16
ฉบับที่ 5 ปีท่ 20 กันยายน- ตุลาคม พ.ศ. 2558 ISSN - 1685-7771 ก.07-218 สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน จุลสาร เมื่อวันที่ 13 ตุลาคม 2558 สมเด็จพระเทพรัตนสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จ พระราชด�าเนินไปทอดพระเนตรการด�าเนินงานของศูนย์อนุรักษ์พันธุกรรมพืชคลองไผ่ อ.สีคิ้ว จ.นครราชสีมา ที่ด�าเนินงานจัดแบ่งพื้นที่ออกเป็นส่วนต่าง ๆ ทั้งเรือนเพาะช�ากล้าไม้ ที่ได้ ส�ารวจเก็บรวบรวมพันธุกรรมพืชมาจากพื้นที่ส่วนต่าง ๆ ของประเทศ จัดท�าแปลงปลูกพืชผัก ปลอดสารพิษ นาข้าว ไม้ผล ไม้ป่าใช้สอย พืชสมุนไพร พันธุ์ผักพื้นเมือง และสวนพฤกษศาสตร์ โรงเรียนสาธิต เพื่อให้เป็นศูนย์ฝึกอบรมสร้างความมั่นใจให้เกษตรกรและบุคคลทั่วไปที่จะ ด�าเนินการตามแนวพระราชด�าริ ให้มีความพอเพียงแต่มั่งคั่งและมั่นคง

สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน · 2018-02-12 · 1 ก.07-218 ฉบับที่ 5 ปีที่ 20กันยายน- ตุลาคม

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน · 2018-02-12 · 1 ก.07-218 ฉบับที่ 5 ปีที่ 20กันยายน- ตุลาคม

1

ฉบบท 5 ปท 20 กนยายน- ตลาคม พ.ศ. 2558 ISSN - 1685-7771ก.07-218

สวนพฤกษศาสตรโรงเรยนจลสาร

เมอวนท 13 ตลาคม 2558 สมเดจพระเทพรตนสดาฯ สยามบรมราชกมาร เสดจ

พระราชด�าเนนไปทอดพระเนตรการด�าเนนงานของศนยอนรกษพนธกรรมพชคลองไผอ.สคว

จ.นครราชสมา ทด�าเนนงานจดแบงพนทออกเปนสวนตาง ๆ ทงเรอนเพาะช�ากลาไม ทได

ส�ารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพชมาจากพนทสวนตางๆของประเทศจดท�าแปลงปลกพชผก

ปลอดสารพษนาขาวไมผลไมปาใชสอยพชสมนไพรพนธผกพนเมองและสวนพฤกษศาสตร

โรงเรยนสาธต เพอใหเปนศนยฝกอบรมสรางความมนใจใหเกษตรกรและบคคลทวไปทจะ

ด�าเนนการตามแนวพระราชด�ารใหมความพอเพยงแตมงคงและมนคง

Page 2: สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน · 2018-02-12 · 1 ก.07-218 ฉบับที่ 5 ปีที่ 20กันยายน- ตุลาคม

2

ถอยแถลง 2แนะน�ำโรงเรยนสมำชกฯขำวสมำชกฯ 2ขำวสมำชกฯ 3-4ฐำนทรพยำกรทองถน 5PlantsInFocus 6สรรหำมำฝำก 7บทควำมจำกผทรงคณวฒ 8-9ETCetera 10-11นกในหมเกำะแสมสำรและเสนทำงกำรดนก 12-13องคควำมรและภมปญญำจำกฐำนทรพยำกรทองถน 14คยสบำยๆกบทปรกษำ 15พฤกษำวรรณศลป 16

ถอยแถลง...สวสดคะ สมำชกฯ ทกทำน... จลสำรสวนพฤกษศำสตรโรงเรยนของเรำฉบบนมำพบกบสมำชกดวยเนอหำและเรองรำวพชพรรณทนำสนใจเชนเคยนะคะ สมำชกใหม ๆ กมำแนะน�ำตวกนอยเสมอ ๆ หำกโรงเรยนใดตองกำรขอมลทสมำชกฯ ไดท�ำกำรศกษำคนควำกสำมำรถตดตอไดจำกขำวสำรทเรำน�ำเสนอใหอยำงตอเนองนะคะ และหำกมขำวสำรตองกำรเผยแพรผำนจลสำรฯ กยนดคะ ตดตอเจำหนำท ก. 7 ของเรำไดตลอดเวลำแลวพบกนใหมฉบบหนำสวสดคะ..

โรงเรยนธรรมบวรวทยาสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต23

สถานทตง244หม6ต�าบลค�าบออ�าเภอวารชภมจงหวดสกลนคร

โทรศพท042-774113โทรสาร042-774114

ผบรหารนายอานนทอนทรพาณชยต�าแหนงผอ�านวยการโรงเรยน

ผประสานงานนางจารวรรณทพยทองE-mail:[email protected]

ขอมลบคลากรผบรหาร3คนขาราชการคร41คน

ครตางชาต2คนพนกงานราชการ2คนครธรการ1คน

ครอตราจาง2คนนกเรยน881คน

ค�าขวญของโรงเรยนรกเรยนเพยรท�าดมวนย

อตลกษณคนดมความร

เอกลกษณยมไหวทกทายเปน

ขอคดเหนเกยวกบการด�าเนนงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน

โรงเรยนธรรมบวรวทยาเปนโรงเรยนมธยมขนาดกลางเปดสอนตงแตชนมธยมศกษาปท1-6 เขารวมเปนสมาชกสวน

พฤกษศาสตรโรงเรยนโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชด�ารสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯสยามบรมราช

กมารเมอวนท23กรกฎาคม2555รหสสมาชก7-47150-001

โรงเรยนธรรมบวรวทยาไดด�าเนนงานตาม5องคประกอบและไดศกษาพชเชงลกคอเสาวรส(Passiflora laurifolia

L.) ไดท�าการวเคราะหความสอดคลองกบหลกสตรการศกษาขนพนฐานพ.ศ. 2551 จดกระบวนการเรยนรบรณาการ 8 กลม

สาระทกระดบชนเรยน ทงนเพอสรางจตส�านกในการอนรกษพนธกรรมพช สวนพฤกษศาสตรโรงเรยนจดเปนแหลงเรยนรทม

ชวตจดกระบวนการเรยนรโดยใชพชพรรณเปนสอไดเปนอยางด นกเรยนเรยนรไดดวยตนเองจากการปฏบตจรงกอใหทกษะ

การคดวเคราะห การแกปญหา มฝกอบรมดานคณธรรม จรยธรรมและคานยมอนดงาม จากการบรหารจดการของผบรหาร

ความรวมมอของคร นกเรยน และชมชน การด�าเนนงานอยางตอเนอง โรงเรยนจงเขารบการประเมนปายสนองพระราชด�ารฯ

เมอวนท 19 กรกฎาคม 2556 และผานการประเมนฯ เขารบพระราชทานปายสนองพระราชด�ารฯ ในงานประชมวชาการ

“ทรพยากรไทย:น�าสงดงามสตาโลก”เมอวนท20ธนวาคม2556ณเขอนศรนครนทรอ�าเภอศรสวสดจงหวดกาญจนบร

โรงเรยนธรรมบวรวทยา

Page 3: สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน · 2018-02-12 · 1 ก.07-218 ฉบับที่ 5 ปีที่ 20กันยายน- ตุลาคม

3

พจารณาใหคะแนนการด�าเนนงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ระดบเกยรตบตร ขนท 2

โรงเรยนละหานทรายรชดาภเษก อ�าเภอละหานทราย จงหวดบรรมย

เมอวนท 22กนยายน2558 โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชด�ารสมเดจพระเทพรตนราชส

ดาฯสยามบรมราชกมาร(อพ.สธ.)โดยนายพรชยจฑามาศรองผอ�านวยการโครงการอพ.สธ.พรอมดวยนางสาวพเยยตยา

พนธนางสาวกนยารตนตยาพนธเจาหนาทโครงการและนายมงคลเดชวรรณทปรกษาประสานงานงานสวนพฤกษศาสตร

โรงเรยน ไดไปพจารณาใหคะแนนการด�าเนนงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน โรงเรยนละหานทรายรชดาภเษก อ�าเภอ

ละหานทราย จงหวดบรรมย ในระดบเกยรตบตรงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ขนท 2 เกยรตบตรแหงการเขาสสถานภาพ

สถานศกษาอบรมสงสอนเบดเสรจ บนฐานงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน มการจดนทรรศการของโรงเรยน พรอมทงการน�า

เสนอดานการบรหารจดการดานการด�าเนนงานดานผลการด�าเนนงานสาระธรรมชาตแหงชวตสาระสรรพสงลวนพนเกยว

สาระประโยชนแทแกมหาชน และนวตกรรมทเกดจากการวเคราะหศกยภาพดานรปลกษณ คณสมบต พฤตกรรมของปจจย

ศกษารวมทงฐานทรพยากรทองถนของต�าบลละหานทราย

เยยมชมนทรรศการของนกเรยน

เยยมชมนทรรศการของภมปญญาทองถน

Page 4: สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน · 2018-02-12 · 1 ก.07-218 ฉบับที่ 5 ปีที่ 20กันยายน- ตุลาคม

4

น�าเสนอโดยผอ�านวยการโรงเรยนคณะครและนกเรยน

สรปผลการพจารณาโดยรองผอ�านวยการโครงการอพ.สธ.นายพรชยจฑามาศ

โรงเรยนละหานทรายรชดาภเษกอ�าเภอละหานทรายจงหวดบรรมย

ผานการพจารณาในระดบเกยรตบตรงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนขนท2

Page 5: สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน · 2018-02-12 · 1 ก.07-218 ฉบับที่ 5 ปีที่ 20กันยายน- ตุลาคม

5

ฐานทรพยากรทองถน

เรยบเรยงโดย ดร.ปยรษฎ ปรญญาพงษ เจรญทรพย

[email protected]

การเดนทางไปรวมประชมกบหนวยงานทรวมสนองพระราชด�ารในแถบอสานบานเรา เปนเรองทนาสนกในเรอง

ภมปญญาทโดดเดน โดยใชทงฝายทงไหมเปนวตถดบในการทอและท�าลายผาตาง ๆ ทเปนเอกลกษณของประเทศไทยในแถบ

อสานภาคอสานหรอภาคตะวนออกเฉยงเหนอมพนท18จงหวดภาคอสานมพนทประมาณหนงในสามของพนทประเทศไทย

ทงหมดหรอประมาณ170226ตารางกโลเมตรมกลมชนชาตพนธตางๆมากกวา20ชาตพนธสวนมากเปนกลมชนชาวไทย

เชอสายไท-ลาวหรอชนเผาไท-ลาวทคนไทยภาคอนมกเรยกวา“ลาว”ซงเปนกลมชาตพนธใหญสดของภาคอสานกลมไท-

