Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
วารสารปญญาภวฒน ปท 8 ฉบบพเศษ ประจ�ำเดอนสงหำคม 255926
การเปรยบเทยบแบบจ�าลอง CAPM และ APT เพอวเคราะหอตราผลตอบแทน
และความเสยงของหลกทรพย SET50
THE COMPARISON BETWEEN CAPM AND APT MODELS FOR RISKS AND RETURNS
ANALYSIS OF SET50
สรชย วรรณธนพงศ1 และนงคนตย จนทรจรส2
Sirichai Wannathanaphong1 and Nongnit Chancharat2
1วทยาลยบณฑตศกษาการจดการ มหาวทยาลยขอนแกน2คณะบรหารธรกจและการบญช มหาวทยาลยขอนแกน
1College of Graduate Study in Management, Khon Kaen University2Faculty of Business Administration and Accountancy, Khon Kaen University
บทคดยอ การศกษาอสระในครงนมวตถประสงค เพอเปรยบเทยบความสามารถในการค�านวณอตราผลตอบแทนและ
ความเสยงของหลกทรพยกลม SET50 จากแบบจ�าลอง CAPM (Capital Asset Pricing Model) และแบบจ�าลอง
APT (Arbitrage Pricing Theory Model) รวมถงการน�าอทธพลทางปจจยเศรษฐกจมหภาคทมผลตออตรา
ผลตอบแทนและความเสยงของหลกทรพยมาใชในการศกษา ไดแก อตราการคา (Term of Trade) ราคาน�ามน (Oil
Price) อตราผลตอบแทนของตลาดโลก (MSCI Index) ดชนราคาผบรโภค (Consumer Price Index) อตราดอกเบย
กยมระหวางธนาคาร (Interbank Rate) ปรมาณเงน (Money Supply) และอตราแลกเปลยนบาทตอดอลลารสหรฐ
(Exchange Rate) โดยน�าขอมลมาทดสอบกบกลมหลกทรพย SET50 ทอยในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย
ซงจะใชขอมลรายเดอนของชวงมกราคมถงธนวาคม ระหวางป 2552 ถง 2557 รวมทงสน 72 เดอน
ผลการศกษาครงนท�าใหทราบวาแบบจ�าลอง APT สามารถค�านวณอตราผลตอบแทนและความเสยงของกลม
หลกทรพย SET50 ไดดกวาแบบจ�าลอง CAPM ซงเหนไดชดเจนในหลกทรพยทกๆ หลกทรพยทอยในกลมหลกทรพย
SET50 ทมคา RMSE (Root Mean Square Error) และคา U2 (Theil’s Inequality Coefficient) จากการค�านวณ
ของแบบจ�าลอง มคานอยกวาคอแบบจ�าลอง APT
ค�าส�าคญ: แบบจ�าลอง CAPM แบบจ�าลอง APT หลกทรพย SET50
Corresponding Author
E-mail: [email protected]
Panyapiwat Journal Vol.8 Special Issue August 2016 27
ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
Abstract The purposes of this independent study were to compare the calculation on risks and
returns of the SET50 securities with the capital asset pricing model (CAPM) and the arbitrage pricing
theory model (APT) and to study the influence of the macroeconomic factors affecting the rate
of risks and returns on securities including the term of trade, the oil price, the MSCI index, the
consumer price index, the interbank rate, the money supply, and the exchange rate (Baht/USD).
The monthly data from January to December of 2009 to 2014 (72 months) were used in this
study.
The result from this independent study found that the arbitrage pricing theory model
(APT) could calculate the risks and returns of SET50 securities better than the capital asset pricing
model (CAPM). This could be seen clearly in every securities in SET50 securities that securities
with the RMSE (Root Mean Square Error) and U2 (Theil’s Inequality Coefficient) from the model
calculation that had a minimal value was the arbitrage pricing theory model (APT).
Keywords: CAPM, APT, SET50
ทมาและความส�าคญของปญหา ประเทศไทยนนมตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย
(The Stock Exchange of Thailand: SET) เปนแหลง
รองรบการลงทนทส�าคญ ซงท�าหนาทเปนศนยกลาง
ในการซอขายหลกทรพยอนประกอบไปดวย หนสามญ
หนก พนธบตร ใบส�าคญแสดงสทธในการซอหน (Warrant)
และกองทน หนวยลงทนตางๆ ทไดรบการอนญาตให
ท�าการซอขายไดอยางถกตองตามหลกเกณฑของ
ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย อนงตลาดหลกทรพย
แหงประเทศไทยมการค�านวณคาดชนโดยน�าราคา
หลกทรพยทงตลาดมาค�านวณดวยตวเลขเฉลยถวงน�าหนก
มลคาของหลกทรพย (Value-weighted Index) ออก
เปนดชน SET INDEX ดชน SET50 และดชน SET100
ในงานวจยครงนไดเหนความส�าคญของหลกทรพย
ในกลมดชน SET50 ทเปนกลมหลกทรพย 50 อนดบแรก
ของตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย หรอทเรยกวา
SET50 วาเปนกลมหลกทรพยทม Market Capital และ
มมลคาการซอขายสงทสดในแตละวนโดยอางองจากขอมล
ปรมาณการซอขายยอนหลง 5 ป ตงแตเดอนมกราคม
ป พ.ศ. 2552 ถงเดอนธนวาคม ป พ.ศ. 2557 หลกทรพย
ในกลม SET50 มมลคาการซอขายเฉลยตอวนทงหมด
อยท 7,764,535.05 บาท ซงมลคาการซอขายเฉลย
เกอบถงหนงหมนลานบาทตอวนนนถอวาเปนประเดนท
นาสนใจวาเพราะเหตใดนกลงทนทลงทนในตลาดหลกทรพย
ถงไดใหน�าหนกการลงทนในหลกทรพยกลมนเปนอยางมาก
โดยสงเกตจากปรมาณการซอขายในแตละวน
งานศกษาในครงนม งเนนทจะใชกลมหลกทรพย
ในดชน SET50 กบแบบจ�าลองทฤษฎ CAPM และ APT
เนองจากเหนถงความส�าคญของหลกทรพยกลม SET50
ทง 50 หลกทรพยทอยในดชน SET50 นนมครบทกหมวด
อตสาหกรรม และจากมลคาการซอขายของกลมหลกทรพย
ในดชน SET50 ในแตละวนนนมมลคาสงเมอเทยบกบ
มลคาการซอขายของทงตลาด ถอไดวาเปนกลมหลกทรพย
ทมความนาสนใจทจะลงทนเนองจากมสภาพคลองในการ
ซอขายสง และมโอกาสทจะเตบโตอยางตอเนอง ดวยเหตน
งานวจยนจะสามารถเปรยบเทยบการวเคราะหอตรา
ผลตอบแทนและความเสยงของหลกทรพยกลม SET50
โดยใชแบบจ�าลอง CAPM และ APT เพอศกษาวา
วารสารปญญาภวฒน ปท 8 ฉบบพเศษ ประจ�ำเดอนสงหำคม 255928
ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
แบบจ�าลองใดสามารถใชในการค�านวณอตราผลตอบแทน
และความเสยงของหลกทรพยไดดกวากน และงาน
การศกษาในครงนจะแตกตางจากงานวจยกอนๆ หนา
ทใช CAPM และ APT ในการศกษา โดยจะใหน�าหนก
ความส�าคญกบหลกทรพยในกลม SET50 มากกวา
หลกทรพยอนๆ ทอยในตลาดหลกทรพย เนองจาก
หลกทรพยกลม SET50 มครบทกหมวดอตสาหกรรม และ
ยงเปนกลมหลกทรพย 50 อนดบทเรยกไดวามขนาดใหญ
อนดบตนๆ
วตถประสงคของการศกษา เพอเปรยบเทยบความเหมาะสมในการใชค�านวณ
อตราผลตอบแทนและความเสยงของหลกทรพยกลม
SET50 ของแบบจ�าลอง CAPM (Capital Asset Pricing
Model) และ APT (Arbitrage Pricing Theory Model)
สมมตฐานของการศกษา แบบจ�าลอง APT สามารถค�านวณอตราผลตอบแทน
ความเสยงของหลกทรพยไดแมนย�ากวาแบบจ�าลอง
CAPM เนองจากใชปจจยทางเศรษฐกจมหภาคเขามา
ประกอบในค�านวณดวย โดยจะพจารณาจากคาทางสถต
RMSE (Root Mean Square Error) และคา U2
(Theil’s Inequality Coefficient) ทใหคานอยทสด
เปนตวชวดความแมนย�า
ขอบเขตการศกษาขอมลทใชในการศกษา
หลกทรพยทอย ใน SET50 ทง 50 หลกทรพย
สามารถแบงตามประเภทธรกจไดทงหมด 14 ประเภท
ครอบคลมทง 8 หมวดอตสาหกรรม ใชขอมลของรายชอ
หลกทรพย SET50 ทตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย
ก�าหนดไวชวงเดอนมกราคมถงมถนายน ป 2558 และ
ใชราคายอนหลงรายเดอนชวงมกราคมถงธนวาคม ระหวาง
ป 2552 ถง 2557 (72 เดอน) มาค�านวณในแบบจ�าลอง
CAPM
ปจจยทางเศรษฐกจมหภาคจ�านวน 7 ปจจยทจะใช
ในแบบจ�าลอง APT คอ ขอมลรายเดอนของชวงมกราคม
ถงธนวาคม ระหวางป 2552 ถง 2557 (72 เดอน)
ประกอบดวยอตราการคา (Term of Trade) ราคาน�ามน
(Oil Price) อตราผลตอบแทนของตลาดโลก (MSCI
Index) ดชนราคาผบรโภค (Consumer Price Index)
อตราดอกเบยกยมระหวางธนาคาร (Interbank Rate)
ปรมาณเงน (Money Supply) และอตราแลกเปลยน
บาทตอดอลลารสหรฐ (Exchange Rate)
ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. ท�าใหทราบวาควรใชแบบจ�าลองใดในการค�านวณ
อตราผลตอบแทนและความเสยงของหลกทรพยระหวาง
แบบจ�าลอง CAPM (Capital Asset Pricing Model)
และ APT (Arbitrage Pricing Theory Model) ในการ
ค�านวณอตราผลตอบแทนและความเสยงของหลกทรพย
