1

รายงานการวจยตดตามประเมนผล

โครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2

ศาสตราจารย ดร.ชตมา สจจานนท รองศาสตราจารย ดร.บญศร พรหมมาพนธ

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

เสนอตอ

ส านกงานอทยานการเรยนร (สอร.) 2553

ก

ชองานวจย รายงานการวจยตดตามประเมนผลโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 คณะผวจย ศาสตราจารย๑ ดร.ชตมา สจจานนท๑ รองศาสตราจารย๑ ดร.บญศร พรหมมาพนธ๑ พ.ศ. 2553

หนวยงาน ส านกงานอทยานการเรยนร และ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

บทคดยอ

การวจยนเปนการวจยประเมนผล มวตถประสงค๑เพอตดตามประเมนผลโครงการอบรมและประกวด

หองสมดมชวตครงท 2 โดยใชทงระเบยบวธการวจยเชงปรมาณและการวจยเชงคณภาพ กลมตวอยาง ไดแก หองสมดประชาชนทไดรบรางวลจากโครงการอบรมและการประกวดหองสมดมชวตครงท 2 จ านวน 10 แหง ผใหขอมลหลก ไดแก ผบรหารจ านวน 10 คน ผใชบรการทตอบแบบสอบถาม จ านวน 589 คน ผใชบรการทสนทนากลม จ านวน 60 คน รวมทงสน 669 คน โดยวธการสมแบบหลายขนตอน เครองมอการวจย ไดแก แบบสอบถามบรรณารกษ๑ แบบสอบถามผใชบรการ แบบสมภาษณ๑ผบรหาร และแบบสนทนากลม การวเคราะห๑ขอมล ขอมลเชงปรมาณ วเคราะห๑โดยใชสถต รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน และน าเสนอในรปตารางและแผนภาพประกอบการบรรยาย ในการประเมนก าหนดเกณฑ๑คาเฉลยมากกวา 3.50 จงถอวาเรองทประเมนมความเหมาะสมระดบมาก สวนขอมลเชงคณภาพท าการวเคราะห๑เนอหาและน าเสนอในรปสรปความและความเรยงเชงพรรณนา

ผลการวจย สรปตามวตถประสงค๑ของการวจยไดดงน 1. ผลการตดตามประเมนโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2 จดโดยสอร.พบวาทง

บรรณารกษ๑ ผบรหาร และผใชบรการมความคดเหนสอดคลองกนวาโครงการนโดยรวมมความเหมาะสมในการด าเนนงาน มคณคาและเปนประโยชน๑ระดบมาก โครงการนไดกอใหเกดความตนตว ความตระหนกถงความส าคญและคณคาของการพฒนาหองสมดมชวต ใหเปนแหลงเรยนรตลอดชวตทยงยนของชมชน การสรางเสรมนสย รกการอาน ใฝร และรกการเรยนรแกผใชบรการ ชวยพฒนาคณภาพชวต และขบเคลอนชมชนเปนชมชนแหงการเรยนรและสงคมการเรยนร สรางเจตคตทด ความพงพอใจและความภาคภมใจแกผเกยวของทกฝาย การไดรบรางวลท าใหหองสมดเปนทรจก มผมาศกษาดงาน เกดการเปลยนแปลงแนวคดและภาพลกษณ๑ใหมของหองสมดและสรางโอกาสในการพฒนางานตอเนอง

2. ผลการประเมนดานกระบวนการด าเนนงานโครงการ พบวามความเหมาะสมระดบมาก เรยงตามล าดบคอการจดอบรมเชงปฎบตการ การจดประกวดหองสมดมชวต และกระบวนการบรหารจดการโครงการ รายการทมคาเฉลยสงสดระดบมาก ไดแก วทยากร ในการอบรมครงท 1 และ 2 และ การ บรการของเจาหนาท

3. ผลการประเมนดานผลผลตโครงการ พบวามความเหมาะสมระดบมาก บรรณารกษ๑ผเขารวมโครงการมความพงพอใจตอโครงการโดยรวมระดบมาก ตระหนกถงความส าคญและคณคาของความรเกยวกบ

ข

การพฒนาหองสมดมชวตทไดรบ มเจตคตทด มความสามารถ ทกษะและประสบการณ๑ในการพฒนาหองสมดมชวต

4. ผลการประเมนดานผลลพธ๑ของโครงการ พบวาอยในระดบมาก บรรณารกษ๑ผเขารวมโครงการน าความรและประสบการณ๑ และแนวคดเชงกลยทธ๑ไปใชและมเจตคตทดในการพฒนาหองสมดมชวตโดยค านงถงเอกลกษณ๑ตามบรบททางสงคมและวฒนธรรมของชมชนและหองสมดไดรบการพฒนาทางกายภาพ ภมทศน๑ สภาพแวดลอม และการออกแบบภายใน ไดรบการสรางบรรยากาศทสงเสรมการอานและการเรยนรและความรบผดชอบตอสงคม และพฒนาคณภาพการบรการ เปนหองสมดมชวตและแหลงเรยนรททนสมย ผใชบรการมจ านวนเพมขน หนวยงานทเกยวของใหความส าคญในการพฒนาหองสมดมชวตใหเปนแหลงเรยนร ตลอดชวตทยงยนของชมชน และใหความรวมมอ สนบสนนบทบาทและการด าเนนงานหองสมดมชวตในการขบเคลอนชมชนเปนชมชนแหงการเรยนรเพมขน

5. แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตใหยงยนจ าเปนตองไดรบความรวมมอจากทกฝาย ทงหนวยงานสวนกลางและสวนทองถน โดยรฐจดสรรงบประมาณใหสอร.เพอขยายและพฒนาโครงการใหยงยน หนวยงานทก ากบดแลหรอตนสงกดของหองสมดใหการสนบสนนจดสรรงบประมาณใหบรรณารกษ๑เขารวมโครงการและใหมการพฒนาหองสมดอยางตอเนองหลงจากไดรบรางวล บรรณารกษ๑และบคลากรหองสมดมความรความสามารถในการพฒนาหองสมดมชวต ประชาชน/ผใชบรการ มนสยรกการอาน เปนชมชนการเรยนร และสอร. มการประชาสมพนธ๑เชงรกในสงคมวงกวาง ท างานเปนเครอขายและสรางองค๑ความรหองสมดมชวต

ค

Research Title: The Follow-up Evaluation of the Second “The Living Library Training and Contest Project” Researchers: Professor Dr. Chutima Sacchanand

Associate Professor Dr Boonsri Prommapun

Year 2010

Institution TKpark and Sukhothai Thammathirat Open University

Abstract

The objective of this evaluation research was to follow-up and evaluate the second ‚living library training and contest‛ project of TKpark. Quantitative and qualitative methods were both used. The sample was ten awarded libraries. Key informants were ten library administrators, 589 library

users who responded to the questionnaires and sixty users who attended the focus group. The

total sample size was 669. Multi – stage random sampling was used. Research instruments used

were questionnaires for librarians and library users; the interview questionnaire for library

administrators and the interviewing guideline for focus group users. Quantitative data were

analyzed using percentage, mean and standard deviation and presented in the form of tables and

charts. The passing criterion used was 3.50. Qualitative data from focus groups, interviews and

open-ended questions were interpreted through analysis of note-taking and tape transcripts and

presented in an exposition style.

Research results were as follows:

1. Librarians, library administrators and user were all agreed that the second ‚living library

training and contest project‛ of TK Park was on average rated at ‘very good’ level, according to its overall project, value and benefits. It helped awaken and create the awareness, the importance,

and value of living library development in terms of lifelong learning resources of the community, In

addition, it promoted reading habit, seeking knowledge, love of learning, good attitude, satisfaction

and pride to all stakeholders. The award received helped library to be well known, resulting in more

visitors, changes in library practices and new images, and opportunities for library development

continuously.

2. The process evaluation of the project was on average rated at ‘ very good’ level: with the workshop, the living library contest and the management process respectively. The highest

score was guest resource persons in the first and second training workshop and service of the

organizers.

ง

3. The product evaluation of the project was on average rated at the ‘ very good’ level. Librarians were satisfied with the project, aware of the importance and value of knowledge learned,

had good attitude, competencies , skills and experience in living library development.

4. The output evaluation of the project was on average rated at the ‘very good’ level. Librarians applied knowledge, experiences and strategic ideas acquired; libraries were

developed in terms of physical surroundings, interior design, reading and learning environment,

social responsibility and service quality. Libraries became living libraries and modern lifelong

learning resources for the community. The number of library users was increased. Related

organizations/ parties provided more attention to the development of living library towards

sustainable community learning resource, with more collaborative and supportive effort to the living

library’s roles and performance pushing forwards to the learning community. 5. The development of the project proposed need cooperation of all stakeholders: the

government supports the budget to TKpark to continue and sustain the project; the

affiliation of the libraries supports the budget for librarians to participate in the project and sustain

the library development after getting the award; librarians and library staff have knowledge and

competencies in developing the living library; library users have reading habits; leading to the

learning community. TKpark should play more proactive public relations, work collaboratively in

network model, be the center for the development of living library network, and create living

library knowledge.

จ

กตตกรรมประกาศ

ส านกงานอทยานการเรยนร (สอร.) ส านกและพฒนาองค๑ความร (องค๑การมหาชน) ไดรเรมโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต (TK Park Library Award) เพอขยายแนวคดการจดการหองสมดในรปแบบหองสมดมชวต ขนเปนครงแรกเมอ พ.ศ. 2549 ผลจากการประกวดครงแรกไดจดประกายใหเกดการพฒนาหองสมดในชมชนตางๆ ทวประเทศ สอร. จงไดจดโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 พ.ศ. 2551 และเสรจสนโครงการเมอเดอนมนาคม พ.ศ. 2552 เพอเปนการสานตอโครงการฯ ใหเปนไปอยางตอเนองและมประสทธภาพ สอร. จงจดใหมโครงการวจยตดตามประเมนผลโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 หองสมดทไดรบรางวลทง 10 แหง และไดมอบหมายใหมหาวทยาลย สโขทยธรรมาธราช โดยศาสตราจารย๑ ดร.ชตมา สจจานนท๑ และรองศาสตราจารย๑ ดร.บญศร พรหมมาพนธ๑ เปนผด าเนนการ

งานวจยนส าเรจไดดวยความอนเคราะห๑จากทกฝายทเกยวของ ผวจยขอขอบคณส านกงานอทยานการเรยนร โดยเฉพาะคณทศนย วงศ๑พเศษกล ผอ านวยการสอร. คณวฒนชย วนจจะกล ทปรกษาโครงการคณรนศร ทองค า ผจดการโครงการ และบคลากร สอร. ผทรงคณวฒตรวจสอบเครองมอการวจย คณะผบรหาร บรรณารกษ๑ และผใชบรการหองสมดทไดรบรางวลทง 10 แหง ตลอดจนผเกยวของ และผชวยนกวจยทกทาน ทท าใหการวจยตดตามประเมนผลโครงการนส าเรจไดดวยด

ผลการวจยนนอกจากจกอ านวยประโยชน๑ตอการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต แลว ยงสะทอนใหเหนความส าเรจสวนหนงของสอร.ในการจดประกายและถายทอดแนวคด และแนวทางการพฒนาหองสมดมชวต เพอสงเสรมใหคนไทยมนสยรกการอาน ใชหองสมด และรวมสรางสงคมไทยใหเปนสงคมการเรยนรอยางยงยน

(ศาสตราจารย๑ ดร.ชตมา สจจานนท๑) หวหนาโครงการ

ฉ

สารบญ

หนา บทคดยอ........................................................................................................................... ก

Abstract.......................................................................................................................... ค

กตตกรรมประกาศ............................................................................................................. ฉ

บท บทท 1 บทน า................................................................................................................ 1

หลกการและเหตผล....................................................................................................... 1

วตถประสงค๑ของการประเมน......................................................................................... 2

ขอบเขตของการประเมน................................................................................................. 2

ประโยชน๑ทคาดวาจะไดรบ.............................................................................................. 3

กรอบแนวคดการวจย..................................................................................................... 4

บทท 2 การปรทศนเอกสารและงานวจยทเกยวของ....................................................... 5

การประเมนโครงการ...................................................................................................... 5

โครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของส านกงานอทยานการเรยนร........................ 18

งานวจยทเกยวของกบการประเมนโครงการหองสมด......................................................... 26

บทท 3 วธด าเนนการวจย............................................................................................... 33

ประชากรและกลมตวอยาง............................................................................................. 33

เครองมอการวจย........................................................................................................... 35

การเกบรวบรวมขอมล.................................................................................................... 38

การวเคราะห๑ขอมล......................................................................................................... 40

บทท 4 ผลการวเคราะหความคดเหนของบรรณารกษและผใชบรการหองสมด

ทไดรบรางวลโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 ...................

43

สวนท 1 ผลการวเคราะห๑ความคดเหนของบรรณารกษ๑หองสมดทไดรบรางวล.................... ตอนท 1.1 ขอมลเกยวกบบรรณารกษ๑ผตอบแบบสอบถาม.............................................

44

44

ตอนท 1.2 การเขารวมโครงการและความคดเหนตอโครงการอบรมและประกวดหองสมด

มชวต ครงท 2............................................................................................

46

ช

สารบญ (ตอ) หนา

ตอนท 1.3 การน าความรทไดรบจากการเขารวมโครงการอบรมและประกวดหองสมด

มชวต ครงท 2 ไปพฒนางานและปญหาอปสรรค...........................................

55

ตอนท 1.4 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตจดโดย

ส านกงานอทยานการเรยนร.........................................................................

58

สวนท 2 ผลการวเคราะห๑ความคดเหนของผใชบรการหองสมดทไดรบรางวล..................... 67

ตอนท 2.1 ขอมลผใชบรการหองสมดทไดรบรางวล....................................................... 67

ตอนท 2.2 การรบรและความคดเหนของผใชบรการตอหองสมดทไดรบรางวล................. 70

ตอนท 2.3 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต……............... 77

บทท 5 ผลการวเคราะหขอมลการสมภาษณผบรหาร บรรณารกษ และการสนทนา กลมผใชบรการ...................................................................................................

86

สวนท 1 ผลการวเคราะห๑ขอมลการสมภาษณ๑ผบรหาร....................................................... 86

สวนท 2 ผลการวเคราะห๑ขอมลการสนทนากลมผใชบรการหองสมด................................. 124

สวนท 3 ผลการวเคราะห๑ขอมลการสมภาษณ๑เพมเตมบรรณารกษ๑..................................... 143

บทท 6 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ.................................................................. 146

สรปผลการวจย................................................................................................................ 147

อภปรายผลการวจย.......................................................................................................... 166

ขอเสนอแนะ.................................................................................................................. 170

ขอเสนอแนะส าหรบการน าผลวจยไปใช....................................................................... 170

ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป............................................................................ 173

บรรณานกรม.................................................................................................................. 174

ภาคผนวก

ก แบบสอบถามบรรณารกษ๑เพอการตดตามประเมนผลโครงการอบรมและประกวด

หองสมดมชวต........................................................................................................

179

ข แบบสอบถามผใชบรการหองสมดเพอการตดตามประเมนผลโครงการอบรมและ

ประกวดหองสมดมชวต...........................................................................................

192

ซ

สารบญ (ตอ) หนา

ค แบบสมภาษณ๑ผบรหารเพอการตดตามประเมนผลโครงการอบรมและประกวดหองสมด

มชวต…………………………………………………………………………………..

199

ง แบบสนทนากลมผใชบรการเพอการตดตามประเมนผลโครงการอบรมและประกวด

หองสมดมชวต……………………………………………………………………………

จ รายชอผทรงคณวฒตรวจสอบคณภาพเครองมอการวจย……………………………… ฉ รายชอบรรณารกษ๑และผบรหารหองสมดทไดรบรางวลจากโครงการอบรมและประกวด

หองสมดมชวต ครงท 2 ...........................................................................................

203

208

212

ช รายชอกลมสนทนาผใชบรการหองสมด………………………………………………..... ซ แนะน าผวจย………………………………………………………………………………

215

220

ฌ

สารบญตาราง หนา

ตารางท

3.1 กลมตวอยางการวจย......................................................................................................... 35

3.2 จ านวนแบบสอบถามทไดรบกลบคน................................................................................... 39

3.3 กลมตวอยางทงหมดทใชในการวจยจ าแนกตามกลมผใหขอมล............................................. 39

3.4 แนวทางการประเมนโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2................................ 40

4.1 ขอมลเกยวกบบรรณารกษ๑หองสมดผตอบแบบสอบถาม (n=10)........................................... 44

4.3 ความคดเหนของบรรณารกษ๑ตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 ( n=10)... 48

4.4 การน าความรทไดรบไปพฒนางาน (n=10)........................................................................ 55

4.5 ปญหาอปสรรคของบรรณารกษ๑ในการน าความรทไดรบไปพฒนางาน (n=10)…………........ 57

4.6 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต จดโดยส านกงานอทยาน

การเรยนรตามความคดเหนของบรรณารกษ๑(n=10)........................................................

58

4.7 ขอเสนอแนะเพมเตมของบรรณารกษ๑ตอการพฒนาโครงการ (n=10)...................................... 65

4.8 ขอมลเกยวกบผใชบรการหองสมดทไดรบรางวล................................................................. 67

4.9 การรบรของผใชบรการหองสมดเกยวกบโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต

ส านกงานอทยานการเรยนร (n=589)............................................................................

70

4.10 ความคดเหนของผใชบรการตอหองสมดทไดรบรางวลโครงการอบรมและประกวดหองสมด

มชวต ครงท 2 โดยรวม (n=589)...................................................................................

71

4.11 ความคดเหนของผใชบรการตอหองสมดทไดรบรางวลโครงการอบรมและประกวดหองสมด

มชวต ครงท 2 จ าแนกตามหองสมดทใชบรการ (n=589)...............................................

73

4.12 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต จดโดยส านกงานอทยาน

การเรยนรตามความคดเหนของผใชบรการ (n=589)……………………………………..

77

4.13 ขอเสนอแนะเพมเตมของผใชบรการตอแนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวด

หองสมดมชวต (n=589)…………………………………………………………………..

84

ญ

สารบญภาพ

หนา ภาพท

2.1 ความสมพนธ๑ระหวางการประเมนโครงการกบกระบวนการด าเนนโครงการ.......................... 7

2.2 แบบจ าลองการประเมนซปป............................................................................................. 11

2.3 การประเมนผลตามแบบจ าลองซปปกบการตดสนใจ............................................................ 12

2.4 ขนตอนการด าเนนงานโครงการ.......................................................................................... 20

4.1 ความคดเหนของบรรณารกษ๑ตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2 จ าแนกตามกรอบการประเมนของซปป..............................................................................

53

4.2 ความคดเหนของบรรณารกษ๑ตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2 จ าแนก

จ าแนกตามกรอบการประเมนโครงการ...........................................................................

54

4.3 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตตามความคดเหนของ บรรณารกษ๑จ าแนกตามกรอบการประเมนของซปป..........................................................

63

4.4 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตตามความคดเหนของ บรรณารกษ๑จ าแนกตามกรอบการประเมนโครงการ..........................................................

64

4.5 ความคดเหนของผใชบรการตอหองสมดทไดรบรางวลโครงการอบรมและประกวดหองสมด

มชวตครงท 2 จ าแนกตามหองสมดทใชบรการ...............................................................

76

4.6 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตตามความคดเหนของผใช

บรการจ าแนกตามกรอบการประเมนของซปป…............................................................

82

4.7 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตตามความคดเหนของผใช

บรการจ าแนกตามกรอบการประเมนโครงการ…............................................................

83

1

บทท 1

บทน า

หลกการและเหตผล

หองสมดเปนแหลงเรยนรตลอดชวตทมความส าคญยงในฐานะเปนรากฐานของการสรางสงคมภมปญญาและการเรยนร โดยเฉพาะหองสมดประชาชน บทบาทและความส าคญของหองสมดประชาชนเปนทตระหนกกนโดยทวไป โดยเฉพาะภาครฐ ดงระบไวในมาตรา 25

‚พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ 2542‛ แกไขเพมเตมฉบบท 2 พ.ศ. 2545 นบเปนกฎหมายการศกษาฉบบแรก ซงน าไปสการปฏรปการศกษาในดานตางๆ พระราชบญญตฉบบนไดระบ ค าวา‚ หองสมดประชาชน‛ ไวในมาตรา 25 (หนา 15) ดงน

“มาตรา 25 รฐตองสงเสรมการด าเนนงานและการจดตงแหลงเรยนรตลอดชวตทกรปแบบ ไดแก หองสมดประชาชน พพธภณฑ๑ หอศลป สวนสตว๑ สวนสาธารณะ สวนพฤกษศาสตร๑ อทยานวทยาศาสตร๑และเทคโนโลย ศนย๑การกฬาและนนทนาการ แหลงขอมล และการเรยนรอนอยางพอเพยงและมประสทธภาพ‛ ส านกงานอทยานการเรยนร (สอร.) ส านกงานบรหารและพฒนาองค๑ความร (องค๑การ

มหาชน) ส านกนายกรฐมนตร มภารกจหลก 3 ประการ คอ การใหบรการหองสมดรปแบบอทยานการเรยนร การกระจายองค๑ความรใหทวถงและการถายทอดและจดการองค๑ความรตระหนกถงความส าคญของหองสมดและบทบาทในการพฒนาหองสมด ใหตอบสนองแนวทางทก าหนดไวในพระราชบญญตการศกษาและการพฒนาประเทศสสงคมการเรยนร เพอกระตนใหหองสมดทวประเทศมความตนตวในการพฒนาหองสมดในชมชนของตนใหเปนหองสมดมชวต และสามารถกระตนหนวยงานทเกยวของใหตระหนกและสนใจการพฒนาหองสมดให เปนแหลงเรยนรทยงยน เปนการสงเสรมและจงใจใหผใชบรการไดเรยนรอยางตอเนองและสรางสรรค๑ตลอดชวต จงไดจด‛โครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต‛ ขนเมอ พ.ศ. 2549 เพอใหมการขยายแนวคดการจดการหองสมดในรปแบบ ‛หองสมดมชวต‛ และโดยแนวคดใหผเขารบการอบรมน าความรทไดรบจากการอบรมในเรองการบรหารจดการ การจดท าแผนงาน และการจดกจกรรม ไปประยกต๑ใชในการพฒนาหองสมดในชมชนทวประเทศ โดยด าเนนการเปนหนงในกจกรรมหลกท 1 การพฒนาแหลงเรยนรเนนการปลกฝงการรกการอาน โครงการสงเสรมการพฒนาหองสมดมชวต ผลจากการด าเนนโครงการในครงแรกไดจดประกายท าใหเกดการตนตวในการพฒนาหองสมดในชมชนตางๆ ทวประเทศ ส านกงานอทยานการเรยนรจงไดจดโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต TKpark Living Library Award ครงท 2 พ.ศ. 2551 และเสรจสน

2

โครงการเมอเดอนมนาคม 2552 มผเขารวมโครงการทงจากหองสมดประชาชน หองสมดโรงเรยนจากทวประเทศจ านวนมาก เพอเปนการสานตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต รวมถงการทจะใหหองสมดทมแผนการด าเนนการดเดนไดมพฒนาการอยางตอเนองและมประสทธภาพ ส านกงานอทยานการเรยนรจงไดจดท า ‚โครงการประเมนตดตามผลการด าเนนงานโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2‛ มหองสมดไดรบรางวลทงสบแหง (ทศนย วงศ๑พเศษกล 2552) การตดตามและประเมนผลโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตนอกจากจะเปนประโยชน๑ตอการพฒนาการบรหารจดการโครงการตามขอคนพบและขอเสนอแนะจากผลการวจยอนจะท าใหการด าเนนโครงการนมประสทธภาพและยงยนแลว ยงเปนขอมลทสะทอนผลกระทบของโครงการตอชมชนและสงคมการอานและการเรยนร ทงนส านกงานอทยานการเรยนร (สอร.) ไดมอบหมายใหคณะนกวจยจากมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชซงประกอบดวยผมความร ประสบการณ๑และผลงานวจยทางดานวชาชพบรรณารกษศาสตร๑และสารสนเทศศาสตร๑ และดานการประเมนผล เปนผรบผดชอบการด าเนนการ

วตถประสงคของการประเมน

วตถประสงคทวไป

เพอตดตามและประเมนโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2

วตถประสงคเฉพาะ

1. เพอประเมนกระบวนการด าเนนงานโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2

2. เพอประเมนผลผลตของโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2

3. เพอประเมนผลลพธ๑ของโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2

4. เพอเสนอแนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต

ขอบเขตของการประเมน

1. ประชากร ไดแก หองสมดประชาชนทไดรบรางวลจากการประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 จ านวน 10 แหง ดงน

1. หองสมดประชาชนจงหวดสมทรสงคราม

2. หองสมดประชาชนจงหวดสกลนคร 3. หองสมดประชาชนจงหวดเชยงราย

4. หองสมดประชาชนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร จงหวดขอนแกน

3

5. หองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ อ าเภอบานตาก จงหวดตาก

6. หองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ อ าเภอปากชอง จงหวดนครราชสมา

7. หอสมดเทศบาลนครพษณโลก

8. หองสมดโรงเรยนยางอมวทยาคาร จงหวดกาฬสนธ๑ 9. หองสมดโรงเรยนปากทอพทยาคาร จงหวดราชบร 10. หองสมดประชาชนอ าเภอโพทะเล จงหวดพจตร

2. ประเดนการประเมน เปนการประเมนกระบวนการด าเนนงานโครงการ ผลผลต ผลลพธ๑ และเสนอแนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ไดทราบผลส าเรจของโครงการ จดแขง จดออน ปญหาและอปสรรค และผลกระทบของ ‚โครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต‛ ครงท 2 อนจะเปนแนวทางส าหรบส านกงานอทยานการเรยนร (สอร.) ในการพฒนาโครงการใหบรรลวตถประสงค๑ มประสทธภาพและยงยน

และตอบสนองภารกจหลกในการใหบรการหองสมด การกระจายองค๑ความรใหทวถงและการถายทอดและจดการองค๑ความร 2. เปนขอมลประกอบการตดสนใจของผบรหารระดบสงในการก าหนดนโยบายและยทธศาสตร๑เพอการพฒนา ‚โครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต‛ อนจะน าไปสการสรางความเขมแขงของการขบเคลอนสงคมไทยสสงคมการเรยนร 3. ชวยสรางความตระหนกแกหนวยราชการทก ากบดแลหองสมดหรอองค๑การตนสงกดของหองสมดประชาชนและหองสมดโรงเรยนในการพฒนาหองสมดใหเปนแหลงเรยนรทยงยน สงเสรมและจงใจใหผใชบรการไดเรยนรอยางตอเนองและสรางสรรค๑ตลอดชวต

4. เปนแนวทางพฒนาเครอขายและความรวมมอระหวางส านกงานอทยานการเรยนร (สอร.) กบหนวยงานภาครฐโดยเฉพาะหนวยราชการทก ากบดแลหองสมดหรอองค๑การตนสงกดของหองสมดประชาชนและหองสมดโรงเรยนเพอการถายทอดและพฒนาแนวคดหองสมดมชวตใหตอเนองและทวถงทวประเทศ

4

กรอบแนวคดการวจย

ตวแปรตน ตวแปรตาม

ผทมสวนไดสวนเสย 1. ชมชนผใชบรการ 2. ผใหบรการ 3. ผบรหาร

การตดตามประเมนผลโครงการ อบรมและประกวดหองสมด

มชวตครงท 2

- กระบวนการด าเนนงาน

- ผลผลต

- ผลลพธ๑

แนวทางการพฒนาโครงการ อบรมและประกวดหองสมด

มชวต

5

บทท 2

การปรทศนเอกสารและงานวจยทเกยวของ

บทท 2 น าเสนอการปรทศน๑เอกสารและงานวจยทเกยวของ ในประเดนตอไปน 1. การประเมนโครงการ 2. โครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ของส านกงานอทยานการเรยนร 3. งานวจยทเกยวของกบการประเมนโครงการหองสมด

การประเมนโครงการ

การประเมนโครงการเกยวของกบการจดท าและการด าเนนโครงการซงมลกษณะเปนงานพเศษ ไมใชงานประจ า อาจเปนโครงการระยะสน หรอระยะยาว ตามความจ าเปนหรอความเรงดวน ลกษณะเดนประการหนงของโครงการ คอ การแสดงใหเหนภาพทชดเจนของสงทจะด าเนนการ ในทกองค๑ประกอบทส าคญตอการบรหารจดการและด าเนนการ โดยเฉพาะอยางยงระยะเวลาเรมตนและสนสดโครงการอยางชดเจน นอกจากนโครงการยงเกยวของกบการขออนมตใชงบประมาณและทรพยากรอน ๆ ดวย ดงนนการประเมนโครงการจงมความจ าเปน

1. การจ าแนกประเภทของโครงการ การประเมนโครงการอาจแบงตามระยะเวลาการประเมนเปน (1) การศกษาความเปนไปได หรอ การประเมนกอนด าเนนการ (feasibility study)

เพอใหไดขอมลส าคญกอนเรมด าเนนโครงการ (2) การประเมนระหวางการด าเนนงานโครงการ (formative evaluation) เพอแกไขปญหาทเกดขนและปรบปรงโครงการ และ (3) การประเมนเมอสนสดโครงการ (summative evaluation) เปนการประเมนผลลพธ๑ทไดโดยรวมของโครงการวาบรรลวตถประสงค๑หรอเปาหมายทก าหนดไวหรอไม ควรด าเนนการหรอขยายผลตอไปหรอควรยตโครงการ 1.1 การศกษาความเปนไปไดของโครงการ เปนการวเคราะห๑โครงการในแงมมตางๆ โดยเฉพาะในดานทรพยากรการบรหารทตองการ สภาพความพรอมและองค๑ประกอบอนๆ ทเกยวของ และจ าเปนใหโครงการส าเรจลลวงได โดยทวไปการศกษาความเปนไปไดของโครงการเนนการประเมนความคมคาของโครงการ โดยโครงการจะมความคมคาตอเมอผลตอบแทน (benefit) ของโครงการมคาสงกวาคาใชจายทเสยไป (ประสทธ ตงยงศร 2544: 424) อยางไรกตาม โครงการบางโครงการ โดยเฉพาะโครงการของระบบสารสนเทศ อาจเปนไปไดยากในการตคาผลตอบแทนทางดานเศรษฐกจ กลาวคอ ยากทจะค านวณในรปเงนตราได กรณเชนนควรพจารณาผลตอบแทนทางดานอน ๆ ดวย เชน ดานการศกษา การเมอง สงคม วฒนธรรม เปนตน การศกษา

6

ความเปนไปไดของโครงการอยทการก าหนดแนวทาง เพอใหบรรลผลผลตหรอนโยบายตามตองการ โดยประหยดทสดหรอเสยคาใชจาย (cost) ต าสด คาใชจายกบผลตอบแทนโครงการ จ าแนกไดดงน 1.1.1 คาใชจายและผลตอบแทนทางตรง คาใชจายทางตรง หมายถง คาใชจายทเกดขนในการผลตหรอการด าเนนการโครงการนน ๆ เชน การขยายพนทอาคารสถาบนบรการสารสนเทศจะมคาใชจายในการลงทนครงแรก คอ คากอสราง คาครภณฑ๑ คาวสดอปกรณ๑ และ

มคาใชจายในการด าเนนการ เชน คาสาธารณปโภค คาบ ารงรกษา เปนตน สวนผลตอบแทนทางตรงหรอผลตอบแทนขนตนเปนมลคาของผลตผลทเกดขนจากโครงการ เชน การขยายพนทอาคารสถาบนบรการสารสนเทศ ผลตอบแทนทเกดขนโดยตรงคอ ผใชสารสนเทศมทนงศกษาคนควาเพมมากขน มพนทส าหรบจดเกบทรพยากรสารสนเทศมากขน เปนตน ผลตอบแทนและคาใชจายทางตรง จะสอดคลองกบเปาหมายและวตถประสงค๑ของโครงการทตงไว และมกจะปรากฏชดเจน

1.1.2 คาใชจายและผลตอบแทนทางออม เปนผลกระทบขนทสองและขนตอ ๆ ไป หรอเปนผลพลอยไดจากกจกรรมหลกของโครงการ ผลตอบแทนและคาใชจายทางออมอาจมองเหนไมชดเจน แตสามารถวดคาไดถามขอมลและวธการทเหมาะสม

ตวอยาง ผลตอบแทนทางออมของโครงการสงเสรมการอานของหองสมด มผลทางตรงคอ เดกรกการอานหนงสอมากขน การทเดกรกการอานหนงสอมากขน ผลทางออมคอ เกดความตองการหนงสอ พอแมซอหนงสอใหเดกอาน ท าใหมการผลตหนงสอเดกทด มคณภาพเพมมากขน หรอเดกมความสามารถในการอานการเขยนดขน มผลสมฤทธตอการเรยนสงขน

นอกจากนยงมผลตอบแทนทเปนรปแบบอน เชน ผลก าไรทมองไมเหน ผลตอบแทนทมองไมเหนเปนสงทไมสามารถตคาเปนตวเงนหรอคาทางเศรษฐกจ ผลตอบแทนจากงานสารสนเทศสวนใหญเปนลกษณะน เชน การจดตงหองสมดประชาชนท าใหประชาชนไดรบความร การศกษาวจย การบนเทงพกผอนหยอนใจ ความจรรโลงใจ อนเปนการพฒนาคณภาพชวต และสรางสงคมการเรยนร

1.2 การประเมนระหวางการด าเนนงานโครงการ เปนการด าเนนการขณะทโครงการ กจกรรมหรอแผนงานนนก าลงด าเนนการอย โดยมงเนนการรวบรวมขอมลเพอการตดสนใจ การประเมนระหวางด าเนนการชวยใหเรยนร ความส าเรจหรอความลมเหลว เปนประโยชน๑ในการแกไขปญหาหรอปรบปรงการด าเนนการไดทนการ

1.3 การประเมนเมอสนสดโครงการ มงเนนทคณคาโดยรวมของโครงการ กจกรรม

หรอแผนงาน ประสทธผลคอบรรลเปาหมาย หรอวตถประสงค๑ทตงไวโดยมงเนนผลลพธ๑เปนส าคญ

7

ความสมพนธ๑ระหวางการประเมนโครงการกบกระบวนการด าเนนโครงการปรากฏดงภาพท 2.1

กระบวนการด าเนนโครงการ การประเมนโครงการ

ภาพท 2.1 ความสมพนธ๑ระหวางการประเมนโครงการกบกระบวนการด าเนนโครงการ (สมคด พรมจย 2546: 34)

การเตรยมวางโครงการ (project formulation)

การรางโครงการ (project design)

การประเมนโครงการ (project appraisal)

ปจจยเบองตน การปฏบต

(input) (process)

ผลของการปฏบต (out put)

ผล ผลกระทบ (effect) (immediate impact)

ก ากบตดตามงาน

(monitoring system)

การประเมนเพอปรบปรง (formative evaluation)

ผลของโครงการ (project formulation)

ผลพลอยได ผลกระทบระยะยาว (side effect) (long-term impact)

การประเมนรวมสรป

(summative evaluation)

การตดตามผล

(follow-up or tracer study)

การวางแผนโครงการ (project planning)

การประเมนกอนเรมโครงการ (pre-evaluation)

การน าโครงการไปปฏบต

(implementation)

การประเมนขณะด าเนนโครงการ (on-going evaluation)

สนสดโครงการ (project completion)

การประเมนเมอสนสดโครงการ (post evaluation)

8

2. องคประกอบของโครงการทใชในการประเมน

การเขยนโครงการมหลายรปแบบ ทนยมใชโดยทวไป มการก าหนดรปแบบหรอโครงสรางและหวขอไวแนนอน โดยทวไปประกอบดวย ชอโครงการ หลกการและเหตผล วตถประสงค๑ เปาหมาย วธด าเนนการ ระยะเวลาในการด าเนนโครงการ งบประมาณและทรพยากรทใช ประโยชน๑ทคาดวาจะไดรบ และผรบผดชอบการประเมนโครงการ

องค๑ประกอบส าคญของโครงการทจะตองประเมน มดงน

2.1 ชอโครงการ ชอโครงการควรมความเฉพาะเจาะจง ชดเจน เขาใจงาย บอกไดวาใครท าอะไร ทไหน เมอไร อยางไร ถาโครงการอยใตแผนงานใดใหระบดวย 2.2 หลกการและเหตผล หลกการและเหตผลหรอความเปนมาของปญหาทน ามาจดท าโครงการ ควรเปนการประเมนวาเปนปญหาทแทจรงและมความส าคญจรงหรอไม มทฤษฎ ขอมล ขอเทจจรงอางอง มการศกษาและประเมนความจ าเปนและปญหาหรอไม ขอมลสวนนมความส าคญและมผลตอโอกาสการไดรบอนมตโครงการ

2.3 วตถประสงค หมายถง สงทตองการใหเกดผล โดยแบงเปนวตถประสงค๑ทวไป วตถประสงค๑หลก หรอวตถประสงค๑เฉพาะ หรอวตถประสงค๑ระยะยาว (เกน 1 ป) วตถประสงค๑ระยะสน มขอสงเกตวาการก าหนดวตถประสงค๑เชงพฤตกรรมเปนขอ ๆ อยางชดเจนยอมสะดวกแกการประเมนโดยอาศยเครองชวดความส าเรจ อาจเปนเชงปรมาณหรอเชงคณภาพเพอแสดงใหเหนวาโครงการประสบความส าเรจบรรลวตถประสงค๑

วตถประสงค๑ทดควรมลกษณะส าคญ 5 ประการ บางครงนยมเรยกหลกในการเขยนวตถประสงค๑ทดเปนค ายอ คอ สมาร๑ท (SMART) โดยอกษรแตละตวแทนหลกการแตละขอ ไดแก S = Specific มความเฉพาะเจาะจง M = Measurable สามารถวดโดยระบในเชงปรมาณและคณภาพ A = Attainable ระบสงทตองการปฏบตโดยชดแจง และเจาะจง R = Relevant มความเกยวของ T = Time-bound ก าหนดระยะเวลาการด าเนนทแนนอน

2.4 เปาหมาย หมายถงผลลพธ๑ทตองการใหเกดขนหลงจากทไดด าเนนกจกรรมตามโครงการ อาจเปนเปาหมายทก าหนดไวตามชวงระยะเวลาในการด าเนนโครงการ หรอเปาหมายโดยอาศยเครองชวดเชงปรมาณหรอเชงคณภาพ การประเมนเปาหมายเปนการเปรยบเทยบสภาพการณ๑กอนเรมโครงการกบเมอสนสดโครงการ โดยอาจประเมนเปรยบเทยบตามชวงระยะเวลาในแผนงาน เปาหมายของโครงการควรชดเจนเพอความสะดวกในการประเมน และถา

9

เปนเปาหมายเชงปรมาณจะประเมนไดงายกวาเปาหมายเชงคณภาพ ซงจะตองมเครองมอการประเมนทซบซอนยงขน

2.5 วธด าเนนงานหรอกจกรรม ระบรายละเอยดทแสดงใหเหนถงกระบวนการซงจะท าใหเกดผลผลตตามเปาหมาย การประเมนเปนการพจารณาวธด าเนนงานหรอกจกรรมทก าหนดไว อาจอยในรปแผนภมแกนต๑ (Gantt chart) หรอแผนภมแทง (bar chart) รายละเอยดทระบในวธด าเนนการควรพจารณา ดงน

1) มขนตอนทเหมาะสมและท าใหบรรลวตถประสงค๑ เกดผลงานตามเปาหมายในชวงระยะเวลาทก าหนดไวหรอไม 2) ไดมาจากการประเมนทางเลอกหลาย ๆ ทางและคดเลอกจากวธทเหมาะสมทสดหรอไม

3) ขนตอนการปฏบตงานเปนไปตามแผนงานหรอระยะเวลาด าเนนงานทก าหนดไวหรอไม มจดออนอยางไร จ าเปนตองปรบปรงแกไขอะไรบาง วเคราะห๑สาเหตวางานใดเสรจสนกอนเวลาหรอเสรจลาชา

2.6 ระยะเวลาด าเนนงานตามโครงการ ระบระยะเวลาด าเนนงานตงแตเรมตนจนถงสนสดโครงการวามความเหมาะสมและมความสมพนธ๑กบวธด าเนนงาน หรอกจกรรมและทรพยากรทตองการ

2.7 ทรพยากรทตองการ ไดแก ปจจยน าเขา เชน บคลากร งบประมาณ ครภณฑ๑ทตองการในการด าเนนโครงการเพอใหเกดผลลพธ๑ตามเปาหมายของโครงการทก าหนดไว การประเมนโครงการจะตองพจารณาทรพยากรทตองการวา

1) มความสมพนธ๑กบวธการหรอกจกรรมทจะด าเนนการหรอไม 2) มความเพยงพอหรอเหมาะสมทจะท าใหการด าเนนงานบรรลผลหรอไม

3) มความเปนไปได เชน สามารถหาไดงายรวมทงการใชทรพยากรสามารถท าไดคมคาหรอไม 4) มเงอนไขอะไรบางทจะท าใหเกดผลส าเรจตามเปาหมาย

2.8 ประโยชนทไดรบ ระบประโยชน๑ทจะไดรบหรอผลตอบแทนทงทางตรงและทางออม และประโยชน๑ทมองไมเหน เปนการประเมนความสอดคลองกบวตถประสงค๑และเปาหมายของโครงการทงผลประโยชน๑ทางตรงและทางออม และผไดรบประโยชน๑

10

2.9 ผรบผดชอบการประเมนโครงการ ระบชอ วฒการศกษา ความรและประสบการณ๑เปนการประเมนศกยภาพความร ความสามารถและประสบการณ๑ของผประเมนอนจะน ามาซงความนาเชอถอไดของผลการประเมน

3. แบบจ าลองการประเมนโครงการซปป

แบบจ าลองการประเมนโครงการทนยมใชกนอยางกวาง และไดรบการน ามาใชในการประเมนโครงการระบบสารสนเทศดวย คอแบบจ าลองซปป (CIPP model) ของด แอล สตฟเฟลบม (D.L. Stufflebeam) ซงไดเรมเผยแพรเมอ ค.ศ. 1966 และไดปรบปรงอยางตอเนอง การประเมนโครงการตามแบบจ าลองซปถอวาเปนกรอบการประเมนผลทสมบรณ๑และนยมใชในการประเมนโครงการ บคลากร ผลผลต สถาบน และระบบ ชอแบบจ าลองซปปมาจากการรวมตวอกษรตวแรกขององค๑ประกอบหลกทใชในการประเมนโครงการ ดานบรบท (Context) ดานปจจยน าเขา (Input) กระบวนการ (Process)และผลผลต (Product) โดยมรายละเอยดดงน 3.1 การประเมนบรบทหรอสภาพแวดลอม โดยตงค าถามวาจ าเปนตองท าอะไร (what needs to be done?) มจดมงหมายเพอหาขอมลเกยวกบความตองการและทรพยากรตาง ๆ ตลอดจนการก าหนดสภาพการณ๑ด าเนนโครงการ และการตดสนใจเกยวกบวตถประสงค๑ เปาหมาย และจดม งหมาย เปนการประเมนความจ าเปนของโครงการและปญหาในสภาพแวดลอมทก าหนดไว

3.2 การประเมนปจจยน าเขา โดยตงค าถามวาจะท าไดอยางไร (how should it be

done?) เปนการประเมนความสามารถของระบบ ปจจยตาง ๆ กลยทธ๑ในการแขงขน แผนงาน และงบประมาณ เพอคนหาปจจยน าเขาหรอแนวทางทเหมาะสมทจะอ านวยใหโครงการบรรลวตถประสงค๑และเปาหมายได ผลของการประเมนจะท าใหทราบวาการจะบรรลวตถประสงค๑และเปาหมายของโครงการไดนน จะก าหนดวธการใชทรพยากรตาง ๆ อยางไร ตองอาศยความชวยเหลอจากหนวยงานอนหรอไม

3.3 การประเมนกระบวนการ โดยตงค าถามวาก าลงด าเนนการอยหรอไม (is it being

done?) เปนการประเมนการปฏบตหรอวธด าเนนโครงการ ตลอดจนขอบกพรองเพอใหการด าเนนโครงการเปนไปตามแผนทวางไว 3.4 การประเมนผลผลต โดยตงค าถามวาประสบความส าเรจหรอไม (did it

succeed?) เปนการประเมนโดยตรวจสอบผลทเกดขนเมอสนสดโครงการและระหวางทก าลงด าเนนโครงการกบวตถประสงค๑ เปาหมายหรอเกณฑ๑มาตรฐานทก าหนดไว ระดบของความส าเรจคณภาพ และความส าคญของผลผลต บทบาทส าคญของการประเมนผลผลต คอ การไดขอมล

11

เพอน ามาใชประกอบการพจารณาตดสนใจเกยวกบการบรหารโครงการ เชน จะด าเนนโครงการตอ จะหยดด าเนนการ จะปรบปรงโครงการอยางไร กจกรรมใด หรอขนตอนใด เปนตน

นอกจากน ยงไดมการจดท ารายการตรวจสอบ (checklist) เพออ านวยความสะดวกแกผประเมน มการจดท าขอตกลงหรอพนธะสญญาลวงหนา (contractual agreements) รวมกนระหวางผประเมนกบผถกประเมน โดยสามารถปรบปรงไดตามความจ าเปนโดยตลอดเวลา การใชมาตรฐานการประเมนทเหมาะสมและยงมการประเมนการน าโครงการนไปประยกต๑ใชใหประสบความส าเรจ

การประเมนในแตละสวนมความสมพนธ๑กนกบวตถประสงค๑ของการประเมนและการตดสนใจ ดงภาพท 2.2 และ 2.3

ประเภทของการประเมน ประเภทของการตดสนใจ

ภาพท 2.2 แบบจ าลองการประเมนซปป

( สมหวง พธยานวฒน๑ 2549 : 168)

การประเมนสภาวะแวดลอมหรอบรบท

การประเมนปจจยหรอทรพยากร

การประเมนกระบวนการ

วตถประสงค๑ของโครงการ

วธการและกลวธด าเนนโครงการ

น าโครงการสการปฏบต

ความกาวหนาของโครงการ จดแขงและจดออนของโครงการ ปรบปรงวธการด าเนนโครงการ

การเรงรดโครงการ

ปปรบปรบ

การปรบปรงกจกรรม

ปรบปรงขยายโครงการ ยตลมเลกโครงการ

ยกฐานะเปนโครงการประจ า

การประเมนผลผลตหรอผลลพธ๑

12

การประเมนผล

ประเมนสภาพแวดลอม

(Context)

ประเมนปจจยน าเขา

(Input)

ประเมนกระบวนการ (Process)

ประเมนผลผลต

(Product)

เพอตดสนใจเกยวกบ

การวางแผน

เพอตดสนใจเกยวกบ

การจดโครงสราง เพอตดสนใจเกยวกบ

การด าเนนงานตามโครงการ

เพอตดสนใจเกยวกบ

ผลงานเมอเสรจสนโครงการ

ภาพท 2.3 การประเมนผลตามแบบจ าลองซปปกบการตดสนใจ

การประเมนตามแบบจ าลองซปปทงสองค๑ประกอบหลกของการประเมนชวยตอบค าถามวาตองท าอะไร ควรท าอยางไร ท าแลวหรอยง และประสบความส าเรจหรอไม โดยไดรบการพฒนาอยางตอเนองจากการผลการวจยระยะยาว 8 ปของศนย๑การประเมนมหาวทยาลยมชแกนตะวนตก ( Western Michigan University Evaluation Center)

ชวงแรก ค.ศ. 1966 สตฟเฟลบมเนนเรองกระบวนการและผลลพธ๑ ชวงท 2 ค.ศ. 1967 เพมครบทงสองค๑ประกอบ โดยเนนใหมการก าหนดเปาหมายเพอใช

เปนแนวทางการประเมนบรบท การประเมนความจ าเปน การประเมนปจจยน าเขาและกลยทธ๑ทางเลอก

ชวงท 3 ค.ศ.1971 สตฟเฟลบมและคณะ (Stufflebeam, Foley, Guba, Hammond,

Merrman, and Provus 1971) ไดก าหนดการประเมนในกรอบทมงเนนการปรบปรง ชวงท 4 ค.ศ. 1972 สตฟเฟลบมแสดงใหเหนวาแบบประเมนนสามารถและควรน าไปใช

ในการประเมนทงระหวางด าเนนโครงการและภายหลงการด าเนนโครงการแลวเสรจ

ชวงท 5 ค.ศ. 2002 แสดงเปนรายการตรวจสอบโดยจ าแนกการประเมนผลผลตเปนสประเดนยอย ไดแก ผลกระทบ ประสทธภาพ ความยงยน และความสามารถน าไปประยกต๑ใชกบหนวยงานอน ชวยในการตอบค าถามวา บรรลประโยชน๑ทถกตองหรอไม บรรลความตองการหรอความจ าเปนหรอไม สงทไดรบเปนประโยชน๑ทยงยนหรอไม กระบวนการทใชไดรบการพสจน๑ใหเหน

13

วาสามารถน าไปประยกต๑ใชหรอปรบใชอยางมประสทธภาพในบรบทอนๆ หรอไม (Stufllebeam

2002:1)

4. วธการประเมนโครงการหองสมด

การประเมนโครงการหองสมดทนยมแพรหลายจ าแนกไดดงน 4.1 การประเมนโดยเนนวตถประสงค (objective-based evaluation model) โดยวธการนวตถประสงค๑ของโครงการจะถกแยกยอยออกเปนงานหรอกจกรรมทบคลากรแตละคนตองปฏบตและจะตองมความชดเจน หรอเปนวตถประสงค๑เชงพฤตกรรมสามารถวดได โดยใชเครองมอวดหลกเกณฑ๑เปรยบเทยบผลทเกดขนกบวตถประสงค๑

4.2 การประเมนโดยเนนกระบวนการ (process-based evaluation model) โดยวธการนการประเมนจะมงเนนวธการ กจกรรม การด าเนนงาน ปญหาอปสรรคทพบ

4.3 การประเมนโดยเนนเปาหมายหรอผลลพธ (goal-based evaluation model)

โดยวธการนการประเมนจะมงเนนสมฤทธผลของโครงการโดยพจารณาจากเปาหมายทก าหนดไว 5. เครองมอการประเมนโครงการ การประเมนโครงการหองสมดจ าเปนตองมการเกบรวบรวมขอมล โดยเครองมอท เชอถอได ถกตอง เทยงตรง เหมาะสมกบขอมลหรอค าตอบทตองการ เครองมอแตละชนดมลกษณะ ขอด ขอจ ากดแตกตางกนไป ดงนน จงอาจใชเครองมอหลายชนดประกอบกนได เครองมอทนยมใชแพรหลาย ไดแก แบบสอบถาม แบบสมภาษณ๑ แบบสงเกต และแบบทดสอบ

5.1 แบบสอบถามหรอแบบวด แบบสอบถาม หรอแบบวดเปนเครองมอทนยมใชในการเกบรวบรวมขอมลโดยการส ารวจ เพอวดทศนคต ความพงพอใจ การรบร เหมาะส าหรบการเกบขอมลจากกลมตวอยางจ านวนมาก หรอกลมประชากรทกระจายในวงกวางหรอหางไกล นยมจดสงใหผตอบจดสงคนทางไปรษณย๑ หรอถาประชากรอยรวมกลม นยมแจกถงตวผตอบและรบกลบคนตามก าหนดนดหมาย เชน การแจกแบบสอบถามเพอการประเมนโครงการการจดประชมสมมนาทางวชาการ ใหผเขาประชมตอบแบบสอบถามและนดรบกลบคนเมอเสรจสนการประชม

ตวอยาง การส ารวจความตองการและความพงพอใจของผใชสารสนเทศกลมตาง ๆ การใชบรการของหองสมด ทศนคตของผใชตอการด าเนนงาน กจกรรมและบรการของหองสมด เปนตน

ลกษณะของแบบสอบถาม แบบสอบถามหรอแบบวดประกอบดวยค าถามหลายลกษณะ ดงน

14

1) แบบเลอกตอบหรอแบบปลายปด โดยครอบคลมสงทคดวาจะเปนค าตอบทงหมด และมชองวางส าหรบค าตอบอน ๆ ทอาจจะมในลกษณะอน ๆ เชน (โปรดระบ)....

2) แบบใหตอบโดยเสรหรอทเรยกวาปลายเปด ผตอบจะตอบไดตามขอเทจจรงหรอความคดเหนโดยอสระในชองวางทเวนไวให

3) แบบประเมนคา ผตอบเลอกประเมนคาน าหนกตามตวเลขทผประเมนผลก าหนดคาระดบไว เชน 5 = มากทสด 4 = มาก 3 = ปานกลาง 2 = นอย 1 = นอยทสด เปนตน

ตวอยาง การประเมนคณภาพการบรการสารสนเทศทนยมใชแพรหลายใน

ปจจบนคอ เซร๑ฟควอล (SERVQUAL) เปนเครองมอทน ามาจากการวดการบรการในภาคธรกจอตสาหกรรม และลบควอลพลส (Libqual+) ซงเปนแบบวดคณภาพการบรการหองสมดโดยตรง มรายละเอยด ดงน ก. เซร๑ฟควอล เปนเครองมอวดคณภาพของการบรการ (service quality) พฒนาโดยพาราสรามาน เบอร๑รและไซธามอล (Parasuraman, Berry and Ziethamal) เมอ ค.ศ.1988 ตอมาใน ค.ศ. 1995 ค.ศ. 1997 และ ค.ศ. 1999 เซร๑ฟควอล ไดถกน ามาใชในการประเมนผบรโภคในภาครฐ และปรบใชในภาคธรกจ รวมทงวงการหองสมดไดน ามาใชประเมนคณภาพการบรการของหองสมด โดยการวดความแตกตางระหวางความคาดหวงขนต า (minimum expectation)

เปรยบเทยบกบการรบร (perceptions) ในการบรการใน 5 มตหลก ไดแก

- สงทจบตองได (tangibles) เชน สงอ านวยความสะดวกทางกายภาพ เครองมออปกรณ๑ บคลากร การสอสาร เปนตน

- ความนาเชอถอ (reliability) ความสามารถในการด าเนนการบรการทสญญา

ไวไดอยางถกตองและพงพาได - ความสามารถตอบสนอง (responsiveness) ความเตมใจชวยเหลอลกคาและ

ใหบรการตรงเวลา

- ความเชอมน (assurance) ความร ความสภาพของผใหบรการและความ

สามารถในการสรางความไววางใจและใหความมนใจ

- การเขาถงจตใจ (empathy) การเอาใจใสหวงใยและใหความสนใจตอลกคาผรบบรการ เครองมอวดคณภาพการบรการเซร๑ฟควอล มลกษณะเปนแบบสอบถามประกอบดวยค าถาม 22 ขอ ครอบคลมเกณฑ๑ประเมนคณภาพ 5 ดาน โดยค าถามแตละขอจะวดระดบความคาดหวงของผตอบแบบสอบถามและระดบของการไดรบบรการตามจรง แตละขอจะประเมนคา

15

7 ระดบ ( ระดบ1-7) ความแตกตางของคะแนนระหวางความคาดหวงกบการไดรบบรการจรง แสดงถงระดบคณภาพการบรการของหองสมด

ข. ลบควอลพลส เปนแบบวดคณภาพการบรการหองสมดซงปรบปรงมาจากแบบวดเซร๑ฟควอล ใหเหมาะสมกบงานหองสมด พฒนาโดยสมาคมหองสมดวจย และนกวชาการของมหาวทยาลยในสหรฐอเมรกา โดยเนนผลลพธ๑ คอความพงพอใจของผใช โดยผใชเปนผประเมนคณภาพ แบบวดแบงเปน 4 ดาน คอ ผลการบรการ ( affect of service) หองสมดในฐานะเปนแหลงหรอสถานท (library as place) การควบคมของบคคล (personal control) และการเขาถงสารสนเทศ (information access) ทงน ผใชเปนผประเมนในแตละเรองโดยระดบต าสดคอ 1 และระดบสงสดคอ 9 ในสามประเดนคอ การรบร ความคาดหวง และผลขนต าทผใชไดรบ

ขอด-ขอจ ากดของแบบสอบถาม มดงน 1) ขอด คอ ประหยด เสยคาใชจายนอย ประหยดเวลา สามารถท าไดในระยะเวลาอนรวดเรว กบประชากรจ านวนมาก ผตอบสามารถตอบไดโดยอสระ ไมตองระบชอหรอเผชญหนากบผประเมน แบบสอบถามทดควรมรปแบบทนาสนใจ กะทดรด ชดเจน ตรงประเดน ภาษาถกตอง ไมวกวน เยนเยอ ถามนอกเรอง หรอถามปญหาทผประเมนสามารถหาค าตอบไดดวยตนเอง เพราะจะท าใหผตอบเกดความเบอหนาย รสกเสยเวลาและเปนภาระ ซงอาจเปนสาเหตไมใหความรวมมอตอบแบบสอบถามได

2) ขอจ ากด การน าไปใชกบประชากรบางกลม โดยเฉพาะกลมทมการศกษานอย มความสามารถในการเขยนการอานจ ากด อตราการไดรบแบบสอบถามกลบคนต า เนองจากผตอบไมเหนความส าคญ ไมใหความสนใจ รวมทงปจจยเกยวของอน ๆ อนอาจเกดจากขอบกพรองของแบบสอบถาม การตงประเดนค าถามถาไมชดเจน มการตความหมายไดหลายนย ท าใหขอมลทไดแตกตางกนไป

5.2 แบบสมภาษณ การสมภาษณ๑เปนการสอสารสองทางระหวางผสมภาษณ๑กบผถกสมภาษณ๑โดยการสนทนาอยางมจดมงหมาย คอ การเกบรวบรวมขอมลตามแบบสมภาษณ๑ ซงเปนแนวทางหรอประเดนทผสมภาษณ๑ก าหนดไว การสมภาษณ๑เปนวธการทนยมใชกนอยางกวางขวาง สามารถใชไดกบบคคลทกระดบการศกษาโดยไมจ ากดคณสมบต

ตวอยาง การประเมนทนยมเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสมภาษณ๑เปนเครองมอ เชน การสมภาษณ๑เพอประเมนบคลากรสารสนเทศทจะบรรจ แตงตงหรอเลอนต าแหนง การสมภาษณ๑ผใช ผปฏบตงาน หรอบคลากรสารสนเทศเกยวกบกระบวนการ เทคนควธการ ปญหา

16

อปสรรคในการปฏบตงานสารสนเทศ การสมภาษณ๑นกเขยน ผผลต ผเผยแพร และผจดจ าหนายทรพยากรสารสนเทศ ซงอาจเปนรายบคคลหรอกลมทเรยกวาสนทนากลม (focus group) เปนตน ประเภทของการสมภาษณ๑ อาจจ าแนกกวาง ๆ ไดเปน 2 ประเภท

1) การสมภาษณ๑อยางมโครงสรางตามแบบสมภาษณ๑ ผสมภาษณ๑ตงค าถามตามประเดนค าถาม และการจดล าดบทถกก าหนดไวลวงหนาเชนเดยวกบการตงค าถามในแบบสอบถาม วธการนสะดวกในการรวบรวม และวเคราะห๑ขอมล

2) การสมภาษณ๑แบบไมมโครงสรางแนนอน มลกษณะเปดกวาง ใหความรสกเปนอสระ ไมเบอหนาย สามารถเสาะหา หรอเจาะลกขอมลไปไดเรอย ๆ ผประเมนมกเปนผสมภาษณ๑เอง ตามแบบสมภาษณ๑ทก าหนดประเดนไวอยางกวาง ๆ และมความยดหยน วธการดงกลาวทนยมใช คอ

ก. การสมภาษณ๑แบบเลาเรอง โดยใหผถกสมภาษณ๑ใหแนวคดโดยอสระอยางเปดกวางโดยไมจ ากดค าตอบ ผสมภาษณ๑ยงไมมแนวคดเฉพาะเจาะจงในเรองดงกลาว และจะตองน าขอมลมาตความหมายโดยอาศยทฤษฎตาง ๆ ดวย

ข. การสมภาษณ๑แบบเจาะลก (indepth interview) โดยผสมภาษณ๑จะตองมความช านาญการสมภาษณ๑ สามารถซกถามตดตามประเดนไดครบถวนตองใชเวลาในการสมภาษณ๑ และแจงประเดนการสมภาษณ๑ใหผถกสมภาษณ๑ซงมกเปนผมความรความสนใจเกยวของในเรองนน ๆ โดยตรง ผบรหารหรอผน าชมชนไดทราบเปนแนวทาง แตมไดก าหนดค าถามไวตายตว

ขอด-ขอจ ากด ของการสมภาษณ๑ มดงน 1) ขอด คอ การไดขอมลเจาะลกมความยดหยน สามารถซกถามอธบายขยายความในประเดนทไมชดเจน สามารถใหรายละเอยดในบางเรองทไมอยากเขยนเปนหลกฐานโดยไมใหบนทกค าตอบ ตลอดจนเปลยนปรบสถานการณ๑เพอใหไดค าตอบตรงตามวตถประสงค๑ ไดขอมลตามจ านวนทตองการ นอกจากน ยงสามารถใชควบคกบเครองมออน ๆ เชน แบบสอบถาม แบบสงเกต เปนตน

2) ขอจ ากด คอ สนเปลองเวลา แรงงานและคาใชจาย โดยเฉพาะอยางยงถากลมประชากรอยกระจดกระจาย นอกจากน ขอมลอาจมความคลาดเคลอนไดงาย เพราะขนอยกบตวผถกสมภาษณ๑ เชน ความรวมมอ ความรความสามารถ ประสบการณ๑ สภาพทางจตใจและอารมณ๑ ความจ า เปนตน

17

5.3 แบบสงเกต การสงเกตเปนการเกบรวบรวมขอมลโดยการบนทกพฤตกรรมของกลมตวอยางในสถานการณ๑ใดสถานการณ๑หนงตามแบบสงเกต ผสงเกตจะตองไดรบการฝกฝนเทคนคมาเปนอยางด และมการวางแผนการสมกลมตวอยางพฤตกรรมทเปนตวแทน การสงเกตสวนใหญใชในการประเมนทเกยวของกบบคลากร กระบวนการปฏบตงานหรอการใหขอมลเสรม เชน

การประเมนบคลากรสารสนเทศ ใชการสงเกตพฤตกรรมการท างาน การประเมนผลการปฐมนเทศหรอการสอนเรองการใชเครองมอคนคน โดยการสงเกตพฤตกรรมการคนหาหนงสอในหองสมดวา ผใชมวธการอยางไร เชน เดนตรงไปทชนหนงสอเพอสมดจากชอเรอง ถามบรรณารกษ๑หรอเดนไปทคอมพวเตอร๑ และอาจสงเกตตอไปวาเมอคนขอมลจากรายการคนคนสารสนเทศออนไลน๑และผใชไดหนงสอทตองการหรอไม เปนตน

5.3.1 ประเภทของการสงเกต ทนยมใชกนโดยทวไปม 2 ประเภท คอ

1) การสงเกตแบบมสวนรวม โดยผสงเกตอาจมสถานภาพและบทบาทเชนเดยวกบผถกสงเกต หรอเขาไปใชชวตมกจกรรมรวมกบผถกสงเกต การสงเกตแบบมสวนรวมประกอบดวยกระบวนการ 3 ขน คอ การสงเกตหรอเฝาด การซกถามซงเปนการสมภาษณ๑อยางไมเปนทางการ และการบนทกกจกรรม เชน การจดบนทก การถายวดทศน๑ เปนตน

2) การสงเกตแบบไมมสวนรวม โดยผสงเกตเปนบคคลภายนอก หรอกระท าตนเปนคนภายนอกทไมไดเขารวมในการใชชวต ไมเขารวมกจกรรมทท าอย 5.3.2 ขอด-ขอจ ากดของการสงเกต มดงน 1) ขอด คอ เหมาะสมส าหรบการศกษาเหตการณ๑หรอพฤตกรรมท คอนขางลกซง การแสวงหาขอเทจจรงทไมสามารถแสดงออกดวยค าพด ไมตองการเปดเผย สามารถใชไดกบบคคลทกระดบ และเกบขอมลจากสถานการณ๑จรง ๆ ไดละเอยด

2) ขอจ ากด คอ ใชเวลานานในการเกบรวบรวมขอมล เพราะเหตการณ๑บางอยางไมไดเกดขนบอย ๆ มเหตการณ๑อนแทรกหรอผถกสงเกตเปลยนพฤตกรรม ไมสามารถสงเกตเหตการณ๑หลาย ๆ เหตการณ๑หรอบคคลหลาย ๆ คนไดพรอมกน การวเคราะห๑ขอมลยากแกการประเมนคาเปนตวเลข และแปลความหมายถาผสงเกตมอคต เลอกสงเกตเหตการณ๑ บคคล ตลอดจนการแปลความหมาย จะท าใหเกดปญหาความนาเชอถอ และความเทยงตรงของการสงเกตได นอกจากนยงตองลงทนสง

5.4 แบบทดสอบ ในการประเมนงานหองสมดมการน าแบบทดสอบมาใชตามความเหมาะสม

18

แบบทดสอบทน ามาใชสวนมากเกยวของกบการประเมนผลงานของบคลากร เชน การสอบแขงขนเพอบรรจ แตงตง เปนตน นอกจากนยงนยมใชในกระบวนการทเกยวของกบกจกรรมการศกษาอบรม

อยางไรกตาม ในการประเมนหองสมดนยมใชเครองมอการประเมนหลายชนดเพอเพมความเชอมนในผลการประเมน เชน การประเมนบคลากร หากอาศยขอมลจากการสงเกตพฤตกรรมอาจกอใหเกดอคตและความล าเอยงไดโดยงาย จงควรใชเครองมออน ๆ ทเหมาะสมประกอบดวย เชน แบบสมภาษณ๑ เปนตน

โครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ของส านกงานอทยานการเรยนร

ส านกงานอทยานการเรยนร (สอร.) สงกดส านกงานบรหารและพฒนาองค๑ความร (องค๑การมหาชน) จดตงขนตามมตคณะรฐมนตรเมอ 13 มกราคม พ.ศ.2547 เพอเปนแหลงเรยนรทมงเนนการปลกฝงและสงเสรมนสยรกการอาน การเรยนร และการแสวงหาความรอยางสรางสรรค๑ เปนอกทางเลอกหนงของเดกและเยาวชน ทจะไดเรยนรจากการผสมผสาน เชอมโยงกนระหวางหนงสอ กจกรรมและสอหลากหลายรปแบบ มพนทใหไดแลกเปลยนเรยนรจากประสบการณ๑ในการฝกปฏบตจรง อนจะน าไปสการคนหาตวตนตามความถนด

เพอใหมการขยายแนวคดการจดการหองสมดในรปแบบ ‚หองสมดมชวต‛ และการน าไปประยกต๑ใช เปนการกระตนใหหนวยงานตาง ๆ ใหความสนใจในการสราง ปรบปรง หองสมดหรอแหลงเรยนรทสรางสรรค๑ ทนสมย เปนการสงเสรมและจงใจใหผใชบรการไดเรยนอยางสรางสรรค๑ตลอดชวต โดยเฉพาะองค๑กรปกครองสวนทองถน ซงจะกระจายองค๑ความรไปสคนสวนใหญของนวตกรรมขององค๑ความรเพอสงเสรมการอานและการเรยนร โดยมเอกลกษณ๑และความงดงามในแบบเฉพาะตนตามบรบททางสงคมและวฒนธรรมทแตกตางกน สอร. จงไดจดโครงการประกวดและสงเสรมแหลงเรยนรดานการอาน ‚หองสมดมชวต (TKpark Living Library Award)‛ ขน ซงเปนสวนหนงของการด าเนนการตามยทธศาสตร๑ส าคญประการหนงของ สอร . คอการเปนหนวยงานทสนบสนนกลไกโครงสรางการศกษาพนฐาน โดยการเผยแพรองค๑ความรในการพฒนา การจดการ และการด าเนนการ ‚หองสมดมชวต‛ ใหเปนทางเลอกใหมของการเรยนรเพอเสรมสรางปญญาใหสงคมไดอยางแทจรง โดยมรายละเอยดเกยวกบวตถประสงค๑ กลมเปาหมาย ผลทคาดวาจะไดรบ ขนตอนการด าเนนงานและวธการด าเนนงาน ดงน(ส านกงานอทยานการเรยนร 2551 )

19

1. วตถประสงค 1.1 เพอเปนการกระตน สงเสรมและสนบสนน ใหหนวยงานตาง ๆ เหนความส าคญ

และเกดการพฒนาหองสมดสาธารณะ ซงเปนแหลงคนควา แสวงหาความร ส าหรบเยาวชนและประชาชนในชมชน ใหเปน ‚หองสมดมชวต‛ โดยมเอกลกษณ๑และความงดงามในแบบเฉพาะตนตามบรบททางสงคมวฒนธรรมทแตกตางกน เพอเปนรากฐานส าคญในการสรางสงคมไทยใหเปนสงคมแหงการเรยนร

1.2 เพอสงเสรม สนบสนนและสรางโอกาสใหหนวยงานตาง ๆ และผทสนใจไดพฒนา ‚หองสมดมชวต‛

1.3 เพอเปนการแบงปนประสบการณ๑และสงตอประกายความคดของ ‚หองสมดม ชวต‛ และนวตกรรมการบรหารจดการของอทยานการเรยนรและน าแนวคดไปประยกต๑ใช

1.4 เพอสงเสรม และสนบสนนใหเยาวชนและประชาชนทวไปเกดการแสวงหา สงสม

ความร และรกการเรยนรตลอดชวต จากแหลงความรตาง ๆ ในชมชนมากขน

2. กลมเปาหมาย

หองสมดทวประเทศทใหบรการแกประชาชน

2.1 หองสมดประชาชนในสงกดส านกบรหารงานการศกษานอกโรงเรยน กระทรวงศกษาธการ: หองสมดประชาชนชนจงหวด หองสมดประชาชนอ าเภอ หองสมดประชาชนเฉลมราชกมาร หอสมดรชมงคลาภเษก

2.2 หองสมดประชาชนในสงกดส านกสวสดการสงคม กรงเทพมหานคร: หองสมด

ประชาชนกรงเทพมหานคร บานหนงสอ หองสมดประชาชนเคลอนท 2.3 หองสมดประชาชนในสงกดองค๑กรปกครองสวนทองถน กระทรวงมหาดไทย

2.4 หองสมดของหนวยงานเอกชนและองค๑กรเอกชนตาง ๆ

2.5 หองสมดเฉพาะทใหบรการทรพยากรสารสนเทศในกลมวชาเฉพาะสาขาใดสาขา

หนงและหองสมดเฉพาะอน ๆ

3. ผลทคาดวาจะไดรบ

3.1 หนวยงานตาง ๆ เหนความส าคญ และเกดการพฒนาหองสมดสาธารณะใหเปน ‚หองสมดมชวต‛ ทสอดคลอง เหมาะสมกบบทบาทและภารกจของแตละหนวยงาน โดยมเอกลกษณ๑และความงดงามในแบบเฉพาะตน ตามบรบททางสงคมวฒนธรรมทแตกตางกน เพอเปนรากฐานส าคญในการสรางสงคมไทยใหเปนสงคมแหงการเรยนร

