การประเมินความพึงพอใจในงาน ความสมดุลระหว่างชีวิตและการ ......บทสรุปส

การประเมนความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างาน ของบคลากรสขภาพในสงกดกระทรวงสาธารณสข

ISBN 978-974-422-635-8

ทปรกษา ดร.กาญจนา จนทรไทย สารา วงษเจรญ ชตกาญจน หฤทย ดร.ธรพร สถรองกร

ผวจย อไรพร จนทะอมเมา ดร.ดนลดา จามจร ศรมา ลละวงศ

รปเลมและตนฉบบ จารณ คะชาทอง

จดพมพโดย ส านกการพยาบาล กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข ขอมลทางบรรณานกรมของส านกหอสมดแหงชาต National Library of Thailand Cataloging in Publication Data อไรพร จนทะอมเมา. การประเมนความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างาน ของบคลากรสขภาพในสงกดกระทรวงสาธารณสข.—พมพครงท 2.—นนทบร : ส านกการพยาบาล กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข, 2554. 40 หนา.

1. ความพอใจในการท างาน. I. ดนลดา จามจร II. ศรมา ลละวงศ, ผแตงรวม. III. ชอเรอง

658.314 ISBN 978-974-422-635-8


ส านกการพยาบาล กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข

ก

ค ำน ำ บคลากรสขภาพเปนกลมพลงหลกทมความส าคญในระบบสขภาพ เปนปจจยแหงความส าเรจหรอความลมเหลวของการด าเนนงานในระบบบรการสขภาพ ดวยเหตนบรการสขภาพ จ าเปนตองใชบคลากรทมความร ความช านาญ ความสามารถของวชาชพในการปฏบตงาน ไมสามารถใชเครองจกรทดแทนได ความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างานของบคลากรสขภาพในสงกดกระทรวงสาธารณสข เปนเครองบงบอกถงความส าเรจในการบรหารจดการบคลากร และความสามารถในการธ ารงรกษาบคลากรไวในระบบได

ส านกการพยาบาลตระหนกถงความส าคญดงกลาว จงไดท าการประเมนความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวต และการท างานของบคลากรสขภาพในสงกดกระทรวงสาธารณสข โดยใชกรอบ “HR SCORECARD” ของส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ โดยหวงวาผบรหารในองคกรสขภาพจะสามารถใชเปนขอมลในการบรหารจดการดานก าลงคนใหมประสทธภาพและสามารถธ ารงรกษาบคลากรสขภาพใหอยในระบบไดอยางยาวนานและมความผาสก อนจะสงผลตอประสทธภาพ และคณภาพผลของบรการสขภาพทจะสงมอบใหผใชบรการและผมสวนไดสวนเสย

ส านกการพยาบาลขอขอบพระคณคณะทปรกษา ผตรวจราชการกระทรวงสาธารณสขทกเขต ทมนกวชาการพยาบาลผนเทศดานการพยาบาล และผมสวนรวมในการใหขอมลทกทาน และหวงอยางยงวารายงานฉบบนจะเปนประโยชนตอผบรหาร ผสนใจ ในการดแลก าลงคนใหมขวญและก าลงใจในการปฏบตงานตอไป




ข

สารบญ หนา ค าน า ก สารบญ ข สารบญตาราง ค สารบญแผนภม ง บทสรปส าหรบผบรหาร 1 บทท 1 บทน า 5 บทท 2 การทบทวนวรรณกรรม 9 บทท 3 กลวธด าเนนการ 17 บทท 4 ผลการศกษา 19 บทท 5 สรปและอภปรายผล 31 เอกสารอางอง 35 ภาคผนวก 37 แบบสอบถามความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างาน แบบสรปผลการนเทศดานการพยาบาล



ค

สารบญตาราง หนา ตารางท 1 จ านวนผตอบแบบสอบถามแบงตามสายงาน/วชาชพ 19 2 ผตอบแบบสอบถามแบงตามชวงอาย 20 3 จ านวนผตอบแบบสอบถามจ าแนกตามสถานทปฏบตงาน 20 4 ความพงพอใจตอการบรหารทรพยากรบคคลของหนวยงาน จ าแนกตามประเดนส าคญ 23 5 ความพงพอใจตอคณภาพชวต : ความสมดลระหวางชวตและการท างาน จ าแนกตามประเดนส าคญ 24



ง

สารบญแผนภม หนา แผนภมท 1 ความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างานจ าแนกรายภาค 21 2 ความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างานจ าแนกรายเขต 21 3 ความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างานจ าแนกตามวชาชพ 22 4 รอยละความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างานจ าแนกรายดาน 22 5 ความคดในการโอนยายจากงาน 25 6 ความคดในการโอนยายจากงานปจจบนจ าแนกตามกลมอาย 25 7 ความคดในการโอนยายจากงานปจจบนจ าแนกตามกลมวชาชพ 26 8 ความคดลาออกจากงานปจจบน 26 9 ความคดลาออกจากงานปจจบนจ าแนกตามกลมอาย 27 10 ความคดลาออกจากงานปจจบนจ าแนกตามกลมวชาชพ 27



1

บทสรปส าหรบผบรหาร การประเมนความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างาน

ของบคลากรสขภาพในสงกดกระทรวงสาธารณสข ความเปนมาของการศกษา

ปญหาขาดแคลนบคลากรสขภาพในทกวชาชพ เปนปญหาทมสงผลกระทบตอระบบบรการสขภาพตงแตระดบปฐมภม ทตยภม จนถงตตยภมและสงกวา สงผลกระทบเปนวงกวางทงในเขตเมองและชนบท สงผลเสยตอทงประชาชนผรบบรการ และบคลากรสขภาพผใหบรการ นอกจากนระบบการบรหารทรพยากรบคคลของสวนราชการทเนนการบรหารบคลากรทมความเขมแขงและมสมรรถนะสง (high performance) (ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน, 2547) ตลอดจนการปรบเปลยนระบบโครงสรางสวนราชการเขาสระบบใหม สงผลตอการปรบเปลยนพฤตกรรมการท างานของผปฏบต และผบรหาร องคกรทมระบบการบรหารจดการทรพยากรทด กจะสามารถปรบเปลยนทศนคต และพฤตกรรมการท างานของบคลากร ใหสามารถท างานขบเคลอนองคกร ใหไดสมรรถนะสงภายใตบรบทอนจ ากด ไดอยางมความสขและพงพอใจในการท างานกบองคกรนน ๆ

ความพงพอใจในการท างาน ความสมดลระหวางชวตและการท างาน ของบคลากรสขภาพเปนปญหาทสงผลตอการโอนยายและลาออกจากงานในทกวชาชพ ซงเปนเหตใหปญหาการขาดแคลนอตราก าลงมความรนแรงยงขน เนองจากมการไหลของบคลากรสขภาพออกจากระบบบรการสขภาพ และขอจ ากดในการสรรหาและบรรจบคลากรใหมทดแทนโดยเฉพาะอยางยงในชนบท และพนททรกนดาร ดงนนในการบรหารจดการดานบคลากรใหมความสขในการท างาน ยอมเปนปจจยส าคญอยางยงในการแกปญหา และเปนหนงในปจจยพนฐานในการเสรมสรางวฒนธรรมองคกรทด

วตถประสงคของการศกษา

1. เพอประเมนระดบความพงพอใจในงานของบคลากรสขภาพดานการบรหารทรพยากรบคคล และความสมดลระหวางชวตและการท างาน

2. เพอประเมนความคดเหนของบคลากรสขภาพในการโอนยายและลาออกจากงานปจจบน

ผลการศกษา

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

จ านวนผตอบแบบสอบถาม 24,106 คน เปนแพทย 891 คน (รอยละ 3.7) พยาบาลวชาชพ 14,896 คน (รอยละ 61.8) พยาบาลเทคนค 1,090 คน (รอยละ 4.5) และเจาหนาทพยาบาล 832 คน (รอยละ 3.5)



2

ทนตแพทย 324 คน (รอยละ 1.3) เภสชกร 595 คน (รอยละ 2.5) และเจาหนาทต าแหนงอน ๆ 5,478 คน (รอยละ 22.7) สวนใหญมอายอยในชวงระหวาง 31 – 40 ป (รอยละ 39.1) ปฏบตงานในโรงพยาบาลชมชน (รอยละ 42.1)

ตอนท 2 ความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างาน

ความพงพอใจในงานความสมดลระหวางชวตและการท างาน มคะแนนประเมนในภาพรวมรอยละ 66.19 ซงเปนระดบทตองปรบปรง

ความพงพอใจในงานความสมดลระหวางชวตและการท างาน แบงเปนสองดานคอ 1) ความพงพอใจตอ การบรหารทรพยากรบคคลของหนวยงาน และ 2) ความพงพอใจตอคณภาพชวต : ความสมดลระหวางชวตและการท างาน เมอพจารณารายดาน พบวา ความพงพอใจตอการบรหารทรพยากรบคคลของหนวยงาน มคะแนนความพงพอใจอยทรอยละ 65.19 ความพงพอใจตอคณภาพชวต : ความสมดลระหวางชวตและการท างาน รอยละ 67.41

เมอพจารณาประเดนส าคญในดานการบรหารทรพยากรบคคล พบวา ประเดนทสงผลใหคะแนนความพงพอใจในดานนสงขนไดแก 1) ความพงพอใจทมตออสระในการตดสนใจในงานตามขอบเขตความรบผดชอบ 2) ความพงพอใจทมตอการสนบสนนของหนวยงานใหบคลากรไดน าความรมาใชในการพฒนาคณภาพงานทรบผดชอบ และ 3) ความพงพอใจทมตอภาระงานทไดรบมอบหมาย สวนประเดนทสงผลใหคะแนนความพงพอใจดานนต าลงไดแก 1) ความพงพอใจทมตอการจดสรรอตราก าลงในการท างานของหนวยงาน 2) ความพงพอใจทมตอกระบวนการพจารณาความดความชอบบคลากรของหนวยงาน และ 3) ความพงพอใจทมตอกระบวนการแกไขปญหา และการยตความขดแยงในหนวยงาน

เมอพจารณาประเดนส าคญดานคณภาพชวต : ความสมดลระหวางชวตและการท างาน พบวา ประเดนทสงผลใหคะแนนความพงพอใจในดานนสงขนไดแก 1) ความพงพอใจททานไดท างานอยางเตมความรความสามารถ 2 ) ความพงพอใจททานไดท างานในหนวยงานน และ 3) ความพงพอใจททานเปนสวนหนงในความส าเรจของหนวยงาน สวนประเดนทสงผลใหคะแนนความพงพอใจดานนต าลงไดแก 1) ความพงพอใจทมตอนโยบาย/มาตรการสรางขวญและก าลงใจในการท างานใหกบบคลากร 2) ความพงพอใจทมตอการจดสวสดการในการท างานและนอกเหนอจากการท างานของหนวยงาน และ 3) ความพงพอใจทมตอการจดสภาพแวดลอมการท างานของหนวยงานทเออตอการท างาน การสงเสรมอาชวอนามย สขภาพ และความปลอดภย

ตอนท 3 ความคดในการโอนยาย/ ลาออกจากงานปจจบน

เมอพจารณาความคดเหนเกยวกบการโอนยายจากงานปจจบน พบวาบคลากร รอยละ 41.2 ไมมความคดทจะโอนยายจากงานปจจบนเลย รอยละ 51.0 คดเรองนบางเปนบางเวลา และรอยละ 7.7 คดเรองนอยตลอดเวลา



3

เมอพจารณาความคดเหนเกยวกบการลาออกจากงานปจจบน พบวา บคลากรรอยละ 48.9 ไมเคยมความคดทจะลาออกจากงานปจจบนเลย รอยละ 45.2 คดเรองนอยบางเปนบางเวลา และรอยละ 5.8 คดเรองนอยตลอดเวลา

เมอพจารณาความคดโอนยาย/ลาออกจากงานปจจบน เปรยบเทยบในแตละกลมอายพบวา กลมทอาย 31-40 ป มความคดโอนยาย จากงานมากทสด กลมอาย 51 ปขนไป มความคดเรองการโอนยายนอยทสด

เมอพจารณาตามกลมวชาชพหลก 4 วชาชพ พบวา แพทย พยาบาล และทนตแพทย มความคดในการลาออกจากงานปจจบนใกลเคยงกนคอประมาณรอยละ 6 สวนเภสชกร รอยละ 4.7

ตอนท 4 ปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการบคลากร 1. ปญหาขาดแคลนอตราก าลงจากสาเหตตาง ๆ เชน การโอนยาย/ลาออก การเกษยณอายราชการ

