فهرست

مێژوودا ............................... له‌ بوون بۆتۆمار 2بۆچی

.......................................... کچم سانای به‌ ش 3پیشکه‌

ئه‌رمه‌نی ... ....... شاعێری دووریان پێتروس له 5شعریک

6پیشه‌کی...............................................................

) مه‌عه‌سکه‌ر) 12. .......................سنه یپادگان

گ 28 26.................................................لاویژ(ه‌ی

41.................................سنهپادگانی ه‌ ل ه‌ونه‌گوێزرا

سن ه‌فڕگ 47ه.......................................................ی

54بازجوویی.......................................................

......................................... فه‌رمایشی 61موحاکمه‌ی

.......................................................... باران 68تیر

..................................... به‌ندیخانه‌ له‌ بوون 86رزگار

راوێز په

فارسی نووسراوه‌یه‌ک رابردوو ساڵی زمانی ژێر به‌ له‌" سه‌ردێڕی فارسی" سایته‌ له‌ زنده‌ شاهد یک خاطراتبڵاو ه‌وکوردی به‌ کاندا سه‌باره‌ت کاره‌ساته‌که‌ی ببووه‌وه

) 1358 ساڵی موردادی ی28 فه‌رم واته‌ هه‌تاوی یانیسه‌رکوردوستان خومه‌ینی کردنه‌ (.بۆ‌‌هێرش

له‌ ده‌سته‌یه‌ داوای سه‌ره‌ل ئه‌ونووسراوه‌یه‌ خوێنه‌رانکبرای و ره‌سول به‌ڕێزمبه‌هیمه‌تی کرایه‌ کاک موحه‌مه‌دی

و کوردی سپاس که‌ ئازیزهئه‌و ی ئاراسته‌خۆم پێزانینی،و لێده‌که‌م وماندو ده‌که‌م . نه‌بوونی ئه‌م فارسی ده‌قی

سایتی نووسراوه‌یه‌ لینکی برووسکه‌له‌ به‌شی ویژه‌دا‌.له‌http://www.brwska.org/fa/index.php وه::ا هه‌ر 28و

. هه‌یه کوردستان به‌ خومه‌ینی فه‌رمان گه‌الوێژنییه‌ خوێندنه‌وه‌یکه‌ ی سانه‌ه‌وکئه‌ ئاسان ال کوردییانئه‌وئادره ه‌توانن د . س سه‌ردانی بکه‌ن ه‌

ئاواڵاوه‌ ئامێزی به‌ وتێبینییه‌ک ره‌خنه‌ هه‌رچه‌شنه‌ وه‌رده‌گیرێت.

نه‌وه‌ڕه جه‌میل

jamalsnah@yahoo.se

تۆمار مێژوودا بووبۆ له‌ نتۆمار " بۆ چی !!! بوون بۆ ؟؟ " مێژوودا ئه‌م هه‌ر له‌ که‌س

بخوێنێته‌وه‌، ال نووسراوه‌یه‌ پرسیاره‌ی ئه‌م رنگه‌: درووست جنایه‌تی بێ که‌م ئیسالمی کۆماری مه‌گه‌ر

و بیره‌وه‌ری ئه‌م که‌ بگرێته‌‌ وێنانه‌کردووه‌ سه‌ردێڕه ئه‌وکه‌ رێکه‌وتووه‌ وا زۆرجار مێژوو درێژایی به‌ خۆ؟

به‌ که‌ فیلمێک یان جه‌نایه‌تێک رودانی له‌ وێنه‌گه‌لیکو ڵایه‌تی کۆمه بزووتنه‌وی هۆی بوه‌ته‌ گیراوه‌، دزییه‌وه‌

کاتی. هه‌ژاندووه‌جیهانیشی له‌ مناڵ کیژێکی وێنه‌یهێمایه‌ک، توانی ڤییه‌تنامدا ی شه‌ڕ بونی وه‌ک ناعادڵانه‌بناسێنی شه‌ڕه‌ ئه‌و دنیا پاشه‌کشه‌ی وبه‌ دسپێکی ببێته‌

. لێدانی فیلمی هه‌روه‌ها ئه‌مپریالیستی دوڵه‌تێکیببێته‌ گه‌نجێکی پولیسه‌وه‌،توانی الیه‌ن له‌ ره‌شپێست

ناوچه‌کانی زۆربه‌ی له‌ خه‌ڵکی بزووتنه‌وه‌یکی هۆکاری . ئه‌مریکادا چوار مه‌سه‌له‌یوڵاتی له‌ یه‌‌کی کێشه کورد

کوردوستان واته‌ ناوه‌ته‌وه‌، ناوه‌ڕاستدا رۆژهه‌ڵاتی وڵاتیخه‌ڵکه‌که‌ی بێ به‌ به‌ش ،ویستی وڵاته‌دا له‌نێوئه‌وچوار

مێژه‌ وله‌ هۆکارێک کراوه‌ گه‌لی بووه‌ته‌ بونی قوربانی بۆئه‌نفا. تا بگره‌ کیمیاییه‌وه‌ بومبارانی له‌ وراگوێز لکورد

(،زۆره‌ملیکردنی مه‌نفا) ئاواره‌ ،زیندان ،دورخستنه‌وه‌

وله‌ وئاسیمیالسیون بوون سه‌پاوه‌ کوردا گه‌لی سه‌ر به‌ که‌به‌شکراو بێ ئینسانی مافی .ه‌سه‌ره‌تاییترین

رووداوه‌ سه‌ردێڕه‌م ئه‌و ئه‌و چونکه‌ هه‌ڵبژاردئه‌توانێ. جیهانی ره‌نگدانه‌وه‌یه‌کی هه‌روه‌ها ببێته‌ هه‌بوو

. داهاتوو جیله‌کانی بۆ ئ به‌ڵگه‌ له‌ جگه‌له‌وانه‌ش وێنانه‌ ه‌وتۆپ ئیسالمیدا،وه‌ک کۆماری گرتنی ده‌سه‌ڵات ده‌سپێکی

مروڤ ده‌سه‌ڵاتی توانی و دایه‌وه‌ مێژوو دنگی کوژانی . پرسیار ژێر بباته‌

سانا کچه‌که‌م به‌ !پێشکه‌ش

بوو هاوین زۆرخۆشی وخۆش، ، رۆژێکی گه‌رم هوایه‌کیکه‌م سویدا له‌ ئاوا رۆژی باشی رێده‌که‌وێ دیاره‌ به وئه‌بێ

. کچم سانای له‌گه‌ڵ وابو بریار وه‌ربگێرێ لێ که‌ڵکیدراوسێمان هاوته‌مه‌نه‌که‌ی، وهه‌ڤاڵه‌ وه‌ بوو لوبنانی که‌

.بوو، کردن مه‌له‌ بۆ شتوومه‌کی بڕۆین پێویستمان هه‌مووو پاش. وه‌ڕێ هه‌ڵگرت .تۆزێ که‌وتین ڕێگا سی بڕینی

عه‌ره‌بیم یه‌CD ) (دی له‌گه‌ڵ لێدا،کی هاوکات ساناهه‌وای به‌ و ئه‌کرد سۆزه‌ی گۆرانییه‌که‌گۆرانیبێژه‌که‌

. . بوو شاد ئاوازێکی‌ ده‌کوتا خۆی رانی سر له‌ به‌ده‌ست . سانا که‌ ئه‌مدی هاوکاتیش ئه‌مگوت له‌گه‌ڵی منیش

وشاده‌ خۆشحاڵ .، چه‌نده‌ ده‌بخشیم پێ له‌زه‌تی ئه‌ودیمه‌نه‌دی له بێده‌نگ CD ) (پڕسی بابه‌ یه‌که‌ی ووتی و کرد

! لێده‌ دوێنێ که‌ی کام گورانییه مه‌به‌ستی نه‌مده‌زانیگۆرانییه.

: ئه‌ڵێ که‌ ئه‌وه‌ی " ووتی د با گ‌ڤه‌ی پێشتر". ێئێواره‌یه‌ئه‌و . باسی بۆکردبوو .گورانییه‌م بوو غه‌مناک گۆرانییه‌کی

خه‌فه‌ت وشازدا، خۆش ئاوا رۆژێکی له‌ که‌ لێده‌هات داخم. دایبگرێ. ترم شادی گۆرانییه‌کی گۆڕی باسه‌که‌م هه‌ربۆیه‌

. گه‌یشتینه‌ لێدا. کردنی پارک دوای ده‌ریاکه‌ که‌ناریوهه‌ڤاڵه‌که‌ی سه‌یاره‌که‌، .چاوه‌ڕێ سانا نه‌کرد منیان

. پێش ده‌فڕێن ده‌ریاکه‌ به‌ره‌و باڵنده‌ وه‌ک منه‌وه له‌پێش.جلیان الیان،بگه‌مه‌ ئه‌وه‌ی مه‌له‌ به‌ کرد وده‌ستیان گۆڕی

. پاش ده‌برد له‌زه‌تم هه‌راوهوریایان له‌ . ،دانیشتین خواردنی کگه‌ڕانه‌وه‌یان نان بوو.نیوه‌ڕۆ اتی

. رۆژه‌ئه‌و سه‌یرم له‌به‌ردابوو کورتم قۆڵ کراسێکی منسانا سه‌ر بڕیوه‌ته‌اوی چکرد برینه‌که‌ی شوێنه‌واری

