ผลของการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและ ความรบผดชอบ กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

ปรญญานพนธ ของ

รตนา กองสวสด

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการประถมศกษา

พฤษภาคม 2553

ผลของการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและ ความรบผดชอบ กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

ปรญญานพนธ ของ

รตนา กองสวสด

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการประถมศกษา

พฤษภาคม 2553 ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ผลของการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและ ความรบผดชอบ กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

บทคดยอ ของ

รตนา กองสวสด

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการประถมศกษา

พฤษภาคม 2553

รตนา กองสวสด. (2553). ผลของการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและความรบผดชอบ กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3. ปรญญานพนธ กศ.ม.(การประถมศกษา). กรงเทพฯ:บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. คณะกรรมการควบคม :

ผชวยศาสตราจารย ดร.ลดดาวลย เกษมเนตร,อาจารย ดร.รงทวา แยมรง. การวจยครงน มจดมงหมายเพอศกษาผลของการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและความรบผดชอบ กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 3/A โรงเรยนรงสฤษฏสองภาษา ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 จานวน 21 คน ไดมาโดยวธการสมแบบกลม (Cluster Random Sampling) เครองมอทใชในการวจย ไดแก แผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT แบบวดผลสมฤทธทางการเรยนและแบบประเมนความรบผดชอบ ผวจยไดดาเนนการทดลองโดยใชเวลาทงหมด 13 คาบ ใชแบบแผนการวจยแบบ One–Group Pretest- Posttest Design และวเคราะหขอมลโดยใชคารอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน สถตทใชทดสอบสมมตฐาน คอ t - test for dependent group และ One-Sample t-test จาการศกษาผลของการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ผลการวจยพบวา 1. ผลสมฤทธทางการเรยน ของนกเรยนหลงการทดลองสงกวากอนการทดลอง อยางมนยสาคญทระดบ .01 2. นกเรยนรอยละ 80 ของนกเรยนทงหมดมความรบผดชอบผานเกณฑทกาหนด อยางมนยสาคญทระดบ .01

THE EFFECTS OF THE 4 MAT LEARNING ACTIVITIES FOR ACADEMIC ACHIEVEMENT AND RESPONSIBILITIES IN SOCIAL RELIGION AND CULTURE

OF PRATOMSUKSA 3 STUDENTS

AN ABSTRACT BY

RATTTANA KONGSAWAT

Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Master of Education degree in Early Elementary Education

at Srinakharinwirot University May 2010

Rattana Kongswas. (2010). The Effects of The 4 MAT Learning Activities for Academic Achievement and Responsibilities in Social Religion and Culture of Prathomsuksa 3 Students. Master Thesis, M.Ed. (Elementary Education). Bangkok: Graduate School,Srinakharinwirot University. Advisor Committee: Assist. Prof. Laddawan Kasemnetre., Dr.Rungtiwa Yamrung.

The sample used in this research were 21 Prathomsuksa 3 / A of Rangsarith

bilingual school in 2009’s second semester academic. The sample’s selection used Cluster random sampling. This experiment using for 13 periods. The research design is one group pretest-posttest design. The responsibilities was analyse by percentage and average, The t-test for dependent used compare the academic achievement before and after participation in the 4 MAT Learning Activities. The results of the study indicated that Prathomsuksa 3 students who studicd the 4 MAT learning activities for academic achievement and responsibilities in social are as follows. 1. The academic achievement activities was higher than before on the responsibilities at .01 level of significanccs. 2. 80 % of total number of students passed the criteria on the responsibilities at .01 level of significanccs.

ประกาศคณปการ ปรญญานพนธฉบบนสาเรจไดดวยด ดวยความกรณาอยางยงจากอาจารย ดร.รงทวา แยมรง ประธานกรรมการทปรกษาปรญญานพนธ และรองศาสตราจารยลดดาวลย เกษมเนตร กรรมการ ทปรกษาปรญญานพนธ ทไดใหคาปรกษา คาแนะนา ขอคด ผวจยรสกซาบซงในความกรณาครงน ททาใหปรญญานพนธฉบบนสาเรจลลวงไปดวยด ขอกราบขอบพระคณเปนอยางสง ณ ทน ขอกราบขอบพระคณ รองศาสตราจารย ดร. สนย เหมะประสทธ รองศาสตราจารยสนทร จนทรตร กรรมการในการสอบปรญญานพนธ ทไดกรณาใหขอเสนอแนะและขอคดเหนเพมเตม ทเปนประโยชนอยางยง ขอกราบขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย สนน มขนหมาก อาจารยประจาสาขาวชา การประถมศกษา นายวระ กาญจนะรงสตา กรรมการผทรงคณวฒดานการศกษาและทปรกษาโรงเรยนรงสฤษฏสองภาษา อาจารย ไพรน บญศลป ครชานาญการพเศษ กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม อาจารย มงคล ไชยธงรตน ครชานาญการพเศษ กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ทไดกรณาตรวจและใหคาแนะนาในการปรบปรงแกไขเครองมอทใชในการวจยครงน ขอกราบขอบพระคณคณะผบรหารโรงเรยนรงสฤษฏสองภาษา โรงเรยนประชาธปตย และคณะครทใหความชวยเหลอทกทานและขอขอบใจนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 ทไดใหความรวมมอ ในการหาคณภาพเครองมอวจย การทดลองและเกบรวบรวมขอมลเปนอยางด

ทายทสดนขอกราบขอบพระคณ คณพอชยพร กองสวสด คณแมทอง สอนเจรญ และครอบครวทใหการสนบสนนในทกๆ ดานแกผวจยเสมอมา ทงกาลงใจ กาลงกาย กาลงสมอง กาลงทรพย และความชวยเหลอตลอดระยะเวลาจนสาเรจในการศกษา รตนา กองสวสด

สารบญ บทท หนา

1 บทนา ................................................................................................................ 1 ภมหลง ............................................................................................................ 1 ความมงหมายของการวจย ............................................................................... 4 ความสาคญของการวจย ................................................................................... 4 ขอบเขตของการวจย ........................................................................................ 4 นยามศพทเฉพาะ ............................................................................................ 5 กรอบแนวคดในการวจย ................................................................................... 7 สมมตฐานการวจย ........................................................................................... 7

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ ....................................................................... 8 เอกสารทเกยวของกบหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 กลม

สาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ...................................... 8 เอกสารทเกยวของกบการสอนสงคมศกษา ....................................................... 11 เอกสารทเกยวของกบการพฒนาคณลกษณะอนพงประสงค ............................... 23 เอกสารทเกยวของกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ............................ 35

3 วธดาเนนการวจย ............................................................................................ 51 การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง .............................................................. 51 เครองมอทใชในการวจย .................................................................................. 51 การสรางและหาคณภาพเครองมอ .................................................................... 51 การดาเนนการทดลอง ...................................................................................... 57 การจดกระทาและการวเคราะหขอมล ................................................................ 58 สถตทใชในการวเคราะหขอมล ......................................................................... 59

4 ผลการวเคราะหขอมล ..................................................................................... 60 สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล ................................................................ 60 การวเคราะหขอมล .......................................................................................... 60 ผลการวเคราะหขอมล ...................................................................................... 60

สารบญ (ตอ) บทท หนา

5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ ................................................................. 66 ความมงหมายการวจย ..................................................................................... 66 สมมตฐานการวจย ........................................................................................... 66 วธดาเนนการวจย ............................................................................................. 66 เครองมอทใชในการวจย ................................................................................... 67 วธดาเนนการทดลอง ........................................................................................ 67 การวเคราะหขอมล ........................................................................................... 67 สรปผลการวจย ................................................................................................ 67 อภปรายผล ...................................................................................................... 68 ขอสงเกตจากการวจย ....................................................................................... 70 ขอเสนอแนะ .................................................................................................... 71

บรรณานกรม .................................................................................................................. 72 ภาคผนวก ...................................................................................................................... 78

ภาคผนวก ก.............................................................................................................. 79 ภาคผนวก ข ............................................................................................................. 81 ภาคผนวก ค ............................................................................................................. 102 ภาคผนวก ง .............................................................................................................. 111

ประวตยอผวจย .............................................................................................................. 126

บญชตาราง ตาราง หนา

1 วเคราะหพฤตกรรมทเกยวกบความรบผดชอบ ..................................................... 31 2 แผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ......................................................... 53 3 แบบแผนการทดลอง............................................................................................ 58 4 ผลการวเคราะหผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกอนและหลงการจดกจกรรม

การเรยนรแบบ4 MAT กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 .................................................................... 61

5 แสดงจานวนและรอยละของนกเรยนทมพฤตกรรมความรบผดชอบในแตละดาน ของพฤตกรรมความรบผดชอบตามรายแผนการจดการเรยนร ............................ 62

6 คะแนนความรบผดชอบ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทไดรบการจดกจกรรม การเรยนรแบบ 4 MAT กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม... 64

7 ผลการทดสอบพฤตกรรมความรบผดชอบของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เทยบกบเกณฑทกาหนด ................................................ 65

8 ตารางวเคราะหขอสอบ ....................................................................................... 104 9 ผลการประเมนความสอดคลองของขอคาถามกบจดประสงคการเรยนร ของ

แบบวดผลสมฤทธทางการเรยน กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนาและ วฒนธรรม โดยผเชยวชาญ .............................................................................. 105

10 แสดงคาความยากงาย (p) คาอานาจจาแนก (r) และคาความเชอมน (Reliabity) ของแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและ วฒนธรรม ........................................................................................................ 107

11 ผลการประเมนความสอดคลองของขอคาถามกบจดประสงคการเรยนรของแบบ ของแบบประเมน ความรบผดชอบโดยผเชยวชาญ 108

12 คาสมประสทธแอลฟา (- Coefficient) ของแบบประเมนความรบผดชอบ .......... 110 13 คะแนนแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา

และวฒนธรรม กอนและหลงการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT .................. 113 14 คะแนนแบบสงเกตพฤตกรรม ความรบผดชอบของนกเรยนจากการจดการเรยนร

ตามแผนการจดการเรยนรท 1 .......................................................................... 115 15 คะแนนแบบสงเกตพฤตกรรม ความรบผดชอบของนกเรยนจากการจดการเรยนร

ตามแผนการจดการเรยนรท 2 .......................................................................... 116

บญชตาราง (ตอ) ตาราง หนา

16 คะแนนแบบสงเกตพฤตกรรม ความรบผดชอบของนกเรยนจากการจดการเรยนร ตามแผนการจดการเรยนรท 3 ......................................................................... 117

17 คะแนนแบบสงเกตพฤตกรรม ความรบผดชอบของนกเรยนจากการจดการเรยนร ตามแผนการจดการเรยนรท 4 ......................................................................... 118

18 คะแนนแบบสงเกตพฤตกรรม ความรบผดชอบของนกเรยนจากการจดการเรยนร ตามแผนการจดการเรยนรท 5 ......................................................................... 119

19 คะแนนแบบสงเกตพฤตกรรม ความรบผดชอบของนกเรยนจากการจดการเรยนร ตามแผนการจดการเรยนรท 6 ......................................................................... 120

20 คะแนนเฉลยรายแผนการจดกจกรรมการเรยนร ................................................... 121 21 คะแนนแบบประเมน ความรบผดชอบของนกเรยนหลงจากการจดการเรยนรทง

6 แผน ............................................................................................................. 122

บญชภาพประกอบ ภาพประกอบ หนา

1 กรอบแนวคดในการวจย ...................................................................................... 7 2 แผนภมแสดงรปแบบการเรยนรของนกเรยนตามแนวคดของคอลบ ...................... 36 3 แผนภมแสดงรปแบบการเรยนรของนกเรยนตามแนวคดของแมคคารธ ................ 37 4 รปแบบการเรยนรแบบ 4 MAT เสยวท 1 ............................................................. 39 5 รปแบบการเรยนรแบบ 4 MAT เสยวท 2 ............................................................. 40 6 รปแบบการเรยนรแบบ 4 MAT เสยวท 3 …......................................................... 41 7 รปแบบการเรยนรแบบ 4 MAT เสยวท 4 …………………………………………… 42 8 แสดงขนการสอนแบบ 4 MAT ตามรปแบบการเรยนร และเทคนคดารพฒนาสมอง

ซกซาย – ซกขวา .............................................................................................. 43 9 การเปรยบเทยบรอยละของจานวนนกเรยนทแสดงพฤตกรรม ความรบผดชอบ

รายแผน .......................................................................................................... 63

บทท 1 บทนา

ภมหลง สงคมในยคสหสวรรษใหมมแนวโนมในการเปลยนแปลงไปจากเดมอยางมากซงทาใหวทยาศาสตรและเทคโนโลยไดเจรญกาวหนาอยางรวดเรว สงผลกระทบตอสภาพความเปนอย และการดาเนนชวตของคนอยางมาก การเตรยมคนใหพรอมสาหรบการเปลยนแปลงจงตองอาศยการจดการศกษาทมความหลากหลายและเทาทนการเปลยนแปลง กลาวคอความหลากหลายของระบบการจดการและความหลากหลายในวธการสอนทเหมาะสาหรบผเรยนแตละคน โดยยดผเรยนเปนสาคญ ขณะเดยวกนการจดกระบวนการเรยนรตองสอดคลองกบโลกของความจรง ผเรยนไดเรยนรสถานการณจรงทเชอมโยงซบซอนและเคลอนไหวตลอดเวลา จงจะรเทาทนการเปลยนแปลงของโลกยคใหม นอกจากนผเรยนควรไดรบการพฒนาใหสมบรณทงทางรางกาย จตใจ สตปญญา ความร คณธรรม มจรยธรรมและวฒนธรรมในการดารงชวต สามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข (ประเวศ วะส. 2542: 9; กระทรวงศกษาธการ. 2542: 5) หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 กาหนดใหกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมเปนกลมสาระการเรยนรทมงเนนใหผเรยนทกคนไดมโอกาสไดฝกอบรมในฐานะทเปนสมาชกของสงคม การบรรลเปาหมายหมายของวชาสงคมศกษา ไดจากการพฒนาความนยมในธรรมชาต กฎของชวตดานสงคม ความรสกรบผดชอบของบคคลในฐานะเปนสมาชกของกลมสงคม ใชปญญาและเตมใจรวมในการเสรมสรางความเปนอยทดของสงคมอยางมประสทธผล เนองจากการเขาไปมปฏสมพนธกบผอนนนตองมจรยธรรมเขาไปกากบอยดวยเสมอไมวาปฏสมพนธนน จะเปนทางตรงหรอทางออมกตาม เพราะถาขาดจรยธรรมเสยแลว ถงจะมความเจรญกาวหนาในทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยเพยงใด กมอาจทาใหสงคมสงบสขได การอยรวมกนบนโลกทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวตลอดเวลา การเชอมโยงทางเศรษฐกจซงแตกตางกนอยางหลากหลาย การปรบตนเองกบบรบทสภาพแวดลอม ทาใหเปนพลเมองทรบผดชอบ มความสามารถทางสงคม มความร คณธรรมจรยธรรมและคานยมทดงาม โดยผเรยนเกดความเจรญงอกงามในแตละดาน กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมจะชวยพฒนาเจตคตและคานยมเกยวกบประชาธปไตยและความเปนมนษย เชน รจกตนเอง พงตนเอง ซอสตยสจรต มวนย มความกตญ รกเกยรตภมแหงตน มนสยในการเปนผผลตทด มความพอใจในการบรโภค เหนคณคาของการทางาน รจกคดวเคราะห การทางานเปนกลม เคารพสทธของผอน เสยสละ เหนแกประโยชนสวนรวมมความผกพนกบทองถน รกประเทศชาต เหนคณคา อนรกษและพฒนาศลปวฒนธรรมและสงแวดลอม (กรมวชาการ. 2545: 4) การจดการเรยนการสอนเกยวกบหนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวตในสงคมเปนสวนหนงของมาตรฐานการเรยนร ชวงชนท 1 (ป.1 – ป.3) ถอเปนจดเรมตนสาคญในการพฒนา

2

เจตคตอนจะนาไปสการมพฤตกรรมทเหมาะสมซงจะกอใหเกดจรยธรรมไดในทสด ตามแนวพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ไดกาหนดใหการศกษาเปนกระบวนการเรยนรเพอความเจรญงอกงามของบคคลและสงคม โดยการถายทอดความร การฝกอบรม การสบสานทางวฒนธรรม การสรางสรรคความกาวหนาทางวชาการ การสรางองคความร อนเกดจากการจดสภาพแวดลอมสงคมแหงการเรยนรความคดความสามารถคณธรรม กระบวนการเรยนรและความรบผดชอบตอสงคม เพอพฒนาคนใหมความสมบรณโดยยดหลกผเรยนสาคญทสดสามารถพฒนาตามธรรมชาต และเตมศกยภาพ (ทศพร ประเสรฐสข. 2542: 18) จากการศกษาทผานมาพบวาการจดการเรยนการสอนยงเปนการถายทอดความรจากครเพยงฝายเดยว ครสอนโดยการบรรยายเนนทองจามากกวาการคดวเคราะหหาเหตผลและแสวงหาความรดวยตนเอง (พยงศกด จนทรสรนทร. 2541: 7) ครใหความสนใจและความสาคญแกผเรยนนอยมาก ไมสนใจความรเดมและความตองการของผเรยน เพยงแตเตรยมเนอหาทจะสอน นกเรยนแตละคนไดรบการปฏบตอยางเดยวกน โดยไมคานงถงความแตกตางระหวางบคคล จงทาให การเรยนการสอนไมบรรลจดประสงคของหลกสตร ไมสงเสรมศกยภาพในการเรยนร และขาดความสามารถในการสรางความร รวมทงการจดกจกรรมไมเหมาะกบผเรยนเนองจากผเรยนแตละคนจะมรปแบบการเรยนของตนเองแตครไมเขาใจรปแบบการเรยนรและความแตกตางระหวางบคคล จงทาใหการเรยนการสอนไมตอบสนองตอกระบวนการพฒนาผเรยน เพราะผสอนสวนใหญจะใชรปแบบและวธการเรยนการสอนทเนนผสอนเปนศนยกลาง เนนถายทอดความรและเนอหา โดยละเลยการมงเนนใหผเรยนพฒนาศกยภาพ ไมนาเหตการณและปญหาจากชมชนเขามาเรยนร ไมสนใจวกฤตการณทางเศรษฐกจ สงคมและการเมอง คานยม และภมปญญาไทย มผลทาให กระบวนการเรยนรไมสอดคลองกบสภาพความเปนจรงเปนการศกษามงผลตคนเพอปอนตลาดแรงงาน อนเปนผลทาใหผเรยนมแตความร ไมมความคด (วชย วงษใหญ. 2542: 2) อกทงยงขาดการปลกฝงคณธรรม จรยธรรม หรอคณลกษณะอนพงประสงค จากประสบการณการสอนทผานมา และการศกษาเอกสารทางดานคณลกษณะอนพงประสงคตางๆ พบวา คณลกษณะอนพงประสงคของนกเรยนทขาดมากทสดและตองการใหเกดขนกบนกเรยนมากทสด คอความรบผดชอบ ดงนนความรบผดชอบจงเปนคณลกษณะอนพงประสงคทตองปลกฝงและพฒนาใหเกดขนกบทกๆ คน โดยเฉพาะเยาวชนซงจะเตบโตเปนผใหญและมหนาทรบผดชอบในการพฒนาประเทศในอนาคต ซงความรบผดชอบเปนสงจาเปนในการเรยนการสอน และปลกฝงใหเกดขนไดโดยใชวธการสอนทเหมาะสม และใชเวลา ในการฝกโดยเปดโอกาสใหผเรยนฝกความมระเบยบวนย สามารถเรยนรดวยตนเองอยางมอสระ รวมทงสามารถควบคมจตใจและบงคบตนเองได ซงการเรยนการสอนโดยใชชดกจกรรมใหผเรยนได ลงมอปฏบตงาน มความรบผดชอบตองานในกลม เปนวธหนงทเหมาะสมในการพฒนาความรบผดชอบของนกเรยน (ประเวศ วะส. 2542: 11) การพฒนาศกยภาพของเดกเพอใหเดกทกคนไดมโอกาสพฒนาความสามารถใหเตมศกยภาพของแตละคนนน โรงเรยนจะตองปรบโครงสรางพนฐานทางการศกษาและยทธวธในการจดกระบวนการเรยนร รวมทงปรบสภาพแวดลอมใหเออตอการกระตนและการสงเสรมความสามารถในดานตางๆ ของ

3

เดกในโรงเรยนทงระบบจงจะเกดผลด (เกรยงศกด สงขชย. 2539: 30) ครจะดาเนนการสอนไดดและมประสทธภาพกตอเมอครใหนกเรยนรจกคดและลงมอปฏบตชวยใหผเรยนพฒนาศกยภาพได การศกษาแบบการเรยนรของผเรยน (Learning Style) จงมความสาคญเปนอยางยงตอการจดการเรยนการสอน เพราะผเรยนแตละคนจะมวธการเรยนรทแตกตางกน และเมอผเรยนไดรบการสอนดวยวธการทตนชอบจะทาใหผลการเรยนดขน โดยในหองเรยนครตองวเคราะหสภาพนกเรยนเพอใหรวธการเรยนรของนกเรยน ซงจะชวยใหครเลอกวธการเรยนรทเหมาะสมกบนกเรยนแตละคน (รพพรรณ เอกสภาพนธ. 2541: 33) เพราะนกเรยนแตละคนมสมรรถภาพ มแบบการรบร การคด และการเรยนรเฉพาะตนทขนอยกบศกยภาพของระบบประสาทและสมองของนกเรยนเปนสาคญ ถานกเรยนสามารถพฒนาศกยภาพดวยการพฒนาสมองทงสองซก นกเรยนกจะดงอจฉรยภาพทมอยในตวมาพฒนาตนเอง ครอบครว และสงคมได (นงเยาว แขงเพญแข. 2540: 129) การจดการเรยนรแบบ 4 MAT เปนแนวทางหนงในหลายๆ แนวทางของการจดการเรยนร ทคานงถงความแตกตางระหวางบคคลเปนสาคญ เบอรนซ แมคคาธร (Bernice McCarthy) เปน นกการศกษาท ไดทาการวจยพฒนา 4 MAT Model (McCarthy. 1990: 17) มาจากแนวคดของเดวด คอลบ (David Kolb) ซงกลาววา ผเรยนมการเรยนรสองแบบ คอจากรปธรรมและนามธรรมจากนนนามาพฒนาเปนรปแบบการเรยน 4 แบบ (4 MAT Model) เพอตอบสนองพฤตกรรมการเรยนรทแตกตางกนของผเรยน 4 แบบ คอ นกจนตนาการ นกคดวเคราะห นกคดดวยสามญสานก และ นกเปลยนแปลง นอกจากความแตกตางของผเรยน 4 แบบ แมคคาธรยงไดศกษาถงองคประกอบ ของสมองและรปแบบการเรยนรของเดกทแตกตางกน สรปเปนแนวคดหลกได 3 ดาน คอ ดานผเรยน ดานครผสอนและดานเทคนคการสอน (ประพนธศร สเสารจ. 2544: 77 - 82) การจดการเรยนรแบบ 4 MAT ไดถกนาไปใชทดลองจดกจกรรมการเรยนรเพอหาผลสมฤทธทางการเรยน ในหลายวชา พบวาผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอการเรยนสงขนอยางมนยสาคญ จากการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT (สรวรรณ ตะรสานนท. 2542: 93; เสมอใจ จงเจรญคณวฒ. 2545: 66; ปยะพงษ สรยะพรหม. 2546: 3; Bower. 1987: 197) ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาผลการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT กลมสาระ การเรยนร สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ในสาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรมและ การดาเนนชวตในสงคม สาหรบนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 เนองจากผเรยนขาด ความรบผดชอบในดานการรจกหนาทของตนเอง ขาดความมงมนในการปฏบตหนาท ไมยอมรบผลของการกระทาของตนและไมพยายามปรบปรงแกไขการทางาน เนองการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT นนเปนการจดกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญ ทาใหผเรยนไดสรางประสบการณทมความหมายเฉพาะตน วเคราะหไตรตรองประสบการณทนาไปสความคดรวบยอดไดเรยนรจากการลงมอปฏบต สรางผลงานการเรยนรดวยตนเอง วเคราะหผลงานและนาไปใชใหสอดคลองกบชวตประจาวนได และเปนการจดกจกรรมการเรยนรทสอดคลองกบความถนดของผเรยน ทาใหผเรยนมการพฒนาสมองทงซกซายและซกขวาอยางสมดล สงเสรมความคดสรางสรรค ซงสนบสนนแนวคดการพฒนาผเรยนใหคดเปน ทาเปน และแกปญหาเปนระบบ นอกจากนในระหวางการจด

4

กจกรรมการเรยนรนนผวจยยงไดสอดแทรกในเรองของคณธรรม จรยธรรม ความรบผดชอบ ผานการจดกจกรรมการเรยนรในรปแบบตางๆ ทผวจยไดกาหนดขน ถาหากผเรยนไดรบการจดกจกรรมการเรยนรทมความเหมาะสมกบศกยภาพของผเรยนแตละคนนนกจะสงผลตอคณภาพของผเรยนทงดานความร ทกษะ เจตคตและคณลกษณะอนพงประสงค ตามศกยภาพของแตละบคคล และเปนการเสรมสรางบรรยากาศการเรยนใหผเรยนไดเรยนรอยางมความสข สามารถนาความรทไดจากการจดกจกรรมการเรยนรไปใชในชวตประจาวนไดอยางเหมาะสม ความมงหมายของการวจย 1. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกอนและหลงการจดกจกรรม การเรยนร แบบ 4 MAT 2. เพอเปรยบเทยบความรบผดชอบของนกเรยนภายหลงการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT กบเกณฑทกาหนด ความสาคญของการวจย ผลการวจยครงน ครผสอนสามารถใชเปนแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนรทเนนใหผเรยนมความรคความรบผดชอบ โดยจดกจกรรมการเรยนรใหเหมาะสมกบรปแบบการเรยนรของผเรยนและพฒนาการทางานทางสมองของนกเรยนใหสมดลกนทงซกซายและซกขวา เพอเปนการพฒนาผเรยนใหเกดผลสมฤทธและคณลกษณอนพงประสงคเตมตามศกยภาพ ขอบเขตของการวจย ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย 1. ประชากรทใชในการวจย ประชากรทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยนรงสฤษฏสองภาษา ตาบลประชาธปตย อาเภอธญบร จงหวดปทมธาน ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 จานวน 2 หองเรยน จานวนนกเรยนทงหมด 42 คน ซงนกเรยนทงสองหองจดแบบคละความสามารถ 2. กลมตวอยางทใชในการวจย นกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3/A โรงเรยนรงสฤษฏสองภาษา ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 จานวน 1 หองเรยน จานวนนกเรยน 21 คน ใชวธการสมแบบกลม (Cluster Random Sampling) 3. ระยะเวลาทใชในการวจย การวจยครงน ดาเนนการในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 สปดาหละ 2 คาบ คาบละ 50 นาท รวมทงสน 13 คาบ (รวมการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนจานวน 2 คาบ)

5

4. เนอหาทใชในการวจย เนอหาทใชในการวจยครงนเปนเนอหาตามหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนรงสฤษฏ สองภาษา ในกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม สาระท 2: หนาทพลเมอง วฒนธรรมและการดาเนนชวตในสงคม รวม 6 แผนการจดเรยนร ไดแก 1) ประชาธปไตยและวถประชาธปไตย เวลาเรยน 2 คาบ 2) พลเมองดตามวถประชาธปไตยในชมชน เวลาเรยน 2 คาบ 3) การปกครองระบอบประชาธปไตย เวลาเรยน 2 คาบ 4) สถานภาพ บทบาท และหนาท เวลาเรยน 2 คาบ 5) สทธ และเสรภาพ เวลาเรยน 1 คาบ 6) การปฏบตตนวฒนธรรมประเพณและเอกลกษณของชาต เวลาเรยน 2 คาบ 5. ตวแปรทศกษา ตวแปรจดกระทา ไดแก การจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT ตวแปรตาม ม 2 ดาน ไดแก 1) ผลสมฤทธทางการเรยน 2) ความรบผดชอบ นยามศพทเฉพาะ 1. การจดกจกรรมเรยนรแบบ 4 MAT หมายถง กระบวนการจดการเรยนรทคานงถงรปแบบการเรยนรของผเรยน 4 แบบ กบการพฒนาสมองซกซายและซกขวาอยางสมบรณ โดยมงใหผเรยนเกดการเรยนรตามแบบและความตองการของตนเองอยางเหมาะสมสามารถพฒนาตนเองทงดานความรและคณลกษณะอนพงประสงค ความรบผดชอบอยางเตมศกยภาพ 2. แผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT หมายถง แนวดาเนนการการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง หนาทพลเมอง วฒนธรรมและการดาเนนชวตในสงคม โดยใชการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โดยใชขนตอนการเขยนแผนการจดกจกรรมการเรยนรของสถานศกษาทม 8 สวนดงน สวนท 1 ผลการเรยนรทคาดหวง สวนท 2 จดประสงคการเรยนร สวนท 3 สาระการเรยนร สวนท 4 กจกรรมการเรยนร ใชขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ซงผวจยไดปรบตามแนวของวชย วงษใหญ (2543: 1 – 17) และสอดแทรกความรบผดชอบเขาไป ทกขน โดยมลาดบขนการจดกจกรรม 8 ขนดงน 2.1 เรยนรจากประสบการณและการเฝาสงเกตอยางไตรตรอง (Why): รบรความรบผดชอบจากการจดกจกรรมการเรยนร ขนท 1 ขนสรางประสบการณใหมใหกบผเรยน (R)

6

ขนท 2 ขนวเคราะหประสบการณใหมของผเรยน (L) 2.2 เรยนรจากการสงเกตอยางไตรตรองไปสการสรางความคดรวบยอด (What): รบรความรบผดชอบจากการจดกจกรรมการเรยนร ขนท 3 ขนปรบประสบการณใหมใหเปนความคดรวบยอด (R) ขนท 4 ขนพฒนาความคดรวบยอด (L) 2.3 เรยนรจากความคดรวบยอดไปสการลงมอปฏบตและการสรางชนงานในลกษณะเฉพาะตว (How): ตอบสนองความรบผดชอบหลงจากการเรยนรในเนอหาทผานมา ขนท 5 ขนศกษาเพมเตมจากเอกสารหนงสอและ แหลงการเรยนรตางๆ แลวฝก ปฏบตกจกรรม (L) ขนท 6 ขนนาเสนอถงการลงมอปฏบตงานไปแลวดวยตนเอง (R) 2.4 เรยนรจากประสบการณรปธรรมไปสการลงมอปฏบตในชวตจรง (If): เหนคณคาในความรบผดชอบของตนเองและผอน ขนท 7 ขนวเคราะหคณคาและการประยกตใชความร ความคดจากประสบการณ (L) ขนท 8 ขนแลกเปลยนความรความคดกบผอน (R) สวนท 5 การประเมนผลการเรยนร 1) ดานความร 2) ดานคณลกษณะทพงประสงค สวนท 6 สอการเรยนร สวนท 7 บนทกผลหลงการสอน สวนท 8 ขอเสนอแนะของหวหนาสถานศกษา 3. ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ผลการเรยนรดานพทธพสย ในงานวจยนเนน การประเมน 3 ดาน คอ ความร – ความจา ความเขาใจ การนาไปใช ทเกดจากการเรยนรในกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 เรองหนาทพลเมองวฒนธรรมและการดาเนนชวตในสงคม ซงวดจากแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน ทผวจยสรางขน และผานการตรวจหาคณภาพมาแลว 4. ความรบผดชอบ หมายถง คณลกษณะอนพงประสงคของผเรยนทแสดงออกถงพฤตกรรมการรจกหนาท ความมงมนในการปฏบตหนาท ยอมรบในการกระทาของตน และการปรบปรงการปฏบตหนาทใหถกตองดวยตนเอง ซงวดไดจากแบบประเมน ความรบผดชอบทผวจยสรางขน แบงเปน 2 แบบ แบบท 1 เปนแบบสงเกตพฤตกรรม ความรบผดชอบ ใชประเมนผเรยนระหวางการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ในแตละแผน โดยครผสอนเปนผประเมน มลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) คอ ถานกเรยนมพฤตกรรมตามทกาหนดให 1 ไมมพฤตกรรมตามทกาหนดให 0 แบบท 2 เปนแบบประเมน ความรบผดชอบ ใชประเมนผเรยนหลงจากการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ทง 6 แผนโดยผเรยนเปนผประเมนตนเอง ซงแบบประเมนเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ม 4 ระดบ ทผานการตรวจสอบคณภาพแลว

7

5. เกณฑทกาหนด คอ นกเรยนกลมตวอยางรอยละ 80 ของนกเรยนทงหมดตองไดคะแนนเฉลยจากการทาแบบประเมน ความรบผดชอบเทากบ 2.51 ขนไป กรอบแนวคดในการวจย กรอบแนวคดในการวจยเกยวกบการศกษาผลของการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4MAT กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง หนาทพลเมอง วฒนธรรมและ การดาเนนชวตในสงคม สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ดงภาพประกอบ 1

ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคดในการวจย

สมมตฐานการวจย 1. ผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรองหนาทพลเมอง วฒนธรรมและการดาเนนชวตในสงคมของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทไดรบ การจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT หลงการทดลองสงกวากอนการทดลอง 2. ภายหลงทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT นกเรยนรอยละ 80 ของนกเรยนทงหมดมความรบผดชอบผานเกณฑทกาหนด

การจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ๏ ผลสมฤทธทางการเรยน ๏ ความรบผดชอบ

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการวจยครงน ผวจยไดศกษาทฤษฎ เอกสารและงานวจยทเกยวของตามลาดบ ดงน 1. เอกสารทเกยวของกบหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 กลมสาระ การเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม 2. เอกสารทเกยวของกบการสอนสงคมศกษา 2.1 แนวทางการจดการเรยนการเรยนรวชาสงคมศกษาในปจจบนและอนาคต 2.2 ขอควรคานงในการจดการเรยนรวชาสงคมศกษา 2.3 เทคนคการจดการเรยนรสงคมศกษา 2.4 เอกสารทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษา 2.4.1 ผลสมฤทธทางการเรยน 2.4.2 การวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษา 2.4.3 แบบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษา 3. เอกสารทเกยวของกบการพฒนาคณลกษณะอนพงประสงค 3.1 ความหมายของคณลกษณะอนพงประสงค 3.2 การวดคณลกษณะอนพงประสงค 3.3 การสรางแบบวดคณลกษณะอนพงประสงค 4. เอกสารทเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT 4.1 ความหมายของการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT 4.2 การจดกจกรรมเรยนรแบบ 4 MAT 4.3 ขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT 4.4 ขนตอนการเขยนแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4MAT 4.5 ขอดและขอจากดของการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT 4.6 ประสทธผลของแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT 4.7 เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ตางประเทศและในประเทศ 1. เอกสารทเกยวของกบหลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2544 กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม หลกสตรการศกษาขนพนฐาน ( 2544: 2 - 10) ไดกลาววา การจดการศกษามงเนนความสาคญทงดานความร ความคด ความสามารถ คณธรรมกระบวนการเรยนร และความรบผดชอบตอสงคม เพอพฒนาคนใหมความสมดล โดยยดหลกผเรยนสาคญทสด ทกคนม