การขยายงานและการเปดบรการเฉพาะทางตาง ๆ เพมขน เชน การเพมศนย excellence center การเพมหนวย PCU โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพระดบต าบล ศนยประสานการสงตอ และการเพมประสทธภาพระบบการแพทยฉกเฉนเปนตน ซงลวนแตเปนงานตามนโยบายซงตองการอตราก าลงบคลากรสขภาพในประเภทตาง ๆ เพมขน

2. ภาระงานทมากเกนไปจนเกดความออนลา สบเนองจากการปญหาขาดแคลนอตราก าลง และการพฒนาระบบบรการสขภาพทเนนทงคณภาพและวชาการ เนนทงการสงเสรมปองกนและรกษาพยาบาล ท าใหสดสวนปรมาณงานในดานตาง ๆ ไมสมดลกบสดสวนบคลากรทมอย (work overload)

3. ขาดขวญและก าลงใจในการปฏบตงาน สบเนองจากภาระงานทเพมขนของสถานบรการสขภาพในสงกดกระทรวงสาธารณสข เนองจากเปนองคการบรการสาธารณะ จงไมสามารถปฏเสธผรบบรการได ประกอบกบความคาดหวงตอการบรการสงโดยเฉพาะอยางยงการบรการภายใตสทธประโยชนตามระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต ในขณะทคาตอบแทนกลบไมแตกตางจากสถานบรการภาครฐอน ๆ และ/หรอนอยกวาสถานบรการภาคเอกชนซงภาระงานนอยกวา นอกจากนความขาดแคลนในทรพยากรตางๆ ท งทรพยากรบคคล เครองมอและอปกรณทางการแพทย ตลอดจนงบประมาณในการสนบสนนการจดบรการซงจะพบวาพนทสวนใหญในโรงพยาบาลถกจดสรรเปนหนวยบรการจนไมเหลอพนทส าหรบเปนหองพก/ทผอนคลายส าหรบบคลากร สงผลใหบคลากรทปฏบตงานในสถานการณเชนนขาดขวญและก าลงใจในการปฏบตงาน

4. ปญหาเรองขอรองเรยนท าใหบคลากรไมมความสขในการท างาน สบเนองจากประเดนภาระงานทมากจนเกนไป ซงเปนอปสรรคตอการพฒนาบคลากรดานวชาการ ประกอบกบการเรงใช



4

บคลากรทยงมประสบการณนอยใหรบผดชอบงานทยากและซบซอน เปนเหตใหเกดขอผดพลาดในการท างาน น ามาสการรองเรยน ซงการรองเรยนแตละกรณกจะบนทอนขวญและก าลงใจของผถกรองเรยน ตลอดจนเพอนรวมวชาชพคนอน ๆ

5. ปญหาความขดแยงระหวางบคลากร เปนปญหาความขดแยงทเกดจากการท างานรวมกนระหวางทมสขภาพในวชาชพตาง ๆ ซงความขดแยงทเกดขนมทงความขดแยงในวชาชพเดยวกน และระหวางวชาชพ ประเดนของความขดแยงมทงประเดนทเกยวกบระบบการบรหารงาน และประเดนทเกยวกบผปวย/ผรบบรการ

ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะเชงนโยบาย 1. การมแผนก าลงคนทสอดรบกบนโยบายการพฒนาระบบบรการสขภาพททนเวลา ซงใน

สถานการณปจจบนมกมนโยบายเรงรดมากอน แลวคอยผลตคนเพมตามนโยบาย เมอผลตมาแลวไมมต าแหนงรองรบ บคลากรกลาออกไปสภาคเอกชน ท าใหประสบปญหาขาดแคลนอตราก าลงอยตลอดเวลา

2. การเพมกรอบอตราก าลงในต าแหนงขาราชการของบคลากรในทกวชาชพ เพอแกปญหาการขาดแคลนอตราก าลง

3. ควรก าหนดระบบการเสรมสรางขวญและก าลงใจของบคลากรสขภาพใหชดเจนเปนธรรมในทกวชาชพ เชนระบบคาตอบแทน การจดสรรสวสดการทไมใชภาคบงคบตามกฎหมาย ทมความเหมาะสม สอดคลองกบความตองการของบคลากรแตละพนท โอกาสและความกาวหนาในการท างาน

ขอเสนอแนะเพอการพฒนาระบบรหารทรพยากรบคคล 1. ควรมหลกเกณฑและแนวทางทชดเจนและโปรงใสในกระบวนการพจารณาความดความชอบ

การบรรจต าแหนง หรอการสรรหาบคลากรเพอด ารงต าแหนงทสงขน เพอลดปญหาเรอง ขอรองเรยน

2. กระบวนการจดการความขดแยง การเจรจาไกลเกลยทมประสทธภาพ จะชวยใหลดความ ตงเครยดจากกรณขดแยงระหวางบคลากรสขภาพ

3. การสงเสรมความสมพนธอนดระหวางฝายบรหารกบบคลากรผปฏบต และการสรางบรรยากาศองคกรใหเปนองคกรทนาอย นาท างาน และทกคนมความสขในการท างาน



5

บทท 1 บทน า

ความเปนมาของการศกษา

ปญหาขาดแคลนบคลากรสขภาพในทกวชาชพ เปนปญหาทมสงผลกระทบตอระบบบรการสขภาพตงแตระดบปฐมภม ทตยภม จนถงตตยภมและสงกวา สงผลกระทบเปนวงกวางทงในเขตเมองและชนบท สงผลเสยตอทงประชาชนผรบบรการ และบคลากรสขภาพผใหบรการ นอกจากนระบบการบรหารทรพยากรบคคลของสวนราชการทเนนการบรหารบคลากรใหมความเขมแขงและมสมรรถนะสง (high performance) (ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน, 2547) ตลอดจนการปรบเปลยนระบบโครงสรางสวนราชการเขาสระบบใหม สงผลตอการปรบเปลยนพฤตกรรมการท างานของผปฏบตและผบรหาร องคกรทมระบบการบรหารจดการทรพยากรทด กจะสามารถปรบเปลยนทศนคต และพฤตกรรมการท างานของบคลากรใหสามารถท างานขบเคลอนองคกรใหไดสมรรถนะสงภายใตบรบทอนจ ากดไดอยางมความสขและพงพอใจในการท างานกบองคกรนน ๆ

ความพงพอใจในการท างาน ความสมดลระหวางชวตและการท างานของบคลากรสขภาพ เปนปญหาทสงผลตอการโอนยายและลาออกจากงานในทกวชาชพ ซงเปนเหตใหปญหาการขาดแคลนอตราก าลงมความรนแรงยงขน เนองจากมการไหลของบคลากรสขภาพออกจากระบบบรการสขภาพ และขอจ ากดในการสรรหาและบรรจบคลากรใหมทดแทนโดยเฉพาะอยางยงในชนบท และพนททรกนดาร ดงนนในการบรหารจดการดานบคลากรใหมความสขในการท างาน ยอมเปนปจจยส าคญอยางยงในการแกปญหา และเปนหนงในปจจยพนฐานในการเสรมสรางวฒนธรรมองคกรทด

กระทรวงสาธารณสข เหนความส าคญของความพงพอใจในการท างาน ความสมดลระหวางชวตและการท างานของบคลากรสขภาพ ไดก าหนดเปนตวชวดในการตรวจราชการกรณปกตระดบกระทรวง กระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ 2552 ในคณะท 13 โครงการสรางเสรมวฒนธรรมองคกรทดและธรรมาภบาลในการบรหารจดการ ซงเปนโครงการทสอดรบกบยทธศาสตรการพฒนาระบบสขภาพไทย ในประเดน ยทธศาสตรการสรางระบบสขภาพและการแพทยทผรบบรการอนใจผใหบรการมความสข โดยก าหนดเปนตวชวดท 2 รอยละความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างานของบคลากรสขภาพ และมอบหมายใหส านกการพยาบาลเปนผรบผดชอบในการศกษา วเคราะหและรายงานตวชวดดงกลาวน



6

วตถประสงคของการศกษา

1. เพอประเมนระดบความพงพอใจในงานของบคลากรสขภาพดานการบรหารทรพยากรบคคล และความสมดลระหวางชวตและการท างาน

2. เพอประเมนความคดเหนของบคลากรสขภาพในการโอนยายและลาออกจากงานปจจบน

ขอบเขตของการศกษา

ศกษาในกลมบคลากรสขภาพประกอบดวย แพทย พยาบาล ทนตแพทย เภสชกร และเจาหนาทอน ๆ ผใหการบรการแกผปวยและประชาชน ซงปฏบตงานในโรงพยาบาล/สถานบรการสาธารณสขในสงกดกระทรวงสาธารณสขในปงบประมาณ 2552 ระยะเวลาการเกบขอมล แบงเปน 2 รอบ รอบท 1 มกราคม – เมษายน 2552 รอบท 2 มถนายน – สงหาคม 2552 (ตามรอบการตรวจราชการและนเทศงานกรณปกต ระดบกระทรวง กระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ 2552)

นยามศพท

ความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวต และการท างานของบคลากรทางการพยาบาล หมายถง ความรสกพงพอใจของบคลากรสขภาพ ในประเดนส าคญเกยวกบความพงพอใจตอการบรหารทรพยากรบคคล ความพงพอใจตอคณภาพชวต ความสมดลระหวางชวตและการท างาน ซงวดไดจากแบบประเมนความพงพอใจในงานความสมดลระหวางชวตและการท างานของบคลากรสขภาพ บคคลากรสขภาพ หมายถง บคลากรทใหบรการดานสขภาพโดยตรงแกผปวยและประชาชน ไดแก แพทย ทนตแพทย เภสชกร พยาบาล และบคลากรสขภาพอน ๆ ทงทเปนขาราชการ พนกงานของรฐ และลกจางทปฏบตงานในสถานบรการสขภาพและในชมชน สงกดกระทรวงสาธารณสข ความคดโอนยายจากงานปจจบน หมายถง ความคดทจะโอนหรอยายจากงานปจจบนทปฏบตอยไปยงหนวยงานอน ๆ สงกดกระทรวงสาธารณสข ความคดลาออกจากงานปจจบน หมายถง ความคดทจะลาออกจากงานปจจบนทปฏบตอยไปยงหนวยงานอน ๆ นอกสงกดกระทรวงสาธารณสข หรอการลาออกจากราชการ ผนเทศดานการพยาบาล หมายถง นกวชาการพยาบาลผนเทศดานการพยาบาลประจ าเขตตรวจราชการตามค าสงกระทรวงสาธารณสข เขตตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข หมายถง พนทการตรวจราชการและนเทศงานกรณปกต กระทรวงสาธารณสขประจ าปงบประมาณ 2552 ซงแบงกลมจงหวดตามส านกนายกรฐมนตรและกระทรวงตาง ๆ ดงน



7

เขตตรวจราชการท 1 นนทบร ปทมธาน พระนครศรอยธยา สระบร เขตตรวจราชการท 2 ชยนาท ลพบร สงหบร อางทอง เขตตรวจราชการท 3 ฉะเชงเทรา ปราจนบร สระแกว นครนายก สมทรปราการ เขตตรวจราชการท 4 กาญจนบร นครปฐม ราชบร สพรรณบร เขตตรวจราชการท 5 ประจวบครขนธ เพชรบร สมทรสาคร สมทรสงคราม เขตตรวจราชการท 6 ชมพร สราษฎรธาน นครศรธรรมราช พทลง เขตตรวจราชการท 7 ระนอง พงงา ภเกต กระบ ตรง เขตตรวจราชการท 8 สงขลา สตล ปตตาน ยะลา นราธวาส เขตตรวจราชการท 9 จนทบร ชลบร ระยอง ตราด เขตตรวจราชการท 10 หนองคาย เลย อดรธาน หนองบวล าภ เขตตรวจราชการท 11 นครพนม มกดาหาร สกลนคร เขตตรวจราชการท 12 รอยเอด ขอนแกน มหาสารคาม กาฬสนธ เขตตรวจราชการท 13 อ านาจเจรญ ศรสะเกษ ยโสธร อบลราชธาน เขตตรวจราชการท 14 สรนทร นครราชสมา บรรมย ชยภม เขตตรวจราชการท 15 เชยงใหม แมฮองสอน ล าปาง ล าพน เขตตรวจราชการท 16 นาน พะเยา เชยงราย แพร เขตตรวจราชการท 17 ตาก พษณโลก สโขทย เพชรบรณ อตรดตถ เขตตรวจราชการท 18 ก าแพงเพชร พจตร นครสวรรค อทยธาน เขตตรวจราชการสวนกลาง กรงเทพมหานครและปรมณฑล