20

3.2 ความรวมมอและการแลกเปลยนประสบการณ๑ ความคดเหนระหวางหนวยงานท เกยวของกบการจดการความร

3.3 เยาวชนและประชาชนมเจตคตแสวงหา สงสมความร และรกการเรยนรตลอดชวต จากแหลงความรตาง ๆ ในชมชนมากขน

โครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 เปนสวนหนงของโครงการประกวดและสงเสรมแหลงเรยนรดานการอาน ‚หองสมดมชวต‛ ด าเนนการจดเปนครงแรกเมอ พ.ศ. 2549 และจดตอเนองเปนครงท 2 ในป พ.ศ. 2551 ภายใตการด าเนนการและควบคมดแลโดยส านกงานอทยานการเรยนร (สอร.) ในสงกดส านกงานบรหารและพฒนาองค๑ความร องค๑การมหาชน ด าเนนงานโดยบรษทแปลน ฟอร๑คดส๑ จ ากด ในนาม ‚ศนย๑ประสานงานโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต‛

4. ขนตอนการด าเนนงานโครงการ

ภาพท 2.4 ขนตอนการด าเนนงานโครงการ

ชงรางวลชนะเลศสดยอดบรรณารกษ๑

จดท า น าเสนองาน (10 แหง)

พจารณาคดเลอกหองสมดเขารอบ 10 แหง

รบสมครหองสมดสาธารณะ

200 แหง

อบรมบรรณารกษ๑ ครงท 1

200 แหง

สงรายงานการด าเนนงาน

นตามหวขอทก าหนด

อบรมบรรณารกษ๑ครงท 2 200 แหง

สงรายงานการด าเนนงานตามหวขอทก าหนด

พจารณาคดเลอกหองสมด

เขารอบ 30 แหง (consensus)

ชงรางวลชนะเลศ

สดยอดบรรณารกษ๑ (Presentation)

อบรมบรรณารกษ๑ครงท 3

30 แหง

สงแผนงาน/ รายงานการด าเนนงาน/

ผลของแผนงาน

คณะกรรมการ ตรวจเยยมหองสมด

(30 แหง)

จดน าเสนองาน (10 แหง)

พจารณาคดเลอกหองสมด

เขารอบ 10 แหง Consensus)

21

5. วธการด าเนนงานโครงการ วธการด าเนนงานโครงการแบงเปน 4 ชวง ชวงการประชาสมพนธ๑โครงการ การรบสมครและการคดเลอกหองสมดเขารวมโครงการ 200 แหง ชวงการจดอบรมครงท 1 และการจดอบรมครงท 2 ชวงการคดเลอกหองสมดเขารอบ 30 แหง การจดอบรมครงท 3 และการลงพนทคดเหลอ 10 แหงและชวงการประกวดหองสมดมชวตรอบชงชนะเลศ การประกาศผลมอบรางวล

5.1 การประชาสมพนธโครงการและรบสมครหองสมดเขารวมโครงการ

การประชาสมพนธ๑โครงการใหกลมเปาหมายรบทราบ ผานหนวยงานตนสงกด และทางไปรษณย๑ เวบไซต๑ของ Tkpark รวมถงการจดสงเอกสารถงผทเคยเขารวมกจกรรมตาง ๆ ของ Tkpark การรบสมครหองสมดเขารวมโครงการ 200 แหง พจารณาจากคณสมบตตรงตามเกณฑ๑ทก าหนด ความครบถวนของขอมล พรอมจดท าสร ปรายละเอยดขอมลพนฐานของหองสมดทเขารวมโครงการ คณสมบตของหองสมดทมสทธสมครเขารวมโครงการ

1. เปนหองสมดทเปดใหบรการแกสาธารณตลอดทงปอยางนอย 5 วนตอสปดาห๑ 2. เปนหองสมดทเปดใหบรการยม-คนทรพยากรสารสนเทศหองสมด

3. เปนหองสมดทมกจกรรมรณรงค๑สงเสรมการอานกบชมชน และเปดโอกาสใหชมชนมสวนรวม

4. บรรณารกษ๑หรอเจาหนาทหองสมด และผบรหาร ตลอดจนบคลากรในหองสมดนน ๆ มความสนใจ กระตอรอรนในการพฒนาหองสมดอยางตอเนองตลอดโครงการ

5. หองสมดทไดรบการคดเลอกเขาโครงการ ตองมผแทน 1 คนเขารวมกจกรรมของ โครงการตงแตตนจนจบโครงการ 6. กรอกรายละเอยด ประกอบดวยขอมลเกยวกบหองสมดพรอมภาพถายสถานทจรงของหองสมดทงภายในและภายนอกอาคาร ผลงานทท าในระยะเวลาไมเกน 2 ป พรอมแผนงานและรปแบบกจกรรมในปทผานมาพรอมภาพประกอบ (ถาม) ปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการหองสมดสงรายงานผลการด าเนนงานหองสมด จ านวนเอกสารรวมไมเกน 7 หนากระดาษ A4 พรอมไฟล๑

5.2 การอบรมครงท 1 และการอบรมครงท 2

หองสมดทผานการพจารณาใหเขาโครงการ 200 แหง จะตองสงบรรณารกษ๑ หรอเจาหนาทหองสมด เขารบการอบรมเชงปฏบตการ 1 คน ทส านกงานอทยานการเรยนร กรงเทพมหานคร ระยะเวลาการอบรมครงละ 2 วน

แนวคดการจดการอบรม

22

หองสมดมชวต หมายถง หองสมดทมผคนในชมชนเขาใชบรการ เปนแหลงการเรยนรททนสมย สงเสรมและจงใจใหผใชบรการไดเรยนรอยางสรางสรรค๑ บรรณารกษ๑หรอเจาหนาทหองสมด นบเปนบคคลส าคญยงทจะชวยพฒนาหองสมดสการเปนหองสมดมชวต ใหมผใชบรการมากขน โดยผสานความเปนแหลงเรยนรททนสมยเขากบวฒนธรรมชมชน ภมปญญาทองถนอยางสรางสรรค๑ การจดการอบรมเชงปฏบตการทง 2 ครง เปนการเตรยมความพรอมและการพฒนาศกยภาพของบรรณารกษ๑หรอเจาหนาทหองสมด เพอใหเกดการเรยนร แนวคดในการแกปญหา การศกษาขอมลและสรางสรรค๑กลยทธ๑ในการบรหารจดการให “หองสมดมชวต” โดยผานกระบวนการคด ผานงานทวทยากรมอบหมายในแตละครง เพอเปนการเชอมรอยความตอเนองของโครงการประกวดหองสมดมชวตครงท 1กบครงท 2 บรรณารกษ๑หองสมดทไดรบรางวลจากโครงการประกวดหองสมดมชวตครงแรกไดเขารวมเปนวทยากรถายทอดประสบการณ๑และผลส าเรจจากการเขารวมโครงการครงกอน และรวมเปนทปรกษากลมในการอบรมและการเตรยมแผนงานของหองสมดทเขารวมโครงการทง 200 แหง ตลอดโครงการ เนอหาการอบรมครงท 1 เปนการปพนฐาน ปรบความรความเขาใจในการเปนหองสมดมชวตใหกบตวแทนหองสมดทง 200 แหง ไมเนนการบรรยายเชงทฤษฎ แตเนนการใหกรอบความคดในเรองทจ าเปนตอการสรางหองสมดมชวต อาท

- นวตกรรม Living Library

- การพฒนาและปรบปรงหองสมดสมาตรฐานหองสมดประชาชน 2550

- เทคนคการสอสารกบผใชบรการ - ระดมสมองหาแนวคดในการแกปญหาและอปสรรคของหองสมด (ประมวลจากใบสมคร) หลงการอบรมครงแรก หองสมดทเขารวมโครงการจะตองน าความรทไดจากการอบรม ไปด าเนนการตามโครงการหองสมดจ าลองทวทยากรผทรงคณวฒก าหนดหวขอให พรอมจดท ารายงานความคบหนาของการด าเนนการ เพอใหสามารถประเมนผลจากการน าความรจากการอบรมไปประยกต๑ใชไดจรง (น ามาสงในการอบรมครงท 2 เพอเกบคะแนน)

23

เนอหาการอบรมครงท 2 การอบรมเชงปฏบตการในครงท 2 มงเนนใหบรรณารกษ๑มแนวคดใหม ๆ ในการบรหารจดการ ด าเนนการสรางชวตใหหองสมด โดยการทดลองปฏบตจรงเพอใหเกดความสอดคลองกบหองสมดของตนเอง และเชญใหหองสมดทไดรบรางวล TKpark Living Library

Award ครงท 1 มาถายทอดประสบการณ๑ และเปนทปรกษาพเศษ เพอเปนการเชอมตอโครงการทง 2 ครง - CSR กบการบรหารจดการหองสมด

- เทคนคการจดท าแผนงานโครงการใหสอดคลองกบแผนกลยทธ๑ขององค๑กร - ระดมสมองสรางพนธมตร - ความส าเรจของการเตมชวตใหหองสมดโดยหองสมดทไดรบรางวล TKpark

Living Library Award # 1

หลงการอบรมครงท 2 น ผเขารวมโครงการจะตองน าความรทไดจากการอบรมทง 2 ครงไปด าเนนการพฒนาและปรบปรงหองสมดของตนเองเพมเตมจากโครงการจ าลอง ทงน มการแบงเขตทปรกษา โดยใหหองสมดทไดรบรางวล ครงท 1 เปนทปรกษาพเศษ และตองจดท าแผนการด าเนนงานและสรปผลส าเรจของโครงการ สงภายในเวลาทก าหนด (30 วน โดยประมาณ) การประเมนผลการน าความรทไดจากการเขารวมอบรมทง 2 ครงไปประยกต๑ใช เปนการก าหนดรปแบบของการสรางหองสมดมชวตจ าลองโดยวทยากร เพอใหทกคนไดโจทย๑และหวขอเดยวกน เพอความชดเจนและโปรงใสในการพจารณา

5.3 ชวงการคดเลอกหองสมดเขารอบ 30 แหง และการลงพนทคดเหลอ 10 แหง การคดเลอกหองสมดรอบแรก (จาก 200 แหง เหลอ 30 แหง) การพจารณาคดเลอกจากผลงานทไดรบมอบหมายจากวทยากรใหจดท าหลงการเขารวมอบรมและรายงานสรปผลส าเรจของการพฒนาและการด า เนนการ รวมถงการใหความรวมมอในกจกรรมตาง ๆ ของโครงการโดยจะตองผานการพจารณาจากคณะกรรมการคดสรรและ สอร. โดยแบบฟอร๑มการใหคะแนนและเกณฑ๑การพจารณาตดสน ผานความเหนชอบจากคณะกรรมการผทรงคณวฒและ สอร.การประกาศผลหองสมดทผานเขารอบ 30 แหง ทางเวบไซด๑ TKpark และจดหมายแจงทางไปรษณย๑ หองสมดทผานเขารอบ 30 แหง จะตองเขารบการอบรมเชงปฏบตการครงท 3 เพอใหแนวคดและกลยทธ๑ในการบรหารจดการหองสมด รวมถงวธการเขยนแผนงานอยางถกตอง อนเปนจดเรมตนในการพฒนาหองสมดอยางมทศทาง เนอหาการอบรมครงท 3

24

การอบรมในครงท 3 เปนการอบรมเชงปฏบตการ มงเนนใหบรรณารกษ๑มแนวคดในเชงกลยทธ๑การบรหารจดการหองสมดมชวต โดยใหเขยนแผนงานโครงการทสอดคลองกบบรบทของหองสมดตน พรอมทงด าเนนการตามแผนโครงการทน าเสนอ ซงเปนการน าความรทไดจากการอบรม ไปประยกต๑ใช ลงมอปฏบตจรง ถอเปนการเรยนรจากประสบการณ๑ตรง (learning by

doing) มสาระส าคญ ดงน - เทคนคการวางแผนยทธศาสตร๑ของหองสมดมชวต

- เทคนคและวธการเขยนแผนงาน โครงการ - เรยนรดงานจากหองสมดตนแบบ

การอบรมครงนหองสมดสามารถสงเจาหนาทเขารวมอบรม 2 คน เพอแสดงใหเหนความรวมมอ รวมใจในการด าเนนงานเตมชวตใหหองสมด (ผเขาอบรม 1 คน ตองเปนผทเขารวมอบรมครงท 1 และ 2 กบโครงการฯ) และจดท าแผนงานสงตามเวลาทก าหนด

ระยะเวลาการอบรม 2 วน ณ อทยานการเรยนร กรงเทพมหานคร การคดเลอกหองสมดรอบสอง (จาก 30 แหง เหลอ 10 แหง)พจารณาคดเลอกจากแผนการด าเนนงานพฒนาและปรบปรงหองสมดของตนใหมชวตทสงมา ประกอบการลงพนทเข าเยยมชมหองสมด เพอตรวจสอบผลสมฤทธของแผนงาน รวมถงการมสวนรวมของผบรหารและชมชนในการด าเนนงานและกจกรรมของหองสมดนน ๆโดยจะตองผานการพจารณาจากคณะกรรมการคดสรรและ สอร. โดยใชแบบฟอร๑มการใหคะแนนและเกณฑ๑การพจารณาตดสน ผานความเหนชอบจากคณะกรรมการผทรงคณวฒและ สอร. เพอสรปผลและประกาศผลหองสมดทผานเขารอบ 10 แหง ทางเวบไซด๑ TKpark และจดหมายแจงทางไปรษณย๑

5.4 การประกวดหองสมดมชวตรอบชงชนะเลศ

หองสมดทผานการคดเลอกทง 10 แหง เตรยมการน าเสนอ แผนกลยทธ๑เพอสรางตนแบบ หองสมดมชวต ภายใตขอมลทก าหนดโดยวทยากรผเชยวชาญและผทรงคณวฒ การประกวดหองสมดมชวตรอบชงชนะเลศ พจารณาคดเลอกโดยการน าเสนอของหองสมดทง 10 แหง ตอคณะกรรมการโดยการก าหนดเวลาน าเสนอของแตละแหง 15 นาท รวมเวลาซกถามของคณะกรรมการ ผลการตดสนของคณะกรรมการถอเปนทสนสด องค๑ประกอบทใชในการพจารณาการน าเสนอประกอบดวย ความละเอยดชดเจน และมความเปนไปไดจรงของแผนงาน ความคดสรางสรรค๑ การเตรยมตวและการน าเสนองาน และประกาศผลผชนะเลศ 1 รางวล รองชนะเลศ 5 รางวล รางวลชมเชย 4 รางวล และรบมอบรางวลภายในวนเดยวกน

25

เกณฑ๑การคดเลอกหองสมดมชวตจาก 200 แหง เหลอ 30 แหงพจารณาจากแผนงานและรายงานความคบหนาทสงเขามา โดยใหคะแนนแยกตามหวขอตาง ๆ โดยจดแบงคะแนนเปน 2 สวน คอ

สวนท 1 การมสวนรวมในโครงการหรอคะแนนจตพสย คะแนนเตม 20 คะแนน ประกอบดวยการสงเอกสารตาง ๆ ครบถวนและการเขารวมอบรมอยางสม าเสมอ สวนท 2 การตรวจสอบเอกสารแผนงานและรายงาน คะแนนเตม 80 คะแนน ประกอบดวยความเปนไปไดของแผน การใชความรจากการอบรม และความคดสรางสรรค๑ การจดการทรพยากรอยางคมคา ประโยชน๑ทชมชนไดรบ การชวยเหลอเกอกลกนระหวางหองสมดกบชมชนและ แผนงานมรายละเอยดชดเจนและครบถวน ในสวนท 2 การประเมนจากเอกสารแผนงานและรายงาน ประเมนดวยเกณฑ๑การประเมนเดยวกน โดยกรรมการ/เจาหนาท ตองผานการอบรม เรองวธการและรปแบบการประเมนแลวและด าเนนการโดยการ Consensus จากคณะกรรมการ 3 ครง เพอใหไดหองสมด 30 แหงทเขารอบการ Field Audit

การ Consensus ครงท 1 ด าเนนการโดย

1. แบงกลมหองสมดออกเปน 3 กลม โดยคละประเภทหองสมด

2. แผนงานและรายงานของทกหองสมดในแตละกลม ตองผานการพจารณา

รวมจากกรรมการประเมน 3 ทาน

3. รวมคะแนนของหองสมดในแตละกลม เพอคดหองสมดทมคะแนนสง เขารอบการ Consensus ครงท 2

การ Consensus ครงท 2 ด าเนนการโดย

1. หองสมดทผานการ Consensus ครงท 1 น ามาคละรวมกนและจดแบง ออกเปน 3 กลม

2. แผนงานและรายงานของทกหองสมดในแตละกลม ตองผานการพจารณา

รวมจากกรรมการประเมน 3 ทาน

3. รวมคะแนนของหองสมดในแตละกลม เพอคดหองสมดทมคะแนนสงสด 13 อนดบแรก เขารอบการ Consensus ครงท 3

การ Consensus ครงท 3 (รอบรวม) ด าเนนการโดย

1. แผนงานและรายงานของทกหองสมดในแตละกลม ตองผานการพจารณา

รวมจากกรรมการประเมน 9 ทาน

26

2. รวมคะแนนของหองสมดในแตละกลม เพอคดหองสมดทมคะแนนสงสด 30 อนดบแรก เขารอบ Field Audit 30 แหง

การตดสนรอบชงชนะเลศ

หองสมดทไดรบการคดเลอกจะตองจดเตรยมเอกสารรปเลม ‚แผนงานหองสมดมชวตฉบบสมบรณ๑‛ และซดบรรจไฟล๑ เอกสารรปเลม พรอมเตรยมการน าเสนอ การน าเสนอก าหนดใหผแทนหองสมดมเวลาในการน าเสนอแผนงานประมาณ 10 นาท และมเวลาตอบขอซกถาม 5 นาท เกณฑ๑การพจารณา พจารณาจากองค๑ประกอบ 9 ดาน คอ

1) แผนงานมรายละเอยดชดเจนและครบถวน สอดคลองกบวสยทศน๑ พนธกจ เปาประสงค๑ทตงไว 2) แผนงานมความเปนไปได และสามารถปฏบตไดภายใตการจดการทรพยากรขององค๑กรอยางคมคา เกดประโยชน๑สงสดจนเกดผลสมฤทธตามตวชวดทตงไว 3) การสรางความพงพอใจใหกลมเปาหมาย 4) ชมชนไดประโยชน๑และเปนสวนหนงของการเปลยนแปลงในเชงบวกของชมชน

5) ความสามารถสรางความรวมมอเครอขายและพนธมตรเพมขน

6) ความคดสรางสรรค๑ 7) การเตรยมตวและการน าเสนอ

งานวจยทเกยวของกบการประเมนโครงการหองสมด

งานวจยทเกยวของกบการประเมนโครงการในศาสตร๑และสาขาวทยาการตางๆ มเปนจ านวนมาก ในสวนงานวจยทเกยวของกบโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ของส านกงานอทยานการเรยนรและการประเมนโครงการและการประเมนผลการด าเนนงานหองสมดประชาชนมดงน

1. งานวจยทเกยวของกบโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ของส านกงานอทยานการเรยนร

ส านกงานอทยานการเรยนร (2550) ศกษาความพงพอใจของผเขารบการอบรมโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 1 ในดานตาง ๆ มคารอยละใกลเคยงกนเรยงล าดบดงน วทยากร (รอยละ 66) ประโยชน๑ของการน าเนอหาการอบรมไปใช (รอยละ 65) ความเขาใจในเนอหาการอบรม (รอยละ 64) สถานทอบรม (รอยละ 63) ระยะเวลาในการอบรม (รอยละ 61) รปแบบ/วธการอบรม (รอยละ 60) และการตดตอประสานงาน (รอยละ 54)

27

ส านกงานอทยานการเรยนร (2551) ส ารวจความพงพอใจของบรรณารกษ๑ผเขารบการอบรมโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 ผลการประเมนพบวา ผเขารบการอบรมสวนใหญมความพงพอใจในเนอหาการอบรมระดบมากทสด โดยเหนวาเนอหาการอบรมเปนการบรหารจดการสมยใหม และสรปบทเรยนการอบรมหองสมดมชวตเปนประโยชน๑และใชไดจรง สวนเนอหาเทคนคการน าเสนองานอยางมประสทธภาพอยในระดบมาก ความพงพอใจดานวทยากร พบวา สวนใหญมความพงพอใจระดบมากทสด ทงในดานความร ความสามารถ ประสบการณ๑ และการใชเวลาเหมาะสม สวนการน าเสนออยในระดบมาก ความพงพอใจสถานทจดอบรมอยในระดบมาก สวนสถานทศกษาดงาน TKpark อยในระดบมากทสด และมลนธสกขาเอเชยระดบมาก และความพงพอใจดานการตดตอสอสารอยในระดบมากทสด สวนระยะเวลาการอบรม 2 วน และการแบงเวลาแตละหวขอกจกรรมอยในระดบมาก

2. การประเมนโครงการ

วภาว พงษ๑อนนต๑ (2539) ประเมนการด าเนนงานโครงการจดตงหองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ พ.ศ. 2534-2539 โดยใชรปแบบการประเมนของไทเลอร๑ เครองมอทใชในการเกบรวบรวม ไดแก แบบสอบถาม ประชากรทใชในการศกษา ไดแก หองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ ทเปดด าเนนการแลวจ านวน 51 แหง สถตทใชในการวเคราะห๑ขอมล ไดแก คารอยละ คาเฉลย ฐานนยมและสวนเบยงเบนมาตรฐานผลการประเมนความสอดคลองของปรชญาและความมงหมายโครงการจดตงหองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ พบวา ไมสามารถประเมนได การประเมนกระบวนการด าเนนการ พบวา หองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ใชแนวทางการจดกจกรรมหองสมดประชาชนแนวใหมเพอใหบรรลวตถประสงค๑โครงการ และการประเมนผลผลตจากกระบวนการ พบวา หองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ มผลผลตจากกระบวนการด าเนนการสอดคลองตามวตถประสงค๑โครงการ ภชร ภมหาทอง (2540) ประเมนโครงการการจดมมหนงสอและหองสมดโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดมกดาหาร ตามความคดเหนของผบรหารโรงเรยน ครบรรณารกษ๑ และครวชาการโรงเรยน ในดานสภาพแวดลอม ดานปจจยเบองตน ดานการด าเนนงาน และดานผลทไดรบ กลมตวอยางไดแก ผบรหารโรงเ รยน ครบรรณารกษ๑และครวชาการโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดมกดาหาร จ านวน 363 คน ไดมาโดยการสมแบบแบงชน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล เปนแบบสอบถามการวเคราะห๑ สงเคราะห๑จากรปแบบการประเมนของซปป (CIPP Model) และมาตรฐานขนต าของหองสมดโรงเรยนประถมศกษา ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ม 54 ขอ มคา

28

อ านาจจ าแนกระหวาง 0.37-0.70 คาความเชอมนทงฉบบ 0.91 สถตทใชในการวเคราะห๑ขอมลไดแก รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการวเคราะห๑ความแปรปรวนทางเดยว

ผลการวจยพบวา 1) ความคดเหนของผบรหารโรงเรยน ครบรรณารกษ๑ และครวชาการโรงเรยนตอ

โครงการการจดมมหนงสอและหองสมดโรงเรยนประถมศกษาสงกดส านกงานการประถมศกษา จงหวดมกดาหาร พบวาโดยภาพรวมมการปฏบตอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดานตามความคดเหนของแตละกลมพบวา 1.1) ความคดเหนของผบรหารโรงเรยนตอผลการประเมนโครงการ การจดมมหนงสอและหองสมดโรงเรยนประถมศกษา โดยภาพรวมมการปฏบตอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดานพบวามการปฏบตอยในระดบมาก 1 ดาน คอ ดานสภาพแวดลอม ในระดบปานกลาง 3 ดาน คอ ดานการด าเนนงาน ดานผลทไดรบ และดานปจจยเบองตน 1.2) ความคดเหนของครบรรณารกษ๑ตอผลการประเมนโครงการการจดมมหนงสอและหองสมดโรงเรยนประถมศกษา โดยภาพรวมมการปฏบตอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดานพบวามการปฏบตอยในระดบปานกลางทกดานเชนกน 1.3) ความคดเหนของครวชาการโรงเรยนตอผลการประเมนโครงการการจดมมหนงสอและหองสมดโรงเรยนประถมศกษา โดยภาพรวมมการปฏบตอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดานพบวามการปฏบ ตอยในระดบมาก 1 ดาน คอ ดานสภาพแวดลอม ในระดบปานกลาง 3 ดาน คอ ดานการด าเนนงาน ดานผลทไดรบ และดานปจจยเบองตน

2) ผลการเปรยบเทยบความคดเหนของผบรหารโรงเรยน ครบรรณารกษ๑ และครวชาการโรงเรยน พบวา โดยภาพรวมมความคดเหนเกยวกบการปฏบตแตกตางกนอยางม นยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยผบรหารโรงเรยนและครวชาการโรงเรยน มความคดเหนเกยวกบการปฏบตอยในระดบมากกวาครบรรณารกษ๑ สวนผบรหารโรงเรยนและครวชาการโรงเรยนมความคดเหนเกยวกบการปฏบตตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานปจจยเบองตน ผบรหารโรงเรยน ครบรรณารกษ๑ และครวชาการโรงเรยน มความคดเหนเกยวกบการปฏบตแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยผบรหารโรงเรยนและครวชาการโรงเรยน มความคดเหนเกยวกบการปฏบตอยในระดบมากกวาครบรรณารกษ๑ สวนผบรหารโรงเรยนและครวชาการโรงเรยน มความคดเหนเกยวกบการปฏบตตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต ในดานการด าเนนงานและดานผลทไดรบ ผบรหารโรงเรยน ครบรรณารกษ๑ และครวชาการโรงเรยนมความคดเหนเกยวกบการปฏบตแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยผบรหารโรงเรยนและครวชาการโรงเรยน มความคดเหน

29

เกยวกบการปฏบตอยในระดบมากกวาครบรรณารกษ๑ สวนผบรหารโรงเรยนและครวชาการโรงเรยน มความคดเหนเกยวกบการปฏบตตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถตในดานสภาพแวดลอม ผบรหารโรงเรยน ครบรรณารกษ๑ และครวชาการโรงเรยน มความคดเหนเกยวกบการปฏบตแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต

ผลการวจยครงนช ใหเหนวา โครงการการจดมมหนงสอและหองสมดโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษา จงหวดมกดาหาร ประสบปญหาในดานปจจยเบองตน ขาดแคลนงบประมาณในการจดซอหนงสอ วสดครภณฑ๑ ท าใหการด าเนนงานโครงการดงกลาวไมสามารถบรรลจดมงหมายเทาทควร ครบรรณารกษ๑และผบรหารโรงเรยน ตลอดจนผทมสวนเกยวของทกคนควรใหการสนบสนนในเรองของงบประมาณและการจดกจกรรมตาง ๆ เพอใหการด าเนนงานโครงการการจดมมหนงสอและหองสมดโรงเรยนเปนไปอยางมประสทธภาพยงขน

ววฒน๑ ศรสมพงษ๑ (2544) ประเมนโครงการจดมมหนงสอและหองสมดโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาอ าเภอเมองจนทบร โดยศกษาใน 4 ดาน คอ ความเหมาะสมขององค๑ประกอบของโครงการ ความเหมาะสมของปจจยน าเขา ความมประสทธภาพของการด าเนนงาน และความมคณภาพของผลทไดรบ กลมตวอยางไดแก ผบรหารโรงเรยนและครผท าหนาทบรรณารกษ๑หองสมดโรงเรยนสงกดส านกงานการประถมศกษาอ าเภอเมองจนทบร ปการศกษา 2543 จ านวน 60 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเปนแบบสอบถามมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ สถตทใชในการวเคราะห๑ขอมลไดแก รอยละ คาเฉลย ความเบยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบคาท ผลการวจยพบวาผบรหารโรงเรยนและครผท าหนาทบรรณารกษ๑หองสมดโรงเรยนสงกดส านกงานการประถมศกษาอ าเภอเมองจนทบร มความคดเหนเกยวกบโครงการจดมมหนงสอและหองสมดโรงเรยนประถมศกษาอยในระดบปานกลางและผลการเปรยบเทยบความคดเหนของผบรหารและครผท าหนาทบรรณารกษ๑หองสมดโรงเรยนสงกดส านกงานการประถมศกษาอ าเภอเมองจนทบร พบวาแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต โดยครผท าหนาทบรรณารกษ๑หองสมดโรงเรยนมความคดเหนวามความเหมาะสมมากกวาผบรหารโรงเรยน

ณฐกานต๑ ภมคอนสาร (2551) ประเมนโครงการหองสมดมชวตของโรงเรยนในอ าเภอวงชน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาแพร เขต 2 ในดานปจจยเบองตนของโครงการ กระบวนการปฏบตงาน และ ผลผลตของโครงการหองสมดมชวตของโรงเรยนในอ าเภอวงชน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาแพร เขต 2 ผใหขอมลหลก ไดแก ผบรหารสถานศกษา ครผสอน บรรณารกษ๑หองสมด และนกเรยนของโรงเรยนในอ าเภอวงชน สงกดส านกงานเขตพนท

30

การศกษาแพร เขต 2 รวมทงสน 453 คน เครองมอวจย ไดแก แบบสอบถามแบบมาตรประมาณคา 5 ระดบ สถตทใชในการวเคราะห๑ขอมลเชงปรมาณ ไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน สวนขอมลเชงพรรณนาใช การวเคราะห๑เนอหา ผลการวจยสรปไดดงน (1) ดานปจจยเบองตนของโครงการหองสมดมชวต พบวา ผบรหารสถานศกษาและครผสอน มความคดเหนวามความเหมาะสมอยในระดบปานกลาง สวนบรรณารกษ๑หองสมดเหนวามความเหมาะสมอยในระดบมาก (2) ดานกระบวนการปฏบตงานของโครงการหองสมดมชวต พบวา ผบรหารสถานศกษาและครผสอน มความคดเหนวามการปฏบตอยในระดบมาก สวนบรรณารกษ๑หองสมดเหนวามการปฏบตอยในระดบปานกลาง และ (3) ดานผลผลตของโครงการหองสมดมชวต พบวา ผบรหารสถานศกษาและครผสอนมความพงพอใจอยในระดบปานกลาง สวนบรรณารกษ๑หองสมดและนกเรยนมความพงพอใจอยในระดบมาก 3. การประเมนผลการด าเนนงานหองสมดประชาชน

ชตมา สจจานนท๑ บญศร พรหมมาพนธ๑ และศรพร สจจานนท๑ ( 2550 ) ประเมนผลการด าเนนงานหองสมดประชาชนในประเทศไทยตามมาตรฐานหองสมดประชาชนและตวชวดทไดพฒนาขนในการวจยระยะท 1 และ2 วธการวจยใชการวจยเชงส ารวจ กลมตวอยางการวจยประกอบดวย หองสมดประชาชนสยามบรมราชกมาร หองสมดประชาชนจงหวด หองสมดประชาชนอ าเภอ สงกดส านกบรหารการศกษานอกโรงเรยน กระทรวงศกษาธการ หองสมดประชาชนต าบล สงกดกรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน กระทรวงมหาดไทย คดเลอกกลมตวอยางแบบแบงชน จ าแนกตามภมภาคและประเภทของหองสมดประชาชน โดยใชตารางก าหนดขนาดของกลมตวอยางของเครจซและมอร๑แกน ได 269 แหง และเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจงหองสมดประชาชนกรงเทพมหานครและสงกดองค๑กรปกครองสวนทองถน ภาคละ 2 แหง รวม 10 แหง รวมกลมตวอยางหองสมดประชาชนจ านวนทงสน 279 แหง และประชาชนผใชและไมใชหองสมดประชาชนทเปนกลมตวอยางแหงละ 30 คน โดยการเลอกแบบเจาะจง รวมกลมตวอยางจ านวน 8,370 คน

เครองมอการวจยเพอการประเมนผลการด าเนนงานหองสมดประชาชนประกอบดวย

แบบสอบถาม 2 ชด ชดแรกส าหรบผใหขอมล คอผบรหาร/ บรรณารกษ๑ ผปฏบตงานหองสมดประชาชนทเปนกลมตวอยาง และชดทสองส าหรบประชาชน ทงกลมผใชและผไมใชหองสมดประชาชนทเปนกลมตวอยาง และแบบสมภาษณ๑ เพอเกบรวบรวมขอมลเพมเตม แบบสอบถามผบรหาร/บรรณารกษ๑/ผปฏบตงาน สงออกไปจ านวน 279 ฉบบ ไดรบกลบคนมา จ านวน 244 ฉบบ คดเปนรอยละ 87.46 และแบบสอบถามประชาชนผใช /ไมใชบรการ สงออกไปจ านวน

31

8,370 ฉบบ ไดรบกลบคนมา จ านวน 7,260 ฉบบ คดเปนรอยละ 86.74 การวเคราะห๑ขอมล ขอมลเชงปรมาณใชการหาคารอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน เกณฑ๑ผานการประเมนก าหนดทคาเฉลย 3.00 สวนขอมลเชงคณภาพทไดจากค าถามปลายเปดและขอมลจากการสมภาษณ๑ ใชการสงเคราะห๑เนอหา การสรปประเดนและการพรรณนาความ

ผลการประเมนการด าเนนงานหองสมดประชาชนในประเทศไทยโดยเฉลยรวมอย ในระดบนอย เมอพจารณาผลการด าเนนงานของหองสมดประชาชนในประเทศไทยตามเกณฑ๑การประเมนผล พบวาหองสมดประชาชนในประเทศไทยโดยรวม และเมอจ าแนกตามประเภทของหองสมดประชาชน และจ าแนกตามภมภาค มผลการด าเนนงานไมผานเกณฑ๑มาตรฐาน องค๑ประกอบหลกทมผลการด าเนนงานนอยทสดและมคาเฉลยต าสดของหองสมดประชาชนทกประเภทและทกภมภาค คอ งบประมาณและการเงน และระดบนอย คอการสอสารและการประชาสมพนธ๑ เมอพจารณาผลการด าเนนงานหองสมดประชาชนในประเทศไทยตามตวชวดจ าแนกตามประเภทของหองสมดประชาชน พบวา ตวชวดทหองสมดประชาชนทกประเภทผานเกณฑ๑มาตรฐาน ม 5 ตวชวด ไดแก รอยละของงานหองสมดทมการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการบรหารจดการและด าเนนงาน เนอหาของทรพยากรสารสนเทศทจดหา การจดชนหนงสอ /

ทรพยากรสารสนเทศมความถกตองผใชคนหาพบไดอยางรวดเรว จ านวนชวโมงการบรการตอสปดาห๑ จ านวนครงทบคลากรหองสมดไดเขารบการพฒนาบคลากรในรปแบบตางๆ และ ลกษณะอาคารสถานทหองสมด

ผลการประเมนการด าเนนงานหองสมดประชาชนจากประชาชนทงผใชบรการและไมใชบรการ ผลการวจยพบวาผใชบรการสวนใหญ เปนเพศหญง (รอยละ 59.8) อายต ากวา 20 ป (รอยละ 33.9) การศกษาสงสดมธยมศกษา (รอยละ 35.4) รองลงมาปรญญาตร (รอยละ 35.2) เปนนกเรยน (รอยละ 21.7) สวนใหญใชบรการหองสมดประชาชนอ าเภอ (รอยละ 69.8) ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (รอยละ 28.9) และใชบรการหองสมดประชาชนเปนระยะเวลา 1 ป (รอยละ 46.3) มวตถประสงค๑ในการใชหองสมดเพอการคนควา (รอยละ 62.6) รองลงมาเพอการศกษา (รอยละ 59.1)และขอมลขาวสาร (รอยละ 56.9) เหตผลในการใชหองสมดประชาชน ไดแก มเวลาวาง/ใชเวลาวางใหเปนประโยชน๑ (รอยละ 74.1) และรองลงมาในจ านวนใกลเคยงกนคอ สถานทตงของหองสมดอยใกล สะดวกในการเดนทาง (รอยละ 57.6) และไดรบขอมล ขาวสารการประชาสมพนธ๑ของหองสมด (รอยละ 50.0) ทรพยากรสารสนเทศของหองสมดทใชบรการเปนประจ า ไดแก หนงสอ (รอยละ 82.1) และหนงสอพมพ๑ (รอยละ 63.3)

32

ผลการประเมนการรบรหรอการมสวนรวมของประชาชนผใชบรการในผลการด าเนนงานหองสมดประชาชนตามมาตรฐานหองสมดประชาชนจ าแนกตามประเภทหองสมดประชาชน และจ าแนกตามภมภาค พบวา ตวชวดทประชาชนผใชบรการจ านวนสงสดรบรหรอมสวนรวมสามอนดบแรก ไดแก วตถประสงค๑ในการใชหองสมดมความสอดคลองกบปรชญา พนธกจ วสยทศน๑ และวตถประสงค๑ของหองสมดประชาชน (รอยละ 82.8) เคยใชบรการแตละประเภทของหองสมด เชน บรการการยมคน บรการตอบค าถาม (รอยละ 81.6) และเปนสมาชกหองสมด (รอยละ 80.5) ตวชวดทประชาชนผใชบรการจ านวนสงสดใกลเคยงกน ไมรบรหรอไมมสวนรวม ไดแก การใชเครองมอชวยคนหาทรพยากรสารสนเทศของหองสมด เชน บตรรายการ หรอฐานขอมลรายการทรพยากรสารสนเทศ–โอแพค (รอยละ 55.1)การมสวนรวมในกจกรรมระดมทนของหองสมดประชาชน (รอยละ 55.0) การใชเวบไซต๑ของหองสมด(รอยละ 54.3) การเปนอาสาสมครหรอชวยงานหองสมดประชาชน (รอยละ 51.8) ผลการประเมนความพงพอใจของประชาชนผใชบรการ โดยรวมและเมอจ าแนกตามประเภทของหองสมดและภมภาคอยในระดบปานกลาง และมตวชวดทประชาชนผใชบรการหองสมดประชาชนจงหวดพงพอใจระดบมาก ไดแก การบรหารจดการและด าเนนงานหองสมด และการจดชน/จดเรยงหนงสอและทรพยากรสารสนเทศอนๆ และประชาชนผใชบรการหองสมดประชาชนกรงเทพมหานครและองค๑กรสวนทองถนพงพอใจระดบมาก ไดแก ความรวดเรวในการบรการหรอลดขนตอนการด าเนนงาน ความหลากหลายของเนอหาทรพยากรสารสนเทศ โดยสรป เอกสารและงานวจยทเกยวของแสดงใหเหนวา งานวจยประเมนโครงการหองสมดในประเทศไทยยงมไมมากนก และเปนการประเมนโครงการของหองสมดประชาชนและหองสมดโรงเรยน โดยมมงานวจยเรองหนงเกยวของกบประเมนโครงการหองสมดมชวตของโรงเรยนดวย สวนรปแบบการประเมนทใชมทงรปแบบของไทเลอร๑และซปป

33

บทท 3 วธด าเนนการวจย

การวจยนเปนการวจยประเมนผล โดยใชรปแบบการประเมนแบบซปป และใชระเบยบวธการวจยทงการวจยเชงปรมาณและการวจยเชงคณภาพ

ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร ไดแก หองสมดทไดรบรางวลจากโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 จ านวน 10 แหง ดงน

1. หองสมดประชาชนจงหวดสมทรสงคราม

2. หองสมดประชาชนจงหวดสกลนคร 3. หองสมดประชาชนจงหวดเชยงราย

4. หองสมดประชาชนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร จงหวดขอนแกน

5. หองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ อ าเภอบานตาก จงหวดตาก

6. หองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ อ าเภอปากชอง จงหวดนครราชสมา

7. หอสมดเทศบาลนครพษณโลก

8. หองสมดโรงเรยนยางอมวทยาคาร จงหวดกาฬสนธ๑ 9. หองสมดโรงเรยนปากทอพทยาคาร จงหวดราชบร 10. หองสมดประชาชนอ าเภอโพทะเล จงหวดพจตร กลมตวอยาง ไดแก หองสมดทไดรบรางวลจากโครงการอบรมและประกวดหองสมด

มชวตครงท 2 จ านวน 10 แหง โดยมผใหขอมลหลก ไดแก ผมสวนไดสวนเสยกบโครงการ จ าแนกเปนบคคล 3 กลม คอ

กลมท 1 ผใชบรการ ไดแก ประชาชนทมาใชบรการ จ าแนกตามเพศ (ชาย หญง) วย

(เดก วยรน ผใหญ ผสงอาย) การศกษาสงสด (ประถมศกษา มธยมศกษา อดมศกษา) อาชพ (เชน คร นกเรยน ขาราชการ พอคา แมคา เกษตรกร) กลมท 2 ผใหบรการ ไดแก บรรณารกษ๑หองสมดประชาชน 10 แหง กลมท 3 ผบรหาร ไดแก ผก ากบดแลหองสมดหรอหวหนาบรรณารกษ๑ทง 10 แหง

ผวจยก าหนดกลมตวอยางการวจย โดยวธการสมแบบหลายขนตอน (multi – stage

random sampling) ดงน

34

1. เลอกแบบเจาะจง (purposive sampling) เลอกหองสมดทไดรบรางวลชนะเลศ 1 แหง รางวลรองชนะเลศ 3 แหง และรางวลชมเชยอก 1 แหง รวม 5 แหง กระจายตามภมภาค ส าหรบการท าสนทนากลม (focus group) / การสมภาษณ๑เจาะลก (in depth interview) ดงน

1. หองสมดประชาชนจงหวดสมทรสงคราม

2. หองสมดประชาชนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราช

กมาร จงหวดขอนแกน

3. หอสมดเทศบาลนครพษณโลก

4. หองสมดโรงเรยนยางอมวทยาคาร จงหวดกาฬสนธ๑ 5. หองสมดประชาชนอ าเภอโพทะเล จงหวดพจตร ผวจยท าการสนทนากลม/สมภาษณ๑เชงเจาะลก ผบรหาร 10 แหง ๆละ 1 คน รวม 10 คน และกลมผใชบรการ จ านวน 5 แหง ๆ ละ 12 คน รวม 60 คน ทงนส าหรบการสนทนากลมผใชบรการหองสมดโรงเรยนยางอมวทยาคาร จงหวดกาฬสนธ๑ ไดแยกการสนทนากลมเปนสองกลม คอ กลมท 1 กลมนกเรยน และกลมท 2 คอ กลมครและประชาชนผมาใชบรการ ทงนเพอใหนกเรยนมความเปนอสระในการแสดงความคดเหน

2. สมแบบแบงชน (stratified random sampling) ผใชบรการเพอใหครอบคลมเพศ ชวงวย การศกษา อาชพ รวม 650 คน จากหองสมดทไดรบรางวล จ านวน 5 แหง ๆ ละ 130 คน ไดแก 1. หองสมดประชาชนจงหวดสกลนคร 2. หองสมดประชาชนจงหวดเชยงราย

3. หองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ อ าเภอบานตาก จงหวดตาก

4. หองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ อ าเภอปากชอง จงหวดนครราชสมา

5. หองสมดโรงเรยนปากทอพทยาคาร จงหวดราชบร นอกจากนผวจยเลอกแบบเจาะจงบรรณารกษ๑หองสมดทง 10 แหง ทไดรบรางวลซงผวจยสงแบบสอบถามไปใหกลมตวอยางตอบทางไปรษณย๑

35

ตารางท 3.1 กลมตวอยางการวจย

กลมตวอยาง การสนทนากลมและสมภาษณ๑

เจาะลก

การสงแบบสอบถามทางไปรษณย๑

รวม

ผบรหาร ประชาชน บรรณารกษ๑ ประชาชน

1. หองสมดทไดรบ

รางวลโดยการ เลอกแบบเจาะจง จ านวน 5 แหง

5 60 5 - 70

2. หองสมดทไดรบ

รางวลโดยการสม

แบบแบงชน จ านวน 5 แหง

5 - 5 650 660

รวมทงสน 10 60 10 650 730

จากตารางท 3.1 แสดงกลมตวอยางการวจยครงนรวมทงสน 730 คน

เครองมอการวจย เครองมอการวจย ไดแก แบบสอบถามบรรณารกษ๑ แบบสอบถามผใชบรการ ซงมลกษณะค าถามปลายเปดและปลายปดชนดส ารวจรายการ และมาตรประมาณคา 5 ระดบ แบบสมภาษณ๑และแบบสนทนากลม จ านวน 4 ชด 1. ชดท 1 แบบสอบถามบรรณารกษ มลกษณะค าถามปลายเปด และปลายปดชนดส ารวจรายการ และมาตรประมาณคา 5 ระดบ โดยแบงออกเปน 4 ตอน ไดแก ตอนท 1 ขอมลผตอบแบบสอบถามและการใชบรการหองสมด

ตอนท 2 การเขารวมโครงการและความคดเหนเกยวกบโครงการอบรมและประกวด

หองสมดมชวตของ สอร. ตอนท 3 การน าความรทไดรบไปพฒนางาน ปญหาอปสรรค ความคดเหนและ

ขอเสนอแนะ ตอนท 4 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของสอร. (ดภาคผนวก ก)

36

2. ชดท 2 แบบสอบถามผใชบรการ มลกษณะค าถามปลายเปด และปลายปดชนดส ารวจรายการ และมาตรประมาณคา 5 ระดบ โดยแบงออกเปน 3 ตอน ไดแก

ตอนท 1 ขอมลผตอบแบบสอบถามและการใชบรการหองสมด

ตอนท 2 การรบรและความคดเหนเกยวกบหองสมดทไดรบรางวลโครงการอบรมและ

ประกวดหองสมดมชวตของ สอร. ทใชบรการ ตอนท 3 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของ สอร. (ดภาคผนวก ข)

3. ชดท 3 แบบสมภาษณผบรหาร มลกษณะค าถามปลายเปดครอบคลมขอมลเกยวกบผใหสมภาษณ๑ ประเดนค าถามเกยวกบการรบทราบขอมลขาวสารโครงการฯ การรบทราบวาหองสมดไดรบรางวล ความคดเหนเกยวกบโครงการ การด าเนนงานของหองสมดทก ากบดแล ความพงพอใจตอบรรณารกษ๑ ผใชบรการ ความรวมมอและเครอขายหองสมดและแนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของ สอร. (ดภาคผนวก ค)

4. ชดท 4 แบบสนทนากลมผใชบรการ ใชส าหรบสมภาษณ๑กลมผใชบรการ มลกษณะค าถามปลายเปดครอบคลมขอมลเกยวกบผเขารบการสนทนากลม ประเดนค าถามเกยวกบการใชหองสมด การรบทราบขอมลขาวสาร การรบทราบวาหองสมดไดรบรางวล ความพงพอใจตอบรรณารกษ๑ ผใชบรการ ความรวมมอและเครอขายหองสมดและแนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของ สอร. (ดภาคผนวก ง) เครองมอการวจยทกชนดทพฒนาขนไดผานกระบวนการตรวจสอบคณภาพเครองมอการวจย โดยผทรงคณวฒ ซงเปนผมวฒการศกษา มความเชยวชาญและมประสบการณ๑ทเกยวของกบการบรหารหองสมด การบรหารการศกษา การบรหารจดการและการประเมนโครงการ หองสมดประชาชน การวจย หรอชมชน จ านวน 11 คน (ดภาคผนวก จ) เพอตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (content validity) เพอประเมนวาขอค าถามครอบคลมเนอหา เนอหาถกตองและตรงกบสงทตองการวด และการทดลองใชกบกลมตวอยางทมลกษณะใกลเคยงกบประชากร เพอหาความเทยงหรอความเชอมน (reliability) ของแบบสอบถามโดยค านวณความสอดคลองภายในของแบบสอบถามทมลกษณะค าถามเปนมาตรประมาณคา 5 ระดบ ใชสตรแอลฟา(Alpha Coefficient) ของครอนบค (Cronbach) แลวน าค าตอบมาค านวณหาความแปรปรวนของค าตอบแตละขอ และความแปรปรวนของค าตอบทงฉบบ น าคาทไดไปแทนคาในสตรเพอค านวณหาคาสมประสทธแอลฟา ( - coefficient) หรอสมประสทธ๑ความเทยง ก าหนดคาความเทยงเกน . 70 จงจะยอมรบวาเปนแบบสอบถามทใชได

37

สตรแอลฟา ของครอนบค มดงน

sst

i

K

K2

2

11

เมอ สมประสทธของความเทยง K จ านวนขอค าถาม

2iS ความแปรปรวนของคะแนนแตละขอ

st

2 ความแปรปรวนของแบบสอบถามทงฉบบ

การหาความเชอมนของแบบสอบถาม มรายละเอยด ดงน 1. แบบสอบถามบรรณารกษ๑ นกวจยไดน าไปทดลองใชกบบรรณารกษ๑ทมลกษณะ

ใกลเคยงกบกลมตวอยางในงานวจย จ านวน 26 คน ไดผลดงน คาความเชอมนรวมทงฉบบ จ านวน 137 ขอ มคาเทากบ .9829

คาความเชอมนดานความคดเหนเกยวกบโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของ สอร. จ านวน 69 ขอ มคาเทากบ .9805

คาความเชอมนดานการน าความรทไดรบไปพฒนางาน ปญหาอปสรรค ความคดเหนและขอเสนอแนะ จ านวน 26 ขอ มคาเทากบ .9661

คาความเชอมนดานแนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของ สอร. จ านวน 42 ขอ มคาเทากบ .9725 2. แบบสอบถามผใชบรการ นกวจยไดน าไปทดลองใชกบผใชบรการทมลกษณะใกลเคยงกบกลมตวอยางในงานวจย จ านวน 40 คน ไดผลดงน คาความเชอมนรวมทงฉบบ จ านวน 68 ขอ มคาเทากบ .9756 คาความเชอมนดานความคดเหนเกยวกบโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของ สอร. จ านวน 26 ขอ มคาเทากบ .9449

คาความเชอมนดานแนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของ สอร. จ านวน 42 ขอ มคาเทากบ .9636

เกณฑ๑การประเมนผล มดงน

คาเฉลย 4.51 - 5.00 หมายถง เรองทประเมนมความเหมาะสมมากทสด

คาเฉลย 3.51 - 4.50 หมายถง เรองทประเมนมความเหมาะสมมาก

38

คาเฉลย 2.51 - 3.50 หมายถง เรองทประเมนมความเหมาะสมปานกลาง คาเฉลย 1.51 - 2.50 หมายถง เรองทประเมนมความเหมาะสมนอย

คาเฉลย 1.00 - 1.50 หมายถง เรองทประเมนมความเหมาะสมนอยทสด

ในการประเมนครงน ใชเกณฑ๑คาเฉลยมากกวา 3.50 จงถอวาเรองทประเมนมความเหมาะสมระดบมาก

การเกบรวบรวมขอมล

1. ผวจยเดนทางไปเกบรวบรวมขอมลดวยตนเองในการจดสนทนากลมผใชบรการแหงละ 12 คนและสมภาษณ๑ผบรหารเชงเจาะลกแหงละ 1 คน จ านวน 5 แหง รวมทงสน 65 คน ดงน วนท 21 พฤศจกายน 2552 หองสมดประชาชนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร จงหวดขอนแกน

วนท 4 ธนวาคม 2552 หองสมดโรงเรยนยางอมวทยาคาร จงหวดกาฬสนธ๑ วนท 8 ธนวาคม 2552 หองสมดประชาชนจงหวดสมทรสงคราม

วนท 22 ธนวาคม 2552 หอสมดเทศบาลนครพษณโลก

วนท 23 ธนวาคม 2552 หองสมดประชาชนอ าเภอโพทะเล จงหวดพจตร นอกจากน ผวจยไดเดนทางไปสมภาษณ๑ผบรหารหองสมดแหงอน นอกเหนอจากทจด

สนทนากลม ซงมจ านวน 5 แหง รวม 5 คน รวมเปนผบรหารจ านวน 10 คน

2. ผวจยสงแบบสอบถามใหบรรณารกษ๑ทง 10 แหง ทเขารวมโครงการซงมจ านวน 10 คน ผวจยไดรบแบบสอบถามกลบคนมา 10 ชด คดเปนรอยละ 100.0 ของจ านวนทสงออก

3. ผวจยสงแบบสอบถามใหผใชบรการ 5 แหง ๆ ละ 130 ชด รวมเปน 650 ชด เพอใหกลมตวอยางตอบและสงกลบคนทางไปรษณย๑ ระหวางวนท 15 ธนวาคม 2552 – 15 มกราคม 2553 ดงน

1. หองสมดประชาชนจงหวดสกลนคร 2. หองสมดประชาชนจงหวดเชยงราย

3. หองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ อ าเภอบานตาก จงหวดตาก

4. หองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ อ าเภอปากชอง จงหวดนครราชสมา

5. หองสมดโรงเรยนปากทอพทยาคาร จงหวดราชบร ผวจยสงแบบสอบถามจ านวน 650 ชด ไดรบแบบสอบถามกลบคนมาจ านวน 589 ชด

คดเปนรอยละ 90.62 ของจ านวนทสงออก ดงตารางท 3.2

39

ตารางท 3.2 จ านวนแบบสอบถามทไดรบกลบคน

หองสมด จ านวน

ทสงออก

ไดรบกลบคน คดเปน

รอยละ

1. หองสมดประชาชนจงหวดสกลนคร 2. หองสมดประชาชนจงหวดเชยงราย

3. หองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ อ าเภอ บานตาก จงหวดตาก

4. หองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ อ าเภอปาก

ชอง จงหวดนครราชสมา

5. หองสมดโรงเรยนปากทอพทยาคาร จงหวด

ราชบร

130

130

130

130

130

100

108

129

124

128

76.92

83.08

99.23

95.38

98.46

รวม 650 589 90.62

นอกจากนผวจยยงไดเดนทางไปสงเกตการณ๑ทหองสมดประชาชนเชยงรายเมอวนท 24-

25 ตลาคม 2552 เพอเกบขอมลเบองตน และผวจยไดสมภาษณ๑เพมเตมบรรณารกษ๑หองสมดทกแหง โดยสมภาษณ๑บรรณารกษ๑ 5 คนดวยตนเองในชวงทผวจยเดนทางไปจดสนทนากลมผใชบรการทหองสมดนนๆ และสมภาษณ๑บรรณารกษ๑หองสมดอก 5 คนทางโทรศพท๑ สรป กลมตวอยางทใชในการวจยครงน จ าแนกเปน บรรณารกษ๑ 10 คน และผบรหาร 10 คน (ดภาคผนวก ฉ) ประชาชนทใชสนทนากลม 60 คน (ดภาคผนวก ช) และประชาชนทตอบแบบสอบถาม 589 คน รวมทงสน 669 คน ตารางท 3.3 กลมตวอยางทงหมดทใชในการวจยจ าแนกตามกลมผใหขอมล

กลมตวอยาง จ านวน

1. บรรณารกษ๑ 10

2. ผบรหาร 10

2. ประชาชน (ทใชในการสนทนากลม) 60

4. ประชาชนผใชบรการ (ทตอบแบบสอบถาม) 589

รวม 669

40

การวเคราะหขอมล

ขอมลเชงปรมาณ วเคราะห๑โดยใชสถต รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

และน าเสนอในรปตารางและภาพประกอบการบรรยาย สวนขอมลเชงคณภาพท าการวเคราะห๑เนอหาและน าเสนอในรปสรปความและความเรยงเชงพรรณนา

แนวทางการประเมนโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 สรปดงตารางท 3.4

ตารางท 3.4 แนวทางการประเมนโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2

วตถประสงค๑ของการประเมน

ตวชวด แหลงขอมลและเครองมอ

การวเคราะห๑ขอมลและเกณฑ๑ประเมน

1. เพอประเมน

กระบวนการ ด าเนนงานโครงการ

- กระบวนการบรหาร จดการ - การสอสารและการ ประชาสมพนธ๑ - การจดอบรมเชง ปฏบตการ - การจดประกวด

หองสมดมชวต

ผมสวนไดสวนเสยทกกลมไดแกบรรณารกษ๑ ผเขารวมโครงการ และผบรหาร เครองมอไดแก แบบ สอบถาม แบบสนทนากลม แบบสมภาษณ๑

รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การวเคราะห๑เนอหา

เกณฑ คาเฉลยมากกวา 3.50 ถอวาเหมาะสมระดบมาก

2. เพอประเมน

ผลผลตของ โครงการ

- ความพงพอใจของ บรรณารกษ๑ ผบรหาร และผใชบรการ - ความส าคญและ

คณคาของความร เกยวกบการพฒนา

หองสมดมชวต

- ความสามารถ ทกษะ และ

ประสบการณ๑ทได - เจตคตทดในการ พฒนาหองสมดม ชวต

- ผมสวนไดสวนเสย

ทกกลม ไดแก ผบรหาร บรรณารกษ๑ ผเขารวมโครงการ และ ผใชบรการ เครองมอ ไดแก แบบสอบถาม แบบสนทนากลม

แบบสมภาษณ๑

รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การวเคราะห๑เนอหา

เกณฑ คาเฉลยมากกวา 3.50 ถอวาเหมาะสมระดบมาก

41

วตถประสงคของการประเมน

ตวชวด แหลงขอมลและเครองมอ

การวเคราะหขอมลและเกณฑประเมน

- การแบงปน ถายทอดองค๑ความร และประสบการณ๑

3. เพอประเมน

ผลลพธของ โครงการ

- การน าความรและ

ประสบการณ๑ไปใช ในการพฒนา

หองสมดมชวต

- การน าแนวคดเชง กลยทธ๑ไปใชในการ บรหารจดการ - หองสมดไดรบการ พฒนาทางกายภาพ

ภมทศน๑และสภาพ

แวดลอมของการ เปนหองสมดมชวต

- หองสมดไดรบการ สรางบรรยากาศท สงเสรมการอานและ

การเรยนรและความ

รบผดชอบตอสงคม

- หองสมดไดรบการ พฒนาคณภาพ

บรการ - การพฒนาเปน

หองสมดมชวตและ

แหลงเรยนรท ทนสมย

ผมสวนไดสวนเสยทกกลม ไดแก ผบรหาร บรรณารกษ๑ ผเขารวมโครงการ ผใชบรการ

รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การวเคราะห๑เนอหา

42

วตถประสงค๑ของการประเมน

ตวชวด แหลงขอมลและเครองมอ

การวเคราะห๑ขอมลและเกณฑ๑ประเมน

- การพฒนาเครอขาย

หองสมด

4. เพอเสนอแนวทาง การพฒนา

โครงการ

- ความเปนไปไดของ แนวทางการพฒนา

โครงการ

ผมสวนไดสวนเสยทกกลม เครองมอ ไดแก แบบสอบถาม แบบสนทนากลม และแบบสมภาษณ๑

การวเคราะห๑เนอหา

เกณฑ ความเปนไปไดในทางปฏบต

43

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมลความคดเหนของบรรณารกษและผใชบรการหองสมด

ทไดรบรางวลโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2

ผวจยไดน าเสนอผลการวเคราะห๑ขอมลออกเปน 2 สวน ดงน สวนท 1 ผลการวเคราะห๑ความคดเหนบรรณารกษ๑หองสมดทไดรบรางวล ตอนท 1.1 ขอมลบรรณารกษ๑ผตอบแบบสอบถาม

ตอนท 1.2 การเขารวมโครงการและความคดเหนตอโครงการอบรมและประกวด

หองสมดมชวต ครงท 2

ตอนท 1.3 การน าความรทไดรบไปพฒนางานและปญหา อปสรรค ตอนท 1.4 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 สวนท 2 ผลการวเคราะห๑ความคดเหนผใชบรการหองสมดทไดรบรางวล ตอนท 2.1 ขอมลผใชบรการหองสมด

ตอนท 2.2 การรบรและความคดเหนเกยวกบหองสมดทไดรบรางวลโครงการ อบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2

ตอนท 2.3 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2

ผลการวเคราะห๑ขอมลน าเสนอตามล าดบ ดงน

44

ตอนท 1.1 ขอมลเกยวกบบรรณารกษผตอบแบบสอบถาม

ตารางท 4.1 ขอมลเกยวกบบรรณารกษ๑ผตอบแบบสอบถาม (n=10)

ขอมลเกยวกบบรรณารกษ๑ผตอบแบบสอบถาม จ านวน รอยละ

1. เพศ

ชาย

หญง

1

9

10.0

90.0

2.อาย 20- 30 ป

31 -40 ป

มากกวา 40 ป

3

5

2

30.0

50.0

20.0

3.สถานภาพการสมรส

โสด

สมรส

4

6

40.0

60.0

4.วฒการศกษาสงสด

ปรญญาตร วฒ ศลปศาสตรบณฑต

ครศาสตรบณฑต/ศกษาศาสตรบณฑต

นเทศศาสตรบณฑต

บรหารธรกจ

วชาเอก

บรรณารกษศาสตร๑และสารสนเทศศาสตร๑ สงคมศกษา

ภาษาองกฤษ

นเทศศาสตร๑

8

(3)

(3) (1) (1)

(5)

(1) (1) (1)

80.0

(30.0)

(30.0)

(10.0) (10.0)

(50.0)

(10.0) (10.0) (10.0)

สวนท 1 ผลการวเคราะหแบบสอบถามบรรณารกษหองสมดทไดรบรางวล

45

ตารางท 4.1 (ตอ) ขอมลเกยวกบบรรณารกษ๑ผตอบแบบสอบถาม จ านวน รอยละ

ปรญญาโท

วฒ การศกษามหาบณฑต

วชาเอก บรหารการศกษา

2

(1)

(1)

20.0

(10.0)

(10.0) 5.พนฐานความรทางวชาชพบรรณารกษศาสตรและสารสนเทศศาสตร ม การศกษาในระดบอดมศกษา

การอบรมจดโดยหนวยงานตนสงกด

การอบรมจดโดยสมาคมหองสมดแหงประเทศไทยฯ ไมม

10

(7)

(3) -

-

100.0

(70.0)

(30.0)

-

-

6.ต าแหนงงาน

บรรณารกษ๑ระดบปฏบตการ/ช านาญการ คร/อาจารย๑ ระดบ 8

เจาหนาทหองสมด/ เจาหนาทหองสมดอตราจาง พนกงานอตราจาง/ครอตราจาง

3

2

3

2

30.0

20.0

30.0

20.0

7.หนวยงานทสงกดในขณะทไดรบรางวล

ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

องค๑การบรหารสวนทองถน

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

7

1

2

70.0

10.0

20.0

รวม 10 100.0

จากตารางท 4.1 พบวา บรรณารกษ๑ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง (รอยละ 90.0) อายระหวาง 31 – 40 ป (รอยละ 50.0) สถานภาพสมรส (รอยละ 60.0) วฒการศกษาสงสด ปรญญาตร (รอยละ 80.0) วฒศลปศาสตรบณฑต ครศาสตรบณฑตและศกษาศาสตรบณฑต (รอยละ 30.0) ส าเรจการศกษาวชาเอกบรรณารกษศาสตร๑และสารสนเทศ

46

ศาสตร๑ (รอยละ 50.0) มพนฐานความรทางวชาชพบรรณารกษศาสตร๑และสารสนเทศศาสตร๑ (รอยละ 100.0) โดยไดรบการศกษาในระดบอดมศกษา (รอยละ 70.0) มต าแหนงงานเปนบรรณารกษ๑ระดบปฏบตการ/ช านาญการ เทากบเจาหนาทหองสมด/ เจาหนาทหองสมดอตราจาง (รอยละ 30.0) สงกดส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย (รอยละ 70.0)

ตอนท 1.2 การเขารวมโครงการและความคดเหนตอโครงการอบรมและประกวด

หองสมดมชวตครงท 2 ตารางท 4.2 การเขารวมโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2 ของบรรณารกษ๑ (n=10)

การเขารวมโครงการ จ านวน รอยละ

1. แหลงทรบรขอมลขาวสารโครงการอบรมและประกวดหองสมด มชวต (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) จดหมายจากส านกงานอทยานการเรยนร(สอร.) เวบไซด๑ส านกงานอทยานการเรยนร ผบงคบบญชา

หนวยงานตนสงกด

10

6

3

6

100.0

60.0

30.0

60.0

2. การเขารวมโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต

(ตอบไดมากกวา 1 ขอ) ความสมครใจของตนเอง ผบรหารสงเขารวมโครงการ ความสมครใจของบคลากรในหนวยงาน

8

6

2

80.0

60.0

20.0

3.แหลงงบประมาณสนบสนนการเขารวมโครงการอบรมและประกวด

หองสมดมชวต

งบประมาณของหองสมด

งบประมาณของส านกงาน กศน. งบประมาณขององค๑การบรหารสวนทองถน

งบประมาณสวนตว

6

2

1

1

60.0

20.0

10.0

10.0

47

ตารางท 4.2 (ตอ) การเขารวมโครงการ จ านวน รอยละ

4.เหตผลในการเขารวมโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) ตรงกบความสนใจ

เกยวของกบงานทท า

ตองการพฒนาตนเอง

10

9

10

100.0

90.0

100.0

ตองการเขารวมการประกวดหองสมด

ผบงคบบญชามอบหมายใหมาเขารบการฝกอบรม อนๆ (ตองการประชาสมพนธ๑หองสมด การแลกเปลยน

ประสบการณ๑กบบรรณารกษ๑แหงอน ความทาทายและ

นาสนใจ)

8

7

5

80.0

70.0

50.0

จากตารางท 4.2 พบวาบรรณารกษ๑หองสมดสวนใหญรบรขอมลขาวสารโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2 จากจดหมายจากส านกงานอทยานการเรยนร (สอร.) (รอยละ 100.0) เขารวมโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตดวยความสมครใจของตนเอง (รอยละ 80.0)แหลงงบประมาณสนบสนนการเขารวมโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ไดแก งบประมาณของหองสมด (รอยละ 60.0) เหตผลในการเขารวมโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ไดแก ตรงกบความสนใจ เทากบตองการพฒนาตนเอง (รอยละ 100.0)

48

ตารางท 4.3 ความคดเหนของบรรณารกษ๑ตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 (n=10)

กจกรรม x S.D. แปลความ

1. ดานปจจยน าเขา ความชดเจนของโครงการ

4.25

.62

มาก

ความเหมาะสมของวตถประสงค๑ของโครงการ 4.25 .62 มาก

แผนการด าเนนงานตามโครงการ 4.08 .79 มาก

ความสามารถและความพรอมของบคลากรโครงการ 4.17 .83 มาก

เทคนควธการ กลยทธ๑ทใชในการด าเนนงานใหบรรล วตถประสงค๑และเปาหมาย

4.25 .87 มาก

เทคโนโลย เครองมอ วสดครภณฑ๑ทใชในการด าเนนงาน 4.08 .67 มาก

คณสมบตของหองสมดทมสทธสมครเขารวมโครงการ 4.00 .85 มาก

ความเหมาะสมของรางวล 3.92 .67 มาก

รวมเฉลย 4.13 .60 มาก

2. ดานกระบวนการ การบรหารจดการ

การบรหารจดการมระบบและเปนขนตอน

4.08

.67

มาก

การท างานแบบมสวนรวม 3.83 .94 มาก

การประสานงานมประสทธภาพ 4.08 .90 มาก

การสอสารและการประชาสมพนธ๑ถงกลมเปาหมาย 4.00 .74 มาก

วธการคดเลอกหองสมดเขารอบในแตละรอบ(รอบท 1 – 3) 3.92 1.08 มาก

รวมเฉลย 3.98 .73 มาก

การจดอบรมเชงปฏบตการครงท 1

หลกสตร 4.08 .99 มาก

หวขอการฝกอบรม 4.08 .90 มาก

วทยากร 4.25 .86 มาก

กจกรรม 4.08 .79 มาก

ระยะเวลาการฝกอบรม 3.58 .79 มาก

49

ตารางท 4. 3 (ตอ) กจกรรม x S.D. แปลความ

การจดอบรมเชงปฏบตการครงท 2

หลกสตร 4.17 .94 มาก

หวขอการฝกอบรม 4.00 .85 มาก

วทยากร 4.33 .89 มาก

กจกรรม 4.17 .83 มาก

ระยะเวลาการฝกอบรม 3.83 .72 มาก

เอกสารประกอบการฝกอบรม 3.75 .62 มาก

สถานท/หองประชม 4.17 .72 มาก

อาหาร 4.17 .72 มาก

การบรการของเจาหนาท 4.25 .62 มาก

รวมเฉลย 4.09 .63 มาก

การจดประกวดหองสมดมชวต

กระบวนการด าเนนงานในการจดประกวดหองสมดมชวต 3.83 .58 มาก

การก าหนดเกณฑ๑การคดเลอกหองสมดทไดรบรางวล 4.00 .85 มาก

รวมเฉลย 3.92 .67 มาก

รวมเฉลยดานกระบวนการ 3.99 .56 มาก

3. ดานผลผลต

ความพงพอใจตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดม ชวต ครงท 2 โดยรวม

4.42 .67 มาก

ความส าคญและคณคาของความรเกยวกบการพฒนา

หองสมดมชวตทไดรบ

4.42 .90 มาก

ความสามารถ ทกษะและประสบการณ๑ทไดรบจากการ พฒนาหองสมดมชวต

4.17 .72 มาก

เจตคตทดในการพฒนาหองสมดมชวต 4.42 .67 มาก

การแบงปน ถายทอดองค๑ความรและประสบการณ๑หองสมด

มชวต

4.25 .62 มาก

50

ตารางท 4.3 (ตอ) กจกรรม x S.D. แปลความ

โดยรวมผลผลตมความสอดคลองกบวตถประสงค๑ 4.17 .72 มาก

รวมเฉลย 4.31 .64 มาก

4.ดานผลลพธ

ผเขารวมโครงการมความร ความสามารถและทกษะในการ บรหารจดการหองสมดมชวต

4.00 .60 มาก

ผเขารวมโครงการน าแนวคดเชงกลยทธ๑ไปใชในการบรหาร จดการและด าเนนงาน หองสมดมชวต

4.08 .51 มาก

ผเขารวมโครงการน าความรและประสบการณ๑ไปใชในการ พฒนาหองสมดมชวตโดยค านงถงเอกลกษณ๑ตามบรบท

