1

hoav

Dự tính, kết thúc năm 2017, quy mô dự

trữ ngoại hối của Việt Nam sẽ tiếp tục đạt

kỷ lục mới, khoảng 47,5-48 tỷ USD, củng

cố thêm một nguồn lực quan trọng của

quốc gia. Lượng ngoại tệ Ngân hàng Nhà

nước mua ròng hiện ước tính đạt 8-8,5 tỷ

USD kể từ đầu năm. Phần lớn trong chênh

lệch này có từ nguồn lực ngoại tệ trong dân

cư chuyển đổi sang VND để đưa vào đầu

tư, tiêu dùng, sản xuất kinh doanh… Với

doanh nghiệp, rủi ro tỷ giá USD/VND năm

nay đến nay cơ bản được hạn chế, để họ

có thêm thời gian, nguồn lực và sự chủ

động trong sản xuất, kinh doanh.

Tin nổi bật

Mua thêm lượng lớn ngoại tệ, tỷ giá

USD/VND hướng đến một năm khác biệt

Thiếu vốn trung dài hạn, lãi suất cho vay

khó có thể giảm

Chủ động quản lý bitcoin, tránh các tác

động xấu

Toàn cảnh bức tranh doanh nghiệp thành

lập 11 tháng

Mối nguy nợ hộ gia đình châu Á

BẢNG CHỈ SỐ

Chứng khoán (ngày 15/12)

VN - Index 935,16 0,07%

HNX - Index 111,61 0,13%

D.JONES CK Mỹ 24.651,74 0,58%

STOXX CK C.Âu 3.560,53 0,12%

CSI 300 CK TQ 3.980,86 1,12%

Vàng (SJC cập nhật 08h10 ngày 18/12)

SJC Ng.đ/L 36.530 0,11%

Quốc tế USD/Oz 1.254,30 0,04%

Tỷ giá

USD/VND BQ LNH 22.439 0,01%

EUR/USD 1.1753 0,28%

Dầu

WTI USD/th 57,36 0,42%

6

Thứ Hai, ngày 18/12/2017

BP.NGHIÊN CỨU&PHÁT TRIỂN – PHÒNG KẾ HOẠCH

[a] 266-268 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường 8, Quận 3, TP.HCM