ลาวเหลานกระจายอยทวไปแทบทกจงหวดและสามารถแบงออกเปนกลมไดแก

1.กลมชนทอยในเขตจงหวดเลยนครราชสมาและชยภมมความใกลชดกบหลวงพระบาง

2.กลมชนในเขตจงหวดหนองคายอดรธานขอนแกนมความใกลชดกบเวยงจนทน

3.กลมชนในเขตจงหวดนครพนมสกลนครและกาฬสนธเปนกลมผไทหรอภไท

4.กลมชนทอยในเขตจงหวดอบลราชธานยโสธรรอยเอดมกดาหารและมหาสารคามโนมเอยงไปทางจ�าปาสก

กลมชนในบรเวณภาคอสานมไดมเฉพาะคนไท-ลาวเทานนยงมกลมชนเผาอนๆอกเชนขากระโสกะเลงสวยและ

เขมรโดยเฉพาะเขมรและสวยซงกระจายกนอยในบรเวณจงหวดศรสะเกษสรนทรและบรรมย

“ยามวางจากงานในนา ผหญงทอผา ผชายจกสาน ” เปน

ค�ากลาวทสะทอนใหเหนสภาพการด�ารงชวตและสงคมของ

ชาวอสานดงนนการทอผาจงเปนงานส�าคญของผหญงผาท

ทอจะใชเปนเครองนงหมไดแกเสอซน(ผานง)ซง(กางเกง)

โสรงผาขาวมาผาคลมไหลเครองนอนหมอนมงผาหมและ

เครองใชทจะถวายพระในงานบญประเพณตางๆเชนทนอน

หมอนผาหอคมภรผากราบผาพระเวสส

พบกนใหมฉบบหนา

เอกสารอางอง

https://thaiunique.wordpress.com

กระบวนการทอผาตองเรมตงแตการเลยงไหมปลกหมอนปลกฝายส�าหรบทอผาเรมลงมอทอผาซงมประเพณอยาง

หนงเรยกวาลงขวงการทอผาทส�าคญของชาวอสานคอการทอผาเพอใชเปนเครองนงหมและเครองใชในครวเรอนผาซนของ

กลมไท-ลาวนยมใชลายขนานกบล�าตวตางกบซนลานนาทนยมลายขวางล�าตวและนงยาวกรอมเทาชาวไท-ลาวอสานนยมนง

สงระดบเขาหรอเหนอเขาการตอหวซนและตนซนถาเปนซนไหมจะตอตนซนดวยไหมแตถาเปนซนฝายกจะตอดวยฝายตน

ซนจะมขนาดแคบๆ ไมนยมเชงใหญ หวซนนยมตอดวยผาไหมชนเดยวทอขดเปนลายโบกคว�าและโบกหงาย ใชสขาวหรอส

แดงเปนพน ใชไดทงกบผาซนไหมหรอซนฝาย การตอตะเขบและลกษณะการนงจะมลกษณะจะมลกษณะเฉพาะแตกตางไป

จากภาคอนคอการนงซนจะนงปายหนาเกบซอนตะเขบเวลานงตะเขบหนงอยขางหลงสะโพกตางกบการนงซนของชาวลาน

นาหรอชาวไทยญวนทนยมนงผาลายขวางทมสองตะเขบเวลานงจงมตะเขบหนงอยขางหลงสะโพกไมเหมอนกบซนของชาว

ลาวซงซอนตะเขบไวดานหนาจนไมเหนตะเขบสงเหลานเปนคานยมทเปนประเพณตอกนมาแตอดต

ฐานทรพยากรทองถน:

ผาไทยแดนอสาน

Page 6: สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน · 2018-02-12 · 1 ก.07-218 ฉบับที่ 5 ปีที่ 20กันยายน- ตุลาคม

6

เรยบเรยงโดยพหนง[email protected] ศรตรง

พรรณไมสมวงสดใสอกชนดหนงทเปนทชนชอบทวไป เปนทงพรรณไมดอกไมประจ�ามหาวทยาลยสงขลานครนทร

ทงนมหาวทยาลยมหดลกเคยใชศรตรงเปนตนไมประจ�ามหาวทยาลย แตเมอ ศ.ดร. สตางค มงคลสข ไดน�าตนไมนไปปลกท

มหาวทยาลยสงขลานครนทรและกลายเปนตนไมประจ�ามหาวทยาลยสงขลานครนทร มหาวทยาลยมหดลจงเปลยนไปใชตน

กนภยมหดลเปนตนไมประจ�ามหาวทยาลยแทน ยงไปกวานนศรตรงยงเปนตนไมประจ�าของโรงเรยนอกหลายแหง ทส�าคญ

ศรตรงเปนพรรณไมประจ�าจงหวดตรงคอศรตรงทไมมงคลไดรบพระราชทานไปปลกทจงหวดตรง

ศรตรงมชอวทยาศาสตร:Jacaranda filicifolia (Anderson)D.DonอยในวงศBIGNONIACEAE

ซงเปนวงศของชมพพนธทพยศรตรงมชอสามญวาJacarandaชออนอาจเรยกวาแคฝอยจดเปนไมตนขนาดเลกสง

ไมเกน10 เมตร เพราะกงกานอาจจะไมแขงแรงหกงาย เปนพรรณไมทผลดใบมเรอนยอดโปรงและมเปลอกสน�าตาลอมขาว

