16
ปีที่ 28 28 28 28 28 ฉบับที่ 326 สิงหาคม 2545 TISI BULLETIN ISSN 0125-4782 สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม THAI INDUSTRIAL STANDARDS INSTITUTE ISO 14001 ISO 14001 ISO 14001 ISO 14001 ISO 14001 ISO 14001 ISO 14001 ISO 14001 ISO 14001 ISO 14001 กับการกำจัดของเสีย ในอุตสาหกรรม กับการกำจัดของเสีย ในอุตสาหกรรม

ISO 14001 กับการกำจ ัดของเส ีย ั ั ใน ...recycle.dpim.go.th/wasteflow/chmod777/pdf/20130225...ป ท 28 ฉบ บท 326 ส งหาคม

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ISO 14001 กับการกำจ ัดของเส ีย ั ั ใน ...recycle.dpim.go.th/wasteflow/chmod777/pdf/20130225...ป ท 28 ฉบ บท 326 ส งหาคม

ปท 2828282828 ฉบบท 326 สงหาคม 2545

TISI BULLETIN

ISSN 0125-4782สำนกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม THAI INDUSTRIAL STANDARDS INSTITUTE

ISO 14001ISO 14001ISO 14001ISO 14001ISO 14001ISO 14001ISO 14001ISO 14001ISO 14001ISO 14001กบการกำจดของเสยในอตสาหกรรม

กบการกำจดของเสยในอตสาหกรรม

Page 2: ISO 14001 กับการกำจ ัดของเส ีย ั ั ใน ...recycle.dpim.go.th/wasteflow/chmod777/pdf/20130225...ป ท 28 ฉบ บท 326 ส งหาคม

ปญหาสงแวดลอมไมวาของประเทศใดกคลายคลงกน เพราะ-ลวนแลวเกดมาจากการกระทำของมนษยแทบทงสน และทเปน-ปญหาสำคญอยในปจจบน คอ “ของเสย” ทเปนสวนเกนจากการ-ใชประโยชนของคนเรา และโดยเฉพาะจากโรงงานอตสาหกรรมทองคกรนน ๆ จะตองนำระบบการจดการดานสงแวดลอมมา-จดการแกไขปญหา

และเมองไทยเรานนเปนเมองพทธ เราจงมความเขาใจลกซง-ในเรองเหตและผลจากการกระทำ การนำหลกคำสอนมาประยกต-ใชในการบรหารจดการในปจจบนดจะมมากขน และสามารถนำ-มาใชกบมาตรฐาน ISO 14001 ไดเปนอยางด

คอลมนอน ๆ ในฉบบน เราเลอกสรรมาใหอานหลากหลาย-และลวนเปนเรองทนาสนใจ เพอใหสามารถเขาถงสมาชกและเปน-ประโยชนตอผอานไดทกเพศทกวยในวงกวางขน ไมวาจะเปนเรอง-นมทเยาวชนไทยดมกนอยทวประเทศ และคอลมนการตนชด“ฉลาดซอ ฉลาดเลอก” ทเปลยนบรรยากาศใหดเบา ๆ แตมสาระซงคณะผจดทำกหวงวาทานผอานคงไมพลาด พบกนอกฉบบ กย.ทจะมเรองราวมาตรฐานไทย เกยวกบภมปญญาชาวบานมาฝาก

ดวยความปรารถนาด คณะผจดทำ

บรรณาธการ แถลง ....................................................... 2

เรองประจำฉบบ .............................................................. 3- ISO 14001 กบการกำจดของเสยในอตสาหกรรม

มาตรฐานนาสนใจประจำฉบบ ........................................ 8- มาตรฐานนม เพอสขอนามยผบรโภค- กลเซอรนบรสทธ

ฉลากเขยว ....................................................................... 10- รวมมตรเอลนโญ สสนคาฉลากเขยว

NAC .............................................................................. 11- การใชวสดอางองในหองปฏบตการ

สรปขาว ......................................................................... 13- สมอ. จดสมมนาขอกำหนดอาหาร GMOs- สมอ. เตอนผประกอบการไทยเรงขอการรบรอง

CCC Mark กอนสงออกไปจน- สมอ. กำหนดใหมาตรฐานเหลก 2 รายการตองเปนไปตามมาตรฐาน

- พธมอบ HACCP / นทรรศการ รร. บด. 3

นาร ................................................................................ 16- ฉลาดซอ ฉลาดเลอก กบ สมอ.

สารบญ

หากทานมขอเสนอแนะเพอการปรบปรงการจดทำ สมอ สารโปรดสงขอคดเหนของทานไปยง สำนกงานมาตรฐานผลตภณฑ-อตสาหกรรม (สมอ.) สำนกงานฯ จะไดนำมาพจารณาความ-เหมาะสม เพอให สมอ สาร เปนประโยชนแกทกฝายทเกยวของ

จดทำโดย กองสงเสรมและฝกอบรม สำนกงานมาตรฐาน-ผลตภณฑอตสาหกรรม (สมอ.) ถ.พระรามท 6 ราชเทว กทม.10400 โทรศพท 0 2202 3429, 0 2202 3431 โทรสาร0 2245 6115, 0 2248 7981

บรรณาธการแ ถ ล ง

22222 สมอ สาร : ปท 28 ฉบบท 326 สงหาคม 2545

สารบญ

Page 3: ISO 14001 กับการกำจ ัดของเส ีย ั ั ใน ...recycle.dpim.go.th/wasteflow/chmod777/pdf/20130225...ป ท 28 ฉบ บท 326 ส งหาคม

สงแวดลอม หมายถง “ทกสงทกอยางทอยรอบตวเรา ทงทมชวตและไมมชวต และการดำรงอยของสงตาง ๆเหลานน ลวนสงผลกระทบซงกนและกน” มนษยเปนผกำหนดอนาคตของสงแวดลอม และหากเราไมสรางผลกระทบให-กบสงแวดลอม โดยใชเทาทจำเปน ประหยด และมการจดการทด เราคงไมตองประสบกบปญหาดานสงแวดลอม หรอภย-จากธรรมชาต เหมอนเชนขณะน

ดวยเหตทการดำรงอยของสงแวดลอมสงผลกระทบตอเรา และการใชชวตในแตละวนของเรากสงผลกระทบตอสงแวดลอมซงผลกระทบทเกดขนนมทงผลกระทบเชงบวก-แบบกอประโยชนรวมกน ตวอยางเชน ควายกบนกเอยงผลกระทบเชงลบ-แบบกอใหเกดการไดเปรยบเสยเปรยบ หรอไดประโยชนเพยงฝายเดยว เชน พวกกาฝาก หรอมนษยกบ-สงแวดลอม เปนตน เมอการอยรวมกนของสงตาง ๆ บนโลกนตางกระทบตอกน หากไมมการกำหนดรปแบบ หรอหาวธ-การดแลจดการความสมพนธของกลมตาง ๆ อยางเหมาะสม กจะทำใหเกดปญหาตามมาอยางแนนอน โดยเฉพาะองคกร-กบสงคมโดยรวมระบบการจดการสงแวดลอม : ISO 14000

การนำระบบการจดการสงแวดลอม ISO 14001 มาใชในองคกรกเปนวธหนงทสามารถจดการความสมพนธระหวาง-องคกรกบสงแวดลอมใหสมดลกนไดในระดบหนง เพราะองคกรไดกำหนดวธปฏบตงานทมแบบแผนชดเจน เพอใชดแลจดการและควบคมกจกรรมตาง ๆ ทเปนผลจากการประกอบการ ไมใหสงผลกระทบในเชงลบตอสงแวดลอม หรอสงผล-กระทบในระดบทยอมรบได ระบบการจดการสงแวดลอม ISO 14001 เปนมาตรฐานระหวางประเทศทองคการระหวาง-ประเทศวาดวยการมาตรฐานหรอ ISO กำหนดขน เพอแกไขปญหาวกฤตสงแวดลอม อนเกดจากภาคธรกจอตสาหกรรมและหากจะพจารณาจากโครงสรางของทกกจกรรมในองคกร ไมวาจะเปนองคกรขนาดเลกหรอขนาดใหญ ทำธรกจดานการ-ผลต หรอบรการ ลวนแลวแตไมแตกตางเพราะตางกอใหเกดปญหาสงแวดลอมไดทงสน มากหรอนอยเทานน

สมอ สาร : ปท 28 ฉบบท 326 สงหาคม 2545 33333

กบการกำจดของเสยในอตสาหกรรมภาค 1

ISO 14001ISO 14001ISO 14001ISO 14001ISO 14001ISO 14001ISO 14001ISO 14001ISO 14001ISO 14001

Page 4: ISO 14001 กับการกำจ ัดของเส ีย ั ั ใน ...recycle.dpim.go.th/wasteflow/chmod777/pdf/20130225...ป ท 28 ฉบ บท 326 ส งหาคม

