МОНГОЛ ОРНЫ UN-REDD ҮНДЭСНИЙ ХӨТӨЛБӨР МОНГОЛ …reddplus.mn/mon/wp-content/uploads/2018/05/Competence-based-needs... · Засгийн газрын

БАЙГАЛЬ ОРЧИН,АЯЛАЛ ЖУУЛЧЛАЛЫН ЯАМ

МОНГОЛ ОРНЫ UN-REDD ҮНДЭСНИЙ ХӨТӨЛБӨР

МОНГОЛ ОРНЫ REDD+ -ИЙН ЧАДАМЖИД СУУРИЛСАН ХЭРЭГЦЭЭНИЙ ҮНЭЛГЭЭОгноо: [2017оны3сарын27] [МонголУлс]

+ 976-77117750www.reddplus.mn

Засгийн газрын II байр, 304 тоот, Нэгдсэн үндэсний гудамж 5/2,Чингэлтэй дүүрэг Улаанбаатар 15160, Монгол улс

МОНГОЛ ОРНЫ REDD+ -ИЙН ЧАДАМЖИД СУУРИЛСАН ХЭРЭГЦЭЭНИЙ ҮНЭЛГЭЭ 1

АГУУЛГА

Товч хураангуй ................................................................................................................................................ 5

1. Танилцуулга .............................................................................................................................................. 61.1 Стратегийн үйл ажиллагаа .......................................................................................................... 81.2 Үндэсний REDD+ -ийн стратеги буюу үйл ажиллагааны төлөвлөгөө (ҮС/ҮАТ) .......101.1. REDD+ үндэсний стратеги, үйл ажиллагааны төлөвлөгөө: ............................................. 111.3. Ойн хүлэмжийн хийн ялгаралтын үндсэн түвшин (ОХХХТ) ............................................. 121.4 Үндэсний ойн мониторингийн систем ................................................................................... 121.5 Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх мэдээллийн систем ............................................................ 131.6 Үндэсний REDD+-ийн хөтөлбөрийн нэгж 1.7 Үндэсний REDD+ сан ....................................................................................................................15 тайлан 2: Чадамжид суурилсан чадавхыг бэхжүүлэх төлөвлөгөө ............................... 15

2. Чадамж ба мэргэшлийн чиглэлүүд

Мэргэшлийн чиглэл 1: Уур амьсгалын өөрчлөлт, ойн болон экосистемийн үйлчилгээ ....................................................................................................................161.1 Суурь түвшин: Уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаарх үндсэн ойлголт161.2 Ахисан түвшин: Уур амьсгалын өөрчлөлтийн ээдрээтэй цогц асуудлуудын талаар

нарийн ойлголттой байж, түүнийг оролцогч талуудад тайлбарлан таниулах чадвар

Мэргэшлийн чиглэл 2: REDD+ -ийн бодлого, НҮБ-ын УАӨСК болон Тогтвортой хөгжлийн зорилтууд .................................................................................................................................................212.1 Суурь түвшин: Ерөнхий ойлголт ............................................................................................. 212.2 Ахисан түвшин: Уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаар баримталж байгаа бодлогын

ээдрээтэй цогц асуудлуудын талаар нарийн ойлголттой байх...................................... 22

Мэргэшлийн чиглэл 3: Монгол Улсын экосистемүүд ба тэдгээрт учирч болзошгүй аюул занал: Ойн хомсдол, доройтлыг бий болгож буй хүчин зүйлс ба уур амьсгалын өөрчлөлтийн нөлөө .............................................................................................................................243.1 Суурь түвшин: Ерөнхий ойлголт ..............................................................................................253.2 Ахисан түвшин: Уур амьсгалын өөрчлөлтийн ээдрээтэй цогц асуудлуудын талаар нарийн ойлголттой байх ..................................................................... 26

Мэргэшлийн чиглэл 4: Үндэсний REDD+ буюу Ой болон уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаарх стратеги боловсруулах ......................................................................................................274.1 Суурь түвшин: Ерөнхий ойлголт (олон нийтэд тохируулсан байх) .............................. 284.2 Ахисан түвшин: Үйл ажиллагааны загвар, төлөвлөгөө гаргах, төсөв төлөвлөх

талаарх нарийн ойлголт ............................................................................................................29

Мэргэшлийн чиглэл 5: Ойн үндэсний мониторингийн систем ...............................................305.1 Суурь түвшин: Ерөнхий ойлголт (олон нийтэд тохируулсан байх) ................................305.2 Ахисан Түвшин: Ойн хүлэмжийн хийн ялгарлын суурь түвшинг тогтоох буюу түүнд

бэлтгэх, Үндэсний ойн мониторингийн системийн загвар боловсруулах мэргэжлийн чадавх, ойлголт ...........................................................................................................................31


МОНГОЛ ОРНЫ UN-REDD ҮНДЭСНИЙ ХӨТӨЛБӨР2

Мэргэшлийн чиглэл 6: Ойн хүлэмжийн хийн ялгарлын суурь түвшин буюу хүлэмжийн хийн ялгарлын талаар тайлагнах нь ..............................................................................................326.1 Суурь түвшин .................................................................................................................................336.2 Ахисан түвшин: Ойн хүлэмжийн хийн ялгарлын суурь түвшинг загварчлах, хянах

бүрэлдэхүүн хэсгүүдийн талаар нарийн ойлголттой байх .............................................. 33

Мэргэшлийн чиглэл 7: Нийгмийн бүлгүүд ба талуудын оролцоо ......................................... 34

Мэргэшлийн чиглэл 8: Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчим ба Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх мэдээллийн систем ................................................................... 358.1 Суурь түвшин ................................................................................................................................368.2 Ахисан түвшин ...............................................................................................................................37

Мэргэшлийн чиглэл 9: REDD+-ийн Санхүү болон үр ашгийн хуваарилалт ......................... 38Хөрөнгө оруулалт, үйл ажиллагааны төлөвлөгөө, бодлого, арга хэмжээг төлөвлөж,боловсруулах ..............................................................................

Мэргэшлийн чиглэл 10: Удирдлага ................................................................................................3910.1 Суурь түвшин ..............................................................................................................................4010.2 Ахисан түвшин .................................................................................................................................3.2-р хэсэг: Сургалтууд ......................................................................................................................413.0-р хэсэг: Чадавх бэхжүүлэх төлөвлөгөө 434.0-р хэсэг: Байгууллагын суурь үзүүлэлт, ажлын гүйцэтгэлийг үнэлэх нь


ТОВЧИЛСОНҮГС

АХБ Азийн хөгжлийн банк ИНБ Иргэний нийгмийн байгууллага ОСТ Ойн суурь түвшинУАӨЗГХЗК Уур амьсгалын өөрчлөлтийн асуудлаарх Засгийн газар

хоорондын Зөвлөх комисс (англиар IPCC)БОАЖЯ Байгаль орчин, аялал жуулчлалын яамСЯ Сангийн яамГХЯ Гадаад харилцааны яамХЗДХЯ Хууль зүй, дотоод хэргийн яамШУТИС Шинжлэх ухаан, технологийн их сургуульОҮМС Ойн үндэсний мониторингийн системҮСГ Үндэсний статистикийн газарОДБ Ойн дагалт баялаг МУИС Монгол Улсын их сургуульБАХ Бодлого, арга хэмжээ ТХЗ Төсөл хэрэгжүүлэгч зөвлөлREDD+ Ойн хомсдол, доройтлоос үүдэлтэй хүлэмжийн хийн

ялгарлыг бууруулах, хөгжиж буй орнуудын ойн нөөцийг хамгаалах, ойн тогтвортой менежмент хэрэгжүүлэх, ойн нүүрстөрөгчийн нөөцийг нэмэгдүүлэх талаарх үүрэг

СНСМС Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх мэдээллийн систем ТАХ Техникийн ажлын хэсэгНҮБ-ЫН УАӨСКC НҮБ-ын Уур амьсгалын өөрчлөлтийн асуудлаарх суурь

КонвенцUN-REDD ХӨТӨЛБӨР НҮБ-аас Хөгжиж буй орнууд дахь ойн хомсдол, доройтлоос

үүдэлтэй хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулах чиглэлээр хэрэгжүүлж байгаа хамтын ажиллагааны хөтөлбөр



ТОВЧХУРААНГУЙ

Монгол Улсын Засгийн газар улсын хэмжээнд баримтлах “Ногоон хөгжлийн бодлого”, “Тогтвортой хөгжлийн зорилтууд”-ыг боловсруулан, баталсан нь ногоон хөгжлийн замаар эргэлт буцалтгүй замнахаар шийдсэн болохыг илтгэн харуулж байна. Ойн хомсдол, доройтлоос үүдэлтэй хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулахад чиглэсэн REDD+ хөтөлбөр нь дэлхийн байгаль орчны (ойн нүүрстөрөгчийн нөөц, биологийн төрөл зүйл г.м) нөөцийг хамгаалах, газрын доройтлыг бууруулах, хөдөөгийн иргэдийн амьжиргааг сайжруулах, уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицоход нь туслах замаар ногоон хөгжилд хувь нэмэр оруулах бололцоотой юм.

Тус улс дээр дурьдсан олон улсын болон үндэсний нөхцөл байдлыг тусган авч, 2011 оноос эхлэн REDD+-д бэлтгэх үйл ажиллагаанууд болон Үндэсний RED-D+-ийн Бэлэн байдлын төлөвлөгөөг боловсруулах алхмуудыг шуурхай эхлүүлсэн бөгөөд БОАЖЯ уг төлөвлөгөөг 2014 оны 6-р сард албан ёсоор баталсан билээ. Энэхүү хүчин чармайлтыг дэмжих үүднээс, REDD+-ийн Бэлэн байдлыг төлөвлөгөөг хэрэгжүүлж Монгол орны REDD+ Хөтөлбөрийн Стратегийг боловсруулах, RED-D+-ийг хэрэгжүүлэхтэй холбоотойНҮБ-ын УАӨСК-ийн хүрээнд шаардагдах бусад гол элементүүд болон мэдээллийн урсгалыг бий болгох талаар Монгол Улсын Засгийн газарт техникийн туслалцаа үзүүлэх зорилгоор Монгол орны UNREDD+ хєтєлбєрийг байгуулсан.

REDD+-д бэлтгэх үе шатны гол бүрэлдэхүүн хэсгүүдийн нэг нь ойн хомсдол болон доройтолд хүргэдэг хүчин зүйлсийг үр дүнтэй бууруулахад чиглэсэн нийтээр дагаж мөрдөх бодлогын арга хэмжээ, эерэг урамшууллыг тодорхойлох явдал юм. Тус хөтөлбөр 2016 онд хэрэгжиж эхэлснээс хойш ойн бүрхэвчийн үнэлгээ, ойн хомсдол болон доройтлын хүчин зүйлсэд үнэлгээг хийсэн бөгөөд дээрх үнэлгээний дүнг өмнөх үнэлгээний дүнтэй харьцуулахад (UNREDD, 2013), 1998-2013 оны хооронд Монгол орны ойн бүрхэвчийн алдагдал нь 30,000 га байсан нь тооцоолж байснаас бага байна (UNREDD, хэвлэгдээгүй байгаа). Үүнээс гадна, гол хүчин зүйлс нь ойн муу менежментийн шууд бус үр дагавар бөгөөд тэдгээр гол хүчин зүйлс нь хүний үйл ажиллагаанаас болон экосистемийн доройтлын улмаас дам шалтгаалсан ойн түймэр, хортон шавж зэрэг болох нь тодорхой байна. Экосистемийн доройтол нь ойг хортон шавж, гал түймэрт эмзэг өртөмтгий болгож байдаг. Азийн халуун бүсийн орнуудад хөдөө аж ахуйн зориулалтаар газрыг хувирган ашиглах буюу их хэмжээний газар нутагт ойн хомсдол үүсгэж байгаа бөгөөд үүнтэй харьцуулахад Монгол оронд их хэмжээний ой бүхий талбайд харьцангуй бага өөрчлөлт гарч байдаг, шууд нөлөөлөл нь тодорхой бус байгаа зэрэг тус улсын REDD -ийн санхүүжилтийн хүрээнд үр дүнд суурилсан урамшуулал хүртэх боломжийг нь бууруулж байна. Тиймээс Монгол орны REDD+-ийн алсын хараа нь үр дүнд суурилсан урамшуулал болон уур амьсгалын өөрчлөлтийг сааруулахад анхаарахаас илүүтэйгээр уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох болон сааруулахтай холбоотой ойн менежмент, бодлого, арга хэмжээний олон талт үр өгөөжийг хангах гэсэн өнцөгт чиглэж улмаар Монгол орны Тогтвортой хөгжлийн үзэл баримтлал (2010-2020)-ын хэрэгжилтийг дэмжих нь зүйтэй.


Оролцогч талуудын оролцоог дэмжих, институцийг чадавхжуулах, хувь хүмүүсийн болон байгууллагуудын чадавхыг бэхжүүлэх нь стратегийн үйл явцын чухал хэсэг болоод байна. REDD+д бэлтгэх үе шатанд REDD+-ийн үйл ажиллагааны загвар, төлөвлөлтийн системийг бий болгоход голлон анхаарах бөгөөд энэ шатанд олон тооны талууд оролцох төлөвтэй байна. REDD+ийн хүрээнд Бодлого, арга хэмжээ хэрэгжүүлэхтэй холбоотойгоор нэмэлт боловсон хүчин авч ажиллуулах шаардлага гарна. Энэхүү Бодлого, арга хэмжээний бичиг баримт нь зөвхөн REDD+д бэлтгэхтэй холбоотой чухал асуудлууд болон REDD+-ийн 4 үндсэн бүрэлдэхүүн болох REDD стратеги, Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх мэдээллийн систем, Үндэсний ойн мониторингийн систем, Ойн суурь түвшинг тогтоох үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэх чадавхыг олгоход чиглэсэн байна. Оролцогч талуудыг хэд хэдэн томоохон бүлэгт хуваасан бөгөөд бүлэг тус бүрд тохируулан тодорхой үйл ажиллагаа, чадавх бэхжүүлэх төлөвлөгөөг хэрэгжүүлнэ. Бүлгүүд нь дотроо хэд хэдэн түвшинд хуваагдах бөгөөд тэдгээрийг цаашид нарийвчлан авч үзнэ.

ЭНЭХҮҮТАЙЛАННЬХООРОНДООУЯЛДААХОЛБООТОЙДАРААХГУРВАНТАЙЛАНГААСБҮРДЭНЭ

Оролцогч талуудтай зөвлөлдөх, үйл ажиллагаанд татан оролцуулах төлөвлөгөө

Энэ төлөвлөгөөнд урьд өмнө хийсэн судалгаа болон зөвлөлдөх үйл явцад тулгуурлан Монгол оронд REDD+-ийг хэрэгжүүлэх бэлтгэлийг хангахад оролцох талууд болон байгууллагуудын үндсэн, үүрэг хариуцлага, гол сонирхлыг тодорхойлсон. (Монгол орны UNREDD хөтөлбөр, 2016, 2017).

Чадамжид суурилсан хэрэгцээг үнэлэх ба чадавх бэхжүүлэх төлөвлөгөө

Энд гол оролцогч талуудад REDD+д бэлтгэх төлөвлөгөөг боловсруулах, хэрэгжүүлэхтэй холбоотой шаардагдах мэдлэг, ур чадварыг тодорхойлж танилцуулсан байх ба үүнд Уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаарх үндсэн ойлголт өгөхөөс эхлээд Иргэний нийгмийн форумыг REDD+-ийн үйл ажиллагаанд оролцох чадавхтай болгоход чиглэсэн маш олон сэдвийг багтаасан. Хүлэмжийн хийн ялгарлыг хэмжих, НҮБ-ын УАӨСК–д тайлан хүргүүлэх зэрэг REDD+ийг хэрэгжүүлэхэд шаардагдах чадавхыг бүрдүүлэх талаар уг төлөвлөгөөнд тусгасан.

Ерөнхий бодлого, арга хэмжээнүүдийг хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай ойжуулалт, мал аж ахуйн менежмент зэрэг үйл ажиллагааг энд тусгаагүй бөгөөд тэдгээрийг нь Ой, уур амьсгалын өөрчлөлттэй уялдсан REDD+-ийн стратегийн баримт бичигт оруулна. Эдгээр чадавхийг бэхжүүлэх сургалтын агуулга нь REDD-ийн академийн сурах бичигт суурилах бөгөөд сургалтын хөтөлбөрт ашиглах боломжтой нэмэлт эх сурвалжуудыг танилцуулсан. Энэхүү баримт бичигт REDD+-ийг хэрэгжүүлэх чадавхыг бэхжүүлэх төлөвлөгөөг тусгасан болно. Ойн үндэсний мониторингийн систем болон Ойн суурь түвшинг тогтооход шаардлагатай чадавхыг энд оруулаагүй бөгөөд өөр тусдаа тайланд танилцуулах болно.



Байгууллагыг үнэлэх онооны карт, хэмжих хэрэгсэл

Эдгээр үзүүлэлт нь 2016 онд хийсэн хэмжилтээр тухайн байгууллагын суурь чадавх ямар байсныг харуулах бөгөөд үүн дээр тулгуурлан цаашид энэ чадавх нь хэрхэн сайжирч, өөрчлөгдөж байгааг хэмжиж болох юм. Байгууллага тус бүрийг тусгайлан оноогоор дүгнэх ёстой бөгөөд үүгээр бөгөөд агентлагууд болон газруудыг хооронд нь харьцуулах ёсгүй. Хувь хүмүүст чиглэсэн сургалтын үр дүнг стандарт асуулгын хуудсаар хэмжинэ.


