1

Best Practice กจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน

1. ความส าคญของนวตกรรม / แนวปฏบตทด (Best Practice)

เดกเลกเปนวยทมการเจรญเตบโตและพฒนาการทงดานรางกาย สตปญญา และสงคมอยางรวดเรว

จากรายงานผลการส ารวจสภาวะสขภาพชองปากระดบประเทศ ในป พ.ศ. 2549-2550 ของส านก

ทนตสาธารณสข กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข พบวาเดกไทย อาย 3 ป มอตราการเกดโรคฟนผ

รอยละ 61.4 และในเดกอาย 5 ป มอตราของโรคฟนผสงขนถงรอยละ 80.64 พรอมยงเปดเผยวา โรคฟนผ

เกดจากแบคทเรยทอาศยอยในชองปากรวมตวกบเศษอาหารและน าลายสะสมกนเปนคราบ ซงปญหาฟนผ

ในเดก สามารถเกดไดในเดกตงแตอายไมถง 1 ป หรอเรมมฟนน านมขนเปนซแรก โดยหนงในสาเหตทท าให

เดกฟนผ แมวาโรคฟนผเปนปญหาสขภาพทไมรนแรง แตสงผลกระทบอยางมากตอพฒนาการดานสตปญญา

บคลกภาพ และคณภาพชวตของเดก โรคฟนผทลกลามจะท าใหเดกมอาการปวด นอนไมหลบ เคยวอาหาร

จ าพวกเนอสตวและผลไมไมได ซงสงผลตอภาวะโภชนาการของเดก สบเนองจากอาหารทเดกรบประทาน

พฤตกรรมในการบรโภคขนม นมรสหวาน เครองดมทมน าตาล การบรโภคขนมกรบกรอบมากจะสงผลใหเดก

รบประทานอาหารมอหลกและผลไมลดลง และพฤตกรรมการท าความสะอาดชองปาก การท าความสะอาด

ชองปากทไมดพอ และยงพบวาผปกครองสวนใหญมกละเลย ไมใหความส าคญกบการแปรงฟน หรอปลอยให

เดกแปรงฟนเอง โดยไมมการควบคมดแล การแปรงฟนตงแตอายยงนอย ชวยลดโอกาสการเกดฟนผได สถาบน

ทนตกรรม กรมการแพทย พบวาเดกทรบประทานอาหารวางบอย แตมการแปรงฟนสม าเสมอ จะมฟนผนอย

กวาเดกท ไมคอยรบประทานอาหารวาง แตมการท าความสะอาดทไมด การสงเสรมสขภาพชองปากเดกเปน

เรองของการปรบเปลยนพฤตกรรม ทงการกนและการท าความสะอาดชองปาก ซงผปกครองและครตองเอาใจ

ใส ก ากบดแล และฝกฝนใหเดกมพฤตกรรมทเหมาะสม และปฏบตจนเปนนสย ปจจยเหลานเปนปจจยทมสวน

ท าใหเกดโรคฟนผในเดกปฐมวย ผลเสยทเหนไดชด คอฟนน านมผ ในสวนของฟนกราม เดกจะเกดความ

เจบปวด จากการบดเคยวอาหาร ไมสามารถรบประทานอาหารไดตามปกต ซงไมเพยงแตสงผล ตอน าหนกตว

และการเจรญเตบโตของรางกาย จนบางคนถงกบขาดสารอาหารแลว ยงสงผลในเรองของการพฒนากลามเนอ

ใบหนา และชองปาก การเจรญของกระดกขากรรไกร ตลอดจนเกดปญหาการไดยนและการพดอกดวย ทงจาก

การศกษายงพบวา เดกทมฟนน านมผจะมเชอโรคในชองปากมากและ มโอกาสเสยงทฟนแทจะผหรอเกดการ

ซอนเกไดสง

ดงนนทางโรงเรยนจงเลงเหนความส าคญของปญหาสขภาพในชองปากของเดก ไดกระตนความสนใจ

ของเดกใหหนมาสนใจและใหความรเกยวกบเรองสขภาพในชองปากมากขน โดยจดกจกรรมทสนกสนานเนน

การมสวนรวม แสดงความคดเหน สอดแทรกไปกบความรตางๆ เพอใหเดกไดรสกวาเรองตางๆเหลานไมไดไกล

ตวอยางทคด การด าเนนงานกจกรรม หนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน มวตถประสงค เพอสงเสรมการเรยนรเรอง

ของสขภาพในชองปากใหกบเดกไดพฒนาทกษะการดแลรกษาสขภาพในชองปากใหมากขนเดกไดรบความร

2

ในเรองของสขภาพในชองปาก มความรความเขาใจเกยวกบโครงสรางของฟน รจกหนาทของฟนรวมถงวธการ

ดแลรกษาฟน โดยการแปรงฟนทถกวธตลอดจนการเลอกลกษณะของแปรงสฟนทเหมาะสมกบชองปาก และ

การเลอกใชยาสฟนทมคณภาพ การเลอกรบประทานอาหารทไมท าใหฟนผ การสรางสขนสยทด ในการดแล

ฟน ซงสามารถท าใหมสขภาพในชองปากทดและปองกนไมใหฟนผได ทางโรงเรยนจงจดกจกรรมหนนอยวยใส

ใสใจ ฟ.ฟน

2. วตถประสงคของการด าเนนงาน 1. เพอใหเดกปลอดภยจากโรคฟนผ 2. เพอสงเสรมและพฒนาคร ผปกครองใหเขาใจวธการแปรงฟนทถกวธ และโทษของการไมดแลรกษา ชองปาก 3. เพอสรางความสมพนธระหวางเดก คร ผปกครองในการด าเนนกจกรรมรวมกน เพอขยายความร เรองการแปรงฟนสผปกครองและชมชน เปาหมายของการด าเนนงาน