44444 สมอ สาร : ปท 28 ฉบบท 326 สงหาคม 2545

จากรปจะเหนไดวา ทก ๆ กจกรรม หรอกระบวนการจะกอใหเกดมลพษ ซงวธการทดทสดทจะควบคมมลพษเหลาน-กคอ การมงลดและปองกนมลพษทแหลงกำเนด (Minimize and prevent waste at source) โดยนำหลกการของประสทธภาพ-และประสทธผล ซงถอเปนหลกการงาย ๆ มาใชได ดวยหลกการดงกลาว จะทำใหเราไดผลผลต (Productivity) มากขนรายไดองคกรมากขน ของเสยลดลง คาใชจายในการบำบดตำลง ตนทน (โสหย) การผลตกจะตำลงดวย ซงจดนนาจะเปน-เปาหมาย หรอแรงจงใจทแทจรงทจะทำใหองคกรทงหลายไดรบประโยชนคมคากบการสรางระบบการจดการสงแวดลอม ISO14001 ขนมา มากกวาทจะมองเพยงเรองการขอการรบรองเทานน

นอกจากมมมองดานของเสยแลว ระบบการจดการสงแวดลอมยงมองยอนกลบไปทปจจยปอนเขา หรอ INPUT ดวย-วา มการใชทรพยากรและพลงงานตาง ๆ อยางคมคา และใชตามความจำเปนแลวหรอยง หากจะพจารณาทง INPUT และOUTPUT ของทก ๆ กจกรรมทวทงองคกรแลว กพอทจะทำใหมนใจไดในระดบหนงวา องคกรมการบรหาร/จดการดาน-สงแวดลอมทเปนระบบโดยคำนงถงทก ๆ สวนขององคกรอยางเหมาะสมหวใจสำคญของระบบการจดการสงแวดลอม

สงสำคญ 3 ประการของระบบการจดการสงแวดลอม กคอ1) การมงลดและปองกนมลพษ เพราะหากระบบททกคนในองคกรรวมกนสรางขนและปฏบตตาม ไมไดกอประโยชน-ตอสงแวดลอมหรอไมทำใหสภาพแวดลอมดขน จนอยในระดบทยอมรบได นนกหมายความวาระบบการจดการสงแวดลอม-นนไมสมฤทธผล2) การปฏบตตามกฎหมาย กฎระเบยบ และขอบงคบ โดยขนตำแลวการปฏบตตามกฎหมาย หรอกฎระเบยบดานสงแวดลอมเปนจดทใชอางองถงระดบมลพษทยอมรบได หากขดความสามารถขององคกรยงไมมากพอทจะลดหรอกำจด-ของเสยใหอยในเกณฑดงกลาวได ระบบการจดการสงแวดลอมนนยอมไมอาจสำเรจ ตองปรบปรงแกไขอยางเรงดวน และ-เมอสามารถควบคมผลกระทบดานสงแวดลอมทเกดจากองคกรไดแลว ควรตงเปาหมายการดำเนนการดานสงแวดลอมท-เพมขน เพอพฒนาระบบใหมประสทธภาพดยง ๆ ขนไป

การดำเนนการขององคกร

ปจจยปอนเขา กจกรรม หรอ ผลลพททตองการINPUT กระบวนการ OUTPUT

- ทรพยากร- พลงงาน- สารเคม- ฯลฯ

- นำเสย- ขยะ- อากาศเสย- ฯลฯ

ของเสย Waste

Page 5: ISO 14001 กับการกำจ ัดของเส ีย ั ั ใน ...recycle.dpim.go.th/wasteflow/chmod777/pdf/20130225...ป ท 28 ฉบ บท 326 ส งหาคม

สมอ สาร : ปท 28 ฉบบท 326 สงหาคม 2545 55555

3) พนกงานทกคนมสวนรวม หากระบบทสรางขนไมไดรบการสนบสนนรวมมอจากทกคนในองคกร นนหมายถงระบบ-การจดการสงแวดลอมททำขนไมสมฤทธผลเชนกน

หากมไมครบทง 3 ปจจย ระบบการจดการสงแวดลอม ISO 14001 ขององคกรนนยอมยากทจะลลวงสำเรจได

อรยสจ 4 จดรวมซงซอนทบกบระบบการจดการสงแวดลอมมาตรฐานระบบการจดการสงแวดลอม พฒนาขนในป 2539 โดยคณะกรรมการวชาการคณะท 207 ขององคการระหวาง-

ประเทศวาดวยการมาตรฐาน ISO เพอใหองคกรในประเทศตาง ๆ นำไปใชจดระบบใหกบอตสาหกรรมของตนเพอรบรองวาสนคา/บรการของตนผลตออกมาดวยกระบวนการบรหารงานทเปนมตรและคำนงถงสงแวดลอม เพอแกไขปญหา-สงแวดลอมทเกดจากภาคอตสาหกรรม โดยหลกการพนฐานของระบบดงกลาว กไมไดแตกตางจากอรยสจสหรอความจรง-อนประเสรฐ 4 ประการ ทพระพทธเจาทรงตรสรขนเมอ 2546 ปทผานมา

โดยเปนการมองและวเคราะหปญหาและเฝาแกไขปญหา ดงกลาวโดยระบบ ISO 14001 เนนทสงแวดลอมผานหลก-อรยสจสของพระพทธเจา คอ

ทกข หรอ ความทกข คอ สงทเขามาเบยดเบยนใหเกดความไมสบายกาย ไมสบายใจสมทย คอ สาเหตททำใหเกดทกขนโรธ คอ ความดบทกข (ความสขอนจรงแท)มรรค คอ ทางไปถงซงความดบทกขความสมพนธองคประกอบทง 4 คอ สมทยทำใหเกดทกข, ทกขเปนภาวะทตรงขามกบนโรธ, เราใชมรรคปราบสมทย

จะเกดนโรธ ซงมรรคหรอหนทางดบทกขนสามารถนำไปประยกตไดกบชวตประจำวนของเรา อกทงยงเปนหลกการพนฐาน-สำหรบแกไขปญหาทงมวลได รวมถงปญหาสงแวดลอมทเกดจากธรกจอตสาหกรรมดวย

หากพจารณาความสมพนธของอรยสจส และระบบการจดการสงแวดลอมตามตารางตอไปนแลวจะพบวามความสอดคลองกนอยางนาประหลาดใจ

อรยสจส ระบบการจดการสงแวดลอม

Q: อะไร? คอ ทกข หรอสงททำใหเกดความเศราหมอง ขนตอนท 1 หาปญหาสงแวดลอมใหพบเสยกอน

Q: ทกขทเรากำลงประสบนนมสาเหตมาจากสงใด เรองใด ขนตอนท 2 หาสาเหต/รากเหงาของปญหาสงแวดลอมนน ๆ

Page 6: ISO 14001 กับการกำจ ัดของเส ีย ั ั ใน ...recycle.dpim.go.th/wasteflow/chmod777/pdf/20130225...ป ท 28 ฉบ บท 326 ส งหาคม

66666 สมอ สาร : ปท 28 ฉบบท 326 สงหาคม 2545

อรยสจส ระบบการจดการสงแวดลอม

Q: มหนทางใดบาง? ทจะขจดสาเหตแหงทกขใหหมดไป ขนตอนท 3 วางแผนงาน หาวธการขจดสาเหตแหงปญหาใหเพอทจะขจดทกขนน ๆ ออกไปดวย หมดไป เพอทำใหปญหาสงแวดลอมหมดไป หรอบรรเทาเบา

บางลงได

Q: ลงมอปฏบต และควบคมตนเองใหอยแนวทางทถกตอง ขนตอนท 4 ควบคมการทำงานใหเปนไปตามแผนทกำหนดเพอขจดทกขนน ขน วดและตดตามผลวาปญหาสงแวดลอมทพจารณาหมดไป

หรออยในระดบทยอมรบไดหรอยง

อยางไรกด ทงอรยสจสและระบบการจดการสงแวดลอม มใชสงทปฏบตหรอดำเนนการเพยงครงเดยว เพราะตราบ-ใดทยงมชวต ตราบใดทมกจกรรมในองคกร ยอมตองมทกขหรอมปญหาสงแวดลอม เรองนนหมดไปเรองนกเขามาใหมหมนเวยนกนไปเรอย ๆ ฉนใดกฉนนน ระบบการจดการสงแวดลอมกจะเปนระบบทจะตองดำเนนเปนวงจรไปอยางตอเนอง(Continuous Improvement) ตราบเทาทองคกรยงมกจกรรมและมความนกคดทดตอสงแวดลอมอย