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

ผลจากการศกษาครงน จะไดขอมลทเปนประโยชนตอผบรหารทกระดบในการบรหารจดการบคลากร โดยเฉพาะอยางยงในการก าหนดมาตรการดานขวญและก าลงใจ การเสรมสรางบรรยากาศ และความผกพนตอองคกร การหาแนวทางปองกนการสญเสยบคลากร ตลอดจนแนวทางการธ ารงรกษาบคลากรไวในระบบ อนจะสงผลใหคณภาพชวตในการท างานของบคลากรดขน และคงอยในระบบอยางย งยนตอไป



9

บทท 2 การทบทวนวรรณกรรม

ในการประเมนความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวต และการท างานของบคลากรสขภาพ ครงนไดคนควาจากเอกสาร ต ารา และงานวจยตาง ๆ ทเกยวของน ามาสรปเปนสาระส าคญ เพอเปนกรอบความคดในการประเมนดงตอไปน

1. ระบบบรหารทรพยากรบคคลแบบสมดล (human resource scorecard) 2. ความพงพอใจในงาน (job satisfaction) 3. คณภาพชวตการท างาน (quality of work life)

ระบบบรหารทรพยากรบคคลแบบสมดล ( Human Resource Scorecard)

ส านกงานวจยและพฒนาระบบงานบคคล ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (2549) ไดน าระบบ HR scorecard มาใชในราชการไทย และไดกลาวถงมาตรฐานความส าเรจทเปนเปาหมายสดทายทสวนราชการตองบรหารทรพยากรบคคลใหบรรล ซงประกอบดวย 5 มต ดงน มตท 1 ความสอดคลองเชงยทธศาสตร หมายถงการมแนวทางและวธการบรหารทรพยากรบคคลดงตอไปน

1.1 มนโยบาย แผนงานและมาตรการดานการบรหารทรพยากรบคคล ซงมความสอดคลองและสนบสนนใหสวนราชการและจงหวดบรรลเปาหมาย พนธกจทวางไว

1.2 มการวางแผนงานและบรหารก าลงคนทงในเชงปรมาณและคณภาพ กลาวคอ “ก าลงคนมขนาดและสมรรถนะ” ทเหมาะสมสอดคลองกบการบรรลภารกจและความจ าเปนของสวนราชการและจงหวดทงในปจจบนและในอนาคต มการวเคราะหสภาพก าลงคน (workforce analysis) สามารถระบชองวางดานความตองการก าลงคนและมแผนเพอลดชองวางดงกลาว

1.3 สวนราชการและจงหวดมนโยบาย แผนงานโครงการและมาตรการดานการบรหารทรพยากรบคคล เพอดงดด ใหไดมา พฒนา และรกษาไวซงกลมขาราชการและผปฏบตงานทมทกษะหรอสมรรถนะสง ซงจ าเปนตอความคงอยและขดความสามารถในการแขงขนของสวนราชการและจงหวด (talent management)

1.4 มแผนการสรางและแผนการพฒนาผบรหารทกระดบ รวมทงแผนสรางความตอเนองในการบรหารราชการ นอกจากนนยงรวมถงการทผน าปฏบตตนเปนแบบอยางทด และสรางแรงบนดาลใจใหกบขาราชการและผปฏบตงาน ทงในเรองของผลการปฏบตงานและพฤตกรรมในการท างาน



10 10

มตท 2 ประสทธภาพของการบรหารทรพยากรบคคล (HR Operational Efficiency) หมายถง กจกรรมและกระบวนการบรหารทรพยากรบคคลของสวนราชการและจงหวด (HR transactional activities) มลกษณะดงตอไปน

2.1 กจกรรมและกระบวนการบรหารทรพยากรบคคล เชนการสรรหาคดเลอก การบรรจแตงตง การพฒนา การเลอนขนต าแหนง การโยกยาย และกจกรรมดานการบรหารทรพยากรบคคลอน ๆ มความถกตองและทนเวลา (accuracy and timeliness)

2.2 มระบบฐานขอมลดานการบรหารทรพยากรบคคลทมความถกตอง เทยงตรง ทนสมย และน ามาใชประกอบการตดสนใจและการบรหารทรพยากรบคคลของสวนราชการและจงหวดไดจรง

2.3 สดสวนคาใชจายส าหรบกจกรรมและกระบวนการบรหารทรพยากรบคคล ตองบประมาณรายจายของสวนราชการและจงหวด มความเหมาะสมและสะทอนผลตภาพของบคลากร (HR productivity) ตลอดจนความคมคา (value for money)

2.4 มการน าเทคโนโลยและเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในกจกรรม และกระบวนการบรหารทรพยากรบคคลของสวนราชการและจงหวด เพอปรบปรงการบรหารและการบรการ (HR automation)

มตท 3 ประสทธผลของการบรหารทรพยากรบคคล (HRM Program Effectiveness) หมายถง นโยบาย แผนงาน โครงการ และมาตรการดานการบรหารทรพยากรบคคลของสวนราชการและจงหวด กอใหเกดผลดงน

3.1 การรกษาไวซงขาราชการและผปฏบตงานซงจ าเปนตอการบรรลเปาหมาย พนธกจของสวนราชการและจงหวด (retention)

3.2 ความพงพอใจของขาราชการและบคลากรผปฏบตงาน ตอนโยบาย แผนงาน โครงการ มาตรการดานการบรหารทรพยกรบคคลของสวนราชการและจงหวด

3.3 การสนบสนนใหเกดการเรยนร และการพฒนาอยางตอเนอง รวมทงสงเสรมใหมการแบงปนแลกเปลยนขอมลขาวสารและความร (development and knowledge management) เพอพฒนาขาราชการและผปฏบตงานใหมทกษะและสมรรถนะทจ าเปนส าหรบการบรรลภารกจและเปาหมายของสวนราชการและจงหวด

3.4 การมระบบการบรหารผลงาน (performance management) ทเนนประสทธภาพประสทธผลและความคมคา มระบบหรอวธการประเมนผลการปฏบตงานของขาราชการ และผปฏบตงานซงเรยกชออนไดอยางมประสทธผล นอกจากนขาราชการและผปฏบตงานมความเขาใจถงความเชอมโยงระหวางผลการปฏบตงานสวนบคคลและผลงานของทมงาน กบความส าเรจหรอผลงานของสวนราชการและจงหวด



11

มตท 4 ความพรอมรบผดดานการบรหารทรพยากรบคคล หมายถง การทสวนราชการและจงหวดจะตอง

4.1 รบผดชอบตอการตดสนใจ และผลของการตดสนใจดานการบรหารทรพยากรบคคล ตลอดจนการด าเนนดานวนย โดยค านงถงหลกความ สามารถและผลงานหลกคณธรรม หลกนตธรรม และหลกสทธมนษยชน

4.2 มความโปรงใสในทกกระบวนการของการบรหารทรพยากรบคคล ทงนจะตองก าหนดใหความพรอมรบผดดานการบรหารทรพยากรบคคลแทรกอยในทกกจกรรมดานการบรหารทรพยากรบคคลของสวนราชการและจงหวด

มตท 5 คณภาพชวตและความสมดลระหวางชวตกบการท างาน หมายถง การทสวนราชการและจงหวด มนโยบาย แผนงาน โครงการ และมาตรการ ซงจะน าไปสการพฒนาคณภาพชวตของขาราชการและบคลากรภาครฐ ดงน

5.1 ขาราชการและผปฏบตงานมความพงพอใจตอสภาพแวดลอมในการท างาน ระบบงานและบรรยากาศการท างาน ตลอดจนมการน าเทคโนโลยการสอสารเขามาใชในการบรหารราชการ และการใหบรการแกประชาชน ซงจะสงเสรมใหขาราชการและผปฏบตงานไดใชศกยภาพอยางเตมท โดยไมสญเสยรปแบบการใชชวตสวนตว

5.2 มการจดสวสดการและสงเอออ านวยความสะดวกเพมเตมทไมใชสวสดการภาคบงคบตามกฎหมาย ซงมความเหมาะสม สอดคลองกบความตองการและสภาพของสวนราชการและจงหวด

5.3 มการสงเสรมความสมพนธอนดระหวางฝายบรหารของสวนราชการและจงหวดกบขาราชการและบคลากรผปฏบตงานและในระหวางขาราชการและผปฏบตงานดวยกนเอง

ความพงพอใจในงาน (Job Satisfaction)

นกวชาการในกลมนกจตวทยาอตสาหกรรมและองคการ ไดสนใจศกษาเกยวกบความพงพอใจในงานดวยความเชอวา “ความพงพอใจในงานเปนภาวะบงชถงการมคณภาพชวตทดในการท างานเชงอตวสย การทบคคลจะเกดความพงพอใจในงานไดนนตองมการจงใจเพอใหบคคลมความพยายามในการท างานกอน เมอบคคลไดรบการตอบสนองตามเปาหมายของตนหลงจการปฏบตงานแลว จงจะเกดความพงพอใจในงาน” (นงนช โรจนเลศ และ วรรณ ต. ตระกล, 2545) ซงไดมผใหความหมายของ ความพงพอใจในงานไวมากมาย ทอธบายสรปไวชดเจนมดงน

Lock (1976 อางถงใน นงนช โรจนเลศ และ วรรณ ต. ตระกล, 2545) ใหความหมายความพงพอใจในงานวา “ความพอใจ หรอภาวะอารมณทางบวกทเปนผลมาจากการประเมนบคคลเกยวกบงาน หรอประสบการณจากงาน”



12 12

Steers (1991) ใหความหมายความพงพอใจในงานวา “ความพอใจหรอความรสกในทางบวกทบคคลใหคณคาในงานหรอประสบการณจากงาน”

การบรหารทรพยากรบคคลเพอใหบคลากรพงพอใจในการท างานนน จ าเปนอยางยงทจะตองศกษาเรองแรงจงใจ ซงเปนปจจยส าคญในการก าหนดพฤตกรรมการท างานของบคลากรในองคกร ซงจะเหนไดวาในการบรหารทรพยากรบคคลจะตองมการประเมน สมรรถนะ (performance) ซงคอการประเมนผลพฤตกรรม (behavior) และพฤตกรรม เปนการกระท าทเกดจากแรงจงใจ โดยมตวก าหนดพฤตกรรม 3 อยางดวยกน คอ ความสามารถ (ability) สถานการณทถกจ ากด (situation constraints) และ แรงจงใจ (motivation)

ดงนนเมอกลาวถงความพงพอใจในงาน แนวคดหรอทฤษฎทมความส าคญกคอ “ทฤษฎแรงจงใจในการท างาน” (work motivation theories) ซงมหลากหลายทฤษฎดวยกน เชน ทฤษฎแรงจงใจใฝสมฤทธ (achievement motivation theory) ของ David McClelland (1953) ทฤษฎความตองการตามล าดบขน (need hierarchy theory) ของ Abraham Maslow (1970) ทฤษฎ ERG (existence relatedness growth theory) ของ Clayton Alderfer (1972) ทฤษฎแรงจงใจ ของ Frederick Herzberg (1959) และ ทฤษฎ VIE ของ Victor Vroom (1964) เปนตน

จากการไดศกษาทฤษฎแรงจงใจตาง ๆ พบวา ทฤษฎทมความสอดคลองกบระบบบรหารทรพยากรบคคลแบบสมดลนน ไดแกทฤษฎแรงจงใจของ Herzberg ทกลาวถงปจจยส าคญ 2 ปจจย คอ แรงจงใจและสขอนามย ซงบางครงมผเรยกวาทฤษฎสองปจจย เปนทฤษฎทอธบายการจงใจทงลกษณะทางกายภาพ และลกษณะทางจตใจ

Herzberg ไดพฒนาทฤษฎสองปจจย ซงมปจจยทสามารถท าใหเกดความพงพอใจ หรอไมพงพอใจแกบคลากรได ซงจะตองใหความส าคญใน 2 ปจจยน คอ การจงใจและสขอนามย (motivator and hygiene) ถาหากองคกรจดการไดเหมาะสมกจะสรางความพงพอใจใหกบบคลากร ในทางตรงกนขามหากจดการไดไมเหมาะสมกสรางความไมพงพอใจแกบคลากรไดเชนเดยวกน ในการน าทฤษฎของ Herzberg สการปฏบตนน Syptak และคณะ (1999) ไดอธบายถงปจจยดานสขอนามยวา รวมถงนโยบายขององคกร (company policy) การควบคมดแล (supervision) เงนเดอนคาตอบแทน สมพนธภาพระหวางบคคล (interpersonal relationship) สภาพแวดลอมในการท างาน (working condition) ซงประเดนเหลานลวนเปนประเดนทเกยวกบสงแวดลอมในการท างานทงสน

