Հայաստանի Հանրապետութեան նախա-գահ Սերժ Սարգսեան Յունիս 17- ին հրա-ւ ի ր ա ծ է խ ո ր հ ր դ ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ` Հ ա մ ա հ ա յ -կական ամառնային 6- րդ խաղերու կազմ-կոմիտէի անդամներու մասնակցութեամբ:Քննարկուած են Օգոստոս 2- ին մեկնարկե-լիք Համահայկական խաղերու նախապատ-րաստման կազմակերպչական աշխատանք-ներու ընթացքը եւ մինչեւ խաղերու բացու-մը իրականացուելիք աշխատանքները:

Ինչպէս կը տեղեկացնէ ՀՀ նախագահիաշխատակազմի հասարակայնութեան եւտեղեկատուութեան միջոցներու հետ կա-պերու վարչութիւնը, ՀՀ վերահսկիչ պա-լատի նախագահ, Համահայկական խաղե-րու համաշխարհային կոմիտէի նախագահ(կազմկոմիտէի նախագահ) Իշխան Զաքար-եանը զեկուցած է, որ խաղերու հանդիսա-ւոր բացումը պիտի կատարուի Հանրապե-տական մարզադաշտին մէջ, իսկ փակումը`Օգոստոս 13- ին, Թատերական հրապարա-կին վրայ: «Միասնութիւն մարզախաղով»կարգախօսին տակ խաղերը տեղի պիտիունենան Երեւանի, ԼՂՀ մայրաքաղաք Ստե-փանակերտի, Գիւմրիի, Վանաձորի, Աբով-եանի, Արտաշատի մէջ:

Համահայկական խաղերուն, ըստ կանո-նադրութեան, կը մասնակցին քաղաքներումարզական խումբերը: Կազմկոմիտէի նա-խ ա գ ա հ ը ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց ա ծ է խ ա ղ ե ր ո ւծրագրին մէջ ընդգրկուած մարզաձեւերը,այդ մարզաձեւերէն իւրաքանչիւրին մասովմինչ այժմ ստացուած յայտերը, նաեւ յայտներկայացուցած քաղաքներու եւ մասնա-

կիցներու թիւը, որոնք պիտի ամփոփուինյայտերու ընդունման վերջնաժամկէտէն`Յուլիս 15-էն ետք:

Խորհրդակցութեան մասնակիցներուններկայացուած են նաեւ Համահայկականխ ա ղ ե ր ո ւ տ ա ր ե գ ր ո ւ թ ի ւ ն ը ` ս կ ս ա ծ 1 9 9 9թուականէն, մարզակառոյցներու վիճակը,տարբեր նախարարութիւններու եւ գերա-տեսչութիւններու մասով ծրագրուած աշ-խատանքները:

Նախագահ Սերժ Սարգսեան ընդգծած էՀամահայկական խաղերը բարձր մակար-դակով իրականացնելու կարեւորութիւնը եւտուած է համապատասխան յանձնարարա-կաններ` շեշտելով, որ Համահայկական 6- րդխաղերը տեղի կ ՛ունենան Հայոց Ցեղաս-պանութեան 100- րդ տարելիցին նուիրուածձեռնարկներու ծիրէն ներս եւ կը պահանջենբոլոր պետական մարմիններէն եւ խաղերուպ ա տ ա ս խ ա ն ա տ ո ւ ն ե ր է ն ա ռ ա ւ ե լ ա գ ո յ նջանքեր` զայն պատշաճ կազմակերպելու եւիրականացնելու համար:

Հռոմի Պապը յորդորած էբարեգործներուն` Քրիստոնեաներունօգնելու ատեն չմոռնալքրիստոնէութեան օրրան Հայաստանը

Մերձաւոր Արեւելքի քրիս-տոնեաներու անասելի տա-ռապանքներուն վրայ աչքե-րը բանալու կոչ հնչած է Վա-տ ի կ ա ն ի մ է ջ ` Ա ր ե ւ ե լ ե ա նե կ ե ղ ե ց ի ն ե ր ո ւ օ գ ն ո ւ թ ե ա նմ ի ա ւ ո ր մ ա ն ը ն դ լ ա յ ն ո ւ ա ծնիստի մասնակիցներու ըն-դ ո ւ ն ե լ ո ւ թ ե ա ն ժ ա մ ա ն ա կ :Հռոմի Պապ Ֆրանսիսը յայ-տարարած է, որ այսօր կարգմ ը ա ն ձ ե ր ո ւ ՝   հ ա զ ա ր ա ւ ո րմարդոց կեանքէն աւելի՝ կըհետաքրքրեն զէնքն ու քարիւղը:

Հռոմի Պապը եւս մէկ անգամ ընդգծած է, թէ որքան կըվրդովեցնէ անոնց վարքագիծը, որոնք բառացի խաղա-ղութիւն կը քարոզեն, իսկ իրականութեան մէջ մահ կըսփռեն: «Հարկաւոր է աւելի մեծ ջանքեր գործադրել,-ըսած էան, -արմատախիլ ընե լու համար գաղտնի համաձայնու-թիւնները, որոնց պատճառով հազարաւոր մարդոց` կա-նանց, երեխաներու, ծերունիներու կեանքը շահի նժարինշատ աւելի քիչ կշիռ ունի, քան քարիւղն ու զէնքը, եւ երբխաղաղութիւն ու արդարութիւն հռչակելով, կը հանդուր-ժենք մահ վաճառողներուն այդ հողերուն վրայ»

Ֆրանսիս Պապը խնդրած է բարերարներուն օգնել յատ-կ ա պ է ս Ե թ ո վ պ ի ո յ ե ւ Է ր ի թ ր է ա յ ի ք ր ի ս տ ո ն ե ա ն ե ր ո ւ ն `չմոռնալով քրիստոնէութեան օրրան  Հայաստանի  մասին:Պապը աւարտած է իր խօսքը Վերածնունդի մասին սուրբԵփրեմի օրհներգէն մէջբերումով:

Մերձաւոր Արեւե լքի քրիստոնեաներուն համար հիմ-նական սպառնալիքը կը բխի ահաբեկչական «Իսլամականպետութիւն» խմբաւորումէն:

Հինգշաբթի՝ 18 Յունիս 2015-ին, Պել-ճիքայի խորհրդարան ներկայացուեցաւՀայոց Ցեղասպանութեան ճանաչմանբանաձեւի մը նախագիծը, որ Պելճիքայիկառավարութեան կոչ կ՛ուղղէ ճանչնալուՀ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ը ե ւ օ ժ ա ն -դակելու Հայաստանի եւ Թուրքիոյ միջեւյարաբերութիւններու բարելաւման:

Նիստին ընթացքին Պելճիքայի վար-չապետ Շարլ Միշել երկրի կառավարու-թեան անունով ճանչցաւ Հայոց Ցեղաս-պանութիւնը: «Ես կը կարծեմ, որ 1915-1917 թուականներուն Օսմանեան կայս-ր ո ւ թ ե ա ն մ է ջ տ ե ղ ի ո ւ ն ե ց ա ծ ո ղ բ ե ր -գական իրադարձութիւնները պէտք էորակուին իբրեւ Ցեղասպանութիւն, եւ ատիկա նաեւ Պելճիքայի կառավարութեան դիր-քորոշումն է», ըսած է ան` պատասխանելով Ֆլամանտական ժողովրդական շարժումիպատուաւոր նախագահ, երեսփոխան, Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչման բանաձեւինախագիծի հեղինակ Փիթըր տը Ռուվերի հարցումին:

Ֆլամանտական անկախներու եւ ժողովրդավարներու կուսակցութեան անդամ ՓաթրիքՏեալ իր կարգին կարեւոր նկատած է Ցեղասպանութեան պաշտօնական ճանաչումը:«Այսօր մենք ակնյայտօրէն տակաւին կը դժուարանանք սահմանել այդ փաստը: ԱտիկաՑեղասպանութիւն էր, եւ կարեւոր է, որ մենք այդ մասին աներկբայօրէն նշենք նաեւ իբրեւպետութիւն», նշած է ան:

Շար. էջ 14

A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J

LX& TARI JIU 1992 :RKOU<ABJI% 29 |OUNIS 2015

• VOL. XXXVI, NO 1992 • LUNDI, 29 JUIN 2015 • MONDAY, JUNE 29, 2015

1915-2015

FA|OZ

Z:{ASPANOUJ:AN

100-RD TAR:DAR}

KE |I<:M :U KE PAFAN+:M

Նիքոլայ Պորտիւժա. «ԼեռնայինՂարաբաղի իրավիճակի սրմանպարագային Հայաստան կրնայլրացուցիչ ուժեր ստանալ ՀԱՊԿ-էն»

Լեռնային Ղարաբաղի հա-կամարտութեան կարգաւոր-ման տեսանկիւնէ ԵԱՀԿ Մինս-քի խումբի ձեւաչափը ամե-նայարմարն է: Տեսակամուր-ջ ի ձ ե ւ ա չ ա փ ո վ ա ս ո ւ լ ի ս իընթացքին, ըստ Tert .am-ի,այսպիսի յայտարարութիւնը ր ա ծ է Հ ա ւ ա ք ա կ ա ն ա ն -վըտանգութեան պայմանագ-րի կազմակերպութեան (ՀԱՊԿ)գլխաւոր քարտուղար Նիքոլայ Պորտիւժան:

Անոր խօսքով` Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտութեանվերաբերեալ ՀԱՊԿ-ի դիրքորոշումը կը մնայ նոյնը:

«ԵԱՀԿ Մինսքի խումբը շատ մանրակրկիտ կ՛ուսումնա-սիրէ այդ խնդիրը եւ ոչ մէկ այլ հիմնարկ պէտք է մասնակցիայդ գործընթացին»,- յայտարարած է Նիքոլայ Պորտիւժան`շարունակելով. «Մենք անընդհատ Հայաստանէն կը ստա-նանք տուեալներ ԼՂ հակամարտութեան գօտիին վրայս պ ա ն ն ո ւ ա ծ ն ե ր ո ւ ե ւ կ ր ա կ ո ց ն ե ր ո ւ մ ա ս ի ն : Բ ա ց ի ա յ դ `պէտք է ընդգծել, որ Հայաստանը` որպէս ՀԱՊԿ լիիրաւ ան-դամ, իրավիճակի սրման պարագային իրաւունք ունի լրա-ցուցիչ ուժեր ստանալու»,- ըսած է ՀԱՊԿ գլխաւոր քարտու-ղարը:

ՀԱՊԿ գլխաւոր քարտուղարը տեղեկացուցած է նաեւ, որՍեպտեմբերի վերջը եւ Հոկտեմբերի սկիզբը Հայաստանի

Շար. էջ 14

Պելճիքայի վարչապետըկառավարութեան անունովճանչցաւ Հայոց Ցեղասպանութիւնը

Նախագահ Սարգսեան ընդգծած է Համահայկականխաղերը բարձր մակարդակով իրականացնելուկարեւորութիւնը

<abajaj;rj

Hebdomadaire ArménienArmenian Weekly ISSN 0382-9251

Publié par /Published by

Le Centre de Publication Tékéyan825 rue Manoogian, Saint-Laurent,

Québec H4N 1Z5

Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162e-mail: abaka@bellnet.cawww.tekeyanmontreal.ca

PM40015549R10945

TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699

2 • ABAKA • LUNDI 29 JUIN 2015 - MONDAY JUNE 29, 2015

Canada2nd Class $80 (QC & ON)

1ère classe/first class $90

U.S.A. 1st class (US)$90

Autres pays/Other countries: 1st class (US)$120

Per issue $1.75

Dépôt légal: Bibliothèque du Québec

ABAKA

Patas.anatou .mbagir^

AU:TIS PAGGAL:AN

’anouzoumn;rou%

nouiratououjiunn;rou ;u

gras;n;aki patas.anatou^

SALBI MARKOS:AN

Joronjo\i patas.anatou^

MATAJ B& MAMOUR:AN

“We acknowledge the financial

support of the Government of

Canada through the Canada

Periodical Fund (CPF) for our

publishing activities.”

Մովսէս Յակոբեանընշանակուած է ՀՀզինուած ուժերուընդհանուրհրամանատարիտեղակալ

Հայաստանի Հանրապետութեանն ա խ ա գ ա հ Ս ե ր ժ Ս ա ր գ ս ե ա ն Ե ր -կ ո ւ շ ա բ թ ի ՝ 1 5 Յ ո ւ ն ի ս 2 0 1 5 - ի ն ,հրամանագիր ստորագրած է գնդա-պետ-զօրավար Լիովա Մնացական-եանը Հայաստանի Հանրապետու-թեան զինուած ուժերու ընդհանուրհ ր ա մ ա ն ա տ ա ր ի   տ ե ղ ա կ ա լ ի պ ա շ -տօնէն ազատ կացուցելու մասին:

Հանրապետութեան նախագահիայլ հրամանագիրով մը, գնդապետ-զօրավար Մովսէս Յակոբեան նշա-ն ա կ ո ւ ա ծ է Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Հ ա ն ր ա -պետութեան զինուած ուժերու ընդ-հանուր հրամանատարի տեղակալ:

Նալբանդեան. «Մարդու իրաւունքներու եւրոպականդատարանի որոշումով չէ, որ կ՛ընթանան Արցախիհիմնախնդիրի լուծման բանակցութիւնները»

Վերջերս, Հայաստանի արտաքինգործոց նախարար Էդուարդ Նալ-բանդեան «Ազատութիւն» ձայնաս-փ ի ւ ռ ի կ ա յ ա ն ի ն տ ո ւ ա ծ հ ա ր ց ա -զ ր ո յ ց ի ն ը ն թ ա ց ք ի ն մ ե կ ն ա բ ա ն ե ցԵւրոպական դատարանի որոշումըԼեռնային Ղարաբաղի տագնապինառնչուող երկու գործերով:

Մ ա ր դ ո ւ ի ր ա ւ ո ւ ն ք ն ե ր ո ւ ե ւ ր ո -պական դատարանը բաւարարած էՄինաս Սարգսեանի հայցը ընդդէմԱտրպէյճանի եւ Էլխան Չիրագովիեւ  այլոց հայցը ընդդէմ Հայաստա-նի` առաջարկելով երկու երկիրնե-րու կառավարութիւններուն ստեղ-ծ ե լ մ ե ք ա ն ի զ մ մ ը , ո ր ո ւ ն օ գ ն ո ւ -թեամբ ղարաբաղեան պատերազ-մին հետեւանքով ինչքերէ եւ կալ-ւածներէ զրկուած այդ անձերը կա-րենան վերականգնել իրենց սեփա-կանութեան իրաւունքը եւ փոխհա-տուցում ստանալ:

Չիրագովի հայցով Մարդու իրա-ւունքներու եւրոպական դատարա-նին մէջ տրուած որոշման մասինա տ ր պ է յ ճ ա ն ա կ ա ն մ ե կ ն ա բ ա ն ո ւ -թիւններու վերաբերեալ հարցումինԷ դ ո ւ ա ր դ Ն ա լ բ ա ն դ ե ա ն պ ա տ ա ս -խ ա ն ե ց . « Մ ա ր դ կ ա յ ի ն ի ր ա ւ ո ւ ն ք -ն ե ր ո ւ   ե ւ ր ո պ ա կ ա ն դ ա տ ա ր ա ն իծիրին մէջ կամ հովանիին ներքեւկամ միջնորդութեամբ չէ, որ կ՛ըն-թանան Լեռնային Ղարաբաղի հիմ-նախնդիրի լուծման բանակցութիւն-ն ե ր ը : Ե Ա Հ Կ - ի Մ ի ն ս ք ի խ մ բ ա կ իհամանախագահութիւնը միջազգա-յ ի ն լ ի ա զ օ ր ո ւ թ ի ւ ն ո ւ ն ե ց ո ղ մ ի ա կձեւաչափն է, որ կը զբաղի հիմնա-հարցին լուծումով»:

Պաշտօնական Պաքուի յայտա-րարութեան մէջ ըսուած է. «Ատըր-պէյճանի արտաքին գործոց նախա-րարութիւնը ողջունած է Եւրոպա-կան դատարանի որոշումը, որ փաս-տ օ ր է ն վ ե ր ջ դ ր ա ւ Հ ա յ ա ս տ ա ն իժ խ տ ո ղ ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն ` կ ա պ ո ւ ա ծԱտրպէյճանի տարածքներու ապօ-րինի բռնագրաւումով  առնչութիւնե ւ Ա տ ր պ է յ ճ ա ն ի տ ա ր ա ծ ք ի ն մ է ջզինուորական ներկայութիւն ունե-նալու հետ»:

Հայաստանի արտաքին գործոցն ա խ ա ր ա ր ը հ ա կ ա դ ա ր ձ ե ց . « Չ ի -րագովի հայցով տրուած որոշումըկ ը վ ե ր ա բ ե ր ի ա ն հ ա տ ա կ ա ն դ ա -տական գործին, որ չի կրնար ազդելղարաբաղեան հիմնախնդիրի լուծ-ման շուրջ բանակցային հոլովոյթինվ ր ա յ : Ա տ ր պ է յ ճ ա ն ի կ ո ղ մ է յ ի շ ե ա լ

որոշման շահարկումը կրնայ միայնվ ն ա ս հ ա ս ց ն ե լ խ ա ղ ա ղ լ ո ւ ծ մ ա նջ ա ն ք ե ր ո ւ ն : Գ ա ղ թ ա կ ա ն ն ե ր ո ւ ե ւտեղահանուած անձերու վերադար-ձի իրաւունքին կապուած հարցերըբ ա ն ա կ ց ա յ ի ն հ ո լ ո վ ո յ թ ի բ ա ղ կ ա -ց ո ւ ց ի չ մ ա ս կ ը կ ա զ մ ե ն : Ա ն ո ն քկ ր ն ա ն լ ո ւ ծ ո ւ մ ս տ ա ն ա լ հ ի մ ն ա -խ ն դ ի ր ի հ ա մ ա պ ա ր փ ա կ լ ո ւ ծ մ ա նշնորհիւ: Այս մասին կը նշուի նաեւղարաբաղեան հիմնախնդիրի լուծ-ման վերաբերեալ եռանախագահողերկիրներու ղեկավարներու յայտա-րարութիւններուն մէջ»:

Միւս կողմէն Հայաստանի պաշ-տօնական կեցուածքը ԵւրոպականՄ ի ո ւ թ ե ա ն հ ե տ յ ս տ ա կ օ ր է ն կ ըբ ի ւ ր ե ղ ա ն ա յ , ե ր բ Ե ր ե ւ ա ն ի մ է ջՕԹԱՆ-ի Խորհրդարանական վեհա-ժ ո ղ ո վ ի Ռ ո զ Ռ ո թ ս ե մ ի ն ա ր ի ն ը ն -թ ա ց ք ի ն Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ա ր տ ա ք ի նգործոց նախարար Էդուարդ Նալ-բ ա ն դ ե ա ն պ ա տ ա ս խ ա ն ե լ ո վ Ս ե ր -պիոյ  խորհրդարանի պատգամաւորՏուպրովքա Ֆիլիփովսքայայի հար-ցումին, թէ ինչպիսի՞ն պիտի ըլլանՀ ա յ ա ս տ ա ն ի հ ե տ ա գ ա յ ք ա յ լ ե ր ըԵւրոպական Միութեան հետ յարա-բ ե ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն ո ւ ղ ղ ո ւ թ ե ա մ բ ,ըսաւ, որ Հայաստան չէ հրաժարածԵւրոպական Միութեան հետ ընկե-ր ա կ ց մ ա ն հ ա մ ա ձ ա յ ն ա գ ի ր ը ս տ ո -րագրելէ:

«Հայաստանի պատճառով չէ, որԵւրոպական Միութեան եւ Հայաս-տ ա ն ի Հ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա ն մ ի ջ ե ւչ ս տ ո ր ա գ ր ո ւ ե ց ա ւ ը ն կ ե ր ա կ ց մ ա նհամաձայնագիրը, ատիկա լրիւ այլպ ա տ ճ ա ռ ն ե ր ո ւ ն է ր : Մ ե ն ք ա ռ ա -ջարկեցինք ստորագրել ընկերակց-ման համաձայնագիրի քաղաքականմասը, բայց մեզի ըսին, որ ատիկա

ամբողջական փաստաթուղթ է: Իսկյետոյ Ուքրանիոյ հետ ստորագրուե-ցաւ խոր եւ համապարփակ ազատառեւտուրի գօտիի մասին համա-ձ ա յ ն ա գ ի ր ը » , ն շ ե ց Ն ա լ բ ա ն դ ե ա ն `յոյս յայտնելով, որ յառաջիկայ  օրե-րուն Եւրոպական Միութեան խոր-հ ո ւ ր դ ը կ ը հ ա ս տ ա տ է լ ի ա զ օ ր ո ւ -թիւնը եւ կարելի կ՛ըլլայ շարունակելբանակցութիւնները Հայաստանի եւԵւրոպական Միութեան միջեւ:

Ի ս կ ի տ ա լ ա ց ի պ ա տ ո ւ ի ր ա կ իհարցումին, թէ թուրքերը Հայաս-տանի հետ սահմանի բացումը կըկապեն հայկական հիւլէական կա-յ ա ն ի գ ո յ ո ւ թ ե ա ն հ ե տ , ե ւ ա տ ի կ աիրականութեան մէջ խնդի՞ր է, թէ՞պ ա ր զ ա պ է ս ա ռ ի թ , Ն ա լ բ ա ն դ ե ա նպ ա տ ա ս խ ա ն ե ց . « Դ ո ւ ք ճ ի շ դ է ք ,ա տ ի կ ա շ ա տ հ ա ւ ա ն ա բ ա ր կ ե ղ ծառիթ է: Թրքական կողմը կը փնտռէտարբեր առիթներ, որոնց միջոցովկ ր ն ա յ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի դ է մ ա ր տ ա -յայտուիլ: Հայաստանի եւ Թուրքիոյա ր տ ա ք ի ն գ ո ր ծ ո ց ն ա խ ա ր ա ր ն ե -ր ո ւ ն մ ի ջ ե ւ 1 5 հ ա ն դ ի պ ո ւ մ տ ե ղ իունեցած է, եւ այդ հանդիպումներէնո չ մ է կ ո ւ ն ժ ա մ ա ն ա կ թ ր ք ա կ ա նկ ո ղ մ ը ա ր ծ ա ր ծ ա ծ է հ ա յ կ ա կ ա նհիւլէական կայանին հարցը»:

Հայաստանի արտաքին գործոցնախարարը անգամ մը եւս կրկնեց,ո ր Հ ա յ ա ս տ ա ն ե ւ Թ ո ւ ր ք ի ա հ ա -մաձայնած են արձանագրութիւններստորագրելու առանց նախապայ-մաններու, եւ հիմա թրքական կողմըպէտք չէ որեւէ  պայման առաջ մղէ:

Պատասխանելով պատուիրակնե-ր է ն մ է կ ո ւ ն ա յ ն հ ա ր ց ո ւ մ ի ն , թ էԵւրասիական տնտեսական միու -թեան միանալէ ետք ղարաբաղեանտագնապին մէջ որեւէ տեղաշարժկ ա ՞ յ , թ է ՞ ո չ , Ն ա լ բ ա ն դ ե ա ն ը ս ա ւ .«Եւրասիական տնտեսական միու-թեան Հայաստանի անդամակցիլըո չ մ է կ կ ա պ ո ւ ն ի ղ ա ր ա բ ա ղ ե ա նտագնապին հետ: Երեւան ԵԱՀԿ-իՄինսքի խմբակի համանախագահ-ներուն հետ կը շարունակէ ջանքերգործադրել ղարաբաղեան հարցինխ ա ղ ա ղ լ ո ւ ծ մ ա ն ո ւ ղ ղ ո ւ թ ե ա մ բ :Վերջին օրերուն սահմանագիծինվրայ իրավիճակը տակաւին հան-դարտ է: Մասնագէտները ատիկակ ը կ ա պ ե ն Պ ա ք ո ւ ի մ է ջ ը ն թ ա ց ո ղԵւրոպական խաղերուն ,   սակայնն շ ա ն ն ե ր կ ա ն , ո ր Ա տ ր պ է յ ճ ա ն չ էհրաժարած իր սադրիչ քաղաքակա-նութենէն»:

Թ ո ւ ր ք ի ո յ կ ա ռ ա վ ա ր ո ւ թ ե ա նգլխաւոր ընդդիմադիր Հանրապե-տական ժողովրդային կուսակցու-թեան խորհրդարանի նորընտիր հայանդամ Սելինա Տողան պաշտօնա-պ է ս ս տ ա ց ա ծ է պ ա տ գ ա մ ա ւ ո ր ա -կ ա ն լ ի ա զ օ ր ո ւ թ ի ւ ն ը , ո ր մ է ե տ քտրուած մամլոյ ասուլիսին ընթաց-քին Տողան փափաք յայտնած է մօ-տիկ ապագային տեսնել ոչ միայնհ ա յ պ ա տ գ ա մ ա ւ ո ր ն ե ր , ա յ լ ն ա ե ւասորի դատաւոր, հրեայ գնդապետու փոքրամասնութեան անդամ այլներկայացուցիչներ, տարբեր ոլորտ-ներու պատասխանատու պաշտօն-ներու վրայ:

Ըստ Ermenihaber .am-ի՝ թրքա-կան «Թարաֆ»-ը կը տեղեկացնէ, որ

Տողան խօսած է նաեւ Հայոց Ցե-ղասպանութեան մասին: Հայ պատ-գամաւորը ըսած է, որ պէտք է հրա-ժ ա ր ի լ մ ի ն չ ե ւ ա յ ս ց ո ւ ց ա բ ե ր ո ւ ո ղծայրայեղական վերաբերմունքէն եւհամերաշխութեան միջավայր ստեղ-ծել:

Տողան յոյժ կարեւոր համարած էԹ ո ւ ր ք ի ո յ հ ա յ հ ա մ ա յ ն ք ի ն ե ւ ա շ -խարհասփիւռ 7-8 միլիոն հայերունմիջեւ քննարկման աւելի ժողովրդա-վար ու դրական միջավայր ապա-հովել , հաշուի առնելով նաեւ Հա-յաստանի բնակչութիւնը:

«Անոնց, որոնց գիտենք «Սփիւռք»անունով, որպէս թշնամի կը ներկա-յացուին: Անոնք այն մարդիկն են,որոնք Անատոլիայէն վտարուած են

եւ Անատոլիան կարօտով կը յիշեն:Այս հարցին անհրաժեշտ է մօտենալաւելի խաղաղ միջոցներով, առանցթշնամացնելու ու անոնց պահանջ-ն ե ր ն ո ւ զ գ ա ց մ ո ւ ն ք ն ե ր ը ն կ ա տ իառնելով», նշած է Տողան:

Սելինա Տողան. «Սփիւռքահայերը որպէս թշնամի կը ներկայացուին»

LUNDI 29 JUIN 2015 - MONDAY JUNE 29, 2015 • ABAKA • 3

Արուեստի Ծիրանի Գօտի ՄըP:RY GOGOR:AN

Մշակոյթի պատմութեան մէջէն,ա ռ ա ջ ն ո ր դ ն ե ր կ ո ւ գ ա ն , ո ր ո ն ք ՝իրենց արուեստի թռիչքին, դատո-ղութեան կամ ճաշակին համեմատ,կը յեղափոխեն, կը յեղաշրջեն կամմէկ խօսքով կը կերտեն հասարա-կութեան ախորժը:

Մեր պարագային , եթէ առնենքթ ա տ ր ո ն ի մ շ ա կ ո յ թ ը , պ ի տ ի ն կ ա -տենք թէ՝ վերջին ժամանակաշրջա-նին, վերոյիշեալ յեղաշրջումը,- հե-տեւաբար եւ ճաշակը՝ մոնթրէալա-հայ բեմը սիրողներուն,- ուրիշ ուղ-ղութիւն սկսած է առնել:

Տ ա ր ի ն ե ր ո ւ ը ն թ ա ց ք ի ն « Հ ա յԲ ե մ » ը , տ ա ր բ ե ր բ ե մ ա դ ր ի չ ն ե ր ո վ ,բ ա ց ա տ ր ա կ ա ն ը ե ղ ա ծ է մ ե ր ա յ սվերլուծումին. մանաւանդ երբ բե-մադրիչները եղած են արուեստի զօ-րաւոր առաջնորդներ:

Իսկ այժմ, Նանսի Իսսա Թորոս-եանը , նո’ր ճաշակով, նո’ր մօտե-ցումով եւ պարտադրիչ արուեստով,սկսած է մաս կազմել, ժամանակինյարմար, յեղափոխ-բեմադրիչներուդասակարգին:

Քանի մը տարիներու իր տարածջանքերով, մանաւանդ «Հայ Բեմ»իընտանեկան մթնոլորտէն քաջալեր-ւած՝ Նանսի կրցաւ կերտել թատե-րական նոր դպրոց մը:

Ուրեմն, ո՞ւր կ’առաջնորդէ մեզիայս բոլորը:

Ներկայ եղանք 4 անգամ կրկնը-ւած անանխընթաց երեկոյթներուշարքերէն մէկուն:

« Ա ն ն ա խ ը ն թ ա ց » ը չ ե ն ք ը ս ե րձրիաբար:

Առաջին անգամ ըլլալով, թերեւսհ ա մ ա յ ն հ ա յ թ ա տ ե ր ա կ ա ն պ ա տ -մութեան մէջ, կը հրամցուի 3 լեզ-ւով ներկայացում մը:

Անսայթաք, մէկը միւսէն գեղեցիկա յ լ մ ա ք ո ւ ր ա ռ ո գ ա ն ո ւ թ ե ա մ բ , 3լեզուները, ֆրանսերէնը, անգլերէնըե ւ հ ա յ ե ր է ն ը , փ ա յ լ ե ց ա ն , յ ա ջ ո ր -դաբար Մայիս 31, Յունիս 7, 13 եւ14, 2015ին, Թ.Մ.Մեան սրահին մէջ:

« J e m ’ a p p e l l e G o m i d a s » ( « M e -m o i r e » ) ։ Պ ա տ ր ա ս տ ո ւ ա ծ օ տ ա րը ն թ ե ր ց ո ղ ն ե ր ո ւ հ ա մ ա ր ( ե ր կ -լ ե զ ո ւ ՝ ֆ ր ա ն ս ե ր է ն ե ւ ա ն գ լ ե ր է ն ) ,մ ի ա ժ ա մ ա ն ա կ հ ա յ հ ա ս ա ր ա -կ ո ւ թ ե ա ն հ ա մ ա ր , պ ա տ ո ւ ա բ ե րհ ր ա տ ա ր ա կ ո ւ թ ի ւ ն մ ը ն է : Հ ե -ղ ի ն ա կ ը ՝ D e l p h i n e J a c q u a r t ,

ծ ա գ ո ւ մ ո վ ՝ B r i g i t t e T a v i t i a n , ա զ -դ ը ւ ա ծ Ե ղ ե ռ ն ի ց ա ւ ե ր է ն , ի ր ա յ սգողտրիկ գիրքով, ծնունդ կու տարՆանսիի բեմական խանդավառու-թեան:

Եթէ մօտենանք գիրքին, ո’չ մէկթատերական, ո’չ մէկ երկխօսական( d i a l o g u e ) կ ա մ ո ’ չ մ է կ բ ե մ ա կ ա նդիւրութիւն կը ներշնչէ: Ի՞նչը մղեց,Նանսիին , այս գիրքով , բեմականքայլ մը առնելու, մեզի համար ան-հասկնալի է: Միայն երեւակայականթռիչք պէտք է ունենալ, այդ զգա-յացունց գիրքը վերակենդանացնել,Կոմիտասեան թատերգութեամբ մը:

Ա ն մ ա հ Վ ա ր դ ա պ ե տ ի ն ե ր գ ա -խ ա ռ ն ե լ ո յ թ ը , մ ո մ ե ր ո ւ բ ո ց ե ր ո վստեղծուած ջերմեռանդ մթնոլորտը,մանաւանդ օտար հասարակութեանհամար երեք լեզուով՝ այս ներկայա-ցումը, յաւելեալ աստղ մը եղաւ Թէ-քէեան Մշակ. Միութեան առաքե-լութեան երկնակամարին վրայ:

Ի ս կ դ ե ր ա կ ա տ ա ր ն ե ր ը , ա ւ ե լ իճիշդը ըսելու համար, մեր իրականկ ե ա ն ք ի ն մ օ տ ե ց ո ղ ո ւ մ օ տ ե ց ն ո ղանհատները՝ Գրիգոր Օսկերիչեան( հ ա յ ե ր է ն ) , Ռ ո պ է ր Ա բ ա ր տ ե ա ն ո ւԱրտէն Արապեան (ֆրանսերէն) եւ

Յակոբ Ռէճէպեան (անգլերէն), ար-դ ա ր ա ց ո ւ ց ի ն ի ր ե ն ց վ ս տ ա հ ո ւ ա ծծ ա ն ր ա յ լ հ ա ճ ե լ ի պ ա տ ա ս խ ա -նատուութիւնը: Անոնք մեզի տուինօրուան պատշաճ երեւոյթը:

Որքա՜ն հարազատ, որքա՜ն Կո-մ ի տ ա ս ե ա ն ա ր ձ ա գ ա ն գ ն ե ր է ի նԿ ռ ո ւ ն կ ը , Տ է լ է Ե ա մ ա ն , Ծ ի ր ա ն իծառ, որոնք կը ցնցէին մեր յուզումիո ւ զ գ ա ց ո ւ մ ի թ ե լ ե ր ը , Ք լ օ է Պ ա լ -ե ա ն ի , Թ ա մ ա ր Փ ա ն ո ս ե ա ն ի կ ա մՆերսէս Խաչոյեանի բացառիկ կա-տարումով:

Պ ա տ կ ե ր ն ե ր ո ւ տ ե ւ ա կ ա ն շ ա ր -ժ ո ւ մ ը , գ ո ւ ն ա ւ ո ր ե ր ա ժ շ տ ա կ ա նպ ա տ շ ա ճ ա յ լ ա շ խ ո յ ժ ը ն թ ա ց ք ը ՝Ա ր տ է ն Ա ր ա պ ե ա ն ի , Ն ա ր ա Գ ա վ -քասի եւ Կորիւն Գոյունեանի (դաշ-նամուր) . Յակոբ Ռէճէպեանի (կի-թ ա ռ ) ե ւ Ա ր թ ի ւ ր Մ ա ր կ ո ս ե ա ն ի(սրինգ եւ տուտուկ) կը պահէին հան-դիսատեսի լարուած ուշադրութիւնը:

Երբեմն յիշեցինք, իբրեւ աննա-խ ը ն թ ա ց թատերական ն ե ր կ ա յ ա -ցում: Արդեօք թատրո՞ն էր սա, թէբեմական նորոյթներով ասմունքիե ր ե կ ո յ մ ը . ե ր գ ա խ ա ռ ն ն ե ր կ ա յ ա -ց ո ՞ ւ մ մ ը ՝ ո ւ ր մ ի ա յ ն խ ո ւ ն կ ը կ ըպակսէր:

Ո’չ մին, ո’չ ալ միւսը՝ առանձին:

Արուեստի զանազան գո յներու ուտարբեր ոճերու միախառն ներդաշ-նակութիւն մը: Անքակտելի գեղեց-կութեամբ իրարու կապուած, փայլմը աւելի տալով իրարու, կամ առ-նելով իրարմէ:.. . մէկ խօսքով՝ մշա-կոյթի երկնակամարին վրայ, խաղա-ղութեամբ գծուած արուեստի գու-նաւոր գիծերու խումբ մը: Այո’, ար-ւեստի ծիրանի գօտի մը:

Ցնցիչ էր ներկայացման բացումը:Հ ա յ ը ՝ մ ի շ տ ի ր ե ր ա խ տ ա գ ի տ ո ւ -թիւնը յայտնած է այն կարգ մը – այսպարագային թուրք թէ քիւրտ – ան-հ ա տ ն ե ր ո ւ ն , ո ր ո ն ք փ ո ր ձ ա ծ ե նազատարարի դեր կատարել, Եղեռ-նի՝ ցաւի ու կսկիծի օրերուն:

Ի ս կ ն ե ր կ ա յ ա ց մ ա ն փ ա կ մ ա ն ՝նոյնքան ցնցիչ էր հակադրութիւնը՝Հայուն բողոքով, առ Աստուած: Ո՞ւրէր Ան - ինչո՞ւ լքած էր այս անմեղա զ գ ը . ո ր մ է ե տ ք պ ա տ ա հ ե ց ա ւ ,կ ր կ ն ա կ հ ա կ ա դ ր ո ւ թ ի ւ ն ը « Տ է րՈղորմեայ»ով – քառաձայն՝ ՅասմիկԳասպարեան, Նորա Գավգաս, Ներ-սէս Խաչոյեան եւ Աւետիս Սալիզ-եան:

... Եւ մարեցան մոմերը:

Օրուան ամենազգալի յայտնու-թ ի ւ ն ն ե ր է ն է ր 1 0 - ա մ ե ա կ Թ ո մ ա սՇահպաղեանը: Ան մագնիսացուցմեզ իր ջութակի թռթռացումներով:

Խորքը՝ պաստառին վրայ, կար եւԿոմիտասի շուքը, դանդաղ, անորոշու կորսուած շարժումներով, որոնցկը խառնուէին Մեղեդի Աղուրեանիհեզաճկուն պարի ելեւէջները:

Եւ ք անի, դ է պք ը կը պատահէ րհիւանդանոցին մէջ, ուրեմն ՍօնիաԳալէմճեան Սիմէթիէ, Ժագլին Աճամ-եան եւ Լորա Թէլլալեան իրենց հի-ւանդապահուհիի դերով եկան ամ-բողջացնել յաջողութեան շրջանա-կը:

Իսկ ներկաները յոտնկայս բուռնծափահարութիւններով, հազիւ թէկարենային ձեռբազատուիլ իրենցզսպուած յուզումէն:

Յ ո ւ զ ո ւ ա ծ է ր ե ’ ւ գ ի ր ք ի ն հ ե ղ ի -նակը՝ Տիկ. Delphine Jacquart-ը... եւորքա՜ն բաւարար շնորհակալականարտայայտութիւններ կրնար ունե-նալ իր փակման խօսքով, ի դիմացայսպիսի գոյնզգոյն ստեղծագործու-թեան մը... այսպիսի արուեստի ծի-րանի գօտիի մը առաջ...

}a.hn a=^ ;t;ue&- Sønia Gal;my;an Simhjih% Qløh Pal;an% Âophr

Abart;an% |akob Âhyhpyan% Nansi Issa Joros;an% Jamar

ˆanos;an% Grigor Øsk;ric;an% Arthn Arap;an% Lora Jhllal;an

;u Viulihja Joros;an

A®=;ue^&- ˆajil Taraqy;an% Vaglin Ayam;an% Thl`in Vagar% Silwa

M;lqon;an ;u ~lørita Pal;an

Grigor Øsk;ric;an

Grigor

Øsk;ric;an

Grigor

Øsk;ric;an

Jamar

ˆanos;an

Qløh Pal;an

|akob Âhyhp;an

|akob

Âhyhp;an

4 • ABAKA • LUNDI 29 JUIN 2015 - MONDAY JUNE 29, 2015

Հայոց Ցեղասպանութեանհարցը քննարկուած էԼորտերու պալատին մէջ

Մ ե ծ Բ ր ի տ ա ն ի ո յ ե ւ Հ ի ւ -ս ի ս ա յ ի ն Ի ռ լ ա ն տ ա յ ի Մ ի ա ց -ե ա լ Թ ա գ ա ւ ո ր ո ւ թ ե ա ն Լ ո ր -տերու պալատը Յունիս 16-ինք ն ն ա ր կ ա ծ է Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս -պանութեան հարցը:

Ըստ «Արցախփրէս»-ի՝ Միաց-եալ Թագաւորութեան խորհըր-դարանի պաշտօնական կայ -քը կը փոխանցէ` 1915 թուա-կ ա ն ի ն հ ա յ ե ր ո ւ , յ ո յ ն ե ր ո ւ ե ւա ս ո ր ի ն ե ր ո ւ զ ա ն գ ո ւ ա ծ ա յ ի նսպանութիւնները որպէս Ցե-ղասպանութիւն որակելու ՄԹկառավարութեան դիրքորոշման մասին առաջին հարցը բարձրացուցած էպարոնուհի Քերոլայն Քօքսը:

Ընդգծելով, որ աշխարհի 20-է աւելի երկիրներու խորհրդարաններ ճանչ-ցած եւ դատապարտած են Հայոց Ցեղասպանութեան փաստը, ինչպէսնաեւ Եւրոպական խորհրդարանի եւ Ուէյլսի համագումարի ընդունած բա-նաձեւերը` պարոնուհին հարցուցած է` արդեօք ՄԹ կառավարութիւնը որե-ւէ մտադրութիւն ունի՞ վերանայելու իր դիրքորոշումը  եւ ցեղասպանու-թիւն ճանչնալու 1915 թուականի իրադարձութիւնները: Քերոլայն Քօքսընաեւ յիշեցուցած է Հռոմի Ֆրանսիս պապի խօսքերը այն մասին, որ Ցե-ղասպանութեան ճանաչումը անհրաժեշտ է ապաքինման, հաշտեցման եւառաջ շարժելու համար:

Կառավարութեան անունէն Պահպանողական կուսակցութեան անդամ,Քորթաունի կոմս (The Ear l of Courtown) Ճէյմս Սթոփֆորտը պատաս-խանած է, որ ՄԹ կառավարութիւնը կը ճանչնայ 20-րդ դարասկզբին Օս-մանեան կայսրութեան մէջ բնակող հայ ժողովուրդին եւ այլ խումբերունհասցուած սարսափելի տառապանքները: «Յիշելով եւ յարգելով անցեալիզոհերուն յիշատակը, մենք կը գտնենք, որ ՄԹ գերակայութիւնը պէտք էըլլայ օգնել Թուրքիոյ եւ Հայաստանի կառավարութիւններուն ու ժողովուրդ-ներուն` համատեղ առերեսուելու իրենց ընդհանուր պատմութեան»,- նշածէ  Սթոփֆորտը: Ան աւելցուցած է, որ կառավարութիւնը տեղեակ է 1915թուականի զոհերու յիշատակին նուիրուած պատարագի ժամանակ Հռոմիպապի ըրած յայտարարութեան եւ կը յարգէ անոր տեսակէտը այդ հարցինշուրջ:

«Մենք համամիտ ենք, որ շատ կարեւոր է խիզախութեամբ առերեսուիլպատմութեան դասերուն եւ մեր կարողութիւններու սահմաններուն մէջամէն հնարաւորը ընել՝ նման վայրագութիւնները կանխելու համար»,- նշածէ ան:

Հարցուպատասխանի ժամանակ լորտ Լինտըն Հարիսընը, պարոնուհիՍառա Լատֆորտը եւ լորտ Ուիլիըմ Պախը հարցեր յղած են հայ-թրքականյարաբերութիւններու կարգաւորման եւ հաշտեցման վերաբերեալ` մաս-նաւորապէս խնդրելով ներկայացնել, թէ ինչ քայլեր կը ձեռնարկէ  ՄԹ-ը այդյարաբերութիւնները բարելաւելու ուղղութեամբ:

Ճէյմս Սթոփֆորտը դրական գնահատած է այն, որ վերջին խորհրդարա-ն ա կ ա ն ը ն տ ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն հ ա յ կ ա կ ա ն ծ ա գ ո ւ մ ո վ պ ա տ գ ա մ ա ւ ո ր ն ե րընտրուած են խորհրդարանին մէջ: Ան նաեւ նշած է, որ ՄԹ կողմէ ֆինան-սաւորուող Չիւնինկ կրթաթոշակային ծրագրի ծիրէն ներս  քննարկումներկը ծաւալին նաեւ հայ եւ թուրք շրջանաւարտներու միջեւ: Մեծ Բրիտանիոյեւ Հիւսիսային Իռլանտայի Միացեալ Թագաւորութիւնը նաեւ աջակցած էհայկական հասարակական կազմակերպութիւններէն մէկուն նախաձեռ-նութեան, որուն ծիրէն ներս տպագրուած է Ցեղասպանութեան ընթացքինհայերը փրկած թուրքերու կեանքին մասին պատմող գիրք:

ԼՂՀ պաշտպանութեաննախարար նշանակուած էԼեւոն Մնացականեանը

Ն ա խ ա գ ա հ Բ ա կ օ Ս ա հ ա կ ե ա նՅունիս 15-ին ստորագրած է հրա-մանագիր, որուն համաձայն՝ զօրա-վար-հարիւրապետ Մովսէս Յակոբ-ե ա ն ը ա զ ա տ կ ա ց ո ւ ց ո ւ ա ծ է Լ ե ռ -նային Ղարաբաղի Հանրապետու-թ ե ա ն պ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա -ր ա ր - պ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ե ա ն բ ա ն ա կ իհրամանատարի պաշտօնէն:

ԼՂՀ նախագահի աշխատակազմիտեղեկատուութեան գլխաւոր վար-չութեան փոխանցմամբ` նո յն օրըե ր կ ր ի ղ ե կ ա վ ա ր ը ս տ ո ր ա գ ր ա ծ էհրամանագիր` զօրավար-հարիւրա-պետ Լեւոն Մնացականեանը Լեռ-նային Ղարաբաղի Հանրապետու-թ ե ա ն պ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա -րար – պաշտպանութեան բանակիհրամանատար նշանակելու մասին:

Նախագահի մէկ այ լ հրամանա-գ ի ր ո վ ` Ա ր ց ա խ ի Հ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ -թեան մատուցած բացառիկ ծառա-յութիւններուն համար զօրավար-հարիւրապետ Մովսէս Յակոբեանըպարգեւատրուած է «Գրիգոր Լու-սաւորիչ» շքանշանով:

Յունիս 17-ին Նախագահ Սահակ-եան այցելած է ԼՂՀ պաշտպանու-թեան նախարարութիւն եւ բանակիհրամանատարական կազմին ներ-կայացուցած է նորանշանակ նա-խարար Լեւոն Մնացականեանը:

Ն ա խ ա գ ա հ Ս ա հ ա կ ե ա ն ե ր ա խ -տագիտութիւն յայտնած է պաշտ-պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն ա խ կ ի ն ն ա խ ա ր ա րՄովսէս Յակոբեանին իրականաց-ւած ծաւալուն աշխատանքին հա-մար` ընդգծելով, որ անոր հրամա-

նատարութեան տարիներուն պաշտ-պանութեան բանակի մարտունա-կ ո ւ թ ի ւ ն ը հ ա ս ա ծ է ն ո ր մ ա կ ա ր -դակի, լուծում տրուած է բազմաթիւխնդիրներու:

Բ ա կ օ Ս ա հ ա կ ե ա ն վ ս տ ա հ ո ւ -թեամբ նշած է, որ Մովսէս Յակոբ-ե ա ն ը պ ի տ ի շ ա ր ո ւ ն ա կ է ի ր հ ա -րուստ փորձն ու գիտելիքները ներ-դընել Հայաստանի Հանրապետու-թ ե ա ն զ ի ն ո ւ ա ծ ո ւ ժ ե ր ո ւ գ լ խ ա ւ ո րշտապի պետի տեղակալի նոր պա-տասխանատու պաշտօնին:

Խ օ ս ե լ ո վ ն ո ր ա ն շ ա ն ա կ ն ա խ ա -ր ա ր ի ն մ ա ս ի ն ` ե ր կ ր ի ղ ե կ ա վ ա ր ընշած է, որ Լեւոն Մնացականեանըհարուստ փորձ, բանակին մէջ մեծհեղինակութիւն եւ յարգանք վայե-լող, խոր գիտելիքներ ունեցող զօ-րավարներէն է, որ լաւագոյնս դրսե-ւորած է իրեն զբաղեցուցած բոլորպաշտօններուն մէջ:

Արցախի Հանրապետութեան զին-ւ ա ծ ո ւ ժ ե ր ո ւ գ ե ր ա գ ո յ ն գ լ խ ա ւ ո րհրամանատարը համոզուած է , որԼեւոն Մնացականեանը նոյն եռան-դով կ’աշխատի նաեւ որպէս պաշտ-պանութեան նախարար ու պաշտ-պ ա ն ո ւ թ ե ա ն բ ա ն ա կ ի հ ր ա մ ա ն ա -տար` իր ամբողջ կարողութիւններըո ւ ղ ղ ե լ ո վ բ ա ն ա կ ի զ օ ր ա ց մ ա ն ե ւանոր մարտունակութեան շարունա-կական բարձրացման համար:

Հանդիպման ներկայ էին Հայաս-տանի Հանրապետութեան պաշտ-պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա ր ա ր Ս է յ ր ա նՕհանեանը, պաշտօնատար այլ ան-ձիք:

ՄԻԵԴ-ը հրապարակած է Արցախի վերաբերեալ երկու դատավճիռՄարդու Իրաւունքներու Եւրոպական Դատա-

րանի Մեծ պալատը 16 Յունիսին հրապարակածէ «Չիրագովը եւ միւսները ընդդէմ Հայաստանի»եւ «Սարգսեանը ընդդէմ Ատրպէյճանի» երկուգործերով վճիռները՝ համապատասխանաբարԼեռնային Ղարաբաղի Բերձորի շրջանէն ազգու-թ ե ա մ բ ք ի ւ ր տ Չ ի ր ա գ ո վ ն ե ր ո ւ ը ն տ ա ն ի ք ի ե ւԱտրպէյճանի վերահսկողութեան տակ գտնուողՇահումեանի շրջանի Գիւլիստան գիւղէն Սար-գըսեաններու ընտանիքին կողմէ բարձրացուած։Անոնք կը պահանջէին իրենց տուները վերա-դառնալ եւ ունեցուածքին տիրանալու իրաւունք-ները վերականգնե լ կամ արդար փոխհատու-ցում ստանալ:

Երկու գանգատները դատարանին ներկայաց-ւած էին 2005 եւ 2006 թուականներուն: ՈրպէսՉիրագովներու գործով պատասխանող կողմ ՝ՄԻԵԴ-ը հրաւիրած էր Հայաստանը:

Երկու ընտանիքները դատարանէն կը պա-հանջէին վերականգնել իրենց նախկին ունեց-ւածքին նկատմամբ իրաւունքները, որոնք խախ-տած էին 1992-1994 թուականներուն պատե-

րազմին իբրեւ հետեւանք, երբ 1992-ին անոնքստիպուած եղած էին լքելու իրենց տուները, իսկպատերազմի աւարտէն ետք անոնց կարելիու-թիւն չէր տրուած վերադառնալու նախկին բնա-կութեան վայրերը։ 

Դատարանը բաւարարած է կողմերուն պա-հանջները եւ պարտաւորեցուցած Հայաստաննու Ատրպէյճանը հետամուտ ը լ լալու երկու ըն-տանիքներու խախտած իրաւունքներու վերա-կանգնման։ ՄԻԵԴ-ը նաեւ ճշդած է, որ այս երկուգործերով տրուած վճիռները ուղենշային պիտիըլլան այս խնդիրին առնչութեամբ հետագայինստացուելիք գանգատներուն վերաբերեալ որո-շումներ կայացնելու ատեն:

Չիրագովները դատարանէն կը պահանջէինիրենց կորսնցուցած ունեցուածքին համար Հա-յաստանէն գանձել ՝ իբրեւ վնասներու փոխհա-տուցում, 7.9 միլիոն եուրօ:

Սարգսեանները Ատրպէյճանէն կը պահան-ջէին շուրջ 570,000 եուրօ՝ իբրեւ փոխհատու-ցում:

Դատարանը այս հարցին վերաբերեալ վճիռի

կայացումը յետաձգած է 12 ամիսով՝ կողմերունկարելիութիւն տալով բանակցութեան միջոցովսահմանել երկուստեք ընդունելի փոխհատուց-ման չափը:

ՄԻԵԴ-ի Մեծ պալատը Չիրագովներու դատինգծով նաեւ սահմանած է , որ Հայաստան Լեռ-նային Ղարաբաղի նկատմամբ ունի քաղաքա-կան, տնտեսական եւ ռազմական զգալի ազդե-ցութիւն, որուն իբրեւ արդիւնք Լեռնային Ղարա-բաղի վրայ «կը կատարէ արդիւնաւէտ վերա-հսկողութիւն», հետեւաբար Հայաստանը պա-տասխանատուութիւն կը կրէ Լեռնային Ղարա-բաղի մէջ տեղի ունեցող իրաւախախտումներունհամար:

ՄԻԵԴ-ի մէջ Հայաստանէն ընտրուած (նախ-կին) դատաւոր Ալվինա Գիւ լումեան ներկայա-ցուցած է յատուկ կարծիք: Յատուկ կարծիքներներկայացուցած են նաեւ չորս դատաւորներ:ՄԻԵԴ-ի Մեծ պալատին վճիռները բեկանման են-թ ա կ ա յ չ ե ն ե ւ կ ը փ ո խ ա ն ց ո ւ ի ն Ե Խ Ն ա խ ա -րարներու կոմիտէին՝ անոնց գործադրութեանհսկելու նպատակով։

LUNDI 29 JUIN 2015 - MONDAY JUNE 29, 2015 • ABAKA • 5

Ծնողքս

Որքան որ կը հաւատամ թէ Աստուած կ’ստեղ-ծէ իւրաքանչիւր անձ իրեն իւրայատուկ նկա-ր ա գ ր ո վ , մ ի տ ք ո վ , խ ի ղ ճ ո վ ե ւ յ ա տ ո ւ կ ա ն հ ա -տականութեամբ որ կը տարբերի աշխարհի վրայապրող միլիառաւոր միւս բոլոր անհատներէն,նոյնքան ալ կը հաւատամ թէ իւրաքանչիւր անձ,աւելի կամ պակաս, սակայն բաւական չափով կըձեւաւորուի եւ կ’ազդուի իր ծնողաց եւ ընտա-նիքին ստեղծած մթնոլորտէն, մտածելակերպէնեւ մանկութեան եւ պատանեկութեան ապրածշրջապատէն:

Հետեւաբար այստեղ հակիրճ ակնարկ մը պի-տի սկսիմ տալ հայրիկիս եւ մայրիկիս մասին:Աւելի վերջ տեղին համաձայն պիտի կրկին անդ-րադառնամ ընդհանրապէս ընտանիքիս, մատ-նանշելով յատկապէս այն երեւոյթները, որոնքիրենց ազդեցութիւնը գործած են իմ անձիս՝ եւկեանքիս տեւողութեան ընթացքին, իմ գործե-լակերպիս վրայ:

Հայրս, Արամ Կէօնճեան իր մօրը կողմէ Մէյ-մարեան, եւ մայրս Աննիկ Պետրոսեան իր մօրըկողմէ Պզտիկեան, երկուքն ալ ծնած են Ատանա,մօտ տասը տարուայ տարբերութեամբ: Երկու-քին ալ ընտանիքները, բնականաբար բոլորովինանջատաբար իրարմէ, ենթարկուած են 1909-իԱտանայի ծանօթ ջարդերուն տխուր հետեւանք-ներուն:

Մեծ հայրերս մահացած են այդ շրջանին տա-րագրութեան ճամբուն վրայ, թէեւ ճշգրիտ չեմյիշեր անոնց մահուանց պարագաները:

Հօրս ընտանիքին մեծ մանչ զաւկին ամբողջե ր ա զ ը ե ղ ա ծ է փ ա խ չ ի լ ա յ ն տ ե ղ է ն ե ւ ե ր թ ա լԱմերիկա, սակայն Ամերիկայի ճամբուն վրայկանգ առած ըլլալով Եգիպտոսի Աղեքսանդրիանաւահանգիստ քաղաքին մէջ, պարագաներուաննախատես դարձուածքով միանգամ ընդմիշտմնացած են հոն, մինչեւ որ, ինչպէս պիտի յիշեմաւելի վերջ, շատ աւելի վերջ, 1963 թուին, հայրսեւ մնացեալ անմիջական ընտանիքս, առանց ին-ծի, քանի որ ես որպէս ուսանող կը գտնուէի Ֆի-լատելֆիա դոկտորականս պատրաստելու ըն-թացքին մէջ, բոլորը մեկնած են Հայաստան:

Հայրս , Եգիպտոսի մէջ , առաջին իսկ օրէն ,տակաւին պատանի, Աղեքսանտրիոյ մէջ շուկայնետուած է ինքզինքին եւ ընտանիքին ապրուստապահովելու հրամայականով:

Ա ն ն ա խ ա յ ր մ ա ր դ ո ւ դ ե ր ձ ա կ ի օ գ ն ա կ ա ն ,ապա լաւ գնահատուած դերձակ դարձած է եւսակայն վաճառականութիւնը նախընտրելի նկա-տելով, դարձած է կերպասավաճառ, երկար տա-րիներ իր խանութը ունենալով Աղեքսանդրիոյծանօթ Rue de France կերպասավաճառներուփողոցին վրայ:

Հ ա յ ր ս բ ն ա կ ա ն ա բ ա ր շ ա տ հ ա մ ե ս տ ի րսկզբնաւորութենէն, բարձրացած է եւ հասած էյարգուած եւ բացառաբար պարկեշտ վաճառա-կանի մը դիրքին:

Ան ինքզինքին եւ մեր ընտանիքին ապահովածէ «բարձր միջին դասակարգի» պայմաններ:

Օրինակի համար հայրս ժամանակի ընթաց-քին կառուցեց երեք յարկանի վարձկալականշէնք մը ուր ծնած եմ ես Հոկտեմբեր 2, 1935-ինեւ ապրած ենք այնտեղ մինչեւ ներգաղթի առա-ջին մեծ փոթորիկը 1947 թուին, որուն պիտիանդրադառնամ աւելի վերջ: Այդ շրջանին է որհայրս ծախեց ամէն ինչ վաճառեց տուն եւ խա-նութ եւ ամէնքս, մինչ կ’սպասէինք մեզ հայրենիքփ ո խ ա դ ր ե լ ի ք ս ո վ ե տ ա կ ա ն P o b e d a ն ա ւ ո ւ նժամանման, ամիսներ եւ աւելի վերջ տարիներանցուցինք պառկելով կազմուած եւ կապուածսնտուկներու վրայ . . . : Ա յդ նաւը երբեք չ ’եկաւ:Միայն 1963 թուին, երբ ես, ինչպէս յիշեցի, ար-դէն մեկնած էի Միացեալ Նահանգներ ուսումսշարունակելու համար, երկրորդ ներգաղթի ըն-թացքին, ընտանիքս մեկնեցաւ Հայաստան:

Մ օ ր ս ը ն տ ա ն ի ք ը Պ ե տ ր ո ս ե ա ն - Պ զ տ ի կ ե ա ն

գերդաստանը նոյնպէս ի վերջոյ Աղեքսանտրիաեկած եւ հաստատուած էր, սակայն անոնք եղածեն անոնցմէ որ Ատանան թողելով նախ աւելիբախտաւոր տարագիրներու նման, եզան կառ-քերով, գացած են Հալէպ, Սուրիա, յուսալով տես-ն ե լ Կ ի լ ի կ ի ո յ ա զ ա տ ա գ ր ո ւ մ ը ե ւ ի ս կ ա պ է ս ա լ1918-ին մեծ յոյսերով վերադարձած են Ատանա,շուտով ենթարկուելով սակայն, բոլորիս ծանօթա զ գ ա յ ի ն մ ե ծ յ ո ւ ս ա խ ա բ ո ւ թ ե ա ն ե ւ ե ր կ ր ո ր դանգամ ձգելով Ատանան եկած են հաստատուե-լու Եգիպտոս.

Մայրս բացառաբար ուշիմ աշակերտ մը եղածէ յաճախելով նախ Աղեքսանդրիոյ Պօղոսեանազգային վարժարանը ապա տեղւոյն Ֆրանսա-կան Քոյրերու վարժարանը: Մօրս բոլոր տարե-կ ի ց ն ե ր ը , մ ի ն չ ե ւ ա յ ս տ ե ղ Գ ա ն ա տ ա , ա ռ ա ն ցայլեւայլի կը վկայեն ըսելով «Աննիկ մայրիկդ շատխելացի էր...»: Իսկապէս ալ մեր տունը լեցուն էր,հաստափոր եւ ոսկեզօծ կողքերով մրցանակիհատորներով որ ինք շահած էր շարունակաբարիր աշակերտութեան ընթացքին:

Ե թ է հ ա յ ր ս ի ն ձ դ ա ս տ ի ա ր ա կ ա ծ է խ ս տ ո ւ -թեամբ եւ պարկեշտութեան անսակարկելի հաս-կ ա ց ո ղ ո ւ թ ե ա մ բ , մ ա յ ր ս պ ա հ ա ն ջ ա ծ է ի ն ձ մ է(նոյնը նաեւ անշուշտ մեծ եղբօրմէս Աբրահամէնեւ կրտսեր քրոջմէս Ալիսէն) անսակարկելի կեր-պով մտածել եւ գործել հետեւելով առողջ տրա-մ ա բ ա ն ո ւ թ ե ա ն : Մ ա յ ր ի կ ի ս խ օ ս ք ե ր ը մ ի ն չ ե ւայսօր կը հնչեն ականջներուս մէջ «Տղաս անի-մաստ բան պիտի չընես...»: Այդպէս ալ մինչ ինքճանչցուած էր ծանօթներուն մէջ, որպէս իր սե-րունդի խելացին, ես ալ իմ կարգիս ինծի ծանօթ-ն ե ր ո ւ ս մ է ջ շ ա տ հ ե ռ ո ւ չ ի մ ն ա ց ի ա յ դ ո ր ա -կումէն...

Ուսումնական յաջողութիւններուս արմատըկը նկատեմ մայրիկս:

Անդրանիկ եղբայրս Աբրահամը, բնականա-բար, պարկեշտութեան եւ տրամաբանութեամբգործելու նոյն դաստիարակութիւնը ստացած է,ինձմէ ալ առաջ, որպէս չորս տարեկան աւելի մեծանդրանիկ զաւակ : Սակայն նաեւ որպէս երէցզաւակ ան միշտ ալ իր վրայ առաւ աւե լի մեծընտանեկան պատասխանատուութիւն, մանա-ւ ա ն դ ն ե ր գ ա ղ թ ի թ ո հ ո ւ բ ո հ ի ն ը ն թ ա ց ք ի ն ե ւանկէ ետք, երբ իր գլխաւորութեամբ էր որ 1963-ի հայրենադարձութեան կարաւանը ճամբայ ելածէր Աղեքսանտրիայէն դէպի Հայաստան, ուր անի ն ք զ ի ն ք ի ն ա պ ա հ ո վ ե ց բ ա ր ձ ր բ ա ր ո յ ա կ ա նպահպանող համալսարանի փրոֆեսորի պատ-ւաբեր տեղ մը, մինչեւ 1988-ի ահաւոր երկրա-շարժը որմէ հրաշքով մազապուրծ ազատեցաւմեր ամբողջ ընտանիքը: Այդ մասին եւս պիտի յի-շեմ աւելի վերջ:

Քրոջս, Ալիսին, մասին եւս պիտի գրեմ աւելիվերջ: Ան ալ եղած է միշտ իր դասարանի լաւա-գոյնը կամ լաւագոյններէն մէկը:

Դպրոցական կրթութիւնս:Հայկազեան նախակրթարանը:

Անձի մը մտաւորական եւ հոգեկան ձեւաւոր-մ ա ն կ ա ր ե ւ ո ր ա գ ո յ ն ա զ դ ա կ ն ե ր է ն մ է կ ն ա լյաճախած դպրոցական միջավայրը եւ ստացածդաստիարակութիւնն է անկասկած: Մասնաւո-րապէս կարեւոր է նախակրթարանի շրջանը, իրպ ա տ ա ն ե կ ա ն տ ա ր ի ն ե ր ը , մ ի ն չ ե ւ տ ա ս ն ե ր ե քտասնչորս տարեկան, ուր անոր միտքը եւ հոգինպատրաստ են լեցուելու եւ տպաւորուելու ամէնտեսակի տեղեկութիւններով եւ փորձառութիւն-ներով: Հայ տղուն համար այս պարագան շատաւելի շեշտուած է երբ ան կը յաճախէ հայ վար-ժարան եւ երբ ան, այդ տարիներուն, բնակա-նօրէն սովորականէն աւելի զգայուն է եւ հակա-մէտ է սորվելու, հարցաքննելու եւ եզրակացու-թիւններու հասնելու:

Չորս տարեկան հասակիս մայրս ինձ տեղա-ւ ո ր ե ց Ա ղ ե ք ս ա ն դ ր ի ո յ Հ ա յ կ ա զ ե ա ն Կ ր թ ա ր ա նդ պ ր ո ց ը ո ւ ր յ ա ճ ա խ ե ց ի մ ի ն չ ե ւ ա ւ ա ր տ ա կ ա ն

եօթներորդ դասարանը եւ շրջանաւարտ եղայ1949 թուականին, տասնչորս տարեկանիս:

Հայկազեան Կրթարանը ծանօթ է այդ շրջանիԱղեքսանդրահայերուն որպէս սեփական վար-ժարան, որ ընդունուած էր որպէս սովորականէնաւելի խնամեալ կրթութիւն տուող հաստատու-թիւն:

Պատճառը պարզ էր: Հայկազեան Կրթարանիհ ի մ ն ա դ ի ր ը ե ւ տ է ր ը Ա ղ ե ք ս ա ն դ ր ի ո յ հ ո գ ե ւ ո -ր ա կ ա ն ն ե ր է ն , բ ա ց ա ռ ի կ , բ ա ր ձ ր կ ր թ ո ւ թ ի ւ նստացած Աւագ քահանայ, Տէր Հայկազուն Ոս-կերիչեանն էր, որ շրջանաւարտ էր Փարիզի Սոր-պոն համալսարանէն: Տէր Հայկազունը բնակա-նաբար հրաշալի կերպով կը տիրապետէր ֆրան-ս ե ր է ն լ ե զ ո ւ ի ն : Ա ն խ ի ս տ ե ւ բ ծ ա խ ն դ ի ր մ ա ն -կավարժ անձնաւորութիւն մըն էր : Ա յդ պատ-ճառաւ ալ ուզած էր ստեղծել իր իսկ վարժա-րանը, համապատասխան մակարդակով եւ զայնկ ո չ ա ծ է ր « Կ ր թ ա ր ա ն » ե ւ ո չ թ է պ ա ր զ « Վ ա ր -ժարան»: Բնականաբար Տէր Հայկազուն ունէրշատ նախանձորդներ : Հիմա կեանքի ամբողջփորձառութիւնս ունենալէ ետք այսօր, շատ բնա-կան եւ ակնկալելի կը գտնեմ դժբախտաբար այդպարագան:

Տէր Հայկազուն հեղինակն էր ընկերային եւբ ա ր ո յ ա կ ա ն խ ն դ ի ր ն ե ր ը վ ե ր լ ո ւ ծ ո ղ ե ւ ա ն ո ն ցլուծումներ առաջարկող բազմաթիւ հատորներու:Բարձրագոյն կարգերուն մէջ ինք անձնապէս կըդասաւանդէր «Բարոյագիտութիւն» նիւթը ուրկ’օգտագործուէր իր հեղինակած դասագիրքերը:

Յատուկ երախտագիտութեամբ կ’ուզեմ անդ-րադառնալ Հայկազեան Կրթարանէն ստացածդաստիարակութեանս, ազգային թէ բարոյականեւ թէ ընդհանուր ուսումնական իմաստով:

Դիւրաւ կարելի է հասկնալ թէ յատկապէս իմպարագայիս որքան նշանակալից եղած են ինձհամար Հայկազեանի տարիներս, որոնք կը հա-մապատասխանեն 40 ական տարիներուն, որոնքկը զուգադիպին մինչեւ 1945 համաշխարհայիներկրորդ պատերազմի տարիներուն, ապա առա-ջին ներգաղթի արտասովոր ապրումներով, յու-զումներով, խանդավառութեամբ եւ յուսախա-բութեամբ լեցուն, շրջանին:

Քանի մը յատուկ փորձառութիւններ կը յիշեմայդ օրերէն, որոնք մնայուն հետքեր ձգած են իմվրաս:

Անոնցմէ մէկն էր պատերազմի վերջին տարի-ներուն, այդ օրերու Ամենայն Հայոց Հայրապե-տին Գեւորգ Չէօրէքճեան Կաթողիկոսին կոչը

Շար. էջ 6

Հ.Բ.Ը.Մ. Կեդրոնական Վարչական Ժողովիերկարամեայ նախկին անդամ ե ւ փոխ-նա-խագահ մինչե ւ 2010 , ա յժմ Կ .Վ .Ժ . - ի վաս -տակաւոր (Emeritus) անդամ: Ռ.Ա.Կ. Կեդրո-նական Վարչութեան երկարամեայ նախկինանդամ եւ Ատենապետ մինչեւ 1995: Գանա-տայի Հայաստանեայց Առաքելական ԵկեղեցւոյԹեմի հիմնադիրներէն եւ Թեմական Խորհուրդիա ն դ ր ա ն ի կ Ա տ ե ն ա պ ե տ , ա պ ա հ ռ չ ա կ ո ւ ա ծՊատուոյ Ատենապետ: Ամերիկայի եւ Գանա-տայի Թ.Մ. Միութեան Կեդրոնական Վարչու-թեան հիմնադիր անդամ: Մոնթրէալի Թ .Մ .Միութեան հիմնադիրներէն, Ատենապետ այժմՊատուոյ Նախագահ: Մոնթրէալի Ալեք Մա-նուկեան Վարժարանի Հիմնադիր եւ ԳործադիրՆախագահ մինչեւ 2011:

Այս յուշերուն նախկին հատուածը տեսնել Ապագայի Ապրիլ 13-ի թիւին մէջ

Իմ Յուշերս(Շարունակութիւն 2)

Գլուխ 1Կ’ սկսիմ սկիզբէն

Իմ Յուշերս...Շար. էջ 5-էն

սփիւռքահայութեան, նուիրահաւաք կատարելուսովետական Հայաստանի բանակը ՍասունցիԴ ա ւ ի թ հ ր ա ս ա յ լ ե ր ո վ օ ժ տ ե լ ո ւ հ ա մ ա ր : Ն ո ւ ի -րահաւաք կատարուեցաւ ամէն տեղ եւ սակայնես կը յիշեմ Տէր Հայկազունի կոչը բոլոր աշա-կերտներուն եւ մեր 9-10 տարեկան աշակերտ-ներուս խանդավառութիւնը հինգ տասը ղրուշովմասնակցելու այդ դրամահաւաքին: Հրասայլերուվրայ հայ զինուորներու ապահովելիք յաղթա-նակները որքան հեռու կը տանէին մեր պատա-նեկան երեւակայութիւնը...

