INTERNACIONALNI UNIVERZITET TRAVNIK

SAOBRAĆAJNI FAKULTET

SEMINARSKI RAD

Predmet: Osnovi transportnih sistema

Tema: historijski razvoj ptt u svijetu

Prof.dr Ibrahim Jusufranić Student:Nihad Begović

Asistent:Kemal Jaganjac Broj indexa:12/10-I

Tarvnik maj,2012

Sadržaj

1.UVOD........................................................................................................................................3

1.1POŠTANSKE REFORME............................................................... .....................................3

1.2 HISTORIJSKI RAZVOJ TELEGRAFIJE U SVIJETU...................................................4 1.2.1 POČETAK TELEGRAFIJE....................................................................................4-5 1.2.2 TELEGRAFIJA NAKON MORSE-A.....................................................................6 1.3 HISTORIJSKI RAZVOJ TELEFONIJE U SVIJETU..........................................7

1.3.1 POČETAK TELEFONIJE.................................................................................7

1.3.2 TELEFON U JAVNOM PROMETU.............................................................8

1.3.3 RAZVOJ MOBILNE TELEFONIJE U SVIJETU....................................8

1.3.4 INTERNET..............................................................................................9

2. VRSTE TELEKOMUNIKACIONIH USLUGA..............................................................10 3. ZAKLJUČAK...................................................................................................................11 4. LITERATURA..................................................................................................................12

2

1.UVOD

Historijat razvoja prenosa poruka usko je vezan za razvoj ljudskog društva i njegove kulture.Prema historijskim tragovima prenos poruka počinje pojavom prve pismenosti.Zahvaljujući pojavi pismenosti čovjek je došao u situaciju da napiše sve što smatra da treba da saopšti drugom čovjeku.Istina, tu pisanu riječ čovjeka uvijek je neko prenosio onome kome je upućena.Radi toga u kulturnoj historiji ljudske civilizacije smatra se da je početak pismenosti i početak nastanka pošte.Prvi organizirani prenos saopćenja i poruka pojavljuje se u Egiptu za vrijeme XIX dinastije faraona.U to vrijeme postoji već organizirana glasnička služba koju obavljaju prvo glasnici, pješaci a poslije glasnici na konjima i devama.Glasnička služba organizirana je na taj način što se uz duž puteva na svakih 6 sati hoda ili jahanja postavljala stajališta na kojima su se nalazila dva glasnika koji su smjenjivali prispjele glasnike, preuzimali pošiljke i kretali prema sljedećem stajalištu.U stajalištu su postojale knjige u koje su se unosili podaci o vremenu dolaska glasnika i pošiljkama koje su se predavale.Međutim, po mišljenju starih grčkih historičara Ksenofora i Herodota najbolja organizacija glasničke službe tog doba bila je sprovedena u Perziji za vrijeme vladavine cara Kira.Tome su doprinijeli , razumljivo, dugi i vrlo dobri putevi koji su se rasprostirali od centra države prema najudaljenijim provincijama a tada je najduži, fino urađen i održan put bio dug 2400 km.Za razvoj ovakvog glasničkog saobraćaja u rimskoj državi zaslužan je rimski imperator August-Gaj Oktavije koji je smatran osnivačem pošte.Ovaj vladar rimske imperije još u to doba smatrao je poštu kao ustanovu od ogromnog značaja za razvoj i kulturni napredak države.On je u doba svoje vladavine posebnu brigu obračao izgradnji puteva i poštanskih stanica.Iz perioda njegove vladavine potiče čuvena rečenica:''svi putevi vode u Rim.''Služba glasnika različitih korporacija javlja se u srednjem vijeku u feudalizmu.Karakteristično za ovaj period razvoja pošta je organizovanje univerzitetskih, trgovačkih, esnafskih i drugih pošta.Ovakvi oblici pošta služili su za zadovoljenje potreba onih društvenih slojeva koji su bili njihovi osnivači.Pošte nisu bile jedinstvene već odvojene.Prenos poruka i vijest obavljao je svaki društveni sloj za svoje potrebe.Javna glasnička služba se javlja u razdoblju kasnog feudaluzma i ranog kapitalizma.U ovom razdoblju se pošta organizuje za potrebestanovništva.Pošta počinje da u prenosu poruka i vijesti opslužuje ukupno stanovništvo i da svoju organizaciju rada prilagođava tom cilju.Ona proširuje svoju mrežu poštanskih jedinica i formira se kao posebna privredna djelatnost od posebnog zančaja.