หากอรยสจสเปนความจรงอนประเสรฐทวาไปแลวกสามารถปรบใชไดกบทกสง และธรรมะคอหลกคำสอนของ-พระพทธเจาทใชเปนแนวทางในการพชตปญหาตาง ๆ ซงกคลายคลงเปรยบเสมอนขอกำหนดของ ISO 14001 ซงเปน-แนวทางสำหรบแกไขปญหา และลดปญหาสงแวดลอมในองคกรใหลดลงได และเนอหาความสมพนธระหวางอรยสจส กบขอ-กำหนด ISO 14001 มาเปรยบเทยบกนกจะไดหลกการอกหลกการหนงทนาสนใจ คอ

อรยสจส ขอกำหนดหลกของ ISO 14001

ทกข - ความไมสบายกาย ไมสบายใจ 4.3.1 ปญหาสงแวดลอมสมทย - สาเหตของการเกดทกข Environmental aspectsนโรธ - ความดบทกข 4.3.3 วตถประสงคและเปาหมาย

Objectives and targetsมรรค - ทางไปถงซงความดบทกข 4.3.4 แผนการจดการสงแวดลอม

Environmental management programmes(s)4.3.6 การควบคมการปฏบตงาน

Operational control4.5.1 การเฝาตดตามตรวจสอบ และตรวจวด

Monitoring and measurement4.6 การทบทวนของฝายบรหาร

Management review

Page 7: ISO 14001 กับการกำจ ัดของเส ีย ั ั ใน ...recycle.dpim.go.th/wasteflow/chmod777/pdf/20130225...ป ท 28 ฉบ บท 326 ส งหาคม

องคกรสเขยว ISO 14001ดวยความตระหนกถงความรบผดชอบทมตอสงคมและสงแวดลอม ตลอดจนเปนเงอนไขการคาสำคญในโลกธรกจ-

ปจจบน ซงชวยสงเสรมการแขงขนกบคแขงขนทงในและตางประเทศ หลายบรษทชนนำจงไดนำระบบการจดการสงแวดลอมISO 14001 มาใชในการดำเนนธรกจ ประเทศไทยมองคกรไดรบการรบรอง ISO 14001 มากทสดในภมภาคอาเซยนขณะนมองคกรไดรบการรบรองมาตรฐานดงกลาวแลวถง 558 ราย ทำใหองคกรเหลานนมการควบคมและจดการกบผล-กระทบตอสงแวดลอมทเกดจากการดำเนนงานในทกขนตอน

ทกองคกรมกจะเรมตนจากการปฏบตตามกฎหมายและกฎระเบยบดานสงแวดลอม ของหนวยราชการ ชมชน หรอ-องคกรทเปนสมาชกอยกอน จากนนจงมองถงการลดของเสยของการดำเนนการ เพอใหสงผลกระทบตอสงแวดลอมนอยทสดโดยเฉพาะเรองนำเสย การปลอยควนพษ การลดของเสยจากโรงงาน ฯลฯ และจะทำพรอม ๆ ไปกบการลดการใชพลงงาน-และทรพยากร โดยใชอยางประหยด สงเสรมใหมการใชซำ (Re-use) หมนเวยนกลบมาใชประโยชน (Recycle) เพอใหเกด-ประโยชนสงสด ตลอดจนมการปองกนอบตภยจากการดำเนนกจการ ซงอาจจะสงผลกระทบตอสงแวดลอม และมมาตรการ-รองรบหากเกดภาวะฉกเฉนขน ผนวกกบการปรบปรงพฒนาการบรหารจดการดานสงแวดลอมอยางตอเนอง โดยพนกงาน-ทกระดบทกคนปฏบตตามระบบทจดทำขน การดำเนนงานเหลานนบเปนเครองยนยนไดวา สงแวดลอมรอบโรงงานตลอด-จนชมชนใกลเคยงกบโรงงานทจดทำและไดรบการรบรอง ISO 14001 ดขน แนนอนวาตองดกวากอนจดทำระบบดงกลาวทกองคกรททำตางลวนรสกเชนนน

ขนตอนสระบบ ISO 14001ขนตอนการดำเนนงานจดทำระบบ ISO 14001 หลงจากแตงตงตวแทนผรบผดชอบดานสงแวดลอม EMR พรอม-

คณะทำงานแลว จะเรมจากการชบงปญหาสงแวดลอมของโรงงาน วากจกรรมททำกอใหเกดปญหาสงแวดลอม, ภาพลกษณ-องคกร, ความถของปญหา, ความสามารถในการควบคมปญหาตามสภาพปญหาดวยวธการตามขอกำหนด ตลอดจนการ-สนเปลองทรพยากร จากนนจงนำมารวบรวมสรปผล และคดเลอกปญหาสงแวดลอมทมนยสำคญ เพอมาจดทำแผนการ-จดการแกไขปญหาสงแวดลอมในแตละเรอง อาทเชน โรงงานมปญหาฝนละอองมาก กจดทำแผนการจดการฝนละอองใน-กระบวนการผลต ตอปญหานำเสยจดทำแผนการพฒนาประสทธภาพการบำบดนำเสยของโรงงาน เปนตน โดยกำหนดขอบเขตวตถประสงคและเปาหมายใหชดเจน ซงพนกงานทเกยวของจะตองปฏบตตามแผนดงกลาว และมการทบทวนและ-ตรวจประเมนประสทธภาพของแผนอยางตอเนอง

ดวยวธแกไขปญหาทตนเหต ทำใหองคกรทวโลกใหการยอมรบและจดทำระบบ ISO 14001 ในองคกรเพมขน-ตลอดหลายปทผานมา เพราะนนคอวธการทสามารถแกไขปญหาสงแวดลอมตลอดจนของเสยในการผลตทโรงงานกอขน-ไดอยางมประสทธผล หากองคกรของทานตองการจะปรบปรงการดำเนนงาน การผลตหรอการบรการใหเปนมตรตอสงแวดลอมตามมาตรฐานสากล

ISO 14001 เปนคำตอบสดทายขององคกรทาน

ขอมลบางสวนจาก เอกสารประกอบการเยยมชมโรงงานบรษท อเอโน ไฟน เคมคลส อนดสตร (ประเทศไทย) จำกดโดยนายจกรพงษ เมษพนธ เรอง การดำเนนงานดานสงแวดลอม (ISO 14001)

สมอ สาร : ปท 28 ฉบบท 326 สงหาคม 2545 77777

“อตสาหกรรมไทย รวมใจมงมน ใชระบบ ISO 14001 เพอโลกสวยใสใหลกหลาน”

Page 8: ISO 14001 กับการกำจ ัดของเส ีย ั ั ใน ...recycle.dpim.go.th/wasteflow/chmod777/pdf/20130225...ป ท 28 ฉบ บท 326 ส งหาคม

นมยงดม สขภาพยงด เพราะนมนบเปนอาหารทมคณคาทาง-โภชนาการสง เหมาะกบคนทกเพศ ทกวย ไมวาจะเปนเดก หรอ-ผใหญ ควรดมนมอยางสมำเสมอ เพอจะไดรบแรธาตทสำคญตอ-รางกายคอ แคลเซยมและฟอสฟอรส ทรางกายสามารถดดซมไป-ใชไดเลย ซงจะชวยปองกนโรคกระดกพรน แตเมอไมนานมานกมขาวเกยวกบอนตรายจากการบรโภคนมเพมขน เชน ขาวนมโรงเรยนเนาบด ทำใหเดกตองเขาโรงพยาบาล หรอขาวนมผงยหอ-หนงทมสารปนเปอนทเปนพษตอการบรโภค

ดงนน กอนการบรโภคนม ทานผบรโภคกควรพจารณา-กอนทกครงวานมททานเลอกดมมคณภาพไดมาตรฐานหรอไมโดยศกษาจากฉลากวามสวนประกอบอะไรบางเปนผลตภณฑ-ทตองการหรอไม มคณคาทางโภชนาการแสดงอยอยางไรสภาพของภาชนะบรรจตองปดสนท เรยบรอยด ไมบบเบยวฉกขาด

นมประเภทแรกทนยมบรโภคกน คอ นมสด สวนใหญเปน-นมดบทรดจากแมโคหลงคลอดลกแลว 3 วน แลวนำมาผาน-กรรมวธฆาเชอดวยความรอน เพอทำใหเปนนมทสะอาดและ-ปลอดภยเมอนำมาดม โดยแบงออกเปน 3 ประเภท คอ