Ուրիշ խոր հետք թողած յիշատակ մըն է Գա-րեգին Յովսէփեանց ծերունազարդ արքեպիս-կոպոսին վարժարան այցը երբ ան Մայր աթոռ Ս.Էջմիածնէն գալով կ’ուղեւորուէր դէպի Պէյրութօծուելու համար որպէս անթիլիասի Գարեգին ա.Կիլիկիոյ Կաթողիկոսը: Խորապէս տպաւորիչ էրիմաստուն այս եկեղեցականին այցելութիւնը,երբ մենք շարուած սանդուխներու երկու կող-մերը, ծափերով եւ երգով կ’ողջունէինք զինք:Չեմ կրնար յիշել բնականաբար այսօր, այդ օրըմեզի կատարած Գարեգին Յովսէփեանց Սրբա-զանին ելոյթին մանրամասնութիւնները եւ սա-կայն գիտեմ թէ մեզի փոխանցեց հայրենիքին,Հայաստանին եւ Ս. Էջմիածնին նկատմամբ ջեր-մութեան եւ սրբութեան զգացում մը, որ մէջսմնաց անջնջելի մինչեւ վերջ: անթիլիասի Գա-րեգին ա. Յովսէփեանց Կաթողիկոսի շրջանինԷջմիածին անթիլիաս յարաբերութիւնները գոր-ծակցութեան հրաշալի ոսկեշրջան մը արձանագ-րեցին, որ սակայն աւաղ բոլորովին շրջուեցանանոր վախճանումէն ետք 1950-ական թուական-ներուն եւ անկէ ետք:

Նախակրթարանի վերջին տարիներուս, յու-զումնախառն փոթորկումներու շրջան մը պիտիսկսէր եւ քիչ ժամանակ ետք, դէպի հայրենիքա ռ ա ջ ի ն ն ե ր գ ա ղ թ ի շ ա ր ժ ո ւ մ ը պ ի տ ի ս կ ս է ր1946-47 թուին:

Տէր Հայկազունի միակ մանչ զաւակը, Հայկը,որ նաեւ թուաբանութեան ուսուցիչն էր դպրո-ցին, մեկնեցաւ Հայաստան:

Բայց ահա այդ շրջանին էր որ սկսաւ ցուրտպատերազմը, որ իր անմիջական տխուր անդ-րադարձը ունեցաւ Սփիւռքի բոլոր գաղութնե-րուն կողքին, բնականաբար նաեւ Եգիպտոսի եւաղեքսանդրիոյ մէջ:

ա յ դ շ ր ջ ա ն ի ն ս տ ե ղ ծ ո ւ ե ց ա ւ « Հ ա յ ր ե ն ա ս է րճակատը» որուն մաս կը կազմէին անկուսակ-ցական խոշոր մասսա մը մէջը ըլլալով գաղութիա մ ե ն ա բ ա ր ե կ ե ց ի կ ա ն դ ա մ ն ե ր ը : ա յ ս խ ո շ ո ր

հոսանքին, ներշնչող եւ մտաւորական եւ քաղա-քական ուղղութիւն տուողները եղան, առաջինհերթին Ռամկավար ազատական Կուսակցու -թ ի ւ ն ը , ե ւ ն ա ե ւ Ս . Դ . Հ ն չ ա կ ե ա ն Կ ո ւ ս ա կ ց ո ւ -թիւնը:

«Հայրենասէր ճակատին» բնաբանը պարզ եւմէկին էր եւ կ’ամփոփուէր հետեւեալ ձեւով,

«Հայ ժողովուրդը սփիւռքի մէջ պէտք է մնայզօրավիգ Մայր աթոռ Ս. Էջմիածնին եւ պէտք էպահէ իր հոգեկան եւ մշակութային կապերը Հա-յաստան հայրենիքին հետ, բոլորովին անկախա-բար Հայաստանի օրուայ համայնավար վարչա-կարգի դիմագիծէն որուն գաղափարախօսու-թիւնը չենք բաժներ որեւէ ձեւով:

Հայ ժողովուրդը չի կրնար խզուիլ Մայր աթոռՍ. Էջմիածնէն , այնպէս ինչպէս Կաթոլիկ աշ-խարհը չի կրնար խզուիլ Հռոմէն ինչ որ ալ ըլլայգոյնը այնտեղ տիրող քաղաքական ռէժիմին»:

ա յ ս է ր յ ս տ ա կ ս կ զ բ ո ւ ն ք ա յ ի ն կ ե ց ո ւ ա ծ ք ը«Հայրենասէր ճակատին» եւ այդպէս ալ մնաց անյաջորդող գրեթէ կէս դար տեւող ազգային մեծտագնապներուն ընթացքին, մինչեւ Հայաստանիանկախացումը:

այս յստակ կեցուածքին շնորհիւ էր որ, երբք ա ռ ա ս ո ւ ն տ ա ր ի ե տ ք յ ա ն կ ա ր ծ , բ ո լ ո ր ո վ ի նանսպասելի համաշխարհային զարգացումներուշնորհիւ, Հայաստան 90-ական առաջին տարինե-րուն, տիրացաւ անկախութեան, սփիւռքահայու-թիւնը կապուած մնացած ըլլալով իր հայրենիքինեւ հոգեկան կեդրոն Ս. Էջմիածնին, անմիջապէսկեանք ստացաւ Սփիւռք-Հայրենիք կենարարգործակցութիւնը որուն եկան միանալու մինչեւայն ժամանակ ինքզինքնին այդ կապերէն զրկածսփիւռքի միւս մասնիկները:

Թէեւ այս մասին պիտի անդրադառնամ աւելիվերջ սակայն կ’ուզեմ ստորագծել թէ՝ դժբախտա-բար ցուրտ պատերազմի այս շրջանին «Հայրե-ն ա ս է ր ճ ա կ ա տ ի ն » հ ա կ ո տ ն ե ա յ ա ն ա ր դ ա ր ե ւգաղութները սպառեցնող դիրք որդեգրեց շատաւելի փոքր մաս մը սփիւռքահայութենէն, Հ. Յ.Դաշնակցութեան ազդեցութեան տակ: այդ օրե-ր ո ւ ն բ ո լ ո ր ո վ ի ն ա ն ի ր ա ւ ե ւ ա ն տ ր ա մ ա բ ա ն ա -կ ա ն օ ր է ն , դ ա շ ն ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ը հ ա մ ա յ ն ա վ ա ր իպիտակ ջանաց կպցնել բոլոր հայրենասէրներուճակտին, անոնք ըլլան հոգեւորական, հարուստ,մտաւորական թէ որեւէ պարզ հայ հայրենասէրմարդ: Կը բաւէր որ այդ անձը կամ կազմակեր-պութիւնը դրական դիրք ունենար հանդէպ Մայրաթոռին եւ Հայաստանին.

Ս փ ի ւ ռ ք ի պ ա տ մ ո ւ թ ե ա ն շ ա տ տ խ ո ւ ր մ է կշրջանը եղաւ այդ շրջանը, որուն հետեւանքներըեւ յիշատակը դժբախտաբար կարելի չէ բոլորո-վին սփռել եւ վերցնել մէջտեղէն:

աւելի վերջ յուշերուս յաջորդական բաժիննե-

րուն մէջ անխուսափելիօրէն պիտի անդրադառ-նամ այս շրջանին պատկանող ազգային կեանքիերբեմն շատ տխուր եւ լուրջ պարագաներուն եւպիտի յիշեմ անոնց մէջ իմ անձնապէս ունեցածմասնակցութեանս պարագաներուն:

Թերեւս այս տողերը կարդացողներուն մէջգ տ ն ո ւ ի ն ա ն ձ ե ր ո ր դ ժ գ ո հ ո ւ թ ի ւ ն յ ա յ տ ն ե ն ե ւափսոսանքով ըսեն թէ «ինչ պէտք կայ անցեալիա յ ս ց ա ւ ե ր ը կ ր կ ի ն ա ր ծ ա ր ծ ե լ ո ւ . . . » : Դ ժ բ ա խ -տաբար ճշմարտութիւնները չ ’արտայայտելովխօսողները իրենք ճիշդ գլխաւոր պատճառն ենոր այդ ցաւերը շարունակեն մինչեւ այսօր ալա զ դ ե լ մ ե ր ա զ գ ա յ ի ն կ ե ա ն ք ի ն վ ր ա յ : ա ն ո ն քկ’ուզեն հաւատալ եւ հաւատացնել, թէ վէրքի մըգոյութիւնը կը վերջանայ եւ կը շոգիանայ առանցքաջութեամբ բուժելու, ջանք կատարելու երբվրան հաստ կափարիչ մը զետեղէք...: ահա ճիշդայդ պատճառաւ ալ մինչեւ այսօր սփիւռքի մէջկը շարունակենք մենք եւ բազմաթիւ գաղութներտակաւին անհանգիստ եւ տարբեր ձեւերով բա-ժանումի վիճակի մէջ ապրիլ, տակաւին շարու-նակուող եւ գոյութիւն ունեցող ազգային եկեղե-ցական բոլորովին անբնական վիճակի մը պատ-ճառաւ: անշուշտ խօսքը Հայաստանեայց առա-քելական Եկեղեցւոյ բաժնուած ըլլալու իրակա-նութիւնն է , որուն հետեւանքով չը գիտնալ եւչհասկնալ ձեւացնելով օրինակի համար կ’ուզուիբնական նկատել, որ նոյն աշխարհամասին մէջգոյութիւն ունենան երկու ինքզինքնին համազօրնկատել ուզող առաջնորդութիւններ եւ հետեւա-բար եկեղեցիներ եւ հետեւաբար բաժնուած գա-ղութային կառոյցներ: Երբեւիցէ տեսնուած է՞, որքաղաք մը ունենայ երկու անջատ բայց համազօրք ա ղ ա ք ա պ ե տ ն ե ր . . . : Թ ե ր ե ւ ս մ ա ր դ կ ա յ ո ր ո ւ նուղեղը հանգիստ կ’զգայ այդ անբնական վիճա-կին մէջ: Իմս սակայն չի կրնար ինքզինք խաբել:Պ է տ ք է յ ո ւ ս ա լ ե ւ հ ա ւ ա տ ա լ թ է ի վ ե ր ջ ո յ ա յ սվիճակը պիտի դարմանուի եւ մտնէ բնականոնվիճակի մէջ յօգուտ բոլորին եւ մանաւանդ յօ-գուտ մեր ազգի գերագոյն շահերուն:

այստեղ պիտի կանգ առնեմ կրկին, յաջորդ ան-գամ շարունակելու համար, անցնելով ուսումնա-կան յաջորդ հանգրուաններուս այսինքն, երկ-րորդական ուսմանս Lycée Français d’Alexandrieեւ ապա ճարտարապետական ուսմանս աղեք-սանդրիոյ Համալսարանին մէջ եւ այդ ընթացքինեւ անկէ ետք յաջորդող փորձառութիւններուս:Պիտի անդրադառնամ կիսատ մնացած ներգաղ-թին, Հայաստանեայց Եկեղեցւոյ տխուր բաժա-նումին, Թեմական ընտրութիւններուն, պայքար-ներ յաջողութիւններ եւ այլն... որոնց մասնակիցեղայ Եգիպտոսի գաղութային կեանքին մէջ, մին-չեւ մեկնումս դէպի ամերիկա:

6 • ABAKA • LUNDI 29 JUIN 2015 - MONDAY JUNE 29, 2015

Ֆրանսահայերու ջանքերով՝ Լ. Ղարաբաղի 3 գիւղերումէջ համայնքային կեդրոններ կը կառուցուին

« Հ ա յ ա ս տ ա ն » հ ա մ ա հ ա յ կ ա կ ա նհիմնադրամի Ֆրանսայի տեղականմարմնի հովանաւորութեամբ՝ Լեռ-նային Ղարաբաղի Կիւրաթաղ (Հատ-ր ո ւ թ ի շ ր ջ ա ն ) , Գ ե տ ա ւ ա ն ( Մ ա ր -տակերտի շրջան) եւ Սարգսաշէն(Մարտունիի շրջան) գիւղերուն մէջմեկնարկած են համայնքային կեդ-րոններու կառուցման աշխատանք-ները:

« Հ ա յ ա ս տ ա ն » հ ա մ ա հ ա յ կ ա կ ա նհիմնադրամի հասարակայնութեանհ ե տ կ ա պ ե ր ո ւ բ ա ժ ն ի փ ո խ ա ն ց -մ ա մ բ ` ծ ր ա գ ի ր ն ե ր ը կ ը հ ա մ ա ֆ ի -ն ա ն ս ա ւ ո ր ո ւ ի ն Լ Ղ Հ կ ա ռ ա վ ա ր ո ւ -թ ե ա ն կ ո ղ մ է : ա յ ս հ ա մ ա յ ն ք ն ե ր ո ւբ ն ա կ ի չ ն ե ր ը ` շ ո ւ ր ջ 1 0 3 0 մ ա ր դ ,հիմնականօրէն կը զբաղին հողա-գործութեամբ եւ անասնապահու-թեամբ:

Մէկ յարկի տակ բուժկէտի, գրա-դարանի, հանդիսասրահի ու գիւ -ղապետարանի կեդրոնացումը նպա-տ ա կ ո ւ ն ի ա ր դ ի ւ ն ա ւ է տ դ ա ր ձ ն ե լայս ենթակառուցուածքներու շա-հագործումն ու տնտեսվարումը:

Շ ն ո ր հ ա կ ա լ ո ւ թ ի ւ ն յ ա յ տ ն ե լ ո վՖրանսայի մեր հայրենակիցներուն`համայնքներուն ղեկավարները հա-

ւաստած են, որ այս ձեռնարկը ար-դ է ն ի ս կ ո գ ե ւ ո ր ա ծ է բ ն ա կ ի չ ն ե -րը:

« Մ ե ր ն ա խ ա ձ ե ռ ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո վհայ գիւղացուն սատարելը, լինի դա

Հայաստանում, թէ արցախում, մերհիմնական ուղղութիւնն է եւ առաջ-ն ա հ ե ր թ ո ւ թ ի ւ ն ը » , - ը ս ա ծ է « Հ ա -յաստան»   հիմնադրամի գործադիրտնօրէն արա Վարդանեանը:

Վիրահայոց թեմիերիտասարդներըօժանդակած ենԹիֆլիսի բնականաղէտէն տուժողներուն

Վիրահայոց թեմի երիտասարդ-անդամները հերթական օգնութիւնըտրամադրած են Թիֆլիսի մէջ բնա-կան աղէտէն տուժածներուն:

Հայ առաքելական եկեղեցւոյ Վի-րահայոց թեմի փոխանցմամբ` բաժ-նի անդամները, երիտասարդականբ ա ժ ն ի ա շ խ ա տ ա ն ք ն ե ր ո ւ հ ա մ ա -կ ա ր գ ո ղ Ն ի ն ա Ս ե ր ո պ ո վ ա յ ի հ ե տմիասին, ներկայացած են ԹիֆլիսիՏիտուպէ-Չուղուրեթի շրջանայինվ ա ր չ ո ւ թ ի ւ ն ե ւ Թ ե մ ի ո ւ « Հ ա յ ա ր -տուն» կեդրոնի անունէն յանձնածեն օգնութեան հերթական բաժինը:Ե ր ի տ ա ս ա ր դ ն ե ր ը տ ո ւ ժ ա ծ ն ե ր ո ւ նտ ր ա մ ա դ ր ա ծ ե ն ս ն ն դ ա մ թ ե ր ք ,տարբեր տեսակի ձաւարեղէն, անձ-նական մաքրութեան միջոցներ, հա-գուստ:

Վիրահայոց թեմէն կը տեղեկաց-նեն, որ երիտասարդական բաժինըպիտի շարունակէ նմանատիպ բա-ր ե գ ո ր ծ ա կ ա ն ն ա խ ա ձ ե ռ ն ո ւ թ ի ւ ն -ները:

Réunion en Arménie du Conseilecuménique des Eglises

En cette année du centenaire du génocide arménien perpétré par l’Empireottoman, le comité exécutif du Conseil œcuménique des Eglises (COE) s’estréuni en Arménie du 8 au 13 juin, pour honorer les martyrs et victimes du génoci-de.

Le 10 juin, les membres du Comité exécutif du Conseil œcuménique desEglises ont visité le Mémorial de Tzitsernakaberd pour rendre hommage à lamémoire des saints martyrs du génocide arménien.

Les membres du Comité exécutif ont déposé des fleurs devant la flamme éter-nelle, puis un service œcuménique conjoint a eu lieu. Les participants ont priépour les Arméniens tués pendant le génocide arménien, ainsi que pour toutes lespersonnes grecques et assyriennes qui ont péri dans le génocide.

Les représentants des différentes Églises chrétiennes ont offert leurs prières àDieu, à la cessation immédiate des conflits, et à la consolidation de la paix dansles pays du Moyen-Orient, en particulier en Syrie et en Irak, ainsi que pour lasécurité des chrétiens.

Le Comité exécutif a rappellé le protocole adopté à l’occasion du 100e anni-versaire du génocide arménien, lors de la 10e Conférence du COE tenue à Busanen 2013. Cette étape importante mise en œuvre par la 10e Conférence a été sui-vie par de nombreuses autres occasions. Pendant des années, le COE a eu unrôle important, dans la sensibilisation et la reconnaissance du génocide armé-nien. Le protocole adopté lors de la 6e assemblée du COE tenue à Vancouver en1983 a reconnu que « Le silence de la communauté internationale et même lestentatives délibérées de nier les faits historiques sont devenus une sourceconstante de souffrance et de désespoir croissant pour la nation arménienne,l’Église arménienne et beaucoup d’autres. Alors que certains continuent à fairedes efforts pour refuser ou de réduire ces évènements historiques, le Comitéexécutif a été fortement encouragée par Sa Sainteté le Pape François, par lareconnaissance publique de l’assassinat de masse de 1,5 million d’Arménienscomme un génocide, le 12 avril dernier. Nous soulignons que la communautéinternationale a le devoir d’honorer la mémoire des victimes du génocide, pourguérir ces blessures historiques et protéger la récurrence de telles atrocités. »

« Le COE et ses Eglises membres vont continuer à participer aux évènementsen cours, organisée par la diaspora arménienne, y compris avec la GrandeMaison de Cilicie de l’Eglise apostolique arménienne du 18 au 19 juillet àAntélias, Beyrouth. Le Comité exécutif exprime sa gratitude aux Eglisesmembres à travers le monde et aux partenaires œcuméniques, qui ont observéou observeront dans leur contexte le 100e anniversaire, et ont parlé pour le biende la reconnaissance du génocide arménien. « Grâce à ce souvenir lors des céré-monies nous reconnaissons que ces évènements tragiques se sont produits etqu’ils devraient être qualifiés par leur nom. »

Le génocide arménien dans le même contexte historique et politique a étéaccompagné par des actions génocidaires vers d’autres : les communautés ara-méennes, chaldéennes, assyriennes, syriennes et grecques, et surtout envers leschrétiens, ce qui a affecté l’histoire du 20e siècle.

Le rejet, l’oubli et l’absence de sanctions de tels évènements encouragent leurrécurrence. Ceux qui refusent, ou lèvent la main sur la vie et la dignité de leursœur et frère, corrompent et détruisent leur nature humaine.

En cette année du centenaire, nous exhortons la communauté internationale,les Eglises membres du COE et les personnes de bonne volonté et de foi, à com-mémorer et encore à réfléchir à la prévention de génocide et de crimes contrel’humanité. »

LUNDI 29 JUIN 2015 - MONDAY JUNE 29, 2015 • ABAKA • 7

S E C T I O N F R A N Ç A I S E

LUNDI 29 JUIN 2015

Editorial écrit en anglais

par Edmond Y. Azadian et

publié dans The Armenian

Mirror-Spectator en date

du 11 juin 2015

Lors d’une récente visite enArménie, je me suis rendu dans leHaut-Karabagh. L’amour pour notrepatrie historique contribue certaine-ment à l’attachement de tous lesArméniens envers ce morceau deterre. Il faut que l’amour et l’admira-tion soient toujours là en termes abso-lus, mais aussi d’un point de vue artis-tique.

La capitale, Stepanakert, est deve-nue une ville moderne, une fierté pourles habitants du Karabagh.

La beauté naturelle, luxuriante deses montagnes, combinée au sens del’histoire, m’a amené à réfléchir sur ceparadis sur terre : Qui contribue à sondéveloppement ? Qui garde ses fron-tières ? Qui investit dans son écono-mie ?

Il n’y a pratiquement pas de circula-tion aérienne entre Erévan et Stepa-nakert, car les Azéris menacentd’abattre tout avion civil. Chaque foisque l’Arménie tente d’initier le trans-port aérien, l’Organisation pour lasécurité et la coopération en Europe(OSCE) et d’autres parties « impar-tiales » avertissent le pays à ne pasrecourir à des provocations. Ainsi, lediktat azéri d’une politique internatio-nale est appliquée pour isoler leKarabagh et forcer sa dépopulation.Par conséquent, la seule manièred’accéder à l’enclave ou à la visitersont les transports terrestres, qui dansdes conditions idéales, prennent unminimum de six heures d’Erévan àGoris. La route ne répond pas auxnormes internationales, mais selon lesnormes locales est considérée commeconfortable.

Au retour de Stepanakert versErévan, nous avons pris la routeMardakert-Vardenis, qui est dans unétat lamentable. Dans tous les pays, unvoyage de 116 kilomètres pourrait sefaire en une heure, mais notre voyagea duré huit longues heures, infligeantd’innombrables secousses aux nos os.Cette route est l’une des principalesartères qui contribuent au commerceet aux affaires entre l’Arménie et leKarabagh. L’on peut se demander quelest l’intérêt de conserver une artèreprincipale dans de telles conditionspréhistoriques. Le Fonds arménien a,depuis deux ans, pour objectif la réfec-tion du revêtement de la route. Maisdepuis ces deux ans la route s’estdavantage détériorée. Qui donc estresponsable de cette catastrophe ? Lesfautifs se renvoient la balle. Chacuns’en lave les mains.

Il n’est pas vraiment important desavoir quel organisme ou parti devraitse charger de superviser la situation.Au lieu de cela, les Arméniens dumonde sont collectivement respon-sables; leur ineptie a pour résultatd’abandonner le Karabagh à sespropres malheurs, après que ses habi-tants aient répandu tant de sang poursa libération.

Le Fonds arménien organise annuel-lement une collecte diffusée le jour de

l’Action de Grâce (Etats-Unis) et lacommunauté arménienne y participe.Officiellement les résultats déclaréspour l’année 2014 sont de 12 399,55dollars, une chute spectaculaire parrapport à l’année précédente. Maispersonne n’a encore mis en doute lacause de cette baisse, et personne n’aoffert d’explication plausible. Parailleurs, un seul bienfaiteur arménienaurait pu émettre un tel chèque.

Le Fonds arménien est organisé surle principe d’une saine gestion. C’estun forum où l’Arménie rencontre ladiaspora. Mais il y a des organismesinactifs qui n’ont pas contribué, et nele feront pas non plus dans un avenirproche. L’ironie est qu’ils ont été invi-tés, non pas pour leur pouvoir à contri-buer, mais pour leur capacité à pertur-ber s’ils étaient mis de côté. Ils peu-vent exercer leur pouvoir négatif afinde se venger, car il est toujours plusfacile de convaincre le public de nepas contribuer plutôt que de contri-buer.

Hagop Avédikian, rédacteur en chefdu journal Azg d’Erévan, a pris à partieles organisateurs de la collecte defonds, dans deux articles consécutifs.La première question qu’il pose estpourquoi le Téléthon est organisé dansla même ville, avec la participation desmêmes personnes, et avec presque lesmêmes slogans ?Ensuite, il fait trois recommandations :

1. Réduire le nombre d’employésdans les collectes de fonds. Les dona-teurs sont moins impressionnés pardes employés rémunérés que des béné-voles ;

2. Responsabiliser les comitéslocaux et leur faire confiance avec desresponsabilités supplémentaires ;3. Fournir une comptabilité honnête,directe et impartiale, parce que dansce cas, le capital moral a plus devaleur que le capital financier.

Ce troisième point soulève unefoule d’autres problèmes, liés à laconfiance et la responsabilisation.L’autorité est fragmentée dans la dia-spora. Aucune autorité ne peut s’éle-ver au-dessus du clivage partisan etobtenir la confiance nationale.Ici, Avédikian compare la situation àcelle du général Antranik en 1919 auxÉtats-Unis, lorsque les Arméniens dela patrie et de la Cilicie ont été anéan-tis après le génocide. La collecte defonds d’Antranik sonnait comme unordre militaire (pas de dons ano-nymes, aucun engagement, desespèces uniquement, etc.), des comitésde collecte de fonds régionaux, pas dedépenses extravagantes, ainsi de suite.Comment Antranik pouvait-il se fairerespecter ? D’abord parce qu’il était unhéros national, puis son autorité étaitappuyée par Boghos Nubar Pacha, pré-sident de la délégation nationale armé-nienne, avec la bénédiction de AvetisAharonian, président de la Républiqued’Arménie.

Ces noms inspiraient une crédibilitésans faille. Aujourd’hui, ce respect aété remplacé par un cynisme omnipré-sent, qui dégrade et déshonore touteautorité.

Ce sentiment auto-destructeur estle signe d’une nation fatiguée, qui a

Suite à la page 8

Se lamenter ou agir ?

Se lamenter...Suite de la page 7

perdu son aile sacrée.Plus de 7 000 donateurs ont contri-

bué au fonds du général Antranik,amassant 532 036,40 dollars, ce quiéquivaut aujourd’hui à 6,5 millions dedollars. Il faut noter que les donateursétaient tous les immigrants, en majori-té travailleurs d’usine, épiciers, cor-donniers et artisans. Les dons ont étécompilés dans un livre avec tous lesnoms des donateurs et le montant deleurs dons, mais plus important enco-re, avec le nom des villes où ils étaientnés. Les dons ont été répartis commesuit : 30% alloué au Patriarcat armé-nien à Istanbul, organe qui fonction-nait sous occupation alliée; 20% en

Cilicie, où les Français avaient promisune terre aux Arméniens ; 10% àl’Union générale arménienne de bien-faisance (UGAB), qui administrait desorphelinats, des écoles et des cliniquesde santé en Arménie, en Cilicie, enGrèce et au Moyen-Orient, et les 40%restants ont été remis au gouverne-ment de l’Arménie indépendante.