1 ТАНИЛЦУУЛГА

REDD+ гэдэг нь хөгжиж буй орнуудад ойн хомсдол, доройтлоос үүссэн хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулах гэсэн утгатай бөгөөд нэмэх тэмдэг нь ойг хамгаалах, ойн тогтвортой менежмент, ойн нүүрстөрөгчийн нөөцийг нэмэгдүүлэх, ялгарлыг бууруулах болон нүүрстөрөгчийг шингээх чадварыг нэмэгдүүлэх гэсэн санааг илэрхийлнэ. Ойн хомсдол болон доройтлоос үүдэлтэй хүлэмжийн хийн ялгарлыг багасгах тухай ойлголт нь уур амьсгалын өөрчлөлтийн шинжлэх ухаанаас үүдэлтэй бөгөөд ойг хөдөө аж ахуйн зориулалтаар хувирган ашиглах /газрын ашиглалт өөрчлөгдөх / нь дэлхийн уур амьсгалын хэмнэл алдагдахад хүргэхүйц хүлэмжийн хийн /ХХ/ ялгарлыг үүсгэж, энэ нь улмаар одоогийн бидний сайн мэдэх уур амьсгалын өөрчлөлтийн гол шалтгаан болох магадлал маш өндөр хэмээн энэ шинжлэх ухааны салбар баталсан байна. REDD+ нь ойн нүүрстөрөгчийг нөөцийг нэмэгдүүлсэн үр дүнг урамшуулах эдийн засгийн үнэлэмжийг бий болгож, хөгжиж буй орнуудад ойгоос ялгарах хүлэмжийн хийг бууруулж, хөгжингүй орнуудаас амласан зохих дэмжлэгээр нүүрстөрөгчийн хэрэглээ багатай тогтвортой хөгжилд хүрэхэд чиглэсэн хөрөнгө оруулалт хийхэд нь хөшүүрэг болохыг зорьдог санаачлага юм. Монгол орны REDD+д бэлтгэх төлөвлөгөө нь өөрийн оронд RED-D+-ийг хөгжүүлэх арга замыг тодорхой харуулсан байна.. Мөн үр дүнд суурилсан урамшууллыг авахын тулд улс орон зөвхөн ойн бүрхэвч өөрчлөгдөхөд хүргэдэг хүчин зүйлсийг бууруулах чадавх эзэмших шаардлагатай болоод зогсохгүй, энэхүү асуудлыг хэрхэн үр дүнтэй шийдэж байгаа талаар мэдээлэхэд суралцах шаардлагатай. REDD+ хөтөлбөрийн хүрээнд улс орнууд хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулж, санхүүгийн урамшуулал хүртэх гол арга замуудыг дараах байдлаар тодорхойлсон. Үүнд:

§ Ойн хомсдлоос үүдэлтэй хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулах – Ойн хомсдол гэдэг нь хүний үйл ажиллагаанаас үүдэн ой бүхий газар нутаг ойгүй болохыг хэлнэ. Ойн хомсдлын улмаас ойн органик бодис шатаж, задралд орсоноор тэнд хадгалагдаж байсан нүүрстөрөгч нь нүүрстөрөгчийн давхар исэл болгон хувирдаг (модны 50% нь нүүрстөрөгч байдаг).

§ Ойн доройтлоос үүдэлтэй ялгарлыг бууруулах – Ойн доройтол гэдэг нь хүний үйл ажиллагааны улмаас ой бүхий газрын нүүрстөрөгчийн нөөц алдагдахыг хэлнэ. Улмаар ийм ойн агаарт буй нүүрстөрөгчийн давхар ислийг шингээж авах чадвар буурах буюу эсвэл бүр мөсөн алдагддаг.

§ Ойн нүүрстөрөгчийн нөөцийг хамгаалах – Хамгаалал гэдэг нь ойг хамгаалахын тулд хэрэгжүүлж байгаа аливаа хүчин чармайлтыг хэлнэ. Нөөцийг хамгаалах үйл ажиллагаа нь ерөнхийдөө хүлэмжийн хийн ялгарлын хэмжээг сааруулж, нүүрстөрөгчийн нөөцийг нэг хэвэнд нь байлгаж, идэвхтэй хадгалж хамгаалдаг гэж үздэг.

§ Ойн тогтвортой менежмент /ОТМ/ - Ой модыг ашиглах хэмжээ нь тухайн ойн нөөцийн өсөлттэй нийцэж байгаа тохиолдолд ойг тогтвортой удирдаж байна гэж үздэг.



§ Ойн нүүрстөрөгчийн нөөцийг нэмэгдүүлэх – Ойгүй газрыг ойжуулах, доройтсон ойд нөхөн сэргээлтийг хийснээр ойн нүүрстөрөгчийн нөөцийг нэмэгдүүлнэ.

Конвенцийн хүрээнд байгууллагуудтай үр дүнтэй харилцан ажиллахын тулд REDD+ хэрэгжилтийн үе шатанд REDD+-ийн Үндэсний зохицуулагч/байгууллага томилж ажиллуулах шаардлагатай байдаг бөгөөд Монгол Улс REDD+-ийг хэрэгжүүлэх санхүүжилтийг амжилттай олж авсан тохиолдолд тусгай Сангийн удирдлагын нэгжийг байгуулах буюу эсвэл олон улсын санхүүгийн механизмыг мөрдөх үүднээс одоогийн санхүүгийн системийн бүтцийг бэхжүүлэх хэрэгтэй болно.

Монгол оронд REDD+-ийг хэрэгжүүлэх бэлтгэл хангах явцад оролцогч талуудыг судлан, тэдний үүрэг, хариуцлагыг тодорхойлохыг зорино.

1.1 СТРАТЕГИЙНҮЙЛЯВЦREDD+ийн гол санаа нь нүүрстөрөгчийн ялгарлыг бууруулсан, бүр мөсөн зогсоосон үр дүнг баталгаажуулсны үндсэн дээр үр дүнд суурилсан төлбөр (ҮДСТ) олгоход чиглэгдэг. Энэ санхүүжилтийг хөгжингүй орнуудын хөгжлийн тусламж, олон улсын болон дотоодын хувийн хэвшлийн эх үүсвэрээс бүрдүүлэхээр төлөвлөж байна. Гэсэн хэдий ч Монгол орны ойн хомсдол, доройтлын түвшин, тэдгээрийг үүсгэж буй хүчин зүйлс нь хүний үйл ажиллагаанаас улбаатай эсэх нь тодорхойгүй байгаа нь тус улсад хэрэгжүүлэх REDD+ -ийн стратегийн хамрах хүрээг тэлж даван туулах чадварыг бэхжүүлэхэд чиглэсэн дасан зохицох асуудал, Ногоон хөгжил, Тогтвортой Хөгжлийн хэтийн зорилтуудыг багтаах хэрэгцээ шаардлагыг үүсгэж байна. Монгол орны REDD+ санаачилгад Ойн болон Уур амьсгалын өөрчлөлтийн чиглэлийг хамруулж өргөжүүлнэ.

Монгол орны REDD+-ийн үйл ажиллагаа нь экосистемд түшиглэсэн дасан зохицох чадварыг бий болгох, Тогтвортой хөгжлийн зорилтод хувь нэмрээ оруулах замаар уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох чадварыг дэмжихэд чиглэх бөгөөд REDD+д бэлтгэх үе шатанд дээрх чиглэлээр голлон анхаарч чадавхыг бэхжүүлэх асуудлыг тусгана. НҮБ-ын Уур амьсгалын өөрчлөлтийн суурь Конвенцийн (НҮБ-ын УАӨСК) хүрээнд REDD+-ийг хэрэгжүүлэх эдгээр зарчим, журмыг хэлэлцэн тохирсон. Варшавын Гэрээнд REDD+-ийн гол тулгуур багануудыг тодорхойлж өгсөн байдаг бөгөөд эдгээрийг тухайн улс орон дотооддоо болон олон улсад ахиц дэвшлээ мэдээлдэг "мэдээллийн урсгал" ч гэж үзэж болно. Эдгээр гол баганууд нь:

§ Үндэсний REDD-ийн стратеги болон Үйл ажиллагааны төлөвлөгөө (ҮС/ҮАТ) § Ойн суурь түвшний үнэлгээ (ОСТ) § Үр дүнг хэмжих, тайлагнах, баталгаажуулах чадварыг олгодог Үндэсний ойн

нүүрстөрөгчийн мониторингийн систем (ҮОМС) § Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудыг мөрдөж байгаа талаар мэдээлэл

өгөх Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх мэдээллийн систем (СНСМС)


ТЕХНИКИЙНЧАДАВХЫНХЭРЭГЦЭЭ- Ойн бүрхэвчийн өөрчлөлтөд

нөлөөлөх хүчин зүйлс - ҮС, ҮАТ-ний элементүүд

болон БАХ-ний талаар ойлголт

Үйл ажиллагаа хэрэгжүүлэх чадавхын хэрэгцээ- Салбар дундын төлөвлөлт - Олон нийтийн оролцоо- Үндэсний бодлого,

төлөвлөгөөний талаарх ойлголт

- Бодлого, үйл ажиллагааны төлөвлөгөөний зардлыг төсөв, төлөвлөгөөний хуваарьт оруулах

ТЕХНИКИЙНЧАДАВХЫНХЭРЭГЦЭЭ- НҮБ-ын УАӨСК-ийн хүрээнд

тавьдаг СНСЗ-ын талаарх шаардлага

- ОУ-ын болон үндэсний хэмжээнд мөрдөж байгаа сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмууд, мэдээллийн эх үүсвэр, REDD+ СНСЗ-уудтай уялдах холбоо

Үйл ажиллагаа хэрэгжүүлэх чадавхын хэрэгцээ- Байгууллага хоорондын

зохицуулалт- Мэдээллийн менежмент,

чанарын хяналт, тайлан

ҮНДЭСНИЙСТРАТЕГИ,ҮЙЛАЖИЛЛАГААНЫТӨЛӨВЛӨГӨӨҮндэсний REDD+стратегийг тодорхойлж, хэрхэн хэрэгжүүлэхийг тодруулах (БАХ)

СӨРӨГНӨЛӨӨЛЛӨӨССЭРГИЙЛЭХМЭДЭЭЛЛИЙНСИСТЕМ- Канкуны СНСЗ-уудыг хэрхэн мөрдөж байгаа талаар тайлагнах систем

ТЕХНИКИЙНЧАДАВХЫНХЭРЭГЦЭЭ- Газрын бүрхэвчийн

өөрчлөлтөд үнэлгээ хийх ба эдийн засаг, нийгмийн хөгжил, бодлогын орчинтой холбож үзэх

- НҮБ-ын УАӨСК болон Уур амьсгалын асуудлаарх Засгийн газар хоорондын зөвлөлдөх комиссын удирдамжийн талаарх ойлголт

Үйл ажиллагаа хэрэгжүүлэх чадавхын хэрэгцээ- Мэдээллийн удирдлага,

чанарын хяналт

ТЕХНИКИЙНЧАДАВХЫНХЭРЭГЦЭЭ- Газрын бүрхэвчийн

өөрчлөлтөд үнэлгээ хийх ба эдийн засаг, нийгмийн хөгжил, бодлогын орчинтой холбож үзэх

- НҮБ-ын УАӨСК болон Уур амьсгалын асуудлаарх Засгийн газар хоорондын зөвлөлдөх комиссын удирдамжийн талаарх ойлголт

Үйл ажиллагаа хэрэгжүүлэх чадавхын хэрэгцээ- Мэдээллийн удирдлага,

чанарын хяналт

ОЙНХҮЛЭМЖИЙНХИЙНХЯНАЛТЫНТҮВШИНОйн салбараас ялгарч байгаа хүлэмжийн хийн чиг хандлагад дүн шинжилгээ хийж, ирээдүйд гарах өөрчлөлтийн талаар таамаглал гаргах

ҮНДЭСНИЙОЙНМОНИТОРИНГИЙНСИСТЕМОйн бүрхэвчийн өөрчлөлт, ойн төлөв байдлын талаар хэмжигдэхүйц, тайлагнаж болохуйц мэдээлэл өгөх систем

ТЕХНИКИЙНЧАДАВХЫНХЭРЭГЦЭЭ- НҮБ-ын УАӨСК-ийн хүрээнд

REDD+-ийг ойлгох нь - REDD+-ийг үндэсний

түвшинд ойлгох нь

Үйл ажиллагаа хэрэгжүүлэх чадавхын хэрэгцээ- REDD+-ийг хэрэгжүүлэх

талаарх олон улсын үйл ажиллагаа, дэмжлэгийг зохицуулж, чиглүүлэх

- Засгийн газар хоорондын харилаа

ТЕХНИКИЙНЧАДАВХЫНХЭРЭГЦЭЭ- ОУ-ын хөгжлийн туслалцаа

болон санхүүжилтийн талаарх ойлголт

- Үндэсний REDD+ стратеги, төлөвлөгөөний талаарх ойлголт

Үйл ажиллагаа хэрэгжүүлэх чадавхын хэрэгцээ- Санхүүгийн менежмент- Үндэсний хэмжээний

төсвийн үечлэл, хуваарилалтын талаарх ойлголт

REDD+-ИЙНҮНДЭСНИЙЗОХИЦУУЛАХНЭГЖУАӨ, Ногоон хөгжлийн талаарх үйл ажиллагааны талаар мэдээлэл өгөх, санхүүжүүлэгчдийг зохицуулах

REDD+-ИЙНСАНХҮҮГИЙННЭГЖREDD+-ийн санхүүжилтийг удирдан зохион байгуулах, хуваарилах үүрэгтэй нэгж

Зураг: REDD+ ийн гол бүрдүүлэгч элементүүд (НҮБ-ын УАӨСК-ийн Талуудын бага хурлын шийдвэр 1/CP.16, 71-р зүйл)



1.2 ҮНДЭСНИЙREDD+-ИЙНСТРАТЕГИБОЛОНҮЙЛАЖИЛЛАГААНЫТӨЛӨВЛӨГӨӨ(ҮС/ҮАТ)

Канкуны хэлэлцээрийн хүрээнд REDD+-ийн үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэхийг зорьж буй хөгжиж буй орнуудад уугуул болон орон нутгийн иргэд болон бусад холбогдох оролцогч талуудын бүрэн, үр дүнтэй оролцоог хангасан үндэсний стратеги, үйл ажиллагааны төлөвлөгөөг боловсруулах шаардлага тавьдаг. Эдгээр олон төрлийн элементүүдийг цогцоор нь авч үзэх аргачлалыг боловсруулахын тулд тухайн улс орнууд єргєн хүрээний асуудлууд, олон төрлийн мэргэжилтнүүд, оролцогч талуудыг татан оролцуулах хэрэгтэй болдог. Ялангуяа, Бодлого, арга хэмжээг боловсруулах нэн чухал ажлыг ойн бүрхэвчийн өөрчлөлтийн хүчин зүйлсийг тодорхойлох, ойн хомсдол, доройтлын гол хүчин зүйлсийг илрүүлэх, тэдгээрийг шийдвэрлэхийн тулд юу хийж болох талаарх үнэлгээ хийхээс эхлүүлнэ. Энэ үйл явцыг хэрэгжүүлэхэд тухайн хүчин зүйлс, тэдгээрийг хэрхэн шийдвэрлэх талаарх мэргэжил, аргазүйн өндөр мэдлэгтэй байх, бодлогын өөрчлөлт хийх буюу эсвэл гол үйл ажиллагааны бодит хэрэгжилтийг сайжруулах, санхүүгийн төсөв зорилтот хэсгүүддээ оновчтой хуваарилагдаж байгаа эсэхийг хянахад чиглэсэн мэргэжил аргазүйн болон улс төрийн хүчирхэг манлайлал шаардлагатай.

REDD+-ийг хэрэгжүүлж буй улс орнуудтай харьцуулахад Монгол улсын өвөрмөц нөхцөл байдал, ойн хомсдол хүний үйл ажиллагаанаас үүдэлтэй эсэх нь тодорхой бус байгаа зэргээс шалтгаалаад REDD+-ийн стратегийн хамрах хүрээнд ойн болон ойн орчны бүс нутгийн даван туулах чадварыг нэмэгдүүлэх үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэх замаар Ногоон хөгжлийн стратеги, Уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох, Тогтвортой хөгжлийн зорилгуудыг дэмжих зэрэг олон талын чиглэлийг багтаана.

ҮНДЭСНИЙ REDD+ СТРАТЕГИ, ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ТӨЛӨВЛӨГӨӨ:

REDD+ -ийг хэрэгжүүлэхээр зорьж буй Улс орнууд Үндэсний REDD+ Стратеги, Үйл ажиллагааны төлөвлөгөөг (ҮС/ҮАТ)1 боловсруулах шаардлагатай бөгөөд Үндэсний стратеги, үйл ажиллагааны төлөвлөгөө (ҮС/ҮАТ) нь ойн бүрхэвчийн өөрчлөлт, газар эзэмшил, ойн засаглал, жендерийн асуудлууд болон сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх, холбогдох оролцогч талууд, уугуул иргэд, орон нутгийн оршин суугчдын бүрэн дүүрэн, үр дүнтэй оролцоо зэргийг тусгасан байна2. REDD+-ийн Үндэсний стратеги, Үйл ажиллагааны төлөвлөгөө нь тухайн улсын зүгээс REDD+-ээр дамжуулан хүрэхээр зорьж байгаа хэтийн үр дүн болон тэр нь тухайн улсын хөгжлийн өргөн хүрээтэй зорилтуудтай (тухайлбал: Монголын Ногоон хөгжлийн стратеги г.м) хэрхэн уялдаж байна вэ гэдэгт төвлөрсөн байна. Монголын өнөөгийн улс төр, байгаль орчин, нийгмийн зохион байгуулалтын тогтолцоо нь REDD+ ҮС/ҮАТ-г хөгжүүлэхэд нааштай нөлөөлөх эерэг орчныг бүрдүүлж өгч байна. Тухайлбал:

1 Шийдвэр 1/CP16, заалт 71a2 Шийдвэр 1/CP, заалт 72


Байгаль орчныг хамгаалах зорилтуудад нийцсэн эерэг улс төр, зохион байгуулалтын тогтолцоо:

Монгол Улс нь Ногоон хөгжлийн бодлогоороо дамжуулан байгаль орчны салбарт нилээд томоохон, зоригтой амлалтуудыг дэвшүүлж, БОАЖЯ-ыг бодлого боловсруулах гол байгууллагаар томилсон. Энэ нь тус салбарын зохион байгуулалтын үндэс суурь хүчирхэг байх нөхцөлийг бүрдүүлж, улмаар байгаль орчны бодлогыг хэрэгжүүлэх талаарх улс төрийн хүсэл эрмэлзэл өндөр байгааг тодотгон харуулж байна.

Байгалийн нөөцтэй холбоотой хууль тогтоомж, дүрэм журам болон чадварлаг байгууллагууд

Тус улс нь байгаль салбарын хууль эрх зүйн орчин хүчирхэг бөгөөд тэдгээр хууль, тогтоомжийг чадварлаг байгууллагууд хэрэгжүүлдэг. Ойн менежмент болон байгаль орчны асуудлуудтай хамаатай өргөн цар хүрээтэй бодлогын уялдаа холбооны үндсийг бүрдүүлж өгдөг олон тооны хууль эрх зүйн хамгаалалт, байгаль орчны журмууд бий.

Иргэний нийгмийн оролцоо, хяналтыг нэмэгдэж байгаа:

Монголын иргэний нийгэм нь олон улсын болон дотоодын төрийн бус байгууллагуудын үйл ажиллагаагаар дамжуулан байгаль орчны салбарт улам идэвхтэй ажиллаж, дуу хоолой нь болж, улс орны хэмжээнд байгаль орчны салбарт тулгамдсан асуудлуудын талаарх мэдлэг, мэдээллийг дээшлүүлэхэд оролцож байна.