9

ความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได สงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมศกยภาพ ใหความสาคญตอความรเกยวกบตนเอง และความสมพนธของตนเองกบสงคม ไดแก ครอบครว ชมชน ชาต และสงคมโลก รวมทงความรเกยวกบประวตศาสตรความเปนมาของสงคมไทย และระบบการเมองการปกครอง ในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ความรและทกษะทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ความรความเขาใจและประสบการณเรองการจดการ การบารงรกษา และการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางสมดลยงยน ความรเกยวกบศาสนา ศลปะ วฒนธรรม การกฬา ภมปญญาไทย และการประยกตใชภมปญญา ความรและทกษะ ในการประกอบอาชพ การดารงชวตในสงคมอยางมความสข กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เปนกลมสาระการเรยนรทผเรยน ทกคนในระดบประถมศกษาและมธยมศกษาตองเรยน ทงนเพราะกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมนวาดวย การอยรวมกนบนโลกทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวตลอดเวลา การเชอมโยงทางเศรษฐกจซงแตกตางกนอยางหลากหลาย การปรบตนเองกบบรบทสภาพแวดลอม ทาใหเปนพลเมองทมความรบผดชอบ มความสามารถทางสงคม มความร ทกษะ คณธรรมและคานยมทเหมาะสม โดยใหผเรยนเกดความเจรญงอกงามในดานตางๆ นอกจากนในหลกสตรกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ยงประกอบไปดวย สาระทเปนองคความรของกลม สาระการเรยนรกลมสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ทงหมด 5 สาระการเรยนร และมาตรฐาน การเรยนร 5 มาตรฐาน ทาไมตองเรยนวชาสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม สงคมโลกมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวตลอดเวลา กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ชวยใหผเรยนมความร ความเขาใจ วามนษยดารงชวตอยางไร ทงในฐานะปจเจกบคคล และการอยรวมกนในสงคม การปรบตวตามสภาพแวดลอม การจดการทรพยากรทมอยอยางจากด นอกจากน ยงชวยใหผเรยนเขาใจถงการพฒนา เปลยนแปลงตามยคสมย กาลเวลา ตามเหตปจจยตางๆ ทาใหเกดความเขาใจในตนเอง และผอน มความอดทน อดกลน ยอมรบในความแตกตาง และมคณธรรม สามารถนาความรไปปรบใชในการดาเนนชวต เปนพลเมองดของประเทศชาต และสงคมโลก เรยนรอะไรในวชาสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรมวาดวยการอยรวมกนในสงคม ทมความเชอมสมพนธกน และมความแตกตางกนอยางหลากหลาย เพอชวยใหสามารถปรบตนเอง กบบรบทสภาพแวดลอม เปนพลเมองด มความรบผดชอบ มความร ทกษะ คณธรรม และคานยม ทเหมาะสม โดยไดกาหนดสาระตางๆไว ดงน

10

ศาสนา ศลธรรมและจรยธรรม แนวคดพนฐานเกยวกบศาสนา ศลธรรม จรยธรรม หลกธรรมของพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอ การนาหลกธรรมคาสอนไปปฏบตในการพฒนาตนเอง และการอยรวมกนอยางสนตสข เปนผกระทาความด มคานยมทดงาม พฒนาตนเองอยเสมอ รวมทงบาเพญประโยชนตอสงคมและสวนรวม หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวต ระบบการเมองการปกครองในสงคมปจจบนการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ลกษณะและความสาคญ การเปนพลเมองด ความแตกตางและความหลากหลายทางวฒนธรรม คานยม ความเชอ ปลกฝงคานยมดานประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข สทธ หนาท เสรภาพการดาเนนชวตอยางสนตสขในสงคมไทยและสงคมโลก เศรษฐศาสตร การผลต การแจกจาย และการบรโภคสนคาและบรการ การบรหาร จดการทรพยากรทมอยอยางจากดอยางมประสทธภาพ การดารงชวตอยางมดลยภาพ และการนาหลกเศรษฐกจพอเพยงไปใชในชวตประจาวน ประวตศาสตร เวลาและยคสมยทางประวตศาสตร วธการทางประวตศาสตร พฒนา การของมนษยชาตจากอดตถงปจจบน ความสมพนธและเปลยนแปลงของเหตการณตางๆ ผลกระทบ ทเกดจากเหตการณสาคญในอดต บคคลสาคญทมอทธพลตอการเปลยนแปลงตางๆในอดต ความเปนมาของชาตไทย วฒนธรรมและภมปญญาไทย แหลงอารยธรรมทสาคญของโลก ภมศาสตร ลกษณะของโลกทางกายภาพ ลกษณะทางกายภาพ แหลงทรพยากร และภมอากาศของประเทศไทย และภมภาคตางๆ ของโลก การใชแผนทและเครองมอทางภมศาสตร ความสมพนธกนของสงตางๆ ในระบบธรรมชาต ความสมพนธของมนษยกบสภาพแวดลอม ทางธรรมชาต และสงทมนษยสรางขน การนาเสนอขอมลภมสารสนเทศ การอนรกษสงแวดลอม เพอการพฒนาทยงยน ในการวจยครงนผวจยไดเลอกเนอหาสาระท 2 เรอง หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวตในสงคม โดยเฉพาะบทบาทและหนาทในฐานะพลเมองดของประเทศในระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ทอยในมาตรฐาน ส 2.1 เขาใจและปฏบตตนตามหนาทของการเปนพลเมองด มคานยมทดงามและธารงรกษาประเพณและวฒนธรรมไทย ดารงชวตอยรวมกนในสงคมไทยและสงคมโลกอยางสนตสข ปฏบตตามหนาทของการเปนพลเมองดตามกฎหมาย ประเพณ และวฒนธรรมไทย ดารงชวตอยรวมกนในสงคมไทย และสงคมโลกอยางสนตสข ส 2.2 เขาใจระบบการเมองการปกครองในสงคมปจจบน ยดมน ศรทธาและธารงรกษาไวซงการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข เนองจากตองการทจะใหผเรยนไดเรยนรเกยวกบการดาเนนชวตในสงคมทมวฒนธรรมคลายคลงกนแตแตกตางกนในฐานะของการเปนสมาชกทอยในสงคม เพอใหเกดความเขาใจอนดงาม และตองการใหผเรยนเกดการเรยนรจากการหาประสบการณทางดานการเมองการปกครองของไทยในฐานะทเปนพลเมองของไทย จะไดนาไปปฏบตตนใหเปนพลเมองด และมสวนรวมตอสงคมอยางมเหตผล สามารถดาเนนชวตอยรวมกนไดอยางสนตสขซงสงผลตอความมวนยของผเรยนดวย

11

2. เอกสารทเกยวของกบการสอนสงคมศกษา 2.1 แนวทางการจดการเรยนรวชาสงคมศกษาในปจจบนและอนาคต เมอสงคมปจจบนมการเปลยนแปลง เปาหมายของวชาสงคมศกษาทเนนความเปนพลเมองด มคณธรรม ยอมจะตองมคณลกษณะทสาคญและจาเปนอน ๆ เพมขนอก เชน การรจกคดอยาง มวจารณญาณ มทกษะดานตาง ๆ นาความรมาแกปญหาทพบในชวตประจาวนได ทางานรวมกบผอนไดเหนคณคาของการทางานทสจรต มคานยมทพงประสงค มความภมใจ รกและผกพนกบทองถนประเทศชาต เปนตน บทความนตองการทจะชนาใหเหนมมมองในเปาหมายของวชาสงคมศกษาดงกลาวทมใชจะมงเนนไปทการพฒนาเดกและเยาวชนในระดบโรงเรยนเทานน แตควรเปนเปาหมายของการเรยนการสอนสงคมศกษาทกระดบ โดยเฉพาะอยางยงระดบทเปนวชาชพคร ซงจะตองเปนผถายทอดใหการเรยนรแกผอน จงสมควรทจะตองไดรบการพฒนากอน และเมอออกไปประกอบวชาชพแลวยอมจะเปนครสงคมศกษาและนกสงคมศกษาทมคณภาพ สามารถถายทอดใหการเรยนรแกเดกและเยาวชนจนประสบความสาเรจตามเปาหมายไดอยางแนนอน และเมอพจารณาเปาหมายของการจดการศกษาในเชงปรชญาจะพบวาสอดคลองกบแนวคดน คอ การศกษาเปนเครองมอในการประกอบอาชพการศกษาเปนการสรางสรรคตนใหเขาถงแกนแทของความเปนมนษย รความหมายของชวต และเขาใจตนเอง ตงมนอยในคณธรรมจรยธรรม การศกษาเพอทจะนาความรความสามารถทไดรบมานนไปใชประโยชนเพอสวนรวม ในสมยกอนการเรยนการสอนไมวาจะเปนในระดบใดผสอนมกจะใชรปแบบการบรรยายเปนการถายทอดความรในเนอหาวชาจากผสอนสผเรยน และเปนเชนนมาเรอยๆ เพราะผสอนเองกไดรบการถายทอดมาเชนน ผสอนสวนใหญจงมกคดวาสงทจะตองสอนนนคอ เนอหาวชา และมกลมไปวาจะใชวธการสอนหรอเทคนคการสอนอยางไรกบเนอหาวชานน ๆ จงจะทาใหผเรยนเกดการเรยนรครบถวนตามเปาหมายของการศกษาและจดมงหมายของรายวชาและสาขาวชา ดงนนการคดและมมมองของผสอนทมตอการเรยนร จงแยกเนอหาออกจากหลกการสอน แตในความเปนจรงสองสงนจะตองเกยวของสมพนธกน ผสอนสงคมศกษาจะตองมความรความเขาใจเนอหาวชาทจะสอนเปนอยางด จนสามารถวเคราะหออกมาเปนความรในระดบมโนมต หลกการ หรอทฤษฎได (ถาผทเปนครไมเกดการเรยนรในระดบดงกลาวน กจะเปนการเรยนรเพยงแตระดบความรความจา รในขอมลขอเทจจรงเทานน ซงจะสงผลตอการนาไปถายทอดใหการเรยนรตอ ๆ ไป ในลกษณะเชนน และเปนปญหาตอการเรยนการสอนสงคมศกษาทเนนแตความรความจาไมจบสน) ขณะเดยวกนความรในวชาชพครทก ๆ ดาน รวมทงหลกการสอน กจะนามาใชประกอบการเลอกและตดสนใจ เพอจดใหเปนรปแบบของกระบวนการเรยนรทเหมาะสมกบวย ความสามารถ และสภาพแวดลอมอน ๆ ของผเรยน มแนวคดของนกวชาการทสอดคลอง เชน Shuman ซงเปนนกวจยคนหนงททาการวจยเกยวกบการสอนสงคมศกษา (Yeager. 2000: 352 - 353) เขามความเหนวา การทครมความรในทฤษฎการสอน จะเปนหลกสาคญทนาไปสการปฏบตการสอนทดได และผสอนจะตองสามารถจดวางกระบวนการทผสมผสานเนอหาวชา และวธสอนเขาดวยกน เพอทจะถายทอดเนอหาความรใหผเรยนเกดความเขาใจนกวชาการดานสงคมศกษาของไทยคอ นาตยา ปลนธนานนท (2537: 12 – 13) ไดใหแนวความคดไววาการจดการเรยนการสอนสงคม

12

ศกษาเพอพฒนาความเปนพลเมองดมหลายแนวทาง และทกแนวทางจะครอบคลมการพฒนาผเรยนใน 3 ดาน ไดแก การพฒนาทกษะทางปญญา การพฒนาทกษะทางสงคม การพฒนาเจตพสยและคณลกษณะ การพฒนาแตละดานมประเดนสาคญพอสรปไดดงน 1. การจดการเรยนการสอนสงคมศกษา เพอพฒนาทกษะทางปญญา เปนกระบวนการเรยนการสอนทมงใหผเรยนมทกษะในการจดการกบขอมลความรอยางฉลาดนนคอ ความสามารถในการรแหลงขอมลและทาความเขาใจในขอมลนนไดอยางชดเจน ความสามารในการจดขอมลใหเปนระเบยบ และความสามารในการนาขอมลไปใชไดอยางฉลาดและมประสทธภาพ ในรปลกษณะตาง ๆ ทตองอาศยการคดวเคราะห ประเมน ตดสนใจ และแกปญหา 2. การจดการเรยนการสอนสงคมศกษา เพอพฒนาทกษะทางสงคม ซงเปนทกษะทเกยวของกบการมปฏสมพนธรวมกบผอน เปนเรองทมความละเอยดออน เพราะตองสมพนธกบขอมล ขอเทจจรง และอารมณความรสกของบคคลในเวลาเดยวกน การพฒนาทกษะนจะตองอาศยการพฒนาอยางตอเนอง สงสมเปนระยะเวลานานจนคอย ๆ ซมซบในตวผเรยน ทกษะทางสงคมจะชวยใหผเรยนสามารถอยรวมกบผอนทแตกตางไปจากตนไดดวยความเขาใจกน เหนใจกน ไมมอคตตอกน และมความรบผดชอบตอสงทตนไดกระทาลงไป การจดการเรยนการสอนเพอพฒนาทกษะนสามารถกระทาไดทงในหองเรยนและนอกหองเรยน สามารถกระทาไดทงในรปของการจดกจกรรมการเรยนการสอน และการจดสภาพแวดลอมบรรยากาศทเอออานวยใหเกดทกษะน 3. การจดการเรยนการสอนเพอพฒนาเจตพสยและคณลกษณะ มเปาหมายทครอบคลม ทงในเรองการพฒนาคานยม เจตคต ความสนใจ ความซาบซงตอสงตาง ๆ โดยมงเนนการฝกฝนอปนสย และความประพฤตของตน ในวชาสงคมศกษา จะสามารถสอนสงเหลานสอดแทรกใน การเรยนการสอนเนอหาตาง ๆ ไดตลอดเวลา เชน สอนคานยม จรยธรรมในเรองทเกยวกบความเสมอภาค ความยตธรรม เสรภาพ หรอสอดแทรกเจตคตทดตอกลมคนทตางเชอชาต ตางสถาบน ตางภมภาค เปนตน จากทกลาวไวในตอนตนแลววา ขอบขายของวชาสงคมศกษากวางขวางมเนอหาสาระ ทเปนความคดรวบยอดและหลกการจากสาขาวชาตาง ๆ ทนามาใชสาหรบการเรยนรไดอกมาก ประกอบกบการเคลอนไหวเปลยนแปลงของสงคมมผลกระทบตอวชาสงคมศกษาโดยเฉพาะอยางยง ในสวนทเปนขอบขายของเนอหาความรทเพมขนและกวางขวางยงขน เนอหาความรทเปนขอเทจจรงนนมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ดงนนทงผสอนและผเรยนจะเรยนรกนอยางไรในความเปนจรงเราไมสามารถทจะเรยนรทกสงทกอยางไดทงหมด แตสงทนาจะคานงถงในลาดบแรกคอ การเรยนรทจะเลอกสรรขอมลความรทสามารถนามาสมพนธกบชวต และชวยแกปญหาชวตปจจบนได ซงถอวาเปนหลกสาคญประการหนงของการเรยนการสอนสงคมศกษา 2.2 ขอควรคานงในการจดการเรยนรวชาสงคมศกษา จากรปแบบและลกษณะของวธการสอนทกลาวมาแลวนน กอนทครจะนามาสอนในวชา สงคมศกษาแตละครง ครควรทจะคดถงในเรองตอไปน

13

1. สอนอะไร หมายถงการทครตองการสอนใหนกเรยนมความรความเขาใจในความคดรวบยอดของแตละเนอหาทกาหนดไวในแผนการสอนเชน ความคดรอบยอดในแผนการสอนระบวา “ธงชาตและเพลงชาตไทย เปนเครองหมายแสดงถงความมเอกราชของชาตไทย” ชนประถมศกษา ปท 2 ครตองศกษาหลกสตรแบบเรยน เนอหาทเกยวของวาในระดบชนประถมศกษาปท 3 เราจะสอนเนอหาอะไรลกกวางเพยงไรในเรองของธงชาตและเพลงชาตใหนกเรยนไดความคดรวบยอด ทถกตอง 2. สอนเพออะไร หมายถงการทครตองสอนใหไดตามจดมงหมาย วชาสงคมศกษาตามหลกสตรและจดประสงคเชงพฤตกรรมในแตละบทเรยนในแผนการสอน เชน จดมงหมายเชงพฤตกรรมในบทเรยนระบวา “หลงจากทนกเรยนเรยนเรองหนาทของบคคลในชมชนแลว นกเรยนสามารถยกตวอยางการกระทาทแสดงถงความรบผดชอบในหนาทของบคคลในชมชนได “เมอถงจดน ครตองหาวธการใด เพอใหนกเรยนไดมพฤตกรรมเปนไปตามจดประสงค 3. สอนอยางไร หมายถงการทครจะเลอกใชวธการสอนอยางไรใหเหมาะสมกบ จดมงหมายเนอเรองทกาหนดไว ซงครตองคานงถงสงตอไปน 3.1 กอนสอนทกครงครตองศกษาความคดรวบยอดของธรรมชาตวชาสงคมศกษา รวมทงเนอหาใหเขาใจกอนวา จะสอนอะไร ใหนกเรยนรอะไรบาง ลกตนขนาดไหน 3.2 สอนจากสงทใกลตวไปหาสงทไกลตว หรอสอนจากรปธรรมไปหานามธรรม การทนกเรยนเหนได สมผสสงทใกลตวจะเปนผลตอการเรยนรตอไป 3.3 สอนใหกระทาหรอปฏบตดวยตนเอง ดวยการใชประสาทสมผสใหมากทสดการทนกเรยนไดลงมอปฏบตจรงยอมเปนผลตอการเรยนรมากทสด 3.4 สอนใหนกเรยนเกดความสนใจ เขาใจ มสวนรวมในการเรยนการสอนดวยการแสดงความคดเหนดวยเหตผล 3.5 สอนใหนกเรยนไดมฝกการคนควา ดวยตนเองทงในและนอกหองเรยน เพอฝกทกษะในเรองการศกษาคนควา 3.6 สอนใหนกเรยนรจกการคดวเคราะห และสงเคราะห ในการรบฟงเรองราวทไดมา ไมใหเชออะไรงาย กอนทจะมการสบสวนขอเทจจรงเสยกอน 3.7 เลอกสอใหเหมาะสมกบเนอหาวชา วธการสอน รวมทงวยและระดบชนของการเรยน 4. สอนไดผลอยางไร หมายถงการวดผลประเมนผลของคร ซงอาจจะวดผลไดดวย การสงเกต ตงคาถามใหนกเรยนเขยนรายงาน มอบหมายงานใหทาหรอทดสอบดวยการออกขอสอบใหเหมาะสมกบเนอหาวชาทสอนโดยยดหลกการวดผล เพอจะไดผลทถกตองตรงเปาหมาย และชดเจน จากขอควรคานงทครผสอนตองคานงเสมอวา ในการจดกจกรรมเรยนการเรยนรนนผเรยนมความแตกตางกนในเรองของการเรยนร ดงนนในการจดกจกรรมการเรยนรครผสอนตองคานงเสมอวาจะสอนอะไร สอนเพออะไร สอนอยางไร สอนแลวเกดผลอยางไรเพอทจะทาใหผเรยนทมความแตกตางกนนนไดรบความรไดมากทสดในการเรยนแตละครง

14

2.3 เทคนคการจดการเรยนรวชาสงคมศกษา ในการจดการเรยนรวชาสงคมศกษา ซงลกษณะเนอหาวชาคอนขางมาก บางครงกนาเบอสาหรบ นกเรยน ทาอยางไรกจะทาใหการสอนของคร แตละชวโมงประสบผลสาเรจ ในทนจะขอเสนอ วธการทชวยใหการเรยนการเรยนรวชาสงคมศกษาประสบผลสาเรจดงน 1. การคมชนเรยน ในการเรยนจดการเรยนรระดบประถมศกษาซงนกเรยนไมสามารถนงฟงไดนานๆ เกน 20 นาท สงเหลานมผลตอการเรยนของนกเรยนอยางหลกเลยงไมได วธการควบคมพฤตกรรม ของนกเรยนนนสามารถทาไดหลายวธ เชน 1.1 การแบงกลมใหกลมควบคมกนเอง 1.2 การเสรมแรงดวยการใหรางวล 1.3 การลงโทษ ใชวธการตดสทธในผลประโยชนทเดกพงจะไดรบ เชน ไมใหทางานรวมกบคนอน งดกจกรรมบางอยาง ทเพอนไดทากน 2. การจดกจกรรมใหนกเรยนมสวนรวมในการเรยนการสอน ครควรงดเวนการสอน ดวยการบรรยายมากเกนไป ถาจะใชกพยายามใชใหนอยๆ เวลาสอนตองยดนกเรยนเปนศนยกลาง ใหนกเรยนมสวนรวมมากทสด เชน แบงกลมใหอภปราย แสดงบทบาทสมมต จดนทรรศการดวยตนเอง การชวยผลตสอ หรอใหนกเรยนมหนาทชวยเกบสอเมอสอนเสรจ หรอเตรยมสอขณะสอน 3. สรางความสนใจเรองทจะเรยนในชวโมงดวยการใชสอ หรอเกม หรอกจกรรมอนๆ เพอใหนกเรยนกระตอรอรน สนใจทจะเรยนในเนอเรองทจะสอน เพราะถานกเรยนมความสนใจ เมอเรมแลว การเรยนยอมตอเนองไปในทางทด เชน จะสอนประวตศาสตรเรองการกเอกราชของ พระเจาตากสน ครอาจใชรปภาพ หรออดเสยงจากละครโทรทศนมาใหฟง เพอจะนาเขาสการสอน เรองทจะเรยน 4. ควรเลอกเหตการณทเกดขน กาลงอยในความสนใจของคนทวไป มาเกรนนาเพอโยงสมพนธกบเรองทสอน หรอนาเรองทเกดขน นามาอภปรายรวมกน เชน การอดอาหารประทวง รางรฐธรรมนญเมอ พ.ศ .2534 ของกลมนกศกษา ประชาชน ครจะใชเรองนกลาวนาสนทนา เพอสอนเรองรฐธรรมนญในระบอบประชาธปไตย หรอใชขาวทเกดขนเปนเนอหาแลวใหนกเรยนอภปรายรวมกน โดยกาหนดหวขอใหครอบคลมเรองทสอน 5. การจดการเรยนรวชาสงคมศกษาควรใชสถานทภายนอกหองเรยนบาง ไมควรจาเจอยในหองเรยนอยางเดยว เชน ใหนกเรยนไปสมภาษณคนในชมชนบาง บางครงอาจใหนกเรยนไดปฏบตจรง เชน การใชบรการสหกรณรานคา หรอการสรางสถานการณจาลองใหทดลองปฏบต เชน การเลอกตง 6. ในการจดการเรยนการเรยนรวชาสงคมศกษาทกครง ครควรพยายามทจะใหมความหลากหลายกนในเรองของรปแบบและวธการ การสอนทใชรปแบบและวธการเดยวกนตลอด หลกเกณฑในการเลอกวธสอน

15

ในการจดการเรยนรวชาสงคมศกษาแตละครงนอกจากทครนาเทคนคการสอนมาใชแลว ครควรทจะมหลกเกณฑในการเลอกวธสอนดวย จงจะทาใหการเรยนการสอนแตละคาบมประสทธภาพ สาหรบหลกเกณฑ ทจะเลอกวธสอนนนมดงน 1. วธสอนนนควรเหมาะกบความสามารถของนกเรยนทงในดานความแตกตางของสตปญญา ความสามารถ การแสดงออก วย ความสนใจของนกเรยน 2. วธสอนนนจะตองสนองจดมงหมายในหลกสตรวาตองการใหนกเรยนไดอะไรจากบทเรยนตลอดจนความสอดคลองกบจดประสงคเชงพฤตกรรม ในแตละบทเรยนดวย 3. วธสอนนนควรกอใหเกดเจตคตทดตอสภาพสงคมทงในดานความตองการและสภาพแวดลอมในสงคม 4. วธการสอนนนควรเหมาะสมกบบคลกภาพของครในดานความคลองตวประสบการณ ในการสอน 5. วธสอนนนควรกอใหเกดแนวทางในการนาความร เจตคต ทกษะทไดรบการฝกฝนนาไปใชในการดาเนนชวตประจาวน 6. วธสอนนนตองมชวต ชวา สนกสนาน ไมเปนทนาเบอหนาย แกนกเรยน 7. วธสอนนนควรเหมาะสมกบเนอหา ทนกเรยนจะเรยนวา สอดคลองกนเพยงไร 8. วธสอนนนควรเหมาะกบระยะเวลา สภาพหองเรยน จานวนนกเรยน บางครงวธสอนบางวธตองใชกระบวนการมากมาย เวลายอมไมพอ หรอหองเรยนเลกเกนไปจานวนนกเรยนมมากเกนไป เมอศกษาในเรองของเกณฑในการเลอกวธสอนแลว ครยอมสามารถทจะนาวธสอนตางๆ มาใชกบการเรยนการจดการเรยนรวชาสงคมศกษาไดอยางมประสทธภาพ ตอไปนเปนวธสอน ทสามารถนามาใชในวชาสงคมศกษาใหไดผลด นอกจากนการจดการเรยนรวชาสงคมเปนการศกษาเรองราวมนษย ความสมพนธระหวางมนษย และระหวางมนษยกบสงแวดลอม โดยมงหวงทจะใหผเรยนเกดความเขาใจในการพฒนาความสามารถ อนจะนาไปสการอยรวมกบคนอนไดอยางมประสทธภาพตอไป วชาสงคมศกษาจงเปนวชาทมงเนนในการเตรยมหรอพฒนาคน ใหเปนพลเมองดหรอเปนสมาชกทดของสงคม สามารถอยรวมกนไดอยางมความสข นอกจากนในการสอนวชาสงคม ถาครตอบคาถามหรอปญหาใหนกเรยนหนงขอ นกเรยนกจะพงพอใจทบรรลความตองการเฉพาะหนาไปหนหนง แตถาครวชาสงคมศกษาสอนวธการเรยนร หรอแสวงหาความรใหแกผเรยนกจะชวยใหเขาสามารถเรยนรดวยตนเองไปตลอดชวต ครสงคมศกษาจงจาเปนตองทาหนาทมากกวาการถายทอดความรในเนอหาวชาคอ จะตองสอน วธเรยน หรอทกษะและกระบวนการเพอการเรยนรแกนกเรยน ตวทกษะและกระบวนการเรยนรทาใหความรเกดขน เปนความรทถกตอง และนกเรยนกไดความรนนเปนของตน ซงเขาสามารถจะเลอกนาไปใชในสถานการณตางๆ ในชวตประจาวนของเขาหรอใชเปนพนฐานในการตดสนใจ จงกลาว ไดวา การจดการเรยนรวชาสงคมศกษาเปนเครองมอทแสวงหาความรและใชความรอยางมประสทธภาพ (วาร ถระจตร. 2543: 14 – 15)

16

ในการประเมนการเรยนรเปนการศกษาพฤตกรรมการเรยนรของผเรยน เมอตองการตรวจสอบวาการจดกจกรรมใด ๆ สามารถชวยใหผเรยนถงจดมงหมายทกาหนดใหไวเพยงใด ตองมการวดและประเมนผลเพอตรวจสอบพฤตกรรมการเรยนรทเกดกบผเรยน และคณลกษณะอน พงประสงคทตองการวดจะประกอบไปดวยพฤตกรรม 3 ดาน (ไพศาล หวงพานช. 2544: 14 – 15 ) 1. ดานพทธพสย (Cognitive Domain) เปนพฤตกรรมความสามารถดานการเรยนรในเนอหาวชาตางๆ อนเปนความสามารถทางสมอง หรอพฤตกรรมทเกยวของกบการคด (Thinking) 1.1 ความจา (Memory / Knowledge) 1.2 ความเขาใจ (Comprehension) 1.3 การนาไปใช (Application) 1.4 การวเคราะห (Analysis) 1.5 การสงเคราะห (Synthesis) 1.6 การประเมนคา (Evaluation) 2. ดานจตพสย (Affective Domain) เปนพฤตกรรมดานความรสก (Feeling) ลกษณะ ทางจตใจ นสยตางๆ ของผเรยน แบงออกเปน 5 ระดบ คอ 2.1 การรบรหรอการเอาใจใส (Receiving / Attending) 2.2 การตอบสนอง (Responding) 2.3 การเหนคณคา (Valuing) 2.4 การจดระบบหรอสรางความเชอ (Organization / Belief) 2.5 การสรางนสยหรอคานยม (Characterization / Value) 3. ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) เปนพฤตกรรมดานการปฏบต หรอการกระทา (Doing) ซงเปนการนาความรสการปฏบตจนเกดความชานาญ ซงแบงออกเปน 4 ระดบ คอ 3.1 ทาเลยนแบบ 3.2 การตอบสนอง 3.3 การเหนคณคา 3.4 ทาอยางสรางสรรค ผวจยมความสนใจทจะศกษาดานจตพสยซงเปนพฤตกรรมทเกดจากความสามารถทาง การคด 3 ดาน คอ ความจา ความเขาใจและการนาไปใช ดานทกษะพสยเกยวของกบการลงมอปฏบต ผวจยมความสนใจทจะศกษาเกยวกบ การรบรหรอการเอาใจใส การตอบสนอง การเหนคณคา เนองจากทาการทอลองกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ซงเปนนกเรยนทอยในชวงชนท 1 ซงผเรยนสามารถเรยนรไดดและนาไปใชไดเหมาะสมตามวย

17

2.4 เอกสารทเกยวกบผลสมฤทธทางการเรยนสงคมศกษา ผลสมฤทธทางการเรยน กด (ประยทธ วชระดษฐ. 2514: 12; อางองจาก Good. 1959: 7) ใหความหมายของผลสมฤทธทางการเรยน คอ การทาใหสาเรจ หรอประสทธภาพทางดานการกระทาในทกษะทกาหนดใหหรอในดานดานความร สวนผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง การเขาถงความร การพฒนาทกษะในการเรยน ซงอาจพจารณาจากคะแนนทกาหนดให คะแนนทไดจากการทครมอบหมายใหหรอทงสองอยาง ไพลศาล หวงพานช (2523: 137) กลาววา ผลสมฤทธทางการเรยน (Academic Achievement) หมายถง คณลกษณะและประสบการณการเรยนรทเกดขนจากการฝกอบรมหรอ จากการสอน จงเปนการตรวจสอบความสามารถหรอความสมฤทธผล (Level of Accomplishment)ของบคคลวาเรยนรเทาไร มความสามารถชนดใด พวงรตน ทวรตน (2529: 29) ไดใหความหมายของผลสมฤทธทางการเรยน ไววาผลสมฤทธทางการเรยน (Academic Achievement) หมายถง คณลกษณะ รวมถงความร ความสามารถของบคคลอนเปนผลมาจากการเรยนการสอน หรอประมวลประสบการณทงปวงทบคคลไดรบการเรยนการสอน ทาใหบคคลเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมในดานตางๆ ของสมรรถภาพสมอง อนาสตาซ (Anastasi. 1970: 107) ใหความหมายพอสรปไดวา ผลสมฤทธทางการเรยน มความสมพนธกบองคประกอบทางดานสตปญญา สงคม แรงจงใจและองคประกอบทไมใชสตปญญาอนไดแก องคประกอบทางดานเศรษฐกจ สงคม แรงจงใจ และองคประกอบทมใชสตปญญาดานอนๆ จากความหมายดงกลาวขางตน สรปไดวา ผลสมฤทธทางการเรยนหมายถง คณลกษณะความร ความสามารถของบคคลอนเกดจากประสบการณ เปนผลใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมในดานตางๆ ซงสามารถตรวจสอบไดจากการวดผลสมฤทธทางการเรยน การวดผลสมฤทธทางการเรยนสงคมศกษา การวดและประเมนผลเปนกระบวนการทเปนระบบ ประกอบดวยขนตอนการดาเนนการ คอ กาหนดวตถประสงค กาหนดคณลกษณะทจะวด กาหนดเครองมอหรอวธการวด สรางเครองมอ ตรวจคณภาพเครองมอ จดทาเครองมอ ดาเนนการวด ตรวจใหคะแนน ประเมนผล และใชผลการวด และประเมน เครองมอและวธการทใชในการวดและประเมนผลมหลายชนด แตเครองมอและวธการ หลกทใชกนอยางแพรหลายในวงการศกษา ไดแก (ไพศาล หวงพานช. 2544: 16 -17) 1. การสงเกต (Observation) เปนวธการวดและประเมนผลทใชตรวจสอบคณลกษณะดานพฤตกรรมการแสดงออก บคลก ทาทาง ความรวมมอ ความตงใจ ความสามารถในการปฏบตงานของผเรยน

18

2. การทารายงาน (Report) เปนวธการวดและประเมนเกยวกบศกยภาพในการคนควา ปะมวล เรยบเรยงความรจากแหลางตางๆ อนเปนความสามารถในการบรณาการ การเสนอความคด แนวทางปฏบต การวางแผน ตลอดจนการแกปญหาตางๆ 3. การปฏบต (Performance Test) เปนวธการวดและประเมนผลดานทกษะพสย ทมงใหผเรยนไดดาเนนการปฏบตจรง เพอแสดงขนตอน วธปฏบต และผลงาน หรอชนงาน 4. ขอสอบ (Test) เปนเครองมอหลกทใชในการวดและการประเมนผลการเรยนโดยเฉพาะอยางยงดานความรในเนอหาวชา ซงมรปแบบทนยมใชคอ 4.1 ขอสอบปากเปลา (Oral Test) หรอการสมภาษณ (Interview) เหมาะสาหรบใชวดและประเมนความสามารถในการแสดงทศนะตามหลกวชา การอธบายหลกการ การแกปญหา การวพากษวจารณ และการใชเหตและผล ซงวธการนตองดาเนนการวดและประเมนเปนรายบคคล (Individual Test) 4.2 ขอสอบขอเขยน (Written Test) เปนเครองมอทใชกนอยางแพรหลายทสดใน วงการศกษา เหมาะสมสาหรบวดความรอบรเนอหา ความสามารถในการเรยนรตางๆ โดยใชภาษาเขยนเปนสอ และสามารถดาเนนการวดผเรยนเปนกลม (Group Teat) โดยมอย 2 รปแบบ คอ 4.2.1 ขอสอบจาแนกคาตอบ (Fixed – Respond Test) ซงเรยกโดยทวไปวาขอสอบปรนย (Objective test) ไดแก ขอสอบถกผด (True - Flase) แบบเตมคา (Completion) แบบจบค (Matching) และแบบเลอกตอบ (Multiple Choice) 4.2.2 ขอสอบแบบเขยนบรรยาย (Essay Test) ซงเรยกโดยทวไปวา ขอสอบอตนย (Subjective Test) อยางไรกตาม ในการวดและประเมนผลการเรยน ผสอนสามารถเลอกใชเครองมอหลายชนดประกอบกน การเลอกใชเครองมอชนดใด นอกจากจะคานงถงคณลกษณะทจะวดเปนหลกแลว ยงตองคานงถงจานวนผเรยน และพจารณาถงเวลาทตองการใชในการดาเนนการประกอบดวย ไพศาล หวงพานช (2526: 89) กลาวถงการวดผลสมฤทธทางการเรยนวาสามารถวดผลได 2 แบบตามความมงหมาย และลกษณะวชาทสอน ดงน 1. การวดผลดานการปฏบต เปนการตรวจสอบระดบความสามารถในการปฏบตหรอทกษะของผเรยนโดยมงเนนใหผเรยนไดแสดงความสามารถดงกลาวในรปของการกระทาจรงเปนผลงาน เชน วชาศลปศกษา พลศกษา การชาง เปนตน การวดผลแบบนจงตองใช ขอสอบภาคปฏบต 2. การวดผลดานเนอหา เปนการตรวจสอบความสามารถทเกยวกบเนอหา อนเปนประสบการณการเรยนรของผเรยน รวมถงพฤตกรรมความสามารถในดานตาง ๆ สามารถวดผลได โดยใชขอสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน สรปไดวา การวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษาเปนกระบวนการเกบรวบรวมขอมลทเกยวกบพฤตกรรม ซงเปนผลมาจากการเรยนวชาสงคม เพอนาขอมลไปใชในการปรบปรงคณภาพทางการเรยนการสอนใหดขน ดงนนในการวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษานน ควรกาหนดเครองมอและวธการวดใหชดเจน และไมควรวดพฤตกรรมดานความรแตเพยงอยางเดยว