[t] (08) 38 469 516 (1813/1815) – [e] kehoach@sacombank.coms

2

Mua thêm lượng lớn ngoại tệ, tỷ

giá USD/VND hướng đến một

năm khác biệt

Năm 2017 tiếp tục chứng kiến nguồn lực dự trữ ngoại hối quốc gia của

VN gia tăng mạnh, các kỷ lục liên tục được lập mới ngay cả thời điểm

thường có căng thẳng tỷ giá USD/VND những năm trước đây. Tròn 1

tháng trước, ngày 16/11, trong lần đầu tiên đăng đàn trả lời chất vấn

ĐBQH, Thống đốc cho biết đã mua ròng 7 tỷ USD kể từ đầu năm, nâng

dự trữ ngoại hối quốc gia lên kỷ mục 46 tỷ USD. VnEconomy tham khảo

1 số thành viên lớn trong hệ thống, cùng với nguồn tin cậy cho biết,

lượng ngoại tệ các tổ chức bán ròng lại cho NHNN tiếp tục có quy mô

lớn, ước tính 1,5 tỷ USD kể từ sau thời điểm Thống đốc trả lời chất vấn

Quốc hội nêu trên cho đến nay… Trong đó, bên cạnh dòng vốn đầu tư

gián tiếp nước ngoài tham gia mạnh vào TTCK, cũng như đi cùng với kế

hoạch thoái vốn Nhà nước tại DN lớn vừa qua, lượng ngoại tệ chuyển

đổi trong dân cư tiếp tục ghi nhận rõ nét. Với diễn biến trên, kết thúc

2017, quy mô dự trữ ngoại hối VN tiếp tục đạt kỷ lục mới, #47,5-48 tỷ

USD, củng cố thêm 1 nguồn lực quan trọng của quốc gia… Bên cạnh

thuận lợi về xuất siêu cùng vốn đầu tư nước ngoài gia tăng, chính sách

chuyển hóa nguồn lực ngoại tệ trong dân cư mà NHNN đang theo đuổi

tiếp tục phát huy tác dụng. Cụ thể, ước tính cân đối sơ bộ từ cơ quan

chuyên trách của NHNN, 9th đầu năm nay cán cân tổng thể của VN chỉ

thặng dư khoảng 4,8 tỷ USD. Trong khi đó, lượng ngoại tệ NHNN mua

ròng lần lượt vượt xa con số này, hiện ước tính đã đạt 8-8,5 tỷ USD kể

từ đầu năm. Một phần lớn trong chênh lệch này có từ nguồn lực ngoại

tệ trong dân cư chuyển đổi sang VND để đưa vào đầu tư, tiêu dùng,

SXKD… Tuần qua, FED quyết định tăng LS, thị trường trong nước bước

vào những tuần giao dịch cuối năm nhưng tỷ giá USD/VND vẫn ổn định,

không có xáo trộn/biến động, căng thẳng thường thấy như những năm

trước. Sự ổn định trên cho thấy diễn biến tỷ giá USD/VND 2017 có khác

biệt lớn, chính sách điều hành theo hướng ổn định giá trị VND và kích

thích chuyển đổi nguồn lực ngoại tệ trong dân cư tiếp tục cho kết quả

phản ánh ở quy mô nguồn lực dự trữ ngoại hối quốc gia. Với DN, rủi ro

tỷ giá USD/VND 2017 đến nay cơ bản được hạn chế, để có thêm thời

gian, nguồn lực và sự chủ động trong SXKD.

Tài chính – Ngân hàng

3

Thiếu vốn trung dài hạn, lãi suất

cho vay khó có thể giảm

Vào thời điểm giữa tháng 9, Chính phủ y/c NHNN điều hành chủ động,

linh hoạt CSTT phù hợp với diễn biến KTVM, lạm phát và thị trường tiền

tệ, phấn đấu tiếp tục 0,5% LS cho vay từ nay đến cuối 2017. Tuy

nhiên, chỉ còn ½ tháng nữa là hết năm 2017 và 2 tháng nữa là đến Tết

Nguyên đán nhưng y/c này chắc khó thực hiện được. Nguyên nhân đây

cũng chính là thời điểm các NH bước vào vụ KD mùa cao điểm, cộng

thêm trả lương, thưởng Tết cho nhân viên. Ngoài ra, do đầu năm 2018

bắt đầu siết lại nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn nên các NH

rất khó giảm LS… Các NH đã “ra quân” đồng loạt nhằm đẩy nhanh tốc

độ tăng tiền gửi, tiền vay, các sản phẩm thẻ và DV tài chính khác. Đối

với việc tăng LS huy động giai đoạn này, theo nhìn nhận TGĐ OCB, các

NH hút vốn nhiều hơn không chỉ phục vụ đầu ra mà còn đảm bảo các

chỉ số thanh khoản đáp ứng quy định tại Thông tư 36 của NHNN bắt

đầu áp dụng từ đầu năm 2018. “Năm nay NHNN rất nghiêm khắc trong

việc y/c các NH thực hiện đảm bảo các chỉ số thanh khoản. Cho nên

nói chung phần lớn các NH đều nghiêm túc triển khai”… Vấn đề này

cũng được Thống đốc cho biết, LS ở VN cũng phụ thuộc vào nhiều yếu

tố như quan hệ cung cầu vốn ở trên thị trường và tình hình diễn biến

KTVM và các yếu tố khác có liên quan như chính sách điều hành tỷ giá,

tình hình an toàn hoạt động của hệ thống NH nhưng quan điểm xuyên

suốt của Chính phủ và của NHNN là kiên định mục tiêu ổn định vĩ mô

và kiểm soát được lạm phát, giữ được lạm phát ở mức thấp. NHNN đã

chỉ đạo các TCTD trong các hoạt động KD của mình phải tập trung vào

việc tiết giảm chi phí để qua đó giảm được chi phí cho vay trong nền KT

và đồng thời với việc đó các TCTD phải đẩy nhanh tiến độ xử lý nợ xấu.