1.1 Poštanske reforme

U ranim poštanskim sistemima poštarina se zasnivala na komplikovanom obračunskom sistemu koji je uključivao vrstu prepiske, veličine pošiljke i udaljenost na koju se prenosilo.Uglavnom je plačao primatelj u trenutku primanja.U XVII stoljeću potpisan je prvi međunarodni poštanski

ugovor koji se sastojao od bilateralnih sporazuma koji su regulisali tranzit pošte unutar nekoliko evropskih država.Dva stoljeća kasnije postojao je veliki broj takvih ugovora da su oni

3

kočili u razvoju trgovine i poslovanju.Jedan od najznačajnijih uticaja na PTT je dolazak poštanske marke.Poštanska marka koja na pošiljci označava da je poštarina plaćena ima svoju dugu historiju.Kod organizacije pošte, u Parizu Luj IV 1653. godine daje jednom plemiću privilegiju da u Parizu postavi poštansko sanduće i upotrebljava poštanske markice koje su se prodavale, a kasnije su se prilagale pismu i ubacivale u sandučić.Prodaja ovih poštanskih markica počela je 06.08.1653.i to se smatra pretečom današnje poštanske marke.Bliži oblik savremenoj poštanskoj marki je takseni papir koji se pojavio 1919.godine za plačanje poštarine pri slanju pisama.Sir Rowland Hill 06.05.1840.uvodi poštansku marku kod engleske pošte.On je izdao knjigu poštanskih reformi 1837.godine koja odmah nije bila prihvaćena kod generalne direkcije pošta Velike Britanije.Kasnije ovu knjigu usvaja parlamentarna komisija i podržava je javnost te je 1840.godine i ozakonjena.Jedna od osnova te reforme jeste da se poštarina za pisma u unutrašnjem prometu počela plaćati unaprijed po jedinstvenoj cijeni od 1 penija do određene težine a bez obzira na udaljenost na koju se pismo prenosilo.06.maja 1840.rođena je prva poštanska marka ''crni peni'' (Black Penny).Ta reforma je prihvaćena u cijelom svijetu i praktično je preobrazila poštanski saobraćaj i učinila ga jednostavnijim, jeftinijim i prihvatljivijim za građane.Hill je 1854.imenovan generalnim direktorom Britanskih pošta i sproveo reformu koja se sastoji u sljedećem: Ukida se plaćanje poštarine na osnovu udaljenosti u odnosu na odredište pošte i uvodi se

naplata isključivo prema stepenu težine.Reforma je predvidjela najveću težinu pisma do 16 grama.

Plaćanje poštarine se vrši plaćanjem poštanske marke odgovarajuće vrijednosti. Uvođenjem jedinstvenog sistema plaćanja poštarine za pismo osnovne stope i težine za isti

iznos. Obavezno plaćanje poštarine od strane pošiljaoca unaprijed. Smanjenje broja poštanskih službemika i troškova. Ukidanje različitih privilegija i povlastica koje je do tada davala poštanska uprava. Uvođenje PORTO poštarine, tj.plaćanje poštarine oa strane primaoca ako nije učinio

pošiljalac.