ทางสงคมและวฒนธรรมของชมชน

4.25 .45 มาก

ผเขารวมโครงการน าความรและประสบการณ๑ไปใชในการ พฒนาหองสมดมชวตใหไดมาตรฐาน

3.92 .79 มาก

ผเขารวมโครงการมเจตคตทดในการพฒนาหองสมดมชวต

ให เปนแหลงเรยนรทยงยน

4.08 .79 มาก

หองสมดไดรบการพฒนาเปนหองสมดมชวตและแหลง เรยนรททนสมย

4.00 .60 มาก

หองสมดไดรบการพฒนาทางกายภาพ ภมทศน๑ และ

สภาพแวดลอมของการเปนหองสมดมชวต

4.00 .60 มาก

หองสมดไดรบการออกแบบตกแตง จดพนทอยางเหมาะสม 4.00 .60 มาก

หองสมดไดรบการสรางบรรยากาศทสงเสรมการอานและ

การเรยนรและความรบผดชอบตอสงคม

4.08 .67 มาก

หองสมดมเทคโนโลย ครภณฑ๑ เครองมอ อปกรณ๑และสง อ านวยความสะดวกททนสมยและพรอมใชงาน

3.67 .65 มาก

หองสมดมทรพยากรสารสนเทศททนสมย หลากหลาย สอดคลองกบความตองการของผใชบรการ

3.75 .45 มาก

หองสมดมการอนรกษ๑ภมปญญาและสารสนเทศทองถน 3.67 .49 มาก

51

ตารางท 4.3 (ตอ) กจกรรม x S.D. แปลความ

หองสมดมเครองมอชวยคนเพออ านวยความสะดวกแก ผใชบรการในการเขาถง สบคนและใชทรพยากร สารสนเทศอยางมประสทธภาพ

3.83 .58 มาก

หองสมดไดรบการพฒนาคณภาพการบรการ 4.08 .67 มาก

หองสมดมคมอหองสมดมชวตทมเนอหาสมบรณ๑มากขน 3.83 .72 มาก

ผเขารวมกจกรรมหองสมดมชวตมจ านวนเพมขน 3.92 .51 มาก

กจกรรมการแลกเปลยนเรยนร ถายทอดความร มจ านวน

เพมขน

3.83 .39 มาก

เครอขาย/ ความรวมมอกบหองสมด หนวยงานและชมชน

เพอขบเคลอนชมชน/ สงคมการเรยนรมจ านวนเพมขน

4.00 .60 มาก

ผใชบรการ/กลมเปาหมาย/หนวยงานทเกยวของให ความส าคญในการพฒนาหองสมดมชวตใหเปนแหลง เรยนรตลอดชวตทยงยนของชมชน

4.00 .60 มาก

ผใชบรการ/กลมเปาหมาย/หนวยงานทเกยวของใหความ

รวมมอ สนบสนนบทบาทและการด าเนนงานหองสมดม ชวตในการขบเคลอนชมชนเปนชมชนแหงการเรยนร เพมขน

4.00 .60 มาก

รวมเฉลย 3.93 .43 มาก

ความคดเหนตอโครงการโดยภาพรวม 4.09 .55 มาก

จากตารางท 4. 3 พบวา บรรณารกษ๑มความคดเหนตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( x =4.09) เรยงตามล าดบไดแก ดานผลผลต ( x = 4.31) ดานปจจยน าเขา ( x =4.13) ดานกระบวนการ ( x =3.99) และดานผลลพธ๑ ( x = 3.93) และทกกจกรรมมคาเฉลยระดบมาก กจกรรมทมคาเฉลยสงสดอยในระดบมาก 3 รายการเทากน โดยทกกจกรรมอยในดานผลผลต ไดแก ความพงพอใจตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2 โดยรวม ความส าคญและคณคาของความรเกยวกบการพฒนาหองสมดมชวตทไดรบ และเจตคตทดในการพฒนาหองสมดมชวต ( x = 4.42)

52

ดานปจจยน าเขา กจกรรมทคาเฉลยสงสดอยในระดบมาก ไดแก ความชดเจนของโครงการความเหมาะสมของวตถประสงค๑ของโครงการ เทคนควธการ กลยทธ๑ทใชในการด าเนนงานใหบรรลวตถประสงค๑และ เปาหมาย ( x = 4.25) ดานกระบวนการ การบรหารจดการมระบบและเปนขนตอน และการประสานงานมประสทธภาพ มคาเฉลยสงสดระดบมาก ( x = 4.08) การจดอบรมเชงปฏบตการครงท 1 และการจดอบรมเชงปฏบตการครงท 2 ไดแก วทยากรมคาเฉลยสงสดระดบมาก ( x = 4.25 และ x =

4.33) กจกรรมทมคาเฉลยสงสดอยในระดบมากรองลงมาของการจดอบรมเชงปฏบตการครงท 1 มคาเฉลยเทากนสามรายการ ไดแก หลกสตร หวขอการฝกอบรม และกจกรรม ( x = 4.08) สวนการจดอบรมเชงปฏบตการครงท 2 ไดแก การบรการของเจาหนาท ( x = 4.25) ดานผลผลต กจกรรมทมคาเฉลยสงสดเทากนมสามรายการอยในระดบมาก ไดแก ความพงพอใจตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 โดยรวม ความส าคญและคณคาของความรเกยวกบการพฒนาหองสมดมชวตทไดรบ และเจตคตทดในการพฒนาหองสมดมชวต ( x =4.42)

ดานผลลพธ กจกรรมทมคาเฉลยสงสดระดบมาก ไดแก ผเขารวมโครงการน าความรและประสบการณ๑ไปใชในการพฒนาหองสมดมชวตโดยค านงถงเอกลกษณ๑ตามบรบททางสงคมและวฒนธรรมของชมชน ( x =4.25) คาเฉลยล าดบรองลงมา ไดแก ผเขารวมโครงการน าแนวคดเชงกลยทธ๑ไปใชในการบรหารจดการและด าเนนงาน หองสมดมชวต ผเขารวมโครงการมเจตคตทดในการพฒนาหองสมดมชวตใหเปนแหลงเรยนรทยงยน และหองสมดไดรบการพฒนาคณภาพการบรการ ( x =4.08) ความคดเหนของบรรณารกษ๑ตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 แสดงผลดงภาพท 4.1 และ 4.2 ตอไปน

53

คาเฉลย

3.7

3.8

3.9

4

4.1

4.2

4.3

4.4

1 2 3 4

ปจจยน าเขา กระบวนการ ผลผลต ผลลพธ

ภาพท 4.1 ความคดเหนของบรรณารกษ๑ตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2

จ าแนกตามกรอบการประเมนของซปป

4.13

3.99

4.31

3.93

54

คาเฉลย

3.7

3.8

3.9

4

4.1

4.2

4.3

4.4

1 2 3 4 5 6

ปจจย

น าเขา

กระบ

วนกา

ร

การจด

อบรม

เชง

ป

ฏบตก

าร

การจ

ดประ

กวด

ผลผล

ต

ผลลพ

ธ

ภาพท 4.2 ความคดเหนของบรรณารกษ๑ตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2

จ าแนกตามกรอบการประเมนโครงการฯ

4.13

3.98

4.09

3.92

4.01

3.93

55

ตอนท 1.3 การน าความรทไดรบจากการเขารวมโครงการอบรมและประกวดหองสมด

มชวตครงท 2 ไปพฒนางานและปญหาอปสรรค

ตารางท 4.4 การน าความรทไดรบไปพฒนางาน (n=10)

กจกรรม x S.D. แปลความ

การบรหารจดการหองสมดมชวตโดยค านงถงเอกลกษณ๑ บรบทสงคมและวฒนธรรม

4.00 .60 มาก

การวางแผนกลยทธ๑ในการพฒนาหองสมดมชวต 4.08 .67 มาก

การจดท าแผนงาน /โครงการทเกยวของกบการพฒนา

หองสมดมชวต

4.12 .58 มาก

การพฒนาหองสมดสมาตรฐาน 4.00 .74 มาก

การพฒนากายภาพ ภมทศน๑และสภาพแวดลอมของการเปน

หองสมดมชวต

4.17 .58 มาก

การออกแบบ ตกแตง จดพนทหองสมด อยางเหมาะสม 4.08 .51 มาก

การสรางบรรยากาศทสงเสรมการอานและการเรยนรและ

ความรบผดชอบตอสงคม

4.17 .58 มาก

การจดเทคโนโลย ครภณฑ๑ เครองมอ อปกรณ๑และสงอ านวย

ความสะดวกททนสมยและพรอมใชงาน

3.75 .62 มาก

การจดหาทรพยากรสารสนเทศททนสมย หลากหลาย สอดคลองกบความตองการของผใช บรการ การอนรกษ๑ภมปญญาและสารสนเทศทองถน

การจดหมวดหมหนงสอและทรพยากรสารสนเทศเปนระบบ

4.00

3.75

4.42

.60

.62

.51

มาก

มาก

มาก

การจดท าเครองมอชวยคนเพออ านวยความสะดวกในการ เขาถงสบคนและใชทรพยากรสารสนเทศของหองสมดม ชวตไดอยางมประสทธภาพ

4.08 .29 มาก

การจดบรการทมคณภาพ ( เชน ความนาเชอถอ ความ

เชอมน การเขาถงจตใจ และการตอบสนองผใชบรการ) 4.17 .58 มาก

56

กจกรรม x S.D. แปลความ

การจดท าคมอหองสมดมชวตทมเนอหาสมบรณ๑ 3.50 .52 ปานกลาง การจดกจกรรมเชงรกทหลากหลาย ตอบสนองความ

ตองการและความพงพอใจผใชและเตมชวตใหหองสมด

4.33 .49 มาก

การสรางเสรมนสย รกการอาน ใฝร และรกการเรยนรแกผใช บรการ

4.25 .62 มาก

การพฒนาความรและทกษะการแสวงหาความรและการใช หองสมดแกผใชบรการ

4.08 .51 มาก

การสอสารกบผใชบรการ/กลมเปาหมาย/ชมชน อยางม ประสทธภาพ

4.00 .60 มาก

การพฒนาความรวมมอ/ เครอขายกบหองสมด หนวยงาน

และชมชนเพอขบเคลอนสชมชนการเรยนร 4.08 .67 มาก

การจดตงชมรมหองสมด/อาสาสมครหองสมด 3.67 .89 มาก

การแลกเปลยนเรยนร ถายทอดความรแกชมชน 3.92 .67 มาก

รวมเฉลย 4.03 .44 มาก

จากตารางท 4.4 บรรณารกษ๑หองสมดน าความรทไดรบไปพฒนางานโดยภาพรวมอยในระดบมาก ( x =4.03) รายการทอยในระดบมาก เรยงตามล าดบ คาเฉลยสงสด 3 อนดบแรกไดแก การจดหมวดหมหนงสอและทรพยากรสารสนเทศอยางเปนระบบ ( x = 4.42) การจดกจกรรมเชงรกทหลากหลาย ตอบสนองความตองการและ ความพงพอใจผใชและเตมชวตใหหองสมด( x = 4.33) และการสรางเสรมนสย รกการอาน ใฝร และรกการเรยนรแกผใชบรการ ( x =4.25) รายการทอยในระดบปานกลาง ไดแก การจดท าคมอหองสมดมชวตทมเนอหาสมบรณ๑ ( x =3.50)

57

ตารางท 4.5 ปญหา อปสรรคของบรรณารกษ๑ในการน าความรทไดรบไปพฒนางาน (n=10)

ปญหา อปสรรคของบรรณารกษ๑ในการน าความรทไดรบไปพฒนางาน จ านวน รอยละ

ผบรหาร ใหความส าคญงานหองสมดประชาชนนอย

1

10.0

บรรณารกษ๑ผเขารวมโครงการฯ

บรรณารกษ๑หองสมดโรงเรยนมภาระงานสอน ไมไดท างานหองสมดเตมเวลา

บรรณารกษ๑อตราจางทท างานหองสมดประชาชน มเพยงคนเดยวท าใหการ ประสานงานเครอขายล าบาก การจดกจกรรมไมบรรลผลเทาทควร

1

1

10.0

10.0

งบประมาณและการเงน

งบประมาณไมเพยงพอ งบประมาณมจ ากด ตองใชงบสวนตวและการรบบรจาค

5

1

50.0

10.0

เทคโนโลย เครองมอ วสดอปกรณ๑ ผใชบรการหองสมดโรงเรยนมจ านวนมาก ท าใหเครองมอช ารดเสยหาย

มจ านวนนอยและเสยบอย

1

3

10.0

30.0

ผใชบรการ/กลมเปาหมาย/ประชาชน/ชมชน

มนสยรกการอานนอยลง คนหนงสอลาชาท าใหหนงสอหมนเวยนไมเพยงพอ

ท าหนงสอช ารด

4

3

2

40.0

30.0

20.0

จากตารางท4.5 พบวาปญหาอปสรรคในการน าความรท ไ ดรบไปพฒนางานของบรรณารกษ๑หองสมดสวนใหญ ไดแก งบประมาณไมเพยงพอ (รอยละ 50.0) ผใชบรการ/กลมเปาหมาย/ประชาชน/ชมชน มนสยรกการอานนอย (รอยละ 40.0) และคนหนงสอลาชาท าใหหนงสอหมนเวยนไมเพยงพอ (รอยละ 30.0)

58

ตอนท 1.4 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต

ตารางท 4.6 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต จดโดยส านกงาน

อทยานการเรยนร ตามความคดเหนของบรรณารกษ๑หองสมด (n=10)

แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต x S.D. แปลความ

1.ดานปจจยน าเขา

ผบรหารหองสมด

มความร ความเขาใจ เกยวกบโครงการหองสมดมชวต 4.42 .51 มาก

มความตระหนกและเจตคตทดตอการพฒนาหองสมดมชวต 4.58 .51 มากทสด

ใหการสนบสนนสงเสรมบรรณารกษ๑เขารวมโครงการ 4.58 .51 มากทสด

รวมเฉลย 4.52 .46 มากทสด

บรรณารกษและบคลากรหองสมด

มความร ความสามารถและสมรรถนะทางวชาชพท เหมาะสม

4.33 .65 มาก

มความตระหนก ความสนใจ ความตนตว เจตคต และ

ความมงมนในการท างาน

4.33 .65 มาก

มภาวะผน า มนษยสมพนธ๑และความสามารถในการ ประสานงาน

4.33 .65 มาก

มความสามารถถายทอด แบงปนความร เผยแพร แลกเปลยนเรยนรกบผอน

4.42 .51 มาก

มความสามารถสอสารและประชาสมพนธ๑ผลงาน การ บรการและกจกรรมถงกลมเปาหมาย

4.33 .65 มาก

มความสามารถสรางเนอหาสาระและคมอ 4.08 .67 มาก

มการพฒนาบคลากรตอเนอง 4.42 .51 มาก

รวมเฉลย 4.32 .52 มาก

59

ตารางท 4.6 (ตอ) แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต x S.D. แปลความ

กายภาพของหองสมด

มภมทศน๑/บรรยากาศและสภาพแวดลอมทสวยงาม 4.50 .52 มาก

มอาคารสถานท และท าเลทตงทเหมาะสม 4.33 .65 มาก

มการออกแบบ ตกแตง จดพนทหองสมด อยางเหมาะสม 4.33 .49 มาก

มการจดเทคโนโลย เครองมอ อปกรณ๑หองสมด สงอ านวย

ความสะดวก ทนสมย พรอมใชงาน

4.33 .65 มาก

รวมเฉลย 4.38 .48 มาก

งบประมาณและการเงน มาก

หองสมดทเขารวมโครงการจดสรรงบประมาณการด าเนนงาน

ตามโครงการตอเนอง 4.08 .99 มาก

มการระดมทนหรอจดตงกองทนพฒนาหองสมดมชวต 3.92 1.24 มาก

รฐสนบสนนงบประมาณการด าเนนการโครงการใหอทยาน

การเรยนรอยางตอเนอง 4.00 .85 มาก

รฐสนบสนนงบประมาณการด าเนนการโครงการใหอทยาน

การเรยนรเพมขนเพอการสนบสนนกลมเปาหมายกวาขน 4.25 .87 มาก

รฐสนบสนนงบประมาณการด าเนนการใหหองสมดทเขารวม

โครงการฯ

4.00 1.04 มาก

รฐสนบสนนงบประมาณการด าเนนการใหหองสมดทไดรบ

รางวลเพอเปนตนแบบ

4.00 1.04 มาก

รวมเฉลย 4.04 .95 มาก

เทคโนโลย เครองมอ อปกรณ

มเทคโนโลย เครองมอ อปกรณ๑ ททนสมยและพอเพยง 4.08 .99 มาก

มการใชเทคโนโลย เครอขายอนเทอร๑เนต 4.33 .65 มาก

มเวบไซต๑หองสมดทเปนแหลงเผยแพรขอมลขาวสารททนสมย 4.25 .62 มาก

รวมเฉลย 4.22 .67 มาก

รวมเฉลยดานปจจยน าเขา 4.25 .46 มาก

60

ตารางท 4.6 (ตอ) แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต x S.D. แปลความ

2. ดานกระบวนการ

การบรหารจดการของหองสมด

มการก าหนดนโยบายและบรรจแผนยทธศาสตร๑ของหองสมด

และหนวยงานตนสงกดทเกยวของกบโครงการไวชดเจน

4.42 .51 มาก

มการจดสรรงบประมาณการเขารวมโครงการและรบการอบรม เปนการเฉพาะและตอเนอง

4.17 .72 มาก

รวมเฉลย 4.29 .58 มาก

ความรวมมอและเครอขาย

มความรวมมอกบหองสมด แหลงเรยนรหรอองค๑กรอนใน

ทองถนอยางกวางขวาง 4.25 .75 มาก

มเครอขายบคคล/ชมชน / เครอขายภมปญญาหรอเครอขาย

ทองถน/เครอขายการเรยนรทหลากหลาย

4.17 .72 มาก

มชมรมหรอโครงการเพอนหองสมดหรออาสาสมครหองสมด 4.00 .95 มาก

รวมเฉลย 4.14 .77 มาก

ดานการบรหารจดการของส านกงานอทยานการเรยนร

มการบรหารโครงการในลกษณะโครงการรวมมอระหวาง ส านกอทยานการเรยนรกบหนวยงานตนสงกดอยางเปน

ทางการ

4.25 .75 มาก

มการบรหารโครงการในลกษณะภาคความรวมมอระหวาง ส านกอทยานการเรยนรกบสถาบนการศกษาในวชาชพ สถาบนหองสมดและหนวยงานทเกยวของอยางเปน

ทางการ

4.25 .62 มาก

มการพฒนาและจดฝกอบรมหลกสตรตอเนองใหมๆ 4.42 .79 มาก

รวมเฉลย 4.31 .66 มาก

รวมเฉลยดานกระบวนการ 4.22 .65 มาก

61

ตารางท 4.6 (ตอ) แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต x S.D. แปลความ

3. ดานผลผลต

การมงเนนความพงพอใจของผเขารวมโครงการ 4.42 .79 มาก

การมงเนนความพงพอใจของผเกยวของในการบรหาร จดการ และด าเนนโครงการ

4.33 .65 มาก

การมงเนนความส าคญและคณคาของความรเกยวกบการ พฒนาหองสมดมชวตแกผเขารวมโครงการ

4.58 .51 มากทสด

การมงเนนความสามารถ ทกษะและประสบการณ๑การ พฒนาหองสมดมชวตแกผขารวมโครงการใหสามารถ

น าไปใชในบรบทตางๆ

4.42 .51 มาก

การสรางเจตคตทดแกผเขารวมโครงการในการพฒนา หองสมด มชวต

4.42 .51 มาก

รวมเฉลย 4.33 .48 มาก

4. ดานผลลพธ

การมงเนนความพงพอใจของผใชบรการจากผลการด าเนนการ โครงการ

4.42 .67 มาก

การมงเนนการมสวนรวมและใหความรวมมอของผใชบรการ ประชาชนและชมชนในการสนบสนนการด าเนนงาน

4.58 .51 มากทสด

การเพมจ านวนสมาชกหองสมด 4.42 .51 มาก

การสงเสรมผใชบรการ/ ประชาชน ใหใชบรการและเขารวม

กจกรรมหองสมดมชวต

4.33 .65 มาก

การสงเสรมผใชบรการ/ ประชาชน ใหเปนผใฝร รกการอาน

และการเรยนรตลอดชวต

4.42 .51 มาก

การพฒนาหองสมดใหเปนแหลงเรยนรตลอดชวตทมบทบาท

ส าคญในชมชน

4.50 .52 มาก

รวมเฉลย 4.44 .43 มาก

แนวทางการพฒนาโดยภาพรวม 4.34 .49 มาก

62

จากตารางท 4. 6 พบวา บรรณารกษ๑มความคดเหนตอแนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตโดยภาพรวมอยในระดบมาก ( x = 4.34) เรยงตามล าดบไดแก ดานผลลพธ๑ ( x = 4.44) ดานผลผลต ( x = 4.33) ดานปจจยน าเขา ( x = 4.25) และดานกระบวนการ ( x = 4.22) ดานปจจยน าเขา ผบรหารหองสมด มคาเฉลยระดบมากทสด ( x = 4.52) คาเฉลยระดบมากรองลงมาคอ กายภาพของหองสมด ( x = 4.38) และตวบรรณารกษ๑และบคลากรหองสมด ( x = 4.32) รายการทมคาเฉลยสงสดในแตละดานมดงน ดานผบรหารหองสมด ไดแก ผบรหารหองสมดมความตระหนกและเจตคตทดตอการพฒนาหองสมดมชวตมคาเฉลยเทากบใหการสนบสนนสงเสรมบรรณารกษ๑เขารวมโครงการ ( x =4.58) เปนสองรายการทมคาเฉลยระดบมากทสด และเปนรายการทมคาเฉลยสงสดในดานปจจยน าเขา ดานตวบรรณารกษและบคลากรหองสมด ไดแก มความสามารถถายทอด แบงปนความร เผยแพร แลกเปลยนและมการพฒนาบคลากรตอเนอง ( x = 4.42) ดานกายภาพของหองสมด ไดแก มภมทศน๑/บรรยากาศและสภาพแวดลอมทสวยงาม ( x = 4.50) ดานงบประมาณและการเงน ไดแก รฐสนบสนนงบประมาณการด าเนนการโครงการใหอทยานการเรยนรเพมขนเพอการสนบสนนกลมเปาหมายกวางขน ( x = 4.25) ดานเทคโนโลย เครองมอ อปกรณ ไดแก มการใชเทคโนโลย เครอขายอนเทอร๑เนต ( x = 4.33)

ดานกระบวนการ การบรหารจดการของส านกงานอทยานการเรยนรมคาเฉลยสงสดอยในระดบมาก ( x = 4.31) รองลงมาอยในระดบมาก คอ การบรหารจดการของหองสมด ( x = 4.29) และความรวมมอและเครอขาย ( x = 4.14) และทกรายการมคาเฉลยระดบมาก โดยรายการทมคาเฉลยสงสดระดบมากเทากน คอ การบรหารจดการของหองสมด มการก าหนดนโยบายและบรรจแผนยทธศาสตร๑ของหองสมดและหนวยงานตนสงกดทเกยวของกบโครงการไวชดเจน และการบรหารจดการของส านกงานอทยานการเรยนร มการพฒนาและจดฝกอบรมหลกสตรตอเนองใหม ๆ ( x = 4.42)

ดานผลผลต รายการทมคาเฉลยระดบมากทสดไดแก การมงเนนความส าคญและคณคาของความรเกยวกบการพฒนาหองสมดมชวตแกผเขารวมโครงการ ( x = 4.58) นอกนนมคาเฉลยระดบมาก

63

ดานผลลพธ รายการทมคาเฉลยระดบมากทสด ไดแก การมงเนนการมสวนรวมและใหความรวมมอของผใชบรการประชาชนและชมชนในการสนบสนนการด าเนนงาน ( x = 4.58) นอกนนมคาเฉลยระดบมาก แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 ตามความคดเหนของบรรณารกษ๑แสดงผลดงภาพท 4.3 และ 4.4 ตอไปน

4.1

4.15

4.2

4.25

4.3

4.35

4.4

4.45

1 2 3 4

ปจจยน าเขา กระบวนการ ผลผลต ผลลพธ

ภาพท 4.3 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตตามความ

คดเหนของบรรณารกษ๑จ าแนกตามกรอบการประเมนของซปป

คาเฉลย

4.25

4.22

4.33

4.44

64

3.8

3.9

4

4.1

4.2

4.3

4.4

4.5

4.6

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

ผบรห

าร

บรรณ

ารกษ

กายภ

าพ

งบปร

ะมาณ

เทคโนโ

ลย

การบ

รหารจด

การ

ความ

รวมม

อ เค

รอขา

ย

การบ

รหารจด

การข

องสอ

ร. ผล

ผลต

ผลลพ

ธ ภาพท 4.4 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตตามความ

คดเหนของบรรณารกษ๑จ าแนกตามกรอบการประเมนโครงการฯ

คาเฉลย

4.44

4.04

4.52

4.38 4.32

5 4.22

4.29

4.14

4.31

4.33

65

ตารางท 4.7 ขอเสนอแนะเพมเตมของบรรณารกษ๑หองสมดตอการพฒนาโครงการฯ (n=10) (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

ขอเสนอแนะ จ านวน รอยละ

ส านกงานอทยานการเรยนร (สอร.) จดอบรมและประกวดอยางตอเนอง มาเยยมหองสมดทไดรบรางวล เพอสรางขวญก าลงใจ

จดท าท าเนยบหองสมดทไดรบรางวลและเผยแพรประชาสมพนธ๑จดเดนของ

แตละแหง

7

3

2

70.0

30.0

20.0

หนวยงานทหองสมดสงกด/ผบรหาร สงบรรณารกษ๑เขารบการอบรมเพอการพฒนา

สนบสนนใหบคลากรมความรดานเทคโนโลย สนบสนนบคลากรดงานทงในและตางประเทศ

จดสวสดการใหบรรณารกษ๑อตราจางคาเบยเลยงเทากบขาราชการ เพมงบประมาณในการพฒนาทรพยากรสารสนเทศ จดตงงบเฉพาะในการพฒนาหองสมดโดยตรง เพมเทคโนโลย ครภณฑ๑ เครองมอ อปกรณ๑ สงอ านวยความสะดวกให ทกหองสมดเพอการบรการทสมบรณ๑ เนนการมสวนรวมของชมชน

มการแลกเปลยนเรยนรระหวางสมาชกในเครอขายใหมากขน

8

4

2

1

8

2

3

2

2

80.0

40.0

20.0

10.0

80.0

20.0

30.0

20.0

20.0

หนวยงาน/บรษททรบจดอบรมและประกวด/หองสมดมชวต

ควรมการบรจาคหนงสอและคอมพวเตอร๑ ควรดบรบทของหองสมดแตละแหงอยางเขาใจ โดยไมจ าเปนตองจดประกวด

ก าหนดแนวทางและเกณฑ๑การประเมนทชดเจน

2

2

7

20.0

20.0

70.0

บรรณารกษและบคลากรหองสมด

มจตส านกในการใหบรการ เปนผใฝรและพฒนาวชาชพหองสมด

ผรบบรการ/ประชาชน/ชมชน

มงเนนความพงพอใจระดบด จงตองปรบปรงการบรการใหดอยเสมอ

สรางนสยรกการอาน โดยมาใชบรการหองสมดใหมากขน

7

5

2

6

70.0

50.0

20.0

60.0

66

จากตารางท 4.7 บรรณารกษ๑หองสมดสวนใหญใหขอเสนอแนะตอส านกงานอทยานการเรยนรควรจดอบรมและประกวดอยางตอเนอง (รอยละ 70.0) หนวยงานทหองสมดสงกด/ผบรหาร สงบรรณารกษ๑เขารบการอบรมเพอการพฒนา และในจ านวนเทากนเพมงบประมาณในการพฒนาทรพยากรสารสนเทศ (รอยละ 80.0) หนวยงาน/บรษททรบจดอบรมและประกวด/หองสมดมชวต

ก าหนดแนวทางและเกณฑ๑การประเมนทชดเจน (รอยละ 70.0) บรรณารกษและบคลากรหองสมด มจตส านกในการใหบรการ (รอยละ 70.0) ผรบบรการ/ประชาชน/ชมชนสรางนสยรกการอานโดยมาใชบรการหองสมดใหมากขน (รอยละ 60.0)

67

ตอนท 2.1 ขอมลผใชบรการหองสมดทไดรบรางวล

ตารางท 4.8 ขอมลผใชบรการหองสมดทไดรบรางวล (n=589)

ขอมลผใชบรการ จ านวน รอยละ

1. เพศ

ชาย

หญง

216

373

36.7

63.3

2 อาย ไมเกน 18 ป

19 - 25 ป

26 - 35 ป

36 - 45 ป

46 - 55 ป

มากกวา 55 ป

298

105

75

70

36

5

50.6

17.8

12.7

11.9

6.1

.8

3.ระดบการศกษาสงสด

ประถมศกษา

มธยมศกษา

อาชวศกษา

อนปรญญา

ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร อนๆ

50

287

59

43

127

17

6

8.5

48.7

10.0

7.3

21.6

2.9

1.0

4. อาชพ

ขาราชการ คร อาจารย๑ นกเรยน

นสต นกศกษา

เกษตรกร

37

43

247

102

12

6.3

7.3

41.9

17.3

2.0

สวนท 2 ผลการวเคราะหความคดเหนผใชบรการหองสมดทไดรบรางวล

68

ตารางท 4.8 (ตอ) ขอมลผใชบรการ จ านวน รอยละ

นกธรกจ/คาขาย

สอมวลชน

อาชพสวนตว/อาชพอสระ

แมบาน

อนๆ เชน ลกจาง

17

1

62

25

43

2.9

.2

10.5

4.2

7.3

5. หองสมดทใชบรการ หองสมดประชาชนจงหวดสกลนคร หองสมดประชาชนจงหวดเชยงราย

หองสมดประชาชนเฉลมราชกมาร อ.บานตาก จ.ตาก

หองสมดประชาชนเฉลมราชกมาร อ.ปากชอง จ.นครราชสมา

หองสมดโรงเรยนปากทอพทยาคม จ.ราชบร

100

108

129

124

128

17.0

18.3

21.9

21.1

21.7

6. วตถประสงค๑ในการใชหองสมด

ขอมลขาวสาร การศกษา

การคนควา

ความบนเทง / พกผอนหยอนใจ

ใชสถานทของหองสมด

326

326

384

280

95

55.3

55.3

65.2

47.5

16.1

7. บรการหองสมดทใชเปนประจ า

บรการการอาน/การศกษาคนควาในหองสมด

บรการยมคน

บรการอนเทอร๑เนต

บรการตอบค าถามและชวยการคนควา

377

316

264

86

64.0

53.7

44.8

14.6

8. ทรพยากรสารสนเทศทใชเปนประจ า

หนงสอ

วารสาร หนงสอพมพ๑ จลสาร

457

191

255

35

77.6

32.4

43.3

5.9

69

ตารางท 8 (ตอ) ขอมล จ านวน รอยละ

กฤตภาค 19 3.2

ภาพ

เทปเสยง วดทศน๑ ของเลน/เครองเลน

ซด/ดวด

อนเทอร๑เนต

ฐานขอมลคอมพวเตอร๑ เครองมอชวยคนทรพยากรสารสนเทศของหอสมด

52

17

18

35

96

232

68

20

8.8

2.9

3.1

5.9

16.3

39.4

11.5

3.4

รวม 589 100.0

จากตารางท 8 พบวาผใชบรการหองสมดสวนใหญเปนเพศหญง (รอยละ 63.3) อายไมเกน 18 ป (รอยละ 50.6) รองลงมาไดแก อาย 19 – 25 ป (รอยละ17.8) ระดบการศกษาสงสด มธยมศกษา (รอยละ 48.7) รองลงมาคอ ปรญญาตร (รอยละ 21.6) เปนนกเรยน (รอยละ 41.9) นสต นกศกษา (รอยละ 17.3) อาชพสวนตว/อาชพอสระ (รอยละ 10.5) ตามล าดบ สวนใหญใชบรการหองสมด 1 - 2 ป (รอยละ 28.5) ความถโดยเฉลยในการใชบรการหองสมดสปดาห๑ละ 2 - 3 วน (รอยละ 36.2) วตถประสงค๑ในการใชหองสมด ไดแก การคนควา (รอยละ 65.2) ขอมลขาวสารและการศกษา จ านวนเทากน (รอยละ 55.3) บรการหองสมดทใชเปนประจ า

คอ บรการการอาน/การศกษาคนควาในหองสมด (รอยละ 64.0) บรการยมคน (รอยละ 53.7) ทรพยากรสารสนเทศทใชเปนประจ า ไดแก หนงสอ (รอยละ 77.6) หนงสอพมพ๑ (รอยละ 43.3) และอนเทอร๑เนต(รอยละ 39.4) ตามล าดบ

70

ตอนท 2.2 การรบรและความคดเหนของผใชบรการตอหองสมดทไดรบรางวล

ตารางท 4.9 การรบรของผใชบรการหองสมดเกยวกบโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต

ส านกงานอทยานการเรยนร (n=589)

การรบร จ านวน รอยละ

1. ขอมลขาวสารเกยวกบโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต

ทราบ

ไมทราบ

358

231

60.8

39.2

2. แหลงทมาของขอมลขาวสารทไดรบเกยวกบโครงการ บรรณารกษ๑ สอประชาสมพนธ๑ของหองสมด

สอประชาสมพนธ๑ของส านกงานอทยานการเรยนร สอมวลชน

อนๆ เชน วทยชมชน หนงสอพมพ๑ทองถน

288

251

23

20

7

48.9

42.6

3.9

3.4

1.2

3. ขอมลขาวสารการไดรบรางวลหองสมดมชวต

ทราบ

ไมทราบ

364

225

61.8

38.2

4. แหลงทมาของขอมลขาวสารทไดรบเกยวกบการไดรบรางวล

บรรณารกษ๑ สอประชาสมพนธ๑ของหองสมด

สอประชาสมพนธ๑ของส านกงานอทยานการเรยนร สอมวลชน

อนๆ (เชน วทยชมชน หนงสอพมพ๑ทองถน)

315

211

21

19

23

53.5

35.8

3.6

3.2

3.9

รวม 589 100.0

จากตารางท 4. 9 พบวาผใชบรการหองสมดสวนใหญรบรขอมลขาวสารโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของส านกงานอทยานการเรยนร (รอยละ 60.8) แหลงทมาของขอมลขาวสารทไดรบ คอ บรรณารกษ๑ (รอยละ 48.9) รองลงมาคอ สอประชาสมพนธ๑ของหองสมด (รอยละ 42.6) และรบรวาหองสมดไดรบรางวลหองสมดมชวต (รอยละ 61.8) จากบรรณารกษ๑ (รอยละ 53.5) และสอประชาสมพนธ๑ของหองสมด (รอยละ 35.8) เชนเดยวกน

71

ตารางท 4.10 ความคดเหนของผใชบรการตอหองสมดทไดรบรางวลโครงการอบรมและ

ประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 โดยรวม (n=589)

กจกรรม x S.D. แปลความ

การพฒนา กายภาพ ภมทศน๑ บรรยากาศและ

สภาพแวดลอมของการเปนหองสมดมชวต

3.98 .71 มาก

การออกแบบ ตกแตง จดพนทหองสมด อยางเหมาะสม 3.99 .72 มาก

การสรางบรรยากาศทสงเสรมการอานและการเรยนรและ

ความรบผดชอบตอสงคม

3.96 .75 มาก

การจดเทคโนโลย ครภณฑ๑ เครองมอ อปกรณ๑และสง

อ านวยความสะดวกททนสมยและพรอมใชงาน

3.90 .80 มาก

การจดหาทรพยากรสารสนเทศททนสมย หลากหลาย

สอดคลองกบความตองการของผใชบรการ 3.86 .79 มาก

การอนรกษ๑ภมปญญาและสารสนเทศทองถน 3.85 1.82 มาก

การจดหมวดหมหนงสอและทรพยากรสารสนเทศอยางเปน

ระบบ

3.94 .87 มาก

การจดท าเครองมอชวยคนเพออ านวยความสะดวกในการ เขาถงสบคนและใชทรพยากรสารสนเทศของหองสมด

มชวตไดอยางมประสทธภาพ

3.92 .84 มาก

การจดบรการทมคณภาพ (เชน ความนาเชอถอ ความ

เชอมน การเขาถงจตใจ และการสอบสนอง ผใชบรการ)

3.96 .78 มาก

การจดท าคมอหองสมดมชวตทมเนอหาสมบรณ๑ 3.76 .79 มาก

72

ตารางท 4.10 (ตอ) กจกรรม x S.D. แปลความ

การสรางเสรมนสย รกการอาน ใฝร และรกการเรยนรแก

ผใชบรการ 3.98 .82 มาก

การพฒนาความรและทกษะการแสวงหาความรและการใช หองสมดแกผใชบรการ

3.88 .81 มาก

การสอสารกบผใชบรการ/กลมเปาหมาย/ชมชนอยางม ประสทธภาพ

3.83 .85 มาก

การประชาสมพนธ๑ถงกลมเปาหมายดวยรปแบบหรอ

ชองทางตาง ๆ

3.77 .87 มาก

การแลกเปลยนเรยนร ถายทอดความรแกชมชน 3.78 .82 มาก

การสรางความรวมมอ/เครอขายกบหองสมด หนวยงาน

และชมชน เพอขบเคลอนสชมชนการเรยนร 3.82 .78 มาก

การจดตงชมรมหองสมด/อาสาสมครหองสมด 3.89 .85 มาก

ผใชบรการมนสยรกการอาน ใฝร เปนบคคลแหงการเรยนร 3.97 .79 มาก

หองสมดเปนแหลงเรยนรตลอดชวตทยงยนของชมชน 4.10 .77 มาก

หองสมดชวยกนพฒนาคณภาพชวต 4.04 .76 มาก

หองสมดมบทบาทในการขบเคลอนชมชน เปนชมชนแหง การเรยนรและสงคมการเรยนร

4.03 .80 มาก

รวมเฉลย 3.91 .56 มาก

จากตารางท 4.10 พบวา ผใชบรการหองสมด มความคดเหนตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 โดยภาพรวมอยในระดบมาก( x =3.91) รายการทอยในระดบมาก เรยงตามล าดบคาเฉลยสงสด 5 อนดบแรก ไดแก หองสมดเปนแหลงเรยนรตลอดชวตทยงยนของชมชน ( x = 4.10) หองสมดชวยพฒนาคณภาพชวต ( x = 4.04) หองสมดมบทบาทในการขบเคลอนชมชนเปนชมชนแหงการเรยนรและสงคมการเรยนร ( x =4.03) การออกแบบ ตกแตง จดพนทหองสมดอยางเหมาะสม ( x =3.99) การพฒนากายภาพ ภมทศน๑ บรรยากาศและสภาพแวดลอมของการเปนหองสมดมชวตและการสรางเสรมนสย รกการอาน ใฝรและรกการเรยนรแกผใชบรการ ( x =3.98)

73

ตารางท 4.11 ความคดเหนของผใชบรการตอหองสมดทไดรบรางวลโครงการอบรมและประกวด

หองสมดมชวตครงท 2 จ าแนกตามหองสมดทใชบรการ (n=589)

หองสมด

จ.สกลนคร (n=100)

จ.เชยงราย

(n=108)

เฉลมราชกมาร จ.ตาก

(n=129)

เฉลมราชกมาร จ.นครราชสมา

(n=124)

ร.ร.ปากทอพทยาคาร จ.ราชบร (n=128)

x S.D. x S.D. x S.D. x S.D. x S.D.

การพฒนากายภาพ ภมทศน๑ บรรยากาศและสภาพ

แวดลอมของการเปนหองสมดมชวต

3.98 .56 3.48 .79 4.03 .65 4.06 .63 4.24 .68

การออกแบบ ตกแตง จดพนทหองสมดอยางเหมาะสม 4.02 .66 3.58 .75 3.96 .65 4.04 .77 4.28 .59

การสรางบรรยากาศทสงเสรมการอานและการเรยนร และความรบผดชอบตอสงคม

4.11 .69 3.62 .73 3.91 .71 3.93 .77 4.16 .71

การจดเทคโนโลย ครภณฑ๑ เครองมอ อปกรณ๑และ

สงอ านวยความสะดวกททนสมยและพรอมใชงาน

3.94 .74 3.54 .82 4.01 .78 3.88 .77 4.08 .75

การจดหาทรพยากรสารสนเทศททนสมยหลากหลาย

สอดคลองกบความตองการของผใชบรการ 3.90 .68 3.44 .84 3.92 .77 3.81 .75 4.17 .68

การอนรกษ๑ภมปญญาและสารสนเทศทองถน 3.88 .75 3.41 .91 3.91 .83 3.78 .78 3.90 .82

การจดหมวดหมหนงสอและทรพยากรสารสนเทศอยางเปนระบบ

4.00 .72 3.52 .85 4.03 .84 3.80 .95 4.28 .74

การจดท าเครองมอชวยคนเพออ านวยความสะดวก

ในการเขาถง สบคนและใชทรพยากรสารสนเทศของ หองสมดมชวตไดอยางมประสทธภาพ

4.05 .74 3.49 .85 4.07 .82 3.80 .88 4.11 .70

การจดบรการทมคณภาพ (เชน ความนาเชอถอ ความ

เชอมน การเขาถงจตใจ และการตอบสนอง ผใชบรการ)

4.11 .69 3.51 .81 4.10 .67 3.87 .82 4.15 .72

การจดท าคมอหองสมดมชวตทมเนอหาสมบรณ๑ 3.83 .68 3.37 .82 3.85 .77 3.74 .81 3.96 .73

การจดกจกรรมเชงรกทหลากหลายตอบสนองความ

ตองการและความพงพอใจผใชและเตมชวตให หองสมด

3.92 .76 3.42 .79 3.77 .93 3.70 .82 4.10 .73

การสรางเสรมนสย รกการอาน ใฝร และรกการเรยนร แกผใชบรการ

4.04 .75 3.47 .81 4.06 .82 3.94 .80 4.32 .66

การพฒนาความรและทกษะการแสวงหาความรและ

การใชหองสมดแกผใชบรการ 4.11 .70 3.40 .78 3.91 .81 3.89 .80 4.07 .76

การสอสารกบผใชบรการ/กลมเปาหมาย/ชมชน

อยางมประสทธภาพ

3.94 .77 3.32 .82 4.11 .70 3.70 .91 4.01 .77

การประชาสมพนธ๑ถงกลมเปาหมายดวยรปแบบ

หรอชองทางตาง ๆ

3.91 .72 3.31 .89 3.94 .85 3.65 .92 3.96 .75

74

ตารางท 4. 11 (ตอ)

หองสมด

จ.สกลนคร (n=100)

จ.เชยงราย

(n=108)

เฉลมราชกมาร จ.ตาก

(n=129)

เฉลมราชกมาร จ.นครราชสมา

(n=124)

ร.ร.ปากทอพทยาคาร จ.ราชบร (n=128)

x S.D. x S.D. x S.D. x S.D. x S.D.

การแลกเปลยนเรยนร ถายทอดความรแกชมชน 3.93 .68 3.37 .85 3.91 .79 3.69 .88 3.96 .76

การสรางความรวมมอ/เครอขายกบหองสมด

หนวยงานและชมชน เพอขบเคลอนสชมชนการ เรยนร

3.90 .71 3.38 .80 3.93 .76 3.79 .81 4.01 .67

การจดตงชมรมหองสมด/อาสาสมครหองสมด 4.00 .81 3.25 .82 4.10 .73 3.77 .84 4.24 .70

ผใชบรการมนสยรกการอาน ใฝร เปนบคคลแหง การเรยนร

4.14 .72 3.46 .76 4.04 .76 3.97 .75 4.16 .75

หองสมดเปนแหลงเรยนรตลอดชวตทยงยนของ ชมชน

4.15 .77 3.62 .82 4.14 .70 4.20 .71 4.28 .66

หองสมดชวยกนพฒนาคณภาพชวต 4.16 .67 3.53 .85 4.13 .65 4.12 .70 4.20 .72

หองสมดมบทบาทในการขบเคลอนชมชนเปนชมชน

แหงการเรยนรและสงคมการเรยนร 4.09 .69 3.51 .89 4.16 .76 4.12 .71 4.17 .75

รวมเฉลย 4.00 .46 3.46 .60 4.00 .46 3.88 .55 4.13 .42

ตารางท 4.11 พบวาผใชบรการหองสมดมความคดเหนตอหองสมดทไดรบรางวลโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2 ทใชบรการโดยภาพรวมระดบมากเรยงตามล าดบ ไดแก หองสมดโรงเรยนปากทอพทยาคาร จงหวดราชบร ( x = 4.13) หองสมดประชาชนจงหวดสกลนครและหองสมดประชาชนเฉลมราชกมาร จงหวดตาก ( x = 4.00) หองสมดประชาชนเฉลมราชกมาร จงหวดนครราชสมา ( x = 3.88) สวนหองสมดประชาชนจงหวดเชยงรายอยในระดบปานกลาง ( x = 3.46)

เมอจ าแนกเปนรายหองสมดพบวา ผใชบรการหองสมดประชาชน จงหวดสกลนคร มความคดเหนในระดบมากทกรายการ รายการทมคาเฉลยสงสดใกลเคยงกน ไดแก หองสมดชวยพฒนาคณภาพชวต ( x = 4.16) หองสมดเปนแหลงเรยนรตลอดชวตทยงยนของชมชน ( x = 4.15) ผใชบรการมนสยรกการอาน ใฝร เปนบคคลแหงการเรยนร ( x = 4.14) การสรางบรรยากาศทสงเสรมการอานและการเรยนรและความรบผดชอบตอสงคม การจดบรการทมคณภาพ ( เชน ความนาเชอถอ ความเชอมน การเขาถงจตใจและการตอบสนองผใชบรการ)และการพฒนาความรและทกษะการแสวงหาความรและการใชหองสมดแกผใชบรการ ( x = 4.11)

75

ผใชบรการหองสมดประชาชนจงหวดเชยงรายมความคดเหนในระดบมาก 8 รายการ เรยงตามล าดบคาเฉลยสงสดลงไป ไดแก การสรางบรรยากาศทสงเสรมการอานและการเรยนรและความรบผดชอบตอสงคมมคาเฉลยเทากบ หองสมดเปนแหลงเรยนรตลอดชวตทยงยนของชมชน ( x = 3.62) การออกแบบ ตกแตง จดพนทหองสมดอยางเหมาะสม ( x = 3.58) การจดเทคโนโลย ครภณฑ๑ เครองมอ อปกรณ๑และสงอ านวยความสะดวกททนสมยและพรอมใชงาน ( x = 3.54) หองสมดชวยกนพฒนาคณภาพชวต ( x = 3.53) การจดหมวดหมหนงสอและทรพยากรสารสนเทศอยางเปนระบบ ( x = 3.52) การจดบรการทมคณภาพ มคาเฉลยเทากบหองสมดมบทบาทในการขบเคลอนชมชนเปนชมชนแหงการเรยนรและสงคมการเรยนร ( x = 3.51) รายการอนๆนอกจากนนอยในระดบปานกลาง ผใชบรการหองสมดประชาชนเฉลมราชกมาร อ าเภอบานตาก จงหวดตากมความคดเหนในระดบมากทกรายการ รายการทมคาเฉลยสงสดเรยงตามล าดบลงไป ไดแก หองสมดมบทบาทในการขบเคลอนชมชน เปนชมชนแหงการเรยนรและสงคมการเรยนร( x =4.16) หองสมดเปนแหลงเรยนรตลอดชวตทยงยนของชมชน ( x =4.14) หองสมดชวยกนพฒนาคณภาพชวต ( x =4.13)

การสอสารกบผใชบรการ/กลมเปาหมาย/ชมชน อยางมประสทธภาพ ( x =4.11) การจดบรการทมคณภาพ ( เชน ความนาเชอถอ ความเชอมน การเขาถงจตใจ และการตอบสนองผใชบรการ ) มคาเฉลยเทากบ การจดตงชมรมหองสมด/อาสาสมครหองสมด ( x =4.10)

ผใชบรการหองสมดประชาชนเฉลมราชกมาร อ าเภอปากชอง จงหวดนครราชสมา มความคดเหนในระดบมากทกรายการ รายการทมคาเฉลยสงสดเรยงตามล าดบลงไป ไดแก หองสมดเปนแหลงเรยนรตลอดชวตทยงยนของชมชน ( x =4.20) หองสมดชวยกนพฒนาคณภาพชวต มคาเฉลยเทากบ หองสมดมบทบาทในการขบเคลอนชมชน เปนชมชนแหงการเรยนรและสงคมการเรยนร ( x =4.12) การพฒนากายภาพ ภมทศน๑ บรรยากาศและสภาพแวดลอมของการเปนหองสมดมชวต ( x =4.06) การออกแบบ ตกแตง จดพนทหองสมดอยางเหมาะสม ( x =4.04) และผใชบรการมนสยรกการอาน ใฝร เปนบคคลแหงการเรยนร ( x =3.97)

ผใชบรการหองสมดโรงเรยนปากทอพทยาคาร จงหวดราชบร มความคดเหนในระดบมากทกรายการ รายการทมคาเฉลยสงสดเรยงตามล าดบลงไป ไดแก การสรางเสรมนสย รกการอาน ใฝร และรกการเรยนรแกผใชบรการ ( x =4.32) การพฒนากายภาพ ภมทศน๑ บรรยากาศและสภาพแวดลอมของการเปนหองสมดมชวต มคาเฉลยเทากบการจดหมวดหมหนงสอและทรพยากรสารสนเทศอยางเปนระบบ และหองสมดเปนแหลงเรยนรตลอดชวตทยงยนของชมชน ( x =4.28)

76

การจดตงชมรมหองสมด/อาสาสมครหองสมด ( x =4.24) หองสมดชวยกนพฒนาคณภาพชวต

( x =4.20) หองสมดมบทบาทในการขบเคลอนชมชน เปนชมชนแหงการเรยนรและสงคมการเรยนร ( x =4.17) และผใชบรการมนสยรกการอาน ใฝร เปนบคคลแหงการเรยนร ( x =4.16)

ความคดเหนของผใชบรการตอหองสมดทไดรบรางวลโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 ทใชบรการ แสดงผลดงภาพท 4.5 ตอไปน

3

3.2

3.4

3.6

3.8

4

4.2

1 2 3 4 5

จ.สก

ลนคร

จ.

เชยง

ราย

เฉลม

ราชก

มาร

จ.ต

าก

เฉ

ลมราชก

มาร

จ.นคร

ราชส

มา

รร.ปาก

ทอวท

ยาคา

ร จ.

ราชบ

ร

ภาพท 4.5 ความคดเหนของผใชบรการตอหองสมดทไดรบรางวลโครงการอบรมและประกวด

หองสมดมชวตครงท 2 จ าแนกตามหองสมดทใชบรการ

4.003.46

4.00

3.88 4.13

3.46

4.00 3.88

คาเฉลย

หองสมด

4.00

77

ตอนท 2.3 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2

ตารางท 4.12 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต จดโดยส านกงาน

อทยานการเรยนรตามความคดเหนของผใชบรการ (n=589)

แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต x S.D. แปลความ

1.ดานปจจยน าเขา

ผบรหารหองสมด

มความร ความเขาใจ เกยวกบโครงการหองสมดมชวต 4.00 .80 มาก

มความตระหนกและเจตคตทดตอการพฒนาหองสมดมชวต 4.04 .74 มาก

ใหการสนบสนนสงเสรมบรรณารกษ๑เขารวมโครงการ 4.07 .78 มาก

รวมเฉลย 4.04 .68 มาก

ตวบรรณารกษและบคลากรหองสมด

มความร ความสามารถและสมรรถนะทางวชาชพท เหมาะสม 4.03 .78

มาก

มความตระหนก ความสนใจ ความตนตว เจตคต และ ความมงมนในการท างาน 4.08 .79

มาก

มภาวะผน า มนษยสมพนธ๑และความสามารถในการ ประสานงาน 4.06 .76

มาก

มความสามารถถายทอด แบงปนความร เผยแพร แลกเปลยนเรยนรกบผอน 4.01 .78

มาก

มความสามารถสอสารและประชาสมพนธ๑ผลงาน การ บรการและกจกรรมถงกลมเปาหมาย 3.98 .78

มาก

มความสามารถสรางเนอหาสาระและคมอ 3.90 .78 มาก

มการพฒนาบคลากรตอเนอง 3.97 .79 มาก

รวมเฉลย 4.00 .63 มาก

78

ตารางท 4.12 (ตอ) แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมด

มชวต

x S.D. แปลความ

กายภาพของหองสมด

มภมทศน๑/บรรยากาศและสภาพแวดลอมทสวยงาม 4.11 .79 มาก

มอาคารสถานท และท าเลทตงทเหมาะสม 4.09 .81 มาก

มการออกแบบ ตกแตง จดพนทหองสมด อยางเหมาะสม 4.06 .83 มาก

มการจดเทคโนโลย เครองมอ อปกรณ๑หองสมด สงอ านวยความ

สะดวก ทนสมย พรอมใชงาน

4.00 .85 มาก

รวมเฉลย 4.07 .69 มาก

งบประมาณและการเงน

หองสมดทเขารวมโครงการจดสรรงบประมาณการด าเนนงาน

ตามโครงการตอเนอง 3.87 .79 มาก

มการระดมทนหรอจดตงกองทนพฒนาหองสมดมชวต 3.81 .82 มาก

รฐสนบสนนงบประมาณการด าเนนการโรงการใหอทยานการ เรยนรอยางตอเนอง

3.83 .82 มาก

รฐสนบสนนงบประมาณการด าเนนการโครงการใหอทยานการ เรยนรเพมขนเพอการสนบสนนกลมเปาหมายกวางขน

3.86 .87 มาก

รฐสนบสนนงบประมาณการด าเนนการใหหองสมดทเขารวม

โครงการฯ

3.88 .86 มาก

รฐสนบสนนงบประมาณการด าเนนการใหหองสมดทไดรบ

รางวลเพอเปนตนแบบ

3.92 .84 มาก

รวมเฉลย 3.83 .71 มาก

ดานเทคโนโลย เครองมอ อปกรณ

มเทคโนโลย เครองมอ อปกรณ๑ ททนสมยและพอเพยง 3.87 .88 มาก

มการใชเทคโนโลย เครอขายอนเทอร๑เนต 3.90 .87 มาก

มเวบไซต๑หองสมดเปนแหลงเผยแพรขอมลขาวสารททนสมย 3.95 .86 มาก

รวมเฉลย 3.91 .79 มาก

79

ตารางท 4.12 (ตอ) แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต x S.D. แปลความ

2. ดานกระบวนการ

การบรหารจดการของหองสมด

มการก าหนดนโยบายและบรรจแผนยทธศาสตร๑ของหองสมด

และหนวยงานตนสงกดทเกยวของกบโครงการไวชดเจน

3.94 .81 มาก

มการจดสรรงบประมาณการเขารวมโครงการและรบการอบรม

เปนการเฉพาะและตอเนอง 3.85 .80 มาก

รวมเฉลย 3.90 .73 มาก

ความรวมมอและเครอขาย

มการรวมมอกบหองสมด แหลงเรยนรหรอองค๑กรอนในทองถน

อยางกวางขวาง 3.88 .82 มาก

มเครอขายบคคล/ชมชน/เครอขายภมปญญาหรอเครอขาย

ทองถน/เครอขายการเรยนรทหลากหลาย

3.88 .80 มาก

มชมรมหรอโครงการเพอนหองสมดหรออาสาสมครหองสมด 3.87 .86 มาก

รวมเฉลย 3.88 .73 มาก

การบรหารจดการของส านกงานอทยานการเรยนร

มการบรหารโครงการในลกษณะโครงการวมมอระหวางส านก

อทยานการเรยนรกบหนวยงานตนสงกดอยางเปนทางการ 3.91 .81 มาก

มการบรหารโครงการในลกษณะภาคความรวมมอระหวาง ส านกอทยานการเรยนรกบสถาบนการศกษาในวชาชพ

สถาบนหองสมดและหนวยงานทเกยวของอยางเปนทางการ

3.87 0.83 มาก

มการพฒนาและจดฝกอบรมหลกสตรตอเนองใหม ๆ 3.90 .81 มาก

รวมเฉลย 3.89 .74 มาก

รวมเฉลยดานกระบวนการ 3.89 .67 มาก

80

ตารางท 4.12 (ตอ) แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต x S.D. แปลความ

3. ดานผลผลต

การมงเนนความพงพอใจของผเขารวมโครงการ 3.93 .84 มาก

การมงเนนความพงพอใจของผเกยวของในการบรหารจดการ และด าเนนโครงการ

4.00 .79 มาก

การมงเนนความส าคญและคณคาของความรเกยวกบการ พฒนาหองสมดมชวตแกผเขารวมโครงการ

3.96 .82 มาก

การมงเนนความสามารถ ทกษะและประสบการณ๑การพฒนา

หองสมดมชวตแกผเขารวมโครงการ ใหสามารถน าไปใชใน

บรบทตาง ๆ

3.95 .81 มาก

การสรางเจตคตทดแกผเขารวมโครงการในการพฒนาหองสมด

มชวต

3.97 .80 มาก

รวมเฉลย 3.96 .69 มาก

4. ดานผลลพธ

การมงเนนความพงพอใจของผใชบรการจากผลการด าเนนการ โครงการ

4.00 .78 มาก

การมงเนนการมสวนรวมและใหความรวมมอของผใชบรการ ประชาชนและชมชนในการสนบสนนการด าเนนงาน

4.02 .77 มาก

การเพมจ านวนสมาชกหองสมด 3.99 .79 มาก

การสงเสรมผใชบรการ/ประชาชน ใหใชบรการและเขารวม

กจกรรมหองสมดมชวต

4.01 .80 มาก

การสงเสรมผใชบรการ/ประชาชน ใหเปนผใฝร รกการอานและ

การเรยนรตลอดชวต

4.05 .78 มาก

การพฒนาหองสมดใหเปนแหลงเรยนรตลอดชวตทมบทบาท

ส าคญในชมชน

4.06 .82 มาก

รวมเฉลย 3.96 .69 มาก

แนวทางการพฒนาโดยภาพรวม 3.96 .61 มาก

81

จากตารางท 4.12 พบวา ผใชบรการหองสมดใหความเหนตอแนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( x =3.96)เมอจ าแนกเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทกดาน เรยงตามล าดบ ไดแก ดานผลลพธ๑ ( x = 4.02) ดานปจจยน าเขา ( x =3.98) ดานผลผลต ( x = 3.96) และดานกระบวนการ ( x =3.89) โดยรายการทมคาเฉลยสงสดในระดบมาก อยในดานปจจยน าเขา ไดแก กายภาพของหองสมด มภมทศน๑ บรรยากาศ และสภาพแวดลอมทสวยงาม ( x 4.11) รองลงมามอาคารสถานทและท าเลทตงเหมาะสม ( x = 4.09) และคาเฉลยใกลเคยงกนคอ ตวบรรณารกษ๑และบคลากรหองสมดมความตระหนก ความสนใจ ความตนตว เจตคตและความมงมนในการท างาน ( x = 4.08) ผบรหารหองสมด ใหการสนบสนนสงเสรมบรรณารกษ๑เขารวมโครงการ ( x = 4.07) ดานปจจยน าเขา รายการมคาเฉลยสงสดอยในระดบมาก ไดแก กายภาพของหองสมด มภมทศน๑/บรรยากาศและสภาพแวดลอมทสวยงาม ( x = 4.11) รองลงมาไดแก บรรณารกษ๑และบคลากรหองสมดมความตระหนก ความสนใจ ความตนตว เจตคตและความมงมนในการท างาน ( x = 4.08) ผบรหารหองสมดใหการสนบสนน สงเสรมบรรณารกษ๑เขารวมโครงการ ( x = 4.07) งบประมาณและการเงน รฐสนบสนนงบประมาณการด าเนนการใหหองสมดทไดรบรางวลเพอเปนตนแบบ ( x = 3.92) และดานเทคโนโลย เครองมอ อปกรณ๑ มเวบไซต๑หองสมดเปนแหลงเผยแพรขอมลขาวสารททนสมย ( x = 3.95) ดานกระบวนการ รายการทมคาเฉลยสงสดอยในระดบมาก ไดแก การบรหารจดการของหองสมด มการก าหนดนโยบายและบรรจแผนยทธศาสตร๑ของหองสมดและหนวยงานตนสงกดทเกยวของกบโครงการไวชดเจน( x = 3.94) รองลงมาไดแก การบรหารจดการของส านกงานอทยานการเรยนร มการบรหารโครงการในลกษณะโครงการรวมมอระหวางส านกงานอทยานการเรยนรกบหนวยงานตนสงกดอยางเปนทางการ ( x = 3.91) ความรวมมอและเครอขาย มความรวมมอกบหองสมด แหลงเรยนรหรอองค๑กรอนในทองถนอยางกวางขวาง มคาเฉลยเทากบมเครอขายบคคล/ชมชน / เครอขายภมปญญาหรอเครอขายทองถน/เครอขายการเรยนรทหลาก หลาย ( x = 3.88) และคาเฉลยใกลเคยงกน มชมรมหรอโครงการเพอนหองสมดหรออาสาสมครหองสมด ( x = 3.87) ดานผลผลต รายการทมคาเฉลยสงสดอยในระดบมาก ไดแก การมงเนนความพงพอใจของผเกยวของในการบรหารจดการ และด าเนนโครงการ( x = 4.00) รองลงมา การสราง เจตคตทดแกผเขารวมโครงการในการพฒนาหองสมดมชวต ( x = 3.97) และในจ านวนใกลเคยง

82

กนการมงเนนความส าคญและคณคาของความรเกยวกบการพฒนาหองสมดมชวตแกผเขารวมโครงการ( x = 3.96) และการมงเนนความสามารถ ทกษะและประสบการณ๑การพฒนาหองสมดมชวตแกผเขารวมโครงการ ใหสามารถน าไปใชในบรบทตางๆ( x = 3.95) ดานผลลพธ รายการทมคาเฉลยสงสดอยในระดบมาก ไดแก การพฒนาหองสมดใหเปนแหลงเรยนรตลอดชวตทมบทบาทส าคญในชมชน ( x = 4.06) มคาเฉลยใกลเคยงกบการสงเสรมผใชบรการ/ ประชาชน ใหเปนผใฝร รกการอานและการเรยนรตลอดชวต ( x = 4.05)

ความคดเหนของผใชบรการตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2 แสดงผลดงภาพท 4.6 และ 4.7 ตอไปน

3.82

3.84

3.86

3.88

3.9

3.92

3.94

3.96

3.98

4

4.02

1 2 3 4

ปจจยน าเขา กระบวนการ ผลผลต ผลลพธ

ภาพท 4.6 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต

ตามความคดเหนของผใชบรการจ าแนกตามกรอบการประเมนของซปป

3.98

3.89

3.96

4.02 คาเฉลย

83

คาเฉลย

3.75

3.8

3.85

3.9

3.95

4

4.05

4.1

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

ผบ

รหาร

บร

รณารกษ

กา

ยภาพ

งบปร

ะมาณ

เทคโนโ

ลย

การบ

รหารจด

การ

ความ

รวมม

อ

เครอ

ขาย

การบ

รหารจด

การข

องสอ

ร. ผล

ผลต

ผลลพ

ธ

ภาพท 4.7 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตตามความคดเหนของผใชบรการ จ าแนกตามกรอบการประเมนโครงการฯ

4.04

4.00

3.8 3.8

4.

