BÀI THẢO LUẬNTÌM HIỂU TÌNH HÌNH TỔ CHỨC,

QUẢN LÝ VÀ SỬ DỤNG LAO ĐỘNG TRONG DOANH NGHIỆP

Địa điểm: Nhà hàng Hoàng Phố264 Đinh Tiên Hoàng-TP. Huế

Nhóm 9

I. ĐẶT VẤN ĐỀ:

Nền kinh tế Việt Nam đang trên đà phát triển cùng với quá trình hội nhập mở cửa cùng với thế giới tạo ra sự cạnh tranh về mọi mặt ngày càng gay gắt và quyết liệt, nên hiệu quả sản xuất kinh doanh trong doanh nghiệp đòi hỏi phải cao để có thể tồn tại và phát triển trong môi trường cạnh tranh khốc liệt hiện nay. Đứng trước những thử thách trên các doanh nghiệp phải tự tìm cho mình một hướng đi phù hợp với các quy luật của nền kinh tế, phù hợp với điều kiện hoạt động của mỗi doanh nghiệp. Từ đó, vạch ra cho mình một chiến lược kinh doanh phù hợp và hiệu quả nhất để áp dụng cho doanh nghiệp mình, trong đó chính sách quản trị nguồn nhân lực đóng vai trò quyết định cho sự thành công và phát triển của doanh nghiệp..

Như ta biết con người không chỉ là trung tâm trong lĩnh vực xã hội mà ngay cả trong lĩnh vực kinh tế con người vẫn là trung tâm: Con người đã tạo nên nền kinh tế và nền kinh tế hoạt động để phục vụ con người. Cùng với thời gian, ngày càng quan tâm đến vấn đề con người trong doanh nghiệp, làm sao sử dụng hiệu quả nguồn lao động này và đồng thời duy trì và phát triển nguồn lao động này. Từ đó, người ta xem người lao động như một tài sản vô cùng quý giá của doanh nghiệp.

II. KHÁI QUÁT CHUNG:

1. Khái niệm, vai trò, mục tiêu của quản trị lao động:

a. Khái niệm:

Quản trị lao động trong doanh nghiệp là hệ thống những hoạt động, những phương pháp, nnhững cách thức của tổ chức có liên quan đến việc hoạch định, tuyển chọn, đào tạo, phát triển, động viên người lao động trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

b. Vai trò:

- Giúp doanh nghiệp đưa ra các chính sách về nhân viên, từ đó xây dựng các tiêu chuẩn áp dụng thống nhất trong toàn doanh nghiệp.

- Làm vai trò giúp các bộ phận trong thực hiện quản lý hồ sơ tuyển dụng, đào tạo, đánh giá, thúc đẩy, đãi ngộ nhân viên.

c. Mục tiêu:

-Mục tiêu kinh tế: Nhằm sử dụng có hiệu quả sức lao động, tăng năng suất lao động, tăng thu nhập, tăng tích lũy cho nhà nước, doanh nghiệp và cá nhân.

-Mục tiêu xã hội: Tạo công ăn việc làm, giáo dục, động viên người lao động, xác lập và giải quyết thỏa đáng các mối quan hệ về lao động trong doanh nghiệp.

-Củng cố tổ chức, sử dụng có hiệu quả mọi nguồn nội lực, thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của tổ chức.

2. Nội dung tổ chức và sử dụng nguồn lao động:

-Xây dựng kế hoạch nguồn lao động

-Tuyển dụng và thuê mướn lao động

-Lựa chọn các hình thức lao động

-Tổ chức hợp lý quá trình lao động

a. Xây dựng kế hoạch nguồn lao động:

- Nhu cầu về số lượng:

Căn cứ vào số lượng, quy mô, các hoạt động trong doanh nghiệp; quy trình sản xuất; định ức lao động.

- Nhu cầu về chất lượng lao động:

+ Chất lượng lao động được biểu hiện ở sức khỏe, trình độ văn hóa, trình độ khéo léo, lành nghề, trình độ quản lý và kỹ thuật của người lao động.

