30
ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน KU 27 ๑ สายหยุด “สายหยุด หยุดกลิ่นฟุ้ง ยามสาย สายบ่หยุดเสน่ห์หาย ห่างเศร้า กี่คืนกี่วันวาย วางเทวษ ราแมถวิลทุกขวบค่าเช้า หยุดได้ ฉันใดฯ” วรรณคดี : ลิลิต ตะเลงพ่าย พระนิพนธ์ : สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส

ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

  • Upload
    others

  • View
    7

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

ดอกไมในวรรณคดไทย ๑

โดย นกกลอน KU 27

๑ สายหยด

“สายหยด หยดกลนฟง ยามสาย

สายบหยดเสนหหาย หางเศรา

กคนกวนวาย วางเทวษ ราแม

ถวลทกขวบคาเชา หยดได ฉนใดฯ”

วรรณคด : ลลต ตะเลงพาย

พระนพนธ : สมเดจพระมหาสมณเจา กรมพระปรมานชตชโนรส

Page 2: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

ดอกสายหยด Desmos Chinensis ในลลต ตะเลงพาย บรรยายไว พยอมไทย ใหหอมชน ระรนใจ ดมคราใด คลายเหงา เศราหายหมด

สมเดจ พระมหา สมณเจา กรมพระ ปรมานชต ชโนรส ทรงนพนธ โครงสภาพ อาบธรรมบท กวพจน สกดใจ ใครชนชม

สระบร เรยกกลวยเครอ เชอไหมเอย จงหวดเลย เครอเขาแกลบ แทบเลอยขม สราษฏรเรา เสลาเพชร สาวหยดชม นาชนชม นยมไทย มาลยสะคราญ

กลบดอกยวย ดวยลลา ทาออนชอย ยามบายคลอย ปลอยสาร Linalool มฤทธสงบ สยบประสาท เครยดคลาดครน ดอกตมกลน ไดนามน หอมระเหย

ใชลาตน แกปญหา ยาเสพยตด รากแกบด บารงหวใจ ไขคลายเฉย รกสายหยด พรอมหยดใจ ใหทรามเชย ใครเออนเอย เผยรกน มมคลาย

สถตยพนธ ธรรมสถตย

โอสายหยดสดจะใหไดบานตอ เพอใหลอแสงตะวนอนสดใส แตธรรมชาตใหเจาไดแคนนไง หากเลยไปเจาจะเฉาเฝากลบโรย

อานนท สรวสตร

สายหยดหยดหอมฟงเมอยามสาย กลนกาจายเชาตรเพยงครใหญ สรยแรงสาดแสงกลนหายไป รอเชาใหมกลนรวยรนชนจนตเอย

ดวงพร เดชกลทอง

Page 3: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

เปนไมพม รอเลอย เฟอยสายหยด เหลองผองผด ดจอาพน อนพราวใส คาคนหอม ยอมอารมณ ประโลมใจ แลวจางไป พรอมตาวน ฝนคางคา

กศล ค าเพราะ

สายหยดแคหยดกลนสนยามสาย รกคดถงซงไมวายจากใจฉน ไมมหยดแตเปยมปรทงววน ไรขดขนเรองเวลามาหยดลง

ชลรตน สวสด

อนสายหยดแสนงามเมอยามเชา หอมกลนเจาฟงไกลไปทกหน ลอแมลงแฝงอยดนายล เหมอนจะดลเจาไวในอรา

แตพอสายกลายฝนเจาผนเปลยน กลนหอมเวยนหายไปกไรคา เหลาผงภหลบลหนเจามา อนจจาแสนเศราเฝาโศกตรม

อญชล ณ เชยงใหม

กลบมาบานตอนบาย ทงหองไลนหอมกรน ทงสายหยดแลพกล หอมสดซงถงหวใจ

ชลรตน สวสด

สายหยดหยดกลนฟงจรงจต สมานมตรสายใยรกไมหกหาย ทกวนวารเชาจรดเยนไมเวนวาย ถงยามสายหยดฉมยงคมกลอน

รตนาภรณ ทพลอชา(ธวชโยธน)

Page 4: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

สายหยดเจาลาเคญ หรอไฉน เชาเบกบานหวใจ ฉาชน

ยามบายหยดหรอไร ไรกลน เจาเอย เฝารอนาตารน โศรกเศรา หมนหมอง

อญชล ณ เชยงใหม

ถาสายหยดไมหยดกลนสนความหอม คงตองยอมเปลยนชอยอใหเหน อาจจะเปลยนชอไปใชหยดเยน หรอจะเขญใหเปนชอหยดกลางคน

