30
ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္(ALA)မွ ဖန္ ခိသည္ ~ 1 ~ The Bullet Of ALA Vol-9, No-38 April-June-2011 rsdK;cspfawmfvSefa&;orm;rsm;.b0jrifuGif;wpdwfwydkif;

April June 2011

  • Upload
    -

  • View
    435

  • Download
    2

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 1 ~

The Bullet Of ALA

Vol-9, No-38 April-June-2011

rsdK;cspfawmfvSefa&;orm;rsm;.b0jrifuGif;wpdwfwydkif;

Page 2: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 2 ~

rmwdum

1? aqmif;yg;u¾ pmrsufESm

(1) &cdkiftrsdK;om;pnf;vkH;nDnGwfa&;ESifhoHo,pdwf"gwf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . 5 (2) ၂၂၆ႏစျပညရခငသမၼတႏငငေတာအခပအျခာကဆရျခငး၀မးနညးျခငးအထမးအမတ. . . . . . . . . . . . . . . . . .9 (3) ပငလမ ပငလသ႔ … ပငလမ လြတလပေရးသ႔. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11 (4) nDnGwfa&;vm;wdkufckdufa&;vm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18 2? uAsmvGifjyif (1) tarmif . . . tarmif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 (2) ရဟႏာစစသား. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4 (3) vm;vDygzd. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . 7 (4) avmufaumif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . 7 (5)tcef;em;qkH;tdrRuf. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 (6) udk,fhtvSnhfrSmrnHhpDauh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 (7) tzdk;o#ifodk hOD;ထက fjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 3? အတပၸတအကဥး (1) ဆရာႀကးဥးသာထြနးအတပၸတအကဥး. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 5

4? [mo u¾ (1) vmbef,mvm; apmuf&S,f. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . .8 (2) jynfwGif; Local Call. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

5? wGdqkHrD;jref;cef; (1) ဌာနခပ တကခကခရျခငး သတငး မဟတမနေၾကာငး ALP က ပါတအတြငးေရးမး(၂)ခငသခႏငအငတာဗး . . . . . .. 21

6? owif;pmrsufESm

(1) 13/2011 အေျခခစစသငတနးဖြငလစျခငး. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 (2) တငးျပညႏငလမးအတြကအသကပးလလားသည ရေဘာခငျမတ၀ငးႏင စစေၾကာငးအားဂဏျပပြကငးပ.. . . . . . . .23 (3) ရခငအာဇာနနအခမးအနားက နရာအမားအျပားတြငကငးပ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 (၄) ျမနမာႏငင အခနတအတြငး ေျပာငးလရန မလြယကေၾကာငး ရတပ ပါတ အတြငးေရးမးေျပာ. . . . . . . . . . . . . .25

(၅) ႏငငေရးအကဥးသား လႊတေရးအဆ တပမေတာသား အမတမားပါ ေထာကခ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26

Page 3: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 3 ~

0&Zdeftmabmf

attywfrSmawmh rajymrjyD; -udwf}uHeDonfh r[mArmvlrsdK;}uD;&kd@ta-umif;yg? qdkvdkonfrSm &GD;aumufyGJvnf; _yD;vm;_yD/ 2008 tajccHOya'atmufrSm t&yfom;tpdk;& wwfvdk htkyfcsKyfonfrSmvnf; ESpf0ufavmuf&Sd_yD? Arm jynf (ac:) jrefrmjynfrSmvnf; EkdifiHa&;jyKjyifajymif;vJr+wduawmh xl;jcm;rSK&SdonfrSmum; trSeftuef/ ,if;u Aef;jy 'Drdkua&pDEkdifiHa&;atmufrSm wkdif;&if;om;vufeufukdifrsm;udk tjyKwfwkdufa&; yifjzpfonf? ucsif/ &Srf;eef@ u&ifjynfzufrSm wkdufyGJoHrsm; qufwdkuf-um;eD&onf? ta-umif;r[dta-umif;&Sm xdk;ppfqifwdkufckdufjcif;jzpfonf?

,if;odk@ xdk;ppfqifwkdufckdufeDcsdefwGif jynfoltrsm;av;pm;&ygonfqkdonfh tjrifhjrwfqkH;[k xifxm;-uonfh a*gif; aqmifu jynfolESihfwkdif;&if;om;rsm;zufrS &yfjy&eftuGefaqmif_yD; at*k -o*kwfv (19) &ufedwGif orRw OD;odef;pdef ESihf wGdqkHaqG;aEG;-uonf? xdkodk@ wGdqkHjcif;udk EkdifiHwumuvnf; taumif;jrifoabmjzifh axmufcH-uonfrSmawmh tqef;r[kwf? tpyxru 2008 tajccHtkyfcsKyfykHtajccHOya' atmufrSmjzpfvdk@ tqdkyg ygwDrS &GD;aumufyGJr0if vwf/ uef@uGufa&vwf bmnmajym_yD; ,if;aemufrSm 21 &mpk yifvkHnDvmcHvkyfzdk@vkd@ ajymvdkajym/ trsdK;om; pnf;vkH;nDnGwfa&;vdk@ajymvdkajym aemufwqifhwwfvdk@ at*k orRw OD;odef;pdefESihf wGdqkHaqG;aEG;ae_yD? trsdK;om; pnf;vkH;nDnGwfa&;qdkonfrSm ArmvlrsdK;tcsif;csif; pnf;vkH;nDnGwfa&;udk qkdvdkonfvm;[k ar;vkdufcsifyg.? ZmrSm vJ Armeef@wkdif;&if;om;wef;wltcGifhta&;? jynfoludkcspfygonf/ jynfol@zufrS &yfwnfygrnf[k aqmfatmfeDonfh tqkdyg ygwDrS a&$0ga&mifawmfvSefa&;wkef;u bZma-umihf jynfol@a&S@u xD;xD;rm;rm; r&yfwnfcygoenf;? &Srf;jynf vGwfvyfa&;a-ujimwkef;u etz ESihf tqkdyg ygwD wD;vkH;udkufcsufr[dyJ bZma-umifh wlnDeDygoenf;? TuJhodk@ rdef;cGef;aygif;ajrmufjrm;pGm[dygonf?

at*kvnf; wkdif;&if;om;vufeufukdifrsm;udk tjyKwfxkd;ppfqifwdkufcdkufeDcsdefwGif tqdkyga*gif;aqmifrS EkdifiHwkd;wwf a&;twGuf EkdifiHom;wkdif;rSm wm0ef[da&vkd@ajymum orRw OD;odef;pdefeef@awmif ay:ay:vGifvGif aqG;aEG;eD_yD? qdkvdkonfrSm EkdifiHwumeef@jynfolrsm;udk tm&kHajymif;vdkufjcif;jzpfonf? wkdif;&if;om;vufeufudkifawmfvSefa&;eef@ wdkufyGJrsm;wGif pdwf0ifpm;r+ av#mhenf;vm;atmif tm&kHajymif;vdkufjcif;qkdv#ifrSm;rnfr[kwf?

ArmjynfvGwfvyfa&;&vdk@ (10)awmif rjynfhvdkufyJ jynfwGif;ppfjzpf&jcif;/ Adkvfae0iftm%modrf;&jcif;/ 1990 jynfh &GD;aumufyGJ tEkdif&,ifhom;eef@ tpdk;&Zma-umihf rzGJ@&oenf;/ a&$0ga&mifawmfvSefa&;wGif jynfolrsm;a&S@rS tm;ukd;,kH -unfavmufatmif bZma-umihf r&yfwnfcoenf; ponfponfjzihf ar;cGef;aygif;ajrmufrsm;pGm[dygonf?

aemufqkH;teDjzifh wifjyvdkonfrSm = tjyifrSmysm; twGif;r#m; vSnhfjzSm;rm,m Ekwf0gpmjzihf zGwfpmav#mufom;/ cGD;pum;udk ,kHrSm;wcg r[d&m qkdouJhodk@ wkdif;&if;om;vufeufudkifrsm;twGuf udk,fhuH-urRmudk,fzef;wD;a&;onf udk,fukdifaqmifxm;onfh vufeufwGifom rlwnfeDonf? atedudk,fudkifaqmifxm;onfhvufeuf atmufodk@us xdkvlrsdK;. ukd,fhuH-urRmudk,fzefwD;a&;qdkonfh ar#mfvifhcsufvnf; arS;rdefaysmufuG,fvm;rnfrSm {uefjzpfonf? &ckdifom;rsm;teDjzihfawmh udk,fhtdrf_rDaysmufonfhomru vlrsdK;ygaysmufrnfh tEN&m,fab;qkd;}uD; usa&mufeDcsdefwGif “vdrRmjrifysif;/ qif;&Jtm;&/ -uG,f0remvdk/ udk,fhxufomr}udKuf” trdkufw&m;xkdav;yg;oHo&mxJrS &kef;xGufEdkif_yD; trsdK;om;awmfvSefa&;udk ulnDzkd hvlwkdif;rSm wm0ef&Sdonfqkdonfh pum;eef htnD udk,fEdkifonfhzufrS ulnDyg0ifuwf ygvdk hwdkufwGef;vdkuf&ygonf? t,f'Dwm (0&Zdefpmapmif)

Page 4: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 4 ~

အေမာင . . . အေမာင

L အေမာင . . . အေမာင ထ. . . ထ. . . ထ ေထာ. . . ထမာ ျမငလား. . . . တြလား ၾကားယငလား ကယသထားသမ သမားတ ေဖာစား ယလား . . . . အားလးကနပါဗာယ။

L အေမာင. . . အေမာင ရပ. . ရပ. . ရပ မနပ. တနပ မႏ စပေတ အတတနန ကယလၾကားမာပတ လညခတ နဖ ဆေက ဟသၤာကးေသာငးဇာတ အဆးသတပငျဖစလတေမ။

L အေမာင. . . အေမာင . . တတ. . တတ. . တတ. . လြမးတငး တႏြမးႏြမး မကရညစမးကသတ အသတျခမးနန ယၾကညမႈ ခရးၾကမး လမးခေရ စာမရမး ခငမးလငးကလ အတခးအးပလင။ ။

သရေစာၿငမ

ရဟႏာစစသား

h အရး ဟးမာျမငစြာ ကေလသာမာနစြယ ရနအသြယသြယပယ

တညၿငမေရ ျခလမးတနန ၿငမးခမးေရ ေမတာဓါတလႊမးဗာယ အေဖာမပါ တေယာကတညး

ျဖစပကတရား အၿမႏလးသြငးထား ရဟႏာတပါးနနး။

h ဟ မာဂါး အရး လသတလကနက ၿမၿမဖကလ စညးခကညည ၿခလမးသဗာယ ခတတလာစြာ န.အ.ဖ လား ေျပာကကားလားရင. . . .။

h သရ တလား တေခ ၿမကခစလ တျဖစပငခရခရ

ယဆထားေရ အာရကနႏြယဖြား လျခမးသားရ အတြက အသကက ပဓာနမထား

အမးမနတရားနန ေတာလနနကတေတ အနစနာခ လတစရင။

h ကၽြနျပခ အတတစာမကႏာျပငက အနာဂါတသ မလန

ပစၥပၸနတခနးရပ ဇာတလမးျဖစဖ ၾကးစား မတရားေရ ေဒကၽြနႏြက သမငးပး တာ၀နနန ၿမလမဖ လပရား

ဂဘ၀ကေခ ၀ဂယကထမာလညး ဇာတသြးတ ရငသနဆဆစြာျပဖ

မဘရပရြာက စြန ခြာ ေ၀ဒနာက မသပ ယၾကညခက နသစတနန

တြသမ ဒကၡက ေမာလေရလ မထငတတေတ

ေတာလနေရး ရဟႏာတရင ေမာငေခ။

ရယႏငစး (ALA)

Page 5: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 5 ~

&cdkiftrsdK;om;pnf;vkH;nDnGwfa&;ESifhoHo,pdwf"gwf

awmfvSefa&;w&yfatmifyJGcHzkd@twGuf trsdK;om;pnf;vkH;nDnGwfa&;onf tqkH;tjzwfyifjzpfonf? “pnf;&kH;a&; onf ppfa&;xufta&;=uD;onf? oabmw&m;onf usOfqHxufta&;=uD;onf? jynfolw&yfvkH; pnf;vkH; nDnGwfa&;onf awmfvSefa&;w&yfatmifyJGtwGuf tmrcHcsufyifjzpfonf” [k awmfvSefa&;acgif;aqmifwdu

vrf;nGefavh[def@uwfonf? OuUX=uD; cdkifrdk;vif;uvnf; (ALP)udk vrf;nGefr_yD;vm;onfrSm "&cdkifjynfvGwfvyfa&;

udk &vkdolwdkif;onf &cdkifrom;wa,mufwnf;yrm nDnGwfuwfzkd@"vrf;nGefrSm =um;confudk trSwf&eDqJyif jzpfa=umif; az:jyvkdonf?

xkdtcsufukd ekdifiHa&;orm;wdkif;/ edkifiHa&;ygwDwdkif;u vrf;nGefcsuftjzpfcH,luwfonf? odk@aomfvnf; nDnGwf a&;udk&&Sdatmif Zmydkifwnfaqmufzkd@udk vrf;pr&Smedkifoda=umif;wGd&onf? pnf;vkH;nDnGwfa&;udk &cdkifrom;wdkif; ajymuwfonf? vlwdkif;vkdvm;uwfonf? vlwdkif;wefbkd;xm;uwfonf? rSefygonf? pnf;vkH;nDnGwfa&;udk wnf aqmufedkifau vGwfvyfa&;udk t&,ledkifonf? wenf;tm;jzifh pnf;vkH;nDnGwfa&;onf vGwfvyfa&;eef@wef;wl wefbkd;[def@onf? vGwfvyfa&;udk &vkdolwdkif; nDnGwfa&;udk =udK;yrf;&rnfjzpfonf? ,if;a=umifh vlwdkif; awmif;qkd uwfjcif;jzpfonf? okd@aomfvnf; awmif;qkdolwdkif; ajymeDuwfolwdkif; vufwGdrvkyfwwfa=umif;wGd&onf? enf; vrf; r&Smedkifa=umif;wGd&onf? nDnGwfa&;udk wnfaqmufvkd@r&edkifa& tcuftcJwdudk t,ifqkH;&SmzDGzkd@vkdonf? ta=umif;&if;wdudk qef;ppfzkd@vkdonf? a&m*gvuQ%mudk &SmzGD zkd@vkdonf? a&m*gvuQ%mudkodjyD;rSomv#if ZmqD;ESifh uko&rnfudkem;vnfrnfjzpfonf? wzufrS=unhfv#if nDnGwfa&;. t"dy`g,fzGifhqkdcsufonfyifv#if rwluJGjym; a=umif;wGd&onf? wcsdK@u nDnGwfa&;onf wygwDjzpfa&; tjzpfem;vnf=uonf? wcsdK@uwyfaygif;pktjzpfem;vnf =uonf? wcsdK@u az:&rf(Forum)tjzpf em;vnf=uonf?

tcuftcJwdudktrsm;qkH;ajymuwfonfrSm ygwDpJG/ *kd%f;*%pJG/ 0g'pJG/ a'opJG/ yk*~dKvfpJG ponfponfjzifh ajymuwf onfudkwGd&onf? ,if;tcsuftvufwd tm;vkH;rSefonf? ,if;tcsufwdtwGuf tajzrSm edkifiHa&;orm;wdkif; yÉd nm%fcH=u&onfrSm yk*~dKvftusdK;ESifh ygwDtusdK;,Ofvmv#if ygwDtusdK;udk OD;pm;ay;&rnf? ygwDtusdK;ESifh wkdif;jynf tusdK;,Ofvmv#if wkdif;jynftusKd;udk OD;pm;ay;&r,f[lI jzpfonf? okd@aomfvnf; ydkIta&;t=uD;qkH;eef@ t"du tusqkH;tcsufwckudk rnfolr#axmufjyjcif; r&Sdonfukd owdjyKrdonf? xdktcsufrSm oHo,pdwf"gwfyif jzpfonf? oHo,ta=umif;udk tm;vkH;oduwfonf? oHo,onf vludk aumif;usdK;ryD;onfhtjyif oHo,a=umifh toufoD uwfonf? oHo,a=umifh 'kuQa&muf=uonf? oHo,a=umifh b0ysufuwfonf? ,if;a=umifh jynfol@ nDnGwfa&; twGuf ta&;t=uD;qkH;jy\emrSm oHo,yifjzpfa=umif; qkdcsifonf? Ttcsuf [kwf/ r[kwf/ rSef/rrSefqkdonfudk qef;ppfuwfzkd@vkdonf? [kwfrSefa=umif; vufcHv#if a&m*gvuQ%mudk wGdjyD[kqdkEdkifrnf? qD;uk&efom usef[dawmh onf? qD;uk&efrSm enf;vrf;yifjzpfonf? ,if;enf;vrf;rSm wnf[def@eDa&oHo,udk aysmufatmifajz&Sif; zkd@vkdonf? oHo,aysmufvm;v#if ,if;eD&mrSm ,kH=unfr_udk tpm;xkd;wnfaqmufuwf&zkd@ jzpfonf? “yk*~dKvfcifrSo' Ngjrif onf”[k qkd&kd;pum;[donf? ,kH=unfr_qkdonfrSm tjyeftvSefem;vnfoabmaygufr_ udk qkdvkdonf?

TonfrSmvnf; tajymvG,foavmuf vufwGdcufonf? wOD;eef@wOD;/ wzJG@eef@wzJG@/ tjyeftvSef,kH=unfr_ &[d a&;twGuf t"duusonfrSm yifudk,fpdwfxm; &kd;om;jzLpifr_udktajccHjyD;au tjyeftvSeftodtrSwfjyKr_/ av;pm; r_eef@/ wefbkd;xm;r_wdyifjzpfonf? ,if;tajccHoabmxm;wdudk vdkufemusifhokH;jcif;onfyif ,kH=unfr_udk wnf

Page 6: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 6 ~

aqmufjcif;jzpfonf? ,if;udk taumiftxnfaz:rnfqkdu jy\emeef@ywfowfeDoltwGif; tjyeftvSef qufoG,f a&;udk xlaxmifxm;zkd@vkdygonf? vkdtyfauvkdtyfawydkif qufoG,fedkifzkd@vrf;p[deDzkd@vkdygonf? ,if;vrf;pudkvnf; tjyKoabmaqmifjyD; csOf;uyfuwfzkd@vkdygonf? tjrwfxkwfzkd@csOf;uyfr_rsdK;/ tokH;cszkd@csOf;uyfr_rsdK;/ wzufom;udk ckwkef;vkyfzkd@csOf;uyfr_rsdK;qkdau &nf&G,fcsufxajrmufatmifjrifrnf r[kwfonfrSm aocsmygonf? ,if;a=umifh t a&;=uD;aomtajccHw&m;wdrSm pdwf&Snfjcif;/ oabmxm;=uD;jcif;/ cGifhv$wfwwfjcif;/ tepfemcHjcif;/ cHedkif&nf [djcif;/ olrwlatmifZJGaumif;jcif;/ ponf&dk@udk A[kdjyKjyD;au =udK;yrf;uwf&zkd@jzpfygonf? r&ao;v#if olrsm;tjypf r[kwf rdrdudk,fomtjypfjrif=u&r,f? ighnHhodrfhvkd@ jzpfawvkd@om em;vnfvufcHuwf&rnf jzpfonf?

oHo,=um;rSm qufoG,fr_vrf;a=umif; zefwD;rxm;au/ wOD;eef@wOD;=um; uif;uGmeDuwfau/ ,if;oHo,rSm aysmufrvm;onhftjyif ydkrkd=uD;xGm;vmzG,f[dygonf? rvkdolwdu aumv[vxkwfv$ifhjyD;a* tmCmw=uD;rm; vmatmif yÃdyuQwHcg;udk zGifhyD;xm;onfESifh wlygonf? Oyrmtm;jzifh (1997)ckESpf twGdt=uKHwcku (ALP) eef@ (NUPA)&kd@ ESpfzJG@ &=udKifacsmif;zsm;rSm tjcDcsuwfconf? wzJG@eef@wzJG@ qufqHa&;r[d? vm;vmqufoG,fr_r[d? eD;,if;eef@0D;eDuwfaw oabmyifjzpfonf? &=udKifacsmif;{&d,mrSm eDxkdifuwfaw jynfolvlxkonf awmfvSefa&; tzJG@aygif;pkHudk xdawG@qufqHzl;olwdjzpfonf? ,if;ESpfzJG@wdt=um;rSm aumv[vowif;wdudk xkwfv$ifhonf? Oyrm (ALP)onf (NUPA)u vufeufvkzkd@pDpOfonf? ZmeduZmeD&mrm (ALP)u ZmvlOD;aqmifjyD;au (NUPA) udk uif;ykef;0wfonf? ponfjzifh owif;wdudkxkwfv$ifhjyD;a* (NUPA) udk vm;ajymonf? (NUPA)u ,if;owif;wdudk twnf,ljyD;au (ALP)u AkdvfcdkifxGef;v_difudk zrf;qD;onf? ,if;owif;udk rD;onf? r[kwfvkd@jiif;cg xkaxmif;nSif; yrf;onf? tom;emrcHEkdifvdk@ 0efcHvdkufv#if ,if;udk toHzrf;xm;onf? ol&kd@vkdtyfaw owif;udk &,ljyD;onfESifh AdkvfxGef;v_diftm; tqkH;pD&ifvdkufonf? AdkvfxGef;v_difroDcif aemufqkH;pum; "igha=umifhESpfzJG@t=um; jy\em qufrjzpfuwfygauh" vkd@ xyfumwvJvJ rSm=um;jyD;aemuf toufxGufvm;onf? ,if;toHzrf;csufwdudk (NUPA) u txufudk wifjyonf? txufuvnf; ol&kd@wifjycsuftwdkif; vufcHonf? Tonfudk (NUPA) . &JabmfwcsdK@xHrS od&jcif; jzpfonf? Tonfyifv#if oHo,.tusdK;quftjzpf vufawG@cHpm;cJh=u&jcif;jzpfonf?

jy\em[deDolwd=um;rSm qufqHa&;vrf;a=umif;qdkpGmvnf; wck[deDonf? ,if;vrf;a=umif;udk tokH;csaomtm; jzifh wzufeef@wzuf=um; tjyeftvSef&if;ESD;r_[dvmEdkifonf? ajym&Jqkd&J[dvmEdkifonf? cifrifr_udk zefwD;edkifcGifh&vm onf? yg0ifolwdtm;vkH; yifudkpdwfxm; jzLpif&kd;om;r_udk tajccHoihfonf? trsdK;om;awmfvSefa&;wGif apwem rSefuefoihfonf? rsufarSmufacwfonf tdkif'D,dkvkd*sDjy\em ed*kH;odk@ OD;wnfaeonhfacwfjzpfonf? 'kwd, urBm ppfjyD;p r[mArmwdudk qnf;uyfudk;uG,fcuwfawacwfvnf; ed*kH;csKyfvm;jyD; jzpfonf? ,if;a=umifh &cdkifjynfol pnf;vkH;nDnGwfa&; (odk@) &cdkiftrsKd;om;pnf;vkH;nDnGwfa&;udk =udK;yrf;zkd@qkdau nDnGwfa&;. t"dy`g,fzGifhqkdcsufudk OD;pGmnSdedkif;oihfonf? Armjynf vGwfvyfa&;udk wyfaygif;pkjzifh &,lcJhonf? AD,uferfatmifyJGudkvnf; wyfaygif;pkjzifh &,ledkifcJhonf? w&kyfjynfatmifyJGudk &,l&mwGifvnf; wyfaygif;pkudk zJG@cJh=u&onf? jyD;awmhrS aemufjy\emwck jzpfonfh “oHo,” jy\emudk aysmufatmif ukedkifonhfenf;vrf;udk &SmazGoihfygonf? Todk@ tjrifrwlnDr_wdudk t,ifqkH;rnSdedkifv#if nDnGwfa&;qdkonfrSmvnf; qufvufjyD;cufcJaernfomjzpfonf? ToHo,jy\emudk rajz azsmufedkifor#umvywfvkH; trsm;vkdvm;eDuwfaw &cdkifjynfolw&yfvkH;pnf;vkH; nDnGwfa&;qkdonfrSm a&$jynf awmf ar#mfwdkif;0D;eDrnfom jzpfygonf? xkd@a=umifh nDnGwfa&;udk =udK;yrf;vkd=uolwdkif;onf az:jyyg tcsufrSef/ rrSefqkdonfudk avhvmqef;ppf=uapvkdygonf?

pHa&$cdkif

Page 7: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 7 ~

vm;vDygzd

r'NDunmyrm awmxJvdkufrvm&Japmfu *%m ZmvD a&S@a&;ar#mfawG;vdk@yg 21 &mpkopfxJ cspf,ifheef@vJ &ifuGJyem Ekwfqufygar?

rcspfAsm,fvm; oHo,yGm; Asmrrsm;ygauh zufwG,fxm;csifauvnf; wm;qD;zdk hcGeftm;r[d &ifemvdk h rcsdygAsm,f?

&wemvSwGuf apm'u rwwfygauh tu|ef rmwm ,k,ygar? -uifemEGD;xGD; tm;cGefyD;ar/ jyKpkysdK;axmif vdrRmatmifvJ tu|efnGefjy qdkqkH;rygar? pmr&DoGD; oGef;avmif;yD;ar/ wjrDa&muftztwGuf *k%f,lwwfzdk@ Edk;qGyghar? vm;&mvm;vD rylvDauh wm0efusDyGef zom;rSefZD zjynfusdK;wGuf yD;qyfjcif;eef@ toufqufvD?

oHa,mZkdifaESmif}udK; _yD;csdefapmvnf; trSef;rzuf b0qufvdk h cspfoxufcspf ydkvdk@cspfar/ b0opfwcgjyefwGdygvJ t&ifb0cspfor#udk twdk;ykHyD; jyefcspfyD;ar/ tcspfEGHrSm tu|ef&mepfygpD? od&Dapmjcdrf

avmufaumif

jynfrSm"n xnf0gvSonf &$DaiGpdefcs,f &$Deef;v,frSm wifhw,fvSy jynf"n[k

emrwGifa& &uQ_rD?

aqmif;vjymodkf at;&dyfcdkI t}udKedrdwf ajy;umzwfonf

twdwfrSmusef aemufavjyefESihf wzefjyefawG; aESmif;jzpfa-uG;udk ylaqG;aomu ataqmif;n?

vl}uHr}uH cGD;o¾mefESihf pdwfrSmatmufus jynf&uQudk

pdwfrSm}uHaqmif igrmefaxmifum [efaqmifpdk;xdyf pdwfrSm}udwfI

vlpdwfr[d cGD;todeef@ r-unhfrsufESm aiGw&mESihf

jynfrSmt&+yf armif0dkif;,kwfudk r[kwfav#mufxm; &efpyGg;atmif tom;avmufxGuf jynfudkzsuf.?

iawmifol

Page 8: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 8 ~

[mou¾

vmbef,mvm; apmuf&S,f

&ckdifjynfrSm &S,fqdkaom pum;vkH;onf t*Fvdyfpum; pyg,f&S,fudk twdkaumufenf;eef h “&S,f” vdk h okH;ESKef; onfvm;/ ,if;ykdifr[kwfyJ &ckdifjynfu u%ef;wdudk w&kyfwd0,fa&cg tracs tOeef@qdkau “&S,f” qdkjyD;au ac:pGm u “&S,f” qdk aom pum;vkH; wGifus,fvm pGmvm;awmh rajymwwf? ZmyJyifjzpfjzpf ‘&S,f’ qdkonfhpum;vkH; &ckdif jynfwGif wGifus,f vmpGmuuawmh trSefAsm,f? vufzuf&nfqkdifwqkdifudk 0ifvdkufpGmeef h pm;yGJxkd;rD;pGmtoHu “ tudk &S,fvm/ &dk;&dk;vm;”

Zmyifjzpfjzpf tjzpftysufacswckudk wifjycsifygonf? ykÀm;u|ef;_rdK@rSm atmufom;jynf acsmuf_rdK@u q&m0efwOD; usvmonf? ,if;q&m0efpGm azom aumif;aumif;tawmif;-urf;a&? vlemwa,muf0ifvmpGmeef@ “&S,fvm/ &dk;&dk;vm;”vdk hrdef;a&? qdkvdkpGmu &S,fqkdau qD;taumif;pm;wdeef@ukyD;a&? &dk;&dk;qdkauawmh qD;taygpm;wdeef@ ukyD;a&? w&ufedcg awm&Gmu 0g}uD;rwvkH;pGm zsm;vkd hqD;&kHrSmjyzdk@vma&? bkwfqdyfudk 0g}uD;r wwfvdkufpGm qdkufum;onf wdu 0dkif; 0dkif;vnfeDuwfaw? a,cg 0g}uD;ru &kyfa&oef@oef@qdkufum;orm;wa,mufudk

0g}uD;r? ? armifacs ig qD;&kHudkvm;zkd@? qdkufum;orm;? ? tabmif qD;&kHudkvm;zkd hqdkau &dk;&dk;pD;zkd hvm;/ &S,fpD;zkd hvm;/ 0g}uD;r? ? ,if;ydkifvJ&Sdvmarmifacs? a,au &dk;&dk;pD;pGmeef h &S,fpD;pGm ZmuGma&vJ armifacs? qdkufum;orm;? ? tl;/ aumif;uGma&tabmif/ &dk;&dk;pD;zkd@qdkau usaemfu tif;cGufwd/ ausmufvkH;wdudkvnf; racsmifyJ [kef;[if;'kef;'if; armif;yvdkufzkd@pGmAsm,f? &S,fpD;zdk hqdkauawmh tif;cGufwd ausmufvkH;wdudk acsmifyem vrf;taumif;acswd &GD;vdk harmif;ygzdk htabmif? 0g}uD;r? ? atmf/ [kwfvmarmifacs/ ,if;ydkifqkdau igu zsm;vdk hqD;&kH;wwfzkd hvmpGm? acgif;vnf;rl;eDa&? ,if; twGufeef h tD;tD;oufompD;&atmif &S,fpD;zkd h?

,if;ydkifeef@ 0g}uD;rvnf; &S,fqdkufum;udk pD;yemqD;&kHudkvm;a&vwf? ykÀm;u|ef;_rdK@ qD;&kHvrf; oda&twdkif;,m rvm;/ vrf;csdK;a*gufuGJ@wckta&mufrSm “'kef;” qdkyem qdkufum;arSmufvm;a&? qdkufum;rSmygvma& 0g}uD;r vnf; ausmufcJeef h a*gif;eef haqmifhyem a*gif;uGJvm;onf? ,if;ykdifeef hqD;&kHudk a&mufvm;vdk hq&m0efeef hwGdcg q&m0ef? ? tbGm;/ &dk;&dk;xdk;rvm;/ &S,fxdk;rvm;? a,cg 0g}uD;rjyefajymvdkufaw pum;a-umifh q&m0efvnf; Zmajymvdk@ ajym&rSef;rod? tem;rSm [deDa& eufpfrwd vnf; 0g;ceJ yGJusvm;a&/ 0g}uD;rajymvdkufaw pum;u “ vmbef,mvm; apmuf&S,f? ighrSmzsm;vdk hqD;cef;jyzdk hvmpmrSm ,if;apmuf&S,fysif vdk@ a*gif;yguGJvm;,m? t&m at*kvnf;wcg vmbef,mvm; apmuf&S,f”

OwW&

*Gg[wD_rdK@

Page 9: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 9 ~

jynfwGif; Local Call

wpfcgu tar&dueforRw tdkAm;rm;/ jAdwdefu0ef=uD;csKyf a';Apfuifr&Grf;eJ@ jrefrmjynfu Akdvfoef;a&$&,f (3) a,muf[m aojyD;aemufydkif; i&Jjynfudk a&mufvm=uw,f? ,rrif;=uD;qDrSm qHk;jzwfcsufudkapmifhae&if; olwkd@&Jhrdef;rawGqDudk owd& vkd@ zkH;ac:csifvmw,fwJh? tJ'geJ@ tkdbm;rm;u pjyD;zkH;ac:wm r'rftdkbm;rm;eJ@ ( 5 ) rdepfavmuf tvGrf;o,fvkdufw,f? ( 5 ) rdepfajymjyD; zkH;csvkdufawmh ,rrif;=uD;u zkef;ajymc a':vm ( 1000

)awmif;vkdufw,f? tdkbm;rm;u bmvkd@zkH;c 'Davmuf aps;=uD;wmvJvkd@ar;awmh vljynfudkac:wmrdk@ oversea rdk@vkd@ygvkd@ ajymvkdufw,f? aemuf a';Apfu zkH;xyfac: w,f? oluawmh ( 10 ) rdepf=umw,fwJh? ,rrif;=uD;u ol@qDu a':vm( 1000 ) yJ awmif;vkdufw,f? bk&Sfu ol@wkef;u ( 5 ) rdepfudk a':vm( 1000 )? uifr&Grf;usawmh ( 10 ) rdepfukd a':vm ( 1000 ) qkdawmh ra=ueyfbl;aygh? ,rrif;=uD;udk ar;awmh jAdwdefu tar&duefxuf i&JjynfeJ@ydkeD;vkd@ygvkd@jyefajymw,f? aemufqkH; Adkvfoef;a&$ tvSnfhusawmh r'rfoef;a&$ eJ@ zkH;ajymvkdufwm ( 5 ) rdepfvnf;ru (10) rdepfvnf;ru (1)em&Dausmf=umoGm;w,fwJh? ,rrif;=uD;u OD;oef;a&$qDu ( 5 ) a':vmyJ ,lvkdufw,fwJh? tJ'DrSm tdkbm;rm;eJ@a';Apfwdk@u pdwfawGqkd;jyD; ,rrif;=uD;udk uGefyvdef; vkyf=uw,f? tJ'DrSm ,rrif;=uD;u ajymvdkufwmu ---

OD;oef;a&G rdef;rqDac:wm jynfy Oversea Call r[kwfbl;? jynfwGif; Local Call ygwJhcifAsm;

wifjyol - exotic

၂၂၆ႏစျပညရခငသမတႏငငေတာအခပအျခာကဆရျခငး၀မးနညးျခငးအထမးအမတ

ရခငျပညႀကးက သတပါးလကေအာကသ႔ မကေရာကစရနစတက ရညသန၍ ကာကြယေစာငေရာကလ ေသာစတျဖင မမအသကကပင ပဓာဏမထားဘ အသကကစြန႔၍ ကာကြယခေသာ ကြယလြနသ အဘးရင ဥးျမ၀ါ သေတာေကာငးႀကးအားလညးေကာငး ၁၁၄၆-၁၇၈၄ ခႏစ ဒဇငဘာလ ၃၁ ရကနတြင ဗမာ ေအာကသား မစၦာမားရ႔၏ ကးေကာနယခ႕လာေသာ စစကခခကာကြယရငးႏင အသကဆးရး ကြယလြန လားခေသာ ရခငအာဇာနညအေပါငးရ အားလညးေကာငး သ႔ကြနမခလေသာစတျဖင ဘရငမငးျမတ မဟာ သမၼတရာဇာႏငတကြ မငးညမငးသား မငးသမးရ အားလညးေကာငး ဓါးပငႀကးေကာပႏငတကြ ရခငသရ ေကာငး အေပါငးရ အားလညးေကာငး မဟာျမတမနအရင ျမတအား မပးလ၍ ခခကားကြယရငး အသကဆး ရလားခေသာ ရစေသာငးေသာ ရခငသေတာစငအေပါငးရ အား လညးေကာငး မဟာျမတမနအရငျမတအား ပငေဆာငလားေသာအခါ ေတာငကတလမးတြင အသတခေသာ သးေသာငးေသာသေတာေကာငးအေပါငး ရ လညးေကာငး အခစ၀ါသနာမဟပါျငား ပေအာကသားရ ၏ရကစကၾကမး ၾကတစြာျဖင မခင၏ရငခြငမ ႏ႔စ႔သငယမားက ယငငလက ေကာငးကငကေျမာကလ႔ ဓါးလရ၏ရ` ျဖင ခတပငး ထးသတ၍ ကြယလြန လားခေသာ ႏစေသာငးေသာ ႏ႔စ႔သငယအေပါငးရ႔အားလညးေကာငး ကးကြနး၊ အနးကြနး၊ ရမးျဗကြနး၊ မာနေအာငကြနးရ႔၌ တစေယာကမကန ျမကလန၍ အသတခရေသာ လႀကးလငယ ရခငျပညသ အေပါငးရ႔ အားလညးေကာငး။ ကးဆယကးေတာင၊ ဒငးႀကး၊ င/ရေကာက၊စကားေတာင၊ဒငးဂ၊ဘရားေပၚ၊ ရစေသာငး ကးေသာငး ရငေကာ သရကအပ မဟာထးျမ႔ေဟာငးျမ႔၏အေရ၊အေနာက၊ေတာင၊ေျမာကေလးပါးရ႔၌ အသတ ခရ ေသာ ရခငလဥးေရသးသနးေကာရ႔အားလညးေကာငး ၁၁၄၆ ႏစတြင ႀကမသတႀကးျဖငနားဖားႀကးတပ၍

Page 10: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 10 ~

အမရပရ သ႔ အယခရေသာ မငးညမငးသား ရဟနးရငလ ႏစသနးေကာေသာ ရခငျပညသရ႔ အနက မခမရပႏငသညအတြက ခခေျပာဆမေၾကာငး အသတခရေသာသရ႔အားလညးေကာငး ယငးေနာက အမရ ပရ၌ ဆငျဖက ရခးခငး၍ ၎ နထြကဘရင ကြနေတာမးပါဟ ၀ါးျခမးျပား ပရြကရ႔တြင ေရးထးျပး နႏပ ၍ေၾကြးေၾကာခငး၍ မျပလပသရ႔အား သတျဖတျခငးခရ၍ ကြယလြနသရ႔အားလညးေကာငး ယငလအပစမ လကသမားႏစရာရ႔က ထမငး တစထပစေကြး၍ မႏေလးနနးေတာက ေဆာကလပခငး၍ ႏစထပထမငး ေတာငးဆ ခခေျပာဆမေၾကာင အသတခရေသာ လကသမားႏစရာရ႔အားလညးေကာငး မတလာကနက တး ခငးျပး အဆးစရငခရေသာသရ႔အားလညးေကာငး ယးဒယားသ႔ စစတကလာေသာအခါ ေပၚတာအျဖစ ေခၚ ေဆာငလားေသာ ရခငသားရ႔သည အစာေရစာ၀ေအာငးမစာရ၍ မလားႏငေသာေၾကာင အသတခရေသာ ေျခာကေထာငေသာ ရခငသားရ႔လညးေကာငး ယငးေနာကရခငျပညတြင အနာကးကနး အဘးအဘြားရ႔က အခနးတကလပ၍ အခနးထသ႔သြငးျပး မးရး၍ အသတခရေသာ အဘးအဘြားရ႔ လညးေကာငး ဗလမငး ေထာင၊ ဖလေထာင၊ အ၀ကြနးမ ျပညသမား ရခငျပညအးခမးသညဟ ၾကား၍ ျပန၍လာ ၾကေသာ သရ႔အား ခငးပစစသားဟစြပစြကာ လကေမာငးရငးမစျပး ျခဖားထ တကယလးႀကးျဖင ရစသတကာ အဂ ျမ႔ေဟာငး ျမ႔ ေဂါငးျဖျပင၌ ဓါးျဖငပငးျဖတ၍ အသတခကြယလြနသ လႀကးလငယ ရခငသား ရခငသမ သးသနး ေကာ အားလညးေကာငး ယငးသ႔ျပကငျပး ေနာကပငး ၁၁၄၉ ခႏစတြင ရခငတျပညလး ၌ရေသာ ေကာငးႀကး သးဆယ ေကာငးငယသးေထာငေကာရ႔မ ရဟနးအေပါငးရ႔အား လ၀တလ၍ ဒြနစ႑ား ဇာတနမသရ႔အား ရဟနးျပျပး လ၀တလထားေသာ ဆရားေတာသမားေတာရ႔အားျပန၍ ရဟနးခခငးျပး ဒြနစ႑ား ဇာတနမ သရ႔အား ရခးခငး ၍ ျပနလနေျပာဆမေၾကာငး အသတခရေသာ ဆရာေတာသမားေတာရ႔ အားလညးေကာငး ယငးသ႔ခခမေျပာ၀ဘ စတဆငးရစြာျဖင ပလြနေတာမလားၾကေသာ ရဟနသဃာေတာမားလညေကာငး ဗမာ ေအာကသားမစၦာမားရ႔၏ မဒမးကငခရမရ႔က ခခကာကြယေျပာဆမေၾကာင အသတခရေသာ ရခငသ ရခင ရ႔အား လညးေကာငး ယငေနာက အဖရခငျပညႀကးက ကယတငရနအတြက ႀကးပမးအားထတခေသာ ဗလ ာခငးပ၊ ဗလမကေတာငရည၊ ဗလင/ ေျပာငးလး၊ဗလတမကားဗလ၊ ဗလင/ ေမာကမကကနးဗလ၊ ေကာထြး မအစ တပမးတပဗလ အာဇာနညရေဘာ အေပါငးရ႔အားလညးေကာငး ရခငျပညလြတလပေရးအတြက ႀကး ပမးေဆာငရြကခေသာ မငးသားႀကးရြးဘနးသည အဂၤလပရ႔၏ ဖႏပမက မခမရပႏငေသာေၾကာငး လကဖမ သြးျဖငသတနစားရြးထးျပးေနာက မမအသကက စတညး၍ ကြယလြနလားခေသာ မငးသားႀကးရႊဘနး၊ ေဒ၀နး ႀကးေအာငေကာရႊ ျမ႔သႀကးေအာင ေကာဇရ႔ႏငတကြ တစကပေျခာကေယာကေသာ ရခငအာဇာနည သရ ေကာငးႀကးမားႏင ရေဘာရဘကအေပါငးရ႔အားလညးေကာငး ယငးေနာက အမးသားေတာလနေရးက ဆက လကႀကးပမးခေသာ မငးေလာငးေမာငေဖာေအာငႏင ရေဘာရဖကမား အားလညးေကာငး ဗမာေအာကသား မစၦာရ႔၏ သတျဖတမကခရေသာ “တငး၀ါးပနးခငတျမငျမငရခငလအေလာငး” ဟစာဆဟသညအတငး ၇၄၅၂၇၅၅ ေယာကျဖစေသာ ရခငျပညရ႔အားလညးေကာငး ၁၉၄၈ ဇနန၀ါရ လ ၄ ရက မးေသာကအာရ ေလးနာရ မနစႏစဆယအခနတြင အဂၤလပရ႔သည ရခငျပညႏင ရခငလမးရ႔အား ဆကလက ကြနျပလပရန ဗမာေအာကသားမစၦာရ၏ လကထသ႔အပႏငးခသညအတြကေၾကာင ဒမကေရစနညးျဖင လြတလပေရး က ေတာငးဆေသာ ရခငျပည သရ အား ဥးႏလကထက ေနဝငးလကထကရ တြင ေထာငသြငး အကဥးခ လ မသေအာင တတတဆပေခၚယ၍ သတျဖတခရေသာ ရခငျပညသအေပါငးရအားလညးေကာငး၊ ၁၉၅၂ ခ ဒဇငဘာလ ၅ ရကနတြင ဗမာေအာကသား ေခါငးေဆာငဥးႏ၏ အမနျဖင တစရြာလး အသတခရေသာ ေတာ ပနဇငး ရြာသရြာသားႏင ေမာငရငသလရငမားအားလညးေကာငး အဂၤလပလကထကတြင လြတလပေရး အတြက၊ ေၾကြးေၾကာေတာငးဆ ဆႏၵျပမေၾကာငလညးေကာငး အဂၤလပရ၏ရကစကၾကမးၾကတစြာျဖင အ ေျမာကျဖငပစသတ၍ ရြာလးကြတအသတခရေသာ ၎ေတာပနဇငးရြာသရြာသားရအားလညးေကာငး။၁၉၇၇

Page 11: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 11 ~

ခႏစ အဖရခငျပညႀကးက ကယတငမညဟ ေၾကြးေၾကာသျဖင တပမးတပဗလ ရေဘာရဖက ၁၂၀ ေကာရ ျဖင ရခငျပညသ အေရာကခ တကမေၾကာင တကပြေပါငး ၂၁ ပြျဖစၿပးေနာက ရနသတ ၏ အဆကမျပတ ပတဆမမ မလြတေျမာကႏင၍ ပစတ ျဖင မမကယက မမအဆးစရင၍ လားခေသာ အာဇာနည ALP ၏ ဥကဌႀကးခငမးလငးႏင ရနသအား ခခတက ခကရငးႏင တကပြ၌ကဆးလားခေသာ ALP ၏ အတြငးေရးမး ခငဘေကာ၊ ဗလႀကးခငမငးႏင၊ ဗလခငသနးႏင၊ ဗလခငေကာထြး၊ ဗလခငသဟ၊ ဆရာႀကးခငထြနးဘေအး၊ ဗလခငဓညေအာင၊ ဆရာခငေရႊခင၊ ဆရာခငေျပာကကား ရေဘာခငေကာဝငး၊ ဆရာခငသနး၊ ရေဘာ ခငမး ႀကး၊ ဆရာခငစးႏင၊ ဆရာခငရလငး၊ ခငဗလစးႏင၊ ရေဘာ ခငသနးထြနးႏငတကြ တပမးတပဗလ ၄၀ ေကာ ရအားလညးေကာငး ရခငျပည၌ကဆးလားခေသာ ဆရာႀကး ခငေကာထြနး၊ ဆရာႀကးခငထြနးႏငတကြ တပ မးတပဗလရေဘာမားအားလညးေကာငး၊ ဘဂၤလားေဒခ၌ ကဆးလား ခေသာ ဆရာခငသစၥာ အားလညး ေကာငး အႏၵယႏငင၌ တငးျပညအတြကကဆးလားခေသာ ရေဘာ ခငရြကသစန၊ ရေဘာခငဝရဇန၊ ဆရာ ခငတကထြနးရအားလညးေကာငး ရခငျပညလြတလပေရးအတြက ႀကးပမးအားထတ၍ ရနသအား ရြပရြပခၽြခၽြ တကခကလားရငးႏင ကြယလြနလားခေသာ ဥးစေကာထြနး (ဗလမး) ႏငရေဘာရဘကမား အားလညး ေကာငး ပါတေပါငးစရမ လြတလပေရးအတြက အသကပးတကပြဝငလား၍ ကြယလြနလားခေသာ အာဇာန ေခါငးေဆာငမားႏင ရေဘာရဘကမား အားလညးေကာငး။ ရခငျပညလြတလပေေရးသညပထမ။ လြတ လပ ေရးသည ဒတယ။လြတလပေရးသညတတယဟ ေျကြးေျကာ တကပြ၀ငခေသာ အႏၵယအစးရမ ဖမဆးသတ လကသည NUPA မ ဗလခပၾကး ခငရာဇာႏင ေဂါငးေဆာင ရအားလညးေကာငး ရေသေလးစား ဥးညြတရခး ပေဇာပါယင။

လအပစြာတအမားၾကး ရပါဖ နားလညျဖညစြပပးပါ။ ဥးေကာဥး ေခတ(မလဘနး) ၾသစေၾတးလ

ပငလမ ပငလသ႔ … ပငလမ လြတလပေရးသ႔

တငးရငးသား ေခါငးေဆာငမားရ႕ ေရ႕ေဆာငမႈန႔ ဒတယပငလညလာခေခၚယၿပး၊ စစမနတ ဖကဒရယျပည

ေထာငစတညေထာငေရး ေဆာၾသလကတာက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔ အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပ NLD

က အားတကသေရာ ေထာကခပါဝငကာ ၂၁ ရာစ ပငလညလာခလ႔ သတမတေပးခပါတယ။

၁၉၄၇ ပငလညလာခရ႕ ပငမအႏစသာရက ဗမာန႔ ရမး၊ ကခင၊ ခငး နယေျမေတြ အတတကြ လြတလပ

ေရးယဖ႔န႔ ရမး၊ ကခင၊ ခငးနယေျမ ၃ ခက ကယပငအပခပေရး အျပညအဝေပးဖ႔ ျဖစခပါတယ။ အဒအေျခ

အေနကေန တးခ႕ၿပး ေနာငမာ နယေျမ ၃ ခတငမက တငးရငးသားအားလးက ကယပငအပခပေရး၊ တနးတ

အခြငအေရးေပးဖ႔ပါ ဗလခပေအာငဆနးက ရညရြယခတာပါ။ ဒါေပမ ကမေကာငးအေၾကာငး မလစြာဘပထမ

ပငးျဖစတ အတတကြ လြတလပေရးယဖ႔သာ အေကာငအထညေပၚခၿပး ကယပငအပခပေရး အျပညအဝ

ေပးေရးက ပကျပယသြားခ ပါတယ။ အဓက ျပနာက ပငလစာခပ သေဘာတညခကဟာ ပငလဥပေဒ

Page 12: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 12 ~

(Law) အဆငက ေရာကမလာခတာ ျဖစပါတယ။ ၁၉၄၇ ခႏစ အေျခခဥပေဒ ေရးဆြရာမာ ဗလခပ

ေအာငဆနး မရေတာတေနာကပငး ကလမကကစလပသ တခ႕ေၾကာင ပငလသေဘာတစာခပကေန

အေျခခဥပေဒအျဖစ ေရာကမလာခတာပါ။ ဒါေၾကာင လညး ျမနမာျပည မာ တငးရငးသား ျပနာဟာ

ျပညတြငးစစမးအထ ၾကးထြားေပါကကြ ခရပါတယ။

ဒါေပမ အငမတန ၾကးကယထငရားတ ပငလစာခပက လးဝလကလြတစပယ ပယဖကဖ႔ မလြယတအတြက

လြတလပေရးရတ ၁၉၄၈ ခႏစကေန ၁၉၅၈-၆ဝ ခႏစေလာကအထေတာ ရမး၊ ကခင၊ ခငး နယေျမေတြက

ကယပငအပခပေရး အျပညအဝ မဟတေတာင အေတာၾကးေပးခတယလ႔ ဆႏငပါတယ။ တငးရငးသား

အားလးဆငရာ ဥပေဒျဖစမလာတအတြက ကနတ တငးရငးသားအားလးကလညး ပငလအရသာ မခစားခရ

ပါဘး။ ဒါေၾကာင ၁၉၄၈-၄၉ ခႏစကစလ႔ ပငလစာခပပါ ကယပငအပခပေရးန႔ ကငးလြတခတ ကရင၊

ကရငန၊ မြန၊ ရခင၊ ပအဝး တငးရငးသားလကနကကင ေတာလနေရးေတြ ေပၚထြကလာခၿပး ရမး၊ ကခင၊

ခငး တငးရငးသားေတြကေတာ ကယပငအပခပေရးက အတငးအတာ ၾကးၾကးမားမား ခစားေနရလ႔ သပန

မထခပါဘး။

ဒါေပမ ပငလစာခပ-ပငလ စတဓာတဟာ ပငလဥပေဒအျဖစ အခငအခန႔ မျဖစခတအတြက အာဏာရ လမး

ၾကးဝါဒေတြဟာ တစတစန႔ ကယပငအပခပေရးေတြက လႈကစားၿဖဖကလာႏငခပါတယ။ ဒါေၾကာင ၁၉၅၈

ခႏစမာ ရမးလကနကကငေတာလနေရး၊ ၁၉၆၁ ခႏစမာ ကခငလကနကကငေတာလနေရး၊ ၁၉၆၄ ခႏစမာ

ခငးလကနက ကင ေတာလနေရးေပၚလာ႐မက ၁၉၆၁ ခႏစမာပ ဖကဒရယမ ေတာငးဆတ ေတာငၾကး

လမးေပါငးစကြနဖရင ကငးပရတ အေျခဆကခပါတယ။

၁၉၄၇ ခႏစ ပငလစာခပဟာ ျပညမ၊ ရမးျပည၊ ကခငန႔ ခငး ေတာငတနးေဒသေတြရ႕ အာဏာပငေတြ

အၾကား သေဘာတခပဆတာျဖစလ႔ ဥပေဒမျဖစေသးေပမယ အာဏာသကေရာကမႈ တစတရာ ရခပါတယ။

ဒါေၾကာင အခ တၾကမ ၂ဝ၁၁ ခႏစမာလညး အာဏာသကေရာကမႈရဖ႔ဆရင အာဏာရသေတြၾကားမာ ေဆြး

ေႏြးသေဘာ တညမႈခမတဖ႔ လပါတယ။ အာဏာမရသေတြ ေဆြးေႏြးသေဘာတ ခမတရငေတာ ပငလ

စာခပအဆင မေရာကဘ ဒတယေျမာက ဗလေအာငေကာလမး ေၾကညာခကသာ ျဖစသြားပါလမမယ။

(ဗလေအာငေကာလမး ေၾကညာခကက NLD န႔ UNLD တ႔က ၁၉၉ဝ ခႏစမာ ႏစဖကသေဘာတ ထတျပန

ခဖးတယ။) နယစပမာ လပခတ မာနယပေလာ၊ မယသေရာထန႔ သမြကလး စာခပေတြလ မနေပာက သြားဖ႔

လညး မားပါတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကယတငကလညး ၁၉၈၉ ခႏစမာ ပငလန႔ ပတသကလ႔ေျပာခ

ရာမာ လထက ႏငးအပတ အာဏာရထားတ အစးရကပ လပႏငတ ညလာခလ႔ ေျပာခဖးပါတယ။ ။

၂ဝ ရာစတနးက လပခတ ပငလစာခပဟာ ၂၁ ရာစမာ ျပငဆငဖ႔ လေနၿပလား၊ တငးရငးသားေရးရာန႔ ပတ

သကလ႔ ၂၁ ရာစန႔ ၂ဝ ရာစ ဘာေတြကြာသလဆတာလညး ဆငျခငသးသပဖ႔ လပါတယ။ ၁၉၄၇ ခႏစ ပငလ

စာခပပါ အခကမားအနက အတတကြ လြတလပေရးယေရးဆတ အခကကေတာ အတတကြ အာဏာရင

Page 13: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 13 ~

စနစ ဖယရားေရးန႔ ဒမကေရစစနစ ထေထာငေရးလ႔ အခ ၂၁ ရာစမာ အစားထးျပငဆငဖ႔ လတာကလြၿပး

ဒတယပငမ အခကျဖစတ အျပညအဝ ကယပငအပခပေရးေပးေရးကေတာ ဘာမျပငဆငစရာ၊ ေလာေပါ

စရာ၊ ျဖညစြကစရာေတြ မလဘ စာခပအဆငကေန အမားဆငရာ ဥပေဒအဆင ေရာကဖ႔သာ အဓက လအပ

ေနပါတယ။ ဥပေဒအဆင ေရာကဖ႔ ဆတာကလညး အာဏာျပနာက ေသာခကျဖစေနပါတယ။ ဒါေၾကာင

၂၁ ရာစ ပငလညလာခလပရင ၂ဝ ရာစ ပငလစာခပက ၂၁ ရာစ ပငလဥပေဒ ျဖစေအာငလပဖ႔က အဓက

လပငနးတာဝန ျဖစပါလမမယ။ ၂ဝ ရာစ ပငလညလာခလပခန၊ ပငလစာခပ ခပခနဟာ နယခ ႕စနစ

ေအာကကေန တငးျပညေတြ လြတလပေရး ရလာတေခတျဖစခပါတယ။ အခ ၂၁ ရာစ ပငလညလာခ

လပခနကေတာ အာဏာရငစနစေတြ ေအာကကေန တငးျပညေတြ လြတလပေရးရလာတ ေခတျဖစေနပါ

တယ။ ဆဗယကျပညေထာငစ၊ ယဂ စလားဗးယား-ဆားဘးယား၊ ခကကစလဗကကးယား၊ အသယပးယား၊

အငဒနးရား၊ အရတန႔ အခေနာကဆး ဆဒနႏငငေတြ ထက တငးရငးသားေတြ ကယပငျပ႒ာနးခြင ကငသး

လာတာဟာ ၂ဝ ရာစေႏာငးပငးန႔ ၂၁ ရာစရ႕ ထးျခားခက ျဖစပါတယ။ ၂၁ ရာစ ပငလလ႔ နာမညခထား

တအတြက ဒ ၂၁ ရာစ ထးျခားခကက အသ အမတမျပလ႔ မျဖစပါဘး။ ။

၂၁ ရာစမာ တငးရငးသား ျပနာေျဖရငးေရး လမးႏစသြယ ရေနပါတယ။ တခက (ဆဗယက ျပညေထာငစ

ထက ျပညနယေတြက သေဘာထားၾကးၾကးန႔ ခြထတေပးလကတ ႐ရားလမးၾကးေခါငးေဆာင) ေဘာရစ

ယလ ဆငလမး၊ ေနာကတခက (ယဂစလားဗးယားႏငငထက ျပညနယေတြ ခြမထြကေအာင ရကရကစက

စက စစဆငတကခကတ ဆားဘးယား လမးၾကးေခါငးေဆာင) မလဆဗစလမး ျဖစပါတယ။ အေျမာအျမင

ၾကးတ ေဘာရစယလဆငလမးက အနာအကငသကသာၿပး ေသြးေျမမက ၿငမးခမးတ အေကာငးဆးနညး

လမး ျဖစပါတယ။ ပထမတခကေတာ "ေခါငးမာမက႐ငးတ မဟာလမးၾကးဝါဒ မလဆဗစရ႕ လမးကေတာ

ျမနမာျပညမာ အရငကလညး ကငသးခဖး၊ အခလညး ကငသးေနတ ေသြးေခာငးစး ေသေၾကပကစးတလမး

ျဖစပါတယ။ ျပနာေပါငး ေသာငးေျခာကေထာငက ဖတေခၚတလမးျဖစပါတယ"။ ႏစေပါငးရာခေနၿပျဖစတ

ျမနမာျပည တငးရငးသားျပနာ ေျဖရငးေရး အတြက ဗမာလမးၾကးထက ယလဆငလလမး ေပၚလာဖ႔ လ

ေနပါၿပ။ မလဆဗစေတြ အလမရပါ။

ေဘာရစယလဆငလမးက မေရာကႏငေသးခငမာ ေရ႕ေျပး သ႔မဟတ ၾကားကာလအဆငအျဖစ အဆငအေျပ

ဆး ေျဖရငးနညး ျဖစႏငတာကေတာ တ႐တျပညရ႕ ေဟာငေကာင-မကာအပစ ကယပငအပခပေရး ျဖစပါ

လမမယ။ ေဟာငေကာင အထးေဒသအပခပေရး ဥပေဒအရ ေဟာငေကာငဟာ အမညခအားျဖင တ႐တ

ႏငငလကေအာက ေရာကတာကလြလ႔ လကေတြ႔မာ လြတလပတ ႏငငတခန႔မျခား ကယပငအပခပခြင

အျပညအဝ ရထားတာဟာ ေနာငျမနမာျပညရ႕ တငးရငးသား ျပညနယမား ေလလာအတယစရာ ျဖစေနပါ

တယ။

တ႐တျပညက တဘက၊ စငကနးျပညနယေတြက ကယပငအပခပေရးေပးတ ဥပေဒေဟာငးကေတာ တငး

ရငးသား အခြငအေရးက ဖႏပလြနးလ႔ တဘက၊ စငကနး၊ အတြငးမြနဂလးယားတ႔မာ ဆန႔ကငအကြမႈေတြ

Page 14: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 14 ~

မဖးႏင မဖႏင ေပၚေနတာ အားလးအသပါပ။ ဒါေပမ ေဟာငေကာင အထးအပခပေရးေဒသ ဥပေဒကေတာ

ေဟာငေကာငသားေတြက ဖကဒရယႏငင မဟတတ တ႐တျပညထမာ အေမရကန၊ ဆြစဇာလန၊ ဂာမဏ တ႔

က ဖကဒရယ ျပညနယေတြေလာကနးနး အပခပေရး၊ ဥပေဒျပေရး၊ တရားစရငေရး၊ စးပြားေရး၊ ႏငငျခား

ကနသြယေရး၊ ႏငငျခား ရငးႏးျမႇပႏေရး၊ ဘ႑ာေရး၊ ေငြေရးေၾကးေရး၊ လမႈေရး၊ လၿခေရး ကယပငအပခပ

ခြငေတြ (ႏငငျခားေရးန႔ ကာကြယေရးကလြလ႔) အၾသေလာကေအာင ေပးထားပါတယ။ ေဟာငေကာငမာ

တ႐တကြနျမနစ အစးရက လြတလြတလပလပ ဆႏၵျပလ႔ရၿပး၊ တ႐တတျပညလးက ပတဆ႔ထားတ အငတာ

နကဆငဆာ ကငးလြတနယေျမလညး ျဖစပါတယ။ အာဏာရငစနစ ဆန႔ကငတ အေမရကနရ႕ လြတလပ

ေသာ အာရအသ ႐းဖြငခြင ထပဆငလႊင စခနး ထားရခြင ရထားတ နယေျမ၊ တ႐တျပညမမာ အလြနအမငး

ဖႏပခရတ ဖာလေဂါငး ဘာသာေရးဂဏး လြတလြတလပလပ လႈပရားလ႔ရတ နယေျမျဖစပါတယ။ ဗဟအစးရ

လးဝနးနး စြကဖကခြင မရတ နယေျမျဖစ ပါတယ။

ဒါေၾကာငလညး ကခငလြတေျမာကေရးအဖြ႔ KIO ကယ၌က ေဟာငေကာင ကယပငအပခပေရးမးက စတ

၀ငစား လလားတအေၾကာငး ေျပာေနသလ UWSA ‘ဝ’ တငးရငးသားေတြကလညး စတဝငစား အားကေနတ

ကယပငအပခပေရး ျဖစပါတယ။ နအဖကေတာ ၂ဝဝ၃ အမးသားညလာခမာ တငးရငးသား ၁၃ ဖြ႔က

အေပာေျပာငးဆး အဆျပထားတ တငးရငးသား အခြငအေရးကေတာင လးဝလကမခခတာ ျဖစတအတြက

အခ အဆျပထားတ ၂၁ ရာစပငလက ခြထြကခြင ပါသညျဖစေစ၊ ခြထြကခြင မပါသညျဖစေစ လကခမာ

မဟတပါဘး။ (၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာကပြမာေတာင ၾက႕ဖြတမဟတရင သ႔က ဘယေလာကဖားဖား ေခၚမသးတာ

က ေတြ႔ခၿပးပါၿပ။ ကယဘကက ဘယလ ေစတနာထား ေပာေျပာငးသည ျဖစေစ နအဖဘကကေတာ မလြ

မေသြ ထပတကရငဆငလာမာ ျဖစပါတယ။

ဒါေၾကာင ဒ ၂၁ ပငလက အေကာငအထညေဖာရာမာ မမဘကက လထက စညး႐းၿပး၊ အဆငျမငက တက

လမးႏငဖ႔ ျပငထားသငပါတယ။ တနညးအားျဖငေျပာရရင ၂၁ ရာစပငလန႔ ၉ဝ ေရြးေကာကပြရလဒ ျပနာ

က အေတြးရငး၊ အျမငရငး လကေတြ႔ရငးဖ႔ လပါတယ။ အာဏာျပနာဟာ အရငးချဖစတယ၊ ထပတနးဥး

စားေပး ျဖစတယဆတာ ေမလ႔ မျဖစပါ။ ဒကေန႔ကာလမာ လကငငးအေရးတၾကး လအပေနတ တငးရငးသား

ေရး အကးျပခကအျဖစ ၂၁ ရာစပငလထကစာရင "တငးရငးသား ၿငမးအဖြ႔ေတြန႔ ၿငမးမဟတတ တငးရငး

သားေတြအေပၚ ထးစစဆငေနတ "နအဖ တပေတြ၊ ထးစစဆငမယတပေတြ ထးစစရပစ ေနာကျပနဆတ

ေအာင ေတာငးဆဖအားေပးေရး၊ စစအစးရရ႕ နယျခားတပဝါးမေရး၊ ကၽြနဇာတသြငးေရး စမကနးက ဆန႔

ကင ရပ တညေနတ ဝ’ တငးရငးသား ေခါငး ေဆာငေတြက အေမရ ကနန႔ အငတာပက ဝရမးထတထားတာ၊

ၿငမးအဖြ႔ေတြအေပၚ အေမရကနန႔ အေနာကႏငငေတြက စးပြားေရးပတဆ႔ ကန႔သတထားတာေတြ ပယဖက

ေပးေရး ေတာငးဆေဆာၾသ လႈပရားတာက တငးရငးသား ခစၾကညေရး၊ ညၫြတ ေရးန႔ နားလညမႈရေရး ေတြ

အတြက ပအကးရမာ ျဖစပါတယ။ ။

ဂါမဏ | တနလၤာေန႔၊ ေဖေဖၚဝါရလ ၁၄ ရက ၂၀၁၁ ခႏစ ၁၃ နာရ ၅၆ မနစ

Page 15: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 15 ~

ဆရာႀကးဥးသာထြနးအတပၸတအကဥး

ဆရာႀကးဦးသာထြနးက ရခငျပည၊ ေျမာကဦးၿမ႕ ေညာငပငစး႐ြာ ဘေေကာငးစ႐ႊ၊ မေအာငႄကြဇ႐႕မ ၁၉၁၇ ခ၊

ႏဝငဘာလ ၂၃ ရက၊ ေသာကၾကာနတြင ဖြားျမငသည။ တဦးတညးေသာ သားျဖစသည။ ငယစဥမစ၍ အဘးျဖစသ

ရာဇဝငဆရာႀကး ဦးသာထြနးေအာငက ရခငရာဇဝင၊ ဆးကမး၊ နကၡတကမး၊ ပရာဏကမးမားအား ႏတတကအာဂ

သငၾကားပးခသည။ နဝမတနးတြင ပညာသငၾကားနစဥ ဖခငကြယလြနေသာေၾကာင ေကာငးထြကလကရၿပး ရဟနး

ပဂၢလမားထတြင သကဋ၊ ပါဠ၊ သမငး၊ အငး၊ ေဗဒငႏင အျခားေလာကပညာရပမားက သငၾကားေလလာ ဆညးပးသည။

၁၉၅ဝ ခႏစမ ၁၉၅၅ ခႏစထ မလတနး ေကာငးဆရာအျဖစ ဝငေရာကလပကငၿပး၊ ၁၉၅၅ ခႏစမ ၁၉၇၇ ခႏစထ

ေျမာကဦးၿမ႕ ရေဟာငးသေတသနဌာနခြတြင ရခင ျမနမာပ႑တအျဖစ တာဝနထမးေဆာငသည။ ယခလကဟ

ေျမာကဦးၿမ႕ ရေဟာာငး သေတသနျပတကႀကးသည ဆရာႀကး စေဆာငးတညေဆာကခေသာ ျပတကႀကးျဖစသည။

၁၉၇၇ ခႏစ မ ၁၉၈၃ ခႏစထ ေျမာကဦးၿမ႕ ရေေဟာငးသေတနဌာနခြတြင အၾကပးပဂၢလအျဖစ ဆကတကတာဝန ထမး

ေဆာငခသည။ ၁၉၈ဝ ခႏစမ ၁၉၈၃ ခႏစထ တးေဖာခေသာ ရခငေဝသာလၿမ႕ေဟာငး တးေဖာမႈလပငနးတြင ကယတင

ကယက ပါဝငတးေဖာေဆာင႐ြကခသည။

ေျမာကဦးၿမ႕ဘရားသမငး (၁၃ဝ၁ ခႏစ ပႏပ)၊ ဦးရာဇေတာင ဘရားသမငးကမး ပငဆငျဖညစြကခက (ပႏပ) (၁၉၅၂ -

၅၃)၊ ရကၡငအမးသမးသရေကာငး အတပတ (၁၉၅၃ - ၅၄) (ပႏပ)၊ ရကၡငရာဇဝင သေခၤပကမး (၁၉၅၄ - ၅၅) ပႏပ၊

ဝသဘရား သမငး (ပႏပ)၊ ရငသတဘရားသမငး (ပႏပ) မားအား ပႏပထတဝခသည။ ရကၡငကဗာေပါငးခပ၊

ရကၡငရာဇဝငဘာသာျပန၊ ရကၡငဒဂၤါးမား (ဘာသာျပန)၊ ရကၡငဓာတေတာဘရားေစတမားႏင ေျမာကဦးၿမ႕ တနးခးႀကး

ဘရားမားသမငး ကမးစာမားက ရြးသားျပစၿပး ဘ႑ာေရးဝနႀကး ဆာဦးထြနးေအာငေကာထတြင အပႏ႔ခသည။

အေတာသမ ဘရားသမငးကမး၊ သထက ဘရားသမငး၊ ထးေတာမး ဘရားသမငး၊ ေဘာငးဒြတနတေတာင

ဘရားသမငး၊ ေဝသာလဘရားႀကးသမငး၊ သမေတာႀကး ဘရားသမငး၊ မဟာထး ဘရားသမငး၊ ပါးေတာ ဘရားသမငး၊

ဘရားေပၚဘရား သမငး၊ သစေသာငးဘရားသမငး၊ မဂၤလာဓာတေ႐ႊက ဘရားသမငးမားက လကၤာစကားေျပ

ေမာကြနးစသညအားျဖင ရြးသား ထတဝခသည။ ဓညဝတမဂၢငး အယဒတာ စာတညးအျဖစ တာဝနယခသည။

ဓညဝတစာေစာင၊ ဓညဝတမဂၢဇငး၊ ရခငတန ေဆာငမဂၢဇငး၊ မႏေလးျပညသ႔ဂာနယ၊ ရနကနမဂၢဇငး၊ စေထာကမဂၢဇငး၊

ယဥေကးမႈစာေစာင၊ ရခငမဂၢဇငး၊ စစေတြ ေကာလပမဂၢဇငး၊ ရခငျပညနယစာေစာင၊ ဝရာဇၿမမဂၢဇငးမားတြင

ဦးဦးသာထြနး၊ ဦးသရယ အစဟေသာ ကေလာငနာမည မားျဖင ေဆာငးပါးမာစြာ ရြးသားခသည။

ၿမ႕ေစာငနတ ေဒဝတာဗလ ပေဇာကမး၊ အဥၨနနဒါနး ဆးကမး၊ ရခငစညျပလပပႏင တးကြကတးလးမား၊ ကဗာမား

စေပါငး စာတမး၊ ရခငထမးျမားမဂၤလာ၊ ပနးတားတးလး၊ တးကြကႏင ျပလပပ အတငးအတာစာတမး၊

ရခငသတပသတၫႊနးခြထားျခငး အဓပၸာယထြကပ စာတမး၊ ရခငပလြ (ႃပြ) အမးမးျပလပပ အတငးအတာစာတမး၊

သငဒင၊ ေကာကဦးဆြမးတင၊ ပးဝါ၊ ဗဒၶပဇနယ ဆမးခြကအက၊ ေတးျခငးကဗာစသည႐႕က ရြးသားျပစခသည။

ဆငယငထးဖြ႕မႈကမး (မၾကမး)၊ ရခငရာဇဝင (မၾကမး)၊ ရခငအကၡရာ ဆငးသကလာပကမး (မၾကမး)၊ ရခငေကာကစာ

ေပါငးခပကမး (မၾကမး)၊ ရခငဘရင သမငးကမး (မၾကမး)၊ ရခငသား ေဒါငးမာတင (မၾကမး)၊ သငျမဝါကမး (မၾကမး)၊

Page 16: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 16 ~

ရခငမငးသမးဧျခငး ယငးလငးခက (မၾကမး)၊ ဗာလစာတမး (မၾကမး)၊ ေကာကေတာၿမ႕ ေသလာဂရ ေမာပဗၺတ

ေတာငျခရငးမ တြရေသာ ေကာကဆစလကရာမား သေတသနျပခက (မၾကမး) စသည႐႕က ရြးသားျပစခသည။

ၾသစေၾတးလႏငင အမးသားတကသလ သေတသ PAMELA GUTMAN ၏ ANCIENT ARAKAN ကမး

ျပစစဥတြငလညးေကာငး၊ ျပငသစႏငင၊ ပါရၿမ႕မ ပါေမာကၡ ေရာဖတဆာဗရ (BERNOT) အတြက ရခငပျပင

လပကနဖာမ ဝတႏင ကးျဖ႐ြာစာတမးမားကလညးေကာငး၊ ျပငသစႏငင ပါေမာကၡ ဦးလသနး (ေခၚ) ဂြ နနအကလဖ႔၏

ေစတအေဆာက အအႏင နနးအေဆာကအအစာတမးကလညးေကာငး၊ အေမရကနႏငင အာသေဖာငေဒးခနး

အတြငးေရးမး ေဒးဗစစတမးဗန ၏ ေဝသာလ ေကာက႐ပထ ဆငးတမား၏ ႏစေပါငးၾကာေညာငးမႈအား တငးတာမႈ

စာတမးကလညးေကာငး၊ ဂပနႏငင ပါေမာကၡ အႏတရ႐ႏင ရခငစကားေျပာ လယလသမး အသထြကပ စာတမးႏင

ေဘာငးဒြတအရပတြငဟေသာ ဒတခေကာင ဆယလာ အေဆာကအအပစႏင ကးသနးေရာငးဝယေရး စာတမးက

လညးေကာငး ရြးသားျပစရာတြင ကညခသည။

အစးရယဥေကးမႈဌာနႏင အျခားပဂၢလ႐႔ကလညး ဆရာႀကးသည ကညပးခသည။ ဦးမငးႏင၏ ျပညေထာငစ

အကပေဒသာ စာအပ (၁၉၅၉)၊ ရခငတငးရငးသားလမးျဖစစဥႏင ဓေလထးစမားစာအပ၊ တငးရငးသားယဥေကးမႈ

႐းရာဓေလထးစမား၊ ရခငျပညနယ ဘ႑ာတကႀကးမားကမး၊ ရခင႐းရာ စညေတာႏင တရယာတးကြကမားစာတမး၊

ျမနမာေဝါဟာရ အဘဓာန ကမးျပစစဥ ေဝါဟာရစာလးမား ျပစပးပ႔ျခငး၊ ရခင ေဝါဟာရအဘဓာနျပစစဥ

ေဝါဟာရစာလးမားႏင အဓပၸါယဖြငဆခက၊ ကမးကးကားခကမားစာအပ ျပစျခငး၊ ၁၉၇၆ - ၇၇ ခ ရခငျပညနယန၊

ရခငျပညနယ၊တဆပ၊ ရခင႐းရာ ကား/မ ဝတစ စာတမး၊ ရခငျပညနယ ျဖစစဥသမငး၊ ေျမာကဦးလမးၫႊနစသည႐႕က

ပါဝငကည ရြးသားျပစခသည။

အထကတနးပညာ ဦးစးဌာနၫႊနခပ (ျငမး) ပါေမာကၡ ဦးစသာေအာင အတြကလညး ၁၉၇၂ ခ အဘဓမၼာေကာက

ႏတခက ပရပကက မကခ႐ဖလင ႐ကႏပရနအတြကလညးေကာငး၊ ကဝက႑ ပါသဏကမးပမက မကခ႐ဖလင

႐ကႏငရနလညး ေကာငး၊ လ႕ဝကေကာကစာ ဂဏနးရြးနညးပမက မကက႐ဖလင ႐ကရနလညးေကာငး၊ ေအဒ ၆

ရာစႏင ယငးမတငမက ရခငျပညနယသး အကၡရာစာအပျပစရာတြငလညးေကာငး၊ အနႏၵစျႏၵား ၈ ရာစ

ရခငေဝသာလစာအပ ျပစရာတြငလညးေကာငး၊ ရခငဒဂၤါးမားသမငး ျပစရာတြငလညးေကာငး၊ ဗဒၶအႏပညာ (Buddhist

Art of Ancient Arakan) စာအပျပစရာတြငလညး ေကာငး ပါဝငကညခသည။

၁၉၅၉ ခႏစမာ ျမနမာအသ ေရဒယမ ရခငအသက အစအဆး အသလႊငထတခသည။ တမျမႇပေပာကကြယ

လားခၿပးျဖစေသာ ရခငယဥေကးမႈအမြအႏစ၊ ရခငသမငး၊ ရခငစာပ၊ ရခင႐းရာ ဓေလထးတမးစဥလာမားအား

ကမ႓ာသေအာင ရာဖြစေဆာငး ေလလာေဖာထတခသည။ ထနးသမးေစာငေယာကခသည။ ရခငသ၊ ရခငသားမားက

လညး ရခငယဥေကးမႈအမြအႏစ၊ ရခငသမငး၊ ရခငစာပ၊ ရခင႐းရာ ဓေလထးတမးစဥလာမားက ေဖာထတထနးသမး

ကာကြယေစာငေယာကရနလညး အၿမေဆာ ၾသခသည။

ဆရာႀကးသည ရခငယဥေကးမႈအမြအႏစ၊ ရခငသမငး၊ ရခငစာပ၊ ရခင႐းရာ ထးထမးစဥလာမားက အစဥေဖာထတျပ

စခေသာ ရာဇ၀ငဆရာ ဖခငႀကးတဆျဖစသည။ ဆရာႀကးသည ရခင ဒမကေရစရဟေရး၊ တငးရငးသားမား

တနးတအခြငအေရး ရဟေရးအတြကလညး စြမးစြမးတမ ရတနးမ ဦးစးေဆာင႐ြကခသည။ ရခင ဒမကေရစအဖြ႕ခပတြင

နာယကႀကးအျဖစ တာ၀နထမးေဆာငၿပး၊ ေကာကေတာၿမ႕ မဆႏၵနယ အမတ (၁) တြင ယဥၿပငမည ျပညသ႔

Page 17: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 17 ~

လႊတေတာ ကယစားလယေလာငးလညးျဖစသည။ ဆရာႀကးသည ရခငဒမကေရစအဖြ႕ခပ ၏ စညး႐းေရးခရးစဥအျဖစ

အနယနယအရပရပသ႔ မဆြယတရားေဟာထြကစဥ မငးျပားၿမ႕နယ၊ ျပားေခာငးကြနး႐ြာ မဆြယတရားေဟာပြတြင

တရားေဟာနစဥ ဖကခြကမားကဖမးဆးၿပး ေထာငသြငး အကဥးခ ခခရသည။ ဆရာႀကးအား အမးသားေရး တရား

ေဟာသညစသညျဖင အမးမးစြခကတငၿပး ဖမးဆးျခငျဖစသည။ ဖကခြကမားက တငးျပညအေပၚ မတရားကး

ေကာေစာကားမႈမားက ဆရာႀကးက အခကကက ေဝဖနေဟာေျပာမႈမားေၾကာင ဖကခြကမား၊ မနမာလမးငယဝါဒ

မားမာ အနာေပၚဒတကသကသ႔ ဆတဆတထ မခမခမရပႏင ျဖစခရသည။

ယငးေၾကာင ဖကခြကမားက ဆရာႀကးအား အၿငးထားကာ မတရားဖမးဆးျခငးျဖစၿပး ေထာငဒဏ ၃ ႏစ အျပစပးကာ

စစေတြေထာငတြင အကဥးခထားသည။ ေထာငကၿပး ၅ လ အၾကာ ၁၉၉ဝ ၾသဂတ ၁၄ ရကနတြင ကြယလြနသည။

ေထာငထ တြင ဖကခြကမားက ဆရာႀကးအား အဆပေကြ း၍ လပၾကလကသည။ ေယေကလညး ဖကခြကမားက

ဆရာႀကး သဆးရျခငး သည ဦးေဂါငးတြင သြးမတတသည ေရာဂါ (Cerebral Haemorrhage) ျဖင

သဆးရျခငးျဖစေၾကာငး The Truth အမညဟ ေဆာငးပါးမားျဖင လပၾကဖနတး၀ါဒျဖန႔သည။

ဆရာႀကး၏ အေလာငးက သ၏ဇာတခကႄကြ ေျမာကဦးၿမ႕သ႔ ယေဆာငလာၿပး ဆရာႀကး အလြနတနဖးထားခေသာ

ရနေအာင ေဇယ (ေခၚ ) သစေသာငးပထးေတာႀကး ဘရားရပတြင ျမျမႇပသၿဂႋဟလကရသည။

အဖးသငသ႔ဥးညြတျခငး

အဖးသင………………

ရာဇ၀ငသမငး အဖြယတတကြမး

ရခင-ျမနမာပ႑တ ဂဏျပထကရာ

သမငးပညာသင အဖးသငဂါး ရခင႔သာသနာစဥအလာသည ေထရ၀ါဒမဟတ မဟာယာနရာျဖက၏ ဗမာဥးဥာဏသရထးႏကခကက က၀ပညာသငအဖးသငက ရခင႔သာသနာကာကြယဖ႔အေရး မးခြနး(၆)ရပ ျပနမးလတေသာ မနးသရဟနးတန႔မျပန၀႔ဘ ႏတဆတျပးခါ အရးပးလာ၏။ အဖးသင……………………. ရကၡတငးဖြားေျပသမားက ပညာအလငးေရာင ထြနးေျပာငဇဖ႔ သမငးရာဇ၀င ဆးကမးဂနနာင႔ ေဗဒငအရာကမးမားစြာက မပနးမပနး ျပစျပး၍

ရကၡေျပသမားဗလလရ ႔ မမသမငးသကတဖ႔အေရး တမျမပသမငးေဖာထတခေလ၏။ အဖးသင…………………………….. ၉၀ ရြးေကာကပြသမယခနကာလ၌ ရခင႔ေအာငပြအစဥေတြးကာ ALD ပါတဥးေဆာငနာယက သမငးပးတာ၀န ေကပြနထမးရြက မဆြယတရားေဟာေျပာခရာ အမနအတငးတ႔မဆငးဘ ဟတတငးမနရာေျပာလေရခါ ဖကဆစဗမာ စစ၀ါဒမာဂါး အနာေပၚတတက နနမရဘ လြနစြာစတဆးအမကတးကာ သမငးပညာသင အဘးသငအား မတရားဖမးဆးေထာငသြငးျပးလင စနပါအဆပ မနဇြာတကျပး ရကမာ(၁၄) လကားႀသဂတ ၉၀-သကရာဇ ခနကာလ၌ ရခငျမ၏ စစေတြေထာငမာ အဖးသငအားလပႀကသတျဖတ

အဖေျပသအားလးယကးမရ ရငထႀကမ႔အးပလးဆ႔ကာ ပေဆြးေသာကဗာပါဒနာင႔ ရတကမအးငႀကြးခကတရေလ၏။ အဖးသင……… ရနသဗမာေအာက ဒးမေထာကပ အာရယႏြနဖြားရခငသားသြးက သဖ႔ခါအထဥးမညြတပ အဖေျပသအေပၚ ေမတာပ၍ အသက၀ညဥ ပးဆပခေသ၏တဂါး။ အဖးသင၏ ႀကးျမတေမတာ ေစတနာနာင႔ လြနဇြာႀကးမား ေကးဇးတရားကအဖေျပသ စတကယတနာင႔ ရမနးရမးေရာ ဥးညြတပေဇာကတပါ၏… (အဖးသငအားဇသင)၃ ေမာငသာက(၁၄.၈.၂၀၁၁)

Page 18: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 18 ~

ညညြတေရးလား၊ တကခကေရးလား

ၾသဂတလ ၁၈ ရကနက ပါတဗဟဌာနခပသ အးေမလတေစာင ဒဥကဌ (၁) ခငစးႏငေအာငပါးက ၀ငလာပါသည။ အေၾကာငး

အရာမာ ဂစၥပ(ေခၚ)သတငးဌာနက တငထားသညမာ နအဖစစတပမ စစသား ၁၂ ေယာကနန ရခငျပညလြတေျမာကေရး

ပါတဗဟဌာနခပက သမးပကလကၿပျဖစေၾကာငး ပါတဥကဌႀကးကလညး ဖမးဆးလားေၾကာငး အဆပါ သတငးသည ဟတ

မန၊ မမန မးထားသည စာတေစာငျဖစသည။

ကေနာ အလြနတရာမ အၾသမသည။ ရခငသားေတာလနေရးသမားတငးက ေလးစားမသည ကေနာစတကလညး ကေနာ

ေနာငတရမသည။ သခၤနးစာလညးယမသည။ ရခငသားေတာလနေရးကလပနသတငး မးခစတ မဟတပါ လားဆသည

အေတြးတခလညး၀ငလာမသည။ ေယခါ ရခငႏငငေရးသမားတက အမးအစားအလက ခြျခားဖ လ အပလာသည။ ကယက

မးခစလ ေအာပနာ မးနစတမး၊ မးယတတမး၊ မးသစၥာေဖာကတမး အစ အစ ဟသည ျဖင ခြျခားဖ လအပလာသည။

ေတာလနေရးမာလညး ထနညးတ ထငခနရာေတာလနေရး၊ ေဒၚလာေတာလနေရး၊ ပါတအဖြ အစညးေတာလနေရးစသည

စသညျဖငခြျခားဖ လအပလာသည။

ကေနာပဂၢလေရး သေဘာဆႏၵအရဆပါေသာ ရခငအမးသားေတာလနေရးလပနသတငးက ေလးစားမသညမာ အမနပင။အဖြ

အစညးမတသညက ျပနာမဟတ။ ကယအသစတဓါတနန အမးသားေတာလနေရးက လပန သ တငးက ေလးစားမခ

သည။ ေအဂက ကေနာ၏ ေတာလနေရးသမားတငးအေပၚမာ ေလးစားမသညစတ ေမးမန ေပာကကြယစသည။ ႏငငေရး၊

ေတာလနေရးလပနသတငးက ေလးစားဖ ေကာငးသညကားမဟတဆသည အေတြးလညး ၀ငေရာကလာသည။ အမးသား

ေတာလနေရးသမားတငး လကကငထားရမညနညးက ပဂၢလေရးနန ပါတ အဖြ အစညးႏငးယဥလာေက ပါတအဖြ အစညးက

ဥးစားပးရဖ ၊ ပါတအဖြ အစညးနန တမးသားလး အေရးႏင ယဥလာေက တမးသားလးက ဥးစားပးရဖ ယငးခငသည အမး

ေကာငးသား မးခစေတာလနေရးသမားရ ၏ လက ကင ထားရဖ အခကျဖစသည။

ေအဂ ဂစၥၸပေခၚ အမးခစတလပလကေတ အလပက ယငးပငကားမဟတ။ ေျပာလာေက ညညြတေရး။ လပလကေက

ေစာကတလြ။ ကယလမစြာက ျပညသတယဖ မယဖ ဆစြာကလညး ဆငျခငစဥးစားညဏပင မရေလလားလ ထမးခစက

မးလကခင၏။ ကးေတာငကား တညဥမာ ေတာငကးလးေကာစြာကား အန ဖ ကားမေကာငး၊ ယငးကး ေတာငကား တညဥမာ

ေတာငကးလးစေအာင ေကာလာမေကာလာ ေနာကက တညဥလး မအပပလကၾကညနေရ လမလားေယ အန ဖ ေကာငးေရ

ဆေက စကားပငရာ။ ALP မာ UWSA, KNLA, KIA, SSA ရ ပင အငအားမရ။ အငအားနညးေရထားအး၊ ပါတဗဟဌာန ခပ

တခက လအငအား ၁၂ ေယာကနန ၀ငတကလ ရသငမရသင။ ရခငစကားပတခဟသည။ လမေပၚခင ခးေပၚေရဆေရ

စကားနန တနသည။ ေျပာလာေက ညညြတေရးလတ။ အရာ တခ ေျပာစြာဟသမေရ အဆပါ မးခစတစကား။ ALP က ညညြတ

ေရးက မလလားဆေရစကား ၀ငသးကြေအာင ေအာနေရ။ ALP က ညညြတေရးက လလား၊ မလလားဆစြာ သမငးေၾကာငးက

အမနအတငး ေလလာၾကညေက သႏငပါေရ။ အျခား၀း၀းလလကစြာတကေတာ မေျပာလျပ။ အပါးေခ နမနာတခက ျပရဖ

ဆေက ANC ဆစြာ အာကာ က ကလာစြာလား၊ ၿမၾကးက ေပါကလာစြာလား မးခငပါရ။ ANC ျဖစေအာင ဇာပါတက စလ ဥးစးဥး

ေဆာငလပလ ၾကးစားလာစြာလဆစြာက မးခငပါ၏။ အရာတခဟသမေရ။ ယငးကဇာလဆေက ALP စြာ လမား အဖြ

အစညးက လကနကတက မတရားတကယေရဆေရ စကားကလညး အာေခါငကြေအာင ၀ါဒျဖန နကတသည။ ေလာက နယာ

Page 19: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 19 ~

မတရားတခဟသည။ လမေရ၀ါေရဆစြာ အျခားလမားကရာ လမလ ၀ါလ ရေရတရားဟသည။ ကယကလမလ ရ ေရ

တရားမဟလ ဆပါေရ။ ယငးအတြကေၾကာင မေျပာပနေက ငေပါလ ထငေရ။ အမားလညးမေျပာခင။ စေက ေခေျပာပါေမ။ ALP

က ဗလထြနးလငတေယာကက အမးသားေတာလနေရးသမား အခငးခငးရကရက စကစက သတပစလကစြာကေတာငမ

ဘရားတကာပါတ ALP က သညးခသမေရ။ ထေနာက ဗလလငးႏငကလညး သတ ပကလကေတ။ သတစြာေတာငမ

စစသားထးစအတငးေသနတနန ပစသတစြာမဟတ။ ရကရကစကစက ဒတတနန ထပနာ သတပစကတေတ။ ေနာကဆး

မတတသာသညအဆး ဓါတတသားမစားခငေရ ALP စြာ ဇာတတသားစားဖ က၏။ ေယေကလညး ALP မေကာငးဆကာ။

ေအာကသားစကားနန ဆေက အရပ ကေတာရ စဥးစားကတပါဖ။

ေအဂလညး ကေနာ မညသညပါတအဖြ အစညးကမ တကခကလသညဆႏၵမဟပါ။ ေယေကလညး မေျပာဘနေက လညး

ငေပါလ ထငေရအတြက ေအဂစၥပသတငးနန ပတသတလ တဆကတညးေျပာလကပါမည။ အမးသား သရ ေကာငးလား၊

အမးယတသရေကာငးလား ေအဂနာမညၾကးနေရ အေမရကန ပကစစပ ကငထားေရ ရခငမးခစ တေယာကက ယၾကညလ

ထငးဖက က Satellite Phone တလး ALP အတြကဆျပး အဂၤလပတဥး ထညပးလက သညက ALP လကထသ မေရာကပ

အျခားတဖြ သ ပးလကသည။ ယငးပငလပနေရ လတပါးစပက ညညြတေရး ညညြတေရးလ ေအာဟစနစြာ စကသမရက

ျမငသရကပငျဖစနပါသည။ ေနာကဆးအဓမၼေတာငးခါမ အဆပါအဖြ အစညးမ ျပနပးသည။ ေအဂလညး အဖြ အစညးတခက

ေထာကခသ တခ သည ကယတလးမမေၾကာငးအရာမသပ ALP က သမားလကနကတက လယလားသည။ မတရားယ

သညဟ အြငလငးထကမ အာေခါငးေပါကေအာငေအာ နသည။ ALP က ယငးပင မတရားလမားလကနကကယခင ဇာတတ

သား က စားခငခေက အဆပါအဖြ အစညးနယစပမာ ေအေလာကထ တာရညခႏငစရာ အေၾကာငးမဟႏငသညက

စဥးစားဥာဏဟသတငးသႏငသည။ အခငး ခငး ထနးမႏင သမးမရလ သရ ၏ ေဂါငးေဆာငတခ ကယတင ကပါ။ ကယပါဟ

လာအပစြာက မသပ ကယခင တငး ေကာကမေအာနပါေက။ ALP က ေအ လကနကတစြာ တမးသားလးနန ဆငေရ

လကနကတ၊ ဗလရာဇာနန ရခငမးခစတ အသကသြးေခးနန ရာလာေရ လကနကတဆျပးေက အမးသားေတာလနေရး

မျပးဆး သမေရ အတြက အမးသားေရး အသစတဓါတနန ထနးသမးလကျခငးကပင မတရားယသည။ ဘာညာနန ေအာန

ကတသည။ ေအဂထကထ အဆပါ အဖြ အစညးမ ေျပာငးလာသ ALP တြငဟသည။ အေၾကာငးအရာက တတကက မသ ပ

အြငလငးထကမ ေဟာငနသမားလညး သတခပေစလသည။

ေျပာမညဆက ေျပာစရာတက အမားၾကးဟသည။ သ ေသာ မေျပာလပါဗာယ။ ခြးေဟာငတငး ေကာကခပစေက ညဥအပ

ပကေတဆေတစကားဟသည။ ေအဂလညး မဟတမမနသတငးတက ၀ါဒျဖန နေရမးခစတက သတတခ ပးခငပါသည။

သညးခေရဆေရ စကားစြာလညး အခနတငးအရာတငးမာ မေကာငးပါ။ သညးလညးမခႏငပါ။ လပသမ ေျပာသမက သညးခဖ

တေယာကလညး ဘရားေလာငးမဟတ။ ယငးအတြကနန အမးသားညညြတေရးက ဥးစားပးျပး ေရာငရားအပသည အရာက

ေရာငရားစလပါသည။ ALP ေဂါငးေဆာငတငးလညး ဘရားေလာငး၊ ဘရား တကာမဟတပါ။ အတငးအတာ တခထကေကာ

လြနလာပါက တေယာကလညး သညးခႏငမညမဟတပါ။ ယငးအတြကနန ေနာကဆးအနျဖင ေျပာခငသညမာ ကယက

မးခစေတာလနေရးသမား အျဖစခယေက ေအပင အလပမးက မလပစခငပါ။ ယငးပငရာဆကလပနေက မးခစမဟတပ

မးဖက ေတာလနေရးသမား ျဖစလား ပါမည။

ခငဘလး (ALA)

Page 20: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 20 ~

အခနးနားဆးအမၼက

နားစကခြင ရငတခါးကပတ

တေရးတေမာအပေတာ

၀းတ၀ါး အမမကေၾကာင

လန ႏးလာခတယ. . .

သြားစမးပါ

ဆႏၵေျခရာ အမမကကမၻာမာ

ငါသာယာမေနခငဘး. . . . . .

ငါမာ ျဖစရပမနအမမကက

ႏလးသား၀တလႊာဖးကာ

လးၿခစြာ သ၀ကထားတာရတယ။

နပလယနလ ဂႏ၀ငမေျမာကခလညး

ကယလမးဒကၡေ၀းၿပး

ပနးခငးလမးမာ ေႏြးေထြးစဖ

ဆးခငးလမးထ

ဘ၀စေတးခတ ေသြးေသာကေတြ

သမငးေၾကြးက ႏလးေသြးနန ဖယရား

ငါရ ျဖစရပမနအမၼကထ

ၾကယေၾကြေသာလညး လသာၿမဆသလ

ခႏၶာေၾကြလညး နာမညေတြ ရငသနဆေပါ. . .

သမငးေပးတာ၀နထမးေဆာငရငး ကဆးလားသည

ရေဘာမားသ အမတတရ

ရယႏငစး (ALA)

ကယအလညမာ မညစေက

မကရတနန ခငးထားေရ ျမစ

ႏစ ႏစရာေကာစးဆငး

ရပတန ျခငးက မဟသမ….၊

ဒကၡတနန ျပညနနေရ ျပကၡတန

ႏစ ႏစရာေကာၾကြ

နာရတက မခနနရတနးသမ…၊

မနတငးနန ကဇတ

ရခငတမညဆစြာက ျပလ

ေဒခရး ေဒလမး

အဖးအဖးရ ျဖတသနး

လြတလပျခငးကေမာမနး

အလငးက စမးပနာ

ယၾကညျခငးက ထမးလ

မြနျမတေတ လကေဆာင

ျဖစငေရ အမြ

၀လကပရ သြးတနဖ

ခနထားလမးျပပးခေရ….၊

ရာစကေခၚသမငးေအာလ

လမးေခာမကန ရခငအမနကျပဖ

ငါရ တအလညကေရာကနနဗာယ….။ ။ ။

စတကးေျခာကပာနန ေျမာကဥးက ဘးလး စာအပမ ကးယေဖာျပသည။

Page 21: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 21 ~

ဌာနခပ တကခကခရျခငး သတငး မဟတမနေၾကာငး ALP ျငငး

ေမာငရမၼာ ------------ ရခငျပည လႊတေျမာကေရး ပါတ ALP ဗဟဌာနခပအား ျမနမာ စစတပမ ၀ငေရာက တကခကခသည ဆေသာ သတငးမာ မဟတ မမနေၾကာငး ALP ေျပာခြငရ ပဂၢလကေျပာသည။ ပါတေျပာေရး ဆ ခြငရသ တြဘက အတြငးေရးမး (၂) ခငသခက နရဥၥရာသ႕ ယခလ ေျပာသည။

" ကၽြနေတာတ႕ ဌာနခပက ရနသ စစတပက ၀ငေရာက တကခက တယဆတာ လး၀မဟတပါဘး။ ကၽြနေတာတ႕ အခငအမာေျပာႏငတာက ကၽြနေတာကယတင အဒတနးက ဌာန ခပမာ ရေနပါတယ။ အဒတနးက ဗဟေကာမတ ေတြအားလး ဌာနခပမာ အစညးအေ၀း လပေနၾကပါတယ။ ဗမာ စစတပက ၀ငေရာက တကခကတာက လး၀ မဟတပါ။" ၎ျပငသက အႏၵယ- ျမနမာ နယစပ အေျခစက ရခငျပည လႊတေျမာကေရး ပါတ ဌာနခပအား နပခ လကေအာက ခ တပစ တစစက ၀ငေရာက တကခကခသည ဆေသာ သတငးမာ လး၀အေျခအျမစ မရသည သတငးသာ ျဖစ ေၾကာငးေျပာသည။ ALP ဌာနခပက ျမနမာစစတပက ၀ငေရာကတကခကခေသာ သတငးေၾကာင အမားျပညသမား အၾကား စးရမ စတမား ျဖစေပၚခေသာလညး ALP အေနျဖင မဟတမနေၾကာငး ေၾကျငာခက မထတျပန ချခငးႏင ပတသက ျပး သက ယခလ ေျပာသည။ " အဒကစၥန႕ ပတသကျပးေတာ ကၽြနေတာတ႕ဖကက တရား၀င ထတျပနေၾကျငာခက ထတစရာ မလလ႕ ယဆပါ တယ။ ဘာျဖစလလ႕ဆေတာ အဒသတငးက ေရးတ သတငးဌာနကလညး နာမညၾကး သတငးဌာန မဟတ။ ေနာကတခက အဒသတငးကေရးတ လပဂၢလေတြကလညး အငတာနကေတြ၊ ဘေလာဂေတြမာ ေရးျပးေတာ တျခားလေတြက လကျဖန႕ေနတ အဆငဘ ရပါတယ။ အဒါေၾကာင ကၽြနေတာတ႕ တရား၀င မထတျပနတာ ျဖစပါ တယ။ အခလ အဖြ႕အစညး တခရ႕ ဌာနခပက ရနသေတြက လတတေလာ ၀ငေရာက တကခကတယလ႕ ေရးသား လာတာဟာ အဖြ႕အစညးက ေစာကားသလ ျဖစေနပါတယ။" လြနခေသာ ဇလငလ ေနာကဆး အပတက ျမနမာ အစးရ စစတပႏင ALP တပဖြ႕အၾကား ျဖစပြား ခသည တကပြ က အေျခခကာ ALP ဌာနခပက ၀ငေရာကတကခသညဟ သတငးမားျပး ေရးႏငျခငးလညး ျဖစႏငေၾကာငး သက ေျပာသည။ " လြနခတ ဇလငလ ေနာကဆး အပတမာ ဗဟာမး တဥး ဥးေဆာငတ အဖြ႕တဖြ႕ဟာ နယစပက ျဖတ ေကာလာ တ သတငးကၾကားတအခနမာ ALP တပေတြက သြားျပးေတာ ပစခတခပါတယ။ အဒပစခတမႈမာ ရနသတပဖကက မငးရာတ မငးဆရာတဥးအပါအ၀င အရာရတေယာကန႕ ရေဘာ ၂ ေယာက ကဆးခတယ။ အဒါက ရနသဖကက

Page 22: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 22 ~

သတ႕တပဖြ႕အခငးခငး အမား အစရငခစာတငတ အေပၚမာ မတညျပးေတာ ေရးသား ၀ါဒျဖန႕တာလညး ျဖစႏင ပါတယ။" ရခငျပည လႊတေျမာကေရး ပါတ လကေအာကခ ရခငျပည လႊတေျမာကေရး တပမေတာႏင ျမနမာ စစတ႕ အၾကား ျမနမာ ႏငင အေနာကဘက နယစပတြင မၾကာခဏ ရငဆင တကပြငယမားႏင ခခ ေျပာကကား တကပြမား ျဖစပြားေနေၾကာငး သရသည။ ယခႏစ ဇႏၷ၀ါရလ ၃ ရကေန႕က ရခငျပည လြတေျမာကေရး တပမေတာက ပလက၀ျမ႕နယ အတြငးရ ျမနမာ စစတပ အေျခစက စခနးတခက ၀ငေရာကတကခကခရာ စစသား ၄ ဥး ကဆး ခသညဟ သရသည။ ရခငျပည လြတေျမာကေရး တပမေတာသည အေနာကဘက စစမကနာတြင လပရားေနေသာ တပမေတာ တရပျဖစျပး အဆပါ တပမေတာက ခငးျပညနယတြင ကဆးသြားခေသာ ဗလခငမးလငးက ၁၉၇၃ ခႏစတြင ထငး-ျမနမာ နယစပရ ကရငအမးသား အစညးအရး နယေျမတြင တညေထာငခသည။ ထအခနမ စျပး ရခငျပည လြတ ေျမာကေရး တပမေတာသည ျမနမာစစတပက လကနကစြကင စဥဆက မျပတတကပြ ၀ငလကရသည။ Narinjara news

13/2011 အေျခခစစသငတနးဖြငလစျခငး

ALP News & Info (ဇလငလ ၁၀ ရက၊ ၂၀၁၁ ခ)

ရခငျပည လြတေျမာကေရးတပမေတာမ 13/2011 အေျခခစစသင တနး က ဇလငလ ၉ ရကန မးေသာက (၅) နာရတြင ရခင ျပညလြတ ေျမာကေရးပါတ ဗဟဌာနခပ၌ အခမးအနားျဖင စတငဖြငလစခ ေၾကာငး သတငး ရရပါသည။

အဆပါ အေျခခစစသငတနးဖြငပြတြင စစဥးစးခပမ အမာစကားေျပာ ၾကားခၿပး ယငးေနာက ဗဟေကာမတ၀ငမား ႏင သငတနးဆရာမားမ လညး အသးသးအမာစကားမား ေျပာၾကားခသည။ အဆပါ အေျခခ စစသငတနးတြင ရခင လမးမားသာမက ရခငအႏြယ ၀င ခမ၊ ဒငးနက၊ ျမ အမးသား လငယမားလညး အဖရခငျပညလြတေျမာကေရး တကပြအတြက ပါ၀ငလာၾကသည။

သငတနးကာလမာ (၃) လ ျဖစၿပး သငတနးဆရာမာ ဗလခငမးခစျဖစသည။ အျခား တြဖကသငတနးဆရာႏစဥး လညး ရသည။ သငတနးသားအေရအတြကမာ (၁၀၀) နးပါးရေၾကာငးလညး သငတနးဆရာ၏ ေျပာျပခကအရ သရရပါသည။

သတငးႏငျပနၾကားေရးဌာန ရခငျပညလြတေျမာကေရးပါတ

ရခငျပည

Page 23: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 23 ~

တငးျပညႏငလမးအတြကအသကပးလလားသည ရေဘာခငျမတ၀ငးႏင စစေၾကာငးအားဂဏျပပြကငးပ

ALP News & Info (ဇလငလ ၁၀ ရက။ ၂၀၁၁ ခ)

လြနခသည ဇြနန၀ါရလ (၃) ရကနတြင လကဘ၀ ေအာကသား စစစခနးအား ၀င ေရာကတကခကရာတြင တငးျပည ႏငလမးအတြက အသကပးလလားသည ရေဘာ ခငျမတ၀ငးႏင စစေၾကာငးအား ရခငျပည လြတေျမာကေရးပါတ ဗဟဌါနခပတြင ပါတ ဥကဌၾကး ကယတင တတေရာကကာ ဂဏျပပြတရပ ကငးပခသည။

အဆပါ အခမးအနားက ဇလငလ (၇) ရကန မးေသာက (၈) နာရမ နခငး (၁) နာရ အထ ပါတဗဟဌာနခပတြင ကငးပချခငးျဖစသည။ အခမးအနားတြင ပါတ၊ တပမေတာမ တာ၀နဟသမား အသး သး အမာစကားေျပာၾကားျပး အဆပါ စစေၾကာငးတြင ပါ၀ငခသ တပမးႏင ရေဘာမားကလညး ဂဏျပ ဆေငြ မား အသးသးေပးအပခကာ အခမးအနားက နခငးတနာရတြင အဆးသတလကေၾကာငး သဟရပါ သည။ အခမးအနား အျပးတြင တတေရာကလာသမားက ထမငးျဖင ေကၽြးေမြးခေၾကာငး သရရပါသည။

အဆပါ ကနကသညေငြအားလးက World Arakan Foundation (USA) မ ေထာကပ သညေငြျဖင အသးျပခ ပါသည။ ရေဘာခငျမတ၀ငး ရခငျပညလြတေျမာကေရး တပမ ေတာသ စ၀ငသညအခနတြင ေလာကလြာ ျဖညခ သညအတငး အေမြစား အေမြခ အျဖစ သ အကက ေရးခသညအတငး ပါတမ သ အက က ဆကသြယကာ သကမတ ထားသညအတငး ေထာကပ ကညလားမည ျဖစေၾကာငး သရရပါ သည။

သတငးႏငျပနၾကားေရးဌာန ရခငျပညလြတေျမာကေရးပါတ

ရခငျပည

Page 24: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 24 ~

ရခငအာဇာနနအခမးအနားက နရာအမားအျပားတြငကငးပ

ALP News & Info ( ဇြနလ ၄ ရက၊ ၂၀၁၁ ခ)

ရခငျပညလြတေျမာကေရးပါတ၏ ဥကဌၾကးလညးျဖစ၊ ရခငျပညလြတေျမာက ေရး တပမ ေတာ၏ ဖခငၾကးလညးျဖစခသ ဥကဌၾကး ခငမးလငး ကဆးသည ၃၄ ႏစ ေျမာက အာဇာနန အခမးအနားက ရခင-အႏၵယ-ဘဂၤလားနယစပတေနရာ ပါတဗဟဌာ နခပတြင ေအာငျမငစြာ ကငးပခေၾကာငးႏင အဆပါ အာဇာနန အခမးအနားက အျခား နရာ မား တြငလညး ကငးပခပါသည။

ဗဟဌာနခပတြင ကငးပခရာ အဆပါအခမးအနားသ လကဟပါတဥကဌၾကး ခငရခင ကယတင တတေရာကခၿပး အမာစကားေျပာၾကားခသည။ ဥကဌ အမာစကားေျပာၾကားရာတြင ရခငသားမားသည ေဖာငစးရငးရငတဆေရပင ဘ၀သ ေရာကနေၾကာငး၊ ဆနရစပါးသားငါးပစြန၊ ရန၊ ဂတစရ ယငးေလာက ေပါမားေသာလညး ရခငသားမားမာ ထမငးႏစထပကပင ၀၀လငလင မစားသညဘ၀သ ေရာကနေၾကာငး၊ တနထကတန စား၀တနေရးကပတညးလာ၍ ရခငလငယမားမာလညး ျပညပႏငငမားသ အလပလပရန ကယအမကယၿမ၊ ကယတငးျပညက ပစကာ ထြကခြါန ကတရသည။ ဤသ ျဖစ ရျခငးမာ ကယတငးျပည က ကယမပငသညဘ၀၊ ေအာကသားကြနဘ၀က ေရာကန၍ ဤသ ျဖစရျခငးျဖစေၾကာငး၊ သ ျဖစ၍ ကယတငးျပညျပနရေရးအတြက ရခငသားတငးမာ တာ၀နရေၾကာငး၊ ဥကဌ ၾကးခငမးလငး၏ လမးညြနခကအတငး လကနာရ မညျဖစေၾကာငး အကယတ၀ငေျပာၾကားခေၾကာငး သရပါသည။ ထ ျပင ဥကဌ ခငမးလငး၏ အားကအတယဖြယ သမငးတစြနးတစကလညး ရငးလငးေျပာျပခသည။

ထ ျပင ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာမ စစဖကဆငရာ အၾကးအကမားႏင ဗဟေကာမတမားမလညး အမာ စကားအသးသးေျပာၾကားခကာ အခမးအနားက မြနးတည ၁၂ နာရတြင အဆးသတခသည။ အခမးအနားအျပး တတေ၇ာကလာသမားအား ေနလညစာထမငးက ၾကကသားျဖငေကြးေမြးခသည။ အဆပါ ရခငအာဇာန ဥကဌခငမး လငး ကဆးသည ေအာကမန ဖြယ အာဇာနန အခမးအနားက ရခငျပည လြတေျမာကေရးပါတ၏ ရမၼာ၀တ တပရငး တညရရာ ထငး-ျမနမာ နယစပတြငလညးေကာငး၊ ရခငျပည လြတေျမာကေရးပါတ မေလးရားဌာနခြတြငလညး ေကာငး၊ မးခစလငယမားဥးစးကာကငးပသည ဘဂၤလားေဒရႏငငဖေလာငး ခတျမ တြငလညးေကာငး၊ ရခင အမး သမးအစညးအရးမ ဥးစးၿပး ရခင-ဘဂၤလား နယစပတနရာတြငလညးေကာငး အသးသးကငးပခကတ ပါသည။

ဥကဌခငမးလငးသည ရခငျပညလြတေျမာကေရးပါတႏငတပမေတာက ဒတယအၾကမ ၾကးပမးထေထာငကာ ၁၉၇၆ ခႏစတြင မးလငးရာဇာစစေၾကာငးအမညျဖင ထငး-ကရငနယစပမ ရခငျပညသ မငေပါငး ေထာငခခရးက ေကာ ျဖတကာ ခငးျပညနယ တေနရာတြင ေအာကသားတပမ ျဖတေလးျဖတစစဆငေရးေၾကာင ရနးမထြကႏငသည အေျခအေနတြင သရေကာငးရ ၏ ထးစအတငး ရနသပါးတြင လကေျမာက ဒးေထာကအရးမပးပ ၁၉၇၆ ခ ဇြနလ (၄)ရကနတြင မမကယက သရေကာငးပသစြာ အဆးစရငလားခ သည ရခငမးခစအာဇာနတဥးလညး ျဖစသည။

သတငးႏငျပနၾကားေရးဌာန ရခငျပညလြတေျမာကေရးပါတ

ရခငျပည

Page 25: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 25 ~

ျမနမာႏငင အခနတအတြငး ေျပာငးလရန မလြယကေၾကာငး ရတပ ပါတ အတြငးေရးမးေျပာ

မားမၾကာမကေဒၚစႏငသမၼတသနးစနတ႕ေတြ႕ဆျပးေနာက ျမနမာနငငတြင အေျခအေန တခ႕အေျပာငးအလ ျဖစ လာ ေနျပဟ ေ၀ဖနေျပာဆမမား ထြကေပၚလာေသာလညး ျမန မာႏငငမာ အခနတ အတြငးေျပာငးလရန မလြယကႏင ေၾကာငး ရခငတငးရငးသားမား တးတကေရးပါတ အေထြ ေထြ အတြငးေရးမး ဥးဥးလေစာက ေျပာသည။

" ျမနမာႏငငဟာ အခနတတန႕ ေျပာငးလဖ႔မလြယပါ။ အဓ က ကေနာတ႔ တငးရငးသားေတြ အေနန႕ ေျပာမယဆရင ျမနမာႏငငမာ ဒမကေရစဟာ အေရးၾကးသလ တငးရငး သား တနးတေရး ျပသာနာ ဟာလညး အေရးၾကးတယလ႕ ျမငပါတယ။ အခအခါ မဖြျဖး မတးတကတ ျပညနယ ေတြမာ လကနကကင ပတပကၡေတြ ျဖစေနတယ။ ဒျပသာနာေတြက ဘယလ ေျဖရငး မလ။ တငးရငးသား လက နကကင ျပသာနာေတြဟာလညး တငးျပညက ခြထြကဖ႔ လပေနၾကတာ မဟတဘး။ ရသင ရထကတ ကယတငး ရငးသား အခြငအေရးတြက တကပြ၀င ေနၾကတ ျပသာနာ ျဖစတယ။ ဒျပသာနာေတြက ရငးဖ႔ ဆလ႔ရရင အခန ေတာယရမာပါ။" ၎ျပင သက တငးရငးသားေဒသမားတြင ျဖစပြားေနေသာ ျပနာမား အျပင ႏငငတစခလးႏင ချပး ျဖစေနေသာ ျပနာမားလညး ရေနေၾကာငးသက ေျပာသည။ " ဗမာျပညထမာလညး ျပသာနာေတြ ရပါတယ။ အလပလကမ ျပသာနာ၊ ေနာက ဆငးရမြတညမႈ ျပသာနာ၊ တငးရငးသား ေဒသေတြမာဆရင ပဆးတယ။ ေနာကတခက တငးရငးသား ေဒသေတြမာ တနးတေရး ရသင ရထက တ အခြငေရးေတြ မရၾကဘး။ အဒါေတြ ဘယလေျဖရငးၾကမာလ။ ျမနမာႏငငမာ ဒျပနာဟာ အေရးၾကးတ ျပသာ နာ ျဖစတအတြက ေခါငးေဆာငၾကးေတြက ေျဖရငးၾကရပါမယ။ ေျဖရငးတ အခါ ကေနာတ႔ တငးရငးသား ျပသာနာ ေတြက ဘယေလာက အတငးအတာ ထေျဖရငးမလ။ အသလ ေျဖရငးတအခါ တငးရငးသားေတြ ဘကက ဘယ ေလာက ခစားခြင ရမာလ။ မရဘးဆရင ျပသာနာက မေျပလညဘ ၾကးထြားႏငပါတယ။" ယခ ျဖစပြားေနေသာ ျပညတြငးစစမာ ဗမာမားေနထငေသာ ပခးတငး၊ ဧရာဝတတငးတ႕၊ မႏေလးတငး တ႔တြင ျဖစပြားေနမ မရေသာလညး ျမနမာႏငငမာ အဆငးရဆးေဒသ၊ အခရဆးေဒသ မားျဖစေသာ တငးရငးသားေဒသ မားတြင ျဖစပြားေနသျဖင ဗမာ ေခါငးေဆာငမား အေနျဖင အေျမာအျမငၾကးၾကးျဖင ေျဖရငးရန လေၾကာငးသက ေျပာသည။ " တငးရငးသားေဒသေတြမာ ျပညတြငးစစေတြ ျဖစေနတယ။ ဗမာျပညက လဝတလထားတ စစေခါငးေဆာငေတြ အပါအဝင NLD ေခါငးေဆာငေတြကပါ တငးရငးသားေတြ အေပၚမာ အငမတန သေဘာထားၾကးတ အျမငရ ရငေတာ ေျဖရငးလ႔ ရမာပါ။ ခတငးရငးသားေတြ အေရးမာ အဒလ အျမငမး တညေဆာကႏင မတညေဆာက

Page 26: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 26 ~

ႏငဆတ အေပၚမာ အမားၾကး သကဆင မတညေနပါတယ။ အဒလ သေဘာထားၾကးတ အျမငေတြ မရဘး ဆရငေတာ ျမနမာႏငငမာ ေရရည မာလညး ျပသာနာက ရႈပေထြးအးမာ ျဖစပါတယ။" သမၼတ ဥးသနးစနမ ၁၉၈၈ ခႏစေနာကပငး ႏငငျခား တငးျပညမားသ႕ ေရာကရ ခလႈေနသမားက ျပညေတာ ျပနႏငေၾကာငး ဖတေခၚခကမာလညး ရးရးရငးရငး မဟတဘ အဖြင အပတ ပါေနသျဖင ျပတသားေသာ လြတျငမး ခမးသာခြင တစခက သကဆငသ အားလး အတြက ဖနတးေပးရန လေၾကာငး သက ေျပာဆသြားသည။ " သေဘာထားၾကးၾကးန႕ လပလကမယဆရင အေထြေထြ လြတျငမး ခမးသာခြငက လပလကပါ။ ျပညတြငးစစက ရပစပါ။ အပစခတရပ ပါ။ အရငတနးက ဥးေနဝငးေခတတနးကေတာင လြတျငမး ခမးသာခြင ေပးတယဆရင တငးတပါးက သေတြ လြတလပစြာ ျပနလာၾကတယ။ မသားစန႕ ျပနလညေပါငးစညးခႏငတယ။ ေထာငထမာ ရေန တသေတြက လြတေပးတယ။ အဒလ လြတျငမးခမးသာခြငကဘ ကေနာတ႔က ေမာလငပါတယ။ ႏငငျခား ေရာက ေနတသ သးေလးငါးေယာကျပနလာမယ။ ကနတသက ကနေနမယ။ ေထာငထမာ ေရာကေနတ သေတြက တႏစ ေလာေပးမယ ဆတာမးေတြက လကေတြ႕ မကပါဘး။ အဒထက ျပတသားတ လြတျငမးခမးသာခြင တခကသာ ကေနာတ႔ ေမာလငပါတယ" ဟ ေျပာသည။ Narinjara news.

ႏငငေရးအကဥးသား လႊတေရးအဆ တပမေတာသား အမတမားပါ ေထာကခ မးသန႔ | ေသာၾကာေန႔၊ ၾသဂတလ ၂၆ ရက ၂၀၁၁ ခႏစ ၂၁

နာရ ၄၇ မနစ

ခငးမင (မဇၩမ) ။ ။ ေသာၾကာေန႔ ပထမအႀကမ

ျပညသ႔လႊတေတာ ဒတယ ပမနအစညးအေဝးတြင ႏငငေရး အကဥး

သားမား လြတေျမာကေရးႏင ပတသကသည အဆသည လႊတေတာ

ေဆြးေႏြးပြမား အတြငးေထာကခ ေဆြးေႏြးသ အမားဆး ရရခသည

အဆတချဖစကာ တပမေတာသား လႊတေတာ အမတမားပါ ပထမ

ဆးအႀကမ ဝငေရာကေထာကခ ေဆြးေႏြးသည အဆတခ ျဖစခ

သညဟ ျပညသ႔လႊတ ေတာ အမတမားက ေျပာသည။

မတလအတြငးက ကငးပခသည လႊတေတာ စညးေဝးပြမားႏင ယခ ကငးပဆ လႊတေတာ အစညးအေဝးမားတြင တငသြငးခ

သည အဆတခက ေထာကခေဆြးေႏြးမႈမာ အမတ ၁ ဥးမ ၄ ဥး အထသာ ရခသည။ သ႔ေသာ ျပညသ႔လႊတေတာ အမတ

ဥးသနးၫြန႔ ၾကာသပေတးေန႔တြင တငသြငးခသည “ယၾကညခကေၾကာင အကဥးကခ ေနရသမားအတြက အေထြေထြ

လြတၿငမးခမးသာခြင သမၼတမ ထတျပနေပးေရး” အဆက ျပညသ႔ လႊတေတာတြင ေသာၾကာေန႔က ေဆြးေႏြးရာ၊ တငးရငး

သားပါတမားမ လႊတေတာအမတမား သာမက တပမ ေတာသား အမတမား၊ စစေပါငး ၁၅ ဥး ေဆြးေႏြး ေထာကခခ

ၾကျခငးေၾကာင ေထာကခမႈ အမားဆးရသည အဆ တခဟ လႊတေတာ အမတမားက ေျပာၾကသည။

Page 27: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 27 ~

၂၅ ရာခငႏႈနးေဝစမ တပမေတာသား လႊတေတာအမတမားျဖစသည ဗလမႉးႀကး ေ႒းလႈင၊ ဗလမႉးႀကးတငဆနး

တ႔မ အခ႕ေသာ တပမေတာသားမားသည အေၾကာငးအမးမးေၾကာင အရပဘက တရား႐းမ ျပစဒဏမား ကခ ခရၿပး

ထသမားသည ႏငငအတြက အလပလပခသမား ျဖစျခငးေၾကာင ထသမားပါ လြတၿငမးခမးသာခြငတြင ပါဝင ေစလသည

အတြက ဥးသနးၫြန႔၏ လြတၿငမးခမးသာခြင အဆက ေထာကခေၾကာငး ေဆြးေႏြးသြားၾကသည။ တေန႔တညးမာပင

အငးစနေထာငတြငး တခါးပတ တရား႐းက ဗလႀကးေဟာငး ေနမးဇငက အလကထေရာနစ ဥပေဒ ခးေဖာကမႈျဖင ေထာငဒဏ

၁၀ ႏစခမတလကသည။ယငးကသ႔ တပမေတာသား လႊတေတာအမတမား ပါဝငေဆြးေႏြးျခငးမာ ပထမဆး ျဖစေၾကာငးလညး

ျပညသ႔ လႊတေတာ အမတ ဥးခငေမာငရညက ဆသည။

“ဒါ ပထမဥးဆး ေဆြးေႏြးျခငးပ ေဆြးေႏြးတသေတြကလညး ဗလမႉးႀကးအဆင ရသေတြ ထပဆးမာ ထငတႏစ ေယာက ခနပတ

၁၊ ၂ အဒမာထငတ ႏစေယာကက ထေဆြးေႏြးသြားတာ” ဟ မဇၩမက ေျပာသည။ ဥးသနးၫႊန႔၏ အဆပါ အဆက တငးရငးသား

စညးလးညၫြတေရးပါတ အပါအဝင တငးရငးသား ပါတမား ျဖစသည ရမးတငးရငး သားမား တးတကေရးပါတ၊

ရခငတငးရငးသားမား တးတကေရး ပါတ၊ ဖလစေဝၚ ပါတ၊ မြန ေဒသလးဆငရာ ဒမက ေရစ ပါတ၊ ခငးတးတကေရး ပါတမားမ

ေထာကခ ေဆြးေႏြးခၾကသည။

ယငးအျပင အမးသား ဒမကေရစ အငအားစ ပါတမ ခြထြကကာ ပါတသစေထာငခသ ဥးသနးၫြန႔၏ အဆက အမးသား

ဒမကေရစ အငအားစပါတမ ဥးစးဝငးႏင ေဒါကတာ သနးဝငးတ႔မလညး ေထာကခခၾကသည။ သ႔ေသာ ႀကဖြ႔အမတမားျဖစ

သည ဥးစလငးႏင ေဒၚလလဝငးေဆြတ႔မ ကန႔ကြကေဆြးေႏြးခၾကသညဟ သရသည။

ဥးသနးၫြန႔၏ အဆတြင “ယၾကညခကေၾကာင အကဥးကခေနရသမား အတြက အေထြေထြ လြတၿငမးခမးသာခြင သမၼတမ

ထတျပနေပးေရး” ဟ သးႏႈနးထားျခငးေၾကာင ျပညထေရးဝနႀကး ဒတယ ဗလခပႀကး ကကမ ႏငငေတာ သမၼတ ဥးသနးစနထ

ဆကလက တငျပေပးရန လႊတေတာ ဥက႒ သရဥးေရႊမနးက ေမတာရပခခၿပး ဒဗလခပႀကး ကကက သမၼတထ ဆကလက

တငျပေပးမည ျဖစသည။

ႏငငေရး အကဥးသားမားႏင ပတသကသည အဆက ဥးသနးၫြန႔မ ယခလ ၈ ရကေန႔တြင လႊတေတာ႐း တငျပထားခၿပး၊

ႀကခငဖြ႔ၿဖးေရး အမတတဥးျဖစသ သရဥးေအးျမငမလညး လြတၿငမးခမးသာခြငႏင ပတသကသည အဆက ယခလ ၂ဝ

ရကေန႔တြင လႊတေတာ႐းသ႔ တငျပထားသညဟ သရသည။

ေသာၾကာေန႔ လႊတေတာ ေဆြးေႏြးပြမားတြင ႏငငေရး အကဥးသားမားႏင ပတသကသည ယငးအဆကေဆြးေႏြးသ မားျခငး

ေၾကာင ထအဆ တခတညးသာ ေဆြးေႏြးႏငခၾကသညဟ ျပညသ႔လႊတေတာ အမတမားက ေျပာၾကသည။

ျပညသ႔လႊတေတာ၏ ေမးခြနးမားတြင ဥးသနးၫြန႔မ ေမးျမနးသည ေမးခြနးျဖစသည သကၤနးကၽြနးၿမ႕နယမ လကနကးခရသ ၂၆

ဥး ႏငပတသကသည ေမးခြနးက အလပသမားဝနႀကး ဥးေအာငၾကညမ လကနကးမႈ ကးလြနသဟ ယဆရသ ဥးေကာျမငက

ဖမးဆးစစေဆးေနၿပ ျဖစေၾကာငး ေျဖသည။

ယငးအျပင ေရ႕ေန စာေမးပြမား ျပနလည ကငးပခြင၊ လငစင သမးခရသမား အတြက ျပနထတေပးရန ရမရက ဥးသနးၫြန႔မ

ေမးျမနးရာ တရားသႀကးခပ ဥးထြနးထြနးဥးမ “တရား႐းမ သတမတထားသည ဥပေဒ ၁၂/၇ အရ ေရ႕ေန စညးကမး

မလကနာသမားက ေရ႕ေန လငစင ျပနထတေပးရန မရပါ” ဟ ျပနလည ေျဖၾကားခသည။

Page 28: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 28 ~

ဥးသနးၫြန႔၏ ေနာကထပေမးခြနးတချဖစသည ၂ဝဝ၈ ဖြ႔စညးပ အေျခခဥပေဒတြင တရား႐းမား တခါးဖြငၿပး

ျပညသ႔ေရ႕တြင တရားစရငရန ေဖၚျပထားေသာလညး အငးစနေထာငတြင အထးတရား႐းမား ဖြငကာ တခါးပတ

စစေဆးေနျခငးသည ဥပေဒႏင ကကညမႈ ရမရ ေမးသညက ျပညေထာငစ တရားသႀကးခပမ အထးတရား႐းမား

လပရျခငးသည သကေသမား တရားခမား၏ လၿခေရးအရ၊ လပရျခငးျဖစၿပး ျမနမာျပညတြင တခါးပတ စစေဆးျခငးမရပါဟ

ျပနလည ေျဖၾကားသည။

ယငးအျပင ဥးသနးၫြန႔မ သေဘၤာသားမား ကားသြငးခြငရမရ ေမးခြနးက ေမးျမနးခရာ စးပြားကးသနးဝနႀကး ဥးဝငး ျမငမ

ပ႔ကနသြငးကနစညးကမးအတငး လပေနျခငးေၾကာင သေဘၤာသားမားကားသြငးခြင မရေၾကာငးေျဖသည။

ေသာၾကာေန႔ အမးသား လႊတေတာ အစညးအေဝးတြင အမးသား လႊတေတာ အမတ ဥးခကထနနနက ဖားကန႔ ေဒသရ

ေကာကစမးမားက ေရရည စနစတက ထနးသမး တးေဖၚေရးအဆ တငသြငးရာ အမးသား လႊတေတာ အမတမားအားလး

သေဘာတလကခခၾကသည။

ဥးခကထနနန၏ အဆက သတတြငးဝနႀကး ဥးသနးထကက ျဖညစြက ေဆြးေႏြးရာတြင အဆပါ ေဒသအတြငးရ

ေကာကစမးလပကြကမားက ေလာမညျဖစကာ တငးရငးသား အမညခ တ႐တလမးမား၏ လပငနးခြငအတြငး ႀကးစး

မႈမားကလညး စစစသြားရန ရသညေၾကာငး ေျဖၾကားသညဟ အမးသား လႊတေတာ အမတဥးဖနးျမငေအာင က ဆသည။

“လပကြကေတြက ေလာပါမယ စကေတြန႔ တးတာေတြလညး ေလာပါမယ၊ တငးရငးသား အမညခၿပးေတာ တ႐တ ေတြ

ႀကးစးေနတာေတြကလညး သကဆငရာ ကခငျပညနယ အစးရေနၿပးေတာ စနစတက စစေဆးပါမယ ေဒသခ ေတြ

ဥးစားေပးတ စနစက ကငသးမယ အဒလေျပာပါတယ” ဟ ဥးဖနးျမငေအာငက မဇၩမက ေျပာသည။ ယငး အျပင အမးသား

လႊတေတာတြင အလပသမားဝနႀကး ဥးေအာငၾကညမ အလပသမားမားႏင ပတသကသည ဥပေဒမၾကမးက တငသြငသြားၿပး

အဆပါမၾကမးက လာမညတနလၤာေန႔တြင လႊတေတာမ ဆကလက ေဆြးေႏြးမည ျဖစသည။

ဥးေအာငၾကည၏ ဥပေဒမၾကမးတြင အလပသမားသမဂၢမား ဖြ႔စညးႏငရန၊ အလပသမားမားမ မေကနပခကမား ရ ပါက

သကဆငရာ၏ အစအစဥျဖင ဆႏၵျပခြငႏင အလပရင အဖြ႔အစညးမား ဖြ႔စညးေရး စသညအခကမား ပါဝင ေၾကာငး

ဥပေဒမၾကမးက ဖတခြငရသ ဥးဖနးျမငေအာငက ဆသည။

အမးသားလႊတေတာ၏ ေသာၾကာေန႔ အဆမားတြင အမးသား လႊတေတာ အမတ ဥးခငေရႊ၏ ေဒၚလာေဈး

ျပနလညသတမတေပးရန အဆက တနလၤာေန႔တြင ေဆြးေႏြးရနရၿပး ဥးခငေရႊ၏ ေနာကထပ အဆတချဖစသည ခရးသြား

လပငနးမားက ဟတယႏင ခရးသြားလပငနးက ဝနႀကးဌာနမ ဥးစးမႈမရဘ ဝနႀကးဌာနမ ပဂၢလမား အပါအဝင ပဂၢလက

လပငနးရငမားႏင ဖြ႔စညးရန အဆကလညး လႊတေတာမ အတညျပေပးခသည။

ေသာၾကာေန႔ လႊတေတာမားက နနက ၁ဝ နာရတြင စတငၾကကာ၊ ျပညသ႔လႊတေတာသည မြနးလြ ၂း၃ဝ တြင ၿပးဆးၿပး

အမးသားလႊတေတာသည ညေန ၄း၁၅ တြင ၿပးဆးသည။ လႊတေတာ ႏစရပသည စေန၊ တနဂၤေႏြတြင ေခတ

ရပနားမညျဖစကာ တနလၤာေန႔တြင ျပနလည စတငမညျဖစသည။

Page 29: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 29 ~

zdwfac: óudqkdjcif;

pmzwfy&dowfvl}uD;rif;&dk@ tm;vkH;udk &dkaoav;pm;pGm yef-um;tyfygonf? 0&Zdefpmapmifudk &ckdifjynfvGwf ajrmufa&;ygwD(ALP). vufeufukdiftzGJ@ &ckdifjynfvGwfajrmufa&;wyfrawmf(ALA)rS (3)v w}udrfpD ykHrSef xkwf0Dv#uf[dygonf? 0&ZdefpmapmifwGif tm;enf;csuf trsm;tjym; [daumif;[dvdrRnf? odk@jzpfygI 0&Zdef pmapmifESihf ywfowfItðyoabmjzihf a0zeft}uHðycsufrsm;udk av;pm;pGmóudqdkv#uf[dygonf? 4if;jyif &ckdif jynforkdif;/ awmfvSefa&;/ EkdifiHa&;ESihf ywfowfonfh uAsm/ 0wˆKwdk/ aqmif;yg;rsm;udkvnf; óudqdk vufcHv#uf [dygonf?

Ú t,f'Dwm = ckdifatmif

Ú 'DZdkif;tjyiftqif = cdkifjrwfEkdif

Ú pmpDpm&dkuf = ckdifxGef;atmif

Ú pmrlpkaqmif;a&;ESihfjyef-um;a&; = armifarmifacs

Ú b¾maiG = &ckdifjynfvGwfajrmufa&;wyfrawmf (ALA)

Ú apmifa& = 100

qufoG,f&ef= [email protected]

[email protected] Ph; +91 7896787758

Website; www.arakanalp.com

pmzwfy&dowftm;vkH;udk txl;aus;Zl;wifygonf?

Page 30: April June 2011

ရခငျပညလြတေျမာကေရးတပမေတာ(ALA)မ ျဖန ခသည

~ 30 ~

ol@u|efb0jzifh toufw&m edef&jcif;xuf trsdK;/ bmom/ omoemtwGuf wkdufyGJ0if,if; toufyD;jcif;onf jrwf.

Ùpkaqmif;a&;ESihfavhusihfa&;XmeÙ

Ð &ckdif-tdENd,e,fpyf/ &ckdif-b*Fvm;e,fpyf/ u&if-xkdif;e,fpyf Ð

Ñ &ckdifjynfvGwfajrmufa&;ygwD(ALP)ESihf &ckdifjynfvGwfajrmufa&;wyfrawmf (ALA)rS tz&ckdif jynfvGwfvyfa&;twGuf wkdufyGJ0ifvkdol &ckdifol/ &ckdifom;rsm;udk txufyg eD&m (3) ckwGif t+rJwrf;

vufcHv#uf[dygonf Ñ &ckdifjynfvGwfajrmufa&;ygwD (ALP)

&ckdifjynfvGwfajrmufa&;wyfrawmf (ALA)