جار ده‌ستم. پێشتریشچه‌ندین که‌ ئه‌وپرسیاره‌ی ده‌مزانی. ئه‌کاته‌وه‌ دووباره‌ی پێم" کردبووی، برینه‌ ناڵێی بۆچی ئه‌و

؟؟؟ " چییهده‌مزانی له‌و باسکمن به‌هۆی که‌ ڕووداوه‌ ردن ئه‌و بوو

بڕیار که‌ خۆشه‌دا روژه‌ وله‌و ته‌مه‌نه‌دا له‌و سانا بۆ ، برینه‌وهه‌واڵه‌ وابوو، ئه‌و تایبه‌ت رابوێرن، که‌ی، به‌ خۆشی

. نییه‌ ژیرانه‌ ده‌رفه‌تێکی کارێکی له‌ پێدا به‌ڵێنم هه‌ربۆیه‌ . . داوام نه‌کرد دیاری کاته‌که‌م به‌ڵام بگێڕمه‌وه‌ بۆی شیاودا

. پێکه‌وه‌لێکرد . کرد ماچم کرد قه‌بووڵی بکه‌ین مه‌له‌.وده‌ستمان مه‌له‌ به‌ هه‌ستێکی کرد مه‌له‌که‌دا کاتی له‌

. لێ ئاوی سانا بوو دڵما له‌ سه‌یر وشادییه‌کی خۆشئه‌شارده‌وه، نێوئاوه‌که‌دا له‌ وخۆی منده‌بوو ئه‌پژاندم

. بیدۆزمه‌وه‌ کردن مه‌له‌ ماوه‌یه‌ک کمانهه‌ردووپاش.بووین شه‌که‌ت ئاوه‌که‌ له‌ هاتینه‌ده‌ر و

ئه‌و که‌ ده‌کرده‌وه‌ له‌وه‌ بیرم به‌رده‌وام روژه‌ ئه‌و دوای. به‌ڵێنه‌ی چیرۆکی برینه‌ ئه‌‌و بهێنم جێی دابوو،به‌ سانام به‌به‌گشتی برینێکی کورد گه‌لی له‌شی سه‌ر له‌ بوو قووڵ

. به‌تایبه‌ت سنه‌ ئه‌و وخه‌ڵکی باسی سانا برینه‌ده‌بوو بۆ

خه‌ڵکی وبۆ بگێڕمه‌وه رووندنیاشی وبۆگه‌له‌که‌م . رۆح. برینی به‌ڵام سارێژبووه‌ برینه‌که‌ ئه‌گه‌رچی بکه‌مه‌وه‌

.وره‌وانی ورۆحگه‌له‌که‌م وره‌وانی نابێ ساریژ مه‌گه‌ر مندیوانی بده‌م عه‌داڵه‌تی له‌ وشایه‌تی بێگێڕمه‌وه‌ گه‌له‌که‌مدا

. خورافات و ونه‌زانی جه‌هل وپشتیوانانی حاکمان دژیسه‌یری چه‌ند هه‌میشه‌ وه‌ک مه‌وپێش له‌ ڕوژێ

. خه‌ڵات هه‌واڵی ده‌کرد ئینته‌رنێتم ناو سایته‌کانیئه‌و سالی وێنه‌ وه‌رگرتنی کردنه‌که‌ی تیرباران له‌ که‌ گره

سنه‌ 58 فڕگه‌ی به‌ ی گرتبوو، سه‌لی وێنه‌ی ته‌ تێروله‌ وێنه‌ سه‌یری .وه‌بڵاوکرابووه‌ ده‌کردو خه‌ڵوه‌تیکانم

ده‌گریام ه‌ب خۆمدا که‌سانه‌ی روخساری .کوڵ ئه‌و بێگه‌ردیله‌ پێکه‌وه‌ .به‌ندێکدابووینکه‌ چاوم پێش لۆمه‌ی ،هاته‌ . ده‌کرد ده‌ری بخۆمم دیووته‌ که‌ ئه‌وه‌ی بۆچی ناڵێی؟ ۆهیچ

لێبرام که‌ بوو ئالێره‌دا پال بێره‌ورییه‌کانم ناخه‌ی؟ بخه‌مه‌دابوو سانام به‌ به‌ڵینه‌ی ئه‌و ئه‌وه‌ی بۆ وێنانه‌ به‌جی ئه‌و

بهینم.

مردن دزێوی رێوی گه‌ر ئه‌سه‌رما به‌ هه‌میشه‌گییه‌وه،‌ ناحه‌زی پێکه‌نینی به‌

بدابچێ، له‌ناو غه‌م پڕ ودڵی گیان

زیندووم من مردووم، من وامه‌زاننسه‌ره‌مه‌رگم، سه‌رینی له‌سه‌ر ژینم چرای ئه‌گه‌ر

بێ، تریفه‌ی دوا بداو دوایی ساردی پرشنگیزیندووم من مردووم، من وامه‌زانن

بکا مه‌رگم بانگه‌وازی کلیسا ئه‌گه‌رته‌رمی شوێن بکه‌وێته‌ به‌قاقا مردن عه‌فریتی

ساردوسڕم

زیندووم من مردووم، من وامه‌زانننه‌زانکارو پیاوانی ئه‌گه‌ر

رووداپۆشیو شینگێڕو ژنانیبێت، گریانیان پڕمه‌ی داره‌ته‌رمه‌که‌م، له‌دوای

بسووتێنن، عوود داریزیندووم من مردووم، من وامه‌زانن

ده‌زگیرانه‌که‌م، چاوی ئه‌سرینی به ئه‌گه‌روهه‌ڤاڵانم ودۆست که‌س چاوی ئاوی به‌

بخووسی، گۆڕم کێلیزیندووم من مردووم، من وامه‌زاننناونیشان بێ من گۆڕی ئه‌گه‌ر به‌ڵام

و داکه‌وێ پانه‌دا جیهانه‌ ئه‌م گۆشه‌یه‌کی له‌بێ، بێڕه‌نگ خه‌ڵکا یادی له‌ بیره‌وه‌ریم

ئه‌مرم! من که‌ کاته‌یه‌ ئه‌و ئاخ

ئه‌رمه‌نی ... شاعێری دووریان پێتروس

مێژوودا له‌ تۆماربوون بۆ زیندوو شاهیدیکی خاتراتی

The picture above, taken by Jahangir Razmi, left, was awarded a Pulitzer in 1980.

پێشه‌کی

ده‌سمایه‌ که‌ سه‌رده‌مه‌دا له‌م تایبه‌ت به‌ مێژوو درێژایی به‌وڵاتانه‌دا له‌و کشاوه‌، دنیایه ئه‌م قوژبنی هه‌موو بۆ

ده‌سه‌ڵاتی نادێموکراتیک که‌حکومه‌تی مروڤ ودژیتوند به‌ مافخوازییه‌ک، یان ئازادیخوای چشنه‌ هه‌ر گرتووه‌،

شه‌ و تێژی وده‌سه‌ڵاتدارانی ڕو دراوه‌ته‌وه‌ جوابیده‌یانه‌و وه‌ ویستوویانه‌ وتێکی دایپڵۆسن ێسه‌رده‌م

وبیکه‌نه‌ خویان بشکێنن دوورونزیکی به‌رژه‌وندی قوربانیوهاوشانه‌کانیان.

هه‌موو ه‌و ئ بێ ئه‌وه‌یه‌ هه‌وڵیان حکوومه‌تانه‌ به‌شیکه‌نه‌ریت ڤمرۆ بکه‌نه‌ کانی مافه جێگرتوووفه‌رهه‌نگی له‌

خه‌ڵکی سه‌ر به‌ له‌خشته‌به‌ر که‌ره‌سه‌ی وبه‌ کومه‌ڵگادا له‌له‌ .داسه‌پێننهه‌ژاریدا ئه‌وئاکاره‌ ده‌یانه‌وێ بۆیه‌ هه‌ر

خواستی له‌راستیدا و بنوێنن ئاسایی کومه‌ڵگادا. داده‌به‌زێنن خه‌ڵک دیموکراتیکی

له‌م ئیراندا ره‌شیان کاته‌دا له‌ زێڕی ده‌سه‌ڵاتداران که‌

و ده‌ست و خویان و پاڵپشت پاوه‌ندیانکردووه‌ته‌خه‌ڵکه‌که‌ی ده‌که‌ن، تاڵان وله‌ئازادی رۆژڕه‌شئه‌وسامانه‌

. ئه‌و جه‌ماوه‌ری نێوه‌ی به‌رین بێ مرۆڤ ومافیماف له‌ ژنان واته‌ بی سه‌ره‌تاییه‌کانی ه‌کومه‌ڵگایه‌ خوێان

گه‌ڵیان له‌ چه‌رخه‌کۆنه‌کان یاسای به‌ و به‌ریند هه‌ڵسوکه‌وت و که‌ ده‌کرێ به‌وه‌ی رێگادان به‌ ه‌یانه‌وێ

پێ ێتۆز قه‌ناعه‌تیان به‌ده‌ره‌وه‌بێ، پرچیان بهێنن.له‌حاکمانی ئه‌م ده‌سه‌ڵاتگرتنی سه‌ره‌تای له‌ جه‌هله‌وه‌،هه‌ر

هێنه‌ری له‌ کۆنه‌ ویرووسیکه‌به‌رهه‌م په‌ره‌ستینبۆبه‌ره‌نگاری ئیسالموڵاتانی له‌و ناوچه‌که‌دا زه‌ده‌دا،

