cooltura.co.uk 20 (582)16 maja 2015

kolejny prezydent na uchodźstwie

rozmowa z gwiazdą: Marek Piekarczyk

582-COVER.indd 3 12/05/2015 14:58:59

582-MAKIETA 1 01-23.indd 2 12/05/2015 14:15:58

582-MAKIETA 1 01-23.indd 3 12/05/2015 14:16:00

POLISHWEEKLYMAGAZINE

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00

TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490

www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk

REDAKTOR NACZELNYKORDIAN KLACZYŃSKI

kordian@cooltura.co.uk, wew. 256

Z-CA REDAKTORA NACZELNEGOPIOTR DOBRONIAK

dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261

DZIENNIKARZESYLWIA MILAN

sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248

m.urban@cooltura.co.ukDARIUSZ A. ZELLER

darek@cooltura.co.uk, wew. 255

DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.ukTOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk

TOMEK WALECIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk

WSPÓŁPRACOWNICYLIDIA BARC / TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU

/ MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / ŁUKASZ MARCZEWSKI / ANDRZEJ ŚWIDLICKI /

TOMASZ WILCZKIEWICZ / KAROLINA ZAGRODNA/ RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI

KOREKTA MAGDALENA JORDAN m.jordan@cooltura.co.uk

MARKETING I REKLAMAmarketing@cooltura.co.uk

DYREKTOR DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMYKRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244

MENADŻER DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMYJOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246

SPECJALIŚCI ds MARKETINGU I REKLAMYEWA CHMIEL evach@cooltura.co.uk, wew. 250

GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk, wew. 249

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA drobne@cooltura.co.uk

prenumerata@cooltura.co.ukewa@cooltura.co.uk

0208 846 3614

KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk

KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk

DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.ukWYDAWCA Sara-Int Ltd.

ISSN 1743-8489

Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie

prawo do skracania i prze reda go wy wania tekstów. Publikowanie zamieszczonych teks tów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne

z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

W NUMERZE 582.

coolturamagazine #coolturaUK issuu.com/cooltura tablet / smartfon

048034

008

006 W OBIEKTYWIE

008 NA WYSPACH

014 PRZEGLĄD PRASY

018 GOSPODARKA

022 PORADNIK

024 TEMAT NUMERUTriumf torysów

030 WIELKA BRYTANIAWiększościowa ordynacja wyborcza to archaizm?

034 SPOŁECZEŃSTWOJOW twoja mać

036 POSKPolemiki

038 HISTORIE ZNANE I NIEZNANESto lat temu zatonęła Lusitania

042 SYGNAŁYZ listów do redakcji

042 SYGNAŁYPoardy

044 CAFÉ COOLTURANadchodzące wydarzenia

048 ROZMOWA Z GWIAZDĄMarek Piekarczyk, TSA: Nie

zdradziłem swoich młodzieńczych

ideałów

052 POLSKIE RADIO LONDYN…poleca!

054 KSIĘGARNIA

058 STREFA KOBIETDzień z życia: Anna Dollow

Jej punkt widzenia: Lustereczko,

powiedz przecie…

060 WASZE IMPREZYPolonia na imprezie z Polish Village

Bread

062 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNISosik bardzo dobry

064 ZDROWIE I URODAPoznaj fryzjerskie triki!

070 OGŁOSZENIA DROBNE

092 KRZYŻÓWKA

093 HOROSKOP

094 SPORT

Okładka: TOMEĆ WOŹNY

582-MAKIETA 1 01-23.indd 4 12/05/2015 15:01:15

005

582-MAKIETA 1 01-23.indd 5 12/05/2015 14:16:08

006 Zdjęcie tygodniaTaki jesT londyn

Zwycięstwo nad wojnąIkony Londynu, czyli katedra św. Pawła, Westminster Abbey i Trafalgar Square, „wypuszczają z siebie” smugi

światła w kształcie litery „V”. W ten sposób 9 maja Londyn uczcił 70. rocznicę zakończenia II wojny światowej, tzw. Victory in Europe Day (VE Day). Były to jedne z około 250 „płomieni pokoju”, które tego dnia pojawiły się na terenie całej Wielkiej Brytanii. Pierwszy z nich zapaliła królowa na szczycie the Long Walk w Windsorze.

582-MAKIETA 1 01-23.indd 6 12/05/2015 15:03:48

Fot.

PAP/

EPA

/CPL

Jam

ie P

eter

s/Br

itish

Min

istr

y of

Def

ence

582-MAKIETA 1 01-23.indd 7 12/05/2015 14:16:16

008 WIADOMOŚCINA WYSPACH

» Arcybiskup Canterbury Justin Welby powiedział, że weterani

zapewnili „zwycięstwo nad największymi ciemnościami XX stulecia”.

Królowej towarzyszył małżonek, książę Filip, a także następca tronu książę Karol i księżna Kamila. Obecny był także premier David Cameron.

Po uroczystości tłumy zebrały się, by obserwować paradę wojskową w kie-runku pałacu Buckingham. Można było podziwiać umiejętności pilotów z zespołu akrobacyjnego Royal Air Force – Red Arrows. Za samolotami ciągnęły się nie-bieskie, białe i czerwone smugi. Na nie-bie pojawiły się także zabytkowe samo-loty z czasów II wojny światowej, w tym Spitfire i Hurricane.

Z kolei w sobotę z wieży katedry św.

Pawła, a za nią ze wszystkich kościołów Wielkiej Brytanii rozpoczął się przed południem „koncert dzwonów” dla uczczenia 70. rocznicy zakończenia II wojny światowej w Europie.

W całym kraju odbywały się w sobotę uroczyste obchody rocznicy bezwarun-kowej kapitulacji III Rzeszy w nocy z 8 na 9 maja 1945 r. Rozpoczęcie zawodów sportowych organizowanych w Wielkiej Brytanii poprzedzały dwie minuty okla-sków dla uczczenia rocznicy upadku hitle-rowskich Niemiec.

Na wyspie Jersey odbywały się uro-czystości upamiętniające odzyskanie wol-ności przez brytyjskie wyspy na kanale La Manche. Były one jedynym brytyjskim terytorium okupowanym przez Niemcy w czasie II wojny światowej. «

Fot.

PAP/

EPA

/SGT

Ros

s Ti

lly R

AF/

Briti

sh M

inis

try

of D

efen

ce

Królowa Elżbieta II, a także około tysiąca weteranów z rodzinami uczestniczyli w niedzielę w Opactwie Westminsterskim w Londynie w uroczystości upamiętniającej 70. rocznicę zakończenia II wojny światowej. Uroczystości zakończyły trzydniowe obchody w Wielkiej Brytanii.

Królowa, weterani i londyńskie dzwony

Królowa Elżbieta II i książę Filip podczas uroczystości w rocznicę zakończenia II wojnyświatowej w Westminster Abbey w Londynie

582-MAKIETA 1 01-23.indd 8 12/05/2015 14:16:18

582-MAKIETA 1 01-23.indd 9 12/05/2015 14:16:20

010 WIADOMOŚCINA wyspAch

Reprymenda dla mediów

Ponad 100 osób zagłosowało na nieboszczyka

» Fotoreporterzy i dziennikarze dostali od policji w Norfolk we

wschodniej Anglii list, w którym w imie-niu księżnej Kate i księcia Williama są proszeni o uszanowanie ich prywat-ności. Para wraz z nowo narodzoną córką Charlotte odpoczywa w rezyden-cji Anmer Hall.

„Chcielibyśmy kolejny raz wyraźnie poprosić o zaprzestanie aktów nękania i naruszania życia prywatnego” – napi-sał rzecznik książęcej pary w liście opu-blikowanym w zeszły czwartek przez BBC. Przypomniano, że także w prze-szłości dochodziło do takich incyden-tów, a prywatność rodziny królewskiej bywała naruszana głównie za sprawą „zawodowych fotografów posługują-cych się teleobiektywem”.

W liście podkreślono także, że człon-

kowie rodziny królewskiej i ich goście „mają bardziej niż uzasadnione prawo oczekiwać uszanowania prywatności”

podczas pobytu w prywatnej posia-dłości.

Policja w Norfolk potwierdziła, że rozdaje kopie listu przedstawicielom mediów na prośbę rodziny książęcej.

William i Kate wyjechali w zeszłą środę ze swej londyńskiej rezyden-cji, pałacu Kensington, i wraz z uro-dzoną w sobotę córką Charlotte oraz 21-miesięcznym księciem George’em udali się do wiejskiej rezydencji Anmer Hall na terenie posiadłości królowej Elż-biety II, Sandringham.

Książęca para wyjątkowo strzeże swojej prywatności i wielokrotnie dekla-rowała chęć wychowania dzieci z dala od błysku fleszy. Przy tej okazji przypomina się, że William wini paparazzich o śmierć swojej matki Diany w wypadku samocho-dowym w Paryżu w 1997 r. «

» Podczas ostatnich wyborów par-lamentarnych w Wielkiej Bryta-

nii 113 osób zagłosowało na niebosz-czyka. Ronnie Carroll, były kandydat do konkursu Eurowizji, otrzymał pośmiert-nie drugi najlepszy wynik w swej karie-rze politycznej.

Carroll zmarł 13 kwietnia w wieku 80 lat, już po wydrukowania kart do gło-

sowania w okręgu Hampstead i Kilburn, na których widniało jego nazwisko. Jeśli odniósłby zwycięstwo, wyborcy musie-liby pójść raz jeszcze do urn – twier-dzi AFP.

Ten piosenkarz z Irlandii Północnej w 1997 r. ubiegał się o mandat w tym samym okręgu wyborczym. Jako kan-dydat niezależny otrzymał 141 głosów,

co było rekordowym wynikiem w jego karierze politycznej.

W 2008 r. Carroll wziął udział w wybo-rach uzupełniających w okręgu Haltem-price i Howden. Wówczas zagłosowało na niego 29 osób. Kandydat był rozcza-rowany tym wynikiem, ponieważ chciał trafić do Księgi Rekordów Guinnessa, nie zdobywając ani jednego głosu. «

Księżna Kate i książę Williamwraz z nowo narodzoną córką

582-MAKIETA 1 01-23.indd 10 12/05/2015 15:09:38

582-MAKIETA 1 01-23.indd 11 12/05/2015 14:16:24

012 WIADOMOŚCINa Wyspach

» Jeśli chodzi o liczbę głosów, to konserwatyści poprawili swój

wynik jedynie o 0,8 proc. wobec rezulta-tów poprzedniego głosowania, zdobywa-jąc 36,9 proc. głosów, czyli około 11,3 mln. Ugrupowanie zyskało jednak 24 depu-towanych, co umożliwiło przekroczenie bariery 326 mandatów większości abso-lutnej w Izbie Gmin.

Partia Pracy straciła 26 mandatów w stosunku do dotychczasowego układu sił w parlamencie, głównie za sprawą prze-granej w Szkocji, gdzie triumfowała Szkocka Partia Narodowa (SNP). SNP wygrała w 56 okręgach z 59, które liczy Szkocja, i wywal-czyła tym samym 56 miejsc w nowym par-lamencie – wobec sześciu w poprzednich wyborach. Jednak w skali kraju jej wynik to jedynie 4,8 proc.

Wielkim przegranym wyborów okazali się Liberalni Demokraci, dotychczasowy partner koalicyjny torysów, którzy będą mieli jedynie ośmiu deputowanych w Izbie Gmin – wobec 56 w poprzedniej kadencji.

Eurosceptyczna i populistyczna partia UKIP zapewniła sobie w Pałacu Westmin-sterskim tylko jedno miejsce. Jeden man-dat przypadł również Zielonym. Trzy man-daty zachowała Walijska Partia Narodowa (Plaid Cymru), a osiem miejsc przypadło północnoirlandzkiej Partii Demokratycz-nych Unionistów (DUP).

Frekwencja wyborcza wyniosła 66,1 proc. i okazała się nieco wyższa niż w roku 2010.

Bardzo dobry wynik partii premiera Davida Camerona to zaskoczenie. Przed-wyborcze sondaże dawały laburzystom równe szanse z torysami, którzy uzyskali bezwzględną większość po raz pierwszy od 1992 r.

Po ogłoszeniu wyniku wyborów do dymisji podali się w piątek przywódca Libe-ralnych Demokratów i dotychczasowy wice-premier Nick Clegg, szef Partii Pracy Ed Mili-band i szef UKIP Nigel Farage. Ten ostatni jednak na wniosek Rady Wykonawczej ugru-powania wycofał w poniedziałek swą dymi-sję i powrócił na stanowisko szefa.

NIepeWNA przyszłOŚć w EuropiEWczesnym popołudniem w zeszły piątek Cameron wraz z żoną Samanthą udali się do rezydencji królowej Elżbiety II, która powierzyła mu funkcję utworzenia rządu. W krótkim przemówieniu po spotkaniu z głową państwa premier powiedział, że – tak jak już zapowiadał – przeprowadzi referendum w sprawie dalszego członko-stwa Wielkiej Brytanii w UE. – Tak, prze-prowadzimy referendum w sprawie naszej przyszłości w Europie – oświadczył, ale nie podał żadnej daty. Wcześniej twierdził, że jeśli jego partia wygra wybory parlamen-tarne, to referendum odbędzie się w 2017 r.; dawał też do zrozumienia, że byłby gotów przyspieszyć to głosowanie.

Cameron pod naciskami eurosceptycz-nego skrzydła we własnej partii oraz pod wpływem wzrostu popularności UKIP obie-cał, że doprowadzi do renegocjacji warun-ków brytyjskiego członkostwa w UE i przy-wróci Londynowi uprawnienia, których zrzekł się na rzecz Brukseli.

W reakcji na tę zapowiedź rzecz-nik Komisji Europejskiej Margaritis Schi-nas przypomniał, że szef KE Jean-Claude Juncker chciałby uczciwego porozumienia z Wielką Brytanią, a Komisja Europejska będzie życzliwie analizować ewentualne brytyjskie propozycje w sprawie zmian w UE. Zaznaczył przy tym, że cztery swo-body, na których opiera się UE – wolny przepływ towarów, usług, kapitału i osób – nie podlegają negocjacjom.

Podobną opinię wyraził lider najwięk-szej frakcji w Parlamencie Europejskim, cha-dek Manfred Weber. – W sprawie referen-dum piłka jest po stronie Camerona. Musi przedstawić swoje żądania, ale wolności UE nie będą negocjowane – podkreślił we wpi-sie na Twitterze, w którym również pogra-tulował brytyjskiemu premierowi.

Z kolei szef Rady Europejskiej Donald Tusk w oświadczeniu z gratulacjami dla Camerona podkreślił, że liczy, iż nowy rząd w Londynie zapewni, że Wielka Brytania pozostanie członkiem UE. – Lepsza UE jest w interesie nie tylko Wielkiej Brytanii, ale też każdego kraju członkowskiego – pod-kreślił Tusk.

Według ekspertki ds. europejskiego prawa publicznego z London School of Economics and Political Science prof. Carol Harlow wiele wskazuje na to, że Cameron nie chce referendum unijnego, ale musi o nie zabiegać, aby utrzymać w ten sposób kontrolę nad swoją partią. W ocenie Har-low szef brytyjskiego rządu ma w pamięci wyniki zeszłorocznego głosowania Szko-tów na temat ich przyszłości w Zjednoczo-nym Królestwie.

– To, że Szkoci opowiedzieli się zde-cydowanie za pozostaniem w Wielkiej Brytanii, stawia Camerona w niesłycha-nie trudnej sytuacji. Dlatego ciężko mi sobie wyobrazić, że Brytyjczycy, pamię-tając wynik szkockiego referendum, mie-liby opowiedzieć się za wyjściem z UE. Nie wykluczyła też, że pomocną dłoń do Camerona może wyciągnąć w tej sytuacji UE, idąc na pewne ustępstwa wobec Wiel-kiej Brytanii.

Pełnia władzy dla torysówpo podliczeniu głosów ze wszystkich 650 okręgów wyborczych w Wielkiej Brytanii partia Konserwatywna zdobyła w zeszłoczwartkowych wyborach 331 miejsc w parlamencie, a laburzyści – 232. Oznacza to, że torysi zdobyli większość niezbędną do samodzielnego rządzenia.

Fot.

PAP/

EPA

/And

y R

ain

David Cameron przemawiaw swojej siedzibie przy 10

Downing Street w Londynie.

582-MAKIETA 1 01-23.indd 12 12/05/2015 14:16:25

Nie będzie kolejnego referendum w Szkocji

» Brytyjski premier David Cameron wykluczył w ostat-nią niedzielę kolejne referendum na temat niepod-

ległości Szkocji mimo bardzo dobrych wynków uzyskanych w ostatnich wyborach parlamentarnych przez Szkocką Par-tię Narodową (SNP).

Zdaniem Camerona Szkoci „zdecydowanie” odrzu-cili zerwanie związków ze Zjednoczonym Królestwem w zeszłym roku i nie ma potrzeby powtarzania takiego refe-rendum, przynajmniej w najbliższej przyszłości.

W wywiadzie dla programu telewizyjnego Channel 4 News Cameron oświadczył natomiast, że dołoży wszelkich starań, aby rozszerzyć uprawnienia Szkocji zgodnie z ist-niejącym planem.

Szkoci odrzucili propozycję niepodległości (w stosunku 55:45 proc.)podczas referendum we wrześniu 2014 r. po dłu-gotrwałej i wywołującej wiele podziałów kampanii. Według niektórych zwolenników niepodległości wynik ten rozstrzy-gnął ten problem na co najmniej jedno pokolenie.

Jednak zaskakujący wynik SNP w ostatnich wyborach do parlamentu ogólnokrajowego, która zdobyła 56 z 59 miejsc dla Szkocji i praktycznie wyeliminowała Partię Pracy w tym kraju, podsycił spekulacje o możliwości rozpisania kolejnego referendum. «

Szkoci coraz mocniejSi

Brytyjskie media, pisząc o wyborach parlamentarnych, podkreślają zdecydowany wzrost znaczenia SNP. „Guar-dian” pisze, że w Szkocji „SNP zmiotło laburzystów”. Gazeta podkreśla, że rozmiar klęski Partii Pracy ilustruje prze-grana ministra spraw zagranicznych z ich gabinetu cieni Douglasa Alexandra z 20-letnią studentką Mhairi Black. Gazeta prognozuje, że utworzenie rządu przez Partię Kon-serwatywną będzie umacniać pozycję SNP.

„Daily Telegraph” w komentarzu redakcyjnym zwraca uwagę, że wzrost poparcia dla SNP jest „niesłychany”, szcze-gólnie że jeszcze niedawno szkoccy nacjonaliści przegrali referendum w sprawie wyjścia ze Zjednoczonego Króle-stwa. Czwartkowy sukces wyborczy pozwala ugrupowaniu „wysłać przedstawicieli do Westminsteru, gdzie będą dzia-łać jako blok narodowy, który rozpocznie starania o wyci-śnięcie ze Zjednoczonego Królestwa większych pieniędzy i kompetencji” – czytamy.

Czytaj też str. 16, 24-29, 30.

582-MAKIETA 1 01-23.indd 13 12/05/2015 14:16:26

014 WIADOMOŚCIPrasa na WysPach

Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily ExprESS

» Dziecko, które właśnie przyszło na świat w rodzinie królewskiej,

w przyszłości pełnić będzie zaszczytną funkcję siostry króla Wielkiej Brytanii. Co to oznacza? Brak obciążeń związa-nych z pełnieniem roli głowy państwa, bardzo wysoką uprzywilejowaną pozy-cję w rodzinie królewskiej, ale i…

Ta z pozoru fantastyczna pozycja zostawia krewnemu monarchy pole do popisu. Musi on bowiem znaleźć pomysł na siebie, inaczej skończy jak siostra obecnej królowej.

Elżbieta II miała tylko jedną siostrę, młodszą o 4 lata Małgorzatę, zmarłą w 2002 r. w Londynie. Historia jej życia

jest przestrogą dla każdej osoby, której ktoś z rodzeństwa zostaje wyznaczony do pełnienia jakiejś wyjątkowej roli. Momen-talnie życie „tej drugiej” przestaje mieć istotne znaczenie „dla sprawy”. Odtąd wszystko skupia się na i wokół „tej naj-ważniejszej”.

„Ta mniej ważna” czuje się odtrą-cona, przegrana. Dla Małgorzaty Wind-sor był to początek serii złych decyzji, czasami ich braku, a także przyczyna kontrowersyjnego, budzącego niechęć zachowania.

Historia nie mówi o przegranych. Milczy też o Małgorzacie, która odeszła zaledwie 13 lat temu, a praktycznie już została zapomniana. Nie funkcjonuje w świadomości publicznej ani w mediach, bo niczym sobie na to nie zasłużyła. Bar-

Siostra królaNajcięższa „fucha” z możliwych.

dzo atrakcyjna, wykształcona arysto-kratka nie postawiła sobie w życiu żad-nego wyraźnego celu, nie realizowała żadnej misji, chociaż miała do dyspozy-cji więcej, niżby potrzebowała. Rozpiesz-czona przez ojca, uwielbiała męskie towa-rzystwo. Zasłynęła z licznych romansów, cygar, alkoholu i chorób, które wypełniły ostatnie lata jej życia.

Tim Herald, autor jej biografii, przy-znaje, że położenie, w jakim znalazła się młodsza o 4 lata siostra królowej, nie było najszczęśliwsze. Zwycięsko ma szansę wyjść z niego jedynie osoba ambitna, pracowita i z silnym charakterem. Małgo-rzata taka nie była, dlatego jej życie było trudne, a ona sama wyjątkowo nieszczę-śliwa. – Nie poznałem bardziej smutnego człowieka niż ona – mówił autor John Juliusz Norwich. Jej kuzynka, Margareth Rhodes, dodawała: – Myślę, że miała życie smutne, puste. Fotograf Cecil Beaton spo-tkał księżniczkę na jednym z balów na początku lat 70. Zapamiętał, że wyglądała i zachowywała się fatalnie. – Jedyne, co ją interesowało, to młodzi mężczyźni – dodawał sir Roy Strong.

Zatraciła się w hedonizmie, padła ofiarą samej siebie, wytykają jej krytycy. Na zachowanie siostry królowej na pewno miała wpływ nieszczęśliwa miłość. Naj-większa i pierwsza – o 16 lat starszy kapi-tan Peter Townsend. Rozwodnik. W tam-tych czasach rzecz dyskwalifikująca.

Małżeństwo zawarła z kim innym, w wieku 29 lat, dość późno jak na ówcze-sne czasy. Wybrankiem został fotograf o statusie celebryckim, lubiący dobrą zabawę Anthony Armstrong-Jones, po ślubie tytułujący się „hrabia Snowdon”. Z małżeństwa zakończonego po 18 latach rozwodem pochodzi dwoje dzieci. Ostat-nie lata księżniczki upłynęły pod zna-kiem bólu i cierpienia. Zmarła w 2002 r. W ostatnich publicznych wystąpieniach pokazywała się już wyłącznie na wózku inwalidzkim.

