B GIO DC V O TO NGN HNG NH NC VIT NAM

TRNG I HC NGN HNG TP. H CH MINH --------------------------------

L TH ANH O PHT TRIN TH TRNG NGOI HI

VIT NAM TRONG TIN TRNH

HI NHP QUC T V KHU VC LUN N TIN S KINH T

THNH PH H CH MINH

NM 2011

B GIO DC V O TO NGN HNG NH NC VIT NAM

TRNG I HC NGN HNG TP. H CH MINH --------------------------------

L TH ANH O

PHT TRIN TH TRNG NGOI HI

VIT NAM TRONG TIN TRNH

HI NHP QUC T V KHU VC

LUN N TIN S KINH T

CHUYN NGNH: KINH T TI CHNH NGN HNG

M S : 62.31.12.01

NGI HNG DN KHOA HC:

Hng dn 1: PGS.TS. NGUYN TH NHUNG

Hng dn 2: TS. L TH KIM XUN

THNH PH H CH MINH

NM 2011

LI CAM OAN Tc gi lun vn c li cam oan danh d v cng trnh khoa hc ny ca

mnh, c th:

Ti tn l: L Th Anh o

Sinh ngy 03 thng 03 nm 1963 Ti: Qung Ngi

Qu qun: Qung Ngi

Hin cng tc ti: Khoa Ngn hng Quc t Trng i hc Ngn hng TP.

HCM 36 Tn Tht m Qun 1 TP. HCM

L Nghin cu sinh kha 09 ca Trng i hc Ngn hng TP.HCM

M s hc vin: 010109040001

Cam oan ti: Pht trin th trng ngoi hi Vit Nam trong tin trnh hi

nhp quc t v khu vc

Ngi hng dn khoa hc:

- Hng dn 1: PGS.TS. NGUYN TH NHUNG

- Hng dn 2: TS. L TH KIM XUN

Lun n c thc hin ti Trng i hc Ngn hng TP.HCM.

ti ny l cng trnh nghin cu ca ring ti, cc kt qu nghin cu c

tnh c lp ring, khng sao chp bt k ti liu no v cha c cng b

ton b ni dung ny bt k u (hoc cng b phi ni r rng cc thng

tin ca ti liu cng b); cc s liu, cc ngun trch dn trong lun n c

ch thch ngun gc r rng, minh bch.

Ti xin hon ton chu trch nhim v li cam oan danh d ca ti.

TP.HCM, ngy 21 thng 07 nm 2011

Tc gi

L Th Anh o

DANH MC CC T VIT TT

T vit tt Ting Anh Ting Vit

ACERFTA AseanAustralia- Newzealand

Free Trade Area

Khu vc thng mi t do ASEAN-

c-Newzealand

ACFTA Asean - China Free Trade AreaKhu vc thng mi t do ASEAN-

Trung Quc

AFTA Asean Free Trade Area Khu vc thng mi t do Asean

AJFTA Asean Japan Free Trade Area Khu vc thng mi t do ASEAN-

Nht Bn

AUD Australia Dollar la c

BBC Basket Band Crawl T gi da trn mt r tin t, trt

c bin

BIS Bank International Settlement Ngn hng thanh ton quc t

BSP Bank State Philippine NHTW Philippine

CCTT Chnh sch tin t

CCTM cn cn thng mi

CCTT cn cn thanh ton

CEPT Common Effective

Preferential Tariff

Hip nh u i thu quan c hiu

lc chung

CFETS China Foreign Exchange

Trading System Sn giao dch ngoi hi Trung Quc

CHF Franc Thy S

CIA Covered Interest arbitrage Kinh doanh chnh lch li sut c

bo him ri ro t gi

CNY China Yuan Nhn dn t

TRNN u t ra nc ngoi

EUR EURO ng tin chung Chu u

T vit tt Ting Anh Ting Vit

FDI Foreign Direct Investment u t trc tip nc ngoi

FED Federal Reserve System H thng d tr lin bang Hoa K

FII Foreign Indirect Investment u t gin tip nc ngoi

GBP Pound Sterling Bng Anh

GDV Giao dch vn

HKD HongKong Dolla la Hng Kng

IDR Rupiah ng Rupi ca Indonesia

INR Indian Rupee ng Rupee ca n

IMF International Monetary Fund Qu tin t quc t

JPY Japan Yen Yn Nht

KRW Won Won ca Hn Quc

NHNN Ngn hng nh nc Vit Nam

NHTM Ngn hng thng mi

NHTW Ngn hng trung ng

MAS Moneytary Authority of

Singapore C quan qun l tin t Singapore

MYR Malaysia Ringit ng Ringit Malaysia

PBOC Peoples Bank of China Ngn hng Nhn dn Trung Quc

PHP Philippine Peso ng Peso ca Philippin

SAFE State Administration of

Foreign Exchange Cc Qun l ngoi hi

SGD Singarpore Dollar la Singarpore

SWIFT

The Society for Worldwide

Interbank Financecial

Telecommunication)

H thng vin thng ti chnh lin

ngn hng ton th gii.

TCTD T chc tn dng

THB Thailand Bath Bt Thi

T vit tt Ting Anh Ting Vit

TTNH Th trng ngoi hi

TTNT Th trng ngoi t

TTKCT Th trng khng chnh thc

TTNTLNH Th trng ngoi t lin ngn hng

TTTC Th trng ti chnh

USD Untited State dollar la M

VCB Vietcombank Ngn hng ngoi thng Vit Nam

VND Vietnam Dong ng Vit Nam

WTO World Trade Organization T chc thng mi th gii

DANH MC CC BNG Bng 2.1: Doanh s giao dch ngoi hi ton cu theo cc loi hnh giao dch

.......................................................................................................................... 47

Bng 2.2: u t trc tip nc ngoi, kiu hi v xut khu t nm 1990-

1995 .................................................................................................................. 52

Bng 2.3: u t trc tip nc ngoi, kiu hi v xut khu t nm 1996-

2006 .................................................................................................................. 53

Bng 2.4: u t trc tip nc ngoi, kiu hi v xut khu t 2007-2010 .. 54

Bng 2.5 : Kim ngch nhp khu t nm 2000-2010 ...................................... 58

Bng 2.6 Qui m vn iu l ca mt s NHTM ca cc quc gia trong khu

vc .................................................................................................................... 63

Bng 2.7: T l % Li nhun hat ng kinh doanh ngoi hi

so vi li nhun trc thu .............................................................................. 70

Bng 2.8: T gi (VND/USD) t 1990 n 1992 .......................................... 75

Bng 2.9: T gi (VND/USD) t 1994 n 1998 .......................................... 78

Bng 2.10: Hot ng trn th trng ngoi t lin ngn hng ........................ 79

Bng 2.11: Hot ng trn th trng ngoi t khch hng ............................. 81

Bng 2.12: T trng doanh s giao dch ca hai th trng ngoi t t nm

1995-2005 ........................................................................................................ 82

Bng 2.13: T trng doanh s giao dch trn hai th trng t nm 2006-2010

.......................................................................................................................... 83

Bng 2.14: T l mua, bn giao dch k hn v hon i trong tng giao dch

th trng ngoi hi Vit Nam ......................................................................... 88

Bng 2.15: Lng kiu hi chnh thc chuyn v Vit Nam t nm 1999-2010

.......................................................................................................................... 97

Bng 2.16: Din bin T gi bnh qun lin ngn hng v T gi bnh qun th

trng t do t nm 1999 - 2006 ................................................................... 113

Bng 2.17: T gi BQLNH v t gi trn th trng t do t nm 2007-2010

........................................................................................................................ 115

Bng 2.18: D tr ngoi hi Vit Nam giai on 20012010 ....................... 118

DANH MC CC BIU Biu 2.1: Doanh s giao dch ngoi hi ton cu ........................................ 47

Biu 2.2: Khch quc t n Vit nam trong thi gian t 1995-2010 ........ 56

Biu 2.3: Lng kiu hi v Vit Nam t nm 1999 2010 ...................... 98

Biu 2.4: S bin ng ca t gi trn th trng chnh thc v th trng

t do giai on 1999-2006 ............................................................................. 114

Biu 2.5: T gi VND/USD t nm 2007 n nm 2010 ......................... 115

MC LC LI CAM OAN

DANH MC CC T VIT TT

DANH MC CC BNG

DANH MC CC BIU

M U

CHNG 1:

1

L LUN V TH TRNG NGOI HI V PHT TRIN

TH TRNG NGOI HI TRONG HI NHP KINH T QUC T .......

1.1. Tng quan v th trng ngoi hi .............................................................. 1

1.1.1. Khi nim, chc nng ca th trng ngoi hi ....................................... 1

1.1.2. c im ca th trng ngoi hi ........................................................... 2

1.1.3. Phn loi th trng ngoi hi .................................................................. 3

1.1.3.1. Theo phm vi hot ng ........................................................................ 3

1.1.3.2. Theo tnh cht giao dch ........................................................................ 5

1.1.3.3. Theo tnh cht php l ca th trng ................................................... 6

1.1.3.4.Theo tnh cht tp trung ca th trng .................................................. 6

1.1.4. Cc ch th tham gia th trng ngoi hi ............................................... 7

1.1.4.1. Phn loi theo hnh thc t chc ........................................................... 7

1.1.4.2. Phn loi theo chc nng trn th trng .............................................. 9

1.1.5. Nhng nghip v trn TTNH ................................................................. 12

1.1.5.1. Nghip v ngoi hi giao ngay ........................................................... 12

1.1.5.2. Nghip v ngoi hi k hn(Forex Forward Transaction) .................. 12

1.1.5.3. Nghip v hon i ngoi hi (Forex Swap Transaction) .................. 14

1.1.5.4. Giao dch tin t tng lai ................................................................... 15

1.1.5.5. Hp ng quyn chn tin t .............................................................. 17

1.2. Nhng nhn t tc ng n vic pht trin th trng ngoi hi ca mt

quc gia ............................................................................................................ 19

1.2.1 Tc ng ca qui lut th trng ............................................................. 19

1.2.2. Qu trnh ton cu ha v hi nhp kinh t ............................................ 20

1.2.3. Chnh sch qun l ngoi hi ca quc gia ............................................ 22

1.2.3.1. Chnh sch t gi ................................................................................. 23

1.2.3.2. Chnh sch qun l ngoi hi i vi cc giao dch trn ti khon vng

lai ...................................................................................................................... 27

1.2.3.3. Chnh sch qun l ngoi hi i vi ti khon vn ........................... 30

1.3. Nhng iu kin pht trin TTNH trong bi cnh hi nhp kinh t quc

t ....................................................................................................................... 32

1.3.1. TTNTLNH ng vai tr trung tm ........................................................ 33

1.3.2. Doanh s giao dch trn TTNH phi tng thch vi hot ng ngoi

thng v u t quc t .................................................................................. 33

1.3.3. ng ni t c kh nng chuyn i ...................................................... 34

1.3.4. Ngun nhn lc c kin thc v TTNH ................................................. 35

1.3.5. H thng ti chnh c y h tng c s vi trang b thit b k thut

hin i ............................................................................................................. 35

1.3.6. H thng qun l gim st th trng ti chnh hot ng hiu qu ..... 36

1.3.7. TTNH c s lin thng vi th trng ti chnh ca khu vc v quc t

.......................................................................................................................... 37

1.3.8. Mt c ch kim sot ngoi hi thng thong v mt chnh sch t gi

linh hot. ........................................................................................................... 37

1.4. Nhng bi hc kinh nghim ...................................................................... 38

Kt lun chng 1 ............................................................................................ 45

CHNG 2:THC TRNG TH TRNG NGOI HI VIT NAM ...... 46

2.1. KHI QUT TNH HNH TTNH TRN TH GII .............................. 46

2.1.1. Nhn nh chung v th trng ngoi hi th gii ................................. 46

2.1.2. Nhng nt c trng ca TTNH Chu trong giai on hin nay ....... 49

2.2. Tc ng ca qu trnh hi nhp kinh t n s pht trin TTNH Vit

Nam .................................................................................................................. 52

2.2.1. Ngun cung ngoi t gia tng do hot ng u t trc tip nc ngoi,

chuyn tin kiu hi, xut khu pht trin ...................................................... 52

2.2.2. Ngun cung ngoi t t nhng hot ng khc gia tng ....................... 55

2.2.3. Cu ngoi t cho hot ng nhp khu gia tng .................................... 57

2.2.5. Tng cng s hp tc h tr v nng cao trnh nghip v cho cc t

chc kinh t, ti chnh ca Vit Nam ............................................................... 59

2.2.6. i mt vi nhng bt n do qu trnh m ca th trng ti chnh ..... 60

2.2.7. S canh tranh gay gt hn vi nhng i th hn hn v tim lc v b

dy kinh nghim ............................................................................................... 62

2.3. Thc trng hot ng ca th trng ngoi hi Vit Nam ........................ 64

2.3.1. Nhng vn bn php l qui nh hot ng kinh doanh ngoi hi ........ 64

2.3.2. Thc trng hot ng kinh doanh ngoi hi ca cc ngn hng trn

TTNH Vit Nam .............................................................................................. 70