ئه‌وان جووڵه‌یه‌ک هه‌رچه‌شنه‌ بوونی دژی ، که‌ خۆیانبێ. ولێبڕاوان ئاماده‌کردووه‌ هاوکات که‌ن نوقمی خۆێندا له‌

ئه‌مان، یارمه‌تی له‌په‌ره‌ستانه‌ کۆنه‌ جمووجووڵی به‌دا ئیسالمزده ئاڵترناتیڤ پێیگرتووه‌ وڵاتانی ببێته‌ وده‌یه‌وێ

خوازانه‌‌ی حه‌ق و ئازادیخوازی وبزووتنه‌وه‌ی وڵاتانه‌دا له‌مبه‌ ببه‌خشن .وببن الڕێدا خه‌ڵک پێ ئایینی شێوازی

ده‌یه‌ی چه‌ن وه‌ی‌بزووتنه رابردووداله‌ماوه‌یبۆ دنیادا سه‌رتاسه‌ری له‌ جۆر به‌ جۆر ئازادیبه‌خشی

وله‌ پێکهێنانی ئاراوه‌ هاتنه‌ خۆیان نه‌ته‌وه‌یی ده‌وڵه‌تیزیاد ئه‌نجامدا دنیا جوگرافیای نه‌خشه‌ی نێۆ له‌ وڵات ده‌یان

سه‌د گه‌النێککران. چه‌ند ناگاته‌ جه‌ماوه‌ریان ژماره‌ی که‌وه‌ک دنیا هه‌زارخۆیان به‌خه‌ڵکی وناساندووه‌ میلله‌ت

بێنه‌ ئاماده‌ن که‌ یاندووه‌ ی ریزیرایانگه ه‌کگرتووئورووپای. راگه‌یه‌نن خۆیی به‌ سه‌ر یان

کوردکه‌ که‌چی چه‌ند پێشیینه‌یگه‌لی له‌ سه‌ر خه‌باتییه‌ک رابردوودا ساڵی له‌سه‌د تایبه‌ت به‌ و‌ ده‌دات ێسه‌ده‌

بووه‌ گه‌النه‌ پێشیلکراوه‌کانی بۆ که‌له‌و مافه‌ به‌ گه‌یشتنخه‌باتی به‌جۆر جۆر شێوازی به‌ وهه‌وڵیداوه‌، کردووه‌خۆی،

ب رێگادایه‌ سه‌ره‌تای له‌ که‌ ۆهێشتا گه‌لێک وه‌ک که‌ ئه‌وه‌یو تر گه‌النی الیان له‌ خۆیه‌تی نه‌ته‌ویی مافی خوازیاری

. بناسرێ ره‌سمی به‌ به‌ڵام رێکخراوه‌نێۆنه‌ته‌وییه‌کانه‌وه‌که‌ سه‌رکو‌تگه‌ره‌کان ده‌سه‌ڵاتداره‌ ئه‌م نیشتمانیده‌وڵه‌ته‌

به‌ و پێنان دان بۆ ناده‌ن مل دابه‌شکراوه، نێۆیاندا له‌ گه‌له‌مافه‌ ناسێنی ) پێشێلکرره‌سمی کوردستانی اوه‌کانی

له‌م ئێستایدا تایبه‌تی ومه‌رجی هه‌ل له‌سونگه‌ی ئیراقناگونج چێوه‌دا ده‌خرێته‌بیانوویه‌ک به‌ رۆژه‌و وهه‌ر( ێچوار

خواسته‌ له‌ بێنن واز ئه‌وه‌ی بۆ زه‌خت کانی ئینسانییهژێرکه‌ سه‌ر بریتییه‌ خۆیان به‌ ده‌ستگڕتن چاره‌نووسیله‌

ئه‌م ده‌یانه‌وێ له‌راستیدا خۆیاندا. دانیشتووی کوردی که‌نیۆ له‌ سه‌رده‌ستدا وڵاتانه‌ ده‌سه‌التی ،گه‌لی خاونی که‌

یه‌کپارچه‌یی بیانووی به‌ و بتوێننه‌وه‌، سیاسین ) و) ارضی تمامیت مافه‌کانیان ته‌جزییه‌ خاک ته‌ڵه‌بی،تێک خه‌باته‌که‌یان و بکه‌ن بشکینن. پێشیل

ده‌سه‌ڵاتگرتنی له‌ روژێک وچه‌ند مانگ یه‌ک رژێمیهێشتا

ئه‌م تێپه‌ڕ ئیسالمی کۆماری که‌ شه‌ڕێکی نه‌ببوو نه‌رژێمه‌سه‌پاندو کوردا گه‌لی سه‌ر به‌ ساڵی نه‌ورۆزیخوازراوی

58( و زایینی(ی 79 کرد خوێن شه‌ڵاڵی سنه‌ی شاری. کوشت شاره‌ی ئه‌م خه‌ڵکی له‌ که‌س سه‌دان

واته ساڵدا هه‌مان هاوینی گه‌الویژی 28و 27له‌ مانگی ی)1358ساڵی 1979 ) مه‌به‌ستی جارێکی به‌ تریش

بۆ هێرش بانگی ناو به‌ فه‌رمانی کورد گه‌لی سه‌رکوتیله‌ له‌ الیه‌نکوردستان که‌ ده‌رچوو یه‌وه‌ اراستیدخومه‌ینی

زه‌وت ده‌سکه‌وته‌ کردنه‌وه‌ی ئامانجی دێموکراتیکانه‌ئه‌وداکۆکییان و هێنابوو وه‌ده‌ستیان فیداکاری به‌ خه‌ڵک بووکه‌

کاره‌ساته‌،. لێ ئه‌م گه‌ڵ له‌ هاوکات برده‌ ده‌کرد هێرشیان

ه‌لبوو ودێموکراسیئازادی نیشانه‌یکه‌ هه‌رشتێکسه‌ر ئیراندا.

بیره‌وه‌رییانه‌ مێژووییه‌ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ ئه‌م سه‌رده‌مه‌ بۆئه‌وله‌ کوردستان سه‌ر هێرشکردنه‌ فه‌رمانی سه‌رده‌می واته‌

له‌ الیه‌ن که‌س ده‌یان ئه‌نجامدا له‌ که‌ یه‌وه‌ خومه‌ینیدا کوردستان جۆرکانی به‌ جۆر شاره‌ له‌ کورد خه‌باتگێرانی

خه‌ڵخاڵی واته‌ ئیسالمی کۆماری جه‌الدی فه‌رمانی به‌ . کران ئێعدام

کوردستان خه‌ڵکی جووڵه‌ی که‌ بوو هێرشه‌دا ئه‌م کاتی له‌کورد گه‌لی موقاومه‌تی بزووتنه‌وه‌ی خۆگرت یناوی له‌

ده‌کا، بۆ ئاماژه‌ی ناوه‌که‌ی که‌ هه‌روه‌ها داکۆکی وئامانجی. سرکوتگه‌ره‌کان هێزه‌ دژی بوو له‌خۆ

گه‌ڵی کردنی قڕ فه‌رمانی ئه‌م درێژه‌ی له‌ کورده‌داهه‌رله‌ سه‌در، به‌نی واته‌ کاته‌ ئه‌و کۆماری سه‌ر که‌ شه‌ڕیبوو

به‌هاری 24 له‌ سنه‌دا )59رۆژه‌ی 80 19 ) پاڵپشتی بۆبه‌ خومه‌ینی :ئه‌رته‌شیفه‌رمانه‌که‌ی ''ووت

کوردستان پ ئاژاوه‌ی تا ده‌رنه‌هینن پێ له‌ ۆستاڵه‌کانتان. ''ه‌کرێ دسه‌رکوت

له‌ دڵۆپێکه‌ نوسراوه‌یه‌ وجه‌نایه‌تی ده‌ریایئه‌م تاوانبه‌ رژێمی و دا مه‌الزه‌ده‌ وڵاته‌ ئه‌م سه‌ر به‌ حاکم

سه‌ر له‌ داماڵێن په‌رده‌ کوماریجه‌نایه‌ته‌کانی مه‌به‌ستی . وه‌ک من نووسراوه‌ کوردستاندا له‌ ئێران ئیسالمی

له‌ زیندوو شایه‌تێکی جینایه‌تانه‌ ئه‌و که‌ ئه‌وه‌م بیرخوازیارینه‌چێته‌وه‌.