ส�าหรบนกลงทน และบรษทหลกทรพย หรอบคคลอนๆ ท
ตองการหาอตราผลตอบแทนของหลกทรพยกอนตดสนใจ
ลงทนในหลกทรพย
2. สามารถพฒนาเพมความรในดานการใหค�าแนะน�า
การลงทนแกนกวเคราะหหลกทรพย และสามารถเปน
ทปรกษาการลงทนทมความนาเชอถอ รวมถงผทสนใจ
สามารถน�างานวจยไปตอยอดในการศกษาตอทางดาน
การเงนอนๆ ได
การทบวรรณกรรม ส�าหรบการศกษาครงนไดท�าการทบทวนแนวคด
ทฤษฎ CAPM จากงานวจยของวไลพรรณ ตารชกล
(2551), ชานน ชเกษมรตน (2552), ณฏฐภทร สนทรวาทน
(2552) และเพญญดา เสาโร (2554) แนวคดทฤษฎ
APT จากงานวจยของสนทร กลชาญพเศษ (2539),
Febrian & Herwany (2010), Muzur, Bulut &
Sengul (2010) รวมถงงานวจยทใชแนวคดทฤษฎ CAPM
และ APT เปรยบเทยบจากงานวจยของวระ ชวลต (2543),
วรชอร ศรทรพย (2548), กฤษณ ลอก�าลง (2556)
Panyapiwat Journal Vol.8 Special Issue August 2016 29
ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
นยามศพทเฉพาะ อตราการคา (Term of Trade: TOT) หมายถง
สดสวนของราคาสนคาออกตอราคาสนคาเขา ในกรณท
มสนคาเขาและสนคาออกหลายชนด จะใชดชนราคา
แทนราคาของสนคาหลายๆ ชนดเหลานน
ราคาน�ามน (Oil Price) หมายถง ตนทนการผลต
ทส�าคญยงตอทกภาคธรกจ ซงความผนผวนของราคา
น�ามนทมความไมแนนอนยอมสงผลกระทบโดยตรงตอ
ระบบเศรษฐกจของประเทศอยางหลกเลยงไมได
อตราผลตอบแทนของตลาดโลก (MSCI Index)
หมายถง ดชน MSCI เปนดชนทบรษท Morgan Stanley
Capital International (MSCI) จดท�าขนเพอใหนกลงทน
ตางประเทศไดใชเปนบรรทดฐานในการวดผลตอบแทน
ของกองทนตางๆ ทประสงคจะเขาไปลงทนในกองทน
นนๆ
ดชนราคาผบรโภค (Consumer Price Index: CPI)
หมายถง ดชนทแสดงถงการเปลยนแปลงทางดานราคา
สนคา และบรการมกถกน�าไปใชในการปรบปรงคาจาง
และเงนเดอนใหสอดคลองกบราคาของทเพมขน
อตราดอกเบยกยมระหวางธนาคาร (Interbank
Rate: INT) หมายถง อตราดอกเบยเงนกยมในตลาดเงน
ระยะสนเพอใชในการปรบสภาพคลองของธนาคาร
พาณชยโดยธรกรรมอาจจะอยในรปการกยมแบบจายคน
เมอทวงถาม (At Call) หรอเปนการกยมแบบมก�าหนด
ระยะเวลา (Term) ตงแต 1 วน ถง 6 เดอน ในทางปฏบต
สวนใหญประมาณรอยละ 50-70 เปนการกยมระยะ
1 วน (Overnight) รองลงมาเปนการกยมแบบจายคน
เมอทวงถาม (At Call)
ปรมาณเงน (Money Supply: MONEY) หมายถง
จ�านวนเงนทคดเปนมลคาทงหมดทหมนเวยนอยในระบบ
เศรษฐกจสามารถจ�าแนกไดตามสวนประกอบทอย ไดแก
1) ปรมาณเงนในความหมายแคบ (Narrow Money)
ประกอบดวยธนบตร เหรยญกษาปณในมอประชาชน
และเงนฝากกระแสรายวนเฉพาะสกลเงนบาท (ไมรวม
เงนตราทอยในมอธนาคารกลางและกระทรวงการคลง)
2) ปรมาณเงนในความหมายกวาง (Broad Money)
ประกอบดวยปรมาณเงนในความหมายแคบ เงนฝาก
ประจ�า เงนฝากออมทรพย เงนฝากกระแสรายวนทม
สกลเงนตางประเทศ ตวสญญาใชเงน มลคาสทธของ
กองทนรวมตลาดเงน บญช Margin Deposit และ
ตราสารหนปรมาณเงนทหมนเวยนในระบบเศรษฐกจ
จะมปรมาณมากหรอนอยเพยงใดขนอยกบความตองการ
ถอเงนสดของประชาชน
อตราแลกเปลยนบาทตอดอลลารสหรฐ (Exchange
Rate: EXCH) หมายถง อตราทเทยบระหวางคาของเงน
สกลหนง (เงนสกลทองถน) กบหนงหนวยของเงนสกลหลก
เชน คาของเงนบาทเทยบกบ 1 หนวยดอลลารสหรฐ
อตราแลกเปลยนถอไดวามความส�าคญตอระบบเศรษฐกจ
ของแตละประเทศเปนอยางยงเนองจากอตราแลกเปลยน
ท�าหนาทเชอมโยงระบบราคาของประเทศตางๆ เขาดวยกน
กรอบแนวคดของการศกษา การเปรยบเทยบความสามารถในการค�านวณอตรา
ผลตอบแทนและความเสยงของหลกทรพยกลม SET50
จากแบบจ�าลอง CAPM และ APT โดยพจารณาจากคา
RMSE (Root Mean Square Error) และ U2 (Theil’s
Inequality Coefficient)
วารสารปญญาภวฒน ปท 8 ฉบบพเศษ ประจ�ำเดอนสงหำคม 255930
ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
สรปผลโดยแบบจ�าลองทใหคา RMSE และ U2 มคานอยทสดจะมความใกลเคยง
ในการค�านวณอตราผลตอบแทนและความเสยงของหลกทรพยไดดกวา
แบบจ�าลอง CAPM
Ril = ai + bURmt + eil
ทมา: Brigham & Houston (1996)
แบบจ�าลอง APT
Ril = a + b1UF1t + b2UF2t + … + bnUFnt + eil
