงคเชงพฤตกรรม
เมอเรยนจบบทเรยนน ผเรยนมความสามารถดงน
1. บอกวตถประสงค และประโยชนของการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของได
2. บอกแหลงสบคนเอกสารของขอมลทใชในการท าวจย 3. อธบายหลกการพจารณาในการเลอกศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของได
4. คนหาเอกสารทเกยวของกบการวจยตามหวขอทตนสนใจจากแหลงสารสนเทศตางๆ เชน วารสาร การสบคนดวยคอมพวเตอรระบบอนเทอรเนต
5. สรปเอกสารและงานวจยทเกยวของในการท าวจยทางการศกษาได
เนอหาสาระ
เนอหาสาระในบทนประกอบดวย
1. วตถประสงคในการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
2. ประโยชนของการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
3. แหลงและวธสบคนเอกสารและงานวจย
4. ขอควรพจารณาในการเลอกศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
5. การจดบนทกผลการศกษาเอกสารและงานวจย
6. การสรปเอกสารทเกยวของกบการวจย
7. การสรปงานวจยทเกยวของ
วธสอนและกจกรรม
กจกรรมการเรยนการสอนเรอง การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ มดงน
1. ผสอนทบทวนเกยวกบการเลอกปญหาการวจย โดยการใชค าถามเปนสอ
2. ผสอนบรรยายหวขอ การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
บทท 3 การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
48
3. ผเรยนศกษาแตละตอนของบทท 3 การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
4. ผเรยนก าหนดปญหาการวจยทสนใจ ศกษาเอกสารทเกยวของแลวเขยนรายงานสง
5. ผสอนสรป เพมเตมในแตละประเดนและผเรยนจดท าบนทกการเรยนร
สอการเรยนการสอน
สอการเรยนการสอนทใชประกอบกจกรรมการเรยนการสอน มดงน
1. เอกสารประกอบการเรยนการสอน การวจยทางการศกษา 2. ต ารา ไพศาล วรค า. (2550). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ.
บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน (ฉบบปรบปรงใหม). พมพครงท 7. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.
3. สไลดน าเสนอ เรอง ความรเบองตนเกยวกบการวจย
4. เครอขายอนเทอรเนต www.watpon.com , http://library.udru.ac.th
การวดผลและการประเมนผล
จดประสงค วธการ เครองมอ เกณฑการวดและ
ประเมนผล
1. บอกวตถประสงคและประโยชนของการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของได
2. บอกแหลงสบคนเอกสารของขอมลทใชในการท าวจย 3. อธบายหลกการพจารณาในการเลอกศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของได
4. คนหาเอกสารทเกยวของกบการวจยตามหวขอทตนสนใจจากแหลงสารสนเทศตางๆ 5. สรปเอกสารและงานวจยทเกยวของในการท าวจยทางการศกษาได
ซกถามความรความเขาใจในประเดนส าคญทกหวขอเรองการตอบค าถามและการอภปราย
แบบสงเกตพฤตกรรม
1.พฤตกรรมการแสดงออกทงการตอบค าถาม/การรวมอภปราย/การท าแบบฝกหดผานเกณฑรอยละ 80
2.ชนงานทท าสอดคลองกบจดประสงคคลอบคลมเนอหา เสนอความคดเหนชดเจน สงงานตรงเวลาผานรอยละ 80
การวจยทางการศกษา
49
บทท 3
การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
ความน า
การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของหรอการทบทวนวรรณกรรม (Review of
Literature) ถอวาเปนขนตอนทมความส าคญไมนอยกวาขนตอนอน ๆ ในการท าวจย แตมกจะถกมองขามไปส าหรบนกวจยมอใหม หรอไมใหความส าคญกบการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของหรอการทบทวนวรรณกรรม ซงมผลตอคณภาพของงานวจยโดยตรง ดงนนนกวจยทดจงจ าเปนตองเปนนกคน นกอานและนกคดโดยสามารถศกษาคนควาไดจากแหลงสารสนเทศทส าคญคอแหลงสารสนเทศทเปนหนวยงานแหลงสารสนเทศจากอนเทอรเนต (Internet) และแหลงสบคนสารสนเทศแบบซดรอม ซงประกอบดวยสอประเภทตาง ๆ เชน หนงสอแบบเรยน ต ารา สารคด บนเทงคด หนงสอพมพ สารานกรม จดหมายเหต จลสาร วารสาร รายงานการวจย และสออเลกทรอนกส เปนตน เพราะการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของเปนขนตอนทแสดงใหเหนถงความรอบรของผวจยในเรองทจะท าวจยนน ยงนกวจยมอใหมยงตองท าการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของใหละเอยดและครอบคลม หรอตองศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของใหมาก เพอสรางฐานความรใหกบผวจยเอง
วตถประสงคในการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
วตถประสงคในการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ คอ การศกษาสภาพขององคความรเกยวกบเรองทจะท าวจยตงแตในอดตมาจนถงปจจบนวา ในแตละประเดนทผวจยตองการศกษานนวามผใดไดท าการศกษาหรอเขยนทฤษฎตาง ๆ ทเกยวของกบเรองนนมาแลวบาง มขอคนพบอะไรหรออธบายไววาอยางไร มตวแปรอะไรบางทเคยผานการศกษาหรอใชอธบายมาแลว ตวแปรใดทส าคญหรอไมส าคญ มการนยามตวแปรตาง ๆ ทใชในการวจยไวอยางไร มกระบวนการนยามตวแปรอยางไรและไดสรางตวแปรดวยวธการใด มสมมตฐานและค าอธบายอะไรบางทผวจยคนกอนใชในการวจย มระเบยบวธในการเกบขอมลอยางไรและมปญหาอะไรบางทเกดจากระเบยบวธทใช ใชเทคนคอะไรในการวเคราะหและไดน าเสนอผลการวเคราะหไวอยางไร
บทท 3 การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
50
ตลอดจนมขอสรปและขอเสนอแนะอะไรทผวจยและนกทฤษฎในอดตไดเสนอไวเกยวกบประเดนทศกษา โดยเปาหมายหลกของการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกคอ เพอใหไดมาซง กรอบแนวคดของการวจย (Conceptual framework) ซงประกอบดวยตวแปรตาง ๆ และความสมพนธระหวางตวแปร ส าหรบในงานวจยทดนน ตวแปรทกตวทปรากฏอยในกรอบแนวคดการวจยตองมงานวจยในอดตสนบสนนความส าคญของตวแปรนน ๆ รวมทงอทธพลของตวแปรดงกลาวทตอตวแปรอน ๆ ทปรากฏอยในกรอบแนวคด (ไพศาล วรค า, 2550: 46)
โดยสรปเปาหมายของการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ กเพอใหไดสารสนเทศทเกยวของกบเรองทท าวจย ทงนเพอ 1) ก าหนดกรอบและขอบเขตการวจย 2) ก าหนดสมมตฐานการวจย 3) วางแผนด าเนนการวจย 4) แสดงถงความรอบรของผวจยในเรองทศกษา และ 5) หาเหตผลประกอบการอภปรายผลการวจย
ประโยชนของการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
ประโยชนของการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของมดงน (ไพศาล วรค า, 2550: 52-58, บญชม ศรสะอาด, 2545: 26) 1. ท าใหผวจยเขาใจแนวคดและทฤษฎทเกยวกบของกบงานวจยทจะท ามากขนในการก าหนดประเดนหรอวตถประสงคของการวจยและการตงสมมตฐาน การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของจะชวยในการอธบายความหมายและความสมพนธของตวแปรตาง ๆ ไดอยางชดเจน ท าใหผวจยสามารถระบตวแปรตาง ๆ ทเกยวของกบปญหาการวจย วาตวแปรใดเปน ตวแปรตน ตวแปรตาม ตวแปรแทรกซอน และตวแปรใดทมอทธพลหรอสงผลตอการวจย ซงเปนตวแปรทเราไมไดศกษา และผวจยมการควบคมอยางไรบางในการวจยครงนน ผวจยกจะสามารถก าหนดประเดนหรอวตถประสงคของการวจยและการตงสมมตฐานไดอยางชดเจน
2. ท าใหผวจยเขาใจวธการด าเนนการวจยชดเจนขน เชน
2.1 ไดแนวทางชวยในการออกแบบการวจย การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของจะท าใหผวจยทราบถงวธการสรางตวแปรและระเบยบวธการศกษาทไดท ากนมาแลวเปนอยางไร มปญหาอะไรบาง ซงความรดงกลาวมประโยชนมากในการสรางตวแปร การเลอกวธการศกษา การสรางเครองมอในการวจยทใชในการวจย ตลอดจนวธการเกบรวบรวมและวเคราะหขอมลวา ควรใชวธใดบาง และแตละวธมขอดขอเสยอยางไร มแนวทางในการปรบปรงแกไขขอบกพรองของแตละวธหรอไมอยางไร ท าใหผวจยสามารถออกแบบการวจยไดอยางเหมาะสม ท าใหไดงานวจยทมความเทยงตรงและ ความเชอมน
การวจยทางการศกษา
51
2.2 ชวยในการก าหนดปญหาหรอหวขอในการวจย เมอผวจยสนใจทจะศกษาปญหา
ใด ๆ แตยงไมมความชดเจนในประเดนปญหานน กยากทจะก าหนดปญหาหรอหวขอการวจยไดอยางชดเจนและเหมาะสม การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของจะท าใหผวจยไดทราบวาปญหาทจะท าวจยนนมการศกษาอะไรมาบางในอดต ซงนอกจากจะชวยใหผวจยก าหนดหวขอ
การวจยไมซ ากบผอนแลว ยงท าใหผวจยมองเหนแนวทางทจะก าหนดหวขอการวจยไดอยางถกตอง ชดเจนและมความเหมาะสม
2.3 ชวยในการก าหนดขอบเขตและแนวทางในการด าเนนการวจย ในการวจยถาผวจยไมมความชดเจนในขอบเขตและการด าเนนการวจยแลว ผวจยจะเกดความยงยากและสบสน ในการก าหนดกลมตวอยาง เครองมอทใชในการวจย การสรางและหาคณภาพเครองมอ สถตทใชในการวเคราะหขอมล การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการวจยจะชวยใหผวจ ย มความชดเจนเกยวกบขอบเขตการวจยและแนวทางในการด าเนนการวจยไดเปนอยางด
2.4 ผลการวจยทผานมาจะท าใหผวจยทราบแนวโนมหรอทศทางของงานวจย ทจะท า วามการศกษาไปในทศทางใด และเราควรจะด าเนนการวจยในลกษณะใดเปนแนวทาง ใน
การด าเนนการวจยในบางครงอาจจะมประเดนงานวจยอยในหมวดเดยวกนเรากอาจจะศกษางานวจยทเ กยวของเพอศกษาวธด าเนนการวจย เชน การออกแบบการวจยการว ดตวแปร การวเคราะหขอมลและสถตทใช และเปนแนวทางในการพฒนาคณภาพเรองทจะวจยใหดยงขน
2.5 ชวยในการแปลความหมายและการอภปรายผลการวจย การศกษาเอกสารและงานวจย ทเกยวของจะท าใหผวจยมความรความเขาใจในเรองทจะศกษา ท าใหสามารถแปลความหมาย ผลการวเคราะหขอมลไดถกตอง ชดเจน ไมวกวน สามารถสรปและอภปรายผลไดอยางนาเชอถอ มเอกสารอางอง รวมทงสามารถเขยนรายงานการวจยไดถกตองนาสนใจ มรปแบบการน าเสนอทด
3. ท าใหผวจยทราบถงปญหา ความยงยากและความสลบซบซอนของโครงการวจยทจะท าการศกษา ท าใหผวจ ยสามารถประเมนความเปนไปไดของโครงการ และสามารถเตรยม การรองรบในการด าเนนการวจยไดอยางถกตองและเหมาะสม อกทงสามารถปองกนและแกไขปญหา ตาง ๆ ทอาจจะเกดขนในกระบวนการวจยไดอยางมประสทธภาพ
4. เปนแนวทางในการพฒนาคณภาพของเรองทจะวจย เพราะในการศกษาเอกสารทเกยวของกบการวจยอยางกวางขวางจรงจง จะชวยใหเขาใจในเรองทจะศกษาอยางลมลก ในการศกษาผลงานวจยตางๆ ท าการพจารณาถงจดออนและจดดของแตละเรอง แลวหลกเลยงไมใหเกดจดออนและสรางเสรมจดดเหลานนใหเกดขนในการวจยของตน
บทท 3 การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
52
จากทกลาวมาแลวจะเหนไดวา การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของมประโยชนตอการวจยทางการศกษาเปนอยางมาก ดงนนกอนทจะมการวางแผนการด าเนนการวจยในขนตอน
ตาง ๆ จงจ าเปนตองท าการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการวจยใหลกซงและถองแทเสยกอน
แหลงและวธสบคนเอกสารและงานวจย
การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของนนเปนการคนควาหาความร แนวคด ทฤษฎ
ตาง ๆ เกยวของกบการวจย ซงประกอบดวยกจกรรมตาง ๆ หลายกจกรรม ในการเขยนรายงานการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของหรอการทบทวนวรรณกรรมนน ผวจยควรจะบรณาการสารสนเทศในแตละเรองเขาดวยกนเสยกอน นนคอท าการประมวลและสงเคราะหเนอหาสาระจากงานวจยของคนอนหลาย ๆ ชน มาเรยบเรยงเปนเนอหาสาระในเรองนน ๆ ดวยส านวนของผวจยเอง โดยมการอางองประกอบในต าแหนงทเหมาะสม และทส าคญผวจยไมควรคดลอกหรอสรปสารสนเทศทไดมา เรยงตอกนเปนรายบคคล (หรอทเรยกกนวา “วรรณกรรมตดแปะ”) เพราะนอกจากจะไมเหมาะสมแลวยงถอวาขาดจรยธรรมทางวชาการอกดวย
สวนการอางองนนตองอางองใหเปนระบบเดยวกนตลอดทงเลม และควรอางองตามระบบสากลนยม เชน ระบบ APA (American Psychological Association) เปนตน ยกเวนงานวจยทเปนวทยานพนธของแตละมหาวทยาลยกจะใชระบบการอางองตามทมหาวทยาลยก าหนดโดยแหลงและวธสบคนเอกสารและงานวจย ไดแก
1. แหลงสบคนสารสนเทศทเปนหนวยงาน
หนวยงานทใหบรการสบคนสารสนเทศตางๆ เชน หองสมดตามมหาวทยาลยตางๆ หอสมดแหงชาต ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) หองสมดงานวจยของส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (สกศ.) และโครงการเครอขายหองสมดในประเทศของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) เปนตน
2. แหลงสบคนสารสนเทศทเปนอนเทอรเนต
แหลงสบคนสารสนเทศทมความสะดวกสบายมากยงขน เนองจากผสบคน
ไมตองเสยเวลาเดนทางไปยงสถานทตาง ๆ เพราะในปจจบนไดมการน าเอาเทคโนโลยคอมพวเตอรมาใชเปนเครองมอในการผลต และสบคนสารสนเทศ นกวจยสามารถสบคนขอมลตาง ๆ ไดในระบบออนไลนอาจจะไมไดเอกสารทงหมดทตองการแตกสามารถทราบไดทนทวาเอกสารทตองการมอยในฐานขอมลของแหลงสบคนนนหรอไม เชน ฐานขอมลของระบบหองสมดอตโนมต
การวจยทางการศกษา
53
ของมหาวทยาลยตาง ๆ ฐานขอมลออนไลนของหนวยงานตาง ๆ ทใหบรการฟร และเชงพาณชยเวบไซตของบคคลรวมทงแหลงบรการคนหาขอมลทางอนเทอรเนต (Search Engine) ดงตวอยาง
มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ http://lib.swu.ac.th/th/
มหาวทยาลยมหาสารคาม http://www.library.msu.ac.th/web/
ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) http://www.trf.or.th/
ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) http://www.riclib.nrct.go.th/
โครงการเครอขายหองสมดในประเทศของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา(สกอ.) http://tdc.thailis.or.th/tdc/basic.php
มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน http:// library.udru.ac.th/
บรการฐานขอมลทเปนระบบหองสมดอตโนมตสรางขนเพออ านวยความสะดวกแกผใชบรการในการคนหาสอประเภทตาง ๆ ซงจะมทางเลอกตาง ๆ ใหผใชสามารถคนควาไดดวยตนเองตามขนตอนทแนะน าในจอคอมพวเตอรเมอผสบคนเขาไปยงเวบไซตแลว โดยทวไปจะมชองใหปอนขอมลทตองการสบคน บางฐานขอมลอาจจะมเมนใหเลอกวาจะสบคนโดยใชอะไร เชน ค าส าคญชอเรอง ชอผแตง หวเรอง เปนตน เมอเลอกไดแลวผสบคนจะตองปอนขอมล ในชองโดยใชแปนพมพ (Keyboard) จากนนพมพขอความทตองการลงไปในชองตรงกบเมนทเลอกไว และเมอท าการสบคนแลวระบบกจะแจงผลการสบคนใหทราบวามสารสนเทศทตองการหรอไม เมอคนพบแลวสอบางรายการสามารถดาวนโหลดมาอานไดเลยทนท แตสอบางอยางอาจจะตองไปอานทชนวางสอของหองสมดเทานน และในกรณทสอมอยในหองสมดอน ๆ สามารถใชบรการยมระหวางหองสมดไดตามขอตกลงเรองการใชทรพยากรรวมกนของหองสมดทเปนสมาชกในเครอขายความรวมมอ
บทท 3 การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
54
ตวอยางหนาจอฐานขอมลวจย
ส านกหอสมดมหาวทยาลยราชภฏอดรธานชอเวบไซต http:// library.udru.ac.th/
ภาพท 3. 1 หนาจอส าหรบสบคนฐานขอมลออนไลนของส านกวทยบรการ
มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน
จากภาพท 3.1 หนาจอส าหรบสบคนฐานขอมลออนไลนของส านกวทยบรการมหาวทยาลยราชภฏอดรธาน ผใชสามารถสบคนโดยใชค าส าคญ ชอเรอง ชอผแตง หวเรอง และชอชด ดวยการใสขอความทตองการคนหา เชน คนหาโดยชอเรองกใสขอความในชองของชอเรองดงตวอยางคนหาค าวา “ผเรยนเปนส าคญ” จากนนเลอก Go หนาจอกจะแสดงรายละเอยดของเอกสารตาง ๆ ทเกยวของกบค าวา “คณตศาสตร” ดงภาพประกอบ 3.2
ทงนเมนตาง ๆ ทแสดงในหนาจอของระบบหองสมดอตโนมตของแตละมหาวทยาลย กอาจจะไมเหมอนกน บางแหงกสามารถระบประเภททจะสบคนไดอก เชน งานวจย (Thesis)
หนงสอ (Books) วารสาร (Journals) เปนตน
การวจยทางการศกษา
55
ภาพท 3. 2 ผลการสบคนฐานขอมลออนไลนของส านกวทยบรการมหาวทยาลยราชภฏอดรธาน
3. แหลงสบคนสารสนเทศแบบซดรอม
ซดรอม (CD-ROM: Compact Disc-Read Only Memory) มลกษณะกลม ๆ บาง ๆ มไวส าหรบเกบขอมลประเภทตาง ๆ ไมวาจะเปนไฟลขอมลทมลกษณะเปนภาพเสยงขอความหรอขอมลทมลกษณะเปนสอผสม (Multimedia) ปกตจะมความจประมาณ 700 MB ซงเปนบรการอกแบบหนงทแหลงสารสนเทศจดท าขนเพอขายใหกบผใชโดยอาจจะบรรจวทยานพนธ/ปรญญานพนธงานวจยบทความจากวารสารหนงสอ รายงานการประชม ฯลฯ อยางไรกตามการใชซดรอมนนมปญหาในเรองความสมบรณและความทนสมยของเนอหา ดงน น ในปจจบนจงนยมใช การสบคนฐานขอมลจากซดรอมแบบออนไลนมากกวาแมจะตองเสยคาใชจายเพมขน(สมประสงค เสนารตน, 2556: 11-16)
ฐานขอมลซดรอมแบบออนไลนเปนฐานขอมลวารสารอเลกทรอนกสทใหขอมลรายการบรรณานกรม และสาระสงเขปของบทความ วารสาร เอกสารสงพมพทางวชาการ วทยานพนธสทธบตรรายงานการประชม/สมมนา ซงหนวยงานทางการศกษาหรอหองสมดมหาวทยาลยตาง ๆจะซอฐานขอมลมาเกบไวทหองสมดโดยจดใหบรการในระบบเครอขายของหนวยงาน หรอ
บทท 3 การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
56
มหาวทยาลยเทานน ในการสบคนมวธการคลายคลงกบแหลงสบคนสารสนเทศทเปนอนเทอรเนตโดยสามารถสบคนจากค าส าคญ ชอเรอง ชอผแตง เปนตน ซงมฐานขอมลทนาสนใจดงน
ตวอยางฐานขอมล CD-ROM ออนไลน
1. ABI Inform Complete ฐานขอมลวารสารฉบบเตมใหเนอหาครอบคลมสาขาวชา ดานบรหารธรกจ ABI/Inform หนงในฐานขอมลทครอบคลมเนอหาทางดานบรหารจดการไวมากทสดดาวนโหลดไดท http://www.proquest.com/autologin
2. Academic Search Premier เปนฐานขอมล สหสาขาวชาสามารถสบคนบทความฉบบเตม (Full Text) จากวารสารไดมากกวา 8,500 ชอเรองดาวนโหลดไดท http://search.ebscohost.com
3. ACS + ACS Archives เปนฐานขอมลวารสารฉบบเตมใหเนอหาครอบคลมสาขาวชาเคมประยกตวศวเคม (Applied Chemistry/Chemical Engineering) ชวเคม/เทคโนโลยชวภาพ
(Biochemistry/ Biotechnology) เคม (Core Chemistry) เคมอนทรย (Organic Chemistry)
เภสชศาสตร (Pharmaceuticals) พอลเมอรและวสดศาสตร (Polymer and material Science) ดาวนโหลดไดท http://pubs.acs.org/
4. Acta Horticulturae เปนฐานขอมลวารสารอเลกทรอนกสฉบบเตมดานพชสวน และสาขาทเกยวของรวบรวมรายงานการประชมของสมาคม International Society for Horticultural
Science จ านวนประมาณ 700 ชอเรองตงแตเลมท 1 จนถงปจจบนใหขอมลทางบรรณานกรม สาระ
สงเขป และบทความเอกสารฉบบเตมดาวนโหลดไดท http://www.actahort.org
5. Bio One เปนฐานขอมลทครอบคลมวารสารดานชวภาพระบบนเวศและวทยาศาสตรสงแวดลอมจ านวน 167 ชอเรองจากส านกพมพทเปนสมาคมทางดานระบบนเวศและวทยาศาสตรสงแวดลอมรวมถงส านกพมพทวไปกวา 125 แหงใหเนอหาเปนเอกสารฉบบเตมและบทคดยอดาวนโหลดไดท http://www.bioone.org
6. Business Source Complete เปนเอกสารฉบบเตมจากวารสารวชาการสาขาธรกจ การจดการ การเงน การคลงและการบญช เชน Harvard Business Review, Journal of Management,
Review of Economics & Statistics, Academy of Management Review รวมทงงานวจยและเอกสารสงพมพธรกจอน ๆ เชน Business Week, Forbes, Fortune, American Banker นอกจากนยงมศพททางการเงนจาก Wall Street Words ดาวนโหลดไดท http://search.ebscohost.com
7. CINAHL Plus with Full Text เปนฐานขอมลชนน าระดบโลกทไดรบการยอมรบ และครอบคลมสาขาวชาการพยาบาลสหเวชศาสตรและการสาธารณสขสามารถสบคนวารสาร ฉบบเตมกวา 770 ชอเรองดาวนโหลดไดท http://search.ebscohost.com
การวจยทางการศกษา
57
8. Computers & Applied Sciences Complete เปนฐานขอมลทคลอบคลมงานวจย และพฒนาในสาขาวทยาการคอมพวเตอรและวทยาศาสตรประยกต CASC มการจดดชน และสาระสงเขปของวารสารเชงวชาการสงพมพโดยมออาชพและแหลงอางองอน ๆ จากรายการทรพยากรอนหลากหลายมากกวา 2,000 รายการนอกจากนยงใหบรการขอมลวารสารฉบบเตมของวารสารอกกวา 950 ฉบบดาวนโหลดไดท http://search.ebscohost.com/
9. Digital Library (ACM) เปนฐานขอมลบรรณานกรมสาระสงเขปเอกสารวจารณ และวารสารฉบบเตมทางดานคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศจากสงพมพตอเนองจดหมาย ขาวหนงสอและเอกสารการประชมซงประกอบไปดวยรายการบรรณานกรมสาระสงเขปเอกสารวจารณและบทความฉบบเตมตงแตป 1985 – ปจจบน ดาวนโหลดไดท http://portal.acm.org/dl.cfm
10. Education Research Complete เปนฐานขอมลทมเนอหาเกยวกบการศกษาทงใน และตางประเทศโดยใหขอมลวารสารทงหมดมากกวา 1,800 ชอเรอง เปนวารสารฉบบเตมมากวา 900
ชอเรอง ทงนยงรวบรวมบทความทางดานการศกษาตงแตระดบเดกเลกไปจนถงการศกษาขนสงและยงมหนงสองานวจยเฉพาะทางตาง ๆ อกมากดาวนโหลดไดท http://search.ebscohost.com/
11. EMERALD Management Plus เปนฐานขอมลวารสารอเลกทรอนกสของส านกพมพ EMERALD GROUP PUBLISHING เปนฐานขอมลทครอบคลมและสมบรณทสดในสาขา การจดการครอบคลมสาขาวชาการบญชและการเงนธรกจเศรษฐศาสตรการจดการทรพยากรมนษย
การจดการความรและสารสนเทศบรรณารกษศาสตรและสารสนเทศศาสตรการตลาดการศกษาองคกรอสงหารมทรพยการทองเทยวและสาขาวชาทเกยวของกบการจดการทงหมดเปนแหลงขอมลทส าคญของหนวยงานตาง ๆ ไมวาจะเปนรฐบาลหนวยงานธรกจหรอการศกษาวารสารออนไลน จ านวนมากกวา 200 ชอเรอง ซงจะมการเพมจ านวนวารสารเพมมากขนทกปเปนวารสารฉบบเตมทงหมด (22 Thompson ISI ranked) ตงแตป 1994 จนถงปปจจบนและใหบรการสาระสงเขปยอนหลงจนถงป 1989 สามารถเขาถงบทความฉบบเตมไดมากกวา 120,000 รายการ ดาวนโหลดไดท http://www.emeraldinsight.com
12. H.W. Wilson เปนฐานขอมลดรรชนสาระสงเขปและเอกสารฉบบเตมครอบคลม ทกสาขาวชาไดแก Applied Science & Technology, Art, Business, Education, General Science,
Humanities, Library and Information Science, Social Science, Law, General Interest, Biological
& Agricultural Science ดาวนโหลดไดท http://www.ebscohost.com/wilson
13. IEEE/IEE Electronic Library (IEL) เปนฐานขอมลวารสารเอกสารฉบบเตมทาง
ดานสาขาวชาวศวกรรมไฟฟาอเลกทรอนกสและสาขาวชาทเกยวของเชน Computer Science,
Acoustics, Aerospace, Engineering Education, Industrial Engineering, Remote Sensing,
บทท 3 การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
58
Transportation ขอมลมมากกวา 12,000 รายการ ดาวนโหลดไดท http://ieeexplore.ieee.org/Xplore
/dynhome.jsp
14. ISI Web of Science เปนฐานขอมลบรรณานกรมและสาระสงเขปทครอบคลมสาขาวชาหลกทางดานวทยาศาสตร สงคมศาสตรและมนษยศาสตร จากวารสารมากกวา 8,500
รายชอ ใหขอมลมากกวา 1 ลานระเบยน ดาวนโหลดไดท http://webofknowledge.com/
15. Karger Journal เปนฐานขอมลวารสารดานการแพทยจ านวน 83 ฉบบตงแตป 1998-
2011 ดาวนโหลดไดท http://content.karger.com/ProdukteDB/produkte.asp?Aktion=showkun
denabos&ProduktNr=0
16. Pro Quest Dissertations & Theses เปนฐานขอมลทรวบรวมวทยานพนธระดบ ปรญญาโทและปรญญาเอกของสถาบนการศกษาทไดรบการรบรองจากประเทศสหรฐอเมรกา และแคนาดารวมถงสถาบนการศกษาจากทวป ยโรป ออสเตรเลย เอเชยและแอฟรกามากกวา 1,000 แหง ดาวนโหลดไดท http://search.proquest.com/autologin
ขอควรพจารณาในการเลอกศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
การศกษาเอกสารหรอผลงานวจยทเกยวของกบหวขอทจะวจยมขอควรพจารณาตอไปน(สมประสงค เสนารตน, 2555: 10-12)
1. ความตรงประเดน เอกสารและงานวจยทเกยวของทจะน ามาทบทวนหรอศกษานน ตองมเนอหาสาระสอดรบตรงกบประเดนหรอตวแปรทผวจยตองการศกษา เชน เรองทจะศกษาเ กยวกบการบรหารงานของผ บรหารโรงเรยนการศกษาเอกสารกควรเปนเ รองเ กยวกบ การบรหารงานโรงเรยนในดานตาง ๆ หรอเรอง ทศกษาเกยวกบพฤตกรรมบรโภคนยมของเยาวชนการศกษากควรจะเปนเอกสารทเกยวกบทฤษฎพฤตกรรมผบรโภคทฤษฎจตวทยาวยรน ทฤษฎบคลกภาพ เปนตน เพอทจะดวากลมตวอยางคอใครมวธการท าอยางไรและผลการวจยเปนอยางไร
2. ความทนสมยทนเหตการณ หมายถง ความเกาใหมของวรรณกรรมนนๆ เนองจากวชาการในปจจบนมการเปลยนแปลงทรวดเรวมาก การน าเอาวรรณกรรมทเกา 5 หรอ 10 ปมาใช ขอมลนนอาจตกยคตกสมยไปแลว อกทงผลงานวจยในปจจบนกมการอางองผลงานในอดตอยแลว ยกเวนวาเรองทท าการศกษานนไมมการศกษาวจยกนเลยในชวงเวลา 4-5 ปทผานมา จงจ าเปนตองอางองเอกสารและงานวจยทเกยวของเกากวา 5 ปกได ในทางตรงขามหากภายในระยะเวลาเพยง 1-2 ปทผานมามการเปลยนแปลงครงใหญในเรองทท าการศกษา ถงแมเอกสารและงานวจยทเกยวของนนจะผลตออกมาเพยง 2-3 ปกถอวาตกยคหรอไมทนสมยแลว ดงนนการเลอกเอกสาร
การวจยทางการศกษา
59
และงานวจยทเกยวของมาทบทวนจงตองพจารณาในเรองของความทนเหตการณดวยแตทงนผวจยควรเลอกและพจารณาอยางรอบคอบเพราะเอกสารเกาบางเรองกยงใชไดดอย 3. ความนาเชอถอ เอกสารและงานวจยทเกยวของทจะน ามาทบทวนนนควรมหลกประกนความนาเชอถอไดของเนอหาสาระในเอกสารและงานวจยทเกยวของนน ๆ เชน ผเขยน ซงอาจพจารณาไดจากคณวฒ ประสบการณ ความเชยวชาญในเรองทเขยน เปนตน นอกจา กนอาจพจารณาจากแหลงผลต เชน ในกรณเปนวารสารกควรจะม Peer Review ซงหมายถงกระบวนการของวารสารวชาการ (Scholarly Journals) ทใหมคณะผเชยวชาญในแตละสาขาเปน ผพจารณาตรวจสอบ อานบทความ และตดสนวา บทความดงกลาวเปนทยอมรบ (Accept) หรอปฏเสธ (Reject) หรอใหกลบไปปรบปรงแกไข (Revise) กอนรบรองใหลงพมพในวารสารนนได ทงนเพอเปนการควบคมคณภาพของบทความ และรบประกนวาผลงานวจยทไดรบการตพมพเผยแพรนน เปนผลงานทดและมคณภาพ ผานการตรวจสอบจากคณะผเชยวชาญและถอวาไดรบความเชอถอในสาขาวชานน ๆ
การจดบนทกผลการศกษาเอกสารและงานวจย
การจดบนทกเอกสารและงานวจยทเกยวของเปนการจดบนทกประเดนทส าคญๆ ทเกยวของกบเรองทท าวจยเพอความสะดวกในการคนควาการเกบรกษา และการจดหมวดหม ของเรองในการจดบนทกสามารถท าไดหลากหลายวธ เชน บนทกลงในบตรแขง (Card) ขนาด 5x8 นวหรอ 3x5 นว บนทกดวยสมดบนทกทเรยงตวอกษร ก – ฮ และ ในปจจบนสามารถน าไปบนทกเกบไวในคอมพวเตอร (นภา ศรไพโรจน, 2531: 54-55) ท าใหสามารถจดเรยงและมความสะดวกในการคนควารวดเรวยงขนซงในการจดบนทกควรจะตองมรายละเอยดส าคญ ๆ ดงตอไปน
1. การบนทกหวขอเรอง (Title) ควรจดบนทกไวเพอความสะดวกเวลาทน าไปจดเรยง หรอจดหมวดหมถาบนทกลงในบตรปกตจะบนทกไวมมบนทางขวาของบตร
2. การบนทกแหลงทมา (Source) ส าหรบน าไปเขยนอางองไวในบรรณานกรมควรจดบนทกประเดนทส าคญและบนทกใหเปนระเบยบ ดงน
2.1 ต าราประกอบดวยชอผแตง ชอเรอง ครงทพมพ (ถาม) สถานทพมพหนวยงาน
(ถาม)
2.2 วารสารประกอบดวยชอผเขยนบทความ (ปพมพ) ชอบทความ ชอวารสารปท (ฉบบท) เลขหนา
บทท 3 การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
60
2.3 วทยานพนธ/ปรญญานพนธ/งานวจยประกอบดวยชอผแตง (ปพมพ) ชอเรองชอปรญญา ชอสาขาวชา ชอคณะ และชอสถาบน
2.4 ต ารา/บทความ/วารสารออนไลนบนเวบไซตประกอบดวยชอผแตง/หนวยงาน ปทพมพ ชอเรองพมพ ครงท. [ออนไลน]. สถานท: ส านกพมพ. ไดจาก: http://...[สบคนเมอ วนท เดอนปทท าการสบคน]
ทงนในการเขยนแหลงทมาควรศกษารปแบบของบรรณานกรมหรอการเขยนอางอง ทหนวยงานนน ๆ ไดก าหนดไว เพราะแตละหนวยงานกอาจจะใชรปแบบทแตกตางกนไป
3. การบนทกขอความของเอกสารตาง ๆ ทไดจากการศกษาคนควา อาจจะใชวธเดยว หรอหลาย ๆ วธรวมกนกไดซงวธการบนทกมอยหลายวธ ดงน
3.1 แบบอญพจน เปนการคดลอกขอความจากเอกสารตนฉบบแลวใสเครองหมายอญประกาศ “....” เพอแสดงใหเหนวาเปนถอยค าของผ อนซงการบนทกแบบนตองใช ความระมดระวงในการคดลอกใหถกตองทกตวอกษรตามตนฉบบเดม
3.2 แบบถอดความ เปนการถอดความจากเรองทศกษามาเปนส านวนของผบนทกเองโดยการเรยบเรยงใหมแตย งคงเนอหาของขอมลตนฉบบเดมงานแปลตางประเทศกถอวาเปน การถอดความไดเชนกน
3.3 แบบสรปยอความ เปนการสรปขอความทอานใหส นลงสรปเฉพาะใจความ ทส าคญๆอาจใชส านวนของตนเองกไดแตตองไดใจความตามตนฉบบเดม
3.4 แบบวจารณ เปนการสรปความคดเหนของตนเองจากเรองทอานเพอเปรยบเทยบวจารณขอเทจจรงสนบสนนโตแยงหรอสรปความเหนเกยวกบเรองนน ๆ
กรณบนทกขอความจากเอกสารทเปนผลงานวจย ควรบนทกในประเดนส าคญ ๆ ดงน
1. ระบบรรณานกรม ควรเขยนบรรณานกรมของเอกสารหรองานวจยทผวจยไดท าการทบทวนใหถกตองและชดเจนไว โดยสวนใหญจะท าการบนทกไวในบรรทดแรกของการบนทก
2. ระบเรองวจย รวมทงจดมงหมายและสมมตฐานการวจย
3. ระบขอบเขตของการวจย โดยระบแหลงขอมลทใชในงานวจยน นเชน ประชากร กลมตวอยางและขอบเขตของเนอหา เปนตน
4. การด าเนนการวจย ในสวนนใหระบระเบยบวธการวจย เครองมอทใช สถตทใชและการวเคราะหขอมล เปนตน
5. ผลการวเคราะหและสรปผล ในสวนนใหระบผลการวเคราะหขอมลและสรปผลการวจย
การวจยทางการศกษา
61
การบนทกควรท าภายหลงจากทไดอานและพจารณาเลอกเอกสารและงานวจยทเกยวของนนๆแลวจากนนจงน ามาจดเกบไวในบตรสมดบนทกหรอคอมพวเตอรเพอใหเปนหมวดหมเดยวกนหรอจดเรยงตามความสะดวกของผวจยโดยอาจจะบนทกเกบไวในโปรแกรม Microsoft
Excel เพราะมความสะดวกในการจดเรยงขอ
การสรปเอกสารทเกยวของกบการวจย
การสรปเอกสารทเกยวของกบการวจยมความส าคญอยางยงตอการท าวจย เนองจากเปน
การแสดงใหเหนถงการศกษาแนวคดทฤษฎวธด าเนนการรวมถงตวแปรตาง ๆ ทมความเกยวของกบประเดนปญหาทก าลงจะท าวจยอยางรอบครอบแลวอนจะน าไปสแนวทางใหม ๆ ในการศกษา หรอสรางสมมตฐานการวจยทเหมาะสมตอไปโดยเอกสารทน ามาสรปจะตองมประเดนทส าคญ (สมประสงค เสนารตน, 2556: 11-13) 1. มความสอดคลองกบปญหาทก าลงจะท าวจย
2. มความสอดคลองกบแนวคดทฤษฎทน ามาใชในการวจย
3. มความสอดคลองกบตวแปรทท าการศกษาเพราะการสรปเอกสารทเกยวของกบตวแปรตาง ๆ จะท าใหผวจยไดแนวทางในการสรางนยามศพทเฉพาะทจะน าไปใชในงานวจยของตนเองตอไป
4. มความสอดคลองกบวธด าเนนการวจยไดแกเทคนคการสรางเครองมอเทคนคในการเกบรวบรวมและการใชสถตวเคราะหขอมล
ทงนเอกสารทไมเกยวของกบการท าวจย ไมควรจะน ามาเขยนไว เพราะจะท าใหเกดความสบสนกบบคคลอน ๆ เมอไดอานงานวจยฉบบสมบรณแลวท าใหเกดค าถามวาผวจยศกษาเอกสารเรองนเพออะไรน าไปใชประโยชนในขนตอนใดเพราะไมมความเกยวของกบเรองทท าการศกษา นนคอไมสามารถน ามาใชประโยชนไดท าใหเลมรายงานการวจยมความหนาเกนความจ าเปนดงนนนกวจยจงควรตระหนกถงขอนดวย
การสรปงานวจยทเกยวของ
การสรปงานวจยทเกยวของ มจดมงหมายเพอแสดงใหเหนถงผลการวจยตาง ๆ ทนกวจย คนอน ๆ ไดท าการวจยไวแลว และมความเกยวของกบประเดนปญหาทก าลงจะท าวจย อาจจะมลกษณะเกยวของ ขดแยง หรอสนบสนน ซงการศกษาในสวนนจะชวยใหผศกษาเกดความร ความเขาใจในเรองตาง ๆ ทจะท าการศกษาเพมมากขน เชน แนวคด ทฤษฎ ปญหาการวจย ซง
บทท 3 การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
62
ประเดนตาง ๆ จะน าไปสแนวทางใหม ๆ ในการศกษา หรอสรางสมมตฐานการวจยทเหมาะสมตอไป ในการเขยนสรปงานวจยทเกยวของจะเขยนไวในบทไหนของงานวจย กขนอยกบรปแบบของหนวยงานน น ๆ แตโดยทวไปในปจจบนจะเขยนไวในบทท 2 โดยมประเดนส าคญ 1. ชอของผวจยหรอคณะผวจย
2. ชอเรอง/ประเดนปญหาการวจย
3. วตถประสงค/จดมงหมายของการวจย
4. วธด าเนนการวจย ไดแก เครองมอทใชในการวจย ประชากรและกลมตวอยาง ตวแปร และสถตทใชในการวจย
5. ผลการวจย
นอกจากน ผศกษาอาจจะใชวธการจดบนทกในประเดนทพบความคลาดเคลอนหรอขอเสนอแนะตาง ๆ ทนาสนใจในงานวจยทไดท าการศกษาไว เพอเปนแนวทางในการลด ความคลาดเคลอนทอาจจะเกดขนในงานวจยของตนเอง และแนวทางในการศกษาประเดนตาง ๆ เพมเตมงานวจยของตนเองใหมความสมบรณยงขน
การน าเสนอผลการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
ในการน าเสนอผลการทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของไดด ผวจยควรยดแนวปฏบต ดงน (ไพศาล วรค า, 2550: 52-55)
1. ควรเรยบเรยงออกมาตามตวแปรทระบไวในประเดนการศกษาหรอวตถประสงคหรอสมมตฐานการวจย ซงผวจยไดประมวล สงเคราะหและคดสรรแลว
2. จดล าดบหวขอใหเขาใจงาย ผวจยจะตองวางแผนก าหนดหวขอทจะน าเสนอ โดยค านงถงล าดบความเชอมโยงสมพนธกนของหวขอ สวนใดทตองน าเสนอกอนหรอหลง และภายใตหวขอทน าเสนอนนมหวขอยอยหรอประเดนอะไรบาง
3. ความเชอมโยงระหวางหวขอ ผวจยจะตองผสมผสานเนอหาสาระทจะน าเสนอเขาดวยกนในแตละหวขอ โดยพจารณาความเชอมโยงของสาระระหวางยอหนาตาง ๆ และระหวางหวขอ ใหเนอหามความเชอมโยงสมพนธกน
4. น าเสนอในเชงสรปวพากษ ผวจยควรแสดงความคดเหนเชงวพากษวจารณเกยวกบคณคาหรอขอจ ากดของทฤษฎ แนวคดและผลการวจยในอดต ทเกยวของกบตวแปร เนอหาสาระและระเบยบวธวจยทใชในการศกษาในประเดนนน ๆ โดยน าเสนอไวในทเดยวกน เพอใหเหนวาตวแปรในประเดนเหลานนมใครศกษามาบาง ใชทฤษฎ แนวคดและระเบยบวธใดในการศกษา มขอคนพบขอสนบสนนหรอขอโตแยงอยางไรบาง และมอะไรบางทควรแกการศกษาวจยเพมเตม
การวจยทางการศกษา
63
การน าเสนอในเชงวพากษวจารณนจะแสดงใหเหนถงวจารณญาณของผวจยหรอระดบความเปนนกวชาการของผวจยทรจกคด พนจวเคราะห มใชรเพยงแตน าเอาผลงานของผอนมาใชเทานน
5. น าเสนอในเชงบรณาการ ไมควรแยกเปนรายชนหรอแยกเปนหมวด เนองจากงานวจยสวนใหญจะน าแนวคดและทฤษฎตาง ๆ มาใชรวมกน การแยกหมวดหมจะท าใหการอางองซ าซอน การน าเสนอผลการทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของจงควรมงไปทสาระส าคญของตวแปรทศกษาเปนหลก
6. ล าดบเรองตามกาลเวลา ผวจยควรน าเสนอโดยค านงถงความตอเนองของการสะสม องคความรในเรองนน ๆ ตงแตแรกเรมเปนล าดบจนถงปจจบน แสดงใหเหนววฒนาการของ องคความรในเรองนน ๆ
7. ใชภาษาเขยนทถกตองและสอความไดชดเจน
8. ในระหวางด าเนนการวจย ควรมการศกษาคนควาและตดตามความกาวหนาของ องคความรทเกยวของอยางตอเนอง เพราะอาจมผลงานวจยทผลตออกมาในระยะหลง ซงถามผวจยควรไดน ามาปรบปรงหรอเพมเตมใหไดความรทเกยวของทมความทนสมยมากทสด
9. ไมควรน าเอาผลการทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของของผอนมาเสนอ โดยท าเหมอนกบวาผวจยไดท าการทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของดวยตนเอง ซงเปนการผดจรยธรรมทางวชาการอยางรายแรง
10. ควรทบทวนสงทไดเขยนไว เมอเขยนเอกสารและงานวจยทเกยวของเสรจแลว ควรน ากลบมาทบทวนอกหลาย ๆ ครง เพอปรบปรงถอยค าหรอปรบล าดบประเดนในการน าเสนอ เพอใหเกดความเขาใจงาย ซงการทบทวนนควรท าเสมอนกบการอานผลงานของคนอน โดยอาจจะทงระยะเวลาหลงจากเขยนเสรจสนแลวอยางนอย 1 สปดาห เพอใหลมความคดเดมกอน
กรอบแนวคดในการวจย
สงส าคญทผวจยไดจากการทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของกคอ กรอบแนวคด ในการวจย (Conceptual Framework) ซงถอวาเปนแกนสารของเรองทจะท าวจย ในการด าเนนการวจยเรองใด ๆ กตาม ตองมพนฐานทมาทจะชวยอธบายความเชอมโยงระหวางปรากฏการณหรอตวแปรตาง ๆ ทสนใจศกษา พนฐานดงกลาวนกคอทฤษฎทอยขางหลงการวจยนนเอง การน าทฤษฎดงกลาวมาสรางแบบจ าลอง (Model) ทแสดงถงความสมพนธระหวางทฤษฎตาง ๆ รวมทงขอคนพบจากการวจยทผานมา กบสงทผ วจ ยตองการศกษา เราเรยกวา “กรอบเชงทฤษฎ” (Theoretical Framework) ในการวจย (บญชม ศรสะอาด, 2545: 25-32).
บทท 3 การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
64
แหลงทมาของกรอบแนวคดการวจย
การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของครบทกประเดนนนจะตองศกษาจากแหลงขอมลดงตอไปน (พชรา สนลอยมา, 2551: 2)
1. ผลงานวจยทเกยวของ เพอใหไดมาซงกรอบแนวคดทรดกม มเหตมผล ผวจยควรทจะตองศกษาทฤษฎตาง ๆ ทเกยวของกบประเดนทศกษา ไมวาจะอยในสาขาพยาบาล สาขาแพทย หรอสาขาทางสงคมศาสตรอน ๆ ทงนเพราะไมเพยงแตจะไดตวแปรตาง ๆ เทานน ยงไดความรเกยวกบความสมพนธระหวางตวแปรกบปรากฏการณทศกษาอยางมเนอหาสาระ ค าอธบายหรอขอสรปตาง ๆ ทไดจากการวเคราะหหรอสรปผลจะไดมความหนกแนนในเชงทฤษฎ ดงนนการศกษาทฤษฎทเกยวของนอกจากจะชใหเหนถงตวแปรใดส าคญและมความสมพนธกนอยางไรแลว ยงท าใหกรอบแนวคดในการวจยมแนวทางทชดเจนและมเหตผล
2. ทฤษฎทเกยวของ หมายถงงานวจยทผอนไดท ามาแลวมประเดนตรงกบประเดนทเราตองการศกษา หรอมเนอหา หรอตวแปรบางตวทตองการศกษารวมอยดวย งานวจยทเกยวของนนอาจจะไมไดอยในสาขาทางการพยาบาลเทานน แตอาจจะอยในสาขาอน ๆ ดวย ดงนนผวจยควรมงศกษาวาผทไดท าวจยมาแลวมองเหนวา ตวแปรใดมความส าคญหรอไมอยางไรกบปรากฏการณหรอประเดนทเราตองการศกษา หรอบางตวแปรอาจจะไมเกยวของแตผวจยไมควรตดทง เพราะสามารถน ามาศกษาวเคราะหเพอยนยนตอไปวา มหรอไมมความส าคญในกลมประชากรทศกษาอย
3. กรอบแนวคดของผวจยเองทสงเคราะหขนเอง นอกจากการศกษาผลงานวจยและทฤษฎตางๆทเกยวของแลว กรอบแนวคดยงจะไดมาจากความคดและประสบการณการท างานของผวจยเองอกดวย
หลกในการเลอกกรอบแนวคด
หลกส าคญในการเลอกกรอบแนวคดในการวจยทางการศกษา มอยดวยกน 4 ประการ (พชรา สนลอยมา, 2551: 3) คอ
1. ความตรงประเดน กรอบแนวคดทตรงประเดนของการวจย กลาวคอ มความตรงประเดนในดานเนอหา ซงพจารณาไดจากเนอหาของตวแปรอสระหรอตวแปรทใชควบคม และระเบยบวธทใชในการวจย ในกรณทมแนวคดหลาย ๆ แนวตรงกบหวขอเรองทผวจยตองการศกษา
ผวจยควรเลอกแนวคดทตนเองคดวาตรงกบประเดนทตองการศกษามากทสด
การวจยทางการศกษา
65
2. ความงายและไมสลบซบซอน กรอบแนวคดทควรจะเลอกควรเปนกรอบทงายแกการเขาใจ ไมยงยากซบซอน หากมทฤษฎหลายทฤษฎทจะน ามาใชเปนกรอบแนวคด ผทท าวจยควรเลอกทฤษฎทงายทสดทสามารถอธบายปรากฏการณทตองการศกษาไดพอ ๆ กน
3. ความสอดคลองกบความสนใจ กรอบแนวคดทใชควรมเนอหาเกยวกบตวแปร หรอความสมพนธระหวางตวแปรทสอดคลองกบความสนใจของผทจะท าการวจย
4. ความมประโยชนตอการปฏบต การวจยนนควรมกรอบแนวคดสะทอนถงประโยชนทสามารถน าไปใชในการปฏบตไดจรง
วธการสรางกรอบแนวคด
การสรางกรอบแนวคด เปนการสรปโดยภาพรวมวางานวจยนนมแนวคดทส าคญอะไรบาง มการเชอมโยงเกยวของกนอยางไร มความสมพนธกนอยางไร ผวจยตองน าขอมลจากหลายแหลงมาวเคราะห สงเคราะห เพอใหไดขอมลส าคญทเกยวของกบปญหาวจยจรง ๆ สงส าคญคอ ผวจยจ าเปนตองศกษาความรในทฤษฎนน ๆ ใหมากพอ ท าความเขาใจทงความหมายแนวคดทส าคญของสมมตฐานจนสามารถเชอมโยงในเชงเหตผลใหเหนเปนกรอบไดอยางชดเจน
การเชอมโยงของแนวคดน บางทเรยกวา รปแบบ (Model) (พชรา สนลอยมา, 2551: 4)
วธการสรางกรอบแนวคด กระท าได 2 ลกษณะ คอ
1. โดยการสรปประเดนตาง ๆ จากขอมลทผวจยไดศกษาจากเอกสารและงานวจยทเกยวของใหกระจาง
2. ก าหนดจากกรอบทฤษฎทมใช เปนสวนส าคญในการศกษาวจย ในขอบเขตของเอกสารและงานวจยทไดศกษา
วธการเขยนกรอบแนวคด
ในการเขยนกรอบแนวคด ผวจยจะตองเขยนแสดงความสมพนธของแนวคดในการวจยของตนใหชดเจน ในขอบเขตของเอกสารและงานวจยทศกษา อาจเขยนไวทายกอนหนาสวนของการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ (ทายบทท 1) หรอ ทายสวนของการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ (ทายบทท 2) กได รปแบบการเขยนท าได 3 ลกษณะ (พชรา สนลอยมา, 2551: 4) คอ
1. เขยนแบบบรรยายตอเนองกนโดยไมแยกหวขอ ความยาวของการเขยนประมาณ 1
หนากระดาษ
บทท 3 การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
66
2. เขยนเปน แผนภม แสดงความสมพนธและทศทางระหวางตวแปรทศกษา หรอ
3. เขยนเปนแผนภมประกอบค าบรรยายเพอใหเหนภาพชดเจนขน ถามตวแปรหลายตว หรอตวแปรมความสมพนธสลบซบซอน
สรป
การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของหรอการทบทวนวรรณกรรม เปนการประมวล สงเคราะห และสรปองคความรในอดตทเกยวของกบเรองทจะท าการวจยมาใชใหเกดประโยชนในการสรางกรอบแนวคดของการวจย ตลอดจนระเบยบวธวจยทจะน ามาใช การน าเสนอผลการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของควรเนนความถกตอง ครบถวน โดยน าเสนอในแบบบรณาการเชงพรรณนา การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของจะแสดงใหเหนถงความรอบรในเรองทศกษาของผวจย ตลอดจนบงชถงคณภาพของงานวจยดวย โดยสาระส าคญทตองศกษาจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ การก าหนดขอบขายเรองทตองการศกษา การส ารวจและรวบรวมเอกสารและงานวจยทเกยวของ การวางแผนการอาน การอานการเรยบเรยงเอกสารและงานวจยทเกยวของ โดยแหลงของเอกสารและงานวจยทเกยวของจากหองสมด อนเทอรเนต เปนตน
การวจยทางการศกษา
67
แบบฝกหด
ค าชแจง ใหทานตอบค าถามตามประเดนทก าหนดใหพอสงเขป
1. ใหสบคนจากค าส าคญในสาขาทตนเองศกษาโดยใชฐานขอมลโครงการเครอขายหองสมดในประเทศของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) http://tdc.thailis.or.th/tdc/basic.php จ านวน 10 เรอง
2. จงใหความหมายของ “การสอนแบบสบเสาะหาความร” ทไดจากการสบคน โดยท าการประมวล สงเคราะหและสรปจากความหมายทสบคนไดอยางนอย 2 ความหมาย
3. จงระบชอเวบไซตทใชในการสบคนเนอหาสาระทเปนประโยชนตอการวจยทเปนภาษาไทยและภาษาองกฤษมาอยางละ 2 เวบไซต
4. จงสรปงานวจยทสนใจจ านวน 2 เรอง ในประเดนตอไปน ชอเรอง จดมงหมายของการวจย ขอบเขตของการวจย เครองมอทใช สถตทใช ผลการวจย
5. จงเขยนกรอบแนวคดในการวจยเกยวกบการเรยนการสอนในเรองททานสนใจมา 2 เรอง
บทท 3 การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
68
เอกสารอางอง
บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน (ฉบบปรบปรงใหม). พมพครงท 7. กรงเทพฯ:
สวรยาสาสน. นภา ศรไพโรจน. (2531). หลกการวจยเบองตน. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ศกษาพร.
พชรา สนลอยมา.(2551). เอกสารประกอบการสอน วชา ระเบยบวธวจยทางนตศาสตร. กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลยศลปากร. ไพศาล วรค า. (2550). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ. สมประสงค เสนารตน. (2554) .เอกสารประกอบการสอน วชา สถตและการวจยเบองตนสถตและ
การวจยเบองตน. รอยเอด: มหาวทยาลยราชภฏรอยเอด. _________. (2556) .การวจยการศกษา. มหาสารคาม: อภชาตการพมพ.
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 4
ตวแปรและสมมตฐานในการวจย
จดประสงคเชงพฤตกรรม
เมอเรยนจบบทเรยนน ผเรยนมความสามารถดงน
1. บอกประเภทของตวแปรได
2. บอกความหมายของตวแปรได
3. บอกความหมายของสมมตฐานของการวจยได
เนอหาสาระ
เนอหาสาระในบทนประกอบดวย
1. ความหมายของตวแปรและตวคงท 2. ประเภทของตวแปร 3. วธการควบคมตวแปรแทรกซอนและตวแปรเกน
4. ประเภทของความแปรปรวน
5. หลกการควบคมความแปรปรวน 6. มาตรวดตวแปร
7. การนยามตวแปร
8. สมมตฐาน ความส าคญของสมมตฐาน และแนวทางในการก าหนดสมมตฐาน
9. ลกษณะสมมตฐานทด
10. ประเภทของสมมตฐาน
11. ประโยชนของสมมตฐานการวจย
วธสอนและกจกรรม
กจกรรมการเรยนการสอนเรอง ตวแปรและสมมตฐานในการวจย มดงน
1. ผสอนทบทวนเกยวกบ การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ โดยการใชค าถามเปนสอ และผสอนบรรยายหวขอ ตวแปรและสมมตฐานในการวจย
บทท 4 ตวแปรและสมมตฐานในการวจย
70
3. ใหผเรยนแบงกลมๆละ 3-5 คน ศกษาตวแปรและสมมตฐานในการวจยจากตวอยางงานวจยจ านวน 10 เรอง แลวน าเสนอเกยวกบตวแปร สมมตฐานทางสถตและสมมตฐานทาง
การวจย เปนกลมและสรปความรแตละรปแบบ และอภปรายเสนอแนะ
4. ผเรยนรวมกนจดท าแผนผงความคด แลวบนทกความรเปนรายบคคล
5. ผสอนสรป เพมเตมในแตละประเดนและผเรยนจดท าบนทกการเรยนร
สอการเรยนการสอน
สอการเรยนการสอนทใชประกอบกจกรรมการเรยนการสอน มดงน
1. เอกสารประกอบการเรยนการสอน การวจยทางการศกษา 2. ต ารา ไพศาล วรค า. (2550). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ.
บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน (ฉบบปรบปรงใหม). พมพครงท 7. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.
3. สไลดน าเสนอ เรอง ความรเบองตนเกยวกบการวจย
4. เครอขายอนเทอรเนต www.watpon.com , http://library.udru.ac.th
การวดผลและการประเมนผล
จดประสงค วธการ เครองมอ เกณฑการวดและ
ประเมนผล
1. บอกประเภทของตวแปรได
2. บอกความหมายของตวแปรได
3. บอกความหมายของสมมตฐานของการวจยได
ซกถามความรความเขาใจในประเดนส าคญทกหวขอเรองการตอบค าถามและการอภปราย
แบบสงเกตพฤตกรรม
1.พฤตกรรมการแสดงออกทงการตอบค าถาม/การรวมอภปราย/การท าแบบฝกหดผานเกณฑ รอยละ 80
2.ชนงานทท าสอดคลองกบจดประสงคคลอบคลมเนอหา เสนอความคดเหนชดเจน สงงานตรงเวลาผานรอยละ 80
การวจยทางการศกษา
71
บทท 4
ตวแปรและสมมตฐานในการวจย
ความน า
เมอผวจยเลอกหวขอทจะท าการศกษาและก าหนดปญหาการวจยหรอตงค าถามเกยวกบเรองทเราสนใจจะศกษา โดยมการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของจนมความร ความเขาใจในเรองทจะศกษากระจางชดแลว เชน ประชากรและกลมตวอยาง ตวแปรทเกยวของ และระยะเวลาในการด าเนนการวจยก าหนดวตถประสงคในการวจยและตงสมมตฐานการวจยทเปนแนวทางในการหาค าตอบปญหาการวจยตอไป การตงสมมตฐานทดนนตองอาศยค าศพท ค าอธบาย หรอความหมายเกยวกบตวแปรและเงอนไขทท าการศกษา ค าหรอขอความเหลานจะตองมความหมายเฉพาะในบรบทของปญหาทศกษา ในบทนจะเปนการน าเสนอเกยวกบความหมายของตวแปรและตวคงทประเภทของตวแปร มาตรวดตวแปรความหมายของสมมตฐาน ความส าคญของสมมตฐาน แนวทางในการก าหนดสมมตฐานลกษณะของสมมตฐานทดและประเภทของสมมตฐานเพอเปนแนวทางใหผวจยสามารถระบตวแปรและตงสมมตฐานไดอยางเหมาะสมตอไป
ความหมายของตวแปรและตวคงท
หากจะถามวาท าไมจงตองท าการวจย ในอกแงมมหนงกอาจตอบไดวา เพราะทกสรรพสงในโลกนมการแปรเปลยน ไมคงท ถาหากทกสรรพสงเปนคาคงทกคงไมจ าเปนตองท าการวจย ดงนนเราจงตองรความหมายของค าตอไปน (ไพศาล วรค า, 2550: 61)
1. ตวแปร(Variable) หมายถง คณลกษณะหรอคณสมบต หรอสญลกษณแทนคณลกษณะหรอคณสมบตของสงใดๆ ทสนใจศกษา โดยคณลกษณะหรอคณสมบตหรอสญลกษณนนมคาแปรเปลยนไปตามหนวยทท าการศกษา หรอ “ตวแปร หมายถง สงทแปรคาได” เชน น าหนก สวนสง อาย เพศ ผลสมฤทธทางการเรยน ระดบสตปญญา เชอชาต เปนตน (Kerlinger, 1986: 27)
2. ตวคงท(Constant) หมายถง คณลกษณะหรอคณสมบตรวมของสงตางๆทอยในความสนใจของผศกษาและมคาแนนอนตลอดเวลาไมสามารถเปลยนแปลงคาได เชน การวจย เรอง
การพฒนาชดการเรยนเพอสงเสรมการเรยนแบบรวมมอ โดยใชเทคนค STAD ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 เรองรปสามเหลยมและรปสเหลยม (นครชย ชาญอไร, 2547) ในกรณน
บทท 4 ตวแปรและสมมตฐานในการวจย
72
วธการการจดการเรยนร ชนดของสอ ระดบชน วชา เนอหา ถอไดวาเปนตวคงทสวนระดบ ผลการเรยนรเปนสงทแปรผนตามนกเรยนแตละคนและเปนผลมาจากตวคงท
ประเภทของตวแปร
ในการวจยสามารถจ าแนกประเภทของตวแปรไดหลายแบบโดยอาศยเกณฑในการจ าแนกดงน นประ เภทของตวแปรจงแตกตางกนไปตาม เกณฑ ท ใชในการแบ งประ เภทดง น
(บญชม ศรสะอาด, 2545: 31-33;ไพศาล วรค า, 2550: 62-65; สมประสงค เสนารตน, 2555: 42-45)
1. จ าแนกตามบทบาทหนาทของตวแปร สามารถจ าแนกประเภทของตวแปรไดดงน
1.1 ตวแปรอสระหรอตวแปรตน (Independent Variable) หมายถง เปนตวแปรทเกดขนมาโดยไมตองมตวแปรอนเกดขนมากอนและเปนตวแปรทเปนสาเหตทกอใหเกดผลหรอกอใหเกดการแปรผนของปรากฏการณ ตวแปรอสระหรอตวแปรตนเปนชอทใชเรยกกนทว ๆ ไป แตในงานวจยบางประเภทกจะมชอเรยกเฉพาะในงานวจยประเภทนน เชน ในการวจยเชงทดลอง ตวแปรนเรยกไดหลายอยาง ไดแก ตวแปรทดลอง (Experimental Variable) ตวแปรจดกระท า (Manipulated Variable) ตวแปรกระท า (Active Variable) ตวแปรเงอนไข (Condition Variable) ตวแปรสงทดลอง (Treatment Variable) หรอตวแปรสาเหต (Cause Variable) ถาเปนการทดลองทางจตวทยาจะ เรยกวา ตวแปรสงเรา (Stimulus Variable) สวนในการวจยทใชเทคนคการวเคราะหการถดถอย (Regression Analysis) ตวแปรนมชอวา ตวแปรพยากรณ หรอตวแปรท านาย (Predicted Variable) เปนตน
1.2 ตวแปรตาม (Dependent Variable) หมายถง ตวแปรทมคาแปรเปลยนไปอนเนองมาจากอทธพลของตวแปรอน หรอเปนผลของตวแปรอน ๆ บางทจงเรยกวา ตวแปรผล (Effect Variable) หรอในการวจยทางจตวทยา เรยกวา ตวแปรตอบสนอง (Response Variable)
สวนในการวจยทใชเทคนคการวเคราะหการถดถอยเรยกตวแปรนวา ตวแปรเกณฑ (Criteria
Variable)
ตวอยางตวแปรตนและตวแปรตามในงานวจยทผานมา เชน
งานวจยเรอง : การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนในการเรยนรวชาคณตศาสตรเรองอตราสวนและรอยละชนมธยมศกษาปท 2 โดยใชวธการสอนบทเรยนส าเรจรป เกมโดมโนและสอนตามปกต (สรวจกษณ พลจนทร, 2551: 6)
ตวแปรตนคอวธสอนม 3 วธ คอ สอนโดยใชบทเรยนส าเรจรป สอนโดยใชเกมโดมโนและสอนตามปกต
ตวแปรตาม คอ ผลสมฤทธทางการเรยน
การวจยทางการศกษา
73
งานวจยเรอง : การเปรยบเทยบผลการใหค าปรกษารายบคคลและการใชละครจตบ าบดทมตอภาวะซมเศราของผปวย (พรภมล เพชรกล, 2554: 5)
ตวแปรตน คอ รปแบบการรกษาม 2 รปแบบคอการใหค าปรกษารายบคคลและ การใชละครจตบ าบด
ตวแปรตาม คอ ภาวะซมเศรา
1.3 ตวแปรแทรกซอน (Extraneous Variable) หมายถง ตวแปรทสงผลตอตวแปรทเราศกษา โดยทเราสามารถควบคมได แตหากควบคมไมดตวแปรนกจะสงผลตอตวแปรทเราศกษา ซงถาสงผลในทางทเพมอทธพลระหวางตวแปรทศกษาเรยกวา ตวแปรดน (Distorter Variable)
แตถาสงผลในทางทลดอทธพลระหวางตวแปรทศกษาเรยกวา ตวแปรกด (Suppresser Variable) ตวอยางเชน ในกรณทเราศกษาความสมพนธระหวางตวแปร X กบตวแปร Y ถาความจรงแลว ตวแปร X กบตวแปร Y ไมมความสมพนธกน แตตวแปร Z ซงเปนตวแปรแทรกซอนสงผลให ตวแปร X กบตวแปร Y มความสมพนธกน ในกรณนเรยกตวแปร Z วา ตวแปรดน แตถาความเปนจรงตวแปร X กบตวแปร Y มความสมพนธกน แตตวแปร Z สงผลใหตวแปร X กบตวแปร Y ไมมความสมพนธกนหรอสงผลใหตวแปร X กบตวแปร Y มความสมพนธกนนอยลง ในกรณนเรยกตวแปร Z วา ตวแปรกด เปนตน แตถาหากเราสามารถควบคมตวแปรแทรกซอนไดด กจะเรยกตวแปรชนดนวา ตวแปรควบคม (Control Variable) หรอตวแปรกลาง (Moderator
Variable)
นอกจากนยงมตวแปรอนทผ วจ ยไมไดมงศกษาโดยตรง แตเปนตวแปรทอาจมผลกระทบตอตวแปรตามได ตวแปรนเรยกวา ตวแปรเกน หรอตวแปรแทรกซอน (Extraneous
Variable) หรอตวแปรควบคม (Control Variable) ผวจ ยจะตองทราบวามตวแปรใดบางทมผลกระทบตอตวแปรตามและหาวธการควบคมอทธพลจากตวแปรแทรกซอนเหลาน
ตวแปรเกนนอาจเกดขนจากแหลงตางๆ ดงน
1. จากกลมตวอยางหรอกลมประชากร เปนตวแปรทเปนกลมตวอยางมมากอนทจะมการวจย อาย เพศ ระดบสตปญญา ความถนด เชอชาต บคลกภาพ สภาพครอบครว เปนตน
2. จากวธด าเนนการทดลอง และการทดสอบในการวจยเชงทดลอง เชน ความ
ผดพลาดในวธด าเนนการ คณภาพเครองมอทใชทดสอบ เวลาทใชทดสอบ เปนตน
3. จากแหลงภายนอกหรอสงแวดลอม เชน เสยงรบกวน สถานการณทไมเหมาะสมและมตวแปรอกประเภทหนงทอาจมผลกระทบตอตวแปรตาม แตเราไมอาจรไดลวงหนาวาจะเกดขนหรอไมจงไมสามารถควบคมได ตวแปรเหลานเรยกวา ตวแปรสอดแทรก (Intervening
Variable) เชน ภาวะสขภาพ ความวตกกงวล ความตนเตน ความโกรธ แรงจงใจ เปนตน
บทท 4 ตวแปรและสมมตฐานในการวจย
74
1.4 ตวแปรสอดแทรก (Intervening Variable) หมายถง ตวแปรทสงผลรวมกบตวแปรอสระไปยงตวแปรตาม โดยทเราไมสามารถควบคมหรอขจดตวแปรนออกได เนองจากเปนตวแปรทางจตวทยาของแตละบคคล เปนตวแปรทไมสามารถสงเกตหรอวดหรอจดกระท าใด ๆ ได และอาจเกดขนไดในทก ๆ ขณะทท าการวจย เชน ความเครยด ความวตกกงวลของกลมตวอยางในขณะท าการสอบ เปนตน บางครงกเรยกตวแปรนวา ตวแปรรบกวน (Nuisance
Variable)
1.5 ตวแปรน า (Antecedent Variable) หมายถง ตวแปรทเกดขนกอนตวแปรทผวจยท าการศกษา และเปนตวแปรทมผลหรอมความสมพนธกบตวแปรทท าการศกษาดวย เชน ผวจยตองการศกษาอทธพลของวธสอนทมตอผลสมฤทธทางการเรยน แตนกเรยนมพนฐานแรงจงใจในการเรยนแตกตางกน ซงเปนตวแปรทเกดขนกอนตวแปรทผวจยท าการศกษา และพนฐานแรงจงใจนจะสงผลตอรปแบบการเรยนรของนกเรยน นนคอ พนฐานแรงจงใจจะมผลตอวธสอน และผลสมฤทธทางการเรยนดวย ดงนนหากไมมการควบคมกจะสงผลใหตความผลการวจยผดพลาดได
2. จ าแนกตามผลการวดโดยทวไปจ าแนกเปน 2 ประเภทดงน
2.1 ตวแปรเชงคณภาพ (Qualitative Variable) หรอตวแปรไมตอเนอง (Discrete
Variable) เปนตวแปรทวดออกมาในรปของคณสมบตหรอคณลกษณะ เชน เพศสามารถวดออกมาไดในรปของคณลกษณะเปนเพศชายและเพศหญง หรอสถานภาพสมรสสามารถวดออกมาไดในรปคณลกษณะเปนโสด สมรสและหมาย เปนตน ตวแปรประเภทนไมสามารถใหคาออกมาเปนตวเลขไดแตสามารถแทนคณลกษณะทวดออกมาดวยตวเลขไดและมกจะแทนดวยตวเลขทเปนจ านวนเตมเชน เพศชายแทนดวย 0 เพศหญงแทนดวย 1 และตวเลขดงกลาวไมสามารถน ามาบวกลบคณหรอหารกนไดเพราะไมสามารถแปลความหมายไดจงเปนเพยงตวเลขทใชแทนตวแปรทท าการศกษาเทานน
2.2 ตวแปรเชงปรมาณ (Quantitative Variable) หรอตวแปรตอเนอง (Continuous
Variable) เปนตวแปรทวดออกมาในรปของปรมาณหรอตวเลขทมหนวยก ากบเปนไดทงตวเลขทเปนจ านวนเตมและทศนยม เชน คะแนนสอบของนกเรยนหอง ม.4/1 นกเรยนเลขท 1 ไดคะแนน
30 คะแนนเลขท 2 ไดคะแนน 30.5 คะแนน หรอ น าหนกของนกเรยนหอง ม.4/1นกเรยนเลขท 1
หนก 55.40 กโลกรม เลขท 2 หนก 60.45 กโลกรม เปนตน และตวเลขดงกลาวเมอน าไปบวกลบคณหรอหารแลวสามารถแปลความหมายได
3. จ าแนกตามภาวะแทรกซอนเปนตวแปรแทรกซอนหรอตวแปรเกน (Extraneous
Variable) เปนตวแปรอสระทไมอยในขอบขายของการศกษาแตมผลตอตวแปรตามทมงศกษาโดยทวไปแบงออกเปน3 ประเภทดงน (ศรชย กาญจนวาส, 2550: 17-18)
การวจยทางการศกษา
75
3.1 ตวแปรปรบ (Moderator Variable) เปนตวแปรทสงผลตอตวแปรตามรวมกน กบตวแปรอสระ หรอตวแปรอสระกบตวแปรปรบมปฏสมพนธกน (Interaction) ดงภาพท 4.1
X Y
Z
X : ตวแปรอสระ
Y : ตวแปรตาม
Z : ตวแปรปรบ
ภาพท 4.1 ตวแปรปรบ (Moderator Variable)
3.2 ตวแปรสอดแทรก (Intervening Variable) เปนตวแปรทเปนผลของตวแปรอสระและเปนเหตของตวแปรตาม ถาไมมตวแปรสอดแทรกเกดขนมาคนกลางระหวางตวแปรอสระ กบตวแปรตาม ตวแปรอสระกจะไมสงผลตอตวแปรตาม ดงภาพประกอบ 4.2
X Z Y
X : ตวแปรอสระ
Y : ตวแปรตาม
Z : ตวแปรสอดแทรก
ภาพท 4.2 ตวแปรสอดแทรก (Intervening Variable)
3.3 ตวแปรกดดน (Suppressor Variable) เปนตวแปรทกดดนใหตวแปรอสระสงผลตอตวแปรตาม หากไมน าเอาตวแปรกดดนเขาศกษาดวย จะไมพบอทธพลของตวแปรอสระทมตอ ตวแปรตาม ดงภาพประกอบ 4.3
Z X Y
X : ตวแปรอสระ
Y : ตวแปรตาม
Z : ตวแปรกดดน
ภาพท 4. 3 ตวแปรกดดน (Suppressor Variable)
วธการควบคมตวแปรแทรกซอนหรอตวแปรเกน
เมอผวจ ยทราบวามตวแปรใดบางทมผลกระทบตอตวแปรตามและหาวธการควบคมอทธพลจากตวแปรแทรกซอนเหลาน (สมบต ทายเรอค า, 2551: 33-39)
บทท 4 ตวแปรและสมมตฐานในการวจย
76
1. ใชสมาชกทมลกษณะใกลเคยงกนมากทสด (Homogeneous Group) ในลกษณะ
ของตวแปรเกนแตการควบคมตวแปรวธนจ ากดขอบเขตการอางองผลการวจยไปใชใหแคบลง
2. จดสมาชกเขากลมโดยการสม (Random Assignment) การจดสมาชกเขากลมโดย
การสมจะท าใหโอกาสหรอความนาจะเปนทคาตวแปรตามของกลมทดลอง หรอกลมควบคม ไมแตกตางกนมมากกวาโอกาสทจะแตกตางกนกอนท าการทดลอง
3. จบคสมาชกบนพนฐานของตวแปรเกน แลวจดสมาชกของแตละคเขากลมโดยการสม
ตวแปรทจะมาใชเปนเกณฑในการจบคนน ควรจะเปนตวแปรทมความสมพนธกบตวแปรตาม โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ 0.50 หรอมากกวา เชน I.Q. มความสมพนธกบผลสมฤทธ ทางการเรยน
4. ควบคมสภาพการณในการทดลองใหมความคงท
5. น าตวแปรเกนทใชในการวจยโดยพจารณาใหเปนตวแปรอสระอกตวหนง
6. ควบคมดวยสถตโดยการใชการวเคราะหความแปรปรวนรวม (ANCOVA) สรป การควบคมความแปรผนของตวแปรหรอความแปรปรวน ซงกคอ การจดกระท าใหความแปรผนของตวแปรนน ๆ มคามากนอยตามความตองการอนจะท าใหเราทราบอทธพลของตวแปรตางๆ ทเกยวของกบตวแปรทเราตองการศกษาไดแนชด หรอขจดอทธพลนออกไป จะชวยใหการตความผลการทดลอง หรอการวจยเปนไปอยางชดเจนไมคลมเครอและจะน าไปสการสรปผลการวจยไดอยางถกตอง ใกลเคยงความเปนจรงมากทสดซง ความแปรปรวน ในทนหมายถง ความแปรปรวนทจะเกดกบตวแปรตามอนเปนผลมาจากตวแปรตน
ประเภทของความแปรปรวน
ความแปรปรวนทเราตองการศกษาแบงไดเปน 2 ประเภทใหญ ดงน (สมบต ทายเรอค า,
2551: 36)
1. ความแปรปรวนทเปนระบบ (Systematic Variance)เปนความแปรปรวนทเกดจาก
อทธพลทเราทราบแหลงแนนอน และอทธพลตอความแปรปรวนประเภทน เปนผลคงท กลาวคอ จะสงผลเชนเดยวกนในหนวยทดลองทกหนวย
2. ความแปรปรวนทไมเปนระบบ (Unsystematic Variance)เปนความแปรปรวนท
เกดความคลาดเคลอนมทศทางไมแนนอน จงไมสามารถจ ากดได เพราะไมทราบแหลงและปรมาณทแนนอน ความแปรปรวนประเภทน ถามมากจะท าใหผลการวจยมความถกตองนอยลง ปจจยส าคญทท าใหเกดความแปรปรวนชนดนคอ ความแตกตางระหวางบคคลของผรบการทดลอง และความคลาดเคลอนในการวด
การวจยทางการศกษา
77
หลกการควบคมความแปรปรวน หลกการควบคมความแปรปรวน (Max Min Con Principle) มดงน (สมบต ทายเรอค า, 2551: 36 - 37) 1. ท าใหความแปรปรวนของตวแปรตามอนเปนผลเนองมาจากตวแปรตน หรอตวแปร ทสนใจมคามากทสด (Maximize Systematic Variance)ท าไดโดยเลอกตวแปรตน ใหมความแตกตางกนมากทสดเทาทจะท าได เชน จะทดลองเปรยบเทยบวธสอนวธการสอนทงสองนนจะตองมความแตกตางกน ผวจยคาดหวงวาจากการสอนดวยวธการสอนทงสองวธนน จะใหผลตางกน เหตผลทตองพยายามท าใหความแปรปรวนอนเปนผลเนองมาจากตวแปรตนมคามากทสด เพราะวาจะท าใหผลสรปทไดมความชดเจน กลาวคอ ถาพบความแตกตางระหวางตวแปรตาม จะสรปไดวา เปนผลเนองมาจากความแตกตางระหวางตวแปรตาม จะสรปไดวาเปนผลเนองมาจากความแตกตางระหวางตวแปรตนนนเอง
2. ท าใหความแปรปรวนของตวแปรตามอนเปนผลเนองมาจากความคลาดเคลอน
ตางๆ มคานอยทสด (Minimize Error Variance)ความคลาดเคลอนตางๆ น นเกดขนจาก
ความแตกตางระหวางบคคล ความไมคงทของสมาชกในกลมตวอยางแตละคน เชน ในการทดลองเกยวกบวธการสอน ใชครคนเดยวกนในกลมทดลองและกลมควบคม ความคลาดเคลอนของเครองมอทใชในการรวบรวมขอมล การลดคาความแปรปรวนทเกดจากความคลาดเคลอนตางๆนน ท าไดโดยปรบปรงคณภาพเครองมอใหมความตรง (Validity) ความเทยงตรง (Reliable) ใหสง และพยายามเพมความแมนย าในการบนทกรวบรวมขอมล
3. ควบคมความแปรปรวนของตวแปรตามอนเปนผลเนองมาจากตวแปรเกนใหมคาต าสด (Control Extraneous Systematic Variance) ซงท าไดโดยพยายามควบคมหรอก าจดตวแปรเกนตางๆออกไปจากงานวจยใหมากทสดเทาทจะท าได
มาตรวดตวแปร
บทท 4 ตวแปรและสมมตฐานในการวจย
78
การวด (Measurement) เปนการก าหนดจ านวน ใหกบคน สตว สงของหรอปรากฏการณดวยวธการและหลกเกณฑทตกลงกนไวและยอมรบรวมกนและมาตราวดตวแปรจ าแนกไดเปน 4
ระดบ (สมนก ภททยธน, 2555: 14-15) 1. มาตรานามบญญต (Nominal Scale) เปนมาตราวดทใชกบขอมลทมลกษณะผวเผน
คอนขางหยาบ หรอไมละเอยดถถวนเพราะเปนเพยงการเรยกชอ ( Naming ) หรอจ าแนกชนด หรอใหสญลกษณกบสงตางๆ เทานน เชน การจ าแนกคนเปน เพศ ชาย – หญง นบถอศาสนา พทธ –
ครสต – อสลาม นอกจากนยงจ าแนกโดยสมมตขนเองในหมคณะของตน แตไมใชลกษณะประจ าตว เชน หมายเลขนกฟตบอล หรอหมายเลขโทรศพท หรอทะเบยนรถ ฯลฯ ซงตวเลขเหลานไมสามารถเปรยบเทยบกนได หรอบอกปรมาตรมากนอย หรอมคาสง ต าแตอยางใดหรอกลาวไดวา ตวเลขเหลานไมมความหมายเชงปรมาณ เชน จะเปรยบเทยบวานกฟตบอลหมายเลข 9 เกงกวาหมายเลข 5 ยอมไมได ดงนน จงสามารถน าตวเลขเหลานมา บวก ลบ คณ หาร ได
วธการทางสถตฐานทใชวดกบขอมลในระดบน ไดแก ฐานนยม (Mode) เพอพจารณาความถหรอ การเกดซ าๆ ของขอมล
2. มาตราเรยงอนดบ (Ordinal Scale) ลกษณะของการวดตามมาตราชนดนดกวา
แบบแรก กลาวคอ สามารถน าขอมลมาเปรยบเทยบกนได หรอจดอนดบขอมลไดวามาก – นอย –
สง – ต า – ด – ชว หรอเรยงอนดบตามคณภาพ แตกยงวาเปนการวดทคอนขางหยาบ เชน สงเกตพบวาเดกสองคนเกงไมเทากน คอ ด าเกงกวาแดง แตกยงไมทราบวาเกงกวากนเทาไร มาตรการวดในดานนนอกจากจะเปนการจ าแนกขอมลวาตางกนแลว ยงบอกไดอกวาทตางกนนน ตางไปทางไหนดหรอชวกวา สงหรอต ากวา แตกไมสามารถ บวก ลบ คณหารไดเชนกน เชน คนทเกงทสด
( อนดบท 1 ) กบคนทเกงอนดบท 2 จะเกงกวากนเทากบความแตกตางระหวางอนดบท 3 กบอนดบท 4 ไมได นนคอ 2-1 จะไมเทากบ 4-3 หรอคนทสอบไดอนดบท 10 ไมไดเกงเปนสองเทาของคนทสอบไดอนดบท 20 จงกลาวไดวา มาตราเรยงอนดบนไมไดบอกทศทาง แตไมสามารถบอกระยะหางระหวางของสองสงหรอหลายๆ สงได
วธทางสถตพนฐานทใชวดกบขอมลในระดบน ไดแก มธยฐาน (Median) เปอรเซนไทล (Percentile) และพสย (Range)
3. มาตราอนตรภาค (Interval Scale) ลกษณะของการวดในมาตราชนดนมลกษณะเหมอนมาตราเรยงอนดบ แตดกวาตรงทมคณสมบตเพมขนอกประการหนง คอ สามารถบอกระยะหางระหวางสองต าแหนงไดดวย โดยแตละหนวยการวดจะมระยะหางเทาๆกน แตกเปนระยะหางระหวางสองต าแหนงเทากน ยงไมใชความหางของจดเรมตน เชน คะแนน T ท 60-50
การวจยทางการศกษา
79
คะแนน T ท 40 – 30 ตวอยางหนวยการวดในระดบน ไดแก คะแนนมาตรฐานทกรปแบบหรอ
การวดอณหภม ทใชหนวยการวดเปนฟาเรนไฮต หรอเซลเซยส
อนงการวดในระดบนไมมศนยแท หรอศนยสมบรณ (Absolute Zero) มเฉพาะศนยทก าหนดขน เรยกวา ศนยสมมต (Arbitrary Zero) เชน การวดอณหภมในหนวยของเซลเซยส เนองจากอณหภมท 0o
C น าก าลงกลายเปนน าแขง แตทงน เทากบไมไดหมายความวา ณ อณหภม 0oC จะไมม
อณหภมหลงเหลออย ณ จดนจะมอณหภม 273 องศาสมบรณ (หรอ 273 องศาเคลวน : 273oK) เพราะ
จดทไมมความรอนอยเลย (คอสารทกชนดแขงตว) กคออณหภม -273oC (เทากบ 0o
K) และดวยเหตทไมมศนยแท การค านวณทางคณตศาสตรทใชเปรยบเทยบ จงใชไดเฉพาะการบวกลบเทานน ในเรองของการคณ การหาร ยงใชไมได เชน อณหภมท 30
oC จะรอนเปน 2 เทาของอณหภมท 15
oC ยอม
ไมได เพราะในเรองความจรงอณหภมท 30oC กคออณหภม 273 + 30 = 303 องศาสมบรณ และ
อณหภม 15oC กคออณหภม 273 + 15 = 288 องศาสมบรณ ซงจะเหนวาอณหภมท 303 องศาสมบรณ
ไมไดมอณหภมเปนสองเทาของอณหภมท 288 องศาสมบรณ (แตความแตกตางของอณหภม 50oC –
40oC = 10
oC ยอมมคาเทากบ 25
oC – 15
oC = 10
oC)
การวดทางการศกษาหรอทางจตวทยา หรอในทางพฤตกรรมศาสตรนน ถาพจารณาอยางถองแทแลว พบวายงวดไมถงขนน แตทกพยายามใชมาตรานโดยการตกลงหรอสมมตขน เชน ตกลงวา หนวยวดไอควหรอคะแนนมาตรฐานทกรป เปนการวดในระดบน
วธการทางสถตพนฐานทใชวดกบขอมลในระดบน ไดแก คาเฉลย ( ) ความแปรปรวน (S 2) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)
4. มาตราสดสวน (Ratio Scale) เปนมาตรการวดทมลกษณะสมบรณทกอยางเพราะ มศนยแท (Absolute Zero) ซงแปลวาไมมอะไร หรอเรมตนจาก 0 เชน ความสง 0 นว กแปลวาไมมความสง หรอน าหนก 0 กโลกรม กเทากบไมมน าหนก เปนตน เครองมอการวด หรอวธการทางสถต หรอทางคณตศาสตรใชไดหมด ท งการบวก ลบ คณ หาร ถอดรท หรอยกก าลงตางๆ
เชน ระยะทาง 100 เมตร ยอมยาวเปน 2 เทา ของระยะทาง 50 เมตร หนวยการวดระดบนเปนการวดทางฟสกส เชน ความยาว ความสง อาย เวลา หนวยของเงน เปนตน
สรปไดวา การวดผลการศกษาเปนการวดทางออม เปนการวดในสงทเปนนามธรรม พฤตกรรมของผเรยนทเปลยนแปลงไปภายหลงไดรบการศกษา การวดผลการศกษายอมม ความคลาดเคลอน ผวดจงตองควบคมการวดผลยงเครงครดใหเกดความคลาดเคลอนขนนอยทสด เพอใหไดผลการวดทใกลเคยงความสามารถทแทจรงของผถกวดมากทสด อยางไรกตามการวดผลการศกษาเปนการวดทยงไมสมบรณและไมสามารถวดไดครบถวนเรองทวดเปนเพยงเนอหาหรอวตถประสงคการเรยนสวนหนงเทานน
บทท 4 ตวแปรและสมมตฐานในการวจย
80
คณสมบตของแตละมาตราทใชในการวดตวแปรทกลาวมาเบองตนสามารถสรปไดดงตารางท 4.1 (สวมล ตรกานนท, 2549: 8 ; สมบต ทายเรอค า, 2551: 61)
ตารางท 4.1 คณสมบตของมาตรการวดในแตละมาตรา
มาตรา คณสมบต นามบญญต บอกความแตกตาง
เรยงล าดบ บอกความแตกตาง และบอกทศทางของความแตกตาง
อนตรภาค บอกความแตกตาง บอกทศทางและปรมาณของความแตกตาง และไมมศนยแท
อตราสวน บอกความแตกตาง บอกทศทางและปรมาณของความแตกตาง และมศนยแท
การนยามตวแปร
การนยามตวแปรและเงอนไขในการวจย เปนการใหความหมายของตวแปรและเงอนไขทศกษา เพอชวยใหผวจยและผอนเขาใจปญหาการวจยไดกระจางชดและตรงกน ซงเปนการแปลงสภาพแนวคดในการวจยซงมลกษณะเปนนามธรรมใหเปนสงทเปนรปธรรมมากทสด หรออาจแสดงถงกระบวนการวดคาของตวแปรนน ๆ ดวย การนยามตวแปรจงมสวนส าคญทจะท าใหงานวจยมคณภาพ การนยามตวแปรอาจนยามไดใน 2 ระดบคอ (ไพศาล วรค า, 2552: 68-69) 1. การนยามเชงทฤษฎ (Conceptual or Construct Definition) เปนการใชทฤษฎหรอแนวคดตางๆ มาอธบายหรอใหความหมายของตวแปร เพอใหเกดความเขาใจลกษณะของตวแปรนน ซงโดยทวไปกจะยงคงมลกษณะเปนนามธรรมอย เพยงแตอาจใชค าอธบายทงายตอการท าความเขาใจมากขน ท าใหยงไมสามารถสงเกตหรอวดคาตวแปรนนไดอยางเปนรปธรรม
2. การนยามเชงปฏบตการ (Operational Definition) เปนการแปลงความหมายของตวแปรจากนยามเชงทฤษฎทเปนนามธรรมใหมลกษณะเปนรปธรรม โดยการระบถงลกษณะหรอพฤตกรรมบงชทแสดงใหเหนถงปรมาณหรอความเขมของการมอยของตวแปรนน ๆ ท าใหสามารถสงเกตและวดคาตวแปรดงกลาวได
ไมวาจะเปนงานวจยประการใด ตวแปรและเงอนไขในการศกษานนตองไดรบการนยามใหชดเจน ตวแปรบางตวอาจจะนยามเชงปฏบตการเพยงระดบเดยว แตตวแปรบางตวอาจตองนยมทงสองระดบคอ ทงระดบนยามเชงทฤษฎและระดบนยามเชงปฏบตการ เพอใหเขาใจความหมายทชดเจนและมรายละเอยดเพยงพอ อยางเชน ตวแปรฐานะทางเศรษฐกจ ซงเปนตวแปรประกอบทประกอบดวยตวแปรยอยหลายตวทเกยวของกบภาวะการเงน ไดแก รายไดทางตรง รายได
การวจยทางการศกษา
81
ทางออม ระดบการออม คาใชจาย เปนตน ซงตวแปรยอยเหลานสามารถใหนยามเชงปฏบตการเพยงอยางเดยวได แตตวแปรฐานะทางเศรษฐกจจะตองนยามในเชงทฤษฎและเชงปฏบตการดวย
สมมตฐาน
สมมตฐาน (Hypothesis) เปนสงทผศกษาคาดหวง (Expected Answer) คาดเดาหรอคดอยางมเหตมผลเกยวกบความแตกตางทอาจจะเปนไปไดระหวางตวแปรตาง ๆ หรอความสมพนธระหวางตวแปรตางๆทท าการศกษาและเขยนเปนขอความไวลวงหนากอนการเกบรวบรวมขอมลเพออธบายปรากฏการณหรอตอบปญหาตาง ๆ โดยอาศยประสบการณความร ความสามารถ ฯลฯ เปนการเสนอค าตอบชวคราวของปญหาทยงไมไดท าการตรวจสอบจากขอมลเชงประจกษ
(Empirical Data) เปนเพยงค าตอบทอาศยขอมลจากการไปตรวจสอบเอกสารโดยการศกษาแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของเทานนซงสมมตฐานนนไมจ าเปนวาจะตองเปนจรงเสมอไป (สมบต ทายเรอค า, 2551: 37)
ความส าคญของสมมตฐาน
การก าหนดสมมตฐานจะชวยใหผวจยด าเนนการวจยไดอยางมประสทธภาพ (สมบต ทายเรอค า, 2551: 37) 1. ท าใหผวจยมองเหนปญหาของการวจยไดชดเจนยงขน
2. ท าใหการก าหนดขอบเขตของการวจยมความชดเจนขน
3. ชวยก าหนดตวแปรทใชในการวจย
4. ชวยก าหนดชนดของเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล
5. ชวยก าหนดแนวทางในการวเคราะหขอมล
6. เปนแนวทางในการแปลผลและสรปผลการวจย
แนวทางในการก าหนดสมมตฐาน
ในการก าหนดสมมตฐานผวจยควรใชขอมลประกอบการพจารณาจากหลายแหลง (สมบต ทายเรอค า, 2551: 37) 1. จากความรและประสบการณของผวจย
2. จากความเปนเหตเปนผลตอกน
บทท 4 ตวแปรและสมมตฐานในการวจย
82
3. จากปรชญา แนวคด ทฤษฎและหลกการทเกยวของ
4. จากผลการวจยทผานมา
ลกษณะของสมมตฐานทด
สมมตฐานทดควรมลกษณะดงน (ไพศาล วรค า, 2550 : 72) 1. สมมตฐานการวจยจะตองเขยนอยในลกษณะการคาดการณความสมพนธระหวางตวแปร เนองจากสมมตฐานเปนขอความทคาดคะเนความสมพนธระหวางตวแปร เพอรอการทดสอบ ดงนน ควรเขยนใหอยในลกษณะของความสมพนธระหวางตวแปรสองตวขนไป เชน ถาหากเราท าการสตารทรถแตไมมอะไรเกดขน หากเราบอกวา “รถมระบบสายไฟและสตารทไมตด” ขอความนไมไดแสดงความสมพนธระหวางตวแปรทจะใหทดสอบ แตถาเราบอกวา “รถสตารทไมตดนาจะเปนเพราะระบบสายไฟมปญหา” จะเหนวาขอความนแสดงความสมพนธระหวางตวแปรทรอการทดสอบ (ผลการสตารทกบระบบสายไฟ) จงเปนสมมตฐาน นอกจากนสมมตฐานทดควรระบความสมพนธระหวางตวแปรนนใหชดเจน เชน “ถาเดกมมโนทศนสวนตว (Self-concept) ตางกนจะมผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษาตางกน” ขอความนเปนสมมตฐานเนองจากแสดงความสมพนธระหวางตวแปร แตไมใชสมมตฐานทด เพราะความสมพนธระหวางตวแปรไมชดเจน สมมตฐานทดควรเขยนเปน “มโนทศนสวนตนกบผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษา มความสมพนธกนเชงบวก” เปนตน
2. สมมตฐานการวจยตองสามารถทดสอบได คณลกษณะทส าคญมากของสมมตฐานกคอ สามารถทดสอบไดหรอสามารถพสจนได นนคอ ขอสรป ขออางองหรอขอความทนรนยมาจากสมมตฐานนนมหลกฐานหรอคาสงเกตเชงประจกษสนบสนนหรอไมสนบสนน การไดมาซงหลกฐานหรอขอมลเชงประจกษน นจะไดมาจากการวดคาของตวแปร ดงน นตวแปรทอยในสมมตฐานจะตองสามารถนยามเชงปฏบตการได เพอใหสามารถใชเครองมอวดคาของตวแปรไดนนเอง
3. สมมตฐานการวจยควรจะสอดคลองกบทฤษฎ ผลงานวจยและความรความจรงทมอย สมมตฐานการวจยควรตงโดยอาศยผลการวจยทมผศกษาไวแลว หรอทฤษฎตางๆ ทเกยวของ ซงโดยทวไปสมมตฐานการวจยจะไมขดแยงกบผลการวจยทมผท ามาแลว แตทงนกควรยดองคความรทไดจากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของเปนหลก นนคอ หากมงานวจยบางชนทให ผลขดแยงกบงานวจยสวนใหญ กควรจะใชขอคนพบจากงานวจยสวนใหญในการตงสมมตฐาน
การวจยทางการศกษา
83
4. สมมตฐานการวจยควรสอดคลองกบวตถประสงคและค าถามการวจย ซงโดยทวไป การต งสมมตฐานจะยดว ตถประสงคของการวจยหรอค าถามการวจยเปนหลก ถงแมวาวตถประสงคของการวจยและค าถามการวจยบางขอไมจ าเปนตองมสมมตฐาน แตสมมตฐานการวจยแตละขอตองสามารถบอกไดวาตงขนเพอตอบสนองวตถประสงคขอใด หรอค าถามการวจยขอใด ถาบอกไมไดกแสดงวาสมมตฐานขอนนไมจ าเปนตองมในการวจยเรองนน
5. สมมตฐานการวจยควรตงในลกษณะของประโยคบอกเลา เนองจากสมมตฐานการวจยเปนค าอธบายทเปนไปไดเพอตอบค าถามการวจย ดงนนการเขยนสมมตฐานการวจยจงตองเขยน ในรปประโยคบอกเลา จะเขยนในรปประโยคค าถามไมได
6. สมมตฐานการวจยตองมความชดเจน ค า วลและขอความบรรยายในสมมตฐานการวจยจะตองไมคลมเครอ สมมตฐานการวจยทมความชดเจนจะท าใหผอานเขาใจงายและผวจยกสามารถทดสอบไดงายเชนกน
7. สมมตฐานการวจยควรมความกระชบ รดกม สมมตฐานการวจยนนควรมรายละเอยดทเพยงพอในการสอสารใหคนอนเขาใจวาก าลงทดสอบอะไรอย ในขณะเดยวกนสมมตฐานกควร จะเขยนใหมความกระชบทสดเทาทจะเปนไปได เพอใหงายตอการท าความเขาใจ
ประเภทของสมมตฐาน
สมมตฐานสามารถแบงออกเปน 2 ประเภทดงน (Kerlinger, 1986: 189)
1. สมมตฐานการวจย (Research Hypothesis or Descriptive Hypothesis) เปนขอความทเขยนในลกษณะบรรยายหรอคาดคะเนค าตอบของการวจยซงขอความดงกลาวจะแสดงถงความเกยวของกนของตวแปรในรปของความสมพนธหรอในรปของความแตกตางทไดคาดคะเนไวสวนการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) สมมตฐานการวจยนยมใชค าวา Working Hypothesis
เปนสมมตฐานชวคราวในการเขาสนามตองตรวจสอบเชนเดยวกนโดยใชขอมล เชงประจกษ
จากการสงเกตและสมภาษณ เชน “ครทมวฒการศกษาตางกน จะมสมรรถนะในการสอนแตกตางกน” “ครเพศชายและครเพศหญงมความสามารถในการปฏบตการสอนไมแตกตางกน” เปนตน
สมมตฐานการวจยมอยหลายแบบ ทงทเปนสมมตฐานอยางงายและสมมตฐานทยากซบซอน อยางไรกตาม สามารถแบงรปแบบสมมตฐานการวจยไดเปน 2 ลกษณะดงน
1.1 สมมตฐานเชงพรรณนา (Descriptive Hypothesis) เปนขอความทกลาวถงเหตการณอยางใดอยางหนงหรอปรากฏการณใดปรากฏการณหนงอยางสม าเสมอ ซงเปนสมมตฐานทต งขนส าหรบงานวจยทตองการหาขอมลหรอขอเทจจรงเกยวกบเหตการณ
บทท 4 ตวแปรและสมมตฐานในการวจย
84
บางอยางทไมมการพสจนหรอทดสอบความสมพนธระหวางตวแปร การก าหนดสมมตฐานโดยอาศยขอเทจจรง ประสบการณ หรอปรากฏการณทเกดขนมา เชน “นกศกษาใหมทกคนจะปฏบตตามระเบยบมหาวทยาลยอยางเครงครด” “คนจนใชบรการสาธารณสขของรฐมากกวาคนรวย” เปนตน
1.2 สมมตฐานเชงวเคราะห (Analytic Hypothesis) เปนสมมตฐานทแสดงความสมพนธหรอเปรยบเทยบระหวางตวแปร 2 ตวขนไป ซงสมมตฐานในลกษณะนสามารถน าเอาวธการทางสถตมาพสจนหรอทดสอบได ลกษณะของสมมตฐานเชงวเคราะห มหลายแบบไดแก
1.2.1 สมมตฐานแบบเปรยบเทยบ เปนสมมตฐานทแสดงการเปรยบเทยบตวแปรในลกษณะของค าวา แตกตาง ไมแตกตาง ดกวา นอยกวา มากกวา รนแรงกวา สงกวา ต ากวา มประสทธภาพมากกวา เปนตน ตวอยางเชน “นกศกษาครเพศหญงมความสามารถการปฏบตการสอนมากกวานกศกษาครเพศชาย” “อตราการตายของทารกเพศชายสงกวาอตราการตายของทารกเพศหญง” เปนตน
1.2.2 สมมตฐานแบบความสมพนธ เปนสมมตฐานทแสดงความสมพนธของตวแปร 2 ตวหรอมากกวา ซงสมมตฐานแบบความสมพนธนสามารถระบความสมพนธได 2 ลกษณะคอ
1.2.2.1 แบบความสมพนธทไมระบทศทาง เชน “การขาดความอบอนจากบดามารดามความสมพนธกบการเรมสบบหรครงแรกของวยรน” “รปแบบ การเรยนมความสมพนธกบผลสมฤทธการเรยนของนกศกษาคร” เปนตน
1.2.2.2 แบบความสมพนธทระบทศทาง เชน “อตราการสบบหรของมารดามความสมพนธเชงลบกบน าหนกทารกแรกเกด” “นกศกษาครทใชรปแบบ การเรยนแบบความรวมมอมผลสมฤทธการเรยนสงกวานกศกษาทใชรปแบบการเรยนแบบแขงขน” เปนตน
ตวอยางสมมตฐานในการวจย
1. การสอนซอมเสรมโดยการใชคอมพวเตอรชวยสอนจะท าใหผลสมฤทธทาง
การเรยนวชาเคมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 สงกวาการสอนซอมเสรมดวยวธปกต
2. ขาราชการครทปฏบตงานในโรงเรยนตางสงกดและมเพศตางกนมความวตกกงวลในการถายโอนโรงเรยนไปสงกดส านกงานองคการปกครองสวนทองถนแตกตางกน
3. ศกษานเทศกทปฏบตงานในส านกงานเขตพนทการศกษาตางกนมปญหาการปฏบตหนาทและเจตคตตอการท างานแตกตางกน
การวจยทางการศกษา
85
4. ผน าทองถนทมระดบการศกษาตางกนมแรงจงใจในการเขาสต าแหนงทางการเมองแตกตางกน
5. ขาราชการและลกจางประจ ากรมสงเสรมการเกษตรทมประสบการณในการท างานตางกนมความพงพอใจในงานแตกตางกน
6. นกเรยนทเรยนดวยวธกรณศกษาปาชมชนมจตสาธารณะกบการอนรกษและพฒนาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมดกวานกเรยนทเรยนดวยวธการสอนปกต
7. นกเรยนทไดรบการอบรมเลยงดทแตกตางกนมความรบผดชอบตอสงคมแตกตางกน
8. การรบรตวสมรรถนะความภาคภมใจในตวเองและผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษาแพทยมความสมพนธทางบวก
9. การรบรตวสมรรถนะและความภาคภมใจในตวเองสามารถพยากรณผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนในระดบมธยมศกษาตอนปลายได
10. มตวแปรอสระอยางนอยหนงตวทมความสมพนธกบความทอแทในการปฏบตงาน
11. ความทอแทในการปฏบตงานสามารถพยากรณดวยตวแปรอสระอยางนอย 1 ตว
2. สมมตฐานทางสถต (Statistical Hypothesis) เปนสมมตฐานทแปลงรปจากสมมตฐานการวจยมาอยในรปแบบทางคณตศาสตรโดยมการแทนคาดวยสญลกษณตางๆซงจะเกดขนในกรณทผวจยรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางและจะอางองไปสกลมประชากรโดยการทดสอบสมมตฐานซงสมมตฐานทางสถตนนจะประกอบดวยสองสวน (สมบต ทายเรอค า. 2551: 38) 2.1 สมมตฐานทเปนกลางหรอสมมตฐานศนยหรอสมมตฐานไรนยส าคญ (Null
Hypothesis)ใชสญลกษณแทนดวย H0 เปนสมมตฐานทอธบายวาไมมความแตกตางหรอไมมความสมพนธระหวางตวแปร เชน ในการเขยนสมมตฐานเมอตองการทดสอบความแตกตางระหวางตวแปรใชสญลกษณ อานวา “มว” (Mu)หรอเมอตองการเปรยบเทยบความแปรปรวนใชสญลกษณ 2 อานวา “ซกมาสแควร” (Sigma Square)หรอเมอตองการศกษาความสมพนธใชสญลกษณ อานวา “โร” (Rho) เปนตน
ตวอยางการเขยนสมมตฐานศนย
กรณเปรยบเทยบคาเฉลย เมอตองการเปรยบเทยบคาเฉลย 2 กลม
o 1 2H :
เมอตองการเปรยบเทยบคาเฉลยมากกวา 2 กลม
o 1 2 3 n
H : ... (เมอ i = 1, 2, 3, … ,n)
บทท 4 ตวแปรและสมมตฐานในการวจย
86
กรณเปรยบเทยบความแปรปรวน
เมอตองการเปรยบเทยบความแปรปรวน 2 กลม
2 2
o 1 2H :
เมอตองการเปรยบเทยบความแปรปรวนมากกวา 2 กลม
2 2 2 2
o 1 2 3 nH : ...
(เมอ i = 1, 2, 3, … ,n) กรณตรวจสอบสมประสทธการถดถอย
เมอพารามเตอรเทากบศนย
oH : 0
เมอพารามเตอรมคาแตกตางกน
o 1 2 nH : ... 0
(เมอ i = 1, 2, 3, … ,n) กรณศกษาความสมพนธ
เมอคาความสมพนธเทากบศนย
o
H : 0
เมอคาความสมพนธแตกตางกน
o 1 2 3 nH : ... 0
(เมอ i = 1, 2, 3, … ,n) กรณศกษาปฏสมพนธ
เมอคาปฏสมพนธเทากบศนย
o 12H : I 0
เมอคาปฏสมพนธไมเทากบศนย
o 12H : I ...n 0
(เมอ i = 1, 2, 3, … ,n) 2.2 สมมตฐานทางเลอก (Alternative Hypothesis) หรอสมมตฐานอนหรอสมมตฐาน
มนยส าคญใชสญลกษณแทนดวย H1 เปนสมมตฐานทแสดงวามความแตกตางระหวางตวแปรหรอมความสมพนธระหวางตวแปรเปนสมมตฐานทตงขนเพอรองรบขอสรปเมอผวจยใชสถตตรวจสอบสมมตฐานศนยแลวไมยอมรบวาสมมตฐานนนเปนจรง (Reject H0) ซงการเขยนสมมตฐานทางเลอกสามารถเขยนได 2 แบบดงน (สมบต ทายเรอค า, 2551: 37-38)
2.2.1 สมมตฐานแบบมทศทาง (Directional Alternative Hypothesis) ซงเปนสมมตฐานทผวจยมขอมลหรอเหตผลเพยงพอทจะก าหนดหรอคาดคะเนทศทางของตวแปรได เชนการสอนซอมเสรมโดยการใชโปรแกรมส าเรจรปจะท าใหผลสมฤทธในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 สงกวาการสอนซอมเสรมดวยวธปกตซงการเปรยบเทยบ
การวจยทางการศกษา
87
ความแตกตางระหวาง 2 กลมนกสามารถคาดเดาไดวากลมใดมคาเฉลยสงกวาซงการทดสอบ
ความแตกตางของทงสองกลมตองใชเทคนคการทดสอบทศทางเดยว (One-tailed Test) ทางดานซายหรอขวา
2.2.2 สมมตฐานแบบไมมทศทาง (Non Directional Alternative Hypothesis) เปนสมมตฐานทผวจยไมมขอมลหรอเหตผลเพยงพอในการทจะก าหนดทศทางของสมมตฐานวาควรมทศทางไปทางใด เชน การสอนซอมเสรมโดยใชสอมลตมเดยกบการสอนซอมเสรมดวยบทเรยนส าเรจรปจะท าใหผลสมฤทธในการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 แตกตางกนซงการเปรยบเทยบความแตกตางระหวาง 2 กลมนกสามารถคาดเดาไดวามคาเฉลยแตกตางกนซงการทดสอบความแตกตางของทงสองกลมตองใชเทคนคการทดสอบสองทศทาง (Two - tailed
Test)
สญลกษณทใชในการตงสมมตฐานเชงสถตนนผวจยตองใชสญลกษณทเปนคาพารามเตอร(Parameter) ซงแทนคาความจรงของประชากร (Population Fact) สวนขอมลทน ามาศกษาเพอตความหมายนนผวจยตองใชคาสถต (Statistic) ซงเปนคาความจรงของกลมตวอยาง (Sample Fact)
ดงจะแสดงตอไปนในตารางท 4.2
ตารางท 4.2 แสดงสญลกษณของคาพารามเตอร คาสถตและความหมายของสญลกษณ
พารามเตอร สถต ความหมาย (Mu) (Sigma) (Sigma Square, Variance) (Rho)
S.D หรอ S
S.D2หรอ S2
r
คาเฉลย
สวนเบยงเบนมาตรฐาน
ความแปรปรวน
สหสมพนธ
ตวอยางการเขยนสมมตฐานทางเลอก
กรณการเปรยบเทยบคาเฉลยแบบไมมทศทาง
1 1 2H :
กรณการเปรยบเทยบคาเฉลยแบบทศทางบวก
1 1 2H :
กรณการเปรยบเทยบคาเฉลยแบบทศทางลบ
1 1 2H :
บทท 4 ตวแปรและสมมตฐานในการวจย
88
กรณการเปรยบเทยบความแปรปรวนแบบไมมทศทาง
2 2
1 1 2H :
1H ม
2
i อยางนอย 1 คาทแตกตางจากกลม (เมอ i = 1, 2, 3, … ,n) กรณททางเลอกการเปรยบเทยบความแปรปรวนแบบทศทางบวก
2 2
1 i 2H :
กรณททางเลอกการทดสอบความแปรปรวนแบบทศทางลบ
2 2
1 i 2H :
กรณศกษาความสมพนธแบบไมมทศทาง
1
H : 0
1 iH : 0 อยางนอย 1 ตว (เมอ i = 1, 2, 3, … ,n)
กรณศกษาความสมพนธแบบทศทางบวก
1
H : 0
1 iH : 0 อยางนอย 1 ตว (เมอ i = 1, 2, 3, … ,n)
กรณศกษาความสมพนธแบบทศทางลบ
1H : 0
1 iH : 0 อยางนอย 1 ตว (เมอ i = 1, 2, 3, … ,n)
กรณตรวจสอบสมประสทธการถดถอยแบบไมมทศทาง
1
H : 0
1 1
H : 0 อยางนอย 1 คา (เมอ i = 1, 2, 3, … ,n) กรณศกษาปฏสมพนธแบบไมมทศทาง
1 12H : I 0
1 12H : I ...n 0
ตวอยางการเขยนสมมตฐานการวจยและสมมตฐานทางสถต สมมตฐานการวจย : ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนมธยมศกษาปท 3
ทเรยนซอมเสรมดวยคอมพวเตอรชวยสอนสงกวากลมทเรยนจากคร
สมมตฐานทางสถต H(): = เมอ แทน คาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนวชา
คณตศาสตรของคาเฉลยกลมทเรยนซอม
การวจยทางการศกษา
89
เสรมดวยคอมพวเตอร
H(): = เมอ แทน คาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนวชา
คณตศาสตรของกลมทเรยนซอมเสรมจากคร
สมมตฐานการวจย : ความถนดทางการเรยนมความสมพนธทางบวกกบผลสมฤทธทางการเรยน
สมมตฐานทางสถต H(): = 0 เมอ แทน คาความสมพนธระหวางตวแปร
H1: 0
สมมตฐานการวจย : นกเรยนกลมทสอบเขามหาวทยาลยได มความถนดทางการเรยน
แตกตางจากกลมทสอบเขามหาวทยาลยไมได
สมมตฐานทางสถต H(): - = 0 เมอ แทน คาเฉลยความถนดทางการเรยนของ
นกเรยนกลมทสอบเขามหาวทยาลยได
H1: แทน คาเฉลยความถนดทางการเรยนของ
นกเรยนกลมทสอบเขามหาวทยาลยไมได
สมมตฐานการวจย : ผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5
ทเรยนโดยวธปกตต ากวาการเรยนโดยสอนแบบ 7E
สมมตฐานทางสถต H(): = เมอ แทน คาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม
ชนมธยมศกษาปท 5 ทเรยนโดยวธปกต
H(): เมอ แทน คาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม
ชนมธยมศกษาปท 5 ทเรยนโดยวธการสอนแบบ 7E
ประโยชนของสมมตฐานการวจย
การก าหนดสมมตฐานการวจยจะชวยใหผวจยสามารถมองเหนแนวทางในการหาค าตอบของปญหาการวจย สรปไดดงน (ไพศาล วรค า, 2550: 76-79) 1. ชวยใหไดค าตอบทตรงประเดน เนองจากการตงสมมตฐานการวจย สวนใหญจะตงใหสอดคลองกบวตถประสงคของการวจยหรอตรงกบค าถามการวจย ดงนนการทดสอบสมมตฐาน จงเปนการตอบค าถามการวจย หรอการตอบวตถประสงคของการวจย 2. ท าใหปญหาการวจยมขอบเขตทชดเจน การก าหนดสมมตฐานการวจยชวยใหขอบเขตในการวจยมความชดเจนขน เนองจากสมมตฐานการวจยท าใหทราบขอบเขตดานตวแปรทท าการศกษา และการวดตวแปรเหลานน เชน การศกษาเรองการตรวจงานนกเรยนของคร ทตงสมมตฐานการวจยไววา “นกเรยนทไดรบการตรวจงานแบบใหขอเสนอแนะจะมผลสมฤทธทางการเรยนสงกวานกเรยนทไดรบการตรวจงานแบบใหเกรด” จากสมมตฐานการวจยน จะเหน
บทท 4 ตวแปรและสมมตฐานในการวจย
90
วามตวแปรทผวจยศกษาจ านวน 2 ตวคอวธตรวจงานนกเรยนซงเปนตวแปรตนจ าแนกออกเปน 2 ระดบหรอ 2 คา คอ การตรวจงานแบบใหขอเสนอแนะ และการตรวจงานแบบใหเกรด สวนตวแปรทสองเปนผลสมฤทธทางการเรยน ซงเปนตวแปรตาม
3. ชวยใหเหนวธการท าวจย การก าหนดสมมตฐานการวจยจะชวยใหผอานงานวจยพอทจะทราบแนวทางการวจยอยางคราว ๆ สวนผวจ ยน นกสามารถระบวธการวจยเพอตรวจสอบสมมตฐานของตนเองได เชน จากสมมตฐานการวจยทวา “นกเรยนทไดรบการตรวจงานแบบใหขอเสนอแนะจะมผลสมฤทธทางการเรยนสงกวานกเรยนทไดรบการตรวจงานแบบใหเกรด” ผวจยจะตองท าวจยเชงทดลองเพอทดสอบสมมตฐานดงกลาว โดยใชนกเรยนสองกลมทมความรความสามารถใกลเคยงกน ซงอาจตองท าการทดสอบความรความสามารถของนกเรยนทงสองกลมกอนท าการทดลอง เพอใหแนใจวาความรความสามารถของผเรยนทงสองกลมไมแตกตางกน จากนนกจดการเรยนรใหแกผเรยนทงสองกลมเหมอนกนเพยงแตใชวธการตรวจงานตางกน เมอท าการทดลองไปประมาณหนงภาคเรยน ท าการทดสอบนกเรยนทงสองกลมพรอมกน แลวน าผลสมฤทธทางการเรยนมาเปรยบเทยบกน จะเหนวาวธการวจยนนมงทดสอบสมมตฐานการวจยทตงขน การก าหนดสมมตฐานการวจยจงชวยใหผวจยมองเหนวธทจะด าเนนการวจย
4. ชวยใหอธบายผลการวจยไดเทยงตรงและเชอถอได การก าหนดสมมตฐานการวจยนอกจากจะชวยใหมองเหนวธการท าวจยแลว ยงชวยใหผวจยสามารถออกแบบการวจยเพอใหไดขอมลเชงประจกษทสามารถน ามาทดสอบสมมตฐานการวจยได นนคอ การออกแบบเครองมอ การวด วธการวด การเกบรวบรวมขอมล ตลอดจนการวเคราะหขอมลเพอทดสอบสมมตฐาน ท าใหไดผลการวจยทมความเทยงตรงและมความเชอมน ในขณะเดยวกนการอธบายผลการวจยกจะมความเทยงตรงและมความเชอมนดวย เพราะผลการทดสอบสมมตฐานนนเปนการพสจนความสมพนธระหวางตวแปรทก าหนดไวในสมมตฐาน เมอผลการทดสอบมความเทยงตรงและมความเชอมนกสามารถอธบายผลการวจยไดอยางมความเทยงตรงและความเชอมนเชนกน
5. ชวยใหประหยดเวลาและแรงงาน การก าหนดสมมตฐานจะชวยใหผวจย สามารถออกแบบการวจยไดรดกม หลกเลยงการด าเนนงานทไมจ าเปน ชวยใหประหยดเวลา แรงงานและคาใชจายในการด าเนนการวจย
จะเหนวาการก าหนดสมมตฐานการวจยน นมประโยชนอยางมาก แตอยางไรกตาม การก าหนดสมมตฐานการวจยกมขอเสยเชนกน เชน
1. อาจท าใหงานวจยมความล าเอยง เนองจากผวจยอยากไดผลการวจยตามทตงสมมตฐานไว
การวจยทางการศกษา
91
2. ท าใหผวจยมงแตจะทดสอบสมมตฐานการวจย บางทอาจมองขามปรากฏการณอนๆ เกดขนระหวางท าการวจยซงอาจมความส าคญมากกวาการทดสอบสมมตฐาน
สรป
ตวแปรมลกษณะทส าคญคอ ตองแปรเปลยนคาไดหรอมคาแตกตางกนระหวางหนวยทศกษา และส าหรบงานวจยบางเรองอาจตองตงสมมตฐานการวจย การก าหนดสมมตฐานการวจยเปนกจกรรมทส าคญอยางหนงในกระบวนการวจยโดยเฉพาะอยางยงการวจยเชงปรมาณ การตงสมมตฐานเปนการระบความสมพนธระหวางตวแปรทท าการศกษา ซงการตงสมมตฐานการวจยเปนการคาดเดาค าตอบของปญหาการวจยไวลวงหนา โดยอาศยแนวคด ทฤษฎ และผลการวจยทเคยมผท ามาแลว ผวจยตองท าความเขาใจเกยวกบตวแปรอยางละเอยดถถวน ตลอดจนนยามตวแปรในเชงปฏบตการ ใหสามารถเลอกหรอสรางเครองมอในการวดคาของตวแปรเหลานน เพอน ามาวเคราะหในการทดสอบสมมตฐาน ซงกคอค าตอบของปญหาการวจยนนเอง ผวจยสามารถก าหนดสมมตฐานรปแบบสมมตฐานเชงพรรณนา หรอเชงการวเคราะห ขนอยกบวตถประสงคของการวจยและความสมพนธของตวแปรทศกษา ดงนน การเขยนสมมตฐานการวจยจงควรเปนขอความทสอดคลองกบวตถประสงค สามารถวดและทดสอบความสมพนธของตวแปรเหลานนไดดวยวธการทางสถต ในการทดสอบสมมตฐานการวจยนนผวจยพงระลกไวเสมอวาผลการทดสอบไมจ าเปนตองสอดคลองกบสมมตฐานทผวจยก าหนดขน ผลการทดสอบอาจจะคานกบสมมตฐานทผวจยก าหนดขนกได ซงผวจยจะตองหาแนวทางทจะอภปรายวาท าไมถงคานกบสมมตฐานทก าหนดไว
บทท 4 ตวแปรและสมมตฐานในการวจย
92
แบบฝกหด
ค าชแจง ใหทานตอบค าถามตามประเดนทก าหนดใหพอสงเขป
1. ในการศกษาผลของการใชวธการสอน 3 ชนดทมตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โดยการสมนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ในโรงเรยนหนงออกมา 3 กลม แตละกลมสอนโดยครคนละคนกนและใชวธการสอนกลมละชนด หลงจากสอนไป 12 สปดาหกท าการทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนทง 3 กลม จงระบตวแปรตนและตวแปรตามในการศกษาน และตวแปรสอดแทรกทอาจจะสงผลในสถานการณน
2. ใหตงสมมตวาในการศกษาตามขอ 1.
3. ใหอธบายพรอมยกตวอยางสมมตฐานทางสถตและทางการวจยอยางนอย 3 สมมตฐาน
4. จงบอกมาตรการวดส าหรบตวแปรตอไปนวาอยในมาตรใด (นามบญญต เรยงล าดบ อนตรภาค หรออตราสวน) ก. ชนดของกฬาจ าแนกเปน ฟตบอล ตะกรอ และมวยสากล
ข. ปรมาณของของน ามนในการเดนทางไกล
ค. ผลการประกวดสาวประเภทสองประจ าป พ.ศ.2558
ง. คะแนนการสอบเขามหาวทยาลยได 98 คะแนน
จ. โรงเรยนในกลมหมากแขง จ านวน 6 โรงเรยน
5. จากชอเรองวจย การพฒนาชดการเรยนเพอสงเสรมการเรยนแบบรวมมอ โดยใชเทคนค STAD ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 เรองรปสามเหลยมและรปสเหลยม ใหระบ ตวแปรตน ตวแปรตาม พรอมเขยนสมมตฐานทางสถตและสมมตฐานทางการวจย
การวจยทางการศกษา
93
เอกสารอางอง
นครชย ชาญอไร. (2547). การพฒนาชดการเรยนเพอสงเสรมการเรยนแบบรวมมอ โดยใชเทคนค 1 STAD ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 เรองรปสามเหลยมและรปสเหลยม.
วทยานพนธ การศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวจยการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม.
พรภมล เพชรกล. (2554). การเปรยบเทยบผลการใหค าปรกษารายบคคลและการใชละครจตบ าบด ทมตอภาวะซมเศราของผปวย. ปรญญานพนธ การศกษามหาบณฑต
สาขาวชาจตวทยาการใหค าปรกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
ไพศาล วรค า. (2550). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ . ประสานการพมพ. ศรชย กาญจนวาส. (2550). สถตประยกตส าหรบการวจย. พมพครงท 5. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณ มหาวทยาลย.
สมประสงค เสนารตน. (2554) .เอกสารประกอบการสอน วชา สถตและการวจยเบองตนสถตและการวจยเบองตน. รอยเอด : มหาวทยาลยราชภฏรอยเอด.
สมนก ภททยธน. (2555). การวดผลการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ. สมบต ทายเรอค า. (2551). ระเบยบวธวจยส าหรบมนษยศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 3. มหาสารคาม: มหาวทยาลยมหาสารคาม.
สรวจกษณ พลจนทร. (2551). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนในการเรยนรวชา คณตศาสตรเรองอตราสวนและรอยละชนมธยมศกษาปท 2 โดยใชวธการสอนตางกน.
วทยานพนธ การศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวจยการศกษา
มหาวทยาลยมหาสารคาม.
สวมล ตรกานนท. (2549). การใชสถตในงานวจยทางสงคมศาสตร: แนวทางสการปฏบต. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
Kerlinger, F. N. (1986). Fuundations of behavioral research. 3rd ed. New York : Holt,Rinehart
& Winston.
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 5
ประชากรและกลมตวอยาง
วตถประสงคเชงพฤตกรรม
เมอเรยนจบบทเรยน ผเรยนมความสามารถดงน
1. บอกและจ าแนกประเภทของประชากรและกลมตวอยางได
2. บอกวธการเลอกกลมตวอยางได
3. อธบายการเลอกขนาดของกลมตวอยางได
4. บอกปญหาและแนวทางแกไขปญหาทเกยวกบกลมตวอยางได
เนอหาสาระ
เนอหาสาระในบทนประกอบดวย
1. ความหมายของประชากร
2. ประเภทของประชากร
3. ความหมายของกลมตวอยาง
4. ความจ าเปนทตองเลอกกลมตวอยาง
5. วธการเลอกตวอยาง
6. จดเดนและขอจ ากดของวธทใชในการเลอกกลมตวอยาง
7. ขนาดของกลมตวอยาง (Sample Size)
8. แนวทางในการก าหนดขนาดของกลมตวอยาง
9. ปญหาทพบเกยวกบการเลอกกลมตวอยาง
10. แนวทางการแกไขปญหาเกยวกบกลมตวอยาง
วธสอนและกจกรรม
กจกรรมการเรยนการสอนเรอง ประชากรและกลมตวอยาง มดงน
1. ผสอนทบทวนเกยวกบตวแปรและสมมตฐานในการวจยโดยการใชค าถามเปนสอ
2. ผสอนบรรยายหวขอ ประชากรและกลมตวอยาง
การวจยทางการศกษา
95
3. ใหผเรยนแบงเปนกลมๆละ 3 – 5 คน ศกษางานวจยโดยเฉพาะวทยานพนธทมการใชประชากรและกลมตวอยางแบบตางๆ แลวน าเสนอและสรปความรแตลกษณะของการใชประชากรและกลมตวอยาง โดยเพอนสมาชกทฟง ท าหนาทตงค าถาม และอภปรายเสนอแนะ
4. ผเรยนรวมกนจดท าแผนผงความคด แลวบนทกความรเปนรายบคคล
5. ผสอนสรปเพมเตมในแตละประเดน
6. ผเรยนจดท าบนทกการเรยนร
สอการเรยนการสอน
สอการเรยนการสอนทใชประกอบกจกรรมการเรยนการสอน มดงน
1. เอกสารประกอบการเรยนการสอน การวจยทางการศกษา 2. ต ารา ไพศาล วรค า. (2550). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ.
บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน (ฉบบปรบปรงใหม). พมพครงท 7. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. สมประสงค เสนารตน. (2556). การวจยทางการศกษา. มหาสารคาม: อภชาตการพมพ. สมบต ทายเรอค า. (2551). ระเบยบวธวจยส าหรบมนษยศาสตรและสงคมศาสตร.
พมพครงท 2. กาฬสนธ: ประสานการพมพ.
3. สไลดน าเสนอ เรอง ความรเบองตนเกยวกบการวจย
4. เครอขายอนเทอรเนต www.watpon.com , http://library.udru.ac.th
5. วทยานพนธ
บทท 5 ประชากรและกลมตวอยาง
96
การวดผลและการประเมนผล
จดประสงค วธการ เครองมอ เกณฑการวดและ
ประเมนผล
1. บอกและจ าแนกประเภทของประชากรและกลมตวอยางได
2. บอกวธการเลอกกลมตวอยางได
3. อธบายการเลอกขนาดของกลมตวอยางได
4. บอกปญหาและแนวทางแกไขปญหาทเกยวกบกลมตวอยางได
ซกถามความรความเขาใจในประเดนส าคญทกหวขอเรองการตอบค าถามและการอภปราย
แบบสงเกตพฤตกรรม
1.พฤตกรรมการแสดงออกทงการตอบค าถาม/การรวมอภปราย/การท าแบบฝกหดผานเกณฑรอยละ 80
2.ชนงานทท าสอดคลองกบจดประสงคคลอบคลมเนอหา เสนอความคดเหนชดเจน สงงานตรงเวลาผานรอยละ 80
การวจยทางการศกษา
97
บทท 5
ประชากรและกลมตวอยาง
ความน า
การวจยกบสงใดสงหนงทเราเรยกวาประชากรน นสวนใหญจะมขนาดใหญ แตเรา
จะไมเกบขอมลกบสงนนทงหมด เชน ท าวจยเรองหนงเกยวกบคนในจงหวดของเราซงมจ านวนมาก เรากจะไมใชขอมลกบทกคนในจงหวดนน แตเราจะใชขอมลกบคนจ านวนหนง ทเปนตวแทนของคนในจงหวดนนทเราเรยกวา กลมตวอยาง และผลวจยทไดจากตวแทน เรากจะสรปเปนของคนในจงหวดนน ดงนนวธการทจะใหไดมาซงจ านวนทจะเปนตวแทนของทกหนวยทเชอถอไดนบวามความส าคญถาตวแทนไมเปนทเชอถอหรอไมเปน ตวแทนทแทจรงแลว กจะท าใหผลของการวจยขาดความนาเชอถอไปดวย การก าหนดขนาดของกลมตวอยางและการเลอกกลมตวอยางเพอใชส าหรบเกบรวบรวมขอมลเปนขนตอนหนงทมความส าคญอยางยงในการด าเนนการวจยเพอใหผวจยสามารถก าหนดขนาดของกลมตวอยางรวมทงสามารถเลอกตวอยางทดในการวจยไดอยางเหมาะสม
ความหมายของประชากรและกลมตวอยาง
การทผวจยจะด าเนนการวจยกบสงใดสงหนงนนจะตองรความหมายของค าตอไปนกอนเพอใหการนยามในงานวจยถกตอง ((ไพศาล วรค า, 2550: 81-82)
1. ประชากร (Population) หมายถง กลมของสงมชวตหรอสงไมมชวตทผวจยตองการศกษาซงสมาชกแตละหนวยของประชากรกลมหนงๆจะมลกษณะหรอคณสมบตบางอยางรวมกน เชนเชน ถาผวจยสนใจศกษา “เจตคตประชาธปไตยของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏอดรธาน” ประชากรกเปนนกศกษามหาวทยาลยราชภฏอดรธานทกคน ถาผ วจ ยตองการศกษา “ความหลากหลายของสงมชวตในแมน าโขง” ประชากรกเปนสงมชวตทกอยางในแมน าโขง เปนตน โดยทวไปการท าการศกษากบประชากรทงหมดนนเปนเรองยาก การเกบขอมลกบประชากรทกหนวยอาจท าใหเสยเวลาและคาใชจายทสงมากและบางครงเปนเรองทตองตดสนใจภายในเวลาจ ากด การเลอกศกษาเฉพาะบางสวนของประชากรจงเปนเรองทมความจ าเปน เรยกวา กลมตวอยางแตละหนวยทเปนสมาชกของประชากรนน เรยกวา หนวยสมาชก (Element) เปนหนวยท
บทท 5 ประชากรและกลมตวอยาง
98
ตองการไดขอมลมาศกษาหรอกลาวไดอกนยหนงวาเปนหนวยทจะใหขอมลเพอน ามาวเคราะหจงเรยกหนวยสมาชกไดอกอยางหนงวา หนวยของการวเคราะห (Unit of Analysis)
2. กลมตวอยาง (Sample) หมายถง สมาชกบางสวนของประชากรเปาหมายทไดรบการเลอกหรอสมมาเพอเปนตวแทนของประชากรในการศกษา เชน ถาประชากรเปนนกศกษามหาวทยาลยราชภฏอดรธาน ทกคน กลมตวอยางจะเปนนกศกษามหาวทยาลยราชภฏอดรธานบางคนทผวจยท าการเกบขอมลดวย ถาประชากรเปนสงมชวตอยางในแมน าโขง กลมตวอยางจะเปนสงมชวตบางสวนในแมน าโขง ทผวจยท าการสงเกต เปนตน สมาชกของกลมตวอยางทน ามาศกษานนอาจมชอเรยกทแตกตางกนตามลกษณะของการวจยได เชน หนวยทศกษา ผมสวนรวมในการศกษาแหลงขอมล เปนตน
3. กลมเปาหมาย (Target Group) หมายถง สมาชกบางสวนของประชากรเปาหมายทน ามาใชในการศกษา โดยทผวจยไมสามารถเลอกหรอสมจากประชากรทงหมดได ทงนเนองจากขอจ ากดในการวจย เชน ครนกวจยจ า เปนตองใชนกเรยนในหองเรยนทตนเองสอนเปนกลมเปาหมาย เพอใหสามารถควบคมตวแปรตางๆ ได เปนตน ดงนนกลมเปาหมายจงท าหนาทเปนตวแทนของประชากรเชนเดยวกบกลมตวอยาง เพยงแตไมสามารถเลอกหรอสมมาเหมอนกบกลมตวอยางไดเทานน ซงโดยทวไปกลมเปาหมายจะเปนกลมทมอยแลวตามธรรมชาต (Intact group)
แตตองไมใชประชากรทงหมดตามขอบเขตของการวจย
การใชค าวา “กลมเปาหมาย” ในการก าหนดขอบเขตของการวจยนยมใชในกรณทผวจย
ไมสามารถระบขอบเขตของประชากรไดชดเจน และจ าเปนตองใชกลมทมอยแลวเปนตวแทน เชน ประชากรเปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ซงไมสามารถระบไดชดวานกเรยนทมลกษณะเชนเดยวกบกลมทผวจยท าการศกษานนมกคน แตผวจยเชอวายงมกลมลกษณะนอกหลายกลม การศกษาจากกลมเปาหมายทผวจยสอนจงเปนกลมตวอยางเทานน 4. หนวยทศกษา (Subject) หมายถง บคคลหรอสงทผวจยท าการเกบขอมลดวย ในการวจยเชงทดลอง หนวยทศกษากคอ แตละบคคลหรอสงทไดรบสงทดลองและวดพฤตกรรมหรอคณลกษณะ ในบางการวจย หนวยทศกษาอาจไมไดมสวนรวมในการรบสงทดลองใดๆ แตพฤตกรรมของเขาในอดตหรอปจจบนถกน ามาใชเปนขอมล เชน ผวจยอาจใชคะแนนการทดสอบของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 เมอปทแลวมาเปนขอมล ดงนนนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 เมอปทแลวมาเปนขอมล ดงนนนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 กเปนหนวยทศกษา
การวจยทางการศกษา
99
5. ผมสวนรวมในการศกษา (Participant) หมายถง บคคลทเปนผใหขอมลในการศกษา หรอมความหมายเชนเดยวกบหนวยทศกษา เดมนยมใชค านในการวจยเชงคณภาพเปนสวนใหญ แตปจจบนนยมใชทงในการวจยเชงคณภาพ และในการวจยเชงปรมาณทเปนการวจยเชงทดลอง
ประเภทของประชากร
ประเภทของประชากรนนสามารถแบงตามเกณฑดานตางๆไดดงน (ไพศาล วรค า, 2552:
82-83 ; สรวาท ทองบ, 2550: 70-72) 1. แบงตามขอบเขตดานปรมาณของประชากร สามารถแบงประชากรออกเปน 2 ชนดคอ
1.1 ประชากรทมจ านวนจ ากด (Finite Population) เปนประชากรทสามารถนบจ านวนไดครบถวน เชน นกศกษามหาวทยาลยราชภฏอดรธาน ปการศกษา 2558 จ านวน 25,000 คน อาจารยในมหาวทยาลยมหาวทยาลยราชภฏอดรธาน มจ านวน 800 คน เปนตน
1.2 ประชากรทมจ านวนไมจ ากด (Infinite Population) เปนประชากรทไมสามารถนบจ านวนไดครบถวนหรอปรมาณมากจนไมอาจนบเปนจ านวนได เชน จ านวนหญาในสนามฟตบอลมหาวทยาลยราชภฏอดรธาน ดอกบวในทะเลบวแดง จงหวดอดรธาน เปนตน ในการวจยกลมของสงตาง ๆ ทงหมดทผวจยสนใจซงอาจจะเปนกลมของสงของคนหรอเหตการณตาง ๆ มกจะเรยกวากลมประชากรเปาหมาย (Target Population)
2. แบงตามลกษณะของสมาชก สามารถแบงประชากรออกเปน 2 ชนดคอ
2.1 ประชากรเอกพนธ (Homogeneous Population) หมายถง ประชากรทสมาชกมลกษณะเหมอนกนหรอคลายคลงกน โดยลกษณะทน ามาพจารณานน จะตองเปนลกษณะทท าการศกษา เชน ในการศกษาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนในโรงเรยนแหงหนง นกเรยน มระดบสตปญญาใกลเคยงกน แสดงวาประชากรมลกษณะเปนเอกพนธในเรองสตปญญา เปนตน
2.2 ประชากรววธพนธ (Heterogeneous Population) หมายถง ประชากรทสมาชกมลกษณะทหลากหลายหรอแตกตางกน โดยมลกษณะทน ามาพจารณานนจะตองเปนลกษณะทท าการศกษา เชน นกศกษามหาวทยาลยราชภฏอดรธาน เปนประชากรววธพนธเมอท าการศกษาตามสาขาวชาทเรยน เนองจากมความหลากหลายในสาขาวชาทเรยน
3. แบงตามขอบเขตของการอางองผลการวจย สามารถแบงประชากรออกเปน 2 ชนดคอ
3.1 ประชากรเปาหมาย (Target Population) หมายถง ประชากรทผวจยตองการอางองผลการวจยไปถง ซงกคอประชากรทผวจยคาดวาจะสามารถสรปอาง (Generalization) ผลการวจยไปถงนนเอง
บทท 5 ประชากรและกลมตวอยาง
100
3.2 ประชากรทเขาถง (Accessible Population) หมายถง ประชากรทผวจยสามารถอางผลการวจยไปใชไดจรง หรอสามารถสรปอาง (Generalization) ผลการวจยไปถง ตวอยาง เชน
ปญหาการวจย: ผลของการใชบทเรยนส าเรจรปทมตอผลสมฤทธทางการอานของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ในจงหวดอดรธาน
ประชากรเปาหมาย: นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ในจงหวดอดรธานทกคน
ประชากรทเขาถง: นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ในอ าเภอเมอง จงหวดอดรธาน
กลมตวอยาง: นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1โรงเรยนอดรพทยานกล 1 หองเรยน (จาก 16 หองเรยน) และโรงเรยนสตรราชนทศ 1 หองเรยน (จาก 12 หองเรยน) จากตวอยางนจะเหนวา ประชากรเปาหมายนนจะกวางกวาประชากรทเขาถง หรอประชากรทเขาถงกคอประชากรทมสมาชกเปนกลมตวอยางของการศกษานนเอง สวนการก าหนดขอบเขตของประชากรในการวจยนน นยมก าหนดประชากรในความหมายของประชากรเปาหมาย
ความจ าเปนทตองเลอกกลมตวอยาง
การวจยโดยเฉพาะการวจยทมกลมประชากรขนาดใหญจะมความเปนไปไดนอยมากทผวจยจะสามารถรวบรวมขอมลจากทกๆหนวยของสมาชกในกลมประชากรไดและการเลอกสมาชกจ านวนหนงจากกลมประชากรหรออกนยหนงกคอการเลอกตวอยางมาใชในการศกษาวจยจงเปนทางเลอกทนาสนใจส าหรบผวจยซงถาหากวาผวจยมเทคนคหรอขนตอนตางๆในการเลอกตวอยางเปนอยางดแลวกจะเปนประโยชนตอการวจย ดงน (บญชม ศรสะอาด, 2545 : 38) 1. ประหยดเงน เวลา และแรงงานในการวจย เพราะการใชกลมตวอยางจ านวนนอย จะท าใหสามารถรวบรวมขอมลไดเรว เสยคาใชจายนอย
2. มความเชอมน และมความถกตองแมนย ามากกวา เพราะการควบคมความถกตองในการจดกระท ากบกลมทมจ านวนนอยจะงายและไดผลดกวากบกลมประชากรทงหมด ซงถาหากเราศกษาจากประชากรทงหมด และควบคมไมดแลวกจะท าใหขาดความแมนย าไดงาย
3. ขอมลบางอยางเราไมสามารถศกษาจากประชากรทงหมดได จะตองศกษาจากกลมตวอยางแทน เชน แพทยตองตรวจเลอดคนไขจะใชเพยงบางหยด ไมใชจะตองใชทกหยดในตวคนไข
การวจยทางการศกษา
101
ลกษณะของกลมตวอยางทด จากทกลาวมาแลววา กลมตวอยางตองมความเปนตวแทนของประชากรและมขนาดมากพอนน ลกษณะของกลมตวอยางทด มดงน (ไพศาล วรค า, 2552: 85-86)
1. มคณสมบตตรงตามจดประสงคของการวจย กลมตวอยางทดตองสามารถใหขอมลไดตรงกบค าถามการวจยหรอวตถประสงคของการวจย เชน การศกษาทกษะการอานภาษาองกฤษของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนเอกชน กลมตวอยางทงหมดจะตองเปนนกเรยนทเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 ของโรงเรยนเอกชนเทานน
2. เปนตวแทนทดของประชากร กลมตวอยางทดตองมคณลกษณะทศกษาเหมอนกบประชากรมากทสด เชน ในการศกษาความคดเหนอยางหนงทมความเกยวของกบอาชพในประชากรมอาชพอะไรบาง กลมตวอยางตองเปนตวแทนจากทกกลมอาชพทมอยในกลมประชากร เปนตน
3. มจ านวนทเหมาะสม คอมจ านวนไมมากจนเกนไปจนท าใหมปญหาในการเกบรวบรวมขอมล ทงปญหาดานระยะเวลา แรงงานและงบประมาณทใช แตกตองมจ านวนไมนอยจนเกนไปจนท าใหเกดปญหาในการวเคราะหขอมลทางสถต
4. ไดมาอยางมหลกเกณฑหรอปราศจากอคต (Unbiased) เชน มแบบแผนการสมทด สมาชกทกหนวยของประชากรมโอกาสถกเลอกเทากน เปนตน
ขนตอนในการเลอกกลมตวอยาง
การเลอกกลมตวอยางมขนตอนดงน (บญชม ศรสะอาด, 2545: 45-55) 1. นยามประชากรทจะเลอกกลมตวอยาง ผวจยจะตองใหความหมายใหชดเจนวา ประชากรทจะศกษาคออะไร มขอบเขตแคไหน มคณลกษณะของสมาชกเชนไร ประชากรในการวจยบางเรองอาจเปนประชากรทมจ านวนสมาชกจ ากด (Finite Population) เชน ประชากรนกศกษามหาวทยาลยราชภฏอดรธาน ปการศกษา 2558 ประชากรในการวจยบางเรองเปนประชากรทมจ านวนสมาชกไมจ ากด (Infinite Population) เชน ประชากรนกในโลก ประชากรดวงดาวในทองฟา ฯลฯ ซงจะมนอยเรอง ในการวจยบางเรองจะมประชากรเฉพาะทชดเจน เชน การวจยเกยวกบวฒนธรรมของทองถนใดทองถนหนง ประชากรกคอประชาชนทเปนคนในทองถนนน แตในบางครงผวจยอาจเลอกก าหนดประชากรทจะศกษาวาจะศกษากบประชากรขนาดใหญ หรอขนาดเลกกได เชน ประชากรนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทงประเทศ หรอประชากรนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ หรอประชากรนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1
บทท 5 ประชากรและกลมตวอยาง
102
จงหวดอดรธาน หรอประชากรนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนอดรพทยานกล การเลอกประชากรทมขนาดใหญจะวางนยทวไป (Generalization) ไดกวางขวาง (ตามประชากร) แตอาจเลอกกลมตวอยางไดยาก ใชเวลา แรงงาน คาใชงายมากเพอใหไดกลมตวอยางทเปนตวแทนของประชากร การเลอกประชากรทมขนาดเลก มกเลอกกลมตวอยางไดสะดวก ทนเวลาคาใชจาย และแรงงาน แตจะวางนยทวไปไดแคบ เชน ถาประชากรเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ในโรงเรยนแหงอนทอยในอดรธานได 2. ก าหนดลกษณะขอมลทจะรวบรวม ผวจยจะตองก าหนดไวกอนวาตองการทราบขอมลดานใดบาง เรยงล าดบความส าคญตามจดมงหมายในการวจย 3. ก าหนดวธการในการวด หลงจากทก าหนดลกษณะขอมลทจะท าการรวบรวมในขนท 2
แลว ขนตอมาผวจยจะพจารณาและก าหนดวธการในการวด และเครองมอทจะใชในการรวบรวมขอมลตามเทคนคของการรวบรวมขอมลประเภทนนๆ 4. ก าหนดหนวยของการสมตวอยาง กอนทจะเลอกกลมตวอยาง ผวจยจะตองก าหนดหนวยของการสมตวอยาง (Sampling Unit) ไวใหชดเจน การสมจะตองสมจากหนวยของการสมตวอยางน น และในการวเคราะหคาสถตในการทดสอบสมมตฐาน โดยหลกการแลวจะตองวเคราะหจากขอมลหนวยของการสมตวอยางในกลมตวอยางทสมมาได กรณประชากรทมงศกษาคอนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ในเขตการศกษา 10 ถาหนวยของการสมตวอยางเปนนกเรยน การสมจะตองสมนกเรยนจากรายชอทงหมดตามจ านวนทตองการ ในการวเคราะหคาสถตกใชคะแนนของนกเรยนแตละคน ถาหนวยของการสมตวอยางเปนโรงเรยน การสมจะตองสมโรงเรยนจากรายชอโรงเรยนทงหมดและการวเคราะหคาสถตใชคะแนนเฉลยของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ของแตละโรงเรยนเปนหนวยในการวเคราะห ในทางปฏบตผวจยบางคนสมโดยใชโรงเรยน หรอหองเรยน หรอจงหวด เปนหนวยงานการสมขนแรก เพอใหวงของกลมตวอยางจ ากดลงไปสะดวกในการเกบรวบรวมขอมลจากน น จง สมโดยใชนก เ รยนเปนหนวยของการสม ในการวเคราะหขอมลกใชคะแนนของนกเรยนแตละคนเปนหนวยในการวเคราะห ลกษณะดงกลาวนจะไมตรงกบหลกการในการสมโดยสมบรณ แตกใหความสะดวกแกผวจย
5. วางแผนการเลอกกลมตวอยาง ผวจยพจารณาวาจะเลอกกลมตวอยางจ านวนเทาใด ใชวธเลอกแบบใด จงจะเปนตวแทนทดของประชากร ทงนจะพจารณาคาใชจายในการรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางเหลานนประกอบกนไปดวย 6. ท าการเลอกกลมตวอยาง ในขนสดทายผวจยจะท าการเลอกกลมตวอยางจรง ตามแผนทวางไวในขนท 5 ในรายงานการวจยควรระบประชากรและกลมตวอยางใหชดเจน
การวจยทางการศกษา
103
ดงทไดกลาวมาแลววา กลมตวอยางนนเปนตวแทนของประชากรทผวจยน ามาใชในการศกษา การเ ลอกก ลมตวอยาง ซงตรงกบค าในภาษาองกฤษวา “Sampling” หมายถง
การด าเนนการทท าใหไดมาซงกลมตวอยางหรอ “Simple” จงไมควรใชค าวา “การสม” เนองจากการไดมาซงกลมตวอยางนนอาจจะสมมาหรอเลอกมากได นอกเสยจากวาการไดมาซงกลมตวอยางมานนอาศยหลกของความนาจะเปนหรอเลอกมาอยางสม (Random Sampling) การเลอกกลมตวอยางนนมเปาหมายหลกอยทการไดมาซงกลมตวอยางทเปนตวแทนของประชากรอยางแทจรง หากกลมตวอยางทไดมาไมไดเปนตวแทนทแทจรงของประชากรจะท าใหเกดความคลาดเคลอนในการเลอกกลมตวอยาง (Sampling Error) ขน ซงเปนความคลาดเคลอนทเกดขนจากหนวยทท าการศกษา ดงนนการเลอกกลมตวอยางจงควรเลอกอยางสม หรออาศยหลกการของความนาจะเปน เพอกระจายความคลาดเคลอนในการเลอกกลมตวอยาง หรอใหมความคลาดเคลอนนอยทสด ซงจะท าใหการสรปขออางอง (Infer) ผลการศกษาไปยงประชากรเปาหมายโดยวธการทางสถตทมความถกตองมากทสด การเลอกกลมตวอยางและวธการทางสถตมความสมพนธกนดงภาพท 5.1
ภาพท 5.1 ความสมพนธระหวางประชากรกบกลมตวอยางในเชงสถต
อาศยความนาจะเปน
การใชสถตเชงพรรณนา ใชสถตเชงพรรณนา
ใชการประมาณคา
หรอการทดสอบสมมตฐาน
การตดสนใจ การพยากรณ
ใชสถตอางอง
ประชากร ตวอยาง
คาพารามเตอร
( µ, 2, )
คาสถต
( 𝑋 ,𝑠2, r )
การเลอกตวอยาง
บทท 5 ประชากรและกลมตวอยาง
104
ขนาดของกลมตวอยาง (Sample Size)
ขนาดของกลมตวอยางกคอจ านวนสมาชกกลมตวอยาง ในการวจยทจะศกษากบกลมตวอยางผวจยจะตองก าหนดจ านวนของกลมตวอยางวาจะใชจ านวนเทาใด การใชกลมตวอยางจ านวนนอยจะท าใหโอกาสทจะเกดความคลาดเคลอนมมาก การใชกลมตวอยางจ านวนมากจะท าใหโอกาสทจะเกดความคลาดเคลอนมนอย ในการวางแผนรวบรวมขอมลกบกลมตวอยางผวจยจะตองพจารณาและตดสนใจเลอกวธเลอกตวอยางและก าหนดขนาดของกลมตวอยางหรอจ านวนกลมตวอยางค าถามทพบบอยทสดกคอ "ผ วจ ยจะตองก าหนดขนาดกลมตวอยางเทาใด"
(Naing et al, 2006: 9) จงจะเปนแหลงขอมลทเพยงพอส าหรบตอบค าถามหรอปญหา ในการศกษาวจยนนค าตอบกคอผวจยควรใชหลกทวไปในการก าหนดขนาดของกลมตวอยางคอก าหนดขนาดของกลมตวอยางใหมากทสดเทาทจะสามารถท าได (The Largest Sample) เพราะวาจ านวนดงกลาว
นจะเปนตวแทนของกลมประชากรทดทสดของการวจยทผวจยจะด าเนนการไดนนเอง แตการก าหนดขนาดของกลมตวอยางยงจะตองมขอควรค านงถงอกหลายประการ ดงน(สมบต ทายเรอค า,
2551: 46 ; อทมพร (ทองอทย) จามรมาน, 2532: 22)
1. ประเภทของการวจย (The Type of Research) ยกตวอยาง เชนหากเปนการวจยเชงทดลองขนาดของกลมตวอยางจะตองมไมมากนกการใชกลมตวอยางจ านวนมากจะกอใหเกดผลเสยมากกวาผลดเพราะยากตอการควบคมสภาพของการทดลอง แตในทางกลบกนถาหากเปนการวจยเชงส ารวจขนาดของกลมตวอยางยงมากกยงใหผลการวจยทนาเชอถอ
2. สมมตฐานของการวจย (Research Hypothesis) ยกตวอยางเชนถาหากผวจยตองการคนพบความแตกตางเพยงเลกนอยหรอความสมพนธระหวางตวแปรทไมสงมากนกกอาจเลอกขนาดของกลมตวอยางใหมากเทาทจะสามารถเกบรวบรวมขอมลไดกพอ (as Large a Sample as
Possible)
3. งบประมาณส าหรบใชจายในการท าวจย (Financial Constraints) คาใชจายในการวจยเปนเรองทตองค านงถงอยางยง เพราะถามขนาดกลมตวอยางมากคาใชจายกมากขนตามแตหากมขนาดกลมตวอยางนอยกใชงบประมาณนอยลงโดยเฉพาะอยางยงการท าวจยของนกศกษาเพอเปนสวนหนงของการเรยนตามหลกสตรทตองใชงบประมาณของตวเองจ าเปนตองใชกลมตวอยางนอยทสดเทาทจะท าได
4. เวลาและบคลากรหากผวจยใชกลมตวอยางจ านวนมากจะตองใชเวลาและบคลากรจ านวนมากหากลดขนาดกลมตวอยางใหนอยลงผวจยกจะประหยดเวลาและบคลากรในการท างาน
การวจยทางการศกษา
105
5. ความส าคญของผลการวจย (Importance of Result) ในการวจยเพอส ารวจขอมลเบองตน
(Exploratory Research) ผวจยอาจจะใชกลมตวอยางทไมมากนกกไดเพราะผลการวจยยงไมมความส าคญมากนกและหากมขอผดพลาดกยงเปนทยอมรบไดในทางตรงกนขามหากเปนงานวจยทมความส าคญเชนการด าเนนโครงการทมมลคาสง ๆ หรอการวจยทเปนเรองเกยวกบชวตของคนจ าเปนจะตองใชกลมตวอยางจ านวนมากเพอความเชอมนในขอมลส าหรบการตดสนใจทถกตอง
6. จ านวนตวแปรทศกษา (Number of Variable) ถาการวจยตองการศกษาคนควาเกยวกบตวแปรตามหลายๆตวขนาดของกลมตวอยางกมความจ าเปนตองมจ านวนมากเพอจะไดครอบคลมตวแปรตางๆทตองการวจยเหลานน
7. วธเกบรวบรวมขอมล (Methods of Data Collection) ถาวธการวจยและการเกบขอมลนนๆไมสามารถใหความแนนอนและความเชอมนทดพอ และจ าเปนอยางยงทควรจะใชกลมตวอยางทมจ านวนคอนขางมาก เพอชดเชยขอผดพลาดทอาจจะเกดจากกระบวนการเกบรวบรวมขอมล เชน การเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถาม (Questionnaire) จะตองใชกลมตวอยางจ านวนมาก เนองจากมขอผดพลาดจากการเกบรวบรวมขอมล ทอาจจะไดมาไมครบถวนแตถาหากเกบรวบรวมขอมลโดยวธการสมภาษณ (Interview) ขอมลทไดจะมความถกตองสมบรณนาเชอถอมากกวาการเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถาม แตการสมภาษณจ าเปนตองใชเวลาและบคลากรจ านวนมาก ดงนนการเกบรวบรวมขอมลโดยวธการสมภาษณจงจ าเปนตองก าหนดขนาดกลมตวอยางนอยกวาการเกบขอมลโดยใชแบบสอบถาม
8. ความตองการไดรบผลการวจยทแมนย า (Accuracy Results) ถาหากผวจยตองการงานวจยทมความเชอมนทคอนขางสง และสามารถอภปรายผลไดดวยความมนใจ วาเปนตวแทนทดของประชากรแลวขนาดของกลมตวอยางกควรจะมจ านวนเพมมากขนไปดวย เชน กลมตวอยางส าหรบผลการวจยทตองการความเชอมน .01 จะตองมขนาดของกลมตวอยางจ านวนมากกวากลมตวอยางส าหรบผลการวจยทตองการความเชอมน .05
9. ธรรมชาตของประชากร (Nature of Population) ถาประชากรมความเปนเอกพนธมากความแตกตางกนของสมาชกจะมนอย นนคอมความแปรปรวนนอยกใชกลมตวอยางนอยได แตถาประชากรมลกษณะเปนววธพนธความแตกตางกนของสมาชกมมากความแปรปรวนมมาก กควรใชจ านวนกลมตวอยางมาก
บทท 5 ประชากรและกลมตวอยาง
106
แนวทางในการก าหนดขนาดของกลมตวอยาง
ขนาดของกลมตวอยาง คอ จ านวนสมาชกของกลมตวอยางในการวจย โดยผวจยจะตองก าหนดจ านวนของกลมตวอยางวาจะใชจ านวนเทาใด การใชกลมตวอยางจ านวนนอย จะท าใหโอกาสทจะเกดความคลาดเคลอนมมาก การใชกลมตวอยางจ านวนมากจะท าใหโอกาสทจะเกดความคลาดเคลอนมนอย ดงภาพทแสดงความสมพนธระหวางจ านวนกลมตวอยางกบขนาดของความคลาดเคลอน (สมบต ทายเรอค า, 2551: 46)
มาก
ความคลาดเคลอน
นอย จ านวนกลมตวอยาง มาก
ภาพท 5.2 ความสมพนธระหวางจ านวนกลมตวอยางกบขนาดของความคลาดเคลอน
จากภาพท 5.2 จะเหนวา เมอกลมตวอยางมจ านวนนอย คาความคลาดเคลอนจะมมาก คาสถตทค านวณจากกลมตวอยาง จะแตกตางไปจากคาพารามเตอร ซงเปนคณลกษณะของประชากร แตเมอกลมตวอยางเพมขนคาความคลาดเคลอนจะลดลง คาสถตทค านวณจากกลมตวอยาง จะใกลเคยงกบคาพารามเตอร ซงโดยทวไปแลวถาใชกลมตวอยางจ านวนมากจะดกวาการใชกลมตวอยางจ านวนนอย แตอยางไรกตามการใชกลมตวอยางจ านวนมากยอมจะสนเปลองคาใชจายเวลาและแรงงานมาก จงพยายามเลอกจ านวนนอยทสดแตใหไดผลเชอถอไดมากทสด นนคอมความคลาดเคลอนนอยทสด
การวจยทางการศกษา
107
แนวทางเบองตนในการก าหนดขนาดของกลมตวอยาง ในงานวจยทางสงคมศาสตร 1.ใชตารางส าเรจรปของ Krejcie & Morgan (1970: 607-610) และ Yamane (1973:
1110 - 1111) (บญชม ศรสะอาด, 2545: 43)
ตารางท 5.1 จ านวนประชากรและจ านวนกลมตวอยางจากตารางของ Krejcie and Morgan ทจะสม
จากประชากรดงกลาว
จ านวนประชากร
กลม
ตวอยาง
จ านวนประชากร
กลม
ตวอยาง
จ านวนประชากร
กลม
ตวอยาง
จ านวนประชากร
กลม
ตวอยาง
10
15
20
25
30
35
40
45
50
55
60
65
70
75
80
85
90
95
100
110
120
130
140
10
14
19
24
28
32
36
40
44
48
52
56
59
63
66
70
73
76
80
86
92
97
103
150
160
170
180
190
200
210
220
230
240
250
260
270
280
290
300
320
340
360
380
400
420
440
108
113
118
123
127
132
136
140
144
148
152
155
159
162
165
169
175
181
186
191
196
201
205
460
480
500
550
600
650
700
750
800
850
900
950
1,000
1,100
1,200
1,300
1,400
1,500
1,600
1,700
1,800
1,900
2,000
210
214
217
226
234
242
248
254
260
265
269
274
278
285
291
297
302
306
310
313
317
320
322
2,200
2,400
2,600
2,800
3,000
3,500
4,000
4,500
5,000
6,000
7,000
8,000
9,000
10,000
15,000
20,000
30,000
40,000
50,000
75,000
100,000
327
331
335
338
341
346
351
354
357
361
364
367
368
370
375
377
379
380
381
382
384
บทท 5 ประชากรและกลมตวอยาง
108
จากตารางท 5.1 ถาประชากรมจ านวน 300 คน ผวจยจะตองเลอกกลมตวอยางอยางนอยจ านวน 169 คน ถาประชากรม 2,200 คน ผวจยจะตองเลอกกลมตวอยางมาอยางนอยจ านวน 327
คน และถาประชากรม 75,000 คน ผวจยจะตองเลอกกลมตวอยางมาอยางนอย 382 คน
ตารางท 5.2 จ านวนประชากรและจ านวนกลมตวอยางจากตาราง Yamane ทความเชอมน 95%
Sample Size (n) ทระดบความคลาดเคลอนตางๆ
Sample Size (n) ทระดบความคลาดเคลอนตางๆ
Size of
Population(N) ±1% ±2% ±3% ±4% ±5% ±10%
500 222 83
1,000 385 206 91
1,500 938 441 316 94
2,000 714 476 333 95
2,500 1,250 769 500 345 96
3,000 1,364 811 517 353 97
3,500 1,458 843 530 359 97
4,000 1538 870 541 364 98
4,500 1,607 891 549 367 98
5,000 1,667 909 556 370 98
6,000 1,765 938 566 375 98
7,000 1,842 959 574 378 99
8,000 1,905 976 580 381 99
9,000 1,957 989 584 383 99
10,000 5,000 2,000 1,000 588 385 99
15,000 6,000 2,143 1,034 600 390 99
20,000 6,667 2,222 1,053 606 392 100
25,000 7,143 2,273 1,064 610 394 100
50,000 8,333 1,381 1,087 617 397 100
100,000 9,001 2,439 1,099 621 398 100
∞ 10,000 2,500 1,111 625 400 100
การวจยทางการศกษา
109
จากตาราง 5.2 ถาประชากรมจ านวน 2,000 คนทความเชอมน 95% และยอมใหม
ความคลาดเคลอนได 5% ผวจยจะตองเลอกกลมตวอยางอยางนอยจ านวน 333 คนหรอถาประชากรม 100,000 คน ทความเชอมน 95% และยอมใหมความคลาดเคลอนได 5% ผวจยจะตองเลอกกลมตวอยางอยางนอยจ านวน 398 คน
ขอควรทราบในการใชตารางส าเรจรปของ Yamane เหมาะส าหรบขอมลประเภทตอเนอง(Continuous Data) เชน คะแนนสอบ น าหนก สวนสงฯลฯ และผใชตองประมาณขนาดของประชากร (N)และความคลาดเคลอนกอน (อทมพร (ทองอทย) จามรมาน, 2532: 29 )ทงนขนาดของกลมตวอยางทก าหนดไว ในตารางนนเปนการค านวณจากสตรของ Yamane ทปรบคา Z เชน ท
ความเชอมน 95% มการก าหนดคา Z=2 และทความเชอมน 99% มการก าหนดคา Z=3 ดงนนคาทก าหนดไวในตารางจงมจ านวนมากกวาการค านวณจากสตรซงจะไดกลาวตอไป
2. ใชสตรค านวณมผเสนอสตรการค านวณไวหลายคนดงน
2.1 กรณทราบจ านวนประชากรค านวณโดยใชสตรของ Yamane (Yamane, 1967: 886)
2
o 2 2
Z (1 ) Nn
Z (1 ) N
เมอ on = ขนาดกลมตวอยาง
= 0.50
z = คาจากการเปดตาราง z ทระดบความเชอมนทก าหนด
N = จ านวนประชากร
= สดสวนของความคลาดเคลอนทผวจยยอมใหเกดขนได
ตวอยางท 5.1 ผวจยจะใชกลมตวอยางจ านวนเทาใดถามประชากร 5,000 คนเมอผวจยก าหนดสดสวนของประชากรเทากบ 0.50 ตองการระดบความมนใจ 99% และยอมใหเกด
ความคลาดเคลอนได 5% = .50 N = 5,000 และทระดบความมนใจ 99% z = 2.58
2
o 2 2
( 2.58 ) (.50 )5, 000n 587.44
( 2.58 ) (.50 )(1 .50 ) 5, 000 (.50 ) ตองใชกลมตวอยางอยางนอย 588 คน
บทท 5 ประชากรและกลมตวอยาง
110
2.2 กรณทราบจ านวนประชากรค านวณโดยใชสตรของ Cochran (Cochran, 1977: 75)
เปนสตรทเหมาะส าหรบการสมตวอยางแบบงาย
2
2
2
2
q
n 1 t
t p
d
N d
pq1 1
เมอ n = ขนาดกลมตวอยาง
N = จ านวนประชากร
t = คา t ในตาราง t ปกตทระดบความเชอมนทก าหนด
p = โอกาสทจะเกดสงสดมคาเทากบ .50
q = โอกาสทจะไมเกดสงสดมคาเทากบ .50 หรอเทากบ 1-p
d = สดสวนของความคลาดเคลอนทผวจยยอมใหเกดขนได
ตวอยางท 5.2 (ใชโจทยจากตวอยางท 5.1)
N = 5,000 และทระดบความมนใจ 99% t = 2.58 , d = .05
2
2
2
2
2.58 0.5 x 0.5
0.05
1 2.58 0.5 x 0.51 1
5, 000 0.05
n
ตองใชกลมตวอยางอยางนอย 1,177 คน
2.3 กรณไมทราบจ านวนประชากรแนนอนหรอประชากรมจ านวนมากค านวณโดยใชสตรอยางงาย (Daniel, 1995: 180) เปนสตรทเหมาะส าหรบการสมตวอยางแบบงาย
2
2
z p 1 pn
d
การวจยทางการศกษา
111
เมอ n = ขนาดกลมตวอยาง
p = โอกาสทจะเกดสงสดมคาเทากบ .50
d = สดสวนของความคลาดเคลอนทผวจยยอมใหเกดขนได
z = คาจากการเปดตาราง z ทระดบความเชอมนทก าหนด
ตวอยางท 5.3 ผวจยจะใชกลมตวอยางจ านวนเทาใดถาผวจยไมทราบจ านวนประชากรและก าหนดสดสวนของประชากรเทากบ .50 ตองการระดบความมนใจ 99% และยอมใหเกด
ความคลาดเคลอน 5%
ความเชอมน 99% , Z = 2.58
ความคลาดเคลอน 5% d = .05
p = .50 q = .50
2
2
.50 1 .50 2.58n
.05
.50 .50 ) 6.6564
.0025 = 665.64
ตองใชกลมตวอยางอยางนอย 666 คน
3. การก าหนดขนาดของกลมตวอยางโดยใชเกณฑ กรณนผวจยตองทราบจ านวนประชากรทคอนขางแนนอนเสยกอนแลวจงค านวณหาจ านวนกลมตวอยางจากเกณฑตอไปน เกณฑในการก าหนดกลมตวอยาง (บญชม ศรสะอาด, 2545: 42-46).
จ านวนประชากรทงหมดเปนหลกรอย ใชกลมตวอยาง 15-30%
จ านวนประชากรทงหมดเปนหลกพน ใชกลมตวอยาง 10-15%
จ านวนประชากรทงหมดเปนหลกหมน ใชกลมตวอยาง 5-10%
ตวอยางท 5.4 จ านวนประชากรม 400 คน จะใชกลมตวอยาง 60-120 คน
จ านวนประชากรม 1,500 คน จะใชกลมตวอยาง 150-225 คน
จ านวนประชากรม 8,000 คน จะใชกลมตวอยาง 800-1,200 คน
จ านวนประชากรม 60,000 คน จะใชกลมตวอยาง 3,000-6,000 คน
บทท 5 ประชากรและกลมตวอยาง
112
เทคนคการสมตวอยาง
เทคนคการสมตวอยางมอย 2 แบบคอแบบใชความนาจะเปน (Probability Sampling) และไมใชความนาจะเปน (Non-Probability Sampling) ดงน (สชาดา บวรกตวงศ, 2548: 120 – 122,
ไพศาล วรค า, 2550: 90-98)
1. การเลอกตวอยางแบบไมใชความนาจะเปน (Non-Probability Sampling) เปนการเลอกตวอยางโดยทสมาชกทกหนวยมโอกาสถกเลอกไมเทากนเปนการเลอกทไมใชทฤษฎความนาจะเปนแตมกจะใชหลกการและเหตผลหรอวจารณญาณของผวจยโดยเลอกใหสอดคลองกบสงทผวจยสนใจศกษาการเลอกโดยวธนผวจ ยเพยงแตก าหนดขอบเขตของประชากรทจะศกษาเทาน น
การเลอกตวอยางทไมใชความนาจะเปนมหลายวธดงน
1.1 การเลอกโดยความบงเอญ (Accidental Sampling) เปนการเลอกกลมตวอยางทผวจ ยไมไดมเจตนาวาจะเกบขอมลกบใคร แตขนอยกบความบงเอญของปรากฏการณ เชน การศกษาความคดเหนของผเขารวมชมนทรรศการอยางหนง ผวจยตองการไดขอมลจากผทไดชมนทรรศการจรง ๆ จงใชวธน าแบบสอบถามไปเฝาแจกตามจดตาง ๆ ทมการจดนทรรศการ ผทเขาชมนทรรศการในชวงเวลาทผวจยท าการเกบรวบรวมขอมลนนกจะไดเปนกลมตวอยางในการวจย ซงจะเหนวาผวจยไมไดก าหนดกลมตวอยางไวลวงหนา ตวอยางทถกเลอกเปนเพราะความบงเอญทเขามาชมนทรรศการในชวงเวลานน เปนตน
1.2 การเลอกแบบโควตาหรอการเลอกโดยก าหนดสดสวน (Quota Sampling) เปนวธการเลอกกลมตวอยางทผวจยไมสามารถเลอกกลมตวอยางโดยอาศยหลกของความนาจะเปนได แตยงตองการกลมตวอยางทเปนตวแทนของประชากรทงหมดอย จงมการแบงกลมประชากรออกเปนกลมยอยๆ ตามคณลกษณะทส าคญของประชากร แลวก าหนดสดสวนของกลมตวอยางตามทตองการ จากนนท าการเลอกตวอยางในแตละกลมยอยนน โดยวธการเลอกทไมอาศยหลกของความนาจะเปน เพอเปนตวแทนของประชากรแตละกลมยอยนนตามจ านวนทตองการ เชน ผวจยตองการศกษากบกลมตวอยางทเปนนกศกษาชนปท 1 คณะครศาสตร ในมหาวทยาลยราชภฎอดรธาน จ านวน 450 คน ทมาจากสาขาตางๆ ในคณะครศาสตร มหาวทยาลยโดยคดตามสดสวนของนกศกษาในแตละสาขา ไดตวแทนจากสาขาวทยาศาสตร จ านวน 40 คน คณะสงคมศกษาจ านวน 25 คน สาขาภาษาไทย จ านวน 45 คน สาขาคอมพวเตอรศกษา จ านวน 60 คน ในกลมตวอยางจ านวนนผวจยตองการผทสามารถใหขอมลเกยวกบปญหาการท าวจยได ผวจยจงใช การเลอกตวอยางแบบเจาะจง เปนตน
การวจยทางการศกษา
113
1.3 การเลอกตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) เปนการเลอกกลมตวอยางทชเฉพาะลงไปวาตองการใครหรอกลมไหนบางทสามารถใหขอมลเกยวกบเรองทผวจยศกษาได เปนการเลอกกลมตวอยางทขนอยกบความรของผวจยเกยวกบประชากร เพราะผวจย เปนผตดสนวาใครเปนผทมสารสนเทศทผวจยตองการมากทสด กลมตวอยางเหลานกจะถกเลอกมาศกษาในเชงลก เชน ในการวจยเกยวกบประสทธภาพการสอน การศกษาหรอสงเกตจากครทมความเชยวชาญหรอครตนแบบนาจะไดสารสนเทศทถกตองและดกวาศกษาจากครทวๆ ไป หรอในการศกษาประสทธภาพของโรงเรยน การศกษาหรอการสมภาษณจากผบรหารหรอครทมประสบการณมายาวนานกนาจะมสารสนเทศทดกวา เปนตน การเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจงนหากผวจยไมมความรเกยวกบประชากรมากนก กอาจจะอาศยผรชวยใหค าแนะน าวาควรเกบขอมลกบใครบาง โดยใหผรแนะน าตอเปนทอดๆ จนกวาจะไดกลมตวอยางตามทตองการ เทคนคนเรยกวา เทคนคกอนหมะ (Snowball Technique) การเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจงไมคอยใชกนในการวจยเชงปรมาณสวนใหญจะใชในการวจยเชงคณภาพมากกวา
แตในทางการเรยนการสอนผวจยใชในกรณตองการใชหองเรยนตนเองเปนทดลองสอน เชน ประชากรทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 กลมเครอขายโรงเรยนจ าปศรธาต อ าเภอศรธาต จงหวดอดรธาน ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 จ านวน 12 หอง จ านวน 189 คน กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 โรงเรยนบานโนนมวง อ าเภอ ศรธาต จงหวดอดรธานจ านวน 1 หอง จ านวน 21 คน ทไดมาจากการเลอกแบบเจาะจง 1.4 การเลอกตวอยางแบบลกโซหรอโดยวธบอกตอ (Chain or Snowball Sampling)
เปนการเลอกตวอยางทผวจยไมทราบประชากรทชดเจน จงเรมตนดวยการสมภาษณผรเพยงไมกราย แลวจงใหผรเหลานนแนะน าตอวาควรไปสมภาษณใครทจะเปนผมประสบการณในเรองนนจรงๆทผวจยสนใจศกษา การสมแบบนเรยกอกชอวา การสมตวอยางแบบบอกตอ
1.5 การเลอกตามความสะดวก (Convenience Sampling) ) เปนการเลอกกลมตวอยางทผวจยเลอกเองตามความสะดวกและงายตอการรวบรวมขอมล เชน นกเรยนในโรงเรยนหรอในชนเรยนทตนเองสอน เปนตน การเลอกกลมตวอยางแบบนมขอเสยคอ กลมตวอยางทไดอาจจะไมเปนตวแทนทดของประชากรกได ซงจะท าใหผลการวจยมความล าเอยง (Biased) เชน การวจยเกยวกบประสทธภาพการสอนทขนกบการมสวนรวมของคร ซงในแตละพนทมความแตกตางกน การเลอกกลมตวอยางในบางพนทมาศกษา ผลการวจยทไดอาจแตกตางจากผลการวจยในพนทอนๆ เปนตน สวนขอดกคอ ผวจ ยสามารถเกบรวบรวมขอมลไดครบถวน สมบรณ ประหยดและสะดวก
บทท 5 ประชากรและกลมตวอยาง
114
การเลอกกลมตวอยางตามสะดวกนจะมงท าความเขาใจปรากฏการณทเกดขนในพนทใดพนทหนงมากกวามงสรปอางผลการวจยไปยงประชากรโดยรวม สมมตวาผวจยท าการศกษาความสมพนธระหวางความคดสรางสรรคกบระดบสตปญญา โดยกลมตวอยางเปนนกเรยนประถมศกษาเพยงโรงเรยนเดยว เมอท าการวจยเสรจสน ผลปรากฏวา ความคดสรางสรรคกบระดบสตปญญามความสมพนธกนในระดบปานกลาง หรอเดกมมระดบสตปญญาสงกวามแนวโนมทจะมความคดสรางสรรคสงกวาเดกสงกวาเดกทมระดบสตปญญาต ากวาแตเนองจากกลมตวอยางทใชในการวจยไดมาโดยไมอาศยหลกของความนาจะเปน จงอาจท าใหมขอสงสยวา ผลการศกษาดงกลาวจะมความถกตอง นาเชอถอ และสามารถสรปอางองไดหรอไม ค าตอบกคอ ผลการวจยดงกลาวมความถกตองในบรบททท าการศกษาหรอคลายคลงกน เชน ถาโรงเรยนทเปนกลมตวอยางอยในเขตพนททมสภาพทางเศรษฐกจสงคมระดบต า ผลการวจยทไดกสามารถสรปอางไปยงโรงเรยนอนๆ ทอยในพนททมสภาพทางเศรษฐกจสงคมระดบต าเชนเดยวกบกลมตวอยางได แตจะไมสามารถสรปอางไปยงโรงเรยนทมสภาพทางเศรษฐกจสงคมระดบกลางหรอสงได ดงนนผลการวจยดงกลาวจงมความถกตองและเชอถอได เพยงแตมขอจ ากดในการสรปอางองเทานนเอง
2. การเลอกตวอยางโดยใชความนาจะเปน (Probability Sampling) เปนการสมตวอยางทค านงถงความนาจะเปน หรอโอกาสทแตละหนวยตวอยางจะถกเลอก การสมตวอยางวธนใหผลนาเชอถอ มกท าใหไดตวอยางทไมเอนเอยงและเปนตวแทนทดของประชากร การสมตวอยางแบบใชความนาจะเปนมหลายวธดงน
2.1 การสมตวอยางแบบงาย (Simple Random Sampling) เปนวธการสมทสมาชกทกหนวยในประชากรมอสระและมโอกาสถกเลอกเทาเทยมกน หรอเปนการสมจากประชากรโดยตรง ดงน น ผวจ ยจะตองทราบรายละเอยดเกยวกบสมาชกทกหนวยในประชากรนนวามกคน ชออะไรบาง การสมอยางงายจงนยมใชกบกลมประชากรทมจ านวนไมมากนก เชน การสมผปกครองนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มาจ านวน 80 คน จากผปกครองนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 จ านวน 100 คน เพอท าการสมภาษณ เปนตน วธการทใชในการสมอยางงายมอย 3 วธ คอ
2.1.1 การใชวธจบสลาก โดยเรมจากการเขยนสลากรายชอหรอเลขประจ าตวของสมาชกทกหนวยในประชากรใสกระดาษ 1 แผนตอสมาชก 1 หนวย แลวน าใสลงในกลอง เขยากลองเพอใหไดสลากคละกน แลวจบสลากขนมาทละใบจนครบจ านวนกลมตวอยางทก าหนดไว 2.1.2 การใชตารางเลขสม (Table of Random Numbers) วธการนตองอาศยตารางเลขสม ซงเปนตารางทบรรจตวเลขทเกดจากสมการทางคณตศาสตร ท าใหไดตวเลขทเกดขนมาอยางไมเปนระบบจ านวนมาก และไดผานการตรวจสอบมาแลววามความเปนเลขสมจรง ตารางเลขสมทปรากฏในเอกสารหรอต าราตางๆ อาจแตกตางกนไป แตกจะมคณสมบตความเปน
การวจยทางการศกษา
115
เลขสมเทาเทยมกน สวนหนงของตารางเลขสมแสดงในตารางท 5.3 สวนวธการใชตารางเลขสมมขนตอนดงน
2.1.2.1 ก าหนดหมายเลขใหกบสมาชกแตละหนวยของประชากร
2.1.2.2 ถาตารางเลขสมมมากวา 1 หนาใหจบสลากเลขหนาทจะใชกอน
2.1.2.3 สมจดเรมตนในหนาทจะใช โดยอาจจะสมจรดดนสอลงในตารางเลขสม แลวใชตวเลขตรงจดทจรดดนสอลงไปเปนจดเรมตน
2.1.2.4 ก าหนดแนวการอานหมายเลขในตารางเลขสมวาจะอานในแนวใด เชน แนวตง แนวนอน หรอแนวทแยง เปนตน
2.1.2.5 ก าหนดจ านวนหลกของเลขสมทตองอาน ซงขนอยกบจ านวนประชากร โดยมหลกการพจารณาดงน
จ านวนประชากร หมายเลขของสมาชก จ านวนหลกทอาน
ไมเกน 10 0-9 1 หลก
ไมเกน 100 00-99 2 หลก
ไมเกน 1000 000-999 3 หลก
ไมเกน 10000 0000-9999 4 หลก
ไมเกน 100000 00000-99999 5 หลก
2.1.2.6 อานเลขสมในตาราง โดยเรมจากจดเรมตนไปตามแนวทก าหนด เมออานเลขสมแลวพบหมายเลขทอยในกรอบของหมายเลขสมาชก แสดงวาสมาชกหมายเลขนนจะเปนสมาชกในกลมตวอยาง ใหจดบนทกหมายเลขนนไว แตถาหมายเลขทอานพบเกนกรอบหมายเลขสมาชกกใหขามไปอานจ านวนตอไป จนกวาจะพบจ านวนทอยในกรอบหมายเลขของสมาชก และไมซ ากนหมายเลขทจดบนทกไวแลว ท าเชนนไปเรอยจนไดจ านวนกลมตวอยางตามทตองการ
2.1.2.7 ถาหากอานจนจบแถว (หรอจบคอลมน) แลวยงไดจ านวนตวอยางไมครบกใหอานในแถว (หรอคอลมน) ถดไปเรอยๆ จนไดกลมตวอยางครบตามจ านวนทตองการ
บทท 5 ประชากรและกลมตวอยาง
116
ตารางท 5.3 ตารางเลขสม
00-04 05-09 10-14 15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49
01 31029 06183 99462 19110 47747 04594 88481 83684 29002 80860
02 32523 12774 38432 44957 00239 55803 19896 94644 49252 20199
03 32583 11050 57972 47826 22106 62920 58068 91618 21196 24960
04 48311 48739 12240 93542 17272 91821 09232 76833 60835 37899
05 48330 55592 86849 05570 08034 96564 66367 96903 65679 23045
06 27029 84103 49752 03871 33664 03330 45981 36170 22702 29952
07 90550 11864 95353 58366 78868 89790 48340 28687 10422 59344
08 51196 58271 96648 80587 25938 15622 28934 97087 73593 31378
09 84139 44510 11397 73395 31364 25098 62917 56070 86760 64126
10 20903 60663 33610 85630 60323 57960 26380 51285 41386 26321
ตวอยาง เชน ผวจยตองการกลมตวอยาง จ านวน 30 คน จากประชากร 150 คน กก าหนดหมายเลขใหกบสมาชกของประชากรเปน 000 ถง 149 จ านวนหลกทอานจะเปน 3 หลกแรก และ ผวจยเลอกอานในแนวนอน (แถว) โดยสมจดเรมตนไตทหมายเลข 48739 (คอลมนท 2 แถวท 4) ตวเลข 3 หลกแรกมคาเปน 487 ซงเกนกรอบหมายเลขสมาชกทมอยกขามไป ตวเลขลดไปคอ 122
ซงอยในกรอบของหมายเลขสมาชกกเลอกไวเปนกลมตวอยาง ตวเลขถดไปคอ 935, 172 และ 918 ซงเกนรอบหมายเลขสมาชกจงขามไป ถดไปเปนเลข 092 ซงอยในกรอบหมายเลขสมาชกกเลอก ไวเปนกลมตวอยาง ท าเชนนเรอยไปจะไดกลมตวอยางทประกอบดวยสมาชกหมายเลข 122, 092 ,055,
080, 038,...เปนตน
2.1.3 การใชคอมพวเตอรสม ในกรณทประชากรมจ านวนมาก และผวจ ยตองการสมอยางงาย ผวจยอาจใชคอมพวเตอรชวยสมกไต ซงปจจบนมโปรแกรมคอมพวเตอรมากมายท สามารถสรางเลขสมในกรอบของจ านวนประชากรทมอย เชน ผวจยตองการกลมตวอยางจ านวน 50 คนจากประชากร 500 คน ผ วจ ยอาจใชโปรแกรมสรางเลขสม (Random
Numbers Generator) สราง เลขสมขนมาจ านวน 50 ตว โดยใหมคาต าสดเปน 000 และคาสงสดเปน 499 โปรแกรมกสรางเลขสมตามเงอนไขทก าหนดให อยางเชน โปรแกรมสรางเลขสมของ Stat
Trek (http://stattrek.com/Tables/Random.aspx) สรางเลขสมตามเงอนไขทกลาวมาไดดงน 218,
266, 489, 054, 124, 415, 040, 033, 188, 223, 250, 170, 410, 056, 485, 332, 158, 180, 378, 152,
196, 330, 296, 131, 260, 005, 006, 268, 350, 471, 241, 430, 230, 462, 134, 383, 136, 244, 186,
การวจยทางการศกษา
117
362, 200, 419, 262, 366, 423, 385, 497, 161, 303, และ 377 ผวจยกสามารถเลอกสมาชกทมหมายเลขตามเลขสมทไดเปนกลมตวอยาง เปนตน
2.2 การสมตวอยางแบบมระบบ (Systematic Random Sampling) เปนการสม ทเลอกสมาชกในประชากรทไดจดเรยงรายชอ หรอท าบญชไวแลวยางมระบบ ดงนน การสมแบบนจงใชกบประชากรทรจ านวนแนนอน เชน รายชอนกเรยนทเรยงตามเลขประจ าตว รายชอประชาชนทเรยงตามเลขทบาน หรอเรยงตามตวอกษร เปนตน โดยเลอกสมาชกทกๆ ตวท n จากสมาชกทงหมดของประชากร โดยมขนตอนในการสม ดงน
2.2.1 นบจ านวนประชากรในบญชรายชอทจดเรยงไวอยางเปนระบบแลว
2.2.2 ก าหนดขนาดของกลมตวอยางทตองการ
2.2.3 ค านวณหาชวง (Interval) หรอระยะหางในการสมของแตละหนวย
2.2.4 น าหมายเลขภายในชวงมาสมหาจดเรมตน (หา n) โดยการจบสลาก
2.2.5 ท าการเลอกสมาชกทกตวท n ในทกชวงของประชากรเปนกลมตวอยาง
ตวอยาง เชน นกเรยนหองหนงม 40 คน (เลขท 1-40) ถาตองการกลมตวอยางจ านวน 10 คน กค านวณหาชวงไดจาก 40/10 = 4 จากนนท าการสมหาจดเรมตน (n) วาจะเปน 1, 2,
3, หรอสมมตวา จบสลากได 3 ดงนนคนท 3 ในแตละชวงจะถกเลอกเปนตวอยาง นนคอ นกเรยนเลขท 7, 11, 15, 19, 23, 27, 31, 35 และ 39 จะเปนกลมตวอยาง เปนตน
2.3 การสมตวอยางแบบแบงชนภม (Stratified Random Sampling) ในกรณทประชากรมลกษณะทหลากหลาย และผวจยตองการตวแทนของสมาชกในแตละลกษณะนนมาเปนกลมตวอยาง ดงนนจงตองแยกสมาชกในประชากรออกเปนชน (Strata) หรอกลมยอยเสยกอน โดยสมาชกภายในแตละชนจะมลกษณะเหมอนกน (Homogeneous) และระหวางชนจะมลกษณะแตกตางกน (Heterogeneous) จากนนจงท าการสมสมาชกภายในแตละชนตามจ านวนทตองการ โดยใชการสมอยางงายหรอการสมอยางเปนระบบกได การใชการสมแบบแบงชนมเหตผลทส าคญในการสมอย 2 ประการ ดงน
2.3.1 เพอใหไดกลมตวอยางทเปนตวแทนของคณลกษณะทสมพนธกบตวแปรตามทกคณลกษณะในประชากร (ซงกคอคณลกษณะทใชในการแบงชนนนเอง) เชน เมอสถานะทางเศรษฐกจสงคม (Socioeconomic) เปนตวแปรทมความสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยน
ในการศกษาเกยวกบผลสมฤทธทางการเรยน กควรศกษากบกลมตวอยางทมสถานะทางเศรษฐกจสงคมทกระดบ เปนตน
บทท 5 ประชากรและกลมตวอยาง
118
2.3.2 เพอใหแนใจวาไดจ านวนกลมตวอยางจากแตละชน (หรอแตละคณลกษณะในประชากร) มาอยางเพยงพอ เชน ผวจยตองการศกษาประสทธภาพของบทเรยนส าเรจรปวชาภาษาไทย ส าหรบนกเรยนทเรยนชนประถมศกษาปท 6 ซงผวจยรวาประสทธภาพของบทเรยนส าเรจรป ขนอยกบระดบความสามารถของผเรยนดวย จงตองการกลมตวอยางทมผลสมฤทธทางการเรยนภาษาองกฤษในทกระดบ แตนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ของโรงเรยนนสวนใหญมผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาองกฤษอยในระดบต า ถาใชวธการสมอยางงายอาจไดกลมตวอยางเปนนกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาองกฤษระดบต าท งหมด หรอไดนกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาองกฤษระดบอนๆ นอยมาก ไมเพยงพอในการศกษา แตถาใช การสมแบบแบงชนจะท าใหไดตวแทนจากทกกลมในจ านวนทเพยงพอดวยตวแสดงแนวคดการสมแบบแบงชนกลมดงภาพท 5.3
ประชากรเปนววธพนธ แยกประชากรเปนชน ภายในชนเปน กลมตวอยาง
เอกพนธ ระหวางชนเปนววธพนธ สมจากแตละชน
ภาพท 5.3 แนวคดการสมแบบแบงชน
ในการก าหนดจ านวนของกลมตวอยางทเลอกมาจากแตละชนหรอแตละกลมยอยนน อาจใชการก าหนดตามสดสวนองประชากรหรอไมก าหนดตามสดสวนกได โดยอาจพจารณาถาจ านวนประชากรในแตละกลมยอยใกลเคยงกนกควรเลอกกลมตวอยางตามสดสวนของประชากรหรอเลอกมาในรอยละทเทากน ซงเรยกการสมแบบนวา การสมแบบแบงช นตามสดสวน (Proportional
Stratified Random Sampling) เชน สมมตวานกเรยนชนประถมศกษาปท 4 มทงหมด 300 คน มนกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาองกฤษในระดบสงจ านวน 80 คน ระดบปานกลาง 120 คน และระดบต า 100 คน ตองการสมมาใชในการศกษารอยละ 27 คน จะไดนกเรยนทม
การวจยทางการศกษา
119
ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาองกฤษในระดบสงจ านวน 80×0.27 =21.6 หรอ 22 คน ระดบปานกลางจ านวน 120x0.27=32.4 หรอ 32 คน และระดบต าจ านวน 100x0.27=27 คน รวม 81 คน แตถาจ านวนประชากรในแตละชนมจ านวนแตกตางกนมาก การเลอกกลมตวอยางมาในสดสวนทเทากนอาจท าใหไดกลมตวอยางในบางชนไมเพยงพอตอการศกษา จงควรเลอกกลมตวอยางจากแตละชนมาในจ านวนทใกลเคยงกน โดยไมสนใจสดสวนของประชากรแตละกลม ซงเรยกวา การสมแบบแบงชนไมตามสดสวน (Disproportional Stratified Random Sampling) เชน นกเรยนชนประถมศกษาปท 4 มทงหมด 300 คน มนกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาองกฤษในระดบสง จ านวน 45 คน ระดบปานกลาง 75 คน และระดบต า 180 คน ตองการสมตวอยางมากลมละ 27 คน ในกลมระดบผลสมฤทธทางการเรยนสงจะคดเปนรอยละ 60 ระดบปานกลางรอยละ 36 และระดบต ารอยละ 15 เปนตนโดยเฉพาะงานวจยเชงส ารวจทนยมในการใชวธน เชน การศกษาปจจยการบรหารทสงผลตอความพงพอใจในการปฏบตงานของครในโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาหนองบวล าภ ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก ครในโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาหนองบวล าภ ปการศกษา 2556 จ านวน 2,810 คน กลมตวอยางทใชการวจยครงน คอ ครในโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาหนองบวล าภ ปการศกษา 2556 จ านวน 341 คน ผวจยไดด าเนนการเพอใหไดกลมตวอยาง ตามขนตอนดงน 1) ก าหนดขนาดกลมตวอยาง โดยใชตารางส าเรจรปของ เครจซ และมอรแกน ไดขนาดกลมตวอยางจ านวน 341 คน 2) สมตวอยางแบบแบงชน โดยใชขนาดของโรงเรยนเปนเกณฑจดชน (Strata) 3) เลอกกลมตวอยางในแตละชน โดยใชวธการสมอยางงาย ดวยการจบสลาก ใหไดจ านวนครบตามสดสวนทก าหนดไว (ออนจนทร ค าเพราะ, 2556: 61-62) ดงรายละเอยดแสดงในตารางท 5.4
บทท 5 ประชากรและกลมตวอยาง
120
ตารางท 5.4 จ านวนประชากรและกลมตวอยางครในโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษา
ประถมศกษาหนองบวล าภ จ าแนกตามอ าเภอและขนาดโรงเรยน
ผ วจ ยออกแบบการวจยโดยมการเปรยบเทยบระหวางพวก กไมสามารถทจะเปรยบเทยบไดเพราะกลมทตองการเปรยบเทยบบางพวกไมมสมาชกทถกเลอกจงไมมขอมลของพวกนน หรอถกเลอกจ านวนนอยมากขอมลไมเพยงพอตอการเปรยบเทยบอยางมความหมายได ปญหาดงกลาวนสามารถปองกนไดโดยใชวธสมแบบแบงชน โดยก าหนดจ านวนทจะสมในแตละกลมพวกแลวสมสมาชกภายในพวกนนๆตามจ านวนทก าหนดไว (ใชวธสมอยางงาย) โดยวธการนจะชวยใหไดกลมตวอยางทกพวกตามจ านวนทตองการ
2.4 การสมตวอยางแบบกลมหรอแบงพนท (Cluster Random Sampling) ถาประชากรประกอบไปดวยกลมยอยๆ ทมลกษณะเหมอนกนหรอเปนเอกพนธ แตภายในกลมยอยมสมาชกทมลกษณะแตกตางกนหรอเปนววธพนธ เชน การจดหองเรยนแบบคละความสามารถภายในแตและหอง (ภายในกลมยอย) จะมทงนกเรยนเกง ปานกลางและออน ซงมลกษณะเปนววธพนธ แตระหวางหองเรยนดวยกน (ระหวางกลม) จะมลกษณะเหมอนกน คอจดแบบคละความสามารถเหมอนกน จงมลกษณะเปนเอกพนธ การเลอกตวอยางจงสามารถเลอกหองเรยนใดๆ มาเปนตวแทนของประชากรกได การสมมาทงหองหรอทงกลมเรยกวา การสมแบบยกกลม หรอการสมแบบพนท เชน งานวจยเรอง ผลของวงจรการเรยนรแบบ 5E เสรมดวยเทคนค POE และกระบวนการแกปญหาของโพลยาตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาฟสกสและความสามารถในการคดแกปญหาของนกเรยน
อ าเภอ
ขนาดโรงเรยน
รวมทงสน ขนาดเลก ขนาดกลาง ขนาดใหญ
ประชากร กลม
ตวอยาง ประชากร
กลมตวอยาง
ประชากร กลม
ตวอยาง ประชากร
กลมตวอยาง
เมองหนองบวล าภ
419 51 143 17 159 20 721 88
ศรบญเรอง 398 48 123 15 42 5 563 68
โนนสงข 396 48 35 4 0 0 431 52
นากลาง 256 31 75 9 164 20 495 60
นาวง 200 24 0 0 0 0 200 24
สวรรณคหา 216 27 144 17 40 5 400 49
รวม 1,885 229 520 62 405 50 2,810 341
การวจยทางการศกษา
121
ชนมธยมศกษาปท 5 ประชากร เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนศรธาตพทยาคม อ าเภอศรธาต จงหวดอดรธาน จ านวน 6 หองเรยน จ านวน 270 คน ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556
ซงการจดนกเรยนในแตละหองเรยนเปนแบบคละความสามารถ (เกง ปานกลาง ออน) กลมตวอยาง เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 จ านวน 1 หองเรยน จ านวน 48 คนในภาคเรยนท 1
ปการศกษา 2556 โรงเรยนศรธาตพทยาคม อ าเภอศรธาต จงหวดอดรธาน (รตนจาณ อรญเพม, 2556: 72)ทไดมาจากการสมตวอยางแบบกลม หรอ ในการศกษาสภาพปญหาการจดการกองทนหมบานและชมชนเมองในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ เนองจากสภาพปญหาดงกลาวขนอยกบสภาพเศรษฐกจและสงคมของประชาชน จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ ผวจยพบวา สภาพทางเศรษฐกจและสงคมของประชาชนในภาคตะวนออกเฉยงเหนอเหมอนกนทกจงหวด ผวจยจงเลอกกลมตวอยางมาศกษาเพยง 4 จงหวด โดยการสมแบบยกกลม เปนตน จะเหนวา การสมแบบแบงชนกบการสมแบบยกกลมนนมความแตกตางกนตรงท การสมแบบยกกลมนน แตละกลมจะมลกษณะเหมอนกนจงสมมาเพยงบางกลมหรอเปนการสมอยางงายหรอสมอยางเปนระบบทมหนวยการสมใหญขน สวนการสมแบบแบงชน แตละกลม (ชน) มลกษณะตางกน จงตองสมมาทกกลม (ชน) 2.5 การสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi-stage Random Sampling) เปนวธการสมส าหรบประชากรทมขนาดใหญและมกลมยอยๆ ลดหลนกนหลายระดบ จงตองวางแผนการสมเปนหลายขนตอนหรอมการสมหลายครง ในแตละครงจะใชการสมแบบใดกได เพอจะใหได กลมตวอยางทเปนตวแทนของประชากรมากทสด ขอดของวธการสมแบบนคอ ไดกลมตวอยางทเปนตวแทนมากขน และชวยประหยดเวลา แรงงานและงบประมาณดวย การสมแบบหลายขนตอนเปนการสมแบบผสมตงแตวธท 1 ถงวธท 4 เชน ในการศกษาระดบเชาวนอารมณของนกเรยนในระดบประถมศกษาปท 6 ของประเทศไทย อาจวางแผนการสมตวอยางแบบหลายขนตอนดงน
2.5.1 สมจงหวดมาจากแตละภาคของประเทศไทยคอ ภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคกลาง และภาคใต โดยสมอยางงายมาภาคละ 4 จงหวด รวม 16 จงหวด
2.5.2 ในแตละจงหวดสมพนทเขตการศกษามาจงหวดละ 1 เขต โดยการสมอยางงายได 16 พนทเขตการศกษา
2.5.3 สมโรงเรยนแตละขนาด (ใหญ กลาง เลก) ในแตละพนทเขตการศกษามาขนาดละ 1 โรงเรยน โดยการสมแบบแบงชนตามขนาดโรงเรยน ไดโรงเรยนขนาดใหญ 16 โรง ขนาดกลาง 16 โรง และขนาดเลก 16 โรง รวม 48 โรงเรยน
บทท 5 ประชากรและกลมตวอยาง
122
2.5.4 สมหองเรยนจากแตละโรงเรยน โดยโรงเรยนขนาดใหญสมมา 3 หอง โรงเรยนขนาดกลางสมมา 2 หอง โรงเรยนขนาดเลกสมมา 1 หอง โดยใชนกเรยนในแตละหองเปนกลมตวอยางทงหมด การสมในขนตอนนจงเปนการสมแบบยกกลม ไดหองเรยนท งหมด 96
หองเรยนลกษณะของกลมตวอยางทไดจะเปนตวแทนโรงเรยนทกขนาดและจากทกภาคของประเทศและสามารถเกบรวบรวมขอมลไดงายและสะดวก การสมแบบหลายขนตอนแตกตางจากการสมแบบแบงชนตามทการสมแบบหลายขนตอนมการสมในทกๆ ขนตอน แตการสมแบบแบงชนหลายชนเปนการแบงประชากรออกเปนชนๆ จนครบคณลกษณะทตองการแลวท าการสมเพยงครงเดยว
จดเดนและขอจ ากดของวธทใชในการเลอกกลมตวอยาง
1. การเลอกกลมตวอยางโดยวธทไมใชความนาจะเปน
1.1 จดเดน
สชาดา บวรกตวงศ (2548 : 122) ไดกลาวถงจดเดนของการเลอกกลมตวอยางโดยวธทไมใชความนาจะเปนดงน
1.1.1 เสยคาใชจายนอยสะดวกและประหยดเวลา
1.1.2 เกบขอมลไดงายและมกจะเกบขอมลไดภายในเวลาทก าหนด
1.2 ขอจ ากด
นกวชาการหลายทานไดกลาวถงขอจ ากดของการเลอกกลมตวอยางโดยวธทไมใชความนาจะเปนดงน
1.2.1 ผลการวจยทไดไมสามารถสรปอางองไปสกลมประชากรทงหมดไดอยางสมบรณ (อทมพร (ทองอทย) จามรมาน, 2532: 25 ; สชาดา บวรกตวงศ, 2548: 122 ; สมบต ทายเรอค า, 2551: 52) ขอสรปนนจะสรปกลบไปหากลมประชากรไดตอเมอกลมตวอยางมลกษณะตางๆทส าคญๆเหมอนกบลกษณะของกลมประชากร
1.2.2 กลมตวอยางทไดนนขนอยกบการตดสนใจของผวจยและองคประกอบบางตวทไมสามารถควบคมไดและไมมวธการทางสถตใดทจะมาค านวณคาความคลาดเคลอนทเกดจากการเลอกตวอยาง (Sampling Error) (สมบต ทายเรอค า, 2551: 52)
1.2.3 ขอมลทไดตวอยางทไดมาจากการเลอกตวอยางแบบไมใชความนาจะเปนฝาฝนขอตกลงเบองของสถตทใชพาราเมตรกซ (Parametric Statistics) ซงจะสงผลตอคณภาพของการวจยเชน t-test, Z-test และ F-test ทมขอตกลงเบองตนทส าคญ (Basic Assumptions) คอ
การวจยทางการศกษา
123
กลมตวอยางตองเปนกลมตวอยางแบบสม (Random Sample) ขอมลทน ามาวเคราะหจะตองเปน ตวแปรสม (Random Variable) ของกลมตวอยางแบบสมจากประชากรทมการแจกแจงเปนปกต
(เกษม สาหรายทพย, 2540: 158 ; ศรชย กาญจนวาส และคณะ, 2544: 46-54)
1.2.4ไดกลมตวอยางทไมเปนตวแทนทดของประชากรและไดตวอยางทม
ความเอนเอยง (สชาดา บวรกตวงศ, 2548: 122)
2. การเลอกกลมตวอยางโดยวธทใชความนาจะเปน
2.1 การสมตวอยางแบบงาย (สชาดา บวรกตวงศ, 2548: 117; สรนทร นยมางกร,
2541: 64)
2.1.1 จดเดน
2.1.1.1 เปนแบบแผนการสมตวอยางทงายและสะดวกตอการน าไปใช
เหมาะส าหรบการสมตวอยางจากประชากรทประกอบดวยหนวยตวอยางทมลกษณะคลายคลงกน
2.1.1.2 การประมาณผลทงายสามารถค านวณไดโดยไมมความยงยากมากนกและสามารถปรบวธการประมาณได
2.1.2 ขอจ ากด
เปนแบบแผนการสมตวอยางทจะเสยคาใชจายสงเพราะวาอาจจะตองใชขนาดของตวอยางเปนจ านวนมากเพอควบคมความคลาดเคลอนใหอยภายในขอบเขตทตองการ
2.2 การสมตวอยางแบบมระบบ
สมบต ทายเรอค า (2551 : 54) ไดกลาวถงจดเดนและขอจ ากดของการสมตวอยางแบบมระบบ ดงน
2.2.1 จดเดน
2.2.1.1 วธการสมสะดวกงายตอการปฏบต
2.2.1.2 สามารถน าไปใชประกอบกบวธการสมตวอยางแบบอนๆได
2.2.1.3 สะดวกตอการไดกลมตวอยางทเปนสดสวนตอกลมประชากร
2.2.2 ขอจ ากด
2.2.2.1 ผวจยไมสามารถค านวณคาความแปรปรวนของขอมลแตละชวงของ
การสมได
2.2.2.2 กลมตวอยางทสมมาไดแตละครงจะมความแตกตางกนและไมไดเปน
ตวแทนทดของกลมประชากร
บทท 5 ประชากรและกลมตวอยาง
124
2.3 การสมตวอยางแบบแบงชนภม
สมบต ทายเรอค า, (2551 : 55) ไดกลาวถงจดเดนและขอจ ากดของการสมตวอยางแบบแบงชนภมดงน
2.3.1 จดเดน
2.3.1.1 ชวยลดความคลาดเคลอนในการประมาณคาพารามเตอรของกลม
ประชากรไดมากกวาใชกลมตวอยางทไดจากการสมแบบอยางงาย
2.3.1.2 ผวจ ยสามารถใชวธตางกนไดไมจ าเปนตองใชวธเดยวกนซงเปน
ประโยชนในการปฏบตมากเพราะในบางครงชนภมแตละชนภมมลกษณะทแตกตางกนมากผวจยสามารถทจะใชวธสมตวอยางทเหมาะสมไดในแตละชนภม
2.3.1.3 ชวยใหผวจยมนใจไดวาจะไดกลมตวอยางทสามารถน ามาวเคราะหขอมลเพอตอบค าถามหรอวตถประสงคทก าหนดไวอยางแนนอน
2.3.2 ขอจ ากด
2.3.2.1) เกณฑในการแบงชนขนอยกบวจารณญาณของผวจยท าใหตองระวงเวลาแปลความหมาย (สชาดา บวรกตวงศ, 2548 : 119)
2.3.2.2 ถามจ านวนชนมากเกนไปการค านวณจะยงยากมาก (Freund. 1984
อางถงใน สชาดา บวรกตวงศ, 2548: 119)
2.4 การสมตวอยางแบบกลม
2.4.1 จดเดน
สชาดา บวรกตวงศ (2548 : 119) และสมบต ทายเรอค า(2551 : 55) ไดกลาวถงจดเดนของการสมตวอยางแบบกลมไววาชวยลดเวลาคาใชจายและแรงงานในการสม
2.4.2 ขอจ ากด
2.4.2.1 ความคลาดเคลอนในการประมาณคาพารามเตอรของกลมประชากรจะสงกวาการสมตวอยางแบบงาย
2.4.2.2 การค านวณคาความแปรปรวนของขอมลจะยงยากกวาการสมตวอยาง แบบงาย
2.4.2.3 โดยภาพรวมวธนมประสทธภาพต ากวาวธเลอกกลมตวอยางแบบใช
ความนาจะเปนวธอนๆ
การวจยทางการศกษา
125
2.5 การสมแบบหลายขนตอน
2.5.1 จดเดน
สรนทร นยมางกร, (2541 : 198) กลาวถงจดเดนของการสมแบบหลายขนตอนดงน
2.5.1.1 การสรางกรอบตวอยางทสมบรณและทนสมยสามารถท าไดอยางสะดวกและรวดเรว
2.5.1.2 ประหยดทงเวลาและคาใชจาย
2.5.1.3 สามารถควบคมงานภาคสนามใหมประสทธภาพสงไดเนองจากการเกบรวบรวมขอมลจะเกบรวบรวมจากหนวยตวอยางทสมเลอกไดในขนสดทายเทานน
2.5.2 ขอจ ากด
สชาดา บวรกตวงศ, (2548 : 120) และสรนทร นยมางกร, (2541 : 198)
กลาวถงขอจ ากดของการสมแบบหลายขนตอนไววามความยงยากในการประมวลผลและ การวเคราะหขอมลเนองจากจะตองมการค านวณทกขนตอนททาการสมตวอยาง
ปญหาทพบเกยวกบการเลอกกลมตวอยาง
ในการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางทเปนแหลงขอมลผวจยมกพบปญหาทส าคญเกยวกบกลมตวอยางดงน (มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2545: 147-148)
1. ขาดความเขาใจเรองจ านวนแหลงขอมลหรอขนาดของกลมตวอยาง ผวจยไมสามารถตดสนใจในเรองจ านวนแหลงขอมล หรอขนาดของกลมตวอยาง ทควรใชในการทดลอง เครองมอเกบรวบรวมขอมล วาจะใชจ านวนคนเทาไรจงจะยอมรบได
2. ขาดความเขาใจในการใชตารางส าเรจรป ผวจยมกจะก าหนดจ านวนแหลงขอมลหรอกลมตวอยาง โดยการเปดตารางส าเรจรป ซงบางครงไมมความเขาใจอยางแทจรงเกยวกบทมาหรอ ขอจ ากดในการใชหรอไมเขาใจความแตกตางของวธการตางๆ วาใหผลทตางกนอยางไรและมขอทตองปฏบตอยางไร จงจะไดจ านวนตวอยางทใหคาสถตทใกลเคยงกบคาพารามเตอร
3. ขาดความเขาใจเกยวกบตวเลข ทไดจากการก าหนดขนาดของตวอยาง ผวจยทวไปจะก าหนดจ านวนกลมตวอยาง โดยไมไดมเขาใจในตวเลขทไดมาวาเปนจ านวนตวอยางทนอยทสด ทจะท าใหผลการวจยมความนาเชอถอในดานทเปนตวแทนของประชากร ดวยเหตนผวจยสวนใหญจงใชจ านวนตามทค านวณไดหรอทก าหนดไวในตารางก าหนดจ านวนตวอยาง และเมอไมสามารถเกบรวบรวมขอมลไดครบ ท าใหขอมลทไดคนมาจากตวอยางจ านวนนอยกวาทค านวณไดหรอทได
บทท 5 ประชากรและกลมตวอยาง
126
จากตารางท าใหไดขอมลทใหผลการวจยไมมคณภาพ และมคาความคลาดเคลอนในการสมและคาสถตทไดจากคาพารามเตอรไมเปนไปตามทคาดไว
4. ไมเขาใจกระบวนการเลอกตวอยาง เชน การสงแบบสอบถามเพมเตม ใหประชากรทไมไดมการสมไวกอน หรออกนยหนงคอไมใชตวอยางทสมไวแตแรก แตสมเพมเตม เนองจากตวอยางทสมไวสงแบบสอบถามกลบไมครบตามจ านวนทตองการ การท าเชนนเกดขนตอเนองจากปญหาขอท 3 นนคอก าหนดแลวสมตวอยางไว และสงเครองมอเกบรวบรวมขอมลใหเทากบขนาดตวอยางทค านวณไดหรอเทากบจ านวนทเปดจากตารางการสงแบบสอบถามเพมเตมดวยวธน ไมใชวธทถกตองท าใหกระบวนการในการไดมาซงขอมลขาดคณภาพและขาดอ านาจของการสม
แนวทางการแกไขปญหาเกยวกบกลมตวอยาง
การแกไขปญหาเกยวกบการสมตวอยางแตละประเดนมแนวทางการด าเนนการดงน
(สมประสงค เสนารตน, 2556: 58) 1. ขนาดของกลมตวอยางทใชในการทดลองเครองมอหากเปนการทดลองเครองมอตามแนวทฤษฎการวดแบบดงเดม (Classical Measurement Theory) จะตองพจารณาวาสถตทจะใชนนมความตองการกลมตวอยางขนาดเทาใดโดยปกตกลมตวอยางททดลองจะตองมการแจกแจงเปนปกตหรอถายดทฤษฎแนวโนมเขาสสวนกลาง (Central Limit Theorem) ขนาดกลมตวอยางตองมขนาด
30 คนขนไป (บญธรรม กจปรดาบรสทธ, 2549: 86) และหากเปนทฤษฎการตอบสนองขอสอบ
(Item Respond Theory) จะตองใชกลมตวอยางขนาด 100 คนขนไป (มหาวทยาลยสโขทย
ธรรมาธราช, 2545: 147-148)
2. ขนาดของกลมตวอยางทจะยอมรบไดในการวางแผนการเกบขอมลจากกลมตวอยาง
การก าหนดวาจะใชขนาดตวอยางเปนเทาไรนน นบวาเปนสงส าคญอยางยงการก าหนดขนาดของตวอยางไวมากเกนไป จะท าใหสนเปลองทงเวลาและคาใชจายในการเกบรวบรวมขอมล แตถาหากก าหนดขนาดตวอยางไวนอยเกนไป กอาจจะท าใหไดรายละเอยดขอเทจจรงเกยวกบประชากรไมเพยงพอ ผลทไดอาจมความคลาดเคลอนสง ไมสามารถน าไปใชประโยชนอะไรได 3. การก าหนดขนาดตวอยาง ไมวาจะก าหนดจากจากตารางส าเรจรปหรอจากการค านวณดวยสตร ผวจยควรจะท าความเขาใจวาจ านวนกลมตวอยางทได คอจ านวนกลมตวอยางทนอยทสดทเปนทยอมรบทางสถตวาจะไดขอมลทสอดคลองกบคาพารามเตอร ดงนนเพอปองกนขอผดพลาดตางๆ เชน เกบรวบรวมขอมลไดไมครบขอมลทไดรบมาไมสมบรณ สงทควรท าในกรณทใชวธการเกบรวบรวมขอมลทไมแนใจวาจะไดรบขอมลจากตวอยางไดครบถวน คอการก าหนดจ านวน
การวจยทางการศกษา
127
กลมตวอยางใหมากกวาทค านวณไดหรอทไดจากตารางไวแตแรก (ณรงค โพธพฤกษานนท, 2550:
188 ; มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2545: 147-148) และสมตวอยางตามจ านวนทเผอไวแลวและสงเครองมอเกบรวบรวมขอมลใหตามจ านวนทไดเผอไวแลว
4. การค านวณขนาดตวอยาง มหลายวธและมขอก าหนดหลายเงอนไขทแตกตางกนไป แตโดยทวไปแลวการค านวณหาขนาดตวอยาง มกค านวณจากสตรวธการสมแบบงาย เนองจากม
ความซบซอนและเงอนไขนอย หลงการค านวณขนาดตวอยางไดแลว จงไปใชดลพนจปรบเขาหา
การสมแบบระบบแบบชนภมหรอแบบหลายขนตอน (สรพงษ โสธนะเสถยร, 2549: 249)
สรป
ตวอยางทดจะตองเปนตวแทนของประชากร หรอมคณสมบตเหมอนกบประชากรทกประการ และการจะไดตวอยางทดกตองเกดจากองคประกอบ คอมการก าหนดขนาดตวอยาง ผวจยตองพจารณาใหเกดความสมดลระหวางการใชกลมตวอยางขนาดใหญทตองใชงบประมาณ เวลาและแรงงานจ านวนมาก กบกลมตวอยางขนาดเลกทอาจท าใหไดผลการวจยผดพลาดคลาดเคลอน การก าหนดขนาดของกลมตวอยางทเหมาะจงนบวามความส าคญเชนกน อยางไรกตาม การศกษากบกลมตวอยางนบเปนทางเลอกทใชกนอยางกวางขวางในวงการวจย เพราะชวยใหประหยดคาใชจาย เวลา และงบประมาณ ตลอดจนท าใหเกดงานวจยขนมากมาย และใชวธการเลอกตวอยางทถกตองเหมาะสม วธการเลอกตวอยางโดยใชทฤษฎความนาจะเปน และการก าหนดขนาดใหมากกวาทค านวณไดจากสตร หรอจากการเปดจากตารางส าเรจรปจะเปนแนวทางหนง ทจะชวยสนบสนนใหผวจยไดตวอยางทเปนตวแทนของประชากรทดของการวจย แตอยางไรกตามวธการเลอกตวอยางโดยการเลอกกลมตวอยางควรใหทกหนวยของประชากรมโอกาสทจะถกเลอกอยางเทาเทยมกน สวนการก าหนดขนาดของกลมตวอยางนน การใชทฤษฎความนาจะเปนจะตองสนเปลองเวลา งบประมาณ และแรงงานมากกวาการเลอกตวอยางโดยไมใชทฤษฎความนาจะเปน แตการเลอกตวอยางโดยไมใชทฤษฎความนาจะเปนกมขอเสยทส าคญคอ ไมสามารถสรปอางองไปสประชากรไดอยางสมบรณ
บทท 5 ประชากรและกลมตวอยาง
128
แบบฝกหด
ค าชแจง ใหทานตอบค าถามตามประเดนทก าหนดใหพอสงเขป
1. จากหวขอวจยตอไปน ตอบค าถามขอ 1) - 3)
ก. ผลการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการสอนทางตรงรวมกบการสอนเนนความจ าตอความสามารถในการอานออกเสยงและผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1
ข.ความสมพนธระหวางแรงจงใจในการท างานกบความผกพนตอองคกรของพนกงานองคกรปกครองสวนทองถนระดบต าบลในจงหวดหนองคาย
ค.การพฒนารปแบบการบรการสขภาพของหนวยบรการปฐมภม โดยการมสวนรวมของชมชน: กรณศกษาหนวยบรการปฐมภมศรสวาง อ าเภอทงฝน จงหวดอดรธาน
1) ประชากรคออะไรบาง
2) ขอบขายของประชากร (Population frame) มไดแคไหน
3) แตละหวขอ ควรเลอกกลมตวอยางโดยวธใด เพราะเหตใด
2. เพราะเหตใดในการวจยจงศกษาจากกลมตวอยาง ใหอธบาย
3. การเลอกกลมตวอยางโดยมการสมกบไมมการสม เปนอยางไร ใหอธบายพรอมยกตวอยางประกอบ
4. ใหบอกวธการก าหนดขนาดของกลมตวอยาง พรอมยกตวอยางประกอบ 5. กลมตวอยางมความส าคญตอการอางองผลไปสประชากรอยางไร ใหอธบาย
การวจยทางการศกษา
129
เอกสารอางอง
เกษม สาหรายทพย. (2540). สถตประยกตส าหรบการวจย. พมพครงท 2. นครสวรรค: นวเสรนคร.
