ความผกพนตอองคการของเจาหนาท สถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน)

สมจตร จนทรเพญ

การศกษางานวชาการคนควาอสระนเปนสวนหนงของการศกษาหลกสตร

ศลปศาสตรมหาบณฑต (การบรหารพฒนาสงคม)

คณะพฒนาสงคมและสงแวดลอม

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

2557

บทคดยอ

ชองานวชาการคนควาอสระ ความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกร ชมชน (องคการมหาชน) ชอผเขยน สมจตร จนทรเพญ ชอปรญญา ศลปศาสตรมหาบณฑต (การบรหารการพฒนาสงคม) ปการศกษา 2557

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาระดบความผกพนตอองคการของเจาหนาท

สถาบนพฒนาองคกรชมน(องคการมหาชน) และ 2) ศกษาปจจยทมผลตอความผกพนตอองคการ

ของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน(องคการมหาชน) ประกอบดวย ปจจยสวนบคคล ความ

คดเหนตอลกษณะงาน ความพงพอใจในการปฏบตงาน กลมตวอยาง คอ เจาหนาทสถาบนพฒนา

องคกรชมชนทกสวนงาน จ านวน 164 คน เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสอบถาม วเคราะห

ขอมลโดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถต SPSS Version 11.5 สถตทใชในการวเคราะหขอมล

ไดแก สถตเชงพรรณนา คาความถ รอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ทดสอบสมมตฐานใช

สถตเชงอนมาน t-test และ F-test ตามลกษณะของตวแปร

ผลการวจยพบวา

1. ขอมลทวไปของประชากรกลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง รอยละ 63.5 มอายระหวาง 36-45 ป รอยละ 39.2 สถานภาพสมรส รอยละ 48.6 มรายไดตอเดอน 20,001-30,000 บาท รอยละ 41.9 ระดบการศกษาระดบปรญญาตร รอยละ 58.8 ต าแหนงในการปฏบตงานต าแหนงเจาหนาท รอยละ 78.4 สวนงานทสงกดส านกงานบานมนคงและส านกผอ านวยการ คดเปนรอยละ 8.8 ระยะเวลาทปฏบตงานในสถาบน 6-10 ป คดเปนรอยละ 31.8

2. ผลการวเคราะหระดบความผกพนตอองคการ พบวาโดยรวมแลวเจาหนาท

สถาบนพฒนาองคกรชมชนมความผกพนตอองคกรอยในระดบคอนขางสง คาเฉลย 3.73 ดานความ

จงรกภกดตอองคการ คาเฉลย 4.00 ดานความภาคภมใจในการเปนสวนหนงขององคการ 3.93 ดาน

(4)

ความเตมใจและทมเทในการท างานเพอองคการ คาเฉลย 3.92 ดานความตองการทจะด ารงความเปน

สมาชกภาพขององคการ 3.37 ดานความเสยสละเพอองคการ มคาเฉลย 3.13

3. ปจจยทมผลตอความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน

ไดแก ตวแปรอาย รายไดตอเดอน ระดบการศกษา ต าแหนงในการปฏบตงาน ระยะเวลาในการ

ปฏบตงานในสถาบน ความทาทายในการท างาน ความกาวหนาในการท างาน การมสวนรวมในการ

ตดสนใจในการท างาน ลกษณะการท างานเปนทม เงนเดอนและสวสดการ การพฒนาความร

ความสามารถของบคลากร สภาพแวดลอมในการท างาน ความสมพนธตอผบงคบบญชา

ความสมพนธกบเพอนรวมงาน ภาวะผน าของผบงคบบญชา ความรสกวาตนมความส าคญตอ

องคการ ความรสกวาองคการเปนทพงได

ขอเสนอแนะ

1. ดานความทาทายในการท างาน เจาหนาทสถาบนตองท างานหนก บนความทาทาย

และความคาดหวงคอนขางสงของมผมสวนไดสวนเสยหลายกลม สถาบนควรจดใหมการฝกทกษะ

เทคนคตาง ๆ ในการท างานทามกลางการปฏบตจรง ระบบการท างานทสนบสนนชวยเหลอกน ทง

ต าแหนงงานทตองปฏบตงานในสวนกลางและงานปฏบตการในพนท

2. ดานการท างานเปนทม การปฏบตงานของเจาหนาทสถาบนมการท างานเปนทมสง กรณการจดงานมหกรรมขนาดใหญ ซงมผเขารวมงานจ านวนมาก เชน งานมหกรรมทอยอาศยโลก งานวถพลงไทย จ าเปนตองใชท างานเปนทมระหวางสวนงานสง จงควรมการสงเสรมการท างานเปนทมแนวราบระหวางสวนงานใหมากขน

3. ดานเงนเดอนและสวสดการตาง ๆ ควรการจดสรรสวสดการทเหมาะสม และควรครอบคลมถงครอบครวของเจาหนาท พอ แม สาม ภรรยา และบตร

ABSTRACT

Title Research of Paper Organizational Commitment of the Officials at the

Community Organizations Development Institute

(Public Organization)

Author Miss Somjid Junphen

Degree Master of Arts (Social Development Administration)

Year 2014

_____________________________________________________________________

The two objectives of the survey were: (1) to find out the level of

organizational commitment of the officials at the Community Organizations

Development Institute (Public Organization) or CODI, and (2) to identify the factors

related to their organizational commitment. These factors were the personal factors,

the opinion on the nature of work and job satisfaction. The sample group consisted of

164 officials in all the work units of the CODI. The data were collected by using a

questionnaire and were processed by SPSS Version 11.5. The descriptive statistics

for describing the data were frequency, percentage, mean, and standard deviation.

The hypotheses were tested using t-test and F-test as appropriate.

The findings were briefly stated as follows:

1. General characteristics of the sample. Most of the respondents were female

(63.5%) and were in the age range of 36-45 years (39.2%). Almost half of them were

married (48.6%). The monthly income was 20,001-30,000 baht (41.9%) More than

half held a Bachelor’s degree (58.8%) and were in the position of officials (78.4%).

About 8.8 percent were affiliated with the Ban Munkong Office and the Office of the

Director. The majority worked for the CODI for 6-10 years (31.8%).

2. Organizational commitment level. It was found that the overall level of

organizational commitment of CODI officials was rather high (mean = 3.73) in terms

of organizational loyalty (mean = 4), pride of being part of the organization (mean =

(6)

3.93), willingness and self-devotion to work (mean = 3.92), desire to continue the

membership of the organization (mean = 3.37), and sacrifice for the organization

(mean = 3.13), respectively.

3. The factors found to be significantly related to the organizational

commitment of the CODI officials were age, monthly income, education, work

position, number of working years in the CODI, job challenge, career advancement,

participation in decision-making on work, team-working, salary and fringe benefits,

personnel development, work environment, relationship with the superior,

relationship with colleagues, leadership of the administrator, feeling of one’s

importance to the organization, and feeling that the organization was dependable.

Based on the findings, the following were recommended:

1. Job challenge. Since the CODI officials had to work hard because of many

challenges and high expectation from several groups of stakeholders, the CODI

should provide them with on-the-job training on work skills and techniques, with the

reciprocal support work system for both those working in the central administration

and those working in the fields.

2. Team-working. The CODI had to work in teams at a high level. In case of

big event in which there were many participants, such as World Habitat Exhibition,

Thai Power Way, it was necessary for officials from each work unit to work together

as a team. Therefore, it was recommended that horizontal team-working be more

promoted.

3. Salary and fringe benefits. The CODI officials should be supplied with

suitable and adequate types of social welfare, which should also cover their family

members, i.e., father, mother, spouse and children.

กตตกรรมประกาศ

การคนควาอสระ เรอง ความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน) ส าเรจลลวงไดเนองมาจากผเขยนไดรบชวยเหลอในการใหขอมล ค าปรกษา ขอเสนอแนะ ความคดเหนจากบคคลหลากหลาย โดยเฉพาะรองผอ านวยการสถาบนพฒนาองคกรชมชน เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน และพ นอง เพอน ทกคนของผเขยน

ผเขยนขอบขอบพระคณ คณาจารยคณะพฒนาสงคมและสงแวดลอม สถาบนบณฑตพฒนบรหารสาสตรทไดถายทอดและสรางความรใหแกผเขยน เพอนนกศกษาภาคพเศษกทม.รน 22 และทส าคญเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทกทาน ทกรณาใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถาม ซงท าใหการศกษาครงนมความสมบรณมากขน

ทายสด ผเขยนขอขอบพระคณ รองศาสตราจารย ดร. สรสทธ วชรขจร อาจารยประจ าคณะพฒนาสงคมและสงแวดลอม ผซงเปนอาจารยทปรกษา ทไดกรณาสละเวลาใหค าปรกษา ชแนะ ขอแนะน า และขอคดเหนทเปนประโยชนตอการท าการศกษา รวมทงกรณาพจารณาตรวจสอบใหถกตองสมบรณยงขน จนท าใหการศกษาครงนส าเรจไดตามทตงใจ

สมจตร จนทรเพญ

สงหาคม 2557

สารบญ

หนา บทคดยอ (1) ABSTRACT (3) กตตกรรมประกาศ (5) สารบญ (6) สารบญตาราง (9) สารบญภาพ (14) บทท 1 บทน า 1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1 1.2 วตถประสงคของการศกษา 3 1.3 ขอบเขตในการศกษา 3 1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 4 บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ 2.1 นยามและความหมายของความผกพนตอองคการ 5 2.2 ความส าคญของความผกพนของพนกงานตอองคการ 9 2.3 แนวคดเกยวกบปจจยทมผลตอความผกพนของพนกงาน 11 2.4 ทฤษฎทเกยวของกบความผกพนของพนกงานตอองคการ 20

2.5 งานวจยทเกยวของกบความผกพนตอองคการ 26

(7) หนา

บทท 3 กรอบแนวคดและวธการวจย 3.1 ตวแปรทใชในการวจย 34

3.2 กรอบแนวคดในการวจย 36 3.3 นยามศพททใชในการวจย 37 3.4 สมมตฐานในการวจย 40 3.5 ประชาการทใชในการวจย 41 3.6 เครองมอทใชในการวจย 43 3.7 เกณฑการใหคะแนน 46 3.8 การเกบรวบรวมขอมล 48 3.9 การทดสอบเครองมอ 48 3.10 สถตทใชในการวเคราะหขอมล 49

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล 4.1 ผลการวเคราะหขอมลทวไป 50 4.2 ผลการวเคราะหความคดเหนตอลกษณะงาน 54 4.3 ผลการวเคราะหความพงพอใจในการปฏบตงาน 56 4.4 ผลการวเคราะหระดบความผกพนตอองคการ 62 4.5 ผลการทดสอบสมมตฐาน 65 บทท 5 สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ 5.1 สรปผลการศกษา 87 5.2 อภปรายผล 91 5.3 ขอเสนอแนะ 98

(8)

หนา

บรรณานกรม 101 ภาคผนวก

- แบบสอบถาม 103 ประวตผเขยน 111

สารบญตาราง

ตารางท หนา

2.1 ความผกพนตอองคการในระดบตาง ๆ 7 2.2 สรปทฤษฎจ าแนกตามกลมทฤษฎ 21 3.1 แสดงขนาดของประชากรและกลมตวอยาง 42 3.2 แสดงขอค าถามเชงบวกและเชงลบในแบบสอบถามสวนท 2 44 ของมาตรวดความคดเหนทมตอลกษณะงาน 3.3 แสดงขอค าถามเชงบวกและเชงลบในแบบสอบถามสวนท 3 45 ของมาตรวดความพงพอใจในการปฏบตงาน 3.4 แสดงขอค าถามเชงบวกและเชงลบในแบบสอบถามสวนท 4 46 ของมาตรวดความผกพนตอองคการ 4.1 แสดงขอมลสวนบคคล 52 4.2 แสดงระดบความคดเหนตอลกษณะงาน รายดานและโดยรวม 54 4.3 แสดงระดบความคดเหนตอลกษณะงาน ดานความทาทายในการท างาน 55 4.4 แสดงระดบความคดเหนตอลกษณะงาน ดานความกาวหนาในหนาทการงาน 55 4.5 แสดงระดบความคดเหนตอลกษณะงาน ดานการมสวนรวมตดสนใจ 56 ในการท างาน 4.6 แสดงระดบความคดเหนตอลกษณะงาน ดานลกษณะการท างานเปนทม 56 4.7 แสดงระดบความพงพอใจในการปฏบตงาน รายดานและโดยรวม 57 4.8 แสดงระดบความพงพอใจในการปฏบตงาน ดานเงนเดอนและสวสดการ 58 ตาง ๆ

(10) 4.9 แสดงระดบความพงพอใจในการปฏบตงาน ดานการพฒนาความร 58 ความสามารถของบคลากร 4.10 แสดงระดบความพงพอใจในการปฏบตงาน ดานสภาพแวดลอม 59 ในการท างาน 4.11 แสดงระดบความพงพอใจในการปฏบตงาน ดานความสมพนธ 59 กบผบงคบบญชา 4.12 แสดงระดบความพงพอใจในการปฏบตงาน ดานความสมพนธ 60 กบเพอนรวมงาน 4.13 แสดงระดบความพงพอใจในการปฏบตงาน ดานภาวะผน า 60 ของผบงคบบญชา 4.14 แสดงระดบความพงพอใจในการปฏบตงาน ดานความรสกวาตน 61 มความส าคญตอองคการ 4.15 แสดงระดบความพงพอใจในการปฏบตงาน ดานความรสกวาองคการ 61 เปนทพงได 4.16 แสดงระดบความผกพนตอองคการเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน 61 (องคการมหาชน) รายดานและโดยรวม 4.17 แสดงระดบความผกพนตอองคการ ดานความเตมใจและทมเท 63 ในการท างานเพอองคการ 4.18 แสดงระดบความผกพนตอองคการ ดานความภาคภมใจ 63 ในการเปนสวนหนงขององคการ 4.19 แสดงระดบความผกพนตอองคการ ดานความตองการทจะด ารง 64 ความเปนสมาชกขององคการ 4.20 แสดงระดบความผกพนตอองคการ ดานความจงรกภกดตอองคการ 64 4.21 แสดงระดบความผกพนตอองคการ ดานความเสยสละเพอองคการ 65

(11) 4.22 แสดงการเปรยบเทยบระหวางเพศกบความผกพนตอองคการ 65 ของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน 4.23 แสดงการเปรยบเทยบระหวางอายกบความผกพนตอองคการ 66 ของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน 4.24 เปรยบเทยบอายรายค ดวยวธการของ Scheffe 66

4.25 แสดงการเปรยบเทยบระหวางสถานภาพสมรสกบความผกพน 67 ตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน 4.26 แสดงการเปรยบเทยบระหวางรายไดตอเดอนกบความผกพน 68 ตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน 4.27 เปรยบเทยบรายไดตอเดอน ดวยวธการของ Scheffe 68

4.28 แสดงการเปรยบเทยบระหวางระดบการศกษากบความผกพน 69 ตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน 4.29 แสดงการเปรยบเทยบระหวางต าแหนงในการปฏบตงานกบ 70 ตอความผกพนองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน 4.30 เปรยบเทยบต าแหนงในการปฏบตงาน ดวยวธการของ Scheffe 70

4.31 แสดงการเปรยบเทยบระหวางสวนงานทสงกดกบความผกพน 71 ตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน 4.32 แสดงการเปรยบเทยบระหวางระยะเวลาทท างานในสถาบน 72 ตกบความผกพนอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน 4.33 เปรยบเทยบระยะเวลาในการท างานในสถาบน ดวยวธการของ Scheffe 73

4.34 แสดงการเปรยบเทยบลกษณะความคดเหนตอความทาทายในการท างาน 73 กบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน 4.35 เปรยบเทยบความทาทายในการท างาน ดวยวธการของ Scheffe 74 4.36 แสดงการเปรยบเทยบลกษณะความคดเหนตอความกาวหนาในการท างาน 74 กบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน

(12) 4.37 เปรยบเทยบความกาวหนาในการท างาน ดวยวธการของ Scheffe 75 4.38 แสดงการเปรยบเทยบลกษณะความคดเหนตอการมสวนรวมตดสนใจในการ 76 ท างาน กบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน 4.39 เปรยบเทยบการมสวนรวมตดสนใจในการท างาน 76 ดวยวธการของ Scheffe 4.40 แสดงการเปรยบเทยบความคดเหนตอการท างานเปนทม กบความผกพน 77 ตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน 4.41 เปรยบเทยบการท างานเปนทม ดวยวธการของ Scheffe 77 4.42 แสดงการเปรยบเทยบความพงพอใจตอเงนเดอนและสวสดการ 78 กบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน 4.43 แสดงการเปรยบเทยบความพงพอใจตอการพฒนาความรความสามารถ 79 ของบคลากรกบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกร ชมชน 4.44 เปรยบเทยบการพฒนาความรความสามารถของบคลากร 79 ดวยวธการของ Scheffe 4.45 แสดงการเปรยบเทยบความพงพอใจตอสภาพแวดลอมในการท างาน 80 กบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน 4.46 เปรยบเทยบสภาพแวดลอมในการท างาน ดวยวธการของ Scheffe 80 4.47 แสดงการเปรยบเทยบความพงพอใจตอความสมพนธกบผบงคบบญชา 81 กบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน 4.48 เปรยบเทยบความสมพนธกบผบงคบบญชา ดวยวธการของ Scheffe 82 4.49 แสดงการเปรยบเทยบความพงพอใจตอความสมพนธกบเพอนรวมงาน 82 กบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน

(12) 4.50 เปรยบเทยบความสมพนธกบเพอนรวมงาน ดวยวธของ Scheffe 83 4.51 แสดงการเปรยบเทยบความพงพอใจตอภาวะผนาของผบงคบบญชา 83 กบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน 4.52 แสดงการเปรยบเทยบความพงพอใจตอความรสกวาตนมความส าคญตอ 84 องคการกบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน 4.53 เปรยบเทยบความรสกวาตนมความส าคญตอองคการ ดวยวธของ Scheffe 84 4.54 แสดงการเปรยบเทยบความพงพอใจตอความรสกวาองคการเปนทพงไดกบ 85 ความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน 4.55 เปรยบเทยบความรสกวาองคการเปนทพงได ดวยวธของ Scheffe 86 5.1 สรปผลการทดสอบสมมตฐาน 89

สารบญภาพ

ภาพท หนา

2.1 กรอบแนวคดเพอความเขาใจในองคประกอบของความผกพน 18 ของพนกงาน 3.1 กรอบแนวคดในการวจย 36

1

บทท 1

บทน ำ

1.1 ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ

การเปลยนแปลงอยางรวดเรวของสภาพเศรษฐกจ สงคมในปจจบนท าใหองคการตาง ๆ ตองปรบตวเพอพฒนาศกยภาพในการแขงขนของตนใหสอดรบการสถานการณ ปญหาวกฤตตาง ๆ ทเกดขน เชน วกฤตตมย ากงในป พ.ศ. 2540 วกฤตแฮมเบอรเกอรในปลายป พ.ศ. 2551 เกดมาจากระบบการตงเปาหมายการท างานในระยะสน การจายผลตอบแทนสงเกนจรง และการจางพนกงานทขาดการพจารณาดานจรยธรรมและอดมการณ หลงจากวกฤตดงกลาว องคการตาง ๆ ไมวาจะเปนหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน ตางใหความส าคญกบประเดนเรองการจดการทรพยากรมนษย ผน าองคการทมศกยภาพ ประเดนยทธศาสตรองคการ การผลกดนเพอน านโยบายไปสการปฏบตใหบรรลเปาหมายทแตละองคการก าหนดไว

การจดการทรพยากรมนษย หมายถง นโยบายและการปฏบตงานทเกยวของกบการน าทรพยากรมนษยมาใชในการท างาน การไดมาซงทรพยากรมนษย การปฐมนเทศ การฝกอบรม การประเมนผลการปฏบตงาน การใหรางวลและการจดการเรองความปลอดภย จรยธรรมและความยตธรรมใหกบพนกงานในองคการ คาตอบแทนสงจงใจและสวสดการ ขวญก าลงใจในการท างาน เชน ความสมพนธระหวางผบงคบบญชากบผใตบงคบบญชา การจดสภาพแวดลอมการท างาน การใหโอกาสความกาวหนาในการท างาน การใหโอกาสแสดงความคดเหนและการยอมรบฟง สงตาง ๆ เหลานเปนสงทสรางความพงพอใจและเตมใจในการท างาน และทมความส าคญไมยงหยอนไปกวากนคอความผกพนตอองคการ

ความผกพนตอองคการ หมายถง ความความสมพนธทเกดขนระหวางบคคลและองคการ เปนทศนคตหรอความรสกทสมาชกมตอองคการ รสกวาตนไดเขาไปมสวนเกยวพนและเปนสวนหนงขององคการ มการยอมรบในองคการ จงมความศรทธารวมถงความจงรกภกดและตงใจทจะใชความพยายามทมอยท างานเพอบรรลเปาหมาย และตองการทจะด ารงไวซงการเปนสมาชกของ

2

องคการนนตอไป ตลอดจนมการแสดงพฤตกรรม ทบงชวาตนเปนสวนหนงขององคการพรอมทจะทมเทแรงกายแรงใจเพอใหองคการบรรลเปาหมายทตงไว

ความผกพนตอองคการ (Employee Engagement) นบเปนคณสมบตทจ าเปนอยางหนงของสมาชกองคการ เนองจากเปนปจจยส าคญทชวยน าพาใหองคการมประสทธผลและอยรอดตอไป นอกจากองคการตองสามารถสรรหาบคลากรทมคณภาพเขามาเปนสมาชกองคการแลวการรกษาใหบคลากรเหลานนคงอยกบองคการอยางมคณคา ดวยการพยายามสรางทศนคตของความผกพนทดกบองคการใหเกดขนกบสมาชกแตละคนในองคการ นบวาเปนสงทส าคญอกประการหนง ดวยเหตผลวาความผกพนตอองคการนนเปนทศนคตทมประโยชนตอการปฏบตงานกบองคการ เพอน าพาองคการใหบรรลวตถประสงคและเปาหมายทวางไว

สถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน) หรอ พอช. เปนหนวยงานภาครฐภายใตกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยเปนองคการมหาชนแหงแรก ๆ ทจดตงขนในป 2543 โดยการรวมสองหนวยงานคอ ส านกงานกองทนพฒนาชนบท (สงกดส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต) และส านกงานชมชนเมอง (สงกดการเคหะแหงชาต) เพอใหสอดคลองกบลกษณะองคการทเรยกวา “องคการมหาชน” เปนหนวยงานของรฐรปแบบพเศษทออกแบบมาเพอเพมประสทธภาพในการบรการสาธารณะ ปรชญาส าคญของสถาบนพฒนาองคกรชมชน คอ การสนบสนนใหองคกรชมชนเปนแกนกลางในการพฒนา หมายถง องคกรชมชนเปนเจาของโครงการและกจกรรมการพฒนาแตคนหรอภาคสวนอน ๆ มารวมมาสนบสนน ความพยายามของ พอช. คอ ผลกดนการพฒนาสงคมไปในทศทางน เพราะสถาบนฯ เชอวา นคอ แนวทางการพฒนาไปส “การพฒนาทย งยน”

ปจจบนนบเปนเวลากวา 13 ป สถาบนด าเนนงานตามอ านาจหนาททก าหนดไวในพระราชกฤษฎกาจดตงสถาบน ตามกฎหมายอน ๆ ทเกยวของ และตามนโยบายของรฐบาลในแตละชวงเวลา โดยใชกจกรรมและโครงการพฒนาตาง ๆ เปนเครองมอส าคญในการเสรมสรางความเขมแขงขององคกรชมชน มกจกรรมและโครงการส าคญ ดงน 1) โครงการบานมนคง 2) สวสดการชมชน 3) การแกปญหาทดนและบานมนคงชนบท 4) แผนชมชน 5) สนเชอเพอการพฒนา 6) การรบรองสถานภาพองคกรชมชน 7) สภาองคกรชมชนต าบล 8) การฟนฟชมชนประสบภย 9) การจดการทรพยากรธรรมชาตและเกษตรย งยน 10) ระบบขอมลและการสอสารชมชน 11) การจดการความร 12) การบรหารจดการทดขององคกรชมชน 13) โครงการแกปญหาความเดอดรอนดานทอยอาศยและทดนท ากนโดยชมชนทองถน 14) การพฒนาเศรษฐกจและทนชมชน และประชาสงคม จากกจกรรมโครงการพฒนาตาง ๆ ของสถาบนฯ และพนทการท างานครอบคลม 76 จงหวด เมอเปรยบเทยบกบจ านวนเจาหนาทปจจบน 278 คน ประกอบดวย 3 กลมงาน ไดแก 1)

3

กลมงานบรหาร 6 ส านก 2) กลมงานสนบสนน 4 ส านก 3) กลมงานพนท 13 ส านกงาน ถอวาเปนการบรหารจดการภารกจระดบประเทศทใชเจาหนาทนอยมาก เมอเทยบกบหนวยงานภาครฐทด าเนนงานดานพฒนาหนวยงานอน เจาหนาทพอช. ตองท างานหนก ทามกลางความเปลยนแปลงเสมอ สถาบนฯ มการเปลยนแปลงโครงสรางการบรหารจดการภายในทกป และมความยดหยนสง เจาหนาทบางคนไดเปนหวหนางาน หลงจากนนหากพจารณาตามสถานการณแลวไมเหมาะสมตองปรบเปลยนลงไป เพราะสถาบนฯจ าเปนตองปรบตามสถานการณเพอตอบสนองทศทางการด าเนนกจกรรมโครงการพฒนา โดยสถาบนจะไมสรางความมนคงของตวองคการไปอยางเดยว ความมนคงตองไปพรอมกบสถานการณความเปนจรง อะไรเปนสาเหตใหเจาหนาท พอช.ยอมท างานหนก รายไดนอยหากเปรยบเทยบกบบรษทเอกชน ทส าคญตองท างานภายใตความไมมนคงในต าแหนงงานของตนเองเมอสถานการณเปลยนแปลงเสมอ? เจาหนาทบางคนลาออกไปท างานหนวยงานอนยงกลบมาเยยมเยยน ชวยเหลองานของสถาบนฯ โดยไมไดใหความส าคญกบคาตอบแทนมากนก

ผวจยสนใจศกษาความผกพนตอองคการ ความรสกทเกยวของเชงบวก รสกวางานมคณคา เตมใจอทศตนเสยสละใหกบการท างาน ซงเปนปจจยทส าคญตอความส าเรจขององคการ โดยน าผลการศกษาไปใชเปนแนวทางการด าเนนนโยบายดานทรพยากรบคคลขององคการ เพอสรางขวญก าลงใจ การรกษาบคลากรใหคงอยในองคการ สอดคลองวสยทศน ของผปฏบตงานพอช. เปนคนดมอดมการณ เปนคนเกง และมความสข

1.2 วตถประสงคของกำรศกษำ 1.2.1 เพอศกษาระดบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน) 1.2.2 เพอศกษาปจจยทมผลตอความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน)

1.3 ขอบเขตในกำรศกษำ 1.3.1 ดานเนอหา ศกษาความผกพนตอองคการ ไดแก ความรสกเกยวของทเปนเชงบวก รสกวางานมคณคา เตมใจอทศตนเสยสละใหกบการท างาน ความจงรกภกดตอองคการ 1.3.2 ดานพนทและประชากร ศกษาเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน) 1.3.3 ดานระยะเวลาในการศกษา ระหวางเดอนพฤษภาคม – กรกฎาคม 2557

4

1.4 ประโยชนทคำดวำจะไดรบ 1.4.1 ท าใหทราบถงความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน) 1.4.2 ท าใหทราบถงปจจยทมผลตอความผกพนตอองคการของเจาหนาท (องคการมหาชน) และยงกลบมารวมกจกรรมหรอชวยงานสถาบน 1.4.2 น าผลการศกษาไปใชเปนแนวทางการด าเนนนโยบายดานทรพยากรบคคลขององคการ

5

บทท 2

แนวคด ทฤษฎ และผลงำนวจยทเกยวของ

การศกษาวจยครงน ท าการศกษาความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน) ซงผวจยไดศกษาบนพนฐานของแนวคด ทฤษฎตางๆ และผลงานวจยทเกยวของ สามารถแยกประเดนได 5 ประเดน ดงน

1. นยามและความหมายของความผกพนตอองคการ 2. ความส าคญของความผกพนของพนกงานตอองคการ 3. แนวคดเกยวกบความผกพนของพนกงาน 4. ทฤษฎทเกยวของกบความผกพนของพนกงานตอองคการ 5. งานวจยทเกยวของกบความผกพนตอองคการ

2.1 นยำมและควำมหมำยของควำมผกพนตอองคกำร ความผกพนตอองคการ เปนสงทมความส าคญในการด าเนนกจการขององคกร หากองคการใดมบคลากรทมความผกพนตอองคกรสงแลวยอมน าพาใหองคการบรรลเปาหมายได ผวจย และสถาบนตาง ไดใหนยามและความหมายของความผกพนตอองคการ ดงน

อนนตชย คงจนทร (2529 อางถงใน กญยชกร ชยนภสภมร 2550:35) ความผกพนองคกรเปนสงทส าคญยงตอความอยรอดและเตบโตขององคกร องคกรใดทบคลากรมความผกพนองคกรสง ยอมน าพาใหองคกรบรรลเปาหมายได จากการศกษาความสมพนธระหวางองคกรกบสมาชกองคกร มเรองทไดรบความสนใจมากจากผบรหารและนกวชาการ นนคอ ความผกพนองคกร เนองจากเปนคณสมบตทผบรหารประสงคจะใหเกดขนในองคกร ทฤษฎและผลการวจยทผานมาพบวา ความผกพนองคกรเปนเครองพยากรณพฤตกรรมองคกรของสมาชกได Becker (1960: 35 อางถงใน ซลวานา ฮะซาน 2550:7) ไดใหความเหนวาความผกพนตอองคการ เปนการทบคคลหนงบคคลใดน าตนเองเขาไปผกมด (engage) กบการกระท าหรอพฤตกรรมบางอยาง อนเนองจากเขาไดลงทนเสยเวลา และพลงงานไปกบสงนน โดยเรยกสงทลงทนไปนนวา “Side-bet” Becker ไดสรางทฤษฎทเรยกวา Side-bet Theory สามารถสรปสาระส าคญไดวา

6

ความผกพนตอองคการเปนผลมาจากการทบคคลเปรยบเทยบวา เขาไดลงทนในก าลงกาย ก าลงปญญา เวลา ใหกบองคการ และยอมเสยโอกาสบางอยางไป บคคลนนยอมหวงทจะไดรบประโยชนตอบแทนจากองคการ ซงถาหากเขาลาออกหรอโยกยายจากองคการนนไปแลว เขาจะตองสญเสยอะไรบาง ดงนนการทบคคลหนงๆ เขาเปนสมาชกองคการยงนานเทาไรกเหมอนกบเขาไดลงทนอยกบองคการมากเทานน ความผกพนตอองคการจะมากขนตามระยะเวลาและยากทจะละทงองคการนนไป

Gubman (1998: 188) ไดใหความหมายของ ความผกพนตอองคการวา คอ การทมเทพลงกาย พลงใจอยางเตมท และมากยงขนเรอยๆใหกบงานทตนไดรบมอบหมาย ซงพลงกายพลงใจ จะแสดงออกมาในหลายรปแบบ เชน การท างานสรางสรรคและมคณคา เกนความคาดหมายของลกคาและองคการ เปนตน

Strellioff (2003 อางถงใน พชต พทกษเทพสมบต และคณะ, 2552: 177-178) ไดใหความหมายของ Engagement วาค านมความหมายเดยวกนกบค าวา Commitment ซงหมายถง ความผกพน เปนสภาวะทเกยวของกบทงอารมณและเหตผลของบคคลในดานงานและองคการ ซงแสดงออกมาในรปของพฤตกรรม 3 ลกษณะ คอ

1) การพด (Say) คอ การกลาวถงองคการในทางทดใหบคคลอนฟง ไมวาจะเปนเพอนรวมงาน ครอบครว ลกคา และผมสวนเกยวของอนๆ

2) การอยกบองคการ (Stay) คอ ความตองการทจะอยกบองคการตอไป แมหนวยงานอนจะใหผลตอบแทนทดกวา

3) การรบใช (Serve) คอ มความภมใจในงานทปฏบต ซงไดมสวนสนบสนนใหองคการประสบความส าเรจ และถาหากจ าเปนกเตมใจทจะท างานหนกเพอองคการ

เปรมจตร คลายเพชร (2548 : 48 อางถงใน ชนดา เลบครฑ 2554 :13) สรปไววา ความผกพนตอองคการ หมายถง ความคดเหนของพนกงานทมตอองคการทเปนผลจากการแลกเปลยนจากการท างานในองคการเปนการแสดงออกทงในดานความรสกผกพนยดมน ไมอยากออกจากองคการไป และดานพฤตกรรมโดยทมเทท างานเพอใหองคการบรรลความส าเรจ

สายธาร ทองอราม (2550:9) กลาวถงความผกพนตอองคกร หมายถง ความรสกความสมพนธทดในดานบวกทเกดขนกบสมาชกในองคกร ซงกอใหเกดประโยชนตอองคกร ในแงของความรสกและทศนคต พฤตกรรมคานยมทดทสมาชกมตอองคกรมความเชอมนศรทธาในนโยบายและ เปาหมายขององคกร มความเตมใจทจะปฏบตงานจนเกดเปนความจงรกภกดตอองคกรอยกบองคกรตลอดไปไมลาออกไปท างานทอน จงชวยใหเปาหมายขององคกรประสบความส าเรจ