ทมา: Ross, Westerfield & Jaffe (1996)
ภาพท 1 กรอบแนวคดของการศกษา
วธการศกษา และขอมลทใชในการศกษา ขอมลของกลมตวอยางหลกทรพยทจะน�ามาใช
ในการศกษาครงนคอหลกทรพยกลม SET50 ทอยใน
ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ทงนหลกทรพย SET50
จะครอบคลมทง 8 หมวดอตสาหกรรมทอยในตลาด
หลกทรพยแหงประเทศไทย ดงแสดงในตารางท 1
ตารางท 1 รายชอหลกทรพยใน SET50
ล�าดบ หลกทรพย ชอบรษทหลกทรพย
1 ADVANC บรษท แอดวานซ อนโฟร เซอรวส จ�ากด (มหาชน)
2 AOT บรษท ทาอากาศยานไทย จ�ากด (มหาชน)
3 BANPU บรษท บานป จ�ากด (มหาชน)
4 BAY ธนาคารกรงศรอยธยา จ�ากด (มหาชน)
5 BBL ธนาคารกรงเทพ จ�ากด (มหาชน)
6 BCP บรษท บางจากปโตรเลยม จ�ากด (มหาชน)
7 BDMS บรษท กรงเทพดสตเวชการ จ�ากด (มหาชน)
8 BEC บรษท บอซ เวลด จ�ากด (มหาชน)
9 BH บรษท โรงพยาบาลบ�ารงราษฎร จ�ากด (มหาชน)
10 BIGC บรษท บกซ ซเปอรเซนเตอร จ�ากด (มหาชน)
11 BJC บรษท เบอรล ยคเกอร จ�ากด (มหาชน)
12 BTS บรษท บทเอส กรป โฮลดงส จ�ากด (มหาชน)
13 CENTEL บรษท โรงแรมเซนทรลพลาซา จ�ากด (มหาชน)
14 CK บรษท ช. การชาง จ�ากด (มหาชน)
Panyapiwat Journal Vol.8 Special Issue August 2016 31
ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
ตารางท 1 รายชอหลกทรพยใน SET50 (ตอ)
ล�าดบ หลกทรพย ชอบรษทหลกทรพย
15 CPALL บรษท ซพ ออลล จ�ากด (มหาชน)
16 CPF บรษท เจรญโภคภณฑอาหาร จ�ากด (มหาชน)
17 CPN บรษท เซนทรลพฒนา จ�ากด (มหาชน)
18 DELTA บรษท เดลตา อเลคโทรนคส (ประเทศไทย) จ�ากด (มหาชน)
19 DTAC บรษท โทเทล แอคเซส คอมมนเคชน จ�ากด (มหาชน)
20 EGCO บรษท ผลตไฟฟา จ�ากด (มหาชน)
21 GLOW บรษท โกลว พลงงาน จ�ากด (มหาชน)
22 HEMRAJ บรษท เหมราชพฒนาทดน จ�ากด (มหาชน)
23 HMPRO บรษท โฮม โปรดกส เซนเตอร จ�ากด (มหาชน)
24 INTUCH บรษท อนทช โฮลดงส จ�ากด (มหาชน)
25 IRPC บรษท ไออารพซ จ�ากด (มหาชน)
26 IVL บรษท อนโดรามา เวนเจอรส จ�ากด (มหาชน)
27 JAS บรษท จสมน อนเตอรเนชนแนล จ�ากด (มหาชน)
28 KBANK ธนาคารกสกรไทย จ�ากด (มหาชน)
29 KTB ธนาคารกรงไทย จ�ากด (มหาชน)
30 KTIS บรษท เกษตรไทย อนเตอรเนชนแนล ชการ คอรปอเรชน จ�ากด (มหาชน)
31 LH บรษท แลนดแอนดเฮาส จ�ากด (มหาชน)
32 M บรษท เอมเค เรสโตรองต กรป จ�ากด (มหาชน)
33 MINT บรษท ไมเนอร อนเตอรเนชนแนล จ�ากด (มหาชน)
34 PS บรษท พฤกษา เรยลเอสเตท จ�ากด (มหาชน)
35 PTT บรษท ปตท. จ�ากด (มหาชน)
36 PTTEP บรษท ปตท. ส�ารวจและผลตปโตรเลยม จ�ากด (มหาชน)
37 PTTGC บรษท พทท โกลบอล เคมคอล จ�ากด (มหาชน)
38 RATCH บรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลดง จ�ากด (มหาชน)
39 ROBINS บรษท หางสรรพสนคาโรบนสน จ�ากด (มหาชน)
40 SCB ธนาคารไทยพาณชย จ�ากด (มหาชน)
41 SCC บรษท ปนซเมนตไทย จ�ากด (มหาชน)
วารสารปญญาภวฒน ปท 8 ฉบบพเศษ ประจ�ำเดอนสงหำคม 255932
ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
ตารางท 1 รายชอหลกทรพยใน SET50 (ตอ)
ล�าดบ หลกทรพย ชอบรษทหลกทรพย
42 SCCC บรษท ปนซเมนตนครหลวง จ�ากด (มหาชน)
43 SPALI บรษท ศภาลย จ�ากด (มหาชน)
44 TCAP บรษท ทนธนชาต จ�ากด (มหาชน)
45 TMB ธนาคารทหารไทย จ�ากด (มหาชน)
46 TOP บรษท ไทยออยล จ�ากด (มหาชน)
47 TRUE บรษท ทร คอรปอเรชน จ�ากด (มหาชน)
48 TTW บรษท ททดบบลว จ�ากด (มหาชน)
49 TUF บรษท ไทยยเนยน โฟรเซน โปรดกส จ�ากด (มหาชน)
50 VGI บรษท ว จ ไอ โกลบอล มเดย จ�ากด (มหาชน)
ทมา: ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย, 2558
ตวแปรทใชในการศกษา ตวแปรทจะน�ามาใชในการศกษาครงนประกอบดวย
ขอมลราคาหลกทรพย และปจจยทางเศรษฐกจมหภาค
ดงน
ตวแปรตน คอ หลกทรพยในดชน SET50 ใชขอมล
ราคาหลกทรพยยอนหลงรายเดอนชวงมกราคมถงธนวาคม
ระหวางป 2552 ถง 2557 (72 เดอน)
ตวแปรตาม คอ ปจจยทางเศรษฐกจมหภาคจ�านวน
7 ปจจยทจะใชในแบบจ�าลอง APT