Henric von Stephan viši poštanski službenik Sjevernonjemačke Konfederacije je izradio plan za jedno međunarodno poštansko udruženje 15.septembra 1874.godine održana je konferencija na kojoj su prisustvovale 22 države.09.oktobra 1874.godine, na osnovu von Stephan-ovog plana, potpisan je Bernski ugovor kojim je uspostavljena Generalna poštanska udruga GPU (General Postal Union).Tri godine nakon ovog ugovora, GPU mijenja ime u UPU- Universal Postal Union.

1.2.Historijski razvoj telegrafije u svijetu1.2.1 Početak telegrafije

Već na samom početku civilizacije za prenos različitih poruka su se koristili akustički telegrafi soji su proizvodili akustičke signale jače od ljudskog glasa.Sredstva su bila različita u zavisnosti od toga čime su se bavili stanovnici, odnosno čime su raspolagali (npr.rogovi kod stočarskog stanovništva).Uporedo sa akustičkim telegrafom, još od otkrića vatre, razvijao se i optički telegraf.Naime, američki indijanci su koristili dimne signale koje su proizvodili pokrivanjem ili otkrivanjem vatre koji su bili vidljivi samo danju.Noću su se koristili svjetlosni signali uz pomoć vatre.Izum njemačkog matematičara Gauss-a bio je heliograf.Heliografi

4

su radili na principu odbijanja sunčeve svjetlosti od ravni ogledala.Njihova primjena ipak nije bila značajna.

1.2.2 Morse-ov elektromagnetski telegraf

Samuel Finley Morse rođen je 1791.godine u Charleston-u.Od malena je pokazivao izraziti dar za slikanje.Studirao je prirodne nauke ne koledžu u Jalle-u.1810.godine završava studije ali se ipak posvećuje slikarstvu.U Londonu završava i studije slikarstva.Godine 1829. dolazi u Evropu gdje upoznaje Chappe-ov semaforski optički telegraf i uočava nedostatke (sporost, zavisnost od vidljivosti...).1832.godine vrača se u Ameriku i na tom putovanju upoznaje C.T.Jekson-a koji mu je pričao o otkrićima na polju elektromagnetizma.Morse se time oduševio i došao na ideju da bi upravo elektromagnet mogao biti rješenje konstrukcije jednostavnog telegrafa.1832.godine izradio je telegrafsku abecedu, tako da je za svaki znak odredio posebnu kombinaciju sa različitim brojem tačaka i crtica, odnosno kod.

Tabela 1.Prvobitna Morseova abeceda

A .- M -- Y ... 0

B -... N -. Z ....C ... O .. Etc ....D -.. P .... 1 .--.E . R ..-. 2 ..--..F .-. Q ... 3 ...-.G - -. S ... 4 ....-H .... T - 5 ...I .. U ..- 6 ......J - .-. V ...- 7 --..K -. -. W .-- 8 -...L Y .-.. 9 -..-

5

Godine 1835., Morse je izradio prototip telegrafskog aparata, ali ga je prvi put javno demonstrirao 1837., pa se ta godina i smatra godinom otkrića Morseovog telegrafa.1846.godine Morse je osnovao dioničko društvo Magnetic Telegraph Company.Ono 1866-te ulazi u sastav Western Union Telegraph Company.Morse napušta kompaniju i bavi se slikanjem.Za svoj izum dobio je brojna priznanja, a još za života mu je podignut spomenik u centru New York-a.Umro je 1872.godine.1875., na centralnoj međunarodnoj telegrafskoj konferenciji u San Petresburgu, niz zemalja potpisuje konvenciju o pisanju Morseovom abecedom.Tom prilikom su određene daljine i razmaci pojedinih elemenata njegove abecede i promijenjeni su neki kodovi prvobitne abecede.