3.93.9

3.9

4.0

3.8

84

ตารางท 4. 13 ขอเสนอแนะเพมเตมของผใชบรการตอแนวทางการพฒนาโครงการอบรมและ

ประกวดหองสมดมชวต (n=589)

ขอเสนอแนะ จ านวน รอยละ

1. ส านกงานอทยานการเรยนร (สอร.) ประชาสมพนธ๑ใหรจก สอร. มากกวาน จดการประกวดอยางตอเนอง ตดตามผลงานและพฒนาการของหองสมดทไดรบรางวล

จดอบรมเรองหองสมดมชวต

จดนทรรศการการเรยนรใหเดกในชมชนตางๆ

75

10

28

12

3

12.7

1.7

4.8

2.0

.6

2. หองสมดทใชบรการ ประชาสมพนธ๑ใหประชาชนมาใชหองสมดประชาชนใหมากขน

จดหาหนงสอธรรมะ ใหมากและครบชด

ปรบปรงคอมพวเตอร๑ใหทนสมย ใชงานไดสะดวก จดกจกรรมทหลากหลายในโอกาสส าคญ

ตดตงเครองปรบอากาศ

เพมความสวางในหองสมดใหสวางมากขน

ตนสงกดควรสนบสนนหองสมดใหมากขน 3. บรรณารกษ๑และบคลากรหองสมด

ประชาสมพนธ๑ใหชมชนเหนความส าคญของหองสมด เพมจ านวนบรรณารกษ๑ มผชวยบรรณารกษ๑

17

2

5

12

5

3

7

28

7

3

2.9

.3

.8

2.0

.8

.5

1.2

4.8

1.2

.5

85

ตารางท 4.13 (ตอ) ขอเสนอแนะ จ านวน รอยละ

4. ผรบบรการ/ประชาชน/ชมชน

ควรมนสยรกการอานใหมากขน

ควรชกชวนใหผอนเขามาใชบรการใหมากขน

คนหนงสอทยมออกไปใหตรงเวลา

รกษากฏระเบยบในการใชหองสมด

35

28

8

6

5.9

4.8

1.4

1.0

5. ความรวมมอและเครอขาย

เนนความมอจากเครอขายหลายฝาย

เครอขายควรมบทบาทในการพฒนาหองสมดใหมากขน

32

27

5.4

4.6

จากตารางท 4.13 พบวาผใชบรการจ านวนสงสดใหขอเสนอแนะตอแนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ไดแก ส านกงานอทยานการเรยนร (สอร.)ควรประชา- สมพนธ๑ใหรจก สอร. มากกวาน (รอยละ12.7) และควรตดตามผลงานและพฒนาการของหองสมดทไดรบรางวล (รอยละ 4.8) หองสมดทใชบรการ ประชาสมพนธ๑ใหประชาชนมาใชหองสมดประชาชนใหมากขน (รอยละ 2.9) ควรจดกจกรรมทหลากหลายในโอกาสส าคญ (รอยละ 2.0 ) บรรณารกษและบคลากรหองสมดควรประชาสมพนธ๑ใหชมชนเหนความส าคญของหองสมด (รอยละ 4.8 ) ผรบบรการ/ประชาชน/ชมชน ควรมนสยรกการอานใหมากขน (รอยละ 5.9) และ ควรชกชวนใหผอนเขามาใชบรการใหมากขน (รอยละ 4.8) ดานความรวมมอและเครอขาย ควรเนนความมอจากเครอขายหลายฝาย (รอยละ5.4) และเครอขายควรมบทบาทในการพฒนาหองสมดใหมากขน (รอยละ 4.6 )

86

บทท 5 ผลการวเคราะหขอมลการสมภาษณผบรหาร บรรณารกษ

และการสนทนากลมผใชบรการ

บทท 5 น าเสนอผลการวเคราะห๑ขอมลการสมภาษณ๑เจาะลกผบรหารหองสมดทไดรบรางวลจากการประกวดหองสมดมชวตครงท 2 และผลการสนทนากลมผใชบรการหองสมดทไดรบรางวลจากการประกวดหองสมดมชวตครงท 2 ทไดจากการวเคราะห๑เนอหาและน าเสนอเชงพรรณนาประกอบ นอกจากนยงน าเสนอสรปผลการสมภาษณ๑เพมเตมบรรณารกษ๑นอกจากความคดเหนทไดเกบรวบรวมขอมลและน าเสนอผลการวเคราะห๑ขอมลเชงปรมาณในบทท 4 แลว

สวนท 1 ผลการวเคราะหขอมลการสมภาษณผบรหาร การสมภาษณ๑ผบรหารหองสมดทไดรบรางวลจากการประกวดหองสมดมชวตครงท 2 ประกอบดวย ผอ านวยการศนย๑การศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย รวม 7 แหง ผอ านวยการส านกการศกษา 1 แหง และผอ านวยการสถานศกษา 2 แหง ในจ านวนนเปนเพศชาย 9 คน เพศหญง 1 คน เปนผบรหารทมสวนรวมในโครงการฯจ านวน 8 คน และ อก 2 คนเพงยายมาเขารบต าแหนงหลงจากทหองสมดไดรบรางวลแลวจงไมไดมสวนรวมในโครงการ ผลการสมภาษณ๑เจาะลกกลมผบรหารหองสมดทไดรบรางวลจากการประกวดหองสมดมชวตครงท 2 ประมวลน าเสนอในประเดนหลกดงตอไปน 1) ดานปจจยน าเขา เนนประเดนเกยวของกบการรบทราบขอมลขาวสารเกยวกบโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ของส านกงานอทยานการเรยนร และการเขารวมโครงการ

2) ดานกระบวนการ เกยวของกบ ความคดเหนเกยวกบโครงการฯ การบรหารจดการ โครงการ 3) ดานผลผลตเกยวของกบความพงพอใจบรรณารกษ๑ท เขารวมโครงการอบรมฯ ตอผใชบรการหองสมดมชวต และตอความรวมมอและเครอขาย

4) ดานผลลพธ๑ เกยวของกบผลการพฒนาหองสมดทก ากบดแลในดานตางๆ

นอกจากนยงไดน าเสนอแนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของส านกงานอทยานการเรยนรใหตอเนองและยงยนและประเดนทเกยวของอนๆ

87

1.1 ปจจยน าเขา เนนประเดนเกยวของกบการรบทราบขอมลขาวสารเกยวกบโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ของส านกงานอทยานการเรยนรและการเขารวมโครงการ

1.1.1 การรบรขอมลขาวสารเกยวกบโครงการ ผบรหารรบรขอมลขาวสารเกยวกบโครงการจากหลายแหลงทงจากจดหมาย

ทสอร. สงผานมายงหนวยงานตนสงกดในทองถน โดยหองสมดประชาชนสงกดส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยไดรบขอมลขาวสารผานศนย๑การศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ของอ าเภอ หองสมดประชาชน สงกดเทศบาล ไดรบขอมลขาวสารผานส านกงานเทศบาล ผบรหารโรงเรยนไดรบขอมลขาวสารจากส านกงานเขตพนทการศกษา และสงมายงโรงเรยนโดยตรง นอกจากนบรรณารกษ๑ยงรบทราบขอมลขาวสารการประกวดท สอร. สงมายงหองสมดโดยตรงดวย

1.1.2 การเขารวมโครงการ ผลการสมภาษณ๑ผบรหารพบวา การเขารวมโครงการฯของหองสมดมการเรม

ตนการด าเนนการในหลายลกษณะและหลายระดบทงจากการพจารณาของเขตพนทการศกษารวมกบหนวยงาน การพจารณาของผบรหาร การน าเสนอโดยบรรณารกษ๑ และการพจารณารวมกนของผบรหาร บรรณารกษ๑ รวมทงชมชนเปนความตงใจและเปนความเตมใจของทกฝายในการเขารวมโครงการ

1) การพจารณาของเขตพนทการศกษาโดยมการกลนกรองในเบองตนจากตน

สงกดในทองถนและถามความสมครใจของหนวยงานและขนตอนสดทาย การเขารวมโครงการฯเปนไปตามความสมครใจของหนวยงาน

‚ รบทราบขาวจากทางเขตแจงมา เขตจะแจงเฉพาะโรงเรยนทมปจจยพนฐานทางดานการพฒนาหองสมด การพฒนาการสงเสรมการอานใหกบนกเรยน โรงเรยนใดทท างานดในเขตพนท และเขาถามความสมครใจทจะเขากบโครงการน จะยนดไหม เรากตอบวายนดมาก ๆ โครงการใดกตามทเปนประโยชน๑ตอนกเรยน เกยวกบการอานการอะไร กยนด เปนตวแทนเขตเขาไปอบรม‛

2) การพจารณาของผบรหารทก ากบดแลหองสมด ผลการสมภาษณ๑ผบรหาร หองสมดแสดงใหเหนวาผบรหารหองสมดและการมสวนรวมของทกฝาย ทงบรรณารกษ๑และชมชนมความส าคญยงตอการเขารวมโครงการและการไดรบรางวล

88

ผบรหารหองสมดมการเตรยมความพรอมในทกๆ ดานทงตวผบรหารเองในการ ศกษารายละเอยดของโครงการ มความร ความเขาใจขนตอนและกระบวนการตามขอก าหนดของโครงการ นอกจากนยงมการถายทอดเพอท าความเขาใจกบผมสวนไดสวนเสย ซงในบรบทของการประกวดน คอ บรรณารกษ๑ คณะกรรมการหองสมด คณะคร กศน. นกศกษา กศน. และชมชน มการมอบหมายงานและมการเตรยมการอยางเปนระบบและมยทธศาสตร๑และมองการเขารวมโครงการฯในเชงบวกวาเปนการน าผลงานไปเผยแพร และไมสนใจในเรองการไดรบรางวล

‚ไดศกษาวตถประสงค๑ นโยบายและแผน และยทธศาสตร๑ทเกยวของกบโครงการอบรม และประกวดหองสมดมชวตของส านกงานอทยานการเรยนร เมอไดศกษาจนเขาใจแลวไดชแจงอธบายใหบรรณารกษ๑และผเกยวของ เชน คณะกรรมการหองสมด คณะคร กศน. ในการประกวดครงนไดทราบเพอเตรยมเขารบการประกวด...ไดมอบหมายใหบรรณารกษ๑จดท าแผนงานเปนลกษณะแผนกลยทธ๑เชงรก ทงแผนงานทจดกจกรรมในหองสมด และแผนกจกรรมในชมชนโดยเนนใหชมชนและนกศกษา กศน. มสวนรวมในทกกจกรรมทจด และไดจดสรรงบประมาณสนบสนนการด าเนนงาน ทงงบประมาณจากส านกงาน กศน. จงหวดพจตร และงบประมาณจากศนย๑ กศน.อ าเภอเอง…. .ในเรองคนไดเตรยมการพฒนาบคลากรทเกยวของกบการด าเนนงานของหองสมด คอ บรรณารกษ๑และคร กศน. ตลอดจนพนกงานบรการไดมความรความสามารถในงานบทบาทหนาททงหนาทประจ าและหนาทสงเสรมสนบสนนกจกรรมหองสมดมชวตอน ๆ โดยการบอกโดยวาจาจากการประชมการไดไปศกษาดงานสถานทอนเพอใหมเจตคตทด พฒนาบคลกภาพ การสรางมนษยสมพนธ๑ ความกระตอรอรน โดยเฉพาะเนนมากในเรองของความเตมใจใหบรการ เพอตอบสนองตอผใชบรการทกวย ทกระดบ‛

‚ครทรบผดชอบมารายงานผอ. วาหลงจากไดรบคดเลอกจากเขตแลว จะตองเขารวมอบรม ไมทราบวาการอบรมเปนโครงการประกวดหรอเปลา พกลมาแจงวา เปนการอบรมเปนระยะ ๆ โดยเราจะตองมโปรเจค (โครงการ) งาน หมายความวามกจกรรมไปเสนอทกครง วาเรามความกาวหนา ไปคราวนหองสมดเรามกจกรรมอะไรบาง ทสงเสรมรกการอานและหองสมดเรามอะไรทเปลยนแปลงสามารถทจะพฒนานกเรยน พฒนาชมชนใหมความตงใจ หมายความวามความกระตอรอรน อยากมาใชบรการ มเทคนควธการอยางไรบาง กจะไดแนวคดนไป น าโครงการไปเสนอกจกรรมโครงการทท าอย เขากทราบมาวาทาน ผอ เขาจะคดแลวนะ แสดงวาจะมการประกวดใชไหม ใชคะ หลาย ๆ โรง หลาย ๆ

89

หองสมดทเขาไปนจะมการเสนอผลงาน ทางคณะกรรมการจะใหแนวคด กลบมากมาน าเสนอกจกรรมหรอโครงการของโรงเรยนใด หรอหองสมดใด ท เปนทพอใจของคณะกรรมการ เขากจะคดไวและเอาไปอกรอบหนง รสกวาจะสองหรอสามรอบนแหละ ถาผมจ าไมผด ผมกเลยบอกวาไหน ๆ เรากท าแลวนจะเปนการประกวดหรอการแขงขนกนกตาม อยางนอย ๆ การประกวดกเปนการไดน าผลงานตาง ๆ ทเราท าอยไปเผยแพรใหเพอนหองสมดไดรบทราบ การจะไดชนะหรอไดรางวลนนไมใชประเดน เพราะผมตงใจไวแลววาเราจะท าไปอยางนละ ถาเทวดาเหนกเหนไป มนษย๑เหนกเหนไป ถาคดวาดกสงเสรม ถาคดวาเฉย ๆ กเฉย ๆ ไป แตเราคดวาขณะนเราสราง อานสงค๑ใหคนไดรหนงสอ ใหคนไดรบทราบขอมลขาวสารตาง ๆ ดวยกจกรรมของเรา แคนกเปนบญแลว

‚บรรณารกษ๑ทสงไปนตงใจ และกทมเทมาก มาท างานตงแตเชา ผอ. มาท างานกเจอแลว เปนครผหญงอาจจะกลบเรวกวา ผอ.นดหนง ผอ. ทม สองทมถงจะกลบ ทมเทอยกบเดกตลอด ผมกคดวาคนนนาจะดแลเกยวกบเรองนไดดทสด กอปรกบเขาจบดานหองสมดและเขาท างานในหองสมดอยแลว‛

‚ทราบขอมลเบองตนจากจดหมายจาก ส านกงานอทยานการเรยนร ทแจงผานจงหวด และมอบใหครอาสาทรบผดชอบงานหองสมดสบคนหาขอมลเพมเตม‛

3) การน าเสนอโดยบรรณารกษ๑ โดยบรรณารกษ๑เปนตนเรองและตดสนใจใน

เบองตน

‚โรงเรยนไดรบหนงสอแจงการเขารวมโครงการฯ จาก สพท. รบ.1 เมอทราบขอมลไดแจง ใหงานหองสมดทราบ ซงทางหองสมดกไดทราบโครงการนจากการประชาสมพนธ๑ดวยอยแลว บรรณารกษ๑กตดสนใจเขารวมโครงการฯ จงสมครพรอมหลกฐานผาน สพท.รบ.1‛

4) การพจารณารวมกนของผบรหาร บรรณารกษ๑ รวมทงชมชนมการน าเสนอเขา

ทประชมโดยมแนวคดวาการเขารวมโครงการนทกภาคสวนตองรวมกนพฒนา ไมใชเฉพาะบรรณารกษ๑และผอ านวยการ ‚โครงการหองสมดมชวตทด าเนนการรวมกบอทยานการเรยนรขนตอนแรก บรรณารกษ๑จะ

สอบถามกอน และในฐานะผบรหารผมสนบสนนเพราะอยากเขารวมโครงการตงแตปงบประมาณทแลวแตเนองดวยการเขารวมโครงการจะเขารวมได 1 แหงตอ 1 จงหวดซงสกลนครมหองสมดทเขารวมโครงการแลวจงท าใหไมสามารถเขารวมโครงการได แตในปน

90

เมอเรมเปดโครงการใหบรรณารกษ๑สมครเขารวมโครงการไดทนท เพราะนโยบายของส านกงาน กศน.สนบสนนในการพฒนาหองสมดและมแผนงานโครงการทไดด าเนนการอยางตอเนองอยแลว และเรากรบรดวยกนเกยวกบโครงการน ทงบคลากร บรรณารกษ๑และผบรหาร กศน. ในทกภาคสวนและไดน าเรองนเขาทประชมและการพฒนากท ารวมกนไมใชเฉพาะบรรณารกษ๑และ ผอ.เทานน‛

1.2 ดานกระบวนการ เนนประเดน ความคดเหนเกยวกบโครงการอบรมและประกวด

หองสมดมชวตของส านกงานอทยานการเรยนร การบรหารจดการโครงการ 1.2.1 ความคดเหนเกยวกบโครงการโดยรวม

ผบรหารทกคนเหนวาโครงการนเปนโครงการทดมาก มประโยชน๑ เปนการกระตน จดประกาย กอใหเกดการตนตวในการพฒนาหองสมดมชวต การพฒนาบรรณารกษ๑ และการพฒนาสสงคมการอานและการเรยนร อกทงเปนการประชาสมพนธ๑และกอใหเกดหองสมดภาพลกษณ๑ใหม และสรางการมสวนรวม นอกจากนโครงการนยงมกระบวนการด าเนนการครบวงจร โดยเฉพาะมการประเมนและตดตามผล ผบรหารมทศนคตทดตอโครงการและ รสกภาคภมใจทไดรบรางวล ผบรหารจงคาดหวงใหมการด าเนนการตอเนองและตอยอด

‚ส านกงานอทยานการเรยนร (สอร.) มความชดเจนในวตถประสงค๑ของโครงการ มการบรหารจดการโครงการทด มการประสานงานอยางดเยยม มกลยทธ๑และเทคนควธสามารถใหการด าเนนการส าเรจตามวตถประสงค๑และเปาหมาย รางวลมความเหมาะสมเกดการจดประกายใหมการพฒนาหองสมด รปแบบการบรหารจดการโครงการเนนการมสวนรวมและเกดการสรางเครอขาย‛

‚TKpark น ผมรบทราบตงแตเรมโครงการแรก ๆ ทางโทรทศน๑ ซงคดวาเปนโครงการทดมาก และคดอยตลอดวาหองสมดของเรา จะท าอยางไรถงจะท าไดขนาดนน จงไดมโครงการทมลกษณะทเอาสวนแนวคดนมาท าไดโนเสาร๑ขนมาสวนหนง‛

‚เหนดวยอยางยง ใหมโครงการอบรม และประกวดหองสมด เพราะวาการอบรมทผานมาสวนอน พออบรมไปไมมการตดตามประเมนผล อบรมเสรจกแลวกนไปเลย ซงสนงบประมาณไปหลายหมนหลายลานบาท แตเอาบคลากรไปอบรมน ม TKpark ทผมเหน ไปเสนอกจกรรม

91

กจกรรมเขาทา กลบมาแลวมาปรบปรงงาน และน าไปเสนออก ผมมองวามนครบวงจร อยากใหหนวยงานอนไดท าแบบนดวย หนวยงานราชการกควรจะท า ไมใชเรยกไปอบรมแลวมกจกรรม มโครงการมเปาหมายเทานอบรมเสรจแลวกจบไป ไมรมนเกดผลไดอยางไร อยางเชนทกลมอาจารย๑มาตดตามผลงาน ยงเหนวาใหความส าคญเรองนอย โครงการนคงจะไมเลกลม โครงการนคงจะมการตอยอด และถาโครงการนถาเปนไปได จะใหมทก ๆ ป เพราะวามนเปนการกระตนใหหนวยงานโดยเฉพาะทรบผดชอบดานหองสมดทงหลายทงปวงไดมการพฒนาตวเอง ผมไมอยากใหหองสมดทมสภาพหองสมดคอเกบหนงสอเกา ๆ มองเขาไปแลวไมมชวตชวาเลย ไมรจะเขาไปท าไม มองเขามาแลวไมนาเขา เปนหองเกบอะไรกไมร ผมไปเหนสภาพตามโรงเรยนตาง ๆ ยงเปนโรงเรยนประถมดวยกน ผมไปเหนแลวนอยใจ ‚

‚เปนโครงการทด ท าใหหองสมดตนตวทจะปรบปรง นาจะมการตดตามกจกรรมโครงการอยางตอเนอง ถาไมท าตอเนอง จะท าใหคนท ารสก ‚ไฟมอด‛ และควรมการแนะน าแนวทางการจดกจกรรม เพราะคนท า ท าแลวอาจมองไมเหน จดทควรเตมเตม‛

‚เปนโครงการทดมากมการจดอบรมใหความร ซงเปนสงทบรรณารกษ๑ไดรบประโยชน๑ในการน ามาใชในการด าเนนงานหองสมดในการประกวดนนอยทบรรณารกษ๑ทเขารบการอบรมจะสามารถน าความรทไดไปใชในการวางแผนงานสการปฏบตไดในระดบใด ในการวางแผนการท างานมขนตอนทชดเจน เหมาะสม สวนงบประมาณทสนบสนนกพอใจตามทไดรบ‛

‚โครงการนเปนโครงการทดมาก มแนวทางในการด าเนนงานทชดเจน มผลดกบบรรณารกษ๑ หองสมด และผใชบรการ ควรมการด าเนนโครงการนตอไป‛

‚การด าเนนการเกยวกบหองสมดมชวตมความส าคญกบทองถนและสถานศกษาและผทมาใชหองสมด ปกตหองสมดจะเนนการใหบรการในเชงรบเพยงอยางเดยว เมอมโครงการนเกดขนกเขากบแนวทางและนโยบายของส านกงาน กศน. ในการรวมกนสรางสงคมการอานและการเรยนร‛

92

‚เปนโครงการทดมาก การเปดโอกาสใหหองสมดเขาแขงขน ท าใหหองสมดเกดการตนตว กระตอรอรน ไดศกษากจกรรมของหองสมดอน ท าใหเกดการแลกเปลยนเรยนรและเมอไดรางวล กไดน าเงนรางวลทไดมาปรบปรงกจกรรมหองสมดใหดยงขน‛

‚โครงการนใหประโยชน๑มาก และท าใหไดเรยนรการท างานทงในระบบ และนอกระบบ เปนการแขงขนกนทางความคด สกนดวยการจดกจกรรมตางๆ และไดเรยนรวาการจดกจกรรมของหองสมดนนบางครงกไมจ าเปนตองใชเงนมาก กท าได‛

‚การบรหารโครงการในลกษณะภาคเครอขายไดอยางเหมาะสมสงเสรม สนบสนน และสรางโอกาสใหหนวยงานตาง ๆ ไดพฒนาหองสมดโดยค านงถงเอกลกษณ๑ตามบรบททางสงคมของชมชนมการกระตนใหเกดการพฒนาหองสมดในชมชน ใหเปนแหลงเรยนรทอยางยงยน โดยน าความรทไดไปประยกต๑ใชในการสงเสรมการอานอยางเหมาะสมตามเงอนไขสภาพแวดลอมของแตละพนท‛

‚ผมคดวามประโยชน๑และควรจะเปนโครงการทตองสนบสนนอยางตอเนอง‛

‚โครงการนเปนการประชาสมพนธ๑หองสมด ท าใหประชาชนรบรความส าคญของหองสมด ท าใหเดกและเยาวชนเหนวาหองสมดของตนมคณคา การไดรบรางวลเปนการประชาสมพนธ๑ สรางการมสวนรวมในระดบหนวยงานและประชาชน มการตดตามผล ท าใหประชาชนรสกวา

ตนเองมความส าคญ‛

‚ส านกงานอทยานการเรยนร จดประกายหองสมดมชวต ท าใหเกดการเปลยนแปลงในมตการเรยนรผานหองสมดมชวต และสอทนาสนใจ เปนรปแบบทควรพฒนาเปนตนแบบและกระตนใหเกดการเปลยนแปลง ควรเปนองค๑การทสรางความรใหประโยชน๑ในทองถนอยางตอเนอง‛

‚ส านกงานอทยานการเรยนร นบวาเปนหนวยงานเดยวทเปนผบกเบกงานดานน และสามารถท าไดตามแผนงานทวางไวอยางถกตอง กลมเปาหมายมความพงพอใจ แมจะมงบประมาณดานสนบสนนเพยงนอยนด แตงบประมาณของทานไมจ าเปนตองเปนยอดจ านวนเงน แตเปนยอดความรทจะน าไปใชประโยชน๑ตอประเทศชาตกดทสดแลว‛

93

‚มการอบรมในหวขอทมประโยชน๑ เชน การจดท าแผนงาน/โครงการทสอดคลองกบการพฒนาหองสมด การก าหนดนโยบาย แผนยทธศาสตร๑ของหองสมดและหนวยงานทเกยวของไดชดเจน นอกจากนมการจดสรรงบประมาณการเขารวมโครงการอบรมฯ ไดเหมาะสมมการสงเสรม สนบสนน และโอกาสใหผทสนใจไดพฒนาหองสมด โดยค านงถงเอกลกษณ๑ สภาพแวดลอม ตามบรบททางสงคมและวฒนธรรมของแตละชมชน‛

‚แมไมไดมสวนรวมโดยตรงในชวงทหองสมดเขารวมโครงการ แตกไดรบทราบและเหนวาโครงการนมประโยชน๑ตอการพฒนาหองสมดสภาพลกษณ๑หองสมดสมยใหม‛

1.2.2 ความคดเหนเกยวกบการจดประกวด ผบรหารสวนใหญใหความคดเหนเกยวกบการประเมนและเกณฑ๑การตดสนการประกวดและวธการ โดยเหนวาคอนขางกวาง ยงไมไดค านงถงความแตกตางของบรบทและขนาดขององค๑กร ขาดความชดเจน และไมแจงใหทราบวาผชนะหรอแมแตหองสมดของตนเองทไดรบรางวลมจดเดนอยางไร รวมทงวธการประเมนและคดเลอกหองสมดแตละรอบ และการน าเสนอผลงานในชวงการตดสนควรก าหนดใหเปนแนวทางเดยวกน

‚เกณฑ๑ทก าหนดส าหรบโครงการทเขาประกวด บางอยางคอนขางกวาง เชน ใหท าแผน ยทธศาสตร๑หองสมดมชวต ไมรวาตองการใหท าอยางไร การประเมน อยากใหประเมนตามทเปนจรง เปนการประเมนเชงประจกษ๑ และควรสอบถามผใชบรการดวยเกณฑ๑การตดสนควรมความชดเจน ผแพควรไดทราบวาทแพเพราะอะไร ควรมขอสรปใหม ‚Best practice‛ เพอ ผแพจะไดแกไขปรบปรง ‚ควรมค าตอบ‛

‚การตดสน นาจะใชวธถามใจคนดดวย ตองระวงไมใหผเขาประกวด รสกวากรรมการล าเอยง เพราะทแปลกคอ หองสมด...... (ทชนะ) รขอมลของหองสมด...... ในการน าเสนอแผน ควรใหผปฏบตงานน าเสนอดวยตนเองของหองสมด...... ผปฏบตการน าเสนอ แตของหองสมด....... ผปฏบตงาน ไมไดเปนผน าเสนอ ผน าเสนอคอทปรกษาหองสมด‛

‚หลกเกณฑ๑ตองชดเจนและสมดล พจารณาบรบทและความแตกตางขององค๑กรหองสมดและจ าแนกใหชดเจนวาจะเนนการประกวดดานใด ไมทราบวตถประสงค๑หรอเปาหมายทชดเจน”

94

‚การตดสนของคณะกรรมการ นาจะเปนแบบเชงประจกษ๑มากกวามานงซกถามในหองแคบ ๆ โดยกรรมการในหองแอร๑เยนๆ 4-5 ทาน สวนดานอน ๆ ดแลว‛

1.2.3 ความคดเหนเกยวกบรางวลทไดรบ ผบรหารไมไดเนนเงนรางวลในดานจ านวนเงนมากนก แตเลงเหนวาท าใหการบรหารจดการคลองตวขน จะน าไปสการตอยอดในสงทหองสมดตองการด าเนนการและขาดแคลนงบประมาณ และเสนอแนะใหใหรางวลผปฏบตงานโดยการพาไปศกษาดงานในประเทศหรอตางประเทศ

‚มการบรหารจดการทคลองตวขน โดยมการน าเงนรางวลทไดมาพฒนาบรรยากาศทสงเสรมการอานและการเรยนรมากยงขน อาท มการจดกจกรรมบานหลงเรยนดงดดใหนกเรยนมารวมกนท ากจกรรมตางๆ หลงเลกเรยนทหองสมด มการจดกจกรรมรถพวงปญญา‛

‚จากทไดวางรปแบบและลกษณะเอาไวกจะน าไปสการปฏบต ยงเมอทราบขาววาเราจะไดรบรางวลเจดหมนบาท เรากมองเหนแลววาสวนหนงเราจะไดครภณฑ๑มาอยางไรเทคโนโลย สอตาง ๆ เรามซด ดวดเกยวกบเรองการสอนวชาชพสวนหนง มหองใหดนอกจากเปนคาราโอเกะ และอกสวนหนงเรามรถตออกไปตามชมชนไปฉายใหชมชนไดเหน เวลาโครงการ กศน. เคลอนท จงหวดเคลอนท เทศบาลเคลอนท เรากไปดวยบรการ ตดผม เสรมสวย และมทวไปดวย คอมพวเตอร๑มบรการทชนสาม แตพบวาก าลงมปญหาเรองความเรวต า ตองมาดอกทวาจะพฒนาไดอยางไร เพมศกยภาพไดตรงไหนบาง‛

‚คดวาจะน าเงนมาใชในกจกรรมทไดวางแผนเอาไว ไมวาจะเปนการจดหายานพาหนะ ส าหรบออกไปบรการ Delivery บรการหนงสอ จดหาสอ IT ส าหรบออกไปบรการชมชน อาจจะไดไมเยอะ แตโครงการนเปนจดเรมตนเลก ๆ จดหากตาร๑โปรง เพอใหครออกไปสอนใหกบเดกเรรอน ตามชมชน เพอจะเอาเดกสวนนเขามาหาเรา เขาอาจจะชอบดนตรไหม หรอเขาอาจจะชอบกฬาหรอเปลา ซอฟตบอล ตะกรอบาง‛

‚ควรใหก าลงใจหองสมดทเขาประกวดและไดรบรางวล เชน การพาไปศกษาดงานใน ประเทศหรอตางประเทศ เพอกระตนใหเกดการพฒนาและเปนก าลงใจใหผปฏบตงาน‛

95

1.2.4 ความคดเหนเกยวกบการสอสารและประชาสมพนธการไดรบรางวล

ผบรหารรบทราบขอมลขาวสารการไดรบรางวลของหองสมดจากบรรณารกษ๑ทเขารวมโครงการฯ จากจดหมายแจงผลการประกวดของสอร. โดยตรงและจากทประชมกศน. โดยผบรหารทราบขอมลขาวสารความเคลอนไหวผลการพจารณาแตละรอบจากบรรณารกษ๑ โดยบรรณารกษ๑รายงานผลใหผบรหารทราบเปนระยะๆ ในทกขนตอนทก าหนดในโครงการ นอกจากนยงทราบจากเวบไซต๑ของสอร. ในสวนของหองสมดและหนวยงานทไดรบรางวลกไดมการสอสารและประชาสมพนธ๑การไดรบรางวลตอ โดยใชสอทหลากหลายและเหมาะสมกบทองถน ตงแตสอพนฐาน เชน บอร๑ดหรอปายประกาศ สถานวทย หอกระจายขาว เสยงตามสาย และ สอบคคล คอ คร ศลช . ผใชบรการบอกตอ รวมถงสอทนสมย คอ SMS และเวบไซต๑ ไดเขามามบทบาทส าคญในการสอสารและประชาสมพนธ๑หองสมดยคใหม ขณะเดยวกนหองสมดบางแหงกไมไดประชาสมพนธ๑การไดรบรางวลมากนก เพราะผเกยวของยายงาน

‚พอบรรณารกษ๑เขารวมโครงการ ทกขนตอนทรวมกจกรรมกตงแตการเขารวมอบรมไดมการรายงานใหทราบ มการรายงานผลงานตาง ๆ เปนระยะ เมอไดรบรางวลกแจง ผอ.ทราบ นอกจากแจง ผอ.แลว ทางบรรณารกษ๑ไดรายงานผลรางวลใหหนวยงานตาง ๆ ทใหการสนบสนนทราบดวย ไดประกาศประชาสมพนธ๑ไวบนบอร๑ดเมอไดรบรางวลมาแลวทางหองสมดไดน าเงนมาด าเนนการตออยางไรบาง‛

‚รบทราบจากหนงสอแจงผลการคดเลอกหองสมดเขารอบ 30 แหง และผลคดเลอกหองสมด 10 แหงทผานเขารอบสดทาย หนงสอแจงผลการคดเลอกหองสมดเขารอบชงชนะเลศโครงการประกวดหองสมดมชวต เวบไซต๑ส านกงานอทยานการเรยนร สอประชาสมพนธ๑ของส านกงานอทยานการเรยนร‛

‚มความภมใจเพราะวาไดรบการยอมรบจากอทยานการเรยนรและไดน าเสนอในทประชมผบรหาร และผบรหารทกคนรบรวาหองสมดไดรบรางวล การทเราท าแผนงานเราท าแตเราไมไดหวงวาเราจะน าเขาประกวด เราท าเพอใหบรการแกประชาชน ไดเทานเรากภมใจมากแลว กจกรรมหรอโครงการท าใหหองสมดเปนทรจกมากยงขน เนองจากบางคนเคยได

96

ยนแตไมรจกการเรยนรตามอธยาศยจงท าใหคนรจกมากขน และเราไดเปรยบทมอาสา สมครเปนคนในพนท จงมการประชาสมพนธ๑โดยเสยงตามสาย โดยเรามเงนเดอนให‛

‚การสอสารประชาสมพนธ๑ การไดรบรางวล จากเอกสาร และไดเผยแพรออกรายการชอง 11 วทยทองถน เอมเอสเอน งานเทศบาล งานสายใยสายใจชมชน นายกฯภาคภมใจในรางวลมาก‛

‚ดานการประชาสมพนธ๑สชมชนมชองทางสถานวทย คอ การศกษานอกระบบของเรา มสถานวทยกระจายเสยงแหงประเทศไทยเพอการศกษา มอบหมายใหการศกษานอกระบบจงหวดขอนแกน จดรายการทกวนพฤหสบด เวลา 17.00 -18.30 น. อกชองทางหนงคอ ท าปายประชาสมพนธ๑ไปตดตามชมชน อกชองทางหนงคอ ทางตรง คร ศลช. เองซงมอยในชมชนทกแหง มอยในต าบลทกต าบล เขาจะตองเดนประชาสมพนธ๑ตวตอตวกบชาวบาน กบกลมเปาหมายใหรวาขณะนเราก าลงจะมโครงการเหลานนะ เปนหนาทของคร ศลช. เองทจะตองตดตอกบวทยชมชนเพระเขาอยในชมชนนนตดตอกบครชมชนอนดบแรกเพราะเขามอยในทกพนทอยแลว เพระฉะนนเขาจะตองตดตอหอกระจายขาวซงมอยทกหมบานทกชมชน สถานวทยชมชนทกแหง พอพดถงคร ศลช. มนจะครอบคลมไปในทกพนท สวนเรองสถานวทยโทรทศน๑คงจะยากหนอยเพราะคาใชจายสงเหลอเกนมนเกนความสามารถในสวนน‛

‚หลงจากทไดรบรางวลหองสมดมชวตแลว ผมาใชบรการมการแนะน าบอกตอผ อนเกยวกบหองสมดประชาชนอ าเภอโพทะเลทไดรบรางวลชนะเลศ‛

‚เนองจากบรรณารกษ๑ยาย ผอ.ยาย คนทรงานเปนอยางดยายทง 2 คน จงไมไดประชาสมพนธ๑วาหนวยงานไดรางวลมากนก‛

1.3 ดานผลผลต เกยวของกบความพงพอใจตอบรรณารกษ๑ทเขารวมโครงการตอผใชบรการหองสมดมชวต และตอความรวมมอและเครอขาย

1.3.1 ความพงพอใจตอบรรณารกษทเขารวมโครงการอบรมฯ ผลการสมภาษณ๑พบวาผบรหารมความพงพอใจตอบรรณารกษ๑ทเขารวมโครงการมาก ตงแตแรกเรมการเสนอเขารวม

97

โครงการและหลงจากไดพฒนาตนเองและพฒนาหองสมดจนไดรบรางวล บรรณารกษ๑ทเขารวมโครงการ เปน‛บรรณารกษ๑ด‛ ทงในดานความร ความสามารถ ความกระตอรอรน ความเตมใจและความตงใจในการท างาน ความคดรเรมสรางสรรค๑ บคลกภาพ มนษยสมพนธ๑ ภาวะผน า ความสามารถในการประสานงาน การท างานกบชมชน การส อสารและประชาสมพนธ๑ การจดบรการและกจกรรมการสรางเครอขาย ความใฝร การพฒนาตนเอง การยอมรบการเปลยนแปลง การตอบสนองตอผใชบรการ การน าความรไปขยายผล ถายทอด แลกเปลยนเรยนร การพฒนาตนเองและอน ๆ ผบรหารทานหนงไดเนนการเปลยนแปลงพฤตกรรม ภาพลกษณ๑และความมไหวพรบของบรรณารกษ๑

‚พงพอใจตอการปฏบตงานของบรรณารกษ๑มาก มความร ความสามารถ มความตงใจ มความรเรมสรางสรรค๑ มความตงใจในการท างานรวมกบชมชน มมนษยสมพนธ๑ดเยยม มความรทไดรบการอบรมจากการเขารวมโครงการมาพฒนาหองสมดจนเปนแบบอยาง

ทดได‛

‚พอใจตอผลการด าเนนงานของบรรณารกษ๑ท เขารวมโครงการหองสมดมชวต บรรณารกษ๑ปฏบตงานโดยความร ความเขาใจในบรบทของสงคม จดกจกรรมไดสอดคลองกบวฒนธรรมของชมชน เชน โครงการบานเดกตอนเยน โครงการวนเดก และกจกรรมทางสงคมอน ๆ บรรณารกษ๑หองสมดเปนผมความรความสามารถในงานหนาทอยางดเยยม มทศนคต เจตคตทดตอการปฏบตงาน มบคลกภาพเหมาะสมกบการเปนบรรณารกษ๑ มมนษยสมพนธ๑ทด มความกระตอรอรนและความเตมใจในการใหบรการ จดกจกรรมหลากหลายตอบสนองตอผใชบรการ สามารถน าความรไปขยายผล ถายทอดและแลกเปลยนเรยนรกบบคคลอนไดเปนอยางด‛

‚ขณะน บรรณารกษ๑ดปฏบตหนาททงบรรณารกษ๑และการเรยนการสอนดวย มนอาจจะยงไมเตมทเทาไร ท าอยางไรถงจะสนองค าวา บรรณารกษ๑ด เราอยากมงบสวนหนงทจะมาชวย ทมจตใจทไมจ าเปนตองเปนบรรณารกษ๑ จางใครกไดสก 4,000-5,000 บาท มาชวยงานคร เปนผชวยบรรณารกษ๑ จะดมาก หองสมดกจะท างานไดด ณ ขณะนเราจะตองเจยดเวลา เพราะสวนใหญจะไดท าหลงจากเลกเรยน‛

98

‚ในการท างานของบรรณารกษ๑หองสมดเรา ผอ านวยการมความพงพอใจอยกอนแลวเพราะเปนผมความมงมน ตงใจท างาน ศกษาหาความรและท าสงใหม ๆ ทท าใหหองสมดพฒนาขน พอบรรณารกษ๑ขอเขารวมโครงการจงไมขดของ เพราะวาตองเกดผลดทงในสวนทพฒนาตวบรรณารกษ๑เองและพฒนางานหองสมด และหลงจากทเขารวมโครงการกแสดงถงความมงมนในสวนทท าอยแลวใหดยงขน‛

‚บรรณารกษ๑ทเขารวมโครงการประสบผลส าเรจมากไป จนสอบเปนขาราชการ เลยยายไป จนตองรบลกจางใหมมาสอนงานโดยใชแนวทางของส านกงานอทยานเปนตนแบบ‛

‚ผมมาเหนแนวคด 3 ด ผมคดวาจรงนะ ดทหนงคอ บรรณารกษ๑เอง คอพฒนาตวเอง ดทสองคอ สภาพแวดลอม จดภมทศน๑ใหสวยงาม จดสถานทใหสวยงาม ดทสามคอหนงสอดนาอาน ‚

‚บคลากรไดเขารบการอบรม 3 ดมาแลว เพงไปรบนโยบาย 3 ดมา จะไปรบนโยบายอนมาท าไม ถามนไมไดอะไร ถาคณท าตามทกระทรวงก าหนดมา ส านกก าหนดมารบนโยบายจากจงหวดและของผมกไปท า ผมวาดงระเบดแลวไมตองไปดอยางอน‛

‚การตดตอกบสมาชก ตวหองสมดไมไดท าแผนเชงรกไวเลย บรรณารกษ๑ไมไดคดถงจดนเลยในการสงขาวผาน E-mail ถงนกเรยน ตงรบอยางเดยว อยทตวเขา ไปอบรมรอยครง ถาเขายงไมปรบเปลยนพฤตกรรม ไมคดเชงรกเขากจะยงตงรบอยอยางนไปเรอย ๆ เหนดวยทจะใหมโครงการจดอบรมบคลากร‛

1.3.2 ความพงพอใจตอผใชบรการหองสมดมชวต ผใชบรการและผเขารวมกจกรรมหองสมดมเพมมากขน แตบางแหงยงมจ านวนนอย ชมชนใหความรวมมอและสนบสนนการด าเนนงานของหองสมดในรปแบบตางๆ ผบรหารและชมชนเหนความส าคญของการศกษา การเรยนร และการบรการของหองสมด และหองสมดกมการบรหารจดการและการด าเนนงานทเนนชมชนและกลมเปาหมายเปนศนย๑กลาง การตอบสนองและสรางความพงพอใจของผใช ประชาชนมนสยรกการอานเพมขน

99

‚หองสมด มสมาชก 1,000 กวาคน ซงถอวาเปนจ านวนคอนขางมาก มผใชบรการเฉลยตอวน 35 คน บรการอนเทอร๑เนต มสอการเรยนรหลากหลาย เชน โทรทศน๑ ซด จดกจกรรมในโอกาสตาง ๆ ไดอยางเหมาะสม ชมชนไดใหความรวมมอกบกจกรรมตาง ๆ ของหองสมด‛

‚พงพอใจมาก ผใชใหความรวมมอด เขารวมประชมเพอจดกจกรรมของหองสมด ใหความรวมมอในการตอบค าถามเพอส ารวจความคดเหน ใหค าแนะน าตางๆแตมความเสยดาย ทหองสมดจดบรการและกจกรรมไดนอยกวาทตองการจะท า...เพราะมขอจ ากดหลายดาน‛

‚ผใชสงเสรม สนบสนนการด าเนนงานหองสมด การใหความรวมมอและการมสวนรวมกบหองสมดในดานตาง ๆ การแนะน า /บอกตอผ อนใหรจกหองสมดและมาใชบรการ หองสมดของเรา‛

‚ชมชนมสวนรวมดมาก มนสยรกการอาน นายกเขาถงชมชน เหนความส าคญของการ ศกษา‛

1.3.3 ความพงพอใจตอความรวมมอและเครอขาย ผบรหารมความพงพอใจตอการพฒนาความรวมมอและเครอขายของหองสมดกบหนวยงานตางๆ และเครอขายกบบคคล

ทงภายในและภายนอกหองสมด และทองถน ทมมากขน เปนการรวมมอ รวมแรง รวมใจ รวมทงการสนบสนนงบประมาณ สอการศกษา ทรพยากรสารสนเทศ เพอใหการท างานบรรลวตถประสงค๑และเปาหมาย แมจะมปญหาอปสรรคจากกฎระเบยบบางประการ เชน การอยนอกงสงกดท าใหไมสามารถใหการสนบสนนเปนตวเงนได

‚พอใจการเขารวมโครงการท าใหเกดเครอขายระหวางภายในองค๑กรเดยวกน คอ ผบรหาร บรรณารกษ๑ เกดเครอขายระหวางหองสมดกลางกบหองสมดรอบนอก เกดเครอขายระหวางสวนราชการกบสวนตางๆทเกยวของ เกดเครอขายระหวางศษย๑เกา เชน อบต. อสม.โดยมเปาหมายทใหบรการรวมกน ผลลพธ๑โดยภาพรวมท าให กศน.มเครอขายมากขนมมากขน เชนในปงบประมาณ 2553 ศนย๑การเรยนประจ าต าบลทกแหงใหครจดกจกรรมการศกษาตามอธยาศยให คร 1 คน ตองมเครอขายสมาชก 100 คน เรามคร 32 คน จะได

100

3,200 คน ของบรรณารกษ๑กมรถเคลอนทของจงหวด และเมอมการประชมของหนวยราชการเราตองน าเรองนเขาทประชม ไมวาจะเปนเรองการใหบรการหรอความตองการของเราเพอใหหนวยงานอนชวยสนบสนนกจกรรมของเรา‛

‚มองค๑กรและบคคลภายนอกใหการสนบสนนมาอยางตอเนอง อยางดมากท าใหหองสมดพฒนาเปนหองสมดมชวต‛

‚มความพงพอใจมากตอชมชนทใหการสนบสนนตอวตถประสงค๑ของหองสมดฯ‛

‚หองสมดของเราไดรบความรวมมอจากองค๑กรตาง ๆ มาอยางตอเนอง ตงแตเรมกอสรางหองสมด สรางหองสมดธรรมชาต จดหาครภณฑ๑ตาง ๆ ระบบโปรแกรมหองสมด หนงสอ เรยกไดวาหองสมดมชวตไดเพราะชมชนมสวนรวม มหลายองค๑กร เชน กฟผ. อบต.ปากทอ มลนธคณพอประยร คณแมสมพงษ๑ เจยมตระกล‛

‚งบประมาณทสนบสนนโครงการเราตองใชงบประมาณแตไดรบจากตนสงกดปละ 50,000 บาท ไมพอในการใชในกจกรรมตางๆแตเราไดรบเพมเตมจากเครอขายทสนบสนน บางทมขอจ ากดเชน องค๑กรปกครองสวนทองถนไมสามารถสนบสนนเปนตวเงนไดเนองจากอยนอกสงกดสนบสนนไดโดยการซอหนงสอใหและไดรบเพมเตมจากการเปดการเรยนวชาชพ‛

1.4 ดานผลลพธ เกยวของกบผลการพฒนาหองสมดทก ากบดแลในดานตางๆ

1.4.1 ภาพรวม การไดรบรางวลท าใหหองสมดเปนทรจกเพมมากขน เกดการ พฒนาบรรณารกษ๑และหองสมดในทกๆดาน มผมาใชบรการหองสมดและเขารวมกจกรรมหองสมดเพมขน การไดรบการสนบสนนจากหนวยงานตางๆ ในรปหนงสอ สอการศกษาและอนๆเพมขน มผมาศกษาดงานหองสมดเพมมากขน และไดรบการยกยองใหเปนตนแบบทงหองสมดตนแบบและบรรณารกษ๑ตนแบบ รางวลเปนเครองการนตคณภาพ

‚จากการทหองสมดไดรบรางวล ยงท าใหบรรณารกษ๑ตองการจดกจกรรมใหเพมมากยงขน เหนไดชดเจนมากขนวาบรรณารกษ๑ไดพยายามทจะน าความรทไดจากการอบรมจาก ส านกงานอทยานการเรยนรมาปรบใชกบหองสมดของตนเอง เปนการกระตนผใชบรการทงภายในและภายนอก ‛

101

‚การทหองสมดไดรบรางวล ท าใหเปนทรจกมากขน ท าใหไดรบหนงสอและสงของบรจาคเพมมากขน ไดรบการสนบสนนเครองคอมพวเตอร๑จากอ าเภอมากขน มการปรบปรงมมคอมพวเตอร๑มสดสวนขน หองสมดมการจดท าเวบไซต๑ของตวเองโดย ‚แขวน‛ ไวกบเวบของศนย๑ฯ มจ านวนผใชเพมมากขนเปนวนละ 200-300 คน จากเดมประมาณวนละ 100 คน‛

‚สมาชกของหองสมดเพมขนมาโดยตลอด มผมาใชบรการเพมมากขน มผเขารวมกจกรรมมากขน โดยเฉพาะหลงจากทไดรบรางวลหองสมดมชวตแลว ผมาใชบรการมการแนะน าบอกตอผอนเกยวกบหองสมดประชาชนอ าเภอโพทะเลทไดรบรางวลชนะเลศ ผไดรบการบอกกลาวมาใชบรการเพมมากขน ท าใหเพมจ านวนผรกการอานและสงเสรมสงคมใหเปนสงคมแหงการเรยนร‛

‚สมยกอน หองสมดเงยบมาก คนมาใชบรการนอยมาก ปจจบนมคนใชบรการมากขน

โดยเฉพาะเสาร๑ อาทตย๑ คดวาเปนสวนสนก คนมาใชบรการวนละ 400-500 คน‛

‚มหองสมดโรงเรยนอน/หนวยงานทน าบรรณารกษ๑หองสมดเขามาศกษาดงานหองสมดของเรา‛

‚หองสมดไดพฒนาไปมาก จนเปนแหลงศกษาดงาน และตนแบบของหองสมดฯ ในระบบและนอกระบบ และจะพฒนาไปสระบบสากลไดแนนอน‛

‚ไมเฉพาะแตภาคอสาน ทวประเทศหองสมดประชาชน ของ กศน มาดงานทน ใชทนเปนตนแบบ ไมวาจะเปนสภาพ บรรยากาศ ภมทศน๑ การจดหาสอ แมแตตวบรรณารกษ๑เองทนสามารถเปนตนแบบใหทวประเทศได

‚รางวลเปนเครองการนต‛

102

1.4.2 การบรหารจดการ การจดท าแผนยทธศาสตร๑ การบรหารจดการคอหวใจส าคญ

ของการพฒนา ผลการสมภาษณ๑แสดงให เหนวาผบรหารหองสมดทไ ดรบรางวลลวนใหความส าคญกบการพฒนาหองสมด และมแนวคดการพฒนาหองสมดในเชงบรณาการกบการเรยนการสอน วถชวตไทย การพฒนาคณธรรมและจรยธรรม นอกจากนยงเนนการบรหารแบบมสวนรวม โดยเฉพาะจากชมชน การมคณะกรรมการหองสมดประกอบดวยผเกยวของทงจากภายในและภายนอก โดยเฉพาะชมชนไดเขามามบทบาทอยางกวางขวาง การใชขอมล สถตเพอการวางแผนและประเมนผลการด าเนนงาน นอกจากนผบรหารบางแหงยงใหบรรณารกษ๑เขารวมประชมระดบจงหวดดวย ในดานการจดท าแผนยทธศาสตร๑ มหลายลกษณะ หองสมดบางแหงมการจดท าแผนยทธศาสตร๑ และแผนปฏบตการ ของหองสมดเองโดยเฉพาะบางแหงหองสมดน าวสยทศน๑และยทธศาสตร๑ของหนวยงานตนสงกดมาท าแผน และหองสมดบางแหงหนวยงานตนสงกดเปนผจดท าและมแผนงานของหองสมดรวมอยดวย โดยมขอสงเกตคอ กระบวนการจดท าแผนไดใชหลกการมสวนรวม เชน คณะกรรมการหองสมดรวมกนจดท า การรวมกบฝายบรหารและฝายแผนงานและมงเปาหมายการพฒนาหองสมดในดานตางๆ โดยเฉพาะดานผใชบรการ สถานท เครอขาย บรการและกจกรรม ‚ถาชมชนใดขาดแหลงเรยนร ขมปญญาในหองสมดน เสรจเลยไมรจะไปเอาตรงไหน ณ ขณะนเราพอพงได ทกหมบานยงมหองสมด ยงมโรงเรยน และถาถามวาหองสมดแตละ

โรงเรยนมทด ๆ แลวหรอยง‛

‚การพฒนาหองสมดผมถอวาผมพฒนาไดเรวมาก เพราะวากอนป 46 นนกจะเงยบ ๆ เปนหองเกบหนงสอธรรมดา ปรมาณตามสมควรตามทรฐบาลจดให ไมไดท างาน ไมไดประชาสมพนธ๑ ไมไดขอบรจาค ไมไดท าอะไรเลย ในชวงหองสมดนงอย เมอผมเขามาเมอป 36 …ไปเปนผแทนขาราชการคร พยายามไปตอสเอาทรพยากรตาง ๆ ทรพยากรบคคล งบประมาณตาง ๆ เขามา ในชวงนนมการพฒนาไหม ม แตไปไดชา เพราะขาดแคลนบคลากร คนทจะมาเปนหวเรอใหผม บรรณารกษ๑โดยตรงไมม ล าพงทจะหาคนมาสอนนกเรยนใหครบตามกลมสาระล าบากมาก... จนมครบรรณารกษ๑โดยตรง ครพกลเปนหลก จดในรปของคณะกรรมการชวยกนดแล มคณะคร นกเรยน มผแทนจากชมชน เปนกลมคนทมสวนไดสวนเสย มบารม เปนคนมชอเสยง มแนวคดตรงกนทจะพฒนาการศกษา เอามาซะกอนพอทจะชวยเรองนไดไหม ผมจะสอบถามกอนวาพอจะมเวลาไหม พอจะม

103

ความสนใจเรองนไหม ไมไดมาทกวนหรอก เขากจะบอกวาตกลงครบ ผอ. ส าหรบนกเรยนกเอาคนทมจตอาสา มาชวย นกเรยนเขาชอบหลงจากทพฒนาเปนแหลงเรยนรทมชวต‛

‚...จะตองมการบอกกอน ทกครงทผมท างานผมจะบอกกอน ถาผมจะท าหองสมด ผมจะ ตองท าเสยกอนเพอใหเขาเหนวา ตอนนทางโรงเรยนท าแลวนะ พนองจะชวยอะไรกชวย ใหมสวนรวมแมจะนอยนด ใหเขามสวนรวม‛

‚การบรหารจดการหองสมดประชาชนจดการโดยรปแบบคณะกรรมการ คณะกรรมการ จะไดมาจากหลากหลายอาชพ หลากหลายสาขา เชน ขาราชการ พระสงฆ๑ ผอ านวยการโรงเรยน ประชาชนผใชบรการทวไป จะมการประชมคณะกรรมการหองสมดอยางนอยปละ 2 ครง เพอรบทราบความตองการในการใหบรการของหองสมด และรวมปรกษาหารอในโครงการตาง ๆ ของหองสมด…มการจดท าแผนยทธศาสตร๑และจดท าแผนงาน โครงการตาง ๆ โดยจดท ารางแผนและจดประชมคณะกรรมการหองสมดเพอเสนอแผนงาน โครงการใหคณะกรรมการพจารณาเพมเตม ปรบปรง แกไข เพอจดท าเปนแผนปฏบตการตอไป ไดศกษาเกณฑ๑มาตรฐานของหองสมดประชาชนและเกณฑ๑ของส านกงานอทยานการเรยนร เพอพฒนาใหเขาสเกณฑ๑มาตรฐาน โดยชมชนมสวนรวมในการพฒนาเขาสเกณฑ๑มาตรฐาน‛

‚มการจดท าแผนงานของเทศบาลรวมถงแผนงานของหองสมดดวย แตละปมงบประมาณคาหนงสอปละประมาณหาแสนบาท งบแตละปประมาณหนงลานบาท มแผนงานทเกยวของเชนน าผอ านวยการโรงเรยนในสงกดไปดงานหองสมดประชาชนทอยปต๑ จดโดยสมาคมหองสมดฯ และกลบมาจดตงหองสมดมชวต หองสมดในสวน ‚

‚บรรณารกษ๑ไดวางแผนไวอยางสอดคลองกบวสยทศน๑ และยทธศาสตร๑ของโรงเรยน มการปรกษากบฝายบรหารและฝายแผนงานของโรงเรยน ทกฝายรวมกนจดหางบประมาณเพอสนบสนนแผนงานทวางไวใหลลวง‛

‚ยงอยากพฒนาตอไป ใหผใชไดเรยนรมากกวาน ใชหองสมดเปนฐานการมสวนรวมในวถไทย การพฒนาคณธรรมและจรยธรรม‛

104

‚การพฒนาหองสมดประชาชนมชวตโดยการใชยทธศาสตร๑พฒนาระบบบรหารจดการ มมาตรการทวาพบเหน เยนตา เขามา เยนใจ ภมทศน๑สดใส ถกใจประชาชน ยทธศาสตร๑การใหบรการครอบคลมกลมเปาหมาย มมาตรการทวาบรการเปนเลศเกดความประทบใจ ยทธศาสตร๑ภาคเครอขายรวมใจในหองสมดมมาตรการทวากจกรรมหลากหลายเครอขายเขมแขง‛

‚ใหบรรณารกษ๑เขารวมประชมในการประชมของจงหวด เพอการมสวนรวมและไดมอง เหนภาพกวาง‛

‚การจดท าสถตผใชหองสมดโดยแยกประเภทหญงชาย และสถตการอานเพอท าการวจยวาท าไมผมาใชบรการจงชอบอานหนงสอประเภทไหนมาก‛

‚บรรณารกษ๑ไดท าการส ารวจความพงพอใจ ในการใชบรการหองสมด และส ารวจนสยรกการอานของผใชบรการ และไดรายงานผอ านวยการท าใหทราบวาความพงพอใจและนสยรกการอานอยในระดบมาก ขอมลจากการส ารวจไดน ามาใชในการวางแผนการด าเนนงานหองสมดและการตดสนใจตอไป‛

‚ตองรายงานจ านวนผใชเปนสวนหนงของตวชวดของหนวยงาน ผใชยงมจ านวนนอยยงไมถงชมชน‛

1.4.3 การพฒนากายภาพ ภมทศน บรรยากาศและสภาพแวดลอม ผบรหารทกทาน

ใหความส าคญในเรองภมทศน๑ อาคารสถานทของหองสมด และถอเปนเปาหมายหลกของการพฒนา เรองภมทศน๑เนนการจดสภาพแวดลอมและบรรยากาศ รมรน สวยงาม ตนตา ตนใจ สดใส มชวตชวา เออตอการเรยนร แนวคดส าคญทพบจากผบรหารคอ มงเนนการสรางสภาพแวดลอมและบรรยากาศโดยใชธรรมชาต จดสวน ปลกไมดอก ไมประดบ บรเวณรอบหองสมด มการพดถงหองสมดในสวน หองสมดธรรมชาต การจดบรเวณหองสมดเปนแหลงเรยนรเกยวกบสงแวดลอม เชน สมนไพร นอกจากท าใหเกดความสวยงามแลวยงเปนประโยชน๑และใหความร เชอมโยงไปสการจดกจกรรมของหองสมด เชน โครงการหองสมดพาเทยว จดท าเสนทาง

105

เดนศกษาธรรมชาตแลวมาศกษาคนควาในหองสมดฯ เพอสงเสรมการเรยนร เรองอาคารสถานท กายภาพของหองสมด การออกแบบ ตกแตงภายใน ใหมมมพกผอน ดหนงฟงเพลง มมมส าหรบผใชแตละกลม เชน มมเดก มมวยรน มสถานทขายเครองดม ขนม อาคารสถานทกวางขวาง เปนสดสวน เปนเอกเทศ เสรมดวยเครองปรบอากาศ และมงสรางความพงพอใจของผใชบรการ ในดานท าเลทตงมความส าคญยงตอการมาใชบรการ เชน ในใจกลางเมอง ใกลชมชน ใกลสถานศกษา ท าใหมผใชบรการมากยงขน การมสถานททานอาหาร และขยายแนวคดของการใชสถานทหองสมดเปนศนย๑กลางการจดกจกรรมของชมชน และการใชสถานทหองสมดใหเกดประโยชน๑สงสด

‚ผมมาดสภาพแวดลอมทงหลายทงปวง อนดบแรกผมตองปรบพนท บรเวณภมทศน๑ทงหลายทงปวงกอนใหเขาทา ระยะทสองผมจะขนสหองตาง ๆ หองพเศษ หองตาง ๆ ตามกลมสาระตาง ๆ ทจ าเปน โดยเฉพาะหองสมดถอเปนหวใจส าคญ ผมจะตองพฒนา… การปรบปรงบรบทรอบ ๆ อาคาร แลวผมก าลงคดวา และปรกษากบคณะครวา สมมตวาเราจะลงทนปรบตบแตงภายในและท าใหมนดด ประตหนาตาง เราคดวามนจะเหมาะสมไหม ท าเทาทงบเราได แตกจะพยายามรกษาสภาพนใหดไวกอน แตผมมแนวคดอยแลว ผมจะตองท าหองสมดใหเปนเอกเทศแนนอน และกกวางขวาง คออยากจะเอาออกแยกจากหองเรยน เพราะวาอาคารเรยนเราจ ากด คอควรแยกหองเรยน ปจจบนหองสมดใช 2 หองเรยนและขยายดานหลงออกไป และไดรบความอนเคราะห๑จากพระทนบถอ แตทานมรณภาพเลยยงไมไดวางศลาฤกษ๑ ตงใจวาจะสรางหองสมด คดวาจะเอาแบบอาคารหองสมดของพระเทพฯมาสรางให เปนแบบของหองสมดประชาชนทานจะสรางให แตเรากยงจะยนตามเจตนารมณ๑ของทาน‛

‚พฒนาในดานกายภาพเนนใช 5 ส. เพอปรบเปลยนภมทศน๑ใหมบรรยากาศ รมรน สวยงาม เปนสดสวน มการสงเสรมการเรยนรทหลากหลายใหสอดคลองกบวถชวตของชมชนและทองถน เนนความพงพอใจของผรบบรการ เชน โครงการพฒนาปรบปรงภมทศน๑ จดท าสวนหยอม สวนสมนไพร โครงการปรบปรงมมใหมชวต เพอพชตใจผอาน เชน มมเดก มมบรการอนเทอร๑เนต ทอานหนงสอบรเวณดานนอกโดยจดสภาพแวดลอมใหเออตอการเรยนร มการแบงสดสวนระหวางทอานหนงสอ และสวนจดกจกรรม เปนตน‛

106

‚ในเรองการรกษาความสะอาด การจดภมทศน๑ ใหดสดชน เมอกอนนจะไมมใครมาเดนออกก าลงกายในตอนเชา ๆ เยน ๆ เพราะมนรก ทกวนนมคนแกเขามาเดนออกก าลงกายในสวน มนเหมอนสวนสาธารณะแหงหนง เปนการสงเสรมการเรยนร‛

‚ไดจดตกแตงภมทศน๑ บรรยากาศ และสภาพแวดลอมจนเปนทพอใจของอ าเภอ โดยเฉพาะโครงการหองสมดพาเทยว...ไดจดท าเสนทางเดนศกษาธรรมชาตแลวมาศกษาคนควาในหองสมดฯ เมอมขอสงสยและมใบงาน ใบความรแกผมาศกษาเสนทางเดนโดยเดนผานฐานความรตาง ๆ เชน สวนกลวย สวนไผ สมนไพร

‚ปรบเปลยนภมทศน๑ใหมบรรยากาศ รมรน สวยงาม เปนสดสวน มการสดสวนการเรยนร ทหลากหลายใหสอดคลองกบวถชวตของชมชน เชน โครงการปรบปรงภมทศน๑ จดท า

สวนหยอม จดมมบรการอนเทอร๑เนตแยกเปนสดสวน เพอสะดวกตอผใชบรการเออตอการ เรยนร เนนความพงพอใจของผรบบรการ‛

‚มการปรบปรงกายภาพอยางมาก ปลกตนไม จดโครงสรางพนฐานของหองสมดเพอให เปนศนย๑กลางการจดกจกรรมของชมชน ค านงถงการปรบปรงบรรยากาศทงภายในและ

ภายนอกใหสะอาด รมรน สะดวก สบาย นาด นาท างาน การบรการด และมการสงเสรม

การเรยนรทหลากหลายใหสอดคลองกบวถชวตของชมชนและทองถนเนนใหดงดดใจ

ประชาชนมาใชบรการ ‚

‚หองสมดจดสภาพแวดลอมไดรมรน สวยงาม มซมส าหรบจดกจกรรมตาง ๆ และจดสรางเวทส าหรบการแสดงออกของเยาวชนในโอกาสตาง ๆ เชน วนเดก วนขนปใหม และกจกรรมหองสมดมชวตอน ๆ จดท าสถานทออกก าลงกายบรเวณหองสมด ปลกไมดอก ไมประดบไวอยางสวยงาม จดครภณฑ๑เพยงพอตอผมาใชบรการ ไดด าเนนการปรบภมทศน๑บรเวณหองสมดทงบรเวณ ทาสใหมในสวนททรดโทรม ปลกไมดอกไมประดบ ซมอานหนงสอ มมกาแฟ ‛

‚ปรบปรงจดหองสมดในสวน ขยายพนทเพราะมปญหาพนท มอาคารพนทส าหรบคนพการ แตยงขาดหองส าหรบคนพการ‛

107

‚บรรยากาศทดของหองสมดเปนปจจยทส าคญอยางหนงทจะกระตน ใหผใชบรการมความพอใจทจะเขาใชบรการหองสมด และสงเสรมนสยรกการอานได ในเรองบรรยากาศนหองสมดใหความส าคญและจดไวดมาก มหลายสวนหลายมม ตามทผใชหองสมดจะเลอกใชตามความพอใจ ดมชวตชวาสมเปนหองสมดมชวต‛

‚การพฒนาบรรยากาศภายในหองสมดใหสงเสรมการเรยนรมากยงขน ไดจดใหมมมตางๆ ทหลากหลาย รวมทงปรบปรงสงทมอยแลวใหนาดขน‛

‚ดานบรรยากาศก าลงท าใหด ภายในจะปรบปรง รสกวาตอนนผมก าลงหางบฯ ในสวน

หนงทจะตบแตงภายใน และกจะปรบใหเปนบรรยากาศ พอเขาไปใหมนตนตา ตนใจ และจะปรบเสรมเครองปรบอากาศเขาไป‛

‚มการปรบปรงทงภายในและภายนอกโดยรอบ แตเนองดวยงบประมาณมจ ากดจงไมสามารถท าใหมได ท าไดเฉพาะปรบปรงใหดขน และอยากจะเปลยนกระเบองหลงคาใหสวยงามมากขนและไดมการปรบปรงมมของเดกโดยการปพรหมใหเดกเลน และไดเปลยนพดลมเนองจากตวเดมมเสยงดง‛

‚การพฒนาหองสมดประชาชนมชวตโดยการใชยทธศาสตร๑พฒนาระบบบรหารจดการ มมาตรการทวาพบเหน เยนตา เขามา เยนใจ ภมทศน๑สดใส ถกใจประชาชน‛

‚เปนสถานททผใชไดใชเปนสถานทศกษาคนควา พกผอนหยอนใจไดดวย มคอมพวเตอร๑ ทเขาใชอนเทอร๑เนตได มมมพกผอน ผใชดหนงฟงเพลงได มมมเดก ทมของเลน ผใชท เขาหองสมด ไมจ าเปนตองอานหนงสออยางเดยว นาจะมททานขนม มทขายขนมนาจะม การใชสถานทของหองสมด บรเวณหองสมดใหเกดประโยชน๑สงสด‛

‚หองสมดของเราตงอยชน 1 ของอาคารท าใหสะดวกตอการเขาใชบรการ และขยายพนท ดานขางออกไปใหกวางขวางขน หองสมดจดแบงพนทเปนสวน ๆ ตามความตองการ ของผใช มความรมรนจากสวนทเปนหองสมดธรรมชาต ซงในสวนนผใชบรการและผทมา

108

เยยมชมศกษาดงานพอใจมาก เพราะนอกจากรมรนดวยพรรณไมตาง ๆ แลวยงใหความร พรรณไมนนดวย‛

‛ดานกายภาพของหองสมด ท าเลทตงเหมาะสมมากคออยตดกบโรงเรยนมธยมของ

อ าเภอ โรงเรยนอน ๆ ทอยใกล เชน โรงเรยนบานคลองตางาว โรงเรยนอนบาลโพทะเล

‚รฐบ ารง‛ ตลอดจนชมชนในเขตเทศบาลกอยใกลเชนเดยวกน หองสมดประชาชนอ าเภอ

โพทะเลตงอยระหวางชมชนเขตเทศบาลและทวาการอ าเภอโพทะเล คอชมชนเทศบาลประกอบไปดวย โรงเรยน ชมชนในเขตเทศบาล ส านกงานทดน อ าเภอ ศนย๑ฯ กศน. อ าเภอ ส านกงานสาธารณสขอ าเภอ สวนทวาการอ าเภอประกอบไปดวย สถานต ารวจภธร สวนราชการอน ๆ ของอ าเภอ และวทยาลยชมชน‛

1.4.4 ทรพยากรสารสนเทศ หองสมดจดหาทรพยากรสารสนเทศรปแบบหลากหลาย นอกจากสอสงพมพ๑ ไดแก หนงสอ วารสาร และหนงสอพมพ๑แลว ยงจดหาสอโสตทศน๑และสออเลกทรอนกส๑มากขน ในดานเนอหา มการพจารณาความหลากหลายของเนอหา ความทนสมย และสอดคลองกบความตองการของผใช การใหความส าคญกบผใช โดยสอบถามความตองการของผใชในรปแบบตางๆ เชน การสงแบบสอบถาม การจดท าสมดเสนอแนะ มคณะกรรมการคดเลอกทรพยากรสารสนเทศและมแผนการด าเนนงาน หองสมดทมปญหาขาดแคลนงบประมาณไดใชแนวทางสรางความรโดยการผลตเอง และทส าคญหองสมดใหความสนใจและความส าคญกบสารสนเทศทองถนและภมปญญาทองถน

‚หองสมดจดหาทรพยากรสารสนเทศททนสมย หลากหลาย สอดคลองกบความตองการของผใช การอนรกษ๑ภมปญญาและสารสนเทศทองถน จดตงคณะกรรมการคดเลอกหนงสอ/สอ มตวแทนนกศกษา กศน. ครศนย๑การเรยนชมชน จดท าแบบส ารวจความตองการสอของผใชบรการเพอใหไดสอทตรงกบความตองการของผใชบรการอยเสมอ จดท าแผนการจดซอหนงสอและสอโดยจดชวงเวลาทเหมาะสมตามความตองการของผรบบรการ และจดหาหนงสอ/สอททนสมย ตรงใจผอาน เหมาะสมกบวย สนกสนาน จงใจผอานเกดความเพลดเพลน สงเสรมจนตนาการ และสามารถน าไปประยกต๑ใชในวถชวตได‛

109

‚ถาเปนผสงอายจะสนใจหนงสอเกยวกบธรรมะ ขอใหเปนตวหนงสอตวโต ๆ หนอย สวนใหญตวหนงสอธรรมดาเขาสนใจในเรองจตวญญาณ การเวยนวายตายเกดการประเมนผลเขาไปในชมชนโดยการเสวนา (การโสกน) ถาเปนคนรนใหมหนอย คนรนใหมทมครอบครวแลว เขาจะสนใจหนงสอคสรางคสม เกยวกบดาราคนนน คนน เปนก๏อดซบลกษณะนน ถาเปนเดกจะชอบการ๑ตน เหมอนทเปนขาวพบวาเดกชอบหนงสอการ๑ตนญปน เราจะหาการ๑ตนญปนด ๆ ทมคณคามาใหเขาอานไดหรอเปลาแคนน‛

‚หองสมดจดซอหนงสอ หนงสอพมพ๑ วารสาร หลากหลายตามทผใชตองการ ใหผใชเสนอชอหนงสอ และรวมในการจดซอ นอกจากนยงจดหาและบรการมมภมปญญาราชบร ของดของจงหวด จดท าเวบไซต๑ขอมลความรเกยวกบราชบร เผยแพรไวบนเวบไซต๑ของโรงเรยน เปนผลงานการคนควาและการจดท าของนกเรยนและมสงประกวดไดรบรางวลดวย‛

‚มการสอบถามความสนใจ การท าแบบสอบถาม มการจดเกบขอมลทองถน และจดท าหนงสอประวตศาสตร๑พษณโลก‛

‚เนนการจดใหมหนงสอ วารสาร หนงสอพมพ๑ และสออเลกทรอนกส๑เพอใหบรการกบผมาใชบรการอยางเพยงพอหนงสอพมพ๑ จ านวน 4 ฉบบตอวน วารสาร จ านวน 11 ชอเรอง‛

‚จะตองเปนสอทหลากหลาย เหมาะกบวย เหมาะกบเพศ อาย เหมาะกบบรบท เหมาะกบอาชพ จะตองมสอทหลากหลาย อยางเชน ชาวไร ชาวนา เขาตองการอะไร ตองการรอะไร สอตวนนจะตองมาเปนแนวทาง หรอเปนตวแทนของรฐบาล ตองเปนความร เดมทเชอมโยงกบเขา ไมใหเขาเรมตนใหมท าอยางไรถงจะด ทผมยกตวอยางเพราะอะไร เอานกวชาการมาพดการปลกมน การปลกออย ทงทเขาไมไดแตะ ไมไดจบเขากจะพดไปตามทฤษฎ ทผมพดถงสอทตอยอดไดเลย ท าอยางไรถงจะหาคนทประสบผลส าเรจเกยวกบเรองนน ในทองถนเรานแหละมาตอยอดให ...ทเปนภมปญญาทองถนทประสบผลส าเรจแลวทจะมาตอยอด‛

110

‚ใหแนวทางไปวาจะท าอะไรใหหนงสอเพม นอกจากทเราจดหามาในราคาแพง ๆ เราสามารถทจะท าเสรมไดไหม เชน สาระทองถน หรอสอตาง ๆ เชน ครท เกยวกบคอมพวเตอร๑สามารถทจะท าสอไอทไดไหม เขากท า มซด สรภญญะ นอกนนกเปนนวตกรรมใหม ๆ ใครมแนวคดใหม ๆ ลองสรางมา ถอวาเปนเบสแพรคทส (best

practice) ของแตละคน ทกคนจะตองเรยนรและท าเปน กรวบรวมผญา ค าคม (ทางโรงเรยนมการใหท าใบงานใสในบงความรน าไปใหผปกครอง) ตวนนผมใหแนวทางสรางความร ฝากความรใหผปกครอง‛

1.4.5 เทคโนโลย เครองมอ อปกรณ เทคโนโลยมบทบาทส าคญในการพฒนาหองสมดสมยใหมในทกๆ ดาน หองสมดมการจดหาและใหบรการเทคโนโลย เครองมอ อปกรณ๑อ านวยความสะดวกแกผใชมจ านวน เพมขน โดยเฉพาะอนเทอร๑เนต ไดเขามามบทบาททงในดานการบรการและการสอสารและการประชาสมพนธ๑ขอมลขาวสารของหองสมด และไดรบความส าคญจากผบรหารในการขยายบรการเพมขน อยางไรกตามหองสมดบางแหงยงประสบปญหาเรองเครอขายของเทคโนโลยสารสนเทศ

‚จดใหมคอมพวเตอร๑ส าหรบการสบคน และอนเทอร๑เนตไวบรการเพอการสบคนอยางเพยงพอโดยบรการฟร จดใหมโทรทศน๑และเครองเลนซด เพอชมรายการตาง ๆ ตามความสนใจ มมมดหนงฟงเพลง‛

‚มเทคโนโลยสงอ านวยความตองการของผใชบรการททนสมย สามารถสบคนขอมลได

อยางรวดเรว

‚เทศบาลจะมศนย๑ไอซทของเทศบาลก าลงด าเนนการและเมอแลวเสรจ มแผนจะเชอมโยงกบหองสมด และสนบสนนการศกษาตลอดชวต‛

‚มปญหาระบบอนเทอร๑เนตของเรา การคนอนเทอร๑เนตยงชาบางวนกเรว บางวนกชาและตอนกลางคนจะเรวกวากลางวน ผมจงคดวามนคม ถามคนใช มนกเรยนตองการใช บคลากรตองการใช มแลวราคาถกและใชคมในงบประมาณทเรามอย มแนวคดทจะเพม

111

คอมพวเตอร๑ใหกบหองสมดแนนอน ขณะนม 3 หอง 1 หองไวสบคน และอก 2 หองเอา ไวเรยน‛

1.4.6 เครองมอเขาถง/สบคน/คนหา/ใชทรพยากรสารสนเทศของหองสมด หองสมดใหความส าคญกบจดระบบสบคนทงาย สะดวก รวดเรว และทนสมย บางแหงจดระบบงายๆ เชน การใชส สญลกษณ๑ หลายแหงจดระบบองมาตรฐานวชาชพ และมการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกต๑ใช หองสมดหลายแหงสามารถสบคนและคนหาทรพยากรสารสนเทศของหองสมดผานอนเทอร๑เนต ผใชสามารถสบคนดวยตนเอง มบรรณารกษ๑และนกเรยนชวยงานหองสมดใหค าแนะน าและใหความชวยเหลอในการสบคนทรพยากรสารสนเทศของหองสมด

‚หองสมดของเรามระบบสบคนทสะดวก รวดเรวและทนสมย โดยสามารถสบคนผานอนเทอร๑เนต นกเรยนอยทไหนกสามารถสบคนหนงสอของหองสมดได วธการกคอผใชพมพ๑หวขอเรองทตองการ กจะไดวาอยในหนงสอชออะไร หมวดใด มผยมไปหรอการจดท าเครองมอเขาถง/สบคน/คนหา/ใชทรพยากรสารสนเทศของหองสมดทสะดวกแกผใช‛

‚มการจดท าระบบสบคนดวยตวเองไวบรการสมาชก 2 ชด‛

‚จดท าปายแนะน าการสบคนขอมลหองสมดดวยโปรแกรม P/S เพอใหผใชบรการเขาถง สบคนและใชทรพยากรสารสนเทศของหองสมดอยางสะดวกและมประสทธภาพ‛

1.4.7 การบรการหองสมด แนวคดของผบรหารหองสมดทไดรบรางวลในการบรการเนนการบรการทมกลมเปาหมายเปนศนย๑กลาง หองสมดประชาชนมกลมเปาหมายทหลากหลาย ทกเพศ ทกวย หลากหลายภมหลงดานการศกษา และอาชพ ตลอดจนความสนใจและความตองการ และอนๆ สวนหองสมดโรงเรยนกลมเปาหมายหลกคอครและนกเรยน ขณะเดยวกนกไดขยายบทบาทถงชมชนดวย บรการของหองสมดเปนการบรการเชงรก เชน หองสมดเคลอนท การบรการโดยไมคดคาใชจาย การเปดบรการนอกเวลาท าการและในวนหยดราชการ การบรการทมคณภาพ สรางความเชอถอ ความเชอมน เขาถงจตใจและตอบสนองความตองการของผใช มการใชจตวทยาการบรการ บรการทตอบสนองความตองการของผใชแตละกลม เชน การบรการสอนการบานแกเดกนกเรยน การบรหารจดการการบรการทมประสทธภาพ การบรการเบดเสรจ ณ จดเดยว (one stop service) การลดขนตอนการด าเนนงาน เชน การน าเทคโนโลยมาใชในการ