له‌ که‌ وێنانه‌ش کۆماری سه‌رده‌می ئه‌و ده‌سه‌ڵاتگرتنیبه‌ڵگه‌ گیڕاوه‌، ئیسالمیدا ودژی دێدژی ی وه‌ک موکرات

له‌ رژیمه‌ ئه‌و بوونی وکومه‌ڵه‌کۆڕ مرۆڤ

داهاتوو وجیله‌دراوه‌ پیشاننێوده‌وڵه‌تییه‌کاندا کانی . ) ( ئه‌م وه‌رگرن لێ که‌ڵکی به‌ڵگه‌ فاکت وه‌ک ده‌توانن

دا تیر مه‌یانی له‌ که‌ که‌سانه‌ده‌کا ئه‌و باسی بێره‌وه‌رییانه‌ " ویژدانی " کانیان وێنه‌ به‌س و راوه‌ستان سه‌رو داری وه‌ک

. ده‌کا بریندار مرۆڤێک هه‌ر . بۆیه‌ هه‌ر نابێ وکورتی که‌م بی نوسراوه‌ ئه‌م ته‌بعه‌ن

یارمه‌تی چه‌شنه‌ هه‌ر بو ئاوه‌ڵایه‌ یان وبیرخستنه‌وهباوشمئه‌و گێڕانه‌وه‌ی که‌ هیوادارم و هه‌ڵه‌کان راستکردنه‌وه‌ی

هاتووه‌ دیومه‌ شتانه‌ی سه‌رم به‌ که‌ ئه‌زموونانه‌ی وئه‌والیه‌ن له‌ بیره‌وه‌رییه‌کان گێڕانه‌وه‌ی بۆ سه‌ره‌تایه‌ک ببێته‌

ماوه‌ی له‌ که‌ مرۆڤانه‌ رژێمه‌ حاکمییه‌تیئه‌و ئه‌م . بۆ هاتوون سه‌ری وچه‌رمه‌ کێشه‌ تووشی دژه‌خه‌ڵکییه‌دا

ئه‌م مێژووی نووسینی بۆ سه‌رچاوه‌یه‌ک ببێته‌ ئه‌وه‌ی. داهاتوودا له بزووتنه‌وه‌

بێره‌وه‌رییانه‌ ئه‌م نووسینی له‌ پترنواندنیمه‌به‌ستمبو کارتێکه‌ری وێنانه‌ که‌ ئه‌و له‌کاتی و رووداوه‌کانداهه‌م

له‌ پار ساڵی )وهه‌م که‌سێک وێنه‌گره‌که‌وه‌ ناوی الیه‌ن به‌.رزمی(جهانگیر بڵاوکرانه‌وه‌

گه‌ڵ له‌ که‌ که‌سێک وه‌ک تیرباران 8من له‌و که‌سله‌و که‌ ئه‌وه‌ی ویستوومه‌ بووم، به‌ندا یک له‌ کراوانه‌،

بگێرمه‌وه‌ رۆژانه‌دا هات ئه‌و وهه‌روه‌ها به‌سه‌رمان ده‌وریئه‌م گه‌ڵ له‌ که‌ که‌سانه‌ی ئه‌و و یانه‌ سیاسی جه‌ریانه‌

. وه‌بیربێنمه‌وه‌ هه‌بووه‌، پێوه‌ندیان به‌ر ه‌ ب رووداوانه‌دا له‌کاردانه‌وه‌یه‌کی که‌ کاره‌ساته‌ ئه‌م گرنگی چاوگرتنی

و بووه‌ جیڵه‌کانی ده‌توانێ جێهانی بۆ پرسیار جێگای ببێته‌ئه‌گه‌ر که‌سانێک که‌سێک داهاتوو، رووداوی بیانه‌وێیا

چه‌شنه‌ هه‌ر بۆ ئاماده‌م فیلم، بکه‌نه‌ وتیربارانه‌کان زێندان. له‌گه‌ڵیان هاوکاری

پ له‌ ئه‌م زۆر یکۆتایی هێژام شه‌کییه‌دا دۆستی سپاسیبۆ دام یارمه‌تی که‌ ده‌که‌م االسالمی شیخ صابر

) ی) ویرایش .یده‌قسیاقه‌ نووسراوه‌یه‌ ئه‌م فارسی

نه‌وه‌ڕه جه‌میل

jamalsnah@yahoo.se

مێژوودا له تۆماربوون بۆ

ناهید ئه‌حسه‌ن

1به‌شی

) مه‌عه‌سکه‌ر) سنه یپادگان

نێۆ کاتێ چوومه‌ ژووره‌کانیله‌ یه‌کێ که‌سنه‌، 28له‌شکری سه‌ربه‌ خه‌سته‌خانه‌ی نیگایله‌

سه‌ر گه‌نجێک، له‌ نه‌خۆشخانه‌که‌ته‌ختی که‌. راکشابوو، راکێشام قژه الوێکسه‌رنجی که‌

ده‌م به‌ وئارق هه‌نیه‌وه‌ به‌ نووسابوو کاڵه‌که‌یدیار ره‌نگیشی وچاویه‌وه‌ له‌. هه‌ڵگه‌ڕابووزه‌رد بوو،

. به‌ نه‌خۆشه‌ که‌ کرد هه‌ست وام روانیندا یه‌که‌م. نواند خۆی نێوچاوانیدا له‌ شادی له‌ ره‌نگێ من بینینی

به‌ رووی جاروبار و من الی نیگایه‌کیده‌کرده‌ده‌ڕوانیم لێی دیوه‌. پڕمێهره‌بانییه‌وه‌ ئاشنایه‌کی چما

هاوده‌نگ ریشن! ێیا سینگ ده‌ست که‌سێکی سه‌ر له‌چاوه‌دێری مڵوزم وه‌ک وه‌‌ستابوو، سه‌ریه‌وه‌ به‌

جووڵه‌یه‌کی هه‌رچه‌شنه‌ و ده‌کرد وه‌زعه‌که‌ی . ئه‌و درکه‌وت بۆم دواتر ده‌کرد کونترۆڵ الوه‌که‌ی

"یه‌کێ که‌سه‌ " ی ئه‌مه‌ل بزووتنه‌ی چه‌کدارانی له‌ بوویارمه‌تی( 1لوبنان) بۆ ئیسالمی رژێمی که‌ کۆماری. هاتبوونه کوردستان

مه‌ئموورانه‌ هێنابووه‌ یئه‌و منیان پاش ئه‌وێکه‌ ، ئه‌و گه‌ڵ له‌ منیان ( دۆسیهئه‌وه‌ی ( که‌ ی په‌روه‌نده‌

ئازادی له‌ داکۆکی کۆمه‌ڵه‌ی بنکه‌ی گرتنی پاش( پێشوو پاسداران( 2وشورشی سپای الیان له‌

( ) ه‌وه‌) ره‌شه‌کان به‌رگ منیان( 3ده‌سته‌ی بؤکارگێرانی ده‌ستی دایه‌ کردبوو، درووست

. برێندار هۆی به‌ هێشتم جێیان به‌ خه‌سته‌خانه‌که‌،به‌ملمه‌وه‌ جامانه‌یه‌کدا تۆی له‌ ده‌ستم بوونه‌وه‌

ته‌خته‌که‌ هه‌ڵبه‌سترابوو. سه‌ر چاوه‌ڕێمو دانیشتمله‌له‌. بووم، گێژاویکرد خۆمدا ساته‌م ئ ئه‌فکاری ه‌و

که‌ یاد ولووله‌ی ده‌ستگیرکرامهاته‌وه. " ده‌مم" ناو نایه‌ یان یووزی تفه‌نگی

هاته‌ کوردی !!! ده‌نگێکی ؟؟ زاراوه‌یبه‌ گوێم: گسنه‌یی ئه‌وناسم، من من )ئێمه‌ وتی بووین هاوسا

.) ئه‌و ده‌نگی ئه‌مه‌ بووین دراوسێ ئیمه‌ ده‌تناسمباسم پێشتر که‌ نه‌مده‌ناسییه‌وه‌. کرد.گه‌نجه‌بوو

" بیرکردنه‌وه‌که‌وتمه‌ هه‌. مووکوڕوکاڵیخۆمن . !! !! زیاتر ؟؟ ئه‌مه‌ناناسم ؟بۆچی ده‌ناسم گه‌ڕه‌که‌که‌

گه‌نجێکی. ( سه‌رنجمدا جوانچاک) چاوه‌ ،قۆز ده‌مو . له‌ ته‌مه‌ن به‌ راکێشام زیاترسه‌رنجی هێمنه‌که‌ی

ده‌ینواند 22تا20 نێوان که‌ ل بیرم. ساڵدا ده‌کرده‌وه‌ ه‌وه‌ب بنه‌ماڵه کام به‌ ده‌ستی دیسان. ێله‌ ئاخاوتن:”کرد

که‌ ئ پێاوه‌ ئێمه‌ به‌ه‌م زمانی له‌ وستاوه‌ سه‌رمه‌وه‌بکه‌م نازانێ ! فارسیشتێناگا. قسه‌ ئازادانه‌ .”ده‌توانم

که‌ بووم دڵنیا من بۆیه‌ ئاسووده‌تر هه‌ر قسه‌ده‌توانمبه‌ڵام. که‌ به‌ر له‌ ده‌دو‌ام.پارێزه‌وه‌ به‌ بکه‌م ئه‌وه‌ی

له‌ بۆ نه‌مده‌زانی و ناساندبووم نه‌ پێ خۆی هێشتاکه‌ به‌ڵامخه‌سته‌خانه‌یه‌. چووم بۆده‌ وای

هه‌ب منی وه‌ک .ێبه‌سه‌رهاتێکیناتناسم : .گ من ؟؟ ووتم بپرسم ناوت هه‌یه‌ بۆم" م- گیان" بابه‌ م ئه‌حسه‌ن ئێمه‌. دراوسێ ن بووین

. من ژوره‌وه‌ هاتییه‌ هه‌رکه‌ تاران بۆ کرد باری ماڵمان! ناسییه‌وه‌. تۆم له‌بیره‌ تۆم جوان من

!وابووکه‌ - بناسینه‌ خۆت -. ناهیدم له‌بنه‌ماڵه‌ی

-. تێگه‌یشتم ئێستا ئه‌ها " " خه‌ڵکی رێزی وجێگای ناودار ناهید بنه‌ماڵه‌ی

. گه‌ڕه‌ک کۆڵان بوون یش ناوی ه‌وناوچه‌که به‌ که‌مان. ناونرابوو ئه‌وانه‌وه‌ له‌و بنه‌ماله‌ی ئێمه‌ش ماڵی