Tabela 2. Promijenjena Morseova abeceda

1.2.2 Telegrafija nakon Morse-a

Nakon Morse-a pojavio se i Hjuzov telegraf koji u prijemnom dijelu ima traku na kojoj se automatski ispisuju slova.Italijan Markoni izumio je 1895.godine prenošenje telegrafskih obavještenja bez žice a 1901.stvoren je prvi telegrafski kontakt bez žice preko Atlantika.Najmoderniji aparat koji je proizašao iz telegrafije je teleprinter.Prva telegrafska zračna linija izgrađena je 1844.godine između Wasington-a i Baltimore-a.Godine 1857., položen je prvi podvodni kabl, izoliran gutoperkom između Dover-a (Engleska) i Colaisa (Francuska).Iste godine je pokušano polaganje transatlanskog telegrafskog kabla između Irske i New Found Land-a (3000km).Poduhvat je obustavljen nakon pucanja kabla na udaljenosti 620 km od početka polaganja.Nakon višestrukih pokušaja kabl je konačno i postavljen 1858.godine.Godine 1871.spojeni su zračnom telegrafskom linijom istok i zapad Američkog kontinenta.1902.godine položen je transpacifički kabl pa je 1903.godine uspostavljena prva telegrafska veza oko svijeta.U drugoj fazi telegrafije počinju se stvarati telegrafske mreže najprije na manjim područjima a zatim na sve večim.Posredovanje telegrafskih veza u tim mrežama provodilo se putem rućnih posrednika.Treča faza telegrafije nastaje onda kada ručni telegrafski posrednici više nisu mogli pratiti povečanje broja telegrafskih aparata i prometa u svijetu.Prva automatska telegrafska centrala u svijetu puštena je u rad 1928.godine u Njemačkoj, u Berlinu.Njemačku su odmah slijedile i druge zemlje:1931.USA, 1932.Engleska...Četvrta fazastelegrafije počinje 1933.godine organizacijom prve automatske telegrafske mreže za pretplatnički promet u Njemačkoj.Godine 1948.CCIT na zasijedanju u Bruxeles-u donosi tehničke tarifne preporuke za pretplatničku telegrafiju i uvodi za njih naziv TELEX.Peta faza telegrafije počinje 1956.godine kada je organizirana prva automatska telegrafska mreža za javni promet između Njemačke, Austrije, Švicarske i

C -.-. R .-. 4 ....-F ..-. X -..- 5 .....J .--- Y -.-- 6 -....L .-.. Z --.. 7 --...O --- 1 .---- 8 ---..P .--. 2 ..--- 9 -.---.Q .--.- 3 ...-- 0 -----

6

Nizozemske.Te godine CCIT na svojoj 8 plenarnoj skupštini u Genovi donosi preporuke za javnu telegrafiju i uvodi za njih naziv GINETEX.Posljednju šestu fazu razvoja telegrafije obilježava pojava određene stagnacije i smanjenja broja TELEX-priključaka kao neminovna posljedica pojave savršenih aparata za prnos dokumenata.Predpostavljalo se da će nasljednik teleprintera biti TELEX-terminal ali zbog komplikovanosti i cijene uređaja njegova primjena nije se širila tempom koji se očekivao.Broj TELEX-priključaka se smanjuje prije svega zbog naglog širenja TELEFAX-terminala koji su jednostavniji i jeftiniji.

1.3 Historijski razvoj telefonije u svijetu1.3.1Početak telefonije

Najjednostavniji prenos poruka među ljudima je oduvijek izravno, odnosno glasom ali ima vrlo ograničen domet.Zato su već stari narodi posebno cijenili ljude jakog glasa.Rimski car Cezar je u svojim ratnim memoarima o pohodu na Galiju navodio da se gali imali posebne ''vikače'' koji su poruke prenosili štafetno vičući jedan drugom.

Prvi izum na području prenosa glasa uz pomoć neke naprave napravio je 1667.godine engleski liječnik i fizičar Robert Hook koji je glas prenosio mehaničkim putem pomoću zategnute niti na udaljenosto oko 200 m.Godine 1670.Englez sir Samuel Morland konstruira poseban lijevak pomoću kojeg se glas mogao usmjeriti te na taj način povečati njegov domet.On je svoju napravu nazvao STENTOROFONIKON prema grčkom glasnogovorniku Stenoforu.Taj njegov izum koristi se i danas najviše na brodovima pod nazivima megafon.