2.3.2.1.Qu trnh hnh thnh v hot ng TTNT lin ngn hng ................... 72

2.3.2.2. Thc trng th trng ngoi t khch hng ca Vit Nam .................. 81

2.3.2.3. Thc trng s dng cc giao dch ngoi hi phi sinh ti cc NHTM

Vit Nam .......................................................................................................... 84

2.3.2.4. Thc trng yt gi kinh doanh v mua bn ngoi t ........................... 90

2.3.3. Th trng ngoi t khng chnh thc .................................................... 93

2.3.3.1 Nhng hnh thc biu hin ................................................................... 93

2.3.3.2. Nhng ngun cung cp ngoi t trn th trng khng chnh thc .... 97

2.4 Vai tr ca NHNN i vi TTNH Vit Nam trong giai on va qua .... 102

2.4.1 Thc hin vai tr can thip TTNH v iu hnh chnh sch t gi ...... 102

2.4.2. Nhng bin php gp phn hn ch hot ng ca th trng ngoi t

khng chnh thc. ........................................................................................... 106

2.5. nh gi qu trnh pht trin TTNH ca Vit Nam trong thi gian qua v

nguyn nhn ca nhng tn ti ...................................................................... 107

2.5.1. Nhng mt t c ............................................................................. 107

2.5.2. Nhng hn ch ca Th trng ngoi hi Vit Nam ............................ 109

2.5.2.1. Hot ng TTNTLNH cn khim tn ............................................... 109

2.5.2.2. Hng ha trn th trng ngoi hi cha a dng ............................. 109

2.5.2.3.S thiu vng nhu cu bo him ri ro t gi v mc ch tham gia th

trng ngoi hi cng cha a dng .............................................................. 110

2.5.2.4 Th trng phi sinh cn s khai........................................................ 111

2.6. Nguyn nhn ca nhng thc trng trn ................................................. 111

2.6.1.C ch iu hnh t gi cha linh ng vi din bin ca th trng .. 111

2.6.2. S tn ti v nh hng mnh m ca th trng ngoi t khng chnh

thc ................................................................................................................. 116

2.6.3. Tnh chuyn i ca VND cha cao .................................................... 116

2.6.4. D tr ngoi hi thp ........................................................................... 118

2.6.5. Mi trng php l cha hon thin .................................................... 119

Kt lun chng 2 .......................................................................................... 120

CHNG 3:NHNG BIN PHP GP PHN PHT TRIN TH

TRNG NGOI HI VIT NAM TRONG TIN TRNH HI NHP .. 121

3.1. C s v nh hng pht trin TTNH ................................................... 121

3.1.1. C s pht trin th trng ngoi hi ................................................... 121

3.1.1.1. Cn c vo thnh qu t c trong qun l kinh t ca Vit Nam

trong nhng nm gn y ............................................................................... 121

3.1.1.2.Cn c vo s tng trng ca h thng ngn hng .......................... 123

3.1.1.3. Cn c mc hi nhp kinh t quc t ca Vit Nam ................... 124

3.1.2. nh hng pht trin TTNH ............................................................... 126

3.1.2.1. Pht trin TTNH l bc i tt yu trong qu trnh hon thin v pht

trin th trng ti chnh ca Vit Nam .......................................................... 126

3.1.2.2. Xy dng h thng ti chnh an ton v hi nhp ............................. 127

3.2. Nhng bin php pht trin TTNH trong hi nhp kinh t ..................... 128

3.2.1. Hon thin TTNH theo hng hin i v hi nhp ............................ 128

3.2.1.1. Minh bch ha thng tin trn th trng ........................................... 128

3.2.1.2. M rng cc ch th kin to th trng ........................................... 129

3.2.1.3. Hon thin cc sn phm ngoi hi phi sinh ................................... 130

3.2.1.4. Khuyn khch thnh lp cc cng ty mi gii, cng ty t vn.......... 134

3.2.1.5. Xy dng l trnh thnh lp sn giao dch ngoi t .......................... 135

3.2.1.6. a dng ha cc ngoi t trong giao dch ......................................... 136

3.2.2. Hon thin c ch qun l ngoi hi .................................................... 137

3.2.2.1. V iu hnh t gi ........................................................................... 137

3.2.2.2. V t do ha ti khon vng lai v t do ha ti khon vn theo l

trnh ................................................................................................................ 140

3.2.3. Pht huy vai tr ca NHNN- pht trin TTNT lin ngn hng ............ 143

3.2.3.1. Pht huy vai tr ca NHNN .............................................................. 143

3.2.3.2. Pht trin TTNTLNH v khi lng giao dch v s lng thnh vin

........................................................................................................................ 145

3.2.3.3. Bin php thu ht lng ngoi t vo h thng ngn hng ............... 146

3.2.4. Tng cng kim sot, hn ch v tin ti loi b dn hot ng ca th

trng ngoi t khng chnh thc .................................................................. 148

3.2.5. Hn ch tnh trng la ha v to kh nng chuyn i dn cho ng

Vit Nam ........................................................................................................ 150

3.2.5.1. Hn ch tnh trng la ha mt cch trit hn ........................... 150

3.2.5.2. Nng cao tnh chuyn i ca VND ................................................. 151

3.2.6. Nng cao kh nng cnh tranh ca cc ngn hng Vit Nam trong hot

ng kinh doanh ngoi hi ............................................................................. 153

3.2.7. Hon chnh khung php l ................................................................... 155

Kt lun chng 3 .......................................................................................... 157

KT LUN .................................................................................................... 158

DANH MC CC CNG TRNH LIN QUAN CNG B CA TC

GI ................................................................................................................. 160

DANH MC TI LIU THAM KHO ....................................................... 161

PH LC ....................................................................................................... 168

M U 1. Tnh cp thit ca ti

Vit Nam m ca t nm 1990 n nay, tri qua hn 20 nm vi

nhng mc lch s nh du qu trnh hi nhp kinh t quc t. Nm 2005, IMF

cng nhn Vit Nam chp thun iu VIII iu l IMF, y l iu kin tin

quyt m Vit Nam phi thc hin c gia nhp WTO. Thng 12/2006 Vit

Nam chnh thc tr thnh thnh vin ca WTO, iu ny c ngha l Vit Nam

cam kt xy dng chnh sch v thc hin ph hp vi cc qui nh ca WTO.

Vi p lc ny, Vit Nam phi gia tng k cng trong vic ban hnh v thc thi

cc bin php chnh sch, khng c ty tin thi hnh nhng bin php hnh

chnh, phi th trng. ng thi, xy dng c s h tng ca nn kinh t th

trng n nhn nhng c hi v thch thc ca qu trnh hi nhp mang n.

nh gi qu trnh m ca k t khi gia nhp WTO, cho thy Vit

Nam c nhng thnh tu ng ghi nhn v tc tng trng cao trong 2 nm

2007-2008, tr thnh mi trng u t hp dn, thu ht nh u t nc ngoi,

kt qu l lng vn u t nc ngoi gia tng mnh m, thu ht lng kiu hi

gia tng vi nhng con s n tng , ng thi kim ngch xut nhp khu ngy

cng tng cao, tc ng n th trng ti chnh ni chung v TTNH ni ring

u pht trin. TTNH tr thnh knh truyn dn lng ngoi t vo v ra khi

quc gia phc v cho nhu cu ngoi t ca nn kinh t. Mc m ca theo l

trnh ngy cng rng hn i hi Vit Nam phi c s thay i trong chnh sch

qun l v iu hnh nhm ng ph trc nhng s bin ng bt thng ca

cc dng vn, cng nh tn dng cc c hi do s gia tng dng lun chuyn

ngoi t pht trin TTNH lm c s cho th trng ti chnh v th trng tin

t cng pht trin.

Tuy nhin, sau hn 4 nm gia nhp WTO nn kinh t ca Vit Nam cha

c nh gi l tng trng n nh, ng thi TTNH cn qu s khai, km

pht trin. Ngun vn ngoi t lun chuyn km linh hot, cung- cu trn th

trng ti nhiu thi im ri vo tnh trng mt cn i v cng thng gi to.

Hot ng qun l, iu tit v can thip cu NHNN trn TTNH b ng, lng

tng v hiu qu cha cao. Nng lc qun tr ri ro v kinh doanh ngoi t ca

cc NHTM cn cha tng thch vi nn kinh t m ca. Cc cng c ngoi hi

phi sinh s dng khng hiu qu. Kh nng tip cn v s dng cc cng c

phi sinh phng nga ri ro t gi ca cc ch th trong nn kinh t cn rt

hn ch. Bn cnh , l s tn ti v cnh tranh mnh m ca th trng ngoi

t ch en, gy kh khn cho vic thu ht ngoi t v lm gim kh nng cung

ngoi t ca th trng chnh thc, lm gim hiu qu ca ngun vn ngoi t.

Trc thc trng , tc gi chn ti Pht trin th trng ngoi hi

trong tin trnh hi nhp quc t v khu vc lm ti nghin cu lun n tin

s kinh t.

2. Tnh hnh nghin cu ti Nhng cng trnh nghin cu c lin quan n ti Th trng ngoi hi

m tc gi nghin cu gm:

1/The Development and Growth of Foreign Exchange Market in the

SEACEN countries. Ng Beoy Kui. 1988. y l mt nghin cu v s tng

trng v pht trin th trng ngoi hi ca cc quc gia khu vc ng Nam ,

bn cnh cung cp tng quan v cu trc v nhng c im th trng ngoi

hi trong khu vc. im nhn mnh ca nghin cu l a nhng iu kin c

bn th trung ngoi hi hot ng v phn tch nhng hn ch lm cn tr th

trng ngoi hi pht trin mt cch vng chc.

y l mt nghin cu rt gn vi ni dung ca ti lun n, tuy nhin

nghin cu ny c thc hin vo nm 1988 Vit Nam cha m ca kinh t,

cha gia nhp WTO cng nh th gii cha c khng hong ti chnh m nguyn

nhn t nhng giao dch phi sinh trn th trng ti chnh(nm 2009). Vn dng

nhng nghin cu ny Lun n s i chiu so snh vi thc trng ca TTNH

Vit Nam.

2/ Vietnamss Exchange rate Policy and implications for its Foreign

Exchange Market, 1986-2009. Tran Phuc Nguyen, 2010. Nghin cu nhng

nguyn nhn c bn v tnh trng hot ng hn ch ca TTNH Vit Nam, c

bit nhn mnh vai tr ca chnh sch t gi n qu trnh pht trin TTNH.

Cng trnh nghin cu ny cha phn tch n nh hng ca chnh sch ngoi

hi v tc ng ca hi nhp kinh t n cung cu ngoi t. Lun n s m rng

nghin cu nhng tc ng ca chnh sch qun l ngoi hi v hi nhp kinh t

n s pht trin ca TTNH Vit Nam. Bi v, ngun cung v cu ngoi t l

iu kin c s pht trin TTNH vic nghin cu ni dung ny s tr li cu

hi TTNH Vit Nam c c s pht trin khng? Ngoi ra, vic gia nhp WTO

nh du mt bc hi nhp su ca TTTC ni chung v TTNH ni ring ca

Vit Nam iu ny mang n thun li cng nh nhng bt n cho TTTC Vit

Nam, vic nhn din nhng vn trn c nhng bin php tn dng c

nhng tin ch cng nh i ph vi nhng tc ng tiu cc ca qu trnh ton

cu ha gip cho TTNH pht trin v hi nhp tt hn.

3/ Pht trin v hon thin th trng ngoi hi Vit Nam TS.

NGUYN VN TIN, nm 2000. Ni dung ca ti tp trung phn tch thc

trng TTNH Vit Nam trong giai on t 1995 n nm 2000. y l nhng yu

t lch s v kinh t, h thng php l, trnh qun l TTNH Vit Nam trong

giai on trc khi gia nhp WTO, Lun n s cn c vo nhng nghin cu ny

lm nn tng phn tch TTNH Vit Nam t sau khi gia nhp WTO (nm 2007)

n nm 2010 cp nht thc trng TTNH nhm c nhng gii php thch hp

cho vic pht trin th trng.

4/ Determinants of VitNam Informal Market Exchange Rates. The asset Market approach. Nguyn c Thanh nm 2002. ti nghin cu v nhng yu t quyt nh n t gi trn th trng ngoi hi khng chnh thc ca Vit Nam v nhng nh hng ca chnh sch kinh t v m vi mc tiu l n nh th trng n vic la chn mt t gi thch hp. Nghin cu ny tp trung phn tch nhng nhn t to nn cung cu v hot ng ca mt TTNH cng tn ti song song vi TTNH chnh thc ca nc ta v c gi bng nhiu tn, nh l th trng t do, th trng khng chnh thc. Lun n tip cn nghin cu ny phn tch thc trng th trng ngoi t khng chnh thc ca Vit Nam k t

khi gia nhp WTO nh hng n s pht trin bn vng ca TTNH chnh thc nh th no.