แตกลอนเปนแผนบางตามยาวคลายกระดาษ สวนใบมลกษณะเปนใบประกอบแบบขนนก2ชน เรยงตรงกนขามมใบยอย

ประมาณ20คเรยงตรงขามกนรปรางของใบมขอบขนานแกมรปเหลยมขาวหลามตดมขนาดเลกกวางไมเกน1ซม.ยาวไม

เกน1.5ซม.สวนปลายใบจะแหลมโคนใบเบยวเสนแขนงใบขางละ4-5เสนในสวนกานใบหลกยาวประมาณ10ซม.ส�าหรบ

กานใบประกอบยาวไมเกน1ซม.ไมมกานใบยอยลกษณะของดอกทท�าใหนาหลงใหลคอสมวงออนมกลนหอมออนออกเปน

ชอแบบกระจกแยกแขนงตามกงและซอกใบ ใกลปลายกง ชอดอกยาวประมาณ10 ซม. กลบดอกเชอมตดกนเปนหลอดสมวง

เขมปลายแยก5แฉกดอกบานเตมทกวางประมาณ2ซม.ผลแหงแตกเปนฝกสน�าตาลออนกวางประมาณ1ซม.ยาวประมาณ

2-3ซม.เมลดมปกจ�านวนมาก

ศรตรงมถนก�าเนดในแถบอเมรกาใตศรตรงมอย2ชนดดวยกนคอ

ชนดทมชอดอกเกดทปลายยอดมชอทางพฤกษศาสตรวาJacaranda mimosifoliaD.Donและชนดทมชอดอกเกดทซอกใบ

ตามกงและปลายยอดมชอทางพฤกษศาสตรวาJacaranda filicifolia D.Donชนดทนยมปลกกนโดยทวไปในประเทศไทย

ไดแกชนดท 2 (Jacaranda filicifolia D.Don ) จะออกดอกดกประมาณเดอน มกราคม-มนาคม ตดผลประมาณเดอน

เมษายน-พฤษภาคมแตนอกจากศรตรงดอกมวงแลวกยงมศรตรงดอกขาว Jacaranda mimosifolia ‘Alba’ ซงพบในตาง

ประเทศทอากาศเยนศรตรงใหดอกหลงจากปลกโดยเมลดประมาณ4-6ปไมชอบน�าทวมขงแตชอบแดดจดๆเปนพรรณไม

สมวงทนาหลงไหลอกชนดหนง

เอกสารอางอง

http://www.rspg.or.th/plants_data/palace/chitralada/cld6-2_100.htm

Page 7: สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน · 2018-02-12 · 1 ก.07-218 ฉบับที่ 5 ปีที่ 20กันยายน- ตุลาคม

7

วธทานาพรกแกงสม 1. นาพรกแหงผาเอาเมดออก แชนาใหนม

ประมาณสบหานาท

2. ใสเกลอเลกนอยในครก ใสพรก ตาให

ละเอยด แลวใสหอมแดง ตะไคร กระเทยม

กะป โขลกรวมกนใหละเอยด

3. นาเครองปรงทโขลกแลวลงผดในหมอ ให

หอม เตมนา กะใหพอดกบพรกแกงทตา ไมขน

ไป ไมจางไป คนใหเขากน จากนนนาไปตงไฟ

ในขณะทใกลสกใหใสมะเขอเทศลงไป

4. ใชนาอน คนสมมะขามเปยก

7. ปรงรสดวยนามะขามเปยก นาปลา และนา

มะกรดเพอเพมความหอม ชมรสใหออก เปรยว

เคม หวาน ตามตองการ

8. หนผกกดชปไขทอดใหเปนชนสเหลยม นาใส

ชาม ตกนาแกงสมรอนๆ ราดลงไป พรอมเสรฟ วธทา ผกกดชปไขทอด ลางผกกดใหสะอาดแลวเดดเปนทอน

พอเหมาะ ใสลงไปตกบไขใหเขากน ตง

กระทะใสนามน ใชไฟกลางๆ เกลยให

เทาๆกนอยาบางเกนไป ใหหนากาลงด

ทอดสกเหลองทงสองดาน ตกขนพกไว

อางอง: ครวไกลบาน, BlogGang.com,

สวสดคะ เพอนๆสมาชก สบายดนะคะ เพอนๆคะมผกชนดหนงทอยในตระกลเฟรน ยอดออนและปลาย

ยอดมวนงอแบบกนหอย นามาทาอาหารรบประทานได หลายเมน เปนผกทมสารเบตาแคโรทนและธาต

เหลกในตวสง และยงมสรรพคณแกไขตวรอน พษอกเสบ บารงสายตา บารงโลหต ฯลฯ มสรรพคณ

มากมาย ฉบบนสรรหามาฝากจงนา “แกงสมผกกด” มาฝากสมาชกคะ

“แกงสมผกกด”

ชอพนเมอง : กดค (ภาคเหนอ), กดกน ผกกด

(ภาคกลาง), กดขาว ผกกดขาว (ชลบร), กดนา

(แมฮองสอน), หสดา (นครราชสมา, สราษฎร

ธาน), ไกกวล ปแปลเดาะ (กะเหรยง-แมฮองสอน)