Trên cơ sở đạt được kết quả tốt về xử lý nợ xấu sẽ góp phần giảm bớt

những tài sản không sinh lời trong hệ thống các TCTD, qua đó cũng

trực tiếp góp phần giảm LS cho vay. Việc quan trọng nữa cũng phụ

thuộc vào điều kiện cung ứng vốn ở trên thị trường là hệ thống NH VN

phải cung ứng số lượng vốn rất lớn cho nền KT, trong đó nhu cầu vốn

đầu tư trung, dài hạn từ hệ thống NH cũng rất lớn, trong khi nguồn vốn

huy động lại chủ yếu vốn ngắn hạn và vốn <12th.

Chủ động quản lý bitcoin, tránh

các tác động xấu

Đầu năm 2017 bằng mức giá <1.000 USD, đến nay, bitcoin >1.500%,

vượt mốc 17.000 USD. Có thời điểm, đồng tiền số này # 20.000 USD.

Thị trường đầu tư, mua bán, trao đổi nhộn nhịp dù VN chưa có văn bản

công nhận tính pháp lý của các loại tiền kỹ thuật số. Tại VN, cộng đồng

4

người tham gia bitcoin và những đồng tiền kỹ thuật số khác đang ngày

càng mở rộng. Thực tế, dù không được xem là phương tiện thanh toán

nhưng với sự tăng trưởng giá trị theo chiều dựng đứng, bitcoin đang

được nhiều người dùng để giao dịch ngầm… Không phải chỉ giao dịch

ngầm, câu chuyện ATM giao dịch bitcoin đặt tại quán café ở Sài Gòn đã

gây nhiều chú ý của dư luận. Để phân biệt với ATM thông thường, chiếc

máy giao dịch bitcoin được gọi là "BTM". Chiếc BTM này được SX bởi

BitAccess Canada, nhập về VN 2015. Tuy nhiên, 1 năm sau, khi hoàn

thành việc cài đặt, chọn vị trí đặt máy và các giấy tờ pháp lý liên quan,

BTM này mới chính thức hoạt động. Ngoài tiếng Anh và Pháp, máy

được tùy biến thêm ngôn ngữ tiếng Việt cùng khả năng giao dịch bằng

VND. Thế nhưng, những giao dịch bằng bitcoin hay máy BTM vẫn bị coi

là “trong bóng tối” cho đến khi lãnh đạo Trường FPT lên tiếng muốn

nhận học phí bằng bitcoin mới gây sự chú ý của cơ quan chức năng…

Quan điểm của NHNN hoàn toàn nhất quán với tháng 2/2014, khi

NHNN tuyên bố bitcoin không là đồng tiền/phương tiện thanh toán hợp

pháp và nếu ai chơi lỗ/mất của tự chịu trách nhiệm, vì không pháp luật

nào bảo vệ. Từ khi xuất hiện đến nay, bitcoin gặp không ít “tai tiếng”,

điển hình là vụ “sập sàn” tại Mỹ như vụ sàn Mt.Gox. Mới đây, ANĐT

Công an Bắc Giangđã bắt 3 đối tượng dùng tiền ảo bitcoin lừa lấy tiền

thật, khiến cho hàng trăm người bị hại. Các trang web giao dịch bitcoin

luôn cố chứng minh rằng giao dịch bitcoin là không phạm pháp… Thực

tế, nhiều chuyên gia tài chính hay NĐT hàng đầu thế giới trước đây kịch

liệt phản đối bitcoin nói riêng, các đồng tiền số nói chung là “lừa đảo” thì

nay đã có thái độ thận trọng. Vấn đề đặt ra là có nên coi bitcoin và các

đồng tiền kỹ thuật số là hàng hóa, biện pháp quản lý các tiền ảo này

như thế nào để không gây tác động tiêu cực cho XH. TS.Nguyễn Trí

Hiếu thì tán đồng quan điểm của NHNN là không thừa nhận bitcoin và

các đồng tiền ảo tương tự là phương tiện thanh toán hợp pháp. Tuy

nhiên, ông cho rằng tiền điện tử bitcoin nên được chấp nhận như 1loại