- เชงปรมาณ นกเรยนระดบชนปฐมวย จ านวน 600 คน - เชงคณภาพ เดกปลอดภยจากโรคฟนผ ผปกครองรถงอนตรายทเกดจากโรค อกทงรและเขาใจวธการแปรงฟนทถก

วธ เพอน าไปปรบใชในชวตประจ าวนได 3. กระบวนการและขนตอนการด าเนนงาน หลกการจดกจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน โดยใช 5P ลงสการปฏบต

นวตกรรม 5P เปนทฤษฎรองรบอยางสมเหตสมผล สามารถอางองได แนวคดทฤษฎทระบมความจ าเปนไปไดในการพฒนานวตกรรมใหสมฤทธผล และนวตกรรมความสอดคลองตามแนวคดทฤษฎวงจร PDCA เปนกระบวนการทเชอมโยงกบกระบวนการเรยนรทกษะในศตวรรษท 21 ครน ากระบวนการไปพฒนาตนเอง แลวน ามาลงสเดก ครจงไดจดกจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน เพอสงเสรมและแกไขปญหาทางชองปากของเดกปฐมวย ซงเปนพนฐานของการรกษาความสะอาดในชอปาก สามารถสรางความร ความเขาใจ มทกษะ กระบวนการในการปฏบต มคณลกษณะทพงประสงค และเจตคตทดตอตนเอง มขนตอนการปฏบตทเขาใจงาย น าเศษวสดทเหลอใชมาประดษฐสอและอปกรณ สอดแทรกกบหนวยการเรยนร เดกไดลงมอปฏบต สามารถน าไปใชในชวตประจ าวนได

3

Plan Process Product Plus Progress

Plan = การวางแผน การประชม พจารณารวมกนวาตองท าอะไร เพอใหบรรลเปาหมาย ทก าหนด ไวโดยก าหนดผรบผดชอบ Process = กระบวนการท างาน หรอ ขนตอนการท าสงใดสงหนงตงแตตนจนส าเรจ ดวยวธการท แตกตางกนขนอยกบภาระงานนนๆ Product = ผลผลต ผลลพธทได ผลสมฤทธทางการเรยน คณภาพของผเรยน ด เกง มความสข Plus = จดเดนของการท างานแตละงาน Progress = ความกาวหนาของการท างาน คณภาพขององคประกอบในนวตกรรม กจกรรมหนนอย ใสใจ ฟ.ฟน เพอสงเสรมและแกไขสขภาพในชองปากของเดกปฐมวย มวตถประสงค เปาหมาย ของนวตกรรม สอดคลองกบสภาพปญหา ความตองการจะพฒนาใหมความสมบรณในเนอหาสาระของนวตกรรมและความถกตองของกรมสขภาพอนามย และ โรงเรยนบานโปงวทยาคม ไดเลงเหนความส าคญของปญหาในเดกปฐมวยในเรองของการดแลสขภาพฟน ใหลดจ านวนฟนผ โดยทางโรงเรยนไดสงเสรมใหมการจดกจกรรมเพอแกปญหาทางชองปากของเดกปฐมวย สอนวธการแปรงฟนทถกวธ การเลอกรบประทานอาหารทมประโยชน ประชมกบผปกครองเพอเปนการสงเสรมและรวมมอระหวางเดก คร ผปกครอง ชมชนและสถานศกษา เพอลดจ านวนอาการฟนผในเดกปฐมวยใหนอยลง และเดกไดรจก วธการปองกน

4

นวตกรรม กจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน เพอสงเสรมและแกไขปญหาทางชองปากของเดกปฐมวย ครน าแนวทางทไดปฏบตมาลงสนกเรยน โดยผานกระบวนการ 5P ของโรงเรยนบานโปงวทยาคมดงน กระบวนการพฒนา Best Practice หลกการ 5 p Plan การวางแผน

1. ประชมวางแผนเพอด าเนนการ กจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟนเพอสงเสรมการดแลรกษาความสะอาดในชองปากและการแปรงฟนอยางถกวธ

2. แตงตงคณะครรบผดชอบกจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน เชน - หนงสอเชญผปกครอง - จดท าแผนพบ - แบบบนทกการตรวจสขภาพฟน ฯลฯ

3. ตดตามและประเมนผลปรบปรง

5

Process กระบวนการท างาน / ขนตอนตงแตการท างานจนส าเรจ

1. จดท าเอกสารความรเกยวกบเรองฟน 2. หนงสอเชญผปกครอง ชมชน รวมรบฟงความรเกยวกบการรกษาความสะอาดในเรอง การแปรงฟน ทถกวธ การเลอกรบประทานอาหารทไมท าใหฟนผและตระหนกถงอนตรายจากโรคฟนผ 3.จดท าแผนการสอนบรณาการกจกรรมหลก 6 กจกรรมและด าเนนการสอนตามแผน 4.จดท าแบบบนทกการตรวจสขภาพฟนเปนรายบคคล 5.ครพาเดกท าความสะอาดชองปากหลงรบประทานอาหารกลางวนโดยการแปรงฟนอยางถกวธ

Product ผลผลต ผลลพธ / คณภาพ 1. เดกมความรทนตสขภาพ 2. เดกแปรงฟนไดอยางถกวธ 3. เดกมความรความสามารถและทกษะในการดแล สขภาพฟนชองปาก 4. เดกสามารถน าความรทไดรบการใชใน ชวตประจ าวน 5. เดกสามารถถายทอดความรแกกลมเดกซงกนและกน 6. ผปกครองมความรและความเขาใจวธการแปรงฟน ทถกวธ