19

แตควรวดพฤตกรรมดานตางๆ ทเกดจากการเรยนการสอนดวย โดยเฉพาะคณลกษณะอนพงประสงค จากการศกษาเอกสารเกยวกบการวดผลสมฤทธทางการเรยน ผวจยมความสนใจทจะวดผลสมฤทธทางการเรยน กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง หนาทพลเมอง วฒนธรรมและการดาเนนชวตในสงคม ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ในเนอหา โดยใชแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม แบบปรนย 4 ตวเลอก ซงผวจยสรางขน 30 ขอ ประเภทของแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนสงคมศกษา พชต ฤทธจรญ (2550: 300) ประเภทของแบบทดสอบ แบบทดสอบมหลายชนด ทควรรจกมดงนคอ 1. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน (Achievement Test) เปนแบบทดสอบทใชตรวจสอบระดบความสามารถหรอความสมฤทธของผเรยนแบบทดสอบวดผลสมฤทธแบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1.1 แบบทดสอบทครสรางขนเอง (Teacher – made Test) เปนแบบทดสอบทใชวดและประเมนผลการเรยนการสอนในหองเรยน สวนมากเปนขอสอบวดผลสมฤทธในการเรยนวชาตางๆ แบงเปน 2 ประเภทคอ 1.1.1 ขอสอบเพอปรบปรงการเรยนการสอน 1.1.2 ขอสอบเพอประเมนผลการเรยนการสอน 1.2 ขอสอบมาตรฐาน (Standardized Test) เปนแบบทดสอบทสรางขนแลวนาไปใชทดสอบและวเคราะหผลการสอบตามวธการ เพอปรบปรงคณภาพและใชเปนมาตรฐานในการทดสอบกบเดก ๆ ทวไป มการหาเกณฑปกต (Norm) เพอใชเปนหลกในการเปรยบเทยบคาวามาตรฐานแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนสามารถวดได 3 แบบ ตามจดมงหมายและลกษณะวชาทสอนคอ 1.2.1 วดดานปฏบต เปนการตรวจสอบระดบความสามารถในการปฏบตหรอทกษะของผเรยนโดยเนนใหผเรยนไดแสดงความสามารถในรปของการปฏบตจรง เชน วชาศลปศกษา พลศกษา งานชาง งานประดษฐ การวดแบบนตองวดโดยใชขอสอบภาคปฏบต (Performance Test) 1.2.2 วดดานเนอหา เปนการตรวจสอบความสามารถเกยวกบเนอหาวชาอนเปนประสบการณเรยนรของผเรยน รวมทงพฤตกรรมความสามารถในดานตาง ๆ สามารถวดไดโดยใชขอสอบ วดผลสมฤทธ 1.2.3 วดดานทกษะ เปนแบบทดสอบทใชวดภายหลงการฝกฝนและไดเรยนแลวเพอดวาผเรยนมทกษะหรอความคลองแคลวในการคดแกปญหาเกยวกบเรองทไดเรยนขนาดไหน แบบทดสอบนมงวดวาผเรยนมทกษะการคดหรอการทางานขนาดไหน ซงแตกตางกบแบบทดสอบวดผลสมฤทธทวดวาผเรยนมความรความสามารถระดบใด สาหรบผมทกษะคอผทสามารถทางานได

20

ปรมาณมาก ๆ โดยใชเวลาทาเพยงเลกนอย ทาไดสะดวกสบาย การวดทกษะถาใชแบบทดสอบลกษณะของขอสอบจะตองเปนคาถามทเปนปญหางาย ๆ แตมปรมาณมาก แลวใหทาในเวลาจากด ผใดทาไดมากแสดงวามทกษะ ขอสอบทกษะน ถาใหตอบโดยไมจากดเวลา ผถกสอบสวนใหญจะ ทาไดและไดคะแนนเตม 2. แบบทดสอบเพอวนจฉย (Deagnostic Test) เปนแบบทดสอบทสรางขนเพอใชคนหาขอบกพรองหรอจดออนในการเรยนแตละวชา เปนเรอง ๆ ไป ขอสอบนมกจะมเนอหาตางๆ หลายเรอง เรองละหลายๆ ขอ และทดสอบดวาเดกคนใดออน พฤตกรรมดานใดเพอหาทางปรบปรงแกไขตอไป แบบทดสอบชนดนมประโยชนสาหรบครทตองการจะปรบปรงการเรยนการสอน เพราะจะไดรวาควรสอนวชาใด เรองใด มากนอยเพยงใด 3. Speed Test เปนแบบทดสอบทมคาถามจานวนมาก และจากดเวลาในการตอบจะตองตอบโดยอาศยความเรว แบบทดสอบลกษณะนสวนใหญใชสาหรบวดทกษะดานใดดานหนงของนกเรยน ขอสอบจะเปนขอสอบงาย ๆ ถาใหเวลาในการทามาก ผสอบจะตอบถกหมด ฉะนนแบบทดสอบแบบนจงตองจากดเวลาในการสอบ 4. Power Test เปนแบบทดสอบทเปดโอกาสใหตอบในเวลานานหรอตองการใหนกเรยนไดแสดงความรความสามารถใหมากทสด เชน ขอสอบอตนย การเขยนรายงาน การทาปรญญานพนธ เปนตน 5. ขอสอบแบบอตนย (Essay Test) เปนขอสอบทเปดโอกาสใหผตอบไดแสดงออก ซงความสามารถของตนเองโดยใช ภาษาของตน สามารถวดความคด ทศนคตของผสอบไดอยางด ผสอนตองมความสามารถในการจดระเบยบความร แสดงความคดรเรมและรจกการสงเคราะห จงจะสามารถตอบขอสอบไดด โดยทวไปแบงขอสอบอตนยออกเปน 2 อยางคอ 5.1 แบบไมจากดคาตอบ จะเนนความลกและขอบเขตของความร มเสรภาพในการแสดงออก ยวยใหเกดความคดรเรมและสรางสรรค 5.2 แบบจากดคาตอบ จะตองการคาตอบเฉพาะเจาะจงทวดระเบยบของความคดเปนอยางด งายในการตรวจ มความยตธรรมสง มความเชอมนสงกวาแบบไมจากดคาตอบ 6. ขอสอบแบบปรนยหรอแบบใหตอบสน ๆ หมายถง แบบทดสอบทกาหนดใหตอบสน ๆ หรอแบบกาหนดคาตอบใหเลอก ไดแกแบบตาง ๆ ตอไปน 6.1 แบบถก - ผด (True - False) ลกษณะเปนแบบทดสอบทยกขอความใหผสอบพจารณาวา ขอความนนถกหรอผด จรงหรอเทจ ใชหรอไมใช โดยใชหลกวชาทเคยเรยนรมา 6.2 ขอสอบแบบเตมคา (Completion) ลกษณะเปนแบบทดสอบทประกอบไปดวยประโยคหรอขอความทยงไมสมบรณและจะเวนทใหผสอบเตมคา ขอความหรอประโยค ลงในชองวาง เวนไว เพอใหไดความสมบรณถกตอง 6.3 แบบจบค (Matching) เปนแบบทดสอบทประกอบดวยชดของคาถามทมตวเลอกชดหนงรวมกนและแตละครงทจบคกนตอไป จานวนตวเลอกจะลดลงไปเรอย ๆ ลกษณะของขอสอบแบบจบคจะประกอบดวยคาหรอขอความแยกเปน 2 พวก หรอ 2 คอลมน ใหผสอบจบควาแตละคา

21

หรอแตละขอความในคอลมนหนง จะจบคกบคาหรอขอความใดในอกคอลมนหนง ขอสอบแบบนมหลายแบบ เชน ใหจบคระหวางคาศพทกบความหมาย เหตการณกบเวลา เวลากบสถานท บคคลกบผลงาน เปนตน สงทสาคญในการสรางขอสอบแบบน คาชแจงจะตองชดเจน และขอความในคอลมนหนงควรมจานวนมากกวาขอความในอกคอลมนหนง 6.4 แบบเลอกตอบ (Multiple - Choices) ขอสอบแบบเลอกตอบเปนขอสอบทนยม ใชกนมากในขอสอบมาตรฐาน (Standardized test) และขอสอบทครสรางขนเอง (Teacher Made Test) เปนขอสอบชนดทมตวคาถามและตวคาตอบใหเลอกเชนเดยวกบขอสอบปรนยแบบ ถก – ผด แบบจบค แตจะกาหนดตวเลอกตางกนไปจากขอสอบทงสองประเภทนน ขอสอบแบบเลอกตอบ จะประกอบดวยสวนใหญ ๆ 2 สวนคอ 6.4.1 สวนทเปนตวคาถาม หรอตวปญหา เรยกวา Stem 6.4.2 สวนทเปนตวเลอก (Choices) ซงแยกเปน 2 ประเภท คอ 1) ตวทเปนคาตอบ (Keyed response) ซงมอย 2 ลกษณะคอ - เปนคาตอบทถก (Correct answer) ซงไมเพยงคาตอบเดยว - เปนคาตอบทดทสด (Best answer) ในลกษณะเชนนถาพจารณา ตวเลอกตอบแตละขอจะเหนวาถกทกขอ แตถาพจารณาโดยสวนรวมแลวจะเหนวามขอทดทสดเพยง ขอเดยวตวเลอกทไมใชคาตอบ ซงเรยกวาตวกลาง หรอตวหลอกลอ (Distractor หรอ Foil) สาหรบตวเลอกอาจม 3, 4 หรอ 5 ตวเลอกตามความเหมาะสมกบวยและระดบชนของนกเรยน ในการวจยนผวจยเลอกแบบทดสอบ แบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ในการวดผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ขอจานวน 30 การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทใชในการวจยครงน เปนแบบทดสอบองกลม ซงบญชม ศรสะอาด (2535: 56 – 58 ) ไดกลาวถงการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนแบบองกลมซงมขนตอนดาเนนตอไปน 1. วเคราะหจดประสงค 2. กาหนดรปแบบของขอคาถามและศกษาวธเขยนขอสอบ 3. ลงมอเขยนขอสอบ 4. ตรวจขอสอบ 5. พมพแบบทดสอบฉบบทดลอง 6. ทดลองใช วเคราะหคณภาพ และปรบปรง 7. พมพแบบทดสอบฉบบจรง จากขอความดงกลาว สรปไดวา การสรางแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนนน ควรจะสรางตามลาดบขนตอน มการวเคราะหจดประสงค กาหนดรปแบบของขอคาถามและศกษาวธเขยน

22

ขอสอบ ลงมอเขยนขอสอบ ตรวจขอสอบ พมพแบบทดสอบฉบบทดลอง ทดลองใช วเคราะหคณภาพ และปรบปรง พมพแบบทดสอบฉบบจรง ซงในงานวจยนไดดาเนนการลาดบขนตอนนทกประการ หลกในการเขยนขอสอบแบบเลอกตอบ เนองจากขอสอบแบบเลอกตอบเปนแบบทนยมกนมากทสด จงมผเสนอแนะหลกการสรางไวหลายทาน ซงวเชยร เกตสงห (2530: 34–42) ไดสรปหลกของ ธอรนไดร เฮกเกน และ ชวาล แพรตกล รวบรวมไว ดงน 1. ควรใชตวนาใหเปนประโยคคาถามสมบรณ แตถาใชแบบตอกใหตอกนไดสนททกตว 2. พยายามใชตวเลอกสนๆ โดยตดคาซาออก หรอนาคาซาไปไปไวในตวคาถามกได 3. ถาไมจาเปนแลวไมควรใชคาถามปฏเสธ ถาจาเปนกควรแสดงใหเหนชดวาเปนคาถามแบบปฏเสธ 4. เขยนตวคาถามใหชดเจน อานแลวเขาใจวาถามอะไร และตวเลอกกควรเปนคาตอบ ทตรงคาถาม 5. ตวเลอกทใชเปนตวลวงตองมเหตผลพอทจะเปนตวลวงได 6. อยาใชคาฟมเฟอยในตวคาถาม ขอความใดทไมจาเปนกตดออกเสย 7. อยาพยายามใชตวเลอกทผกพน 8. ระวงการใชตวเลอกปลายเปด เชน “ไมมขอใดถก” “หรอ” “ผดถกขอ” ถาจะใชตองใชใหเหมาะ 9. เรยงลาดบตวเลอกทเปนตวเลอก หรอปรมาณทบอกความมากนอยสงตา ทงน เพอใหสะดวกสารบนกเรยนทจะหาคาตอบ 10. พยายามกระจายตวถก ใหอยคละกน 11. ภาษาทใชเขยนคาถามและตวเลอกควรใหมความยากงายพอเหมาะกบนกเรยน ไมควรใชศพทยากๆ กบเดกเลกๆ 12. พยายามใชรปภาพประกอบ ถาสามารถทาได การใชรปภาพประกอบบางครง อาจจะชวยใหเดกเขาใจคาถามแจมแจงขน 13. ขอหนงๆ ควรใหมตวเลอก 4 – 5 ตว เพราะการใชตวเลอกมาก จะชวยทาใหโอกาสทจะเดาถกลดนอยลง 14. อยางแนะคาตอบ จะดวยวธใดกตาม จากขอความดงกลาว สรปไดวา ในการเขยนขอสอบแบบเลอกตอบควรคานงถงหลกการเขยนขอสอบ เชน คาถามจะตองมความชดเจน ถกตองทางภาษา และตวเลอกจะตองมความเหมาะสม เปนตน เพอจะทาใหขอสอบเปนตวแทนทดของการวดผลสมฤทธทางการเรยน และสามารถประเมนผลการเรยนของนกเรยนไดอยางมประสทธภาพ

23

คณลกษณะของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทด ชวาล แพรตกล (2518: 123 – 136) กลาวถง คณลกษณะแบบทดสอบไวดงน 1. ตองเทยงตรง หมายถง คณสมบตทจะทาใหผใชบรรลถงวตถประสงค แบบทดสอบ ทมความเทยวตรงสง 2. ตองยตธรรม คอ โจทยคาถามทงหลายไมมชองทางแนะใหเดกเดาคาตอบไดไมเปดโอกาสใหเดกเกยจครานทจะดตาราแตตอบไดด 3. ตองถามลก วดความลกซงของวทยาการตามแนวดงมากกวาทจะวดตามแนวกวางวารมากนอยเพยงใด 4. ตองยวยเปนเยยงยาง คาถามมลกษณะทาทายชกชวนใหคด เดกสอบแลวมความอยากรมากนอยเพยงใด 5. ตองจาเพาะเจาะจง เดกอานคาถามแลวตองเขาใจแจมชดวาครถามถงอะไร หรอใหคดอะไร 6. ตองเปนปรนย 7. ตองมประสทธภาพ 8. ตองยากพอเหมาะ 9. ตองมอานาจจาแนก คอ สามารถแยกเดกออกเปนประเภทๆ ไดทกระดบ ตงแตออนสดจนถงเกงสด 10. ตองเชอมนได คอ ขอสอบนนสามารถใหคะแนนไดคงทไมแปรผน จากขอความดงกลาวสรปไดวา แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทครสรางขน ควรคานงถงจดมงหมายทางการศกษาดานพทธพสย และใหนกเรยนบรรลผลสาเรจในแงของความร และพฤตกรรม ทกษะทางดานตางๆ ตามแนวความคดและทฤษฎในการเขยนขอสอบของบลม สรปในงานวจยน การวดผลสมฤทธทางการเรยน เปนการวดความสามารถของผเรยนโดยวดจากแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนทผวจยสรางขนใน 3 ดาน ดงน ความร–ความจา ความเขาใจ การนาไปใช หมายถง ความสามารถในการนาความร หรอหลกวชาการทเรยนมาแลว มาตอบคาถามทผวจยสรางขนซงเปนแบบเลอกตอบ ชนด 4 ตวเลอก 3. เอกสารทเกยวของกบการพฒนาคณลกษณะอนพงประสงค 3.1 ความหมายของคณลกษณะอนพงประสงค จรญ มลนทร และคณะ (กองแผนงาน. 2541) ไดใหความหมายไวในพจนานกรมศพทการศกษาวา “คณลกษณะ” คอ ลกษณะของบคคลทไดมาจากบรรพบรษและสงแวดลอมรวมกนแบงเปน 2 ประเภท คอ ลกษณะทางกายไดแก รปราง สผว และอนๆ กบลกษณะทางสมอง ไดแก ความสามารถทางสตปญญา ฉลาด โง ความถนด เปนตน เดโช สวนานนท (กองแผนงาน. 2541) ไดใหความหมายไวในปทานกรมจตวทยาวา“คณลกษณะ” คอ ลกษณะใดลกษณะหนงของบคคล ทเปนลกษณะประจาตวของบคคลนน ซง

24

สามารถแยกความแตกตางของบคคลนนกบบคคลอนได เนองจากคณลกษณะเปนองคประกอบทสาคญของบคลกภาพ จงศกษาคณลกษณะตางๆ จากทฤษฎบคลกภาพ ทฤษฎเกยวกบลกษณะนสยอนๆ ทเกยวของกบคณลกษณะทตองการศกษาคนควา วรณ วทยาประเสรฐ. (2545). ไดใหความหมายของคณลกษณะวา คณลกษณะหมายถง ลกษณะตางๆ ของแตละบคคล ซงไดแก คณลกษณะทางดานรางกาย ดานจตใจ (อารมณ) ดานความร (สตปญญา) และดานทกษะการประกอบอาชพ (สงคม) รวมทงพฤตกรรมการแสดงออกตางๆ ทางดานการปรบตวของบคคลและสงแวดลอม สรป คณลกษณะหมายถง พฤตกรรมการแสดงออกของบคคลซงเปนลกษณะประจาตว ของบคคล สามารถแยกความแตกตางกบลกษณะของบคคลอนได กรมสขภาพจต (2543: 54) ไดใหความหมายของความด หมายถง ลกษณะของคนทมความสามารถในการควบคมอารมณและความตองการของตนเอง รจกเหนใจคนอน และมความรบผดชอบตอสวนรวม แยกเปน 9 ดาน ดงน 1. การควบคมตนเอง 2. ความรบผดชอบ 3. การมแรงจงใจ 4. การตดสนใจและแกปญหา 5. สมพนธภาพกบผอน 6. ความภมใจในตนเอง 7. ความพอใจในชวต 8. ความสขสงบทางใจ 9. การเหนใจผอน สานกงานทดสอบทางการศกษา กรมวชาการ (2543: 3) ไดระบคณลกษณะของคนดไวดงน 1. มความซอสตย สจรต 2. มความเสยสละ 3. มระเบยบวนย 4. ประหยดอดออม 5. มความอดทน 6. มความรบผดชอบ 7. มความกตญกตเวท 8. มความเมตตากรณา สานกงานคณะกรมการการศกษาแหงชาต (254: 16) อธบายวา คนด คอ คนทดาเนนชวตอยางมคณภาพ มจตใจทดงาม มคณธรรม จรยธรรม มคณลกษณะทพงประสงคทงดานจตใจและพฤตกรรมทแสดงออก เชน มความเออเฟอเผอแผ มเหตผล รหนาท ซอสตย พากเพยร ขยน

25

ประหยด จตใจเปนประชาธปไตย เคารพความคดเหนและสทธของผอน มความเสยสละ รกษาสงแวดลอม สามารถอยรวมกบผอนอยางสนตสข วชย วงษใหญ (2543: 31) ไดกลาววา ความเปนคนด หมายถง คณลกษณะทางจตใจและพฤตกรรมของความมวนยและคานยมประชาธปไตย ราชบณฑตยสถาน (2546: 216) ไดใหความหมายของคนดวา หมายถง คนทมคณความด คนทมคณธรรม อจฉรา ชวพนธ (2547: 104) ใหความหมายของคนด คอ คนทดาเนนชวตอยางมคณภาพ มจตใจทดงาม มคณธรรม มคณลกษณะทพงประสงคทงดานจตใจและพฤตกรรมทแสดงออกและสามารถอยรวมกบผอนอยางสนตสข ดงนนคณลกษณะอนพงประสงคจงหมายถง ลกษณะพฤตกรรมหรอการกระทาของบคคล ทแสดงออกในรปลกษณะทาท อปนสย ความรสกนกคด และความประพฤตในคณลกษณะของความดในดานตางๆ ทเปนพฤตกรรมทางดานคณธรรม จรยธรรม คานยม ทสงคมตองการใหเกดขน ในตวบคคล และเปนลกษณะประจาตวของบคคลนน เชน ความซอสตยสจรต ความรบผดชอบ ความเสยสละ ความขยนหมนเพยร รหนาท ความเปนประชาธปไตย ความมระเบยบวนย ความเออเฟอเผอแผ ความอดทนและประหยด คณลกษณะอนพงประสงคสาหรบสงคมไทย คณลกษณอนพงประสงคของคนไทยซงกาหนดในมาตรฐานการศกษาชาตคอคณธรรมและจตสานกในความเปนพลเมองไทยและพลโลกโดยคนไทยตองมการดาเนนชวตโดยการสจรต วจสจรต และมโนสจรตสาหรบการวจยนไดกาหนดคณลกษณอนพงประสงคออกเปน 3 ดานไดแก คณลกษณอนพงประสงคดานคณธรรม คณลกษณดานสงคมและคณลกษณดานการเรยนร (สมบรณ ชตพงศ. 2544: 7) 1. คณลกษณดานคณธรรม หมายถง คณลกษณดานคณภาพความดงามในดานตางๆ และหากยดชดของคณธรรมระดบบคคลเพอมงความสาเรจของสวนรวมตามแนวพระราชดารของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวจากการวเคราะหของไกรยทธ ธรตยาคนนท (2531) ซงใชเปนกรอบรายงานวจยของสวมล วองวาณช และ นงคลกษณ วรชชย (2543) พบวาคณธรรมระดบบคคล เพอความสาเรจในการดาเนนชวตและเปนประโยชนตอสวนรวมม 4 ชดไดแก 1.1 คณธรรมทเปนปจจยแรงผลกดน หมายถง สภาพความดงามทชวยเรงรดใหทา การใดๆ ใหบรรลจดมงหมายทตงไว เชน ความขยนหมนเพยร ความอดทนความสามารถพงตนเอง และความมวนย 1.2 คณธรรมทเปนปจจยหลอเลยง หมายถง สภาพความดงามทชวยเรงรดใหกระทา การใดๆ ใหบรรลจดมงหมายทตงไวอยางตอเนองเชนฉนทะ ความรบผดชอบ ความสานกในหนาท และความกตญ 1.3 คณธรรมทเปนปจจยเหนยวรง หมายถง สภาพความดงามทชวยยดประวงหรอ

26

ตกเตอนใหกระทาการใดๆ ใหบรรลจดมงหมายทตงไวเชนความมสตรอบคลอบ ความตงจตใหด 1.4 คณธรรมทเปนปจจยสนบสนน หมายถง สภาพความดงามทชวยสงเสรมให กระทาการใดๆ ใหบรรลจดมงหมายทตงไว เชน ความเมตตา ความปรารถนาดตอกน ความเออเฟอ ตอกน ความไมเหนแกตวความไมเอารดไมเอาเปรยบผอน ความอะลมอลวยถอยทถอยอาศย 2. คณลกษณะดานสงคม หมายถง คณลกษณะอนเกยวของกบการเขาคมและการมปฏสมพนธกบผอน เชน ความมกรยามารยาทการปรบตว ความตรงตอเวลา ความสภาพ ความม สมมาคารวะการพดจาไพเราะและความออนนอมถอมตน 3. คณลกษณดานการเรยนร หมายถง คณลกษณทเกยวของกบการศกษาหาความรการทาความเขาใจเรองตางๆ เชน ความใฝรใฝเรยน ความรกโรงเรยน และความรกการอาน คณลกษณะอนพงประสงคของเดกไทย ตามแนวทางประชาธปไตย มดงน 1. ลกษณะของคนไทย เดกควรมมารยาทไทย รจกเคารพผใหญ รกชาตศาสนาและพระมหากษตรยและ วฒนะธรรมไทย ไดแก รจกสญลกษณของชาต ศาสนา และพระมหากษตรย และใหความเคารพ รจกเรยนแบบมารยาทและการใหภาษาจากผใหญการปฏบตเบองตนใหเหมาะสมสอดคลองกบวฒนธรรมและประเพณไทย 2. ศาสนา เดกควรมหลกปฏบตทางศาสนา เชน เชอฟงการอบรมสงสอนของพอแมและผใหญรจกปฏบตศาสนกจประจาวน ชวยเหลอพอแม ใสบาตร ไปวดหรอไปสถานททาพธทางศาสนาทตนนบถอ กบพอแมพนองและญาต ตามควรแกโอกาส ไมรงแกคนและสตว และสวดมนตกอนนอนอยางสมาเสมอ 3. มพฤตกรรมทนาไปสการเปนคนด คนเกงเมอโตขน เดกควรรกษาความสะอาดของตนเองได เชน การอาบนา แปรงฟน มระเบยบวนย และรจกจดการใชสวนตวใหเปนระเบยบ สามารถพงตนเองได คอ ปฏบตกจวตรประจาวน เชน การกอาหาร ขบถาย แตงตวไดดวยตนเอง และมความพยายามทากจกรรมตางๆ ดวยตนเอง 4. มความพรอมทจะรบจรยศกษา รจกตนแยกจากคนอน มของใชสวนตวถกสขอนามย รกและไวใจผเลยงด เชน รกพอแม ไมหวาดกลวคนอน และสภาพแวดลอมจนเกนเหต รรสของความสาเรจ ไดแก พอใจ มความสขเมอหาสงตางๆ ไดเองทาใหสาเรจ 5. มความเฉลยวฉลาด สขภาพจตด และเรยนรเกยวกบคนรอบตว เดกควรมความเฉลยวฉลาด เชน รจกการเลนแบบเคลอนไหว สมผส สขภาพจตด เชน ราเรงแจมใส เรยนรเกยวกบคนรอบตว เชน รจกรกและรกตนเอง พอแมพนองคนอน สตว เปนตน รวมทงมพนฐานการเรยนรในทกษะตางๆ เพอศกษาตอในระดบทสงขน พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ. ศ. 2542 (กองแผนงาน. 2542: 3) ไดกาหนด คณลกษณะอนพงประสงคของคนไทยไวในหมวด 1 มาตรา 6 ดงน การศกษาตองเปนไปเพอพฒนา

27

คนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความร และคณธรรม มจรยธรรมและวฒนธรรมในการดารงชวต สามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข สานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต (2540: 1 - 6) ไดกาหนดคณลกษณ อนพงประสงคของเดกและเยาวชนทพงประสงคไว 5 ประการ ดงน 1. มความสนใจใฝรและสรางสรรค 2. มความมนาใจ 3. มความมวนย 4. มความเปนไทย 5. มการบรโภคดวยปญญาในวถชวตไทย สมพงษ จตระดบ (2546: ไมมเลขหนา) ไดเสนอความเหนวา ลกษณะของเดกไทย อนพงประสงค ควรมลกษณะดงน 1. มความมนใจในตนเองแบบสากล แตออนนอมถอมตนแบบวฒนธรรมไทย 2. มความสามารถในการใชทกษะภาษาองกฤษ ภาษาคอมพวเตอรและวฒนธรรม ทหลากหลาย (Global literacy) 3. รจกสทธหนาท และความรบผดชอบ จตสานกสาธารณะในการเมองระบอบประชาธปไตย 4. ดาเนนชวตแบบเศรษฐกจพอเพยง รจกตนเอง มแนวทางมชฌมาปฏปทาเปนวถชวต ทเรยบงาย ตามแนวพระพทธศาสนา 5. มความสามารถเปนผประกอบการในธรกจขนาดกลางขนาดยอมได 6. มทกษะการจดการและการบรหารไดอยางมประสทธภาพ 7. รจกคณคาของตนเอง ยอมรบความแตกตางแหงศกดศรความเปนมนษย ดแลรกษาสงแวดลอมใหยงยนและเกดประโยชนสขแกทกฝาย 8. เปนคนเกง ดและมความสข รจกปรบตนเองในกระแสโลกาภวตนไดอยางสมดลแยบยลและรเทาทน 9. มทกษะชวตในการจดการปญหาทเกดขนได มภมตานทานจตใจทเขมแขงจนสามารถปฏเสธภยอนตรายตางๆ ทกระตนยวยใหหลงผดได 10. มความภาคภมใจในความเปนคนไทยการดารงรกษาถกทอสานตอวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ วถชวตทเปนเอกลกษณะของตนเองได ชวตทด เกง และมความสข เปนวสยทศนของการศกษาไทย คนด คอ คนทดาเนนชวตอยางมคณภาพ มจตใจทดงาม มคณธรรม จรยธรรม มคณลกษณะอนพงประสงค ทงดานจตใจและพฤตกรรมทแสดงออก เชน มวนย ประหยด มความเออเฟอเกอกล มเหตผล รหนาท พากเพยร ขยน ใฝรใฝเรยนตลอดชวต รกประเทศ รกชาต มจตใจเปนประชาธปไตย เคารพความคดเหนและสทธของผอน มความเสยสละ รกษาสงแวดลอม สามารถอยรวมกบผอนไดอยางสนตสข

28

ในการวจยครงนผวจยมความสนใจทจะศกษา เนองจากบคคลทมความรบผดชอบประกอบดวยบคคลทมลกษณะ รจกหนาท ใหความสนใจในการทจะปฏบตหนา มความรบผดชอบ ในการกระทาของตนและปรบปรงแกไขงานททา การปลกฝงความรบผดชอบใหแกนกเรยน ควรปลกฝงใหเหมาะกบวย เพราะการปลกฝงความรบผดชอบน จะใชเวลนานพอสมควรและตองมการปลกฝงทงทโรงเรยนและทบานจนเกดเปนนสย โดยเฉพาะหากครผสอนนาเขาไปใชในกระบวนการจดการเรยนร จะชวยสงเสรมใหเดกมความรบผดชอบในตวเอง รจกชวยตนเอง นนคอ การเกดความรบผดชอบ ซงจะนาไปสความสมฤทธในการเรยนดวย และเปนพนฐานในความรบผดชอบตอสงคมตอไปโดยผวจยจะศกษาพฤตกรรมความรบผดชอบของผเรยนหลงจากการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT และสงเกตวาผเรยนจะมพฤตกรรมความรบผดชอบเปลยนแปลงหรอไม อยางไร ความหมายของความรบผดชอบ วฒนา สงหสมฤทธ (2527: 5 – 6) ใหความหมายของความรบผดชอบวา หมายถง ความสนใจ ความตงใจทจะทางาน และตดตามผลงานทไดทาไปแลว ปรบปรงแกไขใหสาเรจลลวงไปดวยดยงขน ยอมรบในสงทจะทางาน ทงในดานทเปนผลดและผลเสย โดยแสดงออกในดานปฏบตงานทไดรบมอบหมายดวยความเตมใจ ปฏบตงานดวยความระมดระวงอยางมจดมงหมาย เพอใหบรรลผลสาเรจตามทไดรบงานมา อรทย โสภา (2533: 40) ใหความหมายความรบผดชอบวา หมายถง การทบคคลมความสนใจ ความตงใจ และปฏบตงานใหสาเรจลลวงตามเปาหมายทวางไว ปฏบตงานดวยความพากเพยรและละเอยดรอบคอบ ยอมรบฟงความคดเหนจากผอน ยอมรบในสงทตนกระทาลงไป ทงในดานผลดหรอผลเสยดวยความเตมใจ ตดตามผลงานททาไปแลวเพอนามาปรบปรงแกไข ไมปดความรบผดชอบไปใหผอน มความซอสตยสจรต และตรงตอเวลา อาวธ พรหมนอก (2534: 69) กลาววา ความรบผดชอบเปนลกษณะของบคคลทแสดงออกของตนเองดวยความเอาใจใสไมหลกเลยง มความพากเพยรเพอสเปาหมายมความละเอยดรอบคอบ ตรงตอเวลา และพยายามปรบปรงแกไขใหสาเรจลลวงไปไดด ยอมรบผลการกระทาตนเองดวยความเตมใจทงในดานทเปนผลดและผลเสย เสร อนทรคง (2535: 35) ใหความหมายของความรบผดชอบวา หมายถง ความตงใจ ทจะทางานหรอปฏบตงานหนาทการงานของตนดวยความเอาใจใส ขยนหมนเพยร อดทนตออปสรรค ไมยอทอ มความละเอยดรอบคอบ ซอสตย ตรงตอเวลา ไมละเลยทอดทงหรอหลกเลยงพยายามปรบปรงใหดขน รจกวางแผนและปองกนความบกพรองเสอมเสยในงานทรบผดชอบ วรเชษฐ โชคชย (2536: 65) ความรบผดชอบ หมายถง การรจกหนาทสามารถปฏบตหนาททไดรบดวยความเตมใจ สนใจ เอาใจใส ละเอยดรอบคอบ ซอสตย ตรงตอเวลา ไมปดความรบผดชอบในหนาทของตนใหแกผอน พยายามทาหนาทตางๆ เตมความสามารถ ดวยความขยนขนแขง มความเชอมนในตนเองและมความปรารถนาทจะทาใหดกวาเดม

29

คณลกษณะทางจรยธรรมทสาคญประการหนงทจะทาใหบคคลประสบความสาเรจตามบทบาทและหนาทของตน คอ ความรบผดชอบ (สโท เจรญสข. 2537 – 2538: 48) จากความหมายดงกลาว สรปไดวาความรบผดชอบหมายถง ลกษณะของบคคล ทแสดงออกดวยการปฏบตหนาท ทไดรบมอบหมาย ดวยความเอาใจใส มความรอบคอบ ตรงตอเวลา และพยายามปรบปรงแกไขใหสาเรจลลวงไปดวยด ยอมรบผลการกระทาของตนเองดวยความเตมใจ ทงในดานทเปนผลดและผลเสย ประเภทของความรบผดชอบ ไชยรตน ปราณ (2541: 54 – 55 ) ไดแบงประเภทของความรบผดชอบเปน 2 ประเภท คอ 1. ความรบผดชอบตอตนเอง หมายถง การรบรฐานะบทบาทของตนทเปนสวนหนงของสงคม จะดารงตนใหอยในฐานะทสามารถชวยตนเองได รจกวาอะไรผดอะไรถก ยอมรบผลการกระทาของตนเอง ทงทเปนผลดและผลเสย เพราะฉะนนบคคลทมความรบผดชอบในตนเอง ยอมรบ จะไตรตรองดใหรอบคอบกอนวา สงทตนกระทาลงไปนนจะมผลเสยหรอไม และจะเลอกปฏบตแตสง ทจะทาใหเกดผลดเทานน 2. ความรบผดชอบตอสงคม หมายถง ภาระหนาทของบคคลทจะตองเกยวของและ มสวนรวมตอสวสดภาพของสงคมทตนดารงอย ซงเปนเรอทผกพนเกยวของกบหลายสงหลายอยางตงแตสงคมขนาดเลกๆ จนถงสงคมขนาดใหญ ความรบผดชอบตอสงคม บคคลทกคนจะตองดารงอยในสงคม เรมตงแตสงคมเลกทสดคอครอบครว จนถงสงคมระดบใหญ คอประเทศชาต การกระทาของบคคลใดบคคลหนงยอมมผลกระทบตอสงคมไมมากกนอย บคคลจงตองมภาระหนาททจะตองเกยวของกบ สวสดภาพของสงคมทตนดารงอย บคคลมหนาทและความรบผดชอบทจะปฏบตตอสงคมดงตอไปน 2.1 ความรบผดชอบตอหนาทพลเมอง ไดแก 2.1.1 ปฏบตตามระเบยบของสงคม 2.1.2 รกษาทรพยสนสมบตของสงคม 2.1.3. ชวยเหลอผอน 2.1.4 มความรวมมอกบผอน 2.2 ความรบผดชอบตอครอบครว ไดแก 2.2.1 เคารพเชอฟงผปกครอง 2.2.2 ชวยเหลองานบาน 2.2.3 รกษาชอเสยงของครอบครว 2.3 ความรบผดชอบตอโรงเรยน คร อาจารย ไดแก 2.3.1 ตงใจเรยน 2.3.2 เชอฟงคร อาจารย