7

Steers and Porter (1983: 303-306) กลาววา การมความผกพนตอองคการ เปนขนตอนทบคคลตดสนใจทจะมความผกพนทลกซงกบองคการ โดยความผกพนตอองคการจะเนนทขอบเขตของความรสกของบคคลทเปนอนหนงอนเดยวกนกบเปาหมายขององคการ คานยมในการเปนสมาชกในองคการ และความตงใจทจะท างานหนกเพอความส าเรจโดยรวมของเปาหมายขององคการ โดยพบวา พนกงานทมความผกพนตอองคการในระดบสง มความโนมเอยงทจะมสวนรวมกบองคการ สวนพนกงานทมความผกพนตอองคการในระดบต า จะน ามาซงผลการปฏบตงานในระดบต า และมความโนมเอยงทจะถอยหางจากองคการ จะมการขาดงานและการลาออกจากงานสง ซง Newstorm and Davis (1983:98 ) ไดเสนอตารางผลของความผกพนตอองคการในระดบตางๆ ดงตารางท 2.1

ตำรำงท 2.1 ความผกพนตอองคการในระดบตาง ๆ

ระดบควำม ผกพน

ผลของควำมผกพนตอองคกำร

ดำนบวก ดำนลบ ระดบต า การลาออกลดนอยลง

ความเสยหายในการปฏบตงานนอยลง

คณธรรมของบคลาการเพมขน

การลาออก การขาดงานเพมขน

ขาดความตงใจทจะคงความเปนสมาชก

ผลผลตของงานมปรมาณต า

ขาดความจงรกภกดตอองคการ

ระดบกลาง บคลากรคงความเปนสมาชกขององคการเพมขน

ยบย งความตงใจทจะออกจากองคการ

มความพอใจในงานเพมขน

บคคลจ ากดบทบาทของตนเอง

บคคลจะประเมนระหวางความตองการขององคการกบความตองการทจะไมท างาน

ประสทธผลขององคการลดลง

ระดบสง มความรสกวางานมความปลอดภยและมนใจในงาน

บคลากรยอมรบในเปาหมายของ

องคการไมสามารถใชทรพยากร

บคลากรขาดความยดหยน ขาดการ

8

ระดบควำม ผกพน

ผลของควำมผกพนตอองคกำร

ดำนบวก ดำนลบ องคการทจะเพมผลผลต

มการแขงขนในการปฏบตหนาทการงานเพมขน

วตถประสงคขององคการบรรลเปาหมาย

ปรบตวและขาดความคดสรางสรรค

บคลากรไมพงพอใจในสมพนธภาพทดกบเพอนรวมงาน

บคลากรจะท าผดกฎระเบยบ และมความคดเหนไมสอดคลองกบองคการ

ทมา : 1983 Organization Behavior. Newstorm, W.J., and Davis K. New York; McGraw Hill : 98

กญยชกร ชยนภสภมร (2550:37) กลาวถงความผกพนองคกรวาเปนความรสกหรอทศนคตบคคลและพฤตกรรมทบคคลแสดงออกตอองคกรทตนอย โดยยอมรบจดมงหมายขององคกร รสกวาตนเปนสวนหนงขององคกร เตมใจและมงมนทจะใชความพยายามอยางเตมทเพอความส าเรจขององคกร ทมเทแรงกายและใจในการปฏบตงานเพอองคกร มความจงรกภกดตอองคกรทเขาปฏบตงานอยและตองการอยกบองคกรตอไป

ประมนทร เนาวกาญจน (2553: 13) กลาววาความผกพนตอองคการ หมายถง ความรสกของบคลากรทปฏบตทมตอองคการโดยมทศนคต คานยมและพฤตกรรมทตงใจและจะปฏบตงานเพอใหองคการประสบความส าเรจ ซงบงชออกมาในรปแบบ ความศรทธา และยอมรบในเปาหมายและคณคาขององคการ รวมถง ความเตมใจทจะทมเทในการปฏบตงานเพอองคการ นอกจากนนยงประกอบดวย ความภาคภมใจในความเปนสวนหนงขององคการ และความตองการทจะด ารงความเปนสมาชกภาพขององคการ

ภรณ กรตบตร (2529:94 อางถงใน วระวฒน ยวงตระกล. 2541:7) ใหความหมายโดยแบงออกเปน 2 ลกษณะ คอ ความผกพนทเปนทางการตอองคกร แสดงออกโดยการไปปรากฏตวท างานตามเวลาทก าหนด และความผกพนทางจตใจหรอความรสก (Commitment) หมายถง พนกงานมความผกพน หรอสนใจอยางจรงจงตอเปาหมาย คานยม และวตถประสงคของนายจาง โดยมทศนคตทดตอนายจาง และเตมใจทจะทมเทพลงในการท างานเพอองคกรจะไดบรรลถงเปาหมายไดสะดวกขน ถอเปนทศนคตทหนกแนนและเปนไปในทางบวกตอองคกร เตมใจทจะรกษาสมาชกภาพอยในองคกรตอไปโดยพนกงานมความเตมใจทจะยอมสละความสขบางสวนของตน เพอบรรลเปาหมายขององคกร

9

Buchanan (1974:533 อางถงใน วจตร เชอมสวรรณ 2550: 23) ไดใหความหมายไววา เปนความผกพนทมตอเปาหมายและคานยมขององคกร และการปฏบตตามบทบาทของตนเอง เพอใหบรรลเปาหมายและวตถประสงคขององคกรประกอบดวย

1. ความเปนอนหนงอนเดยวขององคกร (Identification) หมายถง การยอมรบในคานยมตลอดจนวตถประสงคขององคกรวาเปนไปในทางเดยวกบตน

2. ความเกยวพนกบองคกร (Involvement) หมายถง ความเตมใจทจะท างานเพอความกาวหนาและผลประโยชนขององคกร

3. ความจงรกภกดตอองคกร (Loyalty) หมายถง การยดมนในองคกร และปรารถนาทจะเปนสมาชกขององคกรตอไป

เกศร ครเสถยร ( 2543: 14) ไดใหความหมายของ ความผกพนตอองคการ วาหมายถง ความรสกของบคคล ความเชออยางแรงกลา การยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ มความเตมใจทจะใชความพยายามอยางมาก เพอประโยชนขององคการ มความปรารถนาอยางยงทจะด ารงไวซงสมาชกภาพในองคการไมละทงองคการ วดไดจากการใชความพยายามในการท างานเพอความส าเรจของบรษท ความรสกภาคภมใจทเปนสวนหนงของบรษท ความจงรกภกดตอบรษท ความหวงใยตอความอยรอดของบรษท ความสอดคลองกนในเปาหมาย คานยมของบคคลและบรษท ความตองการคงอยเปนสมาชกภาพกบบรษท

ดงนน จากการศกษาคนควาและรวบรวมขอมลในเรอง “ความผกพนของพนกงาน” นน ในอดตทผานมาสวนใหญจะใชค าวา “Employee Commitment” แตพจารณาแลวจะเหนวามความหมายในเชงเดยวกบค าวา “Employee Engagement” นนกแสดงใหเหนแลววาCommitment และ Engagement มความหมายเหมอนกนไมไดมความแตกตางกนเลย ซงสามารถ

สรปความหมายของความผกพนของพนกงานตอองคการไดวา เปนความสมพนธทเกดขนระหวางบคคลและองคการ เปนทศนคตหรอความรสกทสมาชกมตอองคการ รสกวาตนไดเขาไปมสวนเกยวพนและเปนสวนหนงขององคการ มการยอมรบในองคการ จงมความศรทธารวมถงความ จงรกภกดและตงใจทจะใชความพยายามทมอยท างานเพอบรรลเปาหมาย และตองการทจะด ารงไวซงการเปนสมาชกขององคการนนตอไป ตลอดจนมการแสดงพฤตกรรม ทบงชวาตนเปนสวนหนงขององคการพรอมทจะทมเทแรงกายแรงใจเพอใหองคการบรรลเปาหมายทตงไว

2.2 ควำมส ำคญของควำมผกพนของพนกงำนตอองคกำร ความผกพนตอองคการ (Employee Engagement) นบเปนคณสมบตทจ าเปนอยางหนงของ

สมาชกองคการ เนองจากเปนปจจยส าคญทชวยน าพาใหองคการมประสทธผลและอยรอดตอไป

10

นอกจากองคการตองสามารถสรรหาบคลากรทมคณภาพเขามาเปนสมาชกองคการแลวการรกษาใหบคลากรเหลานนคงอยกบองคการอยางมคณคา ดวยการพยายามสรางทศนคตของความผกพนทดกบองคการใหเกดขนกบสมาชกแตละคนในองคการ นบวาเปนสงทส าคญอกประการหนง ดวยเหตผลวาความผกพนตอองคการนนเปนทศนคตทมประโยชนตอการปฏบตงานกบองคการ เพอน าพาองคการใหบรรลวตถประสงคและเปาหมายทวางไว

Buchanan (1974 อางถงใน ซลวานา ฮะซาน 2550:12) ชใหเหนวาความผกพนตอองคการมความส าคญ ดงนคอ

1. ความผกพนตอองคการ สามารถใชท านายอตราการเขา-ออกจากงานของสมาชกองคการไดดกวาตวแปร “ความพงพอใจในงาน” เนองจากความผกพนตอองคการเปนทศนคตของสมาชกองคการโดยสวนรวม ขณะทความพงพอใจในงานสะทอนถงทศนคตของบคคลตองานหรอเฉพาะแงใดแงหนงของงานทเกยวของกบหนาทของพนกงานเทานน และความผกพนตอองคการคอนขางมความมนคงมากกวาความพงพอใจในงาน แมวาเหตการณประจ าวนในสถานทท างานอาจจะมผลกระทบตอความพงพอใจในงานของพนกงาน แตเหตการณนนอาจไมกระทบตอความผกพนของบคคลทมตอองคการโดยรวมกได จงกลาวไดวา ความพงพอใจในงานมเสถยรภาพนอยกวาความผกพนตอองคการ

2. ความผกพนตอองคการ เปนแรงผลกดนใหพนกงานในองคการมการปฏบตงานไดดยงขน เนองจากเกดความรสกวามสวนรวมเปนเจาขององคการนนเอง

3. ความผกพนตอองคการ เปนตวเชอมประสานระหวางความตองการของบคคลใหสอดคลองกบเปาหมายขององคการ ซงบคคลทมความรสกผกพนดงกลาว มกมความผกพนอยางมากตองาน เพราะเหนวางานคอหนทางทตนสามารถท าประโยชนใหแกองคการและงานบรรลเปาหมายไดส าเรจ

4. บคคลทมความผกพนกบองคการสง จะเตมใจทจะใชความพยายามอยางมากในการท างานใหกบองคการ ซงในหลายกรณความพยายามดงกลาวจะมผลใหการปฏบตอยในระดบดเหนอคนอน

5. ความผกพนตอองคการชวยขจดการควบคมจากภายนอก ซงเปนผลมาจากทสมาชกในองคการมความรกและความผกพนตอองคการของตนเองมากนนเอง

6. ความผกพนตอองคการเปนตวบงชทดถงความมประสทธภาพและประสทธผลขององคการ

ภรณ (กรตบตร) มหานนท (2529:17 อางถงใน สายธาร ทองอราม 2550:10) กลาววา ความรสกผกพนน าไปสผลทสมพนธกบความมประสทธผลตอองคกร ดงนคอ

11

1. พนกงานทมความรสกผกพนอยางแทจรงตอเปาหมายและคานยมขององคกรมแนวโนม

ทจะมสวนรวมในกจกรรมขององคกรอยในระดบสง (ความเหนของ March & Simon ในป 1995)

2. พนกงานซงมความรสกผกพนอยางสงมกมความปรารถนาอยางแรงกลาทจะคงอยกบ

องคกรตอไปเพอท างานขององคกร ใหบรรลเปาหมายดงทปรากฎในผลงานวจยของ Koch &

Steers ในป 1976 และ Porter, Steers, Mowday และ Boulian ในป 1974

3. เมอบคคลมความผกพนตอองคกรและเลอมใสศรทธาในเปาหมายขององคกรบคคลซง

มความรสกผกพนดงกลาว มกจะมความผกพนอยางมากตองาน เพราะเหนวางานคอหนทางซงตนสามารถท าประโยชนใหกบองคกรใหบรรลเปาหมายไดส าเรจ

4. บคคลทมความรสกผกพนสง (Commitment) จะเตมใจใชความพยายามมากพอสมควร ในการท างาน ท างานใหกบองคกร ท าใหมผลการปฏบตงานอยในระดบด และพนกงานทมความผกพนตอองคกรจะมความตอเนองในการปฏบตกบองคกร โดยมความเชอและเขาใจในวตถประสงคของสมาชกในองคกรใหเขากบเปาหมายขององคกร และจากเหตผลดงกลาว บคคลทมความรสกผกพนตอองคกรจะมความเกยวพนหรอผกพนอยางมากตองาน ซงเปนสงทท าใหบคคลสนบสนนกจกรรม ทมงไปสการบรรลเปาหมายขององคกร เพราะเหนวางานคอหนทางทตนเองสามารถจะท าประโยชนกบองคกรใหบรรลเปาหมายไดอยางส าเรจ

จากแนวคดทไดกลาวในขนตน แสดงใหเหนวาความผกพนตอองคกรมความส าคญเปนอยางมากตอองคกรเพราะจะมผลตอความส าเรจขององคกรซงเปนตวกระตนท าใหสมาชกปฏบตงานอยางมประสทธภาพ ลดความเสยหายขององคกร ท าใหองคกรด าเนนไปสเปาหมายตอไปอยางมประสทธภาพและประสทธผล

2.3 แนวคดเกยวกบปจจยทมผลตอควำมผกพนของพนกงำน ผวจยไดท าการศกษาเกยวกบปจจยทมผลตอความผกพนขององคการ จากการทบทวนวรรณกรรมและผลงานวจยทเกยวของ ตามรายละเอยดของแนวคด ดงน

Allen and Mayer (1990:1-18 อางถงใน ทองพน ขนอาสา 2549 :21 ) ศกษาเรอง ความผกพนตอองคกรโดยพจารณาวาความผกพนตอองคกรนนแสดงออกมาใน 3 ลกษณะ ไดแก ความผกพนดานความรสก ความผกพนดานการท างานตอไปอยางตอเนอง และความผกพนดานบรรทดฐานของสงคม ซงปจจยทกอใหเกดความผกพนตอองคกรในแตละดาน คอ

1. ปจจยทกอใหเกดความผกพนตอองคกรดานความรสก (Affective Commitment) คอ

12

การรบรลกษณะงาน ไดแก ความมอสระในการท างาน ลกษณะเฉพาะของงาน ความส าคญของงาน และทกษะในการท างานทหลากหลาย การรสกวาองคกรสามารถไววางใจได การรบรถงการมสวนรวมในการบรหารปฏกรยาของผบงคบบญชาทแสดงตอพนกงานจนแสดงออกเปนความรสกผกพนเปนอนหนงอนเดยวกบองคกร รสกวาตนเปนอนหนงอนเดยวกบองคกร เตมใจทจะทมเทและอทศตนใหกบองคกร

2. ปจจยทกอใหเกดความผกพนตอองคกรดานการท างานตอไปอยางตอเนอง (Continuance Commitment) ไดแก อาย ระยะเวลาในการปฏบตงาน ความพงพอใจในอาชพ ความตงใจลาออก และการรบรโดยการเปรยบเทยบงานของตนกบงานอน ๆ เกดจากการคดคนงานของบคคล โดยมพนฐานอยบนตนทนทบคคลใหแกองคกร แสดงออกในรปความจงรกภกดของบคคลตอองคกร

3. ปจจยทกอใหเกดความผกพนตอองคกรดานบรรทดฐานทางสงคม (Normative Commitment) ไดแก ความผกพนตอเพอนรวมงาน การพงพาองคกร การมสวนรวมในการบรหาร และสงทไดรบจากการท างาน เชน อ านาจการตดสนใจ เปนตน ความผกพนทเกดขนเพอตอบแทนสงทบคคลไดรบจากองคกรแสดงออกมาในรปความจงรกภกดของบคคลตอองคกร เมอวเคราะหปจจยทเปนสาเหตใหเกดความผกพนตอองคกรใน 3 ลกษณะทกลาวมาขางตน สามารถอธบายไดดงน

1. ความผกพนดานจตใจ เกดจากปจจย 3 ประการ คอ คณลกษณะของบคคล คณลกษณะของงานและประสบการณในการท างาน

2. ความผกพนดานการคงอยเกดจากปจจย 2 ประการ คอ ความมากนอยในการ ลงทนไปกบองคกร และทางเลอกทมหากคดจะลาออกจากองคกร

3. ความผกพนดานบรรทดฐาน เกดจากปจจยดานประสบการณของบคคลทงกอน และหลงเขามาเปนสมาชกขององคกร ไดแก การไดรบการอบรมสงสอนจากครอบครว กระบวนการหลอหลอมกลอมเกลาจากองคกร Becker (1960: 32-40 อางถงใน อธทธ ประกอบสข 2549: 26) ไดเสนอแนวคดทอธบายถงเหตผลทบคคลเกดความผกพนตอสงหนงสงใดวา เปนเพราะวาบคคลนนไดเกดการลงทน (Side Bet) ตอสงนนๆ ไว หากเขาไมตดสนใจทจะผกพนตอสงนน เขาอาจจะเกดการสญเสยมากกวาการผกพนไว จงจ าเปนตองกระท าโดยไมมทางเลอกเปนอยางอน เชน การทคนเราเขาไปท างานอยในองคกรในชวงระยะเวลาหนงจะกอใหเกดการลงทน (investment) ซง Becker เรยกวา Side bet อาจปรากฏออกในรปของเวลา แรงกาย ก าลงสตปญญาทจะลงทนไปตลอดจนการยอมเสยโอกาสบางอยางเพราะบคคลนนยอมหวงผลประโยชนทจะไดรบตอบแทนจากองคกรระยะยาว ในรปของ

13

บ าเหนจ บ านาญ และสวสดการตาง ๆ ทนอกเหนอไปจากเงนเดอนหรอรายไดประจ า ถาลาออกจากองคกรเขาจะตองสญเสยสงเหลาน จงไมมทางเลอกอยางอน นอกจากการผกพนกบองคกรตอไป ฉะนนการทคนเราเลอกตดสนใจทจะอยกบองคกรนานเทาใดกยงเปนการสะสม “การลงทน” เพมขน กลาวคอ คณภาพของสงทลงทนไปจะมมลคาเพมขนตามระยะเวลาทไดเสยเปรยบไปในเรองนน ๆ จงตดสนใจยากทจะลาออกจากองคกร เพราะอาจสญเสยโอกาสบางอยาง ซงอาจจะไมคมคากบประโยชนทพงไดรบจากหนวยงานใหม

Steers (1977:96 อางถงใน สายธาร ทองอราม 2550:12) ไดศกษาถงปจจยเบองตนของความผกพนตอองคกรพบวา มองคประกอบทเปนปจจยกอใหเกด ความผกพนตอองคกร ดงน

1. ลกษณะสวนบคคล (Personal Characteristics) หมายถง ตวแปรเกยวกบลกษณะสวน บคคลทมตอความยดมนตอองคกร เชน เพศ อาย การศกษา ระดบต าแหนง ระยะเวลาปฏบตงาน สถานภาพสมรส ฯลฯ

2. ลกษณะงานทปฏบต (Job Characteristics) หมายถง สภาพของงานทแตละบคคล รบผดชอบปฏบตอยมลกษณะอยางไร เชน ความมอสระในการท างาน (Autonomy) งานทมคณคา ความประจกษในงาน (Task Idenity) ความหลากหลายในงาน (Variety) งานทมโอกาสพบปะกบผอน (Social Interaction) 3.ประสบการณในการท างาน (Work Experience) หมายถง ความรสกของผปฏบตงานแตละคน มความรสกรบรตอการท างานในองคกรทผานมาอยางไร เชน ทศนคตของกลมตอองคกร (Group Attitude) การพงพาไดจากองคกร (Organization Dependability) ความรสกวาตนมความส าคญตอองคกร (personal Importance) มลฤด ตนสขานนท (2550: 16) กลาววาการทบคคลจะเกดความผกพนตอองคกรตองอาศยปจจยตาง ๆ (Porter และคณะ, 1974) ดงน

1. ธรรมชาตของบคคล เปนคณลกษณะประจ าตวของบคคล ในดานจตวทยา บคคลม ความตองการ เจตคตและคานยม อารมณ ความแตกตางระหวางบคคลทงสตปญญา ความสนใจ รวมถงบคลกภาพ และความสามารถในการปรบตวของบคคลนน

2. ธรรมชาตของกลม บคคลตองอยรวมกบผอนในดานการท างาน ความสนบสนนจาก กลมเปนสงทดงดดใหเขาอยในกลมได ความสมพนธกบผบงคบบญชา เพอนรวมงานและผใตบงคบบญชา

3. ธรรมชาตขององคกร องคกรมสงอ านวยความสะดวกในการท างาน ตลอดจน สภาพแวดลอมขององคกร

4. ธรรมชาตของการท างาน ลกษณะการท างาน ความพงพอใจในการท างาน ความสนใจ

14

ในงาน ซนวาลา ฮะซาน (2550: 13) ความผกพนของพนกงานในแงของ ”Engagement” เปนเรอง

ทยงไมแพรหลายนกส าหรบงานดานการพฒนาทรพยากรมนษย ดงนน แนวคดสวนใหญจงเปนของบรษททปรกษาซงเปนองคการทไดพยายามน าเสนอแนวคดและเครองมอทใชวดความผกพน ดงกลาวจากการคนควาและรวบรวมขอมลสามารถประมวลแนวคดและเครองมอทใชวดความผกพนขอน าเสนอ 2 แนวคด ดงน

2.3.1 แนวคดของ Hewitt Associates ทไดจากการศกษาถง 7 ปจจยทมผลตอความผกพนของพนกงาน

2.3.2 แนวคดของ Taylor Nelson Sofres ทไดสรางเครองมอในการวดความผกพนของพนกงานเรยกวา EmployeeScorePTMP โดยใช The Conversation Model ในการจ าแนกลกษณะพนกงาน

2.3.1 แนวคดของ Hewitt Associates Hewitt Associates เปนบรษททปรกษาทกอตงโดย Ted Hewitt ในป 1940 ท Lllinois

ในชวงแรกเรมการกอตง บรษทไดด าเนนธรกจประกนภยและวางแผนดานการเงน จนกระทงตงแต ตนป 1950 เปนตนมา เมอกลมลกคาขยายตวท าใหเกดความตองการรบบรการดานใหมๆ Hewitt Associates จงเพมงานทเกยวของกบพนกงานและการวางแผนใหแกนายจางในเรองการจายคาตอบแทน ตลอดจนรบปรกษางานดานทรพยากรมนษยตางๆ (Hewitt Associates, 2003a)

สวนการศกษาเรองความผกพนของพนกงาน (Employee Engagement) นน Hewitt Associates ไดใหมมมองวา ความผกพนของพนกงานเปนสงทแสดงออกไดโดยพฤตกรรม กลาวคอ สามารถดไดจากการพด (Say) โดยพนกงานทมความผกพนตอองคกรจะพดถงองคกรแตในแงบวก และพจารณาไดจากการด ารงอย (Stay) คอพนกงานมความปรารถนาทจะเปนสมาชกขององคกรตอไป และดไดจากการทพนกงานไดใชความพยายามอยางเตมความสามารถ (Strive) เพอชวยเหลอ หรอ สนบสนนธรกจขององคกร โดยมปจจยทมอทธพลตอความผกพนของพนกงานตอองคกรตามแนวคดของ Hewitt Associates 7 ประการ ดงตอไปน

1.ภาวะผน า (Leadership) หรอบทบาทและลกษณะของผน าในองคกร ซงถอเปนผทมหนาทก าหนดแนวนโยบายและบรหารงานภายในองคกร ซงมผลโดยตรงตอรปแบบในการบรหารงานและการท างานของคนในองคกร

2. วฒนธรรมหรอจดมงหมายขององคกร (Culture/Purpose) ซงจะเปนสงยดเหนยวใหคน ในองคกรสามารถปฏบตตนไดอยางถกตองและเปนอนหนงอนเดยวกน

15

3. ลกษณะงาน(Work activity) คอ ลกษณะหนาทความรบผดชอบของพนกงานทเขา ไดรบมอบหมาย วามความส าคญตอองคกรมากนอยเพยงใด, ทาทายความสามารถของเขาหรอไม, มโอกาสเตบโตในสายงานมากนอยแคไหน

4. คาตอบแทนโดยรวม (Total compensation) คอ ผลตอบแทนทพนกงานไดรบจากการ สงมอบผลการท างานทบรษทตอบแทนนนอยในระดบทเหมาะสมกบความพงพอใจของพนกงานหรอไม

5. คณภาพชวต (Quality of life) คอ สงแวดลอมและการใชชวตในการท างานกบชวต สวนตวของพนกงานนนมความสมดลกนหรอไม เขาไดรบการอ านวยความสะดวก หรอ มปจจยทสงเสรมใหเขาสามารถใชชวตในการท างานไดอยางมความสขหรอไม

6. โอกาสทไดรบ (Opportunity) หมายถง พนกงานไดมโอกาสในการทจะไดรบการยก ยองการไดรบโอกาสใหเปนสวนหนงของทม หรอการไดรบโอกาสทเปนประโยชนในการ พฒนางานหรอชวตสวนตว

7. ความสมพนธ (Relationship) คอการทพนกงานไดมความสมพนธทดทงตอหวหนา เพอนรวมงาน ลกนอง ลกคา หรอในระหวางทมงาน

2.3.2 แนวคดของ Taylor Nelson Sofres Taylor Nelson Sofres (TNS) เปนบรษททใหบรการขอมลสารสนเทศทางการตลาดทใหญ

ทสดของโลก และไดสรางเครองมอทใชวดความผกพนพนกงานทชอวา EmployeeScorePTM โดยประยกตจากวธการ The Conversion ModelP TM P โดยโมเดลแบงความผกพนออกเปน 2 มมมองไดแก ความผกพนตอองคการ และความผกพนในงาน ท าใหจ าแนกพนกงานออกตามลกษณะความผกพน 4 ลกษณะ ซงมค าถามดวยกนทงหมด 8 ขอตามประเภทของความผกพน โดยมรายละเอยดของค าถาม

• ควำมผกพนตอองคกำร - การประเมนภาพรวมขององคการ - การเปรยบเทยบระหวางองคการกบองคการอนๆ ทเปนทางเลอกในการท างาน - ความตงใจทจะอยกบองคการตอไป - การอทศเพอองคการ ตองการอยในองคการจรงๆ หรอเปนเพยงพกพงเทานน • ควำมผกพนตองำน - การประเมนภาพรวมของงานทท า - การเปรยบเทยบระหวางงานทตนท าอยกบงานอนๆ ทพนกงานสามารถท าได

16

- ความตงใจทจะท างานในประเภทนตอไป - การอทศใหกบงานทท า ตองการท างานนนจรงๆ หรอเปนแคทมาของรายได การส ารวจเกยวกบความผกพนของพนกงานจะชวยใหผบรหารเขาใจพฤตกรรมของ

พนกงาน เพอสรางและพฒนากลยทธใหพนกงานมพฤตกรรมทสอดคลองกบเปาหมายขององคการ โดย EmployeeSorePTM P มวตถประสงคเพอชวยใหองคการสามารถปรบปรงพฤตกรรมของพนกงานอกทงชวยลดอตราการลาออกตามลกษณะความผกพน 4 ลกษณะดงน (Taylor Nelson Sofres, 2004) ไดแก

1. Career Oriented เปนผทมความผกพนในงานทท าสง แตขาดความผกพนตอองคการโดยพนกงานจะท างานใหแกองคการ เนองจากตองการประสบการณเพอมสวนชวยในการสงเสรมโอกาสความกาวหนาในอาชพของตน บคคลเหลานเปนบคคลทมคณคาตอองคการสามารถสรางผลผลตใหแกองคการไดอยางมประสทธภาพ แตกเปดโอกาสใหแกขอเสนอขององคการอนๆดวยซงสามารถท าลายสมพนธภาพทดตอลกคา จนสงผลเสยตอองคการในระยะยาว

2. Malcontent เปนผทขาดทงความผกพนตอองคการและความผกพนตองานทท า บคคลเหลานจะขาดความตงในในการท างาน ท างานไปวนๆหนง ขดแยงกบบคคลอนอยเสมอ ซงจะสงผลเสยตอภาพพจนขององคการ

3. Company Oriented เปนผทมความผกพนตอองคการ แตไมมความผกพนในงานทท าบคคลเหลานจะชวยสนบสนนองคการ รกและภาคภมใจทจะไดอยในองคการ แตรสกไมมความสขในงานทท า ท าใหสงผลตอการปฏบตงาน

4. Ambassador เปนผทมทงความผกพนตอองคการและความผกพนในงานทท า บคคลเหลาน จะกลาวถงองคการในทางทดตอบคคลอน ตองการเปนสวนหนงขององคการ แมวาองคการอนจะใหผลประโยชนทดกวา ตงใจท างานอยางเตมศกยภาพของตน ตลอดจนรสกภมใจในงานทท าวามสวนชวยใหองคการประสบความส าเรจ และยนดทจะท างานหนกเพอปรบปรงและเพมผลผลต ซงบคคลเหลานจดไดวาเปนสนทรพยทยงใหญทสดขององคการ

จากลกษณะพนกงานทง 4 แบบตามแนวความคดของ Taylor Nelson Sofres (TNS) นน ลกษณะของพนกงานทเปนทตองการในทกๆหนวยงานหรอในทกๆองคการนนคอ พนกงานแบบ Ambassador ทมทงความผกพนตอองคการและความผกพนในงานทท า และพนกงานทไมเปนทพงประสงคเลย นนคอ Malcontent ซงขาดทงความผกพนตอองคการและความผกพนในงานทท าสวนพนกงานแบบ Career Oriented และพนกงานแบบ Company Oriented นน จะเหนไดวามทงขอดและขอเสยทแตกตางกนไป ซงทงหมดนมปจจยทเปนตวผลกดนใหเกดความผกพนทแตกตางกน

17

วรนาฎ เวนอาธร (2555:42) ความผกพนของพนกงาน (Employee Engagement) ปรากฏครงแรกในป ค.ศ. 1990 โดย The Gallup Organization ซงเปนสถาบนวจยและทปรกษาทศกษาลกษณะของพนกงานทเปนตวขบเคลอนผลทางธรกจไดกลาวถงความส าคญของความผกพนของพนกงานทมผลตอการเกดความผกพนของลกคาตอองคการ (Customer Engagement) ท าใหองคการมก าไรเพมสงขนและองคการสามารถเจรญเตบโตอยางย งยน ปจจบนมการใชค าวา “ความผกพนของพนกงาน (Employee Engagement)” สลบกบ “ความผกพนในงาน (Work Engagement)” สวนใหญใชค าวา ความผกพนในงานเพราะมความเฉพาะเจาะจงกวา กลาวคอ ความผกพนในงานกลาวถงความสมพนธของพนกงานกบทมงานของเขา ในขณะทความผกพนของพนกงานกลาวรวมถงความสมพนธกบองคการดวย ตามทฤษฎโดยทวไปแลว ความผกพนน ามาใชตามธรรมเนยมซงบอกความหมายโดยนยวาตรงขามกบความไมผกพน เชน คนสวนใหญทศกษาความผกพนเสนอวา ความผกพนของพนกงานไมเพยงแตสนบสนนองคการอยางมากแตยงมความจงรกภกด ดงนน จงมพนกงานสมครใจออกจากองคการนอย ซงเราเลอกมองเพยงแตมมมองของความผกพนในเชงบวกทสามารถสงเกตไดจากต าไปสง เราเชอวามความส าคญอยางมากทจะพฒนาแนวคดใหมความแมนย า ท าใหรกษาความตงใจทมงมนในผลประโยชนทควรไดรบจากองคการ เชน ยงคงมพฤตกรรมทอาจจะนกถงการปรบตวบางอยางของบคคล

ตามความหมายโดยทวไป ความผกพนของพนกงานน าไปใชอางทงในสภาพทางจตวทยา (Psychological state) เชน ความผกพน, ความยดโยงผกพน, อารมณความรสก เปนตน รปแบบของผลการปฏบตงาน เชน การแสดงออกถงความพยายามของพฤตกรรมหรอพฤตกรรมทสงเกตได รวมถง ผเชยวชาญการเขาสงคมและพฤตกรรมการเปนพลเมองทดในองคการ (OCB) ลกษณะเชงคณภาพของบคคล เชน ผลของอารมณทางบวก เปนตน หรออาจรวมเขาดวยกน โดยมผใหค านยาม เชน (Wellings & Concelman, 2005a:1) เสนอวา “เปนการรวมกนของความผกพน ความจงรกภกด ผลตผลและความเปนเจาของ” ในงานวจยการน าความผกพนไปใชเปนโครงการทางจตวทยายงไมชดเจน ยงมการน าไปใชโดยทวไปเพออางถงทงผลการปฏบตงานตามบทบาทและสภาพทางอารมณ (affective state) แมแตในงานวจยเดยวกน