สวนปจจยดานการจงใจ ซงจะสรางความพงพอใจใหกบบคลากรไดดวยการเตมเตมความตองการสวนบคคล ซงในทนหมายถงการเตบโตในหนาทการงาน ไดแก ความส าเรจ การไดรบการยอมรบ งานทไดรบมอบหมาย ความรบผดชอบ และความกาวหนา เปนตน



13

ในการน าทฤษฎของ Herzberg สการปฏบตนน Syptak และคณะ (1999) กลาววาจะตองตอบสนองปจจยดานสขอนามยกอน อนเปรยบเสมอนปจจยทสรางความไมพงพอใจ (dissatisfiers) ซงคลายกบความตองการขนพนฐานของ Maslow ในเรองความตองการทางกายภาพ ความปลอดภย ซงเปนการตอบสนองความตองการขนต า สวนปจจยดานการจงใจในทฤษฎของ Herzberg นนเปรยบเสมอนปจจยทสรางความพงพอใจ (satisfiers) เมอไดรบการตอบสนองซงเปนการตอบสนองความตองการขนสงกจะชวยสรางความพงพอใจใหกบบคลากร คลายคลงกบความตองการความส าเรจในชวตตามชวตของ Maslow และความตองการความเจรญกาวหนาตามทฤษฎของ Clayton Alderfer

อยางไรกตามถงแมวาความตองการดานสขอนามยเปนทนาพอใจ ผลของงานกไมจ าเปนวาจะตองออกมาเปนทนาพงพอใจเสมอไป ซงคลายกบความตองการขนพนฐานของ Maslow ในเรองความตองการทางกายภาพ ความปลอดภยและการยอมรบ ซงทง Maslow และ Herzberg เหนวาจะตองไดรบการตอบสนองความตองการในระดบต ากอน จงจะสามารถสรางแรงจงใจใหเกดความตองการในระดบทสงขน

คณภาพชวตในการท างาน และความสมดลระหวางชวต และการท างาน

งานดานทรพยากรมนษยในปจจบน กลาวถง แนวคดดานคณภาพชวตในการท างาน ทมจดเนนในการด าเนนการ แบงออกไดเปนสามกลมคอ 1) คณภาพชวตในการท างาน (quality of work life-QWL) 2) ความผาสกของพนกงาน (employee wellness) 3) ความสมดลของงานกบชวต (work-life balance) (จ าเนยร จวงตระกล, 2552)

คณภาพชวตในการท างาน ( quality of work life)

จ าลกษณ ขนพลแกว (2552) กลาวถง คณภาพชวตในการท างานวา เปนสงซงสะทอนความผกพนและความพงพอใจของพนกงานในทกระดบชนทมตอองคกร อนเปนผลมาจากการดแลเอาใจใสและใหความส าคญตอพนกงานในฐานะทเปนทรพยากรทมคณคาสงทสด ดวยการสรางสภาพแวดลอมและระบบงานทด ซงผลสะทอนทส าคญดไดจากอตราการเขา-ออกของพนกงาน (turnover rate) ในองคกรนนเอง

Werther and Davis (1993) อธบายวา คณภาพชวตในการท างานหมายถง “การมการบงคบบญชาสภาพการท างาน คาตอบแทนและสวสดการทด และมงานทนาสนใจ มความทาทายและเปนงานทมรางวลตอบแทน”

Walton (1974) กลาวถงคณภาพชวตการท างานวาเปนค าทมความหมายกวาง มใชเพยงการก าหนดเวลาท างานหรอกฎหมายคมครองแรงงานหรอการจายคาตอบแทนทคมคาเทานน แตรวมไปถง



14 14

ความตองการและความปรารถนาในชวตของบคลากรในหนวยงานดขนดวย ซงแบงองคประกอบของคณภาพชวตในการท างานเปน 8 องคประกอบดงน 1) คาตอบแทนทยตธรรมและเพยงพอ (adequate and fair compensation) 2) สภาพการท างานทปลอดภยและสงเสรมสขภาพ (safe and healthy working condition) 3) โอกาสในการพฒนาความสามารถของบคคล (opportunity for developing and using human capacity) 4) โอกาสในความกาวหนาและความมนคงในงาน (opportunity for continued growth and security) 5) การบรณาการทางสงคม (social integration) 6) สทธสวนบคคลตามรฐธรรมนญ (constitutionalism) 7) งานกบจงหวะของชวตโดยรวม (work and total life space) 8) ความเกยวของสมพนธทางสงคม (social relevance of work life) (Walton, 1974 อางถงใน พจน เจรญสนเทยะ, 2551)

จ าเนยร จวงตระกล (2552) กลาววา การทจะไดมาซงคณภาพชวตในการท างานทดนน ท าไดโดยปรชญาทางดานแรงงานสมพนธทจะสนบสนนคณภาพชวตในการท างาน ซงเปนความพยายามอยางเปนระบบขององคกร เพอเปดโอกาสใหแกพนกงานไดมบทบาททมผลกระทบตองานของตนและมสวนใน การสรางประสทธผลขององคกรในภาพรวมมากขน

ความสมดลระหวางชวตและการท างาน (Work-Life Balance)

ความสมดลระหวางชวตและการท างาน เปนแนวคดทมจดเรมมาจากสภาวะทางเศรษฐกจและสงคมทเปลยนแปลงไป การปรบบทบาทหนาทในครอบครว รปแบบการใชชวตทเปลยนไป อายเฉลยของแรงงาน/ก าลงคนสงขน ผคนตองทมเทในการท างานใหไดผลงานเปนทพอใจของนายจาง จงเกดความเครยด ความเหนอยลา และผลกระทบตอการจดสรรเวลาในการดแลครอบครว และชวตสวนตว ซงสงผลกระทบตอคณภาพในการท างานในทสด ดงนนการบรหารจดการใหบคลากรมความสมดลระหวางชวตและการท างาน จงเปนเปนมมมองของการบรหารองคกรในการดงดดและรกษาทรพยากรบคคลทมความรความสามาถใหอยกบองคกรตอไป

Work foundation แหงสหราชอาณาจกร (อางถงใน ภาณภาคย พงศอตชาต, 2549) ไดใหความหมายของความสมดลระหวางชวตและการท างานไววาหมายถง การทผ ปฏบตงานมสทธ มเสยงในการก าหนดเวลา สถานท และวธการท างานของตน ซงสทธนจะเกดขนไดกตอเมอสทธของปจเจกบคคลทจะใชชวตในดานอนทนอกเหนอไปจากหนาทการงานทกอใหเกดรายได ไดรบการยอมรบและเคารพในฐานะ เปนมาตรฐานทางความคด โดยมงใหเกดการเออประโยชน รวมกนระหวางปจเจกบคคล องคกร และสงคม

State service commission แหงประเทศนวซแลนด (อางถงใน ภาณภาคย พงศอตชาต, 2549) ใหความหมายของความสมดลระหวางชวตและการท างานไววา หมายถง ปฏสมพนธระหวางการท างาน เพอยงชพกบกจกรรมอน ๆ เชน บทบาทการเปนสมาชกของครอบครวและชมชน การสนทนาการ และการพฒนาตนเองทางดานตาง ๆ ของพนกงาน



15

Alliance for work-life progress แหงสหรฐอเมรกา (อางถงใน ภาณภาคย พงศอตชาต, 2549) ใหความหมายวา หมายถง การทองคกรมการจดแบบแผนการปฏบต นโยบาย โครงการ และปรชญา ทมงเนนใหพนกงานทกคนในองคกรประสบความส าเรจ ทงชวตการงานและชวตทบาน

ส าหรบในประเทศไทย ยงไมพบนยามความหมายของความสมดลระหวางชวต และการท างานทชดเจน นอกจากในแบบส ารวจความคดเหนของขาราชการเกยวกบการเสรมสรางและพฒนาคณภาพชวตบคลากรภาครฐ ส านกงาน ก.พ. พ.ศ. 2548 ทนยามวา ความสมดลระหวางชวตและการท างานหมายถงการก าหนดเวลาในการด าเนนชวตใหมสดสวนทเหมาะสมส าหรบงาน ครอบครว สงคม และตนเอง (ภาณภาคย พงศอตชาต, 2549)

โดยสรป หากมการบรหารทรพยากรบคคลทมประสทธภาพ ตอบสนองความตองการของบคลากรทเหมาะสมทงดานการจงใจ และสขอนามย กสงผลใหบคลากรมคณภาพชวตในการท างานทด และ พงพอใจตอการท างาน อนจะน ามาซงการลดอตราการโอนยาย/ลาออกจากงาน (turnover rate) และการคงอยของบคลากรในระบบสขภาพ

กรอบแนวคดในการศกษา

ความพงพอใจในการท างาน การบรหารทรพยากรบคคล คณภาพชวต : ความสมดลระหวางชวตและการท างาน

ความคดในการโอนยาย

จากงานปจจบน

ความคดในการลาออก

จากงานปจจบน



17

บทท 3 กลวธด าเนนการ

การศกษาครงนเปนการศกษาเชงส ารวจ (survey research) ซงท าการส ารวจขอมลผานระบบการตรวจราชการและนเทศงานกรณปกต ระดบกระทรวง กระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ 2552 ซงมชวงเวลาในการด าเนนการระหวางเดอนกมภาพนธ – สงหาคม 2552

ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร คอ บคลากรสขภาพ ประกอบดวย แพทย พยาบาล ทนตแพทย เภสชกร และเจาหนาทอน ๆ ผใหการบรการแกผปวยและประชาชน ซงปฏบตงานในโรงพยาบาล/สถานบรการสาธารณสขในสงกดกระทรวงสาธารณสขในปงบประมาณ 2552 ทงทเปนขาราชการ พนกงานของรฐ ลกจางประจ า และลกจางชวคราว กลมตวอยาง ใชการคดเลอกแบบเจาะจง โดยมของบงช ดงน 1. สมครใจตอบแบบสอบถาม 2. เปนบคลากรสขภาพทใหบรการตอผปวย/ประชาชน 3. ปฏบตงานในสงกดกระทรวงสาธารณสข จากเกณฑดงกลาวมกลมตวอยางทเขาคณสมบต จ านวน 24,106 คน

เครองมอทใชในการศกษา

1. แบบสอบถามความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างาน ของบคลากรสขภาพ การพฒนาแบบสอบถามความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างาน ของบคลากรสขภาพนน ส านกการพยาบาลไดศกษาจากแนวคดการบรหารทรพยากรบคคลแบบสมดล (human resource scorecard) ของส านกงานวจยและพฒนาระบบงานบคคล (ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน, 2547) ทฤษฎแรงจงใจของ Frederick Herzberg (Herzberg, 1959) และแนวคดเกยวกบคณภาพชวตในการท างาน (quality of worklife) และความสมดลระหวางชวตและการท างาน (work-life balance) ของส านกงานวจยและพฒนาระบบงานบคคล (ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน, 2549) ซงประกอบดวยขอค าถามตาง ๆ แบงเปน 3 ตอนดงน ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 ความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างานของบคลากรสขภาพ ตอนท 3 ความคดโอนยาย/ลาออกจากงาน



18

แบบสอบถาม ไดผานการตรวจสอบความตรงดานเนอหาจากผทรงคณวฒ 5 ทาน และทดสอบความเชอมนดวยคาสมประสทธอลฟาของครอนบาค ไดคาความเชอมน .9615

การแปลความหมายระดบความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างาน

คะแนนรอยละ 90 – 100 หมายถง ความพงพอใจฯ อยในระดบดมาก คะแนนรอยละ 80 – 89.99 หมายถง ความพงพอใจฯ อยในระดบด คะแนนรอยละ 70 – 79.99 หมายถง ความพงพอใจฯ อยในระดบพอใช คะแนนรอยละ 60 – 69.99 หมายถง ความพงพอใจฯ อยในระดบตองปรบปรง

2. แบบสรปผลการนเทศดานการพยาบาล ซงประยกตใชแบบสรปผลการตรวจราชการและนเทศงานกรณปกต กระทรวงสาธารณสข (แบบ ตก. 1) ซงเปนแบบสรปขอมลทงเชงคณภาพและเชงปรมาณ

การเกบรวบรวมขอมล

1. ขอความรวมมอในการตอบแบบสอบถามความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและ การท างาน ของบคลากรสขภาพทปฏบตงานในสถานบรการสขภาพและในชมชน สงกดกระทรวงสาธารณสข ผานผตรวจราชการกระทรวงสาธารณสขทกเขตตรวจราชการ 2. ขอความรวมมอในการรวบรวมขอมลในแตละขอผานผรบผดชอบตวชวดประจ าส านกงานสาธารณสขจงหวดทกจงหวด 3. ขอความรวมมอจากผนเทศดานการพยาบาลในการรายงานขอมลเชงคณภาพดานความพงพอใจ ในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างานของบคลากรสขภาพ จากการลงพนทการตรวจราชการและนเทศงานกรณปกตทกเขตตรวจราชการ 4. ตรวจสอบความครบถวนสมบรณขอมลทไดรบคน แยกเปนกลมตามประเภทของบคลากรสขภาพ