30

2.3.3 ปฏบตตามระเบยบของโรงเรยน 2.3.4 รกษาทรพยสมบตของโรงเรยน 2.4 ความรบผดชอบตอเพอน ไดแก 2.4.1 ชวยตกเตอนแนะนาเมอเพอนทาผด 2.4.2 ชวยเหลอเพอนอยางเหมาะสม 2.4.3 ใหอภยเมอเพอนทาผด 2.4.4 ไมทะเลากน ไมเอาเปรยบ 2.4.5 เคารพสทธซงกนแลกน ลกษณะของบคคลทมความรบผดชอบ กระทรวงศกษาธการ (กรรณาภรณ ดวงแจมกาญจน. 2541: 11; อางองจาก กระทรวง ศกษาธการ. 2533: 146) ไดกลาวถงขอบขายพฤตกรรมของผทมความรบผดชอบไววา มลกษณะดงน 1. เอาใจใสในการทางานอยางมประสทธภาพ เพอผลงานนนๆ 2. ซอสตยตอหนาทโดยไมคานงถงประโยชนสวนตว 3. เคารพตอระเบยบกฎเกณฑและวนยในตนเอง 4. มอารมณหนกแนนเมอเผชญอปสรรค 5. รจกหนาทและการกระทาตามหนาทเปนอยางด 6. มความเพยรพยายาม 7. มความละเอยดรอบคอบ 8. ใชความสามารถอยางเตมท 9. ปรบปรงงานในหนาทใหดยงขนทงตนเองและสงคม 10. ตรงตอเวลา 11. ยอมรบผลของการกระทาของตน อนวต คณแกว (2538: 52) กลาววาความรบผดชอบเปนลกษณะหนงของคนทมความสาคญมาก เพราะจะทาใหหนาทหรองานทไดรบมอบหมายใหรบมอบหมายใหรบผดชอบประสบความสาเรจและเสรจตามเวลาทกาหนด ซงมผลทาใหเปนคนทมคณภาพ ดงนน หลกสตรในปจจบนจงกาหนดใหมการปลกฝงและพฒนาใหนกเรยนมความรบผดชอบ พรอมทงกาหนดใหมการวดในแตละรายวชาดวย จากการศกษาเอกสารในเบองตนทกลาวถงความรบผดชอบนน สามารสรปไดวา ความรบผดชอบเปนพฤตกรรมทมความจาเปนอยางยงทจะตองเรงปลกฝงและเสรมสรางใหเกดขน กบเยาวชน เพราะจะเปนปจจยทสาคญทจะชวยสรางสรรคใหสงคมและประเทศชาตเกดความสงบสขเรยบรอย และเกดความเปนระเบยบอนจะทาใหเกดการพฒนาทจะนาไปสความเจรญกาวหนาตอไป

31

จากการศกษาความหมายของนกวชาการหลายๆ ทาน ผวจยจงไดทาตารางวเคราะห เพอใชเปนตวกาหนดคณลกษณะอนพงประสงคดานความรบผดชอบ ในการวจย ดงตาราง 1 ดงน ตาราง 1 วเคราะหพฤตกรรมทเกยวกบความรบผดชอบ

พฤตกรรม อรทย โสภ

อาวธ พรหมนอก

เสร อนทรคง

วรเชษฐ โชคชย

วฒนา สงสมฤทธ

ความมงมน ยอมรบผลการกระทา ซอสตย ตรงตอเวลา ปรบปรงการปฏบต รจกหนาท รอบคอบ เชอมนในตนเอง ขยน การวจยครงนผวจยมความสนใจทจะศกษา คณลกษณะอนพงประสงคของผเรยนทแสดงออกถงพฤตกรรม ความรบผดชอบ เกยวกบ การรจกหนาท ความมงมนในการปฏบตหนาท ยอมรบในการกระทาของตน และการปรบปรงการปฏบตหนาทใหถกตองดวยตนเอง 3.2 การวดคณลกษณะอนพงประสงค บญชม ศรสะอาด (2538: 18) ไดกลาวถงการวดคณลกษณะอนพงประสงค พฤตกรรมเชงจรยธรรม ซงมวธการวดคณลกษณะดงกลาวดงน 1. การวดโดยอาศยการสงเกต 1.1 การวดโดยอาศยการสงเกตตามแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) ผวดสงเกตวา นกเรยนมพฤตกรรมตามรายการตางๆ หรอไม 1.2 การวดโดยอาศยการสงเกตคณภาพตามแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) เปนการวดทละเอยดมากขน ผประเมนตองพจารณาถงระดบคณภาพของแตละรายการ 2. การวดโดยใชขอสนเทศจากนกเรยน 2.1 นกเรยนวดตนเอง อาจใชเครองมอหลายประเภท เชน แบบตรวจสอบรายการ (Checklist) มาตราสวนประมาณคา (Rating scale) แบบทดสอบถามปลายเปด (Semantic Differential) เปนตน

32

2.2 แบบใหสรางจนตนาการ ใหนกเรยนดภาพแลวบรรยาย หรอเขยนแสดงความคดเหนตอสถานการณทยกมา 2.3 แบบวดโดยใชสถานการณ นยมเลอกใชแบบเลอกตอบ 2.4 แบบใหเลอกกจกรรม พฤตกรรม หรอสถานการณอยางเดยวจากทยกมาใหตดสนใจ 2 อยาง เปนคๆ (Pair Comparision) ซงแตละอยางแสดงพฤตกรรมและดาน 2.5 โดยการสมภาษณนกเรยนผประเมนผลทาการสมภาษณนกเรยนแลวใหคะแนนหรอบนทกขอสนเทศจากคาตอบของนกเรยน 3. วดโดยอาศยขอสนเทศหรอผลการวดบคคลอน 3.1 การทาสงคมมต 3.2 สมภาษณคนทรจกนกเรยนทเราจะประเมน 3.3 ใหบคคลอนตอบแบบสอบถาม พฤตกรรมนกเรยนทจะวด ชวลต ชกาแพง (2550: 112 – 125) กลาววา การวดจตพสยสามารถกระทาไดหลายวธ มดงน 1. การสงเกต (Observation) สงเกตการพด การกระทา การเขยนของนกเรยนทมตอสงใดสงหนง ทครตองการวดในเรองคณธรรม จรยธรรม อาจสงเกตดความประพฤตของนกเรยนแลว แปลความวา นกเรยนคนนนเปนผปฏบตตนดมากนอยปานใด เชน การไมขาดเรยนกแสดงวา มความรบผดชอบ มความซอสตย มวนยในตนเอง การไมเลนการพนน การไมเทยวกลางคน ลวนแตเปนพฤตกรรมทแปลความหมายไดวา นกเรยนคนนนเปนคนด เปนตน 2. การสมภาษณ (Interview) การพดคยกบนกเรยนในประเดนทครอยากร ซงอาจเปนความรสก ทศนคตของนกเรยน เพอนาสงทนกเรยนพดออกมาแปลความหมายเกยวกบลกษณะจตพสยของนกเรยนได 3. การใชแบบวดมาตราสวนประเมนคา (Rating Scale) นกวดผลไดสรางเครองมอวดทศนคต วดความสนใจ วดคณธรรมจรยธรรมไว มากพอสมควร ซงคนอนสามารถนาไปใชได ถาเปนแบบวดทศนคต หรอวดความสนใจจะมรปแบบ การวด 3 รปแบบ คอ แบบลเครท แบบเธอรสโตน แบบออสกด ซงในงานวจยไดใชแบบวดมาตราสวนประเมนคาแบบลเครท มรายละเอยด ดงน แบบลเครท (Likert’s Method) องอาจ นยพฒน (2546: 171–184) เครองมอวดเจตคตแบบลเครท เปนวธการสรางทงายกวาวธของเทอรสโตน มความเชอมนสงและพฒนาเพอวดดานความรสกไดหลายอยาง การสรางเครองมอวดเจตคตแบบนเปนวธประเมนนาหนกความรสกของขอความในตอนหลง คอ หลงจาก เอาเครองมอไปสอบวดแลว การสรางขอความเปนทแสดงความรสกตอเปาเจตคตจะตองใหครอบคลมและสมพนธซงกนและกน ขอความอาจจะเปนทางบวกหมดหรอทางลบหมดหรอผสมกนกได

33

ขนตอนการสรางเครองมอมดงน 1. เลอกชอเปาเจตคต กอน เปาของเจตคตอาจจะเปนคน วตถ สงของ องคกรสถาบน อาชพ วชาแลวแตจะเลอก ยงเฉพาะเจาะจงยงด ยงกาหนดชวงเวลาดวยแลว การแปลผลกจะทาให มความหมายดขน 2. เขยนขอความแสดงความรสกตอเปาเจตคต โดยวเคราะหแยกแยะดใหครอบคลมลกษณะของขอความควรเปนดงน 2.1 เปนขอความทแสดงความเชอและรสกตอเปาทตองการ 2.2 ไมเปนการแสดงถงความเปนจรง 2.3 มความแจมชด สน ใหขอมลพอตดสนได 2.4 ไมครอบคลมทงทางดและไมดหรอทงบวกและลบ 2.5 ควรหลกเลยงคาปฏเสธซอน ขอความอางองในอดตทผานมา ขอความทมคาวา ทงหมด เสมอๆ ไมเคย ไมมเลย เพยงเทานน 2.6 ขอความเดยวควรมความเชอเดยว 3. การตรวจสอบขอความ เปนการตรวจสอบขนแรก เพอดใหแนชดวา ขอความนนเขยนไวเหมาะสมดหรอไม การตอบจะใหตอบวา ชอบ – ไมชอบ ด – ไมด หรอเหนดวย – ไมเหนดวย ควรใชมาตรา 3 มาตรา 4 มาตรา หรอ 5 มาตรา เปนตน การเขยนการแสดงออกในมาตราวดแบบ ลเครท เชน [ ] เหนดวยอยางยง [ ] เหนดวยมาก [ ] เหนดวย [ ] ไมเหนดวย [ ] ไมเหนดวยมาก [ ] ไมเหนดวยอยางยง 4. การใหนาหนกในชวงแรก ๆ ของการพฒนาจะมวธการใหคะแนนแบบตาง ๆ ในระยะหลงลเครทจงแนะใหใชวธการกาหนดตวเลขโดยพลการไดเลย โดยใหตวเลขเรยงคาตามลาดบความสาคญของตวเราหรอตวเลอก จะใช 0, 1, 2, 3, 4 หรอ 1, 2, 3, 4, 5 หรอ -2, -1, 0, 1, 2 กไดทงนน 3 แบบนสมพนธเปน 1.00 คอ ตวเดยวกนนนเอง เพยงแตเอาตวคงทบวกหรอลบออกเทานน ตวเลขแบบนคะแนนเฉลยจะเปลยนแปลง แตความแปรปรวนคงท 5. การทดลองคณภาพเบองตน ในระยะนตองการศกษาวา ขอความแตละขอมอานาจจาแนกผทมเจตคตสงกบมเจตคตตาแตกตางกนหรอไม นนคอพยายามหาวาขอความขอนน ถาใครตอบมาตราสงแสดงวามเจตคตสง ถาใครตอบมาตราตาจะเปนคนมเจตคตตาจรงหรอไม การจะสามารถบอกไดดงกลาวมาแลว จะตองเอาขอความทงหลายไปทดสอบกบกลมตวอยางอยางนอย 100 คนขนไปจงจะด เมอสอบเสรจแลวนามาตรวจใหคะแนนแตละขอ แลวรวมคะแนนเปนของแตละคน กรณขอสอบม 100 ขอมคามาตรา 4 คา แปลวา คนไดเจตคตนอยทไดคะแนน 100 คนไดคะแนน

34

สงสด 400 เอาคะแนนแตละคนเรยงกนตามลาดบ แลวตวกลมไดคะแนนสง 25% และกลมไดคะแนนตา 25% ตอจากนนเอาแตละขอมาแจกแจงความถวาแตละขอ แตละมาตราของตวเลอกมจานวนคนกลมสงตอบเทาไร คนกลมตาตอบเทาไร เมอไดแจกแจงแลว คานวณหาคะแนนเฉลยของกลมสงและกลมตา หาความแปรปรวนของกลมสงและกลมตา ใชสตรการหาอานาจจาแนกตามแนว Edwards โดยใช t – test และถอวา ถา t มคามากกวา 1.75 ขนไปเปนขอทมอานาจจาแนกใชได (ชวลต ชกาแพง. 2550: 121; อางองจาก Edwards. 1957) 6. การจดแบบทดสอบ เมอไดขอสอบทมอานาจจาแนกดแลว พจารณาวาจะกาหนดกขอ ตามหลกการถาขอความมคณภาพสงมากจะใช 10 – 15 ขอกได แตโดยทวไป จะมตงแต 20 ขอขนไป เพราะถาจานวนขอนอยความเชอมนมกจะมคานอยความเทยงตรงกไมด อาจจะเปนเพราะขอความแสดงความรสกหรอความเชอตอเปาอาจไมครอบคลมทกอยางในเปาหมาย แบบทดสอบ วดเจตคตบางฉบบ ม 100 ขอ การใหจานวนขอคานงถงกลมตวอยางและระดบอาย ความสามารถ ในการอาน ทาใหเกดความเบอหนายในการตอบ ระดบเดก ๆ จงไมควรมหลายขอจนเกนไป 7. การตรวจใหคะแนน การใหคะแนนใหตามมาตราทกาหนดแตละขอ ถาเปนขอความเปลยนเปนตวเลข แตถาเปนตวเลขแลว นาตวเลขมารวมเลย กรณขอความเปนความรสก ทางลบ จะตองกลบตวเลขกนกบขอความทเปนทางบวก ถาตวเลอกเปนการอธบายหรอบรรยาย เชน [ ] เหนดวยอยางยง [ ] เหนดวย [ ] ไมเหนดวย [ ] ไมเหนดวยอยางยง ขดตอบตรงเหนดวยอยางยง เปน 4 คะแนน ดงนเปนตน ถาตวเลอกกาหนด ตวเลข เปน [ 1 ] [ 2 ] [ 3 ] [ 4 ] ขดตอบ 4 กได 4 คะแนน 8. การหาคณภาพอน ๆ เชน ความเชอมนและความเทยงตรง ความเชอมนหาไดโดยวธสอบซา (Test – Retest) คขนาน (Paralell Test) แบงครงฉบบ (Split – Half) สมประสทธแอลฟา (Alpha – Coefficient) ซงเปนวธทนยมใช ความเทยงตรงหาไดโดยใช Construct Validity, Concurrent Validity, และ Predictive Validity เปนตน จากการศกษาเอกสารเกยวกบการสรางแบบวดคณลกษณะอนพงประสงค ผวจยไดนามา เปนแนวทางในการสรางแบบวดคณลกษณะอนพงประสงค ในงานวจยครงน เนองดวยผเรยนทผวจยไดทาการทดลองการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT นนเปนนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 ผวจยจงตองการวดโดยการ ใชแบบมาตราสวนประมาณคาตวเลข (Numerical Rating Scale) เพราะตองการใหผเรยนสงเกตวา นกเรยนมพฤตกรรมตามรายการตางๆ ทกาหนดไวหรอไม การสงเกต ทผวจยตองการวดนนจะวดหลงจากการจดกจกรรมการเรยนร เพอตองการวดผเรยนแตละคนวา กอนการจดกจกรรมการเรยนรและหลงจากการจดกจกรรมการเรยนรนนผเรยนมพฤตกรรมทเปลยนแปลงไปจากเดมหรอไม

35

3.3 การสรางแบบวดคณลกษณะทพงประสงค แบบวดทสรางวดความรบผดชอบ โดยชนาภรณ เพาพาน ททาการวจยเรอง การสรางแบบวดจรยธรรมความมวนยในตนเอง สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ในโรงเรยนสงกดสานกงาน การประถมศกษา จงหวดมหาสารคาม โดยมลกษณะผมวนยในตนเอง ประกอบดวย 1. ความรบผดชอบ หมายถง ความสนใจมงมนทจะทางานทไดรบมอบหมายและตดตามผลงานทไดกระทาลงไปเพอปรบปรงแกไขงานนนๆ ใหเปนผลสาเรจไปดวยดและยอมรบในสงทตนกระทาลงไป ทงในดานทเปนผลดและผลเสย 2. ความตรงตอเวลา หมายถง การทางานทไดรบมอบหมาย หรอกจกรรมอยางใด อยางหนงใหตรงกบเวลาหรอใหสาเรจตามทกาหนดทกาหนดไว ตลอดจนรวาจะประพฤตปฏบต อยางเหมาะสมกบเวลาและโอกาส 3. การปฏบตตนตามระเบยบของสงคม หมายถง การปฏบตตนตามกฎระเบยบทตกลง กนไวในสงคมนนๆ คอการปฏบตตามกฎระเบยบของโรงเรยน บาน และชมชน 4. เคารพสทธของผอน หมายถง การกระทาทอยภายใตสทธของตนเองโดยไมกาวกายสทธหนาทของผอน เชน การไมหยบสงของผอนโดนไมไดรบอนญาต จากการศกษาเอกสารเกยวกบการสรางแบบวดคณลกษณะอนพงประสงค ผวจยไดนามา เปนแนวทางในการสรางแบบวดคณลกษณะอนพงประสงค ในงานวจยครงน เนองดวยผเรยนทผวจยไดทาการทดลองการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT นนเปนนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 ผวจยจงตองการวดโดยการ ใชแบบมาตราสวนประมาณคาตวเลข (Numerical Rating Scale) เพราะตองการใหผเรยนสงเกตวา นกเรยนมพฤตกรรมตามรายการตางๆ ทกาหนดไวหรอไม การสงเกต ทผวจยตองการวดนนจะวดหลงจากการจดกจกรรมการเรยนร เพอตองการวดผเรยนแตละคนวากอนการจดกจกรรมการเรยนรและหลงจากการจดกจกรรมการเรยนรนนผเรยนมพฤตกรรมทเปลยนแปลงไปจากเดมหรอไม 4. เอกสารทเกยวของกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT 4.1 ความหมายการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT กตตชย สธาสโนบล (2543: 154) ไดใหความหมายการจดการเรยนรแบบแบบวฎจกร การเรยนรแบบ 4 MAT ในตอนหนงวาเปนการจดการเรยนรทคานงถงรปแบบการเรยนรของกลมผเรยน 4 คณลกษณะกบพฒนาการสมองซกซายและซกขวาอยางสมดล เพอใหผเรยนเกดการเรยนรตามแบบและความตองการของตนเองอยางเหมาะสม และสามารถพฒนาตนเองอยางเตมศกยภาพ ซงไดแก ผเรยนแบบท 1 (Why) ผเรยนทมจนตนาการณเปนหลก ผเรยนแบบท 2 (What) ผเรยนทเรยนรดวยการวเคราะหและการเกบรายละเอยดเปนหลก ผเรยนแบบท 3 (How) ผเรยนทเรยนรดวยสามญสานกหรอประสาทสมผส

36

ผเรยนแบบท 4 (If) ผเรยนทเรยนรดวยการรบรจากประสบการณรปธรรมไปสการลงมอปฏบต กระบวนการรบรดงกลาว เปนกระบวนการทเกดจากการลงมอปฏบตจรง (Active Conceptualization) และเฝาสงเกตอยางไตรตรอง (Reflective Observation) ซงเดวด คอลบ (David Kolb) ไดแบงรปแบบการเรยนรตามความแตกตางของการเรยนรเปน 4 สวน ตามจดตด ของการรบร ซงมรปแบบการรบรและกระบวนการรบรทแตกตางกน ดงภาพประกอบ 2 (ศกดชย หรญทว; และไพเราะ พมมน. 2534: 8 - 10) จงทาใหเหนความแตกตางของการเรยนรถง 4 แบบตามพนททถกแบงดวยเสนตรงแหงการเรยนรและเสนตรงแทนกระบวนการรบรคอ

ภาพประกอบ 2 แผนภมแสดงรปแบบการเรยนรของนกเรยนตามแนวคดของคอลบ ทมา: ศกดชย หรญทว; และไพเราะ พมมน (2534). วฏจกรการเรยนร 4 MAT การจดการเรยนรเพอสงเสรมคณลกษณะ ด เกง สข. หนา 8 – 10. ดงนนในป ค.ศ. 1980 แมคคารธ (McCarthy) จงไดสรปแนวคดเปนรปแบบการเรยน การสอนแบบใหมทตอบสนองการเรยนรของผเรยน 4 แบบ (4 Types of Students) ซงลกษณะ การเรยนรของเดกๆ มความสมพนธ โดยตรงกบโครงสรางทางสมองและระบบการทางานของสมองซกซายและซกขวา โดยเอาแนวความคดจากคอลบมาประยกต ซงรปแบบของคอลบนนไดรากฐาน จากทฤษฎของ จอหน ดวอ (ชอภาษาองกฤษ) เครท เลวน ชอภาษาองกฤษ) และ ฌอง ปอาเชต ซงรปแบบการเรยนทแมคคารธไดคดขนน มดงน

การปฏบต

(Active

การสงเกต

(Reflective Observation)

ความคดรวบยอด

(Abstract

กระบวนการ

การรบร

ประสบการณตรง (Concrete Experience)

37

ประสบการณรปธรรม การลงมอ การรบรขอมล ปฏบต อยางไตรตรอง

ความคดรวบยอด

ภาพประกอบ 3 แผนภมแสดงรปแบบการเรยนรของนกเรยนตามแนวคดของแมคคารธ

ทมา: ประพนธศร สเสารจ. (2545). 4 MAT : ลลาการสอนของครและพฤตกรรมการ เรยนรของผเรยน (Thailand Education). หนา 3. 4.2 การจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT วมลรตน สนทรโรจน (2544: 185) ไดกลาววา การจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT มแนวความคดวาการเรยนรและการสอนจะตองมลกษณะทเคลอนไหวอยางเปนลาดบขนตอนตามแบบการจดกจกรรมการเรยนรซงมลกษณะทแตกตางกน ใหมโอกาสไดเรยนและพฒนาศกยภาพของตนเอง อยางมความสขโดยมความเชอพนฐาน ซงเกยวของกบความหลากหลายในการเรยนรอยหลายประการ เชน 1. มนษยทกคนรบรประสบการณและขอมลขาวสารในลกษณะทแตกตาง 2. มนษยทกคนมกระบวนการจดประสบการณและขอมลขาวสารในลกษณะทแตกตางกน 3. วธการเรยนรของแตละบคคลมคณคาเทาเทยมกน 4. ผเรยนแตละคนประสงคทจะมความสข จากการเรยนรดวยรปแบบหรอลกษณะ การเรยนรดวยตนเอง

ผเรยนแบบท 4 ปรบประยกตใช

Dynamic Learners

ผเรยนแบบท 3

แบบทดลองปฏบต

Common Sense Learners

ผเรยนแบบท 1

แบบสรางมโนภาพ

Imaginative Learners

ผเรยนแบบท 2

แบบวเคราะห Analytic Learners

38

5. ในขณะทการจดการเรยนรเปนการเคลอนทผเรยนทงหลายจะ “ฉายแวว” แตกตางกนดงนนเขาจงมโอกาสการเรยนรจากเพอนแตละคน การเรยนการสอนทมฐานความคดจากความเชอพนฐานนจะเกดขนไดกตอเมอผสอนและ ผทเกยวของกบการศกษาเปลยนทศนคตเกยวกบการจดการเรยนการสอนใหมเพอทาในสงตอไปน 1. สรางสงแวดลอมแหงการเรยนรทชวยใหผเรยนทกคนมโอกาสเทากนทจะเรยนร 2. สรางสงแวดลอมแหงการเรยนรใหมลกษณะจงใจเปนงานเบอตนของคร 3. สรางสงแวดลอมแหงการเรยนรทจะสอนทกษะผนวกกบความคดรวบยอดพรอมๆ กบใหเกบประโยชนโดยตาง 4. สรางสงแวดลอมแหงการเรยนรททาใหผเรยนมความสขกบการคนพบตนเอง 5. สรางสงแวดลอมแหงการเรยนรทปลกใหผเรยนตนตากบเทคนคการสอนทใชสมอง ทงซอยซกขวาและซาย 6. สรางสงแวดลอมแหงการเรยนรทไมเพยงแตใหเกยจตผเรยน แตตองชนชม ความหลากหลายของผเรยนดวย ศกดชย หรญทว; และไพเราะ พมมน (2534: 7 - 10) ไดกลาวไววาการจดการเรยนร แบบ 4 MAT เปนแนวคดอกแนวหนงทเชอมโยงเกยวของกบ แนวคดของ John Dewey และปรชญากลมกาวหนานยมหรอพพฒนาการนยม (Progressivism) ซงการจดการศกษาทใหผเรยนไดเรยนรโดยการกระทา เปนแนวคดทคานงถงความแตกตางระหวางบคคล โดยคานงถงผเรยนทมการเรยนร ในลกษณะทแตกตางกนมงใหผเรยนเปนศนยกลางการเรยนร ถาผสอนจดกระบวนการเรยนร ทเหมาะสมกบผเรยนแตละประเภทผเรยนกจะประสบความสาเรจในการเรยนไดอยางมประสทธภาพ รปแบบการเรยนรแบบ 4 MAT พฒนาขนจากการคนควาวจยของเบอรนส แมคคารธ (Bernice McCarthy) นกการศกษา นกแนะแนวทางการศกษา ซงเชอในศกยภาพของผเรยนในเรองความแตกตางระหวางบคคล โดยคานงถงรปแบบหรอวธการเรยนรของผเรยนแตละประเภท เบอรนส แมคคารธ (Bernice McCarthy) ไดประยกตแนวคดของ เดวดคอลป (David Kolb) โดยใหพนท 4 สวนทเกดจากการตดกนของแกนการรบร (Perception) และแกนกระบวนการ (Processing) แทนลกษณะการเรยนรของผเรยน 4 ประเภท ซงคานงถงความคดเกยวกบระบบการทางานของสมองซกซายและสมองซกขวากบธรรมชาตของการเรยนร ซงอธบายโดยใชแผนภาพและคาอธบายประกอบได ดงภาพประกอบ 2 (ศกดชย หรญทว; และไพเราะ พมมน. 2534: 9) ทงนเพอเปนการเสรมสรางศกยภาพการเรยนรของผเรยน กบพฒนาการทางสมองซกซายและซกขวาอยางเทาเทยมกน ใหผสอนสามารถจดการเรยนรจดการเรยนรใหเหมาะสมกบความถนดของผเรยนแตละเภทและในขณะเดยวกนผเรยนไดมโอกาสประสบความสาเรจในการเรยนตออยางม ประสทธภาพ และผสอนสามารถจดกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญและสงเสรมใหผเรยน มคณลกษณะด มปญญาและมความสขในการเรยนร

39

4.3 ขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT กตตชย สธาสโนบล (2545: 159-163) ไดอธบายถงขนตอนการจดการเรยนรไวดงน การจดการเรยนรทคานงถงรปแบบการเรยนรของกลมผเรยน 4 กลม กบพฒนาการสมองซกซาย และซกขวาอยางสมดล ซงไดแก ผเรยนแบบท 1 (Why) มจนตนาการณเปนหลกผเรยนแบบ ท 2 (What) มการเรยนรดวยการวเคราะหและการเกบรายละเอยดเปนหลก ผเรยนแบบท 3 (How) มการเรยนรดวยสามญสานกหรอ ผเรยนแบบท 4 (If) มการเรยนรดวยการรบรจากประสบการณรปธรรมไปสการลงมอปฏบตซงเบอรนส แมคคารธ (Bernice McCarthy) ไดกาหนดลาดบขนตอนของการเรยนร 4 MAT โดยแบงวงลอกระบวนการเรยนรออกเปน 8 ขนตอน ดงรายละเอยด ของการจดกจกรรมการเรยนร 4 MAT ดงน

สวนท 1 ผเรยนแบบท 1 เรยนรจากประสบการณและการเฝาสงเกตอยางไตรตรอง (Imaginative Learners) สบสบการณตรง

การสงเกต

ภาพประกอบ 4 รปแบบการเรยนรแบบ 4 MAT เสยวท 1 ทมา: ศภณ ธรรมปต. (2546). ผลของการใชแผนการสอนแบบ 4 MAT หนวยการเรยนเรองตวเราทมตอพฤตกรรมสขภาพ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4. หนา 26 – 27. เปนชวงทผเรยนรจากประสบการณและการบวนการเฝาสงเกตอยางไตรตรอง มกใชคาถามวา “ทาไม” (Why) บทบาทของผสอน: ผคอยกระตนใหผใหผเรยนคดวเคราะหสงทสงเกตไดอยางไตรตรอง วธการจดกจกรรม: ใชคาถามถามขอมลเพอใหผเรยนสงเกตการรวมกนอภปราย การใหผเรยนไดพบของจรงและใหผเรยนทากจกรรม ในสวนท 1 สามารถแบงขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรเปน 2 ขนตอนทคานงถง การทางานของสมองซกขวา และซกซายของผเรยน ไดดงน

2

1

40

ขนตอนท 1 ขนสรางคณคา และประสบการณของสงทเรยน (สมองซกขวา) ผสอนควรกระตนความสนใจ และแรงจงใจใหผเรยนคด โดยใชคาถามทกระตนใหผเรยนสงเกต การออกไปปฏสมพนธกบสภาพแวดลอมของสงทเรยน เปนขนทเนนการจดกจกรรมทพฒนาสมองซกขวา ขนตอนท 2 ขนวเคราะหประสบการณ (สมองซกซาย) จากขนตอนท 1 ทผสอนกระตน ใหผเรยนอยากเรยนรและสนใจในสงทเรยน ตอจากนนในขนท 2 น ผสอนควรใหผเรยนวเคราะห หาเหตผล ฝกทากจการรมกลมอยางหลากหลาย เชน ฝกเขยน แผนผงมโนมต (Concept Mapping) ชวยกนระดมสมองซกซาย

สวนท 2 ผเรยนแบบท 2 เรยนจากการสงเกตอยางไตรตรองไปสการสรางความคดรวบยอด (Analytic Learners)

สรางความคดรวบยอด

ภาพประกอบ 5 รปแบบการเรยนรแบบ 4 MAT เสยวท 2 ทมา: ศภณ ธรรมปต. (2546). ผลของการใชแผนการสอนแบบ 4 MAT หนวยการเรยนเรองตวเราทมตอพฤตกรรมสขภาพ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4. หนา 26 – 27. เปนชวงทผเรยนไดเรยนรจากการสงเกตอยางไตรตรองไปสการสรางความคดรวบยอดมกใชคาถามวา “อะไร” (What) เชน เราจะเรยนอะไรกนด บทบาทของผสอน: เตรยมขอมลทผเรยนควรทราบและสาธต วธการจดกจกรรม: ใหผเรยนไดคนควาเนอหาทจะเรยนจากแหลงตางๆ เชน ใบความร วดทศน เลนเกม ผสอนเปนผใหขอมล เลนเกม เปนตน ในสวนท 2 สามารถบงขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรเปน 2 ขนตอน ทคานงการทางาน ของสมองซกขวา และซกซายของผเรยน ไดดงน ขนตอนท 3 ขนปรบประสบการณเปนความคดรวบยอด (สมองซกขวา) ผสอนควรเนนใหผเรยนไดวเคราะหอยางไตรตรอง นาความรทไดมาเชอมโยงกบขอมลทไดศกษาคนควา โดยจดระบบ การวเคราะหเปรยบเทยบการจดลาดบความสมพนธของสงทเรยน เปนขนทเนนการจดกจกรรมทพฒนาสมองซกขวา

3

4

41

ขนตอนท 4 ขนพฒนาความคดรวบยอด (สมองซกซาย) ผสอนควรใหทฤษฎ หลกการทลกซง โดยเฉพาะรายละเอยดของขอมลตางๆ เพอใหผเรยนเขาใจ และพฒนาความคดรวบยอดของตนเองในเรองทเรยนกจกรรมควรเปนกจกรรมทใหผเรยนคนควาจากใบความร แหลงวทยาการทองถนการสาธต การทดลองการใชหองสมด วดทศน สอประสมตางๆ เปนขนทเนนการจดกจกรรมทพฒนาสมองซกซาย สวนท 3 ผเรยนแบบท 3 สรางความคดรวบยอดไปสการลงมอปฏบตและสรางชนงาน ในลกษณะเฉพาะตว (Commonsense Learners) เปนชวงทผเรยนสามารถสรางความคดรวบยอด (มโนมต) ไปสการลงมอปฏบตกจกรรม การทดลอง ความตามคดของตนเองและสรางชนงานทเปนลกษณะเฉพาะตว บทบาทของผสอน: เปนผคอยแนะนาชแนะ (Coach) และผอานวยความสะดวก (Facilitator) แกผเรยน วธการจดกจกรรม: ใหผเรยนไดลงมอปฏบตการทดลองสรปผลการทดลองทาแบบฝกหด ตามความเหมาะสมของเนอเรองทเรยน ในสวนท 3 สามารถแบงขนตอนการจดกจกรรมการเรยนร เปน 2 ขนตอนทคานงถงการทางานของสมองซกขวาและซกซายของผเรยน ไดดงน

ลงมอปฏบต

ภาพประกอบ 6 รปแบบการเรยนรแบบ 4 MAT เสยวท 3 ทมา: ศภณ ธรรมปต. (2546). ผลของการใชแผนการสอนแบบ 4 MAT หนวยการเรยนเรองตวเราทมตอพฤตกรรมสขภาพ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4. หนา 26 – 27. ขนตอนท 5 ขนลงมอปฏบตตามกรอบความคดทกาหนด (สมองซกซาย) ผสอนควรใหผเรยนปฏบตกจกรรมการทดลอง จากใบงาน การทดลองทาแบบฝกหด การสรปผลการปฏบตกจกรรม สรปผลการทดลองทถกตองชดเจน โดยเปดโอกาสใหผเรยนซกถามขอสงสยกอนปฏบตกจกรรม ฝกเลอกใชอปกรณบนทกผลการทดลอง โดยผสอนจะเปนพเลยงเปนขนทเนนการจดกจกรรมทพฒนาสมองซกซาย

5

6

42

ขนตอนท 6 ขนสรางชนงานเพอสะทอนความเปนตนเอง (สมองซกขวา) ผสอนตองเปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงความสามารถของตนเองตามความถนดความสนใจเพอสรางสรรคชนงาน ตามจนตนาการของตนเองทแสดงถงความเขาใจในเนอหาวชาทเรยน ใหเหนเปนรปธรรมในรปแบบตางๆ โดยเลอกวธการนาเสนอผลงานในลกษณะเฉพาะตวชนงานทสรางอาจเปนภาพวาดนทานสมดรวบรวมสงทเรยนสงประดษฐ แผนพบ เปนตน เปนขนทเนนการจดกจกรรมทพฒนาสมองซกขวา สวนท 4 ผเรยนแบบท 4 เรยนรจากประสบการณรปธรรมไปสการลงมอปฏบตในชวตจรง (Dynamic Learners) เปนชวงทผเรยนไดนาเสนอผลงานของตนเอง โดยสอดแทรกการอภปรายถงปญหา อปสรรคในการปฏบตกจกรรม วธการแกไขปญหา เพอปรบปรงชนงานจนสาเรจและเปนประโยชนตอตนเอง ซงสามารถบรณาการ การประยกตใช เชอมโยงกบชวตจรง/อนาคต บทบาทของผสอน: ใหคาแนะนา รวมประเมนผลงาน แนะนาวธการปรบปรงผลงาน และการรวบรวมผลงาน วธการจดกจกรรม: ผเรยนนาเสนอชนงานทปรบปรง อภปรายแลกเปลยนความคดเหนกบผอนและนาผอน ในสวนท 4 สามารถแบงขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรเปน 2 ขนตอนทคานงถงการทางานของสมองซกขวาและซกซายของผเรยน ดงน

ประสบการณตรง ภาพประกอบ 7 รปแบบการเรยนรแบบ 4 MAT เสยวท 4

ทมา: ศภณ ธรรมปต. (2546). ผลของการใชแผนการสอนแบบ 4 MAT หนวยการเรยนเรองตวเราทมตอพฤตกรรมสขภาพ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4. หนา 26 – 27. ขนตอนท 7 ขนวเคราะหคณคา และการประยกตใช (สมองซกซาย) ผสอนควรใหผเรยน ไดวเคราะหชนงานของตนเองโดยอธบายขนตอนการทางาน ปญหาอปสรรคในการทางาน และวธการแกไข โดยบรณาการการประยกตใชเพอเชอมโยงกบ ชวตจรง/อนาคต ซงอาจจะวเคราะหชนงานในรปกลมยอยหรอ กลมใหญกไดตามความเหมาะสม เปนขนทเนนการจดกจกรรมทพฒนาสมองซกซาย ขนตอนท 8 ขนแรกเปลยนประสบการณเรยนรกบผอน (สมองซกขวา) เปนขนสดทาย

7

8

43

ซงผสอนควรใหผเรยนไดนาผลงานของตนเองมานาเสนอหรอจดแสดงในรปแบบตางๆ เชนการจดนทรรศการ ปายนเทศ เพอใหเพอนๆไดชนชมซงถอเปนการแบงปนโอกาสทางดานความรและประสบการณใหผอนไดซาบซง ในขนน ผเรยนควรรบฟงการวพากษวจารณอยางสรางสรรค ยอมรบ ฟงความคดเหนของผอนเปนขนทเนนการจดกจกรมทพฒนาสมองซกขวา จากขนการสอนแบบ 4 MAT ทง 8 ขน สามารถเขยนสรปดงแสดงในแผนภาพประกอบ 7 (Momis; & McCarthy. 1990: 200)

รบร / รสก บทบาท บทบาท นกเรยน ดคร ทา

คด ภาพประกอบ 8 แสดงขนการสอนแบบ 4 MAT ตามรปแบบการเรยนร และเทคนคดารพฒนาสมอง ซกซาย – ซกขวา ทมา: กตตชย สธาสโนบล. (2546). กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรทคานงถงพฒนาการทางสมองของผเรยนอยางเทาเทยมกน หนา 16. สรปแลว ลาดบขนตอนของการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ม 8 ขนตอนไดแก

R 8.แลกเปลยน ประสบการณ เรยนรกบผอน

R 1. สรางคณคาและ

ประสบการณ ของสงทเรยน

6. ขนนาเสนอถงการลงมอปฏบตงานไปแลว

R

L 7. ขนวเคราะหคณคาและการประยกตใช

5. ขนลงมอปฏบตจากกรอบความคด

ทกาหนด L

4. ขนพฒนา

ความคดรวบยอด

3. ขนปรบประสบการณ เปนความคดรวบยอด

R

L 2. ขนวเคราะหประสบการณ

44

ขนท 1 สรางประสบการณ ขนท 2 วเคราะหประสบการณ ขนท 3 บรณาการการสงเกตไปสความคดรวบยอด ขนท 4 พฒนาความคดรวบยอด ขนท 5 ปฏรปความคดรวบยอด ขนท 6 การปรบแตงเปนแนวคดของตนเอง ขนท 7 วเคราะหเพอนาไปประยกตใช ขนท 8 แลกเปลยนความรของตนเองกบผอน ในการวจยครงนผวจยไดนาวธการจดกจกรรมการเรยนการเรยนร แบบ 4 MAT มาทาการทดลอง เนองจากเปนการจดกจกรรมทเนนผเรยนเปนสาคญทาใหผเรยนไดรบประสบการณ ทมความหมายเฉพาะตน วเคราะหไตรตรองประสบการณทนาไปสความคดรวบยอด ไดเรยนร จากการลงมอปฏบตสรางผลงานการเรยนรดวยตนเอง วเคราะหผลงานและนาผลงานไปใช ใหสอดคลองกบชวตประจาวนได เปนการเรยนรทสอดแทรกกบความถนด และความสนใจ และเปนการจดกจกรรมทเนนถงผเรยน 4 แบบ โดยนาเทคนคการพฒนาสมองซกซายและซกขวาของผเรยน มาใช ทาใหผเรยนเกดความสข ในแตละชวงทตนเองถนดและสนใจ ชวยกระตนใหนกเรยนไดพฒนาสมองและพฒนาศกยภาพของตนเองไดอยางเหมาะสม อนเปนเทคนคหนงของการจดกจกรรม การเรยนรทยดผเรยนเปนศนยกลาง นาความรทไดจากการเรยนรมาประยกตใชอยางมระบบ ในการวจยครงนผวจยใชลาดบขนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ของแมคคารธ 8 ขน ซงมสวนประกอบดงน 1. เรยนรจากประสบการณและการเฝาสงเกตอยางไตรตรอง (Why) ขนท 1 ขนสรางคณคา และประสบการณของสงทเรยน (R) ขนท 2 ขนวเคราะหประสบการณ (L) 2. เรยนรจากการสงเกตอยางไตรตรองไปสการสรางความคดรวบยอด (Why) ขนท 3 ขนปรบประสบการณเปนความคดรวบยอด (R) ขนท 4 ขนพฒนาความคดรวบยอด (L) 3. สรางความคดรวบยอดไปสการลงมอปฏบตและการสรางชนงานในลกษณะเฉพาะตว (How) ขนท 5 ขนลงมอปฏบตจากกรอบความคดทกาหนด (L) ขนท 6 ขนนาเสนอถงการลงมอปฏบตงานไปแลว (R) 4. เรยนรจากประสบการณรปธรรมไปสการลงมอปฏบตในชวตจรง (If) ขนท 7 ขนวเคราะหคณคาและการประยกตใช (L) ขนท 8 ขนแลกเปลยนประสบการณเรยนรกบผอน (R)

45

การจดกจกรรมเรยนรแบบ 4 MAT ผวจยตองการใหผเรยนเกดความรคความดหลงจาก การจดกจกรรมการเรยนร ซงในขนท 1 – 4 เปนขนการจดกจกรรมการเรยนรทผเรยนไดรบความรใหมเพมจากความรเดมทมอย สวนในขนท 5 – 8 เปนขนทผวจยไดสอดแทรกในเรองของคณธรรม จรยธรรม จากการลงมอปฏบตกจกรรมในรปแบบตางๆ ทผวจยไดกาหนดขน การจดกจกรรม การเรยนรในครงนผวจยตองการใหผเรยนไดรบทงความรคกบความดไปพรอมๆ กน 4.4 ขนตอนการเขยนแผนการจดกระบวนการเรยนรแบบ 4 MAT แผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ทใชในการวจยครงน โดยใชขนตอนการเขยนแผนการจดกจกรรมการเรยนรของสถานศกษา และใชขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ตามแนวของวชย วงษใหญ. 2543: 1 – 17 ม 8 ขนดงน สวนท 1 ผลการเรยนรทขาดหวง สวนท 2 จดประสงคการเรยนร สวนท 3 สาระการเรยนร สวนท 4 กจกรรมการเรยนร ใชขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ตามแนวของวชย วงษใหญ (2543: 1–17) มลาดบขนการจดกจกรรมดงน 1. การบรณาการประสบการณดวยตนเอง (Why) ขนท 1 สรางประสบการณ ขนท 2 วเคราะหประสบการณ 2. การพฒนาความคดรวบยอด (What) ขนท 3 ปรบประสบการณเปนความคดรวบยอด ขนท 4 พฒนาความคดรวบยอด 3. การปฏบตและปรบแตงเปนคดของตนเอง (How) ขนท 5 ปฏบตตามความคดรวบยอด ขนท 6 ปรบแตงเปนแนวคดของตนเอง 4. การบรณาการและประยกตประสบการณ (If) ขนท 7 วเคราะหเพอนาไปประยกตใช ขนท 8 แลกเปลยนความรของตนแกผอน สวนท 5 การประเมนผลการเรยนร 5.1 ดานความร: ใบงาน 5.2 ดานคณลกษณะอนพงประสงค: สงเกต สวนท 6 สอการเรยนร สวนท 7 บนทกผลหลงการสอน สวนท 8 ขอเสนอแนะของหวหนาสถานศกษา

46

4.5 ขอดและขอจากดของการจดกจกรรมการเรยนรรปแบบ 4 MAT การจดการเรยนรแบบ 4 MAT มขอดขอจากดดงน ขอด 1. ผเรยนทกคนมโอกาสประสบความสาเรจในการเรยนรอยางเทาเทยมกนตามความถนดของตนเอง 2. ชวยพฒนาสมองของผเรยนทงซกซายและซกขวาอยางสมดล 3. เปนการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญ เนนความแตกตางระหวางบคคล 4. ผเรยนมความสขในการเรยนร จากการคนพบสงตางๆ ดวยตนเอง 5. ผเรยนสามารถนาความร และประสบการณไปใชไดในชวตจรง 6. สงเสรมทกษะทางสงคมอนดงามในตวผเรยน ขอจากด 1. ตองใชเวลาในการจดกจกรมการเรยนรมากพอสมควร ดงนนถาผสอนยงจดตารางสอนเปนรายคาบ ควรวางแผนการสอนทเหมาะสม 2. ถาผเรยนมความรบผดชอบในการเรยนร จะประสบความสาเรจในการเรยน 3. ผสอนควรจดกจกรรมทหลากหลาย เปดโอกาสใหผเรยนเลอกวธการคนควาหาความรตามความสนใจ 4. ไมมรปแบบการเรยนรใด ทดทสดเพราะแตละรปแบบการเรยนรมความแตกตางกนถาผสอนไมศกษาและไมทาความเขาใจเกยวกบความถนดของผเรยนทตนรบผดชอบอยางเพยงพอ อาจทาใหผเรยนบางคนไมสบความสาเรจในการเรยน สรปไดวา ขอดและขอจากดของการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ครผสอน ตองคานงถงความแตกตางของผเรยน และตองหาวธการทจะทาใหผเรยนทง 4 แบบเกดการเรยนร ใหมากทสด โดยครผสอนตองจดกจกรรมการเรยนรทมเปาหมาย เพอพฒนาผเรยนใหมประสทธภาพมากทสด 4.6 การหาประสทธผลของแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT การหาประสทธภาพของแผนการจดการเรยนร ซง ไชยยศ เรองสวรรณ (2523: 129 – 130)กลาวถงการหาประสทธภาพของแผนการจดการเรยนรไว 2 วธ 1. ประเมนโดยอาศยเกณฑ การประเมนแผนการจดการเรยนรนนเปนการตรวจสอบหรอประเมนประสทธภาพของแผนการจดการเรยนร โดยใชเกณฑมาตรฐาน 90 / 90 เปนเกณฑการประเมนสาหรบเนอหาประเภทความรความจา และใชเกณฑ 80 / 80 สาหรบเนอหาสาระทเปนทกษะความหมายของตวเลขเกณฑมาตรฐานดงกลาว มความหมายดงน

47

80 ตวแรก หมายถง คารอยละของประสทธภาพในดานกระบวนการของแผนการจดการเรยนร ประกอบดวยผลของการปฏบตกจกรรมตางๆ โดยนาคะแนนทไดจากการวดผล ทงรายบคคลและรายกลมมารวมกน แลวคานวณหารอยละเฉลย 80 ตวหลง หมายถง คะแนนจากการทดสอบหลงเรยน (Post - Test) ของผเรยนทกคน นามาคานวณหารอยละเฉลย กจะไดคาทงสอง เพอนาไปเปรยบเทยบกบเกณฑมาตรฐานตอไป 2. ประเมนโดยไมตงเกณฑลวงหนา เปนการประเมนประสทธภาพของแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT ดวยการเปรยบเทยบผลการสอบของผเรยนภายหลงจากทเรยนจากแผน การจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT แลว (Post - Test) สงกวาผลการสอนกอนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT (Pre - Test) อยางมนยสาคญหรอไม หากผลการเปรยบเทยบพบวาผเรยนไดคะแนนสอบหลงเรยนสงกวาคะแนนสอบกอนเรยนอยางมนยสาคญ กแสดงวาแผนการจด การเรยนรนนมประสทธภาพ งานวจยนหาประสทธภาพของแผนการจดการเรยนรแบบ4 MAT โดยการนาแผน การจดการเรยนรแบบ4 MAT ไปใหผควบคมปรญญานพนธ และผเชยวชาญดานการศกษาและ การสอน กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม จานวน 3 ทาน ตรวจสอบ ความถกตองตามขนตอนการเขยนแผน แลวนาแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ไปปรบปรงแกไขตามคาแนะนาของผเชยวชาญ จากนนนาแผนการจดการเรยนรแบบ 4 MAT ทปรบปรงแลวไปทดลองใชกบนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 หลงจากทเรยนจากแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT แลว (Post - Test) สงกวาผลการสอนกอนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT (Pre - Test) อยางมนยสาคญหรอไม หากผลการเปรยบเทยบพบวาผเรยนไดคะแนนสอบหลงเรยนสงกวาคะแนนสอบกอนเรยนอยางมนยสาคญ กแสดงวาแผนการจดกจกรรมการเรยนรนนมประสทธภาพ 4.7 งานวจยทเกยวของกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT งานวจยตางประเทศ โบเวอร (Bower. 1987: 197) ไดศกษาผลการใชระบบ 4 MAT ทตอผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตในการเรยนวชาวทยาศาสตร ของนกเรยนเกรด 6 จานวน 54 คน จาก 2 โรงเรยนในรฐแคโรไลนาเหนอ โดยสมเปน 2 กลม คอกลมทใชระบบการสอนแบบ 4 MAT กบกลมทใชหนงสอเรยน เพอใหใชสมองซกซายเทานน ในการสอนเรองกฎการเคลอนทขอแรกของนวตน จานวน 3 ชวโมง โดยวดจากแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการและแบบวดเจตคต ผลการวจยพบวา มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตระหวาง 2 กลม และกลมทใชการสอนแบบ 4 MAT มผลสมฤทธและเจตคตตอการเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต เอพเพล (Appell. 1991: Abstract) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตของนกเรยนทเรยนวชาดนตร ดวยวธการสอนแบบ 4 MAT กบเดกเกรด 5 ทอยในโรงเรยนชนบทในเมองพอรทแลนด รฐโอเรกอน โดยศกษาจากครจานวน 8 คนสมวาจะไดสอนแบบ 4 MAT หรอสอนโดยยดแบบเรยน คร 4 คนและนกเรยน 87 คน ในกลมควรคมทยดแบบเรยนและอกลมเปนกลมทดลองม

48

คร 4 คน และนกเรยน 67 คน ใชวธสอนแบบ 4 MAT บทเรยนแบบ 4 MAT ยดตามแนวของ เบอรนส แมคคารธ (Bernice McCarthy) ซงมขนตอนการสอน 8 ขน สาหรบนกเรยนเกรด 5 บทเรยนทงหมด 8 บท ไดนาเสนอมาอยางตอเนองกน การวดเจตคตใชเครองมอทผวจยสรางขน สมมตฐานเกยวกบผลสมฤทธในการศกษาใช 2 กลม คอ กอนทดลองและหลงทดลอง ผลของการสารวจเจตคตทง กอนทดลองและหลงทดลองนามาวเคราะหโดยใช t – test พบวามนยสาคญทระดบ .05 ซงเปน การเปรยบเทยบทางเดยว แสดงวา ผลสมฤทธของกลมควบคมและกลมทดลองแตกตางกน ผลการวเคราะหชใหเหนวา ผลสมฤทธของนกเรยนทเรยนโดยวธการสอนแบบ 4 MAT สงกวา ผเรยนทเรยนโดยยดแบบเรยน แตเจตคตของกลมควบคมและกลมทดลองไมมนยสาคญทางสถต แมกคารธ (Mccarthy. 1997: 46-51) ไดศกษาผเรยน 4 แบบกบรปแบบการเรยนรแบบ 4 MAT ซงมลกษณะพเศษ คอ ผเรยนแตละคนสามารถนาไปใชไดในหองเรยน ขณะเดยวกนจะชวยใหผเรยนทงหมดพฒนาขนโดยเมอเขาสวฏจกรการเรยนร ผเรยนสามารถเรยนรไดอยางมความหมายและเปนธรรมชาต จากความรสกไปถงความไตรตรอง และสดทายสการกระทา ครไมตองแบงผเรยนเปนแบบตางๆ แตชวยใหพวกเขาทางานอยางสมดลและสมบรณ งานวจยในประเทศ ตรเนตร อชชสวสด (2542: 78 - 80) ไดศกษาผลการเรยนการสอนโดยใชกจกรรม 4 MAT และการสอนโดยใชชดกจกรรมตามวธการทางวทยาศาสตรทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการคดแกปญหาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทเรยนวชาสงคมศกษาผลการวจยพบวานกเรยนทไดรบการสอนโดยใชกจกรรม 4 MAT มผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคม สงกวาการจดกจกรรมการสอน โดยใชชดกจกรรมการสอนตามวธการทางวทยาสาสตรอยาง มนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และนกเรยนทไดรบการสอนโดยใชกจกรรม 4 MAT มความสามารถในการคดแกปญหาสงกวาการจดกจกรรมการสอน โดยใชชดกจกรรมการสอนตามวธการทางวทยาศาสตรอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 สรวรรณ ตะรสานนท (2542: 91 - 97) ไดศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการคดแกปญหา ของนกเรยนมธยมศกษาปท 1 ทเรยนวชาสงคมศกษา โดยการจดกจกรรมการสอนแบบ 4 MAT กบการจดกจกรรมการสอนแบบวทยาศาสตร ประชากรและกลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนพระหฤทยคอนแวนด (หญง) กรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวานกเรยนทเรยนโดยการจดกจกรรมการสอนแบบวฏจกรการเรยนร 4 MATมผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคม สงกวาการจดกจกรรมการสอนแบบวทยาสาสตรอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ดวงหทย แสงวรยะ (2543: 74-76) ไดศกษาผลของการใชแผนการสอนแบบ 4 MATทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความรบผดชอบและเจตคตตอการเรยน ในหนวยการเรยนเรองประชากรศกษา และการทามาหากน ชนประถมศกษาปท 5 พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนไมแตกตางกน

49

แตมคะแนนความรบผดชอบตอการเรยน และคะแนนเจตคต สงกวานกเรยนทไดรบแผนการสอน ตามแนวการสอนของกรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ ปณต เกดภกด (2544: 46) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จากการใชชดกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญโดยการจดกจกรรม การเรยนรแบบ 4 MAT พบวา นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนหลงการทดลองสงกวาผลสมฤทธทางการเรยนกอนการทดลองอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .001 ประพนธ จายเจรญ (2544: บทคดยอ) ไดศกษาผลการใชแฟมสะสมผลงานสาหรบนกเรยนในการจดการเรยนการสอนวชาคณตศาสตรดวยชดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT กบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร (ฝายประถม) จานวน 53 คน พบวาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรหลงการทดลองใชแฟมสะสมผลงานสาหรบจดการเรยนการสอนวชาคณตศาสตรดวยชดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT มนยสาคญทางสถตทระดบ .001 พะยงค จระพงษ (2544: บทคดยอ) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความรบผดชอบตอสงคมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทเรยนวชาสงคมศกษา โดยใชชดกจกรรมการเรยนระบบ 4 MAT กบกจกรรมกลมสมพนธ แบงเปนกลมทดลอง 35 คน และกลมควบคม 35 คน กลมทดลองไดรบการสอนโดยชดกจกรรมการเรยนระบบ 4 MAT กลมควบคมไดรบการสอนโดยกจกรรมกลมสมพนธ ระยะเวลาทใชในการทดลอง กลมละ 20 คาบ คาบละ 50 นาท ทงสองกลมใชเนอหาเดยวกน พบวากลมทดลองและกลมตวอยางมผลสมฤทธทางการเรยนและความรบผดชอบแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ธรนช นามประเทอง (2545: บทคดยอ) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยน เจตคตและความคงทนในการเรยนรวชาคณตศาสตรเรอง การคณ การหาร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ทไดรบการสอนโดยใชชดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT กลมตวอยางเปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนบานหนแหลม ผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยน เจตคตตอการเรยน ของนกเรยนทไดรบการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนแบบ 4 MAT สงกวากลมทดลองอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ทพวรรณ ดแดง (2546) ศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความรบผดชอบตอตนเองของนกเรยนระดบนาฏศลปชนปท 1 ทไดเรยนเรองประเทศไทยและประเทศเอเชยตะวนออกเฉยงใต โดยการสอนทจดกจกรรมการสอนแบบ 4 MAT กบการอสนทใชเทคนคการจดลายเสน พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทเรยนโดยการสอนทจดกจกรรมการสอนแบบ4 MAT กบการสอนทใชเทคนคการจดผงลายเสนแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต และความรบผดชอบตอตนเองของนกเรยนทเรยนโดยการสอนแบบ 4 MAT กบการสอนทใชเทคนคการจดผงลายเสนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ปยะพงษ สรยะพรหม (2546: บทคดยอ) ไดพฒนาชดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT เรอง ปาชมชน เพอสงเสรมเจตคตตอการอนรกษปาชมชน และผลสมฤทธทางการเรยน สาหรบนกเรยน

50

ชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานปาแลว จงหวดนาน ผลการวจยพบวา เจตคตตอการอนรกษปาชมชนของนกเรยนทไดรบการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT เรองปาชมชน หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และมผลสมฤทธทางการเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ศภณ ธรรมปต (2546: บทคดยอ) ศกษาผลของการใชแผนการสอนแบบ 4 MAT หนวย การเรยนเรองตวเรา ทมตอพฤตกรรมสขภาพของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนวดชนะ สงคราม จานวน 52 คน กลมละ 60 คาบ คาบละ 20 นาท พบวา นกเรยนทไดรบการสอน โดยใช แผนการสอนแบบ 4 MAT มพฤตกรรมสขภาพดานความรและการปฏบต สงกวานกเรยนทไดรบ การสอนโดยใชแผนการสอนแบบปกต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จากการศกษางานวจยทงในประเทศและตางประเทศ ดงกลาวขางตน พบวาการจดกจกรรม การเรยนรแบบ MAT ชวยใหผเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน และมความรบผดชอบสงขนเนองการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT คานงถงแบบการเรยนรของผเรยน 4 แบบกบการพฒนาสมองซกซายและซกขวา เปนรปแบบการจดกจกรรมการเรยนรทสามารถพฒนาศกยภาพของผเรยนเกด การเรยนรอยางมความสขตามลกษณะการเรยนรของผเรยนทแตกตางกนและเปนการจดกจกรรมการเรยนรทสนบสนนแนวคดทเนนผเรยนเปนศนยกลาง โดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ซงมเวลาในการจดกจกรรมการเรยนรและความรบผดชอบตองานในแตละกจกรรม รวมทงมการเปลยนกจกรรมบอยๆ ทาใหผเรยนมความสนใจและความรบผดชอบตองานของตนเอง และรวมมอกบกลมเพอใหปฏบตงานไดสาเรจทนตามกาหนดเวลา ซงความรวมมอรวมใจกนของผเรยน ทาใหเกดความสามคค คานงถงสวนรวม รจกปฏบตตามบทบาทหนาทของตน ตระหนกผลกระทบในการกระทาของตนทมตอกลมซงเปนพนฐานในการตระหนกถงความรบผดชอบในหนาทและมการพฒนาลกษณะนสยเกดคณลกษณะทดไดในอนาคต ดงนนในการวจยครงผวจยตองการศกษาผลการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4MATทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและความรบผดชอบ กลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง หนาทพลเมอง วฒนธรรมและการดาเนนชวตในสงคม สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ซงเปนการจดกจกรรมการเรยนรทเนนความสาคญของผเรยนทมความสามารถในการรบร และเรยนร ทแตกตางกน รวมทงเปนการจดกจกรรมทใหความรและสอดแทรกความดไปพรอมๆ กน ในทกขนตอนของการจดกจกรรมการเรยนร และหลงจากการจดกจกรรมการเรยนรแลวผเรยนยงไดลงมอปฏบตจรงหลงจากการจดกจกรรมการเรยนร

บทท 3 วธการดาเนนการวจย

ในการวจยเรองผลของการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและความรบผดชอบ กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ผวจยไดดาเนนการวจยตามหวขอตอไปน 1. การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง 2. เครองมอทใชในการวจย 3. การสรางและการหาคณภาพเครองมอ 4. การดาเนนการทดลอง 5. การจดกระทาและการวเคราะหขอมล การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง ประชากร ประชากรทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยนรงสฤษฏสองภาษา ตาบลประชาธปตย อาเภอธญบร จงหวดปทมธาน ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 จานวน 2 หองเรยน มนกเรยนทงหมด 42 คน ซงแตละหองเรยนจดแบบคละความสามารถของนกเรยน กลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการวจย นกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 / A โรงเรยนรงสฤษฏสองภาษา ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 จานวน 1 หองเรยน จานวนนกเรยน 21 คน ใชวธการสมแบบกลม (Cluster Random Sampling) เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงนม 3 ชนด ดงน 1. แผนการจดกจกรรมการเรยนการเรยนรแบบ4 MAT จานวน 6 แผน คาบละ 50 นาท รวมทงสน 13 คาบ 2. แบบวดผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมซงเปนแบบทดสอบแบบชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จานวน 30 ขอ 3. แบบประเมน ความรบผดชอบ จานวน 20 ขอ

52

การสรางและการหาคณภาพเครองมอ แผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT 1. ขนเตรยม 1.1 ศกษาแนวคดในการจดกจกรรมการเรยนการสอน ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 และหลกสตรสถานศกษา กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรม เพอใหทราบหลกการ เปาหมาย เจตนารมณของหลกสตร จดประสงคของเนอหาสาระ การเรยนร เรองหนาทพลเมอง วฒนธรรมและการดาเนนชวตในสงคม ทจะนามาเปนแนวทางใน การสรางแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยนรงสฤษฏสองภาษา ตาบลประชาธปตย อาเภอธญบร จงหวดปทมธาน 1.2 สรางผงการวเคราะหเนอหา จากคาอธบายรายวชาในหลกสตรสถานศกษากลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม สาหรบนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 เรอง หนาทพลเมอง วฒนธรรมและการดาเนนชวตในสงคม เพอนามาสรางแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT 1.3 ศกษาเอกสารและงานวจยเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT และ การพฒนาความรบผดชอบของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 เพอเปนแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนร 2. ขนสราง 2.1 เขยนแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT เรอง หนาทพลเมอง วฒนธรรมและการดาเนนชวตในสงคม จานวนทงสน 6 แผน โดยใชขนตอนการเขยนแผนการจดกจกรรมการเรยนรของสถานศกษาทม 8 สวนดงน สวนท 1 ผลการเรยนรทคาดหวง สวนท 2 จดประสงคการเรยนร สวนท 3 สาระการเรยนร สวนท 4 กจกรรมการเรยนร ใชขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT ตามแนวของวชย วงษใหญ. (2543: 1 – 17) มลาดบขนการจดกจกรรม 8 ขนดงน 1. เรยนรจากประสบการณและการเฝาสงเกตอยางไตรตรอง (Why): รบรความรบผดชอบจากการจดกจกรรมการเรยนร ขนท 1 ขนสรางประสบการณใหมใหกบผเรยน (R) ขนท 2 ขนวเคราะหประสบการณใหมของผเรยน (L) 2. เรยนรจากการสงเกตอยางไตรตรองไปสการสรางความคดรวบยอด (What): รบร ความรบผดชอบจากการจดกจกรรมการเรยนร ขนท 3 ขนปรบประสบการณใหมใหเปนความคดรวบยอด (R) ขนท 4 ขนพฒนาความคดรวบยอด (L)

53

3. เรยนรจากความคดรวบยอดไปสการลงมอปฏบตและการสรางชนงานในลกษณะเฉพาะตว (How): ตอบสนองความรบผดชอบหลงจากการเรยนรในเนอหาทผานมา ขนท 5 ขนศกษาเพมเตมจากเอกสารหนงสอและ แหลงการเรยนรตางๆ แลวฝก ปฏบตกจกรรม (L) ขนท 6 ขนนาเสนอถงการลงมอปฏบตงานไปแลวดวยตนเอง (R) 4. เรยนรจากประสบการณรปธรรมไปสการลงมอปฏบตในชวตจรง (If): เหนคณคาในความรบผดชอบของตนเองและผอน ขนท 7 ขนวเคราะหคณคาและการประยกตใชความร ความคดจากประสบการณ (L) ขนท 8 ขนแลกเปลยนความรความคดกบผอน (R) สวนท 5 การประเมนผลการเรยนร 5.1 ดานความร 5.2 ดานคณลกษณะอนพงประสงค สวนท 6 สอการเรยนร สวนท 7 บนทกผลหลงการสอน สวนท 8 ขอเสนอแนะของหวหนาสถานศกษา แผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT ทสรางขนรวมทงสน 6 แผน ดงตาราง 2 ตาราง 2 แผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT

แผนการเรยนรท ชอแผนการเรยนร จานวนคาบเรยน 1. ประชาธปไตยและวถประชาธปไตย 2 2. พลเมองดตามวถประชาธปไตยในชมชน 3. การปกครองระบอบประชาธปไตย 4. สถานภาพ บทบาท และหนาท 5. สทธ และเสรภาพ 6. การปฏบตตนวฒนธรรมประเพณและเอกลกษณของชาต

2 2 2 2 1 2

รวม 11

3. ขนหาคณภาพ 3.1 นาแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT เสนอประธานและกรรมควบคมปรญญานพนธตรวจสอบความถกตองของขนตอนและการจดกจกรรมการเรยนรตางๆ และปรบปรงตาขอเสนอแนะ

54

3.2 นาแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT ทปรบปรงแลวไปใหผเชยวชาญ ทางการศกษา และผเชยวชาญดานการสอนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ทมประสบการณอยางนอย 5 ป จานวน 3 คน ตรวจสอบความถกตองของเนอหา สอ กจกรรม และขนตอนการจดการเรยนร 3.3 ปรบปรงแกไขแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT ตามคาแนะนาของผเชยวชาญใหสมบรณยงขน โดยผเชยวชาญมขอเสนอแนะเกยวกบแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT บางแผนตองปรบปรงในเรองของกจกรรมทยงไมสอดคลองกบขนตอนการสอนแบบ4 MAT และตองปรบปรงเกยวกบใบงานทยงไมสอดคลองกบเนอหาเทาทควร 3.4 นาแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT ทปรบปรงแลวไปทดลองใชกบกลมประชากรทไมใชกลมตวอยาง เพอหาความเหมาะสมเกยวกบลกษณะการจดกจกรรมการเรยนร เวลาทใชจดกจกรรมการเรยนร ปรมาณเนอหา และการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT ผลการทดลองของการใชแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT พบวา แผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT บางแผนใชเวลาในการจดกจกรรมการเรยนรนานเกนไป และตองปรบปรงในเรองของคาถามทยงไมครอบคลมเนอหาเทาทควร 3.5 นาผลการทดลองมาพฒนา ปรบปรงแกไขใหเหมาะสมทสด กอนนาไปใชกบลมตวอยาง แบบวดผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม การสรางและหาคณภาพแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง หนาทพลเมอง วฒนธรรมและการดาเนนชวตในสงคม ผวจยดาเนนการดงน 1. ขนเตรยม 1.1 ศกษาสาระการเรยนรรายป และกาหนดผลการเรยนรทคาดหวงให ครอบคลมเนอหาเรอง หนาทพลเมอง วฒนธรรมและการดาเนนชวตในสงคม ทง 6 แผน คอ แผนการจดการเรยนรท 1. ประชาธปไตยและวถประชาธปไตย แผนการจดการเรยนรท 2. พลเมองดตามวถประชาธปไตยในชมชน แผนการจดการเรยนรท 3. การปกครองระบอบประชาธปไตย แผนการจดการเรยนรท 4. สถานภาพ บทบาท และหนาท แผนการจดการเรยนรท 5. สทธ และเสรภาพ แผนการจดการเรยนรท 6. การปฏบตตนวฒนธรรม ประเพณและ เอกลกษณ ของชาต 1.2 ศกษาทฤษฎ หลกการ วธการสรางแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนจากหนงสอเทคนคการวดผลการเรยนรของ ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ (2543: 63–173)

55

1.3 สรางตารางวเคราะหขอสอบใหสอดคลองกบ สาระการเรยนร ผลการเรยนรท คาดหวง และจดประสงคการเรยนร เพอสามารถออกขอสอบไดครอบคลมเนอหาและพฤตกรรมดานความร - ความจา ความเขาใจ และการนาไปใช (ดงตาราง 9 ในภาคผนวก) 1.4 นาตารางวเคราะหขอสอบเสนอประธานควบคมปรญญา พจารณาความเหมาะสม 2. ขนสรางและหาคณภาพ 2.1 กาหนดรปแบบของแบบทดสอบเปนแบบเลอกตอบชนด 4 ตวเลอก สรางแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนตามตารางวเคราะหขอสอบจานวน 60 ขอ ซงมากกวาทตองการใชจรง 30 ขอ 2.2 นาแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนทผวจยสรางขนเสนอประธานและกรรมควบคมปรญญาเพอพจารณาความถกตอง เหมาะสม กอนนาเสนอผเชยวชาญทางดานการศกษาและการสอนสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม จานวน 3 คน ตรวจสอบลกษณะการใชคาถาม ตวเลอก ความสอดคลองกบพฤตกรรมทตองการวด ความถกตองทางดานภาษา และความเทยงตรงดานเนอหา โดยพจารณาหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Consistency: IC) ระหวางขอคาถามกบจดประสงคการเรยนร ซงผเชยวชาญแตละทานใหคะแนนตามเกณฑ ดงน

ใหคะแนน 1 เมอแนใจวาขอคาถามนนสามารถวดไดตรงตามจดประสงคการเรยนร ใหคะแนน 0 เมอไมแนใจวาขอคาถามนนสามารถวดไดตรงตามจดประสงคการ เรยนร ใหคะแนน -1 เมอแนใจวาขอคาถามนนไมสามารถวดไดตรงตามจดประสงคการ เรยนร โดยขอสอบมคา 0.5 ขนไป ถอวาเปนขอสอบทมคณภาพ 2.3 เลอกขอสอบทมคา IC ตงแต 0.5 ขนไป ไดทงหมด 50 ขอ ซงเปนขอสอบทมคา IC เทากบ 1 จานวน 39 ขอ IC เทากบ 0.67 จานวน 11 ขอ แลวจดพมพแบบวดผลสมฤทธทาง การเรยน เพอนาไปทดสอบหาคณภาพตอไป 2.4 นาขอสอบทไดจากขอ 2.3 ไปทดสอบกบผเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนประชาธปตย ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 ทมคณลกษณะใกลเคยงกบกลมประชากร จานวน 40 คน เพอหาคณภาพของขอสอบ 2.5 ทาการวเคราะหขอสอบเปนรายขอ เพอหาคาอานาจจาแนกและคาความยากงาย ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน คดขอสอบทมคาอานาจจาแนกตงแต 0.2 ขนไป และมคาความยากงายตงแต 0.2 – 0.8 ไว 30 ขอ ซงขอสอบทคดไวมคาความยากงายตงแต 0.3 – 0.8 และมคาอานาจจาแนกตงแต 0.2 – 0.65 (ดงตาราง 11 ในภาคผนวก) 2.6 หาความเชอมนของแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนทงฉบบ โดยใชสตร KR – 20 ของคเดอร รชารดสน ซงแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนมคาความเชอมนเทากบ 0.86

56

การสรางแบบประเมน ความรบผดชอบ การสรางและหาคณภาพแบบประเมน ความรบผดชอบ เรองหนาทพลเมอง วฒนธรรมและการดาเนนชวตในสงคม ผวจยดาเนนการดงน 1. ขนเตรยม 1.1 กาหนดจดมงหมายในการสรางแบบประเมน ความรบผดชอบตามหลกสตร การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 และหลกสตรสถานศกษา กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง หนาทพลเมอง วฒนธรรมและการดาเนนชวตในสงคม ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยนรงสฤษฏสองภาษา 1.2 ศกษาตาราเอกสารและงานวจย ทเกยวของกบการสรางแบบประเมน ความรบผดชอบ คณธรรม จรยธรรม เพอนามาเปนประเดนในการสรางแบบประเมน ความรบผดชอบ 1.3 กาหนดคณลกษณะอนพงประสงค ทตองการวดความรบผดชอบ โดยผวจยไดกาหนด 4 ดาน คงน 1.3.1 รจกหนาท 1.3.2 มความมงมนในการปฏบตหนาท 1.3.3 ยอมรบในการกระทาของตนเอง 1.3.4 ปรบปรงแกไขในงานททา 2. ขนสรางและหาประสทธภาพ 2.1 สรางแบบประเมน ความรบผดชอบ เปนแบบสอบถาม แบบมาตราสวนประมาณคาเชงตวเลข (Numerical Rating Scale) ม 4 ระดบ คอ ปฏบตบอยทสด ปฏบตบอย ปฏบตนอย ปฏบตนอยทสด จานวนทงหมด 40 ขอ ซงครอบคลมคณลกษณะอนพงประสงคทกาหนดและมากวาทตองการใชจรง 20 ขอ เกณฑการใหคะแนนคณลกษณะอนพงประสงค ดงตาราง 3

เกณฑการใหคะแนนแบบประเมน ความรบผดชอบ ขอคาถามทมความหมายในทางบวก ขอคาถามทมความหมายในทางลบ (Positive Statements) (Negative Statements) ปฏบตบอยทสดเทากบ 4 คะแนน ปฏบตบอยมากทสดเทากบ 1 คะแนน ปฏบตบอยเทากบ 3 คะแนน ปฏบตบอยมากเทากบ 2 คะแนน ปฏบตนอยเทากบ 2 คะแนน ปฏบตนอยเทากบ 3 คะแนน ปฏบตนอยทสดเทากบ 1 คะแนน ปฏบตนอยเทากบ 4 คะแนน

เกณฑการแปลความหมาย ความรบผดชอบ คะแนนเฉลย 3.51 – 4.00 หมายถง มความรบผดชอบในระดบมากทสด คะแนนเฉลย 2.51 - 3.50 หมายถง มความรบผดชอบในระดบมาก คะแนนเฉลย 1.51 - 2.50 หมายถง มความรบผดชอบในระดบนอย คะแนนเฉลย 1.00 – 1.50 หมายถง มความรบผดชอบในระดบนอยทสด

57

2.2 นาแบบประเมน ความรบผดชอบเสนอตอประธานและคณะกรรมการควบคม ปรญญานพนธ เพอประเมนตรวจสอบภาษา ความเหมาะสม ความกระชบ ความชดเจน จากนนไปนาเสนอผเชยวชาญทางการศกษา และดานการสอนสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม จานวน 3 คน ตรวจสอบและพจารณาขอความแตละขอความวาเปนขอความเชงนมานหรอนเสธ หลงจากนนใหพจารณาความเหมาะสมของขอความโดยมเกณฑการใหคะแนนความคดเหนเปน 3 ระดบ ดงน +1 หมายถง เมอแนใจวาขอคาถามสามารถวดไดตรงกบคณลกษณอนพงประสงค 0 หมายถง เมอไมแนใจวาขอคาถามสามารถวดไดตรงกบคณลกษณอนพงประสงค -1 หมายถง เมอแนใจวาขอคาถามไมสามารถวดไดตรงกบคณลกษณอนพงประสงค 2.3 วเคราะหดชนความสอดคลองของความคดเหนของผเชยวชาญและรบขอเสนอแนะเพมเตม 2.4 เลอกขอคาถามของแบบประเมน ความรบผดชอบ ทมคาดชนความสอดคลองตงแต 0.5 ขนไป ปรากฎวาไดขอคาถามทมดชนความสอดคลองเทากบ 1 ทกขอ แสดงวาแบบประเมน ดานความรบผดชอบ มความเทยงตรงเชงเนอหา (บญชม ศรสะอาด. 2535: 62) 2.5 นาแบบประเมน ความรบผดชอบทไดจากขอ 2.4 ไปทดลองกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนประชาธปตย ปการศกษา 2552 จานวน 40 คน ซงมคณลกษณะใกลเคยงกบกลมประชากร เพอหาคณภาพของแบบประเมน ความรบผดชอบ 2.6 นาขอมลทไดมาวเคราะหหาคณภาพของแบบประเมน ความรบผดชอบโดยหาคาอานาจจาแนก (r) เปนรายขอโดยใชวธหาสหสมพนธระหวางคะแนนของขอคาแตละขอกบคะแนนรวมทงฉบบ ไดขอคาถามทมอานาจจาแนกมากกวา 0.20 จานวน 20 ขอ แบงออกเปน 4 ดาน ดานละ 5 ขอ ดงน รจกหนาท ความมงมนในการปฏบตหนาท ยอมรบในการกระทาของตนเองและ ปรบปรงแกไขในการทางาน และหาคาความเชอมนของแบบประเมนความรบผดชอบ โดยใชสมประสทธแอลฟา (α- Coeffcient) ของครอนบาค (Cronbach) ไดเทากบ 0.79 2.7 จดพมพแบบประเมน ความรบผดชอบ เพอนาไปใชจรงกบกลมตวอยาง การดาเนนการทดลอง 1. แบบแผนการทดลอง การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง โดยดาเนนการวจยแบบกลมตวอยางเดยว มการทดสอบกอนและหลงการทดลอง (One Group Pretest - Post test Design) ซงมแบบแผนการทดลองดงแสดงในตาราง 4 (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2538: 249)

58

ตาราง 3 แบบแผนการทดลอง

กลม สอบกอน ทดลอง สอบหลง

E T1 X T2

สญลกษณทใชในแบบแผนการทดลอง E แทน กลมตวอยาง T1 แทน การทดสอบกอนเรยน X แทน การจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT เรอง หนาทพลเมอง วฒนธรรมและ การดาเนนชวตในสงคม T2 แทน การทดสอบหลงเรยน 2. วธดาเนนการทดลอง ระยะเวลาทใชในการทดลอง 13 คาบ (คาบละ 50 นาท) รายละเอยดการทดลองดงน 2.1 ทดสอบกอนเรยนดวยแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน ใชเวลา 1 คาบ และบนทกผลทไดเปนคะแนนทดสอบกอนเรยน 2.2 ดาเนนการสอน ตามแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT จานวน 6 แผน คาบละ 50 นาท รวมทงสน 13 คาบ ซงระหวางการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT ในแตละแผนผวจยไดดาเนนการประเมนผเรยนดวยแบบสงเกตพฤตกรรม ความรบผดชอบ ทง 4 ดาน โดยครเปนผประเมน 2.3 ทดสอบหลงเรยนดวยแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน ซงเปนชดเดยวกนกบ แบบทดสอบกอนเรยนในขอ 1 ใชเวลา 1 คาบ และบนทกผลทไดเปนคะแนนทดสอบหลงเรยน นาขอมลทไดไปวเคราะหและทดสอบสมมตฐานขอท 1 หลงจากการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT ทง 6 แผนแลวผวจยใหผเรยนทาแบบประเมน ความรบผดชอบเพอทดสอบความรบผดชอบของนกเรยน และสมมตฐานขอท 2 2.4 หลงจากนนนาแบบประเมน ความรบผดชอบไปใหกลมตวอยางทาการประเมน ตนเอง และบนทกผลทไดเพอนาไปวเคราะหและทดสอบสมมตฐานขอท 2 การจดกระทาและการวเคราะหขอมล 1. การวเคราะหแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมของนกเรยนทไดรบการสอนโดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT โดยการเปรยบเทยบผลการสอบของกลมตวอยางภายหลงจากทเรยนโดยใชแผนการจดกจกรรมการเรยนร

59

แบบ4 MAT (Post - Test) ผลการสอบหลงเรยนสงกวากบผลการสอบกอนเรยน (Pre-Test) อยางมนยสาคญทางสถตหรอไม โดยใชสถต t - test for dependent group 2. การวเคราะหแบบประเมนความรบผดชอบของนกเรยนทไดรบการสอนโดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT กบเกณฑทกาหนด สถตทใชในการวเคราะหขอมล 1. สถตพนฐาน 1.1 คารอยละ 1.2 คาเฉลย 1.3 คาเบยงเบนมาตรฐาน 3. สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน 3.1 ทดสอบสมมตฐานขอท 1 โดยใช t - test for dependent group 3.2 ทดสอบสมมตฐานขอท 2 โดยใช คารอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐานและทดสอบสมมตฐานของการวจย โดยใช One-Sample t-test

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล ในการวเคราะหขอมลจากผลการทดลอง และการแปลผลการวเคราะหขอมล เพอใหเกดความเขาใจตรงกนผวจยไดใชสญลกษณในการวเคราะหขอมลดงน n แทน จานวนคน ในกลมตวอยาง X แทน คาเฉลย S.D. แทน คาความเบยงเบนมาตรฐาน ∑D แทน ผลรวมของผลตางระหวางคะแนนกอนและหลงการจดกจกรรม การเรยนรแบบ 4 MAT ∑D2 แทน ผลรวมของกาลงสองของผลตางระหวางคะแนนกอนและหลง การจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT t แทน คาทใชในการทดสอบสมมตฐาน p – value แทน ระดบความมนยสาคญทางสถตจากผลการวเคราะหขอมลดวยเครอง คอมพวเตอร การวเคราะหขอมล การเสนอผลการวเคราะหขอมลและการแปลผลการวเคราะหขอมลในการทดลองครงน ผวจยเสนอตามลาดบขนดงน 1. ผลการวเคราะหผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกอนและหลงการจดกจกรรม การเรยนรแบบ4 MAT 2. ผลการวเคราะหความรบผดชอบของนกเรยนเทยบกบเกณฑทกาหนด ผลการวเคราะหขอมล 1. ผลการวเคราะหผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกอนและหลงการจดกจกรรมการเรยนแบบ 4 MAT โดยนาคะแนนความแตกตางระหวางคะแนนกอนและหลงการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT มาคานวณเปรยบเทยบ โดยใช t – test for dependent samples ปรากฏผลในตาราง 4 ดงน

61

ตาราง 4 ผลการวเคราะหผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกอนและหลงการจดกจกรรม การเรยนรแบบ4 MAT กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 3 n X S.D. ∑D ∑D2 t p-value

Posttest 21 23.95 1.96 Pretest 21 21.00 1.97

62 232 8.65** .000

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .01

จากตาราง 4 แสดงผลการเปรยบเทยบความแตกตางระหวางคะแนนเฉลยของผลสมฤทธ ทางการเรยนของนกเรยนกอนและหลงการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT กลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 พบวานกเรยนมคะแนนเฉลยของผลสมฤทธทางการเรยนหลงการทดลองสงกวากอนการทดลองอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ซงเปนไปตามสมมตฐานขอ 1 2. ผลการวเคราะห ความรบผดชอบ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม 2.1 ผลการสงเกตพฤตกรรม ความรบผดชอบของนกเรยน ระหวางการจดกจกรรม การเรยนรแบบ4 MAT กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

62

ตาราง 5 แสดงจานวนและรอยละของนกเรยนทมพฤตกรรมความรบผดชอบในแตละดานของ พฤตกรรมความรบผดชอบตามรายแผนการจดการเรยนร

พฤตกรรมความรบผดชอบ

1. รจกหนาท 2. ความมงมนในการปฏบตหนาท

3. ยอมรบใน การกระทาของ

ตนเอง

4. ปรบปรงแกไขงานททา

แผนการจด การ

เรยนรท 1.1 1.2 1.3 2.1 2.2 2.3 3.1 3.2 3.3 4.1 4.2 4.3

จานวนนกเรยนเฉลย

(%)

1 2 3 4 5 6

12 14 16 18 19 19

13 15 17 18 19 18

12 14 15 18 18 18

12 14 16 18 19 17

14 16 18 19 19 19

13 15 18 17 18 19

12 13 15 18 18 17

11 13 17 19 19 18

13 15 18 18 19 18

10 13 15 16 17 19

12 14 16 18 18 18

13 15 17 18 19 19

11.92 (56.76) 13.83 (65.86) 16.67 (79.38) 18.42 (87.71) 18.75 (89.29) 18.08 (86.10)

จากตาราง 5 เมอนกเรยนไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม พบวารอยละของนกเรยนทแสดงพฤตกรรมความรบผดชอบเพมขนจากแผนการจดการเรยนรท 1 – 5 ตามลาดบ ยกเวนในแผนการจดการเรยนรท 6 และสามารถแสดงการเปรยบเทยบรอยละของจานวนนกเรยนทแสดงพฤตกรรมความรบผดชอบตามรายแผน ดงภาพประกอบ 9

63

ภาพประกอบ 9 การเปรยบเทยบรอยละของจานวนนกเรยนทแสดงพฤตกรรม ความรบผดชอบรายแผน 2.2 ผลการวเคราะห ความรบผดชอบ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 หลงการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม โดยใช One-Samples t-test

แผนการจดการเรยนร

รอยละของจานวนนกเรยนทมความรบผดชอบ

64

ตาราง 6 คะแนนความรบผดชอบ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทไดรบการจดกจกรรมการเรยนร แบบ 4 MAT กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

ผลการวเคราะห ความรบผดชอบ

รายการทประเมน

X S.D. การแปลความ

รจกหนาท 1. นกเรยนปฏบตหนาททไดรบมอบหมายอยางเตมความสามารถ 2. เมอครมอบหมายงานใหทานกเรยนจะรบทาทนท 3. นกเรยนทาความเขาใจกบงานทไดรบมอบหมายกอนลงมอปฏบต 4. นกเรยนจะรบทางานใหเสรจแลวไมกลบไปทบทวนอกครง 5. เมอไดรบมอบหมายงานใหทา นกเรยนจะรบทาทนทแมวาจะเหลอเวลา อกนานกตาม

รวม

1.76 3.00 3.33 2.43 2.86

2.68

0.75 0.69 3.33 1.00 1.04

1.00

ปานกลาง มาก มาก ปานกลาง มาก มาก

ความมงมนในการปฏบตหนาท 1. มการกาหนดขนตอนการทางานกอนลงมอปฏบตงาน 2. เมอมเวลาวางนกเรยนจะศกษาหาความรเพมเตมจากแหลงเรยนรตาง ๆ 3. เมอไดรบมอบหมายใหทางานทยากๆ จะพยายามทาจนสาเรจ 4. นกเรยนจะคดใหรอบคอบกอนทางานใด ๆ เพอใหผลงานททาออกมา มประสทธภาพมากทสด 5. นกเรยนชอบทางานแบบผดวนประกนพรง

รวม

2.76 2.67 3.10 3.00

1.86 2.68

0.75 1.13 0.61 0.76

0.71 0.92

มาก มาก มาก มาก ปานกลาง มาก

ยอมรบในการกระทาของตนเอง 1. นกเรยนยอมรบคาตชมจากเพอนรวมงาน 2. นกเรยนใชเหตผลในการทางานมากกวาการใชอารมณ 3. ชนชมในความสาเรจของตนเอง 4. นกเรยนยอมรบฟงความคดเหนของผอน 5. นกเรยนเหนคณคาและความสาคญของงานททา

รวม

2.86 2.90 3.14 3.38 3.48 3.15

0.64 0.87 1.04 0.65 0.73 0.84

มาก มาก มาก มาก มาก มาก

ปรบปรงแกไขในการทางาน 1. นกเรยนยอมรบความผดพลาดในการทางานแลวนาไปแกไข 2. นกเรยนมความตงใจทจะปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากยงขน 3. นกเรยนมความพยายามในการทางานทไดรบมอบหมายจนสาเรจ 4. นกเรยนมการตรวจทานและแกไขงานททาเสรจแลว 5. นกเรยนจะคดกอนวาจะเกดผลเสยขนในสงทกระทาลงไปหรอไม

รวม

3.14 3.19 3.24 2.81 2.71 3.02

0.89 0.50 0.68 0.73 0.93 0.97

มาก มาก มาก มาก มาก มาก

รวมทงหมด 2.86 0.37 มาก

65

จากตาราง 6 พบวา ความรบผดชอบของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม รอยละ 80 ของนกเรยนทงหมดมความรบผดชอบอยในระดบมาก ( X = 2.86, S.D. = 0.37) เมอพจารณาเปนรายดานทง 4 ดาน พบวาแตละดานมความรบผดชอบอยในระดบมากทกดาน นนคอ ดานรจกหนาทมคะแนนเฉลยเทากบ 2.68 คาความเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 1.00 ดานความมงมนในการปฏบตหนาทมคะแนนเฉลยเทากบ 2.68 คาความเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.92 ดานยอมรบในการกระทาของตนเองมคะแนนเฉลยเทากบ 3.15 คาความเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.84 และดานปรบปรงแกไขในการทางานมคะแนนเฉลยเทากบ 3.02 คาความเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.97 ตาราง 7 ผลการทดสอบพฤตกรรมความรบผดชอบของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทไดรบ การจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เทยบกบเกณฑทกาหนด

กลมตวอยาง จานวนนกเรยน

จานวนนกเรยนทไดคะแนนเฉลยตงแต 2.51 ขนไป

คารอยละของจานวนนกเรยนทไดคะแนนเฉลยตงแต 2.51 ขน

ไป

สถตทดสอบ t

p - value

นกเรยนชนประถมศกษาปท 3

21 17 80.95 4.447** .000

** มนยสาคญทางสถตทระดบ .01

จากตาราง 7 พบวานกเรยนกลมตวอยางทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม จานวนนกเรยนรอยละ 80.95 ของนกเรยนทงหมดมความรบผดชอบผานเกณฑ2.51 ทกาหนด ซงเปนไปตามสมมตฐานขอท 2 และเมอเปรยบเทยบคะแนนเฉลยความรบผดชอบของจานวนนกเรยนทงหมดกบเกณฑ 2.51 พบวา แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต .01 ดวย

บทท 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยครงนเปนการเปนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและความรบผดชอบ กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง หนาทพลเมอง วฒนธรรมและการดาเนนชวตในสงคม ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ซงมขนตอนในการวจยจนสามารถสรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะไดดงน ความมงหมายของการวจย 1. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกอนและหลงการจดกจกรรม การเรยนร แบบ 4 MAT 2. เพอเปรยบเทยบความรบผดชอบของนกเรยนภายหลงการจดกจกรรมการเรยนร แบบ 4 MAT กบเกณฑทกาหนด สมมตฐานของการวจย 1. ผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมของนกเรยนทไดรบการสอนโดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT หลงการทดลองสงกวากอนการทดลอง 2. ความรบผดชอบของนกเรยนทไดรบการสอนโดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT รอยละ 80 ของนกเรยนทงหมดมความรบผดชอบผานเกณฑทกาหนด วธดาเนนการวจย ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย 1. ประชากรทใชในการวจย ประชากรทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยนรงสฤษฏสองภาษา ตาบลประชาธปตย อาเภอธญบร จงหวดปทมธาน ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 จานวน 2 หองเรยน เปนนกเรยนทงหมด 42 คน ซงนกเรยนทงสองหองจดแบบคละความสามารถ 2. กลมตวอยางทใชในการวจย นกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 / A โรงเรยนรงสฤษฏสองภาษา ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 จานวน 1 หองเรยน จานวนนกเรยน 21 คน ใชวธการสมแบบกลม(Cluster Random Sampling)

67

เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงนม 3 ชนด 1. แผนการจดกจกรรมการเรยนการเรยนรแบบ 4 MAT จานวน 6 แผน คาบละ 50 นาท รวมทงสน 13 คาบ 2. แบบวดผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ซงเปนแบบทดสอบแบบชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จานวน 30 ขอ 3. แบบประเมน ความรบผดชอบ จานวน 20 ขอ วธดาเนนการทดลอง ผวจยเปนผดาเนนการทดลองดวยตนเอง ในการทดลองไดดาเนนการขนตอนตอไปน 1. ทดสอบกอนเรยนดวยแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน ใชเวลา 1 คาบ และบนทกผล ทไดเปนคะแนนทดสอบกอนเรยน 2. ดาเนนการสอน ตามแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT จานวน 6 แผน โดยใชเวลาคาบละ 50 นาท รวมทงสน 13 คาบ 3. ทดสอบหลงเรยนดวยแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน ซงเปนชดเดยวกนกบแบบทดสอบกอนเรยนในขอ 1 ใชเวลา 1 คาบ และบนทกผลทไดเปนคะแนนทดสอบหลงเรยน นาขอมลทไดไปวเคราะหและทดสอบสมมตฐานขอท 1 4. หลงจากนนนาแบบประเมน ดานความรบผดชอบไปใหกลมตวอยางทาการประเมนตนเอง และบนทกผลทไดเพอนาไปวเคราะหและทดสอบสมมตฐานขอท 2

การวเคราะหขอมล 1. เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน กอนและหลงเรยน โดยการทดสอบดวยคาสถต t– test for Dependent 2. เปรยบเทยบคะแนนของแบบประเมน ความรบผดชอบกบเกณฑทตงไว สรปผลการวจย 1. นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทเรยนรโดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT กอนและหลงการจดกจกรรมมผลสมฤทธทางการเรยนหลงการทดลองสงกวากอนการทดลองอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ซงเปนไปตามสมมตฐานขอ 1 2. นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทเรยนรโดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4MAT รอยละ 80.95 ของนกเรยนทงหมดมความรบผดชอบผานเกณฑทกาหนด ซงเปนไปตามสมมตฐาน ขอท 2

68

อภปรายผล การวจยครงนมจดมงหมายสาคญเพอศกษาผลการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน และความรบผดชอบกลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ผลการศกษาสามารถอธปรายผลไดดงน 1. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทเรยนรโดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT สงกวากอนการทดลอง ซงเปนไปตามสมมตฐานขอท 1 ผลการวจยครงนสอดคลองกบสมตรา สประดษฐ ณ อยธยา (2539: บทคดยอ) สาเนยง ศลปประกอบ (2540: บทคดยอ) ตรเนตร อชชสวสด (2542: 78 - 80) ดวงหทย แสงวรยะ (2543: 74 - 76) ทไดศกษาผลการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนไดอยางมประสทธภาพ ซงผลการวจยครงนสามารถอภปรายผลไดดงน 1.1 การเรยนจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT เปนการเรยนรทไดคานงถงการพฒนาสมอง ซกซาย และซกขวาของผเรยนอยางตอเนอง ทาใหผเรยนเกดการพฒนาในดานการเรยนรอยางสมดล สมองซกซายมหนาทคดอยางเปนเหตเปนผล คดวเคราะห ควบคมเกยวกบการพด ภาษาเขยน ตวเลข การลาดบ การแสดงออก และสญลกษณตางๆ สวนสมองซกขวาจะมหนาทเกยวกบความคดสรางสรรค จนตนาการ การสงเคราะห ศลปะ ดนตร และเรองของทศทาง การจดกจกรรมการเรยนทใหผเรยนไดพฒนาสมองทงซกซายและซกขวาอยางสมดลจะชวยเสรมประสทธภาพการเรยนรของผเรยนไดเปนอยางด นอกจากนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ยงเปนกจกรรมทใหนกเรยนรจกคด วเคราะห โดยมครเปนผชแนะ คอยแนะนา แกไข ทาใหนกเรยนไดเรยนรและเขาใจในสงทถกตองอนเนองจากการทนกเรยนไดรบประสบการณตรงจากการฝกคดวเคราะห การมสวนรวมในการทากจกรรมทเหมาะสมกบความสามารถ ความสนใจ และความถนดของนกเรยนทาใหนกเรยนนาความรทไดไปใชสอสารในชวตประจาวนทงในดานการฟง การพด การอาน การเขยนไดอยางมประสทธภาพ 1.2 การเรยนรของนกเรยนทเรยนรโดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT เปนการจดกจกรรมทเนนผเรยนเปนศนยกลางโดยใหนกเรยนไดเรยนรโดยลงมอปฏบตกจกรรมตาง ๆ และศกษาคนควาหาความรดวยตนเองโดยมครเปนผทจดเตรยมกจกรรมจดประสบการณ และสงแวดลอม สรางแรงจงใจ เพอกอใหเกดทศนคตทดการเรยน และสงผลสมฤทธทางการเรยน ซงโพเวลล (Powell. 1963: 330) ไดกลาววา เดกทมความสนใจในการเรยนจะทาใหเกดความตงใจเรยนดวย และจากการตงใจเรยนดวยความสนใจนผเรยนจะมสมาธในการเรยน เมอมสมาธในการเรยนกสามารถตดตามเนอหาทเรยนไดตลอด และสงตอผลสมฤทธในการเรยนวชานน ซงในเรองน บลม (Bloom. 1976: 13 – 15) กยนยนวา ถานกเรยนเรยนดวยความสนใจและกระตอรอรน จะชวยใหเกดการเรยนรไดงาย และรวดเรวเปนผลสมฤทธทางการเรยนสงกวานกเรยนทขาดความสนใจและขาดความกระตอรอรน ครผสอนจงควรจดกจกรรมการเรยนรใหสอดคลองกบความสนใจ และเรยนรอยางมความสข สนกสนาน แลวการเรยนกจะประสบผลสาเรจในทสด ดงนนนกเรยนทมความสนใจ ตงใจเรยน และเอาใจใสในการเรยน มประสทธภาพ และสามารถนาความรไปใชในชวตประจาวนได

69

1.3 การจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT เปนกจกรรมทเนนผเรยนเปนศนยกลาง ใหนกเรยนปฏบตกจกรรมดวยคนเอง มการเปลยนกจกรรมบอยๆ นกเรยนไมสามารถคาดเดาไดวาครงตอไปจะเรยนกจกรรมแบบเดมหรอไม จงทาใหนกเรยนมแรงจงใจ มความกระตอรอรน อยากร อยากเหน อยากเรยน อยากรวมกจกรรมตาง ๆ ซงสอดคลองกบผลการศกษาคนควาของ โกวท ประวาลพฤษ (2541: 137) ทกลาววา ความรทเกดจากการสรางความรดวยตนเอง เปนการเรยนอยางมความหมาย อนเกดจากผเรยนลงมอปฏบต เกบขอมล นาขอมลนนมาปะตดปะตอกน เปนกระบวนการเรยนรทด ทาใหผเรยนเกดความสนกสนาน และเหนคณคาของการเรยนร ซงสอดคลองกบ ไพลศาล หวงพานช (2523: 137) กลาวา คณลกษณะและประสบการณการเรยนรเกดขนจากการฝกอบรมหรอจากการสอน จงเปนการตรวจสอบความสามารถหรอความสมฤทธผลของบคคลวารเทาไร มความสามารถชนดใด และนกเรยนจะเรยนรไดมากนอยเพยงใดนนขนอยกบประสบการณทจดใหนกเรยนมสวนรวมในการคด การปฏบตการประเมนผลของตนเอง การจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ซงคานงถงแบบการเรยนรของผเรยน 4 แบบ กบการพฒนาสมองซกซายและซกขวา เปนรปแบบการสอนทสามารถพฒนาศกยภาพของผเรยน ทาใหผเรยนเกดการเรยนรอยางมความสขตามลกษณะการเรยนรของผเรยนทแตกตางกน ดงนนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT จงทาใหผเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน 2. ความรบผดชอบของนกเรยนทเรยนรโดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT รอยละ 80 ของนกเรยนทงหมดมความรบผดชอบผานเกณฑทกาหนดซงเปนไปตามสมมตฐานขอท 2 อาจเนองมาจากเหตผลดงน คอ 2.1 กจกรรมการเรยนรแบบ 4MAT เปนกจกรรมทพฒนาสมองทงซกซายและซกขวาอยางเปนระบบสมดล ซงทาใหสมองซกขวาซงมหนาทในการพฒนาดานความรสก คณธรรมจรยธรรม ไดพฒนาอยางตอเนอง การจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT เรมกจกรรมจากประสบการณจรงมการคดไตรตรอง และมโอกาสเลอกและไดลงมอปฏบตและแลกเปลยนความคดเหนกบผอน ซงผเรยนไดประสบเกยวกบเรองทเกดในชวตประจาวน และไดรบรผลกระทบจากการกระทาทมตอทองถนนน เปนการกระตนการพฒนาคณลกษณะความรบผดชอบ ในขนการรบรการตอบสนอง การคดไตรตรองใหคณคา แลวมการจดระบบและการพฒนาเปนพนฐานการสรางลกษณะนสย ความรบผดชอบ ซงสอดคลองกบแนวคดทวา การปลกฝงใหมลกษณะการเปนพลเมองดมคณธรรม รจกรบผดชอบตอตนเองและผอน เหนแกประโยชนสวนรวมมากวาประโยชนสวนตน 2.2 การจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT เปนการจดกจกรรมการเรยนรทสนบสนนแนวคดทเนนผเรยนเปนศนยกลาง โดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ซงมเวลาในการจดกจกรรมการเรยนรและความรบผดชอบตองานในแตละกจกรรม รวมทงมการเปลยนกจกรรมบอยๆ ทาใหผเรยนมความสนใจและความรบผดชอบตองานของตนเอง และรวมมอกบกลมเพอใหปฏบตงานไดสาเรจทนตามกาหนดเวลา ซงความรวมมอรวมใจกนของผเรยน ทาใหเกดความสามคคและเขาผอน คานงถงสวนรวม รจกปฏบตตามบทบาทหนาทของตนตระหนกผลกระทบในการกระทาของตนทมตอกลมซงเปนพนฐานในการตระหนกถงความรบผดชอบในหนาทและมการพฒนาลกษณะนสย

70

เกดคณลกษณะทดไดในอนาคต สอดคลองกบแนวคด สทน เนยมพลบ (2527: 6) ทวา การปลกฝงความรบผดชอบกควรเรมจากความรบผดชอบอยางงายๆ เชน รบผดชอบโดยปฏบตตามหนาททไดรบมอบหมายเสยกอน ตอมากสงผลเกดความรบผดชอบตอสงคมทาใหเกดพฤตกรรมทแสดงออกถงความรบผดชอบในการกระทา 2.3 การจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT การสรางบรรยากาศการเรยนทด โดยจดให นกเรยนมสวนรวมในกจกรรม นกเรยนมโอกาสแสดงความคดเหนและรวมกนแสดงควาตดสนใจเลอกปฏบตกจกรรมตามความสนใจของนกเรยน กอใหเกดความรวมมอกน ไมมการแขงขน แตชวยเหลอซงกนและกน และมการประเมนผลงานเพอรวมมอกนปรบปรงแกไขผลงานทดขน เปนบรรยากาศทเปนมตร มความอบอนเปนกนเอง นกเรยนมความสขในการเรยน ซงบรรยากาศในชนเรยนแบบน เปนบรรยากาศแบบประชาธปไตย สอดคลองกบแนวคดของชรวฒน นจเนตร (2528: 26 – 28) ทวาบรรยากาศในชนเรยนแบบประชาธปไตย ชวยเสรมสรางการเรยนรและการพฒนาดานสตปญญารวมทงปลกฝงคณลกษณะของผเรยน เชน ความรวมมอในการทางานเปนหมคณะ และความรบผดชอบ ผลการวจยครงนแสดงใหเหนวา การจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ทาใหนกเรยน มผลสมฤทธทางการเรยนสงขน นกเรยนรอยละ 80 ของนกเรยนทงหมดมความรบผดชอบผานเกณฑทกาหนด ขอสงเกตของการวจย 1. การเปรยบเทยบคะแนนเฉลยพฤตกรรม ความรบผดชอบของนกเรยนมอนกเรยนไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม พบวานกเรยนมพฤตกรรมความรบผดชอบเพมขนจากแผนการจดการเรยนรท 1 – 5 ตามลาดบ ยกเวนในแผนการจดการเรยนรท 6 ซงคะแนนเฉลยพฤตกรรม ความรบผดชอบของนกเรยนมคาลดลงเลกนอย เนองจากเวลาในการจดกจกรรมการเรยนรในแผนท 6 อยในชวงปลายภาคเรยนท 2 ทาใหมกจกรรมอนๆ เขามาแทรกระหวางการจดกจกรรมการเรยนร จงทาใหนกเรยนขาดความสนใจและความรบผดชอบของนกเรยนลดลง 2. จากการวเคราะหแบบประเมน ความรบผดชอบหลงการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ทง 6 แผน พบวาผเรยนมคะแนน ความรบผดชอบอยในเกณฑทกาหนด ยกเวนนกเรยนคนท 1 ทมคะแนนนอยเนองจากเปนนกเรยนชาวตางชาตจงมปญหาในเรองของการมาเรยนและการสอสารทไมชดเจน ทาใหผลการประเมน ความรบผดชอบมคะแนนนอย

71

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะทวไป 1. กจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT เปนการจดกจกรรมทพฒนาสมองซกซายและซกขวาอยางสมดล และคานงถงความแตกตางระหวางบคคล ดงนนครจงตองวางแผนและเตรยมตวใหพรอมกอนทจะทาการสอน เชน ศกษาเนอหา สาระสาคญ จดประสงคการเรยนร รวมทงการจดเตรยมสถานท สภาพแวดลอม สอ วสด อปกรณไวใหพรอม เพอใหดาเนนกจกรรมเปนไปอยางราบรน 2. ควรมการควบคมเวลาในการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ซงกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT มทงหมด 8 ขน ผสอนจงตองวางแผนการใชเวลาและควบคมเวลาใหดาเนนการไปอยางตอเนองและราบรน เพอควบคมใหกจกรรมเสรจสนภายในเวลาทกาหน 3. การทากจกรรมทกกจกรรม ควรมการสรางขอตกลงในการทากจกรรมรวมกน 4. ควรเตรยมอปกรณในการทากจกรรมทมความหลากหลายและมจานวนทเพยงพอกบจานวนเดก ขอเสนอแนะในการทาวจย 1. ควรทาวจยเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT ทสงผลตอคณลกษณะอนพงประสงคดานอน 2. ทาการศกษาเกยวกบระยะเวลาทเหมาะสมในการจดกจกรรมการเรยนรแบบ4 MAT ทสงผลตอคณลกษณะอนพงประสงค

บรรณานกรม

บรรณานกรม กรมวชาการ. (2545). คมอการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม.