Стратеги нь Ой болон Уур амьсгалын өөрчлөлтийн өргөн цар хүрээг хамрах учир тухайн стратегийг боловсруулахдаа зөвхөн REDD+ -ийн талаар мэдлэгтэй байхаас гадна Ногоон хөгжил, уур амьсгалын өөрчлөлтийн өргөн хүрээтэй асуудлуудыг мэддэг байх ёстой

1.3. ОЙНХҮЛЭМЖИЙНХИЙНЯЛГАРЛЫНХЯНАЛТЫНТҮВШИН(ОХХЯХТ)REDD+ийн механизмд оролцохын тулд улс орнууд ойн хомсдол болон доройтлын өмнөх түвшин болон хэтийн чиг хандлагыг тодорхойлсон Ойн хүлэмжийн хийн хяналтын түвшинг (ОХХХТ)- боловсруулах бөгөөд энэ түвшин дээр үндэслэн ирээдүйд хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааны үр дүнг хэмжинэ.

Уг хяналтын түвшинг боловсруулах явцад ойн хомсдол болон доройтлын түүхэн үзүүлэлтүүдийг үнэлж, ирээдүйн чиг хандлагад нөлөөлж болзошгүй хүчин зүйлсийг авч үзэх шаардлагатай. Хяналтын түвшинг батлуулахаас өмнө олон улсын хороогоор үнэлүүлж, үнэн бодитой эсэхийг нь баталгаажуулдаг.

Хяналтын түвшинг тогтоох ажлыг тухайн орны хэмжээнд ашиглаж байгаа хүлэмжийн хийн тайлангийн системтэй уялдуулж хийдэг бөгөөд энэ ажлыг хийж гүйцэтгэхийн тулд улс орнуудын хяналтын түвшний янз бүрийн асуудлуудын талаар хэлэлцэн зөвшилцөх чадварыг бүрдүүлэх шаардлагатай. Зорилтот бодлого, арга хэмжээнүүдээр дамжуулан хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулж чадах эсэхтэй



холбоотой асуудлыг Үндэсний стратеги боловсруулах үйл ажиллагаатай уялдуулах шаардлагатай боловч дээр дурдсанчлан, стратегийн тодорхой зорилгууд нь уур амьсгалын өөрчлөлтийг сааруулахаас илүүтэйгээр уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох асуудалд тулгуурлах болно.

1.4 ОЙНҮНДЭСНИЙМОНИТОРИНГИЙНСИСТЕМОйгоос ялгарах хүлэмжийн хийн хяналтын түвшинтэй холбоотой гарч байгаа ахиц дэвшлийг Ойн үндэсний мониторингийн системээр (ОҮМС) хянах бөгөөд уг систем нь бодлого, хууль, арга хэмжээнүүдийн хэрэгжилтийг үндэсний хэмжээнд “хянах”, болон НҮБ-ын УАӨСК-ийн дагуу ойн салбараас ялгарах хүлэмжийн хийн хэмжээг “Хэмжих, тайлагнах, баталгаажуулан” мэдээлэх гүйцэтгэх 2 үндсэн үүрэгтэй. Эдгээр тогтолцоог үндэсний чадавхад тулгуурлан, REDD+-ийг төлөвлөх үйл явцтай уялдуулан боловсруулах нь зүйтэй. Ялангуяа Үндэсний REDD+ Стратеги болон Үйл ажиллагааны төлөвлөгөөний шалгуур үзүүлэлтүүд нь хүлэмжийн хийн ялгарал болон нийгэм, эдийн засаг, байгаль орчны бусад чухал хүчин зүйлсийн тоон үзүүлэлтүүдтэй шууд холбоотой байгаа эсэхийг хянахад чиглэсэн, үндэсний онцлогт тохирсон, дотоодын чадамжид суурилсан мониторингийн функцийг боловсруулахад үүнийг анхаарах ёстой.

НҮБ-ын УАӨСК-ийн хүрээнд хүлээсэн үүргийнхээ дагуу Монгол Улс хүлэмжийн хийн ялгарлыг аль хэдийн хэмждэг болсон бөгөөд үүнд оролцдог байгууллагууд нь тус хөтөлбөрийн үндсэн оролцогч талууд байх болно. Хүлэмжийн хийн ялгарлын талаарх мэдээллийг Уур амьсгалын өөрчлөлтийн асуудлаарх Засгийн газар хоорондын Зөвлөх комиссын удирдамжид заасан шаардлагын дагуу бэлтгэн хоёр жил тутмын шинэчилсэн тайлангийн техникийн хавсралтад оруулж тайлагнадаг бөгөөд мэдээллийг ил тод байлгах үүднээс Ойгоос ялгарах хүлэмжийн хийн хяналтын түвшин буюу ойн хяналтын түвшингийн үзүүлэлттэй нийцүүлэх ба CO2-ыг тонноор илэрхийлсэнтэй ижил утгаар тооцно.

1.5 СӨРӨГНӨЛӨӨЛЛӨӨССЭРГИЙЛЭХМЭДЭЭЛЛИЙНСИСТЕМ2010 онд Канкунд болсон НҮБ-ын УАӨСК-ийн Талуудын 16 дугаар бага хурлаас RED-D+-ийг хэрэгжүүлэх явцад сөрөг нөлөөллөөс хамгаалах 7 зарчмыг дэмжиж, мөрдөж байхаар тогтсон. сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудын Канкуны Хэлэлцээрүүд болон Дурбанд баталсан дараа дараагийн шийдвэрүүд нь REDD+ -ийг хэрэгжүүлж буй талуудаас REDD+ үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэх хугацааны сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудыг сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудын хэрхэн “тусган”, “хэрэгжүүлж” байгаа талаар мэдээлэл өгч байхыг хүссэн байдаг. Энэ мэдээллийг Үндэсний тайланд оруулж, НҮБ-ын УАӨСК-ийн REDD+ цахим хуудсанд байршуулах ёстой бөгөөд үндэсний түвшинд Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх систем (СНСМС)-ээр дамжуулан нэгтгэж болно. Канкуны долоон зарчим нь өргөн цар хүрээтэй учир тэдгээрийг үндэсний түвшинд бүрэн хэрэгжүүлж болохуйц болгохын тулд өөрийн орны онцлогтой уялдуулан тодруулж, тайлбарлах шаардлагатай болно. . Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх мэдээллийн системийг (СНСМС)-ийг байгуулахын тулд олон байгууллага, оролцогч талуудтай ойр хамтран ажиллах замаар сөрөг нөлөөллөөс


сэргийлэх одоогийн байгаа гол механизмуудыг тодорхойлох, сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудыг үндэсний хэмжээнд тохируулж ашиглахтай холбоотой үзүүлэлтүүдийг боловсруулах, мэдээллийн ямар эх үүсвэрүүдийг ашиглах, тэдгээр эх үүсвэрүүдээс мэдээллийг хэрхэн зардал багатай, шуурхай аргаар цуглуулж байх талаар судлах шаардлагатай болно. Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудын хувьд Монгол өөрийн гэсэн сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх хууль эрх зүйн орчинтой (Байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын үнэлгээ г.м) бөгөөд бусад олон улсын гэрээ, хэлэлцээрүүдээр дамжуулан байгаль орчин, нийгмийг сөрөг нөлөөллөөс хамгаалах зарчмуудыг дагаж мөрдөж байна. Мөн тус улс байгаль орчин болон нийгмийн үндсэн асуудлуудын талаар шууд болон шууд бусаар мэдээлэл цуглуулан тайлан гаргадаг (тухайлбал: БОАЖНХЯ-наас тухайн жилийн турш хийж гүйцэтгэсэн байгаль орчны нөлөөллийн үнэлгээний тайлан, байгаль орчны төлөв байдлын тайлан гаргадаг мөн ҮСГ-аас эдийн засаг, нийгмийн хүчин зүйлсийн талаарх тоо, баримтыг цуглуулж нэгтгэдэг) тул энэ нь СНСМС-ийн үндсэн суурь болно.

СНСМСКанкуны сөрөг нөлөөллийн зарчмуудыг хууль тогтоомжид хэрхэн тусгаж, хэрэгжүүлж байгаа талаарх мэдээллийг өгдөг систем. Гол байгууллагууд: ОБЗГ, УЦУОСМХ, ҮСГ

ҮНДЭСНИЙСТРАТЕГИ,ҮЙЛАЖИЛЛАГААНЫТӨЛӨВЛӨГӨӨ• НҮБ-ын УАӨСК-ийн зүгээс

тавьдаг сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудын шаардлагыг ойлгох

• Олон улсын гэрээ, амлалтууд болон үндэсний сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмууд, мэдээллийн эх үүсвэрүүдийг танин ойлгож авах

Ажил хэргийн чадавх бүрдүүлэх хэрэгцээ:• Байгууллага хоорондын

зохицуулалт• Мэдээллийг удирдах, дүн

шинжилгээ хийх, тайлагнах

СНСМС нь сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудыг хэрхэн ашиглаж байгаа талаарх мэдээллийг нэгтгэх үүрэгтэй бөгөөд UNREDD+ийн сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудыг ашиглаж байгаа талаарх мэдээллийг хаанаас цуглуулж авах, тэрхүү цуглуулсан мэдээллийг үндэсний болон олон улсын хэмжээнд хэрхэн танилцуулж байхыг тодорхойлсны үндсэн дээр уг мэдээллийг системийг нарийн нийлмэл бүтэцтэй, нэгдсэн мэдээллийн удирдлагын систем хэлбэрээр, эсвэл бүр энгийн байдлаар зохион байгуулж болно.

REDD+-ийн СНСМС-ийг байгуулахын тулд REDD+ -ийн талаар сайн мэдлэгтэй, сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудыг хэрхэн мөрдөж байгаа талаарх мэдээллийг таних, цуглуулах, дүн шинжилгээ хийх ажлыг зохицуулах чадвартай байх ёстой.

1.6 ҮНДЭСНИЙREDD+ХӨТӨЛБӨРИЙННЭГЖВаршавын гэрээний хүрээнд улс орнуудаас НҮБ-ын УАӨСК-ийн Нарийн бичгийн дарга нарын газар болон Конвенцийн3 холбогдох байгууллагуудтай харилцаж ажиллах үүрэгтэй REDD+ Үндэсний зохицуулагч байгууллага буюу албан тушаалтныг томилохыг уриалсан байдаг. Варшавын гэрээний шийдвэрийн дагуу томилогдсон REDD+-ийн Үндэсний зохицуулагч буюу байгууллагын гол үүрэг нь гадаад, дотоодын хамтран ажилладаг түнш байгууллагуудтай санхүүжилт болон

3 Шийдвэр 10/CP, 19 дүгээр заалт



REDD+-ийн хэрэгжилтийн талаар мэдээлэл солилцож, REDD+ үйл ажиллагааг дэмжихэд туслах явдал юм. Хөтөлбөрийн нэгж нь REDD+-ийн хэрэгжилтийн талаарх мэдээллийг нэгтгэн, конвенцийн байгууллагуудад хүргэх, олон улсын байгууллагуудаас авсан мэдээллийг дотоодын оролцогч талуудад дамжуулах гол үүргийг гүйцэтгэнэ. Иймээс тэд олон талын байгууллагуудыг татан оролцуулах, олон улсын болон дотоодын бодлого, тусламжийн хоорондын уялдаа холбоог хангах зохицуулалтыг хийх өндөр чадварттай байх шаардлагатай. Олон байгууллага Үндэсний REDD+-ийн хөтөлбөрийн нэгжийн үүрэг хариуцлагыг авч явах боломжтой юм. REDD+ хөтөлбөрөөс энэхүү хариуцлагыг хэрэгжүүлэх үүрэг бүхий REDD+ийн Ажлын хэсэг байгуулахаар төлөвлөж байгаа боловч хөтөлбөрийн хэрэгжилтийн шат хүртэл түр хойшлуулсан. Монгол Улс цаашид REDD+-ийн стратегийг хэрэгжүүлэхээр шийдсэн цагт уг хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх чадавхыг бүрдүүлэхэд чиглэсэн төлөвлөгөөг 2016 онд боловсруулна. Дээрх стратегийн зарим бүрэлдэхүүн хэсгийг одоо байгаа байгууллага эсвэл яам хоорондын зөвлөл хэрэгжүүлж

ҮНДЭСНИЙREDD+-ИЙНЗОХИЦУУЛАГЧНЭГЖУур амьсгалын өөрчлөлт, ногоон хөгжил, санхүүгийн үйл ажиллагааны зохицуулалтын талаарх үйл ажиллагааны тухай мэдээлэх үүрэгтэй. Гол байгууллагууд: Уур амьсгалын төсөл хэрэгжүүлэх нэгж , ОБЗГ

ТЕХНИКИЙНЧАДАВХБҮРДҮҮЛЭХХЭРЭГЦЭЭ:• НҮБ-ын УАӨСК-ийн талаар

ойлголттой байх• REDD+-ийн талаар

ойлголттой байхАжил хэргийн чадавх бүрдүүлэх хэрэгцээ:• Засгийн газар хоорондын

харилцаа• Хандивлагчдыг зохион

байгуулж, зохицуулах

болох бөгөөд Үндэсний ойн мониторингийн систем болон Ойн хүлэмжийн хийн хяналтыг түвшинг хянах ажлыг техникийн нэгж хариуцах нь зүйтэй.

Үндэсний REDD+-ийн Зохицуулагч нэгж хөтөлбөрийн нэгжийн талаарх танилцуулга бүхий тусгай гарын авлагыг боловсруулж байна.

REDD+САНГИЙНМЕНЕЖМЕНТИЙННЭГЖREDD+-ийн санхүүжилтийг удирдах, хуваарилах

ТЕХНИКИЙНЧАДАВХБҮРДҮҮЛЭХХЭРЭГЦЭЭ:• Олон улсын хөгжлийн

туслалцаа, санхүүжилтийн талаарх ойлголт

Ажил хэргийн чадавх бүрдүүлэх хэрэгцээ: • Санхүүгийн менежмент • Төсөв хуваарилах

Гэсэн хэдий ч Монгол Улсад REDD+ дангаар бие даан оршин тогтнохгүй байж болзошгүй тул тогтвортой хөгжил, уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох болон ойн асуудалд түлхүү анхаарал хандуулах нь зүйтэй.

1.7 ҮНДЭСНИЙREDD+САНREDD+ Зохицуулагч нэгж нь санхүүжилтийн байгууллагын аливаа үйл ажиллагааны онцлогт нийцүүлэн үр дүнд суурилсан урамшууллыг авах байгууллагуудыг нэр дэвшүүлнэ.4 НҮБ-ын УАӨСК-ийн баримт бичигт санхүүжилтийг олон нийтийн, хувийн, хоёр талт болон олон талт төдийгүй бусад эх сурвалжууд гэх мэт хэд хэдэн боломжит эх үүсвэрээс

4 Шийдвэр 10/CP.19, 2-р заалт ,


авч болохыг тодорхойлсон байдаг. Иймээс дотоодын санхүүгийн менежментийн байгууллагууд нь зөвхөн REDD+ -хамааралтай санхүүжилтийг дотооддоо удирдах, түгээх үүргийг хүлээхээс гадна эдгээр санхүүжилтийг боломжит санхүүгийн байгууллагуудын шаардлагад нийцүүлэн зохицуулах талаар бэлтгэгдсэн байх хэрэгтэй.

REDD+ бэлэн байдлын төлөвлөгөөнд санхүүгийн менежментийн байгууллагад тавигдах хэд хэдэн шаардлагуудыг тэмдэглэсэн байдаг. Үүнд: § REDD+-ийн удирдлагаас хараат бус байна § REDD+ -ын бодлого, арга хэмжээний хэрэгжилтийг олон улсын эх сурвалжуудаар

дамжуулан хэрэгжүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх үр дүнд суурилсан төлбөр (REDD+), түүнчлэн хөрөнгө оруулалт (өөрөөр хэлбэл, буцалтгүй тусламж, зээл) хүлээн авах чадвартай байх, шаардлагатай тохиолдолд тодорхой хариуцлагын тогтолцоо болон зохицуулалтын механизмаар дамжуулж үндэсний болон олон улсын санхүүжилтийн олон эх үүсвэрүүдийг зохистой нэгтгэн зохион байгуулах чадвар бүхий байх

§ REDD+ -ийг хэрэгжүүлэхэд зориулж үр дүнд суурилсан санхүүжилт олгох тухай шийдвэрийг хэрэгжүүлэх чадвартай байх.5

Үүний зэрэгцээ сангийн удирдлагын байгууллага нь Уур амьсгалын ногоон сан (УАНС), Даян дэлхийн байгаль орчны сан (ДДБОС) зэрэг зөвхөн REDD+ бус бусад байгаль орчны болон хөгжлийн өргөн хүрээтэй зорилтуудтай холбоотой хоёр талт хандивлагчид байгууллагуудаас олгосон санхүүжилтийг удирдан зохицуулах шаардлагатай тулгарч болно.

ТАЙЛАН2:ЧАДАВХБҮРДҮҮЛЭХТӨЛӨВЛӨГӨӨREDD+ Aкадемийн сургалтын бүрэлдэхүүн хэсгүүд болон Монгол Улсын онцлог хэрэгцээ шаардлагад тулгуурлан 10 мэргэшлийн чиглэлийг тодорхойлсон.