112

บรการยมคนโดยใชระบบบาร๑โคด การรวมมอกบหนวยงานอน และการจดท าคมอการใชหองสมด การบรการทไดรบความสนใจอยางกวางขวางจากผใชและหองสมดทกแหงมบรการคอบรการอนเทอร๑เนตของหองสมดเปนบรการโดยไมคดคาใชจาย มงเนนการใหการศกษา คนควาดวยตนเอง และการบนเทงพกผอนหยอนใจของบคคลและหองสมดบางแหงมบรการส าหรบหนวยงานในชมชนดวย รวมถงบรการสารสนเทศทองถนหรอภมปญญาทองถนซงเปนบทบาทส าคญของหองสมด

‚บรการยม-คน หนงสอ/สออเลกทรอนกส๑ใชระบบเครองอานบาร๑โคดเขามาชวยลดขนตอนการใหบรการ พฒนาสอสงพมพ๑ทหลากหลายจดท าสออเลกทรอนกส๑ (e-book)

จดท าแฟมแนะน าเวบไซต๑ทนาสนใจเพอใหผใชบรการไดศกษาคนควา จดท าคมอการใชหองสมดเพอใหผใชบรการไดทราบระเบยบการใชหองสมด‛

‚เพราะครแจงวาการเตรยมการสอนสวนใหญจะมาคนหาความรเพมเตมจากอนเทอร๑เนต เปดฟรตลอด ชมชนอยากใชกเขามาใชบรการ โดยเฉพาะนกเรยน ขณะนใหบรการหองอนเตอร๑เนตถง 20.00 น หองสมดจะเปดบรการถง 18.00 น. เพราะ ผอ จะอยโรงเรยน ตลอด และในวนเสาร๑-อาทตย๑ทเปดบรการ‛

‚ขยายเวลาบรการจาก 16.30 ถง 18.30 น. มหองสมดเคลอนท รวมกบอ าเภออน มทมงานจดตกแตงหองสมดแกผสนใจในระบบโรงเรยน สพฐ.‛

‚การจดบรการครอบคลมกลมเปาหมาย จดท าโครงการ one stop service พชตใจลกคา บรการยม-คน หนงสอ/สอใชระบบเครองอานบาร๑โคดเขามาชวยลดขนตอนการใหบรการ เปดบรการหลงเวลาราชการ เพอใหนกเรยน นกศกษา ขาราชการ ไดศกษาคนควา ‚จดบรการยม-คน โดยบาร๑โค๏ด สามารถบรการไดอยางรวดเรว เปดบรการนอกเวลาในวนปกตจนถงเวลา 18.00 น. บรการสอนการบานเดกนกเรยนนอกเวลาโดยไมคดคาบรการโดยบรรณารกษ๑หองสมด‛

‚หองสมดใหบรการยม-คนทสะดวก และรวดเรว โดยใชระบบบาร๑โคดในการยมคนหนงสอ ผใชยมหนงสอโดยไมตองมบตร ใชเลขประจ าตว ซงชวยลดปญหาความยงยากในการยม

113

หนงสอ หองสมดของเราใหบรการในวนหยด ผทเขาใชบรการเปนนกเรยน บคลากรในโรงเรยน และชมชนดวย‛

‚การบรการของแตละแหลง จะตองมผทมความเชยวชาญ เชน สมมตวาผมไปหองสมดประชาชน ผมจะตองสามารถรเลยวาประวตความเปนมาของไทย อกษรไทยมนมทมาอยางไร มนมกรปแบบ และพยญชนะ วรรณยกต๑ ตวสะกดการนต๑ มนมความเปนมาอยางไร ผมเขาไปนนผมจะตองรทงหลายทงปวงเกยวกบภาษาไทย บรบทภาษาไทย จะตองตอบไดทกอยาง หรอตอบไมไดผมกจะตองคนไดทกอยางในตรงนน สาระสงคมกเชนเดยวกนเปนแนวคดทเจาะลกไดทกแขนงของกลมสาระสงคม วชาภมศาสตร๑ หนาทพลเมอง หองสมดโรงเรยน กลมเปาหมายอนดบหนงเปน นกเรยนเปนตวยน ผปกครองรองลงมา และประชาชน นสต นกศกษา คดวาคนจะมาใชบรการทนเยอะเลย นกเรยนทจบไปจากทนทงจากทนและทอนมาใชบรการทหองสมดเรา สวนมากเปนศษย๑เกาพาเพอนมา จะคนอะไรกมา‛

‚ผมมองในสามสวน สวนแรกคอหนงสอ สวนทสอง คอ ไอท เนนความสนกสนานเมอเขาส IT เนนความสนกสนานเปนหลก จะเนนใหเดกเขามาใชบรการใหมากขน มาใชบรการกอนแลวคอยเสรมเขาไป สวนทสามเปนกจกรรมในดานหนา จะเปนสงเลก ๆ นอยๆ เชน

การแสดงดนตร ใครสนใจดนตร มาเรยนดนตรทลานได สนใจวาดรป มาเรยนวาดรป ใครสนใจเพนเลบ ใครสนใจดอกไมประดษฐ๑ หรออาหาร เราสามารถเคลอนเขาไปสชมชนไดและดงเขามาตรงนกได ใหเกดความหลากหลาย ไอทจะน าเขาสชมชนตอไปนะ ดนตรกบไอท และหนงสอ จะเคลอนเขาสชมชน เราวางรปแบบไวพอสมควร เราจะไมพดถงงบ เราจะท าไปกอนท าตามศกยภาพของเราจะท าได เพราะสวนหนงเปนนกศกษาของเราซงอยในชมชนอยแลว เราตองเขาไปบรการเขา และสวนทไดมาคอ พวกพองเพอนฝง พนองนกศกษาเขาสนใจ เขากมารบบรการตรงนได มารวมกนได‛

‚มระบบสารสนเทศททนสมยตอบสนองตอผมารบบรการ จนตองขยายเวลาจาก 16.30-

18.30 น. เพอสนองตอบตอกลมเปาหมาย มหองภมปญญาทองถนและกลมภมปญญาทองถนทสามารถตดตอไดแบบตวตอตวเมอผใชบรการตองการ‛

‚ใชเทคโนโลยและท าใหประชาชนเขาใจและสามารถใชเทคโนโลยงายๆ‛

114

ขณะเดยวกน ผบรหารกยงคาดหวงจะพฒนาการบรการหองสมดมชวตใหเปนสวนหนง ของชวตของคนโดยเพมศกยภาพและบทบาทเชงรก บรการถงตวผใช และแสดงถงบทบาทของผบรหารในการเปนผน าทางความคดดวย

‚จะตองพฒนาไปสจดนน หองสมดมชวต ไมใชวาเราท าอยอยางเดยว ทนสมย แตคนใชไมมาใชบรการเลย หาเกดประโยชน๑ไม เพราะฉะนนกลมประชากรทจะมาใช จะตองใหเขาเหนความส าคญวามนเปนสวนหนงของชวตฉน ท าอยางไรจะพฒนาวาฉนตองไปหองสมด เมอวานฉนไมไดหองสมด ฉนไมไปวนนฉนตองไปแลวละ ถาไมมาฉนขาดอะไรไปแน ๆ ท าอยางไรจะพฒนาไปสตรงนนได แลวคนทบรการจะตองมศลปะพอสมควร มเทคนควธการ ผบรหารกเชนกน ไมใชวาบรรณารกษ๑จะเอายงไง กวากน ยงไงกเอา ผบรหารตองเปนหว เธอไปเหนอะไรมาด ๆ เธอจะตองน ามาปรบปรงเปลยนแปลง แตทงหลายทงปวงตองสอดคลองกน เรมตงแตผบรหาร บรรณารกษ๑ นกเรยน ผใชบรการทกคน ท าอยางไรจะเหมอนเซเวนอเลเวน ท าอยางไรจะพฒนาไปสตรงนนได ไมใชวาลงทนซะเยอะแยะ และประชากรทมาใชไมคมคา ตอนนผมก าลงหาเทคนควธการจะท าอยางไร ใหผานใหได ฉนขาดไมไดหรอก ฉนจะตองอานหนงสอ ไมจ าเปนตองมาหองสมดกได เออฉนอยากอานหนงสอโทรศพท๑มาบรรณารกษ๑สามารถน าไปสงได เหมอนรานอาหาร ท าอยางไรเราถงจะบรการไดขนาดนน สมมตวาวนนผมอยทบานอยากอานหนงสอเรองนหรอวาผมอาจตดใจหนงสอเรองหนงทขณะนก าลงออกขาว ทหองสมดเรามหรอเปลา โทรศพท๑มาโอมซ ถาเขาเขาอนเทอร๑เนตไมเปนท าอยางไรเขาจะใชอนเทอร๑เนตได‛

1.4.8 กจกรรมของหองสมด หองสมดมการจดกจกรรมสงเสรมการอาน กจกรรมสงเสรมการเรยนร กจกรรมสงเสรมการใชหองสมด ทงเปนงานปกตของหองสมดและเปนโครงการพเศษ กจกรรมของหองสมดเปนกจกรรมเชงรก เชน หองสมดเคลอนท สปดาห๑เยยมบาน มกจกรรมทหลากหลาย เปลยนแปลง ทนตอเหตการณ๑ ง ตอบสนองความตองการ ความพงพอใจผใชและเตมชวตใหหองสมด เชน การแลกเปลยนเรยนร การสรางเสรมนสยใฝรและรกการอาน การพฒนาความรและทกษะการแสวงหาความรและการใชหองสมดแกผใช การจดตงชมรมหองสมด /มอาสาสมครหองสมด การสรางคมอถายทอดความรและกจกรรมทเกยวของกบการใชเทคโนโลย เชน การใชอนเทอร๑เนตไดรบความสนใจมากขน มการบรหารจดการโดยเนนการมสวนรวมของชมชน มการลงนามความรวมมอในการท างาน การสรางเครอขาย มการวางแผนการจดกจกรรม

115

อยางตอเนอง มการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกต๑ใช และกจกรรมของหองสมดยงมความส าคญในฐานะเปนเครองมอการสอสารและประชาสมพนธ๑หองสมด

‚สงเสรมการจดกจกรรมและการเรยนรใหกบกลมเปาหมาย สงเสรมการจดกจกรรมเพอพฒนาคณภาพชวต จดกจกรรมสงเสรมการอานอยางสม าเสมอ จดกจกรรมเชงรกรวมกบเครอขาย เชน อ าเภอ โรงเรยน อาสาสมคร บรรณารกษ๑นอย ครศนย๑การเรยนชมชนทง 7 ต าบล เชน โครงการอาสาพาไป โดยอาสาสมครชวยงานหองสมด น าหนงสอ วารสาร หนงสอพมพ๑ทไดรบบรจาคน าไปยงทอานหนงสอประจ าหมบาน รานคา ทรอรถโดยสารประจ าทาง เปนตน ประสานงานรวมกบครศนย๑การเรยนชมชนทง 7 ต าบล จดเตรยมหนงสอ วารสาร ใหศนย๑การเรยนละ 50 รายการ แตละเดอนใหหมนเวยนไป‛

‚สงเสรมและสนบสนนใหเยาวชนและประชาชนเกดการแสวงหา สงสมความรและรกการเรยนรตลอดชวตจากแหลงเรยนรตาง ๆ ในชมชน โดยน าความรทไ ดรบไปประยกต๑ใชเปนการสงเสรมและจงใจใหผใชบรการไดเรยนรอยางสรางสรรค๑ ผสมผสานภมปญญาของทองถนเขากบนวตกรรม องค๑ความร โดยด ารงรกษาเอกลกษณ๑ตามบรบททางสงคมของชมชน‛

‚เราตองจดกจกรรมในเชงรกเพอเขาหาประชาชน เชน ผมท ากจกรรมหมนเวยนกระเปาหนงสอโดยใหสถานศกษาในจงหวดเขารวมโครงการและเชญบรรณารกษ๑มาชแจงแนวทาง แตละเดอนหนงสอจะถกหมนเวยนไปตามสถานศกษาๆ สนเดอนหนงสอจะกลบเขามาทหองสมดและเปลยนหนงสอใหมเพอน าไปใหบรการตอไป และประเดนท 2 คอหนวยงานราชการทเกยวของทมคนมาตดตองาน เชน ส านกงานทดนจงหวด ขนสง ศาล กน าหนงสอหรอวารสารไปใหบรการสนเดอนกน ามาเปลยนกไดรบการตอบรบเปนอยางด และในสวนของหองสมดเองกพฒนาในเรองบรรยากาศภายในหองสมดโดยการจดใหโลง เพอใหคนเขามาใชบรการไดอยางสบาย และเนองจากหองสมดมขนาดเลก ไมมงบประมาณในการตอเตมท าไดเพยงปรบปรงบรรยากาศภายในใหโลงและแสงสวางเพยงพอและใหผมาใชบรการมสวนรวมในการเลอกหนงสอ โดยการใชแบบสอบถามในการส ารวจความตองการของผมาใชบรการ‛

116

‚จดกจกรรมหองสมดเชงรกทหลากหลาย เชน โครงการหองสมดบานทต าบลทะนง โครงการหองสมดเคลอนท โครงการ Book Start โครงการขนาดยอม จดใหมอาสาสมครหองสมด‛

‚ผมบอกวาคณจะเอาอะไรกได ไมตองเอามาก สมมตวา ณ ขณะนก าลงฮอต (นยม) เรองอะไร อยางเมอก เรองไขหวดสายพนธ๑ใหม 2009 เอาวธการปองกนท าอยางไรฝากไปใหผปกครอง ผปกครองอานไมไดใหลกอานใหฟง แลวจะรไดอยางไรวาเขาอานหรอไมอาน ผมกจะตงครประจ าคมไปตดตามดซ ไปสอบถามผปกครองดซ เพราะจะมสปดาห๑เยยมบาน ถามวาลกไดอานหนงสอใหฟงหรอเปลา ทฝากความรมาถงหรอเปลา ทเปนตวการนต (เปนการประเมน) ไปสอบถาม เพราะวาสวนมากครกอยใกล ๆ ถาบอกเยยมบานวนเดยวกเสรจ

จดแขงของหองสมด นาจะเปนกจกรรมทเราเสรมสรางขนมาทเปลยนอยตลอดเวลา มหนงสอใหมเขามาตลอดเวลา มขาวใหม ๆ เขามาใหนกเรยนใชตลอดเวลา และเวลาเขาไปใชบรการจะอบอน ถอเปนจดแขง มหนงสอหลากหลายพอสมควร‛

‚เดมหองสมดไมไดจดกจกรรมเชงรก ปจจบนมการจดกจกรรมเชงรกเพมมากขน เชน กจกรรม ‚หนงสอขนดอย‛ ‚รถพวงปญญา‛ไดสนบสนนสงเสรมใหหองสมดจดกจกรรมเพอใหเขาถงผใชใหมากขน‛

‚พฒนารปแบบกจกรรมทหลากหลายและตอเนอง โดยจดท าปฏทนความรเพอใหผใช บรการไดทราบเกยวกบกจกรรมสงเสรมการอานของหองสมดแตละสปดาห๑ทจดขน เชน โครงการภาพสวยดวยมอนอง โครงการสงเสรมอาชพ การท าการบรฟกทอง น ายาลางจาน ดอกไมจากผาใยบว เปนตน‛

‚หองสมดไปสอดคลองกบแหลงการเรยนรของการศกษานอกระบบของเราเปนการศกษาตามอธยาศย กศน.เองมแนวคดตลอดวาจะพฒนาสวนนใหเปนแหลงเรยนรทชาวบาน ชมชนไดเขามาศกษาหาความรใหเกดการตอเนอง ไมวาจะเปนกจกรรมบนเทง สนกสนาน จะไดความรกลบไปเกดขนไดตลอดเวลา ซงขณะน การสงเสรมการอานท าโครงการในลกษณะ Books Smiley IT เรงรา Drama ลานเมอง มทงกจกรรม Books Smiley จะจดหาหนงสอทคนอาน ไดรบความบนเทง สนกสนาน ไมเครยด ให อยาง ขายหวเราะ พวก

117

ชาวบานเขาชอบ เชนคสรางคสม เราจะพยายามหลกวชาการ หนงสอวชาการเขาจะไปสบคนไดในแหลงมหาวทยาลยทเปนเฉพาะของเขา แตของหองสมดประชาชนเองเราจะคดถงชาวบาน ‛

‚การจดกจกรรมของหองสมดมการจดอยางสม าเสมอตอเนองหลากหลาย บางกจกรรมครทงโรงเรยนรวมมอกนจดกจกรรมและดแลการอานของนกเรยน นกเรยนทกคนตองรวมกจกรรมมชวโมงรกการอาน กจกรรมการอานผานชวงชน มกจกรรมทจดใหกบทงนกเรยนในโรงเรยนและตาง ๆ โรงเรยนดวย คอ คายรกการอานจดขนดวยการสนบสนนจากองค๑กรภายนอก‛

‚เนนการสงเสรมคณธรรม จรยธรรมและวถไทย จดหองสมดเคลอนทเพอการเรยนร ในสโซน 54 ชมชน ใชรถตมาดดแปลง และเชอมโยง ตอยอดการจดกจกรรมกบกลมตางๆ เชน เชญอาสาสมครมาประดษฐ๑ ชมรมจกรยาน‛

‚มการจดกจกรรมตาง ๆ ทหลากหลาย มอาสาสมครหองสมด มการจดท าคมอการใชหองสมด มการท าโครงการความรววมอ MOU กบหองสมดโรงเรยน 10 กวาแหงภายในอ าเภอปากชอง‛

‚ เนนอาชพ การพฒนาทกษะชวต หองสมดเคลอนท ‚อ าเภอยม‛ มครกศน. ต าบลและ ภมปญญาในทองถนเปนเครอขายถายทอดความร‛

‚จดโครงการหองสมดเชงรก เชน โครงการอาสาพาไป มการประชาสมพนธ๑สมาชกหองสมด น าหนงสอ วารสารทไดรบบรจาคไปใหบรการทอานหนงสอประจ าหมบาน เพอบรการคนในชมชนทหางไกล จดโครงการสอหมนเวยนสศนย๑การเรยนชมชน ประสานงานความรวมมอครศนย๑การเรยนชมชน 7 ต าบล โดยจดเตรยมหนงสอ และวารสาร หมนเวยนตามไปศนย๑การเรยน‛

‚เราท าในรปแบบทจะเอามอเตอร๑ไซด๑ คลาย ๆ ดลเวอร เหมอนพซซา เปนรปแบบของเรา เลยนแบบมา แลวเราจดถงหนงสอ หรอจดกลองหนงสอเขาไปส ศนย๑การเรยนรในชมชน ซง

118

เปนหนงสอลกษณะสนกสนาน เนนชาวบานเปนหลก เอาไปวางไว เมอถงหนงสปดาห๑ เรากจะไปสบเปลยนหมนเวยนไป กระจายไปเราจะเนนเขตเทศบาลกอนอน‛

‚โครงการหองสมดเคลอนท รวมกบทางอ าเภอจดโครงการอ าเภอเคลอนทพบประชาชน โดย

หองสมดจดแนะน าหนงสอ/สอ ทนาสนใจใหบรการ นกเรยน นกศกษา ประชาชนในพนทและ

จดกจกรรมสงเสรมการอานส าหรบเดก ๆ เชน ภาพระบายส เกมตอบปญหา เปนตน‛

‚มการจดกจกรรมสงเสรมการอานใหกบโรงเรยนในชมชน ภายในอ าเภอ มการจดมมหนงสอ

ตามหมบาน น าหนงสอเกยวกบการประกอบอาชพไวบรการ มนกเรยนทอยในชมชนนน

ชวยกนดแล และจดหาหนงสอ/ครและนกเรยนรวมกน ซงเลอกหาหนงสอทเหมาะสมกบวยไป

บรจาคใหกบโรงเรยนประถมในอ าเภอ‛

‚บรรณารกษ๑จดกจกรรมทสงเสรมใหนกเรยนมความรกและภมใจในทองถนของตนเอง ไดน า

นกเรยนไปศกษาแหลงเรยนรตาง ๆ ในจงหวด แลวใหนกเรยนน ามาเผยแพรจดนทรรศการ จดท าโปสเตอร๑ ท าหนงสอเลมเลก จดท าเวบไซต๑แนะน าจงหวด‛

‚หองสมดมการจดกจกรรมสงเสรมการอานทงในและนอกโรงเรยน จดตงชมนมหองสมด อาสาสมครผน าเยาวชนรกการอานเพอรวมจดกจกรรม มการเรยนการสอนวชา มการจดท า

คมอปฏบตงาน มการเผยแพรผลงานบนเวบไซต๑ จดท าคมอการจดกจกรรมสงเสรมการอาน รปแบบคายรกการอาน‛

‚มการจดกจกรรมสงเสรมการอานอยางสม าเสมอ เพอใหผใชบรการมสวนรวม สามารถปรบ

และประยกต๑ใชไดตามสภาพความพรอมและความตองการของประชาชนในทองถน‛

‚จดโครงการแนะน าการใชอนเตอร๑เนตส าหรบประชาชน เพอใหคนในชมชนสามารถศกษา คนควาหาความรอยางตอเนอง รกการคนควา เรยนรดวยตนเองทางอนเทอร๑เนตเพอใหคนใน

ชมชนไดรบการพฒนาคณภาพชวต‛

119

1.4.9 การสอสารและการประชาสมพนธ ถงผใชบรการ/กลมเปาหมาย ทงภายในและภายนอกดวยรปแบบหรอชองทางและวธการตาง ๆ อยางเหมาะสม ตงแตสอดงเดม เชน ปายประกาศ แผนพบ จดหมายขาว นทรรศการ สถานวทย หอกระจายขาว เส ยงตามสาย วทยชมชน เคเบลทวและ สอบคคล คอ คร ศลช ผใชบรการบอกตอ รวมถงมการเปลยนแปลงโดยใชสอทนสมย คอ เวบไซต๑ มากขน นอกจากนยงมเครอขายอนทราเนต ส าหรบการสอสารภายใน และเวบไซต๑ของหองสมดเปนแหลงเผยแพรขอมล ขาวสารททนสมย ทนเหตการณ๑ อยางไรกตามมมมองทนาสนใจคอการด าเนนการในดานการสอสารและประชาสมพนธ๑ของหองสมดยงมลกษณะตงรบและมขอจ ากดหลายประการ

‚มการประชาสมพนธ๑กจกรรมผานสอตาง ๆ จดท าหนงสอขอความอนเคราะห๑ประชา- สมพนธ๑การจดกจกรรมของหองสมดจากวทยชมชน เสยงตามสายของเทศบาล อบต. จดท าแผนพบประชาสมพนธ๑การจดกจกรรม เชน แผนพบโครงการหนงสอเลมแรก เพอประชาสมพนธ๑ใหผปกครองปลกฝงนสยรกการอานใหกบเดกกอนวยเรยนและจดท าเวบไซต๑แนะน าหองสมดมการประชาสมพนธ๑หลากหลายผานสอตาง ๆ ท าใหประชาชนรจกหองสมดมากขน เชน เวบไซต๑ เสยงตามสาย วทยชมชน แผนพบ เปนตน‛

‚ในสวนของการแนะน าการใหบรการหองสมด ผอ านวยการใหด าเนนการตดปายประชา-

สมพนธ๑ไวจดส าคญของอ าเภอ และไดน าปายประชาสมพนธ๑การใหบรการไวตามหองสมดตาง ๆ ในอ าเภอมหองสมดประชาชน หองสมดเทศบาล‛

‚เดมมการจดรายการวทยชมชน จดท าจดหมายขาว ซงทงสองอยาง ใชเวลามาก ปจจบนจงเปลยนมาเปนการจดท าเวบไซด๑หองสมดแทน‛

‚หองสมดมบรการคอมพวเตอร๑และอนเทอร๑เนต โดยใชระบบแลนไรสาย ผใชสะดวกในการใช มการเผยแพรขอมลขาวสารของหองสมด ซงอยบนเวบไซต๑ของโรงเรยน ซงพบวาขอมลทผใชตดตอกบหองสมดไดทางนอนเทอร๑เนตไวใหบรการ ผใชเขาใชไดโดยไมตองเสยคาบรการ‛

‚ขอแรงคร ศลช. เหมอนเดม เขาพนทรบสมครสมาชก อนดบแรกสมาชกทควรจะไดคอ นกศกษาของเขานนแหละ นกศกษาจะตองเขามาศกษาคนควา ท ารายงานอยทนอยแลว

120

เพราะฉะนนเมอคณมาใชบรการอยแลว คณตองสมครสมาชก การสมครกไมไดเสยอะไรเปนบรการฟร เพราะเปนโครงการเรยนฟร 15 ป เดกนกเรยนยงไมทราบขาวการสมครสมาชกฟร เพราะทผานมาตวหองสมดเองไมสามารถไปพดคยกบครเขาได‛

‚มกจกรรมเยยมบาน เรยกเปนคม ไมไดเรยกวาชมชน มวทยกระจายเสยงของ อบต. และของก านนผใหญบานแตละคม ใหครของเราออกไปประชาสมพนธ๑ มครสมพนธ๑กบชมชน และผอ. ออกไปประชาสมพนธ๑ เมอกอนมสถานวทยกระจายเสยง วทยชมชนและยกเลกไป และมาตอแลวทกวนองคารเราจะไปเผยแพรประชาสมพนธ๑เกยวกบงานในโรงเรยนของเรา โดยเฉพาะเกยวกบหองสมด มการคนใหบรการในเรองใดบาง เกยวกบแหลงเรยนรในโรงเรยนใหบรการอะไรบาง มกจกรรมฝากความรสผปกครอง เมอเวลามงานเชนการประกวดหมบานหรอมงานประเพณตามชมชนตาง ๆ คณะครเรากจะไปจดนทรรศการ เผยแพรผลงาน น านกเรยน ผลงานของโรงเรยนของเราไปเผยแพร ซงเปนสวนหนงทจะชวยสงเสรม โดยเฉพาะเกยวกบกจกรรมหองสมดนแหละ สงเสรมการอานนละ เราจะขนไปเลย ขนไปใหเปนตง ...เราไปใหแบบมชวตชวาซะหนอย เมอมกจกรรมอะไร ชาวบานจดกจกรรมประกวดอะไร เรากเอาไปตงตรงนนเปนการโฆษณาเลย เอาเดกไปแสดงเปนการดงความสนใจเดก เดกรองสรภญญะ เดกฟอนร าตาง ๆ เขากจะไปท านองนน เมอมกจกรรมเราจะรวมกบชมชน โดยสอดแทรกเกยวกบกจกรรมรกการอาน….ในโรงเรยนมเสยงตามสายในโรงเรยน การประชาสมพนธ๑ทดทสดคอการไปแสดงผลงานของโรงเรยนตามทตาง ๆ ‚

‚ประชาสมพนธ๑ของเรายงเปนการตงรบเปนสวนใหญ ใชเคเบลทวและวทยชมชน มขอจ ากดหลายดาน‛

1.4.10 ความรวมมอและเครอขาย หองสมดทไดรบรางวลไดพฒนาความรวมมอและ

เครอขายกบชมชนทงอยางเปนทางการและไมเปนทางการ โดยมรปแบบเครอขายบคคล ในรปคณะกรรมการหองสมด อาสาสมครหองสมด เครอขายผปกครอง เครอขายสถาบน เชน กบสถาบนการศกษา สถาบนศาสนา หองสมดเครอขายเพอเพมประสทธภาพการบรการ การใชทรพยากรรวมกน การด าเนนกจกรรมรวมกน และโดยเฉพาะเพอการสอสารและประชาสมพนธ๑ นอกจากนยงพบวา ผบรหารตระหนกวาตนจะตองมบทบาทในการด าเนนการและบรรณารกษ๑ท าเองตามล าพงไมได

121

‚สรรหาคณะกรรมการหองสมด มการประชมคณะกรรมการเพอระดมความคดแลกเปลยนเสนอแนะทางการบรหาร จดการพฒนาหองสมด (ปละ 4 ครง) จดตงอาสาสมคร ชวยงานหองสมด เชน โครงการอาสาพาไป โครงการบรรณารกษ๑นอย จดท า MOU (ขอตกลงความรวมมอ) กบเครอขายทงภาครฐและเอกชนรวมท ากจกรรม‛

‚การรวมมอกบชมชนในรปแบบของคณะกรรมการหองสมดและอาสาสมครหองสมด และกจกรรมตาง ๆ เชน Book Start กจกรรมวนเดก กจกรรมวนขนปใหม กจกรรมรวมมอเทศบาลโพทะเล‛

‚มการจดกจกรรมตาง ๆ กบชมชน เมอมวนส าคญตาง ๆ อยอยางสม าเสมอ มอาสาสมคร หองสมดทกวนเสาร๑ อาทตย๑ มารวมท างานกบเจาหนาท‛

‚ในดานความรวมมอ นอกจากผปกครอง มหองสมดเครอขายมนพนท มการท าเอมโอย (ลงนามความรวมมอ) ...ผมบอกวาเอาอยางนแลวกนหองสมดผมกเหมอนหองสมดทานใน สวนใดททานไมมใหมายมทหองสมดผมไป ในสวนใดทหองสมดผมไมมททานมเกนผม ผมจะยมจากหองสมดของทาน‚

‚ภายในหนวยงาน การด าเนนงานยงเปนไปตามระบบเดม แตมการประสานงานโดยใชระบบเครอขายภายนอกมากขน มการประสานงานกบหนวยงานภายนอกมากขน เชน กบมหาวทยาลยราชภฏ เทศบาล มความรวมมอกบหนวยงานตางๆ มากขน พงพอใจ มเครอขายเพมขน ไดรบการสนบสนนเพมขนจากหลายดาน‛

‚ในการพฒนาหองสมดตามทไดวางแผนไวนน ไดรบการสนบสนนจากองค๑กรภายนอกหลายองค๑กร มผลท าใหหองสมดพฒนามาไดระดบน หองสมดมอาสาสมครทจดตงขน ซงเปนนกเรยนทชวยดวยความสมครใจมทงทชวยงานดานบรการ และชวยจดกจกรรมสงเสรมการอาน‛

‚หนวยงานใกลเคยงกนท างานแยงกน ทนกมลกษณะเดยวกน แตสวนหนงทจะท าไดในเรองของเครอขาย เครอขายในลกษณะไอท ซงเปนจดออนอยแลว หลายสวนอาจมา

122

รวมมอกน ...เอาหองสมดเขาไปเชอมโยงในการสงเสรมการอาน คอ Book Smiley IT เรงรา ใหแทรกเขาไปทก ๆ สวน เราจะจดถาเดกสนใจดนตร เราจะจดครดนตรไปสอนให ถาเดกสนใจกจกรรมการละเลน การแสดงมายากล การแสดงแจปปง เรากจะหาครสวนนไปสนบสนน‛

‚จดของเราทจะท า คอ ขยายเครอขายจากจด ๆ นจดเดยวเขาไปในชมชน‛

‚ความรวมมอ กบโรงเรยน และแหลงเรยนรเปนหนาททงานบรหารเองตองไปท าขอตกลงกบสถานทโรงเรยนตาง ๆ มแผนตอนทผมอยอ าเภอไดด าเนนการ แตในจงหวดมขอจ ากดตองคอย ๆ แกไขกนไป‛

‚ยทธศาสตร๑การใหบรการครอบคลมกลมเปาหมาย มมาตรการทวาบรการเปนเลศเกดความประทบใจ ยทธศาสตร๑ภาคเครอขายรวมใจในหองสมดมมาตรการทวากจกรรมหลากหลายเครอขายเขมแขง สองยทธศาสตร๑เชอมโยงกน‛

1.5 แนวทางการพฒนา

การพฒนาบทบาทของหองสมดใหเปนมากกวาหองสมด โดยเนนการเปนแหลงเรยนรทางวฒนธรรม ประวตศาสตร๑

‚แหลงเรยนรวฒนธรรม แหลงเรยนรดานประวตศาสตร๑ทองถนทมชวต เมอเขาไปจะรเลยวาฉนอยทไหน มาจากไหน กาฬสนธ๑ ทาคนโท ยางอม คออะไร และทกอ าเภอของกาฬสนธ๑คออะไร จะร เอากาฬสนธ๑เปนหลกกอน อ าเภอตาง ๆ ตอนนเขากรวมขอมลในเขตพนท... อกดานหนงจะเปนแหลงเรยนรทางดานสงคมศาสตร๑ จดตามกลมการศกษา คอเขามาจะเปนแหลงเรยนรทงหมด ภายใตหองสมดมชวต เขามาทนค าวาหองสมดหรอนาจะเปนอทยานการศกษามากวามนจะใหญกวาหองสมด เปนปจจยหนงของตวนนหองสมดมชวตมนมอะไรบางมนจะไมมเฉพาะหนงสอ จะมหลาย ๆ สงหลาย ๆ อยาง กลมสาระวทยาศาสตร๑ เมอเขาไปคณจะสมผสความเปนวทยาศาสตร๑ การจดกจกรรมการเรยนการสอนนกเรยนหรอชมชนหรอประชาชนใหมากขน‛

123

1.6 ขอคดเหนเกยวกบแนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของส านกงานอทยานการเรยนรใหตอเนองและยงยนและประเดนทเกยวของอนๆ

ผบรหารตองการไดองค๑ความร การเปนเครอขายของสอร.และตองการใหสอร.ท างาน

เชงรกถงหองสมดในตางจงหวด ประชาสมพนธ๑หนวยงานและโครงการใหมากขน เนองจากในตางจงหวด ยงมระดบผบรหารทไมรจกจ านวนหนง และมบทบาทในการสรางองค๑ความรหองสมดมชวต

‚ท าอยางไรเราถงจะเปนเครอขายของ TKpark ได ท าอยางไร TK Park ถงจะบรการพวกเรา TK Park ไมจ าเปนตองอยทกรงเทพฯ นาจะม TKpark ทอมก๐อย TKpark ท าอยางไรถงจะท าตรงนนได และกรปแบบในการจด ท าอยางไรเราถงจะไดรปแบบของ TKpark ถาเราไมเดนไปด TKpark TKparkควรจะเดนมาหาเรา ณ ขณะนตองยอมรบกลยทธ๑ในการขบเคลอน และประชาสมพนธ๑ TK Park จะตองออกมากอน มาหากลมประชากร เหมอนทโรงเรยนเราออก ณ ขณะน …ท าอยางไร TK Park ถงจะท าอยางนนไดในเรองของโครงการอบรมและประกวดนาจะตอเนอง ถาไมตอเนองนาเสยดายทสด ในดานบคลากรควรไดรบการพฒนาใหมความเขาใจเกยวกบเรองน ไมจ าเปนตองสงบรรณารกษ๑ไปพฒนาควรทจะเปนใครกได‛

‚ ณ ขณะนถามวา คนรจก TKpark มากนอยเพยงใด เพราะฉะนนท าอยางไร ทอนยงไมทราบเลย บางโรงเรยนไมรเลย ตอนทไดรบรางวลของ TKpark เขาประกาศในทประชมผบรหาร ผบรหารบางคน หรอครบางคนของโรงเรยนอนยงไมรจก TKpark นคอค าถามวาตวนจะท าอยางไร โดยเฉพาะหองสมดโรงเรยนตาง ๆ ท าอยางไร เขาถงจะร TKpark หรอผบรหารสถานการศกษาทรบผดชอบเกยวกบเรองน นาจะรจกเกยวกบ TKpark กลมผบรหารยงถามกนอยเลยวา TKpark คออะไร เพราะฉะนนจงเปนปญหา เปนค าถามกลบไปยง TKpark …TKparkจะตองมกลยทธ๑วธการทจะออกสประชาชน ประชาสมพนธ๑ใหประชาชนไดรบทราบ ผมชนชมเสมอ เมอกอนสมยของ ดร.สรกร มณรนทร๑ จะมรายการ TKpark ทกวนพฤหสบด ของทางชอง 11 ‛

‚เสนอแนะใหมการประชาสมพนธ๑โครงการในภาพกวางเพอสงเสรมภาคยอยของแตละ กศน.เพอใหเกดความเขาใจตรงกน เสนอใหมการผลตสอในเชงประชาสมพนธ๑โครงการและผลตสอทใหความรทสอดคลองกบโครงการเพอใหเราเผยแพร‛

124

‚การใหเงนของสอร. เปนการจดประกายการท างานตอเนอง สอร. ควรพฒนาองค๑ความร ของตนเอง เปนรปแบบของตนเอง การถายทอดความร‛

สวนท 2 ผลการวเคราะหขอมลการสนทนากลมผใชบรการหองสมด

ผลการสนทนากลมผใชบรการหองสมดครอบคลมประเดนผใชและการใชหองสมด การรบทราบขอมลขาวสารโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 และการไดรบรางวล ความคดเหนเกยวกบการด าเนนงานหองสมด ดานสภาพ ภมทศน๑และบรรยากาศของหองสมด ทรพยากรสารสนเทศของหองสมด เทคโนโลยสารสนเทศ การจดท าเครองมอ สบคน เขาถงสารสนเทศการจดบรการหองสมดทมคณภาพการจดกจกรรมหองสมด การสอสารและการประชาสมพนธ๑หองสมดการสรางความรวมมอความพงพอใจดานตางๆ ตอบรรณารกษ๑ สมาชกผใชบรการ ความรวมมอและเครอขาย แนวทางในการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตเพอใหตอเนองและขอเสนอแนะเพมเตม สรปไดดงน

2.1 ผใชและการใชหองสมด

กลมผใชบรการหองสมดมหลากหลาย ทงเพศหญงและเพศชาย ทกวย ท งเดก วยรน ผใหญ ผสงอาย ทงกลมนกเรยนอนบาล นกเรยนระดบประถมศกษา มธยมศกษา นกศกษาระดบอดมศกษา ผประกอบอาชพหลากหลาย เชน คร อาจารย๑ ขาราชการ ขาราชการบ านาญ พอคา แมคา เกษตรกร แมบาน ผประกอบอาชพอสระ เปนตน ผใชมวตถประสงค๑ในการใชหองสมดแตกตางกนไป ไดแก เพอการศกษา คนควา หาความร ความบนเทง พกผอนหยอนใจ เพอใชสถานทอานหนงสอ สถานทนดพบ พบปะเพอน สวนใหญมาใชบรการสปดาห๑ละ 3-5 วน ผมาใชบรการเปนประจ าทกวน ใหเหตผลวาหองสมดอยใกลบาน บรการของหองสมดทผใชใชเปนประจ า ไดแก บรการอานหนงสอ บรการยมคนหนงสอ บรการอนเทอร๑เนต ทรพยากรสารสนเทศของหองสมดทนยมใช ไดแก หนงสอพมพ๑ วารสารและนตยสาร หนงสอ ซดรอม เนอหาของทรพยากรสารสนเทศทสนใจอาน แตกตางกนไปตามวตถประสงค๑ เชน นกเรยน นกศกษาใชทรพยากรสารสนเทศทางวชาการเนองจากมวตถประสงค๑ในการใชหองสมดเพอการคนควาเขยนรายงาน ท าการบานสงคร สวนผใหญ เชน แมบาน อานหนงสอสารคด นวนยาย ผสงอายสนใจเรองเกยวกบสขภาพและธรรมะ นอกจากนยงพบวาหองสมดประชาชนหลายแหงเปนแหลงการเรยนรในทองถนโดยครพานกเรยนมาศกษาดงาน มา

125

คนควาจากหองสมด และครอนบาลพาเดกมาหองสมดและรวมกบบรรณารกษ๑จดกจกรรมเลานทาน เนองจากหองสมดมมมเดกและมหนงสอเดกททนสมย

2.2 การรบทราบขอมลขาวสารโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 และการไดรบรางวล

ผใชบรการหองสมดสวนใหญโดยเฉพาะผใชทเพงมาใชบรการในชวงไมนานมานจะไมรบทราบขอมลขาวสารโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2 และการไดรบรางวล บางคนเคยเหนโลรางวล หลายคนไมเคยเหน

‚เคยเหนวาตดปายใหญเมอปทแลว แตปจจบนรอออกไปแลวเพราะปลวกขน ไมทราบ

วาการ เปลยนแปลงทเกดขนนนเปนการไดจากการรบรางวล อาจจะเปนเพราะวา

หองสมดตองการเปลยนแปลงเอง‛

‚บรรณารกษ๑ไมจดท าปายประกาศวาไดรบรางวล คดวา บรรณารกษ๑สมถะเกนไป

ภมใจอยคนเดยว‛

‚เหนโลรางวล แตไมทราบวาไดรบรางวลอะไร เพราะตงไวในชนวางสงกวาสายตา‛

‚ โลรางวลตงวางไวหลงเคาน๑เตอร๑บรการ ไมสะดดตา ผใชมองไมเหน ไมมการ ประชาสมพนธ๑ตอเนอง‛

อยางไรกตามผใชแสดงการมสวนรวมและทศนคตทดตอการไดรบรางวลของหองสมด ดงตวอยาง ‚ตอนสมคร กลนรางวลการประกวดดวย‛

‚ผใชบรการเชยร๑ใหเขาประกวด ไมคาดคดวาจะชนะเลศ แตเหนวาบรรณารกษ๑มสวน

รวมกบชมชนด หากไมไดรางวลกไมเปนไร‛

‚เคยเหนโลรางวล เพราะบรรณารกษ๑ถอมาอวด‛

‚ทกคนททราบวาหองสมดไดรางวลชนะเลศ ดใจมาก‛

126

‚คดวาหองสมดไดรางวลชนะเลศ เพราะมกจกรรมกบชมชนดมาก‛

‚รสกปลมใจมากทหอสมดไดรบรางวล‛

‚รสกภมใจทหองสมดไดรบรางวล สมควรบอกตอ เพราะมคนมาใชหมนเวยน เสาร๑- อาทตย๑คนแนนมาก มคนใชวนละ 400-500 คน หนงสอไมพอ ตองมารอคว‛

‚รางวลท าใหเกดการกระตอรอรน เปนทเชดชของจงหวด‛

ผใชบรการหองสมดทรบทราบขอมลขาวสารโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 และการไดรบรางวลรบทราบขอมลขาวสารจากสอทหลากหลาย ไดแก สอบคคล คอ บรรณารกษ๑ ครอาจารย๑ เพอนสมาชก การบอกขาวกนตอๆ และผานสอ หลากหลาย ไดแก ปายประกาศของหองสมดและของหนวยงานทสงกด ประกาศเสยงตามสายในโรงเรยนโลรางวล สอมวลชนในทองถน หนงสอพมพ๑ทองถน เคเบลทว วทยชมชน แผนพบประชาสมพนธ๑ เปนทนาสงเกตวาสอทองถนเปนชองทางส าคญทมบทบาทในการกระจายขอมลขาวสารเกยวกบโครงการฯ มผใชบางคนทราบขาวจากหนงสอพมพ๑สวนกลาง และอนเทอร๑เนต

ผใชบรการจ านวนมากรจก TKpark ส านกงานอทยานการเรยนร มบางคนแตเปนจ านวนนอยเคยไปทส านกงานอทยานการเรยนร การรบรเกยวกบส านกงานอทยานการเรยนร สวนใหญรบทราบวาเปนสถานทใหญโต เปนหองสมดมชวต ททนสมย มสอและบรการใหเลอกหลากหลาย เชน มมอานหนงสอ มมดทว ผใชบรการไดรบการบรการไดอยางทตองการ

2.3 ความคดเหนเกยวกบการด าเนนงานหองสมดโดยรวม

โดยรวม ผใชบรการเหนวาหองสมดไดรบการพฒนาอยางตอเนองและเพมมากขน หองสมดสวยงามมทรพยากรสารสนเทศใหมๆ และเทคโนโลยใหมๆ มการท างานเปนระบบมากขนและการบรการท ดและความส าเรจของการพฒนาหองสมดยอมตองอาศยผ เกยวของ โดยเฉพาะผบรหาร ชมชนและในโรงเรยน คอครอาจารย๑ทเลงเหนความส าคญของหองสมด สงเสรมและสนบสนนการพฒนาหองสมด

127

‚เคยมาใชหองสมดตงแตเปนตกชนเดยว จนกระทงปจจบนนทเปนตกหลายชน ท าให เหนวา หองสมดมพฒนาการทเปลยนไป‛

‚…หองสมดพฒนาไปจากเดมมาก‛

‚…โดยเฉพาะอยางยงเมอเขารวมโครงการฯ หองสมดมการพฒนามากขน‛

‚กอนเขารวมโครงการ บรรณารกษ๑มบคลกนงเงยบ หลงจากไดรบรางวลแลวมการปรบบคลก มความเปนกนเอง มความมนใจมากขน‛

นอกจากนหองสมดทไดรบรางวลยงมการพฒนาในแตละดานหลงจากการไดรบรางวล

2.4 ความคดเหนเกยวกบการด าเนนงานหองสมดดานสภาพ ภมทศนและ

บรรยากาศของหองสมด

สถานทตงของหองสมดมความส าคญตอการมาใชบรการพบวาผใชเหนวาสถานทตง ของหองสมดทไดรบรางวลมความเหมาะสม คอ อยใกลชมชน หรอในศนย๑กลางของชมชน เชน ใกลตลาด ใกลโรงเรยน ใกลสถานทราชการ เดนทางสะดวก มรถเมล๑ผาน หรอหองสมดโรงเรยนอยชนลางของโรงเรยน นอกจากนมการจดภมทศน๑ บรรยากาศและสภาพแวดลอม ลกษณะภายนอก ท าใหเหนเดนชดมากกวาเปนหองสมด มการจดมมสวนหยอม ดงดดสายตา เชญชวนผเขามาใชหองสมด สถานทสะอาด รมรน มตนไมใหญ และมทนงทท าเปนทนงคอนกรตเพอใหผใชสามารถนงอานหนงสอใตตนไม หรอภายนอกหองสมดได การจดออกแบบภายในใหมสสน แสงสวางเพยงพอ จดแบบเปด เขาถงงาย แบงพนททสามารถใชเสยง และพนทเงยบสงบส าหรบผทตองการความสงบเพอใชในการศกษาคนควา สรางบรรยากาศในการเรยนร บรรยากาศสบาย ผอนคลาย ใหรสกเหมอนอยบาน มมมตางๆ ตามกลมความสนใจ มโซฟาใหนงแบบสบายๆ เยนสบาย และตองการใหหองสมดใหความสนใจในเรองการจดสวนรบฝากของผใชกอนเขาใชบรการหองสมดและบรการสถานทจอดรถยนต๑และรถมอเตอร๑ไซค๑ ‚หองสมดจดภมทศน๑ทงภายในและภายนอกหองสมดเพอใหเกดบรรยากาศเชญชวนผใช มาใชหองสมด ถงแมวาหองสมดจะมขนาดเลก แตกท าใหผใชอยากเขามาใช เนองจาก

การจดบรรยากาศด มสวนหยอมหนาหองสมด และภายในหองสมดเองกมบรรยากาศท า

128

ใหผเขาใชหองสมดรสกนาเขามาใช ไมวาจะเปนหอง Mini Theater ทมมมสบายสามารถ

นอนหลบได ทงนเพราะวาบรรณารกษ๑ไมเครงครดในกฎกตกา ท าใหผใชรสกผอนคลาย

มากกวา‛

‚มบรรยากาศทด นาเขามาใช และใหความรสกเหมอนบาน เพราะมมมตางๆ ใหกบผใชได

พกผอน ไดอยางเตมท เชน สวนนยาย ซงเปน Collection นวนยายใหบรการอยภายนอก

อาคารหองสมด มทนงอานและสามารถหยบนยายอานไดตามความสนใจเพราะเปนชน

เปด เขาถงไดงาย‛

‚มาใชสถานทนงอานหนงสอ เพราะหองสมดเงยบ และเยนสบาย‛

‚ความสะอาดของหองสมดท าใหเกดความสบายใจ นาเขามาใช การตกแตงภายใน

หองสมดดวยสสน ไมวาจะเปนผนงของหองสมด ชนหนงสอ ทนงอานเฟอร๑นเจอร๑ ท าให

รสกวามชวตชวามากขน‛

‚อยากใหแบงเปนพนททตองการความเงยบ และพนททพดคยกนไดภายในหองสมดและ

หองเดกทแยกเปนสดสวน…เวลาเขามาในหองสมดแลวไมอยากสงเสยงดงรบกวนคนอน‛

‚หามพดคยเสยงดงในหองสมด บางครงจงรสกอดอด นาจะจดโซนใหพดคยกนได‛

‚อยากใหหองสมดจดสภาพแวดลอมใหทนสมย ใหมเพลงเบาๆ เปนเสยงดนตร หรอ

ท านองเพลงไมใหหองสมดเงยบเหงา‛

‚หองสมดใหบรรยากาศเหมอนบาน สามารถนอนพกผอนได‛ ผใชวยเดก ตอบเปนเสยง เดยวกน

‚กอนการประกวดหองสมดดทบ แสงสวางไมมาก ยงเยอะ บรเวณรอบๆ เปนปาหญา

รงรง แตหลงประกวดแลวหองสมดมการปรบปรงเพมแสงสวาง นาอยเหมอนบาน

จดมมหลากหลาย มสถานทออกก าลงกาย‛

129

‚หอสมดสวยงามมาก สะอาด นาเขา เหมอนหางสรรพสนคา‛

‚ชนหนงสอวางเปนระบบหางาย‛

‚หองสมดทาสสวยงาม…อยากใหขยายหองสมดใหกวางขวางกวาน‛

‚ความสะอาดของหองสมดท าใหเกดความสบายใจ นาเขามาใช‛

‚ประทบใจในเรองสถานท สะอาด ใกลบานอยใจกลางเมอง ไปมาสะดวก‛

‚มมมดทว มโซฟา จดดอกไม สวยงาม รสกเคลอนไหวตลอดเวลา‛

‚อยากใหปรบปรงทจอดรถมอเตอร๑ไซด๑ใหมากขน เพราะรอนมาก‛

‚อยากใหเพมเกาอดานนอกมากขน‛

สงทนาสนใจพบวาผใชทเปนผปกครองมความรสกไววางใจหองสมด เหนวาเปนสถานทปลอดภยและชวยปลกฝงนสยรกการอาน

‚น าลก 5 ขวบ มาใชบรการหองสมด จะไดรกการอานหนงสอและรสกปลอดภย ตอนเยนแวะมารบ‛

‚มลก 2 ขวบ มาไวทหองสมด เลกงานจงมารบ บางทมเดกอาย 8 ขวบ กมาเลนกบลก จงคนเคยกน‛

‚เปนความเชอใจของผปกครองทน าลกมาไวทหองสมด เพราะเปนสถานทปลอดภย‛

2.5 ความคดเหนเกยวกบทรพยากรสารสนเทศของหองสมด

หองสมดจดหาทรพยากรสารสนเทศทสอดคลองตอบสนองความตองการของกลมเปาหมายท มความหลากหลาย ทงเนอหาและรปแบบทงสอสงพมพ๑และสออเลกทรอนกส๑

130

และผใชเหนวาทรพยากรสารสนเทศของหองสมดมนอย ยงไมพอเพยง อยากใหมทรพยากรสารสนเทศใหมๆ เพมขน ผใชบรการบางคนตองการไดหนงสอใหม ๆ ทเขยนโดยนกวชาการ นกเรยนอยากไดหนงสอเตรยมสอบเขามหาวทยาลย คนวยท างานและแมบานอยากใหเพมหนงสอพมพ๑ธรกจ ซด ภาษาองกฤษ และภาษาจนททนสมย ทส าคญ การเปดโอกาสใหผใชมสวนรวมในการเสนอแนะหรอเลอกซอทรพยากรสารสนเทศมความส าคญยง หองสมดบางแหงแกไขปญหาไมมงบประมาณจดหาหนงสอใหม โดยการผลตหนงสอซงเปนเรองราวเกยวกบทองถนเอง และการไดรบรจาค

‚บรรณารกษ๑จดท าหนงสอพมพ๑ก าแพง และท าหนงสอเลมเลกเพอใชในหองสมด และม ครในโรงเรยนเขยนหนงสอเกยวกบประวตของหมบาน และอ าเภอเพอไวใหบรการ สารสนเทศ ทองถน‛

‚หากบรรณารกษ๑ไมสามารถจดหาทรพยากรใหเหมาะสมกบผใชได กหาวธการท าขนเอง โดยรวมมอกบครทสอนวชาตางๆในโรงเรยน กท าใหไดสอสารสนเทศทเหมาะสมกบเพศ

วยของผใชบรการไดอกทางหนง‛

‚ของเลนมมเดกนอยเกนไป การ๑ตนมนอย หนงสอสารคด ประวตศาสตร๑ มนอยเกนไป.

หนงสอพมพ๑ประเภทขาวธรกจไมมเลย มมเดกเลน ของเลนนอย ซดไมทนสมย ควรหาเพมเตม มมหนงสอพมพ๑ มนอย มเฉพาะไทยรฐ และเดลนวส๑ ควรเปลยนเปนขาวเศรษฐกจ 1 ฉบบ และคงไวเฉพาะเดลนวส๑หรอไทยรฐ 1 ฉบบ ควรหาหนงสอทองเทยวเพมขน‛

‚อยากไดหนงสอใหม ๆ ประเภท IT เกษตร อาชพมากกวาน‛

‚อยากใหมหนงสอเตรยมสอบโอเนตดวย‛

‚ทรพยากรหองสมดแมจะนอยเกนไป แตกใชกคมคามาก ทงชมชนมาใชในวนเสาร๑ อาทตย๑ เพอใชวสดตพมพ๑ดานการอาชพ สวนใหญแลวทรพยากรสงตพมพ๑ไดจากการ บรจาค‛

131

‚…เขาใจดวางบประมาณมจ ากด แตพอใจทบรรณารกษ๑มาสอบถามวาตองการหนงสอ

ประเภทใดบาง‛

‚เมอมหนงสอวางแผงหนงสอตามรานหนงสอ กควรมในหองสมด‛

‚บรรณารกษ๑เคยมแบบสอบถามเพอขอทราบความตองการของผใช‛

‚หนวยงานทองถนและสงกด กศน. ควรใหการสนบสนนในเรองทรพยากรสารสนเทศ

มากขน‛

‚ควรหาเงนบรจาคเพอซอหนงสอเขาหองสมด….ทกฝายตองชวยกน‛

2.6 ความคดเหนเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ

ผใชบรการมความเหนวา หองสมดมการจดหาและบรการเทคโนโลย สงอ านวยความสะดวกททนสมย หองสมดมคอมพวเตอร๑ไวบรการผใชสบคนทรพยากรสารสนเทศของหองสมด แตหองสมดบางแหงไมประชาสมพนธ๑ใหผใชทราบ ท าใหผใชเขาใจผดวาคอมพวเตอร๑ทใหบรการสบคนหาสารสนเทศนนเปนเครองทจดเตรยมไวใหใชเฉพาะอนเทอร๑เนต จงไมมผใชเขาไปใช ทงๆทหองสมดไดมการจดเครองคอมพวเตอร๑เพอใชสบคนอนเทอร๑เนตไวใหกบผใชแลวเปนการเฉพาะในอกชนหนง ผใชทกกลมตองการใหหองสมดเพมจ านวนคอมพวเตอร๑ททนสมย เพราะตระหนกถงความส าคญของเทคโนโลย โดยเฉพาะกลมนกเรยน นอกจากนหองสมดทกแหงมบรการอนเทอร๑เนตแตจ านวนเครองคอมพวเตอร๑ในการใชอนเทอร๑เนตยงไมพอเพยง

‚อยากใหจดเปนหองใชอนเทอร๑เนตโดยเฉพาะ‛

‚หองสมดจดหาอปกรณ๑สงอ านวยความสะดวกททนสมยสะดวกตอผใช แตมจ านวน นอยเกนไป‛

‚คอมพวเตอร๑ทใหบรการคนหาหนงสอมเครองเดยวและอยทเคาน๑เตอร๑ของเจาหนาท‛

132

‚มมมอนเทอร๑เนต หรออนเทอร๑เนตคาเฟแตมเครองใชงานจ านวนนอย ตองเอาเครอง

มาใชเองหรอตองขน ไปชนบนเพอไปของใชบรการแทนขางลาง‛

‚เวบไซต๑ของหองสมดยงไมม มแตเวบไซต๑ของกรมการศกษานอกโรงเรยนซงเปน

หนวยงานตนสงกด‛

2.7 ความคดเหนเกยวกบเครองมอ สบคน เขาถงสารสนเทศ

หองสมดสวนใหญจดหมวดหมหนงสอ เปนระบบ งายตอการหา เชน ใชสเปนสญลกษณ๑ แยกกลมหนงสอตามเนอหา เชน นวนยาย หนงสอส าหรบเดกเพอใหผใชสามารถคนหาหนงสอดวยตนเอง บางหองสมดจดหมวดหมระบบทศนยมของดวอ มการจดท าโอแพค เพอเปนเครองมอสบคนดวยคอมพวเตอร๑ บางหองสมดยงไมมการจดท าบตรรายการ แตจดท าปายบอกชอหมวดหม และมบรรณารกษ๑หรออาสาสมครหองสมดชวยใหค าแนะน า

2.8 ความคดเหนเกยวกบการจดบรการหองสมด

ผใชบรการทกกลมอาชพระบวาบรการของหองสมดเปนประโยชน๑ หองสมดตอบสนองผใชบรการดมาก จดบรการรปแบบหลากหลาย เพอสงเสรมการอานในชมชน การจดบรการของหองสมดท าใหผใชไดสารสนเทศตามทตองการ และเปนประโยชน๑กบผใชบรการ หองสมดมการจดบรการหองสมดเชงรก และการจดบรการทมคณภาพ และบรการอนเทอร๑เนตไดรบความสนใจมากจากผใชทกกลม หองสมดหลายแหงยงมปญหาการสอสารและการประชาสมพนธ๑การบรการ เชน มหองสมดแหงหนงผสนทนากลมไมมผใดสมครเปนสมาชกเพราะไมทราบวาปจจบนสามารถสมครเปนสมาชกโดยไมตองเสยคาใชจาย ทราบแตวาในอดตตองจายคาสมครเปนสมาชก

นอกจากนความรวมมอระหวางบรรณารกษ๑กบผใชบรการชวยสงเสรมใหมผมาใชบรการและไดรบประโยชน๑จากการบรการมากขน

‚บรการธนาคารของเดกเลน ผใชเหนความแปลกใหมของการจดบรการ และยงเปนหองบรการแยกตางหากจากอาคารของหองสมด โดยสวนใหญแลวผใชประจ าของหองสมดจะรจกบรการน และบอกตอกนเพอใหเดกๆไดเขามาใชบรการ‛

‚ไดแนะน าใหเดกทโรงเรยนมาใชบรการ เพราะมประโยชน๑ ซงเดกสามารถอานนทาน

มของเลนเดก‛

133

‚บรการของหองสมดทท าเปนความรวมมอระหวางบรรณารกษ๑ คร นกเรยน ชมชนเดนชด

มาก คอ บงความร ครจะเปนผผลตใบความร เกยวกบอาชพ ความร เรองสขภาพ การเกษตร เปนตน แลวให นกเรยนน าไปอานใหผปกครองฟงทบาน และยงมการท าสมดเลมเลก โดยครบรรณารกษ๑เปนผสอนใหนกเรยนอาสาทเขามาท างานหองสมด และนกเรยนอาสาจะผลกเปลยนเวรมาสอนใหกบรนนองตอไป‛

นกเรยนใหเหตผลในการมาใชหองสมดประชาชนนอกเหนอจากการใชบรการหองสมดโรงเรยน

‚โรงเรยนมหนงสอใหยม แตใหโควตายมแค 2 เลม จงไมเพยงพอ‛

ผใชแสดงทศนะตอวนเวลาเปดท าการของหองสมดบางแหงซงเปดเฉพาะเวลาราชการหรอไมเปดท าการในวนหยด

‚หองสมดเปด 8.00-18.00 น. ปดเสาร๑-อาทตย๑ นาจะเปดบรการวนเสาร๑บาง โดยทดลอง เปด 1-2 เดอน เพอใหนกเรยนและขาราชการมาคนควาในวนหยด‛

‚หองสมดควรเปดสายแตปดบรการประมาณ 3-4 ทม ใหนกเรยนและคนท างานมาใช บรการหลงเลก เรยนหรอเลกงาน ‛

‚ ไมทราบวาจ าเปนตองเปนสมาชกหองสมด บรรณารกษ๑ไมไดเชญชวนหรอบอกกลาว เปนหรอไม เปนสมาชกกไมไดรบบรการอะไรตางกนมากนก มาใชสถานทอานหนงสอ ไมไดยมหนงสอ ‛

‚ไมไดเปนสมาชก ตองใชเอกสาร และรปถาย ยงยาก โดยเฉพาะเรองของรปภาพ แลว

ตองกรอกใบสมครอกมากมาย‛

‚ ไมไดสมครเปนสมาชก ไมทราบวาสามารถสมครเปนสมาชกโดยไมตองเสยคาใชจาย ทราบแตวาในอดตตองจายคาสมครเปนสมาชก‛

134

‚เวลาบรรณารกษ๑ไมอย ออกพนท จะมนกเรยนเปนอาสาสมครคอยบรการ ผใชบรการม วนย จดบนทกการยม คนหองสมด‛

2.9 ความคดเหนเกยวกบการจดกจกรรมหองสมด

หองสมดใหความส าคญกบการจดกจกรรมหองสมดเพอสงเสรมการอานและการเรยนร ทตอบสนองความตองการของกลมเปาหมาย เชน การสงเสรมอาชพ การสงเสรมคณภาพชวต ความบนเทง รวมทงกจกรรมเพอสงเสรมใหผใชมนสยรกการอาน เปนบคคลแหงการเรยนร กจกรรมทจดมหลากหลาย ส าหรบผใชทกกลม มทงกจกรรมทจดตอเนองเปนประจ า เชน การจดนทรรศการ และกจกรรมเปนครงคราว เชน โอกาสพเศษงานสปดาห๑หองสมด เทศกาลตางๆ ในการจดกจกรรมหองสมดอาจจดกจกรรมเองหรอรวมกบหนวยราชการอนในสงกด ในทองถน หรอภาคเอกชน โดยเนนการมสวนรวมของผใช การน าหนงสอและหองสมดสชมชน ในรปหองสมดเคลอนท เนนการจดกจกรรมเชงรกถงตวผรบบรการและ บรณาการความร ความสามารถหลายๆ ดานกบหนงสอและการอาน เชน ดานศลปะ การประกวดวาดภาพ ดานการน าเสนอโดยการพดและการเขยน เชน การแนะน าหนงสอเลมโปรด แตอยางไรกตามพบจดออนคอดานการสอสารและการประชาสมพนธ๑เนองจากผใชไดรบทราบไมทวถง มกรบทราบโดยการบอกตอจากผใชคนอน นอกจากนผใชยงตองการการมสวนรวมในการเสนอความคดเหนเกยวกบการจดกจกรรมทตองการ และผใชยนดเปนอาสาสมครหองสมด

‚หองสมดจดกจกรรมพเศษ เชน มมหนงสอเลมโปรด ทงนกเรยนและครรวมกนจดกจกรรมหนงสอทตนเองชอบแลวไปน าเสนอเสยงตามสายทหนาเสาธง เพอใหนกเรยนและครในโรงเรยนไดทราบหนงสอแตละเลม เปนการกระตนใหมผมาอานหนงสอและมาใชหองสมดมากขน‛

‚มการท าหนงสอเลมเลกโดยนกเรยนภายในโรงเรยน ซงเปนกจกรรมเขยนภาพและเขยนเรองราวลงในกระดาษ แลวท าเปนเลมหนงสอขนาดเลก เปนกจกรรมทท าใหนกเรยนสนใจเขาหองสมดมากขน‛

‚กจกรรมทหองสมดจด เปนกจกรรมทสงเสรมการเรยนการสอนใหกบคร และนกเรยน เชน การจดนทรรศการตามวนส าคญประจ าป การจดบอร๑ดเรองตางๆทบรรณารกษ๑เหนวาส าคญ เชน หองสมดมชวต ซงกจกรรมเหลานเปนการเสรมสรางความรใหกบผใช

135

หองสมดไดเขาใจ และเรยนรจากบอร๑ดนนๆ หนงสอก าแพงกเปนกจกรรมทนาภาคภมใจของหองสมดททงคร บรรณารกษ๑ และนกเรยนไดเขารวมท ากจกรรมรวมกนในการจดท าหนงสอก าแพงแตละเรองราวเพอน าเสนอใหเหนความคดสรางสรรค๑ของการจดท ากจกรรม นอกจากนนแลวกจกรรมทสงเสรมการอานทเขาถงครและนกเรยนไดเปนอยางดนนคอ การน าเสนอหนงสอเลมโปรดของตนเอง ทงครและนกเรยนจะน าเสนอหนงสอเลมโปรดของตนเองทหนาเสาธงทกเชา จะเหนวากจกรรมนเปนการสงเสรมการอานใหกบผใชหองสมดไดมสวนรวมกบหองสมด โดยทบรรณารกษ๑เปนเพยงผจดการ แตใหผใชไดน าเสนอจากความคดของตวผใชเอง‛

‚หองสมดเหนวาคนในชมชนตองไดรบการพฒนาและการศกษาเปนสงส าคญตอการพฒนาคน หองสมดจงจดกจกรรมสารสนเทศสชมชน เชน บงความร ท าจากไมไผ คร เปนผผลตใบความรแลวน าใสในกระบอกไมไผใหนกเรยนน ากลบไปบานอานใหพอแม หรอคนในครอบครวฟง หรอบางครงครเปนผน าเอาบงไมไผไปแขวนไวทหนาบานของคนในชมชนเอง นอกจากนนยงมตะกราความร กระเปาความร วสดทจดใสความรเปนสงของทมในทองถน ซงทงบรรณารกษ๑ คร และชมชนชวยกนคดสรางสรรค๑ น าความรสชมชน‛

‚ตองท าหนาทใหบรการชมชน โดยไมจ ากด เพศ วย และอาชพ แมเปนหองสมดโรงเรยนแตไมไดจดกจกรรมสงเสรม และสนบสนนการเรยนรของนกเรยนและครภายในโรงเรยนเทานน แตกจกรรมทจดยงครอบคลมถงชมชน เนนการเรยนรภายในครอบครว‛

‚จดกจกรรมด สม าเสมอ เชน ใหความรเรองการนวด การท าอาหาร การฝมอ เอาความร มาจากหนงสอ วารสารในหองสมด ท าใหผใชตนตวทจะมายมหนงสอจากหองสมด มากขน‛

‚ประทบใจในกจกรรมตาง ๆ ทหองสมดจด เชน โครงการสนบสนนใหรกการอาน จดโครงการไดทนสมยทนเหตการณ๑ ผใชบรการไดแนะน าหองสมดใหจดโครงการส าหรบเดก ผใชบรการไดเรยนรจากโครงการ‛

136

‚หองสมดยงไมมอาสาสมครหองสมด มการจดประกวด จดนทรรศการวนเดก มปราชญ๑ ชาวบานมาสอน มการสอนวาดรป สอนท าดอกไม สอนหมากลอม โดยใชวทยากรใน

ชมชน‛

‚เวลาบรรณารกษ๑ไมอย ออกพนท จะมนกเรยนเปนอาสาสมครคอยบรการ ผใชบรการม วนย จดบนทกการยม คนหองสมด‛

‚หากหองสมดตองการใหชวยเปนอาสาสมครหองสมด กยนดเตมท‛

‚อยากใหมกจกรรมเคลอนไหว มการเลานทาน อยากใหเปนหองสมดทมอะไรมากกวาม แตหนงสอ‛

‚โรงเรยนประสานงานกบหองสมดเพอจดประกวดวนพอ กขอความรวมมอเรองยม หนงสอจากหองสมด‛

‚บรรณารกษ๑รวมมอกบเทศบาลเขาโครงการ Book start โดยท าหนงสอแจงสถาน อนามย ใหคดเลอกคนเขามาในโครงการ‛

‚บรรณารกษ๑ทนท างานเชงรกเคลอนท มสวนรวมกบกจกรรมหองสมดเคลอนท โดยออก

พนทในชมชน‛

‚มการจดกจกรรมหองสมดเคลอนท มการจดนทรรศการรมน า จดประกวดรปพอลก

คเหมอน จดงานปใหม ท าใหสมาชกคนเคยมสวนรวมมาก‛

‚หองสมดพยายามเชอมโยงกบผใชบรการโดยเฉพาะอยางยงกบชมชนโดยมหองสมดเคลอนทไปใหบรการหนงสอ ไปใหบรการตามชมชนทมศนย๑การเรยนรชมชน โดยจดหนงสอไปใหบรการกบนกเรยนการศกษานอกโรงเรยน บางครงครประจ าศนย๑การเรยนรชมชนกไดพานกเรยนการศกษานอกโรงเรยนเขามาศกษา คนควาทหองสมด หองสมด

137

ควรมการจดชมรม หรออาสาสมคร โดยเฉพาะอยางยงผทมใจรกในหองสมดเขารวมกจกรรมตางๆ ซงนาจะเปนอกทางเลอกหนงเพอไดสรางเครอขาย

‚หองสมดจดกจกรรมหลากหลาย และใหกบผใชบรการทกเพศ ทกวย เชน จดงาน สงกรานต๑ จดประกวดโฟค๑ซอง กจกรรมการสงเสรมอาชพ หองสมดเคลอนท จดกระเปาไปบรการในชมชน เปนตน แตไมคอยทราบเรองการจดกจกรรมของหองสมด มกจะเปนการบอกกลาวปากตอปาก … การตดประชาสมพนธ๑กจกรรมตางๆภายในหองสมดไมชดเจน และไมเปนทดงดดสายตาใหกบผใช‛

‚อยากใหหองสมดพฒนาโดยจดใหมชองทางการตวเตอร๑ เพราะนกเรยนทก าลงเตรยมสอบเขามหาวทยาลยมกมาหองสมดเพอตวกนเอง‛

‚อยากใหมการจดกจกรรมในบกซ โลตส คลายหองสมดเคลอนทโดยจดวนเสาร๑ อาทตย๑‛

‚หองสมดนาจะจดกจกรรมสะสมคะแนนหรอสะสมแตมเชนเดยวกบหางสรรพสนคา ใครยมหนงสอ เขารวมกจกรรม กจะไดรลแตม และมรางวลให จะจงใจผใชโดยเฉพาะกลมเดกๆ ไดด‛

‚ ไมมเวลาเขารวมกจกรรมของหองสมด หองสมดคงตองจดกจกรรมตามความตองการของชมชน เปดโอกาสใหผใชบรการเสนอความคดเหนวาตองการอะไร ชวงเวลาใด‛

2.10 ความคดเหนเกยวกบการการสอสารและการประชาสมพนธหองสมด

หองสมดใชชองทางการสอสารและการประชาสมพนธ๑ทหลากหลาย หลายชองทาง นอกจากสอบคคลทใชเปนสอหลกแลว ในหองสมดยงมการสอสารและประชาสมพนธ๑ภายในโดยตดบอร๑ดประกาศขาวสารของหองสมด ตดปายประชาสมพนธ๑ทเคาน๑เตอร๑และยงมสอกจกรรมและสออนๆ ในทองถน เชน สอธรรมชาต สอเคลอนทหรอสอกลางแจง สอพนบานหรอสอประเพณ เคเบลทวทองถน เสยงตามสาย หอกระจายขาว แตผใชกยงเหนวาการประชาสมพนธ๑ยงไมทวถงและเปนจดออนของหองสมด

138

‚การประชาสมพนธ๑ของหองสมดทมประสทธภาพมากทสดคอเสยงตามสาย ประกาศใหนกเรยนไดรบขอมลขาวสารทกอยาง หรอมฉะนนครประจ าชนกจะเปนผบอกกลาวใหกบนกเรยนไดทราบ แลวนกเรยนกจะไปบอกตอใหกบครอบครว‛

‚ครและบรรณารกษ๑ท าปายประชาสมพนธ๑ไปปกทกระถางปลกผก ซงจดเรยงไวตามถนน ท าใหชมชนทผานไปมาไดเหนและรบทราบขอมลขาวสารของหองสมด‛

‚ครและชมชนนยมสงขาวทางโทรศพท๑มอถอ เปนชองทางทเขาถงไดสะดวกและรวดเรว หากเปนการสงขาวประชาสมพนธ๑ทางอเมล๑คงตองเสยเวลาในการตรวจสอบ ไมสะดวกในการเขาใช การใชอนเทอร๑เนตสวนใหญจะใชเพอการสบคนประกอบการเรยนการสอนมากกวาการใชอเมล๑‛

‚อกชองทางหนงทท าใหการประชาสมพนธ๑เขาถงชมชนไดดมาก คอหนงสอก าแพงจดท าขนเพอประชาสมพนธ๑บรการของหองสมดและกจกรรมพเศษตางๆ ทหองสมดจดขน แลวน าไปตงไวในชมชน เปนการประชาสมพนธ๑ทแปลกใหมของหองสมด เปนประโยชน๑ตอการสอสารใหกบชมชนไดอกทางหนง‛

‚ไมเคยทราบวาสมครเปนสมาชกหองสมดฟร หรอเมอมาใชบรการหองสมดจะท าใหผใชไดรบอะไร ถาประชาสมพนธ๑ใหทราบกจะท าใหจ านวนสมาชกและผใชบรการมากขน ‚

‚มรถเคลอนท แตสมาชกไมคอยทราบ เรองเครอขายหองสมดมากนก เพราะขาดประชาสมพนธ๑สชมชน‛

‚หองสมดควรสรางความรวมมอกบชมชนเพอใชศกยภาพของชมชน เชน วทยชมชน วทยทองถน หรอประสานกบกศน. ใหชวยเรองเวบไซต๑ ซงจะท าใหหองสมดเปนทรจกมากขน หรอเปนชองทางในการสอสารประชาสมพนธ๑ของหองสมดได‛

‚นาจะประชาสมพนธ๑ผานวทยทองถน ทางอนเทอร๑เนต สงเขาอเมล๑ของผใชหองสมดโดยตรง‛

139

‚ควรดงผไมใชบรการใหมามสวนรวม โดยประชาสมพนธ๑ใหรจกหองสมดมากขน‛

‚หองสมดมบทบาทพฒนาใหเปนแหลงการเรยนร และพฒนาคณภาพชวต ผใชบรการมากขน แตการพฒนาขบเคลอนชมชนสชมชนแหงการเรยนร ยงท าไดไมมากนก เพราะขาดการประชาสมพนธ๑ ขาดการขอความรวมมอจากชมชน‛

2.11 ความคดเหนเกยวกบความรวมมอและเครอขาย

หองสมดมความรวมมอและเครอขายกบบคคล องค๑การในทองถน ทงอยางเปนทางการและไมเปนทางการ โดยสวนใหญเปนเครอขายปฐมภมกบประชาชนในชมชน และเปนศนย๑กลางการสรางเครอขายของชมชน ‚สมาชกเตมใจใหความรวมมอกบหองสมด เชน สมาชกยนดถอดรองเทาทง ๆ ทหองสมด

ไมไดบอกใหถอด แตทกคนอยากใหเหมอนบานตวเอง อยากใหสะอาด สมาชกชวยปดไฟ ปดหนาตาง เพราะมความรสกเหมอนอยบาน‛

‚สมาชกคนเคยกน สนทสนมกนด เปนเหมอนคนในครอบครว‛

‚หองสมดสรางเครอขายกบหนวยงานตางๆภายนอก เชน องค๑การบรหารสวนต าบล โรงเรยนตางๆ ทอยในเขตพนทใกลเคยง และชมชนไดเปนอยางด เครอขายเหลานชวย สนบสนนงบประมาณ และหรอหากชมชนครอบครวใดไมมก าลงทรพย๑ กจะบรจาคเปน

สงของมาให ศษย๑เกาของโรงเรยนกเปนอกกลมทใหความชวยเหลอ อาจจะเพราะวาเปน

คนในทองท ท าใหเกดส านกรกบานเมองตนเอง‛

‚ผบรหารเปนคนในทองถน ท าใหเกดเครอขาย ความชวยเหลอระหวางโรงเรยน และมความสมพนธ๑อนดกบชมชน‛

‚หองสมดมคณะกรรมการหองสมด แตกรรมการหองสมดประชมกนไมบอย ทกคนเขามาเปนกรรมการดวยใจรก เสยสละ เพราะไมมคาตอบแทน‛

140

‚หองสมดควรจดตงเครอขายแมบาน เชน มมมหนงสอส าหรบแมบาน จดเวทแลกเปลยน เรยนร การท าการฝมอ และน าไปสการผลตทหลากหลายได‛

‚ หอสมดสรางความรวมมอกบเครอขาย เชน จดกจกรรมงานลอยกระทง จด

นทรรศการประกวดตาง ๆ แตไมมการจดตงอาสาสมครหองสมด อยากใหจดตงชมรม

หองสมด‛

‚อยากใหหองสมดขอความรวมมอจากผน าองค๑กรในทองถนมากกวาเดมเพอจะไดรบการบรจาคงบประมาณมากขน‛

2.12 ความพงพอใจของผใชบรการตอบรรณารกษ ผใชบรการแสดงความพงพอใจตอบรรณารกษ๑ ในดานตางๆ ดานความร ความ สามารถ และโดยเฉพาะคณสมบตสวนบคคล เชน การอทศตน ความทมเทในการท างาน มมนษยสมพนธ๑ มความกระตอรอรน ความเตมใจใหบรการ การตอบสนองตอผใชบรการ การพฒนาตนเอง การน าความรไปขยายผล ถายทอด แลกเปลยนเรยนร การพฒนาตนเองและอน ๆ รบฟงความคดเหนของผอน เปนแบบอยางทด แตยงมปญหาในดานภาพลกษณ๑ของบรรณารกษ๑ และหองสมดบางแหง มผใหบรการหลายคน ผใชไมสามารถแยกไดวาใครคอบรรณารกษ๑วชาชพหรอเจาหนาท บรรณารกษ๑ขาดการประชาสมพนธ๑ตนเอง และจ านวนบรรณารกษ๑ไมพอเพยง บางแหงมบรรณารกษ๑คนเดยว นอกจากนผใชยงคาดหวงใหบรรณารกษ๑มบทบาทในการสอนการสบคนสารสนเทศและการใชเทคโนโลยสารสนเทศทมบรการในหองสมดดวย

‚บรรณารกษ๑ทมเทการท างาน จดกจกรรมเพอเออตอการเรยนการสอน แมวาบรรณารกษ๑จะไมสามารถใชเทคโนโลยไดอยางคลองแคลวกตาม แตกไมเคยปฏเสธทจะจดหาเทคโนโลยสารสนเทศเขามาใหบรการในหองสมด และยงรบฟงความคดเหนของเพอนรวมงานและผใชบรการ‛

‚บรรณารกษ๑สามารถท างานไดหลายหนาท มความเปนกนเองและเปนมตรกบผใชบรการ สามารถตอบสนองตอผใชบรการไดเปนอยางด‛

141

‚บรรณารกษ๑มความร ความสามารถ ด มนษยสมพนธ๑ด ใจเยน เตมใจใหบรการ มกาลเทศะในการใหบรการด ประทบใจการใหบรการ ทเปนกนเอง ใหค าแนะน าผใชบรการดมาก‛

‚ชอบทมความเปนกนเอง มความรความสามารถใหค าแนะน าด และบรณารกษ๑ยงจดท าแบบสอบถามความพงพอใจจากผใชบรการดวย‛

‚บรรณารกษ๑มาตรงตอเวลา ขยนมาก มความเปนกนเอง กระตอรอรนไมอยนง เตมใจใหบรการ มการพฒนาตนเองโดยเรยนตอปรญญาโท‛

‚อยากใหบรรณารกษ๑ชวยสอนวธการสบคน โดยเฉพาะการใชเทคโนโลยสารสนเทศสบคน

ขอมลไดดวยตนเอง และอนเทอร๑เนต บรรณารกษ๑มความจ าเปนอยางมากทจะตองจดหาเครองมอการสบคนใหผใช และสอนใหผใชเอง ไมตองมาบรการในสงเลกๆ นอยทผใชสามารถคนหาเอง แลวบรรณารกษ๑จะไดมเวลาไปท าอยางอน ‛

‚บรรณารกษ๑คอผทใหบรการทเคาเตอร๑และบอกวาหนงสออยทไหน เปนคนทดแล

หองสมด ‛

‚คนทเคาเตอร๑ คอ คนทใหบรการและมกหมนเวยนมาใหบรการ เปนคนทส าคญทสด‛

2.13 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตใหตอเนอง

กลมผใชเหนความส าคญของโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตและการด าเนนการใหตอเนอง แนวทางของความส าเรจเกดจากการพฒนาหองสมดมชวตอยางตอเนอง ในทกๆดาน ทงดานบรรยากาศ ทรพยากรสารสนเทศทมความหลากหลาย ทนสมย มการใชและการบรการเทคโนโลย ไมมกฎเกณฑ๑หองสมดทเขมงวดมากเกนไป และโดยเฉพาะเรองการบรการและการจดกจกรรมทกระตนใหเกดการเรยนรและความสนใจอยางตอเนอง นอกจากนการมสวนรวมของผใชและชมชน รวมถงบทบาทของบรรณารกษ๑ โดยเฉพาะในดานการสอสารและการประชาสมพนธ๑ การถายทอดความร และการสนบสนนจากผบรหารวามความจ าเปนยง

142

‚การไดเขารวมท ากจกรรมในหองสมดท าใหเกดการเรยนร อกทงครบรรณารกษ๑ไดกระตนใหท ากจกรรม และสงทไดเหนจากหองสมดท าใหอยากอาน อยากใชเทคโนโลยใหเปน‛

‚หองสมดมชวตตองมกจกรรมหลากหลายและผใชไดมสวนรวมในการจดกจกรรม มเทคโนโลยการสอสารโดยเฉพาะดานคอมพวเตอร๑ เพอใชในการเรยนรทง เชน อนเทอร๑เนต หองสมดตองมการจดบรรยากาศทชวนเชญผใช และไมเปนการจดบรรยากาศทซ าซาก‛

‚ควรพฒนาใหเปนหองสมดมชวตอยางตอเนอง ไมควรพฒนาเพยงครงเดยวเพอใหไดรางวลแลวไมพฒนาตอ หองสมดควรสงเสรมการอานใหกบชมชน‛

‚ตองรจดยดหยนในกฎเกณฑ๑ตางๆ เพอไมใหผใชรสกล าบากใจในการเขามาใชหองสมด‛

‚มบรรณารกษ๑เพยงคนเดยวเทานนซงไมเพยงพอ ควรจดใหมเจาหนาททมความรดานเทคโนโลยสารสนเทศคอยใหค าแนะน าในการใชคอมพวเตอร๑แลอปกรณ๑ตางๆ เหมอนหางสรรพสนคาทจดใหมพนกงานคอยใหค าแนะน า‛ ‚บรรณารกษ๑ควรถายทอดความรใหแกผอน ผใชบรการควรรวมมอกนพฒนาหองสมด‛

‚หองสมดตองมความคกคก มสงทผใชใชบรการไดตามความสนใจ เชน มมเดก มมคอมพวเตอร๑ มมหลากหลาย‛

‚ผบรหารตองเพมงบประมาณ การซอคอมพวเตอร๑ และหนงสอใหม ๆ เพมขน‛

2.14 บทบาทของสอร.

ผใชสวนใหญอยในตางจงหวดจงไมคอยรจกและไมไดมาใชบรการหองสมดสอร.สวนใหญไมทราบเรองเกยวกบโครงการและการไดรบรางวล และสวนใหญไดใหขอเสนอแนะใหสอร.ประชาสมพนธ๑หนวยงานและกจกรรมเจาะกลมเปาหมายเพมมากขน

‚ไมทราบวา ปจจบน TKpark มอะไรบาง‛

‚TKpark มมมดหนงหรอไม‛

143

‚สอร.ควรประชาสมพนธ๑ แนะน าใหผใชบรการทราบวา สอร.คออะไร หองสมดมชวตคอ อะไร โดยจดท าเปนบอร๑ดเฉพาะ สอร. ในหองสมดทไดรบรางวล และนาจะประชาสมพนธ๑โครงการใหเปนทรจกมากกวาน‛

‚สอร.ควรสงขอมลไปใหโรงเรยนชวยประชาสมพนธ๑ให สอร.เปนทรจก สมาชกจะไดบอก

ตอ ๆ กน และขาวความเคลอนไหวของสอร. ถามกควรสงใหทกแหงทราบ จะไดน ามาตด

บอร๑ดใหรจก‛

‚ สอร. ควรจดประกวดตอเนอง และมการตดตามประเมนอยางตอเนอง‛

‚TKpark ควรจดกจกรรมเปนครงคราว ควรมการฉายวดโอเพอใหทราบกจกรรมของ TKpark‛

‚อยากใหม Package เคลอนท เพอใหชาวบานรบทราบกจกรรม ความเคลอนไหวของ สอร.อยากใหสอร.เปนพเลยงหองสมดทไดรางวลตอเนอง โดยจดอบรมบรรณารกษ๑ ตอเนอง‛

‚ผใชบรการสวนใหญสวนใหญไมคอยรจก TKpark จงอยากให TKpark ออกมาจดกจกรรมตางจงหวด และประชาสมพนธ๑หนวยงานใหมากขนแบบเจาะกลมเปาหมาย เพอเปนทรจกของประชาชนในตางจงหวด‛

‚อยากใหมการประชาสมพนธ๑วา TK park คออะไร เหมอนเปนเรองใหมของคนตางจงหวด‛

สวนท 3 ผลการวเคราะหขอมลการสมภาษณเพมเตมบรรณารกษ ผวจยไดสมภาษณ๑เพมเตมบรรณารกษ๑หองสมดทไดรบรางวลในบางประเดน นอกจาก

เกบรวบรวมขอมลความคดเหนดวยแบบสอบถามเปนหลกและน าเสนอผลการวเคราะห๑ขอมลเชงปรมาณในบทท 4 แลว ผลการสมภาษณ๑เพมเตมวเคราะห๑ไดดงน

144

บรรณารกษ๑มเจตคตทดตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ของส านกงานอทยานการเรยนร มความคดเหนและมความพงพอใจตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 ทส าคญบรรณารกษ๑เหนวาโครงการฯ มความส าคญและคณคาตอการพฒนาหองสมดใหเปนหองสมดมชวต และการพฒนาตวบรรณารกษ๑เองในดานความร ความสามารถ แนวคด วสยทศน๑และมมมองใหมในการบรหารจดการและการด าเนนงานหองสมดในยคการเปลยนแปลง ‚พอพดถงหองสมดมชวต ใครๆกนกถง TKpark และ TKpark กสามารถปลกกระแส

หองสมดมชวตในสงคมไทยไดอยางนาชนชม โครงการฯนจงเปนการถายทอดความรและ

แนวคดหองสมดมชวตทมคณคายง ไดทงทฤษฎและปฏบต‛

บรรณารกษ๑หองสมดทไดรบรางวลตองการใหบรรณารกษ๑หองสมดอนๆ ไดมโอกาสเขารวมโครงการ แตเนองจากส านกงานอทยานการเรยนรมขอก าหนดส าหรบหองสมดทเขารวมโครงการจะตองด าเนนการหลายขนตอนและหลายกจกรรม จ าเปนตองไดรบความรวมมอและสนบสนนจากผบรหารหองสมดและชมชน โดยเฉพาะในเรองงบประมาณ บรรณารกษ๑หองสมดหลายแหงสนใจเขารวมโครงการฯ แตไมไดรบการสนบสนนจากผบรหารหองสมดหรอหองสมดบางแหง ผบรหารยงไมรจกหรอไมตระหนกถงความส าคญของการสงบรรณารกษ๑เขารวมโครงการฯ ค าถามของบรรณารกษ๑ทเปนโจทย๑ใหส านกงานอทยานการเรยนร รบไปด าเนนการตอคอ

‚ท าอยางไรผบรหาร วงการศกษาและวงการหองสมดจะรจกและนกถงรางวลน ใหเปน

รางวลระดบชาต สอร.จะตองประชาสมพนธ๑และมเครอขายมากขน ผบรหารจะได

สนบสนนใหบรรณารกษ๑เขารวมโครงการมากขน‛

‚อยากใหสอร. จดหางบประมาณสนบสนนบรรณารกษ๑มาเขารวมโครงการ จดเปนทน

ส าหรบบรรณารกษ๑ทไมมงบประมาณแตมศกยภาพทจะพฒนาได ‛

ในสวนอนๆ บรรณารกษ๑เหนวาสอร. ด าเนนการไดอยางเหมาะสมมาก มสงทบรรณารกษ๑ตองการ คอ เกณฑ๑การตดสนใหมความชดเจน การตดตามประเมนผลตอเนอง การสรางเครอขาย และการจดสรรรางวลเพมเตมเพอใหหองสมดพฒนาไดตอเนองและยงยน

‚หนยงไมทราบเลยวาหองสมดของหนมจดเดนตรงไหน จงไดรบรางวล และกไมทราบวา

หองสมดทไดรบรางวลชนะเลศ หรอรางวลรองชนะเลศ มจดเดนตรงไหน หลายคนเกด

145

ความรสกแคลงใจ วาเอ๏ะหองสมดทไดรบรางวลรองชนะเลศ ทไดเหนมา ดดกวาหองสมด

ทไดรบรางวลชนะเลศเสยอก เขาอาจจะมองกายภาพ …อยากใหมเกณฑ๑ทชดเจน

มรางวลในแตละดานดวย เชน ดานกายภาพ ดานบรการ และพจารณาความเหมาะสม

ส าหรบหองสมดทมขนาดหรอบรบทตางกน และในการประกาศผล ควรประกาศจดเดน

ของหองสมดแตละแหงทไดรบรางวลดวย‛

‚ เกณฑ๑ตางๆ ควรแจงใหหองสมดทเขารวมโครงการทราบแตแรก และเมอแจงผลผานการ คดเลอกแตละขนตอน ควรระบผลใหทราบดวย‛

‚สอร. หรอหนวยงานทรบผดชอบการด าเนนการตองพฒนาตวชวดและเกณฑ๑ตามหลก

วชาการอยางเปนระบบ และควรมรางวลหลายประเภท

ประเดนสดทายบรรณารกษ๑ตองการใหการพฒนาหองสมดมความยงยน จงเหนดวยและชนชมทสอร. จดใหมการตดตามและประเมนผลโครงการ และเหนควรด าเนนการตอเนอง เพราะการพฒนาหลายเรองไมสามารถด าเนนการไดภายในระยะเวลาสน และตองการใหสอร. จดท าเปนเครอขายหองสมดทไดรบรางวลเพอการถายทอดความรและการพฒนาหองสมดอยางตอเนอง และมรางวลส าหรบหองสมดทไดรบรางวลทมการพฒนาตอเนอง รวมทงรางวลส าหรบผบรหารหรอหนวยงานทสนบสนนหองสมดเพอวาผบรหารและหนวยงานจะไดใหความส าคญตอการพฒนาหองสมดตอเนอง ‚ ถามรางวลใหหองสมดทไดรบรางวลทมการพฒนาตอเนองกจะเปนแรงจงใจแกหองสมด ทงผบรหารและบรรณารกษ๑ การทสอร.จดใหมการตดตามและประเมนผลโครงการ จงเปนสงทมประโยชน๑มาก‛ ‚สอร. ควรจดท าเครอขายหองสมดทไดรบรางวลเพอถายทอดความรและพฒนา

หองสมดอยางตอเนอง และใหบรรณารกษ๑ไดกลบมาพฒนาความรอยางนอยปละครง‛

‚ สอร. ควรจดรางวลใหผบรหารหรอหนวยงานทสนบสนนหองสมดโดดเดน เพอกระตน

ให ผบรหารและหนวยงานใหความส าคญตอการพฒนาหองสมดอยางตอเนอง บางท เมอเปลยนแปลงผบรหาร สงทวางแผนจะท า กท าตอไมได ถาไมไดรบการสนบสนน‛

146

บทท 6

สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ

การวจยนเปนการวจยประเมนผลโดยใชทงระเบยบวธการวจยเชงปรมาณและการวจย เชงคณภาพโดยมวตถประสงค๑การวจย ดงน วตถประสงคทวไป

เพอตดตามประเมนผลโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2

วตถประสงคเฉพาะ

1. เพอประเมนกระบวนการด าเนนงานโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2

2. เพอประเมนผลผลตของโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2

3. เพอประเมนผลลพธ๑ของโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2

4. เพอเสนอแนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต

กลมตวอยาง ไดแก หองสมดทไดรบรางวลจากการประกวดหองสมดมชวต ครงท 2

จ านวน 10 แหง โดยมผใหขอมลหลก ไดแก ผมสวนไดสวนเสยกบโครงการ จ าแนกเปนบคคล 3 กลม คอ

กลมท 1 ผใหบรการ ไดแก บรรณารกษ๑หองสมดทไดรบรางวล 10 แหง กลมท 2 ผบรหาร ไดแก ผก ากบดแลหองสมดหรอหวหนาบรรณารกษ๑หองสมดทไดรบรางวล 10 แหง กลมท 3 ผใชบรการ ไดแก ผใชบรการหองสมดทไดรบรางวลซงผวจยก าหนดกลมตวอยางการวจย โดยวธการสมแบบหลายขนตอน รวมกลมตวอยางผใชบรการทตอบแบบ สอบถามจ านวน 589 คน ผใชบรการทสนทนากลม จ านวน 60 คน บรรณารกษ๑จ านวน 10 คน ผบรหารจ านวน 10 คน รวมทงสน 669 คน

เครองมอการวจย ไดแก แบบสอบถามบรรณารกษ๑ แบบสอบถามผใชบรการ แบบสมภาษณ๑ผบรหาร และแบบสนทนากลม ซงไดผานการตรวจสอบคณภาพโดยผทรงคณวฒเพอตรวจสอบความตรงเชงเนอหาและการทดลองใชกบกลมตวอยางทมลกษณะใกลเคยงกบประชากร เพอหาความเทยงหรอความเชอมนของแบบสอบถามโดยใชสตรแอลฟาของครอนบค การเกบรวบรวมขอมล

1. ผวจยเดนทางไปเกบรวบรวมขอมลดวยตนเองโดยการสนทนากลมกลมผใชบรการ จ านวน 5 แหง ๆ ละ 12 คน รวม 60 คน 2. ผวจยสมภาษณ๑ผบรหาร จ านวน 10 แหง รวม 10 คน

147

3. ผวจยสงแบบสอบถามใหบรรณารกษ๑ทเขารวมโครงการ จ านวน 10 คน และกลมตวอยางผใชบรการ 5 แหง ๆ ละ 130 คน โดยสงแบบสอบถามไปใหทางไปรษณย๑

4. ผวจยสมภาษณ๑เพมเตมบรรณารกษ๑หองสมดทไดรบรางวลจ านวน 10 คนโดย

สมภาษณ๑บรรณารกษ๑ 5 คนดวยตนเองในชวงทผวจยเดนทางไปจดสนทนากลมผใชบรการทหองสมดนนๆ และสมภาษณ๑บรรณารกษ๑หองสมดอก 5 คนทางโทรศพท๑ การวเคราะหขอมล

ขอมลเชงปรมาณ วเคราะห๑โดยใชสถต รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

และน าเสนอในรปตารางและภาพประกอบการบรรยาย ในการประเมนก าหนดเกณฑ๑คาเฉลยมากกวา 3.50 จงถอวาเรองทประเมนมความเหมาะสมระดบมาก ขอมลเชงคณภาพท าการวเคราะห๑เนอหาและน าเสนอในรปสรปความและความเรยงเชงพรรณนา

สรปผลการวจย สวนท 1 ผลการวเคราะหขอมลจากการสอบถามบรรณารกษหองสมดทไดรบ

รางวล 1. ผตอบแบบสอบถามซงเปนบรรณารกษ๑หองสมดทไดรบรางวล สวนใหญเปนเพศหญง (รอยละ 90.0) มอายระหวาง 31 – 40 ป (รอยละ 50.0) สถานภาพสมรส (รอยละ 60.0) วฒการศกษาสงสดปรญญาตร (รอยละ 80.0) วฒศลปศาสตรบณฑต ครศาสตรบณฑตและศกษาศาสตรบณฑต (รอยละ 30.0) วชาเอกบรรณารกษศาสตร๑และสารสนเทศศาสตร๑ (รอยละ 50.0) มพนฐานความรทางวชาชพบรรณารกษศาสตร๑และสารสนเทศศาสตร๑ (รอยละ 100.0) โดยไดรบการศกษาในระดบอดมศกษา (รอยละ 70.0 ) มต าแหนงงานเปนบรรณารกษ๑ระดบปฏบตการช านาญการเทากบเจาหนาทหองสมด/ เจาหนาทหองสมดอตราจาง (รอยละ 30.0) สงกดส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย(รอยละ 70.0 ) 2. บรรณารกษ๑สวนใหญรบทราบขอมลขาวสารโครงการอบรมและประกวดหองสมด

มชวตจากจดหมายของ สอร. (รอยละ 100.0) เขารวมโครงการดวยความสมครใจของตนเอง (รอยละ 80.0) แหลงงบประมาณสนบสนน ไดแก งบประมาณของหองสมด (รอยละ 60.0) เหตผลในการเขารวมโครงการ ไดแก ตรงกบความสนใจเทากบตองการพฒนาตนเอง (รอยละ 100.0) 3. บรรณารกษ๑มความคดเหนตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( x =4.09) เรยงตามล าดบไดแก ดานผลผลต ( x = 4.31) ดาน

148

ปจจยน าเขา ( x =4.13) ดานกระบวนการ ( x =3.99) และดานผลลพธ๑ ( x = 3.93) และทกรายการมคาเฉลยระดบมาก รายการทมคาเฉลยสงสดระดบมาก 3 รายการเทากน อยในดานผลผลต ไดแก ความพงพอใจตอโครงการ โดยรวม ความส าคญและคณคาของความรเกยวกบการพฒนาหองสมดมชวตทไดรบ และเจตคตทดในการพฒนาหองสมดมชวต( x = 4.42) 3.1 ดานปจจยน าเขา รายการทคาเฉลยสงสดอยในระดบมาก ไดแก ความชดเจนของโครงการ ความเหมาะสมของวตถประสงค๑ของโครงการ เทคนควธการ กลยทธ๑ทใชในการด าเนนงานใหบรรลวตถประสงค๑และ เปาหมาย ( x = 4.25)

3.2 ดานกระบวนการ การบรหารจดการมระบบและเปนขนตอน และการประสานงานมประสทธภาพ มคาเฉลยสงสดระดบมาก ( x = 4.08) การจดอบรมเชงปฏบตการครงท 1 และการจดอบรมเชงปฏบตการครงท 2 คาเฉลยสงสดระดบมาก ไดแก วทยากร ( x = 4.25 และ x =

4.33) รองลงมาของการจดอบรมเชงปฏบตการครงท 1 มคาเฉลยระดบมากเทากน ไดแก หลกสตร หวขอการฝกอบรม และกจกรรม ( x = 4.08) สวนการจดอบรมเชงปฏบตการครงท 2 ไดแก การบรการของเจาหนาท ( x = 4.25) 3.3 ดานผลผลต รายการทมคาเฉลยสงสดเทากนอยในระดบมาก ไดแก ความพงพอใจตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 โดยรวม ความส าคญและคณคาของความรเกยวกบการพฒนาหองสมดมชวตทไดรบ และ เจตคตทดในการพฒนาหองสมดมชวต ( x =4.42)

3.4 ดานผลลพธ๑ รายการทมคาเฉลยสงสดระดบมาก ไดแก ผเขารวมโครงการน าความรและประสบการณ๑ไปใชในการพฒนาหองสมดมชวตโดยค านงถงเอกลกษณ๑ตามบรบททางสงคมและวฒนธรรมของชมชน( x =4.25) คาเฉลยระดบมากล าดบรองลงมา ไดแก ผเขารวมโครงการน าแนวคดเชงกลยทธ๑ไปใชในการบรหารจดการและด าเนนงานหองสมดมชวต ผเขารวมโครงการมเจตคตทดในการพฒนาหองสมดมชวตใหเปนแหลงเรยนรทยงยน และ หองสมดไดรบการพฒนาคณภาพการบรการ( x =4.08)

4. บรรณารกษ๑น าความรทไดรบไปพฒนางานโดยภาพรวมระดบมาก ( x =4.03) เรยงตามล าดบ คาเฉลยสงสด 3 อนดบแรก ไดแก การจดหมวดหมหนงสอและทรพยากรสารสนเทศอยางเปนระบบ ( x = 4.42) การจดกจกรรมเชงรกทหลากหลาย ตอบสนองความตองการและ ความพงพอใจผใชและเตมชวตใหหองสมด( x = 4.33) และการสรางเสรมนสย รกการอาน ใฝร และรกการเรยนรแกผใชบรการ ( x =4.25) รายการทอยในระดบปานกลางมรายการเดยว ไดแก การจดท าคมอหองสมดมชวตทมเนอหาสมบรณ๑ ( x =3.50) และบรรณารกษ๑สวนใหญมปญหาอปสรรคใน

149

การน าความรทไดรบไปพฒนางาน ไดแก งบประมาณไมเพยงพอ (รอยละ 50.0) ผใชบรการ/กลมเปาหมาย/ประชาชน/ชมชน และมนสยรกการอานนอยลง (รอยละ 40.0) 5. บรรณารกษ๑มความคดเหนตอแนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตโดยภาพรวมอยในระดบมาก ( x =4.34) เรยงตามล าดบไดแก ดานผลลพธ๑ ( x = 4.44)

ดานผลผลต ( x = 4.33) ดานปจจยน าเขา ( x =4.25) และดานกระบวนการ ( x =4.22) 5.1 ดานปจจยน าเขา ผบรหารหองสมด มคาเฉลยระดบมากทสด ( x = 4.52) รองลงมามคาเฉลยระดบมากคอ กายภาพของหองสมด ( x = 4.38) ตวบรรณารกษ๑และบคลากรหองสมด ( x = 4.32) รายการทมคาเฉลยสงสดในแตละดานมดงน ดานผบรหารหองสมด ผบรหารหองสมดมความตระหนกและเจตคตทดตอการพฒนาหองสมดมชวตมคาเฉลยระดบมากทสดเทากบใหการสนบสนนสงเสรมบรรณารกษ๑เขารวมโครงการ ( x =4.58) โดยเปนสองรายการ ทมคาเฉลยสงสดในดานปจจยน าเขา ดานตวบรรณารกษ๑และบคลากรหองสมด มความสามารถแบงปนความร เผยแพร แลกเปลยนเรยนรกบผอน มคาเฉลยทากบมการพฒนาบคลากรตอเนอง ( x = 4.42) ดานกายภาพของหองสมด มภมทศน๑/บรรยากาศและสภาพแวด ลอมทสวยงาม( x =

4.50) ดานงบประมาณและการเงน รฐสนบสนนงบประมาณการด าเนนการโครงการใหส านกงานอทยานการเรยนรเพมขนเพอการสนบสนนกลมเปาหมายกวางขน ( x = 4.25) ดานเทคโนโลย เครองมอ อปกรณ๑ มการใชเทคโนโลย เครอขายอนเทอร๑เนต x = 4.33) 5.2 ดานกระบวนการ ทกรายการอยในระดบมาก โดยการบรหารจดการของสอร.มคาเฉลยสงสดอยในระดบมาก ( x = 4.31) รองลงมา คอ การบรหารจดการของหองสมด( x =

4.29) และความรวมมอและเครอขาย ( x = 4.14) รายการทมคาเฉลยระดบมากเทากน คอ มการก าหนดนโยบายและบรรจแผนยทธศาสตร๑ของหองสมดและหนวยงานตนสงกดทเกยวของกบโครงการไวชดเจน และ สอร. มการพฒนาและจดฝกอบรมหลกสตรตอเนองใหม ๆ ( x = 4.42) 5.3 ดานผลผลต รายการทมคาเฉลยระดบมากทสดไดแก การมงเนนความส าคญและคณคาของความรเกยวกบการพฒนาหองสมดมชวตแกผเขารวมโครงการ ( x = 4.58) นอกนนมคาเฉลยระดบมาก

5.4 ดานผลลพธ๑ รายการทมคาเฉลยระดบมากทสด ไดแก การมงเนนการมสวนรวมและใหความรวมมอของผใชบรการ ประชาชนและชมชนในการสนบสนนการด าเนนงาน ( x = 4.58) นอกนนมคาเฉลยระดบมาก รายการทมคาเฉลยรองลงมาระดบมาก ไดแก การพฒนาหองสมดใหเปนแหลงเรยนรตลอดชวตทมบทบาทส าคญในชมชน ( x = 4.50)

150

6. บรรณารกษ๑หองสมดสวนใหญใหขอเสนอแนะตอ สอร. ควรจดอบรมและประกวดอยางตอเนอง (รอยละ 70.0) หนวยงานทหองสมดสงกด/ผบรหาร ควรสงบรรณารกษ๑เขารบการอบรมเพอการพฒนา และในจ านวนเทากนควรเพมงบประมาณในดานการพฒนาสอ (รอยละ 80.0) หนวยงาน/บรษททรบจดอบรมและประกวด/หองสมดมชวต ควรใหแนวทางและเกณฑ๑การประเมนทชดเจน (รอยละ 70.0) บรรณารกษ๑และบคลากรหองสมด ควรมจตส านกในการใหบรการ (รอยละ 70.0) ผรบบรการ/ประชาชน/ชมชน ควรสรางนสยรกการอาน โดยมาใชบรการหองสมดใหมากขน (รอยละ 60.0)

สวนท 2 ผลการวเคราะหขอมลจากการสอบถามผใชบรการหองสมด 7. ผใชบรการหองสมด สวนใหญเปนเพศหญง (รอยละ 63.3) อายไมเกน 18 ป (รอย

ละ 50.6) ระดบการศกษาสงสด มธยมศกษา (รอยละ 48.7) เปนนกเรยน (รอยละ 41.9) และอาชพสวนตว/อาชพอสระ (รอยละ 10.5) ตามล าดบ ใชบรการหองสมด 1 - 2 ป (รอยละ 28.5) ความถโดยเฉลยในการใชบรการหองสมดสปดาห๑ละ 2 - 3 วน (รอยละ 36.2) วตถประสงค๑ในการใชหองสมด ไดแก การคนควา (รอยละ 65.2) ขอมลขาวสารและการศกษา จ านวนเทากน (รอยละ 55.3) บรการหองสมดทใชเปนประจ า คอ บรการการอาน/การศกษาคนควาในหองสมด (รอยละ 64.0) บรการยมคน (รอยละ 53.7) ทรพยากรสารสนเทศทใชเปนประจ า ไดแก หนงสอ (รอยละ 77.6) หนงสอพมพ๑ (รอยละ 43.3) และอนเทอร๑เนต (รอยละ 39.4) ตามล าดบ

8. ผใชบรการหองสมดสวนใหญรบทราบขอมลขาวสารโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต (รอยละ 60.8) แหลงทมาของขอมลขาวสาร คอ บรรณารกษ๑ (รอยละ 48.9) รองลงมาคอ สอประชาสมพนธ๑ของหองสมด (รอยละ 42.6) และรบทราบวาหองสมดไดรบรางวลหองสมดมชวต (รอยละ 61.8) จากบรรณารกษ๑ (รอยละ 53.5) และสอประชาสมพนธ๑ของหองสมด (รอยละ 35.8) เชนเดยวกน

9. ผใชบรการหองสมดมความคดเหนตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2 โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( x =3.91) รายการทอยในระดบมาก เรยงตามล าดบคาเฉลยสงสด 5 อนดบแรก ไดแก หองสมดเปนแหลงเรยนรตลอดชวตทยงยนของชมชน ( x = 4.10)

หองสมดชวยพฒนาคณภาพชวต ( x = 4.04) หองสมดมบทบาทในการขบเคลอนชมชนเปนชมชนแหงการเรยนรและสงคมการเรยนร ( x =4.03) การออกแบบ ตกแตง จดพนทหองสมดอยางเหมาะสม ( x =3.99) การพฒนา กายภาพ ภมทศน๑ บรรยากาศและสภาพแวดลอมของการเปนหองสมดมชวตและการสรางเสรมนสย รกการอาน ใฝร และรกการเรยนรแกผใชบรการ ( x =3.98)

151

เมอจ าแนกเปนรายหองสมด พบวา ผใชบรการหองสมด มความคดเหนโดยภาพรวมอยในระดบมาก เรยงตามล าดบไดแก หองสมดโรงเรยนปากทอพทยาคาร จงหวดราชบร ( x = 4.13)

หองสมดประชาชนจงหวดสกลนคร เทากบหองสมดประชาชนเฉลมราชกมาร จงหวดตาก ( x =

4.00) และหองสมดประชาชนเฉลมราชกมารจงหวดนครราชสมา ( x = 3.88) สวนหองสมดประชาชนจงหวดเชยงรายอยในระดบปานกลาง( x = 3.46)

10. ผใชบรการหองสมดใหความเหนตอแนวทางการพฒนาโครงการ โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( x =3.96) และระดบมากทกดาน เรยงตามล าดบไดแก ดานผลลพธ๑ ( x = 4.02)

ดานปจจยน าเขา ( x =3.98) ดานผลผลต ( x = 3.96) และดานกระบวนการ ( x =3.89) โดยรายการทมคาเฉลยสงสดอยในระดบมาก อยในดานปจจยน าเขา ไดแก กายภาพของหองสมด มภมทศน๑ บรรยากาศ และสภาพแวดลอมทสวยงาม ( x = 4.11) มอาคารสถานทและท าเลทตงเหมาะสม( x = 4.09) บรรณารกษ๑และบคลากรหองสมด มความตระหนก ความสนใจ ความตนตว เจตคตและความมงมนในการท างาน ( x = 4.08) ผบรหารหองสมด ใหการสนบสนนสงเสรมบรรณารกษ๑เขารวมโครงการ ( x = 4.07) 10.1 ดานปจจยน าเขา กายภาพของหองสมด มภมทศน๑ บรรยากาศและสภาพ แวดลอมทสวยงาม มคาเฉลยสงสด ระดบมาก ( x = 4.11) รองลงไป ไดแก บรรณารกษ๑และบคลากรหองสมด มความตระหนก ความสนใจ ความตนตว เจตคต และความมงมนในการท างาน ( x =

4.08) ผบรหารหองสมดใหการสนบสนนสงเสรมบรรณารกษ๑เขารวมโครงการ ( x =4.07) มเวบไซต๑หองสมดเปนแหลงเผยแพรขอมลขาวสารททนสมย ( x = 3.95) และ รฐสนบสนนงบประมาณการด าเนนการใหหองสมดทไดรบรางวลเพอเปนตนแบบ ( x = 3.92) 10.2 ดานกระบวนการ การบรหารจดการหองสมด มการก าหนดนโยบายและบรรจแผนยทธศาสตร๑ของหองสมดและหนวยงานตนสงกดทเกยวของกบโครงการไวชดเจน มคาเฉลยสงสดระดบมาก ( x = 3.94) อนดบตอไปได ไดแก สอร.มการบรหารโครงการในลกษณะโครงการรวมมอกบหนวยงานตนสงกดอยางเปนทางการ( x = 3.91) มการพฒนาและจดฝกอบรมหลกสตรตอเนองใหม ๆ ( x = 3.90) ความรวมมอและเครอขาย มความรวมมอกบหองสมด แหลงเรยนรหรอองค๑กรอนในทองถนอยางกวางขวาง มคาเฉลยเทากบมเครอขายบคคล/ชมชน / เครอขายภมปญญาหรอเครอขายทองถน/เครอขายการเรยนรทหลากหลาย ( x = 3.88) และมชมรมหรอโครงการเพอนหองสมดหรออาสาสมครหองสมด ( x = 3.87)

152

10.3 ดานผลผลต การมงเนนความพงพอใจของผเกยวของในการบรหารจดการ และด าเนนโครงการ( x = 4.00) มคาเฉลยสงสดระดบมาก ใกลเคยงกบ การสรางเจตคตทดแกผเขารวมโครงการในการพฒนาหองสมดมชวต ( x = 3.97) การมงเนนความส าคญและคณคาของความรเกยวกบการพฒนาหองสมดมชวตแกผเขารวมโครงการ( x = 3.96) และการมงเนนความสามารถ ทกษะและประสบการณ๑การพฒนาหองสมดมชวตแกผเขารวมโครงการ ใหสามารถน าไปใชในบรบทตาง ๆ ( x = 3.95) 10.4 ดานผลลพธ๑ การพฒนาหองสมดใหเปนแหลงเรยนรตลอดชวตทมบทบาทส าคญในชมชน ( x = 4.06) มคาเฉลยสงสดระดบมากใกลเคยงกบการสงเสรมผใชบรการ/ ประชาชน ใหเปนผใฝร รกการอานและการเรยนรตลอดชวต ( x = 4.05) การมงเนนการมสวนรวมและใหความรวมมอของผใชบรการ ประชาชนและชมชนในการสนบสนนการด าเนนงาน( x = 4.02) การสงเสรมผใชบรการ/ประชาชน ใหใชบรการและเขารวมกจกรรมหองสมดมชวต ( x = 4.01) และการมงเนนความพงพอใจของผใชบรการจากผลการด าเนนการโครงการ( x = 4.00)

11. ผใชบรการจ านวนสงสด ใหขอเสนอแนะตอแนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ไดแก สอร. ควรประชาสมพนธ๑ใหรจก สอร. มากกวาน (รอยละ 12.7) และควรตดตามผลงานและพฒนาการของหองสมดทไดรบรางวล (รอยละ 4.8) หองสมดทใชบรการ ประชาสมพนธ๑ใหประชาชนมาใชหองสมดประชาชนใหมากขน (รอยละ 2.9) ควรจดกจกรรมทหลากหลายในโอกาสส าคญ (รอยละ 2.0 )บรรณารกษ๑และบคลากรหองสมด ควรประชาสมพนธ๑ใหชมชนเหนความส าคญของหองสมด(รอยละ 4.8 ) ผรบบรการ/ประชาชน/ชมชน มนสยรกการอานมากขน (รอยละ 5.9) และชกชวนใหผอนเขามาใชบรการใหมากขน (รอยละ 4.8) ดานความรวมมอและเครอขาย เนนความมอจากเครอขายหลายฝาย (รอยละ 5.4) และเครอขายควรมบทบาทในการพฒนาหองสมดใหมากขน (รอยละ 4.6 ) สวนท 3 ผลการวเคราะหขอมลจากการสมภาษณผบรหารหองสมดทไดรบรางวล ผลการสมภาษณ๑เจาะลกผบรหารหองสมดทไดรบรางวลจากการประกวดหองสมดมชวตครงท 2 เปนผบรหารทมสวนรวมในโครงการฯ จ านวน 8 คน และ อก 2 คนเพงยายมาเขารบต าแหนงหลงจากทหองสมดไดรบรางวลแลวจงไมไดมสวนรวมในโครงการ 12. ผลการวเคราะห๑ขอมลจากการสมภาษณ๑ผบรหารสรปตามประเดนดงตอไปน 12.1 ดานปจจยน าเขา ผบรหารรบรขอมลขาวสารเกยวกบโครงการฯ จากหลายแหลง

ทงจากจดหมายทสอร. สงผานมายงหนวยงานตนสงกดในทองถน โดยหองสมดประชาชนสงกดส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยไดรบขอมลขาวสารผานศนย๑

153

การศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยของอ าเภอ หองสมดประชาชนสงกดเทศบาล ไดรบขอมลผานส านกงานเทศบาล ผบรหารโรงเรยนไดรบขอมลขาวสารจากส านกงานเขตพนทการศกษา และสงมายงโรงเรยนโดยตรง นอกจากนบรรณารกษ๑ยงรบทราบขอมลขาวสารการประกวดท สอร. สงมายงหองสมดโดยตรงดวย

การเขารวมโครงการฯของหองสมดด าเนนการในหลายลกษณะและหลายระดบ ทงจากการพจารณาของเขตพนทการศกษารวมกบหนวยงาน การพจารณาของผบรหารหนวยงานในพนทตนสงกดของหองสมด การน าเสนอโดยบรรณารกษ๑และการพจารณารวมกนของผบรหาร บรรณารกษ๑ รวมทงชมชน มการน าเสนอเขาทประชมโดยมแนวคดวาการเขารวมโครงการนทกภาคสวนตองรวมกนพฒนา ไมใชเฉพาะบรรณารกษ๑และผบรหาร 12.2 ดานกระบวนการ ผบรหารทกคนเหนวาโครงการนเปนโครงการทดมาก มประโยชน๑ เปนการกระตน จดประกาย กอใหเกดการตนตวในการพฒนาหองสมดมชวต การพฒนาบรรณารกษ๑ และการพฒนาสสงคมการอานและการเรยนร อกทง เปนการประชาสมพนธ๑และกอใหเกดหองสมดภาพลกษณ๑ใหม และสรางการมสวนรวม นอกจากนโครงการนยงมกระบวนการด าเนนการครบวงจร โดยเฉพาะมการประเมนและตดตามผล ผบรหารมทศนคตทดตอโครงการและรสกภาคภมใจทไดรบรางวล ผบรหารจงคาดหวงใหมการด าเนนการตอเนองและตอยอด

ผบรหารสวนใหญใหความคดเหนเกยวกบการประเมนและเกณฑ๑การตดสนการประกวดและวธการ โดยเหนวาคอนขางกวาง ยงไมไดค านงถงความแตกตางของบรบทและขนาดขององค๑กร ขาดความชดเจน และไมแจงใหทราบวาผชนะหรอแมแตหองสมดของตนเองทไดรบรางวลมจดเดนอยางไร รวมทงวธการประเมนและคดเลอกหองสมดแตละรอบ และการน าเสนอผลงานในชวงการตดสนควรก าหนดใหเปนแนวทางเดยวกน

ความคดเหนเกยวกบรางวลทไดรบ ผบรหารไมไดเนนเงนรางวลในดานจ านวนเงนมากนก

แตเลงเหนวาท าใหการบรหารจดการคลองตวขน จะน าไปสการตอยอดในสงทหองสมดตองการด าเนนการและขาดแคลนงบประมาณ และเสนอแนะใหใหรางวลผปฏบตงานโดยการพาไปศกษาดงานในประเทศหรอตางประเทศ

ความคดเหนเกยวกบการสอสารและการประชาสมพนธ๑ มความเหมาะสม ผบรหารรบทราบขอมลขาวสารเกยวกบโครงการและการไดรบรางวล จากบรรณารกษ๑ทเขารวมโครงการฯ จากจดหมายและเวบไซต๑ของสอร. และทประชมกศน. ขณะเดยวกนหองสมดและหนวยงานได สอสารและประชาสมพนธ๑การไดรบรางวลตอ โดยใชสอทหลากหลายและเหมาะสมกบทองถน ตงแตสอพนฐาน เชน บอร๑ดหรอปายประกาศ สถานวทย หอกระจายขาว เสยงตามสาย และ

154

สอบคคล คอ คร ศลช. ผใชบรการบอกตอ รวมถงสอทนสมย คอ เอส เอม เอส และเวบไซต๑ ไดเขามามบทบาทส าคญในการสอสารและประชาสมพนธ๑หองสมดยคใหม ขณะเดยวกนหองสมดบางแหงกไมไดประชาสมพนธ๑การไดรบรางวลมากนก เพราะผเกยวของยายงาน

12.3 ดานผลผลต เกยวของกบความพงพอใจบรรณารกษ๑ทเขารวมโครงการ ตอผใช บรการหองสมดมชวต และตอความรวมมอและเครอขาย

ความพงพอใจตอบรรณารกษ๑ทเขารวมโครงการ ผบรหารมความพงพอใจบรรณารกษ๑ทเขารวมโครงการมาก ตงแตแรกเรมการเสนอเขารวมโครงการและหลงจากไดพฒนาตนเองและพฒนาหองสมดจนไดรบรางวล บรรณารกษ๑ทเขารวมโครงการเปน‛บรรณารกษ๑ด‛ ทงในดานความร ความสามารถ ความกระตอรอรนความเตมใจและความตงใจในการท างานความคดรเรมสรางสรรค๑ บคลกภาพ มนษยสมพนธ๑ ภาวะผน า ความสามารถในการประสานงาน การท างานกบชมชน การสอสารและประชาสมพนธ๑ การจดบรการและกจกรรม การสรางเครอขาย ความใฝร การพฒนาตนเอง การยอมรบการเปลยนแปลง การตอบสนองตอผใชบรการ การน าความรไปขยายผล ถายทอด แลกเปลยนเรยนร การพฒนาตนเองและอน ๆ ผบรหารทานหนงไดเนนการเปลยนแปลงพฤตกรรม ภาพลกษณ๑และความมไหวพรบของบรรณารกษ๑

ความพงพอใจตอผใชบรการหองสมดมชวต ผใชบรการและผเขารวมกจกรรมหองสมดมเพมมากขน แตบางแหงยงมจ านวนนอย ชมชนใหความรวมมอและสนบสนนการด าเนนงานของหองสมดในรปแบบตางๆ ผบรหารและชมชนเหนความส าคญของการศกษา การเรยนร และการบรการของหองสมด และหองสมดกมการบรหารจดการและการด าเนนงานทเนนชมชนและกลมเปาหมายเปนศนย๑กลาง การตอบสนองและสรางความพงพอใจของผใช ประชาชนมนสยรกการอานเพมขน

ความพงพอใจตอความรวมมอและเครอขาย ผบรหารมความพงพอใจตอการพฒนาความรวมมอและเครอขายของหองสมดกบหนวยงานตางๆ และเครอขายกบบคคล ทงภายในและภายนอกหองสมด และทองถน ทมมากขน เปนการรวมมอ รวมแรง รวมใจ รวมทงการสนบสนนงบประมาณ สอการศกษา ทรพยากรสารสนเทศ เพอใหการท างานบรรลวตถประสงค๑และเปาหมาย แมจะมปญหาอปสรรคจากกฎระเบยบบางประการ เชน การอยนอกสงกดท าใหไมสามารถใหการสนบสนนเปนตวเงนได

12.4 ดานผลลพธ๑ เกยวของกบผลการพฒนาหองสมดทก ากบดแลในดานตางๆ

155

ภาพรวม ผบรหารเหนวาการไดรบรางวลท าใหหองสมดเปนทรจกเพมมากขน เกดการ พฒนาบรรณารกษ๑และหองสมดในทกๆดาน มผมาใชบรการหองสมดและเขารวมกจกรรมหองสมดเพมขน การไดรบการสนบสนนจากหนวยงานตางๆ ในรปหนงสอ สอการศกษาและอนๆเพมขน มผมาศกษาดงานหองสมดเพมมากขน และไดรบการยกยองใหเปนตนแบบทงหองสมดตนแบบและบรรณารกษ๑ตนแบบ ดานการบรหารจดการ การจดท าแผนยทธศาสตร๑ ผบรหารหองสมดทไดรบรางวลลวนใหความส าคญกบการพฒนาหองสมด และมแนวคดการพฒนาหองสมดในเชงบรณาการกบการเรยนการสอน วถชวตไทย การพฒนาคณธรรมและจรยธรรม นอกจากนยงเนนการบรหารแบบมสวนรวม โดยเฉพาะจากชมชน การมคณะกรรมการหองสมดประกอบดวยผเกยวของทงจากภายในและภายนอก โดยเฉพาะชมชนไดเขามามบทบาทอยางกวางขวาง การใชขอมล สถตเพอการวางแผนและประเมนผลการด าเนนงาน นอกจากนผบรหารบางแหงยงใหบรรณารกษ๑เขารวมประชมระดบจงหวดดวย

ในดานการจดท าแผนยทธศาสตร๑ มหลายลกษณะ หองสมดบางแหงมการจดท าแผนยทธศาสตร๑ และแผนปฏบตการ ของหองสมดเองโดยเฉพาะ บางแหงหองสมดน าวสยทศน๑และยทธศาสตร๑ของหนวยงานตนสงกดมาท าแผน และหองสมดบางแหงหนวยงานตนสงกดเปนผจดท าและมแผนงานของหองสมดรวมอยดวย โดยมขอสงเกตคอ กระบวนการจดท าแผนไดใชหลกการมสวนรวม เชน คณะกรรมการหองสมดรวมกนจดท า การรวมกบฝายบรหารและฝายแผนงาน และมงเปาหมายการพฒนาหองสมดในดานตางๆ โดยเฉพาะดานผใชบรการ สถานท เครอขาย บรการและกจกรรม การพฒนากายภาพ ภมทศน๑ บรรยากาศและสภาพแวดลอม เรองกายภาพ ภมทศน๑ของหองสมดไดรบความส าคญจากผบรหารทกทานและเปนเปาหมายหลกของการพฒนา ผลการวจยพบวาหองสมดเนนการจดสภาพแวดลอมและบรรยากาศ รมรน สวยงาม ตนตา ตนใจ สดใส มชวตชวา เออตอการเรยนร อาคารสถานทกวางขวาง เปนสดสวน เปนเอกเทศ มการออกแบบ ตกแตงภายใน ใหมมมพกผอน ดหนงฟงเพลง มมมส าหรบผใชแตละกลม เชน มมเดก มมวยรน เสรมดวยเครองปรบอากาศ มสถานทขายเครองดม ขนม และมงสรางความพงพอใจของผใชบรการ นอกจากนยงพบวาท าเลทตงมความส าคญยงตอการมาใชบรการ เชน ในใจกลางเมอง ใกลชมชน ใกลสถานศกษา ท าใหมผใชบรการมากยงขน และแนวคดส าคญทพบจากผบรหารคอ การสรางสภาพแวดลอมและบรรยากาศโดยใชธรรมชาต จดสวน ปลกไมดอก ไมประดบ บรเวณรอบหองสมด มการพดถงหองสมดในสวน หองสมดธรรมชาต การจดบรเวณ

156

หองสมดเปนแหลงเรยนรเกยวกบสงแวดลอม เชน สมนไพร นอกจากท าใหเกดความสวยงามแลว ยงเปนประโยชน๑และใหความร เชอมโยงไปสการจดกจกรรมของหองสมด เชน โครงการหองสมดพาเทยว จดท าเสนทางเดนศกษาธรรมชาตแลวมาศกษาคนควาในหองสมดฯ เพอสงเสรมการเรยนร การมสถานททานอาหาร และขยายแนวคดของการใชสถานทหองสมดเปนศนย๑กลางการจดกจกรรมของชมชน การใชสถานทหองสมดใหเกดประโยชน๑สงสด

ทรพยากรสารสนเทศ ผบรหารเหนวาหองสมดไดมการจดหาทรพยากรสารสนเทศรปแบบ

หลากหลาย นอกจากสอสงพมพ๑ ซงโดยทวไป ไดแก หนงสอ วารสาร และหนงสอพมพ๑แลว ยงจดหาสอโสตทศน๑และสออเลกทรอนกส๑มากขน ในดานเนอหา มการพจารณาความหลากหลายของเนอหา ความทนสมย และสอดคลองกบความตองการของผใช การใหความส าคญกบผใช โดยมการสอบถามความตองการของผใชในรปแบบตางๆ เชน การสงแบบสอบถาม การจดท าสมดเสนอแนะ มคณะกรรมการคดเลอกและมแผนการด าเนนงานหองสมดบางแหงมปญหาขาดแคลนงบประมาณไดใชแนวทางสรางความรโดยการผลตเอง และทส าคญการใหความสนใจและความส าคญกบสารสนเทศทองถนและภมปญญาทองถน

เทคโนโลย เครองมอ อปกรณ๑ เทคโนโลยมบทบาทส าคญในการพฒนาหองสมดสมยใหมในทกๆดาน หองสมดจดหาและใหบรการเทคโนโลย เครองมอ อปกรณ๑อ านวยความสะดวกแกผใชมจ านวน เพมขน โดยเฉพาะอนเทอร๑เนต ไดเขามามบทบาททงในดานการบรการและการสอสารและการประชาสมพนธ๑ขอมลขาวสารของหองสมด อยางไรกตามหองสมดบางแหงยงประสบปญหาเรองเครอขายเทคโนโลยสารสนเทศ

เครองมอเขาถง/สบคน/คนหา/ใชทรพยากรสารสนเทศของหองสมด หองสมดใหความส าคญกบจดระบบสบคนทงาย สะดวก รวดเรว และทนสมย บางแหงจดระบบงายๆ เชน การใชส สญลกษณ๑ หองสมดหลายแหงจดระบบองมาตรฐานวชาชพ และมการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกต๑ใช หองสมดหลายแหงสามารถสบคนและคนหาทรพยากรสารสนเทศของหองสมดผานอนเทอร๑เนต ผใชสามารถสบคนดวยตนเอง มบรรณารกษ๑และนกเรยนชวยงานหองสมดใหค าแนะน าและใหความชวยเหลอในการสบคนทรพยากรสารสนเทศของหองสมด

การบรการหองสมด แนวคดของผบรหารหองสมดทไดรบรางวลสนบสนนการบรการทมกลมเปาหมายเปนศนย๑กลาง หองสมดประชาชนมกลมเปาหมายทหลากหลาย ทกเพศ ทกวย หลากหลายภมหลงดานการศกษา และอาชพ ตลอดจนความสนใจและความตองการและอนๆ สวนหองสมดโรงเรยนกลมเปาหมายหลกคอครและนกเรยน ขณะเดยวกนกไดขยายบทบาทถงชมชนดวย บรการของหองสมดเปนการบรการเชงรก เชน หองสมดเคลอนท การบรการโดยไม

157

คดคาใชจาย การเปดบรการนอกเวลาท าการและในวนหยดราชการ การบรการทมคณภาพ ตอบสนองความตองการของผใชแตละกลม เชน การบรการสอนการบานแกเดกนกเรยน การบรหารจดการการบรการทมประสทธภาพ การบรการเบดเสรจ ณ จดเดยว การลดขนตอนการด าเนนงาน เชน การน าเทคโนโลยมาใชในการบรการยมคนโดยใชระบบบาร๑โคด การรวมมอกบหนวยงานอน และการจดท าคมอการใชหองสมด การบรการทไดรบความสนใจอยางกวางขวางจากผใชและหองสมดทกแหงมบรการ คอบรการอนเทอร๑เนตของหองสมดเปนบรการโดยไมคดคาใชจาย มงเนนการใหการศกษา คนควาดวยตนเอง และการบนเทงพกผอนหยอนใจของบคคลและหองสมดบางแหงมบรการส าหรบหนวยงานในชมชนดวย รวมถงบรการสารสนเทศทองถนหรอภมปญญาทองถนซงเปนบทบาทส าคญของหองสมด ขณะเดยวกน ผบรหารกยงคาดหวงจะพฒนาการบรการหองสมดมชวตใหเปนสวนหนงของชวตของคนโดยเพมศกยภาพและบทบาทเชงรก บรการถงตวผใช และแสดงถงบทบาทของผบรหารในการเปนผน าทางความคดดวย

กจกรรมของหองสมด หองสมดมการจดกจกรรมสงเสรมการอาน การเรยนร และการใชหองสมด ทงเปนงานปกตของหองสมดและเปนโครงการพเศษ กจกรรมของหองสมดเปนกจกรรมเชงรก เชน หองสมดเคลอนท สปดาห๑เยยมบาน มกจกรรมทหลากหลาย เปลยนแปลง ทนตอเหตการณ๑ ตอบสนองความตองการ ความพงพอใจผใชและเตมชวตใหหองสมด เชน การแลกเปลยนเรยนร การสรางเสรมนสยใฝรและรกการอาน การพฒนาความรและทกษะการแสวงหาความรและการใชหองสมดแกผใช การจดตงชมรมหองสมด/มอาสาสมครหองสมด การสรางคมอถายทอดความรและกจกรรมทเกยวของกบการใชเทคโนโลย เชน การใชอนเทอร๑เนตไดรบความสนใจมากขน มการบรหารจดการโดยเนนการมสวนรวมของชมชน มการลงนามความรวมมอในการท างาน การสรางเครอขาย มการวางแผนการจดกจกรรมอยางตอเนอง มการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกต๑ใช และกจกรรมของหองสมดยงมความส าคญในฐานะเปนเครองมอการสอสารและประชาสมพนธ๑หองสมด

การสอสารและการประชาสมพนธ๑ ถงผใชบรการ/กลมเปาหมาย ทงภายในและภายนอกดวยรปแบบหรอชองทางและวธการตาง ๆ อยางเหมาะสม ตงแตสอดงเดม เชน ปายประกาศ แผนพบ จดหมายขาว นทรรศการ สถานวทย หอกระจายขาว เสยงตามสาย วทยชมชน เคเบลทวและ สอบคคล คอ คร ศลช ผใชบรการบอกตอ รวมถงมการเปลยนแปลงโดยใชสอทนสมย คอ เวบไซต๑ มากขน นอกจากนยงมเครอขายอนทราเนต ส าหรบการสอสารภายใน และเวบไซต๑ของหองสมดเปนแหลงเผยแพรขอมล ขาวสารททนสมย ทนเหตการณ๑ อยางไรกตามมมมองท

158

นาสนใจคอการด าเนนการในดานการสอสารและประชาสมพนธ๑ของหองสมดยงมลกษณะตงรบและมขอจ ากดหลายประการ

ความรวมมอและเครอขาย หองสมดทไดรบรางวลไดพฒนาความรวมมอและเครอขายกบ

ชมชนทงอยางเปนทางการและไมเปนทางการ โดยมรปแบบเครอขายบคคล ในรปคณะกรรมการหองสมด อาสาสมครหองสมด เครอขายผปกครอง เครอขายสถาบน เชน กบสถาบนการศกษา สถาบนศาสนา หองสมดเครอขายเพอเพมประสทธภาพการบรการและการใชทรพยากรรวมกน การด าเนนกจกรรมรวมกน และโดยเฉพาะเพอการสอสารและประชาสมพนธ๑ นอกจากนยงพบวา ผบรหารตระหนกวาตนจะตองมบทบาทในการด าเนนการและบรรณารกษ๑ท าเองตามล าพงไมได

12.5 แนวทางการพฒนา ผบรหารมความคดเหนวาการพฒนาบทบาทของหองสมดจะตองเนนใหหองสมดเปนมากกวาหองสมด เปนศนย๑การเรยนร ศนย๑ไอซท และการเปนแหลงเรยนรทางวฒนธรรม และประวตศาสตร๑และผบรหารใหขอคดเหนเกยวกบแนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของส านกงานอทยานการเรยนรใหตอเนองและยงยน โดยการสรางองค๑ความรและมบทบาทในการสรางองค๑ความรหองสมดมชวตและพฒนาเปนเครอขายของสอร. และตองการใหสอร.ท างานเชงรกถงหองสมดในตางจงหวด ประชาสมพนธ๑หนวยงานและโครงการใหมากขน เนองจากในตางจงหวด ยงมระดบผบรหารทไมรจก สอร. จ านวนหนง สวนท 4 ผลการวเคราะหขอมลจากการสนทนากลมผใชบรการหองสมดทไดรบ

รางวล

13. ขอมลเกยวกบกลมผใช การใชบรการหองสมด การรบรเกยวกบโครงการและสอร. 13.1 กลมผใชบรการหองสมดมหลากหลาย ทงเพศหญงและเพศชาย ทกวย ทงเดก

วยรน ผใหญ ผสงอาย ทกกลมการศกษา กลมนกเรยนอนบาล นกเรยนระดบประถมศกษา มธยมศกษา นกศกษาระดบอดมศกษา ทกกลมผประกอบอาชพหลากหลาย คร อาจารย๑ ขาราชการ ขาราชการบ านาญ พอคา แมคา เกษตรกร แมบาน ผประกอบอาชพอสระ 13.2 การใชบรการหองสมด ผใชบรการมวตถประสงค๑ในการใชแตกตางกนไป ไดแก เพอการศกษา คนควา หาความร ความบนเทง พกผอนหยอนใจ เพอใชสถานทอานหนงสอ สถานทนดพบ พบปะเพอน สวนใหญมาใชบรการสปดาห๑ละ 3-5 วน ผมาใชบรการเปนประจ าทกวน ใหเหตผลวาหองสมดอยใกลบาน บรการของหองสมดทผใชใชเปนประจ า ไดแก บรการอานหนงสอ บรการยมคนหนงสอ บรการอนเทอร๑เนต ทรพยากรสารสนเทศของหองสมดทนยมใช ไดแก หนงสอพมพ๑ วารสารและนตยสาร หนงสอ ซดรอม เนอหาของทรพยากรสารสนเทศทสนใจอาน แตกตางกนไปตามวตถประสงค๑ เชน นกเรยน นกศกษาใชทรพยากรสารสนเทศทางวชาการ

159

เนองจากมวตถประสงค๑ในการใชหองสมดเพอการคนควาเขยนรายงาน ท าการบานสงคร สวนผใหญ เชน แมบาน อานหนงสอสารคด นวนยาย ผสงอายสนใจเรองเกยวกบสขภาพและธรรมะ นอกจากนยงพบวาหองสมดประชาชนหลายแหงเปนแหลงการเรยนรในทองถนโดยครพานกเรยนมาศกษาดงาน มาคนควาจากหองสมด และครอนบาลพาเดกมาหองสมดและรวมกบบรรณารกษ๑จดกจกรรมเลานทาน เนองจากหองสมดมมมเดกและมหนงสอเดกททนสมย

13.3 การรบรขอมลขาวสารเกยวกบโครงการ และสอร. ผใชบรการหองสมดสวนใหญโดยเฉพาะผใชทเพงมาใชบรการในชวงไมนานมานจะไมไดรบทราบขอมลขาวสารโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2 และการไดรบรางวล บางคนเคยเหนโลห๑รางวล หลายคนไมเคยเหน ผใชบรการหองสมดทรบทราบขอมลขาวสารโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 และการไดรบรางวลรบทราบขอมลขาวสารจากสอทหลากหลาย ไดแก สอบคคล คอ บรรณารกษ๑ ครอาจารย๑ เพอนสมาชก การบอกขาวกนตอๆ และผานสอ หลากหลาย ไดแก ปายประกาศของหองสมดและของหนวยงานทสงกด ประกาศเสยงตามสายในโรงเรยนโลห๑รางวล สอมวลชนในทองถน หนงสอพมพ๑ทองถน เคเบลทว วทยชมชน แผนพบประชาสมพนธ๑ เปนทนาสงเกตวาสอทองถนเปนชองทางส าคญทมบทบาทในการกระจายขอมลขาวสารเกยวกบโครงการฯ มผใชบางคนทราบขาวจากหนงสอพมพ๑สวนกลาง และอนเทอร๑เนต

ผใชบรการจ านวนมากรจก TK Park ส านกงานอทยานการเรยนร มบางคนแตเปนจ านวนนอยเคยไปทส านกงานอทยานการเรยนร การรบรเกยวกบส านกงานอทยานการเรยนร สวนใหญรบทราบวาเปนสถานทใหญโต เปนหองสมดมชวต ททนสมย มสอและบรการใหเลอกหลากหลาย เชน มมอานหนงสอ มมดทว ผใชบรการไดรบการบรการไดอยางทตองการ 14.ความคดเหนเกยวกบการด าเนนงานหองสมดโดยรวม ผใชบรการเหนวาหองสมดมการพฒนาอยางตอเนองและเพมมากขน หองสมดสวยงามมทรพยากรสารสนเทศใหมๆ และเทคโนโลยใหมๆ มการท างานเปนระบบมากขนและการบรการทด และความส าเรจของการพฒนาหองสมดยอมตองอาศยผเกยวของ โดยเฉพาะผบรหาร ชมชน และในโรงเรยน คอครอาจารย๑ทเลงเหนความส าคญของหองสมด สงเสรมและสนบสนนการพฒนาหองสมด

สถานทตงของหองสมดมความส าคญตอการมาใชบรการ พบวาผใชเหนวาสถานทตงของหองสมดทไดรบรางวลมความเหมาะสม คอ อยใกลชมชน หรอในศนย๑กลางของชมชน เชน ใกลตลาด ใกลโรงเรยน ใกลสถานทราชการ เดนทางสะดวก มรถเมล๑ผาน หรอหองสมดโรงเรยนอยชนลางของโรงเรยน นอกจากนมการจดภมทศน๑ บรรยากาศและสภาพแวดลอม ลกษณะภายนอก ท าใหเหนเดนชดมากกวาเปนหองสมด มการจดมมสวนหยอม ดงดดสายตา เชญชวนผเขามาใช

160

หองสมด สถานทสะอาด รมรน มตนไมใหญ และมทนงทท าเปนทนงคอนกรตเพอใหผใชสามารถนงอานหนงสอใตตนไม หรอภายนอกหองสมดได การจดออกแบบภายในใหมสสน แสงสวางเพยงพอ จดแบบเปด เขาถงงาย แบงพนททสามารถใชเสยง และพนทเงยบสงบส าหรบผทตองการความสงบเพอใชในการศกษาคนควา สรางบรรยากาศในการเรยนร บรรยากาศสบาย ผอนคลาย ใหรสกเหมอนอยบาน มมมตางๆ ตามกลมความสนใจ มโซฟาใหนงแบบสบายๆ เยนสบาย และตองการใหหองสมดใหความสนใจในเรองการจดสวนรบฝากของผใชกอนเขาใชบรการหองสมดและบรการสถานทจอดรถยนต๑และรถมอเตอร๑ไซค๑ ทรพยากรสารสนเทศของหองสมด หองสมดจดหาทรพยากรสารสนเทศทสอดคลองตอบสนองความตองการของกลมเปาหมายท มความหลากหลาย ทงเนอหาและรปแบบทงสอสงพมพ๑และสออเลกทรอนกส๑ และผใชเหนวาทรพยากรสารสนเทศของหองสมดมนอย ยงไมพอเพยง อยากใหมทรพยากรสารสนเทศใหมๆ เพมขน ผใชบรการบางคนตองการไดหนงสอ

ใหม ๆ ทเขยนโดยนกวชาการ นกเรยนอยากไดหนงสอเตรยมสอบเขามหาวทยาลยศาสตร๑ คนวยท างานและแมบานอยากใหเพมหนงสอพมพ๑ธรกจ ซด ภาษาองกฤษ และภาษาจนททนสมย ทส าคญ การเปดโอกาสใหผใชมสวนรวมในการเสนอแนะหรอเลอกซอทรพยากรสารสนเทศมความส าคญยง หองสมดบางแหงแกไขปญหาไมมงบประมาณจดหาหนงสอใหม โดยการผลตหนงสอซงเปนเรองราวเกยวกบทองถนเอง และการไดรบบรจาค

การจดหาและบรการเทคโนโลย สงอ านวยความสะดวกททนสมย หองสมดมคอมพวเตอร๑ไวบรการผใชสบคนทรพยากรสารสนเทศของหองสมด แตหองสมดบางแหงไมประชาสมพนธ๑ใหผใชทราบ ท าใหผใชเขาใจผดวาคอมพวเตอร๑ทใหบรการสบคนหาสารสนเทศนนเปนเครองทจดเตรยมไวใหใชเฉพาะอนเทอร๑เนต จงไมมผใชเขาไปใช ทงๆทหองสมดไดมการจดเครองคอมพวเตอร๑เพอใชสบคนอนเทอร๑เนตไวใหกบผใชแลวเปนการเฉพาะในอกชนหนง ผใชทกกลมตองการใหหองสมดเพมจ านวนคอมพวเตอร๑ททนสมย เพราะตระหนกถงความส าคญของเทคโนโลย โดยเฉพาะกลมนกเรยน นอกจากนหองสมดทกแหงมบรการอนเทอร๑เนต แตจ านวนเครองคอมพวเตอร๑ในการใชอนเทอร๑เนตยงไมพอเพยง

การจดหมวดหมหนงสอ เปนระบบ ยดความสะดวกและงายตอการคนหา เชน ใชสเปนสญลกษณ๑ แยกกลมหนงสอตามเนอหา เชน นวนยาย หนงสอส าหรบเดก เพอใหผใชสามารถคนหาหนงสอดวยตนเอง บางหองสมดจดหมวดหมระบบทศนยมของดวอ มการจดท าโอแพค เพอเปนเครองมอสบคนดวยคอมพวเตอร๑ บางหองสมดยงไมมการจดท าบตรรายการ แตจดท าปายบอกชอหมวดหม และมบรรณารกษ๑หรออาสาสมครหองสมดชวยใหค าแนะน า

161

การจดบรการหองสมด ผใชบรการทกกลมอาชพระบวาบรการของหองสมดเปนประโยชน๑ หองสมดมการจดบรการหองสมดเชงรก จดบรการรปแบบหลากหลาย และการจดบรการทมคณภาพ สามารถตอบสนองผใชบรการดมาก เพอสงเสรมการอานในชมชน การจดบรการของหองสมดท าใหผใชไดสารสนเทศตามทตองการ และบรการอนเทอร๑เนตไดรบความสนใจมากจากผใชทกกลม หองสมดหลายแหงยงมปญหาการสอสารและการประชาสมพนธ๑การบรการ เชน มหองสมดแหงหนงผสนทนากลมไมมผใดสมครเปนสมาชกเพราะไมทราบวาปจจบนสามารถสมครเปนสมาชกโดยไมตองเสยคาใชจาย ทราบแตวาในอดตตองจายคาสมครเปนสมาชก นอกจากนความรวมมอระหวางบรรณารกษ๑กบผใชบรการชวยสงเสรมใหมผมาใชบรการและไดรบประโยชน๑จากการบรการมากขน

การจดกจกรรมหองสมด หองสมดใหความส าคญกบการจดกจกรรมหองสมดเพอสงเสรมการอานและการเรยนร ทตอบสนองความตองการของกลมเปาหมาย เชน การสงเสรมอาชพ การสงเสรมคณภาพชวต ความบนเทง รวมทงกจกรรมเพอสงเสรมใหผใชมนสยรกการอาน เปนบคคลแหงการเรยนร กจกรรมทจดมหลากหลาย ส าหรบผใชทกกลม มทงกจกรรมทจดตอเนองเปนประจ า เชน การจดนทรรศการ และกจกรรมเปนครงคราว เชน โอกาสพเศษงานสปดาห๑หองสมด เทศกาลตางๆ ในการจดกจกรรมหองสมดอาจจดกจกรรมเองหรอรวมกบหนวยราชการอนในสงกด ในทองถน หรอภาคเอกชน โดยเนนการมสวนรวมของผใช การน าหนงสอและหองสมดสชมชน ในรปหองสมดเคลอนท เนนการจดกจกรรมเชงรกถงตวผรบบรการและ บรณาการความร ความสามารถหลายๆ ดานกบหนงสอและการอาน เชน ดานศลปะ การประกวดวาดภาพ ดานการน าเสนอโดยการพดและการเขยน เชน การแนะน าหนงสอเลมโปรด แตอยางไรกตามพบจดออนคอดานการสอสารและการประชาสมพนธ๑เนองจากผใชไดรบทราบไมทวถง มกรบทราบโดยการบอกตอจากผใชคนอน นอกจากนผใชยงตองการการมสวนรวมในการเสนอความคดเหนเกยวกบการจดกจกรรมทตองการ และผใชยนดเปนอาสาสมครหองสมด

หองสมดใชชองทางการสอสารและการประชาสมพนธ๑ทหลากหลาย สอบคคลเปนสอหลก ในหองสมดจดบอร๑ดประกาศขาวสารของหองสมด ตดปายประชาสมพนธ๑ทเคาน๑เตอร๑และยงมสอกจกรรมและสออนๆ ในทองถน เชน สอธรรมชาต สอเคลอนทหรอสอกลางแจง สอพนบานหรอสอประเพณ เคเบลทวทองถน เสยงตามสาย หอกระจายขาว แตผใชกยงเหนวาการประชาสมพนธ๑ยงไมทวถงและเปนจดออนของหองสมด

162

หองสมดมความรวมมอและเครอขายกบบคคล องค๑การในทองถน ทงอยางเปนทางการและไมเปนทางการ โดยสวนใหญเปนเครอขายปฐมภมกบประชาชนในชมชน และเปนศนย๑กลางการสรางเครอขายของชมชน ผใชบรการแสดงความพงพอใจตอบรรณารกษ๑ ในดานตางๆ ดานความร ความสามารถ และโดยเฉพาะคณสมบตสวนบคคล เชน การอทศตน ความทมเทในการท างาน มมนษยสมพนธ๑ มความกระตอรอรน ความเตมใจใหบรการ การตอบสนองตอผใชบรการ การพฒนาตนเอง การน าความรไปขยายผล ถายทอด แลกเปลยนเรยนร การพฒนาตนเองและอน ๆ รบฟงความคดเหนของผอน เปนแบบอยางทด แตยงมปญหาในดานภาพลกษณ๑ของบรรณารกษ๑ หองสมดบางแหง มผใหบรการหลายคน ผใชไมสามารถแยกไดวาใครคอบรรณารกษ๑วชาชพหรอเจาหนาท บรรณารกษ๑ขาดการประชาสมพนธ๑ตนเอง และจ านวนบรรณารกษ๑ไมพอเพยง บางแหงมบรรณารกษ๑คนเดยว นอกจากนผใชยงคาดหวงใหบรรณารกษ๑มบทบาทในการสอนการสบคนสารสนเทศและการใชเทคโนโลยสารสนเทศทมบรการในหองสมดดวย

กลมผใชเหนความส าคญของโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตและ เสนอใหด าเนนการตอเนอง แนวทางของความส าเรจเกดจากการพฒนาหองสมดมชวตอยางตอเนอง ในทกๆดาน ทงดานบรรยากาศ ทรพยากรสารสนเทศทมความหลากหลาย ทนสมย มการใชและการบรการเทคโนโลย ไมมกฎเกณฑ๑หองสมดทเขมงวดมากเกนไป และโดยเฉพาะเรองการบรการและการจดกจกรรมทกระตนใหเกดการเรยนรและความสนใจอยางตอเนอง นอกจากนการมสวนรวมของผใชและชมชน รวมถงบทบาทของบรรณารกษ๑ โดยเฉพาะในดานการสอสารและการประชาสมพนธ๑และการถายทอดความร รวมทงการสนบสนนจากผบรหารนบวามความจ าเปนยง และเนองจากผใชสวนใหญอยในตางจงหวดจงไมคอยรจกและไมไดมาใชบรการหองสมดสอร.สวนใหญไมทราบเรองเกยวกบโครงการและการไดรบรางวล และสวนใหญไดใหขอเสนอแนะใหสอร.ประชาสมพนธ๑หนวยงานและโครงการในวงกวางเพมมากขน

ผลการวจย สรปตามวตถประสงคของการวจยไดดงน

1. ผลการตดตามและประเมนโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2 โดยรวม ทงจากผลการวเคราะห๑ขอมลเชงปรมาณ คาเฉลย ( X ) กบเกณฑ๑ทก าหนดวามคามากกวา 3.50 ถอวามการด าเนนงานทมความเหมาะสมในระดบมาก และผลการวเคราะห๑ขอมลเชงคณภาพ จากการสมภาษณ๑และการสนทนากลมพบวาทงบรรณารกษ๑ ผใชบรการ และผบรหารมความเหนสอดคลองกนวาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 มคณคาและเปนประโยชน๑ มการด าเนนงานเหมาะสมระดบมาก ทงโดยรวมและในแตละดาน ไดแก ดาน

163

กระบวนการ ผลผลต และผลลพธ๑ โครงการนไดกอใหเกดความตนตว ความตระหนกถงความส าคญและคณคาของการพฒนาหองสมดมชวต ให เปนแหลงเรยนรตลอดชวตทยงยนของชมชน ชวยพฒนาคณภาพชวต และขบเคลอนชมชนเปนชมชนแหงการเรยนรและสงคมการเรยนร สรางเจตคตทด ความพงพอใจและความภาคภมใจแกผเกยวของทกฝาย การไดรบรางวลท าใหหองสมดเปนทรจก เปนตนแบบ มผมาศกษาดงาน เกดการเปลยนแปลงและภาพลกษณ๑ใหม โดยเฉพาะบรรณารกษ๑มความพงพอใจตอโครงการฯโดยรวม ตอความส าคญและคณคาของความรเกยวกบการพฒนาหองสมดมชวตทไดรบ หองสมด การออกแบบ ตกแตง จดพนทหองสมด อยางเหมาะสม การพฒนา กายภาพ ภมทศน๑ บรรยากาศและสภาพแวดลอมของการเปนหองสมดมชวต และการสรางเสรมนสย รกการอาน ใฝร และรกการเรยนรแกผใชบรการ

2. ผลการประเมนดานกระบวนการด าเนนงานโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2 พบวาบรรณารกษ๑มความคดเหนวามความเหมาะสมระดบมาก เรยงตามล าดบคอการจดอบรมเชงปฎบตการครงท 1 – 2 และการจดประกวดหองสมดมชวต มคาเฉลยใกลเคยงกบกระบวนการบรหารจดการโครงการ โดยรายการทมคาเฉลยสงสดระดบมาก 5 อนดบ ไดแก วทยากร ในการจดอบรมเชงปฏบตการครงท 1 และครงท 2 มคาเฉลยเทากบการบรการของเจาหนาท หลกสตรและกจกรรมในการจดอบรมเชงปฏบตการครงท 2 และ สถานท/ หองประชม และอาหารมคาเฉลยเทากน และรายการทมคาเฉลยเทากน ไดแก การบรหารจดการมระบบและเปนขนตอน การประสานงานมประสทธภาพ การจดอบรมเชงปฏบตการครงท 1 ในดานหลกสตร และหวขอการฝกอบรม

เมอประเมนกระบวนการแตละดาน พบรายการทมคาเฉลยสงอยในระดบมากในแตละดาน ดงน

2.1 การบรหารจดการมระบบเปนขนตอน การประสานงานมประสทธภาพ การสอสาร และการประชาสมพนธ๑ถงกลมเปาหมาย

2.2 การจดอบรมเชงปฏบตการครงท 1 และครงท 2 ไดแก วทยากรและการบรการของเจาหนาท 2.3 การจดประกวดหองสมดมชวต ไดแก การก าหนดเกณฑ๑การคดเลอกหองสมดทไดรบรางวล

3. ผลการประเมนดานผลผลตโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2 มคาเฉลยระดบมาก เรยงตามล าดบคาเฉลยจากสงสด ลงไปดงน

164

3.1 ความพงพอใจตอโครงการโดยรวม ความส าคญและคณคาของความรเกยวกบการพฒนาหองสมดมชวตทไดรบ และเจตคตทดในการพฒนาหองสมดมช วตมคาเฉลยสงสดเทากนทงสามรายการ

3.2 การแบงปน ถายทอดองค๑ความรและประสบการณ๑หองสมดมชวต 3.3 ความสามารถ ทกษะและประสบการณ๑ทไดรบจากการพฒนาหองสมดมชวตและ

โดยรวมผลผลตมความสอดคลองกบวตถประสงค๑มคาเฉลยเทากนทงสองรายการ 4. ผลการประเมนดานผลลพธของโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2 มคาเฉลยระดบมาก เรยงตามล าดบคาเฉลยจากสงสด ลงไปดงน

4.1 ผเขารวมโครงการน าความรและประสบการณ๑ไปใชในการพฒนาหองสมดมชวตโดยค านงถงเอกลกษณ๑ตามบรบททางสงคมและวฒนธรรมของชมชน

4.2 ผเขารวมโครงการน าแนวคดเชงกลยทธ๑ไปใชในการบรหารจดการและด าเนนงาน

หองสมดมชวต ผเขารวมโครงการมเจตคตทดในการพฒนาหองสมดมชวตใหเปนแหลงเรยนรทยงยน และ หองสมดไดรบการพฒนาคณภาพการบรการ มคาเฉลยเทากน

4.3 ผเขารวมโครงการมความร ความสามารถและทกษะในการบรหารจดการหองสมดมชวต หองสมดไดรบการพฒนาเปนหองสมดมชวตและแหลงเรยนรททนสมย หองสมดไดรบการพฒนาทางกายภาพ ภมทศน๑และสภาพแวดลอมของการเปนหองสมดมชวต หองสมดไดรบการออกแบบตกแตง จดพนทอยางเหมาะสม เครอขาย/ ความรวมมอกบหองสมด หนวยงานและชมชน เพอขบเคลอนชมชน/ สงคมการเรยนรมจ านวนเพมขนผใชบรการ/กลมเปาหมาย/หนวยงานทเกยวของใหความส าคญในการพฒนาหองสมดมชวตให เปนแหลงเรยนรตลอดชวตทยงยนของชมชนผใชบรการ/กลมเปาหมาย/หนวยงานทเกยวของใหความรวมมอ สนบสนนบทบาทและการด าเนนงานหองสมดมชวตในการขบเคลอนชมชนเปนชมชนแหงการเรยนรเพมขนมคาเฉลยเทากน 5. แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต การพฒนาโครงการจ าเปนตองไดรบความรวมมอจากทกฝายทงหนวยงานทก ากบดแลหรอตนสงกดของหองสมด บรรณารกษ๑และบคลากรหองสมดพฒนาหองสมดรปแบบหองสมดมชวต ประชาชน /ผใชบรการ และสอร. สรปไดดงน 5.1 หนวยงานทก ากบดแลหรอตนสงกดของหองสมด โดยผบรหารหองสมด

- มความตระหนก และเจตคตทดตอการพฒนาหองสมดมชวต

165

- มการก าหนดนโยบายและ บรรจแผนยทธศาสตร๑ของหองสมดและหนวยงานตนสงกดทเกยวของกบโครงการไวชดเจน

- ใหการสนบสนนและจดสรรงบประมาณเพอสงเสรมบรรณารกษ๑ เขารวม

โครงการและน าความรสการปฏบต

- จดสรรงบประมาณเพอใหหองสมดทไดรบรางวลไดพฒนางานตอเนองเพอใหสามารถเปนตนแบบแกหองสมดอนๆ

5.2 บรรณารกษ๑และบคลากรหองสมด พฒนาหองสมดในรปแบบหองสมดมชวต

- จดภมทศน๑ / บรรยากาศ และสภาพแวดลอมทสวยงาม สงเสรมการเรยนร มการออกแบบตบแตงภายใน ใหมมมพกผอน มมส าหรบผใชแตละชวงอาย มบรรยากาศเสมอนบาน

- จดบรการและกจกรรมทหลากหลาย ตอบสนองความตองการของผใช - ประยกต๑ใชเทคโนโลยสารสนเทศและบรการอนเทอร๑เนต มเวบไซต๑หองสมดเปนแหลงเผยแพรขอมลขาวสารททนสมย

- มความสามารถ ในการสอสารและประชาสมพนธ๑ การถายทอด แบงปนความร แลกเปลยน เรยนร การใชเทคโนโลยสารสนเทศ โดยเฉพาะอนเทอร๑เนต - เปน‛บรรณารกษ๑ด‛ มเจตคตทด มความมงมน ในการท างาน และมความยดหยน

- พฒนาตนเองอยางตอเนองและพรอมรบการเปลยนแปลง - สรางความรวมมอและเครอขายบคคลและองค๑กร เชน กบหองสมด แหลงเรยนร หรอ องค๑กรอนในทองถนอยางกวางขวาง - เนนการท างานแบบมสวนรวม และใหความรวมมอกบชมชน ในการพฒนาหองสมดใหเปนแหลงเรยนรตลอดชวต

5.3 ประชาชน /ผใชบรการ - เหนความส าคญและมนสยรกการอาน

- สรางคณลกษณะใฝร รกการอาน และการเรยนรตลอดชวตมากขน

- ชวยประชาสมพนธ๑และชกชวนใหผอนมาใชบรการหองสมด

5.4 ส านกงานอทยานการเรยนร - พฒนาองค๑ความรหองสมดมชวต

- มการพฒนาและจดฝกอบรมหลกสตรตอเนองใหม ๆ

166

- ประชาสมพนธ๑หนวยงานและโครงการใหมากขน เพอใหผบรหารหนวยงานทางการศกษาและประชาชนในตางจงหวดรจกโครงการและสอร.มากขน

- ท างานเชงรกถงกลมเปาหมายหองสมดตางจงหวด

- เปนแกนกลางพฒนาเครอขายหองสมดมชวตโดยใหหองสมดทไดรบรางวลเขารวมเปนมาชกเครอขาย

- ประเมนและตดตามผลงานของหองสมดทไดรบรางวลอยางตอเนอง - เสนอแผนงานและโครงการใหรฐสนบสนนงบประมาณการด าเนนให สอร. เพอการสนบสนนกลมเปาหมายเขารวมโครงการกวางขวางและเพมมากขน

อภปรายผลการวจย

1.ผลการตดตามประเมนโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2 จดโดย

ส านกงานอทยานการเรยนรโดยรวม พบวาผเกยวของทกกลม ทงบรรณารกษ๑ ผใชบรการ และผบรหาร มความเหนสอดคลองกนวาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2 ของสอร.มการด าเนนงานทกดานมความเหมาะสมระดบมากทงโดยรวมและในทกดาน ทงดานกระบวนการ ผลผลต และผลลพธ๑ เปนการกระตน กอใหเกดความตนตว ตระหนกถงความส าคญและคณคาของการพฒนาหองสมดมชวต สรางความพงพอใจ มเจตคตทดและความภาคภมใจทหองสมดไดรบรางวล ผใชบรการพงพอใจตอการบรการของหองสมดทไดรบรางวล และรางวลเปนการรบประกนคณภาพ แสดงใหเหนวาส านกงานอทยานการเรยนรบรรลวตถประสงค๑ของโครงการ ทระบไววา ‚1. เพอเปนการกระตน สงเสรมและสนบสนน ใหหนวยงานตาง ๆ เหนความส าคญและเกดการพฒนาหองสมดสาธารณะ ซงเปนแหลงคนควา แสวงหาความร ส าหรบ เยาวชนและประชาชนในชมชน ใหเปน ‚หองสมดมชวต‛ โดยมเอกลกษณ๑และความงดงามในแบบเฉพาะตนตามบรบททางสงคมวฒนธรรมทแตกตางกน เพอเปนรากฐานส าคญในการสรางสงคมไทยใหเปนสงคมแหงการเรยนร 2.เพอสงเสรม สนบสนนและสรางโอกาสใหหนวยงานตาง ๆ และผทสนใจไดพฒนา‚หองสมดมชวต‛ (ส านกงานอทยานการเรยนร 2550) นอกจากนยงสอดคลองกบผลการ ศกษาความพงพอใจของผเขารวมโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2 ซงไดมการประเมนผลการจดอบรมในขนตอนการเขารบการอบรม ครงท 1และครงท 2 ทพบวาอยในระดบมาก (ส านกงานอทยานการเรยนร 2550; ส านกงานอทยานการเรยนร 2551 )

2. ผลการประเมนดานกระบวนการด าเนนงานโครงการอบรมและประกวดหองสมดม ชวตครงท 2 พบวา

167

2.1 สอร. ไดด าเนนการสอสารและประชาสมพนธ๑เชงรกถงกลมเปาหมาย คอหองสมด หนวยงานตนสงกดในเขตพนท และหนวยงานตนสงกดในสวนกลาง โดยผานชองทางทหลากหลาย สอดคลองกบผลการวจยทพบวาบรรณารกษ๑และผบรหารหองสมดทไดรบรางวลทกคนรบรขอมลขาวสารโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตจากจดหมายของสอร .ผานหนวยงานตนสงกด และเวบไซต๑ของสอร . แตเปนการสอสารและประชาสมพนธ๑ท เนนกลมเปาหมายของโครงการ ในแงผใชและชมชน ผลการวจยพบวาประชาชนรบทราบขอมลขาวสารโครงการและการไดรบรางวลจากบรรณารกษ๑และสอประชาสมพนธ๑ของหองสมด แตไมคอยรจกสอร. กอปรกบผลการลงพนทภาคสนามและการสงเกตพบวาหองสมดทไดรบรางวลจ านวนนอยทมการสอสารและประชาสมพนธ๑การไดรบรางวลอยางเดนชด จงท าใหประชาชนและชมชนยงไมรจกโครงการและสอร. เทาทควรจะเปน

2.2 ผลการศกษาเอกสารและงานวจยพบวาสอร. ก าหนดขนตอนการด าเนนงานโครงการหลายขนตอน มกจกรรมหลายรปแบบ และตองใชงบประมาณในการด าเนนงาน การเขารวมโครงการของหองสมดจงจ าเปนตองเปนไปดวยความสมครใจของบรรณารกษ๑ การสนบสนนสงเสรมของผบรหาร และการมสวนรวมของชมชน สอดคลองกบผลการวจยทพบวาการเขารวมโครงการฯของหองสมดทไดรบรางวลด าเนนการในหลายลกษณะและหลายระดบ ทงจากการพจารณาของเขตพนทการศกษารวมกบหนวยงาน การพจารณาของผบรหาร การน าเสนอโดยบรรณารกษ๑ และการพจารณารวมกนของผบรหาร บรรณารกษ๑ และชมชน รวมทงบางแหงมการน าเสนอเขาทประชมโดยมแนวคดวาการเขารวมโครงการนทกภาคสวนตองรวมกนพฒนา อภปรายไดวาโครงการนไดสงเสรม สนบสนน ตลอดจนสรางความรวมมอและการแลกเปลยนประสบการณ๑ในการพฒนา‚หองสมดมชวต‛ ซงมความจ าเปนตอการพฒนาหองสมดมชวตใหเปนแหลงเรยนรทยงยน และจ าเปนตองสงเสรมใหเกดขนอยางตอเนองเมอไดรบรางวลแลว

2.3 ผลการวจยพบวาดานกระบวนการ รายการทมคาเฉลยความเหมาะสมสงสดระดบมากเกยวของกบการจดอบรมเชงปฎบตการซงนอกจากความเหมาะสมในการด าเนนการดานกระบวนการของสอร.แลว ยงเปนกจกรรมทบรรณารกษ๑หรอบคลากรหองสมดไดเขารวมและรบประโยชน๑โดยตรง สอดคลองกบแนวคดของสอร. ซงตระหนกวาบรรณารกษ๑เปนบคคลส าคญยงทจะชวยพฒนาหองสมดสการเปนหองสมดมชวต ใหมผใชบรการมากขน และการจดการอบรมเชงปฏบตการเปนการเตรยมความพรอมและการพฒนาศกยภาพของบรรณารกษ๑หรอเจาหนาทหองสมด เพอใหเกดการเรยนร แนวคดในการแกปญหา การศกษาขอมลและสรางสรรค๑กลยทธ๑ในการบรหารจดการให ‚หองสมดมชวต‛ (ส านกงานอทยานการเรยนร 2551) จงนบไดวาเปน

168

แนวคดและกลยทธ๑ทสอดคลองกบแนวคด ทฤษฎและหลกการบรหารยคใหมทใหความส าคญกบทรพยากรบคคลและการเพมขดสมรรถนะของบคลากร โดยเฉพาะโดยการพฒนาทางวชาชพอยางตอเนองเปนหวใจส าคญ

3. ผลการประเมนดานผลผลตโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2 ระดบมากแสดงใหเหนถงการบรรลวตถประสงค๑ของการพฒนาบรรณารกษ๑ผเขารวมโครงการ ทงในดานเจตคต ความร ความสามารถ ทกษะ ประสบการณ๑และอนๆ สอดคลองกบผลการประเมนผลลพธ๑ทผบรหารและผใชบรการหองสมดทรบรางวลใหความเหนวามความเหมาะสมระดบมาก นอกจากนการทบรรณารกษ๑ผเขารวมโครงการมความพงพอใจ มความร ความสามารถและน าความรไปใชสอดคลองกบหวขอการจดอบรมเชงปฏบตการ โดยเฉพาะการจดกจกรรมเชงรก และการสรางนสยรกการอาน แสดงถงความส าเรจของกระบวนการกบผลผลตของโครงการสอดคลองกบผลการประเมนการด าเนนงานโครงการจดตงหองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ของวภาว พงษ๑อนนต๑ (2539) ทไดท าการประเมนกระบวนการด าเนนการ พบวาหองสมดใชแนวทางการจดกจกรรมหองสมดประชาชนแนวใหมเพอใหบรรลวตถประสงค๑โครงการ และการประเมนผลผลตจากกระบวนการ พบวาหองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ มผลผลตจากกระบวนการด าเนนการสอดคลองตามวตถประสงค๑โครงการ มเพยงประเดนดานการสอสารและประชาสมพนธ๑ ซงผลการวเคราะห๑ขอมลจากการสนทนากลมผใชบรการพบวายงเปนจดออนของบรรณารกษ๑ สอดคลองกบผลการวจยของชตมา สจจานนท๑ บญศร พรหมมาพนธ๑ และศรพร สจจานนท๑ (2550 )ทพบวาบรรณารกษ๑หองสมดประชาชนมจดออนในดานการประชาสมพนธ๑ อยางไรกตามบรรณารกษ๑แหงหนงใหสมภาษณ๑ถงปญหาอปสรรคทไมสามารถด าเนนการไดเตมท เนองจากขาดงบประมาณ ขาดบคลากร และกฎ ระเบยบ ขนตอน แนวปฎบตทจะตองน าเสนอผานผบงคบบญชาตามสายงาน หรอประชาสมพนธ๑ผานหนวยงานประชาสมพนธ๑ของตนสงกด เปนตน

4. ผลการประเมนดานผลลพธโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตครงท 2 พบวามความเหมาะสมระดบมาก

4.1 ผลลพธ๑ของโครงการไดกอใหเกดผลในทางพฒนาทงบรรณารกษ๑ผเขารวม

โครงการ หองสมด ผบรหารและผใชบรการ/กลมเปาหมาย/หนวยงานทเกยวของกบหองสมด ทไดรบรางวลเปนหองสมดมชวต มบทบาทในการพฒนาและขบเคลอนหองสมดเปนแหลงเรยนรตลอดชวตทยงยนของชมชน การพฒนาคณภาพชวต การขบเคลอนชมชนเปนชมชนแหงการเรยนรและสงคมการเรยนร การพฒนากายภาพ ภมทศน๑ บรรยากาศและสภาพแวดลอมของการเปนหองสมดมชวต การออกแบบ ตกแตง จดพนทหองสมด อยางเหมาะสม และการสรางเสรมนสย

169

รกการอาน ใฝรและรกการเรยนรแกผใชบรการ นอกจากนการมผใชบรการหองสมดและเขารวมกจกรรมหองสมดเพมมากขนและมเจตคตทดตอการแสวงหาความร และการเรยนรแสดงถงการบรรลวตถประสงค๑ของโครงการ ‚3.เยาวชนและประชาชนมเจตคตแสวงหา สงสมความร และรกการเรยนรตลอดชวต จากแหลงความรตาง ๆ ในชมชนมากขน‛

4.2 ผลลพธ๑ของโครงการแสดงใหเหนวาผบรหารและผใชบรการหองสมดมความเหนวาหองสมดมการด าเนนงานเหมาะสมระดบมาก และมการพฒนาอยางตอเนอง โดยเฉพาะในดานบทบาทของหองสมด ดานกายภาพ สภาพแวดลอม บรรยากาศ การจดบรการและกจกรรมเชงรกของหองสมด และดานเทคโนโลย แสดงใหเหนวาหองสมดทไดรบรางวลมการเปลยนแปลงและมการพฒนาในดานตางๆ แตผลการวจยยงพบวาปญหาอปสรรคของบรรณารกษ๑ในการน าความรทไดรบไปพฒนางานตอเนอง ไดแก งบประมาณไมเพยงพอ ซงผลการวจยหลายเรองตางพบวาเปนปญหาส าคญของหองสมดประชาชนในประเทศไทย( ภชร ภมหาทอง 2540, ชตมา สจจานนท๑ บญศร พรหมมาพนธ๑ และศรพร สจจานนท๑ 2550 )

4.3 เมอเปรยบเทยบความพงพอใจของผใชบรการหองสมดทไดรบรางวลจาก

โครงการนกบผลการประเมนผลการด าเนนงานหองสมดประชาชนในประเทศไทยของชตมา สจจานนท๑ บญศร พรหมมาพนธ๑และ ศรพร สจจานนท๑ ( 2550) พบวาคณลกษณะของผใชบรการหองสมดสอดคลองกน กลาวคอสวนใหญเปนเพศหญง อายไมเกน 18 ป ระดบการศกษามธยมศกษา เปนนกเรยน ใชบรการหองสมดสปดาห๑ละ 2- 3 วน วตถประสงค๑ในการใชหองสมด ไดแก การศกษาคนควา ขอมลขาวสาร แตแตกตางกนในดานระดบความพงพอใจของประชาชนผใชบรการซงผลการวจยนพบวาโดยรวมอยในระดบมากขณะทผลการวจยและผลการปรทศน๑เอกสารและงานวจยเกยวกบหองสมดประชาชนในประเทศไทยของชตมา สจจานนท๑ บญศร พรหมมาพนธ๑และศรพร สจจานนท๑ ( 2550 ) พบวาอยในระดบปานกลาง เชนเดยวกบผลการประเมนโครงการการจดมมหนงสอและหองสมดโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษา จงหวดมกดาหารของภชร ภมหาทอง (2540)พบวาผบรหารโรงเรยน ครบรรณารกษ๑ และครวชาการโรงเรยน มความคดเหนวาดานสภาพแวดลอม ดานปจจยเบองตน ดานการด าเนนงาน และดานผลทไดรบ อยในระดบปานกลางและผลการประเมนโครงการจดมมหนงสอและหองสมดโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาอ าเภอเมองจนทบร ของววฒน๑ ศรสมพงษ๑ (2544) โดยศกษาใน 4 ดาน คอ ความเหมาะสมขององค๑ประกอบของโครงการ ความเหมาะสมของปจจยน าเขา ความมประสทธภาพของการด าเนนงาน และความมคณภาพของผลทไดรบ พบวาผบรหารโรงเรยนและครบรรณารกษ๑หองสมดโรงเรยนมความคดเหนเกยวกบ

170

โครงการอยในระดบปานกลาง การทผใชบรการหองสมดทไดรบรางวลโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของ สอร. สวนใหญมความพงพอใจระดบมากแตกตางจากระดบของผลการประเมนความพงพอใจผใชบรการหองสมดประชาชนและหองสมดโรงเรยนแหงอนๆ แสดงใหเหนวาหองสมดทไดรบรางวลสามารถตอบสนองและสรางความพงพอใจแกผใชบรการและโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของ สอร.มผลกระทบตอการพฒนาหองสมด ชมชนและสงคม

ขอเสนอแนะ

ก. ขอเสนอแนะส าหรบการน าผลวจยไปใช 1. ขอเสนอแนะตอส านกงานอทยานการเรยนร (สอร.)ควรน าผลวจยไปใชในการบรหารจดการและพฒนาการด าเนนโครงการดงน 1.1 สอร. ควรด าเนนโครงการอยางตอเนอง เพราะผลการวจยแสดงใหเหนวาทกฝายทเกยวของทงผบรหาร บรรณารกษ๑ ผใช และชมชน ผมสวนไดสวนเสยเหนความส าคญและคณคาของโครงการ มความพงพอใจในการบรหารจดการ ปจจยน าเขา กระบวนการ ผลผลต และผลลพธ๑ของโครงการ มความภมใจทหองสมดไดรบรางวล โครงการไดชวยสรางความตระหนก ความตนตว ความสนใจแกผเกยวของ ท าใหเกดการเปลยนแปลงภาพลกษณ๑ของหองสมด เจตคตทด และแนวคดใหมแกบรรณารกษ๑ และสรางโอกาสในการพฒนางานตอเนอง 1.2 สอร.ควรประชาสมพนธ๑เชงรกเกยวกบ สอร. และโครงการถงชมชนและสงคมในวงกวาง โดยเฉพาะผบรหารหนวยงานการศกษาและประชาชนในตางจงหวดซงยงไมคอยรจก สอร. และโครงการนเทาทควร นอกจากจะเปนการประชาสมพนธ๑โครงการและสอร .แลว ยงชวยขยายแนวคดหองสมดมชวตใหเปนทรจกและสรางภาพลกษณ๑หองสมดยคใหมดวย แนวทางทน าเสนอมดงน 1) สอร.ควรเปลยนโลรางวลเปนปายประกาศถาวร มสญลกษณ๑ของสอร.และขอความระบการไดรบรางวลตดไวทสถานทหองสมด เชน ดานหนาอาคาร เพอใหผใชบรการและประชาชนไดรบทราบและมความถาวร 2) สอร.ควรจดนทรรศการเคลอนทเกยวกบโครงการและหองสมดทไดรบรางวลหมนเวยนไปน าเสนอตามหองสมดตางๆ

3) สอร.ควรใชพลงหองสมดและบรรณารกษ๑ทไดรบรางวลเปนแนวรวมในการสอสารและประชาสมพนธ๑โครงการอยางมยทธศาสตร๑ และใชสอชมชน สอพนบานและสอทองถนใหเกดประโยชน๑สงสด

171

1.3 สอร.ควรพจารณาเรองเกณฑ๑การใหรางวลและการก าหนดรางวลส าหรบการประกวด เนองจาก ผลการวจยพบวาทงผบรหารและบรรณารกษ๑บางคนยงตองการค าอธบายจดเดนของหองสมดทไดรบรางวลตางๆ รวมทงหองสมดของตน เพอการพฒนาสความส าเรจทยงยนของโครงการ จงมขอเสนอแนะดงน 1)สอร. ควรก าหนดแนวทางและเกณฑ๑การประกวดใหชดเจน โดยองมาตรฐานหองสมดเปนแนวทางการประเมนหองสมดในเบองตน และจดจ าแนกประเภทของรางวล ตามองค๑ประกอบ เชน ดานกายภาพ ดานเครอขายกบชมชน ดานการบรการและมรางวลชนะเลศ รองชนะเลศในแตละดานพรอมมค าอธบายทชดเจน 2)สอร.ควรแยกประเภทรางวลตามขนาดหองสมด เชน ขนาดเลก ขนาดกลาง ขนาดใหญ โดยจดประกวดในกลมทใกลเคยงกน ในแตละประเภทกมรางวลชนะเลศ รองชนะเลศ รางวลชมเชย

3)สอร. ควรก าหนดใหบรษททรบจดด าเนนการชแจงเกณฑ๑ตวชวดทพฒนาขนอยางไดมาตรฐาน ครอบคลมในแตละมตใหชดเจน เพอใหหองสมดรบทราบและเขาใจตรงกนตงแตเบองตน นอกจากนควรก าหนดเกณฑ๑และแนวทางการน าเสนอ ตลอดจน ผน าเสนอใหชดเจน 4)สอร.ควรพจารณาการจดรางวลส าหรบผบรหารทมบทบาทส าคญในการขบเคลอนแนวคดและการพฒนาหองสมดมชวตอยางเดนชดและตอเนอง เนองจากพบวาผบรหารมบทบาทส าคญตอความส าเรจในการพฒนาหองสมดมชวต 5) สอร. ควรจดรางวลใหหองสมดและบรรณารกษ๑หองสมดทไดรบรางวลทมการพฒนางานอยางตอเนองและโดดเดน เพอใหโครงการนมความยงยนและเหนผลระยะยาว

6) สอร. ควรสรางความเขาใจทชดเจนแกบรรณารกษ๑ผเขารวมโครงการ ผบรหาร และชมชนเกยวกบการมอบรางวล วาเปนรางวลมอบใหบคคลคอบรรณารกษ๑ทเขารวมโครงการหรอหนวยงานคอหองสมดเขารวมโครงการ หรอทงหนวยงานและบคคลเพอเปนการสรางแรงจงใจและยกยองบคคลและหนวยงาน และลดปญหาความขดแยงในหนวยงานทอาจเกดขน

1.4 สอร.ควรเปนแกนกลางในการสรางเครอขายหองสมด โดยจดใหหองสมดทไดรบรางวลเปนหองสมดเครอขายเพอสนบสนนใหมการพฒนาหองสมดอยางตอเนองและยงยนและตอยอดเปนหองสมดตนแบบในชมชนตอไป

1.5 สอร.ควรบรหารโครงการในลกษณะโครงการรวมมอระหวางสอร.กบองค๑การในทองถน หนวยงานตนสงกดทก ากบดแลหองสมดอยางเปนทางการ หรอในลกษณะภาคความ

172

รวมมอระหวางสอร.กบสถาบนการศกษาในวชาชพ สถาบนหองสมดและหนวยงานทเกยวของอยางเปนทางการ 1.6 สอร. ควรสรางเครอขายกบองค๑การระดบชาต รวมทงองค๑การทางวชาชพระดบภมภาคหรอระดบนานาชาต ทงภาครฐและภาคเอกชน เพอการพฒนาใหรางวลนมความส าคญและมคณคาเปนโครงการในระดบชาต ระดบภมภาคและระดบสากลไดในทสด

1.7 สอร. ควรมการประเมนและตดตามโครงการอยางตอเนองทงระยะสนและระยะยาวเพราะการน าความรไปใชในการพฒนาในหลายๆเรองจ าเปนตองมการวางแผน การก าหนดยทธศาสตร๑และใชระยะเวลาในการด าเนนงาน นอกจากนควรจดรางวลใหหองสมดทมการพฒนางานอยางตอเนองและโดดเดน

1.8 สอร. ควรพฒนาองค๑ความรหองสมดมชวตและสรางความโดดเดนในการพฒนาและถายทอดองค๑ความรเปนการตอยอดความรใหแกหองสมด และเพมเนอหาเกยวกบการอนรกษ๑ภมปญญาและสารสนเทศทองถนในหลกสตรการฝกอบรมและเกณฑ๑การประเมน เนองจากเปนบทบาทส าคญของหองสมดตอชมชนเพอตอบสนองพนธกจการท านบ ารงวฒนธรรม

2. ขอเสนอแนะตอ หองสมดทไดรบรางวล และชมชน หองสมดทไดรบรางวล โดยผบรหาร บรรณารกษ๑ ผเกยวของ และชมชนควรมสวนรวมและมบทบาท ดงน

2.1 ควรน าผลวจยไปใชในการบรหารจดการและพฒนาการด าเนนการใหเปนหองสมดมชวต ทเนนการตอบสนองความตองการของผใชและกลมเปาหมายอยางตอเนอง และเหมาะสมกบบรบทของชมชน

2.2 ควรพฒนาสมรรถนะดานการสอสารและประชาสมพนธ๑ การสรางเครอขาย การถายทอดความร และการน าเสนอแกบรรณารกษ๑ และใหบรรณารกษ๑ไดมการพฒนาสมรรถนะทางวชาการ วชาชพทจ าเปนอยางตอเนอง รวมทงสรางแรงจงใจ ตลอดจนขวญและก าลงใจ โอกาสและความกาวหนาในเรองสถานภาพของบรรณารกษ๑ เพอลดปญหาการเปลยนยายงานของบรรณารกษ๑ซงอาจเปนอปสรรคของการพฒนาหองสมดมชวตใหตอเนอง

2.3 ควรกระตนใหผรบบรการ/ประชาชน/ชมชน เหนความส าคญของการอาน มนสย รกการอาน มาใชบรการหองสมดมากขน และมสวนรวมพฒนาหองสมดใหเปนหองสมดมชวต โดยบรรณารกษ๑จ าตองมงเนนการบรหารจดการ โดยเฉพาะการจดกายภาพ สภาพแวดลอมของหองสมดใหมบรรยากาศทสงเสรมการเรยนร และการจดบรการและกจกรรมทเนนประชาชนกลมเปาหมายเปนศนย๑กลาง

173

2.4 ควรพฒนาเครอขายชมชน โดยมหองสมดเปนศนย๑กลาง และเนนการมสวนรวมกบชมชนในทกรปแบบ เชน คณะกรรมการหองสมด อาสาสมครหองสมด เพอนหองสมดและอนๆ

3. ขอเสนอแนะตอหนวยงานของรฐและเอกชน

3.1 ผบรหารหนวยงานของรฐ ทงหนวยงานสวนกลางและสวนทองถนทเปนตนสงกดและเกยวของกบการบรหารจดการหองสมดทไดรบรางวลและหองสมดทใหบรการประชาชนควรจดสรรงบประมาณเพอสนบสนนบรรณารกษ๑เขารวมโครงการ และใหหองสมดทไดรบรางวลไดมการพฒนางานอยางตอเนอง 3.2 หนวยงานของรฐ ควรจดสรรงบประมาณใหสอร.ด าเนนโครงการและจดสรรทนเพอสนบสนนบรรณารกษ๑หองสมดแหงอนๆ ซงอาจมขอจ ากดในดานงบประมาณไดเขารวมโครงการอนจะสงผลกระทบถงการพฒนาหองสมดโดยรวม

3.3 หนวยงานของรฐและเอกชนควรสนบสนนและเปนเครอขายสนบสนนการพฒนาโครงการ การพฒนาหองสมดทไดรบรางวล และหองสมดทสนใจเขารวมโครงการ ซงจะอ านวยประโยชน๑ในการพฒนาบรรณารกษ๑ หองสมด ประชาชนและชมชน โดยมเปาหมายส าคญคอการพฒนาสงคมไทยใหเปนสงคมการอานและการเรยนรไดอยางแทจรง 4. ขอเสนอแนะโดยรวม

แนวคด หลกการ วตถประสงค๑ เปาหมาย รปแบบและขนตอนการด าเนนงานโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของสอร. มงเนนการกระตน สงเสรม สนบสนนใหเกดการพฒนาหองสมดมชวต การบรหารจดการหองสมดมชวตโดยเนนการมสวนรวม ความรวมมอและเครอขาย แนวทางการพฒนาโครงการใหยงยนและเปนทรจกอยางกวางขวางในสงคมทกภาคสวนของสงคมโดยเฉพาะผบรหาร ประชาชนและชมชนจ าเปนตองสนบสนนการด าเนนงานโดยสอร. เปนศนย๑กลางการขบเคลอนการถายทอดและแลกเปลยนองค๑ความรเรองหองสมดมชวตทงในระดบชาต ระดบภมภาคและระดบสากล ข. ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป

1. ควรมการตดตามประเมนผลโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตอยางตอเนองทงระยะสนและระยะยาว

2. ควรมการเปรยบเทยบผลการด าเนนงานระหวางหองสมดทไดรบรางวล

3. ควรมการวจยตนแบบหองสมดมชวตตามแนวคดของส านกงานอทยานการเรยนร 4. ควรมการวจยและพฒนาตวชวดและเกณฑ๑การประเมนโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต

174

บรรณานกรม ชตมา สจจานนท๑ (2548) ‚การประเมนระบบสารสนเทศ‛ ใน เอกสารการสอนชดวชาการจดการ

ระบบสารสนเทศ ฉบบปรบปรง หนวยท 15 หนา 135 - 168 นนทบร สาขาวชา

ศลปศาสตร๑ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

_______ บญศร พรหมมาพนธ๑ และศรพร สจจานนท๑ ( 2550 ) การประเมนผลการด าเนนงาน

หองสมด ประชาชนในประเทศไทย กรงเทพมหานคร ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา

ณฐกานต๑ ภมคอนสาร (2551) การประเมนโครงการหองสมดมชวตของโรงเรยนในอ าเภอวงชน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาแพรเขต 2 วทยานพนธ๑ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑตแขนงวชาการวดและประเมนผลการศกษา สาขาวชาศกษาศาสตร๑ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

ดเรก ศรสโข (2540) รวมบทความทางการประเมนโครงการ พมพ๑ครงท 5 กรงเทพมหานคร ส านกพมพ๑จฬาลงกรณ๑มหาวทยาลย

ทศนย วงศ๑พเศษกล (2552) ‚หนงสอท สอร. 02/460 ลงวนท 14 สงหาคม 2552 เรองขอเชญเปนผด าเนนโครงการประเมนตดตามผลการด าเนนงานโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2‛

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545

(2545) กรงเทพมหานคร ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต ภชร ภมหาทอง (2540) การประเมนโครงการการจดมมหนงสอและหองสมดโรงเรยน

ประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดมกดาหาร วทยานพนธ๑ปรญญาการศกษามหาบณฑต (การบรหารการศกษา) บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม

ภญญาพร นตยะประภา (2522) การประเมนผล “โครงการทอดผาปาหนงสอฯ” ระหวาง 5

ธนวาคม 2518 – 5 ธนวาคม 2519 วทยานพนธ๑อกษรศาสตรมหาบณฑต (บรรณารกษศาสตร๑) บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณ๑มหาวทยาลย

เยาวด รางชยกล วบลย๑ศร (2546) การประเมนโครงการแนวคดและแนวปฏบต พมพ๑ครงท 3 กรงเทพมหานคร จฬาลงกรณ๑มหาวทยาลย

รตนะ บวสนธ๑ (2540) การประเมนผลโครงการ การวจยเชงประเมน กรงเทพมหานคร คอมแพคท๑พรนท๑

วลาวลย๑ รกพรา (2548) การประเมนผลการใหบรการของหองสมดประชาชนอ าเภอไชยปราการ

175

จงหวดเชยงใหม วทยานพนธ๑รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต (รฐประศาสนศาสตร๑) มหาวทยาลยเชยงใหม วภาว พงษ๑อนนต๑ (2539) การประเมนโครงการจดตงหองสมดประชาชน “เฉลมราชกมาร”

วทยานพนธ๑ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต (การศกษาผใหญและการศกษาตอเนอง) บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ววฒน๑ ศรสมพงษ๑ (2544 ) การประเมนโครงการจดมมหนงสอและหองสมดโรงเรยนประถมศกษา

สงกดส านกงานการประถมศกษาอ าเภอเมองจนทบร วทยานพนธ๑ปรญญาศกษาศาสตร มหาบณฑต (การบรหารการศกษา) บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา

ศรชย กาญจนวาส (2552) ทฤษฎการประเมน พมพ๑ครงท 7 กรงเทพมหานคร ส านกพมพ๑แหง จฬาลงกรณ๑มหาวทยาลย

สมคด พรมจย (2542 ) เทคนคการประเมนโครงการ พมพ๑ครงท 4 นนทบร ส านกพมพ๑ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

สมหวง พรยานวฒน๑ (2544) รวมบทความทางการประเมนโครงการ กรงเทพมหานคร จฬาลงกรณ๑มหาวทยาลย

________ (2549) วธวทยาการประเมนศาสตรแหงคณคา พมพ๑ครงท 3 กรงเทพมหานคร ส านกพมพ๑แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย

ส านกงานอทยานการเรยนร ( ม.ป.ป.) โครงการประกวดและสงเสรมแหลงเรยนรดานการอาน

หองสมดมชวต

_________ (2550) ความพงพอใจของผเขารบการอบรมโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 1 (เอกสารอดส าเนา)

_________ (2551) ความพงพอใจของบรรณารกษผเขารบการอบรมโครงการอบรมและประกวด

หองสมดมชวต ครงท 2 (เอกสารอดส าเนา)

สรางค๑ กณวงษ๑ (2517) การประเมนผลการปฏบตงานหองสมดประชาชนของกรงเทพมหานคร

ปรญญานพนธ๑การศกษามหาบณฑต (บรรณารกษศาสตร๑) บณฑตวทยาลย วทยาลย

วชาการศกษา ประสานมตร Nitecki, Danuta A.( 2004). ‚Program Evaluation in Libraries: Relating Operations and

Clients.‛ Archival Science 4: 17 – 44.

Posavac, Emil J. and Carey, Raymond J. (2006). Program Evaluation: Methods and

Case

176

Studies. 7th ed. New York: Prentice –Hall.

Stufflebeam, Daniel L.(2002). CIPP Evaluation Model Checklist. Retrieved October 12,

2009. From www.wmich.edu/evalctr/checklists

Western Michigan University. The Evaluation Center. (2009). Methods of the Evaluation

Component. Retrieved October 12, 2009. From

http://www.wmich.edu/evalctr/charter/cleveland/eval-methods.html

177

ภาคผนวก

178

179

ภาคผนวก ก

แบบสอบถามบรรณารกษเพอการตดตามประเมนผลโครงการอบรม

และประกวดหองสมดมชวต ของส านกงานอทยานการเรยนร

ท ศธ (พ)0522.15/

สาขาวชาศลปศาสตร๑ ต าบลบางพด อ าเภอปากเกรด

จงหวดนนทบร 11120

1 ตลาคม 2552

เรอง ขอความอนเคราะห๑ตอบแบบสอบถาม

เรยน บรรณารกษ๑/ผปฏบตงานหองสมดทไดรบรางวลจากการประกวดหองสมดมชวต ครงท 2

สงทสงมาดวย แบบสอบถามเพอตดตามประเมนผลโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต

ครงท 2

ดวยส านกงานอทยานการเรยนร ไดมอบหมายใหใหมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชโดยดฉนและ

รองศาสตราจารย๑ ดร.บญศร พรหมมาพนธ๑ ด าเนนการโครงการวจยตดตามประเมนผลโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 จดโดยส านกงานอทยานการเรยนร เพอใหไดขอมลทจะเปนประโยชน๑ตอการพฒนาการบรหารจดการโครงการและการด าเนนโครงการนใหยงยนและเปนประโยชน๑ตอการพฒนาคนและพฒนาสงคมไทยสสงคมการอานและการเรยนรตอไป

เนองจากทานเปนผหนงทไดเขารวมโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 และไดรบรางวลจากการประกวดหองสมดมชวต จงใครขอความรวมมอจากทานตอบแบบสอบถามเพอตดตามประเมนผลโครงการ โดยโปรดตอบค าถามไดโดยอสระ ค าตอบของทานจะไดรบการวเคราะห๑เพอประโยชน๑ทางดานการบรหารและวชาการโดยน าเสนอเปนผลรวมไมระบเปนรายหองสมด/บคคล จงเรยนมาเพอโปรดด าเนนการ และขอความอนเคราะห๑สงแบบสอบถามกลบมายงผวจยภายในวนท 21 ตลาคม 2552 จกขอบคณยง ขอขอบคณมา ณ โอกาสน

ขอแสดงความนบถอ

(ศาสตราจารย๑ ดร. ชตมา สจจานนท๑) หวหนาโครงการ

180

ค าแนะน าในการตอบแบบสอบถาม

1. แบบสอบถามนแบงเปน 4 ตอน

ตอนท 1 ขอมลผตอบแบบสอบถาม

ตอนท 2 การเขารวมโครงการและความคดเหนตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต

ตอนท 3 การน าความรทไดรบไปพฒนางาน ปญหา อปสรรค ความคดเหนและขอเสนอแนะ ตอนท 4 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต

2. โปรดเขยนเครองหมาย ลงใน ( ) หรอชองในตารางตามความคดเหนของทานตามทระบไวในค าถาม

แตละขอ กรณททานมความคดเหน ขอเสนอแนะเพมเตม โปรดระบในชองวางทเวนไวให

3. ขอความรวมมอสงแบบสอบถามคนภายในวนท....................... 1. เพศ ( ) 1. ชาย ( ) 2. หญง 2. อาย................ป 3. สถานภาพการสมรส ( ) 1. โสด ( ) 2. สมรส ( ) 3. หยา/หมาย

4. วฒการศกษาสงสด

( ) 1. ปรญญาตร วฒ...........................................วชาเอก.............................................. สถาบนการศกษา.......................................ปทส าเรจการศกษา........................... ( ) 2. ปรญญาโท วฒ...........................................วชาเอก............................................. สถาบนการศกษา.......................................ปทส าเรจการศกษา.......................... ( ) 3. อน ๆ (โปรดระบ)................................................................................... 5. พนฐานความรทางวชาชพบรรณารกษศาสตร๑และสารสนเทศศาสตร๑ ( ) 1. ม (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) ( ) 1.1 การศกษาในระดบอดมศกษา ( ) 1.2 การอบรมจดโดยหนวยงานตนสงกด

( ) 1.3 การอบรมจดโดยสมาคมหองสมดแหงประเทศไทยฯ ( ) 1.4 อน ๆ (โปรดระบ).................................................................... ( ) 2. ไมม 6. ต าแหนงงาน ( ) 1. บรรณารกษ๑ ระดบ............... ( ) 2. คร/อาจารย๑ ระดบ............. ( ) 3. เจาหนาทหองสมด ระดบ............ ( ) 4. เจาหนาทหองสมด อตราจาง ( ) 5. อน ๆ โปรดระบ.......................... 7. ต าแหนงบรหาร ถาม โปรดระบ...................................... 8. หองสมดททานปฏบตงาน

( ) 1. หองสมดประชาชนจงหวดสกลนคร ( ) 2. หองสมดประชาชนจงหวดเชยงราย

( ) 3. หองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ อ าเภอบานตาก จงหวดตาก

( ) 4. หองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ อ าเภอปากชอง จงหวดนครราชสมา ( ) 5. หองสมดโรงเรยนปากทอพทยาคม จงหวดชลบร ( ) 6. หองสมดประชาชนจงหวดสมทรสงคราม

ตอนท 1 ขอมลผตอบแบบสอบถาม

181

( ) 7. หองสมดประชาชนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร จงหวดขอนแกน

( ) 8. หอสมดเทศบาลนครพษณโลก

( ) 9. หองสมดโรงเรยนยางอมวทยาคาร จงหวดกาฬสนธ๑ ( ) 10. หองสมดประชาชนอ าเภอโพทะเล จงหวดพจตร ( ) 11. อน ๆ (โปรดระบ)...................................................... 9. หนวยงานททานสงกด

( ) 1. ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

( ) 2. องค๑การบรหารสวนทองถน โปรดระบ..........................( ) 3. อน ๆ (โปรดระบ)........................... 1. ทานรบทราบขอมลขาวสารโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตจากแหลงใด (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) ( ) 1. จดหมายจากส านกงานอทยานการเรยนร (สอร) ( ) 2. เวบไซต๑ส านกงานอทยานการเรยนร ( ) 3. ผบงคบบญชา ( ) 4. หนวยงานตนสงกด

( ) 5. หนงสอพมพ๑ โปรดระบ..................... ( ) 6. อน ๆ (โปรดระบ)............................ 2. การเขารวมโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของทาน

( ) 1. ความสมครใจของตนเอง ( ) 2. ผบรหารสงเขารวมโครงการ ( ) 3. อน ๆ (โปรดระบ).................................... 3. แหลงงบประมาณสนบสนนการมาเขารวมโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต

( ) 1. งบประมาณของหองสมด ( ) 2. งบประมาณของส านกงานกศ.น. ( ) 3. งบประมาณขององค๑การบรหารสวนทองถน ( ) 4. งบประมาณสวนตว ( ) 5. อน ๆ (โปรดระบ)...................................... 4. เหตผลของทานในการเขารวมโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) ( ) 1. หลกสตรตรงกบความสนใจ ( ) 2. เกยวของกบงานทท า ( ) 3. ตองการพฒนาตนเอง ( ) 4. ตองการเขารวมการประกวดหองสมด

( ) 5. ผบงคบบญชามอบหมายใหมาเขารบการฝกอบรม ( ) 6. อน ๆ (โปรดระบ).............................

ตอนท 2 การเขารวมโครงการและความคดเหนตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต

182

5. ความคดเหนตอโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต

โปรดพจารณาระดบผลการด าเนนการหรอระดบความเหมาะสมของรายการกจกรรมเกยวกบโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ซงจดโดยส านกงานอทยานการเรยนร (สอร) และโปรดกาเครองหมาย ใหตรงกบระดบความคดเหน

ของทาน

กจกรรม

ระดบผลการด าเนนการ/ความเหมาะสม

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

1. ดานปจจยน าเขา ความชดเจนของโครงการ...................................................

.............

........

...............

.........

............. ความเหมาะสมของวตถประสงค๑ของโครงการ...................... แผนการด าเนนงานตามโครงการ.........................................

.............

............. ........ ........

...............

............... ......... .........

.............

.............. ความสามารถของสอรในการบรหารจดการโครงการ ............ ............. ........ ............... ......... ............. ความสามารถและความพรอมของบคลากรโครงการ................ ............. ........ ............... ......... ............. เทคนควธการ กลยทธ๑ทใชในการด าเนนงานใหบรรล

วตถประสงค๑และเปาหมาย....................................................

.............

.......

...............

.........

............. งบประมาณโครงการ................................................................. ............. ........ ............... ......... ............. เทคโนโลย เครองมอ วสดครภณฑ๑ทใชในการด าเนนงาน......... ............. ........ ............... ......... ............. เกณฑ๑การคดเลอกหองสมดทเขารวมโครงการ.......................... ............. ........ ............... ......... ............. เกณฑ๑การคดเลอกหองสมดทไดรบรางวล................................. ............. ........ ............... ......... ............. ความเหมาะสมของรางวล.......................................................... ............. ........ ............... ......... ............. 2. ดานกระบวนการ

การบรหารจดการกระบวนการ

การบรหารจดการมระบบและเปนขนตอน................................

.............

........

...............

.........

............ การท างานแบบมสวนรวม........................................................ ............. ........ ............... ......... ............. การประสานงานมประสทธภาพ................................................ ............. ........ ............... ......... ............. การสอสารและการประชาสมพนธ๑ถงกลมเปาหมาย.................. ............. ........ ............... ......... ............. วธการคดเลอกหองสมดเขารอบในแตละรอบ (รอบท 1-3)........ ............. ........ ............... ......... ............. การจดอบรมเชงปฏบตการ ครงท 1 ............. ........ ............... ......... ............. หลกสตร................................................................................ ............. ........ ............... ......... ............. หวขอการฝกอบรม............................................................ ............. ........ ............... ......... ............. วทยากร................................................................................ ............. ........ ............... ......... ............. กจกรรม................................................................................. ............. ........ ............... ......... ............. ระยะเวลาการฝกอบรม.......................................................... ............. ........ ............... ......... ............. เอกสารประกอบการฝกอบรม............................................... ............. ........ ............... ......... ............. สอประกอบการฝกอบรม...................................................... ............. ........ ............... ......... .............

183

กจกรรม

ระดบผลการด าเนนการ/ความเหมาะสม

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

สถานท/หองประชม .............................................................. ............. ........ ............... ......... ............. อาหาร..................................................................................... ............. ........ ............... ......... ............. การบรการของเจาหนาท...................................................... ............. ........ ............... ......... ............. การจดอบรมเชงปฏบตการ ครงท 2 ............. ........ ............... ......... ............. หลกสตร................................................................................. ............. ........ ............... ......... ............. หวขอการฝกอบรม.................................................................. ............. ........ ............... ......... ............. วทยากร................................................................................... ............. ........ ............... ......... ............. กจกรรม.................................................................................. ............. ........ ............... ......... ............. ระยะเวลาการฝกอบรม.......................................................... ............. ........ ............... ......... ............. เอกสารประกอบการฝกอบรม............................................... ............. ........ ............... ......... ............. สถานท/หองประชม............................................................... ............. ........ ............... ......... ............. สอประกอบการฝกอบรม....................................................... ............. ........ ............... ......... ............. สถานท/หองประชม .............................................................. ............. ........ ............... ......... ............. อาหาร..................................................................................... ............. ........ ............... ......... ............. การบรการของเจาหนาท................................................... ............. ........ ............... ......... ............. การจดประกวดหองสมดมชวต

การวางแผนการด าเนนงาน......................................................... ............. ........ ............... ......... ............. วธการด าเนนงาน........................................................................ ............. ........ ............... ......... ............. การตดตามประเมนผลโครงการอบรมและประกวดหองสมด

มชวต........................................................................................

.............

........

...............

.........

................ 3. ดานผลผลต

ความพงพอใจของผเขารวมโครงการตอการจดการอบรม

โดยรวม..................................................................................

.............

........

...............

.........

............. ความพงพอใจของผเขารวมโครงการตอการจดการประกวด

หองสมดมชวตโดยรวม.........................................................

.............

........

...............

.........

............. ความส าคญและคณคาของความรเกยวกบการพฒนาหองสมด

มชวตทผเขารวมโครงการไดรบ.............................................

.............

........

..............

..........

............. ความสามารถ ทกษะและประสบการณ๑ทผเขารวมโครงการ ไดรบในการพฒนาหองสมดมชวต........................................

.............

........

...............

......... . ............

เจตคตทดของผเขารวมโครงการในการพฒนาหองสมดมชวต..... ............. ........ ............... ......... ............... การแบงปน ถายทอดองค๑ความรและประสบการณ๑หองสมด

มชวตของผเขารวมโครงการ..................................................

.............

........

...............

.........

.............

184

กจกรรม

ระดบผลการด าเนนการ/ความเหมาะสม

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

4. ดานผลลพธ ผเขารวมโครงการมความร ความสามารถ และทกษะในการ บรหารจดการหองสมดมชวตเพมขน.....................................

............

........

..............

.........

............. ผเขารวมโครงการน าแนวคดเชงกลยทธ๑ไปใชในการบรหาร จดการและด าเนนงานหองสมดมชวต.....................................

.............

........

..............

.........

............. ผเขารวมโครงการน าความรและประสบการณ๑ไปใชในการ พฒนาหองสมดมชวตโดยค านงถงเอกลกษณ๑ตามบรบท

ทางสงคมและวฒนธรรมของชมชน.....................................

.............

........

..............

.........

............. ผเขารวมโครงการน าความรและประสบการณ๑ไปใชในการ พฒนาหองสมดมชวตใหไดมาตรฐาน...................................

.............

........

..............

.........

............. ผเขารวมโครงการมเจตคตทดในการพฒนาหองสมดมชวตให เปนแหลงเรยนรทยงยน.........................................................

.............

........

..............

.........

............. หองสมดทผเขารวมโครงการปฏบตงานไดรบการพฒนาเปน

หองสมดมชวตและแหลงเรยนรททนสมย..............................

.............

........

..............

.........

............. หองสมดทผเขารวมโครงการปฏบตงานไดรบการพฒนาทาง กายภาพ ภมทศน๑ และสภาพแวดลอมทสวยงาม......................

.............

........

..............

.........

............. หองสมดทผเขารวมโครงการปฏบตงานไดรบการออกแบบ

ตกแตง จดพนทอาคารสถานทอยางเหมาะสม.........................

.............

........

..............

.........

............. หองสมดทผเขารวมโครงการปฏบตงานไดรบการพฒนา

บรรยากาศการเรยนรทสงเสรมการอานและการเรยนร...........

.............

........

..............

.........

............. หองสมดทผเขารวมโครงการปฏบตงานมเทคโนโลย เครองมอ

อปกรณ๑และครภณฑ๑ททนสมยและมประสทธภาพ................

.............

........

..............

.........

............. หองสมดทผเขารวมโครงการปฏบตงานมทรพยากรสารสนเทศ

ททนสมย หลากหลาย สอดคลองกบความตองการของผใช...

.............

........

..............

.........

............. หองสมดทผเขารวมโครงการปฏบตงานมเครองมอเขาถง/ สบคน/คนหา/ใชทรพยากรสารสนเทศของหองสมดท อ านวยความสะดวกแกผใช.....................................................

.............

........

..............

.........

............. หองสมดทผเขารวมโครงการปฏบตงานไดรบการพฒนา

คณภาพการบรการ..................................................................

.............

........

..............

.........

.............

185

กจกรรม

ระดบผลการด าเนนการ/ความเหมาะสม

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

หองสมดทผเขารวมโครงการปฏบตงานจดกจกรรมเชงรกท ตอบสนองความสนใจของผใชและ เตมชวตใหหองสมด

เพมขน......................................................................................

.............

........

.

..............

.........

............. หองสมดทผเขารวมโครงการปฏบตงานจดกจกรรมการ แลกเปลยนเรยนรและคมอถายทอดความรเพมขน.................

.............

........

...............

.........

............. หองสมดทผเขารวมโครงการปฏบตงานมเครอขาย/ ความ

รวมมอกบหองสมด หนวยงานและชมชนเพอขบเคลอน

ชมชน/ สงคมการเรยนรเพมขน...............................................

.............

........

..............

.........

............. ผรบบรการ/กลมเปาหมายไดรบขอมลขาวสารหองสมด

มชวตเพมขน.....................................................................

.............

........ . ..............

.........

............... ผใชบรการหองสมดมชวตเพมมากขน ..................................... ............. ........ ............... ......... ............... ผเขารวมกจกรรมหองสมดมชวตเพมขน ................................. ............. ........ ............... ......... ............... ผรบบรการ/กลมเปาหมายมนสยใฝร รกการอาน รกการเรยนร ตลอดชวต................................................................................

.............

........

..............

.........

............... ผรบบรการ/กลมเปาหมายมทกษะ การแสวงหาความร............... ............. ........ .............. ........ ................ ผรบบรการ/กลมเปาหมาย/หนวยงานทเกยวของใหความส าคญ

ในการพฒนาหองสมดมชวตใหเปนแหลงเรยนรทยงยน........

.............

........ . .............

........

............... ผรบบรการ/กลมเปาหมาย/หนวยงานทเกยวของใหความ

รวมมอ สนบสนนการด าเนนงานหองสมดมชวตเพมขน........

.............

........ . ..............

.........

............... ความคดเหนตอโครงการโดยภาพรวม

ในกรณทรายการใดทานมความเหนวามผลการด าเนนการหรอความเหมาะสมในระดบนอยหรอนอยทสด โปรดใหรายละเอยดเพมเตมและโปรดเสนอแนะ เพอการน าไปปรบปรงและพฒนา การด าเนนงาน……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………..………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

186

ตอนท 3 การน าความรและประสบการณทไดรบไปพฒนางาน ปญหา อปสรรค ความคดเหน และขอเสนอแนะ

1. ทานไดน าความรและประสบการณ๑ทไดรบไปพฒนางานหลงการเขารวมโครงการในประเดนตอไปนระดบใด โปรดกาเครองหมาย ใหตรงกบระดบการด าเนนงาน

การน าความรและประสบการณทไดรบไปพฒนางาน

ระดบผลการด าเนนงาน

มากทสด มาก ปานกลาง

นอย

นอยทสด

การบรหารจดการหองสมดมชวต..................................................... ......... ......... ......... ......... ................ การวางแผนกลยทธ๑ การจดท าแผนงาน โครงการทเกยวของกบการ พฒนาหองสมดมชวต...................................................................

.........

.........

.........

.........

................ การพฒนาหองสมดมชวตโดยค านงถงเอกลกษณ๑ บรบทสงคม

และวฒนธรรม..............................................................................

.........

.........

.........

..........

................ การพฒนาหองสมดสมาตรฐาน......................................................... ......... ......... ......... ......... ................ การพฒนา กายภาพ ภมทศน๑ บรรยากาศและสภาพแวดลอม

ของการเปนหองสมดมชวต...................................................

.........

.........

.........

.........

................ การพฒนาบรรยากาศทสงเสรมการอานและการเรยนรและความ

รบผดชอบตอสงคม...............................................................

.........

......... . ........

........

.................. การออกแบบ ตกแตง จดพนทหองสมด อยางเหมาะสม....………. ......... ......... ......... ......... ................ การจดเทคโนโลย เครองมอ อปกรณ๑หองสมด สงอ านวยความ

สะดวก ทนสมย พรอมใชงาน.................................................

.........

.........

.........

.........

................ การจดหาทรพยากรสารสนเทศททนสมย หลากหลาย สอดคลอง กบความตองการของผใช ……………………………………..

.........

.........

.........

.........

................ การอนรกษ๑ภมปญญาและสารสนเทศทองถน............................ ......... ......... ......... ......... ................ การจดหมวดหมหนงสอและทรพยากรสารสนเทศอนๆ………….. ......... ......... ......... ......... ................ การจดท าเครองมอชวยคนเพออ านวยความสะดวกในการเขาถง สบคน/คนหา/ใชทรพยากรสารสนเทศของหองสมดมชวต

อยางมประสทธภาพ ....................................................................

.........

.........

.........

.........

................ การจดบรการทมคณภาพ ( เชน ความนาเชอถอ ความเชอมน การเขาถงจตใจ และการตอบสนองผใชบรการ)……………….

.........

.........

.........

.........

................ การจดกจกรรมเชงรกทหลากหลาย ตอบสนองความตองการและ

ความพงพอใจผใชและเตมชวตใหหองสมด.............................

.........

.........

.........

.........

..................

187

การสรางเสรมนสยใฝร รกการอาน รกการเรยนรตลอดชวต แก

ผรบบรการ..................................................................................

.........

........

..........

.........

.................. การใหความรและทกษะการแสวงหาความรและการใชหองสมด

แกผใช ......................................................................................

.........

.........

.........

.........