กรงเทพฯ: กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ, 2545. กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. (2533). ขอคดเบองตนในการสอนและการสอนทเนน

กระบวนการ. กรงเทพฯ: สานกทดสอบทางการศกษา. กรมสขภาพจต. (2543ก). คมอความฉลาดทางอารมณ. กรงเทพฯ: ชมนมสหกรณการเกษตรแหง

ประเทศไทย จากด. กระทรวงศกษาธการ. (2542). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: ----------. (2544). สาระและมาตรฐานการเรยนร กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและ

วฒนธรรม. กรงเทพฯ: โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.). กตชย สธาสโนบล. (2545, มกราคม). กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรทคานงถงพฒนาการทาง

สมองของผเรยนอยางเทาเทยมกน. วารสารวฏจกรการเรยนร 4 MAT. 4(1): 154–172. เกรยงศกด สงขชย. (2539, กรกฎาคม). การพฒนาศกยภาพของเดก. กองทนสงเคราะหการศกษา

เอกชน. 7(63): 29 – 32. โกวท ประมวลพฤกษ. (ม.ป.ป.). การพฒนาการศกษาแท. กรงเทพฯ: มาสเตอร กรปแมนเนจเมนท. ชวาล แพรตกล. (2518). เทคนคการวดผล. กรงเทพฯ: วฒนาพานช. ชยวชต เชยรชนะ. (2548: 6). การพฒนาแบบวดความมวนยในตนเองของนกเรยนชวงชนทสาม:

กรณศกษาจงหวดนครนายก. กศ.ม. (การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ชรวฒน นจเนตร. (2528, มนาคม). บรรยากาศในชนเรยนกบการสรางเสรมสตปญญาและคณลกษณะทสาคญแกเยาวชน. ครปรทศน. 10: 26 – 28.

ดวงหทย แสงวรยะ. (2544). ผลการใชการสอบแบบ 4 MAT ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ความรบผดชอบและเจตคตตอการเรยน ในหนวยการเรยน เรอง ประชากรศกษาและ การทามาหากน ระดบชนประถมศกษาปท 5. ปรญญานพนธนพนธ กศ.ม. (การประถมศกษา). กรงเทพ ฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ตรเนตร อชชสวสด. (2542, กนยายน - ธนวาคม). การศกษาผลการสอนโดยใชชดกจกรรม 4 MAT และการสอนโดยใชชดกจกรรมตามวธการทางวทยาศาสตรทมผลตอผลสมฤทธทางการเรยน และความสามารถในการคดแกปญหาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทเรยนวชาสงคม. วชาการศกษาศาสตร. 1(1): 78 – 80.

74

ธรนช นามประเทอง. (2545). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยน เจตคต และความคงทนใน การเรยนรคณตศาสตร เรอง การคณ การหาร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ทไดรบการสอนโดยใชชดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การประถมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ทศพร ประเสรฐสข. (2543, กรกฎาคม - มถนายน). ความฉลาดทางอารมณกบการศกษา. การแนะแนวและจตวทยาการศกษา. 2(3 - 4): 8 – 19.

ทพวรรณ ดแดง. (2546). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความรบผดชอบตอตนเองของ นกเรยนระดบนาฏศลปชนปท 1 ทไดเรยนเรองประเทศไทยและประเทศเอเชยตะวนออก เฉยงใต โดยการสอนทจดกจกรรมการสอนแบบ 4 MAT กบการสอนทใชเทคนคการจดลายเสน. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑต วทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

นงเยาว แขงเพญแข. (2540, เมษายน–มถนายน). การเรยนรแบบผเรยนเปนศนยกลางคออะไร. สารพฒนาหลกสตร. 16(129): 35 – 41

บญชม ศรสะอาด. (2535). การวจยเบองตน. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. ปณต เกดภกด. (2544). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 6 จากการใชชดกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญโดยจดกจกรรมแบบ 4 MAT. สารนพนธ กศ.ม. (การประถมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ประพนธศร สเสารจ. (2544, ธนวาคม). 4 MAT: ลลาการสอนของครและพฤตกรรมการเรยนรของผเรยน. Thailand Education. 2(17): 61 – 63

ประเวศ วะส. (2542). วสยทศนของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: วฒนพานช.

ปยะพงษ สรยะพรหม. (2546). การพฒนาชดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT เรองปาชมชนเพอสงเสรมเจตคตตอการอนรกษปาชมชน และผลสมฤทธทางการเรยนสาหรบนกเรยนชน ประถมศกษาปท 6. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การประถมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

พวงรตน ทวรตน. (2529). การสรางและพฒนาแบบทดสอบผลสมฤทธ. กรงเทพฯ: สานกทดสอบทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

พะยงค จระพงษ. (2544). ศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความรบผดชอบตอสงคมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทเรยนวชาสงคมศกษา โดยใชชดกจกรรมการเรยนระบบ 4 MAT กบกจกรรมกลมสมพนธ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

75

พชต ฤทธจรญ. (2550). หลกการวดและประเมนผลการศกษา. พมพครงท 4. กรงเทพฯ: เฮาส ออฟ เคอรมสท.

ไพศาล หวงพานช. (2523). การวดผลการศกษา. กรงเทพฯ: สานกทดสอบทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

----------. (2544). การวดและการประเมนผลการศกษา. กรงเทพฯ: ฝายประกนคณภาพการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ราชบณฑตสถาน. (2546). พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: นานมบคสพบลเคชนส.

รพพรรณ เอกสภาพนธ. (2541, มนาคม). การสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลาง (Child Centered). กองทนสงเคราะหการศกษาเอกชน. 7(74): 31–38.

ลวน สายสมยศ; และองคณา สายยศ. (2543). เทคนคการวดผลการเรยนร. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: สรยาสาสน.

วลลภ กนทรพย. (2541, กมภาพนธ). อยาตาหนครฝายเดยว. วชาการ. 1(2): 56. วาสนา บญช. (2547). การพฒนาการจดกจกรรมการเรยนรตามวฏจกรการเรยนรแบบ 4 MAT

เรองประชากรกบสงแวดลอมมธยมศกษาปท 1. ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

วชย วงษใหญ. (2542). กระบวนทศนใหม: การจดการศกษาเพอพฒนาศกยภาพของบคคล. กรงเทพฯ: เอสอาร ปรนเตอร.

----------. (2543). ปฏรปการเรยนร: ผเรยนสาคญทสด สตรสาเรจหรอกระบวนการ. กรงเทพฯ: SR Printing Limited Partneship.

วเชยร เกตสงห. (2530). หลกการสรางและวเคราะหเครองมอทางการวจย. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

วมลรตน สนทรโรจน. (2544). เอกสารประกอบการเรยนการสอนวชา 506703 การพฒนาการสอน.มหาสารคาม: ภาควชาหลกสตรและการสอน หมาวทยาลยมหาสารคาม.

วรณ วทยาประเสรฐ. (2545). คณลกษณะของนกศกษาตามความคดเหนของอาจารยวทยาลยเทคนคกลมภาคกลาง. วทยานพนธ คอ.ม. (การบรหารอาชวศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ. ถายเอกสาร.

ศกดชย นรญทว; และไพเราะ พมมน. (2543). วฏจกรการเรยนร 4 MAT การจดการเรยนรเพอสงเสรมคณลกษณะ ด เกง สข. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: เอสอารปรนตง.

ศภณ ธรรมปต. (2546). ผลของการใชแผนการสอนแบบ 4 MAT หนวยการเรยนเรองตวเราทม ตอพฤตกรรมสขภาพ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การประถมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

76

ศนยพฒนาหลกสตร. (2533). ความเปนมาของหลกสตรและการนาหลกสตรสงคมศกษาระดบมธยมศกษาฉบบปรบปรง พ.ศ. 2533 ไปใช. กรงเทพฯ: กรมวชาการ กระทรวง ศกษาธการ. ถายเอกสาร.

สมศกด สนธระเวชญ. (2541, มนาคม). ระบบการเตรยมความพรอมทางสมอ. วชาการ. 1(3): 2–4.

สรวรรณ ตะรสานนท. (2542). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการคดแกปญหาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทเรยนวชาสงคมศกษา โดยการจดกจกรรม การเรยนการสอนแบบ 4 MAT กบการจดกจกรรมการสอนแบบวธการทางวทยาศาสตร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

สทน เนยมพลบ. (2527, มนาคม). แนวทางการพฒนาคณลกษณะของเยาวชนดานจรยธรรม. การวจยทางการศกษา. 14(4): 54–62.

สมตรา สประดษฐ ณ อยธยา. (2539). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน และความรบผดชอบของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทเรยนวชาสงคมโดยใชชดกจกรรมการเรยนการสอน ตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (วชาเอกการมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

สโท เ จรญสข. (2538, มกราคม). ขอคดพฒนาคนใหมความรบผดชอบ. วารสารแนะแนว. 19(96): 45–49.

เสร อนทรคง. (2535). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน แรงจงใจใฝสมฤทธ และความรบผดชอบในการเรยนคณตศาสตร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอน โดยใชสญญาการเรยนกบการสอนตามคมอครของ สสวท. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2543ก.). ปฏรปการเรยนร ผเรยนสาคญทสด. กรงเทพฯ: ครสภาลาดพราว.

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, สานกนายกรฐมนตร. (2539). แผนพฒนาการศกษาแหงชาตฉบบท 8 พ. ศ. 2540-2544. กรงเทพฯ: อรรถพลการพมพ.

อจฉรา ชวพนธ. (2547). ภาษาพาสอนเรองนารสาหรบครภาษาไทย. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

อนวต คณแกว. (2538). การวดและการพฒนาความรบผดชอบของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1. ปรญญานพนธ กศ.ด. (การทดสอบและการวดผลศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

77

Appell, Cladla Jane. (1991, February). The Effect of the 4 MAT System of instruction on Academic Achievement and Attitude in the Elmentary Music Cilassroom (Four Mat). Dissertation Abstracts international. 52(11): 3851–A.

Bloom, Benjanim S. (1976). Human Characteristics and School Learning. New York: Kingsport Press.

Bowers, Patricia Shane. (1987, May). The Effect of the 4 MAT System on Achievement and Attitudes in Science. Dissertation Abstracts International. 49(90): 2605-A.

Good, Carter V. (1959). Dictionary of Education. New York: Mc Graw–Hill. McCarthy, Mice. (1990., October). Using the 4 MAT System to Bring Learning Styles to

Schools. Eric Accession: NISC Discover Report. 40–41. Powell, Marvin. (1963, January). The Psychology of Adolescence. New Yor: The Boblss

Merrill Company.

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก

รายนามผเชยวชาญ

80

รายนามผเชยวชาญ

ผเชยวชาญพจารณาความสอดคลองของแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT แบบวดผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม และ แบบประเมน ความรบผดชอบ 1. นายวระ กาญจนะรงสตา กรรมการผทรงคณวฒดานการศกษา ทปรกษาโรงเรยนรงสฤษฏสองภาษา 2. อาจารยไพรน บญศลป ครชานาญการพเศษกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม โรงเรยนดองกาเมด สานกงานเขตพนทการศกษาศรสะเกษ เขต 3 3. อาจารยมงคล ไชยธงรตน ครชานาญการพเศษกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม โรงเรยนดองกาเมด สานกงานเขตพนทการศกษารอยเอด เขต 3

ภาคผนวก ข

เครองมอในการวจย - ตวอยางแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT - แบบวดผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม - แบบประเมน ความรบผดชอบ

82

แผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT กลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ชนประถมศกษาปท 3 สาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวตในสงคม หนวยการเรยนร หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวตในสงคม แผนการจดการเรยนรท 1 เรอง ประชาธปไตยและวถชวตประชาธปไตย เวลา 2 คาบ 1. ผลการเรยนรทคาดหวง ร เขาใจ และเหนความสาคญของประชาธปไตยและวถประชาธปไตย 2. จดประสงคการเรยนร 2.1 ดานความร 1. บอกความหมายและความสาคญของประชาธปไตยได 2. บอกความหมายและลกษณะพฤตกรรมทแสดงถงการมคณธรรมตามวถชวตประชาธปไตยได 3. บอกแนวการปฏบตตนตามวถชวตประชาธปไตยได 2.2 ดานคณลกษณะอนพงประสงค (ความรบผดชอบ) 1. รจกหนาทของตนเอง 2. มงมนในการปฏบตหนาท 3. ยอมรบในการกระทาของตนเอง 4. ปรบปรงแกไขในการทางาน 3. สาระการเรยนร 1. ความหมายของประชาธปไตยในชมชน 2. ความหมายและลกษณะพฤตกรรมทแสดงถงการมคณธรรมตามวถชวตประชาธปไตย 3. แนวทางการปฏบตตนตามตามวถประชาธปไตย

83

4. สาระกจกรรมการเรยนร

1. นกเรยนฟงสถานการณตวอยาง เรอง “เรองของปอง”

2. ครสนทนากบนกเรยนเกยวกบสถานการณ แลวรวมสรปวาเปนพฤตกรรมทแสดงถงความเปนประชาธปไตยหรอไม แลวใหนกเรยนยกตวอยางสถานการณ ทเกยวกบประชาธปไตยทนกเรยนเคยพบในชวตประจาวน

3. นกเรยนทากจกรรม “ดอกไมประชาธปไตย” สรปผลการทากจกรรมรวมกน และสรปลกษณะพฤตกรรมประชาธปไตย

4. แบงกลมนกเรยนศกษา ใบความร เรอง “วถประชาธปไตยในชมชน” จบคกนถาม-ตอบเกยวกบเนอหาในใบงานและสรปความรรวมกน

5. นกเรยนทากจกรรมใน ใบงานท 1 คณธรรมตามวถประชาธปไตยในชมชน แลกเปลยนกนตรวจแลวสรปคะแนนทแตละคนไดรบ

6. แบงกลมนกเรยนชวยกนวาดภาพ “วถประชาธปไตยในชมชน ของฉน” ตกแตงผลงานตามจนตนาการ นาเสนอหนาชนเรยน

7. นกเรยนหาขาวหรอบทความเกยวกบการปฏบตตนตาม “การปฏบตตนตามวถประชาธปไตยในชมชน” ทาลงในใบงานท 3 และนาเสนอหนาชน

8. สรปความรเรอง วถประชาธปไตยแลวใหชวยกนจดปายนเทศแสดง

84

คาบท 1 ขนท 1 ขนสรางประสบการณ (R) นกเรยนฟงตวอยางสถานการณ เรอง “เรองของปอง” ขนท 2 ขนวเคราะหประสบการณ (L) 2.1 ครสนทนากบนกเรยนเกยวกบสถานการณ แลวรวมสรปวาเปนพฤตกรรมทแสดงถงความเปนประชาธปไตยหรอไม 2.2 นกเรยนยกตวอยางสถานการณทเกยวกบประชาธปไตยทนกเรยนเคยพบ ในชวตประจาวน ขนท 3 ขนปรบเปลยนประสบการณเปนความคดรวบยอด (R) 3.1 นกเรยนทากจกรรม “ดอกไมประชาธปไตย” สรปผลการทากจกรรมรวมกน 3.2 ครและนกเรยนรวมกนสรปลกษณะพฤตกรรมประชาธปไตย ขนท 4 ขนพฒนาความคดรวบยอด (L) แบงกลมนกเรยนศกษา ใบความร เรอง “วถประชาธปไตยในชมชน” จบคกน ถาม-ตอบเกยวกบเนอหาในใบงานและสรปความรรวมกน คาบท 2 ขนท 5 ขนปฏบตตามความคดรวบยอด (L) 5.1 นกเรยนแบงกลมศกษาใบความรเรอง “วถชวตประชาธปไตยในชมชน” 5.2 นกเรยนเขยนอธบายความหมายและประโยชนของคณธรรมตอไปน ลงในใบงานท 1 ขนท 6 ขนปรบแตงเปนแนวคดของตนเอง (R) แบงกลมนกเรยนชวยกนวาดภาพ “วถประชาธปไตยในชมชนของฉน” ลงใน ใบงานท 2 ตกแตงผลงานตามจนตนาการ ตวแทนกลมนาเสนอหนาชนเรยน ขนท 7 ขนวเคราะหเพอนาไปประยกตใช (L) นกเรยนหาขาวหรอบทความเกยวกบการปฏบตตนตาม “การปฏบตตนตาม วถประชาธปไตยในชมชน” ทาลงในใบงานท 3 และนาเสนอหนาชน ขนท 8 ขนแลกเปลยนความรของตนเองและผอน (R) 8.1 นกเรยนรวมกนสรปองคความรในเรอง ประชาธปไตยและวถประชาธปไตย ในชมชน 8.2 นกเรยนนาผลงานจากการเรยนมาจดแสดงปายนเทศ แลวแลกเปลยนกบเพอน 8.3 นกเรยนเขยนผงความคดสรปความรเรอง ประชาธปไตยและวถประชาธปไตยในชมชน แลวรวมกนอภปรายถงการนาความรเรองนไปใชในชวตประจาวน

85

5. การประเมนผลการเรยนร ตวบงชศกยภาพผเรยน

(ดานความร) วธการ เครองมอ เกณฑการประเมน

5.1 บอกความหมายและความสาคญของประชาธปไตย

- ถามคาถาม

- ตอบคาถามไดถกตอง

5.2 บอกความหมายและลกษณะพฤตกรรมทแสดงถง การมคณธรรมตามวถชวตประชาธปไตยได

- ใหนกเรยนทาใบงาน

- ใบงานท 1 ไดคะแนนรอยละ 80 ขนไป ไดระดบ มาก ไดคะแนนรอยละ 70 ขนไป ไดระดบ พอใช ไดคะแนนรอยละ 60 ขนไป ไดระดบ ปรบปรง

5.3 บอกแนวการปฏบตตนและ การเขารวมกจกรรมตามวถประชาธปไตย

- ใหนกเรยนทา ใบงาน

- ใบงานท 2 -3

ไดคะแนนรอยละ 80 ขนไป มาก ไดคะแนนรอยละ 70 ขนไป พอใช ไดคะแนนรอยละ 60 ขนไป ปรบปรง

5.4 รจกหนาทของตนเอง 5.5 มงมนในการปฏบตหนาท 5.6 ยอมรบในการกระทาของตนเอง 5.7 ปรบปรงแกไขในการทางาน

- สงเกต

- แบบสงเกต ความรบผดชอบ

ไดคะแนนรอยละ 80 ขนไป มาก ไดคะแนนรอยละ 70 ขนไป พอใช ไดคะแนนรอยละ 60 ขนไป ปรบปรง

6. สอการเรยนรและแหลงการเรยนร 1. ตวอยางสถานการณ เรอง “เรองของปอง” 2. กจกรรม “ดอกไมประชาธปไตย” 3. ใบความร เรอง “วถชวตประชาธปไตยในชมชน” 4. ใบงานท 1 “คณธรรมตามวถประชาธปไตย” 5. ใบงานท 2 การวาดภาพ หวขอ “วถประชาธปไตยในชมชนของฉน” 6. ใบงานท 3 “การปฏบตตามหลกวถประชาธปไตยในชมชน”

86

ตวอยางสถานการณ เรอง “เรองของปอง”

สปดาหแรกของการเปดภาคเรยนใหม คณครวชตแจงใหนกเรยนทกคนทราบวา โรงเรยนของเราจะมการเลอกตงประธานนกเรยน อก 2 สปดาหขางหนา หากมนกเรยนคนใดประสงคจะสมครรบเลอกตงใหไปเขยนใบสมครทหองพกคร ปองฟงดวยความสนใจ เขาตองการเปนประธานนกเรยน เพราะรสกวามนเปนตาแหนงททาหนาทกคนในโรงเรยนใหความสาคญ และดโกเก หลงพกรบประทานอาหารกลางวน ปองรวบรวมเพอน ๆ ทมความนยมชมชอบในตวเขามารวมประชมกนทใตตนจามจร เพอนคนหนงใหความเหนวา ควรมการใหสงตอบแทนกบคนทจะเลอกปอง ซงปองกเหนดวย เพราะเขาเคยเหนวามการใหเงนเปนการตอบแทนในการเลอกสมาชกองคการบรหารสวนตาบลในหมบานของเขาและคนทใหเงนกมกเปนคนทไดรบการเลอกตง พรรคพวกของปองจงแบงหนาทกนดาเนนการทนท วนเลอกตงมาถง ปองไดรบเลอกเปนประธานนกเรยนตามทตงใจ เขากลบบานดวยความสขใจ เชาวนตอมาคณครวชตเรยกปองไปพบทหองพก คณครทราบเรองทปองใชสงของเปนการแลกเปลยนคะแนนเสยงจากสมาชกในโรงเรยน ซงผดหลกการของประชาธปไตย และผดศลธรรมดวย คณครมหลกฐานและพยานทเปนนกเรยนในโรงเรยน ดงนนหากมการสอบสวนจากผอานวยการโรงเรยน การเลอกตงครงนกจะถอเปนโมฆะ ปองจะตองถกตดสทธการลงรบสมครประธานนกเรยนครงตอไปตามระเบยบคณะกรรมการนกเรยนของโรงเรยน ปองกมหนาและรองไหดวยความเสยใจ คณครวชตเขาไปลบหวของปองเบา ๆ แลวอธบายวา การทเราจะไดเปนตวแทนของโรงเรยน และไดรบความไววางใจจากเพอนนน สงทเรามควรจะเปนความตงใจ และความเสยสละ ซงตองทาใหคนอนเหนตามวถประชาธปไตย ไมใชการซอเสยงดวยสงของหรอเงน ถาหากเราไดรบเลอกตงดวยความบรสทธในจากคนอน มนเปนสงทนาภาคภมใจมากยงกวา ปองพยกหนาเบา ๆ เขาสญญากบคณครวชตวา เขาจะไมทาอยางนอก และแมจะไมไดเปนประธานนกเรยน เขากจะชวยเหลองานของโรงเรยนอยาเตมท คณครวชตไดฟงแลวตบไหลปองเบา ๆ และยมใหดวยความภมใจ

87

กจกรรม “ดอกไมประชาธปไตย”

จดประสงค เพอฝกทกษะการคดวเคราะห เรอง การจาแนกพฤตกรรมประชาธปไตย วสดอปกรณ 1. บตรรปดอกไม 2. นกหวด 3. เครองเลนเทป 4. แถบบนทกเสยงเพลงทมจงหวะเราใจ วธดาเนนการ 1. แบงกลมนกเรยนแบบคละความสามารถเปน 3 กลม ๆ ละ 7 คน 2. ครตดบตรรปดอกไม ทดานหลงมขอความทแสดงถงพฤตกรรมตามวถประชาธปไตย บนกระดาน 3. ใหสญญาณนกหวด ใหตวแทนกลม ออกไปหยบดอกไมทตดบนกระดานดามา ครงละ 1 ดอก ระหวางนครเปดเพลงคลอเบา ๆ สมาชกในกลมชวยกนพจารณาวา ขอความดานหลงดอกไมเปนพฤตกรรมตามวถประชาธปไตยหรอไม แลวจาแนกเปน 2 กลม คอกลมทเปน และไมเปนพฤตกรรมตามวถประชาธปไตย 4. เมอดอกไมถกเกบมาจนหมด นกเรยนแตละกลมนาเสนอผลการปฏบตของกลมตนเอง ครและเพอนกลมอนชวยกนประเมนความถกตอง 5. สรปผลทไดรบจากการทากจกรรม ครใหขอเสนอแนะเพมเตม การประเมนผล 1. ตรวจสอบความถกตองของใบงาน 2. สงเกตพฤตกรรมกลม ประโยชนทไดรบ 1. นกเรยนไดฝกทกษะการคดวเคราะห 2. นกเรยนไดฝกการทางานกลม 3. สงเสรมบรรยากาศการเรยนรอยางมความสข

88

ใบความร เรอง “วถชวตประชาธปไตยในชมชน”

วถประชาธปไตยในชมชน หมายถง การดาเนนชวตของบคคลในสงคม โดยยดหลกการประชาธปไตยในชวตประจาวน การอยรวมกน ปฏบตตอกนดวยความเคารพทงกายวาจา และใจ ไมกาวกายในสทธของผอน เคารพกฎเกณฑของสงคม พฤตกรรมผทมวถประชาธปไตยประกอบดวยคณธรรมทสาคญ 3 อยาง คอ คารวธรรม สามคคธรรม และปญญาธรรม 1. คารวธรรม เปนการเคารพซงกนและกน มลกษณะพฤตกรรมดงน 1.1 เคารพและเทดทนสถาบนของประเทศ เชน ชาต ศาสนาพระมหากษตรย 1.2 เคารพซงกนและกน โดยการทกทายการใหเกยตแกผอนการแสดงความเคารพแกบคคล ซงอาวโสกวา 1.3 เคารพพอ แม ญาตผใหญ และเพอนๆ 1.4 เคารพสทธผอน ไมทาใหทรพยของผอนเสยหาย ไมเอาทรพยของผอนมาเปนของตนโดยไมไดรบอนญาต 1.5 เคารพความคดเหนของผอน เมอมการแสดงความคดเหน ควรฟงอยางไตรตรอง 1.6 เคารพกฎ ระเบยบของสงคม ยดมนขนบธรรมเนยมประเพณอนดงาม 2. สามคคธรรม เปนการแบงปนกน รวมงานกนประสานกน มลกษณะพฤตกรรมดงน 2.1 รจกประสานประโยชน โดยถอประโยชนสวนรวม การรวมมอกนทางาน ซงตองรวมกนคด 2.2 ไมหลกเลยงหรอเอาเปรยบผอน รจกการประนประนอม มการเสยสละ 2.3 มความเปนนาหนงใจเดยวกนทงในกลมยอยและในสงคมสวนรวม 2.4 เหนแกประโยชนสวนรวมถองานสวนรวมเปนงานของตน 2.5 มความรบผดชอบตอหนาททางานทไดรบมอบหมายใหบรรลผลและไดผลงานดทสด 3. ปญญาธรรม เปนความเชอมนในวธการแหงปญญา มลกษณะพฤตกรรมดงน 3.1 การรจกใชปญญา ใหเหตผลและความถกตองในการตดสนปญหา 3.2 เมอมปญหาเกดขนทกคนตองชวยกนคดชวยกนตดสนใจ โดยใชเหตผล 3.3 ถามปญหาโตงแยงในหมคณะ จะพยายามอภปรายดวยสตปญญาใหอก

89

ใบงานท 1 เรอง “คณธรรมตามวถประชาธปไตยในชมชน”

ชอ……………………………………………………………..............….................................... เลขท…………………ชน………………… วนท……………………………….…………………. คาชแจง ใหนกเรยนเขยนตอบความหมายและลกษณะพฤตกรรมของประเดนพฤตกรรม ประชาธปไตยทกาหนดใหดงตอไปน

พฤตกรรมประชาธปไตย

ความหมาย ลกษณะพฤตกรรม

1. คารวธรรม 2. สามคคธรรม 3. ปญญาธรรม

..........................................................

.........................................................

........................................................

........................................................

..........................................................

.........................................................

........................................................

........................................................

..........................................................

.........................................................

........................................................

........................................................

..........................................................

.........................................................

........................................................

........................................................

..........................................................

.........................................................

........................................................

........................................................

..........................................................

.........................................................

........................................................

........................................................

..........................................................

.........................................................

........................................................

........................................................

..........................................................

.........................................................

........................................................

........................................................

..........................................................

.........................................................

........................................................

........................................................

..........................................................

.........................................................

........................................................

........................................................

90

แบบประเมนผลงาน (ใบงานท 1)

เกณฑการใหระดบคะแนน ประเดนการประเมน

ด (3) พอใช (2) ปรบปรง (1)

นาหนก/จดเนน

คะแนน

1. ภาษา 1. ใชภาษาไดถกตองตามอกขรวธ 2. ใชภาษาไดถกตองเหมาะสม

3. ใชภาษาทเขาใจไดงายไมวกวน

ขาด 1 ขนตอนหรอไมชดเจน

ขาด 2 ขนตอนหรอไมชดเจน

3

2. เนอหา

1. เนอหาถกตอง 2. เนอหาบงบอก ความรความเขาใจ 3. เนอหาแสดง ความคดเหนตรงประเดน

ขาด 1 ขนตอนหรอไมชดเจน

ขาด 2 ขนตอนหรอไมชดเจน

3

3. ความคดรเรมสรางสรรค

ขยายความรไดมากทสด สรางขอสรปไดมากทสด

ขยายความรไดคอนขางมาก สรางขอสรปไดคอนขางมาก

ขยายความรไดบางสวน สรางขอสรปไดบางสวน

2

4. การตอบคาถาม

ตอบคาถามครบถวน

ทกขอ

ไมตอบคาถามนอยกวา 2 ขอ

ไมตามคาถามเกนครงหนงของขอคาถาม

2

ระดบคณภาพ ผประเมน คร คะแนน 7 – 10 มาก คะแนน 4 – 6 พอใช ผลการประเมน…………………………….. คะแนน 1 – 3 ปรบปรง ลงชอ…………………………………………ผประเมน (…………………………………………..) …………/……………/……………….

91

ใบงานท 2 เรอง “วาดภาพกจกรรมตามวถประชาธปไตยในชมชนของฉน”

คาชแจง แบงกลมนกเรยนชวยกนวาดภาพ “วถประชาธปไตยในชมชนของฉน” ตกแตงผลงาน ตามจนตนาการ ตวแทนกลมนาเสนอหนาชนเรยน

สมาชกในกลม 1……………………………………………. 2…………………………………………………….. 3……………………………………………. 4…………………………………………………….. 5……………………………………………. 6…………………………………………………….. 7…………………………………………….

92

แบบประเมนผลงาน (ใบงานท 2)

เกณฑการใหระดบคะแนน ประเดนการประเมน

ด (5) พอใช (3) ปรบปรง (2)

นาหนก/จดเนน

คะแนน

ความถกตองครบถวนของเนอหา

เนอหาถกตอง เหมาะสม เขยนตรงตามประเดนทกาหนด

เนอหาถกตองเปนสวนใหญ แตเขยนไมตรงตามประเดน

เนอหาถกตองเปนสวนนอย และเขยนไมตรงตามประเดน

5

ความคดรเรมสรางสรรค

แปลกใหม ใชสเหมาะสม และระบายสสวยงาม ประณต

แปลกใหม ใชสเหมาะสมระบายสสวยงามแตไมคอยประณต

ไมแปลกใหม ใชสไมเหมาะสม มการระบายสแต ไมประณต

5

ระดบคณภาพ ผประเมน คร คะแนน 7 – 10 มาก คะแนน 4 – 6 พอใช ผลการประเมน………………………………….. คะแนน 1 – 3 ปรบปรง ลงชอ…………………………………………ผประเมน

(…………………………………………..) …………/……………/……………….

93

ใบงานท 3

เรอง “กจกรรมตามวถประชาธปไตยทตนเคยปฏบต” ชอ – สกล………………………………………..……..…………………………….เลขท……..………ชน…………………..……………………..……….วนท………………….….……………..…………….. คาชแจง ใหนกเรยนหาขาวหรอบทความเกยวกบ “การปฏบตตนตามวถประชาธปไตยในชมชน” พรอมเขยนบรรยายประกอบใตภาพ คาบรรยาย ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ...................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................

94

แบบประเมนผลงาน (ใบงานท 3)

เกณฑการใหระดบคะแนน ประเดนการประเมน

ด (3) พอใช (2) ปรบปรง (1)

นาหนก/จดเนน

คะแนน

1. การตอบคาถาม ตอบคาถามไดถกตอง ครบถวน ชดเจน สมบรณ เขยนสะกดคาไดถกตอง มผดบางเลกนอย

ตอบคาถามไดถกตอง ครบถวน ชดเจน แตไมสมบรณ เขยนสะกดคาไดถกตอง เปนสวนใหญ

ตอบคาถามไดไม ครบถวน ไมสมบรณ เขยนสะกดคาไดผดพลาดเปนสวนใหญ

5

2. ความเปนระเบยบและตรงเวลา

ทางานดวยความตงใจ ลายมอสวย สะอาด เปนระเบยบเรยบรอย ทางานเสรจและสงทนตามกาหนดเวลาและผลงานมคณภาพมความประณต

ทางานดวยความตงใจ ลายมอสวย เปนระเบยบเรยบรอย มการลบคาผดบาง ทางานเสรจและสงทนตามกาหนดเวลาและผลงานมคณภาพมความประณต

ไมคอยตงใจทางาน ลายมอไมบรรจง ผลงานไมเปนระเบยบ ทางานเสรจและสงทนตากาหนดเวลาและผลงานมคณภาพมความประณต

3

3. ผลงานภาพขาว ภาพขาวตรงจดประสงค บรรยายภาพไดถกตอง

ภาพขาวตรงจดประสงค แตบรรยายภาพไดไมชดเจน

ภาพขาวตรงจดประสงค บรรยายภาพยงไมดเทาทควร

2

ระดบคณภาพ ผประเมน คร คะแนน 7 – 10 มาก คะแนน 4 – 6 พอใช ผลการประเมน…………………………….. คะแนน 1 – 3 ปรบปรง ลงชอ…………………………………………ผประเมน

(…………………………………………..) …………/……………/……………….

95

แบบประเมนผลงาน กลม (ใบงาน)

เกณฑการใหระดบคะแนน ประเดนการประเมน

ด (3) พอใช (2) ปรบปรง (1)

นาหนก/ จดเนน

คะแนน

1. คณะทางาน มประธาน เลขานการ ผนาเสนอ ผรวมงาน

ขาดองคประกอบ 1

อยาง ขาดองคประกอบ 2

อยาง 3

2. ความรบผดชอบตอหนาท

ทกคนมหนาทและความรบผดชอบตอหนาท

ของตน

มผมหนาทแตไมรบผดชอบนอยกวา 2

คน

มผมหนาทแตไมรบผดชอบมากกวา 2

คน

3

3. ขนตอนการทางาน

1. คดเลอกเรองราวไดเหมาะสม

2. วางแผนการทางาน

3. เตรยมวสดอปกรณ 4. ปฏบตตามแผนและพฒนางาน

ขาด 1 ขนตอนหรอไมชดเจน

ขาด 2 ขนตอนหรอไมชดเจน

3

4. เวลา เสรจกอนกาหนดและงานมคณภาพ

เสรจตามกาหนดแตงานไมมคณภาพ

ไมเสรจตามกาหนดแตงานไมมคณภาพ

3

5. ความรวมมอ ทกคนมสวนรวมและใหความรวมมออยางเตมท

ไมใหความรวมมอนอยกวา 2 คน

ไมใหความรวมมอมากกวา 2 คน

3

ระดบคณภาพ ผประเมน คร คะแนน 7 – 10 มาก คะแนน 4 – 6 พอใช ผลการประเมน…………………………….. คะแนน 1 – 3 ปรบปรง ลงชอ…………………………………………ผประเมน

(…………………………………………..) …………/……………/……………….