2 ЧАДАВХБҮРДҮҮЛЭХЧИГЛЭЛҮҮДNo. Чиглэл 1 Ой болон Уур амьсгалын өөрчлөлт2 REDD+ болон Ногоон хөгжлийн бодлогын талаарх ойлголт

3 Монгол орны экосистемд заналхийлж буй аюул: Хүчин зүйлс болон Уур амьсгалын өөрчлөлтийн нөлөөлөл

4 Үндэсний стратеги, үйл ажиллагааны төлөвлөгөө боловсруулах5 Ойн үндэсний мониторингийн систем6 Ойн хяналтын түвшин / Ойгоос ялгарах хүлэмжийн хийн хяналтын түвшин7 Оролцогч талуудын оролцоо8 Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх мэдээллийн систем 9 REDD+ Санхүүжилт10 Байгууллагын менежмент болон хөрөнгө босгох (Зөвхөн ИНБ-ын форумын гишүүдэд зориулсан)

5 МУ-ын Засгийн газар (2014): Монгол Улсын Үндэсний REDD+ бэлэн байдлын төлөвлөгөө Боловсруулж байгаа



МЭРГЭШЛИЙНЧИГЛЭЛ1:Уурамьсгалынөөрчлөлт,ойнболонэкосистемийнүйлчилгээТайлбар: Оролцогч талуудад Уур амьсгалын өөрчлөлтөд нөлөөлж буй үйл явц, хүний хүчин зүйл уур амьсгалын өөрчлөлтөд хэрхэн нөлөөлж байгаа талаар, экосистемийн үйлчилгээ болон нүүрстөрөгчийг шингээлтэд ойн гүйцэтгэдэг үүрэг, ой мод зэрэг байгалийн экосистем нь уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох болон түүнийг сааруулахад ямар чухал ач холбогдолтой болох талаар зохих мэдлэг, чадварыг олгоно. 1. Уур амьсгал хэрхэн, яагаад өөрчлөгдөж байна вэ? 2. Уур амьсгалын өөрчлөлтийн нөлөө3. Тогтвортой хөгжилд ойн салбарын гүйцэтгэх үүрэг ямар үүрэгтэй байх талаар4. Уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг авах арга хэмжээ Ур чадварын түвшин: § Суурь түвшин: Уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаарх ерөнхий ойлголт § Ахисан түвшин: Уур амьсгалын өөрчлөлтийн ээдрээтэй цогц асуудлуудын

талаар нарийн ойлголттой байж, түүнийг оролцогч талуудад тайлбарлан таниулах чадвар

1.1 СУУРЬТҮВШИН:Уурамьсгалынөөрчлөлтийнталаархерөнхийойлголт

Ур чадварын түвшин

Мэдлэг

Суурь 1. Уур амьсгал хэрхэн, яагаад өөрчлөгдөж байна вэ? • Уур амьсгалын өөрчлөлтийн физик үндсийг ойлгож мэдэх• Дэлхийн болон орон нутгийн хэмжээнд хүлэмжийн хий ялгаруулж байгаа эх

үүсвэрүүдийн талаар ойлгож мэдэх• Уур амьсгалын өөрчлөлт ба ойн салбарын хоорондын уялдаа холбоог ойлгох2. Уур амьсгалын өөрчлөлтийн нөлөө• Дэлхий нийтэд үзүүлэх нөлөөллийг ойлгож мэдэх• Монгол оронд үзүүлэх нөлөөллийг ойлгож мэдэх3. Тогтвортой хөгжилд ойн гүйцэтгэх үүрэг • Экосистемийн үйлчилгээний хүрээнд ойн салбарын гүйцэтгэх үүргийн талаарх

үндсэн ойлголт• Ногоон хөгжил ба тогтвортой хөгжилд ойн салбарын гүйцэтгэх үүргийн талаарх

үндсэн ойлголт4. Уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг авах арга хэмжээ• Уур амьсгалын өөрчлөлтийг сааруулах ба түүнд дасан зохицохын ялгааг ойлгох• REDD+ -ийн энгийн тодорхойлолтыг ойлгох• Монгол Улсын Засгийн газрын зүгээс уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг

хэрэгжүүлж байгаа бодлого, санаачилгуудын талаарх ерөнхий ойлголт: - Тогтвортой хөгжлийн үзэл баримтлал; - Ногоон хөгжил; - REDD+



Мэдлэг

Сургалтад ашиглах материал

Уур амьсгал хэрхэн, яагаад өөрчлөгдөж байна вэ?• Монгол орны уур амьсгалын өөрчлөлт ба ойн салбарын талаарх товч

танилцуулгаУур амьсгалын өөрчлөлтийн нөлөө• Монгол орны уур амьсгалын өөрчлөлт ба ойн салбарын талаарх товч

танилцуулга• НҮБХХ-ийн хүрээнд бүтээсэн Уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаарх видео (2016)• Монгол хэлээр гарсан бусад видеоТогтвортой хөгжил болон уур амьсгалын

өөрчлөлтийн хүрээнд ойн салбарын гүйцэтгэх үүрэг• REDD+-ийн олон талт үр ашгийн талаар танилцуулсан зурагт хуудас)6 - Монгол

орны ойн салбар ба экосистемийн үйлчилгээний ач холбогдол7

Уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг авч хэрэгжүүлж байгаа арга хэмжээ • Монгол орны ой ба экосистемийн үйлчилгээний ач холбогдлын талаарх товч

танилцуулга • Монгол орны REDD+ хөтөлбөрийн товхимол• Монгол Улсын Тогтвортой хөгжлийн үзэл баримтлал (БОАЖЯ-наас

боловсруулсан зурагт хуудаснуудаас сонгож авна)

1.2 АхисанТҮВШИН:Уурамьсгалынөөрчлөлтийнээдрээтэйцогцасуудлуудынталаарнарийнойлголттойбайж,түүнийгоролцогчталуудадтайлбарлантаниулахчадвар


Мэдлэг

Ахисан 1.0 Уур амьсгал хэрхэн, яагаад өөрчлөгдөж байна вэ?• Уур амьсгалын өөрчлөлтийг дэлхий нийт, үндэсний болон орон нутгийн түвшинд

ойлгож авч үзэх • уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаар тайлбарлах чадвартай болох 2.0 Уур амьсгалын өөрчлөлтийн нөлөө• Монгол оронд ажиглагдаж байгаа уур амьсгалын өөрчлөлтийн дэлхий нийтэд

болон үндэсний хэмжээнд үзүүлэх нөлөөллийн талаар нарийн мэдлэг олгох • Уур амьсгалын өөрчлөлтийн нєлєєний талаар тайлбарлах чадвар олгох 3.0 Тогтвортой хөгжилд ойн салбар болон экосистемийн үйлчилгээний гүйцэтгэх

үүрэг• Экосистемийн төрөл бүрийн үйлчилгээнүүд болон ойн сангийн модноос бусад

дагалт баялгийн үнэ цэнийн талаар дэлгэрэнгүй ойлголт өгөх • Уур амьсгалын өөрчлөлт, тогтвортой хөгжилд ойн салбарын гүйцэтгэх үүргийн

талаар тайлбарлах чадвар олгох4.0 Уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээ • Монгол Улсын хөгжлийн гол стратеги болон бодлогын талаарх тодорхой ойлголт• Уур амьсгалын өөрчлөлтийг бууруулах болон түүнд дасан зохицохын ялгааг олон

нийтэд тайлбарлах чадварыг эзэмших • REDD+ Стратеги болон Алсын харааг тайлбарлах чадвар• Уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох, сааруулах стратегийг ойлгох• Уур амьсгалын өөрчлөлт ба ойн үүргийн талаар тайлбарлах чадвартай болох• Газар ашиглалт өөрчлөгдөх, барилга байгууламж барих зэрэг үйл ажиллагаа нь

хүлэмжийн хийн ялгаралтад хэрхэн нөлөөлдөг талаар ойлгох • Монгол орны уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох үйл ажиллагааны

нөлөөллийн талаарх ойлголт

6 Боловсруулж байгаа7 Боловсруулж байгаа




Мэдлэг

Ашиглах материал:

Уур амьсгал хэрхэн, яагаад өөрчлөгдөж байна вэ?• REDD Академийн сэтгүүл – Ой болон Уур амьсгалын өөрчлөлт• Монгол орны Уур амьсгалын өөрчлөлтийн тайлан (2014). • Монголд байгаа бусад мэдээллийн эх сурвалж болох материалууд?• НҮБХХ-ийн хүрээнд бүтээсэн Уур амьсгалын өөрчлөлтийн тухай видеоУур амьсгалын өөрчлөлтийн нөлөө• REDD Академийн сэтгүүл – Ой болон уур амьсгалын өөрчлөлт• Монгол орны Уур амьсгалын өөрчлөлтийн тайлан (2014). Уур амьсгалын

өөрчлөлт Монголд• НҮБХХ-ийн хүрээнд бүтээсэн Уур амьсгалын өөрчлөлтийн тухай видео (2016)• Өөр бусад видео, Экосистемд тулгуурласан дасан зохицохуй санаачилгын

хүрээнд боловсруулсан материалууд• Экосистемд тулгуурласан дасан зохицохуй сэдэвт сургалтын материалОй ба экосистемийн үйлчилгээний үүрэг• НҮБ-ын Байгаль орчны хөтөлбөрөөс гаргасан Олон талт үр ашгийн талаарх

тайлан (2016)• UN-REDD-ийн Санхүүжилтийн тайлан (2013)Уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээ• Уур амьсгалын өөрчлөлтөөс экосистемд үзүүлж буй нөлөө8 сэдэвт товч

танилцуулах материалууд• Үндэсний REDD+ бэлэн байдлын төлөвлөгөө• REDD+ийн талаар тавьдаг түгээмэл асуулт болон буруу ойлголтууд• REDD+-тэй холбоотой баримтууд, , REDD+-ийг хэрэгжүүлж байгаа орнуудын

талаарх баримтат кинонууд (орчуулна)Монгол Улсын Тогтвортой хөгжлийн үзэл баримтлал (2015)

• Монгол Улсын Ногоон хөгжлийн стратеги (2015)• Тогтвортой хөгжлийн зорилтуудын талаарх багц танилцуулга

МЭРГЭШЛИЙНЧИГЛЭЛ2:REDD+-ийнхүрээндхэрэгжүүлэхбодлого,НҮБ-ынУАӨСК,ТогтвортойхөгжлийнзорилтуудТайлбар: Оролцогч талууд НҮБ-ын УАӨСК-ийн хэлэлцээрийн хүрээнд гарсан уур амьсгалын өөрчлөлт болон REDD+-тэй холбоотой тогтоол, шийдвэрүүдийн талаар мэддэг болсон байна. Суурь түвшний сургалтаар REDD+-ийн дөрвөн бүрэлдэхүүн хэсгийн талаар ойлголт өгнө. Ахисан түвшинд НҮБ-ын УАӨСК-ийн үйл явцын хүрээнд гарсан үр дүнгийн талаар ойлголттой болж, эндээс олсон мэдлэгээ REDD+-ийг хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаанд оролцохдоо хэрхэн ашиглах болохыг сурч авна. Мөн оролцогч тал нь Монгол Улсын зүгээс олон улсын өмнө хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулах чиглэлээр хүлээсэн үүрэг амлалтын талаар мэдэж авч, ямар орнууд үр дүнд суурилсан урамшуулал хүлээн авч болох талаар бодит мэдээлэлтэй болсон байна.

8 НҮБХХ-ийн Байгаль орчны хөтөлбөрийн Экосистемд тулгуурласан дасан зохицохуй санаачлагын хүрээнд боловсруулна.


1. Уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаарх олон улсын суурь гэрээ, хэлэлцээрүүдийн талаарх ойлголт

2. REDD+ Хөтөлбөрийн талаарх ойлголт3. Хүлэмжийн хийн хэмжилтийн суурь үзүүлэлтийн талаарх ерөнхий ойлголтУр чадварын түвшин: § Суурь түвшин: Ерөнхий ойлголт (Олон нийтэд тохируулсан байх) § Ахисан түвшин: Уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаар баримталж байгаа

бодлогын ээдрээтэй цогц асуудлуудын талаар нарийн ойлголттой болох

2.1 СУУРЬТүвшин:ЕРӨНХИЙОЙЛГОЛТ


Мэдлэг

Үндсэн 1.0 Уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаарх олон улсын суурь гэрээ, хэлэлцээрүүдийн талаарх ойлголт

• НҮБ-ын УАӨСК-ийн талаар мэдэж авах• Уур амьсгалын өөрчлөлтөд Монгол Улс ямар үүрэг гүйцэтгэх талаар мэдэж

авах2.0 REDD+ Хөтөлбөрийн талаарх ойлголт• REDD+ нь уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг хэрэгжүүлэх стратеги гэдгийг

ойлгож авах• REDD+-ийн 4 үндсэн бүрэлдэхүүн хэсэг болон болон тэдгээр нь Монголд хэрхэн

үр дүнтэй хувь нэмэр оруулах талаар ойлгож авах .• Ойн салбарт хэрэгжүүлэх REDD+-ийн үйл ажиллагаануудын гол бүрэлдэхүүн

хэсгүүд болох ойн хомсдол, доройтол, нүүрстөрөгчийн нөөцийг нэмэгдүүлэх, тогтвортой мод бэлтгэлт, хамгааллын талаар мэдэж авна.

3.0 Хүлэмжийн хийн хэмжилтийн суурь үзүүлэлтийн талаарх ерөнхий ойлголт • Хүлэмжийн хийн суурь үзүүлэлтийг хэмжих энгийн зарчмыг ойлгох

Ашиглах материал

1.0 Уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаарх олон улсын суурь гэрээ, хэлэлцээрүүдийн талаарх ойлголт

• Монгол орны REDD+ хөтөлбөрийн талаарх танилцуулга• Монгол орны REDD+ хөтөлбөрийн талаарх танилцуулах (Power Point)2.0 REDD+ хөтөлбөрийн талаарх ойлголт • Монгол орны REDD+ хөтөлбөрийн талаарх танилцуулгаМонгол орны REDD+ хөтөлбөрийн талаарх танилцуулах (Power Point) 3.0 Хүлэмжийн

хийн хэмжилтийн суурь үзүүлэлтийн талаарх ерөнхий ойлголт• REDD+ болон Хүлэмжийн хийн хэмжилтийн зарчмуудын талаарх товч мэдээлэл

бүхий зурагт хуудас9

4.0 Видео – • REDD+-ийн талаарх ерөнхий мэдээлэл, баримтууд• REDD+-ийг хэрэгжүүлж байгаа орнуудын талаарх баримтат кинонууд (3 кино)

Сургалт Уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаарх ерөнхий ойлголт өгөх сургалт

9 Боловсруулна



2.2 АХИСАНТҮВШИН:Уурамьсгалынөөрчлөлтийнталаарбаримталжбайгаабодлогынээдрээтэйасуудлуудынталаарнарийнойлголттойболохнь


Мэдлэг

Ахисан 1.0 Уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаарх олон улсын суурь гэрээ, хэлэлцээрүүдийн талаарх ойлголт

• НҮБ-ын УАӨСК-ийн зорилго, одоогийн баримталж байгаа бодлогын түүх, Варшавын гэрээ, Парисын хэлэлцээр болон одоогоор өрнөж байгаа зөвшилцөл, хэлэлцээрүүдийн талаар мэдэж авах

• Үр дүнд суурилсан санхүүжилт хүртэх боломжуудыг бодитоор үнэлэх, REDD+-ийг хэрэгжүүлэх санхүүжилтийн талаар, тухайлбал Уур амьсгалын ногоон сан, Засгийн газар, хувийн хэвшлээс авах санхүүжилт, зардлын хэмнэлт, ойн хөтөлбөрүүдийн талаар ойлгож авна

• Хүлэмжийн хийг бууруулах талаар Монгол Улсаар баримталж байгаа бодлого, Олон улсын хэмжээнд хүлэмжийн хийн ялгарлыг тайлагнах, бууруулахад талаар хүлээсэн үүрэг буюу үндэсний зорилтот хувь нэмрийн талаар ойлгож авах

2.0 REDD+ хөтөлбөрийн талаарх ойлголт• REDD+ болон Үндэсний зорилтот хувь нэмэр, үндэсний нөлөөллийг бууруулах

арга хэмжээ, Монгол Улсын зүгээс олон улсын өмнө хүлээсэн үүрэг амлалтын хоорондын уялдаа холбоог ойлгож авах.

• REDD+ бэлэн байдлын төлөвлөгөө, REDD+-ийг Монголд хэрэгжүүлэхийн ач холбогдол, уур амьсгалын өөрчлөлт, ногоон хөгжлийн талаар мэдэж авна.

3.0 Хүлэмжийн хийн хэмжилтийн суурь үзүүлэлт болон хяналтын түвшний талаарх ерөнхий ойлголт

• ХТБ, Ойн суурь түвшин, Үндэсний ойн мониторингийн систем зэрэг асуудлуудын талаар суурь мэдлэг олж авах ба зөвхөн ойн суурь түвшин хэмээх бүрэлдэхүүн хэсгийг хэрэгжүүлж байж олон улсын техникийн туслалцаа авдаг гэдгийг мэдэж авна.


1.0 Уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаарх олон улсын суурь гэрээ, хэлэлцээрүүдийн талаарх ойлголт

• REDD+Академийн сэтгүүл – REDD+-ийн НҮБ-ын УАӨСК-ийн хүрээнд гүйцэтгэх үүрэг;

• Талуудын 20 дугаар бага хурлаас гарсан Ногоон хөгжил, Тогтвортой хөгжлийн зорилтуудын талаарх танилцуулга10;

• MACC – Уур амьсгалын өөрчлөлтийн тайлан (2014)2.0 REDD+ хөтөлбөрийн талаарх ойлголт • REDD+ийн талаар тавьдаг түгээмэл асуулт болон буруу ойлголтууд• Монгол орны REDD+ бэлэн байдлын төлөвлөгөө• REDD+-ийн техникийн баримт бичгүүд3.0 Хүлэмжийн хийн хэмжилтийн суурь үзүүлэлтүүд болон ойн суурь түвшний

талаарх ойлголт • REDD+ Академийн сэтгүүл• REDD+-ийг хэрэгжүүлж байгаа орнуудын талаарх баримтат кинонууд

10 Яамнаас боловсруулсан баримт бичгүүд


МЭРГЭШЛИЙНЧИГЛЭЛ3:МонголУлсынэкосистемдучирчбуйаюулзанал:Ойнхомсдол,доройтлыгүүсгэжбайгаахүчинзүйлсболонуурамьсгалынөөрчлөлтийннөлөөТайлбар: Оролцогч талууд Монгол орны гол экосистемүүдийн талаар ойлголттой болж, ойн хомсдол болон доройтолд шууд ба шууд бусаар нөлөөлж буй хүчин зүйлсийн талаар, уур амьсгалын өөрчлөлтийн улмаас Монгол орны ой, хээрийн экосистемд учирч буй аюулыг танин мэдэх чадвартай болно. Мөн уур амьсгалын өөрчлөлтийн улмаас экосистемд учирч байгаа хамгийн гол нөлөөллийг танин мэдэх чадвартай болж, түүнийг шийдвэрлэхэд чиглэсэн гол бодлого, арга хэмжээнүүдийн талаар ойлгож авна. 1. Монгол Улсын тайгын, бэлчээрийн болон цөлийн экосистемийн талаарх ойлголт 2. Экосистемд шууд болон шууд бусаар заналхийлж буй аюулын талаарх ойлголт 3. Удирдлага, хяналтын арга хэмжээний талаарх ойлголтУр чадварын түвшин: § Суурь түвшин: Ерөнхий ойлголт (Олон нийтэд тохируулсан байх) § Ахисан түвшин: Уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаар баримталж байгаа

бодлогын ээдрээтэй асуудлуудын талаар нарийн ойлголттой болох

3.1 СУУРЬТҮВШИН:Ерөнхийойлголт


Мэдлэг

Cуурь 1.0 Монгол Улсын хойд бүс, хээрийн болон цөлийн экосистемийн талаарх ойлголт• Монгол орны сэрүүн бүсийн болон загийн ой, хээр, цөл зэрэг гол

экосистемүүдийн хоорондын ялгааг ойлгох• Цөлжилт болон газрын доройтлын хоорондох ялгаа• Цөлжилт болон хуурайшилттай бүс нутгийн асуудлууд 2.0 Экосистемд шууд болон шууд бусаар заналхийлж буй аюулыг ойлгох• Ойн хомсдол, доройтлын гол шалтгааны талаарх ойлголт• Уур амьсгалын өөрчлөлтийн улмаас экосистемд тулгарч буй гол аюул 4.0 Удирдлага, хяналтын арга хэмжээний талаарх ойлголт • Дасан зохицох, сааруулах, даван туулах чадвар гэсэн гурван ухагдахууны ялгааг