Španjolski redovnik Don Gauthejy 1782.godine konstruiše sistem cijevi pomoču kojih se na određenim udaljenodstima moglo razgovarati.Godine 1802.francuski matematičar, fizičar i astronom Jean baptis Biot ponavlja Gauthey-ov eksperiment i uspijeva prenijeti govor na udaljenost 951 m.Taj se izum primjenjuje i danas na brodovima između palube i strojarnice.

1.4.2 Bell-ov telefon

7

Alexandar Graham Bell (1874.-1922.), rođen je u Edinbourgh-u, u Škotskoj.Odrastao je u porodici u kojoj su proučavanje mehanizama govora, takoreće bilo nasljedno zanimanje.Bell je takođe pošao putem svojih predaka.Zanimljivo je pomenuti da je Bell svog psa izvježbao da prilično jasno ''izgovori''rečenicu ''kako ste?''( How are you?).Pored studija medicine Bell je sa svojim asistentom Watson-om pokušao rekonstruisati već postojeće aparate da bi mogli prenositi govor.Za vrijeme jednog eksperimenta 2.juna 1875.godine Bell je radeći na jednom od aparata nepažnjom prolio kiselinu, te je pozvao Watson-a, koji se nalazio u drugoj prostoriji da odmah dođe i pomogne mu.Watson se zaprepastio kada je na aparatu čuo Bellov poziv, te mu je odmah odgovorio:''Gospodine Bell, čuo sam svaku vašu riječ sasvim jasno, odmah dolazim!''Tog trenutka telefon je postao stvarnost.Bell 24.02.1876.u 14 sati predaje zahtjev za patentiranje svog telefona.Igrom slučaja samo 2 sata kasnije isti zahtjev podnosi i Elisha Gray.Iz tog neobičnog događaja nastao je sudski spor ko je stvarni pronalazač telefona.Nakon 4 godine sud donosi odluku kojom priznaje Bella kao pronalazača. Bell osniva kompaniju ''Bell Telphone Company'' koja vrlo uspješno proizvodi usavršeni tip Bell-ovog telefona, tkz.ručni s jednakim mikrofonom i slušalicom.Time je riješen problem dvosmjernog telefoniranja.Godine 1880.puštena je u rad prva telefonska linija na veću udaljenost nakon čega se telefonija počela širiti u cijelom svijetu.Ostvarivši svoj san, Bell se povlači i umire na svom imanju 02.08.1922.godine.

1.3.2 Telefon u javnom prometu

Razvojem društva telefon prestaje biti privilegija bogatih i javlja se potreba za javnim telefonskim prometom.Prvi javni telefonski aparat pušten je u rad 1880.godine New Havenu, a usluge ja naplačivao dispečer u centrali.Prvi javni telefonski aparat s automatskom naplatom pušten je u rad 1881.u Berlinu.Korisnik je morao ubaciti kovanicu da bi dobio vezu s centralom, nakon čega je dispečer u centrali dobio kratkotrajni signal kao dokaz da je razgovor plačen.Poslije telefonskih aparata na kovanice počeli su se koristiti telefoni na žetona.Godine 1974.postavljen je prvi telefonski aparat s automatskom naplatom pomoću magnetnih kartica.Godine 1983.pojavljuj se prvi telefonski aparati s naplatom pomoću elektronskih kartica.