96

แบบสงเกต ความรบผดชอบ เรอง ประชาธปไตยและวถชวตประชาธปไตย

คาชแจง: กรณาทาเครองหมาย / ลงในชองพฤตกรรมทนกเรยนแสดงออกตามททานสงเกตได ตามความเปนจรง

พฤตกรรม ม ไมม ความรบผดชอบ 1. ความตงใจในการเขารวมกจกรรมทเกยวกบประชาธปไตยและวถชวตประชาธปไตย 1.1 เลอกทจะเขารวมกจกรรมทเกยวกบประชาธปไตยทเหมาะสมกบตนเอง 1.2 ตงใจทจะปฏบตตนตามขอตกลงของเสยงขางมาก 1.3 การยอมรบฟงความคดเหนของผอน 2. เหนประโยชนในการเขารวมกจกรรมทเกยวกบประชาธปไตยและวถชวตประชาธปไตย 2.1 เหนคณคาในการเขารวมกจกรรมทเกยวกบประชาธปไตยและวถชวตประชาธปไตย 2.2 เหนประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตน 2.3 เหนคณคาของการทางานเปนกลม 3. รจกหนาท 3.1 ตงใจเรยน 3.2 เมอครมอบหมายงานใหทาจะรบทาทนท 3.3 พยายามทางานใหเสรจทนเวลา 4. ความมงมนในการปฏบตหนาท 4.1 วางแผนกอนลงมอทางาน 4.2 มความคดรเรมสรางสรรคในการทางาน 4.3 ยายามทางานใหเสรจตามเวลาทกาหนด 5. ยอมรบในการกระทาของตนเอง 5.1 ยอมรบคาตชมจากเพอนรวมงาน 5.2 ยอมรบขอผดพลาดในการทางาน 5.3 ยอมรบฟงความคดเหนของผอน 6. ปรบปรงแกไขงาน 6.1 มการตรวจทานและแกไขงานททาเสรจแลว 6.2 เมอถกตาหนใหแกไขปรบปรงงานหลาย ๆ ครงกเตมใจทา 6.3 ปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากยงขน

รวมคะแนน

ระดบคณภาพ ผประเมน คร คะแนน 7 – 10 มาก คะแนน 4 – 6 พอใช ผลการประเมน…………………………….. คะแนน 1 – 3 ปรบปรง ลงชอ…………………………………………ผประเมน (…………………………………………..)

97

แบบวดผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

ใบงาน วชาสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

ชอ – สกล………………………………………………………………………………………………….ชน. ป 3 เลขท………………..

คาชแจง แบบทดสอบกอน – หลง การจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT ใหนกเรยนกาเครองหมาย ทบพยญชนะขอทถกตองทสด

1. ขอใดคอความหมายของคาวา ประชาธปไตย ก. ประชาชนมอานาจสงสด ข. รฐมอานาจเหนอประชาชน ค. ประชาชนมอานาจเหนอกฎหมาย ง. รฐมอานาจเหนอกฎหมาย 2. บคคลในขอใดใชหลกประชาธปไตยในการดาเนนชวตไดถกตอง ก. นชเลยนแบบพฤตกรรมดารา ข. นงเคารพกฎกตกาของสงคม ค. นชอบทาอะไรตามใจตนเอง ง. นพชอบแกลงเพอน 3. ขอใดเปนหลกการดาเนนชวตแบบประชาธปไตย ก. ยอมรบในคณคาและศกดศรของผอน ข. เคารพเสยงขางมาก ไมรบฟงเสยงขางนอย ค. ทาอะไรกไดตามทตนตองการโดยไมคานงถงสทธของผอน ง. ถกทกขอ 4. ใคร ไมปฏบต ตามหลกการดาเนนชวตแบบประชาธปไตย ก. ปยฝายยอมรบฟงความคดเหนของผอน ข. สนตเคารพในสทธของผอน ค. นตยอมรบความสามารถของผอน ง. ปตยดเอาความคดของตนเองเปนใหญ 5. ขอใดคอหลกการของประชาธปไตย ก. เคารพความคดของตน ข. ตาหนเสยงสวนมาก ค. ยอมรบเสยงขางมาก ง. ยอมรบเสยงขางนอย

98

6. ขอใดแสดงถงความเปนประชาธปไตย ก. วชยไมยอมรบฟงเหตผลของสนาร ข. ครรบฟงเหตผลการมาสายของนกเรยน ค. นดไมยอมรบผลการเลอกตง ง. วมลไมไปใชสทธเลอกตง 7. ขอใดเปนประชาธปไตยในโรงเรยน ก. การเลอกหวหนาหอง ข. การทาการบานสงคร ค. การแสดงความเคารพคร ง. การทาความสะอาดหองเรยน 8. ประเทศไทยมการปกครองแบบใด ก. สงคมนยม ข. คอมมวนสต ค. ประชาธปไตย ง. เผดจการ 9. บคคลใดทจะตองยดมนในวถชวตประชาธปไตย ก. ขาราชการ ข. ประชาชน ค. สมาชกสภาผแทนราษฎร ง. ถกทกขอ 10. พฤตกรรมของบคคลใดทไมปฏบตตน ตามวถชวตประชาธปไตยในสงคม ก. ตเคารพในมตเสยงขางมาก ข. เตเคารพในสทธของอน ค. ตอยดถอความคดของตนเอง ง. ตวปฏบตตามกฎของหองเรยน 11. ใครมปญญาธรรม ก. พลอยพดจาสภาพเรยบรอย ข. หญงทางานทไดรบมอบหมายจนเสรจ ค. ดกเปนคนไมเหนแกตวชอบชวยเหลองานสวนรวม ง. แปงรจกรบฟงความคดเหนของผอน ไมเคยยดความคดของตนเปนใหญ 12. ใชเหตผลในการแกปญหา เปนคณลกษณะในการปฏบตตนตามวถชวตประชาธปไตย ขอใด ก. คารวธรรม ข. ขนตธรรม ค. ปญญาธรรม ง. สามคคธรรม 13. ขอใด ไมใช คณลกษณะของการปฏบตตนตามวถชวตประชาธปไตย ก. คารวธรรม ข. ขนตธรรม ค. ปญญาธรรม ง. สามคคธรรม 14. กานทาความเคารพคณคร เปนลกษณะการปฏบตตามวถชวตประชาธปไตยขอใด ก. คารวธรรม ข. ขนตธรรม ค. ปญญาธรรม ง. สามคคธรรม

99

15. บคคลใดปฏบตตนไดถกตองเมออยรวมกบบคคลอนในสงคม ก. กลชอบเกบตวไมสนใจสงรอบขาง ข. ขวญรบผดชอบเฉพาะงานของตน ค. แอนชอบทางานคนเดยวมากวาทางานเปนกลม ง. แปงเคารพกฎเกณฑของสงคม 16. ขอใดคอสถานภาพโดยกาเนด ก. เปนนกเรยน ข. เปนคร ค. เปนทหาร ง. เปนคนไทย 17. การเคารพกฎเกณฑของสงคมจดเปนคณลกษณะใด ก. คารวธรรม ข. ขนตธรรม ค. ปญญาธรรม ง. สามคคธรรม 18. การปฏบตตามกฎหมายเปนการปฏบตตามสงใด ก. หนาท ข. บทบาท ค. สทธ ง. สถานภาพ 19. ใครละเมดเสรภาพของผอน ก. ปมเปดวทยเบา ๆ ในบาน ข. มะยมอาศยอยในคอนโดหร ค. ตวชอบแสดงความคดเหน ง. ฟณแอบเขาไปในบานของวว 20. ขอใด ไมใช สทธเสรภาพ ก. ยะคงเอาไมไลตปาลม ข. ปมรองเพลงในบาน ค. บวอานหนงสอในหองสมด ง. กตาเลนกฬาในสนาม 21. ขอใดเปนหนาท ของนกเรยน ก. เรยนหนงสอ ข. ดโทรทศนดกทกวน ค. ชวยพอแมทางาน ง. วงเลนในสนาม 22. บทบาทของพอแมคอการเลยงดลก บทบาทของลกคอขอใด ก. เชอฟงพอแม ข. เรยนหนงสอ ค. ชวยทางานบาน ง. ถกทกขอ 23. ความเจรญงอกงามและความเปนระเบยบเรยบรอยของสงคมเปนความหมายของขอใด ก. วฒนธรรม ข. ประเพณ ค. เอกลกษณ ง. คานยม 24. บคคลใดทมหนาทปฏบตตามวฒนธรรม ประเพณ และเอกลกษณของชาตไทย ก. คนไทยทกคน ข. ขาราชการทกคน ค. นกเรยนนกศกษาทกคน ง. ถกทกขอ

100

25. การกระทาของบคคลใดทปฏบตตามเอกลกษณของชาตไทย ก. นกแตงกายดวยชดไทย ข. พรไปทาบญทอดกฐนทวด ค. เอรดนาผใหญในวนสงกรานต ง. อวนตกบาตรในวนเกด 26. ขอใด ไมใช ลกษณะของความเปนไทย ก. อาหารไทย ข. ภาษาไทย ค. ธงชาตไทย ง. รปรางหนาตา 27. เมอมเดกทารกเกดใหมในบาน เจาของบานจะตองแจงตอนายทะเบยนทองทภายใน กวน ก. 15 วน ข. 30 วน ค. 45 วน ง. 60 วน 28. ใครมหนาทรบผดชอบตอชมชน ก. ผนาชมชน ข. ตารวจชมชน ค. ขาราชการทกคน ง. ประชาชนทกคน 29. ถาเดกเกดในหมบานตองแจงเกดทใด ก. กานน ข. ผใหญบาน ค. นายอาเภอ ง. ผวาราชการจงหวด 30. เมอมการแจงเกด นายทะเบยนจะออกสงใดเปนหลกฐาน ก. สจบตร ข. สตบตร ค. มรณะบตร ง. ประกาศนยบตร

101

แบบประเมน ความรบผดชอบ วชาสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

ชนประถมศกษาปท 3 ปการศกษา 2552 ภาคเรยนท 2 คาชแจง 1. แบบประเมนนมทงหมด 20 ขอ 2. ใหนกเรยนตอบแบบประเมนใหครบทกขอ โดยทาเครองหมาย / ลงในชองทตรงกบ การกระทาทแทจรงของนกเรยน ดงน มากทสด มาก นอย นอยทสด 3. ในแตละขอใหตอบเพยง 1 คาตอบเทานน

ระดบการกระทา

ขอคาถาม ปฏบต บอย ทสด

ปฏบตบอย

ปฏบตนอย

ปฏบต นอย ทสด

รจกหนาท 1. ในเวลาเรยนนกเรยนชอบนางานอนขนมาทา

2. เมอครมอบหมายงานใหทานกเรยนจะรบทาทนท 3. นกเรยนทาความเขาใจกบงานทไดรบมอบหมายกอนลงมอปฏบต 4. นกเรยนจะรบทางานใหเสรจ แลวไมกลบไปทบทวนอกครง 5. เมอไดรบมอบหมายงานใหทา นกเรยนจะรบทาทนท แมวาจะเหลอเวลาอกนานกตาม

มความมงมนในการปฏบตหนาท 6.กาหนดขนตอนการทางานกอนลงมอทางาน

7. เมอมเวลาวางนกเรยนจะศกษาหาความรเพมเตมจากแหลงเรยนรตาง ๆ

8. เมอไดรบมอบหมายใหทางานทยากๆ จะพยายามทาจนสาเรจ 9. นกเรยนจะคดใหรอบคอบกอนทางานใด ๆ เพอใหผลงานททาออกมา

มประสทธภาพมากทสด

10. นกเรยนชอบทางานแบบผดวนประกนพรง ยอมรบในการกระทาของตนเอง 11. นกเรยนยอมรบคาตชมจากเพอนรวมงาน

12. นกเรยนใชเหตผลในการทางานมากกวาการใชอารมณ 13. ชนชมในความสาเรจของตนเอง 14. นกเรยนยอมรบฟงความคดเหนของผอน 15. นกเรยนเหนคณคาและความสาคญของงานททา

102

ระดบการกระทา

ขอคาถาม ปฏบต บอย ทสด

ปฏบตบอย

ปฏบตนอย

ปฏบต นอย ทสด

ปรบปรงแกไขในการทางาน 16. นกเรยนยอมรบความผดพลาดในการทางานแลวนาไปแกไข

17. นกเรยนมความตงใจทจะปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากยงขน 18. นกเรยนมความพยายามในการทางานทไดรบมอบหมายจนสาเรจ 19. นกเรยนมการตรวจทานและแกไขงานททาเสรจแลว 20. นกเรยนจะคดกอนวาจะเกดผลเสยขนในสงทกระทาลงไปหรอไม

ภาคผนวก ค

คณภาพของเครองมอทใชในการวจย - ตารางวเคราะหขอสอบ - ผลการประเมนความสอดคลองของขอคาถามกบจดประสงคการเรยนรของแบบวดผลสมฤทธท ทางการเรยน กลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมโดยผเชยวชาญ - คาความยากงาย (p) คาอานาจจาแนก (r) และคาความเชอมน (Reliabity) ของแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม - ผลการประเมนความสอดคลองของขอคาถามกบจดประสงคการเรยนรของแบบประเมน ความ รบผดชอบโดยผเชยวชาญ - คาสมประสทธแอลฟา (- Coeffcient ) ของแบบประเมน ความรบผดชอบ

104

ตาราง 8 ตารางวเคราะหขอสอบ

จดประสงคการเรยนร ร - จา เขาใจ นาไปใช

รวม คณลกษณะ

อนพงประสงค

1. บอกวธการทาความดของตนเองในฐานะ สมาชกทดของบาน โรงเรยน ชมชนได

/ / 4

2. เหนคณคาของการปฏบตตนเปนพลเมองด ตามวธประชาธปไตยในฐานะสมาชกทด ของบาน โรงเรยน ชมชนได

/ / 4 /

3. ปฏบตตนเปนพลเมองดตามวธ ประชาธปไตยในฐานะสมาชกทดของบาน โรงเรยน ชมชนได

/ / 5 /

4. บอกการทาความดเพอตนเองและชมชนได / / 4

5. ปฏบตตามหนาททดของตนเองได / / 5 /

6. แสดงความชนชมในคณคาและ ความสามารถของผอนไดอยางถกวธ

/ / 4 /

7. อธบายความหมายของบทบาท หนาท สทธ และเสรภาพ

/ / 4

8. บอกชอ สถานทสาคญในชมชนได / / 4

9. ใชสถานทตางๆ ไดอยางถกตอง / / 4

10. บอกประโยชนและความสาคญของ สถานทสาคญในชมชนได

/ / 4 /

11. เหนความสาคญของการปฏบตตนตาม บทบาท หนาท สทธ และเสรภาพ ในฐานะเปนสมาชกทดของหมบานและ ชมชน

/ / 5 /

12. บอกสภาพแวดลอมในชมชนได / / 4

13. เหนความสาคญของสภาพแวดลอมใน ชมชน

/ / 5 /

14. บอกวธรกษาสงแวดลอมได / / 4 /

รวม 60

105

ตาราง 9 ผลการประเมนความสอดคลองของขอคาถามกบจดประสงคการเรยนร ของแบบวดผล สมฤทธทางการเรยน กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรม โดยผเชยวชาญ

ผลการประเมน ขอท ผเชยวชาญ

คนท 1 ผเชยวชาญ คนท 2

ผเชยวชาญ คนท 3

ผลรวม

IC

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30.

+1 +1 +1 +1 0 0 +1 +1 +1 0 0 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 0 +1 +1 +1 +1 0 0 0 +1 0 +1 +1

+1 +1 +1 +1 0 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 -1 +1 0 +1 +1

+1 +1 +1 -1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 0 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1

3 3 3 2 1 2 3 3 3 2 1 3 3 3 3 3 3 3 2 3 3 3 3 2 2 1 3 1 3 3

1 1 1

0.67 0.33 0.6 1 1 1

0.67 0.33

1 1 1 1 1 1 1

0.67 1 1 1 1

0.67 0.67 0.33

1 0.33

1 1

106

ตาราง 9 (ตอ)

ผลการประเมน ขอท ผเชยวชาญ

คนท 1 ผเชยวชาญ คนท 2

ผเชยวชาญ คนท 3

ผลรวม

IC

31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60.

+1 0 +1 0 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 0 +1 0 0 +1 +1 +1 +1 +1 +1 0 +1 0 +1 +1 +1 +1 +1 +1

+1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 0 +1 0 +1 +1 +1 0 +1 +1 +1 0 +1 0 0 +1 +1 +1 0 0

+1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 0 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 0 +1

3 2 3 2 3 3 3 3 3 3 3 1 3 1 2 3 3 1 3 3 3 1 3 1 2 3 3 3 1 2

1 0.67

1 0.67

1 1 1 1 1 1 1

0.33 1

0.33 0.67

1 1

0.33 1 1 1

0.33 1

0.33 0.67

1 1 1

0.33 0.67

107

ตาราง 10 แสดงคาความยากงาย (p) คาอานาจจาแนก (r) และคาความเชอมน (Reliabity) ของแบบ วดผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

ขอท คาความยากงาย (p) คาอาราจจาแนก (r) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30.

0.78 0.48 0.78 0.53 0.78 0.38 0.58 0.53 0.75 0.60 0.63 0.50 0.58 0.55 0.65 0.43 0.48 0.30 0.78 0.78 0.75 0.58 0.40 0.48 0.73 0.48 0.53 0.73 0.80 0.80

0.35 0.55 0.45 0.45 0.25 0.65 0.45 0.25 0.20 0.50 0.35 0.30 0.35 0.40 0.30 0.65 0.45 0.60 0.25 0.35 0.40 0.35 0.20 0.55 0.45 0.25 0.65 0.55 0.20 0.20

คาความเชอมนของแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ตามวธของคเดอร รชารดสน (Kuder Richardons) โดยใชสตร KR – 20 เทากบ 0.86

108

ตาราง 11 ผลการประเมนความสอดคลองของขอคาถามกบจดประสงคการเรยนรของแบบของ แบบประเมน ความรบผดชอบโดยผเชยวชาญ

ผลการประเมน พฤตกรรม

ขอท ผเชยวชาญ

คนท 1 ผเชยวชาญ คนท 2

ผเชยวชาญ คนท 3

IOC

รจกหนาท ความมงมนในการปฏบตหนาท ยอมรบในการกระทาของตนเอง

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30.

+1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1

+1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1

+1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

109

ตาราง 11 (ตอ)

พฤตกรรม

ผลการประเมน

ขอท

ผเชยวชาญ คนท 1

ผเชยวชาญ คนท 2

ผเชยวชาญ คนท 3

IOC

ปรบปรงแกไข

ในการทางาน 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40.

+1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1

+1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1

+1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

110

ตาราง 12 คาสมประสทธแอลฟา (- Coeffcient ) ของแบบประเมน ความรบผดชอบ

****** Method 1 (space saver) will be used for this analysis ******

R E L I A B I L I T Y A N A L Y S I S - S C A L E (A L P H A)

Item-total Statistics Scale Scale Corrected

Mean Variance Item- Alpha if Item if Item Total if Item Deleted Deleted Correlation Deleted

X1 104.5238 112.4619 -.1119 .7958 X2 103.2857 109.5143 .1038 .7882 X3 102.8571 104.4286 .4221 .7780 X4 103.6190 106.3476 .1819 .7876 X5 103.3810 105.7476 .2900 .7824 X6 104.6667 112.7333 -.1340 .7957 X7 103.3333 99.3333 .5100 .7715 X8 104.2857 109.5143 .1038 .7882 X9 104.0952 107.4905 .1996 .7857 X10 102.9524 105.0476 .3987 .7791 X11 103.6190 106.9476 .2181 .7851 X12 104.4286 105.7571 .2578 .7837 X13 103.4286 105.4571 .3695 .7800 X14 103.1429 101.9286 .6577 .7711 X15 103.1429 107.8286 .1667 .7870 X16 103.1429 103.5286 .4772 .7760 X17 104.3333 111.8333 -.0722 .7935 X18 104.2857 118.8143 -.4861 .8086 X19 104.7143 111.3143 -.0442 .7955 X20 104.3810 112.0476 -.0847 .7998

111

ตาราง 12 (ตอ)

Item-total Statistics Scale Scale Corrected

Mean Variance Item- Alpha if Item if Item Total if Item Deleted Deleted Correlation Deleted

X21 103.3333 109.8333 .0729 .7893 X22 103.1429 101.2286 .4638 .7744 X23 103.2857 104.7143 .3164 .7812 X24 103.0952 100.1905 .4774 .7732 X25 102.9524 104.2476 .3428 .7801 X26 102.6667 104.8333 .4925 .7773 X27 102.8571 104.6286 .4604 .7775 X28 102.8571 101.9286 .5414 .7730 X29 103.0476 112.3476 -.1164 .7937 X30 102.7619 104.8905 .3803 .7794 X31 103.0476 98.9476 .6342 .7674 X32 103.0952 99.6905 .6557 .7679 X33 103.1429 101.5286 .5157 .7731 X34 103.6667 101.9333 .4860 .7743 X35 102.9524 110.0476 .0493 .7903 X36 104.4286 111.0571 -.0238 .7934 X37 103.2381 104.9905 .4248 .7785 X38 104.4286 110.9571 -.0176 .7932 X39 104.2857 106.2143 .2544 .7837 X40 103.5238 101.4619 .4556 .7748

R E L I A B I L I T Y A N A L Y S I S - S C A L E (A L P H A)

Reliability Coefficients

N of Cases = 21.0 N of Items = 40 Alpha = .7879

ภาคผนวก ง

การวเคราะหขอมล - คะแนนแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศานาและวฒนธรรม กอนและหลงการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT - T-Test - คะแนนแบบสงเกตพฤตกรรม ความรบผดชอบ รายแผนการจดกจกรรมการเรยนรท 1 – 6 - คะแนนเฉลยรายแผนการจดกจกรรมการเรยนร - คะแนนแบบประเมน ความรบผดชอบของนกเรยนหลงจากการจดการเรยนรทง 6 แผน - T-Test - ภาพการรวมกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT

113

ตาราง 13 คะแนนแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและ วฒนธรรม กอนและหลงการจดกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT

กลมตวอยาง คนท

กอนเรยน หลงเรยน D D2 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21.

21 25 20 20 19 21 24 25 20 20 22 20 21 22 24 20 20 20 19 19 20

26 26 25 22 23 27 26 27 24 22 25 26 23 24 25 21 22 24 21 22 22

5 1 5 2 4 6 2 2 4 2 3 6 2 2 1 1 2 4 2 3 2

10 2 10 4 16 36 4 4 16 4 9 36 4 4 2 2 4 16 4 9 4

รวม 442 503 61 200 คาเฉลย 21.5 23.95 2.90 9.52

114

T-Test

Paired Samples Statistics

Mean N Std. Deviation Std. Error Mean

PRE 21.0000 21 1.97484 .43095 Pair 1

POST 23.9524 21 1.96153 .42804

Paired Samples Correlations

N Correlation Sig.

Pair 1 PRE & POST 21 .684 .001

Paired Samples Test

Paired Differences t df Sig. (2-tailed)

Mean Std. Deviation Std. Error

Mean 95% Confidence Interval of the

Difference

Lower Upper

Pair 1 PRE – POST -2.9524 1.56449 .34140 -3.6645 -2.2402 -8.648 20 .000

115

ตาราง 14 คะแนนแบบสงเกตพฤตกรรม ความรบผดชอบของนกเรยนจากการจดการเรยนรตาม แผนการจดการเรยนรท 1

พฤตกรรมทสงเกต 1.รจกหนาท 2.ความมงมน

ในการปฏบตหนาท

3.ยอมรบในการกระทาของ

ตนเอง

4.ปรบปรงแกไขงานททา ลาดบท

1.1 1.2 1.3 2.1 2.2 2.3 3.1 3.2 3.3 4.1 4.2 4.3

รวมคะแนนรายบคคล

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21

1 1 1 0 1 1 0 0 0 0 1 1 0 1 0 1 1 0 1 1 0

1 1 0 1 0 1 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 1 0 0 1

0 1 0 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1 1 0 0 1

1 0 1 0 1 0 1 1 0 0 1 0 1 1 0 1 1 0 1 0 1

1 1 1 0 0 1 1 0 1 0 1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 1

0 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 1 0 1 1 1 0 1 1 0

0 0 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 1 0 1 1 0 1 1 0

1 1 0 0 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 1 0 1

1 1 1 0 1 0 1 0 1 1 1 0 0 1 0 1 1 0 1 0 1

1 1 1 0 0 1 1 0 1 0 1 0 1 1 0 0 0 1 1 0 0

1 1 0 1 0 1 1 0 0 0 1 1 1 0 1 0 1 0 0 1 1

1 1 1 0 0 0 1 1 1 1 0 1 0 1 0 0 1 1 1 0 1

9 10 8 5 5 6 8 7 8 5 7 8 6 9 4 8 8 6 8 5 8

รวม 12 13 12 12 14 13 12 11 13 10 12 13 147

116

ตาราง 15 คะแนนแบบสงเกตพฤตกรรม ความรบผดชอบของนกเรยนจากการจดการเรยนรตาม แผนการจดการเรยนรท 2

พฤตกรรมทสงเกต 1.รจกหนาท 2.ความมงมน

ในการปฏบตหนาท

3.ยอมรบในการกระทาของ

ตนเอง

4.ปรบปรงแกไขงานททา ลาดบท

1.1 1.2 1.3 2.1 2.2 2.3 3.1 3.2 3.3 4.1 4.2 4.3

รวมคะแนนรายบคคล

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21

1 1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1 1 0

1 1 0 1 0 1 1 0 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1

0 1 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1 1 1 0 1

1 0 1 0 1 0 1 1 0 0 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1

1 1 1 0 0 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1

1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 0 1 1 1 0 1 1 0

0 0 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 0 1 1 0

1 1 0 0 1 1 0 1 0 1 0 1 0 1 1 1 0 1 1 0 1

1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 0 1 1 0 1 1 0 1 0 1

1 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 0 1 1 0 1 0 1 1 0 1

1 1 0 1 0 1 1 0 0 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 1 1

1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1 1 1 0 1

10 10 9 6 9 6 8 7 9 8 7 8 7 9 8 9 8 7 11 6 9

รวม 14 14 14 14 16 15 13 13 15 13 14 15 170

117

ตาราง 16 คะแนนแบบสงเกตพฤตกรรม ความรบผดชอบของนกเรยนจากการจดการเรยนรตาม แผนการจดการเรยนรท 3

พฤตกรรมทสงเกต 1.รจกหนาท 2.ความมงมน

ในการปฏบตหนาท

3.ยอมรบในการกระทาของ

ตนเอง

4.ปรบปรงแกไขงานททา ลาดบท

1.1 1.2 1.3 2.1 2.2 2.3 3.1 3.2 3.3 4.1 4.2 4.3

รวมคะแนนรายบคคล

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21

1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 1 0 1 1 1 1

1 1 0 1 0 1 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1

0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1 1 1 0 1

1 0 1 1 1 0 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1

1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1

1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1

1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 0 1 1 0

1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1

1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1

1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1

1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1 1

1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1

11 10 9 10 9 9 10 10 9 9 8 10 9 9 9 10 8 9 9 9 11

รวม 16 15 15 16 18 18 15 17 18 15 16 17 196

118

ตาราง 17 คะแนนแบบสงเกตพฤตกรรม ความรบผดชอบของนกเรยนจากการจดการเรยนรตาม แผนการจดการเรยนรท 4

พฤตกรรมทสงเกต 1.รจกหนาท 2.ความมงมน

ในการปฏบตหนาท

3.ยอมรบในการกระทาของ

ตนเอง

4.ปรบปรงแกไขงานททา ลาดบท

1.1 1.2 1.3 2.1 2.2 2.3 3.1 3.2 3.3 4.1 4.2 4.3

รวมคะแนนรายบคคล

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21

1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1

1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1

0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1

1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1

1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1

1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1

1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1

1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1

1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1

1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1

1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1

11 11 10 10 11 9 10 12 10 9 8 11 9 10 8 10 10 10 11 10 12

รวม 18 17 18 18 19 17 18 19 18 16 18 18 214

119

ตาราง 18 คะแนนแบบสงเกตพฤตกรรม ความรบผดชอบของนกเรยนจากการจดการเรยนรตาม แผนการจดการเรยนรท 5

พฤตกรรมทสงเกต 1.รจกหนาท 2.ความมงมน

ในการปฏบตหนาท

3.ยอมรบในการกระทาของ

ตนเอง

4.ปรบปรงแกไขงานททา ลาดบท

1.1 1.2 1.3 2.1 2.2 2.3 3.1 3.2 3.3 4.1 4.2 4.3

รวมคะแนนรายบคคล

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21

1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1

1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1

0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1

1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1

1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1

1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1

1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1

1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1

1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1

1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1

1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1

10 11 10 11 11 11 9 11 10 8 9 11 9 10 9 10 11 9 10 10 12

รวม 19 18 18 19 19 18 18 19 19 17 18 19 221

120

ตาราง 19 คะแนนแบบสงเกตพฤตกรรม ความรบผดชอบของนกเรยนจากการจดการเรยนรตาม แผนการจดการเรยนรท 6

พฤตกรรมทสงเกต 1.รจกหนาท 2.ความมงมน

ในการปฏบตหนาท

3.ยอมรบในการกระทาของ

ตนเอง

4.ปรบปรงแกไขงานททา ลาดบท

1.1 1.2 1.3 2.1 2.2 2.3 3.1 3.2 3.3 4.1 4.2 4.3

รวมคะแนนรายบคคล

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21

1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1

1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1

0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1

1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1

1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1

1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1

1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1

1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1

1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1

1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1

1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1

11 11 9 11 11 10 10 10 11 10 9 11 9 10 10 11 10 9 12 11 12

รวม 19 19 18 17 19 19 17 18 18 18 19 18 219

121

ตาราง 20 คะแนนเฉลยรายแผนการจดกจกรรมการเรยนร

ผลการวเคราะห ความรบผดชอบ

รายการทประเมน

x S.D. การแปลผล รจกหนาท

1. นกเรยนปฏบตหนาททไดรบมอบหมายอยางเตมความสามารถ 1.76 0.75 ปานกลาง 2. เมอครมอบหมายงานใหทานกเรยนจะรบทาทนท 3.00 0.69 มาก 3. นกเรยนทาความเขาใจกบงานทไดรบมอบหมายกอนลงมอปฏบต 3.33 0.64 มาก 4. นกเรยนจะรบทางานใหเสรจ แลวไมกลบไปทบทวนอกครง 2.43 1.00 ปานกลาง 5. เมอไดรบมอบหมายงานใหทา นกเรยนจะรบทาทนท 2.86 1.04 มาก แมวาจะเหลอเวลาอกนานกตาม รวม 2.68 1.00 มาก ความมงมนในการปฏบตหนาท 1. มการกาหนดขนตอนการทางานกอนลงมอปฏบตงาน 2.76 0.75 มาก 2. เมอมเวลาวางนกเรยนจะศกษาหาความรเพมเตมจากแหลงเรยนรตาง ๆ 2.67 1.13 มาก 3. เมอไดรบมอบหมายใหทางานทยากๆ จะพยายามทาจนสาเรจ 3.10 0.61 มาก 4. นกเรยนจะคดใหรอบคอบกอนทางานใด ๆ เพอใหผลงานททาออกมา 3.00 0.76 มาก มประสทธภาพมากทสด 5. นกเรยนชอบทางานแบบผดวนประกนพรง 1.86 0.71 ปานกลาง รวม 2.68 0.92 ด ยอมรบในการกระทาของตนเอง 1. นกเรยนยอมรบคาตชมจากเพอนรวมงาน 2.86 0.64 มาก 2. นกเรยนใชเหตผลในการทางานมากกวาการใชอารมณ 2.90 0.87 มาก 3. ชนชมในความสาเรจของตนเอง 3.14 1.04 มาก 4. นกเรยนยอมรบฟงความคดเหนของผอน 3.38 0.65 มาก 5. นกเรยนเหนคณคาและความสาคญของงานททา 3.48 0.73 มาก รวม 3.15 0.84 มาก ปรบปรงแกไขในการทางาน 1. นกเรยนยอมรบความผดพลาดในการทางานแลวนาไปแกไข 3.14 0.89 มาก 2. นกเรยนมความตงใจทจะปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากยงขน 3.19 0.50 มาก 3. นกเรยนมความพยายามในการทางานทไดรบมอบหมายจนสาเรจ 3.24 0.68 มาก 4. นกเรยนมการตรวจทานและแกไขงานททาเสรจแลว 2.81 0.73 มาก 5. นกเรยนจะคดกอนวาจะเกดผลเสยขนในสงทกระทาลงไปหรอไม 2.71 0.93 มาก รวม 3.02 0.97 มาก รวมทงหมด 2.88 0.92 มาก

ตาราง 21 คะแนนแบบประเมน ความรบผดชอบของนกเรยนหลงจากการจดการเรยนรทง 6 แผน

คนท

ขอท 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 เฉลย

S.D.

1 1 2 2 1 1 2 2 2 2 1 4 2 1 3 2 2 2 3 1 2 1.90 0.77 2 2 3 2 4 3 2 4 3 4 3 3 1 4 3 4 4 4 3 3 2 3.05 0.86 3 2 4 2 1 3 1 3 3 3 2 3 2 4 3 2 3 2 4 2 4 2.65 0.91 4 2 2 3 2 3 3 3 3 4 1 2 3 3 3 3 3 2 4 3 2 2.70 0.71 5 1 3 4 3 4 3 4 4 3 1 3 4 3 4 4 4 4 4 3 3 3.30 0.90 6 1 4 3 2 4 3 3 3 3 1 3 3 4 4 3 3 3 4 3 3 3.00 0.84 7 3 3 3 4 3 3 2 2 3 4 3 2 3 3 3 3 2 2 4 1 2.80 0.75 8 1 3 4 3 3 3 2 3 3 2 2 3 3 3 3 4 3 3 3 3 2.85 0.65 9 2 2 3 2 4 2 2 3 2 4 3 2 3 3 4 4 3 3 3 3 2.85 0.73

10 2 3 3 2 1 3 2 3 3 1 4 4 4 4 4 3 3 3 3 3 2.90 0.89 11 1 3 4 1 3 1 4 4 4 1 3 4 4 4 4 4 4 4 4 4 3.25 1.18 12 2 2 3 2 3 2 3 3 2 1 3 3 1 2 4 2 3 3 3 2 2.45 0.74 13 2 3 3 2 2 3 2 2 2 3 3 2 1 3 2 2 2 2 2 3 2.30 0.56 14 1 3 4 3 4 2 2 3 3 2 3 3 3 4 4 3 4 3 3 4 3.05 0.80 15 3 3 4 4 3 3 3 4 3 2 3 3 2 2 4 3 4 3 3 2 3.05 0.67 16 1 3 4 3 3 3 3 4 3 3 3 3 4 4 3 4 4 3 3 4 3.25 0.70 17 3 3 4 4 4 4 3 4 4 2 3 2 4 4 3 4 3 2 4 2 3.30 0.78 18 1 4 4 4 1 2 3 2 2 1 1 4 4 4 4 1 4 4 3 1 2.70 1.31 19 1 3 4 3 4 4 3 3 4 1 3 4 4 3 4 4 3 4 3 4 3.30 0.90 20 2 2 3 2 3 3 3 3 4 1 3 4 3 4 4 4 4 3 3 2 3.00 0.84 21 1 3 4 2 1 2 2 3 3 1 2 3 3 3 4 2 2 4 3 2 2.50 0.92

122

123

T-Test

One-Sample Statistics

N Mean Std. Deviation Std. Error Mean

MEAN 21 2.8643 .36508 .07967

One-Sample Test

Test Value = 2.51

95% Confidence Interval of the Difference

t df Sig. (2-tailed) Mean Difference Lower Upper

MEAN 4.447 20 .000 .3543 .1881 .5205

124

ภาพการรวมกจกรรมการเรยนรแบบ 4 MAT

125

ประวตยอผวจย

127

ประวตยอผวจย ชอ ชอสกล นางสาวรตนา กองสวสด วนเดอนปเกด 4 เมษายน พ.ศ. 2525 สถานทอยปจจบน 297/56 อาคาร 3 ถนนพหลโยธน ซอย. พหลโยธน 50 แขวงคลองถนน เขตสายไหม จงหวดกรงเทพมหานคร 10220 ประวตการศกษา พ.ศ. 2543 มธยมศกษาตอนปลาย จาก โรงเรยนกนนทรธทารามวทยาคม กรงเทพมหานคร พ.ศ. 2547 การศกษาบณฑต (กศ.บ) สาขาการศกษาปฐมวย จาก มหาวทยาลยราชภฏพระนคร กรงเทพมหานคร พ.ศ. 2553 การศกษามหาบณฑต (กศ.ม) สาขาการประถมศกษา จาก มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ กรงเทพมหานคร