ณรงค โพธพฤกษานนท. (2550). ระเบยบวธวจย. พมพครงท 1. กรงเทพฯ: ธนาเพรส .
บญชม ศรสะอาด. (2545).การวจยเบองตน. พมพครงท 7. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. บญธรรม กจปรดาบรสทธ. (2549). สถตวเคราะหเพอการวจย. พมพครงท 4. กรงเทพฯ: จามจร. ไพศาล วรค า. (2550). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ. มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. (2545). ประมวลสาระชดวชาสมมนาการประเมนการศกษา หนวยท 1-5.กรงเทพฯ . หาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.
รตนจาณ อรญเพม. (2556). ผลของวงจรการเรยนรแบบ 5E เสรมดวยเทคนค POE และ กระบวนการแกปญหาของโพลยาตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาฟสกส และความสามารถ
ในการคดแกปญหาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5. วทยานพนธปรญญาครศาสตร
มหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน. ศรชย กาญจนวาสและคณะ. (2544). การเลอกสถตทเหมาะสมส าหรบการวจย. พมพครงท 3.
กรงเทพฯ:บญศรการพมพ.
สมประสงค เสนารตน. (2556). การวจยทางการศกษา. มหาสารคาม: อภชาตการพมพ. สมบต ทายเรอค า. (2551). ระเบยบวธวจยส าหรบมนษยศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 2.
กาฬสนธ: ประสานการพมพ.
สชาดา บวรกตวงค. (2548). สถตประยกตทางพฤตกรรมศาสตร. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณ
มหาวทยาลย.
สรพงษ โสธนะเสถยร. หลกและทฤษฎการวจยทางสงคมศาสตร. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: ประสทธภณฑแอนดพรนตง.
สรนทร นยมางกร. (2541). เทคนคการสมตวอยาง. พมพครงท 3. กรงเทพฯ:ส านกพมพ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
อทมพร (ทองอทย) จามรมาน. (2532). การสมตวอยางทางการศกษา. พมพครงท 2. กรงเทพฯ:
ฟนนพบบลชชง.
บทท 5 ประชากรและกลมตวอยาง
130
ออนจนทร ค าเพราะ. (2556). ปจจยการบรหารทสงผลตอความพงพอใจในการปฏบตงานของคร
ในโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาหนองบวล าภ. วทยานพนธ
ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏ
อดรธาน. Cochran, W.G. (1977). Sampling techniques. 3
rd cd. New York: John Wiley & Sons.
Krejcie, R.V., & Morgan D.W. (1970). " Determining Sample Size for Research Activities.
"Education and Psychological measurement, 30, 607 - 610.
L. Naing, T. Winn, & B. N. Rusli.(2006). “Practical issues in calculating the sample size for prevalence studies,” Archives of Orofacial Sciences, vol. 1, pp. 9–14.
Yamane, T. . (1967). Statistics: An introductory analysis. New York: Harper & Row.
_______, T. (1973). Statistics: An introductory analysis. 3rded. New York: Harper & Row.
131
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 6
เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
วตถประสงคเชงพฤตกรรม
เมอเรยนจบบทเรยนน ผเรยนมความสามารถดงน
1. บอกและจ าแนกประเภทของขอมลได
2. บอกและจ าแนกประเภทของเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลได
3. อธบายลกษณะของเครองมอและเทคนคทใชเกบรวบรวมขอมลได
4. อธบายกระบวนการสรางเครองมอทใชเกบรวบรวมขอมลได
เนอหาสาระ
เนอหาสาระในบทนประกอบดวย
1. ความหมายของขอมล
2. ประเภทของขอมล
3. การเกบรวบรวมขอมล 4. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล
5. เทคนคทใชในการรวบรวมขอมล
6. กระบวนการสรางและพฒนาเครองมอเกบรวบรวมขอมล
วธสอนและกจกรรม
กจกรรมการเรยนการสอนเรอง เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล มดงน
1. ผสอนทบทวนเกยวกบประชากรและกลมตวอยาง โดยการใชค าถามเปนสอ
2. ผสอนบรรยายหวขอ เครองมอและเทคนคทใชเกบรวบรวมขอมล
3. แบงผเรยนออกเปนกลมๆละ 4-5 คน ใหศกษาเครองมอและเทคนคทใชเกบรวบรวมขอมลและชนด แลวน าเสนอหนาชนเรยน และสมเพอนสมาชกทฟง ตอบค าถาม และอภปรายเสนอแนะ
4. ผเรยนรวมกนจดท าแผนผงความคด แลวบนทกความรเปนรายบคคล
5. ผสอนสรป เพมเตมในแตละประเดนและ ผเรยนจดท าบนทกการเรยนร
บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
132
สอการเรยนการสอน
สอการเรยนการสอนทใชประกอบกจกรรมการเรยนการสอน มดงน
1. เอกสารประกอบการเรยนการสอน การวจยทางการศกษา 2. ต ารา ไพศาล วรค า. (2550). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ.
บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน (ฉบบปรบปรงใหม). พมพครงท 7. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.
3. สไลดน าเสนอ เรอง ความรเบองตนเกยวกบการวจย
4. เครอขายอนเทอรเนต www.watpon.com , http://library.udru.ac.th
การวดผลและการประเมนผล
จดประสงค วธการ เครองมอ เกณฑการวดและ
ประเมนผล
1. บอกและจ าแนกประเภทของขอมลได
2. บอกและจ าแนกประเภทของเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลได
3. อธบายลกษณะของเครองมอและเทคนคทใชเกบรวบรวมขอมลได
4. อธบายกระบวนการสรางเครองมอทใชเกบรวบรวมขอมลได
ซกถามความรความเขาใจในประเดนส าคญทกหวขอเรองการตอบค าถามและการอภปราย
แบบสงเกตพฤตกรรม
1.พฤตกรรมการแสดงออกทงการตอบค าถาม/การรวมอภปราย/การท าแบบฝกหดผานเกณฑรอยละ 80
2.ชนงานทท าสอดคลองกบจดประสงคคลอบคลมเนอหา เสนอความคดเหนชดเจน สงงานตรงเวลาผานรอยละ 80
การวจยทางการศกษา
133
บทท 6
เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
ความน า
เมอผวจยไดตดสนใจแนนอนแลววาจะรวบรวมขอมลเกยวกบเรองอะไร สงทนกวจยจะตองพจารณาตามมากคอ จะใชเครองมออะไรในการรวบรวมขอมลการเกบรวบรวมขอมล เพอน ามาพจารณาเปรยบเทยบ วเคราะห ตความ อนมาน สรปผลการวจย ในการเกบรวบรวมขอมลจะตองใชเครองมอหรอเทคนคทเหมาะสมเพอใหไดขอมลตามความตองการดวยความเทยงตรง ถาขอมลทไดมาเปนขอมลทไมถกตอง ขาดความเทยงตรงแลว ไมวาจะวเคราะหดวยเทคนควเคราะหทดเพยงใดกตาม ผลทไดออกมากไมถกตองอยนนเอง เสมอนกบน าขยะใสเขาไปในเครองจกรใหท าการแยกบด ผลทออกมากคอขยะทละเอยดแลว เชนเดม ทงนเครองมอทน ามาใชนนอาจจะใชวธการขอยมจากบคคลหรอหนวยงานทเปนเจาของเครองมอเหลานน หรอผวจยอาจจะสรางเครองมอขนมาใหมใหเหมาะสมกบสภาพการณวจยแตละเรองกได ในบทนจะเปน การน าเสนอเกยวกบความหมายของขอมล ประเภทของขอมล การเกบรวบรวมขอมล เครองมอและเทคนคในการรวบรวมขอมลและกระบวนการสรางและพฒนาเครองมอเกบรวบรวมขอมล เพอเปนแนวทางใหผวจยสามารถจดเตรยมเครองมอและเทคนคส าหรบการเกบรวบรวมขอมลไดอยางเหมาะสมตอไป
ความหมายของขอมล
ขอมล (Data) หมายถง ขอเทจจรง รายละเอยด จ านวนหรอคาทไดจากการวด ซงไดจากการรวบรวมหรอสงเกตไดจากกลมตวอยางหรอประชากรทศกษา เชน คะแนนทไดจากการสอบวชาสถต จ านวนนสตทเรยนวชาการวจยทางการศกษา หรอกลาวอกนยหนงไดวา ขอมล (Data)
คอ ขอเทจจรง (Facts) เกยวกบสงทเราศกษา อาจจะเปนตวเลขเรยกวาขอมลเชงปรมาณ
(Quantitative Data) เชน คะแนน น าหนก สวนสง ฯลฯ หรอไมเปนตวเลขกได เรยกวา ขอมลเชงคณภาพ (Qualitative Data) เชน เพศ ทอย การนบถอศาสนา เปนตน อนงขอมลทไดจากการเกบในตอนตนและยงไมไดน ามาจดเปนหมวดหม เรยกวา ขอมลดบ (Raw Data) และถาเปนเอกพจนใชค าวา “Datum” (บญชม ศรสะอาด, 2545: 49 ; สรวาท ทองบ, 2550: 68 - 69)
บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
134
ประเภทของขอมล
ขอมลสามารถจ าแนกประเภทไดหลายประเภทขนอยกบเกณฑทใชในการจ าแนกดงน
(สมบต ทายเรอค า, 2551: 59 ; บญชม ศรสะอาด, 2545: 49-50) 1. จ าแนกตามแหลงทมา โดยทวไปจ าแนกเปน 2 ประเภทดงน
1.1 ขอมลปฐมภม (Primary Data) เปนขอมลทผใชหรอหนวยงานทใชขอมล
เปนผท าการเกบรวบรวมขอมลเอง ซงวธการเกบรวบรวมขอมลอาจใชวธการสมภาษณ การทดลอง
หรอการสงเกตการณ ขอมลปฐมภมเปนขอมลทมรายละเอยดตรงตามทผใชตองการ แตมกจะเสยเวลาในการจดหาและมคาใชจายสง
1.2 ขอมลทตยภม (Secondary Data) เปนขอมลทผใชหรอหนวยงานทใชขอมลไมไดเปนผเกบรวบรวมขอมลเอง แตมผอนหรอ หนวยงานอนๆ ท าการเกบรวบรวมไวแลว เชน จากรายงาน ทพมพแลว หรอยงไมไดพมพของ หนวยงานของรฐบาล สมาคม บรษท ส านกงานวจย
นกวจย วารสาร หนงสอพมพ เปนตน การน าเอาขอมลเหลานมาใชเปนการประหยดเวลา และคาใชจาย แตในบางครงขอมลอาจจะไมตรงกบความตองการของผใช หรอมรายละเอยดไมเพยงพอทจะน าไปวเคราะห นอกจากนในบางครง ขอมลนนอาจมความผดพลาดและผใชมกจะไมทราบขอผดพลาดดงกลาว ซงอาจมผลกระทบตอการสรปผล ดงนน ผทจะน าขอมลทตยภมมาใชควร
ระมดระวงและตรวจสอบคณภาพขอมลกอนทจะน าไปวเคราะห แตจะไดขอมลจากการคดลอก เชน จ านวนคนเกดหรอคนตายสามารถจะรวบรวมมาจากส านกทะเบยนราษฎร กรมการปกครองกระทรวงมหาดไทย หรอคาใชคาเฉลยตอเดอนตอครวเรอนเปนรายภาค พ.ศ. 2552-2553 สามารถทจะรวบรวมไดจากส านกงานสถตแหงชาตส านกนายกรฐมนตร
2. แบงตามลกษณะของขอมล แบงได 2 ประเภทคอ
2.1. ขอมลเชงปรมาณ (Quantitative data) เปนขอมลทวดคาได จงมกแสดง
เปนตวเลขทแสดงถงปรมาณ โดยแบงได 2 แบบ คอ 1. ขอมลแบบไมตอเนอง (Discrete data) คอคาทเปนจ านวนเตม หรอจ านวนนบ เชน จ านวนรถยนตในกรงเทพมหานคร จ านวนบตรในครอบครว เปนตน 2. ขอมลแบบตอเนอง (Continuous data) หมายถงขอมลทมคาอย ในชวงก าหนด มกเปนขอมลทเกยวกบการชง ตวง วด เชน อาย น าหนก สวนสง อายการใชงานของหลอดไฟ เปนตน
2.2 ขอมลเชงคณภาพ (Qualitative data) เปนขอมลทวดคาไมได จงแสดงใน
รปคณลกษณะหรอคณสมบต เชน เชน ศาสนาทคนไทยนบถอ สผวของคนไทยรสชาตของอาหาร ผลการสงเกตทเขยนในรปบรรยาย เปนตน
การวจยทางการศกษา
135
โดยคณสมบตของขอมลทด ขอมลทดจะตองประกอบดวยคณสมบตทส าคญๆ ดงนคอ
ขอมลนนมอยมากมายซงบางทกเรยกวา “ขอเทจจรง” ซงค านบงบอกถงลกษณะของขอมลไดเปนอยางด คอ ขอมลนนอาจมทงทเปนความเทจและเปนความจรง นอกจากนขอมลอยางหนงอาจมประโยชนมากส าหรบงานหรอการวจยเรองหนง แตอาจไมมคาอะไรหรอไมมประโยชนส าหรบงานหรอการวจยอกเรองหนง ดงนนผวจยจงจ าเปนตองเลอกสรรเอาเฉพาะขอมลทมประโยชนตองานวจยทศกษา และตองเปนขอมลทเปนจรงมากกวาขอเทจ ขอมลทดควรมลกษณะดงน
(ไพศาล วรค า, 2550: 205-206) 1. สอดคลองกบปญหาการวจย กลาวคอ ขอมลทดจะตองใชตอบค าถามการวจยหรอทดสอบสมมตฐานการวจยได
2. มความถกตอง ขอมลทจะน ามาใชในการวจยจะตองผานการตรวจสอบแลววามความถกตอง ในการเกบรวบรวมขอมลผวจยจงตองพจารณาวาจะรวบรวมจากแหลงใด เวลาใด ดวยวธการใด ใชเครองมออะไร ใครควรจะเปนผรวบรวม ขอมลทไดจงจะใหความถกตองมากทสด
3. มความทนสมย ขอมลทน ามาใชในการวจยตองเปนขอมลลาสดในขณะทท าการวจยนนการใชขอมลทไมเปนปจจบนจะท าใหผลการวจยไมมคณคา ไมสามารถน าไปใชประโยชนในสภาวการณปจจบนได หรอใชไดแตเพยงบางสวน
4. มความสมบรณ ขอมลทดตองมความครบถวนสมบรณตามจดมงหมายของการวจยขอมลทขาดความสมบรณจะท าใหการสรปผลการวจยผดพลาดไปจากความเปนจรง ดงนนผวจยจ าเปนตองวางแผนในการรวบรวมขอมลใหด ใหสามารถรวบรวมขอมลไดสมบรณทสด แตหากมขอจ ากดในการเกบรวบรวม ผวจยกควรระบขอจ ากดนในรายงานการวจยดวย เพอใหผบรโภคงานวจยน าขอจ ากดนไปใชพจารณาส าหรบการน าผลการวจยไปใช
ในการท าวจยผวจยยอมตองการขอมลทด มประโยชน สามารถตอบค าถามการวจยไดอยางถกตอง ดงนนผวจยจะตองวางแผนในการรวบรวมขอมลอยางรอบคอบ รดกม เพอใหไดขอมลทถกตอง ตรงประเดน มความทนสมยและครบถวนสมบรณมากทสด
ขนตอนในการรวบรวมขอมล
เมอผวจยไดปญหาการวจยแลวจะตองมการวางแผนในการรวบรวมขอมลโดยมขนตอนดงน (สมบต ทายเรอค า, 2551: 63)
1. ท าการวเคราะหจดมงหมายของการวจย เพอทจะไดก าหนดวธการเกบรวบรวมขอมลไดตรงจด
บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
136
2. ก าหนดลกษณะของขอมล วามขอมลประเภทใดบาง ลกษณะเชนไร
3. พจารณาวาจะใชเครองมอหรอเทคนคใดในการเกบรวบรวมขอมลตางๆ
4. วางแผนในการสรางเครองมอและการเกบรวบรวมขอมล โดยก าหนดระยะเวลาใน การปฏบตงานแตละขนตอนไวใหชดเจน ตงแตการศกษาทฤษฎ หลกการในการสรางเครองมอประเภทนนๆ ศกษาตวอยางเครองมอคลายกน การเขยนขอค าถามตางๆ การใหผเชยวชาญพจารณา การทดลองใชและค านวณคาสถตทชคณภาพ การปรบปรงขอความ การน าไปใชจรง เปนตน
5. สรางเครองมอรวบรวมขอมลตามทฤษฎ หลกการของการสรางเครองมอประเภทนนๆ 6. ทดลองใชเครองมอ และหาคณภาพดานความเชอมน ความเทยงตรงและคณภาพดาน
อนๆ ทจ าเปนส าหรบเครองมอรวบรวมขอมลประเภทนนๆ ท าการปรบปรงจนกวาจะมคณภาพเขาขนมาตรฐาน จงท าเปนเครองมอทจะใชจรง
7. เกบรวบรวมขอมลตามแผนทไดก าหนดไวในขนท 4 ใชเครองมอทจดท าเปนมาตรฐานในขนท 6 กรณทมเครองมอรวบรวมขอมลทเปนมาตรฐานทมผ สรางไวแลว ผวจยพจารณาเหนวาเหมาะสมทจะน ามาใชในการเกบรวมรวมขอมลการวจยของตน โดยไมมปญหาดานการขออนญาตใชเครองมอดงกลาว และไมมปญหาดานความเทยงตรง กไมตองใชขนตอนท 5 และ 6 และขนตอนท 4 กตดแผนเกยวกบการสรางและปรบปรงเครองมอ
การเกบรวบรวมขอมล
วธการเกบรวบรวมขอมลนนมหลายวธ แตละวธกอาจจะเหมาะสมกบลกษณะงานวจยทแตกตางกนไป ซงงานวจยเรองหนงๆ อาจใชวธการเกบรวบรวมขอมลไดหลายวธ หรอวธการเกบรวบรวมขอมลวธหนงอาจใชในงานวจยหลายประเภท ขนอยกบความเหมาะสมและความเปนไปไดในการเกบรวบรวม วธการเกบรวบรวมขอมลทนยมใชในการวจยมดงน (ไพศาล วรค า, 2550:
206-208 ; รตนะ บวสนธ, 2543: 123) 1. การสงเกต (Observation) เปนวธการเกบขอมลโดยการใชประสาทสมผสทงหาในการ
รบรขอเทจจรงจากปรากฏการณใดๆ โดยผวจย ซงถอวาเปนเครองมอทส าคญทสกในการสงเกต เพอใหไดขอมลเชงลกเกยวกบปรากฏการณทไมสามารถวดไดโดยตรงและมความซบซอน 2. การสมภาษณ (Interview) เปนการเกบรวบรวมขอมลโดยใชการสนทนา พดคย ซกถาม เพอใหไดขอมลตามจดมงหมายของผ วจ ย หรอเปนการสนทนาอยางมเปาหมายนนเอง การสมภาษณเปนวธการรวบรวมขอมลทท าใหไดขอมลในเชงลก เพราะผวจยสามารถซกถามประกอบการสงเกตสหนาทาทาง และความรสกทซอนอยของผรบการสมภาษณได จงเปนวธการ
การวจยทางการศกษา
137
ทท าใหไดขอมลทเขาถงความจรงของปรากฏการณไดมากกวาวธการอนๆ โดยเฉพาะอยางยงขอมลเกยวกบความรสกนกคดและความเชอ จงเปนเทคนคทนยมใชกนมากในทางสงคมศาสตร แต การสมภาษณกตองใชเวลา งบประมาณ และบคลากรมากกวาวธการอนๆ จงอาจเปนปญหาส าหรบการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางขนาดใหญ และทส าคญเปนวธทรบกวนเวลาของผใหขอมลหรอผรบการสมภาษณมากทสด จงมกจะมปญหาในเรองของการใหความรวมมอของกลมตวอยาง 3. การสนทนากลม (Focus Group Discussion) เปนวธการเกบรวบรวมขอมลทมลกษณะคลายๆ กบการสมภาษณกลม เนองจากอาศยความคดเหนของสมาชกกลมรวมกน แตลกษณะของกลมและวธการจะแตกตางกน 4. การวเคราะหเอกสาร (Document Analysis) เปนวธการเกบรวบรวมขอมลในการวจยอกวธหนง ซงมการน ามาใชกนมากในการวจยเชงคณภาพ แตกไมไดหมายความวาในการวจยเชงปรมาณจะไมมการน าวธการนมาใช การวเคราะหเอกสารซงบางทกเรยกวา การวเคราะหเนอหา (Content Analysis) นน มนยอยหลายลกษณะคอ เปนทงระเบยบวธวจย วธเกบรวบรวมขอมล และเทคนคการวเคราะหขอมล
5. การสอบถามหรอการส ารวจ (Survey) หมายถง การเกบรวบรวมขอมลโดยผวจยจดเตรยม แบบสอบถามหรอแบบส ารวจใหบคคลทเปนกลมตวอยางไดอานและตอบประเดนค าถามในแบบสอบถามหรอแบบส ารวจนนดวยตนเอง ขอมลทท าการเกบรวบรวมดวยวธนสวนมากเปนขอมลทสามารถตอบไดงายๆ ไมซบซอน เชน ขอเทจจรงของปรากฏการณตางๆ ความรสก ความคดเหน เปนตน การเกบรวบรวมขอมลดวยวธนสะดวกและงายในการรวบรวม แตจะไดขอมลทเปนความจรงมากนอยเพยงใดน นขนอยกบผ ตอบแบบสอบถาม ดงน นแบบสอบถามทใชในการเกบรวบรวมขอมลจงตองมคณภาพ ดงดดหรอเชญชวนใหผตอบเตมใจและตองการทจะตอบ อกทงวธทใชในการรวบรวมแบบสอบถามกตองเอออ านวยความสะดวกใหแกผตอบใหมากทสดเทาทจะท าได เพอใหผตอบไมรสกเปนภาระในการใหขอมลแกผวจย
6. การทดสอบ (Test) เปนการเกบรวบรวมขอมลเกยวกบสตปญญา ทกษะ ความสามารถของกลมตวอยางแตละคนในสถานการณเดยวกน ดงนนผวจยจงตองเตรยมแบบทดสอบและการบรหารการสอบทไดมาตรฐานเดยวกน เพอใหไดขอมลทเปนความสามารถทแทจรงของกลมตวอยาง ท าใหคะแนนทไดจากการทดสอบสามารถแปลความหมายไดถกตองและสามารถน าไปเปรยบเทยบกนได
บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
138
แหลงความคลาดเคลอนในการเกบรวบรวมขอมล
ในการท าการวจยแตละครงผวจยยอมตองการผลการวจยทมความถกตองมากทสด จงพยายามด าเนนการใหไดมาซงขอมลทมความถกตอง มความเทยงตรง และมความเชอถอไดมากทสด แตการเกบรวบรวมขอมลแตละครงมกจะมความคลาดเคลอนเกดขนอยเสมอ ถงแมผวจยจะพยายามควบคมปจจยตางๆ ทอาจจะสงผลใหเกดความคลาดเคลอนในกระบวนการรวบรวมขอมลแลวกตาม แหลงของความคลาดเคลอนในการเกบรวบรวมขอมลทส าคญมดงน (ไพศาล วรค า, 2550: 220-223) 1. ผเกบรวบรวมขอมล ซงอาจเปนผวจย ผชวยวจยหรอบคคลอนๆ ทผวจยมอบหมายใหเกบขอมล ซงเปนผทตองน าเครองมอไปในการเกบรวบรวมขอมล จงถอวาเปนปจจยหนงทอาจกอใหเกดความคลาดเคลอนในการเกบรวบรวมขอมลขนในกรณตางๆ ดงน
1.1 ถาผเกบขอมล ไมไดศกษาหรอฝกฝนวธการใชเครองมอใหเขาใจอยางถองแท โดยเฉพาะอยางยงเครองมอทยมมาจากหนวยงานหรอบคคลอน อาจท าใหการเกบรวบรวมขอมลมความผดพลาด ผลทไดอาจไมใชความร ความสามารถ หรอความคดเหนทแทจรงของกลมตวอยาง
1.2 มาตรฐานผเกบขอมลตางกน ในกรณทจ าเปนตองใชผเกบรวบรวมขอมลหลายคน ซงแตละคนยอมมความแตกตางกนโดยอาจเปนความแตกตางในสวนของบคลกภาพ ความร ความสามารถ หรอทศนคต ปจจยเหลานจะท าใหมาตรบานในการเกบรวบรวมขอมลตางกน เชน บางคนเขมงวดดานเวลา แตบางคนไมเขมงวด เปนตน
1.3 อคตของผวจย ในกรณทผวจยตงสมมตฐานหรอท าการวจยเชงทดลอง ผวจยมกจะคาดหวงผลการวจยออกมาในลกษณะใดลกษณะหนง จงอาจมอคตในการด าเนนการใหได ผลการวจยออกมาตามทคาดหวงไว เชน อาจใชวธการกระตน ชแนะ หรอใหความสนใจกบกลมใดกลมหนงเปนพเศษ ท าใหคะแนนของกลมนนสงกวาปกต เปนตน
1.4 ความละเลยของผวจย ผวจยบางคนอาจไมใหความส าคญ กบกระบวนการเกบรวบรวมขอมล จงท าใหละเลยหรอไมจรงจงในการด าเนนการ เชนไมชแจงหรออธบายใหกลมตวอยางเขาใจและเตมใจทจะใหขอมล เปนตน ขอมลทไดกจะมความคลาดเคลอนสง
2. เครองมอทใชในการวจย เครองมอวจยอาจเปนแหลงทมาของความคลาดเคลอนใน การเกบรวบรวมขอมลไดเนองจาก
2.1 คณภาพเครองมอไมไดมาตรฐาน เชน มความเทยงตรงและความเชอมนต า ขาดอ านาจจ าแนก หรอเปนแบบทดสอบทยากหรองายเกนไปจงไมเราใหกลมตวอยางตองการตอบ
2.2 ภาษาทใชก ากวม ท าใหกลมตวอยางตองเดาหรอตอบไปในทศทางทไมตรงกบเจตนาของผวจย
การวจยทางการศกษา
139
2.3 ค าชแจงในการตอบไมชดเจน บางครงกลมตวอยางไมเขาใจวาจะใหตอบอยางไร ถาตอบอยางนนแลวมความหมายเชนเดยวกบทกลมตวอยางตองการสอหรอไม ดงนนจงควรมตวอยางวธการตอบและการแปลผลการตอบใหชดเจน เพอใหกลมตวอยางเขาใจ
2.4 รปแบบของเครองมอไมเหมาะสมกบกลมตวอยาง บางครงผวจยออกแบบเครองมอวดไมเหมาะสมกบระดบวฒภาวะ ความรความสามารถของกลมตวอยาง จงท าใหกลมตวอยางตอบแบบเดาหรอเขาใจไปคนละอยางกบความตองการของผวจย
3. กลมตวอยางหรอผใหขอมล ความคลาดเคลอนทเกดขนในการเกบรวบรวมขอมลอนเนองมาจากกลมตวอยางหรอผใหขอมลอาจมสาเหตดงตอไปน
3.1 การปกปองตนเอง ผใหขอมลหรอกลมตวอยางบางคนอาจใหขอมลเพอใหตนเองดด หรอไมยอมใหขอความจรงซงอาจท าใหเสยภาพพจนของตนเอง ถงแมผวจยจะพยายามท าความเขาใจแลวกตาม
3.2 ไมกลาตดสนใจ กลมตวอยางบางคนอาจไมกลาตดสนใจใหเดดขาดวาจะเหนดวยหรอไมเหนดวยกบขอความในประเดนค าถามหนงๆ ท าใหตอบกลางๆ ผลการตอบจงคลาดเคลอนจากความเปนจรง
3.3 ไมมสวนไดสวนเสยโดยตรง กลมตวอยางบางคนไมใหความรวมมอหรอไมตงใจตอบค าถาม เนองจากไมมสวนไดสวนเสยเกยวกบการวจยหรอไมมผลใดๆ กบตวเขา ถงแมวาเขาจะใหขอมลทไมเปนจรงกตาม เชน การทดสอบวดความรของนกเรยน หากนกเรยนรวาเปนเพยงการวจย ไมมผลตอเกรดหรอผลการเรยนของเขา กจะไมตงใจท าอยางเตมความสามารถ ท าใหขอมลทไดมความคลาดเคลอน
3.4 ถกรบกวนบอย กลมตวอยางบางคนอาจจะถกสมหรอเลอกใหเปนกลมตวอยางบอยครง ไดรบการขอรองใหตอบแบบสอบถามหรอเปนผใหสมภาษณบอยครงจนเกดความเบอหนายทจะใหขอมล โดยเฉพาะอยางยงผบรหารหรอผทรงคณวฒบางคนจะถกรบกวนใหเปนกลมตวอยางบอยมาก ทงทภาระงานประจ ากมมาก จงมกจะใหเลขานการหรอผไดบงคบบญชาเปนผใหขอมลแทน จงเปนขอมลทไมถกตองตรงตามทผวจยตองการ
4. กระบวนการเกบรวบรวมขอมล เปนอกแหลงหนงทท าใหเกดความคลาดเคลอนในการเกบรวบรวมขอมล ซงอาจเปนเพราะ
4.1 เวลาทไมเหมะสม หากผวจยไมมการวางแผนในการเกบรวบรวมขอมลทดหรอมขอจ ากดในเรองเวลาในการเกบรวบรวมขอมล มกจะเรงรบหรอรบเราขอท าการเกบรวบรวมกบผใหญขอมล ซงบางทผใหขอมลอาจอยในสภาวะทยงไมพรอมทจะใหขอมลหรอเปนชวงเวลาทไม
บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
140
เหมาะสมทจะใหขอมล แตเมอถกรองขอกใหขอมลแบบขอไปท จงอาจท าใหไดขอมลทมความคลาดเคลอนมาก
4.2 สถานทไมเหมาะสม บางทสถานททผวจยหรอผใหขอมลนดหมายในการเกบรวบรวมขอมลนน อาจไมเอออ านวยตอการเกบรวบรวมขอมล เชน มความพลกพลาน จอแจ รบกวนสมาธของผใหขอมล ท าใหไดขอมลทไมถกตองตามความเปนจรง เปนตน
แหลงของความคลาดเคลอนในการเกบรวบรวมขอมลดงทกลาวมาน บางแหลงผวจยสามารถปองกนหรอลดความคลาดเคลอนใหเหลอนอยลงได แตบางแหลงกอยนอกเหนอการควบคมของผ วจ ย ดงน นการวางแผนการเกบรวบรวมขอมลใหรดกม เหมาะสม และมประสทธภาพจะชวยใหการเกบรวบรวมขอมลมความคลาดเคลอนนอยทสด และไดขอมลทเปนความจรงมากทสด
เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล
เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลในการวจยนนโดยทวไปแลวจะมอย 2 ประเภทใหญๆ คอ เครองมอทเปนอปกรณ (Materials) เปนเครองมอทใชเพอใหกลมตวอยางเรยนรหรอท ากจกรรมอปกรณเหลานไดแกสอทสามารถรบรไดโดยผานประสาทสมผสสวนใหญเปนประสาทสมผสทางตาและทางห เชน ชดการเรยนดวยตนเอง ชดการสอน แผนการสอน วดทศน และโปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอน (Computer Assisted Instruction: CAI) เปนตน สวนเครองมออกประเภทหนงคอเครองมอวด (Measures) เปนเครองมอทใชวดลกษณะหรอคณสมบตตางๆของกลมตวอยางซงเครองมอทนยมใชมอย 4 ประเภท ไดแก แบบทดสอบ แบบสอบถาม แบบสงเกตและแบบสมภาษณ เปนตน (นภา ศรไพโรจน, 2531: 84-85)
ลกษณะของเครองมอทด เครองมอทมคณภาพดจะสงผลตอความนาเชอถอของผลการวจย ซงเครองมอทใชในการวจยโดยทว ๆไปและถอไดวามคณภาพดนนจะตองมลกษณะส าคญ 8 ประการดงน
(นภา ศรไพโรจน, 2531: 84-85)
การวจยทางการศกษา
141
1. ความเทยงตรง (Validity) หมายถง เครองมอทวดไดในสงทตองการวดไดอยางถกตองแมนย า ม 4 ลกษณะ ไดแก
1.1 ความเทยงตรงตามเนอหา (Content Validity) หมายถง เครองมอทวดไดตรงกบเนอหาทตองการวด เชน วดทศนคตทมตอนกการเมอง กต งค าถามเกยวกบทศนคตทมตอนกการเมอง เปนตน และมจ านวนค าถามเพยงพอหรอไม 1.2 ความเทยงตรงตามโครงสราง (Construct Validity) หมายถง เครองมอทวดไดตรงกบคณลกษณะทตองการวด เชน วดทศนคตทมตอนกการเมอง กตงค าถามเกยวกบทศนคตทมตอนกการเมองในแงมมตาง ๆ ตามทฤษฎทเกยวของหรอนยามศพทอยางครบถวน เปนตน
1.3 ความเทยงตรงตามสภาพ (Concurrent Validity) หมายถง เครองมอทวดไดสอดคลองกบสภาพความเปนจรงของผตอบในขณะนน
1.4 ความเทยงตรงตามพยากรณ (Predictive Validity) หมายถง เครองมอทวดไดตรงตามความสามารถทเปนจรง และผลทวดไดสามารถน าไปใชท านายอนาคตไดถกตอง ใชกบแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนหรอแบบทดสอบความถนด
2. อ านาจจ าแนก (Discrimination) หมายถง เครองมอทวดแลวสามารถแบงลกษณะของ
ผถกวดออกไดชดเจน เชน กลมทมลกษณะนนสง/กลมทมลกษณะนนต า เปนตน
3. ความยาก (Difficulty) หมายถง เครองมอทมคาความยากอยระหวาง .20 ถง .80 ใชใน แบบวดผลสมฤทธทางการเรยนหรอแบบทดสอบความถนดกไดทเปนขอสอบในระบบองกลม
4. ความเชอมน (Reliability) หมายถง เครองมอทวดไดผลคงทแนนอน ไมวาวดกครง เมอไร ทไหน ถาสงทวดคงทเปรยบไดกบไมบรรทดจะวดกครงกไดความยาวเทาเดม
5. ความเปนปรนย (Objectivity) หมายถง เครองมอทมค าถามชดเจน เขาใจตรงกน
ตรวจไดคะแนนตรงกนแมตรวจหลายครงหรอหลายคนและมความชดเจนในการแปลความหมาย
6. ประสทธภาพ (Efficiency) หมายถง เครองมอทวดแลวใหผลการวดไดมาก ถกตองลงทนนอยใชเวลานอย
7. ความยตธรรม (Fairness) หมายถง เครองมอทใชวดจะตองไมกอใหเกดการไดเปรยบ เสยเปรยบในหมคนทถกวดในกรณทจะน ามาเปรยบเทยบกน ไดแก ตองเปนเครองมอชวงเวลาเดยวกน ใช เวลาเตรยมตวรลวงหนาเทากน ใชในแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบวดเขาท างานและแบบวดความร อน ๆ เปนตน
8. สะดวกใช (Convenient) หมายถง เครองมอทวดแลวมตรงและเชอถอไดมากทสดสามารถอ านวยประโยชนไดมากหรอใชไดอยางคมคาโดยท เ สย เวลาและคาใช จายใน
บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
142
การวดนอยถาเครองมอวดใดวดไดดจรงแตสนเปลองคาใชจายหรอตองเสยเวลาในการวดมากกถอวาเครองมอนนไมมประสทธภาพ
สรปไดวา ลกษณะของเครองมอวดและประเมนผลการศกษาทดนนตองพจารณาถง ความเทยงตรง อ านาจจ าแนก ความยาก ความเชอมน ความเปนปรนย มประสทธภาพ ความยตธรรม และสะดวกใช
2. ประเภทของเครองมอ
เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลนนมหลายประเภทในทนจะกลาวถงเฉพาะ
ทมนกวจยน ามาใชโดยทวไปเทานน ไดแก แบบทดสอบ แบบสอบถาม แบบสงเกต และ
แบบสมภาษณ (สมประสงค เสนารตน, 2556: 64-85)
2.1 แบบทดสอบ (Test)
แบบทดสอบ หมายถง เครองมอวดผลประเภทหนงทประกอบดวยชดของขอค าถาม (Items) ทสรางขนอยางมระบบเพอใชวดพฤตกรรมของบคคลทเกยวกบความสามารถทางดานสมอง (Cognitive Domain) หรอดานอารมณ (Affective Domain) หรอดานทกษะ
(Psychomotor Domain) โดยมการก าหนดหลกเกณฑการใหคะแนนทชดเจน
2.1.1 ประเภทของแบบทดสอบ
การจ าแนกประเภทของแบบทดสอบสามารถกระท าไดหลายลกษณะขนกบเกณฑทใชในการจ าแนกดงตาราง 6.1
การวจยทางการศกษา
143
ตารางท 6.1 เกณฑและการจ าแนกประเภทของแบบทดสอบแบบตางๆ
เกณฑทใชในการจ าแนก ประเภทของแบบทดสอบ
1. จ านวนผสอบ
1. แบบสอบรายบคคล (Individual Test หรอ Clinical Test)
2. แบบสอบกลม (Group Test)
2. คณลกษณะทวด
(Construct Measured)
1. แบบวดบคลกภาพ (Personality Inventories)
2. แบบวดความถนด (Aptitude Tests)
3. แบบวดความสามารถทางสมอง (Mental Ability Test)
4. แบบวดทกษะการรบร – ปฏบตการ (Perceptual– Motor
Skills)
5. แบบวดความสนใจ (Interest Inventories)
6. แบบวดเจตคต (Attitude Scales)
7. อนๆ (Etc.)
3. ระดบของสมรรถนะทวด 1.แบบสอบสมรรถนะสงสด (Maximum Performance Test)
2. แบบสอบสมรรถนะเฉพาะแบบ (Typical Performance
Test)
3. แบบสอบสมรรถนะขนต า(Minimum Competencies Test)
4. จดมงหมายทางการศกษา 1. แบบสอบพทธพสย (Cognitive Test)
2. แบบสอบจตพสย (Affective Test)
3. แบบสอบทกษะพสย (Psychomotor Test)
5. ชวงเวลาในกระบวนการเรยนการสอน
1. แบบทดสอบกอนเรมเรยน (Pretest)
2. แบบทดสอบหลงเรยนจบ (Posttest)
6. ความเรวในการตอบ 1. แบบทดสอบความเรว (Speed Test)
2. แบบทดสอบพลงสามารถ (Power Test)
7.วธการตรวจใหคะแนน 1. แบบทดสอบปรนย (Objective Test)
2. แบบทดสอบอตนย (Subjective Test)
บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
144
ตารางท 6.1 เกณฑและการจ าแนกประเภทของแบบทดสอบแบบตางๆ (ตอ)
เกณฑทใชในการจ าแนก ประเภทของแบบทดสอบ
8.การแปลความหมาย
ของคะแนน
1. แบบสอบองเกณฑ (Criterion - Referenced Test)
2. แบบทดสอบองกลม (Norm – Referenced Test)
9.ผสราง 1. แบบทดสอบทครสรางเอง (Teacher – made Test)
2. แบบทดสอบมาตรฐาน (Commercial/Published or
Standardized Test)
10. รปแบบการแสดงออก
1. แบบสอบขอเขยน (Written Test or Paper – Pencil Test)
เชน แบบทดสอบขอเขยนทใชภาษา (Verbal Test)
แบบสอบขอเขยนทไมใชภาษาหรอแบบสอบทใชภาพ/
สญลกษณ (Non – Verbal Test)
2. แบบสอบปฏบต (Performance Test)
3. แบบสอบปากเปลา (Oral Test or Interview)
11.วธการตอบ 1) แบบสอบประเภทเขยนตอบ (Supply Type)
- แบบสอบอตนยแบบไมจ ากดค าตอบ (Essay – Extended
Response)
- แบบสอบอตนยแบบจ ากดค าตอบ (Essay – Restricted
Response)
- แบบตอบสน (Short Answer)
- แบบเตมขอความใหสมบรณ (Completion)
2) แบบสอบประเภทเลอกตอบ (Selection Type)
- แบบถก – ผด (True – False)
- แบบจบค (Matching)
- แบบหลายตวเลอก (Multiple – Choice)
12. จดมงหมาย
ในการใชประโยชน 1) แบบทดสอบเพอวนจฉย (Diagnostic test)
2) แบบทดสอบเพอท านายหรอพยากรณ (Prognostic test)
จากตารางท 6.1 จะเหนไดวาการจ าแนกประเภทของแบบทดสอบมอยมากมายขนอยกบเกณฑทใชในทนจะกลาวถงรายละเอยดเฉพาะบางประเภทเทานนดงน
การวจยทางการศกษา
145
2.1.1.1 แบบทดสอบทแบงตามสมรรถนะทวด (สมประสงค เสนารตน, 2556:
96-130)
1) แบบสอบสมรรถนะสงสด (Maximum Performance Test) ไดแกแบบทดสอบวดผลสมฤทธ (Achievement Test) แบบสอบความถนด (Aptitude Test) เปนตน
2) แบบสอบสมรรถนะเฉพาะแบบ (Typical Performance Test) ไดแก แบบวดความสนใจ (Interest) แบบวดบคลกภาพ (Personality) แบบวดเจตคต (Attitude) เปนตน
3) แบบสอบสมรรถนะขนต า (Minimum Competencies Test)
เปนแบบทดสอบทสรางขนเพอวดสมรรถนะพนฐานทจ าเปนของบคคล เชน แบบทดสอบวดสมรรถนะพนฐานของนกเรยนในประเทศสหรฐอเมรกาดวยแบบทดสอบ MCT (The Minimum
Competency Test) ซงใชส าหรบทดสอบความรพนฐานของนกเรยนเพอก าหนดแนวทางทเหมาะสมทจะเพมผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนในประเทศ (Kuper, 2006: 1)
2.1.1.2 แบบทดสอบทแบงตามผสราง
1) แบบทดสอบทครสรางเอง (Teacher – made Test) หมายถงแบบทดสอบทผสอนเปนผสรางขนมาเพอวดผลสมฤทธของผเรยนเฉพาะกลมทตนเองสอนซงเปนแบบทดสอบทใชกนทวๆไปในโรงเรยน เชน แบบทดสอบวดผลสมฤทธวชาคณตศาสตร
วชาภาษาไทย วชาภาษาองกฤษ เปนตน
2) แบบทดสอบมาตรฐาน (Commercial/Published or Standardized
Test) หมายถง แบบทดสอบทมคณภาพดและมมาตรฐานซงเปนแบบทดสอบทผานการวเคราะหหาคณภาพมาแลวมการก าหนดมาตรฐานในการด าเนนการสอบและมาตรฐานในการแปลความหมายของคะแนน เชน แบบทดสอบทางการศกษาแหงชาตขนพนฐาน (Ordinary National Educational
Test: O-NET) ซงจดการทดสอบจ านวน 8 วชาไดแก ภาษาไทย คณตศาสตรภาษาองกฤษ สขศกษาและพลศกษา สงคมศกษา วทยาศาสตร ศลปะและการงานอาชพและเทคโนโลย (สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต, 2555: ออนไลน) 2.1.1.3 แบบทดสอบทแบงตามวธการใหคะแนน
1) แบบทดสอบปรนย (Objective Test) เปนแบบทดสอบทมการก าหนดขอค าถามไวแลวและมค าตอบใหเลอกตอบโดยมงใหผตอบตอบสนๆซงมหลายแบบ เชน แบบถก –
ผด (True – False) แบบเตมค า (Completion) แบบจบค (Matching) และแบบหลายตวเลอก
(Multiple – Choice) เปนตน
บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
146
2) แบบทดสอบอตนย (Subjective Test) เปนแบบทดสอบทม การก าหนดขอค าถามไวแลวผตอบสามารถเขยนตอบไดอยางอสระภายในระยะเวลาทก าหนดไว เชน ขอสอบทวดดานการใชภาษาดานความคดเหนดานการแสดงอารมณ เปนตน
2.1.1.4 การแปลความหมาย
1) แบบทดสอบองกลม (Norm – referenced Test) เปนชดของขอค าถามทสรางขนเพอวดผเรยนแตละคนเทยบกบคะแนนเฉลยของกลม กลาวคอการวดแบบนจะใชเมอตองการจะบอกผลการศกษาของผเรยนแตละคนเทยบกบกลมทสอบขอสอบชดเดยวกนถาผเรยนคนใดไดคะแนนสอบสงกวากลมกแสดงวาเขาเกงกวากลมแตไมสามารถบอกไดวาเขามความสามารถมากหรอนอยเพยงใด
2) แบบทดสอบองเกณฑ (Criterion - referenced Test) เปนชดของขอค าถามทสรางขนเพอวดผเรยนแตละคนเทยบกบเกณฑมาตรฐานทก าหนดไว กลาวคอการวดนจะใชเมอตองการบอกผลการศกษาของผเรยนแตละคนเทยบกบเกณฑมาตรฐานของสงททดสอบวา
“ผานเกณฑมาตรฐานในระดบใด” ซงจะชวยใหครสามารถตดสนใจเกยวกบผเรยนและผลการเรยนการสอนวาท าใหเกดผลสมฤทธในตวผเรยนมากนอยเพยงใด
2.1.1.5 จดมงหมายในการใชประโยชน
1) แบบทดสอบเพอวนจฉย (Diagnostic Test) เปนชดของขอค าถามทสรางขนส าหรบคนหาจดเดนจดดอยของผ เ รยนแตละคนแลวน าผลทไดไปปรบปรงแกไขขอบกพรองเหลานนไดอยางตรงจดและเปนแนวทางในการปรบปรงการเรยนการสอนไดเปนอยางด
2) แบบทดสอบเพอท านายหรอพยากรณ (Prognostic Test) เปนแบบทดสอบทใชส าหรบท านายหรอคาดการณลวงหนาวาจะเกดอะไรขนบาง เชน การทดสอบ
ความถนดทางการเรยนของนกเรยนเพอท านายผลสมฤทธทางการเรยนในวชาตางๆหรอการตรวจวนจฉยทมการทดสอบการพยากรณโรคตางๆทจะเกดขนในอนาคต เปนตน ซงแบบทดสอบประเภทนจะตองมความตรงเชงพยากรณ (Predictive Value)
2.1.2 ลกษณะของแบบทดสอบทด
แบบทดสอบนบวา เปนเครองมอทนยมน ามาใชกนอยางแพรหลายเพอความความสามารถทางสมองของมนษยแตการทจะวดไดตรงแมนย าเชอถอไดมากนอยเพยงใดนนขนอยกบคณลกษณะของแบบทดสอบวาด-ไมดอยางไรซงแบบทดสอบทดอาจจะวนจฉยไดจากประเดนตางๆดงตอไปน (นภา ศรไพโรจน, 2531: 88-89)
การวจยทางการศกษา
147
2.1.2.1 แบบทดสอบทดตองมความตรง (Validity) มความเชอถอได (Reliability) มอ านาจจ าแนก (Discrimination) และมประสทธภาพ (Efficiency) ซงรายละเอยดไดอธบายไวแลวในหวขอลกษณะของเครองมอทด
2.1.2.2 แบบทดสอบทดตองมความยตธรรม (Fair) หมายถง ขอค าถามทงหมดในแบบทดสอบตองไมเปดโอกาสใหเดกคนใดคนหนงไดเปรยบเดกคนอนๆนอกจากการไดเปรยบทางดานความรความสามารถเทานน เชน ขอสอบนนจะตองไมชแนะใหเดกฉลาดใชไหวพรบเดาไดถกหรอไมเปดโอกาสใหเดกทเกยจครานตอบไดการทขอสอบจะใหความเสมอภาคในเรองนไดกตองอาศยการออกขอสอบหลายๆขอทครอบคลมหลกสตร
2.1.2.3 แบบทดสอบทดตองถามอยางลกซง (Searching) หมายถง ขอค าถามในแบบทดสอบจะไมถามเฉพาะความรความจ าเทานนแตจะตองถามใหครอบคลมพฤตกรรมหลายๆดาน เชน มค าถามทสามารถวดความเขาใจการน าไปใชการวเคราะหและการสงเคราะห เปนตน ซงแบบสอบถามทดนนตองวดความลกซงของวทยาการตามแนวดง (Vertical) มากกวาทจะวดตามแนวกวาง (Horizontal)
2.1.2.4 แบบทดสอบทดตองจ าเพาะเจาะจง (Definite) หมายถง ขอค าถามตองมความชดเจนถามอะไรหรอใหท าอะไรไมถามคลมเครอหรอถามหลายแงหลายมม
2.1.2.5 แบบทดสอบทดตองมการย วย (Exemplary) มลกษณะทาทายใหคดทจะตอบและย วใหสมองพฒนาความคดโดยใชค าถามถามดงดดเรมตงแตขอค าถามงายๆในตอนแรกแลวคอยๆยากขนตามล าดบ เปนการใหเดกเกดความพอใจและพยายามทจะท าขอสอบใหไดทงหมด
2.1.2.6 แบบทดสอบทดตองมความเปนปรนย (Objectivity) หากแบบทดสอบมความเปนปรนยกจะท าใหแบบทดสอบมความเชอมนความตรงเกดขนดวยซงมคณสมบต 3 ประการดงน
1) มความชดเจนในความหมายของค าถามเมอทกคนอานแลวมความเขาใจตรงกน
2) มความชดเจนในวธตรวจหรอมาตรฐานการใหคะแนนจะใหใครตรวจกไดคะแนนเหมอนกน
3) มความชดเจนในการแปลความหมายคะแนน คอ ตองแปลคะแนนทไดเปนอยางเดยวกน
2.1.2.7 แบบทดสอบทดตองมความยากพอเหมาะ (Difficulty) หมายถง ขอสอบตองไมยากหรองายเกนไปเพราะขอสอบทยากทสดและงายทสดจะไมมประโยชนแตอยางใดเนองจาก เดกอาจจะท าผดหมดหรอถกหมดทงชนซงจะท าใหไมสามารถจ าแนกเดกไดวาใครเกง – ออน กวากน ดงนน ขอสอบทดจะตองมความยากปานกลาง
บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
148
หากแบบทดสอบมคณสมบตดงกลาวขางตนนกสามารถวนจฉยคณคาของแบบทดสอบไดวาเปนแบบทดสอบทดมากแตในทางปฏบตขอสอบทสรางขนจะมคณสมบตไมครบ ดงนน จงจ าเปนตองน ามาวเคราะหเพอหาคณภาพของเครองมอและปรบปรงใหดขนตอไป
2.2 แบบสอบถาม (Questionnaires)
แบ บ ส อ บ ถ า ม ห ม าย ถ ง เ ค ร อ ง ม อ วด ผ ล ช น ด ห น ง ท ป ระ ก อ บ ดว ย ช ด ข อ ง
ขอค าถามหรอรายการขอค าถามทใชส าหรบเกบรวบรวมขอมลจากสงทตองการศกษาเพอใหไดมาซงขอเทจจรงในอดตปจจบนและการคาดคะเนเหตการณในอนาคต ไพศาล วรค า, (2550 : 23).
2.2.1 ประเภทของแบบสอบถามโดยทวไปทนยมใชมอย 2 รปแบบดงน
2.2.1.1 แบบสอบถามปลายเปด (Open-ended form or Unstructured or
Unstandardized Questionnaire) เปนแบบสอบถามทไมไดก าหนดค าตอบตายตวไวแตเปดโอกาสใหผตอบตอบขอค าถามทถามไดอยางอสระดวยการอธบายหรอพดถงแนวความคดของตนเองได
อยางเตมท
2.2.1.2 แบบสอบถามปลายปด (Closed form or Structured or Standardized
Questionnaire) เปนแบบสอบถามทมค าตอบแนนอนซงจะประกอบดวยขอค าถามและตวเลอก
(ค าตอบ) ผตอบสามารถเลอกตอบไดตามตองการโดยมกจะใหผตอบกากบาทหรอวงกลมลอมรอบค าตอบทตองการซงแบบสอบถามชนดปลายปดแบงไดเปน 4 แบบดงน (นภา ศรไพโรจน, 2531:
91-97)
1) แบบส ารวจ (Check-list) แบบสอบถามลกษณะนตองการใหตอบ
ในแงของม–ไมม, เหนดวย – ไมเหนดวย, เชอ – ไมเชอ, ใช – ไมใชหรออาจมค าตอบใหเลอกไดหลายค าตอบ เชน ทานก าลงศกษาในชนใด (มธยมศกษาปท 1, มธยมศกษาปท 2, มธยมศกษา
ปท 3) เปนตน
2) แบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) แบบสอบถามนมงใหผตอบประเมนขอความทถามออกมาเปนระดบมาตราสวนอาจจะม 3, 5, 7, 9 หรอ 11 ชวงกไดโดยตรงกลางตองมจดสมดล เชน
วชาวทยาศาสตรสอนใหคนมเหตมผล
o เหนดวยอยางยง
o เหนดวย
o ไมแนใจ
o ไมเหนดวย
o ไมเหนดวยอยางยง
การวจยทางการศกษา
149
3) แบบจดล าดบความส าคญแบบสอบถามในลกษณะนตองการใหผตอบตอบขอทเหนวาส าคญจากมากไปหานอยตามความรสกของผตอบ เชน ทานตองการใหเทศบาลนครอดรธานอ านวยความสะดวกในเรองใดตอไปน (เรยงล าดบจากมากไปหานอย)
ล าดบ ความตองการ เรยงล าดบความตองการ
1 การปรบปรงไฟฟา …………………………………………………
2 การปรบปรงถนน …………………………………………………
3 การปรบปรงการจราจร …………………………………………………
4 การปรบปรงอาคารสถานท …………………………………………………
4) แบบเตมค าสนๆในชองวางโดยค าถามในแบบสอบถามจะตองก าหนดขอบเขตหรอถามจ าเพาะเจาะจงลงไปเชน
ปจจบนทานมอาย............................ป..............................เดอน
ภมล าเนาเดมของทานอยจงหวด.........................................
ปจจบนงานวจยทางพฤตกรรมศาสตรสวนใหญนยมใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล เนองจากมจดเดนหลายประการซงสามารถเปรยบเทยบจดเดนจดออนไดดงน
จดเดน จดออน
1. ประหยดทงเวลาและคาใชจายเมอเทยบกบการสมภาษณเพราะจดสงทางไปรษณย
ถงผรบได
1. มกจะไดรบแบบสอบถามกลบคนมาไมครบตามจ านวน ซงขอมลตองไดคน 80-90%
ขนไปจงจะใชได
2. การสงแบบสอบถามไปยงคนจ านวนมากยอมสะดวกกวาการสมภาษณซงผตอบแบบสอบถามอาจจะไมอยไมวางหรอไมยนดพบผสมภาษณ
ท าใหเสยเวลาโดยใชเหต
2. ความเทยงตรง (Validity) และความเชอมน
(Reliability) ตรวจสอบไดล าบากทงน
เพราะผตอบบางคนอาจไมเหนความส าคญ
ของแบบสอบถามจงตอบโดยไมพจารณา
ใหรอบคอบหรอตอบโดยล าเอยงหรอใหผอนตอบแทน ซงจากผลการวจยพบวาประมาณ 10% ของแบบสอบถามทไดรบคน
เปนแบบตอบโดยผอน
บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
150
จดเดน จดออน
3. ผตอบแบบสอบถามมกจะสะดวกใจทจะตอบมากกวาการสมภาษณ
3. เปนการเกบขอมลทไมไดใชความสมพนธสวนตว เหมอนกบการสมภาษณ
4. ถาสรางแบบสอบถามใหดแลวการวเคราะหขอมลท าไดงายกวา
4. แบบสอบถามจ ากดจ านวนผตอบแบบสอบถามทงนเพราะแบบสอบถามใชไดเฉพาะบคคลทอานหนงสอไดเทานน
5. สามารถก าหนดใหแบบสอบถามถงมอผรบไดในเวลาทไลเลยกนไดจงท าใหการตอบแบบสอบถามทเกยวกบการแสดงความคดเหนสภาวการณอยในเวลาทใกลเคยงกนได
5. ขอมลบางอยางยากตอการตคาเปนตวเลขอยางดกอยในมาตรานามบญญตหรอเรยงอนดบเทานน
6. ผตอบตองการตอบแบบสอบถามทเหมอนกนจงเปนการควบคมสภาวะทคลายกนท าใหสรปผลไดดกวาการสมภาษณ
6. บางครงตองใชค าถามทไมจ าเปนบาง เพอใหไดขอความบางอยางตดตอกนหรอ
เพอการตรวจสอบภายใน
2.2.2 หลกในการสรางแบบสอบถาม
แบบสอบถามจะเปนเครองมอวดทมคณคามากหรอนอยนนขนอยกบผวจยสามารถจะสรางแบบสอบถามไดดเพยงใดถาแบบสอบถามไมดหรอมลกษณะไมเหมาะสมผลทไดจากการวจยกไมนาเชอถอดงนนผวจยจงควรมหลกในการสรางแบบสอบถาม ซงมดงตอไปน
2.2.2.1 ตองมจดมงหมายทแนนอนวาตองการจะถามอะไรบางซงจดมงหมายจะตองสอดคลองกบหวขอทจะท าวจย
2.2.2.2 ตองสรางค าถามใหตรงตามจดมงหมายทตงไวไมถามนอกประเดน
เพราะจะท าใหขอค าถามมากและไมมประโยชนตอการวจย ดงนน การสรางค าถามไดครบแลวควรพจารณาตดขอค าถามทไมจ าเปนออก
2.2.2.3 ตองถามใหครอบคลมเรองทจะวดในการสรางแบบสอบถามผวจยจะ
ตองสรางขอค าถามใหครอบคลมพฤตกรรมหรอเรองทจะวดซงท าไดโดยผวจ ยจะตองแบงพฤตกรรมทจะวดออกเปนพฤตกรรมยอยๆกอนแลวจงสรางขอค าถามพฤตกรรมหรอเรองทจะวดบางเรองจะตองใชขอค าถามมากบางเรองกใชขอค าถามนอยแตกตางกนโดยทวไปแลวถาขอค าถามยงมากกยงจะครอบคลมพฤตกรรมนนๆไดมากขนท าใหการวดคณลกษณะนนมโอกาสผดพลาด
การวจยทางการศกษา
151
นอยลงแตจะท าใหผตอบเกดความเบอหนายเพราะมจ านวนขอค าถามมากเกนไปแบบสอบถามทดจงควรมจ านวนขอค าถามพอเหมาะไมมากหรอนอยเกนไปแตจะมากหรอนอยเทาใดนนขนอยกบพฤตกรรมการวดซงตามปกตพฤตกรรมหรอเรองทจะวดเรองหนงๆควรมขอค าถามในชวง
25 – 60 ขอ
2.2.2.4 การเรยงล าดบขอค าถามควรเรยงล าดบใหตอเนองสมพนธกนและแบงตามพฤตกรรมยอยๆไวเพอใหผตอบเหนชดเจนและงายตอการตอบ นอกจากนนควรเรยงค าถามงายๆไวเปนขอแรกๆเพอย วยใหผตอบอยากตอบสวนค าถามทส าคญๆไมควรเรยงไวทางตอนทายของแบบสอบถามเพราะความสนใจในการตอบของผตอบจะนอยลงท าใหตอบอยางไมตงใจ ซงจะเกดผลเสยตอการวจยมาก
2.2.2.5 ลกษณะของขอค าถามทดแบบสอบถามทดนนควรมลกษณะดงน
1) ขอค าถามไมควรยาวจนเกนไปควรใชขอความสนกะทดรดตรงจด
2) ขอความหรอภาษาทใชในขอค าถามตองชดเจนเขาใจงายโดยผสรางแบบสอบถามตองค านงถงเรองตางๆดงตอไปน
2.1) ห ล ก เ ล ย งค าถ าม ท เ ปนปฏ เ ส ธ ซ งอาจ ท า ใหผ ตอ บตความหมายผดไดแตในกรณทตองใชค าปฏเสธจรงๆกควรขดเสนใตเนนใหเหนค าปฏเสธนนสวนค าปฏเสธซอนปฏเสธนนไมนยมใชอยางยง
2.2) ควรขดเสนใตค าทตองการเนนเปนพเศษเพอใหผ ตอบตความไดถกตองตรงจด
2.3) ไมควรใชค าเนนเชนบอยๆเสมอทนทฯลฯเพราะอาจจะท าใหผตอบตความไดไมเหมอนกนเชนค าถามถามวาวชาอะไรทอาจารยขาดสอนเสมอค าวา “เสมอ” ผตอบแตละคนอาจตความไมเหมอนกนบางคนอาจจะตความวาขาดทกสปดาหหรอทก 2 สปดาหหรอทกเดอนเปนตน
2.4) อยาใชค าทมความหมายหลายนยเพราะผตอบอาจจะตความไดไมเหมอนกน เชน ถามวาทานมอาย..........ป บางคนตอบอายเตม เศษเดอนปดทง แตบางคนอาจจะปดเศษเดอนมาเปนป ท าใหขอมลคลาดเคลอนไดจงควรถามใหชดเจนดงน คอ ทานมอาย............ป............เดอน
3) ไมใชค าถามถามน าหรอเสนอแนะใหตอบ
4) ไมถามในเรองทเปนความลบเพราะจะท าใหผตอบตอบไมตรง
กบความจรง
บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
152
5) ไมถามในเรองทรแลวหรอถามในสงทวดไดดวยวธอน เชน จากการสงเกตจากเอกสารรายงานเปนตน
6) ขอค าถามตองเหมาะสมกบกลมตวอยาง คอ ตองค านงถงระดบการศกษาความสนใจสตปญญาฯลฯ
7) ขอค าถามขอหนงๆควรถามเพยงปญหาเดยวเพอใหไดค าตอบทชดเจนและตรงจด
8) ค าตอบหรอตวเลอกในขอค าถามควรมมากพอหรอมความเหมาะสมกบขอค าถามนนๆ
9) ค าตอบทไดจากแบบสอบถามควรจะสามารถแปลงออกมาในรปของปรมาณและใชสถตอธบายขอเทจจรงได
2.3 แบบสงเกต (Observation)
แบบสงเกต หมายถง เครองมอวดผลชนดหนงทใชในการเกบรวบรวมขอมลโดยพจารณาปรากฏการณตางๆทเกดขนเพอคนหาความจรงของปรากฏการณนนๆดวยการอาศยประสาทสมผสของผสงเกตโดยตรงท าใหไดขอมลแบบปฐมภม (Primary Data) ซงเปนขอมลทนาเชอถอเชนการสงเกตพฤตกรรมการท างานของนกเรยนบคลกภาพการแตงกายการใชค าพดหรอการแสดงออกในลกษณะตางๆ พชต ฤทธจรญ, (2553) 2.3.1 ประเภทของการสงเกต
การจ าแนกประเภทของการสงเกตมหลายแบบทงนขนอยกบเกณฑทใชในการแบงซงโดยทวไปนยมแบงประเภทของการสงเกตโดยยดวธการสงเกตเปนหลกซงแบงไดเปน
2 ประเภทดงน
2.3.1.1 การสงเกตแบบมสวนรวม (Participation Observation) หมายถง
การสงเกตท ผสงเกตเขาไปมรวมในเหตการณหรอกจกรรมทตองการสงเกตหรออยในฐานะสมาชกคนหนงของผถกสงเกตซงการเกบรวบรวมขอมลแบบนจะท าใหไดขอมลปฐมภม (Primary
Data) เพราะเกดจากการสงเกตทางตรง (Direct observation) ท าใหขอมลทไดมความละเอยดถกตองชดเจน เชน การวจยเรองการประยกตภมปญญาพนบานกรณการนวดผอนคลายในธรกจบานพกแบบชมชนมสวนรวมของศนยสงเคราะหชาวเขาจงหวดเชยงราย (กสมา กาซอนและคณะ, 2551:
ออนไลน) ผสงเกตจะตองเขาไปอยในศนยสงเคราะหชาวเขาเพอสรางความคนเคยเหมอนเปนสมาชกคนหนงในชมชนท าใหพวกเขารสกวาไมใชคนแปลกหนาพรอมทจะใหความรวมมอในทกเรองทผสงเกตตองการ
การวจยทางการศกษา
153
2.3.1.2 การสงเกตแบบไมมสวนรวม (Non – Participation Observation)
หมายถงการสงเกตทผสงเกตไมเขาไปรวมในเหตการณหรอกจกรรมทตองการสงเกตกลาวคอ
ผสงเกตไมไดเขาไปรวมเปนสมาชกในกลมผทตองการสงเกตแตอยในฐานะเปนบคคลภายนอกคอยเฝาดอยหางๆโดยทผถกสงเกตอาจจะรตวหรอไมรตวกไดซงเปนลกษณะการสงเกตทางออม
(Indirect Observation) ซงการสงเกตแบบไมมสวนรวมโดยทวไปมอย 2 ลกษณะดงน
2.3.1.2.1 การสงเกตแบบมโครงสราง (Structured Observation) เปน
การสงเกตทผสงเกตก าหนดขอบเขตของเรองทจะสงเกตไวลวงหนาแลววาจะสงเกตอะไรบางมขอบเขตเนอหามากนอยเพยงใด เชน การสงเกตพฤตกรรมการเรยนของนกเรยนการสงเกตพฤตกรรมการสอนของคร เปนตน ซงในกรณนผถกสงเกตจะไมรตวจงจะสามารถจดบนทกพฤตกรรมไดอยางถกตอง
2.3.1.2.2 การสงเกตแบบไมมโครงสราง (Unstructured Observation)
เปนการสงเกตทผสงเกตไมไดก าหนดขอบเขตของเรองทจะสงเกตไวลวงหนาวาจะสงเกตอะไรบางมขอบเขตเนอหามากนอยเพยงใดแตผสงเกตจะสงเกตเรองตางๆทเกยวของกบประเดนทจะสงเกตอยางอสระโดยการสงเกตอยางกวางๆสวนใหญใชกบการศกษาเรองใหมๆทผทสงเกตไมมความรภมหลงมากอนจงไมสามารถก าหนดรปแบบทแนนอนไดซงการสงเกตดวยวธนจะน าไปส
การสงเกตแบบมโครงสรางตอไป
2.3.2 หลกและวธการสงเกต มแนวปฏบตดงน (พชต ฤทธจรญ, 2553: 73 -74)
2.3.2.1 ก าหนดเปาหมายของ การสงเกตใหแนนอนและชดเจนโดยก าหนดขอบเขตของเรองทจะสงเกตรายละเอยดของเรองและลกษณะของการสงเกต
2.3.2.2 สงเกตอยางละเอยดมขนตอนเปนระบบและตงใจตลอดระยะเวลาทสงเกต
2.3.2.3 ควรมการบนทกทนททสงเกตไมควรทงไวนานเพราะอาจลมไดและไมควรบนทกใหผถกสงเกตเหน
2.3.2.4 ผสงเกตควรมสขภาพปกตมการรบรทถกตองและรวดเรว
2.3.2.5 ผสงเกตตองขจดความมอคตหรอความล าเอยงใหหมดวางตวเปนกลางบนทกเหตการณตามการรบรอยางตรงไปตรงมาและไมรงเกยจผถกสงเกต
2.3.2.6 กอนการสงเกตจรงควรมการฝกการสงเกตและบนทกเหตการณ
2.3.2.7 ไมควรตความขณะสงเกตเพราะจะท าใหความสนใจในการสงเกตลดลง
บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
154
2.3.2.8 ควรระมดระวงความคลาดเคลอนจากการสมเวลาดงนนบางเรองอาจตองสงเกตตามชวงเวลาตางกนหลายครงหรอใชผสงเกตหลายคนเพอใหผลการสงเกตทเชอถอได
2.3.3 เค รองมอทใชประกอบการสง เกต ในการสง เกตโดยทวไปจะตองม
การบนทกสงทสงเกตไดเสมอซงอาจบนทกไดหลายลกษณะแตการบนทกผลการสงเกตทนบวาสะดวกมากกคอการใชเครองมอบนทกประกอบการสงเกตทส าคญมดงน (นภา ศรไพโรจน, 2531:
103-104)
2.3.3.1 แบบตรวจสอบรายการ (Check-lists) แบบตรวจสอบรายการมลกษณะเปนชดของขอความ (Statement) ทบงถงพฤตกรรมบคลกลกษณะหรอกจกรรมตาง ๆ ไวผ สงเกตจะขดบนทกเฉพาะพฤตกรรมทสงเกตเหนวาเกดขนในตวผถกสงเกตและการบนทกมกจะบนทกในแง ม – ไมม, ใช – ไมใช, จรง – ไมจรง, โดยใชวการกาเครองหมายถก (/) หรอผด ( × ) ลงหนา.ขอพฤตกรรมนนๆจงเปนวธทสะดวกมาก
2.3.3.2 มาตราสวนประมาณคา (Rating Scales) มาตราสวนประมาณคามลกษณะเปนชดของค าถามหรอขอความทบอกระดบมากนอยโดยทวไปนยมใชตงแต 3 ระดบขนไปแตมาตราสวนประมาณคาทใชในแบบสอบถามแตกตางกบมาตราสวนประมาณคาในแบบสงเกตตรงทวาถาใชในรปแบบสอบถามกลมตวอยางจะเปนผใหขอมลโดยกลมตวอยางเปนผบนทกเองหรอใหผสอบถามบนทกใหตามค าบอกเลาแตถาใชประกอบการสงเกตผสงเกตจะเปนผบนทกและประเมนผลเอง ดงนน จงควรระมดระวงในเรองความล าเอยงหรออคตของผสงเกต
2.3.4 ขอเสนอแนะบางประการในการสงเกต เพอใหการสงเกตมความถกตองเทยงตรงควรมหลกเกณฑทส าคญบางประการประกอบการสงเกตดงน
2.3.4.1 มจดมงหมายในการสงเกตทแนนอนคอจะตองก าหนดขอบเขตของเรองหรอพฤตกรรมทจะสงเกตใหชดเจนกลาวคอตองเลอกสงเกตพฤตกรรมเฉพาะเรองเพยงครงละเรองเดยวหรอจดเดยวเทานนโดยจะตองก าหนดพฤตกรรมทตองการสงเกตใหชดเจนทสดเทาทจะท าได
2.3.4.2 ตองสงเกตอยางพนจพเคราะหคอสงเกตดวยความระมดระวงใชวจารณญาณในการสงเกตมความตงใจมความไวในการใชประสาทสมผสตลอดจนมความไวใน
การรบรและสอความหมายเพอใหไดขอมลทเชอถอได
2.3.4.3 ควรใชเครองมออนประกอบการสงเกตเชนแบบตรวจสอบรายการหรอแบบบนทกหรอมาตราสวนประมาณคาหรอเครองมออนๆทเหนวาเหมาะสมเขาชวยเพอใหสามารถประเมนผลการสงเกตไดงายและสะดวกรวดเรวยงขน
การวจยทางการศกษา
155
2.3.4.4 ตองบนทกผลการสงเกตพฤตกรรมนนๆทนทผสงเกตจะตองท า
การบนทกพฤตกรรมทสงเกตทนทเพอปองกนการหลงลมความสบสนและระวงเรองของ
ความล าเอยงหรออคตดวยผลทไดจากการสงเกตหรอขอมลทไดนนสามารถตรวจสอบหาความตรงและความเชอมนไดโดยใชวธการทางสถตหรออาจจะตรวจสอบจากขอมลทไดจากการสงเกตซ าหรอการสงเกตของคนอนๆวาไดผลสอดคลองกนหรอไมวธการบนทกผลการสงเกตทนยมใชกนมอย 2 วธคอ
1.) วธ Sign System เปนวธบนทกขอมลทไดจากการสงเกตโดยผ สงเกตจะท าเครองหมายไวหนาขอความทเกดพฤตกรรมน นในระหวางทท าการสงเกตจากพฤตกรรมตางๆทผสงเกตสรางหรอก าหนดพฤตกรรมไวแลวแตอาจจะไมเกดขนในระหวางทสงเกตอยกได
2.) วธ Category System เปนวธการบนทกขอมลทนยมใชกนมาก
ในปจจบน กลาวคอ วธนผสงเกตจะก าหนดลกษณะยอย ซงประกอบเขาเปนพฤตกรรมดานใดดานหนงเพยงดานเดยวโดยลกษณะยอยเหลานนเปนอสระกนมค าอธบายลกษณะยอยๆนนไดอยางชดเจนเพอใหสงเกตและบนทกผลไดอยางถกตอง
2.3.4.5 ควรบนทกเฉพาะสงทสงเกตเหนเทาน นไมควรตความหมายพฤตกรรมเพอใหผสงเกตพลาดพฤตกรรมทควรจะสงเกตไปในการบนทกจะตองบนทกอยางเปนปรนย (Objective) คอบนทกการสงเกตตามสภาพทเปนอยไมตองใสความรสกสวนตวของผสงเกตเขาไป
2.3.4.6 ควรท าการสงเกตหลายๆครงโดยเฉพาะการสงเกตทกระท าในขณะทผสงเกตไมรตววาถกสงเกตหรอผสงเกตคดวาไมอยในสายตาของผถกสงเกตอนจะท าใหไดขอมลทนาเชอถอยงขน
2.3.5 คณสมบตของผสงเกตทด ขอมลทไดจากการสงเกตจะถกตองครบถวนเพยงใดน นยอมขนอยกบความสามารถของผ สงเกตเปนส าคญผ สงเกตทดจงควรมลกษณะดงตอไปน
2.3.5.1 มความตงใจในการสงเกตคอผสงเกตจะตองเปนคนทมความตงใจแนวแนสามารถก าหนดตนเองใหมสมาธหรอมใจจดจอในเรองทสงเกตได
2.3.5.2 มความไวในการใชประสาทสมผสประสานสมผสทนบวามความส าคญในการสงเกตไดแกหและตา ฉะนนผสงเกตจะตองมประสาทสมผสทเปนปกตและมความไวในการใชประสาทสมผสรวมทงมสขภาพทางดานรางกายและอารมณทปกตดวย
บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
156
2.3.5.3 มความไวในการรบรและสอความหมายกลาวคอผสงเกตจะตองมความรในเรองทสงเกตดมความเขาใจทถกตองตลอดจนสามารถแปลความหมายไดถกตองชดเจนและท าการบนทกไดตรงกบขอเทจจรง
2.3.5.4 มความละเอยดรอบคอบและชางสงเกตจะท าใหสามารถสงเกตไดอยางครบถวนและเปนผลใหไดขอมลทสมบรณ
2.3.5.5 มความสามารถในการวนจวเคราะหอนจะท าใหการสรปตความหรอประเมนพฤตกรรมทสงเกตเปนไปอยางถกตองหรอการทผสงเกตจะตองจดอนดบพฤตกรรมทสงเกตวาอยในระดบมาก ปานกลางหรอนอย หรอด-เลวเพยงใดนน ผสงเกตจะตองมความสามารถพนจวเคราะหเปนอยางมาก
2.3.5.6 มประสบการณในการสงเกตคอเปนผทไดรบการฝกทางการสงเกตจนเกดความช านาญหรอเปนผทเคยท าการสงเกตมาแลวซงจะท าใหการสงเกตพฤตกรรมทจะศกษาเปนไปอยางถกตองครบถวน
2.3.5.7 มความยตธรรม ผสงเกตทดตองมความยตธรรม สามารถควบคม
ความล าเอยงสวนตวได และไมอคตตอผถกสงเกต
2.3.6 ขอดและขอจ ากดของการสงเกต การใชแบบสงเกตเปนเครองมอในการวจยยอมมทงขอดและขอจ ากด ดงน (พชต ฤทธจรญ, 2553: 73 -74)
ขอด ขอจ ากด
1. ไดขอมลจากแหลงโดยตรงและไดรายละเอยดตางๆอยางลกซง
2. สามารถเกบขอมลกบผทพดไมได
เขยนไมไดไมมเวลาและไมใหความรวมมอ
3. สามารถใชเครองมออนรวมดวยได
4. สามารถเกบขอมลทเปนความลบ
ความละอายหรอขอมลทเขาไมเตมใจ
จะตอบได
5. สะดวกในการปฏบตซงจะเรมสงเกต
หรอหยดสงเกตเวลาใดกได
6. ใชเปนหลกฐานสนบสนนหรอขดแยง
1. บางครงอาจจะตองใชเวลาและคาใชจายมากจนกวาเหตการณทตองการจะเกด
2. กรณทผสงเกตรตวอาจมการปฏบตผดจากเดมได ท าใหไดขอมลทไมเทยงตรง
3. บางครงไมสามารถเฝาเหตการณทเกดขนเหมอนๆกนไดและบางครงเหตการณนนเกดขนขณะไมไดเฝาสงเกต
4. ไมสามารถเกบขอมลทเจาของเหตการณไมอนญาตเชนพธกรรมบางอยาง
5. เหตการณบางอยางอาจเกดขนเรวมากจนสงเกต
ไมทน
6. หากผสงเกตมประสาทสมผสไมดผลการสงเกต
การวจยทางการศกษา
157
ความในเรองเดยวกนททราบจากการเกบรวบรวมขอมลโดยวธอนหรอเสรมใหชดเจนขน
อาจไมชดเจนและหากผสงเกตขาดทกษะจะท าให
การสงเกตมอคตได
7. หากผสงเกตมอารมณไมปกตหรอมอารมณคาง
มาจากเรองอนอาจท าใหการสงเกตมความ
คลาดเคลอนได
8. หากผสงเกตไมคนเคยกบประเพณวฒนธรรม
อาจท าใหแปลความหมายจากการสงเกตผดไปได
2.4 แบบสมภาษณ (Interview)
แบบสมภาษณ หมายถง เครองมอวดผลชนดหนงทใชในการเกบรวบรวมจากผใหขอมลโดยตรง ดวยการสนทนาหรอการเจรจาโตตอบกนอยางมจดมงหมาย เพอคนหาความร
ความจรงตามวตถประสงคทได ก าหนดไวลวงหนาการสมภาษณจะประกอบดวยบคคล 2 ฝาย คอ
ผสมภาษณ (Interviewer) และผถกสมภาษณหรอผใหสมภาษณ (Interviewee) ซงการสมภาษณนอกจากจะท าใหไดความรความจรงตามทตองการแลว ยงท าใหทราบขอเทจจรงเกยวกบพฤตกรรมบคลกภาพคณลกษณะของผใหสมภาษณไดอกดวย เชน ทวงทวาจาอปนสยปฏภาณไหวพรบ
(พชต ฤทธจรญ, 2553: 75-76) 2.4.1 รปแบบของการสมภาษณ การสมภาษณสามารถจ าแนกได 2 รปแบบคอ
2.4.1.1 การสมภาษณแบบมโครงสราง (Standardized or Structured
Interview) เปนการสมภาษณทผสมภาษณจะใชแบบสมภาษณทสรางขนไวแลวครอบคลมเนอหาหรอประเดนทตองการสมภาษณโดยผสมภาษณจะใชค าถามในการสมภาษณกบผใหสมภาษณเหมอนกนหมดทกคนเปนการสมภาษณทมลกษณะไมคอยยดหยนตองถามไปตามแบบสมภาษณทก าหนดไวเทานน แตมขอดคอสามารถจดหมวดหมขอมลไดงายและสะดวกในการวเคราะหวธการสมภาษณอาจกระท าเปนรายบคคล (Individual Interview) หรอสมภาษณเปนกลม (Group
Interview) เชนการสมภาษณนกศกษาทนเปนรายบคคลการสมภาษณพนกงานบรษทเปนรายกลมโดยการสมภาษณพรอมกนในเวลาเดยวกนครงละหลายคนอาจเปนกลมใหญหรอกลมเลกกไดทกคนตอบค าถามเดยวกนหมด
2.4.1.2 การสมภาษณแบบไมมโครงสราง (Non – Structure or Unstructured
Interview) เปนการสมภาษณทผสมภาษณไมใชแบบสมภาษณมเพยงการก าหนดประเดนหรอหวขอของการสมภาษณไวอยางกวางๆโดยไมจ าเปนตองใชค าถามเหมอนกนหมดกบผสมภาษณทกคน ดงนน ผสมภาษณจะตองมความช านาญมเทคนคและความสามารถเฉพาะตวในการตงขอค าถามใน
บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
158
การสมภาษณเพอใหไดมาซงค าตอบจากผใหสมภาษณตามจดมงหมายทตงไวการสมภาษณ วธน
ผสมภาษณสามารถเปลยนแปลงค าถามไดอยางอสระและผใหสมภาษณกสามารถตอบไดอยางอสระเชนเดยวกน
2.4.2 หลกและวธการสมภาษณโดยทวไปมหลกและวธการสมภาษณ ดงน
(พชต ฤทธจรญ, 2553: 75 -76)
2.4.2.1 กอนการสมภาษณผสมภาษณจะตองแนะน าตวเองบอกจดมงหมายของการสมภาษณประโยชนทจะไดรบและแจงวาจะไมเปดเผยขอมลในลกษณะสวนตวรวมทงหากมการบนทกเทปตองขออนญาตผ ใหสมภาษณกอนและเพอเปนการสรางบรรยากาศใหเกด
ความรวมมอกอนเรมสมภาษณควรใชเวลาสกเลกนอยสนทนาเรองทผใหสมภาษณสนใจทวๆไปกอนด าเนนการสมภาษณในเรองทตองการ
2.4.2.2 ระหวางการสมภาษณควรค านงถงสงตอไปน
1) ถามทละค าถามดวยค าถามทเขาใจงายชดเจนฟงแลวสามารถ
ตอบไดทนทไมตองแปลความหมายอกครงหากผใหสมภาษณไมเขาใจค าถามกอธบายค าถาม
หรอตงค าถามใหม
2) ไมควรชแนะค าตอบไมควรเรงรดค าตอบจากผใหสมภาษณ
3) ไมวจารณค าตอบหรอพดในลกษณะสงสอนผใหสมภาษณ
4) ใชไหวพรบสงเกตทาทางของผใหสมภาษณดวยวาเตมใจหรอล าบากใจทจะตอบตามความจรงหรอไมเ ชนบางเ รองรสกวา เปนเรองสวนตวท รสกละอายเปน
ปมดอยพดไปแลวจะเปนการเสยประโยชนหรอเปนเรองทรสกวาถกตรวจสอบหรอลองภมผ สมภาษณจะตองระวงอยาใหเกดความรสกดงกลาวเพราะจะท าใหไดขอมลทบดเบอนไปจาก
ความเปนจรงได
5) กรณทยงไมไดค าตอบทชดเจนเมอจบการสมภาษณแลวอาจยอนมาถามใหมในเชงทบทวนวาค าถามนตอบแบบนใชหรอไม 6) กลาวขอบคณผใหสมภาษณเมอสมภาษณเสรจแลว
2.4.2.3 หลงการสมภาษณ ควรค านงถงสงตอไปน
1) ตองจดบนทกทนทหลงสมภาษณเสรจแลวเพอกนลม
2) ควรบนทกเฉพาะเนอหาสาระจากการสมภาษณเทานนไมตองใส
ความคดเหนของผสมภาษณลงไปดวย
3) ค าถามใดถาไมไดค าตอบผสมภาษณควรจะบนทกเหตผลไวดวย
4) ตรวจสอบความสมบรณของการจดบนทกในแบบสมภาษณกอน
การวจยทางการศกษา
159
การวเคราะห
2.4.3 แบบสมภาษณโดยทวไปมกจะประกอบไปดวยสวนส าคญ 3 สวน ดงน
(นภา ศรไพโรจน, 2531: 98-101)
2.4.3.1 สวนแรก เปนสวนทใชส าหรบบนทกขอมลเกยวกบการสมภาษณ เชน ชอโครงการวจย วน-เดอน-ปทสมภาษณ ลกษณะบางประการของกลมทจะสมภาษณ เชน สภาพครอบครวหมบานอ าเภอจงหวด เปนตน
2.4.3.2 สวนทสองเปนรายละเอยดสวนตวของผใหสมภาษณในสวนทยงไมเกยวกบเรองทจะสมภาษณเชนเพศอายเชอชาตสญชาตศาสนาอาชพจ านวนบตรสมาชกในครอบครวฯลฯ
2.4.3.3 สวนทสามเปนรายละเอยดเกยวกบการสมภาษณคอเปนขอความค า
ตอบทตรงกบจดมงหมายของการสมภาษณ
2.4.4 ชนดของค าถามทใชในการสมภาษณค าถามในการสมภาษณอาจแบงออก
ไดเปน 2 ชนดดงน
2.4.4.1 ค าถามแบบมตวเลอกก าหนดไวแลว(Fixed Alternatives) คอค าถามทมค าตอบก าหนดไวแลวในแบบสมภาษณมลกษณะและรปแบบเชนเดยวกบแบบสอบถามซงอาจอยในรปตอบรบหรอตอบปฏเสธเชนม – ไมม, จรง – ไมจรง, ใช – ไมใช, ถก – ผดหรออยในรปใหเลอกตอบจากทก าหนดไวและมกนยมใชตวเลอกปลายเปดตอทายไว 1 ขอมขอความวา “ อนๆ
(โปรดระบ) .......” ทงนเพอแกปญหาทผตอบมค าตอบไมตรงกบทมใหเลอก
2.4.4.2 ค าถามแบบปลายเปด (Open – ended) คอค าถามทเปดโอกาสใหผตอบไดแสดงความคดเหนโดยอสระและเตมทฉะนนผสมภาษณจะตองท าหนาทจดบนทกรายละเอยดของค าถามของผใหสมภาษณค าถามประเภทนมกใชเพอตองการทราบรายละเอยดทลกซงถาพจารณาจากชนดของค าถามในการสมภาษณจะเหนไดวาค าถามทใชในการสมภาษณกมรปแบบท านองเดยวกบแบบสอบถามนนเอง
2.4.5 คณสมบตของผสมภาษณทด ในการใชวธการสมภาษณเปนเครองมอใน
การเกบรวบรวมขอมลนนผสมภาษณนบเปนบคคลทส าคญทสดทจะท าใหไดขอมลอยางละเอยดถกตองหรอครบถวนเพยงใด ดงนน ผทจะท าหนาทเปนผสมภาษณจงควรมคณสมบตทส าคญ ดงน
2.4.5.1 มมนษยสมพนธดเนองจากผสมภาษณจะตองพบปะพดคยกบบคคลตางๆมากมายหลายระดบ ดงนน ผสมภาษณจงตองเปนผทมมนษยสมพนธทดเพอใหสามารถท างานรวมกบคนอนๆไดเปนอยางด
บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
160
2.4.5.2 มบคลกลกษณะดผสมภาษณควรมกรยามารยาทเรยบรอยสภาพออน
โยนวางตวไดเหมาะสมกบกาลเทศะ พดจาไพเราะออนหวานสงตางๆเหลานจะท าใหผใหสมภาษณเกดความรสกทดและเตมใจใหสมภาษณ
2.4.5.3 มไหวพรบด คอสามารถรบรสงตางๆไดรวดเรวและแกปญหาเฉพาะหนาไดทนตอเหตการณ
2.4.5.4 มความอดทนและเขมแขงสามารถอดทนตอความยากล าบากใน
การเดนทางไปเกบขอมลและความเหนดเหนอยจากการสมภาษณโดยไมแสดงความเบอหนายแตประการใดผสมภาษณทดตองมความอดทนและเขมแขงอยตลอดเวลา
2.4.5.5 มความซอสตยโดยเฉพาะการบนทกขอมลทไดจากการสมภาษณตองบนทกผลตามความเปนจรงไมควรบนทกเองโดยไมไดท าการสมภาษณ
2.4.5.6 มความยตธรรมผสมภาษณทดจะตองมความยตธรรม คอ สามารถควบคมความล าเอยงสวนตวไดไมอคตตอขอมลทไดมาอนจะท าใหไดขอมลทตรงกบความเปนจรง
2.4.5.7 มความละเอยดรอบคอบผสมภาษณควรจะมความละเอยดรอบคอบ เพอใหสามารถสมภาษณไดครบถวนแมวาจะเปนเรองเลกนอยกตามอนจะน าไปใชประกอบ
การแปลความหมายขอมลใหสมบรณยงขน
2.4.5.8 มความรเกยวกบเครองมอหรอแบบสมภาษณผสมภาษณจะตองมความรความเขาใจเกยวกบแบบสมภาษณเปนอยางดและสามารถใชเครองมอนไดอยางคลองแคลวและถกตอง
2.4.5.9 มความรและความสนใจทจะสมภาษณถาผสมภาษณมความรและความสนใจในเรองทจะสมภาษณกจะท าใหมความเขาใจในขอค าถามและตความหมายขอมลไดอยางถกตอง
2.4.5.10 เปนคนชางสงเกตการสงเกตยอมท าใหผสมภาษณไดมองเหนสภาพแวดลอมทเกยวของกบผใหสมภาษณซงสามารถน ามาประกอบการแปลความหมายขอมลไดอกทางหนงดวย
การวจยทางการศกษา
161
2.4.6 ขอดและขอจ ากดของการสมภาษณการใชแบบสมภาษณเปนเครองมอใน การวจยยอมมทงขอดและขอจ ากดดงน (พชต ฤทธจรญ, 2553: 76)
ขอด ขอจ ากด
1. ใชไดกบทกคนทกวยทกเพศและเหมาะส าหรบ
ผทอานหนงสอไมออกหรอเขยนหนงสอไมได
หรอมปญหาในการอานและเขยน
2. ชวยใหไดขอมลทละเอยดและสามารถสงเกต
พฤตกรรมทาทของผใหสมภาษณในขณะสมภาษณ
ไดดวย
3. สามารถปรบค าถามใหชดเจน ยดหยนได ท าให สามารถซกถามขอสงสยตาง ๆ หรอค าตอบทยง
ไมชดเจนได
4. ผใหสมภาษณจะใหความรวมมอดกวาการเกบ
รวบรวมขอมลโดยการใชแบบสอบถาม
1. เสยเวลามากสนเปลองแรงงานและ
เสยคาใชจายสง
2. ความรวมมออาจจะนอยลง
หากผสมภาษณไมมมนษยสมพนธดพอ
3. ตองอาศยประสบการณของผสมภาษณมากเพราะผใหสมภาษณมกจะระวงตวนกวาเปนเรองของราชการ
4. การสมภาษณแบบไมมโครงสรางจะท าใหรวบรวมค าตอบไดคอนขางยาก
เทคนคทใชในการรวบรวมขอมล
1. การสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) เปนวธการเกบรวบรวมขอมลโดยการสนทนาเพอแสดงความคดเหนในเรองใดเรองหนงอยางมจดมงหมายระหวางผสมภาษณและผใหสมภาษณ ซงจะถามอยางเจาะลกค าตอบอยางละเอยดถถวน นอกจากนยงถามถงเหตและผลของค าตอบดวยวาท าไมถงตอบเชนนน ซงการสมภาษณแบบน จะใชไดดกบการศกษาเกยวกบพฤตกรรมของบคคล เจตคต ความตองการ ความเชอ คานยม บคลกภาพในลกษณะตาง ๆ (พชต ฤทธจรญ, 2553: 76-79)
บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
162
ขอด ขอจ ากด
1. ขอมลทไดจากการสมภาษณมความละเอยด
ถถวนเฉพาะเจาะจงในประเดนทตองการ
2. สามารถตดตอสอสารโดยตรงท าใหเกด
ความเขาใจระหวางกนและกนไดด
ถามความเขาใจผดกสามารถแกไขไดทนท
3. มลกษณะยดหยนผสมภาษณสามารถเปลยนแปลงหรอปรบขอค าถามเพอใหผใหสมภาษณเกดความเขาใจค าถามไดตลอดเวลา
4. ในขณะทท าการสมภาษณผสมภาษณสามารถสงเกตผใหสมภาษณไปดวยไดวามความจรงใจกบการตอบหรอไม
1. ความสมพนธระหวางผสมภาษณและผใหสมภาษณหากมความใกลชดกน อาจสงผลตอการใหขอมล
2. สนเปลองคาใชจาย เวลา และพลงงานมาก
3. ความนาเชอถอของขอมลขนอยกบความรวมมอและความเตมใจของผถกสมภาษณ
5. ความส าเรจในการเกบขอมลวธนขนอยกบความสามารถของผสมภาษณแตเพยงผเดยว
6. ถาหากสภาพอารมณของผใหสมภาษณไมปกตอาจสงผลใหเกดการบดเบอนการใหขอมลได
7. การตดสนใจอยางทนททนใดของผใหสมภาษณในขณะทถกสมภาษณ อาจท าใหสงทจดจ าไดผดพลาดซงจะสงผลตอการใหขอมลได
2. การระดมสมอง (Brainstorming) เปนวธการเกบรวบรวมขอมลโดยการใหสมาชกในกลมเสนอความคดเหนออกมาใหมากเทาทจะมากได เพอเปนแนวทางทจะน าไปสการแกปญหาในเรองใดเรองหนง ซงสมาชกทกคนจะไดแสดงความคดเหนอยางอสระ
2.1 กฎเกณฑในการระดมสมอง
2.1.1 มงปรมาณความคดเหนใหมากเทาทจะมากได
2.1.2 ไมมการวพากษวจารณความคดเหนใด ๆ ทเสนอออกมา
2.1.3 สามารถการปลอยความคดไดอยางอสระ
2.1.4 รวบรวมความคดเหนของสมาชกเขาดวยกนและท าการปรบปรงใหม 2.2 ขนตอนการระดมสมอง
2.2.1 ก าหนดประเดนทตองการศกษาหรอหวขอเรอง
2.2.2 ใหสมาชกในกลมสามารถปลอยความคดเหนไดอยางอสระ
2.2.3 มงปรมาณความคดของสมาชกทก ๆ คนในกลม
2.3 หลกพจารณาขอสรป
2.3.1 ความคดเหนทดสามารถน าไปปฏบตตอไปได
การวจยทางการศกษา
163
2.3.2 ความคดเหนทดแตยงไมสมบรณ ตองน าไปใหสมาชกในกลมพจารณาใหมอกครง
2.3.3 ความคดเหนทหาขอสรปไมได ไมมความชดเจน หรอเพอฝน ใหตดทง
3. การอภปรายกลม (Focus Group Discussion)
การอภปรายกลม หรอการสนทนากลม หรอการสมภาษณกลม (Focus Group
Discussion or Focus Group Interview) เปนวธการรวบรวมขอมลจากการสนทนากบกลมผใหขอมลในประเดนทศกษาอยางเฉพาะเจาะจง โดยมผด าเนนการสนทนา (Moderator) เปนผคอยจดประเดนหรอชกจงใหกลมเกดแนวคดและแสดงความคดเหนตอประเดนในการสนทนาอยางกวางขวางละเอยดลกซงโดยทวไปควรมผเขารวมสนทนาในแตละกลมไมมากหรอนอยเกนไป อาจจะเปนกลมละประมาณ 6-10 คน
3.1 ขนตอนการอภปรายกลม มล าดบขนตอนการด าเนนการ ดงน (นงนภส ควรญญ เทยงกมล, 2551: 91-94) 3.1.1 การเตรยมการประชมการอภปรายกลม (Preparing for Session)
3.1.1.1 ระบวตถประสงคหลกของการประชม
3.1.1.2 พฒนาถามทเหมาะสมประมาณ 6 ค าถามอยางระมดระวง
3.1.1.3 วางแผนการประชมกลม
3.1.1.4 เตรยมเชญสมาชกทมศกยภาพ (Call Potential Members) และตดตาม
การเชญดวยการแจงเกยวกบวาระการประชม เวลาทใชประชม และรายการค าถามทจะอภปรายกนในกลม จดเตรยมส าเนาวาระการประชมสาหรบสมาชกทกคน และแจงใหทราบเกยวกบสงทตองกระท าในการประชม
3.1.1.5 ประมาณ 3 วนกอนมการประชม โทรศพทเตอนสมาชกใหเขาประชมตามวนนด
3.1.2 การพฒนาค าถาม
3.1.2.1 พฒนาประมาณ 5-6 ค าถาม ในการประชมอยางนอยใชเวลาประมาณ 1 ชวโมงครง ส าหรบการถามค าถามประมาณ 5-6 ค าถาม ส าหรบสมาชกกลมทมประมาณ 6-10 คน
3.1.2.2 ผด าเนนการกระบวนการกลมตองถามตนเองเสมอวา ปญหาอะไรทตองการร หรอมความตองการอะไรทตองการร ทตองการจะเกบรวบรวมในระหวางการประชมกลม รวมทงตองหมนทบทวนวายงมขอบกพรองอะไร หรอมอะไรทตองการขาดหายไปในระหวางการประชมกลม
บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
164
3.1.2.3 การประชมกลม เปนพนฐานของการสมภาษณทวคณ (Multiple
Interviews) ดงนน จงมแนวทางหลายแนวทางในการน าการประชมกลมทมพนฐานทเหมอนกนหลายประการในการน าการสมภาษณกลม หรออภปรายกลม
3.1.3 การวางแผนการประชม (Planning the Session)
3.1.3.1 การจดตาราง (Scheduling) วางแผนการประชมดวยเวลาประมาณ 1-1.5 ชวโมง นอกเวลาอาหารกลางวนจงเปนเวลาทเหมาะส าหรบสมาชกทเขารวมการประชม
3.1.3.2 เตรยมอาหาร (Setting and Refreshments) จดเตรยมอาหารวางและอาหารกลางวน (ในกรณทประชมทกนเวลาของมอกลางวน) 3.1.3.3 เตรยมหองประชม (Conference Room) เปนหองทมอากาศถายเทไดด มแสงสวางเพยงพอ มการจดวางเกาอทเหมาะสม โดยใหสมาชกทกคนมองเหนซงกนและกนได และจดเตรยมปายชอส าหรบสมาชกทกคน
3.1.3.4 กฎพนฐาน (Ground Rules) สงส าคญทสดคอการทใหสมาชกทกคนมสวนรวมอยางเทาเทยมกนมากทสดเทาทจะท าได ในขณะทการประชมสามารถด าเนนการไดตลอดดวยดในการทจะกอใหเกดแนวความคดและขอมลทมประโยชน ดงนนเพอใหบรรลตามจดมงหมายรวมกนในการประชมกลม ควรค านงถงกฎพนฐาน 3 ประการ ไดแก การรกษาประเดนทตองการอภปราย (Keep Focused) รกษาทศทางการอภปรายกลมใหมงสประเดนทตอง
การอภปราย (Maintain Momentum) และท าใหการอภปรายเขาใกลประเดนค าถามทตงไว (Get
Closure on Questions)
3.1.4 วาระการประชม (Agenda)ตองค านงถงวาระการประชมตอไปน คอ การกลาวตอนรบ (Welcome) ทบทวนวาระการประชม (Review of Agenda) ทบทวนเปาหมาย
การประชม (Review of Goal of the Meeting) ทบทวนกฎพนฐาน (Review of Ground Rules)
การกลาวแนะน า (Introductions) ค าถามทจะถามและค าตอบทตองการ (Questions an Answers)
และการสรปใจความส าคญ (Wrap up)
3.1.5 สมาชกภาพ (Membership)การประชมกลม หรอการอภปรายกลมนจะด าเนนการกบสมาชกประมาณ 6-10 คน ทมคณลกษณะของภมหลงทเหมอนกนหรอคลายคลงกน เชน กลมอายเดยวกน สถานภาพครอบครว หรอหนาทการงานคลายคลงกน เปนตน การคดเลอกนนจะคดเลอกเฉพาะสมาชกทยนดเขารวมกลม และสงทควรค านงกคอ ไมเลอกสมาชกทรจกกนมารวมการอภปรายกลม
การวจยทางการศกษา
165
3.1.6 วางแผนบนทกการประชมดวยการบนทกเสยง หรอการบนทกทงภาพและเสยง (Audio or Audio-Video Recorder)อยาเชอถอความจ าของผด าเนนการประชม แตถาหากผรวมประชมกลมไมอนญาต กจะตองมผด าเนนการประชมจดบนทกแทน (Co-Facilitator)
3.2 การอ านวยความสะดวกระหวางการประชม (Facilitating the Session)
3.2.1 เปาหมายหลกของการอ านวยความสะดวก คอ การรวบรวมขอมลขาวสารทเปนประโยชนเพอใหบรรลเปาหมายของการประชม
3.2.2 แนะน าผด าเนนการประชม และผชวยหากจ าเปนตองม
3.2.3 อธบายวธการทจะใชในการบนทกการประชม
3.2.4 ด าเนนการตามวาระการประชม
3.2.5 ระมดระวงค าถามแตละค าถามกอนจะกลาวแกกลมสมาชก หากสมาชกบางคนในกลมตองการจดค าตอบของตนเอง ควรตองอนญาตใหท าได ผด าเนนการกระบวนการกลมตองชวยใหการอภปรายเกยวกบค าตอบนนอยางครบถวนตามทตองการทกแงทกมมทเกยวของใหเบดเสรจในคราวเดยวกน
3.2.6 หลงจากไดค าตอบส าหรบค าถามแตละค าถามแลว ใหผด าเนนการกระบวน
การกลมท าการสรปอยางระมดระวง และสะทอนใหสมาชกฟงวา ทตนสรปนนถกตองหรอไม มประเดนอะไรทไมถกตอง และสมาชกคนใดตองการเพมเตมแกไขอก ยอมสามารถท าได (ผชวยทจดบนทกอาจเปนผกลาวสรปใหสมาชกทบทวนความคดเหนรวมกนเสนอในการประชมกลมกได) 3.2.7 ตองมนใจในการมสวนรวมของสมาชกทกคนอยางเสมอภาค หากมสมาชกคนใดคนหนงเรมชกน า หรอครอบง า (Dominating) สมาชกคนอน ๆ ในทประชมรวมกน ผด าเนนการกระบวนการกลมอาจใชวธเบยงเบนความสนใจดวยการเรยกใหสมาชกอนในกลมใหออกความเหนบาง โดยการทใชวธการเวยนใหสมาชกคนตอ ๆ ไปออกความเหนจนครบทกคน
3.2.8 การปดการประชม (Closing the Session) บอกผเขารวมประชมวาสมาชก
ทกคนจะไดรบส าเนาค าตอบของสมาชก และกลาวขอบคณในการมารวมการประชม
3.3 สงทตองด าเนนการอยางเรงดวนหลงการประชม (Immediately After Session)
3.3.1 ตรวจสอบการบนทกเทป (หากม) กบบนทกวามความสอดคลองกนหรอไม 3.3.2 จดบนทกเพมเตมเพอความกระจางชด ในการจดบนทกทท าไวแลว และม
การจดท าเลขทหนาบนทกชดเจน ตดขอความทไมมสาระออก
3.3.3 เขยนการสงเกตทไดในระหวางการประชม ดงเชน การประชมจดทใด เมอไร ธรรมชาตของสมาชกทเขารวมประชมกลมเปนอยางไร มความแปลกประหลาดใจระหวาง
การประชมหรอไม เครองบนทกเทปเสยหรอไม เปนตน
บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
166
กระบวนการสรางและพฒนาเครองมอเกบรวบรวมขอมล
การสรางเครองมอเกบรวบรวมขอมลการวจยแตละประเภทจะมเทคนคและวธการแตกตางกนไปแตกอาจกลาวถงขนตอนในการสรางรวมกนได เปนขนตอนใหญ ๆ 7 ขนตอน คอ
1. การก าหนดสงทตองการวด เปนการก าหนดสาระส าคญของสงทตองการวดหรอตวแปรทตองการวด (Trait หรอ Variable) ซงอาจก าหนดเปนขอบเขตและโครงสรางของสงทตอง
การวด เชน ขอบเขตโครงสรางของเนอหา ขอบเขตโครงสรางเจตคตขอบเขตโครงสรางของพฤตกรรมหรออาจจะก าหนดเปนตวบงชของสงทตองการวด เชน ตวบงชความส าเรจ ตวบงชคณภาพทางการเรยน เปนตน
2. การเลอกประเภทของเครองมอ เครองมอทใชในการเกบขอมลการวจย มหลายประเภทตามทกลาวมาแลว ผวจยจะตองเลอกเครองมอทเหมาะสมกบลกษณะขอมลของสงทตองการวด เชน ถาตองการวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ใชเครองมอประเภทแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชนดเลอกตอบหรอใหเขยนตอบ เปนตน
3. การเขยนขอค าถามและจดฉบบ เมอเลอกประเภทของเครองมอแลว กด าเนนการเขยนขอค าถามทจะใชวดตามลกษณะของเครองมอชนดนน ๆ รวมทงเขยนรายละเอยดของสวนประกอบอน ๆ ของเครองมอทจดขนในขนตอนนยงเปนฉบบราง ยงไมเหมาะทจะน าไปใชในการเกบรวบรวมขอมลเนองจากยงไมไดตรวจสอบคณภาพ
4. การตรวจสอบความเทยงตรง (Validity)เปนการตรวจสอบความถกตองและความครบถวนของพฤตกรรมทตองการวด ความตรงของเครองมอ หมายถง ความสามารถวดไดในสงทตองการวด ความตรงจงเปนคณสมบตทส าคญทสดของเครองมอวดทกชนด ซงความเทยงตรงของเครองมอมหลายชนด เชน ความเทยงตรงตามเนอหา (Content Validity) ความเทยงตรงตามโครงสรางทฤษฎ (Construct Validity) ความตรงเชงเกณฑสมพนธ (Criterion-Related Validity) ซงแบงเปนความเทยงตรงตามสภาพ (Concurrent Validity) และความเทยงตรงเชงพยากรณ (Predictive Validity) (ซงจะกลาวโดยละเอยดในเรองการตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการวจย) ในการตรวจสอบความเทยงตรงอาจตรวจสอบไดเพยงชนดใดชนดหนง หรอหลายชนด เหมาะสมในกรณทตรวจสอบโดยผทรงคณวฒ ผตรวจสอบควรเปนผทมความรความเชยวชาญเกยวกบสงทวด และควรมจ านวนหลายคนอยางนอย 3 คนขนไป ซงอาจเปนคณะผสรางเครองมอ หรอคณะผทรงคณวฒจากภายนอกทไมใชผสรางเครองมอ
การวจยทางการศกษา
167
5. การปรบปรงแกไขฉบบกอนทดลองใช เปนการปรบปรงแกไขเครองมอโดยพจารณาจากขอคดเหนของผทรงคณวฒตรวจสอบในขอ 4
6. การทดลองใชเครองมอ (Tryout)เปนการน าเครองมอทไดปรบปรงแกไขแลวในขอ 5 ไปทดลองใชเกบรวบรวมขอมลจากแหลงขอมลทไมใชกลมตวอยางแตมลกษณะคลายคลงกนกบกลมตวอยางแลวน าขอมลมาวเคราะหเพอหาคณภาพของเครองมอไดแก คาอ านาจจ าแนก คาความยาก และคาความเทยง เครองมอบางชนดอาจตองการวเคราะหเพยงคาความเทยงตรงหลงจากทมคณภาพในเรองความเทยงตรง หรอในกรณทยมเครองมอของนกวจยคนอนทสรางและหาคณภาพเครองมอในการวจยในเรองของอ านาจจ าแนกไวแลว แลว เชน แบบสอบถาม แบบวดทางจตวทยา แตเครองมอบางชนดจ าเปนตองวเคราะหหาคณภาพหลายอยาง เชน แบบทดสอบ ซงคณภาพแตละอยางนนมเทคนคในการวเคราะหหลายวธ จะตองเลอกใหเหมาะสมกบชนดของเครองมอ
7. การปรบปรงแกไขเปนฉบบใชจรง เปนการปรบปรงแกไขเครองมอใหมคณภาพสงขน โดยพจารณาจากผลการวเคราะหคณภาพของเครองมอในขอ 6 ถาผลการวเคราะหคณภาพพบวา คณภาพไมต ามากนกกสามารถปรบปรงแลวน าไปใชจรงได แตถาผลการวเคราะหพบวาคณภาพต ามากกอาจตองปรบปรงแลวน าไปทดลองใชอกจนกวาจะมคณภาพดพอสมควร จงจะใชเกบรวบรวมขอมลได
สรป
ขอมล หมายถง จ านวนหรอคาทไดจากการวด ซงไดจากการรวบรวมหรอสงเกต หรอขอเทจจรง เกยวกบสงทเราศกษา ขอมลทดจะตอง มความถกตองแมนย า ความทนเวลา ความสมบรณครบถวน ความกะทดรด ความเทยงตรงกบความตองการของผใช ความตอเนอง การเกบรวบรวมขอมลตามหลกวชาการจะท าใหไดขอมลทมความถกตองและนาเชอถอและสงผลใหความรความจรงทไดมามความถกตองและเชอถอ เครองมอทนยมใชมอย 4 ประเภท ไดแก แบบทดสอบ แบบสอบถาม แบบสงเกตและแบบสมภาษณ เปนตน ลกษณะของเครองมอทดควรมความเทยงตรง อ านาจจ าแนก ความยาก ความเชอมน ความเปนปรนย มประสทธภาพ ความยตธรรม และสะดวกใช การสรางเครองมอเกบรวบรวมขอมลการวจยแตละประเภทจะมเทคนค
บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
168
และวธการแตกตางกนไปแตกอาจกลาวถงขนตอนในการสรางรวมกนได เปนขนตอนใหญ ๆ 7 ขนตอน คอ การก าหนดสงทตองการวด การเลอกประเภทของเครองมอ การเขยนขอค าถามและจดฉบบ การตรวจสอบความเทยงตรง การปรบปรงแกไขฉบบกอนทดลองใช การทดลองใชเครองมอ การปรบปรงแกไขเปนฉบบใชจรง
การวจยทางการศกษา
169
แบบฝกหด
ค าชแจง ใหทานตอบค าถามตามประเดนทก าหนดใหพอสงเขป
1. หวขอปญหาวจยตอไปน ใชเครองมอชนดใดบางในการเกบขอมล (บางหวขออาจใชเครองมอมากกวา 1 ชนด)
ก. สภาพการเรยนรของผจบชนประถมศกษาปท 6
ข. ความตองการรายการโทรทศนเพอการศกษาของโรงเรยนวงไกลกงวลในการออกอากาศประจ าภาคเรยนท 1
ค. ทศนคตทางภาษาองกฤษกบผลสมฤทธทางการเรยนภาษาองกฤษของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในสวนกลาง
ง. การศกษาประเพณการแตงกายของเยาวชนจงหวดอดรธาน
จ. สมรรถภาพของครในศตวรรษท 21 ทสงคมตองการ
2. จงอธบายถงรปแบบและขนตอนการสรางเครองมอวจยตอไปน
ก. แบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยน
ข. แบบสอบถาม
ค. แบบสมภาษณ
3. จงอธบายหลกของการสมภาษณและสงเกตมาพอสงเขป
4. ขอความตอไปนเปนขอความของเครองมอทเปนแบบสอบถาม ใหวจารณวาถกหรอผดหลกเกณฑการสรางอยางไร ถาผดใหแกใหถกดวย
ก. ทานชอบชมละครหลงขาวภาคค าประเภทใดบางและเวลาใด
ข. ทานคดวาทกคนควรเหนดวยกบความคดเหนของทานใชหรอไม ค. ทานถกหามไมใหแสดงความคดของทานใชหรอไม ง. ทานใชยาสฟนชนดนอยเสมอๆ
5. จงเปรยบเทยบขอดและขอจ ากดของการเกบขอมลโดยใชแบบสอบถามและการสมภาษณ
บทท 6 เครองมอและเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล
170
เอกสารอางอง
กสมา กาซอน และคณะ. (2551). การปรบประยกตภมปญญาพนบาน กรณการนวดผอนคลาย ในธรกจบานพกแบบชมชนมสวนรวม ของศนยสงเคราะหชาวเขา จงหวดเชยงราย. มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย. [สบคนเมอวนท 11 สงหาคม 2555].จาก http://accounting.crru.ac.th/accounting/2/files/research/1_2.pdf
นงนภส ควรญญ เทยงกมล. (2551). การวจยเชงบรณาการแบบองครวม. กรงเทพฯ: วพรนท. นภา ศรไพโรจน. (2531). หลกการวจยเบองตน. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ศกษาพร.
บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน. พมพครงท 7. กรงเทพฯ : สวรยาสาสน. พชต ฤทธจรญ. (2553). หลกการวดและประเมนผลการศกษา. พมพครงท 6. กรงเทพฯ: เฮาส ออกฟเคอรมสท. ไพศาล วรค า. (2550). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ. รตนะ บวสนธ. (2543). เอกสารค าสอนการวจยและพฒนาการศกษา. พษณโลก: คณะศกษาศาสตร
มหาวทยาลยนเรศวร.
สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต. (2555). การทดสอบทางการศกษาแหงชาตขนพนฐาน (Ordinary National Educational Test: O-NET). [สบคนเมอวนท 1 สงหาคม 2555],
จาก http://www.niets.or.th/.
สมประสงค เสนารตน. (2556). การวจยทางการศกษา. มหาสารคาม: อภชาตการพมพ. สมบต ทายเรอค า. (2551). ระเบยบวธวจยส าหรบมนษยศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 2.
กาฬสนธ: ประสานการพมพ.
Kuper, D. B. (2006). Reconsidering the minimum competency test strategy in no child
left behind: an agenda for reform. Practical assessment research & evaluation,11(1). Available online: http://pareonline.net/getvn.asp?v=11&n=1
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 7
การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
วตถประสงคเชงพฤตกรรม
เมอเรยนจบบทเรยนน ผเรยนมความสามารถดงน
1. อธบายการตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมลได 2. ยกตวอยางวธการวเคราะหคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมลได
3. วเคราะหการตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมลได
เนอหาสาระ
เนอหาสาระในบทนประกอบดวย
1. คณสมบตทบงบอกคณภาพของเครองมอ
2. การตรวจสอบคณภาพเครองมอชนดตางๆ
วธสอนและกจกรรม
กจกรรมการเรยนการสอนเรอง การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล มดงน
1. ผสอนทบทวนเกยวกบหลกส าคญของเครองมอและเทคนคทใชเกบรวบรวมขอมล
โดยการใชค าถามเปนสอ
2. ผสอนบรรยายหวขอ การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมลและชนดพรอมยกตวอยางและใหนกศกษาฝกปฏบตตามตวอยาง
3. แบงผเรยนออกเปนกลม ๆละ 4-5 คน มอบหมายใหผเรยนสรางเครองมอแตละ
ชนดตามกระบวนการตรวจสอบคณภาพของเครองมอใหครบกระบวนการแลวน าเสนอหนาชนเรยนและสมเพอนสมาชกทฟง ตอบค าถาม และอภปรายเสนอแนะ
4. ผเรยนรวมกนจดท าแผนผงความคด แลวบนทกความรเปนรายบคคล
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
172
สอการเรยนการสอน
สอการเรยนการสอนทใชประกอบกจกรรมการเรยนการสอน มดงน
1. เอกสารประกอบการเรยนการสอน การวจยทางการศกษา 2. ต ารา ไพศาล วรค า. (2550). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ.
บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน (ฉบบปรบปรงใหม). พมพครงท 7. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.
3. สไลดน าเสนอ เรอง ความรเบองตนเกยวกบการวจย
4. เครอขายอนเทอรเนต www.watpon.com , http://library.udru.ac.th
5. วทยานพนธ
6. ฐานขอมลวทยานพนธ งานวจยฉบบเตมของมหาวทยาลยไทย (Thailis)
การวดผลและการประเมนผล
จดประสงค วธการ เครองมอ เกณฑการวดและประเมนผล
1. อธบายการตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมลได
2. ยกตวอยางวธการวเคราะหคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมลได
3. สามารถวเคราะหการตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมลได
ซกถามความรความเขาใจในประเดนส าคญทกหวขอเรองการตอบค าถามและการอภปราย
แบบสงเกตพฤตกรรม
1.พฤตกรรมการแสดงออกทงการตอบค าถาม/การรวมอภปราย/การท าแบบฝกหดผานเกณฑรอยละ 80
2.ชนงานทท าสอดคลองกบจดประสงคคลอบคลมเนอหา เสนอความคดเหนชดเจน สงงานตรงเวลาผานรอยละ 80
การวจยทางการศกษา
173
บทท 7
การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
ความน า
การวจยนนเปนกระบวนการคนหาความรความจรงทงในระดบขอมลเชงประจกษและ ระดบขอสรป ดงนนผวจยจะตองสรางเครองมอวจยดงบททผานมาและจะตองมการตรวจสอบคณภาพในการใชเครองมอรวบรวมขอมลในการวจย เพอใหไดขอมลทดมคณคาดงตองการ จ าเปนตองใชเครองมอทเปนมาตรฐาน มคณภาพหลายประการประกอบกนดงน ทกขอตองมคณภาพเขาเกณฑ ในดานระดบความยาก (เฉพาะขอสอบวดผลสมฤทธองกลมและขอสอบความถนด) อ านาจจ าแนก (กรณขอสอบทกประเภทและกรณเครองมอทเปนแบบมาตราสวนประมาณคา เมอตองการเปรยบเทยบระหวางกลม) ความเทยงตรงตามเนอหา (กรณขอสอบวดผลสมฤทธองกลมและองเกณฑ) เมอทกขอทมคณภาพตามขอ 1 มารวมกนเปนฉบบ เครองมอทงฉบบนนตองมคณภาพในดานความเทยงตรง และความเชอมน ดงนนในบทนในบทนจะไดน าเสนอวธการหาคณภาพของเครองมอชนดตางๆ ทผวจยจ าเปนตองใชในการพฒนาเครองมอส าหรบการเกบรวบรวมขอมล
คณสมบตทบงบอกคณภาพของเครองมอ
คณภาพเครองมอ เปนคณลกษณะทบงถงความสามารถของเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเพอการวจย การหาคณภาพของเครองมอ เปนกระบวนการทท าใหไดมาซงดชนหรอตวบงชถงคณภาพของเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลในการวจย คณสมบตหรอดชนทบงบอกถงคณภาพของเครองมอทส าคญไดแก ความเทยงตรง ความเชอมน ความยาก และอ านาจจ าแนก ซงเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลแตละชนดจะมตวบงชถงคณภาพแตกตางกนโดยการหาคณภาพของแบบทดสอบ คณภาพของแบบทดสอบทสามารถหาดชนหรอตวบงชมายนยนระดบคณภาพได ไดแก ความเทยงตรง ความเชอมน ความยาก และอ านาจจ าแนก การหาคณภาพของแบบสอบถาม ไดแก ความเทยงตรง ความเชอมน และอ านาจจ าแนกและแบบสมภาษณและ แบบสงเกต ไดแก ความเทยงตรง และความเชอมน (ไพศาล วรค า, 2550 : 253-
255) จะเหนวาคณสมบตทบงชถงคณภาพของเครองมอในการวจยจะประกอบดวย ความเทยงตรงและความเชอมนเปนหลก สวนอ านาจจ าแนกนนจะใชเฉพาะในกรณของแบบทดสอบ
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
174
และแบบสอบถาม (เฉพาะทเปนแบบวดคณลกษณะสวนบคคล เชน การวดบคลกภาพ แบบวดเชาวอารมณ เปนตน และความยากสามารถใชไดเฉพาะในกรณแบบทดสอบเทาน น ซงประกอบดวยดงน (ไพศาล วรค า, 2550: 254-256 ; สมประสงค เสนารตน, 2556 : 87-89)
1. ความเทยงตรง
ผวจยจะพบวาคาความเทยงตรงของเครองมอนนทกชนดตองหาคณภาพซงมวธการดงน ความเทยงตรง (Validity) หมายถง ความถกตองแมนย าของเครองมอในการวดสงทตองการจะวด หรอความสอดคลอง เหมาะสมกบผลการวดกบเนอเรอง หรอเกณฑ หรอทฤษฏเกยวกบลกษณะทมงวด ความเทยงตรงจงถอเปนคณสมบตทเกยวของกบคณภาพดานความถกตองของผลทไดจากการวด หรอกลาวอกนยหนงกคอ ความเทยงตรงเปนความใกลเคยงกนระหวางคาทวดกบคาทแทจรง ถาคาทวดไดใกลเคยงกบคาทแทจรง กถอวาการวดมความเทยงตรงมากขนเพยงนน ความเทยงตรงของเครองมอจ าแนกได 3 ประเภท ดงน
1.1. ความเทยงตรงเชงเ นอหา (Content Validity) หมายถง คณสมบตของเครองมอทสามารถวดไดตรงตามเนอหาทจะวด หรอเปนดชนทบงบอกวาเนอหาของเครองมอหรอเนอหาของขอค าถามวดไดตรงตามเนอหาของเรองทตองการวด ดงนนประเดนส าคญของความเทยงตรงเชงเนอหาจงอยทการเลอกใชกลมตวอยางเนอเรองทเปนตวแทน (Representative sample )
ของมวลเนอเรองทตองการวด วาเปนตวแทนของเนอหาทงหมดและมความเพยงพอ (Adequate) ตอการวดเนอเรองนนหรอไม การตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาจงอาศยกระบวนการตรวจสอบโดยกลมผเชยวชาญทเปนอสระจากกน ชวยพจารณาตวอยางเนอเรองในเครองมอวดวามขอบเขตทครอบคลมและเปนตวแทนมวลเนอเรองทตองการวดเพยงใด ส าหรบเครองมอประเภททดสอบ การสรางแบบทดสอบใหมความเทยงตรงเชงเนอหานน ผวจยควรท าการวเคราะหเนอหาและพฤตกรรมทตองการวดกอน โดยการสรางผงขอสอบจากตารางก าหนดลกษณะขอสอบ (Table
of Specification) เชน ตารางวเคราะหหลกสตร เปนตน จากนนจงเขยนขอสอบตามผงขอสอบนน ซงเปนแนวทางหนงทจะท าใหแบบทดสอบนนมความเทยงตรงเชงเนอหา จากนนกน าเสนอใหผเชยวชาญพจารณา เพอใหเกดความมนใจและสามารถหาดชนบงชความเทยงตรงเชงเนอหาเครองมอได การตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลส าหรบการวจยทกประเภท ไมวาจะเปนแบบทดสอบ แบบสอบถาม แบบสงเกต แบบสมภาษณ สามารถหาความเทยงตรงเชงเนอหาไดเชนเดยวกน การตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาทจะตองด าเนนการกอนน าไปทดลองใช โดยการน านยามเชงทฤษฏ นยามเชงปฏบตการ โครงสรางของขอค าถาม (รวมทงค าตอบ ส าหรบกรณทก าหนดค าตอบใหผตอบเลอก)ใหผเชยวชาญพจารณา
การวจยทางการศกษา
175
ความสอดคลองระหวางขอค าถามกบประเดนทตองการวด วตถประสงคหรอนยามศพท ในแบบฟอรมรายงานผลการตรวจสอบเครองมอ ส าหรบจ านวนผเชยวชาญทจะท าใหการตรวจสอบความสอดคลองควรจะมตงแต 3 คนขนไป เพอหลกเลยงความคดเหนทแบงเปน 2 ดาน ดงนนควรจะใชจ านวนผเชยวชาญเปนจ านวนค เชน 3 คน 5 คน หรอ 7 คน เปนตน สวนคณสมบตของผเชยวชาญทจะตองสอดคลองกบสาขาวชาของเครองมอทตองการตรวจสอบ เชน ถาเปนการวดตวแปรทางจตวทยากควรมผเชยวชาญทางดานจตวทยา ผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล และผเชยวชาญทางดานภาษา เปนตน ซงจะสามารถประเมนความสอดคลองและใหขอเสนอแนะเกยวกบเครองมอครบทงในสวนของเนอหา ลกษณะขอค าถามและความเหมาะสมของภาษาทใช
1.2 ความเทยงตรงตามเกณฑสมพนธ (Criterion-related Validity) เปนความสอดคลองสมพนธกนระหวางคะแนนจากเครองมอทผวจยสรางขนกบเกณฑภายนอก (Criterion) ทสามารถใชวดคณลกษณะทตองการนนได เกณฑภายนอกนอาจเปนคะแนนจากแบบวดอน หรอวธการอนๆทวดสภาพปจจบนหรอสภาพในอนาคตของกลมตวอยางไดตรงตามคณลกษณะทตองการวด ความเทยงตรงตามเกณฑสมพนธแบงออกเปน 2 ประเภท คอ
1.2.1 ความเทยงตรงเชงสภาพ หรอความเทยงตรงรวมสมย (Concurrent
Validity) หมายถง ความสอดคลองสมพนธระหวางคะแนนทไดจากแบบวดอนๆ ทก าหนดไวในชวงเวลาเดยวกน หรอวธการอนๆ ทวดสภาพปจจบนของกลมตวอยาง เชน การหาความเทยงตรงของแบบการวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ผวจยอาจใชเกณฑสมพนธจากวธการสงเกตการท าการทดลองของนกเรยน ในชนเรยนมาในชวงเวลาหนง หากคะแนนทผสอบไดจากแบบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ใหผลสอดคลองสมพนธกบเกณฑ (ทไดจากการสงเกต) แสดงวาแบบวดนสามารถวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรไดตรงตามสภาพปจจบน ขนตอนในการหาความเทยงตรงเชงสภาพอาจด าเนนการตอไปดงน
1.2.1.1 ก าหนดเกณฑภายนอกทจะน ามาหาความสอดคลองสมพนธ เชน คะแนนพฤตกรรมทตองการวดทไดจากการสงเกต หรอคะแนนจากแบบวดอนทมความเทยงตรงอยแลว
1.2.1.2 น าเครองมอวดทผวจยสรางขนไปทดสอบกบกลมตวอยางกลมเดม
1.2.1.3 หาคาความสมพนธของคะแนนจากเครองมอวดทสรางขนกบเกณฑภายนอก
1.2.1.4 ตดสนผลทไดจากขอ 3 ถามความสมพนธกนสง (มคาสมประสทธสหสมพนธสง) แสดงวาเครองมอวดทผวจยสรางขนมความเทยงตรงเชงสภาพ
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
176
1.2.2 ความเทยงตรงเชงพยากรณ (Predictive Validity) หมายถง ความสามารถของเครองมอทจะบงบอกผลทวดในขณะนนไดถกตองตามสภาพทแทจรงในอนาคต โดยอาศยความสมพนธระหวางคะแนนของเครองมอกบคะแนนเกณฑสมพนธซงจะปรากฏในอนาคต เชน แบบทดสอบความถนดทางการเรยนทสรางขนเพอท านายผลการเรยนในอนาคต กอาจใชคะแนนเฉลยสะสมปสดทายกเปนเกณฑสมพนธ ซงการค านวณหาความเทยงตรงเชงพยากรณนอาจตองเสยเวลารอคอย แนวทางหนงทไมท าใหเสยเวลากคอ เลอกแบบทดสอบทมผสรางไวแลว และมความเทยงตรงเชงพยากรณสงมาเปนเครองมอเปรยบเทยบ โดยน าเครองมอดงกลาวมาวดกบกลมตวอยาง พรอมกบแบบวดทผวจยสรางขน แลวหาความสมพนธระหวางคะแนนระหวางแบบวดทงสองฉบบ ขนตอนในการหาความเทยงตรงเชงพยากรณอาจด าเนนการไดดงน
1.2.2 1 นยามหรอก าหนดเกณฑ ซงตองตรงกบพฤตกรรมทจะพยากรณ เชน เกรดเฉลย (GPA = Grade Point Average ) 1.2.2.2 สรางแบบทดสอบทจะใชเปนตวพยากรณ (predictor) น าไปทดสอบกบกลมตวอยางทศกษา 1.2.2. 3 รอจนกระทงพฤตกรรมทตองการพยากรณนนปรากฏ โดยพจารณาจากเกณฑ (Criterion) หรอน าแบบทดสอบทวดคณลกษณะเดยวกนทมความเทยงตรงเชงพยากรณสงมาทดสอบกบกลมตวอยาง
1.2.2.4 หาความสมพนธระหวางคะแนนของแบบทดสอบทใชเปนตวพยากรณในขอ 2 กบเกณฑในขอ 3 ถามความสมพนธกนสง แสดงวา แบบทดสอบนนมความเทยงตรงเชงพยากรณ
การหาความเทยงตรงเชงสภาพกบความเทยงตรงเชงพยากรณ จะมกระบวนการทคลายกนมาก และเปนการหาความสมพนธเชนเดยวกน แตกตางกนตรงทเวลาในการวดเกณฑ กลาวคอ หากวดเกณฑพรอมกบการทดลองใชแบบวดทสรางขนจะเปนความเทยงตรงเชงสภาพ หากวดเกณฑในอนาคตจะเปนความเทยงตรงเชงพยากรณ สวนการหาความสมพนธระหวางคะแนนของแบบวดทสรางขนกบคะแนนเกณฑ ทงกรณของเกณฑปจจบนและเกณฑในอนาคต จะใชการหาคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยสน (Pearson Product-
Moment Correlation Coefficient)
1.3 ความเทยงตรงเชงทฤษฏหรอความเทยงตรงเชงโครงสราง (Construct
Validity) หมายถง ความสามารถของเครองมอทสามารถวดไดตรงตามขอบเขต หรอครบตามคณลกษณะยอยๆของสงทตองการทระบไวในทฤษฏเกยวกบคณลกษณะนนๆซงโดยทวไปตวแปร
การวจยทางการศกษา
177
ทเปนคณลกษณะ (trait) มกจะมโครงสรางขององคประกอบในเชงทฤษฏ บางทจงถกเรยกวาความเทยงตรงเชงโครงสราง การหาความเทยงตรงเชงทฤษฏจงนยมใชเครองมอการวดตวแปรคณลกษณะ หรอตวแปรแฝงทมการนยามเชงทฤษฏ เชน เชาวนปญญา เจตคต ความเชอ คานยม เชาวอารมณ เปนตน โดยคณลกษณะเหลานสงเกตโดยตรงไมได จะสงเกตไดเฉพาะผลทเกดขนเทานน การตรวจสอบความความเทยงตรงเชงทฤษฏสามารถด าเนนการไดหลากหลายวธ เชน
1.3.1 วธตดสนโดยผเชยวชาญ เปนการใหกลมผเชยวชาญตรวจสอบหรอความเหมาะสมของทฤษฏทน ามาใช นยาม ผงขอค าถามและคณภาพของขอค าถาม ซงเปนหลกฐานเบองตนทน ามาใชสนบสนนความความเทยงตรงเชงทฤษฏ ผวจยจงตองน าเสนอทฤษฏและนยามของคณลกษณะทตองการวด ผงขอค าถามของแบบวดและแบบวดนนตอกลมผเชยวชาญ เพอท าการตรวจสอบทฤษฏ นยาม โครงสราง องคประกอบของคณลกษณะทมงวดนนวามความเหมาะสมสอดคลองกบทฤษฏอนอนเปนทยอมรบกนทวไปหรอไม เพยงไร ผงขอค าถามมการครอบคลมและเปนตวแทนของคณลกษณะทตองการวดไดดเพยงไร คณภาพการเขยนขอค าถามแตละขอเปนไปตามผงขอค าถามหรอไม และสามารถวดไดตรงกบคณลกษณะทตองการวดไดดเพยงไร ถาผเชยวชาญมความเหนวาขอค าถามนนสามารถวดคณลกษณะทตองการวดได 80% ของความคดเหนของผเชยวชาญทงหมด แสดงวาขอค าถามนนใชได
1.3.2 วธเปรยบเทยบคะแนนระหวางกลมรชด (Comparing the scores of
known groups) หากคณลกษณะทตองการวดนนมความแตกตางกนระหวางกลมบคคลอยางเหนไดชด หรอผวจยทราบแนชดวาคณลกษณะทตองการวดนนมในกลมบคคลกลมหนง และไมมในกลมบคคลอกกลมหนง เชน กลมทประสบความส าเรจกบกลมทไมประสบความส าเรจ หรอกลมทมประสบการณกบกลมทไมมประสบการณ เปนตน การเปรยบเทยบคะแนนทวดไดระหวางกลมททราบแนชดแลววามคณลกษณะทตองการวดแตกตางกน (Known groups) กจะเปนหลกฐานสวนหนงทใชสนบสนนความความเทยงตรงเชงทฤษฏได โดยถาเครองมอสามารถวดคณลกษณะทสนใจนนไดจรง ผลการวดจะตองมความแตกตางระหวางกลม การเปรยบเทยบคะแนนระหวางกลมนอาจใชวธการหาสถต เพอทดสอบความแตกตางระหวางกลม เชน การทดสอบ (t-test) การวเคราะหความแปรปรวนหรอการทดสอบไคสแควร เปนตน
1.3.3 วธการเปรยบเทยบคะแนนจากการทดลอง (Comparing the scores
from an experiment) โดยทวไปทฤษฏตางๆจะสามารถพยากรณหรอคาดการณผลทจะตามมาจากปรากฏการณใดๆได หรอหากมการเปลยนแปลงเงอนไขของการจดกระท าตามการทดลอง จะท าใหเกดการเปลยนแปลงของคณลกษณะทตองการศกษานนระหวางกลมทดลอง กอนและหลงการไดจดกระท ากบตวแปรทดลองแลว เชน ตามทฤษฏคาดหมายไววา คะแนนวตกกงวลของบคคล
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
178
จะแปรเปลยนไปตามสถานการณทเผชญ ถาสรางสถานการณใหเกดความวตกกงวลในระดบตางๆใหกบกลมตวอยาง แลวใชแบบวดความวตกกงวลกนาจะไดคะแนนความวตกกงวลทระดบตางๆกนตามสถานการณทสรางขน แบบวดทสามารถใหคะแนนการวดไดสอดคลองกบสถานการณททดลองตามความคาดหมายของทฤษฏ กจะมความความเทยงตรงเชงทฤษฏ
1.3.4 วธวเคราะหเมตรกซลกษณะหลากหลายวธ (Multi-trait Multi-method
Matrix: MTMM) เปนการตรวจสอบความความเทยงตรงเชงทฤษฏทอาศยการวเคราะหความสมพนธระหวางการวดหลายๆลกษณะ (Multi-trait) โดยใชวธการวดหลายๆวธหรอแบบวดหลายๆชด (Multi-method) โดยมงตรวจสอบความเหมาะสมของเครองมอหลายๆชดในการวดลกษณะใดลกษณะหนงทสนใจศกษา
1.3.5 วธวเคราะหองคประกอบ (Factor Analysis) ในกรณทคณลกษณะท
ตองการวดมโครงสรางขององคประกอบยอยๆตามทฤษฏ หลกฐานอยางหนงทสามารถน ามาใชสนบสนนความเทยงตรงเชงทฤษฏกคอ ความความเทยงตรงตามองคประกอบ (Factor Validity) ซงเปนคณสมบตของเครองมอวดทสามารถวดไดตรงตามองคประกอบทตองการวด การหาความเทยงตรงเชงทฤษฏในลกษณะของความเทยงตรงตามองคประกอบน สามารถใชเทคนค การวเคราะหองคประกอบ (Factor Validity) ซงเปนเทคนคทางสถตส าหรบวเคราะหความสมพนธระหวางตวแปรทสงเกตคาได เพอหาลกษณะรวมของกลมตวแปรเหลานน ลกษณะรวมกนนเรยกวา องคประกอบ (Factor) ดงนน องคประกอบจงเปนลกษณะทใชอธบายความผนแปรของกลมตวแปร และเปนตวแปรเชงสมมตฐานทไมสามารถสงเกตไดโดยตรง แตทฤษฏจะเปนตวก าหนดลกษณะหรอโครงสรางทเกดจากการเกาะกลมกนของตวแปรสงเกตไดทมความสมพนธสง การวเคราะหองคประกอบจะท าใหไดหลกฐานสนบสนนความเทยงตรงเชงทฤษฏวา 1) แบบวดนนสามารถวดลกษณะไดสอดคลองกบโครงสรางทางทฤษฏของลกษณะทตองการวดเพยงไร หรอวดองคประกอบรวมไดตรงตามลกษณะทตองการวดเพยงไร การวเคราะหองคประกอบนนม 2 แบบดงนการวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis : EFA) การวเคราะหองคประกอบเชงยนยน (Confirmatory Factor Analysis: CFA)
การวจยทางการศกษา
179
1.2 มอ านาจจ าแนก (Discrimination power) คอ ความสามารถของเครองมอในการจ าแนกบคคลออกเปนกลม เชน กลมเกง- กลมออน กลมรอบร- กลมไมรอบร กลมผานเกณฑ-กลมไมผานเกณฑ ทวดแลวสามารถแบงลกษณะของผถกวดออกไดชดเจน
1.3 มความยาก (Difficulty) คอ สดสวนทแสดงวาขอสอบนนมคนท าถกมากหรอนอย ถามคนท าถกมากกเปนขอสอบงาย ถามคนท าถกนอยกเปนขอสอบยาก เครองมอทมคาความยากอยระหวาง .20 ถง .80 ใชในแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนหรอแบบทดสอบความถนดกไดทเปนขอสอบในระบบองกลม
1.4 มความเชอมนหรอความเทยง (Reliability) คอ คณสมบตของเครองมอทวดไดผลคงทแนนอน ไมวาวดกครง เมอไร ท ไหน ถาสงทวดคงทเปรยบไดกบไมบรรทดจะวดกครงกไดความยาวเทาเดม สามารถประมาณคาความเชอมนไดหลายวธ ดงน
1.4.1 การหาคาความเชอมนแบบความคงทท าไดโดยวธการวดซ า คอ ใชเครองมอชดเดมวดผถกวดสองครงในเวลาหางกนพอสมควรแลวน าผลการวดทงสองครงมาหาความสมพนธกน ถาคาสมประสทธสหสมพนธมคาสงแสดงวามความเชอมนสง
1.4.2 การหาคาความเชอมนแบบเทาเทยม ท าไดโดยวธใชเครองมอทมลกษณะคขนาน ไปวดผถกวดกลมเดยวกนพรอมกนหรอเวลาใกลเคยงกนแลวน าผลทงสองชดมาหาความสมพนธกนถาคาสมประสทธสหสมพนธมคาสงแสดงวามความเชอมนสง
1.4.3 การหาความเชอมนแบบความสอดคลองภายใน เปนวธทใชวดครงเดยวน าคามาหาความสอดคลองกนระหวางผลการวดรายขอหรอความเปนเอกพนธของเนอหารายขอ โดยสามารถประมาณคาความเชอมนไดหลายวธ เชน วธแบงครง วธของคเดอร-รชารดสน วธสมประสทธแอลฟาของคอนบราค และวธความแปรปรวนของฮอยท เปนตน
การตรวจสอบคณภาพเครองมอชนดตางๆ
ในการตรวจสอบคณภาพเครองมอจะมการตรวจสอบอย 2 สวน คอ การตรวจสอบคณภาพเครองมอเปนรายขอ (การหาคาความเทยงตรง ความยากและอ านาจจ าแนก) และการตรวจสอบคณภาพเครองมอทงฉบบ (ความเชอมน) ในเอกสารเลมนจะกลาวถงวธการตรวจสอบคณภาพทนยมใช เชน แบบทดสอบองกลม แบทดสอบองเกณฑ และแบบสอบถามทเปนแบบมาตราสวนประมาณคา โดยมรายละเอยดดงตอไปน (ไพศาล วรค า, 2550: 255 – 259 ; สมประสงค เสนารตน,
2556 : 90-109)
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
180
2.1 การตรวจสอบคณภาพของแบบทดสอบ
การตรวจสอบคณภาพของแบบทดสอบ อาจจ าแนกไดเปน 2 กลม คอ แบบทดสอบวดผลสมฤทธองกลมและแบบทดสอบความถนด กบแบบทดสอบวดผลสมฤทธองเกณฑ ดงจะกลาวตามล าดบ (บญชม ศรสะอาด, 2545: 94-119)
1. การวเคราะหคณภาพขอสอบ (Item Analysis) หมายถงการตรวจสอบถงความเหมาะสมของขอสอบรายขอจากแบบวดทสรางขนเพอการพฒนาและปรบปรงแกไขใหไดขอสอบทมคณภาพดตามเกณฑ ทก าหนดไว การวเคราะหขอสอบท าไดท งดานคณภาพ ไดแก ความเทยงตรง และดานปรมาณ ไดแก ความยาก อ านาจจ าแนก ความไวของการเรยนร (โชต เพชรชน,
2549: 47)
แบบวดทนยมน ามาวเคราะหมากทสด ไดแก แบบวดชนดเลอกตอบ ซงก าหนดการตรวจใหคะแนน ตอบถกได 1 ตอบผดได 0 คะแนน การทนยมน าแบบวดชนดเลอกตอบมาวเคราะห มเหตผลวาเปนขอสอบทสามารถวดไดครอบคลมหลกสตรและวดพฤตกรรมตางๆ ดานพทธพสยไดตามทตองการ สามารถเกบไว ใชไดหลายครง คมคากบการลงทนและสามารถน ามาวเคราะหและปรบปรงแกไขเพอใหมคณภาพด การวเคราะหขอสอบจงมประโยชน ดงน
1.1 ท าใหไดแบบวดทมความเทยงตรงและมความเชอมนในการน าไปใช
1.2 ท าใหทราบคณภาพของขอสอบรายขอเกยวกบความยาก และระดบความสามารถในการจ าแนกคนเกงออกจากคนไมเกง หรอจ าแนกคนรกบคนไมรออกจากกนได
1.3 ท าใหการสอบมมาตรฐานไดผลตรงกบสงทตองการวดและเชอมนไดซงจะน าไปสการพฒนา หรอปรบปรงการศกษาทตรงประเดน
สรปไดวา การวเคราะหคณภาพแบบวด หมายถง การตรวจสอบความเหมาะสมของขอสอบรายขอ และความเหมาะสมของแบบวดทงฉบบทสรางขนวาเปนไปตามเกณฑทก าหนดหรอไม เพอท าใหไดแบบวดทดมคณภาพชวยใหการวดและประเมนผลมประสทธภาพดยงขน
2 วธการวเคราะหคณภาพแบบวด วธการวเคราะหคณภาพของแบบวดขนกบชนดของแบบวด ในบทนจะกลาวถงเฉพาะวธการทใชกบแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนทจ าแนกเปน 2 กลม ไดแก แบบวดองกลม และแบบวดองเกณฑ ซงจะน าเสนอตามล าดบ ดงแสดงในตารางท 7. 1
การวจยทางการศกษา
181
ตารางท 7. 1 วธการวเคราะหหาคณภาพแบบองกลมและแบบองเกณฑ
แบบวดองกลม แบบวดองเกณฑ 1. การวเคราะหคณภาพขอสอบ แบบท 1 รายขอเฉพาะตวถก แบบท 2 รายขอทกตวเลอก
- ความยาก (Difficulty)
- อ านาจจ าแนก (Discrimination)
1. การวเคราะหคณภาพขอสอบ
แบบท 1 คาอ านาจจ าแนกจากผลการสอบสองครง เชน ดชนเอส (Sensitivity Index)
แบบท 2 คาอ านาจจ าแนกจากผลการสอบครงเดยว เชน ดชนบ (B-Index)
2. การวเคราะหคณภาพแบบวด
- ความเทยงตรง
- ความเชอมน มหลายวธ ไดแก วธสอบซ า วธใชแบบวดคขนาน วธแบงแบบวดครงฉบบ
วธของคเดอร-รชารดสน
วธของครอนบาค
2. การวเคราะหคณภาพแบบวด
- ความเทยงตรง
- ความเชอมน มหลายวธ ไดแก
วธของคารเตอร วธของลวงสตน
วธของโลเวท
2.1 การวเคราะหคณภาพรายขอของแบบวดองกลม
การวเคราะหคณภาพรายขอสอบของแบบวดแบบองกลม มทงการวเคราะหรายขอความเทยงตรงตามเนอหา คาความยาก คาอ านาจจ าแนก เฉพาะตวถก และการวเคราะหรายขอทกตวเลอก ซงจะกลาวรายละเอยดตามล าดบ
2.1.1 ความเทยงตรงตามเนอหาของแบบทดสอบองกลม
การตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหามวะการดงน (สมประสงค เสนารตน, 2556: 90-91)
2.1.1.1 นยามตวแปรหรอคณลกษณะทตองการวด จากการวเคราะหเนอหาและจดมงหมายของหลกสตร
2.1.1.2 เขยนขอสอบตามนยามเนอหาทตองการวด น าเสนอนยามศพท ตาราง
ก าหนดพฤตกรรมบงช
2.1.1.3 ใหผเชยวชาญการตรวจสอบความสอดคลองระหวางขอสอบกบนยาม
เนอหาท
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
182
ตองการวด (นกวจยจะตองสงนยามเนอหาและขอสอบพรอมเฉลยไปใหผเชยวชาญ) ควรจะมตงแต 3 คนขนไป เพอหลกเลยงความคดเหนทแบงเปน 2 ดาน ดงนนควรจะใชจ านวนผเชยวชาญเปนจ านวนค เชน 3 คน 5 คน หรอ 7 คน เปนตน สวนคณสมบตของผเชยวชาญทจะตองสอดคลองกบสาขาวชาของเครองมอทตองการตรวจสอบ เชน ถาเปนการวดตวแปรทางจตวทยากควรมผเชยวชาญทางดานจตวทยา ผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล และผเชยวชาญทางดานภาษา เปนตน ซงจะสามารถประเมนความสอดคลองและใหขอเสนอแนะเกยวกบเครองมอครบทงในสวนของเนอหา ลกษณะขอค าถามและความเหมาะสมของภาษาทใช โดยผลการตรวจสอบความสอดคลองของผเชยวชาญม 2 แบบ ไดแก
3.1 เกณฑการใหคะแนนเปนแบบ +1,0 และ -1 ผเชยวชาญประเมนความสอดคลองและใหขอเสนอแนะเกยวกบเครองมอ คอ
ใหคะแนน +1 เ มอแนใจวาขอสอบขอน นว ดไดสอดคลองกบเนอหาวชาและจดประสงคการเรยนร ใหคะแนน 0 เมอไมแนใจวาขอสอบขอน นว ดไดสอดคลองกบเนอหาวชาและจดประสงคการเรยนร ใหคะแนน -1 เ มอแนใจวาขอสอบขอน นว ดไมสอดคลองกบเนอหาวชาและจดประสงคการเรยนร 3.2 เกณฑการใหคะแนนเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5,4,3,2,และ1 ผเชยวชาญประเมนความสอดคลองและใหขอเสนอแนะเกยวกบเครองมอ คอ
ให 5 คะแนน หมายถง ขอสอบขอนนวดไมสอดคลองกบเนอหาวชาและจดประสงคการเรยนรมากทสด
ให 4 คะแนน หมายถง ขอสอบขอนนวดไมสอดคลองกบเนอหาวชา และจดประสงคการเรยนรมาก
ให 3 คะแนน หมายถง ขอสอบขอนนวดไมสอดคลองกบเนอหาวชา และจดประสงคการเรยนรปานกลาง
ให 2 คะแนน หมายถง ขอสอบขอนนวดไมสอดคลองกบเนอหาวชา และจดประสงคการเรยนรนอย
ให 1 คะแนน หมายถง ขอสอบขอนนวดไมสอดคลองกบเนอหาวชา และจดประสงคการเรยนรนอยทสด
4. น าผลการตรวจสอบของผเชยวชาญมาค านวณหาดชนทบงบอกถงความ
การวจยทางการศกษา
183
เทยงตรงเชงเนอหาซงค านวณไดจากความสอดคลองระหวางประเดนทตองการวดกบขอค าถามทสรางขน ดชนนเรยกวา ดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบวตถประสงค ( Item-Objective
Congruence Index : IOC ) โดยแปลงระดบความสอดคลองเปนคะแนนดงนและหาดชนความสอดคลองไดจาก
IOC N
R (7.1)
เมอ R แทน คะแนนของผเชยวชาญ
R แทน ผลรวมของคะแนนผเชยวชาญ
N แทน จ านวนของผเชยวชาญ
5. เกณฑในการคดเลอกขอค าถามนน พจารณาจากเสยงสวนใหญของผเชยวชาญ
เหนวาสอดคลอง กถอวาขอค าถามนนมความเทยงตรงเชง เลอกขอค าถามทมความสอดคลอง IOC
ตงแต .50 ขนไปส าหรบแบบใหคะแนน +1,0 และ -1 และความสอดคลอง IOC ตงแต 3.51 ขนไปส าหรบแบบใหคะแนน 5,4,3,2,และ 1 การน าเสนอความเทยงตรงเชงเนอหาในรายงานการวจย นอกจากการน าเสนอดชนความสอดคลอง (IOC) ของขอค าถามแตละขอแลว ผวจยควรระบคณสมบตของผเชยวชาญทตรวจสอบเครองมอ เชน วฒการศกษา ประสบการณการท างาน ผลงานทางวชาการ เปนตน โดยคณสมบตเหลานจะตองสอดคลองกบสาขาวชาของเครองมอทตองการตรวจสอบ
1.1.2 การหาความยาก มวธการดงน (สมนก ภททยธน, 2549: 146) ความยาก (Difficulty) หมายถง สดสวนระหวางจ านวนคนตอบถกกบจ านวนคนสอบ ทงหมด ใชสญลกษณตว P มาจากค าวา Proportion หรอ Percentage คา P ทเหมาะสมอยในชวง .20 ถง .80 อาจใชเทคนค 25 % หรอ 27 % ของ จง เต ฟาน (Chung The Fan) หรอ กลาววาอาจใชในชวง 25 % ถง 50 % กได ขนกบจ านวนผสอบใหถอหลก เชน ถาผสอบจ านวนมาก (หลกรอยหลกพน) ควรใชเทคนค 25 % และถาประมาณ 40-50 คน ควรใชเทคนค 50 % เปนตน
สตรทใชค านวณคาความยากของตวถก R R
n
H LPi
2 (7.2)
สตรทใชค านวณคาความยากของตวลวง C C
n
H LPc
2 (7.3)
เมอ i
P แทน คาความยากรายขอของตวถก
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
184
C
P แทน คาความยากของตวลวงนน
R
H แทน จ านวนคนกลมสงตอบถกขอนน
R
L แทน จ านวนคนกลมต าตอบถกขอนน
C
H แทน จ านวนคนกลมสงตอบตวลวงนน
C
L แทน จ านวนคนกลมต าตอบตวลวงนน
n แทน จ านวนคนกลมใดกลมหนง
ความยากมาตรฐาน (Delta) แทนดวยสญลกษณ ∆ ความยากมาตรฐานเปนความยากท แปลงคาใหอยในรปของคะแนนมาตรฐานจงมหนวยเทากน ท าใหสามารถเปรยบเทยบกนได และน ามาหาคาเฉลยไดของขอสอบทงฉบบได ท าไดจากสตร ดงน
∆ = 4Z + 13 (7.4)
เมอ ∆ แทน คาความยากมาตรฐาน
Z แทน คาความยาก (p) ทถกแปลงมาเปนคะแนนมาตรฐานซ ถาขอสอบขอนนมคา ∆ นอย (ตวถก) แสดงวา ขอสอบขอนนงาย
ถาขอสอบขอนนมคา ∆ มาก (ตวถก) แสดงวา ขอสอบขอนนยาก ถาขอสอบขอบนมคา ∆ = 13 (ตวถก) แสดงวา ขอสอบขอนนมคาความยากเฉลย
ปานกลางพอด (ซงตรงกบคา P = .50) 2.1.3 การหาคาอ านาจจ าแนก (Discrimination: r) มวธการดงน (สมนก ภททยธน,2549: 146 - 151) อ านาจจ าแนก คอ ผลตางระหวางสดสวนของจ านวนคนตอบถกในกลมสงและกลมต ากบจ านวนคนในกลมสงหรอกลมต า คา r ทเหมาะสมคอ .20 ขนไป ถาคา r เขาใกล 1.00 ขอสอบนนยงมอ านาจจ าแนกสง ถาคา r ยงเขาใกล .00 ขอสอบนนมอ านาจจ าแนกนอยลงๆ ถาคา r =.00 ขอสอบนนไมมอ านาจจ าแนก (จ านวนคนในกลมสงกบคนในกลมต าตอบขอนนถกเทากน) และถาคา r เปนลบแสดงวาจ านวนคนในกลมต าตอบขอนนถกมากกวาจ านวนคนในกลมสง จงเปนขอสอบทใชไมได มสตรทใชค านวณและเกณฑทใชพจารณา ดงน
สตรทใชค านวณคาอ านาจจ าแนกของตวถก R R
i
H Lr
n (7.5)
สตรทใชค านวณคาอ านาจจ าแนกของตวลวง C C
C
L Hr
n (7.6)
เมอ i
r แทน คาอ านาจจ าแนกรายขอของตวถก
C
r แทน คาอ านาจจ าแนกของตวลวงนน
การวจยทางการศกษา
185
ซงกระบวนการในการหาคาความยากและคาอ านาจจ าแนกแบบองกลมมขนตอนดงน (บญชม ศรสะอาด, 2545: 81-84)
การวเคราะหขอสอบของแบบทดสอบวดผลสมฤทธองกลม และแบบทดสอบความถนด มจดมงหมายเพอทราบระดบความยาก กบอ านาจจ าแนก แบบทดสอบทจะน ามาวเคราะหตองเปนแบบเลอกตอบทถอการตอบถกให 1 คะแนน ตอบผดให 0 คะแนน น าแบบทดสอบทจะวเคราะหไปทดสอบกบผทเรยนเรองนนจบแลว (กรณแบบทดสอบวดผลสมฤทธองกลม) หรอกลมตวอยางของประชากรทมงใชแบบทดสอบนนวด (กรณแบบทดสอบความถนด) ตรวจใหคะแนนเปนรายขอ แลวรวมคะแนนทกขอ จากนนด าเนนการวเคราะหตามล าดบตอไปน
1. เรยงกระดาษค าตอบจากผทไดคะแนนสงสดลงไปถงผทไดคะแนนต าสด
2. แบงกลมสงกลมต า กลมละ 27% ของผเขาสอบทงหมด โดยเอา 0.27 ไปคณจ านวนผเขาสอบ เชน ถาผเขาสอบ 80 คน 27% ของ 80 คน = 0.27 x 80 = 21.6 คดเปนจ านวนเตมได 22 คน ดงนนจะมกลมสงและกลมต ากลมละ 22 คน กลมสงไดแกพวกทไดคะแนนสงสด 22 คน และกลมต ากคอพวกทไดคะแนนต าสด 22 คน กรณนบมาไดถงคนท 22 แลวมคนไดคะแนนซ ากนกเลอกเอากระดาษค าตอบของคนใดคนหนงโดยวธสม
3. ในแตละขอนบจ านวนคนท าถกในกลมสง (HR) และจ านวนคนท าถกในกลมต า (LR)
4. ค านวณหาระดบความยากแตละขอจากสตร 7.2 และอ านาจจ าแนกของแตละขอจากสตรท 7.5 ดงแสดงในตวอยางท 7.1
ตวอยางท 7.1 จากการหาจ านวนคนในกลมสงและกลมต าทตอบถกในแตละขอ กลมสงม 22 คน เทากนกบกลมต า ผลปรากฏดงในตาราง จงหาคาความยากและอ านาจจ าแนกของแตละขอ
ขอท 1 2 3 4 5 6
จ านวนคนกลมสงตอบถก (HR) 20 22 9 13 15 12
จ านวนคนในกลมต าทตอบถก (LR) 10 0 17 5 15 8
ระดบความยาก (P) .68 .50 .59 .41 .68 .45
อ านาจจ าแนก (r) .45 1.00 -.36 .36 .00 .18
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
186
จากผลการวเคราะหจ านวนทงหมด 6 ขอ มขอทอยในเกณฑมาตรฐานกลาวคอ คา p อยระหวาง .20 ถง .80 คา r ตงแต .20 ถง 1.00 จ านวน 3 ขอ คอขอท 1, 2 และ 4 ขอทจะตองตดทงไมน ามาวด หรอจะตองน าไปปรบปรงม 3 ขอ คอ ขอ 3, 5 และ 6
ขอ 3 ถงแมจะมระดบความยากเหมาะสมคอ .59 แตอ านาจจ าแนกเปนลบ ทงนเนองจากกลมต าตอบขอน ถก 17 คน มากกวากลมสงซงตอบถกเพยง 9 คน ขอนสมควรตดทง
ขอ 5 ทงกลมสงและกลมต าตางกตอบถกดวยจ านวนเทากนคอ ฝายละ 15 คน จงไมมอ านาจจ าแนก (r=0) ถงแมวาคาระดบความยากจะเขาเกณฑคอ .68 แตเมอขาดอ านาจจ าแนกจงถอวาเปนขอทควรตดทงไมน ามาวด
ขอ 6 ระดบความยากปานกลาง (p= .45) แตอ านาจจ าแนกต าไป ไมถง .2 จงนบวาเปนขอสอบทยงไมไดมาตรฐานสมควรตดทง หรอท าการปรบปรง
จากตวอยางจะเหนวา ขอใดคนตอบถกมจ านวนมากขนๆ คา P ยงเขาใกล 1.00 หมายความวาขอนนงายขนๆ ในท านองเดยวกนขอใดคนตอบถกมจ านวนนอยลงๆ คา P กยงเขาใกล .00 ขอนนยากขนๆ ในการสอบจงพจารณาคาความยากพอเหมาะคอคา P อยในชวง .20 ถง .80 สวนคาอ านาจจ าแนกขอใดมคนกลมสงตอบถกจ านวนมากกวาคนกลมต า (ดจาก
R R
H L ) คา r ยงเขาใกล 1.00 หมายความวาขอนนมความสามารถแยกคนเกงออกจากคนเรยนออนหรอมอ านาจจ าแนกดหรอสงขนๆ ในท านองเดยวกนขอใดคนกลมสงตอบถกมจ านวนนอยกวาคนกลมต า (ดจาก
R RH L ) คา r ยงเขาใกล .00 หมายความวาขอนนมอ านาจจ าแนกไมดหรอ
ต าลงๆ คา r ทใชไดถอเอาท .20 ขนไป
ในการพจารณาตดสนใจเกยวกบคณภาพขอสอบแตละขอจงใชทงคา P และคา r เชน ขอท 1 คา P=.00 ไมเขาเกณฑ และคา r = .00 ไมเขาเกณฑเชนกนจงคดออก ขอท 2 คา P = . 10 ไมเขาเกณฑ และคา r =.20 เขาเกณฑเชนกนจงอาจคดออกหรออาจคดไวเพอปรบปรงกได ขอท 3 คา P = .20 เขาเกณฑ และคา r =.40 เขาเกณฑเชนกนจงคดไว เปนตน
การวจยทางการศกษา
187
เกณฑพจารณาคาความยากและคาอ านาจจ าแนกของตวเลอกทเปน “ตวถก” และ “ตวลวง” คาแสดงในตารางท 7.2 และ 7.3
ตารางท 7.2 เกณฑพจารณาคาความยากและคาอ านาจจ าแนกของตวเลอกทเปน “ตวถก”
คาความยากของตวถก (i
P ) คาอ านาจจ าแนกของตวถก (i
r )
00 ถง .09
.10 ถง .19
.20 ถง .39
.40 ถง .60
.61 ถง .80
.81 ถง .90
.91 ถง 1.00
ยากมาก
ยาก
คอนขางยาก
ปานกลาง
คอนขางงาย
งาย
งายมาก
เปนคาลบ
.00 .01 ถง .09
.10 ถง .19
.20 ถง .29
.30 ถง .50
.51 ถง 1.00
จ าแนกกลบ ใชไมได
จ าแนกไมได
ต า คอนขางต า คอนขางสง
สง
สงมาก
ตารางท 7.3 เกณฑพจารณาคาความยากและคาอ านาจจ าแนกของตวเลอกทเปน “ตวลวง”
คาความยากของตวถก (C
P ) คาอ านาจจ าแนกของตวถก (C
r )
.00 ถง .04
.05 ถง .09
.10 ถง .30
.31 ถง .50
.51 ถง 1.00
ใชไมได
พอใช
ใชได
พอใช
ใชไมได
เปนคาลบ
.00
.01 ถง .04
.05 ถง .09
.10 ถง .30
.31 ถง .50
.51 ถง 1.00
จ าแนกกลบ ใชไมได
จ าแนกไมได
ต า ใชไมได
พอใช
ใชได
พอใช
ใชไมได
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
188
2.2 การวเคราะหคณภาพรายขอของแบบวดองเกณฑ
แบบวดองเกณฑ (Criterion Referenced Test) แบบวดองเกณฑสรางขนโดยแนวคด การเรยน เพอรอบรตามวตถประสงคการเรยนทผสอนก าหนดไวในแตละรายวชาหรอรายบทเรยน แบบวดองเกณฑ แมจะเปนขอทงายหรอยากกไมถอวาเปนเรองส าคญ ถาทกคนตอบถกหมดกแสดงวาบรรลตามวตถประสงค ของการเรยนการสอนนบวาเปนสงทดเปนอดมการณของการสอน มวธการตรวจสอบคณภาพดงน (บญชม ศรสะอาด, 2545: 90; ลวน สายยศ และองคณา สายยศ,
2543: 197) 2.2.1 ความยาก คาความยากของขอสอบแบบวดองเกณฑขนอยกบพฤตกรรมทตองการวด ถาพฤตกรรมนนยากขอสอบกจะยากดวย ถาพฤตกรรมงายขอสอบกจะงายดวย ขณะเดยวกนเมอวดออกมาแลวกไมตองการเปรยบเทยบกนภายในกลมวาใครเกงใครออน แตตองการทราบวารและไมรอะไร คาความยาก ขอสอบของแบบวดองเกณฑไมควรก าหนดไว เพราะถอวาจดมงหมายเชงพฤตกรรมในเนอหาวชานน จะเปนตวก าหนดคาความยากงายในตวของมนเองการสรางแบบวดองเกณฑโดยทวไปไมหาคาความยากรายขอ แตถาตองการกจะมประโยชนกรณทตองการเรยงขอสอบ ตามระดบความยากใชส าหรบตรวจสอบระดบความสามารถของผเรยน มความหมายเชนเดยวกบคาความยาก ขอสอบของแบบวดองกลม ดงนน การค านวณคาความยากจงท าไดเคยท าเชนเดยวกบการหาคาความยาก ขอสอบของแบบวดองกลม
2.2.2 อ านาจจ าแนก คาอ านาจจ าแนกของขอสอบแบบวดองเกณฑเปนความสามารถของขอสอบในการจ าแนกกลมรอบร (หรอสอบผานเกณฑ) กบกลมไมรอบร (หรอสอบไมผานเกณฑ) กลมรอบรคอกลมทไดคะแนนมากกวาหรอเทากบคะแนนเกณฑหรอคะแนนจดตด การวเคราะหคณภาพแบบวดองเกณฑทเปนการวเคราะหรายขอ จงมงเนนการวเคราะหเพอหาคาอ านาจจ าแนกของขอสอบรายขอเพยงอยางเดยว ซงมหลายวธแตในทนจะกลาวถง 2 วธ ไดแก จากผล สอบครงเดยว และการหาคาอ านาจจ าแนกจากผลสอบสองครง แตละวธมรายละเอยด ดงน
2.2.2.1 การหาคาอ านาจจ าแนกจากผลการสอบครงเดยว (หลงสอน) เปนวธทเสนอโดยเบรนแนน (Brennan, 1974) ค านวณจากผลการสอบหลงเรยนเพยงครงเดยว แลวค านวณคาความยากโดยใชวธการคลายกบวธการวเคราะหคาความยากของขอสอบองกลม และค านวณคาอ านาจจ าแนกโดยใชดชน บ (B-Index) ใชสตร ดงน
การวจยทางการศกษา
189
B = 1 2
U L
n n สตรกรณตวถก (7.7)
เมอ P แทน คาความยาก
B แทน คาอ านาจจ าแนกของขอสอบ (ตวถก)
1n แทน จ านวนคนรอบร (หรอสอบผานเกณฑ)
2
n แทน จ านวนคนไมรอบร (หรอสอบไมผานเกณฑ) U แทน จ านวนคนรอบร (หรอสอบผานเกณฑ) ทตอบถก L แทน จ านวนคนไมรอบร (หรอสอบไมผานเกณฑ) ทตอบถก
B = 1 2
U L
n n สตรกรณตวลวง (7.8)
เมอ B แทน คาอ านาจจ าแนกของขอสอบ (ตวลวง)
1n และ
2n ดสตรกรณตวถก
U แทน จ านวนคนรอบร (หรอสอบผานเกณฑ) ตอบตวลวงนน
L แทน จ านวนคนไมรอบร (หรอสอบไมผานเกณฑ) ตอบตวลวงนน
เกณฑทใชแปลความหมาย
1) คาอ านาจจ าแนก (B) ทงตวถกและตวลวง ยงคงใชเกณฑเดยวกบคา r ในการวเคราะห ขอสอบแบบองกลม (บญชม ศรสะอาด, 2556: 92) คอขอสอบทเหมาะสมในกรณตวถก ควรมคาดชน B ตงแต +.20 ขนไป ส าหรบตวลวงควรมตงแต .05 ถง .50 หรออาจใชเกณฑการพจารณาตวถก ดงน
+1.00 จ าแนกผรอบร-ไมรอบร ไดถกตองทกคน
.50 ถง .99 จ าแนกผรอบร-ไมรอบรไดถกตองเปนสวนใหญ .20 ถง .49 จ าแนกผรอบร-ไมรอบร ไดถกตองเปนบางสวน
.00 ถง .19 จ าแนกผรอบร-ไมรอบร ไดถกตองนอยมาก หรอไมถกตอง ตดลบ จ าแนกผรอบร-ไมรอบร ผดพลาด หรอตรงขามกบความจรง
ขนตอนในการวเคราะห ดงน
ขนท 1 น าขอสอบแบบองเกณฑไปทดสอบกบนกเรยนทเรยนจบเรองทจะวด
ขนท 2 ตรวจใหคะแนนขอสอบแตละขอ และรวมคะแนนของทกขอ
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
190
ขนท 3 ใชจดตดหรอคะแนนเกณฑตดสนการผาน-ไมผาน (Minimum Pass Level: MPL)
แบงผสอบออกเปนผรอบร (สอบผานเกณฑ) กบผไมรอบร (สอบไมผานเกณฑ) ขนท 4 นบจ านวนผรอบร (
1n ) และผไมรอบร (
2n )
ขนท 5 แตละขอนบจ านวนผรอบรทตอบถก (U) และจ านวนผไมรอบรทตอบถก (L)
ขนท 6 ค านวณคาความยากและหาคาอ านาจจ าแนกตามสตร ขนท 7 น าคาทค านวณไดไปแปลความหมายตามเกณฑ
ตวอยาง 7.2 ผลการสอบของนกเรยนจ านวน 10 คน จากแบบวดฉบบหนงมจ านวน 10 ขอ ใชเกณฑ ตดสนผาน 80 % ปรากฏผลตงตาราง
ตารางท 7.4 ตวอยางการวเคราะหคาอ านาจจ าแนกของขอสอบโดยใชดชน บ
กลม ชอ ขอท 1 ขอท 2 ขอท 3 ... รวม
รอบร 1.นน
2.นอง
3.ใหม 4.เนย
5.ยง
6.เยยม
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
0
0
0
1
…
…
…
…
…
…
10
9
9
8
9
8
U 6 6 3 … -
ไมรอบร 7.ปอ
8.เดยว
9.กาไว
10.เหมยว
1
1
1
1
1
0
0
1
1
1
1
0
...
...
...
...
6
5
5
4
L 4 2 6 … -
B .00 .50 -.25 … -
ผลการพจารณา ไมมอ านาจจ าแนก สง ใชไมได ... -
การวจยทางการศกษา
191
ตวอยางค านวณ ขอ 1 B = 6 4
4 4 = .00 ขอ 2 B =
6 2
6 4 --- = .50
จากตวอยางดงกลาว ขอ 2 มคาอ านาจจ าแนก (B =.50) เขาเกณฑ (คอตงแต .20 ขนไป) สวนขอ 1 ไมมอ านาจจ าแนก (B=.00) เพราะจ านวนคนทตอบถกของทงสองกลมเทากนจงไมมอ านาจจ าแนกคนทงสองกลมนออกจากกนได และขอ 3 คาอ านาจจ าแนกใชไมได (B = -.25) เพราะคาตดลบเนองจากคนกลมไมรอบรมจ านวนตอบถกมากกวากลมรอบร
2.2.2.2 การหาคาอ านาจจ าแนกจากผลสอบสองครง (กอนสอนและหลงสอน) เปนวธทเสนอโดย ครสปนและเฟลดลเซน (Kryspin and Feldluson) เรยกวา ดชน S (Index of Sensitivity Index) เปนดชนความไว เปนการตรวจสอบประสทธภาพในการจ าแนก ความสามารถของผเรยนระหวางกอนเรยนกบหลงเรยน ถาผเรยนมความสามารถมากกวากอนเรยนแสดงวาการเรยนการสอนนนเปนไปอยางมประสทธภาพ ใชสตร ดงน
S = pos pre
R R
N สตรกรณตวถก (7.9)
เมอ P แทน คาความยาก
S แทน คาอ านาจจ าแนก หรอความไวของขอสอบ (ตวถก)
posR แทน จ านวนคนหลงสอนตอบถก
pre
R แทน จ านวนคนกอนสอนตอบถก
N แทน จ านวนผเขาสอบทงหมด
S =
pos preR R
N สตรกรณตวลวง (7.10)
เมอ S แทน คาอ านาจจ าแนก หรอความไวของขอสอบ (ตวลวง)
preR แทน จ านวนคนกอนสอนตอบตวลวงนน
pos
R แทน จ านวนคนหลงสอนตอบตวลวงนน
N แทน จ านวนผเขาสอบทงหมด
เกณฑทใชแปลความหมาย
1. คาอ านาจจ าแนก (S) ทค านวณไดทงตวถกและตวลวงจะมคาตงแต -1.00 ถง +1.00 การแปลความหมายคาดชน S ตามกรณ (คาดชน S ตางกบคาอ านาจจ าแนก r ซงเปนดชนทชใหเหนวาขอนน สามารถจ าแนกคนกลมสงออกจากคนกลมต าไดมากนอยเทาใด) เกณฑทใชพจารณา
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
192
ทงตวถกและตวลวง อาจใชเกณฑเดยวกบคา r ในแบบวดองกลมกได เนองจากเปนสตรทดดแปลงมาจากการวเคราะหขอสอบ ของแบบวดองกลม ดงน
2.1 กรณตวถก ใชเกณฑเดยวกบคา r ในแบบวดองกลม คอขอทดควรมคาดชน S ตงแต .20 ขนไป ถาคา S เปนบวกใกล +1.00 หมายถง การเรยนการสอนบรรลตามเปาหมาย กอนเรยนผถกวดไมมความร หลงเรยนแลวมความรทตงไว แตถาคา S เปนลบใกล -1.00 หมายถง กอนเรยนผถกวดมความร แตหลงเรยนแลวกลบไมมความรเลย หรออาจใชเกณฑ ดงน
-1.00 ถง .00 เปนขอสอบทใชไมได ควรตดทง
.00 ถง .29 เปนขอสอบทไมด ควรตดทง .30 ถง .79 เปนขอสอบทพอใช
.80 ขนไป เปนขอสอบทดหาไดในเชงปฏบต
2.2 กรณตวลวง การพจารณาคาดชน S ใหถอหลกในการสอบหลงเรยน ดงน
ตารางท 7.5 เกณฑการแปลความหมายคาความยากขอสอบของแบบวดองเกณฑ กรณสอบสองครง
คาดชน S ตวลวง แปลผล เหตผล (ถอหลกในการสอบหลงเรยน) .00 ใชได เปนตวลวงทไมมคนเลอกตอบเลยหรอตอบจ านวนนอย
.01 ถง 1.00 (คาเปนบวก) ใชได เปนตวลวงทมจ านวนคนตอบกอนสอนมมากกวาหลงสอน
-.01 ถง -1.00 (คาเปนลบ) ใชไมได เปนตวลวงทมจ านวนคนตอบหลงสอนมมากกวากอนสอนถอวา เปนตวลวงทไมดตองตดออกหรอปรบปรงแกไข
มขนตอนการวเคราะห ดงน
ขนท 1 ท าการสอบผเรยนกอนสอน (Pre - test) เมอสอนจบแลวใหท าการสอบหลงสอน (Post - test) ดวยแบบวดชดเดมซงตองสอดคลองกบจดประสงคของการเรยนการสอนทกขอ
ขนท 2 ตรวจกระดาษค าตอบ นบจ านวนผทตอบถกในแตละขอ (กรณหาคาของตวถก) และทตอบแตละตวเลอกในแตละขอ (กรณหาคาของตวลวง) ตามกรณ จ าแนกกอนเรยนและ
หลงเรยน
ขนท 3 ค านวณคาความยากและคาอ านาจจ าแนก และแปลผลตามเกณฑ
การวจยทางการศกษา
193
ตวอยาง 7.3 ขอมลจากตารางท 7.6
ตารางท 7.6 ตวอยางการวเคราะหคาดชนบ
ชอ – สกล ขอท 1 ขอท 2 ขอท 3 ขอท 4
กอน หลง กอน หลง กอน หลง กอน หลง
1.นก
2.ลนดา 3.กานดา 4.นพรตน
5.เพรา 6.จนทน
1
0
1
0
0
0
0
1
1
0
0
0
0
0
1
0
0
1
0
1
0
0
1
1
0
0
0
1
1
0
1
1
0
1
1
1
1
1
1
0
0
1
0
1
1
0
0
0
รวมคนตอบถก 2 2 2 3 2 5 4 2
S .00 .14 .50 -.33
ผลพจารณาคา S ใชได ใชได ใชได ใชไมได
จากตารางท 7.6 (ตวอยางดงกลาว) ขอ 2 และขอ 3 มคาอ านาจจ าแนก ( S=.00, .17 และ .50) เขาเกณฑคอ .00 ขนไป สวนขอ 4 ไมมอ านาจจ าแนก (B = -.33) เพราะจ านวนคนตอบหลงสอนมมากกวา กอนสอนถอวา เปนตวลวงทไมดตองตดออกหรอปรบปรงแกไข
สรปไดวา การหาคาอ านาจจ าแนกขอสอบของแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนทงแบบวด
องกลม และแบบวดองเกณฑ ท าไดหลายวธแตกตางกนไป แตกนาสงเกตวาหาคาอ านาจจ าแนกตามวธตาง ๆ แมจะเปนขอเดยวกน วเคราะหจากขอมลเดยวกน โดยทวไปจะใหคาไมตรงกน เชน วธของ Brennan ผใชจดตด แตกตางกนกจะท าใหไดคาทไมตรงกนได การวเคราะหจากผลการวดจากนกเรยนเพยงหองเดยวอาจเกดปญหาหาคาอ านาจจ าแนกไมได เมอผลการวดไมมความแปรปรวนหรอมความแปรปรวนนอยมาก โดยแตละคนลวนไดคะแนนสงหรอต า การหาคาอ านาจจ าแนกขอสอบของแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนทงแบบวดองกลมและแบบวดองเกณฑยงน ามาใชกบขอสอบของแบบวดความถนดไดดวย
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
194
2.3 การวเคราะหคณภาพรายฉบบ การวเคราะหแบบวดทงฉบบของแบบวดองกลมและแบบวดองเกณฑเปนการวเคราะห
เกยวกบความเทยงตรงและความเชอมน ซงจะกลาวรายละเอยดตามล าดบตอไป (บญชม ศรสะอาด,2545, 2545: 87-96 ; สมประสงค เสนารตน, 2556: 93-96)
2.3.1. การวเคราะหแบบวดทงฉบบของแบบวดองกลม
ความเชอมน (Reliability) เปนการหาความสมพนธระหวางคะแนนการสอบ การหาคาความเชอมนของแบบวดองกลม มวธทนยมใช 4 วธ ดงน
2.3.1.1 วธวดซ า (Test-Retest Method) เปนการหาความเชอมนแบบคงทของคะแนน (Stability Reliability) ใชในกรณทผลการสอบอยในมาตราอนตรภาค (Interval Scale ท าไดโดยน าแบบวดชดเดยวกนไปทดสอบกบนกเรยนกลมหนง 2 ครง ในสถานการณทเหมอน ๆ กน ระยะเวลาหางกน พอสมควร (ประมาณ 1- 4 สปดาห) น าคะแนน ทง 2 ชดนนไปหาคาความเชอมนโดยใชสตรการหา สมประสทธสหพนธอยางงายของเพยรสน หรอบางครงกเรยกวา คาสมประสทธความคงท (Coefficient of Stability) ถาคาทค านวณไดสงแสดงวาแบบวดนนมความเชอมนสง ซงคาความเชอมนทยอมรบไดใชท .75 ขนไป (กรมวชาการ, 2545 : 69) ปญหาการหาความเชอมนโดยวธน คอ ชวงหางเวลาสอบในแตละครง ถาไมหางกนมากกจะท าใหผสอบจ าขอสอบได จะท าให
คาความเชอมนสง ถาเวนระยะการสอบหางกนมาก เปนไปไดวาผสอบมโอกาสไดเรยนรเพมขนซงท าใหไดผลสอบทงสองครงแตกตางกนมากท าใหไดคาความเชอมนต า โดยใชสตร (พวงรตน ทวรตน, 2543: 129) ดงน
2tt 2 22
n xy x yr
n x n yyx
(7.11)
เมอ t t
r แทน ความเชอมนแบบวด
X แทน คะแนนสอบครงท 1 (กรณใชวธสอบซ า) หรอคะแนนสอบจาก ขอสอบชดท 1 (กรณใชแบบวดคขนาน) หรอคะแนนสอบจาก ขอสอบครงแรก (กรณใช แบบวดครงฉบบ) Y แทน คะแนนสอบครงท 2 (กรณใชวธสอบซ า) หรอคะแนนสอบจาก ขอสอบชดท 2 (กรณใชแบบวดคขนาน) หรอคะแนนสอบจาก ขอสอบครงหลง (กรณใช แบบวดครงฉบบ) n แทน จ านวนผเขาสอบทงหมด
การวจยทางการศกษา
195
ตวอยาง 7.4 ขอมลจากตารางท 7.7
ตารางท 7.7 ตวอยางขอมลผลการสอบครงท 1 และครงท 2 เพอค านวณคาความเชอมน
คนท x y xy
1 12 10 144 100 120
2 11 9 121 81 99
3 13 12 169 144 156
4 15 14 225 196 210
5 16 17 256 289 272
6 12 12 144 144 144
7 14 11 196 121 154
8 18 14 324 196 252
9 13 11 169 121 143
10 15 12 225 144 180
รวม 139 122 1973 1536 1730
แทนคาสตร
v 2 2
10 1730 139 122r 0.78
10 1973 139 10 1536 122
แสดงวา แบบวดฉบบนมคาความเชอมนของเทากบ .78
2.3.1.2 วธแบบวดคขนาน (Parallel forms Method) โดยใชแบบวด 2 ชด ทมลกษณะคขนานกนกลาวคอ จ านวนขอเทากน วดในเนอหาเดยวกน ความยากและอ านาจจ าแนก
เทา ๆ กน จงเปนเรองยากทจะสรางเครองมอวดใหคขนานได น าไปวดกบนกเรยนกลมหนงเพยงครงเดยวใชสตรเชนเดยวกบวธวดซ า (Test-Retest Method)
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
196
2.3.1.3 วธแบงแบบวดครงฉบบ (Split-Half Method) วธนสามารถปองกน
ความคลาดเคลอนจากการวดได เชน ความแตกตางเวลาทใชสอบ การค านวณคาความเชอมนวธนท าไดโดยน า แบบวดไปวดกบนกเรยนกลมหนงเพยงครงเดยว การตรวจใหคะแนนจะตรวจทละครงฉบบจะไดคะแนน 2 ชด (ตรวจใหคะแนนทละครงฉบบ อาจจะตรวจแบบขอค-ขอค หรอแบบครงแรก-ครงหลง ตามลกษณะการสรางแบบวดนน) น าคะแนน 2 ชดน ค านวณใชสตรเชนเดยวกบวธสอบซ า (Test-Retest Method) แตคาความเชอมนทไดจะเปนคาความเชอมนของขอสอบเพยงครงฉบบ ฉะนน จงตองน ามาปรบขยายใหเตมฉบบ โดยใชสตรของสเปยรแมน บราวน (Spearman
Brown) (ลวน สายยศ และองคณา สายยศ, 2543: 213) ดงน
1
2
1
2
2 r
r1 r
(7.12)
r แทน ความเชอมนของแบบวดเตมฉบบ
1/ 2
r แทน ความเชอมนของแบบวดครงฉบบ
ตวอยาง ถาคาความเชอมนของแบบวดครงฉบบ เทากบ .60 ค านวณหาคาความเชอมน
ของแบบวดเตมฉบบ แทนคาจากสตรได 2 0.60 1.2r .75
1 0.60 1.6
ไดคาความเชอมนของแบบวด
ฉบบนเทากบ .75
2.3.1.4 วธของคเดอร-รชารดสน (Kuder-Richardson Method) ด าเนนการสอบเพยงครงเดยว ดวยแบบวดฉบบเดยว บางครงกเรยกวาการหาความคงทภายใน (Internal Consistency)
แบบวดทใชตองเปนประเภทตอบถกได 1 คะแนน ตอบผดได 0 คะแนน การค านวณโดยสตร KR2O
มขอตกลงวา คาความยากแตละขอตองไมแตกตางกนมากนกหรอมคาใกลเคยงกน ขอสอบอยางนอย 20 ขอ และขอสอบแตละขอจะตองมลกษณะเปนเอกพนธ (Homogeneity) คอวดคณลกษณะเดยวรวมกน ใชสตรอย 2 สตร (พวงรตน ทวรตน, 2543: 130) ดงน
KR20 = 2
k 1 pq
k 1 s
(7.13)
KR 21 =
2
k X k X1
k 1 ks
(7.14)
การวจยทางการศกษา
197
S2
=
22
n x x
n n 1
(7.15)
เมอ KR 20 หรอ KR21 แทน คาความเชอมนแบบวด
K แทน จ านวนขอสอบ P แทน สดสวนของผตอบถกขอนน ๆ q แทน สดสวนของผตอบผด (1-p)
X แทน คาคะแนนเฉลยของคะแนนสอบ
2
s แทน ความแปรปรวนของคะแนนทงฉบบ x แทน ผลรวมคะแนนทงหมด n แทน จ านวนคะแนนทงหมด
ตวอยางในการสอบวชาภาษาไทยของนกเรยบจ านวน 10 คน โดยใชแบบวดชนดเลอกตอบ จ านวน 5 ขอ จงค านวณหาคาความเชอมน (ดขอมลในตารางท 7.8) การค านวณโดยสตรดงกลาวตองทราบคาเฉลยและคาความแปรปรวน (S2) ไดคาเฉลย
x 26X 2.6
n 10 และคา S2 =
2
10 88 26 2042.77
10 10 1 90
แทนคาสตร KR20 = 4 0.98 5
1 0.57 0.715 2.77 4
แทนคาสตร KR21 = 4 2.6 5 2.6
1 0.565 5 2.27
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
198
ตารางท 7.8 ตวอยางขอมลประกอบการหาคาความเชอมนวธของคเดอร-รชารดสน
คนท ขอท 1 ขอท 2 ขอท 3 ขอท 4 ขอท 5 X 2
X
ส 1 1 1 1 0 0 3 9
ส 2 1 1 1 1 0 4 16
ส 3 1 1 1 1 1 5 25
ส 4 1 1 0 1 0 3 9
ส 5 1 1 0 1 1 4 16
ต 1 1 0 0 1 0 2 4
ต 2 0 0 0 0 0 0 0
ต 3 1 0 0 0 0 1 1
ต 4 1 1 0 0 0 2 4
ต 5 1 0 1 0 0 2 4
รวมตอบถก 9 6 4 5 2 26 88
P
q
.9
.1
.6
.4
.4
.6
.5
.5
.2
.8
K = 5
n = 10
-
Pq .09 .24 .24 .25 .16 ∑pq = .98 -
จากตวอยางจะเหนวาการหาคาความเชอมนโดยใชสตรKR21 คาต ากวาการใชสตร KR20 ทเปนเชนน เพราะ KR21 เปนสตรทดดแปลงมาจาก KR20 และใชคาเฉลยทงฉบบแทนคา pq โดยถอวาขอสอบแตละขอมความยากเทากน แตโดยแทจรงแลวขอสอบแตละขอไมเปนไปตามน ท าใหมความคลาดเคลอน มากกวาสตร KR20 จงควรใหใชสตร KR20 อยางไรกตามจะพบวาการหา ความเชอมนโดยใชสตร KR21 ท าไดงายและสะดวกกวาสตร KR20 จงมกเรยกวาวธลด (Short-Cut
Method)
2.3.1. การวเคราะหแบบวดทงฉบบของแบบวดองเกณฑ
การหาความเชอมนของแบบวดองเกณฑ เปนการตรวจสอบความสอดคลองในการจ าแนกคนทรอบรกบคนทไมรอบร การตรวจสอบมหลายวธในทนจะเสนอ 2 วธ ทพบเหนการใชทวไป (บญชม ศรสะอาด, 2545: 94-96 ; ไพศาล วรค า, 2550: 269-283) 2.3.1.1 วธตรวจหาความสอดคลองในการจ าแนกผรอบร (สอบผาน) และผ ไมรอบร (สอบ ไมผาน) ท าได 2 วธ คอ 1) ใชแบบวดคขนาน และ 2) ใชแบบวดฉบบเดยวสอบซ า
การวจยทางการศกษา
199
ใชสตรของคารเวอร (Carver Method) สวามนาทาน แฮมเบลตน และอลจนา (Swaminathan,
Hambleton and Algina) เสนอวธหาความเชอมนของแบบวดองเกณฑ โดยใชนยามของความเชอมนในรปเดยวกนกบคารเวอร แตการหาความเชอมนโดยวธนจะละเอยดกวา เพราะท าการหกความสอดคลองทเกดขนโดยบงเอญ ซงอาจไปปนกบความสอดคลองจรง อนเปนเหตใหคาความเชอมนทค านวณไดสงกวาทเปนจรงคาสหสมพนธในวธน คอ คาสมประสทธแคปปา (K) ของโคเฮนนนเอง
cc
r a c / n (7.16) เมอ
ccr แทน ความเชอมนของแบบวด
a แทน จ านวนคนทสอบผานทงฉบบ ก (หรอสอบครงท 1) และฉบบ ข (หรอสอบครงท 2) C แทน จ านวนคนทสอบไมผานทงฉบบ ก (หรอสอบครงท 1) และฉบบ ข (หรอสอบครงท 2) n แทน จ านวนคนสอบทงหมด (หรอ a+b+c+d)
ตารางท 7.9 ตวอยาง ผลการสอบแบบวดองเกณฑแบบคขนาน 2 ฉบบ ฉบบละ 20 ขอ ผสอบ 10
คน คะแนนจดตด 10 คะแนน จงหาคาความเชอมนของแบบวด
ผสอบ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
คะแนนฉบบ ก
คะแนนฉบบ ข
8
6
13
10
15
16
11
12
14
15
9
12
10
9
8
8
8
9
9
7
ขนตอนการค านวณ
ขนท 1 จดขอมลลงในตารางได ดงน ฉบบ ก
ฉบบ ก ฉบบ ข
สอบผาน สอบไมผาน
สอบผาน
สอบไมผาน
4 (a) 1
1
4(c)
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
200
ขนท 2 แทนคาจากสตร cc
r = a + c / n ได cc
r = 4 + 4 / 10 = 0.80 ดงนน ไดคาความเชอมนของแบบวดฉบบนเทากบ 0.80
2.3.1.2 การตรวจหาความคลองของคะแนนแตละคนทแปรปรวนจากคะแนนจดตดโดยใชแบบวด 1 ฉบบ ท าการวดครงเดยว ซงมวธค านวณหลายวธ แตในทนจะกลาวถง 2 วธ คอ 1) วธของลวงสตน (Livingston Method) สตร (ลวน สายยศ และองคณา สายยศ, 2543 : 236) ดงน
สตร
2 2
tt
cc 2 2
r s X cr
s X c
(7.17)
เมอ cc
r แทน ความเชอมนของแบบวดองเกณฑ
t t
r แทน ความเชอมนของแบบวดค านวณโดยวธ KR20 หรอ KR21
2
s แทน ความแปรปรวนของคะแนนสอบ
X แทน คะแนนเฉลยของคะแนนสอบ
C แทน คะแนนเกณฑผาน
ตวอยาง แบบวดฉบบหนงม 10 ขอ เกณฑผาน 8 ขอขนไป ผลการสอบได X = 6.5
และ 2
s = 1.5 คาความเชอมนของแบบวดนซงหาโดยวธ KR = .22 จงค านวณหาคาความเชอมน
สตร
2 2 2
tt
cc 2 2 2
r s X c .22 1.5 6.5 8 .33 2.25r 0.69
s X c 1.5 6.5 8 1.5 2.25
แสดงวาคาความเชอมนของแบบวดฉบบนเทากบ .69
2) วธของโลเวท (Loveett Metood) สตร (บญชม ศรสะอาด, 2545 : 93) ดงน
สตร cc
r
2
i
2
i
k i x1
k 1 x c
(7.18)
เมอ cc
r แทน คาความเชอมนของแบบวดองเกณฑ
K แทน จ านวนขอของแบบวด
i
x แทน คะแนนสอบของนกเรยน
การวจยทางการศกษา
201
c แทน คะแนนจดตดของนกเรยน
ตารางท 7.10 ตวอยาง ผลการวดจากแบบวดองเกณฑฉบบทหนงซงม 10 ขอ ท าการวดนกเรยน 5 คน ปรากฏผลถาก าหนดจดตด 8 คะแนน จงหาคาความเชอมนของแบบวดฉบบน
นกเรยน i
x 2
ix
ix c
2
ix c
1
2
3
4
5
5
4
7
10
6
25
16
49
100
36
-3
-4
-1
2
-2
9
16
1
4
4
- 32 226 - 34
แทนคาจากสตร rcc 1 ( ) ( )( )( )
= 1- (94/306)
= 0.69
แสดงวาคาความเชอมนของแบบวดฉบบนเทากบ .69
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
202
2.4 การตรวจสอบคณภาพเครองมอทเปนแบบมาตราสวนประมาณคา เครองมอรวบรวมขอมลทมลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale)
จะพจารณาคณภาพดานความตรงเชงเนอหาและความตรงเชงโครงสราง และอ านาจจ าแนกรายขอ ความเชอมน ดงจะกลาวตามล าดบ (บญชม ศรสะอาด, 2545 : 99-101, สมประสงค เสนารตน, 2556 103 -105)
2.4.1 การหาความเทยงตรงของเครองมอแบบมาตราสวนประมาณคา เครองมอรวบรวมขอมลแบบมาตราสวนประมาณคาควรมคณภาพดานความตรง
เชงเนอหา (Content Validity) และความตรงเชงโครงสราง (Construct Validity) ในดานความตรงเชงเนอหา พจารณาโดยน าเครองมอนนพรอมทงนยามของตวแปรทมงวด ใหผเชยวชาญในสงทจะวดนนพจารณาตดสนเปนรายขอไปเทยบกบนยามศพทเฉพาะโดยพจารณาตดสนเปนรายขอโดยในแบบประเมนนนระบความคดเหนของผเชยวชาญ ดงน
+ 1 เมอแนใจวาขอค าถามนนวดไดตรงกบนยามศพทเฉพาะ
0 ถาไมแนใจวาขอค าถามนนวดไดตรงกบนยามศพทเฉพาะ
- 1 ขอค าถามนนวดไดไมตรงกบนยามศพทเฉพาะ
หลงจากนนน าคามาหาคาความสอดคลองของขอค าถามแตละขอกบนยามศพท
เฉพาะตามความคดเหนของผเชยวชาญโดยใชสตร IOC = ∑ ผวจยเลอกขอทมคาตงแต 0.50-
1.00 ไวเปนขอค าถามทสามารถน าไปใชในการวจยได
ดานความเทยงตรงเชงโครงสรางพจารณาจากคาสมประสทธสหสมพนธอยางงาย ระหวางคะแนนทไดจากการตอบเครองมอทสรางขนน กบคะแนนทไดจากเครองมอทเปนมาตรฐานทวดในสงเดยวกนซงมผสรางไวแลว ถาคาสมประสทธสหสมพนธอยางงายดงกลาวมคาสงคอ .70 ขนไปกนบวามความเทยงตรง
2.4.2 การหาอ านาจจ าแนกรายขอ
อ านาจจ าแนกของแตละขอ หมายถง ประสทธภาพของขอนน ในการจ าแนกผตอบออกเปนผทมคณลกษณะทเครองมอนนวดสง กบผทมคณลกษณะทเครองมอนนวดต า สถตทใชในการหาคาอ านาจจ าแนกของแตละขอทนยมม 2 วธคอ หาโดยใชคาสมประสทธสหสมพนธอยางงายกบหาโดยใช t-test โดย ด าเนนการดงน
2.4.2.1 ตรวจใหคะแนนแตละขอตามวธการตรวจของเครองมอรวบรวมขอมลแบบน รวมคะแนนทกขอเขาดวยกน ผทไดคะแนนรวมสงแสดงถงการมคณลกษณะในดานทเครองมอนนวดต า (ในการรวมคะแนน ควรรวมเฉพาะขออนๆ ทงหมด ไมน าคะแนนของขอทจะ
การวจยทางการศกษา
203
หาอ านาจจ าแนกมารวมดวย และกรณทแบงเปนดานตางๆ การใหคะแนนรวมเฉพาะในดานน แทนคะแนนรวมทงหมดจะเหมาะสมกวา)
2.4.2.2 เรยงล าดบคะแนนจากผทไดคะแนนรวมสงสดลงมาถงคะแนนรวมต าสด
2.4.2.3 แบงออกเปน 3 กลมคอ กลมสง กลมกลาง และกลมต า กลมสงคอผทไดคะแนนสงสด 25% ของคนทงหมด กลมต าคอผทไดคะแนนต าสด 25% เทากบกลมสง สวนกลมกลางจะม 50% น าค าตอบของกลมสงและกลมต ามาวเคราะห กลมกลางไมไดใช
2.4.2.4 แตละขอหาคาเฉลย และความแปรปรวนของกลมสง และกลมต า 2.4.2.5 แตละขอค านวณหา t จากสตร
t =
√ (7.19)
เมอ t แทน อ านาจจ าแนก แทน คาเฉลยของกลมสง แทน คาเฉลยของกลมต า แทน ความแปรปรวนของกลมสง แทน ความแปรปรวนของกลมต า N แทน จ านวนคนในกลมสงหรอกลมต าซงมจ านวนเทากน
2.4.2.6 น าคา t ทค านวณได ไปเปรยบเทยบกบคาวกฤตของ t ในตาราง ท 1 ภาคผนวก โดยใช df = 2(N-1) ทระดบ 0.5 กรณหางเดยว ขอทมอ านาจจ าแนกใชได (เขาเกณฑ) จะตองมคา t ทค านวณไดมากกวาหรอเทากบคาวกฤต ถาผวจยใชกลมตวอยางทมสมาชกทงหมดไมต ากวา 50 คน อาจใชเกณฑ t ตงแต 1.75 ขนไป เปนเกณฑตดสนวาขอนนมอ านาจจ าแนกใชได สมควรน าไปใชเกบรวบรวมขอมล แตถาไดคา t ต ากวา 1.75 กควรตดทงไมน ามาใช
ตวอยางท 7.11 จากการน าแบบวดทเปนมาตราสวนประมาณคา ไปทดสอบกบกลมตวอยางจ านวน 100 คน ตรวจใหคะแนนแตละขอและรวมทกขอของทกคน (ขนท 1) เรยงล าดบคะแนนจากคะแนนรวมสงสดจนถงคะแนนรวมต าสด (ขนท 2) แบงกลมสงกลมต ากลมละ 25% กลมสงคอผทไดคะแนนรวมสงสดม 25 คน กลมต าคอผทไดคะแนนรวมต าสดม 25 คน ทเหลออก 50 คน เปนกลมกลาง (ขนท 3) น าเฉพาะค าตอบของกลมสงและกลมต าทมาวเคราะห โดยจะแสดงวธการหาคาอ านาจจ าแนกเฉพาะขอท 1 ซงเมอน าเอาค าตอบของกลมสง 25 คน กบกลมต า
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
204
25 คน มาเขยนแจกแจงความถ และหาคาพนฐานเพอน าไปค านวณหาคาเฉลยและความแปรปรวนดงน
ค าตอบ
กลมสง กลมต า (X)
คะแนน
(f) ความถ
fX (X)
คะแนน
(f) ความถ
fX
เหนดวยอยางยง
เหนดวย
ไมแนใจ
ไมเหนดวย
ไมเหนดวยอยางยง
5
4
3
2
1
9
10
3
1
2
45
40
9
2
2
225
160
27
4
2
5
4
3
2
1
3
5
8
5
4
15
20
24
10
4
75
80
72
20
4
รวม 25 98 418 25 73 251
ขนท 4 ค านวณหาคาเฉลยและความแปรปรวนของคะแนนกลมสงและกลมต า การค านวณหาคะแนนกลมสงและกลมต า ค านวณจากสตร =
คาเฉลยกลมสง =
= 3.92
คาเฉลยกลมต า =
= 2.92
การค านวณหาคาความแปรปรวนของคะแนนกลมสงและกลมต า
ค านวณจากสตร = ( ) ( )
ความแปรปรวนของคะแนนกลมสง = ( )( ) ( ) ( ) =
= 1.41
การวจยทางการศกษา
205
ความแปรปรวนของคะแนนกลมสง = ( )( ) ( ) ( ) =
= 1.58
ขนท 5 ค านวณหาคา t จากสตร 8.15 t = √
แทนคา t = √ =
√ = √
= 1/0.3458
= 2.89
ขนท 6 พจารณาคา t คา t ทค านวณมคาเทากบ 2.89 มากกวา 1.75 แสดงวาขอนมอ านาจจ าแนกใชได สมควรน าไปใชรวมกบขออนๆ ทเขาเกณฑเพอรวบรวมขอมลตามจดประสงคตอไป
ท าการวเคราะหจากขนท 4 ถงขนท 6 จนครบทกขอ คดเอาเฉพาะขอทมคาอ านาจจ าแนก (คา t) เขาเกณฑ เปนเครองมอทจะน าไปเกบรวบรวมขอมล ถาจ านวนขอทเขาเกณฑเกนกวาจ านวนทตองการ กตดเอาขอทมอ านาจจ าแนกนอยกวาขออนออก
2.4.3 การหาคาความเชอมนของเครองมอแบบมาตราสวนประมาณคา มวธหาความเชอมน (Reliability) หลายวธ ในทนจะกลาวถงเฉพาะวธของ
Cronbach (1970) ซงเสนอวธหาคาความเชอมนทสามารถใชกบเครองมอทไมไดตรวจใหคะแนนเปน 1 กบ 0 โดยดดแปลงจากสตร ของ Kuder-Richardson ซงใชกบแบบทดสอบแบบเลอกตอบทใหคะแนน 1 ส าหรบค าตอบทถก และ 0 ส าหรบค าตอบทผด เงอนไขดงกลาวท าใหสตร ไมเหมาะส าหรบใชกบเครองมอทไมไดตรวจใหคะแนนเปน 1 กบ 0 คาความเชอมนทหาตามวธของ Cronbach เรยกวา “สมประสทธแอลฟา” ( - Coefficient) เหมาะส าหรบเครองมอทเปนแบบมาตราสวนปรมาณคา มสตรดงน
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
206
= ( ) (7.20)
เมอ แทน คาสมประสทธความเชอมน
k แทน จ านวนขอของเครองมอวด แทน ผลรวมของความแปรปรวนแตละขอ แทน ความแปรปรวนของคะแนนรวม
ตวอยางท 7.12 แบบประเมนผลการสอนฉบบหนงม 10 ขอ เปนแบบมาตราสวนประมาณคา แตละขอมระดบความเหนส าหรบใหผเรยนตอบแสดงความคดเหน 5 ชอง ดงตวอยาง ขอ 1
1. ผสอนบรรยายอยางนาสนใจ
เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ไมเหนดวยอยางยง
5 4 3 2 1
น าแบบประเมนนไปใชกบผเรยน 8 คน ท าการตรวจใหคะแนนแตละขอ จนครบทกคะแนนมาบรรจลงในตารางดงน
การวจยทางการศกษา
207
ขอ
ผเรยน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1
2
3
4
5
6
7
8
3
5
4
3
3
4
3
3
3
5
4
4
4
4
4
4
4
5
3
4
3
3
4
4
3
5
4
3
4
5
5
4
4
4
4
3
3
4
5
5
4
4
4
4
4
5
4
3
4
5
4
4
4
5
5
4
5
4
3
5
3
5
4
5
5
4
4
4
4
4
4
4
3
4
4
4
3
4
4
3
38
45
38
38
35
43
42
39
1444
2025
1444
1444
1225
1849
1764
1521
28
102
32
130
30
116
33
141
32
132
32
130
35
155
34
150
33
137
29
107
318
( )
12716
( ) 0.57 0.29 0.50 0.70 0.57 0.29 0.27 0.79 0.13 0.27
หมายเหต X แทน คะแนนรวมของแตละคน (จากขอ 1 ถงขอ 10) เชน คนท 1 ไดคะแนนรวม 38 คะแนน แทน คะแนนรวมของแตละคนยกก าลงสอง แทน คะแนนรวมของขอท i เชนขอท 1 มคะแนนรวมเปน 28 แทน ผลรวมของคะแนนขอท i ยกก าลงสองเชน ผลรวมของคะแนน
ขอท 1 ยกก าลงสอง = 102
ขนท 1 ค านวณหาความแปรปรวนของคะแนนรวม ( ) และความแปรปรวนของคะแนนแตละขอ ( ) จากสตร =
( ) ( )
N ในสตรนแทนจ านวนคน
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
208
1. หาความแปรปรวนของคะแนนรวม ( ) เมอ X แทนคะแนนรวมของแตละคน จงใชคะแนนในสองคอลมนสดทาย มาแทนคาในสตรดงน
= ( ) ( ) ( ) =
= 10.786
2. หาความแปรปรวนแตละขอ ( ) เมอ แทนคะแนนรวมของขอท i จงใชคะแนนรวมในแถวลางสองแถวคอ และ ของแตละคอลมน มาแทนคาในสตรเพอหาความแปรปรวนของแตละขอ ในทนจะแสดงวธหาความแปรปรวนเฉพาะขอท 1 ( ) ผลการหาความแปรปรวนของทกขอซงใชวธเดยวกนกบการหาความแปรปรวนของขอท 1 ดงในแถว
= ( ) ( ) ( ) =
= 0.57
ขนท 2 รวมความแปรปรวนของทกขอเขาดวยกนเปนคา = 0.57 + 0.29 + 0.50 + 0.70 + 0.57 + 0.29 + 0.70 + 0.79 + 0.13 + 0.27 = 4.38
ขนท 3 ค านวณคา จากสตร 8.16 = ( )
แทนคา = ( )
= 1.111 x .594
= 0.66
แบบประเมนผลการสอนฉบบน มคาความเชอมนเทากบ 0.66
การวจยทางการศกษา
209
สรป
เพอใหไดผลการวจยทมความถกตองมากทสดการประมวลผลแบบองกลมเกดจากแนวคดทวาในการจดการเรยนการสอนนกเรยนยอมมความแตกตางเปนรายบคคล จงน าผลจากการวดมาเปรยบเทยบกบนกเรยนในกลมเดยวกนมกใชวดผลรวม การประเมนผลแบบองเกณฑเกดจากแนวความคดทวาในการจดการเรยนการสอนควรจะใหนกเรยนอยางรอบร จงน าผลจาก การวดมาเปรยบเทยบกบเกณฑหรอคณลกษณะทก าหนดขนโดยระบในรปของวตถประสงคเชงพฤตกรรม มกใชวดผลยอยประจ าบทเรยน การวเคราะหขอสอบเปนรายขอ ควรหาเฉพาะคาอ านาจจ าแนกอยางเดยวโดยจะหาคาดชนเอสหรอดชนบกได การวเคราะหความเทยงตรงหากออกขอสอบตามตารางวเคราะหหลกสตรกชวยใหขอสอบมความเทยงตรงตามเนอหา และอาศยผเชยวชาญโดยวธหาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบวตถประสงคเชงพฤตกรรม สวน การหาคาความเชอมนมใหเลอกหลายวธควรเลอกใชใหเหมาะสม
บทท 7 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
210
แบบฝกหด
ค าชแจง ใหทานตอบค าถามตามประเดนทก าหนดใหพอสงเขป
1. ในการส ารวจความคดเหนของนกเรยนชวงชนท 1 ทมตอตารางการลงสระวายน าของโรงเรยนซงผวจยสนใจศกษาวานกเรยนในระดบชนมธยมศกษาปท 1 ชนมธยมศกษาปท 2 และชนมธยมศกษาปท 3 มความคดเหนแตกตางกนหรอไมอยางไร ผวจยจะออกแบบการวจยอยางไรและจะสรางเครองชนดใดเพอใชในการวจยครงน
2. ใหบอกวธการทจะสามารถท าใหงานวจยใหมความตรงภายในและตรงภายนอกพรอมยกตวอยางประกอบ
3. การหาความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบวดองเกณฑ กบแบบวดองกลม เหมอนหรอตางกนอยางไรบาง
4. การหาความเชอมนของแบบวดองเกณฑ กบแบบวดองกลม เหมอนหรอตางกนอยางไรบาง
5. ใหหาคณภาพแบบวดรายขอแบบองกลม โดยค านวณคา p และ r จากขอมลทก าหนดใหดงนมผเขาสอบ 40 คน กลมสง 11 คน กลมต า 11 คน ผลสอบดงน
กลม ขอท 1 ขอท 2 ขอท 3 ขอท 4 ขอท 5 ขอท 6
คนกลมสงตอบถก 9 11 8 4 11 5
คนกลมต าตอบถก 7 3 5 9 6 2
R Rp H L / 2 n
R Rr H L / n
การวจยทางการศกษา
211
เอกสารอางอง
กรมวชาการ. (2545). การวจยเพอพฒนาการเรยนรตามหลกการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพฯ:
ม.ป.พ. โชต เพชรชน. (2549). แบบทดสอบวนจฉย ใน การวดผลและประเมนผลการศกษา. กรงเทพฯ: โครงการสารานกรมศกษาศาสตรคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน (ฉบบปรบปรงใหม). พมพครงท 7. กรงเทพฯ:
สวรยาสาสน.