โดยใชขอมลรายเดอนของชวงมกราคมถงธนวาคม
ระหวางป 2552 ถง 2557 (72 เดอน) ไดแก อตรา
การคา (Term of Trade) ราคาน�ามน (Oil Price) อตรา
ผลตอบแทนของตลาดโลก (MSCI Index) ดชนราคา
ผบรโภค (Consumer Price Index) อตราดอกเบย
กยมระหวางธนาคาร (Interbank Rate) ปรมาณเงน
(Money Supply) และอตราแลกเปลยนบาทตอดอลลาร
สหรฐ (Exchange Rate)
แบบจ�าลองทใชในการศกษา การศกษาครงนจะใชแบบจ�าลอง CAPM (Capital
Asset Pricing Model) และแบบจ�าลอง APT (Arbitrage
Pricing Theory Model) สามารถแสดงรายละเอยดได
ดงน
1. แบบจ�าลอง CAPM (Capital Asset Pricing
Model) จากหนงสอของ Brigham & Houston (1996)
Ril = ai + bURmt + eil (1)
โดยท Ril คอ อตราผลตอบแทนของกล ม
หลกทรพย i ณ เวลาท t
ai คอ คาคงท
b คอ คาทแสดงอตราการเปลยนแปลงของอตรา
ผลตอบแทนหลกทรพย i เมออตราผลตอบแทนของ
หลกทรพยทคาดหวงไมไดเปลยนแปลงไป
URm คอ อตราผลตอบแทนทไมไดคาดหวงของ
กลมหลกทรพย
eil คอ คาความคลาดเคลอน
Panyapiwat Journal Vol.8 Special Issue August 2016 33
ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
2. แบบจ�าลอง APT (Arbitrage Pricing Theory Model) จากหนงสอของ Ross, Westerfield & Jaffe (1996) Ril = a + b1UF1t + b2UF2t+ … + bnUFnt+ eil (2) โดยท Ril คอ อตราผลตอบแทนของกล ม หลกทรพย i ณ เวลาท t a คอ คาคงท b1,.., bn คอ อตราการเปลยนแปลงของอตราผลตอบแทนหลกทรพย UF1t,.., UFnt คอ คาปจจยของตวแปรทางเศรษฐกจทไมไดคาดหมาย eil คอ คาความคลาดเคลอน
ขนตอนการศกษา ขนตอนท 1 1.1 ขอมลทน�ามาใชในการวจยครงนคอ ราคา หลกทรพยทอยในดชน SET50 ทงหมด 50 บรษท ใชขอมลของรายชอหลกทรพย SET50 ทตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยก�าหนดไวในเดอนมกราคมถงมถนายน ป 2558 และใชราคายอนหลงรายเดอนชวงมกราคม ถงธนวาคม ระหวางป 2552 ถง 2557 (72 เดอน) เตรยมเขาแบบจ�าลอง CAPM 1.2 ขอมลตวแปรปจจยทางเศรษฐกจมหภาคจ�านวน 7 ปจจย เตรยมเขาแบบจ�าลอง APT ใชขอมลรายเดอนของชวงมกราคมถงธนวาคม ระหวางป 2552 ถง 2557 (72 เดอน) ประกอบดวยอตราการคา (Term of Trade) ราคาน�ามน (Oil Price) อตราผลตอบแทนของตลาดโลก (MSCI Index) ดชนราคาผบรโภค (Consumer Price Index) อตราดอกเบยกยมระหวางธนาคาร (Interbank Rate) ปรมาณเงน (Money Supply) และอตรา แลกเปลยนบาทตอดอลลารสหรฐ (Exchange Rate) ขนตอนท 2 ทดสอบความนงของขอมล (Unit root test) ซงลกษณะของขอมลทมความนง (Stationary) หมายถง
ขอมลของตวแปรทมคาเฉลย (Mean) และความแปรปรวน (Variance) มคาคงทไมเปลยนแปลงไปตามเวลา สวนขอมลทมลกษณะไมนง (Non Stationary) หมายถง ขอมล ทมคาเฉลย (Mean) และความแปรปรวน (Variance) หรออยางใดอยางหนงมคาไมคงทเมอเวลาเปลยนแปลงไปโดยทการทดสอบความนงของขอมลในครงนเลอกใชวธของ Augmented Dickey-Fuller Test หรอ ADF Test โดยมสมมตฐานในการทดสอบคอ H0 : γ = 0 (Non Stationary) และ Ha : γ < 0 (Stationary) โดยมหลกในการพจารณาคอ ถาหากคาสมบรณของ ADF test ทค�านวณไดมคามากกวา Mackinnon Critical Values เราสามารถปฏเสธสมมตฐานหลก (H0 : γ = 0 ) แสดงวาตวแปรนนมลกษณะ Stationary แตถาไมสามารถปฏเสธสมมตฐานหลกได แสดงวาตวแปรดงกลาวมลกษณะเปน Non-Stationary หรอมลกษณะ Unit root ซงเมอน�าตวแปรทมลกษณะไมนง (Non Stationary)
ขนตอนท 3 แบบจ�าลองทใชในการศกษาครงนคอ แบบจ�าลอง CAPM และแบบจ�าลอง APT โดยขอมลทน�ามาใชในแบบจ�าลอง CAPM คอ ดชนราคาหลกทรพยกลม SET50 (ตวแปรตน) สวนขอมลทน�ามาใชในแบบจ�าลอง APT คอ ขอมลปจจยทางเศรษฐกจมหภาคจ�านวน 7 ปจจย (ตวแปรตาม)
ขนตอนท 4 ประมาณคาสมการถดถอยจากแบบจ�าลองทงสองดวยวธ (Ordinary Least Square: OLS) จากนน จะท�าการทดสอบสมมตฐาน (t-test) เพอตรวจสอบวาคาสมประสทธของตวแปรอสระในแตละแบบจ�าลองสามารถอธบายอตราผลตอบแทนของหลกทรพยกลม SET50 ไดหรอไม จากนนจงท�าการทดสอบสมมตฐานเพอทดสอบปจจยทางเศรษฐกจมหภาความผลตออตราผลตอบแทนและความเสยงของหลกทรพยไดหรอไม
