SłuchK W A R TA L N I K I N F O R M A C Y J N O - P O P U L A R N O - N A U K O W Y D L A L E K A R Z Y

ISSN 1232-8634 Wydawca: GEERS Akustyka Słuchu Sp. z o.o.

REDAKCJAdr Bogdan Hoffmann mgr Grzegorz Lorens – Akustyka Słuchu Sp. z o.o.mgr inż. Tomasz PoremskiKonsultant medyczny: prof. zw. tyt. med. Bożydar LatkowskiSekretarz redakcji: mgr Katarzyna TrzpilSiedziba: 90-146 Łódź ul. Narutowicza 130 tel. 42 616 26 70 fax. 42 616 26 51 e-mail: Katarzyna.Trzpil@geers.pl www.geers.plRedakcja pozwala na przedruki materiałów pod warunkiem podania źródła

Nakład 7000 egz.DTP i druk: 101 studio DTP - Firma Tęgiwww.101studio.com.pl

Po długim okresie negocjacji w końcu marca 2010 r., doszło do połączenia firm GEERS Hörakustik i Audio Nova International. Zintegrowana struktura obu firm działa w 12 krajach europejskich

i zaopatruje rocznie w aparaty słuchowe ponad 200.000 klientów. Na te-renie Niemiec połączone struktury obu firm działać będą pod logo firmy Geers, a na czele połączonego zarządu stanął Christian Geers, repre-zentujący trzecie pokolenie rodziny. W Polsce nie są przewidziane żadne zmiany organizacyjne.

Jednocześnie po kilkudziesięciu latach pracy na rzecz firmy ze składu rady nadzorczej zdecydowali się odejść dr Wolfgang Geers i dr Volker Geers, reprezentujący drugie pokolenie rodziny zarządzającej firmą od blisko 30 lat.

Obie firmy działały dotychczas równolegle jedynie na rynku niemieckim i tylko tam konieczne jest przeprowadzenie niełatwej procedury integrowa-nia obu struktur, co potrwa minimum do końca 2010 r. Po połączeniu firma Geers będzie posiadała na rynku niemieckim blisko 450 oddziałów, co da jej pozycję lidera na największym rynku europejskim.

Dalsza polityka koncernu zakłada kontynuację rozbudowy struktur i podnoszenie konkurencyjności spółek działających w jego obrębie.

CZERWIEC Nr 2/2010 (72)SPIS TREŚCI 1 Mgr Grzegorz Lorens Połączenie Geers Hörakustik

i Audio Nova International 2 Prof. zw. tyt. med.

J. Bożydar Latkowski Parma i wspomnienie o Giuseppe Verdim

4 Mgr Katarzyna Trzpil Aparat słuchowy – budowa

i funkcje 5 Kolokwium fundacji Geers

w Bonn-Bad Godesberg 6 Mgr inż. wibroakustyk

Jacek Danielewski Prace nad normą dotyczącą czasu pogłosu

7 CIEKAWE INFORMACJE Niedosłuch w wieku starczym Problemy z uzębieniem powodują problemy ze słuchem GN Hearing przenosi produkcję

aparatów wewnątrzusznych do Oxfordu

Nowatorskie, niezwykłe rozwiązania słuchowe I i II

Gruntowna praca metodą do osiągnięcia możliwie najlepszego słyszenia

10 ABC AUDIOPROTETYKA Akustyka Baterie Filtry akustyczne

Mgr Grzegorz Lorens Prezes zarządu GEERS Akustyka Słuchu Sp. z o.o.

PołączenieGEERS Hörakustik

i Audio Nova International

Słuch

2

Parma, miasto liczące około 200 tys. mieszkańców, ma wielowiekowe tradycje datujące się, jak to bywa we Włoszech, od czasów starożytnych. Mieszani-nę epok i stylów najlepiej utrwaliła sztuka sakral-na, „upychając” fragmenty budowli romańskich, gotyckich, renesansowych i neoklasycystycznych w 46 zabytkowych kościołach, z których dwa są za-bytkami na miarę światową.

Pierwszym z nich jest katedra zbudowana w 1160 r. i stanowiąca jeden z bardziej interesujących przykładów architektury romańskiej we Wło-

szech. Dobudowana później gotycka kwadratowa wieża o wysokości przeszło 60 m góruje majestatycznie nad starym miastem. Drugim jest baptysterium, będące wspaniałą pamiątką sztuki średniowiecza i choć nie dorównuje podobnej budowli we Florencji, to jednak pięknie harmonizuje z katedrą. Wśród wielu pomników architektury dawnych epok nie sposób pominąć gma-chu uniwersytetu z 1264 r., po Bolonii i Padwie siedzibie jednej z najstarszych uczelni Europy.

Właśnie region Parmy jest szczególnie związany z ży-ciem Giuseppe Verdiego.

Omijając autostradę A1 i jadąc z Parmy w kierunku Fontanellato, można dojechać do pobliskiego Roncole Verdi, a następnie do Busseto. Obie te miejscowości łączą się z nazwiskiem wielkiego kompozytora.

Tutaj w Roncole (Fot. 1) do dziś zachowany jest sta-ry dom, w którym 10 października 1813 r. przyszedł na świat Giuseppe Verdi. W pobliskim Busseto, w pięknym budynku, mieści się muzeum Verdiego (Fot. 2), bogate w liczne pamiątki. Na centralnym placu miasta można podziwiać pomnik siedzącego kompozytora (Fot. 3), wykonany z brązu w 1913 r. przez Luigiego Secchiego. Na placu Verdiego znajduje się teatr (Fot. 4) wspaniale zrekonstruowany w 1868 r. przez Montechiariego. W tym teatrze kompozytor stawiał pierwsze kroki ku światowej

Prof. zw. tyt. med. J. Bożydar Latkowski

Parma i wspomnienie o Giuseppe Verdim

Fot. 1. Roncole. Dom, w którym urodził się Verdi

3

Rok za łożenia 1951

sławie. Verdi pobie-rał naukę muzyki w Busseto u Vin-cenzo Lavigna, by następnie kontynu-ować studia w Me-diolanie. Po ich ukończeniu powrócił do Busseto, gdzie objął stanowisko dyrygenta miejsco-wej orkiestry i podjął pracę nauczyciela w szkole muzycznej.

N i e p r ze c i ę tny talent Verdiego dał się poznać wkrótce po rozpoczęciu pra-cy w Busseto. Je-go pierwsza opera „Oberto” (1839 r.) została przyjęta

z uznaniem przez publiczność. Niestety, wystawienie drugiej opery, „Un giorno di regno” (1840 r.), zakończyło się niepowodzeniem. Dziwnym trafem podobnie rozpo-częła się później kariera Giacomo Pucciniego, nazwa-nego ostatnim wielkim kompozytorem operowym we

Włoszech. Jednak talent i niepospolita indywidualność Verdiego miały się w pełni dopiero ujawnić później. Kom-pozytor zasłynął szczególnie kompozycjami chóralnymi i śmiałym przechodzeniem od heroicznych elementów muzycznej potęgi dramatu do delikatnej, romantycznej liryki, niemal w kameralnej interpretacji.

Prawie wszystkie 34 opery Verdiego zyskały uznanie światowej krytyki, mimo że jego twórczość przechodziła burzliwe przemiany. Wielki Włoch zmieniał poglądy na muzykę. Od tradycyjnej opery przeszedł do stylu dra-matycznego. Nastąpiło to pod wpływem kompozytorów francuskich – w ich kompozycjach główną rolę odgry-wały partie orkiestrowe i dużo częściej niż do tej pory pojawiała się pieśń zamiast arii. Uważa się, że twórczość Verdiego wywarła wielki wpływ na muzykę dramatyczną XX w. i choć nie wszystkie jego opery zyskały jednako-wy, powszechny aplauz, to jednak zdecydowana więk-szość do dziś stanowi żelazny repertuar światowych scen operowych.

Przypominam najważniejsze dzieła w encyklopedycz-nym skrócie: „Nabucco” (1842), „Makbet” (1847), „Rigo-letto” (1855), „Traviata” (1853), „Trubadur” (1853), „Nie-szpory Sycylijskie” (1855), „Don Carlos” (1867), „Aida” (1871), „Otello” (1887) czy skomponowana w wieku 80 lat opera komiczna „Falstaff” (1893), jedno z dwóch tego rodzaju dzieł kompozytora.

Fot. 3. Pomnik Verdiego autor-stwa Luigi Secchiego na Placu Giuseppe Verdiego w Busseto(Żródło: Wikipedia Commons)

Fot. 4. Odrestaurowany teatr w Busseto

Fot. 2. Museum Verdiego w Villa Pallavicino w Busseto(Żródło: http://parma.repubblica.it/multimedia/home/14445465)

Słuch

4

Żywotność i pracowitość Verdiego nie mają sobie równych. Badania jego twórczości i życia wciąż sys-tematycznie prowadzone są w Parmie. Do tego celu powołano tam instytut naukowy do studiów nad Verdim - Instituto di studi Verdiani. W Parmie koncertuje bardzo dobrze przygotowany i profesjonalnie prowadzony, cho-ciaż amatorski, chór Corale Giuseppe Verdi.

Ostatnio słuchaliśmy szeregu koncertów poświę-conych Verdiemu, ale także partii chóralnych z opery „Nabucco”, w tym „Va pensiero”.

„Va pensiero” (w wolnym tłumaczeniu: „Biegnijcie moje myśli…” w domyśle „ku wolności…”). Piękny, melodyjny prolog ozdobiony umiejętnie przez orkie-strę, powtarzane da capo frazy chóralne, przechodzą stopniowo w coraz głośniejsze akcenty. Aż wreszcie na-stępuje wybuch dramatycznego fortissimo, by jak echo rozpłynąć się w pełnej nastroju ciszy. Wielkie, wspaniałe przeżycie.

Tyle wspomnień. n

J. Bożydar Latkowski

Portret Giuseppe Verdiego(Żródło: Wikipedia Commons)

Nowoczesne aparaty słuchowe różnią się między sobą budową, funkcjami oraz zasadami ich obsługi. Dostępne na rynku aparaty słuchowe występują w różnych modelach i wzorach.

Budowa aparatów słuchowychAparat słuchowy składa się z:

n mikrofonu zbierającego dźwięki otoczenia,n wzmacniacza, który

nie tylko wzmacnia, ale i przetwarza sygnał z mi-krofonu,

n słuchawki, przesyłającej przetworzony przez aparat sygnał do przewodu słu-chowego,

n baterii dostarczającej ener-gii, potrzebnej do działania aparatu słuchowego.

mgr Katarzyna

TrzpilKierownik działu marketingu firmy GEERS Akustyka Słuchu Sp. z o.o.

Vademecum wiedzy o niedosłuchu

(Kontynuacja artykułu rozpoczętego

w nr 3/2009 Słuchu)

Aparat słuchowy  – budowa i funkcje

5

Rok za łożenia 1951

Funkcje aparatów słuchowych

Nowoczesne aparaty słuchowe wyposażone są w różne funkcje, z których podstawową jest wzmocnie-nie dźwięków otoczenia.

n kompensacja niedosłuchuZminimalizowanie problemów wynikających z niedo-

słuchu przy uwzględnieniu zmian, zachodzących w pa-rametrach słyszenia (zmniejszona czułość, ograniczona dynamika słyszenia, zredukowana rozdzielczość często-tliwościowa i czasowa, ograniczenie możliwości obu-usznego słyszenia) jest podstawową funkcją aparatu słuchowego. Oznacza to, że aparat słuchowy może być wyposażony w wiele narzędzi, które protetyk słuchu do-stosowuje do indywidualnych oczekiwań osoby z uszko-dzonym słuchem.

n dodatkowe funkcjeAparat słuchowy nie przywraca normalnego słyszenia,

jednak może być wyposażony w funkcje, które w znaczą-cy sposób poprawią jakość życia osoby z uszkodzonym słuchem. Należą do nich m.in. mikrofony kierunkowe i systemy redukcji hałasu. Systemy redukcji hałasu przy-czyniają się do lepszego zrozumienia mowy w hałasie i mniejszego zmęczenia użytkownika aparatu słuchowe-go głośnymi dźwiękami. Ważną funkcję w aparacie słu-chowym pełni system eliminacji sprzężenia zwrotnego. Zjawisko to powstaje, gdy część wzmocnionego dźwięku wydostaje się na zewnątrz, gdzie jest wychwycona przez mikrofon aparatu i ponownie wzmocniona.

n Funkcje praktyczneFunkcje praktyczne nie mają bezpośredniego wpły-

wu na poprawę rozumienia mowy, ale są bardzo przy-datne w codziennej obsłudze aparatu słuchowego. Aparat słuchowy może być wyposażony w funkcję sy-gnalizującą konieczność wymiany baterii, sygnał może również informować o zmianie programu lub o tym, że aparat jest włączony. Bardzo przydatna może okazać się możliwość podłączenia aparatu do telefonu komórkowe-go, urządzenia Bluetooth, komputera czy internetu.

n Kontynuacja w następnym numerze Słuchu

Interdyscyplinarne kolokwium fundacji Geers w Bonn- -Bad Godesberg, które odbyło się w dniach 22 i 23 lutego 2010, poza wartościowymi wykładami nauko-

wymi, było zdominowane przez dwa wydarzenia: prof. dr Hellmut von Specht (Uniwersytet w Magdeburgu), przekazał swój urząd prezesa zarządu fundacji Geers i kierownika kolokwiów profesorowi dr Gottfriedowi Diller (Uniwersytet w Heidelbergu). Laudatio wygłosił prof. Peter Plath.

Po raz ósmy wręczono nagrodę fundacji Geers w wy-sokości 15.000 euro (…). Prof. von Specht i dr Volker Geers wręczyli nagrodę dr Alexandrze Ludwig (Fot. 1) za jej, jak powiedział w swojej mowie prof. von Specht, „wy-bitną pracę naukową dotyczącą rozwoju nowych testów dyskryminacyjnych nie bazujących na przetwarzaniu ję-zyka, służących dokładniejszej charakterystyce słucho-wych zakłóceń w przetwarzaniu i percepcji u dzieci”.

nŹródło: Hörakustik 3/2010, www.hoerakustik.net

Kolokwium fundacji Geers

w Bonn-Bad Godesberg

Fot. 1. Prof. Dr Hellmut von Specht (po lewej) i dr Volker Geers z laureatką dr Alexandrą Ludwig

Słuch

6

W Komitecie Technicznym (KT) 253 ds. Akustyki Archi-tektonicznej Polskiego Komitetu Normalizacji trwają prace nad normą dotyczącą czasu pogłosu w pomieszczeniach. Grupie Roboczej (GR), przygotowującej projekt normy dla dalszych prac w KT, przewodniczy profesor Barbara Szu-drowicz reprezentująca w KT 253 Instytut Technik Budow-lanych, będący autorem tego projektu. Norma ma roboczy tytuł PN-B-02151-4 Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach. Wymagania dotyczące czasu po-głosu. Dokument ten obejmuje wskazania techniczne i pa-rametry czasu pogłosu w zakresie użyteczności przestrzeni wewnątrz budynków w przypadku normalnego użytkowa-nia bez wspomagania systemami elektroakustycznymi.

Przygotowywany czwarty tom norm PN-B-02151 po-wstaje w celu zdefiniowania źródła wiedzy technicznej do powszechnego użytku, które może być przywołane przez przepisy budowlane poprzez powołanie wskazu-jące. Z dniem 8 lipca 2009 r. weszła w życie nowelizacja Warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 12 marca 2009 r. (D.U. nr 56 poz. 461, rok 2009). Wymagania ochrony przed ha-łasem zostały poszerzone o zakres ochrony przed nad-miernym pogłosem. W zakresie tym ujęto również wyma-ganie uzyskania odpowiedniej zrozumiałości informacji, w tym szczególnie ważnej zrozumiałości akustycznych systemów bezpieczeństwa. Nowelizacja w paragrafie 323 przewiduje konieczność ochrony przed hałasem pogłosowym w pomieszczeniach, będącej elementem kompleksowej ochrony użytkowników budynków przed hałasem, czemu ma służyć opracowywana norma defi-niująca wymagania względem czasu pogłosu.

Ustawodawca wymienił obiekty i pomieszczenia, w których jest wymagana ochrona użytkowników przed tym rodzajem hałasu w celu eliminacji jego wpływu na komunikację z wykorzystaniem dźwięku. W pomiesz-czeniach budynków użyteczności publicznej, których funkcja jest związana z odbiorem mowy lub innych pożądanych sygnałów akustycznych, należy stosować odpowiednie rozwiązania budowlane i dodatkowe ada-ptacje akustyczne. Działanie to ma zapewnić uzyskanie odpowiednich warunków akustycznych w pomieszcze-niach – wyeliminować wpływ hałasu, w tym hałasu po-głosowego, na przekazywany dźwięk i zawartą w nim in-formację. W pomieszczeniach należy stosować materiały o potwierdzonych własnościach pochłaniania dźwięku wyznaczonych zgodnie z Polską Normą. Opracowywana w KT 253 norma dotycząca czasu pogłosu będzie zawie-rała konkretne parametry techniczne definiujące hałas pogłosowy poprzez wartości krytyczne oceny przestrze-ni wewnątrz budynków w odniesieniu do ich funkcji.

Aktualnie, zgodnie z zasadami normalizacji, tworze-nie wymagań jakości użytkowej budynków w postaci normy jest konsensusem społecznym wypracowanym w demokratycznym poszanowaniu interesów różnych grup społecznych. W GR nad normą pracują przedsta-wiciele różnych uczestników procesu inwestycyjnego, przemysłu budowlanego, państwa oraz niezależne firmy konsultingowe. Zakończenie prac jest przewidywane na koniec roku 2010. Po opracowaniu normy przez GR zo-stanie ona przekazana do dalszych prac w KT 253. Na etapie ankiety powszechnej, będącej etapem prac w KT, zgłaszane są uwagi od innych podmiotów nie będących członkami KT. Każda osoba fizyczna, organizacja spo-łeczna i podmiot gospodarczy mają prawo do zgłaszania swoich uwag w ankiecie powszechnej. n

Nota: Autor tekstu jest reprezentantem FABRYKI CISZY w KT 253

ds. Akustyki Architektonicznej i KT 306 ds. Zrównoważonego Budownictwa.

Adres do korespondencji: FABRYKA CISZY

www.fabrykaciszy.com.pl ul. K. Potockiej 45B/11, Poznań

tel. 61 847 68 41, 0 509 835 605 kontakt@fabrykaciszy.com.pl

Mgr inż. wibroakustyk Jacek Danielewski

Prace nad normądotyczącą czasu pogłosu

7

Rok za łożenia 1951

U wszystkich ludzi w proce-sie starzenia zmniejsza się liczba komó-rek rzęsatych (słuchowych) w uchu we-w n ę t r z ny m . U niektórych osób proces ten nastepuje wcześniej niż u innych.

Począwszy od 30 bądź 40 roku życia powoli i nieodwołalnie słyszymy coraz gorzej. Co piąta osoba dorosła i przeważająca liczba osiemdzie-

sięciolatków cierpi na ubytek słuchu. Połowa wszystkich dotkniętych niedosłuchem to osoby w wieku produkcyj-nym.

Naturalny ubytek słuchu związany z wiekiem to pres-byacusis. U większości osób presbyacusis zaczyna się od upośledzenia słyszenia dźwięków o wysokiej często-tliwości, w tym spółgłosek: s, t, k, p, f. W praktyce naj-częściej pierwszym objawem są narastające trudności w rozumieniu słów z tymi spółgłoskami.

Liczne badania wskazują, że związana z wiekiem utrata słuchu może być dziedziczna. Także niekorzystne oddziaływanie środowiska może sprzyjać powstawaniu tej postaci niedosłuchu.

nŹródło: http://www.german.hear-it.org/page.dsp?page=311

Palacze i osoby z nadwagą są wystawieni na wyższe ryzyko ubytku słuchu związane z wiekiem – wynika z badań przeprowadzonych w Europie.

Badacze z Uniwersytetu w Antwerpii w Belgii wykryli, że osoby, które dłużej niż jeden rok regularnie paliły, mają gorszy słuch od niepalą-

cych. Z badań tych wynika, że im częściej sięga się po papierosa (liczba lat razy liczba paczek papierosów), tym większe szkody ponosi słuch.

Okazało się też, że zachodzi bezpośredni związek między wagą a ubytkiem słuchu. Im wyższy jest BMI (Body Mass Index), tym wyższy jest związek z powsta-niem niedosłuchu.

Palenie i nadwaga wpływają negatywnie na krwioobieg, co z kolei wpływa niekorzystnie na zaopatrzenie ucha w tlen. Może to w rezultacie mieć wpływ na utratę słuchu.

Są to wyniki największych badań na temat ubytku słuchu związanego z wiekiem. W sumie przeprowadzo-no wywiady i badania w siedmiu europejskich krajach wśród 4.083 osób w wieku od 53. do 73. roku życia. Wzięto pod uwagę stan fizyczny badanych, testy słu-chowe oraz przeprowadzone wywiady. Kwestionariusze wywiadu uwzględniały zarówno historię choroby, jak też wpływ hałasu środowiska, w którym badani codziennie przebywali.

Badacze podali, że waga i palenie papierosów są ważnymi czynnikami, które wpływają na słuch i możli-wość jego ubytku. Jednak to hałas uznawany jest w dal-szym ciągu za głównego sprawcę niedosłuchu.

nŹródła: RNID (Royal National Institute for Deaf People), CBC News.

http://www.german.hear-it.org/page.dsp?page=9119

NiemcyNiedosłuch  w wieku starczym

NiemcyPalenie papierosów i nadwaga szkodzą  słuchowi

Ciekawe informacje

Foto

: ww

w.p

hoto

rack

.net

Słuch

8

90 procent ludności Peru ma problemy z uzębieniem. Jeżeli ząb nie jest leczony, może ulec martwicy i trze-ba dokonać jego ekstrakcji. Braki w uzębieniu mogą prowadzić do nieprawidłowego funkcjonowania stawu skroniowo-żuchwowego, co z kolei jest powiązane z wystąpieniem ubytku słuchu.

Brak jednego lub większej liczby zębów może pro-wadzić do przyspieszonego ubytku słuchu, wpływa również na samopoczucie oraz społeczny i emocjonalny dobrostan – uważa Jim Romero Lloclla, państwowy koordynator strategii związanej ze zdrowym uzębieniem w ministerstwie zdrowia w Peru.

Jak twierdzą specjaliści, kobiety częściej cierpią na ubytki słuchu spowodowane brakiem uzębienia.

W Peru, co dziesiąta starsza osoba całkowicie utraciła uzębienie, a 85 procent całej populacji cierpi na choroby dziąseł, co jest przyczyną utraty zębów.

Pod hasłem „Zawsze z uśmiechem” rząd Peru prowadzi kampanię instruktażową problematyki zdrowego uzębienia. Jeżeli akcja się powiedzie, lepsze zdrowie może dodatkowo mieć pozytywny wpływ na stan słuchu ludności. nŹródła: www.elcomerico.com

http://www.german.hear-it.org/page.dsp?page=8753

PeruProblemy z uzębieniem  powodują pogorszenie  słuchu Nieleczone uzębienie może doprowadzić do niedosłuchu

Jeszcze w tym roku niemiecka centrala GN Hearing w Münster zamknie zakład produkcyjny wewnątrz-usznych aparatów słuchowych – zakomunikowano załodze podczas nadzwy-czajnego zebrania. Produk-cja zostanie przeniesiona do jednego z dwóch dużych europejskich centrów pro-dukcyjnych przedsiębior-stwa w Oxford w Anglii.

O przyszłość wykwalifi-kowanych pracowników dotkniętych zamknię-ciem zakładu w Münster firma zatroszczy się

stosując indywidualne środki zaradcze.

Po przeszkoleniu pracownicy zostaną skierowani do pracy w innych oddziałach naszego przedsiębior-stwa – informuje dr Inge Bliestle, kierująca GN He-

aring Sp. z o.o. w Niemczech. Sytuacja klientów GN Hearing ma się nie zmienić, dostawy sprzętu i serwis będą nadal koordynowane lokalnie.

Reagując na potrzeby klien-tów i zmiany rynku, przedsię-biorstwo chce w przyszłości mocniej stawiać na kompeten-

cje serwisu. Planowana jest rozbudowa innowacyjnego centrum obsługi klienta w Münster.

nŹródło: Hörakustik 3/2010, www.hoerakustik.net

GN Hearing przenosi produkcję aparatów  wewnątrzusznych  do Oxfordu

Ciągle opracowuje się nowe rodzaje aparatów słu-chowych. Monachijska agencja wzornictwa design affairs skonstruowała urządzenie słuchowe Plug, umiejscowione tak, jak kolczyk na płatku ucha.

Do tego konieczne jest jednak powiększenie płatka ucha do wielkości aparatu słuchowego (średnica około 25 mm). Przez takie ułożenie aparatu uzy-

skujemy optymalne ustawienie 3 mikrofonów. Dźwięk kierowany jest do ucha przez cienki wężyk i nasadkę. Aparat Plug (istniejący dotychczas tylko jako studium) ma

Nowatorskie, niezwykłe rozwiązania słuchowe I

9

Rok za łożenia 1951

być odpowied-ni do średnich i dużych ubyt-ków słuchu.

A k u m u l a -tor (rozmiar 10) z a o p a t r u j e urządzenie słu-chowe w prąd. W ramach indy-

widualnej konfiguracji można wybierać pomiędzy różny-mi kolorami i różnorodnymi wkładkami z akumulatorka-mi. Projektanci, którzy w minionych 10 latach zdobyli już 160 nagród, zainspirowali się tradycją takich ludów, jak Inkowie w Ameryce Południowej czy rdzenni mieszkań-cy Afryki i Azji, którzy noszą w płatkach uszu krążki lub kołki. Nazwa Plug wywodzi się z piercingu, w którym tak określa się rodzaj kolczyków. Felix van de Sand z design affairs twierdzi, że liczne zapytania z pracowni piercingu wskazują, że jest zapotrzebowanie na takie aparaty.

Całkiem inną drogę wybrała kalifornijska firma Sonitius Medical. Na opracowany przez nich system słuchowy SoundBite składają się dwa

urządzenia. Pierwsze, połączone z mikrofonem, rejestru-jącym dźwięk wewnątrz ucha, umieszcza się za uchem. Drugą część nakłada się na górne zęby trzonowe. Na-kładka nazębna odbiera bezprzewodowo sygnały dźwię-kowe z części zewnętrznej, następnie przetwarza je na wibracje, które za pośrednictwem układu kostnego prze-kazywane są do ucha wewnętrznego. W przeciwieństwie do implantu BAHA nie jest potrzebny zabieg chirurgiczny. System słuchowy SoundBite można stosować w przy-padku jednostronnych niedosłuchów, mieszanych zabu-rzeń słuchu lub przy jednostronnej głuchocie. SoundBite jako nowy rodzaj systemu słuchowego nazywany jest

aparatem słuchowym wewnątrzustnym (in-the-mounth, ITM). Przedsiębiorstwo zakłada, że wycisk aparatu słu-chowego (znajdującego się jeszcze w fazie badań) powinien sporządzić dentysta. Laryngolog lub protetyk słuchu powinien następnie dopasować urządzenie oraz zaznajomić pacjenta z obsługą i przejąć opiekę nad nim.

Wspólną cechą obu rozwiązań protetyki słuchu – w płatku ucha oraz na zębie – jest to, że również inne branże zawodowe, jak studia piercingu czy dentystyści i laryngolodzy mogą uczestniczyć w tworzeniu nowych rozwiązań. Ważna jest więc informacja o specyfice usłu-gi protetyka słuchu przy dostosowaniu urządzenia do użytkownika.

nŹródło: Hörakustik 3/2010, www.hoerakustik.net

Jednym z warunków optymalnego słyszenia jest dokładne zaznajomienie klienta z możliwościami technicznymi jego nowego aparatu słuchowego. Wskazuje na to studium przeprowadzone na Uni-wersytecie we Frankfurcie (informacja na podsta-wie sprawozdania za-mieszczonego na plat-formie internetowej german.hear-it.org).

Antropolog Susan-ne Bisgaard wykazała w swojej pracy doktorskiej, że gdy użytkownik aparatu słuchowego zrozumie

jego możliwości techniczne jako coś, na co może mieć

wpływ, to użytkowanie urządzenia z większym prawdo-podobieństwem zostanie uwieńczone sukcesem. Jeżeli użytkownik będzie traktował swój aparat słuchowy jako obiekt obcy, którego nie może kontrolować, to wtedy zmniejszają się szanse na jego skuteczne używanie.

Według autorki należy szczegółowo informować nie tylko o technicznych możliwościach urządze-nia. Ważne jest też wy-tłumaczenie, jakiego ro-

dzaju słyszenia można się spodziewać i że nie wszystko brzmi tak samo, jak w normalnym procesie słyszenia. nŹródło: http://german.hear-it.org/

Nowatorskie, niezwykłe rozwiązania słuchowe II

Gruntowna praca metodą  do osiągnięcia możliwie  najlepszego słyszenia

Foto

: htt

p://

gizm

odo.

com

/546

8946

/p

lug-

hear

ing-

aid

-con

cept

-str

etch

es

-you

r-ea

rlob

es-f

or-b

ette

r-so

und

Słuch

10

Akustyka (od gr. akoustikós – słuchowy, od akúein – słyszeć, słuchać). W fizyce, nauka o → dźwięku i jego działaniu. Słyszalny dźwięk mieści się w granicach 20-20.000 drgań na sekundę (= hertz [Hz]; 1000 Hz = 1 kiloherc [kHz]). Dźwięk o drganiach większych niż 20 kHz nazywamy → ultradźwiękiem. Dźwięki poniżej 20 Hz nazywamy → infradźwiękami. Poziom natężenia dźwięku poddaje się w → decybelach (dB), przy czym zero decybeli (0 dB) jest fizycznie zdefiniowanym pozio-mem odniesienia. Np. dla słuchu ludzkiego najniższa granica słyszalności to właśnie zakres największej wraż-liwości słuchu, mianowicie 2x10-5 Pa (Pascal), względnie 20 μPa. Od akustyki fizycznej wyodrębnia się akustykę budowlaną, elektroakustykę, akustykę wnętrz, akustykę muzyczną, psychoakustykę oraz akustykę medyczną.

Akustyczny – dotyczący dźwięku w przeciwieństwie do → audytywny – dotyczący słuchu. (P)

Piśmiennictwo: Reallexikon der Akustik (Hrg. Michael M. Rieländer. Verlag

Erwin Bochinsky, Frankfurt, 1982).

Baterie Właściwie powinno się mówić o ogniwach akumula-torowych, mimo iż przyjęło się określanie ogniw jako baterie. Dopiero kilka połączonych ogniw można nazwać „baterią”. Owe źródła prądu określa się także mianem ogniw pierwotnych. Nie dają się one ponownie nała-dować, w przeciwieństwie do określanych jako ogniwa wtórne, czyli → akumulatorów.

ABC audioprotetyka*

Z przyjemnością informujemy, że nakładem firmy GEERS ukazała się ważna publikacja zatytułowana „Podstawy Farmakoterapii i Fizjoterapii”. Jej autorami są: prof. zw. tyt. med. J. Bożydar Latkowski, prof. dr hab. n. med. Jurek Olszewski i dr n. med. Katarzyna Kosiek.

„…Idea przygotowania książki dotyczącej farmakoterapii i fizjoterapii

nie powstała nagle. Wpłynęła na to stała, wnikliwa obserwacja codzien-

nej pracy środowiska lekarzy, w tym lekarzy rodzinnych odgrywających

podstawową rolę w służeniu pomocą każdemu, kto tej pomocy będzie

wymagał.

Dobrze zatem będzie, jeśli w zakresie otolaryngologii przedstawi się

zainteresowanym podstawowe wiadomości dotyczące farmakoterapii

i fizjoterapii, zebrane nie w bardzo obszernym tomie, ale w dużo korzyst-

niejszym skrótowym opracowaniu.

…Choć jest to truizmem, trzeba przypomnieć, że dolegliwości oto-

rynolaryngologiczne stanowią jedną z najczęstszych przyczyn, z którymi

chorzy zgłaszają się do lekarzy rodzinnych i lekarzy innych specjalności.”

(Cyt. J. Bożydar Latkowski, Wstęp)

Książka do nabycia w oddziałach firmy GEERS Akustyka Słuchu Sp. z o.o. Zamówienia można składać e-mailem: Katarzyna.Trzpil@geers.pl lub telefonicznie: 42/ 616 26 70

Cena książki: 35 PLN

11

Rok za łożenia 1951

Aby elektroniczne aparaty słuchowe mogły funkcjo-nować, wymagają źródła prądu. Źródło prądu musi mieć napięcie od 1,3 do 1,5 wolt, w zależności od wymagań aparatu słuchowego i ustawionych wymagań. Im wyższe napięcie tym większy może być przepływ prądu (mierzo-ny w mA = miliamperach), przy czym zależny jest on także od oporu wewnętrznego (rezystancji wewnętrznej). Opór wewnętrzny ogniwa pierwotnego to oporność elek-tryczna, którą musi pokonać prąd elektryczny podczas przepływu przez ogniwo akumulatorowe. Im większy opór wewnętrzny, tym słabszy jest prąd, który dostarcza ogni-wo akumulatorowe. Pojemność baterii (= czas poboru prądu w mA/h) jest zależna od ilości materiału, z którego wykonane są dodatnie i ujemne elektrody.

Ogniwa akumulatorowe składają się z elektrolitu i dwu elektrod o różnym potencjale (= → potencjał). Elektroda ujemna składa się z czystego cynku. Elektroda dodatnia zawiera jako czynną składową środek utlenia-jący lub katalizator. Jako środek utleniający stosuje się tlenek rtęci i tlenek srebra z uwagi na bardzo stabilny, stały przebieg napięcia. Z tych względów do tego celu nie nadaje się braunsztyn, który znamy z klasycznych bateryjek lampowych.

W tzw. ogniwach cynkowo-powietrznych środkiem utleniającym w ogniwie jest przenikający z powietrza tlen. Chemiczne przetwarzanie tlenu, względnie obcią-żenie ogniwa, są uzależnione od katalizatora.

W eksploatacji ogniwa metaliczny cynk oddaje elek-trony, które poprzez zewnętrzny obwód elektryczny apa-ratu słuchowego przepływają do elektrody dodatniej, gdzie ulegają redukcji. W toku tego przebiegu uwolniony wodór zostaje za pomocą środka utleniającego prze-twarzany w wodę. Do tego niezbędny jest elektrolit, który w ogniwach aparatu słuchowego składa się przede wszystkim z ługu potasowego.

W nowszych rozwiązaniach stosuje się ogniwa litowe. W tej opcji elektrodą ujemną jest metaliczny lit. Ponieważ wykorzystuje się tu elektrolity organiczne, oporność czynna wewnętrzna jest bardzo duża, a przepływ prądu ograniczony. Zjawisko to staje dziś na przeszkodzie w wykorzystaniu tego rozwiązania, gdyż aparaty słucho-we częstokroć w krótkim czasie pobierają wielką ilość prądu, nawet powyżej 10 mA.

Odróżnia się ogniwa tlenkowo-rtęciowe oraz ogniwa cynkowo-powietrzne. Serie produkcyjne są oznaczane cyframi ustalonymi międzynarodowo. Większe aparaty zauszne, o większym wzmocnieniu, najczęściej oznacza się cyframi 675. Dla mniejszych zausznych aparatów słu-chowych, gdzie jest mniej miejsca dla bateryjek, stosuje się rząd wielkości 13. W przypadku → aparatów wewnątrzusz-nych, serie produkcyjne oznaczane są cyframi 312 względ-nie 10 (uprzednio stosowany rozmiar 230 dzisiaj już prak-tycznie wyszedł z użycia – przypis red.). Inne określenia powiązane z bateriami są również możliwe na podstawie wewnętrznych, firmowych uszeregowań numerycznych.

Owe serie produkcyjne dostępne są dla wielu apa-ratów słuchowych zasilanych baterią. Dla potrzeb osób z uszkodzonym słuchem faworyzowane są ogniwa cynko-wo-powietrzne z uwagi na długi okres działania i niewiel-ką zawartość szkodliwych materiałów. Ogniwa zostają aktywowane w wyniku usunięcia naklejki. W przypadku specjalnych wymagań, osoba posługująca się aparata-mi słuchowymi powinna poradzić się → audioprotetyka, aby wykorzystywane baterie gwarantowały optymalną pracę. Bateryjki powinny możliwie długo dostarczać taki sam poziom energii, aby w trakcie użytkowania aparatu słuchowego nie dochodziło do spadku ich wydajno-ści i w konsekwencji nie została obniżona możliwość wzmocnienia aparatu. (B i Fa.Varta)

Filtry akustyczne („Elementy tłumiące”) są wymagane w aparatach

słuchowych do mechanicznego tłumienia, czyli osłabia-nia określonych zakresów częstotliwości. Następuje to w wyniku wstawienia filtrów akustycznych w dźwięko-wód aparatu słuchowego. Jego działanie wiąże się z ob-niżeniem wydajności aparatu, jednak z drugiej strony dzięki temu nie dochodzi do wywierania zbyt wysokiego ciśnienia na błonę bębenkową. Występują filtry, które cechuje różna oporność akustyczna (= impedancja). Naj-bardziej znane są rożki (niem. ethymologischer Winkel) z wbudowanymi lub możliwymi do wbudowania filtrami akustycznymi („Knowles Filter”). (B) n*Źródło: Lexikon der Hörschäden, Peter Plath (red.) przy wpółpracy: Herbert

Bonsel, Claus Harmsen, Werner Saltz, Gustav Fischer Verlag, Stuttgart

· Jena · New York 1995

ADRESY ODDZIAŁOW ZAJMUJĄCYCH SIĘ DOPASOWYWANIEM I SPRZEDAŻĄ APARATÓW SŁUCHOWYCH

W NIEMCZECH – ponad 250 oddziałów; adres do korespondencji: Ursula Schuster, GEERS International GmbH, Otto-Hahn-Straße 35, D-44227 Dortmund, tel.: +49.231.97 60-221, fax: +49.231.97 60-225, e-mail: schusteru@geers.deNA WĘGRZECH – 15 oddziałów; adres do korespondencji: GEERS Hallókészülék Kft, Kész Mester udvarház, Mester utca 87, H-1095 Budapest, tel.: +36.1.433-0460, fax: +36.1.433-5132, e-mail: info@geers.hu, więcej informacji: www.geers.huW ROSJI – 3 oddziały, więcej informacji: www.geers.ruW SZWAJCARII – ponad 30 oddziałów; adres do korespondencji: Hodlerstrasse 2, CH-9008 St. Gallen, tel.: +41.71.245 77 33, fax: +41.71.245 77 35

Biała Podlaska Plac Rubina 1, /83/ 343 69 17Białystok ul. Stołeczna 25, /85/ 742 43 57Bielsko-Biała pl. Wolności 1, /33/ 822 06 45Bochnia ul. Kazimierza Wielkiego 13, /14/ 612 35 40Brzeg ul. Mleczna 3, /77/ 416 45 03Brzesko ul. Zielona 4, /14/ 663 20 23Bydgoszcz ul. Gimnazjalna 8, /52/ 321 47 80Bytom ul. Chrobrego 5, /32/ 282 65 19Chełm ul. Pijarska 3, /82/ 565 67 64Chojnice pl. Niepodległości 1-2, lok. nr 1, /52/ 397 01 98Cieszyn ul. Bielska 37, /33/ 858 23 34Częstochowa al. Kościuszki 14a, /34/ 368 10 98Chełmno ul. Grudziądzka 25, /56/ 686 39 96Chorzów ul. Dąbrowskiego 52, /32/ 241 30 35Chrzanów ul. Broniewskiego 16c, /32/ 623 14 24Chrzanów ul. Sokoła 19, /32/ 623 00 38 Dąbrowa Górnicza ul. Królowej Jadwigi 23, /32/ 262 85 23Dębica ul. Rynek 50, /14/ 670 30 07Elbląg ul. Stary Rynek 48a, /55/ 232 41 21Ełk ul. Chopina 4/1, /87/ 610 13 06Gdańsk ul. Bora Komorowskiego 43, /58/ 346 11 44Gdańsk ul. Stągiewna 1, /58/ 305 41 40Gdynia ul. Kartuska 14a, /58/ 663 00 09Gdynia ul. Zygmunta Augusta 6/50, /58/ 620 98 09Gliwice ul. Dubois 2, /32/ 230 84 29Gorlice ul. Stróżowska 55, /18/ 353 53 61Gorzów Wlkp. ul. Wł. Łokietka 31, /95/ 720 32 62Gostynin ul. Wojska Polskiego 35, tel. 024/ 235 05 23Grodzisk Maz. ul. Kościelna 9, tel. /22/ 724 28 35Grudziądz ul. Wybickiego 5, /56/ 462 18 29Jastrzębie Zdrój ul. Wielkopolska 1Ł, /32/ 476 40 85Jelenia Góra ul. 1 Maja 55, /75/ 752 20 58Kalisz ul. Złota 1, /62/ 766 44 21Katowice ul. Wojewódzka 50, /32/ 255 50 12Kępno ul. Klińskiego 8, /62/ 782 11 04Kętrzyn ul. Daszyńskiego 31, /89/ 751 07 25Kielce ul. Paderewskiego 33, /41/ 345 43 02Kluczbork ul. Podwale 12, /77/ 418 24 19Kłodzko ul. Łąkowa 5, /74/ 867 23 06Koło ul. Toruńska 46, /63/ 272 40 45Kołobrzeg ul. Armii Krajowej 20a/11, /94/ 355 44 55Konin al. 1 Maja 12/18, /63/ 242 33 41Koszalin ul. Dworcowa 12, /94/ 342 32 55Kozienice ul. Sienkiewicza 28, /48/ 614 52 10Kraków ul. Dietla 46, /12/ 429 14 20Kraków al. Słowackiego 58, /12/ 633 09 39Kraków ul. Św. Marka 11, /12/ 423 12 65Kraków ul. Bohaterów Września 1b, /12/ 645 70 12Kraków os. Handlowe 8, /12/ 643 78 24Kraków ul. Kalwaryjska 60, /12/ 656 71 61Kutno ul. Barlickiego 28, /24/ 254 15 05Kwidzyn ul. Piłsudskiego 48, /55/ 279 50 71Leżajsk ul. Leśna 22, /17/ 242 67 89Lidzbark Warm. ul. 11 listopada 15 (przychodnia), /89/ 767 00 07Limanowa ul. Kościuszki 19, /18/ 337 10 10Lublin ul. Głęboka 10 paw. 13, /81/ 538 24 35Lublin ul. Kowalska 4, /81/ 532 26 54Łomża al. Legionów 27, /86/ 215 00 19Łódź ul. Piotrkowska 289, /42/ 682 81 92Łódź ul. Więckowskiego 6, /42/ 630 32 44Łódź ul. Rzgowska 281/289, /42/ 645 76 20Malbork ul. Kotarbińskiego 10, /55/ 272 45 25Mielec ul. Żeromskiego 17, /17/ 585 43 23Mrągowo ul. Królewiecka 58, /89/ 741 36 76Myślenice ul. Słowackiego 37e, /12/ 272 19 19Nowy Sącz ul. Hoffmanowej 3, /18/ 443 54 74Nowy Targ ul. Długa 84, /18/ 266 44 50