การวเคราะหขอมล

ใชการแจกแจงความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ดงน

1. วเคราะหขอมลทวไปดวยการแจกแจงความถและหาคารอยละ 2. วเคราะหระดบความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างาน ดวยคารอยละ

ของคะแนนรวม วเคราะหล าดบความส าคญของสาเหตและปจจยทมผลตอความพงพอใจดวยคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนประเมนรายขอ

3. วเคราะหขอมลเชงคณภาพโดยการวเคราะหเนอหาและจดหมวดหม



19

บทท 4 ผลการศกษา

การน าเสนอผลการประเมนความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างานของบคลากรสขภาพ ในสงกดกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ 2552 แบงรายงานการน าเสนอเปน 4 ตอน ดงน ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 ความพงพอใจในงานความสมดลระหวางชวตและการท างานของบคลากรสขภาพ ตอนท 3 ความคดโอนยาย ลาออกจากงาน ตอนท 4 ปญหาและอปสรรค


จ านวนผตอบแบบสอบถาม 24,106 คน สวนใหญเปนพยาบาลซงจ าแนกเปนพยาบาลวชาชพ 14,896 คน (รอยละ 61.8) พยาบาลเทคนค 1,090 คน (รอยละ 4.5) และเจาหนาทพยาบาล 832 คน (รอยละ 3.5) รองลงมาเปนเจาหนาทต าแหนงอน ๆ 5,478 คน (รอยละ 22.7) แพทย 891 คน (รอยละ 3.7) ทนตแพทย 324 คน (รอยละ 1.3) เภสชกร 595 คน (รอยละ 2.5) ตามล าดบ ดงตารางท 1 ตารางท 1 จ านวนผตอบแบบสอบถามแบงตามสายงาน/วชาชพ

วชาชพ จ านวน (คน) รอยละ แพทย 891 3.7 พยาบาล - พยาบาลวชาชพ - พยาบาลเทคนค - เจาหนาทพยาบาล

16,818 14,896 1,090 832

69.8 61.8 4.5 3.5

ทนตแพทย 324 1.3 เภสชกร 595 2.5 เจาหนาทอน ๆ 5,478 22.7 รวม 24,106 100

ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมอายระหวาง 31 – 40 ป 9,195 คน (รอยละ 39.1) รองลงมาอายระหวาง 41 – 50 ป 6,640 คน (รอยละ 27.6) อายต ากวา 30 ป 5,823 คน (รอยละ 24.2) และอาย 51 ปขนไป 2,163 คน (รอยละ 9.0) ตามล าดบ ดงตารางท 2



20

ตารางท 2 ผตอบแบบสอบถามแบงตามชวงอาย ชวงอาย จ านวน(คน) missing 285 รอยละ

ต ากวา – 30 ป 5,823 24.2 31 -40 ป 9,l95 39.1 41 – 50 ป 6,640 27.6 51 ปขนไป 2,163 9.0

ผตอบแบบสอบถามสวนใหญปฏบตงานในโรงพยาบาลชมชน 9,855 คน (รอยละ 42.1) รองลงมาโรงพยาบาลทวไป 6,609 คน (รอยละ 28.2) โรงพยาบาลศนย 3,119 คน (รอยละ 12.9) สถานอนามย 2,169 คน (รอยละ 9.3) ศนยสขภาพชมชน 581 คน (รอยละ 2.5) โรงพยาบาลในสงกดกรมการแพทย 235 คน (รอยละ 1.0) โรงพยาบาลในสงกดกรมควบคมโรค 118 คน (รอยละ 0.5) โรงพยาบาลในสงกดกรมอนามย 95 คน (รอยละ 0.4) และโรงพยาบาลในสงกดกรมสขภาพจต 22 คน (รอยละ 0.1) ตามล าดบ ดงตารางท 3 ตารางท 3 จ านวนผตอบแบบสอบถามจ าแนกตามสถานทปฏบตงาน

สถานทปฏบตงาน จ านวน(คน) missing = 1,303 รอยละ โรงพยาบาลศนย 3,119 12.9 โรงพยาบาลทวไป 6,609 28.2 โรงพยาบาลชมชน 9,855 42.1 โรงพยาบาลสงกดกรมการแพทย 235 1.0 โรงพยาบาลสงกดกรมอนามย 95 0.4 โรงพยาบาลสงกดกรมควบคมโรค 118 0.5 โรงพยาบาลสงกดกรมสขภาพจต 22 0.1 สถานอนามย 2,169 9.3 ศนยสขภาพชมชน 581 2.5

ตอนท 2 ความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างาน

ความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างานในภาพรวมอยทรอยละ 66.19 ซงเปนระดบทตองปรบปรง



21

เมอพจารณารายภาคพบวาบคลากรสขภาพทปฏบตงานในสถานบรการสขภาพภาคกลางมความ พงพอใจในงานฯมากทสด (รอยละ 67.98) รองลงมาคอภาคอสาน (รอยละ 67.02) ภาคเหนอ (รอยละ 66.26) กรงเทพมหานคร (รอยละ 64.52) และภาคใต (รอยละ 63.77) ตามล าดบ ดงแผนภมท 1

แผนภมท 1 ความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างานจ าแนกรายภาค

เมอพจารณารายเขตพบวาม 3 เขตทผานเกณฑระดบพอใช (รอยละ 70) ไดแก เขต 12 (รอยละ70.86) เขต 13 (รอยละ 71.38) และเขต 16 (รอยละ 70.28) เขตทความพงพอใจในงานฯนอยทสดคอเขต 5 (รอยละ 59.09) ดงแผนภมท 2

แผนภมท 2 ความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างานจ าแนกรายเขต

เมอพจารณาความพงพอใจในงานฯ โดยจ าแนกตามวชาชพหลก 4 วชาชพ และวชาชพอน ๆ พบวา แพทยมความพงพอใจในงานฯ มากทสด รอยละ 67.71 รองลงมา คอ พยาบาล รอยละ 66.15



22

ทนตแพทย รอยละ 66.06 วชาชพอน ๆ รอยละ 65.61 และ เภสชกร รอยละ 63.53 ตามล าดบ ดงแผนภมท 3

แผนภมท 3 ความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างานจ าแนกตามวชาชพ

เมอพจารณารายดาน พบวา ความพงพอใจดานการบรหารทรพยากรบคคลของหนวยงานมคะแนน ความพงพอใจอยทรอยละ 65.19 ความพงพอใจตอคณภาพชวต : ความสมดลระหวางชวตและการท างาน รอยละ 67.41 ดงแผนภมท 4

แผนภมท 4 รอยละความพงพอใจในงานความสมดลระหวางชวตและการท างานจ าแนกรายดาน

เมอพจารณาประเดนส าคญในดานการบรหารทรพยากรบคคล พบวา ประเดนทสงผลใหคะแนนความพงพอใจในดานนสงขนไดแก 1) ความพงพอใจทมตออสระในการตดสนใจในงานตามขอบเขตความรบผดชอบ 2) ความพงพอใจทมตอการสนบสนนของหนวยงานใหบคลากรไดน าความรมาใชในการ



23

พฒนาคณภาพงานทรบผดชอบ และ 3) ความพงพอใจทมตอภาระงานทไดรบมอบหมาย สวนประเดนทสงผลใหคะแนนความพงพอใจดานนต าลงไดแก 1) ความพงพอใจทมตอการจดสรรอตราก าลงในการท างานของหนวยงาน 2) ความพงพอใจทมตอกระบวนการพจารณาความดความชอบบคลากรของหนวยงาน และ 3) ความพงพอใจทมตอกระบวนการแกไขปญหา และการยตความขดแยงในหนวยงาน ดงตารางท 4 ตารางท 4 ความพงพอใจตอการบรหารทรพยากรบคคลของหนวยงานจ าแนกตามประเดนส าคญ

ดานท 1 ความพงพอใจตอการบรหารทรพยากรบคคลของหนวยงาน คะแนนเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน

1. ความพงพอใจทมตอนโยบายและเปาหมายการบรหารทรพยากรบคคลของหนวยงาน 3.20 .742 2. ความพงพอใจทมตอการจดสรรอตราก าลงในการท างานของหนวยงาน 3.04 L1 .869 3. ความพงพอใจทมตอภาระงานทไดรบมอบหมาย 3.37H3 .750 4. ความพงพอใจทมตออสระในการตดสนใจในงานตามขอบเขตความรบผดชอบ 3.51H1 .735 5. ความพงพอใจทมตอแผนการพฒนาบคลากรของหนวยงาน 3.27 .773 6. ความพงพอใจทมตอหนวยงานในการสนบสนนบคลากรใหไดรบการอบรม

เพมเตมเพอพฒนาความร ความช านาญในการปฏบตงาน 3.35 .867

7. ความพงพอใจทมตอหนวยงานในการจดเตรยมและพฒนาแหลงขอมลเพอสงเสรมการเรยนรหรอการพฒนาบคลากรของหนวยงาน

3.23 .787

8. ความพงพอใจทมตอการไดรบขอมลขาวสารเกยวกบการพฒนาบคลากร 3.17 .816 9. ความพงพอใจทมตอบรรยากาศของหนวยงานทสงเสรมใหบคลากรมความ

กระตอรอรนทจะพฒนาตนเอง 3.27 .810

10. ความพงพอใจทมตอการสนบสนนของหนวยงานใหบคลากรไดน าความรมาใชในการพฒนาคณภาพงานทรบผดชอบ

3.40H2 .750

11. ความพงพอใจทมตอการสนบสนนงบประมาณ วสด อปกรณ ส าหรบการปฏบตงานของหนวยงาน

3.19 .846

12. ความพงพอใจทมตอกระบวนการแกไขปญหา และการยตความขดแยงในหนวยงาน

3.12L3 .855

13. ความพงพอใจทมตอการใหค าปรกษา การชวยเหลอในการปฏบตงานจากผบงคบบญชา

3.36 .855

14. ความพงพอใจทมตอการตรวจตดตามการปฏบตงานจากผบงคบบญชา 3.34 .785 15. ความพงพอใจทมตอกระบวนการบรรจแตงตงบคลากรของหนวยงาน 3.19 .822 16. ความพงพอใจทมตอกระบวนการพจารณาความดความชอบบคลากรของหนวยงาน 3.11L2 .864 * L (L1 – L3) คะแนนเฉลยต า เรยงล าดบจากนอยไปมาก ** H (H1 – H3) คะแนนเฉลยสง เรยงล าดบจากมากไปนอย



24

เมอพจารณาประเดนส าคญดานความพงพอใจตอคณภาพชวต : ความสมดลระหวางชวตและการท างาน พบวา ประเดนทสงผลใหคะแนนความพงพอใจในดานนสงขน ไดแก 1) ความพงพอใจททานไดท างานอยางเตมความรความสามารถ 2) ความพงพอใจททานไดท างานในหนวยงานน และ 3) ความพงพอใจททานเปนสวนหนงในความส าเรจของหนวยงาน สวนประเดนทสงผลใหคะแนนความพงพอใจดานนต าลง ไดแก 1) ความพงพอใจทมตอนโยบาย/มาตรการสรางขวญและก าลงใจในการท างานใหกบบคลากร 2) ความพงพอใจทมตอการจดสวสดการในการท างานและนอกเหนอจากการท างานของหนวยงาน และ 3) ความพงพอใจทมตอการจดสภาพแวดลอมการท างานของหนวยงานทเออตอการท างาน การสงเสรมอาชวอนามย สขภาพ และความปลอดภย ดงตารางท 5 ตารางท 5 ความพงพอใจตอคณภาพชวต : ความสมดลระหวางชวตและการท างานจ าแนกตามประเดนส าคญ

ดานท 2 ความพงพอใจตอคณภาพชวต : ความสมดลระหวางชวตและการท างาน คะแนนเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

17. ความพงพอใจทมตอนโยบาย/มาตรการสรางขวญและก าลงใจในการท างานใหกบบคลากร 3.05L1 .893 18. ความพงพอใจทมตอการจดสภาพแวดลอมการท างานของหนวยงานทเออตอการ

ท างาน การสงเสรมอาชวอนามย สขภาพ และความปลอดภย 3.21L3 .854

19. ความพงพอใจทมตอบรรยากาศการท างานของหนวยงานทสงเสรมความผกพนระหวางบคลากร สรางสรรควฒนธรรมการอยรวมกน

3.31 .847

20. ความพงพอใจทมตอสมพนธภาพกบบคลากรในหนวยงาน การไดรบการยอมรบจากผรวมงาน 3.49 .741 21. ความพงพอใจทมตอกระบวนการบรหารงานของผบงคบบญชา 3.32 .800 22. ความพงพอใจทมตอการจดสวสดการในการท างานและนอกเหนอจากการท างานของ

หนวยงาน 3.13L2 .850

23. ความพงพอใจทมตอการทหนวยงานเปดโอกาสใหบคลากรเสนอขอมลและขอคดเหนตอผบรหารในการพฒนาและปรบปรงการบรหารงานของหนวยงาน

3.30 .796

24. ความพงพอใจทมตอการทหนวยงานใหความส าคญในการสรางแรงจงใจและการมสวนรวมของบคลากรในการท างานและกจกรรมของหนวยงาน

3.28 .788

25. ความพงพอใจททานเปนสวนหนงในความส าเรจของหนวยงาน 3.57H3 .730 26. ความพงพอใจททานไดท างานอยางเตมความรความสามารถ 3.68H1 .718 27. ความพงพอใจทมตอมาตรการด าเนนงานของหนวยงานทมตอความกาวหนาและความ

มนคงในการท างานของบคลากร 3.41 .745

28. ความพงพอใจทมตอการสนบสนนของผบงคบบญชาใหมความกาวหนาในงาน 3.43 .816 29. ความพงพอใจททานไดท างานในหนวยงานน 3.63H2 .912 * L (L1 – L3) คะแนนเฉลยต า เรยงล าดบจากนอยไปมาก ** H (H1 – H3) คะแนนเฉลยสง เรยงล าดบจากมากไปนอย



25

ตอนท 3 ความคดโอนยาย / ลาออกจากงาน

1. ความคดโอนยายจากงานปจจบน เมอพจารณาความคดเหนเกยวกบการโอนยายจากงานปจจบน (n = 22,933 missing = 1,173) พบวา บคคลากร ไมเคยคดทจะโอนยายจากงานปจจบนเลย รอยละ 41.2 (n = 9,455) คดโอนยายจากงานปจจบนบางเปนบางเวลารอยละ 51.1 (n = 11,701) และคดโอนยายจากงานปจจบนอยตลอดเวลา รอยละ 7.7 (n = 1,777) ดงแผนภมท 5

แผนภมท 5 ความคดในการโอนยายจากงาน

เมอพจารณาความคดโอนยายจากงานปจจบน เปรยบเทยบในแตละกลมอาย พบวา กลมทอาย 51 ปขนไป มความคดเรองการโอนยายจากงานปจจบนนอยทสด (คดเรองโอนยายตลอดเวลารอยละ 0.35) กลมอาย 31 – 40 ป มความคดโอนยายจากงานมากทสด (คดเรองโอนยายตลอดเวลา รอยละ 3.56) ดงแผนภมท 6

แผนภมท 6 ความคดในการโอนยายจากงานปจจบนจ าแนกตามกลมอาย



26

เมอพจารณาความคดโอนยายจากงานปจจบน เปรยบเทยบในแตละวชาชพ พบวา แพทย มความคดในการโอนยายจากงานปจจบนมากทสด (คดเรองโอนยายตลอดเวลา รอยละ 9.9) รองลงมาคอพยาบาล (รอยละ 8.4) เภสชกร (รอยละ 8.2) ทนตแพทย (รอยละ 7.9) และวชาชพอน ๆ (รอยละ 6.9) ดงแผนภมท 7

แผนภมท 7 ความคดในการโอนยายจากงานปจจบนจ าแนกตามกลมวชาชพ

2. ความคดลาออกจากงานปจจบน

เมอพจารณาความคดเหนเกยวกบการลาออกจากงานปจจบน (n = 22,007 missing 2,099) พบวาบคลากรสวนใหญ รอยละ 48.9 (n= 10,769) ไมเคยมความคดทจะลาออกจากงานปจจบนเลย รอยละ 45.3 (n = 9,958) คดเรองนอยบางเปนบางเวลา และรอยละ 5.8 (n = 1,280) คดเรองนอยตลอดเวลา ดงแผนภมท 8

แผนภมท 8 ความคดลาออกจากงานปจจบน



27

เมอพจารณากลมทมความคดลาออกจากงานปจจบนตามกลมอาย พบวา กลมทมอายระหวาง 31 - 40 ป มความคดในการลาออกจากงานมากทสด (รอยละ 2.26) และกลมทมความคดลาออกจากงานปจจบนนอยทสด คอ กลมทมอาย 51 ปขนไป (รอยละ 0.61) ดงแผนภมท 9

แผนภมท 9 ความคดลาออกจากงานปจจบนจ าแนกตามกลมอาย

เมอพจารณาตามกลมวชาชพหลก 4 วชาชพ และวชาชพอน ๆ พบวา แพทย พยาบาล และทนตแพทย มความคดในการลาออกจากงานปจจบนใกลเคยงกนคอประมาณรอยละ 6 สวนเภสชกรมความคดลาออกจากงานปจจบนนอยทสด (รอยละ 4.7) ดงแผนภมท 10

แผนภมท 10 ความคดลาออกจากงานปจจบนจ าแนกตามกลมวชาชพ



28

ตอนท 4 ปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการบคลากร

ขอมลในตอนท 4 เปนขอมลทสรปจากการรายงานของผนเทศดานการพยาบาล ทลงนเทศในพนท การตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข 18 เขต และกรงเทพมหานครและปรมณฑล ในชวงเวลาเดยวกบ การเกบขอมลจากแบบสอบถาม ซงสรปไดดงน

1. ปญหาขาดแคลนอตราก าลง จากสาเหตตาง ๆ เชน การโอนยาย/ลาออก การเกษยณอายราชการ การขยายงานและการเปดบรการเฉพาะทางตาง ๆ เพมขน เชน การเพมศนย excellence center การเพมหนวย PCU โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพระดบต าบล ศนยประสานการสงตอ และการเพมประสทธภาพระบบการแพทยฉกเฉน เปนตน ซงลวนแตเปนงานตามนโยบายซงตองการอตราก าลงบคลากรสขภาพในประเภทตาง ๆ เพมขน

2. ภาระงานทมากเกนไปจนเกดความออนลา สบเนองจากการปญหาขาดแคลนอตราก าลง และการพฒนาระบบบรการสขภาพทเนนทงคณภาพและวชาการ เนนทงการสงเสรมปองกนและรกษาพยาบาล ท าใหสดสวนปรมาณงานในดานตาง ๆ ไมสมดลกบสดสวนบคลากรทมอย (work overload)

3. ขาดขวญและก าลงใจในการปฏบตงาน สบเนองจากภาระงานทเพมขนของสถานบรการสขภาพในสงกดกระทรวงสาธารณสข เนองจากเปนองคการบรการสาธารณะ จงไมสามารถปฏเสธผรบบรการได ประกอบกบความคาดหวงตอการบรการสงโดยเฉพาะอยางยงการบรการภายใตสทธประโยชนตามระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต ในขณะทคาตอบแทนกลบไมแตกตางจากสถานบรการภาครฐอน ๆ และ/หรอนอยกวาสถานบรการภาคเอกชนซงภาระงานนอยกวา นอกจากนความขาดแคลนในทรพยากรตาง ๆ ท งทรพยากรบคคล เครองมอและอปกรณทางการแพทย ตลอดจนงบประมาณในการสนบสนนการจดบรการ ซงจะพบวาพนทสวนใหญในโรงพยาบาลถกจดสรรเปนหนวยบรการจนไมเหลอพนทส าหรบเปนหองพก/ทผอนคลายส าหรบบคลากร สงผลใหบคลากรทปฏบตงานในสถานการณเชนนขาดขวญและก าลงใจในการปฏบตงาน

4. ปญหาเรองขอรองเรยนท าใหบคลากรไมมความสขในการท างาน สบเนองจากประเดนภาระงานทมากจนเกนไป ซงเปนอปสรรคตอการพฒนาบคลากรดานวชาการ ประกอบกบการเรงใชงานบคลากรทยงมประสบการณนอยใหรบผดชอบงานทยากและซบซอน เปนเหตใหเกดขอผดพลาดในการท างาน น ามาสการรองเรยน ซงเมอเกดการรองเรยนแตละกรณกจะบนทอนขวญและก าลงใจของผถกรองเรยน ตลอดจนเพอนรวมวชาชพคนอน ๆ



29

5. ปญหาความขดแยงระหวางบคลากร เปนปญหาความขดแยงทเกดจากการท างานรวมกนระหวางทมสขภาพในวชาชพตาง ๆ ซงความขดแยงทเกดขนมท งความขดแยงในวชาชพเดยวกน และระหวางวชาชพ ประเดนของความขดแยงมทงประเดนทเกยวกบระบบการบรหารงาน และประเดนทเกยวกบผปวย/ผรบบรการ



31

บทท 5 สรปและอภปรายผล

รายงานผลการประเมนความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างานของบคลากรสขภาพในสงกดกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ 2552 น เปนการตดตามประเมนผลตามตวชวดการตรวจราชการกรณปกตระดบกระทรวง กระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ 2552 โดยมวตถประสงคเพอ 1) ประเมนระดบความพงพอใจในงานของบคลากรสขภาพดานการบรหารทรพยากรบคคล และความสมดลระหวางชวตและการท างาน 2) ประเมนแนวโนมในการโอนยายและลาออกจากงานปจจบน ซงมขอบเขตในการประเมนอยในกลมบคลากรสขภาพประกอบดวย แพทย พยาบาล ทนตแพทย เภสชกร และเจาหนาทอน ๆ ผใหการบรการแกผปวยและประชาชน ซงปฏบตงานในโรงพยาบาล/สถานบรการสาธารณสขในสงกดกระทรวงสาธารณสข

สรปผลและการอภปราย

ความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างานในภาพรวมทกวชาชพของบคลากรสขภาพมคะแนนรอยละ 66.19 ซงเปนระดบทตองปรบปรง ซงเมอพจารณารายดานพบวาทงดานการบรหารทพยากรบคคล และดานคณภาพชวต : ความสมดลระหวางชวตและการท างาน มคะแนนอยในระดบทตองปรบปรงเชนเดยวกน ในทางตรงกนขามหากคณภาพชวตในการท างานด ความพงพอใจในงานกจะดตามไปดวย ซงสอดคลองกบการศกษาของ Rose และคณะ (2006) ทศกษาคณภาพชวตในการท างานของผจดการในเขตการคาเสรประเทศมาเลเซย ทพบวาตวแปรส าคญของคณภาพชวตในการท างาน คอ ความพงพอใจในอาชพการงาน ความส าเรจในอาชพการงาน และความสมดลในอาชพการงาน

เมอพจารณาดานความการบรหารทรพยากรบคคล พบวา ประเดนทตองปรบปรงซงเปนประเดนทสงผลใหระดบความพงพอใจต า ไดแก 1) การจดสรรอตราก าลงในการท างานของหนวยงาน ซงสอดคลองกบขอมลเชงคณภาพทผนเทศรายงานจากการตรวจราชการในแตละเขตตรวจราชการ พบวา โรงพยาบาลในสงกดกระทรวงสาธารณสขทกเขตตรวจราชการประสบปญหาเรองขาดแคลนอตราก าลง ซงมาจากสาเหตตาง ๆ เชนการโอนยาย/ลาออก โดยเฉพาะอยางยงการลาออกในกลมบคลากรจบใหมทไมไดบรรจเปนขาราชการ การเกษยณอายราชการ การขยายงานบรการ และการเปดบรการเฉพาะทางตางๆเพมขน ซงลวนแตเปนงานตามนโยบาย ซงตองการอตราก าลงของบคลากรสขภาพประเภทตาง ๆ เพมขน 2) กระบวนการพจารณาความดความชอบบคลากรของหนวยงาน สอดคลองกบแนวคดของ สมพงษ เปยมรตนชย ทกลาววา ในการพจารณาความดความชอบประจ าปของขาราชการ บางครงกท าให



32

เกดความขดแยงระหวางบคลากรในหนวยงานขนได เพราะทกคนยอมคดวาตนเองมความดความชอบสมควรไดรบการขนเงนเดอนโดยเฉพาะอยางยงในหนวยงานทมผทไดรบเงนเดอนเตมขนแลวหลาย ๆ คน หากผเตมขนเหลานน ท างานดมาก ๆ แตกลบไมไดรบการพจารณากจะนอยใจและหมดก าลงใจไมอยาก ลยงานตอ เพราะคดวาท าไปกเทาน น ซงในกระบวนการพจารณาความดความชอบของผบรหารนนจ าเปนตองมยทธศาสตรในการพจารณาความดความชอบแบบ win-win solution ทจะสามารถสรางความ พงพอใจใหทกฝาย (สมพงษ เปยมรตนชย, มปป.) 3) กระบวนการแกไขปญหาและการยตความขดแยงในหนวยงาน ซงสมพนธกบขอมลเชงคณภาพทพบปญหาความขดแยงทเกดจากการท างานรวมกนของทมสขภาพวชาชพตาง ๆ ซงหากการรายงานการแกไขปญหาไมเกดความเปนธรรมกจะยงเพมความขดแยงและไมพงพอใจมากยงขน สอดคลองกบงานวจยของทพวรรณ กตตวบลย (2551) ทพบวาปจจย “ความยตธรรมในองคกร” เพยงตวเดยวสามารถท านายความพงพอใจในงานไดถงรอยละ 32.2

ประเดนทควรธ ารงรกษาและเสรมความแขงแกรงดานการบรหารทรพยากรบคคล ซงเปนประเดนทสงผลใหคะแนนความพงพอใจสง ไดแก 1) ความมอสระในการตดสนใจในงานตามขอบเขตความรบผดชอบ 2) การสนบสนนใหบคลากรไดน าความรมาใชในการพฒนาคณภาพงานทรบผดชอบ 3) การมอบหมายงานตามภาระงานทเหมาะสมกบความรความสามารถ จะเหนวาทง 3 ประเดนน เปนกลยทธส าคญในการบรหารทรพยากรบคคล อนจะสงผลกระทบตอบคลากรหลายประการ เชน เพมความสามารถในตวบคคล เพมแรงจงใจ เพมความผกพนตอองคกร ลดความเหนอยหนาย เพมการไดรบอสระในงาน เพมความรสกมสวนรวมในการบรหาร และเพมความพงพอใจในงานในทายทสด (Kanter, 1979 อางถงใน Sabiston และ Laschinger, 1995)

เมอพจารณาดานความพงพอใจตอคณภาพชวต: ความสมดลระหวางชวตและการท างาน พบวา ประเดนทตองปรบปรงซงเปนประเดนทสงผลใหระดบความพงพอใจต า ไดแก 1) นโยบายและมาตรการสรางขวญและก าลงในการท างานใหกบบคลากร 2) การจดสวสดการในการท างาน และนอกเหนอจากการท างาน 3) การจดสภาพแวดลอมในการท างานใหเออตอการท างาน การสงเสรมอาชวอนามยสขภาพและความปลอดภย ซงสอดคลองกนทฤษฎสองปจจย (Herzberg, 1950 อางถงใน Syptak และคณะ, 1999) ทกลาววา ความตองการดานสขอนามย (hygiene needs) เปนปจจยทท าใหเกดเปนความไมพงพอใจตองาน (disatisfiers) เมอไมไดรบการตอบสนองอยางเหมาะสม ซงปจจยดานสขอนามยเหลาน หมายรวมถง นโยบายขององคกร (company policy) การควบคมดแล (supervision) เงนเดอนคาตอบแทน สมพนธภาพระหวางบคคล (interpersonal relationship) สภาพแวดลอมในการท างาน (working condition) เปนตน ซงสอดคลองกบขอมลเชงคณภาพทผนเทศรายงานจากการตรวจราชการในแตละเขตตรวจราชการ พบวาพนทสวนใหญในโรงพยาบาลถกจดไวเปนสวนบรการซงมความแออด เนองจากจ านวนผปวยและ



33

ผรบบรการมากเกนไป ซงสมพนธกบประเดนการจดสวสดการในการท างาน และนอกเหนอจากการท างานทพบวาในโรงพยาบาลสวนใหญ ไมมพนทส าหรบจดเปนหองพกทผอนคลายระหวางการปฏบตงานหรอมจ ากด ซงลวนแลวแตสงผลตอขวญและก าลงใจในการท างานของบคลากรสขภาพทงสน

ประเดนทควรธ ารงรกษาและเสรมความแขงแกรง ซงเปนประเดนทสงผลใหคะแนนความพงพอใจสง ไดแก 1) การสนบสนนใหบคลากรไดท างานอยางเตมความรความสามารถ 2) การทบคลากรสขภาพไดท างานในหนวยงานน 3) การไดเปนสวนหนงในความส าเรจของหนวยงาน ซงประเดนส าคญเหลานสอดคลองกบทฤษฎของ Clayton Alderfer (1972) ทพฒนามาจากความตองการตามล าดบขนของ Maslow (1954) ทกลาวถงความตองการในขนทสงขนของชวตมนษยตองการไดรบความรกและการยอมรบการเปน สวนหนงขององคกรหรอสงคม การไดรบการยกยองนบถอ และความตองการประสบความส าเรจในชวต

เมอพจารณาถงความคดในการโอนยายจากงานปจจบน พบวาบคลากรสขภาพมความคดในการโอนยายจากงานปจจบนอยตลอดเวลาสงถงรอยละ 7.7 และมความคดในการลาออกจากงานปจจบนสงถงรอยละ 5.8 ซงเมอเปรยบเทยบกบการศกษาของศรเกษม ศรลกษณ และคณะ (2550) ทพบวา ความตองการในการเปลยนงานของบคลากรในคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยนเรศวรสงถง รอยละ 16.16 จะเหนวาแนวโนมในการเปลยนงานหรอโอนยาย/ลาออกจากงานปจจบนของบคลากรสขภาพสงกดกระทรวงสาธารณสขยงไมสงมาก แตกเปนระดบทตองเฝาระวง และบคลากรกลมทตองเฝาระวงมากทสดคอกลมทมอายอยในชวง 31 - 40 ป และกลมวชาชพแพทย เนองจากมความความคดในการโอนยายจากงานปจจบนมากทสด ดงนนในการบรหารทรพยากรบคคลจงควรตระหนกถงมาตรการในการสรางความสขในการท างาน การธ ารงรกษาบคลากรใหอยในระบบอยางย งยนตอไป

ขอจ ากดของการศกษา

1. ขอมลทใชในการประเมนระดบความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างานของบคลากรสขภาพ เลอกจากขอมลทสงมายงส านกการพยาบาลทมความสมบรณของขอมลเทานน

2. สดสวนของขอมลแตละเขตตรวจราชการไมเทากน 3. สดสวนของผตอบแบบสอบถามในแตละวชาชพไมเทากน สวนใหญเปนบคลากรในวชาชพ

พยาบาล และปฏบตงานในโรงพยาบาลสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข



34

ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะเชงนโยบาย

1. การมแผนก าลงคนทสอดรบกบนโยบายการพฒนาระบบบรการสขภาพททนเวลา ซงในสถานการณปจจบนมกมนโยบายเรงรดมากอน แลวคอยผลตคนเพมตามนโยบาย เมอผลตมาแลวไมมต าแหนงรองรบ บคลากรกลาออกไปสภาคเอกชน ท าใหประสบปญหาขาดแคลนอตราก าลงอยตลอดเวลา

2. การเพมกรอบอตราก าลงในต าแหนงขาราชการของบคลากรในทกวชาชพ เพอแกปญหาการขาดแคลนอตราก าลง

3. ควรก าหนดระบบการเสรมสรางขวญและก าลงใจของบคลากรสขภาพใหชดเจนเปนธรรมใน ทกวชาชพ เชน ระบบคาตอบแทน การจดสรรสวสดการทไมใชภาคบงคบตามกฎหมาย ทมความเหมาะสม สอดคลองกบความตองการของบคลากรแตละพนท โอกาสและความกาวหนาในการท างาน

ขอเสนอแนะเพอการพฒนาระบบรหารทรพยากรบคคล

1. ควรมหลกเกณฑและแนวทางทชดเจนและโปรงใสในกระบวนการพจารณาความดความชอบ การบรรจต าแหนงหรอการสรรหาบคลากรเพอด ารงต าแหนงทสงขน เพอลดปญหาเรองขอรองเรยน

2. กระบวนการจดการความขดแยง การเจรจาไกลเกลยทมประสทธภาพ จะชวยใหลดความความตงเครยดจากกรณขดแยงระหวางบคลากรสขภาพ

3. การสงเสรมความสมพนธอนดระหวางฝายบรหารกบบคลากรผ ปฏบต และการสรางบรรยากาศองคกรใหเปนองคกรทนาอย นาท างาน และทกคนมความสขในการท างาน



35

เอกสารอางอง จ าเนยร จวงตระกล. (2552) การสรางคานยมองคการ เอกสารประกอบการสมมนากรมสรรพากร

เมอวนท 2 กมภาพนธ 2552 ณ หองพมานเมฆแกรนดบอลรม โรงแรมเดอะแกรนดอยธยา บางกอก ถนนรชดาภเษก กรงเทพมหานคร

จ าลกษณ ขนพลแกว. (2552) คณภาพชวตการท างาน (Quality of Work Life); work like a pro : กรงเทพ กรงเทพธรกจ วนจนทรท 03 สงหาคม พ.ศ. 2552 . สบคนจาก http://.nidambe11.net/ekonomiz/.../2009august03p8.htm

ทพวรรณ กตตวบลย. (2551) ปจจยทางสงแวดลอมทางสงคม และลกษณะสวนบคคลทมความสมพนธ กบความพงพอใจในงาน ขวญและพฤตกรรมการท างานของขาราชการในพนททมปญหา ความไมปลอดภยตอชวตและทรพยสน. กรงเทพมหานคร : มหาวทยาลยบณฑพฒนาบรหารศาสตร.

นงนช โรจนเลศ และวรรณ ต. ตระกล.(2542) ความพงพอใจในงาน: แนวทางการศกษาวจยสองมต. วารสารวชาการพระจอมเกลาพระนครเหนอ 9 (3) : 21-29

พจน เจรญสนเทยะ. (2551) การพฒนาดชนคณภาพชวตการท างานของขาราชการครใน ภาคตะวนออกเฉยงเหนอของประเทศไทย. วารสารศกษาศาสตร 9(3) : 27-36

ภานภาคย พงศอตชาต. (2549) สมดลระหวางชวตกบการท างาน. คอลมน "ค าบรหารคน" ประจ าวนท 24 – 29 เมษายน สบคนจากhttp://www.ocsc.go.th/ocsccms/uploads/File/docutianment/issue/ hr_dictionary/hr_dic_wlb01.pdf

ศรเกษม ศรลกษณ และคณะ. (2552).การศกษาความพงพอใจในการปฏบตงาน และความตองการ ในการเปลยนงานของบคลากรคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร. สบคนจาก http://gotoknow.org/blog/wandeet/148135

ส านกวจยและพฒนาระบบงานบคคล ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน. (2547) แนวทางการ ประเมนสมรรถนะระบบบรหารทรพยากรบคคล (Human Resource Scorecard) กรงเทพมหานคร: กลมโรงพมพส านกบรหารกลาง ส านกงาน ก.พ.

ส านกวจยและพฒนาระบบงานบคคล ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน. (2549) การจดท า แผนกลยทธการบรหารทรพยากรบคคลตามแนวทาง HR Scorecard. กรงเทพมหานคร : บรษท พ.เอ.ลฟวง จ ากด

สมพงษ เปยมรตนชย. (มปป.) ยทธศาสตรการพจารณาความดความชอบ แบบ Win-Win Solution . สบคนจาก http://www.korathealth.com/km/10/winwin.html

Alderfer, C.P. (1972) Existence, Relatedness, and Growth; Human Needs in Organizational Settings. New York: Free Press.



36

Herzberg, F. (1959). The Motivation to Work. New York : John Wiley and Sons. Maslow, A. H. (1970). Motivation and personality. New York: Harper and Brothers Publishers. McClelland, D.C. (1953) The achievement motive cited in Wikipedia, 2008. Retrieved from

http://en.wikipedia.org/wiki/Need_for_achievementBiography - David C. McClelland Rose, R.C.,Beh,L.S., Uli, J., & Idris, K. (2006). Quality of work life: implication of career dimensions.

Journal of Social Science. 2 (2): 61-67. Sabiston, J.A. & Laschinger, H.K.S. (1995) Staff nurse work empowerment and perceived autonomy:

testing Kanter’s theory of structure power in organization. Journal of Nursing Administration 25 (9): 42-50.

Steers, R.M. & Porter, L.W. (1991). Motivation and Work Behavior (5th ed.). New York: McGraw-Hill. Syptak, J.M, Marland, D.W. & Ulmer, D. (1999) Job Satisfaction : Putting Theory Into Practice, Family

Practice Management. 6 (9) : 26 – 30 Vroom, V. H. (1964). Work and Motivation. New York: John Wiley and Sons. Walton, R. (1974). Improving the Quality of Work Life. Harvard Business Review. May – June ; 12 – 16 Werther, W.B. & Davis, K. (1993) Human Resources and Personnel Management. (4th ed.) New York:

McGraw-Hill. Wyatt, T. A. & Wah, C. Y. (2001). Perceptions of QWL: a study of Singaporean employees development.

Research and Practice in Human Resource Management. 9 (2), 59-76.

http://www.dushkin.com/connectext/psy/ch09/bio9b.mhtml

แบบสอบถาม ความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างานของบคลากรสขภาพ

ค าชแจง แบบสอบถามความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตและการท างานของบคลากรสขภาพน มวตถประสงคเพอ ประเมนผลลพธของกระบวนการบรหารจดการดานบคลากรในประเดน ทเกยวของกบความพงพอใจในงานของบคลากรสขภาพ ซงมผลตอกระบวนการท างานหรอการใหบรการแกผปวยและผใชบรการทมคณภาพ รวมถงอาจมผลตอการลาออก โอนยายจากงาน โดยผตอบแบบสอบถามชดนจะเปนกลมผใหบรการโดยตรงแกผปวยและประชาชน ไดแก แพทย ทนตแพทย เภสชกร พยาบาล และบคลากรสขภาพอน ๆ ทงทเปนขาราชการ พนกงานของรฐและลกจาง ทปฏบตงานของหนวยงานในระบบบรการสขภาพ แบบสอบถามชดนแบงออกเปน 3 ตอน ไดแก ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 ความพงพอใจในงานของบคลากรสขภาพ ความสมดลระหวางชวต และการท างานของบคลากรสขภาพ ตอนท 3 ความคดลาออก โอนยายจากงาน ขอความรวมมอทานในการตอบแบบสอบถามตามความเปนจรง โดยขอมลนจะน ามาใชใน การวเคราะหในภาพรวม ซงจะไมมผลกระทบใด ๆ ตอทาน แตจะน ามาใชประโยชนในการปรบปรงกระบวนการบรหารจดการดานบคลากรของระบบบรการสขภาพ เพอความพงพอใจของผปฏบตงาน


1. เพศ ชาย หญง อาย…………ป

2. สถานทปฏบตงาน โรงพยาบาลศนย โรงพยาบาลทวไป โรงพยาบาลชมชน โรงพยาบาลสงกดกรมการแพทย โรงพยาบาลสงกดกรมอนามย โรงพยาบาลสงกดกรมควบคมโรค โรงพยาบาลสงกดกรมสขภาพจต สถานอนามย ศนยสขภาพชมชน (PCU)

3. สายงาน แพทย พยาบาลวชาชพ พยาบาลเทคนค เจาหนาทพยาบาล ทนตแพทย เจาพนกงานทนตสาธารณสข เภสชกร เจาพนกงานเภสชกรรม นกโภชนาการ โภชนากร นกจตวทยา นกจตวทยาคลนก นกวชาการสาธารณสข เจาพนกงานสาธารณสข นกรงสการแพทย เจาพนกงานรงสการแพทย นกกายภาพบ าบด นกกายอปกรณ ชางกายอปกรณ นกอาชวบ าบด เจาพนกงานอาชวบ าบด นกกจกรรมบ าบด เจาพนกงานเวชกรรมฟนฟ นกเทคนคการแพทย เจาพนกงานวทยาศาสตรการแพทย นกเวชศาสตรการสอความหมาย นกการแพทยแผนไทย อนๆ

4. ประเภท ขาราชการ พนกงานของรฐ ลกจางชวคราว ลกจางประจ า

5. ปฏบตงานในต าแหนง ผบรหาร ผปฏบต งานทปฏบตงาน (ตอบเฉพาะบคลากรทางการพยาบาล) งานบรหารกลมการพยาบาล งานผปวยนอก งานอบตเหตและฉกเฉน งานผปวยหนก งานหองคลอด งานฝากครรภ งานบรการปรกษาดานสขภาพอนามย งานควบคมและปองกนการตดเชอ งานหองผาตด งานวสญญ งานผปวยใน งานบรการในชมชน

6. ระยะเวลาในการปฏบตงานในต าแหนงปจจบน ..……….. ป (เศษของป มากกวา 6 เดอนคดเปน 1 ป)

Health Code …………

ตอนท 2 ความพงพอใจในงานของบคลากรสขภาพ ความสมดลระหวางชวตและการท างานของบคลากรสขภาพ ค าชแจง โปรดอานขอความและท าเครองหมาย ลงชองระดบความพงพอใจทตรงกบความคดเหนของ ทานมากทสดเพยงชองเดยว

ระดบความพงพอใจ

ขอค าถาม นอย ทสด (1)

นอย (2)

ปาน กลาง (3)

มาก (4)

มาก ทสด (5)

ความพงพอใจตอการบรหารทรพยากรบคคลของหนวยงานในรอบ 1 ปทผานมา 1. ความพงพอใจทมตอนโยบายและเปาหมายการบรหารทรพยากรบคคลของหนวยงาน 2. ความพงพอใจทมตอการจดสรรอตราก าลงในการท างานของหนวยงาน 3. ความพงพอใจทมตอภาระงานทไดรบมอบหมาย 4. ความพงพอใจทมตออสระในการตดสนใจในงานตามขอบเขตความรบผดชอบ 5. ความพงพอใจทมตอแผนการพฒนาบคลากรของหนวยงาน 6. ความพงพอใจทมตอหนวยงานในการสนบสนนบคลากรใหไดรบการอบรม

เพมเตมเพอพฒนาความร ความช านาญในการปฏบตงาน

7. ความพงพอใจทมตอหนวยงานในการจดเตรยมและพฒนาแหลงขอมลเพอสงเสรมการเรยนรหรอการพฒนาบคลากรของหนวยงาน

8. ความพงพอใจทมตอการไดรบขอมลขาวสารเกยวกบการพฒนาบคลากร 9. ความพงพอใจทมตอบรรยากาศของหนวยงานทสงเสรมใหบคลากรมความ

กระตอรอรนทจะพฒนาตนเอง

10. ความพงพอใจทมตอการสนบสนนของหนวยงานใหบคลากรไดน าความรมาใชในการพฒนาคณภาพงานทรบผดชอบ

11. ความพงพอใจทมตอการสนบสนนงบประมาณ วสด อปกรณ ส าหรบการปฏบตงานของหนวยงาน

12. ความพงพอใจทมตอกระบวนการแกไขปญหา และการยตความขดแยงในหนวยงาน 13. ความพงพอใจทมตอการใหค าปรกษา การชวยเหลอในการปฏบตงานจากผบงคบบญชา 14. ความพงพอใจทมตอการตรวจตดตามการปฏบตงานจากผบงคบบญชา 15. ความพงพอใจทมตอกระบวนการบรรจแตงตงบคลากรของหนวยงาน 16. ความพงพอใจทมตอกระบวนการพจารณาความดความชอบบคลากรของหนวยงาน ความพงพอใจตอคณภาพชวต : ความสมดลระหวางชวตและการท างาน 17. ความพงพอใจทมตอนโยบาย/มาตรการสรางขวญและก าลงใจในการท างาน

ใหกบบคลากร

18. ความพงพอใจทมตอการจดสภาพแวดลอมการท างานของหนวยงานทเออตอการท างาน การสงเสรมอาชวอนามย สขภาพ และความปลอดภย

ระดบความพงพอใจ

ขอค าถาม นอย ทสด (1)

นอย (2)

ปาน กลาง (3)

มาก (4)

มาก ทสด (5)

19. ความพงพอใจทมตอบรรยากาศการท างานของหนวยงานทสงเสรมความผกพนระหวางบคลากร สรางสรรควฒนธรรมการอยรวมกน

20. ความพงพอใจทมตอสมพนธภาพกบบคลากรในหนวยงาน การไดรบการยอมรบจากผรวมงาน

21. ความพงพอใจทมตอกระบวนการบรหารงานของผบงคบบญชา 22. ความพงพอใจทมตอการจดสวสดการในการท างานและนอกเหนอจากการ

ท างานของหนวยงาน

23. ความพงพอใจทมตอการทหนวยงานเปดโอกาสใหบคลากรเสนอขอมลและขอคดเหนตอผบรหารในการพฒนาและปรบปรงการบรหารงานของหนวยงาน

24. ความพงพอใจทมตอการทหนวยงานใหความส าคญในการสรางแรงจงใจและการมสวนรวมของบคลากรในการท างานและกจกรรมของหนวยงาน

25.ความพงพอใจททานเปนสวนหนงในความส าเรจของหนวยงาน 26.ความพงพอใจททานไดท างานอยางเตมความรความสามารถ 27. ความพงพอใจทมตอมาตรการด าเนนงานของหนวยงานทมตอความกาวหนา

และความมนคงในการท างานของบคลากร

28.ความพงพอใจทมตอการสนบสนนของผบงคบบญชาใหมความกาวหนาในงาน 29.ความพงพอใจททานไดท างานในหนวยงานน

ตอนท 3 ความคดลาออก โอนยายจากงาน ค าชแจง โปรดอานขอความและท าเครองหมาย ลงชองทตรงกบความคดเหนของทานในขณะนมากทสด 3.1 ขณะนทานมความคดทจะยายจากงานปจจบนททานปฏบตงานอยหรอไม ไมเคยมความคดนเลย คดอยบางเปนบางเวลา คดถงเรองนอยตลอดเวลา 3.2 ขณะนทานมความคดทจะลาออกจากอาชพปจจบนททานปฏบตงานอยหรอไม ไมเคยมความคดนเลย คดอยบางเปนบางเวลา คดถงเรองนอยตลอดเวลา

ขอขอบคณส าหรบการตอบแบบสอบถาม

แบบสรปผลการนเทศดานการพยาบาล การตรวจราชการและนเทศงาน กรณปกต ระดบกระทรวง ปงบประมาณ ........... เขตตรวจราชการท ......... จงหวด......................... รอบท............ วนท.........................

คณะท...13โครงการเสรมสรางวฒนธรรมองคกรทดและธรรมาภบาลในการบรหารจดการ ตวชวดท 2 รหสตวชวด 1302 : รอยละความพงพอใจในงาน ความสมดลระหวางชวตการท างานของ บคลากรสขภาพ 1. วเคราะหสถานการณ สภาพปญหาของพนท (อธบายสถานการณ สภาพปญหาการบรหารจดการดานบคลากรในภาพรวมของจงหวด) .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 2. วเคราะหการบรหารจดการ

(กระบวนการผลการด าเนนงานแกไขปญหาดานบคลากรในพนท ตามแผนงาน/โครงการ กจกรรมหลกในเชงบรหาร วชาการ หรอนวตกรรมเดน เพอสนบสนนใหบรรลเปาหมาย ตดตามก ากบ การประสานความรวมมอกบหนวยงานทเกยวของ และแหลงงบประมาณทใช เพอวเคราะหปจจยทท าใหผลงานส าเรจหรอท าใหผลงานไมส าเรจ) .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 3. วเคราะหผลการด าเนนงานในเชงปรมาณ (Output) และ เชงคณภาพ (Outcome/Impact)

(วเคราะหผลการประเมนความพงพอใจในงานฯในภาพรวมระดบจงหวด และเปรยบเทยบรายโรงพยาบาล/วชาชพหลกทเปนปญหา วเคราะหผลงานในเชงคณภาพ เชนกระบวนการในการบรหารจดการดานบคลากร ซงไดขอมลจากการสมภาษณ สงเกต และการตรวจสอบเอกสาร) .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ..........................................................................................................................................................................

4. ปญหาและขอเสนอแนะ (วเคราะหปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะในเชงบรหารและวชาการ ปญหาทผนเทศงานพบวาเปน

ผลกระทบตอความส าเรจของโครงการ/ตวชวด) .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................................... 5. เรองทผนเทศงานรบไวเพอด าเนนการตอและ/หรอประสานการแกไข

(ปญหาอปสรรคทพบและไมสามารถแกไขไดในระดบจงหวด/เขต) .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 6. ผลลพธจากการด าเนนงานเปรยบเทยบกบคาเปาหมาย

(โปรดแสดงแหลงทมาของขอมลจากการตรวจราชการฯ วเคราะหอภปรายผลการด าเนนงาน) .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 7. ผนเทศงาน ชอ-สกล:ผนเทศงาน ต าแหนง หนวยงาน มอถอ ................................. ........................................ ............................................ .............................

Documents

การประเมินความพึงพอใจในงาน ความสมดุลระหว่างชีวิตและการ ......บทสรุปส