วารสารปญญาภวฒน ปท 8 ฉบบพเศษ ประจ�ำเดอนสงหำคม 255934
ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
ขนตอนท 5
สรปผลจากแบบจ�าลองทใหคา RMSE และ U2
ทมค านอยทสดจะสามารถใชในการค�านวณอตรา
ผลตอบแทนและความเสยงของหลกทรพยไดดกวา
แบบจ�าลองทมคา RMSE และ U2 ทมคามากกวา
ผลการศกษา จากการศกษาโดยใชแบบจ�าลอง CAPM และ APT
ของกลมหลกทรพย SET50 สามารถแสดงผลการศกษา
ไดดงน
ผลการทดสอบความนงของขอมลโดยใชวธ Unit root
test
การทดสอบความนงของขอมลจะใชทดสอบกบ
ปจจยทางมหภาคจ�านวน 7 ปจจย ผลการทดสอบ
ความนงของขอมลดวยวธ Augmented Dickey-Fuller
Test (ADF) โดยท�าการทดสอบขอมลท Order of
Integration เทากบศนยหรอ I(0) ทระดบ Level
ตอจากนนท�าการพจารณาความนงของขอมลโดยการ
เปรยบเทยบคาสมบรณของ t-statistic ของ ADF test
ทไดกบคา Mackinnon Critical Value ณ ระดบนย
ส�าคญท 0.01 ผลการทดสอบพบวา ขอมลของทกตวแปร
ทท�าการทดสอบมลกษณะนงในระดบ Level เนองจาก
คาสมบรณของ t-statistic ของ ADF test มคามากกวา
คา Mackinnon Critical Values
ผลการทดสอบปญหา Autocorrelation และ
Heteroskedasticity ของแบบจ�าลอง CAPM
ตวแปรทน�ามาใชในการทดสอบแบบจ�าลอง CAPM
คอ อตราผลตอบแทนของกลมหลกทรพยทไมไดคาดหมาย
(URm) ซงจะน�ามาทดสอบกบอตราผลตอบแทนของ
หลกทรพยในกลมหลกทรพย SET50 ผลการทดสอบ
ปญหาอตตสมพนธ (Autocorrelation) และการทดสอบ
ความแปรปรวนของตวคลาดเคลอน (Heteroskedas-
ticity) พบวา คา F-statistic (Prob.) ของหลกทรพย
แตละตวทง 50 บรษท ทน�ามาเขาค�านวณในแบบจ�าลอง
CAPM ทกตวนนมคามากกวาคาแอลฟาท 0.01 แสดงวา
ยอมรบสมมตฐานหลกขอมลไมเกดปญหาดงกลาว H0 =
No Autocorrelation และ H0 = Homoskedasticity
ซงการศกษาในครงนแบบจ�าลอง CAPM ไมมหลกทรพยใด
ทเกดปญหา Autocorrelation และ Heteroskedas-
ticity
ผลการทดสอบปญหา Autocorrelation และ
Heteroskedasticity ของแบบจ�าลอง APT
ตวแปรทางเศรษฐศาสตรมหภาคทใชในการทดสอบ
แบบจ�าลองการตงราคาหลกทรพย APT ไดแก อตรา
การคา (X1) ราคาน�ามน (X2) อตราผลตอบแทนของ
ตลาดโลก (X3) ดชนราคาผบรโภค (X4) อตราดอกเบย
กยมระหวางธนาคาร (X5) ปรมาณเงน (X6) และอตรา
แลกเปลยนบาทตอดอลลารสหรฐ (X7) ผลการทดสอบ
ปญหา Autocorrelation และ Heteroskedasticity ของ
แบบจ�าลอง APT ในหลกทรพย SET50 ผลการทดสอบ
ปญหาอตตสมพนธ (Autocorrelation) และการทดสอบ
ความแปรปรวนของตวคลาดเคลอน (Heteroskedas-
ticity) พบวา คา F-statistic (Prob.) ของหลกทรพย
แตละตวทง 50 หลกทรพยทน�ามาเขาค�านวณในแบบ
จ�าลอง APT ทกตวนนมคามากกวาคาแอลฟาท 0.01
แสดงวายอมรบสมมตฐานหลกขอมลไมเกดปญหา
ดงกลาว H0 = No Autocorrelation และ H0 =
Homoskedasticity ซงการศกษาในครงนแบบจ�าลอง
APT จะมหลกทรพยทเกดปญหา Autocorrelation อย
หนงหลกทรพยคอ BEC และเกดปญหา Heteroske-
dasticity อยสองหลกทรพยคอ CPN และ KBANK
จงมการแกไขปญหาดงกลาวโดยการเพมสมการ R เขาไป
เพอปรบปรงขนตอนการวเคราะหผลจากโปรแกรมทาง
สถต จากนนจงน�าผลทไดจากสมการทแกไขแลวมา
ท�าการวเคราะหเทยบกบคาแอลฟาใหมอกครง
Panyapiwat Journal Vol.8 Special Issue August 2016 35
ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
ผลการเปรยบเทยบคา RMSE และ U2 จากแบบจ�าลอง CAPM และ APT จากการน�าขอมลไปประมวลคาในแบบจ�าลอง CAPM และ APT พรอมทงตรวจสอบปญหาพนฐาน ทางเศรษฐมตทประกอบดวยปญหา Autocorrelation และปญหา Heteroskedasticity หลงจากเกดปญหาใดปญหาหนงขนภายในแบบจ�าลองทงสองแบบ จ�าเปนตองท�าการแกไขปญหาใหเรยบรอยกอนทจะน�าแบบจ�าลองไปใชในการพยากรณขอมลตอไป เมอไดท�าการประมาณคาสมการถดถอยของทงสองแบบจ�าลอง และท�าการตรวจสอบและแกไขปญหาพนฐานทางเศรษฐมต เสรจเรยบรอย จากนนจงสามารถน�าแบบจ�าลองไปใช ในการเปรยบเทยบความสามารถในการค�านวณอตรา ผลตอบแทนและความเสยงของหลกทรพยกลม SET50 เพอหาขอสรปวาแบบจ�าลองใดทสามารถใชในการค�านวณไดดกวา ผลการค�านวณอตราผลตอบแทนและความเสยงของหลกทรพยกลม SET50 โดยใชแบบจ�าลอง CAPM และ APT โดยพจารณาจากคา RMSE และ U2 ผลการศกษาพบวา แบบจ�าลอง APT ใหผลการค�านวณทดกวา แบบจ�าลอง CAPM โดยใหคา RMSE และคา U2 มคานอยกวาคา RMSE และคา U2 ทค�านวณไดจากแบบจ�าลอง CAPM