" " . کاری احوال ثبت دایره‌ی له‌ باوکیان بوو گه‌ره‌که‌کاتی له‌ پێشتر ساڵ چند له‌ مه‌ئمورییه‌تده‌کرد، دا

" " ژاوه‌ر" ناوچه‌ی له‌ کاره‌ساتیهۆی به‌( 4" )ۆبوریدر. سه‌یاره‌وه‌، ئه‌و پاش کردبوو دوایی کوچی

بنه‌ماڵه‌که‌یان به‌ڵاملێکترازابوو. کاره‌ساته‌ناخۆشه‌،که ماڵه‌ی وبار هه‌رمابوو، ده‌ژیان،لێی ئه‌و که‌جار

ب " ۆده‌هاتنه‌وه‌ ماڵه‌دا" له‌و ده‌مانه‌وه‌.ماوه‌یه‌ک سنه‌" م " ئه‌حسه‌ن ومێرمنداڵی منداڵی سه‌رده‌می شێوه‌ی

. بیر چکۆله‌که‌شی ه‌میش ئ .زورگۆڕابووهاته‌وه‌ برا و"که‌ شهریار" .بووهناوی بیرم اتنه‌وه‌

.زۆربه‌ی بوون پێکه‌وه‌ کات " وباس عبدالله، یده‌نگ براکانت؟عابدین،

شه‌هریار؟؟ مزه‌فه‌ر، حه‌سه‌ن، زه‌بێح، - ... " تریانم ئه‌وی ناوی و ره‌فعه‌ت خوشکه‌کانت

بۆم) بیره‌وه‌رییاندا ئه‌م نوسینی کاتی له‌ له‌بیرنه‌ماوه‌؟واته‌ تریان که‌ی خوشکه‌ که‌ ڕؤیا "خده‌رکه‌وت انمی

" هه‌ڵسوراوانی له‌ پێشوو سیاسی، ناهید مانگی کاره‌ساته‌ مه‌ڕئه‌م له‌ ئه‌مریکادا تلفزیونی له‌گه‌ڵ

هه‌بووهچاوپیکه‌وتنی . . بوو سه‌یر .ده‌مێ به‌المه‌وه‌ تاران چووبوونه‌ بوو ساڵ

" " ته‌مه‌نی له‌ ئه‌حسه‌ن .12- 10ئه‌وکاته‌ بوو ساڵێدا. لێهاتوو گه‌نجێکی ببووه‌ ئێستا

ئه‌که‌ی؟ _ چی لێره‌

. . بڕوم ناتوانم پێکراوه‌ قاچم بریندارم منێش ، .به‌ڕێدا که‌وتووه‌ رانم به‌رئێسکی تیره‌که‌

) یه‌ک) به‌تانی .په‌توو پێیدا سه‌ر به‌ درابوووه‌زعی که‌ کرد .ئه‌ویشهه‌ستم منه‌ وه‌زعی وه‌ک

بین دڵنیا یه‌کتر له‌ ئه‌وه‌ی هۆی بووه‌ ئه‌مه‌ .هه‌رو وه‌زعمان بوون برێندار دیلبوونه‌وه‌له‌سۆنگه‌ی

وابوو، یه‌ک بڕۆم به‌ڵاموه‌ک ده‌متوانی به‌ڕێدا.من . بوو ئاسایی ش قسه‌کانمان ج باسی به‌جۆرمان ۆرتی

بنه‌. ئه‌ندامانی پرسیاری ته‌سه‌ڵی تێرو به‌ ده‌کرد. . بوو کردن قسه‌ تینووی ده‌کرد یه‌کترمان ماڵه‌ی

پێوه‌ندی که‌س گه‌ڵ له‌ درێژه‌ ماوه‌یکی پێده‌چوو. نه‌بووه بووه نه‌‌ وهاوده‌نگێکی

نێۆ ده‌هاتنه‌ کارگێرانییان ژووره‌که‌ ئه‌وانه‌یدواتر خه‌سته‌خانه‌که‌بوون که‌ ئه‌مه‌ل چه‌کدارانی یان

نگابانی بۆم ساتێک وچه‌ند یه‌که‌ هه‌ر که‌ که‌وت ده‌روده‌گه‌ڕێنه‌وه زۆر . ده‌ده‌ن به‌ڕواڵه‌ت شێوه‌یان

پێکه‌وه‌ هه‌موویان فه‌رقی و نه‌بوو، وپه‌شم رێش. بوو ره‌نگیان یه‌ک جێگای پانتۆڵی بوونیان چه‌کدار

نه‌بوو، رواڵه‌ت گومان به‌ پێنه‌بوو. چه‌کیانبه‌ڵام. قسه‌سه‌رقاڵی پزشکیارهاته‌ پیاویکی بووین کردن

گه‌ڵی. له‌ کرد وداوای من کرده‌ رووی ژووره‌وه‌" کردو. " ئه‌حسه‌ن له‌ خواحافیزیم شوێن بڕۆم که‌وتمه‌

ب. ده‌مگێڕنه‌وه‌ نه‌مده‌زانی "ۆکابرا یان " ئه‌حسه‌ن الی " ببووه‌. ئه‌مه‌ تر؟ بۆشۆینێکی ده‌مگوێزنه‌وه‌ ئایا نه‌

نظامی پرسیارالم. به‌ته‌واوی خانه‌که‌ خه‌سته‌ دۆخی . " وبه‌رگی" جل و چه‌ک به‌ که‌سانێک بوو ئه‌سکه‌ری

) ( له‌ یه‌وه‌ عه‌سکه‌ری له‌ ئه‌رته‌شی ساڵونه‌که‌دا. هاتووچۆدا بوون

ژوورێکی وچووینه‌ بووین تێپه‌ر که‌ ڕاڕه‌وه له‌له‌پشت. کابرا کاغه‌زێکی دانیشت.مێزێک بچووکه‌وه‌

" . باسکت له‌ ده‌مه‌وێ نووسی منی ده‌رهێناوناووشتی. . " " شکاوه‌ چۆن بزانم ئه‌وه‌ی بۆ بگرم ئه‌شه‌عه‌ وینه‌

که‌ وادیاره‌ وپه‌نجه‌کانت مه‌چه‌ک جووڵه‌ی له‌ . " وایه‌" بریار کێشه‌بووه‌ تووشی که‌شی ه‌ عصب . " " ده‌مه ئه‌و تا بکا فه‌حس وموعاینه‌ بێت دوکتور

بوو " وخه‌ریک ووت ئه‌مه‌ی بکه‌م ئاماده‌ وێنه‌که‌ ئه‌بی. . نه‌کرا نیوانماندا له‌ قسه‌ زیاتر له‌وه‌ خۆیه‌وه‌ کاری به‌

وێنه‌ و کێشه‌ به‌هه‌ر که‌ گرتن جوڵاندنی هۆیبه‌ ئازارێک

ده‌مکێشا . ده‌ستمه‌وه‌ به‌ گه‌یشت به‌ئه‌نجام رێنوێنی،گه‌ڕامه‌وه‌‌ دوایدا به‌ .بۆهه‌مانئه‌و زۆرخۆشحاڵ ژوور

" ئه‌حسه‌ن " الی بۆ گه‌رامه‌ته‌وه‌ که‌ له‌وه‌ی چونکه‌،بومبوو نێعمه‌ت ئاوادا بارودوخێکی له‌ هاوده‌نگێک بوونی

له‌گه‌ڵ ئیتر سه‌رهه‌رشتیک که‌له‌ ده‌ترسام نه‌ . " وێنه‌گرتنه‌که‌م" باسی بدوێم دا ئه‌حسه‌ن

. " کرد" ئه‌حسه‌ن سه‌ربازبوونم هبۆ باسی ه‌روه‌هاله‌گه‌ڵ بوونم وئاشنا پادگان هه‌مان له خۆیدا له‌کاتی

( " " حسه‌ین به‌ناوی چریکه‌کان له‌الینگرانی .(5یه‌کێپشووی ئه‌ویش ناوبه‌ناو. ه‌وه‌وه‌به‌رهاتتۆزێ

وسه‌یرێکی کارگێڕانی ده‌هاتن خه‌سته‌خانه‌که‌. ئه‌کرد ) وه‌زعه‌که‌یان کونجکاو بوون، ( په‌یجووربه‌س

به‌ر له‌ ک که‌ ئه‌وه‌ی ره‌نگه‌ که‌سێکی بیستبوویان ه‌برێنداره‌ وده‌ستی هێناوه‌ سه‌ردانی ،تازه‌یان

و ئه‌کرد (ژووره‌که‌یان په‌یجوور) .کونجکاو بوون ئه‌مه‌ بوو، بۆئه‌ڵبه‌ت من کارێکیان چوونی ئه‌وان ئاخر

. سه‌عات بده‌ن ئه‌نجامی ژووره‌دا له‌و بوو ی 9یا 8نه‌بوو، . شه‌و هێنام بۆ خواردنیان ڵی ئیشتیامبڕی

به‌. به‌ڵام گێانێکم زۆربنه‌بوو له‌به‌رئه‌وه‌ی خوارد ڕێکم. ێت ئاخ پێش ربێته‌وه‌ خۆم بۆ نادیارم چاره‌نووسێکی