ชอวทยาศาสตร : Diplazium esculentum (Retz.) Sw. ชอวงศ : ATHYRIACEAE ชอสามญ : Paco

สวนผสม 1. ผกกด 500 กรม

2. ไข 3 ฟอง

3. พรกแหง 7-9 เมด

4. ตะไคร 1 หว

5. กระเทยม 1 หว

6. หอมแดง 2 หว

7. กะป 1/2 ชอนโตะ

8. มะเขอเทศ 4 ผล

9. มะกรด 1 ผล

10.นามะขามเปยก 1 ชอน

โตะ

11.นาปลา 1 ชอนโตะ

12.นาตาลปบ 1 ชอนโตะ

13.เกลอเลกนอย

เลกๆนอยๆกบใบชา จดการกบกลนกระเปาใบใหม ไมใหมกลนเหมนอบของ

หนง ใหนาผาเชดหนาหอใบชาทยงไมไดชง ซกไวในกระเปา ทงไวสก 2-3 วน

กลนหนง หรอ กลนอบกจะหายไป

Page 8: สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน · 2018-02-12 · 1 ก.07-218 ฉบับที่ 5 ปีที่ 20กันยายน- ตุลาคม

8

ตอนท10

แพลงกตอนสตวทะเล

Lucifer sp.

ชอสามญภาษาไทย:เคยส�าลเคยนนชอสามญภาษาองกฤษ:ghostshrimp

ลกษณะ:ล�าตวใสแบนขางคลายกงมตาประกอบขนาดใหญ1คอยบนกานตาสวนของคอยนยาวกรสนมสวนของรยางคอก

ทยาวมากไมมเหงอกสวนทองม6ปลองปลองท1-5เปนรปสามเหลยมมขาวายน�าแบบรยางคคปลองละคปลองท6ม

ลกษณะยาวกวาปลองอนๆและทปลายสดมเทลซนและยโรพอด(uropod)ด�ารงชวตเปนแพลงกตอนถาวรและมกพบอาศย

รวมกนเปนฝงบรเวณชายฝงทะเล

สถานภาพ:พบนอยมากบรเวณหมเกาะสมลน

Page 9: สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน · 2018-02-12 · 1 ก.07-218 ฉบับที่ 5 ปีที่ 20กันยายน- ตุลาคม

9

อำนตอฉบบหนำ

Brachyuran zoea

ลกษณะ:เปนลกปวยออนระยะซเอยมเปลอกรปสามเหลยมมหนามแหลมขนาดใหญอยทางดานหนาและดานทายของสวนหว

มตาขนาดใหญอยบนกานตาสวนทองแบนขางและเรยวยาวมรยางคขาวายน�าขนาดเลกเทลซนเปนแผนแบนคลายพดลกป

ในระยะซเอยนด�ารงชวตเปนแพลงกตอนชวคราวพบไดทวไปทงในบรเวณชายฝงทะเลและหางฝง

สถานภาพ:พบไดทวไปบรเวณหมเกาะสมลน

Page 10: สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน · 2018-02-12 · 1 ก.07-218 ฉบับที่ 5 ปีที่ 20กันยายน- ตุลาคม

10

EtCetera

เรยบเรยงโดยพเจ

[email protected]

เหดปะการง

ความงามบนผนปา

สวสดคะนอง ๆ พบกนอกแลวนะคะ ชวงนยงคงอยในชวงปลายฤดฝน รกษาสขภาพกนดวยนะคะ ฉบบนพมเรอง

เหดสวยงามมาฝากกนคะ ดวยพมโอกาสไปรวมงาน workshop ทางดานราวทยาทมหาวทยาลยขอนแกนเมอเดอนกรกฎาท

ผานมา ไปเหนโปสเตอรนาสนใจเกยวกบเหดปะการงเขา เลยนกขนไดวาชวงหนาฝนนเปนชวงทเหดปะการงเจรญตามผนปา

สวยงามมากเลยน�ามาแนะน�าใหนองๆรจกกนคะ

เหดปะการง หรอ Coral fungi นนเปนราชนดหนงคะ เหตผลทเรยกกนวาเปนเหดปะการงเพราะวามลกษณะรป

รางคลายกบปะการงนนเองบางชนดกแตกกงกานหรอบางชนดกมลกษณะคลายกระบองสวนสสนนนงดงามแปลกตาหลาย

สมากไมวาจะเปนสเหลองสสมสมวงสชมพสแดงเปนตนหลากสเหมอนกบนองๆเหนปะการงใตทะเลทเดยวเชยวคะการ

เจรญของเหดนจะพบบนดนหรอไมผสวนหนาทในธรรมชาตของเหดชนดนคอเปนผยอยสลายหรอdecomposerคะโดยจะ

ยอยสลายซากอนทรยเพอบ�ารงดนในผนปาตอไปแตบางชนดจะพบขนเปนปรสตตามตนไมและบางชนดพบเปนเอกโตไมคอร

ไรซา(ectomycorrhiza)มความสมพนธกบรากพชดวยคะ

เ ห ด ปะก า ร ง ท พ บ ในพ น ท

อนรกษพนธกรรมพชอพ.สธป

พ.ศ2551

อาจมคนถามวาเหดนกนไดหรอไม เทาทลองคนดพบวามคนน�าเหดนไปรบประทานอยนะคะ กลาวกนวาแมวาจะไม

ไดเปนพษแตกขนอยกบคนรบประทาน เพราะบางคนทรบประทานแลวกเหมอนเปนยาระบาย แตอกคนกลบทองไสปนปวน

คะ แตส�าหรบความเหนพ ณ จดนพไมแนะน�าใหนองๆทไมมความเชยวชาญในการจ�าแนกเหดเดนเขาปาเพอเกบเหดเหลาน

ไปรบประทาน เพราะวาอาจพลาดพลงไปเกบเหดทมพษมารบประทาน นอกจากนในแตละชวงการเจรญของเหดนนกอาจม