1. นมสดพาสเจอรไรซ คอ นมดบททำใหเปนเนอเดยวกน-หรอไมกได ผานกรรมวธฆาเชอดวยความรอนไมตำกวา 63 องศา-เซลเซยส และคงอยทอณหภมนไมนอยกวา 30 นาท หรอทำให-รอนไมตำกวา 72 องศาเซลเซยส และคงอยทอณหภมนเปนเวลา-ไมนอยกวา 16 นาท แลวทำใหเยนลงทนทถงอณหภม 5 องศา-เซลเซยสหรอตำกวา กอนบรรจในภาชนะทสะอาด ปดสนท ตอง-เกบรกษาในทเยนไมเกน 7 องศาเซลเซยส ตลอดเวลาจนกวาจะ-บรโภค และไมควรบรโภคถาเกบนานเกนกวา 3 วน หรอมการ-แยกตวหรอตกตะกอนหรอมรสเปลยนไป

2. นมสดสเตอรไลซ คอ นมดบททำใหเปนเนอเดยวกนผานกรรมวธฆาเชอดวยความรอนไมตำกวา 100 องศาเซลเซยสโดยใชเวลาทเหมาะสม กอนบรรจในภาชนะทสะอาด ปดสนทอากาศเขาออกมได หากภาชนะบรรจเปนกระปอง เกบไวไดท-

8 8 8 8 8 สมอ สาร : ปท 28 ฉบบท 326 สงหาคม 2545

อณหภมหอง แตไมควรเกบไวนานเกนกวาทระบไวบนฉลาก3. นมสดยเอชท คอ นมดบท ทำใหเปนเน อเดยวกน

ผานกรรมวธฆาเชอดวยความรอนไมตำกวา 133 องศาเซลเซยสไมนอยกวา 1 วนาท กอนบรรจในภาวะและภาชนะทสะอาด-ปราศจากเช อ และปดสนท อากาศผานเข าออกไมได บรรจกลองกระดาษลามเนท เกบไวไดทอณหภมหอง แตไมควร-เกบไวนานเกนกวาวนหมดอายทระบไวบนฉลาก

ลกษณะนมสดทด ตองมสขาว หรอสครม ปราศจากกลน รสทนารงเกยจ ปราศจากวตถกนเสย สงแปลกปลอม เชน ฝน ผงขน บรรจในภาชนะทสะอาด ทนตอการกดกรอนของนมสด ไม-บบ หรอเสยรปทรง และฉลาก ตองระบประเภท ปรมาตรสทธวนเดอนปทหมดอาย การเกบรกษา ชอผทำ หรอโรงงานททำเครองหมายการคา และตองมเครองหมาย มอก.

นอกจากนนนมอกประเภทหนง คอ นมผง เปนนมททำขน-จากนมโคระเหยนำออกแลวเขาเครองทำใหเปนผง นมสดมสดสวนของนำตาลแลกโตส โปรตน มนเนย และเกลอแร เหมอน-ทมอยในนมโค นมผงแบงออกเปน 2 ประเภท1. นมผงธรรมดา คอนมผงซงมมนเนยอยไมนอยกวารอยละ 26ของนำหนก2. นมผงขาดมนเนย คอ นมผงซงมมนเนยอยไมเกนรอยละ 1.5ของนำหนก

โดยลกษณะนมผงทด ตองมสขาวหรอสครม ไมเปนกอน-แขง ละลายไดงาย มกลนหอม ปราศจากกลนรสทนารงเกยจฝนผง สารพษ หรอสงแปลกปลอม ภาชนะบรรจสะอาดทนตอการ-กดกรอนของนมผง ฉลากระบประเภท ชอผทำ นำหนก วนเดอน-ปททำ วธเกบรกษา วธเตรยมเพอรบประทาน และกรณนมผงขาด-มนเนย ฉลากตองระบขอความ “อยาใชเลยงทารก” รวมทงตอง-มเครองหมาย มอก. ดวย

ประหยด ปลอดภยคมคา ซอสนคาทมเครองหมาย มอก.

มาตรฐานนมเพอสขอนามย

ผบรโภค

มาตรฐานนมเพอสขอนามย

ผบรโภค

Page 9: ISO 14001 กับการกำจ ัดของเส ีย ั ั ใน ...recycle.dpim.go.th/wasteflow/chmod777/pdf/20130225...ป ท 28 ฉบ บท 326 ส งหาคม

สมอ สาร : ปท 28 ฉบบท 326 สงหาคม 2545 99999

กลเซอรน หรอทเรยกอกชอหนงวา กลเซอรอล (glyceral)หมายถง สารจำพวกโพลไฮดรก แอลกอฮอล (polyhydricalcohol) ทมสตรเคม HOCH2 CHOHCH2 OH มชอทางเคมวา1,2,3-โพรเพนเพนไตรออล (1,2,3-propanetriol)

กลเซอรนบรสทธ หมายถง กลเซอรนทผานกรรมวธทำให-บรสทธ จนมลกษณะเหมาะสำหรบใชในอตสาหกรรม โดยทวไป-กรรมวธการผลตจะนำกลเซอรนดบมาตมและกลนในหมอตมกลน-ทควบคมอณหภมและความดนทเหมาะสม หลงจากนนจะนำมา-ฟอกสและดดกลน และกรองกอนนำไปใช

กลเซอรนบรสทธ เปนวตถดบท ใชมากในอตสาหกรรมหลายประเภท เชน อตสาหกรรมยา อาหาร บหร วตถระเบด และ-อตสาหกรรมอน ๆ ดงนนเพอความปลอดภยของผใชและผบรโภค และเปนการสงเสรมการผลตกลเซอรนบรสทธใหไดคณภาพดเหมาะสม จงมการกำหนดมาตรฐานผลตภณฑ-อตสาหกรรมกลเซอรนบรสทธ ขน และประกาศใชเปนครงแรก-ในราชกจจานเบกษาฉบบพเศษ เมอวนท 26 มถนายน 2523 เปนมอก.337-2523 และไดยกเลกมาตรฐานเดมและกำหนด-มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม กลเซอรนบรสทธ ขนใหม โดย-ประกาศในราชกจจานเบกษา ฉบบประกาศทวไป เมอวนท 14พฤศจกายน 2538 เปน มอก.337-2538 ซงแบงกลเซอรนบรสทธ-ออกเปน 4 ชนคณภาพ คอ ชนคณภาพเคม (chemical grade)ชนคณภาพไดนาไมต (dynamite grade) ชนคณภาพอตสาหกรรม(technical grade) ชนคณภาพยา (pharmaceutical grade)

กตตยา อลภาชนนกวชาการมาตรฐาน 6

สำนกบรหารมาตรฐาน 3 สวนท 5 เคม

กำหนดคณลกษณะทตองการ คอ ลกษณะทวไปตองเปนของเหลวขน และปราศจากสงแปลกปลอมทมองเหนได นอกจากนยงกำหนดคณลกษณะทางฟสกสและทางเคม คอ คาของสจากโลวบอนดสเกล กลน กลเซอรน ความหนาแนนสมพทธ ความ-เปนดางหรอความเปนกรด เถาซลเฟต สารหน ตะกว โลหะหนก-ทงหมด (เทยบเปนตะกว) คลอไรด ขดจำกดปรมาณคลอไรดคลอไรดอนทรย สารรดวซ สารประกอบคลอรน (คำนวณเปน-คลอไรด) เหลก ซลเฟต นำตาล สะพอนฟเคชนอควเวเลนต กรด-ไขมนและเอสเตอร

ขณะน มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม กลเซอรนบรสทธอยระหวางแกไขในรายการคาของสจากโลวบอนดสเกล เพอให-สอดคลองกบเอกสารอางอง และกำลงอยในขนตอนประกาศใน-ราชกจจานเบกษาเปน มอก.337-2545 ซงคาดวาจะดำเนนการ-แลวเสรจปลายปน

หากตองการขอมลเพมเตมตดตอ สำนกบรหารมาตรฐาน 3สวนท 5 สำนกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม หรอโทร0 2202 3358-60

กลเซอรนบรสทธกลเซอรนบรสทธ

Page 10: ISO 14001 กับการกำจ ัดของเส ีย ั ั ใน ...recycle.dpim.go.th/wasteflow/chmod777/pdf/20130225...ป ท 28 ฉบ บท 326 ส งหาคม

1010101010 สมอ สาร : ปท 28 ฉบบท 326 สงหาคม 2545

ปรากฏการณธรรมชาตแปร-ปรวนเอลนโญ สงผลกระทบให-เกดความเปลยนแปลงของสภาพ-อากาศเกอบทวโลก อณหภม-ของกระแสน ำในมหาสม ทร-

แปซฟกเปลยนแปลง ทำใหฤดกาลตาง ๆ ผดเพยน บางทฝนแลงบางทนำทวมหนก บางแหงเคยรอนกลบมหมะตก บรเวณทเคยหนาว-เปลยนเปนอบอน.....