ในภาพประกอบท 2.6 Macey & Schneider (2008) สรางกรอบแนวคดความผกพนในทางจตวทยาและมความผกพนเปนหวขอหลกไมเพยงแตเนนใหเหนความส าคญของกระบวนการคด-อารมณ แตยงมลกษณะนสยและการสรางพฤตกรรมรวมสมยและการสรางพฤตกรรมรวมดวย ซงทงสองพยายามใหความหมายตามความผกพนตามความหมายทมการศกษาอยมากมาย ดงน

18

ภาพประกอบท 2.1 กรอบแนวคดเพอความเขาใจในองคประกอบของความผกพนของพนกงาน

ทมา: Macey & Schneider, 2008:6

ความผกพน เปน ความพงพอใจ (Engagement as satisfaction) Harter et al.(2002) อางถงการวดความพงพอใจ-ความผกพน The Gallup work Place Audit

และนยามความผกพนวาเปน “ความเกยวของของบคคลและความพงพอใจเหมอนกบความกระตอรอรนในงาน” ขณะท Erickson, 2005, p. 14 เสนอวา ความผกพนเปนมากกวาและนอกเหนอความพงพอใจธรรมดาดวยการจดการจางงาน หรอวาจงรกภกดทวๆไปตอผจางงาน-ลกษณะนสยซงหนวยงานมกจะใชในการวดประเมนผลในทางตรงขาม ความผกพนเกยวของกบความหลงใหลและความผกพน ซงเปนความตงใจของตนเองทจะทมเทและพยายามเพอชวยใหนายจางประสบความส าเรจ (Macey, W. H., & Schneider, B. 2008. P.7)

ความผกพนตามลกษณะบคคล (มมมองบวกของชวตของงาน) บคลกภาพแบบ Proactive, Autotelic ลกษณะอารมณทางบวก บคลกแบบ Conscientiousness

ความผกพนตามสภาพ (ความคดความเชอของพลง อนหนงอนเดยว) ความพงพอใจ (ทางอารมณ) ความเกยวของเชอมโยง ความผกพน การเสรมพลงอ านาจ

ความผกพนตามพฤตกรรม (พฤตกรรมพเศษเพมเตม) พฤตกรรมการเปนพลเมองทด (OCB) Proactive/Personal Initiative การขยายบทบาทหนาท, การปรบตว

รปแบบงาน ความหลากหลาย ความทาทาย

ความมอสระในตนเอง

ผน าแบบปฏรป (Transformational

Leadership)

ความไววางใจ

19

ความผกพน เปน ค ามนสญญา (Engagement as commitment) Wellins & Concelman, 2005b. p.1 เสนอวา “การใหค ามนสญญาอยางแขงขนเปนเหตหลก

ในความผกพน” ค ามนสญญาเปนความผกพนทางอารมณตามสภาพทางจตวทยา (O’Reilly & Chatman, 1986) หรอแรงยดเหนยวระหวางบคคลและองคการ

ความผกพน เปน ความผกพนในงาน (Engagement as job involvement) Harter et al.(2002) อธบายวา ความผกพนเทยบเทากบทงความพงพอใจและความเกยวของสมพนธ คลายคลงกบการพฒนางานของ (Lodahl & Kejner, 1965)

Cooper-Hakim & Viswesvaran, 2005. P. 244) และโดยเฉพาะอยางยงความผกพนในผลงานจะเทากบความผกพนในงาน เชนเดยวกบการทบทวนวรรณกรรมและการวเคราะหเมตาเรองความผกพนในงานของ Brown, 1996 ไดเสนอวา “เปนสภาพของความเกยวของสมพนธในทางทดและสมพนธอยางสมบรณกบสภาพของความผกพนในลกษณะส าคญของตนเองในงานนน (Macey, W.H. & Schneider, B., 2008:9)

ความผกพน เปน การเสรมพลงอ านาจทางจตวทยา (Engagement as psychological empowerment)

การเสรมพลงอ านาจทางจตวทยาเปนลกษณะทเกยวของกบทงในกรอบแนวคดสองมตและสมต โดยภายในกรอบแนวคดสองมต แมททวและคณะ (Mathieu, Gilson, & Ruddy, 2006, p. 98) เสนอวา การเสรมพลงอ านาจเปน “ประสบการณของการมอ านาจและความรบผดชอบ” ตามกรอบแนวคดน การเสรมพลงอ านาจตามความหมายในรปแบบนอาจจะเปนปจจยน าหรอเงอนไขหนงของความผกพน (Macey & Schneider, 2008:10)

รงโรจน อรรถานทธ (2554:22) ใหนยามของ ความผกพนของพนกงาน คอ กระบวนการคนหาขอมลในเรองตาง ๆ ภายใตองคกร และน าขอมลมาบรหารจดการ มาสรางและพฒนาระบบทรพยากรบคคลในองคกร โดยมเปาหมายหลกเพอใหพนกงานในองคกรมความพงพอใจ มความสข มโอกาสในการพฒนาตวเอง และมความถกตองทจะอยกบองคกรใหนานทสด โดยมองจากสงทพนกงานพดหรอแสดงออกมาเปนสญญาณแสดงใหเหนถงความผกพนในการท างานกบองคกร เรยกวา PaRS ประกอบดวย Participation (Pa) การรวมมอ สนบสนนธรกจขององคกร หากขาดไปจะเปนอนตรายขอแรกทบงบอกวาพนกงานเรมจะขาดความผกพน พนกงานคดเสมอวาตนเองไมใชเจาขององคกร จงไมใสใจกจกรรมเลก ๆ นอย ๆ หรอกจกรรมใหญกตาม พนกงานไมใสใจเมอเหนเพอนพนกงานท าผดวนยหรอไมมจรรยาบรรณในการท างาน โดยมกจะพดเสมอวา “บรษทน ไมใชของฉนคนเดยว”

20

Retire (R) ความตองการอยกบองคกรจนเกษยณ หากไมมความรสกเชนน จะเปนอนตรายขอ 2 ทเหนถงการยกขบวนการลาออกของพนกงาน หรอพนกงานทไมตองการใหลาออกแตกลบเขามายนขอเกษยณอายกอน (Early Retire) เพราะพนกงานเรมมองไมเหนอนาคตตนเอง คดเพยงแตวาถงอยในองคกรไปมแคลกหลานและเจาของกจการเทานนทไดรบการเลอนต าแหนง หรอเฉพาะคนสนทของผบงคบบญชา ท าใหพนกงานไมมใจทอยากท างานอยกบองคกร จงสงผลใหมพนกงานจ านวนมากเกษยณอายกอนทงทเปนกลมทองคกรไมอยากใหลาออก Speak (S) การพดถงองคกรดานบวก การพดถงองคกรในทางลบสงเกตไดจากการตงค าถามตาง ๆ ในเชงลบจากพนกงานทมตอผบงคบบญชา ตอฝายบคคลหรอตอผบรหารระดบสง หากพนกงานพดถงองคกรในแงทไมดใหกบบคคลภายนอกฟง แสดงวาพนกงานเรมขาดความภาคภมใจในการท างานกบองคกร จงพดเปรยบเทยบองคกรของตนเองกบคแขงหรอองคกรอน เชน เรองการจายคาจางและสวสดการ บรรยากาศในการท างาน และแงมมอน ๆ ซงเปนสญญาณอนตรายทสะทอนวา พนกงานขาดความผกพนในการท างานกบในองคกร

2.4 ทฤษฎทเกยวของกบควำมผกพนของพนกงำนตอองคกำร

ซนวาลา ฮะซาน (2550:29) การทพนกงานในองคการจะเกดความผกพนตอองคการ มความเตมใจและตงใจพรอมทจะปฏบตงานใหบรรลเปาหมายทองคการตงไวนน องคการจ าเปนตองตอบสนองในสงตางๆ ทพนกงานตองการไดอยางถกตองและเหมาะสม โดยตระหนกวาพนกงานแตละคนนนมความตองการทแตกตางกน ซงจะท าใหพนกงานเกดความพงพอใจและความผกพนตอองคการในทสดทฤษฎทเกยวของกบความผกพนตอองคการ จงเปนทฤษฎเชงจตวทยาและพฤตกรรมศาสตรทอธบายถงการกอใหเกดพฤตกรรมของมนษย ตลอดจนแรงจงใจทกอใหเกดพฤตกรรมนนๆ ซงประกอบดวย

2.4.1 กลมทฤษฎเชงเนอหา (Content Motivation Theory) 2.4.2 กลมทฤษฎเชงกระบวนการ (Process Motivation Theory) 2.4.3 กลมทฤษฎการเสรมแรง (Reinforcement Theory)

21

ตารางท 2.2 สรปทฤษฎจ าแนกตามกลมทฤษฎ

กลมทฤษฎเชงเนอหา (Content Motivation Theory)

กลมทฤษฎเชงกระบวนการ (Process Motivation Theory)

กลมทฤษฎการเสรมแรง (Reinforcement Theory)

1. ทฤษฎแรงจงใจของมนษย (A Theory of Human Motivation) 2. ทฤษฎ E.R.G (E.R.G Theory) 3. ทฤษฎสองปจจย (Two-Factor Theory)

1. ทฤษฎความคาดหวง

(Expectancy Theory) 2. ทฤษฎการตงเปาหมาย

3. (Goal-Setting Theory)

4. ทฤษฎความเทาเทยม

(Equity Theory)

ประเภทของการเสรมแรง 1. Positive Reinforcement 2. Negative Reinforcement 3. Extinction 4. Punishment

ทมา: Lussier,. R N. & Achua, C.F. 2001. Leadership. Ohio: South-western College Plishing: 74-76

2.4.1 กลมทฤษฎเชงเนอหำ (Content Motivation Theory) ทฤษฎในกลมนเนนทตองการเฉพาะอยางทจงใจและก ากบพฤตกรรมของมนษย ซง

เกยวของกบตวงานโดยตรง ทฤษฎทอยในกลมน ไดแก 2.4.1.1. ทฤษฎแรงจงใจของมนษย (A Theory of Human Motivation) Maslow (1954: 99-100) ชใหเหนวาบคคลถกกระตนจากความปรารถนาทจะตอบสนอง

ความตองการเฉพาะอยาง โดยไดตงสมมตฐานเกยวกบความตองการของบคคลไวดงน • บคคลยอมมความตองการอยเสมอและไมมสนสด ขณะทความตองการใดไดรบการ

ตอบสนองแลว ความตองการอนกจะเกดขนอกไมมวนจบสนความตองการทไดรบการตอบสนองแลวจะไมเปนสงจงใจของพฤตกรรมอนๆตอไป

• ความตองการทยงไมไดรบการตอบสนอง จงเปนสงจงใจในการแสดงพฤตกรรมของคน • ความตองการของบคคล จะเรยงเปนล าดบขนตอนตามความส าคญ เมอความตองการ

ไดรบการตอบสนองแลวบคคลกจะใหความสนใจกบความตองการระดบสงตอไป 2.4.1.2 ทฤษฎ E.R.G (E.R.G Theory) Alderfer (1972: 6-12) ไดเสนอทฤษฎความตองการ E.R.G.ขน โดยทฤษฎนเกยวของกบ 2

ตวแปร คอ ตวแปรดานความพงพอใจ (Satisfactions) และความตองการ (Desires) ทเปนสภาวะอารมณทอยภายในของแตละบคคล ซงทฤษฎ E.R.G. ตงอยบนสมมตฐานทวามความตองการ 3 ประเภททน าไปสความพงพอใจ โดยความตองการ 3 ประเภทนนไดแก ความตองการมชวต (Existence Needs) ความตองการมสมพนธภาพกบผอน (Relatedness Needs) และความตองการ

22

เจรญกาวหนา (Growth Needs) นอกจากน Alderfer ยงเหนดวยกบทฤษฎของ Maslow อกในแงทวา ความพอใจในความตองการ มอทธพลตอความส าคญของความตองการระดบสงกวาทอยถดขนไป แตเขากมความเหนตางไปจาก Maslow อกในแงทวา การขาดความพงพอใจในความตองการระดบสงกวาขนไป อาจท าใหความตองการระดบต ามความส าคญขนมาแทน

2.4.1.3 ทฤษฎสองปจจย (Two-Factor Theory) Herzberg (1959 อางถงใน ศรญ นลวรรณ, 2544: 13) ไดท าการสมภาษณวศวกรและนก

บญช โดยใหอธบายถงเหตการณตางๆ ในชวตการท างานทพวกเขารสกมความสขในการท างานและเหตการณทท าใหพวกเขารสกเปนทกขหรอความไมสบายใจในการท างาน ผลจากการศกษาสามารถตงสมมตฐานเกยวกบแรงจงใจในการท างานไว 2 ประการ ไดแก

• ปจจยค าจน (Hygiene Factor or Maintenance Factor) เปนปจจยภายนอกมกกอใหเกดความสนใจทจะท างาน โดยจะชวยสงเสรมความพงพอในทตงใหดขน เชน นโยบายและการบรหารขององคการ เทคนคการจดการ ความสมพนธระหวางบคคลกบผบงคบบญชาความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน ความสมพนธระหวางบคคลกบผใตบงคบบญชา เงนเดอนหรอคาตอบแทน และความปลอดภยในการท างาน เปนตน

• ปจจยจงใจ (Motivation Factors) เปนปจจยภายในกอใหเกดความรสกทดตอการท างานตอไป ซงจะชวยสงเสรมความพงพอใจทจะตองการกาวหนาตอไปในระดบสงขนอก เชน การไดรบการยอมรบ ความกาวหนา ลกษณะงาน และความส าเรจ เปนตน

2.4.2 กลมทฤษฎเชงกระบวนกำร (Process Motivation Theory) ทฤษฎกลมนเนนทกระบวนการอธบายการท างาน และความคดความเขาใจตอการตดสนใจ

หรอการเลอกงาน ไดแก 2.4.2.1 ทฤษฎความคาดหวง (Expectancy Theory) Vroom (1964: 14-19) เชอวาพฤตกรรมของมนษยทแสดงออกมานน เปนผลสะทอนจาก

การทบคคลไดท าการตดสนใจอยางมเหตผล และพยายามทจะแสดงพฤตกรรมทน าไปสรางวลทตองการ บคคลจะคาดหวงไววาการทเขาไดแสดงพฤตกรรมน เขาจะไดรบผลตอบแทนแบบใด มากหรอนอยเพยงไร และผลทไดรบนนเปนทพอใจหรอไม โดย Vroom ไดเสนอรปแบบของความคาดหวงในการท างานเรยกวา VIE Theory โดยทฤษฎมสวนประกอบส าคญ 5 สวน คอ

• ผลจากการท างาน (Job Outcomes) เปนสงทองคการจดหาใหกบพนกงาน เชน เงนเดอน การเลอนขนเลอนต าแหนง วนหยดพกผอน เปนตน ซงผลจากการท างานอาจจะรวมถงสงทไมสามารถมองเหนได (Intangibles) เชน ความรสกทไดรบการยอมรบ หรอความส าเรจจากการท างาน

23

• ระดบความเขมขนของความตองการรางวล (Valences) หมายถง ความรสกของพนกงานเกยวกบผลลพธทไดจากการท างาน ซงมกจะอยในรปของความดงดดใจ หรอความพงพอใจตามทไดคาดหวง ซงบคคลสามารถท านายไดวาผลลพธนนมทงบวกและลบ ถาพนกงานจะมความคาดหวงถงผลลพธทจะกอใหเกดความพงพอใจ ระดบของความตองการกจะเปนไปในทางบวก ในทางตรงขาม ถาพนกงานรบรถงผลลพธทจะกอใหเกดความไมพงพอใจ ระดบของความตองการกจะเปนไปในทางลบ

• การวางเงอนไข (Instrumentality) เปนสงทชวยใหบคคลรบรถงความสมพนธระหวางการปฏบตงานกบผลลพธทเขาตองการ เชน การใหผลลพธทบคคลตองการเปนเงอนไขใหกบบคคลไดใชความพยายามเพอใหไดมาซงสงทตองการนน เชน ถาบคคลรบรวาการไดรบเงนเดอนทเพมขนนนเปนเงอนไข กจะท าใหเขาตองพยายามท างานไดดขน เปนตน

• ความคาดหวง (Expectancy) คอ การรบรความสมพนธระหวางความพยายามและผลปฏบตงาน เชน ถาคนมความพยายามมากขน เขากจะท างานเพอใหไดผลการปฏบตงานทดขน

• แรงผลกดน (Force) คอ ผลรวมของความพยายามหรอความกดดนภายในบคคลทจะน าไปสแรงจงใจ ยงแรงผลกดนเพมมากขนเทาไร กจะยงจงใจบคคลนนไดมากขน โดยแรงผลกดนนนเปนผลรวมของระดบความเขมขนของความตองการรางวล การวางเงอนไข และความคาดหวง

2.4.2.2 ทฤษฎการตงเปาหมาย (Goal- Setting Theory) ทฤษฎนมงไปทการจงใจพนกงานเพอใหพวกเขาทมเทความพยายามในการปฏบตงานเพอ

องคการ ซงคลายกบทฤษฎความคาดหวงและทฤษฎความเทาเทยม แตทฤษฎการตงเปาหมายจะมงเนนทความพยายามอยางมทศทางเพอผลการปฏบตงานทดขนและเปนไปตามเปาหมายขององคการ ตามแนวคดของ Locke และ Latham (1990:173) เขาเหนวาเปาหมายนนเปนพนฐานของแรงจงใจและพฤตกรรมอยางมทศทางและเปาหมายยงเปนแนวทางในการตดสนใจของบคคลทจะทมเทความพยายามใหกบการท างานซงจะมอทธพลตอผลการปฏบตงานดวย อยางไรกตามการทเปาหมายจะมอทธพลตอผลการปฏบตงานในทางบวกนน จ าเปนตองค านงถงเงอนไข 2 ประการ คอ

• บคคลตองทราบเปาหมายของตนเองและพจารณาวาเปาหมายใดทจะท าใหประสบความส าเรจได

• บคคลตองยอมรบเปาหมายวาเปนสงทพวกเขาปรารถนาทจะท า เพราะเปาหมายนนยากเกนไปหรองายเกนไป เพราะบคคลไมทราบวาจะแสดงพฤตกรรมใดเพอใหไปถงเปาหมายนน การยอมรบในเปาหมายจะชวยใหบคคลมความผกพนและทราบวาจะแสดงพฤตกรรมใดเพอใหไปถงเปาหมายทตงไว

24

นอกจากนบคคลจะตองไดรบผลสะทอนกลบเกยวกบผลการปฏบตงาน เพอทจะชวยใหพวกเขาไดทราบวาความพยายามของพวกเขาเปนไปในทศทางเดยวกบเปาหมายหรอไม

2.4.2.3 ทฤษฎความเทาเทยม (Equity Theory) Adams (1965) เสนอวาแรงจงใจของบคคลเปนผลมาจากการทบคคลใชการรบรเพอ

เปรยบเทยบตนเองกบผอน ซงทฤษฎความเทาเทยมนมสวนประกอบหลกๆ 4 องคประกอบดวยกน คอ

• บคคล (Person) ซงน าเรองของการรบรมาประเมนตนเอง • ผอน (Other) ทบคคลน าตนเองไปเปรยบเทยบ • ปจจยน าเขา (Inputs) โดยปจจยน าเขานกอยางเชน การศกษา สตปญญา ประสบการณ

ทกษะ วฒภาวะ ระดบความพยายาม สขภาพ เปนตน ซงปจจยน าเขาเหลานอาจจะเปนอะไรกไดทบคคลเหนวามคณคาและมความส าคญทพวกเขาทมเทใหกบการท างาน

• ผลลพธ (Outcomes) คอ ผลประโยชนทกอยางทไดรบจากการท างาน โดยผลลพธทไดอาจอยในรปของเงนเดอน สวสดการ สภาพการท างาน สญลกษณทางสถานภาพ เปนตน

2.4.3 กลมทฤษฎกำรเสรมแรง (Reinforcement Theory) ทฤษฎกลมนจะเนนทการเสรมแรง เพอใหบคคลเกดการเรยนรในการแสดงพฤตกรรมท

น าไปสเปาหมายทตองการ ไดแก 2.4.3.1. ทฤษฎการเสรมแรง (Reinforcement Theory) Skinner (อางถงใน Jones, George & Hill, 2000: 442-445) ไดน าเสนอทฤษฎนทสามารถ

น ามาใชในการวางเงอนไข เพอใหบคคลเกดการเรยนรในการแสดงพฤตกรรมทน าไปสเปาหมายทตองการหรอเรยนรทจะหลกเลยงพฤตกรรมทน าไปสเปาหมายทไมตองการ โดยการเชอมโยงพฤตกรรมเขากบผลลพธทเฉพาะเจาะจง ซงผบรหารสามารถน าหลกการนมาประยกตใช เพอใหพนกงานมผลปฏบตงานทจะชวยสรางผลส าเรจใหกบองคการ

โดยทฤษฎนไดน าเสนอเครองมอ 4 ประเภท ทผบรหารจะน ามาใชในการปรบเปลยนพฤตกรรมการท างานหรอสงเสรมใหเกดพฤตกรรมทสงผลตอประสทธผลขององคการ ดงน

1) การใหแรงเสรมในทางบวก (Positive Reinforcement) เปนการใหผลลพธทพนกงานตองการ เมอเขาเหลานนแสดงพฤตกรรมทสนบสนนความส าเรจขององคการ โดยผลลพธทพวกเขาตองการนนเรยกวา สงเสรมแรงในทางบวก (Positive Reinforces) ซงเปนอะไรกไดทพวกเขาตองการ เชน คาจาง ค าชม การเลอนขนเลอนต าแหนง เปนตน หลกการกคอการเชอมโยงสงเสรมแรงในทางบวกกบพฤตกรรมการท างานทสนบสนนความส าเรจขององคการ

25

2) การใหแรงเสรมในทางลบ (Negative Reinforcement) หลกการกคอ การก าจดหรอเคลอนยายผลลพธทพนกงานไมตองการออกไป หากพนกงานเหลานนแสดงพฤตกรรมทสนบสนนความส าเรจขององคการ โดยผลลพธทพวกเขาไมตองการนนเรยกวา สงเสรมแรงในทางลบ (Negative Reinforces) เชน การจบผด การวพากษวจารณ หรอการสงงานทไมนาปรารถนาเปนตน ซงพนกงานจะถกจงใจใหแสดงพฤตกรรมทตองการ เนองจากพวกเขาตองการหยดหรอหลกเลยงสงทพวกเขาไมปรารถนา

3) การถอดถอน (Extinction) บางครงพนกงานกถกจงใจใหแสดงพฤตกรรมทไมเปนไปตามทองคการตองการ วธการทจะหยดพฤตกรรมทไมพงปรารถนาเหลานน คอ การหยดหรอก าจดสงทเปนแรงเสรมนนออกไป ซงกระบวนการนเรยกวา การถอดถอน

4) การลงโทษ (Punishment) เมอพนกงานแสดงพฤตกรรมทรายแรง ซงอาจเปนพฤตกรรมทไมถกกฎหมายหรอผดจรยธรรม พฤตกรรมเหลานนตองไดรบการก าจดออกไปอยางรวดเรว เชน การลวงละเมดในทท างาน เปนตน ผจดการกอาจใชลงโทษกบพนกงาน ซงการลงโทษนน เปนการใหผลลพธในทางลบทไมเปนทตองการเมอพนกงานแสดงพฤตกรรมทผดๆ ซงอาจแสดงออกมาในรปของการวากลาวดวยวาจาไปจนถงการตดเงนเดอน การใหหยดงาน จนถงการไลออก ซงการลงโทษนนจะกอใหเกดผลกระทบขางเคยงขน เชน สญเสยการเคารพนบถอดงนน การลงโทษจงควรน ามาใชในเวลาทจ าเปนจรงๆ เทานน

กลาวโดยสรปทฤษฎและแนวคดเกยวกบแรงจงใจทกลาวมาแลวนน ประกอบดวย 3 กลม คอ กลมทฤษฎเชงเนอหา (Content Motivation Theory) กลมทฤษฎเชงกระบวนการ (Process Motivation Theory) และกลมทฤษฎการเสรมแรง (Reinforcement Theory) ซงในกลมแรก คอ กลมทฤษฎเชงเนอหานน มงเนนปจจยทเปนความตองการของมนษย เพอใหปฏบตงานไดบรรลเปาหมาย ความตองการทางกาย หรอทางจตวทยากด เปนสงทบคคลสามารถตอบสนองไดโดยใชแรงจงใจเฉพาะอยาง กลมทสอง คอ กลมทฤษฎเชงกระบวนการนน มทฤษฎเปาหมายทสอดคลองกบความตองการของบคคล และการตงเปาหมายทยากและเฉพาะเจาะจงจะน ามาซงระดบของผลงานทออกมาสงมากกวาเปาหมายทวๆ ไป ความเฉพาะเจาะจงของเปาหมายเปรยบเสมอนแรงกระตนภายใน ผลสะทอนกลบทสรางขนดวยตวเองจะเปนแรงจงใจทมอ านาจมากกวาผลสะทอนกลบทเกดจากภายนอก ตอจากนนจงเปนเรองของทฤษฎความคาดหวงทชวยชวาบคคลจะใชความพยายามมากนอยเพยงใด ยอมขนอยกบระดบความคาดหวงของเขาทมตอผลทจะไดรบและจะน ามาซงความพอใจหรอไม และความคาดหวงจะเปนแรงผลกดนทางดานจตใจใหเกดเปนการกระท าหากเหนวาสงทตองการนนมคณคา ซงความผกพนของพนกงานจะเกดขนไดเมอสามารถบรรลถงความคาดหวงของตน กลมทสาม คอ กลมทฤษฎการเสรมแรง ซงชใหเหนถงพฤตกรรมของบคคล

26

ทเกดจากผลการกระท าของตนเอง ซงอาจเกยวกบสภาพแวดลอมหรอประสบการณของบคคลนนเอง ดงนนการเสรมแรงจงใจเปนการตองการใหบคคลแสดงพฤตกรรมทตองการ ทงนปจจยทชวยสงเสรมแรงจงใจใหเกดผลงาน คอเรองของความสามารถ และการรบรในเรองของความเปนธรรมและไมเปนธรรม ซงเรมแตกระบวนการประเมนผลการท างานทยตธรรมและระบบการใหรางวลทกอใหเกดการรบรวาเปนธรรมทมผลตอการเพมหรอลดความพยายามในการท างาน นอกจากนความตองการความส าเรจของผมแรงจงใจใฝสมฤทธ จะไมสนใจเรองการประเมนผลงาน หากแตสนใจในเรองของความพยายามและเปาหมายสวนบคคล สวนสงเสรมแรงนนหากไดรบอยางเหมาะสมแลวกจะเสรมใหพฤตกรรมการท างานคงอย

นอกจากนนปจจยของวฒนธรรมเปนผลท าใหแนวคดเกยวกบแรงจงใจไมอาจประยกตได ทงหมดในสงแวดลอมทตางไป ตวอยางเชนแนวคดเรองความตองการตามล าดบขนของมาสโลว ถกคดบนพนฐานของวฒนธรรมตะวนตกโดยเฉพาะของอเมรกน ดงนนจงไมสามารถอธบายเรองความตองการของคนญปน กรก หรอเมกซโก หรอกลมประเทศทมภาวะการหลกเลยงความไมแนนอนคอนขางสง จงท าใหความตองการความมนคงกลายเปนความตองการล าดบตน ตวอยางอนๆ เชน ความตองการความส าเรจ ซงขนอยกบความรสกภายในทมความกลาและสามารถทจะเสยงท าพฤตกรรมตามความตองการของตน แตประเทศทยงมภาวะการหลกเลยงความไมแนนอนสงอาจไมสามารถแสดงออกซงความตองการเชนน เนองจากไมมทางท าไดและยงถกจ ากดสทธการแสดงออกอยมากอยางไรกตามแมจะมความแตกตางดานปจจยของวฒนธรรม แนวคดสวนใหญกยงสามารถอธบายปรากฏการณไดคอนขางกวางขวาง กลาวคอมความเปนสากลพอสมควรตวอยางเชน ความปรารถนาทจะไดท างานทตนสนใจ เปนสงทคนท างานไมวาจะเปนชาตใดภาษาใด ใหคณคาและความส าคญในล าดบสง เชนเดยวกบความตองการการเตบโต ความส าเรจ และการไดรบผดชอบ เปนตน

2.5 งำนวจยทเกยวของกบควำมผกพนตอองคกำร

ประมนทร เนาวกาญจน (2553) ศกษาความผกพนตอองคการของพนกงานเทศบาลนครยะลา เปนการวจยเชงปรมาณโดยใชเครองมอเปนแบบสอบถามกบกลมตวอยาง จ านวน 140 คน ผลการวจยสรปวา ความผกพนตอองคการของพนกงานเทศบาลนครยะลาโดยรวมอยในระดบสง ทง 3 ดาน ไดแก 1. ความผกพนตอองคกร 2. ความคดเหนตอลกษณะงาน และ 3. ความพงพอใจในการปฏบตงาน สวนปจจยทมผลตอความผกพนของพนกงานเทศบาลนครยะลา ไดแก ตวแปรอาย ความมอสระในการท างาน ความกาวหนาและความส าเรจในการท างาน การมสวนรวมตดสนในการท างาน ความสมพนธกบผบงคบบญชา และการไดพฒนาความรความสามารถเงนเดอนและ

27

สวสดการตาง ๆ สภาพแวดลอมในการท างาน ความมนคงตอการท างานในองคกร ภาพลกษณทดตอองคกร

ชนดา เลบครฑ (2554) ผลกระทบของคณภาพชวตในการท างานทมตอความผกพนตอองคการของบคลากรสายสนบสนน สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร เปนการศกษาวจยแบบเกบรวบรวมขอมลเชงปรมาณจากขาราชการสายสนบสนน พนกงานสถาบน และลกจางประจ า ซงท างานมาแลวไมนอยกวา 1 ป จ านวน 215 คน

ผลการวจยพบวา ระดบคณภาพชวตในการท างานของบคลากรสายสนบสนน สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร โดยรวมบคลากรเหนดวยอยในระดบคอนขางสง เมอพจารณารายดานพบวา

1. ดานความเกยวของสมพนธกบหนวยงานอน เหนดวยอยในระดบสงสด รองลงมาคอ ดานการพฒนาความสามารถของบคลากร ดานความสมพนธกบเพอนรวมงาน ผบงคบบญชาและผใตบงคบบญชา ดานบรรยากาศและสภาพแวดลอมในการท างาน ดานความกาวหนาในต าแหนงหนาท และดานทบคลากรเหนดวยระดบนอยทสดคอ ดานรายไดและผลประโยชนตอบแทนทยตธรรมและเพยงพอ 2. ความผกพนตอองคการดานความเตมใจทจะทมเทความพยายามอยางมากเพอท าประโยชนใหกบองคการ เหนดวยอยในระดบสงสด รองลงมาคอ ดานความเชอมนในการยอมรบเปาหมายและความตองการขององคการ และบคลากรเหนดวยระดบทต าสดคอ ดานความปรารถนาทจะด ารงไวซงความเปนสมาชกขององคการ

3. ผลกระทบของคณภาพชวตในการท างานทมผลตอความผกพนตอองคการ พบวา คณภาพชวตในการท างานโดยรวม มความสมพนธกบความผกพนตอองคการทกดาน

กญยชก ชยนภสภมร (2550) การศกษาสารนพนธเรอง การรบรของสมาชกองคกรทมตอวฒนธรรมองคกรกบความผกพนองคกร: กรณศกษาบรษทดานอสงหารมทรพย เปนการวจยเชงปรมาณ ใชแบบสอบถามกบกลมประชากร คอ สมาชกองคกรของบรษทอสงหารมทรพยผบรหารและเจาหนาท จ านวน 230 คน ไดรบแบบสอบถามทสมบรณส าหรบน ามาใชวเคราะหไดจรง จ านวน 118 ชด ท าการวเคราะหขอมล โดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถต คอ โปรแกรม SPSS for Windows Version 13 ผลการศกษาปรากฏดงน

1. การรบรวฒนธรรมองคกรของสมาชกองคกร สวนใหญมการรบรวฒนธรรมองคกรความเหลอมล าของอ านาจในระดบสง การหลกเลยงความไมแนนอนและความเปนกลมนยมในระดบสง ความเปนปจเจกนยมในระดบต า ความเปนชายและความเปนหญงในระดบปานกลาง โดย

28

มตทสมาชกองคกรมการรบรวฒนธรรมองคกรสงทสด คอ ความเหลอมล าของอ านาจ สวนมตทสมาชกองคกรมการรบรวฒนธรรมองคกรต าทสด คอ ความเปนปจเจกนยม

2. ความผกพนองคกรของสมาชกองคกรของบรษทฯ สวนใหญมความผกพนองคกรในระดบปานกลาง เมอแยกพจารณาความผกพนองคกรเปนรายดานพบวา สมาชกองคกรมความผกพนองคกรดานพฤตกรรมและดานทศนคตในระดบปานกลาง

3. สมาชกองคกรทมอายแตกตางกน มความผกพนองคกรแตกตางกน โดยพบวา สมาชกองคกรทมอายแตกตางกน มความผกพนองคกรดานพฤตกรรมไมแตกตางกน และสมาชกองคกรทมอาย 31-40 ป มความผกพนองคกรดานทศนคตสงกวาสมาชกองคกรทมอาย 41-50 ป

4. สมาชกองคกรทมสถานภาพสมรสแตกตางกน มความผกพนองคกรแตกตางกน พบวา สมาชกองคกรทมสถานภาพสมรสมความผกพนองคกรดานพฤตกรรมต ากวาสมาชกองคกรทมสถานภาพโสด และ สมาชกองคกรทมสถานภาพโสด มความผกพนองคกรดานทศนคตสงกวาสมาชกองคกรทมสถานภาพสมรส