. بینی له‌و هه‌روه‌هائه‌کرد پێشترهه‌ر ئه‌وه‌ی به‌ر له‌کردبوو سه‌ربازیم پادگانه‌که‌ وه‌ پاده‌گانه‌دا شاره‌زای

. بکه‌م کارێک بووبتوانم ره‌نگ بووم،هێرو .بێره‌دا، له‌م ژووره‌وه‌ په‌ره‌ستارهاتنه‌ خانم دوو.یه‌کێکیانم ده‌ناسی پێشه‌وه‌ ساڵێک له‌ چه‌ن

. بوو ئێمه‌ بینی پێشترکرێچی منی به‌ڵامراچڵه‌کا، که‌. خۆیدا به‌ هاته‌وه‌ هه‌ستی زوو ئه‌مه‌ل به‌ سه‌ر کابرای

. قورس. هه‌روه‌ها هاوکاره‌که‌شی خانمه‌ نه‌کرد. ) هێنابووم) بۆ ئێشیان ی حه‌ب

به‌ کاتێک بووه‌وه‌ نزیک لێم شناسه‌که‌ ژنه‌ که‌ماڵه‌وه‌ت ژماره‌ پێمگووت: په‌رێزه‌وه‌ پی ته‌له‌فۆنی

. . ئه‌ده‌م لێره‌یه‌ کوڕه‌که‌تان وبڵێ بکه‌ بۆ ته‌له‌فۆنیانمنی ئه‌ویش که‌ بووم له‌. ناسیوه‌ته‌وه‌دڵنیا هه‌ر

. پێویستێش ده‌رکه‌وت بۆم یه‌که‌مدا وکه‌وتی هه‌ڵس. نه‌بوو. مه‌ودای بکه‌م کیشه‌ی تووشی نه‌ده‌کرد حه‌زم

. نه‌داوه‌، وڵامی نه‌بوو پیده‌چوو ڕوونکردنه‌وه‌شپێبزان خانمه‌که‌ی حه‌زناکا رێک. ێدیکه‌ بیانووی به‌

بوه‌وه‌ وجێوه‌ جل کردنی وپێک که‌ نزیک ته‌خته‌ی له‌و: . بینوسه‌ ووتی هێواشی به‌ راکشابووم له‌سه‌ری من

. ده‌یبه‌م دواتردێم

. نه‌بوو پێ وکاغه‌زم .ببووم هه‌وڵ راده‌یه‌كتا قه‌ڵه‌مله‌ کاتدا ده‌بوو . زووترین پێده‌چوو بنووسم ژماره‌که‌

( بگه‌ڕێته‌وه‌. زوو ( پاڵ ه‌که‌ی کانتور کومید سه‌یرێکی . کرد .وابۆیده‌ستم لێبێ قه‌ڵه‌می کاغه‌زو ده‌چووم

. ئازاری بیانووی به‌ چووبووه‌وه‌ له‌بیر ده‌ستم ئێشیله‌ وده‌ستم ده‌ستم دابه‌زیم پیاسه‌ ته‌خته‌که‌ به‌ کرد

. چه‌ند. پاش زۆره‌ ده‌ستم ئێشی که‌ وانواندم کردنهاتوچ ( ۆجار ( ه‌که‌ کانتور بوومه‌وه‌ نزیکله‌کومید

. وکردمه‌وه‌، نیوه‌ی بوو تێدا کاغه‌زی هه‌ندێ. ببوو حه‌ل ده‌بوو مه‌سه‌له‌که‌ په‌یداقه‌ڵه‌میش ئێستا

.. که‌م پشکنی گێرفانه‌کانم راستم به‌ده‌ستی. بوو زه‌حمه‌ت زۆر چه‌پ الی گیرفانی پشکنینی

بوو، راست ده‌ستی که‌ ساخه‌که‌م به‌ده‌سته‌ ده‌بوو. بگه‌ڕێم ئه‌وه‌ی بۆی که‌پێش بیرم هاته‌وه‌

" ره‌حیمی ئه‌شرف له‌گه‌ڵ ده‌سگیربکرێم،کردنی( 6مه‌ڵه‌کشان") ره‌سم خه‌ریکی

. . " بدوزیبایه‌ته‌وه‌" خۆزگه‌قه‌ڵه‌مه‌که‌م بووین حه‌مایلده‌گه‌ڕێم که‌له‌شتێک کردبوو هه‌ستی .ئه‌حسه‌ن

گه‌ره‌که‌؟ چه‌ت ده‌وی؟(چیت ):. ! ده‌وێ قه‌ڵه‌مێکم قه‌ڵه‌مێک کوڕه‌ :

. نێۆگیرفانم قه‌ڵه‌مه‌که‌ی له‌ که‌وت ده‌ستم له‌پڕ" خۆشحاڵ زۆر " م. ئه‌حسه‌ن به‌ دۆزیمه‌وه: .گبووم وت

ڕاکشام که‌و ته‌خته‌ سه‌ر .گه‌ڕامه‌وه‌تاوه‌زعه‌که‌ دڵنیایی بۆ کرد چاوه‌ڕێم ماوه‌یه‌ک

. به‌ ببێته‌وه‌ پاتۆڵه‌ ئه‌سپایی ئاسایی گیرفانیسه‌روقه‌ڵه‌مه‌که‌م کوردییه‌که‌م بێ. کیشایه‌ ده‌رهێنا

به‌ کرد ده‌ستم هێناو کاغه‌زه‌که‌م بیشارمه‌وه‌، ئه‌وه‌ی

.نووسینی ئاسایی " شتێکی " بینی، ئه‌مه‌لی کابراینه‌ووت هیچی کرد . به‌ڵام باسم که‌ ئه‌مانه‌ی هه‌موو

. کاتێک خایاند شتێکی کاتژمێرێکی بووم دڵنێاژماره‌ ئه‌وتۆناقه‌ومێ، نووسینی بۆ خۆ که‌وتمه‌

په‌رستاره‌. خانمه‌ بیده‌مه‌ ئه‌وه‌ی بۆ ته‌له‌فۆنه‌کهئێستا. .ئیترقه‌ڵه‌مئاشناکه بوو شتێک وکاغه‌زم ئه‌مه‌

که‌ په‌یامه‌که‌ دڵنیاییبوو شێوه‌یه‌ک به‌ که‌ ده‌کردمکه‌. له‌وکاته‌وه‌ : "خده‌نێرم وتبووی پرستاره‌که‌ دیمانم

،" و به‌په‌رێزبم ده‌یبه‌م ده‌بێ که‌ بووم ئه‌وه‌دا بیری له‌ . بوو چۆنی هه‌ر ئه‌وسازنه‌بێ بۆ کێشه‌یه‌ک ئه‌وه‌ی بۆ

نووسی نێو وژماره‌ته‌ڵه‌فۆنه‌که‌م گیرفانیخستمه‌ئاماده‌بووم. بیده‌م هه‌رکاتێ کراسه‌که‌م ێ.بێت

قسه‌کردن . که‌وتینه‌وه‌ ئه‌حسه‌ن له‌گه‌ڵ دیسانچی پێم ئێ، ووتم: سه‌ر بڵێ به‌ چی ت روویدا؟هاتووه‌؟بووی بۆچی بریندار له‌کوێ بووی؟ ؟بریندار

" یه‌خه‌چاڵی جه‌میل و برام شه‌هریاری له‌گه‌ڵ : " " . قه‌ته‌وه‌ن" پاسگای له‌ بووین دستگیرکراین.پێکه‌وه‌

. کرد ڕامان و راکه‌ین لێکردین تیرئه‌ندازییانلێبڕاین . . نازانم به‌سه‌رهات چییان ئه‌وان نازانم پێکرام ومن

له‌کوێن. ده‌ستم له‌ که‌ ئه‌وکابرای که‌ بووین قسانه‌دا له‌م

گرتبوو، کرد وێنه‌ی من له‌ داوای و ژوره‌که‌ نێو هاته‌گه‌ڵی دووهه‌م. بڕۆمله‌ ژووره‌که‌م ئه‌مه‌ که‌ جاربوو

. ده‌هێشت . شبه‌جێی نێو چووینه‌ که‌وتم وێنی . جل به‌ زه‌الم کابرایه‌کی گه‌وره‌ تاراده‌یه‌ک ژورێکی

له‌گه‌ڵ عه‌سکه‌رییه‌وه‌ به‌ پیاوێکیوبه‌رگی میانساڵ . ده‌کرد قسه‌یان برنجییه‌وه، و ماش کابرایه‌کیقژی

وبه‌رگی جل به‌ ریشن وه‌ستا سپییه‌وهگه‌نجی الیان. گرتبوون بو گوێی " بوو، " ئیسفه‌هانی زاراوه‌ی به‌

م دواتر ده‌کرد.قسه‌یان که‌وت بۆ " .که‌ ده‌ر دوکتوره‌"میانساڵه‌که‌ش، " کابرا ئه‌و " و ناساند خۆی دکتور وه‌ک

تیشکی به‌ر خسته‌ گیرابوون، له‌ده‌ستم که‌ وینانه‌یبۆ و نیئونه‌که‌ که‌ کابراکه‌ی چرا ده‌کرده‌وه‌ روون تری

به‌ر پێنج ئێسکیفیشه‌ک و که‌وتووه‌ چه‌پ باسکی. ده‌بینرێ فیشه‌که‌که‌ ریگای سه‌ر له‌ بچووک ئێسکی