hàng hóa - tức là, không cho phép thanh toán để mua hàng hóa, tài sản

khác nhưng có thể chấp nhận việc mua - bán, trao đổi với nhau. Điều

này giúp kiểm soát được sự bành trướng, nhất là không cho phép đồng

tiền này được sử dụng như 1 công cụ phục vụ cho các hành vi phi

pháp, tham nhũng và rửa tiền. Quan trọng là cần phải có quy định rõ

ràng về sàn giao dịch bitcoin, có vốn đăng ký, địa chỉ rõ ràng…

5

Toàn cảnh bức tranh doanh

nghiệp thành lập 11 tháng

11th có 116.045 DN đăng ký thành lập mới với tổng vốn là 1.131.800 tỷ

đồng, 14,1% về số DN và 41,9% về số vốn sv cùng kỳ 2016

Tình hình thành lập DN trong tháng 11

Thành lập DN mới trong tháng 11 2014-2017

Tình hình thành lập DN 11th đầu năm 2017

Tình hình thành lập DN mới 11th 2014-2107

Số DN thành lập mới 11th đầu năm theo

quy mô vốn

Số DN, vốn và lao động đăng ký thành

lập mới theo loại hình trong 11th/2017

DN hoàn tất thủ tục giải thể trong 11th đầu

năm 2017

Tình hình DN, vốn và LĐ đăng ký thành lập

mới theo vùng lãnh thổ trong 11th

DN tạm dừng hoạt động hoặc chờ giải thể 11th

đầu năm 2017

DN tạm dừng KD có thời hạn 11th đầu năm

2017

Kinh tế Việt Nam

6

Ngành logistics kỳ vọng đóng

góp 10% vào GDP năm 2025

Phát biểu tại diễn đàn Logistics VN 2017, Chủ tịch Hiệp hội DN DV

Logistics VN cho rằng, ngành DV logistics VN đang phát triển mạnh với

tốc độ từ 15-16%/năm. Theo chỉ số hoạt động năng lực quốc gia về

logistics (LPI) của World Bank 2014, VN xếp hạng 53 và 2016 xếp hạng

64/160 nước, đứng thứ 4 trong ASEAN, sau Singapore, Malaysia và

Thái Lan. Số lượng DN logistics ước tính khoảng 3.000 DN. Quy mô

vốn, đa số >70% là DNVVN, 7% là vốn trên 1.000 tỷ đồng. Ngành

logistics VN đang đối diện nhiều thách thức như quy mô và hoạt động

còn yếu và thiếu, đặc biệt trong lĩnh vực quốc tế. Quản lý hoạt động chủ

yếu trên đất nước, ít công ty mạnh dạn đầu tư mở văn phòng nước

ngoài, nếu có thì số lượng ít như Myanmar, Campuchia. Còn tại các

quốc gia phát triển loigstics như Singapore, Thái Lan thì hiếm có DN

VN. Thách thức nữa là chi phí logistics cao, chiếm 20,8% GDP, #41,26

tỷ USD. "Có thể là cao nhất KV, cao hơn Campuchia, Myanmar, đặc

biệt, cao hơn Thái Lan 16%. Trong khi đó, ở các nước phát triển từ 9-

14%"…. Để phát triển logistics, mới đây, Thủ tướng đã có Quyết định

200/QĐ-TTg ngày 14/2/2017 thông qua Kế hoạch hành động nâng cao

năng lực cạnh tranh và phát triển DV logistics VN đến 2025. "Đây là lần

đầu tiên nước ta có 1 kế hoạch hành động logistics quốc gia toàn diện

và là nội dung, động lực cho ngành DV logistics VN phát triển". Theo

đó, Quyết định 200 đã đề ra 60 nhiệm vụ cụ thể trên 4 nội dung của hệ

thống logistics VN. Mục tiêu đến 2025, tỷ trọng đóng góp của ngành DV

logistics vào GDP đạt 8-10%, tốc độ tăng trưởng DV đạt 15-20%, tỷ lệ

thuê ngoài DV logistics đạt 50-60%, chi phí logistics giảm xuống #16-

20% GDP, xếp hạng theo LPI trên thế giới đạt từ 50 trở lên.