5/ The Institutional and Structural Problems of Chinas Foreign Exchange Market & Implication for the New Exchange Rate. ZHANG Jikang and LIANG Yuanyuan, 2004. Nghin cu v nhng vn v th ch v kt cu ca TTNH ca Trung Quc v nh hng ca chnh sch t gi mi. Nghin c ny phn tch qu trnh pht trin TTNH da vo cc ct mc ci cch chnh sch ngoi hi cu Trung Quc. y l nhng nghin cu c gi tr lm bi hc kinh nghim cho vic pht trin TTNH ca Vit Nam bi v Vit Nam v Trung Quc c nhiu im tng ng v th ch, nn tng kinh t v qun l v m.

Ngoi ra cn nhiu lun vn, nghin cu v nhng bi bo trn tp san chuyn ngnh c ni dung lin quan n ti nhng ch cp n mt vi kha cnh ca mc tiu Lun n, nh Gii php pht trin TTNH Vit Nam Lun n Tin s Kinh T Trn Nguyn Nam, nm 2009. ti V tin cn v v bc i a ng Vit Nam tr thnh ng tin t do chuyn i trong bi cnh hi nhp kinh t v th trng ti chnh quc t ca TS L nh Thu, nm 2009. V kho st ca tc gi Lu Minh Ngc thc hin phng vn qua Yahoo ly kin v hot ng ca TTNH Vit Nam nm 2008 : Interview through Yahoo! Messenger regarding the operation of the current forex market of Vietnam, 20May 2008. 3. Mc ch nghin cu

Trn c s nhng l thuyt v nhng nghin cu trc y v chnh sch qun l ngoi hi v c im hot ng ca TTNH. Lun n tp trung nh gi thc trng v TTNH Vit Nam v phn tch nhng tc ng ca vic iu hnh chnh sch qun l ngoi hi n TTNH. T xc nh nhng gii php pht trin TTNH trong bi cnh hi nhp kinh t quc t. 4. i tng v phm vi nghin cu ca ti

Lun n Pht trin th trng ngoi hi Vit Nam trong tin trnh hi

nhp quc t v khu vc ly thc trng TTNH Vit Nam trong bi cnh hi

nhp kinh t lm i tng nghin cu.

Phm vi nghin cu l chnh sch qun l ngoi hi ca Vit Nam v

nhng hot ng ca TTNH Vit Nam t nm 1990 n nay. Mc d theo php

lnh ngoi hi nm 2006 khi nim ngoi hi c bao gm vng, cc chng t c

gi c ghi bng ngoi t, bn t c thanh ton bn ngoi bin gii, nhng

nhng loi ny ch chim mt phn nh so vi ngoi t, v th lun n gii hn

nghin cu hot ng kinh doanh ngoi hi trong phm vi hp l trnh by v

ngoi t.

i vi vn hi nhp, Lun n gii hn phm vi khng gian ca ti

nghin cu l hi nhp v kinh t quc t v khu vc trong cng ni dung, mc

d bit rng hi nhp khu vc c nhng im khc bit so vi hi nhp quc t,

tuy nhin xu hng pht trin l t khu vc n vi quc t v th vic nghin

cu hi nhp quc t s mang ngha lu di hn.

5. Phng php nghin cu Vi mc tiu nh gi thc trng v TTNH Vit Nam, lun n s cn c

vo khung l thuyt nhng nghin cu trc y ca cc tc gi nh: Ng Beoy

Kui, 1988, Nguyn vn Tin, 2000, Nguyn Trn Phc September 2009 so

snh, tng hp v phn tch, ng thi s dng phng php thng k logic, lp

lun bin chng ng trn quan im lch s v pht trin a ra nhng gii

php nhm pht trin v hon thin TTNH.

S liu thu thp t ngun ti liu ca NHNN, IMF, WorldBank, BIS, Bo

co thng nin ca cc NHTM, ca Tng cc Thng k kt hp ngun thng tin

ca bo ch tp ch chuyn ngnh v k tha nhng kt qu nghin cu thc

nghim c lin quan.

Lun n s tp trung gii quyt 4 ni dung chnh:

Th nht, l thuyt hot ng v pht trin TTNH? Kinh nghim ca cc

nc trong vic iu hnh v pht trin TTNH bi hc no cho Vit Nam.

Th hai, thc trng TTNH Vit Nam c p ng c yu cu pht

trin hay khng?

Th ba, tc ng ca hi nhp kinh t n cung cu ngoi t v nh

hng ca chnh sch qun l ngoi hi n vic pht trin TTNH Vit Nam.

Th t, gii php no pht trin TTNH c n nh v vng chc

trong bi cnh hi nhp kinh t quc t?.

Nhm gii quyt nhng vn trn, b cc Lun n c phn chia nh

sau

6. B cc ca Lun n Ngoi phn mc lc, m u, kt lun v ph lc, b cc ca Lun n

gm 3 chng:

Chng 1: L lun v th trng ngoi hi v pht trin TTNH trong hi

nhp kinh t quc t.

Chng 2: Thc trng th trng ngoi hi Vit Nam.

Chng 3: Nhng bin php gp phn pht trin th trng ngoi hi Vit

Nam trong tin trnh hi nhp.

7. Nhng im mi ca Lun n Kt qu nghin cu ca tc gi trnh by trong Lun n th hin c mt

s cc im mi ch yu sau:

(1) H thng ha nhng ni dung c bn ca chnh sch qun l ngoi hi

tc ng n th trng ngoi hi.

(2)H thng ha nhng tc ng ca qu trnh hi nhp kinh t quc t n

s pht trin th trng ngoi hi lm c s cho nhng kin ngh nh hng pht

trin th trng ngoi hi Vit Nam.

(3) Phn tch nhng nguyn nhn to nn s tn ti v pht trin ca th

trng ngoi t khng chnh thc Vit Nam, trn c s a ra nhng bin

php gp phn thu hp th trng ny.

(4) Phn tch nhng tn ti ca th trng ngoi hi Vit Nam t sau khi gia

nhp WTO v xut nhng bin php gp phn pht trin th trng ngoi hi.

Theo khung l thuyt ca nhng nghin cu trc y v TTNH nh Ng

Boey Kui cho rng iu kin c bn cho TTNH hot ng l : (1) cho php

nhng ngi tham gia th trng c th xc lp trng thi ngoi hi m kinh

doanh trn ti khon ca mnh v iu kin ny ch c th thc hin thun li khi

t do ha kim sot ngoi hi (2) T gi phi bin ng thc s nhng ngi

tham gia th trng c th thc hin a dng cc nghip v kinh doanh chnh

lch t gi v u c cng nh pht trin th trng ngoi hi phi sinh.(3)

TTNH hot ng cn c s pht trin th trng tin t v vai tr ca NHTW.(4)

Pht trin cc giao dch phi sinh ngoi hi. y l nhng iu kin cn thit

xem xt mt TTNH c kh nng hot ng v pht trin hay khng?.

Vi ti nghin cu Vietnams Exchange rate Policy and implications

for its Foreign Exchange Market, 1986-2009 ca Tran Phuc Nguyen cho

thy vai tr ca chnh sch t gi n qu trnh pht trin TTNH. Hay ti

nghin cu Khoa hc ca TS Nguyn vn Tin(2000) v Pht trin v hon

thin th trng ngoi hi Vit Nam a ra nhng khung l thuyt c bn v

TTNH vi nhng nghip v kinh doanh ngoi hi theo tiu chun quc t.

Nghin cu ca ZHANG Jikang and LIANG Yuanyuan(2004) nhng vn v

th ch v kt cu ca TTNH ca Trung Quc trnh by v nh hng ca t

do ha ti khon vng lai v ti khon vn n TTNH.

Da vo nhng nghin cu trn v pht trin theo mc ch yu cu

nghin cu ca ti, chng 1 ca Lun n a ra khung l thuyt nn tng

lm c s nh gi thc trng TTNH trong bi cnh hi nhp kinh t quc t, v

th ni dung ca chng s gii quyt cc vn sau:

Th nht, nhng l thuyt c bn v hot ng ca TTNH? Thnh vin

tham gia th trng h l ai v ng vai tr g trn TTNH? Th hai, khung php

l nn tng c th hin qua chnh sch qun l ngoi hi di tc ng ca hi

nhp kinh t nh hng nh th no i vi vic TTNH hot ng n nh v

c trt t. Th ba, pht trin TTNH cn phi c nhng iu kin g? Th t,

bi hc kinh nghim ca cc nc khc trong qu trnh pht trin TTNH.

1

CHNG 1

L LUN V TH TRNG NGOI HI V PHT TRIN TH

TRNG NGOI HI TRONG HI NHP KINH T QUC T

1.1. Tng quan v th trng ngoi hi

1.1.1. Khi nim, chc nng ca th trng ngoi hi Hu ht trn th gii cc quc gia v vng lnh th u c ng tin ring

ca quc gia v khu vc, v th khi thc hin cc hot ng thng mi, u t

hay cc giao dch x hi c lin quan n tin t gia cc quc gia s dn ti nhu

cu chuyn i ng tin ca nc ny sang ng tin nc khc. Ngi c nhu

cu v ngoi t s bn bn t mua ngoi t v ngc li ngi c khon thu bng

ngoi t s bn ngoi t mua bn t. Hot ng mua bn cc ng tin ca cc

nc s c thc hin trn th trng c gi l TTNH. Vy, TTNH l ni

mua bn cc ng tin ca cc quc gia v vng lnh th khc nhau, thc hin

vic chuyn ho gi tr ca cc ng tin ca cc quc gia thng qua cung cu

tin t.[48]

Chc nng ca TTNH l kt qu pht trin t nhin ca mt trong cc chc

nng c bn ca NHTM, l: nhm cung cp dch v cho cc khch hng thc

hin cc giao dch thng mi quc t, sau l gip lun chuyn cc khon u

t, tn dng quc t, cc giao dch ti chnh quc t khc.

Nh vy, thng qua cc giao dch trn, TTNH thc hin cc chc nng

sau:

(1) Tha mn nhu cu thanh khon quc t pht sinh t cc hot ng

thng mi v u t quc t.

(2) L ni cung cp cc cng c bo him ri ro ngoi hi nh giao dch k

hn, giao dch hon i, giao dch quyn chn, giao dch tng lai. Khi TTNH

pht trin v chiu rng ln chiu su. Cc giao dch v sn phm dch v lin tc

ra i v pht trin p ng nhu cu a dng v ngy cng tng ca cc i

tng khch hng.

2

(3) L ni NHTW ca cc nc can thip hot ng ca mnh nhm iu

chnh t gi hi oi, thc hin chnh sch tin t quc gia bng cch mua hay

bn s ngoi t cn thit nhm iu tit cung cu ngoi t. Mc mua vo hay

bn ra ca NHTW trn TTNH khng ch ph thuc vo mc chnh lch gia

cung v cu ngoi t trn th trng m cn ph thuc vo nhng yu t nh c

ch t gi hin hnh, mc tiu chnh sch tin t trong tng thi k v mc t gi

mc tiu m NHTW mun theo ui.

1.1.2. c im ca th trng ngoi hi TTNH l mt th trng khng l v thanh khon nht trn th gii [54],

theo kho st ca BIS vo thng 9/2010 doanh s giao dch ca TTNH ton cu

ln ti hn 3900 t USD mt ngy [61] . T gi lin tc thay i khong 20 ln

trong 1 pht, giao dch s lng ln vi mc li nh c cho l du hiu ca

tnh thanh khon [54].

L mt th trng cnh tranh hon ho: do th trng c tnh cht ton cu

vi khi lng giao dch cc ln, cc hng ha( tin t) ng cht (khng c cht

lng hn, km), thng tin lu chuyn t do v khng c cc ro cn i vi vic

tham gia th trng [48]

L mt th trng hot ng hiu qu: cc thng tin lin quan n t gi

lun c phn nh nhanh chng v chnh xc ln t gi v t gi tuy c yt

cc khu vc th trng khc nhau nhng hu nh l thng nht vi nhau, c

chnh lch khng ng k, him khi to c hi cho cc nh kinh doanh kim li

t nghip v kinh doanh chnh lch t gi(arbitrage).

TTNH khng nht thit phi tp trung ti mt v tr a l c th m l mt

th trng quc t, bao gm mt mng li ngi mua v ngi bn rng khp

trn ton th gii, giao dch vi nhau thng qua cc phng tin truyn thng

hin i nh in thoi, telex, fax v cc h thng kinh doanh in t.

Trung tm ca TTNH l th trng lin ngn hng (Interbank) vi cc thnh

vin ch yu l cc NHTM, ngn hng u t, cc nh mi gii ngoi hi v

3

NHTW. Doanh s giao dch trn Interbank chim 85% doanh s giao dch ton

cu [48].

TTNH mang tnh ton cu, hot ng lin tc 24/24 gi mt ngy, tr cc

ngy cui tun v cc ngy l. S d c c im ny l v cc trung tm ngoi

hi chnh thng nm cc mi gi khc nhau; bt c thi im no cng s ri

vo thi gian lm vic ca t nht mt trung tm ti chnh ln; khong thi gian

8g-9g sng v 1g-3g chiu s lng giao dch ln nht trong ngy v l thi

gian cng m ca ca cc trung tm ti chnh ln ca cc chu lc, gi lm vic

ca cc trung tm ny bao ph hu ht 24 gi/ngy, bt u vi cc trung tm

Vin ng (Sydney, Tokyo v Hongkong), tip theo l Trung ng (Bahrain),

ti Chu u (Frankfurt v London), k l cc trung tm M v kt thc San

Francisco; cc trung tm ngoi hi quan trng nht theo doanh s giao dch c

th k n ln lt l: London, New York, Tokyo, Singapore v Frankfurt [54]

L th trng rt nhy cm vi cc s kin v kinh t, chnh tr, x hi, tm

lnht l i vi chnh sch tin t ca cc nc pht trin.