ไฟไหมปาในอนโดนเซย ยงสงผลใหมกลมควนฟงกระจายตดตอ-กนหลายปในประเทศ และเอลนโญกถกกลาวหาวาเปนตวการแหง-ความเสยหายมหาศาลในอกหลายประเทศ แตใชวาจะไมทำใหเกดสง-ด ๆ ขนเลย วากนวาในสหรฐฯ ถาไมเกดปรากฏการณดงกลาว คงจะม-ผคนเสยชวตจากภยพายทอรนาโด หรอพายลกเหบมากมาย บางพนท-ทมอากาศหนาวเยนกลบกลายมาอบอน ทำใหประหยดคาใชจายเรอง-การทำความรอนลงได นอกจากนประโยชนจากเอลนโญยงสงผลตอ-บรรดานกและแมลง โดยเฉพาะในแถบพนทฝงตะวนตกของเมกซโกเมอสภาพอากาศเปลยนเปนหนาวเยนขน ฝนตกชกขน ทำใหแมลง-อนเปนอาหารอนโอชะของนกเพมอยางรวดเรว เชนเดยวกบนกทเพม-จำนวนมากขนตามไปดวย

ในชวงเกดปรากฏการณเอลนโญ พ.ศ. 2540-2541 นกวจยแหง-สถาบนสำรวจประชากรนก รฐแคลฟอรเนย ไดสมจบสำรวจนก 10ตว พบเปนนกวยเจรญพนธถง 6-7 ตว เปรยบเทยบกบทตอนสำรวจ-เมอชวงกอนหนานน พบวามนกวยหนมสาวเฉลยเพยงแค 3 ตวเทา-นน อยางไรกตาม ผลเสยหายจากปรากฏการณดงกลาวไดสงผล-กระทบตอมนษยสวนใหญ ไมวาจะเปนคลนความรอนสงทคราชวตผ-คนในอนเดย ประเทศในแถบสแกนดเนเวยทหนาวเยนอยแลวกยง-หนาวจดขนไปอกจนมนษยอยไมได และตองยายถนฐานมาบรเวณ-ท อบอ น หรอเกดเหตการณอทกภยใหญในจนและเอเซยใตทางทวปอเมรกาใตและอเมรกากลางกไมนอยหนา หลายประเทศตาง-ประสบปญหาแผนดนไหว เหลานนสรางความสญเสยแกชวตและ-ทรพยสนมากมายเหลอคณานบ และไมมหนวยงานใดสรปตวเลขท-แทจรงออกมาได

ไฟไหมปาสามารถเกดขนเองได แตกบปรากฏการณเอลนโญเรา-ดบไฟกนชาไป กวาทนานาชาตจะเขามาใหความชวยเหลอกเผาผลาญ-

พนทปามากมายแลว เชนเดยวกบทรพยากรธรรมชาตทมอย มนษย-ตองใชสอยบรโภค ขาวของเครองใช สรางถนน ปลกบาน กจกรรม-ตาง ๆ ลวนแลวแตกระทบกบสภาพแวดลอมทงสน ดงนน ทกคนตอง-ชวยกนแกไขและรวมกนรบผดชอบ เพราะตางมสวนในการกอปญหา-สงแวดลอมไมมากกนอย กอนทพวกเราจะสญพนธ หรอกอนท-ทรพยากรธรรมชาตจะหมดไป? “ธรรมชาตปรบสมดลในตวเองได-เสมอ ฤาปรากฏการณเอลนโญคอการตอบโตของธรรมชาต”

มนษยกลาวโทษอตสาหกรรมและบรรดาผผลตทงหลาย วาเปน-สาเหตสำคญประการหนง ซงใชทรพยากรทมอยจำกดเชน ตนไมนำมน ถานหน กาซ และปลอยควนพษสอากาศ ทงนำเสยโดย-ปราศจากการบำบดสแหลงนำ อกทงไวสารเคมอนตราย เชน สารซ-เอฟซ โลหะหนก มาผลตสนคาและบรการ วนน... คนไทย 65 ลาน-คนมโอกาสชวยเหลอสงแวดลอมงาย ๆ ดวยการซอสนคาท-ตระหนกถงคณคาแหงปา เหนความสำคญของแมนำ อากาศและ-สงแวดลอมรอบตว สนคาทวานคอสนคาทมตรา “ฉลากเขยว”ทเกดจากผผลตทมความรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอม หน-มาใชเทคโนโลยสะอาดในการผลตสนคา โดยคำนงถงสงแวดลอม-เปนสำคญ โดยไมใชสารเคมอนตราย ทงยงเนนการใชทรพยากรอยาง-คมคา มประสทธภาพสงสด เชน หลอดผอมจอมประหยด, สขภณฑ-ประหยดนำ, ถานไฟฉายไรสารปรอท, ถงพลาสตกรไซเคล หรอแมแตนำมนเครองไรสารตะกว เปนตน เหลานคอสนคาทเปนมตรตอ-สงแวดลอม ทมกระบวนการผลต การใชงานและการทงหลงใชงานไมทำลายระบบนเวศทางธรรมชาต เมอผผลตกลมหนงปรบตวเปนผนำในการฟนฟสภาพแวดลอมรอบตวเราใหดขนแลว พวกเราผ-บรโภคกควรใหกำลงใจตอบแทนผผลต - งาย ๆ เพยงแคเลอกซอ-เลอกใชสนคาทมตราฉลากเขยว ซงจะเปนแรงผลกดนใหผผลตรายอนๆ ตองแขงขนปรบปรงคณภาพสนคา โดยคำนงถงสงแวดลอม-ควบคไปดวย ซงนนจะยงผลถงสภาพแวดลอมรอบตวเรา

มนษยเราคงไมตางไปจากนก หรอสตวอน ๆ ทตองปรบตวเพอ-ใหอยรอดกลมกลนกบธรรมชาตได ฉะนน เราตองรกษาดแลธรรมชาต-อยางใกลชด อยาใหเกดปรากฏการณเอลนโญรเทรนอกเลย... การซอ-สนคาทเปนมตรตอสงแวดลอมกเปนอกวธหนงในการเยยวยารกษาสงแวดลอมได

***ขอมลประกอบการเขยนจาก คอลมนหนาตางโลก หนา 2 เรอง ‘เอลนโญ-ชวยรกษาสมดล’ ตพมพในนสพ. ไทยรฐ ฉบบวนเสารท 3 สงหาคม 2545

รวมมตรเอลนโญสสนคาฉลากเขยวรวมมตรเอลนโญสสนคาฉลากเขยว

Page 11: ISO 14001 กับการกำจ ัดของเส ีย ั ั ใน ...recycle.dpim.go.th/wasteflow/chmod777/pdf/20130225...ป ท 28 ฉบ บท 326 ส งหาคม

การใชวสดอางองใน-หองปฏบตการ

ทำไมเราจงจำเปนตองใชวสดอางองในการดำเนนงานทดสอบของหองปฏบตการ มกจะมคำถามเกด-

ขนเสมอวา มนใจไดอยางไรวาผลการทดสอบทไดจากหองปฏบตการ-มความถกตองและแมนยำ ในปจจบนจงมหองปฏบตการจำนวนมากนำระบบคณภาพ มอก.17025-2543 มาปฏบตใชในหองปฏบตการเพอเปนการสรางความมนใจในผลการทดสอบของหองปฏบตการเนองจากสวนหนงของระบบคณภาพของขอกำหนดทวไปวาดวยความ-สามารถของหองปฏบตการทดสอบและสอบเทยบ มอก.17025-2543 จะกลาวถงปจจยตาง ๆ ทมผลกระทบตอความถกตองและแมนยำของผลการทดสอบ รวมทงการประกนคณภาพผลการทดสอบ-ดวย เชน เครองมอความสอบกลบไดของการวด วธการทดสอบและ-สอบเทยบ ฯลฯ ปจจยตาง ๆ เหลานจะถกยนยนความถกตองไดดวย-การนำวสดอางองมาใชในหองปฏบตการ

โดยทวไปมเหตผลสำคญ 4 ประการ ในการนำวสดอางองมาใช-ในภาวะการณตาง ๆ กนของหองปฏบตการเพอใหไดผลการทดสอบ-ทด ไดแก

1. เพอยนยนความถกตองของวธทดสอบ : ขนตอนสดทาย-ของการพสจนความใชไดของวธทดสอบ คอการประเมนความถกตองเพอเปรยบเทยบผลทดสอบทแตกตางไปจากเทคนควธการวเคราะห-ทวไปทางเคม (Wet Chemical Techniques) ในปจจบนวธวเคราะห-ทไดรบความสำเรจอยางด ทำไดโดยการวเคราะหดวย CRM ซงมเนอ-สารเหมอนตวอยางทจะทดสอบ (มรายละเอยดกระบวนการพสจน-ความใชไดของวธทดสอบในเอกสาร NATA’S Technical Note 17)การใช CRM ชวยใหหองปฏบตการมความเชอมนมากขนวาผลการ-ทดสอบสามารถสอบกลบไดไปถงมาตรฐานระดบระหวางประเทศความเชอมนนจะลดลง หากหองปฏบตการใช SRM ในการพสจน-ความใชไดของวธ และโดยเฉพาะอยางยงความเชอมนจะยงนอยลงไป-อก ถาใชวสดอางองทเตรยมขนเองภายในหองปฏบตการ (IRM)