1.3.3 Razvoj mobilne telefonije u svijetu

Prva mobilna komunikacija zabilježena je 1901.godine kada je talijanski izumitelj Markoni uspio putem radiotalasa poslati signal iz Evrope u SAD.Od tada je do prve javne mobilne telekomunikacijske mreže prošlo punih 78 godina.Prva takva mreža nastala je u Japanu 1979.godine i pokrivala je manje područje.Nakon toga telekomunikacijske mreže se šire u svijetu.Prvi takav sistem mreža bio je NMT(Nordik Mobil Telephone) nastao 1981.godine.Daljni razvoj mobilnih sistema zahtijevao je globalne mreže koje bi pokrivale mnogo šira područja.Tako je u Evropi 1991.godine zaživio GSM (Global Sistem for Mobile Communications ) kojije brzo prerastao granice Evrope i proširio se na ostale kontinente.GSM koristi frekvencijsko područje 900 MHz.SIM ili Subscriber Identity Module je kartica sa svim relativnim relacijama o GSM preplatniku.SIM predstavlja vezu mobilnog telefona saGSM mrežom i ima tri primarne uloge:

8

1.kontrola uključenja u mrežu;2.čuvanje osnovnih podataka o korisniku i personalizacija usluga;3.marginalna uloga.Iako se željelo da GSM postane glavni javni mobilni telekomunikacioni sistem koji će egzistirati u cijelom svijetu, to nažalost nije uspjelo.Naime, SAD i Japan su iz osnovnog GSM standarda razvili vlastite mobilne telefone druge generacije.U SAD to su DCS i PCS, au Japanu PDC sistem.Zbog nekompatibilnosti ovih mreža nije moguć međunarodni roaming među njima.Prednost mobilnih sistema je u tome što su brži za instaliranje na područjim gdje ne bi bilo izvodljivo da se polažu bakreni kablovi, npr. u planinama ili nepristupačin udaljenim regijama.Međutim, cijena mobilnih usluga je često visoka te nemaju veliku primjenu, posebno u siromašnim zajednicama.Operatori i regulatori treba da nađu nove načine sniženja cijena bežičnig pristupa , tako da veći broj ljudi može imati korist od ove važne tehnologije.Predpostavlja se da će polovinom sljedeće decenije biti više od milijardu korisnika što je više od broja ljudi koji koriste fiksnu telefoniju.

1.3.4 Internet

Mreža koju izvodi Advanced Research Prjects Agency (ARPA-net) američkog Ministarstva odbrane bila je preteča interneta, a inetrnet koji poznajemo danas nastao je 01.01.1983.godine od 1969.godine do tog dana na stotine raznih eksperata razmjenjivali su podatke i poruke preko sistema ARP-net.Međutim, tek standardizacija TCP/IP omogućila je da se broj korisnika naglo počne povečavati u nedogled.Jedan od najspektakularnijih servisa-iternet danas predstavlja značajnu konkurenciju strukturi telekomunikacione industrije i istovremeno je faktor razvoja društva u najširem smislu.Na ovom stepenu razvoja internet je fenomen kojeg PTT sistemi ne mogu ignorisati.On već nudi komunikaciju podacima prihvatljivu i jeftinu, elektronsku poštu, sofisticitan pristup bazama podataka i elementarne govorne i video komunikacije.Cijena je najčešće nezavisna od razdaljine, obima podataka, brzine prenosa, pa čak i trajanja, što rezultira kreiranjem globalnih komunikacija miliona korisnika.SAD su u svakom pogledu kreatori i glavni nosioci svih razvojnih i eksplatacionih aktivnosti interneta.Normativno ova oblast je uređena zakonom 1982.godine.Kategorizacija funkcija u domenu interneta danas je sljedeća: davaoci usluga infrastrukture IP; davaoci usluga servisa interneta ISP; davaoci usluga sadržaja i servisa; krajnji korisnici; davaoci usluga sistema.Ova kategorija omogučava fizičke linije i mrežne servise inetneta za njegovu ukupnu arhitekturu.Talefonske kompanije koje opružaju usluge na velikim udaljenostima su SAD (AtsT, Sprint MCI), a u Evropi nacionalne telefonske kompanije rade kao IXC.Usluga na internetu koja omogučava korisnicima da učitavaju hipertakst grafiku s različitih lokacija.World Wide Web.Postao je jedan od najpopularnijih usluga na inetnetu posljednjih nekoliko godina.Zapravo, mnogi davatelji informacija na internetu oglašavaju samo na WEB-u.