USD l ng tin c giao dch nhiu nht chim t l gn 42.5% trong

tng s cc ng tin tham gia(iu ny c ngha l c ti gn 85% doanh s

giao dch trn TTNH l c s hin din ca USD)[61a]

i tng c mua bn trn TTNH th gii ch yu l khon tin gi

c ghi bng cc loi tin trn th gii.

TTNH c phn thnh nhiu loi ty thuc vo cc tiu thc khc nhau

1.1.3. Phn loi th trng ngoi hi

1.1.3.1. Theo phm vi hot ng

Th trng hi oi c chia thnh hai th trng c mi lin h cht ch.

Bao gm:

- Th trng lin ngn hng hoc th trng bn bun (Interbank): y l

mt mng li cc quan h ngn hng i l, trong cc NHTM m ti khon

tin gi thanh ton ti cc ngn hng khc. Ti M trn TTNH ngoi s tham gia

4

ca cc NHTM trn TTLNH cn c c cc cng ty u t v cc nh ch ti

chnh khc cng tham gia, chnh xc hn nn gi l th trng lin giao

dch(Interdealer)[54]

i vi th trng ti chnh ni chung, th trng lin ngn hng l mt

trong nhng th trng c s v quan trng nht v hu ht cc giao dch mua v

bn tin t c chu chuyn qua knh th trng lin ngn hng ton cu. Do ,

trng tm ca th trng hi oi l th trng lin ngn hng.

M v mt s TTNH ln khc, th trng Interbank c thc hin di

hai hnh thc: TTLNH trc tip gia cc ngn hng vi ngn hng v TTLNH

gin tip thng qua mi gii [48]

Trn TTLNH trc tip: Cc dealer ca cc ngn hng hi gi v bo gi ln

nhau thng qua cc phng tin truyn thng, in hnh l thng qua in thoi,

telex v h thng giao dch in t.Trong mt giao dch bao gi cng c hai

dealer ca hai ngn hng tham gia. Mt dealer hi gi v mt dealer bo gi,

dealer hi gi cn c gi l dealer khi to giao dch (initiator), khi hi gi,

dealer hi gi thng khng ni cho i tc bit mnh mun mua hay bn, trong

khi dealer bo gi phi bo gi hai chiu mua v bn, v th, th trng gi

nhng nh giao dch trn TTLNH l nh to gi (Market Maker).

Trn TTLNH gin tip: Cc dealer gi cc lnh c gii hn(limit order)

lnh mua hay lnh bn vi s lng xc nh n nh mi gii cu mnh. Cc

nh mi gii i chiu v lm khp cc lnh mua v bn, cung cp gi tt nht

cho khch hng ca mnh gi mua cao nht v gi bn thp nht inside spread

Cc nh mi gii c hng hoa hng t hai bn khi giao dch thnh cng.

So snh giao dch trn th trng lin ngn hng trc tip v gin tip, ta

thy c nhng im khc bit sau:

Trong giao dch trc tip, cc dealer lun bit i tc ca mnh l ai, trong

khi trong giao dch gin tip cc dealer ch bit chi tit ca i tc khi giao dch

c thc hin;

5

Trong giao dch trc tip cc dealer lun sn sng bo gi v phi chu s

rng buc i vi gi mnh a ra. Vi giao dch qua mi gii, cc dealer c th

ch ng hn trong vic quyt nh giao dch ty thuc vo nhu cu v mc ch

ca mnh; cc dealer khng cn phi bo gi hai chiu; cc dealer c th hy b

lnh giao dch khi n cha thc hin.

Trong giao dch trc tip vic hi gi v bo gi din ra lin tc nhng t l

c giao dch khng nhiu. Hnh thc giao dch gin tip qua mi gii d dng

khp lnh hn, lm tng tnh thanh khon cho th trng.

- Th trng khch hng hoc th trng bn l (Non- Interbank), trong

cc ngn hng giao dch vi khch hng thng mi ca mnh, cc khch hng

khng phi ngn hng giao dch vi nhau. Hay cn gi l giao dch trn th

trng bn l, l nhng giao dch gia NHTM v khch hng mua bn l. Trong

giao dch ny, cc khch hng s giao dch theo t gi m NHTM yt cng khai.

T gi giao dch trn th trng mua bn l c gi l t gi bn l. Cc NHTM

thng tnh ton t gi mua bn l trn c s t gi trn TTLNH, do vy, chnh

lch gi mua v bn trn th trng mua bn l ln hn so vi trn th trng bn

bun.[48]

Giao dch trn th trng mua bn l c qui m tng i nh v khng

ng u. T gi trn th trng ny thng khng c bin ng mnh t gi

c yt bui sng c th s c s dng c ngy i vi tt c cc giao dch.

Th tc thanh ton: Thng thng vic thanh ton gia cc ngn hng

c thc hin qua mt h thng thanh ton in t nh SWIFT (The Society for

Worldwide Interbank Financecial Telecommunication). M cc ngn hng

giao dch ngoi hi thanh ton bng USD gia cc ngn hng thng qua CHIPS-

Clearing House Interbank Payments System [54]

1.1.3.2. Theo tnh cht giao dch

Th trng giao ngay l th trng thc hin giao dch giao ngay c ngy

gi tr l hai ngy lm vic sau ngy k hp ng v giao dch giao ngay c

coi l giao dch s cp(Primary operation);

6

Th trng phi sinh y chnh l ni thc hin cc giao dch phi sinh

(Derivative operations) bao gm giao dch k hn, hon i, tng lai, quyn

chn. Cc giao dch ca th trng phi sinh l nhng giao dch c ngy gi tr

khc hai ngy lm vic.

1.1.3.3. Theo tnh cht php l ca th trng

Th trng ngoi hi chnh thc (Official Market FX): L th trng giao

dch ngoi hi ca cc t chc tn dng vi cc c nhn, t chc kinh t v cc t

chc tn dng c php khc, th trng ny hot ng theo cc nguyn tc, th

ch do nh nc qui nh trong cc vn bn php lut. Cc ch th tham gia c

php lut tha nhn v bo v.

Th trng ngoi t khng chnh thc(Unoffictial Market FX): trong nhiu

nghin cu th trng ny c bit n vi tn gi l th trng ch en( black

market), kinh t ngm (underground economic), Grosse(1994) nh ngha TTNH

ch en l th trng mua bn ngoi t bn ngoi h thng ti chnh hp php

ca mt quc gia [56] , trong nghin cu ca Janivier gi l th trng ngoi hi

song song m s tn ti ca th trng ny l tnh trng d cu ngoi t do phn

ng ca s kim sot cung ngoi hi cu chnh ph[4343], hay khi m t gi

chnh thc v t gi th trng c s chnh lch ng k s l c s tn ti th

trng ch en [42].

1.1.3.4. Theo tnh cht tp trung ca th trng

Hai c trng ch yu phn bit TTNH vi nhng th trng ti chnh khc

l hu ht th trng l khng tp trung v doanh s giao dch rt ln

Th trng phi tp trung (The Over The Counter -OTC): cc bn tham gia

thc hin giao dch vi nhau bng cch s dng in thoi, telex, mng my tnh

m khng cn phi tp trung ti mt khu vc a l nh sn giao dch [47]. Giao

dch giao ngay, k hn, hon i v mt phn giao dch quyn chn c thc

hin trn th trng phi tp trung.

Th trng tp trung (Centralized market) hay S giao dch- The Exchange:

cc giao dch tng lai v mt phn giao dch quyn chn c thc hin ti S

7

giao dch. Mun c giao dch phi l thnh vin ca sn giao dch v tun th

nhng qui nh v k qu, m ti khon giao dch, nu khng phi l thnh vin

th c th giao dch thng qua mi gii l thnh vin ca S giao dch. S giao

dch c trch nhim t chc, qun l cc hot ng v a ra nhng qui nh v

loi tin c giao dch, khi lng giao dch, v k hn v gii hn mc bin

ng ca t gi.

Trn th trng tp trung, giao dch c thc hin vi mc gi c cng

b cng khai v tt c nhng nh kinh doanh trn th trng u c c hi i

mt vi cc mc gi nh nhau. Ngc li, trn th trng phi tp trung, gi c

yt v cc giao dch c thc hin ring l, c th c thc hin qua phng

tin truyn thng [46].V d nh S giao dch chng khon Newyork(Newyork

Stock Exchange- NYSE), S giao dch chng khon London(London Stock

Exchange-LSE) l nhng th trng tp trung.

bit c c ch hot ng ca th trng cng nh nh gi mc

pht trin ca mt TTNH phi xem xt cc thnh vin tham gia, phn loi thnh

vin tham gia ty vo tiu thc l hnh thc t chc hay chc nng ca thnh

vin i vi th trng.

1.1.4. Cc ch th tham gia th trng ngoi hi

1.1.4.1. Phn loi theo hnh thc t chc

Theo hnh thc t chc chng ta c th phn cc ch th thnh nm nhm

chnh: cc khch hng mua bn l, cc ngn hng thng mi, cc nh ch ti

chnh khc, cc nh mi gii v cc ngn hng trung ng.

Nhm khch hng mua bn l. Nhm ny bao gm cc cng ty ni a, cc cng ty a quc gia, nhng nh

u t quc t v tt c nhng ai c nhu cu mua bn ngoi hi nhm mc ch

phc v cho hot ng ca chnh mnh. Cc c nhn cng c th tham gia vo

th trng ngoi hi, v d nhng ngi i du lch, i nc ngoi hc tp, cng

tc c nhu cu mua ngoi t v thng l bng tin mt. Tuy nhin, loi giao

8

dch bng tin mt nh vy ch chim mt phn nh, khng quan trng trong

tng gi tr ca cc giao dch ngoi hi c thc hin. Nhm khch hng mua

bn l tham gia trn th trng vi hai mc ch chnh: chuyn i tin t v

phng nga ri ro t gi.

Cc ngn hng thng mi.

Cc NHTM tham gia giao dch trn c hai th trng, bn l v bn bun

nhm hai mc ch:

Th trng bn l cn c gi l th trng khch hng, ngn hng cung

cp dch v cho khch hng, mua bn ngoi t cho khch hng theo t gi nim

yt, phn ln cc hot ng trn th trng mua bn l ca cc NHTM thng

c xem l hot ng cung cp dch v cho khch hng, ch yu l mua h, bn

h, chuyn tin h.

Trn th trng bn bun cn c gi l TTLNH cc NHTM giao dch vi

nhau; h hot ng ch yu nh l cc nh u c chp nhn ri ro ngoi hi

kim li thng qua s bin ng ca t gi. Vi hot ng u c, cc ngn hng

thng mi lm thay i c cu tin t cc ti sn c v cc ti sn n ca mnh

to trng thi m ngoi t nn i mt vi ri ro v t gi, v th i hi cc giao

dch vin phi thn trng, chnh xc v nhy bn. Ngoi ra, cc NHTM cn thc

hin nghip v arbitrage - kinh doanh chnh lch t gi kim li hoc phng

nga ri ro t gi cho chnh cc hot ng ca mnh.

Cc nh ch ti chnh khc.

Nhm ny bao gm cc ngn hng u t, cc cng ty ti chnh, cc qu

u t, cc qu hu tr v cc qu tng h. H thng tham gia giao dch ngoi

hi vi quy m giao dch ln, phc v ngoi hi cho a dng khch hng v cnh

tranh vi cc NHTM, gp phn hnh thnh th trng bn bun [54].

Cc NHTM, cc nh ch ti chnh khc v cc cng ty ln giao dch vi

nhau bng hai cch. Cch th nht l giao dch trc tip vi nhau thng quan

in thoi hoc thng qua h thng kinh doanh in t. Cch th hai l giao dch

thng qua cc nh mi gii.

9

Cc nh mi gii ngoi hi.

y l nhm ch th tham gia ph bin thng tin th trng v thc hin

vic lm khp cc giao dch gia ngi mua v ngi bn. Khc vi cc nh

kinh doanh, cc nh mi gii khng to ra cc trng thi ngoi hi cho mnh m

kim li nhun thng qua vic thu ph hoa hng mi gii. Cc nh mi gii hot

ng khp ton cu, cung cp dch v 24/24 cho th trng.

Cc ngn hng trung ng.

NHTW thc hin vic mua bn ngoi t thng qua giao dch trc tip vi

cc NHTM hoc thng qua cc nh mi gii

Ngoi ra NHTW tham gia mua bn ngoi t trn TTNH thc hin cc

hot ng thanh ton ca chnh ph.

1.1.4.2. Phn loi theo chc nng trn th trng

Theo chc nng hot ng trn TTNH, cc ch th tham gia th trng c

th phn thnh cc nhm sau: nh to gi s cp, nh to gi th cp, nh chp

nhn gi, nh mi gii, nh u c v ngi can thip trn th trng [48].