คณสมบตความเปนพษหรอไมเปนพษทแตกตางกนไป การทจะน�าของปา เหดปา หรอสงใดๆในปามารบประทานนน เราตอง

มความรในเรองการจ�าแนกชนดเสยกอน ถงจะสามารถจ�าแนกและน�าของเหลานนมารบประทานได ทางทดคอรบประทานแต

เฉพาะเหดทเรามนใจมาจากการเพาะเลยงเพอมาจ�าหนายโดยเฉพาะจะปลอดภยทสดคะ

ส�าหรบเหดปะการงนนพบไดหลายสกลคะเชนClavaria, Clavulinopsis, Ramaria, Ramariopsis, Scytinopogon

โดยในปจจบนสกล Ramaria เปนสกลของเหดปะการงทใหญทสดการจ�าแนกกตองดจากลกษณะภายนอกและลกษณะของ

สปอรนนเองคะ

Clavaria zollingeri Lév

:(ซ าย)ลกษณะการเจรญ,

(ขวา)ลกษณะของสปอร

Page 11: สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน · 2018-02-12 · 1 ก.07-218 ฉบับที่ 5 ปีที่ 20กันยายน- ตุลาคม

11

Clavulinopsis corniculata (ภาพโดยMichaelKuo):(ซาย)ลกษณะการเจรญ,(ขวา)ลกษณะของสปอร

Ramaria araiospora (ภาพโดยMichaelKuo):(ซาย)ลกษณะการเจรญ,(ขวา)ลกษณะของสปอร

ส�าหรบภาพเหดปะการงสวย ๆ ในประเทศไทย นอง ๆ เลอกชมไดจากเวบไซตของกลมงานความหลากหลายทาง

ชวภาพดานปาไม กรมปาไม ไดเลยคะมหลากหลายและสวยงามมากทเดยว http://biodiversity.forest.go.th/index.

php?option=com_doffungus&view=showpics&Itemid=96

เกอบลมไปชวงทพไป workshop ท ม.ขอนแกน กไดมโอกาสชมสอโปสเตอรทชนะการประกวดทจดโดยสถาบนสง

เสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) และสมาคมราแหงสหราชอาณาจกรคะ นอง ๆ อาจพอจ�าไดวาพเคยพด

ถงการประกวดโปสเตอรนไปแลวเมอปทแลว ปนจดเปนปทสองคะ ขยบอายของผสงผลงานเปนระดบชนมธยมปลาย และ

โปสเตอรแตละงานกท�าใหพทงไดเหมอนเคยกบความพยายามหาขอมลและความคดสรางสรรคของนอง ๆ คะ หากนอง ๆ

สนใจสงผลงานในปตอไปใหลองตดตามขาวจากสสวท.เปนระยะนะคะสวนผลงานทชนะการประกวดในปนสามารถชมไดจาก

เฟซบคของสาขาชววทยาสสวท.คะhttps://www.facebook.com/media/set/?set=a.859717447443033.107374184

9.491096494305132&type=3

อางอง

Clavarioidfungi.https://en.wikipedia.org/wiki/Clavarioid_fungiเขาถงเมอ16สงหาคม1558

Clubandcoralfungi.http://herbarium.usu.edu/fungi/funfacts/coralfungi.htmเขาถงเมอ16สงหาคม1558

MushroomExpert.com.http://www.mushroomexpert.com/เขาถงเมอ16สงหาคม2558

Petersen/BotgsjÖ. 1999. Key to the genera of clavarioid fungi inNorthern Europe.University of Aarhus.

http://www.mycokey.com/MycokeyDK/DKkeysPDFs/ClavarioidGenusKey.pdfเขาถงเมอ16สงหาคม2558

Page 12: สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน · 2018-02-12 · 1 ก.07-218 ฉบับที่ 5 ปีที่ 20กันยายน- ตุลาคม

12

นกในหมเกาะแสมสารและเสนทางการดนก(ตอนท1)

รองศาสตราจารยผสตปรยานนท

เพอเปนการระลกถงรองศาสตราจารยวณาเมฆวชยอาจารยประจ�าภาควชาชววทยาคณะวทยาศาสตรจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย ผชงเปนคณะปฏบตงานวทยาการ (รนบกเบก) โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจาก พระราชด�าร

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯสยามบรมราชกมาร(อพ.สธ.)

ผเขยนขออนญาตน�าผลงานจากหนงสอเรองนกในหมเกาะแสมสารเขยนโดยรองศาสตราจารยวณาเมฆวชย

น�าลงในจลสารอพ.สธ.ตอนตอไป

Page 13: สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน · 2018-02-12 · 1 ก.07-218 ฉบับที่ 5 ปีที่ 20กันยายน- ตุลาคม

13

หนงสอเรอง นกในหมเกาะแสมสาร ทเปนผลงาน รองศาสตราจารย วณา เมฆวชย เขยนขนจากการทไดปฎบต

งานในการศกษาส�ารวจความหลากหลายทางชวภาพของนกในพนท เกาะแสมสารและเกาะขางเคยง อาจารยเปนนกวจยทม

ความช�านาญ เชยวชาญดานปกษวทยา ไดอทศตนท�าการศกษาเรองนมาโดยตลอด หนงสอเลมนจะใหความรเบองตนเกยวกบ

การศกษานกชนดตางๆและวธการดนกนกเปนสงมชวตทมความสวยงามมความส�าคญตอระบบนเวศท�าใหผทมโอกาสได