мэдэж авах


1.0 Монгол Улсын хойд бүс, хээрийн болон цөлийн экосистемийн талаарх ойлголт• “Монгол Улсын экосистем болон уур амьсгалын өөрчлөлтийн нөлөөлөл”11

сэдэвт товч танилцуулга -• Монгол орны экосистем, ойн газрын зургийг дүрсэлсэн REDD+-ийн зургийн

цомог -• Кино болон бусад бэлэн материал2.0 Экосистемд шууд болон шууд бусаар заналхийлж буй аюулын талаарх ойлголт• Уур амьсгалын єєрчлєлтийн аюул заналхийлэл, ойн хомсдол болон доройтлын

хүчин зүйл• Хүчин зүйлсийн талаарх тайлангийн хураангуй• Кино болон бусад бэлэн материал3.0 Удирдлага, хяналтын арга хэмжээний талаарх ойлголт

11 GIZ-ийн Заган ойн төсөл, НҮБ-ын Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллага, Даян дэлхийн байгаль хамгаалах сангийн “Монгол орны ой” ном, Дэлхийн байгаль хамгаалах сан (WWF)?-гаас хэвлүүлсэн “Тайгын ой болон экосистем” ном



3.2 АХИСАНТҮВШИН:Уурамьсгалынөөрчлөлтийнээдрээтэйцогцасуудлуудынталаарнарийнцогцойлголттойбайх


Мэдлэг

Ахисан 1.0 Монгол орны хойд бүс, хээр, цөлийн экосистемийн талаарх ойлголт 2.0 Шууд болон шууд бус аюул занал3.0 Удирдлага, хяналтын арга хэмжээний талаарх ойлгох• Монгол орны экосистем ба тэдгээрийн үнэт зүйлсийн хоорондын ялгааг

нарийвчлан судлах• Ойн хомсдол, доройтлын шууд бус аюул, шалтгааныг ойлгох• Монголын эко бүсүүд, үндэсний байгаль хамгааллын стратегийг ойлгох• Өөр өөр шалгуурт үндэслэн бодлого, арга хэмжээг эрэмбэлэх чадвар эзэмших• Уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох, түүнийг сааруулах, төрөл зүйл,

экосистемд үзүүлэх нөлөөллийн талаарх нарийн ойлголт • Экосистем болон аюул заналын талаар тайлбарлах чадвартай болох• Монгол орны ой, уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаарх стратеги зорилтуудыг

ойлгох


1.0 Монгол орны хойд бүсийн, хээрийн болон цөлийн экосистемийн талаарх ойлголт• Дэлхийн байгаль хамгаалах сан (WWF)-ийн Монгол дахь хөтөлбөрийн газраас

гаргасан “Монгол орны эко бүсүүд” гарын авлага• Дэлхийн байгаль хамгаалах сан (WWF)-ийн Монгол дахь хөтөлбөрийн газраас

гаргасан “Монгол орны байгаль хамгааллын төлөвлөгөө”• Кино, бусад бэлэн байгаа материал2.0 Шууд болон шууд бус аюулыг ойлгох• НҮБХХ-с хэрэгжүүлж байгаа экосистемд тулгуурласан дасан зохицох

хөтөлбөрөөс боловсруулсан материалууд • Хүчин зүйлсийн талаарх тайлан ( Бүрэн эхээр)• Сэрүүн бүсийн ойг хамгаалах талаарх эрдэм шинжилгээний хамтарсан бага

хурал12

• Үндэсний байгаль хамгааллын стратеги• Заган ойн менежмент (GIZ)• Солонгосын “Ногоон хэрэм” төслийн материал • НҮБХХ-с хийсэн цэвдгийн судалгаа• НҮБХХ-с хэрэгжүүлж байгаа Экосистемд тулгуурласан дасан зохицох

хөтөлбөрийн хүрээнд боловсруулсан материалууд• Кино болон бусад бэлэн байгаа материалууд3.0 Хэмжилтийн талаарх ойлголтREDD+ Академийн “Ойн хомсдлын хүчин зүйл” гарын авлагаУур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицохуй (MACC) санаачлагын хүрээнд гаргасан

“Уур амьсгалын өөрчлөлтийн нөлөө” гарын авлаг (2014)

12 Дэлхийн байгаль хамгаалах сан (WWF)-ийн Монгол дахь хөтөлбөрийн газартай энэ талаар ярих


МЭРГЭШЛИЙНЧИГЛЭЛ4:ҮндэснийREDD+-ийнОйболонуурамьсгалынөөрчлөлтийнстратегийгболовсруулахТайлбар: Оролцогч тал нь Ой болон Уур амьсгалын өөрчлөлтийн стратегийг боловсруулах зарчмыг ойлгож авна. Ахисан түвшинд хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулах, дасан зохицох арга хэмжээний олон талт үр ашгийг харгалзан үзэх замаар үйл ажиллагаануудыг эрэмбэлэх чадвартай болно.Мөн оролцогчид бусад сонирхогч талуудыг татан оролцуулж, санхүүгийн бодит төлөвлөгөөний төсвийг гаргах чадвартай болохын зэрэгцээ ахиц дэвшлийг хэмжих шалгуур үзүүлэлтийг боловсруулах талаар ойлголттой болно. 1.0 REDD+ стратегийг боловсруулах алхмуудыг ойлгох2.0 REDD+-ийг хэрэгжүүлэхэд оролцогч талуудыг татан оролцуулахын ач

холбогдлыг ойлгох3.0 Бодлого, арга хэмжээг боловсруулах талаар ойлголттой болох Ур чадварын түвшин: § Суурь түвшин: Ерөнхий ойлголт (Олон нийтэд зориулсан) § Ахисан түвшин: Үйл ажиллагааны загвар, төлөвлөгөө гаргах, төсөв төлөвлөх

талаарх нарийн ойлголт

4.1 СУУРЬ:Ерөнхийойлголт(олоннийтэдзориулсан)


Мэдлэг

Үндсэн 1.0 REDD+ стратегийг боловсруулах алхамуудын талаарх ойлголт• REDD+ стратегийн 4 бүрэлдэхүүн, стратегийн баримт бичгийг боловсруулах дэс

дарааллын талаар ойлгож авах• Монгол орны уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох, түүнийг сааруулахад

чиглэсэн “Ой болон уур амьсгалын өөрчлөлтийн стратеги” боловсруулах зарчмуудыг ойлгох

2.0 REDD+-ийн үйл ажиллагаанд талуудыг татан оролцуулахын ач холбогдлыг ойлгож авах

• REDD+-ийн стратеги боловсруулахад олон салбарын оролцоог хангах хэрэгтэйг ойлгож авах

• Стратегийг боловсруулахдаа иргэний нийгэм, ойгоос хамааралтай үйл ажиллагаа явуулдаг бүлгүүд, ойн нөхөрлөлүүдийг татан оролцуулах хэрэгтэй болохыг ойлгож авах

3.0 Бодлого, арга хэмжээ боловсруулах алхмуудын талаарх ойлголт• Бодлого, арга хэмжээ боловсруулах хэрэгцээ шаардлага, нүүрстөрөгчийн

ялгарлыг бууруулахтай холбоотой үр ашиг, үүнийг дагалдан бусад салбарт бий болох эерэг нөлөөний талаар ойлгож авах

• Стратеги нь ойн тогтвортой менежмент, хүлэмжийн хийг бууруулах, дасан зохицох чадварыг бүрдүүлэхэд хэрхэн нөлөөлөх талаар ойлгох



Материал 1.0 REDD+ стратегийг боловсруулах алхмууд• Төслийн танилцуулга бүхий товхимол• REDD+-ийн хэтийн зорилгыг товч танилцуулсан баримт бичиг 2.0 REDD+ үйл ажиллагаанд талуудыг оролцуулахын ач холбогдлыг ойлгож авах• Бүс нутгийн Иргэний нийгмийн байгууллагын форумуудын талаарх баримт

мэдээ бүхий танилцуулга • Бүс нутгийн үйл ажиллагааны төлөвлөгөөний баримт бичиг3.0 Бодлого, арга хэмжээ боловсруулах талаарх ойлголтУур амьсгалын өөрчлөлт ба ой талаарх баримт мэдээ бүхий мэдээллийн хуудас

4.2 АХИСАНТҮВШИН:Үйлажиллагаанызагвар,төлөвлөгөөгаргах,төсөвтөлөвлөхталаархнарийнойлголт


Мэдлэг

Ахисан • Төрөл бүрийн шалгуурын дагуу бодлого, арга хэмжээг эрэмбэлэх чадвар• Санхүүгийн төлөвлөгөө, төсөв боловсруулах чадвар• Бодлого, арга хэмжээний нөлөөллийг үнэлэх шалгуур, зорилтыг тодорхойлох

чадвар• Уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох үйл ажиллагааны түүхэнд урьд өмнө

тэмдэглэгдсэн ба өнөө цагт ажиглагдаж байгаа төдийгүй ирээдүйд үүсэж болох хүчин зүйлс, нөлөөллийн талаарх ойлголт

• Бодлого, арга хэмжээний нийгэм, байгаль орчин, эдийн засгийн үр нөлөөний талаарх ойлголт


1.0 REDD+ стратегийг боловсруулах алхмууд• Төслийн танилцуулга хуудас REDD+-ийн хэтийн зорилгын талаар танилцуулсан

баримт бичиг • Бүс нутгийн хэмжээнд хэрэгжүүлж байгаа үйл ажиллагааны төлөвлөгөө ба

стратегийн талаарх баримт, мэдээлэл бүхий товхимол• Кино болон бусад бэлэн байгаа материал2.0 REDD+-ийн үйл

ажиллагаанд талуудыг оролцуулахын ач холбогдлыг ойлгох• Бүс нутгийн Иргэний нийгмийн байгууллагуудын форумын талаарх баримт,

мэдээлэл бүхий мэдээллийн хуудас REDD+ Академийн сэтгүүл: Үндэсний REDD+ Cтратеги болон Үйл ажиллагааны төлөвлөгөө

• Монгол улсын REDD+ стратегийн баримт бичгийн талаар хэлэлцүүлэг хийх • UN-REDD Бодлого, арга хэмжээний баримт бичиг• UN-REDD Хүчин зүйлсийн тайлан• Бодлого, арга хэмжээний эрсдэлийн үнэлгээ хийх сургалтын гарын авлага (НҮБ-

ын Байгаль орчны хөтөлбөр).


МЭРГЭШЛИЙНЧИГЛЭЛ5:ҮндэснийойнмониторингийнсистемТайлбар: Оролцогч талуудад НҮБ-ын УАӨСК-ийн шаардлагын дагуу ойгоос ялгарч байгаа хүлэмжийн хийн хэмжээг мэдээлэхэд чиглэсэн “Хэмжилт, тайлан, баталгаажуулалт”-ыг гүйцэтгэх болон үндэсний хэмжээнд хэрэгжүүлж байгаа бодлого, хууль тогтоомж, арга хэмжээг хянах чиг үүрэг бүхий Үндэсний ойн мониторингийн системийг боловсруулах, хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай мэдлэг, ур чадварыг олгоно. Үндэсний ойн мониторингийн системийн бүрэлдэхүүн хэсгүүдийн талаар хэлэлцэн, тохиролцоход арга зүйн тодорхой ур чадвар шаардлагатай. Оролцогч талуудад шаардлагатай мэдлэг, ур чадварыг эзэмшүүлсний үр дүнд тэд дараах чиглэлээр өөрсдийн зүгээс хувь нэмэр оруулах чадвартай болно. Үүнд 1-рт: Хөдөө аж ахуй, ой болон бусад салбарын газар ашиглалтаас (AFOLU) ялгарч байгаа хүлэмжийн хийн тооллогын тайлангийн аргачлалыг REDD+-ийн тайлагнах арга зам, ойн суурь түвшин (ОСТ) боловсруулах үйл явц, Ойн таксацын тооллого, Үндэсний ойн тооллоготой уялдуулах талаарх удирдамж боловсруулах; 2-рт: Ойн суурь түвшинг тодорхойлох болон “Хэмжилт, тайлан, баталгаажуулалт”-ыг хэрэгжүүлэхтэй холбоотой түргэвчилсэн үнэлгээний аргачлалын шаардлагыг тодорхойлох загвар стратеги боловсруулах; 3-рт: Бусад ой бүхий газрын үнэлгээтэй нийцүүлэн газар ашиглалттай холбоотой хүлэмжийн хийн тооллого хийг загвар боловсруулж, хэрэгжүүлэх зэрэг юм. Ур чадварын түвшин: § Суурь түвшин: Ерөнхий ойлголт (Олон нийтэд зориулсан) § Ахисан түвшин: Ойн мониторинг, ойн тооллого, ой бүхий газар болон ой бүхий

газрын өөрчлөлтийг үнэлэх, хүлэмжийн хийн тооллого, НҮБ-ын УАӨСК-д тайлагнах, тайланг баталгаажуулах зэрэг үйл ажиллагааг хэрхэн хийдэг талаар нарийн цогц ойлголт өгнө.

Мэргэжлийн түвшин: Мэдээ баримт цуглуулах, боловсруулах, мониторингийн системийн загвар боловсруулах, дүн шинжилгээ хийх, мэдээллийн системийн загвар боловсруулах зэрэг ажилд оролцох бүлэг, техникийн ажилтнуудыг мэргэжлийн түвшний сургалтад хамруулах шаардлагатай. Эдгээр мэргэжлийн ур чадваруудыг өөр баримт бичигт тусгасан бөгөөд Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллагын мэргэжилтнүүд боловсруулж эхлээгүй байгаа болно.



5.1 СУУРЬТҮВШИН


Мэдлэг

Үндсэн • Үндэсний ойн мониторингийн системийн бүрэлдэхүүн хэсгүүдийн талаар мэдэж авах

• НҮБ-ын УАӨСК болон бусад олон улсын гэрээ хэлэлцээрүүдийн хүрээнд яагаад Үндэсний ойн мониторингийн системтэй байхыг шаарддаг болохыг ойлгох

• ОХХХТ/ОСТ болон Үндэсний ойн мониторингийн систем (ҮОМС)-ийн хоорондын уялдаа холбооны талаар ойлгож мэдэх

• Үндэсний ойн тооллого, хиймэл дагуулын хяналтын систем, Хөдөө аж ахуй, ой болон бусад салбарын газар ашиглалт, газар ашиглалт, газар ашиглалтын өөрчлөлт ойн аж ахуйн салбар (AFOLU/LULUCF)-аас ялгарч буй хүлэмжийн хийн тооллого, мониторингийн үйл ажиллагааны талаарх үндсэн ойлголт

• Үндэсний ойн мониторингийн систем боловсруулах үе шатууд

Материал • Мэдээлэл, танилцуулга бүхий товхимол .• REDD+ Академийн сэтгүүл - Модуль 5: Үндэсний ойн мониторингийн систем

5.2АХИСАНТҮВШИН


Мэдлэг

Ахисан • Өөрийн орны Үндэсний ойн мониторингийн системийг тодорхойлж хэлж чаддаг болно

• Газарзүйн мэдээллийн систем болон зайнаас тандан судлах аргуудыг мэдэж, ашиглах чадвартай болох

• Ойн тооллого, хээрийн судалгаа, шинжилгээний талаар ойлгож авч, тэдгээрийг гүйцэтгэх чадвартай болох

• Хөдөө аж ахуй, ой болон бусад салбарын газар ашиглалт, газар ашиглалт, газар ашиглалтын өөрчлөлт ойн аж ахуйн салбар (AFOLU/LULUCF)-аас ялгарч буй хүлэмжийн хийн тооллогын талаар мэдэж авч, түүнийг гүйцэтгэх чадвартай болох

• Үндэсний ойн мониторингийн системийн гүйцэтгэх үүргийг мэдэж авч, хэрэгжүүлэх чадвартай болох•

• Үндэсний ойн мониторингийн системийг боловсруулах явцад юуг нэмж сайжруулах шаардлагатай байгааг олж тодорхойлох чадвартай болох



• Мэргэжилтнүүдээс зөвлөгөө авна• НҮБ-ын УАӨСК-ийн цахим хуудасны –Үндэсний ойн мониторингийн системийн

хэсгээс материал авах • REDD+-ийн үйл ажиллагааны хүрээнд гарах үр дүнг Хянах, хэмжилт, тайлагнах,

баталгаажуулахад чиглэсэн Үндэсний ойн мониторингийн систем (Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллага, 2013)

• Дэлхийн ойн ажиглалтын санаачилга (GFOI)-ын хүрээнд гаргасан аргачлал, зааварчилгааны баримт бичиг

• Уур амьсгалын өөрчлөлтийн асуудлаарх Засгийн газар хоорондын Зөвлөх комисс (IPCC)-оос боловсруулсан Олон улсын Хөдөө аж ахуй, ой болон бусад салбарын газар ашиглалт, газар ашиглалт, газар ашиглалтын өөрчлөлт ойн аж ахуйн салбар (AFOLU/LULUCF)-аас ялгарч буй хүлэмжийн хийг тоолох удирдамж, заавар

5.3 МЭРГЭЖЛИЙНТҮВШИН


• Газар ашиглалтын өөрчлөлт, ойн бүрхэвчийг судлахад зориулсан дараах хэрэгслийг ашиглах чадвар олгох. Үүнд: - QGIS: Координатын систем, төсөөллийн талаарх мэдлэгт суурилан ArcCatalog,

ArcMap-ыг ашиглах, Map display, Queries, Layout-ийн мэдээлэлд шинжилгээ хийх

- Collect Earth, Microsoft Bing Map & Saiku aнализ хийх програм дээр ажиллах. Судалгаа хийх байраа тогтоох, дээж авах газрыг бэлтгэх, газар ашиглалтын матрицыг өндөр нарийвчлалтай хиймэл дагуулын зурагт хөрвүүлэх

- Google Earth: Collect Earth, QGIS- ашиглан KML солилцох - ALU програм: Ойн тооллогын дүн болон хэсэг газарт хийсэн дүн шинжилгээний

үр дүнд тулгуурлан хүлэмжийн хийн ялгарлын түвшинг тооцоолох

МЭРГЭШЛИЙНСЭДЭВ6:ОйнсуурьтүвшинТайлбар: Ирээдүйд REDD+-ийн үйл ажиллагааны үр дүнг үнэлэх суурь үзүүлэлт болох Ойн суурь түвшин (ОСТ) буюу Ойн хүлэмжийн хийн хяналтын түвшин (ОХХХТ)-г боловсруулахад хэрэг болох мэдлэг, ур чадварыг олгож, тус хөтөлбөрийн үйл ажиллагаа, хэлэлцүүлэг болон НҮБ-ын УАӨСК-ийн дагуу тайлан хүргүүлэх ажилд оролцох чадавхыг бүрдүүлнэ. Ойн суурь түвшинг боловсруулахтай холбоотой асуудлуудын талаар хэлэлцэж, зөвшилцөхөд тусгай техникийн ур чадавх шаардагдана. Ур чадварын түвшин: § Суурь түвшин: Ерөнхий ойлголт (Олон нийтэд зориулсан) § Ахисан түвшин: Ойн хүлэмжийн хийн ялгарлын суурь түвшинг загварчлах,

хянах бүрэлдэхүүн хэсгүүдийн талаар нарийн ойлголттой байх Мэргэжлийн түвшин: Мэдээлэл цуглуулах, алсын зайнаас тандан судлах , Col-lect Earth програмыг ажиллуулах, мэдээллийн сан байгуулах, мэдээлэлд дүн шинжилгээ хийх ажилд оролцох тусгай бүлэг, техникийн мэргэжилтнүүдэд ийм түвшний сургалт явуулах шаардлагатай. Эдгээр мэргэжлийн ур чадварыг өөр баримт бичигт тусгасан бөгөөд Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллагын мэргэжилтнүүд боловсруулж эхлээгүй байгаа болно.