+ Các doanh nghiệp có nhiều loại công việc khác nhau sẽ có những yêu cầu về chất lượng lao động khác nhau.

+ Nếu cơ sở sản xuất kinh doanh không có hoặc không đủ loại lao động trên thì phải tuyển lao động hoặc phải ký hợp đồng với các tổ chức dịch vụ để họ cử người thực hiện các công việc mà doanh nghiệp có yêu cầu.

- Xác định khả năng hiện có và cân đối lao động:

+ Khả năng lao động:

• Trong doanh nghiệp nhà nước:

Lao động trong biên chế

Lao động tuyển theo chế độ hợp đồng

•Trong doanh nghiệp tư nhân: Nguồn lao động là toàn bộ lao động tuyển theo chế độ hợp đồng.

• Trong trang trại: lao động gia đình và lao động thuê mướn.

+ Cân đối lao động:

Cân đối lao động được thực hiện dựa trên sự so sánh giữa khả năng lao động và nhu cầu lao động để có biện pháp phù hợp trong trường hợp thừa hoặc thiếu lao động.

b. Tuyển dụng và thuê mướn lao động:

Quá trình tuyển dụng và thuê mướn lao động bao gồm các công việc sau:

-Thông báo tuyển dụng và nhận đơn xin việc

-Phỏng vấn và tuyển chọn

-Hợp đông lao động

c. Lựa chọn các hình thức tổ chức lao động:

-Phân công lao động: Là sự phân chia lao động của doanh nghiệp thành các lao động cụ thể để sản xuất ra các sản phẩm hoặc dịch vụ.

-Hiệp tác lao động là sự phối hợp các loại lao động cụ thể.

d. Tổ chức hợp lý quá trình lao động:

-Khái niệm: Quá trình lao động là sự tổng hợp các bước công việc, mà 1 người hay 1 nhóm người có quan hệ hữu cơ với nhau tiến hành trong khi lao động.

-Nguyên tắc: cân đối, ăn khớp và nhịp nhàng, liên tục.

-Nội dung:

+ Tổ chức địa điểm làm việc

+ Phân bổ lao động và hợp lý hóa các phương pháp lao động

+ Kiểm tra và áp dụng mức lao động có căn cứ kỹ thuật

+ Hợp lý các chế đọ lao động và nghỉ ngơi

+ Cải thiện điều kiện lao động

3. Định mức lao động:a. Khái niệm: Định mức lao động là việc xác định số lượng công việc hay số sản phẩm làm ra trong 1 đơn vị thời gian nhất định hoặc lượng thời gian hao phí để hoàn thành 1 đơn vị công việc hay sản phẩm.b. Ý nghĩa:-Là điều kiện để tăng NSLĐ-Là cơ sở để lập kế hoạch lao động và tổ chức lao động hàng ngày-Định mức lao động và định mức hao phí vật tư, tiền vốn là cơ sở để xây dựng kế hoạch sản xuất kỹ thuật tài chính trong năm.-Mức lao động cùng với xếp bậc công việc là căn cứ để trả công cho người lao động.

4. Tiền lương-Tiền công:

a. Bản chất:

- Tiền lương tiền công là 1 phạm trù kinh tế, là giá cả sức lao động.

-Tiền lương bao gồm:

+ Tiền lương danh nghĩa

+ Tiền lương thực tế

b. Chức năng của tiền lương:

- Tiền lương phải đảm bảo bù đắp được lao động đã hao phí để tái sản xuất giản đơn và tái sản xuất mở rộng sức lao động.- Tiền lương phải phát huy tác dụng như đòn bẩy kinh tế kích thích tăng năng suất lao động.

III. TÌM HIỂU THỰC TẾ:

1. Sơ đồ tổ chức của nhà hàng:

Bồi bàn

2.Nội dung tổ chức và sử dụng nguồn lao động:

a. Xây dựng kế hoạch nguồn lao động:

- Nhu cầu về số lượng:

+ Nhà hàng có quy mô vừa, với diện tích khoảng 600 m2, có 25 bộ bàn ghế.