อานนท สรวสตร

สายหยดแมจะหยดสงกลนหอม คนยงดอมดมกลนถวลหา ดอกสเหลองมกลบสวยยวยระยา ใหโหยหาสายหยดสดจะทน

จตพร สวรรณปากแพรก

Page 5: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

๒ กรรณการ

“กรรณการกานสแสด คดผาแสดตดขลบนาง เหนเนอเรอโรงราง หมสองบาอาโนเน”

วรรณคด : นราศธารโศก พระนพนธ : เจาฟาธรรมธเบศร (เจาฟากง)

“พระนกคนงนางทางประพาส รกขชาตทในสตาหมน พกล กรรณการ สารพน ดอกหลนปนกนอยกลางทราย

สายหยดโยทะการะยายอย อนชาพลางคอยสอยถวาย พระทรงทดตรสชวนพระนองชาย มาชมไมใหสบายดวยพยา”

วรรณคด : บทละครเรอง อเหนา ตอน ระเดนมนตรชมพรรณไมทถ าสตาหมน พระราชนพนธ : พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย

Page 6: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

กรรณการ กณการ หรอกรณการ ชอสามญ ขานวา Coral Jasmine

บางตงไว Night Flower Jasmine ซงมถน กาเนด เกดรมปง

ดอกสขาว วงในแสด ชอแปดดอก กลบชาชอก ดอกรวงงาย ออกปลายกง ใครใสใจ ปลกไว ไดคณจรง ดมแกไข คลายจรง ฟงฟงใจ

กานดอกนน มสาร Nyctanthin เสรมสศลป ขนมกน อรอยได หรอทาส ยอมผา นาดไซร รากบารง ปรบปรงกาย ผวใสด

ปลกกลางแจง ตดแตงกง ยงดสวย จกอานวย ชวยกงหลาย ใหดอกถ ออกดอกหรา หนาหนาว ราวปลายป ยามราตร คลกลบบาน นานทงคน

หอมกลนฟง จรงใจ หทยกระจาง กลนหอมชาง สงฝนไกล หทยชน กรรณการ บปผาหอม กลอมกลางคน แสนสดชน ระรนใจ หาใดปาน

ไมสวยด มคณคา เขายาไทย สมนไพร บารงหวใจ ใหแกรงกราน ทานกลาวไว ในวรรณคด มชานาน บปผาสะคราญ ผานพบเหน เปนบญตา

สถตยพนธ ธรรมสถตย

กรรณการงามเดนเปนเชนน ขอมลมบอกมาวากลนหอม ดอกสขาวอยเปนชอนาเดดดอม กลางคนหอมเยายวนชวนใหยล

กรรณการนหนาขาวปนแสด ถาโดนแดดจะผลดอกและออกผล ออกทงปแตดอกนอยไมทน บานกลางคนรงเชาหลนรวงโรยไป

กรรณการยงเปนยารกษาโรค รดนาโชคชมชวยใหรวยได ดอกเปนยาเอามาชวยบารง(หว)ใจ ในสวนใบนนหนาเปนยาระบาย

Page 7: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

เปลอกชนในนาไปตมไมขมหรอก แตขอบอกนากนแกวงเวยนได อกประโยชนดอกไมนมมากมาย ภมปญญาไทยทงหลายตองชนชม

สารสเหลองเรองอรามจากกานดอก คนนาออกใชยอมผาสทาขนม รากนนหนาใชเปนยาบารงลม ใชแกผมหงอกขาวใหวาวดา

จตพร สวรรณปากแพรก

กรรณการดอกสขาวพราวเปนชอ ดอกเลกกกระจายทปลายกง กลบดอกเวยนคลายกงหนปนระวง สวยงามยงยามเพงพศจตระรวย

กรรณการตนนตองมแดด เพราะแสงแผดมาสองผองความสวย หากแดดนอยพลอยใหดอกไมอวย มนอยดวยหรอไมมทราไร

ใบกรรณการนเปนยาเจรญอาหาร ผสมนาตาลมาดมจะลมไข ดมมากมากเปนยาระบายไง แสนสขใจเมอไดลมชมกรรณการ

อานนท สรวสตร

Page 8: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

กรรณการเฉดแฉลมแยมชชอ ขาวลออบอบบางเบาเฝาถนอม สแสดแซมวงในกลบรายลอม กรนกลนหอมหวานหวามยามราตร