7

Mối nguy nợ hộ gia đình châu Á

Theo Akrur Barua, chuyên gia KT tại Deloitte Services LP: “Trong nhiều

năm qua, tỷ lệ nợ hộ gia đình trên thu nhập khả dụng cá nhân đã tăng

lên ở châu Á”. Nợ hộ gia đình tại nhiều nền KT châu Á thậm chí hiện

còn cao hơn số liệu của Mỹ trước thời điểm nổ ra cuộc khủng hoảng tài

chính toàn cầu. Tỷ lệ nợ hộ gia đình/GDP ở Thái Lan, Malaysia, Hàn

Quốc và Đài Loan đều đã vượt ngưỡng 80%. Rủi ro nợ hộ gia đình tăng

lên đi kèm với chu kỳ nhà đất đang lên. Trên khắp châu Á, giá nhà đất

đã leo thang khi nhu cầu nhà cửa gia tăng trong bối cảnh thu nhập tăng

mạnh. BĐS hiện chiếm khoảng 86% giá trị tài sản hộ gia đình tại Ấn Độ

và Indonesia và 50% tại TQ, sv chỉ 30-38% ở Mỹ. Khi giá nhà vẫn phi

nước đại ở nhiều nền KT châu Á, gánh nặng nợ đối với những người

mua nhà lần đầu cũng đã tăng lên. Điều này làm xói mòn tài sản ròng

của các hộ gia đình và có thể ảnh hưởng dài hạn đến thị trường nhà

đất. Rõ ràng, nợ cao tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ. Một báo cáo mới đây

của IMF cũng cho thấy, trong ngắn hạn, mức vay mượn của hộ gia đình

tăng lên đã thúc đẩy tăng trưởng KT và giữ tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp.

Tuy nhiên, sau một thời gian, những thành quả đạt được này lại hoàn

toàn đảo ngược. Nghiên cứu của IMF đã chỉ ra rằng mức tăng 5 điểm %

trong tỷ lệ nợ hộ gia đình/GDP trong 3 năm sẽ dẫn đến mức 1,25

điểm % trong tăng trưởng KT thực 3 năm trong tương lai. Và mức tăng 1

điểm % nợ hộ gia đình cũng làm tăng tỷ lệ tương đương về xác suất xảy

ra 1 cuộc khủng hoảng NH. Tại châu Á, mức độ mỏng manh, dễ vỡ về

tài chính không phải là mối lo chính. Cho dù các hộ gia đình thoải mái

chi tiêu nhiều hơn, thì hầu hết các cơ quan quản lý ở châu Á vẫn giữ

thái độ thận trọng. Các NH châu Á cũng không muốn chạy theo cho vay

dưới chuẩn, vốn đã khiến cho nợ tiêu dùng trở thành nợ xấu ở Mỹ cách

đây 10 năm. Một rủi ro lớn hơn ở châu Á là LS, LS dài hạn cố định là

chuyện hiếm hoi ở KV này. Hầu hết các khoản cho vay tiêu dùng có thời

hạn ngắn hơn, vì thế nếu các NHTW bắt đầu tăng LS, chi phí trả lãi vay

của các hộ gia đình cũng sẽ nhanh chóng tăng lên. Điều đó sẽ ăn vào

thu nhập và tạo sức ì lên tiêu dùng.