Nhm cc nh to gi s cp: Bao gm cc NHTM ln, cc nh kinh

doanh u t ln v mt s cng ty ln, thc hin to gi trn th trng bn

bun th trng lin ngn hng. H l nhng nh kinh doanh chuyn nghip

trn th trng, h sn sng to gi ln cho nhau trn c s yt gi hai chiu. Khi

c yu cu, h s yt ng thi c gi mua vo v bn ra v sn sng mua v

bn theo t gi yt. Cc nh to gi s cp cn c gi l nhng nh bn

bun.

Cc nh to gi th cp thng l cc NHTM, to gi trn th trng bn

l th trng khch hng, to gi mt chiu trn c s yt gi hai chiu cho cc

khch hng ca mnh. Ngha l h a ra t gi mua vo v bn ra cho khch

hng nhng khch hng khng phi l ngi to gi ngc li cho cc NHTM.

Vic to gi trn th trng bn l c thc hin trn c s t gi c hnh

thnh trn th trng bn bun.

10

Cc nh chp nhn gi l nhng khch hng mua bn l. H n thun

chp nhn gi a ra ca cc thnh vin to gi trn th trng bn l v tin

hnh giao dch. i khi cc NHTM ln cng l nhng ngi chp nhn gi khi

mua v bn nhng ng tin m h khng giao dch tch cc.

Nhm cc nh cung cp dch v bao gm cc t chc cung cp thng tin

cp nht thng xuyn v th trng v cung cp cc h thng giao dch in t

nh Reuters, Telerate v Knight-Ridder l cc nh cung cp dch v ni ting.

Nhm cc nh mi gii ng vai tr trung gian gia ngi mua v ngi

bn trn th trng. Cc nh mi gii gip ngi mua v ngi bn tip cn cc

c hi kinh doanh tt, tit kim thi gian, chi ph v lm cho th trng hot

ng si ng. Ti mt thi im, mt nh mi gii c th nhn c nhiu lnh

mua v bn t cc ch th khc nhau trn th trng. Nh mi gii s la chn t

gi mua cao nht v t gi bn thp nht to thnh gi cho tt nht cung cp

cho ngi hi gi. Ngi mi gii khng kinh doanh cho chnh mnh khng to

trng thi ngoi t m v th h cng khng i mt vi ri ro t gi bin ng

[55].

Nghip v mi gii c th c thc hin bng cc hnh thc: (1)Mi gii

bng ging ni(Voice-Broker), l nhng ngi c k nng trong vic thc hin

giao dch cho khch hng v mc tin tng ca khch hng quyt nh s

thnh cng ca nh mi gii ging ni. thc hin chc nng ny, nhng nh

mi gii phi tip cn vi mt s lng ln cc nh giao dch v bit r t gi m

ti nhng ngi tham gia th trng c chun b mua v bn, cng mt

lc h phi lin lc bng in thoi vi nhiu nh giao dch tha thun v iu

kin th trng, s lng giao dch v t gi thc hin. (2) Khp lnh t ng

(Automated Oder-Matching) hay h thng mi gii in t (Electronic Broking

Systems) vi h thng ny cc nh giao dch c th thy trn mn hnh ca h t

gi mua v bn c yt ca nhng i tc tim nng sn sng giao dch, khi

c khp lnh giao dch t ng thc hin. (3) Nh mi gii trn sn giao dch

11

tng lai v quyn chn, lnh t khch hng s c chuyn n cho nh mi

gii ti sn (Floor broker). Nh mi gii ti sn c gng thc hin lnh trn sn

hi oi bng cch u gi m (by open outcry) [54].

Nhm cc nh u c hot ng tng i mnh trn TTNH, h mua vo

hay bn ra mt ng tin nht nh trn c s phn on ca mnh v xu hng

bin ng t gi, chp nhn duy tr trng thi ngoi hi m, h c th thu c

li nhun hoc phi chu thua l khi t gi bin ng. Cc nh u c thng b

buc ti gy ra nhng bin ng trn cc th trng, gy tc ng khng tch cc

n nn kinh t ni chung. Tuy nhin, yu t u c l cn thit nhm tng tnh

thanh khon cho th trng v lm cho th trng si ng. Hot ng u c

trn TTNH khng c chnh ph ca cc nc ng Nam chp thun v h

cho rng u c s to nn rc ri gy nn tnh trng mt n nh [50].

Ngi thc hin chc nng can thip

S tham gia ca nhng NHTW trn TTNH ca nc h c s khc nhau v

mc , cch thc v mc ch tham gia, hot ng ca NHTW ng vai tr rt

quan trng bi v tc ng ca nhng giao dch do NHTW thc hin c vai tr

nh hng s bin ng ca t gi, cc ch th tham gia th trng ngoi hi

lun chm ch theo di cc hot ng ca NHTW d on cc chnh sch

kinh t v m trong tng lai, d bo s bin ng ca t gi v a ra cc quyt

nh ph hp trn th trng.

Vic la chn c ch t gi s xc nh khung c bn m trong NHTW

thc hin hnh ng can thip ca n, phm vi v phng php thc hin ph

thuc trc ht vo c ch t gi hi oi ca mi nc [54]. l vic NHTW

s th ni t gi cho th trng t quyt nh hay NHTW s tc ng vo t gi

thng qua cc hot ng can thip ca mnh bng cch mua vo hay bn ra ngoi

t trn TTNH.

Trong ch t gi c nh, NHTW thng xuyn can thip vi mc ch

duy tr t gi trong mt bin t gi nht nh. Trong ch t gi th ni c

12

iu tit, NHTW can thip nhm tc ng ln t gi theo hng m NHTW cho

l c li cho nn kinh t.

Cc NHTW cng c th tc ng ln t gi thng qua vic p dng cc

chnh sch lm thay i li sut trn th trng tin t nh mua cc chng khon

pht hnh ln u ca chnh ph, hot ng trn th trng m hoc thay i t l

d tr bt buc.

1.1.5. Nhng nghip v trn TTNH

1.1.5.1. Nghip v ngoi hi giao ngay y nghip v c bn nht v chim doanh s ln nht trn TTNH, giao

dch ngoi hi giao ngay (forex spot transaction) l nghip v mua bn ngoi t

da trn c s tha thun t gi ngy hm nay v vic giao hng thanh ton

c thc hin trong vng hai ngy lm vic.

Giao dch giao ngay c s dng vi mc ch chuyn i t ng tin

ny sang ng tin khc p ng nhu cu trong hot ng ngoi thng v

u t quc t, ngy nay cc NHTM v cc nh ch ti chnh khc cn s dng

vi mc ch u c, kinh doanh chnh lch t gi [41].

S sp ca h thng t gi BrettonWoods lm cho t gi bin ng

nhiu hn, khng cn n nh nh trc. V th, nhng nh kinh doanh xut

nhp khu, cc nh u t quc t, NHTM c nhu cu bo him ri ro ngoi hi

s tm n cc sn phm ngoi hi phi sinh c p ng yu cu .

1.1.5.2. Nghip v ngoi hi k hn(Forex Forward transaction) Giao dch ngoi hi k hn l giao dch mua bn ngoi hi trong t gi

c hai bn tha thun ngy hm nay v vic giao hng- thanh ton c thc

hin ti mc t gi vo mt ngy xc nh trong tng lai khc vi ngy gi

tr giao ngay (spot date) [41].

Trong giao dch k hn, t gi c xc nh ngy hm nay v lm c s

cho vic trao i lung tin trong tng lai, v th t gi k hn s c xc nh

13

da trn cc yu t: t gi giao ngay, li sut ca hai ng tin v k hn giao

dch.

Giao dch ngoi hi k hn c nhng c im sau:

Hp ng c hiu lc ti thi im k kt s rng buc trch nhim hai bn

mua v bn phi thc hin y ngha v qui nh vo ngy o hn, vi t gi

xc nh cho d t gi giao ngay thi im o hn hp ng c bin ng

tng cao hn hay gim thp.S lng, loi tin, thi im thc hin hp ng

khng c thay i.

Thng thng, hp ng ngoi hi k hn c cc k hn tng thch vi k

hn trn th trng tin t nh 1 thng, 2 thng, 3 thng, 6 thng ti mt nm.

Tuy nhin, hai bn giao dch c th tha thun mt k hn l no ph hp vi

c hai. Ngoi ra, trong thc t cng c th c k hn di hn mt nm v thm

ch ti hai mi nm [54].

Vi nhng c im trn giao dch ngoi hi k hn c nhng ng dng

sau:

Th nht, s dng giao dch ngoi hi k hn phng nga ri ro t gi v

vi c im ca giao dch ngoi hi k hn l lung tin chuyn giao trong

tng lai s c xc nh trn c s t gi k hn v s khng thay i khi n

thi im thanh ton. Nhng nh u t, kinh doanh xut nhp khu, nhng

ngi c nhu cu giao dch ngoi t trong tng lai v c nguy c b thit hi do

s bin ng ca t gi gy ra, h mun c nh khon phi thu v phi chi trong

tng lai, hay ni cch khc bo him ri ro t gi, s dng giao dch k hn

m bo hn ch 100% ri ro t gi.

Th hai, s dng giao dch ngoi hi k hn u c, nh kinh doanh tin

t k vng mt ng tin no s tng gi mnh trong tng lai, anh ta c th

u c bng cch k hp ng mua k hn ng tin ngy hm nay v khi

n ngy o hn nu t gi thc s tng anh ta s bn li trn th trng giao

ngay v c li nhun. V ngc li trong trng hp d on ng tin gim gi

s k hp ng bn k hn v s mua li khi n gim gi.

14

Th ba, s dng giao dch ngoi hi k hn kinh doanh chnh lch li

sut: C hi kinh doanh chnh lch li sut c bo him ri ro t gi (cover

interest arbitrage CIA) s pht sinh nu trn th trng ngoi hi c cc mc t

gi k hn khng ph hp vi iu kin ngang gi li sut.

1.1.5.3. Nghip v hon i ngoi hi (Forex Swap Transaction) Giao dch hon i ngoi hi l giao dch trong mt bn ng bn

(mua) cho bn kia mt ng tin nht nh ti mt thi im v ng thi cam

kt mua (bn) li chnh ng tin vo mt thi im khc trong tng lai vi

cc mc t gi c tha thun t trc[54].

Giao dch hon i ngoi hi l mt giao dch kp, c cc c im sau:

-Hp ng mua vo v bn ra mt ng tin nht nh vi cc mc t gi

nht nh c hai bn tha thun v k kt ng thi ngy hm nay trong mt

hp ng;

-S lng mua vo v bn ra l bng nhau trong c hai v (v mua v v

bn) ca hp ng hon i;

-Ngy gi tr ca hp ng mua vo v ngy gi tr ca hp ng bn ra l

khc nhau.

Qua c im trn, giao dch hon i ngoi hi khng to ra trng thi

ngoi hi nhng to ra trng thi lung tin ging nh trong trng hp vay v

cho vay ngoi t. V th, phm vi ng dng ca giao dch hon i ngoi hi

c p dng trong nhng trng hp sau:

Giao dch hon i ngoi hi c ngha thit thc phng nga ri ro t

gi i vi cc ch th tham gia cc hot ng u t hay i vay bng ngoi

t.Thc t, cc nh kinh doanh xut nhp khu thng s dng giao dch ngoi

hi k hn mt chiu phng nga ri do t gi. Tuy nhin, giao dch hon i

ngoi hi c bit hu dng i vi cc nh xut nhp khu trong mt s nhng

tnh hung nht nh va phng nga ri ro t gi va x l cc lung tin pht

sinh khng theo k hoch.

15

Giao dch hon i ngoi hi cng thng c NHTW cc nc s dng

thc thi chnh sch tin t v can thip vo TTNH m khng mun p lc tng

khi lng tin trong lu thng.

Trong mt s trng hp, giao dch hon i ngoi hi c s dng cc

ch th t c mc ch i vay v cho vay trn th trng khi m th trng

tin t hot ng khng si ng.

1.1.5.4. Giao dch tin t tng lai Hp ng tin t tng lai ln u c giao dch trn th trng Chicago

vo nm 1972, sau c pht trin ti cc s giao dch chng khon ca M

nh S giao dch Hng ha Trung M (MidAmerica Commodity Exchange -

MAC) v S giao dch Chng khon Philadelphia, ri mt s quc gia c th

trng ti chnh pht trin nh Singapore (Singapore International Money

Exchange SIMEX), Anh (London International Financial Futures Exchange

LIFFE), New Zealand (New Zealand Futures Exchange) v Nht (Tokyo

International Financial Futures Exchange). Cc hp ng tin t tng lai c

giao dch sm nht l Bng Anh, -la Canada, Mc c, Yn Nht v Franc

Thy S. [48]

Cc hp ng tin t tng lai l cc giao dch trong hai bn giao dch

tha thun vi nhau v vic mua bn mt lng tin xc nh theo mc t gi

c tha thun ngay ti thi im giao dch, vic giao hng v thanh ton c

thc hin vo mt thi im xc nh trong tng lai. Tuy nhin, khc vi hp

ng k hn, cc hp ng tng lai c tiu chun ha v s lng v thi hn

giao hng, c mua bn s giao dch, tun th quy trnh thanh ton li/l mi

ngy. Vi cc c im ny, cc hp ng tin t tng lai khc phc c mt

s nhc im nht nh ca hp ng k hn nh vn tm kim i tc, ri ro

tn dng v kh nng tho g trch nhim hp ng thp[54].

