Embed Size (px)
Citation preview
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ
ปพทธศกราช ๒๕๕๕ในโครงการอบรมฟนฟอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบาน
ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ภายใตประเดนยทธศาสตรขอ ๗ สรางแรงจงใจและพฒนา
ขดความสามารถของอาสาสมครสาธารณสข ตามนโยบาย
รฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข
กองสนบสนนสขภาพภาคประชาชนกรมสนบสนนบรการสขภาพ
๑
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ
ปพทธศกราช ๒๕๕๕
คณะทปรกษา นายแพทยสมชย ภญโญพรพาณชย อธบดกรมสนบสนนบรการสขภาพ
นายแพทยสวช เซยศรวฒนา รองอธบดกรมสนบสนนบรการสขภาพ
นายธงชย สาระกล ผอำานวยการกองสนบสนนสขภาพภาค
ประชาชน
นายประยทธ แสงสรนทร นกวชาการเชยวชาญดานสาธารณสข
มลฐาน
บรรณาธการ นางศรนภา แพทยด กองสนบสนนสขภาพภาคประชาชน
นายจรญ เจรญประโยชน กองสนบสนนสขภาพภาคประชาชน
ร.ต.ต.หญงเรวด จวาลย กองสนบสนนสขภาพภาคประชาชน
นางสาวมนวด ประกายรงทอง กองสนบสนนสขภาพภาคประชาชน
นางสาวอดมลกษณมะกรดอนทร กองสนบสนนสขภาพภาคประชาชน
นายดเรก นาคออน กองสนบสนนสขภาพภาคประชาชน
คณะผเขยน
กรมวทยาศาสตรการแพทย ดร.ปนดดา ซลวา นกวทยาศาสตรการแพทยทรงคณวฒ
ดานการวจยและพฒนาวทยาศาสตร
การแพทย(มาตรฐานหองปฏบตการ)
ปฏบตหนาทในตำาแหนงผอำานวยการ
ศนยชดทดสอบและผลตภณฑ
นางขวญชนก ประเสรฐนธบรณ นกจดการทวไป
๒
กรมควบคมโรค นางสภาพร การยกวนพงศ นกวชาการสาธารณสขชำานาญการ
นางสาววรรณวภา จนตบ พนกงานราชการ
นางเครอทพย จนทรธานวฒน นกวชาการสาธารณสขชำานาญการ
กรมสขภาพจต นางสาวอมรากล อนโอชานนท นกจตวทยาคลนคชำานาญการพเศษ
นางสาวภวมย กาญจนจรางกล นกสงคมสงเคราะหปฏบตการ
กรมอนามย นางสาวสขจรง วองเดชากล นกโภชนาการชำานาญการพเศษ
กรมการแพทย แพทยหญงนฤมล สวรรคปญญาเลศ กรมการแพทย
นางดวงดาว ไวยปราชญ พยาบาลวชาชพชำานาญการ
สถาบนธญญารกษ
นางญาน ตราบด พยาบาลวชาชพชำานาญการ
สถาบนธญญารกษ
นายสมนก เรยนลก พยาบาลเทคนคชำานาญงาน
สถาบนธญญารกษ
กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก นางนวลจนทร จารปรชาชาญ นกทรพยากรบคคลชำานาญการ
สำานกงานคณะกรรมการอาหารและยา นางสาวกมลวรรณ อนตะพนธ นกวชาการเผยแพรชำานาญการ
นางสาวอณมา นยมศลป นกวชาการอาหารและยาชำานาญการ
๓
กรมสนบสนนบรการสขภาพ นายไพศาล เจยนศรจนดา ผอำานวยการศนยฝกอบรมและพฒนา
สขภาพภาคประชาชนภาคเหนอ
นางสจนดา สขกำาเนด ผอำานวยการศนยฝกอบรมและพฒนาสขภาพ
ภาคประชาชนภาคกลาง
นางกมลาภรณ คงสขววฒน นกวชาการสาธารณสขชำานาญการพเศษ
ศนยฝกอบรมและพฒนาสขภาพภาคประชาชน
ภาคเหนอ
นางจรวรรณ หสโรค นกวชาการสาธารณสขชำานาญการ
ศนยฝกอบรมและพฒนาสขภาพภาคประชาชน
ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
นางศรนภา แพทยด นกวชาการสาธารณสขชำานาญการพเศษ
กองสนบสนนสขภาพภาคประชาชน
นายจรญ เจรญประโยชน นกวชาการสาธารณสขชำานาญการ
กองสนบสนนสขภาพภาคประชาชน
จดพมพและเผยแพรโดย กองสนบสนนสขภาพภาคประชาชน กรมสนบสนนบรการสขภาพ
พมพครงท ๑ พฤษภาคม๒๕๕๕
จำานวนพมพ ๑,๐๐๐เลม
พมพท เอนย ดไซน
โทร.๐๘๗๖๙๗๗๓๙๓โทรสาร๐๒๖๑๖๘๓๕๒
E-mail:[email protected]
๔
คำานำา
จากนโยบายรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสขขอ๗ประเดนยทธศาสตร
การสรางแรงจงใจและพฒนาขดความสามารถของอาสาสมครสาธารณสขทกคน
โดยสนบสนนอปกรณพนฐานทจำาเปนในการปฏบตภารกจตามทไดรบมอบหมาย
มเปาประสงคเพอใหประชาชนมความสามารถและสวนรวมในการบรหารจดการดาน
สาธารณสข ในพนททไดรบมอบหมายตามแนวทางการพฒนาระบบบรการสภาพ
ภาคประชาชน โดยระยะท ๑ ป ๒๕๕๕ ดำาเนนการอบรม อสม. เชยวชาญ
๒๐๐,๐๐๐ คน การอบรมเปนภารกจของสำานกงานสาธารณสขจงหวดทกจงหวด
สวนกลางสนบสนนหลกสตรการอบรม อสม. เชยวชาญพ.ศ. ๒๕๕๕ และสนบสนน
งบประมาณในการอบรมอสม.เปาหมาย
ดงนน จงเปนภารกจของคณะทำางานพฒนาหลกสตรและคมอการอบรม
ความรอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ (อสม. เชยวชาญ) ชดน
ดำาเนนการจดทำาหลกสตรฉบบนขนมา โดยจดประชมรวม ๓ ครง ซงเนอหาประกอบดวย
๕ สวน คอ สวนท ๑ ขอแนะนำาการใชหลกสตร สวนท ๒ โครงสรางหลกสตร
(รวมวตถประสงค มาตรฐานหลกสตรและคำาอธบายรายวชา) สวนท ๓ แผนการสอน
สวนท๔คำาถามสำาหรบการประเมนผลกอนและหลงการอบรมสวนท๕องคความร
หนงสอเลมน จะมประโยชนตอการพฒนา อสม. อยางตอเนอง โดยจะ
พฒนาตอยอดให อสม. เปนผมความร และทกษะการเชยวชาญแตละดาน เชน
ดานภมปญญาพนบาน เพอสงเสรมใหมความสามารถมากขน จะกอใหเกดนวตกรรม
มากมายในชมชนประชาชนสามารถไดรบบรการและพงตนเองไดสงขนในอนาคตตอไป
กมภาพนธ๒๕๕๕
กองสนบสนนสขภาพภาคประชาชน
๕
สารบญ
หนา
คำานำา ๕
สารบญ ๖
สวนท ๑
ขอแนะนำาการใชหลกสตร ๙
แบบรายงาน ๑๖
สวนท ๒
โครงสรางหลกสตร ๑๙
๑.ดานการเฝาระวงปองกนและควบคมโรคตดตอ ๒๑
๒.ดานการสงเสรมสขภาพ ๒๓
๓.การสงเสรมสขภาพจตชมชน ๒๗
๔.การปองกนและแกไขปญหายาเสพตดในชมชน ๓๐
๕.การบรการในศนยสาธารณสขมลฐานชมชน(ศสมช.) ๓๒
และการสรางหลกประกนสขภาพ
๖.การคมครองผบรโภค ๓๔
๗.ภมปญญาทองถนดานสขภาพ ๓๘
๘.การปองกนและแกไขปญหาเอดส ๔๔
๙.การจดการสขภาพชมชน ๕๐
๑๐.การจดการอนามยแมและเดก ๕๑
๖
สวนท ๓ แผนการสอน ๕๓
๑.การเฝาระวงปองกนและควบคมโรคตดตอ ๕๕
๒.การสงเสรมสขภาพ ๕๙
๓.การสงเสรมสขภาพจตชมชน ๖๖
๔.การปองกนและแกไขปญหายาเสพตดในชมชน ๖๙
๕.การบรการในศนยสาธารณสขมลฐานชมชน(ศสมช.) ๗๑
๖.การคมครองผบรโภคดานสขภาพ ๗๔
๗.ภมปญญาทองถนดานสขภาพ ๗๘
๘.การปองกนและแกไขปญหาเอดส ๘๒
๙.การจดการสขภาพชมชน ๘๓ ๑๐.การจดการอนามยแมและเดก ๙๒
สวนท ๔
คำาถามสำาหรบการประเมนผลกอน และหลงการอบรม ๙๕
สวนท ๕ องคความร ๑๒๓
๗
สวนท ๑ ขอแนะนำาการใชหลกสตร
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๑๐
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
ความ
เปนม
าตว
ชวด
เปาห
มาย
นยาม
ราย
การข
อมลต
วชวด
การข
บเคล
อนนโ
ยบาย
รฐมน
ตรวา
การก
ระทร
วงสา
ธารณ
สข
ปงบป
ระมา
ณ ๒
๕๕๕
นโยบ
าย
โครง
การ/
ตว
ชวด
เปาห
มาย
นย
าม
รา
ยการ
หน
วยงา
นท
ระบบ
กจกร
รม
ขอ
มล
รบผด
ชอบ
ขอมล
หลก
จดเก
บ
ขอ ๗
โครง
การอ
บรม
ฟนฟ
ความ
ร
อสม.
จำานว
นอาส
าสมค
ร
สาธา
รณสข
ประจ
ำา
หมบา
น(อ
สม.)
ไดรบ
การพ
ฒนา
ศกยภ
าพ
อาสา
สมคร
สาธา
รณสข
ในพน
ทรพ
.สต.
-โรง
พยาบ
าลชม
ชน
-โรง
พยาบ
าลทว
ไป
-โรง
พยาบ
าลศน
ย
และ
เขตเ
มอง
จำาน
วน๒
๗๔,๙
๔๔ค
น
การพ
ฒนา
ศกยภ
าพอ
สม.
หมาย
ถงก
ารสง
เสรม
สนบส
นนให
อสม
.
ในพน
ท
-โรง
พยาบ
าลสง
เสรม
สข
ภาพช
มชน
-โรง
พยาบ
าลทว
ไป
-โรง
พยาบ
าลศน
ย
และ
เขตเ
ทศบา
ล
๑.ราย
งานก
ารอบ
รม
ฟ
นฟอ
สม.
เช
ยวชา
ญ
-
จำานว
นอส
ม.
เปาห
มาย
(คน)
-
จำานว
นอส
ม.
ทอบร
ม(ค
น)
-
ประเมน
ความ
ร
กอนอ
บรม
(คะแ
นน)
-กอง
สนบส
นน
สขภ
าพ
ภาค
ประช
าชน
กรม
สนบส
นน
บรก
ารสข
ภาพ
รวบร
วมขอ
มล
การด
ำาเนน
โครง
การท
กเดอ
น
เขาร
ะบบร
ายงา
น
ของส
ำานกง
าน
ปลดก
ระทร
วง
สาธา
รณสข
๑๑
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
มคว
ามสา
มารถ
ในกา
ร
พฒนา
สาธา
รณสข
ตาม
แนว
พระร
าชดำา
รเรงร
ด
มาต
รการ
การส
รางส
ขภาพ
โดย
มเปา
หมาย
เพอ
ลดอ
ตราป
วยต
าย
และ
ผลกร
ะทบจ
าก
โรค
ไมตด
ตอเรอร
ง
ภาว
ะควา
มดน
เชน
โรคเ
บาหว
าน
โรค
ความ
ดนโล
หต
พฒนา
ขดคว
ามสา
มารถ
อสม
.
ตวชว
ด เป
าหมา
ย นย
าม ร
ายกา
รขอม
ลตวช
วดกา
รขบเ
คลอน
นโยบ
ายรฐ
มนตร
วากา
รกระ
ทรวง
สาธา
รณสข
ปงบป
ระมา
ณ ๒
๕๕๕
นโยบ
าย
โครง
การ/
ตว
ชวด
เปาห
มาย
นย
าม
รา
ยการ
หน
วยงา
นท
ระบบ
กจกร
รม
ขอ
มล
รบผด
ชอบ
ขอมล
หลก
จดเก
บ
-
ประเมน
ความ
ร
หลงอ
บรม
(คะแ
นน)
จำานว
นชดอ
ปกรณ
การป
ฏบตง
าน
อสม.ท
ไดรบ
การ
สนบส
นน(ช
ด)
๑๒
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
ตวชว
ด เป
าหมา
ย นย
าม ร
ายกา
รขอม
ลตวช
วดกา
รขบเ
คลอน
นโยบ
ายรฐ
มนตร
วากา
รกระ
ทรวง
สาธา
รณสข
ปงบป
ระมา
ณ ๒
๕๕๕
นโยบ
าย
โครง
การ/
ตว
ชวด
เปาห
มาย
นย
าม
รา
ยการ
หน
วยงา
นท
ระบบ
กจกร
รม
ขอ
มล
รบผด
ชอบ
ขอมล
หลก
จดเก
บ
โดย ส
นบสน
นอปก
รณ
พนฐา
นทจำา
เปนใ
นการ
ประก
อบภา
รกจต
ามทไ
ด
รบมอ
บหมา
ยโด
ยใน
ปงบป
ระมา
ณ๒
๕๕๔
มเปา
หมาย
พฒนา
อสม.เชยว
ชาญ
จำานว
น๒๐
๐,๐๐
๐คน
และพ
ฒนา
อสม
.
การจ
ดการ
ใน
ภาวะ
วกฤต
จำาน
วน
๗๔,๙
๔๔ค
น
๒.ราย
งานก
ารอบ
รม
ฟ
นฟอ
สม.
ก
ารจด
การ
ใน
ภาวะ
วกฤต
-
จำานว
นอส
ม.
เปาห
มาย
(คน)
-
จำานว
นอส
ม.
ทอบร
ม(ค
น)
-
ประเมน
ความ
ร
กอนอ
บรม
(คะแ
นน)
๑๓
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
ตวชว
ด เป
าหมา
ย นย
าม
รายก
ารขอ
มลตว
ชวดก
ารขบ
เคลอ
นนโย
บายร
ฐมนต
รวาก
ารกร
ะทรว
งสาธ
ารณ
สข
ปงบป
ระมา
ณ ๒
๕๕๕
นโยบ
าย
โครง
การ/
ตว
ชวด
เปาห
มาย
นย
าม
รา
ยการ
หน
วยงา
นท
ระบบ
กจกร
รม
ขอ
มล
รบผด
ชอบ
ขอมล
หลก
จดเก
บ
ขนตอ
นการ
ดำาเน
นงาน
๑.จ
ดทำาห
ลกเก
ณฑ
ก
ำาหนด
หลกส
ตร
การ
อบรม
อสม
.๒.
สนบ
สนนง
บประ
มาณ
แ
ละหล
กสตร
การอ
บรม
อสม
.๓.
ดำาเนน
การอ
บรมฟ
นฟ
ค
วามร
อสม
.ดำาเนน
งาน
๔.น
เทศ
ตดตา
ม
การ
ดำาเน
นงาน
ของจ
งหวด
๕.ส
รปรา
ยงาน
ก
ารปร
ะเมน
ผล
การ
ดำาเน
นงาน
-
ประเมน
ความ
ร
หล
งอบร
ม
(ค
ะแนน
)จำาน
วน
ชดอป
กรณ
การป
ฏบตง
าน
อสม.ท
ไดรบ
การส
นบสน
น
(ชด)
๑๔
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนง
าน /
โคร
งการ
ตามน
โยบา
ยรฐม
นตรว
าการ
กระท
รวงส
าธาร
ณสข
และร
ฐมนต
รชวย
วากา
รกระ
ทรวง
สาธา
รณสข
ประจ
ำาปงบ
ประม
าณ พ
.ศ. ๒
๕๕๔
รายล
ะเอย
ดแผน
งานโ
ครงก
าร
ชอ
คว
ามสำา
คญ
กรอบ
แนวค
ด เป
าหมา
ย ตว
ชวด
วธกา
ร งบ
ประม
าณ
พนท
/
แผ
นงาน
/ แล
ะทมา
กา
รดำาเ
นนกา
ร (ห
นวยน
บ)
ความ
สำาเร
จ ดำา
เนนง
าน
ทไดร
บ ระ
ยะเว
ลา
โค
รงกา
ร ขอ
งโคร
งการ
งา
นโคร
งการ
ดำา
เนนก
าร
โครง
การอ
บรม
ฟนฟ
อสม
.
ประจ
ำาป
๒๕๕๔
นโยบ
ายรฐม
นตร
กระท
รวงส
าธาร
ณสข
ขอ๗
สรา
งแรง
จงใจ
และพ
ฒนา
ขดคว
าม
สามา
รถขอ
งอาส
า
สมคร
สาธา
รณสข
ทกคน
โดยส
นบสน
น
อปกร
ณพน
ฐานท
จำาเป
นในก
ารปฏ
บต
ภารก
จตาม
ทไดร
บ
มอบห
มาย
ใชทฤ
ษฎระ
บบป
จจย
นำาเขาป
ระกอ
บดวย
หลกส
ตรก
ระบว
นการ
คดเล
อกผเขา
รบ
การอ
บรม
และก
าร
สนบส
นนงบ
ประม
าณ
กระบ
วนกา
รคอ
การให
จงหว
ดดำาเนน
การอ
บรม
และจ
ดทำาPr
e-Po
st
testผ
ลผลต
คอจ
ำานวน
อสม.ท
ผานก
ารอบ
รม
อสม.เชยว
ชาญ
๒๐๐,
๐๐๐
คน
เฉพา
ะดาน
๑๐ด
าน
๔๖,๒๕
๐,๐๐๐
บาท
๗๖จ
งหวด
(ไมรว
มกท
ม.)
/กพ.
-กย.๕๕
จำานว
นอส
ม.
ทไดร
บการ
พฒนา
ศกยภ
าพ
(๒๐๐
,๐๐๐
คน)
๑.จ
ดทำาห
ลกสต
รอส
ม.
เช
ยวชา
ญ
๒.ช
แจงแ
นวทา
ง
ก
ารดำา
เนนง
าน
๓.ส
นบสน
นงบป
ระมา
ณ
ศ
นยส
ช.แล
ะจงห
วด
๔.ส
สจ.ดำาเนน
การอ
บรม
ต
ามแน
วทาง
ทกำาห
นด
๕.ต
ดตาม
ประเมน
ผล
โค
รงกา
ร
๑๕
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แบบร
ายงา
นการ
ฝกอบ
รมพ
ฒนา
ศกยภ
าพ อ
สม. ป
๒๕๕
๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อส
ม.เช
ยวชา
ญ
จงหว
ด....
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
....
ลำาด
บ อส
ม.
วน/เ
ดอน/
ป สถ
านท
กจกร
รม/
จำานว
น ค
ะแนน
เฉลย
หม
ายเห
ต
เช
ยวชา
ญดา
น ทอ
บรม
อบรม
รป
แบบ
อสม.
ทผาน
Pr
e-te
st
Po
st-t
est
วธ
การ
การอ
บรม
หมาย
เหต
รายง
านผล
สงกอ
งสนบ
สนนส
ขภาพ
ภาคป
ระชา
ชนหล
งการ
อบรม
หรอ
E-m
ail:
sirina
p_25
53@ho
tmail.c
om
สงสำา
เนาศ
นยส
ช.ท
กแหง
แตละ
ภาค
ผราย
งาน.
..................................................................................................................................
๑๖
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
คำาจำากดความ
ความหมายของ อสม. เชยวชาญ หมายถง การพฒนาให อสม. มความร
ความสามารถมทกษะปฏบตงานได ถกตองตามหลกวชาการ และสามารถสราง
การมสวนรวมการเรยนรและการจดกจกรรมขบเคลอนเพอแกปญหาของชมชน
คณสมบตของ อสม. ทจะคดเลอกเปน อสม. เชยวชาญ
๑.ผานการอบรมหลกสตรมาตรฐานอาสาสมครสาธารณสข
ปพทธศกราช๒๕๕๐
๒.ตองผานประสบการณการทำางานในสาขานนๆมากอนอยางนอย๒ป
วตถประสงคเฉพาะของการอบรม อสม. เชยวชาญ ๑๐ สาขา
๑.มความรมทกษะในสาขานนๆอยางถกตองตามหลกวชาการ
๒.สามารถสรางการมสวนรวมในการจดกจกรรมชมชนในสาขานนๆ
๓.สามารถบรหารจดการวางแผนแกไขปญหาและพฒนาระบบสขภาพชมชน
โดยเชอมโยงและบรณาการกบแผนของชมชน/ทองถน โดยใชงบประมาณ
จากองคการบรหารสวนตำาบลและจากแหลงอนๆได
๔.สามารถจดกระบวนการเรยนรในสาขานนๆได
๑๗
สวนท ๒โครงสรางหลกสตร
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๒๐
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๑๑๒
ชม.
การเ
ฝาระ
วงปอ
งกน
และค
วบคม
โรคต
ดตอ
๑.อ
สม.เขา
ใจวง
จรกา
ร
ระบ
าดขอ
งโรค
ตดตอ
ท
เปนป
ญหา
ของ
ท
องถน
ไดห
รอวง
จร
ข
องปญ
หาสา
ธารณ
สข
ข
องพน
ท
๒.อ
สม.ป
ฏบตก
าร
แ
นะนำา
การป
องกน
โร
ค/ปญ
หาสา
ธารณ
สข
ข
องพน
ทแกป
ระชา
ชน
ใน
ชมชน
ไดหร
อ
ส
นบสน
นการ
รกษา
โรคเ
ลปโต
สไปโ
รซส
(โรคฉ
หน)
โรคพ
ษสนข
บา
(สำาน
กโรค
ตดตอ
ทวไป
กรมค
วบคม
โรค)
เมอผ
านกา
รอบร
มแลว
อสม
. สาม
ารถ
๑.อ
ธบาย
วงจร
การร
ะบาด
ของโรค
ตดตอ
ทเปน
ปญหา
ของ
ท
องถน
ไดห
รอวง
จรขอ
งปญหา
สาธา
รณสข
ของพ
นทได
๒.แ
นะนำา
การป
องกน
โรค/
ปญหา
สาธา
รณสข
ของพ
นทแก
ป
ระชา
ชนใน
ชมชน
ไดหร
อสนบ
สนนก
ารรก
ษาโรคไ
ด
๓.ป
ระเม
นพฤต
กรรม
เสยง
ตอกา
รเกด
โรค/
ปญหา
ส
าธาร
ณสข
ได
๔.ส
ามาร
ถถาย
ทอดบ
ทเรย
นแก
ชมชน
ศนยพ
กพง
ใน
พนทไ
ด
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๒๑
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๓.อ
สม.ป
ฏบตก
าร
ป
ระเม
นพฤต
กรรม
เส
ยงตอ
การเกด
โรค/
ป
ญหา
สาธา
รณสข
ได
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๒๒
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๒
๖ชม
.
การส
งเสร
มสขภ
าพ
๒.๑
การส
งเสร
มสขภ
าพ
๑.อ
สม.เข
าใจค
วามห
มาย
แ
ละกร
ะบวน
การ
ส
งเสร
มสขภ
าพ
๒.อ
สม.ป
ฏบตต
าม
บ
ทบาท
อสม
.ใน
ก
ารสง
เสรม
สขภา
พ
ภ
าคปร
ะชาช
นตาม
ก
ลมอา
ยได
๓.อ
สม.ป
ฏบตแ
นะนำา
ก
ารสง
เสรม
สขภา
พ
ภ
าคปร
ะชาช
น
ศกษา
กระบ
วนกา
ร
สงเส
รมสข
ภาพภ
าค
ประช
าชน
บทบา
ท
หนาท
อสม
.ในก
าร
สงเส
รมสข
ภาพ
แนวท
าง
การส
งเสร
มสขภ
าพตา
ม
กลมอ
าย
-แมแ
ละเด
ก
-เดก
วยเรยน
และว
ยรน
-วยท
ำางาน
-วยท
อง
-วยส
งอาย
๑.อ
สม.ส
ามาร
ถบอก
ความ
หมาย
และอ
ธบาย
ก
ระบว
นการ
สงเส
รมสข
ภาพไ
ด
๒.อ
สม.บ
อกบท
บาทข
องอ
สม.ใ
นการ
สงเส
รมสข
ภาพ
ป
ระชา
ชนตา
มกลม
อายไ
ด
๓.อ
สม.อ
ธบาย
วธกา
รสงเสร
มสขภ
าพปร
ะชาช
นแตล
ะ
ก
ลมอา
ยได
๔.อ
สม.อ
ธบาย
กระบ
วนกา
รสรา
งการ
มสวน
รวมข
อง
ป
ระชา
ชนใน
การส
งเสร
มสขภ
าพได
๒๓
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๔.อ
สม.น
ำาเสน
อ
ตวอ
ยางก
ารสร
างกา
ร
มสว
นรวม
ของ
ป
ระชา
ชนใน
การส
ง
เสรม
สขภา
พได
๒๔
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๖ชม
.๒.
๒กา
รเฝา
ระวง
ปองก
น
และค
วบคม
โรคไ
มตดต
อ๑.
อสม
.เขา
ใจวง
จร
ก
ารระ
บาดข
องโรค
ไม
ตดตอ
ทเปน
ปญหา
ข
องทอ
งถนไ
ดหร
อ
วงจ
รของ
ปญหา
ส
าธาร
ณสข
ของพ
นท
๒.อ
สม.ป
ฏบตก
าร
แ
นะนำา
การป
องกน
โร
ค/ปญ
หาสา
ธารณ
สข
ข
องพน
ทแกป
ระชา
ชน
ใน
ชมชน
ไดหร
อ
ส
นบสน
นการ
รกษา
ภาวะ
ความ
ดนโล
หตสง
โรคเ
บาหว
าน
โรคม
ะเรง
เมอผ
านกา
รอบร
มแลว
อสม
. สาม
ารถ
๑.อ
ธบาย
วงจร
การร
ะบาด
ของโรค
ไมตด
ตอทเ
ปนปญ
หา
ข
องทอ
งถนไ
ดหร
อวงจ
รของ
ปญหา
สาธา
รณสข
ของ
พ
นทได
๒.แ
นะนำา
การป
องกน
โรค/
ปญหา
สาธา
รณสข
ของพ
นทแก
ป
ระชา
ชนใน
ชมชน
ไดหร
อสนบ
สนนก
ารรก
ษาโรคไ
ด
๓.ป
ระเม
นพฤต
กรรม
เสยง
ตอกา
รเกด
โรค/
ปญหา
ส
าธาร
ณสข
ได
๔.ส
ามาร
ถถาย
ทอดบ
ทเรย
นแก
ชมชน
ศนยพ
กพงใน
พ
นทได
๒๕
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๓.อ
สม.ป
ฏบตก
าร
ป
ระเม
นพฤต
กรรม
เสยง
ตอกา
รเกด
โรค/
ปญหา
สาธา
รณสข
ได
๒๖
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๓๑๒
ชม.
การส
งเสร
มสขภ
าพจต
ชมชน
๑.อ
สม.ต
ระหน
กรแล
ะ
เข
าใจส
าเหต
ทกอใ
ห
เก
ดสขภ
าพจต
เสย
ข
องชม
ชน
๒.อ
สม.ป
ฏบตก
ารคด
ก
รองในเ
รองค
วามเ
ครยด
โร
คซมเ
ศราคว
ามเส
ยง
ต
อการ
ฆาตว
ตายไ
ด
๓.อ
สม.ป
ฏบตก
ารให
คำา
ป
รกษา
เบอง
ตนตา
ม
ห
ลกวช
าการ
ใหกา
ร
ป
รกษา
-ศกษ
าเกย
วกบส
ขภาพ
จตช
มชน
แนวท
าง
การ
สงเส
รมสข
ภาพ
จตช
มชนแ
ละเท
คนค
การ
สราง
ความ
ม
สวน
รวมเ
พอสง
เสรม
สขภ
าพจต
ชมชน
-ศกษ
าและ
ฝกทก
ษะ
การ
ใชแบ
บประ
เมน
ควา
มเคร
ยดแ
บบ
ประ
เมนโ
รคซม
เศรา
แบบ
ประเมน
ความ
เสย
งตอก
ารฆา
ตวตา
ย
เมอผ
านกา
รอบร
มแลว
อสม
.สาม
ารถ
๑.ส
ามาร
ถอธบ
ายสา
เหตก
ารเก
ดสขภ
าพจต
เสย
ข
องชม
ชน
๒.ม
ทกษะ
ในกา
รคดก
รองผ
ปวย/
กลมเ
สยงเพอ
สงตอ
บ
ำาบดร
กษา
๓.ม
ทกษะ
ในกา
รใหค
ำาปรก
ษาเบ
องตน
๔.ม
แนวท
างสร
างกา
รมสว
นรวม
เพอส
งเสร
มสขภ
าพจต
ช
มชน
๒๗
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๔.อ
สม.ป
ฏบตก
ารสร
าง
ค
วามม
สวนร
วมเพ
อ
สงเสร
มสขภ
าพจต
ชมช
น
ศกษ
าและ
ฝกทก
ษะ
การ
ใหกา
รปรก
ษา
เบอ
งตน
๒๘
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
ตารา
งการ
อบรม
การ
พฒ
นาศก
ยภาพ
อาส
าสมค
รสาธ
ารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ในกา
รแกไ
ขปญ
หายา
เสพ
ตดใน
ชมชน
วนท
...............................................................................
ณ............................................................................................................................
วน
ท เว
ลา ๐
๙.๐๐
–
เวลา
๑๐.
๓๐ –
เว
ลา ๑
๓.๐๐
–
เวลา
๑๔.
๓๐ –
๑๐.๓
๐ น.
๑๒
.๐๐
น.
๑๔.๓
๐ น.
๑๖
.๐๐
น.
เวลา ๑๒.๐๐ – ๑๓.๐๐ น.
พกรบประทานอาหารกลางวน
วนท
๑
วนท
๒
พธเป
ดการ
อบรม
สถาน
การณ
ปญหา
ยาเส
พตด
ทศทา
งนโย
บายก
ารแก
ไข
ปญหา
ยาเส
พตด
เทคน
คการ
จงใจ
และ
การ
ใหกา
รปรก
ษาเบ
องตน
สำาหร
บ
ผใชย
าเสพ
ตดค
รอบค
รว
และช
มชน
โรค
สมอง
ตดยา
และแ
นวทา
ง
การบ
ำาบดร
กษา
การฝ
กปฏบ
ต
บทบา
ทหนา
ทอส
ม.
เชยว
ชาญดา
นยาเสพ
ตด
ในกา
รดแล
เฝาร
ะวงป
ญหา
ยาเส
พตดใ
นชมช
น
การต
ดตาม
ชวยเ
หลอ
ผผาน
การบ
ำาบดร
กษา
ระบบ
รายง
าน
และก
ารบน
ทกF
amily
Fold
er
กา
รประ
เมนค
ดกรอ
ง
เบอง
ตนแล
ะการ
ชวยเ
หลอ
สงตอ
สำาหร
บผใช
ยาเส
พตด
พธปด
มอบป
ระกา
ศ
๒๙
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๔๑๒
ชม.
การป
องกน
และแ
กไข
ปญหา
ยาเส
พตด
ใน
ชมชน
๑.อ
สม.ต
ระหน
กถง
ส
ถานก
ารณปญ
หายา
เส
พตดใ
นพนท
๒.อ
สม.เขา
ใจวง
จรกา
ร
ต
ดยาเสพ
ตดแ
ละ
ส
าเหต
ททำาใหเ
ขาไป
เก
ยวขอ
งกบย
าเสพ
ตด
๓.อ
สม.
ใหคำา
แนะน
ำา
ก
ารปอ
งกนแ
ละแก
ไข
ป
ญหา
ยาเส
พตด
โดย
ก
ารสง
ตอผเ
สพ/
ผ
ตดยา
เสพต
ดเพอ
รบก
ารบำา
บด
ศกษา
เกยว
กบ
สถาน
การณ
ปญหา
ยาเส
พตดใ
นพนท
ความ
รพนฐ
านดา
น
ยาแล
ะสาร
เสพต
ด
แนวท
างกา
รบำาบ
ด
รกษา
ทเหม
าะสม
และ
การใหค
วามช
วยเห
ลอ
ผเสพ
/ผตด
ยาเส
พตด
และผ
ผานก
ารบำา
บด
เมอผ
านกา
รอบร
มแลว
อสม
. สาม
ารถ
๑.ป
ระเม
นคดก
รองผ
เสพ/
ผตดย
าเสพ
ตดได
ถกตอ
งตาม
ห
ลกวช
าการ
๒.ป
ระสา
นเจา
หนาท
รฐเพ
อการ
สงตอ
ใหเขาร
บการ
บำาบด
ได
อยาง
ถกตอ
ง
๓.ส
ามาร
ถสรา
งระบ
บเฝา
ระวง
ปอง
กนผเ
สพตด
รายใ
หม
แ
ละผเ
สพตด
ซำาใน
ผทผา
นการ
บำาบด
๓๐
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๔.ส
ามาร
ถสรา
งระบ
บ
ก
ารเฝ
าระว
งปอง
กน
๓๑
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๕๑๒
ชม.
การบ
รการ
ในศน
ย
สาธา
รณสข
มลฐา
น
ชมชน
(ศสม
ช.) แ
ละ
การส
รางห
ลกปร
ะกน
สขภา
พ
๑.อ
สม.เขา
ใจคว
าม
ห
มายข
องศน
ย
ศ
สมช.แ
ละอง
คประ
กอบ
ภ
ายใน
ททำาก
ารศ
สมช.
๒.อ
สม.เข
าใจข
อบขา
ย
ก
ารให
บรกา
รใน
ศสมช
.
๓.อ
สม.เข
าใจใ
นสทธ
ด
านหล
กประ
กน
ส
ขภาพ
ตางๆ
และ
ท
ราบถ
งสทธ
ของ
ป
ระชา
ชนใน
เขต
รบผ
ดชอบ
จนสา
มารถ
อ
ธบาย
หรอใ
หคำา
๑.ค
วามห
มายข
อง
ศ
สมช./ผ
ปฏบต
งาน
ผ
มสวน
รวมแ
ละผ
ให
การส
นบสน
น
๒.อ
งคปร
ะกอบ
ของ
ท
ทำากา
รศส
มช.
๓.ข
อบขา
ยการ
ให
บ
รการ
ของศส
มช.
๔.ส
ทธหล
กประ
กน
ส
ขภาพ
ตางๆ
เมอผ
านกา
รอบร
มแลว
อสม
.สาม
ารถ
๑.อ
ธบาย
ความ
หมาย
และข
อบขา
ยการ
ใหบร
การ
ใน
ศสมช
.ได
๒.ส
ามาร
ถจดเ
ตรยม
ความ
พรอม
ของศส
มช.ให
สามา
รถ
ป
ฏบตง
านดา
นสขภ
าพได
๓.ส
ามาร
ถจดก
ารระ
บบศ
สมช.เป
นศนย
การจ
ดการ
ด
านสข
ภาพ
๔.ส
ามาร
ถสรา
งควา
มเขา
ใจให
ประช
าชนใ
นเขต
รบผด
ชอบ
เข
าใจแ
ละรบ
ทราบ
ในสท
ธดาน
หลกป
ระกน
สขภา
พได
๕.ส
ามาร
ถพฒนา
ศสม
ช.ให
เปนต
นแบบ
ของก
ารจด
การ
ระบ
บสขภ
าพแล
ะเปน
แหลง
เรยน
รได
๓๒
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
แ
นะนำา
ถงกา
รใชส
ทธ
ด
านหล
กประ
กน
ส
ขภาพ
๔.อ
สม.สาม
ารถจ
ดการ
ให
ศ
สมช
เปนศ
นยกล
าง
ก
ารดำา
เนนง
านดา
น
ส
ขภาพ
และ
สามา
รถ
พ
ฒนา
ไปสก
ารเป
น
แ
หลงเร
ยนรด
าน
ส
ขภาพ
๕.ก
ารสร
างกา
รม
ส
วนรว
มในก
าร
ด
ำาเนน
งาน
ใน
ศสม
ช.
๖.ก
ารพฒ
นากา
ร
ด
ำาเนน
งานด
านกา
ร
จ
ดระบ
บสขภ
าพให
เป
นตนแ
บบแล
ะ
แ
หลงเร
ยนร
๓๓
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๖๓
ชม.
การค
มครอ
งผบร
โภค
ดานส
ขภาพ
๖.๑
การค
มครอ
งผบร
โถค
ดานส
ขภาพ
(สำาน
กงาน
คณะก
รรมก
ารอา
หาร
และย
า)
๑.ค
วามห
มายข
อง
ผ
ลตภณ
ฑสขภ
าพ
ท
ง๕
ดาน
๒.วตถ
ประส
งคแล
ะ
แ
นวทา
งการ
ดำาเน
นงาน
ข
องอ
สม.
๓.วตถ
ประส
งคแล
ะ
แ
นวทา
งการ
ให
ค
วามร
กบปร
ะชาช
น
ใน
ชมชน
มควา
มรค
วามเ
ขาใจ
และม
ทกษะ
เกยว
กบกา
ร
คมคร
องผบ
รโภค
๕ดา
นได
แกผ
ลตภณ
ฑ
อาหา
รผล
ตภณฑย
า
ผลตภ
ณฑเ
ครอง
สำาอา
ง
เครอ
งมอแ
พทย
และ
ผลตภ
ณฑว
ตถอน
ตราย
รวมท
งบทบ
าทหน
าทขอ
ง
อสม.ใน
ชมชน
เมอผ
านกา
รอบร
มแลว
อสม
. สาม
ารถ
๑.อ
ธบาย
ความ
รพนฐ
านเก
ยวกบ
ผลตภ
ณฑส
ขภาพ
ได
๒.อ
ธบาย
แนวท
างกา
รดำาเนน
งานข
องอ
สม.เรอ
งการ
ต
รวจแ
นะนำา
ผผลต
ผขา
ยผล
ตภณฑส
ขภาพ
๓.อ
ธบาย
แนวท
างกา
รดำาเนน
งาน
เรอง
การเฝา
ระวง
ป
ญหา
ในพน
ทแล
ะสรา
งการ
มสวน
รวมใ
นงาน
คมคร
อง
ผ
บรโภ
ค
๔.ส
ามาร
ถถาย
ทอดค
วามร
ดานก
ารคม
ครอง
ผบรโภค
ให
ก
บประ
ชาชน
ในชม
ชนได
๕.ส
ามาร
ถประ
สานค
วามร
วมมอ
กบเค
รอขา
ยพนท
ได
๓๔
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๓๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๙ชม
.๖.
๒กา
รคมค
รองผ
บรโภ
ค
ดานส
ขภาพ
มควา
ม
สามา
รถตร
วจวเคร
าะห
ไดดว
ยเคร
องมอ
อยาง
งาย
และก
ารสง
ตอ
-การ
ถายท
อดอง
ค
ความ
รเรอ
งการ
ดแล
ตนเอ
งแล
ะชมช
น
ดวยช
ดทดส
อบก
รม
วทยา
ศาสต
รการ
แพทย
๑.ห
ลกกา
รและ
ความ
ส
ำาคญขอ
งชดท
ดสอบ
ก
รมวท
ยาศา
สตรก
าร
แ
พทยใ
นชวต
ประจ
ำาวน
๒.รปแ
บบแล
ะวธก
ารใช
ช
ดทดส
อบ
-จ
ดนทร
รศกา
รตรว
จ
ส
อบสน
คาปล
อด
ส
ารพษ
-ส
อนกา
รใชช
ดทดส
อบ
-ฝ
กปฏบ
ต
มควา
มรค
วามเ
ขาใจ
และท
กษะพ
นฐาน
เกยว
กบกา
รใชช
ดทดส
อบ
กรมว
ทยาศ
าสตร
การแ
พทย
กระท
รวง
สาธา
รณสข
๑.อ
ธบาย
ความ
รพนฐ
านเก
ยวกบ
ชดทด
สอบไ
ด
๒.ส
ามาร
ถนำาช
ดทดส
อบไป
ใชจร
งในช
วตปร
ะจำาว
น
๓.ส
ามาร
ถเลอ
กใชช
ดทดส
อบตร
งกบป
ญหา
ทเกด
ขนได
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๓.ห
ลกกา
รเลอ
กใชช
ด
ทดส
อบเพ
อแกไ
ข
ปญหา
ในชม
ชนแล
ะ
สาม
ารถป
ฏบตไ
ดดวย
ตนเ
อง
๓๖
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๓๗
แผนก
ารเร
ยนกา
รสอน
สาขา
การค
มครอ
งผบร
โภค
เรอง
การ
ตรวจ
วเคร
าะหด
วยเค
รองม
ออยา
งงาย
ดวย
ชดทด
สอบก
รมวท
ยาศา
สตรก
ารแพ
ทย
วนท
...............................................................................
ณ............................................................................................................................
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า
ลำาดบ
ชอ
วชา
เวลา
(ช
วโมง
)
๒ชม
.
๒ชม
.
๘ชม
.
การด
แลตน
เอง
และช
มชนด
วย
ชดทด
สอบก
รม
วทยา
ศาสต
รการ
แพทย
๑.ห
ลกกา
รและ
ความ
สำาคญ
ของ
ช
ดทดส
อบกร
มวทย
าศาส
ตร
ก
ารแพ
ทยใน
ชวตป
ระจำา
วน
๓.ส
ามาร
ถเลอ
กใชช
ดทดส
อบ
ต
รงกบ
ปญหา
ทเกด
ขนได
๒.รปแ
บบแล
ะวธก
ารใช
ชดทด
สอบ
-
จดนท
รรศก
ารตร
วจสอ
บ
สนคา
ปลอด
สารพ
ษ
-
สอนก
ารใช
ชดทด
สอบ
-
ฝกปฏ
บต
มควา
มรค
วามเ
ขาใจ
และ
ทกษะ
พนฐา
นเกย
วกบก
ารใช
ชดทด
สอบ
กรมว
ทยาศ
าสตร
การแ
พทย
กระท
รวงส
าธาร
ณสข
๓.ห
ลกกา
รเลอ
กใชช
ดทดส
อบเพ
อ
แ
กไขป
ญหา
ในชม
ชนแล
ะสาม
ารถ
ป
ฏบตไ
ดดวย
ตนเอ
ง
๑.อ
ธบาย
ความ
รพนฐ
านเก
ยวกบ
ชด
ท
ดสอบ
ได
๓.อ
ธบาย
ความ
รพนฐ
านเก
ยวกบ
ชด
ท
ดสอบ
ได
๒.ส
ามาร
ถนำาช
ดทดส
อบไป
ใชจร
งใน
ช
วตปร
ะจำาว
น
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๗๑๒
ชม.
ภมปญ
ญาท
องถน
ดาน
สขภา
พ
๗.๑
การส
งเสร
ม
ภมปญ
ญาท
องถน
ดาน
สขภา
พ
๑.ส
รางท
ศนคต
ทดใน
ก
ารสง
เสรม
ภมปญ
ญา
ท
องถน
๒.ส
รางแ
รงจง
ใจใน
การ
ป
ระยก
ตใชภ
มปญญา
๓.ส
รางข
วญกำา
ลงใจ
ใน
ก
ารพฒ
นางา
น
อธบา
ยใหท
ราบถ
ง
นโยบ
ายกา
รสงเสร
ม
ภมปญ
ญาท
องถน
ใน
ระดบ
ประเทศ
และก
าร
เชอม
โยงก
ารสง
เสรม
ภมปญ
ญาในร
ะดบ
ภมภา
คแล
ะในร
ะดบ
ทองถ
นเพอ
ใหเก
ด
ทศนค
ตเกด
แรงจ
งใจ
และเกด
ขวญกำา
ลงใจ
ตอผเขา
รบกา
รอบร
ม
๑.อ
สม.ร
บทรา
บถงน
โยบา
ยการ
สงเส
รมภม
ปญญา
ท
องถน
และ
การส
งเสร
มการ
ดแลด
านสข
ภาพช
มชน
ด
วยภม
ปญญาท
องถน
๒.อ
สม.ต
ระหน
กถงค
ณคา
ของภ
มปญญาท
องถน
๓.ม
แนวท
างใน
การน
ำาภมป
ญญาท
องถน
มาปร
ะยกต
ใช
ใน
ชมชน
๓๘
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๗.๒
การด
แลสข
ภาพ
ดวยห
ลกกา
รธรร
มานา
มยเพ
อการ
พงตน
เองดา
นสข
ภาพ
๑.ส
รางค
วามร
ควา
ม
เขาใจใ
นองค
ความ
ร
ดาน
การแ
พทยแ
ผน
ไท
ยโด
ยหลก
การ
ธรร
มานา
มย๒.
สรา
งควา
มคดร
เรม
ก
ารทำา
กจกร
รมดา
น
สขภ
าพใน
ชมชน
๓.พ
ฒนา
องคค
วามร
ส
การ
ปฏบต
อธบา
ยใหท
ราบถ
งคว
ามหม
ายขอ
งหลก
การธ
รรมา
นามย
ความ
หมาย
ของก
ารดแ
ลสข
ภาพแ
บบอง
ครวม
-การ
สงเส
รมสข
ภาพ
ทาง
ดานร
างกา
ย(
กายา
นามย
)-ก
ารสง
เสรม
สขภา
พ ท
างดา
นจตใ
จ(
จตตา
นามย
)-ก
ารสง
เสรม
สขภา
พ
ชวต
และ
ครอบ
ครว
(
ชวตา
นามย
)ควา
ม เ
ชอมโ
ยงขอ
งหลก
การ
ธรร
มานา
มยกบ
การ
แพท
ยแผน
ไทย
๑.ท
ราบถ
งควา
มหมา
ยการ
ดแลส
ขภาพ
แบบอ
งครว
ม๒.
มแน
วทาง
การป
ระยก
ตใชอ
งคคว
ามรในก
ารดแ
ล
สขภ
าพขอ
งชมช
น๓.
สาม
ารถน
ำาควา
มรไป
ใชใน
การด
แลสข
ภาพต
นเอง
ครอ
บครว
และ
ชมชน
๓๙
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๗.๓
สมนไ
พรใน
งาน
สาธา
รณสข
มลฐา
นและ
สมนไ
พรใน
ทองถ
น
๑.ส
รางค
วามร
ควา
ม
เขาใจเรอ
งสมน
ไพร
ใน
งานส
าธาร
ณสข
มลฐ
านแ
ละสม
นไพร
ในทอ
งถน
๒.เพ
อใหท
ราบถ
ง
ประ
โยชน
ของ
ส
มนไพ
รในท
างยา
และ
ทางโภช
นากา
ร
อธบา
ยถงค
ณลก
ษณะ
ของส
มนไพ
รแตล
ะชนด
สม
นไพร
ในงา
นสาธ
ารณสข
มล
ฐาน
สมนไ
พรใน
ทองถ
นการ
นำาไป
ใช
ประโ
ยชนท
างดา
นอา
หารแล
ะทาง
ยา
แนวท
างกา
รพฒนา
ตอยอ
ดการ
ใชปร
ะโยช
นจา
กสมน
ไพรในก
ารดแ
ลรก
ษาแล
ะปอง
กนโรค
ดวยส
มนไพ
รใน
ทองถ
นกา
รพฒนา
สมนไ
พรเชงเดย
วเป
นยา
พฒนา
จากส
มนไพ
ร
๑.เพ
อใหเ
กดคว
ามเขาใจใ
นเรอ
งของ
สมนไ
พรแต
ละชน
ด
สมน
ไพรในง
านสา
ธารณ
สขมล
ฐานแ
ละสม
นไพร
ใน
ทอง
ถน๒.
สาม
ารถน
ำาควา
มรไป
ประย
กตใช
ในกา
รดแล
รกษา
และ
ปองก
นโรค
ชมชน
๓.น
ำาสมน
ไพรในท
องถน
มาพฒ
นาตอ
ยอดก
ารใช
ประ
โยชน
เพมข
น
๔๐
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๗.๔
การบ
รหาร
รางก
าย
ดายท
าฤาษด
ดตน
๑.ท
ราบถ
งประ
โยชน
ข
องกา
รบรห
าร
ราง
กายด
วยทา
ฤาษ
ด
ดตน
๒.ได
รบอง
คควา
มรท
ส
ามาร
ถนำาไป
ป
ระยก
ตใช
ในกา
ร
ส
งเสรม
และป
องกน
โรค
๓.ใช
เปนแ
นวทา
งพฒนา
ต
อยอด
องคค
วามร
อธบา
ยใหท
ราบถ
ง
ประว
ตควา
มเปน
มาขอ
ง
ทาบร
หารร
างกา
ยกา
ร
ดดตน
การ
ดดตน
แก
อากา
รตาง
ๆแ
ละกา
ร
ฟนฟส
ขภาพ
ขอหา
มควร
ระวง
การต
รวจแ
ละวอ
รม
รางก
ายกอ
นการ
ฝก
ปฏบต
สาธ
ตแล
ะฝก
ปฏบต
บรหา
รราง
กาย
ดวยท
าฤาษด
ดตน
๑.ส
ามาร
ถบรห
ารรา
งกาย
ดวยท
าฤาษด
ดตน
๒.ส
ามาร
ถนำาค
วามร
ไปใช
ในกา
รสงเสร
มสขภ
าพตน
เอง
แ
ละชม
ชน
๓.เช
อมโย
งองค
ความ
รสาม
ารถไ
ปใชใ
นการ
ฟนฟส
ขภาพ
๔๑
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๗.๕
การน
วดอ
บ
ประค
บสมน
ไพร
คลาย
ปวด
๑.ได
รบอง
คควา
มรเรอง
ก
ารนว
ดกา
รอบ
การ
ป
ระคบ
สมนไ
พร
๒.ได
รบคว
ามรเรอ
ง
ก
ลามเ
นอเส
นเอน
แ
ละอา
การป
วดเม
อย
ต
างๆ
๓.ได
รบคว
ามรเรอ
งการ
บ
รรเท
าอาก
ารปว
ด
เม
อยกล
ามเน
อดว
ย
ก
ารนว
ดกา
รอบ
และ
ก
ารปร
ะคบส
มนไพ
ร
อธบา
ยใหท
ราบถ
งวธก
าร
ขนตอ
นกา
รนวด
การ
อบ
และก
ารปร
ะคบส
มนไพ
ร
อยาง
ถกตอ
งตาม
หลก
วชาก
ารป
ระโย
ชนขอ
ง
การน
วดก
ารอบ
และ
การป
ระคบ
สมนไ
พร
ขอหา
มและ
ระมด
ระวง
สาธต
และฝ
กปฏบ
ตการ
ทำาลก
ประค
บสมน
ไพร
กลาม
เนอ
แขน
ขาแ
ละ
การป
ระคบ
สมนไ
พร
คลาย
กลาม
เนอ
และ
เสนเ
อน
๑.ส
ามาร
ถนำาค
วามร
เรอง
การน
วดก
ารอบ
และ
การ
ป
ระคบ
สมนไ
พรไป
ใชใน
การด
แลสข
ภาพ
๒.ส
ามาร
ถนำาส
มนไพ
รในท
องถน
และ
สมนไ
พรใน
งาน
ส
าธาร
ณสข
มลฐา
นมาท
ำาลกป
ระคบ
และ
ยาอบ
ส
มนไพ
ร
๓.ส
ามาร
ถนำาอ
งคคว
ามรท
ไดรบ
จากก
ารอบ
รมเป
น
พ
นฐาน
ในกา
รพฒนา
ตอยอ
ดองค
ความ
รในร
ะดบ
ท
สงขน
ไป
๔๒
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
ตารา
งการ
อบรม
พฒ
นาศก
ยภาพ
อสม
. เชย
วชาญ
ในกา
รดแล
สขภา
พดว
ยการ
แพทย
แผนไ
ทย
วนท…
…………………………………………………………………………………….
ณ…………………………………………………………………………………………..
วน
ท ๐๘
.๓๐
น. -
๐๙
.๐๐
น. -
๑๐.๐
๐ น.
-
๑๓.๐
๐ น.
-
๑๕.๐
๐ น.
-
๐๙.๐
๐ น.
๑๐
.๐๐
น.
๑๒.๐
๐ น.
๑๕
.๐๐
น.
๑๖.๐
๐ น.
เวลา ๑๒.๐๐ – ๑๓.๐๐ น.
พกรบประทานอาหารกลางวน
๑ ๒
พธเป
ดการ
อบรม
สวดม
นตทำา
สมาธ
การส
งเสร
มภมป
ญญาท
องถน
ดานส
ขภาพ
บรหา
รราง
กายด
วยทา
ฤาษ
ดดตน
การด
แลสข
ภาพด
วยหล
กการ
ธรรม
านาม
ยเพอ
การพ
งพา
ตนเอ
งดาน
สขภา
พ
การน
วดก
ารอบ
ประ
คบ
สมนไ
พรค
ลายป
วดเม
อย
สมนไ
พรใน
งาน
สาธา
รณสข
มลฐา
นและ
สมนไ
พรใน
ทองถ
น
ฝกปฏ
บตนว
ดแล
ะ
ประค
บสมน
ไพรเพอ
บรรเทา
อากา
รปวด
เมอย
คลาย
กลาม
เนอ
และ
เสนเ
อน
การบ
รหาร
รางก
าย
ดวยท
าฤาษด
ดตน
พธปด
การอ
บรม
มอบป
ระกา
ศนยบ
ตร
๔๓
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๘.๑๒
ชม.
การป
องกน
และแ
กไข
ปญหา
เอดส
๘.๑
ความ
รเรอ
งเอ
ดส
สถาน
การณ
เอดส
อสม.เขาใจเรอ
งโรค
เอดส
รบรส
ถานก
ารณกา
รแพร
ระบา
ดมค
วามต
ระหน
ก
ตอปญ
หาเอ
ดสแล
ะ
สามา
รถให
ความ
รวมม
อ
แกไข
ปญหา
เอดส
ของ
ชมชน
ได
๑.เพ
อใหผ
เขาร
บการ
อบรม
สะทอ
นทศน
คตแล
ะ
ค
วามค
ดเหน
ทมต
อกลม
ประช
ากรเปา
หมาย
แ
ละปญ
หาเอ
ดส
๒.เพ
อสรา
งควา
มตระ
หนกแ
ละคว
ามเขาใจท
ถกตอ
ง
เก
ยวกบ
ปญหา
การแ
พรระ
บาดข
องโรคเ
อดส
๓.เพ
อปรบ
เปลย
นทศน
ะใหเ
หนคว
ามจำา
เปนใ
นการ
รวม
ม
อกนป
องกน
และแ
กไขป
ญหา
เอดส
๔.รวม
แลกเ
ปลยน
เรยน
รเพอ
สราง
อารม
ณรว
มใหเ
กดกา
ร
ส
นบสน
นการ
ปองก
นและ
แกไข
ปญหา
เอดส
ในชม
ชน
๔๔
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๘.๒
การป
รบเป
ลยน
พฤตก
รรม
-อสม
.เขาใจร
ปแบบ
พฤต
กรรม
ทอาจ
จะ
เกด
ขนแล
ะนำาไปส
ภาว
ะเสย
ง
-อสม
.เขา
ใจวธ
การ
หลก
เลยง
เพอล
ด
พฤต
กรรม
เสยง
๑.เพ
อใหม
ความ
รเทา
ทนอา
รมณทอ
าจจะ
นำาไป
สการ
แ
สดงพ
ฤตกร
รมทต
อบสน
องอา
รมณตา
งๆ
๒.เพ
อใหม
ความ
รเพอ
ทจะว
เครา
ะหคว
ามเส
ยงทเ
กดขน
๓.เพ
อฝกท
กษะก
ารปร
ะเมน
สถาน
การณ
และก
ารวเคร
าะห
ค
วามเ
สยงในบ
รบทต
างๆ
๔.เพ
อใหม
การเตร
ยมคว
ามพร
อมทจ
ะหลก
เลยง
โอกา
ส
เส
ยงห
รอเต
รยมก
ารปอ
งกนก
ารตด
เชอเ
อชไอ
ว
๔๕
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๘.๓
ชองท
างกา
รตดต
อ
ของเช
อเอช
ไอว
๘.๔
การว
เครา
ะห
ความ
เสยง
อสม.เข
าใจก
ลไกก
าร
ตดเชอ
สามา
รถอธ
บาย
กลไก
การต
ดเชอ
เอชไ
อวได
อสม.เข
าใจเรอ
งการ
วเคร
าะหค
วามเ
สยง
สามา
รถปร
ะเมน
ความ
เสยง
ตนเอ
งและ
กลมเ
ปาหม
ายได
R Q=
qua
lity
Q=
qua
ntity
R=
rout
๑.ส
รางค
วามเ
ขาใจ
ถงวธ
แพรร
ะบาด
ของเช
อเอช
ไอวเอด
ส
ใน
เชงร
ะบาด
วทยา
และส
งคม
๒.ส
รางค
วามต
ระหน
กถงค
วามเ
สยงเอด
ส
๑.เพ
อฝกก
ารปร
ะเมน
สถาน
การณ
และท
บทวน
การ
วเคร
าะห
ค
วามเ
สยงในบ
รบทต
างๆ
๒.เพ
อใหม
ความ
รควา
มเขา
ใจเรอง
วธกา
รปอง
กนกา
รตด
เอ
ดสจา
กการ
มเพศ
สมพน
ธ
๔๖
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๘.๕
การป
องกน
อสม.เข
าใจส
ามาร
ถ
อธบา
ยสาธ
ตการ
ใช
ถงยา
งอนา
มยอย
างถก
วธ
และข
อคำาน
งในก
าร
ใชถง
ยางอ
นามย
ในปร
ะเดน
ขนาด
วนห
มดอา
ย
การเกบ
รกษา
๑.เพ
อใหม
ความ
รควา
มเขา
ใจถง
ประโ
ยชนข
องถง
ยางอ
นามย
๒.เพ
อใหร
จกวธ
การใชถ
งยาง
อนาม
ยอยา
งถกต
อง
๓.เพ
อสรา
งเสร
มทกษ
ะการ
ใชถง
ยางอ
นามย
อยาง
ถกตอ
ง
๔.เพ
อใหม
ความ
รควา
มเขา
ใจถง
สงทจ
ะทำาใหถ
งยาง
อนาม
ย
เส
อมคณ
ภาพ
๕.เพ
อรจก
หลกเ
ลยงป
จจยต
างๆ
ทมผ
ลตอก
ารทำา
ลาย
ป
ระสท
ธภาพ
ของถ
งยาง
ฯ
๔๗
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๘.๖
ความ
รเรอ
งโรค
ตดตอ
ทางเพศ
สมพน
ธ
๘.๗
ยาเส
พตด
อสม.เข
าใจเรอ
งโรค
ตดตอ
ทางเพศ
สมพน
ธสาม
ารถ
อธบา
ยควา
มแตก
ตาง
ของ โรค
ตดตอ
ทางเพศ
สมพน
ธและ
โรคเ
อดสไ
ด
อสม.รเรอง
ฤทธข
อง
ยาเส
พตด
สามา
รถ
อธบา
ยควา
มสมพ
นธ
ของย
าเสพ
ตดแล
ะเอด
ส
ได
เพอใ
หมคว
ามรเรอ
งการ
ตดตอ
อากา
รและ
การป
องกน
รกษา
โรคต
ดตอท
างเพ
ศสมพ
นธ
๑.เพ
อใหม
ความ
รเรอ
งการ
ใชสา
รเสพ
ตด
๒.เพ
อใหม
ความ
รและ
ความ
เขาใจถ
งผลเ
สยท
เกดจ
าก
ก
ารใช
สารเสพ
ตดแต
ละชน
ด
๔๘
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๘.๘
การด
แลรก
ษาอส
ม.ส
ามาร
ถใหค
ำาแนะ
นำากา
รปฏบ
ตตนเ
มอปว
ยดวย
โรคเ
อดสไ
ด
๑.เพ
อใหม
ความ
รควา
มเขา
ใจถง
กลไก
ทเชอ
เอชไ
อว
เข
าสรา
งกาย
มนษย
๒.เพ
อใหม
ความ
รเรอ
งกระ
บวนก
ารทเ
ชอเอ
ชไอว
ท
ำาลาย
ระบบ
ภมคม
กนขอ
งมนษ
ย
๓.เพ
อใหม
ความ
รเรอ
งโรค
ททำาใหผ
ตดเชอเ
อชไอ
ว
แ
สดงอ
าการ
เจบป
วย
๔.เพ
อใหม
ความ
รถงก
ารดแ
ลรกษ
าสขภ
าพขอ
งผตด
เชอ/
ผ
ปวยเ
อดส
๔๙
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๙๑๒
ชม.
การจ
ดการ
สขภา
พ
ชมชน
๑.ก
ระบว
นการ
บรหา
ร
จ
ดการ
สขภา
พชมช
น
๒.ก
ารจด
ทำาแผ
นการ
จ
ดการ
สขภา
พชมช
น
๓.ก
ารนำา
แผนส
ขภาพ
ต
ำาบลม
าใชก
บการ
พ
ฒนา
สขภา
พชมช
น
-การ
จดกา
รสขภ
าพ
หมา
ยถงอ
ะไร
-กระ
บวนก
ารจด
การ
สขภ
าพโด
ยชมช
น
ประ
กอบด
วยสง
ใดบา
ง
-การ
ใชแผ
นททา
งเดน
ยทธ
ศาสต
รหรอ
แผน
สขภ
าพตำา
บลใน
การ
จดก
ารสข
ภาพต
ำาบล
-การ
นำาผล
ทไดจ
าก
การ
ใชแผ
นททา
งเดน
ฯ
มาใชใ
นการ
แกไข
ปญหา
ชมชน
เมอ
อสม.
ไดร
บการ
อบรม
แลวส
ามาร
ถ
๑.อ
ธบาย
ความ
หมาย
ของก
ารจด
การส
ขภาพ
ชมชน
ได
อ
ยางถ
กตอง
๒.อ
ธบาย
กระบ
วนกา
รจดก
ารสข
ภาพช
มชนไ
ดอยา
งถกต
อง
๓.จ
ดทำาแ
ผนใน
การบ
รหาร
จดกา
รสขภ
าพใน
ชมชน
ได
อ
ยางถ
กตอง
๔.เป
นผนำา
และม
สวนร
วมใน
การจ
ดทำาแ
ผนสข
ภาพช
มชน
เพ
อการ
จดกา
รสขภ
าพส
รางก
ารมส
วนรว
มในก
ารจด
ทำา
แ
ผนให
กบกล
มคนต
างๆ
ในชม
ชน
๕๐
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๑๐๑๒
ชม
.กา
รจดก
ารอน
ามย
แมแล
ะเดก
๑.อสม
.เขา
ใจบท
บาท
ห
นาทใ
นการ
ดำาเน
นงาน
ส
งเสร
มสขภ
าพแม
แ
ละเด
ก
๒.อ
สม.ป
ระเม
นสถา
นะ
ส
ขภาพ
และส
งเสร
ม
ส
ขภาพ
หญงต
งครร
ภ
ห
ญงห
ลงคล
อดท
ารก
แ
รกเก
ดได
๓.อ
สม.ป
ฏบตแ
นะนำา
ก
ารคด
กรอง
และ
ส
งเสร
มพฒนา
การ
เด
กปฐม
วยได
ศกษา
หลกก
ารดแ
ลและ
สงเส
รมสข
ภาพแ
ม
และเดก
ตงแ
ตตงค
รรภ
หลงค
ลอด
การด
แล
สงเส
รมสข
ภาพ
และพ
ฒนา
การเดก
ปฐมว
ย
๑.อ
สม.อ
ธบาย
บทบา
ทหนา
ทการ
สงเส
รมงา
นอนา
มย
แ
มและ
เดกไ
ด
๒.อ
สม.ส
ามาร
ถอธบ
ายวธ
การด
แลสง
เสรม
สขภา
พ
ห
ญงต
งครร
ภหญ
งหลง
คลอด
ทาร
กแรก
เกดจ
นถงอ
าย
5
ปได
๓.อ
สม.ส
ามาร
ถแสด
งวธก
ารคด
กรอง
และส
งเสร
ม
พ
ฒนา
การเดก
ปฐมว
ยได
๔.อ
สม.อ
ธบาย
ประโ
ยชนแ
ละวธ
การช
วยเห
ลอแม
เลยง
ลก
ด
วยนม
แมให
สำาเรจไ
ด
๕.อ
สม.ร
จกภม
ปญญาในท
องถน
และน
ำามาใชใ
นงาน
อนาม
ย
แ
มและ
เดกไ
ด
๕๑
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
หลกส
ตรกา
รอบร
ม อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำาห
มบาน
เชยว
ชาญ
ปงบ
ประม
าณ ๒
๕๕๕
โครง
สราง
หลกส
ตร
วต
ถประ
สงคร
ายวช
า มา
ตรฐา
นราย
วชา
คำาอธ
บายร
ายวช
า ลำา
ดบ
ชอวช
า เว
ลา
(ช
วโมง
)
๑๐๔.
อสม
.ปฏบ
ตการ
ช
วยหญ
งหลง
คลอด
เล
ยงลก
ดวยน
มแม
ส
ำาเรจ
๕.อ
สม.น
ำาเสน
อตวอ
ยาง
ภ
มปญญาท
องถน
ใช
ในกา
รดแล
สงเส
รม
ส
ขภาพ
หญงต
งครร
ภ
ห
ลงคล
อดแล
ะเดก
ป
ฐมวย
ได
๕๒
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๕๓
สวนท ๓แผนการสอน
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๕๔
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ
ลำาด
บ ชอ
วชา
วตถป
ระสง
ค เน
อหา/
แนวค
ด แน
วทาง
การจ
ด สอ
กา
รประ
เมนผ
ล เว
ลา
รว
บยอด
กจ
กรรม
การเ
รยนร
๑กา
รเฝา
ระวง
ปองก
น แล
ะ
ควบค
มโรค
ตดตอ
๑.๑
การค
วบคม
โรคเลปโ
ตสไป
โรซส
(โรคฉ
หน)
เมอผ
านกา
รอบร
มแลว
อสม.ส
ามาร
ถ
๑.อ
ธบาย
วงจร
การร
ะบาด
ข
องโรคเ
ลปโต
สไปโ
รซส
(โ
รคฉห
น)ได
ถกตอ
ง
๒.แ
นะนำา
การป
องกน
โรค
แ
กประ
ชาชน
ในชม
ชน/
ศ
นยพก
พงได
๓.ระบ
บทบา
ทของ
อสม
.
ใน
การค
วบคม
โรค
เล
ปโต
-สไป
โรซส
(โ
รคฉห
น)
๑.ส
าเหต
ของโรค
๒.วงจ
รโรค
/การ
ต
ดตอ
๓.อ
าการ
ของโรค
/
รกษ
า
๔.วธป
ฏบตต
นใน
ก
ารปอ
งกนโ
รค
๕.บ
ทบาท
ของอส
ม.
ใน
การป
องกน
ค
วบคม
โรค
และ
๑.ท
ำาแบบ
ทดสอ
บกอน
เรยน
๒.ผ
สอนบ
รรยา
ย
-
สาเหต
ของโรค
-
วงจ
รโรค
/การ
ตดตอ
-
อาก
ารขอ
งโรค
/การ
รกษา
-
การ
ปองก
น
-
บทบ
าทอ
สม.
-
ตวอ
ยางพ
ฤตกร
รมเส
ยง
-
พฤต
กรรม
ของป
ระชา
ชน
และ
วธกา
รจงใจใ
ห
ประ
ชาชน
รวมม
อในก
าร
ควบ
คมโรค
๑.ค
มอกา
ร
ป
องกน
แ
ละ
ค
วบคม
โรค
๒.แ
ผนพบ
/
ภ
าพพล
ก
๓.ใบ
ความ
ร
๔.ใบ
งานท
๑
แ
ละ๒
๑.ท
ำาแบบ
ท
ดสอบ
ห
ลงเรยน
๒.ค
วามถ
กตอง
ใน
การต
อบ
ใบ
งาน
๑๒ช
ม.
๕๕
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ
ลำาด
บ ชอ
วชา
วตถป
ระสง
ค เน
อหา/
แนวค
ด แน
วทาง
การจ
ด สอ
กา
รประ
เมนผ
ล เว
ลา
รว
บยอด
กจ
กรรม
การเ
รยนร
๔.อ
ธบาย
กระบ
วนกา
ร
ส
รางจ
ตสำาน
กของ
ป
ระชา
ชน ใน
การม
ส
วนรว
มควบ
คมโรค
ก
ารสร
างจต
สำานก
ข
องปร
ะชาช
น
ใน
การค
วบคม
โรค
๓.แ
บงกล
มระด
มสมอ
งตาม
ใบ
งานท
๑แ
ละ๒
๕๖
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ
ลำาด
บ ชอ
วชา
วตถป
ระสง
ค เน
อหา/
แนวค
ด แน
วทาง
การจ
ด สอ
กา
รประ
เมนผ
ล เว
ลา
รว
บยอด
กจ
กรรม
การเ
รยนร
๑.๒
การค
วบคม
โรคพ
ษสนข
บา
เมอผ
านกา
รอบร
มแลว
อสม.
สาม
ารถ
๑.อ
ธบาย
วงจร
การร
ะบาด
ข
องโรคพ
ษสนข
บาได
ถ
กตอง
๒.แ
นะนำา
การป
องกน
โรค
พ
ษสนข
บาแก
ประช
าชน
ใน
ชมชน
/ศนย
พกพง
ได
๓.ระบ
บทบา
ทของ
อสม
.
ใน
การค
วบคม
โรคพ
ษ
ส
นขบา
๔.อ
ธบาย
กระบ
วนกา
รสรา
ง
จ
ตสำาน
กของ
ประช
าชน
ใน
การม
สวนร
วม
ค
วบคม
โรค
๑.ส
าเหต
ของโรค
๒.วงจ
รโรค
/
ก
ารตด
ตอ
๓.อ
าการ
ของโรค
/
รกษ
า
๔.วธป
ฏบตต
นใน
ก
ารปอ
งกนโ
รค
๕.บ
ทบาท
ของอส
ม.
ใน
การป
องกน
ค
วบคม
โรค
และ
ก
ารสร
างจต
สำานก
ข
องปร
ะชาช
นใน
ก
ารคว
บคมโ
รค
๑.ท
ำาแบบ
ทดสอ
บกอน
เรยน
๒.ผ
สอนบ
รรยา
ย
-
สาเหต
ของโรค
-
วงจ
รโรค
/การ
ตดตอ
-
อาก
ารขอ
งโรค
/การ
รกษา
-
การ
ปองก
น
-
บทบ
าทอ
สม.
-
ตวอ
ยางพ
ฤตกร
รมเส
ยง
-
พฤต
กรรม
ของป
ระชา
ชน
และ
วธกา
รจง
ใจให
ประ
ชาชน
รวมม
อในก
าร
ควบ
คมโรค
๓.แ
บงกล
มระด
มสมอ
งตาม
ใบ
งาน
ท๑
และ
๒
๑.ค
มอกา
ร
ป
องกน
และ
ค
วบคม
โรค
๒.แ
ผนพบ
/
ภ
าพพล
ก
๓.ใบ
งานท
๑
แ
ละ๒
๑.ท
ำาแบบ
ท
ดสอบ
ห
ลงเรยน
๒.ค
วามถ
ก
ต
องใน
ก
ารตอ
บ
ใบ
งาน
๕๗
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
ใบงา
นท ๑
การจ
ดทำาฐ
านขอ
มลเพ
อการ
เฝาร
ะวง
ปองก
น คว
บคมโ
รคตด
ตอ
สำารว
จว/
ด/ป.
.............................................................ถ
งว/
ด/ป.
.............................................................
ชอหม
บาน.
.....................................................หม
ท...........ต
ำาบล.....................................อ
ำาเภอ
......................................จง
หวด...............................................
รายก
าร
เดก
๐ - ๕
ป
ผพ
การ
อา
ย ๖๐
ป
โรคเ
รอรง
กล
มอาย
อนๆ
ขนไป
ชา
ย
หญง
ชาย
หญ
ง ชา
ย
หญง
ชาย
หญ
ง ชา
ย
หญง
๑.ก
ลมเส
ยง(ช
าวไท
ย)
๒.ป
ระชา
กรใน
ศนยพ
กพง
๓.ถ
กสนข
บากด
๔.ก
ลมอา
สาสม
คร
๔.
๑อส
ม.
๔.
๒อป
พร.
๔.
๓ชม
รมแม
บาน
๔.
๔อน
ๆระ
บ...................................
..........................................................
๕.โ
รคตด
ตอทพ
บบอย
ในชว
ง
มกรา
คม–
ธนว
าคม
๒๕๕๔
ระบ.
...................................................
สำานก
โรคต
ดตอท
วไป
กรมค
วบคม
โรค
๕๘
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
ใบงา
นท ๒
การศ
กษาบ
ทเรย
นจาก
การร
ะบาด
ของโ
รคตด
ตอ ใ
นชวง
ระยะ
๑–๒
ปทผ
านมา
(พ.ศ
. ๒๕๕
๓-๒๕
๕๔)
(มกา
รระบ
าดดว
ยโรค
ตดตอ
อะไรก
บใคร
ทไห
นปอ
งกนแ
ละคว
บคมก
ารแพ
รระบ
าดอย
างไรจ
ดออน
จดแ
ขงขอ
งการ
ปองก
นควบ
คมกา
รแพร
ระบา
ดแล
ะขอเ
สนอแ
นะ)
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
เชยว
ชาญ
ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๒กา
รสงเ
สรม
สขภา
พ
๒.๑
การส
งเสรม
สขภา
พ
๑.อ
สม.สาม
ารถบ
อก
ค
วามห
มายแ
ละ
อ
ธบาย
กระบ
วนกา
ร
ส
งเสร
มสขภ
าพได
๒.อ
สม.บ
อกบท
บาทข
อง
อ
สม.ใน
การส
งเสร
ม
ส
ขภาพ
ประช
าชน
ต
ามกล
มอาย
ได
๑.ค
วามห
มายข
องกา
รแลก
เปลย
น
ป
ระสบ
การณ
การท
ำางาน
๒.บ
รรยา
ยสรป
บทบา
ทอส
ม.
๓.แ
บงกล
มเรย
นรตา
มฐาน
การเรย
นร
ก
ารสง
เสรม
สขภา
พตาม
กลมอ
าย
-แ
มและ
เดก
-
วยทำา
งาน
-
วยทอ
ง
-
วยสง
อาย
๑.ส
มดบน
ทก
ส
ขภาพ
แม
แ
ละเด
ก
๒.ค
มอสง
เสรม
ส
ขภาพ
แ
มและ
เดก
ส
ำาหรบ
ป
ระชา
ชน
๑.ก
ารตอ
บ
ค
ำาถาม
๒.ก
ารแล
ก
เป
ลยน
๓.ก
ารสง
เกต
๔.ก
ารม
ส
วนรว
ม
๑๒
ชวโม
ง
๕๙
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๓.อ
สม.แนะ
นำาวธ
การ
ส
งเสร
มสขภ
าพ
ป
ระชา
ชนแต
ละ
ก
ลมอา
ย
๔.อ
สม.อ
ธบาย
ก
ระบว
นการ
สราง
ก
ารมส
วนรว
ม
ข
องปร
ะชาช
น
๓.ค
มอแน
วทาง
ก
ารสง
เสรม
ส
ขภาพ
ปองก
น
โร
คเดก
วยเรยน
แ
ละเย
าวชน
๔.ค
มอปฏ
บตงา
น
ก
ารสร
างเส
รม
ส
ขภาพ
ผสงอ
าย
ส
ำาหรบ
อาสา
ส
มคร
๕.ห
ลกสต
รการ
อ
บรมอ
สม.
ใน
การด
แลแล
ะ
เฝ
าระว
งสตร
ไทย
จ
ากมะ
เรงเตา
นม
๖๐
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๒.๒
การเฝา
ระวง
ปองก
น
และค
วบคม
โรคไ
มตดต
อ
๒.๒.
๑โรค
เบาห
วาน
เพอใ
ห อส
ม. ส
ามาร
ถ
๑.อ
ธบาย
ปจจย
เสยง
ของ
ก
ารเก
ดโรค
เบาห
วาน
๒.ค
ดกรอ
งโรค
เบาห
วาน
เบ
องตน
ใหกบ
ชมชน
และ
สามา
รถสง
ตอผท
มภา
วะเส
ยงได
๓.
ใหคำา
ปรกษ
าแล
ะดแล
ผ
ปวยโ
รคเบ
าหวา
น
ในชม
ชนได
๔.
เปนแ
กนนำา
การส
ราง
เค
รอขา
ยในก
ารเฝ
า
ระว
งและ
ควบค
มโรค
เบาห
วานใ
นชมช
นได
๑.ค
วามร
เบอง
ตนโรคเ
บาหว
าน
-
โรคเ
บาหว
านค
ออะไ
ร?ใค
รบาง
ม
โอ
กาสเ
สยงต
อการ
เกดเ
บาหว
าน
-อา
การข
องเบ
าหวา
น
-กา
รปอง
กนเบ
าหวา
น๒.
เทคน
คและ
วธกา
รคดก
รองเบอ
งตนท
ถกต
อง
-กา
รใชแ
บบคด
กรอง
เบอง
ตน
(Ver
balS
cree
ning
)
-วธ
การแ
ปลผล
แบบค
ดกรอ
ง
กา
รสงต
อเพอ
ตรวจ
ระดบ
นำาตา
ล
ใน
เลอด
๑.จ
ดฐาน
การเร
ยนร
ก
บโรค
เบาห
วาน
-
กจกร
รมนำา
เขาส
บทเรยน
-
สรปส
าระส
ำาคญ
การเรย
นร
-
การแ
ลกเป
ลยน
เรยน
รอยา
งม
สวนร
วม
-กา
รนำาค
วามร
สก
ารปฏ
บต
๒.ก
ารฝก
ปฏบต
และ
สาธต
หลกส
ตร
การอ
บรม
ฟนฟค
วามร
อา
สาสม
ครสา
ธารณ
สขปร
ะจำา
หมบา
น(อ
สม.)
ปพทธ
ศกรา
ช๒๕
๕๓
-แบบ
ประเมน
ควา
มร
-การ
สมถา
ม-ก
ารทด
ลอง
ปฏบ
ต-ก
ารสง
เกต
๖๑
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๓.ก
ารดแ
ลผปว
ย
-กา
รควบ
คมอา
หาร
-
การอ
อกกำา
ลงกา
ย
-กา
รดแล
เทา
๔.ก
ารสร
างกา
รมสว
นรวม
ของภ
าค
เค
รอขา
ย
๓.ก
ารบร
รยาย
๔.ก
ารระ
ดม
ควา
มคดเ
หน
๖๒
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๒.๒.
๒โรค
ความ
ดน
โลหต
สง
เพอใ
ห อส
ม. ส
ามาร
ถ
๑.อ
ธบาย
ปจจย
ของก
าร
เก
ดภาว
ะควา
มดน
โล
หตสง
ได
๒.ค
ดกรอ
งเบอ
งตน
ภ
าวะค
วามด
นโลห
ตสง
แ
ละสา
มารถ
สงตอ
ผทม
ภ
าวะเสย
งได
๓.ให
คำาปร
กษาแล
ะดแล
ผ
ปวยค
วามด
นโลห
ตสง
ใน
ชมชน
ได
๔.เป
นแกน
นำากา
รสรา
ง
เค
รอขา
ยการ
เฝาร
ะวง
แ
ละคว
บคมค
วามด
น
โล
หตสง
ในชม
ชนได
๑.ค
วามร
เรอง
-ภ
าวะค
วามด
นโลห
ตสงค
ออะไ
ร
-ใ
ครบา
งมโอ
กาสเ
สยงต
อการ
เกด
ภ
าวะค
วามด
นโลห
ตสง
-อ
าการ
ของค
วามด
นโลห
ตสง
-ก
ารปอ
งกนค
วามด
นโลห
ตสง
-ป
จจยเ
สยงต
อการ
เกดค
วามด
น
โ
ลหตส
ง
-ผ
ลกระ
ทบขอ
งควา
มดนโ
ลหตส
งเนน
ภ
าวะส
มองเสอ
ม
๒.เท
คนคแ
ละวธ
การค
ดกรอ
งเบอ
งตน
ท
ถกตอ
ง
-เ
ทคนค
การว
ดควา
มดนโ
ลหตท
ถกตอ
ง
-ก
ารสง
ตอผท
มภาว
ะเสย
ง
๑.จดฐ
านกา
รเรยน
ร
-ก
จกรร
มนำาเขา
ส
บ
ทเรย
น
-ส
รปสา
ระสำา
คญ
ก
ารเรยน
ร
-ก
ารแล
กเปล
ยน
เร
ยนรอ
ยางม
ส
วนรว
ม
๒.ก
ารฝก
ปฏบต
แ
ละสา
ธต
๓.ก
ารบร
รยาย
๔.ก
ารระ
ดมคว
าม
ค
ดเหน
หลกส
ตร
การอ
บรม
ฟนฟค
วามร
อาสา
สมคร
สาธา
รณสข
ประจ
ำา
หมบา
น
(อสม
.)ป
พทธศ
กราช
๒๕๕๓
-แบบ
ประเมน
ควา
มร
-การ
สมถา
ม
-การ
ทดลอ
ง
ปฏบ
ต
-การ
สงเก
ต
๖๓
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๓.ก
ารดแ
ลผปว
ยควา
มดนโ
ลหตส
ง
-ก
ารคว
บคมอ
าหาร
(รสเ
คม)
-ก
ารออ
กกำาล
งกาย
๔.ก
ารสร
างกา
รมสว
นรวม
ของภ
าค
เค
รอขา
ย
๖๔
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๒.๒.
๓โรค
มะเรง
เพอใ
ห อส
ม. ส
ามาร
ถ
๑.อ
ธบาย
ความ
หมาย
ของ
โร
คมะเรง
ได
๒.ต
ระหน
กถงค
วามส
ำาคญ
ข
องพฤ
ตกรร
มทลด
ป
จจยเ
สยงต
อมะเรง
๓.ม
ทกษะ
ในกา
รคดก
รอง
ม
ะเรง
ได
๔.ก
ารสง
เกตย
าทอา
จมส
เต
ยรอย
ด
๑.โร
คมะเรง
คออ
ะไร?
๒.ค
นเรา
เปนโ
รคมะ
เรงชน
ดไหน
มาก
๓.ป
จจยเ
สยงต
อมะเรง
๔.พ
ฤตกร
รมทพ
งประ
สงคใ
นการ
ป
องกน
โรคม
ะเรง
๕.บ
ทบาท
ของอส
ม.ใน
วถกา
รพฒนา
ใน
การจ
ดการ
โรคม
ะเรง
๑.น
ำาเขา
สบทเ
รยน
๒.ก
ารแบ
งกลม
ระด
มควา
มเหน
แ
ละถก
แถลง
๓.ก
ารสา
รเสว
นา
เร
องมะ
เรง
ก
บพฤต
กรรม
๔.ก
ารสอ
นแสด
ง
แ
ละฝก
ปฏบต
๕.ก
ารสร
ปผลก
าร
เร
ยนรร
วมกน
แ
ละขอ
ตกลง
ใน
การข
บเคล
อน
ต
ามบท
บาท
ข
องอ
สม.
หลกส
ตรกา
ร
อบรม
ฟนฟ
ความ
ร
อาสา
สมคร
สาธา
รณสข
ประจ
ำาหมบ
าน
(อสม
.)
ปพทธ
ศกรา
ช
๒๕๕๓
๖๕
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๓กา
รสงเ
สรม
สขภา
พจต
ชมชน
เมอผ
านกา
รอบร
มแลว
อสม.
สาม
ารถ
๑.อ
ธบาย
สาเห
ตการ
เกด
ส
ขภาพ
จตเส
ย
ของ
ชมชน
๒.ม
ทกษะ
การใชแ
บบ
ป
ระเม
นควา
มเคร
ยด
แ
บบปร
ะเมน
โรคซ
มเศร
า
แบบ
ประเมน
ความ
เสยง
ตอก
ารฆา
ตวตา
ย
๓.ม
ทกษะ
การใหก
ารปร
กษา
เบ
องตน
๔.ม
ทกษะ
ในกา
รสรา
ง
ควา
มมสว
นรวม
เพอ
ส
งเสร
มสขภ
าพจต
ช
มชน
๑.ค
วามห
มายข
องสข
ภาพจ
ตสข
ภาพจ
ต
ชมช
นแล
ะสาเหต
ของก
ารเก
ด
สขภ
าพจต
เสยข
องชม
ชน๒.
วธค
ดกรอ
งปญหา
สขภา
พจต
โดยใ
ช
แบบ
ประเมน
ความ
เครย
ด
แ
บบปร
ะเมน
โรคซ
มเศร
า
แบบ
ประเมน
ความ
เสยง
ตอก
ารฆา
ตวตา
ย๓.
หลก
การแล
ะเทค
นคกา
รใหก
ารปร
กษา
เบ
องตน
๔.เท
คนคก
ารสร
างคว
ามมส
วนรว
ม
เพอส
งเสร
มสขภ
าพจต
ชมชน
๕.บ
ทบาท
ของอส
ม.ใน
การส
ราง
ค
วามต
ระหน
กและ
สงเส
รม
ส
ขภาพ
จตชม
ชน
๑.น
ำาเขา
สการ
เรยน
ก
ารสอ
นแล
ะ
ผสอ
นอธ
บาย
ค
วามห
มาย
ข
องสข
ภาพจ
ต
ชมช
น๒.
แบง
กลมผ
เรยน
กลม
ละ๕
-๑๐
คน
ระด
มสมอ
ง
โดยใ
หใบง
าน
เกยว
กบเรอง
-
สาเห
ตของ
การเกด
สขภา
พจตเ
สย
ของช
มช
๑.ใบ
ความ
ร๒.
ใบงา
น๓.
แบบ
ค
ดกรอ
ง๔.
คมอ
ค
วามร
ดาน
สขภ
าพจต
ทเรยน
ร
ดวย
ตนเอ
ง๕.
factsh
eet
แ
ละสอ
สขภ
าพจต
ทสา
มารถ
น
ำาไป
เผ
ยแพร
ในชม
ชน
๑๒
ชวโม
งคว
ามมส
วนรว
ม ใน
การเรย
นกา
รสอน
๖๖
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๕.ระบ
บทบา
ทของ
อสม
.
ใน
การส
รางค
วาม
ต
ระหน
กและ
สงเส
รม
ส
ขภาพ
จตชม
ชน
-
แนวท
าง
ในกา
รสรา
ง
ความ
ม
สวนร
วม
เพอส
งเสร
ม
สขภา
พจต
ชมชน
-
บทบา
ทของ
อสม.ใน
การ
สราง
ความ
ตระห
นกแล
ะ
สงเส
รม
สขภา
พจต
ชมชน
๖๗
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๓.ผ
สอนส
รปเรอง
ส
าเหตข
องกา
รเกด
ส
ขภาพ
จตเส
ย
ข
องชม
ชน
แ
นวทา
งในก
าร
สรา
งการ
มสวน
รวม
เพ
อสงเสร
ม
ส
ขภาพ
จตชม
ชน
แ
ละบท
บาทข
อง
อ
สม.ใ
นการ
สราง
ค
วามต
ระหน
ก
แ
ละสง
เสรม
ส
ขภาพ
จตชม
ชน
ให
การป
รกษา
เบ
องตน
๖๘
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๔กา
รปอง
กน
และแ
กไข
ปญหา
ยาเส
พ
ตดใน
ชมชน
เมอผ
านกา
รอบร
มแลว
อสม.
สาม
ารถ
๑.วเค
ราะห
สถาน
การณ
ปญ
หายา
เสพต
ด
ใน
พนทร
บผดช
อบ
ท
งในด
านตว
บคคล
ส
ถานท
และส
ถานก
ารณ
ด
านกา
รบำาบ
ดรกษ
าได
๒.บ
อกนโ
ยบาย
ดาน
ก
ารปอ
งกนแ
ละ
ก
ารแก
ไขปญ
หา
ย
าเสพ
ตดได
๑.ส
ถานก
ารณปญ
หายา
เสพต
ด
ขอ
งประ
เทศ
๒.ส
ถานก
ารณดา
นการ
บำาบด
รกษา
๓.ท
ศทาง
นโยบ
ายกา
รปอง
กนแก
ไข
ปญ
หายา
เสพต
ด
๔.ก
ลยทธ
ในกา
รปอง
กนแล
ะการ
บำาบด
รกษ
า
๕.เป
าหมา
ยแหง
ชาต
๑.น
ำาเขา
สบทเ
รยน
๒.บ
รรยา
ยถง
ส
ถานก
ารณ
ย
าเสพ
ตด
ใน
ภาพร
วมขอ
ง
ป
ระเท
ศแล
ะ
ใน
พนทต
างๆ
ส
ถานก
ารณ
ก
ารบำา
บดรก
ษา
น
โยบา
ยดาน
ก
ารปอ
งกนแ
ละ
ก
ารแก
ไขปญ
หา
ย
าเสพ
ตด
-Pow
erp
oint
-ใบง
าน
๑๒
ชวโม
ง
ความ
ชดเจน
และถ
กตอง
ใน
การต
อบใบ
งาน
๖๙
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๓.แ
บงกล
มผเรยน
กลมล
ะ๘-
๑๐ค
น
ระดม
สมอง
โดย
ให
ใบงา
นเกย
วกบ
-ก
ารวเคร
าะห
ส
ถานก
ารณ
ย
าเสพ
ตดแล
ะ
การ
บำาบด
รกษา
ใ
นพนท
รบผด
ชอบ
-ก
ารดำา
เนนก
าร
ดาน
การป
องกน
แ
ละแก
ไขปญ
หา
ย
าเสพ
ตดใน
พนท
ร
บผดช
อบ
-การ
วเคร
าะห
จ
ดออน
ของก
าร
แกไ
ขปญหา
ใ
นพนท
-ผเรยน
อธบา
ย
คำาถ
ามใน
ใบงา
น
๗๐
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๕กา
รบรก
ารใน
ศน
ยสาธ
ารณ
สขมล
ฐานช
มชน
(ศสม
ช.)
๕.๑
การบ
รการ
ในศน
ยสา
ธารณ
สขมล
ฐานช
มชน
(ศสม
ช.)
๑.ส
ามาร
ถอธบ
ายคว
าม
ห
มายบ
รหาร
จดกา
ร
แ
ละวต
ถประ
สงค
๒.ส
ามาร
ถอธบ
ายแน
วทาง
ก
ารบร
หารจ
ดได
-
ดานโ
ครงส
ราง
-
ดานบ
รการ
งาน
สาธา
รณสข
มลฐา
น
๑๔อ
งคปร
ะกอบ
-
เปนจ
ดประ
สานง
าน
-
เปนท
ตงกอ
งทนต
างๆ
๑.ค
วามห
มายข
องศ
สมช.
๒.อ
งคปร
ะกอบ
ของท
ทำากา
รศส
มช.
๒.
๑ผป
ฏบตง
าน
๒.
๒ผม
สวนร
วมแล
ะใหผ
ใหกา
ร
สน
บสนน
การด
ำาเนน
งาน
๒.
๓วส
ดอปก
รณแล
ะสงจ
ำาเปน
ใน
ศส
มช.
๓.ข
นตอน
และก
ระบว
นการ
ดำาเน
นใน
ศ
สมช.รวม
ถงขอ
บขาย
การใหบ
รการ
ใ
นศส
มช.
๔.ก
ารวา
งแผน
การด
ำาเนน
งานแ
ละ
ก
ารบร
หารจ
ดการ
ศสมช
.
๑.ก
จกรร
มนำาเขา
ส
บ
ทเรย
น
๒.ก
ารจด
การร
ปแบบ
ใน
ศสม
ช.โด
ย
จ
ำาลอง
จาก
ส
ถานท
จรง
๑.ศ
กษา
ข
อมล
ศ
สมช.
ต
นแบบ
/
ด
เดนใ
น
ห
นงสอ
ส
รปผล
งาน
อ
สม.ดเดน
จาก
เวบไซ
ด
ศ
นย๕
แหง
๒.ศ
กษาด
งาน
ใน
ศนย
ศ
สมช.
๑๒
ชวโม
ง
๑.ก
ารสง
เกต
๒.ก
ารนำา
เส
นอผล
ก
ารจด
วาง
รป
แ
บบกา
ร
ด
ำาเนน
งาน
๓.แ
บบ
ท
ดสอบ
๗๑
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๓.ส
ามาร
ถสงต
อผปว
ยไป
ย
งหนว
ยบรก
ารผป
วย
ข
องรฐ
๔.ส
ามาร
ถเปน
ศนยข
อมล/
ก
ารวา
งแผน
สขภา
พ
ช
มชน
๕.เป
นทตง
กองท
นยาฯ
ก
องทน
ตางๆ
และ
บ
รการ
อนๆ
๕.ก
ารพฒ
นาศ
สมช.ให
มนวต
กรรม
และ
ส
ามาร
ถเปน
ตนแบ
บของ
การจ
ดการ
ระบ
บสขภ
าพงบ
ประม
าณจา
กกอง
ทน
ส
ขภาพ
๖.ก
ารสำา
รวจส
ทธดา
นหลก
ประก
น
ส
ขภาพ
ของป
ระชา
ชน
๗.ก
ารวเคร
าะหผ
ลการ
สำารว
จเพอ
ป
ระเม
นสทธ
การเขา
ถงดา
นหลก
ป
ระกน
สขภา
พและ
ประช
าสมพ
นธ
ให
ประช
าชนท
ราบแ
ละใช
สทธไ
ด
ถ
กตอง
๓.ค
มอสท
ธ
ด
านหล
ก
ป
ระกน
ส
ขภาพ
จาก
เวบไซ
ด
ส
ปสช.
๗๒
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๕.๒.
การส
ราง
หลกป
ระกน
สขภา
พ
๕.๒.
๑สา
มารถ
สราง
คว
ามเขาใจใ
ห
ปร
ะชาช
นในเ
ขต
รบ
ผดชอ
บให
เขาใจแ
ละรบ
ทราบ
ใน
สทธด
าน
หล
กประ
กน
สข
ภาพไ
ด
๕.๒.
๒สา
มารถ
อธบา
ย
เรอง
กองท
น
หล
กประ
กน
สข
ภาพร
ะดบ
ทอ
งถนไ
ดถกต
อง
๑.อธบ
ายคว
ามหม
ายแ
นวทา
งการ
จดกา
ร
ก
องทน
หลกป
ระกน
สขภา
พระด
บ
ท
องถน
ไดถก
ตอง
๒.ม
สวนร
วมใน
การจด
ทำาโค
รงกา
ร/
แ
ผนงา
นดาน
สขภา
พเพอ
ขอรบ
ก
ารสน
บสนน
ตำาบล
๗๓
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๖กา
รคมค
รอง
ผบรโ
ภคดา
น
สขภา
พ
๖.๑
การค
ม-
ครอง
ผบรโภค
ดานส
ขภาพ
(สำาน
กงาน
คณะก
รรมก
าร
อาหา
รและ
ยา)
เมอผ
านกา
รอบร
มแลว
อสม.
สาม
ารถ
๑.อ
ธบาย
ความ
รพนฐ
าน
เก
ยวกบ
ผลตภ
ณฑ
ส
ขภาพ
ได
ผลตภ
ณฑส
ขภาพ
๕ด
านค
อ
๑.ผ
ลตภณ
ฑอาห
ารได
แกไอ
โอดน
ห
นอไม
ปป
๒.ผ
ลตภณ
ฑยาได
แกย
าเสอ
มคณภา
พยา
อ
นตรา
ยกา
รใชย
าปฏช
วนะผ
ดฯล
ฯ
๓.ผ
ลตภณ
ฑเคร
องสำา
อางอ
นตรา
ย
โฆ
ษณาเกน
จรง
๔.เค
รองม
อแพท
ยเชน
เครอ
งนวด
ไฟ
ฟาชอ
ต
๕.ผ
ลตภณ
ฑวตถ
อนตร
ายทใ
ชในบ
าน
น
อกบา
น
๑.ท
ำาแบท
ดสอบ
ก
อนเรยน
๒.ผ
สอนบ
รรยา
ย
ช
นดขอ
งผลต
ภณฑ
ส
ขภาพ
อนตร
าย
แ
ละผเรย
นอาน
ค
มอห
นา
๑
–๗๕
คมอป
ฏบต
งานช
ดอส
ม.
พลงย
งใหญ
คนไท
ย
ปลอด
ภย
บรโภ
ค(ฉ
บบ
ปรบป
รง
๒๕๕๔
)ใน
www.phc
.
go.th
www.oryor
.
com
๓ชว
โมง
๑.ท
ำาแบบ
ท
ดสอบ
ห
ลงเรยน
๒.ค
วามถ
กตอง
ใน
การต
อบ
ใบ
ประเมน
๗๔
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๒.อ
ธบาย
เกยว
กบกา
ร
ต
รวจแ
นะนำา
ผผลต
ผ
ขายผ
ลตภณ
ฑ
ส
ขภาพ
ได
๓.ก
ารเฝ
าระว
งปญหา
ใน
พนท
๔.ส
ามาร
ถแพร
ความ
ร
ให
กบปร
ะชาช
นได
๕.ก
ารปร
ะสาน
งานก
บ
เค
รอขา
ยในพ
นท
๒.๑
วตถป
ระสง
ค
๒.๒
แนวท
างกา
รดำาเนน
งานข
องอ
สม.
๓.๑
วตถป
ระสง
ค
๓.๒
แนวท
างกา
รดำาเนน
งานข
องอ
สม.
ผสอน
บรรย
ายอา
น
คมอ
หนา๗๖
–๘๐
๗๕
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๖.๒
การ
คมคร
อง
ผบรโภค
ดานส
ขภาพ
(กรม
วทยา
ศาสต
ร
การแ
พทย)
๑.อ
ธบาย
ความ
รพนฐ
าน
เก
ยวกบ
ชดทด
สอบไ
ด
๒.ส
ามาร
ถนำาช
ดทดส
อบ
ไป
ใชจร
งในช
วต
ป
ระจำา
วน
๓.ส
ามาร
ถเลอ
กใชช
ด
ท
ดสอบ
ตรงก
บปญหา
ท
เกดข
นได
๑.ห
ลกกา
รและ
ความ
สำาคญ
ของ
ช
ดทดส
อบก
รมวท
ยาศา
สตร
ก
ารแพ
ทยใน
ชวตป
ระจำา
วน
๒.รปแ
บบแล
ะวธก
ารใช
ชดทด
สอบ
-
จดน
ทรรศ
การต
รวจส
อบสน
คา
ปลอ
ดสาร
พ ษ
-
สอน
การใชช
ดทดส
อบ
-
ฝกป
ฏบต
๑.ให
ผเรย
นไปศ
กษา
ค
นควา
จากเ
อกสา
ร
ห
รอสอ
การเรย
น
ก
ารสอ
นหร
อ
จ
ากผร
เรอง
ช
ดทดส
อบ
ก
ารแพ
ทยแล
ะ
ส
าธาร
ณสข
๒.รปแ
บบแล
ะวธก
าร
ด
แลผล
ตภณฑ
ส
ขภาพ
ของต
นเอง
แ
ละคร
อบคร
ว/
ช
มชน
๙ชม
.กา
รประ
เมนผ
ล
๑๐๐
คะแน
น
ประก
อบดว
ย
๑.ภ
าคทฤ
ษฎ
๕
๐คะ
แนน
ท
ำาแบบ
ฝ
กหด
๒.ภ
าคปฏ
บต
๕
๐คะ
แนน
ส
าธตก
ารใช
ช
ดทดส
อบ
๗๖
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๓.ฝ
กทกษ
ะ
ก
ารถา
ยทอด
องค
ค
วามร
และส
ราง
เค
รอขา
ยพร
อมกบ
ก
ารแล
กเปล
ยน
ค
วามร
ดาน
ช
ดทดส
อบ
ก
รมวท
ยาศา
สตร
ใน
ชมชน
๗๗
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๗ภม
ปญญ
าทอง
ถนดา
นสขภ
าพ
๗.๑
การส
งเส
รมภม
ปญญา
ทองถ
น
๗.๒
การด
แลสข
ภาพด
วยหล
กการ
ธร
รมาน
ามย
เพอก
ารพง
ตนเอ
งดาน
สขภา
พ
ผผาน
การอ
บรม
๑.ท
ราบถ
งนโย
บาย
ก
ารสง
เสรม
ภมปญ
ญา
ท
องถน
๒.ต
ระหน
กถงค
ณคา
ภมป
ญญาท
องถน
๓.ม
แนวท
างกา
รใช
ป
ระโย
ชนจา
ภมปญ
ญา
ท
องถน
๑.ท
ราบถ
งควา
มหมา
ย
การ
ดแลส
ขภาพ
แบบ
อ
งครว
ม๒.
มแน
วทาง
การป
ระยก
ต
ใชอง
คควา
มร
๓.ส
ามาร
ถนำาอ
งคคว
ามร
ไป
ใชปร
ะโยช
น
๑.น
โยบา
ยสงเสร
มภมป
ญญาท
องถน
ใน
ระดบ
ประเทศ
๒.น
โยบา
ยสงเสร
มภมป
ญญาท
องถน
ในระ
ดบภม
ภาค
และท
องถน
๓.ค
วามเ
ชอมโ
ยงใน
การส
งเสร
มกา
รใช
ภ
มปญญาในแ
ตละร
ะดบ
๑.ห
ลกกา
รธรร
มานา
มยค
วามห
มาย
ก
ารดแ
ลสขภ
าพตา
มหลก
การ
การ
ดแลส
ขภาพ
แบบอ
งครว
ม๒.
การ
สงเส
รมสข
ภาพท
างดา
นรา
งกาย
จตใ
จดา
นอาร
มณส
งคมแ
ละ
สงแ
วดลอ
ม
บรรย
ายโด
ยวทย
ากร
ผทรง
คณวฒ
ในระ
ดบ
ผบรห
ารขอ
จงหว
ดทส
ามาร
ถนนโ
ยบาย
ลงสก
ารปฏ
บตได
บรรย
ายโด
ยวทย
ากร
ดานก
ารแพ
ทย
แผนไ
ทยทม
ความ
รมป
ระสบ
การณ
ใน
การเปน
วทยา
กรถา
ยทอด
องคค
วามร
ความ
สามา
รถขอ
งพนท
หนงส
อคมอ
ตำารา
การด
แลสข
ภาพด
านกา
รแพท
ยแผ
นไทย
๑๒ช
ม.ปร
ะเมน
ผลรว
มหล
กสตร
Pre-
test,
Post-te
st
ผานก
ารปร
ะเมน
๖๐%
ประเมน
ผลรว
มหล
กสตร
Pre-
test,
Post-te
st
ผานก
ารปร
ะเมน
๖๐%
๗๘
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๗.๓
สมนไ
พร
ในงา
น
สาธา
รณสข
มลฐา
นแล
ะ
สมนไ
พร
ในทอ
งถน
๑.เก
ดควา
มเขา
ใจใน
เรอง
ข
องสม
นไพร
ในงา
น
ส
าธาร
ณสข
มลฐา
น
แ
ละสม
นไพร
ใน
ท
องถน
๒.ส
ามาร
ถนำาค
วามร
เร
องสม
นไพร
ไป
ประย
กตใช
ใน
การด
แลสข
ภาพ
๓.น
ำาสมน
ไพรในท
องถน
ม
าพฒนา
ตอยอ
ด
ก
ารใชปร
ะโยช
นเพม
ขน
๓.ค
วามเ
ชอมโ
ยงหล
กการ
กบกา
รแพท
ย
แ
ผนไท
ย
๑.ส
มนไพ
รในง
านสา
ธารณ
สขมล
ฐาน
แ
ละกา
รใชป
ระโย
ชน
๒.ส
มนไพ
รในท
องถน
และก
ารใชปร
ะโยช
น
ใน
ชมชน
๓.ก
ารใช
ประโ
ยชนจ
ากสม
นไพร
ใน
ทางย
าและ
ทางโภช
นากา
ร
๔.ก
ารพฒ
นาตอ
ยอดก
ารใช
ประโ
ยชน
จ
ากสม
นไพร
เชงเดย
วเปน
ยาพฒ
นา
จ
ากสม
นไพร
บรรย
ายโด
ย
วทยา
กรผม
ความ
ร
ความ
สามา
รถ
และค
วามเ
ชยวช
าญ
ในเรอง
สมนไ
พร/
หมอพ
นบาน
/
ปราช
ญชา
วบาน
ผเชย
วชาญ
ดาน
สมนไ
พรใน
ทองถ
น
วตถด
บสมน
ไพร
สด/แ
หงต
าม
ความ
เหมา
ะ
สมใน
ทองถ
น
ประเมน
ผลรว
ม
หลกส
ตร
Pre-
test,
Post-te
st
ผานก
าร
ประเมน
๖๐%
๗๙
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๗.๔
การบ
รหาร
รางก
ายดา
น
ทาฤา
ษดดต
น
๑.ส
ามาร
ถบรห
ารรา
งกาย
ด
วยทา
ฤาษด
ดตน
๒.ส
ามาร
ถนำาค
วามร
ไป
ใช
ในกา
รสงเสร
มแล
ะ
ก
ารฟน
ฟสขภ
าพ
๓.ส
ามาร
ถเผย
แพร
อ
งคคว
ามรใหก
บชมช
น
๑.ป
ระวต
องคค
วามร
การบ
รหาร
รางก
าย
แ
ละกา
รดดต
นกา
รดดต
นแก
อากา
ร
ต
างๆ
และ
การน
ำาไปใ
ชการ
ฟนฟ
ส
ขภาพ
๒.ข
อหาม
ขอคว
รระว
งในก
ารบร
หาร
ราง
กายด
วยทา
ฤาษด
ดตน
๓.ส
าธต
และฝ
กปฏบ
ตการ
บรหา
ร
ราง
กายด
วยฤา
ษดดต
น
บรรย
ายโด
ยวทย
ากร
ผมคว
ามร
ความ
สามา
รถแล
ะ
มควา
มรเรอง
การอ
อกกำา
ลงกา
ย
กายว
ภาคศ
าสตร
และส
รรวท
ยา
-ส
าธตแ
ละ
ฝ
กปฏบ
ตโด
ย
วทย
ากรห
ลก
แ
ละวท
ยากร
ผ
ชวย
๑คน
/
ผเขาร
บการ
อบรม
๑
๐คน
-คมอ
การ
บรห
าร
ราง
กายด
วย
ทาฤา
ษดดต
น
- VCD
การ
บรหา
ร
ราง
กายด
วย
ทาฤา
ษดดต
น
ประเมน
ผล
ดวยก
ารสอ
บ
ปฏบต
ทาบร
หาร
รางก
ายผ
านกา
ร
ประเมน
๖๐%
๘๐
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๗.๕
การน
วด
อบป
ระคบ
สม
นไพร
คล
ายปว
ด เม
อย
๑.ส
ามาร
ถนำาอ
งคคว
ามร
ไป
ใชใน
การด
แล
ส
ขภาพ
ชมชน
๒.ส
ามาร
ถทำาล
กประ
คบ
แ
ละยา
อบสม
นไพร
๓.ส
ามาร
ถนำาอ
งคคว
ามร
ท
ไดรบ
ไปตอ
ยอด
เพ
อพฒนา
องคค
วามร
ใน
ระดบ
สงตอ
ไป
๑.วธก
ารข
นตอน
การน
วด ก
ารอบ
ก
ารปร
ะคบส
มนไพ
รทถก
ตอง
ต
ามหล
กวธก
าร
๒.ป
ระโย
ชนขอ
งการ
นวด
การอ
บ
ก
ารปร
ะคบส
มนไพ
ร
๓.ข
อหาม
ควรร
ะวงในก
ารนว
ดกา
รอบ
แ
ละกา
รประ
คบสม
นไพร
๔.วธก
ารข
นตอน
การท
ำายาอ
บ
แ
ละกา
รทำาล
กประ
คบสม
นไพร
๕.ก
ารใช
ลกปร
ะคบส
มนไพ
รเพ
อคลา
ย
ก
ลามเ
นอแ
ละเส
นเอน
บรรย
ายโด
ยวทย
ากร
ผผาน
การอ
บรม
หลกส
ตรนว
ดไทย
อยาง
นอยห
ลกสต
ร
ผชวย
แพทย
แผนไ
ทย
๓๗๒
ชวโม
ง
-ส
าธตแ
ละฝก
ปฏบต
ก
ารทำา
ยาอบ
ส
มนไพ
ร
ก
ารทำา
ลกปร
ะคบ
ส
มนไพ
รกา
รนวด
ค
ลายอ
าการ
ก
ลามเ
นอ
ก
ารใช
ลกปร
ะคบ
ส
มนไพ
รคลา
ย
ก
ลามเ
นอแ
ละ
-วตถ
ดบ
สมน
ไพรส
ด
เพอ
สาธต
และ
ฝก
ปฏบ
ต
-อปก
รณ
ประ
กอบ
การ
อบน
วด
ประ
คบ
สมน
ไพร
ตามค
วาม
เหมา
ะสม
ประเมน
ผล
ดวยก
ารสอ
บ
ปฏบต
การน
วด
และป
ระคบ
สมนไ
พรผ
าน
การป
ระเม
น
๗๐%
๘๑
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๘กา
รปอง
กน
และแ
กไข
ปญหา
เอดส
๑.เพ
อพฒนา
ความ
ร
ค
วามเ
ขาใจ
เรอง
เอดส
๒.ส
รางท
ศนคต
ทดตอ
การ
แ
กไขป
ญหา
เอดส
๓.ส
รางท
ศนคต
ทด
ตอ
ผตดเชอ
เอชไ
อว
๔.พ
ฒนา
ศกยภ
าพ
ใน
การเปน
ผถาย
ทอด
ค
วามร
เรอง
เอดส
๕.ส
รางเคร
อขาย
คน
ท
ำางาน
เอดส
ในชม
ชน
๑.ค
วามร
เรอง
เอดส
และส
ถานก
ารณ
เอ
ดส
๒.พ
ฤตกร
รมเส
ยงแล
ะการ
ปรบเ
ปลยน
๓.แ
นวทา
งการ
ปองก
น
๔.ก
ารดแ
ลรกษ
า
๕.พ
ฤตกร
รมทส
มพนธ
กบกา
รตดเชอ
เอ
ชไอว
การ
ใชยา
เสพต
ด
เสนเ
อนวทย
ากร
ห
ลกแล
ะวทย
ากร
ผ
ชวย
๑คน
ต
อผเขาร
บการ
อ
บรม
๑๐ค
น
๑.ก
ารบร
รยาย
๒.ก
จกรร
ม
ก
ระบว
นการ
โด
ยผฟง
ม
สวนร
วม
๓.ก
ารสา
ธต
๑.เอ
กสาร
ค
วามร
๒.อ
ปกรณ
ป
ระกอ
บ
ก
ารสอ
น
๓.โป
สเตอ
ร
ชดบ
รรยา
ย
๑๒
ชวโม
ง
แบบป
ระเม
น
กอนห
ลงกา
ร
อบรม
๘๒
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๙กา
รจดก
ารสข
ภาพ
ชม
ชน
๙.๑
ความ
หมาย
๑.ส
ามาร
ถอธบ
าย
ค
วาม ห
มายก
ารจด
การ
ส
ขภาพ
ชมชน
ไดอย
าง
ถ
กตอง
๒.ส
ามาร
ถอธบ
ายขน
ตอน
ห
รอกร
ะบวน
การบ
รหาร
จ
ดการ
สขภา
พชมช
น
ได
อยาง
ถกตอ
ง
๓.ส
ามาร
ถอธบ
ายกล
ไก
ก
ารขบ
เคลอ
นหมบ
าน
จ
ดการ
สขภา
พและ
ต
ำาบลจ
ดการ
สขภา
พ
ได
อยาง
ถกตอ
ง
๑.ค
วามห
มายก
ารจด
การส
ขภาพ
ชมชน
๒.ข
นตอน
และก
ระบว
นการ
ดำาเน
นการ
จ
ดการ
สขภา
พชมช
น
-
การส
รางแ
ละกา
รพฒนา
ทม
นกจด
การส
ขภาพ
-
การค
นหาบ
คคล/
กลมค
น/ชม
รม/
องคก
รทมศ
กยภา
พทมอ
ยในช
มชน
เชอม
โยง
-
การร
ะดมท
มทมอ
ยทงท
นทาง
สงคม
และท
นทเป
นเงน
-
การจ
ดการ
และร
วบรว
มองค
ความ
ร
ทมอย
ในพน
ทเชน
ภมปญ
ญา
ตางๆ
ทมอย
๑.ก
จกรร
มนำาเขา
ส
บ
ทเรย
น
๒.ช
มวดท
ศน
ก
ารจด
การ
ส
ขภาพ
ชมชน
ช
มชนเ
ขมแข
ง
แ
หงปา
งคา
จ
.เชยง
ราย
๓.เป
ดเวท
แลก
เป
ลยนเ
รยนร
“
ดหนง
สะทอ
น
ด
งาน”
กระ
ตก
ต
อมคด
สะกด
๑๒
ชวโม
ง
๑.ก
ารสง
เกต
๒.แ
บบทด
สอบ
๘๓
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๔.ส
ามาร
ถจดท
ำาแผน
ก
ารบร
หารจ
ดการ
สขภา
พ
โด
ยใชก
ระบว
นการ
ม
สวนร
วมได
อยาง
ถ
กตอง
๕.ส
ามาร
ถเปน
ผนำาใน
ก
ารสร
างกร
ะบวน
การ
เร
ยนรในช
มชนไ
ด
๓.ก
ลไกล
การข
บเคล
อนหม
บานจ
ดการ
ส
ขภาพ
และต
ำาบลจ
ดการ
สขภา
พ
๔.ก
ารปร
ะเมน
ผลค
วบคม
กำาก
บ
ก
ารตด
ตามแ
ละปร
ะเมน
ผล
ก
ารจด
การค
วามร
-
การจ
ดทำาแ
บบปร
ะเมน
หมบา
น
จดกา
รสขภ
าพแล
ะตำาบ
ลจดก
าร
สขภา
พ
ต
อมอย
าก
ใน
ระหว
างกา
ร
แ
ลกเป
ลยน
เร
ยนรใชเ
ครอง
มอ
แ
ผนทค
วามค
ด
(M
ind
Map
)
ใน
การร
วบรว
ม
ค
วามค
ดเหน
แ
ลวสะ
ทอน
ก
ลบใน
ทประ
ชม
ส
รปปร
ะเดน
ท
ไดจา
กการ
ด
วดทศ
น
๘๔
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๔.บ
รรยา
ย
ค
วามห
มาย
ก
ารจด
การ
ส
ขภาพ
ขนตอ
น
ห
รอกร
ะบวน
การ
บ
รหาร
จดกา
ร
ส
ขภาพ
ชมชน
-ก
ลไกก
ารขบ
เคลอ
นหมบ
าน
จดกา
รสขภ
าพ
และต
ำาบล
จดกา
รสขภ
าพ
โดย
Power
point
๘๕
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๕.ฝ
กทำาแ
บบปร
ะเมน
ห
มบาน
จดกา
ร
ส
ขภาพ
และต
ำาบล
จ
ดการ
สขภา
พ
๖.แ
บงกล
มฝกป
ฏบต
ก
ารจด
ทำาแผ
นงาน
ก
ารขบ
เคลอ
น
ก
ารจด
การส
ขภาพ
ใน
พนท
๗.อ
ภปรา
ย
แ
ลกเป
ลยน
ซ
กถาม
ส
รางค
วามช
ดเจน
ใน
กระบ
วนกา
ร
ท
งหมด
๘๖
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๙.๒กร
ะบวน
การ
ทำาแผ
นชมช
น
แบบม
สวนร
วม
๑.อ
ธบาย
ความ
หมาย
และ
ห
ลกกา
รของ
แผนช
มชน
ได
อยาง
ถกตอ
ง
๒.เข
าใจแ
ละสา
มารถ
อ
ธบาย
กระบ
วนกา
ร
จ
ดทำาแ
ผนชม
ชนได
อ
ยางถ
กตอง
๓.ส
ามาร
ถวเค
ราะห
ป
ระเม
นสถา
นการ
ณ
แ
บบมส
วนรว
มและ
ส
าเหต
ทแทจ
รงขอ
ง
ป
ญหา
ได
๑.ค
วามห
มายข
องกา
รวาง
แผน
แ
ละกร
ะบวน
การจ
ดทำาแ
ผนพฒ
นา
ช
มชนอ
ยางม
สวนร
วม
๒.ก
ระบว
นการ
และข
นตอน
การว
างแผ
น
๒
.๑ก
ารวเคร
าะหแ
ละศก
ษาชม
ชน
ก
ารคน
หาปญ
หาโย
งใยป
ญหา
แ
ละกา
รจดล
ำาดบค
วามส
ำาคญ
ข
องปญ
หาแ
นวทา
งการ
แกปญ
หา
ก
ารวา
งแผน
การพ
ฒนา
โครง
การ
แ
ละกา
รประ
เมนผ
ล
๒
.๒ก
ารจด
ทำาแผ
นชมช
นดวย
ก
ระบว
นการ
/เครอ
งมอต
างๆ
เช
นแผ
นททา
งเดน
ยทธศ
าสตร
/
A
IC/P
RA/F
SC
๓.ก
ารนำา
แผนไ
ปสกา
รปฏบ
ต
๔.ก
ารปร
ะเมน
ผลแล
ะการ
วดคว
ามสำา
เรจ
๑.ก
จกรร
มนำาเขา
ส
บ
ทเรย
น
๒.ส
มถาม
ผเขา
รบ
ก
ารอบ
รม
ถ
งประ
สบกา
รณ
ใน
การจ
ดทำาแ
ผน
ช
มชน
“ทาน
เคย
เข
ารวม
การจ
ดทำา
แ
ผนชม
ชนหร
อไม
ท
ำาอยา
งไรมใ
คร
ม
ารวม
บางแล
ะ
แ
ผนถก
นำาไป
ใช
ห
รอไม
อยาง
ไร”
๑๒
ชวโม
ง
๑.ก
ารสง
เกต
๒.ก
ารนำา
เสนอ
ผ
ลการ
ประช
ม
ต
ามใบ
งาน
เท
คนค
ก
ารวา
งแผน
แ
บบม
ส
วนรว
ม
๓.แ
บบทด
สอบ
๘๗
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๓.ส
รปเชอม
โยง
ป
ระสบ
การณ
ข
องผเขา
รบกา
ร
อ
บรมก
บแนว
คด
ก
ารจด
ทำาแผ
น
แ
บบมส
วนรว
ม
๔.บ
รรยา
ยควา
มหมา
ย
ข
องกา
รวาง
แผน
แ
ละกร
ะบวน
การ
จ
ดทำาแ
ผนพฒ
นา
ช
มชนอ
ยาง
ม
สวนร
วมโด
ยใช
ส
อPo
wer
P
oint
ประ
กอบ
ก
ารบร
รยาย
๘๘
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๕.จ
ดกจก
รรม
แ
บงกล
มกล
มละ
๑
๐คน
ใหแต
ละ
ก
ลมแบ
งบทบ
าท
ห
นาท
เชน
ป
ระธา
นกลม
เล
ขากล
มเป
นตน
แ
ละให
แตละ
กลม
ส
มมตว
า
ก
ลมตน
เอง
เป
นกลม
แกนน
ำา
ห
มบาน
หนงแ
ลว
ต
งชอห
มบาน
๘๙
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๖.บ
รรยา
ยกระ
บวนก
าร
และ
ขนตอ
น
การจ
ดทำาแ
ผน
และฝ
กปฏบ
ต
ในแต
ละกล
ม
เรอง
๖.
๑กา
รวเค
ราะห
สถาน
การณ
ชมชน
๖.
๒กา
รสรา
ง
แผนท
ทางเดน
ยทธศ
าสตร
๖.๓
การจ
ดทำา
แผ
นงาน
/
โครง
การ
สข
ภาพ
ชม
ชน
๙๐
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๗.ให
มการ
นำาเส
นอ
ใน
แตละ
ขนตอ
น
โด
ยสมต
วอยา
ง
ข
นตอน
ละ๑
กลม
๘.เป
ดเวท
แลกเ
ปลยน
ส
รางค
วามเ
ขาใจ
เพ
มเตม
โดยก
าร
เป
ดโอก
าส
ให
ซกถา
ม
๙.บ
รรยา
ยสรป
ป
ระโย
ชนกา
รนำา
ไป
ใชแล
ะ
ก
ารปร
ะเมน
แผน
๙๑
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๑๐กา
รจดก
ารงา
นอนา
มยแม
และเ
ดก
๑.อ
สม.อ
ธบาย
บทบา
ท
หนา
ทการ
สงเส
รมงา
น
อนา
มยแม
และเดก
ได
๒.อ
สม.อธบ
ายวธ
การด
แล
ส
งเสร
มสขภ
าพหญ
ง
ตงค
รรภห
ญงห
ลงคล
อด
ท
ารกแ
รกเก
ดจนถ
งอาย
๕ป
ได
๓.อ
สม.ส
ามาร
ถแสด
งวธ
ก
ารคด
กรอง
และส
งเสรม
พฒนา
การเดก
ปฐมว
ยได
๔.อ
สม.อ
ธบาย
วธกา
ร
ชวย
เหลอ
แมเล
ยงลก
ดวย
นมแม
ใหสำา
เรจไ
ด๕.
อสม
.รจก
ภมปญ
ญา
ใน
ทองถ
นและ
นำามา
ใช
ใน
งานอ
นามย
แมแล
ะ
เดกไ
ด
๑.บ
ทบาท
อสม
.ในงา
นอนา
มยแม
และ
เด
ก๒.
การ
ประเมน
สถาน
ะสขภ
าพ
และ
การส
งเสร
มสขภ
าพหญ
งตงค
รรภ
ห
ญงห
ลงคล
อดเด
กปฐม
วย๓.
การ
คดกร
องแล
ะสงเสร
มพฒนา
การ
เด
กปฐม
วย๔.
การ
สงเส
รมกา
รเลย
งลกด
วยนม
แม
๕.ภ
มปญญาท
องถน
ในกา
รดแล
สงเส
รม
งาน
อนาม
ยแมแ
ละเด
ก
๑.น
ำาเขา
สบทเ
รยน
ด
วยกา
รแลก
เปลย
น
ประ
สบกา
รณ
ท
ำางาน
๒.แ
บงกล
มเรย
นร
ต
ามฐา
นการ
เรยนร
แ
นวทา
งดแล
แ
ละสง
เสรม
สขภ
าพ
-หญ
งตงค
รรภ
-
หญงห
ลงคล
อด
และท
ารก
แรกเ
กด
-กา
รเลย
งลก
ดวยน
มแม
-
การส
งเสร
ม
พฒ
นากา
รเดก
ปฐ
มวย
๑.ส
มดบน
ทก
ส
ขภาพ
แม
แ
ละเด
ก๒.
คมอ
ป
ฏบตง
าน
อ
สม.
น
มแมเ
พอ
สาย
ใยรก
แหง
ค
รอบค
รว๓.
คมอ
ป
ฏบตง
าน
อ
สม.
ส
งเสร
ม
พฒนา
การ
เด
กแรก
เกด
-
๕ป
๑๒
ชวโม
ง๑.
การ
ตอบ
ค
ำาถาม
๒.ก
ารทด
ลอง
ป
ฏบต
๓.ก
ารสง
เกต
๔.ก
ารมส
วนรว
ม
๙๒
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
แผนก
ารเร
ยนรอ
าสาส
มครส
าธาร
ณสข
ประจ
ำาหมบ
านเช
ยวชา
ญ ล
ำาดบ
ชอวช
า วต
ถประ
สงค
เนอห
า/แน
วคด
แนวท
างกา
รจด
สอ
การป
ระเม
นผล
เวลา
รวบย
อด
กจกร
รมกา
รเรย
นร
๓.บ
รรยา
ยสรป
๔.แ
บงกล
มระด
ม
ส
มองน
ำาภมป
ญญา
ท
องถน
ประย
กต
ใช
การด
แลสง
เสรม
ส
ขภาพ
แม
แ
ละเด
ก
๔.ภ
าพพล
ก
น
มแม
๕.ข
องเล
น
๖.ห
นงสอ
น
ทาน
๙๓
สวนท ๔คำาถามสำาหรบการประเมนผล
กอนและหลงการอบรม
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๙๖
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๑. เชยวชาญดานการเฝาระวงและควบคมโรคตดตอ ๑.๑. เชยวชาญดานการเฝาระวงและควบคมโรคตดตอ (โรคเลปโตสไปโรสส)
คำาชแจง โปรดทำาเครองหมาย หรอ หนาขอทคดวาถกหรอผด
...........๑. เชอเลปโตสไปราเปนสาเหตโดยตรงททำาใหเกดโรคเลปโตสไปโรสส
...........๒. เชอเลปโตสไปโรสสจะปนออกมากบเยยวของสตวทเปนโรค
...........๓. เชอเลปโตสไปโรสสเขาสรางกายไดทางรอยถลอกทแขน
...........๔. นายแดงซงมอาชพซอขายววควายมโอกาสตดโรคเลปโตสไปโรสสได
...........๕. ผปวยโรคเลปโตสไปโรสสสวนใหญมกมอาการไขสงปวดหวมากปวดเมอยกลามเนอ
...........๖. สายพนธของเชอปรมาณของเชอและความแขงแรงของรางกายเปนสาเหตททำาให
แตละคนปวยเปนโรคเลปโตสไปโรสสรนแรงแตกตางกน
...........๗. ผทตดเชอโรคเลปโตสไปโรสสไมจำาเปนตองมอาการทกคน
...........๘. การปองกนตนเองไมใหสมผสกบแหลงนำาทใชรวมกบสตวโดยตรงและการชำาระลาง
รางกายหลงสมผสนำาโดยเรวเปนวธลดความเสยงในการตดเชอไดดทสด
...........๙. อสม.เปนผเดยวทมบทบาทในการกำาจดโรคเลปโตสไปโรสสใหหมดไปจากหมบาน
.........๑๐. ผปวยทเปนโรคเลปโตสไปโรสสแลวมโอกาสเปนซำาอกได
เฉลย
ถกทกขอยกเวนขอ๙.ทผด
๙๗
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
..........๑. สนขทกดคนมสาเหตมาจากสายพนธทดรายเพยงอยางเดยว
..........๒. สตวทสามารถเปนโรคพษสนขบาไดมหลากหลายชนด ไมใชเฉพาะสนขเทานน
เชนววหนกระรอกคางคาวเปนตน
..........๓. สนขทเปนโรคพษสนขบาจะมอาการทงแบบดรายและแบบซมเศรา
..........๔. สนขทไดรบการฉดวคซนปองกนโรคพษสนขบามาแลวอยางนอย ๒ ครง ฉดเปน
ประจำาทกปครงหลงสดไมเกน๑ปแนใจไดวาไมเปนโรคพษสนขบาแนนอน
..........๕. ผปวยทเปนโรคพษสนขบา เรมแรกจะมไขตำาๆ เจบคอ เบออาหาร เรมคนบรเวณ
บาดแผลตอมาจะกลวแสงกลวลมเพอเจอกลนลำาบาก
..........๖. การปองกนโรคพษสนขบาทดทสดคอการปองกนไมใหสตวเปนบา
..........๗. เราสามารถระมดระวงตนเองไมใหถกสนขกดไดโดย๑)ไมแหย๒)ไมเหยยบ
๓)ไมไปแยกสนขทกำาลงกดกนดวยมอเปลา๔)ไมหยบจานขาวขณะสนขกำาลงกน
๕)ไมยงกบสนขทไมรประวต
..........๘. เมอถกสนขกด ควรจะรบลางแผลดวยสบและนำาสะอาดหลายๆครง จดจำาลกษณะ
สตวแลวกกดอาการ๑๐วนและไปพบแพทยเพอรบการปองกนรกษาทถกตอง
..........๙. วคซนโรคพษสนขบาทใชฉดคนในปจจบนสามารถฉดไดทงในเดกและสตรมครรภ
........๑๐. เจาของสนขหากปลอยสนขออกไปทำาอนตรายแกบคคลหรอทรพยสนผอนมโทษ
ทงทางแพงและอาญา
เฉลย
ถกทกขอยกเวนขอ๑.และขอ๔.ผด
๙๘
๑.๒. เชยวชาญดานการเฝาระวงและควบคมโรคตดตอ (โรคพษสนขบา)
คำาชแจง โปรดทำาเครองหมาย หรอ หนาขอทคดวาถกหรอผด
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
..........๑. การสงเสรมสขภาพเปนกระบวนการทชวยใหบคคลและชมชนเพมขดความสามารถ
ในการควบคมและกำาหนดสงตาง ๆ ทจะมผลตอสขภาพอนจะกอใหเกดการม
สขภาพดในอนาคต
..........๒. ประชาชนทกคนควรมการออกกำาลงกายวนละ๓๐นาทอยางนอย๓วนตอสปดาห
..........๓. การออกกำาลงกายโดยการเตนแอโรบคเปนวธการออกกำาลงกายทดทสดสำาหรบ
ทกเพศทกวย
..........๔. การสงเสรมสขภาพของประชาชนเปนบทบาทหนาทของเจาหนาทสาธารณสขเทานน
..........๕. โรคทปองกนไดซงเกดจากการมพฤตกรรมการบรโภคทไมเหมาะสมเชน โรคอวน
โรคเบาหวานโรคหวใจขาดเลอดโรคความดนโลหตสง
..........๖. ตวบงชสำาคญในการดแลและการจดการสขภาพของประชาชน คอ นำาหนกตวของ
แตละคนดงนนอสม.ตองสงเสรมการเฝาระวงนำาหนกของตนเองของประชาชน
..........๗. อาหารอารมณและการออกกำาลงกายเปนหวใจสำาคญของการสงเสรมสขภาพ
..........๘. วถชวตการบรโภคและการใชพลงงานอยางสมดลของประชาชนเปนปจจยสำาคญ
ของการสงเสรมสขภาพและลดปจจยเสยงตอการเกดโรคซงสามารถดไดจากดชน
มวลกายของแตละคนได
..........๙. การสรางกระบวนการเรยนรของประชาชนในชมชนในการเลอกและการบรโภคอาหาร
ทหมาะสมเปนบทบาทหนาทของอสม.ทตองดำาเนนการรวมกบภาคสวนอนๆใน
ชมชน
.........๑๐. หญงไทยทกคนทมอายตงแต๓๕ปขนไปควรไดรบการตรวจมะเรงปากมดลกทกป
.........๑๑.ผ สงอายสามารถออกกำาลงกายไดทกประเภททไมรนแรงตอขอ/กระดกและ
การกระแทกอยางรนแรง
๙๙
๒. เชยวชาญดานการสงเสรมสขภาพ
คำาชแจง โปรดทำาเครองหมาย หรอ หนาขอทคดวาถกหรอผด
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
.........๑๒.การจดกจกรรมลด ละ เลก สงเสพตดใหแกประชาชนในหมบานเปนสงททำาไดยาก
และเสยงตอชวตและทรพยสนของทาน
.........๑๓. การออกกำาลงกายทถกวธประกอบดวย๓ขนตอนคอการอบอนรางกายการออก
กำาลงกายและการผอนคลายกลามเนอ
.........๑๔.การจดสรางสถานทออกกำาลงกายในชมชนและการปรบปรงสภาพแวดลอมของชมชน
เปนบทบาทหนาทของอบต.เทานน
.........๑๕.การรวมกลมจดตงเปนชมรมสรางสขภาพสามารถสงเสรมใหประชาชนมสขภาพ
ทดได
.........๑๖.การสรางสขภาพควรดำาเนนการตามความตองการของสมาชกชมรมสรางสขภาพ
เปนหลก
.........๑๗.สมาชกชมรมสรางสขภาพควรมความรและทกษะในการดแลจตใจตนเองครอบครว
และชมชน
.........๑๘.การสรางสขภาพในเรองอารมณควรเนนประชาชนใหรจดแสดงอารมณใหเหมาะสม
กบสถานการณวาชอบหรอไมชอบอยางเปดเผย
.........๑๙. การเลยงลกดวยนมแม แมเลยงลกดวยนมแมเพยงอยางเดยว ตงแตแรกเกดถง
๖เดอนและหลงจากนนใหเลยงลกดวยนมแมควบคกบอาหารทเหมาะสมตามวย
.........๒๐. โรงพยาบาลสายใยรกแหงครอบครวหมายถงโรงพยาบาลทมการใหบรการดานอนามย
แมและเดกดวยระบบบรการทมคณภาพและชมชนเขามามสวนรวม
๑๐๐
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
.......... ๑. สขภาพจตของคนเราจะไมเปลยนแปลงใครมสขภาพจตไมดกจะไมดตลอดไป
........... ๒. ชมชนทมสขภาพจตดคอชมชนทมความเขมแขง
........... ๓. ชมชนทมพนทสาธารณะทคนในชมชนมารวมตวกนมแนวโนมทจะทำาใหชมชนนน
เปนชมชนเขมแขง
........... ๔. ปจจยสำาคญทสดของการสรางความเขมแขงใหชมชนคอการมผนำาทคดเรวทำางานไว
........... ๕. พนธสญญาเปนเครองมอหนงทใชในการสรางความเขมแขงใหชมชน
........... ๖. การรจกฟงคอหวใจสำาคญของการใหการปรกษา
........... ๗. ผใหการปรกษาทดตองเปนคนชางสงสย
........... ๘. ในการใหคำาปรกษาควรใชคำาถามปลายปดมากกวาปลายเปดเพราะจะไดคำาตอบท
ชดเจน
........... ๙. ในการใหคำาปรกษาควรถามในสงทเราตองการจะรหรออยากร
...........๑๐. ผใหคำาปรกษาควรชวยตดสนใจแกปญหาใหกบผมารบการปรกษา
...........๑๑. ในการเลอกแกปญหาตองใหความสำาคญกบปญหาทแกไขไดงายกอน
...........๑๒. ถาผรบการปรกษามปญหาดานอารมณควรใหกำาลงใจ
...........๑๓. ถาผรบการปรกษาตดสนใจไมไดควรใหเขาไปขอความชวยเหลอจากคนอน
...........๑๔. ผใหคำาปรกษาตองไวตออารมณความรสกของผอนทงคำาพดและภาษาทาทาง
...........๑๕. ผใหคำาปรกษาไมควรใชความรสกความเชอของตนเองไปตดสนผรบการปรกษา
...........๑๖. คนทไมมความเครยดเลยมกเปนคนทขาดแรงจงใจและมความเฉอยชา
...........๑๗. การมความเครยดบางในระดบไมสงนกเปนสงทด ถอวามประโยชนในการดำาเนนชวต
ประจำาวน
๑๐๑
๓. เชยวชาญดานสขภาพจตชมชน
คำาชแจง โปรดทำาเครองหมาย หรอ หนาขอทคดวาถกหรอผด
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
...........๑๘. คนทสามารถฟนตวจากสถานการณวกฤตไดเรวคอคนทมความอดทนตอความทกข
มกำาลงใจและสามารถจดการกบปญหาได
...........๑๙. ST5คอแบบประเมนภาวะซมเศราและความเสยงตอการฆาตวตาย
...........๒๐. คนทเสยงตอการฆาตวตายจะคดอะไรไดชากวาปกต
...........๒๑. กรมสขภาพจตมบรการรบปรกษาปญหาทเบอร๑๒๓๓
...........๒๒. ชมชนทมสขภาพจตดคอชมชนทไมมปญหาใดๆในชมชนเลย
...........๒๓. สภาพแวดลอมของชมชนมผลตอสขภาพจตของคนในชมชน
...........๒๔. คนทมฐานะทางเศรษฐกจดจะเปนคนทมสขภาพจตดไปดวย
...........๒๕. ปญหาครอบครวถอเปนเรองสวนตวทคนในชมชนไมควรเขาไปเกยวของ
...........๒๖. เดกเปนผทไมมความเครยด
...........๒๗. การออกกำาลงกายดหนงฟงเพลงทำางานอดเรกตางๆ ชวยผอนคลายความเครยดได
...........๒๘. แบบประเมนพลงสขภาพจต (RQ) ใชประเมนความสามารถของบคคล ๒ ดาน
คอดานความทนทานทางอารมณและดานกำาลงใจ
...........๒๙. พลงสขภาพจต (RQ) เปนความสามารถของบคคลในการปรบตวและฟนตว
ภายหลงทพบกบเหตการณวกฤตหรอสถานการณทกอใหเกดความยากลำาบาก
...........๓๐. การคดถงสงดๆทมอยและหมนพดใหกำาลงใจตนเองเปนวธการพฒนาศกยภาพ
ดานกำาลงใจดวยตนเอง
เฉลย
๑. ๒. ๓. ๔. ๕. ๖. ๗. ๘. ๙. ๑๐.
๑๑. ๑๒. ๑๓. ๑๔. ๑๕. ๑๖. ๑๗. ๑๘. ๑๙. ๒๐.
๒๑. ๒๒. ๒๓. ๒๔. ๒๕. ๒๖. ๒๗. ๒๘. ๒๙. ๓๐.
๑๐๒
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๑๐๓
..........๑. ปญหายาเสพตดไมใชปญหาทสำาคญของชาต
...........๒. การบำาบดรกษาผตดยาเสพตดของประเทศไทยม๓ขนตอน
...........๓. อสม. เชยวชาญในการแกไขปญหายาเสพตดไมทำาหนาทตดตามผทผานการบำาบด
รกษายาเสพตดในเขตพนทรบผดชอบของตน
...........๔. การคนหาผตดยาเสพตดในพนทรบผดชอบของอสม.ทำาไมไดเพราะจะเกดอนตราย
...........๕. ยาบาออกฤทธกดประสาททำาใหหยดหายใจ
...........๖. สงแวดลอมทมยาเสพตดเปนตวกระตนอยางหนงททำาใหผผานการบำาบดแลวสามารถ
กลบไปใชยาเสพตดซำาอก
...........๗. ผทตดยาเสพตดถอเปนผปวยโรคสมองตดยา
...........๘. การมทศทางและนโยบายการแกไขปญหายาเสพตดจะทำาใหทานทำางานไดงายขน
...........๙. สมองทเกยวของกบการตดยาเสพตดคอสมองสวนคดเทานน
...........๑๐. สราไมใชยาเสพตดเพราะหาซอไดไมผดกฎหมาย
...........๑๑. อสม.ตองใหคำาแนะนำาผใชยาเสพตดและครอบครวในเรองขนตอนและชองทางการ
บำาบดรกษาได
...........๑๒. การคดแยกกลมผทเกยวของยาและสารเสพตด เพอใหการชวยเหลอ/สงตอไดอยาง
ถกตองเหมาะสม
...........๑๓. เทคนคทใชในการคดกรองไดแกการสงเกตพฤตกรรม การสมภาษณ การซกประวต
สวนตวครอบครวเพอนและการตรวจทางหองปฏบตการ
...........๑๔. ควรใหการชวยเหลอกลมเสยงตอการใชยาและสารเสพตดโดยการเขาคายทกษะ
ชวต
...........๑๕.ผเสพ/ผตดทมพฤตกรรมตอตานในระหวางการพดคยแสดงวาเขาไมสามารถเลกใช
ยาเสพตดไดตลอดไป
๔. เชยวชาญดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดในชมชน
คำาชแจง โปรดทำาเครองหมาย หรอ หนาขอทคดวาถกหรอผด
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๑๐๔
...........๑๖. ทกษะทสำาคญในการพดคยเพอเสรมสรางแรงจงใจคอการรบฟงดวยความเขาใจ
...........๑๗.การพจารณาถงขอดและขอเสยของการใชยาเสพตดชวยใหเกดแรงจงใจทจะแกไข
พฤตกรรมได
...........๑๘. ผผานการบำาบดควรไดรบการตดตามชวยเหลอเปนเวลา๖เดอนจำานวน๗ครง
...........๑๙. กจกรรมการตดตามดแลชวยเหลอ“กลมปญญาสงคม”ควรใหผผานการบำาบดทม
คณสมบตเหมาะสมเปนผนำากลม
...........๒๐. ในกรณพบวาผผานการบำาบดกลบไปใชยาเสพตดซำาควรประสานงานกบฝายปกครอง
คำาเฉลย
ขอถก ๓๖๗๘๑๑๑๒๑๓๑๖๑๗๑๙
ขอผด ๑๒๔๕๙๑๐๑๔๑๕๑๘๒๐
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
...........๑. ศสมช.คอสถานททำางานของอสม.ในการใหบรการขนพนฐานดานสขภาพแกประชาชน
...........๒. ศสมช.สามารถชวยลดอตราการเขารบบรการดานการรกษาพยาบาลของสถานบรการได
........... ๓. การม ศสมช. เปนผลดดานการศกษาหาขอมลดานสขภาพของประชาชนในหมบานไดเปน
อยางด
...........๔. การบรหารจดการระบบภายในศสมช.สามารถใหอสม.ดำาเนนการแตเพยงผเดยวกได
........... ๕. หนวยงานอนทไมเกยวของดานสขภาพไมสามารถมาใช ศสมช. เปนสถานทดำาเนนกจกรรม
ของชมชนได
........... ๖. การพฒนา ศสมช. ใหมรปแบบการบรการทครบถวน ไมจำาเปนตองใหใครมาชวย อสม.
ทำาเองได
.......... ๗. การทำางานประสานกนโดยใชศสมช.เปนศนยกลางประกอบดวยอสม.เจาหนาท
สาธารณสขผนำาชมชนและประชาชนในหมบานเปนสำาคญ
...........๘. ศสมช.จะคงอยไดตองรองบประมาณสนบสนนจากรฐบาลเทานน
........... ๙. ประชาชนในหมบานสามารถพฒนาศสมช.รวมกบอสม.ใหเปนแหลงเรยนรในทกๆดานได
ไมจำาเปนตองเฉพาะดานสขภาพ
.........๑๐. การสรางหลกประกนสขภาพคอการใหประชาชนมสทธในการเขาถงดานการรกษาพยาบาล
.........๑๑. ประชาชนชาวไทยตองเปนผมสทธดานหลกประกนสขภาพ
.........๑๒. การขนทะเบยนสทธหลกประกนสขภาพใหแจงชอไดทสถานบรการสขภาพของรฐทกแหง
.........๑๓. ขาราชการเปนบคคลทมสทธดานหลกประกนสขภาพ
.........๑๔. อสม.ใจดบอกนายเกงวาเขามสทธประกนสงคมไมใชสทธหลกประกนสขภาพ
๕. เชยวชาญดานการบรการในศนยสาธารณสขมลฐานชมชน (ศสมช.) และการสรางหลกประกนสขภาพ
คำาชแจง โปรดทำาเครองหมาย หรอ หนาขอทคดวาถกหรอผด
๑๐๕
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
.........๑๕. การรกษาพยาบาลสามารถไปใชสทธไดเฉพาะสถานบรการสาธารณสขทระบในบตร
เทานน
.........๑๖. สทธหลกประกนสขภาพสามารถใชรกษาไดทกโรค
.........๑๗. การสำารวจสทธดานหลกประกนสขภาพใหกบประชาชนชวยใหประชาชนทราบสทธประโยชน
ของตนเอง
.........๑๘. ถาตองการทราบขอมลดานหลกประกนสขภาพใหโทรทสายดวน1330
.........๑๙. ไมสามารถนำาขอมลดานหลกประกนสขภาพมานำาเสนอทศสมช.ได
.........๒๐. หลกประกนสขภาพมความสำาคญตอประชาชนไมสมควรใหอสม.ทราบ
เฉลย
ขอถก๑๒๓๗๙๑๐๑๑๑๒๑๔๑๕๑๗๑๘
ขอผด๔๕๖๘๑๓๑๖๑๙๒๐
๑๐๖
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๑.ยาแผนโบราณในรปแบบยาลกกลอนยาผงหรอแคปซลทผดกฎหมายซงอย.มกจะตรวจ
พบวาไดมการลกลอบนำายาแผนปจจบนกลมใดมาเปนสวนผสม
๑. กลมยาสเตยรอยด ๒.กลมยาปฏชวนะ
กลมยาสเตยรอยด ซงจะเกดผลขางเคยงสงอาจทำาใหเกดอาการบวมนำาหนาบวมกระดกผ
กระเพาะอาหารทะล ความดนโลหตสง กลามเนอไมมแรง และหวใจเตนผดจงหวะ
หรอหยดเตนได
๒.เพอความปลอดภยทานควรซอยาทไมใชยาสามญประจำาบานจากทใด
๑. รานขายยาทไดรบอนญาตจาก อย. ๒.อนเตอรเนต
รานขายยาทไดรบอนญาตจาก อย. เพราะการขายยาโดยใชชองทางอนไมวาจะเปน
อนเตอรเนตการขายตรงเปนการกระทำาทผดกฎหมายทงสน
๓.บคคลกลมใดควรหลกเลยงการรบประทานยาแกปวดแอสไพรน
๑. ผทเปนโรคกระเพาะอาหารอกเสบ ๒.ผสงวย
ผทเคยเปนโรคกระเพาะอาหารอกเสบ หรอกำาลงเปนอย ไมควรรบประทาน ยาแกปวด
แอสไพรน เพราะจะยงระคายเคองตอเนอเยอกระเพาะอาหาร จนทำาใหเปนแผล
ในกระเพาะอาหารได
๔.ยาทไดจากพชสตวหรอแรธาตซงมไดผสมปรงแปรสภาพเรยกวา…
๑.ยาไทย ๒. ยาสมนไพร
ยาสมนไพรเปนยาทไดจากพชสตวหรอแรธาตซงมไดผสมปรงแปรสภาพ
๑๐๗
๖. การคมครองผบรโภคดานสขภาพ ๖.๑. การคมครองผบรโภค (สำานกงานคณะกรรมการอาหารและยา)
คำาชแจง โปรดทำาเครองหมาย หนาขอทคดวาถก
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๕.ยาปฏชวนะใชรกษาอาการอกเสบจากการตดเชอในขอใด…
๑.เชอไวรส ๒. เชอแบคทเรย
การอกเสบจากการตดเชอแบคทเรยสามารถรกษาไดโดยการใชยาปฏชวนะ
แตยาปฏชวนะไมสามารถรกษาโรคทเกดจากการตดเชอไวรสได
๖.ยาหยอดตามอายนานเทาใดหลงเปดใชแลว
๑. หนงเดอน ๒.สามสปดาห
ยาหยอดตาทเปดใชแลว จะเสอมคณภาพไปตามวนเวลา จะมฤทธเตมทภายในหนงเดอน
หลงเปดใชครงแรก
๗.เพราะเหตใดจงหามใชกลมยาเตตราซยคลนกบเดกทอายตำากวา๖ขวบ
๑. ทำาใหฟนตกกระ ๒.ทำาใหเปนโรคโลหตจาง
หามใชกลมยาเตตราซยคลนกบเดกทอายตำากวา ๖ ขวบ เพราะวายาจะไปรบกวน
การสรางกระดกและฟน ทำาใหกระดกและฟนไมเจรญเทาทควร ทงยงทำาใหฟนตกกระ
เปนคราบสนำาตาลถงดำาดวย
๘.บคคลกลมใดควรหลกเลยงการรบประทานยาแกปวดแอสไพรน
๑. ผทเปนโรคกระเพาะอาหารอกเสบ ๒.ผสงวย
ผทเคยเปนโรคกระเพาะอาหารอกเสบหรอกำาลงเปนเปนอย ไมควรรบประทานยา
แกปวดแอสไพรน เพราะจะยงระคายเคองตอเนอเยอกระเพาะอาหาร จนทำาใหเปนแผล
ในกระเพาะอาหารได
๙.การใชยาแกปวดพาราเซตามอลในผใหญไมควรใชตดตอกนนานเกนกวน
๑.๕วน ๒. ๑๐ วน
ในผใหญไมควรใชยาพาราเซตามอลนานเกน ๑๐ วน เนองจากฤทธของยาจะมพษ
ตอตบ
๑๐๘
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๑๐.ยากอนอาหารตองกนกอนอาหารนานเทาใด
๑. อยางนอยครงชวโมง ๒.อยางนอย๑๕นาท
ยากอนอาหารกคอตองกนยากอนอาหารอยางนอยครงชวโมงเพอใหยาดดซมไดด
๑๑.ยาหลงอาหารตองกนหลงอาหารทนทหรอหลงจากกนอาหารแลวนานเทาใด
๑.๕นาท 2. อยางนอย ๑๕ นาท
ยาหลงอาหารตองกนหลงอาหารทนทหรอหลงจากกนอาหารแลวอยางนอย ๑๕ นาท
เพอใหยาถกดดซมเขาสกระแสเลอดรวมกบอาหารในลำาไสเลก
๑๒.ควรกนยากอนนอนหลงจากกนอาหารมอเยนเสรจแลวไมตำากวากชวโมงกอนเขานอน
๑.๒ชวโมง ๒. ๔ ชวโมง
ควรกนยากอนนอนหลงจากกนอาหารมอเยนเสรจแลวไมตำา๔ ชวโมงกอนเขานอน
๑๓. เพอใหเราไดยาทมคณภาพ ขอใหสงเกตวนทผลต หรอวนหมดอาย และอนตรายจากยา
ทเสอมคณภาพโดยหลกเลยงการใชยาทผลตมานานเกนกวากป
๑. ๕ ป ๒.๓ป
เพอใหเราไดยาทมคณภาพ ขอใหสงเกตวนทผลต หรอวนหมดอาย และอนตราย
จากยาทเสอมคณภาพโดยหลกเลยงการใชยาทผลตมานานเกนกวา๕ ป
๑๔.สงทจะทำาใหเราทราบไดวายานนไดผานการรบรองจากอย.แลวคอสงใด
๑.ชอและทตงของผผลตบนฉลากยา ๒. เลขทะเบยนตำารบยา
เลขทะเบยนตำารบยาเปนสงทจะทำาใหเราทราบไดวายานนไดผานการรบรองจากอย.แลว
๑๕.ยาระบายไมควรใชตดตอกนนานเกนกวากวน
๑. ๗ วน ๒.๕วน
ไมควรใชยาระบายตดตอกนนานเกนกวา ๗ วน เพราะการใชยาระบายในขนาดสง
หรอตดตอกนเปนเวลานาน จะเกดผลเสยตอรางกาย เชน ทำาใหลำาไสใหญเสยการทำางาน
ตามธรรมชาตตองใชยาจงจะถาย
๑๐๙
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๑๖.ยาประเภทใดทสามารถหาซอไดตามรานคาทวไป
๑.ยาควบคมพเศษ ๒. ยาสามญประจำาบาน
ยาสามญประจำาบานสามารถซอไดจากรานคาทวไปไมจำาเปนวาจะตองเปนรานขาย
๑๗.ยานำาแกไอแบบไหนทไมปลอดภยตอผใช
๑.ยาแกไอนำาดำา,ยาแกไอนำาเชอม ๒. ยานำาแกไอผสมโคเดอน
ยานำาแกไอผสมโคเดอน หากใชตดตอกนเปนเวลานาน ๆ จะทำาใหเกดการเสพตดได
ซงการใชยานควรอยในความดแลของแพทย
๑๘.การขายยาประเภทใดเปนสงทผดกฎหมาย
๑. ยาชด ๒.ยาสามญประจำาบาน
การขายยาชดเปนการกระทำาทผดกฎหมาย
๑๙.ยาประเภทใดทตองใชภายใตความดแลของแพทยอยางใกลชด
๑. ยาลดความอวน ๒.ยาแกปวดลดไข
ยาลดความอวนเปนกลมยาตองใชภายใตความดแลของแพทยอยางใกลชด
๒๐.ในทางการแพทยไดนำากลตาไธโอนมาใชในการรกษาโรคใด
๑.โรคไต ๒. โรคพารกนสน
ในทางการแพทยไดนำากลตาไธโอนมาใชในการรกษาโรคพารกนสน
๒๑.ยาปฏชวนะมชอเรยกอกอยางหนงวา“ยาแกอกเสบ”ใชหรอไม
๑.ใช ๒. ไมใช
ไมใช อยาเรยกยาปฏชวนะวา“ยาแกอกเสบ”เพราะจะทำาใหเขาใจผดวาทกครงทมอาการ
อกเสบจากสาเหตตางๆจะตองใชยาปฏชวนะซงไมถกตอง
๑๑๐
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๒๒.ภาวะทเชอโรคสามารถทนทานตอฤทธของยาทเคยใชไดผลกบมนมากอนเรยกวา…..
๑. การดอยา ๒.การแพยา
ภาวะทเชอโรคสามารถทนทานตอฤทธของยาทเคยใชไดผลกบมนมากอน เรยกวา
“การดอยา”
๒๓. ในทางการแพทยจะใชสเตมเซลลมาปลกถายเพอรกษาโรค ทงน สเตมเซลลทใชรกษาแลว
ไดผลจรงมาจากทใด
๑. ไขกระดก ๒.สายสะดอ
สเตมเซลลทใชรกษาแลวไดผลจรงมาจากไขกระดก
๒๔.ซอยาจากแหลงใดมโอกาสไดรบยาปลอมสง
๑. ทางอนเตอรเนต ๒.รานขายยาทเพงเปดใหม
การซอยาทางอนเตอรเนตมโอกาสไดรบยาปลอมสง เนองจากการขายยาผานอนเตอรเนต
เปนการกระทำาทผดกฎหมาย
๒๕. การเกบรกษายาเพอคงประสทธภาพควรเกบใหหางแสงแดดความชน และจดเกบในทม
อณภมเหมาะสมเทาใด
๑. ไมเกน ๓๐ องศาเซลเซยส ๒.ไมเกน๒๕องศาเซลเซยส
การเกบรกษายาเพอคงประสทธภาพ ควรเกบใหหางแสงแดด ความชน และจดเกบ
ในทมอณหภมเหมาะสมไมเกน ๓๐ องศาเซลเซยส
๒๖.ยาประเภทใดทตองสงจายโดยแพทยเทานน
๑. ยานอนหลบ ๒.ยาแกไมเกรน
ยานอนหลบเปนยาอนตรายทตองสงจายโดยแพทยเทานน
๒๗.รานยาคณภาพแตกตางจากรานขายยาทวไปอยางไร
๑. เภสชกรอยใหคำาแนะนำาตลอดเวลา ๒.รานขายยาทเปดบรการ๒๔ชวโมง
รานยาคณภาพแตกตางจากรานยาทวไปเนองจากมเภสชกรอยใหคำาแนะนำาตลอดเวลา
๑๑๑
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
เฉลย
ขอถก ขอ๑คอ๑ ขอ๑๔คอ๒
ขอ๒คอ๑ ขอ๑๕คอ๑
ขอ๓คอ๑ ขอ๑๖คอ๒
ขอ๔คอ๒ ขอ๑๗คอ๒
ขอ๕คอ๒ ขอ๑๘คอ๑
ขอ๖คอ๑ ขอ๑๙คอ๑
ขอ๗คอ๑ ขอ๒๐คอ๒
ขอ๘คอ๑ ขอ๒๑คอ๒
ขอ๙คอ๒ ขอ๒๓คอ๑
ขอ๑๐คอ๑ ขอ๒๔คอ๑
ขอ๑๑คอ๒ ขอ๒๕คอ๑
ขอ๒๗คอ๑ ขอ๒๖คอ๑
ขอ๑๒คอ๒ ขอ๒๗คอ๑
ขอ๑๓คอ๑
๑๑๒
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
............๑. สารซลไฟตจดเปนสารฟอกขาวทประเทศไทยอนญาตใหใชในอตสาหกรรมหลาย
ประเภทไดแกการผลตนำาตาลวนเสนเสนหมกวยเตยวลกเกดและอาหารทะเล
เยอกแขงเปนตน
............๒. นำาตาลปป นำาตาลปก เมอเกบไวจะมสนำาตาลเขมขนเรอย ๆ ถายงคงสภาพเดม
ไมเปลยนสเมอเกบไวนานๆทอณหภมแสดงวามการใชสารฟอกขาวในการผลต
............๓. ไอโอดน เปนสารจำาเปนในการเจรญเตบโตของรางกายและสมอง กระทรวงสาธารณสข
จงมประกาศฉบบท๑๕๓(พ.ศ.๒๕๓๗)กำาหนดใหเกลอบรโภคมไอโอดนไมนอยกวา
๔๐มลลกรมตอกโลกรม
............๔. หากเปนการปรงอาหารเพอบรโภคในครวเรอนการใชนำามนทอดซำา๒-๓ครงถอวา
ปลอดภยเนองจากมสารโพลารไมเกนรอยละ๒๕
............๕. การไดรบสารพวกDDTจะทำาใหเกดอาการผดปกตของระบบทางเดนอาหารคอ
คลนไสอาเจยนทองเสยเกดอาการเปนพษตอระบบประสาทโดยเฉพาะในสวนปลาย
............๖. สเตยรอยดเปนฮอรโมนชนดหนงทรางกายสรางขนจากตอมหมวกไตชนนอก
เพอควบคมการทำางานตางๆของรางกาย
............๗. ประโยชนของสเตยรอยดมดงนคอเพอใชทดแทนการขาดฮอรโมนจากตอมหมวกไต
ใชรกษาโรคตางๆเชนภมแพโรคผวหนงโรคตาโรคไขขออกเสบชนดรมาตอยด
............๘. ระบบททำาหนาทควบคมการหลงสเตยรอยดฮอรโมนประกอบดวยอวยวะทสำาคญ
ในรางกาย ๓ แหง คอ ฮยโปธาลามว (HypoThalamas) ตอมพทอตาร
(Pituitarygland)และตอมหมวกไต(Adernalgland)
............๙. หากพบอาการทสงสยวาอาจเกดจากการใชยาทผสมสารสเตยรอยดคอ ใบหนากลม
มไขมนสะสมบรเวณฐานลำาคอดานหลง มไขมนสะสมบรเวณเหนอกระดกไหปลารา
ทองปองหรออวนบรเวณลำาตวมากวาแขนขาอยาหยดยาทนทเพราะอาจเกดอนตราย
............๑๐.ประกาศกระทรวงสาธารณสขฉบบท ๑๕๑ (พ.ศ. ๒๕๓๖) กำาหนดใหบอแรกซ
เปนสารทหามใชในอาหารผฝาฝนมโทษปรบไมเกน๓๐,๐๐๐บาท
๑๑๓
๖.๒. เชยวชาญดานการคมครองผบรโภคดานสขภาพ (กรมวทยาศาสตรการแพทย)
คำาชแจง โปรดทำาเครองหมาย หรอ หนาขอทคดวาถกหรอผด
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
............๑๑.นำายาทดสอบสารบอแรกซสามารถตรวจไดทงอาหารสดหรออาหารททำาใหสกแลว
............๑๒. ผลกระทบตอสขภาพเมอรางกายไดรบสารฟอกขาว (โซเดยมไฮโดรซลไฟต) คอ
ทำาใหเกดอาการหายใจขดความดนโลหตตำาปวดทองอาเจยนอจจาระรวงหรอ
ในรายทรนแรงอาจชอคหมดสตและเสยชวตได
............๑๓. การทดสอบในขนตอนเตมนำายากรดซาลซลค (สารกนรา) ลงในถวยนำาเปลาทง ๒
ควรเขยากอนเพอใหสงเกตสไดงายขน
............๑๔. การทดสอบปรมาณไอโอดนในเกลอบรโภค ผลทออกมามปรมาณไอโอดนอยท
๒๐มลลกรม/กโลกรมสทปรากฏจะเปนสสม
............๑๕. การทดสอบกรดแรอสระ(นำาสมสายชปลอม)คอเทนำาสมสายชลงในถวยพลาสตก
๕ มลลกรม แลวตกผงทดสอบกรดแรอสระปรมาณเลกนอย (ปลายชอน) ลงใน
ถวยยาแลวเขยาใหผงทดสอบละลาย
............๑๖.การทดสอบกรดแรอสระ (นำาสมสายชปลอม) ถาสารละลายในถวยยาเปนสเชยว
แสดงวาตวอยางเปนนำาสมสายชแทรบประทานได
............๑๗. การประเมนผลปรมาณสารโพลารในนำามนทอดซำาถาผลทไดเปนสชมพเขมแสดงวา
มความเขมขนของสารโพลารนอยกวารอยละ20ซงใชรบประทานไดปลอดภย
............๑๘. ชดตรวจสารเคมกำาจดแมลงในผกผลไมและธญพชหากการแปรผลออกมาเปนลบ
จะพบสารสมวงเขมแสดงวาไมพบสารเคมกำาจดแมลงในตวอยาง
............๑๙. การประเมนผลชดทดสอบไฮโดรควโนนในผลตภณฑสว-ฝา-กนแดดหากการประเมนผล
ออกมาเปนลบจะเกดสเขยวถงสนำาเงนดำา
............๒๐.ชดทดสอบแอมโมเนยในครมทาหนา เปนชดทดสอบเบองตนสำาหรบทดสอบสาร
หามใชปรอทแอมโมเนยในครมทาหนา ปรอทแอมโมเนยจะทำาปฏกรยากบสารเคม
เกดกาซแอมโมเนยซงจะทำาใหสของกระดาษลตมสเปลยนจากสทองเปนสเขยวออน
หรอเขยวเขมถงสนำาเงน
เฉลย
ขอ√ไดแกขอ๑๒๔๕๖๗๘๙๑๑๑๒๑๕๑๗๑๘๒๐
ขอXไดแกขอ๓๑๐๑๓๑๔๑๖๑๙
๑๑๔
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
............ ๑. การดแลสขภาพดวยการแพทยแผนไทยเปนการดแลสขภาพแบบองครวม
............ ๒. หลกการธรรมมานามยมองคประกอบ๒สวนคอกายานามยและจตตานามย
............ ๓. การรบประทานอาหารเพอปรบธาตในรางกายใหสมดลคอการรบประทานอาหาร
ใหหลากหลายครบรส
............ ๔. อาหารรสขมและรสจดชวยดบพษรอนถอนพษไขในรางกาย
............ ๕. ขงเปนสมนไพรทใชแกอาการทองอดทองเฟอชวยขบลม
............ ๖. ชมเหดเทศเปนสมนไพรใชแกอาการทองเสย
............ ๗. กลวยนำาหวาดบใชแกอาการทองผก
............ ๘. ตะไครเปนสมนไพรบำารงไฟธาตแกอาการขดเบา
............ ๙. บวบกเปนพชสมนไพรใชรกษาบาดแผล
............๑๐. ผกคราดหวแหวนเปนพชสมนไพรใชแกอาการปวดฟน
............๑๑. ทาบรหารรางกายฤาษดดตน เกดจากการประยกตมาจากการผอนคลายอรยาบถ
ของฤาษแกอาการปวดเมอยตามสวนตางๆของรางกาย
............๑๒. ทาฤาษดดตนทสถาบนการแพทยแผนไทยนำามาประยกตใชในการบรหารรางกาย
มทงหมด๑๐ทา
............๑๓. ทาบรหารใบหนา๗ทาเปนการบรหารเพอถนอมสายตา
............๑๔. การบรหารรางกายดวยทาฤาษดดตนไมจำาเปนตองตรวจความสมดลของรางกาย
กอน
............๑๕. การบรหารรางกายดวยทาฤาษดดตนนอกจากจะชวยสงเสรมสขภาพและปองกน
โรคแลวยงชวยฟนฟสภาพรางกายไดดวย
............๑๖. ในยาอบสมนไพรใบมะขามเปนสมนไพรขบลม
๑๑๕
๗. เชยวชาญดานภมปญญาทองถนดานสขภาพ
คำาชแจง โปรดทำาเครองหมาย หรอ หนาขอทคดวาถกหรอผด
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๑๑๖
............๑๗. ลกประคบสมนไพรมสวนประกอบทสำาคญชวยบรรเทาอาการปวดเมอยคลายเสน
เอนคอไพล
............๑๘. ในการนวดคลายความปวดเมอยไมมขอหามใดๆในการนวด
............๑๙. การอบสมนไพรไมมขอหามใดๆในการอบ
............๒๐. การประคบสมนไพรเมอเกดอาการบาดเจบปวดบวมอกเสบประคบไดทนท
เฉลย
ขอถก๑๓๔๕๘๙๑๐๑๑๑๓๑๕๑๗
ขอผด๒๖๗๑๒๑๔๑๖๑๘๑๙๒๐
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
ความรเรองเอดส ถก ผด
๑.ถงยางอนามยสามารถปองกนการตดเชอเอชไอวได
๒.ผทใชเขมฉดยารวมกนเสยงตอการตดเอดส
๓.คนทมคนอนหลายคนมความเสยงตอการตดเชอเอดส
๔.การกนอาหารรวมกบผตดเชอเอชไอวสามารถทำาใหตดเชอเอชไอวได
๕.ยงเปนพาหะนำาเชอเอดสได
๖.ผปวยเอดสมกเจบปวยและออนแอกวาคนปกต
๗.ปจจบนยงไมมยารกษาโรคเอดสใหหายขาดได
๘.เชอเอชไอวทำาลายภมตานทานทำาใหเกดการเจบปวย
๙.แมทตดเชอเอดสสามารถแพรเชอสทารกในครรภได
๑๐.คนทตดเชอเอชไอวแลวแตยงไมมอาการสามารถแพรเชอได
๑๑.คนรางกายแขงแรงออกกำาลงกายประจำาจะไมตดเชอเอชไอว
๑๒.การกอดและจบมอกบผตดเชอเอดสจะทำาใหไดรบเชอเอดสได
๑๓.เชอเอชไอวจะตรวจพบไดในเลอดภายหลงการรบเชอ๖สปดาห
๑๔.การเจาะหหรอสกผวหนงทใชเขมรวมกนทำาใหตดเอดสได
๑๕.การหลงขางนอกเปนวธหนงทสามารถลดการตดเชอเอชไอวได
๑๖.คนทเรามองเหนวามสขภาพรางกายแขงแรงอาจเปนคนทมเชอเอชไอวได
๑๗.การบงคบตรวจเลอดหาการตดเชอเอชไอวเปนการละเมดสทธ
๑๘.การเผยแพรความรเรองเอดสเพอใหเกดความตระหนกเปนวธหนง ทจะลดการแพรระบาดของเชอเอชไอวได
๑๙.การปองกนเอดสใชงบประมาณนอยกวาการรกษา
๑๑๗
๘. การปองกนและแกไขปญหาเอดส
คำาชแจง โปรดทำาเครองหมาย หรอ หนาขอทคดวาถกหรอผด
เฉลย
ถกทกขอยกเวน ๔๑๑๑๒
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๑๑๘
...........๑. นกจดการสขภาพชมชน คอ ผทสามารถนำาพาชมชนใหวเคราะหปญหาสขภาพชมชน
แลวนำาสกระบวนการวางแผนสขภาพ พรอมทงสามารถเชอมประสานภาคเครอขาย
ทงภายใน ภายนอกชมชนในการสนบสนนการดำาเนนงานแกไขปญหาสขภาพของชมชน
และตดตามประเมนผล
...........๒. นกจดการสขภาพทด ตองรจกแสวงหาความรเทคโนโลยดานสขภาพและปรบประยกตใช
ใหเหมาะสมกบชมชนของตนเอง
...........๓. ขอมลพนฐานของชมชนเปนสงจำาเปนในการจดทำาแผนสขภาพชมชน
...........๔. กลไก๓ประสานในการขบเคลอนการจดทำาแผนสขภาพชมชนไดแกภาคประชาชน
ประกอบดวย กำานน ผใหญบาน อสม. กรรมการหมบาน และประธานกลมอาชพ
ในชมชน
...........๕. กระบวนการจดการสขภาพชมชนม ๔ ขนตอนไดแก การวเคราะหและประเมน
สถานการณ,การกำาหนดจดหมายปลายทาง(การสรางวสยทศนรวม),การสรางแผนงาน
โครงการแกไขปญหาสขภาพชมชน(ทางเดนไปสจดหมายปลายทาง)และการประเมนผล
ควบคมกำากบการตดตามและการจดการความร
...........๖. กระบวนการสำาคญในการนำาแผนงาน/โครงการดานสขภาพไปสการปฏบต คอ
การมสวนรวมของชมชนในการวางแผนงาน/โครงการทชดเจนและสรางความเขาใจ
แกผปฏบตพรอมทงการประชาสมพนธใหคนในชมชนทราบอยางทวถง โดยเฉพาะ
กลมเปาหมายทจะดำาเนนกจกรรมในแผนงาน/โครงการ
...........๗. เมอมการดำาเนนงานตามแผนงาน/โครงการแลว นกจดการสขภาพชมชนตองมการ
ตดตามประเมนผลโครงการเมอสนกจกรรม/โครงการตามแผนสขภาพชมชนเทานน
...........๘.การตดตามประเมนผลแผนงาน/โครงการสามารถดำาเนนการไดระหวางการดำาเนนงาน
เพอนำาขอมลไปปรบปรงกระบวนการทำางานใหสำาเรจตอไป
...........๙.ขอมลพนฐานทดสามารถเปนเครองมอในการตดสนใจในการใหการสนบสนนแผนงาน/
โครงการของผบรหารขององคกรปกครองสวนทองถน
๙. เชยวชาญดานการจดการสขภาพชมชน
คำาชแจง โปรดทำาเครองหมาย หรอ หนาขอทคดวาถกหรอผด
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
...........๑๐. การตดตามความกาวหนาของแผนงาน/โครงการทด ควรมการกำาหนดไวในเวท
การประชมประจำาเดอนของหมบาน
...........๑๑. กลมเปาหมายในการรวมจดทำาแผนสขภาพชมชน คอ ผนำาชมชน อสม. องคกร
ปกครองสวนทองถน หนวยงานภาครฐในพนท เชน บคลากรสาธารณสข
พฒนาชมชนเปนตน
...........๑๒. นกจดการสขภาพไดมการประชาคมหมบานจดทำาแผนสขภาพชมชนเสรจแลว
ควรมการประชาพจารณแผนสขภาพชมชนใหประชาชนในหมบานรบทราบ และ
แสดงความคดเหนกอนนำาเสนอตอองคกรปกครองสวนทองถน เพอขอรบ
การสนบสนนงบประมาณในการดำาเนนงานตอไป
...........๑๓. งบประมาณพฒนาดานสขภาพในชมชนมเพยงกองทนหลกประกนสขภาพระดบ
พนทเทานน
..........๑๔. อสม. พรพรรณ ไดนำาเสนอขอมลผปวยเบาหวาน ความดนโลหตสงทถกทอดทง
ไมสามารถดแลตนเองได ๒ คน ในเขตรบผดชอบเสนอในเวทประชาคมจดทำา
แผนสขภาพของชมชน เบองตน ผนำาชมชนและผบรหารองคกรปกครอง
สวนทองถนไดไปเยยมเยยนใหการชวยเหลอพรอมกบเสนอแผนเขาสสภาองคกร
ปกครองสวนทองถนใหการชวยเหลอตอไปแสดงวาอสม.พรพรรณเปนนกจดการ
สขภาพทดได
..........๑๕. อสม.สมศกดมหญงหลงคลอดในความรบผดชอบ๓คนดวยความเปนอสม.ชาย
ไมกลาเขาไปดแลใหคำาแนะนำาหญงหลงคลอดจงประสานนางอรวรรณทมลกชาย
อายประมาณ๑ป สขภาพแขงแรงกนนมแมอยางเดยวจนครบ๖ เดอน เปน
ผแนะนำาใหความรแกหญงหลงคลอดทง๓คนแทนตนเอง
...........๑๖. แผนงาน/โครงการ สามารถแบงได ๓ ระดบ คอ ๑) ชมชนสามารถดำาเนนการ
เองไดเชน การกำาหนดมาตรการทางสงคม ๒) การประสานความชวยเหลอ
จากหนวยงานทเกยวของ เชน การพฒนาศกยภาพแกนนำาในการดแลสขภาพ
ผปวยเบาหวาน-ความดนโลหตสง ๓) การขอรบการสนบสนนจากองคกรทเกยวของ
ถงจะสามารถดำาเนนการไดเชนการจดชอเครองพนหมอกควนเปนตน
๑๑๙
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๑๒๐
...........๑๗. ทนทสำาคญของชมชน นอกจากการระดมทนจดทำาเปนกองทนในการจดการ
สขภาพชมชนแลว ชมชนยงมภมปญญาในการดแลสขภาพ เชน หมอยาพนบาน
ผปวยทสามารถดสขภาพตนเองไดอยางปกตสข เปนทนสำาคญในการดแลสขภาพ
ทนกจดการสขภาพตองนำาไปใชในการดแลสขภาพชมชน
...........๑๘. อสม. บญหลาย สมตรวจลกนำายงในภาชนะใสนำาของบานกำานน ไมกลาปรบเงน
ตามมาตรการสงคมเพราะกลววากำานนจะไมพอใจ
...........๑๙. การท อสม. แสวงหาความรและการเขารวมศกษาดงาน และนำาไปปรบปรง
การทำางานของชมชนไดทำาใหอสม.สามารถเปนนกจดการสขภาพทดได
...........๒๐. อสม.บญชวยเปนผนำาพาอสม.ในหมบานนำาเสนอผลงานของตนเองอยางนอย
เดอนละ ๑ ครง และนำาขอมลไปปรบปรงการทำางานรวมกน อสม. บญชวย
เปนนกจดการสขภาพทด
เฉลย
ขอ√ไดแกขอ๑๒๓๕๖๘๙๑๐๑๑๑๒๑๔๑๕๑๖๑๗
๑๙๒๐
ขอXไดแกขอ๔๗๑๓๑๘
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
..........๑. หญงตงครรภควรมาฝากครรภทนทเมอรวาตงครรภโดยใหพาสามมาดวย
..........๒. ภาวะเสยงของหญงตงครรภทตองรบมาสถานบรการสาธารณสขทนท ไดแกอาการ ดงนลกดนนอยกวา ๑๐ ครงใน ๑ วน (เมอตงครรภได ๓๒ สปดาหขนไป) มเลอดออกทางชองคลอด
..........๓. แมหลงคลอดควรเลยงลกดวยนมแมอยางเดยว ๖ เดอน และเลยงควบคอาหาร เหมาะสมตามวยจนลกอายครบ ๒ ป หรอ มากกวานน เพราะนมแมมสารอาหาร ครบถวนทำาใหลกฉลาดแขงแรงอารมณดและพฒนาการด
..........๔. พอ–แมสามารถประเมนและบนทกพฒนาการลกไดในสมดบนทกสขภาพแมและเดก
..........๕. พอ–แมของเดกแรกเกด–๕ปควรเลานทานใหลกฟงสปดาหละ๓ครงครงละ ครงชวโมงเวลาใดกไดและพอ–แมควรเลนกบลกดวยเปนตน
..........๖. เดกแรกเกด – ๖ เดอน กนนมแมเพยงอยางเดยวกพอไมตองกนนำา เพราะในนมแม มนำาอยแลว
..........๗. การเฝาระวงการละเมดหลกเกณฑวาดวยการตลาดอาหารสำาหรบทารกและเดกเลก และผลตภณฑทเกยวของ คอ การแนะนำาไมใหใชนมผสมเลยงทารกแรกเกด –๒ป หรอมากกวานน
..........๘. การเฝาระวงภาวะโภชนาการ โดยการชงนำาหนกและวดสวนสงเดกแรกเกดถง ๕ ป ทำาใหทราบวา หากนำาหนกนอยแสดงวาไดรบอาหารไมพอหากเตยกวาปรกตแสดงวา ไดรบอาหารไมพอเปนเวลานาน
..........๙. งานอนามยแมและเดกตองประชาสมพนธใหประชาชนไดรบทราบอยางสมำาเสมอ
.........๑๐. อสม. เปนผนำาในการขบเคลอนชมชนเพอสงเสรมใหสามพาหญงตงครรภไปฝากครรภ ทนทเมอรวาตงครรภ และสงเสรมการเลยงลกดวยนมแม สงเสรมใหพอ – แม
และผเลยงดเดกเลานทานเลนกบลกเปนแบบอยางทดแกเดก
เฉลย
ถกทกขอยกเวนขอ๔๕๗
๑๒๑
๑๐. การจดการอนามยแมและเดก
คำาชแจง โปรดทำาเครองหมาย หรอ หนาขอทคดวาถกหรอผด
สวนท ๕องคความร
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๑๒๔
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
การสงเสรมภมปญญาทองถน การสรางและสงเสรมสขภาพดวยการแพทยแผนไทย
หลกการธรรมานามย
ธรรมานามย คอ งานสาธารณสขมลฐานของการแพทยแผนไทย สามารถประยกต
ใชไดทกชาตทกศาสนา เพอกระจายความร เรองสขภาพสชมชนและปจเจกชนใหสามารถพงพา
ตนเองได
ธรรมานามยหมายถงระบบการสรางและสงเสรมสขภาพดวยวถธรรมชาตใหความสำาคญ
ตอสงทมผลกระทบตอสขภาพในทกดาน ทงทางดานรางกาย ดานจตใจ ดานอารมณ ดานสงคม
และสงแวดลอม
ผคดหลกการธรรมานามย คอ ศาสตราจารย นายแพทยอวย เกตสงห
ธรรมานามยมองคประกอบ๓สวนไดแก
๑. กายานามย คอการสรางและสงเสรมสขภาพทางกาย
๒. จตตานามย คอการสรางและสงเสรมสขภาพทางจตใจ
๓. ชวตานามย คอการสรางและสงเสรมคณภาพชวตและครอบครว
เพอใหเกดภาวะสมดลทง ๓ สวน ดงน
๑. กายานามยคอการสงเสรมสขภาพทางกาย๒อยางไดแก
๑.๑ การบรโภคอาหารควรรบประทานอาหารใหพอดไมมากและนอยเกนไปตามหลก
ทฤษฎการแพทยแผนไทยควรรบประทานใหหลากหลายและครบทกรสเพอจะไดชวยปรบธาต
ทง ๔ ใหสมดลสงสำาคญตองคำานงถงความเหมาะสมของวย เวลา ธาต และโรคทเปน เชน
บคคลทอยในวยชรามกเจบปวยดวยโรคลมทองอดทองเฟอจงไมสมควรรบประทานอาหาร
รสมนและอาหารทยอยยาก ชวงเวลาเชามดเปนเวลาทมกเกดเสมหะ ไมควรรบประทานรส
หวานมนเนองจากจะทำาใหมเสมหะมากเปนตน
การรบประทานอาหารใหเหมาะสมกบธาตและโรคทเปนอยเชนบคคลธาตดน
มสงสำาคญในการควบคมสขภาพอย๓อยางคอหวใจอาหารทรบประทานเขาไปและกากอาหาร
๑๒๕
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
ทจะถายออกมาเปนอจจาระดงนนการกนอาหารจงสำาคญมากโบราณจงมคำากลาววา“กนผด”
หมายถงการกนไมถกกบธาตจะเกดความเจบปวยและการกนไมถกกบโรคจะทำาใหเกดโรคกำาเรบ
มากขน
อยางไรกตามควรบรโภคอาหารใหถกตองตามหลกโภชนาการอาหารทมเสนใยและควรเลอก
รบประทานอาหารทปลอดภยจากสารพษตางๆ ตามหลกการแพทยแผนไทยควรบรโภคอาหาร
ทหลากหลายครบทกรสเพอชวยเสรมและบำารงธาตใหสมดลจะทำาใหรางกายไมเจบปวยงาย
๑.๒ การบรหารกายแบงออกเปน๒วธไดแก
๑.๒.๑การออกกำาลงกายเปนการสรางเสรมสขภาพทางกายดายทาบรหาร
ตางๆ จะทำาใหกลามเนอแขงแรงและชวยบรรเทาอาการของโรคบางอยางไดเชนการบรหาร
รางกายดวยทาฤาษดดตน ๑๕ ทา ซงสถาบนการแพทยแผนไทยสงเสรมใหนำามาใชในการ
ออกกำาลงกายในชวตประจำาวนเพอคลายความเมอยลาของรางกายและทาบรหารใบหนา
๗ทายงชวยในเรองการถนอมสายตาและชวยใหใบหนาเตงตงดวย
กจกรรมการอบรม
๑๒๖
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๑.๒.๒การพกผอนการพกผอนทดทสดคอการนอนหลบเปนการผอนคลายทงรางกาย
และจตใจ แตการนอนหลบพกผอนกตองคำานงถงความพอดทรางกายตองการ ไมควรนอนมาก
หรอนอยเกนไปนอกจากการนอนหลบพกผอนแลววธพกผอนและผอนคลายทดยงมอกหลายวธ
แลวแตความชอบและความพงพอใจของแตละคนแตทจะกลาวถงคอวธผอนคลายกลามเนอ
รางกายดวยภมปญญาไทยคอการนวดผอนคลายการอบและประคบสมนไพร
การนวดผอนคลาย ในปจจบนเปนทนยมอยางมากในเรองการบรการนวดไทยเพอสขภาพ
ซงทำาใหมธรกจบรการสขภาพดานนเกดขนเปนจำานวนมากเพอสนองความตองการ มการแขงขนกน
ในเรองการใหบรการมการปรบปรงและพฒนาการใหบรการตางๆ ทงในรปแบบและมาตรฐาน
การใหบรการทงหมดเกดจากผลสมฤทธของการนวดทเกดความผอนคลายทงรางกายและจตใจ
เปนการพกผอนและผอนคลายทดมากวธหนง ตวอยางการนวดผอนคลายทสถาบนการแพทย
แผนไทย รวมกบบรษทบางจากปโตรเลยมจำากด (มหาชน)จดทำาโครงการเหนอยนกพกนวดท
ปมนำามนบางจาก เปนตวอยางทเหนไดชดเจนวาสามารถผอนคลายรางกายและจตใจของผขบข
ยานพาหนะเวลาเดนทางไกลไดเปนอยางด ทงเปนการชวยลดการเกดอบตเหตจราจรบนทองถนน
ไดอกดวย
การอบสมนไพรเปนการใชไอนำาเดอดทตมสมนไพรทำาใหรขมขนขยายชวยขบเหงอ
และสงสกปรกออกจากรางกายบรรเทาอาการผนคนโรคผวหนงทำาใหผวพรรณเปลงปลงสดใส
สมนไพรทใชอบรางกายใชไดทงสมนไพรสดและสมนไพรแหง
การประคบสมนไพรเปนการใชความรอนนำาตวยาสมนไพรในลกประคบไปใชในการคลาย
กลามเนอและเสนเอน สมนไพรทใชทำาลกประคบใชไดทงสมนไพรสดและสมนไพรแหง ไดแก
ไพลขมนผวมะกรดตะไครบานใบมะขามใบสมปอยเกลอการบร
๒. จตตานามยการสงเสรมและพฒนาจต๓ประการไดแก
๒.๑ พฒนาคณภาพจตคอการฝกจตใจใหมคณธรรมมศรทธามพรหมวหาร๔
มความกตญญกตเวทมหรโอตปปะมความเคารพออนนอมสภาพออนโยนมจตใจกวางขวาง
เสยสละโอบออมอารย
-คณธรรมบคคล คอ การพจารณาและจำาแนกระหวางสงทถกและผดตามเจตนา
จงใจหรอการกระทำา
-ศรทธา คอความเชอทประกอบดวยปญญาเชอมนในการทำาคณความด
-พรหมวหาร๔ คอเมตตากรณามฑตาและอเบกขา
-หรโอตปปะ คอความละอายและเกรงกลวตอบาป
๑๒๗
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๒.๒ พฒนาสมรรถภาพจต คอ การฝกจตใหมสต มสมาธ มความเพยรพยายาม
บากบนอดทนมความรผดชอบเขมแขงมกำาลงใจเดดเดยวไมหวนไหวตอโลกธรรม๘ประการ
- สต คอความระลกไดนกไดความไมเผลอการคมใจไวกบกจหรอกมจตไวกบสงท
เกยวของหรอทปฏบต
- สมาธ คอ ความสงบตงมนไมวอกแวกหวนไหวมความใสกระจางราบเรยบมพลง
มความนมนวล
- โลกธรรม ๘ ประการ คอ ลาภ–เสอมลาภยศ–เสอมยศสรรเสรญ–นนทา
ความสข-ความทกข
๒.๓ พฒนาสขภาพจตคอฝกจตใหมปตยนดมความรกมความสขมองโลก
ในแงดราเรงเบกบานสดชนแจมใสอมใจ
การฝกจต เปนการพฒนาเพมความเขมแขงใหกบจต จตทเขมแขงจะมพลงตอ
ตานสงเลวรายตางๆไดแนวทางปฏบตในการฝกจตมหลายแนวทางสำาหรบการแพทยแผนไทย
มแนวทางการฝกดงน
๑.การสวดมนตแผเมตตาพจารณาสงขารและการไหวครเพอพจารณาตามให
เกดศรทธาความเชอมนความกตญญและความเมตตา
อานสงฆของการสวดมนต
-ชอวาไดเขาเฝาพระสมมาสมพทธเจาเพราะขณะสวดมนตจตรำาลกถงพระพทธ
พระธรรมและพระสงฆ
-ขณะสวดมนตจตใจสงบปราศจากความโลภโกรธหลง
-จตเปนสมาธเขมแขงอดทน
-ไดปญญารแจงเหนจรงในสจธรรมในการดำาเนนชวต
-เปนการสงสมบญบารมจตใจสงบนอนหลบไมฝนราย
-การสวดมนตเปนการบรหารรางกายอยางหนงเชนการยกมอประนมมอการกราบ
การเปลงเสยงทำาใหปอดขยายระบบทางเดนหายใจดขนสรางภมคมกนโรค
-การสวดมนตเปนหมคณะสรางระเบยบและความสามคค
๒.การปฏบตธรรมโดยใชหลกธรรมทางศาสนาทสำาคญคอหลกไตรสกขาอนเปนทพงพง
ของชวตไดแกศลสมาธและปญญา
๑๒๘
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
- การรกษาศล คอการรกษากายวาจาใจใหงดเวนจากการกระทำาพดหรอคด
ในสงทเบยดเบยนตนและคนอนอนเปนบาปกรรมทางกายวาจาและใจ
ศลจะมนคงดวยความคมครองของความละอายและเกรงกลวตอบาปศลเปนมาตรฐาน
ชวตสำาหรบผมงเจรญในธรรมและเปนรากฐานของการเจรญสมาธสมมาสมาธยอมเกดในผมศล
อยางนอยตองมศล๕เปนพนฐานไดแก
๑.เวนจากการฆาสตวตดชวตทำาใหจตมเมตตาระงบโทสะซงเปนตนเหตแหง
การทำาลายลางกน บคคลผประพฤตศลขอน จะมอานสงฆสงผลใหชวตยนยาว สขภาพแขงแรง
ปราศจากโรคภยเบยดเบยน
๒.เวนจากการลกทรพยไมยดเอาทรพยของผอนทเจาของมไดเตมใจใหมาเปนของตน
บคคลผประพฤตศลขอน จะมอานสงฆสงผลให เจรญรงเรองในโภคทรพย และสามารถเกบรกษา
ทรพยไวไดโดยไมถกผอนเบยดเบยนไป
๓.เวนจากการประพฤตผดในคครองหรอคนในปกครองของผอนบคคลผประพฤตศล
ขอนจะมอานสงฆสงผลใหโชคดในความรกเมอมบตรธดากวานอนสอนงายไมถกผอนหลอกลวง
๔.เวนจากการพดปดพดบดเบอนความจรงทำาใหผอนเดอดรอนบคคลผประพฤตศล
ขอน จะมอานสงฆสงผลให เปนผมวาจาหนกแนนเปนทเคารพเชอถอของบคคลทวไป และม
ไหวพรบในการเจรจา
๕. เวนจากการดมสรา เครองดองของมนเมา บคคลผประพฤตศลขอน จะมอานสงฆ
สงผลใหเปนผมมนสมองเปรองปราชญมปญญาความคดแจมใสไมหลงลมฟนเฟอน
- การทำาสมาธ คอการฝกใหจตมความตงมน
สมาธ หมายถง การมจตแนวแนตอสงทกำาหนด อยในอารมณใดอารมณหนงจนหยดนง
และมใจจดจออยในสงนน สมาธเปนบนไดขนตนทจะกาวไปสการเจรญปญญา (วปสสนา) วธท
นยมปฏบตกนคอการนงสมาธและเดนจงกรม
การเจรญสมาธภาวนาแบงออกเปน 2 อยางหลกๆ กลาวคอ
1. สมถภาวนาคอการฝกอบรมจตใหเกดความสงบมสมาธเพอการดำารงชวตอยางม
ความสขในเบองตน
2. วปสสนาภาวนาคอการฝกอบรมจตใหเกดปญญาและรแจงในความเปนไปของสภาวะ
ตางๆในโลก
๑๒๙
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
ประโยชนของการทำาสมาธ
-ชวยใหจตใจผอนคลายสบายสงบ
-เสรมประสทธภาพการทำางานและการเลาเรยน
-เสรมสขภาพทางกายบรรเทาอาการของโรคทางกาย
ดงคำากลาวทวา “สมาธท�าใหจตใจแจมใส หวใจเบกบาน ท�างานผดพลาดนอยลง
ด�ารงความทรงจ�าท�างานเสรจตามมงหมาย คลายความเครยด ไมเบยดเบยนกน ยดมน
ในพระศาสนา มใจเมตตากรณาตอสงคม”
ทำาใหจตใจทเคยวาวนกลบมาสงบเยอกเยน คนเคยเอาแตใจตนเองเปนคนอารมณรอน
ฉนเฉยวกทำาใหเปนคนหนกแนนมเหตผลมากขนไมโกรธงาย และรจกระงบอารมณได มจตใจ
ดงามสงผลใหสภาพจตปลอดโปรง ผองใส แกชาลง เนองจากการเผาผลาญพลงงานในรางกาย
ดำาเนนไปดวยความมระเบยบและทำางานชาลง ทำาใหแลดออนเยาวกวาวย ถาฝกไดในระดบ
ทสงขนจะชวยรกษาโรคภายในรางกายได ทำาใหรางกายแขงแรง เพราะสภาพจตทผานการฝก
สมาธจะทำาใหกระแสคลนความถในสมองมระเบยบ
ปญญา คอ ความรทดบทกข ดบกเลสได ปญญาในเบองตน คอความรระดบสญญา
ไดแก ความจำาทเกดจากการไดยน ไดฟง ไดอาน อารมณทงดและชวทเราปรงแตงขนดวย
ความเหนและความคด ปญญาในระดบสงขน เปนปญญาทใหความรความเขาใจทเกดขนในจต
ของผมศลบรสทธและสมาธหนกแนน
การเจรญปญญา พฒนาตอจากการทำาสมาธ เพราะไมใชใหจตตงมนในอารมณเดยว
นงอยเชนนนแตเปนจตทคดใครครวญหาเหตผลในสภาวธรรมทงหลายรแจงวาสภาวะธรรม
ทงหลายลวนแตเปนไตรลกษณคอ
-อนจจงไดแก ความไมเทยงจะตองเปลยนแปลงไปไมวนใดกวนหนง
-ทกขงไดแก สภาพททนอยในสภาวะเดมไมไดมการเปลยนแปลงไป
-อนตตาไดแกความไมใชตวตนแมแตรางกายของเรากไมใชตวตนเปนเพยงธาต๔
ทมาประชมรวมกนสดทายยอมสลายกลบไปเปนสภาวะเดม
สมาธและปญญาเปนเหตผลของกนและกนอปการะซงกนและกนจะมวปสสนา
ปญญาเกดขนโดยขาดกำาลงสมาธสนบสนนยอมไมได
๓. ชวตานามย เปนการเสรมสรางคณภาพชวตและครอบครว แบงออกเปน ๒ สวน
ไดแก
๑๓๐
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๓.๑ การดำาเนนชวต ดวยการทำาหนาทของแตละบคคลดวยความเหมาะสม
ถกตองดงามตามภาวะทเปนอย2ภาวะไดแก
๑.ภาวะทเปนตามธรรมชาตคอความเปนลกหลานพอแมพปานา
อาปยาตายายเครอญาตฯลฯ
๒.ภาวะทถกกำาหนดขนมาภายหลงคอความเปนนกเรยนครขาราชการ
พนกงานเจาหนาทตางๆนกรองนกแสดงนกกฎหมายนกบญชฯลฯ
โดยการนำาหลกธรรมทางพทธศาสนามาใชในการดำาเนนชวต ซงองคธรรม
ทสำาคญคอ
มรรค ๘ (หนทางอนประเสรฐ ๘ ประการ) ทางน�าชวตใหบรสทธถงซง
ความหลดพนจากทกข ไดแก
๑.สมมาทฐมศรทธาทถกทางมความเหนทถกตองอนเปนมลฐานท
ตองถงกอนมรรคอน
๒.สมมาสงกปปะการดำารเพอผลอนชอบคอผลทเกดขนไมทำาลายประโยชน
ของตนและไมทำาลายประโยชนของผอน
๓.สมมาวาจาการปราศรยถกทางคอพดแตสงทเปนจรงไมพดใหรายสอ
เสยดใครเวนจากการพดดหมนผใดไมพดดวยความโกรธไมใชคำาพดบดเบอนใหเขาใจผดพด
ดวยวาจาออนหวานดวยเมตตากรณา
๔. สมมากมมนตะ การทำาการงานทถกทาง คอ ใหงานททำานนเปนไปดวย
ความสามคคใหเปนไปตามแบบแผนอนถกทาง
๕.สมมาอาชวะ การดำาเนนอาชพถกทาง คอทกคนตองมอาชพเลยงตน
และครอบครวเลอกอาชพทไมเดอดรอนและเปนโทษภยตอตนเองและผอน
๖.สมมาวายามะความพยายามอยางถกตองคออยาพยายามทำาอะไรไปดวย
ความไมรจรง และเมอลงมอทำาสงทถกตองแลวตองเพยรพยายามใหเกดผลสำาเรจ ซงผลสำาเรจนน
ตองไมกอใหเกดความเดอดรอนและความไมยตธรรมแกผใด
๗. สมมาสต การมสตระลกรอยเสมอ คอ มสตรวาเรากำาลงจะทำาอะไร
และกำาลงทำาอะไรอย ไมเปนคนเผลอ การรตวอยเปนนจเปนทางใหหลกเลยงจากการกระทำา
ความชว
๑๓๑
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
๘. สมมาสมาธ ความตงใจมนโดยถกทาง คอการทำาใจใหนงอยไดใน
กจกรรมนน กจะทำาใหเกดความสำาเรจ เกดประโยชนสงสดตอกจกรรมนนๆ เปนสดยอดแหง
มรรคทงหลาย เมอมสมมาสมาธจงจะสามารถบรรลถงสมมาทฐ สมมาสงกปปะ สมมาวาจา
สมมากมมนตะสมมาอาชวะและสมมาวายามะ
๓.๒ การสรางสงแวดลอมซงเปนสงสำาคญในการสรางเสรมสขภาพกายและจตใจ
ประกอบดวย๒สวนคอ
๓.๒.๑ การสรางสงแวดลอมครอบครว ครอบครวนบวาเปนรากฐานสำาคญของ
บคคลครอบครวทมสภาพแวดลอมภายในทดกจะสงผลใหบคคลในครอบครวมสขภาพกายและ
จตทดเปนคนดของครอบครวและพรอมทจะออกไปเปนคนดของชมชนและสงคม
การสรางสงแวดลอมครอบครวเรมจากทอยอาศยจะตองสะอาด อากาศถายเทด
มสงแวดลอมสวยงาม สงบรมรน ทอยอาศยจะเลกหรอใหญไมใชสงสำาคญ เพยงขอใหมสข
ลกษณะทดตอผอาศย
การแตงกายของบคคลในครอบครวนบวาเปนสงสำาคญตอความเจบปวยของ
บคคล เครองแตงกายควรสะอาด เหมาะสมกบรางกาย ฤดกาล และสภาพอากาศ ครอบครว
ทมความสขสมบรณไมควรมบคคลทเจบปวย ดงนนการดแลสขภาพและสขอนามยทดจงเปน
สงสำาคญ
ประการตอมาเรองการบรโภคอาหารทมคณคาและมประโยชนตอรางกายกเปน
สงทสำาคญไมยงหยอนไปกวาอยางอน
สดทายคอความรกความสามคคในครอบครว เปนสงสำาคญอยางยง ครอบครว
ทมความสขยอมตองมความรก ความสามคคของบคคลในครอบครว ความรกยอมจะแผขยาย
ไปสชมชนและสงคมตอไป
๓.๒.๒การสรางสงแวดลอมในชมชนและสงคมชมชนและสงคมมสวนสำาคญตอ
คณภาพชวต ของบคคลในชมชนและสงคมนน ๆ เปนอยางยง ชมชนและสงคมใดมการพฒนา
อยเสมอยอมนำาความเจรญมาสชมชนและบคคลในชมชน การสรางสงแวดลอมทดดวยความรวมมอ
รวมใจของบคคลในชมชนเพอใหเกดสภาพแวดลอมทปราศจากมลภาวะกำาจดขยะสงปฏกล
ทกอใหเกดโรค ดแลสงแวดลอมใหสดชนอยเสมอ ถนนหนทาง แมนำาลำาคลองในเขตชมชน
สะอาด สวยงาม ทำาใหเปนชมชนและสงคมทนาอยอาศย ปลอดภยจากอนตราย สามารถใชเปน
สถานทพกผอนหยอนใจ คลายความเครยด ยอมเปนชมชนและสงคมทสรางเสรมคณภาพชวต
ทดใหกบบคคลในชมชนและสงคมนนๆ
๑๓๒
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
เอกสารอางอง
:พระธรรมปฎก(ป.อ.ปยตโต)ธรรมกบการศกษา–พฒนาชวตธรรมสภากรงเทพฯ
๒๕๔๔
คมอสวดมนตสำาหรบนกเรยนและประชาชนทวไปกรมการศาสนากระทรวงวฒนธรรม
๑๓๓
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
บนทก
๑๓๔
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
บนทก
๑๓๕
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
บนทก
๑๓๖
หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจำาหมบานเชยวชาญ ปพทธศกราช ๒๕๕๕
ในโครงการอบรมฟนฟ อสม. พ.ศ. ๒๕๕๕