Les gens étaient impatients decontribuer parce qu’ils avaient foi enl’avenir, le rétablissement de leur exis-tence collective brisée, la Cilicie allaitsurvivre, et l’Arménie indépendanteprésentait un brillant avenir.Ces faits nous permettent de conclureque des autorités puissantes peuventgalvaniser les masses et inspirer foi etespoir en l’avenir.

Ce qu’Avédikian n’a pas mentionnéest la campagne négative effrénée

menée en ligne pour ne pas contribuerà l’Arménie, ni au Fonds arménien.Ces militants accusent, à juste titre, lesreprésentants du gouvernement decorruption. L’effondrement de l’Unionsoviétique a créé un océan de corrup-tion. Il est impossible d’isoler une zonedans cet océan et de purifier son eau.C’est en considérant uniquement legouvernement comme un mal néces-saire, que nous pouvons continuer àcontribuer, même si une fraction decette contribution sert l’objectif visé.Trois présidents se sont succédés,mais aucun n’a pu renverser la vapeur. L’ex-président géorgien MikhaïlSaakachvili a tenté d’éradiquer la cor-ruption, et aujourd’hui, il est un crimi-nel recherché dans son propre pays.Il y a des entités qui agissent enArménie en respectant les normes et

appartiennent à des mains privées,comme Tumo, le Musée Cafesjian,l’Université américaine d’Arménie,l’aéroport de Zvartnots, et l’Écoleinternationale Dilijan.

Le point est de ne pas jeter le bébéavec l’eau du bain. Les dons aident,mais il faut être prêt à perdre une par-tie de ceux-ci, mais aussi choisir à bonescient.

Il est saisissant de faire face à l’apa-thie générale alors que l’Arménie sedépeuple, que le soutien à la patrie etau Karabagh diminue, peut-être mêmejusqu’à nous conduire à leur perte.Peut-être serons-nous mieux à déplo-rer la perte de notre patrie plutôt quede travailler à la maintenir.

Traduction N.P.

8 • ABAKA • LUNDI 29 JUIN 2015 - MONDAY JUNE 29, 2015

La Turquie parraine des islamistesIl est clair que la Turquie est un

partenaire de l’OTAN, mais si lesmembres de l’Alliance veulent queleurs partenaires leur ressemblent,ils auront à appeler un chat unchat, a déclaré Tevan Poghosian,membre de la délégation armé-nienne auprès de l’AP-OTAN.

Tevan Poghosian a souligné quede nombreux États membres del’OTAN avaient reconnu le génoci-de arménien, l’avaient condamné,et avaient réalisé qu’il s’agissaitd’une contribution à leur propre sécurité.« Mais les mêmes représentants de l’OTAN tentent de ne nommer personne lorsde certaines conférences, » a ajouté le député.

Il y a quelques jours le président Obama a dit que la Turquie devait changer sapolitique et gérer ses propres frontières.

« Tous les groupes extrémistes de l’État islamique traversent les frontières dela Turquie. Où trouvent-ils ce qu’ils cherchent ? Où va le pétrole volé ? Où cepétrole est-il vendu : en Syrie, Iran, Irak, Israël ou Jordanie ? C’est la Turquie,alors n’ayez pas honte, prononcer son nom, » a-t-il déclaré.

Le Parlement européen encouragela Turquie à reconnaitre le génocide arménien

Les députés européens ont voté, le10 juin, une résolution appelant lesautorités turques à reconnaitre le« génocide arménien ». Le Parlementeuropéen a qualifié ces massacres de« génocide » dès 1987. Sa reconnais-sance par le pape François avait pro-voqué la fureur d’Ankara, mais a, aucontraire, été saluée par les eurodépu-tés. Le président turc avait prévenupar avance qu’il n’écouterait pas levote des députés européens.

Le rapport salue par ailleurs le forttaux de participation aux électionslégislatives du 7 juin en Turquie, ainsique la forte représentation du Partidémocratique des peuples (HDP) dansle Parlement nouvellement élu. Enoutre, le rapport se félicite de ce que laTurquie ait accueilli quelque 1 600 000réfugiés syriens ayant fui la guerrecivile. Dans son introduction, le rap-port indique qu’il prend en considéra-tion la résolution du Parlement euro-péen à l’occasion du centenaire dugénocide arménien. Depuis la candida-ture officielle de la Turquie à l’UE, en2005, le génocide arménien n’apparais-sait plus dans les rapports européens.Or, la résolution à laquelle se réfère lerapport rompait enfin ce silence,

retrouvant les accents de la résolutiondes années 1980 conditionnant uneentrée de la Turquie dans l’Europe à sareconnaissance du génocide desArméniens, puisqu’elle appelait laTurquie à se réconcilier avec sonpassé et à reconnaitre le génocidearménien.

L’article 49 réitère l’appel àl’Arménie et à la Turquie à établir desrelations diplomatiques et à ouvrir lesfrontières sans conditions préalables.Le Parlement européen a montré qu’ilne cédait pas aux pressions de laTurquie, dont le ministre en charge desaffaires européennes, Volkan Bozkir,qui négocie avec l’UE en vue de l’adhé-sion turque, avait multiplié lesmenaces, annonçant que la Turquien’accepterait le rapport que s’il necomportait aucune mention du génoci-de des Arméniens. Le rapporteur KatiPiri (du groupe Socialistes etDémocrates, Pays-Bas) avait aussitôtréagi, en soulignant que le Parlementeuropéen ne pouvait renier des textesdéjà approuvés. Le rapport laissenéanmoins la porte de l’UE ouverte àla Turquie, mais le processus politiquedevient de plus en plus complexe,d’année en année.

L’Eglise Saint Guiragos deDikranagerd remporte le grandprix Europa Nostra

L’église Saint Guiragos, récemment rénovée, de Dikranagerd (Diyarbakir) aremporté le grand prix du Prix de l’Union européenne pour le patrimoine cultu-rel, plus communément connu sous le nom Europa Nostra.

Le Prix du patrimoine culturel de l’UE/Concours Europa Nostra célèbrel’excellence dans le domaine de la conservation du patrimoine culturel, allant dela restauration de bâtiments et de leur adaptation à de nouveaux usages, à laréhabilitation de paysages urbains et ruraux, aux interprétations de sites archéo-logiques, et à l’entretien de collections d’art.

Lors d’une cérémonie à Oslo, en Norvège, le 14 avril dernier, les lauréats desPrix Europa Nostra ont reçu leur prix.Le prix du public a été choisi par un sondage en ligne ouverte et les gagnants duGrand Prix ont été sélectionnés par des jurys spécialisés. Les lauréats du GrandPrix reçoivent un prix de 10 000 euro.Sept projets ont reçu le Grand Prix pour les efforts remarquables dans la protec-tion du patrimoine culturel :Le Jardin pittoresque du Musée van Buuren à Bruxelles, Belgique,

L’Eglise arménienne et monastère à Nicosie, Chypre,

La cathédrale de Tarazona, Espagne,

La Vallée salée de Salinas de Anana, Pays Basque, Espagne,

Les Halles de Bouligrin, Reims, France

La Maison Antouaniko, Chios, Grèce,

L’Académie de musique Franz-Liszt, Budapest, Hongrie,

Les sculptures nuragiques de Mont-Prama, Sardaigne, Italie,

Les mosaïques paléochrétiennes du complexe basilical à Aquilée, Italie,

Le Manoir d’Eidsvoll, Norvège,

Les Halles d’Amsterdam, Pays-Bas,

La Potterie Middleport de Stoke-on-Trent, Royaume-Uni

Stonehenge, Wiltshire, Royaume-Uni

L’Eglise arménienne Saint-Guiragos, Diyarbakir, Turquie

L’Eglise arménienne de St. Guiragos à Diyarbakir, dans le Sud-Est de la Tur-quie, une région aujourd’hui principalement peuplée par les Kurdes, trouve sûre-ment ses origines au 17e siècle, bien que certains soutiennent qu’elle a été entiè-rement reconstruite dans les années 1880. Le monument a souffert d’une terribledétérioration à la fin du 20e siècle, à la suite du déclin de la population locale desArméniens. Le toit s’est effondré et la structure a été abandonnée.

Sa restauration qui a impliqué en bonne partie de toutes nouvelles construc-tions, a commencé il y a quelques années, grâce aux efforts de la Fondation del’Eglise St Guiragos, des groupes non gouvernementaux et des personnesconcernées. Ces contributeurs étaient soucieux de protéger ce patrimoine cultu-rel précieux et de le rétablir à la fois comme un centre religieux et culturel. Ilsont reçu le soutien de l’autorité local qui a permis aux réparations de s’étendreau presbytère, à la chapelle, et d’autres bâtiments sur le site. Le projet a été unsuccès sur le plan de la coopération locale.

BY EDMOND Y. AZADIAN

After meeting the historic water-shed of the Genocide centennial withuncommon unity and solidarity,Armenia is geared to celebrate anotherexistential event, the rebirth of theArmenian sovereign statehood on May28, 1918.

For many decades, the act thatrestored Armenia’s statehood wastreated with different interpretations.Today, at the third stage of the devel-opment of Armenia’s statehood, it istime to cast that historic event in itsproper role as the date of the rebirthof Armenian statehood.

The next stage in that developmentwas November 29, 1920, when Sovietrule was established in Armenia trig-gering controversies of equal intensityof the previous stage. The Soviet sys-tem was an infernal human experi-ment which took a huge toll in termsof blood and human life in Armenia.As contradictory as it may seem, theSoviet system brought stability toArmenia, contributed to its demo-graphic development and producedthe golden age of Armenian culture,scholarship and science.

The third stage began on September21, 1991, by the collapse of the SovietUnion and the creation of independentArmenia. It is vain to compare or con-trast those dates, because each oneserved as the building block of modernArmenian history.

The Soviet Republic of Armeniacould not exist, if Armenia’s sovereign-ty was not established on May 28.

Similarly, had the Soviet Republicnot survived, Armenians would wakeup in a vacuum with no territory toclaim as an ancestral homeland.

In each case, independence wasthrust on Armenia by historic tidessweeping the region. Granted, to theircredit, Armenians took advantage ofthe historic opportunities and carvedout their nationhood.

As World War I was heading to itsclose, the Russian Revolution of 1917took place and subject nations wereleft to their own devices. For a shortperiod, Armenia, Georgia andAzerbaijan came together to form theTranscaucasian Seym which turnedout to be a short-lived confederation,which disintegrated soon, leaving noalternative to its constituent nationali-ties but to declare independence.

In the meantime, Turkey was inrecovery after its devastating defeatduring the war. The reinvigoratedTurkey was in haste to gobble up asmuch territory as possible in theCaucasus, taking advantage of thepolitical vacuum created by the fall ofTsarist Russia. Armenians were facingan uncertain future. It was a momentof life and death.

After surviving the enormous blowof the Genocide, Armenians were ableto muster enough strength to face10,000-strong army of Vehib Pasha.

The ragtag Armenian forces scoredthree successive victories atSardarabad, Bash Abaran and GharaKilissa to pave the way for Armenia’sindependence.

At the Sardarabad front, Gen.Thomas Nazarbekian appealed to hissoldiers: “We have to understand thatif at this moment we do not achieveour freedom through an armed strug-gle, and build a happy future for us,history will not forgive us, becausethis opportunity will not come againfor us nor to the future generations.”

In Bash Abaran, Armenian forcesrepulsed the Turks under the com-mand of Davit Melkisetian, who wassoon to be joined by the forces underthe command of General Dro(Drastamard Kanayan). The latter useda diversionary tactic to force theTurkish army in the marshlands.

Nature also played its crucial roleas many Turkish soldiers froze todeath. The third victory was scored inGhara Kilissa by Bey Manoukian,Garegin Nejdeh and NikolayGhorghanian.

During the war a young clergyman,Karekin Hovsepian, was encouragingArmenian forces through his inspira-tional leadership. That priest later roseto the position of the Catholicos of theHoly See of Cilicia, leaving behind ahuge legacy of academic achieve-ments.

Armenian forces fought ferociously,goaded by the thought of the bitteralternative. Vehip Pasha, referring tothose battles in his memoirs wrote,“Armenians who fought in GharaKilissa deserve respect.”

Victories in those battles led to thedeclaration of independence on May28, 1920. The actual declaration wasread by the prominent intellectualAvetis Aharonian.

Thus the Republic of Armeniaappeared on the world map.

All the warriors and their comman-ders deserve everlasting respect andgratitude by the future generations andposterity. Only General Dro later casta shadow on his valiant record by ally-ing himself with the Nazi forces duringWorld War II. There is no room forpolitical speculation for Dro’s choice,after witnessing how the Nazis treatedthe countries they occupied.

At this point, Armenia is clinging todear life after massive emigration anddesperately needs historic symbols forinspiration. And May 28 is one of thosesymbols, which bears an essential sig-nificance for our struggling people intheir last piece of historic territorywhich is called Armenia.

May 28 is our living history.

LUNDI 29 JUIN 2015 - MONDAY JUNE 29, 2015 • ABAKA • 9

E N G L I S H S E C T I O N

MONDAY JUNE 29, 2015

Ohan Ohanessian Honouredwith Pontifical Encyclical andSt. Nerses Shnorhali Medal

In recognition of his forty years of dedicated service to the ArmenianApostolic Church Dioceses of Iraq & Canada, to Holy Trinity Armenian Churchof Toronto as well as Motherland Armenia, Mr. Ohan Ohanessian was honouredwith the Pontifical Encyclical of His Holiness Karekin II, Supreme Patriarch andCatholicos of All Armenians and the prestigious St. Nerses Shnorhali medal.

On Sunday, June 7, 2015, on the Feast of the Cathedral of Holy Etchmiadzin,His Grace Bishop Datev Hagopian, Primate of the Armenian Church Diocese ofRomania celebrated Divine Liturgy, assisted by the Parish Priest, Rev. ArchpriestFr. Zareh Zargarian, joined by the deacons, sub-deacons, acolytes, and choirmembers. The ceremony was presided by His Grace Bishop Abgar Hovakimian,Primate of Canadian Diocese.

The Encyclical of His Holiness was brought to the Holy Altar in a processionand read by Fr. Zargarian to the congregation, in which the Pontiff highly praisedMr. Ohanessian’s invaluable devoted service to the Armenian Apostolic Church.

The honorees, Mr. and Mrs. Ohan & Anita Ohanessian received the prestigiousmedals from His Grace Bishop Abgar Hovakimian.

The Primates, in their heartfelt messages congratulated Mr. and Mrs.Ohanessian and encouraged others to follow the same path and work towards tobetterment of the Church, a God pleasing and wonderful duty of each Christian.Primate Hagopian spoke of the Ohanessian family’s long years of dedication tothe Armenian Church and shared his memories of the warm and inviting atmos-phere at Abgar & Araxie Ohanessian’s residence in Baghdad where all clergymembers enjoyed their love and respect and were always welcomed.

His Grace Bishop Hagopian delivered the sermon, emphasizing the impor-tance of the church in the lives of the faithful, encouraging parishioners to followour Lord Jesus Christ and trust Him at all times.

The faithful parishioners congratulated Mr. & Mrs. Ohan & Anita Ohanessianand their children, Dina, Abgar, Anne & Taline to them on this much deservedrecognition.

On this joyous occasion, following the Divine Liturgy and in honour of Mr.Ohanessian, a formal reception was organized by the Pastor and Parish Councilof the Holy Trinity Armenian Church that took place in AGBU. OhanOhanessian’s family members and friends joined the clergy in celebrating thishonourable gentleman’s long years of devotion recognized by the highest orderof the Armenian Church.

Following the welcoming remarks by Mrs. Sella Kaltakjian and prayers byboth bishops, Mr. Ara Boyajian and Mrs. Apet Alpay, former and current chairsof the Diocesan Council, delivered their congratulatory messages. On behalf ofthe Ohanessian family, Anne & Taline Ohanessian delivered their message andcongratulated their parents on this well deserved recognition.

Fr. Zargarian read the congratulatory messages of His Eminence ArchbishopCont’d on page 10

Living History

10 • ABAKA • LUNDI 29 JUIN 2015 - MONDAY JUNE 29, 2015

That got me thinking

Good, but not that goodThere it is! I just finished my first year of university after taking a sum-

mer class about 19th century French literature. I loved every second of thatclass. I worked so hard that naturally I was expecting to get an A. I went toevery single class without fail, I read everything there was to read, I tookheaps and heaps of notes that I carefully revised before the exam. So whatmore could I do? I was for sure going to get the A that I wanted so badly.Considering that my university doesn't give A+, A is pretty much like sayingthat you're the man. (Well, the woman.)

I got my grade in the other day, however, and it was an A-.Now, I knowwhat you might say: A- is pretty good. But still, it left me feeling like I wasn'tgood enough to get the A that I wanted. It's like being told that I'm good, butnot that good. Although it bummed me out, I realized that this A- was moreof a challenge than anything else. I realized that if giving my 100% results inan A-, then I'd have to give my 120% to get an A. And you know what? Thatdoesn't scare me as much as it used to. The trick is to get into a good rou-tine, and to work hard throughout the whole semester. And I'm going to doeverything I can to get there.

But it's also important to keep in mind that grades aren't what determineyour worth as a student. What does determine your worth is your commit-ment. Your interest. Your passion. How much you're willing to do in orderto learn. Because that's the whole point of going to school: learning, movingforward, evolving. I think that while I worked hard to get to the A that Iwanted, getting an A- means that I still had some work to do. It means thatthere is room for improvement. Life isn't about performing at every second.It's also about striving to do better. Do be better.

I know that soon enough, I'm going to have an A. An A- is not about being''not that good'' like I first thought I was. No, it's about being almost there.And almost there, at the moment, is good.

Sananne Wartabetian

Montreal

THE YOUTH CORNER

Armenia’s Ambassador to CanadaArmen Yeganyan met with Canada’sForeign Minister Rob Nicholson to dis-cuss bilateral relations.

The sides stressed the need to deep-en economic and trade ties.

Ambassador Yeganyan thankedCanada’s FM for his principle stanceon recognition of the ArmenianGenocide.

They also discussed dynamic coop-eration within international agencies.

Armenia and Canada discuss deepeningof economic ties

Pope Francis: Armenia not to beforgotten when lending support

It’s necessary to lend support to Ethiopia and Eritrea, and not forget aboutArmenia, the cradle of Christianity, Pope Francis said during the PlenaryAssembly of Reunion of Aid Agencies for the Oriental Churches (ROACO) in theVatican. During the Assembly, the Pope urged the international community toopen their eyes to the unspeakable sufferings of the Christians in the MiddleEast, Vatican Radio reports. He also said that oil and weapons seem to weighmore than the lives of thousands of Christians.

Pope Francis reiterated the horrible conduct of those who proclaim peace inwords, but sow death in deeds.

“A further effort should be made to erase seemingly tacit agreements accord-ing to which “the lives of thousands and thousands of families - women, men,children, and elderly people – seem to weigh less than oil and weapons on thescale of interests. So that while proclaiming peace and justice, it is tolerated thattraffickers of death continue to operate those lands” he said.

Pope Francis also noted that during the Assembly particular attention with bedevoted to the situation in Ethiopia, Eritrea and Armenia.

Ohan Ohanessian...Cont’d from page 9

Avak Asadourian, Primate of the ArmenianChurch in Iraq and His Eminence ArchbishopHovnan Derderian, Primate of the Armenian ChurchWestern Diocese, who praised Ohan Ohanessian forhis persistent faith and hard work as well as con-veyed their well wishes to his wonderful family.

As a token of appreciation, Bishop Hovakimianand Fr. Zargarian presented Bishop Hagopian the

Holy Cross medal of Holy Trinity Armenian Churchas well as the medal of the Canadian Diocese, appre-ciating his devoted services to the ArmenianApostolic Church.

The honouree, Mr. Ohan Ohanessian, joined by hiswife Anita, addressed the guests by thanking His Ho-liness Karekin II, Supreme Patriarch and Catholicosof All Armenians for the recognition and also conve-ying his sincere appreciation to Primate Hovakimianand Fr. Zargarian who had requested this award forhim by witnessing and recognizing his contributions.

Ohan Ohanessian appreciated His Grace Bishop

Hagopian for being there on this occasion and shar-ing their happiness. He also appreciated the wonder-ful team of the Parish Council who work with himand assist him in important duties of the Council.

Ohan Ohanessian specifically thanked his belovedwife Anita for standing by him throughout the yearsand supporting him.

The reception created a wonderful, warm atmos-phere filled with joy and laughter where everyonepresent got to know more about Mr. OhanOhanessian.

HTAC Press Office

Ohanyan: Armenian-Japanesedefense cooperation will develop

Minister of Defense Seyran Ohanyan on Tuesday received Japan’s first resi-dent Ambassador to Armenia, Eiji Taguchi.

Ohanyan congratulated Ambassador Taguchi on his appointment and wishedhim productive activities. He expressed the hope that, after the founding ofJapan’s embassy in and the new Japanese ambassador’s appointment to Yerevan,new prospects will open before the development of Armenian-Japanese coopera-tion in the defense sector. Taguchi, for his part, noted that Japan stands readyfor collaboration with Armenia, and he expressed the hope that a respectiveprogress will be achieved in the near future.

The interlocutors also discussed regional security issues.

Oscar winning actor, Christian Bale,and Oscar-nominated actor OscarIssac are set to star in a film about theArmenian Genocide being producedby billionaire Kirk Kerkorian.

The entertainment site also report-ed that Terry George of “Hotel Rwan-da” is set to direct the film, which hedescribed as “a WWI love story, in thestyle of ‘Dr. Zhivago’ and ‘Reds,’ setagainst the backdrop of the Armeniangenocide.”

According to The Wrap, the film fol-lows a love triangle between Michael,a brilliant medical student, Ana, des-cribed as being beautiful and sophisti-cated, and Chris, a renowned Ame-rican journalist based in Paris.

Bale will play Chris, who is in lovewith both a woman and the danger ofbeing in a combat zone during WWI.Isaac will play Michael, who is in lovewith the same woman but conflictedby old-world traditions and his heart.

The subject of the Armenian Geno-cide has been near and dear to George,who in March 2013 was a guest of theArmenian State Pedagogical Univer-sity, where the Irish filmmaker com-

pared the Armenian Genocide to the1994 Rwandan Genocide, which heportrayed in his Oscar-nominated 2004film “Hotel Rwanda”.

Bale has been featured in a numberof films about other cultures, havingrecently starred in the Chinese-lan-guage production “The Flowers ofWar.” The Oscar-winning star of “TheFighter,” “American Hustle” and the“Dark Knight” trilogy made his featuredebut in Steven Spielberg‘s historicaldrama “Empire of the Sun.”

Isaac has garnered major attentionthanks to his upcoming roles in “StarWars: The Force Awakens” and “X-Men: Apocalypse.” He also has a newHBO miniseries “Show Me a Hero” onthe horizon, and has been touted as apossible Oscar contender for his sup-porting performance in the acclaimedsci-fi movie “Ex Machina.”

Showbiz411 initially reported thenews of the Kerkorian-funded film inFebruary. Roger Friedman, reportingfor showbiz411 said: “This could be abig epic hit. I expect with this updatednews, a studio will become involvedshortly.”