การใชวสดอางองใน-หองปฏบตการ

อรสา วองพรยพงศสำนกงานคณะกรรมการแหงชาตวาดวยการรบรองระบบงาน

2. ในการควบคมคณภาพ เพอทวนสอบความถกตอง และ-แมนยำ ของการวเคราะหในแตละชดตวอยางวายอมรบได : การวเคราะหขอมลเชงสถตของผลการวเคราะหวสดอางองเปนประจำจะ-ชวยเฝาระวงคณภาพของขบวนการวดได เชน การนำผลการวเคราะห-มาจดทำเปนแผนผงควบคมคณภาพ (Control Chart) ซงสามารถใช-เปนเครองมอในการประเมนผลการควบคมคณภาพของผลการทดสอบ หรอ การใช Shewhart Chart (เปนชอของ Dr.W. Shewhartทคนพบแนวคดนในทศวรรษท 20) โดยใชคาเฉลยและพสยเพอ-แสดงความแปรปรวนระหวางกลมตวอยางและภายในกลมตวอยาง-ตามลำดบ

3. ใชในการสอบเทยบเครองมอ : เชนการวเคราะหดวย-เครอง X-Ray Fluoresence (XRF) สำหรบตวอยางประเภทผงอดการสอบเทยบเครองมอทเหมาะสมควรใช CRM หรอ SRM ทเหมาะ-สมและมความเขมขนตาง ๆ กนมากทสดเทาทจะหาได มาทำการสอบ-เทยบเครองมอ ซงจะใหผลดกวาการใชวธการเตมวสด (SpikeMaterial) วธนชวยใหผใชเครองมอมความมนใจขนในผลการทดสอบ-ทอยในชวงครอบคลมการสอบเทยบดวย CRM

4. ใชเพอแกปญหาในขบวนการปฏบตการแกไข : หอง-ปฏบตการควรมขบวนการชบงปญหา การแกไขปญหาอยางม-ประสทธภาพและประสทธผล เพอนำไปสความสำเรจในการปรบปรง-ขบวนการ โดยเมอขบวนการออกนอกการควบคม หองปฏบตการควร-ใช CRM และ SRM เปนหลกฐานในการตรวจสอบความเบยงเบน(Analytical Bias) หรอ ความแปรปรวนเชงระบบ (InherentVariation) ของวธ

ชนดของวสดอางองวสดอางองทใชโดยทวไปในหองปฏบตการม 3 ชนด โดยมราย-

ละเอยดเพอการใชงาน ดงน

สมอ สาร : ปท 28 ฉบบท 326 สงหาคม 2545 1111111111

Page 12: ISO 14001 กับการกำจ ัดของเส ีย ั ั ใน ...recycle.dpim.go.th/wasteflow/chmod777/pdf/20130225...ป ท 28 ฉบ บท 326 ส งหาคม

1. วสดอางองรบรอง (Certified reference material : CRM)วสดอางองรบรองจะเปนสารมาตรฐานปฐมภม ซงมาพรอมกบ-

ใบรบรอง ทมรายละเอยดตาง ๆ เชน1. องคประกอบทางเคมของวสดอางองนน2. ขอมลเรองความสอบกลบไดของการวดถงระดบประเทศ

หรอระดบระหวางประเทศ3. ความเขมขนของสารแตละตวในวสดอางอง ทไดจากผลการ-

วเคราะหเพอยนยนความถกตองโดยหองปฏบตการจำนวนมาก โดย-จะระบคาความเขมขน และคาความไมแนนอน ในการวด ณ ระดบ-ความเชอมนหนง

ดวยขนตอนทกลาวมาขางตน ทำให CRM มราคาสงมาก จงเปน-ผลใหหองปฏบตการตองจำกดการใช CRM นอกจากนนในการใชCRM ตองใชมเนอสาร (matrix) ชนดเดยวกบตวอยางทจะทำการ-วเคราะห และครอบคลมชวงความเขมขนททำการวเคราะห ดงนน-ในการวเคราะหบางประเภทจงไมสามารถหา CRM ทเหมาะสมได

2. วสดอางองทตยภม (Secondary reference material : SRM)วสดอางองทตยภม จะไมมใบรบรองทเตมรปแบบแนบมาดวย

และพบเสมอวาไมมความเชอมโยงกบ CRM

การวเคราะหเพอยนยนความถกตองของ SRM ดำเนนการโดย-หองปฏบตการจำนวนหนง (โดยระบวธการวเคราะห) และแตละชวง-การวเคราะห

เมอหองปฏบตการซอ SRM จะมการประมาณคาสวนเบยงเบน-มาตรฐาน (Standard deviation) หรอตวประมาณคาอนทเทยบเทา(เชน คามธยฐานของสวนเบยงเบนสมบรณ (Median of absolutedeviation)) มาให

ตวอยางทใชในโปรแกรมการทดสอบความชำนาญ เปนแหลง-ของ SRM ทดเยยม อยางไรกตามขอมลคามธยฐานหรอคาเฉลยทไดจากโปรแกรมการทดสอบความชำนาญ ควรจะนำมาใชอยางระมดระวง เพราะคาทไดอาจไมถกตอง เนองจากหองปฏบตการท-เขารวมโปรแกรมดงกลาวไมสามารถวดคาความเขมขนทแทจรงของ-สารทงหมดได

3. วสดอางองทเตรยมขนเองภายในหองปฏบตการ (In housereference material)

เปนวสดจำนวนมากทเตรยมขนเองโดยหองปฏบตการ เพอใช-ในงานควบคมคณภาพโดยนำวธการทางสถตสำหรบแตละวธการ-

ทดสอบมาใช การใชวสดทเตรยมขนเองนเปนอกทางเลอกทมราคา-ถกกวาการใช CRM หรอ SRM หลายเทา

คาความเขมขนและคาความไมแนนอนของการวดของ IRMไดมาจากการประมาณคาดวย ขอมลจำนวนหนงของการวเคราะหทดสอบ ททำโดยหองปฏบตการเอง (โดยปกตจะใชอยางนอย 20ชดขอมลสำหรบแตละการวเคราะห) หองปฏบตการตองมนใจวาได-กำจดแหลงททำใหเกดความเบยงเบนใหหมดไป หรอทำใหเหลอ-นอยทสดเทาทจะเปนไปได เพอใหการประมาณมคาความแมนยำท-สะทอนถงสาเหตของการเบยงเบนปกตได (การเบยงเบนเชงระบบ(Inherent Variation) ของวธการทดสอบเทานน) หองปฏบตการตอง-มความมนใจในความถกตองระหวางทำการทดสอบหาคาความเขมขนของ IRM ในแตละชดของการทดสอบ และความถกตองนได-จากการใช CRM หรอ SRM รวมในการวเคราะหดวย

IRM จะตองมความเสถยรและมความเปนเนอเดยวกน ผลการ-ทดสอบความเปนเนอเดยวกน ควรจดทำเปนเอกสารอยางละเอยดสำหรบหองปฏบตการทมปรมาณงานมาก ในการใช IRM แตละชด-ของการวเคราะห ตองทำหลายซำ เพอใหสามารถใชขบวนการทาง-สถตมาประเมนคาความถกตองและแมนยำได อยางไรกตาม IRMไมสามารถจะนำมาใชแทน CRM ได แตตองเชอมโยงกบ CRMเพอใหหลกประกนถงความสอบกลบไดของการวด ขอไดเปรยบ-ประการหนงของการใช IRM คอ เนอสารของ IRM จะใกลเคยงกบ-ตวอยางทเปนงานประจำของหองปฏบตการ

เมอทราบถงความเครงครดในการนำวสดอางองมาใช และ-มาตรฐานทางวชาการทสามารถประกนคณภาพการทดสอบแลว

ใครทสงสยในเรองความถกตองแมนยำในผลการทดสอบและ-สอบเทยบของหองปฏบตการ ทไดรบการรบรองคณภาพตามมอก.17025-2543 กควรจะมนใจได

เอกสารอางอง Natanews December 2001

1212121212 สมอ สาร : ปท 28 ฉบบท 326 สงหาคม 2545

Page 13: ISO 14001 กับการกำจ ัดของเส ีย ั ั ใน ...recycle.dpim.go.th/wasteflow/chmod777/pdf/20130225...ป ท 28 ฉบ บท 326 ส งหาคม