Мэдлэг

Суурь • Ойн хүлэмжийн хийн хяналтын түвшин (OХХХТ) гэдэг нь тухайн улсын REDD+ийн үйл ажиллагааны хэрэгжилтийн үр дүнг үнэлэх жишиг гэдгийг ойлгох

• Монгол орны тэр дундаа хөдөө аж ахуй, ой болон бусад салбарын газар ашиглалтаас үүдсэн хүлэмжийн хийн ялгаралтын түвшинг хэрхэн тайлагнадаг талаар мэдэж авах

• Ойн хүлэмжийн хийн хяналтын түвшин (OХХХТ) болон Ойн суурь түвшин (ОСТ) болон Үндэсний ойн мониторингийн систем (ҮОМСТ)-ийн хоорондын уялдаа холбоог ойлгох

• ОХХХТ/ОСТ болон түүнийг хэрхэн өргөн барьдаг болон түүнийг боловсруулахтай холбоотой шийдвэр гаргах үйл явцын талаар ойлгож мэднэ

• ОХХХТ/ОСТ- ний дагуу тайлагнах талаар мэдлэгтэй болох

• НҮБ-ын УАӨСК-ийн шаардлагад нийцүүлэн тайлагнах талаар сурах


• Мэдээллийн хуудас, танилцуулга г.м• REDD+ академийн сургалтын сэтгүүл - Модуль 6: Ойн хүлэмжийн хийн хяналтын

түвшин • НҮБ-ын УАӨСК-ийн REDD+ цахим хуудасны – “Ойн хүлэмжийн хийн хяналтын

түвшин” гэсэн хэсгээс мэдээлэл авах• REDD+ийн хүрээнд Ойн хүлэмжийн хийн хяналтын түвшин ба Ойн суурь

түвшнийг тогтоохтой холбоотой гарч байгаа шинэ арга (Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллага, 2013)

• НҮБ-ын УАӨСК-ийн хүрээнд Ойн хүлэмжийн хийн хяналтын түвшин ба Ойн суурь түвшинг боловсруулахад харгалзан үзэх арга зүйн асуудлууд (Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллага, 2015)

• Даян дэлхийн ойн ажиглалтын санаачилга (GFOI)-аас хэвлүүлсэн “Ойн хүлэмжийн хийн хяналтын түвшин ба Ойн суурь түвшинг боловсруулахтай холбоотойн дэлгэрэнгүй арга зүйн зөвлөмж

6.2Ахисантүвшин


Мэдлэг

Ахисан • Өөрийн орны Үндэсний ойн мониторингийн системийг тодорхойлж хэлж чаддаг болно

• ОСТг боловсруулахтай холбоотой шийдвэр гаргах үйл явцын талаар ойлгож авах

• ОХХХТ/ОСТ-г боловсруулахад шаардлагатай мэдээлэл, мэдээллийн дүн шинжилгээний талаар ойлголттой болох

• НҮБ-ын УАӨСК-ийн хүрээнд ОСТ/ОХХХТ-ний талаар гаргасан удирдамжийн талаар мэдэж авна

• ОСТ/ОХХХТ-ний арга зүйн элементүүдийг ойлгож авна

• ОСТ/ОХХХТ- г боловсруулахдаа тухайн улсын нөхцөл байдлын судалж, харгалзан үзэж тусгах чадвар эзэмшинэ

• НҮБ-ын УАӨСК-ийн газарт мэдээлэл хүргүүлэх, харилцах чадвартай болно



• Техникийн арга зүйн талаар зөвлөгөө өгөх мэргэжилтнүүд байгаа • НҮБ-ын УАӨСК-ийн цахим хуудасны Үндэсний ойн мониторингийн систем гэсэн

хэсгээс мэдээлэл авах• • REDD+ийн хүрээнд Ойн хүлэмжийн хийн хяналтын түвшин ба Ойн суурь

түвшнийг тогтоохтой холбоотой гарч байгаа шинэ арга (Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллага, 2013)

• НҮБ-ын УАӨСК-ийн хүрээнд Ойн хүлэмжийн хийн хяналтын түвшин ба Ойн суурь түвшинг боловсруулахад харгалзан үзэх арга зүйн асуудлууд (Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллага, 2015)

• Даян дэлхийн ойн ажиглалтын санаачилга (GFOI)-аас хэвлүүлсэн “Ойн хүлэмжийн хийн хяналтын түвшин ба Ойн суурь түвшинг боловсруулахтай холбоотойн дэлгэрэнгүй арга зүйн зөвлөмж

МЭРГЭШЛИЙНЧИГЛЭЛ7:НийгмийнбүлгүүдболонталуудыноролцооТайлбар: Оролцогч талууд нь үндэсний REDD+ стратегийг боловсруулахаас эхлүүлээд түүнийг туршин хэрэгжүүлэх, хэрэгжилтэд нь хяналт тавих зэрэг RED-D+ийг хэрэгжүүлэх бүх шатанд холбогдох талуудыг оролцуулах зарчим, үр ашгийн талаар ойлгодог болсон байна. Суурь түвшин1. REDD+ стратегийг боловсруулах алхмуудын талаар ойлгож авах2. Яагаад REDD+-ийн үйл ажиллагаанд талуудын оролцоог хангах шаардлагатай

байдаг вэ?3. Нийгмийн бүлгүүдийн оролцооны талаарх асуудлыг ойлгож мэдэхАхисан түвшин4. Нийгмийн бүлгүүдийн оролцоонд дүн шинжилгээ хийх, зөвлөгөөн хийх арга

хэрэгслүүдийн талаар ойлгож мэдэхУр чадварын түвшин: § Суурь түвшин: Ерөнхий ойлголт (Олон нийтэд зориулсан) § Ахисан түвшин: Оролцооны арга барил, нийгмийн бүлгүүдийн оролцооны цогц

асуудлуудын талаар нарийн ойлголттой болох

Ур чадварын түвшин Мэдлэг

Үндсэн REDD+ стратегийг боловсруулах алхмуудын талаар мэдэж авах

Яагаад REDD+ийн үйл ажиллагаанд талуудыг оролцуулах шаардлагатай байдаг вэ?

Нийгмийн бүлгүүдийн оролцооны асуудлуудыг ойлгож авах

Оролцоо болон зөвлөлдөх үйл явцын төрөл бүрийн хэлбэрүүдийн талаар ойлгож авах

Ашиглах материал Талуудыг оролцуулах, зөвлөлдөх төлөвлөгөө REDD+Академийн сэтгүүл



Ур чадварын түвшин Мэдлэг

Ахисан Нийгмийн бүлгүүдийн оролцооны дүн шинжилгээ хийх, зөвлөлдөх арга хэрэгслүүдийн талаар ойлголттой болох

Ашиглах материал Талуудыг оролцуулах, зөвлөлдөх төлөвлөгөөREDD+Академийн сэтгүүлНийгмийн бүлгүүдийн оролцооны үнэлгээСургалтын гарын авлагаНийгмийн бүлгүүдийн оролцооны аргууд

МЭРГЭШЛИЙНЧИГЛЭЛ8:СөрөгнөлөөллөөссэргийлэхзарчмуудболонмэдээллийнсистемТайлбар: Оролцогчдод Канкуны Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудын сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудын зорилго, агуулга болон REDD+ийг хэрэгжүүлсний үр дүнд уур амьсгалын өөрчлөлтийг сааруулахаас гадна өөр олон талын үр ашиг гарах боломжтой гэдгийг таниулж, НҮБ-ын УАӨСК болон уур амьсгалын өөрчлөлттэй холбоотой бусад санаачилгуудын хүрээнд тавьдаг сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэхтэй холбоотой шаардлагуудын талаар мэдлэг олгоно. Мөн оролцогчид сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудыг үндэсний онцлогт тохируулан боловсруулах алхмууд болон сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх мэдээллийн системийн загвар боловсруулах явцад болон Тайлангийн мэдээллийн агуулга, бүтцийг боловсруулахад анхаарах гол зүйлсийн талаар мэдэж авна. Монгол оронд REDD+-ийг төлөвлөж, хэрэгжүүлэх ажлын хүрээнд REDD+-ийн сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмууд гэж юу болох, тэдгээрийг хэрхэн хэрэгжүүлэх, сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх мэдээллийн системийг хэрхэн боловсруулах талаар мэдлэг, ур чадвар олгох сургалтуудыг явуулна. 1. Ямар учраас REDD+ийн сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудыг сөрөг

нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудын хэрэгжүүлэх хэрэгтэй байдаг вэ?2. Канкуны сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудын утга, агуулга юу вэ?3. REDD+-д оролцож буй улс орнуудад тавьдаг сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх

зарчмуудтай холбоотой шаардлагууд 4. Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудыг улс орны онцлогт тохируулан

тодорхойлох арга 5. Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх мэдээллийн систем Ур чадвар, мэдлэгийн түвшин: § Суурь түвшин: Ерөнхий ойлголт (Олон нийтэд зориулсан) § Ахисан түвшин: REDD+-ийн сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмын шаардлагууд,

Канкуны сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмууд болон сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх мэдээллийн системтэй холбоотой асуудлуудын талаар нарийн ойлголттой болж, эдгээр зарчим болон шаардлагуудын талаар тайлбарлах чадвар эзэмшинэ.




Мэдлэг

Үндсэн 1.0. Яагаад REDD+-ийн сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудыг хэрэгжүүлэх ёстой вэ?

• Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудын зорилго

• REDD+ -ийн хүрээнд гарч болох үр ашиг ба эрсдэл

2.0. Канкуны сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудын агуулга, гол санаа нь юу вэ?

• Канкуны сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудын гол утга юу вэ?

• Эдгээр зарчим нь Монгол Улсын сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудтай яаж уялдах вэ?

3.0. REDD+-д оролцож буй улс орнуудад сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэхтэй холбоотой ямар шаардлага тавьдаг вэ?

• НҮБ-ын УАӨСК-ийн REDD+-ийн сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмууд • Бусад холбогдох санаачилгуудын хүрээнд тавьдаг сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх

зарчмын шаардлагууд

Материал • Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудын талаарх мэдээлэл бүхий REDD+ Академийн сэтгүүл (шинэчилсэн хувилбар)

• Ази-Номхон далайн орнуудад мөрдөж байгаа сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчим болон сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх мэдээллийн системийн талаарх танилцуулга

• Уур амьсгалын ногоон сан, Олон улсын санхүүгийн хороо, Дэлхийн Банкнаас тавьдаг сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмын шаардлагууд

• Олон талт үр ашгийн талаарх тайлан / мэдээ баримт бүхий танилцуулга (2016)

8.2 АХИСАНТҮВШИН


Мэдлэг

Ахисан Дээрх мэдлэг, ойлголтоос гадна нэмж бусад чадварыг олж авна

3.0. Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудыг улс орнуудын нөхцөлд тохируулан тодорхойлох арга барил

• Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудыг хэрхэн улс орнуудын нөхцөлд тохируулан тодорхойлох вэ? Үүний тулд ямар алхам авч хэрэгжүүлж болох вэ?

o Зорилго, хамрах хүрээг тодорхойлох o Үр ашиг, эрсдэлийг тодорхойлохo Бодлого, хууль, журмуудыг үнэлэх• Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудыг улс орны онцлогт тохируулан

тодорхойлох

• Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудыг Үндэсний REDD+-ийн стратеги, үйл ажиллагааны төлөвлөгөө, загвартай уялдуулах нь

4.0. Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх мэдээллийн систем



Ахисан • Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх мэдээллийн системийн талаарх НҮБ-ын УАӨСК-ийн хүрээнд боловсруулсан удирдамж

• Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх мэдээллийн систем (СНСМС)-ийг боловсруулах үе шат:

o Зорилтуудыг тодорхойлохo Мэдээллийн хэрэгцээ, бүтцийг тодорхойлох Мэдээллийн систем, эх сурвалжийг

үнэлэх• СНСМС-ийн загварын боломжит хувилбаруудыг боловсруулах

5.0. Тайлангийн мэдээллийн хураангуй

• Тайлангийн мэдээллийг хэрхэн боловсруулах талаар НҮБ-ын УАӨСК-ийн газраас боловсруулсан удирдамж

• Тайлангийн агуулгад ямар мэдээлэл оруулах талаарх шаардлага, зөвлөмж


• Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудын талаарх тайлбарласан REDD+ Академийн сэтгүүл (шинэчилсэн хувилбар)

• Ази-Номхон далайн орнуудад мөрдөж байгаа сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмууд, СНСМС

• REDD+ Бодлого, арга хэмжээний тухай тайлбарласан REDD+ Академийн сэтгүүл • REDD+-ийн Үндэсний стратеги, үйл ажиллагааны төлөвлөгөөний талаар

тайлбарласан REDD+ Академийн сэтгүүл • Сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмуудыг улс орны нөхцөлд тохируулж

боловсруулах талаарх UN-REDD-с боловсруулсан аргачлал • UN-REDD-ийн СНСМС-ийн загварыг боловсруулах явцад анхаарах зүйлсийн

талаарх танилцуулга • Мэдээ, тайлангийн талаарх UN-REDD-с гаргасан товч мэдээлэл

МЭРГЭШЛИЙНЧИГЛЭЛ9:REDD+-ийнСанхүүжилтболонүрашгийнхуваарилалтТайлбар: Үйл ажиллагааны төлөвлөгөөний бүрэлдэхүүн хэсгүүд болон стратегийн хөрөнгө оруулалт хийх хэрэгцээ шаардлагын талаар үндсэн ойлголтыг өгнө. Энэ сургалтаар REDD+-ийн Санхүүжилт нь дан ганц үр дүнд суурилсан төлбөрөөр хязгаарлагдахгүй бөгөөд санхүүгийн бусад арга хэлбэрүүд болон өртөг хэмнэх арга замууд байдаг талаар тайлбарлах болно. Ахисан түвшний сургалт нь сонирхогч талуудад стратегийн болон санхүүгийн төлөвлөгөөг хийж, төсвийг үр дүнтэй байдлаар гүйцэтгэх чадвар олгоно. Мөн гол бодлогын түвшний оролцогч талуудад гол хандивлагчдын шаардлагад нийцсэн хөрөнгө оруулалтын төлөвлөгөөг боловсруулах чадвар эзэмшүүлнэ.Чадвар /мэдлэгийн түвшин: § Суурь түвшин: Ерөнхий ойлголт (олон нийтэд зориулсан) § Ахисан түвшин: REDD+-ийн санхүүжилтийн хувилбаруудын талаарх цогц

ойлголт, төсвийн төлөвлөлт, эрсдэлийн үнэлгээ ба санхүүгийн тооцооны механизмууд


9.1 ЭНГИЙНТҮВШИН

Чадварын түвшин

Мэдлэг

Үндсэн 1.0 REDD+-ийн санхүүжилтийн хувилбаруудын талаарх ерөнхий мэдлэг2.0 REDD+-ийн санхүүжилт нь дан ганц үр ашигт суурилсан төлбөрийн тухай биш

гэдгийг ойлгох

Ашиглах материалREDD+ Санхүүжилтийн талаарх мэдээллийн хуудас

Ахисан түвшин 1-р хэсэг: Санхүүгийн төлөвлөгөө1.0 Үр дүнд суурилсан төсвийн төлөвлөлтийн талаарх нарийн ойлголт 2.0 Бодлого, арга хэмжээний төсвийг нарийвчлан төлөвлөх ур чадвар2-р хэсэг: Санхүүжилтийн механизм ба үр ашгийн хуваарилалтREDD+-ийн санхүүжилтийн хувилбарууд ба механизмууд (НҮБХХ)

Ашиглах материалREDD+ Академийн сэтгүүл Санхүүгийн механизмын судалгааны материалУур амьсгалын ногоон сан – GIZ-ийн сургалтын материал Уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг үйл ажиллагааг санхүүжүүлэх сангууд (Төрөл

бүрийн баримт бичгүүдийн хураангуй) Төсвийн төлөвлөлт ба зорилтыг тогтоох (гарын авлага?)

МЭРГЭШЛИЙНЧИГЛЭЛ10:УдирдлагаТайлбар: Ур чадварын түвшин: § Үндсэн түвшин: Ерөнхий ойлголт (олон нийтэд зориулсан) § Мэдлэг:

10.1 ҮНДСЭНТҮВШИН

Чадварын түвшин Мэдлэг

Үндсэн • Байгууллагын менежментийн бүтэц

• Хүний нөөцийн менежмент

• Санхүүгийн эх үүсвэрийг дайчлах

• Санхүүжилт болон төслийн санал бичих


Байгууллагын менежментийн талаарх Олон улсын санхүүгийн холбооноос гаргасан материал

БА

ЙГ

АЛ

Ь О

РЧ

ИН

,А

ЯЛ

АЛ

ЖУ

УЛ

ЧЛ

АЛ

ЫН

ЯА

М

МОН

ГОЛ

ОРНЫ

UN-

REDD

ҮНД

ЭСНИ

Й ХӨ

ТӨЛБ

ӨР343.2-рхэсэгС

УРГАЛТ

Д

ээр

дурд

сан

сург

алты

н м

одул

иуды

г аш

игла

н ор

олцо

гч т

ал т

ус б

үрд

тусг

айла

н зо

риул

сан

сург

алты

г бо

ловс

руул

ж, з

охио

н ба

йгуу

лна

1.

REDD

+ бо

лон

уур

амьс

галы

н өө

рчлө

лт2.

Су

ргал

тын

тайл

бар

Сэдэ

вТү

вшин

Тодо

рхой

лолт

Оро

лцог

ч та

лууд

Сург

алты

н ху

гаца

а

REDD

+ ба

уур

ам

ьсга

лын

өөрч

лөлт

Үндс

эн т

үвш

ин

REDD

+ бо

лон

Уур

амьс

галы

н өө

рчлө

лттэ

й хо

лбоо

той

ур ч

адва

рын

тала

арх

үндс

эн о

йлго

лты

г өг

өхБа

йнгы

н бу

с ор

олцо

отой

тал

ууда

д RE

DD+и

йн

тала

арх

мэд

ээлэ

л өг

өх з

орил

гоор

1.5

өдөр

Ахис

ан т

үвш

ин

REDD

+ бо

лон

Уур

амьс

галы

н өө

рчлө

лттэ

й хо

лбоо

той

ур ч

адва

рын

тала

арх

илүү

нар

ийвч

илса

н м

эдээ

ллий

г өг

өх

Ший

двэр

гар

гах,

чад

авх

бэхж

үүлэ

х та

лаар

м

эдээ

лэл

өгөх

шаа

рдла

гата

й ор

олцо

гч

талу

уд

3 өд

өр

Ший

двэр

га

ргаг

чды

н тү

вшин

Мон

голы

н Ул

сын

бодл

ого

боло

н RE

DD+-

ийн

хоор

онды

н хо

лбоо

г уя

лдуу

лах,

ойн

үнэ

цэн

ийг

онцл

он х

аруу

лах

зори

лгот

ой, ш

ийдв

эр г

арга

гчда

д зо

риул

сан

товч

илсо

н су

ргал

т,

Ший

двэр

гар

гагч

ид, У

ИХ-

ын

гиш

үүд,

дээ

д ш

атны

бүл

гүүд

1

өдөр

Айм

аг о

рон

нутг

ийн

иргэ

д

REDD

+ Ак

адем

ийн

мод

улиу

дын

хам

гийн

чух

ал

хэсг

үүдэ

эс б

үрдс

эн т

овчи

лсон

кур

сО

лон

нийт

эд з

ориу

лсан

, мэр

гэж

лийн

бус

хү

мүү

ст я

ланг

уяа

ойн

нөхө

рлөл

үүд

боло

н ол

он н

ийти

йн б

үлгү

үдэд

чиг

лэнэ

.

1 өд

өр

МОН

ГОЛ

ОРНЫ

RED

D+ -И

ЙН Ч

АДАМ

ЖИД

СУУ

РИЛС

АН Х

ЭРЭГ

ЦЭЭН

ИЙ Ү

НЭЛГ

ЭЭ35

1.2

Сургалты

нмо

дуль

Төрөл

1.0

Ой

бо

лон

уур

амьс

галы

н өө

рчлө

лт

2.0

REDD

бо

лон

Ног

оон

Хөгж

ил

3.0

Мон

голы

н эк

осис

тем

үүд

боло

н,

нөлө

өлөх

хү

чин

зүй

лс

4.0

Стра

теги

5.0

ҮОМ

С

6.0

Хяна

лты

н тү

вшин

7.0

Оро

лцог

ч та

лууд

8.0

СНСМ

С

9.0

REDD

-ийн

са

нхүү

жил

т

10.0

Уд

ирдл

ага

Сургалтын хугацаа

Үндсэн

Ахисан

Энгийн

Ахисан

Энгийн

Ахисан

Энгийн

Ахисан

Энгийн

Ахисан

Энгийн

Ахисан

Энгийн

Ахисан

Энгийн

Ахисан

Энгийн

Ахисан

Энгийн

Ахисан

Анха

н ш

ат

1.5

өдөр

Ахис

ан ш

ат

3 өд

өр

Ший

двэр

гар

гагч

дын

түвш

ин

1 ө

дөр

Айм

аг, р

он н

утги

йн

иргэ

дэд

1

өдө

р

2.

МЭР

ГЭЖЛИ

ЙНСУР

ГАЛТ

-НИ

ЙГМИЙ

НБҮ

ЛГҮҮ

ДИЙН

ОРО

ЛЦОО

БАСӨ

РӨГНӨ

ЛӨӨЛ

ЛӨӨС

СЭР

ГИЙЛ

ЭХЗАР

ЧМУУ

Д2.1

Сургалты

нтодо

рхойлолт

Сэдэ

вТү

вшин

Тодо

рхой

лолт

Оро

лцог

ч та

лууд

Сург

алты

н ху

гаца

а

Ний

гмий

н бү

лгүү

дийн

оро

лцоо

, сс

өрөг

нөл

өөлл

өөс

сэрг

ийлэ

х за

рчм

ууд,

зө

влөл

ийн

үүрэ

г

Мэр

гэж

лийн

ур

чадв

арRE

DD+-

ийн

тала

ар б

олон

ний

гмий

н бү

лгүү

дийн

ор

олцо

о, с

өрөг

нөл

өөлл

өөс

сэрг

ийлэ

х за

рчм

ууды

н та

лаар

х үн

дсэн

сур

галт

. И

НБ-

ын

гиш

үүд

боло

н тө

рийн

бай

гуул

лагы

н со

нирх

огч

талу

удад

энэ

үйл

явц

ад ү

р дү

нтэй

ор

олцо

х бо

лом

жий

г ол

гоно

.

Сөрө

г нө

лөөл

лөөс

сэр

гийл

эх

зарч

муу

дыг

боло

всру

улах

тал

аар

том

илог

дон

ажил

лаж

бай

гаа

ИН

Б-ы

н ф

орум

ын

гиш

үүд,

оро

н ну

тгий

н ир

гэд,

тө

рийн

бай

гуул

лагы

н м

эргэ

жил

тнүү

д

2 өд

өр

БА

ЙГ

АЛ

Ь О

РЧ

ИН

,А

ЯЛ

АЛ

ЖУ

УЛ

ЧЛ

АЛ

ЫН

ЯА

М

МОН

ГОЛ

ОРНЫ

UN-

REDD

ҮНД

ЭСНИ

Й ХӨ

ТӨЛБ

ӨР36И

НБ-

ын

байг

уулл

агы

н уд

ирдл

ага

боло

н са

нхүү

жил

т бо

сгох

ча

двар

Мэр

гэж

лийн

ур

чадв

арБа

йгуу

ллаг

ын

чада

вхы

г са

йжру

улах

, RED

D бо

лон

буса

д ха

ндив

лагч

даас

сан

хүүж

илт

авах

бо

лом

жий

г н

эмэг

дүүл

эхий

н ту

лд И

НБ-

ын

гиш

үүдэ

д ТБ

Б-ы

н м

енеж

мен

т бо

лон

санх

үүж

илт

босг

ох т

алаа

р су

ргал

т яв

уулн

а.

Оро

н ну

тгий

н И

НБ-

ын

фор

умы

н

гиш

үүд

3 өд

өр

2.2

Сургалты

нМод

уль

Төрөл

1.0

Ой

бо

лон

уур

амьс

галы

н өө

рчлө

лт

2.0

REDD

бо

лон

Ног

оон

Хөгж

ил

3.0

Мон

голы

н эк

осис

тем

үүд

боло

н,

нөлө

өлөх

хү

чин

зүй

лс

4.0

Стра

теги

5.0

ҮОМ

С6.

0Хя

налт

ын

түвш

ин

7.0

Оро

лцог

ч та

лууд

8.0

СНСМ

С9.

0 RE

DD-

ийн

санх

үүж

илт

10.0

Уд

ирдл

ага


Үндсэн

Ахисан

Үндсэн

Ахисан

Үндсэн

Ахисан

Энгийн

Ахисан

Энгийн

Ахисан

Энгийн

Ахисан

Энгийн

Ахисан

Энгийн

Ахисан

Энгийн

Ахисан

Энгийн

Ахисан

Ний

гмий

н бү

лгүү

дийн

оро

лцоо

, сө

рөг

нөлө

өллө

өс

сэрг

ийлэ

х за

рчм

ууд,

Зө

влөл

ийн

үүрэ

г

1 өд

өр

ИН

Б-ы

н уд

ирдл

ага

3 ө

дөр

МОН

ГОЛ

ОРНЫ

RED

D+ -И

ЙН Ч

АДАМ

ЖИД

СУУ

РИЛС

АН Х

ЭРЭГ

ЦЭЭН

ИЙ Ү

НЭЛГ

ЭЭ37

1.

МЭР

ГЭЖЛИ

ЙНСУР

ГАЛТ

-СА

НХҮҮ

ГИЙН

МЕХ

АНИЗ

МБАТӨ

ЛӨВЛ

ӨЛТ

1.1

Сургалты

нтайлбар

Сэдэ

вТү

вшин

Тодо

рхой

лолт

Оро

лцог

ч та

лууд

Сург

алты

н ху

гаца

а

Санх

үүги

йн

мех

аниз

м б

а тө

лөвл

өлт

Мэр

гэш

лийн

ур

чадв

арRE

DD+

бую

у са

нхүү

гийн

м

ехан

изм

ын

тала

ар с

урга

ж,

санх

үүги

йн б

олон

төс

вийн

тө

лөвл

өлти

йн у

р ча

двар

ыг

сайж

руул

на.

Санх

үүги

йн а

сууд

ал э

рхэл

сэн

байг

уулл

агуу

д,

харь

яа я

амны

сан

хүү

төлө

влөл

тийн

газ

рууд

2 өд

өр

3.2Су

ргалты

нМод

уль

Төрөл

1.0

Ой

бо

лон

уур

амьс

галы

н өө

рчлө

лт

2.0

REDD

бо

лон

Ног

оон

Хөгж

ил

3.0

Мон

голы

н эк

осис

тем

үүд

боло

н, н

өлөө

лөх

хүчи

н з

үйлс

4.0

Стра

теги

5.0

ҮОМ

С6.

0Хя

налт

ын

түвш

ин

7.0

Оро

лцог

ч та

лууд

8.0

СНСМ

С9.

0 RE

DD-

ийн

санх

үүж

илт

10.0

Уд

ирдл

ага


Үндсэн

Ахисан

Энгийн

Ахисан

Энгийн

Ахисан

Үндсэн

Ахисан

Үндсэн

Ахисан

Үндсэн

Ахисан

Үндсэн

Ахисан

Үндсэн

Ахисан

Үндсэн

Ахисан

Үндсэн

Ахисан

Санх

үүги

йн

төлө

влөл

т

0.

5

БА

ЙГ

АЛ

Ь О

РЧ

ИН

,А

ЯЛ

АЛ

ЖУ

УЛ

ЧЛ

АЛ

ЫН

ЯА

М

МОН

ГОЛ

ОРНЫ

UN-

REDD

ҮНД

ЭСНИ

Й ХӨ

ТӨЛБ

ӨР382.

МЭР

ГЭЖЛИ

ЙНСУР

ГАЛТ

УУД–Үнд

эснийойнмо

ниторингийнсистем

,ойнхяналты

нтүвш

инүо

мс,ойнхяналты

нтүвш

нийзагварболовсруулах,тайлагнах,дү

ншинжилгээхийх,хэрэгжүүлэхаж

илдшаард

лагатаймэ

ргэж

лийн

сургалты

нмо

дулиудыгб

агтаасанболно.

2.1

Сургалты

нтанилц

уулга

Гарч

игТү

вшин

Тодо

рхой

лолт

Ашиг

сон

ирхл

ын

бүлг

үүд

Сург

алты

н ху

гаца

а

ҮОМ

СМ

эргэ

шли

йн

ур ч

адва

рҮО

МС-

ийг

боло

всру

улах

бол

он х

эрэг

жүү

лэх

ажил

д ор

олцо

х та

лууд

, түү

ний

дото

р О

СХТ,

м

эргэ

жли

йн б

айгу

улла

гын

(30

орол

цогч

) тө

лөөл

өгчи

д ор

олцо

но, Ү

ндэс

ний

ойн

тоол

логы

н за

гвар

, мэд

ээ б

арим

тад

шин

жил

гээ

хийх

зэр

эг ү

йл а

жил

лага

а ба

гтса

н ба

йна.

Туха

йн ү

ед

зарл

агда

на

Ойн

хян

алты

н тү

вшин

Мэр

гэж

лийн

ур

чад

вар

Colle

ct E

arth

, Mic

roso

ft B

ing

Map

& S

aiku

aна

лиз

хийх

про

грам

дээ

р аж

илла

х. С

удал

гаа

хийх

бай

раа

тогт

оох,

дээ

ж а

вах

газр

ыг

бэлт

гэх,

газ

ар а

шиг

лалт

ын

мат

рицы

г өн

дөр

нари

йвчл

алта

й хи

ймэл

даг

уулы

н зу

рагт

хөр

вүүл

эх-G

oogl

e Ea

rth:

Col

lect

Ear

th, Q

GIS

- аш

игла

н KM

L со

лилц

ох

-ALU

про

грам

: Ойн

тоо

ллог

ын

дүн

боло

н хэ

сэг

газа

рт

хийс

эн д

үн ш

инж

илгэ

эний

үр

дүнд

тул

гуур

лан

хүлэ

мж

ийн

хийн

ялг

арлы

н тү

вшин

г то

оцоо

лох

Хүлэ

мж

ийн

хийн

тоо

ллог

о хи

йх б

олон

НҮБ

-ы

н УӨ

СК-д

тай

лагн

ах ү

үрэг

тэй

боло

н бу

сад

гол

сони

рхог

ч та

лууд

(10-

20 о

ролц

огч)

Туха

йн ү

ед

зарл

агда

на

Газа

рзүй

н м

эдээ

ллий

н си

стем

(G

IS)

Мэр

гэrл

ийн

ур ч

адва

рQ

GIS

: Коо

рдин

аты

н си

стем

, төс

өөлл

ийн

тала

арх

мэд

лэгт

суу

рила

н A

rcCa

talo

g, A

rcM

ap-ы

г аш

игла

х,

Map

dis

play

, Que

ries,

Lay

out-и

йн м

эдээ

лэлд

ш

инж

илгэ

э хи

йх

Оро

н за

йн т

өлөв

лөлт

, дүн

шин

жил

гээ

хийх

, то

олло

гын

загв

ары

г га

ргах

ад о

ролц

ох

талу

уд

Туха

йн ү

ед

зарл

агда

на

Өгө

гдли

йн

удир

длаг

а ба

дү

н ш

инж

илгэ

э

Мэр

гэж

лийн

ур

чад

вар

Туха

йн ү

ед з

арла

гдан

аГо

л ор

олцо

гч т

алуу

дыг

тодр

уула

х хэ

рэгт

эй.

Туха

йн ү

ед

зарл

агда

на


4.2 Сургалтынмодуль § Холбогдох сонирхогч талууд REDD+-ийн ахисан шатны сургалтад заавал

хамрагдах ёстой. § Мэргэжлийн сургалтыг дараа нь боловсруулна.

Хэсэг 4.0 Чадавх бүрдүүлэх төлөвлөгөөХавсралт 1.0-т сургалтад хамрагдах сонирхлын бүлгүүдийн тоог гаргаж өгсөн бөгөөд үүнд тулгуурлан шаардлагатай сургалтын тоог дор тодорхойлов.

Сургалт Нийт сурагчдын тоо Сургалтын тоо

REDD+-ийн анхан шатны сургалт 100 2

REDD+-ийн ахисан шатны сургалт 150 5

Дээд түвшний, шийдвэр гаргагчдад зориулсан REDD+ сургалт

47 2

Орон нутгийн олон нийтэд зориулсан REDD+ сургалт 500 10

Нийгмийн бүлгүүдийн оролцоо, сөрөг нөлөөллөөс сэргийлэх зарчмууд, Зөвлөлийн үүрэг

60 2

ИНБ-ын менежмент, санхүүжилт босгох 20 1

ҮОМС болон ОХХХТ-ний талаарх мэргэжлийн сургалт Тухайн үед зарлагдана

Тухайн үед зарлагдана

ҮОМС болон ОХХХТ-ний талаарх мэргэжлийн тусгай ур чадваруудыг сургалтаар олгох бөгөөд бусад холбогдох оролцогч талууд нь REDD+-ийн ахисан шатны болон Уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаарх сургалтад хамрагдах шаардлагатай.

БА

ЙГ

АЛ

Ь О

РЧ

ИН

,А

ЯЛ

АЛ

ЖУ

УЛ

ЧЛ

АЛ

ЫН

ЯА

М

МОН

ГОЛ

ОРНЫ

UN-

REDD

ҮНД

ЭСНИ

Й ХӨ

ТӨЛБ

ӨР40ХАВС

РАЛТ

1.R

EDD+

сургалтад

хам

рагдахмэргэжилтнүүди

йнто

о

Төрө

лГо

л ор

олцо

гч т

алуу

дО

ролц

огч

талу

уд

REDD

+ бо

лон

Уур

амьс

галы

н өө

рчлө

лт

Ний

гмий

н бү

лгүү

дийн

оро

лцоо

ба

Ирг

эний

ний

гэм

REDD

+ Са

нхүү

гийн

м

ехан

изм

бо

лон

төсө

в

Үндэ

сний

ойн

м

онит

орин

гийн

сис

тем

бо

лон

Хяна

лты

н тү

вшин

Үндсэн түвшин

Ахисан түвшин

Шийдвэр гаргах түвшин

Аймаг, орон нутгийн иргэд

Нийгмийн бүлгүүдийн

оролцоо, СНСЗ, Зөвлөл

ИНБ

ОХТ

ҮОМС

ГМС

Мэдээллийн сан ба

мэдээллийн удирдлага

REDD

Аж

лын

хэсэ

гТө

слий

н уд

ирда

х зө

влөл

10

REDD

Аж

лын

хэсэ

гТе

хник

ийн

ажлы

н хэ

сэг

- ҮО

МС

20

REDD

Аж

лын

хэсэ

г

Ой,

тог

твор

той

хөгж

лийн

зөв

лөл

(ИН

Б-ы

н ф

орум

ын

гиш

үүд)

20

REDD

Аж

лын

хэсэ

гRE

DD+

Ажлы

н хэ

сэг

15

REDD

Аж

лын

хэсэ

гТе

хник

ийн

ажлы

н хэ

сэг

- Бод

лого

20

REDD

Аж

лын

хэсэ

г

Техн

икий

н аж

лын

хэсэ

г СН

СМС

боло

н СН

СЗ15

Пар

лам

ент

Ерөн

хийл

өгчи

йн

ажлы

н ал

ба1

Пар

лам

ент

УИХ-

ын

Нар

ийн

бичг

ийн

алба

2

Шад

ар с

айд

Газр

ын

хари

лцаа

, ге

одез

и, з

ураг

зүй

н га

зар

(ГХГ

ЗЗГ)

2

Шад

ар с

айд

Мэр

гэж

лийн

хя

налт

ын

ерөн

хий

газа

р (М

ХЕГ)

2

МОН

ГОЛ

ОРНЫ

RED

D+ -И

ЙН Ч

АДАМ

ЖИД

СУУ

РИЛС

АН Х

ЭРЭГ

ЦЭЭН

ИЙ Ү

НЭЛГ

ЭЭ41

Төрө

лГо

л ор

олцо

гч т

алуу

дО

ролц

огч

талу

уд

REDD

+ бо

лон

Уур

амьс

галы

н өө

рчлө

лт

Ний

гмий

н бү

лгүү

дийн

оро

лцоо

ба

Ирг

эний

ний

гэм

REDD

+ Са

нхүү

гийн

м

ехан

изм

бо

лон

төсө

в

Үндэ

сний

ойн

м

онит

орин

гийн

сис

тем

бо

лон

Хяна

лты

н тү

вшин







ИНБ

ОХТ

ҮОМС

ГМС



Шад

ар с

айд

Онц

гой

байд

лын

ерөн

хий

газа

р (О

БЕГ)

1

Үндэ

сний

зө

влөл

Тогт

ворт

ой х

өгж

лийн

зө

влөл

15

Үндэ

сний

зө

влөл

Галы

н аю

улаа

с ха

мга

алах

бай

нгы

н хо

роо

(ОБЕ

Г-ын

дор)

2

Пар

лам

ент

Үндэ

сний

ст

атис

тики

йн г

азар

1

Пар

лам

ент

Байг

аль

орчи

н, х

өдөө

аж

аху

йн б

айнг

ын

хоро

о5

Пар

лам

ент

Эди

йн з

асги

йн

байн

гын

хоро

о5

Пар

лам

ент

УИХ-

ын

гиш

үүн

ман

лайл

агчи

д5

Ерөн

хий

Сайд

ын

ажлы

н ал

ба

Үндэ

сний

хөг

жли

йн

аген

тлаг

55

Зөвл

өл

Уур

амьс

галы

н өө

рчлө

лтий

н бо

длог

ыг

хэрэ

гжүү

лэх

нэгж

22

22

2

Зөвл

өлО

йн б

олон

Нөө

цийн

зө

влөл

55

22

22

БА

ЙГ

АЛ

Ь О

РЧ

ИН

,А

ЯЛ

АЛ

ЖУ

УЛ

ЧЛ

АЛ

ЫН

ЯА

М

МОН

ГОЛ

ОРНЫ

UN-

REDD

ҮНД

ЭСНИ

Й ХӨ

ТӨЛБ

ӨР42Тө

рөл

Гол

орол

цогч

тал

ууд

Оро

лцог

ч та

лууд

REDD

+ бо

лон

Уур

амьс

галы

н өө

рчлө

лт

Ний

гмий

н бү

лгүү

дийн

оро

лцоо

ба

Ирг

эний

ний

гэм

REDD

+ Са

нхүү

гийн

м

ехан

изм

бо

лон

төсө

в

Үндэ

сний

ойн

м

онит

орин

гийн

сис

тем

бо

лон

Хяна

лты

н тү

вшин







ИНБ

ОХТ

ҮОМС

ГМС



Үндс

эн ч

иг

үүрг

ийнЯ

амСа

нгий

н Яа

м (С

Я)

Хөгж

лийн

сан

хүүж

илт

ба ө

рийн

уди

рдла

гын

газа

р2

11

Төсв

ийн

бодл

ого,

тө

лөвл

өлти

йн

газа

р (т

өсви

йн

инте

грац

члал

, тө

свий

н ор

лого

, за

рцуу

лалт

ын

салб

ар);

21

1

Удир

дах

Үндс

эн ч

иг

үүрг

ийня

ам

Байг

аль

Орч

ин А

ялал

ж

уулч

лалы

н яа

мБО

АЖЯ

МУ-

ын

Шин

жлэ

х ух

аан,

тех

ноло

гийн

зө

влөл

2

Ног

оон

хөгж

лийн

бо

длог

о, с

трат

еги

төлө

влөл

тийн

газа

р

2

Ус, ц

аг у

уры

н га

зар

1

МОН

ГОЛ

ОРНЫ

RED

D+ -И

ЙН Ч

АДАМ

ЖИД

СУУ

РИЛС

АН Х

ЭРЭГ

ЦЭЭН

ИЙ Ү

НЭЛГ

ЭЭ43

Төрө

лГо

л ор

олцо

гч т

алуу

дО

ролц

огч

талу

уд

REDD

+ бо

лон

Уур

амьс

галы

н өө

рчлө

лт

Ний

гмий

н бү

лгүү

дийн

оро

лцоо

ба

Ирг

эний

ний

гэм

REDD

+ Са

нхүү

гийн

м

ехан

изм

бо

лон

төсө

в

Үндэ

сний

ойн

м

онит

орин

гийн

сис

тем

бо

лон

Хяна

лты

н тү

вшин







ИНБ

ОХТ

ҮОМС

ГМС



Үндс

эн ч

иг

үүрг

ийнЯ

ам

Байг

аль

Орч

ин А

ялал

ж

уулч

лалы

н яа

мБО

АЖЯ

Газа

р зо

хион

ба

йгуу

лалт

, усн

ы

нэгд

сэн

бодл

ого

зохи

цуул

алты

н га

зар

1

Хяна

лт-ш

инж

илгэ

э,

үнэл

гээ,

дот

оод

ауди

тын

газа

р1

Тусг

ай х

амга

алал

ттай

ну

тгий

н уд

ирдл

агы

н га

зар

1

Аяла

л ж

уулч

лалы

н бо

длог

о,

зохи

цуул

алты

н га

зар

1

Ойн

бод

лого

, зо

хицу

улал

тын

газа

р5

Төри

йн з

ахир

гаан

ы

газа

р1

БА

ЙГ

АЛ

Ь О

РЧ

ИН

,А

ЯЛ

АЛ

ЖУ

УЛ

ЧЛ

АЛ

ЫН

ЯА

М

МОН

ГОЛ

ОРНЫ

UN-

REDD

ҮНД

ЭСНИ

Й ХӨ

ТӨЛБ

ӨР44Тө

рөл

Гол

орол

цогч

тал

ууд

Оро

лцог

ч та

лууд

REDD

+ бо

лон

Уур

амьс

галы

н өө

рчлө

лт

Ний

гмий

н бү

лгүү

дийн

оро

лцоо

ба

Ирг

эний

ний

гэм

REDD

+ Са

нхүү

гийн

м

ехан

изм

бо

лон

төсө

в

Үндэ

сний

ойн

м

онит

орин

гийн

сис

тем

бо

лон

Хяна

лты

н тү

вшин







ИНБ

ОХТ

ҮОМС

ГМС



Үндс

эн ч

иг

үүрг

ийнЯ

ам

Байг

аль

Орч

ин А

ялал

ж

уулч

лалы

н яа

мБО

АЖЯ

Уур

амьс

галы

н өө

рчлө

лт, г

адаа

д ха

мты

н аж

илла

гаан

ы

газа

р

2

Хүрэ

элэн

буй

орч

ин,

байг

алий

н нө

өций

н уд

ирдл

агы

н га

зар

2

Ойн

суд

алга

а,

хөгж

лийн

төв

(ОСХ

Т)20

520

2020

20

Байг

аль

хам

гаал

ах

сан

2

Цэн

гэг

усны

нөө

ц,

байг

аль

хам

гаал

ах

төв

2

Үндс

эн ч

иг

үүрг

ийнЯ

ам

Гада

ад х

арил

цаан

ы

яам

(ГХЯ

)2

Үндс

эн ч

иг

үүрг

ийнЯ

амХу

уль

зүй,

дот

оод

хэрг

ийн

яам

(ХЗД

ХЯ)

2

Үндс

эн ч

иг

үүрг

ийнЯ

ам

Хүн

амы

н хө

гжил

, ни

йгэм

хам

гаал

лын

яам

(ХХХ

НХЯ

)2

МОН

ГОЛ

ОРНЫ

RED

D+ -И

ЙН Ч

АДАМ

ЖИД

СУУ

РИЛС

АН Х

ЭРЭГ

ЦЭЭН

ИЙ Ү

НЭЛГ

ЭЭ45

Төрө

лГо

л ор

олцо

гч т

алуу

дО

ролц

огч

талу

уд

REDD

+ бо

лон

Уур

амьс

галы

н өө

рчлө

лт

Ний

гмий

н бү

лгүү

дийн

оро

лцоо

ба

Ирг

эний

ний

гэм

REDD

+ Са

нхүү

гийн

м

ехан

изм

бо

лон

төсө

в

Үндэ

сний

ойн

м

онит

орин

гийн

сис

тем

бо

лон

Хяна

лты

н тү

вшин







ИНБ

ОХТ

ҮОМС

ГМС



Чиг

лэли

йн

яам

Бари

лга,

хот

ба

йгуу

лалт

ын

яам

(Б

ХБЯ)

2

Чиг

лэли

йн

яам

Зам

тээ

врий

н яа

м

(ЗТЯ

)2

Чиг

лэли

йн

яам

Эрч

им Х

үчни

й Яа

м

(ЭХЯ

)2

Чиг

лэли

йн

яам

Хөдө

лмөр

нийг

мий

н ха

мга

аллы

н яа

м

(ХН

ХЯ)

2

Чиг

лэли

йн

яам

Уул

уурх

ай, х

үнд

үйлд

вэри

йн Я

ам

(УУХ

ҮЯ)

2

Чиг

лэли

йн

яам

Хүнс

Хөд

өө а

ж а

хуй,

хө

нгөн

үйл

двэр

ийн

яам

(ХАА

ХҮЯ)

Хөдө

ө аж

ах

уйн

бодл

ого,

зо

хицу

улал

тын

газа

р1

11

Хөнг

өн ү

йлдв

эрий

н бо

длог

о,

зохи

цуул

алты

н г

азар

11

1

Мал

аж

аху

йн

салб

ары

н бо

длог

о,

зохи

цуул

алты

н га

зар

11

Чиг

лэли

йн

яам

Хүнс

Хөд

өө а

ж а

хуй,

хө

нгөн

үйл

двэр

ийн

яам

(ХАА

ХҮЯ)

Дун

д үй

лдвэ

рлэл

, ха

мты

н аж

илла

гаан

ы

бодл

огы

г хэ

рэгж

үүлэ

х,

зохи

цуул

ах г

азар

11

БА

ЙГ

АЛ

Ь О

РЧ

ИН

,А

ЯЛ

АЛ

ЖУ

УЛ

ЧЛ

АЛ

ЫН

ЯА

М

МОН

ГОЛ

ОРНЫ

UN-

REDD

ҮНД

ЭСНИ

Й ХӨ

ТӨЛБ

ӨР46Тө

рөл

Гол

орол

цогч

тал

ууд

Оро

лцог

ч та

лууд

REDD

+ бо

лон

Уур

амьс

галы

н өө

рчлө

лт

Ний

гмий

н бү

лгүү

дийн

оро

лцоо

ба

Ирг

эний

ний

гэм

REDD

+ Са

нхүү

гийн

м

ехан

изм

бо

лон

төсө

в

Үндэ

сний

ойн

м

онит

орин

гийн

сис

тем

бо

лон

Хяна

лты

н тү

вшин







ИНБ

ОХТ

ҮОМС

ГМС



Чиг

лэли

йн

яам

Батл

ан Х

амга

алах

ын

Яам

2

Чиг

лэли

йн

яам

Боло

всро

л, с

оёл,

ш

инж

лэх

ухаа

н,

спор

тын

яам

(Б

СШУЯ

)

2

Чиг

лэли

йн

яам

Эрү

үл м

энди

йн я

ам1

Их

сург

уули

уд

ба а

каде

ми

Мон

голы

н Ш

инж

лэх

Ухаа

ны А

каде

ми

(MAS

)5

Их

сург

уули

уд

ба а

каде

ми

ШУА

-ийн

Био

логи

йн

хүрэ

элэн

(MAS

)5

Их

сург

уули

уд

ба а

каде

ми

Газа

р зү

й,

Геоэ

коло

гийн

хү

рээл

эн (Ш

УА)

5

Их

сург

уули

уд

ба а

каде

ми

МУИ

С5

Их

сург

уули

уд

ба а

каде

ми

Хүм

үүнл

эгий

н Ух

ааны

их

сург

ууль

5

Их

сург

уули

уд

ба а

каде

ми

ШУТ

ИС

5

Их

сург

уули

уд

ба а

каде

ми

Улаа

нбаа

тар

ИС

5

МОН

ГОЛ

ОРНЫ

RED

D+ -И

ЙН Ч

АДАМ

ЖИД

СУУ

РИЛС

АН Х

ЭРЭГ

ЦЭЭН

ИЙ Ү

НЭЛГ

ЭЭ47

Төрө

лГо

л ор

олцо

гч т

алуу

дО

ролц

огч

талу

уд

REDD

+ бо

лон

Уур

амьс

галы

н өө

рчлө

лт

Ний

гмий

н бү

лгүү

дийн

оро

лцоо

ба

Ирг

эний

ний

гэм

REDD

+ Са

нхүү

гийн

м

ехан

изм

бо

лон

төсө

в

Үндэ

сний

ойн

м

онит

орин

гийн

сис

тем

бо

лон

Хяна

лты

н тү

вшин







ИНБ

ОХТ

ҮОМС

ГМС



Их

сург

уули

уд

ба а

каде

ми

Мэр

гэж

лийн

бо

ловс

рол

сург

алты

н тө

вүүд

5

Оро

н ну

таг

Айм

гийн

оро

н ну

тгий

н за

саг

захи

ргаа

80

Оро

н ну

таг

Сум

ын

заса

г за

хирг

аа16

0

Оро

н ну

таг

Ирг

эний

ний

гэм

ба

олон

ний

тийн

бүл

гүүд

4040

40

Оро

н ну

таг

Айм

гийн

түв

шни

й ой

н нэ

гжүү

д60

Оро

н ну

таг

Ойн

хэр

эглэ

гч б

үлэг

40

Оро

н ну

таг

Оло

н ул

сын

ТББ

1

Оро

н ну

таг

Оро

н Н

утги

нй Т

ББ20

10

Оро

н ну

таг

Мод

бол

овср

уула

х ко

мпа

ниуд

ын

холб

оо1

Оро

н ну

таг

Ойн

хэр

эглэ

гч

бүлг

үүди

йн х

олбо

о1

Хэвл

эл

мэд

ээлэ

лМ

онго

лын

Гэрэ

л зу

рагч

дын

холб

оо5

Хэвл

эл

мэд

ээлэ

лМ

онго

лын

сэтг

үүлч

дийн

хол

боо

5

Хэвл

эл

мэд

ээлэ

лТВ

сув

гууд

5

БА

ЙГ

АЛ

Ь О

РЧ

ИН

,А

ЯЛ

АЛ

ЖУ

УЛ

ЧЛ

АЛ

ЫН

ЯА

М

МОН

ГОЛ

ОРНЫ

UN-

REDD

ҮНД

ЭСНИ

Й ХӨ

ТӨЛБ

ӨР48Тө

рөл

Гол

орол

цогч

тал

ууд

Оро

лцог

ч та

лууд

REDD

+ бо

лон

Уур

амьс

галы

н өө

рчлө

лт

Ний

гмий

н бү

лгүү

дийн

оро

лцоо

ба

Ирг

эний

ний

гэм

REDD

+ Са

нхүү

гийн

м

ехан

изм

бо

лон

төсө

в

Үндэ

сний

ойн

м

онит

орин

гийн

сис

тем

бо

лон

Хяна

лты

н тү

вшин







ИНБ

ОХТ

ҮОМС

ГМС



Хэвл

эл

мэд

ээлэ

лРа

дио

сувг

ууд

5

Хэвл

эл

мэд

ээлэ

лЦ

ахим

хая

гууд

ын

холб

оо10

Хуви

йн

салб

арО

йн м

эргэ

жли

йн

байг

уулл

агуу

д10

Хөгж

лийн

ха

мтр

агчи

дАХ

Б-ны

Ойн

төс

өл1

Хөгж

лийн

ха

мтр

агчи

дFA

O G

EF Т

өслү

үд1

Хөгж

лийн

ха

мтр

агчи

дG

IZ О

йн т

өсөл

1

Хөгж

лийн

ха

мтр

агчи

дЧ

ехий

н үр

ийн

төсө

л

Хөгж

лийн

ха

мтр

агчи

д

FAO

Мал

аж

аху

й бо

лон

хөдө

ө аж

ах

уйн

төсл

үүд

1

Хөгж

лийн

ха

мтр

агчи

дН

ҮБХХ

ийн

бай

галь

ор

чны

төс

өл1

Хөгж

лийн

ха

мтр

агчи

д

НҮБ

БОХУ

ур

амьс

галы

н өө

рчлө

лтий

н тө

слүү

д1

Хөгж

лийн

ха

мтр

агчи

дН

огоо

н Хө

гжли

йн

Инс

титу

т1

1

Tota

l80

167

3742

264

408

2424

2424

Төрө

лГо

л ор

олцо

гч т

алуу

дО

ролц

огч

талу

уд

REDD

+ бо

лон

Уур

амьс

галы

н өө

рчлө

лт

Ний

гмий

н бү

лгүү

дийн

оро

лцоо

ба

Ирг

эний

ний

гэм

REDD

+ Са

нхүү

гийн

м

ехан

изм

бо

лон

төсө

в

Үндэ

сний

ойн

м

онит

орин

гийн

сис

тем

бо

лон

Хяна

лты

н тү

вшин







ИНБ

ОХТ

ҮОМС

ГМС



Хэвл

эл

мэд

ээлэ

лРа

дио

сувг

ууд

5

Хэвл

эл

мэд

ээлэ

лЦ

ахим

хая

гууд

ын

холб

оо10

Хуви

йн

салб

арО

йн м

эргэ

жли

йн

байг

уулл

агуу

д10

Хөгж

лийн

ха

мтр

агчи

дАХ

Б-ны

Ойн

төс

өл1

Хөгж

лийн

ха

мтр

агчи

дFA

O G

EF Т

өслү

үд1

Хөгж

лийн

ха

мтр

агчи

дG

IZ О

йн т

өсөл

1

Хөгж

лийн

ха

мтр

агчи

дЧ

ехий

н үр

ийн

төсө

л

Хөгж

лийн

ха

мтр

агчи

д

FAO

Мал

аж

аху

й бо

лон

хөдө

ө аж

ах

уйн

төсл

үүд

1

Хөгж

лийн

ха

мтр

агчи

дН

ҮБХХ

ийн

бай

галь

ор

чны

төс

өл1

Хөгж

лийн

ха

мтр

агчи

д

НҮБ

БОХУ

ур

амьс

галы

н өө

рчлө

лтий

н тө

слүү

д1

Хөгж

лийн

ха

мтр

агчи

дН

огоо

н Хө

гжли

йн

Инс

титу

т1

1

Tota

l80

167

3742

264

408

2424

2424

Монгол орны UN-REDD Үндэсний ХөтөлбөрХаяг: Улаанбаатар 15160, Чингэлтэй дүүрэг, Нэгдсэн үндэстний гудамж 5/2, Засгийн газрын II байрУтас: +976-7711-7750И-майл: [email protected]

www.reddplus.mn Reddplusmongolia Reddplus_MGL Redd+ in Mongolia


Documents

МОНГОЛ ОРНЫ UN-REDD ҮНДЭСНИЙ ХӨТӨЛБӨР МОНГОЛ …reddplus.mn/mon/wp-content/uploads/2018/05/Competence-based-needs... · Засгийн газрын