Giao dch hp ng tin t tng lai ch c thc hin ti s giao dch, v

cng ty thanh ton b tr m bo thc hin hp ng mt khi giao dch c

hai bn thng nht, lc cng ty thanh ton b tr s tr thnh i tc ca

16

ngi bn v ngi mua. Khi cc bn mun tho g cam kt hp ng hay ng

hp ng s d dng thc hin thng qua cng ty thanh ton b tr. Nh vy,

hp ng tng lai c tnh thanh khon cao hn hp ng k hn. Bn cnh ,

vi k thut tnh ton li l hng ngy thng qua vic nh gi li cc hp ng

tin t theo t gi thanh ton l t gi ng ca, nu tin li cao hn tin k qu

theo yu cu, th cc bn c th rt ra hoc nu xung thp qua mc k qu duy

tr s phi np thm vo. Nh vy, li hay l s c xc nh hng ngy, ch

khng phi i n ngy o hn nh giao dch k hn [43].

Qua nhng c im trn, hp ng tin t tng lai c nhng ng dng

sau:

Th nht, nh hp ng k hn, hp ng tin t tng lai c th c s

dng phng nga ri ro t gi. bo him ri ro t gi tng(gim), ngi

bo him s tin hnh mua(bn) hp ng tin t tng lai. Nu ngy thanh ton

khng trng vi ngy o hn ca hp ng tng lai, ngi bo him s tt ton

hp ng tng lai bng cch thc hin giao dch i ng vi v th ca hp

ng tng lai. Khon li thu c trn th trng tng lai s b cho khon l

khi ngi bo him tin hnh mua bn ngoi t trn th trng giao ngay. Nu

ngy thanh ton trng vi ngy o hn ca hp ng tng lai, ngi bo him

s thc hin vic giao hng nh giao dch k hn.

Tuy nhin, khi s dng hp ng tin t tng lai phng nga ri ro t

gi cn phi thc c rng hiu qu bo him c th khng t 100%. C 3 l

do chnh (1) l do c s khc nhau v thi im thanh ton khon phi thu (phi

tr) v thi im o hn hp ng tin t tng lai; (2) l khng th mua bn

phn l cc hp ng tng lai; (3) l tn ti ri ro c bn, l ri ro pht sinh do

mc bin ng ca t gi giao ngay v mc bin ng t gi trn th trng

tng lai khng hon ton nh nhau mc d chng bin ng cng chiu. Ngoi

ra, vn chi ph giao dch v hoa hng tr cho nh mi gii cng cn phi quan

tm khi thc hin giao dch tin t tng lai [9].

17

Th hai, s dng hp ng tin t tng lai u c. Hot ng u c

trn th trng tin t tng lai l mt hot ng mang tnh mo him cao v hp

dn nhiu nh u c tham gia. Do hai c im: (1) l tnh n by, ch cn mt

s tin nh ban u ng vi mc k qu l nh kinh doanh c th m c mt

hp ng tng lai. Nu d bo ng v s bin ng ca t gi th nh kinh

doanh s thu c li nhun v t l li nhun kh cao, ng nhin, nu d bo

sai v s bin ng ca t gi th nh kinh doanh s b thua l v mc thua l

khng nh. (2) l tnh thanh khon cao, nh kinh doanh c th tho g ngha v

thc hin hp ng d dng khi h phn on xu th ca t gi bin ng khng

nh d on, h tin hnh tt ton hp ng cht li hay ct l, khng i n

ngy o hn, m iu ny khng th thc hin c nu h s dng giao dch

k hn.

1.1.5.5. Hp ng quyn chn tin t Hp ng trong ngi mua quyn chn tr cho ngi bn mt khon

tin gi l ph quyn chn c quyn ch khng phi ngha v thc hin hp

ng[53]:

-Mua hoc bn mt s lng nht nh ca mt loi tin.

-Vo mt ngy xc nh trong tng lai hoc vo bt c thi im no k t

sau khi k hp ng cho n mt ngy xc nh trong tng lai.

-Ti mt mc t gi nht nh c xc nh v tha thun ngay ti thi

im k kt hp ng.

Nh vy, hp ng c c thc hin hay s t ht hiu lc khi n thi

im o hn ty thuc vo quyt nh ca ngi mua, ngi mua v th ch

ng, cn ngi bn quyn chn v th b ng, khi nhn c ph quyn chn,

ngi bn c ngha v p ng khi ngi mua quyt nh thc hin hp ng.

Hp ng quyn chn tin t c cc loi sau [45]

(1)Hp ng quyn chn mua (Call Option): l hp ng trong ngi mua

quyn chn, sau khi tr cho ngi bn quyn chn mt khon ph nht nh, c

quyn mua t ngi bn quyn chn ng tin c s vi mt s lng nht nh

18

ti mc t gi c nh c tha thun t trc trong mt khong thi gian

nht nh hay ti mt thi im xc nh trong tng lai.

(2)Hp ng quyn chn bn (Put Option): l hp ng trong ngi mua

quyn chn, sau khi tr cho ngi bn quyn chn mt khon ph nht nh, c

quyn bn cho ngi bn quyn chn ng tin c s vi mt s lng nht nh

ti mc t gi c nh c tha thun t trc trong mt khong thi gian

nht nh hay ti mt thi im xc nh trong tng lai.

Nu cn c vo thi im thc hin hp ng, quyn chn c chia lm

hai loi:

-Quyn chn kiu Chu u (European Option): L quyn chn ch cho

php ngi nm gi quyn chn thc hin quyn chn vo ngy o hn.

-Quyn chn kiu M (American Option): l quyn chn cho php ngi nm

gi quyn chn a ra yu cu thc hin quyn chn vo bt c thi im no

trong thi gian hiu lc ca hp ng, k t khi k hp ng cho n khi o hn

hp ng, k c vo ngy o hn.

Vic thanh ton s thc s xy ra trong vng hai ngy lm vic sau khi vic thc

hin quyn chn c ngi nm gi quyn chn xc nhn.

Vi nhng c im trn, hp ng quyn chn c th c s dng nh sau:

Th nht, s dng hp ng quyn chn tin t bo him ri ro t gi,

nh kinh doanh quyn chn va bo v trc s thay i gi c ca ti sn ti

chnh trong tng lai trong khi vn cho php h c th khai thc chiu hng

bin ng thun li ca gi c thu li nhun. Cc hp ng quyn chn c

bit hu hiu i vi cc cng ty tham gia cc hot ng u thu quc t. Trong

cc hot ng u thu quc t, cc n v tham d thu thng c cc khon thu

bng ngoi t nu nh vic u thu cung cp dch v v hng ha thnh cng.

Trong khong thi gian t khi tham gia u thu cho n khi nhn c kt qu

u thu, s bin ng ca t gi hi oi c th lm gim hiu qu kinh doanh,

hp ng quyn chn tin t c th s dng bo him cho cc hot ng u

thu nh th.

19

Th hai, hp ng quyn chn cng l cng c thc hin u c.Ty vo

d on s bin ng ca t gi, nh u c c th s dng hp ng quyn chn

n l hay kt hp t hai quyn chn mua hay bn tin t, kim li thng qua

s bin ng ca t gi. Nu l ngi mua quyn chn, h s mt ph quyn chn

khi d on sai. Nu l ngi bn quyn chn th thit hai ca h s l khng xc

nh c ty vo mc bin ng ca t gi v qui m giao dch.

1.2. Nhng nhn t tc ng n vic pht trin th trng ngoi hi ca mt quc gia

TTNH hot ng v pht trin di tc ng ca nhng nhn t khch quan v

ch quan, l

1.2.1 Tc ng ca qui lut th trng Trong nn kinh t th trng mi hot ng sn xut kinh doanh, thng

mi ca cc ch th trong nn kinh t u phi vn hnh theo qui lut khch quan

ca th trng, l qui lut gi tr, qui lut cung-cu, qui lut cnh tranh. Nhng

qui lut ny chi phi vic lp k hoch, chin lc sn xut v kinh doanh ca

cc doanh nghip, cc c nhn, t chc ti chnh c giao dch lin quan n ngoi

t, tc ng n nhu cu v ngoi t ca nhng ch th s thay i dn n s

bin ng ca t gi l gi c ca hng ha trn TTNH. Nu mt c ch t gi

cng ngc s lm trit tiu ng lc bo him ri ro t gi v ngn cn nhng

ngi tham gia th trng pht trin k nng qun l ri ro ngoi hi v lm

chm s pht trin ca th trng phi sinh [60]. Ngc li, t gi bin ng dn

n lm thay i li nhun ca cc ch th c giao dch lin quan n ngoi t v

lm tng nhu cu bo him ri ro t gi. Cng nh to c hi cho nh u c

tham gia mua bn tin t tm kim li nhun thng qua s k vng v bin

ng ca t gi.

Mt TTNH c iu hnh v hot ng bng nhng bin php hnh chnh,

p t t gi theo mun ch quan ca nh iu hnh tch ri vi gi th trng

s vi phm qui lut gi tr v qui lut cung cu. Khi t gi chnh thc ch

20

mang tnh danh ngha, giao dch trn h thng ngn hng s b thu hp li, to c

hi cho th trng khng chnh thc hot ng.[44]

TTNH s trit tiu s cnh tranh gia cc ch th tham gia th trng bng

nhng chnh sch u tin cho ch th kinh t nh nc hn cc ch th kinh t

khc, khi s dn ti nhng hnh vi tiu cc trong kinh doanh hn ch s pht

trin ca th trng. [44].

Tn trng qui lut khch quan ca th trng s to iu kin cho th trng

vn hnh ng vi chc nng vn c ca n; Vn t ra cho nhng nh qun

l l hy lp v iu hnh chnh sch ph hp vi c ch th trng thng qua

qui lut th trng t c cc mc tiu kinh t, x hi ra.

1.2.2. Qu trnh ton cu ha v hi nhp kinh t Xu hng pht trin kinh t ca cc quc gia hin nay l hng ti hi nhp

kinh t, l m ca nn kinh t v ty thuc vo mi quc gia m c mc m

ca khc nhau. iu ny ni ln rng cc quc gia khng th t tha mn nhu

cu ca chnh mnh, m phi tin hnh chuyn mn ha sn xut xut khu

nhng hng ha v dch v c li th so snh v nhp khu nhng hng ha v

dch v khng c li th so snh. Nh vy, khi qu trnh ton cu ho cng pht

trin, mc m ca ca cc nn kinh t cng ln th chu chuyn hng ha v

dch v gia cc quc gia s cng tng, hot ng thng mi quc t s ngy

cng pht trin. V mt khi cn tn ti cc ng tin khc nhau gia cc quc

gia, gia cc khu vc th dn n nhu cu trao i tin t cng nhiu p ng

vi pht trin ca thng mi v dch v quc t t tc ng n hot ng

ca TTNH.

Bn cnh chu chuyn hng ha v dch v pht trin, ton cu ha cn a

n vic m ca trong lnh vc chu chuyn vn quc t. Mt quc gia m ca

TTTC s mang li nhng li ch nht nh, tng ngun vn xy dng c s h

tng v pht trin sn xut. Nhng nh u t, nhng ngi i vay s c c hi

tip cn vi cc dng vn c chi ph v li sut cnh tranh thng qua TTTC, bn

cnh trn TTTC quc t cn cho php nhng nh u t ti chnh tm kim

21

kh nng sinh li cao v gim c ri ro thng qua a dng ha danh mc u

t quc t. Nh vy, khi m ca TTTC s to iu kin qu trnh lun chuyn

vn gia cc quc gia pht trin nhu cu chuyn i tin t s cng tng gip cho

hot ng trn TTNH pht trin.

y l mt tc ng va mang yu t khch quan va c yu t ch quan:

khch quan l bi v nn kinh t th gii hin nay ng trc nhu cu v lng

thc, thc phm, nguyn liu cng gia tng m ngun ti nguyn cng cn kit th

s lin kt hp tc tn dng nhng th mnh ca nhng quc gia, khu vc

khc l s vn ng theo qui lut pht trin t nhin ca nn kinh t th trng,

cn ch quan l ty thuc vo chnh sch mc hi nhp cu tng quc gia.

Khi mt nn kinh t m ca vi th gii, nhu cu nhp khu s tng trng mnh

cng vi lung vn u t nc ngoi phc v cho tng trng kinh t, c

bit l trong trng hp Vit Nam khi khong 90% tng gi tr nhp khu l hng

t liu sn xut v xut nhp khu ph thuc nhiu vo cung cu v gi c trn

th trng th gii [4]. Nhng bin ng ca gi nguyn vt liu cng nh cu gim st do khng hong

kinh t l nhng nhn t nh hng n nhp siu ca Vit Nam v nh hng n

ngun cung cu ngoi t.

Theo nghin cu ca Ng Boey Kui 1998, qu trnh ton cu ha tc ng

n vic m rng kim sot ngoi hi ca cc nc ng Nam nh vi

Indonesia vic mua, bn ngoi hi khng cn b hn ch, nhng ngn hng hot

ng ngoi hi khng b bt buc phi bn ngoi t cho ngn hng

Indonesia(Goverment Dcree No.1 1982). Vi Philippine th trc nm 1983,

nhng nh xut khu b bt buc kt hi 100% nhng sau c d b v h

thng kinh doanh ngoi hi c m rng ng k, nhng NHTM c php

gi li ngun thu ngoi t v giao dch vi nhau trn th trng lin ngn hng.

Vi Malaysia, Srilanka v Thailand khng hn ch vic cc NHTM nm gi

ngoi t nhng vn cn yu cu nhng nh xut khu ch c gi li ngoi t

trong mt khong thi gian nht nh.

22

Qu trnh t do ha kim sot ngoi hi va thc y s pht trin ca

TTLNH va to iu kin cho th trng ngoi t phi sinh hot ng bi v

trong th gii m chnh sch t gi th ni c ton cu ha, th ri ro t gi s

gia tng mt cch mnh m v nhng nh kinh doanh xut nhp khu, nh u t

cng nh cc ngn hng s gia tng nhu cu bo him ri ro t gi [50].

Tuy nhin, bn cnh nhng tc ng thun li to c hi cho TTNH pht

trin th qu trnh m ca s lm cho nn kinh t ca mt quc gia i mt vi

nhng bin ng t bn ngoi. Trong mt th gii m cc th trng lin kt

vi nhau s lm cho mc tng trng kinh t, li sut, t gi v t l lm pht

ca cc quc gia s chu nh hng ln nhau v nu l nhng s kin nh

khng hong kinh t, ti chnh ca khu vc s lm suy gim hot ng sn xut

kinh doanh ca cc quc gia, gim kim ngch xut nhp khu, tc ng n

doanh s giao dch trn TTNH s st gim.

Bn cnh , cn c tc ng ca cc yu t: s pht trin cng ngh thng

tin, qui m ngy cng ln ca cc giao dch ti chnh v nhng ro cn v ti

chnh thng mi b bi b theo yu cu ca hi nhp, dn n s tng tc

chu chuyn cc lung vn v trao i thng mi, hnh thnh nn mt mng li

ti chnh ton cu vi s gn b v ph thuc ln nhau gia cc trung tm ti

chnh. Nhng tin tc th trng mau chng lan truyn gia cc chu lc v to ra

phn ng dy chuyn trong vic ra quyt nh ca cc nh u t, u c trn

ton cu cng nh d dng gy ra hiu ng domino trn ton cu khi mt th

trng ti chnh ca khu vc no b khng hong.

1.2.3. Chnh sch qun l ngoi hi ca quc gia TTNH ca mi quc gia l ni m cc chnh sch kinh t, tin t c thc

hin, nhng chnh sch ny s tc ng n hot ng v pht trin ca TTNH

m trc tip l chnh sch qun l ngoi hi. Qun l ngoi hi hay cn c gi

l kim sot ngoi hi, l mt h thng nhng qui nh php l m trong c

nhng hn ch trong trao i, vay, mn, nhng khon thu v chi trong cn cn

thanh ton ca mt quc gia. i vi nhng mc tiu u t quc t qun l

23

ngoi hi nhm kim sot, qun l cc lung vn di chuyn vo v ra khi quc

gia [57].

V th, chnh sch qun l ngoi hi bao gm: chnh sch t gi, chnh sch

kt hi, chnh sch lu thng, kinh doanh v thanh ton ngoi hi vv.. Xy dng

v thc hin chnh sch qun l ngoi hi l nhm t mc tiu n nh TTNH,

to s cn bng trong cn cn thanh ton quc t, n nh gi tr tin t, bo tn

ngun vn trong nc v thu ht u t nc ngoi to iu kin n nh v pht

trin kinh t.

1.2.3.1. Chnh sch t gi

Chnh sch t gi l nhng ch trng bin php ca chnh ph thng qua

c ch iu hnh nhm duy tr mt mc t gi c nh hay tc ng t gi bin

ng n mt mc cn thit ph hp vi mc tiu chnh sch tin t quc gia.

Trong mt nn kinh t m, ng c hoch nh chnh sch l nhng mc

tiu cn i bn trong v cn i bn ngoi. Tuy nhin nhng mc tiu ny c

quan h mt thit vi nhau, nhng thay i cn i bn trong s tc ng n

nhng thay i bn ngoi v ngc li. Hn na, trong xu th hi nhp hin nay

nhng yu t ca cn i bn trong cn cha ng nhng yu t bn ngoi v

ngc li.

T gi l mt bin s kinh t quan trng, tc ng n nn kinh t vi mc

nh hng khc nhau cc mt hot ng khc nhau, vi TTNH chnh sch t

gi s c nhng tc ng trc tip v gin tip nh sau:

(1)Mt t gi hi oi phn nh ng cung cu ngoi t trn th trng s

c tc ng khuyn khch xut khu, kim sot nhp khu v pht trin sn xut,

lu thng hng ho gia tng lng ngoi t trn TTNH.

(2) T gi c xc nh ng l gi c ca th trng s to c s cho cc

giao dch trn TTNH pht trin.

(3)Mt ch t gi ph hp s to iu kin nng cao uy tn ng bn t,

to nim tin cho cc nh u t quc t thu ht lung vn u t chy vo gia

tng lng ngoi t to c hi cho dng chy ngoi t c thng sut.

24

La chn mt chnh sch t gi hp l phi tu thuc vo c im kinh t,

th ch chnh tr, phng hng pht trin kinh t v nht l mc tiu pht trin

kinh t x hi ca tng quc gia trong tng thi k.

Xut pht t mc tiu t ra v nhng tc ng ca chnh sch, chnh sch

t gi gm 2 ni dung chnh nh sau:(i) Xc nh mt ch t gi ph hp (ii)

Xc nh h thng cc cng c tc ng n t gi.

Ch t gi (exchange rate regime hay cn gi l c ch t gi (exchange

rate mechanism) phn nh cch thc xc nh t gi m chnh ph la chn v

cch thc can thip vo t gi ca NHTW, v th ch t gi c phn chia

thnh cc ch t gi c trng l:

Ch t gi c nh: l ch theo NHTW cng b v cam kt duy

tr t gi c nh (gi l t gi trung tm) trong mt bin hp c nh

trc. Vai tr ca NHTW buc phi mua vo hay bn ra ng ni t trn th

trng ngoi hi nhm duy tr t gi c nh v ch bin ng trong mt bin

hp.

Ch t gi th ni hon ton: l ch t gi c xc nh hon ton t

do theo qui lut cung cu trn TTNH m khng c bt k s can thip no ca

NHTW.Vai tr ca NHTW ch tham gia trn TTNH vi t cch l mt thnh vin

bnh thng, ngha l NHTW c th mua hay bn mt ng tin nht nh

phc v cho mc ch hot ng ca mnh ch khng nhm mc ch can thip

ln t gi hay c nh ln t gi. Trn thc t tuy tuyn b p dng ch t

gi th ni nhng chnh ph khng hon ton th trc s bin ng tht

thng ca t gi, nn cng c can thip gim s bin ng ca t gi, tuy

nhin can thip ca chnh ph l ty khng t ra bt c mc tiu bt buc no

phi t c.

Ch t gi th ni c iu tit: l ch t gi, theo NHTW tin hnh

can thip tch cc trn TTNH nhm duy tr t gi bin ng trong mt vng nht

nh. NHTW khng cam kt duy tr mt mc t gi c nh no, nhng cam kt

can thip t gi ch bin ng trong mt gii hn. Ch t gi th ni c

25

iu tit l s kt hp gia ch t gi th ni hon ton v ch t gi hi

oi c nh.

Trong thc t hu nh t c mt quc gia no p dng ch t gi c nh

hoc th ni thun tu m thay vo l mt chnh sch t gi kt hp gia th

ni v c nh vi nhng c trng a dng ph hp vi c im ca tng quc

gia.

Ch t gi l cng c ca chnh sch kinh t cu chnh ph v vy ch

t gi ph thuc vo ch ch quan ca chnh ph, mi quc gia s c nguyn

tc xc nh t gi v c ch iu hnh t gi khc nhau v chnh t hnh

thnh cc chnh sch t gi khc nhau. Ni dung chnh ca chnh sch t gi

chnh l ch t gi v h thng cc cng c can thip. Tu thuc vo tng thi

k xc nh chin lc pht trin kinh t, d tr ngoi hi, c th v hon cnh

lch s ca mi quc gia m c s la chn nhng chnh sch t gi khc nhau.

Cc quc gia hin nay c th la chn ch t gi hi oi nm trong dy

t m hnh ch t gi c nh n ch t gi linh hot thun tu, gia cc

m hnh l nhng m hnh ch t gi khng thun tu l c nh hay

linh hot.

Theo phn loi ca IMF, trn th gii gm c cc ch t gi:

Ch t gi khng c ng tin php nh ring (Exchange Rate Regimes

with no separate legal tender), ng tin s dng trong lu thng c th l (1)

quc gia ny s dng ng tin ca quc gia khc trong lu thng nh l mt

ng tin php nh duy nht (2)quc gia ny l thnh vin ca lin minh tin t,

trong cc nc thnh vin thng nht s dng mt ng tin php nh chung.

Ch chun tin t (Currency board Regimes): y l ch t gi c c

s cam kt chnh thc ca chnh ph v chuyn i bn t sang ngoi t l ng

tin bn v ti mt mc t gi c nh.

Ch t gi neo u (c nh) thng thng (Conventional fixed peg

Regimes) y l ch t gi khi chnh ph neo ng tin ca mnh (mt cch

chnh thc hay ngm nh) vi mt ng tin chnh hay mt r cc ng tin ti

26

mt mc t gi c nh, ng thi cho php t gi c dao ng trong mt bin

hp ti a l 1% xung quanh t gi trung tm.

Ch t gi neo u (c nh) vi bin dao ng rng (Exchange rates

Peg within horizontal bands): ging nh ch t gi trn nhng cho php t gi

c dao ng trong mt bin rng hn 1% xung quanh t gi trung tm.

Ch t gi c nh trt (Crawling pegs): y l ch t gi c nh,

nhng nh k t gi s c iu chnh nh sau:( 1)Hoc theo mt t l nht

nh c thng bo trc, (2)Hoc phn nh nhng thay trong mt ch

tiu nht nh c la chn(lm pht, cn cn thng mi...)

Ch t gi trt c bin (Exchange rates within crawling bands):

y l ch t gi c nh vi cc ni dung:(1) t gi dao ng trong mt bin

nht nh xoay quanh t gi trung tm.(2)T gi trung tm c iu chnh

nh k c th theo mt t l c thng bo trc, hoc phn nh nhng

thay i trong mt s ch tiu nht nh c la chn.

Ch t gi th ni c iu tit khng thng bo trc (Managed floating

with no preannounced path for Exchange rate): L ch t gi va ging ch

t gi th ni t do im cc t gi c php dao ng hng ngy v khng

c cc bin chnh thc. Nhng n li ging ch t gi c nh im cc

chnh ph c th can thip vo t gi trnh ng bn t bin ng bt li.

Chnh ph tc ng nh hng ln xu hng vn ng ca t gi thng qua hnh

ng can thip tch cc trn TTNH, nhng khng c bt c mt s thng bo

trc hay mt s cam kt no v hng v mc can thip ln t gi l nh th

no. Hin nay, trn th gii c 42 quc gia p dng ch t gi ny trong c

Vit nam.

Ch t gi th ni c lp (Independently Floating): y l ch t

gi, trong t gi c xc nh theo th trng m khng c bt c s can

thip no ca NHTW. V th khng i hi quc gia phi c d tr ngoi hi

mnh can thip vo TTNH. Bt c hot ng can thip ngoi hi no cng ch

27

nhm gim s bin ng qu mc ca t gi, ch khng theo ui mt hng

vn ng hay mt gii hn c th no v t gi.

Trn c s xc nh ch t gi, chnh ph s xc nh vic iu hnh

chnh sch t gi bng nhng cng c m c mc tc ng khc nhau, l:

Li sut ti chit khu, Nghip v th trng m, Can thip vo TTNLLNH,

ngoi 3 cng c mang tnh kinh t trn, cc quc gia cn s dng cc bin php

mang tnh hnh chnh nh kt hi, qui nh hn ch i tng c mua ngoi t

v.v..

Trong nghin cu v TTNH ca cc nc ng Nam ca Ng Boey Kui,

1998 cho rng nguyn nhn ln nht gy cn tr s pht trin TTNH l s bin

ng ca t gi trong mt bin qu hp v t gi cu ng ni t b neo vi

mt vi ng tin chnh c kh nng chuyn i c, v th khng to c hi

cho nghip v u c v bo him ri ro t gi pht trin.

Mt chnh sch t gi nghim ngt s cn tr s pht trin TTNH v mt

TTNH hot ng hiu qu, thanh khon cao ch c th c c vi mt chnh

sch t gi hi oi c iu hnh linh hot [59].

Nhng thay i ca c ch t gi to nn mt khun kh th ch cn

thit cho s hnh thnh v pht trin ca TTNH c t chc[52].