5. สมาชกองคกรทมประสบการณการท างานแตกตางกน จะมความผกพนองคกร แตกตางกน พบวา สมาชกองคกรทมประสบการณการท างานแตกตางกน มความผกพนองคกรดานพฤตกรรมและดานทศนคตแตกตางกน

6. สมาชกองคกรทมระดบงานแตกตางกน จะมความผกพนองคกรแตกตางกน พบวา สมาชกองคกรทมระดบงาน 1-4 มความผกพนองคกร ดานพฤตกรรมสงกวาสมาชกองคกรทมระดบงาน 5-9 และสมาชกองคกรทมระดบงาน 1-4 มความผกพนองคกรดานทศนคตต ากวาสมาชกองคกรทมระดบงาน 5-9

7. การรบรวฒนธรรมองคกรความเหลอมล าของอ านาจ มความสมพนธทางบวกกบความผกพนองคกร สวนการรบรวฒนธรรมองคกรการหลกเลยงความไมแนนอน และความเปนปจเจกนยม ไมมความสมพนธทางบวกกบความผกพนองคกร และการรบรวฒนธรรมองคกรความเปนกลมนยม ความเปนชาย และความเปนหญง มความสมพนธทางบวกกบความผกพนองคกร

ฤทธวฒน ทงกลาง (2552) ศกษาความผกพนตอองคการของเจาหนาทตรวจคนเขาเมอง กองบงคบการตรวจคนเขาเมองทาอากาศยานแหงชาต เปนงานวจยเชงปรมาณ ใชแบบสอบถาม กบประชากรในการศกษาครงน คอ เจาหนาทตรวจคนเขาเมอง กองบงคบการตรวจคนเขาเมองทาอากาศยานแหงชาต จ านวน 311 คน

ผลการวจยพบวา 1) เจาหนาทตรวจคนเขาเมองสวนใหญมความผกพนตอองคการอยในระดบสง 2) ตวแปรทมผลตอความผกพนตอองคการของเจาหนาทตรวจคนเขาเมองอยางมนยส าคญทางสถตคอ เพศ เงนเดอน ลกษณะงาน ลกษณะองคการ ประสบการณในการท างาน ความพงพอใจ

29

ในคาตอบแทน ภาวะผน าของผบงคบบญชา และขวญก าลงใจ 3) เมอวดดวยสถตทวดความแกรงของ ความสมพนธ G พบวา ตวแปรทมความสมพนธกบความผกพนตอองคการของเจาหนาทตรวจคนเขาเมองคอ ลกษณะองคการ ลกษณะงาน ประสบการณในการท างาน ขวญก าลงใจ ภาวะผน าของผบงคบบญชา ความพงพอใจในคาตอบแทน เงนเดอน และเพศ ตวแปรทใชเปนตวพยากรณในการอธบายความผกพนตอองคการม 6 ตวแปรทมผลกระทบ คอเมอวดจากคาสมประสทธถดถอย(β) ซงพยากรณความผกพนตอองคการของเจาหนาทตรวจคนเขาเมองไดดทสด และมผลในทางบวกตอความผกพนตอองคการของเจาหนาทตรวจคนเขาเมอง ไดแก ขวญก าลงใจประสบการณในการท างาน คาตอบแทน อายงาน ลกษณะงาน และเพศ เรยงตามล าดบความส าคญ ระดบการศกษา สถานภาพสมรส และต าแหนง ไมสมพนธและไมชวยในการอธบายความผกพนตอองคการ

มลฤด ตนสขานนท (2550) ศกษาความสมพนธระหวางพฤตกรรทสอดคลองกบวฒนธรรมองคกรกบความผกพนขององคกร กรณศกษา บรษทสอสารโทรคมนาคมแหงหนง เปนการวจยเชงปรมาณ โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอ กลมตวอยางในการศกษาครงน คอ พนกงานของบรษท สอสารโทรคมนาคม แหงหนง จ านวน 120 คน ผลการศกษาพบวา พนกงานของบรษท บรษท สอสารโทรคมนาคม แหงหนง มระดบ พฤตกรรมทสอดคลองกบวฒนธรรมองคกรในดานตางๆ ขององคกรอยในระดบสง และมความผกพนตอองคกรในระดบสงเชนกน ทงน ทศนคตตองานในดานตางๆ คอ ดานความมอสระในการท างาน ความส าคญของงานทรบผดชอบ ลกษะงานททาทาย และโอกาสกาวหนาในงาน มความสมพนธทางบวกกบความผกพนของพนกงานทมตอองคกร อยางไรกตามระยะเวลาทท างาน ในองคกรและต าแหนงงานทแตกตางกนของพนกงานไมมความสมพนธกบความผกพน แบบมนยยะส าคญ หมายความวา ไมวาพนกงานจะท างานอยในต าแหนงใด หรอมระยะเวลาทท างานในองคกรมากนอยเทาใดความผกพนตอองคกรของพนกงานกมไดในระดบใกลเคยงกน

ซลวานา ฮะซาน (2550) ศกษาความผกพนของพนกงานตอองคกร กรณศกษา พนกงานในโรงแยกกาซธรรมชมต จงหวดระยอง บรษท ปตท. จงหวด (มหาชน) เปนงานวจยเชงประมาณ โดยกลมประชากรทใชในการศกษา ไดแก พนกงานโรงแยกกาซธรรมชาต จ านวน 250 คน แบงเปนพนกงานระดบบรหาร 5 คน พนกงานระดบผจดการแผนก 8 คน และพนกงานระดบปฏบตการ 237 คน

ผลการศกษาพบวา กลมประชากรสวนใหญมอายอยในชวง 26-30 สถานภาพโสด มระดบการศกษาสวนใหญระดบปรญญาตร พนกงานระดบ S ปฏบตการ สวนใหญอยในฝาย/แผนกสวนปฏบตการผลตหนวยท 1, 2, 3 เปนพนกงานประจ าทบรรจแลว ระยะเวลาทท างานในบรษท 8 ปขน

30

ไป และมระยะเวลาทท างาน ปจจยแรงจงใจในการท างานมระดบความคดเหนโดยรวมอยในระดบสง 15 ดาน ไดแก นโยบายขององคการ โครงสรางองคการ การบงคบบญชา สมพนธภาพกบผบงคบบญชา สมพนธภาพกบเพอนรวมงาน สภาพการท างาน ความทาทายและมอสระในการท างาน เงนเดอนและสวสดการตาง ๆ ความมนคงในการท างาน ความส าเรจในการท างาน การไดรบการยอมรบ นบถอ ลกษณะงานทปฏบต ความรบผดชอบ โอกาสความกาวหนาและความเจรญเตบโตในการท างาน และภาพลกษณขององคการและทศนคตทมตอองคการ

ความผกพนของพนกงานมระดบความคดเหนโดยรวมอยในระดบสง เชนเดยวกบปจจยแรงจงใจในการท างาน แตเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา 1) ดานความปรารถนาทจะอยกบบรษทมความคดเหนอยในระดบปานกลาง 2) ดานการนกถงบรษทในทางทดมความคดเหนอยในระดบสง และ 3) ดานความภมใจในงานทท ามความคดเหนอยในระดบสง เมอทดสอบสมมตฐานพบวา มปจจยสวนบคคล 1 ประการทมความเกยวของกบความผกพนของพนกงาน คอ พนกงานทมสถานภาพการท างานทแตกตางกนมความผกพนของพนกงานทแตกตางกน มปจจยแรงจงใจ 6 ดาน ทมความสมพนธทางบวกกบความผกพนของพนกงาน โดยความสมพนธโดยรวมอยในระดบต า และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานนโยบายขององคการ มความสมพนธทางบวกกบความผกพนของพนกงาน ดานความทาทายและมอสระในการท างาน ดานเงนเดอนและสวสดการตาง ๆ ดานความมนคงในการท างาน ดานลกษณะงานทปฏบต และดานโอกาสความกาวหนาและความเจรญเตบโตในการท างาน มความสมพนธทางบวกกบความผกพนของพนกงานในระดบต า

ปจจยสวนบคคล 4 ประการ ทมความสมพนธกบปจจยแรงจงใจในการท างาน ไดแก จ านวนผทอยในการอปการะ สถานภาพการท างาน ระยะเวลาทท างานในบรษท และระยะเวลาทท างานในต าแหนงปจจบน ซงปจจยสวนบคคลเหลานทแตกตางกนมแรงจงใจในการท างานแตกตางกน สายธาร ทองอราม (2550) ศกษาความผกพนตอองคกร : กรณศกษา บรษท เดอะมอลล กรป จ ากด สาขารามค าแหง เปนงานวจยเชงปรมาณโดยใชแบบสอบถาม ประชากรกลมตวอยาง จ านวน 800 คน

ผลการศกษาพบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง อายระหวาง 21-26 ป ระดบการศกษาปรญญาตร สถานภาพโสด และมระยะเวลาในการปฏบตระหวาง 1-2 ป ระดบความผกพนในองคกรภาพรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณารายดาน พบวา ความทมเทในการท างาน และความภมใจทไดเปนสวนหนงขององคกร อยระดบคอนขางสง สวนความเชอมนและยอมรบเปาหมายขององคกร ดานความรสกวาตนมความส าคญตอองคกร และดานความปรารถนา

31

ในการสรางความเปนสมาชกขององคกร อยระดบปานกลาง ปจจยทมผลตอความผกพนในองคกร ไดแก เพศ อาย สถานภาพสมรส ระดบการศกษา ระยะเวลาในการปฏบตงาน ปจจยทมความสมพนธในทศทางเชงบวกกบความผกพนในองคกร ไดแก การใชความรในการท างาน ลกษณะการท างานเปนทม ความกาวหนาในงาน ความเขาใจในกระบวนการของงานความมอสระในการท างาน การมสวนรวมในการบรหารงาน และความสมพนธกบผบงคบบญชาและเพอนรวมงาน

วจตร เชอมสวรรณ (2550) ศกษาความสมพนธระหวางหลกจรยธรรมธรกจ ทมผลตอความผกพนตอองคกร กรณศกษา : บรษท แมทเทล กรงเทพ จ ากด เปนงานวจยเชงปรมาณโดยใชแบบสอบถาม ประชาประชากรทศกษาคอ พนกงานรายเดอน จ านวน 150 คน

ผลการศกษาพบวา การรบรหลกปฏบตจรยธรรมมความสมพนธตอความผกพนของพนกงานเหนไดจากทศนคตเชงบวกทมตอองคการและใหความส าคญตอการปฏบตอยางมจรยธรรม ซงสอดคลองกบคานยมขององคการทกลาววา จะปฏบตตอผอนดวยความเคารพตอกน ปฏบตหนาทดวยความมนคงเทยงธรรม และเลอกทจะท าในสงทถกตอง โดยปจจยทมอทธพลตอระดบการรบรในแตละบคคลคอ การฝกอบรม และการพฒนา ซงเปนกระบวนการเรยนรทสามารถพฒนาระดบการรบร เพอชวยใหพนกงานสามารถตดสนใจแกปญหาเหตการณทางจรยธรรมไดอยางถกตอง ปฏบตอยางโปรงใส ไดตามมาตรฐานหรอกฎเกณฑทตงไว เพองายตอการปฏบต แทนการตดสนใจแกปญหาโดยใชจตส านกหรอความรสกนอกจากนไดศกษาความสมพนธระหวางแรงจงใจตอความผกพนของพนกงาน พบวา พนกงานมแรงจงใจในการท างานอยในระดบปานกลาง ซงพนกงานมความพงพอใจท องคการมนโยบายการบรหารทชดเจน และความยตธรรมในความกาวหนาในหนาทการงาน ความรสกวาตนมความส าคญตอองคการอยางไรกดองคการควรจดใหมการวเคราะหงานและแบงงานตามหนาท และความรบผดชอบใหชดเจนมากยงขนเพอบรหารคาตอบแทนตามความเหมาะสมกบความรบผดชอบ และความยากของงาน

ทองพน ขนอาสา (2549) ศกษาความผกพนของบคลากรภาครฐตอองคกร กรณศกษาขาราชการกระทรวงกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย เปนงานวจยเชงปรมาณ โดยใชเครองมอ แบบสอบถามและแบบสมภาษณกบกลมตวอยาง ขาราชการกรมการปกครองทปฏบตงานในสวนกลาง โดยศกษาเฉพาะขาราชการระดบ 6-8 จ านวน 247 คน

ผลการศกษาพบวา ขาราชการกรมการปกครองมระดบความผกพนตอองคกร โดยภาพรวมในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายไดพบวา ขาราชการมความผกพนตอองคกรดานความเตมใจทจะทมเทใหกบองคกรในระดบสง สวนดานอน ๆ มความผกพนตอองคกรในระดบปานกลาง ปจจยสวนบคคลทมความสมพนธกบความผกพนตอองคกร คอ ต าแหนงงาน เงนเดอน และ

32

ผลประโยชนตอบแทน สวนปจจยดานอาย ระดบการศกษา และระยะเวลาในการท างาน ไมมความสมพนธกบความผกพนตอองคกร ในสวนของปจจยลกษณะงาน ดานความมอสระในการท างาน ความทาทายในการท างาน ลกษณะงานทตองปฏสมพนธกบผอน ความกาวหนาในงาน และการมสวนรวมในการบรหารงาน มความสมพนธกบความผกพนตอองคกรในระดบปานกลางอยางมนยส าคญ ปจจยประสบการณระหวางการปฏบตงานดานความรสกวาตนมความส าคญตอองคกร ความรสกวาองคกรเปนทพงพงได ความรสกตอเพอนรวมงานและองคกรและความคาดหวงทจะไดรบการตอบสนอง มความสมพนธกบความผกพนตอองคกรในระดบปานกลางอยางมนยส าคญ

ยงลกษณ เกดแจง (2549) ศกษาปจจยทสงเสรมใหเกดความผกพนตอองคกรของครโรงเรยนเอกชน: กรณศกษา ครโรงเรยนเซนตโยเซฟ จ.สกลนคร เปนงานวจยเชงปรมาณ ประชากรทใชในการศกษา คอ ครทกระดบชนของโรงเรยนเซนตโยเซฟ จ.สกลนคร จ านวน 72 คน โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการศกษา

ผลการศกษาพบวา ขอมลเกยวกบลกษณะสวนบคคลพบวา ครสวนใหญเปนเพศหญง มอายต ากวา 30 ป มสถานภาพโสด จบการศกษาระดบปรญญาตร และระยะเวลาปฏบตงานสวนใหญ ระหวาง 0-5 ป ระดบความผกพนของครทมตอโรงเรยนอยในระดบคอนขางสง

วชย เรองหน (2549) ปจจยทมผลตอองคกร : กรณศกษา บมจ. ธนาคารไทยพาณชย เปนงานวจยเชงปรมาณ กลมประชากรทน ามาศกษา คอ พนกงาน บมจ.ธนาคารไทยพาณชย สายปฏบตการ จ านวน 113 คน ใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการศกษา

ผลการศกษา พบวา กลมตวอยางทศกษาเกนครงเปนเพศชาย มอายไมเกน 30 ป การศกษาอยในระดบปรญญาตรหรอเทยบเทา มรายไดอยระหวาง 10,001-30,000 บาท มต าแหนงเปนพนกงานระดบปฏบตการ ระยะเวลาในการปฏบตงาน ระยะเวลาในการปฏบตงานทองคกรแหงนไมเกน 3 ป ภาพรวมของความคดเหนเกยวกบปจจยแวดลอมอยในระดบด ดานความมนคงในงานอยในระดบดทสด รองลงมาดานความรบผดชอบในงานและทศนคตตอเพอนรวมงาน มระดบปจจยอยในระดบปานกลาง สวนดานความส าเรจในการท างาน แลละดานเขาใจในกระบวนการท างานอยในล าดบสดทาย ในภาพรวมความผกพนตอองคกร อยในระดบสง ตามดวยความเตมใจททมเทความพยายามเพอประโยชนขององคกร ความเชอมนอยางแรงกลาการยอมรบเปาหมาย และคานยมขององคกรและมความผกพนอยในระดบปานกลาง 2 ดาน คอดานความปรารถนาอยางแรงกลาในการด ารงความเปนสมาชกขององคกร และดานความเสยสละเพอองคกร

พบวาปจจยทมผลตอความผกพนตอองคกร คอ ปจจยแวดลอม ดานความกาวหนาในหนาทการงาน ความมนคงในงาน ความส าเรจในงาน ความรบผดชอบในงาน ความเขาใจในกระบวนการท างาน สภาพแวดลอมในการท างาน ทศนคตตอผบงคบบญชา ทศนคตตอเพอน

33

รวมงาน ในขณะเพศ อาย ระดบการศกษา รายได ต าแหนงหนาทในการปฏบตงาน แลระยะเวลาการปฏบตงาน เปนปจจยทมผลตอความผกพนตอองคกร

อธทธ ประกอบสข (2549) ศกษาความผกพนตอองคกร : ศกษาเฉพาะกรณ บรษท สยามนสสน ออโตโมบล จ ากด เปนงานวจยเชงประมาณ ใชแบบสอบถามเปนเครองมอ กลมตวอยางไดแก พนกงานประจ าบรษท ออโตโมบล จ ากด จ านวน 280 คน

ผลการศกษาพบวา ระดบความผกพนของพนกงาน มความผกพนตอองคกรในภาพรวมอยในระดบสง ไดแก ความพยายามทมเทอยางเตมทในการท างาน ระดบคอนขางสง 3 ดาน ไดแก การยอมรบเปาหมายขององคกร ความจงรกภกดตอองคกร ความภมใจในการเปนสวนหนงขององคกร ระดบปานกลาง ไดแก ความปรารถนาในการด ารงความเปนสมาชกขององคกร ความพงพอใจในการปฏบตงานภาพรวมอยในระดบคอนขางสง 2 ดาน ไดแก ความมอสระในดานการท างาน ความเขาใจในงาน ระดบปานกลาง 4 ดาน ไดแก ความทาทายในการท างาน การมสวนรวมในการบรหาร ความรสกวาตนมความส าคญตอองคกร และความรสกวาองคกรเปนทพงพงได ปจจยทส าคญทมผลตอความผกพนตอองคกรพบวาดานความพงพอใจในการปฏบตงาน ไดแก ความมอสระในการท างาน ความทาทายในการท างาน ความเขาใจในงาน การมสวนรวมในการบรหารงาน ความรสกวาตนมความส าคญตอองคกร และความรสกวาองคกรเปนทพงพงได

วรนาฏ เวนอาธร (2555) ศกษาการรบรการสนบสนนจากองคการและจากหวหนางาน ความผกพนในงาน และความตงใจลาออกของพนกงานระดบปฏบตการ องคการภายใตการดแลของรฐแหงหนง เปนงานวจยเชงปรมาณ ใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการศกษา ประชากรกลมตวอยาง คอ พนกงานระดบปฏบตการทงหมดขององคกรภายใตการดแลของรฐแหงหนงจ านวน 276 คน ผลการวจยสรปได ดงน

การรบรการสนบสนนจากองคกรโดยรวม การรบรการสนบสนนจากหวหนาและความ ผกพนในงานโดยรวมในระดบสง ในขณะทมความตงใจลาออกในระดบปานกลาง การรบรการสนบสนนจากองคการโดยรวมและรายดานทกดานมความสมพนธทางบวกกบการรบรการสนบสนนจากหวหนา การรบรการสนบสนนจากหวหนามความสมพนธทางลบกบความตงใจลาออก การรบรการสนบสนนจากองคการดานความรในงานและโอกาสกาวหนาและดานการเหนคณคาการปฏบตงานของพนกงานมความสมพนธทางลบกบความตงใจลาออก และสามารถรวมกนท านายความตงใจลาออกได 10.6%

34

บทท 3

กรอบแนวคดและวธกำรวจย

การศกษาเรอง ความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการ

มหาชน) เปนการศกษาเชงปรมาณ (Quantitative Research) โดยศกษาคนควาจากเอกสาร และใช

แบบสอบถาม เปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล ซงมระเบยบวธการวจยทใชในการวจย ดงน

3.1 ตวแปรทใชในการวจย

3.2 กรอบแนวคดในการวจย

3.3 นยามศพททใชในการวจย

3.4 สมมตฐานในการวจย

3.5 ประชากรทใชในการวจย

3.6 เครองมอทใชวดในการวจย

3.7 การเกบรวบรวมขอมล

3.8 สถตทใชในการวเคราะห

3.1 ตวแปรทใชในกำรวจย

จากการศกษาคนควาแนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของพบวา ปจจยทมผลตอความ

ผกพนตอองคการของพนกงาน คอ ปจจยแรงจงใจในการท างานของพนกงาน และปจจยสวนบคคล

ส าหรบปจจยสวนบคคลนอกจากจะมผลตอความผกพนตอองคการของพนกงานแลวยงมผลตอ

แรงจงใจในการท างานของพนกงานดวย การวจยครงน ก าหนดตวแปรทใชในการวจย 2 กลม คอ

3.1.1 ตวแปรอสระ ประกอบดวย

3.1.1.1 ปจจยสวนบคคล มดงน

1) เพศ

2) อาย

3) สถานภาพสมรส

35

4) รายไดตอเดอน

5) ระดบการศกษา

6) ต าแหนงในการปฏบตงาน

7) สวนงานทสงกด

8) ระยะเวลาทท างานในสถาบน

3.1.1.2 ความคดเหนตอลกษณะงาน

- ความทาทายในการท างาน

- ความกาวหนาในหนาทการงาน

- การมสวนรวมตดสนใจในการท างาน

- ลกษณะการท างานเปนทม

3.1.1.3 ความพงพอใจในการปฏบตงาน

- เงนเดอนและสวสดการ

- การพฒนาความรความสามารถของบคลากร

- สภาพแวดลอมในการท างาน

- ความสมพนธภาพกบผบงคบบญชา

- ความสมพนธกบเพอนรวมงาน

- ภาวะผน าของผบงคบบญชา

- ความรสกวาตนมความส าคญตอองคการ

- ความรสกวาองคการเปนทพงได

3.1.2 ตวแปรตำม คอ ความผกพนตอองคการ ซงประกอบดวย

- ความเตมใจและทมเทในการท างานเพอองคการ

- ความภาคภมใจในการเปนสวนหนงขององคการ

- ความตองการทจะด ารงความเปนสมาชกภาพขององคการ

- ความจงรกภกดตอองคการ

- ความเสยสละเพอองคการ

36

3.2 กรอบแนวคดในกำรวจย

จากตวแปรอสระและตวแปรตาม ในขอ 3.1 น ามาจดท าเปนกรอบแนวคดในการวจยตามแผนภมดงน

ปจจยสวนบคคล

- เพศ

- อาย

- สถานภาพสมรส

- รายไดตอเดอน

- ระดบการศกษา

- ต าแหนงงานในการปฏบตงาน

- สวนงานทสงกด

- ระยะเวลาทท างานในสถาบน

ควำมคดเหนตอลกษณะงำน - ความทาทายในการท างาน - ความกาวหนาในหนาทการงาน - การมสวนรวมตดสนใจในการท างาน - ลกษณะการท างานเปนทม

ควำมพงพอใจในกำรปฏบตงำน - เงนเดอนและสวสดการ - การพฒนาความรความสามารถ ของบคลากร - สภาพแวดลอมในการท างาน - ความสมพนธกบผบงคบบญชา - ความสมพนธกบเพอนรวมงาน - ภาวะผน าของผบงคบบญชา - ความรสกวาตนมความส าคญตอองคการ - ความรสกวาองคการเปนทพงได

ควำมผกพนตอองคกำรของเจำหนำทสถำบนพฒนำองคกรชมชน (องคกำรมหำชน)

- ความเตมใจและทมเทในการท างานเพอองคการ - ดานความภาคภมใจในการเปนสวนหนงขององคการ - ความตองการทจะด ารงความเปนสมาชกภาพขององคการ - ความจงรกภกดตอองคการ

- ความเสยสละเพอองคการ

ตวแปรอสระIV ตวแปรตามDV

37

3.3 นยำมศพททใชในกำรวจย

ผวจยไดก าหนดความหมายของตวแปรแตละตวเพอใชในการศกษา ดงตอไปน เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน หมายถง ผปฏบตงาน โดยมรายชอ ต าแหนงงาน

และสงกด ตามค าสงสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน) ท ก.๒/๒๕๕๗ เรอง แตงตงผปฏบตงาน โดยผอ านวยการ ณ วนท ๑๔ มกราคม ๒๕๕๗ ควำมคดเหนตอลกษณะงำน

ความทาทายในการท างาน หมายถง ความรสกของบคคล ทมตองานทตองใชความรและความสามารถในการปฏบตงานถงจะเปนงานทยากกสามารถปฏบตงานใหส าเรจลลวงไดดวยด ตลอดจนลกษณะงานทปฏบตตองใชความพยายามและความกระตอรอรนในการปฏบตงานอยเสมอ

ความกาวหนาในหนาทการงาน หมายถง การทบคคลมโอกาสเลอนต าแหนงหนาทการงานดขน

การมสวนรวมตดสนใจในการท างาน หมายถง ผบงคบบญชาทเปดโอกาสใหแสดงความคดเหนหรอมสวนรวมในการตดสนใจเกยวกบการปฏบตงาน และไดรบการยอมรบจากเพอนรวมงานและผบงคบบญชา และไดรบความไววางใจในการปฏบตงานทส าคญขององคการ

ลกษณะการท างานเปนทม หมายถง งานทปฏบตอยนนเอออ านวยใหมโอกาสพบปะสรางความสมพนธทด ซงอาจจะเปนเพอนรวมงานในองคการเดยวกน หรอบคคลภายนอกองคการ ควำมพงพอใจในกำรปฏบตงำน

เงนเดอนและสวสดการตาง ๆ หมายถง คาตอบแทนทไดรบจากการท างาน เหมาะสมกบงานทไดรบมอบหมายจงสงผลใหผปฏบตงานท าอยางเตมความสามารถ ตลอดจนสวสดการและสทธประโยชนทเจาหนาทไดรบนอกเหนอจากเงนเดอน เชน เงนสะสมเขากองทน คารกษาพยาบาล คาเลาเรยนบตร ประกนชวต ทใหสทธกบเจาหนาทตลอดจนสรางหลกประกนคณภาพชวตและจงใจใหท างานกบองคการตอไป

การพฒนาความรความสามารถของบคลากร หมายถง การรบรตอโอกาสในการพฒนาความร ความสามารถ ทกษะ และสตปญญาในการเขารบการฝกอบรมทตรงกบงานทไดรบมอบหมายและไดรบการพฒนาและเรยนรเพอเพมทกษะการท างานอยางตอเนอง

สภาพแวดลอมในการท างาน หมายถง สภาพการท างานทเปนดานกายภาพ ไดแก สภาพแวดลอม ทท างาน เครองมอ เครองใช วสด อปกรณสงอ านวยความสะดวกในการปฏบตงานตาง ๆ

38

ความสมพนธกบผบงคบบญชา หมายถง การทเจาหนาทสถาบนไดรบการปฏบตจากหวหนางานหรอผบงคบบญชาซงมหนาทในการควบคม ตรวจสอบ คอยดแลเอาใจใส สงการ มอบหมาย ตลอดใหค าปรกษาแนะน าและแกไขปญหาในการปฏบตงาน ความสมพนธกบเพอนรวมงาน หมายถง การปฏบตตวระหวางเพอนรวมงานในการแสดงความคดเหน การปรกษาหารอรวมกน การประสานงานในการท างาน การมความสมพนธทดและมความเขาใจซงกนและกน

ภาวะผน าของผบงคบบญชา หมายถง บทบาทของภาวะผน าของผบงคบบญชาในการสรางความผกพนตอองคการซงประกอบไปดวย

(1) อทธพล (Influence) หมายถง ความสามารถในการปฏบตทเหนอกวาบคคลอนเปนผทมอ านาจตอกลมทงทางตรงและทางออมทจะโนมนาวใหพนกงานหรอสมาชกในกลมเจรญรอยตามตามแนวทางทผน าชแนะเพอใหงานบรรลผลส าเรจซงเปนอทธพลในทางบวกทจะสรางกรอบหรอแนวทางปฏบตใหอยในภาวะของการยอมรบเกดความพงพอใจและนบถอศรทธาของพนกงานในองคการ

(2) ความตงใจ (Intention) หมายถง เปนภาวะทผน าตองมความมงมนตงใจทจะเปนตวอยางกระตนใหการปฏบตงานบรรลผลส าเรจตามเปาหมายโดยอาศยความตงใจจรงทจะลงมอปฏบต

(3) ความรบผดชอบตอสวนบคคล (Personal Responsibility) หมายถง ผน าจะตองมความรบผดชอบในงานทตนเองปฏบตอยในฐานะเปนตนแบบเพอสรางแรงจงใจใหเกดขนกบพนกงานดานตางๆ

(4) การเปลยนแปลง (Change) หมายถง ผน าตองรจกบรหารการเปลยนแปลงปรบปรงแกไขภารกจทเกยวของใหเกดการพฒนาอยางตอเนองขณะเดยวกนจะตองมการเปลยนแปลงวสยทศนของพนกงานในองคการไปพรอมๆกน โดยเฉพาะในดานความรความคดสรางสรรคผน าตองเปนตวอยางความคดรเรมสนบสนนใหพนกงานรจกเรยนรดวยตนเอง (selfstudy) เพอใหเกดการเปลยนแปลงเปนลกษณะบรณาการ

(5) สรางจดมงหมายรวมกน (Shared Purpose) หมายถง ผน าตองค านงถงการสรางจดมงหมายรวมกนทงตวผน าเองและพนกงานในองคการโดยเปดโอกาสใหทกคนมสวนรวมในการบรหารงานและใหความส าคญตอบทบาทและหนาทของพนกงานทกคน

(6) การจงใจผตาม (Followers) หมายถง ผน าทมความสามารถในการดแลปกปองพนกงานทอยในความดแลจะตองมพลงในการจงใจใหผตามปฏบตภารกจใหบรรลเปาหมายดวยการเสรมแรงจงใจในดานตางๆไมวาจะเปนตวเงนหรอสงอ านวยความสะดวกอนๆ

39

ความรสกวาตนมความส าคญตอองคการ หมายถง ความรสกวาพนกงานไดรบรเกยวกบบทบาทของตนเองในองคการ วาไดรบการยอมรบและสนบสนน เหนความส าคญในการปฏบตงานจากสวนงาน ผบงคบบญชาและเพอนรวมงาน

ความรสกวาองคการเปนทพงได หมายถง ความรสกวาองคการสามารถตอบสนองความตองการพนฐาน และความมนคงใหแกเจาหนาทได ซงวดไดจากระดบความพอใจจากผลตอบแทนทองคการมอบให ไดแก เงนเดอน สวสดการ เบยเลยง คาอาหารท าการนอกเวลา ควำมผกพนตอองคกำร

ความเตมใจและทมเทในการท างานเพอองคการ หมายถง การแสดงออกถงความพยายามอยางเตมทและตงใจทจะอทศแรงกาย แรงใจ สตปญญาในการท างานใหประสบความส าเรจและบรรลเปาหมาย พรอมทจะท างานอยางเตมท เพอความเจรญและพฒนาตอไปขององคการ ตลอดจนจะท างานใหกบองคการแมจะเปนงานทนอกเหนอความรบผดชอบหรอไมไดเงนคาลวงเวลาในการท างาน

ความภาคภมใจในการเปนสวนหนงขององคการ หมายถง ความรสกยนดและความภมใจในการเปนสมาชกขององคการทตนเองด ารงอยและระลกเสมอวาตนกเปนสวนหนงของความส าเรจและการพฒนาองคการ ตลอดจนมความเตมใจทไดเขารวมกจกรรมสาธารณะในสงคมในนามขององคการทปฏบตงาน

ความตองการทจะด ารงความเปนสมาชกภาพขององคการ หมายถง การแสดงออกถงความรจกจงรกภกด ซอสตยตอองคการ เปนความตอเนองในการปฏบตงานโดยไมคดยายเปลยนแปลงทท างาน เปนความตงใจแนวแนทจะคงความเปนสมาชกและท างานตอไปเพอท างานใหบรรลเปาหมายขององคการ โดยไมคดจะลาออกหรอโอนยาย ไมวาองคการจะอยในสภาวะปกตหรอ อยในฐานะวกฤต อนเนองมาจากสาเหตหรอประสบปญหาตางๆ และมความตงใจและความปรารถนาอยางแนวแนทจะตดสนใจคงอยเปนสมาชกท างานใหกบองคการตอไปและมนใจในความอยรอดขององคการ

ความจงรกภกดตอองคการ หมายถง การทพนกงานเลอกใชบรการตางๆ ขององคกรและสามารถโตแยงกบผอนทสามารถต าหนองคการ

ความเสยสละเพอองคการ หมายถง การทพนกงานยอมเสยสละผลประโยชน เชน เรองเงนผลตอบแทน เพอใหองคกรสามารถด าเนนกจการตอไปได

40

3.4 สมมตฐำนในกำรวจย

จากการศกษาแนวคดและทฤษฎผลงานวจยทเกยวของตาง ๆ แลว ผวจยไดน ามาตงเปนสมมตฐานในการวจย ดงน สมมตฐานท 1 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมเพศตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน สมมตฐานท 2 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมอายตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน สมมตฐานท 3 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมสถานภาพสมรสตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