+ Hiện tại nhà hàng có 9 nhân viên, độ tuổi trung bình khoảng 32 tuổi, trong đó, bao gồm:

- 1 quản lý

- 1 thu ngân

- 2 bếp trưởng

- 2 phụ bếp

- 2 bồi bàn

- 1 giữ xe

a. Xây dựng kế hoạch nguồn lao động:

- Nhu cầu về số lượng:

+ Nhà hàng có quy mô vừa, với diện tích khoảng 600 m2, có 25 bộ bàn ghế.

+ Hiện tại nhà hàng có 9 nhân viên, độ tuổi trung bình khoảng 32 tuổi, trong đó, bao gồm:

- 1 quản lý

- 1 thu ngân

- 2 bếp trưởng

- 2 phụ bếp

- 2 bồi bàn

- 1 giữ xe

Một số nhân viên của nhà hàng

- Nhu cầu về chất lượng lao động:

+ Quản lý: có bằng quản trị kinh doanh trung cấp trở lên

+ Thu ngân: có bằng kế toán trung cấp trở lên

+ Bếp trưởng: có tay nghề, có kinh nghiệm làm việc lâu năm trong nghề, sức khỏe tốt.

+ Phụ bếp, tạp vụ, bồi bàn & giữ xe: lao động phổ thông hoặc sinh viên, nhanh nhẹn, vui vẻ, tháo vát, sức khỏe tốt, có ý thức làm việc tốt.

- Nhu cầu về chất lượng lao động:

+ Quản lý: có bằng quản trị kinh doanh trung cấp trở lên

+ Thu ngân: có bằng kế toán trung cấp trở lên

+ Bếp trưởng: có tay nghề, có kinh nghiệm làm việc lâu năm trong nghề, sức khỏe tốt.

+ Phụ bếp, tạp vụ, bồi bàn & giữ xe: lao động phổ thông hoặc sinh viên, nhanh nhẹn, vui vẻ, tháo vát, sức khỏe tốt, có ý thức làm việc tốt.

b. Xác định khả năng hiện có và cân đối lao động:

-Khả năng lao động: là doanh nghiệp tư nhân nên nguồn lao động là toàn bộ tuyển theo chế độ hợp đồng.

-Cân đối lao động: với quy mô kinh doanh như hiện nay thì số lượng nhân viên đã phù hợp với số lượng công việc trong nhà hàng, nên nhà hàng ít khi tuyển thêm nhân viên, nếu có thì là do nhân viên cũ xin nghỉ thì phải tuyển nhân viên mới.

b. Xác định khả năng hiện có và cân đối lao động:

-Khả năng lao động: là doanh nghiệp tư nhân nên nguồn lao động là toàn bộ tuyển theo chế độ hợp đồng.

-Cân đối lao động: với quy mô kinh doanh như hiện nay thì số lượng nhân viên đã phù hợp với số lượng công việc trong nhà hàng, nên nhà hàng ít khi tuyển thêm nhân viên, nếu có thì là do nhân viên cũ xin nghỉ thì phải tuyển nhân viên mới.

b. Tuyển dụng và thuê mướn lao động: Quá trình tuyển dụng bao gồm các công việc sau:

-Thông báo tuyển dụng và nhận đơn xin việc: thông thường, nhà hàng sẽ treo bảng tuyển nhân viên rồi đợi nhận đơn xin việc.

-Phỏng vấn và tuyển chọn: người xin việc sẽ gặp trực tiếp quản lý để được phỏng vấn cho việc lựa chọn nhân viên mới.

-Hợp đồng lao động: không ký hợp đồng trên giấy tờ mà chỉ thỏa thuận trao đổi qua miệng.

b. Tuyển dụng và thuê mướn lao động: Quá trình tuyển dụng bao gồm các công việc sau:

-Thông báo tuyển dụng và nhận đơn xin việc: thông thường, nhà hàng sẽ treo bảng tuyển nhân viên rồi đợi nhận đơn xin việc.