6

Plus จดเดนของการด าเนนงานแตละงาน 1. พอ แม ผปกครองใหความรวมมอสนบสนนในการจดกจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟนของ

โรงเรยน 2. ผปกครองมความรความเขาใจในเรองการแปรงฟนทถกวธจากแหลงขอมลทเชอถอไดและน า

ความรไปเผยแพรใหกบครอบครวและชมชนได 3. เดกน าการแปรงฟนทถกวธไปปฏบตในชวตประจ าวนได 4. รและเขาใจถงอาหารทมอนตรายตอสขภาพของชองปากและฟน 5. ครปลกฝงและสงเสรมการแปรงฟนทถกวธใหกบเดก

7

Progress 1. เดกทกคนมสขภาพชองปากและฟนทสะอาด 2. พอ แม ผปกครอง คร มความรทนตสขภาพและการแปรงฟนทถกวธ

ทางโรงเรยนจงกจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน ส าหรบเดกปฐมวยระดบชน อนบาล 1-3 มดงน 1. นวตกรรม กจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน 2. แผนการจดประสบการณ หนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน 3. แบบบนทกการตรวจสขภาพฟน 4. แบบประเมนความพงพอใจ กจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน โครงสรางกจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน สงเสรมและแกไขสขภาพในชองปากของเดกปฐมวย ส าหรบเดกระดบชนอนบาล 1 – 3 มดงน

1. ชอกจกรรม 2. สาระส าคญ 3. วตถประสงค 4. สอและอปกรณ 5. ภาพสอและอปกรณ 6. 5 P 7. ภาพประกอบ 8. สรปผลการตรวจสขภาพฟน

กจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน สาระการเรยนรกจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน

เพอสงเสรมและแกไขปญหาสภาพภายในชองปากทมการศกษาไดออกแบบกจกรรมโดยเลอกหนวยสาระทควรรในสาระการเรยนรเรอง ตวเรา ตามหลกสตรสถานศกษาระดบชนปฐมวย โรงเรยนบานโปงวทยาคม มาออกแบบกจกรรมหนนอยวยใน ใสใจ ฟ.ฟน โดยใชกจกรรมหลก 6 กจกรรม ลกษณะของนวตกรรม กจกรรมหนนอยวยใสใสใจ ฟ.ฟน เพอสงเสรมและแกไขปญหาทางชองปากมดงน - แบบบนทกสขภาพฟน กอนจดกจกรรมประจ าเดอน - กจกรรมหลก 6 กจกรรม - จดประชมผปกครอง เพอทราบแนวทางการแกไขปญหา และลดอตราการฟนผในเดกปฐมวย - ครสาธตวธการแปรงฟนทถกวธ - เพลง บ.ว.แปรงฟน - ฟนยกษจ าลอง

8

ขนการจดกจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน เพอสงเสรมและแกไขปญหาทางชองปาก ปฏบตกจกรรมดงน - ครส ารวจ บนทกสภาพชองปากของเดก - เดกและครรวมสนทนาถงปญหาของสภาพฟน - เดกมสวนรวมในการเสนอความคดเหน - ครจดเตรยมสอ/วสด อปกรณ (ทกครงทปฏบต กจกรรมเสรจแลว ตองชวยกนเกบวสด) - เดกลงมอปฏบตกจกรรมตามขนตอน - เดกตอบค าถามจากสงทครน ามาใหดจากสอตาง ๆ เชน รปภาพ ฟนทประดษฐขน สอมลตมเดย - เดกน าเสนอ อภปราย ใหผอนฟงไดดวยวธทเหมาะสมกบวย - เกบรวมรวมขอมล โดยการสงเกต และบนทกผลการสงเกต หลกการจดกจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน

1. Plan = การวางแผน 2. Process = กระบวนการท างาน 3. Product = ผลผลต ผลลพธทได 4. Plus = จดเดนของการท างานแตละงาน 5. Progress = ความกาวหนาของการท างาน

บทบาทหนาทของครในการจดกจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน ครวางแผนจดกจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟนโดยการจดกจกรรมดงตอไปน - ครตรวจสขภาพชองปากเดกเปนรายบคคลเชนตรวจฟน ทปกต ตรวจฟนผ ตรวจสขภาพของเหงอก ตรวจความ สะอาดของชองปากแลวจดลงในแบบบนทกการตรวจ สขภาพฟน - ครแนะน าใหเดกเตรยมอปกรณในการรกษาฟนมาท โรงเรยนเชนใหน ายาสฟนทมฟลออไรดผสมเกลอและ แปรงสฟนทมขนแปรงนมๆมาจากบาน - ครเตรยมแกวน าทเหมาะสมใหกบเดกของตนเอง - ครสอนวธการแปรงฟนทถกวธใหกบเดกโดยครใชสอ จากวดโอเพลงการแปรงฟนทถกวธและใหเดกปฏบต ตามขนตอนการแปรงฟนทถกวธเชนฟนบนแปรงลงลาง ฟนลางแปรงขนบน แปรงฟนทงดานในและ

9

ดาน นอกและแปรงโคนลนดวยพรอมใชน ายาปวนปากใหสะอาดและใหเดกฝกรองเพลงการแปรงฟนอยางถกวธและท าทาทางประกอบ เพลงพรอมกนทงครและเดก

- ครใหเดกแปรงฟนทกครงหลงอาหารมอกลางวนพรอมทงตรวจสอบความสะอาดของฟนและเหงอก - ครมการประชมใหความรผปกครองเกยวกบการแปรงฟนทถกวธและใหน ากบไปปฏบตกบเดกทบาน - ครจดกจกรรมเขาฐานการดแลรกษาฟนเชนเลนเกมกจกรรมกลางแจงเกยวกบการแยกอาหารทมประโยชนกบฟนของเดกและอาหารทไมประโยชนทท าใหฟนผ

- ครสนทนากบผปกครองเกยวกบการปฏบตรกษาดแลสขภาพฟนของเดกไดปฏบตตามขนตอนทถกตอง - ครใหเดกมาปฏบตตามขนตอนการแปรงฟนทถกวธเปนรายบคคล - ครตดตามและท าการ ประเมนผลสขภาพฟนหลงจากใหเดกท าการปฏบตตามขนตอน และครจดบนทกใน แบบบนทกการแปรงฟน บทบาทหนาทของเดกในการจดกจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน - วางแผนจดกจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน - เดกเตรยมอปกรณในการแปรงฟนแปรงสฟนยาสฟนทม ฟลออไรดและเกลอแกวน าของตนเองมาจากบาน - เดกฟงค าแนะน าวธการแปรงฟนทถกตองโดยเปดเพลง แปรงฟนใหเดกดพรอมกนและใหเดกท าตามเนอเพลง - เดกจะแปรงฟนทกวนหลงรบประทานอาหาร ทกครง - เดกดเกยวกบภาพอาหารทมประโยชนตอฟน - เดกแปรงฟนดวยยาสฟนผสมฟลออไรดแปรง วนละ 2 ครง ตอนเชาและกอนนอน - เดกเลอกรบประทานอาหารวางทมประโยชน เชน ผลไม หลกเลยงขนมหวาน และเครองดม ทมรสหวานหรอมกรด ไดแก น าอดลม

10

บทบาทหนาทของผปกครองในการจดกจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน - ผปกครองมาฟงการสาธตการแปรงฟนอยางถกวธเพอน ากลบไปถายทอดใหกบเดกทบานของตนเอง - ผปกครองเตรยมอปกรณการแปรงฟนใหกบลกและฝกการแปรงฟนทถกวธใหกบลกหลานของตนเอง - ผปกครองตรวจความสะอาดของฟนหลงการแปรงฟนใหกบลกทกครงทท าการแปรงฟน - ผปกครองปรกษากบครเมอพบปญหา เชนเดกดอไมยอมปฏบตตามขนตอนทถกวธ - ผปกครองรายงานผลใหกบครทราบเปนระยะวาเดกไดปฏบตตามขนตอนการแปรงฟนทถกวธ - ผปกครองเลอกอาหารทมประโยชนกบฟนใหลกรบประทานทกวนและคอยแนะน าไมใหทานอาหารทไมม ประโยชนทท าใหฟนผ - ผปกครองพาลกของทานพบทนตแพทยทกครงเมอพบปญหาฟนของลก

11

ขนตอนการพฒนาออกแบบ Best Practice กจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน

กจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน Plan = การวางแผน การประชม พจารณารวมกนวาตองท าอะไร เพอใหบรรลเปาหมาย ทก าหนดไว โดยก าหนดผรบผดชอบ Process = กระบวนการท างาน หรอขนตอนการท าสงใดสงหนงตงแตตนจนส าเรจ ดวยวธการ ทแตกตางกนขนอยกบภาระงานนนๆ Product = ผลผลต ผลลพธทได ผลสมฤทธทางการเรยน คณภาพของผเรยน ด เกง มความสข Plus = จดเดนของการท างานแตละงาน Progress = ความกาวหนาของการท างาน

- การสงเกต

- การเปรยบเทยบ

- การสอความหมาย

- การลงความคดเหน

- หนวยสาระการเรยนรในหลกสตร

สถานศกษา

- กจกรรมสงเสรมสขภาพ

- การชวยเหลอไดรบความรวมมอจาก

ผปกครอง

- คณลกษณะทพงประสงคตามหลกสตร

เดกมสขภาพทางชองปากทดขน

คณภาพเดก

กรอบแนวคดการพฒนา (Best Practice)

กระบวนการเรยนร กจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน

เทคนคบนได 5 ขนตอนของกระบวนการ IS ในโรงเรยนมาตรฐานสากล

ขนท 1 ครส ารวจ บนทกสภาพชองปากของเดก ขนท 2 เดกและครรวมสนทนาถงปญหาของสภาพฟน ขนท 3 เดกมสวนรวมในการเสนอความคดเหน ขนท 4 ครจดเตรยมสอ/วสดอปกรณ (ทกครงทปฏบตกจกรรมเสรจแลว ตองชวยกนเกบวสด) ขนท 5 เดกลงมอปฏบตกจกรรมตามขนตอน ขนท 6 เดกตอบค าถามจากสงทครน ามาใหดจากสอตาง ๆ เชน รปภาพ ฟนทประดษฐขน สอมลตมเดย ขนท 7 เดกน าเสนอ อภปราย ใหผอนฟงไดดวยวธทเหมาะสมกบวย

ขนท 1 การวางแผน การประชม พจารณารวมกน ขนท 2 กระบวนการท างาน ขนท 3 ผลผลต ผลลพธทได ขนท 4 จดเดนของการท างานแตละงาน ขนท 5 ความกาวหนาของการท างาน

Attribute Process

Knowledge

12

การจดกจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟนแตละระดบชน ไดบรณาการเขากบกจกรรมหลก 6 กจกรรมดงน แผนการจดประสบการณ ระดบชนอนบาล 1 กจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ

- เดกและครรวมกนเคลอนไหวรางกายอยกบทและเคลอนทตามจงหวะเสยงเคาะ จงหวะหยด ใหทกคนหยดการเคลอนไหว

- เดกและครรวมกนรองเพลง “แปรงฟน บว.” พรอมเคลอนไหวประกอบอปกรณทใชในการแปรงฟน (แปรงสฟน) กจกรรมเสรมประสบการณ ขนน า

เดกและครรวมกนฟงนทานเรอง คณฟองนกแปรงฟน และสนทนาเกยวกบเนอหาในนทาน ขนสอน

1 . เดกและครรวมกนคล ากลองปรศนา (แปรงสฟน) และสนทนาถง สงของในกลองปรศนา โดยคร ใชค าถาม ดงน

- เดกๆคดวาการแปรงฟนส าคญกบเดกๆอยางไร - ท าไมเราตองแปรงฟนทกครงหลงอาหาร - ถาเดกๆไมแปรงฟน ฟนของเดกๆจะเปนอยางไร

2. เดกและครรวมกนสนทนาถงความส าคญของการแปรงฟน โดยใหเดกๆไดสงเกตภาพ ดงน - ภาพฟนผ - ภาพหนปน - ภาพฟนหลอ

3. อาสาสมครเดกออกมาบอกความส าคญของการแปรงฟน 4. เดกรวมกนเลนเกม ฟ.ฟน หายไปไหน

ขนสรป เดกและครรมกนทบทวนความส าคญของการแปรงฟน

กจกรรมศลปะสรางสรรค - เดกและครรวมกนปฏบตตามความสนใจในกจกรรม โดยใชกจกรรมการฉกปะภาพ แปรงสฟน ยาสฟน โดยครสรางขอตกลง ดงน - ใหเดกรวมกนแบงกลม 4 กลม กลมละ 8 คน - แตละกลมสงตวแทนออกมารบอปกรณในการฉกปะ

- เดกๆรวมกนฉกปะภาพแปรงสฟน และยาสฟน จากนนรวมกนน าเสนอผลงานของแตละกลมหนาชน กจกรรมเสรเลนตามมมประสบการณ

เดกเลอกเลนตามมมประสบการณตางๆ ดงน - มมหนงสอนทาน - มมดนตร - มมวทยาศาสตร - มมบทบาทสมมต (แสดงวธการแปรงฟน) - มมบลอก - มมศลปะสรางสรรค

13

- เมอเดกๆเลนตามมมเสรจแลวชวนกนเกบของเลนเขาทเมอเลนเสรจแลว กจกรรมกลางแจง

ครแนะน าวธการเลนเกมเดกและครรวมกนรองเพลงแปรงฟน โดยมอปกรณเครองดนตรประกอบเพลง เดกและครรวมกนตอตวเปนรปฟน โดยสมมตตนเองเปนฟน กจกรรมเกมการศกษา

ครแนะน าวธการเลนเกมจบคภาพกบเงา เกมเรยงล าดบแปรงสฟน เกมเรยงล าดบแกวน า เดกรวมกนเลนเกมจบคภาพกบเงา เกมเรยงล าดบแปรงสฟน เกมเรยงล าดบแกวน า เดกรวมกนเกบของเลนเมอเลกเลน

14

แผนการจดประสบการณ ระดบชน อนบาล 2 กจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ เคลอนไหวประกอบอปกรณ โดยใชทคาดศรษะประกอบเพลง เมอเพลงหยดเดกทกคนหยดการเคลอนไหว และเดกเคลอนไหวประกอบเพลงการแปรงฟนใหเดกท าทาทางประกอบเพลง กจกรมเสรมประสบการณ ขนน า

เดกและครรวมกนเลานทานเรองตนออแปรงฟน และสนทนาเนอหาเกยวกบในนทาน โดยครใชค าถาม ดงน

เดกถาม : ท าไมเราตองแปรงฟนทกวนคะ ครตอบ : เราจะไดไมปวดฟนคะ

ขนสอน 1. ครน าโมเดลฟนจ าลองและภาพฟนมาใหเดกสงเกต แลวสนทนาเกยวกบลกษณะของฟน หนาทของ ฟน 2. เดกและครรวมกนสนทนาแลกเปลยนประสบการณรวมกน โดยใชค าถาม เชน

- ลกษณะของฟนเปนอยางไรบาง - ฟนมหนาทอะไร - เดก ๆ เคยปวดฟนหรอไมเพราะอะไรจงปวด

3. ครใหเดกสองกระจกสงเกตฟนของตนเอง จากนนใหเดกจบคกบเพอนผลดกนสงเกตชองปากและ ฟนของคตนเอง แลวลองเปรยบเทยบกนวาเปนอยางไร เชน เหงอก ฟน 4. ครใหอาสาสมครออกมาน าเสนอผลการสงเกตชองปากและฟนของตนเองและเพอน 5. ครใหเดกเรยนรค าศพทเกยวกบฟนและฝกออกเสยงค าศพท ใหถกตอง เชน tooth milk

ขนสรป 1. ครใหความรเดกเพมเตมเกยวกบฟนวา ฟนมดวยกน 2 ชด คอฟนน านมและฟนแท ฟนแทจะขน

ตอนอาย 6 ป ฟนหนามหนาทฉกอาหาร ฟนกรามมหนาทบดเคยวอาหารใหละเอยด 2. ครและเดกรวมกนแสดงความคดเหนเกยวกบหนาทของฟน อาหารทดตอสขภาพฟน และวธการ

ดแลรกษาฟน โดยครแนะน าใหเดกแปรงฟนใหถกวธอยางนอยวนละ 2 ครง หลกเลยงขนมหวาน ลกอม เพราะจะท าใหฟนผ และไมควรใชฟนกดของแขงอาจจะท าใหฟนแตกหกได กจกรรมสรางสรรค การประดษฐหนยนต โดยใชกลองยาสฟน ครใหเดกน ากลองยาสฟนมาคนละ 1 กลอง และน ากระดาษมาหอกลองและตดกระดาษเปนเสนพบเปนแขน น ามาตดกบกลองยาสฟนพบกระดาษแขงเปนรปเหงอกและวาดฟนมาตดกบรปเหงอก กจกรรมเสร เดกเลนเกมจบกลมอปกรณทคาดศรษะ เดกเลนบทบาทสมมตการแปรงฟน

15

กจกรรมกลางแจง เดกเลนเกมวงผลดแปรงสฟน และเกมปดตาหายาสฟน กจกรรมเกมการศกษา เกมจบครปภาพยาสฟนและหลอดยาสฟน เกมจบคภาพจ านวนกบตวเลขและเกมเรยงล าดบจากใหญไปหาเลก

16

แผนการจดประสบการณ ระดบชนอนบาล 3 กจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ

- เดกและครเคลอนไหวสวนตางๆของรางกายอยกบทและเคลอนทไปรอบๆ บรเวณอยางอสระตามจงหวะ เมอไดยนเสยงเคาะจงหวะหยด ใหทกคนหยดการเคลอนไหว เดกและครรวมกนรองเพลง ฟน และเคลอนไหวรางกายตามจนตนาการประกอบเพลงเมอไดยนค าสงจากคร

- จบคแปรงสฟน เดกตองจบคแปรงสฟนกน 2 คน จบคแปรงสฟนกบฟน เดกตองจบคตามค าสง กจกรรมเสรมประสบการณ ขนน า

ครเลานทานเรอง ฟ.ฟนนอย กบแมงตวปวน เดกฟงและสนทนาซกถามเนอเรองในนทาน โดยครใชค าถาม ดงน - ท าไมนองสาวจงปวดฟน - เดกๆอยากมฟนแบบใครเพราะอะไร - ท าอยางไรฟนของเดกๆจะไมผ ขนสอน

- เดกๆดภาพขนตอนวธการแปรงฟน รวมสนทนาซกถามถงวธการแปรงฟน - ครสาธตวธแปรงฟนและใหเดกทดลองแปรงฟนตามขนตอนจากภาพและทครสาธตใหด - เดกรวมกนเปรยบเทยบภาพฟนทไมไดรบการดแลรกษากบฟนทไดรบการดแลรกษาโดยการแปรง ฟนหลงรบประทานอาหาร

- เดกถาม ท าไมตองแปรงฟนหลงจากรบประทานอาหาร - ครตอบเพราะเปนการท าความสะอาดของชองปาก ขนสรป

เดกและครรวมกนทบทวนเกยวกบการแปรงฟนและความส าคญของการแปรงฟน กจกรรมศลปะสรางสรรค

ครแนะน ากจกรรมตางๆ โดยใหเดกเลอกปฏบตตามความสนใจเดยวหรอกลม ดงน - การตดปะ - การปนอสระ - การวาดภาพฟนอสระ - การประดษฐฟนจ าลองจากเศษวสดเหลอใช

- เดกน าเสนอผลงานทไดปฏบต กจกรรมการเลนตามมมประสบการณ

เดกเลอกเลนตามมมตางๆ ดงน - มมหนงสอ - มมบลอก - มมบทบาทสมมต - มมดนตร - มมสอสรางสรรค

17

กจกรรมกลางแจง เดกและครรวมกนสรางขอตกลงกอนการเลนเกม ครแนะน าวธการเลนเกมทถกตองและปลอดภย

เดกเลอกหยบอาหารคนละ 1 อยาง ลวงน าไปใสในกะละมงทคดวาของทหยบมาไมท าใหฟนผหรอท าใหฟนผ เดนอยางชาๆแลวน าไปใสใหถกตอง กจกรรมเกมการศกษา

ครแนะน าวธการเลน ภาพตดตอ (ภาพแปรงฟน) เดกๆรวมกนเลนเกมภาพตดตอ และเกมทเคยเลนมาแลว เมอเดกๆเลมเกมเสรจแลวชวยกนเกบเมอเลกเลน

เพลง แปรงฟน บว. แปรงฟน แปรงฟน แปรงฟน แปรงทกวนฟนจะแขงแรง แปรงฟน แปรงฟน แปรงฟน แปรง

ทกวนฟนจะสวยด แปรงขน แปรงลง ใหด แปรงขน แปรงลง ใหด แปรงใหครบทกซ แปรงฟน

แปรงฟน ตนเชา เราตองเเปรงฟน กลางวน เราตองเเปรงฟน กอนนอน นนยงส าคญ แปรงวนละ 3

ครง ฟนจะแขงแรง

แปรงฟน แปรงฟน แปรงฟน แปรงทกวนฟนจะแขงแรง แปรงฟน แปรงฟน แปรงฟน แปรงทก

วนฟนจะสวยด แปรงขน แปรงลง ใหด แปรงขน แปรงลง ใหด แปรงใหครบทกซ แปรงฟน แปรงฟน

เรา บว. นนตองแปรงฟน เดก บว. แปรงฟนทกวน คร บว. ใหความส าคญ เพอเดกๆนนมฟน

แขงแรง

แปรงฟน แปรงฟน แปรงฟน แปรงทกวนฟนจะแขงแรง แปรงฟน แปรงฟน แปรงฟน แปรงทก

วนฟนจะสวยด

18

4. ผลการด าเนนงาน / ประโยชนทไดรบ ผลส าเรจเชงปรมาณ

- เดกระดบชนอนบาล 1- 3 จ านวน 600 คน ไดรบการพฒนาในเรองการดแลรกษาสขภาพชองปาก

- คณะครไดใหความรเกยวกบการดแลรกษาความสะอาดของชองปากแกเดก และผปกครอง โดยผานการน าเสนอทาง Power Point

- ผปกครอง ชมชน ใหความรวมมอในการน าความรททางโรงเรยนไดเผยแพรไปสอนใหแกบตร หลานของตนเอง

ผลส าเรจเชงคณภาพ จากตารางสรปความพงพอใจกจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ. ฟน Best Practice ปการศกษา 2562 ในภาพรวมอยในระดบมากทสด คดเปนรอยละ 92.95 ( X =4.65,S.D.= 0.54) 5. ปจจยความส าเรจ ชอผลงาน Best Practice กจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน

กลมสาระการเรยนร ปฐมวย ขอมลทวไปของผพฒนา Best Practice 2.1 โรงเรยนบานโปงวทยาคม 8/3 ถนนหนาสถานรถไฟ อ าเภอบานโปง จงหวดราชบร ส านกงานศกษาธการจงหวดราชบร สงกดส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน 2.2 โทรศพท 032-221470 e-mail - bpwit.net@gmail.com ระยะเวลาในการพฒนา Best Practice ระยะเวลาทเรมพฒนา คอระหวางเดอนมถนายนถงเดอนกนยายน ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2562 และพฒนาตอเนอง ระหวางเดอนพฤศจกายนถงเดอนกมภาพนธ ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2562 ความเชอมโยง/สมพนธระหวาง Best Practice กบเปาหมาย/จดเนน ของ ศธจ./สถานศกษา ส าหรบเดกชนอนบาล 1-3 Best Practice กจกรรมหนนอยวยใส ใสใจ ฟ.ฟน สงเสรมและแกไขดานสขภาพทางชองปาก ของเดกปฐมวย ไดมความสอดคลองกบเปาหมายและวตถประสงค ดงน เปาหมาย จดเนน ของ ศธจ. ระดบอนบาล เนนความรวมมอ รฐ เอกชน ทองถน พอแมและผปกครอง ในการจดการศกษาระดบอนบาลโดยมจดเนน

จดเนนท 1 พฒนาผเรยนใหมความพรอมทางดาน จตใจ สตปญญา อารมณ และสงคม จดเนนท 2 จดประสบการณการเรยนรเนนการเรยนปนเลน เรยนรอยางมความสขและสรางกจกรรม เสรม

19

ตารางสรปความพงพอใจกจกรรมหนนอยวยใสใสใจ ฟ.ฟน Best practice ปการศกษา 2562 ผตอบใบประเมน ผปกครอง

ขอท

รายการประเมน

ผลการประเมนครและผปกครอง ( N=100)

คดเปนรอยละ

X

S.D.

ระดบความ พงพอใจ

ดานสภาพแวดลอม(Context) 1. กจกรรมนเปนการรณรงคใหเดกไดรบความรเดกปลอดภยจาก

โรคฟนผ 94.80 4.74 0.50 มากทสด

2. กจกรรมนไดก าหนดวตถประสงคไวอยางชดเจนและสามารถปฏบตไดจรง

94.60 4.73 0.51 มากทสด

3. การด าเนนการกจกรรมนสงเสรมและพฒนาคร ผปกครองใหเขาใจวธการแปรงฟนทถกวธ

95.80 4.79 0.46 มากทสด

ดานปจจย(Input) 4. บคลากรมความเหมาะสมและเพยงพอในการด าเนนการตาม

กจกรรม 92.00 4.60 0.53 มากทสด

5. ระยะเวลาในการด าเนนการตามกจกรรมมความเหมาะสม 90.00 4.50 0.59 มากทสด 6. งบประมาณไดรบการจดสรรอยางเหมาะสม 87.40 4.37 0.68 มาก 7. สอ-อปกรณ/วธการในการประชาสมพนธโรงเรยนตามกจกรรมม

ความเหมาะสม 92.80 4.64 0.58 มากทสด

ดานกระบวนการ(Process) 8. โรงเรยนมการประชาสมพนธการจดกจกรรมไดอยางเหมาะสม 92.40 4.62 0.56 มากทสด 9. กจกรรมนท าใหผปกครองมสวนรวมในการพฒนาการศกษาของ

นกเรยน 93.80 4.69 0.53 มากทสด

ดานผลผลต(Product) 10. กจกรรมนชวยใหเกดประโยชนกบเดก คร ผปกครองและผมสวน

เกยวของ 94.80 4.74 0.50 มากทสด

11. กจกรรมนท าใหสรางความสมพนธระหวางเดกครและ ผปกครอง ในการด าเนนกจกรรมรวมกน เพอขยายความรเรองการแปรงฟนสผปกครองและชมชน

94.00 4.70 0.52 มากทสด

รวม 92.95 4.65 0.54 มากทสด

20

จากตารางพบวา ผลการประเมนความพงพอใจกจกรรมหนนอยวยใสใสใจ ฟ.ฟน Best practice

ปการศกษา 2562 ในภาพรวมอยในระดบมากทสด ( X = 4.65, S.D. = 0.54) และเมอจ าแนกแตละดานพบวา

อยในระดบมากทสด10 ดาน ระดบมาก 1 ดาน โดยเรยงล าดบไดดงน

การด าเนนการกจกรรมนสงเสรมและพฒนาคร ผปกครองใหเขาใจวธการแปรงฟนทถกวธ

( X =4.79, S.D. = 0.46) กจกรรมนเปนการรณรงคใหเดกไดรบความรเดกปลอดภยจากโรคฟนผ ( X =4.74,

S.D. = 0.50) และกจกรรมนชวยใหเกดประโยชนกบเดก คร ผปกครองและผมสวนเกยวของ ( X =4.74,

S.D. = 0.50) กจกรรมนไดก าหนดวตถประสงคไวอยางชดเจนและสามารถปฏบตไดจรง ( X =4.73,

S.D. = 0.51) กจกรรมนท าใหสรางความสมพนธระหวางเดกครและ ผปกครอง ในการด าเนนกจกรรมรวมกน

เพอขยายความรเรองการแปรงฟนสผปกครองและชมชน ( X =4.70, S.D. = 0.52) กจกรรมนท าใหผปกครอง

มสวนรวมในการพฒนาการศกษาของนกเรยน ( X =4.69, S.D. = 0.53) สอ-อปกรณ / วธการในการ

ประชาสมพนธโรงเรยนตามกจกรรมมความเหมาะสม ( X =4.64, S.D. = 0.58) โรงเรยนมการประชาสมพนธ

การจดกจกรรมไดอยางเหมาะสม ( X =4.62, S.D. = 0.56) บคลากรมความเหมาะสมและเพยงพอในการ

ด าเนนการตามกจกรรม ( X =4.60, S.D. = 0.53) ระยะเวลาในการด าเนนการตามกจกรรมมความเหมาะสม

( X =4.50, S.D. = 0.59) งบประมาณไดรบการจดสรรอยางเหมาะสม ( X =4.37, S.D. = 0.68)

เมอพจารณาจากสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) พบวามการกระจายนอย (S.D.=0.46– 0.68 )

แสดงวาความคดเหนของผตอบแบบสอบถามสอดคลองกน

Plus (จดเดน)

เดกและผปกครองไดรบความรเกยวกบการแปรงฟนอยางถกวธ ซงสามารถน าไปใชได

Minus (จดทควรพฒนา)

ชวงระยะเวลาในการรวมกจกรรมเปนเวลาทไมเหมาะสม

Interest (สงทนาสนใจ)

มภาพประกอบ สอนาสนใจ ดสนก เพลดเพลน

ขอเสนอแนะ

ควรใหเดกอยในทากงนงกงนอน หรอนอนบนตก เพอใหเดกนงๆ ท าใหมองเหนและแปรงฟนไดงาย

21

ภาคผนวก

22

0

10

20

30

40

50

60

70

80

อ.1/1 อ.1/2 อ.1/3 อ.1/4 อ.1/5 อ.2/1 อ.2/2 อ.2/3 อ.2/4 อ.2/5 อ.3/1 อ.3/2 อ.3/3 อ.3/4 อ.3/5จ านวนผปกครองเขารวม 16 18 17 23 14 23 21 28 21 24 26 30 25 31 30

คดเปนรอยละ 40.00 45.00 42.50 57.50 34.14 54.76 50.00 66.67 50.00 57.14 61.91 71.42 58.13 75.60 71.42

16 18 1723

1423 21

2821 24 26

3025

31 30

40.0045.00 42.50

57.50

34.14

54.7650.00

66.67

50.0057.14

61.91

71.42

58.13

75.6071.42

AX

IS T

ITLE

กราฟสรปผลการเขารวมของผปกครองกจกรรมหนนอยวยใสใสใจ ฟ .ฟน BEST PRACTICE ปการศกษา 2562

0.00

10.00

20.00

30.00

40.00

50.00

60.00

อ.1/1 อ.1/2 อ.1/3 อ.1/4 อ.1/5 อ.2/1 อ.2/2 อ.2/3 อ.2/4 อ.2/5 อ.3/1 อ.3/2 อ.3/3 อ.3/4 อ.3/5

45.00

50.00

56.09

50.0052.50

42.50

48.78

40.48

50.00

35.71

40.47

45.2441.46

14.63

39.02

กราฟสรปสภาพฟนปกตอนบาล 1 - 3

ครงท 1 ปกต ครงท 2 ปกต

23

0.00

10.00

20.00

30.00

40.00

50.00

60.00

70.00

80.00

90.00

อ.1/1 อ.1/2 อ.1/3 อ.1/4 อ.1/5 อ.2/1 อ.2/2 อ.2/3 อ.2/4 อ.2/5 อ.3/1 อ.3/2 อ.3/3 อ.3/4 อ.3/5

55.0050.00

43.9150.00 47.50

57.5051.21

59.52

50.00

64.2959.52

54.7658.54

85.37

60.98

กราฟสรปสภาพฟนอกเสบอนบาล 1 - 3

ครงท 1 ฟนผ ครงท 2 ฟนผ

0.00

10.00

20.00

30.00

40.00

50.00

60.00

70.00

80.00

90.00

100.00

อ.1/1 อ.1/2 อ.1/3 อ.1/4 อ.1/5 อ.2/1 อ.2/2 อ.2/3 อ.2/4 อ.2/5 อ.3/1 อ.3/2 อ.3/3 อ.3/4 อ.3/5

70.00

100.00 100.00 100.00 100.00

100.00

100.00

66.6769.04

100.00

100.00

100.00

100.00

100.00

87.80

70.00

100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

78.57

73.80

100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

90.24

กราฟสรปสภาพเหงอกปกตอนบาล 1 - 3

ครงท 1 ปกต ครงท 2 ปกต

24

กจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ

เดกเคลอนไหวประกอบเพลงแปรงฟน บ.ว.

เดกเคลอนไหวประกอบอปกรณการแปรงฟน

25

กจกรรมสรางสรรค

เดกฉกตดปะกระดาษภาพแปรงสฟน

เดกประดษฐหนยนตจากกลองยาสฟน

26

กจกรรมเสร

เดกอานหนงสอนทานเรอง ฟ .ฟน

เดกเลนบทบาทสมมตการแปรงฟน

27

กจกรรมเสรมประสบการณ

เดกฟงนทานเรอง ฟ.ฟนนอยกบแมงตวปวน

เดกทดลองการแปรงฟนทถกวธ

28

กจกรรมเกมการศกษา

เดกเรยงล าดบขนาดแปรงสฟน

29

เดกเรยงล าดบขนาดอปกรณในการแปรงฟน

30

กจกรรมกลางแจง

เดกเลอกอาหารทมประโยชนและไมมประโยชน

เดกเลอกอาหารทมประโยชนและไมมประโยชน

31

32

33

34

35

36

37

38