มาสมผสกบชวตของนกในธรรมชาตไดมความร มความสข และไดพกผอนไปพรอมกน หนงสอจะเปนประโยชนทงทางดาน

วชาการและการแพรกระจายของนกทพบบนเกาะแสมสารและเกาะขางเคยง

แตสงแรกทเราคงจะตองท�าความรจกกนกอน คอเกาะแสมสาร และเกาะขางเคยงอยทใหนและจะเดนทางไปทเกาะ

แสมสารไดอยางไร

เกาะแสมสาร

เปนเกาะทอยในการดแลของกองทพเรอ

ตงอย ในต�าบลแสมสาร อ�าเภอสตหบ

จงหวดชลบร

ในป 2539 กองทพเรอ ไดถวายพนทน เขารวมในการในโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชด�าร

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร เพอท�าการศกษาความหลากหลายทางชวภาพและทรพยากรธรรมชาต

นบตงแตยอดเขาถงใตทะเลเพอใหเปนแหลงเรยนรส�าหรบเยาวชนและประชาชนทสนใจเขามาท�าการศกษา

ตดตามตอนตอไปฉบบหนา

Page 14: สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน · 2018-02-12 · 1 ก.07-218 ฉบับที่ 5 ปีที่ 20กันยายน- ตุลาคม

14

ฐานทรพยากรทองถน....

เจาหนาทงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ([email protected])

องคความรและภมปญญาจากฐานทรพยากรทองถน

โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชด�ารฯ (อพ.สธ.) รวมกบองคการบรหารสวนจงหวดพษณโลก

ไดจดฝกอบรมปฏบตการส�ารวจและจดท�าฐานทรพยากรทองถนรนท8/2558ณหองประชมนครสรสลวงสองแควอาคารบง

ราชนกต�าบลวงทองอ�าเภอวงทองจงหวดพษณโลกโดยมคณะบคลากรจากองคการบรหารสวนต�าบลสมาชกสวนพฤกษศาสตร

โรงเรยนและมหาวทยาลยมาเขารวมการฝกอบรมฯในครงน

กระบวนการเรยนรเรมจากรบฟงการบรรยายบทบาทของหนวยงานในการสนองพระราชด�ารฯ และการบรหาร การ

จดการงานฐานทรพยากรทองถน และแนวทางการส�ารวจและจดท�าฐานทรพยากรทองถนโดยใชใบงานของอพ.สธ. ทง 9 ใบ

งานและการจดท�าฐานขอมลทรพยากรทองถน เพอใหผเขารบการฝกอบรมฯ ไดเหนภาพรวมของการด�าเนนงาน จากนนจง

ปฏบตการภาคสนาม โดยการเรยนรจากปราชญชมชน และวทยากรทองถน ในเรองประวตชมชน วถชมชน การใชประโยชน

จากพชสตวและชวภาพอนๆรวมทงแหลงทรพยากรและโบราณคดในทองถน

การเรยนรโดยการสมผสจรงท�าใหเกดการฝกตงค�าถามและบนทกลงในใบงานซงการเรยนรในครงนผเขารบการฝก

อบรมฯ ไดสมผสกบภมปญญา และทรพยากรธรรมชาตทมคณคาตอชมชน เชน ภมปญญาการท�ากลองมงคละ ซงเปนเครอง

ดนตรทมมาชานานในจงหวดพษณโลก กลองมงคละท�าจากไมขนน ขงดวยหนงววแกตวเมย และตกลองดวยหวาย ค�าวา

“มงคละ”หมายถงมงคลหรองานทเจรญกาวหนากลองมงคละจงเปนเครองดนตรทเลนในงานมงคลซงถอเปนภมปญญาท

ควรคาแกการอนรกษและสบสานไวใหคงอยตอไป

อานตอฉบบหนา

Page 15: สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน · 2018-02-12 · 1 ก.07-218 ฉบับที่ 5 ปีที่ 20กันยายน- ตุลาคม

15

โดย จนท. ก7

นายมงคลเดชวรรณ

ทปรกษาประสานงานฯ

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนลาง

ไดรบการแตงตงพ.ศ.2553–ปจจบน

กอนเปนทปรกษาประสานโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชด�าร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ

สยามบรมราชกมาร(งานสวนสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน)ไดด�ารงต�าแหนงผอ�านวยการโรงเรยน(เชยวชาญ)วทยากรอบรมผ

ประเมนภายนอกของส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน)และเปนผทรงคณวฒตรวจ

และประเมนผลงานทางวชาการสาขาบรหาร

การศกษาสายผสอนกระทรวงศกษาธการ

ดวยส�านกในพระมหากรณาธคณ

ระหวางรบราชการ ไดสนองพระราชด�าร

และไดเปนโรงเรยนตนแบบดานการจดท�า

โครงการตาง ๆ เชน โครงการเกษตรทฤษฎ

ใหมตามแนวพระราชด�าร โครงการไรนาสวน

ผสม โครงการสมนไพรเพอเปนอาหารและ

ยา เปนสมาชกโครงการอนรกษพนธกรรมพช

อนเนองมาจากพระราชด�าร สมเดจพระเทพ

รตนราชสดาฯสยามบรมราชกมาร (งานสวน

พฤกษศาสตรโรงเรยน)