................ การน าความรทไดรบไปพฒนางาน

ระดบผลการด าเนนงาน

มากทสด มาก ปานกลาง

นอย

นอยทสด

การสอสารกบผใชบรการ/กลมเปาหมายอยางทวถง..................... ......... ......... ......... ......... ................ การประชาสมพนธ๑ถงกลมเปาหมายดวยรปแบบหรอชองทางตางๆ. ......... ......... ......... ......... ................ การพฒนาความรวมมอ เครอขายกบหองสมดและองคกรในชมชน. ......... ......... ......... ......... ................ การจดตงชมรมหองสมด/อาสาสมครหองสมด................................. ......... ......... ......... ......... ................ การแลกเปลยนเรยนร ถายทอดความรหองสมดมชวตแกชมชน...... ......... ......... ......... ......... ................ การสรางคมอถายทอดความร............................................................ ......... ......... ......... ......... ................ การสรางนสยรกการอาน การเปนบคคลแหงการเรยนรแก

ผรบบรการ.................................................................................

.........

.........

.............

.........

................ การพฒนาการเรยนรและการศกษาตลอดชวตแกผรบบรการ............ ......... ......... ............. ......... ................ การพฒนาหองสมดเปนแหลงการเรยนรตลอดชวตของชมชน......... ......... ......... ............. ......... ................ การขบเคลอนหองสมดใหมบทบาทในชมชน เปนชมชนแหงการ เรยนรและสงคมการเรยนร...........................................................

.........

.........

............

.........

................

2. โปรดน าเสนอรายละเอยด เพมเตม หากทานน าความรทไดรบไปพฒนางานอนๆ หลงการเขารวมโครงการ และ/หรอ ไดรบรางวล นอกเหนอจาก รายการทระบ …………………………………………………………………….. ....................... ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

3. ปญหา อปสรรค ทท าใหทานไมสามารถน าความรและประสบการณ๑ทไดรบจากการเขารวมโครงการไปใชอยางเตมประสทธภาพ (โปรดใสตวเลข 1 – 5 ในชอง ( ) เฉพาะรายการททานมปญหา โดยโปรดล าดบความส าคญและระบรายละเอยด)

( ) 1.ผบรหาร โปรดระบระดบการบรหาร เชน ผบรหารหองสมด ผบรหารองค๑กรตนสงกด ผบรหารระดบทองถน....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

…………….....................................................................................................................................................................

188

( ) 2.ตวผเขารวมโครงการฯ/บรรณารกษ๑.......................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

( ) 3. งบประมาณ.......................................................................................................................................

......................................................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................................................

( ) 4. เครองมอ วสดอปกรณ๑ เทคโนโลย..................................................................................................... ……................................................................................................................................................ ………………… .......................................................................................................................................................................................

( ) 5. ผรบบรการ/ ประชาชน / ชมชน ............................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................

( ) 6. อนๆ (โปรดระบ)...............................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................

ตอนท 4 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต จดโดยส านกงานอทยานการเรยนร

1. ทานมความคดเหนวา การพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตใหบรรลวตถประสงค๑และยงยนควรมแนวทางอยางไร โปรดกาเครองหมาย ใหตรงกบระดบความคดเหนของทาน

แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมด มชวต

ระดบความคดเหน

มากทสด มาก ปานกลาง นอย

นอยทสด

1.ดานปจจยน าเขา

ดานผบรหารหองสมด

มความร ความเขาใจ เกยวกบโครงการหองสมดมชวต.................. ......... ......... ............. ......... ............... มความตระหนกและเจตคตทตอการพฒนาหองสมดมชวต........... ......... ......... ............. ......... ............... ใหการสนบสนนสงเสรมบรรณารกษ๑เขารวมโครงการ................. ......... ......... ............. ......... ............... ดานตวบรรณารกษและบคลากรหองสมด

มความร ความสามารถและสมรรถนะทางวชาชพทเหมาะสม....... ......... ......... ............. ......... ............... มความตระหนก ความสนใจ ความตนตว เจตคต และความ

มงมนในการท างาน......................................................................

.........

.........

.............

.........

............... มภาวะผน า มนษยสมพนธ๑และความสามารถในการประสานงาน ......... ........ ............. ......... ............... มความสามารถถายทอด แบงปนความร เผยแพร แลกเปลยน

เรยนรกบผอน........................................................................

.........

.........

.............

.........

...............

189

แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมด มชวต

ระดบความคดเหน

มากทสด มาก ปานกลาง นอย

นอยทสด

มความสามารถสอสารและประชาสมพนธ๑ผลงาน การบรการและ กจกรรมถงกลมเปาหมาย.............................................................

.........

.........

.............

.........

............... มความสามารถสรางเนอหาสาระและคมอ...................................... ......... ......... ............. ......... ............... มการพฒนาบคลากรตอเนอง.......................................................... ......... ......... ............. ......... ............... ดานกายภาพของหองสมด

มภมทศน๑/บรรยากาศและสภาพแวดลอมทสวยงาม................... .... ......... ......... ............. ......... ............... มอาคารสถานท และท าเลทตงทเหมาะสม...................................... ......... ......... ............. ......... ............... มการออกแบบ ตกแตง จดพนทหองสมด อยางเหมาะสม............... ......... ......... ............. ......... ............... มการจดเทคโนโลย เครองมอ อปกรณ๑หองสมด สงอ านวยความ

สะดวก ทนสมย พรอมใชงาน...................................................

.........

.........

.............

.........

............... ดานงบประมาณและการเงน

หองสมดทเขารวมโครงการจดสรรงบประมาณการด าเนนงาน

ตามโครงการตอเนอง..................................................................

.........

.........

.............

........

.............. มการระดมทนหรอจดตงกองทนพฒนาหองสมดมชวต.................. ......... ......... ............. ......... ............... รฐสนบสนนงบประมาณการด าเนนการโครงการใหอทยานการ เรยนรอยางตอเนอง.....................................................................

.........

.........

.............

.........

............... รฐสนบสนนงบประมาณการด าเนนการโครงการใหอทยานการ เรยนรเพมขนเพอการสนบสนนกลมเปาหมายกวางขน...............

.........

.........

.............

.........

............... รฐสนบสนนงบประมาณการด าเนนการใหหองสมดทเขารวม

โครงการฯ...................................................................................

.........

.........

.............

.........

............... รฐสนบสนนงบประมาณการด าเนนการใหหองสมดทไดรบรางวล

เพอเปนตนแบบ..........................................................................

.........

.........

.............

.........

............... ดานเทคโนโลย เครองมอ อปกรณ

มเทคโนโลย เครองมอ อปกรณ๑ ททนสมยและพอเพยง ……….. ......... ......... ............. ......... ............... มการใชเทคโนโลย เครอขายอนเทอร๑เนต...................................... ......... ......... ............ ......... ............... มเวบไซต๑หองสมดทเปนแหลงเผยแพรขอมลขาวสารททนสมย... ......... ......... ............. ......... ............... 2. ดานกระบวนการ

ดานการบรหารจดการของหองสมด

มการก าหนดนโยบายและบรรจแผนยทธศาสตร๑ของหองสมดและ หนวยงานตนสงกดทเกยวของกบโครงการไวชดเจน...................

.........

.........

.............

.........

...............

190

แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมด มชวต ระดบความคดเหน

มากทสด มาก ปานกลาง นอย

นอยทสด

มการจดสรรงบประมาณการเขารวมโครงการและรบการอบรม

เปนการเฉพาะและตอเนอง........................................................

.........

........

.............

.........

............. ดานความรวมมอและเครอขาย

มความรวมมอกบหองสมด แหลงเรยนรหรอองค๑กรอนในทองถน ......... ........ ............. ......... .............. มเครอขายบคคล/ชมชน / เครอขายภมปญญาหรอเครอขาย

ทองถน/เครอขายการเรยนร......................................................

.........

........

.............

.........

............. มชมรมหรอโครงการเพอนหองสมดหรออาสาสมครหองสมด..... ......... ......... ............. ......... ............... ดานการบรหารจดการของสอร

มการบรหารโครงการในลกษณะโครงการรวมมอระหวางส านก อทยานการเรยนรกบหนวยงานตนสงกดอยางเปนทางการ............

.........

.........

.............

.........

............... มการบรหารโครงการในลกษณะภาคความรวมมอระหวางส านก อทยานการเรยนรกบสถาบนการศกษาในวชาชพ สถาบน

หองสมดและหนวยงานทเกยวของอยางเปนทางการ.................

.........

.........

.............

.........

............... มการพฒนาและจดฝกอบรมหลกสตรตอเนองใหมๆ................... ......... ......... ............. ......... ............... 3. ดานผลผลต

การมงเนนความพงพอใจใหผเขารวมโครงการ.............................. ......... ......... ............. ......... ............... การมงเนนความพงพอใจของผเกยวของในการบรหารจดการ และด าเนนโครงการ.................................................................

.........

.........

.............

.........

............... การมงเนนความส าคญและคณคาของความรเกยวกบการ พฒนาหองสมดมชวตแกผเขารวมโครงการ..............................

.........

.........

.............

.........

............... การมงเนนความสามารถ ทกษะและประสบการณ๑การพฒนา หองสมดมชวตแกผขารวมโครงการใหสามารถน าไปใชใน

บรบทตางๆ.................................................................................

.........

.........

.............

.........

............... การสรางเจตคตทดแกผเขารวมโครงการในการพฒนาหองสมด

มชวต.........................................................................................

.........

.........

.............

.........

............... 4. ดานผลลพธ

การมงเนนความพงพอใจของผรบบรการจากผลการด าเนนการ โครงการ....................................................................................

.........

........

.............

.........

............... การมงเนนการมสวนรวมและใหความรวมมอของผรบบรการ ประชาชนและชมชนในการสนบสนนการด าเนนงาน............

.........

.........

.............

.........

............... ผรบบรการ/ ประชาชนเปนสมาชกหองสมดเพมขน....................... ......... ......... ............. ......... ...............

191

แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมด มชวต

ระดบความคดเหน

มากทสด

มาก ปานกลาง นอย

นอยทสด

ผรบบรการ/ ประชาชน ใชบรการและเขารวมกจกรรมหองสมด

มชวตเพมขน..............................................................................

.........

.........

.............

......... . ..............

ผรบบรการ/ ประชาชน เปนผใฝร รกการอานและการเรยนร ตลอดชวต.................................................................................

.........

.........

.............

.........

............... หองสมดเปนแหลงเรยนรตลอดชวตทมบทบาทส าคญในชมชน..... ......... ......... ............. ......... ...............

2.. ขอเสนอแนะเพมเตมแนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตใหตอเนองและยงยนนอกจากทระบ ถาม โปรดกาเครองหมาย และระบรายละเอยด (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) ( ) 1. ดานผบรหาร สอร และหนวยงานตนสงกด………………………………………….............................. …............................................................................................................................................................... ( ) 2. ตวบรรณารกษ๑และบคลากรหองสมด

…............................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................

( ) 3. งบประมาณและการเงน

…............................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................

( ) 4. เครองมอ อปกรณ๑ เทคโนโลย …............................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................

( ) 5. ผรบบรการ /ประชาชน / ชมชน …............................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................

( ) 6. ดานความรวมมอและเครอขาย

…............................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................

( ) 7. อนๆ โปรดระบ …............................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................

ขอขอบคณในความรวมมอของทาน โปรดสงคนผวจยตามชอ/ทอยทระบหนาซองเอกสาร

192

ภาคผนวก ข

แบบสอบถามผใชบรการหองสมด เพอการตดตามประเมนผลโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต

ของส านกงานอทยานการเรยนร

ค าแนะน าในการตอบ

1. แบบสอบถามนจดท าขนเพอเปนสวนหนงของโครงการวจยตดตามประเมนผลโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ของส านกงานอทยานการเรยนร (สอร) โดยม ศาสตราจารย๑ ดร.ชตมา สจจานนท๑ และ

รองศาสตราจารย๑ ดร. บญศร พรหมมาพนธ๑ จากมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชเปนผรบผดชอบการด าเนนการ ผลทไดจะน าไปสการพฒนาการบรหารจดการโครงการใหเกดประโยชน๑ตอการพฒนาหองสมดมชวตและการพฒนาชมชนการเรยนร/สงคมการเรยนร 2. แบบสอบถามนแบงเปน 3 ตอน โปรดเขยนเครองหมาย ใน ( ) หรอเตมขอความในชองวางตาม ความเปนจรง กรณททานมความคดเหน ขอเสนอแนะเพมเตม โปรดระบในชองวางทเวนไวให ตอนท 1 ขอมลผตอบแบบสอบถาม และการใชบรการหองสมด

ตอนท 2 การรบรและความคดเหนเกยวกบโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต

ตอนท 3 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของสอร โปรดตอบค าถามไดโดยอสระ ค าตอบของทานจะไดรบการวเคราะห๑และ น าเสนอเปนผลรวมไมระบเปนรายหองสมด/

บคคล 3. ขอความรวมมอสงแบบสอบถามคนทผแจกแบบสอบถาม

ขอขอบคณในความรวมมอของทาน

ตอนท 1 ขอมลผตอบแบบสอบถามและการใชบรการหองสมด

1.1 เพศ ( ) 1. ชาย ( ) 2. หญง 1.2 อาย……….ป

1.3 ระดบการศกษาสงสด

( ) 1. ประถมศกษา ( ) 2. มธยมศกษา ( ) 3. อาชวศกษา ( ) 4. อนปรญญา ( ) 5. ปรญญาตร ( ) 6. สงกวาปรญญาตร ( ) 7. อน ๆ (โปรดระบ).................................. 1.4 อาชพ

( ) 1. ขาราชการ ( ) 2. ครอาจารย๑ ( ) 3. นกเรยน ( ) 4. นสต นกศกษา

( ) 5. เกษตรกร ( ) 6. นกธรกจ/คาขาย ( ) 7. สอมวลชน ( ) 8. อาชพสวนตว/อาชพอสระ

( ) 9. แมบาน ( ) 9. ไมประกอบอาชพ ( ) 11. อนๆ (โปรดระบ)…………………

1.5 หองสมดททานใชบรการ ( ) 1. หองสมดประชาชนจงหวดสกลนคร ( ) 2.หองสมดประชาชนจงหวดเชยงราย

( ) 3.หองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ อ าเภอบานตาก จงหวดตาก

( ) 4. หองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ อ าเภอปากชอง จงหวดนครราชสมา

( ) 5. หองสมดโรงเรยนปากทอพทยาคาร จงหวดราชบร ( ) 6. อน ๆ (โปรดระบ)........................................................................... 1.6 ทานเคยใชหองสมดแหงนมาเปนระยะเวลานานเทาใด

193

( ) 1. นอยกวา 1 ป ( ) 2. 1- 2 ป ( ) 3. 3 - 4 ป ( ) 4. 4 -5 ป ( ) 5. 5 ปขนไป 1.7 ทานใชหองสมดแหงน โดยเฉลยบอยครงเพยงใด

( ) 1. ทกวน ( ) 2. สปดาห๑ละ 2 -3 ครง ( ) 3. สปดาห๑ละครง ( ) 4. เดอนละ 1-2 ครง ( ) 5. 2-3 เดอนครง ( ) 6. ปละ 1- 2 ครง 1.8 ทานมวตถประสงค๑ใดในการใชหองสมด (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

( ) 1. ขอมล ขาวสาร ( ) 2. การศกษา ( ) 3. การคนควา ( ) 4. ความบนเทง พกผอนหยอนใจ

( ) 5. ใชสถานทของหองสมด ( ) 6. อนๆ (โปรดระบ)…………………………….…………….. 1.9 ทานใชทรพยากรสารสนเทศใดของหองสมดททานใชบรการเปนประจ า (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

( ) 1. หนงสอ ( ) 2. วารสาร ( ) 3. หนงสอพมพ๑ ( ) 4. จลสาร ( ) 5. กฤตภาค ( ) 6. ภาพ ( ) 7. เทปเสยง ( ) 8. วดทศน๑ ( ) 9. ของเลน/เครองเลน ( ) 10. ซด /ดวด ( ) 11. เวบไซต๑ของหองสมด ( ) 12. ฐานขอมลคอมพวเตอร๑เพอคนหาทรพยากรสารสนเทศของหองสมด

( ) 13. เครองมอชวยคนทรพยากรสารสนเทศของหองสมด ( ) 14. อนๆ (โปรดระบ)………………………..………………………………

ตอนท 2 การรบรเกยวกบโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของ สอร.และความ

คดเหนตอหองสมดทไดรบรางวลทใชบรการ 2.1. ทานทราบขอมลขาวสารเกยวกบโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ของส านกงานอทยานการเรยนรหรอไม

( ) 1. ทราบ ( ) 2. ไมทราบ

2.2 แหลงทมาของขอมลขาวสารทไดรบทราบเกยวกบโครงการฯ

( ) 1. บรรณารกษ๑ ( ) 2. สอประชาสมพนธ๑ของหองสมด (โปรดระบ)........................ ( ) 3. สอประชาสมพนธ๑ของส านกงานอทยานการเรยนร (โปรดระบ)........................ ......... ( ) 5. สอมวลชน (โปรดระบ.)…………………................................................ ( ) 6.อนๆ (โปรดระบ)......................................................................................................... 2.3 ทานทราบหรอไมวาหองสมดของทานไดรบรางวลการประกวดหองสมดมชวต ของสอร. ( ) 1. ทราบ ( ) 2. ไมทราบ

2.4 แหลงทมาของขอมลขาวสารทไดรบ

( ) 1. บรรณารกษ๑ ( ) 2. สอประชาสมพนธ๑ของหองสมด ( โปรดระบ)........................ ( ) 3. สอประชาสมพนธ๑ของส านกงานอทยานการเรยนร ( โปรดระบ)........................ ......... ( ) 5. สอมวลชน ( โปรดระบ.)…………………................................................ ( ) 6.อนๆ (โปรดระบ)........................................................................................................ 2.5 โปรดแสดงความคดเหนของทานตอผลการด าเนนงานหรอระดบความเหมาะสมของหองสมดทไดรบรางวลททานใชบรการในประเดนตอไปน โปรดกาเครองหมาย ใหตรงกบระดบความคดเหนของทาน

194

ผลการด าเนนงาน

ระดบผลการด าเนนงาน/ความเหมาะสม

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย

นอยทสด

การวางแผนยทธศาสตร๑การพฒนาหองสมดมชวต...................... ......... ......... ......... ......... ................ การจดท าแผนงาน โครงการทเกยวของกบการพฒนาหองสมด

มชวต................................................................ ...................

.........

.........

.........

.........

................ การพฒนาหองสมดสมาตรฐาน.................................................. ......... ......... ......... ......... ................ การบรหารจดการหองสมดมชวตโดยค านงถงเอกลกษณ๑ บรบททางสงคมและวฒนธรรม...............................................

.........

.........

.........

.........

................ การพฒนา กายภาพ ภมทศน๑ บรรยากาศและสภาพแวดลอม

ของการเปนหองสมดมชวต...................................................

.........

.........

.........

.........

................ การพฒนาบรรยากาศทสงเสรมการอานและการเรยนรและความ

รบผดชอบตอสงคม................................................................

.........

......... . ........

........

.................. การออกแบบ ตกแตง จดพนทหองสมด อยางเหมาะสม....………. ......... ......... ......... ......... ................ การจดเทคโนโลย เครองมอ อปกรณ๑หองสมด สงอ านวยความ

สะดวก ทนสมย พรอมใชงาน................................................

.........

.........

.........

.........

................ การจดหาทรพยากรสารสนเทศททนสมย หลากหลาย สอดคลอง กบความตองการของผใช ……………………………………..

.........

.........

.........

.........

................ การอนรกษ๑ภมปญญาและสารสนเทศทองถน............................ ......... ......... ......... ......... ................ การจดหมวดหมหนงสอและทรพยากรสารสนเทศอนๆ…………..

......... ......... ......... ......... ................

การจดท าเครองมอชวยคนเพออ านวยความสะดวกในการเขาถง ทรพยากรสารสนเทศของหองสมดมชวตไดอยางม ประสทธภาพ ( เชน ฐานขอมล รายการทรพยากรสารสนเทศ)

.........

.........

.........

.........

................ การจดบรการทมคณภาพ ( เชน ความนาเชอถอ ความเชอมน การเขาถงจตใจและการตอบสนองผใชบรการ).....................

.........

.........

.........

.........

................ การจดกจกรรมเชงรกทหลากหลาย ตอบสนองความตองการและ

ความพงพอใจผใชและเตมชวตใหหองสมด.............................

.........

.........

.........

.........

................ การสรางเสรมนสยใฝรและรกการอานแกผรบบรการ.................... ......... ......... ......... ......... ................ การใหความรและทกษะการแสวงหาความรและการใชหองสมด

แกผใช ...............................................................................

.........

.........

.........

.........

................ การสอสารกบผใชบรการ/กลมเปาหมายอยางทวถง................... ......... ......... ......... ......... ................ การประชาสมพนธ๑ถงกลมเปาหมายดวยรปแบบหรอชองทางตางๆ ......... ......... ......... ......... ................

195

ผลการด าเนนงาน ระดบผลการด าเนนงาน/ความเหมาะสม

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

การพฒนาความรวมมอ เครอขายกบหองสมดและองค๑กรในชมชน ......... ......... ......... ......... ................ การจดตงชมรมหองสมด/อาสาสมครหองสมด.............................. ......... ......... ......... ......... ................ การแลกเปลยนเรยนร ถายทอดความรหองสมดมชวตแกชมชน การสรางคมอถายทอดความร.....................................................

......... ……..

.........

......... ......... ……..

......... ……..

................ ……….

ผรบบรการมนสยรกการอาน เปนบคคลแหงการเรยนร................. ......... ......... ......... ......... ................ ผรบบรการมการพฒนาการเรยนรและการศกษาตลอดชวต........ ......... ......... ......... ......... ................ หองสมดเปนแหลงการเรยนรตลอดชวตของชมชน........................ ......... ......... ......... ......... ................ หองสมดมบทบาทในการขบเคลอนชมชนเปนชมชนแหงการ เรยนรและสงคมการเรยนร…................................................

.........

.........

.........

.........

................

ในกรณททานระบวารายการใดมผลการด าเนนงานหรอความเหมาะสมระดบนอยหรอนอยทสด โปรดใหรายละเอยดเพมเตม เพอการน าไปปรบปรงและพฒนา การด าเนนงาน………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………..

ตอนท 4 แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต

4.1 ทานมความคดเหนวาการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตใหบรรลวตถประสงค๑และยงยนควรมแนวทางอยางไร โปรดกาเครองหมาย ใหตรงกบระดบความคดเหนของทาน

แนวทางการพฒนา ระดบความคดเหน

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

1.ดานปจจยน าเขา

ดานผบรหารหองสมด

มความร ความเขาใจ เกยวกบโครงการหองสมดมชวต............... ......... ......... ............. ......... ............... มความตระหนกและเจตคตทตอการพฒนาหองสมดมชวต......... ......... ......... ............ ......... ............... ใหการสนบสนนสงเสรมบรรณารกษ๑เขารวมโครงการ................. ......... ......... ............ ......... ............... ดานตวบรรณารกษและบคลากรหองสมด

196

มความร ความสามารถและสมรรถนะทางวชาชพทเหมาะสม ......... ......... ............. ......... ............... มความตระหนก ความสนใจ ความตนตว เจตคต และความ

มงมนในการท างาน...............................................................

.........

.........

.............

.........

............... มภาวะผน า มนษยสมพนธ๑ และความสามารถในการประสานงาน ......... ......... ............. ......... ............... มความสามารถถายทอด แบงปนความร เผยแพร แลกเปลยน

เรยนรกบผอน.....................................................................

.........

.........

.............

.........

............... มความสามารถสอสารและประชาสมพนธ๑ผลงาน การบรการและ

กจกรรมถงกลมเปาหมาย......................................................

.........

.........

.............

.........

............... มความสามารถสรางเนอหาสาระและคมอ................................... ......... ......... ............ ......... ............... มการพฒนาบคลากรตอเนอง.................................................... ......... ......... ............. ......... ............... ดานกายภาพของหองสมด

มภมทศน๑/บรรยากาศและสภาพแวดลอมทสวยงาม................... ......... ......... ............ ......... ............... มอาคารสถานท และท าเลทตงทเหมาะสม................................ ......... ......... ............. ......... ............... มการออกแบบ ตกแตง จดพนทหองสมด อยางสวยงาม............. ......... ......... ............. ......... ............... มการจด เทคโนโลย เครองมอ อปกรณ๑หองสมด สงอ านวยความ

สะดวก ทนสมย พรอมใชงาน..................................................

.........

.........

............

.........

............... ดานงบประมาณและการเงน

หองสมดทเขารวมโครงการจดสรรงบประมาณการด าเนนงาน

ตามโครงการตอเนอง..........................................................

.........

.........

.............

........

.............. มการระดมทนหรอจดตงกองทนพฒนาหองสมดมชวต.............. ......... ......... ............. ......... ............... รฐสนบสนนงบประมาณการด าเนนการโครงการใหอทยานการ เรยนรอยางตอเนอง...........................................................

.........

.........

.............

.........

............... รฐสนบสนนงบประมาณการด าเนนการโครงการใหอทยานการ เรยนรเพมขนเพอการสนบสนนกลมเปาหมายกวางขน............

.........

.........

.............

.........

............... รฐสนบสนนงบประมาณการด าเนนการใหหองสมดทเขารวม

โครงการ............................................................................

.........

.........

.............

.........

...............

แนวทาง ระดบความคดเหน

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

รฐสนบสนนงบประมาณการด าเนนการใหหองสมดทไดรบรางวล

เพอเปนตนแบบ..................................................................

.........

.........

.............

.........

............... ดาน เทคโนโลย เครองมอ อปกรณ

197

มเทคโนโลย เครองมอ อปกรณ๑ ททนสมยและพอเพยง ……….. ......... ......... ............. ......... ............... มการใชเทคโนโลย เครอขายอนเทอร๑เนต.................................. ......... ......... ............. ......... ............... มเวบไซต๑ของหองสมด............................................................ ......... ......... ............. ......... ............... 2.ดานกระบวนการ

ดานการบรหารจดการของหองสมด

มการก าหนดนโยบายและบรรจแผนยทธศาสตร๑ของหองสมดและ

หนวยงานตนสงกดทเกยวของกบโครงการอบรมฯไวชดเจน.......

.........

.........

.............

.........

............... มการจดสรรงบประมาณการเขารวมโครงการและรบการอบรม

เปนการเฉพาะและตอเนอง ...............................................

.........

.........

.............

.........

............... ดานความรวมมอและเครอขาย

มความรวมมอกบหองสมด แหลงเรยนรอนหรอองค๑กรอนใน

ทองถน..............................................................................

......... . ........

.............

......... . ..............

มเครอขายบคคล /ชมชน เครอขายภมปญญาหรอเครอขาย

ทองถน เครอขายการเรยนร..............................................

......... . ........

.............

......... . ..............

มชมรมหรอโครงการเพอนหองสมดหรออาสาสมคร หองสมด ......... ......... ............. ......... ............... ดานการบรหารจดการของสอร

มการบรหารโครงการในลกษณะโครงการรวมมอระหวางส านก อทยานการเรยนรกบหนวยงานตนสงกดอยางเปนทางการ........

.........

.........

.............

.........

............... มการบรหารโครงการในลกษณะภาคความรวมมอระหวางส านก อทยานการเรยนรกบสถาบนการศกษาในวชาชพ สถาบน

หองสมดและหนวยงานตนสงกดอยางเปนทางการ...................

.........

.........

.............

.........

............... มการพฒนาและจดฝกอบรมหลกสตรตอเนองใหมๆ .................... ......... ......... ............. ......... ............... 3. ดานผลผลต

การมงเนนความพงพอใจใหผเขารวมโครงการ........................... ......... ......... ............. ......... ............... การมงเนนความพงพอใจของผเกยวของในการบรหารจดการ และด าเนนโครงการ..........................................................

.

........

.........

.............

......... . ..............

การมงเนนความส าคญและคณคาของความรแกผเขารวม

โครงการ.........................................................................

แนวทาง ระดบความคดเหน

มากทสด

มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

การมงเนนความสามารถ ทกษะและประสบการณ๑ทผเขารวม

โครงการน าไปใชในบรบทตางๆ............................................

.........

.........

.............

.........

...............

198

การสรางเจตคตทดของผเขารวมโครงการในการพฒนาหองสมด

มชวต...............................................................................

.........

.........

.............

........ ...............

4. ดานผลลพธ

การมงเนนความพงพอใจของผรบบรการ................................... ......... ......... ............. ......... ............... การมงเนนการมสวนรวมและใหความรวมมอของผรบบรการ ประชาชนและชมชนในการสนบสนนการด าเนนงาน...............

.........

.........

.............

.........

............... ผรบบรการ/ ประชาชนเปนสมาชกหองสมด เพมขน.................... ......... ......... ............. ......... ............... ผรบบรการ/ ประชาชน ใชบรการและเขารวมกจกรรมหองสมด

มชวตเพมขน.....................................................................

.........

.........

.............

.........

............... ผรบบรการ/ ประชาชน เปนผเปนผใฝร รกการอานและการเรยนร ตลอดชวต.........................................................................

.........

.........

............. . ........

.

.............. หองสมดเปนแหลงเรยนรตลอดชวตทมบทบาทส าคญในชมชน.... ......... ......... ............. ......... ...............

4.2 ความคดเหนและขอเสนอแนะอนๆ เพมเตมเกยวกบแนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2 ของส านกงานอทยานการเรยนร (สอร) โปรดระบ

…..........................................................................................……………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ขอขอบคณในความรวมมอของทาน

โปรดสงคนบรรณารกษ๑/เจาหนาทหองสมดทแจกแบบสอบถามทาน ภายในวนท ..........................

199

ภาคผนวก ค

แบบสมภาษณผบรหารผบรหารพอการตดตามประเมนผล

โครงการวจยตดตามประเมนผลโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2

1. ขอมลเกยวกบผใหสมภาษณ 1.1 ชอ.... .. ... ... .. ... .. ... ... .. .นามสกล.... .. ... .. ... ... .. ... .. ... ... .. ... .. ... . .. .. ... .. .

ต าแหนง………………. . ………… 1.2 หองสมดทก ากบดแล..............................................

1.3 วนเดอนปทใหสมภาษณ๑......................เวลา................. สถานท................. 2. ค าถามทใชสมภาษณ

2.1 การรบทราบขอมลขาวสารเกยวกบโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ของส านกงานอทยานการเรยนรและ แหลงทมาของขอมลขาวสารทไดรบทราบเกยวกบโครงการฯ

2.2 การรบทราบวาหองสมดไดรบรางวลการประกวดหองสมดมชวต ของส านกงานอทยานการเรยนรและแหลงทมาของขอมลขาวสารทไดรบทราบเกยวกบการไดรบรางวล

2.3 ความคดเหนทเกยวของกบโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ของส านกงานอทยานการเรยนร ในดานวตถประสงค๑ นโยบาย แผนงาน ยทธศาสตร๑ และการบรหารจดการ เชน แผนงาน งบประมาณสนบสนน

2.4 ความคดเหนเกยวกบการด าเนนงานของหองสมดททานก ากบดแลในประเดนตอไปน โปรดเนนการเปรยบเทยบกอนและหลงหองสมดไดรบรางวลเพอแสดงใหเหนการเปลยนแปลง

2.4.1 การบรหารจดการหองสมดมชวต การพฒนาบรรยากาศทสงเสรมการอานและการเรยนรและความรบผดชอบตอสงคมและ การพฒนาหองสมดสมาตรฐาน 2.4.2 การวางแผนยทธศาสตร๑ การจดท าแผนงาน โครงการ การประสานงานการพฒนาหองสมดชวต

2.4.3 การพฒนา กายภาพ ภมทศน๑ บรรยากาศและสภาพแวดลอม ของการเปน

หองสมดมชวต การพฒนาบรรยากาศทสงเสรมการอานและการเรยนรและความ รบผดชอบตอสงคม การออกแบบ ตกแตง จดพนทหองสมด อยางเหมาะสม

200

2.4.4 การจดหาทรพยากรสารสนเทศททนสมย หลากหลาย สอดคลองกบความตองการของผใช การอนรกษ๑ภมปญญาและสารสนเทศทองถน

2.4.5 การจดหาและบรการเทคโนโลย เครองมอ อปกรณ๑ สงอ านวยความสะดวกททนสมยและพอเพยง มการใชเทคโนโลย เครอขายอนเทอร๑เนต มเวบไซต๑ของหองสมดทเปนแหลงเผยแพรขอมลขาวสารทนสมย

2.4.6 การจดท าเครองมอเขาถง/สบคน/ คนหา/ใชทรพยากรสารสนเทศของหองสมดทสะดวกแกผใช 2.4.7 การจดบรการหองสมดทมคณภาพ ( เชน ความนาเชอถอ ความเชอมน การเขาถงจตใจและตอบสนองผใชบรการ)

2.4.8 การจดกจกรรมหองสมด การจดกจกรรมเชงรกทหลากหลาย ตอบสนองความตองการ ความพงพอใจผใชและเตมชวตใหหองสมด เชน การแลกเปลยนเรยนร การสรางเสรมนสยใฝรและรกการอาน การพฒนาความรและทกษะการแสวงหาความรและการใชหองสมดแกผใช การจดตงชมรมหองสมด/อาสาสมครหองสมด การสรางคมอถายทอดความร 2.4.9 การสอสารและประชาสมพนธ๑ถงผใชบรการ/กลมเปาหมาย ทงภายในและภายนอกดวยรปแบบหรอชองทางและวธการตางๆ

2.4.10 การสรางความรวมมอและเครอขายกบหองสมดและองค๑กรในชมชนเพอ สงเสรมสนบสนนพนธกจ วตถประสงค๑และยทธศาสตร๑ของหองสมดมชวต การจดตงชมรมหองสมด/อาสาสมครหองสมด

2.4.11 การพฒนาบทบาทของหองสมดใหเปนแหลงการเรยนรตลอดชวตของชมชน กาพฒนาคณภาพชวตของผใชบรการ/กลมเปาหมาย การขบเคลอนชมชนสชมชนแหงการเรยนรและสงคมการเรยนร 2.5 ความพงพอใจ

2.5.1 ความพงพอใจตอ บรรณารกษทเขารวมโครงการอบรมฯ

- ดานความร ความสามารถ ทกษะ ประสบการณ เจตคต บคลกภาพ มนษยสมพนธ๑ ความกระตอรอรน ความเตมใจใหบรการ การตอบสนองตอผใชบรการ การน าความรไปขยายผล ถายทอด แลกเปลยนเรยนร การพฒนาตนเองและอนๆ - ผลการด าเนนงานในการพฒนาหองสมดมชวตโดยค านงถงบรบทของสงคมและวฒนธรรมของชมชน

2.5.2 ความพงพอใจตอผใชบรการหองสมดมชวต

- ดานสมาชก/ผใชบรการ(เชน จ านวน การมาใชบรการ และอนๆ)

201

- ดานผเขารวมกจกรรมหองสมด(เชน จ านวน ความรวมมอ การเขารวมกจกรรมหองสมดเพมขน และอนๆ) - การสงเสรม สนบสนนการด าเนนงานหองสมด การแนะน า/บอกตอผอนใหรจกหองสมดและมาใชบรการ การใหความรวมมอและการมสวนรวมกบหองสมดในดานตางๆ

- การมนสยรกการอาน การเปนบคคลแหงการเรยนร มการพฒนาคณภาพ

การศกษาและการเรยนร การเรยนรตลอดชวต 2.5.3 ความพงพอใจตอจ านวนความรวมมอและเครอขายหองสมด องค๑กรและ

ชมชนเพอสงเสรมสนบสนนพนธกจ วตถประสงค๑และยทธศาสตร๑ของหองสมดมชวต

3. แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของส านกงานอทยาน

การเรยนรใหตอเนองและยงยนและประเดนทเกยวของอนๆ

3.1 ส านกงานอทยานการเรยนร(สอร.) เชน ความชดเจน วตถประสงค๑ ของโครงการ การบรหารจดการ การประสานงาน เทคนควธการ กลยทธ๑ทใชในการด าเนนงานใหบรรลวตถประสงค๑และเปาหมาย เครองมอ อปกรณ๑ เทคโนโลยวสดครภณฑ๑ทใชในการด าเนนงาน การสอสารและการประชาสมพนธ๑ เกณฑ๑การคดเลอกหองสมดทเขารวมโครงการ เกณฑ๑การคดเลอกหองสมดทไดรบรางวล ความเหมาะสมของรางวล การจดประกายใหเกดความตนตวในการพฒนาหองสมดมชวต รปแบบการบรหารจดการโครงการทเนนการมสวนรวมหรอการสรางเครอขาย

3.2 หองสมดททานก ากบดแล เชน ความร ความเขาใจ ความตระหนก เจตคตและการสนบสนนของผบรหารเกยวกบโครงการหองสมดมชวต การก าหนดยทธศาสตร๑ แผนงาน โครงการทเกยวของกบการพฒนาหองสมดมชวต การสนบสนนสงเสรมบรรณารกษ๑เขารวมโครงการ การสนบสนนสงเสรมทรพยากรการบรหารเพอการพฒนาหองสมดชวตในดานกายภาพและคณภาพ

3.3 บรรณารกษ/บคลากรหองสมด เชน ความร ความสามารถและสมรรถนะทางวชาชพ ความตระหนก ความสนใจ ความตนตว เจตคต ภาวะผน า มนษยสมพนธ๑ ความสามารถในการประสานงาน การสอสารและประชาสมพนธ๑ การน าความร ทกษะ และประสบการณ๑ไปใชพฒนาหองสมดมชวตโดยค านงถงบรบทสงคมและวฒนธรรม การถายทอด แบงปนความร เผยแพร แลกเปลยนเรยนรกบผอน สามารถสรางเนอหาสาระและคมอ มความมงมนในการท างานและพฒนาบคลากรอยางตอเนอง การสรางความรวมมอ/เครอขายกบหองสมด แหลงเรยนรหรอองค๑กรอนในทองถน เครอขายบคคล /ชมชน เครอขายภมปญญา/

202

เครอขายทองถน/ เครอขายการเรยนรทหลากหลาย ชมรมหรอโครงการเพอนหองสมดหรออาสาสมคร 3.4 ผใชบรการ /ประชาชน / ชมชน เชน การใชบรการและเขารวมกจกรรมหองสมดมชวตมากขน เปนผใฝร รกการอานและการเรยนรตลอดชวต มสวนรวมและใหความรวมมอ เปนสมาชกหองสมด เปนอาสาสมคร หองสมดใหการสนบสนนการด าเนนงานดานความรวมมอและเครอขาย หองสมดเปนแหลงเรยนรตลอดชวตทมบทบาทส าคญในชมชน

3.5 ดานอนๆ ถาม

203

ภาคผนวก ง แบบสนทนากลมผใชบรการเพอการตดตามประเมนผลโครงการวจย

ตดตามประเมนผลโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ครงท 2

1.ขอมลเกยวกบการสนทนากลม

1.1 ชอหองสมด

( ) 1. หองสมดประชาชนจงหวดสมทรสงคราม

( ) 2. หองสมดประชาชนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราช

กมาร จงหวดขอนแกน

( ) 3. หอสมดเทศบาลนครพษณโลก

( ) 4. หองสมดโรงเรยนยางอมวทยาคาร จงหวดกาฬสนธ๑ ( ) 5. หองสมดประชาชนอ าเภอโพทะเล จงหวดพจตร

1.2 วนเดอนปท........................เวลา..........- ....... สถานท................................... 1.3 จ านวนผเขาสนทนากลม..............คน

1.3.1 จ าแนกตามเพศ 1. หญง......คน 2. ชาย.....คน

1.3.2 จ าแนกตามวย 1. เดก...... คน 2. วยรน......คน 3. ผใหญ......คน 4. ผสงอาย............คน

1.3.3 จ าแนกตามระดบการศกษาสงสด

1. ประถมศกษา …. คน 2. มธยมศกษา ..... คน 3. อาชวศกษา ..... คน

4. อนปรญญา ..... คน 5. ปรญญาตร ..... คน 6. สงกวาปรญญาตร ..... คน

7. อน ๆ (โปรดระบ). ..... คน

1.3.4 อาชพ

1. ขาราชการ ..... คน 2. ครอาจารย๑ ..... คน 3. นกเรยน..... คน

4. นสต นกศกษา..... คน 5. เกษตรกร ..... คน 6. นกธรกจ/คาขาย..... คน

7. อาชพสวนตว/อาชพอสระ..... คน 8. แมบาน ..... คน 9. ไมประกอบอาชพ 10. อนๆ (โปรดระบ) ..... คน

1.4 การใชหองสมด เชน ใชหองสมดแหงนมานานเทาไร ใชบอยครงเพยงใด วตถประสงค๑ ของการใช ใชทรพยากรสารสนเทศประเภทใดเปนประจ า.......................................................... .............................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................

204

2. ปจจยน าเขา 2.1 การรบทราบขอมลขาวสารเกยวกบโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของส านกงานอทยานการเรยนรและ แหลงทมาของขอมลขาวสารทไดรบทราบเกยวกบโครงการฯ

2.2 การรบทราบวาหองสมดไดรบรางวลการประกวดหองสมดมชวตของส านกงานอทยานการเรยนรและแหลงทมาของขอมลขาวสารทไดรบทราบเกยวกบการไดรบรางวล

2.3 ดานบคลากร/บรรณารกษ๑ เชน ความร ความสามารถ เจตคต บคลกภาพ มนษยสมพนธ๑ ความกระตอรอรน ความเตมใจใหบรการ การตอบสนองตอผใชบรการ การน าความรไปขยายผล ถายทอด แลกเปลยนเรยนร การพฒนาตนเองและอนๆ

2.4 ดานกายภาพของหองสมด เชน สถานทตง สภาพแวดลอม/ภมทศน๑ อาคารสถานท การออกแบบ ตกแตง จดพนท สงอ านวยความสะดวกแกกลมตางๆ เชน กลมเดก กลมคนพการ ระบบการรกษาความปลอดภย ระบบปองกนสาธารณภย ระบบควบคมอณหภมและความชนและแสงสวางครภณฑ๑

2.5 ดานเทคโนโลย เครองมอ อปกรณ๑ สงอ านวยความสะดวก เชน ม เทคโนโลย เครองมอ อปกรณ๑ ททนสมยและพอเพยง มการใชเทคโนโลย เครอขายอนเทอร๑เนต มเวบไซต๑ของ หองสมดทเปนแหลงเผยแพรขอมลขาวสารทนสมย

2.6 ดานทรพยากรสารสนเทศ เชน หนงสอ วารสาร หนงสอพมพ๑ สอโสตทศน๑ สอ

อเลกทรอนกส๑ ทงในดานปรมาณ คณภาพ ความทนสมย ความหลากหลาย การตอบสนองความตองการ

3. กระบวนการด าเนนงาน

3.1 การพฒนา กายภาพ ภมทศน๑ บรรยากาศและสภาพแวดลอม ของการเปน

หองสมดมชวต การพฒนาบรรยากาศทสงเสรมการอานและการเรยนรและความ รบผดชอบตอสงคม การออกแบบ ตกแตง จดพนทหองสมด อยางเหมาะสม 3.2 การจดหาทรพยากรสารสนเทศททนสมย หลากหลาย สอดคลองกบความตองการของผใช 3.3 การจดบรการหองสมดทมคณภาพ ( เชน ความนาเชอถอ ความเชอมน การเขาถงจตใจและตอบสนองผใชบรการ) 3.4 การจดกจกรรมหองสมด การจดกจกรรมเชงรกทหลากหลาย ตอบสนองความตองการ ความพงพอใจผใชบรการและเตมชวตใหหองสมด การแลกเปลยนเรยนร การสรางเสรม

205

นสยใฝรและรกการอาน การพฒนาความรและทกษะการแสวงหาความรและการใชหองสมดแกผใช การจดตงชมรมหองสมด/อาสาสมครหองสมด การสรางคมอถายทอดความร 3.5 การสอสารและประชาสมพนธ๑ รปแบบ วธการ ชองทางการสอสารและการประชาสมพนธ๑ถงผใชบรการ/กลมเปาหมาย/ชมชนอยางมประสทธภาพ

3.6 การสรางความรวมมอ/เครอขายกบหองสมดและองค๑กรในชมชนเพอสงเสรม

สนบสนนพนธกจ วตถประสงค๑และยทธศาสตร๑ของหองสมดมชวต

3.7 การพฒนาบทบาทของหองสมดใหเปนแหลงการเรยนรตลอดชวตของชมชน

การพฒนาคณภาพชวตทดของผใชบรการ/กลมเปาหมาย การขบเคลอนชมชนสชมชนแหงการเรยนรและสงคมการเรยนร

4. ผลผลต

4.1 ความพงพอใจของผใชบรการตอบรรณารกษ๑ทเขารวมโครงการฯในดานตางๆ เชน ความร ความสามารถ ทกษะ ประสบการณ๑ เจตคต เพอน าความรและประสบการณ๑ทไดรบจากการเขารวมโครงการฯ ไปใช ถายทอดความร สรางสาระความรและคมอเพอการพฒนาหองสมดมชวตโดยค านงถงบรบทของสงคมและวฒนธรรมของชมชน

4.2 ความพงพอใจของผใชบรการตอการบรหารจดการของบรรณารกษ๑ทเขารวมโครงการฯ ในการขบเคลอนการเปลยนแปลงและการพฒนาหองสมดมชวตโดยค านงถงบรบทของสงคมและวฒนธรรมของชมชน

4.3 ความพงพอใจของผใชบรการ/กลมเปาหมายตอหองสมดชวตในดานการบรการและการปฏบตงานตางๆ 4.4 การมสวนรวม การสนนสนน สงเสรม การใหความรวมมอของผใชบรการ เพอ

สงเสรมสนบสนนพนธกจ วตถประสงค๑และยทธศาสตร๑ของหองสมดมชวต

5. ผลลพธ 5.1 ตอผรบบรการ/ประชาชน เชน การมาใชบรการและเขารวมกจกรรมหองสมดเพม

มากขน การมสวนรวม การสงเสรม สนบสนนการด าเนนงานหองสมดในรปแบบตางๆ การแนะน า/บอกตอผอนใหรจกหองสมดและมาใชบรการ การมนสยรกการอาน การเปนบคคลแหงการเรยนร มการพฒนาคณภาพการศกษาและการเรยนร การเรยนรตลอดชวต

206

5.2 ตอบรรณารกษ เชน ความร ความสามารถ ทกษะ เจตคต ของบรรณารกษ๑ บคลกภาพ มนษยสมพนธ๑ ความกระตอรอรน ความเตมใจใหบรการ การตอบสนองตอผใชบรการ การน าความรไปขยายผล ถายทอด แลกเปลยนเรยนร การพฒนาตนเองและอนๆ

5.3 ตอหองสมด เชน - การพฒนาเปนหองสมดมชวตและแหลงการเรยนรตลอดชวตททนสมย โดยค านงถงบรบทของสงคมและวฒนธรรม

- มการพฒนากายภาพ ภมทศน๑ สภาพแวดลอม การออกแบบ ตกแตงพนท อาคารสถานทอยางเหมาะสม - การพฒนาบรรยากาศการเรยนรทสงเสรมการอานและการเรยนร

- มเทคโนโลย เครองมออปกรณ๑และครภณฑ๑ททนสมยและมประสทธภาพ

- มทรพยากรสารสนเทศท ทนสมย หลากหลาย สอดคลองกบความตองการของผใช - มเครองมอเขาถง/สบคน/ คนหา/ใชทรพยากรสารสนเทศของหองสมดสะดวกแกผใช - มการพฒนาคณภาพการบรการ ( เชน ความนาเชอถอ ความเชอมน การเขาถงจตใจและตอบสนองผใชบรการ) - มจ านวนกจกรรมเชงรกทหลากหลาย ตอบสนองความสนใจของผใชและเตมชวตใหหองสมดเพมขน การจดตงชมรมหองสมด/อาสาสมครหองสมด การแลกเปลยนเรยนร ถายทอดความรหองสมดมชวตแกชมชน การสรางคมอถายทอดความร - มการสรางเสรมนสยใฝรและรกการอานแกผรบบรการ - มการใหความรและทกษะการแสวงหาความรและการใชหองสมดแกผใช - มการสอสารกบผใชบรการ/กลมเปาหมาย การประชาสมพนธ๑ถงกลมเปาหมายดวยรปแบบหรอชองทางตางๆ

- มการสรางความรวมมอระหวางหองสมดและและเพมจ านวนเครอขายการบรการเพอสงเสรมสนบสนนพนธกจ วตถประสงค๑และยทธศาสตร๑ของหองสมดมชวต จ านวนผใชบรการ ผเขารวมกจกรรม ผใหการสนบสนน สงเสรมหองสมดมชวตเพมมากขน 5.4 ตอชมชน/สงคม เชน หองสมดเปนแหลงการเรยนรตลอดชวตทมคณภาพ ม

ความทนสมย และมบทบาทเขมแขงในการสรางชมชนและสงคมสการเปนชมชนและสงคมการเรยนร

207

6. แนวทางการพฒนาโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวตของส านกงานอทยาน

การเรยนรใหตอเนองและยงยนและประเดนทเกยวของอนๆ

6.1 ดานการบรหารจดการโครงการของสอร เชน ความชดเจน วตถประสงค๑ ของโครงการ การบรหารจดการ ความสามารถและความพรอมของบคลากรโครงการ การประสานงาน เทคนควธการ กลยทธ๑ทใชในการด าเนนงานใหบรรลวตถประสงค๑และเปาหมาย เครองมอ อปกรณ๑ เทคโนโลยวสดครภณฑ๑ทใชในการด าเนนงาน การสอสารและการประชาสมพนธ๑ เกณฑ๑การคดเลอกหองสมดทเขารวมโครงการ เกณฑ๑การคดเลอกหองสมดทไดรบรางวล ความเหมาะสมของรางวล การจดประกายใหเกดความตนตวในการพฒนาหองสมดมชวต

รปแบบการบรหารจดการโครงการทเนนการมสวนรวมหรอการสรางเครอขาย

6.2 ดานหองสมด

6.2.1 ผบรหาร ในดานความร ความเขาใจ ความตระหนกและเจตคตทดเกยวกบโครงการหองสมดมชวต การก าหนดยทธศาสตร๑ แผนงาน โครงการทเกยวของกบการพฒนาหองสมดมชวต การสนบสนนสงเสรมบรรณารกษ๑เขารวมโครงการ การสนบสนนสงเสรมทรพยากรการบรหารเพอการพฒนาหองสมดชวตในดานกายภาพและคณภาพ

6.2.2 ดานตวบรรณารกษ/บคลากรหองสมด เชน ความร ความสามารถและสมรรถนะทางวชาชพ ความตระหนก ความสนใจ ความตนตว เจตคต ภาวะผน า มนษยสมพนธ๑ ความสามารถในการประสานงาน การสอสารและประชาสมพนธ๑ การน าความร ทกษะ และประสบการณ๑ไปใชพฒนาหองสมดมชวตโดยค านงถงบรบทสงคมและวฒนธรรม การถายทอด แบงปนความร เผยแพร แลกเปลยนเรยนรกบผอน สามารถสรางเนอหาสาระและคมอ มความมงมนในการท างานและพฒนาบคลากรอยางตอเนอง มการสรางเครอขาย/ความรวมมอระหวางหองสมด/แหลงเรยนร

6.3 ดานผรบบรการ /ประชาชน / ชมชน ใชบรการและเขารวมกจกรรมหองสมดมชวตมากขน เปนผใฝร รกการอานและการเรยนรตลอดชวต มสวนรวมและใหความรวมมอ เปนสมาชกหองสมด เปนอาสาสมคร หองสมดใหการสนบสนนการด าเนนงานดานความรวมมอและเครอขาย

หองสมดเปนแหลงเรยนรตลอดชวตทมบทบาทส าคญในชมชน

6.4 ดานอนๆ โปรดระบ........................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... *************************

208

ภาคผนวก จ

รายชอผทรงคณวฒตรวจสอบคณภาพเครองมอการวจย

จนทมา เขยวแกว, ผชวยศาสตราจารย ดร. วฒการศกษา ศศ.บ (บรรณารกษศาสตร๑) ศศ.บ.(รฐศาสตร๑) M.L.S.(Library

Science) Ph.D.(Communication) University of the Philippines

ต าแหนงปจจบน ผชวยศาสตราจารย๑ สาขาวชาการประชาสมพนธ๑ คณะนเทศศาสตร๑ และผอ านวยการหอสมดกลาง มหาวทยาลยหอการคาไทย

อดตประธานชมรมผสอนวชาบรรณารกษศาสตร๑และสารสนเทศศาสตร๑ มหาวทยาลยหอการคาไทย

ความเชยวชาญ การบรหารหองสมด การสอสารและการประชาสมพนธ๑

จรพนธ ไตรทพจรส, ผชวยศาสตราจารย ดร. วฒการศกษา กศ.บ. (ชววทยา)ศศ. ม. (การสอนวทยาศาสตร๑) กศ. ด.

(พฒนศกษาศาสตร๑) มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ต าแหนงปจจบน ผชวยศาสตราจารย๑ โปรแกรมวชาบรหารการศกษา คณะครศาสตร๑ มหาวทยาลยราชภฎธนบร อดตรองอธการบดฝายวจยและบรการชมชน มหาวทยาลยราชภฎภเกต

ความเชยวชาญ การบรหารการศกษา การวจยเชงคณภาพ

จมพล หนมพานช, รองศาสตราจารย ดร. วฒการศกษา ค.บ. สค.ม. ร.ม. ร.ด. (การปกครอง) จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ต าแหนงปจจบน อาจารย๑ประจ าวทยาลยสอสารการเมอง มหาวทยาลยเกรก

อดตอาจารย๑ประจ าสาขาวชารฐศาสตร๑และรองอธการบดฝายวชาการ มหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช

ความเชยวชาญ การบรหาร การประเมนโครงการ

209

ฉนทนา เวชโอสถศกดา, ดร. วฒการศกษา ศศ.บ.(บรรณารกษศาสตร๑) ศศ.ม. (บรรณารกษศาสตร๑และสารนเทศ

ศาสตร๑) Ph.D (Public Policy) Auckland University of

Technology, New Zealand ต าแหนงปจจบน อาจารย๑โปรแรมวชาบรรณารกษศาสตร๑และสารสนเทศศาสตร๑ คณะวทยาการสารสนเทศ มหาวทยาลยมหาสารคาม

ความเชยวชาญ การวจยชมชน

พมพร าไพ เปรมสมทธ, ผชวยศาสตราจารย ดร. วฒการศกษา อ.บ.(เกยรตนยม), อ.ม. (ประวตศาสตร๑) M.S. (Library and

Information Science) Ph.D. (Library and Information Science)

Simmons College

ต าแหนงปจจบน ผอ านวยการสถาบนวทยบรการและผชวยศาสตราจารย๑ประจ าภาควชา

บรรณารกษศาสตร๑ อดตรองคณบดฝายวางแผนและพฒนา คณะ

อกษรศาสตร๑ จฬาลงกรณ๑มหาวทยาลย

ความเชยวชาญ การบรหารหองสมด การวจยทางบรรณารกษศาสตร๑และสารนเทศ

ศาสตร๑

พฐา สวรรณรตน, ดร. วฒการศกษา ศศ.บ. (บรรณารกษศาสตร๑) เกยรตนยมดมาก,

อ.ม.(บรรณารกษศาสตร๑), Ed.D.(General Administrative

Leadership) Vanderbilt,U.S.A.

ต าแหนงปจจบน ผอ านวยการศนย๑บรรณสารและสอการศกษา มหาวทยาลยแมฟาหลวง อดตผอ านวยการศนย๑ขอมล ส านกขาวสารอเมรกน กรงเทพมหานคร อดตผอ านวยการส านกหอสมด มหาวทยาลยทกษณ

อดตผอ านวยการส านกหอสมด มหาวทยาลยวลยลกษณ๑ ความเชยวชาญ การบรหารงานหองสมด บรการหองสมดและสารสนเทศ

210

พวา พนธเมฆา, รองศาสตราจารย

วฒการศกษา กศ.บ. (ฟสกส๑), กศ.ม. (บรรณารกษศาสตร๑) มหาวทยาลยศรนครนทร วโรฒ ต าแหนงปจจบน ขาราชการบ านาญ รองศาสตราจารย๑ภาควชาบรรณารกษศาสตร๑ ศาสตร๑ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ความเชยวชาญ การวจย

มาล ไชยเสนา , รองศาสตราจารย ดร. วฒการศกษา ศศ.บ ( เกยรตนยม) ค.ม. (วจยทางการศกษา) ศศ.ด. (พฒนศาสตร๑) มหาวทยาลยขอนแกน

ต าแหนง รองศาสตราจารย๑ ระดบ 9 ผอ านวยการส านกวทยบรการ และเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน ความเชยวชาญ หองสมดประชาชน การบรหารหองสมด

รนศร ทองค า,นางสาว

วฒการศกษา ศศ.บ. (ภาษาและวรรณคดองกฤษ) ศศ.ม. (บรรณารกษศาสตร๑และ

สารสนเทศศาสตร๑) มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร วท.ม. (เทคโนโลยสารสนเทศ) สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหาร ลาดกระบง ต าแหนงปจจบน เจาหนาทบรหารฝายวชาการ ส านกงานอทยานการเรยนร ส านกงานบรหารและพฒนาองค๑ความร ความเชยวชาญ การบรหารโครงการหองสมดมชวต

วฒนชย วนจจะกล,นาย

วฒการศกษา ศ.บ. ศ.ม. (ภาคภาษาองกฤษ) มหาวทยาลยธรรมศาสตร๑ ต าแหนงปจจบน ผจดการฝายวชาการ ส านกงานอทยานการเรยนร ส านกงานบรหารและพฒนาองค๑ความร

ความเชยวชาญ การบรหารโครงการหองสมดมชวต

211

อรณวรรณ พมพาพฒนโยธน, นาง วฒการศกษา ศศ.บ. (บรรณารกษศาสตร๑) ศศ.ม. (พฒนาสงคม) มหาวทยาลยเกษตรศาสตร๑ ต าแหนงปจจบน บรรณารกษ๑ 8 ว กลมงานพฒนาหองสมดประชาชน กองนนทนาการ ส านกวฒนธรม กฬาและการทองเทยว

กรงเทพมหานคร

212

ภาคผนวก ฉ

รายชอบรรณารกษและผบรหารหองสมดทไดรบรางวลจากโครงการอบรมและประกวดหองสมดมชวต ของ สอร.เปนกลมตวอยางการวจย

ชอหองสมด รางวล บรรณารกษ ผบรหาร 1. หองสมดประชาชน อ าเภอโพทะเล จงหวดพจตร หม 3 ถ.บางมลนาก-

โพทะเล ต.โพทะเล อ.โพทะเล จ. พจตร 66130

ชนะเลศ นางลกคณา บญด

นายชชาต ปรชาจารย๑ ผอ านวยการศนย๑การศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย อ.โพทะเล จ.พจตร

2. หองสมดโรงเรยน ยางอมวทยาคาร บานยางอม ต.ยางอม อ.ทาคนโท จ. กาฬสนธ๑ 46190

รองชนะเลศ นางพกล วเทห๑

นายสเนตร ทองค า

ผอ านวยการโรงเรยน

ยางอมวทยาคาร

3. หองสมดประชาชน

จงหวดเชยงราย ถ.สงหไคล ต.เวยง อ.เมอง จงหวด

เชยงราย 57000

รองชนะเลศ นายศรภสด นพรตน๑ศรกล

นายอรณประเสรฐ ศรวชยมล ผอ านวยการศนย๑การศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย อ. เมอง จ.เชยงราย

4. หองสมดโรงเรยน

ปากทอพทยาคม 2 หม 2 ถ.ทาวอทอง ต.ปากทอ อ.ปากทอ

จงหวดราชบร 70140

รองชนะเลศ นางพลลภา โตตอบ

นายรตน๑ชย ศรสวรรณ ผอ านวยการโรงเรยน

ปากทอพทยาคม 2

213

ชอหองสมด รางวล บรรณารกษ ผอ านวยการ 5. หองสมดประชาชน

เฉลมพระเกยรต

สมเดจพระเทพรตน-

ราชสดาฯ สยามบรม

ราชกมาร จ.ขอนแกน 174 ถ.ดรณส าราญ ต.ในเมอง อ.เมอง จ. ขอนแกน 40000

รองชนะเลศ นางสาวอมรรตน๑ ศรสรอย

นายดษฐพงษ๑ กลยาลกษณ๑ ผอ านวยการ ศนย๑การศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย อ.เมอง จ.ขอนแกน

6. หอสมดเทศบาลนคร พษณโลก

217 ถ.ขนพเรนทรเทพ ต.ในเมอง อ.เมอง จ.พษณโลก 65000

รองชนะเลศ นางเกศน ไพรสนธ

นางจนทร๑ศร ภกดวงศ๑ ผอ านวยการส านกการศกษาเทศบาลนครพษณโลก

7. หองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ สถาบนการศกษาและ

พฒนาตอเนอง อ.ปากชอง จ. นครราชสมา ถ.นคมล าตะคลอง ต.หนองสาหราย

อ.ปากชอง จ.นครราชสมา 30130

ชมเชย นางสาวนตยา ชยมงคล

นายประเสรฐ สกใส ผช านาญการ (รกษาการแทน ผอ านวยการสถาบน การศกษาและพฒนาตอเนอง)

214

ชอหองสมด รางวล บรรณารกษ ผอ านวยการ 8. หองสมดประชาชน

จงหวดสมทรสงคราม 510 ถนน

สมทรสงคราม-บางแพ ต.แมกลอง อ.เมอง จ.สมทรสงคราม 75000

ชมเชย นางสาวนภาภรณ๑ ปานประทป

นายสจนต๑ กลดประสทธ ผอ านวยการศนย๑การศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย อ.เมอง จ.สมทรสงคราม

9. หองสมดประชาชน ‚เฉลมราชกมาร‛ อ.บานตาก จ.ตาก หม 14 ถ.พหลโยธน ต.ตากออก อ.บานตาก จ.ตาก 63120

ชมเชย นางสาวบงอร บญช

นายเสนอ ทองค า

ผอ านวยการศนย๑การศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย อ.บานตาก จ.ตาก

10. หองสมดประชาชน

จงหวดสกลนคร ต.ชาตเชงชม

อ.เมอง จ.สกลนคร 47000

ชมเชย นางอมากร นามวงศ๑ชย

นายสมเกยรต ค าทะเนตร ผอ านวยการสถานศกษา ผอ านวยการช านาญพเศษ ศปอ.เมองสกลนคร ศนจ. สกลนคร

215

ภาคผนวก ช

รายชอกลมสนทนาผใชบรการหองสมด

รายชอกลมสนทนาผใชบรการหองสมดประชาชนอ าเภอโพทะเล จงหวดพจตร

ล าดบท ชอ-สกล อาย ระดบการศกษา อาชพ

1 นางวนด นาควจตร 32 ป ปรญญาตร รบราชการ ต าแหนงเจาพนกงานทนตสาธารณสข

2 นายทศพร ดษบรรจง 35 ป ปรญญาตร รบราชการ ต าแหนงนกบรหารงานสวสดการสงคม เทศบาลโพทะเล

3 นายอภมข สขครมช 50 ป ปรญญาโท อาจารย๑วทยาลยชมชน

4 นายรงชย แสงจ านงค๑ 26 ป ม.3 รบจาง 5 นางอฉรา ยอยเมอง 53 ป ปรญญาตร รบราชการ ต าแหนงคร

ช านาญการ โรงเรยนบานคลองตลาด

6 นางสาวเกษอนงค๑ รงรอด 50 ป ม.6 คาขาย

7 นางสาวสายรง เอยมพร 23 ป ม.3 เกษตรกรรม

8 นางสาวดารกา เสนาขนธ๑ 17 ป ม.3 รบจาง 9 นางสาวพรทพย๑พา บวศร 48 ป ปรญญาตร พนกงานราชการ ต าแหนง

ครอาสาสมคร 10 นางสาวกาญจนา

พรมแดน

29 ป ปรญญาตร พนกงานราชการ ต าแหนงครศรช.

11 นางสาวอจฉรา พลทองค า 18 ป ม.6 นกเรยนโรงเรยนโพธธรรมสวฒน๑

12 นางสาวดารกา เครอแตง 18 ป ม.6 นกเรยนโรงเรยนโพธธรรมสวฒน๑

216

รายชอกลมสนทนาผใชบรการหองสมดโรงเรยนยางอมวทยาคาร

ต าบลในเมอง อ าเภอเมอง จงหวดกาฬสนธ

ล าดบท ชอ-สกล อาย ระดบการศกษา อาชพ

1 นางอจฉราภรณ๑ ทองค า 37 ปรญญาตร คร 2 นายจรศกด ทองค า 26 ปรญญาตร คร 3 นายสรเดช วชยโย 53 ปรญญาตร คร 4 นายทรพย๑สน จกรบตร 49 ปรญญาตร คร 5 นายไพสฐ พณพงษ๑ 52 ปรญญาตร คร 6 นายวราวธ อาจเอยม 27 ปรญญาตร คาขาย

7 นางสาวสธรรมา ทองค า 26 ปรญญาตร คร 8 นายค านวณ บวทอง 30 ปรญญาตร คาขาย

9 เดกชายศวกร นามชาล 12 ป.6 นกเรยน

10 เดกหญงภชราพร ทอดภกด 13 ม.1 นกเรยน

11 เดกหญงโสภา นาเมองรกษ๑ 14 ม.2 นกเรยน

12 เดกหญงรชนกร อนารกษ๑ 15 ม.3 นกเรยน

217

รายชอกลมสนทนาผใชบรการหองสมดประชาชนเฉลมพระเกยรต สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร จงหวดขอนแกน

ล าดบท ชอ-สกล อาย ระดบการศกษา อาชพ

1 นายทองพน ทองนาค 45 ปรญญาตร พฒนาชมชนส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอบานแสด

2 นางสาวนศากร เปาล 28 ปรญญาตร พยาบาลโรงพยาบาลศรนครนทร๑

3 นายอมรเทพ แซตง 35 ปรญญาตร ประกอบอาชพสวนตว

4 นางสาวจรภา พรมแพง 27 ปรญญาตร ครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยขอนแกน (ระดบอนบาล)

5 นางสาวตร ชยวงษ๑ 30 ปรญญาตร ขาราชการศนย๑การเรยนชมชน (กศน.)

6 นางสาวศวาพร ส านกบานโคก 24 ปรญญาตร ประกอบอาชพสวนตว

7 นางสาวกรรณการ๑ พรมมาตร 21 ม.6 นกศกษามหาวทยาลย ราชมงคลอสาน

8 นางสาวอรทย โมธรรม 17 ม.6 นกเรยน

9 นางสาวกรรณการ๑ ชาสมบต 17 ม.6 นกเรยน

10 นางนาถจยา มลตรแพน 16 ม.5 นกเรยนโรงเรยนกลยาณวตร

11 นางสาวภสรา เอยมสะอาด 17 ม.6 นกเรยน

12 นายไพรตน๑ คนวอง 17 ม.6 นกเรยน

218

รายชอกลมสนทนาผใชบรการหองสมดเทศบาลนครพษณโลก

ต าบลในเมอง อ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก

ล าดบท ชอ-สกล อาย ระดบการศกษา อาชพ

1 นางณชาพร จนทรา 41 ป ปรญญาตร รบจาง 2 นายจระศกด ปานเพชร 22 ป ปรญญาตร นกศกษา

3 นางสาวภารณ พาทา 21 ป ปรญญาตร นกศกษา

4 นายปรญญา ขนทอง 17 ป ม.3 อาสาสมคร (รบจางทวไป)

5 นายปรชา ทมโต 30 ป ปรญญาตร พนกงานราชการ 6 นายพทธพฒน๑ วรอนทร๑ 29 ป ปรญญาตร พนกงานราชการ 7 นางสาวพมพมล วาสงห๑หน 38 ป ปรญญาตร คาขาย

8 นายภคนนท๑ อภชยเฉลมวงศ๑ 57 ป ปรญญาตร โหรา

9 ด.ช.ปฐมพร แซตง 13 ป ม.1 นกเรยน

10 ด.ญ.บญสตา นาคบร 14 ป ม.2 นกเรยน

11 ด.ญ.สรย เฉลมศร 14 ป ม.2 นกเรยน

12 นางบญเทยม วระอาภาชย 68 ป ป.4 ไมประกอบอาชพ

219

รายชอกลมสนทนาผใชบรการหองสมดประชาชนจงหวดสมทรสงคราม

ล าดบท ชอ-นามสกล อาย การศกษา อาชพ

1 พล.ต.ต.วรพงษ๑ ฟตระกล 60 ป ปรญญาตร ขาราชการบ านาญ

2 นางเบญจา สมากล 51 ป ปรญญาตร แมบาน

3 นางนงเยาว๑ บวลอย 60 ป ปรญญาตร ขาราชการบ านาญ

4 นางกนกกร นชพทกษ๑ 51 ป ม.3 รบจาง 5 ด.ญ.จตสภา นชพทกษ๑ 13 ป ม.ตน นกเรยน

6 น.ส.เจนจรา แกวทบทม 30 ป ม.ปลาย รบจาง 7 น.ส.วาสนา วหกหาญ 30 ป ม.3 รบจาง 8 นางภารต สายพงษ๑ 37 ป ปรญญาตร แมบาน

9 น.ส.ดจเดอน โพธศร 20 ป ปวส. นกศกษา

10 ด.ญ.กรวรรณ ลทรพย๑บญม 12 ป ม.ตน นกเรยน

11 นางธรรมพร ตนจรญ 37 ป ปรญญาตร แมบาน

12 น.ส.พะยอม บวลอย 60 ป ปรญญาตร ขาราชการบ านาญ

220

ภาคผนวก ซ

แนะน าผวจย

ศาสตราจารย ดร. ชตมา สจจานนท หวหนาโครงการ วฒการศกษา อ.บ., พ.ม., อ.ม. (บรรณารกษศาสตร๑) จฬาลงกรณ๑มหาวทยาลย Post Grad.

Dip.,

M.L.S.(Information Science) EdD Charles Sturt University, Australia

ต าแหนง ศาสตราจารย๑ ระดบ 10

สถานทท างาน แขนงวชาสารสนเทศศาสตร๑ สาขาวชาศลปศาสตร๑ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

รองศาสตราจารย ดร. บญศร พรหมมาพนธ วฒการศกษา นศ.บ ( เกยรตนยม) ค.ม. (วจยทางการศกษา) กศ.ด. (การวจยและพฒนา

หลกสตร) มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร ต าแหนง รองศาสตราจารย๑ ระดบ 9

สถานทท างาน แขนงวชาวดและประเมนผลการศกษา สาขาวชาศกษาศาสตร๑ มหาวทยาลย

สโขทยธรรมาธราช

221