สมอ. เตอนผประกอบการสงออกจน เรงทำตาม-มาตรฐาน ขอการรบรองเครองหมาย CCCMark กอน 1 พ.ค. 2546

ผลการประชม 3C (China Compulsory Certification)Conference ผประกอบการสงออกสนคาไปยงจน ตองแสดงเครอง-หมาย CCC Mark บนผลตภณฑจำนวน 132 รายการ ตงแต 1 พ.ค.2546 เปนตนไป

เนองจาก ประเทศไทยไดมการสงออกสนคาไปยงประเทศ-สาธารณรฐประชาชนจน รวมมลคากวา 30,000 ลานบาทตอป โดย-สงออกสนคาประเภทเครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกส คดเปนมลคา

อาหาร GMOs (Genetically Modified Organisms) คออาหาร-ทมการดดแปรพนธกรรม ซงไมไดเกดขน ดวยกระบวนการวธ-ธรรมชาต โดยนำเอาเทคโนโลยในการดดแปรพนธกรรม พฒนาปรบ-ปรงพนธพช สตว และจลนทรย ใหมผลผลตเพมมากขนและม-คณภาพตามตองการ ปจจบนเทคโนโลยนไดมการพฒนา กาวหนา-ไปอยางรวดเรว ทำใหมผลผลตทางการเกษตรและอาหารทไดจาก-การดดแปรพนธกรรมเพมมากขน และมการผลตเพอจำหนายในเชง-การคาแพรหลายมากขนในประเทศตาง ๆ ในขณะเดยวกนไดมความ-กงวล จากฝายตาง ๆ ในเรองความปลอดภยของอาหารดดแปรพนธ-กรรมเพมมากขน รวมถงความชดเจนของมาตรการเกยวกบการ-แสดงฉลากสำหรบอาหารดดแปรพนธกรรมดวย โครงการมาตรฐาน-อาหาร เอฟ เอ โอ/ดบลว เอช โอ (Codex) ในฐานะทเปนหนวย-งานรบผดชอบกำหนดมาตรฐานอาหารระหวางประเทศ กไดหยบยก-เรองนมาเปนขอพจารณาในการกำหนดมาตรฐานอาหารดวย โดยได-จดทำขอกำหนดเพอใชเปนเกณฑประเมนความปลอดภยของอาหาร-ดดแปรพนธกรรม ซงใกลจะแลวเสรจไดแก Principles for the RiskAnalysis of Food Derived from Modern Biotechnology, Guidelinefor the Conduct of Food Safety Assessment of Foods Derivedfrom Recombinant-DNA Plants, Guideline for the Conduct ofFood Safety Assessment of Foods Produced using Recombinant-DNA Microorganisms รวมทงอยระหวางพจารณาขอกำหนด เกยว-กบการระบฉลากเพอใหขอมลแกผบรโภค ซงประเทศตาง ๆ ทเปน-สมาชก Codex รวมทงประเทศไทย กไดตดตามเรองนอยางใกลชดเนองจากมผลกระทบตออตสาหกรรมอาหารโดยตรง

ดงนน สำนกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (สมอ.)ในฐานะทเปนจดตดตอประสานงาน ของประเทศไทยกบโครงการ-มาตรฐานอาหาร เอฟ เอ โอ/ดบลว เอช โอ (Codex) จงไดจดการ-สมมนา เรอง “ขอกำหนดเกยวกบอาหารดดแปรพนธกรรมของCodex” ขน เมอวนท 13 สงหาคม 2545 ณ หองกมลทพย โรงแรม-สยามซต โดยมวตถประสงคสำคญเพอเผยแพรขอมล และแลก-เปลยนความเหนจากฝายตาง ๆ ทเกยวของทงภาครฐและเอกชนนกวชาการ และผทรงคณวฒในเรองขอกำหนดเกยวกบอาหารดด-แปรพนธกรรมของ Codex การสมมนาในครงนมผเขารวมสมมนา-ทงหนวยงาน ภาครฐและเอกชน องคกรผบรโภค นกวชาการ และ-ผทรงคณวฒ ประมาณ 300 คน การสมมนาดงกลาวนอกจาก จะม-การบรรยาย เรอง “Principles for the Risk Analysis of FoodDerived from Modern Biotechnology” โดย ศ.ดร.ภกด โพธศรอธบดกรมอนามย และเรอง “Codex Working Principles for Risk

สมอ สาร : ปท 28 ฉบบท 326 สงหาคม 2545 1313131313

สมอ. จดสมมนาขอกำหนดอาหาร GMOs Analysis” โดย น.ส.เมทน สคนธรกษ ผอำนวยการสำนกงานคณะ-กรรมการแหงชาตวาดวยมาตรฐานอาหารระหวางประเทศ สมอ. แลวกยงมการอภปรายรบฟงขอเสนอแนะและตอบขอซกถามโดยผทรง-คณวฒจากภาครฐและเอกชน

การจดสมมนาดงกลาว นอกจากจะทำใหไดรบขอคดเหนและขอมลจากฝายตาง ๆ ทเกยวของทงภาครฐและเอกชน องคกรผบร-โภค และผทรงคณวฒ เพอเปนขอมลในการรวมกำหนดมาตรฐาน-ของ Codex แลว ผเขารวมสมมนาจะไดรบทราบขอกำหนดสากลท-เกยวของกบอาหารดดแปรพนธกรรม กอนทจะประกาศใชเปนมาตร-ฐานตอไป

นายไพโรจน สญญะเดชากล รองเลขาธการสมอ. ใหเกยรตเปนประธาน-เปดงานสมมนา เรอง “ขอกำหนดเกยวกบอาหารดดแปรพนธกรรมของCodex” เมอวนท 13 สงหาคม 2545 ณ หองกมลทพย โรงแรมสยามซตกรงเทพฯ

Page 14: ISO 14001 กับการกำจ ัดของเส ีย ั ั ใน ...recycle.dpim.go.th/wasteflow/chmod777/pdf/20130225...ป ท 28 ฉบ บท 326 ส งหาคม

สมอ. กำหนดใหผลตภณฑเหลก 2 รายการ ตอง-เปนไปตามมาตรฐาน ตงแต 5 ก.ย. 45 เปนตนไป

สมอ. กำหนดใหมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมเหลกกลารด-รอนแผนมวน แผนแถบ แผนหนา และแผนบางสำหรบงานโครง-สรางรถยนต มอก.1999-2543 และมาตรฐานผลตภณฑ-อตสาหกรรมเหลกกลารดรอนแผนมวน แผนแถบ แผนหนา และ-

1414141414 สมอ สาร : ปท 28 ฉบบท 326 สงหาคม 2545

11,456 ลานบาทตอป และในขณะน ประเทศสาธารณรฐประชาชน-จนไดจดตง คณะกรรมการควบคมการรบรองคณภาพของผลตภณฑ-อตสาหกรรม ประเทศสาธารณรฐประชาชนจน หรอ Certificationand Accreditation Administration of the People’s Republic ofChina (CNCA) ขน เพอออกขอกำหนดสำหรบผลตภณฑบงคบท-ตองแสดงเคร องหมาย CCC Mark (China CompulsoryCertification) บนผลตภณฑ หากไมเชนนนจะมปญหาในการนำเขา-สำหรบผลตภณฑทจะตองมการรบรอง เพอความปลอดภยของผ-บรโภคและสอดคลองตามกฎระเบยบของ WTO จำนวน 132รายการ แบงเปนประเภทใหญ ๆ 19 ประเภท คอ สายไฟ-เคเบล,สวตชของวงจรไฟฟา-ตวปองกนไฟฟา-อปกรณเชอมตอ, เครองไฟฟา-วตตตำ, มอเตอรขนาดเลก, อปกรณไฟฟา, อปกรณทใชในการเชอม,อปกรณไฟฟาทใชในครวเรอน, เครองเสยง-วดโอ, อปกรณเทคโนโลย-การสอสาร, อปกรณใหแสงสวาง-หลอดไฟ, อปกรณความปลอดภย,ยางรถยนต-ยางยานพาหนะ, แกว-กระจก, เครองจกรการเกษตร,ผลตภณฑจากยาง (ถงยางอนามย), เครองมอแพทย, อปกรณดบ-เพลง, ระบบเตอนการบกรก (เลเซอร-รงส) ซงขอบงคบนทางการ-จน ไดประกาศใชแลวตงแตวนท 1 พฤษภาคม 2545 ทผานมาและใหเวลาแกผประกอบการในการปรบตวเปนเวลา 1 ป กอน 1พฤษภาคม 2546 และเมอเรว ๆ น สมอ. กไดรวมกบ CNCA จดการ-ประชม 3C เพอชแจงรายละเอยดแกหนวยงานและผประกอบการ-ทเกยวของไปแลว เพอใหทราบกฎระเบยบขอกำหนด และขนตอน-การขอรบการรบรองดงกลาว