Kinh tế Quốc tế

8

Tài liệu tham khảo:

Bảng chỉ số https://www.hsx.vn/Modules/Cms/Web/ViewArticle/b6d10da6-7c26-40d8-b720-20e298a4ed06

https://hnx.vn/

https://www.bloomberg.com/markets/stocks

http://www.sjc.com.vn/

https://goldprice.org/vi/index.html

https://www.sbv.gov.vn/webcenter/portal/vi/menu/rm/tg?_afrLoop=515501331129000

Tin Tài chính - NH http://ndh.vn/mua-them-luong-lon-ngoai-te-ty-gia-usd-vnd-huong-den-mot-nam-khac-biet-

20171217111438684p4c149.news

http://cafef.vn/thieu-von-trung-dai-han-lai-suat-cho-vay-kho-co-the-giam-20171216110607576.chn

http://cafef.vn/chu-dong-quan-ly-bitcoin-tranh-cac-tac-dong-xau-20171216092417466.chn

Tin KT vĩ mô http://cafef.vn/toan-canh-buc-tranh-doanh-nghiep-thanh-lap-11-thang-20171216073633826.chn

http://cafef.vn/nganh-logistics-ky-vong-dong-gop-10-vao-gdp-nam-2025-2017121514263431.chn

Tin KT Quốc tế http://vietnambiz.vn/moi-nguy-no-ho-gia-dinh-chau-a-40371.html

9

Danh mục viết tắt

Bảo hiểm tiền gửi BHTG Lãi suất LS

Bảo hiểm y tế BHYT Liên ngân hàng LNH

Bảo hiểm thất nghiệp BHTN Lợi nhuận trước thuế LNTT

Bảo hiểm xã hội BHXH Lợi nhuận sau thuế LNST

Bất động sản BĐS Mua bán, sáp nhập M&A

Chi nhánh/phòng giao dịch CN/PGD Ngân hàng NH

Chỉ số giá tiêu dùng CPI Ngân hàng bán lẻ NHBL

Chính sách tiền tệ CSTT Ngân hàng Nhà nước NHNN

Cơ sở hạ tầng CSHT Ngân hàng thương mại cổ phần NHTMCP

Doanh nghiệp Nhà nước DNNN Ngân hàng thương mại Nhà nước NHTMNN

Doanh nghiệp tư nhân DNTN Ngân hàng nước ngoài NHNNg

Doanh nghiệp vừa và nhỏ DNVVN Ngân sách Nhà nước NSNN

DN có vốn đầu tư nước ngoài DN FDI Ngân sách trung ương NSTW

Dự án DA Nhập khẩu NK

Dự trữ bắt buộc DTBB Sản xuất kinh doanh SXKD

Đăng ký Kinh doanh ĐKKD Tài sản bảo đảm TSBĐ

Đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI Tổ chức tín dụng TCTD

Giấy chứng nhận GCN Tổng tài sản TTS

Giá trị gia tăng GTGT Tổng SP quốc nội GDP

Hợp đồng tín dụng HĐTD Trung Quốc TQ

Khách hàng doanh nghiệp KHDN Trái phiếu Chính phủ TPCP

Khách hàng cá nhân KHCN Trái phiếu Doanh nghiệp TPDN

Kinh tế vĩ mô KTVM Thị trường chứng khoán TTCK

Kho bạc Nhà nước KBNN Việt Nam VN

Khu vực KV Vốn điều lệ VĐL

Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia UBGSTCQT Vốn tự có VTC

Cục dự trữ liên bang Mỹ FED Xã hội XH

Quỹ Tiền tệ Quốc tế IMF Xuất khẩu XK

Ngân hàng thế giới World Bank Hiệp hội Chế biến và XK thuỷ sản VN VASEP

Ngân hàng Phát triển châu Á ADB Hiệp hội Lương thực VN VFA

Ngân hàng trung ương châu Âu ECB Hiệp hội Cà phê - Ca cao VN VICOFA

Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á ASEAN Hiệp hội Thép VN VSA

Khu vực sử dụng đồng Euro EUROZONE Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội HNX

Liên minh châu Âu EU Sở Giao dịch chứng khoán Tp.HCM HOSE

Tổ chức Nông Lương Liên Hợp Quốc FAO

Tổng cục thống kê GSO