สมมตฐานท 4 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมรายไดตอเดอนตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

สมมตฐานท 5 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมระดบการศกษาตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

สมมตฐานท 6 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมต าแหนงในการปฏบตงานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน สมมตฐานท 7 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมสวนงานทสงกดตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน สมมตฐานท 8 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมระยะเวลาทท างานในสถาบนตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน สมมตฐานท 9 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความทาทายในการท างานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน สมมตฐานท 10 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความกาวหนาในหนาทการงานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

สมมตฐานท 11 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมสวนรวมตดสนใจในการท างานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

สมมตฐานท 12 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมลกษณะการท างานเปนทมตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

สมมตฐานท 13 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมเงนเดอนและสวสดการตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกน

41

สมมตฐานท 14 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมการพฒนาความรความสามารถของบคลากรตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

สมมตฐานท 15 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมสภาพแวดลอมในการท างานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

สมมตฐานท 16 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความสมพนธกบผบงคบบญชาตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน สมมตฐานท 17 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความสมพนธกบเพอนรวมงานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน สมมตฐานท 18 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมภาวะผน าของผบงคบบญชาตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน สมมตฐานท 19 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความรสกวาตนมความส าคญตอองคการตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

สมมตฐานท 20 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความรสกวาองคการเปนทพงไดตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

3.5 ประชำกรทใชในกำรวจย

ประชากรทใชในการศกษาวจยครงนเปนเจาหนาทของสถาบนพฒนาองคกรชมชน

(องคการมหาชน) ทกสวนงาน รวมจ านวนทงสน 278 คน

กลมตวอยาง คอ เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ก าหนดขนาดของกลมตวอยาง โดย

ใชสตรการค านวณของ Taro Yamane ทระดบความเชอมน 95% ความคลาดเคลอนเทากบ 0.05 จาก

ประชากรทงหมด 278 คน ไดขนาดกลมตวอยาง จ านวน 164 คน ดงน

n = N 1+N(e2)

เมอ n = ขนาดของกลมตวอยาง N = ขนาดของประชากร e = ความคลาดเคลอนทยอมรบไดไมเกนรอยละ 5

แทนคา 278 1+278 (0.052) = 164 คน

42

ประชากรทใชในการศกษาวจยครงนเปนเจาหนาทของสถาบนพฒนาองคกรชมชน

(องคการมหาชน) ทกสวนงาน รวมจ านวนทงสน 278 คน

ตำรำงท 3.1 แสดงขนาดของประชากรและกลมตวอยาง

ล ำดบ หนวยงำน ประชำกร กลมตวอยำง 1 ส านกงานภาคเหนอตอนบน 13 8 2 ส านกงานภาคเหนอตอนลาง 12 7 3 ส านกงานภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 11 7 4 ส านกงานภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนลาง 13 8 5 ส านกงานภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนใต 11 7 6 ส านกงานภาคใตตอนบน 11 7 7 ส านกงานภาคใตตอนลาง 13 8 8 ส านกงานกลาง 12 7 9 ส านกงานภาคตะวนตก 9 5 10 ส านกภาคตะวนออก 11 7 11 ส านกงานภาคกรงเทพฯและปรมณฑล 12 7 12 ส านกงานบานมนคง 27 16 13 ส านกสนบสนนขบวนองคกรชมชน 5 3 14 ส านกสนบสนนสภาองคกรชมน 4 2 15 ส านกสอสารการพฒนา 7 4 16 ส านกนโยบายและแผน 6 3 17 ส านกเทคโนโลยสารสนเทศ 9 5 18 ส านกพฒนาองคความรและประเมนผล 6 3 19 ส านกบรหารกองทนและสนเชอ 19 11 20 ส านกการเงนและบญช 21 12 21 ส านกทรพยากรบคคล 9 5 22 ส านกบรหารงานกลาง 10 6 23 ส านกตรวจสอบ 5 3 24 ส านกผอ านวยการ 22 13

รวม 278 164

43

3.6 เครองมอทใชในกำรวจย

ผวจยไดสรางเครองมอในการวจยครงน คอ แบบสอบถาม (Questionnaire) ในเรอง ความ

ผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน(องคการมหาชน) โดยแบงออกเปน 5

สวน มรายละเอยด ดงตอไปน

3.6.1 โครงสรำงเนอหำแบบสอบถำม

สวนท 1 แบบสอบถามขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ประกอบดวยค าถามเกยวกบ

ปจจยสวนบคคล ไดแก เพศ อาย สถานภาพสมรส รายไดตอเดอน ระดบการศกษา ต าแหนงงาน

สวนงานทสงกด ระยะเวลาทท างานในสถาบน

สวนท 2 แบบสอบถามลกษณะงาน ประกอบดวย ขอค าถามเกยวกบ

ความทาทายในการท างาน จ านวน 2 ขอ

ความกาวหนาในหนาทการงาน จ านวน 3 ขอ

การมสวนรวมในการตดสนใจในการท างาน จ านวน 3 ขอ

ลกษณะการท างานเปนทม จ านวน 3 ขอ

รวมทงสน 11 ขอ

แตละขอมค าตอบใหเลอกตอบ 5 ระดบ

ระดบ 5 หมายถงเหนดวยอยางยง

ระดบ 4 หมายถงเหนดวย

ระดบ 3 หมายถงไมแนใจ

ระดบ 2 หมายถงไมเหนดวย ระดบ 1 หมายถงไมเหนดวยอยางยง

ซงลกษณะของขอความเปนมาตราสวนประเมนคา (Rating Scale) 5 ระดบ โดยขอค าถาม

ประกอบดวยขอความเชงบวกและเชงลบ ดงตารางท 3.2

44

ตำรำงท 3.2 แสดงขอค าถามเชงบวกและเชงลบในแบบสอบถามสวนท 2 ของมาตรวดความคดเหน

ทมตอลกษณะงาน

ตวชวด ขอควำมหรอประโยค รวม (ขอ)

เชงบวก เชงลบ

ควำมคดเหนตอลกษณะงำน - ความทาทายในการท างาน 1,2 - 2 - ความกาวหนาในหนาทการงาน 3,4 5 3 - การมสวนรวมตดสนใจในการท างาน 6,7,8 - 3 - ลกษณะการท างานเปนทม 9,11 10 3

สวนท 3 แบบสอบถามความพงพอใจในการปฏบตงาน ประกอบดวย ขอค าถามเกยวกบ เงนเดอนและสวสดการตาง ๆ จ านวน 2 ขอ การพฒนาความรความสามารถขอบบคลากร จ านวน 3 ขอ สภาพแวดลอมในการท างาน จ านวน 3 ขอ ความสมพนธกบผบงคบบญชา จ านวน 3 ขอ ความสมพนธกบเพอนรวมงาน จ านวน 3 ขอ ภาวะผน าของผบงคบบญชา จ านวน 3 ขอ ความรสกวาตนมความส าคญตอองคการ จ านวน 2 ขอ ความรสกวาองคการเปนทพงได จ านวน 3 ขอ

รวมทงสน 22 ขอ แตละขอมค าตอบใหเลอกตอบ 5 ระดบ ระดบ 5 หมายถงเหนดวยอยางยง ระดบ 4 หมายถงเหนดวย ระดบ 3 หมายถงไมแนใจ ระดบ 2 หมายถงไมเหนดวย ระดบ 1 หมายถงไมเหนดวยอยางยง

ซงลกษณะของขอความเปนมาตราสวนประเมนคา (Rating Scale) 5 ระดบ โดยขอค าถาม

ประกอบดวยขอความเชงบวกและเชงลบ ดงตารางท 3.3

45

ตำรำงท 3.3 แสดงขอค าถามเชงบวกและเชงลบในแบบสอบถามสวนท 3 ของมาตรวดความพง

พอใจในการปฏบตงาน

ตวชวด ขอควำมหรอประโยค รวม (ขอ)

เชงบวก เชงลบ

ควำมพงพอใจในกำรปฏบตงำน - เงนเดอนและสวสดการตาง ๆ 1,2 - 2 - การพฒนาความรความสามารถของบคลากร 3,4 5 3 - สภาพแวดลอมในการท างาน 6,7,8 - 3 - ความสมพนธกบผบงคบบญชา 9,10 11 3 - ความสมพนธกบเพอนรวมงาน 12,13 14 3 - ภาวะผน าของผบงคบบญชา 15,16,17 - 3 - ความรสกวาตนมความส าคญตอองคการ 18 19 2 - ความรสกวาตนมความส าคญตอองคการ 20 21,22 4

สวนท 4 แบบสอบถามความผกพนตอองคการ ประกอบดวย ขอค าถามเกยวกบ ความเตมใจและทมเทในการท างานเพอองคการ จ านวน 3 ขอ ความภาคภมใจในการเปนสวนหนงขององคการ จ านวน 4 ขอ ความตองการทจะด ารงความเปนสมาชกภาพขององคการ จ านวน 2 ขอ ความจงรกภกดตอองคการ จ านวน 4 ขอ ความเสยสละเพอองคการ จ านวน 3 ขอ

รวมทงสน 16 ขอ แตละขอมค าตอบใหเลอกตอบ 5 ระดบ

ระดบ 5 หมายถงเหนดวยอยางยง

ระดบ 4 หมายถงเหนดวย

ระดบ 3 หมายถงไมแนใจ

ระดบ 2 หมายถงไมเหนดวย

ระดบ 1 หมายถงไมเหนดวยอยางยง

46

ซงลกษณะของขอความเปนมาตราสวนประเมนคา (Rating Scale) 5 ระดบ โดยขอค าถาม

ประกอบดวยขอความเชงบวกและเชงลบ ดงตารางท 3.4

ตำรำงท 3.4 แสดงขอค าถามเชงบวกและเชงลบในแบบสอบถามสวนท 4 ของมาตรวดความผกพน

ตอองคการ

ตวชวด ขอควำมหรอประโยค รวม (ขอ)

เชงบวก เชงลบ

ควำมผกพนตอองคกำร - ความเตมใจและทมเทในการท างานเพอองคการ 2 1,3 3 - ความภาคภมใจในการเปนสวนหนงขององคการ 4,5,7 6 4 - ความตองการทจะด ารงความเปนสมาชกภาพ ขององคการ

8,9 - 2

- ความจงรกภกดตอองคการ 11,12 10,13 4 - ความเสยสละเพอองคการ 14,15,16 - 3

สวนท 5 เปนค าถามปลายเปดทใหอสระตอผตอบแบบสอบถามในการแสดงความคดเหนและขอเสนอแนะ

3.7 เกณฑกำรใหคะแนน ความคดเหนตอลกษณะงาน ความพงพอใจในการปฏบตงาน และความผกพนตอองคการ

ของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน มเกณฑในการใหคะแนนค าถามเชงบวกในแตละขอ

ดงน คอ

เหนดวยอยางยง ใหคะแนน 5 คะแนน

เหนดวย ใหคะแนน 4 คะแนน

ไมแนใจ ใหคะแนน 3 คะแนน

ไมเหนดวย ใหคะแนน 2 คะแนน

ไมเหนดวยอยางยง ใหคะแนน 1 คะแนน

47

เกณฑการใหคะแนนค าถามเชงลบในแตละขอ มดงนคอ

เหนดวยอยางยง ใหคะแนน 1 คะแนน

เหนดวย ใหคะแนน 2 คะแนน

ไมแนใจ ใหคะแนน 3 คะแนน

ไมเหนดวย ใหคะแนน 4 คะแนน

ไมเหนดวยอยางยง ใหคะแนน 5 คะแนน

เมอไดคะแนนในขอทเปนเชงลบ แลวน าคะแนนดงกลาวมา Recode ใหเปนคะแนนไป

ในทางเดยวกน น าคะแนนทไดมาจดชวงชนระดบความคดเหนของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกร

ชมชนออกเปน 3 ระดบตามประเดนการส ารวจ

ซงการค านวณชวงความกวางของขอมลในแตละชนไดจากสตร

= คะแนนสงสด - คะแนนต าสด

จ านวนชน

ไดคาความหางชวงชน = 5 - 1 = 0.8

5

ดงเกณฑการวดระดบความคดเหนของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน มดงน

เกณฑการวดระดบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน มดงน

ความผกพนระดบสง คะแนนเฉลยระหวาง 4.21 – 5.00

ความผกพนระดบคอนขางสง คะแนนเฉลยระหวาง 3.41 – 4.20

ความผกพนระดบปานกลาง คะแนนเฉลยระหวาง 2.61 – 3.40

ความผกพนระดบต า คะแนนเฉลยระหวาง 1.81 – 2.60

ความผกพนระดบคอนขางต า คะแนนเฉลยระหวาง 1.00 – 1.80

เกณฑการวดระดบความพงพอใจในการปฏบตงานของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน มดงน

ความพงพอใจระดบสง คะแนนเฉลยระหวาง 4.21 – 5.00

ความพงพอใจระดบคอนขางสง คะแนนเฉลยระหวาง 3.41 – 4.20

48

ความพงพอใจระดบปานกลาง คะแนนเฉลยระหวาง 2.61 – 3.40

ความพงพอใจระดบต า คะแนนเฉลยระหวาง 1.81 – 2.60

ความพงพอใจระดบคอนขางต า คะแนนเฉลยระหวาง 1.00 – 1.80

เกณฑการวดความคดเหนลกษณะงาน

ความคดเหนอยในระดบเหนดวยอยางยง คะแนนเฉลยระหวาง 4.21 – 5.00

ความคดเหนอยในระดบเหนดวย คะแนนเฉลยระหวาง 3.41 – 4.20

ความคดเหนอยในระดบไมแนใจ คะแนนเฉลยระหวาง 2.61 – 3.40

ความคดเหนอยในระดบไมเหนดวย คะแนนเฉลยระหวาง 1.81 – 2.60

ความคดเหนอยในระดบไมเหนดวยอยางยง คะแนนเฉลยระหวาง 1.00 – 1.80

3.8 กำรเกบรวบรวมขอมล

ผวจยไดแจกแบบสอบถามใหกบเจาหนาท 164 ชด โดยผานสวนงานตาง ๆ โดย สวนงานทตงอยภายในส านกงานกรงเทพ น าไปสอบถามไปสอบถามกลมตวอยางดวยตนเอง ในสวนของภาคตาง ๆ ทอยตางจงหวดไดจดสงแบบสอบทางไปทางไปรษณยผานเลขาส านกงานภาคตาง ๆ และไดรบความรวมมอตอบแบบสอบถามกลบคนมาจ านวน 148 ชด คดเปนรอยละ 90.24 จากแบบสอบถามทงหมด

3.9 กำรทดสอบเครองมอ

กอนน าแบบสอบถามไปเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดน าแบบสอบถามทดสอบความ

เทยงตรง (Validity) และความเชอมน (Reliability) และไดผลการทดสอบ ดงน

ผวจยไดน าแบบสอบถามไปทดลองใช (Try out) กบเจาหนาทการเคหะแหงชาต ซงม

ลกษณะคลายคลงกน จ านวน 30 คน เพอน ามาหาคาสมประสทธ Alpha ของ Cronbach’s และ

ท าการปรบปรงแกไขกอนน าไปใชกบกลมตวอยางจรง ไดผลการวเคราะหความเชอมนของ

แบบสอบถาม 3 สวนไดแก ความคดเหนตอลกษณะงาน ความพงพอใจในการปฏบตงาน ความ

ผกพนตอองคการ ไดคา Aplha เทากบ .91

49

3.10 สถตทใชในวเครำะหขอมล

การวเคราะหขอมลใชสถต ดงน

1. สถตพรรณนา (Descriptive Statistics) ไดแก คาความถ (Frequency) รอยละ Percentage)

คาเฉลย (Mean) และคาเบยงเบนมาตราฐาน (Standard Deviation) เพอบรรยายขอมลทวไป

ของกลมตวอยางทศกษา ไดแก ขอมลเรอง เพศ อาย สถานภาพสมรส รายไดตอเดอน

ระดบการศกษา ต าแหนง ระยะเวลาทปฏบตงานในสถาบน ฯลฯ

2. สถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) ไดแก t-test Oneway ANOVA (F-test) ตาม

ลกษณะตวแปร

50

บทท 4

ผลกำรวเครำะหขอมล

การศกษาครงนเปนการศกษาความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน) ซงในการวเคราะหขอมลเพอเสนอผลการวจยนน ไดแบงออกเปน 6 สวน

4.1 ผลการวเคราะหขอมลทวไป

4.2 ผลการวเคราะหความคดเหนตอลกษณะงาน

4.3 ผลการวเคราะหความพงพอใจในการปฏบตงาน

4.4 ผลการวเคราะหความผกพนตอองคการ

4.5 ผลการทดสอบสมมตฐาน

4.6 ขอเสนอแนะ

4.1 ผลกำรวเครำะหขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถำม

จากการเกบรวบรวมขอมลของกลมตวอยาง จ านวน 148 คน คดเปนรอยละ 100 ปรากฏวา

รายละเอยด ดงน

เพศ

กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง คดเปนรอยละ 63.5 เพศชายคดเปนรอยละ 36.5

อำย

กลมตวอยางมอายระหวาง 36-45 ป คดเปนรอยละ 39.2 รองลงมาอายระหวาง 26-35 ป คดเปนรอยละ 33.1 และอาย 15-25 ป และ 56-65 ป . คดเปนรอยละ 2.7

51

สถำนภำพสมรส

กลมตวอยาง มสถานภาพสมรส 72 คน คดเปนรอยละ 48.6 สถานภาพโสด 68 คน คดเปนรอยละ 45.9 และสถานภาพหมาย/หยาราง/แยกกนอย 8 คน คดเปนรอยละ 5.4

รำยไดตอเดอน

กลมตวอยางมรายไดตอเดอน 20,001-30,000 บาท คดเปนรอยละ 41.9 รองลงมารายไดตอ

เดอน 15,001 - 20000 บาท คดเปนรอยละ 23 และรายไดตอเดอน 10,000 - 15,000 บาทคด

เปนรอยละ 8.8

ระดบกำรศกษำ

กลมตวอยางมการศกษาระดบปรญญาตร คดเปนรอยละ 58.8 รองลงมาระดบสงกวาปรญญาตร คดเปนรอยละ 35.1 และระดบอนปรญญา คดเปนรอยละ2.7

ต ำแหนงในกำรปฏบตงำน

กลมตวอยางมต าแหนง เจาหนาท คดเปนรอยละ 78.4 รองลงมาต าแหนง รกษาการหวหนางาน / หวหนาส านก คดเปนรอยละ 12.8 และต าแหนง ผจดการ คดเปนรอยละ 4.1

สวนงำนทสงกด

กลมตวอยางทมสวนงานทสงกด ส านกงานบานมนคง, ส านกผอ านวยการ คดเปนรอยละ 8.8 รองลงมาสวนงานทสงกด ส านกการเงนและบญช คดเปนรอยละ 8.1 และสวนงานทสงกด ส านกสภาองคกรชมชน คดเปนรอยละ 1.4

ระยะเวลำทปฏบตงำนในสถำบนพฒนำองคกรชมชน

กลมตวอยางทมระยะเวลาทปฏบตงานในสถาบนพฒนาองคกรชมชน 6-10 ป คดเปนรอยละ 31.8 รองลงมา 0-5 ป คดเปนรอยละ 29.1 และ 16 ป ขนไป คดเปนรอยละ 12.8

52

ตำรำงท 4.1 แสดงขอมลสวนบคคล ลกษณะขอมลสวนบคคล จ านวน

(n = 148) รอยละ

1. เพศ ชาย 54 36.5 หญง 94 63.5 2. อาย 15 - 25 ป 4 2.7 26 - 35 ป 49 33.1 36 – 45 ป 58 39.2 46 – 55 ป 33 22.3 56 – 65 ป 4 2.7 3. สถานภาพสมรส โสด 68 45.9 สมรส 72 48.6 หมาย/หยาราง/แยกกนอย 8 5.4 4. รายไดตอเดอน 10,000 – 15,000 บาท 13 8.8 15,001 – 20,000 บาท 34 23.0 20,001 – 30,000 บาท 62 41.9 สงกวา 30,000 บาท ขนไป 39 26.4 5 ระดบการศกษา ต ากวาอนปรญญา 5 3.4 อนปรญญา 4 2.7 ปรญญาตร 87 58.8 สงกวาปรญญาตร 52 35.1 6. ต าแหนงในการปฏบตงาน เจาหนาท 116 78.4 รกษาการหวหนางาน, หวหนางาน,หวหนาส านก 19 12.8 ผจดการภาค, ผจดการส านกงาน 6 4.1

53

ตำรำงท 4.1 (ตอ) ลกษณะขอมลสวนบคคล

จ านวน (n = 148)

รอยละ

อน ๆ ช านาญการ, ผบรหาร 7 4.7 7. สวนงานทสงกด ส านกงานภาคเหนอตอนบน 9 6.1 ส านกงานภาคเหนอตอนลาง 5 3.4 ส านกงานภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 6 4.1 ส านกงานภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนกลาง 7 4.7 ส านกงานภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนใต 5 3.4 ส านกงานภาคใตบน 6 4.1 ส านกงานภาคใตลาง 8 5.4 ส านกงานภาคกลาง 6 4.1 ส านกงานภาคตะวนตก 5 3.4 ส านกงานภาคตะวนออก 4 2.7 ส านกงานภาคกรงเทพปรมณฑล 5 3.4 ส านกงานบานมนคง 13 8.8 ส านกงานสนบสนนขบวนองคกรชมชน 3 2.0 ส านกงานสนบสนนสภาองคกรชมชน 2 1.4 ส านกสอสารการพฒนา 4 2.7 ส านกนโยบายและแผน 3 2.0 ส านกเทคโนโลยสารสนเทศ 5 3.4 ส านกพฒนาองคความรและประเมนผล 3 2.0 ส านกงานบรหารกองทนและสนเชอ 11 7.4 ส านกการเงนและบญช 12 8.1 ส านกทรพยากรบคคล 4 2.7 ส านกบรหารงานกลาง 6 4.1 ส านกตรวจสอบ 3 2.0 ส านกผอ านวยการ 13 8.8 8. ระยะเวลาททานปฏบตงานในสถาบนพฒนาองคกรชมชน

54

ตำรำงท 4.1 (ตอ) ลกษณะขอมลสวนบคคล

จ านวน (n = 148)

รอยละ

0 – 5 ป 43 29.1 6 – 10 ป 47 31.8 11 – 15 ป 39 26.4 16 ปขนไป 19 12.8

4.2 ผลกำรวเครำะหระดบควำมคดเหนตอลกษณะงำน 4.2.1 ระดบควำมคดเหนตอลกษณะงำน รำยดำนและโดยรวม ผลการวเคราะหระดบความคดเหนตอลกษณะของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกร

ชมชน (องคการมหาชน) โดยรวมอยในระดบเหนดวย 3.75 ซงมคาเฉลย .44 เมอพจารณารายดาน

พบวามระดบความคดเหนตอลกษณะงานอยในระดบเหนดวยมากทสดคอ ดานความทาทายในการ

ท างาน มคาเฉลย 4.06 รองลงมาคอ ดานการมสวนรวมตดสนใจในการท างาน และดานทมคาเฉลย

เหนดวยนอยทสดคอ ดานความกาวหนาในหนาทการงาน (ตารางท 4.2)

ตำรำงท 4.2 แสดงระดบความคดเหนตอลกษณะงาน รายดานและโดยรวม

ความคดเหนตอลกษณะงาน Mean Std. ระดบ 1. ความทาทายในการท างาน 4.06 .48 เหนดวย 2. ความกาวหนาในหนาทการงาน 3.52 .63 เหนดวย 3. การมสวนรวมตดสนใจในการท างาน 3.81 .55 เหนดวย 4. ลกษณะการท างานเปนทม 3.59 .62 เหนดวย เฉลย 3.75 .44

4.2.2 ระดบควำมคดเหนตอลกษณะงำน จ ำแนกตำมรำยขอและโดยรวม

ผลการวเคราะหระดบความผกพนตอองคการรายดานความคดเหนตอลกษณะงาน

พบวา กลมตวอยางมความเหนตอลกษณะงานอยในระดบเหนดวย คาเฉลย 3.52 เมอพจารณาราย

ขอ ขอทมคาเฉลยความเหนดวยมากทสด คอ ขอท 1. แมบางครงทานไดรบมอบหมายงานทยากแต

ทานกสามารถท างานนนเปนผลส าเรจ คาเฉลย 4.12 รองลงมาขอท 11. ความส าเรจของทาน สวน

55

หนงมาจากเพอนรวมงานของทาน คาเฉลย 4.06 และขอทมคาเฉลยเหนดวยนอยทสดคอ ขอ 10. ใน

การปฏบตงานของทานเมอมปญหาทานมกจะแกไขปญหาดวยตวเองทกครง คาเฉลย 2.75 (ตาราง

ท 4.3 ถงตารางท 4.6)

ตำรำงท 4.3 แสดงระดบความคดเหนตอลกษณะงาน ดานความทาทายในการท างาน

ความทาทายในการท างาน Mean Std. ระดบ 1. แมบางครงทานไดรบมอบหมายงานทยาก

แตทานกสามารถท างานนนไดเปนผลส าเรจ 4.12 .62 เหนดวยอยางยง

2. งานในหนาทททานปฏบตอยท าใหทานรสกกระตอรอรนอยากปฏบตงานอยเสมอ

4.01 .57 เหนดวย

เฉลย 4.06 .48

ตำรำงท 4.4 แสดงระดบความคดเหนตอลกษณะงาน ดานความกาวหนาในหนาทการงาน ความกาวหนาในหนาทการงาน Mean Std. ระดบ 3. สถานบนฯ เปดโอกาสใหเจาหนาทไดแสดง

ความสามารถอยางเสมอภาคกน 3.74 .81 เหนดวย

4. ทานคดวาหากทานมความรความช านาญและประสบการณในงานมากขน เมอถงเวลาทเหมาะสมทานจะไดรบต าแหนงใหสงขน

3.52 .84 เหนดวยปานกลาง

5. ไมวาทานจะปฏบตงานไดดเพยงใด กไมเคยไดรบความสนใจจากสถาบน และหวหนา

3.31 .92 เหนดวยปานกลาง

เฉลย 3.52 .63

56

ตำรำงท 4.5 แสดงระดบความคดเหนตอลกษณะงาน ดานการมสวนรวมตดสนใจในการท างาน การมสวนรวมตดสนใจในการท างาน Mean Std. ระดบ 6. ผบงคบบญชาเปดโอกาสใหทานไดมสวนรวม

และแสดงความคดเหนและตดสนใจในการปฏบตงาน

3.95 .79 เหนดวย

7. ทานไดรบการยอมรบจากเพอนรวมงานและผบงคบบญชาทกครงเมอทานไดเสนอความคดเหน

3.70 .65 เหนดวย

8. ทานไดรบความไววางใจในการปฏบตงานส าคญขององคการ

3.79 .68 เหนดวย

เฉลย 3.81 .55

ตำรำงท 4.6 แสดงระดบความคดเหนตอลกษณะงาน ดานลกษณะการท างานเปนทม

ลกษณะการท างานเปนทม Mean Std. ระดบ 9. การท างานภายในสวนงานของทานมกจะ

ท างานรวมกนเปนทมมากกวาตางคนตางท า 3.95 .88 เหนดวย

10. ในการปฏบตงานของทานเมอมปญหาทานมกจะแกไขปญหาดวยตนเองเกอบทกครง

2.75 1.04 เหนดวยปานกลาง

11. ความส าเรจของทาน สวนหนงมาจากเพอนรวมงานของทาน

4.06 .78 เหนดวยปานกลาง

เฉลย 3.59 .62

4.3 ผลกำรวเครำะหระดบควำมพงพอใจในกำรปฏบตงำน

4.3.1 ระดบควำมพงพอใจในกำรปฏบตงำน โดยรวมและรำยดำน ผลการวเคราะหระดบความพงพอใจในการปฏบตงานของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน) โดยรวมอยในระดบคอนขางสง ซงมคาเฉลย 3.60 เมอพจารณารายดาน ดานทมคาเฉลยความพงพอใจมากทสดคอ ดานภาวะผน าของผบงคบบญชา คาเฉลย 3.88

57

รองลงมาคอ ความพงพอใจดานสภาพแวดลอมในการท างาน คาเฉลย 3.69 และมคาเฉลยความพงพอใจนอยทสดคอ ดานเงนเดอนและสวสดการตาง ๆ คาเฉลย 3.25 (ตารางท 4.7) ตำรำงท 4.7 แสดงระดบความพงพอใจในการปฏบตงาน จ าแนกตามรายดานและโดยรวม

ความคดเหนตอลกษณะงาน Mean Std. ระดบความ พงพอใจ

1. เงนเดอนและสวสดการตาง ๆ 3.25 .79 ปานกลาง 2. การพฒนาความรความสามารถของบคลากร 3.61 .63 คอนขางสง 3. สภาพแวดลอมในการท างาน 3.69 .68 คอนขางสง 4. ความสมพนธกบผบงคบบญชา 3.68 .54 คอนขางสง 5. ความสมพนธกบเพอนรวมงาน 3.75 .60 คอนขางสง 6. ภาวะผน าของผบงคบบญชา 3.88 .60 คอนขางสง 7. ความรสกวาตนมความส าคญตอองคการ 3.54 .58 คอนขางสง 8. ความรสกวาองคการเปนทพงได 3.26 .61 ปานกลาง

เฉลย 3.60 .40 4.3.2 ระดบควำมพงพอใจในกำรปฏบตงำน รำยขอและโดยรวม ผลการวเคราะหระดบความพงพอใจในการปฏบตงาน โดยรวมพบวา กลมตวอยางมระดบความพงพอใจในการปฏบตงานอยในระดบคอนขางสง คาเฉลย 3.60 เมอพจารณาเปนรายขอ ขอทมคาเฉลยความพงพอใจมากทสด คอขอท 6. ในหนวยงานททานท างานมอปกรณส านกงานและคอมพวเตอรททนสมยใชในการปฏบตงาน และขอ 10. ทานสามารถท างานรวมกบผบงคบบญชาไดเปนอยางด และขอ 16. ผบงคบบญชาของทานมความรบผดชอบในงานของตนเปนอยางด คาเฉลย 3.93 รองลงมา ขอท 12. ในการท างานทานมความสขทไดรวมงานกบเพอนรวมงานในปจจบน คาเฉลย 3.90 ขอทมคาเฉลยความพงพอใจ นอยทสดคอ ขอท 22.ทานคดวาผลประโยชนตอบแทนทไดรบจากองคกรไมคมคากบความอตสาหะททานอทศใหกบองคการ คาเฉลย 3.02 (ตารางท 4.8 ถง ตารางท 4.15)

58

ตำรำงท 4.8 แสดงระดบความพงพอใจในการปฏบตงาน ดานเงนเดอนและสวสดการตาง ๆ

เงนเดอนและสวสดการตาง ๆ Mean

Std.

ระดบความ พงพอใจ

1. ทานไดรบคาตอบแทนเหมาะสมกบงานทไดรบมอบหมาย

3.27 .90 ปานกลาง

2. สวสดการในสถาบนฯทไดรบ สามารถชวยเหลอทานและครอบครวได

3.22 .92 ปานกลาง

เฉลย 3.25 .79

ตำรำงท 4.9 แสดงความพงพอใจในการปฏบตงาน ดานการพฒนาความรความสามารถของ บคลากร การพฒนาความรความสามารถของบคลากร Mean

Std.

ระดบความ พงพอใจ

3. ทานเคยไดรบการฝกอบรมในงานทตรงกบ งานททานไดรบมอบหมาย

3.84 .95 สง

4. สถาบนมแผนพฒนาบคลากรทเหมาะสม 3.35 .88 ปานกลาง 5. ทานไมเคยไดรบการพฒนาและเรยนรจาก

หนวยงานททานสงกดอย 3.65 .98 คอนขางสง

เฉลย 3.61 .63

59

ตำรำงท 4.10 แสดงความพงพอใจในการปฏบตงาน ดานสภาพแวดลอมในการท างาน สภาพแวดลอมในการท างาน Mean

Std.

ระดบความ พงพอใจ

6. ในหนวยงานททานท างานมอปกรณส านกงาน และคอมพวเตอรททนสมยใชในการปฏบตงาน

3.93 .85 คอนขางสง

7. ระบบเครอขายคอมพวเตอรของหนวยงาน ททานท างาน มเสถยรภาพสามารถใชงาน กบอนเตอรเนตไดอยางตอเนอง

3.47 .97 ปานกลาง

8. ทานพอใจกบบรรยากาศและสงแวดลอมใน ท างานของสถาบนฯ

3.67 .77 คอนขางสง

เฉลย 3.69 .68

ตำรำงท 4.11 แสดงความพงพอใจในการปฏบตงาน ดานความสมพนธกบผบงคบบญชา

ความสมพนธกบผบงคบบญชา Mean

Std.

ระดบความ พงพอใจ

9. ผบงคบบญชาใหค าแนะน าในการปฏบตงาน 3.87 .63 คอนขางสง 10. ทานสามารถท างานรวมกบผบงคบบญชา

ไดเปนอยางด 3.93 .59 สง

11. ผบงคบบญชาไมไดใหความยตธรรมตอการท างาน แกผใตบงคบบญชาใหมความเทาเทยมกน

3.24 .91 ปานกลาง

เฉลย 3.68 .54

60

ตำรำงท 4.12 แสดงความพงพอใจในการปฏบตงาน ดานความสมพนธกบเพอนรวมงาน

ความสมพนธกบเพอนรวมงาน Mean

Std.

ระดบความ พงพอใจ

12. ในการท างานทานมความสขทไดรวมงานกบเพอนรวมงานในปจจบน

3.90 .74 สง

13. ในการปฏบตงานทานไดรบความรวมมอและประสานงานจากเพอนรวมงานดวยด

3.89

.66 สง

14. เมอทานเกดปญหาในการปฏบตงานทานจะตองแกไขปญหาเองโดยล าพงโดยไมไดรบการชวยเหลอจากเพอนรวมงาน

3.45 .93 คอนขางสง

เฉลย 3.75 .60

ตำรำงท 4.13 แสดงความพงพอใจในการปฏบตงาน ดานภาวะผน าของผบงคบบญชา

ภาวะผน าของผบงคบบญชา Mean

Std.

ระดบความ พงพอใจ

15. ผบงคบบญชาของทานเปนผชแนะเพอใหทานท างานบรรลผลส าเรจ

3.82 .68 คอนขางสง

16. ผบงคบบญชาของทานมความรบผดชอบ ในงานของตนเปนอยางด

3.93 .63 คอนขางสง

17. ผบงคบบญชาเปนบคคลททานไววางใจและศรทธา

3.89 .69 คอนขางสง

เฉลย 3.88 .60

61

ตำรำงท 4.14 แสดงความพงพอใจในการปฏบตงาน ดานความรสกวาตนมความส าคญตอองคการ

ความรสกวาตนมความส าคญตอองคการ Mean

Std.

ระดบความ พงพอใจ

18. โดยรวมทานไดรบการยอมรบจากเพอนรวมงาน และผบงคบบญชาวาทานมความสามารถ ในการท างาน

3.75 .60 คอนขางสง

19. หลายครงททานคดวาผบงคบบญชาปฏบตตอทาน อยางมอคตไมใหความส าคญเหมอนเพอนรวมงานคนอนๆ

3.33 .94 ปานกลาง

เฉลย 3.54 .58

ตำรำงท 4.15 แสดงความพงพอใจในการปฏบตงาน ดานความรสกวาองคการเปนทพงได ความรสกวาองคการเปนทพงได Mean

Std.

ระดบความ พงพอใจ

20. เมอทานประสบปญหาในการปฏบตงาน ทานจะไดรบความชวยเหลอคลคลายปญหาโดยไมปลอยใหทานแกปญหาโดยล าพง

3.60 .75 คอนขางสง

21. ในบางครงทานกถกผอนฉกฉวยความดความชอบ ไปจากความส าเรจในงานของทาน

3.16 .96 ปานกลาง

22. ทานคดวาผลประโยชนตอบแทนทไดรบจากองคกรไมคมคากบความอตสาหะททานอทศใหกบองคการ

3.02 .96 ปานกลาง

เฉลย 3.26 .61

62

4.4 ผลกำรวเครำะหระดบควำมผกพนตอองคกำร

4.4.1 ผลกำรวเครำะหระดบควำมผกพนตอองคกำรของเจำหนำทสถำบนพฒนำองคกร

ชมชน (องคกำรมหำชน) จ ำแนกรำยดำนและโดยรวม

ผลการวเคราะหระดบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน โดยรวมอยในระดบคอนขางสง ซงมคาเฉลย 3.73 เมอพจารณารายดานพบวา ดานความจงรกภกดตอองคการ มคาเฉลย 4.00 รองลงมาคอ ดานความภาคภมใจในการเปนสวนหนงขององคการ มคาเฉลย 3.93 และนอยทสดดานความเสยสละเพอองคการ คาเฉลย 3.13 (ตารางท 4.16) ตำรำงท 4.16 แสดงระดบความผกพนตอองคการเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน) รายดานและโดยรวม ความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนา องคกรชมชน

Mean Std. Deviation

ระดบความ ผกพน

1. ความเตมใจและทมเทในการท างานเพอองคการ 3.92 .64 คอนขางสง 2. ความภาคภมใจในการเปนสวนหนงขององคการ 3.93 .55 คอนขางสง 3. ความตองการทจะด ารงความเปนสมาชกภาพของ

องคการ 3.37 .87 ปานกลาง

4. ความจงรกภกดตอองคการ 4.00 .51 สง 5. ความเสยสละเพอองคการ 3.13 .96 ปานกลาง เฉลย 3.73 .49

4.4.2 ผลกำรวเครำะหระดบควำมผกพนตอองคกำรของเจำหนำทสถำบนพฒนำองคกรชมชน (องคกำรมหำชน) จ ำแนกรำยขอและโดยรวม

ผลการวเคราะหระดบความผกพนตอองคการดานความผกพนตอองคการ พบวา กลมตวอยางมความผกพนตอองคการอยในระดบคอนขางสง คาเฉลย 3.73 เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ขอทมคาเฉลยความผกพนตอองคการสงสด คอ ขอท 12. เมอมผกลาวถงองคการในทางทผด ทานจะรสกไมพอใจและจะพยายามชแจงใหเขาเขาใจใหถกตอง คาเฉลย 4.26 รองลงมาคอขอท 6.

63

แมวาองคการ จะประสบความส าเรจหรอลมเหลวกไมเกยวกบตวทาน คาเฉลย 4.06 และขอทมคาเฉลยความผกพนตอองคการนอยทสด คอขอท 15. ทานยนดลดเงนเดอนหากจะท าใหองคการสามารถด าเนนงานตอไปได คาเฉลย 2.89 (ตารางท 4.17 ถงตารางท 4.21)

ตำรำงท 4.17 แสดงระดบความผกพนตอองคการ ดานความเตมใจและทมเทในการท างานเพอ องคการ

ความเตมใจและทมเทในการท างานเพอองคการ Mean Std. Deviation

ระดบความ ผกพน

1. ทานไมอยากท างานนอกเหนอจากความรบผดชอบ 3.71 .99 สง 2. ทานไดใชความรความสามารถเตมทในการ

ปฏบตงานทไดรบมอบหมาย 4.02 .68 คอนขางสง

3. ทานจะท างานในเวลางานเทานนถงแมงานททานไดรบมอบหมายยงไมส าเรจลลวง

4.03 .94 คอนขางสง.

เฉลย 3.92 .64

ตำรำงท 4.18 แสดงระดบความผกพนตอองคการ ดานความภาคภมใจในการเปนสวนหนงของ

องคการ

ความภาคภมใจในการเปนสวนหนงขององคการ Mean Std. Deviation

ระดบความ ผกพน

4. ทานคดวาทานเปนสมาชกคนส าคญ ของหนวยงานทมสวนในความส าเรจ และการพฒนาขององคการ

3.85 .76 สง

5. ทานไมลงเลทจะท าหนาทอยางใดอยางหนงในนามองคการ เชน เปนตวแทนเขารวมกจกรรมสาธารณะ

3.95 .73 สง

6. แมวาองคการ จะประสบความส าเรจหรอลมเหลวกไมเกยวกบตวทาน

4.06 .85 สง

7. สถาบนฯ เปนองคการทดททานภมใจและมนใจวาการท างานทนจะท าใหชวตทานมความสข

3.85 .73 สง

เฉลย 3.93 .55

64

ตำรำงท 4.19 แสดงระดบความผกพนตอองคการ ดานความตองการทจะด ารงความเปนสมาชก

ภาพขององคการ ความตองการทจะด ารงความเปนสมาชกภาพของ องคการ

Mean Std. Deviation

ระดบความ ผกพน

8. แมทานจะมโอกาสเปลยนงานหรอโอนยายไปอยกบหนวยงานอน และมรายไดทสงกวาแตทานกสมครใจ ทจะท างานใหองคการ

3.34 .96 ปานกลาง

9. ทานไมคดจะลาออกถงแมองคการจะประสบปญหาสภาพคลองทางการเงน

3.39 .97 ปานกลาง

เฉลย 3.73 .87

ตำรำงท 4.20 แสดงระดบความผกพนตอองคการ ดานความจงรกภกดตอองคการ

ความความจงรกภกดตอองคการ Mean Std. Deviation

ระดบความ ผกพน

10. ทานรสกเฉย ๆ เมอทราบวาการด าเนนงานขององคการ ไมเรยบรอยและมอปสรรค

3.94 .90 คอนขางสง

11. ทานคดวาเจาหนาทควรค านงถงผลประโยชนขององคการควบคกบผลประโยชนของตน

3.94 .90 คอนขางสง

12. เมอมผกลาวถงองคการในทางทผด ทานจะรสกไมพอใจและจะพยายามชแจงใหเขาเขาใจใหถกตอง

4.26 .62 สง

13. ทานมกจะรวมวพากษ วจารณ (นนทา) องคการในดานลบกบเพอนรวมงาน หรอคนทวไปเสมอ

3.86 .94 คอนขางสง

เฉลย 4.00 .51

65

ตำรำงท 4.21 แสดงระดบความผกพนตอองคการ ดานความความเสยสละเพอองคการ

ความเสยสละเพอองคการ Mean Std. Deviation

ระดบความ ผกพน

14. ทานยนดทจะลาออกจากการเปนเจาหนาทหากจะท าใหองคการสามารถด าเนนงานตอไปได

3.35 1.04 ปานกลาง

15. ทานยนดลดเงนเดอนหากจะท าใหองคการสามารถด าเนนงานตอไปได

2.89 1.12 ปานกลาง

16. ทานยนดไมรบคาตอบแทนพเศษปลายป หากจะท าใหองคการสามารถด าเนนงานตอไปได

3.15 1.64 ปานกลาง

เฉลย 3.13 .96

4.5 ผลกำรทดสอบสมมตฐำน

สมมตฐานท 1 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมเพศตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

จากการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมเพศตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน พบวา เพศชาย มคาเฉลย 3.73 เพศหญง มคาเฉลย 3.72 เมอทดสอบดวยสถต t-test พบวา ประชากรทมเพศตางกน จะมความผกพนตอองคการไมแตกตางกนทระดบ .05 เปนการปฏเสธสมมตฐานขอท 1 (ตารางท 4.22)

ตำรำงท 4.22 แสดงการเปรยบเทยบระหวางเพศกบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบน

พฒนาองคกรชมชน

เพศ จ านวน Mean Std. t Sig. ชาย 54 3.73 .59 .15 .87 หญง 94 3.72 .42 .14 .88

รวม 148 3.73 .49

66

สมมตฐานท 2 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมอายตางกน มความผกพนตอ

องคการแตกตางกน

จากการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมอายตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน พบวา อาย 56-65 ป มคาเฉลยมากทสด 4.40 รองลงมา อาย 46-55 ป มคาเฉลย 3.92 และอาย 15-25 ป มคาเฉลยนอยทสด 3.50 เมอทดสอบดวยสถต F-test พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมอายตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เปนการยอมรบสมมตฐานขอ 2 (ตารางท 4.23)

ตำรำงท 4.23 แสดงการเปรยบเทยบระหวางอายกบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบน

พฒนาองคกรชมชน

อาย จ านวน Mean Std. F. Sig. 15 - 25 ป 4 3.50 .39 6.50 .00 26 – 35 ป 49 3.52 .46 36 – 45 ป 58 3.76 .46 46 – 55 ป 33 3.92 .43 56 – 65 ป 4 4.40 .36

รวม 148 3.73 .49

เมอน ามาเปรยบเทยบคาเฉลยรายค ดวยวธของ Scheffe พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมอาย 46-55 ป และอาย 56-65 ป มความผกพนตอองคการมากกวา อาย 15-25 ป และอาย 36-45 ป (ตาราง 4.24)

ตำรำงท 4.24 เปรยบเทยบอายรายค ดวยวธการของ Scheffe

อาย 15-25 ป 26 – 35 ป 36 – 45 ป 46 – 55 ป 56 – 65 ป 15 - 25 ป 26 – 35 ป 36 – 45 ป 46 – 55 ป .3994* 56 – 65 ป .8833*

67

สมมตฐานท 3 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมสถานภาพสมรสตางกน มความ

ผกพนตอองคการแตกตางกน

จากการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมสถานภาพสมรสตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน พบวาเจาหนาททมสถานภาพหมาย/หยาราง/แยกกนอย มคาเฉลยมากทสด. 3.99 รองลงมาคอเจาหนาทมสถานภาพสมรส มคาเฉลย 3.81 และเจาหนาททมสถานภาพโสด มคาเฉลยนอยทสด 3.61 เมอทดสอบดวยสถต F-test พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมสถานภาพสมรสตางกน มความผกพนตอองคการไมแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เปนการปฏเสธสมมตฐานขอท 3 (ตารางท 4.25)

ตำรำงท 4.25 แสดงการเปรยบเทยบระหวางสถานภาพสมรสกบความผกพนตอองคการของ

เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน

สถานภาพสมรส จ านวน Mean Std. F Sig. โสด 68 3.61 .52 4.26 .16 สมรส 72 3.81 .47 หมาย/หยาราง/แยกกนอย 8 3.99 .56

รวม 148 3.73 .49

สมมตฐานท 4 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมรายไดตอเดอนตางกน มความ

ผกพนตอองคการแตกตางกน

จากการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมรายไดตางกน มความผกพนตอองคการตางกน พบวาเจาหนาททมรายไดสงกวา 30,000 บาทขนไป มคาเฉลยมากทสด 4.05 รองลงมารายไดตอเดอน 20,001-30,000 บาท มคาเฉลย 3.70 และรายไดตอเดอน 10,000-15000 บาท มคาเฉลยนอยทสด 3.37 เมอทดสอบดวยสถต F-test พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมรายไดตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เปนการยอมรบสมมตฐานขอ 4 (ตารางท 4.26)

68

ตำรำงท 4.26 แสดงการเปรยบเทยบระหวางรายไดตอเดอนกบความผกพนตอองคการของ

เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน

รายไดตอเดอน จ านวน Mean Std. F Sig. 10,000 – 15,000 บาท 13 3.37 .29 11.97 .00 15,001 – 20,000 บาท 34 3.53 .50 20,001 – 30,000 บาท 62 3.70 .36 สงกวา 30,000 บาทขนไป 39 4.05 .52

รวม 148 3.73 .49

เมอน ามาเปรยบเทยบคาเฉลยรายไดตอเดอน ดวยวธของ Scheffe พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมรายไดตอเดอนแตกตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกนทกระดบรายไดตอเดอน (ตารางท 4.27)

ตาราง 4.27 เปรยบเทยบรายไดตอเดอนดวยวธของ Scheffe รายไดตอเดอน 10,000–15,000 15,001–20,000 20,001–30,000 สงกวา 30,000 10,000– 15,000

15,001– 20,000

20,001– 30,000

สงกวา 30,000 .6747* .5214* .3468*

สมมตฐานท 5 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมระดบการศกษาตางกน มความ

ผกพนตอองคการแตกตางกน จากการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมระดบ

การศกษาตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกน พบวา เจาหนาททมระดบการศกษาต ากวา

อนปรญญาและอนปรญญา มคาเฉลยมากทสดเทากน 4.03 รองลงมาระดบการสงกวาปรญญาตร ม

คาเฉลย 3.84 และระดบการศกษาปรญญาตร มคาเฉลยนอยทสด 3.63 เมอทดสอบดวยสถต F-test

69

พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน มระดบการศกษาตางกน มความผกพนตอองคการ

แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เปนการยอมรบสมมตฐานขอท 5 (ตารางท 4.28)

ตำรำงท 4.28 แสดงการเปรยบเทยบระหวางระดบการศกษากบความผกพนตอองคการของ

เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน

ระดบการศกษา จ านวน Mean Std. F Sig. ต ากวาอนปรญญา 5 4.03 .41 3.36 .02 อนปรญญา 4 4.03 .40 ปรญญาตร 87 3.63 .49 สงกวาปรญญาตร 52 3.84 .65

รวม 148 3.73 .49

สมมตฐานท 6 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมต าแหนงในการปฏบตงานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

จากการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมต าแหนงในการปฏบตงานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน พบวา เจาหนาททมต าแหนงงาน อน ๆ ช านาญการ,ผบรหาร มคาเฉลยมากทสด 4.21 รองลงมา ต าแหนงผจดการภาค,ผจดการส านกงาน 4.13 และต าแหนงงานรกษาการหวหนางาน, หวหนางาน,หวหนาส านก มคาเฉลยนอยทสด 3.38 เมอทดสอบดวยสถต F-test พบวา เจาหนาททต าแหนงในการปฏบตงานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เปนการยอมรบสมมตฐานขอ 6 (ตารางท 4.29)

70

ตำรำงท 4.29 แสดงการเปรยบเทยบระหวางต าแหนงในการปฏบตงานกบความผกพนตอองคการ

ของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน

ต าแหนงในการปฏบตงาน จ านวน Mean Std. F Sig. เจาหนาท 116 3.63 .48 7.59 .00 รกษาการหวหนางาน,หวหนางาน,หวหนาส านก

19 3.38 .41

ผจดการภาค, ผจดการส านกงาน 6 4.13 .38 อน ๆ ช านาญการ, ผบรหาร 7 4.21 .64

รวม 148 3.73 .49

เมอน ามาเปรยบเทยบต าแหนงในการปฏบตงาน ดวยวธของ Scheffe พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมต าแหนงในการปฏบตงาน รกษาการหวหนางาน,หวหนางาน,หวหนาส านก และต าแหนง อน ๆ ช านาญการ,ผบรหาร มความผกพนตอองคการมากกวาต าแหนงผจก.ภาคและผจดการส านกงาน (ตารางท 4.30)

ตำรำงท 4.30 เปรยบเทยบต าแหนงในการปฏบตงาน ดวยวธของ Scheffe ต าแหนงในการปฏบตงาน เจาหนาท รก.หน.งาน,หน.

งาน,หน.ส านก ผจก.ภาค, ผจก.สนง.

ช านาญการ, ผบรหาร

เจาหนาท

รก.หน.งาน,หน.งาน,หน.

ส านก

.3451*

ผจก.ภาค, ผจก.สนง.

อน ๆ ช านาญการ, ผบรหาร .5758*

71

สมมตฐานท 7 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมสวนงานทสงกดตางกน มความ

ผกพนตอองคการแตกตางกน

จากการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมสวนงานทสงกดตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน พบวาเจาหนาทส านกทรพยากรบคคลมคาเฉลยมากทสด 4.04 รองลงมาส านกผอ านวยการ มคาเฉลย 4.01 และเจาหนาทส านกงานภาคตะวนตกมคาเฉลยนอยทสด 3.37 เมอทดสอบดวยสถต F-test พบวา เจาหนาททมสวนงานทสงกดตางกน ความผกพนตอองคการไมแตกตางกน ทระดบ .05 เปนการปฏเสธสมมตฐานขอท (ตารางท 4.31)

ตำรำงท 4.31 แสดงการเปรยบเทยบระหวางสวนงานทสงกดกบความผกพนตอองคการของ

เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน

สวนงานทสงกด จ านวน Mean Std. F Sig.

ส านกงานภาคเหนอตอนบน 9 3.72 .58 1.03 .42 ส านกงานภาคเหนอตอนลาง 5 3.56 .32 ส านกงานภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 6 3.79 .53 ส านกงานภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนกลาง 7 3.85 .61 ส านกงานภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนใต 5 3.51 .59 ส านกงานภาคใตบน 6 3.64 .18 ส านกงานภาคใตลาง 8 3.90 .30 ส านกงานภาคกลาง 6 4.00 .37 ส านกงานภาคตะวนตก 5 3.37 .78 ส านกงานภาคกรงเทพและปรมณฑล 5 3.90 .47 ส านกงานภาคตะวนออก 4 3.73 .64 ส านกงานบานมนคง 13 3.72 .53 ส านกงานสนบสนนขบวนองคกรชมชน 3 4.00 .22 ส านกงานสนบสนนสภาองคกรชมชน 2 3.87 .08 ส านกสอสารการพฒนา 4 3.87 .46 ส านกนโยบายและแผน 3 3.45 .07 ส านกเทคโนโลยสารสนเทศ 5 3.52 .42 ส านกพฒนาองคความรและประเมนผล 3 3.95 .75

72

ตำรำงท 4.31 (ตอ) สวนงานทสงกด จ านวน Mean Std. F Sig. ส านกงานบรหารกองทนและสนเชอ 11 3.53 .58 ส านกการเงนและบญช 12 3.48 .31 ส านกทรพยากรบคคล 4 4.04 .32 ส านกบรหารงานกลาง 6 3.71 .13 ส านกตรวจสอบ 3 3.60 .40 ส านกผอ านวยการ 13 4.01 .56

รวม 148 3.73 .49

สมมตฐานท 8 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมระยะเวลาทท างานในสถาบนตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

จากการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมระยะเวลาทท างานในสถาบนตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน พบวาเจาหนาททมระยะเวลาทท างานระหวาง 11-15 ป มคาเฉลยมากทสด 3.90 รองลงมาระยะเวลาทท างาน 16 ปขนไป และอายงานคาเฉลยนอยทสดระยะเวลา 0-5 ป มคาเฉลย 3.52 เมอทดสอบดวยสถต f-test พบวา เจาหนาททมระยะเวลาการท างานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เปนการยอมรบสมมตฐาน ขอท 8 (ตารางท 4.32)

ตำรำงท 4.32 แสดงการเปรยบเทยบระหวางระยะเวลาทท างานในสถาบน กบความผกพนตอ องคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน

ระยะเวลาทท างานในสถาบน จ านวน Mean Std. F Sig. 0 - 5 ป 43 3.52 .45 5.46 .00 6 – 10 ป 47 3.70 .51 11 – 15 ป 39 3.90 .45 16 ป ขนไป 19 3.89 .39

รวม 148 3.73 .49

73

เมอน ามาเปรยบเทยบต าแหนงในการปฏบตงาน ดวยวธของ Scheffe พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมระยะเวลาท างานในสถาบน 0-5 ป 11-15 ป และ 16 ปขนไป มความผกพนตอองคการมากกวาระยะเวลา 6-10 ป (ตารางท 4.33)

ตำรำง 4.33 เปรยบเทยบระยะเวลาทท างานในสถาบน ดวยวธของ Scheffe

ระยะเวลาทท างานในสถาบน 0-5 ป 6-10 ป 11-15 ป 16 ป ขนไป

0-5 ป

6-10 ป

11-15 ป .3825*

16 ปขนไป .3719*

สมมตฐานท 9 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความทาทายในการท างานตางกน

มความผกพนตอองคการแตกตางกน จากการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมระดบความ

คดเหนตอความทาทายในการท างานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน พบวาเจาหนาทท

มระดบความคดเหนตอความทาทายในการท างานเหนดวยอยางยง มคาเฉลย 4.04 รองลงมาระดบ

ความคดเหนตอความทาทายในงานไมแนใจ 3.49 และระดบความคดเหนตอความทาทายในงาน

เหนดวย คาเฉลยนอยทสด 3.66 เมอทดสอบดวยสถต f-test พบวา เจาหนาททมความทาทายในการ

ท างานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เปนการ

ยอมรบสมมตฐาน ขอท 9 (ตารางท 4.34)

ตำรำงท 4.34 แสดงการเปรยบเทยบลกษณะความคดเหนตอความทาทายในการท างาน กบความ ผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน

ความทาทายในการท างาน จ านวน Mean Std. F Sig. ไมแนใจ 31 3.49 .63 14.75 .00 เหนดวย 77 3.66 .34 เหนดวยอยางยง 40 4.04 .46

รวม 148 3.73 .49

74

เมอน ามาเปรยบเทยบความทาทายในการท างาน ดวยวธของ Scheffe พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมความคดเหนความทาทายในการท างานระดบเหนดวย เหนดวยอยางยง มความผกพนตอองคการมากกวาระดบไมแนใจ (ตารางท 4.35)

ตำรำงท 4.35 เปรยบเทยบความทาทายในการท างาน ดวยวธของ Scheffe

ระยะเวลาทท างานในสถาบน ไมแนใจ เหนดวย เหนดวยอยางยง

ไมแนใจ

เหนดวย .3790*

เหนดวยอยางยง .5482*

สมมตฐานท 10 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความกาวหนาในการท างาน

ตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน จากการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความคดเหน

ความกาวหนาในการท างานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน พบวาเจาหนาททมความคดเหนตอความกาวหนาในการท างานเหนดวยอยางยง มคาเฉลย 4.18 รองลงมาความความคดเหนตอความกาวหนาในการท างานเหนดวย มคาเฉย 3.72 และความคดเหนตอความกาวหนาในการงานไมเหนดวยอยางยง,ไมเหนดวย คาเฉลยนอยทสด 2.66 เมอทดสอบดวยสถต F-test พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมความคดเหนงานความกาวหนาในการท างานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เปนการยอมรบสมมตฐานขอท 10 (ตารางท 4.36)

ตำรำงท 4.36 แสดงการเปรยบเทยบลกษณะความคดเหนตอความกาวหนาในการท างาน กบ ความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน

ความกาวหนาในการท างาน จ านวน Mean Std. F Sig. ไมเหนดวยอยางยง, ไมเหนดวย 5 2.66 .52 18.73 .00 ไมแนใจ 73 3.68 .39 เหนดวย 50 3.72 .40 เหนดวยอยางยง 20 4.18 .49

รวม 148 3.73 .49

75

เมอน ามาเปรยบเทยบความกาวหนาในการท างาน ดวยวธของ Scheffe พบวา เจาหนาท

สถาบนพฒนาองคกรชมชนทมความกาวหนาในการท างานทกระดบความคดเหน มความผกพนตอ

องคการ (ตารางท 4.37)

ตำรำงท 4.37 เปรยบเทยบความกาวหนาในการท างาน ดวยวธของ Scheffe

ความกาวหนา ในการท างาน

ไมเหนดวยอยางยง,ไมเหนดวย

ไมแนใจ เหนดวย เหนดวยอยางยง

ไมเหนดวยอยางยง,ไมเหนดวย

ไมแนใจ 1.0241*

เหนดวย 1.0575*

เหนดวยอยางยง 1.5188* .4946* .4613*

สมมตฐานท 11 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมการมสวนรวมตดสนใจในการ

ท างานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

จากการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความคดเหน

ตอการมสวนรวมตดสนใจในการท างานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน พบวา

เจาหนาททมสวนรวมตดสนใจในการท างานเหนดวยอยางยง มคาเฉลย 4.02 รองลงมาความคดเหน

ตอการมสวนรวมตดสนใจในการท างานเหนดวย มคาเฉลย 3.69 และความคดเหนตอการมสวนรวม

ตดสนใจในการท างานไมเหนดวย,ไมแนใจคาเฉลยนอยทสด 3.55 เมอทดสอบดวยสถต F-test

พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมสวนรวมตดสนใจในการท างานตางกน ความผกพน

ตอองคการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เปนการยอมรบสมมตฐาน ขอท 11

(ตารางท 4.38)

76

ตำรำงท 4.38 แสดงการเปรยบเทยบลกษณะความคดเหนตอการมสวนรวมตดสนใจในการ ท างาน กบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน

การมสวนรวมตดสนใจในการท างาน จ านวน Mean Std. F Sig. ไมเหนดวย, ไมแนใจ 40 3.55 .56 10.01 .00 เหนดวย 74 3.69 .35 เหนดวยอยางยง 34 4.02 .56

รวม 148 3.73 .49

เมอน ามาเปรยบเทยบการมสวนรวมตดสนใจในการท างาน ดวยวธของ Scheffe พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมสวนรวมตดสนใจในการท างานทกระดบความคดเหน มความผกพนตอองคการ (ตารางท 4.39)

ตำรำงท 4.39 เปรยบเทยบการมสวนรวมตดสนใจในการท างาน ดวยวธของ Scheffe การมสวนรวมตดสนใจในการท างาน ไมเหนดวย,ไมแนใจ เหนดวย เหนดวยอยางยง ไมเหนดวย, ไมแนใจ

เหนดวย

เหนดวยอยางยง 4.692* .3339*

สมมตฐานท 12 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมลกษณะการท างานเปนทม

ตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน จากการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมลกษณะการ

ท างานเปนทมตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน พบวาเจาหนาทมความคดเหนตอการท างานเปนทมเหนดวยอยางยง มคาเฉลย 3.89 รองลงมาความคดเหนตอลกษณะการท างานเปนทมเหนดวย 3.83 และความคดเหนตอการท างานเปนทมไมเหนดวยอยางยง,ไมเหนดวย คาเฉลยนอยทสด 3.20 เมอทดสอบดวยสถต F-test พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมการท างานเปนทมตางกน ความผกพนตอองคการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เปนการยอมรบสมมตฐาน ขอท 12 (ตารางท 4.40)

77

ตำรำงท 4.40 แสดงการเปรยบเทยบความคดเหนตอการท างานเปนทม กบความผกพนตอ องคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน

การท างานเปนทม จ านวน Mean Std. F Sig. ไมเหนดวยอยางยง, ไมเหนดวย 7 3.20 .72 5.87 .00 ไมแนใจ 60 3.62 .41 เหนดวย 56 3.83 .47 เหนดวยอยางยง 25 3.89 .48

รวม 148 3.73 .49

เมอน ามาเปรยบเทยบการท างานเปนทม ดวยวธของ Scheffe พบวา เจาหนาทสถาบน

พฒนาองคกรชมชนทมการท างานเปนทมระดบความคดเหนไมเหนดวยอยางยง, ไมเหนดวย เหน

ดวย เหนดวยอยางยง มความผกพนตอองคการมากกวาระดบความคดเหนไมแนใจ (ตารางท 4.41)

ตำรำงท 4.41 เปรยบเทยบการท างานเปนทม ดวยวธของ Scheffe

การท างานเปนทม ไมเหนดวยอยางยง, ไมเหนดวย

ไมแนใจ เหนดวย เหนดวยอยางยง

ไมเหนดวยอยางยง, ไมเหนดวย

ไมแนใจ

เหนดวย .6295*

เหนดวยอยางยง .6871*

สมมตฐานท 13 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมเงนเดอนและสวสดการตางกน ม

ความผกพนตอองคการแตกตางกน

จากการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความพง

พอใจตอเงนเดอนและสวสดการตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน พบวาเจาหนาททม

78

ความพงพอใจตอเงนเดอนและสวสดการตางกนระดบสง มคาเฉลย 4.00 รองลงมาความพงพอใจ

ตอเงนเดอนและสวสดการระดบคอนขางสง มคาเฉลย 3.85 และความพงพอใจตอเงนเดอนและ

สวสดการระดบต า มคาเฉลยนอยทสด 3.43 เมอทดสอบดวยสถต F-test พบวา เจาหนาทสถาบน

พฒนาองคกรชมชนทมความพงพอใจตอเงนเดอนและสวสดการตางกน มความผกพนตอองคการ

แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เปนการยอมรบสมมตฐานขอท 13 (ตารางท 4.42)

ตำรำงท 4.42 แสดงการเปรยบเทยบความพงพอใจตอเงนเดอนและสวสดการ กบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน

เงนเดอนและสวสดการ จ านวน Mean Std. F Sig. คอนขางต า 5 3.43 .93 3.00 .02 ต า 14 3.45 .55 ปานกลาง 81 3.70 .49 คอนขางสง 41 3.85 .39 สง 7 4.00 .49

รวม 148 3.73 .49

สมมตฐานท 14 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมการพฒนาความรความสามารถ

ของบคลากรตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

จากการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมการความพง

พอใจตอการพฒนาความรความสามารถของบคลากรตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

พบวาเจาหนาททมความพงพอใจตอการพฒนาความรความสามารถของบคลากรตางกนสง ม

คาเฉลย 4.16 ความพงพอใจตอพฒนาความรความสามารถของบคลากรรองลงมาคอ คอนขางสง ม

คาเฉลย 3.73 และความพงพอใจตอพฒนาความรความสามารถของบคลากรคอนขางต า,ต าคาเฉลย

นอยทสด 3.56 เมอทดสอบดวยสถต F-test หรอ พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทม

การพฒนาความรความสามารถของบคลากรตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกนอยางม

นยส าคญทางสถตทระดบ .05 เปนการยอมรบสมมตฐานขอท 14 (ตารางท 4.43)

79

ตำรำงท 4.43 แสดงการเปรยบเทยบความพงพอใจตอการพฒนาความรความสามารถของบคลากร กบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน การพฒนาความรความสามารถของบคลากร จ านวน Mean Std. F Sig. คอนขางต า, ต า 9 3.25 .61 12.07 .00 ปานกลาง 46 3.59 .49 คอนขางสง 70 3.73 .36 สง 23 4.16 .47

รวม 148 3.73 .49

เมอน ามาเปรยบเทยบการพฒนาความรความสามารถของบคลากร ดวยวธของ Scheffe พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมการพฒนาความรความสามารถของบคลากรทกระดบความพงพอใจ มความผกพนตอองคการ (ตารางท 4.44)

ตำรำงท 4.44 เปรยบเทยบการพฒนาความรความสามารถของบคลากร ดวยวธของ Scheffe การพฒนาความรความสามารถของบคลากร

คอนขางต า, ต า ปานกลาง คอนขางสง

สง

คอนขางต า,ต า

ปานกลาง

คอนขางสง .4806*

สง .9034* .5639* .4228*

สมมตฐานท 15 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมตอสภาพแวดลอมในการท างานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

จากการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความพงพอใจตอสภาพแวดลอมในการท างานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน พบวาเจาหนาท