นอกจากนการใชเครองหมายบงคบ CCC Mark นนทางCNCA ไดกำหนดรปแบบขนาดและส รวมทงการใชไว หากผ-ประกอบการและผทสนใจ สามารถสบคนรายละเอยด เพมเตมไดทwww.aqsiq.gov.cn หรอ www.cnca.gov.cn เพอใหการดำเนนธรกจ-กบประเทศสาธารณรฐประชาชนจนเปนไปอยางถกตองตามขอบงคบอนจะสงผลดตอการคาการสงออกของผประกอบการไทยตอไป

แผนบาง ทตานการกดกรอนไดดในบรรยากาศ มอก.2011-2543ตองเปนไปตามมาตรฐาน ตงแตวนท 5 ก.ย. 2545 เปนตนไป

เนองจากในปจจบน มการทำและการใชเหลกกลารดรอนแผน-มวน แผนแถบ แผนหนา และแผนบาง สำหรบงานโครงสรางรถยนตภายในประเทศเพมมากขนแตอาจมคณภาพไมเหมาะสมกบการใช-งาน ซงอาจทำใหเปนผลเสยทางเศรษฐกจของประเทศได ดงนนสำนกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (สมอ.) จงกำหนดให-ผลตภณฑอตสาหกรรมเหลกกลารดรอนแผนมวน แผนแถบ แผน-หนา และแผนบางสำหรบงานโครงสรางรถยนต ตองเปนไปตาม-มาตรฐานเลขท มอก.1999-2543 โดยมาตรฐานผลตภณฑดงกลาว-ไดกำหนดลกษณะของขอบของเหลกแผนออกเปน 2 ลกษณะคอขอบรด และขอบตด กำหนดชนคณภาพตามสมบตทางกลออก-เปน 4 ชนคณภาพ คอชนคณภาพ SAPH 310 SAPH 370 SAPH400 และ SAPH 440 กำหนดขนาดและเกณฑความคลาดเคลอนสวนประกอบทางเคม คณลกษณะทตองการ เครองหมายและฉลากการชกตวอยางและเกณฑตดสน และการทดสอบ

นอกจากน สมอ. ยงไดกำหนดใหมาตรฐานผลตภณฑ-อตสาหกรรม เหลกกลารดรอนแผนมวน แผนแถบ แผนหนา และ-แผนบางทตานการกดกรอนไดดในบรรยากาศภายในประเทศมากขนแตอาจมคณภาพไมเหมาะสมกบการใชงาน ซงอาจเกดอนตรายตอ-บคคลและทรพยสนได สำนกงานฯ จงกำหนดใหผลตภณฑ-อตสาหกรรมเหลกกลารดรอนแผนมวน แผนแถบ แผนหนา และ-แผนบาง ทตานการกดกรอนไดดในบรรยากาศ ตองเปนไปตาม-มาตรฐาน มาตรฐานเลขท มอก.2011-2543 โดย มาตรฐาน-ผลตภณฑดงกลาวไดกำหนดลกาณะของขอบเหลกแผน ออกเปน 2ลกษณะคอ ขอบรดและขอบตด กำหนดชนคณภาพเดยว คอ ชนคณภาพ SPA-H กำหนดขนาดและเกณฑความคลาดเคลอน สวน-ประกอบทางเคม คณลกษณะทตองการ เครองหมายและฉลากการชกตวอยางและเกณฑตดสน และการทดสอบ

กอนทมาตรฐานผลตภณฑทง 2 รายการ จะมผลบงคบใช ใน-วนท 5 กนยายน 2545 สมอ. ไดเสนอใหคณะกรรมการมาตรฐาน-ผลตภณฑอตสาหกรรม (กมอ.) พจารณา ใหความเหนชอบการ-กำหนดใหผลตภณฑอตสาหกรรมเหลกกลารดรอนแผนมวน แผน-แถบ แผนหนา และแผนบาง สำหรบงานโครงสรางรถยนตมอก.1999-2543 และมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมเหลกกลารด-รอนแผนมวน แผนแถบ แผนหนา และแผนบาง ทตานการกดกรอน-ไดดในบรรยากาศ มอก.2011-2543 ตองเปนไปตามมาตรฐาน ซงกมอ. ไดมมตเหนชอบตามท สมอ. เสนอ โดย สมอ. ไดดำเนนการ-รบฟงความคดเหนจากผผลต และผเกยวของกบการใชมาตรฐานดง-กลาว จนครบถวนตามมาตรา 18 แหงพระราชบญญตมาตรฐาน-ผลตภณฑอตสาหกรรม พ.ศ.2511 แลว ซงมาตรฐานดงกลาวจะม-

Page 15: ISO 14001 กับการกำจ ัดของเส ีย ั ั ใน ...recycle.dpim.go.th/wasteflow/chmod777/pdf/20130225...ป ท 28 ฉบ บท 326 ส งหาคม

สมอ สาร : ปท 28 ฉบบท 326 สงหาคม 2545 1515151515

ผลบงคบใหผทำ ผนำเขาและผจำหนาย จะตองทำ นำเขา และ-จำหนายแตผลตภณฑทเปนไปตามมาตรฐานเทานน หากฝาฝนจะม-โทษตามกฎหมาย โดยผทำ ผนำเขา สามารถตดตอขอทราบรายละ-เอยด การขออนญาตทำ นำเขาผลตภณฑดงกลาวไดท สำนกงาน-มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม สำนกบรหารมาตรฐาน 1 โทรศพท0 2202 3384

สมอ. จดนทรรศการ “มาตรฐาน เพอการพฒนา-อตสาหกรรมและคมครองผบรโภค”

บรรยากาศผเขาชมนทรรศการบรเวณบธของ สมอ. ซงไดจดแสดง-บอรดนทรรศการและเอกสารเผยแพร โดยไดรบความสนใจเปนอยางมาก

สำนกงานมาตรฐานผล ตภณฑอ ตสาหกรรม (สมอ.)จดนทรรศการ เรอง “มาตรฐานเพอการพฒนาอตสาหกรรมและคม-ครองผบรโภค” เพอเผยแพรบทบาทการดำเนนงานของสมอ.กบการพฒนาอตสาหกรรม และการคมครองผบรโภค แกนกเรยนโรงเรยนนวมนทราชนทศ บดนทรเดชา (บด. 3) เมอวนท 31กรกฎาคม 2545 ทผานมา ในโอกาสครบรอบการสถาปนาโรงเรยน

นายเชดพงษ สรวชช เลขาธการสำนกงานมาตรฐานผลตภณฑ-อตสาหกรรม ใหเกยรตเปนประธานในพธมอบใบรบรองระบบ HACCP แกบรษท ปราณบรโฮเตอ จำกด เมอวนท 1 สงหาคม 2545 ณ หองประชม200 สมอ.

นายประสงค ประยงคเพชร ผอำนวยการสวนรบรองหนวยรบรอง สมอ.ใหเกยรตเปนวทยากรการสมมนา เรอง “ระบบการจดการกบการพฒนาสง-แวดลอมและความปลอดภยของโรงงาน” แกผเขารวมโครงการเทคโนโลย-สะอาดเพอประสทธภาพอตสาหกรรมในจงหวดสมทรปราการ ซง สมอ.ไดรวมกบชมรมเทคโนโลยสะอาดสมทรปราการจดขน เมอ 2 สงหาคม2545 ณ โรงพยาบาลวชรปราการ จ. สมทรปราการ

สวนหนงของผเขารวมสมมนา

Page 16: ISO 14001 กับการกำจ ัดของเส ีย ั ั ใน ...recycle.dpim.go.th/wasteflow/chmod777/pdf/20130225...ป ท 28 ฉบ บท 326 ส งหาคม

1616161616 สมอ สาร : ปท 28 ฉบบท 326 สงหาคม 2545

นายเชดพงษ สรวชช เลขาธการสำนกงานมาตรฐานผลตภณฑ-อตสาหกรรม ใหเกยรตเปนประธานในพธมอบใบรบรองความสามารถหอง-ปฏบตการ มอก.17025-2543 (ISO/IEC 17025) ใหแก บรษท คาโปรแลคตมไทย จำกด (มหาชน) เมอวนท 7 สงหาคม 2545 ณ หองประชม200 สมอ.

ฯพณฯ รฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรม นายสรยะ จงรงเรองกจใหเกยรตเปนประธาน ในพธมอบใบอนญาตทำผลตภณฑอตสาหกรรมมอก.2012-2543 แก บรษท สยามยไนเตด (1995) จำกด เมอวนท 15สงหาคม 2545 ณ หองประชม 200 สมอ.