จรยธรรมส าหรบผบรหาร

วราพนธ พรวเศษศรกล ส านกงานปองกนควบคมโรคท 1 เชยงใหม

กรมควบคมโรค

กรอบการน าเสนอ • ลกษณะของผบรหารทพงประสงค • ความส าคญของจรยธรรม • ตวอยางจรยธรรมของผบรหาร • ประโยชนเกดจากผบรหารทมจรยธรรม • การประยกตใชจรยธรรมของผบรหารในงานอาชวอนามย

ผบรหารทมคณภาพ

มความร

มวสยทศน

มทกษะ/ ความ

เชยวชาญ ม

ความสามารถ

ประสบการณ

คณธรรม/จรยธรรม

หนวยงาน/องคกร .... อยากไดผบรหารแบบไหน

- ดงนน ผบรหาร จงควรเปนผทมความสามารถในหลายดานทมากกวาคนทวไป - ทส าคญผบรหารตองเปนคนดของสงคม - เกอบทกสงคมจะยดหลกการของศาสนามาเปนพนฐานของความดความงาม ในการอยรวมกน

ความส าคญของจรยธรรม

• ตอสงคม : สงคมตองอาศยคณธรรมจรยธรรมเปนเครองควบคมความคดและการปฏบตของผคนไมใหไปคดและกระท าอนเปนการละเมดผอน • ตอหนวยงาน : เปนหนวยงานทมคณภาพ ประสทธภาพ

• ตอการบรหาร : คนเปนทรพยากรทมความส าคญทสด ถาหากคนมคณธรรมจรยธรรมแลว การบรหารงานกจะด าเนนไปไดและบรรลวตถประสงคทตงไว • ตอผบรหาร : คณธรรมจรยธรรมเปนลกษณะของความด ถาผบรหารมความดมคณธรรมจรยธรรมกจะไดรบการยอมรบนบถอ

ตวอยางจรยธรรมทผบรหารควรม

สงคหวตถ 4 ทาน : การให รจกเสยสละ แบงปน เออเฟอเผอแผเปนการครองใจคนทด เพราะผทใหยอมเปนทรกของบคคลทวไป และผใหยอมท าใหเกดความรก ความศรทธา

ปยวาจา : การพดจาสภาพ ฟงแลวสบายใจ อยากอยใกล อยากคบคาสมาคมดวย ตองมความรบผดชอบค าพดของตน

อตถจรยา : การบ าเพญประโยชนและรจกแบงปนน าใจใหกนและกน

สมานตตา : วางตนเสมอตนเสมอปลาย ไมเสแสรง มสจจะมความยบยง ขมใจ มความอดทน เปนผใหและผรบทด

ตวอยางจรยธรรมทผบรหารควรม

พรหมวหาร 4 เมตตา : ความปรารถนาใหผอนมความสข

กรณา : ความปรารถนาใหผอนพนทกขความทกข

มทตา : ยนดเมอผอนไดด

อเบกขา : การรจกวางเฉย

ตวอยางจรยธรรมทผบรหารควรม อทธบาท 4

ฉนทะ : ความพอใจ

วรยะ : ความเพยร

จตตะ : ความคดฝกใฝ

วมงสา : การสอบสวนตรวจตรา

สรป จรยธรรมของนกบรหาร • เปนการใชหลกธรรมปฏบตในการบรหารงานทกระดบ • ตงแตระดบปฏบตการ ผบรหารระดบตน ระดบกลาง ถงระดบสง ใหไดผลด มประสทธภาพสง

• โดยเฉพาะอยางยงเปนการใชหลกจรยธรรมเพอใหเกด “การปกครองและการบรหารบานเมองทด หรอ

หลกธรรมาภบาล” (Good governance)

การบรหารบานเมองทด/ธรรมาภบาล Good governance

เปนการปกครองหรอการบรหารงาน ทใชหลกจรยธรรมและความเปนธรรม

เปนวฒนธรรมการอยรวมกนในสงคม/องคกรอยางมความสงบสข สามารถสานประโยชนและคลคลายขอขดแยงไดอยางสนตวธ

เปนการพฒนาองคกร ใหเตบโตมคณภาพอยางยงยน

การบรหารงานโดยใชหลกธรรมาภบาล

องคประกอบของการบรหารกจการบานเมองทดในหนวยงานภาครฐ

การประเมนความเสยงจากการท างาน ของบคลากรในโรงพยาบาล

การประเมนความเสยงจากการท างาน ของบคลากรในโรงพยาบาล

• ความเปนมาของโครงการ เรมในป 2548 เพอใหบคลากร+ผรบบรการมสขภาพด ปลอดภย • วธด าเนนโครงการ รพ.สมครใจ และประเมนตนเอง บรหารจดการใหรพ.มกระบวนการประเมนความเสยง ปรบปรง แกไข พฒนาพฒนาตามแนวทางทก าหนดไว • การประเมน ม 3 องคประกอบ คอ การบรหารจดการ การประเมนและควบคมความเสยง และการตดตามประเมนผล

ประโยชนทเกดขนจากการด าเนนโครงการฯ • บคลากรทปฏบตงานในโรงพยาบาลมสขภาวะทด และท างานในรพ.อยางปลอดโรค ปลอดภย • โครงการประเมนความเสยงในการท างานฯ เปนกจกรรมหนงของการจดบรการอาชวอนามยในโรงพยาบาล ทจะชวยปองกนและแกไขปญหาสขภาพของบคลากรในรพ.ทเกดจากการท างาน • สนบสนนด าเนนงานพฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาลตามมาตรฐาน HA และการพฒนาโรงพยาบาลใหเปนสถานทเพอการมสขภาพด (Healthy setting) ภายใตกระบวนการโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ

การประยกตใชหลกธรรมาภบาลกบการประเมนความเสยงจากการท างานของบคลากรในรพ.

• หลกประสทธผล เปนการปฏบตงานใหบรรลวตถประสงคและเปาหมายทตงไว โดยตองมทศทาง และเปาประสงคทชดเจน ม

กระบวนการปฏบตงานและระบบงานทเปนมาตรฐาน รวมถง มการ

ตดตาม ประเมนผล และพฒนา ปรบปรงอยางตอเนองและเปนระบบ

• โครงการประเมนความเสยงฯ ใชหลกการบรหารโดยมงเนนถงประสทธภาพและประสทธผลของโครงการฯ โดยรพ.ทเขารวมโครงการฯ

ตองมการก าหนดก าหนดยทธศาสตร แผนการด าเนนงาน วตถประสงค

และเปาหมายของโรงพยาบาล พรอมทงก าหนดตวชวดความส าเรจของ

การด าเนนงานทชดเจน สามารถตรวจสอบได เชน

การประยกตใชหลกธรรมาภบาลกบการประเมนความเสยงจากการท างานของบคลากรในรพ.

• รพ.มการก าหนดวสยทศนและทศทางการด าเนนงานของรพ.เกยวกบ

โครงการฯ เชน มนโยบายครอบคลมทง 3 ประเดน (SHE) เปนลาย

ลกษณอกษร ลงนามโดยผบรหาร

• รพ.มการถายทอดวสยทศน ทศทางการด าเนนงานและแผนสบคลากรทก

ระดบ

• รพ.มแผนงาน/โครงการการด าเนนงานการประเมนความเสยงดาน

สขภาพ ความปลอดภยและสงแวดลอมจากการท างานของบคลากร

• รพ.มการประเมนประสทธผลและประสทธภาพของงาน และพฒนา

ปรบปรงอยางตอเนองและเปนระบบ

การประยกตใชหลกธรรมาภบาลกบการประเมนความเสยงจากการท างานของบคลากรในรพ.

• หลกประสทธภาพ เปนการด าเนนงานตามแนวทางการก ากบดแลทด ทมการออกแบบกระบวนการปฏบตงานโดยการใชเทคนคและเครองมอการ

บรหารจดการทเหมาะสม สามารถใชทรพยากรทงดานตนทน แรงงาน และ

ระยะเวลาใหเกดประโยชนสงสด เชน

• มการบรณาการแผนงาน/กจกรรม/โครงการในพนธกจหลกของรพ. ทงใน

เรอง 5 ส Green and Clean hospital และการประเมน HA ไปใน

กระบวนการท างานคราวเดยวกน เพอลดภาระงานและความซ าซอนของงาน

• มการประเมนและทบทวนแผนงานโครงการทไดด าเนนการในแตละป เพอ

ใชในการประเมนและตดตามผลการด าเนนงาน

การประยกตใชหลกธรรมาภบาลกบการประเมนความเสยงจากการท างานของบคลากรในรพ.

• หลกการตอบสนอง เปนกจกรรมทสามารถด าเนนการไดภายในระยะเวลา ทก าหนด และสรางความเชอมน ความไววางใจ รวมถง

ตอบสนองตามความคาดหวง/ความตองการของกลมเปาหมาย และ ผ

มสวนไดสวนเสย เชน

• การตอบสนองความตองการของบคลากรในโรงพยาบาลทกระดบตงแตผบรหารสงสดไปจนถงขาราชการ พนกงาน ลกจางทกคนของรพ.ใน

เรอง SHE

การประยกตใชหลกธรรมาภบาลกบการประเมนความเสยงจากการท างานของบคลากรในรพ.

• หลกความรบผดชอบ เปนการแสดงความรบผดชอบในการปฏบตหนาทและผลงานตอเปาหมายทก าหนดไว เชน บคลากรทกระดบ

ปฏบตตามนโยบายดานสขภาพและความปลอดภยในการท างานทได

ประกาศไวใหทราบ และถอเปนหนาทททกคนตองถอปฏบตรวมกน ม

ภาระหนาทและความรบผดชอบ

การประยกตใชหลกธรรมาภบาลกบการประเมนความเสยงจากการท างานของบคลากรในรพ.

• หลกความโปรงใส เปนการเปดเผยอยางตรงไปตรงมา ชแจงไดเมอมขอสงสย โดยทกคนสามารถร ทกขนตอนในการด าเนนกจกรรมหรอ

กระบวนการตางๆ และสามารถตรวจสอบได เชน

• บคลากรของรพ.ทกคนสามารถมสวนรวมในการด าเนนกจกรรมหรอ

กระบวนการตางๆ และสามารถตรวจสอบได โดยผานชองทางการ

สอสารของรพ.โรงพยาบาลทกชองทาง ตลอดจนมสวนรวมในการ

เสนอแนะการแกไขปญหาของรพ.ได

การประยกตใชหลกธรรมาภบาลกบการประเมนความเสยงจากการท างานของบคลากรในรพ.

• หลกการมสวนรวม กระบวนการททกคน ทกกลม มโอกาสไดเขารวมในการรบร เรยนร ท าความเขาใจ รวมแสดงความคดเหน รวมเสนอ

ปญหา/ประเดนทส าคญทเกยวของ รวมคดแนวทาง รวมการแกไขปญหา

รวมในกระบวนการตดสนใจ และรวมกระบวนการพฒนา เชน

• ทกคน ทกแผนกรวมกนประเมนความเสยงเบองตนในหนวยงานตนเอง พรอมรวมกนหาแนวทางในการแกไขปญหา

การประยกตใชหลกธรรมาภบาลกบการประเมนความเสยงจากการท างานของบคลากรในรพ.

• หลกการกระจายอ านาจ รพ.มการกระจายอ านาจในการด าเนน

โครงการฯ ไปยง 2 สวนคอ

1. การมอบอ านาจและความรบผดชอบในการตดสนใจและการ

ด าเนนการใหแกบลากรทเปนคณะกรรมการหรอทมน า ทไดรบการแตงตง

จากผอ านวยการรพ.

2. การมอบหมายใหบคลากรในทกหนวยงานมสวนรวมในการ

ประเมนความเสยงในการท างานของหนวยงานตนเอง พรอมทงเปนผทให

ขอเสนอแนะและแนวทางการแกไขความเสยงภายในหนวยงานตนเอง

การประยกตใชหลกธรรมาภบาลกบการประเมนความเสยงจากการท างานของบคลากรในรพ.

• หลกนตธรรม รพ.มใช กฎระเบยบ ขอบงคบ ในการด าเนนงานดวย

ความเปนธรรม ไมเลอกปฏบต และค านงถงสทธเสรภาพของผมสวน

ไดสวนเสย คอบคลากร และผรบบรการ โดยผานการพจารณา

กลนกรอง และเหนชอบจากคณะกรรมการหรอทมน าของโครงการฯ

โดยทกคนมสทธเทาเทยมกน ไมเลอกปฏบต

การประยกตใชหลกธรรมาภบาลกบการประเมนความเสยงจากการท างานของบคลากรในรพ.

• หลกความเสมอภาค เปนการไดรบการปฏบตและไดรบบรการอยางเทาเทยมกนโดย ไมมการแบงแยกดาน ชาย/หญง ระดบความรา

เพศ อาย สถานะของบคคล ฐานะทางเศรษฐกจและสงคม และอนๆ

สรป • คณธรรมและจรยธรรมเปนคณสมบตหรอคณลกษณะทท าใหมนษยตางไป

จากสตวทวไป

• ระดบคณธรรมและจรยธรรมของมนษยแตละคนอาจมตดตวมาแตเกด หรอ

มาพฒนาไดในภายหลงจากสภาพแวดลอม การอบรมเล ยงด และกรอบ

ประเพณ สงคม

• ดงนนผบรหารททรงไวซงคณธรรมและจรยธรรมควรตองศกษาขอคด คต

ธรรมและหลกค าสอนทางศาสนา เพอท าความเขาใจกบหลกธรรมนนๆ

แลวน าไปคดวเคราะหพจารณาปรบใชใหเหมาะกบภารกจของผบรหาร

เชน ภารกจในฐานะผน าองคกร ผน าชมชนหรอสงคม ภารกจของผวางแผน

ก าหนดนโยบาย จดองคการ บรหารบคคล เปนตน

เอกสารอางอง

• ส านกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม กรมควบคมโรค. คมอการตรวจ

ประเมนการด าเนนงานการประเมนความเสยงจากการท างานของบคลากรใน

โรงพยาบาล. 2556.

• ส านกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม กรมควบคมโรค. คมอการ

ประเมนความเสยงจากการท างานของบคลากรในโรงพยาบาล ฉบบปรบปรง.

2554.

• หลกธรรมาภบาลของการบรหารกจการบานเมองทด.

http://www.ocsc.go.th/sites/default/files/attachment/article/7.1_hlakthrrmaa

phibaalkhngkaarbrihaarkicchkaarbaanemuuengthiidii.pdf