80

ทมความพงพอใจตอสภาพแวดลอมในการท างานตางกนสง มคาเฉลย 3.96 ความพงพอใจตอสภาพแวดลอมในการท างานรองลงมาระดบปานกลาง 3.75 และความพงพอใจตอสภาพแวดลอมในการท างานระดบคอนขางต า,ต า คาเฉลยนอยทสด 3.28 เมอทดสอบดวยสถต F-test พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมสภาพแวดลอมในการท างานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เปนการยอมรบสมมตฐานขอท 15 (ตารางท 4.45)

ตำรำงท 4.45 แสดงการเปรยบเทยบความพงพอใจตอสภาพแวดลอมในการท างาน กบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน

สภาพแวดลอมในการท างาน จ านวน Mean Std. F Sig. คอนขางต า, ต า 8 3.28 .87 5.58 .00 ปานกลาง 43 3.75 .51 คอนขางสง 65 3.65 .37 สง 32 3.96 .44

รวม 148 3.73 .49

เมอน ามาเปรยบเทยบสภาพแวดลอมในการท างาน ดวยวธของ Scheffe พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมสภาพแวดลอมในการท างานระดบความพงพอใจคอนขางต า,ต า คอนขางสง และสง มความผกพนตอองคการมากกวาระดบปานกลาง (ตารางท 4.46)

ตำรำงท 4.46 เปรยบเทยบสภาพแวดลอมในการท างาน ดวยวธของ Scheffe

สภาพแวดลอมในการท างาน คอนขางต า, ต า ปานกลาง คอนขางสง

สง

คอนขางต า, ต า

ปานกลาง

คอนขางสง

สง .6738* .3081*

81

สมมตฐานท 16 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความสมพนธกบผบงคบบญชา

ตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

จากการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความพงพอใจตอความสมพนธกบผบงคบบญชาตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน พบวาเจาหนาททมความพงพอใจตอความสมพนธกบผบงคบบญชาสง มคาเฉลย 3.92 ความพงพอใจตอความสมพนธกบผบงคบบญชารองลงมาคอนขางสง มคาเฉลย 3.79 และความพงพอใจตอความสมพนธกบผบงคบบญชาคอนขางต า,ต า,ปานกลาง คาเฉลยนอยทสด 3.56 เมอทดสอบดวยสถต F-test พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทม ความสมพนธกบผบงคบบญชาตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เปนการยอมรบสมมตฐานขอท 16 (ตารางท 4.47)

ตำรำงท 4.47 แสดงการเปรยบเทยบความพงพอใจตอความสมพนธกบผบงคบบญชา กบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน

ความสมพนธกบผบงคบบญชา จ านวน Mean Std. F Sig. คอนขางต า, ต า, ปานกลาง 52 3.56 .51 5.55 .00 คอนขางสง 79 3.79 .42 สง 17 3.92 .56

รวม 148 3.73 .49

เมอน ามาเปรยบเทยบความสมพนธกบผบงคบบญชา ดวยวธของ Scheffe พบวา เจาหนาท

สถาบนพฒนาองคกรชมชนทมความสมพนธกบผบงคบบญชา ระดบความพงพอใจทกระดบ ม

ความผกพนตอองคการ (ตารางท 4.48)

82

ตำรำงท 4.48 เปรยบเทยบความสมพนธกบผบงคบบญชา ดวยวธของ Scheffe ความสมพนธกบผบงคบบญชา คอนขางต า, ต า, ปานกลาง คอนขางสง สง

คอนขางต า,ต า, ปานกลาง

คอนขางสง .2378*

สง .3652*

สมมตฐานท 17 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความสมพนธกบเพอนรวมงาน

ตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

จากการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความพงพอใจตอความสมพนธกบเพอนรวมงานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน พบวาเจาหนาททมความพงพอใจตอความสมพนธกบเพอนรวมงานสง มคาเฉลย 4.02 ความพงพอใจตอความสมพนธกบเพอนรวมงานรองลงมาคอคอนขางสง มคาเฉลย 3.71 และความพงพอใจตอความสมพนธกบเพอนรวมงานคอนขางต า,ต า,ปานกลาง คาเฉลยนอยทสด 3.54 เมอทดสอบดวยสถต F-test พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมความสมพนธกบเพอนรวมงานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เปนการยอมรบสมมตฐานขอท 17 (ตารางท 4.49)

ตำรำงท 4.49 แสดงการเปรยบเทยบความพงพอใจตอความสมพนธกบเพอนรวมงาน กบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน

ความสมพนธกบเพอนรวมงาน จ านวน Mean Std. F Sig. คอนขางต า,ต า,ปานกลาง 46 3.54 .47 10.10 .00 คอนขางสง 70 3.71 .43 สง 32 4.02 .51

รวม 148 3.73 .49

83

เมอน ามาเปรยบเทยบความสมพนธกบเพอนรวมงาน ดวยวธของ Scheffe พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมความสมพนธกบเพอนรวมงาน ระดบความพงพอใจทกระดบ มความผกพนตอองคการ (ตารางท 4.50)

ตำรำงท 4.50 เปรยบเทยบความสมพนธกบเพอนรวมงาน ดวยวธของ Scheffe ความสมพนธกบเพอนรวมงาน คอนขางต า, ต า, ปานกลาง คอนขางสง สง

คอนขางต า,ต า, ปานกลาง

คอนขางสง

สง .4772* .3065*

สมมตฐานท 18 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมภาวะผน าของผบงคบบญชา

ตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน จากการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความพง

พอใจตอผบงคบบญชาภาวะผน าตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน พบวาเจาหนาททมความพงพอใจตอภาวะผน าของ ผบงคบบญชาตางกนสง มคาเฉลย 3.82 ความพงพอใจตอผบงคบบญชาภาวะผน ารองลงมาคอนขางสง 3.74 และความพงพอใจตอผบงคบบญชาภาวะผน าคอนขางต า,ต า,ปานกลาง คาเฉลยนอยทสด 3.58 เมอทดสอบดวยสถต F-test พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมภาวะผน าของผบงคบบญชาตางกน มความผกพนตอองคการไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เปนการปฏเสธสมมตฐาน ขอท 18 (ตารางท 4.51)

ตำรำงท 4.51 แสดงการเปรยบเทยบความพงพอใจตอภาวะผน าของผบงคบบญชา กบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน

ภาวะผน าของผบงคบบญชา จ านวน Mean Std. F Sig. คอนขางต า,ต า, ปานกลาง 24 3.58 .69 1.53 .22 คอนขางสง 100 3.74 .41 สง 24 3.82 .51

รวม 148 3.73 .49

84

สมมตฐานท 19 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความรสกวาตนมความส าคญตอองคการตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

จากการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความรสกวาตนมความส าคญตอองคการตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน พบวาเจาหนาทความรสกวาตนมความส าคญตอองคการสง มคาเฉลย 4.19 ความรสกวาตนมความส าคญตอองคการรองลงมาคอคอนขางสง 3.83 และความรสกวาตนมความส าคญตอองคการต า,ปานกลาง คาเฉลยนอยทสด 3.61 เมอทดสอบดวยสถต F-test พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมความรสกวาตนมความส าคญตอองคการตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เปนการยอมรบสมมตฐาน ขอท 19 (ตารางท 4.52)

ตำรำงท 4.52 แสดงการเปรยบเทยบความพงพอใจตอความรสกวาตนมความส าคญตอ องคการ กบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ความรสกวาตนมความส าคญตอองคการ จ านวน Mean Std. F Sig.

ต า,ปานกลาง 88 3.61 .46 10.06 .00 คอนขางสง 48 3.83 .41 สง 12 4.19 .60

รวม 148 3.73 .49 เมอน ามาเปรยบเทยบความรสกวาตนมความส าคญตอองคการ ดวยวธของ Scheffe พบวา

เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมความรสกวาตนมความส าคญตอองคการ ระดบความพงพอใจทกระดบ มความผกพนตอองคการ (ตารางท 4.53)

ตำรำงท 4.53 เปรยบเทยบความรสกวาตนมความส าคญตอองคการ ดวยวธของ Scheffe

ความรสกวาตนมความส าคญตอองคการ

ต า, ปานกลาง คอนขางสง สง

ต า, ปานกลาง คอนขางสง .2205* สง .5812*

85

สมมตฐานท 20 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความรสกวาองคการเปนทพงได

ตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

จากการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความรสกวาองคการเปนทพงไดตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน พบวาเจาหนาททมความรสกวาองคการเปนทพงไดคอนขางสง มคาเฉลย 3.92 ความรสกวาองคการเปนทพงไดรองลงมาระดบสง 3.78 และความรสกวาองคการเปนทพงไดคอนขางต า,ต า มคาเฉลยนอยทสด 3.56 เมอทดสอบดวยสถต F-test พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมความรสกวาองคการเปนทพงไดตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เปนการยอมรบสมมตฐานขอท 20 (ตารางท 4.54)

ตำรำงท 4.54 แสดงการเปรยบเทยบความพงพอใจตอความรสกวาองคการเปนทพงไดกบ ความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน

ความรสกวาองคการเปนทพงได จ านวน Mean Std. F Sig. คอนขางต า, ต า 15 3.56 .75 3.93 .01 ปานกลาง 80 3.64 .36 คอนขางสง 46 3.92 .51 สง 7 3.78 .60

รวม 148 3.73 .49

เมอน ามาเปรยบเทยบความรสกวาองคการเปนทพงได ดวยวธของ Scheffe พบวา เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมความรสกวาองคการเปนทพงได ระดบความพงพอใจปานกลาง คอนขางสง มความผกพนตอองคการมากกวาระดบคอนขางต า,ต า สง (ตารางท 4.55)

86

ตำรำงท 4.55 เปรยบเทยบความรสกวาองคการเปนทพงได ดวยวธของ Scheffe ความรสกวาองคการเปนท

พงได คอนขางต า, ต า ปานกลาง คอนขางสง สง

คอนขางต า, ต า

ปานกลาง

คอนขางสง .2743*

สง

4.6 ขอเสนอแนะอน ๆ

1. ควรปลกพลงสรางอดมการณ เรองการกอเกดของสถาบน ภารกจขององคการ ใหเจาหนาทไดรบทราบ ภาคภมใจทไดเปนสวนหนงขององคการ รวมทงความซอสตยสจรตในการปฏบตงาน ค านงถงผลประโยชนขององคการมากกอนผลประโยชนสวนตว

2. ควรสงเสรมกจกรรมเพอสรางความผกพนในองคการอยางตอเนอง ผบรหารควรเขารวมและเปนตวอยางทดในการสรางความผกพน ความรกความสามคคในองคการ

3. ไมควรมระบบอปถมภพรรคพวกในองคการ เพราะจะท าใหขาดความสามคค สรางความเหลอมล า ขาดความเสมอภาคในองคการ

4. ควรจดสวสดการเจาหนาทใหเปนระบบ มความชดเจน ครอบคลมถงสมาชกในครอบครว เชน กรณเจาหนาทสถานภาพโสด ควรใหสทธในการเบกจายคารกษาพยาบาลของพอกบแมได เพราะสถานภาพสมรสสถาบนฯใหสทธเบกของคสมรสและบตรได

5. ควรบรหารการท างานของเจาหนาท ใหเกดสมดลระหวางงานและครอบครว

87

บทท 5

สรป อภปรำยผลและขอเสนอแนะ

การศกษาความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน) มวตถประสงค ดงน

1. เพอศกษาระดบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน)

2. เพอศกษาปจจยทมผลตอความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน) ประชากรและกลมตวอยางทใชในการศกษา เปนเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน มจ านวนทงหมด 278 คน จาก 24 สวนงาน เนองจากประชากรกระจายไปทกภมภาคทวไปเทศไทย จงก าหนดกลมตวอยางโดยใชสตรของ Taro Yamane ไดกลมตวอยาง 164

ผศกษาไดแจกแบบสอบถามใหกบเจาหนาท 164 ชด โดยผานสวนงานตาง ๆ และ ไดรบแบบสอบถามทตอบครบถวนกลบคนมา จ านวน 148 ชด รวมจ านวนกลมตวอยาง 148 ชดคดเปนรอยละ 90.24 จากแบบสอบถามทงหมด เครองมอทใชในการศกษาเปนแบบสอบถาม การวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถต SPSS Version 11.5 สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ทดสอบสมมตฐานใชสถต t-test และ F-test ตามลกษณะของตวแปร

5.1 สรปผลกำรศกษำ

5.1.1 ผลกำรศกษำจ ำแนกตำมวตถประสงค ขอท 1 เพอศกษาระดบความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน)

5.1.1.1 ขอมลทวไปของประชากรกลมตวอยาง

88

จากการศกษาพบวากลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง คดเปนรอยละ 63.5 มอายระหวาง 36-45 ป คดเปนรอยละ 39.2 สถานภาพสมรส รอยละ 48.6 มรายไดตอเดอน 20,001-30,000 บาท รอยละ 41.9 ระดบการศกษาระดบปรญญาตร รอยละ 58.8 ต าแหนงในการปฏบตงานต าแหนงเจาหนาท รอยละ 78.4 สวนงานทสงกดส านกงานบานมนคงและส านกผอ านวยการ คดเปนรอยละ 8.8 ระยะเวลาทปฏบตงานในสถาบน 6-10 ป คดเปนรอยละ 31.8

5.1.1.2 ผลการวเคราะหระดบความเหนตอลกษณะงาน จากการศกษาความคดเหนของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนตอระดบ

ความคดเหนตอลกษณะงานพบวา โดยรวมแลวเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนมความคดเหนตอลกษณะงานอยในระดบเหนดวย 3.75 โดยเรยงล าดบคะแนนเฉลยความคดเหนในแตละดานจากมากไปหานอย ดงน ดานความทาทายในการท างาน คาเฉลย 4.06 ดานการมสวนรวมในการตดสนใจคาเฉลย 3.81 ดานลกษณะการท างานเปนทมคาเฉลย 3.59 ดานความกาวหนาในหนาทการงาน คาเฉลย 3.52 5.1.1.3 ผลการวเคราะหระดบความพงพอใจในการปฏบตงาน

จากการศกษาความคดเหนของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนตอระดบความพงพอใจในการปฏบตงานพบวา โดยรวมแลวเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนมระดบความพงพอใจอยในระดบคอนขางสง 3.60 โดยเรยงล าดบคะแนนเฉลยของความพงพอใจในการปฏบตงานจากมากไปหานอย ดงน ดานภาวะผน าของผบงคบบญชา คาเฉลย 3.88 ดานความสมพนธกบเพอนรวมงานคาเฉลย 3.75 ดานสภาพแวดลอมในการท างาน 3.69 ดานความสมพนธกบผบงคบบญชา 3.68 ดานการพฒนาความรความสามารถของบคลากร 3.61 ดานความรสกวาตนมความส าคญตอองคการ 3.54 ดานความรสกวาองคการเปนทพงได 3.26 ดานเงนเดอนและสวสดการตาง ๆ มคาเฉลย 3.25 5.1.1.4 ผลการวเคราะหระดบความผกพนตอองคการ

จากการศกษาความผกพนของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน พบวาโดยรวมแลวเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนมความผกพนตอองคกรอยในระดบคอนขางสง คาเฉลย 3.73 เรยงล าดบคะแนนเฉลยของความคดเหนแตละดานจากมากไปหานอย ดานความจงรกภกดตอองคการ คาเฉลย 4.00 ดานความภาคภมใจในการเปนสวนหนงขององคการ 3.93 ดานความเตมใจและทมเทในการท างานเพอองคการ คาเฉลย 3.92 ดานความตองการทจะด ารงความเปนสมาชกภาพขององคการ 3.37 ดานความเสยสละเพอองคการ มคาเฉลย 3.13 สอดคลองกบผลการศกษาของสายธาร ทองอราม (2550:9) ความผกพนตอองคกร : กรณศกษา บรษท เดอะมอลล

89

กรป จ ากด สาขารามค าแหง ความผกพนตอองคกร หมายถง ความรสกสมพนธทดในดานบวก ในแงของความรสกทศนคต พฤตกรรมคานยมทดทสมาชกมตอองคกรมความเชอมนศรทธาในนโยบายและเปาหมายขององคกร เตมใจทจะปฏบตงานจนเกดความจงรกภกดตอองคการ

5.1.2 ผลกำรศกษำจ ำแนกตำมวตถประสงคขอท 2 เพอศกษาปจจยทมผลตอความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน)

ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา

5.1.2.1 ปจจยทมผลตอความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ไดแก ตวแปรอาย รายไดตอเดอน ระดบการศกษา ต าแหนงในการปฏบตงาน ระยะเวลาในการปฏบตงานในสถาบน ความทาทายในการท างาน ความกาวหนาในการท างาน การมสวนรวมในการตดสนใจในการท างาน ลกษณะการท างานเปนทม เงนเดอนและสวสดการ การพฒนาความรความสามารถของบคลากร สภาพแวดลอมในการท างาน ความสมพนธตอผบงคบบญชา ความสมพนธกบเพอนรวมงาน ภาวะผน าของผบงคบบญชา ความรสกวาตนมความส าคญตอองคการ ความรสกวาองคการเปนทพงได 5.1.2.2 ปจจยทไมมผลตอความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ไดแก ตวแปรเพศ สถานภาพสมรส สวนงานทสงกด ภาวะผน าของผบงคบบญชา

จงสามารถสรปผลการทดสอบสมมตฐานได ดงน

ตำรำงท 5.1 สรปผลการทดสอบสมมตฐาน

สมมตฐำนกำรวจย ผลกำรทดสอบ คำนยส ำคญ สมมตฐานท 1 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมเพศตางกน มความผกพนตอองคการไมแตกตางกน

ปฏเสธสมมตฐาน

.87

สมมตฐานท 2 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมอายตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

ยอมรบสมมตฐาน

.00

สมมตฐานท 3 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมสถานภาพสมรสตางกนมความผกพนตอองคการไมแตกตางกน

ปฏเสธสมมตฐาน

.16

สมมตฐานท 4 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมรายไดตอเดอนตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกน

ยอมรบสมมตฐาน

.00

สมมตฐานท 5 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมระดบการศกษาตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกน

ยอมรบสมมตฐาน

.02

90

ตำรำงท 5.1 (ตอ) สมมตฐำนกำรวจย ผลกำรทดสอบ คำนยส ำคญ

สมมตฐานท 6 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมต าแหนงการปฏบตงานตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกน

ยอมรบสมมตฐาน

.00

สมมตฐานท 7 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมสวนงานทสงกดตางกน มความผกพนตอองคการไมแตกตางกน

ปฏเสธสมมตฐาน

.42

สมมตฐานท 8 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมระยะเวลา ทท างานในสถาบนตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

ยอมรบสมมตฐาน

.00

สมมตฐานท 9 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมความทาทายในการท างานตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกน

ยอมรบสมมตฐาน

.00

สมมตฐานท 10 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมความกาวหนาในการท างานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน

ยอมรบสมมตฐาน

.00

สมมตฐานท 11 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมสวนรวมในการตดสนใจในการท างานตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกน

ยอมรบสมมตฐาน

.00

สมมตฐานท 12 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมลกษณะการท างานเปนทมตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกน

ยอมรบสมมตฐาน

.00

สมมตฐานท 13 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมเงนเดอนและสวสดการตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกน

ยอมรบสมมตฐาน

.02

สมมตฐานท 14 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมการพฒนาความรความสามารถของบคลากรตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกน

ยอมรบสมมตฐาน

.00

สมมตฐานท 15 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมภาพแวดลอมในการท างานตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกน

ยอมรบสมมตฐาน

.00

สมมตฐานท 16 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความสมพนธกบผบงคบบญชาตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกน

ยอมรบ สมมตฐาน

.00

91

ตำรำงท 5.1 (ตอ) สมมตฐำนกำรวจย ผลกำรทดสอบ คำนยส ำคญ

สมมตฐานท 17 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความสมพนธกบเพอนรวมงานตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกน

ยอมรบสมมตฐาน

.00

สมมตฐานท 18 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมภาวะผน าของผบงคบบญชาตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกน

ปฏเสธสมมตฐาน

.22

สมมตฐานท 19 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความรสกวาตนมความส าคญตอองคการตางกนความผกพนตอองคการแตกตางกน

ยอมรบสมมตฐาน

.00

สมมตฐานท 20 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมความรสกวาองคการเปนทพงไดตางกนความผกพนตอองคการแตกตางกน

ยอมรบสมมตฐาน

.00

5.2 อภปรำยผล

การศกษาเรองความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน) สามารถอภปรายผลการศกษาโดยเฉพาะในการทดสอบสมมตฐานในรายละเอยดไดดงน

กำรทดสอบสมมตฐำน

สมมตฐำนท 1 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมเพศตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน ปรากฏวาไมแตกตางกนเปนการปฏเสธสมมตฐานทตงไว ทงนจ านวนประชากรกลมตวอยางเจาหนาทของสถาบนพฒนาองคกรชมชน สวนใหญเปนเพศหญง คดเปนรอยละ 63.5 เพศชาย 36.5 สทธความเทาเทยมกนระหวางเพศชายและเพศหญงมความเสมอภาคกน จงสงผลใหเพศชายและเพศหญงมความผกพนตอองคการไมแตกตางกน สอดคลองกบผลการศกษาของ อธทธ ประกอบสข (2549 :83) ไดท าการศกษาเรอง ความผกพนตอองคกร : ศกษาเฉพาะกรณ บรษท สยามนสสน ออโตโมบล จ ากด ผลการศกษาพบวา ปจจยดานลกษณะบคคลกบความผกพนตอองคกร ไดแก เพศ อาย สถานภาพสมรสฯ ไมมความแตกตางกนในเรองความผกพนตอองคการ

92

สมมตฐำนท 2 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมอายตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน ปรากฏวาแตกตางกน เปนการยอมรบสมมตฐานทตงไว ทงนประชากรกลมตวอยางของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนสวนใหญ มอายระหวาง 36-45 ป คดเปนรอยละ 39.2 บคคลทมอายมาก มระยะเวลาในการท างานนาน จะมแนวโนมตอความผกพนตอองคการในระดบสง และสอดคลองกบผลการศกษาของ ยงลกษณ เกดแจง (2549:61) เรองปจจยทสงเสรมใหเกดความผกพนตอองคกรของครโรงเรยนเอกชน: กรณศกษา ครโรงเรยนเซนตโยเซฟ จ.สกลนคร ผลการศกษาพบวาครทมอายแตกตางกนมความผกพนตอโรงเรยนแตกตางกน อธบายวาครทสมรสแลวยอมตองการความมนคงในการท างาน ไมตองการทจะเปลยนสถานทท างานบอย ๆ เนองจากมภาระทตองรบผดชอบในครอบครว เมอครท างานทโรงเรยนเปนระยะเวลานาน ท าใหเกดความรสกผกพนตอองคการเพมขนเรอย ๆ

สมมตฐำนท 3 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมสถานภาพสมรสตางกน มความผกพนตอองคการไมแตกตางกน เปนการปฏเสธสมมตฐานทตงไว ทงนประชากรกลมตวอยางของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนสวนใหญ มสถานภาพสมรส 72 คน คดเปนรอยละ 48.6 มสถานภาพโสด 68 คน คดเปนรอยละ 45.9 เนองจากประชากรกลมตวอยางระหวางสถานภาพมจ านวนใกลเคยงกนจงมความผกพนไมแตกตางกน

สมมตฐำนท 4 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมรายไดตอเดอนตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน ปรากฏวาแตกตางกน เปนการยอมรบสมมตฐานทตงไว จากการเปรยบเทยบคาเฉลย พบวาเจาหนาททมรายไดสงกวา 30,000 บาทขนไป มคาเฉลยมากทสด 4.05 Becker (1960:32-40 อางถงใน อธทธ ประกอบสข 2549:26) อธบายถงเหตผลทบคคลเกดความผกพนตอสงหนงสงใดวา เปนเพราะบคคลนนไดเกดการลงทน (Side Bet) ตอสงนน ๆ ไว หากเขาไมตดสนใจทจะผกพนตอสงนน เขาอาจจะเกดสญเสยมากกวาการผกพนไวจงจ าเปนตองกระท าโดยไมมทางเลอกเปนอยางอน เชน การทคนเราเขาไปท างานอยในองคกรในชวงระยะเวลาหนงจะกอใหเกดการลงทน (investment) ซง Beacker เรยกวา Side bet อาจปรากฏออกในรปของเวลา แรงกาย ก าลงสตปญญาทจะลงทนไปตลอดจนการยอมเสยโอกาสบางอยางเพราะบคคลนนยอมหวงผลประโยชนทจะไดรบตอบแทนจากองคกรระยะยาว ในรปของบ าเหนจ บ านาญและสวสดการตาง ๆ ทนอกเหนอไปจากเงนเดอนหรอรายไดประจ า ถาลาออกจากองคกรเขาจะตองสญเสยสงเหลาน จงไมมทางเลอกอยางอน นอกจากการผกพนกบองคกรตอไป

สมมตฐำนท 5 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมระดบการศกษาตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน ปรากฏวาแตกตางกน เปนการยอมรบสมมตฐานทตงไว ทงน

93

จากการเปรยบเทยบคาเฉลย เจาหนาททมระดบการศกษาต ากวาอนปรญญาและอนปรญญา มคาเฉลยมากทสด 4.03 รองลงมาระดบสงกวาปรญญาตรมคาเฉลย 3.84 และระดบปรญญาตรมคาเฉลยนอยทสด 3.63 สอดคลองกบผลการศกษาของ สายธาร ทองอราม (2550:80) ความผกพนตอองคกร : ศกษากรณ บรษท เดอะมอลล กรป จ ากด สาขารามค าแหง พนกงานทมระดบการศกษาต ากวาปรญญาตร จะมความผกพนในองคกรสงกวาพนกงานทมการศกษาสงกวา

สมมตฐำนท 6 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมต าแหนงในการปฏบตงานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน ปรากฏวาแตกตางกน เปนการยอมรบสมมตฐานทตงไว ทงนเจาหนาททมต าแหนงอน ๆ ช านาญการ, ผบรหาร มคาเฉลยมากทสด 4.21 รองลงมาต าแหนงผจดการภาค,ผจดการส านกงาน คาเฉลย 4.13 สอดคลองกบผลการศกษาของทองพน ขนอาสา (2549:91) ความผกพนของบคลากรภาครฐตอองคกร กรณศกษาขาราชการกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ขาราชการทมต าแหนงสงมแนวโนมจะมความผกพนตอองคกรมาก ซงสามารถอธบายไดวา การขนสต าแหนงงานทสงขนในกรมการปกครอง โดยเฉพาะระดบผบรหาร ตองอาศยความรความสามารถ ความช านาญและประสบการณ และความตงใจในการท างานอยางหนก เพอใหเขามผลปฏบตการทด อยในระดบทดเหนอคนอน จนเปนทยอมรบของผบงคบบญชา ผใตบงคบบญชา และหนวยงานอน และยงมต าแหนงสงขน เขากจะตองมความรบผดชอบมากขน มบทบาทความเดนชดในการเปนตวแทนขององคกรมากขน จงมความผกพนตอองคกรมากขน เตมใจสรางผลงานและจงรกภกดตอองคกรมากขน

สมมตฐำนท 7 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมสวนงานทสงกดตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน ปรากฏวาไมแตกตางกนเปนการปฏเสธสมมตฐานทตงไว ทงนอาจเปนเพราะสถาบนพฒนาองคกรชมชนมการปรบเปลยนโครงสรางภายในองคการอยางนอยปละ 1 ครง ประกอบกบมการโยกยายผบรหาร ผจดการภาค โดยหมนเวยนการด ารงต าแหนงไมเกน 2 ปครง ในสวนของเจาหนาทเองกสามารถขอโอนยาย หรออาจถกโยกยายไดตามความเหมาะสมเพอใหเกดความคลองตวในการปฏบตงาน จงไมมความผกพนตอสวนงานทสงกด

สมมตฐำนท 8 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมระยะเวลาทท างานในสถาบนตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน ปรากฏวาแตกตางกน เปนการยอมรบสมมตฐานทตงไว ทงนจากการเปรยบเทยบคาเฉลยเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน ทมระยะเวลาทท างานในสถาบนตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน พบวา เจาหนาททมระยะเวลาท างานระหวาง 11-15 ป มคาเฉลยมากทสด 3.90 รองลงมาระยะเวลาทท างาน 16 ป ขนไปมคาเฉลย 3.89 และระยะเวลาทท างานมคาเฉลยนอยทสด 0-5 ป สอดคลองกบผลการศกษาของยง

94

ลกษณ เกดแจง (2549:61) เรองปจจยทสงเสรมใหเกดความผกพนตอองคกรของครโรงเรยนเอกชน: กรณศกษา ครโรงเรยนเซนตโยเซฟ จ.สกลนคร พบวา ครทมระยะเวลาในการปฏบตงานกบโรงเรยนทแตกตางกนมความผกพนตอโรงเรยนแตกตางกน เพราะครทปฏบตงานในโรงเรยนนานเทาใด กจะมความเขาใจโรงเรยนในทางทด เขาใจวฒนธรรมและคานยมของโรงเรยน ท าใหเกดความรสกผกพนตอองคกรมากขนดวย

สมมตฐำนท 9 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมความทาทายในการท างานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน ปรากฏวาแตกตางกน เปนการยอมรบสมมตฐานทตงไว ทงนผลการวเคราะหความผกพนตอองคการรายดานความคดเหนตอลกษณะงานอยในระดบเหนดวยมากทสด คอ ดานความทาทายในการท างาน เฉลย 4.06 สอดคลองกบผลการศกษาของทองพน ขนอาสา (2549:93) ความผกพนของบคลากรภาครฐตอองคกร กรณศกษาขาราชการกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ขาราชการทมความทาทายในการท างานสงมแนวโนมจะมความผกพนตอองคกรสง ซงเปนเพราะลกษณะการท างานของกรมการปกครองทมความพเศษ คอ ความหลากหลาย บางงานจ าเปนตองใชความสามารถสวนตว เพอทจะท างานใหส าเรจลลวงได ตองใชทกษะในการพด ทกษะในการประสานงาน ทกษะในการเจรจาตอรอง หวานลอม ชกจง เพอใหเกดการประนประนอมยอมความหรอแกไขปญหาทเกดขน จงท าใหขาราชการกรมการปกครองสนกและไมเบอในการท างาน เกดความผกพนกบงานและองคกร ผลของการศกษานสอดคลองกบงานวจยของ Allen and Mayer (1990) ทพบวาปจจยทกอเกดความผกพนตอองคกรดานความรสก (Affective Commitment) คอ ความอสระในการท างาน ลกษณะเฉพาะของงาน ความส าคญของงานและทกษะในการท างานทหลากลาย

สมมตฐำนท 10 เจาหนาทมสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมความกาวหนาในการท างานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน ปรากฏวาแตกตางกน เปนการยอมรบสมมตฐานทตงไว ปจจยทมอทธพลตอองคกรตามแนวคดของ Hewitt Associates(2003) 7 ประการ ประการท 6. โอกาสทไดรบ Opportunity) หมายถง พนกงานไดมโอกาสในการทจะไดรบการยกยอง การไดรบโอกาสใหเปนสวนหนงของทม หรอการไดรบโอกาสทเปนประโยชนในการพฒนางานหรอชวตสวนตว สถาบนพฒนาองคกรชมชน เปดโอกาสใหเจาหนาทไดด าเนนกจกรรมตาง ๆ เพอพฒนางานและชวตสวนตว เชน เจาหนาททมผลการประเมนในระดบดตดตอกน สามารถสมครเขารวมโครงการศกษาดงานตางประเทศ การสนบสนนใหเจาหนาทเสนอโครงการเพอจดกจกรรมสรางความสมพนธระหวางเจาหนาทดวยกนเองตามความสนใจ การด าเนนกจกรรมดงกลาวชวยพฒนาศกยภาพของเจาหนาท ๆ สงผลตอการพฒนางาน และเกดความกาวหนาในการท างาน

95

สอดคลองกบผลการศกษาของประมนทร เนาวกาญจน (2553:93) ความผกพนตอองคการของพนกงานเทศบาลนครยะลา พบวาพนกงานทสามารถท างานส าเรจตามเปาหมายทตงไว จะไดรบผลตอบแทนจากการท างานไดส าเรจตามเปาหมายขององคการ จงท าใหมความรสกผกพนตอองคการมากกวาพนกงานทไมสามารถปฏบตงานไดประสบความส าเรจ

สมมตฐำนท 11 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมการมสวนรวมตดสนใจในการท างานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน ปรากฏวาแตกตางกน เปนการยอมรบสมมตฐานทตงไว แนวคดของ March & Simon (1995) พนกงานทมความรสกผกพนอยางแทจรงตอเปาหมายและคานยมขององคกรมแนวโนมทจะมสวนรวมในกจกรรมขององคกรอยในระดบสง สอดคลองกบผลการศกษาของ อธทธ ประกอบสข (2549 : 83) ความผกพนตอองคกร : ศกษาเฉพาะกรณ บรษท สยามนสสน ออโตโมบล จ ากด พบวา พนกงานทมสวนรวมในการบรหารงานทแตกตางกนมความผกพนตอองคกรแตกตางกน เนองจากพนกงานบรษท สยามนสสน ออโตโมบล จ ากด สามารถเสนอแนะแนวทางในการปฏบต หรอการเสนอขอคดเหนตาง ๆ ในการบรหารงานได จงท าใหพนกงานทมสวนรวมในการบรหารงานมากมความผกพนมากกวาพนกงานทไมไดมสวนรวมในการบรหารงาน จะไมมความรสกผกพนตอองคกร