ขอฝากชอกรรณการมาในกลอน มอบขวญออนใหคนงคดถงพ กลนหอมกรนใกลกมลนะคนด นานแคไหนกไมมทโรยรา

ชลรตน สวสด

อายยนหมนปชวชน กลอนเรงรนชวนหวหวเราะหงาย กรรณการนาดมดอมหอมมวาย นองกาตนกากรายใยมาพรอมกน

ดวงพร เดชกลทอง

กรรณการโลมราตรใหนาชม หอมลอยลมพรมพนดาษดนหลน แกนดอกสมพรมกลบขาววาวงามลน นาสขทนวนเกบเจาคราวรวงราน

Page 9: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

ลมพดปลวลวลงสพนหญา ใชยอมผาทาแตงสอาหาร อยากดงนาวสาวเวลายอนกลบกาล ชมโบราณทานนามาตมบมจวร

กศล ค าเพราะ

กรรณการงามเลศเฉดเฉลา ดอกขาวพราวกานสมลอลมไหว กลนหอมโชยโปรยลงทวพงไพร โอดอกไมกรรณการชางนาชม

ศกนตลา ณ หนองคาย

โออกเอยเชยชนเสนหา กรรณการดอกงามสมความฝน ชางล าเลศเฉดเฉลาเฝาร าพน ดอกเจาน นสรรกลนระบลไกล

สวยสมนามยามถวลเชยกลนเจา หอมอะคราวค าคนชนหววไหว รนอารมณโลมเราเกลากลอมใจ โฉมไฉไลหอมชนรนอรา

ยามค าคนดเดนเจาเปนหนง อรณรงโรยรวงดวงยหวา โออกเอยเคยใครในนทรา มาโรยรารางไกลใจเศราตรม

รอตะวนลาลบกบฟากฟา ดวงสดากลบคนชนสขสม กลนโชยเชยเคยคนกรนดอมดม รวมภรมยสมใจในนทรา

อญชล

Page 10: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

กรรณการ กบโกวท นนชดใกล เพยงชอไง ไก ก. ขอซงหนอย อนตวพ นหนา ตงตาคอย ตวนองนอย คอยใกลชด สถตยพนธ

กรรณการ รไหมหนอ ขอถามหนอย ใจดวงนอย ของนองกา หนายดมน คดผดหนอ ขอเตอนนด สะกดกน สถตยพนธ นนเลา สาวมากมาย

นายโกวท จตรกแท แนนอนนก มความรก ใหนองกา การไหม ยงเปนโสด โดยเดยว อยเดยวดาย นองกาได นกสกนด คดทบทวน

ถานองกา คดได ใยชาเลา พรงนเชา ตอนตส มลมหวล ใหนองกา มารอพ ทเชงควน มโนลวน ชวนคลนใส นายโกวท

โกวท ธรวโรจน

Page 11: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

๓ แกว

“ไมแกวกลนแกวกราย หอมบวายวงเวงใจ ทกขลมปลมอาลย วากลนแกวแลวเรยกหา”

วรรณคด : กาพยหอโคลง "นราศพระบาท" พระนพนธ : เจาฟาธรรมธเบศร (เจาฟากง)

“กลนแกวแกวกลนชด พระพายพดราเพยกระพอ

นามแกวดอกแกวคอ แกวเนตรพนใชใคร

ดอกแกวสขาวผอง ไมเหมอนนองตองตดใจ ขาวเหลองเรองเรอใส ในแหลงหลาหาไหนทน”

วรรณคด : กาพยเหเรอ พระราชนพนธ : พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว

“แกว ดอก น หอม ยวนฤด พอยทกวน กลน เจานน สมพนธใจพ ปองภกดเสมอ นอง งามผองพรรณ

ทกคนพเพอ พรกเธอ พรกเธอ ดวยวญญาณสะทานใจ แกว ใจ จา รตวไหมวา งาม นาภรมย โอ พระพรหม”

ผประพนธค ารอง: ศลปนแหงชาต ครชาล อนทรวจตร

Page 12: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

ไมแกวกงแกวกราย หอมบวายวงเวงใจ ทกขลมปลมอาลย วากลนแกว แลวเรยกหา

โอดอกแกว กลนแกวกราย พระพายพด กลนแกวชด หอมบวาย กรายนาสา

ดอกแกวน สขาวผอง สองนยนา ในแหลงหลา หาใดงาม ลานงนช

ชอลาตน Murrraya Paniculata สามญวา Andaman Satin Wood

หรอ Orang Jessamine ,Chiness Wood มงคลสด ดจดวงแกว ผองแผวใจ

ชอแผกบาง ตางกนไป ในบานเรา ทงบวขาว ตะไหลแกว แกวขไก

บางแกวพรก หรอจาพรก อก แกวลาย ทางภาคใต แถวปตตาน เรยกกะมนง กลนดอกแกว แผวผองใส ใหกลนแรง ไมทนแสง แดดกลา นายลยง