9

2. Vrste telekomunikacionih usluga

Telekomunikaciona usluga je usluga prenosa i odašiljanja i prijema znakova,signala,pisanog teksta,slika,govora zvukova ili saopštenja bilo koje prirode,koja se prža žičanim svijetlosnim,bežičnim,ili drugim elektromagnetskim sistemom,uključukući i omogućavanje upotrebe tih sistema kao cijeline ili djelimičnom davanju u najam,prodajom ili na drugi način. Telekomunikacione se mogu klasificirati u dvije grupe:Osnovne telekomunikacione usluge. To je zapravo,najmanji obim telekomunikacionih usluga odrđenog kvaliteta,koje se dopuštene svim korisnicima na području neke države, ne zavisno o tome gdje se oni nalaze i po pristupačnoj cijeni. To su (1.priszup javnoj govornoj usluzi putem priključaka na nepokretnu mržu,putem koga se može upotrijebiti telefax i modem,uključujući i telekomunikacioni prenos podataka brzinom prenosa pomoću vodova (kanala) za prenos javne govorne usluge, (2) bezplatan ne smetan poziv radi pristupa službama u slučaju opasnosti,uključujući i defikaciju mjesta na kome se nalazi pozivaoc,primjernu stvarnim mogućnostima pozivanja u slučaju opasnosti (3) pristup službi informacija,(4) pristup opisu učesnika javne govorne usluge, (5) postavljanje dovoljnog broja javnih telefonskih govornica na javnim i u svako doba dostupnim mjestima .

10

ZAKLJUČAK

Oduvijek su ljudi imsli potrebu za komunikacijom i prenošenje vijesti i događaja. Komunikacija se obično odvijala u skladu sa raspoloživim sredstvima potrebama korisnika. Najranijim početcima civilizacije ljudi su komunicirali kinetičkim jezikom. Kasnije su ljudi prenosili poruke glasom,a da bi ga pojačali,koristili su se različitim sredstvima,kao što su: ljušturama,morskih puževa,i životnjskim rogovima. Prenosu poruka koristili su se bubnjevima,vatrom,dimnim signalima,zvonima,trubama,vatrenim oružjem i sl; a isto tako ljudi su kao glasnici nosili poruke. Prva definicija pojma komunikacije utvrđena je na trinestoj međunarodnoj telegrafskoj konferenciji u Parizu 1932 godine ,a glasi:“ telekomunikacije su sve telegrafske i telefonske komunikacije znakova,signala,pisanih saopštenja,zvuka,slika svih vrsta putem žice,radia,odnosno drugog sistema ili postupka elektroničkr ili vizualne signalizacije“.Pojam telekomunikacija ima značenje tehničkog postupka prenosa,odašiljanja i primitka bilo koje vrste saopštenja ili poruka u obliku znakova,signala,glasa ili govora,slika i zvukova sredstvima telekomunikacijonog sistema. Telekomunikacijoni sistem čini bilo koja tehnička oprema ili sistem,uključujući žičane,svijetlosne,bežične ili druge elektromagnetske sisteme,posebno za prenos .odašiljanje prespajanje,prijem upravljanje ili kontrolu elektromagnetskih ili svijetlosnih signala koji se mogu prepoznati kao saopštenja ili poruke.Telekomunikacioni sistem je skup telekomunikacioni usluga,telekomunikacioni poslovnih jedinica(koje čine funkcionalnu ili autonomnu telekomunikacionu mržu),sredstva za rad (tj.telekomunikacionu infrastrukturu i telekomunikacionu suprastrukturu),telekomunikacionih tehnologija i ljudskih potencijala.

11

LITERATURA

1. Jusufranić, I.: Osnovi drumskog saobraćaja, Internacionalni Univerzitet u Travniku,Saobraćajni fakultet, Travnik, 2007.

IZVOR:

http://www.crm-forum.com/crm-forum-white-papers

12