สมมตฐำนท 12 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมการมลกษณะการท างานเปนทมตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน ปรากฏวาแตกตางกน เปนการยอมรบสมมตฐานทตงไว พบวาเจาหนาทมความคดเหนตอลกษณะการท างานเปนทมเหนดวยอยางยง เฉลย 3.59 จากวสยทศนของสถาบนพฒนาองคกรชมชน “เปนองคกรของประชาชนทมงสรางความเขมแขงของสงคมจากฐานราก ดวยพลงองคกรชมชนและประชาสงคม” องคการจะประสบความส าเรจได ตองอาศยความรวมมอจากหลายฝาย ประกอบดวยเจาหนาท ขบวนองคกรชมชน เครอขายหนวยงานภาค สถาบนฯจงออกแบบการท างานทมลกษณะการท างานเปนทม กลไกตาง ๆ ทจดตงขนคณะอนกรรมการ คณะท างาน ทงระดบชาต ระดบภาค จงหวด มองคประกอบผเกยวของทหลากหลาย รวมถงคณะอนกรรมการสถาบนฯตองมองคประกอบจากแกนน าชมชน พรอมกบท างานเปนทมรวมกบเจาหนาท และหนวยงานภาคไปพรอม ๆ กน

สมมตฐำนท 13 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมเงนเดอนและสวสดการตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน ปรากฏวาแตกตางกน เปนการยอมรบสมมตฐานทตงไว สอดคลองกบผลการศกษาของ ประมนทร เนาวกาญจน (2553:82) ความผกพนตอองคการของพนกงานเทศบาลนครยะลา พนกงานเหนวาคาตอบแทนจากเงนเดอนและสวสดการตาง ๆ คมคา และสามารถชวยเหลอครอบครวได ท าใหไมตองปฏบตงานดานอน ๆ เพมเตม

96

สมมตฐำนท 14 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมการพฒนาความรความสามารถของบคลากรตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน ปรากฏวาแตกตางกน เปนการยอมรบสมมตฐาน สถาบนพฒนาองคกรชมชน ก าหนดยทธศาสตรการด าเนนงาน 3 ประเดนยทธศาสตร ยทธศาสตรท 3 พฒนาระบบการบรหารจดการ พอช. เปนการพฒนาและยกระดบองคกรใหเปน “องคกรแหงการเรยนร” พอช.จะเปนองคกรแหงการเรยนรไดอยางไรนน ตองเรมจากการทเจาหนาทในองคกรตองเรยนรและพฒนาไปตามขนตอนเพอน าไปสการเรยนรในระดบองคกรในทสด การเรยนรมความส าคญทงในแงตวบคคลและตอองคกร สถาบนจงมนโยบาย และแนวปฏบตการพฒนาบคลากร ด าเนนการอยางตอเนอง ทงการจดท าแผนพฒนารายบคล แผนพฒนารายสวนงาน และการจดอบรมเฉพาะต าแหนงงาน

สมมตฐำนท 15 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมสภาพแวดลอมในการท างานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน ปรากฏวาแตกตางกน เปนการยอมรบสมมตฐานทตงไว พบวาเจาหนาททมความพงพอใจตอสภาพแวดลอมในการท างานระดบสง มคาเฉลย 3.69 สถานทตงสถาบนพฒนาองคกรชมชน ส านกงานกรงเทพฯ มการอาคารทสวยงามไดรบรางวลจากสมาคมสถาปนกสยาม สภาพแวดลอมสะอาด อปกรณเครองใชส านกงานรปแบบทนสมย สามารถรองรบการใชงานของเจาหนาทไดเพยงพอ สอดคลองกบผลการศกษาของ ประมนทร เนาวกาญจน (2553:82) องคการสามารถสนบสนนปจจยตาง ๆ ทเพยงพอตอการท างาน รวมถงพนกงานพอใจกบการจดบรรยากาศและสภาพแวดลอมในปจจบน

สมมตฐำนท 16 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมความสมพนธกบผบงคบบญชาตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน ปรากฏวาแตกตางกน เปนการยอมรบสมมตฐานทตงไว พบวาเจาหนาททมความพงพอใจตอความสมพนธกบผบงคบบญชาระดบสง มคาเฉลย 3.92 สอดคลองกบผลการศกษาของวชย เรองหน (2548 อางถงใน สมเกยรต ธรรมนยาย, พ.ต.อ. 2536:บทคดยอ) ศกษาความรสกผกพนตอองคการของผบงคบหมวดต ารวจตระเวนชายแดน พบวา ผบงคบหมวดต ารวจตระเวนชายแดนทมความรสกผกพนตอองคการในระดบสง ความสมพนธกบผบงคบบญชามผลท าใหผบงคบหมวดตระเวนชายแดนมความรสกผกพนตอองคการแตกตางกน

สมมตฐำนท 17 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมความสมพนธกบเพอนรวมงานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน ปรากฏวาแตกตางกน เปนการยอมรบสมมตฐานทตงไว เจาหนาททมความพงพอใจตอความสมพนธกบเพอนรวมงานสง มคาเฉลย 4.02 สอดคลองกบผลการศกษาของ สอดคลองกบผลการศกษาของทองพน ขนอาสา (2549:93) ความ

97

ผกพนของบคลากรภาครฐตอองคกร กรณศกษาขาราชการกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย พบวาทศนคตตอเพอนรวมงานและองคกรนมผลตอการท างานในกรมการปกครอง เนองจากการท างานในกรมการปกครองเปนลกษณะงานทหลากหลายและมปรมาณงานมาก หลายครงตองท างานเกนเวลาท างานในวนหยด เนองจากเปนงานเรงดวน ตองปฏบตงานตามนโยบายของรฐ ซงท าใหในการท างานหลายครงตองท างานรวมกบหนวยงานอน ดงนนหากขาราชการมทศนคตตอเพอนรวมงานและองคกรทดจะท าใหการท างานเปนไปอยางราบรนและไมเกดความรสกกดดน สอดคลองกบงานวจยของ Steers (1977) ทพบวาทศนคตของกลมองคกรมความสมพนธกบความผกพนตอองคกร

สมมตฐำนท 18 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมภาวะผน าของผบงคบบญชาตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน ปรากฏวาไมแตกตางกน เปนการปฏเสธสมมตฐานทตงไว สถาบนพฒนาองคกรชมชนมการปรบเปลยนโครงสรางภายในองคการอยางนอยปละ 1 ครง มการโยกยายผบรหาร ผจดการภาค หมนเวยนการด ารงต าแหนงไมเกน 2 ปตอครง เพอใหเกดความเหมาะสมและความคลองตวในการปฏบตงาน จงเปนสาเหตทสงผลใหเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมภาวะผน าของบงคบบญชาตางกน ความผกพนตอองคการไมแตกตางกน

สมมตฐำนท 19 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมความรสกวาตนมความส าคญตอองคการตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน ปรากฏวาแตกตางกน เปนการยอมรบสมมตฐานทตงไว พบวาเจาหนาทมความรสกวาตนมความส าคญตอองคการสง มคาเฉลย 4.19 สอดคลองกบแนวคดของ Hewitt Associates ปจจยทมอทธพลตอความผกพนของพนกงานตอองคกรม 7 ประการท 6. โอกาสทไดรบ (Opportunity) หมายถง พนกงานไดมโอกาสในการทจะไดรบการยกยอง การไดรบโอกาสใหเปนสวนหนงของทม หรอการไดรบโอกาสทเปนประโยชนในการพฒนางานหรอชวตสวนตว และแนวคดของ Taylor Nelson Sofres (TNS) บรษททใหบรการขอมลสารสนเทศทางการตลาดทใหญทสดของโลก การส ารวจเกยวกบความผกพนของพนกงาน ชวยใหผบรหารเขาใจพฤตกรรมของพนกงานตามลกษณะความผกพน 4 ลกษณะ ลกษณะท 4. Ambassador เปนผทมความผกพนตอองคการและความผกในงานทท า บคคลเหลานจะกลาวถงองคการในทางทดตอบคคลอน ตองการเปนสวนหนงขององคการ แมวาองคการอนจะใหผลประโยชนทดกวา

สมมตฐำนท 20 เจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชนทมความรสกวาองคการเปนทพงไดตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน ปรากฏวาแตกตางกน เปนการยอมรบ

98

สมมตฐานทตงไว สอดคลองกบผลการศกษาของทองพน ขนอาสา (2549:93) ความผกพนของบคลากรภาครฐตอองคกร กรณศกษาขาราชการกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ขาราชการทมความรสกวาองคกรเปนทพงพงไดมากมแนวโนมจะมความผกพนตอองคกรสง ซงเปนความรสกวาหากตนไดรบการดแลหรอความยตธรรมในองคกร องคกรไมมระบบอปถมภ แตใชระบบคณธรรมผมความรความสามารถไดรบความกาวหนา ขาราชการจะไมรสกหดห และมความหวงมความเชอมนในองคกร หากองคกรดแลขาราชการในองคกรด โดยเฉพาะลกษณะงานหลายอยางทตองเสยงภยในพนท มความยตธรรมพอสมควร กจะเปนการดงดดใหขาราชการมความสนก และมความสขในการท างาน อยกบองคกรตอไป

ผลการศกษานสอดคลองกบงานวจยของ Newstorm and Davis (1983) เสนอระดบความผกพนตอองคการ โดยความผกพนระดบสง บคลากรจะมความรสกวางานมความปลอดภยและมนใจในงาน บคลากรยอมรบในเปาหมายขององคการทจะเพมผลผลต

5.3 ขอเสนอแนะ

5.3.1 ขอเสนอแนะจำกกำรศกษำ

จากการศกษาความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน) อยในระดบคอนขางสง มคาเฉลย 3.73 ดวยการจดตงองคการเกดจากการรวมสองหนวยงาน คอส านกงานกองทนพฒนาชนบท และส านกงานชมชนเมอง ลกษณะองคการทเรยกวา “องคการมหาชน” เปน หนวยงานของรฐรปแบบพเศษทออกแบบมาเพอเพมประสทธภาพในการบรการสาธารณะ การมสวนรวมในการตดสนใจ ลกษณะการท างานเปนทม ประกอบกบความทาทายในการท างาน ความสมพนธกบผบงคบบญชา ความสมพนธกบเพอนรวมกน การพฒนาความรความสามารถฯลฯ ลวนเปนปจจยทจะสงเสรมใหสถาบนด าเนนงานตามปรชญาขององคการ คอ สนบสนนใหองคกรชมชนเปนแกนกลางในการพฒนา เจาหนาทไดรบการปลกฝง แนวคด อดมการณ น าไปสกบปฏบตงานสงผลใหระดบความผกพนตอองคการอยในระดบสง และจากผลการศกษายงมปจจยบางประการทยงตองไดรบการปรบปรง ผศกษาขอเสนอขอคดเหนและขอเสนอแนะ เพอน าไปปรบใชกบองคการ ดงน

1. ดานความทาทายในการท างาน สถาบนพฒนาองคกรชมชนด าเนนงานตาม อ านาจหนาท ตามกฎหมายและตามนโยบายของรฐบาลในแตละชวงเวลา ใชกจกรรมและโครงการส าคญตาง ๆ หลายประเดนงาน ท างานครอบคลม 76 จงหวด เมอเทยบกบจ านวนเจาหนาท 278 คน

99

สงผลใหเจาหนาทสถาบนตองท างานหนก ตองท างานบนความทาทายและความคาดหวงคอนขางสงของมผมสวนไดสวนเสยหลายกลม ไดแก ขบวนองคกรชมชน ประชาสงคมหรอขบวนสงคมอน ๆ ไปจนถงระดบรฐบาล สถาบนตองด าเนนงานใหบรรลภารกจเพราะปฏบตภารกจส าคญ ระดบชาตหลายดาน เจาหนาทสถาบนตองใชความร ความสามารถ และทกษะการท างานหลากหลาย

สถาบนควรจดใหมการฝกทกษะ เทคนคตาง ๆ ในการท างานทามกลางการปฏบต จรง ระบบการท างานทสนบสนน ชวยเหลอกน ทงต าแหนงงานทตองปฏบตงานในสวนกลาง และงานปฏบตการในพนท อาจจบคพเลยงระหวางเจาหนาทเดมกบเจาหนาทใหม ทงยงเปนการสบทอดอดมการณการท างานใหแกเจาหนาทใหม สงผลใหงานส าเรจลลวงตามเปาหมายขององคการในทสด

2. ดานความกาวหนาในการท างาน ผบรหารควรปฏบตตอเจาหนาทและแสดงออกโดยประจกษวาความกาวหนาในหนาทการงานของผใตบงคบบญชา เกดจากผลงานของเจาหนาท โดยมผลการประเมนชดเจนตามผลการปฏบตงานของเจาหนาทเอง จากเพอนรวมงาน ผลการด าเนนงานของสวนงานตนสงกด โดยไมเกยวกบความสมพนธระหวางผบรหารกบเจาหนาท

3. ดานการท างานเปนทม การปฏบตงานของเจาหนาทสถาบนมการท างานเปนทมสง เพอใหปฏบตงานตามภารกจของสวนงานใหส าเรจลลวงตามเปาหมาย ตวชวดของสวนงานทก าหนดไว กรณการจดงานมหกรรมขนาดใหญ ซงมผเขารวมงานจ านวนมาก เชน งานมหกรรมทอยอาศยโลก งานวถพลงไทย ตองการใชท างานเปนทมระหวางสวนงานการบรณาการการท างานรวมกน จงควรมการสงเสรมการท างานเปนทมแนวราบระหวางสวนงานใหมากขน

4. ดานเงนเดอนและสวสดการตาง ๆ ควรการจดสรรสวสดการทเหมาะสม ปฏบตตามกฎเกณฑ และควรครอบคลมถงครอบครวของเจาหนาท พอ แม สาม ภรรยา และบตร

5. ดานความรสกวาตนมความส าคญตอองคการ ผบรหารควรแสดงออกถงการใหความส าคญแกเจาหนาททกระดบเทาเทยมกน สงเสรมใหเจาหนาทมความตองการทจะด ารงความเปนสมาชกภาพขององคการ

6. ดานความรสกวาองคการเปนทพงได ปจจบนสอสารมวลชนมบทบาทและเกยวของอยางมากในการท างานของสถาบน สถาบนท างานเกยวของกบขบวนองคกรชมชน เมอเกดปญหาสอมวลชนน าไปสอสารกบสงคมในวงกวาง ปญหาอาจเกดจากเจาหนาทดวยเหตสดวสย หรอความรเทาไมถงการณ สถาบนควรมหลกเกณฑวธการด าเนนการแกไข หาสาเหตขอเทจจรงของปญหาอยางเรงดวน ไมควรปลอยใหเจาหนาทเผชญปญหาโดยล าพง

100

5.3.2 ขอเสนอในกำรศกษำครงตอไป

จากผลการวจยครงนพบวา ควรมการศกษาตอไปวา 1.ควรมการศกษาขอมลเชงปรมาณควบคกบเชงคณภาพ เนองจากกลมตวอยางประกอบดวยเจาหนาทอยสวนกลางกรงเทพฯ และเจาหนาทปฏบตงานภาคตาง ๆ ในสวนของเจาหนาทปฏบตงานภาค จ าเปนตองสรางความเขาใจเรองแบบสอบถาม จงตองมการศกษาเชงสงเกตรวมดวย เพอใหขอมลทไดแมนย ามากขน ในสวนของผบรหารควรมสมภาษณเชงลก เพราะจะไดขอคดเหน มมองส าคญ ทเปนประโยชนตอการศกษา 2.ควรมการศกษาเรองวฒนธรรมองคกร เนองจากสถาบนกอตงมา 13 ป แตยงไมมรปธรรมเรองวฒนธรรมองคกรอยางชดเจน เขาใจวามอยในการปฏบตงานในชวตประจ าวน แตไมไดถกหยบยกและสงเสรมอยางจรงจงตอเนอง จงเหนวาเปนเรองทควรศกษาตอไป

บรรณานกรม

กญยชร ชยนภสมร. 2550. การรบรของสมาชกองคกรทมตอวฒนธรรมองคกรกบความผกพนตอ

องคกร : กรณศกษาบรษทดานอสงหารมทรพย. สารนพนธคณะพฒนาทรพยากร

มนษย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ชนดา เลบครฑ. 2554. ผลกระทบของคณภาพชวตในการท างานทมตอความผกพนตอองคการ

ของบคลากรสายสนบสนน สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร. งานวจย สถาบน

บณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ซลวานา ฮะซาน. 2550. ความผกพนของพนกงานตอองคกร กรณศกษา พนกงานโรงงานแยก

กาซธรรมชาต จงหวดระยอง บรษท ปตท. จ ากด (มหาชน). สารนพนธคณะ

ทรพยากรมนษย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ทายาท ศรปลง. 2552. จดสรรงาน บรหารคน ในยค...โลกเปลยน งานเปลยน. กรงเทพมหานคร:

ซเอดยเคชน.

ทองพน ขนอาสา. 2549. ความผกพนของบคลากรภาครฐตอองคกร กรณศกษาขาราชการ

กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย. สารนพนธโครงการบณฑตศกษาการพฒนา

ทรพยากรมนษย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ประมนทร เนาวกาญจน. 2553. ความผกพนตอองคการของพนกงานเทศบาลนครยะลา. ภาค

นพนธคณะพฒนาสงคมและสงแวดลอม สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

มลฤด ตนสขานนท. 2550. ความสมพนธระหวางพฤตกรรมทสอดคลองกบวฒนธรรมองคกรกบ

ความผกพนของพนกงาน : กรณศกษา บรษทสอสารโทรคมนาคมแหงหนง.

สารนพนธคณะทรพยากรมนษย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ยงลกษณ เกดแจง. 2549. ปจจยทสงเสรมใหเกดความผกพนตอองคกรของครโรงเรยนเอกชน:

กรณศกษา ครโรงเรยนเซนตโยเซฟ จ.สกลนคร. สารนพนธโครงการบณฑตศกษา

การพฒนาทรพยากรมนษย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ฤทธวฒน ทงกลาง. 2552. ความผกพนตอองคการของเจาหนาทตรวจคนเขาเมอง กองบงคบการ

ตรวจคนเขาเมอง ทาอากาศยานแหงชาต. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สถาบน

บณฑตพฒนบรหารศาสตร.

วชย เรองหน. 2548. ปจจยทมผลตอความผกพนตอองคกร : กรณศกษา บมจ. ธนาคารไทย

พาณชย. ภาคนพนธคณะพฒนาสงคม สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

วจตร เชอมสวรรณ. 2550. ความสมพนธระหวางหลกจรยธรรมธรกจ ทมผลตอความผกพนตอ

องคกร กรณศกษา : บรษท แมทเทล กรงเทพ จ ากด. สารนพนธคณะพฒนาทรพยากร

มนษยและองคการ สถาบนบณฑตพนบรหารศาสตร.

สายธาร ทองอราม. 2550. ความผกพนตอองคกร : กรณศกษา บรษท เดอะมอลล กรป จ ากด

สาขารามค าแหง. ภาคนพนธคณะพฒนาสงคมและสงแวดลอม

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาตร.

สมพร ศลปสวรรณ. 2551. ความผกพนตอองคกรของบคลากรสายสนบสนน สถาบน

บณฑตพฒนบรหารศาสตร: กรณศกษาพนกงานสถาบนระบบใหม.

งานวจยสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

อธทธ ประกอบสข. 2549. ความผกพนตอองคกร : ศกษาเฉพาะกรณ บรษท สยามนสสนออโตโม

บล จ ากด. ภาคนพนธคณะพฒนาสงคมและสงแวดลอม สถาบนบณฑตพฒนา

บรหารศาสตร

ภาคผนวก

แบบสอบถาม

เรอง ความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน)

ค าชแจง

แบบสอบถามนใชกรณศกษาของนกศกษาปรญญาโท คณะพฒนาสงคมและสงแวดลอมสถาบน

บณฑตพฒนบรหารศาสตร (NIDA) ภาคพเศษกรงเทพรน 22 มความประสงค เพอศกษาความผกพนตอ

องคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน) ในการตอบแบบสอบถามครงน ขอให

ทานตอบตรงกบความเปนจรงมากทสด เนองจากผลการศกษาจะเปนประโยชนในการปรบปรงการ

ปฏบตงานใหมประสทธภาพมากยงขน ซงค าตอบของทานจะเปนความลบและไมมผลตอตวทานแตอยางใด

ขอมลทไดจะเกบไปใชประโยชนเพอการวจยเทานน

แบบสอบถาม เรอง ความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการ

มหาชน) แบงออกเปน 5 สวน ดงน

สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

สวนท 2 แบบสอบถามความคดเหนตอลกษณะงาน

สวนท 3 แบบสอบถามความพงพอใจในการปฏบตงาน

สวนท 4 แบบสอบถามความผกพนตอองคการ

สวนท 5 ความคดเหนและขอเสนอแนะ

ขอขอบคณในความรวมมอ

นกศกษาหลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต (คณะพฒนาสงคมและสงแวดลอม)

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (NIDA) ภาคพเศษกรงเทพ รน 22

แบบสอบถาม

เรองความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน)

ค าชแจง

แบบสอบถาม แบงออกเปน 5 สวน กรณาตอบทกสวนทกขอ ดงน สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม สวนท 2 แบบวดความคดเหนตอลกษณะงาน สวนท 3 แบบวดความพงพอใจในการปฏบตงาน สวนท 4 แบบวดความผกพนตอองคการ สวนท 5 ขอเสนอแนะอน ๆ

สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

ค าชแจง กรณาท าเครองหมาย ลงในพนททก าหนดให เตมค าลงในชองวาง...................ตามความเปนจรง

สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

1. เพศ 1) ชาย 2) หญง 2. อาย...................ป (ก าหนดเปนชวงอาย) 3. สถานภาพสมรส 1) โสด 2) สมรส 3) หมาย/หยาราง/แยกกนอย 4. รายไดตอเดอน 1) 10,000 – 15,000 บาท 2) 15,001 – 20,000 บาท

3) 20,001 – 30,000 บาท 4) สงกวา 30,000 บาท ขนไป 5. ระดบการศกษา 1) ต ากวาอนปรญญา 2) อนปรญญา 3) ปรญญาตร 4) สงกวาปรญญาตร 6. ต าแหนงในการปฏบตงาน 1) เจาหนาท 2) รก.หน.งาน, หวหนางาน, หวหนาส านก 3) ผจดการภาค, ผจดการส านกงาน,ผบรหาร 4) อน ๆ ช านาญการ 7. สวน/หนวย/ส านก/ส านกงาน/ส านกงานภาค............(ก าหนดเปนเลขส านก 24 ส านก)................. 8. ระยะเวลาททานปฏบตงานในสถาบนพฒนาองคกรชมชน.....................ป (ก าหนดเปนชวงอายงาน)

สวนท 2 แบบสอบถามความคดเหนตอลกษณะงาน

ค าชแจง โปรดใสเครองหมาย ลงในชองทายขอความทตรงกบความคดเหนของทานมากทสด

สวนท2 ความคดเหนตอลกษณะงาน ระดบความคดเหน

ล าดบท ขอความ เหนดวยอยางยง

เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย

ไมเหนดวยอยางยง

ความทาทายในการท างาน 1 แมบางครงทานไดรบมอบหมายงานทยาก

แตทานกสามารถท างานนนเปนผลส าเรจ

5 4 3 2 1

2 งานในหนาทททานปฏบตอยท าใหทานรสกกระตอรอรนอยากปฏบตงานอยเสมอ

5 4 3 2 1

ความกาวหนาในหนาทการงาน 3 สถาบน เปดโอกาสใหเจาหนาทไดแสดง

ความสามารถอยางเสมอภาคกน

5 4 3 2 1

4 ทานคดวาหากทานมความรความช านาญและประสบการณในงานมากขน เมอถงเวลาทเหมาะสมทานจะไดรบต าแหนงใหสงขน

5 4 3 2 1

5 ไมวาทานจะปฏบตงานไดดเพยงใด กไมเคยไดรบความสนใจจากสถาบน และหวหนา

1 2 3 4 5

การมสวนรวมตดสนใจในการท างาน 6 ผบงคบบญชาเปดโอกาสใหทานไดมสวน

รวมและแสดงความคดเหนและตดสนใจในการปฏบตงาน

5 4 3 2 1

7 ทานไดรบการยอมรบจากเพอนรวมงานและผบงคบบญชาทกครงเมอทานไดเสนอความคดเหน

5 4 3 2 1

8 ทานไดรบความไววางใจในการปฏบตงานส าคญขององคการ

5 4 3 2 1

สวนท 2 ความคดเหนตอลกษณะงาน ระดบความคดเหน

ล าดบท ขอความ เหนดวยอยางยง

เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย

ไมเหนดวย อยางยง

ลกษณะการท างานเปนทม 9 การท างานภายในสวนงานของทานมกจะ

ท างานรวมกนเปนทมมากกวาตางคนตางท า

5 4 3 2 1

10 ในการปฏบตงานของทานเมอมปญหาทานมกจะแกไขปญหาดวยตนเองเกอบทกครง

1 2 3 4 5

11 ความส าเรจของทาน สวนหนงมาจากเพอนรวมงานของทาน

5 4 3 2 1

สวนท 3 แบบสอบถามความพงพอใจในการปฏบตงาน

ค าชแจง โปรดใสเครองหมาย ลงในชองทายขอความทตรงกบความคดเหนของทานมากทสด สวนท3

ความพงพอใจในการปฏบตงาน ระดบความคดเหน

ล าดบท ขอความ เหนดวยอยางยง

เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย

ไมเหนดวยอยางยง

เงนเดอนและสวสดการตาง ๆ 1 ทานไดรบคาตอบแทนเหมาะสมกบงานท

ไดรบมอบหมาย

5 4 3 2 1

2 สวสดการในสถาบนฯ ทไดรบ สามารถชวยเหลอทานและครอบครวได

5 4 3 2 1

การพฒนาความรความสามารถ ของบคลากร

3 ทานเคยไดรบการฝกอบรมในงานทตรงกบงานททานไดรบมอบหมาย

5 4 3 2 1

4 สถาบนมแผนพฒนาบคลากรทเหมาะสม 5 4 3 2 1

5 ทานไมเคยไดรบการพฒนาและเรยนรจากหนวยงานททานสงกดอย

1 2 3 4 5

สวนท3

ความพงพอใจในการปฏบตงาน ระดบความคดเหน

ล าดบท ขอความ เหนดวยอยางยง

เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย

ไมเหนดวยอยางยง

สภาพแวดลอมในการท างาน

6 ในหนวยงานททานท างานมอปกรณส านกงานและคอมพวเตอรททนสมยใชในการใชปฏบตงาน

5 4 3 2 1

7 ระบบเครอขายคอมพวเตอรของหนวยงานททานท างาน มเสถยรภาพสามารถใชงานกบอนเตอรเนตไดอยางตอเนอง

5 4 3 2 1

8 ทานพอใจกบบรรยากาศและสภาพการท างานของสถาบนฯในปจจบน

5 4 3 2 1

ความสมพนธกบผบงคบบญชา

9 ผบงคบบญชาใหค าแนะน าในการ ปฏบตงาน

5 4 3 2 1

10 ทานสามารถท างานรวมกบผบงคบบญชาไดเปนอยางด

5 4 3 2 1

11 ผบงคบบญชาไมไดใหความยตธรรมตอการท างานแกผใตบงคบบญชาใหมความ เทาเทยมกน

1 2 3 4 5

ความสมพนธกบเพอนรวมงาน 12 ในการท างานทานมความสขทไดรวมงาน

กบเพอนรวมงานในปจจบน

5 4 3 2 1

13 ในการปฏบตงานทานไดรบความรวมมอและประสานงานจากเพอนรวมงานดวยด

5 4 3 2 1

14 เมอทานเกดปญหาในการปฏบตงานทานจะตองแกไขปญหาเองโดยล าพงโดยไมไดรบการชวยเหลอจากเพอนรวมงาน

1 2 3 4 5

สวนท3

ความพงพอใจในการปฏบตงาน ระดบความคดเหน

ล าดบท ขอความ เหนดวยอยางยง

เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย

ไมเหนดวยอยางยง

ภาวะผน าของผบงคบบญชา 15 ผบงคบบญชาของทานเปนผชแนะเพอให

ทานท างานบรรลผลส าเรจ

5 4 3 2 1

16 ผบงคบบญชาของทานมความรบผดชอบในงานของตนเปนอยางด

5 4 3 2 1

17 ผบงคบบญชาเปนบคคลททานไววางใจและศรทธา

5 4 3 2 1

ความรสกวาตนมความส าคญตอองคการ 18 โดยรวมทานไดรบการยอมรบจากเพอน

รวมงาน และผบงคบบญชาวาทานมความสามารถในการท างาน

5 4 3 2 1

19 หลายครงททานคดวาผบงคบบญชาปฏบตตอทานอยางมอคตไมใหความส าคญเหมอนเพอนรวมงานคนอนๆ

1 2 3 4 5

ความรสกวาองคการเปนทพงได 20 เมอทานประสบปญหาในการปฏบตงาน

ทานจะไดรบความชวยเหลอคลคลายปญหาโดยไมปลอยใหทานแกปญหาโดยล าพง

5 4 3 2 1

21 ในบางครงทานกถกผอนฉกฉวยความดความชอบไปจากความส าเรจในงานของทาน

1 2 3 4 5

22 ทานคดวาผลประโยชนตอบแทนทไดรบจากองคกรไมคมคากบความอตสาหะททานอทศใหกบองคการ

1 2 3 4 5

สวนท 4 แบบสอบถามความผกพนตอองคการ ค าชแจง โปรดใสเครองหมาย ลงในชองทายขอความทตรงกบความคดเหนของทานมากทสด สวนท4 ความผกพนตอองคการ ระดบความคดเหน

ล าดบท ขอความ เหนดวยอยางยง

เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย

ไมเหนดวยอยางยง

ความเตมใจและทมเทในการท างานเพอองคการ

1 ทานไมอยากท างานนอกเหนอจากความรบผดชอบ

1 2 3 4 5

2 ทานไดใชความรความสามารถเตมทในการปฏบตงานทไดรบมอบหมาย

5 4 3 2 1

3 ทานจะท างานในเวลางานเทานนถงแมงานททานไดรบมอบหมายยงไมส าเรจลลวง

1 2 3 4 5

ความภาคภมใจในการเปนสวนหนงขององคการ

4 ทานคดวาทานเปนสมาชกคนส าคญ ของหนวยงานทมสวนในความส าเรจ และการพฒนาขององคการ

5 4 3 2 1

5 ทานไมลงเลทจะท าหนาทอยางใดอยางหนงในนามองคการ เชน เปนตวแทนเขารวมกจกรรมสาธารณะ

5 4 3 2 1

6 แมวาองคการ จะประสบความส าเรจหรอลมเหลวกไมเกยวกบตวทาน

5 4 3 2 1

7 สถาบนฯ เปนองคการทดททานภมใจและมนใจวาการท างานทนจะท าใหชวตทานมความสข

5 4 3 2 1

ล าดบท ขอความ เหนดวยอยางยง

เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย

ไมเหนดวยอยางยง

ความตองการทจะด ารงความเปนสมาชกภาพขององคการ

8 แมทานจะมโอกาสเปลยนงานหรอโอนยายไปอยกบหนวยงานอนและมรายไดทสงกวาแตทานกสมครจะทจะท างานใหองคการตอไป

5 4 3 2 1

9 ทานไมคดจะลาออกถงแมองคการจะประสบปญหาสภาพคลองทางการเงน

5 4 3 2 1

ความจงรกภกดตอองคการ 10 ทานรสกเฉย ๆ เมอทราบวาการด าเนนงาน

ขององคการ ไมเรยบรอยและมอปสรรค 1 2 3 4 5

11 ทานคดวาเจาหนาทควรค านงถงผลประโยชนขององคการควบคกบผลประโยชนของตน

5 4 3 2 1

12 เมอมผกลาวถงองคการในทางทผด ทานจะรสกไมพอใจและจะพยายามชแจงใหเขาเขาใจใหถกตอง

1 2 3 4 5

13 ทานมกจะรวมวพากษ วจารณ (นนทา) องคการในดานลบกบเพอนรวมงาน หรอคนทวไปเสมอ

5 4 3 2 1

ความเสยสละเพอองคการ 14 ทานยนดทจะลาออกจากการเปนเจาหนาท

หากจะท าใหองคการสามารถด าเนนงานตอไปได

5 4 3 2 1

15 ทานยนดลดเงนเดอนหากจะท าใหองคการสามารถด าเนนงานตอไปได

5 4 3 2 1

16 ทานยนดไมรบคาตอบแทนพเศษปลายป หากจะท าใหองคการสามารถด าเนนงานตอไปได

5 4 3 2 1

สวนท 5 ความคดเหนและขอเสนอแนะทเปนประโยชนตอการบรหารงาน น าไปปรบปรงแกไข

เพอสรางความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถานบนพฒนาองคกรชมชนตอไป

……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………

ประวตผเขยน

ชอ ชอสกล นางสาวสมจตร จนทรเพญ ประวตการศกษา ศลปศาสตร สถาบนราชภฎพระนคร ปทส าเรจการศกษา พ.ศ. 2541 ประสบการณท างาน พ.ศ. 2551-2557 เจาหนาทบรหารงานทวไป สถาบนพฒนาองคกรชมชน

(องคการมหาชน) บางกะป กรงเทพมหานคร 10240