แกแนนเฟอ เรอเหมนเปรยว เสยวทองจรง ขบระด นองหญง ไดจรงจง ไมแกวด มมงคล ดลใจชน กลนหอมรน ฟนจตใจ ใหขงขง

ปลกขางบาน ดานตะวนออก ออกพลง วนพธขลง พลงพสทธ ผดกลางใจ

สถตยพนธ ธรรมสถตย

Page 13: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

แกวดอกหอมนอมจตใหคดถง ยงงามซงขาวพสทธผดผองใส หอมไมตรมเลอนรางไปจากใจ หอมยวนใจในมตรภาพซาบซงจรง

ศกนตลา ณ หนองคาย

ดอกแกวหอมดอมดมชมชนจต เพงพนจพศสขาวสกาวใส หอมระรนแชมชนรนเรงใจ อบอนไออบอนอกอมเอมอารมณ

อานนท สรวสตร

ผงนอยเจาดมดอมความหอมหวาน กลบแกวบานยวนใจใหไหลหลง อยาเลยเลอนชวตอาจปลดปลง หากเขาดงเขาฉดยาฆาแมลง ออ

ชลรตน สวสด

แกวมกดา ดอกขาว บรสทธ ดงนองนช สดสวย รวยซงศล มกดาลา ธรรมมงเนน เปนอาจณ ดโสภณ พรอมพรง ทงกายใจ

Page 14: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

มกดาน บรสทธ ผดผองนก ไมรจก อบายมข สขไฉน จตสงสง คงมนอย ดหางไกล ตวพชาย ใจโฉดชว กลวนองตรม

พขนขม ตรมจต คดตรองหนอ ไมดพอ ขอรกแท แมขนขม ใหเปนสข แกวมกดา ถลาลม ไดสขสม กบชายอน ฝนใจเรา

อนตวพ นขอด อยหางหาง คดถงบาง ใหพชาย ไดไหมเลา ยามนองสข พสขดวย ชวยบรรเทา ยามนองเศรา เขาแหนงหนาย พชายรอ

โกวท ธรวโรจน

หอมกลนกรนแกวขาวทพราวใส เกบละอองอวลไอใหคดถง กลบบางนวลยามบานดหวานซง แทนใจซงผองพสทธดจแกวงาม

มอบดอกแกวชอสวยดวยความรก ขอตระหนกทกเวลาอยามองขาม ฝากกลนแกวใหสขในทกยาม จากคนนาม "ไหวแกว ชลธาร"

ชลรตน สวสด

ดอกแกวงามพรงพราวขาวบรสทธ สวยใสสดผดผองตองใจเหลอ กลนเจาหอมมมมอมใจใหไมเบอ สขใจเมอเชยชมดมแกวใจ

จตพร สวรรณปากแพรก

Page 15: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

กลบดอกแกวแวววามวบจบวงเนตร สดวเศษสองจากฟามาหรอไฉน

สวยปนโศกหวานปนเศรายวเยาใจ รกตลอดไปในดอกแกวไมแคลวกน

สพฒน อรรถธรรม

แกวเจาจอม หอมกรน อนอกหนา แกวกลยา มาพรอม หอมจรงหนอ แกวหรรษา มกดาดวย สวยลออ สขจรงกอ (แกว)การะบหนง องละคร

ตนแกวไซร ใบสดสวย ดวยสเขยว ปลายใบเรยว เกยวใจพ ศรสมร ดอกเจาขาว พราวพรง มงบงอร ดจคมศร ออนรก ปกกลางใจ

อนดอกแกว ดจแกวตา ของพหนอ ขาดเจากอ มองไมเหน เปนไฉน จตเจบแปลบ แทบมวยหนา ชวาวาย ดอกแกวใย ไปลบ ไมกลบมา

เปรยบดอกแกว สดสวยสด ดจผหญง งามเพรศพรง หอมกรน ละมนหนา ตองเหยวโรย รวงสพน ผนพสธา ตวนองยา ตองเสอมทรด ดจเดยวกน

Page 16: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

คนจดจา ยาในจต คดตระหนก เฝาฟมฟก ตนแกวน ทสสน กลนหอมหวน ชวนจมพต แนบชดกน สตรนน ผดแผก แตกตางไป

อนผหญง องความสวย นนมวยแน ชายไมแล ยามสวยเสอม นาเออมไหม สตรสวย สวยทจต ความคดไกล สวยขางใน ดไหมหนอ ชายขอตง

โกวท ธรวโรจน

โอเจาแกวดอกงามยามเพงพศ แสนสนทเสนหานาลมหลง กลนอบอวลยวนใจลมไมลง ชวตคงเหงาหงอยรอคอยชม

แกวงดงามนามหนงซงใจยง แกวเจาจอมงามพรงยงสขสม อยากจะเดดดอกหอมมาดอมดม แนบอกสมสวาทหวงดงหมายใจ

อยากเปนแกวกลางใจใครคนหนง ทสดซงตองจตพสมย จะขอยอมพรอมรกภกดจนตาย สวาทสายเสนหาแกวตาเอย

อญชล ณ เชยงใหม

Page 17: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

ดอกแกวงามอรามประเทองจต อยใกลชดบานพรมฉมโชยกลน

ขาวพสทธดจมณลาประทน ประดบถนสนภยมใกลกราย

เกจแกวคงหมองเมอคลองคลอดอกแกวใส ดอมคราใดใจเจดแจมเฉดฉาย ประเทองชนลนมากไดพรงพราย มณงามปลงประกายไดในบางคน

กศล ค าเพราะ

ดอกแกวขาว เปรยบดงสาว บรสทธ งามผองผด ดจแกวใจ ใสสวยสม งามนาใจ งามรอยยม พมพนยม ชางชวนชม เพราะเปนสาว ชาวเคย

ศรวฒน สวรรณ

ดอกแกวหอมดอมดมชมชนจต เพงพนจพศสขาวสกาวใส หอมระรนแชมชนรนเรงใจ อบอนไออบอนอกอมเอมอารมณ

อานนท สรวสตร

โอเจาแกวดอกงามยามเพงพศ แสนสนทเสนหานาลมหลง กลนอบอวลยวนใจลมไมลง ชวตคงเหงาหงอยรอคอยชม

Page 18: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

แกวงดงามนามหนงซงใจยง แกวเจาจอมงามพรงยงสขสม อยากจะเดดดอกหอมมาดอมดม แนบอกสมสวาทหวงดงหมายใจ

อยากเปนแกวกลางใจใครคนหนง ทสดซงตองจตพสมย จะขอยอมพรอมรกภกดจนตาย สวาทสายเสนหาแกวตาเอย

อญชล ณ เชยงใหม

ดอกแกวงามพรงพราวขาวบรสทธ สวยใสสดผดผองตองใจเหลอ กลนเจาหอมมมมอมใจใหไมเบอ สขใจเมอเชยชมดมแกวตา

กลนดอกแกวชวนใหใจคดถง เพอนคนหนงซงรกมากนกหนา วอนลมชวยพดกลนแกวมกดา บอกเพอนยายสบเจดนมนดกน

จตพร สวรรณปากแพรก

Page 19: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

๔ การระเกด

"พระชมการะเกดแกว หอมหา ยากนา หอมหนกลเกศา รวดเรา พระชมมลลา ลานสวาท

ชมดอกไมเกยวเกลา เพอนไท แพงทอง..." วรรณคด : "ลลตพระลอ"

“เจาการะเกด เจาขมาเทศ จะไปทายวง

ชกกรชออกแกวง วาจะแทงฝรง เมยหามไมฟง เจาการะเกดเอย”

บทกลอนกลอมเดกของหอพระสมดวชรญาณ รวบรวมโดยหลวงธรรมาภมณฑ (ถก จตรกถก)

Page 20: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

พระชมการะเกดแกว หอมหา ยากนา หอมหนกลเกศา รวดเรา

พระชมมลลา ลานสวาท ชมดอกไมเกยวเกลา เพอนไทแพงทอง

ลลตพระลอ คลอขอไข ไมการะเกด อยประเทศ เขตศนยสตร สดแสงสอง ไมชมนา ตามชายหาด ชดชายคลอง ทรงพมมอง ผองผด สดพรรณนา

ขอมล จาเพาะ เฉพาะเกตก ไมประเภท ยนตน ทนลมเลด ชอบดนชม อมนา ตามชายเขต ชายหาดประเทศ เขตศนยสตร สดโลกน

ชอสามญ ขานวา Screw Pine ชอวงศไซร Pandanaceae Pandanus odoratissimusชอชดด เปนมาล มกลนฉน รนแรงไกล

ไมยนตน ทรงพม สง2วา ชอบแดดกลา ปลายใบแหลม ขอบหยกไซร หนามแหลมคม ลมพดแรง หาแหงไป จงปลกได ทวไทย ไประวง

ดอกเตยทะเล ชอเทไกว ดอกใหญหนอ ออกเปนชอ ตามซอกใบ และปลายกง ดอกเพศเมย แยกเพศผ อยคนละกง คนละตน ยลรกจรง องลมมา

การระเกด เพศชาย คอลาเจยก เพศเมยเรยก เตยทะเล สดเสนหา ผสมขาม งามทงป มผลมา มหนาตา คลาสบปะรด รสกลนด

มรากขาง ยงยน ดนลาตน ใหทานทน พายแรง แกรงไดท เยอใยใบ ใสชด ขดฟนด โอมาล ศรมาลา นารกจง

ทเมองไทย พบในเขต ศรสะเกษสรนทร ทงทวถน ดนสตล และตรงหนา สวนนามนน ขานมากมาย หลายลลา ชาวนรา มลายา วาปาหนน

เตยทะเล การะเกด หรอลาจวน บางรญจวน ลาเจยก เพรยกแผกผน ดอกหอมฉน คณมาล มคาอนนต ปรงอาหาร กลนเปนยา รกษาหวใจ

Page 21: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

คณคามาก จากปลายใบ ถงใตดน ถวนถสน กลนและรส ปลดพษราย มตกต โลหตพษ ตดหนองใน ลดพษไข แกกษย ใหคลายด

ไมโบราณ สานชว วถไทย อยอาศย ไตรมเงา เหยาสขศร การะเกด เจตนจงใจ หทยขจ ชนชว มการะเกด หอมเขตใจ

สถตยพนธ ธรรมสถตย

กาลผานเนนนาน บานกรน การะเกด ณ ศรสะเกษ เขตคาม ถนอาศย มาบดน เจาแรมราง ไปหนใด สดอาลย ใฝคะนง จงครวญมา

การะเกด เพรศพราว ขาวออนหวาน หาใดปาน เปรยบหอม ยอมใฝหา ใครถนอม ออมไว ใตชายคา สขอรา คราไดชม ดมเดดดอม

กศล คาเพราะ

การะเกดมเพศเมยและเพศผ ซงผรอยแยกแตกชอสอง ตนเพศผดเหนเปนลาเจยกจอง ตนเพศเมยรองวาเตยทะเลเสนหไกล

Page 22: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

การะเกดตนนมหลายชอ ปาหนนหรอรญจวนชวนหลงใหล ทงสามชอนเพราะเหมาะเจาะใจ แลวแตใครชอบชอไหนเรยกไปกน

สวนตวฉนนนชอบชอปาหนนนะ เพราะเคยปะหญงสาวคราววยฝน ไปทางานแถบแถวมลายน นองนางนนสดใสวไลตา

ไดรจกมกจทสไหง(โกลก) ชางเอาใจและแสนสเนหา แตหลงจากกาลเวลาไดผานมา โอแกวตาเธอกหายไปแตงงาน

อานนท สรวสตร

การะเกด กลนหอมกรน ละมนเหลอ หอมเยนเจอ เออดอกสวย ชวยแชมชน คราไดกลน หอมหวนนน ฉนกลากลน ฝนสะอน กลนสอก โศกหวนมา

การะเกด เกศหอมหนอ รอใครนน คนใกลกน มองไมเหน เชนนหนา หนมตางหอง นองยนด ทเขามา สวนพยา หนานอง มองขามไป

การะเกด กลนหอมหวน รญจวนนก พนกรก อยากแนบชด พสมย แตความฝน นนรบหร หนหางไกล ถาฝนได ดงใจเชน เปนสขนก

Page 23: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

การะเกด กลนแกมเกลา เราเศราหนอ ชาตนขอ รอนองนน ฉนตระหนก ดวยนองน มมจต คดจะรก ฉนอกหก รกมนคด หยดรกท

โกวท ธรวโรจน

อยากขานนามการะเกดวาลาเจยก คนเคยเรยกแตเดกยงเลกอย คณยายใสในหบผาหอมนาด กลนทนอยตราตรงซงเจนใจ

ตนใหญขนรมนาตดลาคลอง คอยเดนจองวนนมดอกไหม หอมลาเจยกอวลมาครงคราใด ภาพอดตกลบมาใหมใหคานง

กลนลาเจยกตดสะไบทใสหบ ผจงจบเมอวนวานกาลครงหนง เหลอคณคาเนานานทหวานซง ยงคดถงลาเจยกนกรกนรนดร

ชลรตน สวสด

Page 24: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

การะเกดเจาเอยชางหอมนก นกหลงรกปกใจในสมร เจาเยองทาทาทายอายภมร ใหบนรอนลงหาคลาดอกบาน

แสนสวยสมรมยรนชนกลนเกศ เหมอนถกเวทยลมหลงใหสงสาร กลนเจาหนอหวานลาราทนนาน ใครพบพานเปนตองหลงพะวงนาง

คนเรยกเจาอกชอคอลาเจยก แมสาเหนยกตางกนนนอยาหมาย ไมตางกนเรยกไวใหกลบกลาย แตสดทายนนหรอคอเหมอนกน

อญชล ณ เชยงใหม

ดอกลาเจยกเรยกมาตงแตเดก ตอนยงเลกเกบลาเจยกทในปา รมลาธารมนาใสไหลผานมา เพงรวาลาเจยกการะเกดเพศเดยวกน

ดอกลาเจยกใหรญจวนหวนนกถง อกชอหนงลาจวนและปาหนน เตยทะเลกเรยกดวยไดทงนน สวนตวฉนขอเรยกลาเจยกกน

ดอกลาเจยกชวนใหหวนนกถง กลบดอกซงเรยวยาวสขาวนน มกลนอบอวลหอมชวนดมครน หอมทงวนยาวนานฉนรอนรนใจ

โบราณนนใชทายารกษาโรค ปลดทกขโศกพษรายแกกษย สารพนคณอนนตวถไทย ปรบมอใหภมปญญาไทยจงเจรญ

จตพร สวรรณปากแพรก

Page 25: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

โอวาเจา ปาหนน หนนเนอนอง ยามตระกอง กอดเจานน ฉนเปนสข

ไดหอมกลน รนระรวย ชวยคลายทกข พบแตสข ทกขหางหนา คราเชยชม

เมอวนวาน ผนผาน หวานนนหนอ ถงคราวกอ กลบเปลยนไป กลายเปนขม ความสขสนต หรรษา นาอภรมย กลบระทม ในอกนน ปาหนนทา

เปรยบปาหนน นนเปน ดอกไมนน ดอกปาหนน นนหอมกรน ละมนลา หมภมร ชอนกลบเจา เขากระทา ดดดมนา มธรส หมดดอกไป

ดอกปาหนน นนหนอ กอเหยวเฉา ภมรเลา เจาดอมดม ชมดอกใหม แตพนน มนคงอย คยาใจ แมพได ไซเชยชม สมอรา

โกวท ธรวโรจน

Page 26: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

๕ เกยวเกลา

"พระชมการะเกดแกว หอมหา ยากนา หอมหนกลเกศา รวดเรา

พระชมมลลา ลานสวาท ชมดอกไมเกยวเกลา เพอนไท แพงทอง..."

วรรณคด : "ลลตพระลอ"

Page 27: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

ดอกเกยวเกลา Acalypha Hispida กลาวพรรณนา วานาชม อารมณผอง ดอกแดงสด หมดจดจา นาเมยงมอง คาปานทอง ละอองแจม แฉลมจรวย

ชอสามญChenille Copper leaf ดอกตวเมย ไมมกลบ เกสรสวย ดอกสแดง แตงผม ทรงเกลามวย ดสดสวย นวยนาด อาจองคด

บางเรยกขาน วาRed Hot Cat's tail วงศสงเปน Euphorbiaceae คนภาคกลาง อางหางแมว แถวราชบร หปลาชอน กอนน เรยกไหมพรม

หางกระรอกแดง แจงจากเขต เวสทอนดส งามชวนพศ สนทใน ใจสขสม มสายพธ สองชนด ใหชดชม นาภรมย ชมชม ทงพม-เลอย

พนธพมเพรยก เรยกวา หางกระรอกแดง พนธเลอยแจง แจงวา หางกระรอกเลอย สองสายพนธ ขยนหยอก ออกดอกเรอย งามดงเออย เกยวเกลา เจางามจรง

สถตยพนธ ธรรมสถตย

หางกระรอกแดง แจมจา ดจพลอยส โยกเอนท พาฤด จองจดจอ นมราวไหม คลอเคลยไหล ใครพะนอ อยากจบจอ กอเกลา เขามนมวย

เกศดาขลบ วบวาว ราวนลจรส สาวเรยงจด รดเกยวเกลา เกาะผมสวย แดงดจชาด อาจเทยบ โอษฐแยมดวย ใจระทวย ดวยความงาม ทรามวยไทย