Christian Bale, Oscar Isaac Set to Starin Krekorian Produced Film on Genocide

LUNDI 29 JUIN 2015 - MONDAY JUNE 29, 2015 • ABAKA • 11

Տիեզերական եկեղեցւոյ վարդապետ Նարեկացիններկայացուած է ֆրանսացիներուն

Լիոնի Սուրբ Յակոբ եկեղեցւոյ մէջ կայացած էԳ ր ի գ ո ր Ն ա ր ե կ ա ց ի ի ն ն ո ւ ի ր ո ւ ա ծ դ ա ս ա խ օ -սութիւն, որուն մասնակցած են ոչ միայն տեղա-ցի հայերը, այլեւ բազմաթիւ օտարներ: Ասիկան մ ա ն ա տ ի պ 4 - ր դ դ ա ս ա խ օ ս ո ւ թ ի ւ ն ն է , ո ր ո ւ նմիջոցով ֆրանսացիներուն կը ներկայացուի հայհոգեւոր արժէքները, միջնադարեան գրականու-թիւնն ու արուեստը: Դասախօսութիւնները կար-դացած է դոկտ. Զաւէն Եկաւեանը:

«Արմէնփրէս» -ի հետ զրոյցի ընթացքին դոկտ.Զ ա ւ է ն Ե կ ա ւ ե ա ն ը ը ս ա ծ է , ո ր դ ա ս ա խ օ ս ո ւ -թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն ն պ ա տ ա կ ն է , ո ր պ է ս զ ի ո չ մ ի ա յ նֆրանսահայերու 5- րդ սերունդը, այլ նաեւ ֆրան-սացիները ճանչնան հայկական եկեղեցին, այնհարուստ մշակութային եւ հոգեւոր արժէքները,որոնք փոխանցուած են դարէդար:

« Դ ա ս ա խ օ ս ո ւ թ ե ա ն ն ե ր կ ա յ է ի ն բ ա զ մ ա թ ի ւֆրանսացիներ, փորձագէտներ, որոնք հետա-քըրքրութեամբ կը լսէին Նարեկացիի մասին:Նարեկացիի նկատմամբ աշխարհի հետաքրքրու-թիւնը առաւել մեծցած է յատկապէս, երբ Կա-թոլիկ եկեղեցին հայ սուրբը հռչակեց Տիեզե-րական եկեղեցւոյ վարդապետ», - ըսած է դոկտ.Եկաւեանը` աւելցնելով, որ նմանատիպ դասա-խօսութիւնները շարունակական պիտի ըլլան:

Դ ո կ տ . Ե կ ա ւ ե ա ն ը շ ե շ տ ա ծ է , ո ր դ ա ս ա խ օ -ս ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ի ր ա կ ա ն ա ց մ ա ն ա ռ ո ւ մ ո վ շ ա տկարեւոր է նաեւ վայրի ընտրութիւնը, քանի որ

Լիոնը ֆրանսական այն քաղաքն է, ուր առաջինանգամ տպագրուած է Նարեկացին ֆրանսերէ-նով: «60 տարի առաջ Հայր Իսահակ Քեշիշեանինախաձեռնութեամբ Լիոնի մէջ առաջին անգամֆ ր ա ն ս ե ր է ն ո վ տ պ ա գ ր ո ւ ե ց ա ւ Ն ա ր ե կ ա ց ի իՄ ա տ ե ա ն Ո ղ բ ե ր գ ո ւ թ ի ւ ն ը : Հ ե տ ե ւ ա բ ա ր լ ա ւզուգադիպութիւն է ոգեկոչելու թէ Նարեկը, թէՔեշիշեան վարդապետը, թէ Լիոն քաղաքը, որֆ ր ա ն ս ա խ օ ս ա շ խ ա ր հ ի հ ա մ ա ր բ ա ց ա յ ա յ տ ե ցՆարեկացին»,- ըսած է դոկտ. Զաւէն Եկաւեանը:

Ա ն շ ե շ տ ա ծ է , ո ր յ ա տ կ ա պ է ս Ա պ ր ի լ ի նՎատիկանի մէջ տեղի ունեցած պատարագէնետք հետաքրքրութիւնը շատ մեծցած է Նարե-

կ ա ց ի ի հ ա ն դ է պ , ս ա կ ա յ ն ց ա ւ ա լ ի ն ա յ ն է , ո րսփիւռքի մէջ դեռ չեն կրնար լիարժէք կերպովներկայացնել Նարեկացին, հոգեւորականներընոյնպէս խորամուխ չեն եղած լաւագոյն կերպովսուրբը ներկայացնելուն համար: «Այս առումովդեռ շատ գ ործ ունինք ընե լու , ք անի որ յատ-կ ա պ է ս ս փ ի ւ ռ ք ի մ է ջ մ ե զ ի հ ա յ պ ա հ ո ղ ը մ ե րկրօնն է, մեր հայ ըլ լալու միակ փաստաթուղթըմկրտութեան վկայականն է, հետեւաբար, առա-ջին հերթին մեր կրօնով եւ հոգեւոր արժէքներովպ է տ ք է ն ե ր կ ա յ ա ն ա ն ք ա շ խ ա ր հ ի ն » , - ը ս ա ծ էԵկաւեանը:

Աւարտին յիշենք, որ Ապրիլ 12- ին ՎատիկանիՍուրբ Պետրոսի տաճարին մէջ Հռոմի ՖրանսիսՊ ա պ ը մ ա տ ո ւ ց ե ց Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն100- րդ տարելիցին նուիրուած պատարագ: Այսպատմական իրադարձութեան ներկայ էին ՀՀնախագահ Սերժ Սարգսեան, Ամենայն ՀայոցԳարեգին Բ կաթողիկոս, Մեծի Տանն ԿիլիկիոյԱրամ Ա կաթողիկոս, ինչպէս նաեւ հայ կաթողի-կ է ն ե ր ո ւ պ ա տ ր ի ա ր ք Ն ե ր ս է ս Պ ե տ ր ո ս X I X - ը :Պատարագի ժամանակ Ֆրանսիս Պապը նշեց,որ 20- րդ դարուն տեղի ունեցած է Ցեղասպա-նութիւն, որուն զոհ գնացած են հայեր, յոյներ ուասորիներ: Պատարագի ընթացին Հայ եկեղեցւոյսուրբերու շարքը դասուեցաւ, Գրիգոր Նարեկա-ցին հռչակուեցաւ Կաթոլիկ եկեղեցւոյ տիեզերա-կան վարդապետ:

100-ամեայ քիւրտ ծերունին.«Ցեղասպանութենէն փրկուած մայրսնոյնիսկ իր իրական անունըըսելէն կը վախնար»

Էլազիկ նահանգի Քովանճըլար շրջանիՍարահբահչէ գիւղին մէջ` նախկին անունըՉընազ, մինչեւ 1915 թուական հայեր շատեղած են: Այս շրջանը մեծ ողբերգութիւն-ներու ականատես եղած է, եւ այժմ ալ շատընտանիքներ կ’ապրին, որոնց մեծմայրերըհ ա յ ե ր ե ն , ը ս տ T e r t . a m - ի ` կ ը գ ր է T a r a fպարբերականի յօդուածագիր Ռեմզի Պու-տանճիր:

«Հայերու տեղահանութենէն ետք այս-տեղ հիմնականին մէջ երեխաներ ու կա-նայք  մնացած են: Անոնցմէ ոմանք ամուս-նացուցած ու թաքցուցած են, փոխած ենի ր ե ն ց ա ն ո ւ ն ն ե ր ը : Ա յ դ կ ա ն ա յ ք յ ա ճ ա խմիայն ծերանալէ ետք   իրենց թոռներունպատմած են իրենց հետ տեղի ունեցածողբերգութիւնը»,- կը գրէ յօդուածագիրը:

Շատ այլ ընտանիքներու նման հայերուհետ ազգակցական կապ ունի նաեւ 100-ամեայ Շիւքրի Կիւնէշը:

Անոր մօր ընտանիքը սպաննուած է տե-ղ ա հ ա ն ո ւ թ ե ա ն ը ն թ ա ց ք ի ն , ի ս կ մ ա յ ր ըամուսնացած է Կիւնէշի հօր հետ:

Ա յ ժ մ Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ն է ն փ ր կ ո ւ ա ծհայուհիին որդին Taraf-ին պատմած է մօրպատմութիւնը:

Ան նշած է, որ Քովանջըլարի, Քարաքո-չ ա ն ի , Բ ա լ ո ւ ի մ է ջ ք ի ւ ր տ ե ր ն ո ւ հ ա յ ե ր ըմիասին  ապրած են, եւ շատ գիւղերու մէջդեռ պահպանուած են եկեղեցիներու աւե-ր ա կ ն ե ր ը : « Ո չ մ է կ ը մ ի ւ ս ի ն հ ե տ խ ն դ ի րունէր: Պետութիւնը ըսաւ կոտորէք` կոտո-րեցին, քանդէք` քանդեցին: Երբ երեխայէինք, այդպէս կը պատմուէր: Այստեղ հա-յերուն հետ շատերը ազգական են, որոշ-ներն ալ չեն խոստովանիր»,-ըսած է ան ուպատմած, թէ ինչպէս  կանայք ստիպուածեղած են ամուսնանալու, քանի որ երթալուտեղ չեն ունեցած:

Ծերունին կը նշէ, որ եթէ հայրը մօր հետչամուսնանար` մայրն ալ կը սպանէին:

Շիւքրին կը նշէ, որ իր մայրը հայ է, հայ-րը` քիւրտ: «Հայկական դէպքերուն ընթաց-քին մօրս ողջ ընտանիքը սպաննուած է,երկու եղբայրները փրկուած ու հասած են

Ամերիկա: Մօրաքոյր մը ունէի, որուն ամու-սինը եւս սպաննուած էր: Ան ալ լքեց եր-կիրը: Ես կը կարծէի, թէ մօրս անունը Էմի-նէ է: Կը պարզուի` իրական անունը Էմինէչէ` ստիպուած  եղած է փոխելու անունը,սակայն որքան հարցուցինք, մայրս վախէնմեզի նոյնիսկ անունը չըսաւ»,-պատմած էհարիւրամեայ ծերունին:

Ան պատմած է, որ աւելի ուշ յաջողած էԱ Մ Ն - ի մ է ջ գ տ ն ե լ ո ւ ն ա մ ա կ ա գ ր ա կ ա նկապ հաստատել քեռիներուն հետ:

«Այստեղ մնացած  հայ մը Ամերիկա պի-տի գաղթէր: Անոր անունը Կըրպօ էր: Մօրսհետ անոր միջոցով նամակ ուղարկեցինք,որ Ամերիկա հասած քեռիներուս հասցնէ:Կարճ ժամանակ անց պատասխան ստա-ց ա ն ք : Կ ը ր պ օ ն գ տ ա ծ է ր ք ե ռ ի ն ե ր ս » , -պատմած է Շիւքրին:

Բայց քեռիները չեն հաւատացած, որիրենց քոյրը ողջ է, եւ համոզուելու համարխնդրած են, որ մայրը իրենց մանկութեանյուշերէն պատմէ, ըսի, թէ ինչեր  ըրած ենմիասին:

«Երբ այդ հարցերով նամակը մեզի հա-սաւ, մայրս սկսաւ արտասուիլ: Ան պատ-մ ե ց ` մ ե ն ք ն ա մ ա կ գ ր ե ց ի ն ք : Ա յ դ պ ի ս ո վ `նամակագրական կապ հաստատուեցաւ,որ, սակայն, մօրս մահէն ետք վերջացաւ»ըսած է ան:

Մարսէյլի մէջ հրատարակոուեցանՇաւարշ Միսաքեանի յուշերը

Միսաքեան ինչպէս 1915-էն վերջՊուլկար Բարապանին խաղինեկաւ ու ձերբակալուեցաւ թուրքոստիկանութեան կողմէ

Մարսէյլի «Փարանթէզ» հրատարակչատունը, որ ընդհան-րապէս Հայկական նիւթերու շուրջ ֆրանսերէն կարեւորհրատարակութիւններ կ’ընէ պարբերաբար մատենաշարինմէջ տեղ տալով Հայերէն գիրքերու ալ , այս օրերուն հրա-պարակ հանեց երբեմնի նշանաւոր քաղաքական գործիչ ուՓարիզի այժմ փակեալ «Յառաջ» թերթի հիմնադիր ՇաւարշՄիսաքեանի մէկ գործին, որ կը կոչուի «Տերեւներ դեղնածյուշատետրէ մը»: Իրականութեան մէջ այս մէկը գրականգործ չէ, այլ օրագիր մըն է որու մէջ Շաւարշ Միսաքեան կըպատմէ իր կեանքին ամէնէն բախտորոշ պատահարներէնմէկը, այն թէ 1915-էն վերջ ինչպէս ձերբակալուեցաւ Թուրքոստիկանութեան կողմէ, ինչպիսի չարչարանքի ենթարկուե-ցաւ, ապա ինչպէս յաջողեցաւ խոյս տալ Պուլկարիոյ վրայով:Գիրքին հետաքրքրական կողմերէն մէկն ալ այն է թէ ՇաւարշՄիսաքեանի օրագրէն առաջ հրատարակուած է նաեւ Թուրքոստիկանապետ Ալի Րըզայի յուշերը, որոնք եւս նո յնը կըպ ա տ մ ե ն : Ո ս տ ի կ ա ն ա պ ե տ Ա լ ի Ր ը զ ա մ է կ ն է ր ա յ ն պ ա շ -տօնեաներէն որոնք 1915-ի յաջորդող օրերուն կը փնտռէինկարգ մը նշանաւոր Հայ փախստական մտաւորականները,որոնցմէ մէկն էր Շաւարշ Միսաքեան:

Ո ս տ ի կ ա ն ա պ ե տ ը ա պ ա հ ր ա տ ա ր ա կ ա ծ է ր ի ր յ ո ւ շ ե ր ը ,ո ր ո ն ց մ է ջ ա ն կ ը պ ա տ մ է ր թ է ի ն չ պ է ս Հ ա յ փ ա խ ս տ ա -կաններուն փնտռտուքին մէջ իրենց օգնած էր ՊուլկարիոյՀիւպատոսարանի բարապան Վլատիմիրը: Այս վերջինը օր մըներկայացած էր ոստիկանատուն ու ըսած էր որ բազմաթիւՀայ փախստականներ իրեն կը դիմեն որպէսզի զանոնք Պուլ-կարիա փախցնէ, իսկ ինք պատրաստ է զանոնք յանձնելուԹ ո ւ ր ք ո ս տ ի կ ա ն ո ւ թ ե ա ն : Կ ը հ ա մ ա ձ ա յ ն ի ն , ա յ ն ո ւ հ ե տ ե ւՊուլկար բարապանը կը սկսի իրեն վստահող Հայերը բերելու փախցնելու պատրուակին տակ յանձնել ոստիկանութեան:

Միայն թէ ասիկա գաղտնի կը պահուի , որպէսզի միւսփախստականները կարծեն որ նախորդները ողջմամբ կրցածեն Պուլկարիա երթալ ու շարունակեն դիմել Պուլկար բա-րապանին:

Ոստիկաններուն բուն նպատակն է այս կերպով ձերբա-կալել Շաւարշ Միսաքեանը: Օր մըն ալ կը հասկնան որ Պուլ-կար բարապանին նկարագրած Հայ մարդոցմէ մէկը ՇաւարշՄ ի ս ա ք ե ա ն ն է : Մ ի ս ա ք ե ա ն կ ’ ի յ ն ա յ թ ա կ ա ր դ ի ն մ է ջ , կ ըձերբակալուի, ապա երկար ժամանակ չարչարանքի կ’են-թարկուի: Անոր վրայէն կը գրաւուին նաեւ անոր բոլոր ձե-ռագիրները որոնք թրքերէնի կը թարգմանուին Հայ լրտեսիմը կողմէ : Ա լի Րըզա այս բո լորը աւե լի վերջ բացէ ի բաց

Շար. էջ 14

12 • ABAKA • LUNDI 29 JUIN 2015 - MONDAY JUNE 29, 2015

Ոչ եւս է ամերիկահայգործարար Գըրգ Գըրգորեանը

Երկուշաբթի՝ 15 Յունիս 2015-իե ր ե կ ո յ ե ա ն մ ա հ ա ց ա ծ է ա մ ե ր ի -կահայ գործարար, բարերար, Հա-յաստանի ազգային հերոս ԳըրգԳըրգորեանը: Այս մասին կը հա-ղ ո ր դ է N e w s . a m - ը ` յ ղ ո ւ մ ը ն ե լ ո վMGM Resorts International–ին:

Գըրգորեանը, որ մեծ դեր ունե-ց ա ծ է Լ ա ս Վ է կ ա ս ի կ ա յ ա ց մ ա նգ ո ր ծ ի ն ե ւ տ ա ր ի ն ե ր շ ա ր ո ւ ն ա կֆինանսական մեծ օգնութիւն ցու-ցաբերած է Հայաստանին, 98 տա-րեկան էր:

«Ան մեծ մարդ էր, հրաշալի գոր-ծարար, նորարար, մեր ժամանակներու ամենահեղինակաւոր եւ ազդե-ցիկ ֆինանսիստներէն մէկը»,– իր յայտարարութեան մէջ ըսած է MGMResorts International–ի գլխաւոր գործադիր տնօրէն Ճիմ Միւրընը:

Գըրգորեանը «Ֆորպս»ի գնահատականով աշխարհի 393–րդ ամե-նահարուստ մարդն էր, որուն կարողութիւնը կը գնահատուի 4 միլիառտոլար:

Գըրգ Գըրգորեան (Գրիգոր Ահարոն Գրիգորեան) ծնած է 1917թուականին 19–րդ դարու վերջին Խարբերդէն Ֆրեզնօ գաղթած Ահա-րոն Գրիգորեանի ընտանիքին մէջ: Մինչեւ 1935 թուականը կատարածէ զանազան աշխատանքներ, եղած է արհեստավարժ բռնցքամարտիկ:Այնուհետեւ ուսանած է օդաչուական դպրոց, դարձած է օդաչու-հրա-հանգիչ: Որպէս ռազմաօդային ուժերու օդաչու մասնակցած է Երկ-րորդ համաշխարհային պատերազմին, որուն աւարտէն ետք զբաղածէ օդանաւերու բաժնեթուղթերու առեւտուրով (1947-ին գնած է LosAngeles Air Service փոքրիկ օդանաւային ընկերութիւնը) , ինչպէսնաեւ հիւրանոցային պիզնէսով: Կառուցած է Լաս Վէկասի «Ֆլա-մենկօ», «Էմ Ճի Կրանտ» եւ այլ խոշոր հիւրանոցներ: 1968-էն զբաղածէ կինոարտադրութեամբ, «Մեթրօ Կոլտուին Մայըր» եւ «ԵունայթըտԱ ր թ ի ս թ ս » կ ի ն ո ս տ ո ւ տ ի ո ն ե ր ո ւ , « է մ Ճ ի Է մ Մ ի ր ա ժ » ը ն կ ե ր ո ւ -թեան   հիմնադիր բաժնետէրն է: Եղած է «Քրայսլըր Քորփորէյշըն»իբաժնետէր:

Ս պ ի տ ա կ ի ե ր կ ր ա շ ա ր ժ է ն ե տ ք ե ւ շ ր ջ ա փ ա կ մ ա ն տ ա ր ի ն ե ր ո ւ նԳըրգորեան մեծապէս օգնած է Հայաստանին ու Արցախին: Անոր հիմ-նադրած «Լինս»ի հիմնադրամը 2001-էն ի վեր 151 միլիոն տոլարտրամադրած է Հայաստանին` ճանապարհներու վերակառուցման,մշակութային հաստատութիւններու վերանորոգման, աղէտի գօտիիբնակարանաշինարարութեան, եւ 21 միլիոն տոլար` Հայաստանի մէջփոքր եւ միջին ձեռներէցութեան զարգացման համար:

2004 թուականին հայրենիքին մատուցած բացառիկ ծառայու -թիւններուն համար անոր շնորհուած է Հայաստանի Հանրապետու-թեան բարձրագոյն` Հայաստանի ազգային հերոսի կոչում:

1943 թուականին Գըրգորեան ամուսնացած է մասնագիտութեամբատամնաբոյժ Հիլտա Սմիթի հետ, ապա բաժանուած 9 տարի անց:1955-ին ամուսնացած է նախկին պարուհի Ճին Մարի Եարտիի հետ:Այդ ամուսնութենէն Գըրգորեանը ունեցած է մէկ դուստր` Թրէյսին, եւորդեգրած եւս մէկը` Լինտան: 29 տարի անց Գըրգորեանը կրկինամուսնալուծուած է:

Լոմպարտիոյ մարզային խորհուրդըյարգանքի տուրք մատուցած էՀայոց Ցեղասպանութեանզոհերու յիշատակին

Իտալիոյ Լոմպարտիոյ մարզայինխորհուրդը (մարզի կեդրոնը ` Մի-լան) յարգանքի տուրք մատուցած էՀայոց Ցեղասպանութեան զոհերույիշատակին:

Ը ս տ « Ա ր ց ա խ փ ր է ս » - ի , ո ր կ ըվ կ ա յ ա կ ո չ է Մ ի լ ա ն ի « I L G i o r n o »պարբերականը` նախաձեռնութեանմասնակցած են Լոմպարտիոյ նա-հ ա ն գ ա պ ե տ Ռ ո պ ե ր թ օ Մ ա ր ո ն ի ն ,մարզային խորհուրդի նախագահՌաֆայէլէ Կաթանէոն, խորհուրդիպ ա տ գ ա մ ա ւ ո ր ն ե ր , Ի տ ա լ ի ո յ մ է ջՀայոց Առաքելական թեմի առաջ-նորդ Թովմաս Խաչատրեանը, ինչ-պ է ս ն ա ե ւ Ի տ ա լ ի ո յ   մ է ջ Հ ա յ ա ս -տանի պատուոյ հիւպատոս ՓիեթրօՔուչուքեանը:

«Այս նախաձեռնութիւնը ինչ որմ է կ ո ւ ն դ է մ չ է , ա յ լ հ ա մ ա ձ ա յ ն ո ւ -թեան փնտռտուք` յանուն լաւագոյն

ապագայի» , - յա յտարարած է Կա-թանէոն: Իսկ նահանգապետ Մա-րոնին իր հերթին ընդգծած է. «Այստ ա ր ի լ ր ա ց ա ւ Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա -նութեան 100-րդ տարելիցը, որ մէկդար շարունակ հերքած եւ մոռա-ցութեան մատնած են»:

Նահանգապետին խօսքով, Լոմ-պարտիոյ ժողովուրդը համերաշխ էհ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ի ն հ ե տ , ո ր բ ա զ -մաթիւ անարդարութիւններ կրած է:«Միլանը տուն դարձաւ աշխոյժ եւխոշոր հայ համայնքին համար: Ոչմ ի ա յ ն մ ա ր զ ի գ լ խ ա ւ ո ր ք ա ղ ա ք ը ,այլեւ ամբողջ Լոմպարտիան ուրախեն ընդունելու Հայաստանի քաղա-քացիները եւ պատիւ կը համարենմարզի զարգացման գործին մէջ այդհամայնքի ներդրումը»,- ընդգծած էնահանգապետը:

ՄԻԵԴ-ի մԷջ Հայաստանի դատաւորիպաշտօնին համար երաշխաւորուածէ Արմէն Յարութիւնեանը

Մ ա ր դ ո ւ ի ր ա ւ ո ւ ն ք ն ե ր ո ւ ե ւ ր ո -պական դատարանի (ՄԻԵԴ) դատա-ւորներու ընտրութեան յանձնաժո-ղ ո վ ը Յ ո ւ ն ի ս 9 - 1 0 - ը Փ ա ր ի զ ի մ է ջկայացած նիստի ժամանակ Եւրո-դատարանին մէջ Հայաստանի դա-տաւորի պաշտօնին երաշխաւորածէ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ն ա խ կ ի ն մ ա ր դ ո ւիրաւունքներու պաշտպան ԱրմէնՅարութիւնեանը:

Ե ւ ր ո պ ա յ ի խ ո ր հ ր դ ի Խ ո ր հ ր դ ա -րանական վեհաժողովի բիւրոյի հա-ղորդագրութեան համաձայն, քուէ-արկութեան արդիւնքով Յարութիւնեանը Լիանա Յակոբեանի նկատմամբփոքր առաւելութեան հասած է:

Յիշեցնենք, որ Հայաստանի կողմէ  ՄԻԵԴ-ի դատաւորի պաշտօնինառաջադրուած են Արմէն Խաչատրեանը, Արա Ղազարեանը եւ ԼիանաՅակոբեանը:

Եւրոդատարանին մէջ Հայաստանի դատաւորը վերջնականապէս պիտիընտրուի Եւրոխորհուրդի խորհրդարանական վեհաժողովի ամառնայիննստաշրջանի քուէարկութեամբ:

Յիշեցնենք, որ (ՄԻԵԴ) դատաւորի պաշտօնին առաջին անգամ կազմա-կերպուած մրցոյթի արդիւնքով Հայաստանէն առաջադրուած թեկնածու-ներն էին ` ՀՀ նախկին ՄԻՊ, ՄԱԿ-ի մարդու իրաւունքներու յանձնա-կատարի տարածաշրջանային ներկայացուցիչ Արմէն Յարութիւնեանը,« Ա ր դ ա ր ա դ ա տ ո ւ թ ե ա ն ա կ ա դ ե մ ի ա » Պ Ո Ա Կ - ի դ ա ս ա խ օ ս Ա ր ա յ ի կ Ղ ա -զարեանը եւ գլխաւոր դատախազութեան միջազգային-իրաւական կա-պերու բաժնի պետ Նելիկ Յարութիւնեանը: Որոշ տեղեկութիւններու հա-մաձայն` ներկայացուած ցուցակի վերաբերեալ ԵԽԽՎ-էն բացասական եզ-րակացութիւն ստանալու պատճառով Սերժ Սարգսեան չեղեալ ճանչցած էհայաստանեան մրցոյթի արդիւնքները:

Յայտարարուած էր նոր մրցոյթ, որուն արդիւնքներով յաղթող ճանչ-ցըւած են Հայաստանի Մարդու իրաւունքներու նախկին պաշտպան, ՄԱԿ-իմարդու իրաւունքներու յանձնակատարի տարածաշրջանային ներկայա-ցուցիչ Արմէն Յարութիւնեանը, «Արդարադատութեան ակադեմիա» ՊՈԱԿ-ի դասախօս Արայիկ Ղազարեանը, ՀՀ վարչական դատարանի դատաւորԼիանա Յակոբեանը:

Ուաշինկթընի մէջ տեղի ունեցաւ«100 Տարի Անց. ՄերձաւորԱրեւելքի Քրիստոնեաները ԱյլՑեղասպանութեան Մը ՎտանգիԱռջեւ» խորագիրով հաւաք

ԱՄՆ Քոնկրէսի շէնքին մէջ Յու-նիս 11- 13 տեղի ունեցած է «CopticS o l i d a r i t y » կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ թ ե ա նտարեկան հաւաքը, որ այս տարիիրականացած է «100 տարի անց.Մերձաւոր Արեւե լքի քրիստոնեա-ն ե ր ը ա յ լ ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն մ ըվտանգի առջեւ» խորագիրին տակ:

Ինչպէս կը տեղեկացնէ Հայաս-տանի Հանրապետութեան արտա-ք ի ն գ ո ր ծ ո ց ն ա խ ա ր ա ր ո ւ թ ե ա նմամուլի, տեղեկատուութեան եւ հա-սարակայնութեան հետ կապի վար-չութիւնը, ձեռնարկին մասնակցածեն ԱՄՆ երկու կուսակցութիւններըն ե ր կ ա յ ա ց ն ո ղ տ ա ս ն մ է կ ք ո ն կ ր է -սական, մէկ ծերակուտական, բազ-մ ա թ ի ւ գ ո ր ծ ո ղ ե ւ ն ա խ կ ի ն պ ա շ -տ օ ն ա տ ա ր ա ն ձ ի ք , ի ն չ պ է ս ն ա ե ւԱՄՆ-ի մէջ բնակող տարբեր էթնի-կական խումբերը ներկայացնող ոչկ ա ռ ա վ ա ր ա կ ա ն կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ -թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց ի չ ն ե ր ,ներառեալ` Հայ Դատի գրասենեա-կի նախագահ Քէն Խաչիկեանը եւԱ մ ե ր ի կ ա յ ի Հ ա յ կ ա կ ա ն հ ա մ ա -գ ո ւ մ ա ր ի ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց ի չ Դ ա ն ի է լՔուշաքչեանը:

Ա մ փ ո փ ի չ ե ր ե կ ո յ ի հ ի մ ն ա կ ա նբանախօսները եղած են ԱՄՆ-ի մէջՍլովենիոյ դեսպանը, Կիպրոսի փոխ-դ ե ս պ ա ն ը ե ւ դ ե ս պ ա ն ո ր դ ն ե ր ո ւխորհրդականներ Հայաստանի, Ռու-ս ի ո յ , Ի տ ա լ ի ո յ , Պ ե լ ճ ի ք ա յ ի , Յ ո ւ -

ն ա ս տ ա ն ի ե ւ Գ ա ն ա տ ա յ ի դ ե ս -պ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր է ն , ի ն չ պ է ս ն ա ե ւԲրիտանիայի Լորտերու պալատիանդամ, պարոնուհի Պերիճը: Բա-նախօսները իրենց ելոյթներուն մէջզ օ ր ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն յ ա յ տ ն ա ծ ե ն Մ ե ր -ձաւոր Արեւելքի քրիստոնեայ հա-մ ա յ ն ք ն ե ր ո ւ ն : Ա ն ո ն ք խ ո ր մ տ ա -հոգութիւն յայտնած են ՄերձաւորԱրեւելքի մէջ տեղի ունեցող զար-գացումներուն , «Իս լամական Պե-տութիւն» կազմաւորման եւ ահա-բեկչական գործողութիւններ իրա-կանացնող այ լ կառոյցներու գոր-ծունէութեան, ինչպէս նաեւ տարա-ծաշրջանի մէջ բնակող քրիստոն-ե ա ն ե ր ո ւ ե ւ ե զ տ ի ն ե ր ո ւ ն կ ա տ -մամբ իրականացուող անօրինակա-ն ո ւ թիւններու եւ բռնութիւններուա ռ ն չ ո ւ թ ե ա մ բ : Ն շ ո ւ ա ծ է , ո ր մ ի -ջ ա զ գ ա յ ի ն հ ա ն ր ո ւ թ ի ւ ն ը պ է տ ք է

Շար. էջ 14

LUNDI 29 JUIN 2015 - MONDAY JUNE 29, 2015 • ABAKA • 13

ՄԻԱՅՆ ԹԷ...Յակոբ ՄիքաՅէլեան

Մարդ արարածին ստամոքսը ուղեղէն առաջ պէտք էգործէ, որպէսզի ուղեղն ու ամբողջ մարմնական համա-կարգը աշխատի: Այդպէս է. նախ ֆիզիքական ապահո-վութեանդ մասին պիտի հոգաս, յետոյ այլ բաներ, որոնքուղեղի ու հոգիի սնունդ պիտի ըլլան:

Մարդ, եթէ անօթի է եւ կտրուած ամէն տեսակի սնուն-դէ` անկարելի է որ գոյատեւէ, ալ ուր մնաց, որ իր նախասիրութիւններունետեւէն երթայ: Ճիշդ ասոր համար ալ մարդիկ գործ կը փնտռեն կամ եկա-մուտի որեւէ աղբիւր, որպէսզի շարունակեն ապրիլ ու ապրելու միջոցներըապահովելէն ետք միայն կը մտածեն հաճոյքի մասին, զարգացումի մասին,կենցաղային անհրաժեշտութիւններու մասին:

Հայաստանը հայերուս համար, իմ հաստատ համոզումով, ամէնաիտէա-լական վայրն է ապրելու համար: Մեր երկիրն է իր անցեալի պատմու-թեամբ, որմով սնեցանք մեր ծնողներէն, մեր վարժարաններէն, մեր եկե-ղեցիներէն, մեր ակումբներէն: Գիտենք լեզուն, դժուարութիւն չունինք հա-ղորդակցելու, քաղաքը կը վխտայ մշակութային ձեռնարկներով. ամէն օրտասնեակ թատերական ներկայացումներ, երգչախումբեր, նուագահան-դ է ս ն ե ր , պ ա ր ա խ ո ւ մ բ ե ր , գ ր ա կ ա ն ո ւ գ ի տ ա կ ա ն դ ա ս ա խ օ ս ո ւ թ ի ւ ն - զ ե -կոյցներ... ո՞ր մէկը թուես, ո՞ր մէկուն երթաս... թանգարաններ, պատկերա-սրահներ, ցուցասրահներ...

Շուկաները, հանրախանութները` շքեղ, առատ.. . քաղաքը գեղեցիկ,ամէն կողմ ծառ ու ծաղիկ, իսկական ծաղկաստան, որուն գեղեցկութիւնըկը վայելեն ու ձեռք չեն տար. այսքան ատեն է, դեռ չհանդիպեցայ երեխայիմը, որ ձեռքը երկարէ ու ծաղիկ մը փրցնէ, բնա՛ւ: Այսպէս դաստիարակուածեն, ինչպէս դաստիարակուած են վարորդները, որոնք օրինաւոր անցուղիէ,կամ ոչ օրինաւոր կերպով, մարդիկ երբ մէկ մայթէն միւսը պիտի անցնին`կը կենան, ան ալ բաւական հեռու, ո՛չ քիթդ կը մտնեն, ո՛չ երես կը թթուեց-նեն, ոչ ալ կը հայհոյեն:

Ինչ ըսեմ, հիանալի երկիր է հայու պէս ապրելու համար, միայն թէ...Ախ, հրաշքով մը այդ հարցը լուծուէր, ինչ լաւ կ՛ըլլար:Բայց ինչո՞ւ հրաշքի սպասել: Աշխարհով մէկ մեր կրօնական, քաղա-

քական, բարեսիրական հաստատութիւնները, առաւել բազմամիլիոնատէրանհատները չե՞ն կրնար մէկ առաստաղի տակ հաւաքուիլ ու ծրագիր մըմշակել, Փրկութեան Ծրագիր. Հայաստանի մէջ խոշոր ձեռնարկութիւններկազմակերպեն, գործարաններ բանան, շահաբեր ներդրումներ կատարենու աշխատանքի առիթներ ստեղծեն հազարաւորներու: Մասնագիտօրէնուսումնասիրուած ծրագիրէն իրենք ալ կ՛օգտուին, երկիրը կը բարգաւաճի,ժողովուրդին ալ վիճակը կը բարելաւուի ու կառչած կը մնայ իր հողին: Իսկերկիրը լքողներն ալ կը թօթուեն պանդուխտի փոշին իրենց վրայէն ու նորյոյսերով ետ կու գան:

Առաջարկածս երեւակայական բան չէ. Րաֆֆիի «Խենթ»ին երազին կընմանի, բայց երազ չէ: Այս ըսածս Գըրգ Գըրգորեանը առանձին կրնայ ընել,ս ա կ ա յ ն ե ր բ հ ա մ ա հ ա յ կ ա կ ա ն կ ՛ ը լ լ ա յ , ա յ ն ա տ ե ն պ ա տ ի ւ ը մ է կ ա ն ձ իերթալու փոխարէն, ամբողջ հայութեան կ՛երթայ: Միայն թէ Հայաստանըվստահութիւն եւ ապահովութիւն ներշնչէ, իսկ Սփիւռքն ալ թեւերը սոթտէ,թէ չէ, կորուստը անխուսափելի է, հա՛յ մարդու կորուստը, տարտղնուածաշխարհի չորս ծագերուն: Մեղք չէ՞ այս հնադարեան, այս ստեղծագործ,խելացի, աշխատասէր, առաքինի այս ազգին, որ բազմատեսակ պատե-րազմներէ, ջարդերէ, բնական ու արուեստական պատուհասներէ դուրսեկաւ ու ապրեցաւ, ապրեցաւ ու նոր արշալոյսներ կերտեց: Թոյլ չտանք, որանոր մայրամուտը մեր անտարբերութեամբ դիմաւորենք:

Մեր ազգը իրաւունք ունի ապրելու: Ապրեցնե՛նք:

Կոչ բոլոր հայութեան` միանալուԹուրքիոյ մէջ հայկական քամփ Արմէնորբանոցի ոչնչացման դէմ պայքարին

Թէեւ «Արդարութիւն եւ զարգա-ցում» կուսակցութեան պատգամա-ւոր Մարգար Եսայեան խորհրդա-րանական ընտրութիւններէն առաջխ ո ս տ ա ց ա ծ է ր , ո ր Ի ս թ ա ն պ ո ւ լ իԹ ո ւ զ լ ա շ ր ջ ա ն ի ն մ է ջ գ տ ն ո ւ ո ղ«Քամփ Արմէն» հայկական որբա-նոցի սեփականութիւնը կը վերա-դ ա ր ձ ո ւ ի հ ա յ կ ա կ ա ն կ ո ղ մ ի ն , ս ա -կայն այդ ուղղութեամբ դեռ որեւէբան չէ ձեռնարկուած, կը գրէ yer-kir.am-ը:

Պատահական չէ նաեւ, որ Թուր-քիոյ մէջ «Նոր Զարթօնք» հայկա-կան միութիւնը յայտարարութիւնտարածած էր` նշելով, որ, ըստ երե-ւոյթին, հայկական որբանոցի անու-նը Եսայեան օգտագործած է խոր-հ ը ր դ ա ր ա ն ա կ ա ն ը ն տ ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե -րուն տուեալ կուսակցութեան քարո-զարշաւը իրականացնելու համար:

Որբանոցի ոչնչացման դէմ պայ-քարի մասնակիցները, սակայն, կըշ ա ր ո ւ ն ա կ ե ն գ ի շ ե ր ե լ ո ր բ ա ն ո ց ի նմէջ եւ կազմակերպել տարբեր ձեռ-ն ա ր կ ն ե ր ` կ ա ն խ ե լ ո ւ ո ր բ ա ն ո ց ըոչնչացնելու հնարաւոր հերթականփորձը: Անոնք նաեւ իրենց աջակ-ցելու կոչ կ’ուղղեն համայն հայու-թեան:

«Նոր  Զարթօնք»  նախաձեռնութ-եան  գործիչները  եւ  «Քամփ  Արմէն»հ ա մ ե ր ա շ խ ո ւ թ ե ա ն   շ ա ր ժ մ ա ն   ա ն -դ ա մ ն ե ր ը   1 9   օ ր   շ ա ր ո ւ ն ա կ ո ւ ո ղ

նստացոյց  կ’իրականացնէին`  պա-հանջելով  դադրեցնե լ շէնքի քան-դ ո ւ մ ն ո ւ   վ ե ր ա դ ա ր ձ ն ե լ ո ր բ ա ն ո -ցը  իրական  տէրերուն: Մայիս 24-ի ն   « Ն ո ր   Զ ա ր թ օ ն ք »   հ ա ս ա ր ա կ ա -կան կազմակերպութենէն  ԱլեքսիսՔալք  յայտարարած է,   «Քամփ Ար-մԷն»-ը պիտի նուիրաբերուի Կետիկփաշա շրջանի հայ բողոքական եկե-ղեցուոյ   եւ դպրոցական  հիմնադ-րամին:  «Մենք  կը հետեւինք  սեփա-կանութեան  անցումային գործըն-թացին  եւ  մեր  շարժումը  կը շարու-նակուի,  մինչեւ  աւարտէ  ողջ պաշ-տօնական  գործընթացը», –   ըսածէ  Քալք:

Ճամբարին մէջ  մեծցած  գործիչ-ներն  ու  հայ  որբերը  յայտնած  էինիրենց ցանկութիւնը, որպէսզի ճամբարը  կրկին  ծառայէ  հայ  որբերուն:« Ք ա մ փ   Ա ր մ է ն ը » կ ա ռ ո ւ ց ո ւ ա ծ   է1 9 1 5   թ ո ւ ա կ ա ն ի ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ -թենէն ետք:  Որբանոցի  շէնքի  կա-ռուցման ժամանակ  աշխատած  ենիրենք`  որբ  երեխաները:  ճամբարըօ գ ն ա ծ   է   հ ա յ ե ր ո ւ ն պ ա հ պ ա ն ե լիրենց ինքնութիւնը,   մշակոյթը  եւլեզուն, որովհետեւ  այդ ժամանակհ ա յ   ե ր ե խ ա ն ե ր ո ւ ն   հ ա մ ա ր   չ կ ա րո ր ե ւ է   հ ա ս ա ն ե լ ի   դ պ ր ո ց :   Յ ա յ տ ա -րարուած էր , որ հին  շէնքը պիտիվ ե ր ա ն ո ր ո գ ո ւ ի   ե ւ   օ գ տ ա գ ո ր ծ ո ւ իի բ ր ե ւ մ ա ն կ ա տ ո ւ ն   1 5 0   հ ա յ ե ր ե -խաներու համար:

«Gudok.ru» կայքը կը հաղորդէ, որ «Ռու-ս ա կ ա ն ե ր կ ա թ ո ւ ղ ի ն ե ր » ը ն կ ե ր ո ւ թ ի ւ ն ըյստակացուցած է Իրան-Հայաստան երկա-թուղիի կառուցման նախագիծին վերա-բերեալ իր դիրքորոշումը:

Ի ն չ պ է ս ն ա խ ա պ է ս ն շ ա ծ է ը ն կ ե ր ո ւ -թիւնը,   աշխարհաքաղաքական տեսան-կ ի ւ ն է ն Ի ր ա ն - Հ ա յ ա ս տ ա ն ե ր կ ա թ ո ւ ղ ի իկ ա ռ ո ւ ց մ ա ն ն ա խ ա գ ի ծ ը կ ա ր ե ւ ո ր ռ ա զ -մավարական նշանակութիւն ունի Հայաս-տանի Հանրապետութեան համար` եւրա-սիական եւ համաշխարհային փոխադրա-մ ի ջ ո ց ն ե ր ո ւ հ ա մ ա կ ա ր գ ի ն հ ե տ Հ ա յ ա ս -տ ա ն ի փ ո խ ա դ ր ա մ ի ջ ո ց ն ե ր ո ւ ե ն թ ա կ ա -ռոյցներու համարկման ծիրին մէջ:

Ատոր կողքին, ինչպէս յայտարարուածէր նախապէս, հաշուի առնելով այդպիսիտ ա ր ո ղ ո ւ թ ե ա մ բ ն ա խ ա գ ի ծ ե ր ո ւ զ գ ա լ իարժէքն ու ծախսերը ծածկելու երկարա-տեւ ժամկէտները, որոնք զանոնք տնտե-սական առումով քիչ գրաւիչ կը դարձնենա ռ ե ւ տ ո ւ ր ի հ ա մ ա ր , ա ն ո ն ց ի ր ա կ ա ն ա -ցումը առանց պետութեան աջակցութեանդժուար է:

Ռուսական եւ համաշխարհային փորձա-ռութիւնը ցոյց կու տայ, որ ռազմավարա-կան ենթակառոյցներու նախագիծերունպ ե տ ա կ ա ն ա ջ ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ը ն շ ա ն ա կ ա լ իազդեցութիւն կ ՛ունենայ արդիւնաբերու-թ ե ա ն վ ր ա յ ե ւ կ ա ր ե ւ ո ր ն շ ա ն ա կ ո ւ թ ի ւ նունի ընդհանուր առումով տնտեսութեանկայուն զարգացման համար:

Ն ա խ ա պ է ս « Ք ա ւ ք ա ս ի ա » կ ա յ ք ը փ ո -խանցած է «Ռուսական երկաթուղիներ»-ույ ա յ տ ա ր ա ր ո ւ թ ի ւ ն ը , ո ւ ր ը ն կ ե ր ո ւ թ ի ւ ն ըյայտնած է, որ կարեւոր կը նկատէ Իրան-Հայաստան երկաթուղիի շինարարութիւնը`աշխարհաքաղաքական առումով:

Օգոստոս 2014-ին Հայաստանի կառա-վարութեան կողմէ հաւանութեան արժա-նացած այս նախագիծին արժէքը կը գնա-հատուի 3,5 միլիառ տոլարով: Իրան-Հա-յ ա ս տ ա ն ե ր կ ա թ ո ւ ղ ի ի ն ե ր կ ա ր ո ւ թ ի ւ ն ըպիտի ըլլայ 300 քիլոմեթր: Կ՛ակնկալուի,որ երկաթուղիին շինարարութիւնը աւար-տ ի 2 0 2 2 - ի ն : Բ ե ռ ն ա փ ո խ ա դ ր ո ւ մ ն ե ր ո ւծաւալը պիտի կազմէ տարեկան 25 միլիոնթոն:

Իրան-Հայաստան երկաթուղիի կառուցմաննախագիծին վերաբերեալ բացայայտումներ

Սասունի մէջ 1500-ամեայեկեղեցին ախոռի վերածուած է

Թ ո ւ ր ք ի ո յ Պ ա թ -ման նահանգի Սա-ս ո ւ ն գ ա ւ ա ռ ի ն մ է ջգտնուող հայկականՍբ. Պետրոս  առաք-եալի վանքը, որ կըսպասէ մշակոյթի եւզ բ օ ս ա շ ր ջ ո ւ թ ե ա նն ա խ ա ր ա ր ո ւ -թեան   կողմէ վերա-ն ո ր ո գ ո ւ ե լ ո ւ ն , գ ի ւ -ղ ա ց ի ն ե ր ո ւ ն կ ո ղ մ էկ’օգտագործուի  իբ-րեւ ախոռ, կը յայտնէ ermenihaber-ը:

Թրքական «Mill iyet» թերթը կը գրէ, որ վանքը գանձ որո-ն ո ղ ն ե ր ո ւ   ո տ ն ձ գ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ հ ե տ ե ւ ա ն ք ո վ հ ա ս ա ծ է կ ի -ս ա ք ա ն դ վ ի ճ ա կ ի ե ւ կ ը գ տ ն ո ւ ի   ա մ բ ո ղ ջ ա կ ա ն ա ւ ե ր մ ա նվտանգի տակ:

Սասունի, Պիթլիսի, Մուշի, Վանի եւ Իսթանպուլի հայերումիութեան օգնութեան,   համերաշխութեան մշակութայինմիութեան ղեկավար Ազիզ Տաղջըն տեղեկացուցած է ,   որվանք տանող ճանապարհը փակ ըլլալուն պատճառով իրենքչեն կրնար որեւէ  միջամտութիւն ընել: Վերջինս նշած է, որիրենք կը ցանկան հասնիլ անոր, որ եկեղեցին վերանորոգուիեւ բաց ըլլայ հոգեւոր զբօսաշրջութեան համար:

Շար. էջ 15

Նիքոլայ Պորտիւժա. «Լեռնային Ղարաբաղի...Շար. էջ 1-էն

մէջ կայանալիք ՀԱՊԿ անդամ երկիրներու ազգային անվտանգութեանուժերու մասնակցութեամբ լայնածաւալ զօրավարժութիւններու նախա-պատրաստական աշխատանքները կ՛ընթանան ըստ նախատեսուածի:

Անդրադառնալով ՀԱՊԿ-ին Ատրպէյճանի անդամակցութեան հարցին`Պորտիւժան նշած է, որ բոլոր պետութիւնները պէտք է մասնակցին հաւա-քական անվտանգութեան համակարգին:

«Եթէ Ատրպէյճանը նման հարց բարձրացնէ, մենք, ի հարկէ՛ ,կրնանքքննարկել կազմակերպութեան բոլոր անդամներու մասնակցութեամբ,որոնց շարքին` Հայաստանի»,-ըսած է ան:

Ինչ կը վերաբերի Ռուսիո յ կողմէ Ատրպէյճանին վաճառուող զէնք-զինամթերքի խնդրին, ապա ՀԱՊԿ գլխաւոր քարտուղարը այսպէս արձա-գանգեց. «Ես բազմաթիւ անգամ անդրադարձած եմ այս հարցին եւ կ՛ուզեմնորէն կրկնել, որ Ռուսիա զէնք կը վաճառէ եւ՛ Հայաստանին, եւ՛ Ատրպէյ-ճանին հաւասարութեան սկզբունքով, որպէսզի պահպանուի հաւասա-րակշռութիւնը»:

14 • ABAKA • LUNDI 29 JUIN 2015 - MONDAY JUNE 29, 2015

Պարոյր Սեւակի թոռը կըպատրաստուի հրատարակելու «Սեւակի անտիպ վիպակները» գիրքը

1 7 Յ ո ւ ն ի ս , Պ ա ր ո յ րՍ ե ւ ա կ ի ո ղ բ ե ր գ ա կ ա նմահուան 44րդ տարելի-ցի օրն էր եւ այդ առթիւկ ր կ ի ն Բ ա ն ա ս տ ե ղ ծ ո ւ -թեան օրը նշուեցաւ իրհ ա յ ր ե ն ի Զ ա ն գ ա կ ա -տուն գիւղին մէջ:

Ա ռ տ ո ւ ա ն կ ա ն ո ւ խժ ա մ ե ր է ն ս կ ս ե ա լ , հ ո նէին մարզպետի տեղա-կ ա լ Ի լ յ ի չ Շ ա տ ե ա ն ,մ ա ր զ պ ե տ ա ր ա ն իկրթութեան, մշակոյթիվարչութեան պետ Յաս-մ ի կ Գ ա ս պ ա ր ե ա ն , կ ր -թութեան բաժնի վարիչԿ ա ր ի ն է Յ ո վ հ ա ն ն ի ս -եան, բաժնի աշխատող-ներ, Գրողներու Միութեան Արարատի մարզային «Պարոյր Սեւակ» մաս-նաճիւղի նախագահ, բանաստեղծ Մանասէ, գրողներ, մտաւորականներ,Սեւակի արուեստի երկրպագուներ, հիւրեր Սիւնեաց աշխարհէն, Արա-գածոտնէն, Վայոց Ձորէն:

Տուն-թանգարան այցելելէ առաջ, հիւրերը Սեւակի մահուան պատճառդարձած արկածի վայրին մէջ, յուշակոթողի մօտ ծաղիկներ զետեղեցին:Բանաստեղծի տան զբօսայգիի մէջ, ներկաները խնկարկեցին ու ծաղիկներզետեղեցին Սեւակի ու կնոջ շիրմաքարերուն վրայ : Միջոցառումը շա-րունակուեցաւ տուն-թանգարանի դահլիճի մէջ:

«Այս լեփ-լեցուն դահլիճը եւ հիւրերու չդադրող հոսքը կը խօսի այն մա-սին որ Պարոյր Սեւակը մեր լեռնային անապակ աղբիւրն է, որմէ որքան ալխմենք, չենք հագենար», նշեց տուն-թանգարանի տնօրէն Աւետիք Գրի-գորեան, աւելցնելով որ արդէն կը կառուցուի թանգարանին կից կառոյցը՝Զանգակատունը, գրապահոցով, վարչական սենեակով, հանդիսութիւն-ներու սրահով:

Գրականագէտ Արմէն Աւանէսեան ըսաւ որ Սեւակ Ղազարեան՝ ՊարոյրՍեւակի թոռը կը պատրաստուի մօտիկ ապագային հրատարակելու «Սե-ւակի անտիպ վիպակները» գիրքը, ինչպէս նաեւ հայ միջնադարեան բա-նաստեղծութեան մասին իր վերլուծական, գրականագիտական բազմա-հատոր գործը:

Ազգային արխիւի տնօրէն Ամատունի Վիրապեան տուն-թանգարանինփոխանցեց Սեւակի պրոնզաձոյլ կիսանդրին: Նկարիչ Միքայէլ Աւետիսեանտուն-թանգարանի հաւաքածոն հարստացուց Սեւակի դիմանկարով:

Տուն-թանգարանին մէջ զետեղուած էին նաեւ գրակալներ՝ համապա-տասխան բանաստեղծութիւններով, որոնք գրուած էին գրողի կեանքիզանազան ժամանակահատուածներուն մէջ: Բակին մէջ, իր այգիէն ներսկը հնչէին Պարոյր Սեւակի ստեղծագործութիւններու ձայնագրութիւնները՝հեղինակի կատարումով:

Հիւրերը այցելեցին նորակառոյց Զանգակատուն, ծանօթացան հան-դիսութիւններու սրահին, վարչական սենեակներուն, գրապահոցին:

Ամէն տարի մարզային կառոյցի ղեկավարները Զանգակատուն կ’այցելենՊարոյր Սեւակի ծննդեան օրը՝ 24 Յունուարին եւ մահուան օրը՝ 17 Յու-նիսին:

Մարսէյլի մէջ հրատարակուեցաւ...Շար. էջ 11-էն

պատմած է յօդուածաշարքի մը ձեւով:Շաւարշ Միսաքեանն ալ աւելի վերջ գրի առաւ իր յուշերը ու կերպով մը

հաստատեց որ Թուրք ոստիկանապետին պատմածները ընդհանրապէսճիշդ էին: Միսաքեանն ալ իր յուշերուն մէջ իր տեսանկիւնէն կը պատմէ այստխուր օրերուն մասին: Անոր յուշերը նախապէս հրատարակուած էին«Յառաջ»ի մէջ, բայց գիրքի ձեւով չէին հրատարակուած: Այժմ ՇաւարշՄիսաքեանի դստեր, Յառաջ թերթի երկարամեայ գ լխաւոր խմբագիրԱրփիկ Միսաքեանի նախաձեռնութեամբ ու նո յն թերթի աշխատակիցԱրփի Թոթոյեանի հսկողութեան ներքեւ հրատարակուեցաւ գիրքի ձեւով:Նշենք որ Հայերէն բնագրէն առաջ լոյս տեսաւ նաեւ այս հատորին ֆրան-սերէն թարգմանութիւնը, որ կատարուած է Արփիկ Միսաքեանի ձեռամբ:Գիրքին համար վերջաբան մըն ալ գրած է յայտնի գրագէտ Գրիգոր Պըլտ-եան:

Տխուր օրերու պատմութիւն մըն է, որ մէկ շունչով կը կարդացուի վէպ մըկարդալու հետաքրքրութեամբ:

Ուաշինկթընի մէջ տեղի...Շար. էջ 12-էն

համատեղ ջանքեր գործադրէ` տա-րածաշրջանին մէջ պատմամշակու-թային ժառանգութեան պաշտպա-նութեան ուղղութեամբ:

Ե ւ ր ո պ ա ց ի դ ի ւ ա ն ա գ է տ ն ե ր է նշատերու կողմէ տարածաշրջանինմէջ քրիստոնեաներու իրավիճակըկը դիտարկուէր մարդու իրաւունք-ներու, մասնաւորապէս, խղճի ազա-տութեան պաշտպանութեան դաշ-տին մէջ, եւ կը նշուէր խնդրի լուծ-ման համար միջազգային այդ գոր-ծ ի ք ա կ ա զ մ ի օ գ տ ա գ ո ր ծ մ ա ն ա ն -հրաժեշտութիւնը:

Ա Մ Ն - ի մ է ջ Հ Հ դ ե ս պ ա ն ո ւ թ ե ա նդեսպանորդ Հրաչեայ Թաշճեանը իրելոյթին մէջ նշած է Մերձաւոր Արե-ւելքի քրիստոնեայ ժողովուրդներուհետ հայ ժողովուրդի ունեցած բա-րեկամական կապերուն մասին:

Ընդգծուած է Մերձաւոր Արեւելքիշատ երկիրներու մէջ հայկական հա-մայնքներու առկայութեան փաստըեւ այն վտանգը, որուն առջեւ այսօրկանգնած են Սուրիոյ եւ Իրաքի մէջբնակող հայերը: Այդ ծիրէն ներս յի-

շ ա տ ա կ ո ւ ա ծ ե ն Հ Հ կ ա ռ ա վ ա ր ո ւ -թեան կողմէ ձեռնարկուող քայլերը,ո ր ո ն ք ո ւ ղ ղ ո ւ ա ծ ե ն Հ ա յ ա ս տ ա ն իմէջ ապաստան գտած շուրջ 10 հա-զար սուրիահայ փախստականնե-ր ո ւ ը ն դ ե լ ո ւ զ մ ա ն հ ա մ ա ր բ ա ր ե -նպաստ պայմաններու ստեղծման:Նշուած է, որ հայերը, իբրեւ 20- րդդարու առաջին ցեղասպանութիւնըվերապրած ազգ, բարոյական պար-տաւորութիւն կը զգան իրենց ներ-դըրումը ունենալու մարդկութեանդ է մ կ ա տ ա ր ո ւ ո ղ յ ա ն ց ա գ ո ր ծ ո ւ -թիւններու դէմ միջազգային հան-րութեան կողմէ մղուող պայքարին:

Ելոյթի աւարտին Հրաչեայ Թաշճ-եանը նշած է, որ համաշխարհայինքաղաքակրթութիւնը մեծ կորուստկ ’ ո ւ ն ե ն ա յ , ե թ է ք ր ի ս տ ո ն ե ա ն ե ր ըլքեն Մերձաւոր Արեւելքը: Այդ տա-ր ա ծ ա շ ր ջ ա ն ը կ ’ ե ն թ ա ր կ ո ւ ի մ շ ա -կութային եղծման, այնպէս ինչպէսա տ ի կ ա տ ե ղ ի ո ւ ն ե ց ա ւ ժ ա մ ա ն ա -կակից Թուրքիոյ տարածքին, երբՕ ս մ ա ն ե ա ն կ ա յ ս ր ո ւ թ ե ա ն կ ո ղ մ էոչնչացուեցաւ արեւմտահայերու ,Փոքր Ասիոյ յոյներու եւ ասորիներուք ա ղ ա ք ա կ ր թ ո ւ թ ի ւ ն ն ո ւ մ շ ա կ ո ւ -թային ժառանգութիւնը:

Պելճիքայի վարչապետը կառավարութեան...Շար. էջ 1-էն

Միւս կողմէ կ’իմանանք, որ Թուրքերը անհանգստացած են Պելճիքայիվարչապետին` Հայոց Ցեղասպանութիւն եզրոյթի կիրառումէն եւ նկատելիօրէն կը տեսնենք, որ թրքական լրատուամիջոցներու մէջ հերթականտագնապ ու անհանգստութիւն յառաջացած է:

Ըստ Ermenihaber.am-ի՝ ելեկտրոնային լրատուամիջոցներուն մեծ մասըթեման լուսաբանող յօդուածները  վերնագրած է «Պելճիքայի վարչապետընոյնպէս ըսաւ` ցեղասպանութիւն»:

Թրքական «Yeniasya» կայքը, անդրադառնալով այս թեմայով պելճիքա-կան «La Soir»-ի մէջ հրապարակուած լուրին,   յիշեցուցած է նաեւ, որԱպրիլին ալ Պելճիքայի մէջ արտաքին գործոց նախարարը կիրառած էր ցե-ղասպանութիւն եզրաբառը:

«La Soir»-ի մէջ հրապարակուած լուրին մէջ կը նշուի, որ Պելճիքայիվ ա ր չ ա պ ե տ Շ ա ր լ Մ ի շ ե լ ը Յ ո ւ ն ի ս 1 8 - ի ն խ ո ր հ ր դ ա ր ա ն ի Ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ -ցիչներու պալատի լիագումար նիստին իր կառավարութեան անունէնՕսմանեան կայսրութեան մէջ մէկ դար առաջ երիտթուրքերու կողմէ կազ-մակերպուած հայերու ջարդերը անուանած է ցեղասպանութիւն:

Աւարտին նշենք, որ Պելճիքայի Ծերակոյտը Հայոց Ցեղասպանութիւնըդատապարտող բանաձեւ ընդունած էր 1998 թուականին:

Քըլըճտարօղլուի՞ն ալ մայրը Հայ էրՃէ-Հէ-Փէի Կուսակցապետ Քէմալ

Քըլըճտարօղլու դէպի Ատանա ուղե-ւորութեան ընթացքին պատասխա-նեց «Միլ լի յէթ» թղթակից ՄէհուէշԵ ւ ի ն ի հ ա ր ց ո ւ մ ն ե ր ո ւ ն : Հ ա ր ց ա -զրոյցի ընթացքին հետաքրքրականանդրադարձում մըն ալ եղաւ Քըլըճ-տարօղլուի մօրը կապակցութեամբ:Թղթակիցը յիշեցուց որ ՆախագահԷ ր տ ո ղ ա ն ա ն ց ե ա լ տ ա ր ի Ք ը լ ը ճ -տարօղլուն «մեղադրած» էր ըսելովոր անոր մայրը հայ է:

Քըլըճտարօղլու , պատասխանե-լով այս յիշեցումին, ըսած է.

«Ինչ կ’ուզեն կրնան խօսիլ: Ինչերը ս ե ս ո ր չ ե ն ը ս ա ծ ի ն ծ ի հ ա մ ա ր ,սկսելով իմ մօրը Հայ ըլլալէն: Ճիշդնը ս ե մ , ը ն տ ա ն ի ք ի ս ա ն ց ե ա լ ի ն ո ւի ն ք ն ո ւ թ ե ա ն մ ա ս ի ն փ ն տ ռ տ ո ւ ք ըընելը մարդու իրաւունքներու դէմ է:Մայրս կրնայ Հայ ըլլալ, յետոյ ի՞նչ:Ես մայրս կը սիրեմ, Աստուած անոր

հոգին լուսաւորէ»: Կ ա ր ե լ ի ՞ է ա ր դ ե օ ք Ք ը լ ը ճ տ ա -

րօղլուի վերի կարճ պատասխանինմէջ տեսնել հաստատում մը այն մա-սին թէ իր մայրը Հայ էր:

LUNDI 29 JUIN 2015 - MONDAY JUNE 29, 2015 • ABAKA • 15

Շնորհակալութեամբստացանք՝

Արայ Կարմիրեան-ի

ՎԵՐՋԱԼՈՅՍ գիրքը

Ապաքինման մաղթանքՏեղեկացանք թէ վերջերս տիար Պետրոս

Պետրոսեան ենթարկուած է վիրաբուժու-թ ե ա ն մ ը ե ւ ն ե ր կ ա յ ի ս կ ը բ ո լ ո ր է դ ա ր մ ա -նումի շրջան մը տան մէջ: Թ.Մ.Միութեան եւ« Ա պ ա գ ա յ » շ ա բ ա թ ա թ ե ր թ ի վ ա ր չ ո ւ թ ի ւ ն -ներու անունով շուտափոյթ եւ ամբողջականա պ ա ք ի ն ո ւ մ կ ը մ ա ղ թ ե ն ք պ ր ն . Պ ե տ ր ո ս -եանին:

ՆՈՒԻՐԱՏՈՒՈՒԹԻՒՆՏիար Հայկազ Օհանեան, կարճատեւ հի-

ւ ա ն դ ո ւ թ ե ն է մ ը ե տ ք , ի ր ա պ ա ք ի ն մ ա նա ռ ի թ ո վ ՝ « Ա պ ա գ ա յ » շ ա բ ա թ ա թ ե ր թ ի ն կ ընուիրէ 50 տոլար:

Սասունի մէջ 1500-ամեայ...Շար. էջ 13-էն

Տ ա ղ ջ ը ն ,   տ ե ղ ե կ ա ց ն ե լ ո վ , ո ր վ ա ն ք տ ա ն ո ղճանապարհը բանալու համար բազմիցս դիմածե ն   պ ա տ կ ա ն մ ա ր մ ի ն ն ե ր ո ւ ն , ե ւ ս մ է կ ա ն գ ա մպ ա հ ա ն ջ ա ծ է ճ ա ն ա պ ա ր հ ի 1 5 0 0 մ ե թ ր ա ն ո ցհատուածի բացումը:

Մէկ վերգետնեայ եւ եւս երկու ստորգետնեայյ ա ր կ ե ր ո ւ ն ե ց ո ղ վ ա ն ք ի վ ե ր ա ն ո ր ո գ մ ա ն հ ա -մար,  Թուրքիոյ մշակոյթի եւ զբօսաշրջութեանն ա խ ա ր ա ր ո ւ թ ի ւ ն ո ւ ղ ա ր կ ո ւ ա ծ   դ ի մ ո ւ մ ն ե ր է նմէկուն արդիւնքով ժամանակին եկած, ուսում-ն ա ս ի ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր   կ ա տ ա ր ո ւ ա ծ ե ն , ս ա կ ա յ նայդպէս ալ որեւէ աշխատանք չէ տարուած:

Ազիզ Տաղջըն նշած է նաեւ, որ հոգեւոր կա-ռ ո յ ց ի մ է ջ կ ե ն դ ա ն ի ն ե ր պ ա հ ե լ ը   կ ը ն շ ա ն ա կ էվ ի ր ա ւ ո ր ա ն ք հ ա ս ց ն ե լ ա յ դ կ ր օ ն ի ն ո ւ հ ե տ ե -ւորդներուն:

Հայաստան 205 միլիոն Եուրօարտօնեալ վարկ պիտի ստանայ

Հայաստան գերմանական Վերականգն-ման վարկերու դրամատունէն (KfW) 205 մի-լիոն եուրօ արտօնեալ վարկ եւ 4.9 միլիոնեուրօ դրամաշնորհ պիտի ստանայ:

Ինչպէս կը հաղորդէ ֆինանսներու նախա-րարութեան մամուլի ծառայութիւնը, համա-պատասխան համաձայնագիրը Յունիս 16-ին ստորագրած են ֆինանսներու նախարարԳագիկ Խաչատրեանը եւ Հայաստանի մէջԳերմանիոյ արտակարգ եւ լիազօր դեսպանՌայներ Մորելը:

Դրամաշնորհը կը նախատեսուի «բնակ-տ ա ր ա ծ ք ի ֆ ի ն ա ն ս ա ւ ո ր ո ւ մ . 4 - ր դ փ ո ւ լ » ,«Ուժանիւթի արդիւնաւէտ օգտագործմանծ ր ա գ ի ր մ ի ք ր օ , փ ո ք ր ե ւ մ ի ջ ի ն ձ ե ռ ն ա ր -կութիւններու մէջ/ ՄՓՄՁ», «Դպրոցներուուժանիւթի սպառման արդիւնաւէտութիւնըբարձրացնող վերանորոգում», «Ախուրեանգետի ջրային աղբիւրներու ընդելուզուած

կառավարում. 2-րդ փուլ» եւ «Համայնքային ենթակառուցուածքներու ծրագիր. 2-րդ փուլ» ծրա-գիրներու իրականացման եւ համակարգման, ինչպէս նաեւ անհրաժեշտ յարակից միջոցներուիրականացման համար:

Արտօնեալ վարկը կը նախատեսուի «Բնակտարածքի ֆինանսաւորում. 4-րդ փուլ», «Ուժանիւթիարդիւնաւէտ օգտագործման ծրագիր ՄՓՄՁ-ի», «Դպրոցներու ուժանիւթի սպառման արդիւ-նաւէտութիւնը բարձրացնող վերանորոգում», «Ախուրեան գետի ջրային աղբիւրներու ընդելուզուածկառավարում. 2-րդ փուլ» եւ «Կովկասի ուժանիւթի միութիւն. 3-րդ փուլ (Հայաստան-Վրաստանբարձրաուոլթ հոսանքահաղորդման գիծ, ենթակայաններ)» ծրագիրներուն համար:

16 • ABAKA • LUNDI 29 JUIN 2015 - MONDAY JUNE 29, 2015

Միջազգային մամուլիանդրադարձը ՊաքուիԽաղերուն Հայաստանիմասնակցութեան

Պաքուի մէջ տեղի ունեցող Եւրոպական խաղերըլուսաբանող միջազգային լրատուամիջոցները յա-տուկ կ՛անդրադառնան նաեւ Հայաստանի մասնակ-ցութեան:

Ըստ «Ազատութիւն» ձայնասփիւռի կայանին՝Reuters լրատուական գործակալութիւնը կը փո-խանցէ, որ միջազգային ողիմպիական կոմիտէինախագահ Թոմաս Պախը Կիրակի օր պաշտօնա-կան յայտարարութեան մէջ նշած է ․ – «Մենք կըտ ե ս ն ե ն ք ` ռ ո ւ ս մ ա ր զ ի կ ն ե ր ը կ ը մ ր ց ի ն ո ւ ք ր ա -նացիներուն հետ, այս խաղերուն կը մասնակցինՍ ե ր պ ի ո յ ե ւ Ք ո ս ո վ ո յ ի խ ո ւ մ բ ե ր ը , Հ ա յ ա ս տ ա ն իմարզիկները հիւրընկալուած են Ատրպէյճանի կող-մէ: Այս բոլոր մարզիկները միասին շքերթով անցանբ ա ց մ ա ն ա ր ա ր ո ղ ո ւ թ ե ա ն ժ ա մ ա ն ա կ : Ա ս ի կ ա էմարզական խաղին ուժը` համախմբել մարդիկ` ան-կախ անոնց հաւատքէն կամ ազգային պատկանե-լութենէն: Ասիկա է այն, ինչ կրնայ ընել մարմնա-մարզութիւնը եւ թերեւս կրնայ ընել միայն մարմ-նամարզութիւնը»:

Միաժամանակ, Reuters-ը կը նշէ նաեւ, որ խա-ղերու բացման արարողութեան ժամանակ հանդի-սատեսը  սուլոցներով դիմաւորած է  մարզիկներուշ ք ե ր թ ո վ ա ն ց ն ո ղ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի պ ա տ ո ւ ի ր ա կ ո ւ -թիւնը:

Associated Press-ը եւս, մէջբերելով Միջազգայինողիմպիական նախագահին խօսքերը, կը նշէ, որհակառակ Ատրպէյճանի հետ երկարատեւ հակա-մարտութեան` Հայաստանի մարզիկները կը մաս-նակցին Պաքուի խաղերուն:

Ինչ կը վերաբերի մրցումներուն, ապա կը նշուի,որ յունահռոմէական ոճի ըմբշամարտի եզրափա-կիչին  պարտուած  Միհրան Յարութիւնեանը մե-ղադրած է մրցավարները` պնդելով, որ անոնք, մնա-լով հանդիսատեսի ազդեցութեան տակ, յաղթա-նակը շնորհեցին իր մրցակիցին` ռուսաստանցի Ար-տեոմ Սուրքովին:

«Ես եկած էի այդ տրամադրութեամբ, ես արդէնգիտէի, որ նման բան պիտի պատահի: Թէեւ հան-դիսատեսը կը սուլէր մեզի, կան նաեւ լաւ մարդիկ»,– մամուլին ըսած է հայաստանցի մարզիկը:

Շաբաթ օրը հանդիսատեսը վատ վերաբերումցուցաբերած էր նաեւ երկու հայազգի ըմբիշներու`հայաստանցի  Ռոման Ամոյանի  եւ ռուսաստանցիՍտեփան Մարեանեանի նկատմամբ, վերջինս 59քիլօ ծանրութեան կարգին մէջ նուաճեց ոսկէ մե-տալ:

Ատրպէյճանցի մարզիկ Էլվին Մուրսալիեւը, որյունահռոմէական ոճի ըմբշամարտի 75 քիլօ ծան-րութեան կարգին մէջ ախոյեան դարձած է, ըսած է,թէ հանդիսատեսի արձագանգը պէտք է դիտարկելորպէս մարզական խաղերուն բնորոշ արձագանգ,այլ ոչ թէ քաղաքական լարուածութեան հետեւանք:

«Անոնք մեր մրցակիցներն են, եւ ակնյայտօրէնԱտրպէյճանի մէջ ոչ մէկը` ո՛չ մարզիկները, ո՛չ հան-դիսատեսը, կը ցանկանայ աջակցիլ Ատրպէյճանիխումբին հակառակորդներուն», – ըսած է Մուրսա-լիեւը:

France-Presse-ը կը յայտնէ, որ Հայաստանի մար-զիկներու հանրակառքը երկու մեքենայով անվտան-գութեան աշխատակիցներ կ՛ուղեկցէին, միաժամա-նակ նշե լով , որ ոչ մէկ ատրպէյճանցի կամաւորցանկացած   է նշանակուիլ Հայաստանի պատուի-րակութեան օժանդակող աշխատակիցներու կազ-մին մէջ:

Հայ մարզիկը Պաքուի մէջ՝ տիրացած է ոսկի մետալի

Գ ի ւ մ ր ե ց ի Ս ե դ ա Թ ո ւ թ խ ա լ ե ա ն , ո ր մ ա ս կ ըկազմէ մարմնամարզութեան կիներու Ռուսիո յհաւաքականին, դարձած է Պաքուի մէջ տեղիո ւ ն ե ց ո ղ Ե ւ ր ո պ ա կ ա ն մ ա ր զ ա կ ա ն խ ա ղ ե ր ո ւխ մ բ ա յ ի ն ա խ ո յ ե ա ն : Ա յ ս մ ա ս ի ն կ ը հ ա ղ ո ր դ էNews.am-ը:

Ռուսիոյ եռեակը հաւաքած է 116,897 միաւոր՝շրջանցելով Գերմանիան (110,397) եւ Հոլանտան(110,099)։ Ռուսիոյ հաւաքականին մաս կը կազ-մէին նաեւ Վիքթորիա Քոմովան եւ Ալիյա Մուս-թաֆինան:

15-ամեայ Սեդա Թութխալեան 2015-ի պա-տանեկան ողիմպիական ախոյեան է : Ան սամ-պոյի աշխարհի եւ Հայաստանի եռակի ախոյեանԳուրգէն Թութխալեանի դուստրն է: Սեդան 7 տա-րեկանէն Մոսկուայի մէջ սկսած է մարզուելու: