ผลการประเมินคุณภาพการสั่งใช้ยาปฏิชีวนะในโครงการ Antibiotic Smart Use : ASU

ภญ.ศิริพร ฤทธิสร

กลุ่มงานเภสัชกรรม รพ.ระยอง

Content :

• ที่มาของโครงการ

• การด าเนินโครงการ ASU ในรพ.ระยอง

• ผลการประเมินโครงการ

• โอกาสพัฒนา

ที่มา : งานสัมมนา “เชือ้ดื้อยาปฏิชีวนะ : ภาวะวิกฤติสุขภาพคนไทย” 28 – 29 พฤษภาคม 2555จัดโดย สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข ร่วมกับ กระทรวงสาธารณสุข สนง.พัฒนานโยบายสุขภาพระหว่างประเทศ (IHPP) และคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล

ที่มา : หนังสือ “สรุปรายงานอาการไม่พึงประสงคจ์ากการใช้ยา ประจ าปี 2554 ศูนย์เฝ้าระวังความปลอดภัยด้านผลิตภณัฑ์สขุภาพ สนง. คณะกรรมการอาหารและยา

ส านักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.)

2554 : KPI ในการประเมินการจ่ายตามเกณฑ์คุณภาพผลงานบริการ ของหน่วยบริการที่รับการส่งต่อ

คณะอนุกรรมการส่งเสริมการใช้ยาสมเหตุผลยุทธศาสตร์ย่อยที่ 6 : การพัฒนาระบบและกลไกป้องกันและแก้ไขปัญหาที่เกิดจากการใช้ยาต้านจุลชีพและการดื้อยาของเชื้อก่อโรค

คณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ

ยุทธศาสตร์ด้านที่ 2 : การใช้ยาอย่างสมเหตุผล

ข้อก าหนด :PERSON

OP/PP Individual1 เม.ย. 55 – 31 มี.ค. 56

SERVICE

DIAG

DRUGพัฒนาโดย สปสช. เขต 9

+สมาคมเภสัชกรรมโรงพยาบาล

(ประเทศไทย)

ICD-10 2010 :AGE 36 codesURI 51 codes

เกณฑ์ในการประเมิน :ร้อยละของใบสั่งยา 2 โรคเป้าหมาย (AGE /URI)

ที่ได้รับยาปฏิชีวนะคะแนน

น้อยกว่า 20 5

21 - 30 3

31 - 40 1

มากกว่า 40 0

AGE = Acute Gastro-Enteritis (โรคท้องร่วงเฉียบพลัน)URI = Upper Respiratory tract Infection

(โรคติดเชื้อเฉียบพลันของระบบทางเดินหายใจส่วนบนและอวัยวะใกล้เคียง)

การด าเนินโครงการ ASU ในรพ.ระยอง :

• ก าหนดนโยบาย• ตั้งคทง.จัดท า

Guideline

สิงหาคม 2554

มิถุนายน 2555

2556

ที่มา : การประมวลผลด้วยโปรแกรม e-Tool ของสปสช.

ผลการประเมินโครงการ :

ที่มา : การประมวลผลด้วยโปรแกรม e-Tool ของสปสช.

ผลการประเมินโครงการ :

Acute Gastro-Enteritis : AGE_1ตารางแสดง 3 อันดับโรค AGE ที่มีการสั่งใช้ยาปฏิชีวนะ (N = 5522)

อันดับ ICD-10 name ร้อยละ

1Diarrhoea and gastroenteritis of presumed infectious origin

53.40

2 Gastroenteritis and colitis of unspecified origin 35.84

3 Bacterial food-borne intoxication, unspecified 6.85

note ** Viral infection 14 ราย **

ที่มา : การประมวลผลด้วยโปรแกรม e-Tool ของสปสช.

ชาย 41

หญิง59

แผนภูมิแสดงร้อยละการส่ังใช้ยา ATB ใน AGEแยกตามเพศ

0 5 10 15 20 25 30 35

0 - 10 ปี

21 - 30 ปี

41 - 50 ปี

มากกว่า 60 ปี

ร้อยละ

อายุ

แผนภูมิแสดงร้อยละการสั่งใช้ยา ATB ใน AGE แยกตามกลุ่มอายุ

Acute Gastro-Enteritis : AGE_2

อันดับผู้ป่วยอายุไม่เกิน 10 ปี ผู้ป่วยอายุมากกว่า 10 ปี

กลุ่มยา ร้อยละ กลุ่มยา ร้อยละ

1 Sulfonamides 63.17 Quinolones 90.98

2 Cephalosporins 12.13 Cephalosporins 3.84

3 Quinolones 11.83 Penicillins 2.29

4 Penicillins 9.91 Sulfonamides 0.78

5 Macrolides 0 Macrolides 0.19

6 อื่น ๆ 2.96 อื่น ๆ 1.92

ที่มา : การประมวลผลด้วยโปรแกรม e-Tool ของสปสช.

Acute Gastro-Enteritis : AGE_3กลุ่มยา รายการยา

Cephalosporins Cefdinir, Cefuroxime, Ceftriaxone, Cephalexine

Macrolides Clarithromycin, Erythromycin, Roxithromycin

PenicillinsAmoxicillin, Ampicillin, Co-amoxiclav , Dicloxacillin

Quinolones Ciprofloxacin, Norfloxacin, Ofloxacin

Sulfonamides Co-trimoxazole

อื่น ๆ Colistin, Doxycycline, Lincomycin, Metronidazole

Acute Gastro-Enteritis : AGE_4

ที่มา : การประมวลผลด้วยโปรแกรม e-Tool ของสปสช.

Upper Respiratory tract Infection : URI_1

ตารางแสดง 3 อันดับโรค URI ที่มีการสั่งใช้ยาปฏิชีวนะ (N = 15177)

อันดับ ICD-10 name ร้อยละ

1 Acute pharyngitis, unspecified 44.22

2 Acute upper respiratory infection, unspecified 29.69

3 Acute tonsillitis, unspecified 11.50

note ** Viral infection 78 ราย **

ที่มา : การประมวลผลด้วยโปรแกรม e-Tool ของสปสช.

ชาย 43

หญิง 57

แผนภูมิแสดงร้อยละการสั่งใช้ยา ATB ใน URI แยกตามเพศ

0 5 10 15 20 25

0 - 10 ปี

21 - 30 ปี

41 - 50 ปี

มากกว่า 60 ปี

ร้อยละ

อายุ

แผนภูมิแสดงร้อยละการสัง่ใช้ยา ATB ใน URI แยกตามกลุ่มอายุ

Upper Respiratory tract Infection : URI_2

อันดับผู้ป่วยอายุไม่เกิน 10 ปี ผู้ป่วยอายุมากกว่า 10 ปี

กลุ่มยา ร้อยละ กลุ่มยา ร้อยละ

1 Penicillins 89.54 Penicillins 78.13

2 Macrolides 6.20 Macrolides 15.85

3 Cephalosporins 3.03 Quinolones 2.03

4 Sulfonamides 0.83 Cephalosporins 1.71

5 Quinolones 0.09 Sulfonamides 0.09

6 อื่น ๆ 0.31 อื่น ๆ 2.20

ที่มา : การประมวลผลด้วยโปรแกรม e-Tool ของสปสช.

Upper Respiratory tract Infection : URI_3กลุ่มยา รายการยา

Cephalosporins Cefdinir, Cefuroxime, Ceftriaxone, Cephalexine

MacrolidesClarithromycin, Erythromycin, Levofloxacin, Moxifloxacin, Roxithromycin

PenicillinsAmoxicillin, Ampicillin, Co-amoxiclav , Dicloxacillin, Penicillin V

Quinolones Ciprofloxacin, Norfloxacin, Ofloxacin

Sulfonamides Co-trimoxazole

อื่น ๆColistin, Doxycycline, Lincomycin, Metronidazole, Sod. fusidate, Vancomycin

Upper Respiratory tract Infection : URI_4

ที่มา : การประมวลผลด้วยโปรแกรม e-Tool ของสปสช.

มูลค่าความสูญเสียตารางแสดงมูลค่าของการใช้ยาปฏิชีวนะไม่สมเหตุผล

AGE (บาท) URI (บาท) รวม (บาท)

170,060.50 1,226,384.00 1,396,444.50

= 11.75 % of Total ATB in OP

เงิน on top สปสช. เขต 6

15 % ของ 70 ล้านบาท : 86 รพ.

ประมาณ 122,000.00 บาท

ค่าใช้จ่ายในการรักษาการแพ้ยา

ค่าใช้จ่ายในการรักษาเชื้อดื้อยา

2.30 -

20.00

40.00

60.00

80.00

100.00

2553 2554 2555 2556 (Jan-Jun)

ร้อยล

ะ

Trend เชื้อดือ้ยาในโรงพยาบาลระยอง จ าแนกรายปี

A. baumannii MDR

E. coli ESBL / MDR

K. pneumonaie ESBL / MDRPs. Aeruginosa MDR

CRE

ที่มา : Antibiogram โรงพยาบาลระยอง

2.30 -

20.00

40.00

60.00

80.00

100.00

2553 2554 2555 2556 (Jan-Jun)

ร้อยล

ะ

Trend เชื้อดือ้ยาในโรงพยาบาลระยอง จ าแนกรายปี

A. baumannii MDR

E. coli ESBL / MDR

K. pneumonaie ESBL / MDRPs. Aeruginosa MDR

CRE

ที่มา : ไทยรัฐออนไลน์ 30 มีนาคม 2555 20:19 น.

ที่มา : HSRI Forum จุลสารรายเดือน ปทีี่ 1 ฉบบัที่ 1 ประจ าเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2555

มาตรการการป้องกันและควบคุมเช้ือดื้อยา :

สถานพยาบาลทุกแหง่ต้องมีมาตรการควบคุมและป้องกันการติดเชื้อในโรงพยาบาลอย่างเครง่ครัด

สถานพยาบาลต้องเข้มงวดในการตรวจสอบและอนุมัติการใช้ยาปฏิชีวนะ

บุคลากรสาธารณสุขต้องให้บริการผู้ป่วยตามแนวทางการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผล

สร้างความเขา้ใจที่ถูกต้องและความตระหนักเรื่องเชื้อดือ้ยาปฏิชีวนะให้ประชาชน

Antimicrobial Resistance : No Action Today , No Cure Tomorrow