ไพศาล วรค า. (2550). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ. พวงรตน ทวรตน. (2543). วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 8.
กรงเทพฯ: เจรญผล.
ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. (2543). เทคนคการวดผลการเรยนร. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.
สมประสงค เสนารตน. (2556). การวจยทางการศกษา. มหาสารคาม: อภชาตการพมพ. สมนก ภททยธน. (2537). การวดผลการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ. ________. (2549). การวดผลการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ. Kerlinger, F. N. (1973). Fuundations of behavioral research : Educational and psychological
inquiry. 2nd
ed. New York : Holt,Rinehart & Winston.
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 8
การออกแบบการวจย
วตถประสงคเชงพฤตกรรม
เมอเรยนจบบทเรยนน ผเรยนมความสามารถดงน
1. อธบายและบอกความสาคญของการออกแบบการวจยได
2. บอกเกณฑในการออกแบบการวจยได
3. อธบายหลกในการควบคมความแปรปรวนได
4. บอกวธการทาใหงานวจยความตรงภายในและความตรงภายนอกได 5. บอกประโยชนของการออกแบบการวจยได
เนอหาสาระ
เนอหาสาระในบทนประกอบดวย
1. ความหมายการออกแบบการวจย
2. จดมงหมายในการออกแบบการวจย
3. เกณฑทใชในการออกแบบการวจย
4. การควบคมความแปรปรวน
5. ความตรงของการวจย
6. หลกการในการออกแบบการวจย
7. ประเดนในการออกแบบการวจย
8. การพจารณาขอจากดในการดาเนนการวจย
9. การออกแบบวธดาเนนการวจย
10. ประโยชนของการออกแบบการวจย
การวจยทางการศกษา
213
วธสอนและกจกรรม
กจกรรมการเรยนการสอนเรอง การออกแบบการวจย มดงน
1. ผสอนทบทวนเกยวกบหลกสาคญของเครองมอและเทคนคทใชเกบรวบรวมขอมล
โดยการใชคาถามเปนสอ
2. ผสอนบรรยายหวขอ การออกแบบการวจย ชนดพรอมยกตวอยางและใหนกศกษาฝกปฏบตตามตวอยาง
3. แบงผเรยนออกเปนกลม ๆละ 4-5 คน มอบหมายใหผเรยนออกแบบการวจยแบบตางๆแลวนาเสนอหนาชนเรยนและสมเพอนสมาชกทฟง ตอบคาถาม และอภปรายเสนอแนะ
4. ผเรยนรวมกนจดทาแผนผงความคด แลวบนทกความรเปนรายบคคล
สอการเรยนการสอน
สอการเรยนการสอนทใชประกอบกจกรรมการเรยนการสอน มดงน
1. เอกสารประกอบการเรยนการสอน การวจยทางการศกษา 2. ตารา ไพศาล วรคา. (2550). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ.
บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน (ฉบบปรบปรงใหม). พมพครงท 7. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.
3. สไลดนาเสนอ เรอง ความรเบองตนเกยวกบการวจย
4. เครอขายอนเทอรเนต www.watpon.com , http://library.udru.ac.th
5. ตวอยางงานวจยทออกแบบการวจยแบบตางๆ
บทท 8 การออกแบบการวจย
214
การวดผลและการประเมนผล
จดประสงค วธการ เครองมอ เกณฑการวดและ
ประเมนผล
1. อธบายและบอกความสาคญของการออกแบบการวจยได
2. บอกเกณฑในการออกแบบการวจยได
3. อธบายหลกในการควบคมความแปรปรวนได
4. บอกวธการทาใหงานวจยความตรงภายในและความตรงภายนอกได
5.บอกประโยชนของการออกแบบการวจยได
ซกถามความรความเขาใจในประเดนสาคญทกหวขอเรองการตอบคาถามและการอภปราย
แบบสงเกตพฤตกรรม
1.พฤตกรรมการแสดงออกทงการตอบคาถาม/การรวมอภปราย/การทาแบบฝกหดผานเกณฑรอยละ 80
2.ชนงานททาสอดคลองกบจดประสงคคลอบคลมเนอหา เสนอความคดเหนชดเจน สงงานตรงเวลาผานรอยละ 80
การวจยทางการศกษา
215
บทท 8
การออกแบบการวจย
ความน า
การวจยนนเปนกระบวนการคนหาความรความจรงทงในระดบขอมลเชงประจกษและ ระดบขอสรป ดงนนการดาเนนการวจยจงจาเปนตองมการออกแบบการวจยเปนสงทจะชวยนกวจยในการวางแผนกาหนดโครงสราง วธการตาง ๆ เพอใหไดคาตอบจากการวจยชดเจน เปรยบเสมอนแปลนบานหรอพมพเขยวทจะใชดาเนนการวจย โดยเฉพาะอยางยงการวจยเชงทดลอง ถาผวจยมความรความเขาใจเรองแบบการวจยครอบคลมเทาใด กจะยงเปนประโยชนในการเลอกใชหรอปรบออกแบบรายละเอยดองคประกอบตาง ๆ ใหสอดคลองกบแบบการวจยและเหมาะสมกบสภาพการณทจะทาวจยไดอยางสอดคลองกนมากทสด อนจะทาใหผลการวจยมความถกตอง นาเชอถอ เปนการวจยทมคณภาพ และสามารถนาผลการวจยนนไปใช กบสภาพการณอนๆ ไดอยางกวางขวางยงขน
ความหมายของการออกแบบการวจย
มนกวชาการใหความหมายเกยวกบแบบการวจยไวหลายทาน ดงน
ธรวฒ เอกะกล. (2542: 59) กลาววา การออกแบบการวจยเปนแผนการทกาหนดไวของผวจย ทแสดงถงลกษณะวธการวจยเพอจะไดดาเนนการเรองนน ๆ อยางมแบบแผน และสอดคลองกบปญหา วตถประสงคการวจยทกาหนดไวมากทสด
นศารตน ศลปะเดช. (2542: 77) กลาววา แบบการวจยเปนรปแบบกลยทธโครงสรางและแผนการวจยทงหมดททาใหผวจยมองเหนแนวทางทจะดาเนนงานอยางชดเจน สามารถดาเนนการวจยไดอยางถกตองเหมาะสมทกขนตอนใหบรรลวตถประสงค
เคอรลงเจอร (Kerlinger, 1986: 279)ใหความหมายของแบบการวจยวา หมายถง แผน การ โครงสราง และกลวธ เพอทจะคนหาคาตอบของคาถามหรอปญหาการวจย แผนการนเปนแผนการวจยทสมบรณซงประกอบไปดวย แบบรางตงแตสมมตฐานจนกระทงถงวธการวเคราะหขอมล เครก (Kirk, 1982: 1) กลาวถงแบบการวจยเชงทดลองวา เปนแผนในการกาหนดตวอยางเขารบเงอนไขการทดลอง และใชสถตทเหมาะสม
บทท 8 การออกแบบการวจย
216
การออกแบบการวจย หมายถง กระบวนการในการวางแผนการดาเนนการวจยทมระบบ และมขนตอนเพอใหไดมาซงขอมลทตองการในการตอบปญหาการวจยตามจดประสงค/สมมตฐานของการวจยทกาหนดไวไดอยางถกตอง ชดเจน รวดเรวและมความนาเชอถอ ทงนเพอใหไดมาซงผลการวจยทถกตองตรงตามวตถประสงคของการวจย การออกแบบแผนการวจยน นจะมลกษณะเฉพาะแตกตางกนไปตามประเภทของการวจย แตหลกการใหญ ๆ ทสาคญยงคงเหมอนกน
จดมงหมายในการออกแบบการวจย
ในการออกแบบการวจยนน Kerlinger. (1973: 280) กลาวไววามจดมงหมายทสาคญอยสองประการคอ ประการแรกเพอใหไดมาซงคาตอบของปญหาการวจย (to provide answers for research
questions) และประการทสองเพอควบคมความแปรปรวน (to control variance) ซงพอจะขยายความไดดงน (ไพศาล วรคา, 2550: 104 – 107)
แบบแผนการวจยจะชวยใหผวจยไดมาซงขอมลทสามารถนามาวเคราะหหาคาตอบของ ปญหาการวจยทมความถกตอง เทยงตรง เปนปรนยและประหยดทสดเทาทจะเปนไปได ดงนนแบบแผนการวจยจงควรกาหนดขนมาอยางรอบคอบและมลกษณะเฉพาะ ทาใหสามารถเกบขอมลจาก ประชากรเปาหมายไดทกตวแปร ตรงตามความตองการของผวจย และเมอนามาวเคราะหกได ขอคนพบทถกตอง ปราศจากขอบกพรองและขอโตแยงใดๆ ซงแสดงใหเหนวาการดาเนนการหาคาตอบมความสอดคลองและเทยงตรงกบปญหาการวจยทตงไว
นอกจากนแบบแผนการวจยยงชวยใหผวจยสามารถควบคมความแปรปรวนของตวแปรทศกษาตวแปรแทรกซอน (Extraneous variables) และความแปรปรวนคลาดเคลอน (Error variance)
ปญหาการวจยททาการศกษา เพอใหผลการวจยทไดเปนความสมพนธระหวางตวแปรทศกษาอยางแทจรง ไมมผลของตวแปรอนๆ มาทาใหผลการวจยนนคลาดเคลอนไปจากความเปนจรง หรอ เพอใหไดคาตอบทแทจรงของปญหาการวจยนนเอง เมอทกการวจยตองการคนหาคาตอบทแทจรงของปญหา จงจาเปนตองควบคมความแปรปรวน (หรอความผนแปร) ของตวแปรทกตวทเกยวของกบการศกษา เชน ความแปรปรวนของตวแปรทศกษา (ตวแปรตาม) ตองเปนผลมาจากตวแปรตนเทาน น หรอความแปรปรวนของตวแปรแทรกซอนตองไมสงผลตอตวแปรตาม หรอความแปรปรวนของความคลาดเคลอนจะตองมคานอยทสดเทาทจะเปนไปได จงอาจจะกลาวไดวาเปาหมายหลกของการออกแบบการวจยกเพอความคมความแปรปรวนนนเอง
การวจยทางการศกษา
217
เกณฑทใชในการออกแบบการวจย
การออกแบบการวจยทดจะทาใหไดผลการวจยทถกตอง เปนจรง นาเชอถอ โดยพจารณาไดจากเกณฑทใชในการออกแบบการวจย (Criteria of research design) ซงเปนหลกเกณฑทใชนาทางนกวจยดงน (ไพศาล วรคา, 2550: 104-107)
1. แบบแผนการวจยออกแบบมาเพอคนหาคาตอบของปญหาการวจย เกณฑหลกในการออกแบบการวจยกคอ แบบแผนการวจยนนตองสามารถนาไปสการคนหาคาตอบของคาถามการวจยได หรอแบบแผนการวจยตองมอานาจเพยงพอทจะทดสอบสมมตฐานไดอยางมเหตมผล ในบางครงแบบแผนการวจยอาจจะออนมากจนไมสามารถตอบคาถามการวจยไดหรอตอบไดไมชดเจน อยางเชน การจบคนกเรยนตามตวแปรระดบสตปญญาและเพศในกลมทดลองและกลมควบคม แตถาการศกษาครงนเพศไมมความสมพนธกบตวแปรตามเลย การจบคโดยเพศกถอวาไมตรงกบประเดนการวจย อาจทาใหเกดความผดพลาดในการแปลผลการวจยได
2. ใชควบคมตวแปรแทรกซอน หลกเกณฑอกประการหนงในการออกแบบการวจยคอ แบบแผนการวจยตองสามารถ “ควบคม” ตวแปรแทรกซอนได ตวแปรแทรกซอนนนเปนตวแปรทมอทธพลตอตวแปรตาม แตเราไมตองการศกษา ซงสามารถควบคมไดหลายวธดงทจะไดกลาวถงตอไป ผวจยควรเลอกวธการทเหมาะสมกบปญหาการวจยนนๆ เพอใหสามารถควบคมตวแปรแทรกซอน หรอตวแปรทไมตองการใหมโอกาสสงผลตอตวแปรตามนอยทสด
3. สามารถสรปอางหรอวางนยทวไปได แบบแผนการวจยตองสามารถใหผลการวจยทสามารถสรปอางไปยงตวอยางอน กลมอนและเงอนไขอนได ซงคอนขางจะพจารณาไดยาก เพราะตองพจารณาลงไปถงขอมลทนามาวเคราะห ซงเปนปญหาใหญมากทงในการวจยพนฐานและการวจยเชงประยกตในการวจยพนฐาน (Basic research) การสรปอางอาจไมคอยคานงถงมากนก เพราะเปาหมายหลกของการวจยประเภทนอยทหาความสมพนธของตวแปร และทาไมจงมความสมพนธเชนนน ซงเนนความเทยงตรงภายในการศกษามากกวาภายนอก สวนการวจยประยกตนนเนนการสรปอางองเปนสาคญ เพราะคาดหวงวาผลการวจยน นจะสามารถนาไปใชกบบคคลอนและสถานการณอนไดดวย
4. มความเทยงตรงภายในและภายนอก สาหรบเกณฑของแบบแผนการวจยขอน จะไดกลาวรายละเอยดในหวขอตอไป เนองจากมความสาคญมาก ดงคากลาวของ Campbell และ Stanley
เกยวกบเกณฑขอนวา “ความเทยงตรงภายในเปนสงทขาดไมไดในแบบแผนการวจย แตแบบแผนการวจยในอดมคตกควรจะใหมทงความเทยงตรงภายในและภายนอก ถงแมวามนจะขดแยงกนอยบอยๆ กตาม” (Kerlinger, 1973: 301)
บทท 8 การออกแบบการวจย
218
การควบคมความแปรปรวน
เนองจากเปาหมายหลกของการออกแบบการวจยกคอ การควบคมความแปรปรวน คาวา “ความแปรปรวน” หรอ Variance นนมความสาคญมากในการวจย เนองจากคาดงกลาวนบงบอกถงการเปลยนแปลงของปรากฏการณตางๆ หรอชใหเหนถงความไมคงทของสรรพสง และเนองจาก ความไมคงทนเองทนามาซงการวจย หรอกลาวอกนยหนงกคอหากทกสรรพสงคงทกไมจาเปนตองทาการวจย เพราะการทาวจยนนกเพอบรรยาย อธบาย คาดคะเน หรอควบคมการเปลยนแปลงของสรรพสง หรอปรากฏการณนนเอง (ไพศาล วรคา, 2552: 105 – 126)
ความแปรปรวนอาจปรากฏอยในหลากหลายลกษณะ เชน ความแปรปรวนของผลสมฤทธทางการเรยน แรงจงใจ เจตคต อาย และพนฐานทางครอบครวของนกเรยน เปนตน เมอตวแปรใดตวแปรหนงมคาแปรปรวนหรอเปลยนแปลงไป ตวแปรตงกลาวอาจจะไดรบอทธพลจากตวแปรหรอปจจยอนๆ เชน ความแปรปรวนของผลสมฤทธทางการเรยนอาจเนองมาจากความถนดและแรงจงใจ เปนตน
บทบาทของความแปรปรวนในการวจยอาจพจารณาจากตวอยางตอไปน สมมตวาครสอน วชาเคมในโรงเรยนมธยมศกษาแหงหนงสนใจศกษาผลของวธสอน 3 วธทมตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมของนกเรยน โดยตงชอหวขอวจยวา “การศกษาอทธพลของวธสอนทมตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมของนกเรยนชนมธยมศกษา” ซงเปนการวจยเชงทดลอง โดยมวธสอนเปนตวแปรอสระทม 3 ระดบ (3 วธ) สมมตวาเปนวธสอนท 1, 2 และ 3 สวนตวแปรตามเปนผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมซงไดจากการทดสอบหลงจากททาการสอนไปแลวหนงภาคเรยน ในการทดลองครงนมนกเรยนเปนกลมตวอยางจานวน 90 คน เมอนกเรยนทงหมดทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมกจะไดคะแนนจานวน 90 ตว โดยคะแนนทง 90 ตวนจะมคาแตกตางกนไปหรอมการกระจายของคะแนน คะแนนทไดนจงมคาเปลยนแปลงไปตามนกเรยนแตละคน หรอมความแปรปรวนนนเอง
อาจมหลากหลายสาเหตททาใหคะแนนของนกเรยนแตกตางกน หนงไนนนอาจเปนเพราะวธสอนทแตกตางกนซงเปนตวแปรตนในการศกษาครงนและผวจยตองการทจะตรวจสอบวาวธสอนเหลานสงผลตอคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมตางกนหรอไม นอกจากนอาจมตวแปรอนๆ ทเปนสาเหตของความแปรปรวนในตวแปรตาม (คะแนนผลสมฤทธ) เชน ชวงเวลาททาการ (เชา,บาย) พนฐานทางวทยาศาสตรของนกเรยนความสามารถของนกเรยนรวมทงตวแปรสอดแทรก (Intervening variable) อนๆ ทอาจทาใหเกดความแปรปรวนในตวแปรตาม ดงนนหากผวจยตองการทราบอทธพลของตวแปรตนจรงๆ แลว กตองทาการควบคมความแปรปรวนของตวแปรอนๆ ทงหมดทไมใชความแปรปรวนเนองจากตวแปรตน (วธสอน)
การวจยทางการศกษา
219
ความเทยงตรงของการวจย
1. ความเทยงตรงภายใน (Internal Validity) เมอตองการตรวจสอบวา แบบแผนการวจยมความตรงภายในหรอไม กสามารถพจารณาไดจากคาทสงเกตไดจากตวแปรตามเปนผลมาจากตวแปรตนจรงๆ หรอไม นนกคอ แบบแผนทมความเทยงตรงภายในตองเปนแบบแผนทยนยนไดวาความแปรปรวนของตวแปรตามเกดมาจากความแปรปรวนของตวแปรตนจรง ดงน นในการออกแบบการวจยจงตองตดโอกาสของตวแปรอนทงหมดทจะเขามามอทธพลตอตวแปรตามททาการศกษา ซงปจจยทอาจสงผลตอความตรงภายในของการวจยพอสรปไดดงน(ไพศาล วรคา,
2552: 104 -107)
1.1 เหตการณทเกดขนระหวางการวจย (Contemporary History) ในบางครงในระหวางทาการวจย กลมตวอยางอาจไดรบประสบการณอนทผวจยไมไดศกษา แตมผลตอตวแปรตามทกาลงศกษาอย ซงจะทาใหผลทสงเกตไดจากตวแปรตามไมใชผลจากตวแปรตนอยางเดยว เชน ถาผวจยกาลงศกษาผลของการสอนโดยใชสอโทรทศนในเรองของการดแลสขภาพ แตในชมชนทเปนกลมตวอยางเกดโรคระบาดขน ทาใหกลมตวอยางรจกวธดแลสขภาพเปนอยางด พฤตกรรมการดแลสขภาพของกลมตวอยางจงอาจเปนผลมาจากการเกดโรคระบาดมากกวาเกดจากการเรยนรทางสอโทรทศน เปนตน
1.2 กระบวนการสรางวฒภาวะ (Maturation Process) พฒนาการทางรางกายและทางจตใจทเกดขนภายในบคคลทเปนกลมตวอยางระหวางการวจยทใชเวลายาวนาน จะทาใหมผลตอการตอบสนองของกลมตวอยาง เชน อายมากขนมวฒภาวะสงขน ทาใหตงใจตอบสนองมากขน ซงตางกมผลตอคาทสงเกตไดของตวแปรตาม ดงนนอาย วฒภาวะและความสนใจจงเปนตวแปรสอดแทรกททาใหผลทไดไมใชผลของตวแปรตนอยางแทจรง
1.3 การท าการทดสอบกอน (Pre-testing Procedure) การทดสอบกอนการวจยจะสงเสรมประสบการณการเรยนรของกลมตวอยาง เนองจากการทดสอบกเปนเสมอนวธสอนอยางหนง ดงนนผลการวดตวแปรตาม หรอการตอบสนองของกลมตวอยางในการวจยอาจไมใชผลของตวแปรตนอยางแทจรงกไดแตอาจเปนผลของการเรยนรจากการทดสอบกอนการวจย
1.4 เครองมอทใชในการวด (Measuring Instruments) การเปลยนแปลงเครองมอทดสอบ การเปลยนแปลงผประเมนหรอผสมภาษณ ลวนมผลตอการตอบสนองของกลมตวอยางทงสน เชน แบบทดสอบทมความยากงายตางกน ทดสอบกบคนๆ เดยวกนยอมไดคะแนนตางกน หรอผ ประเมนสองคนประเมนพฤตกรรมเดยวกนกจะไมเหมอนกน หรอแมแตผประเมนคนเดยวประเมนพฤตกรรมกอนและหลงการทดลองกมกจะมเกณฑแตกตางไป เพราะผประเมนมประสบการณมากขน ตงนนผลทวดไดจงอาจไมใชผลจากตวแปรตนททาการศกษาเพยงอยางเดยว
บทท 8 การออกแบบการวจย
220
1.5 การถดถอยทางสถต (Statistical Regression) ในการวจยทางการศกษาบางกรณโดยเฉพาะอยางยงการศกษาทมการวดซ า มกจะเกดปรากฏการณทเรยกวา “การถดถอยทางสถต” คอ คาทวดไดครงหลงมกจะมแนวโนมลเขาหาคาเฉลยของกลม เชน ผทไดคะแนนสงใน การทดสอบครงแรกมกทาคะแนนตาลงในการทดสอบครงหลง หรอผทไดคะแนนตาในครงแรกมกจะทาไดคะแนนสงขนในครงหลง เปนตน ดงนนคาทวดไดในกรณนจงมความคลาดเคลอนไปจากความเปนจรง
1.6 ความแตกตางของกลมตวอยาง (Differential Selection of Subjects) ในทางการศกษา โดยเฉพาะอยางยงในการวจยเชงทดลอง การเลอกกลมตวอยางมกมขอจากด เชน กลมทดลองและกลมควบคมมกจะเปนนกเรยนคนละหองและถกจดไวแลว ทาใหกลมทดลองและกลมควบคมไมเทาเทยมกนตงแตตน ผลทวดไดของตวแปรตามจงอาจเปนผลมาจากความแตกตางของกลมตวอยางทงสองทไมเทากนอยกอนแลว ซงไมใชผลจากตวแปรตนเพยงอยางเดยว
1.7 การสญหายของหนวยทดลอง (Experimental Mortality) การทผรบการทดลองขาดหายไปจากการทดลอง อาจทาใหผลทคนพบน นผดพลาดไปจากความเปนจรง เชน กลมทไดคะแนนตาถอนตวออกจากการทดลอง กจะทาใหคะแนนเฉลยของกลมทดลองสงกวากลมควบคมซงไมใชเพราะผลของตวแปรตน แตเปนผลจากการสญหายไปของผรบการทดลอง
1.8 ปฏสมพนธระหวางการเลอกตวอยางกบปจจยอนๆ (Interaction of Selection and
Others) เมอกลมทดลองและกลมควบคมมความเทาเทยมกนในตอนเรมตน เชน มคะแนน ผลสมฤทธทางการเรยนเทากน แตปจจยอนๆ ของแตละกลมอาจไมเหมอนกน เชน สภาพทางครอบครวของสมาชกในกลมอาจแตกตางกน ซงสงผลตอแรงจงใจของผรบการทดลองใหมการพฒนาตนเองโดยไมตองอาศยสงเราในทดลอง เชน สมาชกในกลมทดลองสวนใหญเปนคนรวยและสวนนอยเปนคนจน คนจนกมกจะพยายามพฒนาตนเองใหเดนขนเพอทดแทนปมดอย ทเปนคนจน จะเหนวาแรงจงใจทเกดขนนนเนองมาจากปมดอยของตนเอง ไมไดมาจากสงทดลองหรอปจจยทศกษา เปนตน
2. ความเทยงตรงภายนอก (External Validity) ในการออกแบบการวจยโดยทวไปแลวจะเนนความเทยงตรงภายในเปนหลก แตกไมควรจะละเลยตอความเทยงตรงภายนอก ความเทยงตรงภายนอก หมายถง การทผลการคนพบนนสามารถสรปอางได (Generalizability) หรอสามารถอาง (Representativeness) ไปยงสถานการณอนๆ ทนอกเหนอจากประชากรของกลมตวอยางได โดยยงคงไดผลการคนพบนนเหมอนเดม ดงนนแบบแผนการวจยทดผลการวจยทไดไมเพยงสรปอางไปยงประชากรเปาหมายไดเทานน แตยงสามารถสรปอางไปยงประชากรของตวแปรตนอนๆ และ
การวจยทางการศกษา
221
ประชากรในพนทอนๆ ไดอกดวย ปจจยทสงผลตอความเทยงตรงภายนอกของการวจย พอสรปไดดงน
2.1 ผลของปฏสมพนธระหวางความล าเอยงในการเลอกตวอยางกบตวแปรตน (Interaction effects of selection biases and independent variable) การเลอกกลมตวอยางมาศกษา หากกลมตวอยางนนไมเปนตวแทนทดของกลมประชากรทงหมด กลมตวอยางทไดยอมมขอจากด ผลจากการคนพบจงไมอาจอางไปยงประชากรกลมอนๆ ได เชน เราสมตวอยางของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จากโรงเรยนหนงในเขตเมอง เรากจะไมสามารถอางผลการศกษาไปยงมก ชนประถมศกษาปท 6 ในชนบทได เนองจากความแตกตางของสตปญญาและสภาพทางเศรษฐกจ สงคม เปนตน
2.2 ผลของการทดสอบกอน (Effect of pre-testing) เนองจากการทดสอบกอนเปนเงอนไขทกลมทดลองไดรบซงตางไปจากประชากรอนๆ ทไมไดรบเงอนไขน การทดสอบกอนนน จะเปนการกระตนเตอนแกกลมทดลองในหวเรอง ปญหาหรอเหตการณนนๆ ซงจะตางไปจากกลมประชากรหรอประชากรอนทไมไดรบการทดสอบ ดงนนผลทไดจงไมมความเทยงตรงในการสรป อางไปยงประชากรกลมอนๆ ได
2.3 ผลของกระบวนการทดลอง (Effect of experimental procedures) หรอผลของคอวธอรน (Hawthorne effect) เนองจากกระบวนการสงเกตและเครองมอทใชในการทดลองอาจทาใหนกเรยนและครเกดความตระหนกมากกวาปกต ทาใหพฤตกรรมทแสดงออกดกวาทควรจะเปน หรอไมเปนไปตามธรรมชาต ดงนนผลการคนพบจงไมสามารถสรปอางไปยงประชากรปกตทไมไดรบการทดลองได
2.4 ผลแทรกซอนของการทดลองหลายครง (Multiple-treatment inference) ถาตวอยางไดรบสงทดลองหลายๆ อยาง อาจทาใหเกดผลตกคางของสงทดลองครงกอนๆ ในกลมตวอยางได ซงตางจากประชากรอนทไมไดรบสงทดลองเหลาน ดงนนการสรปอางผลการวจยไปยงประชากรอนๆ จงมขอจากด ไมสามารถสรปอางได
หลกการในการออกแบบการวจย
หนาทหลกทางเทคนคของการออกแบบแผนการวจยกคอ การควบคมความแปรปรวน หรอเพอใหไดแบบแผนการวจยซงเปนกลไกในการควบคมความแปรปรวน หลกการทางสถตทอยเบองหลงกลไกนเรยกวา หลกการ Max Min Con (Kerlinger, 1973: 284) ไดแก
1. การทาใหความแปรปรวนเชงระบบมคามากทสด (maximize systematic variance: Max)
2. ทาใหความแปรปรวนของความคลาดเคลอนลดลงตาสด (minimize error variance: Min)
บทท 8 การออกแบบการวจย
222
3. ควบคมความแปรปรวนเชงระบบทแทรกซอน (Control extraneous systematic variance:
Con)
ตามหลกการนเพอใหไดแบบแผนการวจยทมประสทธภาพมากทสด นกวจยจงพยายามทจะดาเนนการดงน (ไพศาล วรคา, 2550: 111 –114 ; พสณ ฟองศร, 2549: 86) 1. เพมความแปรปรวนของตวแปรตามอนเปนผลเนองมาจากตวแปรตนซงเปนความแปรปรวนเชงระบบใหมากทสด
ในการวจยสวนใหญตองการศกษาความสมพนธระหวางตวแปรตนและตวแปรตาม ดงนนการทาใหความแปรปรวนเชงระบบเพมขนมากทสด จงเปนการทาใหความแปรปรวนของตวแปรตามทเกดขน เปนผลจากความแปรปรวนของตวแปรตนอยางแทจรง มใชเปนผลจากตวแปรอสระอนทเราไมตองการศกษา ในทางปฏบตผวจยอาจจะออกแบบการวจยนนใหเงอนไขการทดลองหรอตวแปรตนแตกตางกนมากทสด (มความแปรปรวนมากทสด) เทาทจะเปนไปได คาตอบทไดจากการวจยจะตองชดเจน เปนผลจากสงทศกษาจรง ๆ หรอมความตรงภายในโดยปราศจากการรบกวนจากอทธพลของสงอน ๆ ทไมไดศกษา เชน ในการศกษาอทธพลของวธสอนทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ถาจะใหแนใจวาวธสอนมอทธพลตอผลสมฤทธทางการเรยนจรง ในการทดลองตองใชวธสอนทมความแตกตางกนมากๆ เปนตน
2. ลดความแปรปรวนของความคลาดเคลอนหรอความแปรปรวนสมและความคลาดเคลอนในการวดใหเหลอนอยทสด
ความคลาดเคลอนในการวดนนอาจเนองมาจากการควบคม แกไขหรอสถานการณใน การวดไมด และเครองมอทใชในการวดหรอเกบรวบรวมขอมลนนไมมคณภาพ
สวนความคลาดเคลอนสมนนคอ ความไมคงททเกดขนอยางสมของลกษณะพนฐานของหนวยทดลอง ซงบางครงกเปลยนไปทางนบางครงกเปลยนไปทางนน เดยวเปนบวกเดยวเปนลบ เดยวขนเดยวลง ความคลาดเคลอนสมจงมแนวโนมทจะหกลางกน ดงนนคาเฉลยของความคลาดเคลอนสมจงมกจะเปนศนย นอกจากนความคลาดเคลอนสมอาจเกดจากความตงใจกม เชน ปจจยทเกยวกบความแตกตางระหวางหนวยทดลอง ซงเรยกวา ความแปรปรวนเนองจาก ความแตกตางระหวางบคคล ซงจรงๆ แลวเปนความคลาดเคลอนอยางเปนระบบ แตเนองจากเปนความแปรปรวนทไมสามารถชชดและไมสามารถควบคมได จงเหมารวมอยกบความคลาดเคลอนสมแหลงของความคลาดเคลอนอกแหลงหนงคอ ลกษณะของหนวยทดลองททาใหเกด ความคลาดเคลอนในการวด เชน การแปรเปลยนของการตอบสนองจากการลองผดลองถก การเดา ความเลนเลอ ความเหนอยลาและเลอนลอยของสมอง อารมณชววบของหนวยทดลอง เปนตน ดงนนผวจยควรเพมความระมดระวงในเรองตอไปน
การวจยทางการศกษา
223
2.1 การเลอกกลมตวอยาง ควรใชวธการสมตวอยางทเหมาะสมกบลกษณะของ
กลมประชากร เพอใหไดตวแทนทดของประชากรในการทาวจย
2.2 เครองมอทใชวด ควรมความเทยง (Reliability) สง
2.3 การควบคมสภาพแวดลอมในการทดลองหรอการวดใหเหมาะสม ปราศจาก
สงรบกวน
3. ควบคมตวแปรแทรกซอนหรอตวแปรทไมตองการ ซงอาจจะสงผลตอผลของ การทดลอง
การควบคมตวแปรแทรกซอนหมายถง การควบคมใหอทธพลของตวแปรอสระอนๆ ไมใหมผลแทรกซอนกบสงทศกษาหรอใหมผลนอยทสดเทาทจะเปนไปได การควบคมตวแปรแทรกซอนในการออกแบบการทดลองอาจทาใหในหลายแนวทางดงน
3.1 ทาใหตวแปรแทรกซอนนนเทากนหรอเปนตวคงท (Homogeneous) หรอขจดออกไป (Elimination) แนวทางนเปนวธการททาไดงาย และมประสทธภาพ แตจะทาใหผลการวจยนนอยในวงแคบ ขาดอานาจในการสรปอาง เชน ในการศกษาอทธพลของวธสอนทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ถากงวลวาระดบสตปญญาจะสงผลตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน กอาจทาใหระดบสตปญญาเปนตวคงท โดยเลอกศกษาเฉพาะกบนกเรยนทมระดบสตปญญาเทากนหรอใกลเคยงกน เปนตน แตการทาเชนนจะไมสามารถสรปอางไปยงกลมนกเรยนทวไปทมระดบสตปญญาทแตกตางกนได
3.2 ใชวธการสม (Randomization) วธนเปนวธทดและใชกนอยางกวางขวาง ตามทฤษฎการสม อทธพลของตวแปรแทรกซอนจะถกกระจายไปยงทกกลมตวอยางอยางเทาเทยมกน ถงแมวาการสมไมอาจรบรองไดวาทกกลมตวอยางจะมความเทาเทยมกน แตกมโอกาสททกกลมจะเทาเทยมกนมากขน ดวยเหตผลนการควบคมตวแปรแทรกซอน โดยวธการสมจงเปนวธทมอานาจในการควบคมมาก ดงนนในการออกแบบการวจยจงตองมการสมตวอยางใหกบกลมหรอเงอนไขการทดลอง (Random Selection) และสมเงอนไขและปจจยอนๆ ใหกบกลมทดลอง (Random
Assignment)
3.3 ใชการนาเขามาในแบบแผนการวจย (To Build it into Research Design) เปนการนาตวแปรแทรกซอนมาเปนตวแปรตนอกตวหนง ซงตวแปรแทรกซอนทนาเขามารวมศกษานจะเปนตวแปรคณลกษณะ (Attribute Variable) เชน ถาพจารณาแลวเหนวาตวแปรเพศจะสงผลตอการศกษากจะนาเอาตวแปรเพศเขามารวมศกษาดวย ดงนนแบบแผนการวจยกจะเปนการศกษาทงอทธพลของตวแปรตนเดมและตวแปรเพศทมตวแปรตาม และสงทจะไดตามมาจากการออกแบบการวจยในลกษณะนคอ ปฏสมพนธ (Interaction) ระหวางตวแปรตนเหลานนทมผลตอตวแปรตาม
บทท 8 การออกแบบการวจย
224
3.4 ใชการจบค (Matching Subjects) หลกการพนฐานของการจบคกคอ การทาใหกลมตวอยางมความเทาเทยมกน โดยการแบงกลมตวยางออกเปนสองสวนหรอมากกวา ตามตวแปรแทรกซอนนน เชน แยกระดบสตปญญาออกเปนสงและตา แลวทาการสมตวอยางภายในแตละระดบสตปญญานนออกเปนสองกลม ดงนนในแตละกลมกจะมระดบสตปญญาเทากน การควบคมตวแปรแทรกซอนแบบนอาจทาไดยากถามตวแปรแทรกซอนหลายตว เชน ถาตองการจบคตามระดบสตปญญา เพศและสถานภาพทางสงคม อาจจะทาไดเพยงตวแปรสองตวแรกคอ ระดบสตปญญากบเพศ เทานน เนองจากไมสามารถหาคทมลกษณะเหมอนกนทงสามตวแปรได เปนตน อยางไรกตาม หากจาเปนตองใชการจบค ควรพจารณาใหดวาตวแปรแทรกซอนทนามาใชเปนเกณฑในการจบคนนตองมความสมพนธกบตวแปรตามสง ไมเชนนนการจบคกจะไมมประโยชนอะไร หรอถาหาไมแนในกอาจใชแบบแผนการสมสมบรณ (Completely Randomization) หรอ
การวเคราะหความแปรปรวนรวม (Analysis of Covariance) ในการควบคมนาจะดกวา
3.5 ใชการควบคมทางสถต (Statistical Control) เปนการใชวธการทางสถตบางชนดมาวเคราะหเพอแยกอทธพลของตวแปรซอนออกจากอทธพลของตวแปรตนทมตอตวแปรตามซงจะทาใหเหลอเฉพาะอทธพลของตวแปรตนทตองการศกษาเพยงอยางเดยว เทคนคทใชไดแก การวเคราะหความแปรปรวนรวม (Analysis of Covariance) การวเคราะหสมประสทธสหสมพนธแบบแยกสวน (Partial Correlation Coefficient) เปนตน
3.6 ใชการควบคมทางกายภาพ (Physical Control) ถาในกรณทตวแปรแทรกซอนเปนตวแปรเชงกายภาพ เชน แสง เสยง อณหภม เปนตน อาจจะทาการควบคมตวแปรหรอปจจยเหลานไดโดยการจดสภาพแวดลอมเหลานนใหมความคงทหรอเทาเทยมกนในแตละครงหรอในแตละกลมตวอยางในขณะทาการวจย
ประเดนในการออกแบบการวจย
ในการออกแบบการวจยนนจะครอบคลมในประเดนหลก 4 ประการดงตอไปน (ไพศาล วรคา, 2550: 114-116 ; สรวาท ทองบ, 2550: 52-64)
1. การกาหนดสมมตฐานการวจย
2. การกาหนดแบบแผนและขอบเขตการวจย
3. การพจารณาขอจากดในการวจย
4. การออกแบบวธดาเนนการวจย
การวจยทางการศกษา
225
1. การกาหนดสมมตฐานการวจย
เมอผวจ ยต งประเดนการศกษาและไดทาการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของโดยรอบคอบแลว ผวจยจะสามารถประมวลองคความรและความคดทเกยวกบปญหาการวจยไดรวมทงการผสมผสานกบคาถามการวจยใหเปนสมมตฐานการวจยไดสมมตฐานการวจยจะทาหนาทเปนโจทยนาในการวจย แตถาผวจยมหลกฐานไมเพยงพอทจะตงสมมตฐานการวจย กอาจจะใชคาถามการวจยเปนโจทยนาในการวจยได การกาหนดคาถามการวจยและสมมตฐานการวจยทถกตองและตรงประเดนจะชวยใหการออกแบบการวจยถกตองและตรงประเดนดวยเชนกน ในทางตรงขาม หากผวจยกาหนดคาถามการวจยและสมมตฐานการวจยผดพลาด การออกแบบการวจยในขนตอนอนๆ ทเหลอกจะผดพลาดไปดวย ดงนนการกาหนดคาถามการวจยและสมมตฐานการวจย จงมความสาคญมากตอการออกแบบการวจย
2. การกาหนดแบบแผนและขอบเขตการวจย
2.1 แบบแผนการวจย
แบบแผนการวจย (Research Designs) หมายถง แผนและโครงสรางของการศกษาคนควาเพอใหไดมาซงคาตอบของปญหาการวจย ดงนนแบบแผนการวจยจงแสดงใหเหนทงโครงสรางของปญหาการวจยและแนวทางในการดาเนนการวจยทใช เพอใหไดมาซงหลกฐานเชงประจกษทสมพนธกบปญหาการวจย การกาหนดแบบแผนการวจยนนจะขนอยกบธรรมชาตของปญหาการวจย แบบแผนการวจยทสาคญๆ มดงน
2.1.1 แบบแผนการวจยทไมใชการทดลอง (Non-experimental Designs) เปนแบบแผน ทผวจยไมไดจดกระทา (Manipulate) หรอสรางเงอนไขใดๆใหกบกลมตวอยาง ผวจยจะเขาไปเกบขอมลในปรากฏการณทเกดขนตามภาวะปกตของเหตการณ เพอนาขอมลมาวเคราะหหาขอสรปความรใหม แบบแผนการวจยทไมใชการทดลองมดงน
2.1.1.1 การวจยเชงประวตศาสตร (Historical Research)
2.1.1.2 การวจยเชงบรรยาย (Descriptive Research) ไดแก
1) การศกษารายกรณ (Case Study)
2) การวจยเชงสารวจ (Survey Research)
3) การวจยเชงสหสมพนธ (Correlation Research)
4) การวจยเชงพฒนาการ (Developmental Research)
2.1.1.3 การวจยเชงสาเหต (Causal Research)
บทท 8 การออกแบบการวจย
226
2.1.2 แบบแผนการวจยเชงทดลอง (Experimental Designs) เปนแบบแผนการวจยทผวจยมการกจดกระทาหรอใหเงอนไขกบตวแปรตน เพอสงเกตผลหรอเกบขอมลจากตวแปรตาม เปนแบบแผนในการศกษาหาความสมพนธในเชงเหตและผล (Cause-Effect Relationship) เนองจากผวจยมการจดกระทากบตวแปรตน (Manipulation) ผวจยจะตองใหเงอนไขทเปนสงทดลอง (Treatment) กบหนวยทดลองหรอเปนการจดกระทากบตวแปรตนใหเกดความแตกตางหรอเกดระดบตางๆ ของตวแปร ซงสงเกตผลของแตละดบของตวแปร ในการทดลองหนงๆ ผวจยอาจมการจดกระทากบตวแปรตนหนงตวหรอมากกวากได นอกจากนหนวยทดลองบางกลมอาจไมไดทดลองใดๆ นอกเหนอจากทเปนอยในภาวะปกตหรอทเรยกวา กลมควบคม แตกถอวาเปนระดบหนงของตวแปรจดกระทาดวยเชนกน และ มการควบคม (Control) การควบคมตวแปรเปนลกษณะสาคญของการทดลองโดยเปาหมายของการควบคมตวแปรกเพอเตรยมสถานการณใหสามารถศกษาผลของตวแปรทศกษาใหชดเจนและสมบรณทสด ตวแปรทตองควบคมในการวจยเชงทดลองเปนตวแปรอสระอนๆ ทผวจยไมตองการศกษาหรอตวแปรแทรกซอน เพอใหผลทเกดขนกบตวแปรเปนผลมาจากตวแปรตนอยางทแทจรงผวจยมการสงเกต (Observation) หลงจากทผวจยใหสงทดลองแลวจะตองทาการสงเกตการเปลยนแปลงในตวแปรตาม ซงการเปลยนแปลงบางอยางอาจไมสามารถสงเกตไดโดยตรงจาเปนตองใชการวดทางออม เชน ผลสมฤทธทางการเรยนทตองประมาณจากคะแนนสอบ เปนตน การวจยเชงทดลองอาจจาแนกออกเปนกลมของแบบแผนใหญๆ ตามลาดบของการควบคมตวแปรไดเปน 3 กลมดวยกนคอ แบบแผนกอนแบบทดลอง (Pre-
Experimental Design) แบบแผนกงการทดลอง (Quasi- Experimental Design) และแบบแผนการทดลองแท (True- Experimental Design) แบบแผนกอนแบบทดลอง เปนแบบแผนทไมมการสมหนวยทดลองเขากลมและไมมการควบคมตวแปร แตมการจดกระทากบตวแปรตน แบบแผนการทดลองแท เปนแบบแผนทมการสมและควบคมตวแปรแทรกซอนอยางเครงครดรดกมทสด สวนแบบแผนกงการทดลองนนเปนแบบแผนทไมมการสมแตมการควบคมตวแปรแทรกซอน ดงนนแบบแผนการทดลองแทจงมความเทยงตรงภายในสงทสด รองลงมาเปนแบบแผนกงการทดลอง และแบบแผนกอนแบบทดลองมความเทยงตรงภายในตาทสด ซงลกษณะของการวจยเชงทดลองมลกษณะทสาคญดงน (ไพศาล วรคา, 2550: 129-135; สรวาท ทองบ, 2550: 53-63) แบบแผนการวจยเชงทดลองทงสามกลมยงสามารถแยกเปนแบบแผนการวจยยอยๆ ไดอกมาก แตกอนทจะกลาวถงแบบแผนการวจยเชงทดลอง ขอใหทาความเขาใจในสญลกษณทใชในแตละแบบแผนดงน
การวจยทางการศกษา
227
R หมายถง มการสมหนวยทดลองเขากลม (random assignment
C หมายถง กลมควบคม (control Group)
E หมายถง กลมทดลอง (Experiment)
O หมายถง มการสงเกต (Observation)
X หมายถง มการใหสงทดลอง (Treat)
2.1.2.1 แบบแผนกอนแบบทดลอง (Pre-experimental Designs) ไดแก
1) แบบแผนกลมเดยวทดสอบหลง (One-Group Posttest Only
Design) แบบแผนกลมเดยวทดลองหลง (One-Group Posttest Only Deign) แบบแผนนโดยทวไปจะมวธวจยดงน 1) เลอกสมทดลองมา 1 กลม ซงโดยทวไปจะเปนกลมทมอยแลว
2) ใหทดลองกบหนวยทดลอง และ 3) ทาการสงเกตหรอวดตวแปรตามหลงจากใหสงทดลอง
แบบแผนการทดลองเขยนเปนแผนผงไดดงน
การสม กลม ทดสอบกอน สงทดลอง ทดสอบหลง
- E - X O
ขอด เปนแบบแผนการวจยทงาย สะดวกในการวจย และไมไดรบผลจากการทดสอบกอน
ขอเสย ขาดความเทยงตรงภายในและภายนอก เพราะไมมการสมและควบคมตวแปรทาใหผลทสงเกตไดอาจไมใชผลจากตวแปรตน และไมสามารถสรปอางไปยงกลมอนๆ ได
แบบแผนกลมเดยวทดลองหลงนเหมาะสาหรบการศกษาทผวจยแนใจวากอนการทดลองความร ทกษะหรอเจตคตทจะทาการศกษานนยงไมเกดขนกบหนวยทดลอง และไมมเหตการณแทรกซอนเกดขนระหวางการทดลอง เชน การศกษาเจตคตทมการใชนวตกรรมหนงๆ หรอการทดลองใช (Try out) นวตกรรม เพอพจารณาความเปนไปไดและความเหมาะสมในการนาไปใช เปนตน
2) แบบแผนกลมเดยวทดสอบกอนหลง (One-Group
Pretest-Posttest) แบบแผนนโดยทวไปจะมวธวจยดงน 1) เลอกกลมทดลองมา 1 กลม ซงโดยทวไปจะเปนกลมทมอยแลว 2) ทาการสงเกตหรอวดตวแปรตามกอนทาการทดลอง 3) ใหสงทดลองกบหนวยทดลอง และ4) ทาการสงเกตหรอวดตวแปรตามหลงจากใหสงทดลอง และทาการเปรยบเทยบผลการวดกอนกบหลงการทดลอง
บทท 8 การออกแบบการวจย
228
แบบแผนการทดลองเขยนเปนแผนภาพไดดงน
การสม กลม ทดสอบกอน สงทดลอง ทดสอบหลง
- E O X O
ขอด เปนแบบแผนการวจยทงาย สะดวกในการวจย และสามารถสงเกตการณเปลยนแปลงในตวแปรตามได
ขอเสย ขาดความเทยงตรงภายในและภายนอก เพราะไมมการสมและไมสามารถควบคมตวแปรแทรกซอนระหวางการทดลองได ทาใหผลทสงเกตไดอาจไมใชผลจากตวแปรตนและไมสามารถสรปอางไปยงกลมอนๆ ได
แบบแผนกลมเดยวทดสอบกอนหลงนเหมาะสาหรบการศกษาทปจจยสวนบคคลของหนวยทดลองไมมผลตอตวแปรทศกษา หรอการวจยเชงปฏบตการ (Action Research) เพอแกปญหาใดปญหาหนงของนกเรยนกลมใดกลมหนงโดยเฉพาะ
3) แบบแผนกลมเดยวทดสอบหลายชวงเวลา (One-Group
Time Series Design) เปนแบบแผนทมการทดสอบกอนและหลงการทดลองหลายครง แตไมมการควบคมตวแปรแทรกซอนและไมมการสม มวธการวจยดงน 1) เลอกสมทดลองมา 1 กลม ซงโดยทวไปจะเปนกลมทมอยแลว 2) ทาการสงเกตหรอวดตวแปรตามกอนทาการทดลองหลายๆ ครง โดยทงระยะหางเทาๆ กน 3) ใหสงทดลองกบหนวยทดลอง และ 4) ทาการสงเกตหรอวดตวแปรตามหลงจากใหสงทดลอง โดยทาการวดหลายๆ ครงและทงระยะหางเทาๆ กน แลวทาการเปรยบเทยบผลการทดสอบกอนกบหลงการทดลอง
แบบแผนการทดลองเขยนเปนแผนภาพไดดงน
การสม กลม ทดสอบกอน สงทดลอง ทดสอบหลง
- E O1 O2 O3 X O4 O5 O6
ขอด เปนแบบแผนทวจยทงาย สะดวกในการวจย และสามารถควบคมตวแปรแทรกซอนโดยรวมได เพราะเปนไปไดวาผลของตวแปรแทรกซอนในการทดสอบแตละครงเทาเทยมกน
ขอเสย ไมสามารถควบคมประสบการณอนของหนวยทดลองไดและขาดความเทยงตรงภายนอก เพราะไมมการสม จงไมสามารถสรปอางผลการวจยไปยงกลมอนๆ ได
การวจยทางการศกษา
229
แบบแผนกลมเดยวทดสอบหลายชวงเวลานเหมาะสาหรบการศกษาเกยวกบการเปลยนแปลงในเรองทสาคญอยางใดอยางหนงอยางทนททนใด เชน การเปลยนแปลงนโยบายหลกในการบรหารงานโรงเรยน หรอเจตคตของผเรยนตอการเปลยนแปลงวธการสอนโดยใชการวดซ ากอนและหลงการเปลยนแปลงนน
2.1.2.2 แบบแผนการทดลองแท (True Experimental Designs) ไดแก
1) แบบแผนสมกลมควบคมทดสอบหลงอยางเดยว (Randomized Control Group Posttest Only Design) แบบแผนสมกลมควบคมทดลองหลงอยางเดยว (Randomized Control Group Posttest Only Design) เปนแบบแผนทมกลมควบคมและกลมทดลอง มการสมหนวยทดลองเขากลมตามลกษณะของแบบแผนการทดลองแท เพอกระจายคณลกษณะประจาตวของหนวยทดลองระหวางกลมไดเทาเทยมกน หรอทาใหกลมทดลองหรอกลมควบคมมความเทาเทยมกนแตมการสงเกตหลงการทดลองอยางเดยว มวธการวจยดงน 1) สมหนวยทดลองเขากลมสองกลมหรอมากกวา 2) สมสงทดลองใหกบกลม 3) ทาการทดลอง และ 4) สงเกตหรอวดตวแปรตามหลงจากใหสงทดสอบ แลวทาการเปรยบเทยบระหวางกลม
แบบแผนการทดลองเขยนเปนแผนภาพไดดงน
การสม กลม ทดสอบกอน สงทดลอง ทดสอบหลง
R E - X O
C - - O
ขอด เปนแบบแผนการวจยทมนใจไดวา ปจจยแทรกซอนตางๆ ของกลมควบคมและกลมทดลองจะถกควบคมไดเทาเทยมกนกอนทจะใหสงทดลอง เชน ประสบการณ กระบวนการทาง วฒภาวะ กางถดถอยทางสถต และอทธพลการทดสอบกอน
ขอเสย ไมสามารถศกษาพฒนาการหรอการเปลยนแปลงในตวแปรตามไดเนองจากไมมการทดสอบกอนการทดสอบกอน
2) แบบแผนสมกลมควบคมทดสอบกอนหลง (Randomized
Control Group Posttest Only Design) เปนแบบแผนทมกลมควบคมและกลมทดลอง มการสมหนวยทดลองกลมตามลกษณะของแบบแผนการทดลองแท และมการสงเกตกอนและหลงการทดลอง มวธการวจยดงน1) สมหนวยทดลองเขากลมสองกลมหรอมากกวา 2) สมสงทดลองใหแตละกลม 3) สงเกตหรอวดตวแปรตามในแตละกลม 4) ใหสงทดลองกบแตละกลมและแบบ
บทท 8 การออกแบบการวจย
230
แผนการทดลองเขยนเปนแผนภาพไดดงน
การสม กลม ทดสอบกอน สงทดลอง ทดสอบหลง
R E O X O
C O - O
ขอด เปนแบบแผนการวจยทมนใจไดวา ปจจยแทรกซอนตางๆ ของกลมควบคมและกลมทดลองจะถกควบคมใหเทาเทยมกนกอนทจะใหสงทดลอง เชน ประสบการณ กระบวนการทางวฒภาวะ การถดถอยทางสถต เปนตน และสามารถศกษาพฒนาการหรอการเปลยนแปลงในตวแปรตามได นอกจากนการทดสอบกอนยงเปนการตรวจสอบอยางเทาเทยมกนของกลมดวย
ขอเสย อาจเกดปฏสมพนธระหวางการทดสอบกอนกบปจจยแทรกซอนอนๆ ทาใหสงผลตอคาการวดตวแปรตามได และการทดสอบกอนกลายเปนเงอนไขททาใหผลการศกษาไมสามารถสรปอางไปยงประชากรอนๆ ได เพราะโดยปกตประชากรอนๆ จะไมไดรบประสบการณในการทดสอบหรอเหมอนกบกลมทใชในการทดลอง
แบบแผนสมกลมควบคมทดสอบกอนหลงเปนแบบแผนทนยมใชกนอยางกวางขวางในทางการศกษา ถงแมจะมอทธพลของปฏสมพนธระหวางการทดสอบกอนกบปจจยอนๆ สงผลแทรกซอนในตวแปรทศกษากตาม ปฏสมพนธดงกลาวกไมถอวาเปนปญหาสาคญทางการศกษา ดงนนแบบแผนการทดลองนจงเหมาะสาหรบการศกษาผลของนวตกรรมตางๆ ในการพฒนาผเรยนอยางเชน การศกษาเปรยบเทยบวธการสอนในการพฒนาความสามารถของผเรยน เปนตน
3) แบบแผนสมกลมควบคมทดสอบกอนหลงหลายชวงเวลา: (Randomized Control Group Time Series Design) เปนแบบแผนทมกลมควบคมและกลมทดลอง มการสมหนวยทดลองเขากลมตามลกษณะของแบบแผนการทดลองแท และมการสงเกตกอนและหลงการทดลองหลายชวงเวลา โดยมวธวจยดงน 1) สมหนวยทดลองเขากลมสองกลมหรอมากกวา 2) สมสงทดลองใหแตละกลม 3) สงเกตหรอวดตวแปรตามในแตละกลมเปนระยะๆ กอนใหสงทดลอง4) ใหสงทดลองกบแตละกลม 5) สงเกตหรอวดตวแปรตามหลงจากใหสงทดลองเปนระยะๆ และ6) ทาการเปรยบเทยบตวแปรตามระหวางกอนและหลงการทดลอง และเปรยบเทยบระหวางกลม
การวจยทางการศกษา
231
แบบแผนการทดลองเขยนเปนแผนภาพ ไดดงน
การสม กลม ทดสอบกอน สงทดลอง ทดสอบหลง
R E O1 O2 O3 X O4 O5 O6
C O1 O2 O3 - O4 O5 O6
ขอด เปนแบบแผนการวจยทมนใจไดวา ปจจยแทรกซอนตางๆจะถกควบคมใหเทาเทยมกนระหวางกลมควบคมและกลมทดลอง เชน ประสบการณ กระบวนการทางวฒภาวะ การถดถอยทางสถต เปนตน และสามารถศกษาพฒนาการหรอการเปลยนแปลงในตวแปรตามได ตลอดจนสามารถสรปอางไปยงประชากรอนๆได เนองจากมการสมและลดอทธพลของการทดสอบกอนโดยการเปรยบเทยบการทดสอบหลายๆครง
ขอเสย มการทดสอบบอยอาจทาใหเกดปญหาการขาดหายไปของหนวยทดลอง
แบบแผนสมกลมควบคมและกลมทดสอบกอนหลงหลายชวงเวลา เปนแบบแผนทเหมาะสาหรบการศกษาเกยวกบการเปลยนแปลงในเรองทสาคญอยางใดอยางหนงอยางทนททนใด เชน หรอเจตคตของผเรยนตอการเปลยนแปลงวธสอนโดยใชการวดซ ากอนและหลงการเปลยนแปลงนนๆ นอกจากนยงสามารถเปรยบเทยบการเปลยนแปลงระหวางกลมไดดวย
4) แบบแผนสมกลมของโซโลมอน (Solomon Four-Groups
Design) เปนแบบแผนท R. L. Solomon ไดนาเสนอเมอป 1949 เพอแกจดออนของแบบแผนสมกลมควบคมทดสอบกอนหลง เกยวกบอทธพลของการทดสอบกอน โดยการเพมกลมในการทดลองทมทงการทดสอบกอนและไมม ดงนนแบบแผนสกลมของโซโลมอนจงมการควบคมตวแปรอยางเขมงวด โดยใชกลมควบคมและกลมทดลองรวมทงสนจานวน 4 กลม แตละกลมไดรบสงทดลองและมการทดสอบกอนการทดลองทตางกน มการสมหนวยทดลองเขากลมตามลกษณะของแบบแผนการทดลองจรง
แบบแผนการทดลองเขยนเปนแผนภาพ ไดดงน
การสม กลม ทดสอบกอน สงทดลอง ทดสอบหลง
R
E O1 O2 O3 X O4 O5 O6
C O1 O2 O3 - O4 O5 O6
C2 - X O
C3 - - O
บทท 8 การออกแบบการวจย
232
ขอด เปนแบบแผนการวจยทมนใจไดวา ปจจยแทรกซอนตางๆ ของกลมควบคมและกลมทดลองจะถกควบคมใหเทาเทยมกนกอนทจะใหกลมทดลอง เชน ประสบการณ กระบวนการทางวฒภาวะ การถดถอยทางสถต ประสบการณในการทดสอบกอน เปนตน และสามารถศกษาพฒนาการหรอการเปลยนแปลงในตวแปรตามได ขอเสย ตองใชกลมในการทดลองหลายกลมทเทาเทยมกนซงคอนขางจะหาไดยาก และยงยากในการวเคราะหทางสถต
5) แบบแผนแฟคทอเรยล (Factorial Design)เปนแบบแผนทมตวแปรตนตงแต 2 ตวขนไป มการควบคมตวแปรแทรกซอน จานวนกลมทใชในการทดลองจะเทากบผลคณของจานวนระดบของตวแปรตนททาการศกษา เชน ตวแปร A ม 2 ระดบ ตวแปร B
ม 2 ระดบ จานวนกลมทใชในการทดลองจะเปน 2x2 = 4 กลม โดยแตละกลมจะไดรบสงทดลองและเงอนไขทแตกตางกน มการสมหนวยทดลองเขากลมตามลกษณะและสมสงทดลองใหกบกลมดวย แบบแผนแฟคทอเรยล ขนาด 2x2 เขยนเปนแผนภาพไดดงน ตวแปร A
ระดบ 1 ระดบ 2
ตวแปร B ระดบ 1 กลม 1 กลม 2
ระดบ 2 กลม 1 กลม 1
ขอด เปนแบบแผนการวจยทสามารถศกษาอทธพลตวแปรตนหลายตว ตลอดจนอทธพลรวมระหวางตวแปรเหลานนดวย และเปนการนาตวแปรแทรกซอนเขามาศกษาในแบบแผนการทดลอง
ขอเสย ตองใชกลมในการทดลองหลายกลมทเทาเทยมกนซงคอนขางจะหาไดยาก และยงยากในการวเคราะหทางสถต
แบบแผนแฟคทอเรยลเหมาะสาหรบการศกษาปฏสมพนธระหวางตวแปรตนทสงผลตอตวแปรตาม เชน ผลของปฏสมพนธระหวางวธสอนกบระดบสตปญญาของนกเรยนทมอทธพลตอผลสมฤทธทางการเรยน เปนตน
2.1.2.3 แบบแผนกงทดลอง (Quasi-experimental Designs) ไดแก
1) แบบแผนกลมไมเทาเทยมทดสอบหลงอยางเดยว (Non-
Equivalent Control Group Posttest Only Design) เปนแบบแผนทมกลมควบคมและกลมทดลองท
การวจยทางการศกษา
233
เปนกลมทมอยแลวหรอไมสามารถสมหนวยทดลองใหกบกลมได ทาใหกลมควบคมและกลมทดลองมลกษณะไมเทาเทยมกน และในแบบแผนนมการทดสอบภายหลงอยางเดยว
แบบแผนการทดลองเขยนเปนแผนภาพ ไดดงน
การสม กลม ทดสอบกอน สงทดลอง ทดสอบหลง
E - X O
C - - O
ขอด เปนแบบแผนการวจยทสามารถศกษาเปรยบเทยบผลของสงทดลองในตวแปรตามได และไมมอทธพลของการทดสอบกอนรบกวนผลทเกดขนในตวแปรตาม
ขอเสย ไมสามารถควบคมตวแปรแทรกซอนเกยวกบคณลกษณะของหนวยทดลองได เนองจากไมมการสมหนวยทดลองเขากลม
การใชแบบแผนกลมไมเทาเทยมทดสอบหลงอยางเดยว ผวจยตองมนใจวาลกษณะสวนบคคลของหนวยทดลองจะไมสงผลตอตวแปรทศกษา เชน การศกษาเกยวกบเจตคตของผเรยนตอวธการสอน เปนตน
2) แบบแผนกลมไมเทาเทยมทดสอบกอนหลง (Non-
Equivalent Control: Group Pretest-Posttest Design) เปนแบบแผนทมกลมควบคมและกลมทดลองทไมไดสม และมการทดสอบกอนและหลงการทดลอง แบบแผนการทดลองเขยนเปนแผนภาพ ไดดงน
การสม กลม ทดสอบกอน สงทดลอง ทดสอบหลง
- E - X O
C - - O
ขอด เปนแบบแผนการวจยทสามารถศกษาเปรยบเทยบพฒนาการหรอการเปลยนแปลงเปนผลของสงทดลองในตวแปรตามได ขอเสย ไมสามารถควบคมตวแปรแทรกซอนเกยวกบคณลกษณะของหนวยทดลองได เนองจากไมมการสมหนวยทดลองเขากลม และการทดสอบกอนอาจมปฏสมพนธกบสงทดลองดวย
บทท 8 การออกแบบการวจย
234
แบบแผนกลมไมเทาเทยมทดสอบหลง เปนแบบแผนทตองการลดจดออนของแบบแผนกลมไมเทาเทยมทดสอบหลงอยางเดยว โดยใชการทดสอบกอนเพอตรวจสอบความเทาเทยมกนของกลมกอนทจะใหสงทดลองกบแตละกลม การเปรยบเทยบระหวางกลมควบคมกบกลมทดลอง ควรเปรยบเทยบการเปลยนแปลงมากกวาการเปรยบเทยบคะแนน เชน การศกษาเปรยบเทยบพฒนาการทางการเรยนอนเนองมาจากวธการสอน เปนตน
3) แบบแผนกลมไมเทาเทยมทดสอบหลายชวงเวลา (Non-
Equivalent Control Group Time Series Design) เปนแบบแผนทมกลมควบคมและกลมทดลองทไมไดสม และมการทดสอบกอนและหลงการทดลองหลายครง
แบบแผนการทดลองเขยนเปนแผนภาพ ไดดงน
การสม กลม ทดสอบกอน สงทดลอง ทดสอบหลง
- E O1 O2 O3 X O4 O5 O6
C O1 O2 O3 - O4 O5 O6
ขอด เปนแบบแผนการวจยทสามารถศกษาเปรยบเทยบพฒนาการหรอการเปลยนแปลงทเปนผลของสงทดลองในตวแปรตามได และลดอทธพลของปฏสมพนธของการทดสอบกอนกบสงทดลองไดโดยไมตองเพมจานวนกลม
ขอเสย ไมสามารถควบคมตวแปรแทรกซอนเกยวกบคณลกษณะของหนวยทดลองได เนองจากไมมการสมหนวยทดลองเขากลม
แบบแผนกลมไมเทาเทยมทดสอบหลายชวงเวลา เปนแบบแผนทตองการลดจดออนของแบบแผนกลมไมเทาเทยมทดสอบกอนหลงอนเนองมาจากการทดสอบกอนการทดลอง โดยใชการทดสอบกอนและหลงหลายๆครง เพอตรวจสอบอทธพลของการสอบ ทาใหสามารถเปรยบเทยบอทธพลของสงทดลองไดดขน โดยไมตองเพมจานวนกลมในการทดลอง จงเหมาะสาหรบกรณทมกลมตวอยางทเปนธรรมชาต (ไมสามารถจดกลมใหมได) และมเพยงสองกลม
4) แบบแผนทดลองหมนเวยน (Counterbalanced Design)เปนแบบแผนการทดลองทใชกลมตามธรรมชาต (Intact Group) หมนเวยนรบสงทดลองทแตกตางกน โดยจานวนกลมและจานวนสนทดลองตองเทากน และทกกลมไดรบสงทดลองครบทงหมด เพอแกไขจดออนเกยวกบความไมเทาเทยมกนของกลมในแบบแผนกลมไมเทาเทยมทดสอบกอนหลง ทงนผวจยจะตองมนใจวา สงทดลองจะไมมผลตกคางในหนวยทดลองและลาดบในการไดรบสงทดลองจะไมสงผลตอตวแปรตามททาการศกษา แบบแผนการทดลองเขยนเปนแผนภาพไดดงน
การวจยทางการศกษา
235
กลม ทดลอง ทดสอบ ทดลอง ทดสอบ ทดลอง ทดสอบ ทดลอง ทดสอบ
1 X1 O X2 O X3 O X4 O
2 X2 O X3 O X4 O X1 O
3 X3 O X4 O X1 O X2 O
4 X4 O X1 O X2 O X3 O
ขอด เปนแบบแผนการวจยทสามารถควบคมไมเทาเทยมกนของกลมทอาจสงผลตอตวแปรตามได
ขอเสย ใชจานวนกลมในการทดลองมาก และมกมผลของสงทดลองตกคางในหนวยทดลองจงไมเหมาะสมกบการวจยทางการศกษา เปนตน
1.3 การวจยเชงประดษฐหรอเชงพฒนาผลตภณฑ (Creative or Productivity
Research) เปนแบบแผนการวจยทผวจยมงสรางสรรคผลงานหรอผลตภณฑตางๆ เชน สรางเครองจกรกล โปรแกรมคอมพวเตอร สรางวธการ เปนตน ซงเปนการวจยประยกต
1.4 การวจยเชงประเมน (Evaluation Research) เปนแบบแผนการวจยทผวจยทผวจยตองการตดสนคณคาของกจกรรม โครงการ แผน หลกสตร เปนตน โดยเปรยบเทยบกบเกณฑทกาหน ซงอาจจะเปนแบบแผนการวจยเชงบรรยายหรอเชงทดลองกได
นอกจากนยงมแบบแผนการวจยอนๆ อกมากซงขนอยกบมตทพจารณาในการจาแนกประเภท ซงรายละเอยดของแบบแผนทสาคญๆ จะไดนาเสนอในบทตอไป
2. ขอบเขตการวจย
ขอบเขตการวจย หมายถง กรอบทผวจยกาหนดขนเพอใชในการวจยครงนนๆ วาจะดาเนนการวจยในขอบเขตทกวางหรอแคบเพยงใด ครอบคลมประชากรกลมใด ตวแปรครบถวน ตามกรอบความคดเชงทฤษฎ (Theoretical Framework) หรอไม การวดตวแปรแตละตวครบถวนตามนยามเชงทฤษฎของตวแปรนนเพยงใด การเกบรวบรวมขอมลใชวธการทสมบรณตามทควรจะเปนหรอไม และการวเคราะหขอมลสามารถตอบคาถามการวจยไดลกซงเพยงใด ดงนนการกาหนดขอบเขตการวจยจงตองทราบกรอบความคดการวจย (Conceptual Framework) กอน และตองทราบรายละเอยดเกยวกบกลมประชากร เครองมอ วธการเกบรวบรวมและวเคราะหขอมลทผวจยเลอกใช
บทท 8 การออกแบบการวจย
236
การพจารณาขอจ ากดในการด าเนนการวจย
ในการวจยแตละครงตองคานงถงขอจากดในการดาเนนการวจยใหรอบคอบ เพอจะไดวางแผนหรอออกแบบการวจยใหสามารถดาเนนการสาเ รจลลวงลงได ขอจากดใน การดาเนนการ วจยทตองพจารณาไดแก (ไพศาล วรคา, 2550: 216)
1. งบประมาณ ผวจย หนวยงาน หรอองคกรทตองการใชผลการวจยสวนใหญจะมงบประมาณในการทาวจยอยในวงจากดการออกแบบการวจยจะตองใหอยภายใตงบประมาณทมอย หรอทไดรบ ไมเชนนนอาจทาใหการวจยลมเหลว หรอสาเรจชากวาระยะเวลาทกาหนด หรองานวจยขาดคณภาพได
2. เวลา งานวจยทกเรองหรอเกอบทงหมดจะมกรอบเวลาในการดาเนนการวจยทจากด เนองจากปญหาและสภาพทางสงคมมการเปลยนแปลงตลอดเวลา ทาใหตองดาเนนการวจยและใหผลการวจยเพอนาไปใชในขณะทปรากฏการณหรอปญหานนยงคงอย หากดาเนนการวจยลาชาสถานการณอาจเปลยนไป ซงกจะกระทบตอผลการวจย หรอหากงานวจยเสรจชากวากาหนด ผลการวจยอาจใชประโยชนไมได หรอใชไดนอย นอกจากนงานวจยบางเรองอาจตองรอระยะเวลาทเหมาะสมจงจะสามารถดาเนนการได ดงนนเวลาจงเปนปจจยสาคญอยางหนงในการวจย โดยเฉพาะอยางยงโครงการวจยทไดรบทนสนบสนน เพราะผรบผดชอบหรอหนวยงานตองทาสรปการใชงบประมาณประจาป ในบางกรณกตองการใชผลการวจยทเรงตวน ดงนนผวจยจะตองออกแบบการวจยหรอเลอกแบบแผนการวจยทเหมาะสมกบเวลาทมอยอยางจากดนนดวย
3. บคลากร จานวนและคณภาพของนกวจย ผชวยวจย ตลอดจนบคคลอนๆ ทเกยวของกบการวจยจะตองมเพยงพอ หากมขอจากดเกยวกบบคลากรทเปนกาลงสาคญอาจตองลดขอบเขตของการวจยลง เพอใหสามารถดาเนนการวจยไดเสรจสนตามกาหนดเวลา อยางไรกตาม ปจจยดานบคลากร งบประมาณและเวลามกจะเกยวของสมพนธกนเสมอ เชน หากมเวลานอยแตงบประมาณมากกยอมแปลงงบประมาณใหเปนกาลงคนใหสามารถดาเนนการวจยใหเสรจทนเวลาได ดงนนการ พจารณาขอจากดในการดาเนนการวจยจงตองพจารณารวมกนทงสามปจจยดงกลาว
การออกแบบวธด าเนนการวจย
นกออกแบบการวจยคดแบบแผนการวจยขนมาเพอใหผวจยเลอกแบบแผนทเหมาะสมกบสภาพการณของปญหาทจะทาวจย ซงมตงแตแบบแผนทสะดวกไปจนถงแบบแผนทซบซอนยงยาก หรอจากแบบแผนทมขอบกพรองมากทสดไปจนถงแบบแผนทมขอบกพรองนอยทสดหรอเกอบไมมเลย แบบแผนการวจยจะชวยใหผวจยเหนภาพของการดาเนนงานในทกๆ ดานไดอยางชดเจน ทาใหสามารถทาการวจยเรองนนๆ สาเรจลลวงและไดคาตอบของปญหาทผวจยตองการศกษา และถา
การวจยทางการศกษา
237
ผวจยสามารถเลอกแบบแผนการวจยทเหมาะสมกบสภาพปญหา กจะทาใหไดคาตอบทมความเชอถอไดดวย ดงนนการออกแบบวธดาเนนการวจยจงประกอบดวย การออกแบบการสม การออกแบบการวดและการออกแบบการวเคราะหขอมล (ไพศาล วรคา.2550: 116-125, ศรชย กาญจนวาส และคณะ, 2544: 106-105)
1. การออกแบบการสม (Sampling Design) งานวจยสวนใหญทาการศกษาจากกลมตวอยาง ซงผวจยจะตองวางแผนในการไดมาซงกลมตวอยางทจะทาการศกษา การออกแบบการสมมกจกรรมทสาคญดงน
1.1 นยามประชากรใหสอดคลองกบปญหาการวจย
1.2 กาหนดขนาดของกลมตวอยางทเพยงพอและเหมาะสม ซงตองคานงถงหลกการทางทฤษฎและความเปนไปไดในทางปฏบตคอ ในทางทฤษฎการกาหนดขนาดของกลมตวอยางตองพจารณาถงจานวนประชากร ระดบความคลาดเคลอนและระดบความเชอมนทตองการ สวนในทางปฏบต ผวจยจะตองคานงถงวธการเกบรวบรวมขอมล เวลาทมและเวลาทใชในการเกบรวบรวมขอมล ตลอดจนงบประมาณทใชในการจดหาเครองมอและเกบรวบรวมขอมล เปนตน จงอาจสรปไดวา หากไมมขอจากดในทางปฏบตแลว กควรจะกาหนดขนาดของกลมตวอยางให เทากบหรอมากกวาทคานวณไดตามทฤษฎ แตลามขอจากดในทางปฏบต เชน เวลาและงบประมาณไมเพยงพอ ผวจ ยอาจลดขนาดของกลมตวอยางลง แตตองมเหตผลทสามารถชแจงได และควรเขยนเปนขอจากดในการวจยไวดวย
1.3 กาหนดวธการสมเพอใหไดกลมตวอยางเทากบขนาดทกาหนด และเปนตวแทนทดของประชากร ดงทไดกลาวมาแลวในบทท 5
2. การออกแบบการวด (Measurement Design) หลงจากทผวจยไดกาหนดกรอบการวจยชดเจนแลววามตวแปรใดบางทมความเกยวของในการวจย ผวจยจะตองออกแบบการวดคาของตวแปรเหลานน โดยทวไปจะดาเนนการดงน
2.1 นยามตวแปรทงหมดททาการศกษา ถาตวแปรนนเปนตวแปรประกอบจะตองนยามทงในระดบทฤษฎหรอนยามเชงโครงสรางและนยามในระดบปฏบตการของตวแปรยอยๆ แตถาเปนตวแปรเดยวกจะตองนยามในระดบปฏบตการ เพอใหเหนถงปรมาณหรอความเขมของการมอยของตวแปรนนๆ ทาใหสามารถสงเกตและวดคาตวแปรดงกลาวได
2.2 กาหนดระดบการวดของตวแปรแตละตว และเลอกรปแบบและสเกลของเครองมอ
2.3 รางเครองมอทจะใชในการวดตวแปรเหลานน ตามนยามเชงโครงสรางและนยามเชงปฏบตการ และตามรปแบบของเครองมอและสเกลทเลอก
บทท 8 การออกแบบการวจย
238
2.4 ออกแบบการทดลองใชและหาคณภาพเครองมอ เชน ความเทยงตรง ความเชอมน อานาจจาแนก ความยากงาย เปนตน
2.5 กาหนดวธการเกบรวบรวมขอมล เพอใหมความคลาดเคลอนในการวดนอยทสด ควรออกแบบวธการเกบรวบรวมขอมลใหรอบคอบและรดกมมากทสด เชน ใชการเกบรวบรวมขอมลดวยตนเองแทนการเกบทางไปรษณย หรอใชการสมภาษณแทนการใชแบบสอบถาม เปนตน แตทงนตองคานงถงขอจากดดานเวลาและงบประมาณดวย
3. การออกแบบการวเคราะหขอมล (Analytical Design) การออกแบบการวเคราะหขอมลอาจแบงออกเปน 2 แนวทางตามลกษณะงานวจยคอ
3.1 การวจยเชงปรมาณ ในการวเคราะหขอมลสาหรบงานวจยประเภทนผวจยจะตองพจารณาสถตทเหมาะสมสาหรบใชในการวเคราะหขอมล ตลอดจนเหตผลในการเลอกใชสถตนนๆ ดงนนผวจ ยจะตองมความรวาสถตใดใชสาหรบสรปขอมลเพอตอบคาถามลกษณะใด และมขอตกลงเบองดน (Assumption) อะไรบาง ในการออกแบบการวเคราะหขอมลเชงปรมาณอาจพจารณาจากองคประกอบตางๆ ในการวจย
3.2 การวเคราะหขอมลเชงคณภาพ ใชหลกความเปนเหตเปนผลในการวเคราะห (Logical Analysis) วธการทใชไดแก
3.2.1 การจาแนกและจดระบบขอมล (Typology and Taxonomy) เปนการนาขอมลทไดจากการเกบรวบรวมและบนทกไวทยงกระจดกระจายกนอยมาจดใหเปนหมวดหมหรอเปนระบบโดยอาศยเกณฑใดเกณฑหนง เพอใหขอมลทมอยนนงายตอความเขาใจในปรากฏการณทางสงคมททาการศกษา ตามมมมองหรอความคดเหนของกลมตวอยางหรอผ ทอยในบรบทททาการศกษา
3.2.2 การวเคราะหสรปอปนย (Analytic Induction) เปนการสรางบทสรปทมลกษณะเปนนามธรรมโดยอาศยขอมลรปธรรม (ขอมลเชงประจกษ) หลายๆ สวนทเพยงพอตอการลงขอสรป โดยผวจยจะวเคราะหเชอมโยงลกษณะทรวมกนของขอมลสวนยอยๆ เขาดวยกนเพอใหไดขอสรปจากปรากฏการณทศกษา
3.2.3 การเปรยบเทยบเหตการณ (Constant Comparison) เปนการเปรยบเทยบหาคณลกษณะทเหมอนกนและแตกตางกนของขอมลเหตการณหรอปรากฏการณททาการสงเกตไดในแตละเหตการณ เพอใหไดขอสรปทมลกษณะเปนนามธรรมมากขนและมความครอบคลมหรอใชอางองอธบายขอมลเหตการณทงหลายได
3.2.4 การวเคราะหสวนประกอบ (Componential Analysis) เปนการวเคราะหขอมลโดยการคนหาคณสมบตหรอสวนประกอบทมความหมายของขอมลแตละชด แลวนาสวนประกอบ
การวจยทางการศกษา
239
เหลาน นมาเปรยบเทยบและเขยนสรปบรรยายใหเหนถงความเหมอนและความแตกตางของความหมายในขอมลชดนนๆ เทคนคการวเคราะหขอมลทกลาวมานเปนเพยงเทคนคพนฐานเทานน ในการวเคราะหขอมลเชงคณภาพอาจใชเทคนคอนๆ ไดอก เชน การวเคราะหเอกสาร เปนตน ประเดนตางๆ ในการออกแบบการวจยทกลาวมาทงหมดนจะนาไปสการออกแบบการวจยทด เพอใหสามารถหาคาตอบของคาถามการวจย หรอวตถประสงคของการวจยไดอยางถกตอง และ
เชอถอได
ประโยชนของการออกแบบการวจย
ถาผวจยไดออกแบบการวจยหรอวางแผนการวจยไวเปนอยางดแลว โอกาสทจะประสบผลสาเรจในการทาวจยยอมมสง นนคอสามารถดาเนนการวจยสาเรจตามแผนทวางไวและไดงานวจยทมความเทยงตรงและมความเชอถอได ประโยชนของการออกแบบการวจย จงพอสรปไดดงน (ไพศาล วรคา, 2550: 125) 1. ชวยใหผวจยตดสนใจเลอกรปแบบการวจยและการควบคมตวแปรตางๆ ไดถกตอง
2. ชวยชแนะแนวทางในการเกบรวบรวมขอมล
3. ชวยชแนะแนวทางในการกาหนดและสรางเครองมอทใชในการวจย
4. ชวยชแนะแนวทางเกยวกบการวเคราะหและแปลผลขอมล
5. ชวยเปนแนวทางในการกาหนดงบประมาณ กาลงคนและระยะเวลาททาการวจย
6. ชวยทาใหผวจยและผทอานงานวจยไดพจารณาวาจะนาผลของการวจยมาสรางเปนทฤษฎหรอใชสรปอางองไดมากนอยเพยงใด
บทท 8 การออกแบบการวจย
240
สรป
การออกแบบการวจยนบวามความสาคญอยางมากสาหรบนกวจย เพราะไมเพยงแตจะเปรยบเสมอนเปนพมพเขยวในการวจยแลว การออกแบบการวจยนนมงใหการดาเนนการวจยเปนไปอยางมความเทยงตรงทงภายในและภายนอก โดยอาศยการควบคมความแปรปรวนตามหลกการ Max Min Con เพอใหไดผลการวจยทมความถกตองมากทสด สาหรบการทจะเลอกใชแบบการวจยแบบใดในการทาวจยนน ขนอยกบเรองทผวจยสนใจจะศกษาวาเปนเรองทมลกษณะอยางไร กลมตวอยางคอใครหรออะไร มขอจากดในดานใดบางในการทาวจยนนๆ อยางไรกตามผวจยควรเลอกแบบวจยทมขอบกพรองนอยทสดและเหมาะสมกบสถานการณ การทาวจยเรองนนๆ มากทสดเปนหลก
การวจยทางการศกษา
241
แบบฝกหด
ค าชแจง ใหทานตอบคาถามตามประเดนทกาหนดใหพอสงเขป
1. ในการสารวจความคดเหนของนกเรยนชวงชนท 1 ทมตอตารางการลงสระวายน าของโรงเรยนซงผวจยสนใจศกษาวานกเรยนในระดบชนมธยมศกษาปท 1 ชนมธยมศกษาปท 2 และชนมธยมศกษาปท 3 มความคดเหนแตกตางกนหรอไมอยางไร ผวจยจะออกแบบการวจยอยางไรและจะสรางเครองชนดใดเพอใชในการวจยครงน
2. ใหบอกวธการทจะสามารถทาใหงานวจยใหมความตรงภายในและตรงภายนอกพรอมยกตวอยางประกอบ
3. จงอธบายลกษณะการออกแบบการวจยในการวจยเชงทดลองมอะไรบาง
4. ขนตอนในการดาเนนการออกแบบการวจยทมประสทธภาพ เปนอยางไร
5. ใหทานไดศกษางานวจย 1 เรอง ทเกยวกบการพฒนาการเรยนการสอน แลวใหพจารณา
วาในงานวจยนนม การออกแบบการวจยอยางไร
บทท 8 การออกแบบการวจย
242
เอกสารอางอง
ธรวฒ เอกะกล. (2542).ระเบยบวธวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. อบลราชธาน : คณะครศาสตร สถาบนราชภฏอบลราชธาน. นศารตน ศลปะเดช.(2542) เอกสารประกอบการสอนระเบยบวธวจยทางสงคมศาสตรเบองตน. กรงเทพฯ: สถาบนราชภฎธนบร. พสณ ฟองศร. (2549). วจยทางการศกษา “แนวคดทฤษฏ . (พมพครงท 3).กรงเทพฯ :
เทยมฝาการพมพ
ไพศาล วรคา. (2550). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ. ศรชย กาญจนวาส ,ทววฒน ปตยานนท และดเรก ศรสโข. (2544). การเลอกใชสถตทเหมาะสม
ส าหรบการวจย.(พมพครงท 3).กรงเทพฯ : บญศรการพมพจากด. สรวาท ทองบ. (2550).การวจยทางการศกษา. มหาสารคาม: อภชาตการพมพ. Kerlinger, F. N. (1973). Fuundations of behavioral research : Educational and psychological
inquiry. 2nd
ed. New York : Holt,Rinehart & Winston.
Kirk, R.E. (1982). Experimental Design : Procedures for the Behavioral Science. Belmont :
Brook and Cole Publishing.
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 9
การวเคราะหขอมล และสถตพนฐาน
วตถประสงคเชงพฤตกรรม
เมอเรยนจบบทเรยนน ผเรยนมความสามารถดงน
1. บอกความหมายและขนตอนของการวเคราะหขอมลได
2. ค านวณและแปลคาสถตพนฐานได
เนอหาสาระ
เนอหาสาระในบทนประกอบดวย
1. การวเคราะหขอมล
2. สถตพนฐาน
วธสอนและกจกรรม
กจกรรมการเรยนการสอนเรอง การวเคราะหขอมล และสถตพนฐาน ดงน
1. ผสอนทบทวนเกยวกบ การตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมลโดยการใชค าถามเปนสอ
2. ผสอนบรรยายหวขอ การวเคราะหขอมล และสถตพนฐาน
แตละชนด พรอมยกตวอยางงานวจยทใชเครองมอนนๆ และใหนกศกษาฝกปฏบตตามตวอยาง
3. แบงผเรยนออกเปนกลม ๆละ 4-5 คน มอบหมายใหผเรยนน าเครองมอทสรางในบทเรยนทผานมาน าไปเกบกบกลมตวอยางแลวน ามาวเคราะหแลวน าเสนอหนาชนเรยนและสมเพอนสมาชกทฟงตอบค าถาม และอภปรายเสนอแนะ
4. ผเรยนรวมกนจดท าแผนผงความคด แลวบนทกความรเปนรายบคคล
บทท 9 การวเคราะหขอมล และสถตพนฐาน
244
สอการเรยนการสอน
สอการเรยนการสอนทใชประกอบกจกรรมการเรยนการสอน มดงน
1. เอกสารประกอบการเรยนการสอน การวจยทางการศกษา 2. ต ารา ไพศาล วรค า. (2550). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ.
บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน (ฉบบปรบปรงใหม). พมพครงท 7. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.