สรปและอภปรายผลการศกษา งานวจยนไดท�าการศกษาถงปจจยทางเศรษฐกจมหภาคทมอทธพลตออตราผลตอบแทนของกล ม หลกทรพย SET50 ในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยโดยใชแบบจ�าลอง CAPM และ APT รวมถงไดท�าการเปรยบเทยบความสามารถในการค�านวณอตราผลตอบแทนและความเสยงของหลกทรพยโดยใชแบบจ�าลอง CAPM และ APT ในการค�านวณ ซงจะพจารณาและสรปผลจากคา RMSE และคา U2 จากแบบจ�าลองทใหคา RMSE และคา U2 นอยทสดจะมความสามารถในการค�านวณอตราผลตอบแทนและความเสยงของหลกทรพยไดดกวา ขอมลทใชในการศกษาครงนประกอบดวย
1. ใชขอมลของรายชอหลกทรพย SET50 ทตลาด หลกทรพยแหงประเทศไทยก�าหนดไวในเดอนมกราคมถงมถนายน ป 2558 และใชราคายอนหลงรายเดอน ชวงมกราคมถงธนวาคม ระหวางป 2552 ถง 2557 (72 เดอน) เตรยมเขาแบบจ�าลอง CAPM 2. ขอมลตวแปรปจจยทางเศรษฐกจมหภาคจ�านวน 7 ปจจย เตรยมเขาแบบจ�าลอง APT ใชขอมลรายเดอนของชวงมกราคมถงธนวาคม ระหวางป 2552 ถง 2557 (72 เดอน) โดยปจจยทางเศรษฐกจทน�ามาใชในแบบจ�าลอง APT ไดแก X1 คอ อตราการคา (Term of Trade) X2 คอ ราคาน�ามน (Oil Price) X3 คอ อตราผลตอบแทนของตลาดโลก (MSCI Index) X4 คอ ดชนราคาผบรโภค (Consumer Price Index) X5 คอ อตราดอกเบยกยมระหวางธนาคาร (Interbank Rate) X6 คอ ปรมาณเงน (Money Supply) และ X7 คอ อตราแลกเปลยนบาทตอดอลลารสหรฐ (Exchange Rate)
ผลการศกษาตามล�าดบขนตอนสรปไดดงน ผลการทดสอบความนงของขอมล (Unit root test) ดวยวธ Augmented Dickey-Fuller Test (ADF) พบวา ขอมลของทกตวแปรทท�าการทดสอบมลกษณะนงในระดบ Level เนองจากคาสมบรณของ t-statistic ของ ADF test มคามากกวาคา Mackinnon Critical Values ผลการทดสอบแบบจ�าลอง CAPM และแบบจ�าลอง APT ไดแสดงผลการทดสอบปญหา Autocorrelation และผลการทดสอบปญหา Heteroskedasticity ของหลกทรพยกลม SET50 พบวาไมเกดทงปญหา Auto-correlation และผลการทดสอบปญหา Heteroske-dasticity แสดงวาขอมลไมมความคลาดเคลอน การเปรยบเทยบความสามารถในการค�านวณอตราผลตอบแทนและความเสยงของหลกทรพยกลม SET50 จากแบบจ�าลอง CAPM และ APT ผลการศกษาพบวาแบบจ�าลอง APT สามารถค�านวณอตราผลตอบแทน และความเสยงของกลมหลกทรพย SET50 ไดดกวา แบบจ�าลอง CAPM เมอพจารณาจากคา RMSE และ
วารสารปญญาภวฒน ปท 8 ฉบบพเศษ ประจ�ำเดอนสงหำคม 255936
ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
คา U2 ซงใหคานอยกวาสรปไดวาแบบจ�าลอง APT
สามารถค�านวณอตราผลตอบแทนและความเสยงของ
กลมหลกทรพย SET50 ไดดกวาแบบจ�าลอง CAPM
สอดคลองกบงานวจยทผานมาของวรชอร ศรทรพย
(2548); วระ ชวลต (2543); Ferbrain & Herwany
(2010); Muzir, Bulut & Sengul (2010)
ขอเสนอแนะ จากการศกษาในครงน นกลงทน หรอบรษท
หลกทรพยตางๆ สามารถน�าไปใชเปนแนวทางในการ
ตดสนใจลงทนในหลกทรพยกลม SET50 ไดในเบองตน
เพอประกอบการตดสนใจส�าหรบการลงทนในหลกทรพย
ทอย ในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย วาจะใช
แบบจ�าลองใดเปนแนวทางในการค�านวณหาอตรา
ผลตอบแทนและความเสยงของหลกทรพยระหวาง
แบบจ�าลอง CAPM และ APT หรออาจจะน�าปจจยทาง
เศรษฐกจมหภาคอนๆ ทมผลตออตราผลตอบแทนและ
ความเสยงของหลกทรพยมาใชในการค�านวณเพมกได
บรรณานกรมกฤษณ ลอก�าลง. (2556). การวเคราะหความเสยงและผลตอบแทนจากการลงทนในหลกทรพย ทจดทะเบยน
ในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยโดยเปรยบเทยบแบบจ�าลอง CAPM และ APT. วทยานพนธปรญญา
เศรษฐศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยขอนแกน.