بۆ کرد، ده‌ستمی فه‌حسی که‌ یکه‌ ده‌رکه‌وت. " دیووه‌" سه‌ده‌مه‌ی ده‌ستم ی مه‌چه‌کی عه‌سه‌ب

لێواری سه‌ر له‌ . مێزێکده‌ستمی بۆ ده‌ستم داناشۆڕبوو لێکردم. ه‌وه‌خواره‌وه‌ به‌رزده‌ستم داوای

. نه‌بوو. . مندا ده‌ستی له‌ کونتروڵی نه‌متوانی بکه‌مه‌وه‌: نابی وگوتی له‌وانیترکرد هیچ رووی ده‌ستی

. بکا کونی ده‌بێ جووڵه‌یه‌ک کون رووبه‌رێکی له‌سه‌ر.بپیچرێته‌وه‌تێلدار نایه‌ته‌وه‌. لێ خۆی وه‌ک ده‌نا

. زۆرهێنرابووه به‌ ئه‌ویش بوو دیار نه‌ده‌دوا من له‌گه‌ڵپرسیارێک. ئه‌وه‌ی قسانه‌دا،بێ ئه‌م دوای به‌ پادگان

راسپێر پێ شتێکم یا بکا من ئێشاره‌یێ، له‌ئه‌و بووه‌ هێنا منی که‌ ئه‌وه‌ی ۆب. ێله‌وکابراکرد

. ببم خۆم بۆشوێنه‌که‌ی . شوێنیاته‌وه‌ رێگادا له‌ که‌وتمگ . پێی : کی یه‌ بوو زاده‌ حسین دوکتور کابرا ئه‌و وتم

. بیستبوو ناویم پێشتر من شاره‌که‌یه‌ پسپوڕانی ،له‌. به‌ڵام نه‌مده‌ناسی

الی بۆ گه‌ڕاینه‌وه‌ بردبوو منی که‌ کابرایه‌ ئه‌و گه‌ڵ له‌" چرای گه‌ڕانه‌وه‌داله‌ ،ئه‌حسه‌ن" که‌ ده‌رکه‌وت بۆم

چرایه‌کی و کوژاندووه‌ته‌وه‌ ژووره‌که‌یان نێو

. " که‌مه‌" تێشکی که‌ پێکردووه‌ یان شه‌وخه‌ف " " له‌ ده‌ستی دیسان دا، م ئه‌مه‌ل کابرای سه‌رنجیله‌ کورسێک سه‌ر له‌ به‌ڵام دانابوو، سێنگ سه‌ر

" " ئه‌حسه‌ن ته‌خته‌که‌ی ته‌نیشت " نه‌خه‌وتبوو،." ئه‌حسه‌ن منی چاوه‌ڕێیدانێشتبوودوکتوورفه‌حسی. که‌ بڵیم پێ توانیم به‌س ده‌کرد

و کرد که‌ گده‌ستمی سه‌ر ده‌بێ وتی له‌ ده‌ستمتێلدار ".بپیچرێته‌وه‌، رووبه‌رێکی " ناگرسێته‌وه‌ ده‌نا

" . چونکه‌ بکرێ قسه‌ نه‌ده‌کرا زیاتر خامۆشییانله‌وه‌ره‌چاوی ده‌بوو .راگه‌یاندبوو، بکه‌ین خامۆشی

سه‌ر .ته‌خته‌که‌له‌ . ده‌که‌وت نه‌ لی خه‌وم راکشامبه‌ سینه‌ما په‌رده‌ی وه‌ک رۆژه‌که‌ کاره‌ساتی هه‌مو

چاومدا سات. پێش ساتی تێده‌په‌ڕی به‌وه‌بیر ئه‌وکاته‌ی کاره‌ساته‌که‌م تایبه‌ت ،به‌ ده‌هاته‌وه

(" " کێڵانه‌ بۆ بردبوویانم بووس به‌مینی و( 7که‌. ده‌ڕوانیم لییان ناباوه‌ڕییه‌وه‌ به‌ که‌ زۆره‌ی ئه‌وخه‌ڵکه‌

. لێکه‌وت خه‌وم که‌ی نازانمده‌نگی له‌ کردنه‌وه‌ی خاوێنبه‌ ژووره‌که‌ عه‌رزی

. وه خزمه‌تکاره‌کانه‌وه‌،الیه‌ن له‌و هه‌ر هاتم خه‌به‌رپه‌ره‌ستاره‌که‌ ژنه‌ (کاته‌دا ی) شیفت کاره‌که‌ی دان

. ببوو خاوین ته‌واو بیانووی به‌ و ژوره‌وه‌ هاته‌نزێک من له‌ ته‌خته‌که‌ کردنی وپێک رێک و کردنه‌وه‌

وژماره‌. وه‌رگرت که‌ڵکم ده‌رفه‌ته‌ له‌و بووه‌وه‌ . په‌نجه‌کانیدا به‌ین له‌ کاغه‌زه‌که‌ی پێدا ته‌له‌فونه‌که‌م

به‌ وتۆزیشارده‌وه‌ کانه‌وه‌( مه‌الفه‌) خۆی چه‌رچه‌فب و کرد به‌جێ ێخه‌رێک ژووره‌که‌ی بڵێ هیچ ئه‌وه‌ی

هێشت.

رۆژ، دوکتوری به‌یانی وچای نان خواردنی که‌ پاشبوو، خۆشه‌کان نه‌ له‌ سه‌ردان هاته‌ به‌رپرسی

" " و. من که‌ی په‌روه‌نده‌ له روانین پاش ژوره‌وه‌ده‌ستم په‌روه‌نده‌که‌ ،فه‌حسی له‌سه‌ر شتی هه‌ندی

سه‌ێریکی. هێشت، جێ به‌ ژووره‌که‌ی که‌ نووسی. . گه‌یشتم تێنه‌ لێ هیچی ڵام به‌ کرد په‌روه‌نده‌که‌م

. بوو له‌سه‌ر ئه‌ویشی نووسراوه‌که‌ی

لێکردم کابرایه‌ک تێپه‌ڕی.کاتژمێرێک داوای و هات . سالۆنه‌که‌دا له‌ که‌وم کابرایکم ،ئه‌ڕویشتینشوێنی

وچه‌کی عسکه‌ری وبه‌رگی جل به‌ بینی.ئووتوماتیکه‌وه‌، بوو تووره چاک زۆر به‌ قسه‌ی

تێپه‌ڕی، له‌ که‌ ێکات. ده‌گوتوخراپ منه‌وه‌ ته‌نێشت . ئه‌وکابرای کرد به‌دی چاویدا له‌ فرمێسکم ئاسه‌واری

ده‌برد، خۆی له‌گه‌ڵ منی : گ که‌ ئه‌م وتیبه‌ وته‌رمه‌کانیان کوژراون نزیکه‌کانی کابرایه‌هاوڕێ‌

. کوپته‌رهێنراوه‌ته‌ هێلی پادگان بۆم نێو دواترکوردستان سیاسییه‌کانی وهێزه‌ خه‌ڵک که‌ ده‌رکه‌وت

ئیسالمی کۆماری داگیرکه‌ره‌کانی هێزه‌ به‌رنگاریله‌ بوونه‌ته‌وه‌ که‌س ده‌یان .نکوژراو داگیرکه‌رانو

ک ته‌رمانه‌ش ده‌رئه‌نجامی ئه‌م پادگان هێنراونه‌ته‌ ه‌بوو سه‌قز خه‌ڵکی بوونه‌وه‌ی به‌ به‌ره‌نگار دژ

. کوردستان داگیرکه‌رانیتا چکابرادا شوێنبه‌ ژووریکی نێو راده‌ێه‌کوومه‌

له‌. ئه‌نبارپڕبوو وه‌ک ژووره‌که‌ شتوومه‌کیگه‌وره‌ . تریش. کابرایه‌کی بوو تاریک راده‌یه‌کیش تا پزیشکی

. . دانیشم کورسییه‌ک سه‌ر له‌ کرد داوایان بوو له‌وێ

دانابوو، ئاویان جامێ نێو پێشتر له‌ گه‌چییان باندێکیده‌ستمیانه‌وه‌ خووساندبووئاوه‌که‌دا له‌ خێرایی به‌

شێوه‌ی پێچا. به‌ وباسکمیان 90قائمه‌)زاویه‌ی قۆڵ . شه‌وی( که‌ ده‌کرده‌وه‌ له‌وه‌ بیرم رێکخست ده‌ره‌جه‌

دکتور . به‌ڵام وتبوو،ی چپێشتر به‌ ده‌کرد چییان ئه‌وانره‌خنه‌م من برد به‌ڕێوه فرمانه‌کانیان ئه‌وان هه‌رحاڵ

ده‌ستووری. نێوان له‌ دژایه‌تیم لێنه‌ده‌گرتندوکتوره‌که‌ی ده‌ستووری پێشوو، شه‌وی دوکتورکه‌ی

به‌ڵام . ده‌دی م ئه‌وبه‌یانییه‌، بوو بۆ بکه‌م .ئیعتێراز نه‌به‌ر بووم . ئه‌وه‌ی له‌ دیل نیوسه‌عاتێک کاره‌که‌یانکه‌

. له‌ که‌ خۆم که‌ی جامانه‌ به‌ هه‌ر پاشان کێشا درێژه‌یبوو، به‌ ملمدا جه‌ڕدراوه‌که‌یان گه‌چ به‌ ده‌سته‌