O czym powinno pamiętać urodzone właśnie królewskie dziecko, wiedzą doskonale jego rodzice Kate i William. Lekcja cioci Małgorzaty nie poszła na marne. Będą mu wpajać, by wykorzystało maksymalnie dające tyle oszałamiających możliwości życie. By wyznaczyło sobie cel wypełniający dni, które nie mogą mijać na lamencie z powodu pozycji nr 2. By walczyło o siebie i swoje marzenia, bez trosk materialnych i konieczności dźwi-gania ciężaru korony. Not bad, not bad. Wystarczy docenić. «

582-MAKIETA 1 01-23.indd 14 12/05/2015 14:16:27

015przegląd prasy »METRO

30 funtów na obiadW trakcie przerwy na lunch tygodniowo wydajemy średnio 30 funtów. Mieszkańcy stolicy nieco więcej (36 funtów) niż rezy-denci północnej części kraju (21 funtów). Najczęściej wybie-ramy zupę (57 proc. osób) i kanapkę (55 proc. osób). Tylko 16 proc. zatrudnionych przygotowuje obiad dzień wcześniej. Naj-częstsza pora przewy na lunch to godz. 13.35 w Londynie, natomiast w Newcastle godz.12.05. 

»THE TIMES

Najbardziej elitarna szkoła w UKTo niewątpliwie ta, którą ukończyli m.in. książę William czy premier David Cameron. Jej nazwa pochodzi od miejscowo-ści, w której się mieści, w stanie Berkshire. Eton jest jedną z najstarszych placówek męskich z internatem dla chłopców w wieku 13 – 18 lat. Założono ją jeszcze w XV wieku. Ostat-nio o Eton zrobiło się głośno za sprawą kolejnego podnie-sienia i tak już zawrotnie wysokiego czesnego. W tej chwili trzeba wyłożyć 34 tys. funtów rocznie. Za inne szkoły z czo-łówki należy zapłacić powyżej 20 tys. funtów rocznie.

»DAILY EXPRESS

Bank otwarty 7 dni w tygodniu Sieć banków o nazwie Metro została założona przez ame-rykańskiego miliardera w 2010 r. Z założenia bank miał być otwarty 7 dni w tygodniu przez 362 dni w roku. I tak jest. Teraz bank chce iść jeszcze dalej i część placówek… pozamy-kać, a w części z nich pracowników zastąpić maszynami. Dla-czego? By być jeszcze bardziej konkurencyjnym wobec reszty, czyli tańszym. 

»DAILY MAIL.

6 osób prosi o zgodę królowąW wyniku narodzin córki księcia Williama i księżnej Kate zmie-niła się sytuacja innego członka rodziny, księżniczki Beatrice. 26-letnia wnuczka królowej spadła na siódmą pozycję w kolejce do tronu. Co to oznacza w praktyce? Starsza pocie-cha księcia Andrzeja, syna królowej, nie musi odtąd pytać Elż-biety II o zgodę na ślub. Według prawa taki obowiązek spo-czywa jedynie na pierwszych sześciu członkach rodziny kró-lewskiej w kolejce do tronu. Córka Sarah i Andrzeja planowała przeprowadzić się z chłopakiem do Nowego Jorku i robić to, na co ma ochotę. Teraz nic nie stoi temu na przeszkodzie. (SM)

582-MAKIETA 1 01-23.indd 15 12/05/2015 14:16:28

016 WIADOMOŚCIna wyspach

David Miliband nie wraca do polityki

Oparta na strachu kampania zadziałała

» Były brytyjski szef dyploma-cji David Miliband oświadczył

w poniedziałek, że nie będzie ubiegał się o przywództwo w Partii Pracy po rezygnacji jego brata – Eda. Skrytykował zarazem przywództwo dotychczasowego kierownictwa laburzystów.

Ed Miliband, który w 2010 r. poko-nał swego starszego i lepiej znanego w polityce brata w batalii o kierownic-two w ugrupowaniu, w piątek zrezygno-wał z funkcji w związku z porażką labu-rzystów w wyborach parlamentarnych 7 maja.

– Z pewnością nie jestem kandydatem w walce o przywództwo… Moje zobowią-zania związane z obecną pracą nie zmieniły się w następstwie wyborów do Izby Gmin – podkreślił w rozmowie z BBC David Mili-band, który w 2013 r. odszedł z parlamentu i obecnie jest szefem organizacji pomo-cowej Międzynarodowy Komitet Ratun-kowy (International Rescue Committee, IRC) z siedzibą w Nowym Jorku.

Według komentatorów Ed Miliband był postrzegany jako odpowiedzialny za poprowadzenie Partii Pracy na lewo od centrowych pozycji z czasów „nowych

laburzystów” Tony’ego Blaira, który trzy razy z rzędu wygrał wybory i był szefem rządu w latach 1997 – 2007.

Według Davida Milibanda jego brat, tak jak wcześniej laburzystowski premier Gordon Brown, „pozwolili, by określano ich jako polityków, którzy robią zwrot wstecz, od zasady aspiracji i włączania (różnych środowisk), będącej w samym centrum każdego udanego i postępowego projektu politycznego”.

Porażkę wyborczą Partii Pracy wytłu-maczył tym, że wyborcy wcale „nie chcieli tego, co było im oferowane”. «

Oparta na strachu kampania wyborcza premiera Davida Camerona okazała się skuteczna – napisał w zeszły piątek publicysta „New York Timesa” Roger Cohen. Ocenia, że wybory w Wielkiej Brytanii oznaczają dwa lata niepewności co do miejsca tego kraju w Unii Europejskiej.

» Jak przekonuje Cohen, Cameron „zaszczepił” w wyborcach strach

na dwa sposoby. Po pierwsze straszył, że osiągnięta w ostatnich latach przez Wielką Brytanię poprawa sytuacji gospo-darczej legnie w gruzach, jeśli do wła-dzy dojdzie opozycyjna Partia Pracy. Po drugie ostrzegał, że jeśli to lider Partii Pracy Ed Miliband będzie gospodarzem na Downing Street, to zostanie „zakład-nikiem” rosnącej w siłę Szkockiej Partii Narodowej (SNP), której celem jest ode-rwanie Szkocji od Wielkiej Brytanii.

Ta strategia, jak dodaje komentator, okazała się skuteczna, gdyż torysi odnie-śli łatwe zwycięstwo w wyborach parla-mentarnych. „Brytyjczycy zagłosowali za konsolidacją gospodarczą i tak, by unik-nąć ryzyka i uniknąć Milibanda, któremu ostatecznie nie zaufali” – pisze Cohen; przypomina, że lider Partii Pracy ogłosił w piątek rezygnację.

Zwycięstwo Camerona po „nijakiej kampanii”, która przysporzyła mu więcej krytyki niż pochwał, jest jego osobistym triumfem – ocenia autor komentarza. Ale dodaje, że radość nie będzie trwała długo. Cameron musi bowiem szybko zacząć przygotowywać niezbędną legislację, by

przeprowadzić w 2017 r. obiecane refe-rendum w sprawie brytyjskiego członko-stwa w Unii Europejskiej.

„Te wybory zbliżyły nas do możliwo-ści, że Wielka Brytania zagłosuje za wyj-ściem z Europy” – ocenia Cohen, wskazując na rosnącą niechęć Brytyjczyków do imi-grantów i brukselskiej biurokracji, które to uczucia narastają wraz z utrzymującą się stagnacją gospodarczą i wysokim bezro-bociem w Europie kontynentalnej.

„Dwuletni okres niepewności co do miejsca w Wielkiej Brytanii w Europie jest nieunikniony” – przestrzega.

Zdaniem Cohena wyjście z UE byłoby lekkomyślnością, bo oznaczałoby izolację Wielkiej Brytanii, a Szkoci, którzy są pro-europejscy, dodatkowo wzmogliby dążenia do samodzielnego pozostania w UE jako niezależny naród. Niewykluczone też, że z kraju wyniosłyby się niektóre korpora-cje, które do Wielkiej Brytanii przyciągnął dostęp do europejskiego rynku.

„Może więc do tego (wyjścia z UE) nie dojdzie. Roztropność i argumenty finan-sowe zwyciężyły w głosowaniu w spra-wie szkockiej niepodległości w ubiegłym roku” – przypomina publicysta „New York Timesa”. «

582-MAKIETA 1 01-23.indd 16 12/05/2015 14:16:28

017

Customers should opt-in by texting SAVE to 2525 to be eligible to get the special rates, Customer who did not opt-in will be charged at standard rates. Opt-in save promotional tariff is valid from 25.02.2015. Customers with India 1p/min promotion ( top up offer) should not opt-in to this special rates. If you opt-in to this promotion, you will not be able to avail India special rates.Promotional tariff valid for 30days from the Opt-in. Lycamobile reserve the right to amend or vary the terms of this promotion, or to withdraw this plan at any time on reasonable notice. Customers must buy a bundle or top-up for no roaming costs on calls and texts. Customers must buy a specific data bundle for no roaming costs on data – full details at lycamobile.co.uk. Free Lycamobile to Lycamobile calls when roaming are restricted to a total of 100 minutes (applicable to both inbound and outbound calls). No roaming costs are only available for a continuous period of 59 days. Offer Valid from 15.03.2015. Customers must top-up to qualify for the offer and the offer valid for the calendar month only. Promotional period: 01.04.2015 to 31.05.2015.

Zamów swoj darmow kart SIM na www.lycamobile.co.uk/Poland lub pod numerem 020 7132 0322

Zero opłat roamingowychkiedy u ywasz Lycamobile w 17 krajach

Australia Austria Belgia Dania Francja Hiszpania IrlandiaHolandia

Norwegia Polska Portugalia Rumunia WłochySzwecja SzwajcariaNiemcy USA

Doładuj swoj kart SIM online lub w punktach oznaczonych poni szym logo:

Klienci mog nie by w stanie wykona elekronicznego doładowania w niektórych punktach oznaczonych logo

stacjonarne + komórkowestacjonarne + komórkowe

POLSKASUPER OFERTA

stacjonarne + komórkowestacjonarne + komórkowe

POLSKAPOLSKAPOLSKA

Nielimitowane darmowe poł czenia do Lycamobile Polskaz ka dym doładowaniem

SAVE pod numer 2525

LM_UK_Polish_Cooltura_May2015_2Ed_177x120mm.indd 1 27/04/2015 16:41

582-MAKIETA 1 01-23.indd 17 12/05/2015 14:16:31

018

teraz już dostępna na twoimSMARTFONIE I TABLECIE!

ŚCIĄGAJ COOLTURĘna tablet i komórkę!

WIADOMOŚCIGOSPODARKA

»Wystąpienie Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej (tzw. Brexit) koszto-

wałoby ten kraj ponad 300 mld euro; pozo-stałe państwa poniosłyby niewielkie straty, jednak na dłuższą metę Brexit miałby nega-tywne skutki dla całej UE – wynika z raportu Fundacji Bertelsmanna.

Autorzy opublikowanego niedawno raportu, Fundacja Bertelsmanna i mona-chijski instytut Ifo, przeanalizowali trzy scenariusze.

Najkorzystniejszy z punktu widze-nia Londynu przewiduje uzyskanie przez Wielką Brytanię statusu podobnego do Szwajcarii, posiadającej umowę o han-dlu z UE.

W najbardziej niekorzystnym sce-nariuszu Wielka Brytania traci wszyst-kie przywileje wynikające z członkostwa w UE i umowy o wolnym handlu. Analitycy przewidują, że negatywne skutki ewentu-alnego wystąpienia w 2018 r. z UE ujawnią się w pełni w 2030 r.

W zależności od badanego wariantu PKB na głowę mieszkańca w 2030 r. byłoby mniejsze o od 0,6 proc. do 3 proc. niż w przy-padku pozostania Wielkiej Brytanii w Unii – czytamy w raporcie. Przeliczając straty procentowe na liczby w oparciu o warto-ści z roku 2014, oznaczałoby to spadek PKB z 220 euro do 1025 euro na głowę mieszkańca.

W przypadku uwzględnienia skutków dotyczących dynamiki gospodarki, na przy-kład spadku siły innowacyjnej czy też osła-bienia znaczenia Londynu jako ośrodka

finansowego, spadek PKB może sięgnąć nawet 14 proc. – uważają analitycy Bertel-smanna i Ifo. W przeliczeniu na liczby bry-tyjski PKB w 2030 r. byłby o 313 mld euro niższy niż w przypadku pozostania w UE.

Niemiecki PKB skurczyłby się wsku-tek Brexitu tylko o od 0,1 do 0,3 proc. – w przeliczeniu na głowę mieszkańca – z 30 do 115 euro. Najbardziej ucierpiałaby branża motoryzacyjna (–2 proc.), a także elektronika, produkcja wyrobów metalo-wych i żywność.

Pozostałe kraje UE musiałyby ponadto zwiększyć składki do budżetu unijnego. W przypadku Niemiec oznaczałoby to

konieczność wyasygnowania dodatkowo 2,5 mld euro rocznie.

Prezes Fundacji Bertelsmanna Aart de Geus podkreślił, że raport powinien stano-wić zachętę do angażowania się na rzecz pozostania Wielkiej Brytanii w UE. Odej-ście Londynu byłoby „ciężkim ciosem” dla integracji europejskiej oraz dla znaczenia Europy w świecie – powiedział de Geus.

Premier Wielkiej Brytanii David Came-ron zapowiedział dwa lata temu, że jeśli wygra wybory parlamentarne, zorganizuje referendum, w którym zapyta obywateli, czy chcą opuścić UE. Po ostatnich wyborach podtrzymał swoją obietnicę. «

Wielka Brytania może stracić setki miliardów

Porsche dla ApplePorsche jako jeden z pierwszych producentów samochodów na świecie wprowadził aplika-cję umożliwiającą łączenie auta z zegarkiem Apple Watch. Dzięki programowi kierowca uzy-skuje wygodniejszy dostęp do aplikacji Porsche Car Connect. Niemiecki producent sporto-wych samochodów zwraca uwagę, że komunikacją z samochodem będzie nadal zarządzać smartfon (iPhone), który integruje się z Apple Watch jako dodatkowym wyświetlaczem oraz elementem sterowania. Apple Watch podaje informacje na temat aktualnego statusu auta i pozwala śledzić lub obsługiwać wybrane funkcje za pomocą ekranu dotykowego. Zdalne sterowanie umożliwia na przykład sprawdzenie, czy szyby, drzwi, klapa bagażnika i szklany dach zostały zamknięte, a także aktywowanie centralnego zamka. Porsche infor-muje, że dzięki funkcji Carfinder można łatwo zlokalizować położenie samochodu, a wbu-dowana nawigacja wyznacza trasę dzielącą kierowcę od niego. W przypadku hybrydowych modeli plug-in kierowca może monitorować i obsługiwać najważniejsze funkcje z zakresu komfortu: stopień naładowania akumulatorów, dostępny zasięg oraz pozostały czas łado-wania. Menu Climate umożliwia zdalne ustawienie układu klimatyzacji – podkreśla Porsche.

582-MAKIETA 1 01-23.indd 18 12/05/2015 14:16:33

019

020 7014 2115 | 074 6941 2290 | kancelaria@bindmans.com | bindmans.com |

wypadki w pracy | wypadki na budowie |

|

582-MAKIETA 1 01-23.indd 19 12/05/2015 14:21:42

020 WIADOMOŚCIunia europejska

» – Ze względu na liczbę połączeń i rodzaj linii lotniczych, które stąd

latają, wchodzimy do pierwszej ligi lot-nisk regionalnych w Europie – twierdzi prezes Kraków Airport Jan Pamuła.

Dodaje, że zgodnie z prognozą w tym roku krakowskie lotnisko zamierza prze-kroczyć próg 4 mln odprawionych pasa-żerów. – Będzie to kolejna cegiełka, bo staniemy się portem mieszczącym się w kategorii lotnisk od 4 mln do 20 mln pasażerów, gdyż takie są kryteria oceny w Europie – zaznacza prezes.

Jak przypomina, w obowiązującej obecnie letniej siatce połączeń z kra-kowskiego portu operuje 17 przewoź-ników, z czego większość to linie trady-cyjne, w tym najwięksi gracze na euro-pejskim niebie.

1 maja, po sześciu latach przerwy, loty z głównego londyńskiego lotniska Heathrow do Krakowa zainaugurował brytyjski narodowy przewoźnik British Airways. Są one wykonywane w sezonie letnim cztery razy w tygodniu (w ponie-działki, środy, piątki i niedziele), a w sezo-nie zimowym trzy razy w tygodniu (we wtorki, piątki i niedziele).

W tym samym dniu połączenie z Zurychu do Krakowa otworzyły szwaj-carskie linie Swiss International Air Lines, należące do grupy Lufthansa. Latają one cztery razy w tygodniu (w poniedziałki, środy, piątki i niedziele).

18 maja do Krakowa zaczną latać holenderskie linie lotnicze KLM, czło-nek sojuszu lotniczego Skyteam. Rejsy na amsterdamskie lotnisko Schiphol będą realizowane siedem razy w tygodniu.

Pamuła podkreśla, że dobiega końca rozbudowa Międzynarodowego Portu Lotniczego Kraków Balice, której poszcze-gólne etapy będą sukcesywnie oddawane do użytku w drugiej połowie tego roku. Dzięki inwestycji przepustowość lotni-ska wzrośnie do 8 mln pasażerów rocz-

nie; teraz może ono odprawić do 3,5 mln osób rocznie.

Obecnie na lotnisku trwają prace budowlane związane z rozbudową ter-minalu oraz remontem dróg kołowania i rozbudową płyty postojowej. Prze-budowywany jest także wewnętrzny układ komunikacyjny lotniska. Łączna wartość tych inwestycji wynosi ponad 500 mln zł.

Kończy się także modernizacja połą-czenia kolejowego między centrum Kra-kowa a lotniskiem Balice, polegająca na dobudowaniu drugiego toru na odcinku Kraków Mydlniki – Kraków Balice, wydłu-żeniu połączenia o około 500 metrów do

głównego terminalu lotniskowego oraz elektryfikacji linii.

Jak twierdzi prezes lotniska, w lipcu tego roku władze portu podejmą decyzję o kolejnej inwestycji – budowie nowego pasa startowego o długości 3 tys. m. Będzie on przebiegał w pobliżu istnie-jącego pasa i krzyżował się z nim w 3/4 długości. Po zakończeniu inwestycji, które może nastąpić w 2017 r., stary pas będzie pełnił rolę zapasową i postojową, jeśli zajdzie taka potrzeba.

Kraków Airport jest drugim co do wielkości portem lotniczym w Polsce. W zeszłym roku obsłużył rekordową liczbę prawie 3,818 mln pasażerów. «

Kraków Airport wchodzi do pierwszej ligiTrzy tradycyjne linie lotnicze: British Airways, Swiss International i KLM uruchamiają w tym miesiącu swoje połączenia do Krakowa. – Wchodzimy do pierwszej ligi lotnisk w Europie – ocenił prezes lotniska i zapowiedział nową inwestycję – budowę pasa startowego.

582-MAKIETA 1 01-23.indd 20 12/05/2015 14:16:35

021Polacy nie chcą wracać do kraju

» Pracować, kupić mieszkanie i sprowadzić rodzinę – taki jest cel rodaków na emigracji. Wielkich powro-

tów nie będzie, rosnących przelewów do kraju też. Sprawę opisał „Puls Biznesu”.

Jak się żyje na obczyźnie i czy w ogóle śnią o powro-cie – zapytał NBP niemal 5 tys. emigrantów z 4 głównych kierunków wyjazdów: Wielkiej Brytanii, Niemiec, Irlan-dii i Holandii.

– Mówienie o masowych powrotach jest nieupraw-nione, a jeśli nawet będą, to w znacznie mniejszej skali, niż oczekiwano; emigranci ściągają rodziny albo zakładają je na miejscu – mówi Józef Sobota z NBP.

Na Wyspach na stałe chce zostać 54 proc. Polaków, a jeszcze w 2012 r. w Wielkiej Brytanii było ich 45 proc., w Irlandii – 34 proc. I choć w przypadku Niemiec i Holandii w 2 lata ten odsetek spadł (odpowiednio: z 42 i 37 proc.), to i tak planuje tam zostać 40 i 34 proc.

Polacy na tyle dobrze zadomowili się za Odrą, że aż 30 proc. ma tam nieruchomości, a 15 proc. rozważa taki zakup w ciągu roku. To niemal 2 razy więcej niż 2 lata temu. Podobne tendencje widać też na innych kierunkach wyjazdów.

Pierwsze efekty już można zobaczyć – emigranci wysy-łają coraz mniej pieniędzy do Polski i robią to coraz rza-dziej – zauważa „PB”. «

Osiedla dla imigrantów

» Katar wybuduje osiedla dla ponad 250 tys. imi-grantów pracujących między innymi przy wzno-

szeniu stadionów na piłkarskie mistrzostwa świata w 2022 r. Poinformowały o tym władze emiratu.

Siedem osiedli ma być gotowych do końca 2016 r. Pierwsi robotnicy mają się wprowadzić do nich już w naj-bliższych tygodniach. W największym z osiedli – Labour City – zamieszka 70 tys. osób. Oprócz 55 bloków znajdą się w nim szpital, centrum handlowe, drugi największy w Kata-rze meczet, a nawet… stadion do krykieta. Ta gra zespołowa jest bardzo popularna w krajach, z których pochodzą duże grupy imigrantów: Pakistanie, Indiach, Sri Lance i Bangla-deszu. W osiedlach zamieszka łącznie 258 tys. osób, czyli około 25 proc. wszystkich cudzoziemców zatrudnianych przez Katar. Wybudowanie osiedli jest odpowiedzią władz na powtarzające się w zachodnich mediach informacje na temat fatalnych warunków zakwaterowania imigrantów. Katar był też oskarżany o łamanie zasad bezpieczeństwa na swoich budowach. «

582-MAKIETA 1 01-23.indd 21 12/05/2015 14:16:37

022 WIADOMOŚCIprawo

Uczestniczyłeś w wypadku drogowym i co dalej?

» Jeżeli uczestniczyłeś w wypadku drogowym, pamiętaj o podjęciu

następujących kroków: Wezwij policję i ambulans na miejsce

zdarzenia. Ich obecność jest szcze-gólnie ważna, jeżeli doznałeś poważ-nych obrażeń. W przypadku lżej-szego uszczerbku na zdrowiu obec-ność policji i ambulansu nie jest obo-wiązkowa.

Weź dane sprawcy wypadku. Powinny one zawierać numer rejstracyjny oraz markę i model pojazdu osoby, która spowodowała wypadek, jej imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz dane ubezpieczyciela (nazwa firmy ubezpieczającej i numer polisy).

Zrób zdjęcia miejsca zdarzenia oraz samochodów biorących udział w wypadku.

Sprawdź, czy w pobliżu nie ma osób, które widziały wypadek. Jeśli tak, zanotuj dane świadków.

Rozejrzyj się, czy na miejscu wypadku nie ma kamer CCTV. Uzyskanie z nich nagrań pozwoli na dokładne odtwo-rzenie wypadku.

Udaj się do szpitala lub lekarza GP, aby uzyskać odpowiednie, szybkie leczenie urazów doznanych na sku-tek wypadku.

Zaraportuj wypadek swojemu ubez-pieczycielowi. Może mieć to bardzo

duże znaczenie w przypadku, gdy strona przeciwna złoży roszczenie przeciwko Tobie. Jeżeli skorzystałeś z usług kancelarii prawnej w zakre-sie uzyskania odszkodowania, pamię-taj, że Twój ubezpieczyciel powinien o tym wiedzieć. Zapobiegnie to podej-mowaniu przez niego działań, które mogłyby niekorzystnie wpłynąć na Twoją sprawę.

Prowadź szczegółowe zapisy doty-czące wszystkich urazów fizycznych oraz psychicznych, które wystą-piły po wypadku, wraz z wpływem, jaki wywierają one na Twoje życie codzienne. Jeżeli na skutek zdarzenia na Twoim ciele pojawiły się siniaki lub rany, zrób ich zdjęcia, gdyż mogą sta-nowić one ważny dowód przy oszaco-waniu wysokości odszkodowania.

Zatrzymaj wszystkie dowody wydat-ków poniesionych przez Ciebie na skutek wypadku (rachunki, faktury, paragony). Masz możliwość ubiega-nia się o odszkodowanie za znisz-czoną odzież, kask, telefon komór-kowy, koszty podróży, recepty, utra-cone zarobki, koszty niezbędnej opieki itp. Pamiętaj, że udowodnie-nie poniesionych przez Ciebie strat i wydatków należy do Twoich obo-wiązków, dlatego zbieraj wszystkie rachunki. «

Miałeś wypadek w pracy?

Zadzwoń do DNS Claims na 0208 741 7762. Pomożemy Ci odzyskać należne odszkodowanie!

582-MAKIETA 1 01-23.indd 22 12/05/2015 14:16:40

023

582-MAKIETA 1 01-23.indd 23 12/05/2015 14:16:42

024 TEMAT NUMERUPOLITYKA

Triumftorysów

Wyborcze trzęsienie ziemi w Wielkiej Brytanii stworzyło polityczną przepaść, którą Davidowowi Cameronowi ciężko będzie zasypać. Jedność Zjednoczonego Królestwa i członkostwo w Unii stają pod znakiem zapytania.

582-MAKIETA 2 24-43.indd 24 12/05/2015 14:50:08

025

Fot.

PAP/

EPA

/Fac

undo

Arr

izab

alag

a

Triumftorysów

David Cameron (Conservative Party)

582-MAKIETA 2 24-43.indd 25 12/05/2015 14:50:10

026 TEMAT NUMERUpolityka

Radosław Zapałowski

» Ci, którzy zdecydowali się śledzić długi czwartkowy wieczór wybor-

czy, byli naocznymi świadkami politycznego trzęsienia ziemi i ideologicznego pęknię-cia Wielkiej Brytanii. Ci, którzy położyli się wcześniej spać, obudzili się w piątkowy ranek w zupełnie innej rzeczywistości. Poli-tyczny pejzaż Zjednoczonego Królestwa dramatycznie się zmienił. David Cameron i kierowana przez niego Partia Konserwa-tywna wygrali wybory i wbrew wszelkim sondażom do rządzenia nie potrzebują już koalicjantów z Partii Liberalnej. To nie jest przekonujące zwycięstwo – 331 posłów daje większość, ale zaledwie 12-osobową – jednak zapewnienie największego wzrostu liczby oddanych na swoją partię głosów niż jakikolwiek urzędujący premier od 1955 r. daje Davidowi Cameronowi mocny man-dat do rządzenia i partyjny spokój. Przynaj-mniej przez jakiś czas. Zwłaszcza że przed-wyborcze sondaże wskazywały na remis między laburzystami a torysami, z lekkim wskazaniem na lewicę.

W zeszły czwartek o godzinie 22.00, kiedy BBC ogłosiła wstępne exit polls suge-rujące lekką przewagę Partii Konserwa-

tywnej, większość polityków i komenta-torów do tych wyników podchodziła nie-zwykle ostrożnie. Z biegiem czasu wraz ze spływającymi danymi z komisji obraz się klarował i wynik wyborów stawał się coraz bardziej jasny. A potem zaczął się polityczny huragan, który zmiótł ze sceny najważniejsze partyjne figury.

politycZna gilotyna Pomnikowe postacie zostały obalone jak w czasie rewolucji. Kilka minut po lunchu spadły głowy liderów trzech partii. Nick Clegg – wicepremier i lider koalicyjnej partii rządzącej, Ed Miliband – lider Par-tii Pracy, który 24 godziny wcześniej przy-gotowywał się do zajęcia miejsca na 10 Downing Street, i Nigel Farage – najważ-niejsza postać UKIP, napędzającej debatę publiczną na Wyspach w ostatnich dwóch latach – nagle stali się byłymi liderami.

Polityczna dekapitacja przeprowa-dzona została z niezwykłą precyzją i wyglą-dała, jakby została przygotowana w woj-skowym stylu w głównej siedzibie Partii Konserwatywnej. Ale nie były to jedyne ofiary torysów. Cały sztab przywódców zarówno LibDem, jak i Labour został

zdmuchnięty. I co nazwisko, to bardziej znaczące. Douglas Alexander – architekt kampanii wyborczej Labour szykujący się do objęcia Ministerstwa Spraw Zagra-nicznych i Ed Balls – najbliższy współpra-cownik Milibanda, który miał się wpro-wadzić na 11 Downing Street i objąć tekę kanclerza, nie tylko pożegnali się z rządo-wymi marzeniami, ale nawet nie weszli do Izby Gmin.

Alexander poległ w starciu z kandy-datką szkockich nacjonalistów, 20-letnią Mhairi Black. Ed Balls, polityk znajdujący się w partyjnym centrum od połowy lat 90., bliski współpracownik Gordona Browna, o 8.15 w piątek dowiedział się, że nie znaj-dzie się w parlamencie. Jim Murphy, lider szkockiej Labour, ważna postać w szere-gach partyjnych, blisko związany z Tonym Blairem, poległ w swoim okręgu i dzień później podał się do dymisji.

W przypadku Liberalnych Demokra-tów cała partia legła w gruzach, co symbo-licznie przedstawiono w wieczorze wybor-czym BBC, gdzie liberałowie zdmuchnięci zostali jak domek z kart. Vince Cable, Danny Alexander, David Laws, Simon Hughes, Ed Davey – polityczne tuzy, ważne osobistości i osobowości na Wyspach znikają w nieby-

Fot.

PAP/

EPA

/Rob

ert P

erry

Nicola Sturgeon (Scottish National Party)

582-MAKIETA 2 24-43.indd 26 12/05/2015 15:21:23

027cie. Osiem mandatów to wynik fatalny i sta-wiający zwłaszcza finansową przyszłość LibDem pod znakiem zapytania. Przepada budżetowa dotacja, darczyńcy w Londynie znikają, zostają za to zaciągnięte na kampa-nię długi. Liberałowie znaleźli się na krawę-dzi. Porażka LibDem była spodziewana, ale o takiej klęsce mało kto wspominał.

Słodkie zwycięStwoWynik wyborów pokazał, jak trudno prze-widzieć polityczną przyszłość. Dzienni-karze, publicyści, komentatorzy, akade-micy, politycy – wszyscy obnażyliśmy naszą niekompetencję i tak jak Paddy Ashdown, były lider LibDem, powinni-śmy zjeść nasze kapelusze (niekoniecz-nie z marcepanu).

David Cameron swój triumf nazwał „najsłodszym zwycięstwem” i z jego oso-bistego punktu widzenia ten chwilowy polityczny „sugar rush” jest w pełni zrozu-miały. Jego polityczni przeciwnicy upadli. Partyjni rywale ostrzący noże, aby zadać mu cios w plecy – w szczególności bur-mistrz Londynu Boris Johnson – muszą przez jakiś czas poskromić swoje ambicje. Cameron osiągnął najlepszy wynik Partii Konserwatywnej w ciągu ostatnich 23 lat i zamknął usta swoim krytykom, którzy wciąż mu wypominali, że w 2010 r. nie wygrał wyborów.

Spokój partyjny pozwoli Camero-nowi przygotować się do konfrontacji z pobitą Partią Pracy. Premier ma dużo czasu. Funkcjonalna, sprawna opozycja to śpiew przyszłości. Labour ma ciężki ból głowy, a paralele z rokiem 1992, kiedy to niespodziewanie wygrał John Major, są jak najbardziej na miejscu. Teraz też, tak jak wtedy, wydawało się, że atuty są po stronie Labour: niezadowolenie spo-łeczne, wzrastające nierówności, zmęcze-nie partią rządzącą, ale Partia Pracy nie potrafiła przekonać do siebie większości wyborców. Wówczas lewica postawiła na sprawnego mówcę, przesunęła się do centrum i wygrała wybory trzy razy pod rząd. Teraz jednak taki manewr jest trudny do wykonania. Nie tylko dlatego, że Tony Blair skompromitował tzw. trzecią drogę, ale głównie dlatego, że skręt w kierunku centrum niekoniecznie oznacza wybor-czy sukces. W końcu nastroje na północy Anglii i w Szkocji raczej się radykalizują. Labour, próbując sięgnąć po głosy bardziej konserwatywnych i centrowych mieszkań-ców południa, może utracić swoją bazę na północy. Tak jak utraciła Szkocję. »

Fot.

PAP/

EPA

/Fac

undo

Arr

izab

alag

aFo

t. PA

P/EP

A /F

acun

do A

rriz

abal

aga

Nigel Farage (UK Independence Party)

Ed Miliband (Labour Party)

582-MAKIETA 2 24-43.indd 27 12/05/2015 14:50:13

028 TEMAT NUMERUpolityka

Dla Davida Camerona to prawdziwy polityczny miesiąc miodowy. Ponad 11 mln głosów, 37-proc. poparcie, 331 miejsc w Izbie Gmin oraz rozbita, skacowana, pozbawiona lidera i niepewna swojej przy-szłości opozycja dają mu chwilę oddechu przed nadchodzącą potężną polityczną burzą. Burzą, którą paradoksalnie sam wywołał.

Gorzkie rządy Kampanijna strategia Partii Konserwa-tywnej okazała się niezwykle skuteczna, ale jej konsekwencje mogą okazać się nie-bezpieczne. Pożarcie LibDem i plan, aby za wszelką cenę przejmować okręgi libe-rałów, dały upragnioną większość, ale jednocześnie skazały Camerona na łaskę konserwatywnych jastrzębi, którzy marzą o tym, by odbić sobie ostatnie pięć lat, gdy byli marginalizowani.

Cameron lubi otaczać się ludźmi z najbliższego kręgu i tworzy polityczne kolesiostwo, spychając na margines całą partyjną resztę. Teraz nie może sobie na to pozwolić. Przez ostatnie pięć lat Nick Clegg i liberałowie tworzyli wokół pre-

miera polityczny kordon, izolując go od prawicowych pomysłów skrajnego skrzy-dła swojej partii. Premier mógł nie zwra-cać na nich uwagi i prowadzić w miarę centrową politykę. Małżeństwa gejów, subsydia dla zielonej energii, infrastruk-tura, pomoc międzynarodowa, a nawet kwestia emigracji nie miały nic wspólnego z mocną retoryką prawego skrzydła Partii Konserwatywnej. Teraz to znika.

Cameron nie może już dyscyplinować torysowskich jastrzębi liberałami. Nadcho-dzi czas libertarian, skrajnych neolibera-łów i przede wszystkim eurosceptyków. Z tymi ostatnimi Cameron będzie musiał stoczyć niezwykle trudną batalię. A prze-ciwników ma mocnych. To w końcu euro-sceptycy doprowadzili do upadku rząd Johna Majora w połowie lat 90., wprowa-dzając parlamentarny chaos i wywołując polityczne burze. Premier nie może już dłużej przeciągać referendum w sprawie wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europej-skiej. Cameron nie chce „Brexitu”, ale nie ma pomysłu na kampanię na tak. Dwa lata to niewiele, żeby przygotować strategię, plan działania i polityczną mapę. Cameron liczy więc na to, że Angela Merkel da mu

w prezencie coś, co będzie mógł opako-wać jako „zwycięstwo z Brukselą”. Kolejne brytyjskie Waterloo. Coś, co pozwoli mu zorganizować referendum i je wygrać. Bo chociaż żaden z czołowych polityków Par-tii Konserwatywnej tego nie otwarcie nie przyzna, wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej nie wchodzi w grę.

Cameron nie zorganizuje referendum bez pewności jego wygrania i pozostania Zjednoczonego Królestwa w Unii. Tylko że to, co będzie dla Brukseli znaczącym ustępstwem, niemal na pewno nie zado-woli konserwatywnych jastrzębi i euro-sceptycznego brytyjskiego społeczeństwa. Problem z idealnymi scenariuszami jest taki, że rzadko się spełniają. Wycofanie się z idei referendum oznaczać będzie koniec Camerona jako premiera i zaledwie dwu-letni okres rządów. Rządów, podczas któ-rych musi on spróbować posklejać pęk-niętą Wielką Brytanię.

Pęknięta WysPa Nikt nie wątpił w wyborczy sukces Nicoli Sturgeon i jej Szkockiej Partii Narodowej (SNP), ale skala tego zwycięstwa wpra-

Fot.

PAP/

EPA

/Nig

el R

oddi

s

Nick Clegg (Liberal Democratic Party)

582-MAKIETA 2 24-43.indd 28 12/05/2015 14:50:14

029wiła wszystkich w zdumienie. SNP wzięła 56 z 59 szkoc-kich mandatów i wymiotła z tego kraju Labour. Paradoks polega na tym, że sukces szkockiej lewicy utorował drogę do władzy angielskiej prawicy. Strategia Camerona polega-jąca na straszeniu SNP i przekonywaniu, że Labour będzie kukiełką tańczącą w rytm wygrywany przez Sturgeon, odniosła spodziewany skutek. Południowa i wschodnia Anglia, zwłaszcza ta wahająca się, przerzuciła swoje głosy na torysów lub na UKIP. Jednak bezpardonowy atak Partii Konserwatywnej i wspierającej ją prasy na SNP, a szerzej na Szkotów – rozbudził angielski nacjonalizm.

O ile relacje między sąsiadami od jakiegoś już czasu były napięte, o tyle teraz pękły zupełnie. Elity polityczne obu krajów już dawno mówią w zupełnie innych języ-kach. Szkoci przemawiają Keynesem, Anglicy odpowia-dają Smithem. Porozumienie wydaje się zupełnie nie-możliwe i w praktyce żadna ze stron go nie chce. Jednak dziś, po ostrej, brudnej kampanii torysów, do niepotra-fiących się porozumieć ze sobą polityków dołączają dwa niechętne sobie społeczeństwa. Wzajemne animozje mię-dzy Anglikami i Szkotami narastają. Reakcyjny nacjona-lizm został nakarmiony, teraz Cameron, chcąc pozszywać rozprute polityczne szwy, musi zaaplikować Anglikom pigułkę na przeczyszczenie. Będzie to jednak trudne. Dżin nacjonalizmu wypuszczony przez premiera szybko nie zniknie. Zwłaszcza że szkocka obecność w Westminste-rze będzie działała na nerwy południowej Anglii wspie-ranej retorycznie przez rosnący w siłę UKIP. Bo chociaż Farage nie dostał się do Izby Gmin i zdołał wprowadzić do parlamentu tylko jednego posła, prawie czteromilio-nowa armia wyborców stanowi siłę, z którą rząd w Lon-dynie będzie musiał się liczyć.

Wątpliwa jest także sugerowana strategia rządu na złagodzenie konfliktu. Torysi wierzą, że wystarczy zaproponować sąsiadom z północy większą autonomię i wprowadzić jakąś formę federalizmu. Jednak pęknię-cie między dwoma krajami nie ma wcale podłoża naro-dowego. To pęknięcie polityczne, na poziomie ideolo-gii i wartości. Nie nawoływanie do niepodległości, lecz równość, społeczna sprawiedliwość, socjalizm, sprze-ciw wobec polityki oszczędności – to były hasła, które dały SNP zwycięstwo. Zresztą nie tylko Szkoci są poli-tycznie coraz bardziej oderwani od reszty kraju. To samo można powiedzieć o północy Anglii i Londynie, gdzie lewica wciąż dominuje. Wielka Brytania pękła politycz-nie na trzy części. Południe i wschód Anglii są konserwa-tywne, stolica i północ cetrolewicowe, a Szkocja niemal lewacka. Wszystko to oznacza, że rząd Davida Camerona nie będzie się długo cieszył wysokim poparciem i spo-łeczną akceptacją. Torysi nie są lubiani. Nawet przez tych, którzy oddali na nich głos.

Dla wielu wyborców konserwatystów alternatywa była jeszcze gorsza. Krucha większość, podatność na par-tyjny szantaż, agresywna opozycja ze strony SNP, wybory uzupełniające zmieniające polityczny balans w Izbie Gmin, bój o Europę, walka o utrzymanie jedności Zjednoczonego Królestwa – przed premierem niezwykle ciężki okres w polityce zewnętrznej i wewnętrznej. Najbliższe dwa lata zdefiniują Davida Camerona jako polityka. Słodkie zwycięstwo może smakować niezwykle gorzko. «

582-MAKIETA 2 24-43.indd 29 12/05/2015 14:50:15

030

»Wielka Brytania jako jedno z nie-licznych demokratycznych państw

w wyborach parlamentarnych podzielona jest na 650 okręgów wyborczych; w każdym z nich wybierany jest jeden członek Izby Gmin. Wniosek o referendum w sprawie podobnego systemu w Polsce zapowiedział prezydent Bronisław Komorowski.

Prof. Dunleavy z London School of Eco-nomics and Political Science (LSE) zwraca uwagę, że zwolennicy większościowej ordy-nacji wyborczej bronią tego systemu, pod-kreślając, że pomaga on tworzyć stabilne rządy jednopartyjne bez konieczności wchodzenia w koalicje. – Obecnie (po wybo-rach z 7 maja) torysi mają małą przewagę w Izbie Gmin, jednak nie gwarantuje ona całkowitej pewności premierowi Davidowi Cameronowi, że będzie mógł spokojnie rzą-dzić i realizować swój program. Ma do tego zbyt małą przewagę. Trzeba też przypo-mnieć, że w przeszłości dwie główne par-tie cieszyły się większym poparciem spo-łecznym, które zmalało ostatnio w związku z pojawieniem się nowych sił politycznych. Dlatego należy ocenić, że system wybor-

czy powoduje, iż głosy około jednej trze-ciej wyborców, którzy opowiedzieli się za innymi siłami, zostały całkowicie pominięte w podziale mandatów. Społeczeństwo nie jest odpowiednio reprezentowane – pod-kreśla ekspert badający system wyborczy Zjednoczonego Królestwa.

Prof. Dunleavy przypomina, że brytyj-ska ordynacja wyborcza wywodzi się z cza-sów średniowiecznych i od wielu dziesięcio-leci nie była reformowana. Z tego powodu – zdaniem eksperta – nadszedł czas na poważną dyskusję na temat ewentualnych zmian. – Ten system jednomandatowy ma poważną wadę związaną z wielopartyjnym krajobrazem politycznym w kraju. Generuje dziwne i nieprzewidywalne wyniki, czego przykładem była podczas ostatnich wybo-rów (parlamentarnych) Szkocja, w której Szkocka Partia Narodowa zdobyła około połowy głosów i prawie wszystkie man-daty w tym regionie. W Anglii natomiast Partia Konserwatywna otrzymała mini-malnie większe poparcie od Partii Pracy, a mimo to mogła stworzyć rząd większo-ściowy – przypomina ekspert.

Większościowa ordynacja wyborcza to archaizm?Większościowa ordynacja wyborcza to archaizm, który nie pasuje do wielopartyjnego krajobrazu politycznego tworzącego się w Wielkiej Brytanii – mówi prof. Patrick Dunleavy. Ten system przestał gwarantować silne rządy.

PozyTyWna sTrona

Analityk polityczny londyńskiego think tanku Open Europe Paweł Świdlicki zwraca z kolei uwagę, że jedną z podstawowych zalet brytyjskiego systemu wyborczego jest „to, że posłowie i posłanki są bardziej odpowiedzialni wobec własnego elekto-ratu. Między politykami i wyborcami two-rzy się więź, przez co wielu z nich bardziej dba o interesy elektoratu, a nie o to, co mówią liderzy ich ugrupowań”. Świdlicki dodaje, że większościowy system powo-duje, iż kandydaci do parlamentu są bar-dziej rozpoznawalni.

Przypomina on też, że w przeszło-ści wielokrotnie dochodziło do sporów wewnątrz ugrupowań, ponieważ deputo-wani, chcąc realizować obietnice wybor-cze, przeciwstawiali się linii programowej swych ugrupowań. Wyborcy wiedzą także, że mogą zwracać się z problemami do swych przedstawicieli – dodaje Świdlicki.

Podobnie jak prof. Dunleavy, zwraca uwagę, że słabą stroną tej ordynacji jest fakt, iż pomija ona w ostatecznych wyni-kach „miliony głosów”. – Szkoccy nacjo-naliści zdobyli w skali kraju zaledwie 4,7 proc. głosów, a są trzecią największą siłą kraju – przypomina analityk, zwracając uwagę, że „Liberalni Demokraci zdobyli 2,5 mln głosów, a mają osiem mandatów, UKIP dostał 4 mln głosów i wprowadził do parlamentu jednego reprezentanta”. Pod-sumował, że ten system nie przedstawia prawdziwych nastrojów społeczeństwa brytyjskiego.

Duże ParTie PrzeDe WszysTkimW Wielkiej Brytanii obowiązuje większo-ściowa ordynacja wyborcza, która fawory-zuje duże partie. W związku z tym od czasu II wojny światowej do roku 2010 w kraju nie było rządu koalicyjnego. Zjednoczone Królestwo dzieli się na 650 okręgów wybor-czych, z każdego z nich wybierany jest tylko jeden przedstawiciel do Izby Gmin. Wyborcy głosują na daną osobę, ponieważ w kraju nie obowiązują listy partyjne.

Brytyjska uczelnia LSE na swoim blogu przypomina, że do parlamentu dostaje się ten kandydat, który w swym okręgu dostaje największą liczbę głosów; nie potrzebuje bezwzględnego poparcia. „W związku z tym im więcej partii wystawia swoich kandy-datów w okręgach, tym większa szansa, że zwycięzca ma małe poparcie” – napisano na stronie uczelni. (PAP) «

Fot.

PAP/

EPA

/Rob

ert P

erry

Liczenie głosów w komisji wyborczej w Glasgow

TemaT numerupolityka

582-MAKIETA 2 24-43.indd 30 12/05/2015 15:09:14

031

582-MAKIETA 2 24-43.indd 31 12/05/2015 15:29:43

032 FELIETONZNOWU DOBRONIAK

» Sytuacja jest znamienna, tym bardziej jeśli spojrzeć na historię

Polaków w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej. Niektórzy z naszych rodaków, którzy przyjechali tutaj po 2004 r., czują się wręcz jak kombatanci walk z sys-temem. Tylko czasem mylą się w tym, za czyjej prezydentury wyjechali poza granice swego kraju. Nie jest to jednak ważne. Ważniejsze, że winni są „oni”.

Jakkolwiek Kukiz może przyjechać do Londynu i skorzystać z „białego domu” księcia Żylińskiego jako siedziby rządu na uchodźstwie. Ponad połowa głosu-jących będzie miała swojego reprezen-tanta przy sobie.

Pomimo radości wielu środowisk z tylu głosujących nijak się to ma do rzeczywistości. Oczywiście należy się cieszyć, że na wybory idzie coraz wię-cej rodaków – jeśli nie w brytyjskich, to przynajmniej w polskich wyborach sta-jemy się społeczeństwem bardziej oby-watelskim. W statystykach wyborczych też fajnie to wygląda – frekwencja ponad 80 proc.! Pięknie. Szkoda tylko, że do wyborów zarejestrowało się około 80 tys. Polaków, przyszło około 70 tys., a na Wyspach – szacując delikatnie – żyje nas ponad 600 tys. To liczba, która jako ofi-cjalna pojawiła się po spisie powszech-nym w 2011 r. Szacuje się jednak, że jest zaniżona o kolejne kilkaset tysięcy. Jeśli zatem Polaków na Wyspach jest około 800 tys., to faktyczna frekwencja wynosi zaledwie 10 proc. A to już jest smutne.

Przed nami kolejna tura wyborów prezydenckich, która odbędzie się 24 maja. Jest jeszcze szansa, żeby zareje-strowali się niezarejestrowani. W Wiel-kiej Brytanii po Kukizie był kandydat na prezydenta Duda i urzędujący prezydent Komorowski. Ten ostatni wygrał z Dudą mniej więcej taką różnicą procentową, z jaką Duda z Komorowskim wygrał w skali całego świata.

Ciekawe, czy teraz nastąpi pow­

szechna mobilizacja wyborców, żeby wybrać kolejne mniejsze zło? Oczywi-ście zło dla każdego ma inną postać, tym samym więc oczekiwanie na wyniki może być naprawdę fascynujące – dla niektórych.

Współczuję komisjom wyborczym. Na myśl o szczycie wyborców zaraz po mszy pewnie już cierpnie im skóra… Nie ma się co dziwić. Kolejki wiły się jak węże mutanty, a w niektórych obwodo-wych komisjach wyborczych oczekują-cym na swoją kolej do głosowania pusz-czały nerwy.

To jednak nic przy tym, co spotkało komisję nr 192 w Londynie w polskiej ambasadzie. Została ona wręcz zarzu-cona kartami do głosowania, dodatkowo dostając do policzenia głosy korespon-dencyjne. Było już grubo po południu w poniedziałek, 11 maja, kiedy w komi-sji dopiero te karty sortowano. Pomimo posiłków złożonych z polskich dyploma-tów oraz sąsiedniej komisji liczenie zna-cząco się opóźniło.

Tym samym życzę wszystkim dobrego samopoczucia za dwa tygo-dnie, coby nie musieli jak bohaterowie obrazka Henryka Sawki brzydzić się zagłosować. Jakkolwiek, podkreślam, sytuacja jest patowa. «

Nowy prezydent na uchodźstwiePaweł Kukiz bezceremonialnie wygrał w Wielkiej Brytanii wybory prezydenckie. Generalnie wygrał wszędzie za granicą, jednak w UK prezydentem zostałby już po pierwszej turze.

Kolejka do konsulatu na Bouveries Street

582-MAKIETA 2 24-43.indd 32 12/05/2015 14:50:19

033

582-MAKIETA 2 24-43.indd 33 12/05/2015 14:50:20

034 WIELKA BRYTANIASPOŁECZEŃSTWOWIELKA BRYTANIASPOŁECZEŃSTWO

PIOTR DOBRONIAK

» Dawno temu w Polsce partia była nadrzędnym dobrem narodu.

Liczył się (przynajmniej teoretycznie) ogół, a nie jednostka. System jednoman-datowych okręgów wyborczych jest teo-retycznie przeciwieństwem tego stanu. Oczywiście w zależności od tego, jaki jego wariant się przyjmie.

Rzeczą do wyjaśnienia jest to, że w Wielkiej Brytanii nie obowiązuje sys-tem jednomandatowych okręgów wybor-czych w ścisłym znaczeniu. Generalnie jest to system większościowy, jednak ten dzieli się na system większości względnej i bez-względnej. Kukiz często powoływał się na doświadczenia Wielkiej Brytanii i Francji. Nie można zatem dokładnie określić, o jaki system mu chodzi – większości względnej czy bezwzględnej.

W UK (podobnie jak w USA i Kana-dzie) stosuje się założenia systemu więk-szości względnej (plurality system), i to tylko w stosunku do parlamentarnych izb niższych, czyli Izb Gmin w Kanadzie i w UK, a Kongresu w USA.

Założenia systemu większości względ-nej są następujące:1. rywalizacja odbywa się na ogół w jed-

nomandatowych okręgach wyborczych (są też wyjątki, np. Mauritius – dwa mandaty),

2. zwycięża kandydat, który uzyskał największą liczbę głosów (first-pa-st-the-post, czyli zwycięzca bierze wszystko),

3. do zwycięstwa w okręgu nie jest wyma-gane osiągnięcie większości bezwzględ-nej, tj. więcej niż połowy głosów (za: Antoszewski, Herbut; Gdańsk 2001).

We Francji (ale też w Australii) wyma-gana jest większość bezwzględna (majo-rity system), zatem dochodzi tam do sytuacji podobnej do polskich wyborów prezydenckich. Jeśli kandydat nie osią-gnie pułapu 50 proc., odbywa się druga tura wyborów. Wtedy startują już tylko ci kandydaci, którzy spełniają określone warunki – na przykład mają największą liczbę głosów (w Polsce to dwóch pierw-szych wygranych kandydatów na prezy-denta). Stosuje się też system podobny do tego, w którym wybierany jest burmistrz Londynu, czyli podczas głosowania zakre-śla się także swój drugi wybór. System taki daje „możliwość uszeregowania kandyda-tów według własnych preferencji i prowa-dzenia operacji matematycznych (…) aż do uzyskania przez jedną osobę co naj-mniej 50% poparcia” (Antoszewski, Her-but; Gdańsk 2001).

Co ważne, pułap 50 proc. wyborców jest bardziej reprezentacyjny dla społe-czeństwa. Nie można już wtedy powie-dzieć, że rządzi ktoś, kto ma mniejszość albo nie reprezentuje nawet połowy wyborców. Zwróćcie uwagę na ostatnie słowo: „wyborcy”. Różnica pomiędzy son-dażami a wynikami wyborów może stać się o tyle znaczna, że osoby sondowane, nawet jeśli zadeklarowały uczestnictwo w wyborach, mogą na nie w ogóle nie pójść. Mogą też nie powiedzieć prawdy,

jeśli chodzi o preferencje wyborcze. Być może taka sytuacja zaistniała właśnie podczas ostatnich brytyjskich wyborów parlamentarnych. Konserwatyści nie byli zbyt popularni wśród ogółu społeczeń-stwa i raczej prorokowano ich klęskę, a generalnie opinia publiczna potępiała niektóre ich działania. Jednak w obliczu sytuacji sam na sam z kartą do głosowa-nia decyzje wyborców mogły być już inne od tych ogłaszanych w towarzystwie czy nawet publicznie. Oczywiście konserwa-tyści są oskarżani o takie ustawienie okrę-gów do głosowania, które pozwala im na największą wygraną, jednak fakty jak na razie temu przeczą.

Według profesorów Andrzeja Anto-szewskiego i Ryszarda Herbuta (profe-sorzy Instytutu Politologii Uniwersytetu Wrocławskiego oraz autorzy podręcz-nika „Systemy polityczne współczesnego świata”) do zalet systemów większościo-wych należy przede wszystkim ich pro-stota oraz spersonalizowany charakter wyborów, pozwalający na lepsze więzi pomiędzy radnym/posłem a wyborcami (Tamże). Zaznaczają jednak, że oddawanie głosu na osobę, a nie na partię przynaj-mniej w teorii daje „szansę wyboru osób cieszących się autorytetem oraz elimina-cji osób niepopularnych”.

Niewątpliwą zaletą jest prawie jedno-lity system, który gwarantuje z reguły bez-pieczną większość parlamentarną, ale też – co wydaje się mało podkreślane – silną opozycję. Ci, którzy wieszczą, że w Polsce oznaczałoby to hegemonię PO i PiS, zapo-

JOW twoja maćCzy zwycięstwo Pawła Kukiza w komisjach wyborczych na terenie Wielkiej Brytanii to zwycięstwo jednomandatowych okręgów wyborczych? Trochę tak. JOW-y to nic innego jak wyższość podmiotowości politycznej nad przedmiotowością. Stawianie człowieka przed partią. Co to oznacza w dalszej perspektywie? Paweł Piotr Kukiz – nowy prezydent RP na uchodźstwie?

582-MAKIETA 2 24-43.indd 34 12/05/2015 14:50:21

035minają, że pierwsze wybory w systemie większościowym dużo pozmieniałyby w polskim Sejmie, a co za tym idzie, nawet jeśli kolejne wybory po pierwszych większościo-wych umocniłyby jakieś partie, to z dużą pewnością byłyby to inne partie niż obecnie. Wystarczy popatrzeć na „nie-zwyciężone” SLD, które obecnie walczy o przeżycie, jeśli już nie jest trupem politycznym.

Często przytaczane są opinie, że po brytyjskich wybo-rach ludzie zaczęli protestować przeciwko ordynacji więk-szościowej. Oczywiście zawsze protestują przegrani, jed-nak uczestnikami tegorocznych protestów byli głównie ludzie młodzi, związani z ugrupowaniami anarchistycz-nymi, które generalnie protestują przeciwko wszystkiemu, czego nie potrafią ogarnąć i się w tym odnaleźć.

Argument, że mandaty UKIP (a właściwie jeden man-dat) przekładają się na ponad trzy miliony wyborców, też są lekko przejaskrawione. Miliony zagłosowały na kon-serwatystów i laburzystów, nie na UKIP. Dlatego przeli-czanie głosujących na jeden mandat jest lekką manipula-cją. Wygląda ono rzeczywiście słabo, jeśli się popatrzy na jeden mandat UKIP, trzeba jednak wziąć pod uwagę, że te „ponad trzy miliony” to wszyscy głosujący na UKIP, a Nigel Farage dostał najmniejszą liczbę głosów nawet w swoim okręgu. Dlaczego zatem miałby trafić do parlamentu? Przecież to właśnie wyborcy nie dali mu mandatu. Jeśli obowiązywałby system proporcjonalny, prawdopodobnie Nigel Farage dostałby się do Izby Gmin – wbrew temu, na kogo zagłosowała większość w jego okręgu.

Jeszcze większe różnice występują w okręgach, w któ-rych wygrała Szkocka Partia Narodowa. Tyle że to z kolei kontrargument do tego, iż przy ordynacji większościowej partie mniejszościowe nie miałyby szans. Jak się okazuje, nie tyle mają szansę, co mają bardzo dużą szansę.

Przy JOW-ach trzeba pamiętać, że mandaty „repre-zentują” przede wszystkim okręgi, a nie liczbę mieszkań-ców. Dlaczego słabiej zaludniony teren ma mieć słabszą reprezentację w parlamencie?

Jedną z wad ordynacji większościowej na pewno jest to, na co zwracają uwagę Herbut i Antoszewski w swo-jej publikacji: „Jeśli np. w okręgu jednomandatowym startuje pięciu kandydatów, z których pierwszy otrzy-mał 21% głosów, drugi, trzeci i czwarty po 20%, a piąty 19%, to wybrany zostanie pierwszy, ale 79% wyborców nie będzie miało swojego kandydata. Jeśli sytuacja taka powieli się w wielu okręgach, to będziemy mieli do czy-nienia ze znaczną deformacją wyniku wyborczego”. Dzieje się tak dlatego, że głosy wyborców liczy się według zasady „kto pierwszy na mecie” w okręgu. Nie zlicza się głosów z całego kraju. W jednym okręgu, żeby wygrać, wystarczy 1000 głosów, a w innym 100 tys.

W walce Kukiza JOW-y nie wydają się celem, a jedynie drogą do celu. Poza tym jednomandatowe okręgi wybor-cze mogą stać się równie dobrze dwumandatowe, co może trochę zmniejszyć ogólnokrajowe dysproporcje. Na razie są to jedynie dywagacje. Lider społecznej akcji JOW-owej tak naprawdę nie zaprezentował wykładni systemu więk-szościowego, jaki chciałby wprowadzić.

Przed wyborcami druga tura i pomimo że sytuacja wydaje się patowa, warto samemu dokonać wyboru – chcę/nie chcę jednomandatowych okręgów wyborczych. «

582-MAKIETA 2 24-43.indd 35 12/05/2015 14:50:22

036 POSKPOLEMIKI

OŚWIADCZENIE PRZEWODNICZĄCEJ KOMISJI REWIZYJNEJ POSK-u

Dotyczące oskarżających stwierDzeń wobec „szefowej komisji rewizyjnej”, zawartych w artykule pt. „posk – DecyDujące starcie” p. piotra Dobroniaka, który ukazał się w tygoDniku „cooltura” 9/05/2015.

Nigdy i nigdzie nie oskarżyłam Zarządu POSK-u o korupcję.

Komisja Rewizyjna POSK-u w kadencji 2014/15 nie była i nie jest opozycją.

Komisja Rewizyjna nie jest ciałem doradczym, a zadaniem jej jest spraw-dzanie zasadności wydatków.

Oświadczam, że Zarząd nie zapro-sił mnie do pakowania rocznych spra-wozdań, to ja sama zadeklarowa-łam się i poprosiłam innych członków POSK-u o pomoc.

Dlatego żądam sprostowania powyższych stwierdzeń zawartych w podanym artykule.

Zostaliśmy wybrani przez Walne Zebranie w dniu 7/06/2014 r., tak samo jak pani Przewodnicząca POSK-u i Radni uzupełniający Radę POSK-u.

Pomimo nieprzychylnego usto-sunkowania się Zarządu oraz świa-domego blokowania prac Komisji Rewizyjnej Komisja Rewizyjna pracę wykonała na tyle, na ile pozwoliły jej dokumenty znajdujące się w domenie publicznej.

Dziękuję za pomoc osób, które bezinteresownie wspierały nas w naszej pracy.

Sprawozdanie zostanie przedsta-wione, jak co roku od 1981 r., na Wal-nym Zebraniu w dniu 16/05/2015 r.

przewoDnicząca komisji rewizyjnej posk-urenata cyparska

Napisz do nas

582-MAKIETA 2 24-43.indd 36 12/05/2015 14:50:23

037* * *

Szanowny Panie RedaktoRze,

Z uwagą i ogromnym zaintereso-waniem przeczytałam obszerny artykuł w ostatnim numerze „Cooltury”, doty-czący spraw POSK-u . 

Z przykrością  odnotowuję, iż w swo-ich opiniach prawie wcale nie odnosi się Pan do spraw  związanych z kulturą. A przecież, jak sama nazwa wskazuje, mówimy o Polskim Ośrodku Społecz-no-Kulturalnym. Znaczyć to powinno, iż oprócz spraw społecznych kultura powinna być traktowana na równi ze sprawami społecznymi. Czy tak?

Otóż na własnym przykładzie, osoby prowadzącej od 1999 r. działal-ność impresaryjną,  mogę stwierdzić, iż od kilku lat moja wcześniej bardzo pozytywna współpraca z Zarządem  POSK-u zamieniła się w przysłowiowe piekło.

Spektakle teatralne i koncerty z udziałem najwybitniejszych polskich artystów sceny teatralnej i filmowej (w tym Galowe Koncerty Świąteczne), które organizowałam prawie co mie-siąc, zostały prawie z dnia na dzień ograniczone do minimum.

Wystarczyło tylko, aby Zarząd zmienił politykę i, zasłaniając się koniecznością zarabiania na bieżące potrzeby POSK-u, zwiększył o niemal 90 proc. stawkę wynajmu Sali Teatralnej.

Zapomniał o misji, jaką mu dyktuje Statut POSK-u.

Nic dziwnego, że polscy organi-zatorzy, którzy także regularnie mieli udział w promowaniu kulturalnych imprez, zostali w ten sposób wyelimino-wani z dotychczasowej działalności. Kto bowiem dysponuje takimi sumami, bio-rąc na siebie równocześnie spore ryzyko finansowe związane z dość kosztownym zaproszeniem prestiżowego teatru czy zespołu muzycznego?

Skutecznie usunięto mnie ze składu Komisji Kultury pod przewodnictwem nowo wybranej pani Krystyny Bell. Zostałam z tej Komisji wyproszona podobno ze względu na „konflikt intere-sów” (??). Do dnia dzisiejszego nie rozu-miem, kogo i czego ten konflikt miał dotyczyć.

Na marginesie dodam, iż konflikt interesów, moim zdaniem, reprezen-tuje pani Bell, pełniąc równocześnie cztery funkcje: kierownika Komisji Kul-

tury, członka Rady POSK-u oraz członka Zarządu. Pełni również funkcję kierow-nika Teatru Syrena, który jest osobnym tematem. 

W żadnym wypadku nie podważam potrzeby istnienia takiego teatru dla dzieci w POSK-u, który nie jest profesjo-nalnym teatrem, ale daje grupce dzieci szansę występowania na scenie dla swo-ich rówieśników.

Kwestionuję jednak zasady udziela-nia takiej instytucji daleko idących zni-żek i ulg, graniczących z pełnym finan-sowaniem jej działalności.

Proponowałam Zarządowi współ-pracę, sprowadzanie profesjonal-nych teatrów dla dzieci na zasadach korzystnych dla obu stron. Niestety, Zarząd POSK-u z Komisją Kultury nie wykazali najmniejszego zaintereso-wania tym tematem ani współpracą ze mną. Zaznaczam, iż w żadnym wypadku nie byłoby to konkurencja dla Teatru Syrena, a dzieci, których jest na Wyspach coraz więcej, doceniłyby pro-fesjonalne warsztaty teatralne prowa-dzone po spektaklu.

 Od ponad roku czekam na odpo-wiedź na pytanie skierowane do Pani Prezes J. Młudzińskiej o jasne stano-wisko zależności Teatru Syrena od POSK-u. Na to i wiele innych pytań Pani Prezes nie odpowiada, ewentualnie na pytanie z grupy A odpowiada grupa B. Podobnie pani K. Bell.

Chciałabym także odnieść się do artykułu Pana Małyszki w tej samej edycji „Cooltury”.

Niestety, polemizowałabym z tym „bogactwem i rozmachem”, który rów-nocześnie – cyt.: „dałby polonijnym artystom i działaczom kulturalnym większe możliwości rozwijania swojej twórczości, jak i promocji polskiej kul-tury i sztuki”, a także: „POSK staje się również ważną międzynarodową sceną dla muzyki klasycznej”.

Ten przykład propagowania POSK-u jako międzynarodowej sceny oraz przeznaczanie na ten cel fundu-szy są totalnym nieporozumieniem. Goście różnych narodowości powinni być zawsze mile widziani, jednak – jak sama nazwa wskazuje – jest to „Polski” (nie: Międzynarodowy) Ośrodek Spo-łeczno-Kulturalny. 

Takimi posunięciami powoli wyklu-cza się polskich organizatorów, któ-rzy od lat wiele dla Polonii oraz POSK-u zrobili.

Pomijam tu działalność Konfra-terni, Sceny Poetyckiej, Galerii czy Jazz Cafe. Myślę, że działają fantastycznie i mają swoją publiczność niezależnie od jubileuszu.

Nie tylko moją uwagę zwrócił fakt, iż na ubiegłorocznym Walnym Zebra-niu, w jubileuszowym filmie o POSK-u, zabrakło choćby wzmianki o Teatrze Impresaryjnym.

Jednak dla obecnych władz teatr ten zakończył się na działalności Urszuli Święcickiej kilkanaście lat temu.

Przypomnę (choć mojej drogiej Publiczności nie muszę), że Teatr Impre-saryjny Ewa Becla Prezentuje… pro-wadzi swoją działalność w POSK-u nie-zmiennie od 16 lat. Przez te wszystkie lata na scenie POSK-u występowali naj-znakomitsi artyści scen polskich, dając Polonii wiele radości i wzruszeń.

W dalszym ciągu prowadzę swoją (bardzo ograniczoną) działalność w POSK-u, organizując także przedsta-wienia w innych, bardziej przyjaznych teatrach, między innymi w Ravenscourt Arts Theatre oraz Ealing Town Hall. 

Poszerzyłam swój wachlarz reper-tuarowy dla dzieci i młodzieży (także lektury szkolne). Szkoda, że Zarząd włącznie z Komisją Kultury nie wyra-ził zainteresowania wystawianiem tych spektakli w Teatrze POSK-u. 

Przykre, że obecne władze nie są zainteresowane ani moją ofertą teatralną, ani zasilaniem budżetu POSK-u, do którego jeszcze nie tak dawno trafiało ponad 10 tys. fun-tów rocznie, nie wspominając o pra-wie 2 tys. widzow w jeden tylko week-end. Widzów, którzy przy okazji odwie-dzali Galerię, zapoznawali się z dorob-kiem kulturalnym POSK-u, korzystali z restauracji i kawiarni. Komu to prze-szkadzało? 

Warto zastanowić się nad przy-szłością POSK-u nie tylko w wymia-rze finansowym. Walne Zebranie już w sobotę. Członkowie, którym na sercu leży przyszłość (szczególnie kulturalna) POSK-u, powinni głośno wyrazić swoje opinie i obawy. 

Kończąc (choć to temat rzeka), mam nadzieję na konstruktywną i pełną dobrych intencji dyskusję w cza-sie tak ważnego dla nas wszystkich Walnego Zebrania.

Z serdecZnościami, ewa Becla

582-MAKIETA 2 24-43.indd 37 12/05/2015 14:50:24

038 Praca i karieraRozmowa

KEEP CALMand

GET BRITISHCITIZENSHIP

obywatel___ver-20150421---A4_daty.indd 1 21/04/2015 15:27:31582-MAKIETA 2 24-43.indd 38 12/05/2015 14:50:25

039

KEEP CALMand

GET BRITISHCITIZENSHIP

obywatel___ver-20150421---A4_daty.indd 1 21/04/2015 15:27:31582-MAKIETA 2 24-43.indd 39 12/05/2015 14:50:26

040 Historie znane i nieznaneW rocznicę

Sto lat temu zatonęła Lusitania100 lat temu u wybrzeży Irlandii zatonął luksusowy transatlantyk Lusitania, trafiony torpedą przez niemieckiego U-boota. Zginęło około 1200 osób. Jedno z najbardziej dramatycznych wydarzeń I wojny światowej do dziś owiane jest tajemnicą.

ALeksAndrA konkoL, PAP

» RMS Lusitania był w swoim czasie największym, najszybszym i naj-

bardziej luksusowym statkiem pasażer-skim na świecie. Brytyjski transatlantyk należący do linii żeglugowej Cunard miał 240 m długości, był szeroki na blisko 30 m i mógł rozwijać zawrotną wówczas prędkość 25 – 26 węzłów (46 – 48 km/godz.). Na dziewięciu pokładach pasa-żerskich, podzielonych na kabiny pierw-szej, drugiej i trzeciej klasy, mógł pomie-ścić ponad 2,1 tys. osób, którym ofero-wał najnowsze zdobycze techniki, takie jak elektryczne windy i telegraf. Pasaże-rowie pierwszej klasy mieli do dyspo-zycji m.in. salon wypoczynkowy i pokój muzyczny (witraże, mahoniowe panele na ścianach), czytelnię (jedwabne zasłony i obicia mebli, szklana kopuła, szyby ze rżniętego szkła), palarnię czy dwupo-ziomową jadalnię, dekorowaną białymi stiukami, złotem, mahoniem i ogromną kopułą pokrytą freskami.

Lusitania wyruszyła w dziewiczy rejs 7 września 1907 r. z Liverpoolu, by osiem dni później dotrzeć do Nowego

Jorku. Atlantyk pokonała 101 razy. Ostat-niego rejsu nie ukończyła – 7 maja 1915 r. transatlantyk zatonął 18 km na południe od wybrzeży Irlandii, trafiony pojedynczą torpedą przez niemieckiego U-boota.

Tłem dla tej tragedii była tocząca się od 1914 r. Wielka Wojna między ententą a państwami centralnymi. W lutym 1915 r. Niemcy rozpoczęły nieograniczoną wojnę podwodną z brytyjskimi okrętami w reak-cji na wprowadzoną przez Londyn blo-kadę morską. Po zatonięciu Lusitanii Niemcy ograniczyły działalność U-bootów aż do 1917 r.; zdaniem niektórych histo-ryków przez tę decyzję pozbawiły się szansy na wojenne zwycięstwo.

7 maja Lusitania zbliżała się do końca podróży, płynąc wzdłuż południowych wybrzeży Irlandii, gdy o godz. 14.10 drogę przeciął jej niemiecki okręt pod-wodny. Statek został trafiony torpedą w część dziobową na prawej burcie. Chwilę później wewnątrz kadłuba nieda-leko miejsca trafienia doszło do niewyja-śnionej drugiej eksplozji. Załoga szybko przystąpiła do wodowania łodzi ratun-kowych, ale ze względu na znaczny prze-chył, szybkie tonięcie i ogólną panikę na

wodę udało się spuścić zaledwie 6 z 48 szalup. W 18 minut od trafienia podda-wany ogromnym naprężeniom kadłub przełamał się wpół; część dziobowa opa-dła na dno, a rufowa jeszcze przez jakiś czas unosiła się na powierzchni, po czym również zatonęła.

Zginęło około 1200 ludzi, w tym ponad 90 dzieci. Podobnie jak w przy-padku tragedii Titanica 3 lata wcześniej, większość ofiar utonęła lub zmarła przez wyziębienie organizmu. Morze przez długie tygodnie po katastrofie wyrzu-cało na brzeg ciała topielców. Miejscowe biuro Cunard oblegała „budząca żałość grupka mężczyzn i kobiet, w opatrunkach i o kulach”, a ulicami położonego nieda-leko miasta Queenstown (dzis. Cobh) błąkały się matki desperacko szuka-jące swych zmarłych dzieci – opisywała wówczas prasa.

Spośród około 1960 osób na pokła-dzie ocalało niewiele ponad 760 – wśród nich Amerykanka Barbara McDermott, wówczas dwudziestoletnia, która podró-żowała z matką.

– Byłam w jadalni, na górnym pokła-dzie, i tylko dzięki temu żyję – mama po

582-MAKIETA 2 24-43.indd 40 12/05/2015 14:50:27

041

prostu wyciągnęła mnie na zewnątrz. (…) Pamiętam huk eksplozji. (…) Widzia-łam ludzi wstających nagle od stołów – opowiadała.

Wśród ocalałych był również ame-rykański producent samochodów Char-les Jeffery.

„Byłem w palarni, gdy rozległa się eksplozja, która zatrzęsła całym statkiem. Zacząłem tonąć wraz z nim, dokoła ludzie próbowali utrzymać się na wodzie. (…) Z pięciu osób zasiadających przy moim stole (w jadalni) przeżyłem tylko ja” – napisał w relacji, która ukazała się w pra-sie dwa dni po katastrofie. Po powrocie do USA sprzedał firmę i resztę życia spę-dził na emeryturze.

Przyczyna zatonięcia Lusitanii do dziś nie została wyjaśniona. Większość znawców zgadza się, że trafienie poje-dynczym pociskiem nie powinno było posłać statku na dno ze względu na jego mocną konstrukcję. Pojawiły się teorie spiskowe – jako źródło drugiej eksplo-zji wskazywano przewożoną na pokła-dzie amunicję, proszek aluminiowy (do nabijania pocisków) lub pył węglowy. Według innych teorii torpeda mogła

spowodować wybuch bomby domowej roboty, rzekomo wniesionej na pokład przez trzech niemieckich pasażerów na gapę, albo też konstrukcja kadłuba oka-zała się słabsza, niż deklarowali inży-nierowie. Niektórzy twierdzą, że rząd brytyjski celowo wystawił Lusitanię na niebezpieczeństwo, m.in. nie dając jej eskorty znajdujących się w pobliżu brytyjskich okrętów wojennych, by tra-gedia pasażerów, w tym 128 Ameryka-nów, skłoniła neutralne dotąd USA do zaangażowania się w wojnę po stro-nie ententy.

Ze względu na to, że do dziś wrak leży na dnie na uszkodzonej burcie, kadłub uległ daleko idącemu rozkła-dowi, a część dokumentów jest nadal utajniona, szanse na poznanie prawdy są dziś niewielkie.

Wszczęte zaraz po katastrofie ofi-cjalne dochodzenia w sprawie jej przy-czyn w Wielkiej Brytanii i USA były utrudnione przez wymóg tajności (wciąż trwała wojna) oraz prowadzoną przez Londyn wojnę propagandową, co miało spowodować, by cała wina spadła na Niemców. Ci twierdzili, że Lusitania prze-

woziła kontrabandę, która eksplodowała po storpedowaniu statku, a rząd brytyj-ski umyślnie naraził jego pasażerów na zagrożenie dla realizacji własnych celów politycznych.

Zatopienie statku z cywilami na pokładzie zwróciło przeciw Niemcom opinię publiczną w Wielkiej Brytanii i USA; wojna, dotąd odległa, dla Ame-rykanów nagle zyskała znacznie bliż-szy wymiar.

„Wcześniej (w Europie) dochodziło do masowych ataków na cywilów. Gazety rozpisywały się o bestialstwach popeł-nianych przez Niemców w Belgii i nie-mieckich bombardowaniach na przy-brzeżne miasteczka Wielkiej Brytanii, ale zatopienie Lusitanii wywołało obu-rzenie na całym świecie. Niemcy stali się »barbarzyńskimi Hunami« (…)” – pod-kreśla „Irish Times”.

Tragedia Lusitanii „nie sprawiła, że USA włączyły się do I wojny światowej (…), była jednak początkiem końca ame-rykańskiej neutralności w tym konflik-cie” – przypomina irlandzki dziennik. USA wypowiedziały wojnę Niemcom dwa lata później, w 1917 r. «

582-MAKIETA 2 24-43.indd 41 12/05/2015 14:50:27

042

CAFÉ COOLTURAwAsze impRezy

NASZE SPRAWYPorady

Gdy dzieci są stroną w trakcie rozstania rodziców

Dlaczego nie mogę mieszkać z mamą i tatą? Mały człowiek nie rozumie, co się dzieje, i dlatego warto pomyśleć oraz uzgod-nić wspólnie, co powiemy dziecku, jak je przygotujemy do tego, że nie jesteśmy już razem. Często mam do czynienia z oso-bami, które dzwonią do naszego centrum i pytają, jak zgłosić do opieki społecznej, że była partnerka ma nowego partnera i że źle się prowadzi, a najlepiej to zabrać jej dziecko, bo ona się nie nadaje na matkę… Przepraszam bardzo, ale przez ostat-nie lata się nadawała, nie robiła dziecku krzywdy, nie zaniedbywała go, nie stwa-rzała zagrożenia? Czy za każdym razem musi być tak, że jak związek się rozpada, to trzeba „wyrywać sobie dzieci”? Naj-smutniejsze jest, moi drodzy rodzice, to, że bardzo rzadko chodzi o dobro dzieci, a najczęściej o to, aby tej drugiej stronie dopiec, pokazać, że to my rządzimy i że jak się z nami nie zgodzi, to my jej pokażemy! W taki oto sposób nasyłamy policję i wszel-kie służby społeczne na matki i ojców, któ-rzy wychowują dzieci. Oskarżamy ich bez jakichkolwiek dowodów. Dzieci narażamy na ryzyko umieszczenia pod opieką rodzin zastępczych, a siebie na sprawy sądowe. W imię czego?

Każde dziecko ma prawo do kon-taktu z matką i ojcem. Nie odbierajmy im tego prawa. Każde dziecko ma prawo do bycia szczęśliwym, nawet jeżeli to szczę-ście będzie się toczyło w dwóch różnych domach. Jest możliwe wspólne wycho-wywanie dzieci, pomimo że już nie jeste-ście razem. Wszystkim, którzy potrze-bują wskazówek, rady, pomocy prawnej i socjalnej, polecam Centrum Pomocy Rodzinie Przystań UK. Jesteśmy w stanie z udziałem mediatora pomoc Państwu w trudnym momencie rozstania. Dzięki naszemu wsparciu i pomocy psycholo-gicznej oraz prawnej oszczędzicie Pań-stwo sobie, a przede wszystkim swoim dzieciom niepotrzebnych stresów. «

Agnieszka Przybyłek-Pieza, pracownik socjalny, Centrum

Pomocy Rodzinie Przystań UK

» Często powtarzający się problem dotyczy komunikacji pomiędzy

rodzicami. Jak to w życiu bywa, pary, mał-żeństwa rozstają się. Niestety pomimo dobrych chęci z obu stron mało jest takich sytuacji, że za obopólną zgodą udaje się ustalić wszystkie sprawy związane z rozstaniem. Nie jest to pro-ste, gdy w grę wchodzi dobro dzieci, gdy oboje rodziców uważa, że to oni powinni zamieszkać z dzieckiem, gdy oboje rodziców prześciga się w oskar-żaniu tego drugiego o niestosowne zachowanie, nadużywanie alkoholu, chorobę psychiczną itp. – pomysłów rodzicom niestety nie brakuje. Bardzo

często w trakcie tej niczym nieuzasad-nionej walki okazuje się, że niestety, ale sytuacja nijak ma się do rzeczywistości. A co z dziećmi, moi drodzy rodzice? Czy ktokolwiek zastanowił się nad ich uczu-ciami? Nasze dzieci nie powinny pono-sić żadnych konsekwencji naszego roz-stania. Nie narzucajmy naszym dzieciom naszych uczuć, nie zgadzajmy się na ich udział w naszych „porachunkach”. Dla-czego tak trudno pogodzić się z myślą, że pomimo naszego rozstania dziecko nadal ma i ojca, i matkę? Nie odbierajmy dzie-ciom poczucia bezpieczeństwa. Nasz roz-wód i rozstanie są dla nich i tak trudne do zrozumienia.

Masz problem z prawem, z partnerem, sąsiadem, w pracy lub Twoje dziecko ma konflikt w szkole z rówieśnikami i nie wiesz, co robić – napisz do nas na adres harbourageuk@gmail.com. Odpiszemy i pomożemy!

Dlaczego tak trudno nam się porozumieć? Takie pytanie pada bardzo często z ust dzwoniących do Centrum Pomocy Rodzinie Przystań UK.

582-MAKIETA 2 24-43.indd 42 12/05/2015 14:50:30

043

582-MAKIETA 2 24-43.indd 43 12/05/2015 14:50:32

044 CAFÉ COOLTURALONDYN

COOLTURAPOLECAPrzygotował MARCIN URBAN

GWIEZDNE WOJNY W MUZEUM FIGUR WOSKOWYCHMuzeum Figur Woskowych otwiera wystawę, która stanowi przedsmak zapowiadanej na grudzień siódmej odsłony gwiezdnej sagi „Star Wars”. Zobaczymy tu 16 figur przedstawiających głównych bohaterów filmowego przeboju.

Od 16.05. Madame Tussauds, Marylebone Road, Londyn, NW1 5LR. Stacja: Baker Street. Otwarte: patrz strona galerii. Bilety: od £22.50www.madametussauds.com/London

Ekspozycja składa się z 11 makiet, które są wiernym odwzorowaniem scen z filmu. Zobaczymy tu zatrzymane w ruchu ujęcia z mokradeł Dagobah, sali tronowej Jabba i pokładu statku kosmicznego Millennium Falcon. Wśród wykonanych z wosku figur są: Luke Skywalker, Obi-Wan Kenobi, księżniczka Leia, Jabba, Han Solo i oczywiście Darth Vader.

wystawy» INTERAKTYWNA MAKIETA LONDYNU

New London Architecture, The Building Centre, 26 Store Street, Londyn, WC1E 7BT. Stacja: Goodge Street. Otwarte: pon. – pt. 9.00 – 18.00, sob. 10.00 – 17.00. Wstęp wolny

Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość Londynu można zobaczyć na multimedialnej makiecie wykonanej przez branżową organizację architektów New London

Figury Jabba i Princess Leia na wystawie w Muzeum Figur Woskowych

582-MAKIETA 3 44-65.indd 44 12/05/2015 13:38:37

045Architecture. Przygotowano ją z okazji 10-lecia organizacji, która jest think tankiem mającym znaczący wpływ na architektoniczny krajobraz stolicy.

» THE NEW EAST

Do 24.05. CueB Gallery, 325 Brockley Road, Londyn, SE4 2QZ. Stacja: Brockley. Wstęp bezpłatnywww.cuebgallery.com

Ekspozycja prezentuje dokonania artystów skupionych w East Art Open – platformie zrzeszającej najciekawszych twórców z Polski, Białorusi, Ukrainy i Litwy. Zobaczymy tu prace 6 autorów wykonane różnymi technikami.

» DEUTSCHE BÖRSE – PHOTOGRAPHY PRIZE 2015

Do 7.06. The Photographers’ Gallery, 16-18 Ramillies Street, Londyn, W1F 7LW. Stacja: Oxford Circus. Otwarte: pon. – sob. 10.00 – 18.00, czw. 10.00 – 20.00, niedz. 11.30 – 18.00. Wstęp wolnythephotographersgallery.org.uk

Wystawa zdjęć, które znalazły się na krótkiej liście prac walczących o nagrody w konkursie Deutsche Börse. Zwycięzcy zostaną ogłoszeni 28 maja podczas uroczystości w The Photographers’ Gallery.

teatr» WORLD FACTORY

Do 30.05. Young Vic, 66 The Cut, Waterloo, Londyn, SE1 8LZ. Spektakle: pon. – sob. 19.45, śr. i sob. 14.45. Stacja: Waterloo. Bilety: £10www.youngvic.org

Produkowane w Chinach, sprzedawane w Wielkiej Brytanii, noszone przez Ciebie, gdziekolwiek jesteś. „World Factory” to historie ludzi, których łączy przemysł odzieżowy – historie, które zaczynają się w fabrykach na Dalekim Wschodzie, a kończą w Londynie.

Fot.

Paul

Raf

tery

» TITANIUM

Do 23.05. Peacock Theatre, Portugal Street, Londyn, WC2A 2HT. Stacja: Holborn. Bilety: od £15www.sadlerswells.com

Sadler’s Wells Theatre zaprasza na „Titanium” – fuzję flamenco oraz street dance. Dziewięciu artystów zaprezentuje się w tańcach break dance i hip-hop. Spektaklowi towarzyszy muzyka wykonywana na żywo.

» THE AUDIENCE

Do 25.07. Apollo Theatre, Shaftesbury Avenue, Londyn, W1D 7ES. Stacja: Piccadilly Circus. Spektakle: pon. – sob. 19.30, dodatkowo śr. i sob. 14.30. Bilety: £22.50www.nimaxtheatres.com/apollo-theatre

Autorzy spektaklu zdradzają objęte tajemnicą kulisy audiencji, na które chodzili do królowej kolejni premierzy, od Winstona Churchila po Davida Camerona. W roli królowej występuje Kristin Scott Thomas.

» MATCHBOX THEATRE

Do 6.06. Hampstead Theatre, Eton Avenue, Swiss Cottage, Londyn, NW3 3EU. Stacja: Swiss Cottage. Spektakle: pon. – sob. 19.30, dodatkowo śr. i sob. 14.30. Bilety: £25www.hampsteadtheatre.com

Najnowsza sztuka uznanego brytyjskiego dramaturga i powieściopisarza Michaela Frayna składa się z serii konwersacji, skeczy i monologów, które są zwierciadłem naszego życia.

» BUGSY MALONE

Do 1.08. Lyric Hammersmith, Lyric Square, Londyn, W6 0QL. Stacja: Hammersmith. Spektakle: patrz strona teatru. Bilety: £15 www.lyric.co.uk

Lyric Hammersmith zaprasza do wyremontowanych wnętrz, w których wystawia pupularny na całym świecie musical „Bugsy Malone”, rozgrywający

Interaktywna makieta Londynu

Figury Jabba i Princess Leia na wystawie w Muzeum Figur Woskowych

582-MAKIETA 3 44-65.indd 45 12/05/2015 13:38:39

046 CAFÉ COOLTURALondyn

się w Ameryce w czasach prohibicji. Reżyserem miłosnej historii z gangsterami w tle jest Sean Holmes, zdobywca Olivier Award. W rolach głównych zobaczymy utalentowanych aktorów młodego pokolenia.

kino» A FULLER LIFE

Od 15.05. Biograficzny, USA. Reż. Samantha Fuller, wyst.: Jennifer Beals, Bill Duke, Joe Dante, James Franco, Wim Wenders

Biografia amerykańskiego reżysera o polskich korzeniach, który zaczynał jako roznosiciel gazet. Film wyreżyserowała jego córka.

» MAD MAX: FURY ROAD (3D)

Od 15.05. Sensacyjny, USA. Reż. George Miller, wyst.: Tom Hardy, Charlize Theron, Rosie Huntington Whitely, Nicholas Houltwww.madmaxmovie.com

„Bugsy Malone”

Fot.

Man

uel H

arla

n

Po 30 latach od premiery trzeciej części „Mad Maxa” doczekaliśmy się zapowiadanej od dawna czwartej odsłony filmu. Główny bohater zostaje wciągnięty do grupy uciekinierów przemierzających tereny spustoszone przez wojnę nuklearną i kontynuuje walkę o ropę.

» PITCH PERFECT 2

Od 15.05. Komedia, USA. Reż. Elizabeth Banks, wyst.: Anna Kendrick, Skylar Astin, Adam DeVine, John Michael Higgins, Elizabeth Bankswww.facebook.com/PitchPerfectMovieUK

Kontynuacja przygód dziewczęcej grupy wokalnej, która tym razem staje do rywalizacji o mistrzostwo świata w śpiewaniu a cappella.

» A ROYAL NIGHT OUT

Od 15.05. Komedia, UK. Reż. Julian Jarrold, wyst.: Sarah Gadon, Jack Reynor, Rupert Everett, Emily Watson

W Dniu Zwycięstwa w 1945 r. księżne Elizabeth i Margaret dostają pozwolenie na przyłączenie się do świętujących. Zaczyna się noc pełna ekscytacji, niebezpieczeństw i romansów.

» FESTIWAL POLSKICH FILMÓW KINOTEKA

Do 29.05. Londyn: BFI Southbank, ICA, Tate Modern, Frontline Clubkinoteka.org.uk

Odbywający się od 13 lat w Londynie festiwal Kinoteka promuje twórczość polskich filmowców, muzyków i artystów sztuk wizualnych. W programie są najlepsze polskie filmy wybrane przez Martina Scorsese, nowości oraz przegląd twórczości dokumentalistów.

koncerty» ERIC CLAPTON

17, 18, 20, 21 i 23.05., godz. 19.00. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn, SW7 2AP. Stacja: South Kensington

» ORKIESTRA I CHÓR FILHARMONII NARODOWEJ W WARSZAWIE

20.05., godz. 19.30. Cadogan Hall, 5 Sloane Terrace, Londyn, SW1X 9DQ. Stacja: Sloane Square. Bilety: od £18

» DIRE STRAIT’S MARK KNOPFLER

22.05., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £50.75

Fot.

D. S

kurz

ak

Orkiestra Filharmonii Narodowej w Warszawie

582-MAKIETA 3 44-65.indd 46 12/05/2015 13:38:41

047

» TSA

23.05., godz. 19.00. The Forum, 9-17 Highgate Road, Kentish Town, Londyn, NW5 1JY. Stacja: Kentish Town. Bilety: od £20

» HOZIER

2.06., godz. 19.00. O2 Shepherd’s Bush Empire, Shepherd’s Bush Green, Londyn, W12 8TT. Stacja: Shepherd’s Bush. Bilety: sprzedane

» TAKE THAT

4 – 19.06., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £55

» WIRELESS 10: DRAKE, RITA ORA, PUBLIC ENEMY, KATY B I INNI

28.06., godz. 12.00. Finsbury Park, Londyn. Stacja: Finsbury Park. Bilety: £76.45

» ROXETTE

13.07., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £47

» 50 CENT & G-UNIT

17.07. godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £42.50

» U2

25 – 30.10 i 2.11., godz. 19.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £36

» JOE SATRIANI

10.11., godz. 19.30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, Hammersmith, Londyn, W6 9QH. Stacja: Hammersmith. Bilety: £40.25

» MADONNA

1.12., godz. 20.00. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £47.50

w POSK-u » KONCERT PRZY KAWIE

27.05., godz. 15.00. Bilety: £10

Wystąpią: Michał Wesołowski (klarnet), Małgorzata Czapor (fortepian). W programie utwory kompozytorów: Gabriela Pierné, Karola Kurpińskiego, Leonarda Bernsteina, Francisa Poulenca, Fryderyka Chopina i Carla Marii von Webera.

Fot.

Irene

usz-

Kazm

ierc

zak

TSA

» GALERIA

Do 28.05. Ela Owczarek „Obrazy wędrujące do wnętrza”

JAZZ CAFE POSK

» BARBARA RAIMONDI I CONTIGO EN LA DISTANCIA

16.05., godz. 20.30. Bilety: £8

Barbara Raimondi, wokalistka obdarzona jednym z najpiękniejszych głosów w Europie, powraca na scenę Jazz Café POSK, aby zaprezentować utwory ze swojego najnowszego albumu „Floricanto”, zabierając nas w muzyczną podróż przez świat Ameryki Łacińskiej.

JSto

ne /

Shut

ters

tock

.comRita Ora

» WORD OF MOUTH

23.05., godz. 20.30. Bilety: £7

Word of Mouth to londyński zespół grający w stylu jazz-fusion, prowadzony przez keybordzistę Ashę Keys, zrzeszający wielu utalentowanych muzyków młodego jazowego pokolenia. Lider zespołu czerpie inspiracje z wielu stylów muzycznych, takich jak pop, hip-hop, RnB, house, techno, salsa, tworząc oryginalną muzykę adresowaną zarówno do miłośników jazzu, jak i dla tych, którzy preferują lżejsze, melodyjne tony.

Klub Orła Białego» DISCO

16.05., godz. 21.00 – 2.00. Zagra DJ Łukasz. Wstęp: £10

Barbara Raimondi

582-MAKIETA 3 44-65.indd 47 12/05/2015 13:38:43

048 CAFÉ COOLTURARozmowa z gwiazdą

» Wasz londyński koncert zbliża się wielkimi kro-

kami. Czym jest dla was występ w stolicy najnowszej polskiej emi-gracji?

Londyn to ciekawe miejsce i to może być interesująca przy-goda zagrać tam dla swoich roda-ków. Będzie to nasz pierwszy występ w tym mieście.

Pytam, gdyż sam mieszkałeś na emigracji – w USA. Czym się wów-czas zajmowałeś i czym była dla ciebie muzyka w tamtym okresie?

W Nowym Jorku, gdzie mieszka-łem w latach 90., po zakończeniu tury koncertowej z TSA pracowałem jako robotnik. Sprowadziłem swoje dzieci i żonę i po prostu poszedłem do pracy. Muzyka zawsze mi towarzyszy, więc tam też była ze mną. Bywało ciężko, ale miałem tam też swoje sukcesy zawodowe, bo zacząłem po 2 latach bardzo dobrze zarabiać. Mrzonki o karierze muzycznej w USA omi-jały mnie na szczęście, więc zostałem szczęśliwym amerykańskim robotni-kiem. Tam praca i umiejętności są naj-ważniejsze, więc każdy utalentowany 

Fot.:

Cez

ary

Filip

iuk

Już 23 maja londyńskie The Forum będzie miejscem koncertu legendy polskiej sceny muzycznej – TSA. Z MarkieM PiekarczykieM, charyzmatycznym liderem zespołu, rozmawiał Dariusz A. Zeller.

i pracowity człowiek ma spore szanse na to, by żyć na wysokim poziomie. Największym problemem – i myślę, że tak może być też w Londynie – może być dla naszych rodaków tendencja (delikatnie mówiąc) do nadużywania alkoholu, a także praca dla „swoich”. Wyrwanie się z kręgu tych zależno-ści to często prosta droga do sukcesu. To na pewno jest temat na długą roz-mowę, tutaj nie ma chyba na to miej-sca (śmiech).

Marek Piekarczyk jest symbo-lem jakości na polskiej scenie muzycznej, można rzec, że niemal od zawsze. Czym jest dla ciebie muzyka, że non stop podejmujesz się kolejnych wyzwań i kolejnych inicjatyw muzycznych?

Cieszę się, że tak twierdzisz. Jestem muzykiem i jeśli tylko mogę się muzyką zajmować, zawsze to robię. Ostatnio otrzymuję coraz wię-cej propozycji, bardzo atrakcyjnych finansowo, ale pozamuzycznych. Dbam o to, żeby nie zachwiały się pro-porcje w tym, co robię. Muzyka musi przeważać, dopóki jeszcze mam na to szansę.

Nie zdradziłem swoich młodzieńczych ideałów

582-MAKIETA 3 44-65.indd 48 12/05/2015 15:35:31

049

Więcej informacji:

metalmind.com.pltsa.com.pl

TSA – już jako legenda – reakty-wowało się przed kilkunastu laty, ewoluując muzycznie i zyskując jeszcze większą wyrazistość oraz grono nowych, jeszcze młodszych fanów. Czy wszystko teraz toczy się tak, jak zaplanowaliście? Czy jest coś, co jeszcze planujecie urzeczywistnić?

TSA to spontaniczna grupa i raczej niewiele planujemy. Teraz jed-nak mamy kilka nowych pomysłów i mam nadzieję, że uda się nam je zre-alizować ku uciesze naszych wiernych starych i nowych fanów. Szczegółów nie mogę jednak zdradzić, bo trochę na to za wcześnie.

W 2007 r. ukazała się, ostat-nia jak dotychczas, płyta TSA „Yugopolis”. W 2009 zaś twoja – pierwsza – solowa płyta „Źró-dło” z pamiętnym mottem: „Kto

ma dostęp do źródła, nie czer-pie z kałuży”, gdzie składasz hołd muzykom tworzącym „początki rock’and’rolla w Polsce”. Jakie są kolejne plany wydawnicze, nie uwierzę bowiem, że takowych nie ma…

Pracuję od kilku lat nad dwoma projektami autorskimi, które są bli-skie sfinalizowania, a w zimie rusza mój projekt „Marek Piekarczyk symfo-nicznie”. Będzie się więc dużo działo…

Przejdźmy zatem na chwilę do uczestnictwa w The Voice of Poland. Pomijam, że – szczególnie starszej części waszych fanów – nie do końca to odpowiadało, ale czym było to doświadczenie dla ciebie samego?

Bardzo się cieszę, że wziąłem w tym udział, bo wielu ludzi albo przypomniało sobie o TSA, albo

dopiero usłyszało o nas. Widać to na koncertach – o wiele więcej ludzi kupuje bilety na TSA niż kilka lat temu. Poza tym to wspaniałe nowe doświadczenie. Nauczyłem się w tym czasie wielu ciekawych rzeczy, o któ-rych nie miałem pojęcia…

Co więc poradziłbyś np. młodym ludziom marzącym o karierze sce-nicznej? Kiedyś przecież wyglą-dało to diametralnie inaczej, nato-miast teraz owe marzenia mają częstokroć swoje źródło w takich programach jak właśnie The Voice of Poland…

Jeżeli ktoś ma talent i kocha muzykę, to powinien się tym zająć, a gadanie o karierze, popularności i pieniądzach powinien zostawić na później. Każdy sposób, żeby zrobić karierę, jest dobry, ale czy efektem tego będzie szczęśliwe i pełne sukce-sów osobistych życie?

Powiedz, tak z perspektywy lat, z czego jesteś najbardziej dumny w swoim niebagatelnym doświad-czeniu sceniczno-artystycznym?

Najbardziej jestem dumny z tego, że nie zdradziłem jeszcze swoich mło-dzieńczych ideałów i zachowałem wrażliwość na wszystko, co wyjąt-kowe i piękne, a przede wszystkim na muzykę.

Marek Piekarczyk to postać fascy-nująca, ale i zaskakująca. Czy TSA planuje czymś zaskoczyć w Lon-dynie swoich fanów?

Ha, ha! Bardziej zaskakujący i nieprzewidywalny jest zespół TSA. Myślimy o niespodziance dla fanów w UK, którzy pojawią się na naszym najbliższym koncercie, więc zapra-szam 23 maja! «

Fot.:

Rad

osła

w N

owac

ki/M

MP

Metal Mind Productions z dumą ogłasza ponowne nawiązanie współpracy z le-gendą polskiego rocka – TSA! Pierwszym efektem tej współpracy jest wznowienie kultowego już albumu „Proceder”, który był nieosiągalny na rynku od wielu lat! To jedna z najważniejszych polskich rocko-wych płyt ostatniego dwudziestolecia. Album, który w 2004 r. rzucił na kolana fanów i krytyków muzycznych, wspiął się do czołówki najlepiej sprzedających się płyt w tamtym okresie, a następnie na długie lata zniknął z półek sklepowych. Reedycja „Procederu” w nowej szacie graficznej w sklepach ukaże się już 22 maja! Dodatkową gratką jest fakt, że

jesienią „Proceder” pojawi się także w wersji winylowej! „Proceder” to bardzo ważna pozycja w dyskografii TSA. „Nikt nie wierzył, że jesteśmy w stanie zaprezentować tak dobre utwory po tylu latach. A jednak to zrobiliśmy i jesteśmy z tej płyty dumni”. Marek Kapłon uzupełnia: „Lubię »Proceder«. To niezwykle ważna pozycja w dyskogra-fii TSA. Nagrany po kilkunastoletniej przerwie jest dowodem, że zespół idzie do przodu i nadal ma coś wartościowego do powiedzenia. I brzmi jak nigdy dotąd”. „To najbardziej przemyślana, dojrzała i najlepiej brzmiąca płyta w dorobku TSA” – dodaje Marek Piekarczyk, a Andrzej Nowak reasumuje: „Cieszę się, że naresz-cie mogę sobie kupić płytę »Proceder«”. Stefan Machel zapowiada również: „Reedycja jest dużym krokiem w stronę tego, abyśmy mieli wszystkie płyty TSA w sklepach, oraz motywacją do pracy nad nowym materiałem”. Przypomnijmy, że „Proceder” na rynku ukazał się 5 kwietnia 2004 r. Krążek zarejestrowany został między 15 stycznia a 2 lutego w Studio 7 w Piasecznie. Nad produkcją czuwał Stefan Machel, a za realizację i miks odpowiedzialny był Marcin Gajko. Album nagrany został w klasycznym składzie: Marek Kapłon – perkusja, Stefan Machel – gitara, Janusz Niekrasz – bas, Andrzej Nowak – gitara, Marek Piekarczyk – śpiew.

582-MAKIETA 3 44-65.indd 49 12/05/2015 13:38:44

050 CAFÉ COOLTURAwydarzenia

582-MAKIETA 3 44-65.indd 50 12/05/2015 15:40:25

051

582-MAKIETA 3 44-65.indd 51 12/05/2015 15:41:52

052052 CAFÉ COOLTURAPolskie radio londyn

LONDONTOP 20

ZAPRASZA

G R Z E G O R Z A L B R Y C H T

01 See You Again Wiz Khal ifa feat .Charl ie Puth

02 Cheer leader OMI

03 F i restone Kygo feat .Conrad Sewel l

04 Zak lęc ie Król

05 Zagadka Grzegorz Hyży & Tabb

06 Dear Future Husband Meghan Trainor

07 Lean On Major Lazer & DJ Snake

08 Hold My Hand Jess Glynne

09 Stronger C lean Bandit

10 T ime of Our L ives Pitbul l & Ne-Yo

11 Hold Back The River James Bay

12 Back To Earth Steve Aoki feat . Fal l Out Boy

13 Ghosttown Madonna

14 Where Are U Now Skrillex & Diplo with Justin Bieber

15 Whist le (Whi le you Work i t ) Katy Tiz

16 Only Human Cheryl

17 Dzwięk i z Dzwięk i Anna Wyszkoni

18 Love Me L ike You Do E l l ie Goulding

19 Rumors Pep & Rash

20 Jedna Sen

1 Żmija Droga na szczyt

2 BarraD SquaD Klasyk

3 PaBlo aPG Bariera

4 oSTr Grawitacja

5 WSeDnoo istnienie

6 WaSiaK Ballada o emigrantach

7 KęKę Zmysły

1 PoKahonTaZ Zawód Piosenkarz

2 Pmm Przetrwać

3 Dj TuniZiano x TeDe Brodaggacio

4 FiliPeK Wszystkie oczy na mnie

5 KriTacZi Przejdź się ulicą

6 hary x Foux jeśli boisz się żyć

7 chaDa, BeZcZel, ZBuKu Kontrabanda

poczekalnia

582-MAKIETA 3 44-65.indd 52 12/05/2015 17:21:35

053053

582-MAKIETA 3 44-65.indd 53 12/05/2015 16:39:35

054 CAFÉ COOLTURAKSIĘGARNIA

czyta się

Książki można kupić na stronie:

BookTO.pl

Detroit. Sekcja zwłok AmerykiDetroit – niegdyś w amerykańskiej awangardzie, słynące z wielkiego przemysłu, nowatorskich rozwiązań, śmiałych biznesmenów i znanych na całym świecie samochodów – dziś jest stolicą bezrobocia, nędzy i przestępczości. Charlie LeDuff, zdobywca Nagrody Pulitzera, porzuca pracę w „New York Timesie” i wraca do miasta, w którym się urodził.

Imperium księżyca w pełniChoć w kulturze popularnej większą sławę zdobyli Apacze, Siuksowie czy Szejeni, to Komancze, znakomici jeźdźcy i genialni wojownicy, stworzyli najpotężniejsze indiańskie imperium w Ameryce Północnej. Historia zapamiętała Komanczów przede wszystkim jako okrutnych najeźdźców i łupieżców, jednak Gwynne rysuje znacznie bardziej złożony i bogaty obraz tego ludu.

Świat marzeń zakupoholiczkiRebeka Bloomwood – właścicielka imponującej szafy pełnej modowych must-have sezonu zawodowo zajmująca się pisaniem porad na temat gospodarnego wydawania pieniędzy. Ulubione zajęcie: zakupy. Ale jak oddawać się swojej pasji, gdy dochody liche, a na koncie nieustanny debet? Zwiększyć zarobki? Trudne. Zmniejszyć wydatki? Niemożliwe. A bank wysyła coraz to więcej monitów…

Dżihadystka» Relacja z wnętrza komórki rekru-

tacyjnej Państwa Islamskiego. Szokujący reportaż śledczy!

Chcąc poznać mechanizmy rekru-tacyjne Państwa Islamskiego, dzienni-karka decyduje się na wcielenie w rolę naiwnej młodej dziewczyny gotowej do przyłączenia się do dżihadu. Kontynu-ując mistyfikację, zakłada hidżab i powoli

przeistacza się w uległą muzuł-mankę. Do kontaktów z islami-stami używa awatara o imieniu Melodie. Pewnego dnia otrzy-muje wiadomość od Abu Bilela, 38-letniego dżihadysty miesz-kającego na syryjskich tere-nach kontrolowanych przez Państwo Islamskie. «

przeistacza się w uległą muzuł-mankę. Do kontaktów z islami-stami używa awatara o imieniu Melodie. Pewnego dnia otrzy-muje wiadomość od Abu Bilela, 38-letniego dżihadysty miesz-kającego na syryjskich tere-nach kontrolowanych przez

«

redaguje PIOTR DOBRONIAK

582-MAKIETA 3 44-65.indd 54 12/05/2015 13:38:53

055

582-MAKIETA 3 44-65.indd 55 12/05/2015 13:38:54

CAFÉ COOLTURAHOBBY056

582-MAKIETA 3 44-65.indd 56 12/05/2015 15:42:31

057

582-MAKIETA 3 44-65.indd 57 12/05/2015 13:39:04

058058 CAFÉ COOLTURAstrefa kobiet

Anna Dollow jest blogerką i autorką książki „Blogowanie o facetach”. Od 3 lat mieszka w Sydney.

» Do Wielkiej Brytanii przyjecha-łam, mając 23 lata. Byłam świeżo

upieczoną absolwentką UMCS w Lubli-nie. Jednak poza tytułem i marzeniami nie miałam nic więcej. Nie mogłam znaleźć pracy i zaczęłam przeżywać lekką depresję. Pewnego dnia zadzwo-niła do mnie koleżanka mieszkająca na Wyspach i zaproponowała mi pracę jako sprzątaczka. Miałam „odkupić” za spore pieniądze sprzątanie od Polki, która postanowiła wrócić do domu. Na początku zaregowałam na tę propozy-cję negatywnie, jednak parę dni później zmieniłam zdanie. Po przemyśleniach i wbrew całej rodzinie postanowiłam jednak wyjechać do UK.

Miałam problemy z przekroczeniem granicy. Celnik nie wierzył, że jadę do Londynu tylko na 2 tygodnie. Miał rację. W planach miałam zostać 10 miesięcy. W końcu dostałam jednak pieczątkę i wjechałam do Wielkiej Brytanii.

Moje pierwsze odczucia wobec Londynu?

Już po pierwszym dniu miałam dosyć, chciałam wracać do domu, do Polski. Jednak nie mogłam. Zapożyczy-łam się i musiałam pracować, aby oddać dług. Zaciskając zęby, robiłam coś, czego nigdy nie chciałam robić. Nienawidziłam sprzątania. Postanowiłam jak najszybciej

» Dzień z życia: anna Dollow

Jestem bardzo wdzięczna za to, co dostałam od życia, a wszystko zaczęło się w Londynie

strefa kobiet Redaguje karolina Zagrodna

kobieta@cooltura.co.uk

zarobić pieniądze, oczyścić się długów i wrócić do Polski. Byłam bardzo blisko zrealizowania tego planu, kiedy na mojej drodze pojawił się mężczyzna.

Daniela poznałam dzięki przyja-ciółce. Po naszym pierwszym spotkaniu wiedziałam, że do Polski już nie wrócę. Na nowo odkrywałam Londyn i coraz bardziej zakochiwałam się moim Brytyj-czyku. Zmieniłam pracę, zostałam sekre-tarką w biurze prawniczym i czułam się najszczęśliwszą osobą na świecie.

Po dwóch latach spędzonych razem Dan poprosił mnie o rękę. Rok pózniej wzięliśmy ślub, dziewięć miesięcy póź-niej urodził się nasz pierwszy syn, a dwa lata później jego brat. W międzyczasie odkryłam w sobie pasję pisania, której obecnie poświęcam każdą wolną chwilę.

Zaowocowała ona wydaniem w maju mojej debiutanckiej książki „Blogowa-nie o facetach”.

Kiedy nasza rodzina zaczęła się powiększać, chcieliśmy zmiany, lep-szej pogody, czegoś nowego i wtedy wpadliśmy na pomysł przeprowadzki do Australii.

Jestem niesamowicie wdzięczna za to, co mam. Wszystko zaczęło się w Londynie. Mam cudowną rodzinę, którą stworzyłam z Danielem w Wiel-kiej Brytanii i z którą teraz zapuszczam korzenie w Australii. «

Zapraszam do czytania mojego bloga:

ania-dollow.blogspot.com.au/

582-MAKIETA 3 44-65.indd 58 12/05/2015 13:39:04

059

Karolina Zagrodna

» Mało kto może z ręką na sercu powiedzieć, że jego podejście do

alkoholu jest całkowicie zdrowe. Ja nie mogę. Od kiedy jako nastolatka pozna-łam zalety stanu „pod wpływem”, roz-poczęłam obsesyjne analizowanie kon-sekwencji jego spożywania.

Osoby mojego pokroju, martwiące się na zapas, biorące do siebie każde słowo innych i rejestrujące wydarze-nia nie poprzez suche fakty, lecz przez własne emocje, potrafią bardzo szybko wpaść w szpony wszelkich używek. Nasza nadwrażliwość męczy, więc bezustannie szukamy sposobów, aby ją zagłuszać. Im jestem starsza, tym bardziej zdaję sobie z tego sprawę. A że Bukowskim, który im bardziej pijany, tym lepsze dzieła literac-kie tworzył, nie jestem, wiem, że tego typu zmiana świadomości jest ucieczką na krótką metę.

Wmawianie sobie, że „wszyscy piją”, nawet w Wielkiej Brytanii, gdzie kultura codziennego picia w pubie jest wszcze-piona w życie Brytyjczyków jak poranna toaleta, jest bzdurą i zagłuszaniem wyrzu-tów sumienia. Ale nie wszyscy zdają sobie z tego sprawę, a najmniej ludzie, którym daleko do typowego wizerunku alkoho-lowego menela. Wśród współczesnych kobiet, szczególnie tych, które odnoszą sukcesy natury zawodowej, nadużywa-nie czegoś – czy to alkohol, wieczorny skręt, solarium, czy też przygodny seks – jest społeczną plagą.

Im wyższa posada, im wyższe zarobki, a w rezultacie jeszcze wyższe obcasy, tym większy potencjał wpadnięcia w szpony nałogu. To dla takich kobiet powstał „Naj-gorszy człowiek na świecie” – debiut lite-racki Małgorzaty Halber. Znacie ją – była najbardziej cool prezenterką muzyczną Vivy, a wcześniej 5–10–15. Teraz jest pierwszą współczesną kobietą w Polsce, która odważyła się złamać tabu alkoho-lika menela. Jest głosem zagubionego pokolenia, które jeszcze nie wie, że jest zagubione. Jej książka to nie tylko opis

» JeJ punKt widZenia

Napisz na adres

kobieta@cooltura.co.uk

Lustereczko, powiedz przecie…

walki z nałogiem, to także pokazanie, że jako ludzie boimy się kontaktów ze sobą, szczególnie jeśli nie mamy w zasięgu ręki jakiegoś „pomagacza”. Bohaterka „Naj-gorszego człowieka…”, Krystyna, czuje się wśród ludzi niepewnie. Nie wie, jak i o czym z nimi rozmawiać, choć od lat pracuje w telewizji. Jednak umie się kamuflować. Dla znajomych jest przebo-jową imprezowiczką, wygadaną i wesołą – bo wie, jak można dodać sobie odwagi. Wystarczy mały drink, może dwa. Żeby dobrze się bawić. Żeby wreszcie się nie bać. Żeby cokolwiek poczuć. Książka Hal-ber mimo zarzutu, iż momentami „kuleje literacko”, traktuje o bardzo ważnym pro-blemie. To książka-terapia ze szczyptą znakomitego, czarnego humoru. Prze-czytajcie, jeśli nie boicie się przyznać, że czasem się boicie.

* * *Tymczasem na Wyspach zawrzało

po pojawieniu się na stacjach metra reklamy firmy Protein World. Wielki, żółty plakat z modelką w rozmiarze zero

krzyczy do nas wszystkich: „Are you beach body ready?” (czy twoje ciało jest gotowe na plażę? – przyp. red.), sugeru-jąc, że w jakimkolwiek ciele obecnie się znajdujemy, powinno ono podlegać choć minimalnej transformacji, zanim pokaże się na plaży tego lata. Ma nam w tym pomóc zestaw „witamin” z Protein World. Reklama po ukazaniu się zaowocowała ponad 360 skargami do brytyjskiej orga-nizacji Advertising Standard Authority oraz 60 tys. podpisów nawołujących do jej usunięcia. Londyńskie kobiety róż-nych kształtów rozbierały się do bieli-zny i fotografowały przy plakacie, pod-pisując fotki, które trafiły do mediów społecznościowych: „Everyone is beach body ready” (każde ciało jest gotowe na plażę – przyp. red.). Reklamę zdjęto po 3 tygodniach. Mały krok dla kilku Bry-tyjek, wielki krok dla zakompleksionych kobiet na całym świecie… «

582-MAKIETA 3 44-65.indd 59 12/05/2015 15:10:09

060060 CAFÉ COOLTURAWASZE IMPREZY

Polonia na imprezie z Polish Village Breadnagrodanagroda

» Zdjęcia z imprez wysyłajcie na: foto@cooltura.co.uk lub publi-

kujcie na profilach radia PRL i „Cooltury” na Facebooku. W zgłoszeniu musi być zawarty, podpisany imieniem i nazwi-skiem, tekst: Jestem autorem/-ką załą-czonego zdjęcia i zgadzam się na wyko-rzystanie go w portalu elondyn.co.uk i w tygodniku „Cooltura”. Co tydzień losu-jemy słodkie upominki od sponsora kon-kursu Polish Village Bread. «

582-MAKIETA 3 44-65.indd 60 12/05/2015 16:09:10

061

582-MAKIETA 3 44-65.indd 61 12/05/2015 13:39:09

062062 CAFÉ COOLTURAwielka brytania od kuchni

SeRgiUSz HieROnimCzAk sergiusch72@yahoo.co.uk

» Od niedawna porównuję polską gastronomię z brytyjską i z żalem

stwierdzam, że przed nami jeszcze długa droga. Więcej mamy w Polsce utalentowa-nych kucharzy niż gotowych na nich gości. Chciałoby się, żeby polski gość restau-racyjny niczym nie różnił się od angiel-skiego, ale niestety w porównaniu wypa-damy miernie.

Ten socjalizm gdzieś w narodzie sie-dzi i nie chce popuścić za nic. Poza tym Polacy nie mają pieniędzy, aby wyda-wać je w restauracjach, i nie mają czasu, bo gonią za mamoną, bo nie starcza od pierwszego do pierwszego. Oficjalnie Pol-ska to wspaniale rozwijająca się gospo-darka, ale…

Gastronomicznie jesteśmy daleko. Imprezujemy od okazji do okazji i to raczej przy tradycyjnie zastawionym stole z relik-tami typu zraziki i de volaie. Kucharz może przejść samego siebie w staraniach, aby było wykwitnie, a i tak na koniec usłyszy: „Sosik bardzo dobry…”.

Sosik, dodatek do potrawy, klucz nada-jący mu charakterystykę, zamknięcie dania, to określenia, jakim powinien hołdować zjadacz. Zalewanie jedzenia sosem poza pewnymi wyjątkami typu pyzy czy kopytka to zaraza, z którą walczę ja i kilku moich przyjaciół kucharzy. Idea sosu jest bardzo prosta: ma on poprawiać smak, dodawać jedzeniu zapachu.

Zazwyczaj jest to forma płynna lub półpłynna, ale zawsze dodatek, taki boha-ter drugiego planu.

Sos często używany był przez naszych przodków do maskowania wątpliwej świe-żości produktów na talerzu. Dopiero z cza-sem stał się sztuką samą w sobie.

Historia i rozwój sosów to potężne zagadnienie wymagające dłuższej lektury. Dzisiaj skupić chcę się na podstawach.

Zgodnie z kanonem francuskim mamy pięć podstawowych baz, które tworzą tzw. Grandes Sauces. Dwa pierwsze zaliczamy do najstarszych, stanowią one bazę wielu innych. Są nimi bechamel i opisywany niedawno mayonnaise. Trzy pozostałe to velute, brune i blonde. Te pięć to podstawa wielu tradycyjnych sosów. Warto jednak dodać, że współczesne granice w kuchni zostały przesunięte znacznie dalej. Osobi-ście uważam, że kanon istnieje w każdym zawodzie, a tym dla mnie zawsze było 5 podstawowych sosów. Potem to już jest zabawa, twórczość, wyobraźnia.

Kuchnia klasyczna podzieliła się na dwa obozy: jeden wg słynnego Carema, drugi wg niemniej słynnego Escoffiera. To taki stary i nowy testament kuchni klasycz-nej. Tak jak poznanie Biblii daje wiedzę teo-logiczną, tak poznanie dokonań tych dwóch panów daje wiedzę gastronomiczną.

Dzisiaj krótko o sosie beszamelowym. Wszyscy doskonale go znają, bo używany jest do lazani. Jego zastosowanie jest jed-nak dużo bardziej zaawansowane i szla-chetne.

Są cztery teorie powstania sosu besza-melowego.

Pierwsza mówi, że wszedł on na salony dzięki Katarzynie Medycejskiej, która wychodząc za mąż za księcia Orele-anu, późniejszego króla Francjii Henryka

II, dostarczyła na dwór francuski włoskich kucharzy, a oni przywieźli do śmierdzącego Paryża sosik ze słonecznej Italii.

Druga wersja mówi o księciu Filipie De Mornay (1549 – 1623), który dzięki swej pasji do gotowania był twórcą takich kla-syków, jak sos mornay, sos chasseur i sos lyonnaise. Według tej teorii sos beszame-lowy jest prostą wariacją sosu mornay.

Trzecia teoria przywołuje markiza Ludwika de Bechamel (1603 – 1703), finan-sistę na dworze króla Ludwika XIV. Piasto-wał on tam honorową funkcję majordomusa. Pierwotnie sos wynaleziono jako nowy dodatek do dań z suszonego dorsza. I choć nie ma żadnych dowodów na taki przebieg narodzin beszamelowego sosu, to ta historia wydaje się najbardziej wiarygodna.

W powiązaniu z poprzednią teorią pozostaje osoba, która prawdopodobnie była pomysłodawcą nazwy. Był to kucharz Ludwika XIV Pierre de la Varenne, autor „Le Cusinier Francois”, która stanowi fun-dament klasycznej kuchni francuskiej. Sos beszamelowy jest tam jedną z pozycji. «

SOS BeSzAmeLOWYSKŁADNIKI150 g masła150 g mąki pszennejok. 2 l mleka1 duża cebula10 goździków1 liść laurowy sól do smaku

SPOSÓB PRZYRZĄDZENIASurową całą cebulę szpikujemy goździ-kami, wkładamy do rondla z mlekiem, dodajemy liść laurowy i bardzo powoli doprowadzamy do wrzenia. Gdy mleko się zagotuje, zestawiamy z palnika i odsta-wiamy na bok, aż ostygnie do temperatu-ry pokojowej. Pozostawiamy liść laurowy i cebulę z goździkami, aby mleko nabrało aromatu.Gdy mleko będzie gotowe, wyjmujemy naszpikowaną goździkami cebulę i liść laurowy.W drugim rondlu mieszamy masło i mąkę na gazie tak długo, aż będzie miało konsy-stencję mokrego piasku na plaży. Uwaga, aby nie przypalić! Następnie zmniejszamy gaz i małymi partiami dodajemy zinfu-zowane mleko, intensywnie mieszając drewniana łyżką. Dolewamy tyle mleka, ile nam potrzeba – w zależności, czy sos ma być gęsty, np. do lazani, lub rzadki, np. do makaronu. Gotujemy jeszcze chwilę i goto-we. Uwaga: sos nie może mieć grudek!

Sosik bardzo dobry

582-MAKIETA 3 44-65.indd 62 12/05/2015 15:10:44

063

582-MAKIETA 3 44-65.indd 63 12/05/2015 15:42:53

064 CAFÉ COOLTURAZDROWIE I URODA

JOANNA BIELAS, MW MEDIA

» Od fryzjera zawsze wychodzisz z perfekcyjnymi włosami. Nie-

stety, na drugi dzień, po ich umyciu czar pryska: twoje pasma się puszą, elektry-zują, są matowe. W dodatku trudno je ułożyć, choć fryzjerka nie miała prze-cież z nimi większego problemu. Dla-czego w domu nie można uzyskać tego samego efektu? Odpowiedź jest prosta: profesjonaliści mają pod ręką nie tylko najlepsze preparaty, ale też swoje sekrety, którymi niechętnie się dzielą. Poznaj naj-ważniejsze z nich!

DOBRE MYCIE WYDŁUŻY WŁOSA ŻYCIEUmycie włosów wydaje się prostą czyn-nością: wystarczy je zmoczyć, nało-żyć solidną porcję szamponu, spienić,

a następnie spłukać. Nic bardziej myl-nego! Okazuje się bowiem, że właśnie poprawne umycie włosów odgrywa kluczową rolę w ich pielęgnacji. Przede wszystkim musimy pamiętać, że wło-sów nie wolno myć bardzo ciepłą wodą, gdyż może to uszkadzać ich strukturę. Poza tym ilość szamponu, której uży-wamy, powinna być naprawdę niewielka. Warto natomiast zapomnieć o pośpie-chu podczas wykonywania tej czynno-ści i poświęcić nawet kilka minut na deli-katne i staranne masowanie głowy. Taki zabieg przynosi nam mnóstwo korzyści: poprawia ukrwienie skóry, wzmacnia cebulki włosa, sprawia, że nasze pasma są mocne i pełne blasku.

Pamiętaj również, by na sam koniec spłukiwania odkręcić mocniej kurek z chłodną wodą. Dzięki temu łuski włosa domkną się, a nasza czupryna będzie pięknie lśnić!

KRÓTKIE SUSZENIE ZWIĘKSZY LŚNIENIECzy wiesz, że szybkie suszenie to sekret zdrowych, lśniących włosów? Dzięki temu zabiegowi pasma na dłużej zachowują w sobie wilgoć, są miękkie w dotyku, a przy tym bardziej podatne na zabiegi stylizacyjne. Zanim jednak sięgniesz po suszarkę, delikatnie osusz włosy ręczni-kiem, pamiętając, by nie „wyciskać” ich, a jedynie lekko osączać. Potem należy je ostrożnie rozczesać. Warto jednak w tym celu sięgnąć nie po szczotkę, ale po grzebień, najlepiej o szeroko rozsta-wionych zębach.

Podczas suszenia włosów najle-piej trzymać głowę opuszczoną w dół. Tym sposobem włosy nie tylko szyb-ciej schną, ale też nie przylegają zbyt-nio do siebie i dzięki temu są bardziej puszyste!

Zastanawiałaś się kiedyś, dlaczego zaraz po wyjściu z salonu fryzjerskiego twoje pasma prezentują się tak, jakbyś była gwiazdą, a następnego dnia jest już zupełnie inaczej? Jeśli tak – poznaj fryzjerskie sztuczki, które trzymają w ryzach nawet najbardziej niesforne włosy!

Poznaj fryzjerskie triki!

582-MAKIETA 3 44-65.indd 64 12/05/2015 13:39:14

065Granie w nawilżanie

Długie, lśniące włosy to marzenie chyba każdej kobiety, czasem jednak płukanie w chłodnej wodzie czy odpo-wiednie suszenie nie przynoszą oczekiwanych rezulta-tów. Co wtedy? Być może podczas mycia czy rozczesy-wania uszkadzają się łuski naszych włosów, a w efek-cie pasma stają się matowe. Dlatego kilka minut przed myciem długich włosów warto w same ich końcówki wmasować kilka kropli olejku arganowego czy kokoso-wego. Dzięki temu łodygi włosów nie ulegną zniszczeniu, a po ich wysuszeniu pasma zyskają piękny blask!

Przede wszystkim musimy pamiętać, że włosów nie wolno myć bardzo ciepłą wodą, gdyż może to uszkadzać ich strukturę. Poza tym ilość szamponu, której używamy, powinna być naprawdę niewielka.

Odświeżenie w Oka mGnienieTwoim problemem nie są wcale suche włosy, lecz pasma nadmiernie przetłuszczające się? Bywa i tak, że na drugi dzień po ich umyciu nagle okazuje się, że są one nie-świeże? Zamiast się stresować, zmień zasady pielęgna-cji, którymi kierowałaś się do tej pory. Przede wszystkim w ciągu dnia nie szczotkuj włosów – w ten sposób szyb-ciej rozprowadzasz tylko sebum po pasmach, które już po krótkim czasie będą wyglądały nieestetycznie. Wtedy też nasza czupryna szybko przestaje być puszysta. Szczotkę zamień więc na grzebień o szerokich zębach, który nie tylko pomoże zdyscyplinować fryzurę, ale także ułatwi utrzymanie jej świeżości na dłużej.

Gdy przetłuszczające się włosy stanowią naprawdę duży problem, a nie mamy możliwości, by umyć głowę, można spryskać włosy u nasady suchym szamponem. Ten preparat szybko wchłania sebum, dzięki czemu włosy znów są świeże. Suchy szampon jest również „fryzjerskim kołem ratunkowym”, gdy nałożymy na pasma za dużo odżywki. Trzeba tylko odczekać ok. 1 minutę i starannie wyczesać włosy, tak by nie pozostał na nich biały proszek…

Nie trzeba być mistrzem fryzjerstwa, by każdego dnia cieszyć się zdrowymi, lśniącymi i świeżo wyglądającymi włosami. Wystarczy tylko znać fryzjerskie sztuczki! «

582-MAKIETA 3 44-65.indd 65 12/05/2015 13:39:15

066 REKLAMAuroda i zdrowie

582-MAKIETA 4 66-91.indd 66 12/05/2015 14:58:22

067REKLAMAuroda i zdrowie

582-MAKIETA 4 66-91.indd 67 12/05/2015 14:58:37

068 REKLAMAuroda i zdrowie

ZadZwoń i Zapytaj o oGŁoSZENiE raMKowe 020 8846 3614

582-MAKIETA 4 66-91.indd 68 12/05/2015 11:26:10

069REKLAMAuroda i zdrowie

582-MAKIETA 4 66-91.indd 69 12/05/2015 11:26:11

070 OGŁOSZENIAdrobne

mieszkaniado wynajęcia

SMS: 81616 KOD: 01cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Wynajmę pokój dwu-osobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki. Darmowy parking. In-ternet. £130/tydzień + 2 tyg. depozytu. Rachunki wliczone. Tel. 07462663981.

>Catford/Bromley Jedynka blisko stacji pociągowej Beckenham Hill Catford / Bromley, dom po remoncie, mieszka 4 osobowa rodzina cicha okolica, zapraszam cena 110£/tydz 2 tyg depozytu .tel 07936412710 lub 07892826279

>Wynajme duza jedynke na N 17 za 130 wszystkie rachunki wliczone w domu wszystko nowe dom czysty i spokojny tel 07761084689. 07508560146

>East Ham wynajmę duży pokój dla spokojnej pary lub dziewczyn, w domu jest ogród, internet, duża kuchnia tel. 07852329777

>Ilford pokój 2 osobowy w czystym, wyremontowanym mieszkaniu 125f tyg. +tydzień depozytu. Rachunki wliczone, internet, polska tel. zapraszamy 07964537030

>Perivale pokój dwu-osobowy dla młodej pary blisko metra dom 07715069696

>Hounslow, jedynka w domu z ogrodem. Blisko komunikacji i sklepów, tel.07523510272

>Streatham Common Szukam spokojnej osoby do dzielenia 1bed flat 07922290232

>Catford/Bromley Jedynka blisko stacji pociągowej Beckenham Hill Catford / Bromley, dom po remoncie, mieszka 4 osobowa rodzina cicha okolica, zapraszam cena 110£/tydz 2 tyg depozytu .tel 07936412710 lub 07892826279

>Dwuosobowy pokoj dla kulturalnej I niepalacej , bez innych nalogow pracujacej osoby £160 tygodniowo. Jedynka £ 140 + dwa tygodnie depozytu, Internet 07540330299

>Kingston Vale £120: do wynajęcia duża, ładna dwójka dla spokojnej, niepalącej 1 osoby w 2 pok. flacie z 1 osobą. Blisko Asda, polski sklep. 07984742185 po 1

>Biuro na sprzedaż, N19, Holloway Road, przy głównej ulicy, parter, blisko stacji Archway, licencja A2, £12000, czynsz £750/mies. 2 pokoje, aneks kuchenny, toaleta. Ok. 45m2. Premium. 07715677401, 07436582104

>Enfield, EN3 5JX, 1 bed flat, £930 +elektryka. 1 piętro. Podwójna sypialnia, oddzielny salon, oddzielna kuchnia, łazienka z wanna. Dostępne od 15 Maja. T: 02088851890, 07436582104, 07715677401,

>New Barnet, EN5 1QJ, 3 bed flat, £1450/mies. Duży, 3 pokojowy, 3 podwójne sypialnie (w tym jedna z łazienka), kuchnia z dużym livingiem, łazienka, taras. 0208 885 1890, 07436792779, 07436582103

>White Hart Lane, N178LG, 1 bed flat, £1000 (rachunki wliczone oprócz elektryki). Podwójna sypialnia, oddzielny salon, kuchnia, łazienka z prysznicem. Bardzo ladne. 02088851890, 07715677401

>Enfield, EN1 4HL, 3 bed dom, £1390/miesiac. 2 podwójne sypialnie, 1 pojedyncza, duży salon, kuchnia, duza łazienka, ogród, podjazd na auto. Dostępne od 5 Maja. 02088851890, 07436582103,07436792779

>Annexe, Briarfield Avenue, N3 2LH,£1100/mies. 1 bed bungalow. Podwójna sypialnia, salon, przytulna kuchnia, łazienka. T: 02088851890, 07436582104, 07715677401

>Enfield, EN1 1DN, £1550/mies. 4 bed dom z ogrodem, 3 podwójne sypialnie, 1 pojedyncza, duża kuchnia z jadalnią, łazienka z wanna, ogród. Dostępne od 28 Maja.

(postępuj według instrukcji) płatność Moneybookers

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

Telefonicznie:

lub online:

jAK ZAMIEścIćOGŁOsZENIEUWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

Warunki:

internet cooltura.co.uk

ramkowe (usługi)

sms 81616jeśli masz problem z zamieszczeniem ogłoszenia drogą sMs– zadzwoń pod nr 020 8846 3614

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze.2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu

zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną

odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOsZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI).3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków.4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady

powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie

nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialno-ści za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania

oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny.5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane.6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane sMs-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

020 8846 3614

cooltura.co.uk£30

+vat

Ramka do 25 słów

Ramka do 15 słów

£25 +vat

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatoraWpisz: cL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: cL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111XKoniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz!

Kody działów:

cL 01 mieszkania wynajmęcL 02 mieszkania szukamcL 03 praca damcL 04 praca szukamcL 05 kupię

cL 06 sprzedamcL 07 auto-motocL 08 randka w ciemnocL 09 inne

582-MAKIETA 4 66-91.indd 70 12/05/2015 11:26:12

071OGŁOSZENIAdrobne

02088851890, 07715677401, 07436582104

>Pokoje, Wood Green. Dwójka w domu. Cena £125/tydzien +rachunki za gas I energie do podziału z lokatorami. 02088851890. 07436792779

>Pokoje do wynajęcia Manor House, podwójne I pojedyncze. Ceny od £110. 02088851890

>Pokoje, Wood Green, Tottenham, dla 1 osoby lub pary. Ceny od £95. 02088851890

pracadam

SMS: 81616 KOD: 03cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Poszukujemy scaf-folderów - monterów rusztowań z praktyka w UK 07789992092

Poszukuje doświad-czonych Pań do sprzą-tania. Doświadczenie i referencje wymaga-ne. Możliwość stałej współpracy lub prace dorywcze. Magdalena proszę dzwonić od Pn – Pt w godz 9.00 – 18.00 07985427487

Cukiernia w zachodnim Londynie poszuku-je doświadczonych cukierników. Tel: 07809432768.

Piekarnia w zachodnim Londynie poszukuje kierowców z doświad-czeniem pracy w UK. Osoby zainteresowane proszone są o kontakt: info@polishvillagebre-ad.co.uk

>Praca dla zdolnej krawcowej 078 777 30 663

>Instruktora Nauki Jazdy poszukuje Szkola Jazdy Formula Learner. Praca na terenie Londynu Email:info@formula-learner.co.uk Kontakt Andrzej tel. 07883015890

>Potrzebujemy odpowiedzialnej, milej osoby do mycia okien na terenie East London, stała praca-

wymagane driving licence /07846300239

>Szukam chefa do pracy w pubie. Doswiadczenie i komunikatywny 07864102496

>Looking for waitresses for the restaurant. The restaurant located at 82 Kennington road se11 6nl. 07794974510 contact name is Ustun

>Managers, supervisors and Counter staff needed for a very busy espresso bar in Central London , great rates . Please contact Carlos on 07801627501 and forward your CV to Crussi@aol.com

>Waitress for café in Palmers Green call Michael 07956295466

>Class 2 HGV DRIVERS WANTED Waste experience preferred Communicative English is a must Charlton based 07885 458 772

>Odkupie sprzątania prywatne domy Pn Londyn okolice Chingford, South Woodford 07946492018

>Full time hairdresser or part time to work in salon in tooting neokutz 146 mitcham road tooting sw17 9nh telephone Vera 02086725619 mobile 07813484218

>Model Company poszukuje nowych twarzy 1-55 lat do reklam tv i katalogów od £500 za dzień! 02037005311 info@planetofmodelling.co.uk 18 King

William St EC4N 7BP

pracaszukam

SMS: 81616 KOD: 04cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

>Elektryk-Hydraulik z 12 letnim doświadczeniem w angielskiej firmie z własnymi narzędziami i vanem. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety. Tel. kontaktowy 07707717053

>Ogrodnik szuka pracy 07858104731 Janek

>Ogólnobudowlaniec szuka pracy elektryka hydraulika kafelki i inne. Własny samochód oraz narzędziaTel.07840245176

>Malarz-dekorator podejmie prace równiez na cene. Uczciwy solidny 07713919175

>Malarz dekorator szuka pracy

582-MAKIETA 4 66-91.indd 71 12/05/2015 15:42:34

072 OGŁOSZENIAdrobne

własne narzędzia doświadczenie i solidność 07591534894 Krzysztof

>Stolarz szuka pracy stolarka meblowa na cene szafy , kuchnie, garderoby (sprayed) schody.itp. tel.07988683016

>Malarz dekorator szuka pracy. 07858104731 Janek

>Plastrarze z wlasnymi narzedziami szukaja pracy wysoka jakosc i czystosc Marcin 07515464677

>Malarz bez nalogów, uczciwy i solidny szuka pracy. Wysoki standard pracy. 8 lat doświadczenia w UK. Pracuje dla firm i osób prywatnych. Rafal. 07545600591

>Hydraulik, Gas Safe Register. Piece gazowe, kuchenki, kominki. Instalacje gazowe, wodne, centralnego ogrzewania, podłogowe. Cylindry na ciepłą wodę 07925296104

>Elektryk z długoletnim doświadczeniem zawodowym, szukam pracy. Pomogę przy awariach i problemach związanych z prądem tel. 07883974669

>Elektryk 12 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy. Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy. Szuka pracy. Paweł 07469234481

>Hydraulik (Gas Safe Register), szuka pracy. Montaż boilerów, mega-flo, central heating. Posiadam uprawnienia domestic i commercial. Tel. 07702267525

>Team Malarsko-tapeciarski poszukuje zleceń cena/dniówki własne narzędzia , tel 07463 227169

>Informatyk podejmie wspolprace z firma, ktora dziala lub planuje dzialalnosc w Internecie (np. blog, strona www albo ecommerce). Tel. 07726141296

>Hydraulik, 15 lat w uk, narzedzia i transport, konkurencyjne ceny 07968023856

>Plastrarz szuka pracy. Uczciwy i solidny. Gwarancja jakosci. 8 lat praktyki w UK. Tel. 07708613844

Grzegorz.

>Plastrarze z doświadczeniem szukają zleceń na plaster. Oferujemy wysoką jakość wykonanej pracy, posiadamy narzędzia i transport. Tel: 07927066571

>Elektryk z 17th edition. 12 lat doświadczenia w UK, nowe instalacje, przeróbki, naprawy. Lurton, rako, cctv, access control. Dostępny od zaraz : 07737032070

>Murarz, Tynkarz i Ponting szuka pracy od zaraz tel 07553 749628

>Informatyk nawiąże współpracę przy serwisu sprzętu komputerowego, oprogramowania. Podejmę stałą pracę oraz realizację zleceń serwisowych. 0746841506

randkaw ciemno

SMS: 81616 KOD: 08cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

>Szukam normalnej dziewczyny. Kawaler 38 lat. 07770933889

>Mężczyzna chętnie spędzi miło wieczór z atrakcyjną panią . Wykorzystajmy dobrze swój wolny czas. Tel-07549335708

>Mężczyzna chętnie pozna mila panią ja mam 49 lat jestem sympatyczny miły kulturalny 07437557248

>Wysoki 40l po rozwodzie bez dzieci. Szukam kobiety z Londynu z zamkniętą przeszłością otwartej szczerej pragnącej stałego spokojnego związku 07772387104

>Witam zasponsoruje kobietę z zachodniego Londynu 07732432389

>Szczery katolik, kawaler z Londynu, lat 32. Poważnie myślący o życiu. Szuka kobiety, z którą mógłby się zaprzyjaźnić i stworzyć stały szczęśliwy związek. 07772544347

>Witam szukam dyskretnej kobiety z zachodniego Londynu

582-MAKIETA 4 66-91.indd 72 12/05/2015 11:26:14

073REKLAMADROBNE

Wiktor 07732432389

sprzedamSMS: 81616 KOD: 06cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

>Do sprzedania nowe słuchawki: Bose IE2i £70, czysty dźwięk idealne do każdego rodzaju muzyki 07879 8710 32

>Duży słownik naukowo techniczny, dwujęzyczny, nowy, cena 45.00 tel.07523510272

>Duży polsko- angielski słownik 2 tomy, nowy £45.00 Tel.07523510272

>Do sprzedania nowe słuchawki: Beats By Dr. Dre Powerbeats £75, dla wymagających mega super brzmienie 07879 8710 32

>Laptop i7,HP, 2,4ghz.pam. 4gb. dysk 320b. Wi-Fi.dvd-rw. kamera. win7 PL. stan bdb. 150£. Laptop i5. Dell 2,5ghz. pam.4b. dysk320b. Wi-Fi. Dvd. Win7 PL.130£. T 07593298590

>Do sprzedania gotowa strona internetowa dla fi rmy z sektora budowlanego. O szczegóły proszę o kontakt: 07879871032

>Sprzedam dla hydraulików: gotowa strona internetowa, możemy ja dowolnie przerobić www.plumbersolution.co.uk cena do uzgodnienia 07879871032’’

>Do sprzedania nowe słuchawki: Bose MIE2i £70, fenomenalne brzmienie 07879 8710 32

auto-motoSMS: 81616 KOD: 07cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

>Renault Master Polskie tablice długi wysoki stan b. dobry cena 07833045058

usługiróżne

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Tłumaczenia przysię-głe 24/7 bezpośred-nio nie przez google akceptowane wszędzie w UK i PL. Prawnicze i medyczne, dokumenty, świadectwa. Szyb-ciej i taniej niż inni. Kontakt: slav.transla-tions@gmail.com lub 07981753699

Architekt rejestro-wany w Anglii wyko-nuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

Architekt z upraw-nieniami, wieloletnia praktyka, specjalizacja konserwacja zabyt-kow, wszelkie prace architektoniczne, kon-takt: 0790 3034463; szymon@dylewski.fsnet.co.uk

Profesjonalne sesje fo-tografi czne: fotografi a noworodkowa, dziecię-ca, rodzinna i okolicz-nościowa. Zapraszam na moja stronę www.fairyworldphotogra-phy.co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

Strony www, logo, ulotki, design, druk. Szybko i profesjonal-nie. www.aktywacja-fi rmy.uk07886602515

z portalem

Zawsze aktualne ogłoszenia!

ZNAJDŹPRACĘ

582-MAKIETA 4 66-91.indd 73 12/05/2015 11:26:16

074 OGŁOSZENIAUSŁUGI

TerazoGŁoSzenIe

drobnekoszTuje

Tylko

£1

Potrzebujesz pomocy tłumacza-interpre-tora? Zapewniam osobistą asystę w każdym temacie, z dojazdem na miejsce. Proszę śmiało dzwonić. 07585776077

The Rubbish Guys – vany do 16yrd wywóz śmieci cały Londyn 24/7 zabieramy więcej niż skip za mniejsze pieniądze rubbishguys@hotmail.com 07443600080, 07443600090

Rozliczenia podat-kowe, rejestracja i rozliczenia Self employed. Work-ing Tax Credit, Child Tax Credit. Pomoc w benefitach. Kontakt 07475957191

zdrowiei uroda

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Masażysta od 1980r. profesjonalnie leczy schorzenia kręgo-słupa, ustawianie kręgów, dojeżdżam do klienta ze stołem. Mirosław Frąckowiak tel.07725469656. www.frackowiak.co.uk

H-Tech Serwis Kom-puterowy. Rozwią-zywanie wszelkich problemów z Laptopa-mi i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabez-pieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk

Naprawa: laptopy, tablety, konsole, zipmotelefony. Zmiana języka, wirusy, prze-grzewanie się, wymia-na ekranu / klawiatu-ry, rok gwarancji na nowe części, oferuje-my laptop zastępczy 07411123340

telewizjasatelitarna

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe usta-wienie sygnału, akce-soria, Telewizja na kar-tę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Doma-radzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

Polska Telewizja Londyn NC+ , Cyfrowy Polsat Zestawy na umowę Montaż anten Zapraszamy do punktu 19 Finchley Lane NW4 1BN Hendon Sklep: 02082033162 Insta-lacje:07779631401 www.polskatelewizja.co.uk

Satelitarna Telewizja Najszybsze i naj-lepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawie-nia, montaż, polskie zestawy TNK An-drzej 07840650509 07423602647

transportprzewozy, paczki

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Tanio przeprowadzki (transport wszelkiego rodzaju). Największy VAN Pomoc w załadun-ku i rozładunku. Cały Londyn i UK.www. gol-deneagleremovals. co-.uk Tel 07969629456 Daniel

Przeprowadzki , wy-wóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcio-osobowy van. Piotr, 07749174695

Profesjonalny trans-port na lotniska; Stan-sted, Luton, Gatwick, £40. Licencja PCO, bezpieczne i wygodne Audi A6, foteliki dla dzieci, wschodni Lon-dyn. 07713453606

Polskie Kursy Kosmetyczne, 5 dniowy kurs Stylizacji Paznokci tylko £395, Przedłużania rzęs, Przedłużania, Włosów, MakeUpu – Akredytowane Certyfikaty 0784-920-3526 Szczegóły Na www.PolskieKursy.co.uk

£1

komputeryserwis

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Naprawy laptopów. Wymiana układów graficznych BGA i innych podzespołów. Konserwacja układów chłodzenia. Uczciwa wycena naprawy, konkurencyjne ceny 07910473675

HL-Computer Service; Profesjonalne naprawy; Reinstalacja Windows; Usuwanie wirusów; Instalacja Internetu; Technik-Informatyk; Olgierd 07961222932

582-MAKIETA 4 66-91.indd 74 12/05/2015 11:26:17

075OGŁOSZENIAtransport

582-MAKIETA 4 66-91.indd 75 12/05/2015 11:26:18

076

582-MAKIETA 4 66-91.indd 76 12/05/2015 11:26:20

077REKLAMAtransport

ZadZwoń i Zapytaj o oGŁoSZENiE RaMKowE 020 8846 3614

582-MAKIETA 4 66-91.indd 77 12/05/2015 12:46:22

078 REKLAMABUDOWNICTWO

582-MAKIETA 4 66-91.indd 78 12/05/2015 11:26:24

079REKLAMAbudownictwo

582-MAKIETA 4 66-91.indd 79 12/05/2015 11:26:28

080 REKLAMASKUP ZŁOMU

582-MAKIETA 4 66-91.indd 80 12/05/2015 11:26:30

081REKLAMASKUP ZŁOMU

582-MAKIETA 4 66-91.indd 81 12/05/2015 11:26:32

082 REKLAMAWYWÓZ ŚMIECI

582-MAKIETA 4 66-91.indd 82 12/05/2015 12:45:29

083REKLAMABUDOWNICTWO

582-MAKIETA 4 66-91.indd 83 12/05/2015 11:26:37

084 REKLAMABUDOWNICTWO

582-MAKIETA 4 66-91.indd 84 12/05/2015 11:26:40

085REKLAMABUDOWNICTWO

582-MAKIETA 4 66-91.indd 85 12/05/2015 11:26:42

086 REKLAMABUDOWNICTWO

582-MAKIETA 4 66-91.indd 86 12/05/2015 11:26:44

087REKLAMABUDOWNICTWO

582-MAKIETA 4 66-91.indd 87 12/05/2015 11:26:45

088

582-MAKIETA 4 66-91.indd 88 12/05/2015 11:26:47

089REKLAMABUDOWNICTWO+mOTOryzaCja

582-MAKIETA 4 66-91.indd 89 12/05/2015 11:26:49

090 REKLAMAMOTORYZACJA

582-MAKIETA 4 66-91.indd 90 12/05/2015 11:26:51

091REKLAMAMOTORYZACJA

582-MAKIETA 4 66-91.indd 91 12/05/2015 11:26:52

092 WIADOMOŚCIKrzyżówKa + HorosKop

582-MAKIETA 5 92-100.indd 92 12/05/2015 14:18:40

093BYK (21.04–20.05)

Gwiazdy wzmocnią Twój urok osobisty i wdzięk. Będziesz mógł oczarować, kogo zapragniesz. Może nadeszła pora na nową miłość? Nie zamykaj się w sobie i nie odrzucaj propozycji spotkań. Jeśli masz już drugą połówkę, możesz liczyć na zainteresowanie i uczucia z jej strony.

BLIŹNIĘTA (21.05–21.06)

Odetchniesz z ulgą. Uspokoi się sytuacja w sprawach rodzinnych i zawodowych. Będziesz mógł przystąpić do działania z głową pełną pomysłów. Zapowiadają się nowe wyzwania i sukcesy. Dobry czas na zawieranie i podpisywanie umów i kontraktów.

RAK (22.06–22.07)

W najbliższych dniach ogranicz swoje zaufanie do innych ludzi. Ze swoich tajemnic, planów i kłopotów zwierzaj się tylko najbardziej zaufanym osobom. Gwiazdy mówią, że wokół Twojej osoby może powstać plotka rozpowiadana przez kogoś zazdrosnego o Twoje sukcesy.

LEW (23.07–22.08)

Zacznie się teraz Twój nie najlepszy okres astrologiczny. Wycisz się i postaraj się nie podejmować chwilowo ważnych decyzji. W pracy sumiennie wykonuj swoje obowiązki, z rodziną nie prowokuj dyskusji, unikaj konfrontacji i zatargów. Skup się na odpoczynku i relaksie.

PANNA (23.08–22.09)

Przed Tobą drobne problemy w życiu osobistym. Możesz mieć kłopoty w komunikacji z innymi członkami rodziny. Poczujesz się niezrozumiany. Lepiej nie poruszaj trudnych tematów, a jeżeli będziecie o czymś dyskutować, wykaż się taktem i negocjuj, zamiast się kłócić.

WAGA (23.09–22.10)

Nieporozumienia pójdą w niepamięć. Uda Ci się zbudować pozytywną, pełną zaufania i szacunku relację z partnerem. Będziecie się dobrze czuć w swoim towarzystwie. W weekend razem z ukochaną osobą spędzisz urocze i pełne uniesienia chwile.

SKORPION (23.10–21.11)

W sferze uczuciowej gwiazdy nie wróżą Ci najlepiej. Zastanów się nad przyszłością Twojego związku. Najbliższy czas okaże się decydujący, jeśli chodzi o sprawy osobiste. Tylko od Ciebie zależeć będzie, jak dalej potoczą się Wasze losy. Nie odwlekaj decyzji.

STRZELEC (22.11–21.12)

Dobrze będzie Ci się układała współpraca z innymi ludźmi. To dzięki nim pokonasz wiele problemów. Nadchodzący czas wykorzystaj na spotkania z przyjaciółmi i rodziną. Dobrze Ci zrobi weekendowy wyjazd za miasto z najbliższymi. Dzięki temu podładujesz trochę swoje akumulatory.

KOZIOROŻEC (22.12–19.01)

Możesz narzekać na zmienne samopoczucie. Będziesz miał wahania nastrojów, ze śmiechu możesz wpadać wprost w złość. Postaraj się opanowywać, poćwicz techniki relaksacyjne. Wprowadź także do swojego życia więcej luzu, śmiechu, postaraj się być do siebie bardziej zdystansowany.

WODNIK (20.01–18.02)

Będziesz spokojny, skoncentrowany i pracowity. To dobry czas na załatwianie trudnych spraw oraz wszystkich związanych z finansami, a także zawodowych. Ktoś może próbować Cię prowokować. Ufaj swojej intuicji i nie daj się ponieść nerwom, które są najgorszym doradcą.

RYBY (19.02–20.03)

Nie zabraknie Ci motywacji do pracy. Dodatkowo intelekt i wiedza sprawią, że poradzisz sobie z każdym trudnym zadaniem. Efekty Twojej pracy będą bardzo zadowalające, sprawią, że współpracownicy Cię dostrzegą i docenią.

BARAN (21.03–20.04)

Najbliższy czas nie będzie sprzyjał aktywności. Postaraj się nie poddawać negatywnym emocjom i lękom. Gwiazdy wróżą Ci powodzenie, pod warunkiem że będziesz działał rozsądnie i nie wpadniesz w panikę. Pamiętaj, że czasem do sukcesu prowadzą dziwne drogi.

582-MAKIETA 5 92-100.indd 93 12/05/2015 14:18:40

094 SPORTPiłka nożna

» Liverpool – wicemistrz kraju z 2014 r. – musi ponownie plano-

wać swój budżet bez dochodów z Cham-pions League. Podopieczni Brendana Rodgersa zagrali w najważniejszym euro-pejskim pucharze tylko raz w ostatnich pięciu sezonach.

„The Reds” mają jeszcze wprawdzie teoretyczną szansę dogonienia czwartego w tabeli Manchesteru United – na dwie kolejki przed końcem obie ekipy dzieli sześć punktów – ale musieliby też poprawić bilans bramkowy. „Czerwone Diabły”, które pokonały Crystal Palace 2:1, mają +25, natomiast Liverpool +11.

Obie bramki w Londynie padły po strzałach głową kapitanów drużyn. John Terry trafił w 5., a Steven Gerrard

w 44. minucie. Ten pierwszy został najskuteczniejszym obrońcą w historii Premier League – był to jego 39. gol w ekstraklasie. Dotychczas dzielił rekord z Davidem Unsworthem, który zakończył karierę w 2009 r.

Z kolei Gerrard trafił w ekstraklasie po raz 119., co czyni go drugim najskuteczniejszym strzelcem Liverpoolu w tych rozgrywkach. 118 goli miał Michael Owen.

QPR to druga drużyna, która odpadła z walki o utrzymanie. W ubiegłą sobotę Burnley wygrało wprawdzie na wyjeździe z Hull City 1:0, ale ze względu na niekorzystne dla beniaminka wyniki innych spotkań i tak nie ma już szansy dogonić pierwszego w bezpiecznej strefie Newcastle United.

Mistrz z ubiegłego roku Manchester City miał zdecydowaną przewagę od początku do końca starcia z ostatnim w tabeli rywalem. Pierwsza bramka padła już w 4. minucie, a do siatki trafił Sergio Aguero, który skompletował w tym spotkaniu hat-trick. Tym samym Argentyńczyk powiększył prowadzenie nad rywalami w klasyfikacji strzelców – po 36 kolejkach ma 25 goli, o pięć więcej od drugiego w zestawieniu Harry’ego Kane’a z Tottenhamu Hotspur.

Coraz bliżej pozostania w ekstraklasie jest za to zespół Marcina Wasilewskiego Leicester City. „Lisy” okazały się w sobotę lepsze od Southampton (2:0) i mają trzy punkty przewagi nad pierwszym w strefie spadkowej Hull. Było to szóste zwycięstwo Leicester w ostatnich siedmiu spotkaniach.

Z kolei Łukasz Fabiański pokonał nieoczekiwanie razem z kolegami ze Swansea City swój były klub Arsenal Londyn 1:0 w ostatnim spotkaniu 36. kolejki angielskiej Premier League. Polski bramkarz rozegrał bardzo dobre spotkanie i wielokrotnie imponował dobrymi interwencjami.

Fabiański miał sporo pracy. Pokonać próbowali go Olivier Giroud, Santi Cazorla, Alexis Sanchez czy Theo Walcott. Reprezentant kraju zachował czyste konto, a losy spotkania na korzyść gości rozstrzygnął w 85. minucie Bafetimbi Gomis.

„Kanonierzy” mimo porażki pozostali na trzecim miejscu w tabeli. Tuż przed nimi jest Manchester City, który ma trzy punkty więcej, a nad czwartym Manchesterem United mają dwa punkty przewagi. Mistrzostwo kraju już wcześniej zapewniła sobie Chelsea Londyn.

Mecz z ławki rezerwowych Arsenalu obejrzał Wojciech Szczęsny, a Krystian Bielik nie znalazł się w składzie. «

Remis Chelsea, porażka Arsenalu, spadek QPRLiverpool zremisował w Londynie z pewną tytułu Chelsea 1:1 w 36. kolejce piłkarskiej ekstraklasy angielskiej i praktycznie stracił szansę na awans do pierwszej czwórki. Z kolei zespół Queens Park Rangers uległ Manchesterowi City 0:6 i spadł z Premier League.

Fot.

PAP/

EPA

, Ger

ry P

enny

W niebieskim stroju Łukasz Fabiański. Bramkarz Swensea był główną postacią swojego zespołu w wygranym 1:0 wyjazdowym spotkaniu z Arsenalem

582-MAKIETA 5 92-100.indd 94 12/05/2015 14:18:42

095

Daniel KowalsKi, polsport.co.uk

» Lider przegrał minimalnie z mądrze grającym White Wings Seniors 1:2.

Kluczem do zwycięstwa było wyłączenie z gry Adriana Hermaszuka, który wraz z Pawłem Kiełtyką tworzy najbardziej bramkostrzelny duet ekstraklasy.

Piątka Bronka w meczu z Inter Team wygrywała już 2:0, jednak po ostatnim gwizdku sędziego to aspirujący do mistrzowskiego tytułu Inter cieszył się z trzech punktów, bo zadał rywalowi trzy skuteczne ciosy.

W zaległym meczu grupy mis­trzowskiej WWS, choć miał dużą przewagę, przegrał ostatecznie z The 12 Team 0:1. O wyniku zadecydowała zerowa skuteczności „seniorów”, którzy nie potrafili wykorzystać nawet jednej z wielu stworzonych sytuacji bramkowych.

W grupie spadkowej Scyzoryki bez najmniejszych problemów poradziły sobie z KS04, aplikując rywalowi aż siedem bramek. Zespół Sylwestra Jedynaka szybko objął prowadzenie 4:0, a później już tylko kontrolował sytuację na boisku.

Trwa ostra walka na drugim froncie. Pierwsze trzy drużyny zgodnie wygrały swoje mecze, więc o zmianach na czele tabeli nie może być mowy. Najbardziej okazałe zwycięstwo odniósł Power Rangers, który rozgromił IFX FC aż 8:0.

FC Cosmos zagrał w okrojonym składzie bez swojego najlepszego zawodnika i tylko na początku stawiał opór wiceliderowi.

Przewodząca stawce ekipa Wima Team urządziła sobie prawdziwy trening strzelecki, pakując rywalowi aż czternaście goli, tracąc przy tym zaledwie dwa.

W meczu FC Polska – JJ Construction to „biało­czerwoni” częściej posiadali piłkę. Ciężko jest jednak wygrać, nie wykorzystując choć jednej z wielu stworzonych sobie sytuacji strzeleckich. Takiego problemu nie mieli „Konstruktorzy”, których skuteczność była odwrotnie proporcjonalna do rywali. «

Grad bramek w drugiej lidze

i liGa – GRUPa MisTRZowsKa wyniKi 24. KolejKiFC Cobalt (m) – White Wings Seniors 1:2Inter Team – Piątka Bronka 3:2White Wings Seniors – The 12 Team (p) 0:11. FC Cobalt (m) 23 68-34 302. Inter Team 23 61-31 283. The 12 Team (p) 22 52-44 234. White Wings Seniors 23 40-40 215. Piątka Bronka 23 43-53 16

i liGa – GRUPa sPaDKowa wyniKi 24. KolejKiScyzoryki – KS04 Ark 7:0Warriors of God (b) – Joga Bonito (b) 0:51. Scyzoryki 23 64-34 272. Joga Bonito (b) 23 44-46 223. KS04 Ark 23 38-49 164. PCW Olimpia 22 33-45 125. Warriors of God (b) 23 17-84 4

ii liGa wyniKi 24. KolejKiRSVM (b) – FC Cosmos 5:3FC Piona – Bianca FC 0:5IFX FC – Power Rangers 0:8Mazury Team – Wima Team 2:14FC Polska (s) – JJ Construction 0:61. Wima Team 23 85-31 542. RSVM (b) 23 90-38 523. Power Rangers 23 74-41 474. FC Cosmos 23 69-54 415. Bianca FC 23 63-48 326. FC Piona 23 39-54 277. FC Polska (s) 23 39-64 198. JJ Construction 23 47-83 189. IFX FC 23 29-77 1410. Maja Team 9 17-38 711. Mazury Team 6 9-43 6

Aż 43 bramki w pięciu meczach strzelili w minioną niedzielę piłkarze drugiej ligi. W pierwszej lidze po kolejnej porażce FC Cobalt wyścig o mistrzowski tytuł nabiera rumieńców.

582-MAKIETA 5 92-100.indd 95 12/05/2015 14:18:43

096 SPORTSiatkówka

»W obu meczach gwiazdy bry-tyjskie zmierzą się z drużynami

Reszty Świata. Zapowiada się wydarze-nie na wysokim poziomie sportowym i organizacyjnym. Zawodników wybrali kibice oraz trenerzy ligi – aż dziewię-ciu sportowców w meczu mężczyzn to zawodnicy CBL Polonii Londyn. Rozgry-wający londyńczyków Bartosz Kisiele-wicz w brytyjskim meczu gwiazd zagra po raz drugi i jest pewien, że to Polacy mogą odegrać dużą rolę w rozwoju angiel-skiej siatkówki.

Bartosz, serdeczne gratulacje! Po raz kolejny będziesz rozgrywał piłki w drużynie Reszty Świata. Naprzeciw was staną olimpijczycy z Londynu. Jaki plan gry zakła-dasz?

Bartosz Kisielewicz: Przede wszystkim serdecznie dziękuję kibicom za głosy. Bardzo to doceniam, a udział w takim meczu jest dla mnie wielkim wyróżnieniem. Zagram już drugi raz i nie ukrywam, że mam zamiar zrewanżować się Brytyjczykom za zeszłoroczną porażkę. W tym roku sporo chłopaków z CBL Polonii zagra w meczu, więc mamy już pewną przewagę – wiem, kto lubi „ekspres na lewy”, a kto trochę wolniejsze piłki (śmiech). Rzeczywiście zmierzymy się z olimpijczykami, ale to tylko dodaje całemu wydarzeniu prestiżu.

Grasz już na Wyspach 3 sezony. Jak to wygląda z perspektywy zawodnika, który w Polsce otarł się o poważną siatkówkę?

Bartosz Kisielewicz: Grałem w Polsce w pierwszej lidze i pod siatką spotkałem się z wieloma gwiazdami siatkówki, więc mam pewne porównanie. W ciągu ostatnich kilku lat poziom naszego sportu w Anglii

podniósł się niesamowicie – Londyn 2012, kilka pomocnych uniwersytetów i już zaczęło się dziać. Trzeba też wspomnieć o roli Polaków w tym rozwoju. To, że Azimo Mecz Gwiazd w tym roku rozgrywany jest w hali CBL Polonii, to dowód, że najlepsi kibice na świecie błyszczą także w Anglii. To samo organizacja – w Polonii pewne rozwiązania są wprowadzane po raz pierwszy w Anglii. Miło patrzeć, jak inne kluby i sama federacja chcą korzystać z tego know-how.

W którą stronę chciałbyś, żeby poszedł rozwój siatki w Anglii?

Bartosz Kisielewicz: Musimy dążyć do stopniowej profesjonalizacji. Ja gram, bo kocham ten sport, i mam małżonkę, która mnie wspiera. Ale naprawdę ciężko jest być wieczorem

na treningu, jeżeli w pracy było się 10 godzin, a siedmiomiesięczny syn w nocy chciał trochę porozrabiać. Mimo wszystko walczymy i staramy się bronić barw Polonii, która jest najstarszym klubem w lidze. Rywalizujemy z uniwersytetami i olimpijczykami, ale wciąż pokazujemy, że Polacy wiedzą, jak się gra i kibicuje. Anglicy mają to do siebie, że chcą się uczyć od najlepszych, więc tym bardziej rola Polonii Londyn jest w lidze kluczowa. Zapraszam więc wszystkich kibiców na Azimo Mecz Gwiazd – gramy w naszej hali na Brentford w sobotę, początek imprezy o godz. 13.00. Organizatorzy zapewniają, że będzie to najlepszy mecz od czasów igrzysk, a ja zapowiadam, że emocji nie zabraknie. «

Polacy w brytyjskim meczu gwiazd siatkarzyJuż w najbliższą sobotę w hali Brentford Fountain Leisure Centre w zachodnim Londynie rozegrana zostanie druga edycja siatkarskiego meczu gwiazd angielskiej ligi – Azimo Super8 All-Star Game 2015. W ramach turnieju odbędą się dwa spotkania – lig żeńskiej i męskiej.

Fot.

CBL

Polo

nia

Lond

yn

Zawodnicy CBL Polonia Jacek Szafrański (z lewej) i Bartosz Kisielewicz w trakcie Meczu Gwiazd 2014

582-MAKIETA 5 92-100.indd 96 12/05/2015 14:18:44

097

582-MAKIETA 5 92-100.indd 97 12/05/2015 14:18:45

582-MAKIETA 5 92-100.indd 98 12/05/2015 14:18:47

582-MAKIETA 5 92-100.indd 99 12/05/2015 14:18:50

582-MAKIETA 5 92-100.indd 100 12/05/2015 14:18:52