ชานน ชเกษมรตน. (2552). การวเคราะหผลตอบแทน ความเสยง และประเมนมลคาของหลกทรพยในกลมธนาคาร
ขนาดใหญโดยใชแบบจ�าลอง CAPM. เชยงใหม: คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม.
ณฏฐภทร สนทรวาทน. (2552). การศกษาความเสยงและประเมนผลตอบแทนทเหมาะสมของหลกทรพยในกลม
พลงงานในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยโดยใชแบบจ�าลอง CAPM. เชยงใหม: คณะเศรษฐศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม.
ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย. (2558). รายชอบรษทหลกทรพย SET50. สบคนเมอ 13 มนาคม 2558, จาก
http://www.set.or.th/set/commonslookup.do?language=th&country=TH
เพญญดา เสาโร. (2554). การวเคราะหการลงทนในหลกทรพยในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย โดยใชแบบจ�าลอง
CAPM ตงแตป พ.ศ. 2549 ถง พ.ศ. 2553. วทยานพนธปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลย
ขอนแกน.
วรชอร ศรทรพย. (2548). การวเคราะหและเปรยบเทยบความสมพนธระหวางอตราผลตอบแทนและความเสยง
ตามแบบจ�าลอง CAPM และ APT. ภาคนพนธปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต สถาบนบณฑตพฒนบรหาร-
ศาสตร.
วไลพรรณ ตารชกล. (2551). รปแบบจ�าลอง CAPM การศกษาเปรยบเทยบความเสยงและอตราผลตอบแทนของ
หลกทรพยกลมธนาคาร. วทยานพนธปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยรามค�าแหง.
วระ ชวลต. (2543). การเปรยบเทยบแบบจ�าลอง CAPM และ APT ในการอธบายความสามารถในการท�านายอตรา
ผลตอบแทนหน. วทยานพนธปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
สนทร กลชาญพเศษ. (2539). การตดสนใจลงทนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยโดยใชแบบจ�าลอง APT.
วทยานพนธปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม.
Bloomberg. (2015). MSCI INDEX. Retrieved June 21, 2015, from http://www.bloomberg.com
Panyapiwat Journal Vol.8 Special Issue August 2016 37
ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
Brigham, E. F. & Houston, J. F. (1996). Fundamentals of Financial Management. The Concise
Edition. Florida: The Dryden press.
Febrian, E. & Herwany, A. (2010). The Performance Of Asset Pricing Models Before, During And
After An Emerging Market Financial Crisis : Evidence Form Indonesia. International Journal
of Business and Finance Research, 4(1), 85-97.
Muzur, E., Bulut, N. & Sengul, S. (2010). The Predication Performance Of Asset Pricing Models And
Their Capability Of Capturing The Effect Of Economic Crises: The Case Of Istanbul Strock
Exchange. Journal of Business Research, 2(3), 3-24.
Ross, S. A., Westerfield, R. W. & Jaffe, J. (1996). Corporate Finance (4th ed.). Chicago: IRWIN.
Translated Thai ReferencesChawalit, V. (2000). The Comparison CAPM and APT Models to Analysis Risks and Returns of
Securities. Master of Economics Program, Chulalongkorn University. [in Thai]
Chukasemrat, C. (2009). Analysis Risk Return and Valuation in Banking Sector by CAPM Moddel.
Chiangmai: Factor of Economics, Chiangmai University. [in Thai]
Kanchanpiset, S. (1996). The Decision to Investing in The Stock Exchange of Thailand by APT.
Master of Economics Program, Chiangmai University. [in Thai]
Luekumlung, K. (2013). A Comparative Analysis of The Risks and Returns of Investing in Securities
Listed on The Stock Exchange of Thailand Based on CAPM and APT Models. Master of
Economics Program in Business Economics, Khon Kaen University. [in Thai]
SET. (2015). SET50 Company listed. Retrieved March 13, 2015, from http://www.set.or.th/set/
commonslookup.do?language=th&country=TH [in Thai]
Soaro, P. (2011). Investment Analysis in The Stock Exchange of Thailand by CAPM Model since
2006 to 2010. Master of Business Administration College of Graduate Study in Management,
Khon Kaen University. [in Thai]
Srisurb, V. (2005). Compare Analysis Risk and Return by CAPM and APT Model. Master of Economics
Program in Financial Economics, NIDA. [in Thai]
Suntornwatin, N. (2009). The study of Risk and Return from Securities Energy Sector in The Stock
Exchange of Thailand by CAPM Model. Chiangmai: Factor of Economics, Chiangmai
University. [in Thai]
Tarichakul, V. (2008). Capital Asset Pricing Model to Comparative Risk and Return of Bank Securities.
Master of Business Administration, Ramkhamhaeng University. [in Thai]
วารสารปญญาภวฒน ปท 8 ฉบบพเศษ ประจ�าเดอนสงหาคม 255938
ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
Name and Surname: Sirichai Wannathanaphong
Highest Education: Bachelor Degree of Business Administration (Finance),
Khon Kaen University
University or Agency: Khon Kaen University
Field of Expertise: Investment
Address: PsHome Loanadi Phase 2 999/60 Moo 9, Soi 4, Loanadi,
Banped, Khon Kaen 40000
Name and Surname: Nongnit Chancharat
Highest Education: Ph.D. (Finance), University of Wollongong, Australia
University or Agency: Khon Kaen University
Field of Expertise: Corporate Finance, Corporate Governance
Address: Faculty of Management Science, Khon Kaen University
Khon Kaen 40002