3. สไลดน าเสนอ เรอง ความรเบองตนเกยวกบการวจย
4. เครอขายอนเทอรเนต www.watpon.com , http://library.udru.ac.th
5. ตวอยางงานวจย
การวดผลและการประเมนผล
จดประสงค วธการ เครองมอ เกณฑการวดและ
ประเมนผล
1. บอกความหมายและขนตอนของการวเคราะหขอมลได
2. ค านวณและแปลคาสถตพนฐานได
ซกถามความรความเขาใจในประเดนส าคญทกหวขอเรองการตอบค าถามและการอภปราย
แบบสงเกตพฤตกรรม
1.พฤตกรรมการแสดงออกทงการตอบค าถาม/การรวมอภปราย/การท าแบบฝกหดผานเกณฑรอยละ 80
2.ชนงานทท าสอดคลองกบจดประสงคคลอบคลมเนอหา เสนอความคดเหนชดเจน สงงานตรงเวลาผานรอยละ 80
การวจยทางการศกษา
245
บทท 9
การวเคราะหขอมล และสถตพนฐาน
ความน า
หลงจากการเกบรวบรวมขอมลเปนขนตอนทส าคญขนตอนหนงของการวจย ทจะตองมความสอดคลองสมพนธกบวตถประสงคของการวจย กรอบแนวคด สมมตฐานการวจย การประมวลผลและวเคราะหขอมล ตลอดจนการเขยนรายงานการวจย วธการเกบรวบรวมขอมลนนมหลากหมายวธแตละวธอาจมความเหมาะสมกบการวจยทแตกตางกน แลวผวจยจะตองท า การวเคราะหขอมลเพอใหงายตอการน าไปใชประโยชน ซงขอมลทผานการวเคราะหขอมลมาแลวจะเรยกวา “สารสนเทศ” ทงนกระบวนการวเคราะหขอมลในการวจยนนตองอาศยวธการทางสถตเขามาชวยในการด าเนนการ มการวเคราะหขอมลออกมาในรปสถตพนฐานและสถตส าหรบ การทดสอบสมมตฐาน ในบทนจะน าเสนอ การวเคราะหขอมล และ สถตพนฐาน ดงน
การวเคราะหขอมล
กระบวนการในการวเคราะหขอมลจะประกอบดวยกจกรรมหลก 4 กจกรรมคอ การตรวจสอบขอมล การจดเตรยมขอมล การวเคราะหขอมล และการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล
1. การตรวจสอบขอมล
หลงจากทไดรวบรวมขอมลมาเรยบรอยแลว สงทจะตองด าเนนการตอไปกคอ
การวเคราะหขอมล ซงประกอบดวยขนตอนตางๆ ไดแก การตรวจสอบขอมล การจดท าขอมล
และการวเคราะหขอมล (สมบต ทายเรอค า, 2552: 116)
1.1. การตรวจสอบขอมล ควรท าทนทหลงจากเกบรวบรวมขอมลเสรจเรยบรอยแลว
วตถประสงคของการตรวจสอบขอมล คอ
1.1.1 ตรวจสอบความสมบรณของขอมลขาดหาย หรอลมตอบ
1.1.2 ตรวจความเปนไปไดของขอมล
1.1.3 ตรวจสภาพความเปนเอกภาพของการไดมาซงขอมล
บทท 9 การวเคราะหขอมล และสถตพนฐาน
246
1.1.4 ในกรณทไมสามารถใหผตอบเพมเตมหรอทบทวนค าตอบทผดปกตนนได กอาจจะคดแบบสอบถามน นทงไป แตถามบางขอทผ ตอบไมไดตอบและจ าเปนตองใชแบบสอบถามนน กอาจใชการประมาณคาขอมลทสญหาย (Missing Data) นนแทน
2. การจดท าขอมล
หลงจากทรวบรวมขอมลมาแลว ผวจยจะจดกระท ากบขอมลซงมหลายลกษณะขนกบ ประเภทของขอมล ดงน (บญชม ศรสะอาด, 2545: 102-104)
2.1 ในกรณทเปนขอมลวจยเชงประวตศาสตร จะท าการวพากษวจารณขอมล โดยการวจารณภายนอก (External Criticism) เปนการพจารณาวา ขอมลนนเปนของแทหรอไม ซากโบราณวตถหรอเอกสารนนเปนของจรงหรอของปลอม โดยอาจใชการตรวจสอบ ลายเซน ลายมอ ตวพมพ การสะกด การใชภาษา ตนฉบบเอกสาร ความตรงกนกบสงทรแลว และอาจใชวธทางฟสกสและเคม ในการตรวจสอบหมกกระดาษ ใบลาน แผนหนงทใชเขยน หนงสอ เสอผา กอนหน โลหะ ไม ฯลฯ และการวจารณภายใน (Internal Criticism) หลงจากทท าการวจารณภายนอกแลว ถาเชอมนวาของจรงทางประวตศาสตร ตอมาจะตองท าการวจารณภายใน คอประเมนวาขอมลนนมความเทยงตรงหรอมคณคาเพยงใดสงนนเปดเผยใหเหนภาพจรงหรอไม ผเขยนหรอผสรางมความซอสตยไมล าเอยง รจกกบความจรงอยางด หรอวามความเปนปรปกษ มความกลว จงใจบดเบอนความจรง ผเขยนบนทกหลงเหตการณนานเทาใด สามารถจดจ าสงทเกดขนไดแมนย าหรอไม ปญหาตางๆเหลานมกตอบไดยาก แตนกวจยเชงประวตศาสตรจะตองมความมนใจวาขอมลของตนมความเทยงตรง เชอถอไดแนนอน
2.2 ในกรณทใชแบบสอบถาม แบบส ารวจ แบบวดและแบบทดสอบ ด าเนนการดงน
2.2.1 ตรวจสอบความสมบรณของการตอบ ในกรณทใชแบบทดสอบ ตรวจกระดาษค าตอบแตละแผน กระดาษค าตอบทไมสมบรณ 2 กรณคอ กรอกขอมลสวนตวไมครบกบตอบอยางไมตงใจ ซงจะสงเกตไดในขณะคมสอบ ผทไมไดตงใจจะรบกาโดยไมไดคดค าตอบอยางแทจรงเวลาทก าหนดใหท าอยางเหมาะสม 1 หรอ 2 ชวโมง จะท าเสรจภายใน 5-10 นาท เปนตนลกษณะการตอบมกตอบเปนระบบ เชน ตอบ ค. ทกขอ หรอ กา ก. 10 ขอ กา ข. 10 ขอ ไปตามล าดบเชนนเรอย ๆ กระดาษค าตอบไมสมบรณเหลานจะคดออกไมน ามาใช กรณทใชเครองมอรวบรวมขอมลอยางอนกเชนกน จะตองตรวจสอบความสมบรณเสยกอน ถาพบวามการตอบอยางไมตงใจ กตองคดออกถอวาไมสมบรณ ตวอยางไดแก การกรอกขอมลสวนตวไมครบและการตอบไมครบทกขอตามทผวจยตองการ
2.2.2 น าค าตอบของกลมตวอยางทมความสมบรณมาตรวจใหคะแนน ในกรณทเปนแบบตรวจใหคะแนนได เชน แบบทดสอบ แบบวดทเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating
การวจยทางการศกษา
247
Scale) เปนตน กรณทเปนแบบทดสอบอาจตรวจโดยใชคอมพวเตอร ซงจะตองพมพค าตอบของกลมตวอยางทกขอทกคนเขาไปเกบในแฟมขอมลในระบบคอมพวเตอร และมโปรแกรมทเขยนไวส าหรบตรวจค าตอบโดยเฉพาะ หรอตรวจดวยมอโดยใหเฉลยค าตอบทาบกระดาษค าตอบและตรวจใหขอละ 1 คะแนน ส าหรบค าตอบทถก กรณทเปนแบบมาตราสวนประมาณคาขนกบวาจะมกระดบ และเปนขอความเชงนมาน (Positive Scale) หรอขอความเชงนเสธ (Negative Scale) กรณขอความเชงนมาน เชน “วชาสงคมศกษาเปนวชาทชวยพฒนาสงคม” หรอ “วชาสงคมศกษาเปนวชาทเรยนสนก” (ในแบบวดเจตคตทมตอวชาสงคมศกษา) จะตรวจใหคะแนนค าตอบดานบวกเปนคาสง ดานลบเปนดานต า ดงน
เหนดวยอยางยง ตรวจให 5 คะแนน
เหนดวย ตรวจให 4 คะแนน
ไมแนใจ ตรวจให 3 คะแนน
ไมเหนดวย ตรวจให 2 คะแนน
ไมเหนดวยอยางยง ตรวจให 1 คะแนน
กรณขอความเชงนเสธ เชน “วชาสงคมศกษาเปนวชาทน าไปใชประโยชนไดนอย” หรอ “พอจะถงชวโมงเรยนสงคมศกษากจะรสกไมอยากเรยน” (ในแบบวดเจตคตทมตอวชาสงคมศกษา) จะตรวจใหคะแนนกลบกนกบกรณทเปนแบบนมาน กลาวคอจะใหคะแนนค าตอบดานบวกเปนคาต า ดานลบเปนคาสง ดงน
เหนดวยอยางยง ตรวจให 1 คะแนน
เหนดวย ตรวจให 2 คะแนน
ไมแนใจ ตรวจให 3 คะแนน
ไมเหนดวย ตรวจให 4 คะแนน
ไมเหนดวยอยางยง ตรวจให 5 คะแนน
หมายเหต มาตราสวนประมาณคาทมค าตอบในลกษณะอน มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด จะตรวจใหคะแนนโดยใหระบบเดยวกนน
ในการใหแบบวดชนดมาตราสวนประมาณคานน ผวจยอาจตองการรายงานผลของการตอบของกลมตวอยางทตอบในแตละขอหรอแตละดาน (ซงตางกประกอบไปดวยหลาย ๆ ขอ) วามความเหนอยในระดบใด กรณเชนนจะตองหาคาเฉลยของกลมในแตละขอ (หรอแตละดาน) แลวแปลความหมายคาเฉลอกท ในการแปลความหมายนนจะใชเกณฑซงเปนระบบเดยวกนกบระบบการตรวจใหคะแนน ถาระบบการใหคะแนนตรงกบทไดอธบายมาแลว จะใชเกณฑ
การแปลความหมายคาเฉลยของกลมดงน
บทท 9 การวเคราะหขอมล และสถตพนฐาน
248
คาเฉลย 4.51 – 5.00 แปลความวา เหนดวยอยางยง
คาเฉลย 3.51 - 4.50 แปลความวา เหนดวย
คาเฉลย 2.51 – 3.50 แปลความวา ไมแนใจ
คาเฉลย 1.51 - 2.50 แปลความวา ไมเหนดวย
คาเฉลย 1.00 - 1.50 แปลความวา ไมเหนดวยอยางยง
หมายเหต มาตราสวนประมาณคาทมค าตอบลกษณะอน ใหใชเกณฑเดยวกนน
2.2.3 น าเอาขอมลมาจดระบบ วเคราะห และแปลผล เพอทจะสามารถสรปและอางองตอไป ในการวเคราะหขอมล
3. การวเคราะหขอมล
ขนตอนด าเนนการวเคราะหขอมลทจดเตรยมไวตามวธการทเหมาะสมกบการวจยครงนนๆ เพอใหไดขอสรปจากขอมลทเกบรวบรวมมา ซงขอสรปทไดจะตองสามารถตอบค าถามการวจยหรอทดสอบสมมตฐานการวจยได การวเคราะหขอมลอาจแบงตามระเบยบวธวจยได 2
ประเภท (ไพศาล วรค า, 2550: 306-310) 3.1 การวเคราะหขอมลเชงคณภาพ (Qualitative Data Analysis) เปนวธการวเคราะหขอมลทขอมลนนเกบรวบรวมมาดวยระเบยบวธวจยเชงคณภาพ ซงมลกษณะเปนค าบรรยายปรากฏการณหรอถอยค าจากการสมภาษณ การวเคราะหขอมลประเภทนจงตองใชการวนจฉยความเปนเหตเปนผลของขอมลหรอสารสนเทศในแตละสวน หรอเปรยบเทยบ เชอมโยงขอมลเหลานน เพอสรางเปนขอสรปของการวจย วธการวเคราะหขอมลเชงคณภาพสวนมากจะใชหลากหลายวธรวมกนดงน
3.1.1 การวเคราะหเนอหา (Content Analysis) เปนการจดประเภทเนอหาสาระทมความหมายใกลเคยงกนไวดวยกน เพอสรปเปนประเดนรวมกน
3.1.2 การเปรยบเทยบแบบแผน (Pattern Matching) เปนการสรางแบบแผน (Pattern) ของความสมพนธระหวางตวแปรตางๆ จากทฤษฎ หลกการ และผลงานวจยทเกยวของ จากนนจงน าขอมลทเกบรวบรวมไดมาเปรยบเทยบกบแบบแผนความสมพนธทสรางจากทฤษฎวาสอดคลองกนหรอไม อยางไร เพราะเหตใด
3.1.3 การสรางค าอธบาย (Explanation Building) เปนวธการทตอเนองจากการเปรยบเทยบแบบแผนความสมพนธ การสรางค าอธบายเปนการขยายความแบบแผนความสมพนธโดยการน าเสนอค าอธบายความเชอมโยงระหวางตวแปรทมความสลบซบซอน ค าอธบายเหลานตองอยบนพนฐานของขอมลเชงประจกษทเกบรวบรวมได
การวจยทางการศกษา
249
3.1.4 การวเคราะหการเปลยนแปลง (Time-series Analysis) เปนการเปรยบเทยบปรากฏการณทเกดขนในชวงเวลาทแตกตางกน ซงจะท าใหเหนพลวตหรอการเปลยนแปลงของปรากฏการณหรอตวแปรตามชวงเวลา 3.2. การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ (Quantitative Data Analysis) เปนการวเคราะหขอมลทใชตวเลขแทนจ านวนหรอปรมาณคณลกษณะทท าการศกษา ซงเกบรวบรวมมาโดยใชเครองมอวดชนดตางๆ และผานการจดเตรยมขอมลเรยบรอยแลว การวเคราะหขอมลเชงปรมาณจะอาศยวธการทางสถตมาสรางขอสรปเพอตอบค าถามหรอทดสอบสมมตฐานการวจย ดงนนในการวจยทใชระเบยบวธวจยเชงปรมาณ ผวจยจะตองสามารถเลอกใชสถตทเหมาะสมในการวเคราะหขอมล เพอใหไดขอสรปทตอบวตถประสงคของการวจยได วธการทางสถตทใชในการวเคราะหขอมลมมากมายหลายวธซงจะไดกลาวโดยละเอยดในล าดบตอไป
4. สถตส าหรบการวเคราะหขอมล
วธการทางสถตใหเหมาะสมสอดคลองกบวตถประสงคในการคนหาความรความจรงและลกษณะของขอมล วธการทางสถตทใช ไดแก
4.1 สถตอธบายคณลกษณะหรอรายละเอยดของกลมทศกษา ไดแก รอยละ การวดแนวโนมเขาสสวนกลาง (คาเฉลย มธยฐาน และฐานนยม) การวดการกระจาย (พสย สวนเบยงเบน
ควอไทล สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความแปรปรวน สมประสทธการกระจาย) และการวดความสมพนธ (สมประสทธสหสมพนธเพยรสน Contingency Coefficient และ Crammer’s V สมประสทธสหสมพนธ สเปยรแมนแรงค Gamma Kendall’s tua และสมประสทธการตดสนใจ)
เปนตน
4.2 สถตทใชทดสอบสมมตฐานเกยวกบความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมประชากร ในกรณทมตวแปรตามเพยงตวเดยว (Univariate) ไดแก
4.1 สถตทใชทดสอบสมมตฐานเกยวกบความแตกตางระหวางคาเฉลยกลมเดยว
ไดแก Z-test for one-Group หรอ t-test for one-Group เปนตน
4.2 สถตทใชทดสอบสมมตฐานเกยวกบความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลม 2
กลม ไดแก Z- test for two groups หรอ t- test for two groups (Dependent and Independent
Samples) เปนตน
4.3 สถตทใชทดสอบสมมตฐานเกยวกบความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมมากกวา 2 กลมขนไป ไดแก F-test ดวยการวเคราะหความแปรปรวน (Analysis of Variance:
ANOVA) เปนตน
บทท 9 การวเคราะหขอมล และสถตพนฐาน
250
4.2 สถตทใชทดสอบสมมตฐานเกยวกบความแตกตางระหวางคาเฉลย ในกรณทมตวแปรตามตงแตสองตวขนไป (Multivariate)
4.2.1 สถตทใชทดสอบสมมตฐานเกยวกบความแตกตางระหวางคาเฉลยกลมเดยวหรอสองกลม ไดแก สถต Hotelling ดวยการวเคราะหความแปรปรวนพหคณ
(Multivariate Analysis of Variance: MANOVA)
4.2.2 สถตทใชทดสอบสมมตฐานเกยวกบความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมมากกวา 2 กลมขนไป ไดแก F-test ดวยการวเคราะหความแปรปรวนพหคณ (Multivariate
Analysis of Variance: MANOVA)
4.2.3 สถตทดสอบสมมตฐานเกยวกบความสมพนธระหวางตวแปร ไดแก
F-test ,t-test, ดวยการวเคราะหการถดถอยเชงเสนอยางงาย (Simple Linear Regression) การวเคราะหสหสมพนธพหคณ (Multiple Correlation) การวเคราะหองคประกอบ (Factor
Analysis) และ การวเคราะหอทธพล หรอการวเคราะหเสนทาง (Path Analysis) เปนตน
5. การน าเสนอผลการวเคราะหขอมล เปนขนตอนน าเสนอสารสนเทศทไดจากการวเคราะหขอมล เพอสอสารกบผอานงานวจยใหทราบถงสารสนเทศทส าคญทไดจากการวเคราะหขอมล ไดแก ผลการวเคราะหขอมล การแปลความหมายของผลการวเคราะห และสรปผลการวจย การน าเสนอผลการวเคราะหขอมลนน อาจน าเสนอไดในหลากหลายรปแบบตามลกษณะของผลการวเคราะห เชน น าเสนอในรปตาราง แผนภาพ กราฟ หรอทนยมใชกนมากทสดคอ การน าเสนอในรปของตารางประกอบค าบรรยาย การเลอกวธการน าเสนอนนตองค านงถงความสมบรณของผลการวเคราะหขอมล และงายตอการท าความเขาใจ อกทงดงดดความสนใจของผอานดวย สวนล าดบของการน าเสนอผลการวเคราะหขอมลนน โดยทวไปจะน าเสนอเรยงล าดบตามวตถประสงคของการวจย ทงนเพราะผลการวเคราะหขอมลเปนขอสรปทจะตอบวตถประสงคของการวจย
สถตพนฐาน
สถตพนฐานทใชอธบายคณลกษณะของขอมลไดแก รอยละ การเปรยบเทยบความถ
(Comparison of Frequency) การวดแนวโนมเขาสสวนกลาง (Measures of Central Tendency)
การวดการกระจาย(Measures of Variability) การวดความสมพนธ (Measures of Relationship)
ดงน (สมประสงค เสนารตน, 2556: 113-128)
การวจยทางการศกษา
251
2.1 การเปรยบเทยบความถ (Comparison of Frequency)
การเปรยบเทยบความถของขอมลเปนวธการเปลยนคาของขอมลใหสามารถเปรยบเทยบกนไดอยางชดเจนมากกวาการเปรยบเทยบดวยขอมลดบ เชน การเปรยบเทยบจากสดสวน
การเปรยบเทยบจากอตราสวน และการเปรยบเทยบจากรอยละ เปนตน
2.1.1 สดสวน (Proportion) เปนการเปรยบเทยบความถระหวางรายการยอยกบความถทเกดขนทงหมดของขอมลชดเดยวกน ค านวณไดดงสมการ 1
สดสวน = ความถของรายการทสนใจ
ความถทงหมด (1)
ตวอยาง 9.1 ผลการส ารวจเพศของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏอดรธาน จ านวนทงสน
1,000 คน พบวา เปนเพศหญง 450 คน สวนทเหลอเปนเพศชาย จงหาสดสวนของนกศกษาเพศชาย
และ สดสวนของนกศกษาเพศหญง
วธท า ขอมลเบองตนจากโจทย: ความถของนกศกษาเพศชาย = 550
ความถของนกศกษาเพศหญง = 450
ความถของนกศกษาทงหมด = 1,000
สดสวนของนกศกษาเพศชายและเพศหญง ค านวณจากสมการ 1 ดงน
สดสวนของนกศกษาเพศชาย =
= 0.55
สดสวนของนกศกษาเพศหญง =
= 0.45
2.1.2 อตราสวน (Ratio) เปนการเปรยบเทยบความถระหวางรายการยอยกบความถ ของรายการยอยของขอมลชดเดยวกน ลกษณะของอตราสวนจะอยในรปของเศษสวน เชน 1
2
หรอ
อาจจะอยในรป 1: 2 (อานวา 1 ตอ 2 หรออตราสวน 1 ตอ 2 โดยม 2 เปนฐาน (Base) ค านวณได
ดงสมการ 2
บทท 9 การวเคราะหขอมล และสถตพนฐาน
252
อตราสวน = ความถของรายการ
1A
ความถของรายการn
A :
ความถของรายการ2
A ความถของรายการ
nA
: …..: ความถของรายการ
nA
ความถของรายการn
A (2)
ตวอยาง 9.2 ผลการส ารวจจ านวนโรงเรยนในจงหวดอดรธาน จ านวนทงสน 460 แหง พบวา เปนโรงเรยน ขนาดใหญ 30 แหง ขนาดกลาง 170 แหง และสวนทเหลอเปนโรงเรยนขนาดเลก จงหาอตราสวนของโรงงานขนาดใหญ: กลาง: เลก
วธท า ขอมลเบองตนจากโจทย: ความถของโรงเรยนขนาดใหญ (ก าหนดให =
1A ) = 30
: ความถของโรงเรยนขนาดกลาง (ก าหนดให =2
A ) = 170
: ความถของโรงเรยนขนาดเลก (ก าหนดให =3
A ) = 260
อตราสวนของโรงเรยนขนาดใหญ: กลาง: เลก ค านวณจากสมการ 3 ดงน
อตราสวนของโรงเรยนขนาดใหญ: กลาง: เลก =
:
:
= 0.16: 0.65: 1.00
2.1.3 รอยละ (Percentage) เปนการเปรยบเทยบความถระหวางรายการยอยกบความถทเกดขนทงหมดของขอมลชดเดยวกนทปรบเปลยนคาใหเทากบ 100 ค านวณไดดงสมการ 3
รอยละ = (ความถของรายการทสนใจความถทงหมด
) 100 (3)
ตวอยาง 9.3 จากการส ารวจ พบวา ผส าเรจการศกษาสาขาครศาสตร จากมหาวทยาลยราชภฏอดรธาน ในปการศกษา 2558 จ านวนทงสน 1,000 คน ไดรบการแตงตงใหเปนครผชวยแลว 400 คน สวนทเหลอเปนครสอนในโรงเรยนเอกชน จงหาวามผไดรบการแตงตงใหเปนครผชวยรอยละเทาใด และมผทยงไมไดรบการแตงตงใหเปนครผชวยรอยละเทาใด
วธท า ขอมลเบองตนจากโจทย: ความถของผไดรบการแตงตงใหเปนครผชวย = 400
: ความถของผไดรบการแตงตงใหเปนครผชวย = 400
: ความถของผส าเรจการศกษาสาขาครศาสตรทงหมด = 1,000
รอยละมผไดรบการแตงตงและผทยงไมไดรบการแตงตงใหเปนครผชวยค านวณจากสมการ 4 ดงน
การวจยทางการศกษา
253
รอยละมผไดรบการแตงตงใหเปนครผชวย = 400/1,000* 100 = 40 หรอ 40%
รอยละผทยงไมไดรบการแตงตงใหเปนครผชวย = 600/1,000*100 = 60 หรอ 60%
ขอควรระวงในการใชสถตรอยละมสงทตองระมดระวงอยหลายประการ ดงน
1. รอยละของเลขฐานตางกนจะน ามาบวก ลบ หรอหาคาเฉลยไมได
2. โดยทวไปทางปฏบตไมนยมใชรอยละทมคาเกน 100 ถาอยในขายดงกลาวควรระบเปนจ านวนเทาจะเหมาะสมกวา เชน ภาษเครองจกรน าเขาจากตางประเทศเปน 2.50 เทาของราคาตนทน
3.ในการค านวณหารอยละจากตวเลขทนอยเกนไป อาจท าใหการแปลความหมายผดพลาดได
2.2 การวดแนวโนมเขาสสวนกลาง (Measures of Central Tendency)
ในการสรปลกษณะของขอมลโดยทวไปจะค านงถงลกษณะคาทเปนตวแทนของขอมลแตละชด ซงการหาคาสถตทเปนตวแทนของขอมลแตละชดคอ การวดแนวโนมเขาสสวนกลางเปนการหาคาเฉลย (Average) เพอใชเปนตวแทนของขอมลทงหมด ซงจะเปนประโยชนในการเปรยบเทยบขอมลตาง ๆ โดยไมจ าเปนตองพจารณาขอมลทงหมดของแตละชด การวดแนวโนมเขาสสวนกลางทนยมใชกนทวไปม 3 วธ คอ คาเฉลยเลขคณต (Arithmetic Mean)
มธยฐาน (Median) ฐานนยม (Mode)
2.2.1 ฐานนยม (Mode: Mo)
ฐานนยม หมายถง ขอมลทมความถสงสดในกลมของขอมล ขอมลบางกลมอาจจะมฐานนยมไดมากกวา 1 คา หรออาจจะไมมฐานนยมเลยกได
2.2.1.1 กรณขอมลไมไดแจกแจงความถ หาคาไดคาตรงกลางเมอเรยงขอมลแลว
ตวอยาง 9.4 ขอมลชดท 1 = [1, 2, 3, 3, 4, 4, 4, 4, 4, 4, 4, 4, 5, 5, 5, 5, 5, 6, 6, 6, 7, 8,9,9]
เนองจากทกคามความถสงสด 1 คา คอ 4 จงสรปวาขอมลชดน มฐานนยม คอ 4
ตวอยาง 9.5 ขอมลชดท 2 = [1,1,2, 3, 3, 4, 4, 4, 4, 4, 5, 5, 5, 5, 5, 6, 6, 6, 7, 8]
เนองจากทกคามความถเทากน 2 คา คอ 4 และ 5 จงสรปวาขอมลชดนมฐานนยม คอ
4 และ 5
ตวอยาง 9.6 ขอมลชดท 3 = [1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13,14,15,16, 17, 18,19,20]
เนองจากทกคามความถเทากนหมด จงสรปวาขอมลชดนไมมฐานนยม
บทท 9 การวเคราะหขอมล และสถตพนฐาน
254
2.2.1.2 กรณขอมลมการแจกแจงความถ
ค านวณหาฐานนยมไดจากสมการ 1 ดงน (นภา ศรไพโรจน, 2531:
159; ศรชย กาญนจวาส, 2552 : 65)
Mo = Lo + * + c (4)
เมอ Lo แทน ขดจากดลางทแทจรงของชนขอมลทมฐานนยมตกอย x
f แทน ความถของขอมลในชนทฐานนยมตกอย xl
f แทน ความถของขอมลในชนทต ากวาชนทฐานนยมตกอย xh
f แทน ความถของขอมลในชนทสงกวาชนทฐานนยมตกอย
1 แทน
xf –
xlf
2
แทน x
f – xh
f
c แทน ความกวางของอนตรภาคชน
ตวอยาง 9.7 การค านวณหาฐานนยมคะแนนจากผลการทดสอบของนกศกษามหาวทยาลยแหงหนง ดงตาราง
ชวงคะแนน ความถ (f)
56 – 60 1
51 – 55 2
46 – 50 4
41 – 45 5
36 – 40 10
31 – 35 8
26 – 30 4
21 – 25 2
รวม 36
การวจยทางการศกษา
255
วธท า 1. จดเรยงขอมลจากคานอยไปมากหาจดกงกลางของชนและหาความถสะสมจากนอยไปมาก
ชวงคะแนน จดกงกลางชน (X) ความถ (f) ความถสะสม (F)
56 - 60 58 1 36
51 – 55 53 2 35
46 – 50 48 4 33
41 – 45 43 5 29
36 – 40 38 10 24
31 – 35 33 8 14
26 – 30 28 4 6
21 – 25 23 2 2
รวม 36
2. ค านวณตามสมการ 1 ดงน
Mo = Lo + * + c
Mo = 35.50 + * + 5
Mo = 35.79
สรปไดวา ฐานนยมของขอมลชดน คอ 35.79
2.2.2 มธยฐาน (Median: Mdn)
มธยฐาน หมายถง ขอมลทอยตรงต าแหนงกลางของกลมขอมลเมอจดเรยงล าดบขอมลแลว ซงอาจจะเปนต าแหนงทมขอมลอยจรง หรออาจจะเปนต าแหนงทอยระหวางขอมล 2 คากได และมแนวทางในการหา มธยฐาน 2 กรณ คอ
2.2.2.1sกรณขอมลไมไดแจกแจงความถ หาต าแหนงมธยฐานจากสมการ 2
(ศรชย กาญนจวาส, 2552 : 63) ดงน
Med = ขอมลต าแหนงท n 1
2
(5)
เมอ Med แทน มธยฐาน
N แทน จ านวนขอมลทงหมด
บทท 9 การวเคราะหขอมล และสถตพนฐาน
256
ตวอยาง 9.8 ขอมลอายของนกเรยน จ านวน 11 คน เปนดงน 5, 5, 5, 5, 5, 5, 6, 6, 6, 7, 7
ขอมลต าแหนงท (11+1)/2 = 6 คอ 5
จงสรปไดวาขอมลชดนมมธยฐาน คอ 5
ตวอยาง 9.9 ขอมลอายของนกเรยน จ านวน 10 คน เปนดงน 4, 4, 4, 4, 4, 5, 5, 5, 5, 6
ขอมลต าแหนงท (10+1)/2 = 5.5 เปนขอมลทอยระหวางต าแหนงท 5 กบ 6 จากคาของ
ขอมลต าแหนงท 5.5 ไดจาก (4+5)/2 = 4.5
จงสรปไดวาขอมลชดนมมธยฐาน คอ 4.5
2.2.2.2 กรณขอมลมการแจกแจงความถ หามธยฐานจากสมการ 3 ดงน
(ศรชย กาญจวาส, 2550: 65)
Med = Lo + B
x
n F
2
f
c (6)
เมอ n แทน จ านวนขอมลทงหมด
c แทน ความกวางของอนตรภาคชน
Lo แทน ขดจ ากดลางทแทจรงของชนขอมลทมธยฐานตกอย
BF แทน ความถสะสมของขอมลทมคานอยกวาทมธยฐานตกอย
xf แทน ความถของขอมลในชนทมธยฐานตกอย
n 1
2
แทน ต าแหนงมธยฐาน
การวจยทางการศกษา
257
ตวอยาง 9.9 ใชขอมลจากตวอยาง 9.9 จงค านวณหามธยฐาน
วธท า 1. หาต าแหนงมธยฐาน จดเรยงขอมลจากคานอยไปมาก หาจดกงกลางของชน และ
หาความถสะสมจากนอยไปมาก
ชวงคะแนน จดกงกลางชน (X) ความถ (f) ความถสะสม (F)
56 - 60 58 1 36
51 – 55 53 2 35
46 – 50 48 4 33
41 – 45 43 5 29
36 – 40 38 10 24
31 – 35 33 8 14
26 – 30 28 4 6
21 – 25 23 2 2
รวม 36
2. ค านวณตามสมการ 3 ดงน
Med = Lo + B
x
nF
2
f
c
Med = 35.50 + 36
142
10
5
Med = 37.50
สรปไดวา มธยฐานของขอมลชดน คอ 37.50
บทท 9 การวเคราะหขอมล และสถตพนฐาน
258
2.2.3 คาเฉลยเลขคณต (Arithmetic Mean: AM)
คาเฉลยเลขคณต หมายถง คาทเกดจากการรวมกนของขอมลทกตวแลวหารดวยจ านวนขอมลทงหมด โดยคาเฉลยทค านวณจากขอมลของประชากร แทนดวยสญลกษณ ดงสมการ4 สวนคาเฉลยทค านวณจากขอมลของกลมตวอยาง แทนดวยสญลกษณ ดงสมการ 5 และมแนวทางในการหาคาเฉลย 2 กรณ คอ
2.2.3.1 กรณขอมลไมไดแจกแจงความถ สามารถค านวณไดดงน
N
i 1 ix
N
(7)
N
i 1 ix
X N
(8)
เมอ
แทน คาเฉลยทค านวณจากประชากร
X แทน คาเฉลยทค านวณจากกลมตวอยาง
N แทน จ านวนขอมลทงหมดของประชากร
n แทน จ านวนขอมลทงหมดของกลมตวอยาง
N
i
i 1
x แทน ผลรวมของขอมลทงหมดของประชากร
= 1 2 N
X X ... X
n
i
i 1
x แทน ผลรวมของขอมลทงหมดของกลมตวอยาง
= 1 2 nX X ... X
ตวอยาง 9.10 ขอมลอายของนกเรยน จ านวน 10 คน เปนดงน 4, 4, 4, 4, 4, 5, 5, 5, 5, 6
วธท า แทนคาในสมการ 4 ดงน
n
i 1 ix
x n
4 4 4 4 4 5 5 5 5 6
x 10
x 4.60
การวจยทางการศกษา
259
สรปไดวา ขอมลชดนมคาเฉลยเลขคณต คอ 4.6
2.2.3..2 กรณขอมลแจกแจงความถ หาคาเฉลยเลขคณตจากสมการ 6 ดงน
k
i 1 i if x
x n
(9)
เมอ
ix แทน คะแนนจดกงกลางชน
i
f แทน ความถของคะแนนแตละชน
n แทน จ านวนขอมลทงหมด
ตวอยาง 9.11 ใชขอมลจากตวอยาง 4.4 ค านวณหาคาเฉลยเลขคณต
วธท า 1. จดเรยงขอมลจากคานอยไปมาก หาจดกงกลางของชน และหาคาความถคณกบ
จดกงกลางชน
ชวงคะแนน จดกงกลางชน (X) ความถ (f) ความถคณกบ
จดกงกลางชน (fx)
56 - 60 58 1 58
51 – 55 53 2 106
46 – 50 48 4 192
41 – 45 43 5 215
36 – 40 38 10 380
31 – 35 33 8 264
26 – 30 28 4 112
21 – 25 23 2 46
รวม 36
2. ค านวณตามสมการ 3 ดงน
k
i 1 i if x
x n
=46 112 264 380 215 192 106 58
36
1, 3
x 6
73
3 = 39.14
บทท 9 การวเคราะหขอมล และสถตพนฐาน
260
สรปไดวา ขอมลชดนมคาเฉลยเลขคณต คอ 39.14
2.3. การวดการกระจาย (Measures of Variability)
2.3.1 พสย (Range: R)
พสย หมายถง ผลตางของขอมลทมคาสงสดกบขอมลทมคาต าสดในกลมของขอมลนนๆ หรอหมายถง ชวงของขอมลทมคาต าสดถงขอมลทมคาสงสด เชน
ตวอยาง 9.12 ขอมลชดท 1 = [3, 3, 4, 4, 4, 4, 5, 5, 5, 5, 5, 6, 6, 7, 8, 9]
ขอมลชดนมพสย = 9-3 =6 หรออาจกลาวไดวามพสยอยในชวง 3 ถง 9
2.3.2 ความแปรปรวน (Variance)
ความแปรปรวน (Variance) หมายถง ผลรวมของก าลงสองของความแตกตางระหวางขอมลแตละคากบคาเฉลยของขอมลชดนน หารดวยระดบชนความเปนอสระ (Degree of
Freedom) การค านวณแยกเปน 2 กรณ (สมบต ทายเรอค า, 2552: 137) ดงน
2.3.2.1 กรณเปนขอมลจากประชากร (ความแปรรวนของประชากร)
2
2f x
N
(10)
ในทางปฏบตเพอความสะดวกแกการค านวณ นยมค านวณโดยตรงจากขอมลดบ เพราะคาเฉลยเลขคณตมกจะเปนตวเลขไมลงตว ซงท าใหการค านวณหาความแปรปรวน มความคลาดเคลอน ค านวณไดจากสมการ 8
2 2
2
2
N fx ( fx)
N (11)
เมอ 2 แทน ความแปรปรวนของประชากร
X แทน คาของขอมลแตละตวหรอคาของจดกลางชนแตละชน
แทน คาเฉลยเลขคณตของประชากร
N แทน จ านวนขอมลทงหมดของประชากร
F แทน ความถของขอมลแตละตวหรอแตละชน
การวจยทางการศกษา
261
ตวอยาง 9.13 ขอมลน าหนกของนกเรยน 40 คนเปนดงน
น าหนก 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
จ านวน(คน) 7 1 1 1 2 3 7 4 4 5 7
1) ค านวณหา และ ( )
น าหนก (x) ความถ (f) fx 2
x 2
fx
30 5 150 900 4500
29 1 29 841 841
28 1 28 784 784
27 1 27 729 729
26 2 52 676 1352
25 3 75 625 1875
24 7 168 576 4032
23 4 92 529 2116
22 4 88 484 1936
21 5 105 441 2205
20 7 140 400 2800
N=40 fx = 954 2
fx =23,170
วธท า 1. ค านวณหาคา 2
fx และ 2
fx ดงตาราง
2. ค านวณหาความแปรปรวนของประชากรตามสมการท 11
22
2
2
N fx fx
N
2
2
2
23,170 95440
40
2
10.43
บทท 9 การวเคราะหขอมล และสถตพนฐาน
262
2.3.2.2 กรณเปนขอมลจากกลมตวอยาง (ความแปรรวนของกลมตวอยาง)
2
2x x
S n 1
(12)
ในทางปฏบตเพอความสะดวกแกการค านวณ นยมค านวณโดยตรงจากขอมลดบเพราะคาเฉลยเลขคณตมกจะเปนตวเลขไมลงตว ซงท าใหการค านวณหาความแปรปรวน มความคลาดเคลอน ค านวณไดจากสมการ 11
22
2n fx fx
S n n 1
(13)
เมอ 2
S แทน ความแปรปรวนของกลมตวอยาง
X แทน คาของขอมลแตละตวหรอคาของจดกลางชนแตละชน
X แทน คาเฉลยเลขคณตของกลมตวอยาง
N แทน จ านวนขอมลทงหมดของกลมตวอยาง
F แทน ความถของขอมลแตละตวหรอแตละชน
ตวอยาง 9.14 (ใชขอมลจากตวอยาง 9.13)
วธท า 1) ค านวณหาคา 2
fx และ 2
fx ดงตาราง จากตวอยาง 9.13
2) ค านวณหาความแปรปรวนของประชากรตามสมการท 12
2
2f X x
s N
2
223,170 95440
S 40 39
= 10.70
2.2.5 สวนเบยงมาตรฐาน (Standard Deviation)
สวนเบยงมาตรฐาน หมายถง รากทสองของความแปรปรวน การค านวณแยกเปน 2
กรณ (สมบต ทายเรอค า, 2552: 140) ดงน
2.2.5.1 กรณเปนขอมลจากประชากร (สวนเบยงเบนมาตรฐานของประชากร
แทนดวย )
√ - (14)
การวจยทางการศกษา
263
ในทางปฏบตเพอความสะดวกแกการค านวณ นยมค านวณโดยตรงจากขอมลดบเพราะคาเฉลยเลข คณตมกจะเปนตวเลขไมลงตว ซงท าใหการค านวณหาสวนเบยงเบนมาตรฐานม
ความคลาดเคลอน ค านวณไดจาก สมการ 15 หรอ 16 √ ( ) (15)
√ (16)
ตวอยาง 9.15 (ใชขอมลจากตวอยาง 9.13)
วธท า 1. ค านวณหาคา 2
fx และ 2
fx ดงตาราง จากตวอยาง 9.13
2. ค านวณหาความแปรปรวนของประชากรตามสมการท 16 √
√ √
2.2.5.2 กรณเปนขอมลจากกลมตวอยาง (สวนเบยงเบนมาตรฐานของกลมตวอยางแทนดวย S) √ (17)
ในทางปฏบตเพอความสะดวกแกการค านวณ นยมค านวณโดยตรงจากขอมลดบเพราะคาเฉลยเลขคณตมกจะเปนตวเลขไมลงตว ซงท าใหการค านวณหาสวนเบยงเบนมาตรฐานม
ความคลาดเคลอน ค านวณไดจาก สมการ 18 √ (18)
บทท 9 การวเคราะหขอมล และสถตพนฐาน
264
ตวอยาง 9.16 (ใชขอมลจากตวอยาง 9.13)
วธท า 1. ค านวณหาคา 2
fx และ 2
fx ดงตาราง จากตวอยาง 9.13
2. ค านวณหาความแปรปรวนของประชากรตามสมการท 18
√
√ √
S = 3.27
2.2.6 สมประสทธการกระจาย (Coefficient of Variation : CV)
ในการเปรยบเทยบลกษณะการกระจายของขอมล 2 ชดนน ถาขอมลทงสองชนดมคาเฉลยเลขคณตและมธยฐานใกลเคยงกน สามารถใชสวนเบยงเบนมาตรฐานหรอ
สวนเบยงเบนควอไทลในการเปรยบเทยบการกระจายของขอมลกได แตถาขอมลสองชดนนมคาเฉลยเลขคณตและมธยฐานตางกน สถตทเหมาะสม คอ สมประสทธการกระจาย ซงค านวณไดจากสมการ 19
CV = (19)
ตวอยาง 9.17 การกระจายของขอมลชดท 1 คาเฉลย 25 คาเบยงเบนมาตรฐาน 5 ชดท 2
คาเฉลย 50 สวน เบยงเบนมาตรฐาน 8 อยากทราบวาขอมลชดใดมการกระจายของขอมลมากกวา วธท า แทนคาในสตร 19
สมประสทธการกระจายของขอมลชดท 1 = 5
25 = 0.20
สมประสทธการกระจายของขอมลชดท 2 = 8
50 = 0.16
ดงนนสรปไดวา ขอมลชดท 1 มการกระจายมากกวาขอมลชดท 2
การวจยทางการศกษา
265
2.3. การวดความสมพนธ (Measures of Relationship)
การวดความสมพนธเปนการศกษาถงความสมพนธระหวางตวแปรทสนใจวามความสมพนธกนหรอไม และความสมพนธดงกลาวเปนไปในทศทางใด เชน การศกษา ความสมพนธระหวางความถนดทางการเรยนกบ ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรชน ม.3
ในการพจารณาวาความสมพนธระหวางตวแปรมมากนอยเพยงใดนน ทราบไดโดยการค านวณ
คาสมประสทธสหสมพนธ (Correlation Coefficient ) ซงคาสมประสทธสหสมพนธ จะมคา อยระหวาง (-1) ถง (+1) ถาคาสมประสทธสหสมพนธมคาเปนลบ แสดงวา ตวแปรสองตวนนม
ความสมพนธในทางกลบกน คอ ถาตวแปรตวหนงมคาสงตวแปรอกตวหนงมแนวโนมทจะมคาต า และถาตวแปร ตวหนงมคาต า ตวแปรอกตวกมแนวโนมทจะมคาสง ในการค านวณคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรสองตว มหลายวธขนอยกบชนดของขอมลและระดบการวดขอมล ซงในทนจะกลาวถงเฉพาะคาสมประสทธสหสมพนธ อยางงาย (Simple Correlation Coefficient) และสมประสทธสหสมพนธระหวางอนดบเทานน เพอเปนพนฐาน ในการหาคณภาพของเครองมอและอธบายตวแปรอยางงาย ๆ ดงน (บญชม ศรสะอาด, 2545: 129-123 ; สมประสงค เสนารตน,2552: 125-132) 2.3.1 สมประสทธสหสมพนธเพยรสนโปรดกโมเมนต (Pearson Product Moment
Correlation Coefficient)
สมประสทธสหสมพนธเพยรสนโปรดกโมเมนตเปนดชนทชใหเหนความสมพนธระหวางตวแปรสองชด เมอตวแปรทงสองชดนนเปนขอมลมาตราอนตรภาค (Interval Scale) ซงค านวณไดจากสตรตอไปน
ค านวณจากกลมประชากร xy
=
22 2 2
N X Y ( X )( Y )
N X ( X ) N Y Y
(20)
ค านวณจากกลมตวอยาง xy
r =
22 2 2
n X Y ( X )( Y )
n X ( X ) n Y Y
(21)
เมอ xy หรอ
xyr แทน คาสมประสทธสหสมพนธเพยรสนโพรดก
โมเมนต
N หรอ n แทน จ านวนคของประชากรหรอกลมตวอยางตามล าดบ
X,Y แทน คาของตวแปรชดท 1 และ คาของตวแปรชดท 2
บทท 9 การวเคราะหขอมล และสถตพนฐาน
266
ตวอยาง 9.18 จงค านวณหาสมประสทธสหสมพนธระหวางคะแนนวชา ก. และคะแนนวชา ข. จากผลการสอบตอไปน
นกเรยน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
คะแนนวชา ก. 2 3 1 7 4 8 6 5 9 5
คะแนนวชา ข. 8 10 5 12 8 18 13 15 20 11
วธท า เพอความสะดวกในการค านวณ จดท าในรปตารางดงน
นกเรยน X Y XY
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
2
3
1
7
4
8
6
5
9
5
8
10
5
12
8
18
13
15
20
11
4
9
1
49
16
64
36
25
81
25
64
100
25
144
64
324
169
225
400
121
16
30
5
84
32
144
78
75
180
55
รวม 50 120 310 1636 699
√[ ][ ]
√[ ] [ ]
√
จากสตร
การวจยทางการศกษา
267
√ = .913 คดทศนยม 2 ต าแหนง = .91
สมประสทธสหสมพนธระหวางคะแนนวชา ก. และวชา ข. เทากบ .91
2.3.2 สมประสทธสหสมพนธอนดบหรอสมประสทธสหสมพนธสเปยร
แมนแรงค (Spearman Rank Correlation Coefficient)
สมประสทธสหสมพนธสเปยรแมนแรงค เปนดชนทชใหเหนความสมพนธระหวางตวแปรสองชด เมอตวแปรทงสองชดนนเปนขอมลชนดมาตราเรยงอนดบ (Ordinal Scale)
ดงน
ค านวณจากกลมประชากร
2
2
6 D1
N N 1
(22)
ค านวณจากกลมตวอยาง
2
2
6 D1
n n 1
s
r (23)
เมอ ,s
r แทน คาสมประสทธสหสมพนธสเปยรแมนแรงค
D แทน ความแตกตางระหวางล าดบทของขอมลสองชด
N , n แทน จ านวนคของประชากรหรอกลมตวอยางตามล าดบ
ตวอยาง 9.19 ผลการจดอนดบความประพฤตและอนดบลายมอสวยของนกเรยน 5 คน แสดงไวในตารางจงค านวณหาสมประสทธสหสมพนธระหวางอนดบของความประพฤตและอนดบลายมอสวยของนกเรยนกลมน
นกเรยน ก ข ค ง จ
อนดบความประพฤต 1 2 3 4 5
อนดบลายมอ 2 1 3 5 4
วธท า น าอนดบแตละคลบกนเขยนผลลบลงในชอง D น าคา D แตละตวยกดวยก าลงสอง แลวรวมคา D2
ทกคากจะไดเปน ΣD2 แทนคา ΣD
2 และ N ลงในสตรหาคา
บทท 9 การวเคราะหขอมล และสถตพนฐาน
268
นกเรยน อนดบความประพฤต อนดบลายมอ D D2
ก
ข
ค
ง
จ
1
2
3
4
5
2
1
3
5
4
-1
1
0
-1
1
1
1
0
1
1
ΣD2 = 4
สมประสทธสหสมพนธระหวางอนดบของความประพฤตกบอนดบของลายมอของนกเรยนกลมนเทากบ 0.80
จากสตร
การวจยทางการศกษา
269
แบบฝกหด
ค าชแจง ใหทานตอบค าถามตามประเดนทก าหนดใหพอสงเขป
1. การวเคราะหขอมลในการวจยหมายถงอะไร จงอธบาย
2. สถตมประโยชนตอการวจยอยางไรบาง
3. สถตบรรยายมหนาทอะไร ในการศกษาจากประชากรและศกษาจากกลมตวอยางใชสถตบรรยายเหมอนกนและตางกนอยางไร
4. จากขอมลนเราควรเลอกใชสถตอะไรและไดคาเทาใด
ผลการจดอนดบการมาโรงเรยนเชาและอนดบลายมอสวยของนกเรยน 5 คน แสดงไวในตารางจงค านวณหาสมประสทธสหสมพนธระหวางอนดบของการมาโรงเรยนเชาและอนดบลายมอสวยของนกเรยนกลมน
นกเรยน ก ข ค ง จ
อนดบความประพฤต 1 3 2 5 4
อนดบลายมอ 2 4 5 3 1
5. จากขอมลนเราควรเลอกใชสถตอะไรและไดคาเทาใด
จงค านวณหาสมประสทธสหสมพนธระหวางคะแนนวชา ก. และคะแนนวชา ข. จากผลการสอบตอไปน
นกเรยน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
คะแนนวชา ก. 2 3 4 7 4 8 6 5 9 5
คะแนนวชา ข. 8 10 7 12 8 15 13 15 20 11
บทท 9 การวเคราะหขอมล และสถตพนฐาน
270
เอกสารอางอง
นภา ศรไพโรจน. (2531). หลกการวจยเบองตน. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ศกษาพร. บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน. พมพครงท 7. กรงเทพฯ : สวรยาสาสน. ไพศาล วรค า. (2552). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ. ศรชย กาญจนวาส. (2552). ทฤษฎการประเมน. กรงเทพฯ : ส านกพมพแหงจฬาลงกรณ มหาวทยาลย. สมประสงค เสนารตน. (2556). การวจยทางการศกษา. มหาสารคาม: อภชาตการพมพ. สมบต ทายเรอค า. (2552). ระเบยบวธวจยส าหรบมนษยศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 3.
มหาสารคาม: มหาวทยาลยมหาสารคาม.
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 10
สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน
วตถประสงคเชงพฤตกรรม
เมอเรยนจบบทเรยนน ผเรยนมความสามารถดงน
1. เลอกใชสถตไดอยางเหมาะสมกบปญหาการวจย
2. บอกตกลงเบองตนเกยวกบการใชสถตทดสอบแตละชนดได
3. ระบสถตทเหมาะสมไดอยางถกตองเมอก าหนดสถานการณหรอปญหาการวจยมาได
เนอหาสาระ
เนอหาสาระในบทนประกอบดวย
1. การทดสอบสมมตฐานทางสถต
2. การทดสอบสมมตฐานเกยวกบการทดสอบคาเฉลยของกลมประชากร
3. การทดสอบสมมตฐานเกยวกบความสมพนธของประชากร
วธการสอนและกจกรรม
กจกรรมการเรยนการสอนเรอง สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน มดงน
1. ผสอนทบทวนเกยวกบ การเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมล และสถตพนฐานโดยการใชค าถามเปนสอ
2. ผสอนบรรยายหวขอ สถตทใชในการทดสอบสมมตฐานแตชนดพรอมยกตวอยางงานวจยทใชการทดสอบสมมตฐานเกยวกบการทดสอบคาเฉลยของกลมประชากรและการทดสอบสมมตฐานเกยวกบความสมพนธของประชากรและใหนกศกษาฝกปฏบตตามตวอยาง
3. แบงผเรยนออกเปนกลม ๆละ 4-5 คน ตงสมมตฐาน และโดยน าขอมลจากการเกบ
รวมรวบขอมลจากบทเรยนทแลวมาทดสอบสมมตฐาน แลวน ามาวเคราะหแลวน าเสนอหนาชนเรยนและสมเพอนสมาชกทฟงตอบค าถาม และอภปรายเสนอแนะ
4. ผเรยนรวมกนจดท าแผนผงความคด แลวบนทกความรเปนรายบคคล
บทท 10 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน
272
สอการเรยนการสอน
สอการเรยนการสอนทใชประกอบกจกรรมการเรยนการสอน มดงน
1. เอกสารประกอบการเรยนการสอน การวจยทางการศกษา 2. ต ารา ไพศาล วรค า. (2550). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ.
บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน (ฉบบปรบปรงใหม). พมพครงท 7. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.
3. สไลดน าเสนอ เรอง ความรเบองตนเกยวกบการวจย
4. เครอขายอนเทอรเนต www.watpon.com , http://library.udru.ac.th
5. ตวอยางการตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
6. วทยานพนธ
7.เวบไซด www.watpon.com
7. ฐานขอมลวทยานพนธ งานวจยฉบบเตมของมหาวทยาลยไทย (Thailis)
การวดผลและการประเมนผล
จดประสงค วธการ เครองมอ เกณฑการวดและประเมนผล
1. วเคราะหขอมลเกยวกบการใชสถตพรรณนาและสถตอางองได
2. เลอกใชสถตไดอยางเหมาะสมกบปญหาการวจย
3. บอกตกลงเบองตนเกยวกบการใชสถตทดสอบแตละชนดได
4. ระบสถตทเหมาะสมไดอยางถกตองเมอก าหนดสถานการณหรอปญหาการวจยมาได
ซกถามความรความเขาใจในประเดนส าคญทกหวขอเรองการตอบค าถามและการอภปราย
แบบสงเกตพฤตกรรม
1.พฤตกรรมการแสดงออกทงการตอบค าถาม/การรวมอภปราย/การท าแบบฝกหดผานเกณฑรอยละ 80
2.ชนงานทท าสอดคลองกบจดประสงคคลอบคลมเนอหา เสนอความคดเหนชดเจน สงงานตรงเวลาผานรอยละ 80
การวจยทางการศกษา
273
บทท 10
สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน
ความน า
ในการวจยทางการศกษา การทดสอบสมมตฐานถอวาเปนวธการทไดรบความนยมสงสด ซงเปนการทดสอบวา เมอเราทราบลกษณะของกลมตวอยางแลว ลกษณะของประชากรจะเปน เชนไรนนคอ เมอเราหาคาเฉลย ( ) ซงแทนลกษณะทศกษาของกลมตวอยาง เราอางองไปยงคาเฉลย (µ) ซงแทนลกษณะทศกษาของประชากร โดยการแปลงสมมตฐานการวจยเปนสมมตฐานทางสถตแลวท าการทดสอบสมมตฐานทางสถตนน ซงการทดสอบสมมตฐานในลกษณะนอาจเปนการเปรยบเทยบคาเฉลย กบคาคงท หรออาจเปนการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางกลมประชากรกได
ในการทจะเลอกใชสถตในการทดสอบสมมตฐานประเภทใดใหเหมาะสมกบงานวจยนกวจยจ าเปนตองทราบวาขอมลทใชเกบรวบรวมมานนอยในมาตรการวดระดบใดและมจดประสงคในการวจยอยางไร เพอทนกวจยจะไดเลอกใชสถตไดอยางสอดคลองกบวตถประสงคในการวจย
การทดสอบสมมตฐานทางสถต
การทดสอบสมมตฐานทางสถตนนเปนการทดสอบสมมตฐานวา (H0) วาจะยอมรบหรอปฏเสธ H0 และมลกษณะการทดสอบ 2 แบบคอ การทดสอบแบบทางเดยว กบการทดสอบแบบสองทาง ดงทกลาวไปแลว การทผวจยจะตดสนใจยอมรบหรอปฏเสธสมมตฐานวางนน ขนอยกบผลการวเคราะหขอมลเพอทดสอบสมมตฐาน หรออาจกลาวอกนยหนงกคอ ผลของการอางองคาสถต (คาของกลมตวอยาง) ไปยงคาพารามเตอร (คาของประชากร) โดยการใชสถตอางองนนเอง เมอสถตอางองทใชทดสอบสมมตฐานมรากฐานมาจากความนาจะเปน การตดสนใจทจะยอมรบหรอปฏเสธสมมตฐานวางดงกลาวนน จงเปนเรองของโอกาสหรอความนาจะเปนเชนเดยวกน ความนาจะเปนทเกดขนในการทดสอบสมมตฐานมดงน (ไพศาล วรค า, 2550: 325-360) 1. การตดสนใจผดพลาด เปนความคลาดเคลอนทเกดจากการตดสนใจยอมรบหรอปฏเสธสมมตฐานวาง (H0) ทผดพลาดไปจากความเปนจรง อนเนองมาจากขอมลทรวบรวมมานนไมไดเปนตวแทนของประชากรอยางแทจรง ท าใหประมาณคาพารามเตอรไดไมถกตอง ความผดพลาดในการตดสนใจนเกดขนได 2 ลกษณะคอ
1.1 ความคลาดเคลอนประเภทท 1 (Type I Error) เปนความผดพลาดเนองจากผวจยไปปฏเสธสมมตฐานวาง (H0) ทถกตอง ดงนนเพอไมใหเกดความผดพลาดมากเกนกวาทผวจยจะ
บทท 10 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน
274
ยอมรบได ในการทดสอบสมมตฐานทางสถตผวจยจงตองก าหนดความคลาดเคลอนสงสดทยอมใหเกดขนได ซงเรยกวา ระดบนยส าคญของการทดสอบ (Significant Level : α ) ดงนน ในการทดสอบสมมตฐานทางสถตแตละครง โอกาสหรอความนาจะเปนในการเกดความคลาดเคลอนประเภทท 1 จงไมเกดระดบนยส าคญของการทดสอบ สวนผวจยจะก าหนดระดบนยส าคญของการทดสอบมากหรอนอยเพยงใดนน ขนอยกบความเสยหายทอาจเกดขนในการน าผลการวจยไปใช เชน ในงานวจยทางการแพทย ความผดพลาดทเกดขนอาจมผลตอชวตของผปวย จงยอมใหความผดพลาดเกดขนนอยทสด หรอก าหนดระดบนยส าคญของการทดสอบใหมคานอยทสด เชน α = .0001 หรอยอมใหเกดความผดพลาดขน 1 ครงในการทดลอง 10,000 ครง เปนตน แตถาเปนทางการศกษาซงผลจากความผดพลาดทเกดขนไมไดรบอนตรายตอชวตมนษย อาจยอมใหเกดความคลาดเคลอนขนไดไมเกน 5% หรอ 1% โดยก าหนดนยส าคญของการทดสอบทระดบ .05
หรอ .01 เปนตน
1.2 ความคลาดเคลอนประเภทท 2 (Type II Error) เปนความผดพลาดเนองจากผวจยไปยอมรบสมมตฐานวา (H0) ทผด การควบคมไมใหเกดความคลาดเคลอนประเภทนในระดบทเกดกวาผวจยจะยอมรบไดโดยการก าหนดระดบนยส าคญของการทดสอบเปน ซงหมายถงโอกาสหรอความนาจะเปนสงสดในการเกดความคลาดเคลอนประเภทท 2 หลกการในการก าหนดระดบนยส าคญของการทดสอบ กเปนเชนเดยวกนกบการก าหนด α
ในการทดสอบสมมตฐานทางสถต ผ วจ ยจะตองเลอกก าหนดระดบนยส าคญของ การทดสอบเปนอยางใดอยางหนงระหวาง α กบ จะก าหนดพรอมกนทงสองอยางไมได เพราะความคลาดเคลอนทงสองประเภทนจะแปรผกผนซงกนและกน ถาผวจยลดคา α ใหนอยลง เพอใหโอกาสเกดความคลาดเคลอนประเภทท 1 นอยลง โอกาสเกดความคลาดเคลอนประเภทท 2 จะเพมขนหรอคา จะมคามากขน ในท านองเดยวกนหากลดคา ลง เพอใหโอกาสเกดความคลาดเคลอนประเภทท 2 นอยลง โอกาสเกดความคลาดเคลอนประเภทท 1 จะเพมขน หรอ α มคามากขนนนเอง โดยทวไปแลว ในการวจยทางการศกษาจะนยมควบคมความคลาดเคลอนประเภทท 1 มากกวาความคลาดเคลอนประเภทท 2 นนคอยอมใหเกดความผดพลาดจาก การยอมรบสมมตฐานวางทผด แตไมยอมใหเกดความผดพลาดจากการปฏเสธสมมตฐานวางทถก ซงมกจะเปรยบกบการปรกปร าคนบรสทธวากระท าความผด (ปฏเสธสมมตฐานวางทถก) ซงรนแรงกวาการปลอยคนผดใหลอยนวล (ยอมรบสมมตฐานวางทผด) 2. การตดสนใจถกตอง ในกรณทผวจยท าการทดสอบสมมตฐานทางสถตแลว ผลการตดสนใจยอมรบหรอปฏเสธสมมตฐานวางนนเปนไปดวยความถกตองตามความเปนจรง มความเปนไปไดใน 2 กรณเชนเดยวกบการเกดความคลาดเคลอน ดงน
การวจยทางการศกษา
275
2.1 ระดบความเชอมน (Confident Level) หมายถง ความนาจะเปนในการตดสนใจยอมรบสมมตฐานวาง (H0) ทถกตอง เมอผวจยก าหนดระดบนยส าคญของการทดสอบเปน α นนกหมายความวา ความผดพลาดทอาจเกดขนมไมเกน α ผวจยจงมความเชอมนไดวาตดสนใจไดถกตองในระดบ 1 – α (ความนาจะเปนมคาสงสดเทากบ 1) เชน ผวจยท าการทดสอบสมมตฐานทระดบนยส าคญ .05 ผวจยจะมความเชอมนทระดบ .95 หรอมความเชอมน 95%
2.2 อ านาจการทดสอบ (Power of Test) หมายถง ความนาจะเปนในการตดสนใจปฏเสธสมมตฐานวาง (H0) ทผด เมอผวจยควบคมความคลาดเคลอนประเภทท 2 หรอปองกน การยอมรบสมมตฐานวางทผดโดยก าหนดระดบนยส าคญของการทดสอบไวท ความนาจะเปนในการปฏเสธสมมตฐานวางทผดหรออ านาจการทดสอบจะมคาเทากบ 1- ซงถอวาเปนความสามารถอยางหนงของสถตทดสอบทสามารถแยกแยกความผด-ถกของสมมตฐานวาง ได ดงนนหากมสถตหลายตวทสามารถทดสอบสมมตฐานเดยวกนได กควรเลอกใชสถตทมอ านาจการทดสอบสง การตดสนใจในการทดสอบสมมตฐานทางสถตทง 4 กรณดงทกลาวมาแลว สรปไดดงตาราง 10.1
ตารางท 10.1 การตดสนใจในการทดสอบสมมตฐานทางสถต
ความเปนจรง
การตดสนใจ
สมมตฐานวาง (H0) ถกตอง สมมตฐานวา (H0) ผด
ปฏเสธสมมตฐานวา (H0) ความคลาดเคลอนประเภทท 1 (Type I Error) หรอ
ระดบนยส าคญเทากบ α
ตดสนใจถก
มอ านาจการทดสอบเทากบ
1 -
ยอมรบสมมตฐานวาง (H0) ตดสนใจถก
มระดบความเชอมนเทากบ
1 - α
ความคลาดเคลอนประเภทท 2
(Type II Error) หรอ ระดบนยส าคญเทากบ
ขนตอนในการทดสอบสมมตฐาน
ในการทดสอบสมมตฐานทางสถตมขนตอนในการด าเนนงานดงตอไปน
1. ตงสมมตฐานทางสถต เปนการแปลงสมมตฐานการวจยใหเปนสมมตฐานทางสถต โดยตงสมมตฐานวางและสมมตฐานทางเลอกคกนเสมอ
บทท 10 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน
276
2. เลอกสถตทใชในการทดสอบและค านวณคาสถต เปนการเลอกสถตทดสอบทเหมาะสมในการทดสอบสมมตฐาน โดยค านงถงลกษณะขอมลทรวบรวมมา ขอตกลงเบองตน (Basic
Assumptions) ของสถตทใช ท าการตรวจสอบขอตกลงเบองตนและค านวณคาสถต
3. ก าหนดระดบนยส าคญของการทดสอบ ผวจยเปนผก าหนดระดบนยส าคญทเหมาะสมในการทดสอบสมมตฐานแตละครง ซงโดยทวไปในการวจยทางการศกษานยมก าหนดนยส าคญของการทดสอบไวทระดบ .05 หรอ .01
4. หาคาวกฤตและบรเวณวกฤต เมอผวจยก าหนดระดบนยส าคญของการทดสอบแลว จะสามารถหาคาวกฤต (Critical Value) ของการแจกแจงคาสถตทใชในการทดสอบตามระดบนยส าคญทก าหนดได โดยการเปดตารางส าเรจรป หรอค านวณจากโปรแกรมทมใชกนอยท วไป เชน Microsoft Excel เปนตน เมอไดคาวกฤตแลวผวจยควรก าหนดบรเวณวกฤต (Critical
Region) เพอความชดเจนในการใชประกอบการตดสนใจ การก าหนดบรเวณวกฤตมลกษณะดงน
4.1 กรณการทดสอบแบบสองทาง (Two-tailed Test) บรเวณวกฤตจะอยปลายทงสองขางของโคงการแจกแจง โดยแตละขางจะมพนทของความนาจะเปนเทากบครงหนงของระดบนยส าคญของการทดสอบ (α) และมคาวกฤตเปนคาทใชแบงเขต (ดงแผนภาพ 12.1) พนทไดโคงการแจกแจงทงหมดแทนคาความนาจะเปนสงสดซงมคาเทากบ 1 เมอผวจยก าหนดระดบนยส าคญของการทดสอบเปน α บรเวณวกฤตทงหมดจะมพนทเทากบระดบนยส าคญของการทดสอบ และเมอใชการทดสอบแบบสองทาง บรเวณวกฤตจะอยปลายทงสองของโคงการแจกแจง (บรเวณท แรเงา) โดยแตละปลายจะมพนทเปน α/2 ซงเมอรวมกนทงสองขางกจะมคาเทากบ α สวนพนททไมไดแรเงาจะมคาเปน 1-α ซงกคอระดบความเชอมนนนเอง
บรเวณวกฤต = α/2 บรเวณวกฤต = α/2
0
คาวกฤต คาวกฤต
ภาพท 10.1 เขตวกฤตส าหรบการทดสอบแบบสองทาง
การวจยทางการศกษา
277
4.2 กรณทดสอบแบบทางเดยว (Two – tailed test) บรเวณวกฤตจะอยปลายดานใดดานหนงของโคงการแจกแจง (ดงแผนภาพ 10.2 ) และมพนทเปน α (สวนทแรเงา) โดยบรเวณวกฤตจะอยดานใดนนขนอยกบสมมตฐานทางเลอกวาผวจยตงไวอยางไร เชน H1 :µ1 < µ2
ผลตางของคาเฉลย (µ1 - µ2 ) จะมคาเปนลบ กใชบรเวณวกฤตดานลบ ซงคาวกฤตจะเปนลบดวย เปนตน
บรเวณวกฤต = α
0 คาวกฤต คาวกฤต 0
ภาพท 10.2 บรเวณวกฤตส าหรบการทดสอบแบบทางเดยว
5. ตดสนใจทางสถต เปนการตดสนใจยอมรบหรอปฏเสธสมมตฐานวาง (H0)
โดยการเปรยบเทยบคาสถตทดสอบ (คาทไดจากการค านวณในขอ 2 ) กบคาวกฤต ถาคาสถตทค านวณไดตกอยในบรเวณวกฤต จะตองตดสนใจปฏเสธสมมตฐานวาง (Reject H0 ) แตถาคาสถตทค านวณไดตกอยนอกบรเวณวกฤตหรออยในชวงความเชอมน จะตองตดสนใจยอมรบสมมตฐานวาง (Accept H0 ) การทผวจยตดสนใจปฏเสธสมมตฐานวาง (Reject H0 ) ถอวาการทดสอบสมมตฐานนน มนยส าคญทางสถต (Statistical significance : Sig.) ซงหมายความวา การปฏเสธสมมตฐานวางนนเกดจากความแตกตางกนของสงทเราทดสอบอยางแทจรง (เนองจาก H0 ตงในลกษณะทไมมความแตกตาง) ไมใชเกดจากความคลาดเคลอน หรอหมายความวา เมอน าสวนทเปนความคลาดเคลอนออกไปแลวกยงพบวามความแตกตางกน
6. แปลความหมาย เปนการน าผลการตดสนใจไปแปลความหมายกลบไปสสมมตฐานการวจย เพอลงขอสรปในการวจยตอไป
บทท 10 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน
278
2 การทดสอบสมมตฐานเกยวกบการทดสอบคาเฉลยของกลมประชากร
1. กรณทมตวแปรตามเพยงตวเดยว (Univariate) ไดแก 1.1 สถตทใชทดสอบสมมตฐานเกยวกบความแตกตางระหวางคาเฉลยกลมเดยว
ในกรณทมกลมตวอยางเดยวเปนการทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมตวอยาง ( X ) กบคาเฉลยของกลมประชากร
0 หรอ คาคงทคาใดคาหนง (สมประสงค เสนารตน, 2556:
131-152) สมมตฐาน
0 0H :
1 0H : หรอ
0 หรอ
0
1.1.1 กรณทราบความแปรปรวนของกลมประชากร ( 2) ใชสมการ 1
ใชสตร Z= N(0,1) (1)
เมอ X แทน คาเฉลยของกลมตวอยาง
แทน คาเฉลยของประชากร
n แทน จ านวนกลมตวอยาง
แทน สวนเบยงเบนมาตรฐานของประชากรขอตกลงเบองตน
1. กลมตวอยางเปนกลมตวอยางแบบสมทไดรบการสมมาจากกลมประชากรทม
การแจกแจงเปนโคงปกต
2. คาของตวแปรตามทไดมาแตละหนวยนนเปนอสระตอกน
3. ทราบคาความแปรปรวนของกลมประชากร
ตวอยางท 10.1 ครสอนวชาคณตศาสตรไดน าแบบทดสอบมาตรฐานวชาคณตศาสตรทมคะแนนเฉลยเทากบ 55 และมคาความแปรปรวนเทากบ 6 ไปทดสอบกบนกเรยนทสมมาไดจ านวน 42 คน อยากทราบวานนกเรยนกลมนมคะแนนเฉลยแตกตางจากเกณฑปกตหรอไมทระดบนยส าคญ .01 โดยนกเรยนแตละคนไดคะแนนดงน
42 45 71 60 65 70 35 66 45 45 65 77 49 67 45 60 65 46 65 50 52
80 65 67 54 75 65 81 72 71 59 80 50 45 48 58 60 46 57 75 58 69
การวจยทางการศกษา
279
วธท า
1. ก าหนดสมมตฐาน
2. ก าหนดระดบนยส าคญเทากบ .01
3. ค านวณคาสถตทใชในการทดสอบสมมตฐานโดยใชสมการ 9.1
โดยท ∑
แทนคาในสมการไดดงน
4. หาคาวกฤตโดยการเปดตารางสถต Z ท เปนการทดสอบแบบสองทาง
โดยพจารณาคา Z ไดจากการน าพนทครงหนงใตโคงปกตดวยระดบนยส าคญหารดวย 2 (กรณทดสอบทางเดยวไมตองหาร) ดงนน ไดคา Z.01/2 เทากบ ±2.58
5. สรปผลการทดสอบสมมตฐานโดยพจารณาจากคา Z ทไดจากการเปรยบเทยบคาวกฤต พบวา คา Zค านวณ มคาเทากบ 5.40 มากกวาคาวกฤต Z.01/2 เทากบ 2.58 ดงนนจงปฏเสธสมมตฐาน ยอมรบ สรปผลไดวา คะแนนเฉลยทไดจากการทดสอบนกเรยนกลมนแตกตางจากคะแนนเฉลยตามเกณฑปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01
1.1.2 กรณไมทราบความแปรปรวนของกลมประชากร ใชสมการ 2 ดงน , df = n-1 (2)
เมอ n แทน จ านวนกลมตวอยาง
แทน คาเฉลยของกลมตวอยาง
แทน คาเฉลยของประชากร S แทน สวนเบยงเบนมาตรฐานของประชากร
บทท 10 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน
280
ขอตกลงเบองตน
1. กลมตวอยางทไดมาโดยการสมจากกลมประชากรทมการแจกแจงเปนโคงปกต
2. คาของตวแปรตามแตละหนวยเปนอสระตอกน
3. ไมทราบคาความแปรปรวนของกลมประชากร
ตวอยางท 10.2 ผสอนรายวชาสถตวจยไดท าการทดสอบนกศกษาจ านวน 36 คน โดยคะแนนเฉลยของนกศกษาทผานเกณฑการทดสอบเทากบ 60 คะแนน นกศกษาหองนไดคะแนนเฉลย 65 คะแนน สวนเบยงเบนมาตรฐาน 12 ผสอนจงตองการทดสอบวาคะแนนเฉลยของนกศกษาหองนสงกวาเกณฑทตงไวอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 หรอไม โดยนกเรยนแตละคนไดคะแนนดงน
55 45 65 75 48 60 50 66 58 55 65 77 85 67 70 85 65 57
65 49 52 80 60 88 75 75 85 81 72 65 80 60 50 55 62 52
วธท า
1. ก าหนดสมมตฐาน 60
2. ก าหนดระดบนยส าคญเทากบ .05
3. ค านวณคาสถตทใชในการทดสอบสมมตฐานโดยใชสมการ 2 , df = n-1
โดยท แทนคาในสมการดงน , df = 36-1 = 35
= 3.33
4. หาคาวกฤตโดยการเปดตารางสถต t ท เปนการทดสอบแบบทางเดยว ไดคา t.05,35 เทากบ 1.69
5. สรปผลการทดสอบสมมตฐานโดยพจารณาจากคา t ทไดจากการค านวณเปรยบเทยบกบคาวกฤต พบวา คา tค านวณ เทากบ 3.333 มากกวาคาวกฤต t.05,3335 เทากบ 1.69 ดงนนจงปฏเสธสมมตฐาน ยอมรบ 60 สรปผลไดวา คะแนนเฉลยทไดจากกลมตวอยางสงกวาคะแนนเฉลยตามเกณฑทตงไวอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05
การวจยทางการศกษา
281
1.2 สถตทใชทดสอบสมมตฐานเกยวกบความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมสองกลม
ในกรณทมกลมตวอยางสองกลมเปนอสระจากกน และกลมตวอยางเดยววดสองครง (ไมเปนอสระตอกน) เปนการทดสอบสมมตฐานเพอหาความแตกตางระหวาคาเฉลยของกลมตวอยางกลมตวอยางหรอคาเฉลยกอน กบคาเฉลยของกลมตวอยางท 2 หรอคาเฉลยหลง โดยตงสมมตฐานทางสถต ดงน หรอ หรอ
1.2.1 การทดสอบกลมตวอยางสองกลมทเปนอสระตอกน (Two independent sample
test) แยกเปน 2 กรณ ดงน
1) กรณทราบคาความแปรปรวนของกลมประชากรทงกลมประชากรทงสองกลมใช Z-test ใชสมการ 3 ดงน √
(3)
เมอ n1 แทน จ านวนกลมตวอยางกลมท 1
n2 แทน จ านวนกลมตวอยางกลมท 2
แทน คาเฉลยของกลมตวอยางกลมท 1
แทน คาเฉลยของกลมตวอยางกลมท 2
แทน ความแปรปรวนของประชากรกลมท 1
แทน ความแปรปรวนของประชากรกลมท 2
ขอตกลงเบองตน
1. กลมตวอยางไดมาโดยการสมจากกลมประชากรทมการแจกแจงเปนโคงปกต
2. คาของตวแปรตามแตละหนวยนนเปนอสระตอกน
3. ทราบคาความแปรปรวนของกลมประชากรทงสองกลม
บทท 10 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน
282
ตวอยางท 10.3 ครสอนวชาวทยาศาสตรไดท าการทดสอบความรทางวทยาศาสตรของนกเรยนชาย จ านวน 65 คน ๆดคะแนนเฉลย 54 คะแนน สวนเบยงเบนมาตรฐาน 10 และทดสอบนกเรยนหญงจ านวน 57 คน ไดคะแนนเฉลยได 45 คะแนน สวนเบยงเบนมาตรฐาน 8 จงทดสอบวา ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชายและนกเรยนหญงแตกตางกนหรอไมทระดบนยส าคญ .05
วธท า
1. ก าหนดสมมตฐาน
2. ก าหนดระดบนยส าคญเทากบ .05
3. ค านวณคาสถตทใชในการทดสอบสมมตฐานโดยใชสมการ 3 √
โดยท แทนคาในสตรดงน √
=5.52
4. หาคาวกฤตโดยการเปดตารางสถต Z ท เปนการทดสอบแบบทางเดยว ไดคา Z.05/2 เทากบ ±1.69
5. สรปผลการทดสอบสมมตฐานโดยพจารณาจากคา Z ทไดจากการค านวณเปรยบเทยบกบคาวกฤต พบวา คา Zค านวณ เทากบ 5.52 มากกวาคาวกฤต Z.01/2 เทากบ 1.69 ดงนนจงปฏเสธสมมตฐาน ยอมรบ สรปผลไดวา ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชายและนกเรยนหญงแตกตางกนหรอไมทระดบนยส าคญ .05
2) กรณไมทราบคาความแปรปรวนของกลมประชากรกลมใดกลมหนงหรอทงสองกลม
จะตองทอสอบความเทากนของความแปรปรวนของกลมตวอยางท งสองกลมดวยการสอบสมมตฐาน หรอไมโดยใช F-test ( )โดย และแยกเปน 2 กรณ ดงน
2.1) ถากลมตวอยางสองกลมมความแปรปรวนเทากน ใช t-test แบบ Pooled Variance t-test ใชสมการ 4 ดงน
การวจยทางการศกษา
283
( ) , df = n1 + n2 – 1 (4)
เมอ
n1 แทน จ านวนกลมตวอยางกลมท 1
n2 แทน จ านวนกลมตวอยางกลมท 2
วธท า
1. ก าหนดสมมตฐาน
2. ก าหนดระดบนยส าคญเทากบ 0.5
3. ค านวณคาสถตทใชในการทดสอบสมมตฐานโดยใชสมการ 4
t = √ ( ) , =
(5)
โดยท = 4.70 , = 6.70, =1.77, = 2.41, =10, =10
แทนคาในสตร
t = √ ( )
= -2.12
4. หาคาวกฤตโดยการเปดตารางสถต t ท เปนทดสอบสองทางไดคา = เทากบ 2.10
5. สรปผลการทดลองโดนพจารณาจากคา z ค านวณเปรยบเทยบคาวกฤตพบวา คา ค านวณ เทากบ -2.12 ซงมคานอยกวาคาวกฤต เทากบ -2.10 ดงนนจงปฏเสธสมมตฐาน ยอมรบ สรปผลไดวา ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทงสองหองแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05
บทท 10 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน
284
1.2.2 การทดสอบกลมตวอยางสองกลมทไมเปนอสระตอกน หรอสองกลมทสมพนธกน (Two dependent sample test) โดยความไมเปนอสระตอกนหรอมความสมพนธกนมลกษณะส าคญ ไดแก ขอมลสองกลมทวดจากกลมเดยวกนสองครง เชน สอบกอนเรยนและหลงเรยน (Pretest -
Posttest) การสอบซ า(Test-retest) คะแนนกอนเรยนและหลงการไดรบการฝก(Before-after)หรอขอมลสองกลมทมลกษณะส าคญบางประการเหมอนกนเปนคๆ เชน สองกลมทสมจากแฝดเปนค เปนตน ทดสอบความแตกตางของคาเฉลยโดยใชสมการ 6 ดงน
t = หรอ t= ∑ √ ∑ ∑ , df = n-1 (6)
เมอ = ∑ และ = √ ∑ ∑
d แทน ความแตกตางของคาของตวแปรตามแตละค n แทน จ านวนค แทน คาเฉลยของ d.
แทน คาเบยงเบนมาตรฐานของ d
ขอตกลงเบองตน
1.กลมตวอยางทไดรบเลอกแบบสม
2.ความแตกตางระหวางคาตวแปรตามของแตละคมการแจกแจงเปนโคงปกต
3.คาตวแปรตามระหวางคเปนอสระตอกน
ตวอยางท 10.5 ครไดท าการทดสอบความรวชชาวทยาศาสตรกอนและหลงเรยนของนกเรยนจ านวน 25 คน ครอยากทราบวานกเรยนมความรวชาวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 หรอไม โดยนกเรยนแตละคนไดคะแนนดงน
คะแนน/คนท 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
กอนเรยน 15 16 18 19 20 20 20 21 22 23 23 24 24 25 26
หลงเรยน 32 34 35 38 37 37 38 40 42 42 43 43 45 46 44
คะแนน/คนท 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
กอนเรยน 27 28 29 30 33 31 32 31 31 28
หลงเรยน 43 43 47 48 49 47 45 45 46 44
การวจยทางการศกษา
285
วธท า
1. ก าหนดสมมตฐาน
2. ก าหนดระดบนยส าคญเทากบ .05
3. ค านวณคาสถตทใชในการทดสอบสมมตฐานโดยใชสมการ 6
t = เมอ =
∑ และ = √ ∑ ∑
ค านวณคาตางๆ ในตารางดงน
คนท
คะแนนสอบ ผลตาง
d
ผลตาง
คนท คะแนนสอบ ผลตาง
d
ผลตาง กอนเรยน
หลงเรยน
กอนเรยน
หลงเรยน
1 15 32 17 289 14 25 46 21 441
2 16 34 18 324 15 26 44 18 324
3 18 35 17 289 16 27 43 16 256
4 19 38 19 361 17 28 43 15 225
5 20 37 17 289 18 29 47 18 324
6 20 37 17 289 19 36 48 18 324
7 20 38 18 324 20 33 49 16 256
8 21 40 19 361 21 31 47 16 256
9 22 42 20 400 22 32 45 13 169
10 23 42 19 361 23 31 45 14 196
11 23 43 20 400 24 31 46 15 225
12 24 43 19 361 25 28 44 16 256
13 24 45 20 441 รวม 437 7,741
บทท 10 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน
286
เมอ = ∑ จะได =
= 17.48 = √ ∑ ∑ จะได = √
= √
=
= 2.064
แทนคาในสตร t = จะได t =
t =
t = 42.35
4. หาคาวกฤตโดยการเปดตารางสถต t ท เปนการทดสอบแบบทางเดยว ไดคา เทากบ 1.71
5. สรปผลการทดลองสมมตฐานโดยพจารณาโดยพจารณาจากคา t ค านวณเปรยบเทยบกบคาวกฤต พบวาคา t ค านวณคา (42.35) มคามากกวาวกฤต(1.71) ดงนนจงปฏเสธสมมตฐาน ยอมรบ สรปผลไดวา นกเรยนมความรวชาวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05
1.3 สถตทใชในทดลองสมมตฐานเกยวกบความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมตงแตสองกลมขนไป
1.3.1 กรณตวแปรอสระหนงตวและตวแปรตามหนงตว เชน นกวจยสนใจทจะท าการทดลองวธการสอน 3 วธ กบความสามารถในการคดค านวณของนกเรยนจ านวนนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ในรายวชาคณตศาสตรจงไดออกแบบการทดลองโดยสมนกเรยนมาจ านวน 60 คน และสมสมคนเขากลม 3 กลม กลมละ 20 คน โดยสรางเงอนไขใหกลมกลมท 1 เรยนดวยวธการสอนแบบท 1 กลมท 2 เรยนดวยวธการสอนแบบท 2 และกลมท 3 เรยนดวยวธการสอนแบบท 3 ซงวธการสอนทง 3 แบบ มลกษณะทแตกตาง สามารถออกแบบการทดลองไดดงภาพประกอบ 10.1
การวจยทางการศกษา
287
วธสอนท 1 วธสอนท 2 วธสอนท 3
นกเรยนหองท 1( ) นกเรยนหองท 1( ) นกเรยนหองท 1( )
ภาพประกอบ 10.1 แบบแผนการทดลองเพอเปรยบเทยบเทยบคาเฉลยทเกดจากผลของการสอน 3 วธ
จากแบบแผนการทดลองเปนการเปรยบเทยบวธสอนสามวธโดยในแตวธนกเรยนกลมละ 20 คน ในการทดสอบสมมตฐานใชการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว (Analysis
of variance : ANOVA ) ดวยสถต F-test โดยตงสมมตฐานทางสถต ดงน (Kirk,1968: 101) มคาสถตของกลมประชากรอยางนอยหนงคทมความแตกตางกน
สถตทดสอบ f-test ใชสมการ 7 ดงน (Kirk,1968: 48-50) ∑ ∑ ( ) ∑ ∑ ( ) (∑ ∑ ) =∑ (∑ ) ∑ ( ) ∑ ((∑ ) ) (∑ (∑ ) )
∑ ∑ (∑ ) df = p-1,n-p
เมอ n แทน จ านวนกลมตวอยาง
p แทน จ านวนกลม
การใชสมการในการค านวณการทดสอบความแปรปรวนทางเดยว สามารถด าเนนการตามสมการทกลาวมาแลวจากนน น าคาทไดมาจดลงในตารางตามสมการตางๆ ดงตาราง 10.2
ตารางท 10.2 สตรทใชในการทดสอบความแปรปรวนทางเดยว
แหลงความแปรปรวน SS df Ms F
ระหวางกลม ภายในกลม ) รวม 1
ถาผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว พบวา มความแตกตางกนระหวางคาเฉลยของกลมกจะตองทดสอบความแตกตางตอไปเพอดวา คาเฉลยคใดบางทแตกตาง แตถาผล
,
บทท 10 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน
288
การวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยวพบวาไมมความแตกตางกนระหวางคาเฉลยของกลมกไมตองทดสอบตอไป แสดงวาไมมคาเฉลยคใดทแตกตางกน
วธการทางสถตทใชทดลองความแตกตางระหวางคาเฉลยภายหลงการวเคราะหความแปรปรวน(Post-hoc tests) ใชทดสอบเปรยบเทยบเชงซอน(Multiple Comparison tests) ซงมวธอย(สมบต ทายเรอค า, 2551: 156)แตวธทไดรบความนยมและควบคมความคลาดเคลอนไดด ไดแก วธของ Tukey และ Scheffe’ วธของ Tukey ใชในกรณทกลมตวอยางแตละกลมเทากน สวนวธของ
Scheffe’ ใชไดทงกรณทกลมตวอยางเทากนและไมเทากน (ทรงศกด ภสออน, 2551: 164) ตวอยางท 10.5 นกวจยทสนใจทจะทดลองวธการสอน 3 วธ กบความสามารถในการคดค านวณของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ในรายวชาคณตศาสตร จงไดออกแบบการทดลองโดยสมนกเรยนจ านวน 24 คน และสมคนเขากลม 3 กลม กลมละ 8 คน โดยสรางเงอนไขใหกบกลมท 1 เรยนดวยวธการสอนแบบบรรยาย กลมท 2 เรยนดวยวธการสอนแบบสาธต และกลมท 3 เรยนดวยวธการสอนแบบเพอนชวยเพอน ซงวธการสอนทง 3 แบบมลกษณะทแตกตางกน ไดผลการทดลองดงตาราง จงทดสอบสมมตฐานวา นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทง 3 กลม มความสามารถในการคดค านวณแตกตางกนหรอไม ทระดบนยส าคญ .01
วธการสอน
แบบบรรยาย แบบสาธต แบบเพอนชวยเพอน
3 4 7
6 5 8
3 4 7
3 3 6
1 2 5
2 3 6
2 4 5
2 3 6
การวจยทางการศกษา
289
วธท า
1. ก าหนดสมมตฐานทางสถตไดดงน 2. ก าหนดระดบนยส าคญเทากบ .01
3. ค านวณคาสถตทใชในการทดสอบสมมตฐานโดยใชสมการ 9.7
เนองจากการค านวณมความซบซอนจงไดน าเสนอผลการวเคราะหโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรคอ โปรแกรม SPSS for windows ซงจะใหผลการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว ดงภาพท 10.3
One way
ANOVA
VAR00001
Sum of
Sguares df Mean Sguare F Sig.
Between Groups
Within Groups
Total
54.333
29.000
83.333
2
21
23
27.167
1.381
19.672 .000
ภาพท 10.3 การวเคราะหผล One Way ANOVA
จากภาพท 10.3 ผลการวเคราะหความแปรปรวน พบวา คาค านวณ F เทากบ 19.672 เมอน ามาเทยบกบคาวกฤตโดยการเปดตารางสถต F ท F.05,(2,21) ตรง dfA = 2 ตดกบ dfW = 21
ทระดบนยส าคญ .05 ไดคา F เทากบ 3.47 (ถาพจารณาทระดบนยส าคญ .01 จะไดคา F = 5.78 ) ซงคาค านวณมคามากกวาคาวกฤต จงปฏเสธสมมตฐาน ยอมรบ ซงแสดงใหเหนวาวธการสอนตาง ๆ สงผลตอการคดค านวณของนกเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05
จากสรปดงกลาว จะตองด าเนนการทดสอบตอไปวา วธสอนคใดแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตโดยท าการทดสอบความแตกตางระหวางคะแนนเฉลยวชาวทยาศาสตรระหวาง
บทท 10 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน
290
กลมทใชวธการสอนตางกน ซงการทดสอบความแตกตางมหลายวธ ไดแก วธของตก Tukey –
Kramer test วธของ นวแมน-คลส (Newman-keuls test method) วธเชฟเฟ (Scheffe’s S. test) วธของฟชเชอร (Fisher – Harter testy) เปนตน แตวธการวเคราะหความแตกตางเปนรายคทนยมใชมากทสด คอ วธเชฟเฟ (Scheffe’s S. test) ซงการวเคราะหความแตกตางจะน าเสนอไวในการวเคราะหดวยคอมพวเตอรดวยโปรแกรม SPSS ดงภาพท 10.3
Post Hoc
Multiple comparisons
VAR00001
Scheffe
(I)
VAR0
0004
(J)
VAE0
0004
Mean
Differennce (I-
J)
Stg. Error Sig. 95% Confldence Interval
Lower
Bound
Upper Bound
1 2
3
-.75000
-3.50000’ .58757
.58757
.456
.000
-2.2972
-5.0472
.7972
-1.9528
2 1
3
-.75000’ -2.75000’
.58757
.58757
.456
.000
-.7972
-4.2972
2.2972
-1.2028
3 1
2
3.50000’ 2.75000’
.58757
.58757
.456
.000
1.9528
1.2028
5.0472
4.2972
*The mean difference is significant at the 0.05 level
ภาพท 10.4 ผลการวเคราะหความแตกตางดวยวธการของ วธเชฟเฟ (Scheffe’)
จากภาพท 10.4 ผลการวเคราะหความแตกตางรายคดวยวธการของ วธเชฟเฟ (Scheffe’)จะแสดงความแตกตางโดยพจารณาจากดอกจนทร(*) ซงในทนม 2 ค คอ วธการสอนแบบท 1 กบแบบท 3 และวธการสอนแบบท 3 กบแบบท 2
1.3.2 กรณตวแปรอสระสองตวและตวแปรตามหนงตว เชน เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรชนมธยมศกษาปท 1 ของนกเรยนชายและหญงทไดรบการสอน 2 แบบ แสดงแผนการทดลองไดดงภาพประกอบ 10.5
การวจยทางการศกษา
291
วธสอน
7E 5E
เพศ ชาย n1 = 15 n2 = 15
หญง n3 = 15 n4 =15
ภาพท 10.5 แบบแผนการทดลองเพอเปรยบเทยบคาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนทเกดจากผลของการสอน 2 วธ ในนกเรยนชายและหญง
จากภาพท 10.5 แสดงถงการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนจากวธการสอน 2 วธ และเพศชายกบเพศหญง ซงแตละกลมยอยมนกเรยนกลมละ 15 คน ในการทดสอบสมมตฐานในการวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทาง(Two- way analysis of variance : two- way ANOVA) ซงเปนการศกษาผลของปฏสมพนธรวม(Interaction effect) ระหวางตวแปรอสระทน ามาศกษาทงสองตว (วธการสอน 2 วธ) ซงถาผลการทดสอบสมมตฐานพบวาไมมปฏสมพนธรวมกน แสดงวาตวแปรอสระทงสองทศกษาจะเปนอสระซงกนและกน(สงผลตอตวแปรอสระตามโดยอสระ) แตถาผลการทดสอบพบวามปฏสมพนธรวมกน แสดงวาตวแปรอสระทงสองตว
การทดสอบสมมตฐานเกยวกบความสมพนธของประชากร
สถตหาคาความสมพนธระหวางตวแปรไดแก สหสมพนธอยางงาย สหสมพนธระหวางอนดบ สหสมพนธพหคณ (Multiple Correlation) การวเคราะหการถดถอย (Regression) การวเคราะหองคประกอบ (Factor Analysis) และการวเคราะหอทธพลหรอการวเคราะหเสนทาง (Path Analysis) ซงมรายละเอยดดงน
3.1 สหสมพนธอยางงาย (Simple Correlation) เปนการศกษาถงความสมพนธระหวาง ตวแปร 2 ตวใดๆ โดยทก าหนดใหตวแปรตวทหนง เปน X และตวแปรตวทสองเปน Y โดยทสนใจวามความสมพนธกนหรอไม และความสมพนธดงกลาวเปนไปในทศทางใด ในการพจารณาวาความสมพนธระหวางตวแปรมมากนอยเพยงใดนน ทราบไดโดยการค านวณคา สมประสทธสหสมพนธ (Correlation Coefficient) ซงคาสมประสทธสหสมพนธจะมคาอยระหวาง (-1) ถง (+1) ในทนจะกลาวถงเฉพาะการหาคาสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Simple
Correlation Coefficient) และสมประสทธสหสมพนธระหวางอนดบ ดงน
บทท 10 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน
292
3.1.1 สมประสทธสหสมพนธเพยรสนโปรดกโมเมนต (Pearson Product moment
Correlation Coefficient) ซงเปนดชนทชใหเหนความสมพนธระหวางตวแปรสองชดหรอสองตว เมอตวแปรทงสองนนเปนขอมลมาตราอนตรภาค (Interval Scale) ซงค านวณไดจากสตรตอไปน
ค านวณจากกลมประชากร
xy 2 22 2
N xy x y
N x X N y y
ค านวณจากกลมตวอยาง
xy
2 22 2
n xy x yr
n x X n y y
เมอ xy
หรอ rxy แทน คาสมประสทธสหสมพนธเพยรสนโปรดกโมเมนต
N หรอ n แทน จ านวนคของประชากรหรอกลมตวอยางตามล าดบ
X, Y แทน คาของตวแปรชดท 1 และคาของตวแปรชดท 2
3.1.2 สมประสทธสหสมพนธอนดบหรอสมประสทธสหสมพนธสเปยรแมนแรงค (Spearman rank Correlation Coefficient) สมประสทธสหสมพนธสเปยรแมนแรงค เปนดชน ทชใหเหนความสมพนธระหวางตวแปรสองชดหรอสองตว เมอตวแปรทงสองนนเปนขอมลชนดมาตราเรยงอนดบ (Ordinal Scale)
ค านวณจากกลมประชากร
2
s 2
6 D1
N N 1
ค านวณจากกลมตวอยาง
2
s 2
6 Dr 1
n n 1
เมอ s
,s
r แทน คาสมประสทธสหสมพนธสเปยรแมนแรงค
D แทน ความแตกตางระหวางล าดบทของขอมลสองชด
N , n แทน จ านวนคของประชากรหรอกลมตวอยางตามล าดบ
การวจยทางการศกษา
293
3.2 สหสมพนธพหคณ (Multiple Correlation) เปนการศกษาถงความสมพนธระหวางชดตวแปร X และ ตวแปร Y ซงสหสมพนธพหคณเขยนแทนดวยตวยอ R หรอยอชนดเตมรป เปน Ry,12…k (เมอ k แทนจ านวนตวพยากรณหรอตวแปรอสระ) สหสมพนธพหคณ ชวยใหทราบถงความสมพนธเชงเสนตรงทเปนไปไดสงสดระหวางกลมของตวแปรอสระ (X’s) กบตวแปรตาม (Y) นน
R = ryy
เมอ y คอ ขอมลทไดจากการวดตวแปรตาม (y) Y คอ X’s combination
คา R2 เรยกคาสมประสทธของการท านายจะมคาอยระหวาง 0.00 ถง 1.00 ไมมคาทเปนลบ (โดยทวไปจะเสนอในรปรอยละโดยเอา 100 คณ R2) เพอจะบอกวาชดของตวแปร X สามารถอธบายความแปรปรวนของตวแปร Y ไดกเปอรเซนต
3.3. การวเคราะหการถดถอย (Regression) เปนการหาคาความสมพนธระหวางชดของตวแปรอสระกบตวแปรตาม หรอตวแปรเกณฑ (ตวเกณฑ) เมอผวจยสนใจวาตวแปรอสระ ทน ามาศกษานนสามารถพยากรณตวแปรตามไดหรอไม วธการวเคราะหขนอยกบจ านวนตวแปรอสระ ถามตวแปรอสระเพยง 1 ตว จะเรยกวาการวเคราะหการถดถอยอยางงาย (Simple Regression) เปนเรองราวของการพยากรณตวเกณฑ 1 ตว และมตวพยากรณ 1 ตว เชน นกวจยตองการพยากรณ
จตสาธารณะ (Public Mind) จากตวแปรคณภาพการสอนของคร เปนตน สวนการถดถอยพหคณ (Multiple Regression) เปนการพยากรณตวเกณฑ 1 ตว แตมตวพยากรณตงแต 2 ตวขนไป เชน ผวจยตองการพยากรณผลสมฤทธทางการเรยน (Y) โดยใชตวพยากรณ 3 ตว คอ
ความถนดทางการเรยน (X1)
เจตคตตอการเรยน (X2) ผลสมฤทธทางการเรยน (Y)
แรงจงใจในการเรยน (X3)
เทคนคของการวเคราะหการถดถอยพหคณจะชวยใหทราบอทธพลของตวแปรอสระแตละตวและทงกลมทมตอตวแปรตาม ในการวเคราะหการถดถอยพหคณ สงส าคญทตองการหา คอ 1. สมประสทธสหสมพนธพหคณ
2. สมการพยากรณในรปคะแนนดบ หรอในรปคะแนนมาตรฐานหรอทงค 3. ความคลาดเคลอนมาตรฐานในการพยากรณ
นอกจากนนจะตองทดสอบนยส าคญของสมประสทธสหสมพนธพหคณ อาจทดสอบนยส าคญของสมประสทธการถดถอย และทดสอบนยส าคญของตวแปรทเพมเขามาในสมการถดถอย
บทท 10 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน
294
3.3.1 ขนตอนการวเคราะหการถดถอยพหคณ
3.3.1.1 หาคา b หาจากสตร Y
j j
jS
bS
เมอ j
b แทน คาน าหนกคะแนนหรอสมประสทธการถดถอยของตว พยากรณ (ตวแปรอสระ) ตวท j ทตองการหาคาน าหนกคะแนน
j
แทน คาน าหนกเบตา ของตวพยากรณ (ตวแปรอสระ)ตวท j
YS แทน สวนเบยงเบนมาตรฐานของตวเกณฑ(ตวแปรตาม)
j
S แทน สวนเบยงเบนมาตรฐานของตวเกณฑ(ตวแปรอสระ)ตวท j
3.1.1.2 หาคา a จากสตร a = Y 1 1 2 2 k k
b X b X ... b X
เมอ a แทน คาคงทส าหรบสมการพยากรณในรปแบบคะแนนดบ
Y แทน คาเฉลยของตวเกณฑ (ตวแปรตาม)
1 2 k X , X , X แทน คาเฉลยของตวเกณฑ (ตวแปรอสระ)
ตวท 1 ถง k ตามล าดบ
1 , 2 k b b , b แทน คาน าหนกคะแนนของตวพยากรณ
ตวท 1 ถง k ตามล าดบ
k แทน จ านวนพยากรณ (ตวแปรอสระ) 3.1.1.3 เขยนสมการพยากรณ โดยใชคา aและ b ทค านวณมาแลวส าหรบสมการในรปคะแนนดบ และคา ส าหรบสมการในรปคะแนนมาตรฐาน
3.1.1.4 หาคาสมประสทธสหสมพนธพหคณ โดยใชสตร
y 1
2
1 rR +
y 22 r
+…+Y k
k r
เมอ 2
R แทน ก าลงสองของสมประสทธสหสมพนธพหคณ
1 , 2 k , แทน คาน าหนกเบตาหรอสมประสทธการถดถอยในรป
ของคะแนนมาตรฐานของตวพยากรณตวท 1 ถงตวท k ตามล าดบ
y 1 y 2 Y kr , r , r แทน สมประสทธสหสมพนธระหวางตวเกณฑ
กบตว พยากรณตวท 1 ถง k ตามล าดบ
k แทน จ านวนตวเกณฑ (ตวแปรอสระ)
การวจยทางการศกษา
295
หลงจากไดคา 2
R แลวถอดรากทสองกจะไดสมประสทธสหสมพนธพหคณ
3.1.1.5gทดสอบนยส าคญของสมประสทธสหสมพนธพหคณ เมอไดคาสมประสทธสหสมพนธพหคณแลว สงทส าคญอกประการหนงกคอการทดสอบนยส าคญทางสถตของสมประสทธสหสมพนธพหคณนน ซงกคอการทดสอบนยส าคญทางสถตของการถดถอยนนเอง การทดสอบนยส าคญทางสถตของสมประสทธสหสมพนธพหคณเปนการทดสอบวา ตวเกณฑกบกลมตวพยากรณนนมความสมพนธเชงเสนตรงอยางเชอถอไดหรอไม โดยมสมมตฐานหลกใน
การทดสอบวา ไมมความสมพนธเชงเสนตรงระหวางตวเกณฑกบกลมตวพยากรณ หรอเขยนแทนดวยสญลกษณไดวา
0 H : 0
การทดสอบนยส าคญทางสถตของสมประสทธสหสมพนธพหคณ (หรอสมประสทธ
การถดถอย) การทดสอบโดยใชสถต F จากสตร
2
2
R kF
1 R / N k 1
ƒ
เมอ F แทน คาสถตทจะใชเปรยบเทยบกบคาวกฤตจากการแจกแจงแบบ F
เพอ ทราบความมนยส าคญของ R
R แทน สมประสทธสหสมพนธพหคณ
N แทน จ านวนสมาชกกลมตวอยาง
k แทน จ านวนตวพยากรณ (ตวแปรอสระ)
3.1.2 ขนตอนในการทดสอบนยส าคญ
3.1.2.1 ค านวณหาคา F
3.2.2.2 หาคาวกฤตของ F จากตารางในภาคผนวก โดยใช df1 = k แลว df2 = N – k -1
และ ทระดบนยส าคญ ตามทก าหนดไว
3.2.2.3 เปรยบเทยบคา F ทค านวณไดในขนท 1 กบคาวกฤต ถาคา F ทค านวณไดมคามากกวาหรอเทากบคาวกฤตของ F แสดงวา R มนยส าคญกจะไมยอมรบสมมตฐานหลก
0H
ทวา“ไมมความสมพนธเชงเสนตรงระหวางตวเกณฑกบกลมตวพยากรณ” แตจะยอมรบสมมตฐานทวา มความสมพนธเชงเสนตรงระหวางตวเกณฑกบกลมตวพยากรณ เปนการยอมรบวา การถดถอยของ Y บน X มนยส าคญทางสถต ถาคา F ทค านวณไดนอยกวาคาวกฤตของ F ในตาราง แสดงวา R
ไมมนยส าคญกยอมรบสมมตฐานทวาไมมความสมพนธเชงเสนตรงระหวางตวเกณฑกบกลม ตวพยากรณหาคาความคลาดเคลอนมาตรฐานของการพยากรณ
บทท 10 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน
296
3.2.3.4 ความคลาดเคลอนมาตรฐานของการพยากรณ (Standard Errors of Estimate)
เขยนแทนดวยตวยอ SEerror เปนสวนเบยงเบนมาตรฐานของสวนทเหลอ (ของ d1 หรอ Y-Y) การทคะแนนสอบจรง (Y) กบคะแนนพยากรณ (Y) ไมเทากน นบวาเปนความคลาดเคลอน ถาแตกตางกนมาก SEerror กจะมคาสง ถาอยใกลเคยงกนกมคาต า สตรมนการหา SEerror คอ
SEerror 2y 1 R
S
สรป
การวเคราะหขอมลเปนการหาขอสรปของการวจย หากพจารณาลกษณะงานวจย อาจมแนวทางการวเคราะหขอมลอย 3 แบบดวยกน คอ การวเคราะหขอมลเชงคณภาพส าหรบกรณ การวจยเชงคณภาพ การวเคราะหขอมลดวยสถตพนฐานหรอสถตบรรยายอยางเดยวส าหรบการวจยเชงประมาณทท าวจยกบประชากร และการวเคราะหขอมลดวยสถตบรรยายรวมกบสถตอางองส าหรบการวจยเชงประมาณทท าวจยกบกลมตวอยางทไดจากการสม และการทผวจยจะสรปวา
คาสถตทค านวณจากกลมตวอยางมความแตกตางกนหรอไม หรอมความสมพนธกนหรอไม กลาวคอ จะสรปอางองไปยงประชากรไดหรอไมวา ขอมลจากกลมประชากรแตกตางกนหรอมความสมพนธกน ผวจยตองน าคาสถตทค านวณไดไปทดสอบ นยส าคญทางสถตเสยกอน ในทนจะกลาวเฉพาะการทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมตวอยางไมเกน 2 กลม ไดแก การทดสอบคาซ (Z-test) และคาท (t-test) ซงขอมลอยในมาตราอนตรภาค (Interval Scale) หรอมาตราอตราสวน (Ratio Scale) และกลมตวอยางดงกลาวตองมาจากการสมประชากรทมการแจกแจงเปนโคงปกต อาจจะเปนประชากร 1 กลมหรอ 2 กลมแลวแตกรณ และสงทผวจยควรร าลกอยเสมอในการใชสถตอางองวเคราะหขอมลกคอ หากขอมลไมเปนไปตามขอตกลงเบองตน ควรใชสถตประเภทนอนพาราเมตรกจะเหมาะสมกวา
การวจยทางการศกษา
297
แบบฝกหด
ค าชแจง ใหทานตอบค าถามตามประเดนทก าหนดใหพอสงเขป
1. ก าหนด ทระดบตางๆ คอ .01, .05, และ .10 จงเขยนรปแสดงพนทสวนทเปน Critical
Region และ Acceptance region ตามเงอนไขท ก าหนดใหตอไปน
1.1 เมอเปนการทดสอบสมมตฐานแบบมทศทาง 1.2 เมอเปนการทดสอบสมมตฐานแบบไมมทศทาง
2. จากสมมตฐานทางการวจยทก าหนดให จงพจารณาวาตองใชการทดสอบสมมตฐานแบบมทศทางหรอไมมทศทางและเปลยนสมมตฐานทางการวจย ใหเปนสมมตฐานทางสถต
2.1 นกเรยนทอยในชนบทจะมพฒนาการดานรางกายสงกวานกเรยนทอยในเมอง
2.2 นกเรยนทไมเคยผานการเรยนในชนอนบาลกบนกเรยนทเคยผานการเรยนในชนอนบาล
จะมความพรอมในการเขยนแตกตางกน
2.3 ระดบไอควกบผลสมฤทธทางการเรยนมความสมพนธกนเชงบวก
3.จงเขยนรปแสดงพนทดงน
3.1 สวนทเปน Critical Region (หางเดยว) และคาทค านวณไดเทากบ +A เพอแสดงวา
ปฏเสธ H0 ยอมรบ H1 อยางมนยส าคญทระดบ .05
3.2 สวนทเปน Critical Region และคาทค านวณไดเทากบ –B เพอแสดงวายอมรบ H0
4. สถตทใชในการทดสอบสมมตฐานเกยวกบ ความแตกตางระหวางคาเฉลยกลมเดยว ไดแก สถตใดพรอมอธบายขอตกลงเบองตน
5.สถตทใชในการทดสอบสมมตฐานเกยวกบ ความแตกตางระหวางคาเฉลยของ 2 กลม ไดแก สถตใดพรอมอธบายขอตกลงเบองตน
บทท 10 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน
298
เอกสารอางอง
ทรงศกด ภสออน. (2551). การประยกตใช SPSS วเคราะหขอมลงานวจย. พมพครงท 2. กาฬสนธ: ประสานการพมพ.
ไพศาล วรค า. (2552). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ. สมประสงค เสนารตน. (2556). การวจยทางการศกษา. มหาสารคาม: อภชาตการพมพ. สมบต ทายเรอค า. (2551). ระเบยบวธวจยส าหรบมนษยศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 3. มหาสารคาม: มหาวทยาลยมหาสารคาม.
Kirk, R. E. (1982). Experiment Design: Procedure for the Behavioral Science. 2nd
ed. USA :
Wadsworth.