Olkusz ul. Króla K. Wielkiego 48, /32/ 641 16 96Olsztyn ul. Kościuszki 13, /89/ 534 56 45Opole ul. Wł. Reymonta 45/3, /77/ 454 23 42Ostrów Wlkp. ul. Kolejowa 26, /62/ 736 14 89Ostrzeszów ul. Piekary 9, /62/ 730 09 62Oświęcim ul. Dąbrowskiego 13a, /33/ 842 38 67Oświęcim ul. Wysokie Brzegi 4, /33/ 844 83 79Pabianice ul. Reymonta 2, /42/ 212 11 99Pionki ul. Legionistów 38, /48/ 612 51 76Piotrków Tryb. ul. Kościelna 5, /44/ 646 00 27Płock ul. Nowy Rynek 11, /24/ 264 45 46Police ul. Wróblewskiego 1, /91/ 317 72 21Poznań ul. Głogowska 87, /61/ 866 59 28Poznań ul. Półwiejska 30, /61/ 853 48 68Poznań ul. Prusa 1, /61/ 843 50 93Poznań os. Rzeczypospolitej 6, /61/ 877 10 26Poznań os. Marysieńki 25, /61/ 823 42 11Przemyśl ul. Plac na Bramie 10, /16/ 675 11 24Pszczyna ul. Piastowska 3, /32/ 447 01 53Puławy ul. Centralna 18B, /81/ 888 32 85Pyskowice ul. Wojska Polskiego 10, 519 340 326Racibórz ul. Browarna 16/2, /32/ 418 15 44Radom ul. Wyszyńskiego 15, /48/ 363 30 62Rybnik ul. Staszica 1a, /32/ 423 30 30Rzeszów ul. 3 Maja 20, /17/ 853 88 48Rzeszów ul. Batorego 18/9, /17/ 862 00 53Sandomierz ul. Schinzla 13, /15/ 833 30 25Sanok ul. Kościuszki 31, /13/ 463 04 20Siedlce ul. 3 Maja 28, tel. /25/ 632 21 79Sieradz ul. Sarańska 6f, /43/ 822 30 58Skawina ul. 29 Listopada 9, 519 34 03 37Sosnowiec ul. Modrzejowska 20, /32/ 269 47 80Stalowa Wola ul. 1 Sierpnia 12, /15/ 842 71 37Stargard Sz. ul. Słowackiego 2, /91/ 578 08 98Starogard Gd. os. Kopernika 21, /58/ 563 30 95Strzyżów ul. Słowackiego 26a, /17/ 276 50 05Suwałki ul. Noniewicza 93, /87/ 565 00 37Swarzędz ul. Cieszkowskiego 100/102, /61/ 817 41 59Szczecin al. Wyzwolenia 5, /91/ 433 93 47Szczecin ul. Bolesława Śmiałego 22, /91/ 484 11 89Szczecin ul. Leszczynowa 18-19, /91/ 461 31 40Świnoujście ul. Dąbrowskiego 1d, /91/ 321 27 76Tarnów ul. Goldhammera 7/2, /14/ 621 75 98Tczew ul. Jana III Sobieskiego 40, /58/ 532 08 09Tomaszów Maz. ul. Jana Pawła II 6, /44/ 724 34 56Toruń ul. Szczytna 8, /56/ 621 08 62Turek ul. Łąkowa 4a, /63/ 278 00 01Tychy ul. Czarnieckiego 6, /32/ 217 66 08Wałbrzych ul. Konopnickiej 10, /74/ 842 50 19Warszawa ul. Hoża 40, /22/ 629 18 24Warszawa al. KEN 103, /22/ 644 31 37Warszawa ul. Senatorska 22, /22/ 826 12 03Warszawa ul. Rakowiecka 2b, /22/ 646 08 83Warszawa ul. Targowa 37, /22/ 619 39 90 Wieluń Plac Legionów 5, /43/ 843 34 02Włocławek ul. Polskiej Organizacji Wojskowej 22a, /54/ 232 32 76Wodzisław Śl. ul. Powstańców Śląskich 1, /32/ 455 65 17Wrocław ul. Św. Antoniego 21, /71/ 343 31 69Wrocław ul. Piłsudskiego 67, /71/ 781 54 10Września ul. Fabryczna 11, /61/ 436 51 79Zabrze ul. Goethego 30, /32/ 370 16 51Zamość ul. Staszica 35, /84/ 638 45 68Zduńska Wola ul. Łaska 43, /43/ 824 79 05Zgierz ul. Narutowicza 21, tel. /42/ 715 12 67Żory ul. Moniuszki 28c/16 tel. /32/ 469 63 10Żywiec os. Młodych 1, /33/ 867 46 08