لێکردم داوایان و هه‌ڵبه‌ست بگه‌رێمه‌وه‌.ملمه‌وه‌پێیان بچمه‌ده‌ر، ژووره‌که‌ له‌ ئه‌وه‌ی که‌ گپێش وتم

فه‌حسی به‌یانییه‌ ئه‌و که‌ ئه‌وکردبووم، ئه‌ودوکتوره‌ی . داوه‌ ده‌ستووره‌ی

ده‌نگی ژووره‌که‌، بۆ گه‌رانه‌وه‌دا رێگای له‌خسته‌خانه‌که‌دا کۆپته‌رده‌هاته‌ نزیکی له‌ كه گوێ:م

برینداری. بوو وا الم نێوانتێهه‌ڵچوونه‌کانی بوونوخه‌ڵ وپیشمه‌رگه‌ .اده‌هێن کییانخۆیان پادگان بۆ

له‌ " هاورێیانیهه‌ندێ )گه‌ڕه‌کی " م شێخان (8بانپێش روژی که‌ هاته‌وه‌ ، ده‌ستگیر وه‌بیر بوونه‌که‌م

وله‌ده‌ور ده‌ر بچنه‌ شآر له‌ که‌ ده‌کرد ساز خویان. خه‌بات به‌ بده‌ن درێژه‌ شاره‌که‌دا وبه‌ری

چۆ له‌نیۆ ی هاتوو چه‌که‌وه‌ به‌ عه‌سکه‌ری ڵکی خه‌دژایه‌تی ده‌بینرا، خه‌سته‌خانه‌که‌دا راڕه‌وه‌کانی که‌

نێو ریتی نه‌ و یاسا گه‌ڵ له‌ پێشێلو نه‌ته‌وه‌یی بوو

یاسا الیه‌ن بوو ان مرۆڤایه‌تییه‌ککردنی له‌ که‌. ده‌درا ئه‌نجام پیاکه‌وتوودا تازه‌ ده‌سه‌ڵاتدارانی

گێژاو جۆره‌ ینوقمی گه‌ڕامه‌وه‌بیرکردنه‌وه‌یه‌ ئه‌م ." " که‌ شتانه‌ی ئه‌و حسه‌ن ئه‌ الی بۆ ژووره‌که‌ نێو

. دیبووم هیچی گێرایه‌وه‌ .نه‌گوت. بۆم په‌شیۆبوو به‌سده‌ستتیان وتی: گ بۆچی گه‌چ باشه‌ مه‌گه‌رگرتووه‌؟له‌

وا که‌ بڕیار بوو تێلداره‌وه‌؟ نه‌ رووبه‌رێکی له‌ بیپێچنئه‌م : گ دوکتوره‌که‌ی له‌ به‌یانییه‌ وتم داوه ده‌ستووری

. بگرن گه‌چی. بیره‌وه‌رییه‌کانی یادی باسی ده‌کرده‌وه‌ رابردوومان

ده‌کرد.گه‌ڕه‌کمان وکوڕه‌کانی دراوسێکان . " به‌" من بوو ما نه‌ بیر له‌ هه‌ندێکیانی ئه‌حسه‌ن

وه‌بیریان ده‌دا یارمه‌تیم له‌م .بێنێته‌وه‌ناونیشانمالقاتم که‌ یاند راگه‌ منیان به‌ که‌ بووین قسانه‌دا

به‌. که‌ سه‌ی که‌ ئه‌و گه‌ڵ وله‌ سازدا خۆمم خێرا هه‌یه‌. مالقات شیوێنی بۆ چووین هاتبوو، دوومدا

یه‌ک دانابوو . ئه‌له‌ ێوام ڵام به‌ بێ ماڵه‌وه‌ ندامانی . چاویان ده‌مو که‌ بینی پوورم دو نه‌بوون ئه‌وان

. بوو دیار خوێن واری شوێنه‌رووشا روومه‌تیانه‌وه‌ به‌و. گیراو گه‌چ له‌ وده‌ستی من بینینی به‌ بوو

.هه‌ڵبه‌ستراوم، پێکرد ده‌ستی شیوه‌ن و گریان.ێدادوب . گرت باوه‌ش له‌ منیان بووه‌وه‌ به‌رز دادیان

. هێوریان هه‌وڵمدا ده‌دام ئازاری گریانیان کوڵیدایکم. هه‌واڵی خزم گوتیان پرسی.بکه‌مه‌وه‌ هه‌موو

. ئاماژه‌شیان بوونه‌ته‌وه‌ کۆ ماڵتان له‌ که‌سه‌کان وزوو یانی به‌ که‌ کرد کردووه، خبه‌وه‌ ته‌له‌فۆنی انمێک

و نه‌ناساندووه‌ کوره‌که‌تان گخۆی که‌ وتوویه‌تی

له‌ برینداره‌ . خه‌سته‌و پادگانه مه‌شئێخانه‌یئێره‌ بۆ ساعه‌تێک خێراهاتین ده‌رکی وچه‌ند به‌ر له‌

تا کردوون گه‌ڵ له‌ موناقشه‌مان رێگایانپادگان . هه‌زار به‌ بتبینین بێین چه‌رمه‌سه‌ریو کێیشه‌ پیداین

چاومان ده‌مانه‌وێ به‌س که‌ که‌ین رازییان توانیمانبکه‌وێ . ودڵنییا پێت که‌ له‌وه‌ی ساخی که‌ زیندووبین

. ،بووم وباسی ده‌نگ بوون ئێعدامه‌کانیخوشحاڵ . تووشی منیش بوو ئه‌وه‌یان ترسی بیستبوو پاوه‌یان

چاره‌نووسبم . هه‌مانو دانه‌وه‌ دڵم بۆده‌ستگیربوونه‌که‌م چۆنییه‌تیتوزێ

بۆ گێڕانه‌وه‌ که‌ کرد به‌وه‌ به‌ڕێوه‌بردنیوئاماژه‌م(" " دادانه‌ مه‌کته‌بی که‌ ئتاقیکردنه‌وه‌کانی گونده‌ی ه‌و

( مامۆستا وێله‌ که‌ چووبووم ده‌ستگیریانبووم. تۆزێ کردم. بوونه‌وه‌ ماڵ پێمگهێور کوڕی وتن

" پێشتردراوس" که‌ و ێناهید لێره‌یه‌ و برینداره‌ بووین، . راده‌یه‌ک تا لێره‌یه‌ که‌ بڵێن ماڵه‌وه‌یان به‌ ده‌توانن

وهیچ که‌وتووه‌ من به‌ چاویان که‌ بوون خوشحاڵنێو. نه‌بێ پیکه‌وتنه‌که‌ چاو .سه‌عاتێکیزیندووم خایاند

. کرد خواحافیزیمان"گه‌ڕامه‌وه‌ که‌ " ئه‌حسه‌ن الی بۆ ،بۆ هه‌موم

ماڵه‌وه‌ پێمگو گێڕایه‌وه‌ به‌ لێکردون داوام که‌ وت(. لێره‌ی تۆ که‌ (9بڵین

. نیوه‌ڕۆنزیکی نیوه‌ڕ چای و نان پاشخواردنی ،ۆبوول دوێشه‌وشه‌که‌تی وای خه‌وی بێ که‌ ێو تۆزێکردین

که‌ ماوه‌یه‌کی بده‌ین. پشوو خه‌وتبووین که‌ بوو کورتوه‌خه‌به‌ری ده‌ینه‌ڕاند، که‌ که‌سێک هه‌رای و ده‌نگکه‌. ده‌رکه‌وت بۆمان دواتر له‌یه‌کێ هیناین

کوژراو .بۆیه‌ ه‌،هاوڕێکانی ده‌کرد وهاواری ده‌گریاکه‌سێک که‌ چه‌ند گرتبوو ۆبنه‌ڕوا ده‌وریان

. بۆمان دواتر ئه‌ڵبه‌ت خه‌سته‌خانه‌که‌ به‌شه‌کانی. ئیمه ژووره‌که‌ی بۆ بووه‌ هاتن نیازی به‌ که‌ ده‌رکه‌وت

" " تر که‌سی ئه‌حسه‌ن و من له‌ جگه‌ ئه‌وه‌ی به‌ر له‌.ێله‌و بکاته‌وه‌ لێ تۆله‌ی‌ که‌ بوو نه‌

له‌ کردنه‌وه‌ یاد به‌ روژه‌مان بیره‌وه‌رییه‌کانیئه‌وسه‌ر ئاخاوتنبه‌ رابردوو و بارودۆخیله‌ خؤمان

. برده‌سه‌ر که‌سوکارمانکۆچ دوای که‌ ده‌رکه‌وت بۆم قسه‌کاندا درێژه‌ی له‌

بۆ به‌ درێژه‌یئه‌حسه‌ن" تاران، "کردن خوێندنداوه‌بووه‌ چواره‌می پۆلی خوێندکاریو کیمیا موهه‌ندسی

زانک شه‌هری و ۆله‌ برای هه‌روه‌ها خوێندکاریاری" " . ئه‌حسه‌ن بووه‌ چریک الیه‌نله‌ ، پزشکی ه‌سازمانی

. کوردستان بۆ نێردراوه‌ته‌وه‌ خه‌ڵکه‌وه‌ فیداییه‌کانی

ناهید ساله‌گی 12ناهید شه‌هریار ئه‌حسن

ساله‌گی 18