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 11
การแปลผลและการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล
วตถประสงคเชงพฤตกรรม
เมอเรยนจบบทเรยนน ผเรยนมความสามารถดงน
1. แปลความหมายขอมลจากการวเคราะหดวยสถตพรรณนาและสถตอางองได 2. น าเสนอผลการวเคราะหขอมลจากผลการวเคราะหดวยสถตพนฐานและสถตอางองได
เนอหาสาระ
เนอหาสาระในบทนประกอบดวย
1. การแปลความหมายผลการวเคราะหดวยสถตพนฐาน ไดแก การแปลความหมาย รอยละ การวดแนวโนมเขาสสวนกลางและการวดการกระจาย
2. การแปลความหมายผลการวเคราะหดวยสถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน
วธสอนและกจกรรม
กจกรรมการเรยนการสอนเรอง การแปลผลและการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล มดงน
1. ผสอนทบทวนเกยวกบ การแปลผลและการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล โดยการใชค าถามเปนสอ
2. ผสอนบรรยายหวขอ การแปลผลและการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล การแปล
ความหมายผลการวเคราะหดวยสถตพนฐาน ไดแก การแปลความหมาย รอยละ การวดแนวโนมเขาสสวนกลางและการวดการกระจายแตชนดพรอมยกตวอยางงานวจยทใชสถตพนฐานและ
การแปลความหมายผลการวเคราะหดวยสถตทใชในการทดสอบสมมตฐานและใหนกศกษา
ฝกปฏบตตามตวอยาง
3. แบงผเรยนออกเปนกลม ๆละ 4-5 คน (ใชกลมเดมในการเรยนบททผานมา) ใหผเรยน
น าผลการวเคราะหจากการทดสอบสมมตฐานแลวน าเสนอหนาชนเรยนและสมเพอนสมาชกทฟงตอบค าถาม และอภปรายเสนอแนะ
4. ผเรยนรวมกนจดท าแผนผงความคด แลวบนทกความรเปนรายบคคล
บทท 11 การแปลผลและการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล
300
สอการเรยนการสอน
สอการเรยนการสอนทใชประกอบกจกรรมการเรยนการสอน มดงน
1. เอกสารประกอบการเรยนการสอน การวจยทางการศกษา 2. ต ารา ไพศาล วรค า. (2550). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ.
บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน (ฉบบปรบปรงใหม). พมพครงท 7. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.
3. สไลดน าเสนอ เรอง ความรเบองตนเกยวกบการวจย
4. เครอขายอนเทอรเนต www.watpon.com , http://library.udru.ac.th
5. ตวอยางการตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
6. วทยานพนธ
7. ฐานขอมลวทยานพนธ งานวจยฉบบเตมของมหาวทยาลยไทย (Thailis)
การวดผลและการประเมนผล
การวดผลและการประเมนผล
จดประสงค วธการ เครองมอ เกณฑการวดและประเมนผล
1. แปลความหมายขอมลจากการวเคราะหดวยสถตพรรณนาและสถตอางองได
2. น าเสนอผลการวเคราะหขอมลจากผลการวเคราะหดวยสถตพนฐานและสถตอางองได
ซกถามความรความเขาใจในประเดนส าคญทกหวขอเรองการตอบค าถามและการอภปราย
แบบสงเกตพฤตกรรม
1.พฤตกรรมการแสดงออกทงการตอบค าถาม/การรวมอภปราย/การท าแบบฝกหดผานเกณฑรอยละ 80
2.ชนงานทท าสอดคลองกบจดประสงคคลอบคลมเนอหา เสนอความคดเหนชดเจน สงงานตรงเวลาผานรอยละ 80
การวจยทางการศกษา
301
บทท 11
การแปลผลและการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล
ความน า
การแปลผลและการน าเสนอผลการวเคราะหขอมลเปน การอธบายผลของการวเคราะหขอมล สรปผลทไดจากการวเคราะหขอมลใหเกยวโยงกบวตถประสงคของการวจย ขอผดพลาดในการแปลความหมายขอมลทผวจยมกจะปฏบตบอยๆ กคอแปลความหมายวาคาทไดนน หมายถงอะไร และในบางครงผวจยจะน าเสนอตารางผลการวเคราะหขอมลมารวมกนไวตอนหนงแลวไปแปลความหมายไวตอนหลง ซงท าใหไมสะดวกแกผอานอยางยง การแปลความหมายของขอมลนนควรจะอยตอจากตารางทนท เมอจบตารางแสดงผลการวเคราะหขอมลหนงกแปลความหมายขอมลทนท นอกจากวาในบางครงตารางแสดงผลการวเคราะหขอมลของสองตารางควบกนไปได แตไมใชวาเสนอตารางผลการวเคราะหขอมลจากผลการวเคราะหโดยใชสถตพนฐาน และสถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน
การแปลความหมายผลการวเคราะหดวยสถตพนฐาน ไดแก การแปลความหมาย รอยละ การวดแนวโนมเขาสสวนกลางและการวดการกระจาย
1. การน าเสนอคาสถตพนฐาน ตวอยางท 11.1 การสรางตารางและการแปลความหมายขอมล เมอผวจยใชคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานในการวเคราะหขอมล เชน คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนจากทกษะปฏบตงานคอมพวเตอรของนกเรยน โดยใชการสอนทางตรงทเนนเพอนชวยเพอน ดงตารางท 11.1 (สทธดา แสนหาญ, 2555)
บทท 11 การแปลผลและการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล
302
ตารางท 11.1 ผลการศกษาทกษะปฏบตงานคอมพวเตอรของนกเรยน โดยใชการสอนทางตรงทเนนเพอนชวยเพอน
การวดทกษะปฏบตงานคอมพวเตอร
(10 คะแนน) S.D. รอยละ
การรจกกบ Microsoft Power point 8.43 0.73 84.30
สรางและจดการกบสไลด 8.23 0.60 82.30
การจดการกบขอความ 8.40 0.62 84.00
การตกแตงแผนงาน 8.10 0.45 81.00
การแทรกรปภาพและอกษรประดษฐ 7.28 0.55 72.80
การใสเอฟเฟกตใหเนอหา 8.08 0.34 80.80
การก าหนดการน าเสนอและเชอมโยงสไลด 8.08 0.37 80.80
เฉลย 8.23 0.28 82.30
จากตารางท 11.1 ผลการวเคราะหขอมลเพอศกษาการวดทกษะปฏบตงานคอมพวเตอร โดยใชการสอนทางตรงทเนนเพอนชวยเพอน มคะแนนเฉลย 8.23 คดเปนรอยละ 82.30
เมอพจารณาเปนรายดานทมากทสดสามดานพบวาการรจกกบ Microsoft Power point ( = 8.43) การจดการกบขอความ ( = 8.40) และ สรางและจดการกบสไลด ( = 8. 23) ตามล าดบ
ตวอยางท 11.2 การสรางตารางและการแปลความหมายขอมล เมอผวจยใชสถต รอยละ
ในการวเคราะหขอมล เชน เมอผ วจ ยตองการศกษาคาสถตพนฐานของปจจยพนฐานตางๆ ของนกเรยนทมความฉลาดทางอารมณสงและต า ดงตารางท 11.2 ( ธงชย ทพละ, 2550)
การวจยทางการศกษา
303
ตารางท 11.2 จ านวนรอยละของปจจยขอมลพนฐานของนกเรยน ทมความฉลาด ทางอารมณสงและต า
ปจจยพนฐาน
นกกลมทมความฉลาดทางอารมณสง
นกกลมทมความฉลาดทางอารมณต า
รวม
จ านวน รอยละ จ านวน รอยละ
เพศ
ชาย
หญง
165
145
53.2
46.8
165
145
53.2
46.8
330
290
ระดบชน
ป.4
ป.5
ป.6
118
100
92
38.1
32.3
29.7
107
101
102
34.5
32.6
32.9
225
201
194
ล าดบการเกด
คนแรก
คนกลาง
คนสดทาย
ลกคนเดยว
134
29
115
32
43.2
9.4
37.1
10.3
134
40
99
37
43.2
12.9
31.9
11.9
268
69
214
69
จากตารางท 11.2 พบวา กลมตวอยางทมความฉลาดทางอารมณสงสวนใหญเปนเพศชาย คดเปนรอยละ 53.2 เปนนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 4 คดเปนรอยละ 38.1 และสวนมากเปนบตรคนแรก คดเปนรอยละ 43.2 และในขณะเดยวกนกลมทมความฉลาดทางอารมณต า สวนใหญเปนเพศชาย คดเปนรอยละ 53.2 เปนนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 4 คดเปนรอยละ 34.5
และเปนบตรคนแรกคดเปนรอยละ 43.2
บทท 11 การแปลผลและการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล
304
การแปลความหมายผลการวเคราะหดวยสถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน
1. การแปลความหมายขอมลของสถตทใชในการทดสอบสมมตฐานเกยวกบการทดสอบคาเฉลยของกลมประชากรกรณทมตวแปรตามเพยงตวเดยว (Univariate)
1.1 สถตทใชทดสอบสมมตฐานเกยวกบความแตกตางระหวางคาเฉลยกลมเดยว ไดแก t-test (one sample t-test)
ตวอยางท 11.3 การสรางตารางและการแปลความหมายขอมล เมอผวจยตองการทจะศกษาลกษณะตางๆ จากกลมตวอยางเพยงกลมเดยวแลวอางองกลบไปหากลมประชากรโดย การทดสอบสมมตฐาน เชน ผวจยตองการศกษาวาผลของวงจรการเรยนรแบบ 5E เสรมดวยเทคนค POE และกระบวนการแกปญหาของโพลยาตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาฟสกสและความสามารถในการคดแกปญหาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทดลองพฒนาแลวทดสอบดวย t-test (one
sample t-test) ไดผลดง ตาราง 11.3 (รตนจาณ อรญเพม, 2556)
ตารางท 11.3 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนโดยใช
วงจรการเรยนรแบบ 5E เสรมดวยเทคนค POE และกระบวนการแกปญหาของโพลยา ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5
การทดสอบ คะแนนเฉลย S.D. รอยละ t
เกณฑ 70%
หลงเรยน
21.00
23.15
-
2.01
70.00
77.15 7.395**
** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01
จากตารางท 11.3 ผลการวเคราะหขอมลผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน พบวา จากคะแนนเตม 30 คะแนน นกเรยนมคะแนนเฉลยหลงเรยนเทากบ 23.15 คะแนน คดเปนรอยละ 77.15
เมอน ามาเปรยบเทยบโดยการทดสอบทแบบไมอสระแบบกลมเดยว พบวา นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวาเกณฑอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01
การวจยทางการศกษา
305
1.2 สถตทใชทดสอบสมมตฐานเกยวกบความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลม 2 กลม ไดแก t-test Two Groups (Dependent and Independent Samples)
ตวอยางท 11.4 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนโดยใชวงจรการเรยนรแบบ 5E เสรมดวยเทคนค POE และกระบวนการแกปญหาของโพลยา ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 (รตนจาณ อรญเพม, 2556)
ตารางท 11.4 ผลการวเคราะหขอมลผลสมฤทธทางการเรยนระหวางกอนเรยนและหลงเรยน
การทดสอบ คะแนนเฉลย ( X ) S.D. รอยละ t
กอนเรยน
หลงเรยน
9.23
23.15
2.25
2.01
30.76
77.15 39.53**
** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01
จากตารางท 11.4 ผลการวเคราะหขอมลผลสมฤทธทางการเรยนระหวางกอนเรยนและหลงเรยน พบวา จากคะแนนเตม 30 คะแนน นกเรยนมคะแนนเฉลยกอนเรยนเทากบ 9.23 คะแนน คดเปนรอยละ 30.76 คะแนนเฉลยหลงเรยนเทากบ 23.15 คะแนน คดเปนรอยละ 77.15 เมอน ามาเปรยบเทยบโดยการทดสอบทแบบไมอสระ พบวา นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01
ตวอยางท 11.5 การสรางตารางและการแปลความหมายขอมลในลกษณะทผวจยตองการศกษาเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางกลม 2 กลม ทไมเปนอสระตอกน ในกรณทมตวแปรอสระตวเดยวและไมมตวแปรอนๆ ใช t-test for dependent เชน การเปรยบเทยบความสามารถในการเผชญและฝาฟนอปสรรค ความฉลาดทางอารมณและการคดวเคราะหของนกเรยนช นประถมศกษาปท 6 ระหวางกอนและหลงการใชโปรแกรมการพฒนาความสามารถในการเผชญและฝาฟนอปสรรค (AQ) ความฉลาดทางอารมณ (EQ) การคดวเคราะห (Analysis Thinking) ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จงหวดนครพนม ปรากฏในตาราง 11.5 (มลวลย ยงโพธ, 2550)
บทท 11 การแปลผลและการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล
306
ตารางท 11.5 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความสามารถในการเผชญและฝาฟนอปสรรค ความฉลาดทางอารมณและการคดวเคราะหของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จงหวดนครพนม ระหวางกอนและหลงการเขารวมกจกรรม (แบบระบคาสถตครบทกประเดน)
ตวแปรทศกษา
คาเฉลย ( X ) สวนเบยงเบน
มาตรฐาน (S.D)
D
2
D df t Sig
กอน หลง กอน หลง
ความสามารถในการเผชญและฝาฟนอปสรรค
39.13
51.91
3.22
4.30
284
3,938
22
13.376**
.000
ความฉลาดทางอารมณ
38.47 49.65 4.50 5.27 247 3,089 22 12.940** .000
การคดวเคราะห 9.21 11.30 3.14 3.45 48 190 22 4.953** .000
**p < 0.01
จากตารางท 11.5 แสดงวาหลงจากการเขารวมกจกรรมชดฝกการพฒนาความสามารถใน
การเผชญและฝาฟนอปสรรค ความฉลาดทางอารมณและการคดวเคราะหของนกเรยน มคาเฉลยของความสามารถในการเผชญและฝาฟนอปสรรคโดยรวมและมคาเฉลยของความฉลาดทางอารมณและการคดวเคราะหของนกเรยนโดยรวม สงกวากอนการเขารวมกจกรรมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01
ตวอยางท 11.6 การสรางตารางและการแปลความหมายขอมลในลกษณะทผวจยตองการศกษาเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางกลม 2 กลม ทเปนอสระตอกน ในกรณทมตวแปรอสระตวเดยวและไมมตวแปรอนๆ ใช t-test (t-Independent Samples test) เชน ผวจยตองการศกษาเปรยบเทยบความพงพอใจตอการเรยนวชาคณตศาสตร ระหวางกลมทดลองกบกลมควบคม ดงแสดงในตารางท 11.6 (เรณวฒน พงษอทธา, 2550)
การวจยทางการศกษา
307
ตารางท 11.6 การเปรยบเทยบเจตคตตอการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3
ระหวางกลมทดลองกบกลมควบคม
กลม N X S.D t sig
ควบคม 39 97.54 11.76 2.320* .012
ทดลอง 38 105.00 16.07
*p < 0.05
จากตารางท 11.6 พบวา เจตคตตอการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ของกลมทดลองสงกวากลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05
ตวอยางท 11.7 ผลการศกษาผลการศกษาภาวะความเครยดของบคลากรเรอนจ ากลางอดรธาน จ าแนกตามเพศ ผวจยไดวเคราะหขอมลจากแบบสอบถาม โดยน ามาหาคาเฉลย
( X ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ทงโดยรวมและรายดาน (สงเวยน ชาลเอน, 2559) ตาราง 11.7 คาเฉลย ( X ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และการเปรยบเทยบภาวะความเครยดของบคลากรเรอนจ ากลางอดรธาน จ าแนกตามเพศโดยรวมโดยรวมและรายดาน
เพศ
เพศชาย เพศหญง
( X ) (S.D.)
แปลผล ( X ) (S.D.) แปลผล
t
1. ดานรางกาย 2.50 นอย 2.99 ปาน 3.320**
(0.86) (0.78) กลาง
2. ดานจตใจ 2.08 นอย 2.63 ปาน 2.565**
(0.82) (0.74) กลาง
3. ดานสงแวดลอม 2.89 ปาน 2.60 ปาน 0.303
(0.61) กลาง (0.55) กลาง
4. ดานสงคม 3.26 ปาน 3.08 ปาน 0.121
(0.44) กลาง (0.40) กลาง
โดยรวม 2.68 ปาน 2.83 ปาน 2.670**
(0.41) กลาง (0.35) กลาง
**p < 0.01
บทท 11 การแปลผลและการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล
308
จากตารางท 11.7 ผลการศกษาภาวะความเครยดของบคลากรเรอนจ ากลางอดรธาน จ าแนกตามเพศโดยรวมและรายดานอยในระดบปานกลาง ( X = 2.68 และ2.83 ตามล าดบ) เมอพจารณาเปนรายดานพบวาบคลากรเรอนจ ากลางอดรธาน ทงเพศชายและหญงภาวะความเครยดเกอบทกดานอยในระดบปานกลาง ยกเวนดานรางกายและดานจตใจ บคลากรเพศชาย มภาวะความเครยดอยในระดบนอย สวนเพศหญงมภาวะความเครยดอยในระดบปานกลาง
ผลการเปรยบเทยบ ภาวะความเครยดของบคลากรเรอนจ ากลางอดรธาน จ าแนกตามเพศโดยรวมและรายดานแตกตางกนอยางมนยส าคญทระดบ .01 ยกเวนสงแวดลอมและดานสงคมไมแตกตางกน 1.3 สถตทใชทดสอบสมมตฐานเกยวกบความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมมากกวา 2 กลมขนไป ไดแก การวเคราะหความแปรปรวน (Analysis of Variance: ANOVA) ตวอยางท 11.8 การสรางตารางและการแปลความหมายขอมลในลกษณะทผวจยตองการศกษาเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางกลมตงแตสองกลมขนไป ในกรณทมตวแปรอสระตวเดยวไมมตวแปรเกนอนๆใช One-way ANOVA เชน ผวจยตองการศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยมหาสารคาม ทสอนโดยวธสอน 3dแบบ ผวจยใชเทคนคของการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว และการเปรยบเทยบภายหลงโดยวธของ Tukey ในการวเคราะหขอมล แสดงไวในตารางท 11.8 และตารางท11.9 (การน าเสนอรปแบบท 1)
ตารางท 11.8 ผลการวเคราะหความแปรปรวนของผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยมหาสารคามทสอนโดยวธสอน
3 แบบ
แหลงของความแปรปรวน
df SS MS F Sig
ระหวางกลม
ภายในกลม
2
87
5,211.09
6,220.20
2,615.54
71.44
36.44**
0.00
รวม 89 11,431.29
**p < 0.01
การวจยทางการศกษา
309
จากตารางท 11.8 แสดงวาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยน
ชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยมหาสารคามทสอนโดยวธสอน 3 แบบนนอยางนอยทสด 1 กลมจะมผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรตางจากกลมอนๆ อยางมนยส าคญทางสถตทระดบต ากวา .01
หลงจากทพบวามอยางนอย 1 กลมทแตกตางไปจากกลมอน ๆ จะตองท าการทดสอบภายหลง (Post-hoc Comparative) เพอตรวจสอบวากลมใดทแตกตางกน ดงตารางท 11.9
ตารางท 11.9 ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยมหาสารคาม จ าแนกตามวธสอน
วธสอน จ านวนนกเรยน คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน
วธท 1 40 66.07 10.37
วธท 2 40 49.63 6.82
วธท 3 40 50.23 7.78
จากตารางท 11.9 แสดงใหเหนถงคาเฉลยละคาเบยงเบนมาตรฐานของแตละกลม ซงจาก
การเปรยบเทยบภายหลงโดยวธของ Tukey ปรากฏวาวธท 1ใหผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรสงทสดรองลงมาคอวธท 3 และ 2 ซงใหผลสมฤทธใกลเคยงกน
ตวอยางท 11.10 การสรางตารางและการแปลความหมายขอมลในลกษณะทผวจยตองการศกษาเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางกลมตงแตสองกลมขนไป ในกรณทมตวแปรอสระตวเดยวไมม
ตวแปรเกนอนๆใช One-way ANOVA เชน การศกษาและเปรยบเทยบแรงจงใจในการท างานของพนกงานองคกรปกครองสวนทองถนระดบต าบลในจงหวดหนองคาย จ าแนกตามระดบการศกษา ผวจยไดวเคราะหขอมลจากแบบสอบถาม โดยน ามาหาคาเฉลย ( ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ทงโดยรวมและรายดานแลวเปรยบเทยบแรงจงใจในการท างานของพนกงานองคกรปกครองสวนทองถนระดบต าบลในจงหวดหนองคาย จ าแนกตามระดบการศกษา (จฑามาศ ผาตนนท, 2557) (การน าเสนอรปแบบท 2)
บทท 11 การแปลผลและการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล
310
ตารางท 11.10 คาเฉลย ( X ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และการเปรยบเทยบแรงจงใจในการ
ท างานของพนกงานองคกรปกครองสวนทองถนระดบต าบลจ าแนกตามระดบการศกษา โดยภาพรวม
แรงจงใจในการท างาน
ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร
X แปลผล
X แปลผล
X แปลผล
F
(S.D.) (S.D.) (S.D.)
1. ดานความส าเรจ 3.72 มาก 3.89 มาก 3.98 มาก 3.45*
ของงาน (0.70) (0.59) (0.55)
2. ดานการไดรบ 3.57 มาก 3.80 มาก 3.85 มาก 4.72*
การยอมรบ (0.69) (0.61) (0.53)
3. ดานลกษณะงาน 3.67 มาก 3.91 มาก 4.01 มาก 6.24*
ทปฏบต (0.66) (0.62) (0.51)
4. ดานปรมาณงาน 3.65 มาก 3.76 มาก 3.76 มาก 0.98
และความรบผดชอบ (0.62) (0.60) (0.45)
5. ดานโอกาสและ 3.53 มาก 3.79 มาก 3.85 มาก 4.93*
ความกาวหนา (0.75) (0.67) (0.60)
โดยรวม 3.63 มาก 3.83 มาก 3.89 มาก 5.45*
(0.68) (0.62) (0.53)
*p < 0.05
จากตารางท 11.10 ผลการศกษาแรงจงใจในการท างานของพนกงานองคกรปกครองสวนทองถนระดบต าบลตามระดบการศกษา พบวา โดยรวมอยในระดบมาก ( X = 3.63,3.83 และ 3.89
ตามล าดบ) เมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบมากทกดาน
ผลการเปรยบเทยบแรงจงใจในการท างานของพนกงานองคกรปกครองสวนทองถนระดบต าบลจงหวดในหนองคายทมระดบการศกษาตางกน โดยรวมระดบการศกษาต ากวาปรญญาตร ปรญญาตรและสงกวาปรญญาตรแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานความส าเรจของงาน ดานการไดรบการยอมรบ ดานลกษณะงานทปฏบต และดานโอกาสและความกาวหนาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ยกเวนดานปรมาณงานและความรบผดชอบทไมแตกตางกน
การวจยทางการศกษา
311
เมอพบความแตกตาง ผวจยจงไดทดสอบความแตกตางเปนรายคดวยวธการของเชฟเฟ (Scheffe) ดงรายละเอยด ในตารางท 11.11 (เฉพาะโดยรวม)
ตารางท 11.11 ผลการทดสอบความแตกตางเปนรายคแรงจงใจในการท างานของพนกงานองคกร
ปกครองสวนทองถนระดบต าบลโดยภาพรวมของระดบการศกษาทแตกตางกน
ระดบการศกษา
X
ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร
3.63 3.83 3.89
ต ากวาปรญญาตร 3.63 - 0.19* 0.25*
ปรญญาตร 3.83 - - 0.05
สงกวาปรญญาตร 3.89 - - -
*p < 0.05
จากตารางท 11.11 ผลการทดสอบความแตกตางเปนรายคแรงจงใจในการท างานของพนกงานองคกรปกครองสวนทองถนระดบต าบล โดยภาพรวม พบวา พนกงานองคกรปกครองสวนทองถนระดบต าบลทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร มแรงจงใจในการท างานแตกตางกบพนกงานองคกรปกครองสวนทองถนระดบต าบลทมระดบการศกษาปรญญาตรและพนกงานองคกรปกครองสวนทองถนระดบต าบลทมระดบการศกษาต ากวาปรญญาตร อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยพนกงานองคกรปกครองสวนทองถนระดบต าบลทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร มแรงจงใจในการท างานมากกวาพนกงานองคกรปกครองสวนทองถนระดบต าบลทมระดบการศกษาปรญญาตรและพนกงานองคกรปกครองสวนทองถนระดบต าบลทมระดบการศกษาต ากวาปรญญาตร สวนคอนๆ ไมแตกตางกน
บทท 11 การแปลผลและการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล
312
1.3 การแปลความหมายขอมลของสถตทใชในการหาคาสมพนธระหวางตวแปร
1.3.1dการแปลความหมายของการวเคราะหดวยสหสมพนธอยางงาย (Simple
Correlation) ตวอยางท 11.12 การสรางตารางและการแปลความขอมลของสถตทใชในการหาความสมพนธอยางงาย ดวยสถตสหสมพนธของเพยรสน เชน นกวจยตองการศกษาความสมพนธระหวางทกษะการเขยน ทกษะการอาน และทกษะการฟง ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1dใน จงหวดมหาสารคาม การน าเสนอตารางและการแปลผลการวเคราะห ดงตารางท 11.12
ตารางท 11.12 ความสมพนธระหวางทกษะการเขยน ทกษะการอาน และทกษะการฟงภาษาองกฤษของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ในจงหวดมหาสารคาม
ความสมพนธ N r p
ทกษะการเขยนกบทกษะการอาน ทกษะการเขยนกบทกษะการฟง
ทกษะการอานกบทกษะการฟง
500
500
500
0.17
0.12
0.05
0.01
0.72
0.81
จากตารางท 11.12 แสดงวาทกษะการเขยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ในจงหวดมหาสารคามมความสมพนธกบทกษะการอานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 แตไมมความสมพนธกบทกษะการฟง และทกษะการอานกบทกษะการฟงไมมความสมพนธกน นนคอนกเรยนทมทกษะการเขยนสงมแนวโนมวาจะมทกษะการอานสงดวยแตไมจ าเปนวาจะตองมทกษะการฟงสงดวยและนกเรยนทมทกษะการอานสงกไมจ าเปนวาจะตองมทกษะการอานสงไปดวยตวอยาง 11.12 การสรางตารางและการแปลความขอมลของสถตทใชในการหาคาความสมพนธ
อยางงาย ดวยสถตสหสมพนธของเพยรสน เชน นกวจยตองการทดสอบความสมพนธระหวาง
ตวแปรตามคอ ผลสมฤทธทางการเรยน เจตคตตอวชาวทยาศาสตร และความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ของโรงเรยนงวบาวทยาคม และโรงเรยนหวเรอพทยาคม จากวธการเรยนทแตกตางกน 1.3.2 การแปลความหมายของการวเคราะหดวยสหสมพน ธพหคณ (Multiple
Correlation) และการวเคราะหการถดถอย (Regression Analysis) ตวอยางท 11.13 การสรางตารางและการแปลความหมายขอมลของสถตทใชใน
การหาคาสหสมพนธ (Multiple Correlation) และการวเคราะหการถดถอย (Regression Analysis)
การวจยทางการศกษา
313
เชน ผลการศกษาความสมพนธระหวางองคประกอบคณภาพชวตของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏมหาสารคามกบแรงจงใจในการเรยน และคนหาตวแปรพยากรณแรงจงใจในการเรยน โดยใชวธวเคราะหการถดถอยพหคณแบบเปนขนตอน (Stepwise Multiple Regression Analysis) ดงตารางท 11.13-11.14 (เมธ กลมดวง, 2550)
ตารางท 11.13 เมตรกซคาสมประสทธสหสมพนธระหวางองคประกอบคณภาพชวตกบแรงจงใจในการเรยนของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม
ตวแปร A B C D E
B .686**
C .562** .588**
D .502** .501** .574**
E .551** 575** .620** .487**
Y .541** .532** .532** .636** .524**
** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01
จากตารางท 11.13 เมตรกซคาสมประสทธสหสมพนธระหวางองคประกอบคณภาพชวต
แตละตวของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ทกคา โดยเรยงคาความสมพนธสงสด คอ ความสมพนธระหวางคณภาพชวตดาน
การเรยน (A) กบคณภาพชวตดานสงคม (B) มคาสมประสทธสหสมพนธเทากบ .686 รองลงมาเปนความสมพนธระหวางคณภาพชวตดานทอยอาศย (C) กบคณภาพชวตดานบรการทไดรบจากมหาวทยาลย (E) มคาสมประสทธสหสมพนธเทากบ .620 และความสมพนธระหวางคณภาพชวตดานสงคม (B) กบคณภาพชวตดานทอยอาศย (C) มคาสมประสทธสหสมพนธเทากบ .588
ตามล าดบ เมอพจารณาคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรคณภาพชวตแตละดานกบแรงจงใจในการเรยน ปรากฏวามคาคาสมประสทธสหสมพนธตงแต .524 ถง .636 และทกดาน
มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยดานทมความสหสมพนธกบแรงจงใจในการเรยนสงสด คอ คณภาพชวตดานความสมพนธกบบคคลอน (D) รองลงมาเปนคณภาพชวตดานการเรยน (A) คณภาพชวตดานสงคม (B) และ คณภาพชวตดานทอยอาศย (C) ตามล าดบ สวนดานทมความสหสมพนธกบแรงจงใจในการเรยนต าสด คอ คณภาพชวตดานบรการทไดรบจากมหาวทยาลย (E)
บทท 11 การแปลผลและการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล
314
ตารางท 11.14 ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณระหวางองคประกอบคณภาพชวตกบแรงจงใจในการเรยน ของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม โดยใชวเคราะหการถดถอยพหคณแบบเปนขนตอน (Stepwise Multiple Regression Analysis)
ตวพยากรณ R R2
R2
adj SEest F p
D
D,A
D,A,E
D,A,E,B
.636
.686
.703
.708
.404
.470
.494
.501
.403
.468
.491
.497
.347
.328
.320
.318
403.889
263.386
193.024
148.387
.000
.000
.000
.000
R= .708 R2 = .501 SEest = .318
F= 148.387 a = .496
จากตาราง 11.14 พบวา ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบเพมตวแปรเปนขนๆ ปรากฏวา ตวแปรทสามารถพยากรณแรงจงใจในการเรยน ของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏมหาสารคามอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 คอ คณภาพชวตดานความสมพนธกบบคคลอน (D) คณภาพชวตดานการเรยน (A) คณภาพชวตดานบรการทไดรบจากมหาวทยาลย (E) และ คณภาพชวตดานสงคม (B) คาสมประสทธสหสมพนธพหคณ (R) เทากบ .708 คาสมประสทธ การพยากรณปรบปรง (R2
adj) เทากบ .497 คาความคลาดเคลอนมาตรฐาน (SEest ) เทากบ .318 ตวแปรทง 4 ตว สามารถท านายไดรอยละ 49.70
ตารางท 11.14 ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณ โดยใชตวแปรคณภาพชวตดานความสมพนธกบบคคลอน (D) คณภาพชวตดานการเรยน (A) คณภาพชวตดานบรการทไดรบจากมหาวทยาลย (E) และ คณภาพชวตดานสงคม (B) มคาสมประสทธของตวพยากรณในรปคะแนนดบ (b) เทากบ .421, .185, .153 และ .421, .185, .153 และ .121 ตามล าดบ มคาสมประสทธของตวพยากรณในรปคะแนนมาตรฐาน ( ) เทากบ .416, .159, .166 และ .120 ตามล าดบ และมคาคงทของสมการพยากรณในรปคะแนนดบ (a) เทากบ .496 โดยเขยนเปนสมการไดดงน
สมการพยากรณในรปคะแนนดบ
Y’ = .496 + .421D+ .185A +.153E + .121B
สมการพยากรณในรปคะแนนมาตรฐาน
Zy’ = .416Zd + .159 Za + .166 Z5e + .120 Z
การวจยทางการศกษา
315
สรป
การวเคราะหขอมล สรปผลทไดจากการวเคราะหขอมลใหเกยวโยงกบวตถประสงคของการวจย การแปลความหมายของขอมลนน การวเคราะหดวยสถตพนฐานและสถตทดสอบสมมตฐาน เมอจบตารางแสดงผลการวเคราะหขอมลหนงกแปลความหมายขอมลทนท การวเคราะหขอมลเปนการหาค าตอบหรอขอสรปของการวจย หากพจารณาลกษณะงานวจยอาจมแนวทางการวเคราะหขอมลอย 3 แบบดวยกน คอ (1) การวเคราะหขอมลเชงคณภาพส าหรบกรณการวจยเชงคณภาพ (2) การวเคราะหขอมลดวยสถตพนฐานหรอสถตบรรยายอยางเดยว ส าหรบการวจยเชงประมาณทท าวจยกบประชากร และ (3) การวเคราะหขอมลดวยสถตบรรยายรวมกบสถตอางองส าหรบการวจยเชงประมาณทท าวจยกบกลมตวอยางทไดจากการสม และสงทผวจยควรร าลกอยเสมอในการใชสถตอางองวเคราะหขอมลกคอ ขอตกลงเบองตนของสถตอางองทน ามาใช หากขอมลไมเปนไปตามขอตกลงเบองตน ควรใชสถตประเภทนอนพาราเมตรกจะเหมาะสมกวา
บทท 11 การแปลผลและการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล
316
แบบฝกหด
ค าชแจง ใหทานตอบค าถามตามประเดนทก าหนดใหพอสงเขป
1. ในการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยน 2 กลม ทสมมาจากประชากรของนกเรยนชาย กบประชากรของนกเรยนหญง พบวา นกเรยนชายมผลสมฤทธทางการเรยนเฉลย 68 คะแนน สวนนกเรยนหญงมผลสมฤทธทางการเรยนเฉลย 72 คะแนน การทจะสรปวานกเรยนหญงมผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาไทยเฉลยสงกวานกเรยนชาย เหตใดจงตองท าการทดสอบทางสถต ทงทกเหนชดเจนวา นกเรยนหญงมผลสมฤทธทางการเรยนเฉลยสงกวานกเรยนชาย
2.ในการศกษาจากประชากรโดยตรงจ าเปนตองใชสถตอางองหรอไมเพราะเหตใด
3.ผวจยทดลองสอนโดยใชวธ “การเรยนเปนค” กบกลมตวอยาง 15 คน กอนสอนท าการทดสอบวดความรในเรองทจะสอนและหลงจากสอนเสรจท าการสอบวดดวยแบบทดสอบฉบบเดม ผลการสอบปรากฏในตารางดงตอไปน การสอนดวยวธนท าใหผเรยนไดความรเพมขนอยางเชอถอไดหรอไม เมอตองการความมนใจ 95% ผวจยตงสมมตฐานวา การสอนดวยวธนท าใหผเรยนมความรเพมขน
นกเรยน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
ผลการเรยน
หลงสอน 18 10 15 19 18 16 17 17 20 16 17 17 15 11 17
กอนสอน 9 8 14 15 11 7 10 8 9 12 17 7 8 9 10
4. การตดสนใจยอมรบหรอปฏเสธสมมตฐานวาง (H0) ทผดพลาดไปจากความเปนจรง อนเนองมาจากขอมลทรวบรวมมานนไมไดเปนตวแทนของประชากรอยางแทจรงท าใหประมาณคาพารามเตอรไดไมถกตอง ความผดพลาดในการตดสนใจนเกดขนไดอยางไร
5. ขนตอนในการด าเนนงานการทดสอบสมมตฐานทางสถตมมอะไรบาง
การวจยทางการศกษา
317
เอกสารอางอง
จฑามาศ ผาตนนท.(2557).ความสมพนธระหวางแรงจงใจในการท างานกบความผกพนตอองคกร
ของพนกงานองคกรปกครองสวนทองถนระดบต าบลในจงหวดหนองคาย. วทยานพนธ
หลกสตรรฐประศาสนศาตรมหาบณฑต สาขาวชาการปกครองทองถน มหาวทยาลย
ราชภฏอดรธาน.
ธงชย ทพละ. (2550). ปจจยจ าแนกความฉลาดทางอารมณของนกเรยนระดบชวงชนท 2 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษารอยเอด เขต 3. วทยานพนธ การศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวจยการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม.
มลวลย ยงโพธ. (2550). การพฒนาความสามารถในการเผชญและฝาฟนอปสรรค (AQ) ความฉลาดทางอารมณ (EQ) การคดวเคราะหของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 6 จงหวดนครพนม. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวจยการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม.
เมธ กลมดวง. (2550). ความสมพนธระหวางองคประกอบคณภาพชวตกบแรงจงใจในการเรยนของนกศกษามหาวทยาลยราชภฎมหาสารคาม. วทยานพนธการศกษามหาบณฑตสาขาวชาการวดผลการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม.
รตนจาณ อรญเพม.(2556). ผลของวงจรการเรยนรแบบ 5E เสรมดวยเทคนค POE และ กระบวนการ แกปญหาของโพลยาตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาฟสกสและ
ความสามารถในการคดแกปญหาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5.วทยานพนธ
ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน.
เรณวฒน พงษอทธา. (2550). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางเรยนวชาคณตศาสตร เรองพาราโบลาเจตคตตอการเรยนวชาคณตศาสตร และความสามารถในการคดวเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ระหวางการจดกจกรรมโดยใชโปรแกรม The Geometer’s Sketchpad เปนสอกบการจดกจกรรมตามปกต. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวจยการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม.
บทท 11 การแปลผลและการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล
318
สงเวยน ชาลเอน.(2558). (ภาวะความเครยดของบคลากรเรอนจ ากลางอดรธาน.การศกษาอสระ
หลกสตรรฐประศาสนศาตรมหาบณฑต สาขาวชาการปกครองทองถน มหาวทยาลย
ราชภฏอดรธาน.
สทธดา แสนหาญ . (2555). ผลการเรยนการสอนทางตรงทเนนเพอนชวยเพอนตอทกษะการปฏบตงานและผลสมฤทธทางการเรยนวชาคอมพวเตอรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5.วทยานพนธ หลกสตรคณะครศาสตร สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลย
ราชภฏอดรธาน.
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 12
การเขยนรายงานการวจย และการประเมนผลการวจย
วตถประสงคเชงพฤตกรรม
เมอเรยนจบบทเรยนน ผเรยนมความสามารถดงน
1. เขยนรายงานการวจยไดอยางถกตองและเหมาะสม
2. สรางแบบประเมนผลการวจยสามารถประเมนงานวจยไดอยางถกหลกวชาการ
เนอหาสาระ
เนอหาสาระในบทนประกอบดวย
1. การเขยนรายงานการวจย
2. การเขยนรายงานการวจยฉบบสมบรณ หรอการเขยนวทยานพนธ
3. การเขยนรายงานการวจยลงในวารสารทางวชาการ
4. การประเมนผลการวจย
5. แบบประเมนผลการวจย
วธการสอนและกจกรรม
กจกรรมการเรยนการสอนเรอง การเขยนรายงานการวจย และการประเมนผลการวจย มดงน
1. ผสอนทบทวนเกยวกบ การแปลผลและการน าเสนอผลการวเคราะหขอมลโดยการใชค าถามเปนสอ
2. ผสอนบรรยายหวขอ การเขยนรายงานการวจย การเขยนรายงานการวจยฉบบสมบรณ หรอการเขยนวทยานพนธ การเขยนรายงานการวจยลงในวารสารทางวชาการ การประเมนผล
การวจยแบบประเมนผลการวจย พรอมยกตวอยางทกประเดน
3. ใหผเรยนฝกปฏบตการเขยนรายงานการวจย การเขยนรายงานการวจยฉบบสมบรณ หรอการเขยนวทยานพนธ การเขยนรายงานการวจยลงในวารสารทางวชาการ การประเมนผลการวจยแบบประเมนผลการวจยและสมน าเสนอหนาชนเรยน และอภปรายเสนอแนะ
4. ผเรยนรวมกนจดท าแผนผงความคด แลวบนทกความรเปนรายบคคล
บทท 12 การเขยนรายงานการวจยและการประเมนผลการวจย
320
สอการเรยนการสอน
สอการเรยนการสอนทใชประกอบกจกรรมการเรยนการสอน มดงน
1. เอกสารประกอบการเรยนการสอน การวจยทางการศกษา 2. ต ารา ไพศาล วรค า.(2550). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ.
บญชม ศรสะอาด.(2545). การวจยเบองตน (ฉบบปรบปรงใหม). พมพครงท 7. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.
3. สไลดน าเสนอ เรอง ความรเบองตนเกยวกบการวจย
4. เครอขายอนเทอรเนต www.watpon.com , http://library.udru.ac.th
5. ตวอยางการตรวจสอบคณภาพของเครองมอในการรวบรวมขอมล
6. วทยานพนธ
7. ฐานขอมลวทยานพนธ งานวจยฉบบเตมของมหาวทยาลยไทย (Thailis)
การวดผลและการประเมนผล
จดประสงค วธการ เครองมอ เกณฑการวดและประเมนผล
1. เขยนรายงานการวจยไดอยางถกตองและเหมาะสม
2. สรางแบบประเมนผลการวจยสามารถประเมนงานวจยไดอยางถกหลกวชาการ
ซกถามความรความเขาใจในประเดนส าคญทกหวขอเรองการตอบค าถามและการอภปราย
แบบสงเกตพฤตกรรม
1.พฤตกรรมการแสดงออกทงการตอบค าถาม/การรวมอภปราย/การท าแบบฝกหดผานเกณฑรอยละ 80
2.ชนงานทท าสอดคลองกบจดประสงคคลอบคลมเนอหา เสนอความคดเหนชดเจน สงงานตรงเวลาผานรอยละ 80
การวจยทางการศกษา
321
บทท 12
การเขยนรายงานการวจยและการประเมนผลการวจย
ความน า
รายงานการวจยเปนการน าเสนอผลงานวจยในรปแบบการเขยนและตพมพเผยแพร เพอใหผอานมความรความเขาใจในสงทผวจยไดท าการวจยนน แบบแผนการเขยนรายงานการวจยขนอยกบประเภทของการวจย การก าหนดแบบแผนการเขยนรายงานการเขยนแผนการเขยนแผนของสถาบน และประเภทของการวจย การประเมนงานวจยเปนกระบวนการในการพจารณาตดสนวางานวจยนน ๆ มความถกตองสมบรณและมคณภาพเปนประการใด เพอทจะน าผลการวจยไปใชประโยชนในดานตาง ๆ ไมวาจะเปนการน าทฤษฎ หลกการไปประยกตใช หรอใชผลการวจยทจะน าไปสการพฒนางานหรอแกปญหาทเกดขนในชมชน สงคม ประเทศชาต ในทนจะเสนอแนวทางการประเมนงานวจยทเปนประเดนในการพจารณา
การเขยนรายงานการวจย
การเขยนรายงานการวจยเปนขนตอนสดทายของกระบวนการวจยเปนขนตอนทจะเผยแพรผลการวจยไปใหผอนไดรบทราบซงโดยทวๆไป ประเภทของรายงานการวจยอาจจ าแนกเปนรายงานการวจยทเปนปรญญานพนธหรอวทยานพนธ ซงเปนสวนหนงของการศกษาในระดบบณฑตศกษา รายงานการวจยส าหรบโครงการวจยทไดรบทนอดหนนจากแหลงทนตางๆ หรอทผวจยด าเนนการเอง บทความการวจยทตพมพลงในวารสาร รายงานการวจยแตละประเภทจะมรปแบบแตกตางกนไปการก าหนดแบบแผนการเขยนของสถาบน รายงานการวจยทเปนปรญญานพนธหรอวทยานพนธของนสตนกศกษา ระดบบณฑตศกษา จะขนอยกบรปแบบทบณฑตวทยาลย ซง เปนหนวยงานรบผดชอบการศกษาระดบปรญญาโทและปรญญาเอก ของสถาบนอดมศกษาแตละแหงจะก าหนดไว ซงจะมรายละเอยดแตกตางกน ประเภทของการวจย รปแบบของรายงานการวจยบางประเภทจะแตกตางจากรปแบบของการวจยประเภทอนๆ อาจเรยบเรยงตามล าดบเวลา เรยงตามความสมพนธเชงเหตผล หรอตามแบบทนยมกนตามเฉพาะสาขานนๆ ในทนจะกลาวถงการเขยนรายงานการวจย 2 ประเภท คอ การเขยนรายงานการวจยของโครงการวจยและวทยานพนธ กบการเขยนบทความวจยลงในวารสาร และจะกลาวถงแบบแผนการ
บทท 12 การเขยนรายงานการวจยและการประเมนผลการวจย
322
เ ขยนอางองในรายงานการวจย การเขยนรายงานการวจยน นจดท าได 2 ลกษณะ ดง น
(บญชม ศรสะอาด, 2545: 147-149; สมบต ทายเรอค า, 2552: 209) 1. การเขยนรายงานการวจยฉบบสมบรณหรอการเขยนวทยานพนธ
2. การเขยนรายงานการวจยลงในวารสารวชาการ
การเขยนรายงานการวจยฉบบสมบรณ หรอการเขยนวทยานพนธ
รายงานการวจยฉบบสมบรณ หรอวทยานพนธ นนจะประกอบดวย 4 ภาค คอ
1. ภาคแรก
2. ภาคเนอหา
3. ภาคเอกสารอางอง
4. ภาคผนวก
ส าหรบวทยานพนธนนรายละเอยดปลกยอยในภาคตางๆ อาจจะแตกตางกนไปตามสถาบนตางๆ ซงนสตนกศกษาทท าวทยานพนธจะตองยดกฎเกณฑตางๆ ตามระเบยบหรอคมอวทยานพนธของแตละสถาบนการศกษา ในทนจะกลาวถงเฉพาะการเขยนรายงานการวจยฉบบสมบรณโดยทวๆ ไป (สมบต ทายเรอค า, 2552: 209-212) 1. ภาคแรก เปนสวนตนของรายงานการวจย ซงประกอบดวยชอผวจย
1.1 ปก โดยปกดานหนาจะประกอบดวย ชอเรองของงานวจย ชอผวจย สถาบนทท าการวจยหรอสถาบนของผวจยและม พ.ศ. ทเขยนรายงานการวจย ซงประกอบดวย ปกนอก ปกใน และหนาอนมต 1.2 บทคดยอ (Abstract) ควรเขยนทงภาษาไทย และภาษาองกฤษ จากบทคดยอน สามารถทจะชวยใหผอานไดทราบถงเนอหาของรายงานการวจยนนอยางคราวๆ และรวดเรวในบทคดยอจะประกอบดวยวตถประสงคของการวจย วธด าเนนการวจยและผล
1.3 ค านยม หรอกตตกรรมประกาศ (Acknowledgement) เปนหนาทผวจยเขยนแสดงความขอบคณแกผมอปการคณตางๆ
1.4 สารบญ (Table of Contents) จะระบชอบทและหวขอส าคญของรายงานวาอยหนาใด เชน ค าน าหรอบทตางๆ รวมทงหวขอทส าคญในแตละบท บรรณานกรมและภาคผนวก หนาของกตตกรรมประกาศ สารบญตาราง และสารบญภาพจะรวมอยในหนาสารบญดวย
การวจยทางการศกษา
323
1.5 สารบญตาราง (List of Table) จะระบต าแหนงหนาทของตารางทงหมดทมอยในรายงานการวจย ถามตารางปรากฏอยในภาคผนวก ตองระบต าแหนงของตารางไวในสารบญตารางดวย
1.6 สารบญแผนภาพ (List of Figures) จะระบต าแหนงของแผนภาพทงหมดทมอยในรายงานการวจย ถามแผนภาพปรากฏอยในภาคผนวก ตองระบต าแหนงของแผนภาพไวในสารบญแผนภาพดวย
1.7 ค าอธบายสญลกษณ และอกษรยอ ใชอธบายความหมายของสญลกษณและอกษรยอตางๆ สวนนไมจ าเปนตองม ถาหากวาในรายงานการวจย ไมไดใชสญลกษณหรออกษรยอตางๆ
2. ภาคเนอหา เปนสวนหลกของรายงานการวจย ซงประกอบดวย
2.1 บทน า
2.1.1 ความน า เปนสวนทกลาวน าถงภมหลงของเรองทจะศกษา ซงสวนของความน านไมตองขนเปนหวขอ หลงจากทขนบทน ากลางแลว ยอหนาเขยนขอความตางๆ ทเปนความน าไดเลย
2.1.2 ความส าคญของปญหา เปนสวนหนงทผวจยตองเนนใหเหนวา เรองทก าลงศกษานนมความส าคญและมความจ าเปนอยางไรทจะตองศกษา ซงอาจจะกลาวถงผลงานวจยทฤษฎตางๆ ทเกยวของ ไวเปนการเสรมใหเหนความส าคญของงานทก าลงศกษาอย 2.1.3 วตถประสงคของการวจย เปนสวนทระบใหเหนชดเจนวา เปาหมายหลกของการวจยนนจะศกษาเกยวกบอะไรบาง การเรยงล าดบขอของวตถประสงคควรเรยงล าดบตามความส าคญของวตถประสงคหลกทส าคญซงควรจะสอดคลองกบชอเรองของงานวจย
2.1.4 สมมตฐานของการวจย สวนนไมจ าเปนตองมทกครง ในงานวจยบางลกษณะผวจยไมไดคาดหวงอะไรเลย หรอผวจยยงไมมแนวคดวา ผลการวจยควรจะเปนอยางไรกไมตองเขยน
2.1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ เปนสวนทผวจยคาดหวงวางานวจยนนจะเปนประโยชนในดานใดบาง และเปนประโยชนแกใคร อยางไร
2.1.6 ขอบเขตของการวจย เปนสวนทผวจยจะก าหนดกรอบของการวจย ครอบ
คลมในเรองใดบาง กลมประชากรเปาหมายคออะไร ตวแปรอะไรบางทจะศกษา
2.1.7 ขอตกลงเบองตนเปนขอความทแทนแนวความคดหรอขอเทจจรงขนพน
ฐานทยอมรบเปนความจรงโดยไมตองพสจน
2.1.8 นยามศพท เปนสวนทก าหนดความหมายของค าบางค าโดยเฉพาะตวแปรทใชในการวจยเพอสอความหมายและวดไดตรงกน
บทท 12 การเขยนรายงานการวจยและการประเมนผลการวจย
324
2.2 การตรวจเอกสาร เปนสวนทสรปแนวคดทฤษฎและหลกการตางๆ ทเกยวกบเรองทก าลงศกษาและผลงานวจยทเกยวของทงภายในประเทศและตางประเทศซงควรจะแยกเปนเรองๆ ซงผวจยควรจะก าหนดไววาตรวจสอบเอกสารในดานใดบางและเขยนเปนดานๆ หรอเปนเรองๆ ไปจะดกวาเขยนเรยงล าดบป พ.ศ. เมอจบการตรวจเอกสารแลวตอนทายผวจยควรจะสรปไวดวยวาเรองตางๆ ทตรวจสอบนนเกยวโยงกบสงทก าลงศกษาอยางไร
2.2.1 ว ธการวจย เ ปนสวนทระบถงการด า เ นนการเ กยวกบการวจย ซ งประกอบดวย
2.2.1.1 กลมตวอยางทใชและวธการสมตวอยาง
2.2.1.2 เครองมอทใชในการวจยรวมทงวธการสรางเครองมอและการ
ตรวจสอบคณภาพของเครองมอ
2.2.1.3 การเกบรวบรวมขอมลระบวธการด าเนนการรวบรวมขอมล
2.2.1.4 วเคราะหขอมล ระบคาสถตทใชในการวเคราะหขอมล
2.2.2 ผลการวจยและขอวจารณ เปนสวนทแสดงถงผลการวจย และขอวจารณเกยวกบผลการวจยทได การเสนอผลการวจยนอาจจะน าเสนอในรปของการบรรยาย หรอตารางกได แลวแตความเหมาะสมดงกลาวไวแลว
2.2.3 สรปและอภปรายผลขอเสนอแนะ เปนสวนทสรปเนอหาทส าคญจากบทตนๆ รวมทงขอเสนอแนะตางๆ ดงนนในบทนจะประกอบดวย
2.2.3.1 สรป สวนนจะสรปเกยวกบวตถประสงคของการวจย เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมลและผลการวจย
2.2.3.2 อภปรายผล สวนนจะเปนการอภปรายผลการวจย วาท าไมผลการวจยจงเปนเชนน สอดคลองกบหลกทฤษฎใดบาง สอดคลองหรอขดแยงกบผลการวจยของใครบาง
2.2.2.3 ขอเสนอแนะ สวนนจะเปนขอเสนอแนะของผวจย ซงควรจะ
เสนอแนะจากผลการวจยทวาจะน าไปใชประโยชนไดอยางไร ไมควรจะเสนอแนะลอยๆ ครอบจกรวาล 3. ภาคเอกสารอางอง สวนนเปนสวนทประกอบดวยรายการเอกสารตางๆ ทไดอางองไวในวทยานพนธหรอรายงานการวจยเอกสารทกเลมทอางองไวในภาคเนอหาจะตองปรากฏอยในเอกสารอางองการจดล าดบของเอกสารอางองนนจดล าดบตามตวอกษรของผแตง ซงในภาษาไทยจะเปนชอตน ถาเปนภาษาตางประเทศจะเปนชอทาย (สกล) จดล าดบภาษาไทยกอนแลวตามดวยภาษาตางประเทศ
การวจยทางการศกษา
325
หลกฐานเบองตนและขอสงเกตในการท าบรรณานกรมหรอเอกสารอางอง (บญชม ศรสะอาด, 2545: 151-157) 1. รายงานบรรณานกรมของแหลงความรตางชนดกน มรปแบบและรายละเอยดในการบนทกรายงานแตกตางกน แบงไดตามประเภทของแหลงความร เชา หนงสอ บทความในหนงสอ วารสาร จลาสาร หนงสอพมพ ปรญญานพนธหรอวทยานพนธ เอกสารอดส าเนา โสตทศนวสดและการสมภาษณ เปนตน
2. รปแบบการเขยน การเวนระยะ และเครองหมาย ใหใชตามแบบแผนอยางเครงครดและเปนระบบเดยวกน รปแบบการเขยนมหลายรปแบบในทนกลาวถงรปแบบของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครรนทรวโรฒ พ.ศ. 2530
3. การยอหนา ในรายการบรรณานกรมแตละรายชอ ใหเรมลงรายการแรกชดขอบซาย ถาบรรทดแรกไมพอใหขนบรรทดตอๆไป โดยยอหนาเขามา 7 ระยะ ใหอกษรตวแรกตรงกบอกษรตวท 8 ของบรรทดบน รายชอตอๆไปใหขนบรรทดใหมชดขอบซายเสมอไป
4. ค าวาบรรณานกรมใหเขยนหรอพมพตรงกลางหนา ไมตองขดเสนใต
5. บรรณานกรมตองเรยงอกษรแตละรายการ โดยไมตองใชเลขล าดบรายการถาในบรรณานกรมหนงหนงสอตางประเทศอยในรายงานการวจยภาษาไทย ถาเปนรายการการวจยภาษาองกฤษกใหเรยงหนงสอภาษาไทยตามล าดบตวอกษร ตอจากชดหนงสอภาษาองกฤษ
6. สงพมพทพมพครงแรก ไมตองลงครงทพมพ
7. สงพมพทมผแตงมากกวาหนงคน ใหใชชอผแตงทปรากฏอยบนปกคนแรกลงกอน กรณทมผแตงสองคนใหใชค าวา “และ” ในภาษาไทย หรอ “and” ในภาษาองกฤษคนระหวางชอผแตงทสอง กรณผแตงมากกวาสามคนใหลงชอผแตงคนแกแรกตามดวย “และ” คนอนๆ “ ในภาษาไทย หรอ “and others” ในภาษาองกฤษ
8. ถาผแตงในนามแฝง และสามารถตรวจหานามจรงได ใหในนามจรงเปนชอผแตงและบอกนามแฝงไวหลงชอเรอง น าดวยค าวา “โดย” ในภาษาไทยหรอ “by” ในภาษาองกฤษ แตถาไมทราบนามจรงกใหใชชอนามแฝงเปนชอผแตงได และใหวงเลบ “(นามแฝง)” ในภาษาไทย หรอ “(Pseud)” ในภาษาองกฤษไวหลงชอ
9. ถาสงพมพนนไมแสดงไววา ใครเปนผแตง แตเปนททราบดวาผแตงเปนใคร ใหลงชอผแตงนนดวย โดยลงไวในวงเลบใหญ
10. สงพมพทไมปรากฏส านกพมพหรอผจดพมพหรอโรงพมพ ใหใชความวา ม.ป.ท. 11. ปทพมพ ถาไมมปรากฏใหใชค าวา ม.ป.ป. ในภาษาไทยและภาษาองกฤษ “n.d” ในภาษาองกฤษ
บทท 12 การเขยนรายงานการวจยและการประเมนผลการวจย
326
12. หนงสอแปล ใหใสชอผแตงกอน สวนชอผแปลใหลงไวหลงชอเรอง และระบชอเรองเปนภาษาเดมดวย (ถาม) 13. สงพมพทใชอางองควรเปนสงพมพครงลาสด และระบครงทพมพใหชดเจน ถาจ าเปนตองใชสงพมพทเกาแกกวาดวย เพอประโยชนในการเปรยบเทยบ ใหท าบรรณานกรมแยกแตละเลม โดยจดเลมทพมพครงลาสดไวกอน
14. สงพมพทจดท าขนในนามของหนวยงานตางๆ เชน กระทรวง ทบวง กรม องคการ สถาบน สมาคม ใหลงชอหนวยงานนนๆ ในต าแหนงผแตง โดยลงชอวสามานยนามของหนวยงานกอน คนดวยจดภาค ตามดวยค าบอกลกษณะของหนวยงาน ถาสงพมพออกในนามของกระทรวง หรอเนอหาเกยวของกบหนวยงานในกระทวง ใหลงชอกระทรวงเปนผแตง ถาสงพมพระบเปนผลงานของหนวยงานยอย ใหระบชอหนวยงานนนไวเปนผจดพมพ
15. รายการผ เฉพาะคนแรกของบรรณานกรมแตละรายงาน หากเปนชอชาวตางประเทศทนยมเรยนนามสกล กจะสลบเอานามสกลขนหนาใหจลภาคคน แลวจงใสชอตน และชอกลาง (ถาม) ในท านองเดยวกน ผแตงคนแรกทมบรรดาศกด ราชศกด กจะสลบเอาชอจรงขนหนาเสมอ แลวใชจลภาคตามหลงดวย บรรดาศกด ราชศกด 16. การเขยนบรรณานกรมของสงพมพ มรายการทจะน ามาลง รปแบบการเขยน การเวนระยะ และเครองหมายเปนดงน
รปแบบบรรณานกรมหนงสอภาษาไทย
ชอ ชอสกล. ชอหนงสอ. ครงทพมพ.เมองทพมพ : ส านกพมพ. ปทพมพ. รปแบบบรรณานกรมหนงสอภาษาองกฤษ
ชอสกล. ชอแรก ชอกลาง ชอหนงสอ. ครงทพมพ. เมองทพมพ : ส านกพมพ. ปทพมพ. ตวอยางวธเขยนบรรณานกรมประเภทตางๆ
1. ผแตงคนเดยว
สภางค จนทวานช, 2531.วธการวจยเชงคณภาพ.กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย,
Best, Joohn W. 1970. RSserch in Education. 2nd
ed. New York : Prentice-Hall,
2.ผแตง 2 คน
บญชม ศรสะอาด และนภา ศรไพโรจน. รปแบบการสอนวธการทางสถตส าหรบการวจยทม ประสทธภาพ.มหาสารคาม : โครงการสถาบนวจยและพฒนาการเรยนการสอน มหาวทยาลย ศรนครทรวโรม มหาสารคาม,2531.
การวจยทางการศกษา
327
Sergiovanni thomas J. and Fred U. Carver.The New School Exccutive : a Theory of
Administrtion. 2nd
ed. New York : Harper & Roe,1984.
3. ผแตง 3 คน
บญชม ศรสะอาด ,นภา ศรไพโรจน และนชวนา ทองกว. การวดและประเมนผลการศกษา. มหาสารคาม : ปรดาการพมพ,2528.
Ceross, Trima H. Elizabeth Welbert Crandall and Marjoric M. Knoll. Management of Modern
Families.3rd ed. New York : Appleton Countury-crofts,1973.
4. ผแตงมากกวา 3 คน
พลประเสรฐ ฤทธรกษา และคนอนๆ. กฏหมายนาร. กรงเทพฯ : โรงพมพศรสมบตการพมพ
,ม.ป.ป. Runt.D.M. and others. Biotechnology in New Zealand. Wellington : Zealand Department of
Scientific Research,1983.
5. ผแตงทใชนามแฝงหรอทราบนามจรง
ประยร อลชาฏะ. สงคมไทยกบจตรกรรมฝาผนง. โดย น. ณ ปากน า (นามแฝง)กรงเทพ ฯ : สถาบน
ไทยคดศกษา มหาวทยาลยธรรมศาสตร,2525. 6. ผแตงทใชนามแฝงหรอไมทราบนามจรง
มาน า (นามแฝง).เลยงปลาทะเล. กรงเทพฯ : กราฟฟคอารต. 2522. 7. ผแตงทเปนหนวยงาน
สามญศกษา. กรม.คมอบรหารโสตทศนศกษา.กรงเทพฯ : หนวยศกษานเทศก กรมสามญศกษา,
2523.
8. หนงสอแปล
บารบารด.ครสเตยนม นอรธโคท ปารคนสน และเอนม เค รสคอมม. คมอดแลสขภาพดวยตนเอง. แปลจาก All About Good Health โดย ธระ ศรอาชาวฒนา. พมพครงท 2. กรงทพฯ : ซเอดยเคชน, 2528.
ไพค , ดกลาส.เวยดกง แปลโดย ฉลวย พชยศรทต. กรงเทพฯ : กาวหนา , 2511. 9.ปรญญานพนธ
บทท 12 การเขยนรายงานการวจยและการประเมนผลการวจย
328
สมสนท กองสาสนะ.ศกษาความตองการ นเทศการสอนของครภาษาไทย ระดบมธยมศกษาในเขต
การศกษา 9. ปรญญานพนธ การศกษามหาบณฑต. มหาสารคาม : มหาวทยาลยศรนครน
ทรวโรฒ มหาสารคาม,2529.
10. หนงสอรวมบทความหรอรวมเรองซงอางเฉพาะตอนใดตอนหนง
สรทอง ศรสะอาด. “บทบาทของบรรณารกษหองสมดโรงเรยน ใน ชาวบรรรณ’30”.หนา 54 – 66 . มหาสารคาม: ภาควชาบรรณารกษศาสตร คณะมนษยศาสตร และส านกวทยบรการ
มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.2531. จลสาร มรปแบบวธเขยนเชนเดยวกบหนงสอ
รปแบบและวธเขยนบรรณานกรมสงพมพอนๆ
1. บทความจากวารสาร
ชอผเขยนบทความ “ชอบทความ.”ชอวารสาร.ปทหรอเลมท (ฉบบท): หนาทตพมพบทความ : เดอน,ป พ.ศ.
ตวอยางเชน
แมนมาส ชวลต. “หองสมดดรงเรยนยคใหม.”มตรคร.25(16); 26-28 ; สงหาคม,2526.
2. บทความ ขาว จากหนงสอพมพ
ประยร จรรยาวงษ “ขบวนการแกจน ; กฎหมายทควรแก แตไมวางแก.” ไทยรฐ.ตลาคม 2531. หนา 15.
เกรยงไกร ไทยออน. “ของดทเมองจนทบร.” เดลนวส. 15 กรกฏาคม 2531.หนาพเศษ. Hill Beverley. “Outbook People : First to Thai Silk Fashions to France.”Bangkok Post. March
19,1987.
“Thai-Lao Border Trade to Increase.”The Nations.March 17.1987.P.17.
3. จดหมายเหต
ศลปากร, กรม. เอกสารรชกาลท 5 ม. 59/3. ราชกาลในเมองลาวพวน.31 สงหาคม ร.ศ. 109. 4. ค าสง
ศกษาธการ,กระทรวง. ค าสงท ศธ. 030303/1462 เรอง เปดสอนวชาบรรณารกษศาสตรเปนวชาเอก
ในระดบประกาศนยบตรวชาการศกษาขนสง. ลงวนท 9 กนยายน 2515. 5. ประกาศ
ศรนครนทรวโรฒ,มหาวทยาลย.ประกาศมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เรอง ก าหนดเกยวกบการ
เรยนการสอนประจ าปการศกษา 2530-2531. ลงวนท 13 กมภาพนธ 2530.
การวจยทางการศกษา
329
6. เอกสารประกอบการสอน
สมบรณ พรรณนาภาพ.สรปค าบรรยายวชาศกษา 171 การศกษาไทย. คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร,ม.ป.ป. อดส าเนา.
7. กฎหมาย
“ประกาศกระทรวงการคลงเรองการกเงนจากรฐบาทเบลเยยม.”ราชกจจานเบกษา, เลม 98 ตอนท 193. หนา 3. 21 พฤศจกายน 2524.
8. แผนปลว
ศรนครนทรวโรฒ, มหาวทยาลย. พธพระราชทานปรญญาบตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
14-15 สงหาคม 2528. มหดล, มหาวทยาลย. นทรรศการ สสนตภาพ. สถาบนวจยภาษาและวฒนาธรรมเพอพฒนาชนบท
มหาวทยาลยมหดล,2530.
รปแบบและวธเขยนบรรณานกรมจากแหลงความรอนๆ
1. จากการสมภาษณ
ก เปนผใหสมภาษณ, ข เปนผสมภาษณ, ท....(ระบสถานททใหสมภาษณ) เมอ....(ระบวนเดอนปทสมภาษณ).
ตวอยาง
ศรสมย ปญจนะ เปนผใหสมภาษณ,ศภชย เขยวทอง เปนผสมภาษณ,ทโรงเรยนสตรราชนทศ อ าเภอเมอง จงหวดอดรธาน เมอวนท 10 สงหาคม พ.ศ. 2544.
2. รายการวทยหรอโทรทศน
ผพด. “ชอเรองเฉพาะตอน.”ชอรายการ.สถานทออกอากาศ. วน เดอน ป ทออกอากาศ. เวลาท
ออกอากาศ.(ถารายการนนไมปรากฏผพดเปนหลก ใหเอาชอเรองเฉพาะตอนขนกอน และถาไมมชอเรองเฉพาะตอนกใหเอาชอเรองรายการขนกอน)
ตวอยาง
บญถน คดไร, อาทตยสวสด, สถานวทยทหารอากาศมหาสารคาม.23 ตลาคม 2544,
เวลา 6.00-6.30 น. “หนงใหญเทดคาครงท 1.”อยอยางไทย. สถานโทรทศนส ชอง 9 อ.ส.ม.ท. 10 พฤศจกายน 2530. 18-52.19.22 น.
บทท 12 การเขยนรายงานการวจยและการประเมนผลการวจย
330
3.วสดอางองถายยอสวน
ใหเขยนบรรณานกรมตามแบบเดมของวสดนนๆ แตบอกไวทายรายการในภาษาไทยวาไมโครฟมฟ หรอไมโครฟช ในภาษาองกฤษ microfilm หรอ microfiche
ตวอยาง
“นทานโบราณวาดวยราชสหกบชาง”ดรโณวาท.1 : 48 – 52 : กรกฎาคม 2417.ไมโครฟลม. 4.วสดประเภทภาพยนตร ภาพเลอน ภาพนง และเทปโทรทศน
ชอเรอง.(ประเภทของวสด).สถานทผลต : ผผลตหรอผจดท า, ปทผลตหรอจดท า. ตวอยาง
เทคนคการภายภาพ.(ภาพเลอน).กรงเทพฯ : ภาควชาเทคโนโลยทางการศกษา มหาวทยาลยศร
นครนทรวโรม ประสานมตร, ม.ป.ป. 5. วสดประเภทวสดแถบบนทกเสยงและแผนเสยง
ชอผบรรยายหรอผพดหรอผขบรอง.ชอเรอง.(ประเภทของวสด).สถานทผลต : ผผลตหรอผจด,
ปทผลต. ตวอยาง
กระจาง พนธมนาวน,ปญหาเกยวกบคนในการพฒนาทางการเกษตร.(เทปคาสเสด).กรงเทพฯ : ส านก
หอสมดกลาง มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, 2525. 6. วสดประเภทแผนท
ชอเรอง.(แผนท) สถานทผลต : บรษทหรอองคกรทจดท า, ปทผลต. ตวอยาง
แผนทกรงเทพมหานคร.(แผนท).กรงเทพฯ : ธนาคารกรงไทย,2523
7.เอกสารอเลกทรอนกสจากระบบอนเตอรเนต
ชอผแตง. “ชอเอกสาร.”ชอสมบรณของงาน. วน เดอน ป ทเผยแพร.<URL.>วน เดอน ป ทสบคน. ตวอยาง
Smith, Charles A. National Extension Modle of Crirtical Parential Practice 1994.
<gopher : //tinman mes. Umn.edu : 4242-11/other/NEM_Parent>May 28,2001.
4. ภาคผนวก สวนนเปนสวนทใหรายละเอยดของการวเคราะหขอมล สตรตางๆ ทใชในการวเคราะหขอมล รายละเอยดของการวเคราะหขอมล สวนภาคผนวกนอาจจะไมมกไดขนอยกบ
การวจยทางการศกษา
331
ความเหมาะสมของงานวจยแตละเรอง ซงในสวนของภาคผนวกนอาจจะประกอบดวยภาคผนวกยอยๆ หลายสวนได การเรมภาคผนวกยอยทกครงใหขนหนาใหม
การเขยนรายงานการวจยลงในวารสารทางวชาการ
รายงานการวจยทลงในวารสาร นนมรปแบบตางๆ กน ผวจยควรจะศกษารปแบบเขยนวารสารแตละเลม รปแบบการเขยนรายงานการวจยทเปนทนยมใชกนอยางมากในวงการศกษา คอ รปแบบการเขยนของ American Psychological Association (APA) ซงประกอบดวยสวนตางๆ ดงน
สมบต ทายเรอ, 2552: 212-213) 1. ชอเรอง หรอชอของงานวจย
2. ชอผวจย
3. บทคดยอ ซงประกอบดวย วตถประสงคของการวจย วธการวจย และผลทได
อยางคราวๆ
4. สวนเนอหา สวนเนอหาของรายงาน จะประกอบดวย
4.1 ตวรายงาน (The main body) (บญชม ศรสะอาด, 2545: 231)
ตวรายงานโดยทวไปแบงออกเปน 5 บท คอ 4.2 บทท 1 บทน า (Introduction) หรอปญหาของการวจย สวนนจะชใหเหนถงความจ าเปนในการวจย กลาวคอ การวจยเรองนส าคญอยางไร จะชวยเสรมสรางหรอสงผลเชนไร เชน จะชวยแกปญหาในการปฏบตงาน ชวยแกปญหาการเรยน หรอชวยใหเกดความกระจางในแนวความคดทโตแยงกนอย เปนตน ในบทน าประกอบดวย 3 มหลง จดมงหมายในการวจย ความส าคญของการวจย ขอบเขตของการวจย สมมตฐานในการวจย นยามศพทเฉพาะ ขอตกลงเบองตน ซงไดกลาวถงรายละเอยดของเรองเหลานแลว ในบทท 2 วาดวยการก าหนดปญหาในการวจย
4.3 บทท 2 ทฤษฎและผลการวจยทเกยวของ (Related Literature) หรอทเรยกวาเอกสารทเกยวของกบการวจย หรอวรรณคดทเกยวของ ในรายงานการวจยบางเรองเขยนสวนนรวมไวในภมหลงหรอบทน า ไมแยกออกตางหาก ในบทนจะกลาวถงทฤษฎทเกยวของกบงานวจยและผลการวจยกบคนอนๆ ทไดท าไปแลวในเรองเดยวกนหรอเกยวของกน การเขยนรายงานในบทนไมใชการน าเอาทฤษฎและผลการวจยทเกยวของมาเขยนเรยงตามล าดบตอๆ กนไปใหครบถวน แตผวจยจะตองจดระบบหรอวางโครงเรองเลอกสรรเอาเนอหาสาระทจ าเปนมาเขยนตามโครงเรอง ควรเขยนในลกษณะทแสดงใหเหนวาการวจยนนพฒนามาจากทฤษฎ และผลการวจยทผานมาเชน
บทท 12 การเขยนรายงานการวจยและการประเมนผลการวจย
332
ไรอาจชถงขอผดพลาดในการวจยทผานมา ขอสรปจากการผลการวจยตางๆ ทเกยวของ ฯลฯ รายละเอยดของเรองนไดกลาวไวในบทท 3 วาดวยเอกสารทเกยวของกบการวจย
4.4 บทท 3 วธวจย (หรอวธด าเนนการศกษาคนควา) ในสวนนจะชวยใหผอานทราบรายละเอยดในวธด าเนนการวจย โดยทวไปควรมหวขอส าคญดงน
4.4.1 ประชากรทท าการศกษา ระบถงประชากรทท าการศกษาวา เปนประชากรกลมใด อยทไหน มจ านวนเทาใด หรอประมาณเทาใด
4.4.2 การเลอกกลมตวอยาง กลาวถงจ านวนกลมตวอยาง วธเลอกกลมตวอยางเพอเปนตวแทนของประชากร กรณทศกษาตวแปรอสระควรแจงขอมลกลมตวอยางออกตามตวแปรเหลานนใหชดเจน เชน จ าแนกตามเพศ ระดบชน หลกสตร โรงเรยน ขนาดโรงเรยน ฯลฯ
4.4.3 ตวแปรทศกษา กลาวถงตวแปรอสระ ตวแปรตาม กรณทมการควบคมตวแปรกระบไวใหชดเจน
4.4.4 เครองมอทใชในการวจย กรณทเปนเครองมอทใชในการทดลอง หรอทพฒนาขน เชน บทเรยนโปรแกรม บทเรยนโมดล สอการเรยนการสอนอนๆ ใหกลาวถงลกษณะของเครองมอ เชน เนอหาสาระ สวนประกอบ วธใช กระบวนการสราง กรณทเปนเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล เชน แบบทดสอบ แบบสอบถาม แบบวดตางๆ ถาเปนเครองมอทสรางมาตรฐานไวแลว ผวจยยมมาใช กกลาวถงลกษณะ จ านวนขอ คณภาพตางๆ เชน ความเชอมน ความเทยงตรง ถาผวจยสรางขนเอง นอกจากจะกลาวถงลกษณะของเครองมอพรอมตวอยาง จ านวนขอ คณภาพตางๆ ทงทางดานความเชอมน ความเทยงตรง อ านาจจ าแนก ระดบความยากแลว ยงกลาวถงวธการสราง ขนตอนในการพฒนาเครองมอดงกลาวดวย ตวอยางของรายงานเครองมอทใชในการรวบรวมขอมล 4.4.5 การรวบรวมขอมล กลาวถงกระบวนการในการรวบรวมขอมล เชน ชวงเวลาในการไปทดสอบหรอสมภาษณ หรอสงเกตกลมตวอยาง การตรวจใหคะแนนแบบวดตางๆ ในการวจยเชงทดลองจะกลาวถงข นตอนในการด า เนนการทดลองต งแตตนจนจบกระบวนการ
4.4.5 รปแบบของการวจย ในการวจยบางเรองผวจยควรกลาวถงรปแบบในการวจยเพอใหผอานเขาใจไดชดเจนยงขน 4.4.6 การวเคราะหขอมล กลาวถงวธการทางสถตทใชในการวเคราะหขอมลซงอาจจะเปนสถตพรรณนาหรออางองหรอทงสองอยาง
การวจยทางการศกษา
333
4.5 บทท 4 ผลการวจย กลาวถงผลการศกษาคนควาหรอผลการวจย ในการเขยนสวนนถามจดมงหมายและสมมตฐานหลายขอเทจจรงจะเขยนรายงานไปตามล าดบ บางครงจะแสดงตาราง แผนภมหรอภาพประกอบ เพอชวยใหผอานไดเขาใจไดรวดเรวและถกตอง 4.6 บทท 5 สรปผลการวจย อภปราย และขอเสนอแนะ ในสวนสรปผลการวจยจะกลาวถงการวจยทงหมดอยางยอๆ เพอผอานจะไดศกษาโดยใชเวลาไมมากนก ซงประกอบดวยความมงหมายในการวจย วธด าเนนการวจย และผลการวจย
ส าหรบการอภปรายผลการวจยนน ผวจยจะแปลความผลการวจย โดยใช
การสงเคราะหความรหลายๆ ดาน ควรกลาวถงผลการวจยทส าคญๆ ผลการวจยนนเปนไปตามสมมตฐานหรอไม เชอมโยงถงทฤษฎทเปนพนฐาน กลาวถงผลการวจยของคนอนๆ ในปญหาเดยวกนโดยการวเคราะหถงความสอดคลองกนหรอความแตกตางกนกรณไมสอดคลองกบสมมตฐานใหเหตผลวาท าไมจงเกดผลดงกลาว ในสวนของการอภปรายนอาจกลาวถงจดบกพรองตางๆ ทเกดขนดวย
ในสวนทเปนขอเสนอแนะ อาจเสนอแนะเกยวกบการน าผลการวจยไปปฏบตหรอใชประโยชนหรอเสนอแนะเพอการวจยตอไป
4.7 เอกสารอางอง เอกสารอางองทกชนทอางถงในสวนของเนอหาตองปรากฏอยในเอกสารอางอง
4.8 ภาคผนวก เปนสวนทใหรายละเอยดเพมเตม จะมหรอไมมกไดแลวแตความจ าเปน หรอความเหมาะสมของงานวจยแตละเรอง
การประเมนผลการวจย
ในกระบวนการของการด าเนนงานวจย ผวจยจะตองศกษาทฤษฎและผลการวจยทเกยวของเพอทจะใหน าแนวคด วธการและผลการวจยนนมาใชประโยชนตอการด าเนนงานวจย งานวจยทจะน ามาเปนประโยชนไดดงกลาว ควรเปนงานทมคณภาพเปนทนาเชอถอได ซงจะทราบไดจาก
การประเมนผลงานวจยนน การประเมนผลการวจย ควรพจารณาทง 2 มต คอ พจารณาในดานคณคาและดานคณภาพ ( สมบต ทายเรอค า, 2552: 213; สรวาท ทองบ, 2550: 195-200) 1. ดานคณคา เปนการพจารณาเกยวกบประโยชนหรอความส าคญของงานวจยนน ซงมเกณฑพจารณาหลายเกณฑ เชน ชวยแกปญหาทประสบอย (โดยเฉพาะปญหาเรงดวน ปญหาส าคญ) ไดพฒนาสงใหมขนมา เปนประโยชนตองานวชาการ เชน ทดสอบทฤษฎ สรางสตรใหม
บทท 12 การเขยนรายงานการวจยและการประเมนผลการวจย
334
2. ดานคณภาพ เปนการพจารณาถงความถกตอง เหมาะสมตามหลกการของการวจยทดมเกณฑพจารณาดงน
2.1 ชอเรองทวจย ชอเรองชใหเหนถงขอบขายปญหาอยางชดเจน รดกมไมใชค าฟมเฟอย
2.2 ความเปนมาของปญหา
2.2.1 กลาวถงปญหาอยางชดเจน ชใหเหนความส าคญของปญหาทวจยนน คอ มเหตผลทท าการวจยชดเจน และเหตผลทท าการวจยกเปนเหตผลทส าคญ
2.2.2 กลาวถงองคประกอบตางๆ ทมในปญหา ความสมพนธระหวางกน
ขององคประกอบเหลานนและเกยวของกบปญหา
2.2.3dมหลกเหตผลทหนกแนน เพยงพอในการเลอกตวแปร หรอองคประกอบ
ทจะศกษาและแสดงถงความสมพนธกบปญหาทวจย
2.2.4dชถงความสมพนธระหวางขอเทจจรงทเกยวมโนภาพ (Concept) ทอยเบองหลงปญหาอยางเปนระบบไปตามล าดบ
2.2.5 แยกประเดนปญหาทชดเจนโดยใชหวขอหรอการยอหนา (Paragraph) ทเหมาะสม
2.2.6 ใชขอความทรดกม ไมคลมเครอ
2.3 การก าหนดขอบเขตของปญหาการวจย ก าหนดขอบเขตของปญหาการวจยอยางชดเจน
2.4 นามศพทเฉพาะ
2.4.1 ใหนยามตวแปรและศพทเฉพาะทส าคญอยางชดเจน โดยเขยนใหเปน
เชงปฏบตการค าศพททไมจ าเปนกไมตองใหนยาม
2.4.2 ในรายงานการวจย ใชค าศพทเฉพาะและมโนภาพ (Concept) ตรงตามทไดนยามไว
2.5 สมมตฐาน
2.5.1 สมมตฐานสรางจากหลกของเหตผล และผลงานการวจยทเกยวของ
2.5.2 สมมตฐานทสอดคลองกบขอความททราบกนด หรอสอดคลองกบทฤษฎทเปนทยอมรบ
2.5.3 สมมตฐานทสรางขนมความชดเจน สามารถทดสอบได
2.5.4 สมมตฐานสอดคลองกบจดมงหมาย
การวจยทางการศกษา
335
2.6 ขอตกลงเบองตนมขอตกลงเบองตน (Assumption) หรอสจพจนในปญหาทศกษาเกยวกบการวด การเปนตวแทนของกลมตวอยาง ความสอดคลองและความเหมาะสมใน
การใชสถตทดสอบ
2.7 ทฤษฎและการวจยทเกยวของ
2.7.1 การอางถงทฤษฎและการวจยทเกยวของในปญหาการวจย การออกแบบ
การวจย กระบวนการในการวจย สรปและอภปรายผลอยางเพยงพอ และตรงกบเรอง
2.7.2 กลาวถงพฒนาการของหลกเหตผล หรอทฤษฎทเปนกรอบ (Theoretical
Framework) จากผลการวจยในเอกสารทเกยวของกบการวจยอางองมายงปญหาทวจย
2.7.3 การจดล าดบเรองเปนไปอยางเหมาะสม
2.7.4 การกลาวอางแหลงอางองใด จะตองปรากฏแหลงอางองในบรรณานกรม
และบรรณานกรมจะตองไมมแหลงอางองทไมระบในรายงานการวจย
2.8 วธด าเนนการวจย
2.8.1 ก าหนดหลกเหตผล โครงสราง และวธการศกษาทรอบคอบรดกม
2.8.2 กลาวถงประชากรและกลมตวอยางโดยชดเจน
2.8.3 กลาวถงวธการในการเลอกกลมตวอยาง และรายละเอยดของกลมตวอยาง
โดยชดเจน วธการเลอกกลมตวอยางมความเหมาะสม
2.8.4 เครองมอทใชในการรวบรวมขอมลเปนมาตรฐาน มความตรง (Validity) มความตรง (Reliability) สง มวธการตรวจใหคะแนนเปนมาตรฐาน (กรณทเปนแบบตรวจใหคะแนน) สามารถรวบรวมขอมลทจ าเปนในการศกษาไดอยางครบถวน ขอมลทรวบรวมม
ความเชอถอได
2.8.5 กรณทใชสถตทดสอบ ไมฝาฝนขอตกลงเบองตนของการใชสถตนน
2.8.6 รายงานกระบวนการด าเนนการวจยไวอยางละเอยดชดเจน
2.9 การวเคราะหขอมล
2.9.1 ท าการวเคราะหขอมลอยางเปนปรนย ปราศจากอคต
2.9.2 กรณใชสถตวเคราะหขอมล สถตทใชจะตองสอดคลองกบสมมตฐานในการวจย และสมมตฐานหลก (Null Hypothesis) 2.9.3 วธการทางสถตทใชในการวจยมความเหมาะสม
2.9.4 การวเคราะหขอมลกระท าไดถกตอง
2.10 ผลการวจย
2.10.1 เสนออยางเปนปรนยมากกวาอตนย
บทท 12 การเขยนรายงานการวจยและการประเมนผลการวจย
336
2.10.2 แปลผลจากการวเคราะหขอมลอยางถกตอง ไมอางสรปเกนขอมลหรอใชขอความทครอบคลมกวางเกนไปจากขอมลทมอย 2.11 การสรปผลการวจย
2.11.1 กลาวถงปญหา วธการศกษา ผลการศกษา โดยใชขอความทกระชบกนความโดยไมกลาวถงสงทไมเกยวของอนๆ
2.11.2 สรปผลการศกษาภายในขอบเขต และระดบของการอางองเหตผลตามขอมลและผลการวเคราะห
2.11.3 สรปผลการศกษาไดเหมาะสม ไมมความล าเอยงหรอคตสวนตวเจอปน ผวจยคนอนสามารถเขาใจและศกษาเพอตรวจสอบตอไปได
2.12 การอภปรายผลและขอเสนอแนะ
2.12.1 อภปรายผลทไดจากการวเคราะหขอมลสมเหตสมผล นาเชอถอได
2.12.2 แสดงใหเหนถงความสมพนธของผลการศกษากบผลการวจยทแลวมา
อยางชดเจน
2.12.3 อภปรายจดออนของขอมล วธวเคราะห องคประกอบทไมไดควบคม ทมอทธพลตอผลการศกษา
2.12.4 กลาวถงขอบเขต ขอควรระวงในผลการศกษา (ความขดแยง ความ
ไมคงเสนคงวา หรอสงทจะน าไปสความเขาใจผดในผลการศกษา) 2.12.5 อภปรายความส าคญของผลการศกษา
2.12.6 กลาวถงความจ าเปนส าหรบการวจยเพมเตม
2.12.7 มการเสนอแนะเกยวกบการน าผลวจยไปใช เมอผลวจยสอดคลองกบ
จดมงหมายทระบไวในจดมงหมายของการศกษา
2.12.8 มการเสนอแนะส าหรบการวจยเพมเตม ทสมเหตสมผล กวางขวางและ
ปฏบตได
2.13 การอางอง
2.13.1 ใชแบบแผนการอางองทเหมาะสม และเปนแบบเดยวโดยตลอด
2.13.2 อางองไดตรงตามความเปนจรง และมความสมบรณ
2.13.3 ไมใชภาษาแสลง ภาษาพด แตละประโยคมความหมายชดเจน ถกหลกไวยากรณ
การวจยทางการศกษา
337
ค าถามเพอใชในการตรวจสอบความเขาใจในรายงานการวจยเพอประเมนเบองตน (สรวาท ทองบ, 2550: 195-205) ชอหวขอปญหาพจารณาจากสงตอไปน
1. ชอหวขอปญหามความชดเจนและรดกมเพยงใด
2. บงบอกขอบเขตของการวจย ครอบคลมไมเกนเลยเรองทท าวจย
3. ชอหวขอปญหาท าใหทราบระเบยบวธของการวจย หรอแนวทางการวจยหรอไม 4. ชอหวขอปญหาสามารถหาค าตอบได มความส าคญเพยงใด จะเปนประโยชนกบใครท
ไหนอยางไร และสามารถหาค าตอบไดดวยวธการวจยไดหรอไม สวนหนาของรายงาน
พจารณาจากสงตอไปน
1. การน าเสนอสวนหนามครบเทาทจ าเปนหรอไม 2. เนอหาและการใชถอยค าภาษาในแตละรายการในขอ 1 มความเหมาะสมเพยงใด
3. หวขอทปรากฏในสารบญ รายการตาราง และรายการภาพ เรยงล าดบสอดคลองกนหรอไม และตรงตามเลขหนาทระบไวหรอไม
4. รปแบบการน าเสนอสวนหนาถกตองตามทสถาบนก าหนดหรอไม ภมหลงของปญหา
พจารณาจากสงตอไปน
1. ไดมเสนอความส าคญของประเดนปญหาทจะท าการวจยเพยงใด โดยเฉพาะตอชมชน สงคม และประเทศชาต
2. ไดชใหเหนวาสภาพทชมชน สงคม และประเทศชาตตองการนนเปนอยางไร และสภาพทเปนอยแตกตางจากทคาดหวงหรอตองการเพยงใด
3. ไดชใหเหนปญหาทศกษานน เกดขน เพราะเหตใด และกอใหเกดประโยชนอยางไรหรอไม
4. ไดเสนอใหทราบวาสงทเปนปญหานนเกดขนตามสภาวะหรอสภาพทเปนจรงในปจจบนอยางไรหรอไม
5. ไดเสนอใหทราบวา การศกษาปญหานนมงศกษาหรอมงแกปญหาในประเดนใดชดเจนเพยงใด
6. ไดเสนอใหทราบวา การศกษาตวแปรของปญหานน ๆ อาศยทฤษฎหรอหลกการใด ๆ หรอไม
บทท 12 การเขยนรายงานการวจยและการประเมนผลการวจย
338
7. การบรรยายรายละเอยดของปญหาไดเสนอไวอยางมระบบตามความสมพนธของสงทเกยวของตามล าดบดเพยงใด
ขอบเขตและความส าคญของการวจย
พจารณาจากสงตอไปน
1. ปญหานนมขอบเขตเพยงพอทจะพจารณาตวแปรตาง ๆ ไดอยางถกตองและ ทวถงเพยงใด
2. ปญหานนระบขอบเขตไวชดเจนเพยงใด
3. ปญหานนมคณคาและมประเดนทส าคญเพยงพอทจะสนองความตองการของสถาบนและสงคมเพยงใด
4. ปญหานนมคณคาในดานทฤษฏและดานปฏบตมากนอยเพยงใด
5. ปญหานนสามารถน าไปปรบปรง แกไข หรอตรวจสอบเนอหา และวธการไดดเพยงใด
นยามศพทเฉพาะ
พจารณาสงตอไปน
1. ตวแปร และค าศพทอน ๆ ไดนยามไวชดเจนเพยงใด
2. ตวแปรทตองใหนยามในรปนยามเชงปฏบตการ ไดนยามไวอยางถกตองและสอดคลองกบนยามตามทฤษฎเพยงใด
3. ค านยามทใหมเหตผล และหลกฐานอางองทเชอถอไดหรอไม 4. การใชค านยามศพทเฉพาะในรายงานการวจยคงเสนคงวาเพยงใด
5. การใหค านยามศพทเฉพาะไดระบไวตอนตนของรายงานหรอไม ขอตกลงเบองตน
พจารณาจากสงตอไปน
1. ขอตกลงเบองตนของปญหาทศกษามลกษณะเฉพาะเหมาะสมเพยงใด
2. ขอความในขอตกลงและค าอธบายทางทฤษฎมลกษณะเปนเหตเปนผลเกยวกบเรองทศกษาเพยงใด
3. ขอตกลงไดระบไวอยางถกตอง และมครบถวนตามทควรจะมหรอไม การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
พจารณาจากสงตอไปน
1. ไดเสนอทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบตวแปรทตองการศกษาไดครบถวนหรอไม 2. การน าเสนองานวจยทเกยวของไดน าเสนอเกยวกบวธการวจย การสมกลมตวอยางการ
ตงสมมตฐานการวเคราะหขอมล และการสรปผล รดกม และชดเจนเพยงใด
การวจยทางการศกษา
339
3. งานวจยตาง ๆ ทน ามากลาวนนไดมการประเมนตรวจสอบความถกตองเกยวกบกลมตวอยาง วธการศกษา และการสรปผลหรอไม
4. การน าเสนอเอกสารและงานวจยทเกยวของไดเสนอในลกษณะน าทฤษฎหรอขอมล
ตาง ๆ และผลงานวจยทเกยวของมาเชอมโยงกบปญหาเพอใหผอานมองเหนความสมพนธหรอไม 5. การน าเสนอเอกสารและงานวจยทเกยวของไดเสนอในลกษณะของการจดหมวดหม
ความเกยวของใหเหนถงความขดแยงและความสอดคลองโดยมตวแปรทศกษาเปนหลกหรอไม สมมตฐานการวจย
พจารณาจากสงตอไปน
1. สมมตฐานเหลานนสามารถอธบายหรอตอบค าถามตอปญหาทวจยไดครบถวนหรอไม และอยในรปแบบทจะลงสรปวาจะสนบสนนหรอคดคานไดหรอไม
2. สมมตฐานเหลานนสอดคลองกบทฤษฎ หลกการและขอเทจจรง สมเหตสมผลและสอดคลองกบสภาพจรงเพยงใด
3. สมมตฐานเหลานนสามารถท าการทดสอบไดหรอไม วธการวจย
เนองจากการวจยแตละประเภท มลกษณะวธการวจยทเปนแบบเฉพาะตว ดงนน ในการประเมนงานวจยแตละประเภทจงมความแตกตางกน การประเมนจงควรพจารณาแยกจากกนเพอใหผลการประเมนมความถกตองยงขน การประเมนงานวจยแตละประเภท มรายละเอยดดงน
1. การประเมนงานวจยเชงประวตศาสตร พจารณาจากสงตอไปน
1.1 ขอมลทน ามาเปนหลกฐานในการสรปผลดงน ไดมาจากแหลงปฐมภมหรอไม ถาไดมาจากแหลงทตยภมแลว ขอมลทไดมความเทยงตรงและเชอถอไดเพยงใดมการตรวจสอบหรอไม
1.2 มการกลาวถงพยานหลกฐานทเชอถอไดมาใชในการสนบสนนหรอยนยนขอเทจจรงทคนพบมากนอยเพยงใดมการตรวจสอบความซอตรง ความสามารถ อคต แรงจงใจอ านาจหนาทของพยานบคคล หรอผบนทกเหตการณตาง ๆ วาบนทกโดยวธใด เมอไร และท าไมหรอไม
1.3 มการตรวจสอบแหลงขอมล (Source of Materials) อยางถถวนเพยงใดมการระบชอผเขยน เวลา หรอสถานทแนนอนหรอไม
1.4. ขอมลทน ามาใชเปนหลกฐานในการลงสรปมจ านวนมากพอหรอไม 1.5 ขอมลทน ามาใชเปนหลกฐานในการลงสรปเปนตวแทนของขอมลท งหมด
(ประชากร) ไดดเพยงใด
บทท 12 การเขยนรายงานการวจยและการประเมนผลการวจย
340
1.6 การวพากษวจารณขอมลเพอลงสรปผลนน ไดกระท าอยางถกตองสมบรณเพยงใด กลาวคอ ไดอาศยผเชยวชาญในสาขานน ๆ หรอในเรองนน ๆ หรอไม
1.7 การตความหมายของขอมล ซงอาจเปนขอเขยน ขอบนทก หรอจากวตถสงของไดตความหมายถกตองหรอไม
2. การประเมนงานวจยเชงบรรยาย พจารณาจากสงตอไปน
2.1 รปแบบการวจยมความหมายเหมาะสมหรอเพยงพอในเรองขอบเขตความลกซงและความชดเจน ในการใชตรวจสอบสมมตฐานหรอไม
2.2 ไดมการระมดระวงในเรองการก าหนดสภาพการณในการเกบขอมลการก าหนดขอบขายของเครองมอ การออกแบบบนทกขอมล ตลอดจนการตรวจสอบความเทยงตรงและความเชอมนของขอมลหรอไม
2.3 ขอมลทไดเปนขอมลในลกษณะใด เปนขอมลเชงคณภาพหรอขอมลเชงปรมาณสอดคลองกบลกษณะการวจยนน ๆ หรอไม
2.4 เกณฑทใชในการจ าแนกประเภทขอมล มความเหมาะสม และมมาตรฐานทจะใชชบอกใหเหนความแตกตางหรอความสมพนธของขอมลหรอไม
2.5 การวจยนนเปนการศกษาอยางผวเผน เพอส ารวจตวแปรและหาธรรมชาตทวไปของตวแปรเทานน หรอเปนการศกษาอยางลกซงลงไปถงความสมพนธของตวแปรหรอความเปนเหตเปนผลของตวแปร
3. การประเมนงานวจยเชงทดลอง พจารณาจากสงตอไปน
3.1 แบบแผนการทดลอง (Experimental Design) มความเหมาะสมและมความชดเจนเพยงใด สามารถทจะตอบค าถามในสมมตฐานทตงขนหรอไม และการออกแบบนนบงบอกถงวธการในการควบคมตวแปรแทรกซอนไดรดกมเพยงใด
3.2 แบบแผนการทดลองนนไดจดใหตวแปรทดลอง (Treatment) สงผลตอตวแปรตามอยางมความเทยงตรงทงภายในและภายนอกเพยงใด
3.3 การวจยนนเปนการทดลองอนแทจรง กลาวคอ ผวจยสามารถจดกระท ากบตวแปรทดลองไดอยางเตมทโดยไมมเงอนไขใด ๆ เพอหาความสมพนธเชงเหตผลของตวแปร หรอเปนการทดลองทไมแทจรง คอเปนเพยงแตสงเกตปรากฏการณทเกดขนแลวศกษายอนหลงถงเหตของปรากฏการณนน ๆ
3.4 การวจยนนไดใชการสม (Randomization) ในการก าหนดกลมตวอยางหองเรยน ผสอน เวลาททดลอง ตวแปรทดลอง (Treatment) และอน ๆ ลงในกลมทดลอง และกลมควบคม เพอใหมความเทาเทยมกนหรอไม
การวจยทางการศกษา
341
3.5 ในกลมทดลองไดแยกกลมตวอยางออกเปนกลมยอย ๆ สอดคลองกบตวแปรทศกษาหรอไม
3.6 ใชการควบคมตวแปรแทรกซอนโดยเทคนควธการทางสถต เชน การวเคราะหความแปรปรวนรวมหรอขอตกลงเบองตนของเทคนคทางสถตนน ๆ เพยงใด
3.7 เลอกใชวธการทางสถตเพอวเคราะหหลกสตรหรอทดสอบสมมตฐานไดเหมาะสมกบระดบของขอมล และขอตกลงเบองตนของเทคนคทางสถตนนๆ เพยงใด
3.8 ไดก าหนดระดบนยส าคญทางสถตในการทจะปฏเสธสมมตฐานเปนกลาง (Null
Hypothesis) ไวลวงหนากอนทจะท าการเกบขอมลหรอไม ประชากรและกลมตวอยาง
พจารณาในเรองตอไปน
1. ไดมการก าหนดขอบขายของประชากรทศกษาหรอไม และชดเจนเพยงใด
2. กลมตวอยางทใชศกษาเปนตวแทนประชากรนน ๆ ไดดเพยงใด
3. เทคนคการเลอกกลมตวอยางเหมาะสมสอดคลองกบลกษณะของประชากรทศกษาหรอไม
4. การอธบายวธการก าหนดขนาดและการเลอกกลมตวอยางชดเจนเพยงใด และมขนาดของกลมตวอยางมจ านวนมากพอทจะเปนตวแทนไดหรอไม เครองมอวจย
พจารณาจากสงตอไปน
1. เครองมอทใชเหมาะสมกบเรองทวจยหรอไม 2. เครองมอทใชมความเทยงตรงและมความเชอมนมากนอยเพยงใด
3. เครองมอทใชมระบบการใหคะแนนและการแปลความหมายคะแนนอยางไร
4. ผวจยมความรและมทกษะเกยวกบการใชเครองมอนน ๆ มากนอยเพยงใด
5. เครองมอทใช ผวจยสรางขนเองใหมหรอดดแปลงมาจากของผอน ในกรณทดดแปลงมาจากของผอนหรอดดแปลงจากเครองมอทใชในตางประเทศ ไดมการตรวจสอบคณภาพใหม หรอไดพจารณาความเหมาะสมในแงระดบ ความร อาย ของกลมตวอยางทศกษาหรอไม
6. การตรวจสอบความเทยงตรงและการหาความเชอมนของเครองมอ ใชวธการทเหมาะสมกบชนดของเครองมอนนๆ หรอไม และวธการอธบายเปนขนตอนและมความชดเจนเพยงใด
7. ค าชแจงวตถประสงคของการวจยและค าชแจงในการท าของเครองมอนนๆ มความกระจางชดเจน ทจะท าใหผตอบเกดความเขาใจตรงกนหรอไม
บทท 12 การเขยนรายงานการวจยและการประเมนผลการวจย
342
8. เนอหาของค าถามมความครอบคลมในเรองทจะถามมากนอยเพยงใด
9. การใชถอยค าส านวนภาษาในค าถามมความชดเจน รดกม และเหมาะสมกบระดบของผตอบหรอไม
10. ค าถามมความเปนปรนยหรอไม 11. การเรยงล าดบขอค าถาม ไดเรยงล าดบในลกษณะทจะกระตนหรอเราใจใหผตอบเกด
ความสนใจในการตอบหรอไม เชน เรยงจากค าถามงาย ๆ ไปหาค าถามยาก ๆ หรอเรยงจากค าถามทวไปกวาง ๆ ไปสค าถามทแคบเจาะจงและลวงลก
12. วธการตอบงายและสะดวกตอการวเคราะหขอมลเพยงใด
การรวบรวมขอมล
พจารณาในเรองตอไปน
1. มการก าหนดวธการในการรวบรวมขอมล และจดแยกประเภทขอมลไวตงแตเรมท าการศกษาหรอไม
2. การจดแยกประเภทขอมลงายและสะดวกตอการทจะน าไปวเคราะหทางสถตตอไปหรอไม
3. การรวบรวมขอมลและการบนทกขอมลกระท าอยางมระบบและเปนปรนยหรอไม 4. มการตรวจสอบกระบวนการของการไดมาของขอมลและแหลงขอมลหรอไม 5. มการตรวจสอบความอคต ความซอตรง และความรอบคอบของผรวบรวมขอมล
หรอไม
6. ผวจยยอมรบและระบขอบกพรองทเกดขนอยางไมคาดคดในการรวบรวมขอมลไวดวยหรอไม การวเคราะหขอมล
พจารณาในเรองตอไปน
1. ขอมลมจ านวนพอเพยงทจะใชวธการทางสถตในแตละชนดในการทดสอบสมมตฐานหรอไม
2. วธการทางสถตทใชวเคราะหขอมลเหมาะสมกบระดบขอมลและขอตกลงเบองตนของวธการทางสถต นน ๆ หรอไม
3. การวเคราะหขอมลไดกระท าอยางมความเปนปรนย และปราศจากอคตของผท าการวเคราะหหรอไม เพยงใด
4. ผวจยไดละเลยขอมลหรอละทงขอมลทจะใหผลไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไวหรอไม
การวจยทางการศกษา
343
5. การลงสรปผลการวเคราะหไดสรปเกนขอบเขตของขอมลทไดมาหรอไม 6. ผลการวเคราะหชใหเหนถงความสมพนธกบผลงานวจยกอน ๆ หรอไม
การน าเสนอขอมล ผลวเคราะห และการแปลความหมาย
พจารณาในเรองตอไปน
1. มการน าเสนอขอมลดวยแผนภม กราฟ ตาราง หรอภาพ เพอใหการอานผลวเคราะห เขาใจไดงายหรอไม และมความเหมาะสมเพยงใด
2. การสรางแผนภม กราฟ ตาราง เปนไปตามหลกเกณฑหรอไม 3. มการใหสญลกษณเกยวกบเสนตาง ๆ ในแผนภม กราฟ ไดถกตองชดเจนเพยงใด
4. ขอความทใชอธบาย แผนภม กราฟ ตาราง มความชดเจนและถกตองสอดคลองกบผลวเคราะหทไดหรอไมเพยงใด
5. มการใหความหมายของสญลกษณของคาสถตตาง ๆ ในตารางหรอไมและมความถกตองเพยงใด
6. มการแสดงระดบนยส าคญทางสถตทวเคราะหไดในตารางดวยหรอไม 7. การแปลความหมายผลวเคราะหสอดคลองกบวธการทางสถตทใชหรอไม
การยอและการสรป
พจารณาในเรองตอไปน
1. การสรปผลสอดคลองกบปญหาหรอไม 2. การยอยและการสรปมลกษณะชดเจนและชเฉพาะเพยงใด
3. การสรปเปนไปตามผลวเคราะหขอมลหรอไม 4. ขอสรปเหมาะสมทจะแสดงถงขอบเขตจ ากดของประชากรทศกษาหรอไม 5. การเขยนขอสรปอยในรปของการตรวจสอบหรอไม 6. การสรปผลไดกลาวถงขอจ ากดตาง ๆ ในการทจะอางองน าไปใชหรอไม 7. การสรปผลไดเขยนในลกษณะเปนการยอมรบหรอปฏเสธสมมตฐานการวจยทตงไว
หรอไม การอภปรายผลและขอเสนอแนะ
พจารณาในเรองตอไปน
1. ขอความทใชในการอภปรายนน เขยนขนโดยอาศยหลกฐานจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ ทไดน าเสนอไวในตอนตน และอาศยความรและประสบการณของผวจ ยตลอดจนขอสงเกตทไดระหวางการท าวจย เปนหลกในการอภปรายผลหรอไม
บทท 12 การเขยนรายงานการวจยและการประเมนผลการวจย
344
2. หลกฐานและเหตผลทน ามาใชอางองสมเหตสมผลทนสมยและเกยวของกบปญหาทศกษามากนอยเพยงใด
3. ไดมการอภปรายถงองคประกอบทมไดควบคมทอาจสงผลตอการวจยหรอไม 4. ไดมการอภปรายถงขอบกพรองหรอจดออนบางประการทผวจยพบระหวางการวจยท
จะสงผลตอผลการวจยไดดวยหรอไม 5. การอภปรายผลหรอขอคนพบทไดเรยงล าดบเปนขนตอนสอดคลองกบจดมงหมาย
หรอสมมตฐานการวจยหรอไม 6. มการเสนอแนะไดน าประเดนการอภปรายมาสการเสนอแนะ
7. มการเสนอแนะเกยวกบการท าวจยปญหานนตอไปในประเดนตาง ๆ หรอการศกษาปญหาอน ๆ ทคลายคลงหรอไม บทคดยอ
พจารณาในเรองตอไปน
1. การเขยนบทคดยอไดกลาวถงสงส าคญตาง ๆ อยางครบถวนหรอไม คอ มการกลาวถงขอความทเปนปญหา จดมงหมายของการศกษา สมมตฐาน กลมตวอยาง เครองมอทใชรวบรวมขอมล สถตทใชวเคราะหขอมลและขอคนพบทไดหรอไม
2. รปแบบและวธการเขยนบทคดยอถกตองตามทสถาบนก าหนดหรอไม 3. การเขยนบทคดยอใชถอยค าภาษาทชดเจนและรดกมหรอไม
บรรณานกรมหรอเอกสารอางองและภาคผนวก
พจารณาในเรองตอไปน
1. วธการเขยนบรรณานกรมถกตองตามแบบทสถาบนก าหนดหรอไม 2. การเขยนบรรณานกรม มความถกตองในเรองการสะกดค า การเวนวรรคตอนและ
เครองหมายวรรคตอนเพยงใด
3. ขอมลทน าเสนอไวในภาคผนวกมความเหมาะสมหรอไม 4. ขอมลทน าเสนอในภาคผนวกไดจดหมวดหมเปนกลมภายใตหวเรองอยางเหมาะสม
และถกตองหรอไม
การวจยทางการศกษา
345
รปแบบและแนวการเขยนรายงาน
พจารณาในเรองตอไปน
1. รปแบบของรายงานถกตองตามหลกเกณฑทสถาบนก าหนดไวหรอไม 2. การจดเรยงล าดบเนอหาถกตองเหมาะสมและมครบถวนตามทสถาบนก าหนดไว
หรอไม 3. หวขอในรายงานมลกษณะชเฉพาะเพยงใด
4. มการเรยบเรยงขอความตาง ๆ อยางสมเหตสมผลและเปนขนเปนตอนหรอไม 5. ภาษาทใชเขยนมความกะทดรด ชดเจน และเขาใจงายหรอไม 6. การใชค า และภาษาในรายงานมความคงทเสมอตนเสมอปลายเพยงใด
7. การเวนวรรคตอน ตวสะกดการนต มความถกตองเพยงใด
8. การน าเสนอแผนภม กราฟ ตาราง ภาคผนวก และการตงชอหวขอยอย ๆมความถกตอง เหมาะสมและชดเจนเพยงใด และการใหอธบายสงเหลานมความชดเจนและสอดคลองกนเพยงใด
9. การเขยนบรรณานกรมมความถกตองตามเกณฑทก าหนดไวหรอไม 10. ในรายงานไดอธบายและตอบค าถามตอปญหาทตงไวในตอนตนไดครบถวน
สมบรณหรอไม 11. รายงานมความเรยบรอยและกระท าดวยความประณตเพยงใด
แบบประเมนผลการวจย
ในการประเมนผลการวจยอาจใชแบบประเมนผลทพจารณาภาพรวมของสวนทเปนโครงสรางส าคญหรอใชแบบประเมนผลในสวนตางๆ ทเปนรายละเอยดซงเปนแบบทสรางเกณฑการประเมนผลการวจยทกลาวมาแลว เปนส าคญ ถงแมจะมผพยายามสรางแบบประเมนผลงานวจยขนมากมายแตกยงไมมแบบประเมนงานวจยทเปนมาตรฐานเดยวกน แบบประเมนงานวจยทมผสรางไวแลวนนมสงทประกอบดวยรายการประเมนจ านวนนอยประมาณ 10-20 ขอ ไปจนถงแบบทประกอบดวยรายการประเมนจ านวนมากประมาณ 80-90 ขอ ซงผตองการใชแบบประเมนสามารถเลอกใชไดตามตองการ ในเอกสารฉบบน จะยกตวอยางแบบประเมนบางสวนจากวทยานพนธทไดพฒนาตวบงชคณภาพวทยานพนธระดบมหาบณฑตทางการศกษาดงน (สมบต ทายเรอค า, 2552: 216-222)
บทท 12 การเขยนรายงานการวจยและการประเมนผลการวจย
346
ตาราง 12.1 แสดงตวบงชคณภาพวทยานพนธ ระดบบณฑตทางการศกษา
ขอ รายงานการประเมน ระดบคณภาพ
5 4 3 2 1
1 ชอเรอง ประเดนปญหา หวขอการวจย
1.1 ใหขอความทรดกม ชดเจน ไดใจความ
1.2 สะทอนใหเหนจดประสงคทสอดคลองกบปญหาการวจย
1.3 สะทอนใหเหนเนอหาสาระทจะคนควาวจย
2 ภมหลง ความเปนมาของการวจย
2.1 ตรงประเดนและสอดคลองกบปญหาการวจย
2.2 มความสมเหตสมผล เชอถอได
2.3 ชใหเหนปญหาการวจยไดอยางชดเจน
2.4 ชใหเหนความส าคญของปญหา ประโยชนทไดรบจาก
การวจย หรอผลเสยทเกดขนหากไมมการวจย
2.5 เรยงล าดบความคดตามความส าคญและมความเชอมโยงกน
2.6 มความเปนเอกภาพ
3 ความมงหมายของการวจย
3.1 สอดคลอง ครอบคลมประเดนปญหาการวจยและตวแปรทศกษา
3.2 มความเฉพาะเจาะจง ตรงประเดน
3.3 ใชภาษาทสอความหมายไดชดเจน
4 สมมตฐานของการวจย(ถาม)
4.1 สามารถพสจน ตรวจสอบหรอทดสอบไดดวยวธการวจย
4.2 ตรงประเดน สอดคลองกบปญหาและความมงหมายการวจย
การวจยทางการศกษา
347
ตาราง 12.1 แสดงตวบงชคณภาพวทยานพนธ ระดบบณฑตทางการศกษา(ตอ)
ขอ รายงานการประเมน ระดบคณภาพ
5 4 3 2 1
4.3 การก าหนดสมมตฐานอยบนพนฐานของทฤษฎ หลกการและเอกสารงานวจย
4.4 มความเฉพาะเจาะจง ชดเจน
5 กรอบแนวคดในการวจย
5.1 มความเหมาะสม สมเหตสมผล เชอถอได
5.2 มหลกการ ทฤษฎ และเหตผลรองรบ
5.3 น าไปสการสรางเครองมอในการวจย
5.4 ครอบคลมประเดนปญหา ตวแปรทศกษา
6 นยามศพทเฉพาะ
6.1 มความเฉพาะเจาะจง ชดเจน งายตอการท าความเขาใจ
6.2 นยามศพทจ าเปนทตองนยาม และไมนยามศพททไมจ าเปน
6.3 ถกตองตามหลกการ ทฤษฎ และเปนทยอมรบในสาขาวชา
6.4 ครอบคลมตวแปรทศกษา
7 ขอบเขตของการวจย
7.1 การก าหนดขอบเขตของการวจยมเหตผลรองรบ
7.2 ระบและครอบคลมกลมตวแปร เนอหา ประชากร และระยะเวลาทศกษา
7.3 มความเฉพาะเจาะจง ชดเจน
8 ขอจ ากด/ ขอตกลงเบองตน (Assumption) (ถาม)
8.1 อยบนพนฐานขอเทจจรง ทฤษฎ หรอกฎเกณฑทยอมรบไดในสาขาวชาทวจย
8.2 มความสอดคลองกบประเดนปญหาการวจย
บทท 12 การเขยนรายงานการวจยและการประเมนผลการวจย
348
ตาราง 12.1 แสดงตวบงชคณภาพวทยานพนธ ระดบบณฑตทางการศกษา(ตอ)
ขอ รายงานการประเมน ระดบคณภาพ
5 4 3 2 1
9 เอกสารและงานวจยทเกยวของ
9.1 ตรงประเดน และครอบคลมประเดนปญหาการวจย
9.2 มวธการแสวงหาความรทหลากหลาย อางองจากแหลงขอมลทเชอถอได
9.3 มเอกสาร รายงานการวจยทงภาษาไทยและภาษาตางประเทศในปรมาณทเหมาะสม
9.4 เรยบเรยงเอกสารและงานวจยในเชงสงเคราะห
9.5 ชใหเหนวางานวจยสรางเสรมทฤษฎหรอความรในสาขาวชา
9.6 แสดงใหเหนทมาของสมมตฐานการวจย (ถามสมมตฐาน
การวจย)
9.7 มเกณฑทเหมาะสมในการคดเลอกเอกสารและงานวจย
ทเกยวของ
9.8 ชใหเหนพฒนาการของปญหาการวจย
10 วธด าเนนการวจย
10.1 ประชากรและกลมตวอยางมความเหมาะสมสอดคลองกบประเดนปญหา
10.2 การเกบรวบรวมขอมลสอดคลองกบแผนด าเนนการ/ รปแบบการวจยและเรยบเรยงไดชดเจน
10.3 กลมตวอยางเปนตวแทนทดของประชากร กรณทใช
วธการทางสถต ใชสถตทเชอถอได เปนทยอมรบในสาขาวชา
10.4 อธบายถงการทดสอบสมมตฐานของการวจยไดอยางชดเจน (ถาม)
10.5 การหาคณภาพเครองมอการวจยท าไดอยางถกตอง
ตามหลกวชาการ
การวจยทางการศกษา
349
ตาราง 12.1 แสดงตวบงชคณภาพวทยานพนธ ระดบบณฑตทางการศกษา (ตอ)
ขอ รายงานการประเมน ระดบคณภาพ
5 4 3 2 1
10.6 เครองมอการวจยมคณภาพ เชอถอได และเปนทยอมรบในสาขาวชา
10.7 ตระหนกและเคารพในสทธของกลมตวอยาง
10.8 มกระบวนการทสามารถควบคมตวแปรแทรกซอน
ไดอยางเหมาะสม
11 การวเคราะหขอมล
11.1 การวเคราะหขอมลไดกระท าอยางเปนปรนย และปราศจากอคต
11.2 วธการทางสถตทใชวเคราะหขอมลเหมาะสมกบระดบขอมล และขอตกลงเบองตน
11.3 การเลอกใชวธวเคราะหขอมลไดอยางถกตองและเหมาะสม กรณทใชสถตวเคราะหขอมล สถตทใชมความสอดคลองกบสมมตฐานการวจย
12 การน าเสนอผลการวเคราะห และแปลความหมาย
12.1 การแปลความหมายผลการวเคราะหถกตองและสอดคลองกบวธการทางสถตทใช
12.2 การน าเสนอขอมลดวยรปภาพ/ ภาพประกอบ/ ตาราง/ ไดอะแกรม มความถกตอง สอดคลองผลการวเคราะห
และงายตอความเขาใจ
12.3 การน าเสนอขอมลดวยรปภาพ/ ภาพประกอบ/ ตาราง/ ไดอะแกรม อยในต าแหนงทเหมาะสม สามารถสอความหมายทชดเจน
13 สรปผล อภปรายผลและขอเสนอแนะ
13.1 สามารถอภปรายและแสดงหลกฐาน สาเหตทผลการวจยสอดคลองหรอขดแยงกบผลการวจยในอดต
บทท 12 การเขยนรายงานการวจยและการประเมนผลการวจย
350
ตาราง 12.1 แสดงตวบงชคณภาพวทยานพนธ ระดบบณฑตทางการศกษา (ตอ)
ขอ รายงานการประเมน ระดบคณภาพ
5 4 3 2 1
13.2 อภปราย เรยบเรยงผลการศกษาเชอมโยงเอกสารทฤษฎ
และผลการวจย
13.3 หลกฐานและเหตผลทน ามาใชอางองสมเหตสมผล
13.4 ล าดบขอคนพบสอดคลองกบจดมงหมายและสมมตตฐาน
การวจย (ถามสมมตฐานการวจย)
13.5 การสรปผลครบถวนและสอดคลองกบสมมตฐานการวจยและ/หรอวตถประสงคการวจย
13.6 มขอเสนอแนะส าหรบการท าวจยเพมเตมทสมเหตสมผล กวางขวางและปฏบตไดจรง
13.7 มขอเสนอแนะส าหรบน าผลการวจยไปใช
13.8 การสรปผลการวจยอยภายใตขอบเขตของการศกษา
14 รปแบบบทคดยอ
14.1 สามารถเรยบเรยงสงเคราะหไดใจความชดเจน ครอบคลม
14.2 ประกอบดวยสวนประกอบทเปนความมงหมายของการศกษา วธการศกษาและผลการศกษา
15 การเขยนรายงานโดยภาพรวม
15.1 จดล าดบเนอหาตามความส าคญ มความสอดคลองเชอมโยงกน
15.2 ภาษาทใชในการเขยนรายงานถกตองตามหลกวชาการ ปราศจากอคต
15.3 รปแบบการเขยนรายงานถกตองตามหลกวชาการ
15.4 ภาคผนวกประกอบดวยสาระทจ าเปน เชน เครองมอทใชในการวจย ผลการวเคราะหขอมล
หมายเหต กรณเปนงานวจยทไมมสมมตฐาน กใหตดสวนทเกยวกบสมมตฐานออกหมด
การวจยทางการศกษา
351
การสรปผลการประเมน (บญชม ศรสะอาด, 2545: 165-166) หลงจากทพจารณาในแตละขอ และท าเครองหมาย ลงในชองทตรงกบความเหนแลว ในดานทมหลายขอ เมอตองการทราบผลการประเมนในดานนน จะพจารณาจากคาเฉลย เพราะเปนแบบมาตราสวนประเมนคา ซงสามารถใหคะแนนของแตละขอได ถาตอบชองนอยมาก จะให 1 ตอบนอยให 2 ปานกลาง 3 มาก 4 และดมาก 5 น าคะแนนของแตละขอในดานนนมารวมกนหารดวยจ านวนขอ กจะไดคาเฉลยออกมา น าคาเฉลยไปเทยบกบเกณฑ กจะทราบระดบของการประเมนผลในดานนน เกณฑทใช ไดแก คาเฉลย ความหมาย
1.00 – 1.50 หมายถง ระดบนอยมาก
1.51 – 2.50 หมายถง ระดบนอย
2.51 – 3.50 หมายถง ระดบปานกลาง
3.51 – 4.50 หมายถง ระดบด
4.51 – 5.00 หมายถง ระดบดมาก
ตวอยางเชน เกยวกบการสรปผลการวจย มจดทพจารณา 3 ขอ ขอ 1ผวจยกาทชองดมาก ขอ 2 กาทชองปานกลาง ขอ 3 กาทชองด
ขนแรก ตรวจใหคะแนนแตละขอ ขอ 1 ได 5 คะแนน ขอ 2 ได 3 คะแนน และขอ 3 ได 4 คะแนน
ขนท 2 หาคาเฉลย คาเฉลย = (5+3+4)/3 = 12/3 = 4 คะแนน
ขนท 3 เทยบคาเฉลยกบเกณฑและแปลความหมาย คาเฉลย 4 ตรงกบความหมาย “ระดบด”
ดงนน ผวจยประเมนผลงานวจยในดาน “การสรปผลการวจย” ในระดบด
ถาตองการทราบผลทประเมน โดยภาพรวมท งหมด นนคอ งานวจยเรองนสรปแลวประเมนผลในระดบใด กใชวธเดยวกน คอพจารณาจากคาเฉลยทกขอ (ยกเวนทเกยวกบคณคาของงานวจย) ใชเกณฑในการแปลความหมายเชนเดยวกบทไดกลาวมาแลว ในแบบท 1 จะเฉลยโดยใชคะแนนจากขอ 2 ถงขอ 6 ใบแบบท 2 จะเฉลยโดยใชคะแนนตงแตดานทเกยวกบชอเรองลงมาทกขอ ซงจะม 26 ขอ ดงนน โดยสรปจะม 2 มต คอ ดานคณคา ซงมเพยงขอเดยวทไมตองเฉลย กบดานคณภาพ ซงมหลายขอตองเฉลยออกมากอน จงแปลความหมายตามคาเฉลยทเทยบกบเกณฑแลว
กรณทมผประเมนหลายคน เมอตองการทราบการประเมนโดยสวนรวม กใชวธพจารณาจากคาเฉลย โดยน าเอาคะแนนการประเมนผลของทกคนมารวมกนหาคาเฉลยแลวแปลผลโดยเทยบกบเกณฑทไดกลาวมาแลว
บทท 12 การเขยนรายงานการวจยและการประเมนผลการวจย
352
ตวอยางขอมลสมมต ผประเมนผลงานวจยเรองหนง ม 4 คน ดานคณภาพมคาเฉลย ของคะแนนจากการประเมนผลในดานตางๆ ของทกคน ปรากฏวา ดานคณคามคาเฉลย 4.25 ดานคณภาพมคาเฉลย 3.78 จะสรปไดเชนไร
ค าตอบ คาเฉลยทงสองคาเมอน าไปเทยบเกณฑจะอยในระดบด สรปไดวา งานวจยเรองนมคณคาและคณภาพในระดบด
สรป
การเขยนรายงานวจยนน เปนการเขยนอยางมแบบแผนทเปนสากลนยม ซงผเขยนจะตองใชเวลาศกษาใหเขาใจเปนอยางด และท าไดถกตอง มรายละเอยดปลกยอยทเปนกฎเกณฑของการท าวจย ซงผวจยจะตองพจารณาวาจะเขยนรายงาน และน าเสนอผลในรปแบบใด ทจะท าใหงานวจยนนนาสนใจมากทสด และท าใหผอน หรอผสนใจอานเขาใจไดงาย ความจรงแลววธการเขยนรายงานวจยนน สามารถเขยนไดหลายวธสดแลวแตวาผวจยจะก าหนดออกมาในลกษณะใด อยางไรกตามถงแมนวารปแบบ และโครงสราง ของการเขยนในแตละบคคล และแตละสถาบนจะแตกตางกนตามความนยม แตสวนใหญแลวจะตองมมาตรฐานรวมกนอยบาง ซงผวจยจะตองพจารณาวาจะเขยนรายงาน และน าเสนอผลในรปแบบใด ทจะท าใหงานวจยนนนาสนใจมากทสด และท าใหผอน หรอผสนใจอานเขาใจไดงาย ความจรงแลววธการเขยนงานวจยนน สามารถเขยนไดหลายวธสดแลวแตวา ผวจยจะก าหนดออกมาในลกษณะใด อยางไรกตามถงแมนวารปแบบ และโครงสรางของการเขยนในแตละบคคล และแตละสถาบน
การวจยทางการศกษา
353
แบบฝกหด
ค าชแจง ใหทานตอบค าถามตามประเดนทก าหนดใหพอสงเขป
1. ใหบอกสวนประกอบของของรายงานการวจยของสถาบนทเราศกษาอยใหครบทกประเดน
2. ใหศกษาคนควางานวจยและวจารณงานวจยตามหวขอการประเมนในบทน
3. จงอธบายหลกเกณฑทวไปทใชในการประเมนงานวจย
4. ใหอธยายการเขยนรายงานการวจยฉบบสมบรณหรอวทยานพนธพอสงเขป
5. หลกฐานเบองตนและขอสงเกตในการท าบรรณานกรมหรอเอกสารอางองมอะไรบาง
บทท 12 การเขยนรายงานการวจยและการประเมนผลการวจย
354
เอกสารอางอง
บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน (ฉบบปรบปรงใหม). พมพครงท 7. กรงเทพฯ:
สวรยาสาสน.
สมนก ภททยธน. (2555). การวดผลการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ. สมบต ทายเรอค า. (2551). ระเบยบวธวจยส าหรบมนษยศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 3. มหาสารคาม: มหาวทยาลยมหาสารคาม.
สรวาท ทองบ. (2550).การวจยทางการศกษา. มหาสารคาม: อภชาตการพมพ.
355
บรรณาน กรม
กรมวชาการ. (2545). การวจยเพอพฒนาการเรยนรตามหลกการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพฯ:
ม.ป.พ. กสมา กาซอน และคณะ. (2551). การปรบประยกตภมปญญาพนบาน กรณการนวดผอนคลาย ในธรกจบานพกแบบชมชนมสวนรวม ของศนยสงเคราะหชาวเขา จงหวดเชยงราย. มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย. [สบคนเมอวนท 11 สงหาคม 2555].จาก http://accounting.crru.ac.th/accounting/2/files/research/1_2.pdf
เกษม สาหรายทพย. (2540). สถตประยกตส าหรบการวจย. พมพครงท 2. นครสวรรค: นวเสรนคร.
จฑามาศ ผาตนนท.(2557).ความสมพนธระหวางแรงจงใจในการท างานกบความผกพนตอองคกร
ของพนกงานองคกรปกครองสวนทองถนระดบต าบลในจงหวดหนองคาย. วทยานพนธ
หลกสตรรฐประศาสนศาตรมหาบณฑต สาขาวชาการปกครองทองถน มหาวทยาลยราชภฏ
อดรธาน.
โชต เพชรชน. (2549). แบบทดสอบวนจฉย ใน การวดผลและประเมนผลการศกษา. กรงเทพฯ: โครงการสารานกรมศกษาศาสตรคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
ณรงค โพธพฤกษานนท. (2550). ระเบยบวธวจย. กรงเทพฯ: ธนาเพรส.
ธงชย ทพละ. (2550). ปจจยจ าแนกความฉลาดทางอารมณของนกเรยนระดบชวงชนท 2 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษารอยเอด เขต 3. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวจยการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม.
นครชย ชาญอไร. (2547). การพฒนาชดการเรยนเพอสงเสรมการเรยนแบบรวมมอ โดยใชเทคนค 1 STAD ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 เรองรปสามเหลยมและรปสเหลยม.
วทยานพนธ การศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวจยการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม.
นงนภส ควรญญ เทยงกมล. (2551). การวจยเชงบรณาการแบบองครวม. กรงเทพฯ: วพรนท. นงลกษณ วรชชย. (2542). ความสมพนธโครงสรางเชงเสน (LISREL) สถตวเคราะหส าหรบ
การวจยทาง สงคมศาสตรและพฤตกรรมศาสตร. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณ มหาวทยาลย.
นภา ศรไพโรจน. (2531). หลกการวจยเบองตน. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ศกษาพร.
356
บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน (ฉบบปรบปรงใหม). พมพครงท 7. กรงเทพฯ:
สวรยาสาสน. บญธรรม กจปรดาบรสทธ. (2549). สถตวเคราะหเพอการวจย. พมพครงท 4. กรงเทพฯ: จามจร. บญเรยง ขจรศลป. (2533). วธการวจยทางการศกษา.กรงเทพ : ฟสกสเซนเตอร
ผองพรรณ ตรยมงคลกล. (2544). การวจยในชนเรยน. พมพครงท 3. กรงเทพฯ:
มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
พรภมล เพชรกล. (2554). การเปรยบเทยบผลการใหค าปรกษารายบคคลและการใชละครจตบ าบดทมตอภาวะซมเศราของผปวย. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาจตวทยา
การใหค าปรกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
พวงรตน ทวรตน. (2543). วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. กรงเทพฯ: เจรญผล.
พชรา สนลอยมา.(2551). เอกสารประกอบการสอน วชา ระเบยบวธวจยทางนตศาสตร. กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลยศลปากร.
พชต ฤทธจรญ. (2553). หลกการวดและประเมนผลการศกษา. พมพครงท 6. กรงเทพฯ: เฮาสออกฟเคอร
มสท. ไพศาล วรค า. (2550). การวจยทางการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ.
มลวลย ยงโพธ. (2550). การพฒนาความสามารถในการเผชญและฝาฟนอปสรรค (AQ) ความฉลาดทาง อารมณ (EQ) การคดวเคราะหของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 6 จงหวดนครพนม. วทยานพนธ
การศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวจยการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม.
เมธ กลมดวง. (2550). ความสมพนธระหวางองคประกอบคณภาพชวตกบแรงจงใจในการเรยนของนกศกษามหาวทยาลยราชภฎมหาสารคาม. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต การวดผลการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม.
รตนะ บวสนธ. (2543). เอกสารค าสอนการวจยและพฒนาการศกษา. พษณโลก: คณะศกษาศาสตร
มหาวทยาลยนเรศวร.
เรณวฒน พงษอทธา. (2550). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางเรยนวชาคณตศาสตร เรองพาราโบลาเจตคตตอการเรยนวชาคณตศาสตร และความสามารถในการคดวเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ระหวางการจดกจกรรมโดยใชโปรแกรม The Geometer’s Sketchpad เปนสอกบการจดกจกรรมตามปกต. วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวจยการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม.
การวจยทางการศกษา
357
รตนจาณ อรญเพม. (2556). ผลของวงจรการเรยนรแบบ 5E เสรมดวยเทคนค POE และ กระบวนการแกปญหาของโพลยาตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาฟสกส และความสามารถ
ในการคดแกปญหาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5. วทยานพนธปรญญาครศาสตร
มหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน. ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. (2543). เทคนคการวดผลการเรยนร. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.
ศรชย กาญจนวาส. (2550). สถตประยกตส าหรบการวจย. พมพครงท 5. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณ มหาวทยาลย.
ศรชย กาญจนวาสและคณะ. (2544). การเลอกสถตทเหมาะสมส าหรบการวจย. พมพครงท 3.
กรงเทพฯ:บญศรการพมพ.
สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต. (2555). การทดสอบทางการศกษาแหงชาตขนพนฐาน (Ordinary National Educational Test: O-NET). [สบคนเมอวนท 1 สงหาคม 2555],
จาก http://www.niets.or.th/.
สภาวจยแหงชาต. (2541). จรรยาบรรณนกวจย. กรงเทพฯ: ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต. สมนก ภททยธน. (2555). การวดผลการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ. สมบต ทายเรอค า. (2552). ระเบยบวธวจยส าหรบมนษยศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 3. มหาสารคาม: มหาวทยาลยมหาสารคาม.
สมประสงค เสนารตน. (2554) .เอกสารประกอบการสอน วชา สถตและการวจยเบองตนสถตและ
การวจยเบองตน. รอยเอด: มหาวทยาลยราชภฏรอยเอด. _________. (2556). การวจยการศกษา. มหาสารคาม: อภชาตการพมพ.
สงเวยน ชาลเอน.(2558). ภาวะความเครยดของบคลากรเรอนจ ากลางอดรธาน.การศกษาอสระ
หลกสตรรฐประศาสนศาตรมหาบณฑต สาขาวชาการปกครองทองถน มหาวทยาลยราช
ภฏอดรธาน.
ส าเรง บญเรองรตน. (2540). เทคนคการวเคราะหตวแปรพหคณ. พมพครงท 2 . กรงเทพฯ. ตนออ แกรมม. สชาดา บวรกตวงค. (2548). สถตประยกตทางพฤตกรรมศาสตร. พมพครงท1. กรงเทพฯ:
จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
358
สทธดา แสนหาญ. (2555). ผลการเรยนการสอนทางตรงทเนนเพอนชวยเพอนตอทกษะการปฏบตงานและผลสมฤทธทางการเรยนวชาคอมพวเตอรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5.วทยานพนธ
หลกสตรคณะครศาสตร สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน.
สรพงษ โสธนะเสถยร. หลกและทฤษฎการวจยทางสงคมศาสตร. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: ประสทธภณฑแอนดพรนตง.
สรวาท ทองบ. (2550). การวจยทางการศกษา. มหาสารคาม: อภชาตการพมพ. สรนทร นยมางกร. (2541). เทคนคการสมตวอยาง. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: ส านกพมพ
มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
สรวจกษณ พลจนทร. (2551). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนในการเรยนรวชาคณตศาสตรเรองอตราสวนและรอยละชนมธยมศกษาปท 2 โดยใชวธการสอนตางกน. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวจยการศกษา
มหาวทยาลยมหาสารคาม.
สวมล ตรกานนท. (2549). การใชสถตในงานวจยทางสงคมศาสตร: แนวทางสการปฏบต. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
ออนจนทร ค าเพราะ. (2556). ปจจยการบรหารทสงผลตอความพงพอใจในการปฏบตงานของคร
ในโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาหนองบวล าภ. วทยานพนธ
ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏ
อดรธาน. อทมพร (ทองอทย) จามรมาน. (2532). การสมตวอยางทางการศกษา. พมพครงท 2. กรงเทพฯ:
ฟนนพบบลชชง.
Best, J. W. & Kahn J, V. (1989). Research in Education. 6th ed. Englewood Cliffs, New Jersey:
Prenticehall. Cochran, W.G. (1977). Sampling Techniques. 3rd ed. New York: John
Wiley & Sons.
Kerlinger, F. N. (1986). Fuundations of behavioral research. 3rd ed .New York: Holt,Rinehart
& Winston.
Krejcie, R.V., & Morgan D.W. (1970). " Determining Sample Size for Research Activities. "Education and Psychological measurement, 30, 607 - 610.
การวจยทางการศกษา
359
Kuper, D. B. (2006). Reconsidering the minimum competency test strategy in no child
left behind: An agenda for reform. Practical assessment research & evaluation,11(1). Available online: http://pareonline.net/getvn.asp?v=11&n=1
L. Naing, T. Winn, & B. N. Rusli.(2006). “Practical issues in calculating the sample size for prevalence studies,” Archives of Orofacial Sciences, vol. 1, pp. 9–14.
McMillan, J.H. & Schumacher, S. (1984). Research in education : A conceptual
introduction. Boston: Little, Brown.
Yamane, T. . (1967). Statistics: An introductory analysis. New York: Harper & Row.
_______, T. (1973). Statistics: An introductory analysis. 3rded. New York: Harper & Row.
ภาคผนวก
การวจยทางการศกษา
361
362
การวจยทางการศกษา
363
364
การวจยทางการศกษา
365
366
การวจยทางการศกษา
367
368
การวจยทางการศกษา
369
370
การวจยทางการศกษา
371
372
การวจยทางการศกษา
373
374
t-Distribution
df
0.1
0.2
0.05
0.1
0.025
0.05
0.02
0.04
0.015
0.03
0.01
0.02
0.005
0.01
0.0025
0.005
0.0005
0.001
One-tail
Two-tail
1 3.0777 6.3137 12.7062 15.8945 21.2051 31.8210 63.6559 127.3211 636.5776
2 1.8856 2.9200 4.3027 4.8487 5.6428 6.9645 9.9250 14.0892 31.5998
3 1.6377 2.3534 3.1824 3.4819 3.8961 4.5407 5.8408 7.4532 12.9244
4 1.5332 2.1318 2.7765 2.9985 3.2976 3.7469 4.6041 5.5975 8.6101
5 1.4759 2.0150 2.5706 2.7565 3.0029 3.3649 4.0321 4.7733 6.8685
6 1.4398 1.9432 2.4469 2.6122 2.8289 3.1427 3.7074 4.3168 5.9587
7 1.4149 1.8946 2.3646 2.5168 2.7146 2.9979 3.4995 4.0294 5.4081
8 1.3968 1.8595 2.3060 2.4490 2.6338 2.8965 3.3554 3.8325 5.0414
9 1.3830 1.8331 2.2622 2.3984 2.5738 2.8214 3.2498 3.6896 4.7809
10 1.3722 1.8125 2.2281 2.3593 2.5275 2.7638 3.1693 3.5814 4.5868
11 1.3634 1.7959 2.2010 2.3281 2.4907 2.7181 3.1058 3.4966 4.4369
12 1.3562 1.7823 2.1788 2.3027 2.4607 2.6810 3.0545 3.4284 4.3178
13 1.3502 1.7709 2.1604 2.2816 2.4358 2.6503 3.0123 3.3725 4.2209
14 1.3450 1.7613 2.1448 2.2638 2.4149 2.6245 2.9768 3.3257 4.1403
15 1.3406 1.7531 2.1315 2.2485 2.3970 2.6025 2.9467 3.2860 4.0728
16 1.3368 1.7459 2.1199 2.2354 2.3815 2.5835 2.9208 3.2520 4.0149
17 1.3334 1.7396 2.1098 2.2238 2.3681 2.5669 2.8982 3.2224 3.9651
18 1.3304 1.7341 2.1009 2.2137 2.3562 2.5524 2.8784 3.1966 3.9217
19 1.3277 1.7291 2.0930 2.2047 2.3457 2.5395 2.8609 3.1737 3.8833
20 1.3253 1.7247 2.0860 2.1967 2.3362 2.5280 2.8453 3.1534 3.8496
21 1.3232 1.7207 2.0796 2.1894 2.3278 2.5176 2.8314 3.1352 3.8193
22 1.3212 1.7171 2.0739 2.1829 2.3202 2.5083 2.8188 3.1188 3.7922
23 1.3195 1.7139 2.0687 2.1770 2.3132 2.4999 2.8073 3.1040 3.7676
24 1.3178 1.7109 2.0639 2.1715 2.3069 2.4922 2.7970 3.0905 3.7454
25 1.3163 1.7081 2.0595 2.1666 2.3011 2.4851 2.7874 3.0782 3.7251
26 1.3150 1.7056 2.0555 2.1620 2.2958 2.4786 2.7787 3.0669 3.7067
27 1.3137 1.7033 2.0518 2.1578 2.2909 2.4727 2.7707 3.0565 3.6895
28 1.3125 1.7011 2.0484 2.1539 2.2864 2.4671 2.7633 3.0470 3.6739
29 1.3114 1.6991 2.0452 2.1503 2.2822 2.4620 2.7564 3.0380 3.6595
30 1.3104 1.6973 2.0423 2.1470 2.2783 2.4573 2.7500 3.0298 3.6460
31 1.3095 1.6955 2.0395 2.1438 2.2746 2.4528 2.7440 3.0221 3.6335
32 1.3086 1.6939 2.0369 2.1409 2.2712 2.4487 2.7385 3.0149 3.6218
33 1.3077 1.6924 2.0345 2.1382 2.2680 2.4448 2.7333 3.0082 3.6109
34 1.3070 1.6909 2.0322 2.1356 2.2650 2.4411 2.7284 3.0020 3.6007
35 1.3062 1.6896 2.0301 2.1332 2.2622 2.4377 2.7238 2.9961 3.5911
ตารางการแจกแจง t
t-Distribution
df
0.1 0.05
0.1
0.025
0.05
0.02
0.04
0.015 0.01 0.005 0.0025 0.0005 One-tail
0.2 0.03 0.02 0.01 0.005 0.001 Two-tail
36 1.3055 1.6883 2.0281 2.1309 2.2595 2.4345 2.7195 2.9905 3.5821
37 1.3049 1.6871 2.0262 2.1287 2.2570 2.4314 2.7154 2.9853 3.5737
38 1.3042 1.6860 2.0244 2.1267 2.2546 2.4286 2.7116 2.9803 3.5657
39 1.3036 1.6849 2.0227 2.1247 2.2524 2.4258 2.7079 2.9756 3.5581
40 1.3031 1.6839 2.0211 2.1229 2.2503 2.4233 2.7045 2.9712 3.5510
41 1.3025 1.6829 2.0195 2.1212 2.2483 2.4208 2.7012 2.9670 3.5443
42 1.3020 1.6820 2.0181 2.1195 2.2463 2.4185 2.6981 2.9630 3.5377
43 1.3016 1.6811 2.0167 2.1179 2.2445 2.4163 2.6951 2.9592 3.5316
44 1.3011 1.6802 2.0154 2.1164 2.2428 2.4141 2.6923 2.9555 3.5258
45 1.3007 1.6794 2.0141 2.1150 2.2411 2.4121 2.6896 2.9521 3.5203
46 1.3002 1.6787 2.0129 2.1136 2.2395 2.4102 2.6870 2.9488 3.5149
47 1.2998 1.6779 2.0117 2.1123 2.2380 2.4083 2.6846 2.9456 3.5099
48 1.2994 1.6772 2.0106 2.1111 2.2365 2.4066 2.6822 2.9426 3.5050
49 1.2991 1.6766 2.0096 2.1099 2.2351 2.4049 2.6800 2.9397 3.5005
50 1.2987 1.6759 2.0086 2.1087 2.2338 2.4033 2.6778 2.9370 3.4960
51 1.2984 1.6753 2.0076 2.1076 2.2325 2.4017 2.6757 2.9343 3.4917
52 1.2980 1.6747 2.0066 2.1066 2.2313 2.4002 2.6737 2.9318 3.4877
53 1.2977 1.6741 2.0057 2.1055 2.2301 2.3988 2.6718 2.9293 3.4837
54 1.2974 1.6736 2.0049 2.1046 2.2289 2.3974 2.6700 2.9270 3.4799
55 1.2971 1.6730 2.0040 2.1036 2.2279 2.3961 2.6682 2.9247 3.4765
56 1.2969 1.6725 2.0032 2.1027 2.2268 2.3948 2.6665 2.9225 3.4730
57 1.2966 1.6720 2.0025 2.1018 2.2258 2.3936 2.6649 2.9204 3.4695
58 1.2963 1.6716 2.0017 2.1010 2.2248 2.3924 2.6633 2.9184 3.4663
59 1.2961 1.6711 2.0010 2.1002 2.2238 2.3912 2.6618 2.9164 3.4632
60 1.2958 1.6706 2.0003 2.0994 2.2229 2.3901 2.6603 2.9146 3.4602
61 1.2956 1.6702 1.9996 2.0986 2.2220 2.3890 2.6589 2.9127 3.4572
62 1.2954 1.6698 1.9990 2.0979 2.2212 2.3880 2.6575 2.9110 3.4545
63 1.2951 1.6694 1.9983 2.0971 2.2203 2.3870 2.6561 2.9093 3.4517
64 1.2949 1.6690 1.9977 2.0965 2.2195 2.3860 2.6549 2.9076 3.4491
65 1.2947 1.6686 1.9971 2.0958 2.2188 2.3851 2.6536 2.9060 3.4466
66 1.2945 1.6683 1.9966 2.0951 2.2180 2.3842 2.6524 2.9045 3.4441
67 1.2943 1.6679 1.9960 2.0945 2.2173 2.3833 2.6512 2.9030 3.4418
68 1.2941 1.6676 1.9955 2.0939 2.2166 2.3824 2.6501 2.9015 3.4395
69 1.2939 1.6672 1.9949 2.0933 2.2159 2.3816 2.6490 2.9001 3.4372
70 1.2938 1.6669 1.9944 2.0927 2.2152 2.3808 2.6479 2.8987 3.4350
ตารางการแจกแจง t (ตอ)
t-Distribution
df
0.1
0.2
0.05
0.1
0.025
0.05
0.02
0.04
0.015
0.03
0.01
0.02
0.005
0.01
0.0025
0.005
0.0005
0.001
One-tail
Two-tail
71 1.2936 1.6666 1.9939 2.0922 2.2146 2.3800 2.6469 2.8974 3.4329
72 1.2934 1.6663 1.9935 2.0916 2.2139 2.3793 2.6458 2.8961 3.4308
73 1.2933 1.6660 1.9930 2.0911 2.2133 2.3785 2.6449 2.8948 3.4289
74 1.2931 1.6657 1.9925 2.0906 2.2127 2.3778 2.6439 2.8936 3.4270
75 1.2929 1.6654 1.9921 2.0901 2.2122 2.3771 2.6430 2.8924 3.4249
76 1.2928 1.6652 1.9917 2.0896 2.2116 2.3764 2.6421 2.8913 3.4232
77 1.2926 1.6649 1.9913 2.0891 2.2110 2.3758 2.6412 2.8902 3.4214
78 1.2925 1.6646 1.9908 2.0887 2.2105 2.3751 2.6403 2.8891 3.4197
79 1.2924 1.6644 1.9905 2.0882 2.2100 2.3745 2.6395 2.8880 3.4180
80 1.2922 1.6641 1.9901 2.0878 2.2095 2.3739 2.6387 2.8870 3.4164
81 1.2921 1.6639 1.9897 2.0873 2.2090 2.3733 2.6379 2.8860 3.4148
82 1.2920 1.6636 1.9893 2.0869 2.2085 2.3727 2.6371 2.8850 3.4132
83 1.2918 1.6634 1.9890 2.0865 2.2080 2.3721 2.6364 2.8840 3.4116
84 1.2917 1.6632 1.9886 2.0861 2.2076 2.3716 2.6356 2.8831 3.4101
85 1.2916 1.6630 1.9883 2.0857 2.2071 2.3710 2.6349 2.8822 3.4086
86 1.2915 1.6628 1.9879 2.0854 2.2067 2.3705 2.6342 2.8813 3.4073
87 1.2914 1.6626 1.9876 2.0850 2.2063 2.3700 2.6335 2.8804 3.4059
88 1.2912 1.6624 1.9873 2.0846 2.2058 2.3695 2.6329 2.8795 3.4046
89 1.2911 1.6622 1.9870 2.0843 2.2054 2.3690 2.6322 2.8787 3.4033
90 1.2910 1.6620 1.9867 2.0839 2.2050 2.3685 2.6316 2.8779 3.4019
91 1.2909 1.6618 1.9864 2.0836 2.2047 2.3680 2.6309 2.8771 3.4006
92 1.2908 1.6616 1.9861 2.0833 2.2043 2.3676 2.6303 2.8763 3.3995
93 1.2907 1.6614 1.9858 2.0830 2.2039 2.3671 2.6297 2.8755 3.3982
94 1.2906 1.6612 1.9855 2.0826 2.2035 2.3667 2.6291 2.8748 3.3970
95 1.2905 1.6611 1.9852 2.0823 2.2032 2.3662 2.6286 2.8741 3.3958
96 1.2904 1.6609 1.9850 2.0820 2.2028 2.3658 2.6280 2.8733 3.3948
97 1.2903 1.6607 1.9847 2.0817 2.2025 2.3654 2.6275 2.8727 3.3937
98 1.2903 1.6606 1.9845 2.0814 2.2022 2.3650 2.6269 2.8720 3.3926
99 1.2902 1.6604 1.9842 2.0812 2.2018 2.3646 2.6264 2.8713 3.3915
100 1.2901 1.6602 1.9840 2.0809 2.2015 2.3642 2.6259 2.8707 3.3905
105 1.2897 1.6595 1.9828 2.0796 2.2000 2.3624 2.6235 2.8676 3.3856
110 1.2893 1.6588 1.9818 2.0784 2.1986 2.3607 2.6213 2.8648 3.3811
115 1.2890 1.6582 1.9808 2.0773 2.1973 2.3592 2.6193 2.8622 3.3772
120 1.2886 1.6576 1.9799 2.0763 2.1962 2.3578 2.6174 2.8599 3.3734
125 1.2884 1.6571 1.9791 2.0754 2.1951 2.3566 2.6157 2.8577 3.3701
130 1.2881 1.6567 1.9784 2.0746 2.1942 2.3554 2.6142 2.8557 3.3670
ตารางการแจกแจง t (ตอ)
t-Distribution
df
0.1 0.05 0.025 0.02 0.015 0.01 0.005 0.0025 0.0005 One-tail
0.2 0.1 0.05 0.04 0.03 0.02 0.01 0.005 0.001 Two-tail
140 1.2876 1.6558 1.9771 2.0731 2.1924 2.3533 2.6114 2.8522 3.3613
150 1.2872 1.6551 1.9759 2.0718 2.1909 2.3515 2.6090 2.8492 3.3565
160 1.2869 1.6544 1.9749 2.0706 2.1896 2.3499 2.6069 2.8465 3.3523
170 1.2866 1.6539 1.9740 2.0696 2.1885 2.3485 2.6051 2.8441 3.3487
180 1.2863 1.6534 1.9732 2.0687 2.1874 2.3472 2.6034 2.8421 3.3453
190 1.2860 1.6529 1.9725 2.0679 2.1865 2.3461 2.6020 2.8402 3.3424
200 1.2858 1.6525 1.9719 2.0672 2.1857 2.3451 2.6006 2.8385 3.3398
250 1.2849 1.6510 1.9695 2.0645 2.1826 2.3414 2.5956 2.8322 3.3299
300 1.2844 1.6499 1.9679 2.0627 2.1805 2.3388 2.5923 2.8279 3.3232
350 1.2840 1.6492 1.9668 2.0614 2.1790 2.3370 2.5899 2.8249 3.3186
400 1.2837 1.6487 1.9659 2.0605 2.1779 2.3357 2.5882 2.8227 3.3151
500 1.2832 1.6479 1.9647 2.0591 2.1763 2.3338 2.5857 2.8195 3.3101
600 1.2830 1.6474 1.9639 2.0582 2.1753 2.3326 2.5841 2.8175 3.3068
700 1.2828 1.6470 1.9634 2.0576 2.1745 2.3317 2.5829 2.8160 3.3044
800 1.2826 1.6468 1.9629 2.0571 2.1740 2.3310 2.5820 2.8148 3.3027
900 1.2825 1.6465 1.9626 2.0567 2.1735 2.3305 2.5813 2.8140 3.3014
1000 1.2824 1.6464 1.9623 2.0564 2.1732 2.3301 2.5807 2.8133 3.3002
1500 1.2821 1.6459 1.9615 2.0555 2.1722 2.3288 2.5791 2.8112 3.2970
2000 1.2820 1.6456 1.9612 2.0551 2.1716 2.3282 2.5783 2.8102 3.2954
3000 1.2818 1.6454 1.9608 2.0546 2.1711 2.3276 2.5775 2.8091 3.2938
4000 1.2818 1.6452 1.9606 2.0544 2.1709 2.3273 2.5771 2.8086 3.2930
5000 1.2817 1.6452 1.9604 2.0543 2.1707 2.3271 2.5768 2.8083 3.2925
10000 1.2816 1.6450 1.9602 2.0540 2.1704 2.3267 2.5763 2.8076 3.2915
20000 1.2816 1.6449 1.9601 2.0539 2.1702 2.3265 2.5761 2.8074 3.2911
30000 1.2816 1.6449 1.9600 2.0538 2.1702 2.3265 2.5760 2.8072 3.2908
40000 1.2816 1.6449 1.9600 2.0538 2.1702 2.3264 2.5759 2.8072 3.2908
50000 1.2816 1.6449 1.9600 2.0538 2.1702 2.3264 2.5759 2.8072 3.2908
60000 1.2816 1.6449 1.9600 2.0538 2.1701 2.3264 2.5759 2.8071 3.2908
70000 1.2816 1.6449 1.9600 2.0538 2.1701 2.3264 2.5759 2.8071 3.2906
80000 1.2816 1.6449 1.9600 2.0538 2.1701 2.3264 2.5759 2.8071 3.2906
90000 1.2816 1.6449 1.9600 2.0538 2.1701 2.3264 2.5759 2.8071 3.2906
100000 1.2816 1.6449 1.9600 2.0538 2.1701 2.3264 2.5759 2.8071 3.2906
ตารางการแจกแจง t (ตอ)
ฉตรสร ปยะพมลสทธ ค านวณคาตาง ๆ ในตารางดวยโปรแกรม Microsoft Excel 2000
ตารางการแจกแจง F ระดบนยส าคญท 0.05
F-Distribution
dfl
0.05
df2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 22 24 27 30 40 50 75 100
1 161.45 199.50 215.71 224.58 230.16 233.99 236.77 238.88 240.54 241.88 242.98 243.91 244.69 245.36 245.95 246.46 246.92 247.32 247.69 248.01 248.58 249.05 249.63 250.10 251.14 251.77 252.62 253.04
2 18.51 19.00 19.16 19.25 19.30 19.33 19.35 19.37 19.38 19.4 19.4 19.4 19.4 19.4 19.4 19.4 19.4 19.4 19.4 19.4 19.4 19.4 19.4 19.4 19.4 19.4 19.4 19.49
3 10.13 9.55 9.28 9.12 9.01 8.94 8.89 8.85 8.81 8.79 8.76 8.74 8.73 8.71 8.70 8.69 8.68 8.67 8.67 8.66 8.65 8.64 8.63 8.62 8.59 8.58 8.56 8.55
4 7.71 6.94 6.59 6.39 6.26 6.16 6.09 6.04 6.00 5.96 5.94 5.91 5.89 5.87 5.86 5.84 5.83 5.82 5.81 5.80 5.79 5.77 5.76 5.75 5.72 5.70 5.68 5.66
5 6.61 5.79 5.41 5.19 5.05 4.95 4.88 4.82 4.77 4.74 4.70 4.68 4.66 4.64 4.62 4.60 4.59 4.58 4.57 4.56 4.54 4.53 4.51 4.50 4.46 4.44 4.42 4.41
6 5.99 5.14 4.76 4.53 4.39 4.28 4.21 4.15 4.10 4.06 4.03 4.00 3.98 3.96 3.94 3.92 3.91 3.90 3.88 3.87 3.86 3.84 3.82 3.81 3.77 3.75 3.73 3.71
7 5.59 4.74 4.35 4.12 3.97 3.87 3.79 3.73 3.68 3.64 3.60 3.57 3.55 3.53 3.51 3.49 3.48 3.47 3.46 3.44 3.43 3.41 3.39 3.38 3.34 3.32 3.29 3.27
8 5.32 4.46 4.07 3.84 3.69 3.58 3.50 3.44 3.39 3.35 3.31 3.28 3.26 3.24 3.22 3.20 3.19 3.17 3.16 3.15 3.13 3.12 3.10 3.08 3.04 3.02 2.99 2.97
9 5.12 4.26 3.86 3.63 3.48 3.37 3.29 3.23 3.18 3.14 3.10 3.07 3.05 3.03 3.01 2.99 2.97 2.96 2.95 2.94 2.92 2.90 2.88 2.86 2.83 2.80 2.77 2.76
10 4.96 4.10 3.71 3.48 3.33 3.22 3.14 3.07 3.02 2.98 2.94 2.91 2.89 2.86 2.85 2.83 2.81 2.80 2.79 2.77 2.75 2.74 2.72 2.70 2.66 2.64 2.60 2.59
11 4.84 3.98 3.59 3.36 3.20 3.09 3.01 2.95 2.90 2.85 2.82 2.79 2.76 2.74 2.72 2.70 2.69 2.67 2.66 2.65 2.63 2.61 2.59 2.57 2.53 2.51 2.47 2.46
12 4.75 3.89 3.49 3.26 3.11 3.00 2.91 2.85 2.80 2.75 2.72 2.69 2.66 2.64 2.62 2.60 2.58 2.57 2.56 2.54 2.52 2.51 2.48 2.47 2.43 2.40 2.37 2.35
13 4.67 3.81 3.41 3.18 3.03 2.92 2.83 2.77 2.71 2.67 2.63 2.60 2.58 2.55 2.53 2.51 2.50 2.48 2.47 2.46 2.44 2.42 2.40 2.38 2.34 2.31 2.28 2.26
14 4.60 3.74 3.34 3.11 2.96 2.85 2.76 2.70 2.65 2.60 2.57 2.53 2.51 2.48 2.46 2.44 2.43 2.41 2.40 2.39 2.37 2.35 2.33 2.31 2.27 2.24 2.21 2.19
15 4.54 3.68 3.29 3.06 2.90 2.79 2.71 2.64 2.59 2.54 2.51 2.48 2.45 2.42 2.40 2.38 2.37 2.35 2.34 2.33 2.31 2.29 2.27 2.25 2.20 2.18 2.14 2.12
16 4.49 3.63 3.24 3.01 2.85 2.74 2.66 2.59 2.54 2.49 2.46 2.42 2.40 2.37 2.35 2.33 2.32 2.30 2.29 2.28 2.25 2.24 2.21 2.19 2.15 2.12 2.09 2.07
17 4.45 3.59 3.20 2.96 2.81 2.70 2.61 2.55 2.49 2.45 2.41 2.38 2.35 2.33 2.31 2.29 2.27 2.26 2.24 2.23 2.21 2.19 2.17 2.15 2.10 2.08 2.04 2.02
18 4.41 3.55 3.16 2.93 2.77 2.66 2.58 2.51 2.46 2.41 2.37 2.34 2.31 2.29 2.27 2.25 2.23 2.22 2.20 2.19 2.17 2.15 2.13 2.11 2.06 2.04 2.00 1.98
19 4.38 3.52 3.13 2.90 2.74 2.63 2.54 2.48 2.42 2.38 2.34 2.31 2.28 2.26 2.23 2.21 2.20 2.18 2.17 2.16 2.13 2.11 2.09 2.07 2.03 2.00 1.96 1.94
20 4.35 3.49 3.10 2.87 2.71 2.60 2.51 2.45 2.39 2.35 2.31 2.28 2.25 2.22 2.20 2.18 2.17 2.15 2.14 2.12 2.10 2.08 2.06 2.04 1.99 1.97 1.93 1.91
21 4.32 3.47 3.07 2.84 2.68 2.57 2.49 2.42 2.37 2.32 2.28 2.25 2.22 2.20 2.18 2.16 2.14 2.12 2.11 2.10 2.07 2.05 2.03 2.01 1.96 1.94 1.90 1.88
22 4.30 3.44 3.05 2.82 2.66 2.55 2.46 2.40 2.34 2.30 2.26 2.23 2.20 2.17 2.15 2.13 2.11 2.10 2.08 2.07 2.05 2.03 2.00 1.98 1.94 1.91 1.87 1.85
23 4.28 3.42 3.03 2.80 2.64 2.53 2.44 2.37 2.32 2.27 2.24 2.20 2.18 2.15 2.13 2.11 2.09 2.08 2.06 2.05 2.02 2.01 1.98 1.96 1.91 1.88 1.84 1.82
24 4.26 3.40 3.01 2.78 2.62 2.51 2.42 2.36 2.30 2.25 2.22 2.18 2.15 2.13 2.11 2.09 2.07 2.05 2.04 2.03 2.00 1.98 1.96 1.94 1.89 1.86 1.82 1.80
25 4.24 3.39 2.99 2.76 2.60 2.49 2.40 2.34 2.28 2.24 2.20 2.16 2.14 2.11 2.09 2.07 2.05 2.04 2.02 2.01 1.98 1.96 1.94 1.92 1.87 1.84 1.80 1.78
26 4.23 3.37 2.98 2.74 2.59 2.47 2.39 2.32 2.27 2.22 2.18 2.15 2.12 2.09 2.07 2.05 2.03 2.02 2.00 1.99 1.97 1.95 1.92 1.90 1.85 1.82 1.78 1.76
27 4.21 3.35 2.96 2.73 2.57 2.46 2.37 2.31 2.25 2.20 2.17 2.13 2.10 2.08 2.06 2.04 2.02 2.00 1.99 1.97 1.95 1.93 1.90 1.88 1.84 1.81 1.76 1.74
28 4.20 3.34 2.95 2.71 2.56 2.45 2.36 2.29 2.24 2.19 2.15 2.12 2.09 2.06 2.04 2.02 2.00 1.99 1.97 1.96 1.93 1.91 1.89 1.87 1.82 1.79 1.75 1.73
29 4.18 3.33 2.93 2.70 2.55 2.43 2.35 2.28 2.22 2.18 2.14 2.10 2.08 2.05 2.03 2.01 1.99 1.97 1.96 1.94 1.92 1.90 1.88 1.85 1.81 1.77 1.73 1.71
30 4.17 3.32 2.92 2.69 2.53 2.42 2.33 2.27 2.21 2.16 2.13 2.09 2.06 2.04 2.01 1.99 1.98 1.96 1.95 1.93 1.91 1.89 1.86 1.84 1.79 1.76 1.72 1.70
31 4.16 3.30 2.91 2.68 2.52 2.41 2.32 2.25 2.20 2.15 2.11 2.08 2.05 2.03 2.00 1.98 1.96 1.95 1.93 1.92 1.90 1.88 1.85 1.83 1.78 1.75 1.70 1.68
32 4.15 3.29 2.90 2.67 2.51 2.40 2.31 2.24 2.19 2.14 2.10 2.07 2.04 2.01 1.99 1.97 1.95 1.94 1.92 1.91 1.88 1.86 1.84 1.82 1.77 1.74 1.69 1.67
33 4.14 3.28 2.89 2.66 2.50 2.39 2.30 2.23 2.18 2.13 2.09 2.06 2.03 2.00 1.98 1.96 1.94 1.93 1.91 1.90 1.87 1.85 1.83 1.81 1.76 1.72 1.68 1.66
34 4.13 3.28 2.88 2.65 2.49 2.38 2.29 2.23 2.17 2.12 2.08 2.05 2.02 1.99 1.97 1.95 1.93 1.92 1.90 1.89 1.86 1.84 1.82 1.80 1.75 1.71 1.67 1.65
ตารางการแจกแจง F ระดบนยส าคญท 0.05
F-Distribution
dfl
0.05
df2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 22 24 27 30 40 50 75 100
35 4.12 3.27 2.87 2.64 2.49 2.37 2.29 2.22 2.16 2.11 2.07 2.04 2.01 1.99 1.96 1.94 1.92 1.91 1.89 1.88 1.85 1.83 1.81 1.79 1.74 1.70 1.66 1.63
36 4.11 3.26 2.87 2.63 2.48 2.36 2.28 2.21 2.15 2.11 2.07 2.03 2.00 1.98 1.95 1.93 1.92 1.90 1.88 1.87 1.85 1.82 1.80 1.78 1.73 1.69 1.65 1.62
37 4.11 3.25 2.86 2.63 2.47 2.36 2.27 2.20 2.14 2.10 2.06 2.02 2.00 1.97 1.95 1.93 1.91 1.89 1.88 1.86 1.84 1.82 1.79 1.77 1.72 1.68 1.64 1.62
38 4.10 3.24 2.85 2.62 2.46 2.35 2.26 2.19 2.14 2.09 2.05 2.02 1.99 1.96 1.94 1.92 1.90 1.88 1.87 1.85 1.83 1.81 1.78 1.76 1.71 1.68 1.63 1.61
39 4.09 3.24 2.85 2.61 2.46 2.34 2.26 2.19 2.13 2.08 2.04 2.01 1.98 1.95 1.93 1.91 1.89 1.88 1.86 1.85 1.82 1.80 1.77 1.75 1.70 1.67 1.62 1.60
40 4.08 3.23 2.84 2.61 2.45 2.34 2.25 2.18 2.12 2.08 2.04 2.00 1.97 1.95 1.92 1.90 1.89 1.87 1.85 1.84 1.81 1.79 1.77 1.74 1.69 1.66 1.61 1.59
41 4.08 3.23 2.83 2.60 2.44 2.33 2.24 2.17 2.12 2.07 2.03 2.00 1.97 1.94 1.92 1.90 1.88 1.86 1.85 1.83 1.81 1.79 1.76 1.74 1.69 1.65 1.61 1.58
42 4.07 3.22 2.83 2.59 2.44 2.32 2.24 2.17 2.11 2.06 2.03 1.99 1.96 1.94 1.91 1.89 1.87 1.86 1.84 1.83 1.80 1.78 1.75 1.73 1.68 1.65 1.60 1.57
43 4.07 3.21 2.82 2.59 2.43 2.32 2.23 2.16 2.11 2.06 2.02 1.99 1.96 1.93 1.91 1.89 1.87 1.85 1.83 1.82 1.79 1.77 1.75 1.72 1.67 1.64 1.59 1.57
45 4.06 3.20 2.81 2.58 2.42 2.31 2.22 2.15 2.10 2.05 2.01 1.97 1.94 1.92 1.89 1.87 1.86 1.84 1.82 1.81 1.78 1.76 1.73 1.71 1.66 1.63 1.58 1.55
46 4.05 3.20 2.81 2.57 2.42 2.30 2.22 2.15 2.09 2.04 2.00 1.97 1.94 1.91 1.89 1.87 1.85 1.83 1.82 1.80 1.78 1.76 1.73 1.71 1.65 1.62 1.57 1.55
47 4.05 3.20 2.80 2.57 2.41 2.30 2.21 2.14 2.09 2.04 2.00 1.96 1.93 1.91 1.88 1.86 1.84 1.83 1.81 1.80 1.77 1.75 1.72 1.70 1.65 1.61 1.57 1.54
48 4.04 3.19 2.80 2.57 2.41 2.29 2.21 2.14 2.08 2.03 1.99 1.96 1.93 1.90 1.88 1.86 1.84 1.82 1.81 1.79 1.77 1.75 1.72 1.70 1.64 1.61 1.56 1.54
49 4.04 3.19 2.79 2.56 2.40 2.29 2.20 2.13 2.08 2.03 1.99 1.96 1.93 1.90 1.88 1.85 1.84 1.82 1.80 1.79 1.76 1.74 1.71 1.69 1.64 1.60 1.56 1.53
50 4.03 3.18 2.79 2.56 2.40 2.29 2.20 2.13 2.07 2.03 1.99 1.95 1.92 1.89 1.87 1.85 1.83 1.81 1.80 1.78 1.76 1.74 1.71 1.69 1.63 1.60 1.55 1.52
55 4.02 3.16 2.77 2.54 2.38 2.27 2.18 2.11 2.06 2.01 1.97 1.93 1.90 1.88 1.85 1.83 1.81 1.79 1.78 1.76 1.74 1.72 1.69 1.67 1.61 1.58 1.53 1.50
60 4.00 3.15 2.76 2.53 2.37 2.25 2.17 2.10 2.04 1.99 1.95 1.92 1.89 1.86 1.84 1.82 1.80 1.78 1.76 1.75 1.72 1.70 1.67 1.65 1.59 1.56 1.51 1.48
65 3.99 3.14 2.75 2.51 2.36 2.24 2.15 2.08 2.03 1.98 1.94 1.90 1.87 1.85 1.82 1.80 1.78 1.76 1.75 1.73 1.71 1.69 1.66 1.63 1.58 1.54 1.49 1.46
70 3.98 3.13 2.74 2.50 2.35 2.23 2.14 2.07 2.02 1.97 1.93 1.89 1.86 1.84 1.81 1.79 1.77 1.75 1.74 1.72 1.70 1.67 1.65 1.62 1.57 1.53 1.48 1.45
80 3.96 3.11 2.72 2.49 2.33 2.21 2.13 2.06 2.00 1.95 1.91 1.88 1.84 1.82 1.79 1.77 1.75 1.73 1.72 1.70 1.68 1.65 1.63 1.60 1.54 1.51 1.45 1.43
90 3.95 3.10 2.71 2.47 2.32 2.20 2.11 2.04 1.99 1.94 1.90 1.86 1.83 1.80 1.78 1.76 1.74 1.72 1.70 1.69 1.66 1.64 1.61 1.59 1.53 1.49 1.44 1.41
100 3.94 3.09 2.70 2.46 2.31 2.19 2.10 2.03 1.97 1.93 1.89 1.85 1.82 1.79 1.77 1.75 1.73 1.71 1.69 1.68 1.65 1.63 1.60 1.57 1.52 1.48 1.42 1.39
125 3.92 3.07 2.68 2.44 2.29 2.17 2.08 2.01 1.96 1.91 1.87 1.83 1.80 1.77 1.75 1.73 1.71 1.69 1.67 1.66 1.63 1.60 1.58 1.55 1.49 1.45 1.40 1.36
150 3.90 3.06 2.66 2.43 2.27 2.16 2.07 2.00 1.94 1.89 1.85 1.82 1.79 1.76 1.73 1.71 1.69 1.67 1.66 1.64 1.61 1.59 1.56 1.54 1.48 1.44 1.38 1.34
200 3.89 3.04 2.65 2.42 2.26 2.14 2.06 1.98 1.93 1.88 1.84 1.80 1.77 1.74 1.72 1.69 1.67 1.66 1.64 1.62 1.60 1.57 1.54 1.52 1.46 1.41 1.35 1.32
400 3.86 3.02 2.63 2.39 2.24 2.12 2.03 1.96 1.90 1.85 1.81 1.78 1.74 1.72 1.69 1.67 1.65 1.63 1.61 1.60 1.57 1.54 1.51 1.49 1.42 1.38 1.32 1.28
500 3.86 3.01 2.62 2.39 2.23 2.12 2.03 1.96 1.90 1.85 1.81 1.77 1.74 1.71 1.69 1.66 1.64 1.62 1.61 1.59 1.56 1.54 1.51 1.48 1.42 1.38 1.31 1.28
1000 3.85 3.00 2.61 2.38 2.22 2.11 2.02 1.95 1.89 1.84 1.80 1.76 1.73 1.70 1.68 1.65 1.63 1.61 1.60 1.58 1.55 1.53 1.50 1.47 1.41 1.36 1.30 1.26
10000 3.84 3.00 2.61 2.37 2.21 2.10 2.01 1.94 1.88 1.83 1.79 1.75 1.72 1.69 1.67 1.64 1.62 1.60 1.59 1.57 1.54 1.52 1.49 1.46 1.40 1.35 1.28 1.25
ตารางการแจกแจง F ระดบนยส าคญท 0.05
F-Distribution
dfl
0.01 df2
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 22 24 27 30 40 50 75 100
1 4052.18 4999.50 5403.35 5624.58 5763.65 5858.99 5928.36 5981.07 6022.47 6055.85 6083.32 6106.32 6125.86 6142.67 6157.28 6170.10 6181.43 6191.53 6200.58 6208.73 6222.84 6234.63 6249.07 6260.65 6286.78 6302.52 6323.56 6334.11
2 98.50 99.00 99.17 99.25 99.30 99.33 99.36 99.37 99.39 99.40 99.41 99.42 99.42 99.43 99.43 99.44 99.44 99.44 99.45 99.45 99.45 99.46 99.46 99.47 99.47 99.48 99.49 99.49
3 34.12 30.82 29.46 28.71 28.24 27.91 27.67 27.49 27.35 27.23 27.13 27.05 26.98 26.92 26.87 26.83 26.79 26.75 26.72 26.69 26.64 26.60 26.55 26.50 26.41 26.35 26.28 26.24
4 21.20 18.00 16.69 15.98 15.52 15.21 14.98 14.80 14.66 14.55 14.45 14.37 14.31 14.25 14.20 14.15 14.11 14.08 14.05 14.02 13.97 13.93 13.88 13.84 13.75 13.69 13.61 13.58
5 16.26 13.27 12.06 11.39 10.97 10.67 10.46 10.29 10.16 10.05 9.96 9.89 9.82 9.77 9.72 9.68 9.64 9.61 9.58 9.55 9.51 9.47 9.42 9.38 9.29 9.24 9.17 9.13
6 13.75 10.92 9.78 9.15 8.75 8.47 8.26 8.10 7.98 7.87 7.79 7.72 7.66 7.60 7.56 7.52 7.48 7.45 7.42 7.40 7.35 7.31 7.27 7.23 7.14 7.09 7.02 6.99
7 12.25 9.55 8.45 7.85 7.46 7.19 6.99 6.84 6.72 6.62 6.54 6.47 6.41 6.36 6.31 6.28 6.24 6.21 6.18 6.16 6.11 6.07 6.03 5.99 5.91 5.86 5.79 5.75
8 11.26 8.65 7.59 7.01 6.63 6.37 6.18 6.03 5.91 5.81 5.73 5.67 5.61 5.56 5.52 5.48 5.44 5.41 5.38 5.36 5.32 5.28 5.23 5.20 5.12 5.07 5.00 4.96
9 10.56 8.02 6.99 6.42 6.06 5.80 5.61 5.47 5.35 5.26 5.18 5.11 5.05 5.01 4.96 4.92 4.89 4.86 4.83 4.81 4.77 4.73 4.68 4.65 4.57 4.52 4.45 4.41
10 10.04 7.56 6.55 5.99 5.64 5.39 5.20 5.06 4.94 4.85 4.77 4.71 4.65 4.60 4.56 4.52 4.49 4.46 4.43 4.41 4.36 4.33 4.28 4.25 4.17 4.12 4.05 4.01
11 9.65 7.21 6.22 5.67 5.32 5.07 4.89 4.74 4.63 4.54 4.46 4.40 4.34 4.29 4.25 4.21 4.18 4.15 4.12 4.10 4.06 4.02 3.98 3.94 3.86 3.81 3.74 3.71
12 9.33 6.93 5.95 5.41 5.06 4.82 4.64 4.50 4.39 4.30 4.22 4.16 4.10 4.05 4.01 3.97 3.94 3.91 3.88 3.86 3.82 3.78 3.74 3.70 3.62 3.57 3.50 3.47
13 9.07 6.70 5.74 5.21 4.86 4.62 4.44 4.30 4.19 4.10 4.02 3.96 3.91 3.86 3.82 3.78 3.75 3.72 3.69 3.66 3.62 3.59 3.54 3.51 3.43 3.38 3.31 3.27
14 8.86 6.51 5.56 5.04 4.69 4.46 4.28 4.14 4.03 3.94 3.86 3.80 3.75 3.70 3.66 3.62 3.59 3.56 3.53 3.51 3.46 3.43 3.38 3.35 3.27 3.22 3.15 3.11
15 8.68 6.36 5.42 4.89 4.56 4.32 4.14 4.00 3.89 3.80 3.73 3.67 3.61 3.56 3.52 3.49 3.45 3.42 3.40 3.37 3.33 3.29 3.25 3.21 3.13 3.08 3.01 2.98
16 8.53 6.23 5.29 4.77 4.44 4.20 4.03 3.89 3.78 3.69 3.62 3.55 3.50 3.45 3.41 3.37 3.34 3.31 3.28 3.26 3.22 3.18 3.14 3.10 3.02 2.97 2.90 2.86
17 8.40 6.11 5.18 4.67 4.34 4.10 3.93 3.79 3.68 3.59 3.52 3.46 3.40 3.35 3.31 3.27 3.24 3.21 3.19 3.16 3.12 3.08 3.04 3.00 2.92 2.87 2.80 2.76
18 8.29 6.01 5.09 4.58 4.25 4.01 3.84 3.71 3.60 3.51 3.43 3.37 3.32 3.27 3.23 3.19 3.16 3.13 3.10 3.08 3.03 3.00 2.95 2.92 2.84 2.78 2.71 2.68
19 8.18 5.93 5.01 4.50 4.17 3.94 3.77 3.63 3.52 3.43 3.36 3.30 3.24 3.19 3.15 3.12 3.08 3.05 3.03 3.00 2.96 2.92 2.88 2.84 2.76 2.71 2.64 2.60
20 8.10 5.85 4.94 4.43 4.10 3.87 3.70 3.56 3.46 3.37 3.29 3.23 3.18 3.13 3.09 3.05 3.02 2.99 2.96 2.94 2.90 2.86 2.81 2.78 2.69 2.64 2.57 2.54
21 8.02 5.78 4.87 4.37 4.04 3.81 3.64 3.51 3.40 3.31 3.24 3.17 3.12 3.07 3.03 2.99 2.96 2.93 2.90 2.88 2.84 2.80 2.76 2.72 2.64 2.58 2.51 2.48
22 7.95 5.72 4.82 4.31 3.99 3.76 3.59 3.45 3.35 3.26 3.18 3.12 3.07 3.02 2.98 2.94 2.91 2.88 2.85 2.83 2.78 2.75 2.70 2.67 2.58 2.53 2.46 2.42
23 7.88 5.66 4.76 4.26 3.94 3.71 3.54 3.41 3.30 3.21 3.14 3.07 3.02 2.97 2.93 2.89 2.86 2.83 2.80 2.78 2.74 2.70 2.66 2.62 2.54 2.48 2.41 2.37
24 7.82 5.61 4.72 4.22 3.90 3.67 3.50 3.36 3.26 3.17 3.09 3.03 2.98 2.93 2.89 2.85 2.82 2.79 2.76 2.74 2.70 2.66 2.61 2.58 2.49 2.44 2.37 2.33
25 7.77 5.57 4.68 4.18 3.85 3.63 3.46 3.32 3.22 3.13 3.06 2.99 2.94 2.89 2.85 2.81 2.78 2.75 2.72 2.70 2.66 2.62 2.58 2.54 2.45 2.40 2.33 2.29
26 7.72 5.53 4.64 4.14 3.82 3.59 3.42 3.29 3.18 3.09 3.02 2.96 2.90 2.86 2.81 2.78 2.75 2.72 2.69 2.66 2.62 2.58 2.54 2.50 2.42 2.36 2.29 2.25
27 7.68 5.49 4.60 4.11 3.78 3.56 3.39 3.26 3.15 3.06 2.99 2.93 2.87 2.82 2.78 2.75 2.71 2.68 2.66 2.63 2.59 2.55 2.51 2.47 2.38 2.33 2.26 2.22
28 7.64 5.45 4.57 4.07 3.75 3.53 3.36 3.23 3.12 3.03 2.96 2.90 2.84 2.79 2.75 2.72 2.68 2.65 2.63 2.60 2.56 2.52 2.48 2.44 2.35 2.30 2.23 2.19
29 7.60 5.42 4.54 4.04 3.73 3.50 3.33 3.20 3.09 3.00 2.93 2.87 2.81 2.77 2.73 2.69 2.66 2.63 2.60 2.57 2.53 2.49 2.45 2.41 2.33 2.27 2.20 2.16
30 7.56 5.39 4.51 4.02 3.70 3.47 3.30 3.17 3.07 2.98 2.91 2.84 2.79 2.74 2.70 2.66 2.63 2.60 2.57 2.55 2.51 2.47 2.42 2.39 2.30 2.25 2.17 2.13
31 7.53 5.36 4.48 3.99 3.67 3.45 3.28 3.15 3.04 2.96 2.88 2.82 2.77 2.72 2.68 2.64 2.61 2.58 2.55 2.52 2.48 2.45 2.40 2.36 2.27 2.22 2.14 2.11
32 7.50 5.34 4.46 3.97 3.65 3.43 3.26 3.13 3.02 2.93 2.86 2.80 2.74 2.70 2.65 2.62 2.58 2.55 2.53 2.50 2.46 2.42 2.38 2.34 2.25 2.20 2.12 2.08
33 7.47 5.31 4.44 3.95 3.63 3.41 3.24 3.11 3.00 2.91 2.84 2.78 2.72 2.68 2.63 2.60 2.56 2.53 2.51 2.48 2.44 2.40 2.36 2.32 2.23 2.18 2.10 2.06
34 7.44 5.29 4.42 3.93 3.61 3.39 3.22 3.09 2.98 2.89 2.82 2.76 2.70 2.66 2.61 2.58 2.54 2.51 2.49 2.46 2.42 2.38 2.34 2.30 2.21 2.16 2.08 2.04
F-Distribution
ตารางการแจกแจง F ระดบนยส าคญท 0.01
0.01 df2
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 22 24 27 30 40 50 75 100
1 4052.18 4999.50 5403.35 5624.58 5763.65 5858.99 5928.36 5981.07 6022.47 6055.85 6083.32 6106.32 6125.86 6142.67 6157.28 6170.10 6181.43 6191.53 6200.58 6208.73 6222.84 6234.63 6249.07 6260.65 6286.78 6302.52 6323.56 6334.11
2 98.50 99.00 99.17 99.25 99.30 99.33 99.36 99.37 99.39 99.40 99.41 99.42 99.42 99.43 99.43 99.44 99.44 99.44 99.45 99.45 99.45 99.46 99.46 99.47 99.47 99.48 99.49 99.49
3 34.12 30.82 29.46 28.71 28.24 27.91 27.67 27.49 27.35 27.23 27.13 27.05 26.98 26.92 26.87 26.83 26.79 26.75 26.72 26.69 26.64 26.60 26.55 26.50 26.41 26.35 26.28 26.24
4 21.20 18.00 16.69 15.98 15.52 15.21 14.98 14.80 14.66 14.55 14.45 14.37 14.31 14.25 14.20 14.15 14.11 14.08 14.05 14.02 13.97 13.93 13.88 13.84 13.75 13.69 13.61 13.58
5 16.26 13.27 12.06 11.39 10.97 10.67 10.46 10.29 10.16 10.05 9.96 9.89 9.82 9.77 9.72 9.68 9.64 9.61 9.58 9.55 9.51 9.47 9.42 9.38 9.29 9.24 9.17 9.13
6 13.75 10.92 9.78 9.15 8.75 8.47 8.26 8.10 7.98 7.87 7.79 7.72 7.66 7.60 7.56 7.52 7.48 7.45 7.42 7.40 7.35 7.31 7.27 7.23 7.14 7.09 7.02 6.99
7 12.25 9.55 8.45 7.85 7.46 7.19 6.99 6.84 6.72 6.62 6.54 6.47 6.41 6.36 6.31 6.28 6.24 6.21 6.18 6.16 6.11 6.07 6.03 5.99 5.91 5.86 5.79 5.75
8 11.26 8.65 7.59 7.01 6.63 6.37 6.18 6.03 5.91 5.81 5.73 5.67 5.61 5.56 5.52 5.48 5.44 5.41 5.38 5.36 5.32 5.28 5.23 5.20 5.12 5.07 5.00 4.96
9 10.56 8.02 6.99 6.42 6.06 5.80 5.61 5.47 5.35 5.26 5.18 5.11 5.05 5.01 4.96 4.92 4.89 4.86 4.83 4.81 4.77 4.73 4.68 4.65 4.57 4.52 4.45 4.41
10 10.04 7.56 6.55 5.99 5.64 5.39 5.20 5.06 4.94 4.85 4.77 4.71 4.65 4.60 4.56 4.52 4.49 4.46 4.43 4.41 4.36 4.33 4.28 4.25 4.17 4.12 4.05 4.01
11 9.65 7.21 6.22 5.67 5.32 5.07 4.89 4.74 4.63 4.54 4.46 4.40 4.34 4.29 4.25 4.21 4.18 4.15 4.12 4.10 4.06 4.02 3.98 3.94 3.86 3.81 3.74 3.71
12 9.33 6.93 5.95 5.41 5.06 4.82 4.64 4.50 4.39 4.30 4.22 4.16 4.10 4.05 4.01 3.97 3.94 3.91 3.88 3.86 3.82 3.78 3.74 3.70 3.62 3.57 3.50 3.47
13 9.07 6.70 5.74 5.21 4.86 4.62 4.44 4.30 4.19 4.10 4.02 3.96 3.91 3.86 3.82 3.78 3.75 3.72 3.69 3.66 3.62 3.59 3.54 3.51 3.43 3.38 3.31 3.27
14 8.86 6.51 5.56 5.04 4.69 4.46 4.28 4.14 4.03 3.94 3.86 3.80 3.75 3.70 3.66 3.62 3.59 3.56 3.53 3.51 3.46 3.43 3.38 3.35 3.27 3.22 3.15 3.11
15 8.68 6.36 5.42 4.89 4.56 4.32 4.14 4.00 3.89 3.80 3.73 3.67 3.61 3.56 3.52 3.49 3.45 3.42 3.40 3.37 3.33 3.29 3.25 3.21 3.13 3.08 3.01 2.98
16 8.53 6.23 5.29 4.77 4.44 4.20 4.03 3.89 3.78 3.69 3.62 3.55 3.50 3.45 3.41 3.37 3.34 3.31 3.28 3.26 3.22 3.18 3.14 3.10 3.02 2.97 2.90 2.86
17 8.40 6.11 5.18 4.67 4.34 4.10 3.93 3.79 3.68 3.59 3.52 3.46 3.40 3.35 3.31 3.27 3.24 3.21 3.19 3.16 3.12 3.08 3.04 3.00 2.92 2.87 2.80 2.76
18 8.29 6.01 5.09 4.58 4.25 4.01 3.84 3.71 3.60 3.51 3.43 3.37 3.32 3.27 3.23 3.19 3.16 3.13 3.10 3.08 3.03 3.00 2.95 2.92 2.84 2.78 2.71 2.68
19 8.18 5.93 5.01 4.50 4.17 3.94 3.77 3.63 3.52 3.43 3.36 3.30 3.24 3.19 3.15 3.12 3.08 3.05 3.03 3.00 2.96 2.92 2.88 2.84 2.76 2.71 2.64 2.60
20 8.10 5.85 4.94 4.43 4.10 3.87 3.70 3.56 3.46 3.37 3.29 3.23 3.18 3.13 3.09 3.05 3.02 2.99 2.96 2.94 2.90 2.86 2.81 2.78 2.69 2.64 2.57 2.54
21 8.02 5.78 4.87 4.37 4.04 3.81 3.64 3.51 3.40 3.31 3.24 3.17 3.12 3.07 3.03 2.99 2.96 2.93 2.90 2.88 2.84 2.80 2.76 2.72 2.64 2.58 2.51 2.48
22 7.95 5.72 4.82 4.31 3.99 3.76 3.59 3.45 3.35 3.26 3.18 3.12 3.07 3.02 2.98 2.94 2.91 2.88 2.85 2.83 2.78 2.75 2.70 2.67 2.58 2.53 2.46 2.42
23 7.88 5.66 4.76 4.26 3.94 3.71 3.54 3.41 3.30 3.21 3.14 3.07 3.02 2.97 2.93 2.89 2.86 2.83 2.80 2.78 2.74 2.70 2.66 2.62 2.54 2.48 2.41 2.37
24 7.82 5.61 4.72 4.22 3.90 3.67 3.50 3.36 3.26 3.17 3.09 3.03 2.98 2.93 2.89 2.85 2.82 2.79 2.76 2.74 2.70 2.66 2.61 2.58 2.49 2.44 2.37 2.33
25 7.77 5.57 4.68 4.18 3.85 3.63 3.46 3.32 3.22 3.13 3.06 2.99 2.94 2.89 2.85 2.81 2.78 2.75 2.72 2.70 2.66 2.62 2.58 2.54 2.45 2.40 2.33 2.29
26 7.72 5.53 4.64 4.14 3.82 3.59 3.42 3.29 3.18 3.09 3.02 2.96 2.90 2.86 2.81 2.78 2.75 2.72 2.69 2.66 2.62 2.58 2.54 2.50 2.42 2.36 2.29 2.25
27 7.68 5.49 4.60 4.11 3.78 3.56 3.39 3.26 3.15 3.06 2.99 2.93 2.87 2.82 2.78 2.75 2.71 2.68 2.66 2.63 2.59 2.55 2.51 2.47 2.38 2.33 2.26 2.22
28 7.64 5.45 4.57 4.07 3.75 3.53 3.36 3.23 3.12 3.03 2.96 2.90 2.84 2.79 2.75 2.72 2.68 2.65 2.63 2.60 2.56 2.52 2.48 2.44 2.35 2.30 2.23 2.19
29 7.60 5.42 4.54 4.04 3.73 3.50 3.33 3.20 3.09 3.00 2.93 2.87 2.81 2.77 2.73 2.69 2.66 2.63 2.60 2.57 2.53 2.49 2.45 2.41 2.33 2.27 2.20 2.16
30 7.56 5.39 4.51 4.02 3.70 3.47 3.30 3.17 3.07 2.98 2.91 2.84 2.79 2.74 2.70 2.66 2.63 2.60 2.57 2.55 2.51 2.47 2.42 2.39 2.30 2.25 2.17 2.13
31 7.53 5.36 4.48 3.99 3.67 3.45 3.28 3.15 3.04 2.96 2.88 2.82 2.77 2.72 2.68 2.64 2.61 2.58 2.55 2.52 2.48 2.45 2.40 2.36 2.27 2.22 2.14 2.11
32 7.50 5.34 4.46 3.97 3.65 3.43 3.26 3.13 3.02 2.93 2.86 2.80 2.74 2.70 2.65 2.62 2.58 2.55 2.53 2.50 2.46 2.42 2.38 2.34 2.25 2.20 2.12 2.08
33 7.47 5.31 4.44 3.95 3.63 3.41 3.24 3.11 3.00 2.91 2.84 2.78 2.72 2.68 2.63 2.60 2.56 2.53 2.51 2.48 2.44 2.40 2.36 2.32 2.23 2.18 2.10 2.06
34 7.44 5.29 4.42 3.93 3.61 3.39 3.22 3.09 2.98 2.89 2.82 2.76 2.70 2.66 2.61 2.58 2.54 2.51 2.49 2.46 2.42 2.38 2.34 2.30 2.21 2.16 2.08 2.04
F-Distribution
ตารางการแจกแจง F ระดบนยส าคญท 0.01
dfl
0.01
df2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 22 24 27 30 40 50 75 100
35 7.42 5.27 4.40 3.91 3.59 3.37 3.20 3.07 2.96 2.88 2.80 2.74 2.69 2.64 2.60 2.56 2.53 2.50 2.47 2.44 2.40 2.36 2.32 2.28 2.19 2.14 2.06 2.02
36 7.40 5.25 4.38 3.89 3.57 3.35 3.18 3.05 2.95 2.86 2.79 2.72 2.67 2.62 2.58 2.54 2.51 2.48 2.45 2.43 2.38 2.35 2.30 2.26 2.18 2.12 2.04 2.00
37 7.37 5.23 4.36 3.87 3.56 3.33 3.17 3.04 2.93 2.84 2.77 2.71 2.65 2.61 2.56 2.53 2.49 2.46 2.44 2.41 2.37 2.33 2.28 2.25 2.16 2.10 2.03 1.98
38 7.35 5.21 4.34 3.86 3.54 3.32 3.15 3.02 2.92 2.83 2.75 2.69 2.64 2.59 2.55 2.51 2.48 2.45 2.42 2.40 2.35 2.32 2.27 2.23 2.14 2.09 2.01 1.97
39 7.33 5.19 4.33 3.84 3.53 3.30 3.14 3.01 2.90 2.81 2.74 2.68 2.62 2.58 2.54 2.50 2.46 2.43 2.41 2.38 2.34 2.30 2.26 2.22 2.13 2.07 1.99 1.95
40 7.31 5.18 4.31 3.83 3.51 3.29 3.12 2.99 2.89 2.80 2.73 2.66 2.61 2.56 2.52 2.48 2.45 2.42 2.39 2.37 2.33 2.29 2.24 2.20 2.11 2.06 1.98 1.94
41 7.30 5.16 4.30 3.81 3.50 3.28 3.11 2.98 2.87 2.79 2.71 2.65 2.60 2.55 2.51 2.47 2.44 2.41 2.38 2.36 2.31 2.28 2.23 2.19 2.10 2.04 1.97 1.92
42 7.28 5.15 4.29 3.80 3.49 3.27 3.10 2.97 2.86 2.78 2.70 2.64 2.59 2.54 2.50 2.46 2.43 2.40 2.37 2.34 2.30 2.26 2.22 2.18 2.09 2.03 1.95 1.91
43 7.26 5.14 4.27 3.79 3.48 3.25 3.09 2.96 2.85 2.76 2.69 2.63 2.57 2.53 2.49 2.45 2.41 2.38 2.36 2.33 2.29 2.25 2.20 2.17 2.08 2.02 1.94 1.90
44 7.25 5.12 4.26 3.78 3.47 3.24 3.08 2.95 2.84 2.75 2.68 2.62 2.56 2.52 2.47 2.44 2.40 2.37 2.35 2.32 2.28 2.24 2.19 2.15 2.07 2.01 1.93 1.89
45 7.23 5.11 4.25 3.77 3.45 3.23 3.07 2.94 2.83 2.74 2.67 2.61 2.55 2.51 2.46 2.43 2.39 2.36 2.34 2.31 2.27 2.23 2.18 2.14 2.05 2.00 1.92 1.88
46 7.22 5.10 4.24 3.76 3.44 3.22 3.06 2.93 2.82 2.73 2.66 2.60 2.54 2.50 2.45 2.42 2.38 2.35 2.33 2.30 2.26 2.22 2.17 2.13 2.04 1.99 1.91 1.86
47 7.21 5.09 4.23 3.75 3.43 3.21 3.05 2.92 2.81 2.72 2.65 2.59 2.53 2.49 2.44 2.41 2.37 2.34 2.32 2.29 2.25 2.21 2.16 2.12 2.03 1.98 1.90 1.85
48 7.19 5.08 4.22 3.74 3.43 3.20 3.04 2.91 2.80 2.71 2.64 2.58 2.53 2.48 2.44 2.40 2.37 2.33 2.31 2.28 2.24 2.20 2.15 2.12 2.02 1.97 1.89 1.84
49 7.18 5.07 4.21 3.73 3.42 3.19 3.03 2.90 2.79 2.71 2.63 2.57 2.52 2.47 2.43 2.39 2.36 2.33 2.30 2.27 2.23 2.19 2.14 2.11 2.02 1.96 1.88 1.83
50 7.17 5.06 4.20 3.72 3.41 3.19 3.02 2.89 2.78 2.70 2.63 2.56 2.51 2.46 2.42 2.38 2.35 2.32 2.29 2.27 2.22 2.18 2.14 2.10 2.01 1.95 1.87 1.82
55 7.12 5.01 4.16 3.68 3.37 3.15 2.98 2.85 2.75 2.66 2.59 2.53 2.47 2.42 2.38 2.34 2.31 2.28 2.25 2.23 2.18 2.15 2.10 2.06 1.97 1.91 1.83 1.78
60 7.08 4.98 4.13 3.65 3.34 3.12 2.95 2.82 2.72 2.63 2.56 2.50 2.44 2.39 2.35 2.31 2.28 2.25 2.22 2.20 2.15 2.12 2.07 2.03 1.94 1.88 1.79 1.75
65 7.04 4.95 4.10 3.62 3.31 3.09 2.93 2.80 2.69 2.61 2.53 2.47 2.42 2.37 2.33 2.29 2.26 2.23 2.20 2.17 2.13 2.09 2.04 2.00 1.91 1.85 1.77 1.72
70 7.01 4.92 4.07 3.60 3.29 3.07 2.91 2.78 2.67 2.59 2.51 2.45 2.40 2.35 2.31 2.27 2.23 2.20 2.18 2.15 2.11 2.07 2.02 1.98 1.89 1.83 1.74 1.70
80 6.96 4.88 4.04 3.56 3.26 3.04 2.87 2.74 2.64 2.55 2.48 2.42 2.36 2.31 2.27 2.23 2.20 2.17 2.14 2.12 2.07 2.03 1.98 1.94 1.85 1.79 1.70 1.65
90 6.93 4.85 4.01 3.53 3.23 3.01 2.84 2.72 2.61 2.52 2.45 2.39 2.33 2.29 2.24 2.21 2.17 2.14 2.11 2.09 2.04 2.00 1.96 1.92 1.82 1.76 1.67 1.62
100 6.90 4.82 3.98 3.51 3.21 2.99 2.82 2.69 2.59 2.50 2.43 2.37 2.31 2.27 2.22 2.19 2.15 2.12 2.09 2.07 2.02 1.98 1.93 1.89 1.80 1.74 1.65 1.60
125 6.84 4.78 3.94 3.47 3.17 2.95 2.79 2.66 2.55 2.47 2.39 2.33 2.28 2.23 2.19 2.15 2.11 2.08 2.05 2.03 1.98 1.94 1.89 1.85 1.76 1.69 1.60 1.55
150 6.81 4.75 3.91 3.45 3.14 2.92 2.76 2.63 2.53 2.44 2.37 2.31 2.25 2.20 2.16 2.12 2.09 2.06 2.03 2.00 1.96 1.92 1.87 1.83 1.73 1.66 1.57 1.52
200 6.76 4.71 3.88 3.41 3.11 2.89 2.73 2.60 2.50 2.41 2.34 2.27 2.22 2.17 2.13 2.09 2.06 2.03 2.00 1.97 1.93 1.89 1.84 1.79 1.69 1.63 1.53 1.48
400 6.70 4.66 3.83 3.37 3.06 2.85 2.68 2.56 2.45 2.37 2.29 2.23 2.17 2.13 2.08 2.05 2.01 1.98 1.95 1.92 1.88 1.84 1.79 1.75 1.64 1.58 1.48 1.42
500 6.69 4.65 3.82 3.36 3.05 2.84 2.68 2.55 2.44 2.36 2.28 2.22 2.17 2.12 2.07 2.04 2.00 1.97 1.94 1.92 1.87 1.83 1.78 1.74 1.63 1.57 1.47 1.41
1000 6.66 4.63 3.80 3.34 3.04 2.82 2.66 2.53 2.43 2.34 2.27 2.20 2.15 2.10 2.06 2.02 1.98 1.95 1.92 1.90 1.85 1.81 1.76 1.72 1.61 1.54 1.44 1.38
10000 6.64 4.61 3.78 3.32 3.02 2.80 2.64 2.51 2.41 2.32 2.25 2.19 2.13 2.08 2.04 2.00 1.97 1.94 1.91 1.88 1.83 1.79 1.74 1.70 1.59 1.53 1.42 1.36
Chi-square Distribution
ตาราง Chi-Square
ระดบนยส าคญ
df 0.999 0.99 0.95 0.9 0.8 0.7 0.6 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0.05 0.01 0.001
1 0.000002 0.000157 0.003932 0.015791 0.064 0.148 0.275 0.455 0.708 1.074 1.642 2.706 3.841 6.635 10.827
2 0.00200 0.02010 0.103 0.211 0.446 0.713 1.022 1.386 1.833 2.408 3.219 4.605 5.991 9.210 13.815
3 0.024 0.115 0.352 0.584 1.005 1.424 1.869 2.366 2.946 3.665 4.642 6.251 7.815 11.345 16.266
4 0.091 0.297 0.711 1.064 1.649 2.195 2.753 3.357 4.045 4.878 5.989 7.779 9.488 13.277 18.466
5 0.210 0.554 1.145 1.610 2.343 3.000 3.656 4.351 5.132 6.064 7.289 9.236 11.070 15.086 20.515
6 0.381 0.872 1.635 2.204 3.070 3.828 4.570 5.348 6.211 7.231 8.558 10.645 12.592 16.812 22.457
7 0.599 1.239 2.167 2.833 3.822 4.671 5.493 6.346 7.283 8.383 9.803 12.017 14.067 18.475 24.321
8 0.857 1.647 2.733 3.490 4.594 5.527 6.423 7.344 8.351 9.524 11.030 13.362 15.507 20.090 26.124
9 1.152 2.088 3.325 4.168 5.380 6.393 7.357 8.343 9.414 10.656 12.242 14.684 16.919 21.666 27.877
10 1.479 2.558 3.940 4.865 6.179 7.267 8.295 9.342 10.473 11.781 13.442 15.987 18.307 23.209 29.588
11 1.834 3.053 4.575 5.578 6.989 8.148 9.237 10.341 11.530 12.899 14.631 17.275 19.675 24.725 31.264
12 2.214 3.571 5.226 6.304 7.807 9.034 10.182 11.340 12.584 14.011 15.812 18.549 21.026 26.217 32.909
13 2.617 4.107 5.892 7.041 8.634 9.926 11.129 12.340 13.636 15.119 16.985 19.812 22.362 27.688 34.527
14 3.041 4.660 6.571 7.790 9.467 10.821 12.078 13.339 14.685 16.222 18.151 21.064 23.685 29.141 36.124
15 3.483 5.229 7.261 8.547 10.307 11.721 13.030 14.339 15.733 17.322 19.311 22.307 24.996 30.578 37.698
16 3.942 5.812 7.962 9.312 11.152 12.624 13.983 15.338 16.780 18.418 20.465 23.542 26.296 32.000 39.252
17 4.416 6.408 8.672 10.085 12.002 13.531 14.937 16.338 17.824 19.511 21.615 24.769 27.587 33.409 40.791
18 4.905 7.015 9.390 10.865 12.857 14.440 15.893 17.338 18.868 20.601 22.760 25.989 28.869 34.805 42.312
19 5.407 7.633 10.117 11.651 13.716 15.352 16.850 18.338 19.910 21.689 23.900 27.204 30.144 36.191 43.819
20 5.921 8.260 10.851 12.443 14.578 16.266 17.809 19.337 20.951 22.775 25.038 28.412 31.410 37.566 45.314
Chi-square Distribution
ตาราง Chi-Square (ตอ)
ระดบนยส าคญ
df 0.999 0.99 0.95 0.9 0.8 0.7 0.6 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0.05 0.01 0.001
21 6.447 8.897 11.591 13.240 15.445 17.182 18.768 20.337 21.992 23.858 26.171 29.615 32.671 38.932 46.796
22 6.983 9.542 12.338 14.041 16.314 18.101 19.729 21.337 23.031 24.939 27.301 30.813 33.924 40.289 48.268
23 7.529 10.196 13.091 14.848 17.187 19.021 20.690 22.337 24.069 26.018 28.429 32.007 35.172 41.638 49.728
24 8.085 10.856 13.848 15.659 18.062 19.943 21.652 23.337 25.106 27.096 29.553 33.196 36.415 42.980 51.179
25 8.649 11.524 14.611 16.473 18.940 20.867 22.616 24.337 26.143 28.172 30.675 34.382 37.652 44.314 52.619
26 9.222 12.198 15.379 17.292 19.820 21.792 23.579 25.336 27.179 29.246 31.795 35.563 38.885 45.642 54.051
27 9.803 12.878 16.151 18.114 20.703 22.719 24.544 26.336 28.214 30.319 32.912 36.741 40.113 46.963 55.475
28 10.391 13.565 16.928 18.939 21.588 23.647 25.509 27.336 29.249 31.391 34.027 37.916 41.337 48.278 56.892
29 10.986 14.256 17.708 19.768 22.475 24.577 26.475 28.336 30.283 32.461 35.139 39.087 42.557 49.588 58.301
30 11.588 14.953 18.493 20.599 23.364 25.508 27.442 29.336 31.316 33.530 36.250 40.256 43.773 50.892 59.702
40 17.917 22.164 26.509 29.051 32.345 34.872 37.134 39.335 41.622 44.165 47.269 51.805 55.758 63.691 73.403
50 24.674 29.707 34.764 37.689 41.449 44.313 46.864 49.335 51.892 54.723 58.164 63.167 67.505 76.154 86.660
60 31.738 37.485 43.188 46.459 50.641 53.809 56.620 59.335 62.135 65.226 68.972 74.397 79.082 88.379 99.608
70 39.036 45.442 51.739 55.329 59.898 63.346 66.396 69.334 72.358 75.689 79.715 85.527 90.531 100.425 112.317
80 46.520 53.540 60.391 64.278 69.207 72.915 76.188 79.334 82.566 86.120 90.405 96.578 101.879 112.329 124.839
90 54.156 61.754 69.126 73.291 78.558 82.511 85.993 89.334 92.761 96.524 101.054 107.565 113.145 124.116 137.208
100 61.918 70.065 77.929 82.358 87.945 92.129 95.808 99.334 102.946 106.906 111.667 118.498 124.342 135.807 149.449
500 407.946 429.387 449.147 459.926 473.210 482.946 491.371 499.334 507.382 516.087 526.401 540.930 553.127 576.493 603.446
ตาราง คาวกฤตของสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation Coefficient)
0 .05 0 .025 0 .01 0 .005 One- tai l
df = N-2 0 .100 0 .050 0 .020 0 .010 Two-ta i l
1 0 .988 0 .997 0 .9995 0 .9999
2 0 .900 0 .950 0 .980 0 .990
3 0 .805 0 .878 0 .934 0 .959
4 0 .729 0 .811 0 .882 0 .917
5 0 .669 0 .754 0 .833 0 .874
6 0 .622 0 .707 0 .789 0 .834
7 0 .582 0 .666 0 .750 0 .798
8 0 .549 0 .632 0 .716 0 .765
9 0 .521 0 .602 0 .685 0 .735
10 0 .497 0 .576 0 .658 0 .708
11 0 .476 0 .553 0 .634 0 .684
12 0 .458 0 .532 0 .612 0 .661
13 0 .441 0 .514 0 .592 0 .641
14 0 .426 0 .497 0 .574 0 .623
15 0 .412 0 .482 0 .558 0 .606
16 0 .400 0 .468 0 .542 0 .590
17 0 .389 0 .456 0 .528 0 .575
18 0 .378 0 .444 0 .516 0 .561
19 0 .369 0 .433 0 .503 0 .549
20 0 .360 0 .423 0 .492 0 .537
21 0 .352 0 .413 0 .482 0 .526
22 0 .344 0 .404 0 .472 0 .515
23 0 .337 0 .396 0 .462 0 .505
24 0 .330 0 .388 0 .453 0 .496
25 0 .323 0 .381 0 .445 0 .487
26 0 .317 0 .374 0 .437 0 .479
27 0 .311 0 .367 0 .430 0 .471
28 0 .306 0 .361 0 .423 0 .463
29 0 .301 0 .355 0 .416 0 .456
30 0 .296 0 .349 0 .409 0 .449
0 .05 0 .025 0 .01 0 .005 One- tai l
df = N-2 0 .100 0 .050 0 .020 0 .010 Two-ta i l
35 0 .988 0 .325 0 .381 0 .418
40 0 .257 0 .304 0 .358 0 .393
45 0 .243 0 .288 0 .338 0 .372
50 0 .231 0 .273 0 .322 0 .354
60 0 .211 0 .250 0 .295 0 .325
70 0 .195 0 .232 0 .274 0 .303
80 0 .183 0 .217 0 .256 0 .283
90 0 .173 0 .205 0 .242 0 .267
100 0 .164 0 .195 0 .230 0 .254
125 0 .147 0 .174 0 .206 0 .228
150 0 .134 0 .159 0 .189 0 .208
200 0 .116 0 .138 0 .164 0 .181
300 0 .095 0 .113 0 .134 0 .148
400 0 .082 0 .098 0 .116 0 .128
500 0 .073 0 .088 0 .104 0 .115
1000 0 .052 0 .062 0 .073 0 .081