-Phỏng vấn và tuyển chọn: người xin việc sẽ gặp trực tiếp quản lý để được phỏng vấn cho việc lựa chọn nhân viên mới.

-Hợp đồng lao động: không ký hợp đồng trên giấy tờ mà chỉ thỏa thuận trao đổi qua miệng.

c. Tổ chức hợp lý quá trình lao động:

-Phân công công việc cho từng bộ phận, nhân viên trong từng bộ phận sẽ phối hợp với nhau để hoàn thành tốt công việc được giao.

-Đối với nhà hàng có thời gian làm việc như sau:

+ Làm việc theo ngày: từ 8h - 22h

+ Làm việc theo ca: 8h - 14h hoặc 16h - 22h

Và nhà hàng làm việc cả tuần nên nhân viên không được nghỉ ngày nào (trừ ngày lễ).

=> Thời gian làm việc quá dài, cần có chế độ nghỉ ngơi hợp lý.

c. Tổ chức hợp lý quá trình lao động:

-Phân công công việc cho từng bộ phận, nhân viên trong từng bộ phận sẽ phối hợp với nhau để hoàn thành tốt công việc được giao.

-Đối với nhà hàng có thời gian làm việc như sau:

+ Làm việc theo ngày: từ 8h - 22h

+ Làm việc theo ca: 8h - 14h hoặc 16h - 22h

Và nhà hàng làm việc cả tuần nên nhân viên không được nghỉ ngày nào (trừ ngày lễ).

=> Thời gian làm việc quá dài, cần có chế độ nghỉ ngơi hợp lý.

3. Định mức lao động:

- Tùy vào lượng khách của nhà hàng để định mức lao động hợp lý. Nếu lượng khách đông thì số lượng công việc nhiều, cần phải thực hiện công việc nhanh chóng, ngược lại, lượng công việc ít thì tốc độ làm việc duy trì bình thường là được.

- Tùy vào lượng khách của nhà hàng để định mức lao động hợp lý. Nếu lượng khách đông thì số lượng công việc nhiều, cần phải thực hiện công việc nhanh chóng, ngược lại, lượng công việc ít thì tốc độ làm việc duy trì bình thường là được.

4. Tiền lương – tiền thưởng:

- Lương được trả định kỳ hàng tháng, tùy vào chức vụ của từng nhân viên để trả lương cho phù hợp.

- Lương của 1 số nhân viên trong nhà hàng như sau:

+ Quản lý: 4,5 triệu/tháng

+ Thu ngân: 1,6 triệu/tháng

+ Bếp trưởng: 2,4 triệu/tháng

+ Nhân viên làm việc theo ca (bồi bàn, giữ xe, phụ bếp): 900/tháng.

- Chế độ ưu đãi: Vào các dịp lễ (như Tết nguyên đán,…), các nhân viên trong nhà hàng sẽ được thưởng quà.

- Lương được trả định kỳ hàng tháng, tùy vào chức vụ của từng nhân viên để trả lương cho phù hợp.

- Lương của 1 số nhân viên trong nhà hàng như sau:

+ Quản lý: 4,5 triệu/tháng

+ Thu ngân: 1,6 triệu/tháng

+ Bếp trưởng: 2,4 triệu/tháng

+ Nhân viên làm việc theo ca (bồi bàn, giữ xe, phụ bếp): 900/tháng.

- Chế độ ưu đãi: Vào các dịp lễ (như Tết nguyên đán,…), các nhân viên trong nhà hàng sẽ được thưởng quà.

IV. KẾT LUẬN:

Qua nghiên cứu và phân tích thực trạng quản trị và sử dụng lao động, cho thấy vai trò của công tác này đối với sự tồn tại và phát triển của một doanh nghiệp là rất quan trọng. Nguồn nhân lực của một tổ chức được coi là quan trọng nhất trong tất cả ncác nguồn lực khác. Chiến lược quản trị và sử dụng lao động là bộ phận then chốt trong chiến lược kinh doanh của một doanh nghiệp.