Trong nghin cu v h thng lut php qun l ngoi hi ca Trung Quc,

Yang Bai (2009) tp trung phn tch hn ch ca nhng qui nh i vi cc

giao dch trn ti khon vng lai v ti khon vn cha ph hp vi qu trnh m

ca v hi nhp kinh t lm nh hng n s pht trin ca TTNH.

V vy, nghin cu nhng qui nh v qun l ngoi hi ca nhng giao

dch lin quan n ngoi t trn cn cn thanh ton l ni dung quan trng

nh gi kh nng pht trin TTNH ca mt quc gia.

1.2.3.2. Chnh sch qun l ngoi hi i vi cc giao dch trn ti khon vng

lai

Theo Ngh nh 160/2006 giao dch vng lai l nhng giao dch ca ngi

c tr v khng c tr khng v mc ch chuyn vn, nh vy, nhng giao dch

28

bao gm cc khon thanh ton v chuyn tin lin quan n xut nhp khu

hng ha v dch v, cc khon thu nhp t u t trc tip gin tip, cc khon

tin li v tr li nc ngoi, cc khon chuyn tin mt chiu cho mc ch tiu

dng. Qun l ngoi hi i vi giao dch trn ti khon vng lai gm nhng ni

dung c th sau:

Theo di ngun thu xut khu

Mi quc gia vi trnh pht trin kinh t nht nh v vi li ch ca

nc s c nhng chnh sch qun l ngoi hi i vi cc giao dch trn ti

khon vng lai khc nhau, qua s c qui nh v vic kim tra qun l cc

ngun thu xut khu, khi lng ngoi t trong nc qu t th cc nc thng c

chnh sch tp trung ngoi t vo mt u mi do nh nc qun l tng mc

d tr ngoi hi cho quc gia v cn i cung cu ngoi t ca t nc, nh c

quc gia thc hin chnh sch buc phi bn li tt c nhng khon ngoi t t

thu xut khu cho ngn hng hay thc hin chnh sch kt hi c t l qui nh.

Nhng qui nh v kim sot ngoi hi nh vy s gy bt li cho vic pht trin

TTNH m nhng nc trong khu vc ng Nam tng thc hin trc y

[50].

Gim st vic thanh ton nhp khu

L nhng bin php nhm qun l cu ngoi t, m bo kh nng thanh

ton tin hng nhp khu, thng c nhng bin php nh hn ch nhp khu

nhng hng ha xa x, u tin cho hng ha l my mc thit b phc v cho sn

xut, p dng nhng qui nh v cc chng t bt buc phi xut trnh khi thanh

ton v qui trch nhim kim tra chng t, xut trnh chng t chng minh

ngun gc hp php, hp l ca khon tin thanh ton, nhm qun l chc ch

vic s dng ngoi t v p ng nhng yu cu ca cc qui nh trong cng c

chng ra tin m hin nay hu ht cc quc gia trn th gii u c tham gia.

Chnh sch kiu hi

Kiu hi l ngoi t do ngi khng c tr chuyn v cho ngi c tr

trong nc. y l ngun cung ng ngoi t cho quc gia m khng c nhng ri

29

ro hay phi tr li nh nhng ngun vn vay ca nc ngoi. V th cc quc gia

thng to mi iu kin d dng cho hot ng kiu hi, t vic s dng mc

ph hp dn n rt ngn thi gian nhn tin, cho php nhn ngoi t mt hay m

ti khon tit kim bng ngoi t vvTuy nhin mi quc gia s c nhng bin

php qun l ngun ngoi t ny, nhm hn ch tnh trng ola ha v nng

cao hiu qu ngun ngoi t ny.

Chnh sch mua, chuyn, mang ngoi t ra nc ngoi

Ban hnh nhng qui nh v vic c mua, chuyn ngoi t, hay nhng

qui nh c th v s lng ngoi t mt c php mang theo khi xut ngoi hay

khi nhp cnh. Trong nc c hn ch hay th ni vic thanh ton, ct gi, nh

gi bng ngoi t ca ngi c tr.

M ti khon ngoi t ti nc ngoi

Ngoi t ca ngi c tr nm trong ti khon nc ngoi c th c

xem l khon u t ra nc ngoi, v th i tng ny cng phi c qun l

bng nhng qui nh v vic m ti khon ngoi t nc ngoi, v mc ch v

cch s dng ti khon ca ngi c tr l c nhn hay cc t chc.

Tm li, qun l ngoi hi trn ti khon vng lai c th c p dng theo

nhng chnh sch tht cht hay t do.

p dng nhng chnh sch qun l ngoi hi tht cht nh nh nc c

quyn trong hot ng ngoi thng, hot ng thanh ton quc t ch do nh

nc thc hin, tt c nhng giao dch chuyn ngoi t vo phi bn li cho nh

nc, nu mun chuyn tin ra phi c s cho php ca nh nc m i din

l NHNN. Hay ni lng hn l nhng chnh sch m nh nc khng c quyn

v hot ng ngoi thng nhng gim st cht ch ngun ngoi t thu c

buc phi bn cho nh nc, hay nh nhp khu ch c mua ngoi t thng qua

ngn hng theo t gi ca nh nc n nh trong tng thi k, m t gi ny

thng theo mun ch quan ca nh nc ch khng phi do cung cu trn th

trng xc nh.

30

Ngc li, chnh sch qun l ngoi hi t do i vi nhng giao dch trn

ti khon vng lai, l nh nc ch gim st m bo nhng hot ng thanh

ton hay nhng giao dch lin quan n ngoi t c hp php hay khng, khng

cn phi xin giy php cho nhng khon chuyn tin mt chiu ra nc ngoi,

hay c ngn hng cung ng ngoi t theo nhu cu hp php, hp l theo t gi

th trng.

1.2.3.3. Chnh sch qun l ngoi hi i vi ti khon vn

Qun l ngoi hi i vi hot ng u t

L nhng qui nh i vi cc giao dch trn ti khon vn nhm mc ch

thu ht, qun l hiu qu cc lung vn u t nc ngoi v cc lung vn u

t ra nc ngoi. Giao dch vn(GDV) l nhng giao dch chuyn vn gia

ngi c tr v ngi khng c tr trong cc lnh vc lin quan n u t trc

tip, u t gin tip, vay tr n nc ngoi, cho vay v thu hi n nc ngoi.

Vic qun l cc giao dch trn ti khan vn c th thc hin theo nhng

bin php:

Mt l, l qun l cht ch nhng lung vn vo v ra khi t nc, ch c

cc t chc nh nc mi c thc hin chu chuyn vn theo ng qui nh ca

nh nc, nh vy ch c nhng khon u t ti tr, theo ng ngha vin tr

khng hon li, l c nhn vn u t cng nh chuyn vn u t ra nc

ngoi v thng vic chuyn vn ny gia cc quc gia nhm mc ch phi li

nhun.

Hai l, t do ha GDV l qu trnh d b dn nhng hn ch p dng i

vi nhng giao dch ny. i vi ngi dn, t do ha GDV cho php h thc

hin cc hot ng nc ngoi nh m ti khon ngn hng, tham gia hot

ng u t nhm t li nhun cao. Cc doanh nghip c php u t v s

hu nhng cng ty khc, cc lung vn c t do lu chuyn t ni c t sut

sinh li thp sang ni c t sut sinh li cao.

T do ha GDV s mang li nhng li ch sau:

31

- Hnh thnh s bnh ng trong hot ng u t ti chnh, cc lung vn lun

chuyn linh hot v hiu qu, to iu kin tip cn cc lung vn quc t, tng

vn u t trong nc, pht trin th trng ti chnh;

-Nng cao hiu qu phn b ngun vn, gip cc doanh nghip tip cn

ngun vn trong v ngoi nc vi chi ph thp, nng cao tnh t ch ca nh

u t;

-Vic m ca th trng tn dng lm tng tnh linh hot ca cc doanh

nghip trc nhng bin ng v hng ha v li nhun.

Tuy nhin bn cnh nhng thun li, t do ha GDV cng to ra s a dng

ha cc ri ro pht sinh. Nu chnh sch v m khng mnh v qun l ti

chnh yu km, vic gia tng lung vn vo qu mc s gy ra nhng ri ro ng

k i vi nn kinh t.

Nhng ri ro do qu trnh t do ha GDV mang li:

-T do ha GDV tc ng mnh n h thng ngn hng, c chnh sch tin

t ca NHTW v hot ng kinh doanh ca cc TCTD, cc tp on v ngn

hng ln ngy cng c nh hng mnh n chnh sch ca cc quc gia. Qu

trnh t do ha GDV nh hng n cc NHTM thnh vin trc tip tham gia

cc GDV quc t v thng qua hot ng ca nhng khu vc khc trong nn kinh

t, gy kh khn v qun l ti sn, nht l trong vic iu chnh t gi, li sut,

phng nga ri ro nhm cn bng li ch gia vic nm gi ngoi t v ni t

cng nh c cu tin gi v cho vay.

-Trong qu trnh t do ha GDV, cc lung vn vo ngy cng tng mnh.

Khi lung vn vo qu mc c th dn n tng trng kinh t qu nng, nu

tin cung ng tng qu mc so vi tng trng GDP thc t s lm tng tng

phng tin thanh ton (M2), gy p lc lm pht v bin ng v t gi hi oi,

lm tng thm ht cn cn vng lai, nht l khi sn xut trong nc ph thuc

vo nguyn liu nhp khu, tim n ri ro cn cn thanh ton v tnh thanh khon

ca h thng ngn hng.

32

Trong xu th ton cu ha, chu chuyn cc lung vn gia cc quc gia

tng mnh c v qui m v tc , mi quc gia cn c chnh sch v bin php

i ph thch hp nhm m bo n nh kinh t v m v tng trng bn vng.

Qun l ngoi hi i vi hot ng vay tr n nc ngoi

Vay n nc ngoi l khon vay ca cc NHTM, cc t chc tn dng nc

ngoi dnh cho cc ch th c php. Khon vay ny thng c tnh bng

ngoi t mnh, sau mt thi gian cc ch th phi hon tr khon vn vay v li

vay cho cc t chc ni trn.

Cc khon vay n nc ngoi ca mt quc gia c hai loi: vay thng mi

v cc khon vay u i.

Thng trong c cu n vay nc ngoi ca cc quc gia ang pht trin

cc khon vay u i chim phn ln v cc khon vay ny c li sut thp, thi

hn di v thng c mt phn l vin tr khng hon li. Tuy nhin, c c

khon vay ny, cc nc thng phi chu rng buc v mt kinh t, chnh tr

nht nh.

Vic vay n nc ngoi to nn ngha v tr n gc v li khi hp ng vay

vn n hn. y l ngha v bt buc, d dn n kh nng khng hon tr c

n, v n, gy nh hng ln n nn kinh t, c bit l nh hng n h

thng ti chnh, tin t. V vy, cc nc thng gim st v qun l chc ch

khon vay ny.

1.3. Nhng iu kin pht trin TTNH trong bi cnh hi nhp kinh t

quc t

Hi nhp kinh t quc t to iu kin cho s t do ha chu chuyn cc

lung vn gia cc quc gia, m ca hot ng thng mi v u t quc t, to

iu kin cn thit cho qu trnh pht trin th trng. Tuy nhin, th trng

pht trin bn vng, hn ch nhng tn tht trc nhng t khng hong kinh t

ti chnh ca khu vc v th gii, cn phi c nhng iu kin sau:

33

1.3.1. TTNTLNH ng vai tr trung tm

Trong TTNH ton cu, TTLNH (bao gm c giao dch thc hin bi t

chc ti chnh phi ngn hng) phi chim t l cao tng khi lng giao dch trn

th trng [48] qua s xc nh chnh xc gi tr i ngoi ca ng bn t,

m bo cn bng bn ngoi hnh thnh mt t gi ph hp vi th trng.

Trn c s vai tr trung tm, TTNTLNH mi c th thc hin c vai tr nh

hng dn dt th trng cng thng qua giao dch trn th trng tin t lin

ngn hng ca quc gia, NHNN mi c th tc ng n t gi thng qua hnh

vi mua bn ngoi t trn th trng.

Nu giao dch trn TTNTLNH ca quc gia chim t trng qu thp so vi

tng doanh s giao dch ngoi t ca nn kinh t, th hnh ng mua bn ngoi t

ca NHNN s kh pht huy hiu qu t n t gi mong mun nhm thc thi

mc tiu ca chnh sch t gi, chnh sch tin t.

1.3.2. Doanh s giao dch trn TTNH phi tng thch vi hot ng ngoi

thng v u t quc t

Tc tng trng doanh thu kinh doanh ngoi hi phn nh qu trnh m

ca thng qua hot ng ngoi thng [52]. Nh vy, qu trnh hi nhp cng

su rng to c hi cho cc hot ng thng mi v u t quc t pht trin

dn ti s gia tng lng cung v cu ngoi t, l iu kin cn thit cho s pht

trin TTNH. Ngc li s pht trin ca TTNH s c vai tr thc y hot ng

thng mi, u t quc t. V th doanh s giao dch trn TTNH phi phn nh

lng ngoi t vo v ra khi quc gia t