ความประทบใจจากการทไดไปเยยมเยยนสมาชกสวน

พฤกษศาสตรโรงเรยนไดมโอกาสไปพบกบผบรหารคร-อาจารย

นกเรยน ไดสมผสกบผทมส�านกในพระมหากรณาธคณ ใน

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯสยามบรมราชกมารและไดรวม

สนองงานพระราชด�ารดวยความสข โดยยดงานของพระองค

ทานเปนงานหลกงานสวนตนเปนงานรอง

ฝากถงสมาชกงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนการ

ท�างานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ขอใหด�าเนนงานโดยศกษา

สาระของหลกสตรกระทรวงศกษาธการ กบสาระของงานสวน

พฤกษศาสตรโรงเรยน แลววเคราะหความสอดคลอง เพอ

ออกแบบการบรณาการการเรยนร โดยจดท�าแผนการจดการเรยนร สรางใบงานใบความร ใหครบถวนถกตองถกตรงรวม

วางแผนคดปฏบตสงเกตและสะทอนผลงานรวมกนอยางแทจรงภายใตบรรยากาศงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน

Page 16: สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน · 2018-02-12 · 1 ก.07-218 ฉบับที่ 5 ปีที่ 20กันยายน- ตุลาคม

16

ดวงแกว

ทรรศนะและขอคดตำงๆ ทปรำกฏอยในบทควำมตำงๆ ของจลสำรสวนพฤกษศำสตรโรงเรยน ถอเปนควำมคดเหนสวนตวของผเขยนไมจ�ำเปนตองเปนควำมคดเหนของอพ.สธ.และอพ.สธ.ไมรบผดชอบใดๆตอบทควำมทถกสงเขำมำและหำกมกำรละเมดสทธเกดขนบทควำมใดๆทตพมพในจลสำรสวนพฤกษศำสตรโรงเรยนสงวนสทธตำมพระรำชบญญตลขสทธพ.ศ.2537กำรน�ำสวนหนงสวนใดของจลสำรสวนพฤกษศำสตรโรงเรยนไปใชตองไดรบอนญำตจำกบรรณำธกำรจลสำรสวนพฤกษศำสตรโรงเรยน

บรรณาธการ:นายพรชยจฑามาศ

ผเชยวชาญดานสมนไพร:ศ.ดร.พเยาวเหมอนวงษญาต

กองบรรณาธการฝายบรหาร:น.ส.พเยาวศรสมพนธ

กองบรรณาธการฝายวชาการ:ศ.ดร.พเยาวเหมอนวงษญาตดร.ปยรษฎปรญญาพงษเจรญทรพยดร.อรณรตนคดอยดร.นฎฐพรรจขจรน.ส.ศรกลเกษา

กองบรรณาธการฝายประสานงาน:น.ส.อรศรารนอารมย

กองบรรณาธการฝายประสานงานสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน:น.ส.ปทมาวรรณราศรนางกณฑลจนทวงศน.ส.กชกรเดชากจไพศาล

กองบรรณาธการฝายพมพ/เวบไซต:น.ส.วไลลกษณชวงววฒนน.ส.ดรณกวางทวายนายภทรชยจฑามาศ

ผลตท:ฝายผลตสอกราฟกโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชด�ารสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯสยามบรมราชกมาร(อพ.สธ.)

สวนจตรลดาเขตดสตกรงเทพฯ10303

กรณตองการสอบถามขอสงสยหรอขอมลเพมเตมตดตอไดท:หวหนาส�านกงานโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชด�ารฯ(อพ.สธ.)

โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชด�ารฯสวนจตรลดาถ.ราชวถเขตดสตกรงเทพฯ10303โทร.022520665,022821850

โทรสาร022820665

http://www.rspg.or.themail:[email protected],[email protected]

โรงเรยนค�าเขอนแกวชนปถมภ จงหวดยโสธร ไดน�างานสวน

พฤกษศาสตรโรงเรยน มาบรณาการกบ 8 กลมสาระการเรยนร ฉบบนขอน�า

เอาผลงานในวชาภาษาไทย โดยน�าพชศกษา “อญชน” รวมทงพชพรรณไมใน

โรงเรยนมาแตงเปนกลอนแปดซงตรงกบสาระท2 การเขยนมาตรฐานท

2.1ใชกระบวนการเขยนเขยนสอสารเขยนเรยงความยอความและเขยนเรอง

ราวในรปแบบตางๆเขยนรายงานขอมลสารสนเทศและรายงานการศกษาคนควา

อยางมประสทธภาพ

โรงเรยนเรานาอยดรมรน แสนสดชนรนภรมยชมพฤกษา

ลวนชชอเชงชนพรรณผกา ดาษดาดงวาดพลาสด

ซมอญชนงามสะพรงทงมวงขาว ราชพฤกษแพรวพราวสกาวศร

พยบหมอกดอกสครามจามจร เขมสามสละมดไทยไทรยอดทอง

พกลโพธตะโกนาชบาดาง เลบมอนางพวงชมพเปนคสอง

ทองพนชงกระดงงาผกากรอง จ�าปาเหลองเรองรองกลนลองลอย

กระเทยมเถาเตารางไทรดางค เขมชมพประดบานวานกาบหอย

นออนวาวพราวพรงเพยงเพชรพลอย อกพมขอยชาฮกเกยนเปลยนรปทรง

พชหลายหลากมากลวนชวนศกษา ลงต�าราบนทกไวไมลมหลง

ถนก�าเนดสรรพคณตระกลวงศ ใหยนยงชวลกหลานนานสบไป

นายภานพงศผวผองชนมธยมศกษาปท6/2

โรงเรยนค�าเขอนแกวชนปถมภยโสธร