กศล ค าเพราะ

Page 28: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

อนเกยวเกลาแตงผมชนชมสวย จะเกลามวยหรอหางมาหนาแฉลม หรอจะใชหางกระรอกดอกแดงแซม กเจดแจมสวยยงนะหญงไทย

ศกนตลา ณ หนองคาย

วอนอาก ดวยหนน มปญหา ชวยอกครา นะอาก ผปราดเปรอง ตองขอบคณ มากหลาย ใชอาเปลอง ชวยทกเรอง เฟองจรงหนอ ขอวนทา

เอาฮาไฮ รอดตายแลว เพอนแกวเอย ขออางเอย เคยขอไว ไดแลวหนา มองยอนกลบ สบเปลยน เวยนไปมา พรรณนา เรยบเรยงรอย ฝอยเรองราว

อนวาดอก เกยวเกลา เราไมร ถามอาก ดแลวนน ทานบอกเลา หางกระรอก แดงน ทดอกยาว รแลวเศรา เราจะเปรยบ เทยบอยางไร

เปรยบผหญง เหมอนหาง กระรอกแดง ดทะแมง แปรงเหลอนน มนไมไหว กลวผหญง ยงเรอ เบอฉนไง เปรยบไปใย ไมไดเรอง หญงเคองเอา

ฉนนงมอง ตรองตรก ใหอกอก เปนพกพก ขยกขยอน รอนใจเลา ดรปถาย ไปกอนหนอ พอบรรเทา สวนตวเรา เขาสมาธ มชกชา

Page 29: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

ขอเวลา สกนด มตรทรก มชานก จกมาใหม ใจหรรษา รวมกนนน มนใจนก รกกนมา เสวนา กบมตรรก ยอดนกกลอน

โกวท ธรวโรจน

อนเกยวเกลาแตงผมชนชมสวย จะเกลามวยหรอหางมาหนาแฉลม หรอจะใชหางกระรอกดอกแดงแซม กเจดแจมสวยยงนะหญงไทย

ศกนตลา ณ หนองคาย

ยามเกยวเกลาโอบรอบผมมนมวย แลสารวยสวยเกเทหเฉดฉาย ราวทบทมรอยเรยงพรรณราย สาดแสงพรายพราวเพรดเลศรจ

เกยวเกลานามเจาหางกระรอกแดง ราเรงแรงแกวงไกวสวยใสส สะทอนนาพลวไหวในสายนท ภาพเชนนชวชนรนรมยใจ

ดวงพร เดชกลทอง

หางกระรอกพวงพลวปลวลมผาน แดงตระการงามเดนเหนสดใส คอเกยวเกลาเจาหนอพอเหมาะใจ ชางกระไรสวยนกจกขออวย

โอเกยวเกลาเจางามเมอยามเหน ดอกนนเปนสายยาวพราวแดงสวย ปกมนผมดกดาดสารวย ผมเกลามวยงามแทอแมเอย

Page 30: ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ · 2019-06-03 · ดอกไม้ในวรรณคดีไทย ๑ โดย นักกลอน ku 27 ๑ สายหยุด

ใหนกรกปกฤทยโหยไหหา อยากอมพาวางลงตรงเขนย จะเกยวพาสาวเจาเลาโลมเลย ขอชมเชยสวาทหวานนานนรนดร

จะมอบรกภกดนางไมจางจด ในความมดเปนแสงแหงใจฉน เกยวเกลาเอยเชยชนทกคนวน ตนจากฝนราเพอละเมอครวญ

อญชล ณ เชยงใหม

นามเกยวเกลานกดอมดมผมสลวย เมอเกลามวยเดดดอกยอยหอยประดบ เคลยตนคอขาวขางามระยบ แลดรบหนานองผองพกตรา

ใหดอกไมนแมนแทนเกยวเพชร งามกองเกจเกนมณมากมคา แดงสดใสแทนหวใจทใหมา ไวประดบเกศาคราหางกน

ชลรตน สวสด

หางกระรอกดอกแดงแกวงหางสน แกวงสนสนสนนอยนอยตอนลมไหว หางยาวหนอยหอยโคงโคงโกงแกวงไกว มองทไรคลายหางกระรอกบอกชอนาม

อกชอหนงนามนนวาเกยวเกลา ดอกแดงพราววาวพลวหวววาบหวาม หางกระรอกงอกออกมาดทางาม มองทกยามความสวยรวยลนใจ

อานนท สรวสตร